~H Mt ρο nufI)\ ~.

Α Ρθ 'ρ ~
 •
~ .

.'ΕΓΚΤΚΛΙΟΣ ΣΥΝΟΔΙΚ.Η
ΤΗΣ ΕΚΚλΗΙΙΑr ΙΔΝΣΤΑΝΤΙΝΟΤΠΟλΕ.Ωι,

nΡΟΣ ΤΑΣ

AΠANT!X~YBKΚ!HZIAΣ T~Τ ΧΡΙΣΤΟΤ

----.·0---­
ENCYCΙIQUε
ΟΕ ιΈGΙ,SΕ' DE: CONSΤANTJNOPLE
Α 'ΤΆΟUΤΕS

L Ε S· Ε GΙ Ι SΕ S DU ΜΟΝ DΕ

Ο «ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ» ΤΩΝ ΟIΚΟΥΜΕΝIΣΤΩΝ

Ή 'ΕκκλTlσία τού Χριστού έπολεμήθΤ) καθ' δλους τούς αΙώνας όπό τοuς εΙδωλολάτρας, όπό
τούς έβραίους, aπό τούς αΙρετικούς, όπό τούς αθέους, έν γένει όπό δλα τά όργανα τού σατανά
τούς λατρευτάς τού κόσμου τούτου' καί Τίτο έπόμενον' διότι αύτή «ούκ εστιν έκ τού κόσμου
τούτου». Ό άρΧTlγός τών αΙρετικών καί αθέων, δ διάβολος, δπως αύτός ανOTlταίνει δτι εΤναι
«κοσμοκράτωρ», διά νά γίνεται καπνός δταν ακoυσθij τό δνομα τού ΧριστΟύ t1 γίντι τό
σTlμείον τού Σταυρού, ετσι έδίδαξε καί τούς ύπTlρέτας του νά νομίζουν, δτι θά «κατισχύσουν
της 'ΕκκλTlσίας»! Γνωρίζει δ διάβολος, δτι αύτTl, Εχοοοα τόν Χριστόν·· ΆΡΧTlγόν, εΤναι
ά:ήΤΤTlτος, δμως ύπό της ύπεΡTlφανείας καί aπoστασίας τυφλούμενος, «.ηρεμείν ο" δύναται».
Καί πλάττει συνεχώς τούς αΙρετικούς καί ποικίλους αΡVTΙσιχρίστους πολεμίους.
Κατά πρώτον t1ρχισε μέ τ'ήν ώμ'ήν βίαν τών ειδωλολατρών αύτοκρατόρων, κατόπιν μετεχειρί­
σθΤ) τούς δυσωνύμους αΙρετικούς, διά τών δποίων εκαμε μεγαλύτερον κακόν, κατά δέ τούς χρό­
νους τούτους εφεϋρε τόν καταχθόνιον καί θεοκάπTlλον ΟΙκουμενισμόν καί μέ τά περί «αγάπTlς»
καί «ένώσεως» κλπ. συνθ'ήματα της όπάΤTlς μTlχανεύεται ετι μεγαλύτερον κακόν. Μέ σατανικό­
ΤΤ)τα καί θεομάχον αδιστακτοσύνΤ)ν πού δέν 'ήκoύσθTJ ΠΡOTJΎoυμένως, εγείρουν τόν κατά της
Όρθοδοξίας ύπουλον πόλεμον δπως καμμία αΤρεσις καί άθεία μέχρι σ'ήμερον. Τό δεινόν εΤναι,
δτι επέτυχον, έξ (χβελΤTlρίας κΜρου καί λαού ν' αναβιβάσουν τά δργανά των εΙς τούς
εκκλTlσιαστικούς θρόνους καί ετσι τό «εργον» τού ΟΙκουμενισμού προάγεται πρός έτοιμασίαν
τfiς ελεύσεως τού αντιχρίοτου.
Ό αντίχt1ιοτος καί αθεος ΟΙΚουμενισμός εί,αι εύρrιμα τών προτεσταντών, μάλλον δέ
τών δι' αύτών ενεργούντων μασώνων καί έβραων. Στόχος των είναι τούτος: Μέ τό σύν­
θ'ημα - πρόσχημα «αγάπ11ς», «ένώσεως» κλπ. '\ά αφήσουν οΙ 'Όρθόδοξοι «βαθμ11δόν» τά
τfiς Όρθοδοξίας (δχι νά έπιοτρέψ<>υν οΙ αιρετικοί εΙς τ'ήν Όρθοδοξίαν), Τνα ούτω
«ένωθοϋν» μέ αύτούς! Δ11λαδ'ή νά μείνουν οΙ 'OeeMoξOL χωρίς Χριοτόν' δπερ είναι ό
αιώνιος σκοπός τών έβραίων. Εύρόντες δργανι μερικούς φιλοκόσμους καί περιφρoVΗτάς
εν τφ 01.κουμενικφ Πατριαρχείφ - μετά τό, τέλος τού ΑΙ παγκοσμίου πολέμου ­
ενέπλεξαν δι' αύτών τ'ήν Όρθοδοξίαν εΙς τ'ήν περί «ένώσεως τών εκκλ11σιών» απάΤ11ν,
τόν βέβ11λον καί αντίθεον ΟΙκουμενισμόν. i Έκτελοϋντες, λοιπόν τό «εργον» τού
ΟΙκουμενισμού οΙ εν τφ Φαναρίφ διώρισαν «'Επιτροπ'ήν» πρός μεθόδευσιν καί πρoώθt1σιν
τούτου. ·Ητις «Έπιτροπ'ή», μετά ποικίλας διαβουλεύσεις καί «προσχέδια», κατ'ήρτισε τ'ήν
κατωτέρω «Έγκύκλιον» τ'ήν όποίαν tκδώσαντις «μετά φιλοκαλίας εΙς αντίτυπα πολλά
καί εις τέσσαρας γλώσσας 'Eλλrινικ'ήν, Ρωσσικ'ήν, Γαλλικ'ήν ι 'Αγγλικ'ήν», κατά
'Ιανουάριον τού 1920, Ctπ11ύθυναν «Πρός τάς απανταχού έκκλ11σίας τού Χριοτού»,
αποστείλαντες αύτ'ήν εΙς τούς έπισrιμoτέρoυς οΙκουμενιοτάς δλου τού κόσμου. Ό
ένθουσιασμός ό καταλαβών τούς δπου γfiς οΙΚουμενιστάς, Lδi4 τούς αγγλικανούς,
έπισκοπελιανούς καί lΊλλoυς, .ητο απερίγραπτος. Τά μεγαλύτερα φύλλα τfiς Άγγλίας, τfiς
Eύρώπrις καί τfiς Άμερικfiς καί «έπίσ11μοι» δ.ν~ες επλεξαν απέραντα εγκώμια αύτfiς καί
μέχρι σ'ήμερον έκθειάζεται ύπ' αύτών ώς «περίπυοτος, σπουδαιοτάΤ11» κ.τ.τ .. Καί πώς
δχι; Άφού δ,τι εκείνοι έπεθύμουν από πολλού - τ'ήν βεβ'ήλωσιν τfiς Όρθοδοξίας καί
αναγνώρισιν καί παραδοχήν τών βλασφrιμιών των - τούς τό παρεχώρουν ανελπίστως
αύτοί οΙ «όρθόδοξοι»!! Ύπό τfiς εκ τούτου εύγνωμoσύν'llς έμφορούμενον τό δργανον τού
ΟΙκουμενισμού τό λεγόμενον «παγκόσμιον συμβούλιον τών έκκλ11σιών», «έπί tfj 25εΤ11ρίδι
του (1973) άφιέρωσεν εΙς τόν Άρχιεπίσκοπον ΘUΑτείρων Γερμανών κύριον συντάκΤ11ν τfiς
Έγκυκλίου τού 1920 μίαν των εΙς τό εν Γενεύ'Ό Κέντρον του αα/ουσών μετ' άναμνrιστικfiς
πλακός»!! ·οπερ εδει δείξαι.
Εύθύς εξ άρχfiς Κ11ρύσσουσα .η «Έγκύκλιος» αύΤ11 τό βλάσφrιμoν καί διά πρώτrιν
φοράν άκουσθέν εις τ'ήν Ιοτορίαν τfiς Έκκλ'J1(Jίας «δόγμα», δτι «.η προσέγγισις καί κοι­
νωνία των εκκλ11σιών» «δέν αποκλείεται ύπό τών ύφιοταμένων μεταξύ των διαφορών»,
oυνtoτq. ταύτ11ν πρός «παρασκευ'ήν καί διευκόλυνσιν τfiς πλ'ήρους ποτέ ένώσεως», γινομέ­
νrις «τό κατ' αρχάς άπλfίς συναφείας καί προσεγγίσεως». Όνομάζουσα τά διάφορα
αθροίσματα τών αιρετικών «Έκκλ11σίας», τάς χαραΚΤ11ρίζει «ούχί ξένας καί άλλοτρίας
άλλά συγγενείς καί οΙΚείας εν χριοτφ καί συγκλ11ρονόμους καί συσσώμους τfiς έπαγγελίας
τού Θεού εν τφ Χριστφ», δπερ είναι φοβερά βλασφrιμία καί ύβρις κατά τού Θεού καί
αρνrισις τfiς Όρθοδοξίας. ΕΙσάγουσα εΙς' τόν ΟΙΚουμενισμόν, εθεσεν «ώς πρώτον βfiμα» ,
,ώς ώνομάσθ'η, «τ'ήν παραδοχ'ήν ένιαίου .ημερολογίου πρός ταυτόχρονον έορτασμόν τών με­
γάλων χριστιανικών έορτών ύπό πασών των Έκκλ11σιών». Όνο μάζε ι «Έκκλ11σίας» δχι
τάς κατά τόπους Όρθοδόξους Έκκλ11σίας, άλλά τάς πολυποικίλας συναγωγάς τών
αιρετικών. 'Ιδού πώς καί διά ποίον σκοπόν εLσ'ήχθrι ό «νεο11μερολογιτισμός» εις τήν
Όρθοδοξίαν' ώς «παραδοχ'ή» τού .ημερολογίου των φράγκων - έπ' αθετ'ήσει τού αΙωνίου
'Εορτολογίου τfiς Όρθοδοξίας - καί διά τόν άντορθόδοξον «συνεορτασμόν» μέ τούς
αιρετικούς - έπί καταoτρoφfj τού συνεορτασμού των 'Ορθοδόξων - ούχί δέ ώς «διόρθωσις
.ημερολογίου», ώς εξαπατάται ό χριστιανικός λαός ύπό τών ψευδολόγων ύποκριτών. Έφ'
δτου <<παρεδέχθ'ησαν» τόν νεΟ11μερολογιτισμόν, αύτοί άν'ήκουν είς τόν ΟΙκουμενισμόν καί
δχι εLς τ'ήν Όρθοδοξίαν. 'Άλλα «β'ήματα» έτέθ'ησαν .η άνταλλαγή «άδελφικών» γραμμά­
των, αΙ συσχετίσεις καί έπικοικωνίαι, .η αποοτολ'ή φοΙΤ11των εΙς τάς ξένας σχολάς, τά
«παγχριοτιανικά συνέδρια», .η «εξέτασις» των δογμάτων, ό αμοιβαίος «σεβασμός» κλπ.
πράγματα αντορθόδοξα, πού δέν .ηκoύσθrισαν ποτέ ΠΡΟ11γουμένως εΙς τ'ήν Έκκλ11σίαν καί
τά όποία, ώς γνωστόν, γίνονται καί συνεχίζονται καί προωθούνται από τότε. ·Οσα
εγιναν καί γίνονται από τότε έπ' αθετ'ήσει τfiς Όρθοδοξίας - δπως αΙ συμπροσευχαί, αΙ
έπικοινωνίαι, .η «δ.ρσις τού αναθέματος», οΙ «διάλογοι», τά oυνεxfi «παγχριστιανικά»
συνέδρια, .η προτίμ11σις τών εΙς ΕύρώΠ11ν ποτισθέντων τ'ήν χολ'ήν των ξένων καθ'ηγrιτων, .η
μετάδοσις μυΟΤ11ρίων, αΙ «άδελφικόΤ11τες καΙ κατανο'ήσεις» κλπ. - εγιναν καί γίνονται
«σύμφωνα μέ τ'ήν Έγκύκλιον τού 1920», .η όποία καί αποτελεί τόν Καταστατικόν χάρτrιν
των οΙκουμενιοτων, ώς οΙ ίδιοι διαΚ11ρύσqουν. 'Ιδού αύτούσιον τό κείμενον αύτfiς.
 Η ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΩΝΣΤ/ΠΟΛΕΩΣ (1920)
ΠΡΟΣ τ ΑΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΕΚΚΛΗΣιΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

(!Η
καθ' ΤΙμάς ΈκκλTlσία φρονούσα δτι τι τών διαφόρων Χριστιανικών ΈκκλTlσιών
προσέγγισις πρός άλλήλας καί κ~ινωνία ούκ άποκλείεται ύπό τών ύφισταμένων μεταξύ
αύτών δογματικών διαφορών καί δτι τoια'ύtTl τις προσέγγισις τα μάλα εστίν ευκταία καί
i1ναγκαια καί πολλαχώς χρήσιμος είς τε τό καλώς εννοούμενον συμφέρον έκάστΤ)ς τών
έπί μέρους 'ΕκκλTlσιώ'V καί τού δλου χριστιανικού σώματος καί εΙς παρασκευήν καΙ' διευ­
κόλuνσιν της πλiιρoυς ποτέ, σύν θεφ, καί εύλΟΎΤ\μένΤ)ς. ένώσεως, εκρινε τόν παρόντα και­
ρόν τά μάλιστα πρόσφορον πρός i1νακίνΤ)σιν καί άπό κοινού μελέτTlς τού σπουδαίου τού­
του ζTlτήματος. ΕΙ γάρ καί εν τούτφ ενδέχεται ίνα προκύψωσι καί παρεμβλTJθώσιν αΙ άπό
τών παλαιών προλήψεων καί fξεων Ti καί, έξ άξιώσεων δυσχέρειαι, αΙ τοσάκις τέως τό
εργον της ένώσεως ματαιώσασαι, δμως κατά. τ'ήν γνώμTlν ήμών, περΙ άπλης' τόκατ' i1ρχάς
προκειμένου σuναφείας καί προσεγγίσεως,: αΙ δυσχέρειαι αύται εσονται πάντως fίττoν
σπουδαίαι, i1γαθi\ς δέ ύπαρχούσ1Ίς θελήσεως καΙ διαθέσεως ούτε δύνανται ούτε όφείλοοοι
κώλυμα άποτελέσαι i1καταγώνιστον καΙ i1νuπέρβλTlτον.
·Οθεν τό πραγμα ΤΙμείς γε καί κατορθωτόν καί εΤΠέρ ποτε εϋκαιρον έπί τϋ συντελε­
σθείσ'Ό νϋν έπ' αΙσίοις συμπήξει της Κοινωνίας τών 'Εθνών ύπολαμβάνοντες, προαγόμεθα
θαρρούντως έκθείναι ένταύθα εν όλίγοις τάς σκέψεις καί τήν γνώμττν4f)μών περί τΟύ τρό­
που, καθ' δν τήν προσέγγισιν ταύτττν καί σuνάφειαν έννοούμεν καί δuνατ'ήν ύπο­
λειΡβάνομεν, μετά πόθου έκζTlτοϋντες καί άπεκδεχόμενοι τ'ήν κρίσιν καί τήν γνώμττν καί
τών λοιπών τών τε κατά.i:'tήν Άνατολήν αδελφών καί τών εν τϋ Δύσει καί άπανταχΟύ
σεβασμίων Χριστιανικών ΈκκλTlσιών.
Νομίζομεν τoΙνuν ΤΙμείς, δτι δύο τάδε τά μέγιστα εΙς τ'ήν έπίτευξιν της τοιαύτTlς εφετης
καί ώφελίμου προσεγγίσεως συντελέσαι καί tamTlV κατεργάσασθαι καί εκδTlλοϋν δύνανται.
Καί πρώτον i1ναγκαίαν καί άπαραίΤTJτρν ύπολαμβάνομεν τ'ήν αρσιν καί άπoμάΚΡUΝσιν
πάσΤ)ς i1μοLβαίας δυσπιστίας καί δυσφορίας μεταξύ των διαφόρων ΈκκλTlσιών, προκαλου­
μένΤ)ς εκ της παρά τισιν Εξ αύτών παραΤTlΡΟυμέν'ης τάσεως εΙς τό σαΎΤ\νεϋσαι καί ΠΡΟσΤ)­
λυτίσαι αλλων όμολογιών όπαδούς. Ούδείς γάρ άγνοεί τί καί σήμερον συμβαίνει δυ­
στυχώς πολλαχού, έπί διασπάσει τηςεσωτερικης εΙρήνΤ)ς τών ΈκκλTlσιών, Ιδίc;x τών εν'
Άνατολϋ, νέων ούτω ι θλίψεων .καί δοκιμασιών παρ' αύτών τών όμοθρήσκων
έπιφερομένων αύταίς, καί οίαν μεγάλττν, i1vtL τού μTlδαμινοϋ άποτελέσματος, προκαλεί
άπέχθειαν καί όξύτTlτα άντιθέσεως τι τάσις αύτTl τινών εΙς τό ΠΡΟΟTlλυτίζειν καί σαγTlνεύ­
ειν τούς όπαδούς τών αλλων χριστιανιΚών όμολογιών.
Ούτω δέ της εΙλικρινείας καί της ΕμπιστοσύνΤ)ς πρό παντός άποκαθισταμένΤ)ς μεταξύ
τών ΈκκλTlσιών, μή λογιζομένων άλλήλας ώς ξένας καί άλλοτρίας, άλλ' ώς συγγενείς καί
οΙκείας εν Χριστφ και «συγκλTlρονόμους καί συσσώμους της έπαγγελίας τού θεού εν τφ
Χριστφ» (Έφεσ. 3,6). Ύπό της άγάπTlς γάρ εμπνεόμεναι αΙ διάφοροι ΈκκλTlσίαι καί
tamT)V προτάσσουσαι εν ταίς περί τών άλλων κρίσεσι' καΙ ταίς πρός αύτάς σχέσεσι, τ'ήν
μέν διάστασιν άντί τού έπεκτείνειν καί αύξάνειν ώς οίόν τε συντομεϋσαι καί σμικρϋναι
δυνήσονται, διά τi\ς διεγέρσεως δέ τακτικού φιλαδέλφου ενδιαφέροντος περί της καταστά­
σεως, της εύσταθείας καί της εύεξίας τών αλλων ΈκκλTlσιών, διά της σπουδης εΙς τό πα­
ρακολουθείν τοίς παρ' αύταίς συμβαίνοοοι καί ακριβέστερον γνωρίζειν τό κ~τ' αυτάς καί
διά της προθυμίας εΙς τό τείνειν έκάστοτε άμοιβαίως χείρα βοTlθείας καί' άντιλ'ήψεως,
πολλά τά άγαθά εΙς δόξαν καί εΙς δφελος έαυτών τε καί τού χριστιανικού σώματος
έπιτελέσουσι καί κατορθώσουσι.
Δύναται δέ τι φιλία αύτTl καί ά'γαθόφρων πρός άλλήλους διάθεσις εκφαίνεσθαι καί
τεκμTlριούσθαι ειδικώτερον, κατά τήν γνώμττν ΤΙμών, ώς έξης: α') διά της παραδοχης
ένιαίου ΤΙμερολογίου πρός ταύτόχρονον έορτασμόν τών μεγάλων χριστιανικών έορτών ύπό
πασών τών ΈκκλTlσιών β') διά της άνταλλαγης αδελφικών γραμμάτων κατά τάς μεγάλας
τού έκκλTlσιαστικού ενιαυτού έορτάς, εν αΤς είθισται, καΙ εν αλλαις έκτάκτοις περιστάσε­
σι, γ') διά της οΙκειοτέρας συσχετίσεως τών έκασταχού ευρισκομένων αντιπροσώπων τών
διαφόρων ΈκκλTlσιών, δ') διά της έπικοινωνίας τών θεολογικών Σχολών καί τών
αντιπροσώπων της Θεολογικης ΈπιστrlμTlς καί διά της ανταλλαγης τών εν έκάστ'Ό
ΈκκλTlσία έκδιδομένων θεολογικών καί έκκλTlσιαστικών περιοδικών καί συγγραμμάτων, ε')
διά άπoστoλ'f\ς νέων χάριν σπουδών άπό της μιας εΙς τάς σχολάς της αλλTlς ΈκκλTlσίας
στ') διά της συγκροτnσεως παγχριστιανικών συνεδρίων πρός εξέτασιν ζTJτTlμάτων κοινού
πάσαις ταίς ΈκκλTlσίαις ενδιαφέροντος, ζ') διά τΤϊς άπαθούς 1ιαί έπί τό Ιστορικώτερον
 Εξετάσεως τών δογματικών διαφορών άπό τfjς fδρας καί έν ταίς συγγραφαίς, η') διά τού
αμοιβαίον σεβασμού τών κρατούντων έν ταίς διαφόροις Έκκλησίαις iιθών καί εθίμων, θ')
διά τfjς παρeχilς αμοιβαίως εύκττιρίων οίκων καί κοιμτιττιρίων διά τάς κτιδείας καί ti)v
ταφi)ν τών εν ττί ξένΌ άποθνησκόντων όπαδών τών έτέρων όμολογιών, ι') διά τού διακα­
νονισμού μεταξύ τών διαφόρων όμολογιών τού ζητi)ματος τών μικτών γάμων, ια') διά τfjς
πρόφρονος τέλος αμοιβαίας ύποσττιρίξεως τών Έκκλτισιών έν τοίς εργοις τfjς θρτισκευτικfjς
έπιρρώσεως, τfjς φιλανθρωπίας καί τοίς παραπ),τισίοις. .
'Έσται δέ ή άVΎΠoπτoς καί ζα/rιρoτέρα αύτη τών Έκκλτισιών πρός άλλi)λας συνάφεια
καΙ liλλως ύπέρ τού όλου τfjς Έκκλτισίας σώματος χρi)σιμoς καΙ ώφέλιμος, ότι παντοίοι
κίνδυνοι ούχΙ Τ'1δτι ταύττl Τι εκείVΌ τών έπΙ μέρους Έκκλτισιών, άλλά ττί όλότ/Τι αυτών
έπαπειλούσιν, ώς αύταίς ταίς βάσεσι τfjς χρισtιανικfjς πίστεως καί αύττί ττί συστάσει τfjς
κατά Χριστόν ζωfiς καί κοινωνίας αντιφερόμενοι. Ό γάρ lΊρτι λiJξας φοβερός παγκόσμιος
'πόλεμος, ώς. έτεκμτιρίωσε πλείστα τά εν τφ βίφ τών χριστιανικών λαών νοστιρά καί
άπεκάλυψε μεγάλτιν πολλάκις ελλειψιν σεβασμού καί πρός αύτά εtι τά στοιχεία τού δι­
καίου καί τfjς φιλανθρωπίας, ούτως έδείνωσε μέν τάς ύπαρχούσας, ήνέφξε δέ καί l'1λλας
νέας πλrιγάς πρακτικωτέρας, ώς εiJ'tείν, φύσεως, καθ' ων πολλi) εΙκότως άπαιτείται προ­
σοχi) καί μέριμνα άπό μέρους πασών .τών Έκκλτισιών. Ό δέ όστιμέραι εύρυτέρας διαστά­
σεις λαμβάνων αλκοολισμός, ή ύπό tirv σημαίαν τfjς εξωραίσεως τού βίου καί τfjς
άπολαύσεως τfjς ζωfiς θριαμβεύουσα περιττi) πολυτέλεια, ή ύπό τό κάλυμμα τfjς ελευθερίας
καί χειράφετi)σεως τfjς σαρκός μόλις συγκαλυπτoμένrι φιλτιδονία καί .ηδυπάθεια, ή ύπό τό
εϋστιμον δνομα τfjς αναπτύξεως, τfjς φιλοκαλίας καί τfjς καλλιεργεΙας τών ώραίων τεχνών
ακολασταίνουσα ασχτιμoσύνrι έν ττί φιλoλoγ~, ττί ζωγραφικτί, τφ θεάτρφ Τι καί ττί μου­
σικτί, ή θεοποίτισις τού πλούτου καί ή περιφρ6νrισις τών ύψηλοτέρων ίδεωδών, ταύτα καί
τά τοιαύτα, έπιφόβους καί ταύτα δτιμιουργοϋντα κινδύνους ττί συστάσει τών χριστιανικών
κοινωνιών, εύκαιρα άποτελούσι ζτιτi)ματα δεκπκά καΙ χρi)ζoντα τfjς άπό κοινού μελέττις
καί συνεργασίας τών Χριστιανικών 'Εκκλτισιών.
Ούδέ όφείλουσι τέλος αΙ τφ άγίφ όνόματι τού Χριστού κομωσαι Έκκλησίαι Αύτού
- αμνrιμoνείν καί αμελείν επι πλέον τfjς περί αγφττις μεγάλτις καί καινfjς έντολfjς Αύτού
καΙ ύστερfjσαι σi)μερoν θλιβερώς τών πολιτικών αρχών, αΤτινες τό πνεύμα ακριβώς τού
Εύαγγελίου καί τfjς διδασκαλίας εφαρμ6ζοοοιχι τού Χριστού, συνέπτιξαγ fιδη επ' αΙσίοις
τ'ήν Κοινωνίαν λεγoμένrιν τών Έθνών πρός ύπεράσπισιν τού δικαίου καί καλλιέργειαν
τfjς αγάπης καί συμπνοίας μεταξύ τών εθνών.
Διά ταύτα πάντα, ήμείς τε ποθοϋντες καί τάς lΊλλας Έκκλτισίας συμμεριζομένας νομί­
ζοντες ti)v σκέψιν καί γνώμτιν ήμών, κατά τά q.νωτέρω, περί της ανάγκτις τfjς συμπi)ξεως
τοιαύττις τινός τούλάχιστον τό κατ' αρχάς· συναφείας καί κοινωνίας μεταξύ τών
Έκκλτισιών, παρακαλούμεν όπως προφρ6νως δτιλωθij ήμίν ωτανττιτικώς ύφ' έκάστrις ή
κρίσις καί γνώμη αύτfjς, ίνα ούτω, καθοριζομένου άπό κοινης συγκαταθέσεως καΙ
άποφάσεως τού πράγματος, χωρi)σωμεν από κοινού ασφαλώς εΙς ti)v εκτέλεσιν, καΙ ούτως
«ά.ληθεύοντες εν αγάπτl αύξi)σωμεν εΙς αύτόν τά πάντα, ός εστιν ή κεφαλi], ό Χριστός,
εξ ού παν τό σώμα συναρμολογούμενον καί συμβιβαζόμενον διά πάσΤ1ς αφfjς τfjς
έπιχορηγίας, κατ' ένέργειαν έν μέτρφ ένός έκάστου μέρους, ti)v αϋξτισιν τού σώματος
Π9ιείται εΙς οΙκοδομi]ν αύτού έν άγάπτl». (Έφεσ. 4, 15).

Έν τo~ς πατριαρχείοις Κωνσταντινουπόλεως, κατά μfiνα Ίανουάριον τού χιλιοστού

έννεακοσιοστού εΙκοστού σωττιρίου εtoυς.
Ό ΤΟΠΟΤΤ1ρτιτής τού πατριαρχΙΚΟύ ΟΙκουμενικού Θρόνου Κωνσταντινουπόλεως t Μτι­
τροπολίτης Προύστις Δωρόθεος.
t Ό ΜΤ1τροπολΙττις Καισαρείας Νικόλαος. t Ό Mτιτρoπoλίτrις Κυζίκου Κωνσταντίνος. t
Ό ΜτιτροπολίΤΤ1ς 'Αμασείας Γερμανός. t Ό Mrιτρoπoλίττις Πισσιδείας Γεράσιμος. t Ό
Μτιτροπολίττις Άγκύρας Γερβάσιος. t Ό ΜτιτροπολίΤΤ1ς Αίνου 'Ιωακείμ. t Ό ΜτιΤροπο­
- λίΤΤ1ς Bιζύrις "Άνθιμος. t Ό Μητροπολίττις Στιλυβρίας Εύγένιος. t Ό ΜΤ1τροπολίττις Σα­
ράντα ΈκκλΤ1σιών Άγαθάγγελος. t Ό Μτιτροπολίτης ΤυρολόΤ1ς καί Σερεντίου Χρυσόστο­
μος. t Ό ΜΤ1τροπολΙΤΤ1ς Δαρδανελλίων καΙ Λαμψάκου ΕΙρτιναϊος.
TeλOc ΚλJ τω, οοω, ΑΟι;"" 'Εκ 1'017 περιοδικο17 «~yιoς ~yαθάyyελoς 'ΕσφΙΥμενίτης». τείίχος 35
•

ΟΙ Ε ΚΜΗΣ,οl\οΓ,I<Ε:Σ.
•

θEΣEI~

τον ΑΚΑIΝΟΤΟΜΗτοΥ

ΠΛ"'P.!M~TO!.

ΤΗΣ ε Ι<Ι<Λ ΗΖΙΛΣ

ΤΗΣ ΕΛΛItΑΟΣ

1')oi: ~Ψ',ςx». ~,1rIO't» BIAλlo,,- .j(q~"I~1)fO~()Q:ci)

> r
Α ι ~'Zoτ~ CS\.I) Α. Α?A~ f ()Q6'1.
Gf~~ βΟΘ ~
 ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ

ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΝIΣΤΑΜΕΝΩΝ

ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΙΡΕΣΕΩΣ τον ΟIΚΟΥΜΕΝIΣΜΟΥ

Ι 3Απόστολος Παυλος π.ρ.ος Κο­

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΙΣ ρινθίους (10). ΕΙνα.ι δυνα.τΟν αΙ

τοπικα.ι'3Ε κκ λ"
ησι·α.ι να. κα.ταπε­ ,
Π ιστεύομεν εί.ς «Μία.ν rA_ ,.. 2 '
σουν ε Ι ς την α.ψεσιν. CJπως συν~­
γίσ.ν Κσ.θολικην κ·σ.Ι Άποστολι­
6η μέ την πά:λα.ι ποτέ 30 ρ θόδο­

κην Έκκλησία.ν» (Ι). «ΜΙα ε!­

ξον Δυτικην Έκκλησί·α.ν, 'ή δ­
νσ.ι «-ή Έκκλησίσ., .εν ουρα.νΟίς,
πo~α. " κα.τερρευσεν ε Ι'
ς τα; με­
'ή α.ύτη κ,σ.Ι επι γής» (2), «κιΧν
γιΧλας α.Ιρέσεις του Π απισμου

έκδι,α.φόρων τόπων προσσ.γο­

κσ.Ι του ,προτεσ't'α.ντισμου, τελg:J­

ρεόητα.ι (ονομά:ζ ητα.ι) » (3), <Dς

τσ.ίως δε καΙ εΙς τ-ην παν.σ.l.ρ·εσιν

π.χ. Έκκλησίσ.ι «τής Γσ.λατί­

τοϋ Οίκουμενισμου.

α.ς» (4), «εν Έφέσφ» Έκκλη­

σία. (5), -έν Έλλά:δι Έκκλησία. ΑΙ πνευμα.τικα.Ι νόσοι εν

«Είς» είνσ.ι δ «Κύριος» τής 30 ρ _ ti,j Έκκλησί~ θ ε,ρα.π εύοντ« ι , η

δοθόξου Έκκλησίας, δ Κύ,ριος διά. μετ'α.νοίας, η διά κρίσεως.

'ήμων 'Ιησους Χριστός. «ΜΙσ.» Μέχρι κα.Ι .ιχ.πο6ολής τοϋ αΙρε­

εΙνα.ι Τι «πίστις» τής Έκκλησί­ τικου, του σχισμσ.τικου κα.Ι του

~, " , ­ της
ας, 'ή Όρθοδοξίσ. των θεοπνεύ­ α..μσ.ρτα.νοντος, ειτε π·α..ρ'α.

στων Άποστόλων, των rΑγίων 3Ε κκ λ' "

ησ·ι.σ.ς,ειτε 'Κ'
π«ρα. υριου,

Οίκουμενικων Συνόδων κσ.Ι των προφ-α.νως, -ή γνώμη του πιστοϋ

θεοφόρων Πσ.τέρων. «ΙΙΕν» εΙ­ δεν δύνα.τα.ι να. ά.ντικα.τ«στήσ1J
ν-α.ι το σωτήριον «Βά:πτισμα» (6) , την κ·α.ταδικ«στικην ά.πόφα.σιν
το όρθόδοξον Βά:πτισμ-χ «εΙς το τής 3Εκκλ ησία.ς καΙ του Ku.p{ou
Ονομσ. του Πατρός κσ.Ι του rlοϋ Aύτή~ :Ιησου Χριστου, εστω
κα.Ι του rAylou Π νεόμα.τος» (7) . κα.Ι α.ν Τι cΧκριτoς κ·α.τά:στα.σις
πα.ρσ.τα.θΊ) μέχρι της δευτέρα.ς
κσ.θ
3
rH ολου Όρθόδοξος
πα.ρουσΙα.ς. rQς γνωστον 'ή 3Εκ_
3Εκκλησίσ. .είνσ.ι ά,λιΧθητος κσ.Ι
κλησΙ·σ. «,ωμοιώθψ> έν τΊ) Γρα.­
.ιχ.ήττητος. «Κα.Ι πόλα.ι ά.δου ou tpi,j πρ.ος σ.γρ·Ον εχοντα. «σΤ­
κατισχόσουσιν σ.ύτής» (8), λέγει
Κύ.ριος Παντοκρά:τωρ. ΟΙ Χρι­ •
στιανοί, ομως, x«l α.Ι κα.τα. τό­ 1. .ΣυμΟόλου τ7jς Π Ιστεως.
πους 3Εκκλησία.ι είνα.ι δυνσ.τΟν 2. Διιχτυπώσεως Α' Οίκοuμενικ7jς

νά. 'ήττηθουν εν πίστει. Δηλα.οή, .Συνόδου, ΡΜ. 2, 889Ό

είν-σ.ι δυνσ.τΟν νά. νοσήσουν πνευ­ 3. Μ. ΒlχσιλεΙου, PG. 32, 629".

μσ.τικως κα.Ι νά. ro~ τις «νόσημσ. 4. ΓlΧλ. ιχ' 2.
εν τφ σώμσ.τι τής Έκκλησ:ία.ς 5. Άποκ. ο' 1.
πεφυτευμένον», ως' λέγει δ ά.γι­ 6. Έφεσ. δ' 5.

ος ΊωιΧννης δ Χρυσόστομος (9) • 7~ Μιχτθ. x't)' 19.

Ν ά. διαιρεθουν οΙ Χριστια.νοΙ κ«.Ι 8. Μιχτθ. ιστ' 18.

να. εμφα.νισθοϋν εΙς τά.ς 3Εκκλη­ 9. Χρυσοστόμου, PG. 48, 844.
σία.ς «σχ:ίσμσ.τσ.», <Dς γ,ρά:ψει δ 10. Α' Κορ. 0" 10 - 14.
 ΤΟΥ» καΙ «ζιζάνιιχ» (' ') 1 συμφώ­ Ύελος lξ οΙψα.νοσ κατιών (κ-ιχτ­
νως πρός τ~ν θεία.ν καΙ έκκλ'η­ ελθών)>> (17) ,
οιαιοτικήν οΙκονομίαιν. Νοσοϋν­ ΟΙ ΚιΧνονικως &ποτειχιζό­
τα μέλη τής Έκκλησίας νοουν­ μενοι 'Ορθόδοξοι, συμφώνως
τ·ιχι οΙ πλανώμενοι μεν 'Περ! τ'ήν πρ.Ος τούς ·Ιερούς ΚιΧνόν,ας, δεν
δρθόδοξον πίστι ν χα-Ι ά.μιxρτ~­ υπόκειντα,ι «ti,j XCXVOVLXi,j tΠΙΤL­
νοντες, μη κριθέντες δε εΙσέτι μ'ήσει», ήτοι δεν τιμωροσνται
έκκλ'ησι«σΤΙΚώς. Τώ'/ άκρΙτων ΚιΧνονικώς, ciλλα. είναι άξιοι
τοότων μελών τα. Mυ~τήρια., κ:χ.­ ΚιΧί εκκλησια.στικής «τιμής»,
τα. τ~ν Ζ' ΟΙκουμενιχήν Σόvο­ «πρεπούσης» «τοϊς Όρθοδόξοις
δον, ε!ναι Ισxυp~, κ~θ' οτι τα.υ­ (εΙς τούς Ό,ρθοδόξους) ». OutOt
τα, ώς π.χ. fι «Χεφοτονία.» «έκ τιμώντα.ι ώς &ξιοι 'Ορθόδοξοι,
του θεου εστιν», όπως είπεν δ ~,!
υΙυΤΙ "
«ου σχισματι '"
την ενωσιν

Πρόεδρος τα.ότης Αγιος Τα.­ rI τής Έκκλησίας κα,τέτεμον, &.λ­

, ,.. ,
ρά.σιος (12). 'Αντιθέτω;, αΙ τυ­ λ α»,
, ~

τουνα.ντιον, «απο σχισ:μα­

χον ποιναΙ τών Κ"1jΡUττδντων α,ί­ των κο:ί με.ρισμών τήν Έκκλη­
ρεσιν κατα. τών 'ο.ρθοδόξων ενι­ σΙ·α,ν εσποόδο:σα,ν ρόσα,σθιΧΙ (να.
at'cx,oμlvwv ε!ναι !κκλησι«.σΤΙΚ6">ζ σώσουν) » (18) . Δηλαδή, οχ ι
&κυροι καΙ &.νυπόστ«τοι, «ά.φ' «σχίσ~ Κ'ιΧτσ. τijς 'Εκκλ ησΙο:ς
ου τοιιχστα Κ'ηρόττει ν -ηρ"ξιΧντο», έποΙησιΧν, &.λλ& μαλλον» :iπο
ώς γρ~ψει δ Αγιος Κελεστίνος
rI «σχισιμ.ά.των την ΈκκλησΙοα.ν
Ρώμ"1jς καΙ εδέχθη -ή Γ' ΟΙκου­ &'πήλλα.ξιΧν, οσον τόέπ' «υτοϊς»,
μενικη Σό'/οοος ('3) . Δηλα,οή, ητοι δσον 'έξα,ρτατιΧΙ &.πο α,υτοός,
άπό tij; στιγμijς που ουτοι -Υ1ρ­ έ,ρμηνεόει πά.λιν δ Ζωνα.ράς (19) .
χισιΧν να. X"1jputtouν α,ί.?ετικ~. ·0 '
κηρυττων "
α.φεσι ν 'l
κ'α,ι '
ε σιΧ­

γων εΙς τ~ν ΈκκλησΙαν ΚιΧινο­

1I
τομΙα,ν δια.ιρεί την ΈκκλησΙιΧν
ΕΝΙΣΤ ΑΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΙΣ κα.ι
, λ'
κα.τ.α, υει την
\ s.'
c;.YOtYlta ~
'Ι
"
ε­

νωσιν
,
τα.υτης.
·0'ενιστα.μενος
,
Οι 'Ορθόδοξοι Χριστια.νοί
κα,τ' «ότου 1Ί &.ποτειχιζό,μενος
εχουν eu.:x.yyeltxO'! ΚιΧί κα.κονι­
σπουδά.ζ-ει να. σώσ1j την ενωσιν
κόν δικ«.Ιωμα. νσ. &.ποτειχισθοσν,
ή ένότητα. tij; ΈκκλησΙας. Σκο­
δηλαδή νσ. -διακόψου'l τήν εκ­
πός τής ενστά.σεως κ·α! &.ποτει­
κλησι«σΤΙΚ1]'Ι κοινων-!«'/ κιχ! το
χΙσεως εΙνα.ι 1ι καταπολέμησις
μνημόσυνΟΥ τοσ Έπισκόπου, δ­
, π ~ τής «.ίρέσεως, :ή υπεράσπισις
στις κηρυσσει «ιχφεσΙΥ» «υημο­
τής όρθoδό~υ πΙστεως κιχ! 'ή
alq.» «ΚιΧΙ γuμνi,j ti,j xe:p~li,j έπ'
. διά.σωσις της ενότητος τής Όρ­
Έκκλησίας» ('4), Τι κα.τηγορεϊ­
θοδόξου Έκκλ "1jσίας, -Υ1τοι τής
τιχι, οτι σφΧλλει ά..μετ:χ.'Ιοήτως
" "e' ,~ , ΌρθσδοξΙας.
«εν EUoeUELq. x'CX.t uικα.tοσUΊ'Ώ»,

ώς λέγει δ ΛΑ' ΆΠO::ϊ~oλικός 11. Μσ.τθ. ιγ' 24 - 30.

Κιχνών (15) . ΔηλιΧδή, ότ'Χ'Ι πρά.τ­ 12. Πρσ.κτικών Ζ' Οίκουμενικης:
Τ'Ώ «πα.ρ& το xo:eijxO,l κιχί δΙ­ Συνόδου, ΡΜ. 12, 10-12.
ι, r , C'
κα.ιον», σπως ερμηνευει ο κα.'/'Ο­ 13. ΚελεστΙνω Ρώμης, ΡΜ. -1-,

νολόγος Ιων:χ.ρciς ('6). Έά.ν δ 1045.

Έπίσκοπος καΙ δ Κληρικός, 14. ΙΕ' Κσ.νόνος ΔΒ' Σuνόδοu.

λέγει δ α.γιος Ίωά.νν"1jζ δ Χρυ­ 15. λΑ' ΆποοτολΙκοi) Κcx.νό')ος.
σόστομ.ος, είν:χ.ι «πονηρός» «πΙ­ 16. Ζωνocρii, Σ.Ι{. 2, 40.
ι, _ ~. ,
στεως ενεκεν, φευγε αυτον κιχι 17. ΧΡ!Jοοστόμω, PG. 63, 231.
, " . . ν
πα.ρ,:χ.ιτησο:ι, μ:η μονον :χ.'Ι 'J.ν­ 18. Ι Ε' 1\ σ.νόνος Α Β' Σuν6δΟ'J.
. θρωπος tι (ε!να.ι) , cill~ κ~:1 &γ­ 19. ΖωνaΡ:i, Σ.Ι"'. 2. 694.
 111 όπ~ooύς τής καινοτομίας, έν l­
Η ΟIΚΟΥΜΕΝIΣΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΙΣ Π'ΙΥνώσειι fι έν dyvotCf, καΙ εΙς
ένιστι:φένους καΙ άποτ·ειχιζομέ­
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
νους κ~τά. τi')ς αΙρέσεως κ«ι ό­
~H εν ~Eλλά.Oι ΈκκληάΙα πέρ Τής ΌρθοΟοξ(.ας. Δ'Υ]λαο'ή
εΙναι σήμερον, δυστυχώς, Ot'Y,l­ εΙς ά.γωνιζcμένους προς ενωσιν
Ρ'Υ)μένη κα.Ι άσθενουσα.. Τό ετος «των διεστώτων», δπως όνομά.­
1924 σκοτειναΙ δυνά;μεις την ζεt τούς οϋτω δΙ~Ρ'Y]μένoυς ή
διήρεσαν δια. της έορτολΟΥικης Ζ: ,ΟΙκουμενικ'ή Σύνοδος (23) ,
κ«ινοτομί«ς των δέκα τριων .ή­ ΟΙ Ορθοδόξου. ένώσεως της Έκ­
μερων. ~H κα.ινοτομίιχ. α.ϋΤΎ) δ­ κλησίας.
μοια
rζ
ει
~
πρ-uς
\
't"t)v r
xatvotoμtav ΟΙ όπαδοΙ της έορτολο­
της α.Ιρέσεως της ΕΙκονομαχ l­ γικης καινοτο.μΙας του 1924 δεν
ας. ~H εΙκονομαχικ-η ιχ.!ρεσις ε­ εκρίθησαν εΙσέτι εΙδικώς κ·αΙ
νεςΡανίσθ-η ώς κατ:iΡΥ1jσις των Ι­ πανορθοδόξως, ώς πρ06λέπ!ται
ερών εΙκόνων. Δεν «ιiνεφέρε­ πα.ρ~ της 'ΟριθοΟοξΙας. <Όπως
το», δμως «μόνον εΙς την προ σ­ γρά.φει δ αγιος Ν ικόδ'Υ].μος .δ 'Ά­
δ'θ
κύν"t)σιν τών εΙκόνωΥ, άλλ' ή­ γιορειτης,
r
α ετησ·ας
r
τα
\
νό.μ.ι­
το ευρυτΙρα. θρ1jσκευτικη καΙ μ~•. θεωρετται κατα.κεκριμένος,
εκκλ -ησιαστικ-η μετ«.ρρύθμι­ εφ οσον xptHi,j όπό «τοϋ 6' προ­
σις» (20). ΤΗτο. άλ ηθώς, «μετα.­ σώπου, ~τoι ti')t; Συνόδου» (24) .
στοιχε·Ιωσις των ιlπά,ντων ά.θεω­ ΟΙ καινοτοlμ:Υισαντες Ο:.πΟ tou
τά,τ'Υ]», ώς την χσ.ρα.κτηρΙζει δ 1924 κ·εϊνται υπο Χ.ρίσι ν κ~Ι
άγιος θεόΟω.ρος δ Στουδί­ πρόκειτ~ι νά. κ.ριθοϋν, 6ά.σει τώ'l
της (21). ΚαΙ Τι σψερινη εορ­ ~I. Συνόδων, Τοπικών Κ'αΙ οι­
τολογικ-η κσ.ΙΥοτομ!α παρουσιά.ζε­ κουμενικών, καΙ τών ~AγΙων
ται ώς <ΗΙώα. δηθεν χρονικ-η αλ­ Πατέρων, μά.λιστα οε τών εκ­
' Κ αι' 1.ι. κλησιαστικών ά.ποφά.σεων του
λσ.γ"t). " τ
ν}-"ως, α.υτηεινα.ι έ κ­

δήλωσις καΙ αφετηρία tijt; αΙ­ ΙΣΤ' αΙώνος κατα. τών τότε
παπικων προτά.σεων περΙ έο.ρ­
ρέσεως τοϋ ΟΙκουμενισμοϋ. Δεν
είνα.ι ιlπλως εUρυτέ.ρ-α. θΡ1jσκεu­
τολογικijς και νΟΤΟΥ·!ας. Δια. -του­
τικη καΙ έκκλ-ησι~στικη μ'ετ«ρ­ το οΙ άποτειχιζόμενοι εκ τούτων
ρύθμισις, ά.λλά. OίΚOUΜενιστικ-η τών καινοτόμων διακόπτουν τ'ήν
, , .J. ' κoινωνί~y «πρ-ό συνοδικi')ς δια­
καινοτομια, μεχρις Ιλ.φομοιωσε­
'
.,
γ "ωσεως»
, -
αυτων,
tI
οπως γρ·αφεται
r
ως της Ό$Jθοδοξίας ύπό- των α.Ι­
.ρέσεων καΙ υποτιχ.Υης των Όρ­ εΙς τόν ΙΕ' Κανόνα τής Π ρωτο­
δευτέρας Συνόδου (25). Δηλα.δή
-θοΟόξων εΙς τον άντίχριστον α.[­
ρεσιά.ρχ-ην Πό;παν. Είνιχ.ι, ον­ οΙ καινοτόμοι οδτοι είναι εΙσέ­
τως, «ιivια.τρoπ-η του π~ντός μέ­ 20. Β. Στεφι:χ.νίδου, « ΈκκλYjσ ι ι:χ.σ τι­
χρι του Άντιχρ.Ιστου» (22), 0­ χή Ίστορίι:χ.», , Αθηνι:χ.ι 1970, σ.
πως γρό:φει π&:λιν δ «ύτός <Ά~ 256.
γιος Οιά. την Μοιχειaνικην αϊ­ 21. θεοδώρου ΣτουδΙτου, PG. 99,
ρεσιν, Τι δποία. κσ.ταλύει τον νό­ 11&!.
μον του θεού, οπως κιχ.Ι -ή πιχ.νιχ.ί­ 22. θεοδώρου Στοuδίτοu, PG. 99,
ρεσις tQU Οίκουμενισμου. 1025.
Διά. της εο.ρτολογικης Κ1.!­ 23. Έπιστολ η; Ζ' Ο Ικουμεν txi'j,
'10τομΙας, οΕ Όρθόοοξοι ΟΙ'Ώρέ Συνό~oυ, ΡΜ. 13, 408.
θ"t)σαν είςΟΟΟ. ΕΙς νoσoυyτ~ς !ν 24. Nιxo8fιμoI) ΆγιορεΙτου, "ΠΥΙ­
πίστει κιχ.ί όγισ.ίνοντ«ς. ΕΙς και­ Μ.λιον». σ. ιθ', 5.
νοτόμους κα.Ι ένιστα.μένους. ΕΙς 25. ΙΕ' Κι:χ.νόνοι;; ΑΒ Συνόδου.
ΤΙ άκριτοι. Συνεπώς τ~ Mυστ~­
ptq, α.ύτων εΙνlXt Ισχυ.ρά., «! τυ­
χόν επι6ο:.λλόμεναι πα,ρ~ αυτών
ποινο:.Ι x<X.τ~ τών ένιστιχμένων
άχ:υροι κα.Ι άνυπ6στο:.τοι, 1ι δέ
μετιiνoιιi των χο:.Ι 1) άποκ<Χ.τ«­
στο:.σΙς των εΙς τήν Ό.ρ&Οοξ·ία.ν
εϋκ~λoς, έ~ν θελήσουν τήν μ<Χ.­
κ<Χ.ρία.ν έπιστpoep1ιν.
ιν
ΜΕΤ ANOIA ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
lldν x~ινoτδμoν μέλος
τ-ης ΟΙ1Jρημένης έν ~Eλλιiδι Έχ­
κ λ ησι-α.ς
, ~, •
oυν~τ·~ι να. μετ<Χ.τΡιχ­
π~ εΙς ενιστφενΙW xo:.t<i τijς
οΙκουμενιστιΧής χο:.ινοτομΙο:.ς.
Τσυτο ElV.fXt ουνατόν νά. πρσ.γ­
ματσπoιηθ~ oι~ μετ«vσίας, 0­
π·ως έγίνετο πά.ντοτε εΙς τήν
ΌρβοΟΟξία.ν. ΕΖς την Δ' Οlκου­
μενικήν Σύvσooν, κα.τ~ τάς ερ­
γασΙας «υτijς, έπίσκοποι ταύ­
της έ6όησσ..ν: «πά.ντες 'ήμά.ρτο­
μεν, ΠOCντες OUγΎνώμ:ην «Ζτου­
μεν». «ΚαΙ α.νo:.στrις δ ευλ«6έ­
στο:.τος επίσκοπος 'ΙοuOενocλιος
άμα. αύΤΟίς (μ~ζΙ με αυτούς),
μετijλθεν εΖς το άλλο μέρος», 1)­
τοι των ~OρθσOόξων. «ΚαΙ άνε­
6όησ~ν οΙ d.νaτοkικσΙ καΙ ΟΙ ΣUν
α.υτοίς εύλo:.6έστ~τoι επίσκοποι·
δ Θεός καλώς ήνεγκέ σε (σέ ε­
ψερεν), ~Oρθόδoξε, καλώς ~λ­
θες» (26). Δηλαδή έγένοντο δε­
, ~ , , ,
κτοι utrL μετ-ο:.νοι-χς xa.t
ρήσεως εΙς του; ~Opθoδ6ξ~υς.
Παρόμοιον τρόπον επισΤΡοψijς
6λέΠQ9μν καΙ εΖς τήν ΣΤ' ΟΙ­
κουμενικήν ΣύνσΟον. ~O Πρόε­
δρος tij:; Ζ' ΟΖκουμενικής Συνό­
δοο άγιος Το:.ρriσισς εΙπεν, ΟΤΙ
«οι πλείους (οε περισσότεροι)>>
των ά,γΙων Πο:.τΕρων τής ΣΤ'
ΟΖκουμενικής Συνόδου όπά α1­
ρ'ετικών «εχεXειρoτδνηvτσ (εΙ­
χον χεΙΡοτονηθij) », μ.~λιστα
«των χα.θηγητών (d.?Χ"llγων)
τής αΙρέσεως των μονοθελη­
των» (27). Δηλαδή !νετά.χ&ησαν
εΙς τ-ην ~Oρθo,δoξΙα.ν δι·!Χ προσ­
xωρ~σεως.
Π'ροσέτι ιέπιoτ.ρoq:ιή εΙς τ-ην
Όρθοδοξίαν έγένετο καΙ δι"
ρητ-ης άποκη.ρύξεως Τής αΙρέ­
σεως. ~o άγιος ~:[ελέτιoς Άντι­
οχεία.ς έχειροτσvoήθη όπό α.Ιρ·ε­
τικων άκρίτων εΙσέτι καΙ δια.
τουτο λεγομένων «καινων αΙρ,ε­
τικων» (28) . ~Επειδ1J όμως κα.τα.
τόν ένθρονιστήριον λόγον τοΙ)
όπεστήριξε τήν ~o.ρθoδoξίαν,
Τιγήθη των Όρθοδόξ-ων τής ~Aν­
τιοχείας xcx.i. κcx.τόπιν εγινε
Πρόεδρος τής Β' Οικουμενικής
Σuνόδου. Δηλαδή έγένετο δε­
χτός όπά των Όρ&δόξων ~ι ~ δ­
μολογία.ς κα.Ι κηρύξεως της ~Oρ­
θοοόξου πίστεως. Τοιούτον συ­
.νέ6η καΙ <iργότερον. 'Ή Ζ' ΟΙ­
κotJμενικη Σύνοδος επεκ«λέσθη
κο:.Ι σχετικόν ιΧπόσπ«σμα «εκ
του 6ΙοΙ) του δσίοΙ) πα.τρΟς Ύ]μων
Σά.66α.». ΕΖς αύτό &ναψέρεται,
ΟΤΙ or καρυepα.ϊOΙ των Μοναχων
&.γιος Σ&66ας καΙ άγιος Θεοδό­
σισς μετα. των όπ~ αυτους Μο­
να.χων εκοινώνησα.ν πρός τόν
'Α'
'ρχιεπισκσπον ~I ε.ροσο λ'U1μων
Ί(J)ιiννην Γ' • δστις εΙχε συμq:ιρo­
ν~σει μετά τοσ αΙρεσι«-ρχου Σε­
6ήρου, κατόπιν πραρορικης όπ~
αυτου άποκηρύξεως τ'ijς αιρέσε­
ως (29). ΕΖς ·δέ τήν Ζ' ΟΙκου­
μενικην Σύνοδον δ έξ-α-ρχος Τής
αιρέσεως τής ΕlκοY<lμ'αχίας
προσχω­ Γρηγόριος δ Ν εοκαισο:.ρε·ίας ε­
γένετο δεκτός εις τήν Σύνο­
οον ώς μέλος τ-ο:.ύΤ'Yjς, oι~ έξε­
triaew:;του ψρονήματος xcx.t λι­
6έλλου, .ητοι εγγριiφoI) &πσκ'Yj­
ρύξεως τijς μεγιiλ ης ταύΤ'Yjς <ΧΕ­
26. πριχκτικων Ζ' ΟΙκουμενικ-ης;
Συνόδου, ·ΡΜ. 12, 1034.
27. πριχκτικων Ζ' ΟΙκοul-'-ενικ'i'jς
Συνό~oυ, ΡΜ.
12, 1047.
28. ΈπιφιχνΙου Κόπρou, PG. 42,
429.
29. πριχκτικων Ζ' Ο Ζκουl-,-εν ικ'i'jς
Συνό~oυ, ΡΜ. 12, 1Q42 - 1946.
_,:/",_
.~
ρέσεως (30) . οος τ'ijς -ηνωμένης -έν ~Eλλά.Oι
Ή όρ-θόδοςος λοιπον πά­ Έκκλησίας, ώς .ητ-ο προ τής
ρ&.δοσις των tΑγίων ΟΙκουιμ.ενι­ κcιινoτoμία.ς τού 1924, οεν ούνα­
κων Συνόδων κα.Ι των tΑγίων ται νά. συγκληθiί. ~H συγκρό­
Π α.τέρων tij; ΌρΗοδόςου Έκ­ τησις τής Συνόδου ταύτης θιχ.
κλησίας -έπι6&.λλει, οπως τά. ά.­ κ·α.τ·cιστ~ δυν.α.τ/, οτε οΙδι·ϊστά.­
σθενούντα. εν πίσΤΕΙ μέλη τijς μενοι -θά. ένωθούν εν τ~ Όρθο­
δΙ'Ώρ-ημένης εν tΕλλ&.δι Έκκλη­ Οοξίq., ώς εγένετο πά.ντ-οτε έν
σί;χ.ς γίνωντ,;χ.ι δεκτά. με ενα. εκ τΊ) Όρθοοόξφ Έκκλησί~.
των α.νωτέρω τρόπων μετα.νοία.ς Kcιτά. τήν χρ<>νικήν περίο­
κ·α.Ιέπιστροψijς των εΙς τήν τά.­ 00'1 π.χ. έπικρα.τ"ήσεως τής εΙ­
ςιν τijς ΌρθοδοςΙας. Διότι κα.Ι κονCl1α.χικής κα.ινοτ<ιμία.ς, οεν fJ­
τα.ύτα δεν είναι κεκρψένοι σχι­ το Ουν·α.τΟν γά. σuγκλ 1jB~ ~o.ρθό­
σμ-α.τικοι
, .,.
η
r
αφετικοι
'Χ
ριcrτια­ οοξος Σύνοδος τής Βλ ης ~Eκ­
'Ιοί, α.λλά. α.κ,ριτα εισέτι μέλη κλησίας. Διά. τούτο α.δτη σuνε­
τής ~Eκκλ ησία.ς. tH δέ οΙκονο­ κροτήθη, οτε δεν ίσχυε ή α.ίρε­
μΙα. τής εύλογη,μένης ταύτης σις τής ΕΙκ-ονομα.χ ία.ς, Οηλα.Οή
, ,_
τό 787, ώς ή Ζ' Οικου:μενική
~, -Λ

μετανοιας κ·α.ι της α.μεσου, η

προοοευΤΙΚής επιστροφijς ά.ν"ή­ Σύνοδος ένώσεως. tH Ιδία. Ζ'

κει, 6ε6α.·!ως, εις τήν εν θεφ ΟΙκουμενική Σύνοοος ϊ:ρά.φει
κρίσιν 'τού Ό.ρθοΟόςου κ·αΙ πρά.τ­ Οιά. των &.γ!ων αυτής Π α.τέρων
τοντος κ-α,τ·ά. Θεόν Έπισκόπου, οτι εγένετο, «ίνα. των οιεστώ­
-η τ{)ύ έντεταλιμένου όπ~ αύτού των τήν ·Οια.ψωγία.ν εΙς συμφω­
πνευμα.ΤΙΚΟύ. ΟΙ πιστοΙ όφεί­ νί·α.ν μεταγά.γωμεν κα.Ι το μεσό­
λουν νά. οέχωνται τά.ς -θεοφιλείς τειχον <Ιρ-θiί τής εxθ.ρcις καΙ -η
τα.ύτ-α.ς οικονομίας των ποιμένων α.ρχήθεν θεσμ<ιθεσία. τής Κα.&­
τού Θεού ώς πορεία.ν προς τήν λικής (Όρ-θοδόξου) Έκκλησί­
τελειότητ,α., . συμφώνως προς το ας το κύρ<ις α.πολά,60Ι» ('4) . Δη­
θέλημ·α. τού ΣωΤήρος -ημων Χρι­ λcιoή συνεκροτήθη Οιά. έ.νώ­ '1«
στού,· «ος πά.ντα.ς α.νθρώπους θέ­ σ'Ώ τά. Οιϊστάμενα. μέρη της ΟΙ'Ώ­
λει σωθήνα.ι κα.Ι εΙς έπίγνωσιν ρημένης κα.Ι τότε ~Eκκλ ησία.ς,
ιiληθεία.ς έλ-θείν» (31) . ~Aλλά. τους Οια.ψωνούντα.ς π,ρ-ός τήν
κ·α.Ι τήν θεία.ν εντολήν, τήν λέ­ Ό.ρθόΟΟξον πίστιν εΙκονομά.χ<ιυς
γoυσcιy, «ΤΟΥ οε ά.σθενούντα. τ~ κα.Ι τους ·ενιστoc.μένους κα.τά. τijς
πίστει ΠΡοσλα,μ6ά.νεσ&ε, μ-η εΙς εΙκον-ομα.ΧΙΚής αΙρέσεως ~OΡ'θo­
δια.κρίσεις oιcιλoγισμων» (32) . Οόξους, Οια. συμφωνία.ς έν τi,j
«Πάντες», ΥΡ ά.φε ι δ α.γιος .'Τ­ Ό.ρ-θoOoξί~. Π α.ΡQ4~οίως κα.Ι fJ
γνά.τι<ις δ Θεοφόρος, τον Όρ­ Σύνοοος της fJνωμένης !ν ~Eλ­
θό&ς<ιν Έπίσκοπον «ά.κολου­ λά.Οι Έκκλησ!·α.ς Oύνα.τcιι νά.
θείτε» καΙ τους πρεσ6υτέρους. συγκλ rιe~ ώς Σύνοδος ένώσ,εως
Διότι «ο (εκείνο το δποίον) α.ν «των οιεστώτων» όπα.οων τijς οι­
εκείνος δοκιμά.σ'Ώ (θά. εγκρί­
ν'Ώ) , τ-οϋτο» είνcιι «καΙ τφ θεφ
30. προ:κτικων Ζ' Οίκοuμ.ενικij,
(εις τόν θεόν) εύά.ρεστον» ('3) .
Συνό~oυ, ΡΜ. 12, 1115 - 1119.
ν
31. Α' Τιμ.οθ. 6' 4.
32. Ρωμ. ιδ' 1.
ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΔΟΝ ΕΝΩΣΕΩΣ
35'. Ίγνο:τΙου θεοφόρου, ΒΕΠΕΣ,
~Eψ~ οσ-ον -η εν tΕλλά.δι 2, 281.
~Eκκλησία. είνα.ι σήμερ·ον ΟΙ'Ώ­ 34. Έπιστολij, Ζ' Οίκόυμενικij,
,ρrιμέ'iη, προcpσ.νώς ~ tI. Σύνο­ Συνό~oυ, ΡΜ. 13, 408.
κοuιμενιστικ'ijς κ~ινoτoμΙας
Ίων !νtστα.μένων κα.τ·
διιΧ σuμψωyΙ~ς εν ti'j Ό,ρθοδο­
ξΙζf.
K~τιX τYινδιδα.σκ~λΙα,ν τών
χγΙων Πατέρων τjjς Ό.ρθοδό­
ςου ΈκκλησΙας, Υι λεγομέν'Yj
</ΙεριΧ Σύνοδος τ'ijς Έκκλ't}σΙας
τjjς rΕλλ&.δος» δέν είΎαι -ή Σύνο­
δος τjjς 'iJvωμέν't}ς εν rΕλλ&.δt
Έκκλ'YjσΙ~ς. Αϋτ't} εlΥιΧΙ Σύνο­
δος έν 'XΙXLYOtoμlq; κ~Ι έν ιέκκλη­
σΙιΧστικ~ .oια,στιiσει. ΑΙ δε πρά:­
ξεις κα.ί. άπoψιiσεις ταύτης ύπερ
τΎjς έoρτoλoγικΎjς ΚιΧινοτομίιΧς
καΙ του ΠιΧπικοϋ ΟΙκουμενισμού,
-η γενικώτερον τΎjς ΟΙκοuμενt­
στικ'ijς «ίρέσεως, την ΚιΧΤιΧτάσ­
σουν, 6ε6«-Ιως, εΙς τ'ήν ΚιΧτηγο­
pΙ~ν Π'ιΧλα,ιοτέρων <ριλα,φετικών
αΙρετικών Σ'υνόδων, αΙ δποί«ι
1}
έγίνοντο πρό συγκλήσε·ως ΟΙ­
κουμενικών Συνόδων, οπως π.χ.
ε!νιΧΙ Υι ΕΙκονομιΧχικ-η Σύνοδος
te>u 754, ήτtς συνεκροτ'ήθη ύ­
πέρ τΎjς ΚιΧtνΟΤΟ:Ιι-L!ας (35) τΎjς
αΙρέσεως τijς EΙκoνq.ι~XΙ«ς, κ«ί
ΚιΧτεκρΙθη άπό τΥιν Ζ ι ΟΙκου­
μενικΥιν Σύνοδον.
~Αλλi ουδέ «Ι
δοι τών ενισταμένων κα.τ& τΎjς
έ·οΡ τoλoγιΚΎjς κα,ινοτφ!ιΧς τού
ΟΙκοuιμενtσμού άποτελούν
Σύνοδον τής i]νωμέν'Υ)ς εν
λιiδι Ό.ρθοΟόςου Έκκλησίας.
Συμφώνως πρός τόν εύιΧγγελι­
κόνκαΙ κ~νoνικόν νόμον ΚιΧί
τ-ην διδιΧχ-ην τών ά:Υίων Πα,τέ­
ρων, 'ή άποτείχισις καΙ δ άντι­
αιρετικός &.γών τών
νων Όρ-θοδόςων αποσκοπεί εις
τΥιν διιiσωσι V τ'ijς ένότητος
πίστεως tij; Έκκλησί«ς κα,ί εις
τΥιν ΌΡeόδοςον ένωσιν τής ΟΙ1,]­
ρημένης εν rΕλλ±δ~ Έκκλη­
σία,ς, διιΧ Συνόδου ένώσεως. rΩς
Ιλ'
ι:: εχ eη, r
ουτοι «ou.σχισμα,τι
' ,
ενωσιν τής Έκκλησίας κα.τέτε-
μον, ά'λλ« σχισμιiτων καΙ με­
ρ·ισμων τ-ην Έκκλ ησΙιΧν έσπού­
κ~Ι διΧσ-α.ν ρύσιΧσθα-ι», ήτοι ΥιΧ σώ­
αυτής, σουν (36). ~Eφ' όσον λοιπόν Υι
Σύνοδος ένώσεως επιδιώκεται
κ-α.Ι θιΧ ylYY,l εις το μέλλον, τώ­
Ρ'ιΧ δέ .oιεξιiγεται ά.γών Όρ'θο­
δάξου ένστιiσεως, ιΧΙ ύπιiρxoυσα-ι
Σύνοδοι των έΥισταμένων εχουν
σημ..α.σΙα,ν καλού ά.γώνος ύπερ
τής πΙστεως. Δηλα.δΥι νοούνται
ili; δμιiδες καΙ συγκροτήσεις Έ­
πισκόπων ενιστα..μένων &.ντΙ'ιΧι­
ρετικως κ«Ι όρθοδάξώς, ύπερ
τής Όρθoδoξί~ς καΙ τΎjς ένώ­
σεως της Έκκλ'YjσΙα.ς.
νι
ΑΝΑΓΚΗ
ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΝΣΤΑΣΕΩΣ
Προέχει λοιπόν, οχι -ή οι­
ΟΙΚ"Υ]τική όργιiνωσις των ένιστα.­
, , , .J..
~ Τ
μεν ων, ως ουτοι μΟΥον να. <Νπετέ­
λουν την εν rEllιiot tινωμένην
Έκκλ ησΙα,ν, &λλιΧ δ ά.ντιαιρετι­
κός α,γών των 'ηρθοδόξ·ων, iliς
επ,ρας'α,ν καΙ έδίOιΧξ~y εΙς το
παρελθόν ΚιΧΙ οΙ ., Αγιοι. «Ά­
γωνας οδν χρείιΧ (avιiyx'Yj) μ.ε­
'λ
γα ου κσ.ι,Ι
τουτου νομ;ιμου»,
, λ
έ­
γει δ Μ. B~σίλειoς (37) εΙς πα.­
rI. Σύνο­ ριiλληλOY προς τ-ην Ιδικήν μιΧς
έποχήν. Δηλα.Οή ύπά.ρχει ιΧνά.Υ­
κη μεγιiλoυ αγωνος, συμψώ­
νου προς τOνεUα.γγελικOν καΙ
την
\ J....ι ι
κα,νονικον νVΓ"ον, και" την πρά­
rEl_
ξι ν των &γίων ΚιΧΙ την θεμιτ-ην
πολιτειακην νομοθεσίαν.
ΠιiσιΧΙ αΙ OΙκo~μενικαΙ
Σύνοδοι ενώσεως τής Έκκλ YJ­
σίας ύπ1jρξιΧν κα.ρπός Ιερων α­
ένιστ.φέ­
γώνων τών ΌρθοΟόξων. ενι­
σΤά-μένων. rn Α' ΟΖκουμενικη
Σύνοδος πρoήλ~έν iliς άποτέλε­
tij;
σμα των ύπέρ πΙστεως άγώνων
μιiλιστ.α, τού rArlou Άλεξιiν­
δρου ΆλεξανδρεΙας κα-Ι τού Μ.
την 35. Ζ' Οlχουμενιχi'jς; Συνόδου, ΡΜ.
' 13, S91.
36. ΙΕ' Κa.νόνος; ΑΒ Συνόδου.
37. Μ. Βa.οιλεΙου, PG. 31, 1540.
-~­
~..
Άθ~ν~σΙoυ. rH Β ι Οlκουμενι­ κών ά.γωνιστών υπερ τής Όρ­
κη Σύνοδος τών ιiγώνων μά,λι­ θοΟοξΙας. Άπα,ιτείτ·α,ι, λοιπόν,
στ~ του Μ. Βα.σιλεΙου κα.Ι Γρη­ ~OρθoOoξία,. Πα.τε,ρικη θε,μελΙ­
γορίου του Θεολόγου. Ή ΓΙ ωσις.
wE '1
νστασις κα.τα, Τυ
Ι
πα.ρα.­

Οίκουμενικη Σύνοδος των ιiγώ­ δειγμα των rAytwv. Συνεργα,­

νων μΧλιστα, του &.γίου Κυρίλ­
λου Άλεξα,νδρεΙα,ς κα,Ι
Κελεστίνου Ρώμης. rH
Ε' ΟίκουιμενικαΙ Σύνοδοι tG>v
ιiγώνων τών Ό,ρθοδόξων, οΙ δ­
ποίοι δεν έψησύχα,σαν, ιiλλά. -ή­
γωνίσ-θησα,ν υπε.ρ της Ό.ρθοδό­
ξου πίστεως «άχρι θα,νά,­
του» (38) . rH ΣΤ Ι Οίκουμενικη
Σύνοδος τών ιiγώνων μά,λιστα.
του &.γίου Μα,ξίμου του rΟμολο­
γητοϋ καΙ τού &.γίου Σωψ.ρονίο,;
rΙεΡοσολύμων. rH ΖΙ Οlκουμενι­
κη Σύνοδος τών ά.γώνων μ~λι­
στα. του &.γίου ~Iωά,ννoυ του Δα,­
μ«σκηνου κα,Ι άλλων rAylwv.
ΚαΙ σ-ήμερο.ν θά. ψΒχσωμεν
εΙς Όρθόδοξον Σύνοδον ένώ­
·σεως της ·δι~.ρημένης έν rΕλλά,­
δι Έκκλ ησία,ς, δι« μι.μήσεως
τών πρό ψών &.γίων καΙ
σία τών ένιστα,μένων έν ΌΡ'θο­
&'γ[ου δόξφ πίστει κι~Ι ιiγά,π'Ώ «Τής
Δ ι. κα.Ι ιiληθεΙας», ώς λέγει δ Άπόστο­
λας Πα.υλος (39) . Κα.Ι ά.γων κα­
τ·ά, της έορτολογικης κα.ινοτομί­
α,ς καΙ γενικώτε,ρον κ«τά. τής
πα,ναιρέσεως τοϋ Olκoυμεν~
σμου. Άγών υπερ της ~Oρθoδo­
ξίας μέγα,ς, νόμιμος κ«Ι μέχρι
θ«νά,του. Διότι «γίνου πιστός ά­
χρι θα.νά,του, κα,Ι δώσω σοι τόν
στέφα.νον τής ζωης», λέγει δ
Κύριος τής Μια.ς rΑγία.ς Κα,θο­
λικης κ·α,Ι Άποστολικής ~Eκ­
κλησΙα.ς, δ Κύριος 'ήμών Ίησοϋς
Χριστός ('40) .
38. Άποκ. 6' 10.
Β θεσσΙΧλ. 6' 10.
Ι
.39.
Yjpwt­ 40. Άποκ. 6' 10.

(1 )

 .
1j
~.' ο
'. . ~­ - - ....­
Α. cH άπο"C'είχισις έκ των καιvο't6μων καί αίρετικων.

Είναι γνωστον δη ό Ιερ.Ος 'ήμών ά.Υων προ6λέπετα,ι &.πό την Ό·Ρi3όδοςον Π·α,'ρά.­
Οοσιν. Έκψραζcμένη α-δτη δι~ τοϋ ΙΕ' Κα-νόνος τ-ης Π·ρωτοδευτέρ·ας Συνόδου, έπαι­
',ιεΤ ώς &ξίους τιμής 'tou; άποτειχίζοντας, ~τoι διαχωρίζοντας έα.υτους άπο ΤΟΥ Έπί­
σκοπο'ι' «προ Συ'ι'οδικής δια-γνώσεως», 8τα.'1 ούτος κηρύσση «δη:μοσίφ>, «Ύυμν~ τ~ κε­
ψα-λ~» καΙ «έπ' Έκκλησία-ς» «!?εσιν, «πα.p~ των ~Aγίων Συνόοων Ύ) Πατέρων κατε­
,,, ,
γ'ι'ωσμε'νην», ητοι κα.τακεκρψ.εν-ην.

ΟΙ ένιστιi-με'ι'OΙ κατ~ τής έ?ρτολογικης κα.ινοτομ!ας τοϋ 1924 και γε'ι'ικώτερο'ι'

κατά. τής αΙρέσεως τοϋ Oίκoυμενισtτl0ϋ, άπετε!χισα.ν έαυτούς Εκ των καινοτόμων κα!.
των α..ίρετιζόντω·,ι καΙ ήρχισαν Ιερόν άνηα,ιΡετικον ά.γωνα.. Δια..φωτίζοντες τούς εν &.­
γνοίq. καΙ προλειαίνο·,ιτες το εδα.φος, <Χπέ6λεπον εις ΠαΥορθδδοςον Ύ) ΟίκουιμεΥικη·1
Σύνοσον, κα-Ι ΣυΥοδικην διά-γνωσιν, κρίσιν κα.Ι ιΧπόφασιν ιέπΙ τοϋ τολμηθέντος.
Είγιαι ιiξιoπ.α..ρ'ατYιρητoν αυτο τό δποΤον μαρτυρετ ~ ίστορ!,α.. τής Έκκλησίας μ.α..ς
έ'ί προκειμένφ. Δηλαδη ότι μιας τοια,ύτ-ης Συνόδου προηγεττο πά.ντοτε εν διά.στημ:ι.
χρόνου, ήτοι "ή π Ρ ο σ υ ν ο δ ι κ η π ε .ρ ί ο Ο ο ς, καθ' ην επεκρά.τει ιΧνα,τcχρα..­
χη κα..Ι διά.σπασις μετα.ςύ των Χριστιανων λόγφ τής κηρυσσομένης «Ιρέσεως. ΒεΌαΙως
οεν ετίθετο τότε ζήτr,μα. εγκύρων .η ά.κύρων Μυστηρίων, <ΧλλOC θέ.μα άποτειχίσεως εκ
"'Cών ·α.ίρετιζόντων, κ:ι.τα-γγελΙα-ς της πλιiyης, δια-φωτίσεως, κα-Ι άγωνος προς σύγκλ ησι ',ι

(ο( )
&ρμ.οδ!ιχς Συνόδου. Μέχρι της συγκλήσεως Συνόδου, μόνης &.ρμοΟία.ς νά. &.ποφ ασίσ ll
περΙ της ιχ[ρέσεως xocl τών α.(ρετικω-/, ή .θείιχ. Χiρις, φιλα.νθρωπευομένη έν-ήργει π,ρ~ς
σωτηρί~ν τοσ ά.γνοοοντος η διωκομένου Λα-ου του θεοσ, δπωσοήποτε όμως εΙς κα.τιΧ·
κρισιν τών αΙρεΤΙΚών κιχι τών συμφ.ρονουντων προς αυτοuς ενσυνειοήτως, ili; ά.ποΟει­
κνύετιχι εκ τών κατωτέρω.

Β. Tei Μuσ-τήΡΙ« -των cιίpε-τιχων πρό Σuνοδικης διcιγνώσεως.

ΤΟά.ληθές των π.ρσλεχθέντων xoct~cpctLVEt~t διιk της ~Aγία.ς Ζ' ΟΙκουμενικης
Συνόδου, οτε δ Πρόεδρος Αυτης 'Άγιος Tap:iatIJ; εΙπεν: «Ο ε Χ ό μ ε θ α τ ο ς u
ά. π ό cx, [ρ ε τ Ι κ ω ν Χ ε ι Ρ ο τ ο v Yj θ έ ν τ α ς» μ έ Χ Ρ Ι Σ υ Υ ο δι κ i'j ς
κ Ρ ί σ ε ω ς τ η ς ιχ [ Ρ έ σ ε ω ς τ Ο Ut ω Υ. «Έ~ν δε Συνοδικ.η έκφώνησις (ά,ω
πόl'~σις) γένητιχι κα.Ι Ιμόνοια των ΈκκλησΙών επι Όρθoδoξ!~» κιχί κατ~ της αΙρέσε­
ως, τότε «6 τολμών άπό 6ε6ήλων αΙρετικών χειΡοτονεΤσθ,χι, τ~ καθαιpέσειδπoπεσεΤτα.~.
~H &.γία. Σύνοδος εΙπεν" α.δτ'η Οικα.ία. κρίσις» (Μ. 12, 1042) .

r. '0 -τρόπος άποδοχης 'των υπό -των cιίpε-τικων χειρο-τονηθέν-των.

T~ν «νωτέ,ρω υποστηριζο.μέν-ην θέσιν Ισχυροποιεί δ τρόπος ά,ποδοχης των δπο
ιχΙρετικών χεφοτονηθέντων. Οδτως, δ Π·α.τ.ριιΧΡΧ'ης Κων/πόλεως κα-Ι Πρόεδ,ρος της
<ΆΥΙα.ς Δ' Οίκουμενικης Συνόδου Άνατόλιος «υπό Διoσκόp,~!) του ουσσε60υς κεχει­
ροτόν'ηΤΟ πιχρόντος τοσ ΕυτυχοΟς» τοσ αίρεσι:Χ.ρχου (Μ. 12, 1042). ~Aλλα. «ΚιΧΙ οΙ
πλεΙοντες τών .εν t'fj 'Έκτ~ &.γί~ Συνόδφ σuνεδριιxσιXντων» επισκόπων, «υπο Σεργίοu,
Πύ,ρ,ρ,ου, Π~ύλoυ, llltP,:Jt> έκεχεφοτόν'ηΥΤΟ, τών κα.θ'ηγ'ητων τηςαίρέσεως τοσ Μο­
νοθελ'ητισμοσ» (Μ. 12, 1047).

Δ. "Η περ(π-τωσις -το\) Νεσ-τορ(ου.

Τά. «'/ωτέρω 6ε6α.ιοΟντα,ι προσέτι κιχι εκ τών έξης: Ή ά.γία Γ' ΟΙκουμενική Σύνο­
δος ΤΟΥ αΙρεσιά.ρχηΥ Νεστό,ριον, προ τ-ης Συνοδικης α,υτοσ κατ·α.δίκης, «ποκα.λεΙ ευλα.6έ­
στ~τoν κιχι «κόριον» (Μ. 4, 1180, 1181) . Δι~ της κα.τ~δΙΚιΧστικης δι:-ιως ΤιΧύτης &.π,~­
φ&'σεως, χιχρα.κτ-ηρίζει ΤΟΟΤΟΥ ά.σεσέστ~τoν (Μ. 4, 1212) . Το δε &.ξιοσ'Υ]μείωτον εΤνιΧΙ,
~τι δέν θέτει ζήτημα. ά,κυ,ρότ-ητος τών τελεσθέντων πrx.ρ' α,υτοσ Μυστηρίων Π,ρ'ο τής
τελικ-ης ΚζXτ,~δ!κης α,υτοϋ. Δια. tQUtO, ili; λέγει δ Μέγα.ς Φώτιος, «τοσ Ν εστο·ρίου κιχ­
θιχιρεθέντος, ουδεΙς των δπ~ α.υτοο χεφOΤOνΎjθέντων κΙΧθ1}-ρητιΧΙ» (Ρ .G. 104, 1224).

Ε. Τό ΠΙΧΡciδειγμιχ -του "Αγίου Θεοδώρου -του Στουδl't'ou.

~o ζηλωτ.ης ~Hγoύμενoς τοσ ΣτουδΙου, όσιος θεόδωρος, δΙς διέκοψε τ'ήν κοινω­
ΥΙζΧ',l προς δύο Πατρι&.ρχας Κων/πόλεως. λόγφ της MoιχεΙi~νικης α.r.?έσεω~, ή δποίσ.. κα.­
τα. τον ίδιον εΤνιχι ««νιχτ,ρ,ΟΠ'ή τοσ πιχντος μέχρι τοσ ΆντιχρΙστ,ου» (Ρ .G. 99, 1025) '.
Kιxl cιμως δεν εθεσε ζήτημιχ ά.κυρ6ΤΥ]τος των Μυστη,ρ'Ιων. "Οτε οε έπcx.νέλιΧσε τήν κοι­
νωνΙα.ν,εκοινώ·,ιει μετα. τών Πα,τ,ρια-ρχων «φιλΙιt- τε θερμοτέρq.» μετα. πνευμα,τικi'jς ευ­
ψροσύνης» (PG. 99, 165, 257) .

'ΣΤ. Ή προϋπιΧρχουσ« κ«-τcιδ{κy].

~YπoστηpΙζoυν τινές 'έν &πλότητι ΟΤΙ δεν υφίστατιχι ά.νιΧΥκ-η Συνοδικης ΟΙιΧγ,νώ­
σεως, εφ' οσον ή Έκκλησία. εΙς το πα..ρελθΟΥ Χ'α-τεδΙκιχσε τήν νΟν κηρυσσομένην και­
νοτομία-ν fι α.ίρεριν. ΕΙς τ.ην περίπτωσιν φως εΙδικώς τοσ δσίου θεοοώ,ρου σλέπομεν
το ά,Υτίθετον. Οδτος δεν έθεσε ζήτημα. ιiκuρότηΤQ~ των Μυστη'Ρ'Ιων, παp~ Βλον ΟΤΙ -ή
Μοιχεια.νική α.ίρεσις ώς ά.θέΤ'ησις τοϋ Ευιχγγελικοσ κα.Ι Κα.νΟΥΙΚΟΟ Ν φου είχε κα.τα.­
t' J-'
ι· ~ t
-----------------
δικα.σθή πρότε,ρον πα.ρ~ τής Έκκλησία.ς κα.Ι γενικώς κα.Ι ιlδ~κώς. Γενικώς Π.χ. Οια.
τσσ Α' Κα-νόνος τ-η; ciyr,x; Β ι ΟΖκου'μενικης Συνόδου. Δ·ι" α.υτου έντελλόμεθ« ο[ Χρι­
στια.νοΙ, οπως άνα.θειμα.τ·ίζζϊμεν «π ά. σ α. ν α. ί Ρ ε σ ι ν». Κα.Ι ειδικώς κα.τεκρΙθη
iJ Κα.νονομα.χικ-η α.ϋτη αίρ,εσις, ώς π.χ. δια. του Β' Κα.ν6νος της ά.γΙα.ς ΣΤ' ΟΙκουμε­
νικής Συνόδου. Δι' α.υτοο δρ!ζετα.ι, «ει δέ τις ά.λώ (συλληψθ'Ώ) Κα.ν6να. τινα.» «κα.ινο­
τομωνή &να.τρέπειν έπιχειρων, όπ.εύθυνος εστα.ι κα.τ,χ τον τοιουτον Κα.νόνα.», δηλα,δή
ώς έ.ρμηνείιει δ "Αγιος Νικόδημος δ CΑγιο,ρε!της, «Οδτος νχ λχ.μ6:iνΥ,1 τό έπιτΙμιον 0­
που εχει δ Κανών έκείνος».

Ζ. Τό άρμ6διον ΈκκΛησιασηκόν ΟΡΥανον.

Δια-τΙ δμως δ δμολογητ-ης 'Όσιος Θεόδωρος έτήρει τήν προα.να.ψερθείσα.ν στά.σιν,

α.ν κα.Ι είχε προηγηθη κ«τ.α.δΙκη της κακοοοξίχς ύπο τ7jς "ΕκκλησΙα.ς; Διότι κοχτα. την
Π α,ρά.δοσιν της ΌρθοδοξΙα.ς, τα. επιτίμια. τώ.ν CΙε.ρών Κανόνων έπι6iλλονται όπό τοΟ
τρίτου προσώπου, ήτοι του ά.ρ,μοδίου Έκκλησια.στικου δργά.νου, ώς είνα.ι iι έκά.στοτε
Σύνοδος. Π.ρ ω τ ο ν π;ρόσωπον νοείτα.ι ή έκοουσα τόν Κ«ν6'1α. Οικουμενικη Σύνο­
δος, δ.ε ύ τ ε Ρ ο ν δ πα.ρα.6ά.της τούτου κα.Ι τρ ί τ ο ν δ κριτής.
«" Αν
fι Σύνοδος», γρά.ψει f; &γιος Ν ικόδη'μ.~ς δ "Αγιορε'Ιτης, «δεν ενεργήσr,ι έμ.­
πρ&κτως την κα.θ.α.ίρεσιν των Ιερέων, ή τόν α.φορισμόν, :η τόν ά.να.θεμα.τισμ.Ον των
λα.ϊκών, οΙ Ιφείς αυτοι κα.Ι οΙ λα.ϊκοΙ οϋτε κα.θr.lρηιμ.ένοι είναι k'Iε,pyEllf, οϋτε ά.φωρι­
σμέvoι :η άνα.θεμα.τισμένοι». ΕΙναι «όπόδικοι δμως, έδω μεν (εις τήν πα.ροσσα.ν ζωήν)
εις τήν κα.θα.{ρεσιν κα.t ά.ςρορισμόν :η άνα,θεμα.τισ:μόν, έκεί δε (εΙς τήν μέλλουσα.ν ζω­
-ην) εΙς τήν θεία.ν δίκην». Συμπλη.ρώνων δε δ α.υτός ζηλωτης "Άγιος (εις τΎjν όποσ-r;μ.
2 ti); έΗΙ'Υ]νεΙ«ς του Γ' Κα.νόνος των CΑγίων Άποστόλων) , λέγει χα.Ρ<Χ,Κ1:ηριστικως:
«Αυτοί οΙ rotot
θεΙοι Άπόστολοι ςρα.νερ.~ ιέξηγουσι 1:0ν έα.υτό'l τους μέ τον ΜΣΤ' Κανό­
να. τους, έπειο-η δέν λέγ<Jυσι πως ήδη ευθύς ένε.ργε!C'!- ευρίσκεται κ~θΎ,Jpηιμένoς, δποιος
'Επίσκοπος η Π.ρεσ6ύτε:ρος δεχθΎ) 1:ό των αΙρετικών 6ά.πτ~σμα, ά.λλ~ κα.θ~φεΤσθα.ι
προστ·±σσομεν, 11r<JUV ν rι π α. Ρ α. σ 1: α. θ 'Ώ ε Ι ς κ Ρ ί σ ι ν, κα.Ι αν άποδει­
χθ'Ώ πως τουτο εκcφ.ε, τότε ας γυ:μγω·θ~ με 1:-ην ιδικήν σα.ς ά.πόφασ:ν ά.πό τΥ)ν ίε,ρωσύ­
νην, τοΟτο πρoστιiσσoμεν». τοστο συνά.δει κα.Ι πρός τον ΙΕ' Κα.νόνα. της ΑΒ' Συνό­
οου, δ δποίος έπα.~νεί τ'ίjν άποτείχισιν «π,ρ-Ο Συνοδικής OΙ'~γνώσεως», έκ τοο κηρύσ­
σοντας α.ϊρεσ~ν επισκόπου. Λέγει «προ Συνοοικης δια-γνώσεως», διότι α.στη προοποτί­
θετ~! Οε6α.ίως καΙ δΙ~ τον κη.ρύξα.ντα αίρεσιν.

Η. Κατακριθείσα καΙ μη κατακριθείσα αίρεσις.

Δια. τον λόγον α.υτΟν 6ε6α!ως δ "Αγιος Θεόδωρος δ Στουδ!της εγp~ψεν 5τι Υι
κοινωνία. πρός τήν ήδη xoctocxpteetl'Jαov έπΙ των ήιμερών ~υτoσ ~Τρεσιν της εικoνoμ~­
χίαςεΙνα.ι «ιΗλοτρΙωσις ΧριστοΟ» (Ρ .G. 99, 1276) . cH οε των κα.τα.κρι-θέντων εΙκο­
VGΊ1:iχων λεγομ.ένη θεΙα. Κοινωνία. δεν εί'lα.ι ά.πλως «κοινός ιΧρτος, άλλα. φ±ρμακον
(δηλητήριον) ,ψυχ'ίjν μελα.Ινον κα.Ι σκοτΙζον» (Ρ .G. 99, 1189). ΔιΧ· τους ιμή κριθέν­
τα,ς οέ τότε μοιχεια,νουςελεγΕ: «"Εκ πα.ντός Ιερέως άδια,6λήτου μετα-λα.μ6ά.νομεν. Διά.
~oστo δέ έκ του (Ιερέως) Ίωσηψ ου μετ~λαμ6Xy~μεν, ώς οια6ε6λημένου αότου 0'(1­
μοσ!lf· Δια,6ε6λ ημ.ένοι ο" α.ν είεν (θΧ είνα.ι) πά.ντως (6ε6α.Ιως) καΙ ο[ τούτψ συλλει­
τουργοΟντες» (P.G. 99. 1065 - 1068) .

Θ. Ή περΙπτωσις των ' ΑρμενΙων.

Ό "Iσ(%.~κ Άρμενία.ς γριiφει, ΟΤΙ οΙ ΧριστιανοΙ Άρμένιoι«Ξξέκλιν~y» άπό «τα.ς
πα.ραδόσεις τοϋ «γΙου ΓρηγορΙο:,) (Άρμενί.α,ς) κα.Ι τών ιΧλλω'l Πα.τέ.ρων». Μετα. των
ά.λλων δέ, μ ε τ έ θ ε σ α. ν κ α. t έ ο Ρ τ i ς. Κα.ί δμως έπειο-η «πεΡt τήν πΙ­

- (1­
στι'; ·κα.ί τ'ήν ΣύΥοδον τ'ήν έν X~λΚ'Y]δ6yι κ~ί περί τά-ς δύο ψύσεις τά.ς έν Χριστφ τφ
Θεώ iJllwν ουδεμίαν ά.μψ,~60λι.~y εΙχον, έως έτών ργ' (103) ά.πό τής Συνόδου τής έν ­
Χο:λκηδόνι», έκοινώνουν .μετά. τής Έκκλησίο:ς. Ή δε ~Oρθ6δoξoς ΈκκλησΙα, κα.τά. τό
χρονικόν τούτο oιάστημ~, δεν έθεώρει τά- έκεΙνων Μυστήρια. α.κυ,ρα., έως δτου αυτοί
«ά.πεστάΤ'Υ]σ,α.ν ά.πό τής κoινωνί~ς» tij; ΌρθoOoξ·~o:ς, ά.θετήσα.Υτες τ'ήν ΆγΙα.ν Δ' ΟΙ­
κou:μ.ενικ'ήν Σύνοδον (P.G. 132, 1256, 1257).

Ι. Παρέκκλισις άπό 't'ωv Πcx't'ερικωv «δρ{ων».

Μετά. τ'ήν σύντcμον εκθεσιν τών ά.νωτέρω, το:πεινως ψρονού.μ.εν ότι κα.κώς τίθε­
το:ι θέ,μα. έγκυρ6Τ'Υ]τος τών ΜυσΤ'Υ]ρίων. Έπιαάλλεται λοιπόν νά. αα.δίσωμεν τήν «αα.σι­
λικ'ή δδον» καί μ'ή πα.ρεκκλίνωμεν ά.πό τ~ «όριο:» τά. «α.ΙώΥια», α. εθεντο οΙ Πατέ-ρες»
Υιμώ',l (Πα,Ρ-οιμ. κο' 28) . Αδτ'Υ] δε iJ «·6.α.σιλική δΟός» εΙνlα.ι Τι κα.λ -η καί ά.\λα.γκα.ί'α. κα.ί
Πα.τΡοπ,:χ.ράΟοτος ενστασις δ·ιά. τής ά.ποτειχΙσεως έκ των κα.ινοτόμων κα.Ι αΙρετικιϊn l .
~Eπίσ'Y]ς Υι συγκρόΤ'Υ]σις τού ά.κα.ινοτομήτου πλ'Υ]ρώμα.τος, τού δποίου Τι θεάρεστος δια.­
πο[μα.νσις όψ~ Υιμών Xιiριτι ΘεΙ~, έν ά.γά.π1,1 xoci. ταπεινώσει, ΟΧ δίδ'Ώ τ-ην καλυτέρα.ν
ψ~ρτυρΙα.ν Πίστεως, ϊνα κοπάσ1,1 δ σά.λος μεταξύ τών Όρθ,:ι06ξων, διά. τ'ijς έπανόοου
εΙς τό aπ~ α.Ιώνος Πατροπα.ράΟοτον έορτολογικόν κα.θεστώς. Κα.ί οδτω θχ άποσοαων­
τα.ι οΙ μερισμοί κα.ι. τχ σχίματα., κ α. ί σ. Ι κ α ι ν ο τ ο μ. ί α. ι έ v ό ν ό μ α.­
τ ι τ ο ύ &. γ ω ν ο ς κ α. τ α. ~ ή ς κ.α. ι v ο τ ο μ ί σ. ς, iJ πτωσις έκ δεξ~ων,
ή ά.πομ-ά.κρυνσις έκ τijς ά:λ'Υ]θε·[ας, tij; &.γάΠ'Υ]ς καί -cij; xιiριτoς του Σωτή.ρος Τιμων
Χριστου, Τι διάσπασις συνεχώς εΙς ά.λλ'Υ]λομα.χcμένας πα.ρατάξεις, κα.ί ώς έκ τούτου δ
σκανΟα.λισμΟς κο:ί. Υι άπώλεια. τών ψυχώ'l.
• "Αλλωστε τ'ήν «6ασιλικ-ην δοο',l» το:ύτην έ6άδιζεν ά.νέκαθεν καί ή Ρωσικ-η

Δια.σπο.ρά. όπο τον ΜητΡοπολΙΤ'Υ]ν Φιλά-ρετον, 'ήτις πρό του 1964 (α.ρσις άναθ.εμιiτων)

.έκοινώνει μετά. των ΝεΟ'Υ]μερολογιτών. Τον δε Σεπτέμ6ριον του 1974 ά.πεφάνθη ώς έ­

ξijς: «~Aναφoρικως δε προς τ'ήν ·έ.ρώΤψ1Ι'! τής όπctρξεως fι ~'ή Χά.ριτος έν το!ς Νεοη­
με.ρολογΙτο:ις, Υι 'Ορθόδοξος Διασπορά. δ ε ν θε ωρ ε ί έ α υ τ -η ν Τι ο [ α. ν­
δήποτε τοπικ'ήν Έκκλ'Υ]σΙαν οτι εχει τ'ήν αυθεντία.ν
μ ι aς τ ε λ ι κ ή ς ά. π ο Ψ ά σ ε ω ς, έως ου εΙς δριστικος κανων έπί του προκει­
μένου γΙν'Ώ μ ό ν ο ν ό π ό μ ι a ς κ α ν ο ν ι κ ή ς σ υ γ κ λ η θ ε Ι σ rι ς &. ρ­
μ ο ο ί α ς Ο Ι κ ο υ μ ε ν ι κ ή ς Σ υ ν ό δ ο u, ύπο τ-ην ά.πα.ραίτητον συμ-ιrLετοχ-ην
μιιiς έλευθέ.Ρ«ς Ρωσικής Έκκλ ησΙας».

ΣΑ. «ΚαΙ έαν δέν ouviAen Σ:όνοδος ·Ορθοδόξων;»

Αυτό τό έρώτημα φέ-ρεται συνήθως, ώς δΥΙθεν Ισχυρον έπιχεΙρ'Υ]μ.ια. ύπό των

ύποσΤ'Υ]ρικτών του ά.o.~κ!μoυ Κ'Υ]ρύγματος τής ά.πωλεΙας τής Χri,ριτος.
Κατ?ι πρώτον λόΥον, πρέπει Υά, έρωτήσωμ.εν έ~υτοuς κατά. πόσον συΥεαά.λομεν εΙς
το Υά, συγκρoΤ'Y]θ~ Υι ποθ'Υ]Τ'ή Σύνοδος. Κατά. δεύτερον λόγον, Υι τvχ ον ά.πάντησις εΙς
το τεθέν ά.νωτέρω έρώΤ'Υ]μα, οτιOUΥο:ται πιiς τις νά. κηρύττ'Ώ τοuς καινοτομουντας
έκπτώτους τής ΘεΙα.ς Χάριτος, προ Συνοδικής δια.γνώσεως, είΎο:ι άντιπαραΟοσιακή.
Ταπεινως φρονουμεν ότι μΙο: τοιο:ύτ'Υ] ένέργεια. είναι άτοπος κα.ί «ντιεκκλ rι σια ­
στική, κα.ί οι άλλους, ά.λλα. εΙδικώς Οιά. τούς έξής λόγους. Προς κρίσιν και άπ6φασιν
2

κατri τινος ά.πο:ιτείται συγκρόΤ'Υ]οις Οικα.σΤ'Υ]ρΙου όπά προσώπων ά.ρμοδΙων νά. κρίνουν,
πο:ρισταμένων κο:ί τω.ν όπό κ,ρ·Ισιν προσώπων. Είμεθα. σήμε,ρον Υιιμε!ς οΙ όλίΥΟΙ ~Eπί­
σκοποι οΙ ά.Ρμόδιοι; Δυνάμεθα Υιμείς νά- καλέσωμεν tou; όπά κρίσιν; "Εχομεν τ-ην
σύμψωνον γνώμην όλων των ά.πανταχοσ τής ΟΙκουμέΥης ά.γωνιζομένων α.δτ-ην τ-ην
στιΥμ-η 'Ι τον καλον <Χγώνα. τής Π ίστεως ~Oρθoδόξων Χριστια.νων; Γνω.ρίζομεν τιΧ άδη­
λα. και τoc Χ{)ύφια. τω'! όφ' ~ιμωy ευκόλως κα.Ι συλλ-ήΟΟ'Υ]ν κα.τα.κρινομένων, οΙ δποίοι
./

(f)
εΙς οεοφ:ένψ στιγμ-ην θά. προσχωρήσουν εΙς τήν πα.ρεμ60λ-ην των κα.λώς ένιστ~μένω'l
Όρθοδ6ξων;
• Προς πληρεστέραν κσ.τaνόησιν ψέρω το έξης πα.ρά.Οειγμ·α.. Ό υποστηρικτής
του σ.[ρεσιιiρχoυ Εύτυχοϋς εΙς τήν εν ~Eψέσψ λr,ιστρικήν Σόνοοον Ίου6ε,νά.λιος 'Ιερο­
σολύμων εγινε δεκτός εΙς τήν ~AγΙσ.ν Δ' ΟΙκουμενικήν Σύνοοον, οι' ά.πλης μά.λιoτ~
μετα.θέσεως αύτοϋ εΙς τους ΌρθoQόξoυς. Διότι «ά.να.στά-ς δ εύλα.6έστα.τος έπ!σκοπος
''!ου6ενά.λιος», «μετηλθεν εΙς το ά.λλον μέρος· κα.Ι ιΧ.νε6όησα.ν οΙ ά.να.τολικοΙ κα.Ι οίη
σ.ύΤ<Jίς εύλα.6έστα.τοι έπ!σκοποι· δ θεός κα.λώς -ηνεγκέ σε Όρθόοοξε, κα.λώς 'ήλθες»
(Μ. 12, 1034). Πόσοι ~('Ι()u6ενciλιοι» θά. ύπά.ρχουν, τοuς δποΙοuς προκα.τα.Οικά.ζcμεν
ίσως, κα.Ι μά.λιστα.· ιΧnF\-ιοοίως, κα.Ι9t δΠΟΤ'::Η θ~ ήΟόνα.ντο ν·~ cXXOIJOOUY το «κα.λώς
~λθες», lv χσ.φφ τφ aioYtt καΙ θεοϋ ε~λoγoϋyτ()ς j
~H Όρθι;ΟΟξΙα. μα.ς εδωκεν άπά.νΤ1lσιν εΙς το εν λόγψ έρώτηψχ. ''Οτα.ν ή Σuνο­
δική κρίσις 'Κσ.ΙΥοτο-μούντων κα.Ι αΙρετιζ6ντων κ·α.θuστερi,1 .:η ΠΡ<J6λέπετα.ι εκ τών πρα.γ­
μά.των άOόνα.τo~, οΙ Όρθόδοξοι δια.σώζοντα.ι εΙς τόπον ΘεοΟ, κα.τα.φεόγοντες είς α.ύτΟν
διά. της Κα.ΥΟ'Ιικης άποτειχίσεως κα.Ι τοϋ ά.ντιαιρετικοϋ ά.γώνος.

m. Ή Όρθ6δoξo~ γνώμη το;) π. Ίοuσ't'ίνοu Πόπoβιτ~.

"Αλλωστε Τι οία. μ~ς κα.Ι ή ά,νuπομοvησίά. μα.ς περΙ συγκλ1)σεως Σuνόδοu κα.Ι εκ­
φρα.σιν δια.γνώμ:ης, δέν δικα.ιολογεϊτα.ι πλήρως. Τό:. πιiντα. κα.τεuθύνοντα.ι όπο τής Θεί­
fJ
ας Προνοί«ς, σ.ν μά.λιστα. ληψθi,1 όπ~ όψιν οτι σήμ. ε.ρον ΈκκλησΙα.. τοϋ Χριστοϋ κα.τά­
το μέγιστον μέrxις Aύ~ης ·δέν είναι ουτε έλε,1>θέρ-α. ουτε έν Elp1)Y"Q. Διωγ,μός ψ06ερος
πσ:σης μορψης κ~Ι ψύσ~ως εχει έγερθη χα.τά. της όρθης Π ίστεως. 'Ή ~Ayία... μας Έκ­
κλ ησ·!α εόρ!σκετ~ι ά.πό πολλών ετών έ 1:: t τ ο ϋ Σ τ .α. u Ρ ο ϋ τ Ο ϋ μ α. Ρ τ u­
.ρ ί ο u. Δι~ α.υτό είνα.ι λΙα.ν σοδα.ρά. 1} άποψις τοϋ ά,ειμνήστοι> σuγχρόνου .μα.ς δμολογη­
τοα π. ΊοuστΙνου Πόπ06ιτς, δ δποίος εΥρα.ψε συν το!ς άλλοις εΙς το περίφημ.ον Ίπό­
μνη-μά του πρός τ-ην ΣύνοδΟΥ της ΣερδΙΚiΊς Όρθο06ξοι> Έκκλησίας: «'Ίσως Π.ρέπει ν:Χ
όπενθυ-μίσωμε'l OTJ11EpOY κα.~ νά. κ«τανο"ήσωμεν, συν τοΤς ά.λλοις, το έξής γεγονός: κα.­
τά- τ-ην εποχήν τών -διωγμών της Έκκλησία.ς δέν εγίνοντο Οίκοuμεγικα.Ι Σύνοδοι, χ ω ­
ρΙς 6εδα.ίως '1& σημα.ίνr,ι τοΟτο, δτι 1ι Έκκλησία. τοϋ ΘεοΟ δέν έλειτοόργει τότε κα.Ι δέν
ά.νέπνεε σuνooικώς. Τοuνα.ντΙον ή περίοοος ιέκείνη, τ-ης ζωης κα.Ι τής δρά.σεώς. Της
ήτο ή πλέον κιχ.ρποψό.ρσς χ.χΙ DU\·'XJ.1~Xoή. ''Οτε δέ κα.τόπι'! τοuτοu, έπηκολούθησεν-ή
άλλη .περίοδος κ:χΙ ouνήλθεν 1} Π.ρώτη ΟΙκου:μενικ-η Σόνοδος, ~ότε r;ouν1)eYJaav ν·ά.
προσέλθοuν ΚιΙί ΠX'p~στσΌν εΙς α.ύτ-ην κ«Ι οΙ μά.ρτυρες Έπίσκοποι, φέροντες τά- άκόμ.η
νωπά. τ·ρα.ύμα.τα., τ:Χ στίγμ.~τα. κα.ι τους μώλωπας τών οιωγμών κα.Ι των φuλα.κWΥ, δεοο­
κιμασμένοι έν τφ πυρ! τσα μα.ρτuρ!ου, y..aL !κ·εϊ, ενώπι-ον της Συνόοοι> τών άδελφων κα.Ι
συλλειτουργών των κσ.Ι έ'Ιώπιον δλης της ΟΙκουμένης, (ήΟυνήθησα.ν) νά- δώσοuν kAEU­
θΙρως τ'ήν μ·α.pτupία.ν τω'! περΙ τοΟ Χριστοϋ, δμολογοϋντες αύτον ώς Θεόν κα.Ι Κύριο'l
κα.Ι Σωτηρα. του κόσμου κα.Ι τών ά,ν-θ,ρώπων». (~Iπcμνήμα..τoς ..., σ. 19, Άθήνα.ι 1977) .
Κ-α.νονική λοιπόν ά.ποτε!χισις καΙ θειipεστoς «ντ;αιρετικός ά.γων χρεισ:ζετα.ι σή­
μερον κα.Ι θερμ-η προσεuχ-η Οιά. νά. .εύδ·~κήσ~ 'ή ψιλανθρωπία. τοϋ Θεού το σuμφερώτε­
ρον (J:~ ·
~. την ~A' '
Υιχν Του 'Ε κκ λ ησια.ν.

• Τα.ϋτα. πΧντα. δέ'Ι σημα.Ινουν δη άμνηστεύοντα.ι o~ ακολουθοϋντες τήν έορτο.

λογικήν κα.ινοτομί:χ.ν. Ούτοι έπψ.ένοντες εΙς α.ύτήν, είνα.ι 6ε6αίως ό π ό ο ι κ ο ι έ­
νώπιον Θεού κα.Ι της Έκκλησίας.

Ir. ·0 'Άγιo~ Ρώσος νεομά:Ρ't'uς Kόpιλλo~ τοί) Καζάν.

θεωροiJμεν, πρΙν κα.τα.κλεΙσωμεν τό ~Iπόμνηιμά. μας, d.vayxαotoν νά. άνα.φέρωμεν
τά-ς λία.ν σπουΟιχ.!α.ς ιΧπόψεις τοϋ &γίοι> Ρώσου Nεoμιi.ρτυρoς Κuρίλλοu ΜητροπολΙτοι>
Κα.ζά.ν (+ 1936 η 1937). Ούτος ~ναγκά.σθη ν~ δι«κόψr,ι τήν κοινωνΙα,ν μετό:. τσα Μη­
τροπολΙτου Σεργίου κιχ! τών δμοψρόνων ιχυτοο, οτε δ τελευταίος συνεμιΧχησεν άντι­
θέω; μετ χ τοΟ Κομ.μ.ουνισΤαοο K~θεστώτoς τής Ρωσίας κιχ! επp~ξε καΙ διεκήρυξεν
α,ντιευα.γγελΙΚώς. 'Απολογούμενος δ "Αγιος Κύριλλος εγραψε:
«Δεν α,πoxωρίζo:-ι~ι α,πο τίποτε το Ιερόν, ά.πο τίποτε άνηκον εις τήν Έκκλησίαν.
:Μόνον ψ060σμιχι νχ προσκολληθώ εις κάτι ιΧπορρέον εκ της &'μα,ρτί·ας. Δι' αύτο δεν
κοινωνώ μετ~ τοΟ Μητροπολίτου Σεργ!ου καΙ τών δμοφρόνων του, ά.φοΟ δεν εχω άλλο
μέσον δια. νχ κ~τιxyγεαω τόν (Ι;.ιαρτά,νοντα. ιiδελφόν μoυ~" Άναγνωρίζω οτι έΙνα.ι ά.ρχ ι­
ερα.τικΟν μου καθήκον νχ aπoφύγω τήν κo~νωνία,ν μετχ τοΟ Μητροπολίτου Σε.ργίου.
:λΗ. την πρciξιν αύτην δεν ίσχυρίζομιχι ούδόλως οτι ιΧπουσιιΧζει iι Χά,ρ,ις α,πο τιΧ Μυ­
::n·!,ρια. τών Σεργιανιστών (δ θεός Υ,Χ μciς φυλάξll &'πο τοιοΟτον λογισιμ.όν!), ιiλλιΧ
ίιπoγρα.μ:μ.~ζω οτι δεν θέλω νά. μετέχω εις τχς &.μα.ρτίιχς τών &.λλων".». Ά Π ε u­
θ uν ό μ ε ν ο ς δ ε Π ρ ό ς τ ο ν δ ε ι ν ώ ς π« Ρ ε κ τ Ρ α π έ ν τ α. Σ έ ρ­
,.
γΙΟΥ εγραφε:

«". έκπλ'ήττεσθε, διότι δεν συλλειτουργώ μιχζί σας, ιΧλλ' φως ·δεν GεωΡώ οϋτε u­
~jciς οϋτε τον έαυτόν μου έκτος Έκκλησίας ... Δεν συλλειτουργώ, οχι διότι τό Μυστή­
ριον τοΟ Σώμιχτος κα,Ι του Αϊ,;.1ατος τοΟ Χριστοο οεν θα. ·&πρα.γμα.τοποιείτο εΙς το συ λ­
λείτουργόν 'μας, άλλα. διότι 'ή κοινωνίιχ εΙς το Ποτήριον τοΟ Κυρ!ου θα. 1ιτο κα.Ι οια.
τούς Μα ιμα.ς εΙς κιxτά,κρ~lμιx, lψ' σσον fJ
έσωτε.ρική μας κα,τάστασις θα. μciς άφιχιροϋσε
τ'ήν δυνα.τότητα να. προσφέρωμεν εΙ.ρηνικώς «ελεον εΙρήνΎJς, θυσία.ν αΙνέσεως»".».
'0 λ ί γ ο ΥΠ Ρ b τ ο Ο μαρτυρίου τ ο υ ε γ Ρ α. φ ε ν έ π Ι σ η ς:
. «... Μου φα.ίνεται ΟΤΙ δεν διιχ'Κ-ρίνετε καλώς μεταξύ τών πρά,ξεων του Μητροπ.
Σεργ~oυ καΙ τώ.ν όπασών του,' α.Ε όποίΙΧι εκτελαυντα.ι κ«νονικως άπο -ci]v HebaSotov
χά,ριν του Μυστηρίου τής ~Iερωσύyης, κιχΙ των πρά,ςεων, αΕ δποίαι γίνονται κα;θ' ύπέ.ρ­
o::tatv των μυστηρια.Κώ'l δικα.ιω,μά,των κα.Ι με ~νθρωπίyην πονηρίαν, ώς π.χ. ο:. Ε διιΧ­
ψοροι καθ αφεσεις κ .. π.
, λ Α' , .. , '1: ' ""
υτα,ι ε ιν'α ι μυστηριακαι πρα\:>εις μονον εις την εμφα.νισιν,

ενώ εΙς τήν ούσΙα.ν εί'l~ι μία. σ.ρπαγή τής μυστηριακηςένεργεία.ς κ-α.Ι οι' αύτο 6λά.­
σψημοι χωρίς Χά.ριν. Άλλα. τα. Μυστήρια. τών Σε.ργια.νισΤώ'l, οΙ δποίοι είναι κα.νοΥοΙ­
- , τ
κως χεφοτ'Ον1(μενοι, εΙ"Λ~Ι
δ~' ,
πωσοηποτε σ·ωΤΎjΡ·Ια.
Μ' !i:'"οσους Τ(Χ
υστη.ρ~α, ut
, λ α.μ.uανουν
6!.'

< λ'
, ιχπ
με " "ι2 λ'
οτητ!Χ. και πιστι',ι χωρις αμψιuοι·α.ς ~, την
'utιx ' ,
'έ γκυ'ροτητ!Χ., α.νυπο Ψ'ια.στοι utt
2 '
κα­

τι δεν πηγιx~νει καλώς εις το ΣεργιαΥικον καθεστως της Έκκλησίας. 'Όμως τήν Ιδίο:.ν
στιγμήν τά. Μυστ'ήριιχ ο:.ύτ& είναι προς κα.τιΧκριμα. τών €κτελOόντων κα.Ι των προσε·ρχο­
μένων με πλήρη συναίσθησιν δι·ά. το ψευδος τοσ Σεpγιιxνιqιoϋ, οΙ δποίοι δι~ 't1J; ελ­
λείψεως τής άντιορά,σεως δεικνύουν μΙ~ν έγκλΎjμα.τικην α.δια.φορίαν ΟΙιΧ τον έμπα.ιγ­
μον εις 6ά,ρος της Έκκλησίας. Αότος ε!\'αι δ λόγος, οι& τον δποΙον ε!να.ι άπαραίτη­
τον οι' ενα. Όρθό&ξο'l Άρχtερέα. YJ <Ιερέα να. ~ποφόγll τήν συμπροσευχην με τούς
Σεργιιχνιστάς. Το ίσιον ισχύει καΙ δια. τούς λα.ϊκοός, οΙ δποίοι lxouv μίιχν συνειδητήν
έπΙγνωσιν τών λεπτομερεΙών της εκκλησιαστικής ζωης».

***
fi
-',
 •
~~ lf'\ ~w 11 ® l1
JN®J1lJ1lWJ~~~~~ ~~
'εΚΚΙΙΗσΙΔστικΗ 'επιθεώΡΗσις 'Ορθοδόtου
Πίστεως. ΖωΑι' ΚΔί 'ΟμΟΙΙΟ)1ίΔι'
C,οιχεΤa αυμφώνω, '{;j Νόμ 1'" ίδΙΟΗ'Η'ΗC,
έΗδόΤΗC, διεVΟVV'ΗC' Π' NΙHό~δO' ηΗμδΡΟ, ηρ· Ν·
a.. ύΟvvαιc, 8aρδaΗΟIΙl,a 47, πιΙροδο, 3,
30300 NaιinaHToc' ΤΗΙ'" 0634/31805 Η 22179
Cvvδρομέc προοιρε.τικέt στΗν ώι; Ανω διεύθυνσιν
'νπεύΟυνο, τυπογΡΔφείου, Cavιδac Κωνα,ΔντΤνο,
'ΙωΑννίνων 6, Moσ~AToν
'εΗδίδετΔΙ Η"Οε τρ.Τ, μRvεc"ΙΙρι6μόc φύ~I,oυ, 3 ο'
"ετο, έΗδόαεωc' δον
'ο aνaθεμaτισμόt 8ιιων 8σοι ΑκοιιουθοΟν
Ίεράν Σύνοδον τών Άρχlερέων
Νέον ΠΔσχΑιιιον ΚΔί Νέον 'ΗΗεροιιόl,ιον­
lIIΗνοιιό)1ιον στίς Cυνόδους
Άπαρασάλευτον διαμένειν βουλόμεθα τό τοϊς
TQv ~των 1583 ΚΔί 1593
πατράσιν διορισθέν περί τού Άγίου καί σωτηρίου
Δυστυχώς δέν μός δόθηκε ή εύκαιρία νά άπαντήσου­
με καταλλήλως στήν 'Ιερά Μονή rPTiyopiou γιά τά δσα
άνακριβώς γράφουν ό ήγούμενός της π. r. Καψάνης
καί ό μοναχός Βασίλειος στό φύλλο 1420 τής 13ης
Ίουλίου 2001 γύρω άπό τό θέμα τού άναθεματισμού
τού Νέου Πασχαλίου καί τού Νέου Έορτολογίου στίς
Μεγάλες Συνόδους τού 1583 καί 1593, στήν
Κωνσταντινούπολιν έπί Ίερεμίου Β' τού Τρανού.
Έπίσης, παρά τίς έπανειλημμένες έκκλήσεις μας καί
τίς τέσσαρες έπιστολές-άπαντήσειςπού στείλαμε
στήν έφημερίδα "χριστιανική" μός άρνήθηκαν οίανδή­
ποτε δημοσίευση. Άντιθέτως, ή "χριστιανική" δημοσί­
ευσε σέ όχτώ μεγάλες συνέχειες τίς θέσεις τής 'Ιερός
Μονής rPTiyopiou (σαράντα περίπου σελίδες!).
Έπειδή δέν μάς δόθηκε, λοιπόν, ή εύκαιρία νά άπα­
ντήσουμε, δίνουμε τήν άπάντησή μας μόνο σέ ενα
άπό τά θέματα πού πρόχειρα, άβασάνιστα καί διαστρε­
βλωτικά παρουσιάζει ή 'Ιερά Μονή rPTiyopiou. rράφει
ό π. Βασίλειος σχετικά μέ τά σιγγίλια τών συνόδων
τών έτών 1583 καί 1593: "·Οσον άφορά τό "σι γγίλι ο "
μέ τά άναθέματα τής συνόδου τού 1593 κατά τού νέου
Καλενδαρίου, πρέπει νά ληφθή ύπόψιν, ότι είναι πλα­
στό. Φέρεται ύπογεγραμμένο άπό τόν Σίλβεστρο
Άλεξανδρείας, ό όποίος είχε άποθάνει πρό τού
15931"
Μετά τό 1924, μετά δηλαδή τήν έπάρατη
Νεοημερολογιακή άλλαγή, δσοι άκολούθησαν τό Νέο
ι"ιμερολόγιο εγιναν σχισματικοί. Δέν όποτελούσαν
δηλαδή τήν άληθινήν Έκκλησίαν τού χριστού, έπειδή
ή 'Εκκλησlα μέ τίς Πανορθόδοξες Συνόδους τού
1583 καί 1593, (άλλά καί τό 1587, περί ης Συνόδου
βλ. κατωτέρω), καί έπί 350 χρόνια ήρνείτο σθε­
ναρώς νά άκολουθήση τό φράγκικο ήμερολόγιο, νά
προσαρμόση τό έορτολόγιό της στό παπικό καλεν­
δάριο καί νά άλλάξη τό Μηνολόγιον. Καί όχι μόνον
ήρνείτο οίανδήποτε έορτολογικήν άλλαγήν άλλά όνα­
θεμάτισε καί δσους στό μέλλον θά δέχονταν τό
φράγγικο ήμερολόγιο.
1 η. Άπόφασις της Συνόδου τού 1583 ή όποία ύπο·
γράφεται όπό τούς Πατριάρχες
ΚωνσταντινουπόλεωςΊερεμία, Άλεξανδρείας
Σίλβεστρο, Ίεροσολύμων Σωφρόνιο καΙ τών λοιπών
παρόντων Άρχιερέων
Κανών Ζ'; "'Όποιος δeν άκολουθά τά 'Έθιμα τής
.i Άγίας Όρθοδόξοu Έκκλησίας καθώς αί έπτά 'Άγιαι
Οίκουμενικαί Σύνοδοι έθέσπισαν, καί τό 'Ά γιον
~ . .­
Πάσχa καί τό μηνολόγιον καλώς ένομοθέτησαν νά
ακολουθώμεν, καί θέλει νά άκολουθά τό νεοεφεύρε­
τον Πασχάλιον καί νέον μηνολόγιον τών αθέων
αστρονόμων τού Πάπα. καί έναντιώνεται είς αύτά όλα
καί θέλει νά άνατρέψη καί νά χαλάση τά πατροπαρά­
δο τα δόγματα καί έθιμα τής Ά γίας Όρθοδόξου
'Εκκλησίας, ας έχη τό ανάθεμα καί έξω τής τού
Χριστού Έκκλησίας καί τής τών Πιστών όμηγύρεως ας
είναι.
Έσείς δέ οί εύσεβείς καί Όρθόδοξοι Χριστιανοί
μένετε έν οίς έμάθετε, έγεννήθητε καί άνετράφητε
n
καί, όταν τό καλέσ ό καιρός καί ή χρεία. καί αύτό τό
αίμα σας νά χύνετε διά νά φυλάΕ,ετε τήν πατροπαρά­
δοτον πίστιν καί όμολογίαν σας· καί φυλάγεσθε από
τών τοιούτων, καί προσέχετε, ίΎα καί ό Κύριος Ίησούς
Χριστός σάς βοηθά αμα καί ή εύχή τής Ήμών μετριό­
τητος εϊη μετά πάντων ύμών. Άμήν.
1583 Ίνδικτίων ιβ" Νοεμβρίου κ'
2η Άπόφασις τού 1593 ή όποΙα ύπογράφεται άπό
τούς Πατριάρχες ΚωνσταντινουπόλεωςΊερεμίαν,
Άλεξανδρείας Μελέτιον Πηγάν, Άντιοχείας Ίωακείμ
καί Ίεροσολύμων Σωφρόνιον καί τήν περί αύτούς
Πάσχα. -εχει δέ οϋτως:
"Απαντας τους τολμώντας παραλύειν τούς όρους
τής 'Αγίας καί Οίκουμενικής πρώτης Συνόδου, τής έν
Νικαί(1 συγκροτηθείσης έπί παρουσί(1 τού εύσεβούς
καί Θεοφιλεστάτου βασιλέως Κωνσταντίνου περί τής
άγίας έορτής τού Σωτηρίου Πάσχα, άκοινωνήτους καί
άποβλήτους είναι τής 'εκκλησίας εί έπιμένειν φιλονι­
κώτερον ένιστάμενοι πρός τά καλώς δεδιδαγμένα. Καί
ταύτα ήΥήσθω περί τών λαίΚών.
εί δέ τις τών προεστώτων τής Έκκλησίας Έπίσκοπος
η Πρεσβύτερος, η Διάκονος, μετά τόν όρον τούτον.
τολμήσειεν έπί διαστροφ.ή τών λαών καί ταραχή τών
έκκλησιών ίδιάζειν, καί μετά τών λατίνων καί 'Ιουδαίων
έπιτελεϊν τό Πάσχα, τούτον ή άγία Σύνοδος έντεύθεν
ηδη άλλότριον έκανε τής Έκκλησίας. Δεί δέ στοιχείν
τςϊ! τών Πατέρων κανόνι, μέχρι καί σήμερον "Θεού
χάριτι, ό, καθό δή καί τά λοιπά ή τού Θεού Έκκλησία
διαφυλάττει.
'εν έτει σωτηρίCΜ, Ζρα' : αφηγ'
Φεβρουαρίου ιβ" 1593
Τό πρόβλημα πού άνακύπτει μέ τό Σιγγίλιον. όπως τό
άντέγραψε ό Μοναχός Ίάκωβος ό Νεοσκητιώτης καί
βρίσκεται στήν Ί. Μ. Παντελεήμονος στό 'Άγιον
'Όρος μέ άριθμ. Κώδ. 772 έντοπίζεται στό δτι φέρεται
άπό τόν Μοναχό'! Ίάκωβον νά τό ύπογράφη τό 1593
καί ό Πατριάρχης Σίλβεστρος, ό όποίος είχε άποθάνει
τό 1590 στή Ρόδο (ΘΗΕ. Mελέrιoς Α' ό ΠηΥός, Πάπαι: κα;
Πατριάρχης Άλεξανδρείας, σελ. 951 στ. IIJ. Οί καινοτόμοι
Νεοημερολογίτες ύποστηρίζουν άκόμη δτι μόνον όσοι
άκολουθήσουν τό Νέον Πασχάλιον άναθεματίζονται
άπό τή Σύνοδο τού 1593 καί δχι δσοι άκολουθήσουν
Νέον Ήμερολόγιον-Μηνολόγιον,τήν δέ Σύνοδον τού
1583 έπί Ίερεμίου τού Β' θέλουν νά τήν άγνοούν καί
τήν άπόφαση τής Συνόδου τήν θεωρούν πλαστή,
δπως μός τήν διέσωσαν οί ίστορικοί!
Ό μοναχός Ίάκωβος άντέγραψε σέ ενα καί τό αύτό
χειρόγραφο καί τίς δύο άποΦάσεις, τόσο τήν τού 1583
όσο καί έκείνη τού 1593. Στό τέλος τού χειρογράφου
άναΦέρει τά όνόματα τών Πατριαρχών Ίερεμίου
Κωνσταντινουπόλεως, Σιλβέστρου Άλεξανδρείας καί
Σωφρονίου Ίεροσολύμων, οί όποίοι κατά τίς όδιάψευ­
στες μαρτυρίες όλων τών ίστορικών ύπέγραψαν τήν
ίστορικήν άπόφαση τού 1583 μαζί μέ τούς Συνοδικούc
Άρχιερείς. Τήν δεύτερη άπόφαση τού 1593 ύπέγρα­
ψαν οί Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Ίερεμίας,
 ------ - ------- - - - -
~~~:~~-~': ­
:λ,';1
2 IIl1itytot ΚΟj\j\uβaδες"
Άλεξανδρείας Μελέτιος 11ηΥάς, Άντιοχείας Ίωακείμ
καί '1εροσολύμων Σωφρόνιος καί η περί αύτούς 'Ιερά
Σύνοδος τών Άρχιερέων.
Είναι πέραν κάθε άμφιβολίας .ότι στή Σύνοδο τού
1583, στήν Κωνσταντινούπολιν, μετείχεν οντως καί
ό Πατριάρχης Σίλβεστρος!
Πρόκειται λοιπόν ξεκάθαρα y!Q δύο διαΦορετικές
Συνόδους καί δύο άντίστοιχες άποΦάσεις, δπως Qru!Q:
σιεύονται άνωτέρω 1
Οί άποφάσεις τών ΜεΥάλων αυτων Πανορθοδόξων
Συνόδων δέν άμφισβητήθηκαν ποτέ μέχρι σήμερα
άπό κανένα σοβαρό ίστορικό! (Βλ. Σχετικά πρόσφατα "'Η
Όδίισσεια των Ήμερολογίων" ,.Στρότου Θεοδοαίου καί Μόνου Δανέζη
έπίκ. καθηγητών της άατροφυαlκης τού Πανεπιατημίου Άθηνων,
έκδ. Δίαυλος, Άθήνα 1995. Τόμο Β', σελ, 140: Ή Όρθόδοξη άντί­
δραση στό Γρηγοριανό ήμερολόγιο. •... Οί Πατριάρχες
Κωνσταντινουπόλεως, Άλεξανδρείας καί Άντιοχείας
συγκάλεσαν τό 1583 'Ιερά σύνοδο ύπό τόν
Οίκουμενικό Πατριάρχη Ίερεμία Β' τόν Τρανό (1539­
1595). Ή 'Ιερά Σύνοδος καταδίκασε ώς μή άναγκαία
τή Γρηγοριανή μεταρρύθμιση, άφού δημιουργούσε
πολλά προβλήματα στό έορτολόγιο τής Χριστιανικής
'Εκκλησίας. Ό Οίκουμενικός Πατριάρχης Ίερεμίας S'
άπείλησε ΟΤΙ θά άφορίση οσους θά δέχονταν τή
μεταρρύθμιση, καΙ ή άπειλή τού άφορισμού έπαναλή­
φθηκε στή Σύνοδο τού 1593, όπου έλαβαν μέρος
τόσο ό ϊδιος όσο καί οί Πατριάρχες Άλεξανδρείας,
Ίεροσολύμων καί Άντιοχείας, καθώς καί ό άπεσταλμέ­
νος τού Ρώσσου Πατριάρχη."
Άκριβως έπειδή έπαναλήφθηκε ό άφορισμός όσων τολμήσουν νά
καινοτομήσουν όχι μόνον εΙς τό Πασχάλιον άλά καί εΙς τό
Μηνολόγιον-'Εορτολόγιον καΙ στήν Σίινοδο τού 1593, γιαίιτό τό λόγο
ό μ. Ίάκωβος άναφέρει καΙ τοίις Κανόνες τής Συνόδου τού 1583, ποίι
ίιπέγραψαν οΙ τρεΙς Πατριάρχες, Ίερεμίας Κωναταντιναυπόλεως,
Σίλβεατρος Άλεξανδρείας καΙ Σωφρόνιος Ίεροαολύμων, σέ έΎα καί
τό αίιτό χειρόγραφο μαζί μέ τόν άφορισμό όλων όσοι τολμήσουν νά
άκολουθήσουν τό νέον παπικόν Πασχάλιον, Ό Ίάκωβος παρέλειψε νά
σημειώση τά όνόματα των Πατριαρχων Κωνσταντινουπόλεως
Ίερεμίου, Άλεξανδρείας Μελετίου Πηγό, Άντιοχείας Ίωακείμ καί
Ίεροσολίιμων Σωφρονιου ποίι ίιπέγραψαν τήν άπόφααιν τής Συνόδου
τού 1593 μετά τήν περl αίιτοίις Ίεράν Σίινοδον των Άρχιερέων.
Έπίσης ό νύν "άρχιεπίσκοπος" τής καινοτομίας καί
Λατινόφρων κ. Χριστόδουλος Παρασκευαίδης στό
βιβλίο του "Μελέτιος ό Πηγός", 'Αθήναι 1971, σελ. 86­
88 εγραφε: ·Κατά τήν έποχήν ταύτην (1583) άνεφύη
καί τό καλούμενον "ήμερολογιακόΥ"ζήτημα, κατόπιν
τής ύπό τού Πάπα Γρηγορίου ΙΓ' άναληφθείσης πρω­
τοβουλίας περί διορθώσεως τού μέχρι τότε έν ίσχύι
'Ιουλιανού ήμερολογίου,.. 'Αλλ' ό Πατριάρχης
Ίερεμίας ό S' άπαντών έδήλου τ(ίι έπισKόπl,ιJ τής
Ρώμης ΟΤΙ οχι μόνον άποστέργει τά καινοτομηθέντα,
"άλλ' ούδ' εΙς ψιλήν έπlνοιαν έφικέσθαι ταύτα έπι­
τρέπει .....
Ό Ίερεμίας ό S' άνησυχών διά τήν έξέλιξιν τού
ζητήματος καί διά τάς ένδεχομένας έπιπτώσεις αύτού
έπί τής κανονικής έν τ,ή Έκκλησίρ τάξεως, συνεκάλε'
σεν έν ετει 1583 Σύνοδον έν ΚωνσταντινουπόλειεΙς
ην ελαΒε μέρος καΙ ό 'Αλεξανδρείας Σίλβεστρος. Ή
Σύνοδος αϋτη έξέδωκε Τόμον κατά τού Γρηνοριανού
Ήμερολονίου καταδικάσασα οϋτω τήν παπικήν και:
νοτομίαν. Άλλά καί ό Μελέτιος, εύκαιΡίας δοθείσης,
κατεπολέμησε τήν παπικήν ένέργειαν, συγγράψας τ.ή
ΠΡΟτΡοπ.ή τού Πατριάρχου Σιλβέστρου, είδικήν μελέ­
την, έπονομάσας ταύτην "έτερον Τόμον
Αλεξανδρινόν... "
(σ.σ. Στόν τόμον αίιτόν ό Μελέτιος όνομάζει τήν άλλαγήν τού
Ήμερολογlου-Μηνολογίου "δεκαθήμερον Ικτρωμα'Ί Τόμος
'Αλεξανδρινός περί τού Πασχαλίου. τού μακαριωτάτου καί παναγιωτά·
του πάπα Άλεξανδρείας κυρού Μελετίου περί τού Πάσχα, Letres de
MeIetIus PIgas. 286, Ι 06: ..... ών πατήρ και γεννήτωρ ό νεώτατος
ούτος νεωτερισμός ΤΟύ πασχαλίου. ον έκίσσησεν 'Ρώμη ή πρεσβυτέρα
μή έφησυχάζουσα ταίς τών πατέρων δόξαις, άλλά ταίς ίδίαις
άκολουθούσα' άφροντίζουσα τών τού προφήτου ρημάτων, σωΦρονίζο­
ντος τούς νεωτέρους μά ΦιλoΤΙUάσθαι, δοξάζεσθαι έπ' άτιuία
πατέρων' καί, νή τ' άληθές, εΙ κρίνειν όφείλομεν (ώς κρίνειν όφείλο­
μεν κατά τόν τού Σωτήρος λόγον), έκ Τών καρπών τό δένδρον, δέν­
δρον εί'η πάντως κακόν τού ποσχαλίου αΌτη ή διόρθωσις, έπειδήπερ
κακών καρπών γέγονεν οίστή, Έώ γάρ λέγειν τό τού Ιτους δεκαθή:
μερον έκτρωμα' ο; Υάρ τής αελήνης μετααχηματισμοf τοίς ήμετέ­
ροις (τουτέστι τοίς παλαιοΤς) άνταποκρινόμενοι δήλον ώς έλέΥ'
χουσl τά παρ' ήμΤν έτων υέτρα. κα( ήμερων μή δεΤσθαι άΦαιΡέσεων
ίj προσθηΚών. ", αΙ ίιπογραμμίσεις δικές μας).
Καί στήν διδακτορική του διατριβή ό Λατινόφρων κ.
Χριστόδουλος Παρασκευαίδης "'Ιστορική καΙ Κανονική θεώ·
ρησις τού Παλαιοημερολογιτικού ζητήματος κατά τε τήν γένεσιν καί
τήν έξέλιξιν αίιτού έν Έλλόδι", 'Αθήναι 24 παραπέ·
1982. στήν σελ.
μποντας στόν 'Άγιον ΔοαΙθεον, Τόμος Άγάπης, Ίάσιον
1698. σελ,
538-547 γράφει: "'Έτι έπισημώτερον άλλ' έμμέσως, άπε­
κρούσθη έν τ.ή Ά νατολ,ή τό Γρηγοριανόν
Ήμερολόγιον ύπό τής έν Κωνσταντινουπόλει συνελ­
θούσης rrjJ 1593 ένδημούσης Συνόδου, ής μετέσχον οί
Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως Ίερεμίας ό Β',
'Αλεξανδρείας Μελέτιος ό Πηγάς. έπέχων τόν τόπον
καί τού Άντιοχείας, 'Ιεροσολύμων Σωφρόνιος καί τεσ­
σαράκοντα καί είς Άρχιερείς τού Οίκουμενικού θρό­
νου ."
Γιά δέ τήν Σύνοδον τού 1587 γράφει: • Καί έν fτει
1587 ύπό τής έν Κωνσταντινουπόλει Συνόδου κατε:
κρίθη ή μεταβολή τού ήμερολογίου κατά τό παπικόν
πρότυπον, ώς έπισφαλής καί ούκ άναγκαία.· (ό.π. σελ.
24, ίιποσ. 36)
Γιά τά όνωτέρω έπιχειρήματά μας καί τήν ξεκάθαρη διόκρισlJ των
όποΦάσεων των δύο Συνόδων τού 1583 καί τού 1593 βλ. Ιδιαιτέρως
Δοαιθέου Ίεροαολύμων, "Τόμος Άγάπης", Ίάσιον 1698, σελ. 538. καΙ
στήν "Δωδεκάβιβλο". σελ. 209. Έπίσης ό ίδιος γράφει: ·Τέσσερα
μεγάλα θηρία έγέννησε ό ΙΣΤ' αίών. Τήν αϊρεσιν τού
Λουθήρου, τήν αϊΡεσιν τού Καλβίνου, τήν αϊρεσιν τών
Γιεβουζιτών, καί τήν αίρεσιν τού νέου
καλενταρίου. Καί κατά μέν τών αίρέσεων
Λουθήρου καί Καλβίνου έγραψαν οί.οι κατά δέ τής
αΙρέσεως τού νέου καλενταρίου άπεΦάν­
θη ή έν Κωνσταντινουπόλει μεγάλη
ΟΙκουμενική Σύνοδος τ ώ 1593. βλ. Δοσιθέου
Πατριάρχου Ίεροαολύμων "Όμολογία Όρθοδόξου ΠΙστεως", Βενετία
1690, σελ. 4 καθώς καΙ ΜελετΙου τού Πηγό "Κέντρα τής Όρθαδόξου
ΈκκλησΙας", σελ. 21 καί 22. Βλ, έπίσης 'Αθανασίαυ Κομνηνού
Ύψηλόντου, "Τά μετά τήν όλλωσιν", ΒιβλΙον ΗΌ Θ' καί ΙΌ έν
Κωνσταντινουπόλει 1870, σελ. 111 καΙ 112 . Σάθα ΚωνσταντΙνου,
Βιογραφικόν σχεδίασμα περί τού Πατριάρχου Ίερεμίου ΒΌ
Τυπογραφείον Ά. Κτενό καΙ Σ. ΟΙκονόμου. Άθήναι, 1870, σελ. 32, ό
όποίος άναφέρεται ρητώς στή Σύνοδο τού 1 ~3 καί
στούς Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Ίερεμίαν καί
'Αλεξανδρείας Σίλβεστρον καί στήν καταδ_ίκην τού
Γηγοριανού Γιμερολογίου τήν 20ην Νοεμβρίου,
Ίνδικτιώνος ιβ', διαστέλοντάς την σαΦώς όπό τίς
Συνόδους τού 1586 (1587), σελ. 34 καί 1593 σελ. 91­
92. Βλ. έπίσης Φιλαρέτοu Βαφείδη, Έκκλησιαστική 'Ιστορία.
Κωνσ;ταντινοίιπολις 1912. Τόμο Γ', σελ. 124, 125: ·"Οτε δέ περί
τά-':τέλη τού 160υ αίώνος, Γρηγόριος ό ΙΓ' διά τού
:ιί:.Βλαβρού Λουδοβίκου Λιλίου μετερρύθμισε τό
Ίουλιανόν Ήμερολόγιον καί εΙσήγαγε τό οϋτως έπι­
κληθέν Γρηγοριαν6ν τ,ή 1η Όκτωβρlου 1582, τήν 5
Όκτωβρίου άριθμήσας ώς 15, έπιθυμών καί τήν
'itαρά τών άλλων 'Εκκλησιών παραδοχήν αύτού,
καθόσον μάλιστα οί Προτεστάνται δέν άπεδέχθησαν
αύτό άμέσως, άποστέλλει πρός ΊερεμΙαν τόν S' πρε­
σβείαν μετά δώρων παρακαλών ίνα έπινεύσ.η καΙ
ούτος εΙς τήν άποδοχήν τής διορθώσεως. Ό
Ίερεμίας εχων ύπ' όψει τάς δυσκολίας έφαρμογής τής
διορθώσεως, απορρίπτει τήν πρότασιν τού Πάπα,
κοινώς δέ μετά τού 'Αλεξανδρεlας Σιλβέστρου έκδί­
δωσι rrjJ 1583 έπιστολήν, έν .ή καθορίζων τάς τέσσα­
ρας διατάξεις τής έν Νικαίρ Συνόδου περί τής έορτής
τού Πάσχα, καταδεικνύει καί τάς έλλείΨεις τού
Γρηγοριανού ήμερολογlου. Ή έπιστολή αϋτη έγράφη
συνεπείρ τής κατά τ6 ετος έκείνο συγκροτηθεlσης
έν Κωνσταντινουπόλει συνόδου, ητις κυρίως καταδι­
κάζει τό Γρηγοριανόν ήμερολόγιον, (όρα πρός τούτοις
Δοσιθ. τόμος Αγάπης, σελ. 538· Μ. Γεδεών Κανον. Διατάξεις ΑΌ
σελ. 34 • Ύψηλ. 111 . HeLneccius ΓΌ 180 καί Σάθα ένθ. άν.)" . βλ.
καΙ Γρηγορίου Εύστρατιόδου, "Ή Πραγματική άλήθεια περί τού
Έκκλησιαστικού Ήμερολογίου", Άθήναι 1929. σελ. 117 καί κυρίως

 3"'i\J'tO! }{Οf\f\uβaδες"
118 έπ" Κ. ΜουρατΙδου, "Κανονικόν Δίκαιον", Πανεπιστημιακαί παρα­
δόσεις", Τόμος Α', 'Ae/ival 1982, σελ. 111: "Κεφ. Δεύτερον:
Πηγαί Κανονικού Δικαίου.ο.β') Δευτέρα περίοδος 1580­
1584. Συνεζητήθη τό Γρηγοριανόν Ήμερολόγιον καί
άπεκρούσθη", βλ. καί Β. Φειδά ,στήν Πόπυρος-Λαρούς­
Μπριτόνικα, 1987-1996 τ. 290ς, σελ. 88, ('Ο ΊερεμΙας ό Β' ό Τρανός)
'.
δ)"άποδοκίμασε τήν ήμερολογιακή μεταρρύθμιση τού
Πάπα Γρηγορίου ΙΓ' (1583)~ , Χριστοδούλου Παρασκευαίδη,
"'Ιστορική καί Κανονική θεώρησις τού Παλαιοημερολογιτικού ζητήμα­
' i 1"" τος κατά τε τήν γένεσιν καΙ τήν έξέλιξιν αύτού έν Έλλάδι", Άθ/iναι
....··.
\ 1982. σελ.19-20, όπου παραδέχεται δτι τό 1583 ό
.....
'ι".
'.
Πατριάρχης Ίερεμίας άπέκρουσε τά δώρα καί τίς προ­
τάσεις τών δύο Έλλήνων άπεσταλμένων τού Πάπα
Γρηγορίου ΙΓ" Μιχαήλ Έπάρχου καί Ίωάννη ΒοναΦέα,
άναφερόμενος όχι μόνον στόν έορτασμόν τού Πάσχα
άλλά καί στό Μηνολόγιον όταν γράφη έπί λέξει: "Έν
κατακλείδι ό Πατριάρχης Ίερευίας άπεκάλει τήν
έπελθούσαν διά τού Γρηγοριανού ήμερολογίου δι6ρ:
θωσιν τών δέκα ήμερών "παγκ6σμιον σκάνδαλον'',
έπαγόμενος έν συνεχείρ ότι 'Όύδέ μετατρέπειν δεί
τόν τών f'yiwv Πατέρων κανόνα καί καινοτομείν καί
είς αίτίαν στάσεως τάς Χριστού Έκκλησίας κινείν,
είπερ άληθείρ καί θείφ Πνεύματι περί άναγκαίων
κυρίως έσκόπουν, πολλά αλλα είσί τά ψυχωφελή καί
ούχί τά παίγνια τών ώρολογίων τούτων ούδέν όντων".
Βλ. έπίσης καί Παντελεήμονος Ροδοπούλου, Μητροπολίτου
Τυρολόης καΙ ΣερεντΙου, καθηγητοΟ Θεολογlκ/iς Σχολ/iς τοΟ
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, "Μαθήματα ΚανονικοΟ Δικαίου",
Θεσσαλονίκη 1986, σελ. 69: "Αί πηγαί τού Κανονικού
Δικαίου, β') κατά τήν περίοδον τών έτών 1580-1584
συνεζητήθη τό Γρηγοριανόν ήμερολόγιον καί άπερρί­
φθη" καΙ ΜοναχοΟ Κυπριανού Λαχανά, "Ποιά ή διαφορά μεταξύ
παλαιού κάι νέου ήμερολογΙου", εκδ. Γ', 1999, σελ. 39, καΙ Κ.
Γρηγοριόδου, ΈκκλησlολογικαΙ παρατηρήσεις, Θεσσαλονίκη 2000,
σελ. 11. Στό χειρόγραφο τού Μοναχού Ίακώβου άναφέ­
ρεται καί ό καθηγητής Σπυρίδων Λάμπρου στόν κατά­
λογο τών χειρογράφων Κωδίκων τού Άγίου 'Όρους,
καί τό έπιβεβαιώνει μέ τό άδιαμφισβήτητο κύρος του ό
άείμνηστος καθηγητής τού Πανεπιστημίου Άθηνών
Παύλος Καρολίδης, βλ. "Σκρίπ" 15 Αύγούστου 1929.
Στή Μεγάλη Έλληνική Έγκυκλοπαίδεια, έκδ. όργ. "'Ο Φοίνιξ", τόμ
ΙΒ" σελ. 274 γράφονται τά έξ/iς: "Ή 'Ορθ6δοξος έκκλησία
εύθύς άμέσως κατεδίκασε τήν Γρπγοριανήν μεταρ­
ρύθμισιν. 'Ακριβώς τό 1582 οί Πατριάρχαι
Κωνσταντινουπόλεως, Άλεξανδρείας καί Ά ντιοχείας
συνυπέγραψαν κοινήν διαμαρτύρησιν έναντίον τών
Λατίνων οϊτινες ήνάγκαζον βίρ τούς έν Παλαιστίνη
Χριστιανούς νά τήν δεχθούν. Ό Οίκουμενικός
Πατριάρχης Ίερεμίας έγραψεν είς τούς Όρθοδόξους
τής Πολωνίας άφορίζων πάντας δσοι θά τήν έδέχο­
ντο, τrjι δέ 1593 Σύνοδος έν Κωνσταντινουπ6λει,ής
μετέσχον ΟΙ 4 Πατριάρχαι καί 6 πληρεξούσιος τής
Ρωσίας έπανέλαβεν τ6ν άιboρισμ6ν",
(σ.σ. Καί ό Β. Στεφανlδης στήν Ί~KKλησιασΤΙKή του 'Ιστορία, (Ε' εκδ.
άνατύπ. τ/iς Β' έκδ. τοΟ 1959) παρά τό γεγονός ότι ήταν σέ συνεργα­
σία μέ τήν καινοτομΙα καί δίνει μόλλον βάρος στήν καταδίκη τοΟ Νέου
Πασχαλίου. άναφέρεται σαφώς καί στήν συνοδικήν άπορριψιν τοΟ
νέου ήμερολσγΙου όταν γράφη στίς σελ. 698-699: " Ό Ρώμης
Γρηγόριος ΙΓ' εστειλε εΙς τόν πστριάρχην Κων/πόλεως Ίερεμίαν τόν
Β' (1583) άποστολήν καί δώρσ, ίνσ πείση αύτόν εΙς τήν ενωσιν καί τήν
άποδοχήν τού γρηγοριανού ήμερολογίου. Συνοδική άπόΦασις.
έκδοθείσσ πρό τι?ς άφίξcως τι?ς παπικι?ς άποστολι?ς κσί Φέρουσα τήν
ύπογραφήν τού ΆλcΕανδΡεfας ΣιλΒέστρου, άπέρριΙΙΙε τό νέον ήμε­
ρολόγ/ον. κυρίως ενεκα τού ζητήμστος τού έορτσσμού τού Πάσχα. ""
όλες οί άνωτέρω ύπσγρσμμΙσεις δικές μας).
Τά λενόμενα λοιπόν περί πλαστονραΦίας εΙναι
ενας αχαρος μύθος πού προσΦέρεται ώς παυσίπονο
σέ δσους τρέμουν τό έκκλησιαστικό αύτό άνάθεμα.
Έπαναλαμβάνουν τήν άνυπόστατη κατηγορία, τήν
όποία ματαίως προσπάθησε νά στήση ό πρώτος
Άρχιεπίσκοπος τών Νεοημερολογιτών τό 1924, κατά
τού Μοναχού Ίακώβου Νεοσκητιώτου, ότι δήθεν
αύτός έπλασε τό πιό πάνω άνάθεμα κατά τού Ν.
Ήμερολογίου! Τό άνάθεμα, λένε, άφορά μόνον τό
νεοεφεύρετον Πασχάλιον. Ή δέ φράσις "καί
Μηνολόγιον" είναι αύθαίρετη προσθηκη τού Ίακώβου,
είπε πρώτος ό Άρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος
παήθδόπουλος καί τό έπαναλαμβάνουν όσοι θέλουν
νά έπαναπαύσουν τήν συνείδησή τους πού τούς
τύπτει φοβερά. Κανένας δέν ένοιωσε τήν άνάγκη νά
τεκμηριώση τήν κατηγορία σέ σοβαρή ίστορική πηγη.
Πού νά βρεθή όμως τέτοια σοβαρή μαρτυρία! Κανένας
δέν άναρωτήθηκε. πώς οί τότε λόγιοι Μοναχοί τού
Άγίου ·Ορους δέν κατηγόρησαν τόν άδελφό τους
Ίάκωβο; "Αν ό Ίάκωβος είχε διαπράξει μία τόσο φοβε­
ρή πλαστογραφία, όπως είναι ή παραποίηση 'Ιερών
Κειμένων. δέν θά έλάμβανε τήν άνάλογη τιμωρία: Δέν
θά γινόταν σάλος τήν έποχή έκείνη; Δέν θά έξαφανι­
ζόταν άμέσως τό πλαστογραφημένο μέρος άπό τόν
Κώδικα 772 τής Μονής τού Άγίου Παντελεήμονος.
Τέλος, καί τό πλέον άσυγχώρητο: Κανένας μέχρι
σήμερα, δέν έκανε οϋτε αύτή τήν άπλή σκέψη ότι ό
Ίάκωβος, ό όποίος έζησε έκατό περίπου χρόνια πρίν
τήν γενομένην άλλαγή τού Ήμερολογίου στήν
Όρθόδοξη Έκκλησία, δέν είχε κανένα λόγο τότε νά
κάνη τέτοιο πράγμα! "Αν ζούσε κατά τήν έποχή πού
εγινε ή ... σοφή έπινόηση, νά άλλάξη τό ήμερολόγιο,
άλλά δχι τό Πααχάλιο, τότε ή κατηγορία θά
άποτελούσε άντικείμενο μελέτης. Τώρα όχι! (Βλ. σχετι­
κά καΙ B•• il S.kk••• The calendar questIon. "Orthodox LIfe", νοl.
22. 1972. 6. ρ. 27)
Τό 1881 κυκλοΦόρησε στή Σερβία, στήν Πολωνία,
στή Ρουμανία καί στήν Ρωσσία τό κείμενο αύτό μετα­
φρασμένο. Γιατί κανένας Όρθόδοξος ίστορικός τής
έποχής έκείνης δέν τό χαρακτήρισε ώς πλαστογραφη­
μένο; Γιατί οϋτε ό ίδιος ό Χρυσόστομος
Παπαδόπουλος δέν είχε πεί ποτέ, μέχρι τό 1924
τέτοιο πράγμα, καί μόνον όταν έγινε καινοτόμος
έκανε τήν έν λόγφ καταγγελία κατά τού Μοναχού
Ίακώβου; (Βλ. λόμπρου Κτενά, "Γιά νά δύση ή Όρθοδαξία", Πάτρα
2000, σελ. 44 καί "ΠΙσω άπ' ό,ΤΙ φαίνεται στό Ήμερσλαγιακό". έκδ. ΓΌ
σελ. 140-150). Άντιθέτως μάλιστα. ό καινοτόμος
Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, πρίν γίνει άρχιεπίσκο­
πος καί πρό τής άλλαγής τού ήμερολογίου στήν
Έλλάδα, έγραφε στήν 'Ιστορία τής Έκκλησίας
Ίεροσολύμων, σελ. 482-483: "Τι;ίί 1584 ( ό Πατριάρχης
Σωφρόνιος) έξήλθεν πρός συλλογήν έράνων.
Μεταβάς δέ είς Κωνσταντινούπολιν τι;ίί έτει έκείνιμ
συμμετέσχε τής έκεί συγκροτηθείσης συνοδικής δια­
σκέψεως πρ6ς άποκήρυξιν τού Γρηγοριανού ήμερο­
λογίου ... Διότι κατ' έκείνου τού χρόνου, μεγάλη
ύπήρξεν ή ταραχή τής καθόλου Όρθοδόξου
Έκκλησίας... Άλλ' οί Όρθόδοξοι Ίεράρχαι καί θεολό­
γοι, έν οίς έπρώτευε τότε ό Μελέτιος Πηγάς ... δρα­
στηρίως άπέκρουον τόν άπό τής Λατινικής Έκκλησίας
κΙνδυνον. Τής άποκρούσεως ταύτης συμμετείχε καί ό
Πατριάρχης Σωφρ6νιος, όστις φαίνεται μετά τήν
καταδίκην τού Γρηγοριανού Ήμερολογίου μετέβη είς
Ίερουσαλήμ... "
Αύτός ό καινοτόμος άρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος
Παπαδόπουλος είχε φοβερό τέλος, ψυχοραγώντας
βασανιζόταν γιά πολύ καιρό καί δέν έβγαινε ή ψυχή
του. Πέθανε τελικά μέσα σέ φρικτούς καί άβάστα­
κτους πόνους όμολογώντας στόν πατέρα Φιλόθεο
Ζερβακο "ύποφέρω καί βασανίζομαι γιατί έσχισα rriv
έκκλησία", τυμπανίστηκε κατά τίς μαρτυρίες άψευδών
μαρτύρων καί έμεινε άδυάλυτος καί άσυγχώρητος...
(Βλ. καί "'Ο ''Οσιος Φιλόθεσς τ/iς Πάρου". 1,2001. σελ. 53 και 56 καί
έπιστολές τοΟ π. Φιλσθέου στό βιβλίσ τού Σ. Καραμήτσου'
Γσμβρούλια, 'Άί χειροτονίαι τών Γ,σ.χ. άπό κανονικ/iς έπόψεως",
Αθήναι 1997, σελ. 90-109)
'Ότι οϋτως έχουν τά πράγματα μαρτυρείται ύπό
πολλών ίστορικών, όπως ειδαμε παραπάνω, οί όποίοι
έζησαν καί πολλά χρόνια πρίν όπό τόν Μοναχόν
Ίάκωβον τόν Νεοσκητιώτην, όπως καί όπό τόν
Μητροπολίτην Άθηνών Μελέτιον (όχι βέβαια τόν
τυμπανιαίον μασώνον Μεταξάκην). Ό Μητροπολίτης
'Αθηνών Μελέτιος άπέθανεν τό 1714 καί διετέλεσε
Μητροπολίτης Άθηνών τά έτη 1703-1714 (Βλ, ΘΗΕ,

4 ""f}vιοι ΚΟf\f\u~aδεςΙΙ
Μελέτιος ό έξ ΊωαννΙνων, Μητροπολίτης Άθηνών, σελ. 955).
Έκκλησιαστικήν του ΊστορΙαν. στόν Γ' τόμο ν, ποίι περιλαμβάνει "της
ΈκκλησιασΤΙΚής ΊστορΙας τήν άκολούθησιν όπό τοίις χιλΙους διακοσί­
ους χρόνους της τού ΧρισΤΟύ γεννήσεως, εως τοίις χιλίους επτακο­
σΙους". Βιεννη 1784. στή σελ. 402 § 9 άναφερονται τό εξής επί λtξει:
·Πατριαρχεύοντος τούτου τού Ίερεμiου, σύνοδος
Μητροπολιτών συνήχθη έν Κωνσταντινουπόλει τζίι αΦΠΥ"
(1583) έπιδημεύσαντος καί Σιλβtστρου τού Άλεξανδρεiας,
ητις KOTQKOivaaa τό KaIVOTOUnBtv ύπό ronvoDiou τού
Ρώμπς Καλενδάριον, δtν τό tδtχθη, κατά τήν αϊτησιν τών
~~'
Λατίνων.•
Σάς έρωτώμεν. λοιπόν, άγαπητοί όδελφοί, ή Ρώμη καινοτό­
\ άρκούμαστε νά παραθέσουμε άπόσπασμα άπό τήν έπιστο·
μησε μόνον ώς πρός τό Πάσχα η άλλαξε δλο τό έορτολόγιο,
κινητές καί όκίνητες έορτές; Όπότε ΟΙ Σύνοδοι πού άκολού­
":" θησαν τήν καινοτομία τού πάπα Γρηγορίου ΙΓ' (1581-82).
εγιναν μόνον γιά νά καταδικάσουν τήν όλλαγήν τού Πάσχα
~ τήν καινοτομία τού Νέου Καλενδαρίου η Γρηγοριανού
Ημερολογίου, δπωι: όνουάζεται όπό δλους τούς ίστορι­
κούς. "Ακόμη, δπως είδαμε. δέν είχε γίνει ή ... σοφή έπινόη=
ση τού 1924 νά άλλάξη τό έορτολόγιο δσον άφορά τίς άκίνη­
τες έορτές άλλά δχι τό Πασχάλιον...
Σέ σάς καί δλους τούς καινοτόμους άπευθύνεται ή
Παν ορθόδοξος Σύνοδος τού 1848 στήν Κωνσταντινού­
πολιν, δταν σφραγΙζει τήν Πίστιν καΙ τήν Παράδοσιν καί
άναθεματΙζει τούς νεωτεριστές καΙ τούς καινοτόμους:
"Κρατώμεν τl}ς όμολογiας ΙΙν παρελάβομεν δδολον παρά
τηλικούτων άνδρών, άποστρεΦόμενοι πάντα νεωτεοισμόν,
ώς ύπαγόρευμα τού ΔιαΒόλου.
Ό δεΧόμενος νεωτερισμόν KareAtyxeI tλλιπή τήν κεκπ­
puvutvnv 'ΟρθόδοΕον niaTIY. Άλλ' αύτη πεπληρωμtνη ήδη
tσφράγισται, μή tπιδεχομtνη μήτε μεiωσιν, μήτε αύξησιν,
μήτε dAAoiwaIV, ΙΙν τινα ούν Kai ό τολμών η πράξαι η
συμβουλεύσαι ή διανοηθήναι τούτο, ήδη ήρνήθη τήν πiστιν
τού Χριστού, ηδη tκουσiως καθυπεβλήθη εΙς τό αiώνιον
άνάθεμα, διά τό βλασφημήσαι είς τό Πνεύμα τό 'Άγιον, ώς
τάχα μή άΡτiως λαλήσαν έν ταίς Γραφαίς Kai Οίκουμενικαίς
Συνόδοις••.
'Άπαντες ούν oi νεωτεΡiζοντες ή aiptaeI ή UXiaUOTI,
tκουσiως ένεδύθπσαν κατάραν ώς {μάτιον. κδν τε Πάπαι
καν τε Πατριάρχαι. κδν τε KAnOIKOi, καν τε λαϊκοΙ, κδν
Άγγελος έξ ούρανού".
"Ανθιμος, Έλέcμ Θεού Άρχιεπiσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
Νέας Ρώμης
καί Οίκουμενικός Πατριάρχης
'Ιερόθεος, Έλέcμ Θεού Πάπας καί Πατριάρχης Άλεξανδρείας
καί πάσης Υής ΑίΥύπτου
Μεθόδιος, Έλέcμ Θεού Πατριάρχης Άντιοχείας
Κύριλλος, Έλέcμ Θεού Πατριάρχης Ίεροσολύμων
Kai ai πεΡi αύτούς 'Iepai Σύνοδοι.
'"Απεδείχθη μέ βάση τΙς Ιστορικές πηγές δτι:
1. Στή Σύνοδο τού 1583 μετέσχε καΙ ό Πατριάρχης
ΆλεξανδρεΙας Σίλβεστρος.
2. Στή Σύνοδο τού 1583 όναθεματίσθη δποιος τολμήσει
νό όκολουθήση τό Νέον Πααχάλιον καΙ τό νέον
Μηνολόγιον πού εΙσήγαγε ή παπική έκκλησΙα τό 1582.
~Oπoυ οι Σύνοδοι μιλάνε γιά Καλενδάριον η Γρηγοριανόν
Ημερολόγιον, δπως εΙναι αύτονόητο, δέν έννοούν μόνον
τό Πασχάλιον, δπως διαστρεβλώνουν τά πράγματα ΟΙ
Νεοημερολογίτες καΙ ΟΙ Γρηγοριάτες μοναχοί. Όταν κατα­
δικάζεται τό Παπικόν Πασχάλιον αύτό άναΦέρεται ρητώς
ώς Πασχάλιον καΙ δχι ώς Καλενδάριον ίj Γρηνοριανόν ήμε­
~oλόγιoν. Μέ τούς δρους Καλενδάριον ίj Γρnγοριανόν
Ηυερολόγιον έννοείται καΙ τό Πσχάλιον καΙ τό
Μηνολόγιαν, Κινητές καί Άκίνnτες Έορτές!
3. Τό Σιγγίλιο πού περιέχει τό όνάθεμα κατά τού
"Παπικού ΚαλενδαρΙου" (ήμερολογίου) καί τού νέου
Πασχαλίου, πού βρίσκεται στό χειρόγραφο Κώδικα 285 τού
Κελλίου 'Ακάθιστος "Υμνος της 'Ιεράς Σκήτης τών
K~υσOKαλυβίων τού ΆγΙου "Ορους καΙ στόν χειρόγραφο
Κωδικα μέ άριθμό 772 της 'Ιεράς Μονης Άγίου
Παντελεήμονος, έπίσης τού Άγίου "Ορους, εΙναι γνήαιο,
4. Τό ΣιγγΙλιο αύτό όπέστειλε ό Πατριάρχης ΊερεμΙας Β'
πρός άπάσας τάς Όρθοδόξους Έκκλησίας. Τό κείμενον δέ
τού Σιγγιλίου τούτου εχει ώς έξης:
"Σιγγίλιον
Πατριαρχικής διατυπώσεως tYKUKAiou τοίς άπανταχού
Ορθοδόξοις Χριστιανοίς εΙς τό μή πσραδtχεσθαι τό νεώτε­
ρον ΠασΊάλιον ή καλενδάριον τού καινοτομπθέντος μπνο­
Aoyiou άλλ' έμμένειν τοίς απαξ Kai καλώς διατυπωθείσι
ΠΙΟ'·
Στήν παρά τοίς Άγίοις (318) τριακοσίοις δέκα όκτώ Θεοφόροις
Πστράσι τής Άγiας Οίκουμενικής Πρώτης Συνόδου Ι/Π'
tπιτιμiου Kai άναθtuοΤος..... (Εύστρστιάδου, δ.Π. σελ. 119-20)
5. Ό σκοπός καί τό πνεύμα της έν Νικαίll Συνόδου ήταν
δχl μόνον νά έορτόζεται τό Πάσχα άπό δλους τούς
Χριστιανούς μαζί, όλλά τό ένιαίον τών Έορτών, (κάθε
'Εορτης), άπό δλες τίς Έκκλησίες. ΚαΙ ή ύπό τού Ίερεμίου
δευτέρα μεγόλη Σύνοδος τού 1593 ώς καί οι έπιστολές του
όμιλούν περί της όπάτης τού Νέου Καλενδαρίου. Άπό τό
Σιγγίλιον δέ τού 1583 τρανώς όποδεικνύεταl καΙ της δευ­
τέρας αύτης Συνόδου ό σκοπός. (Εύστρατιάδου. δ,π. σελ. 123\.
6. 'Όλα τά όνωτέρω εΙναι πασίδηλα. Σέ αύτό τό τεύχος
λήν τού Μ. Κωνσταντίνου "Πρρς τούς άπολειφθtντας έπι­
σκόπους πεΡi τών έν τ,ή Συν6δ fAI τυπωθέντων",
(Θεοδωρήτου, Έπισκόπου Κύρου. Έκκλησιαστική 'Ιστορία. έΚδ. 1679.
σελ. 34), όπό τήν όποΙαν έκφαίνεται καί ό σκοπός τού
καθορισμού της ήμέρας τού Πάσχα, πού δέν ήταν άλλος
άπό τό νά τεληται τό Πάσχα ύπό δλων τών άπανταχού τής
ΟΙκουμένης Χριστιανών έν μι{ι· καΙ τ.η αύτή ήμέρll, διότι
..... ωσπερ πεΡi πiστεως ούτω Koi περl τής άγiας έορτής,
ytyovt συμφωνiα. Kai τούτο ήν τό σίτιον τής έν Νικαίρ
Συνόδου" κατά τόν Μ. Άθανάσιον καί ..... έπειδή δt πρό
τού KwvaraVTivou τά σχiσματα ήν Kai ήν χλεύη Έλλήνων
λεγόντων Kai χλευαζόντων τήν tv Τ.ι} Έκκλησiρ διαφωνiαν,
έπί Kwvaravrivou διά τl}ς τών έπισκόπων σπουδής συνη·
νώθη μαλλον τό σχΙσμα εiς μiαν όμόνοιαν" ΆγΙου
Έπιφανίου, PG. 42. 371. Γράφει, λοιπόν, ό Μ.
Κωνσταντίνος : ..... Λογισάσθω δt ή τής ήμετtρας
'Οσιότητος άγχΙνοια, δπως Ιστι δεινόν τε Kai άπρεπtς
κατά τάς αύτάς ήμtρας, έτέρους μtν ταΙς νηστεlαις σχολά­
ζειν, tτtρους δt συμπόσια συντελεΙν' καΙ μετά τάς τού
Πάσχα ήμtρας, άλλους ptv tορταίς Kai dvtataIV έξετάζε­
σθαι, άλλους δt ταίς ώρισμέναις έκδεδόσθαι νηστεiαις" . Ή
όμόνοια καΙ ή συμφωνία κατεστράφησαν μέ τήν εΙσαγωγήν
τού Ν. ΉμερολογΙου, ίiλλoτε νηστεύουν καΙ γιορτάζουν οΙ
μέν, (Σλαύοl, ~Aγιoν "Ορος, Ίεροσόλυμα), άλλοτε οι δέ,
(Έλλόδα, Νέες χώρες κλπ.) καΙ μάς χλευάζουν ΟΙ πάντες,
δπως πρό της Α' Οlκουμενικης Συνόδου. Όπότε εΙναι
αύτονόητο δτι άθετείται ό σκοπός καΙ τό πνεύμα της Α'
ΟΙκουμενικής Συνόδου μέ τήν άλλαγήν τού Ήμερολογlου
καΙ αύτό δέν διέλαθε της προσοχής τού μεγόλου
Πατριάρχου Ίερεμία τού Β' καΙ της Συνόδου τού 1583. Τό
• ΣιγγΙλιον, λοιπόν, δέν προσφέρει κατ' ούσΙαν τι τό νέον,
όλλά όπηχεί τά γνωστό. Διότι τό όναφερόμενον έν αύτφ
Μηνολόγιον ύπάγεται ατό Έορτολόγιον. -ΕΙς τό
'Εορτολόγιον, ώς γνωστόν, νοούνται καΙ τό Πασχάλιον KOI
τό λοιπόν Έορτολόγιον, δηλαδή τό Μηνολόγιον, άλλά καΙ
τό 'Εκκλησιαστικόν Ήμερολόγιον, η καλανδάριον. 'Όλα δέ
τό ατοιχεία τού Έορτολογlου, δηλ. τό Έορτολόγιον ώς εν
δλον, διασφαλΙσθηκαν άπό τΙς Όρθόδοξες Συνόδους καί
τούς ΆγΙους Πατέρας έπανειλημμένως. Τό δέ όνάθεμα διό
τούς τολμώντας παραλύειν τούς δρους της έορτης τού
Πάσχα, Ισχύει καΙ διά τούς καταλύοντας καί τά ετερα μέρη
τού Όρθοδόξου 'Εορτολογίου, μέχρι καΙ τού μετ' αύτού
συνημμένου άδιασπάστως Έκκλησιαστικού Ήμερολογlου.
7. Αέν ~Iναι καθόλου πεισΤΙK~ς ΟΙ δικαιολογίες τών πατέ­
ρων τής Ιερός MovitS Γρηγοριου για την κοινωνία τους μέ
τΙς νε~πασxαλίΤΙKες 'έκκλησίες", της αύτοκέφαλης έκκλη­
σΙας της ΦινλανδΙας (μέ 56.000 πιστοίις. ΚαλΙστου Ware. Ή
Όρθόδοξη Έκκλησία, Άθήνα 1998. σελ. 21 καΙ 22). άλλά καΙ άλλων
τl?πικών ."έκκλησιών"(ΚαλΙστου Ware, δ.Π. σελ. 477), άφού
αυτές και ΟΙ κοινωνούντες μέ αύτές ύποπίπτουν στό άνά­
θεμα καί τόν άφορισμόν τού Α' Κανόνος της έν Άντιοχείll
Συνόδου (341 μ.Χ.) καΙ λειτουργούν δοκιμαστικά γιά τήν
άλλαγήν καΙ τού 'Εορτασμού τού Πάσχα. ("Έπίσκεψις" 537.
30.11.1996. σελ. 13.14, "Έπενδυτής", 30-31.03.1996. Βλ.έκτεταμενει::
άναφορες στούς "Άγίους Κολλυβάδες" στά φύλλα 11.1996 καί
9.1996)
8. Τέλος, καΙ στή διεθνη βιβλιογραφία βεβαιώνονται δσα
άνωτέρω σημειώααμε: Βλ. LeΣΙkαn fiίr Theolo,ie und
Kirche. Bd. 5, 1996, Herder, (FreIburg. Basel. Βοηη. Wlen), S.
775. 'Έτ lehnte dίe ΚαΙ derre rm Papst Gregors XlII.
ab und ma t α Βα n n e αα εί Union
zunic.hte 11583 u. Ιδ931: "Ό πατριάρχης Ίερεμίας έξανέ­
μισε (εσβ1Jσε) τίς έλπίδες Υιό ένωση. σταν (σ.σ.στίς συνό­
δους) του. 1583 καί 1593 όπέκρουσε τήν άναθεώρηση τού
ήμερολΟΥιου (σ.σ. άναθεώρηση δλου τού ήμερολογίου καί
τού Μηνολογίου καί δχι μόνον τού Πασχαλίου, δπως δια­
στρεβλωτικά γράψετε, π. Γεώργιε καί π. Βασίλειε) τού πάπα
ΓρηΥορίου τού /ΓΌ" Βλ. καί G. Hofmann: Grlechlsche
Patrlarchen u. rOmlsche PApste. Bd. 2/4: Patrlarch JeremIas 1Ι.
Ro 1932:0λες οΙ πιό πάνω ύπογραμμΙσεις δικες μας.)

 καί αν ή άλυσίδα των έπισκοπικών χειροθε­

~~~mW11®l1 σιών
Άποστόλους.
φτάνεl μέχρι τούς Άγίους

'Όταν οί Νεοημερολογίτες Έπίσκοποι

W®1f1ffHW~cf!®~~ ~~ όκολουθούν δικούς τους δρόμους πρός τόν

Οίκουμενισμό, τήν αϊρεσι καί τήν καινοτο­
μία, τότε δέν έκφράζουν καί δέν μαρτυρ?ύν
τήν Πίστι καί τήν έμπειρία της 'Εκκλησιας.

)εΚΚί\ΗσιaσΤΙΚΗ )επιθεώΡΗσις Δέν διατηρούν πιστά τήν Άποστολική καί

Πατερική Παράδοσι.
)Ορθοδόtοu Πίστεως ΖωΑς κaί Ή 'Ιεραρχία τότε μόνον διδάσκει κατά ενα
(ΟμΟί\ο.νίaς Καθολικό τρόπο, οταν όληθινά κρατη καί
συμπεριλαμβόνη τήν 'Εκκλησία μέσα στόν
έαυτό της.
CrotxEia συμφώνως τί\i Νόμι;ι: ιδιοκτΗΤΗς, έκδόΤΗς, διευθυντΗς:
Ή Άποστολική Διαδοχή ένισχύεται καί
Π' Νικόj\aος ΩΗμaρaς Ωρ' Ν·
νοείται μόνον μέ τι;ν πιστότητα στήν
Ωιείιθυνσις: ΒaρδaΚΟUj\a 47, πιίροδος 3,
Άποστολική Παράδοσι καί τήν τήρησι της
30300 Νιιύπιικτος' THj\': 0634/31605 ι:ι 22179
Άποστολικης Ilαραδόσεως.,{
'νπεύθυνo;'~~γ~o)'ριιφείoυ:JτιaVDύΡΗc-CτavίδΗC'1!j\έtavδΡΟC.
Στό άδιαχώριστο της Άποστολικης
),:,' ΚιιριιΙσκΔΚΗ 60, ΠΔτριι' Διαδοχης καί της Άποστολικης
'εκδίδετιιι KaBe μίiνΙΙ"1!ριθμός φύj\j\ΟU: 9' ~εToς έκδόσεως: Ιον Παραδόσεως βρίσκεται ή πληρότητα της
~ . t •

Ιaiavέμετaι δωρεΔν' Cuvδρομέc προιιιρετικές Πεντηκοστης.

στΗν ώς Δνω διεύθυνσιν Καί έμείς οί Όρθόδοξοι, οί
(ΤιμΗ φύj\j\ΟU τυπο)'ριιφείου: δριιχμιιί 30), "Παλαιοημερολογίτες", οπως ολοι οί 'Άγιοι
:'.. j
---------_._­ Πατέρες μας όγωνιζόμαστε νά κατέχουμε
Cεπτέμ~ριος 1996 καί νά κρατάμε έκείνο τό όποίο παντού,
πάντοτε καί ύπό πάντων έπιστεύθπ. Διότι
όντως καί κυρίως αύτό είναι τό γνώρισμα
Τό γνώρισμα τής Καθολικής
., ..' της Καθολικότητος της Μιας, Άγίας,
Όρθοδόξου Έκκλησίας
Καθολικης Όρθοδόξου 'Εκκλησίας, τό νά
στοιχιζόματε όκολουθώντας στήν ζωή,
Στήν Καθολική 'Ορθόδοξη 'Εκκλησία τού
στήν όμολογία καί στήν l1ίστι, τό σύνολον
Χριστού ή Πίστις καί ή Παράδοσις δέν μετα­
τών Άγίων Πατέρων, τήν Θριαμβεύουσαν
βάλλονται, μένουν άναλοίωτα μέσα στό
'Εκκλησίαν, τό μυστικό σώμα τού Χριστού
χρόνο.
καί οσους όπό τήν στρατευομένην
'Όσον άφορά τό άναλοίωτο της
'Εκκλησία στοιχίζονται μέ 'Εκείνην.
'Ορθοδόξου Παραδόσεως θά πρέπη νά τονί­
Παραμένουμε οί 'Ορθόδοξοι ένωμένοl μέ
σουμε γιά πολλοστή φορά οτι Παράδοσις
τό σώμα των Μαρτύρων καί τών
είναι ή έξουσία νά διδάσκει κανείς, νά
'Ομολογιτών, τών 'Οσίων καί τών Δικαίων
όμολογη, νά δίνη μαρτυρία καί νά κηρύσση
πού πάντοτε καί παντού, έξ όρχης καί μέχρι
στηριζόμενος στό βάθος της έμπειρίας της
τέλους κήρυξαν καί παρέδοσαν, έκείνα τά
'Εκκλησίας, ή όποία παραμένει πάντα ή 'ίδια
όποία παρέλαβαν όπό τούς προγενέστε­
καί άναλοίωτη. Καί αύτή ή έξουσία τού διδά­
ρους Θεοφόρους Άγίους καί όπό τίς 'Άγιες
σκειν περιλαμβάνεται στήν Άποστολική
Οίκουμενικές, Πανορθόδοξες καί Τοπικές
Διαδοχή καί στηρίζεται σΌύτήν. Ή
Συνόδους, όπό τούς 'Αγίους Άποστόλους
Άποστολικότητα της Έκκλησίας δέν
καί τόν 'ίδιον τόν Κύριόν μας καί
έξαντλείται στό άδιάσπατο της άλυσίδας
Θεμελιωτήν της Έκκλησίας μας Ίησούν
της '1ερατικης Διαδοχης άπό τούς
Χριστόν.
Άποστόλους μέχρι σήμερα. Ή Άποστολική
"Στοιχοϋμεν", λοιπόν, "έπόμενοι τώ
Διαδοχή νοείται μόνον μέσα στήν πιστότητα
συνόλ~ τιϊ άΡ-χαιότητι, τιϊ συμΦωνία".
της Άποστολικης Παραδόσεως χωρίς τήν
Α(Jτό εΙvαι τό κριτήριο τού Καθολικού
όποία δέν ύπάρχει κανονική Διαδοχή, εστω
"Α}'ιοι }{Οj\j\vρaδεl;", crEj\." 1
1 :.:ί

-
~:_:)':
.
j

."
'~;~:/-', :
' .. ­
 Δόγματος καί τού έκκλησιαστικού βιώματος Παράδοσις μέσα είς τήν Άγίαν Έκκλησίαν,
τής Μιας, 'Αγίας, Καθολικής καί όπως άναφέρεται ηδη κατά τούς πρώτους
\~:.I
Άποστολικης Έκκλησίας. Είναι παν ό,τι, χριστιανικούς χρόνους, στήν έπιστολή τού
πάντοτε καί ύπό πάντων έπιστεύθη καί
Μεγάλου Κωνσταντίνου "Πρός τόυς άπολει­
συμφωνεί "έπόμενον τψ συνόλφ, τη άρχαιό­
φθέντας έπισκόπους, περί τών έν τ,η
τητι καί τη συμφωνί<;ι."
Συνόδ4J τυπωθέντων" (βλ. Θεοδωρήτου έπισκόπου
Άς ρωτήσουμε τώρα τούς Νεοημερολο­
Κύρου, 'Εκκλησιαστική ίστορία, εκδοσις 1679, σελ. 34).
γίτες:
Ποιό έορτολόγιον άνταποκρίνεται στό Μέ τήν κατάργησι Γι τήν περικοπή της
κριτήριον τού καθολικού έκκλησιασTlκού νηστείας τών Άγίων Άποστόλων ύποπί­
," ""'; πτουν οί Νεοημερολογίτες στό ανάθεμα της
βιώματος; Τό Πάτριον Γι τό Νέον;
Ποιά λειτουργική τάξις νηστείας καί έν Γάγγρ<;ι τοπικης Συνόδου, ή όποία εχει
λατρείας άνταποκρίνεται στίς άπαιτήσεις κύρος Οίκουμενικης, διότι οί διατάξεις της
τούτου τού κριτηρίου; Ή καινοτομία τών έχουν κυρωθεί άπό Οίκουμενική Σύνοδο. Ό
Νεοημερολογιτων Γι ή Πατροπαράδοτη
190ς Κανών της όρίζει: 'Έϊ τις χωρίς
τάξις των 'Αγίων Πατέρων τού κοινού
σωματικης άνάγκης τάς παραδεδομένας
Πατρώου Έορτολογίου;
νηστείας είς τό κοινόν καί φυλασσομένας
ΕΊναι φανερό ότι τό κριτήριο της
Καθολικότητος τού Έκκλησιαστικού δόγμα­ ύπό της Έκκλησίας παραλύοι... άνάθεμα
τος καί τού λειτουργικού βιώματος δέν εχει εστω ..."
νά κάνη τίποτε μέ τό ύποκειμενικό, "αν πει­ Οί θείοι Πατέρες της Ζ' Οίκουμενικης
ράζη Γι δέν πειράζη" πού τάχα "μόνον διορ­ Συνόδου έπίσης άναθεμάτισαν "τούς προ­
.. .. ,
θώθηκε τό έορτολόΎιο" άπό τούς στιθέντας τι Γι άφαιρούντας έκ της
.'

.... - ~

, Νεοημερολογίτες. Γιατί μέ αύτόν τόν

τρόπο οί Νεοημερολογίτες ώς γνώμονα,
Καθολικης" (δηλ. της ;Ορθοδόξου)
"Έκκλησίας" καί όλα όσα έφεύρον οί νεωτε­
κριτήριο καί πρόφασι τών μεταρρυθμίσεων
ριστές μετά τήν Άγίαν αύτήν Οίκουμενικήν
καί των καινοτομιών εχουν τόν ϊδιο τόν
Σύνοδον καί είναι "παρά τήν διδασκαλίαν
έαυτό τους. 'Έτσι όμως ερχονται σέ άντίθε­
ση μέ τό άναλοίωτο βίωμα καί τήν άλάνθα­ καί ύποτύπωσιν τών 'Αγίων Πατέρων",
στη μαρτυρία της Καθολικης Έκκλησίας: δηλαδή παρά τήν Έκκλησιαστικήν
Μέ ό,ΤΙ πάντοτε, παντού καί ύπό Παράδοσιν. Έπομένως άναθεμάτισαν καί
....
τήν καινοτομίαν τού Νέρυ ήμερολογίου:
.
, ". ~ πάντων έπιστεύθη.
, ;" ";' "
.. . Έμείς τό έκκλησιαστικό μας βίωμα, δηλα­ "Νήφοντες έν πάσιν άποστολικώς, τό
~.

- 'ι.'

' .. ' t·.

δή τό νά μή συμπροσευχόμαστε μέ αίρετι­
κούς, οϋτε νά συνεορτάζουμε μέ αύτούς, τό
νά άποστρεΦόμαστε τόν οίκουμενισμό καί
τόν πανθρησκειακό συγκρητισμό, τό νά
νηστεύουμε, νά λειτουργούμαστε καί νά
έορτάζουμε μέ τό άείποτε Έορτολόγιο της
.... ~ Καθολικης Όρθοδόξου Έκκλησίας, τό
εχουμε παραλάβει άπό τούς 'Αγίους
Πατέρες.
Έσείς άπό ποιόν παρελάβατε τήν
Νεοημερολογιακή καινοτομία, τή συνιερουρ­
γία μέ τόν πάπα, τίς συμπροσευχές μέ τούς
προτεστάντες, τούς πάστορες καί τίς
παστόρισσες, τού βουδδιστές καί τούς μου­
σουλμάνους καί όλο τό συνονθύλευμα τού
Σατανά;
Παράδοσις είναι τό νά μή έορτάζουμε μαζί
μέ τούς έτεροδόξους, πράγμα τό όποίο
καταλύθηκε Γιδη μέ τήν είσαγωγή τού Νέου
ήμερολογίου. Ή Πατροπαράδοτος νηστεία
τών 'Αγίων 'Αποστόλων πολλές φορές
καταργείται μέ τό Νέον ήμερολόγιον Γι
. t:!
περιορίζεται σέ μία Γι δύο ήμέρες!!
Σημειωτέον ότι ή νηστεία αύτή
ίσόρροπον κρίνομεν, ϊνα πάσαν καινοφω­
νίαν, ϋφεσίν τε καί πλεονασμόν, ώς ζιζάνια
τφ καθαρφ σίτφ έπισπαρέντα, άναβολης
πάσης έκτός, έκτίλλωμεν ώς της άληθείας
άντίθετα καί της Έκκλησίας άντίμαχα. Τά
γάρ έν αύτή παραδοθέντα ούκ είσί ναί καί
ού, άλλά ναί είσίν έν άληθείς;J καί μένουσιν
oppayij καί άκράδαντα είς τού αίώνος χρό­
νον..." (Πρακτικά Ζ' Οίκ. !υνόδοu, Mansi, Τόμος 12,
σελ. 1002) ... Πατέρες κηρύττουσι τέκνα
ύπακοής έσμέν καί έγκαχώμεθα έν
προσώπω μητρός τή παραδόσει τής
Καθολικής 'Εκκλησίας" (δηλ. της
Όρθοδόξου)...
"Ήμείς τούς θεσμούς των Πατέρων
φυλάττομεν. Ή μείς τούς προστιθέντας τι Γι
άφαιρούντας έκ της Καθολικης Έκκλησίας
άναθεματίζομεν ... Ήμείς κατά πάντα τών
αύτών θεοφόρων Πατέρων ήμών τά δόγμα­
τα καί πράγματα κρατούντες κηρύσσομεν έν
ένί στόματι καί μι(J Kαρδίς;J, μηδέν προστιθέ­
ντες, μηδέν άΦαιρούντες, τών έξ αύτών
είναι
"Α}/ιοι κ.Οί\ί\uβ<iδει;, σεί\" 2
 παραδοθέντων ήμίν, άλλά τούτοις βεβαιού­
μεθα, τούτοις στηριζόμεθα ... Ε'ί τιs-πασαν
:,)~:~A παράδοσιν Έκκλησιαστικήν εγγραφόν τε ίj
,
, αγραφον άθετεί άνάθεμα εστω ... " (Mansi,
Τόμος 230ς, σελ.
128 έπ.).
- Πίστεώς μας.
Τό Νέον ήμερολόγιον προσκρούει στά
"
κελεύσματα τού θεηγόρου καί ούρανοβάμο­
, < νος Παύλου γιά τήν άκριβη τήρησι τών
Παραδόσεων: "Στήκετε καί κρατείτε τάς
παραδόσεις, ας έδιδάχθητε εϊτε διά λόγου
εϊτε δι' έπιστολής ήμών" (Β' Θεσ. β' 15) καί "Σύ
δέ μένε έν οίς έμαθες καί έπιστώθης, είδώς
παρά τίνος έμαθες" (Β' Τιμ. γ' 14) καί στίς
Παροιμίες διαβάζουμε "Μή μέταιρε όρια αίώ­
νια, α έθεντο οί πατέρες σου" (Παροιμ. ΚΒ' 28).
Τό νά έορτάζουν ταυτοχρόνως δλες οί
'Εκκλησίες μίαν καί τήν αύτήν Έορτήν καί
."' ... -' ~
νά έπικρατη ή αύτή τάξις ώς πρός τίς
νηστείεςέν γένει Χριστουγέννων, Άγίων
Άπoστό~~ων, Δεκαπενταυγούστου, της
Άποτομης τού Τιμίου Προδρόμου, της
ΎΨώσεως τού Τιμίου Σταυρού, σέ δλες τίς
Έκκλησίες, είναι Παράδοσις καί 'Όρος καί
Κανών.'
Ή άνάγνωσις όρισμένων Εύαγγελίων κατά
όρισμένες Κυριακές καί ή τάξις τούτων, τήν
όποίαν άνέτρεψε ή είσαγωγή τοΟ Νέου ήμε­
ρολογίου, είναι Παράδοσις.
Τό νά τεληται δύο φορές τό χρόνο μία κ.αί
ή αύτή 'Εορτή, Π.χ. ή Γέννησις καί ή
Βάπτισις τού Χριστού μας Γι ή Κοίμησις της
• •":. .: Α
:~~: ι
Θεοτόκου, δπως καί γίνεται μέ τήν είσαγω­
γή τού Νέου ήμερολογίου καί έορτάζονται
Δεσποτικές καί Θεομητορικές 'Εορτές μία
, \
φορά άπό τή μιά έκκλησία καί μία φορά άπό
- ,, τήν αλλη είναι παράδοσις;
Κανένας λαός καί καμμία έκκλησία, είμή
μόνον οί Νεοημερολογίτες δέν κρατούν
δύο έορτολόγια, ενα μέν γιά τίς κινητές καί
αλλο γιά τίς άκίνητες έορτές.
Τό άείποτε έορτολόγιον της Μιας, Άγίας,
Καθολικης καί Άποστολικης 'Εκκλησίας
θεμελιώνει τήν ένότητα της 'Εκκλησίας
στήν βίωσι της Πίστεως καί τήν έκδήλωσι
της Όρθοδόξου Λατρείας. Ή μονομερής
μεταβολή του καί ή είσαγωγή τού Νέου δέν
είναι δλως ασχετη καί ξένη δογματικών καί
κανονικών σχέσεων καί συνθηκών.
Ή μονομερής καί άντικανονική μεταρρύθ­
μισις καί είσαγωγή τού Νέου Γιμερολογίου
έπέφερε τήν διάσπασι της 'Ενότητος πασών
τών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών στήν βίωσι της
Πίστεως καί στήν έκδήλωσι της 'Ορθοδόξου
- " Θείας Λατρείας, ή όποία γίνεται μέ τήν ταυ­
τόχρονη τήρησι τών έορτών, τών νηστειών
καί τών λοιπών έξαγνιστικών θυσιών.
Μέ τήν καινοτομία του Νέου θίγεται στήν
έξωτερίκευσι καί έκδήλωσί του τό Δόγμα
της ένότητος της Μίας, Άγίας, Καθολικης
καί Άποστολικης 'Εκκλησίας, τό όποίον
άποτελεί τό 90ν αρθρον τού Συμβόλου της
Ή πλήρης καί άκριβής εννοια τού δόγμα­
τος της ένότητος κατά τήν 'Ορθόδοξον ύγια
άντίληψι, δέν εγκειται μόνον είς τήν κατά
γνώσιν καί θεωρίαν ένιαίαν καί άπαράλλα­
κτον πίστιν, άλλά καί στήν κατά πραξιν καί
βίωσιν ταυτόχρονον καί όμοιόμορφον έκδή­
λωσιν καί έξωτερίκευσιν αύτης. (βλ.
Άνδρούτσου, Δογματική της Όρθοδόξου Άνατολικης
Έκκλησίας, Άθηναι 1956, σελ. 274)
Έδώ θά πρέrrη νά τονίσουμε τήν μεγάλη
εύθύνη τών μνημονευτών Άγιορειτών, οί
όποίοι δημιουργούν μεγαλύτερη σύγχυσι καί
συντείνουν στήν έδραίωσι της πλάνης καί
καί της αίρέσεως, άφούβγαίνοντας άπό,;t,ό
'Άγιον 'Όρος έορτάζουν Χριστούγεννα,
Θεοφάνεια, τόν Εύαγγελισμόν Γι τήν
Κοίμησιν της Θεοτόι<ου μέ τούς
Νεοημερολογίτες,καί στή συνέχεια είσερχό­
μενοι είς τό 'Όρος έορτάζουν καί πάλιν τίς
'ίδιες Δεσποτικές καί Θεομητορικές έορτές
άλλά καί τίς έορτές μεγάλων Άγίων, καί
όφοο εχουν καταλύσει, ξανανηστεύουν (!)
καί πάλι ... καταλύουν(!) 'Όντως τραγική ή
κατάστασις!!!
Παράδοσις όπό τόν Θεόν, τούς Άγίους
Άποστόλους καί τούς θεοφόρους Πατέρες
τό Παλαιόν 'Εορτολόγιον
Οί καινοτόμοι προσπαθώντας νά δικαιολογήσουν τήν
τραγική δντως κατάστασί τους ύποστηρίζουν δτι τάχα τό
Έορτολόγιον δέν είναι ούτε Πίστις, ούτε Παράδοσις πού
προέρχεται άπό τόν Θεόν καί δτι οί 'Άγιοι Πατέρες τό
κανόνισαν κατά είκασίαν!
'Όπως δμως θά δούμε στή συνέχεια τό Έορτολόγιο είναι
βασισμένο στίς έντολές τού Θεού καί γιαύτό τό ένεκολπώ­
θησαν οί 'Άγιοι Πατέρες.
Στό Λευιτικό, κεφ. Kr' ό Θεός όρίζει διά τού Μωϋσέως
είς τούς 'Ισραηλίτες, τίς έορτές τους. Στόν στίχ. 24: .....τού
μηνός τού έβδόμου, μιζι τού μηνός εσται ύμίν άνάπαυσις
μνημόσυνον σαλπίγγ!ι1ν. Κλητή άγία εσται ύμίν". 'Έβδομος
μήνας τών Έβραίων είναι ό δικός μας Σεπτέμβριος, έπειδή
πρώτος γιά έκείνους είναι ό Μάρτιος, κατά τόν όποίον
εγινε ή εξοδος (Έξοδ. ΙΒ'). Ό πρώτος μήνας λεγόταν
Νισάν (14 Νισάν = Μαρτίου όρίστηκε τό Πάσχα τών
Έβραίων).
Τήν Πρώτην (1 ην) λοιπόν Σεπτεμβρίου όρίζει ό Θεός έορ­
τήν. Είναι ή άρχή της Ίνδίκτου τού Έκκλησιαστικού
'Έτους. Καί αύτήν κηρύττει ό Χριστός "ένιαυτόν τού
Κυρίου δεκτόν" (βλ. Μέγα Ώρολόγιον, 1 Σεπτεμβρίου). Ή
πρώτη λοιπόν Σεπτεμβρίου είναι έορτή άπό τόν Θεόν ίΊ
δέν είναι;
Στούς στίχους 33-36-39, 43 έντέλεται ό Θεός: ''Καί έλά·
λησε Κύριος πρός Μωίίσήν λέγων. Λάλησον τοίς υίοίς
"ΑΥΙΟΙ Κορρυριίδες, σερ' 3
 Ίσραήλ λέγων τήν πεντεκαιδεκάτην τού μηνός τού έβδό­ Λευιτικόν ΚΓ', δπου ό Θεός όρίζει μέ τόν
μου είς.., πάσας τάς γενεάς αύτών έορτή σκηνών έπτά
ήμέρας τφ KυρίΙU ..:' Είναι ή έορτή της Σκηνοπηγίας άπό
Μωυσή τίς' έορτές στούς 'Ισραηλίτες:
15-22 έβδόμου (Σεπτεμβρίου). " .. .'Εν τφ πρώτφ μηνί (Νlσάν=Μάρτιος) εν
Στό κατά Λουκάν Εύαγγέλιον Α' 8-24 διαβάζουμε:
τη τεσσαρεσκαιδεκάτη ήμέρι;ι τού μηνός ...
"Έγένετο δέ έν τφ ίερατεύειν αύτόν, (τόν Ζαχαρίαν), έν T!l
τάξει της έφημερίας αύτού εναντι του Θεού κατά τό εθος Πάσχα τφ Κυρίφ". Ή εξοδος τών
της ίερατείας, ελαχε του θυμιάσαι είσελθών είς τόν ναόν 'Ισραηλιτών εγινε μήνα πρώτον = Μάρτιον
τού Κυρίου ..:' Οί ήμέρες αύτές κατά τίς όποϊες ελαχεν ό
Ζαχαρίας νά ίερατεύη καί είδε τόν άρχάγγελο Γαβριήλ
(Έξ. 18'). Τό Πάσχα τό όρίζει έπομένως πάλιν
.... ,
,: Ί είναι οί ήμέρες της έορτής τής Σκηνοπηγίας κατά τήν ό Θεός. (Λευιτικόν ΚΓ' 5). Ό ϊδιος πάλιν ό
'. '
Παράδοσι. (βλ. Μηνολόγιον Μεγάλου Ώρολογίου, 23
Κύριος όρίζει τήν μέγάλην ήμέραν τής
Σεπτεμβρίου καί αγιον Ίωάννην τόν Χρυσόστομον: Λόγος
είς τήν γενέθλlον τού Σωτήρος). Πεντηκοστής: "Καί εν τη πεντεκαιδεκάτη
'Όταν λοιπόν τελείωσε ή έορτή τής Σκηνοπηγίας, δηλ. ήμέρι;ι τού μηνός τούτου έορτή τών άζύμων
κατά τήν 23ην Σεπτεμβρίου εγινε ή Σύλληψις τού Τιμίου
Προδρόμου κατά τήν 23-24 Σεπτεμβρίου, όπως κανονίστη­
τφ Κυρίψ... καί άριθμήσατε πεντήκοντα ήμέ­
, , κε άπό αύτόν τόν ϊδιον τόν Θεόν μέ άγγελικήν όπτασίαν. ρας ... καί καλέσατε ταύτην τήν ήμέραν κλη­
Ή 23η λοιπόν Σεπτεμβρίου είναι ή έορτή τής Συλλήψεως
τήν, Άγία εσται ύμίν ..."
τού Τιμίου Προδρόμου πού όρίστηκε άπό αύτόν τόν Θεόν.
Μετά 9 μήνες κατά τόν άμετάτρεπτον νόμον τής έγκυμο­ Εύνόητο είναι δτι τίς έορτές αύτές,
σύνης εχουμε τήν Γέννησιν τού Προδρόμου, ητοι τήν 24ην Πάσχα καί Πεντηκοστήν, εμείς οί Χριστιανοί
Ίουνίου. Ρωτάμε τούς Νεοημερολογίτες είναι όρισμένη τίς γιορτάζουμε μέ Χριστιανικό χαρακτήρα,
άπό τόν Θεόν η όχι;
τό Πάσχα έορτάζουμε τήν Άνάστασι τού
Ό Εύαγγελιστής Λουκάς μάς πληροφορεϊ ότι: "Έν δέ τφ
εKΤΙU μηνί" άπό τής συλλήψεως τού Προδρόμου, εγινε ό Χριστού μας, κατά τόν Ζ' Άποστολικόν
Εύαγγελισμός: δηλ. όπό 24 Σεπτεμβρίου μέχρι 25 Μαρτίου Κανόνα καί τήν Πεντηκοστήν τήν επιφοίτη­
=6 μήνες. Καί ό Εύaγγελισμός κανονίστηκε άπό τόν ϊδιο
σι τού Παναγίου Πνεύματος.

... ..

,
".
.

"
'
....
~
,
! τόν Θεό μέ άγγελική όπτασία.
Μετά 9 μήνες κατά τόν άμετάτρεπτον νόμον τής έγκυμο­
σύνης, εγινε ή Γέννησις του Σωτήρος μας Χριστού, ητοl
Πρόσωπον 'Εκκλησίας επέχει ή
Οίκουμενική Σύνοδος. 'Όλες οί
.<~'·:1
.. τήν 25ην Δεκεμβρίου. Είναι όρισμένη άπό τόν Θεόν ίΊ όχι; Οίκουμενικές Σύνοδοι, μέχρι καί τής τελευ­
Μετά 8 ήμέρες άπό τήν Γέννησιν κατά τόν Μωσαϊκόν
Νόμον εγινε ή περιτομή, ίΊτοι τήν 1 ην ,Ίανουαρίου. Είναι
ταίας, τής Ζ', δέχονταν τό Παλαιόν
,,': " όρισμένη άπό τόν Θεόν ίΊ όχι; Έορτολόγιον, τό όποίον, δπως εϊδαμε, εχει
;.'.';, '." Μετά 40 ήμέρες άπό τήν Γέννησιν τού Χριστού μας ή τίς βάσεις του στίς εντολές τού Θεού, ό
'",Hj
ι, ' : "~ Θεοτόκος μεταβαίνει καί είσέρχεται είς τόν Ναόν γιά τίς
.. όποίος εθεσε τόν ένιαύσιον κύκλον τού
; ,
κανονισμένες εύχές κσί ίtχoυμε τήν Ύπαπαντήν στίς 2
,;~; ι.;; ;.' .,~ /, Φεβρουαρίου.
'Εορτολογίου. ,
Είναι όρισμένη άπά τόν Θεόν ίΊ όχι; Τό Ίουλιανόν ήμερολόγιον cύτό καθ"
,,'.'­ έαυτό δέν είναι δόγμα, έπειδή δμως συνδέ­
Έπομένως βλέπουμε δτι ό Θεός εχει
. Ι

:. ~. r θηκε άπό τούς Θεοφόρους Πατέρες τής Α'

" , κανονίσει τίς έορτές, τής 1 ης Σεπτεμβρίου,
'." :"
.. ' ~'. Οίκουμενικής Συνόδου μέ τόν Πασχάλιον
τόν εβδομον μήνα τής Σκηνοπηγίας, (τόν
Κανόνα καί τό Κυριακοδρόμιον τού
Σεπτέμβριον), τήν Σύλληψιν τού Τιμίου
Όρθοδόξου 'Εορτολογίου, τού όποίου τίς
Προδρόμου, τό Γενέθλιον τού Προδρόμου,
βάσεις εθεσεν ό ίδιος ό Κύριος, άπετέλεσε
, .... ,! τόν Εύαγγελισμόν τής Θεοτόκου, τήν
τήν συνισταμένην τής Θείας Λατρείας καί
Γέννησιν τού Παντοκράτορος Χριστού, τήν ενα ένωτικόν κρίκον τής Καθόλου
έορτήν τής Περιτομής καί τήν έορτήν τής
Όρθοδοξίας καθώς καί ενα άκαθαίρετον
.1

'"'. "ι

'Υπαπαντής κατά τόν Νόμον τού Μωυσέως.

, '''.Ό..., • ~
Όρθόδοξον προμαχώνα κατά πάσης αίρέσε­
" ,
ως καί κακοδοξίας.
Ό ϊδιος ό Παντοκράτωρ Κύριος άρχίζει

Αϊρεσις δέν είναι μόνον ή προσβολή ίου

τόν Εύαγγελισμόν τής Θεοτόκου τήν 25ην

δόγματος τής Άγίας Τριάδος, άλλά καί ενός

Μαρτίου καί θέτει μόνος Του τόν ένιαύσιον

μόνον όρθρου τού Συμβόλου τής Πίστεως ή

κύκλον τών έορτών καί τού έορτολογίου

προσβολή. Μέ τήν άθέτησι τής

τών 12 μηνών μέχρι τής 'Υπαπαντής τού

Θεοπνευστίας τών Άγίων Πατέρων οί

έπομένου ετους.

Νεοημερολογίτες, προσβάλλουν δλο τό

Σύμβολο τής Πίστεως καί άκυρώνουν τό 90
Ό θεμέ"ιος λίθος τού έορτολογίου δέν
όρθρο του, "Πιστεύω... είς Μίαν, Άγίαν,
έτέθη άπό τούς Άγίους Άποστόλους καί
Καθολικήν καί Άποστολικήν Έκκλησίαν".
τούς Θεοφόρους Πατέρες άλλά άπό Αύτόν
Καί ή Είκονομαχία δέν προσέβαλε τό Δόγμα
τόν ϊδιον τόν Θεόν. 'Έθεσαν καί οί 'Άγιοι
τής Άγίας Τριάδος, άλλά ηταν αϊρεσις μεγί­
Πατέρες έορτές άλλά έπί τών ήμερολο­
στη καί εγινε πρόξενος πολλών κακών.
γιακών κύκλων τού Θεού.
Ά νοίγουμε πάλι τήν Άγίαν Γραφήν είς τό
_ .. ­
, ::..

τό άποστολικό άξίωμα. χρειάζεται:

-i]©~~ 9~ε:.lQοτονούντες--"ΑΡ--X..!..f.Qείς νό είναι

, . κC!τά~πgΥτα __'9ι:>θiιδο~οl , καί

{!.Ό'::Ι κατά τόν πρώτον Άποστολlκό Κανόνα, τόν

όποίον έκύρωσε καί ή 'Έκτη 'Αγία Οίκουμενική
Σύνοδος ~l~ΑRX..!YΙείς νά είναι τούλάχιστον δύο.

Πρωτίστως καί κυρίως άπαιτείται οί

'εΚΚί\ΗσιaσΤΙΚΗ 'επιθεώΡΗσις χειροτονούντες Άρχιερείς νά είναι φορείς, φύλακες

'Oρθoδό~oυ Πίστεως ΖωΉς κaί καί κοινωνοί της Άποστολικης Παραδόσεως, της
απαξ τοίς άγίοις παραδοθείσης Πίστεως (8' Ilέτρου,
cΟμΟΡοvίaς β' 21).
Ό κάθε Άρχιερεύς ένεργεί ύπέρ καί έξ όνόματος
της όλης Έκκλησίας καί μόνον ετσι ή ίερή ύπηρεσία
(τοιχείιι συμφώνως TQ ΙΙΙόμ~: ΙδιοκτΗΤΗς. έΗδόΤΗς. διευθυντΗς:
του εχει πλήρη μυστηριακή άξία. 'Ένας διαφωνών
; Π' ΙΙΙΙΗόl\aDC ΩΗμaΡac Ωρ' ιιι·
πρός τήν Άποστολική Παράδοσι δέν μπορεί νά X~I­
Φ:;~ύΊJυνσις: ΒaΡδaΗσul\a 47 πΔρσδσς 3. ροτονήση όρθοδόξως, δέν μπορει νά μεταβιβάδη
30300 ΙΙΙaύπaκτοc' ΤΗΙ\': 0634/31805 Α 22179 ίερωσύνη, έπειδή άκριβώς Παράδοσις στήν
'νπεύθυνσς ΤUΠΟΥρaφείοu: tr!aνσύΡΗc-CτaνίδΗC'RI\έtaνδροc. :QjJθόδΟξη Πατερική άντίληψι είναι ή έξουσία, νά
ι ι KapaiDHaHH 80, naTpa διδάσκη κανείς, νά όμολοΥή, νά δίνη μαρτυρία καί νά
'εΗδίδετaι κΔθε μfίνa"Rριθμόc φύl\l\σu: 8· ~ετσς έκδόσεως: 1σν
κηρύσσπ, στπΜ.QMενος στό Βάθος τής~πειρίας
ίlιaνέμετaι δωρεΔν' (υνδρσμές πρσΔιρετικές
IJjς Έκκλπ.σίας, ή όποία παραμένει πάντα ή ϊδια
στΗν ώς aνω διεύ8υνσιν
καί άναλοίωτπ.
(ΤιμΗ φύl\l\οu τvπσΥΡaφείοv: δριιχμιιί 30),
Ή 'Αποστολική Διαδοχή νοείται μόνον μέσα στήν
ΠίστόΤΓιΤϊλ τίίς Άποστολlκής Παραδόσεως. Ή άποδο­
ilvrovcToc 1996 χή τής Άποστολικής Παρακαταθήκης της πίστεως
καί ή τήρησις της Άποστολικής Παραδόσεως σέ όλη

"εχουν οΙ ΝεΟΗμεΡΟ1\ο,Ρίτε, 'ΑποσΤΟ1\ικΗ .ίlιaδοχΗ; τήν πληρότητά της είναι τό πρωταρχικό εργο καί ή
άποστολή τών διαδόχων τών Άγίων Άποστόλων.

Πρίν άπαντήσουμε σ' αύτό τό έρώτημα θά πρέπη Στό άδιαχώριστο τής Άποατολικής Διαδοχής καί

νά ξεκαθαρίσουμε τί είναι ή Άποστολική Διαδοχή. Οί ~πoστoλΙKήςΠαραδόσεως βρίσκεται ή πληρότη­

περισσότεροι άπό τούς λεγόμενους Χριστιανούς, τα τής Πεντηκοστής.

έπειδή εχουν διαβρωθη έπί αίώνες άπό τή φράγκικη Καί οί σχισματικοί ίεράρχες είναι φυσικό ότι δέν
άντίληψη περί έκκλησίας, άπό τό νομlκιστικό καί μπορούν νά ένεργούν ύπέρ καί έξ όνόματος της

τυπικιστικό πνεΟμα τών Φράγγων της Δύσεως, Μιας, Άγίας, Καθολικής καί Άποστολικής
πιστεύουν πώς ή "Άποστολική Διαδοχή" είναι 'Εκκλησίας, πού είναι μόνον ή Όρθόδοξη 'Εκκλησία.
άπλώς ή άδιάκοπη άκολουθία τών έπισκοπικών χει­ Σχισματικοί καί αίρετικοί είναι οί ίεράρχες πού
ροθεσιών, όσχετα άπό τό τί παραδίδεται. Αύτή όμως είσήγαγαν καί άκολουθούν τήν Νεοημερολογιακή
ή πίστις είναι μία μαγική άντίληψις περί μεταδόσεως καινοτομία, τόν Οίκουμενισμό, τήν μετά τών αίρε­

τοΟ ΆποστολικοΟ άξιώματος. Άκόμη καί οί παπικοί τικών Φράγγων καί Μονοφυσιτών συνιερουργίαν,
μποροΟν ϊσως νά καυχώνται γιά τήν άδιάκοπη άλυσί­ πού συναγελάζονται καί συμπροσεύχονται στίς διό­
δα τών χειροθεσιών τους καί μπορούν μέσφ τών έπι­ φορες οίκουμενιστικές καί πανθρησκειακές έκδηλώ­
σκοπικών λεγομένων καταλόγων νά τήν άνάγουν σεις μέ τους άλλοθρήσκους καί όλα τά δαιμόνια της
μέχρι καί τού Άποστόλου Πέτρου! 'Όμως ίερωσύνη γης.

δέν εχουν! Είναι παντελώς στερημένοι της Θείας Πότε αύτά τά πράγματα άπετέλεσαν μέρος τής
Χάριτος.Τό ϊδιο ίσχύει καί γιά τούς Μονοφυσίτες, "ολης ζωης τής 'Εκκλησίας"; ι Κ.τ. τ ••, λΟΥ •• ς τ •••'J, μηΤ•• ΠΟλ".:
τούς Νεστοριανούς Γι καί τούς Αγγλικανούς. ΝaυποκτοιΙ ‫ן‬IΙ. ItpoQtou" .. '1 αποστολ, .... ., διαδοχη δέν είναι απλώς μια οεlΟΩ χειροτονιών, αλλQ!'-.JW_q~
Πώς συμβαίνει αύτό;

Μόνη της ή έπίθεσις τών χειρών δέν μπορεί διά

Ποιούς διαδέχθησαν οί Νεοημερολογίτες στίς καινο­
μαγείας νά μεταβιβάση τήν έπισκοπική έξοuσία καί
τομίες καί στά άνουσlουργΓlματα αύτά; Άσφαλώς όχι
"Ηνιοι }{Οf\ίΙ.VΡaδει:, σεf\' 1

Ι1t)}~~~';\1~~:τ~~~~~~r~~lΆ~:~:~=t)11~~"1:~~§;~t}~1~lli~~~~~:~~!!~g~IE:

"

τούς "Αγίους Άποστόλους καί τούς Όσίοuς καί "Ο "Απόστολος .των.~β_ν.ωy .. διαβεl3αlώ~ει : "π(]ρέΛωκα
Θεοφόρους Πατέρες μας. γάρ ύμίν _~χαίπgρμ(Jβ.QΥ-" (Α' Κορινθ. ΙΕ' 3). Κατά
! " Καί ό καθηγητής π. Ίωάννης Ρωμανίδης γράφεl: τήν Παράδοσιν δέν έπέρχεται άλλοίωσις, δέν έπέρ­

"Τό θεμέλιον τής άποστολικής παραδόσεως καί χεται άλλαγή στό βίωμα, όπως συμβαίνει Π.χ. μέ τόν

διαδοχής δέν ήτο αϋτη ή έπίθεσις των χειρων, άλλά Νεοημερολογιτισμό.Αύτό τό πιστοποιεί καί ό ""Αγιος

ή συνοδεύουσα αύτήν μετάδ_Q(J--,--ς~άrτQ3ενε.άν ε)s Εύαγγελιστής Λουκας λέγοντας: "καEi~ς..rιqρέ.Q.Qg:g.ν

Ύ-f.}!-.f άν ιfι~j3~~g πε ias ,_τοιL.Φ_~_ΗQμ9 ύ .t<QJ_J".!Lς ι]μΙν. οί άπ.."..i:ιρx.ίΊς:.' (Λουκά Α' 2). Τό Ί'διο τονίζει καί ό

Θε;~JL~ω~~ {Ρωμαiul η Ρωμηοl nurtptt; της ΕJΙΙκλησίας, εl\δ. Ποuρvάρο αLλ 26·2:J} θείος "Απόστολος: "κC!β.ιλLς.JICJρtQ.!J)κa..ύμjΥ_uJς._'1QΡ.Q­
Ποιόν λοιπόν διαθέχθηκαν οί Νεοημερολογίτες δόσει~ατέx.ετε" (Α' Κορινθ. lα' 2) καί 'i<.g.:[ά--!ι)'t
στή διδασκαλία καί πρακτική ότι ή συνιερουργία μέ 11_al!C!90qι,,_fj'[πεQ!:λΡJ3ετε.παρ:""ήμών"(Β' Θεσσ. γ' 6).
τόν πάπα καί ή συμπροσευχή "όρθοδόξων άρχιερέ­ ο; καινοτόμοι όμως καί σχισματικοί "άρχιερείς",

ων" μέ τούς Βουδδιστές, τούς Μουσουλμάνους, καί δπως οί Μεταξάκηδες καί οί Παπαδόπουλοι δέν

τούς πυρολάτρες, όπως εγινε στήν "Ασίζη, στό παρέδωσαν καθώς παρέλαβον, καί δπως παρέδωσαν

Βανκούβερ, στήν Καμπέρα καί σήμερα πλέον σέ αύτοϊς ''οί άπ" άρχής", Δέν εχουμε πλέον παράδοσιν,

όλον τόν κόσμο καί σέ κάθε εύκαιρία, άποτελούν δέν εχουμε πλέον μετάδοσιν καί μεταβίβασιν, εχουμε

μέσα "θεραπείας, φωτισμού καί Θεώσεως"; έφεύρεσιν αθεσμον, εχουμε νεωτερισμόν καί καινο­

Οί σχισματικοί αύτοί καί αίρετικοί Νεοημερολογίτες τομίαν.

άρχιερείς, ας είναι καί χιλιΟδες, μέ τίς έτεροδιδασκα­ Καί ό 'Άγιος Είρηναίος, "Επισκοπος Λουγδούνου,

λίες τους άποσχίζονται άπό τήν Έκκλησία τού δηλαδή τής σημερινής Λυωνος τής Γαλλίας, πού

Χριστού, άπό τήν Έκκλησία των Άποστόλων καί των έμαρτύρησε τό 202 μ.Χ. μαθητής τού Άγίου
Πατέρων. Σχίσμα κάνουν καί όσοι μένουν πιστοί Πολυκάρπου Σμύρνης, στό εργο του "Κατά αίρέσε­
στούς αίρετικούς άρχιερείς καί όσοι τούς ων" άναφέρει ότι κατά τήν εύδοκίαν του Πατρός διά
άκολουθούν. Αύτοί άποσχίζονται άπό τήν "Εκκλησία τού έπισκόπου "έπιβεβαιώνεται ή διαδοχή του χαρί­
τών Άποστόλων καί τών Πατέρων. σματος τής Άληθείας". "Αναφερόμενος Π.χ. στή δια­

Ή λέξις "Παράδοσις" προέρχεται άπό τό ρήμα δοχή τών έπισκόπων τής Ρώμης λέγει: "'Έπειτα

"παραδίδω", πού σημαίνει "μεταδίδω", δηλαδή "μετα­ Ύγϊνος, είτα Πίος, με θ' όν "Ανίκητος. Διαδεξαμένου
βιβάζω". Γιά νά γίνη ή "μεταβίβασις", ή "μετάδοσις", τόν "Ανίκητον Σωτήρος, νύν δωδεκάτφ τόπφ τόν

ή "παράδοσις", χρειάζεται νά ύπάρχη ό παραδίδων, ό τής έπισκοπής άπό των "Αποστόλων κατέχει κλήρον
παραλήπτης καί τό παραδιδόμενον, τό μεταβιβαζόμε­ "Ελεύθερος. τη αύτii....!Μ.f! καί r..fi αύη]~ η
νον, σύμφωνα μέ τήν "Ορθόδοξη Διδασκαλία καί τε άπό τών "Αποστόλων έν τ"ή "EKKλησί~
Πίστι. Παράδοσις.'"

Τό εύαγγέλιον π .χ. μεταδίδεται, όπως μας Ή χειροτονία λοιπόν τών έπισκόπων έπιτελείται

πληροφορεί ό "Απόστολος Παύλος: "ηύδοκούμεν "τή αύτή διδαχή", σύμφωνα μέ τήν Παράδοσιν πού
μεταδούναι ύμίν ού μόνον τό Εύαγγέλlον τού Θεού" έπικρατεί στήν 'Εκκλησία. 'Εάν παραχαQQX!Lή ή διδα­

(Α' Θεσσ. β', 8), τά χαρίσματα μεταδίδονται: 'Ί'να τί χή, τότε ή τάξις μόνη, δηλαδή τό τυπικόν μέρος, δέν

μεταδώ χάρισμα ύμίν πνευματικόν" (Ρωμ. Α' 11), ή μας έξασφαλίζει τι)ν "Αποστολικι) Διαδοχι), καθότι

πίστις παραδίδεται: "τ"ή απαξ τοίς άγίοις ΜΥ.....χωρίζει ή Διδαχή άπό τό Μυστι)ριο ii ό τύπος

παραδοθείση πίστει" (Ίούδα 3), όπως παραδίδο­ όπά τή ν ούσία. (Βλ. Η Αποοτολlκη Διaδοχη εν σχέσει μέ το Νεοημερολογιτιι<ον σχίσμα.

νται καί οί έντολές τού Θεού: "ύποστρέΨ.aι έκ τής τήν ποναιρεοιν τού Οίκουμενισμού liIαι τον Πανθρηοκειακον ΣΙΙΥιιρηTlσμον, lδρuμoτoς "-ΑΥ'ΟΙ:;

παραδοθείσης αύτοίς άγίας έντολής" (Β' Πέτρου, β' Επιφανιος", Λάρναξ· Κύπρος 1996, σελ. 14 ΚΟΙ 15)

21 ). Οί Νεοημερολογίτες άπό τό 1920-1924 καί μετά

"Εκείνο τό όποίο πρωταρχικά ζητείται, όπως ηδη καινοτόμησαν καί εσχισαν τήν "Εκκλησία.
τονίσαμε, είναι ή παράδοσις, ή μεταβίβασις αύτή νά "Αλλοίωσαν τήν "Αποστολική Παράδοσι καί καί άνέ­
έπιτελείται πιστά. δηλαδή χωρίς άλλοιώσεις ii παρει­ τρεψαν τήν θαυμαστή ένότητα πού ύπήρχε έπί 1900
σφρύσεις ξένων καί έτερογενων στοιχείων καί και­ χρόνια στήν Μία, Άγία, Όρθόδοξη καί "Αποστολική
νοτομιων. "Εκκλησία.

Ό Θεός άπεκάλυψε τήν "Αλήθεια στούς "Αγίους Στούς Νεοημερολογίτεςδέν ύπάρχει πλέον πιστό­
"Αποστόλους καί αύτοί μας τήν παρέδωσαν άμιγώς, της στό πλήρωμα τής Πεντηκοστής, στήν Πίστη τής
όπως τήν παρέλαβαν, χωρίς προσθαφαιρέσεις. Μιας, Άγίας, Καθολικής καί "Αποστολlκής

"Ηγιοι }{ορρυρίίδες, σερ' 2

, ..'.' ~
, .::"
Έκκλησίας.
Οί ποιμένες τών Νεοημερολογιτών ποιούς διεδέ­
χθησαν στό νά κηρύττουν γυμνή τή κεφαλή διά
πατριαρχικής καί συνοδικής άποφάσεως τούς αίρετι­
κούς "συγκληρονόμους τής Χάριτος καί κοινωνούς
τών Μυστηρίων τού Θεού", νά άκολουθούν τό έορτο­
λόγιον τού πάπα, γιά νά συνεορτάζουν μαζί του, νά
συνιερουργούν μέ τόν πάπα καί τούς δαμαρτυρομέ­
νους, νά συμπροσεύχονται μέ τούς πάσης φύσεως
αίρετικούς, άλλοθρήσκους, μάγους, παπαδίνες,
παστόρισσες, νά συνιερουργούν γάμους, βαπτίσεις,
κηδείες μέ τούς αίρετικούς, νά φθείρουν τήν άκολου­
θίαν τού Άγίου Βαπτίσματος, νά διώκουν, νά
δυσφημούν καί νά συκοφαντοίίν τούς Όρθοδόξους;
1l0lός τούς τά παρέδωσε; 1l0ιός τούς τά μετέδωσε;
1l0lός τούς τά μεταβίβασε; Άπό ποιόν τά κληρονόμη­
σαν καί τά παρέλαβαν καί ποιόν διεδέχθησαν;
Π οιός μπορεί λοιπόν μεταξύ
Νεοημερολbγιτών καί τών Παλαιοημερολογιτών νά
διεκδικήαl{<νομίμως καί ένθέσμως τήν Άποστολικήν
Διαδοχήν'; Ποίου τό έκκλησιαστικόν βίωμα είναι
"μεμαρτυρημένον" καί τίνος "άμάρτυρον"; Ποίου
"θεσμo.θ~τημένoν" καί τίνος "αθεσμον";
Καί όσον άφορά τό έορτολόγιον τό πατροπαράδο­
τον, ή Έκκλησία εχει άποφανθή έπανειλημμένως καί
εχει άναθεματίσεl πάσαν καινοτομίαν καί κάθε νεω­
τερισμόν, τόν 160ν αίώνα έπί Ίερεμίου Β' τού
Τρανού καί συνεχώς έπί τέσσαρες αίώνες άρνείται
έπίμονα νά δεχθή οίανδήποτε καινοτομίαν. Καί τό
1904 ό Πατριάρχης Ίωακείμ ό Γ' άφού συμβουλεύθη­
κε καί τίς ύπόλοιπες αύτοκέφαλες Έκκλησίες άπο­
φαίνεται συνοδικώς: ..... άνόητον καί ασκοπον είναι ...
τό μεταρρυθμίσαι τό ίουλιανόν ήμερολόγιον, ώς
δήθεν επιστημονικώς άνακριβές ... δλως περιττόν
ή γο ύμε θα, ήμεϊς γάρ ούδαμώς άπό εκκλησιαστικής
άπόψεως ύποχρεούμεθα μεταλάττειν ήμερολόγιον'"
Οϋτε λοιπόν καί τήν ένιαίαν έορτολογικήν
Παράδοσιν άκολουθούν οί Νεοημερολογίτες καί
κανένα δέν διεδέχθησαν άλλά άντιθέτως είσηγήθη­
σαν καί έφήρμοσαν τήν Νεοημερολογιακήν καινοτο­
μίαν. 'Ο Νεοημερολογιτισμός όχι μόνον Παράδοσις
τής Έκκλησίας δέν είναι άλλά άντιθέτως καί ύπό τά
άναθέματα καί τίς φρlκτές άρές τής Έκκλησίας εχει
καθυποβληθεί.
Χωρίς καν νά άναφερθούν οί Νεοημερολογίτες στά
αϊτια πού γέννησαν τό λεγόμενο "Παλαιοημερολογι­
τικόν πρόβλημα", όπως θέλουν νά όνομάζουν τήν
άντίστασι τών Όρθοδόξων κατά τού Οίκουμενισμού
καί κατά τής έκφραγγέψεως τής Όρθοδοξίας καί γιά
νά δικαιολογήσουν τήν προδοτική τους σιωπή καί
τήν κοινωνία τους μέ τήν αϊρεσι, ζητούν τήν κεφαλή
τών άθλησάντων 'Ορθοδόξων έπί πίνακι.
Έπιτίθενται λοιπόν έναντίον τών δύο όρχιερέων
πού προέστησαν τού όγώνος τών Γ.Ο.Χ.,
Χρυσοστόμου καί Γερμανού. Άποφαίνονται ότι ήσαν
..... σχισματιΚοί .. (!) καί ... "καθηρημένοι" (!).
Στίς όστήρικτες θεολογικά καί κατά τήν Όρθόδοη
πράξι, Ilαράδοσι καί άντίληψl άπαντάμε μέ σαφήνεια:
'Ορθόδοξη Σύνοδος γιά νά τούς άποκαταστήση
στήν όμολογία καί 'Ορθοδοξία ντέ φάκτο δέν
ύπήρχε! Έξ όλλου τό ελαττον εύλογείται ύπό τού
κρείττονος καί όχι άντιστρόφως! Αύτοί ηδη μέ τήν
έπιστροφή τους στό Παλαιόν αύτομάτως μετέστησαν
στήν περιοχή τού κρείττονος καί τής όμολογίας!
Οϋτε έπίσης, ηταν σχισματικοί η καθηρημένοl, όφοίί
ή όντίδρασίς τους ηταν Κανονική καί έπιβεβλημένη.
Δέν είχαν μέ τή δήθεν "καθαίρεσι" στερηθή τής χάρι­
τος τής Ίερωσύνης, ούτε διότι παρέμειναν στην και­
νοτομία άπό τό 1924 μέχρι τό 1935' άπλώς ηταν
ύπόδικοι ένώπιον τής μελλούσης νά κρίνη τό θέμα
Πανορθοδόξου Συνόδου. ''Οί δικαστές" τους όμως
ησαν σχισματικοί έξ αίτίας τής καινοτομίας καί μάλι­
στα κατά τόν χρόνο πού οί αλλες αύτοκέφαλες
τών
Έκκλησίες είχαν έκφράσει ρητά τήν άντίθεσή τους
στήν ήμερολογιακή καινοτομία. . ,;
Καί σήμερα πλέον οί Νεοημερολογίτες είναι αίρεTl­
κοί, λόγlJ,J τών συμπροσευχ,ών καί τών συνιερουρ­
γιών μετά τού πάπα, τών Μονοφυσιτών, τών
Προτεσταντών καί όλων τών δαιμονίων τής γής
άλλά καί λόγlJ,J τών αίρετικών όμολογιών καί δηλώσε­
ων έπισκόπων καί κατωτέρου κλήρου γενικώς.
Τό ότι οί τοπικές 'Ορθόδοξες Έκκλησίες
κοινωνούν μέ τήν καινοτομήσασαν Έλλαδlκήν
Έκκλησίαν, αύτό καθόλου δέν μειώνει τήν όντικανο­
νική πράξι τής ΝεΟΓlμερολογιτικής έκκλησίας.
Μήπως καί σήμερα μετά όπό τόσες όντικανονικότη­
τες καί προδοσίες τού Φαναρίου δέν συνεχίζουν νό
κοινωνοϋν μέ αύτό όλες οί αλλες έκκλησίες πού
κράτησαν τό Παλαιό. Τί σημαίνει αύτό; 'Ότι πάει
καλά τό Φανάρι;
Άσφαλώς όχι, χίλιες φορές όχι! Άπλούστατα
όποτελεί έναργή είκόνα τής πτώσεως τών συγχρό­
νων ποιμένων, οί όποίοι έν συγκρίσει πρός τούς
παλαιούς, όποτελούν παΡlJ,Jδίαν ποιμένων.
'Όσον όφορά τόν όγώνα τών Παλαιοημερολογι­
τών στήν δεύτερή του φάσι, τήν Χειροτονία δηλαδή
είς Έπίσκοπον τού Άκακίου όπό δύο έπισκόπους
στήν Άμερική, γιά τήν όποία ύποστηρίζουν οί
Νεοημερολογίτες ότι τάχα ήταν όντικανονική, "έπει­
δή ηταν ύπερόριος" καί ότι τάχα "Χειροτονίες ύπό
δύο Έπισκόπων είναι όντικανονlκές", όφείλουμε νά
πούμε τά έξής:
'Όντως ό Άκάκιος χειροτονήθηκε όπό δύο έπισκό­
πους, χωρίς νά βλασφημήσουν "όντικανονική" (!)
Ιήν ΣΓ Οίκουμενlκήν Σύνοδον,-ή όποία έκύρω­
σε τόν Α' Άποστολlκόν Κανόνα, πού έπιτρέπει
x~oτoνία όπό δύο Έπισκόπους!
Ούδεμία σημασία είχε τό ύπερόριον, όφοϋ
λειτουργούσε ό "Νόμος" τής όνάγκης. Ή διαμαρτυ­
ρία τών Νεοημερολογιτών γιά τό ύπερόριο των χει­
ροτονιών τών Παλαιοημερολογιτών όμοιάζει μέ έκεί­

"-Ί-;ιι.~---~=-."\",:::-;-~·-~r.;'- ... ~"<''''i:,, ,"~"c~~τ_:c~'";·;~,-,.'.,.·7t;;~, .. ·. ".~,.~",~;'''':;'''_:'':-;'''.''''''''''-~~'-'t~''''''!' ::-t!~",,).J.ι.\·_,,:~,--~Ο(·,,;q:;·~·~~·\;.~q~·~t! ·,.~".i'~~~·-'~ιΑi-l"';.'~--)'''Vζ.'!J-~::~ ...~~'t:?oit;~:~-''''~''''~~~'':''' ι:ς·:: ...
~~~\~~~\''::::;~~~H)~i~~~~i~~i''~;~'~~~:'~~#.~''i\*,~\},~~\f~~*~\~~:,~~~R~±W.~t~~I;\~~~,~~~~~~~~\}1A~~.~;~&~;~~~:' .,

~~.. νη:~~Kα~~~o: δ~λOΦ-O~ύ-σ~>~~~o::~ι:~::: ο::: :1:=~νεT~' :ό περι:μ: όξ;ω:α~~όhΚΡI:ή_ ..'~,

,;':~\:/'<~' ήμέραν Σάββατον καί έπειδή τό θύμα πρόβαλλε άντί­ ριον τής 'Ορθοδόξου Πίστεως: "Πάν ό,τι πάντοτε,
, 'C : στασι, ό δολοφόνος διαμαρτυρόταν, ότι αύτό πού παντού καί ύπό πάντων έπιστεύθη, έπόμενον τφ
εκανε ηταν παρά Νόμον, άψού άπαγορεύονται τέτοι­ συνόλ~, τή άρχαιότητι, τή συμψωνί9.")
ες ένέργειες τό Σάββατο!! ~®\'IlQ Οί ΠαλαιοημερολογίτεUfiκουν KQL!..!i.Y
Καί ήί χειροτονία στή συνέχεια άναγνωρίστηκαν ~ιαδoXήν των χειροτονιων τους, στή δεύτερη ψάσl
όπό τόν Μητροπολίτην Φιλάρετον καί τήν Σύνοδό τού άγωνος τους, άπό~_τού~ς_~ώσσΟ-'L~ιrις
του των Όρθοδόξων Ρώσσων τής Διασποράς μέ Διασ'l!οράς.:.-Χειροτονήθηκαν κατ' άρχήν ύπό δύο
τούς όποίους οί Παλαιοημερολογίτες τού πρώην Έπισκόπων κατά τόν Α' Άποστολlκόν Κανόνα, τόν
Φλωρίνης Χρυσοστόμου είχαν πλήρη έκκλησιαστι­ όποίον έκύρωσε καί ή ΣΤ' Οίκουμενική Σύνοδος. Στή
κήν κοινωνίαν. συνέχεια άναγνωρίστηκαν άπό τόν Μητροπολίτη
Νά πως εβλεπε καί ό τότε ίερεύς των Ρώσσων τής Φιλάρετο καί όλόκληρη τήν Ρωσσική Σύνοδο τής
Διασποράς π. Βασίλειος Σακκάς τήν χειροτονία τού Διασποράς μέ τήν όποία κοινώνησαν πλήρως.
Άντιθέτως τό έρώτημα τίθεται έπίκαιρο ίδιαίτερα
Άκακίου στήν Άμερική:
σήμερα:
..... Τό ζήτημα τής χειροτονίας τού Άκακίου δέν
'Έχουν ο; Νεοημερολογίτες Aπoστoλ/~ή Διαδοχή
είναι ζήτημα μεμονωμένο ούτε ζήτημα προσωπικό,
κα; Παράδοσl;
άλλά έξετάζεταl στό πλαίσιο τού δικαίου καί τής
'Έχουν οί Νεοημερολογίτες τό πλήρ~α τfιs
νομιμότητος τού αγωνος των 'Ελλήνων
ΠεντηκοστiΊs πού συνίσταται στό άδιαx~ιστo
IΙαλαιοημερολογιτων καί τής σημασίας αύτού γιά τή
Iiίς ΆπoστoλΙKiΊς ΔιαδΟΧiιs καί τής
ζωή τής Έκκλησίας. Προσθέτοντας σέ αύτό καί τούς
ΆπoστoλΙKης~αδόσεως;
διωγμούς πού ένήργησε ή ύμετέρα Κρατική
'Εκκλησία διά τής βίας καί τού χωροΦύλακος, διωγ­
μούς πού εφθασαν μέχρι ίεροσυλίας, οτε είσήλθατε Ιό AvaOEJ!A των ΠΑΤΡΙΑοχων τΟς 'AV8,Jof\os---'I.A!.A
είς τό 'Άγιον Βήμα καί τελουμένης τής ψρικτής tl!.t ΚΑινοτομίΑς ΚΑί τοα νεωτερισμοΟ
ίερουργίας έρρίψατε έπί τού έδάψους τό Τίμια Δώρα
καί καταπατήσατε τό σώμα τό Δεσποτικόν! καί άνατι­ Τόν Μόϊο τού 1848 ΟΙ Ποτριάρχες της Άνοτολης, ό
Κωνσταντινουπόλεως-Ανθιμος ό ΣΤ', ό Άλεξανδρείας Ίερόθεος ό Β', ό
, .J νόξατε 'Εκκλησίαν'διά δυναμίτιδος, καί ίερείς διό τής Άντιοχείας Μεθόδιος καί ό Ίεροσολύμων Κύριλλος ό Β', συνέταξαν άπό
βίας άπεσχηματίσατε καί έκακοποιήσατε είς τό ύπό­ κοινού καί συνυπέγραψαν μετά .τών περί αύτούς 'Ιερών Συνόδων πού
άποτελούσαν έν σuνόλιι> 29 Μητροπολίτες έγκύκλιο, τήν όποίαν άπηύθυ­
γεία τής 'ΑΡΧίεΠίσκοπής σας καί καλογραίας δίεκω­
ναν σέ όλους τούς Όρθοδόξους, Ή 20ή παράγραφος όναφέρεται στό θέμο
μωδήσατε, ένφ οί ίερείς σας διό πελέκεων συνέτρι­ τού νεωτερισμού:
Ή γάρ Πίστις ήμών, άδελφοl, ούκ έξ άνθρώπων ούδέ δι' άνθρώπου, όλλό
βον δίκην νέων Ίσαύl?ων καί άπέσπων τός είκόνας
δι' άποκαλύψεως Ίηαού Χριστού, ην έκήρυξαν οί θείοι Άπόστολοι, έκράτυ­
των Παλαιοημερολογιτικων Ναων καί συνετρίβατε ναν αί '1εραί Οίκουμενικαί Σύνοδοι, παοέδωκαν έκ διαδοχής οί μέΥιστοι
σοΦοί Διδάσκαλοι τής οΙκουμένης καί έπεκύρωσαν τά έκχυθέντα α'ίματα
τούς Έπιταφίους, καί έβεβηλώσατε τού ένταψιασθέ­
τών Άγίων Μαρτύρων. Κρατώμεν τής όμολογίας, ην παρελάβομεν άδολον
ντος Χριστού τό όμοίωμα, "έπισωρεύοντες έαυτοίς παρό τηλικούτων όνδρών, άποστρεφόμενοι πάντα νεωτερισμόν ώς ύπαγό­

όργήν έν ήμέρ~ όργής καί δικαιοκρισίας
Σωτήρος Χριστού"!!
Ούαί ύμίν, ότι κόπτεσθε
Ούνιτων Τσεχοσλοβάκων κατά των Όρθοδόξων καί
ύμείς, ύποτιθέμενοι όρθόδοξοι,
'Ορθοδόξους λευίτας καί τά 'Άγια των Άγίων έβεβη­
λώσατε! Καί ερχεσθε σήμερον, νά μάς πήτε ότι χει­
ρονηθήκαμε άπό δύο Γι άπό τρείς ..."
Cυμπέρaσμa
iΊ®\IJ, Οί Παλαιοημερολογίτες έπομένως εχουν καθ'
όλα Άποστολικήν Διαδοχήν, έπόμενοι τών Άγίων
Πατέρων στό θέμα τής Άποστολικής
Παραδόσεως καί Διδαχής.
Είναι αύτοί οί όποίο Ι κατέχουν έκείνο 'Όπερ
πανταχού, όπερ άεί, οπερ ύπό πάντων έπιστεύθη",
κατά τήν πατριαρχικήν έγκύκλιον τού
ναλαμβάνει τούς λόγους τού Άγίου Βικεντίου τού
Λειρίνης. (Βλ. τό περίψημον "'Υπόμνημά" του Γι
αλλως "Πραγματεία περί τής 'Αρχαιότητος καί
Παγκοσμιότητος τής Καθολικής Πίστεως κατά των
άνοσίων καινοτομιων πάντων τών αίρετικων". Σέ
τού ρευμα τού διαβόλου' ό δεχόμενος νεωτερισμόν, κατελέγχει έλλιπή τήν
κεκηρυγμένην Όρθόδοξον ΠΙστιν! Άλλ αύτη πεπλΠQωμένη ίjδη έσφράΥΙ­
!Π.Q1.....jlή έπιδεχομένη μήτε μείωσιν, μήτε αύξησιν, μήτε άλλοίωσιν
ήντιναούν, καί ό τολμών ίj πράξαι ίj συμβουλεύσαι ίj διανοηθήναι τούτο,
διά τάς έπιθέσεις των
ίiδη ήρνήθη τήν πίστιν τού Χριστού, ίiδη έκουσίως καθυπεβλήθη εΙς τό αΙώ­
νιον άνάθεμα διά τό βλασφημείν είς τό Πνεύμα τό 'Άγιον, ώς τάχα μή
όρτίως λαλήσαν έν ταίς ΓραΦαίς καί διά τών Οικουμενικών Συνόδων, Τό
έκακοποιήσατε φρικτόν τούτο άνάθεμα, άδελφοί καί τέκνα έν Χριστώ άγαπητά, ούκ
εκφωνούμεν ήμείς σήμερον, όλλ' εξεφώνησεν πρώτας ό Σωτήρ ήμών "ας
αν εϊπη κατά ταυ Πνεύματος τού Αγίαυ, ούκ άφεθήσεταl αύτώ oiίτε έν τώ
νύν αίώνl αiίτε έν τφ μέλλονπ "(Ματθ. lβ' 32), εξεφώνησεν ό θείος Παύλος
"θαυμάζω ατι oiίτω ταχέως μετατίθεσθε άπά τού καλέσαντος ύμάς έν χάριτι
Χριστού είς έτερον Εύαγγέλlον, α ούκ έστιν αλλο, εί μη τινες είσίν οί ταράσ­
σοντες ύμάς καί θέλοντες μεταστρέψαι τά Εύογγέλιον τού Χριστού' άλλά
κοί αν ήμεϊς ij αγγελος έ{ ούρανού εύαγγελίζηταιύμϊν παρ' α εύηγγελισάμε­
θα ύμϊν, άνάθεμα έστω" (Γολ. α' 6-8), εξεφώνησαν τούτο αί επτά
Οίκουμενικαί Σύνοδοι καί ούμπας ό χορός τών Θεοφόρων Πατέρων,
'Άποντες ούν οί νεωτερίζοντες ίi οlρέοει ή σχίσματι, εκουσίως ένεδύθησον
καί Πατερικής κατά τόν ψαλμωδόν "κατάραν ώς ίμάτιον" (Ψαλμ, ρη' 18), κάν τε Πάπαι, κάν
τε Πατριάρχαι, κάν τε Κληρικοί, κάν τε Λαϊκοί ετυχον είναι' 'καν αγγελος
έ{ ούρανού, άνάθεμα έστω, εϊ τις ύμάς εύαγγελίζηται παρ' α παρελάβετε"
(Γαλ. α' 8-9). Ούτω Φρονούντες οί Πατέρες ήμών καί ύπακούοντες είς τούς
Ψυχοσωτηρίους λόγους τού Παύλου έστάθησαν σταθεροί καί έδραίοι εις
τήν έκ διαδοΧής παραδοθείσαν αύτοlς πίστιν καΙ διέσωσαν αύτήν άτρεπτον
1895 πού έπα­
καί άχραντον διαμέσου τοσούτων αΙρέσεων καί παρέδωκαν αύτήν είς ήμός
εΙλικρινή καΙ όνόθευτον, ώς έξήλθεν άδολος από τού στόματος τών πρώ­
των ύπηρετών τού ΛόΥαυ' ούτω Φοονούντες καί ήμείς, ίiδoλoν, ώς παρελό­
βομεν ματαχετεύσομεν αύτήν είς τάς έπερχομένας γενεάς, μηδέν τιαραμεί­
βοντες, 'ίνα ώσι κσκείνοl, ώς καί ήμείς, εύπαρουσίαστοι καί όκαταίσχυντοι,
λσλούντες περί τής τών προγόνων αύτών πίστεως.
Άνθιμος ς' ΚωνΙπόλεως, πρός Πίον Θ' Ρώμης, 1848 (βλ. Ί. Καρμίρη,
Δ,Σ,Μ.Ο.Κ.Ε. Τ, Β', σελ, 922-923 [1002-1003]

',"
,"
• Πασχάλιον ΠllδάλιΌν,tΙΗμερολόγlον
. . - - ~KANΩ N'Z'~ .-,.---­
+Εr":fς_Έπlσicπο~, .η. Πρεσ6ύτιρος, .η Διάκονος, 1~-·Γάγί.σ.'t του, Πάσχcι:ήμεραν π~ό
τ1l< lap,v7jςo ίσΎJ~ερίας μιτ~ 'IOUSeticι)'/ -έπε-:ελέσο,; :καΘaιρείσθ~.~

Άγίου Νικοδήμου

,Ι
 »ΤΟΙΧU"':"liV 'Πο:eΧ't}1eΟ/J(ίΙ,:1 τώ~xρό',ων Χ!7..Ι ~?~ρων πά.­
~ ~ , " t 'Q(L ό 'JΟt:Ι\1 χ.,'ΧΙ' ZΙΡΊjνΊ/νo')
\\AIΡΞ_~_o~~_r.ι-:0ν:Ιχ'ιινΤ-Iίν , ι Κ 'β λι:' '
ca :::
πε, •~ ~7:ϊjΤ: 7;ως δ θεΊος ΧΡUGόG--;ΟV.ο; όνΟfJ_ciζει υχι­
G ~τtχ.οU του", Λο:.τ(νιJU'" tι:t. τι 'εχ:ιι νοτ6, I1GXV το
?:~σχcfλίόv τοuς Υ.χΙ i(χλ:ΙV~~rιον',: ' ΟIΙ ~~ ~~ ~Z\} εΈ~
v:c t 'τουτο,
_.,
ουον χ~τ-cι
'\.,
';ϊ,ν tGΊ/{J.,ερ.ο:v,
( 2. θ'
ορ ον.
. Δ ιo,,;,~
'
χα:Ι ~ ι.ε!' εν' ~ως ή !ur,f.L~l'1fσ:: d).:r;θω; εu.Ξιvεν
-., .r 1.. "λ'λ '
Cj:1,uω !ItLwr.cι; ια. α t:J..
~ \ ,. ι θ '­
OtCΙ '7~ εχωfΙG Ίίσα.ν χ~-;~ ΤΟυ­
'1"- \1' _ r ",,\ ., , ,
'":0 CC';";'J Ίίv.χς, το οποι.ον εΙΥΙ:.n εΥΧΛΙΨ.Χ cισυγxωΡΊ1ΤO'1 j

,
χ~τcι:. τον α:υ-;ον
, " (/
αγιον.
ΔΙ
εΥει γαρ, εν
,. - ,-
ctL)~~
λ'
ΟΥω
"="C{J 1
.., " , \ \ \ \ , ΠΙ
οτt, το να νίιυ--;ευG"η τινας X~t. το ν~ ~o:.v--~ αor;z~

EI~. 'τουτ-ον -;οον χ.ο:.(,,,,Ον ~ εις ~x.~~νo'l, μ~,,;,ιi τi'l ε~χ.o~

.
~!iι!~e-ώ t'ί1~._. του tLct τ(ου, θετ ον, [~ς χ.άv.νΟtJ.~ή­
~εΊς οε Γ ~ι':<.ol ~ ετ-Cι Πι'Ι έ',ι εΧ"J:r-lιν Mα:ρτ~oυ, (~)ς
ΧGt ,/OUGt.V οι Λο:.τΊνοι τοu-;οο δ~\I εΙ'lο:.ι εΥΧΑΤιμ.α. » Ίο
) " ,
ε: 'Irx, σx~σ1)
"Ε
τι-να; ,'ΤΊ'jν
λ
ΧΧ "Ij<!tcιν
ι \"
χ(χ~ να. α.'Iτtστ-ε­
"

:--»χ;ητC(t
,,\"
~tΛονΖtχ.ως, ΧoιXr..
\ \'
γα. ΧΧΙ-Ι-V"l}
\'
οt.χ.ο<:r,Τ"Gι~ς χ~
,""
~, '\'>-:' 1", ,,'
.. )) οe;α.ψεσεtς".. itCΙt. ν~ x.ωρ~1" 1} τον 'εcιυ--:cν- -rou Λ~'1ΊΌΤZ-,
» απΟ τ1,γ χοc.ν.ην σUνo~Ό'; τi1; ΕκκΑl1 υ (ο:ς, τοΌτο ε~­
. ,.., ~, , '''~
)tv(J.'-- af(J.fτ-t1t:~, αιroγχωρϊιτoν-,. x.cς~ χ~'t1ΊΎοetccς,α.ζt.ογt·
,
;>;(0:"
\ \ ~,,' , . ' .\..
'ϊ:Oλλίjν. --χε'.;, ,"Π1v~, ΧOλdσ~ν' ΧCΙt~)}"',Δς
,.
~οuν. ΥΟ:Ρ Ό,,;,~ xcιt ,.ctt ο~:ιιauμ.έ.νtχcιΙ _.σόΎΟS'9t, δ'που
i-tTCl -n,v π ~":ii'! ε tvCΙY, x~t οε λoείt'oΙ Πcc.τέ ~ς7 ε:'.,
';, ';, , ';, ~ , -' -,­
• λ επο't νcι~ ΧO:~ 'cz:u",;o~, ω; σοψΟt οπου ΊIΤf), ϊ;ως εχ,α._­

'~~1ί-~;)),~ ~ .l~IjV_e~[x·'. ciλλ)~δfl-ως ~ε,!, ήθιλ;~~ Vc1... Ά

"n'ίν
, z,,;,cι
'
θ ZGOUV ""
"t/1'1
σ.Τ:Ο
1\.1
χα.. ,!\ α:
'
,,;,tOu ~~oυ
r - \
'ri1'1 7'
"tiu-;Ι

.. εν -ι,
.. , et..
" ....
CiUVOOO
'

φωνι~y. "';'­ ~ ·Εχ.κ Gta:.'" χ.7.~ ε'ιωι:;ιν

1:,-, ., , ,. \ 'Ι Ι
i Q.UΟ:ιtων, o'Π~ρ εγ':1.γ~tον εGτtν , ε~ς ~oν
\
'ϊ';~ρoν,,;,α, σ.πο- :
•

στο λ~xOγ. ,Κ.!7..ν6νχ, ~. ;;.00 των Ioύ~7.~ων. 6τιδε πε--. . . . ,

"
ευα.Eεστε~,,;cι~
- '
. εο; '.,
.0Ι' Θ' ε~ς
,
Τ'η'! ι;α.ζιν
,>­ -.­
,,;Cιν
 .......

,--
 ΤΟ ΕΟΡΊΌΛΟΠΟΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Ό θαυμάσιος 'Εορτολογικός Κύκλος τής Όρθ'οδόξου Χριστιανικης Λα­

τρείας, εΙναι τό ΑΙΩΝΙΟΝ καί ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΟΝ μέχρι Συντελείας τών Αίώνων

;
ΤΥΠΙΚΟΝ της 'Εκκλησίας του Χριστου. Είναι ή Τροχιά πού εχει θ'εσmσθ'εί ύπό
,
των 'Αγί<.ι:>ν Μεγάλων ΘεοΦόρων καί Θαυματουργών Πατέρων της ένωμένης τό­

τε Χριστιανοσύνης.

Σημ~ί<4σις: «Τό έτος 1054 μ.Χ. δ Πάπας Ρώμης άποσπάσ&ηκε άπό τήν
Όρ&όδοξο Πίστη καί εκαμε δογματικές άλλαγές ('Ιερά Έξέ­

ταση, συγχωροχάρτια, κ.ά.). 'Αργότερα, τόν 160ν αίώνα, ό

Λού{7ηρος διαμαρτυρή&ηκε γιά τίς αύθ'αιρεσίες του Πάπα,

ομως άντί νά έπιστρέψει στήν Όρθ'οδοξία, πού εΙναι δ κορ­

μός της Χριστιανικης Πίστεως, ξέΦυγε μακρύτερα. 'Ίδρυσε

τόν «Προτεσταντισμόν» καί άπέρριψε τά Μυστήρια της

'ΕΚΚλησίας καί πολλά άλλα. Καί έπειδή δ κά&ε Προτεστά­

ντης έξηγεί τό Εύαγγέλιο δπως &έλει, γι' αύτό καί ύπάρχουν

πολλά παρακλάδια Προτεσταντισμου».

Οί ΘεοΦόροι Πατέρες είχαν καθ'αρότητα καρδίας, άγιότητα βίου καί φω­

τισμένη διάνοια. ΠροσήρχοντοΌ"ής Οίκουμενικές καί Τοπικές Συνόδους ξεκινώντας

άπό δλη τήν τότε γνωστή Οίκουμένη, μέ τήν Φώτιση του Άγίου Πνεύματος καί μέ

ζηλο γιά τήν Πίστη, ταλαιπωρημένοι άπό τά πρωτόγονα της έποχης τους συ­

γκοινωνιακά μέσα, μέ κομμένα πόδια, χέρια, μύτη, πληγωμένοι άπό μαρτύρια καί

όμολογηταί της είς Χριστόν Όρθ'οδόξου Πίστεως.

Θεσπίσ&ηκε δ 'Εορτολογικός Κύκλος τών Κινητων καί τών 'Ακινήτων 'Εορ­

τών ύπό τών 'Αγίων Πατέρων μετά Φόβου καί τρόμου καί κατόmν νηστείας, κα­

τανυκτικής προσευχΤίς, μελέτης τής 'Αγίας ΓραΦΤίς καί μέ τόν ΦΩΤΙΣΜΟΝ ΤΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑtΟΣ. Καί ή μή τήρηση τού κ\>κλου αύτού άποτελεί έκτροχια­

σμό κάί βλασΦημία. «Μή μέταιρε δρια α ε&εντο οί πατέρες ήμών».

Ρυθμίστηκε δ ΈορτολΟΥικός Κ\>κλος έπάνω στό τότε 'Ημερολόγιο, τό 'Ιου­

λιανό, δηλαδή σ' αύτό πο\> σήμερα λέγεται «παληό ήμερολόγιο». Μ' αύτό γεννή­
 -2­

{1ηκε δ Χριστός καί μέ αύτό έδίδαξε,'dτ~υ~έ, άναστή&ηκε καί άναλήφ&η­

κε. Μ' αύτό άγίασαν έκατομμύριαΆγιοι Μάρτυρες, υοσιοι και 'Ομολογηταί.

Και άλλοι λαοί 'ΟρθόδοξοιΧριστιανικοί,άJ..λά και άλλό&ρησκοι,δπως είναι

οί 'Εβραίοι καί οί Μωαμε{1ανοί, εχουν τό έορτολόγιο τής &ρησκείας τους χωρι­

στά άπό τό Ήμερολόγιο της Πολιτείας, τό κοσμικό.

Ή άλλαγή λοιπόν Ήμερολογίου γιά τήν πολιτεία ούδένα άπολύτως βλά­

πτει. Τό κόψιμο σμως 13 ήμερων άπό τόν Έορτολογικό Κύκλο της 'Εκκλησίας

άποτελεϊ βλασφημία κατά τού Άγίου Πνεύματος, τό λαλησαν απαξ διά παντός

σχετικώς, εχει δέ έπιπτώσεις καί παραβάσεις Κανόνων, ητοι:

1. Ή έν Νικαία Δ' Οίκουμενική Σύνοδος του έτους 325 μ.Χ., ωρισε συμΦώ­

νως καί πρός τόν Ζ' 'Αποστολικόν Κανόνα, σπως τό Πάσχα έορτάζεται άπό σλους

τούς Χριστιανούς τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν Πανσέληνο της 'Εαρινής 'Ισημε­

ρίας,/μετά τό Πάσχα των 'Εβραίων.

ι

Καί πράγματι μέχρι τό έτος 1582 μ.Χ., οί Χριστιανοί σλης της Γης γιόρτα­

ζαν Πάσχα έτσι κανονικά. Τό έτος 1582 ό Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' προχώρησε σέ

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, {1εσπίζοντας τό Νέο Ήμερολόγιο, πού άπό τό όνομά ΤΟ1) λέγε­

ται Γρηγοριανό η Παπικό Ήμερολόγιο. Συνταύτισε δμως μέ αύτό και τό Έορτο­

λόγιο της 'Εκκλησίας. υΟλη ή Χριστιανοσύνη έΦερε τότε μεγάλες άντφρήσεις.

Σιγά-σιγά σμως δ Πάπας κατάΦερε νά τό έπιβάλλει σέ πολλούς Χριστιανικούς

λαούς.

Τό Πάσχα τών 'Εβραίων λέγεται καί Νομικόν Φάσκα καί είναι προτύπω­

σις της Λυτρωτικης γιά μας &υσίας τοu Χριστού. Είναι κινητόν δπως καί τό δικό

μας. Τό γιορτάζουν οί 'Εβραίοι κατά τήν πρώτη Πανσέληνο της 'Εαρινής Ίσημε­

ρίας, όποιαδήποτε ήμέρα και αν πέσει. 'Έτσι τούς παρήγγειλε ό Θεός στήν Πα­

λαιά Διαi1ήκη, μέσψ τοu Μωϋσέως, και δέν μιλούν ποτέ οί Έβραϊοι γιά δποια­

δήποτε άλλαγή του Πάσχα ΤΟ1)ς.

Τό Χριστιανικό Πάσχα άκολο1){1εί τό 'Ε6ραϊκόν. Ή Σταύρωση τού Χριστου

εγινε κατά τό Πάσχα των 'Εβραίων και επειτα εγινε ή 'Ανάσταση τοu Κυρίου. Οί

υΑγlΟΙ Πατέρες ωρισαν νά γιορτάζουμε τό Πάσχα τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν

Πανσέληνο της 'Εαρινής 'Ισημερίας, ωστε ή Θυσία καί ή 'Ανάσταση τού Κυρίου

μας νά γιορτάζονται μία Φορά τόν χρόνο και 5χι δύο. Νά κυμαίνεται δέ τό Πά­
σχα μας άπό 22 Μαρτίου μέχρι 25 'Απριλίου. Σέ περίπτωση πού τό Πάσχα συ­
 -3­

μπέσει μέ τό Πάσχα τών Έβραίων, τότε τό Πάσχα μας γιορτάζεται τήν έπομένη

Κυριακή.

Οί ΝεοημερολογίτεςξεΦεύγουνσυχνά άπό τό κα&ωρισμένοκαί περιφραγ­

μένο μέ Κανόνες καί 'Ανα&έματα χρονικό διάστημα 22 Μαρτίου - 25 'Απριλίου

καί γιορτάζουν Πάσχα μαζί μέν μέ τους Παλαιοερτολογίτες, ά:λ/.ά σέ άVΤΙKανOνι­

κές ήμερομηνίες, διότι συνταυτίζουν τό 'Εορτολόγιο της 'Εκκλησίας μέ τό Ήμερ<r

λόγιο της Πολιτείας. 'Όμως, ε1τε γιορτάζουν οί Νεοημερολογίτες Πάσχα έντός

τών κανονικών όρίων 22 Μαρτίου - 25 'Απριλίου, είτε οχι, προετοιμάζεται ΠΑ­

ΝΤΟΤΕ γι' αυτούς (έπειδή προχωρούν 13 ήμέρες) ή αύ&αίρετη μείωση τής Νη­

στείας τών 'Αγίων 'Αποστόλων η ή κατάργηση τής Νηστείας αυτής καί ή γενική

άναστάτωση τού Έορτολογίου, δπως στή συνέχεια διευκρινίζεται (παράγρ. 4).

Οί 'Άγιοι Πατέρες τών μετέπειτα Συνόδων έγνώριζαν δη ή Έαρινή Ίση­

JlgPIq μέ τήν παρέλευση τών έτών μεταβάλλεται -κανένα 'Ημερολόγιο δέν εχει

άκρί6εια), άλλά έσε6άσ&ησαν τόν όπό της ΔΙ Οίκουμενικης Συνόδου, ΘΕΙΩ

ΦΩΤΙΣΜΩ, κα&ορισμόν τού Πάσχα. 'Άλλως τε ούδεμία Σύνοδος άπέρριψε άπο­

Φάσεις προηγουμένης Συνόδου. Καί οί Νεοημερολογίτες Έπίσκοποι ετσι επρεπε

νά κάμουν.

Γιά νά μή χρειάζονται λοιπόν κά&ε τόσο οί Χριστιανοί άστρονόμους, Συ­

νόδους κλπ. (ή Νεοημερολογίηκη 'Εκκλησία άλλάζει κά&ε χρόνο Τυπικό

ΦΑΡΛΕΚΑ), προτίμησαν οί 'Άγιοι Πατέρες τών Οίκουμενικών Συνόδων τήν ένό­

τητα καί τήν όμόνοια τής δλης Έκκλησίας μέ 'Ισημερία τήν 21 η Μαρτίου, ή όποία

'Ισημερία ουδεμία σύγχυση προξενεί είς τήν ευρεση του Πάσχα, ούτε βλάβη είς

τήν εύσέβειαν καί αποΦεύγεται ό συνεορτασμός τού Πάσχα τών Χριστιανων μέ

τό Έβραϊκό Πάσχα η πρό τού Έβραϊκου, δπως συμβαίνει μέ τούς Παmκούς_'Αλή­

&εια, ποιός μπόρεσε νά &εσπίσεικαλλίτερο Έορτολογικό Κύκλο;

Τό 'Άγιον Φώς στόν Πανάγιο ΤάΦο, μόνον κατά τό Πάσχα τών Όρ&οδό­

ξων έμΦανίζεται. Είναι ενα συνεχιζόμενο &αυμα.

Μέ τό 'Εορτολόγιον τών Πατέρων συνεορτάζει Ούρανός καί Γη.

2. Ή έορτή τών 'Αγίων 40 Μαρτύρων, σύμΦωνα μέ τό Τυmκόvτης ΈΙCKλη­

σίας, ίtέΦτει πάντοτε στήν Μεγάλη Νηστεία τού Πάσχα. Στό Νέο 'Ημερολόγιο
δμως ίtέφτει πάντοτε στήν περίοδο τών 'Απόκρεω.

3. Ή έορτ/ τού 'Αγίου Γεωργίου είναι έορτή άναστάσιμος. Ψάλλονται άναστά­

 -4­

σιμα τροπάρια. Στό Νέο ΉμεΡολόΎ10 όμως ή γιορτή του πέΦτει συχνά τήν Με­

γάλη Σαρακοστή 11 τήν Μεγάλη Έβδομάδα καί τήν μετα&έτόυν γιά μετά τό

Πάσχα.

4. Ή πρός τιμήν των Άγίων Άποστόλων Νηστεία (Άποστολική Διαταγή

καί 19ος Κανών ΝικηΦόρου ΌμολΟΥητού), άρχίζει άμέσως μετά τήν Κυριακή των

'Αγίων Πάντων καί πρέπει νά διαρκη άπό 7 έως 40 ήμέρες. υΟμως στό Νέο Ήμε­
ρολόγιο ή Νηστεία αύτή είναι πάντοτε μικρότερη καί ύπάρχουν μάλιστα περι­

πτώσεις πού καταργείται τελείως κά&ε Φορά πού ή έορτή των Άγίων Άπ::>στό­

λων πέΦτει στίς 30 'Ιουνίου μέ τό Νέο ΉμεΡολόγιο άμέσως μετά τήν Κυριακή των

'Αγίων Πάντων η καί πρό τής Κυριακής των 'Αγίων Πάντων. ΓράΦει τότε τό Νέο

Ήμερολόγιο: «Νηστεία 'Αγίων Άποστόλων: Ήμέραι ο». Καί τούτο διότι ΟΙ Νεοη­

μερολογίτες συνταυτίζοντες τό έΟΡΤΟλόγιο καί τό ήμεΡολόγιο τής Πολιτείας εχουν

Πάσχα κατά τόν μήνα ΜάΙ0ν, αντικανονικά.

Ή άντικανονικότης τής Νηστείας καί της Έορτής των Άγίων 'Αποστόλων

άποτελει μεγάλη ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ. Συμπαρασύρει στήν αντικανονικότητα ολες

τίς μετέπειτα ακίνητες 'Εορτές: ΠροΦήτη Ήλιά, ΜεταμόρΦωση Σωτήρος, Κοί­

μηση Θεοτόκου. Ύψωση Τιμίου Σταυρού, Χριστούγεννα, 'Άγιο Βασίλειο Κ.α.

Τόν μ~να Σεπτέμβριο, ΟΙ Νεοημερολογίτες λόγφ τής αύτή ς αίτίας προβαί­

νουν καί σέ άλλη ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ. Συγκεκριμένως: 'Επειδή προηγούνται κατά 13
ήμέρες, πλησιάζει γι' αύτούς ή γιορτή τού Σταυρού. Άναγκάζονται τότε οί:'Νε­

οημερολογίτες ν' αΦήσουν τήν κανονική σειρά καί των Κυριακάτικων Εύαγγε­

λίων πού ξεκίνησαν άπό τό Πάσχα, διότι πρέπει νά διαβάσουν τά ΕύαΥγέλια

«Πρός τής Υψώσεως» καί «Μετά τήν 'Ύψωσιν». Παραλείπουν έτσι οί Νεοημε­

ρολογίτες Εύαγγέλια καί 'Αποστολικές Περικοπές 13 ήμερων καί συνεχίζοντες

αντικανονικότητες καί Καινοτομίες τρέχουν ΟΙ Νεοημερολογίτες νά προΦ&άσουν

γιά νά γιορτάσουν Χριστούγεwα μέ τόν Πάπα.

5. Δύο Κυριακές πρό τού Τριωδίου δέν εχουν οί Νεοημερολογίτες κάτι ώρι­

σμένον νά αναγνώσουν στήν 'Εκκλησία, διότι κα&ώς προχώρησαν 13 ημέρες τά

τελείωσαν όλα: Χριστούγεwα, υΑγιο Βασίλειο, Φώτα κλπ. 'Επειδή όμως ΟΙ Νε­

οημεΡολογίτες κάμουν ύποχρεωτικά Πάσχα μέ τούς Παλαιοερτολογίτες (διαφο­

ρετικά &ά συμπέσει τό Πάσχα καί πρό του 'Εβραϊκού Πάσχα), αναγκάζονται οί

Νεοημερολογίτες νά περιμένουν νά φ&άσουν ϋστερα από 13 ήμέρες ΟΙ Παλαιοη­

 -5­

μερολογίτες γιά νά άρχίσουν τό Τριώδιο μαζί.

Στό διάστημα αύτό τών 13 ήμερών, ή Έιcκλησία τών Νεοημερολογιτών δια­

βάζει τά ίδια ii ο,ΤΙ άλλο κά&ε Φορά άντικανoνιιcά δρίζει τό τυmιcό τους.

Τίς παραβάσεις τοϋ Νέου Ήμερολογίου-'Εορτολογίο\) μπορεί νά διαmστώ­

σει ό κά&ε Όρ&όδοξος Χριστιανός, συγκρίνοντας τόν Πίνακα Εύαγγελίων καί

'Εορτών τής 'Εκκλησίας μέ τό νεοεφευρε&έν ύπό των Νεοημερολογιτων Τυmκόν

ΦΑΡΛΕΚΑ.

οι Νεοημερολογίτες μπορεί νά εχουν εύσέ6ειαν, δέν εχουν ομως ύπακοήν.

Οί 13 ήμέρες πού ξέκοψαν δέν είναι κάτι τό ά&ΟΟ, οπως μας ψι&υρίζει στόν νοίί

ό Πονηρός.

Ό 'ΕΟΡΤΟλογικός Κύκλος τής 'Εκκλησίας είναι εργον τοϋ Άγίου Πνεύμα­

τος. Ποιός τολμά νά Τόν 8ίξη;

. Καί τί θ-α άπομείνει άπό τήν Όρ&οδοξία οταν γιά να μοιάσουμε μέ τούς

Παπικούς καί τούς Προτεστάντες καί &λλους καταργείται ή Ιερά Παράδοση καί

οΙ άποΦάσεΙζ Επτά Οίκουμεν11<:ών Συνόδων, οταν μετα6άλλεται τό 'Εορτολόγιον,

περικόπτονται Είιχές άπό τά Μυστήρια τoίi Γάμου, τoίi Βαπτίσματος, τoίi Είιχε­

λαίου κ.&., οταν μεταβάλλεται τό έσωτερικό τoίi Ναοϋ (είσαγωγή Εύρωπαϊκης

Χορωδίας), οταν καταργείται τό Ράσο καί έmτρέπεται Φανερά τό τσιγάρο στούς

Κληρικούς, οταν ψαλιδίζεται ή γενειάδα καί δταν ή Ανάσταση τοϋ Χριστοi) τό

Πάσχα γίνεται στίς 11 ή ωρα κι' οχι στίς 12 λόγω της άλλλαγης ωρας;

'Όλα αίιτά ομως είναι πολύτιμοι λί80Ι τοί> Oιιcoδoμήματoς της 'Εκκλησίας,

τήν όποίαν έ&εμελίωσεν ό Χριστός καί άνοικοδόμησαν οΙ 'Άγιοι 'Απόστολοι καί

οΙ Θεοφόροι Πατέρες.

Παρακούουν οί Νεοημερολογίτες. Ή παρακοή αύτή όμοιάζει μέ τήν πρώτη

έκείνη παρακοή των Πρωτοπλάστων.

Μερικοί Νεοημερολογίτες δέν ένδιαΦέρονται κα&όλου γιά νά έπιστρέψουν

στήν Όρ&ή Πίστη.

Κα8ησυχάζουν διότι βλέπουν δτι καί στό Νέο 'Ημερολόγιο γίνονται θ-αύ­

ματα καί 8εραπείες. Τό 8αύμα δμως εχει σχέση μέ τήν mστη τοϋ προσευχομέ­

νου.

Ό Θεός από τήν πολλή του ευσπλαχνία 8εραπεύει έδώ στήν γη οχι μόνον
 Ό

-6­

όρ~oδόξoυς χριστιανούς, άλλά καί αίρετικούς καί σχψαΤΙΚ,ούς καί Mωαμε~α­

νούς. Αύτό δμως δέν σημαίνει δτι εγκρίνει τήν ~ρησκεία τους. Πολλοί άπό αύτούς
πού ~εραπεύoνταιπροσέρχονταιστήν Άλη3ινή Πίστη τοϋ Χριστού, στήν όρ~o­
δοξία.

'Όταν ό Κύριος βρισκόταν στήν Γη έ&εράπευε καί Είδωλολάτρες (δοϋλον

Έκατοντάρχου, ~υγατέρα Χαναναίας - Mατ~. κεΦ. 8 και 15).

Προφητείες εχουν κάμει καί αν&ρωποι άμαρτωλοί, είδωλολάτρες ΚΑΤ'

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΝ ΘΕΟΥ (Βαλαάμ, Καϊάφας, Ναβουχοδονόσορ - Άριi}μοί 'ΚεΦ. 23,

Ιωάν. κεφ. 1-1, Δανιήλ κεΦ. 4). Άνεξερεύνητοι αί βουλαί τοϋ Ύψίστου.

Μετάνοια ~έλει ό Κύριος, όρ~ή πίστη καί καλά εργα γιά νά μας πάρει στήν

Βασιλεία του.

'Όταν ή Χώρα μας ηταν ναυάγιο άπό τήν Μικρασιατική ΚαταστροΦή τοϋ
>.

1922, οί τότε κυβερνητες τού Έλληνικοϋ Λαού, Πολιτικοί καί 'Εκκλησιαστικοί

'Άρχοντες - κατόπιν έξωτερικών πιέσεων- άλλαξαν τό Ήμερολόγιον άλλά μόνο

γιά τήν Πολιτεία. Παρέμεινε τό Παλαιό Ήμερολόγιο γιά τίς Χριστιανικές καί

Έ&νικές γιορτές. 'Έτσι οριζε τό Βασιλικό Διάταγμα της 18/1/1923, αρ&ρον χ

τό όποίο ίσχύει και σήμερα.

Δυστυχώς δμως, παρά τίς άντφρήσεις Συνοδικών Έmσκόπων, Θεολόγων,

Νομικών, 'Επιστημόνων, Βουλευτών καί πλή30υς Λαού, ό τότε Άρχιεπίσκοπος

της Έλλάδος συνταύτισε τό ΈΟΡΤΟλόγιο τής 'Εκκλησίας μέ τό Νέο κοσμικό Ήμε­

, ρολόγιο άπό τήν 23 Μαρτίου 1924.

Ή άλλαγή τού Έορτολογίου άνοιξε τόν δρόμο, μέσα άπό τόν όποίο πέρα­

σαν καί περνούν διάΦοροι έχ&ροί της Άλη&ινης Πίστεως μέ τά γνωστά άποτε­

λέσματα. 'Ανάγκη νά επιστρέψει δλη ή Χριστιανοσύνη ενωμένη καί ίσχυρή στήν

Πηγή της Όρ~oδoξίας.

Ό Κύριος περψένει! Άμην, γένοιτο!

 •

Ά~~~~~""t ~'?l.·1ιι~~.:g:.: ΤΙΤΙ!l R,lQT~:-Jd ~ ,,:A4t6ja~ .,..1.\_ ~::

......",.;,., ..' , . . . jpfJ • .

,; ; ,;~ ~~\:~::·'~~Ί.~~ r~x. OH:~ ~.~Ό '.~:' :~~ i

·'11 ιι;...~1'.. ";~."'"-ηι~. .... ..

·..c~.c}tgΔ~~?1;:?Υ.~~
,: ......... f •.' - :--

::~'::Ik~ ~~~J1~~ .•"~~• ........ "•••• :.

',Τ

'"
•

. . . . . . . . .. . . . . .
. . . ... . . . . . . .

3} Δ;ατηρε:τταl έν ΙοχύΤ τ6 'Ιουλιανόν ήμερολδΥιον δσογ όφο:'

pQ έν γ tvcl τήν 'EΙ<Kλησ1ΞV~τδς δρ~σKεύn:<δς έcρτός.. ::
Ι}) 'Η rιρωτη 'Ιανουορ!ου .τοΟ νΙου ημερoλoγloυ(~ηλαδή τοσ
πoλ~TIKOΩ iiμερολογΙοu κσ1.0ύχΙ . τοΟ. έκκλησlaΟΤΗ~οα.;δπερ,μl:νεl
άνέπαφoν)~oετoι ήπρώΤl'l~.'5~OTOΙΙ. γ tr.IrJ.. ,tTOUς. _:ΗέδνΗΟ] topni_
τής 2sης.Μaρ'τιοu καΙ πδσaιαΙκΌτό τούς KεlμένOUς'νόμoυςέoρτo­
~Otμoι καΙ έξaιΡετέα( ημεραι ρ'Jδjirζοντο! )<0','6 1(5' ·Ίoυλ!:::.~ν ήμε:-'Ι
ρ~λόγ.σν, .
. rEoprroL β~
-Ά'.,.
.,,\
- •
, , ' " ι
,. .... . .. .. .4
«Τό ετος 1921 εγραψε ό Γερμανός Kαρα~α'πέλης η εκλογή
μου στη θέση τού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως

εμοιαζε βέβαια. Μέ ύποστήριζαν δεκαπέντε ισως καί δεΖά­

ξι από τούς δεκαεπτά συνολικά ΕΖλέκτορες. Τότε
εμφανίστηκε κάποιος φίλος καί μού πρότεινε δέκα χιλιά­
δες λίρες 'ή καί παραπάνω γιά να παραιτηθω από τή διεκ­
δίκηση της θέσης. Τόν εδιωξα, τ'ή νύχτα πρί ν από τ'ήν τε­

λική εκλογή μέ επισκέφθηκε στό σπίτι μου τριμελ'ής

επιτροπή από τό Κόμμα Έθνικης ."Αμυνας καί μού ζ'ήτησε

νά αποσυρθω ύπέρ τού Μελετίου Μεταξάκη ό όποίος μέ

τίς διασυνδέσεις πού διέθετε σέ 'Αγγλία καί 'Αμερική θά
:J
βoη~oύσε στήν εισροή πακτωλού χρημάτων στή χώρα.
Παραιτήθηκα γιά λόγους εθνικης ανάγκης ... » 1924 παρα­
δοχή Γρηγοριανού (Παπικού) 'ήμερολογίου. 1952 Παράδο­
ση της Όρθοδοξίας στό ~Eβραιoμασoνικό Παγκόσμιο Συμ­

βούλιο των Έκκλησιών. 1969 εγγραφή στά δίπτυχα

Πατριαρχείου τού ονόματος τού πάπα ...
 "
, , .
. ~ .. .,
~ ....... ";::- '",~ ..
'4 ........ ".,'",~ _ _
._

reroλ. ΜΗτrΟΠΟλrc
CJΑ.ΗFΟΚλcτrογ
" ;.

•Ap,e. DpωT _ Σ.ι.. _, .

,ι
Π ρΔς

Tijv 'Aγ(cσν xcιΙ 'Ιεράν Σ:ύνοδov τ/ς ~.ExxΛησΙσις τ/ς "EU4δoς

XCΣΙ 4πcισcιν τήν σεπτήν 'Ορθ6δοξον ΊερσιρχΙσιν.

KCΙTόδυνoι πΛ'1ροφορηθέντες μεΛετωμένην vlcιv έΧΧΛησισισηχήν δοχφσισΙσιν διc!ι τ/ς Λ~

ως ciσTUVOfLLXCiiv μέτρων XCΣΙ ποινιχων χυρώσεων ΙVCΣνTΙOV μερΙδος 'x>.ιx'fijς '~~ πoΛι'fίίW
τών ciXOAOUθoUVTWV'Tb ΠιΧτριον ΈΟΡ'tοΛόγιον. όπό TOU 'YnOUpycLOU ΊIcuΙCΙσις χσιΙ θρηcnccu ......
των .Tij εΙσηγ~σει, aUcr'tUXCiitj, 4νευθύνων XCΣΙ θρησXΕUηXώς ξΙVων πρός Φ Έχχ>.ησΙσιν χσιι d
_θόλου ΣUμφέPOν CΙU'tijιo. εύλcιβως ΠPOιιγόμεθCΣ δπως _τόπιν ψuχρσι(μou σχέψεως χσιΙ Iιntmι­
μ.ένης μελέτης των ΠΡCΙγμιXTων «πο'tρέψη'tε nιIv'tt σθένει τό TOLOU'rOV" δοθένΤος δτι, τΔ .,e).­
Μν ΤσTCΙTCΣΙ έ'yyV'tCΣΤCΙ '1)μών c1TEYXTOt; xcιΙ 4δυσώπητος ιΛε-ΥχΤής _Ι _Tή'ropoς -ΙΙμών.
KcιΙ TOUTO διόη δ'tέ ποτέ έΧCΣ'tηγορ~σCΣμεv ώς ψεuδοεmσχόποuς TOUς :z:εβσισμ.ιωT«TOUς ..,
XpLcr-rciJ •Αδελφοό; Χ. Χ. ΠOΛύXCΙPΠOν Λιώσην xcιΙ ΧΡιστοφόρov XσιTl;iiν, δό 6πdoyΙΣΣΙΜCΝ kL
).(CΙν ΣUνTόμ~ς OU't'OL θc!ι 4π6τέΛουν έπΙλΕΧΤcΙ '_Ι έπιφcινη μέΛη τ/ς. σεπorης cιuyv6vou 'su,..,..
"
l' Ι".
νιδος ' ••ΡCΙpXΙCΣς -Ιιμων. . . • ...... " . ~~~~,~:~ ..," ;.-......,
KCΣTc!ι τοος XCΙλεπoUς -TOJTOUt; χρόνους δέον δπως -ιι πρ~oxή -ΙΙμών ώς Πoιμiνων άι Τσι­
γων της ΈxXΛησίcις στρσιφ,η' πρός τοός noLxLΛouιo προβστοσχήμοuς ΛύXOUς οΤηνες lόωhν xaιΙ

... , -' ...

'; '. ".
,
'ιξωθεν βιiΛΛoυσιν όπούλως xcr l )(cιΙ XCΙTCΙXθOνΙως Ιν.CΙνTΙOν της ΆγιωTcί-rης Ιιμών Όpθoδoξlσις,
xaιΙ. οόχΙ ΙVCΣνT(Oν πcσρcσδειyμcσηxώς νOμ01'cσyων, εύσεβών xaιΙ πpoσηλωμΙVων Tcιίς Όρ80δ6ξοις
,\
UcιΡCΙδόσεσιν. Έλλήνων ΒαλcιιοημεΡολΟΥι'tων :xπoλcιuόνTων iν miσιν Φ έχτΙμησιν XcU ιnrv
CΙUμπcίθεΙCΣν &:ΠCΣσώντων όμοδόξων ΈXX).-.μrψιν ...... ­
Αι XCΣ1'cί τό παρελθόν 4πηνείς διωΥμοΙ xcιτc!ι των' 11cσλcσιoημεΡOΛOYΙTών Ισχov ώς «ποτ'­
λεσμCΙ Τήν έΠΙXύξη~ιν TOU χόρους cιυτων. T~Ι; συμΠCΙθείCΙς XCΣΙ TOU huILcσcrILoU πρός cιυτoVς σύμ­
ΠCΙv'tOIό τοί) UyELou; χρισΤΙCΣνιχοu χόσμ,ου XCΣΙ ουδέν Ετερον.

ΠΟλιός νoUς '1}μων δύνιχτιχι δμ,oΛoyήσΊl έν 4ληθεΙ~ δη λαμπρότερος XCΣΙ inL'tUXiσTEpoς τρ6­
πας διιχφημΙσεω; )(CΣΙ έξυψώσεως ΠΙXλCΣΙOημεpoλoyιτων εΤνCΣΙ δ xcσrcί XCΣΙPOός πόλεμος iνcwrΙov
cιύτων όπά χρατcύσ71ς 'ExκλησΙCΣς.

Παρέξα,,:ε ~ύ";;)ίς ~'tiiaa:v έλευθερίCΣν χιτΙ χοτοχυρωσιν νομιΧήν. διότι, «ΕΙ 6 θεiις μετ" «(r­
"rών ΟΥΔΕ1:ό: κατ' '1UTCii\l,»
Εί δέ πάλιν: τα ερycσ cσύτων y-cσxα καΙ 'αΙ πράξεις αυ-;-ων σXOτεινCΣΙ τότε, ccσιόΤός (6 θιbς)
'μσ:aΤΙΥοί καΙ έλεεί. Κ:Στά:γει εις Cϊδην καΙ άνά.Υει ΧαΙ ούχ Ισην δς έM.φεύξεTCΙΙΦ χείρσιν cιlnou••
(Τωβ. 13. 2,).
Πεποίθιχμεν &κpcσδιίντως, Mιxxcσpιώτcστε 'ΆΥιε Πρόεδρε XCΣΙ Σεβσ:σμιώTCΣTOΙ-ΑΥιΟΙ "ΑδιΑ­
φοΙ, δτ' δι' 6λίγης χιχλης πpocσιpέσεως ΚCΣΙ &ycσθης θελήσεως δύνCΣTCΣΙ νc!ι ρ"θμισθ')τΙ» φ>.4Υον
.•.• ,>
xaιΙ xpoνίσcσν ζήτημ.cσ των Πcσλιxιoημεpoλoyιτων.τόσον δσον δέν iιδ,lν~Ιη 6 μcιxpUς χρόνος τcN
πολέμου cσύτων XCΣΙ της πείσμονος βί:Σς.

Έπ' έλπίδι EUjJoEVOUtO άκροάσεως της yηΡCΣι«ς μέν. &ΛΛc!ι έχ XCΣρδΙCΣς εΙΛιχρινώς πoνcNcnκ
τήν Έκχλησίαν. φωνης ήμων) περΙ τη; ιiληθείιx; το\> πpιίyμcστoς, δΙCΣτελοUμ.εv.

έλάχιστος έν ΚυρΙφ άδελφός

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΒΣ

.' .
, 1? ι
;;Jd)~
'-fJ 'Εν ΣιδηροχΩστρφ
. Tij 1 MCΣpTLOU 1967

Ι ,.' , .~' .,'ι. •.,

 ΣΥΝΟΔΟΣ ΑΡΧΙΕΡΕΩΝ ΤΗΣ

ΡΩΣΙΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΝ ΤΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ

75 EAST 93RD STR.EET, NEW YORΚ 28, Ν.Υ.

18/31 Δεκεμ6ρίοu 1969

Πρός τήν
ΑύτοΟ Μακαριότητα
κυρ. Κόρ. ΑύξέντΙον
Άρχιεπίσκοπον τής 'ΕκκΛησίας' τών Γνησίων 'Ορθοδόξων Χριοτιανών τής Έλ/άδος.

'. , Μακαριώraτε,

Ή άδελφικΩ έπιστoλiι rnς Ύμετέρας Μακαριότπroς τιϊς 25πς ΝοεμΒρίου τού 1969, άνεγνώσθπ
"- ..
•. 'ι
είς Συνεδρίασιν τnς Συνόδου Ημών σiιμερoν. Αί πολλαί δOΚJμασίαι τάς όποίας ύπέστπ n 'Ορθόδοξος
. :
Έκκλπσία άπό τών άρχών τιϊς ίστορίας τπς, εΤναι ίδιαιτέρως μεγάJιαι κατά τούς χαλεπούς καιρούς
,'t' .:".rJ
τούς όποίους διερχόμεθα καί συνεπώς άπαιτούν μεγαλυτέραν καί ίσχυροτέραν ενωσιν (ένότπτα) μετα­
ξύ έκείνων οί όποίοι είναι άλπθώς άφοσιωμένοι είς τΙιν πίσrIν τών Πατέρων μας. Μέ τά αίσθiιματα
αύτά έπιθυμούμεν απαξ έrι νά σας πλnροφορiισωμεν ότι n Σύνοδος τών 'Επισκόπων τιϊς Ρωσικ/ίς
'Ορθοδόξου 'Eκκlιπσίας έν ΔιασΠΟΡ9 άναγνωρίΖει τΙιν ίσχύν τών 'Επισκοπικών χειροτονιών τού
εύλογnμέvnς μνiιμnς, προκατόχου Ύμών, μακαρίτου Άρχιεπικόσπου Άκακ!ου καί τάς έν συνεχείι;ι.
χειροτονίας έν τ{ί ΊεΡ9 Ύμών 'Εκκλπσίι;ι.. Συνεπώς καί ΛαμΒανομένων ύπ' όψιν διαφόρων άλλων περι­
στατικών, iJ ΆρχIερατικiι Ημών Σύνοδος θεωρεί τΤίν Ίεραρχίαν Ύμών ώς άδελφούς έν Χριστφ έν

.
.
"
,
πλiιρει κοινωνία μεθ' Ιιμων.
Είθε ή εύΛ0γία τού Θεού νά είναι μετά roύ Kλiιρoυ καί τών πιστών τιϊς 'ΕκκΛπσίας Ύμών ίδίως
κατά τάς προσεχείς Ιιμέρας rnς έν σαρκί Γεwnσεως τού Κυρίου Ιιμών καί Σωτnρος 'lnaoD Xρισroϋ.
j
ι;"
Ό Πρόεδρος της Συvόδοu τών 'Επισκόπων
t ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ

Μέλη:

t ΝΙΚΩΝ, Άρχιεπίσκοπος Ούασιγκτώvος καί Φλωρίδος.

t ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Άρχιεπίσκοπος ίΟυ Σικάγου και Ντητρόϊτ.

. t ΒΙΤΑΛΙΟΣ, ΆΡΧJεπίσκοπος Μοντρεάλ καί Καναδα..

. 1 •. ,ο. ~

~ ΑΝΤΩΝΙΟΣ, Άρχιεπίσκοπος τοΟ Λός νAvϊzελες καί Τέξας,

.... ., Γ _

.~. "
ϊ ΑΒΕΡΚΙΟΣ, Άρχιεπίσκοπος Συρακουσών του Τροϊσκυ.

t ΑΝΤΩΝΙΟΣ, Άρχιεπίσκοπος τής Δυίικης Άμερικής κα! του Σάν Φραντσίσκο.

t ΣΑΒΒΑΣ, Έπίσκοπος τού YEντμovϊoν. -'

t ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, 'Επίσκοπος νΕντμοντον.
t ΑΝΔΡΕΑΣ. Έπίσκοπος ίΟυ Ρόκλαντ.
t ΜΥΡΟΣ, Έπίσκοπος τού Μανχάπαν, Μέλος '(ης Συνόδου καί rραμματευς .
. '. ,
:.~ ",'
.~
,~
 Ένότης Πίστεως

~EKKλησιασΤΙKη Διοίκησις - ~Oρθόδoξoς 'Ένστασις*

ην θείαν έκκλησιαστιΚ'ην «ένότητα της Πίστεως»'ύπηρετεί και

ή διοίκησις της 'Εκκλησίας, έν τη δποίq. «πάντα» δέον να γίνων­
ται «ευσχημόνως και κατα τάξιν»2. Συνεπώς, δταν δ ασκών την
έκκλησιαστικην διοίκησιν δεν έργάζηται πρός ένότητα της
Όρθοδόξου Πίστεως (<<έως αν δεχθώμεν πάντες μίαν Πίστιν ε­
χοντες»3), έγκαταλείπει τόν σκοπόν του διοικητικου εργου της
'Εκκλησίας, δεν ένδιαΦέρεται δια την ένότητα ταύτης, και κατα την Ε' Οικου­
μενικην Σύνοδον κρίνεται ώς άδικος και «ασεβής»4. 'Εαν δε και κηρύσση αί­
ρεσιν, τότε πολεμεί «τ11ν ένότητα της Πίστεως»' και καταλύει την ένωσιν τής
'Εκκλησίαςs, ων αληθώς «λύκος, αντι ποιμένος»6, και ψευδοπροΦήτης, ήτοι
ψευδοδιδάσκαλος 7.
Εις την περίπτωσιν ταύτην ή έκκλησιαστικηένότης διασώζεται δια του α­
γώνος «της ορθοδόξουκαι θεαρέστουένστάσεως»8και της κανονικηςαποτει­
χίσεως5. Δια τουτο, «προσέχετε»έντέλλεταιδ Κύριος ήμών 'Ιησους Χριστός,
«από τών ψευδοπροΦητών,οίτινες ερχονταιπρός ύμας ένένδύμασιπροβάτων,
εσωθεν δέ εισι λύκοι άρπαγες»9. τουτέστιν, έαν και δ 'Επίσκοπος μέχρι και
αυτου του Πατριάρχου ακόμη είναι τοιουτος, προσέχετε, «μήτε κοινωνουν­
τες» αυτφ, «μήτε μην (βεβαίως) ώς διδασκάλφπροσέχοντες»,τονίζει δ Πρόε­
δρος της Γ' Οικουμενικής Συνόδου αγιος Κύριλλος Άλεξανδρείας 6. 'Εαν δ
άρχων και ήγούμενος, ήτοι δ ποιμην της 'Εκκλησίας, είναι «πονηρός» «πί­
στεως ένεκεν», λέγει και δ αγιος 'Ιωάννης δ Χρυσόστομος,τότε «Φευγε αυτόν
και παραίτησαι, μη μόνον αν άνθρωπος 11 (είναι), αλλ α καν άγγελος έξ ουρα­
νου κατιων (κατελθών)>> 10. <Ως γράΦει δε και δ Μ. 'Αθανάσιος, «πας άνθρω­
πος» «κολασθήσεται(θα τιμωρηθη), έξακολουθήσαςαπείρω (αμαθεί και κα­
κοδόξφ) ποιμένι και ψευδη δόξαν (γνώμην πίστεως) ώς αληθη δεξάμενος»,έ­
πειδη εχει λάβει «παρα Θεου» την ίκανότητατου «διακρίνειν»τό ψευδος από
της αληθείας!'. <Υπηρετείδε την έκκλησιαστικηνένότηταή στάσις αύτη, καθ'
δτι, ώς λέγει δ αγιος Γρηγόριος δ Νύσσης, της «αίρέσεως αποσχιζόμενοι

- 91 ­

,.,

 Tfi ευσεβείg δια παντός ενραπτόμεθα»12, διατηρούντες «την ένότητα τής πί­
στεως»l. Καί «τότε άρρηκτον» βλέπομεν «τόν τής Έκκλησίας χιτώνα, δταν
άπορραγη τής πρός την αίρεσιν κοινωνίας» 12.
*

Ι
δου διατί ή άποτείχισις, ήτοι ή διακοπη εKKλησιαστι~ής κοινωνίας, προ_
βλέπεται καί ύπό τών Ί. Κανόνων. "Ο πρεσβύτερος, λέγει ό 'Αποστολικός
Κανών, δικαιούται, ίνα, «χωρίς συναγάγη» τους πιστους «και,θυσιαστήριον
ετερον πήξη», «καταΦρονήσας του ίδίου Έπισκόπου», δταν ούτος κατηγο­
ρήται άληθώς δια πτώσιν «εν ευσεβείg και δικαιοσύνη»!3, δηλαδη Όταν ούτος
σΦάληται «περι την ευσέβειαν» και πράττη «παρα τό καθήκον και δίκαιον»,
ώς έρμηνεύει ό κανονολόγος Ζωναρας Ι4. ·0 δε Κανών τής ΠρωτοδευτέραςΣυ­
νόδου όρίζει την άποτείχισιντών 'ΟρθοδόξωνΧριστιανώνεκ τού εν τη Έ κ ­
κλησίg προέδρου, ή~oι επισκόπου κ.λ.π., «πρό συνοδικής διαγνώσεως»,Όταν
ούτος κη ρύσση «δημοσίφ>«αίρεσίντινα παρα τών άγίων Συνόδωντι Πατ~ρων
κατεγνωσμένην»και διδάσκη τq.ύτην «γυμνη τη κεΦαλη επ' εκκλησίας»S. Οί
άΠΌτειχιζόμενοιούτοι πιστοί, «ου μόΥον τη κανονικη εκτιμήσει ουχ ύπόκειν­
ταυ>, δηλαδή δεν τιμωρουνται κανονικώς, «άλλα και τής πρεπούσης τιμής
. ".
1 " τοίς 'Ορθοδόξοις άξιωθήσονται», ήτοι είναι άξιοι εκκλησιαστικής τιμης
'Ορθοδόξου Χριστιανού. «ου γαρ Έπισκόπων, άλλα ψευδοεπισκόπων και
ψευδοδιδασκάλωνκατέγνωσαν, και ου σχίσματι τήν ενωσιν τής Έκκλησίας
κατέτεμον» δια της άποτειχίσεώς των, «άλλα σχισμάτων καί μερισμών τήν
Έκκλησίανεσπούδασανρύσασθαι (να σώσουν)>>5.Δηλαδή, ή ένωσις της Έκ­
κλησίας διασώζεται δια της ενστάσεωςτής άποτειχίσεως.
~. ι

ίναι τοσαύτη ή ίσχυς αυτής τής κανονικής εντολής περι αποτειχίσεως,

ώστε ό επιχειρών αναΤΡΟΠΙ1ν ταύτης ύπόκειται, κατα την ΣΤ' Οίκουμενι­

κην Σύνοδον, είς καθαίρεσιν Τι άΦορισμόν, καθ' Ότι ό Κανόνα «ανατρέπειν ε­
πιχειρών ύπεύθυνος εσται κατα τόν τοιούτον Κανόνα, ώς αυτός διαγορεύει την
επιτιμίαν δεχόμενος»IS. ΣυμΦωνεί δε εν προκειμένφ και τό ίσχυον «Σύνταγμα
τής ·Ελλάδος», τό όποίον όρίζει, δτι ή «Έκκλησία της "Ελλάδος» ύΦίσταται
«τηρούσα άπαρασαλεύτως» «τους ίερους 'Αποστολικους ~αι Συνοδικούς Κα­
νόνας και τας ίερας παραδόσεις» τής 'Ορθοδοξί ας Ι6. Συνεπώς, χριστιανικός
και πολιτικός νόμος της "Ελλάδος δέχονται την ενωσιν της Μιας 'Εκκλησίας
ώς ένότητα της όρθοδόξου πίστεως και ούχι άπλώς ώς ένότητα έκκλησιαστι­
κης διοικήσεως. Συνταγματικώς ή εν ·Ελλάδι «'Ανατολική 'όρθόδοξος Έκ­
κλησία» «είναι εξ όρισμου Μία», λόγφ τής μιας πίστεως του Συμβόλου της
Πίστεως και τής μιας συμΦωνίας πρός ταύτη ν τήν ορθόδοξον πίστιν, όχι μό­
νον τών άπλών πιστών, αλλα και τών άσκούντων την εκκλησιαστικήν διοίκη­
σιν. Μόνον όρθοδόξως διοικοϋντες γίνονται άνεκτο! εν ττι Όρθοδόξφ Έκκλη­
σί~, οί δε καινοτομοϋντες άμετακλήτως άποκηρύσσονται, είτε δια συνοδικής
t
.~ ... διαγνώσεως, είτε δια πρό ταύτης άποτειχίσεως. Καί οϋτω σώζεται ή ένότης

- 92 ­
 -Ι

τής Mι~ς "Αγίας Καθολικής και' Αποστολικής Έκκλησίας. Αί Οικουμενι­

και Σύνοδοι ύπή ρξαν καρπος όρθοδόξου ενστάσεως και άποτειχίσεως, και ε­
πετέλεσαν έργον ένώσεως τής Έκκλησίας δια τής διασΦαλίσεως τής ένότη­
τος τής πίστεως τής Όρθοδοξίας. "Η Ζ' Π.χ. Οικουμενικη Σύνοδος συνεκρο­
τήθη, γράΦουσιν οί μετασχόντες ταύτης Πατέρες, «ίνα τών διεστώτων την
διαΦωνίαν εις συμΦωνίαν μεταγάγωμεν (μεταβάλωμεν) και το μεσότοιχον
άρθfι τής έχθρας και ή άρχήθεν θεσμοθεσία τής Καθολικής Έκκλησίας το
κυρος άπολάβοι»Ι7.

*
Π
· ροβλέπεται, λοιπόν, ύπό τοϋ κανονικοϋ και τοϋ συνταγματικοϋ νόμου ή έν
άποτειχίσει ϋπαρξις Όρθοδόξων Χριστιανών έν "Ελλάδι. Δηλαδή, Όρ­
θοδόξωνΧριστιανών, οίτινες άπετειχίσθησαν εκ του οικείου αύτών Έπισκό­

~~~λ~;~:ι~:~~~ο:~ςπ~~~:;~~,~~~:'§~iκ~;::~;ε~ρ~~ς α~::ιrέ~~~~σ~~~
στικην Ί<:ΟΙ νωνίαν ~ δεν μνη μoνεύ~'υσ{ -τoότo~ς "~ι;,ι' δεν ύποτ(iσσΟ"~~~Ίclς' αό~'~
!
___..•••- -..............- ." •.• ~. '_.,..... _•. " ...... --~.'. -"""'.-. """'.".. ~",,'.' ....... ώ.. __ ., • ~.. '" ".,;;:,_ο, '._~~." ••". ~, • . • -...,- "-.._,"-.'_ • -,_. • _, ,.,_ ..•'" ' ;__•__• ..;...",,_'.'!:',_ ο- •

τούς. Οί.,.;"" δε
_
άποτετειχισμένοι
__
ο\5'[οι δύναΥΤ<Χ:Ι γq, ύφ'ίq,:Η~Υτqι,()~χΙμο_νον
~"'>·'{'~._' '". rn.., ," _'
ώς α­
.. '.
""~t~",.-..., . , '".,.'ΙΥ;"•• -;ι,:'_.;- - . -- . . _~.Iό." r ' , ~""".~" ;' - """... ,~ •.~. .."._·,.. ··~;;·~. (
τομα, άλλα καιώς ενορίαι, η ίερα! μοναί,}l επ~σKoπ~<(,η καΙ σύνοδοι 'Επι- \,

~~όπώ~, μέ!?~EJ2i:~.iΕ~5~,~~i~.~~~2l2μΕ?-~q:i~2ι~σΊQQ.φ.tις:αa\Zl!~=~Χ2­ Ι
\

t<lΕ~η{1~Οί.c:..~_~"",Ι11ς, '..ΡRf}.Q.§ρξ ίqς~.η, εCQς _:ιfjςμ~λ.λΟ~!1.ς,χ.α~g~~~~~.~~ι.κ~~ !

,c:,
QQ~pgόξου~υνόδ~υ.' ήτις θα Kατι;ιδΙKι:i~n τ:ην καινοτομίαν κα! θα κη ρύξιι την
~,~o,~o:~;;ν.'~··"~'''-''''''·'~··· '.,,,-.", . '. <.,"" '. ."'. .., ο., ,"""',....1!i,,' "'-,~", ...', ". '..•'" .. .'."" "''!:''''#\~~'''''~'Ι;'-~·-'" . -"'"

* Άπόσπασμα έκ Γνωμοδοτήσεως τού κ. Άρ. Δελήμπαση ύπό τίτλον «Άποτείχισιςκαι Ί. Μο­

νη η Άστικη Έταιρεία» (σσ. 14, 1986).
(1) 'ΕΦεσ. δ' 13. (2) Α' Κορινθ. ιδ' 40. (3) Ί. Χρυσοστόμου, MPG. τ. 62, στλ. 83. (4) Ε' ΟΙκουμ.
Συνόδου, Μ. τ. 9, σ. 368. (5) ΙΕ' Καν. ΑΒ' Συνόδου. (6) Άγ. Κυρίλλου Άλεξ., Μ. τ. 4, σ. 1096. (7)
Ματθ. ζ' 15. (8) Όσ. Θεοδώρου Στουδίτου, MPG. τ. 99, στλ. 1045. (9) Ματθ. ζ' 15. (10) Ί. Χρυσο­
στόμου, MPG. τ. 63, στλ. 231. (11) Μ. Άθανασίου, ΒΕΠΕΣτ. 33, σ. 214. (12) Άγ. Γρηγορίου Νύσ­
σης, MPG. τ. 44, στλ. 725 -728. (13) ΛΑ' Άποστολικού Κανόνος. (14)Ζωναρά, Ρ.Π.Σ.Κ. τ. Β', σ.
40. (15) Β' Κανόνος ΣΤ' ΟΙκουμ. Συνόδου, και ΛΑ' , Αποστολικού. (16) 30ν ~Αρθρον Συντάγματος
τής Έλλάδος. (17) 'Επιστολής Ζ' ΟΙκουμ. Συνόδου, Μ. τ. 13, σ. 408.

- 93 ­

ψ!' .......
~---- ιιιιιiιιι _

Ή πατριαρχική άπάντησις εΙς τούς άΥιορείτας πατέρας

«ο ύπερασπιστης της Όρθοδόξου Πίστεως

«έστiν αύτο το σώμα της Έκκλησίας, ήτοι αύτος ό λαός»Ι

Ε
είvαι γνωστοv είς τους εύσεΒείς, δΌ IOV παρελθόντα ΔεκέμΒριοv, μετα mv
δειvηv mώσιv τού οίκουμεvικού πατριάρχου κατα τα διαδραμαΌσθένταείς
Βαnκαvόv, και μάλιστα το «συλ/είτουργοv» (6.12.1988)2, ή 'Ιερα Κοιvόmς τού
Άγίου 'Όρους άπέστειλεv έπιστοληv διαμαρτυρίας είς IOV πατριάρχηv ύπο ήμε­
ρομηvίαv 11.12.19883. Ό πατριάρχης άπήντησεv είς τους άγιορείτας διπλωμα­
Όκώς: άποδίδει rilv άvησυχίαv και IOV σκαvδaλισμόv, δσης προ εκλήθη έκ ~ώv
άντορθοδόξωv έvεργειώv του, είς KOKilV πληροΦόρησιv και άξιολόγησιv τώv
σχέσεωv τού πατριαρχείου με τους έτεροδόξους. ΒεΒαιώvει τους άγιορείτας, δΌ
«ή Μήτηρ ήμώv Έκκλησία παραμέvει πάντοτε σταθερά, άκλόvητος και άvαλ­
λοίωτος έπι mV nέIpaV mς πίστεως και της ,Αποστολικης Παραδόσεως». Προ­
τρέπει αύτους vά μη έπηρεΆΖωνται άπο τας Φωvας διαμαρτυρίας, αϊτιvες άκού­
γονται κατα τώv Φιλαιρεnκώv έvεργειώv τού πατριαρχείου, διόΌ αδται «προέρ­
χονται έκ τώv δυvάμεωv τού σκότους και τώv μεθοδειώv τού ποvηρού»! Και
τέλος, «πολ/ηv πικρίαv και. θλίψιv δοκιμάζει, όσάκις Βλέπει mv Άγιώvυμοv
Πολιτείαv ύπεισερχομέvηv είς το εργοv και τας εύθύvας», τού oίKoυμεVΙKoύ
πατριαρχείου!4

1. Έκ mς «'Απαντήσεως τών 'Ορθοδόξων ΠατριαρΧών mς 'Aνατoλiίς πρΟς τον Πάπαν

Πϊον Θ' (1848)>>, έν Ί. Καρμίρπ, Δ.Σ.Μ., τ. Β', σ. 920 [1000] §17, εκδοσις β', Graz ­
Austria 1968.
2. Βλ «'Ορθόδοξος 'Ένστασις Kai Μαρτυρία», άριθ. 9/'Οκτ. - Δεκ. 1987: Πτώσις πίστεως.
. Αί τελευταίαι θεαμαnκαi έvωnκαi ένέργειαι τού πατριάρχου Δπμπτρίου, σ. 197 Κ.έ. Kai
τεύχος ύπ' άριθ. 101Ίαν. - Μαρτ. 1988: 'ΑνοικΠι έπιστολΩ 'Ι. Συνόδου Έvισταμένων
πρΟς τους άπαvταxoύ 'Ορθοδόξους Χριστιανούς, σ. 213 Κ.έ. Βλ έπίσης «'Άγιος Κυπρια­
νός», άριθ. 2211Νοεμ. - Δεκ. 1987: Έγκύκλιος 'Ι. Συνόδου Έvισταμένων προς τους
εύσεβείς 'Ορθοδόξους Χριστιανούς.
3. Βλ ταύmν όλόκληρον έν «'Ορθόδοξος Τύπος», άριθ. 772/15.1.1988.
4. Βλ ταύτην όλόκληρον έν «'Ορθόδοξος Τύπος», άριθ. 788/6.5.1988.

- 243­
 • Ή πατριαΡXlκη άπάντησις εις τους άΥιορείτας πατέρας προκαλεί άλγει­
νην έντύπωσιν είς πάντα εύσεβfι τΑραγε εΙναι αύτη άπάντησις σοβαρο και
εμπρέπουσα εις την Μεγάλην του Χριστου 'Εκκλησίαν, άπευθυνομένη προς τον
Λαον του Θεου τον εχοντα μεγάλως σκανδαλισθη; Μήπως ή ταραχη τών 'Ορ­
θοδόξων εχει προέλθει μόνον άπο συμπροσευχάς Όνας μεθ' έτεροδόξων, αϊτι­
νες βεβαίως και αύται εΙναι <Ιεροκανονικώς κατάκριτοι και κολάσιμοι; 'Ή
προηλθεν άπο το όλον πνευμα πολ/ών και συνεχών ΦιλαιρεΌκών ενεργειών
και δηλώσεων του πατριαρχείου, άνατρεnuκών της Όρθοδόξου Έκκλη­
σιολοΥίας και άναιρεnκών της μακραίωνος αύστηράς και άταλαντεύτου
γραμμης τών 'Ορθοδόξων Πατριαρχείων της 'Ανατολης εναντι τών δεινών
αίρέσεως της Δύσεως και ειδικώς του παναιρεΌκου παπισμου;

• <Η πατριαΡXlκη άπάντησις διέπεται ύπο του έξης άλ/οτρίου πνεύματος:

οί εν Φαναρίφ πορεύονται καλώς και όρθοδόξως. Γνωρίζουν αριστα τι πράτ­
τoυν. Δεν επιδέχονται ΚΡΙΌκην και άμΦισβήτησιν αί ενέργειαί των. Κακώς σκαν­
δαλίζονται οί εύσεβείς, οϊτινες όΦείλουν νο ύποτάσσωνται ανευ άντιλογίας και
να μη άναμιyvύωνται εις τος οίκουμενιστικος δραστηριότητάς των! Είναι' πρόδη­
λος ή εκκόλαψις εις το Φανάριον ένος δευτέρου άλαθήτου και άπολυταΡXlκου
πάπα. ΕΙς πάπας είς την Δύσιν και ετερος είς την ' Ανατολήν!5 ΤQlOutO­
τρόπως άντιτίθεται το πατριαρχείον εις την θεμελιωδεστάστηνΈκκλησιολΟΥΙκην
άρxnν της 'Ορθοδοξίας, την διακηρυΧθείσαν λαμπρώς ύπο τών 'Ορθοδόξων
ΠατριαρΧών της ,Ανατολης εν ετει 1848, οϊΌνες εις την άπάvmσις αύτών προς
πάπαν Πίον Θ Ί συγκαταριθμουντες εις τος «πολυσχιδείς και τερατώδεις
αίρέσεις» τον Παπισμο" και θεωρούντες αύτον ίσοοτάσιον τού ' Αρεια­
νισμού, ελεγον: «Παρ' ήμίν ούτε Πατριάρχαι, ούτε Σύνοδοι εδυνήθησάν
ποτε είσαγαγείν νέα, διόΌ ό ύπερασπιοτης της θρησκείας έοτιν αύτο το
σώμα της Έκκλησίας, ήτοι αύτος ό λαός; όστις εθέλει το θρήσκευμα
αύτου αιωνίως άμετάβλητον και όμοειδες το τών Πατέρων αύτου»6.

• την μεγάλην ταύmν άλήθειαν, τ.ε. όΌ «το σώμα της 'Εκκλησίας, πτοι
αύτος ό λαός», ύπερησπίΖετο πάντοτε την Πίστιν τών 'Αποστόλων και τών Πατέ­
ρων και άπεκήρυπε πατριάρχας και συνόδους λόγφ παρεκκλίσεως εκ της 'Ορ­
θοδόξου 'Αληθείας, θο ίδωμεν εν συνεχείς:ι άναγλύΦως. Παραθέτομεν το κεί­
μενον αύτούσιον και ας γίνουν συγκρίσεις με την σημερινην κατάστασιν, ας

5. ΓράΦει λίαν εύστόχως ό Μητροπολίτης Φλωρίνης κ. Aύγoυστiνoς: «<Ημείς δεν πολε­

μουμεν τον πάπαν δια να έγκαταστήσωμεν ενα άλλον πάπαν έν Φαναρίφ». Και
άλλου: «Πάπας ΈV Ρώμι;ι, άλλiι πάπας και έν Κωνσταντινουπόλει, παρα το συλ/οΥι­
κον σύστπμα διοικήσεως τής 'Ορθοδόξου 'Εκκλησίας, άπεδείχθπ ό 'Αθηναγόρας» (Βλ.
Μητροπολίτου Φλωρίνης Αύγουστίνου, Άvnπαπικά, σσ. 85, 135, Άθήναι 1987).
6. Βλ. Ί. Καρμίρη, Δ.Σ.Μ. ένθ' άνωτ., σσ. 905 [985], 906 [986], 920 [1000], §§ 2,4, 17.

- 244­
 εξαΧθούν τα ανάλογα συμπεράσματα και ας ενεργοποιnθι) ό Λαός τού Θεού
βάσει τών κεκτημένων θείφ δικαίφ δικαιωμάτων του 7 •

***

r ια ηι ν εγγραφη τών τεσσάρων πρώτων Συνόδων στα δίπτυχα τών βυζαντι­

νών λειτουργιών εχομε μια μοναδικη για την ακρίβεια και αύθεντικότητά
της μαρτυρία, που προέρχεται από τα πρακτικα τής Συνόδου που συνεκλήθη τό
536 στην Κωνσταντινούπολη από τόν πατριάρχη Μηνά επι βασιλέως 'Io~στι­
νιανού τού Α '7. Στα πρακτικα τής Συνόδου αύτής ενσωματώνεται ενας «Λίβελ­
λος τών μοναχών πρός την ενδημούσαν σύνοδον»8, που ύπογράΦεται από περισ­
σοτέρους από πενήντα ήγουμένους και εΙναι σύγχρονος τής Συνόδου. Οί ήγού­
μενοι με πολλη ευγένεια, αλλα και με πολλη παρρησία, εκΦράζοντας και τη
γνώμη τών περι αυτους μοναχών, «αξιοϋν» από τη Σύνοδο να επικυρώσει συνο­
δικώς, εγγράΦως και ενυπογράΦως και δια «ευσεβούς τύποφ> τού βασιλέως η)ν
καταχώρηση στα δίπτυχα εκτός τών άλλων και τής μνείας τών τεσσάρων πρώ­
των οικουμενικών Συνόδων: «Τό δε πάντων μέγιστον και πάντας διεγείρον πρός
την όρθοδοξίαν, αιτούμεν ύμάς, δσιώτατοι, δπως και τας κατα καιρόν ύπερ
ευσεβείας συναθροισθείσαςάγίας συνόδους εντεθήναι ταίς αυταίς δέλτοις, του­
τέστι την τε εν NΙKαί~ επιΦωνήσασαν τό αγιον σύμβολον, εν Φ εβαπτίσθημεν
και βαπτίζομεν, και την εν Κωνσταντινουπόλει τούτο κυρώσασαν και την εν
9
ΈΦέσφ δμοίως βεβαιώσασανκαι την εν Χαλκηδόνι ώσαύτως επισΦραγίσασαν•
<Η καταγραφη στα δίπτυχα τών τεσσάρων αυτών πρώτων Συνόδων εΙ χε γίνει
γιά πρώτη Φορά από τόν οικουμενικό πατριάρχη 'Ιωάννη Β' τον Καππαδόκη
στις 16 'Ιουλίου τού ετους 518. Τό γεγονός αυτό επικαλούνται οί ανωτέρω
ήγούμενοι στό λίβελλό τους και επισυνάπτουν σ' αυτόν ενα εΙδος πρακτικού
«δπως εκηρύχθησαν αί σύνοδοι»'Ο (τι «αί τέσσαρες εν τη εKKλησί~ σύνοδοι») ή,
δπως τό όνομάζουν οί ίδιοι, «τας εκβοήσεις παντός τού Φιλοχρίστου λαού και
τας προσΦωνήσεις τας γινομένας εν τη ... άγιωτάτη μεγάλη εKKλησί~ παρα τού
αυτού άγιωτάτου αρχιεπισκόπου και οικουμενικού πατριάρχου»!! (δηλαδη τού
'Ιωάννου). "Αν και δεν λέγεται τίποτα στό πρακτικό αυτό περι κάποιας προετοι­
μασίας τής επεμβάσεως αυτής τού λαού, είναι Φανερό πώς τα γεγονότα δεν ήταν
τόσο απρομελέτητα. Τό επιβεβαιώνει και αύτη 'ή ύπαρξη τού πρακτικού, που
τόσο πιστα αποτυπώνει μ' δλες τις λεπτομέρειές τους τα διατρέξαντα. Τό πρα­

7. Ίω. Φoυvτoύλη, Λειτουργικα Θέματα (26-30), τ. ΣΓ, σ.σ. 63-69, θέμα ύπ' άριθ. 29: Ή
μνήμη τών άγiων Πατέρων mς Β' OiKOυμεVΙKnς Συνόδου στο έορτολόγιο και στην
ύμνογραΦία, Θεσ/κη 1986.
7. J.-D. Mansi, Sacrorum Consiliorum nova et amplissima collectio, τ. 8, σ. 873 - 1162.
8. Mansi, τ. 8, σ. 1050 - 1055.
9. Mansi, τ. 8, σ. 1051.
10. Mansi, τ. 8, σ. 1058 - 1066.
11. Mansi, τ. 8, σ. 1051.

- 245­
κτικο σώζεται στο τέλος τού εγγράΦου των ήγουμένων. Θα το παρακολουθή­
σουμε κάπως λεπτομερέστερα, γιατί σ' αύτό βρίσκουμε την άρχη τής εγγραΦής
των Συνόδων στά δίπτυχα καί στό έορτολόγιο.
• την Κυριακη 15η 'Ιουλίου του έτους 518 ό μόλις άπό τριμήνου (17
Άπριλίου 518) οικουμενικός πατριάρχης 'Ιωάννης ό Β' εισόδευε «κατά τό
σύνηθες» στην άγία ΣοΦία «συν τφ εύαγεί κλήρφ» γιά την τέλεση τής θείας
λειτουργίας. Μεταξυ του «κλήρου» αύτου ύπήρχαν καί άρκετοί επίσκοποι, εκ
των όποίων δώδεκα μνημονεύονται σε άλλη συνάΦεια με τά ονόματά τους.
'Όταν ή είσοδος έΦθασε «περί τον άμβωνα», στό μέσον δηλαδη του ναου, «Φω­
vai γεγόνασιν άπό τοϋ λαοϋ». 'Άρχισαν κάπως ειρηνικά με τους τυποποιημέ­
νους πολυχρονισμους του πατριάρχου καί των βασιλέων (<<πολλά τά έτη του
πατριάρχου») για να έξελιχθοϋν σ' ενα χείμαρρο Φωνών και διαμαρτυριών, που
όλες καταγράΦονται κατά λέξιν στό πρακτικό. Ή άπαίτηση τοϋ λαοϋ ήταν να
έγκαταλείψει ό πατριάρχης την έπαμΦοτερίζουσατακτική του, να άναθεματίσει
τοϋ αίρετικούς, να κηρυχθεί άπερίΦραστα ύπερ τών όρθοδόξων δογμάτων και να
όρίσει σύναξη πρός τιμην της έν Χαλκηδόνι Συνόδου (<<την άγίαν σύνοδον άρτι
κήρυξον, ή άγία σύνοδος άρτι κηρυχθήτω, την σύνοδον Χαλκηδόντος άρτι
κήρυξον, έές σύναξιν τη συνόδφ εές άντικήρυξον»). Δεν έλειψαν Kai άπειλες
δτι «ό μη λαλών» εΙναι Μανιχαίος και «η κηρύσσεις η έξέρχη». Ό πατριάρχης
προσπάθησε νά κερδίσει χρόνο καί ζήτησε πρωτα νά εισέλθει και νά προσκυ­
νήσει τό θυσιαστήριο καί κατόπιν νά άποκριθεί. Νέες Φωνες άναγκάζουν τόν
πατριάρχη νά άνέλθει στόν άμβωνα. Έκεί δμολόγησε μεν πίστη στό σύμβολο
και άνέΦερε ονομαστι τίς τέσσαρες συνόδους των Πατέρων, άλλά δεν άναθεμά­
τισε τους άντιΦρονουντες, ούτε κή ρυξε τη σύναξη πρός τιμην τής συνόδου που
ζητουσε ό λαός. Οί Φωνες έξακολούθησαν «έπι πλείστας ώρας» έντονώτερες
και με πιο συγκεκριμένα αιτήματα: «την σύναξιν τής συνόδου Χαλκηδόνος
άρτι κήρυξον, ούκ άναχωρώ έαν μη κηρύξης, εως όψε ώδέ έσμεν, την σύναξιν
εις την αύριον κήρυξον, την μνημην των πατέρων αύριον κήρυξον, των εν Χαλ­
κηδόνι πατέρων την σύναξιν αύριον κήρυξον, σήμερον εάν κηρύξης αύριον
επιτελείται, ούκ άναχωρώ έαν μη κηρύξης ... ού κατέρχη (άπό τόν αμβωνα) ... έαν
μη λάβω άπόκρισιν εως όψε ώδέ είμι». Ό πατριάρχης προσπάθησε και πάλι νά
επιτύχει άναβολή, λέγοντας ότι θά όριζε τη σύναξη εάν όμως πρωτα είχε τη
σύμΦωνη γνώμη του βασιλέως. Και τοϋτο άπορρίΦθηκε άπό τό λαό, που ήδη
δρκιζόταν στό «αγιον εύαγγέλιον» δτι δεν πρόκειται να Φύγει αν δεν κηρυχθεί ή
σύναξη. ·0 'Ιωάννης κάμΦθηκε. Με τόν διάκονό του Σαμουηλ κήρυξε τη
σύναξη τής 16ης 'Ιουλίου ώς μνήμη τής εν Χαλκηδόνι Συνόδου, άλλά συγχρό­
νως και των τριων πρώτων Συνόδων, τής εν Νικαίq., τής εν Κωνσταντινουπόλει
και τής εν ΈΦέσφ. Kai πάλι ό λαός έπi πολυ έπέμενε Kai άπαιτοϋσε τόν άναθε­
ματισμό τών αίρετικών. Τέλος και αύτό έγινε άπό τον πατριάρχη, άφου πρό­
χειρα ζήτησε τη συναίνεση και των άλλων άρχιερέων, που ήσαν παρόντες.
Αύτη ήταν ή Φάση τής οδυνηρής κυοΦορίας τής πρώτης συνάξεως πρός τιμην

- 246­
 τών άγίων Πατέρων τών τεσσάρων πρώτων Συνόδων τη 15η 'Ιουλίου του σωτη­
ρίου έτους 51812.
• Άπέμεινε ή εξ ίσου επίπονη γέννηση τής έορτής, που πραγματοποιή­
θηκε ύπό παρόμοιες συνθήκες ττιν έπομένη, 16η 'Ιουλίου 518, στη Μεγάλη Έκ­
κλησία τής Κωνσταντινουπόλεως, στην άγία ΣοΦία. Ό όρθόδοξος λαος είχε
ήδη κερδίσει την πρώτη και κύρια μάχη και παρουσιάζεται τώρα άπαιτητικότε­
ρος. Και πάλι άποκλείουν την είσοδο στον άμβωνα και άπαιτοϋν άναθεματισμο
τών αίρετικών κατ' όνομα, διαγραΦή τους άπο τα δίπτυχα και έγγραφη τών
όρθοδόξων Πατέρων και τών τεσσάρων Συνόδων σ' αύτά. Για περισσότερη
άσΦάλεια ζητοϋν να άναγνωσθοϋν τα δίπτυχα άπο τον άμβωνα: «Ευνομίου και
Μακεδονίου τα όνόματα άρτι ταγή, τελείαν έορτην τή εKKλησί~, τους ψευδο­
μάρτυρας Μακεδονίου έξω βάλε, τας τέσσαρας συνόδους εν τοΊς διπτύχοις, ...
τα δίπτυχα τφ αμβωνι, ... τα δίπτυχα άρτι Φέρε ...». Ό 'Ιωάννης εΙχε Φαίνεται
ΠΡOβλέψ€ι τη νέα έπέμβαση του λαου και είχε καταλλήλως προετοιμασθεΊ. Ή
άπάντησή του εΙναι εκτενέστερη άπό τις άπαντήσεις του τής προηγούμενης
ήμέρας, πολυ μελετημένη, άλλα και πάλι διπλωματική. ΌμολογεΊ την πίστη
και την προσήλωση στην παράδοση τών άγίων Πατέρων, τό άπαρασάλευτο
του συμβόλου τής πίστεως και τό θεΊο κύρος τών τεσσάρων Συνόδων, που και
πάλι τις άναΦέρει μία πρός μία. Δεν κάνει όμως λόγο ούτε για τα δίπτυχα, ούτε
και ρητώς άναθεματίζει τους αίρετικούς. Και πάλι νέα θύελλα διαμαρτυριών
άναγκάζει τόν πατριάρχη να ζητήσει χρόνο γιά να συγκαλέσει σύνοδο επισκό­
πων καί, άφου λάβει και τη σύμΦωνη γνώμη του βασιλέως, να προβεί στόν άνα­
θεμdτισμό τών αίρετικών και την έγγραφη τών Συνόδων στα δίπτυχα, για να
γίνουν όλα αυτά, που και ό ίδιος παρουσιάζεται ότι άποδέχεται, «κανονικώς
και μετ' ευταξίας». Τό τι συνέβη μετ α τις δηλώσεις αυτες είναι ευνόητο. ΕΙναι
προτιμότερο όμως να άΦήσουμε τό ίδιο τό κείμεν"Ο να μας τα διηγηθεΊ: «Και
κλεισάντων αύτών (τοϋ λαοϋ δηλαδή) τας θύρας και έπιμενόντων ταίς αύταίς
έκβοήσεσι, λαβων τα δίπτυχα δ άγιώτατος και μακαριώτατος άρχιεπίσκοπος
και οικουμενικός πατριάρχης 'Ιωάννης εκέλευσε τας άγίας τέσσαρας συνόδους
ταγήναι, τών τε εν NΙKαί~ συνελθόντων άγίων πατέρων και τών έν Κωνσταντι­
νουπόλει ώσαύτως συναχθέντων επι Νεκταρίου του τής δσίας μνήμης και τών
έν ΈΦέσφ επι εκβολή Νεστορίου και τών εν Χαλκηδόνι επι εκβολή Ευτυχους
του αυτου δυσσεβους Νεστορίου ... Τότε φωνfι μεγάλη πάντες οί τοϋ λαοϋ ώς έξ
ένός στόματος έβόησαν' <Ευλογητός Κύριος δ Θεός του 'Ισραήλ, ότι επεσκέ­
ψατο και εποίησε λύτρωσιν, τφ λαφ αυτου'. Έπι πολλην δε ώραν άντιΦωνούν­
των έκατέρων τών μερών και ψαλλόντων την ψαλμφδίαν ταύτην, οί ψάλται
επετράπησαν άνελθόντες (στόν άμβωνα) ειπείν τόν τρισάγιον. Και αυτών άρξα­
μένων, πας δ λαός επαύσατο και ύπήκουσε του τρισαγίου. Και μετα την άνά­
γνωσιν του άγίου ευαγγελίου, εξ έθους της θείας λειτουργίας επιτελουμένης,
και τών θυρών κλεισθεισών (του ναου δηλαδή) και του άγίου μαθήματος κατα

12. Mansi, τ. 8, σ. 1058 - 1062.

- 247­

Ι
Ι
:9F: ." ' :J?",",">_'.'f"""'""."!'f1''.,.,...-.~~.~!I!1!'I.""'
Ι
. I.. -~-;::~;:: ... "../.Λ: .:Λ_ ':,!:l= ':""::'-.:'" _. ".: .,_~.Ό,-"~;:::'~:" .'.:.::...;,,-~,:..,"'...."'~~~~"""2:O':"",.;...,:.;~:~;~~~-i;...;. .,5'!,1.':':_--:-'::-:-.~---:7·~~'·'>Σ~..:.;,,;~''­ }..i./,;ι,;.::ι.ΝSΕΞSΙιι!:"::&i!iitiWC!E!t-===tt
τό σύνηθες λεχθέντος (δηλαδη τού συμβόλου), τφ καιρφ τών διπτύχων μετα
πολλής ήσυχίας συνέδραμον απαν το πλήθος κύκλφ του θυσιαστηρίου και
ηκροώντο. Και ώς μόνον έλέχθησαν αί προσηγορίαι τών είρημένων άγίων τεσ­
σάρων συνόδων παρα του διακόνου και τών εν όσίq. μνήμη αρχιεπισκόπων
ΕυΦημίου και Μακεδονίου και Λέοντος, μεγάλη Φωνfι εκραξαν απαντες "Δόξα
σοι, Κύριε'. Και μετα τούτο μετα πάσης εύταξίας επληρώθη συν Θεφ ή θεία λει­
τουργία»13.

• Στό συγκινητικό πραγματικα αυτό κείμενο είδαμε τό χρονικό τής γεν­

νήσεως μιας έορτής πρός τιμην τών τεσσάρων πρώτων οικουμενικών Συνόδων,
μιας έορτής «τής Όρθοδοξίας» πριν από τη γνωστη μεταγενέστερη έορτη τής
νίκης κατα τών εικονομάχων. Με την εγγραφη στα δίπτυχα και με τόν πρώτο
επίσημο έορτασμό επισΦραγίσθηκε ή νίκη τής ορθής πίστεως κατα τών τριαδο­
λογικών και χριστολογικών αίρέσεων και επισημοποιήθηκε ό θρίαμβος τού
ίερού συμβόλου τής Νικαίας - Κωνσταντινουπόλεως. Στους ταραγμένους δυό
αιώνες από τη Σύνοδο τής Νικαίας μέχρι τό 518, με τις αλλεπάλληλες μετα­
πτώσεις και αμΦιταλαντεύσεις, δεν Φαίνεται, τουλάχιστον στην Έκκλησία τής
Κωνσταντινουπόλεως, να γράΦηκαν οί Σύνοδοι στα δίπτυχα η να εΙχαν κάποιο
έορτασμό μνήμης στό έορτολόγιο. Κι αν συνέβη αυτό, θα ήταν πρόσκαιρο και
παροδικό. τα έορτολόγια που σώζονται εΙναι σχετικα πολυ νεώτερα και ~εν μας
διαΦωτίζουν για την εποχη αυτή. Άντίθετα ή μαρτυρία τού κειμένου που εί­
δαμε εΙναι τόσο σαφης και κατηγορηματική: Τό 518 γράΦηκαν για πρώτη
Φορά, τουλάχιστον όριστικά, οί τέσσερις Σύνοδοι στα ίερα δίπτυχα και συστή­
θηκε για πρώτη φορα κοινη γι' αυτες έορταστικη σύναξη την 16η 'Ιουλίου.

13. Mansi, τ. 8, 0.1062 - 1066.

- 248­
 Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ (*)

Α
φού προηγήθησαν με οίκουμενιστικοπνεύμα άποστασίας «η Σύνοδος της
Δ' 'Ιεραρχίας της 'Εκκλησίας της Έλλάδος»
(16-21 Άπριλίου .1923), το «Πα­
νορθόδοξον Συνέδριον της Κωνσταντινουπόλεως» (10 Μαιου - 8 'Ιουνίου
1923) και «η Σύνοδος της Ε' 'Ιεραρχίας της 'Εκκλησίας της Έλλάδος» (24 Δεκεμ­
βρίου 1923 - 2 Ίανουαρίου 1924) και προετοίμασαν «καταλλήλως» το έδαφος
με πρωτεργάτη τον άρχιεπίσκοπο Άθηνών Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, ό
όποϊος συνεργάσθηκε με τον όμόφρονά του Μελέτιο Μεταξάκη και κατόπιν
με τον πατριάρχη Γρηγόριο Ζ', άπεφασίσθη τελικώς η μονομερης και όλεθρία
έπιβολη - έφαρμογη τού νέου ημερολογίου στην Έλλάδα, παρ' δλες τις άνΓΙ­
δράσεις τών άλλων 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών και την έλλειψι πανορθοδόξου
συμφωνίας έπl τού θέματος. .
'Έτσι, την 1 η Μαρτίου 1924 ό Χρυσόστομος Παπαδόπουλος υπέγραψε, ώς
«μόνος έκπροσωπών την Ίεραρχίαν της 'Εκκλησίας της Έλλάδος», οχετικη
«Έγκύκλιον» (Άριθ. Πρωτ. 43011.3.1924) υπερ της καινοτομίας, και την 3η
Μαρτίου 1924 υπέγραψε και άπέστειλε «προς τους Σεβασμιωτάτους '1εράρ­
χας της Αυτοκεφάλου Έκκλησίας της Έλλάδος» οχετικη «Τηλεγραφικη Έντο­
λη» (Άριθ. Πρωτ.43013.3.1924).'6 Ή Β' Κυριακη τ&ν Νηστειών (10/23η Μαρτίου
1924) ήταν η ημέρα που άρχιζε η έφαρμογη της καινοτομίας. 'Εκείνη την
ημέρα έμφανίσθηκε στις έφημερίδες η μνημονευθεϊσα «Έγκύκλιος 4301 i­
? :
1.3.1924» και συγχρόνως δημοσιεύθηκε οχετικο ένημερωτικο «Άνακοινωθέν».17
τα τρία αυτα κείμενα, έργα και στον τύπο και στην ουσία τού μονοκράτορος
άρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, είναι κείμενα παραπλανητικά,
άποκρύπτουν την ίστορικη άλήθεια και άνατρέπουν την 'Ορθόδοξη Παράδο­
σι. "Ας ρίξουμε μια σύντομη ματια στις θέσεις που υποστηρίζουν.

(α) Ή «Έγκύκλιος 430/1.3.1924» όμιλεϊ «περl τού ζωηρώς άπασχολούντος

την Έλληνικην κοινωνίαν ζητήματo~ς τού ήμερολΟΥίου)).

(*) Άναδημοσίευσις τού Κεφαλαίου 7 έκ τού βιβλιαριδίόυ τού Σεβασμιωτάτου 'Ωρωπού & Φυ­

λής κ. Κυπριανού: n είναι οί "Παλαιοημερολογίτες» καί τί έπιδιώκουν. Πύργος Ήλείας 1988.

(16) Βλ. Άρχιμ. Θεοκλήτου Στράγκα. Έκκλησίας Έλλάδος 'Ιστορία .... τ.Β·. σελ. 1246-1249, Άθήναι
1970. Καί Γρ. Εύστρατιάδου, ένθ' όνωτ., σελ. 61 έ.
(17) Βλ. Γρηγορίου Εύστρατιάδου, ένθ' όνωτ., σελ. 69 έ.

-- 18 ­
 Ή έλληνικη κοινωνία δπως ποτε δεν αποσχολήθηκε, και μάλιστα ζωη­
•
ρώς, με τό ζήτημα αυτό. Οί ευσεβείς έΓVώριζαν, δτι τό ήμερολογιακό-έορτο­
λογικό θέμα είχε λύσει οριστικώς ή 'Αγία Έκκλησία μας με Συνοδlκες άποφά­
σεις, Ζήτημα έδημιουργούσαν μόνο οί δυτικόπληκτοι καινοτόμοι και οίκουμε­
νιστές.

(β) Ή «Έγκύκλιος 430/1.3.1924» λέγει, δτι «ο Οίκουμενικός Πατριάρχης

Γρηγόριος Ζ' μετα της περι αυτόν 'Ιεράς Ένδημούσης Συνόδου της Έκκλησίας
Κωνσταντινουπόλεως» άπεφάσισε την άλλαγη «προς πρόληψιν τής περαι­
τέρω δεινής και έπιζημιωτάτης Ήμερολογιακής συΥΧύσεως και άνωμαλίας».

• Είναι ψεύδος δτι υπηρχε σύγχυσις και άνωμαλία μεταξυ τών ευσεβών.
«Περαιτέρω δεινη και έπιζημιωτάτη Γιμερολογιακη σύγχυσις και άνωμαλία»
έπηλθε άκριβώς μετα την καινοτομία τού 1924, οπότε έδιχάσθη ο ευσεβης
λαός, έδιώκοντο άπηνώς οί 'Ορθόδοξοι, έχύθησαν άκόμη και αϊματα ευσεβών
και γενικώς άνεβίωσε ή άντίθεη Είκονομαχία!

(γ) Ή «Έγκύκλιος 430/1.3.1924» υποστηρίζει, δτι «παρεδέχθη» την άλλα­

γη «χάριν τού όρθοδόξου Έλληνικού λαού», διότι «κατέστη άπαραίτητος».

• Πότε ο ευσεβης 'Ορθόδοξος Έλληνικός λαός έδήλωσε την έπιθυμία του

για να μετατραπη άπαραιτήτως ή 'Ορθόδοξος Ήμερολογιακη Παράδοσις;
Ποτέ! Μόνο οί οίκουμενιστες της Έγκυκλίου τού 1920, ο Μελέτιος Μεταξάκης
και ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος έδημιούργησαν θέμα έκ τού μηδενός και
άνεστάτωσαν τους 'Ορθοδόξους, ένεργούντες έτσι «χάριν» τών αίρετικών της
Δύσεως και πιεζόμενοι άπό τις σκοτεινες δυνάμεις, που ήθελαν την διαίρεσι
και άποδυνάμωσι της 'Αγίας Έκκλησίας μας.

(δ) Ή «Έγκύκλιος 430/1.3.1924» άφήνει τεχνηέντως να έννοηθη, δτι το

Οίκουμενικο Πατριαρχείο «άπεδέχθη» άνεπιφυλάκτως «την πρότασιν της 'Ιε­
ράς Συνόδου» της Έκκλησίας της Έλλάδος για την άλλαγή.

• Τό Πατριαρχείο δμως είχε δηλώσει, δτι ή άποδοχη τού νέου ήμερολο­

γίου έπρεπε να γίνη «ύπο πασών τών άδελψών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών» και
ηταν άπαραίτητη «ή άναγκαία δήλωσις τής συναινέσεως Αύτών».18

(ε) Ή «Έγκύκλιος 430/1.3.1924» γράφει, δτι «ή 'Εκκλησία τής Έλλάδος»

«παρεδέχθη» (και ή «Τηλεγραφικη Έντολη 430/3.3.1924» πληροφορεί τους
ίεράρχας της Έλλάδος, δτι ή «'Εκκλησία τής Έλλάδος άπεδέχθη») την ήμερο­
μηνία της έφαρμογης της καινοτομίας.

• Άλλα οί ίεράρχες δεν ευρίσκοντο έξω άπό την άποφασίσασα Έκκλησία

της Έλλάδος! Στην ουσία δηλαδη άλλος άπεφάσισε, ο μόνος υπογράφων
πρόεδρος 'Αθηνών Χρυσόστομος, και οί άρχιερείς έπαιρναν «έντολην» να
έκτελέσουν την άπόφασι! ...

(18) Βλ. τό Πατριαρχικό Γρόμμα ύπ' όριθ. πρωτ. 221/20.1.1924 έν Γρηγορίου Εύστρατιόδου, ένθ'
όνωτ., σελ. 47-50 (έν Άρχιμ. Θεοκλήτου Στρόγκα, ένθ' όνωτ., τ. Β' σελ. 1243-1244, Φέρεται ώς
«όριθ. Σ.Π. 320114.2.1924,,).

- 19­
 (στ) Ή «'Εγκύκλιος 430 / 1.3.1924» (και η οχετικη «Τηλεγραφικη 'Εντο­
λή») ομιλούν περι «διορθώσεως τού 'Ιουλιανού ήμερολΟΥίου».

• Στην πραγματικότητα όμως δεν έγινε «διόρθωσις», άλλα καθιέρωσις

και για την 'Εκκλησία τού παπικού ημερολογίου. Οί ίδιοι πρωτεργάτες της
καινοτομίας ώμολογούσαν, ότι «ή διαφορό μεταξυ» «τού νέου ήμερολΟΥίου
και τού γρηγοριανού είναι τόσον μικρά, ώστε μόνον μετό 877 έτη θό παρατη­
ρηθfι διαφορό ήμερομηνιών», δηλαδή «κατα τό.έτος 2.800»!
Τούτο ύπεστήριξε τό κακόδοξο λεγόμενο «Πανορθόδοξον Συνέδριον έν
KωνσταvτινOυπόλει» έπl Μελετίου Μεταξάκη (10.5.-8.6.1923)19, άλλα και ή «ψυ­
χη» της καινοτομίας, δηλαδη ο μητροπολίτης Βιζύης "Ανθιμος.20

(ζ) Τό «Άνακοινωθεν» λέγει ψευδώς και παραπλανητικώς, δτι «δεν ήτο

δυνατόν βεβαίως τό Οίκουμενικόν Πατριαρχείον, αϊ 'Εκκλησίαι της Έλλάδος
και τής Κύπρου, ίνα άλλα ς όμοδόξους 'Εκκλησίας παραλίπωμεν, ίνα προβώ­
σιν είς πράξιν προσκρούουσαν είς την 'Ορθοδοξίαν. Ούδεμία παρ' 'Ορθοδό­
ξου 'Εκκλησίας διαμαρτυρία ήκούσθη».

• Είναι προφανης ή προσπάθεια έξαπατήσεως τοΟ εύσεβοΟς λαοΟ, την

στιγμη που καμμία άλλη 'Εκκλησία δεν άποδέχθηκε τότε την καινοτομία,
άλλα και έyvώριζε (και το άπέκρυπτε) Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, δτι
όλες άνεξαιρέτως ο; 'Ορθόδοξες Έκκλησίες ησαν άντίθετες πρός την άπόφασι
τής 'Εκκλησίας τής Έλλάδος. ΤοΟτο προκύπτει αβιάστως άπό όσα έλέχθησαν
λίγο πρό της καινοτομίας, δηλαδη κατα την «Σύνοδον της Ε' (Ιεραρχίας της
'Εκκλησίας της Έλλάδος» (24.12.1923 - 2.1.1924). Τότε, τα έγγραφα τών
Πατριαρχείων για τό έορτολογικό δεν ανεκοινώθησαν στην Σύνοδον, άν και
έζητήθη· ό 'Αθηνών έπιμελώς το άπέφυγε. 21 'Αργότερα αναληθώς είπε, δτι δεν
ύπηρχαν τέτοια εγγραφα. 22 Κατόπιν ο ίδιος αύτοαναιρούμενος λέγει, δτι ήσαν
γνωστες οί γνώμες τών Πατριαρχών!22 Άλλα και στην ίδια Σύνοδο ώμολόγησε,
δτι «υπάρχει σ08αρό άντίρρησις» άπό τις κατα τόπους 'Ορθόδοξες 'Εκκλη­
σίες! ...21
(η) Τό «Άνακοινωθεν» παραδόξως λέγει, δτι «ή ενότης τών 'Ορθοδόξων
'Εκκλησιών δεν παρα6λά'ΠΤεται» με την έφαρμογη της καινοτομίας.

• Δηλαδη τό γεγονός, ότι από τό 1924 και έξης δεν συνεορτάζουν δλες
μαζl οί ανα τόν κόσμο 'Ορθόδοξες 'Εκκλησίες τις μεγάλες Δεσποτικες και Θεο­
μητορικες έορτές, άλλα με διαφορα 13 ημερών, δεν είναι «παράβλαψις της
ένότητος» τών 'Ορθοδόξων; Στην ίστορία της 'Εκκλησίας είναι πρωτάκουστο
τό γεγονός, να αποφασίζεται με Συνοδικη απόφασι ό Λατρευτικός διχασμός

(19) Βλ. Πρακτικά καΙ όποφάσεις τού έν Κωνσταντινουπόλει πανορθοδόξου συνεδρίου, 10 Μαίου
- 8 Ίουνίου 1923, σελ. 212-3, έν Κων/πόλει 1923. .
(20) Βλ. Μητροπολίτου Βιζύης Άνθίμου, Τό ήμερολογιακόν ζήτημα, σελ. 95-96, 98, 99, έκ ΚωνΙ
πόλει 1922.
(21) Βλ. Άρχιμ. Θεοκλήτου Στράγκα, ένθ' άνωτ., σελ. 1194, 1146-1149, 1193-1194
(22) Βλ. Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Ήμερολογιακών κατηγοριών έλενχος, σελ. 23, 28, Άθήναι
1937.

- 20­
τών 'Ορθοδόξων! Οί. 'Άγιοι Πατέρες, και μάλιστα τής 'Αγίας Α' Οίκουμενικής
Συνόδου, έπεδίωκαν την ένότητα τών 'Ορθοδόξων, διότι έΓVώριζαν δτι τα
σχίσματα μεταξυ τών Χριστιανών έγίνοντο αίτία για να τους χλευάζουν οί
είδωλολάτρες, οί όποίοι εβλεπαν άλλους Χριστιανους να έορτάζουν και να
τρώγουν, και άλλους να νηστεύουν και να πενθούν. Ό Μ. Κωνσταντίνος,
στην περίφημη έπιστολη που εστειλε στους Έπισκόπους, οί όποίο ι δεν παρευ­
ρέθησαν στην 'Αγία Α' Οίκουμενlκη Σύνοδο, μεταξυ τών άλλων τόνιζε: «••• έ­
στι δεινόν τε και άπρεπες κατα τας αύτας ήμέρας έτέρους μεν έν ταίς νηστεί­
αις σχολάζειν, έτέρους δε συμπόσια συντελείν, και μετα τας τού Πάσχα ημέ­
ρας άλλους μεν έν έορταίς και άνέσεσιν έξετάζεσθαι, άλλους δε ταίς ώρισμέ­
ναις έκδεδόσθαι νηστείαις».23 Άλλα και ό 'Άγιος Έπιφάνιος Κύπρου λέγει
χαρακτηριστικώς, δτι «πρό τού (ΜεΥάλου) Κωνσταντίνου τα σχίσματα ην,
και ην χλεύη, Έλλήνων (είδωλολατρών) λεΥόντων, και χλευαζόντων την έν τΙ]
'Εκκλησίc;x διαφωνίαν ••• ».24 Και σήμερα στις τρείς μεγάλες Έορτες τής 'Αγίας
Πίστεώς μας (Χριστούγεννα, υΑγια Θεοφάνια και Κοίμησι τής Θεοτόκου), άλ­
λοι νηστεύουν και πενθούν, και άλλοι τρώγουν και πανηγυρίζουν, και αύτό
λέγουν οί καινοτόμοι, δτι δεν είναι «παράβλαψις τής ένότητος τών 'Ορθοδό­
ξων Έκκλησιών»! ...
(θ) Λέγει τέλος, για να παραλείψουμε σωρεία άλλων πλανών και κακοδο­
ξιών χάριν συντομίας, τό τραγικό «Άνακοινωθέν», δτι η άλλαγη τού ήμερολο­
γίου «ούδε κάν προσκρούει ούτε είς Δόγμα, άλλ' ούτε είς Κανόνα τινα τής 'Εκ­
κλησίας»•.

• 'Η αλλαγη προσκρούει όπωσδήποτε σε Δόγματα και Κανόνες, για τους

έξής λόγους. Ή 'Αγία Έκκλησία μας πάντοτε τηρούσε τό 'Ιουλιανό Ήμερολό­
γιο ώς 'Εκκλησιαστικό Ήμερολόγιο, «δια τό είναι Πατροπαράδοτον και 'Εκ­
κλησιαστικώς άνέκαθεν κεκυρωμένον».25 Κάθε έπέμβασις (διόρθωσις Γι
συμπλήρωσις Γι αλλαγη) έπι τού Έκκλησιαστικού αύτού Ήμερολογίου εχει
άμεση έπίπτωσι σε δλο τό 'Ορθόδοξο Έορτολόγιο και είδικα στό «Πασχάλιο»,
που είναι ό κυριώτερος ρυθμιστικός παράγοντας τού Έορτολογίοu. 'Έτσι σε
περίπτωσι έπεμβάσεως είναι δυνατόν να συμβούν δύο πράγματα: 1. ''Αν
μεταρρυθμισθή τό 'Ιουλιανό Ήμερολόγιο, πρέπει αναγκαίως να μετακινηθή
- για να προσαρμοσθή στό ημερολόγιο - και τό «Πασχάλιον» τών 'Αγίων
Πατέρων, όπότε όπωσδήποτε αθετούνται και οί «Διορισμοι»1 τού Ilάσχα, οί
όποίοl έφαρμόζονται μόνον με βάσι τό 'Ιουλιανό Ήμερολόγιο. 2. ''Αν μεταρ­
ρυθμισθή τό 'Ιουλιανό Ήμερολόγιο, αλλά για τό Ilάσχα έξακολουθήσεl να
έφαρμόζεται τό 'Ιουλιανό (δπως σήμερα στην Έλλάδα), στην ούσία θα εχουμε
σε χρήσι δύο Ήμερολόγια, με αποτέλεσμα να προκληθή μεγάλη αταξία και
σύγχυσις και ανατροπη τής Πατροπαραδ.ότου θείας τάξεως Έορτών,

(23) Βλ. ΒΕΠΕΣ τ.24, σελ. 153

(24) Βλ. PG τ. 42. στλ. 369, 372.
(25) Βλ. Πατριαρχικήν καί Συνοδικήν Έγκύκλιον πρός όπόσας τός 'Ορθοδόξους Έκκλησίας (1902,
έπί Ίωακείμ η, έν Ί. Καρμίρη, ΔΣΜ, ένθ' όνωτ., σελ. 946ζ.

- 21­
Νηστειών, Τυπικών κλπ. Για τους λόγους αύτους η 'Ορθοδοξία, όταν κατεδί­
κασε τον 160ν αίώνα το νεο παπικο ημερολόγιο, κατεδίκασε ταυτοχρόνως
και κάθε μεταβολη έκκλησιαστικώς στό 'Ιουλιανό ΉμερολόΥΙΟ. Ό άγιώτατος .
Πατριάρχης Άλεξανδρείας Μελέτιος Πηγάς (1590 - 1601) με άκαταμάχητη
άγωνιστικότητα και ίσχυρότατα έπιχειρήματα κατέκρινε το παπικο ημερολό­
γιο, διότι προσέκρουε:
1. Στις διατάξεις της άρχαίας 'Εκκλησίας για την
Έορτη του Πάσχα, 2. Στον Ζ' Άποστολικο Ί. Κανόνα, 3. Στην άπόφασι της
Άγίας Α' Οίκουμενlκης Συνόδου και 4. Στον Α' Ί. Κανόνα της Συνόδου της
Άντιοχείας. Έπομένως προσκρούει στους Ίερους Κανόνας η καινοτομία. Το
παράδοξο είναι ότι ό καινοτόμος άρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Παπαδόπου­
λος άποδεχόταν τις άπόψεις τού ίερού Μελετίου ΠηΥά! ... 26
• 'Αλλα και στα Δόγματα προσκρούει η καινοτομία του νέου Γιμερολο­
γίου: έφ' όσον το νέο διασπά την εορτολογlκη και λατρευτικη ενότητα της 'Εκ­
κλησίας και διαιρεί την 'Ορθοδοξία, δεν προσβάλλει έτσι ευθέως και το Δόγμα
της Μιάς, Άγίας, Καθολlκης και Άποστολlκης 'Εκκλησίας, της Όποίας στοι­
χείο ενότητος είναι «η Λατρεία», 27 και συνεπώς και το Έορτολόγιο και το 'Εκ­
κλησιαστικό Ήμερολόγιο;
Άξιοπαρατήρητο, δτι η «ΜεΥάλη Σύνοδος» που συνήλθε στην Kωνσταvτι­
νούπολι το ετος 1593, παρόντων τών Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως Ίερε­
μίου Β', Άλεξανδρείας Μελετίου Πηγά (άνΤΙΠΡOσωπεύOVΤOς και τον Άντι­
οχείας Ίωακειμ Ζ') και Ίεροσολύμων Σωφρονίου Δ' και σαράντα άκόμη έν
ένεργεί<;χ Άρχιερέων, «άπεβάλετο ταύτην την παράβασιν μάλλον η διόρθωσιν
τού άΥίου Πάοχα (του πάπα Γρηγορίου ΙΓ) ώς έπισφαλή, ώς μη άναΥκαίαν,
ώς άντικειμένην τοίς ίεροίς Κανόσι και ώς πρόξενον πολλών σκανδάλων είς
πάντα τα Χριστιανικα έθνη ... ».28

(26) Βλ Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, 'Ιστορία της 'Εκκλησίας 'Αλεξανδρείας. σελ 628-629. 'Αλε­
ξάνδρεια 1935.
(27) «Καθόσον δ' έν γένει ή λατρεία είναι ή έκφρασις όμα καΙ ή βεβαίωσις της πίστεως, είναι προ­
φανές δτι και ή τήρησις της αύτης λατρείας, εφ' όσον αϋτη στηρίζεται επί δογματικών
βάσεων, είνε ετερον γνώρισμα όμα καί στοιχείον της ένότητος της πίστεως» (Βλ Χρήστου
Άνδρούτσου, Δογματική ... , σελ 274, εν 'Αθήναις 1907).
(28) Βλ. Ί. Δοσιθέου Ίεροσολύμων, Δωδεκάβιβλος, Βιβλίον ΙΑ" Κεφάλαιον Η', σελ 57, έκδοσις Β.
Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1983.

- 22­
'Επί τπ συμπληρώσει 65 έτών
όπό της ήμερολΟΥιακης καινοτομίας τού 1924

«~H ~Iεραρxία όφείλει να έπαναφέρπ

τό Πατροπαράδοτον~Hμερoλόyιoν έν τη Έκκλησίςι»

ατα τό ετος 1935, όπότε τό 'Ακαινοτόμητον Πλήρωμα τής Έκκλησίας

τής 'Ελλάδος τό άκολουθούν τό Πάτριον Έκκλησιαστικόν 'Ημερολό­
γιον άπέκτησεν Έπισκοπικην 'Ηγεσίαν, τους έκ τού νέου ήμερολογίου
προσχωρήσαντας εις αυτό Σεβ. Μητροπολίτας Δημητριάδος Γερμανόν,
πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομον και Ζακύνθου Χρυσόστομον, έκυκλο­
Φορήθη 24σέλιδον τευχίδιον ύπό τών 'Αρχιερέων αυτών λίαν διαΦωτιστικόν, ένημε­
ρωτικόΥ και άξιόλογον με τίτλον «ΔιασάΦησις περi του ζητήματος του Έκκλησια­
στικου 'Ημερολογίου» (' Αθηναι 1935). Έκ του τευχιδίου αυτού δημοσιεύομεν εν
τμήμα (σσ. 19-21), ενθα άναΦέρονται ευστοχώτατα οί λόγοι, οϊτινες έπιβάλλουν τήν
έπαναφοραν του Πατροπαραδότου 'Ημερολογίου εις τήν 'Ορθόδοξον καθ' δλου
Έκκλησίαν. Αί ύπογραμμίσεις απασαι τού τευχιδίου.

***
~Όθεν συνοψίΖοντες τα λεΧθέντα, άναΦέρομεν κατωτέρω τους λόγους δι' ούς
Φρονούμεν, όη ή 'Ιεραρχία όΦείλεl να επαναΦέρι:ι το Πατροπαράδοτον ήμερολόγιον εν
τι) 'Ε κκλησίςι.
Α) Διότι, το νέον ήρερολόΥιον δεν είσήχθη κανονικώς είς το Οίκουμενlκον
Πατριαρχείον (ώς και είς την 'Εκκλησίαν της Έλλάδος), ύΦ' όλης της 'ΙεραρΧίας τού
Θρόνου είς Σύνοδον συνερχομένης και κατα τα 'Ορθόδοξα θέσμια εν 'Αγίφ Πνεύμαη
άποΦαινομένης.
Β) Διότι, το Οίκουρενικον Πατριαρχείον παρεπείσθη ύπο τού Μακαριωτά­
του .Αθηνών, παραστήσαvτoς είς Αυτο, ότι ή προσαρμογη τού 'Εκκλησιαστικού Ήμε­
ρολογίου προς το πολlτικον είναι άπαίτησις τού 'Ελληνικού λαού· και ότι προς ταύτην
προσεχώρησεν απασα ή 'ΙεραρΧία της Έλλάδος.
Γ) Διότι, ή 'Ιεραρχία τής 'Ελλάδος, άποδεχθείσα κατα πλειοψηΦίαν να άκολου­
θήσι:ι εν τφ Ζητήμαη τούτφ την ΓVώμην και την άπόΦασιν τού Πατριαρχείου, ύπενόει
την yvώρην και άπόΦασιν ταύτην τού Πατριαρχείου KανoνικDν και σύμΦωνον
προς τας ΓVώμας και τών λοιπών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών.

- 27­
 Δ) Διότι, ή 'Ιεραρχία, κατa την άπόΦασιν ταύΤΩν, έτηρήθη σκοπίμως ύπό τού
Μακαριωτάτου Προέδρου έν άΥνΌίΥ τών άvτιθέτων άπαντήσεων και Συνοδικών
άποΦάσεων τών άλλων 'Ορθοδόξων άδελΦών 'Εκκλησιών, και διότι ΙΙ1ν άπόΦα­
σιν τούτην ελαβεν ύπο τον δρον να συμΦωνήσουν προς ταύτην και αί αλλαι 'Εκκλησίαι,
εκ τών ών ούκ' ανευ δε το Οίκουμενικον Πατριαρχείον.
Ε) Διότι, πρό της έΦαρμογης του νέου όμερολογίο", έδει ό Μακαριώτατος
να συγκαλέσι;ι έκ νέου την . Ιεραρχίαν καί, άΦού θέσι:ι ύπο κρίσιν Αύτης τας σχετικας
άποΦάσεις και τών αλλων 'Εκκλησιών, να Ζητήσι:ι τελειωτικώς επι της εΦαρμογης τού
νέου ήμερολογιΌυ την κατηγορηματικην και τελεσίδικον γνώμην της 'Ιεραρχίας, και όχι
να θέσι:ι αύτην προ τετελεσμένου γεγονότος.
ΣΤ) Διότι, αί άλλαι 'Ορθόδοξοι 'Εκκλησίαι, ού μόνον δεν άπεδέχθησαν την
όμερολογιακην ταύτην καινοτομίαν, άλλα και διεμαρτυρήθησαν, ώς ό άοίδψος
Πατριάρχης 'Αλεξανδρείας Φώτιος, επιΦυλαχθεις να καταΥΥείλι:ι ταύτην είς σύγκλησιν
Οίκουμενικης Συνόδου.
Ζ) Διότι, ό καινοτομία αύτη, παρ' δλον τον δίίσχυρισμον τών καινοτομησάντων,
δτι το Πασχάλιον διατηρείται αθικτον, επιΦέρουσα σύγχυσιν εις τα της Θείας λατρειας
και τον ενιαύσιον κύκλον τών έορτών και τών νηστειών, θίγει και τον Πασχάλιον
Κανόνα, τον ύπο της Αης Οικουμενικης Συνόδου θεσπισθέντα.
Η) Διόη, ό καινοτομία αύτη, επιΦέρουσα σύγχυσιν εις τα της Θείας λατρείας και
..
τα εργα της Πατρώας ευσεβειας και νηστείας, προσκρούει εις τους 'Εκκλησιαστικους ,
~

Κανόνας, τους άΦορώντας την τάξιν της 'Εκκλησίας και γενικώς την Θείαν λατρείαν,
καθ' ους «εδοξε τοίνυν και τούτο, ωστε την κατα π6.σαν την οικουμένην τού Θεού 'Εκ­
κλησίαν, μιζΊ κατακολουθούσαν τάξει, την νηστείαν επιτελείν» (ΝΣΤ' 'Ι. Κανόνος της ΣΤ'
'Αγ. Oiκουμ. Συνόδου), και μη παρό. τα λεχθέντα ύπο τού 'Αποστόλου Παύλου, κελεύον­
τος: «παρακαλώ δε ύμ6.ς, άδελΦοί, δια τού όνόματος τού Κυριου ήμών 'Ιησού Χριστού,
ϊνα το αύτο λέγητε πάντες, και μη ή εν ύμίν σχίσματα, ήτε δε κατηρτισμένοι εν τφ αύτφ
νοί και εν τι) αύτl) γνώμι:ι» (Α' Κορινθ. α' 10).
θ) Διότι, ό καινοτομία αύτη διασπ(ι την ένότητα της καθόλου 'Ορθοδοξίας
και τών επι μέρους 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών, δια της διαιρέσεως τών Χριστιανών, τούθ'
δπερ διακυβεύει το κύρος της 'Ορθοδόξου Πίστεως και την τιμην και ισχυν της 'Ορθο­
δόξου 'Εκκλησίας.
Ι) Διότι, ό καινοτομία αύτη, συνεπει<;ι της διασπάσεως τών 'Εκκλησιών και διαι­
ρέσεως τών Χριστιανών, προσκρούει και προς το Δόγμα της Μιας Άγίας Καθολι­
κης και 'Αποστολικπς 'Εκκλησίας, ώς και προς mv XρισnαVΙKην Ήθικήν, επ' άθε­
τήσει και αύτης της προσευχης τού Κυρίου ήμών προς τον ουράνιον αύτού Πατέρα:
«Πάτερ CιγIε, τήρησον αύτους εν τφ όνόματί Σου, ώ δέδωκάςμοι, ϊνα ώσιν εν καθως
ήμείς», «ϊνα πάντες εν ώσι, καθως Σύ, Πάτερ, εν εμοι κάγω εν Σοι, ϊνα και αυτοι εν ήμίν
εν ώσιν» (Ίωάν. ΙΖ' 11,21).
ΙΑ) Διότι, το νέον όμερολόγιον κατεδικάσθη έν ταίς Πανορθοδόξοις Συνό­
δοις τών κατ' ,Ανατολας 'Ορθοδόξων Πατριαρχών 1583, 1587 και 1593,
συνελθούσαις εν Κωνσταντινουπόλειεπι Ίερεμίου τού Β' τού Τρανού, εν αίς πλην τών
'Αρχιερέων τού Θρόνου, παρησαν και Μελέτιος ό Πηγ6.ς, Σίλβεστρος 'Αλεξανδρείας
και ΣωΦρόνιος 'Ιεροσολύμων.

- 28­
 18) Διότι, ή μονομερπς και άντικανονικπ είσανωγi1 του νέου ήμερολογίου
όπο Ιινων 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών, άποσχίΖει αύτας τοϋ Καθολικοϋ της 'Ορθοδοξίας
οίκοδομήματος, και Kαθιστ~ αύτος άπέναντι τών άλλων 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών
σχισματικάς, καθ' δ άπεΦάνθη και ή έξ άρίστων νομομαθών και Θεολόγων Καθηγη­
τών του Πανεπιστημίου 'Επιτροπή, ης μέλος έτύγχανε και ό Μακαριώτατος ,Αρχιεπίσκο­
πος Άθηνών, ώς Άρχιμανδρίτης τότε και Καθηγητης τοϊ; Πανεπιστημίου.
ΙΓ) Διότι, ή ήμερoλoyιακn αυτπ καινοτομία θεωρείται όπό τών 'Ορθοδόξων
Πατέρων της 'Εκκλησίας ώς μία τών πολλών καινοτομιών της πρεσβυτέρας
'Ρώμης, πανκόσμιον σκάνδαλον και αύθαίρετος τών 'Εκκλησιαστικών Παρα­
δόσεων καταπάτησις. 'Ως τοιαύτην δε έχαρακτήρησε και ό Μακαριώτατος Άρχιεπί­
σκοπος είς μίαν πραγματείαν του περι ήμερολογίου, δημοσιευθείσαν τό 1918 έν τcρ
«'EKκfιησιαστΙKφ Κήρυκι» Άθηνών, και έν η, σχολιάΖων ό Μακαριώτατοςτην έπιστολην
του 'Ιερεμίου του Β' προς τον Δαπόντε Πρίγκηπα της Ένετίας περl τoG 'EKκλησιασnKoϊ;
Ήμερολογίου, λέγει τα έξης: «'Η έπιoτoλiι αύτη τού Πατριάρχου χαρακτηρίΖει ώς
άριστα την θέσιν, ην εύθvς άμέσως κατέλαβεν ή όρθόδοξος 'Εκκλησία άπέναν­
τι τίiς Γρηνοριανί'ίς τροποποιήσεωςτου ήμερολογίου. Θεωρείται αϋτη ύπ' αύτίiς
(της 'Ορθοδόξου 'Εκκλησίας) ώς μία τών πολλών καινοτομιών της πρεσβυτέ­
ρας 'Ρώμης, 'ΌαΥκόσμιον σκάνδαλον", και αυθαίρετος τών έKκλnσιαστΙKών
παραδόσεων καταπάτησις» (Βλ Άρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Τό'
Γρηγοριανον ήμερολόγιον έν τι) 'AvaΤOAI), έν «'Εκκλησιαστικός Κήρυξ», άριθ. 145/
31.3.1918, σελ 135).
• τι έτι λοιπόν χρείαν έχομεν άλλων μαρτ6ρων προς άπόδειξιν, δο το νέον
ήμερολόνιον είναι άντορθόδοξον και Παπικόν;

Ό Σεβασμιώτατος προ Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης.

Εις το γραΦείον τής οικίας του.

Άθήναι, 'Ιούνιος 1939

- 29­
'Επί τπ συμπληρώσει 65 έτών
όπά της ήμερολΟΥιακης καινοτομίας τού 1924

«Προς άναστήλωσιν τής 'Ορθοδοξίας

και ενωσιν παντος τού 'Ορθοδόξου Χριστεπωνύμου

πληρώματος της 'Εκκλησίας»

μακαριστος ποιμενάρχης τής Έκκλησίας τού Πατρίου Ήμερολο­

γίου πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος (1870-1955) είχε συγγράψει,
μεταξυ τών πολλών όλλων, και μίαν Πραγματείαν, επιγραφομένην
«Προς τους διανοουμένους 'Ορθοδόξους 'Έλληνας», δονουμένην.
άπο τα πλέον άγνα εθνικοθρησκευτικα αίσθΓιματα τού μεγάλου
αυτού άνδρος τής Πατρίδος μας και όμολογητού τής 'Αγίας Πίστεώς μας. Έκ
τής Πραγματείας αυτής άναδημοσιεύομεν τα έν ε'ίδει επιλόγου δώδεκα (Α'-ΙΒ')
έρωτΓlματα, άπευθυνόμενα προς τον καινοτόμον άρχιεπίσκοπον Άθηνών
Χρυσόστομον Παπαδόπουλον. 'Άπασα ι αί υπογραμμίσεις ήμέτεραι. Το πλή­
ρες κείμενον τής Πραγματείας βλέπε εν: Ήλία Άγγελοπούλου - Διονυσίου
Μπατιστάτου, Μητροπολίτης πρ. Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης
Άγωνιστης τής 'Ορθοδοξίας και τού 'Έθνους, Άθήναι 1981, σσ. 45-63.

Τ νοουμένων
ούτων οϊιτως έχόντων, έπαφίεται είς την ευθυδικίαν τών λογίων και δια­
Έλ/ήνων να κρίνωσιν, όψ' ένος μεν την στάσιν και την πολι­
τείαν τού Μακαριωτάτου, όστις όνευ ουδεμιάς σπουδαίας άνάγκης και σοβα­
ρού εκκλησιαστικού και εθνικού λόγου είσήγαγε το παπικον έορτολόγιον εν
τ~ Έκκλησί<;χ προς σκανδαλισμον και διαίρεσιν τών 'Ορθοδόξων Έλ/ήνων,
άνοίξας οϊιτω μίαν πυορροούσαν πληγην είς την καρδίαν τής Έλ/ηνικης Έκ­
κλησίας, και όψ' έτέρου την στάσιν και την πολιτείαν ήμών, οϊτινες άγωνιζό­
μεθα, 'ίνα όρωμεν το αιτιον τού σκανδάλου και της διαιρέσεως, επαναφέρο­
ντες το 'Ορθόδοξον Έορτολόγιον, προς άναστήλς.οσιν της 'Ορθοδοξίας και
ενωσιν παντος τού 'Ορθοδόξου Χριστεπωνύμου πληρώματος της Έκκλησίας.
• Έν ε'ίδει επιλόγου προβάλλομεν είς τον Μακαριώτατον τα έξης ερωτήμα­
τα:

- 47­
 Α) Διατ! αί μετα την πρώτην Οίκουμενικην Σύνοδον, την καθορίσασαν την
έορτην τού Πάοχα την πρώτην Κυριακην μετα την έαρινην πανσέληνον,
ληφθείσης ώς βάσεως της ίσημερίας τού 'Ιουλιανού Γιμερολογίου, αί λοιπαι εξ
Οίκουμενικαι Σύνοδοι δεν προέβησαν είς την διόρθωσιν δήθεν τού λάθους
τού 'Ιουλιανού ήμερολΟΥίου, μολονότι οί Πατέρες έγίνωσκον την πλημμέλειαν
τούτου;
Β) Διατι και μετα ταύτα, δταν ό Πάπας έπειράθη να έπιβάλη το Γρηγορια­
νον ήμερολόγιον και είς την 'Ορθόδοξον 'Εκκλησίαν οί Πατέρες (δια τών
Συνόδων τών έτών 1583, 1587, 1593), έπl Οίκουμενικού Πατριάρχου' Ιερεμίου
τού ΒΊ κατεδίκασαν αύτό, χαρακτηρίσασαι ώς μίαν καινοτομίαν τής πρεσβυ­
τέρας Ρώμης, ώς παΥκόσμιον σκάνδαλον και ώς αύθαίρετον καταπάτησιν
τών θείων και ίερών Κανόνων;
Γ) Διατι ό αύτος Μακαριώτατος άπεφάνθη ώς θεολόγος και ίστορικος είς
την εκθεσιν της προς μελέτην τού ημερολογιακού ζητήματος καταρτισθείσης
ύπο τού Ύπουργείου τών Θρησκευμάτων έπιτροπης, δτι ή μονομερης άπο­
δοχη τού νέου ήμερολΟΥίου ύπο τής Έκκλησίας τής Έλλάδος άποτελεί λόγον
Σχίσματος και ζημιοϊ σπουδαίως και τα έθνlκα συμφέροντα;
Δ) Διατι έπl Οίκ. Πατριάρχου '1ωακειμ τού Γ' απασαι αί Όρθόδοξοι Έκ­
κλησίαι άπέκρουσαν το ΓρηΥοριανον ήμερολόγιον, ώς άντορθόδοξον και άντι­
κανονικόν, πρωτοστατούντος τού Οίκουμενικού Πατριαρχείου;
Ε) Διατι ό 'Αρχιεπίσκοπος είς την έορτην τού Πάοχα έρχεται μαζί μας να
έορτάσι;ι και περιμένει ήμάς δύο Κυριακάς, 'ίνα άνοίξl] μαζί μας το Τριώδιον
και δεν ξεύρει ποϊον Εύαγγέλιον και ποίον Άπόστολον να άναγνώσl] κατα τας
δύο ταύτας Κυριακάς, διότι δεν προβλέπει περl τούτων ό Παοχάλιος Κανών;
ΣΤ') Διατι ό Μακαριώτατος .Αρχιεπίσκοπος άπέκρυψεν άπο την Σύνοδον
τής Ίεραρχίας την διαμαρτυρίαν, ην άπηύθυναν είς Αύτόν, ώς έμνευστην και
πρωτεργάτην της ήμερολογιακης καινοτομίας, ό άείμνηστος Πατριάρχης
'Αλεξανδρείας Φώτιος, χαρακτηρίσας αύτην ώς ΔΟΥματικώς και Κανονικώς
άποκρουστέαν και άπόβλητον;
Ζ) Διατι και με ποϊον δικαίωμα ό Μακαριώτατος προέβη είς την έξαφάνι­
σιν τής νηστείας τών 'ΑΥίων 'Αποστόλων, τούθ' δπερ γίνεται, όταν το Πάοχα
κατα το νέον ημερολόγιον συμπίπτl] κατα Μάϊον, δπως έφέτος;
Η) Διατι παρέβη ό Μακαριώτατος Άποστολικας και Συνοδικας Διατάξεις,
έπενεγκων δια τού νέου ήμερολογίου μίαν σύΥχυσιν είς τον ύπο τού IΙαοχα­
λίου Κανόνος καθορισθέντα ένιαύσιον Κύκλον τών Κυριακών, οϋτως ωστε να
άγνo~ ό 'Ιερεύς, όποίον Εύαγγέλιον να άναγνώσι:l κατα τας Κυριακάς, αϊτινες
άφl]ρέθησαν δια τού νέου ημερολογίου μέχρι της άνοίξεως τού Τριψδίου, να
διαγράφι;l έκκλησιαστικας άκολουθίας και άλλα ς άναβάλι;l;
Ι) Διατι ό Μακαριώτατος να μη δείξι;l μίαν άλληλεΥΥύην και ενα σεβασμον
προς την Υνώμην τών λοιπών Όρθοδόξων Έκκλησιών, και δη τών κατ' άνα­
τολας Πατριαρχών, και έξαιρέτως τού Πατριαρχείου 'Ιεροσολύμων, δπερ
άπεξένωσε τόσων νεοημερολογιτών προσκυνητών κατα τας 'Αγίας ήμέρας
τών Χριστουγέννων και τών Θεοφανείων, καθ' ας έβαπτίζοντο οί προσκυνη­
ταl μετα τού Τιμίου Σταυρού είς τον Ίορδάνην ποταμόν;

- 48­
 ΙΑ) Λιατι ό Μακαριώτατος περιεφρόνησε την άπόφασιν τής Ίεραρχίας,
δπως θέσι;] είς έφαρμογην το νέον ημερολόγιον, άφού συνεννoηθ~ πρώτον
μετα τών λοιπών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών και εν έτος άΡΥότερον άπσ τής
λήψεως της άποφάσεως προςδιαφώτισιν και προπαρασκευην τού 'Ορθοδό­
ξου Έλληνικού λαού;
18) Και τελευταίον, διατι ό Μακαριώτατος δεν έσε6άσθη την ύπσ την προε­
δρίαν Αύτού ληΦθείσαν άπόφασιν της Συνόδου τής Ίεραρχίας, ητις κατεδί­
κασε την χρησιν δύο ημερολογίων υπο Κανονικών 'Ιερέων, ώς πλήττουσαν εΙς
τα καίρια την θρησκευτικην και έθνικην ένότητα τού 'Ορθοδόξου λαοΡ, άπο­
φανθείσα περι τούτου ώς έξης: «Ή παραδοχη δύο τυχον ημερολογίων, έστω
και αν το εν έξ αυτών θεωρηθ~ ημερολόγιον οΙκονομίας και άνοχής, άποτελεί
πληγμα καιριώτατον κατα της θρησκευτικης και έθνlκης ένότητος τού λαού.
Δεν είναι δυνατον η αυτη έορτη να έορτάζηται δις έντος δεκατριών ημερών
υπο τών αυτών λειτουργών, έφ' δσον ούτοι ώς Χριστιανοι και μέλη τής Έλ/η­
νικης 'Ορθοδόξου 'Εκκλησίας είναι υποχρεωμένοι να μετέχουν ψυχικώς άπαξ
εΙς τα τής έορτής. Κατα δε την δευτέραν τυχον έπανάληψιν τής αυτής έορτής
και πανηγύρεως θα έκινδύνευον να λαμβάνουν μέρος μηχανικώς ανευ σεβα­
σμού προς τα τελούμενα, ανευ έσωτερικού θρησκευτικού ψυχισμού»; (Βλ. εγ­
γραφον τής τελευταίας Συνόδου τής 'Ιεραρχίας προς τον Πρόεδρον τής τότε
Κυβερνήσεως) .

Ό Σεβασμιώτατος προ Φλωρίνης μόλις εισήλθε και αναπαύεται

εντός τής οικίας του εκ τής αδίκου εξορίας του

εις τΊΙν Ί. Μ. Ύψηλοϋ Μυτιλήνης.

- 49­
'Επί τπ συμπληρώσει 65 έτών
όπά της ήμερολογιακης καινοτομίας. τού "!~~4

Οί έμπνευσται και πρωτεργάται της καινοτομίας:

«Οί δύο ούτοι Λούθηροι της ~Oρθoδόξoυ ~EKKλησίας»1

ό ζήτημα τοϋ 'Εκκλησιαστικοϋ Ήμερολογίου εχει βαθύτερα

τα αίτια και ελατήριά του. Οί εμπνευσται και πρωτεργάται
το\)του, οίοι ό Πατριάρχης' Αλεξανδρείας Μελέτιοςl και ό
Άρχιεπίσκοπος Άθηνων Χρυσόστομος', στερούμενοι δυσ­
τυχώς βαθέως Όρθοδόξου πνεύματος, έγένοντο εν γνώσει 11
ανεπιγνώστως δργανα ξένων έπιθυμιών και σκοπών δι' ών
έπιδιώκεται ή διάσπασις της ένότητος τών Όρθοδόξων 'Εκκλησιών και της
<Ελληνικης ιδεολογίας από της 'Ορθοδοξίας.

Ι. ΤΟ εν συνεχεί(f δημοσιευόμενον κείμενον άπο,ελει τμημα n;ς θαυμασία.; συγγραΦι1ζ ωιΊ

μακαριστού Μητροπολίτου προ Φλωρίνης κ. Χρυσοστόμου Καβουρίδου (tI955) με ,ίτλο\"
«Τό Έκκλησιαστικόν Ήμερολόγιον ώς Κριτήριον της Όρθοδοξία9). Ή εξ 87 πυκνογραΦημ­
μένων σελίδων συγγραφη αϋτη ώλοκληρώθη την 1114.7.1935 ύπο τού Όμολογητοί) Ίι:ράρχοιι
εν τf! Ί. Movf! Όσίου Διονυσίου εν Όλύμπφ, δπου είχεν εξορισθη ύπο των καινοτόμων, διά
την προσχώρησιν αυτού είς το Άκαινοτόμητον Πλήρωμα τού Πατρφου Έκκλησιαστικου Ή­
μερολογίου. Ή πεΦωτισμένη και λίαν αποκαλυπτικη αϋτη πραγματεία άποτελει. κατα ,ον
Μάρτυρα 'Ιεράρχην, «Άπολογίαν», δι' ής ερευνώνται «τα βαθύτερα ελατήρια του Έκκλησια­
σηκού τούτου ζητήματος», και καταδεικνύεται «όποίαν εννοιαν και σημασία\' εχει τoiJtO διι'ι
την καθόλου Όρθόδοξον Έκκλησίαν και όπόσης ζημίας πρόξενον εγένετο δια την Όι)ΟΙ<ιδο­
ξον Έλληνικην Έκκλησίαν» (σελ. 14). ΤΟ παρατιθέμενον κείμενον περιέχεται εις τάς σελίδας
14-17 της Α' Έκδόσεως τού βιβλίου, αί δε ύπογραμμίσεις, σχόλια, επεξηγή<πις καί εν γένει ε­
πιμέλεια είναι ήμέτερα. Είς το μέλλον θά αναδημοσιευθούν καί ετερα τμήματα λίαν ενδιαΦέρο­
ντα της αυτης συγγραφης.
2. Μελέτιος Μεταξάκης (1871-]935). Έκ χωρίου Παρσας Λασηθίου Κρήτης. Πολυπράγ­
μων, πολυτάραχος, μέγας καινοτόμος καί αναμΦισβητήτως Μασσώνος. Διετέλεσε Μητροπο­

67 ­
 1

• Οί δύο ούτοι Ταγοι τών Όρθοδόξων Έκκλησιών του Πατριαρχείου

Ι

'Αλεξανδρείας και τής Έλλάδος, αμιλλώμενοι εις δόξαν με.ταρρυθμιστου

και συγχρονισμένου Κληρικου\ ανεπέτασαν ελαΦριί. τη συνειδήσει ηΊν ση­
μαίαν τών Έκκλησιαστικών μεταρρυθμίσεων, αρχην ποιησάμενοι από τής
μεταβολής του Έκκλησιαστικου Ήμερολογίου, δπερ άποτελεί ενα των έ­
νωτικων κρίκων των Όρθοδόξων Έκκλησιων και τήν πυξίδα της Θείας
λατρείας και των εργων της Πατρώας Πίστεως και εύσε6είας.

***

Η
ίδέα της είσαγωγης του Γρηγοριανου τιμερολογίου και εν τή Όρθο­
δόξφ ΈKKλησίζl, ώς δήθεν τελειοτέρου, συνεζητήθη πρό τινων ετών
και εις τό Έκκλησιαστικόν Συνέδριον,5 δπερ συνεκάλεσεν εν Κωνσταντι­
νουπόλει ό τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Μελέτιος, και δπερ κακως άπε­

λίτης Κιτίου εν Κύπρφ (1910-1918), Άθηνών (1918-1920), Κωνσταντινουπόλεως (1921-1923)

και Άλεξανδρείας (1926-1935). Έν ετει 1908 εξεδιώχθη ύπό του Πατριάρχου 'Ιεροσολύμων
Δαμιανού από τούς Άγίους Τόπους, όμου μετα του τότε Άρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Παπα­
δοπούλου, δι' αντιαγιοταφικην δραστηριότητα. Ό Κερκύρας Μεθόδιος Κοντοστάνqς (] 942­
1967) είχε γράψει δι' αυτόν: «Άλλ' ό εξ Άγίων Τόπων Φυγας Μελέτιος Μεταξάκης, ό από Κι­
τίου, από Άθηνών, από Κωνσταντινουπόλεως και είτα Άλεξανδρείας, αστατον και άνήσυχον
Φιλαρχίας πνευμα, κακός δαίμων, και από Άλεξανδρείας δεν ωκνησεν είς προσπάθειαν, ϊνα ε­
πιβληθΏ Πατριάρχης 'Ιεροσολύμων» (Βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου - Άνατύπωσις, Έπιμέ­
λεια, Είσαγωγη: Πρακτικά καί ΆποΦάσεις του εν Κωνσταντινουπόλει Πανορθοδόξου Συνε­
δρίου, 10.5-8.6.1923. σελ. δ', ε'. Άθήναι 1982. Βλ. επίσης Παύλου Μοναχού Κυπρίου, Νεοημε­
ρολογιτισμός-Οίκουμενισμός, σελ. 48-59, Άθήναι 1982).
3. Χρυσόστομος Παπαδόπουλος (1868-1938). Έκ Μαδύτου τής Ά. Θράκης. Καθηγητης Πα­
νεπιστημίου Άθηνών (1914-1923), διατελέσας προηγουμένως Διευθυντης τής Σχολής Τ. Σταυ­
ρου 'Ιεροσολύμων, ώς και Ριζαρείου Άθηνών. Φίλος και συνεργάτης του Μελετίου Μεταξά­
κη. μετειχεν εξ άρχής ενεργώς είς την οϋτω λεγομένη ν Οίκουμενικην Κίνησιν (Βλ. Παύλου
Μοναχου Κυπρίου, ένθ' ανωτ., σελ. 59-63. Βλ. και ύποσημ. ύπ' αριθ. Ι 7 του παρόντος αρθρου).
4. Είναι λίαν ενδιαΦέροντα και διαΦωτιστικά τα έξής αναΦερόμενα ύπό του ίδίου 'Ιεράρχου
συγγραΦέως είς ετερον μέρος τής αποκαλυπτική ς πραγματείας αυτου: «ΤΦ οντι, αν ό Πατριάρ­
χης Μελέτιος και ό Άρχιεπίσκοπος Άθηνών Χρυσόστομος, περιοδεύοντες εν ΆμεριΚf! πρός
διάδοσιν ... τών νεωτεριστικών αυτών αρχών μεταξυ τών Όρθοδόξων πληθυσμών, δεν εΦωτο­
γραφουντο με λαϊκην περιβολήν, δεν θά έτόλμα ή Τουρκία του Κεμάλ νά καταργήση τό σεμνόν
και τετιμημένον ράσον τών Κληρικών, καί να αντικαταστήση τουτο διά λαϊκής" ρετινγκότας"
με την όποίαν παρουσιάζονται ό Μελέτιος καί ό Χρυσόστομος είς την είρημένην Φωτογρα­
Φίαν» (Βλ. Τό Έκκλησιαστικόν Ήμερολόγιον ώς Κριτήριον τής Όρθοδοξίας, σελ. 57. ύπο­
γραμ. ήμ. «Ρετινγκότα», riding coat: ένδυμα. σακκάκι, επανωΦόριον ίππασίας).
5. Πρόκειται περι του αυτοανακηρυχθέντος (Γ" Συνεδρία, Ι 8.5. 1923) «Πανορθοδόξου Συνε­
δρίοω>. συνελθόντος εν ετει 1923 (10 ΜαίΌυ-8 'Ιουνίου), περί ού βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστά­
του, ενθ' ανωτ. Καλην σύντομον κριτικην θέσιν εναντι τών του «Πανορθοδόξου Συνεδρίου»
βλ. Γρηγορίου Ευστρατιάδου, Ή πραγματικη αλήθεια περί του Έκκλησιαστικου Ήμερολο­
γίου. σελ. 5- 10. Άθήναι 1929.

- 68­
κλήθη πανορθόδοξον,6 διότι δεν αντεπροσωπεύθησαν έν αι)τφ, παρα μόνον
τρείς αυτοκέΦαλοι Όρθόδοξοι Έκκλησίαι, ητοι ή της Έλλάδος, ή της
Σερβίας, και ή της Ρουμανίας, τών δύο τούτων τελευταίων μάλιστα αντιπρο­
σωπευθεισών, o~χι δια Κληρικών, αλλα δια λαϊκών αντιπροσώπων.?

6. Άκόμη και ή καινοτόμος νεοημερολογιτικη 'Εκκλησία τής Έλλάδος εις την «Είσήγη­
σι ν» αυτής «πρός την Πανορθόδοξον Μεγάλην Σύνοδον» παραδέχεται, δτι «παρ' δτι είχε
προηγηθή συζήτησις επι τής δυνατότητος μεταβολής και πολλαι Όρθόδοξοι 'Εκκλησία ι εί­
χον καταλήξει εις - άμΦι6όλου κύρους - συμπεράσματα και αποΦάσεις, ατυχώς δμως ή μετα­
βολη δεν εγένετο μετα μελέτην και προπαρασκευήν, άλλα κατ' έπήρειαν έξωθεν κυρίως παρα­
γόντων»' και «εχαρακτηρίσαμεν τα συνέδρια ταύτα ώς άμΦι6όλου κύρους α) λόγφ ποσοστού
συμμετοχής τών Όρθοδόξων 'Εκκλησιών. Συνήθως μετείχον μόνον δύο 11 τρείς! ... β) λόγφ ι­
διότητος και άρμοδιότητος τών εις αυτα λαβόντων μέρος αντιπροσώπων (Γερουσιασταί, Καθη­
γηται αστρονομίας κλπ.), γ) λόγφ τών ευκόλων αποΦάσεών των (θραύσις συνεχείας έβδομάδος,
αποδοχη κοινου έορτασμού του Πάσχα εις σταθεράν τινα Κυριακην τού Άπριλίου κλπ.»)) (Βλ.
Έκκλησίας τής Έλλάδος, Τό Ήμερολογιακόν Ζήτημα, σελ. 7-8, Άθήναι 1971, ύπογραμ. ήμ.).
Παραδόξως ό Καθηγητης Άντ. Παπαδόπουλος γράΦει: «για πρώτη φορα στόν αιώνα μας συν­
ήλθαν οί όρθόδοξες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη και εγινε τό Α' Πανορθόδοξο Συνέ­
δριο))!,!! (Βλ. Άντ. Παπαδοπούλου, Μαρτυρία και Διακονία τής Όρθοδοξίας σήμερα, Οικουμε­
νικα 1, σελ. 27, Θεσσαλονίκη 1983). • Παραπέμπομεντόν κ. Καθηγητην και δσους ενδια­
Φέρονται δια την ίστορικην αλήθειαν εις την λίαν διαΦωτιστικην- συντριπτικην KυριoλεKΤΙ~
κώς, δσον αΦορά τόν άντορθόδοξον χαρακτήρα αυτού - αναφοραν και κριτικην του οϋτως
αυτοανακηρυχθέντος «Πανορθοδόξου Συνεδρίοω) 8 εν Παύλου Μοναχου Κυπρίου, ενθ' ανωτ.,
σελ. 68-82' 8 επίσης Ά. Δ. Δελήμπαση, Πάσχα Κυρίου, σελ. 667-674, Άθήναι 1985, ενθα συμ­
περασματικώς γράΦεται: «Οϋτως, ή εΦαρμογη τής έορτολογικής καινοτομίας του "Συνεδρίου"
δχι μόνον δεν ύπήρξε πανορθόδοξος, αλλα Kai άντεκρούσθη σχεδόν πανορθοδόξως))' 8 επίσης
Μητροπολίτου Κασσανδρείας ΕΙρηναίου (tI945), «Ύπόμνημα εις την 'Ιεραν Σύνοδον Τής 'Ιε­
ραρχίας τής Έλλάδος, συγκληθείσαν τη 14η 'Ιουνίου 1929,..)), σελ. 19-21, §Δ, και έξής §§Ε'­
ΣΤΌ 8 'Ιδιαιτέρως συντριπτικη μαρτυρία δια τό ανύπαρκτον κυρος του δήθεν Πανορθοδόξου
Συνεδρίου του 1923 διασώζεται - ευτυχώς - είς τά Πρακτικα τής ΙΖ' 'Ιεραρχίας τής 'Εκκλη­
σίας τής Έλλάδος (1.10.1937), δπου δ Μητροπολίτης Κασσανδρείας Είρηναίος, ύπερασπίζων
τό Πάτριον 'Εκκλησιαστικόν Ήμερολόγιον, Φέρεται ειπών, μεταξυ άλλων, δτι είς την «Διορ­
θόδοξον Σύνοδον» εν Άγίφ 'Όρει (1930), δ Άντιπρόσωπος τής Σερβικής Έκκλησίας Μητρο­
πολίτης Άχριδων Νικόλαος «τότε μόνον εδέχθη να παρακαθήση εν τη Συνόδφ ή αντιπροσω­
πεία τής Έκκλησίας τής Σερβίας, δταν εδηλώθη δτι ή Διορθόδοξος Σύνοδος του Άγίου 'Ό­
ρους ουδεμίαν σχέσιν εχει πρός τό Πανορθόδοξον συνέδριον της Κωνσταντινουπόλεως: τό ό­
ποίον άπεΦάνθη όριστικώς περi της διορθώσεως του ήμερολογίου. 'Άλλως οί Σέρβοι θα κατεδί­
καζον τό Οικουμενικόν Πατριαρχείον)) (Βλ. ' Αρχιμ. Θεοκλήτου Στράγκα, Ε.Ε.Ι., τ. 3, σελ.
2.140. Ή «Διορθόδοξος ΣύνοδΟζ)) είναι ή γνωστη «Διορθόδοξος Προκαταρτικη Έπιτροπψ),
ητις συνήλθεν εν' Αγίφ 'Όρει ('Ι. Μονη Βατοπεδίου, 8-23 'Ιουνίου 1930), πρός προπαρασκευην
τής συγκλήσεως Πανορθοδόξου Προσυνόδου εν Άγίφ 'Όρει τη 19.6.1932 Κυριακη Πεντηκο­
στής Βλ. Ίω. Ν. Καρμίρη, ΔΣΜ, τ. Β', εκδ. β' σελ. 979-980). Ή μαρτυρία αυτη είναι όντως
συντριπτική, διότι ό Μητροπολίτης Άχρίδος Νικόλαος Βελιμίροβιτς (tI956), δ άπό Ζίτσας,
διεκρίνετο δια την ύψηλήν άγιότητα, μόρΦωσιν και κοινωνικην δράσιν αυτου και δπωσδήποτε
εξέΦραζε τό Όρθόδοξον δέον ( Βλ. Άρχιμ. Ήλία Μαστρογιαννοπούλου, Θεολογικές Παρου­
σίες, σελ. 68-72, Άθήναι 1986). Ό Όμολογητης 'Ιεράρχης ΠΡο Φλωρίνης Χρυσόστομος, άνα­
Φερόμενος εις τό γεγονός αυτό εν . Αγίφ 'Όρει, διασώζει την λίαν διαΦωτιστικην μαρτυρίαν,

- 69­
 Ι

• Έν τφ Συνεδρίφ τούτφ, έν ίΟ ελαμπον διά της άπουσίας αύτών αί άλ­

Ι

λαι Όρθόδοξοι Έκκλησίαι, και δη τα τρία Πατριαρχεία της Άνατολης, ή­

τοι τής Άλεξανδρείας, τής Άντιοχείας και τών Ίεροσολύμων,s ενεκρίθη
κατ' αρχην όλως άμελετήτως ή εισαγωγη του Γρηγοριανου ήμερολογίου εν
τη Όρθοδόξφ θεί~ λατρεί~.

δτι «οί άντιπρόσωποι τών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών Σερβίας καί Πολωνίας, εχομένων στερρώς
τού Πατροπαραδότου 'Εκκλησιαστικού ήμερολογίου, θεωροϋντες κατ' ούσίαν σχισματικούς
τούς άντιπροσώπους τών καινοτομησασών εν τφ ήμερολογιακφ ζητήματι 'Εκκλησιών, άπέστερ­
ξαν ύπό την αυστηράν εννοιαν της όρθοδόξου αυτών ίδιότητος, νά συμπροσεύχωνται μετά σχι­
σματικών' και ύπό τό πρόσχημα τής ξενογλωσσίας, εζήτησαν παρα τής Ί. Μονής Βατοπεδίου
δια την κατ' ιδίαν αυτών προσευχην τό παρεκκλήσιον τής Παραμυθίας»! (Βλ. τευχίδιον: Τών
Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών τής ΑύτοκεΦάλου 'Ορθοδόξου 'Εκκλησίας τής Έλλάδος Δη­
μη τριάδος Γερμανού, πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου και Ζακύνθου Χρυσοστόμου, ΔΙΑΣΑ­
ΦΗΣΙΣ περι τού ζητήματος τού 'Εκκλησιαστικού Ήμερολογίου, σελ. 6, 'Αθήναι 1935).
7. Κατ' άκρίβειαν ή σύνθεσις τής «Έπιτροπής τών 'Ορθοδόξων 'Εκκλησιών» ήτο ή έξής:
α) Άντιπρόσωποι 'Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως: ό Μητροπολίτης Κυζίκου κ. Καλλίνικος
και ό ΚαθηγηηΊς τής Θεολογίας εν τη Χάλκη κ. Βασίλειος 'Αντωνιάδης β) 'Εκκλησίας Ρω­
σίας: οί παρεπιδημούντες εν Κωνσταντινουπόλει 'Αρχιεπίσκοποι Κισνοβίου και Χοτ'ίνης κ.
'Αναστάσιος (ΓκριμπανόΦσκυ, άνήκων εις την Σύνοδον τού Κάρλοβιτς τών Ρώσων τής Δια­
σποράς και είτα γενόμενος δεύτερος Μητροπολίτης αυτής, 1934-1964, διαδεχθείς τόν Κιέβου
Άντώνιον Χραποβίτσκυ, tI936), Άλεουτίδων Νήσων καί Βορείου Άμερικής κ. 'Αλέξανδρος
(ΝεμολόΦσκυ, είτα ΆρχιεπίσκοποςΒρυξελλών καί Βελγίου, 1936-1960), (<<κατ' αύτεπάΥΥελτον
πρόσκλησιν αύτών άπό μέρους της 'Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως», τ. ε. «ούχί άπ' ευθείας»
και oυσί~ άντιπρόσωποι τής Ρωσίας)' γ) 'Εκκλησίας Σερβίας: ό Μητροπολίτης Μαυροβουνίου
καί Παραθαλασσίας κ. Γαβριήλ, (είτα Πατριάρχης Σερβίας, t1952) και ό Καθηγητης Μαθημα­
τικών και Μηχανικής εν Βελιγραδίφ Δρ. Μιλούτιν Μιλάνκοβιτς δ) 'Εκκλησίας Κύπρου: ό
Μητροπολίτης Νικαίας κ. Βασίλειος (είτα Οικουμενικός Πατριάρχης, 1925-1929)' ε) 'Εκκλη­
σίας Έλλάδος: ό Μητροπολίτης Δυρραχίου κ. 'Ιάκωβος (Νικολάου. Δυρραχίου άπό τού 1911,
είτα Μυτιλήνης, 1925-1958)' στ) 'Εκκλησίας Ρουμανίας: ό 'Αρχιμανδρίτης 'Ιούλιος Σκριμπάν
και ό Γερουσιαστης κ. Πέτρος Δραγγίτς (Βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου, ενθ' άνωτ., σελ. 11­
12).
8. Πατριάρχης Άλεξανδρείας ήτο τότε ό πολύς Φώτιος (Περόγλου, 1835-1925), Ά ντιοχείας
ό Γρηγόριος Δ' (Χαδδάδ, 1906-1928. «Μετα μακραν άμΦιταλάντευσιν, εις τας τελευταίας του
ήμέρας, εισήγαγε τό νέον ήμερολόγιον», βλ. Θ.Η.Ε., τ.
4, στλ. 751). 'Ο 'Ιεροσολύμων Δαμιανός
(1897-1931) άπέστειλεν εις τό «Πανορθόδοξον Συνέδριον» τηλεγράΦημα, δι' ού εδήλωσεν:
«... άντικατάστασις Ήμερολογίου Έορτολογίου 'Εκκλησίας ουδόλως συμΦέρει ου τε γενήσεται
δεκτη ύπό ήμετέρου Πατριαρχείου, καθότι τίθησιν ήμας είς λίαν μειονεκτικην θέσιν εν Πανα­
γίοις Προσκυνήμασιν εναντι Λατίνων» (Βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου, ενθ' άνωτ., σελ. 69,
ύπογραμ. ήμ.). Δια την άπουσιάζουσαν σχισματικην 'Εκκλησίαν Βουλγαρίας έδωσε «μαθήμα­
τα» πρός τούς συνέδρους περι «εκκλησιαστικής κοινωνίας και ένότητος, ύπεράνω τού εθνι­
σμού, ύπερεθνικής», ό παρευρεθείς εις την Ε' Συνεδρίαν (23. 5. 1923) τού «Πανορθοδόξου Συν­
εδρίου» «ό σοΦός ίεράρχης της' Αγγλικανικης 'Εκκλησίας επίσκοπος τέως ΌξΦόρδης Σεβ. Go­
re», κατα Πατριάρχην κ. Μελέτιον!... (Βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου, ενθ' άνωτ. σελ. 66, 86,
ύπογραμ. ήμ.).

-70 ­
 • Λέγω δέ άμελετήτως διότι, αν εμελέτων καλώς το ζήτημα θα έβλεπον,
δτι τούτο κατεδικάσθη ώς αντορθόδοξον ύ.πΟ Πανορθοδόξων Συνόδων, συγ­
κροτηθεισών εν Κωνσταντινουπόλει εν έτεσι 1583,1587 και 1593,9 επι οι­
κουμενικού Πατριάρχου Ίερεμίου τού Β '10 χαρακτηρίσαντοςτούτο, ώς και
εν τφ προλόγφ ημών είπομεν, ώς μίαν καινοτομίαν της πρεσβυτέρας Ρώμης,
ώς παγκόσμιον σκάνδαλον, και ώς αυθαίρετον καταπάτησιν τών θείων και
'Ιερών Κανόνων.Ι!

• Έπίσης, αν εμελέτων καλώς το εκκλησιαστικον τούτο ζήτημα θα έ­

βλεπον, δτι το Γρηγοριανον ημερολόγιον κατεκρίθη και ύΦ' δλων τών Συν­
όδων τών 'Ορθοδόξων Έκκλησιών κατα την ανακίνησιν τού ζητήματος
τούτου και ύπο τού Οικουμενικού Πατριάρχου Ίωακειμ τού Γ'Ι2 και ών τας
απαντήσεις προς το Οικουμενικον Πατριαρχείον εξεθέσαμεν εν τfι εντύπφ
«Διαμαρτυρίφ> ημών προς τας 'Ορθοδόξους Έκκλησίας.l'

9. Βλ. Άθανασίου Κομνηνού Ύψηλάντου, τα μετα την 'Άλωσιν, σελ. 111,113,114, εν Κων­
σταντινουπόλει 1870' 'Ιερού Δοσιθέου 'Ιεροσολύμων, Δωδεκάβιβλος, Βιβλίον ΙΑ', ΚεΦάλαιον
Η', σελ. 57, Β. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1983- Μελετίου Άθηνών, Έκκλησιαστικη 'Ιστο­
ρία, τ. Γ, σελ. 402,408, εν Βιέννη 1784' Διδυμοτείχου Φιλαρέτου ΒαΦείδου, Έκκλησιαστικη
'Ιστορία, τ. Γ, Μέρος Α', σελ. 124-125, εν Κωνσταντινουπόλει 1912' Κ. Ν. Σάθα, ΒιογραΦι­
κόν σχεδίασμα περί τού Πατριάρχου 'Ιερεμίου Β', σελ.
91-92, εν Άθήναις 1870.
10. 'Ιερεμίας ΒΌ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ό επικληθεις Τρανός (1536-1595). Έ­
γεννήθη εν Άγχιάλφ. ΕΙς εκ των μεγαλυτέρων Οικουμενικών Πατριαρχών μετα την 'Άλωσιν.
Έπ' αυτου ίδρύθη τό Ρωσικόν Πατριαρχείον (1589,1593). Θεωρείται ώς «αριστα έκπροσωπήσας
τήν Όρθόδοξον Καθολικην 'Εκκλησίαν εναντι τών έτεροδόξων)), γνωστότατος δε δια την
σπουδαιοτάτην δογματικην αλληλογραΦίαν μετα των Λουθηρανών Βυρτεμβεργίων θεολόγων
του Πανεπιστημίου της Τυβίγγης. Έπί της πατριαρχείας αυτού άπέκρουσε τό Γρηγοριανόν ή­
μερολόγιον, «έπανειλημμένως κατακρίνας την Γρηγοριανην μεταρρύθμισιν, και δη δια της
άπό 28 Νοεμβρίου 1583 κοινης μετ α τού Πατριάρχου Σιλβέστρου (σ. ήμ. Άλεξανδρείας) συνο­
δικης εγκυκλίου και έτέρας πρός τόν Κωνσταντίνον Ostrogski, δι' επιστολης του από Φε­
βρουαρίου 1583 πρός τόν πρίγκιπα τών Ένετών Νικόλαον Δαπόντε, δι' επιστολης του πρός
τους εν Τυβίγγη Διαμαρτυρομένους άπό Σεπτεμβρίου 1589 εκ Μολδοβλαχίας, δι' όμοίας πρός
τόν εν Βενετίq μητροπολίτην ΦιλαδελΦείας Γαβριηλ Σεβηρον από 7 'Ιουλίου 1590, ώς και δι'
αποΦάσεως της εν Κωνσταντινουπόλει συνελθούσης τό 1593 Συνόδου» (Βλ. Θ.Η.Ε., τ. 6, στλ.
781, ύπογραμ. ήμ.).

11. Ό τότε αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, κρίνων επαινετικως την Έπιστο­

λην 'Ιερεμίου Β' Κωνσταντινουπόλεως πρός τόν Δόγην της Ένετίας κ. Νικόλαον Νταπόντε,
γράΦει τα έξης: «Ή επιστολη αϋτη τού Πατριάρχου χαρακτηρίζει ώς αριστα την θέσιν, ην ευ­
θυς άμέσως κατέλαβεν ή Όρθόδοξος 'Εκκλησία άπέναντι τής Γρηγοριανής τροποποιήσεως τού
ήμερολογίου. Θεωρείται αϋτη ύπ' αυτης ώς μία τών πολλών καινοτομιών τής πρεσβυτέρας Ρώ­
μης, .. παγκόσμιον σκάνδαλον", και αυθαίρετος τών έκκλησιαστικών παραδόσεων καταπάτη­
σις» (Βλ. Άρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, Tq Γρηγοριανόν ήμερολόγιον εν τη
Άνατολfl, εν «Έκκλησιαστικός Κήρυξ», αριθ. 145/31.3. 1918, σελ. 135, ύπογραμ. ήμ.). την
Έπιστολην τού Πατριάρχου 'Ιερεμίου Β' πρός τόν Δόγην βλέπε εν Κ. Ν. Σάθα, ενθ' ανωτ.,
σελ. 26-28.

- 71­
 • "Αν, λέγομεν, οί αντιπρόσωποι του Συνεδρίου τούτου εμελέτων πάντα
ταύτα, δεν θα έτόλμων μονομερώς να λάβωσιν αντίθετον απόΦασιν περι
του Έκκλησιαστικου Ήμερολογίου.

***

Ε
κείνο, δπερ καθιστά ϋποπτον τΊιν σύγκλησιν του Έκκλησιαστικου τού­
του Συνεδρίου είναι, δτι παρεκάθησαν εν αύτφ Kai δύο κληρικοi έτερο­

12. 'Ιωακείμ Γ. Δημητριάδης. Έγεννήθη εν Κωνσταντινουπόλει εν ετει 1834. Ό μέγιστος

τών μετα την 'Άλωσιν Οικουμενικών Πατριαρχών. Διετέλεσε Πατριάρχης τό πρώτον 1878­
1884, καί τό δεύτερον 1901-1912. Αί Έγκύκλιοι αυτού τών ετών 1902 καί 1904 αποτελούν δείγ­
ματα σαφη Οικουμενιστικης επιδράσεω; δια πρώτην φοραν τόσον επισήμως, είναι πρόδρομοι
τής Έγκυκλίου τού 1920 (Βλ. Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Τσέτση, Ή συμβολη τού ΟΙ­
κουμενικού Πατριαρχείου στην ϊδρυση τού Παγκοσμίου Συμβουλίου τών Έκκλησιών, σελ. 3Ι
έξ., 51, Κατερίνη 1988).
13. Ό Όμολογητης 'Ιεράρχης εννοεί τό εκ 32 σελίδων τευχίδιον, ού η ταυτότης Τών Σε­
βασμιωτάτων Μητροπολιτών της ΑυτοκεΦάλου Όρθοδόξου Έκκλησίας της Έλλάδος Δημη­
τριάδος Γερμανού. πρώην Φλωρίνης Χρυσοστόμου καί Ζακύνθου Χρυσοστόμου. Διαμαρτυρία
πρός τας Όρθοδόξους Έκκλησίας επί τή μονομερεί καί αντικανονική εισαγωγή τού νές>υ ημε­
ρολογίου, Άθηναι 1935. Εις τας σελίδας 10-13 περιέχονται τμήματα εκ τών απαντήσεων τών
Όρθοδόξων Έκκλησιών 'Ιεροσολύμων, Ρουμανίας. Σερβίας, Μαυροβουνίου καί Ρωσίας. Πα­
ραδόξως παραλείπεται η αναφορα εις την απάντησιν καί τήςΈκκλησίας της Έλλάδος, ητις
με Πρόεδρον της Ί. Συνόδου τόν Άθηνών Θεόκλητον εγραφεν, δτι τό «απ' αιώνων εν τη ήμε­
τέρ~ Όρθοδόξφ Έκκλησίφ> κρατούν ημερολόγιον «θρησκευτικής καί θεολογικής σπουδαιότη­
τος μετέχει τοσουτον μόνον, καθ' δσον μετ' αυτου συνδέεται το έορτολόγιον τής 'Εκκλησίας»,
δέχεται δε «μεταρρύθμισιν τού ημερολογίου» «αν απασαι αί κατα τόπους 'Ορθόδοξοι Έκκλη­
σία ι τής Άνατολής πεισθώσιν» και «ανευ διαταράξεως τών θρησκευτικών συνειδήσεων τών ά­
πλουστέρων» καί «εν συννενοήσει μετ' άλλήλων» (Βλ. τας πλήρεις Άπαντήσεις τών ώς άνω
Έκκλησιών εν Ά ντωνίου Παπαδοπούλου. Κείμενα Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικών Σχέ­
σεων, ΟΙκουμενικα 11. σελ. 17-74. τα τής Έκκλησίας Έλλάδος εν σελ. 43, ύπογρ. ήμ.) • Βλ.
επίσης τμήματα απασών τών απαντήσεων και σχετιΚ'ην κριτικην εν Γρηγορίου Ευστρατιάδου,
Ή πραγματικτΙ αλήθεια περι τού Έκκλησιαστικού Ήμερολογίου. σελ. 132-138, Άθήναι 1929,
ένθα αναΦέρεται. δτι δεν απήντησαν εις την Πατριαρχικην Έγκύκλιον τού 1902 αί Έκκλησίαι
«Ι) Άλεξανδρείας, διότι τότε ό Πατριάρχης Φώτιος δεν είχεν αλληλογραΦίαν μετ α τού Πα­
τριάρχου 'Ιωακείμ. ενεκα προσωπικών λόγων. 2) Άντιοχείας, διότι ησαν τότε διακεκομμέναι
αί σχέσεις (1897-1907, επέμβασις Ρωσικής κυβερνήσεως, «αραβικόν ζήτημα», επιδίωξις εξαρα­
βισμού Πατριαρχείου Άντιοχείας, 'Ιεροσολύμων. Άλεξανδρείας. Σημ. ημ.). 3) Κύπρου, διότι
εστερείτο Προέδρου. και 4) Καρλο6ισίου, διότι δεν είχεν αποσταλη εις αύηΊν καί ή Έγκύ­
κλιος» . • Ή Έκκλησία Βουλγαρίας. ύπενθυμίζομεν, δτι είχε κηρυχθή καί καταδικασθή ώς
σχισματικη από τού έτους 1872 (άρσις 1945). + Άξία μνείας η έξης άποψις τού Μανουηλ
Γεδεών, δια την απάντησιν τής Έκκλησίας Έλλάδος: «Ή δε τής Έλλάδος ηγνόει, Φαίνεται,
διατι η τί ποτ' ηρωτήθη, καί εψέλλισεν ασυνάρτητά τινα ρήματα, ενώ έδει να εΙΠΏ' η καταδι­
κάζω τό ιουλιανόν λεγόμενον. η δέχομαι τό γρηγοριανόν, η κατασκευάζω νέον» (Βλ. Τού μα­
καρίου Μελετίου Πηγα, Πατριάρχου Άλεξανδρείας, Έπιστολη πρός Σίλβεστρον Πατριάρχη ν
περί Πασχαλίου. έκδοσις Σάββα 'Ιερομονάχου. Πρόλογος. σελ. 15, Άθήναι 1924, ύπογρ. ήμ.).

- 72­
δόξου έκκλησίας,14 καθ' ας εχομεν εξωδίκους πληροΦορίας, ώς και ή αντορ­
θόδοξος και προτεσταντισμου δζουσα απόΦασις αυτου, να μη θεωρηθfι ή
άποδοχη του Γρηγοριανου ήμερολογίου ύπό τινων Έκκλησιων ώς λόγος Σχί­
σματος ύπό των αλλων, τών εμμενουσών εις τό Πάτριον Ίουλιανόν <Ημερο­
λόγιον.
15

• Εϊπομεν δε, οτι ή άρχη αϋτη είναι άντορθόδοξος και προτεσταντική,

διότι αΦίνουσα ελευθερίαν εις τας επι μέρους Όρθοδόξους 'Εκκλησίας να
κανονίζωσι ζητήματα γενικής 'Εκκλησιαστικής Φύσεως και σημασίας κα­
τα τό δοκουν αύταις, ύποθάλπει τΊ1ν διάσπασιν τών Όρθοδόξων 'Εκκλη­
σιών και τΊ1ν διαίρεσιν τών Χριστιανών. 16
• Καθ' δσον, πώς δύναται να τηρηθή ή ενότης τών Όρθοδόξων 'Εκ­
κλησιων εν τή προκειμένει περιπτώσει, δταν τινές εκ τούτων εορτάζωσι την
εορτην των Χριστουγέννων και των ΘεοΦανείων, καθ' δν χρόνον αί αλλαι
διατρέχουσιν εισέτι το στάδιον τής μετανοίας και τής τεσσαρακοστής, δι'
d)v προετοιμάζονται δια τον εορτασμον των μεγάλων τούτων εορτων;

14. Εις ηΊν Δ' Συνεδρίαν (21.5.1923) ό Πατριάρχης κ. Μελέτιος εισηγείται την παρουσία­
σιν εις τό Συνέδριον του Άγγλικανου έπισκόπου Gore, αλλα τελικώς εις την Ε' Συνεδρίι:.ιν
(23,5.1923) «προσέρχεται ό Σε6. Έπίσκοπος - τέως ΌξΦόρδης κ. Gore έν συνοδείq και του
συνοδου ίερέως Μπάξτον και καταλαμβάνει θέσιν έκ δεξιών του Πατριάρχου». Έν συνεχείq
διημείΦθη διάλογος λίαν διαΦωτιστικός μεταξυ Πατριάρχου και Gore, δσον αφορα τό ήμερο­
λογιακόν, τόν συνεορτασμόν, την κίνησιν δι' ενωσιν και τους δρους τής ένώσεως κλπ. (Βλ.
Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου, ενθ' ανωτ., σελ. 66, 84-88, ύπογραμ. ήμ.).
15. 'Όντως έλήΦθη τοιαύτη απόΦασις, όπωσδήποτε αντορθόδοξος, προτάσει μάλιστα του
Πατριάρχου κ. Μελετίου, συνεπικουρούσης και τής Έπιτροπής έπι του δογματοκανονικου
μέρους του ζητήματος ύπό τόν Καθηγητην κ. Β. Άντωνιάδην (Βλ. Διονυσίου Μ. Μπατιστά­
του, ενθ' ανωτ., σελ, 24, §7, και σελ. 68-69). 'Ίσως δια τόν λόγον αύτόν άνεθάρρησε μετα εν ε­
τος ό 'Αθηνών κ. Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και έπροχώρησε μονομερώς εις την αλλαγην
του ήμερολογίου, διασκεδασθέντων τών δισταγμών αύτου, δι' δσα είχεν ύποστηρίξει ώς Άρχι­
μανδρίτης έν τη γνωστη «Έκθέσει» τής πενταμελους «έπι τής μεταρρυθμίσεως του Ήμερολο­
γίου Έπιτροπής» κατ' Ίανουάριον 1923 πρός την Κυβέρνησιν: «ούδεμία τούτων (τών Όρθο­
δόξων Έκκλησιών) δύναται να χωρισθfί τών λοιπών και άπoδεχθfί νέον ήμερολόγιον, χωρις
να Kαταστfί σχισματικη άπέναντι τών άλλων» (Βλ. την «'Έκθεσιν» έν ΈΦημερις τής Κυβερ­
νήσεως του Βασιλείου τής Έλλάδος, τευχος πρώτον, αριθ. Φύλ. 24/25.1.1923, §8, ύπογραμ.
ήμ.).
16. «Οϋτω rcιp δη νόμος Έκκλησιαστικός άνωθεν έγκελεύεται, τα κατα την Έκκλησίαν
του Θεου άμΦί60λα και άμΦήριστα, Συνόδοις Οίκουμενικαίς λύεσθαι, και όρίζεσθαι, συμΦωνί~
και έπικρίσει τών έν τοίς Άποστολικοίς Θρόνοις διαπρεπόντων Άρχιερέων» (Άγ. ΝικηΦόρου
Κωνσταντινουπόλεως, PG τ. 100, στλ. 597 C). Ό «Πρώτος» μιας ίερας Συνόδου ύποχρεουται,
«δ πως μηδεν πράΤΤ!1 άνευ τής συμΦώνου γνώμης και συγκαταθέσεως του συνόλου τών έπισκό­
πων ή τής περι αύτόν Συνόδου ή, προκειμένου περι του Οικουμενικου Πατριάρχου και έπι γε­
νικών έκκλησιαστικών ζητημάτων, κατόπιν συννενοήσεως και συμΦωνίας τών προκαθημένων
τών ΑύτοκεΦάλων Έκκλησιών η αποΦάσεως πανορθοδόξων Διασκέψεων και Συνόδων» (Βλ.
Ίω. Ν. Καρμίρη, Όρθόδοξος Έκκλησιολογία, σελ. 527, Άθήναι 1973, ύπογραμ. ήμ.).

- 73­
 • 'Έπειτα, πώς δύναται ή Έκκλησιαστικη αϋτη καινοτομία να μη απο­
τελfι λόγον Σχίσματος, αφου πραγματικώς αποσχίζει τάς καινοτομησάσας
Έκκλησίας τών άλλων και κάμνει αυτας νά έορτάζωσι και νά νηστεύωσιν,
ούχι μετα τών Όρθοδόξων Έκκλησιών, άλλα μετα τών έτεροδόξων και αί­
ρετικών Δυτικών Έκκλησιών;Ι7

17. «Πολλαι 'Ορθόδοξοι Έκκλησίαι δεν εδέχθησαν τήν αλλαγήν τού εκκλησιαστικού ήμε­
ρολογίου (Βλ. Θ.Η.Ε., τ. 6, στλ. 49). Τοιουτοτρόπως ή 'Ορθοδοξία έδιχάσθη. Ό Άγγλικανι­
σμός κατώρθωσε να διαιρέση δις τήν Όρθοδοξίαν. Πρώτον επι τού θέματος της αναγνωρίσεως
τών αγγλικανικών χειροτονιών, και δεύτερον, πλέον εμΦανώς, επι τού ήμερολογιακού ζητήμα­
τος. Ό κοπτόμενος ύπέρ της "ένότητος" Οίκουμενισμός, καταλύει και την ύπάρχουσαν ένότη­
τα!» τών 'Ορθοδόξων, χάριν της ένώσεως με τους έτεροδόξους (Βλ. Ά. Δ. Δελήμπαση, Ή Αϊ­
ρεσις τού Οικουμενισμού, σελ. 237, Άθήναι 1972, ύπογραμ, ήμ.).

Αυτό τό συνεορτάζει ν και συννηστεύειν τών 'Ορθοδόξων μετα τών έτεροδόξων και τών αί­
ρετικών της Δύσεως, παρα τας ρητας Ίεροκανονικας απαγορεύσεις (βλ. Ί. Κανόνας Ι', ΜΕ'
καΙ.ΞΕ' ΆΥίων Άποστόλων' ΣΤ, Θ', ΛΒ', ΛΓ, ΛΔ" και ΛΖ' Λαοδικείας Θ' Τιμοθέου Άλε­
ξανδρείας), επεδίωκεν εξ αρχης ή λεγομένη ΟΙκουμενική Κίνησις. Τούτο προέτεινεν. ή αντορ­
θόδοξος Πατριαρχική Έγκύκλιος του 1920: «δια της παραδοχης ένιαίου ήμερολογίου πρός
ταυτόχρονον έορτασμόν τών μεγάλων χριστιανικών έορτών ύπό πασών τών Έκκλησιών» (εν­
νοούνται 'Ορθόδοξοι και έτερόδοξοι)' τούτο διεδήλωνεν εις τόν ένθρονιστήριον αυτού λόγον
ό Μελέτιος Μεταξάκης ώς Κωνσταντινουπόλεως εν ετει 1922: «θέτω έμαυτόν εις την ύπηρε­
σίαν της Έκκλησίας από του πρώτου Αυτής θρόνου δια τήν καλλιέργειαν μεν σχέσεων, δσον
ενεστι, στενωτέρας Φιλίας μεθ' δλων τών μή ορθοδόξων χριστιανικών Έκκλησιών Άνατολής
και Δύσεως δια τήν προαγωγή ν δε του εργου της Ένώσεως μετ' εκείνων εξ αυτών, ών ...»· τού­
το διεκήρυξε κατα την ένθρόνισιν αυτου επίσης ό Άθηνων Χρυσόστομος Παπαδόπουλος:
«πρός τοιαύτη ν συνεργασίαν και αλληλεγγύην δεν εΙ ναι αναγκαία προϋπόθεσις ή δυσεπίτευ­
κτος, δυστυχώς, δογματικη ενωσις, διότι αρκεί ή ενωσις της αγάπης τής χριστιανικής, ..». αυτός
ήτο ό σκοπός του «Πανορθοδόξου Συνεδρίου» της Κωνσταντινουπόλεως εν ετει 1923: «πρός
εξυπηρέτησιν, εν γε τούτφ τφ μέρει (κοινόν ήμερολόγιον) της παγχριστιανικής ένότητος», «ή
προσέγγισις τών δύο χριστιανικών κόσμων της Άνατολης και της Δύσεως εν τφ συνεορτασμφ
τών μεγάλων χριστιανικών έορτών», «το σημείον τούτο θα άπασχολήση ήμας ώς μέλη της
παγχριστιανικης αδελΦότητος», και ό Άγγλικανός επίσκοπος Gore εις τήν Ε' Συνεδρίαν εδή­
λου: «τό δεύτερον βημα θα μας κάμη τό ήμερολογιακόν ζήτημα, τό όποίον θα μας Φέρη είς τόν
συνεορτασμόν τών έορτών», διότι «δι' ήμας τους εν τη Δύσει θα ήτο μεγάλη πνευματική ευχα­
ρίστησις να εύρεθώμεν εις θέσιν, ωστε να συνεορτάζωμεν τας μεγάλας χριστιανικας έορτας της
Γεννήσεως, της Άναστάσεως και της Πεντηκοστης» (Βλ. Ίω. Καρμίρη, ΔΣΜ, τ.Β" σελ. 957­
960· Β. Θ. Σταυρίδου, Οί Οίκουμενικοι Πατριάρχαι, Ι 860-σήμερον, τ. Α', σελ. 467-8, Θεσσαλο­
νίκη 1977' Παύλου Μοναχου Κυπρίου, ενθ' ανωτ., σελ. 53,60' Διονυσίου Μ. Μπατιστάτου, ενθ'
ανωτ., σελ, 6, 57, 72, 87, 86 κ.α. Ύπογραμ. ήμ.). . . Εις τόν επικήδειον λόγον, επι τφ θα­
νάτφ τού Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, έκΦωνηθέντα ύπό του Ζακύνθου κ. Χρυσοστόμου, έ~
πηνείτο ό εκλιπων ίεράρχης ώς «ύπερανθρώπως έργασθεις» ύπερ της προσεχούς ένώσεως «πα­
σών τών χριστιανικών Έκκλησιών, ύπερ ής» «τοσούτουs κατέβαλε κόπους» (Βλ. Άρχιμ. Θεο­
κλήτου Α. Στράγκα, Ε.Ε.!., Τ.Γ, σελ. 2160. Ύπογραμ. ήμ .• Έν ύποσημειώσει αναΦέρεται
ύπό του συγγραΦέως: «Δηλαδη μετα τόν Μελέτιον ήτο και αυτός Φιλο-οίκουμενιστής,ετι δε
και Φιλο-ένωτικός». Ύπογραμ. ήμ.).

-74 ­
 • Πρός αποΦυγην δ' ακριβώς της διασπά~εως της ένότητος τών Όρθο­
δόξων Έκκλησιών οί 'Άγιοι και ΘεοΦόροι Πατέρες, δπως ώρισαν δια τών
θείων και ίερών Κανόνων Ι8 τας διατάξεις τών έορτών και τών νηστειών σε­
βαστας δι' δλας τας Έκκλησίας, οϋτω καθώρισαν δια Κανόνων
Ι9
δπως επι­
Kρατfι ή αύτη τάξις ώς πρός τον χρόνον τών έορτών και τών νηστειών δι' δ­
λας τας Έκκλησίας, επι απειλfι μάλιστα καθαιρέσεως τών Κληρικών και α­
Φορισμου και αναθέματος τών Λαϊκών.
• Και ταυτα έθέσπισαν οί Πατέρες της Έκκλησίας, στοιχουντες τφ πα­
ραγγέλματι του ουρανίου Διδασκάλου, ευξαμένου πρός τόν ουράνιον Αυ­
του Πατέρα την ένότηtα των μαθητών Του/Ο και του Άποστόλου Παύλου
παραγγέλοντος τα έξης: «πληρώσατέ μου την χαράν, ίνα τό αυτό Φρονητε,
την αυτην αγάπην εχοντες, σύμψυχοι, τό εν Φρονουντες»/Ι «σπουδάζοντες
τηρείν την ένότητα του Πνεύματοςέν τφ συνδέσμφ της εΙρήνης».22

***

Ε
ίναι λοιπόν δυνατόν να ύποθέσωμεν, δτι ό Οικουμενικός τότε Πατριάρ­
χης Μελέτιος και ό 'Αρχιεπίσκοπος , Αθηνων Χρυσόστομος ήγνόουν
τους θείους και ίερους τούτους Κανόνας, τους κατοχυρουντας έπι ποινη κά­
θαιρέσεως, αΦορισμου και αναθέματος, τόν ταυτόχρονον έορτασμόν των
έορτών και την ταυτόχρονον τέλεσίν τών νηστειών ύΦ' δλων των Όρθοδό­
ξων Έκκλησιών, δια την ένότητα του χριστιανικου πνεύματος και τόν σύν­
δεσμον της ειρήνης τών πιστών;

• Ίδου που εγκειται ή αχίλλειος ξενικη πτέρνα του Πατριάρχου Μελε­

τίου και του Άρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, οϊτινες, είσάγοντες μίαν αρχην
προτεσταντικην είς την Όρθόδοξον Έκκλησίαν, προάγουν Αύτην είς την
όδόν του Προτεσταντισμου, δστις αΦίνει πλήρη έλευθερίαν εις τους σπα­
δους αυτου, ου μόνον εις τας λιτας διατάξεις της λατρείας, αλλα και εις αυ­

]8. Βλ. Ί. Κανόνας ΝΓ' Άγίων Άποστόλων' ΝΒ', ΝΣΤ', ΟΘ' τής Άγίας ΣΤ' Οικουμενι­
κής Συνόδου' ΙΘ', Κ' τής Άγίας εν Γάγγρq Τοπικής Συνόδου' ΛΖ', ΝΑ' τής Άγίας εν Λαοδι­
κείq Τοπικής Συνόδου (Είς αυτους μόνον τους 'Ι. Κανόνας παραπέμπει δ 'Ιερός συγγραΦεύς).

]9. Βλ. Ί. Κανόνας ΝΣΤ' της Άγίας ΣΤ' ΟίκουμενικηςΣυνόδου' ΙΘ' τής Άγίας εν Γάγγρq
Τοπικής Συνόδου: «... ηΙν κατα πάσαν ηΙν οικουμένην του Θεου 'Εκκλησίαν, μιι} κατακολου­
θουσαν τάξει, την νηστείαν επιτελείν ... » (ΝΣΤ'), «Εί τις τας παραδεδομένας νηστείας εις τό
κοινόν και Φυλασσομένας ύπό τής 'Εκκλησίας παραλύοι άνάθεμα εστω» (ΙΘ').
20. «('Ερωτώ) ... περί τών πιστευόντων δια του λόγου αυτών (τών Άποστόλων) εις εμέ, ϊνα
πάντες εν ώσι, καθως Σύ, Πάτερ, εν εμοί κάγω εν Σοί, ϊνα και αυτοί εν ήμίν εν <bσιν, ϊνα δ κόσμος
πιστεύση δτι Σύ με άπέστειλας» (Ίωάν. ιζ' 20-21).
21. Φιλιπ. β' 2.
22. ΈΦεσ. δ' 3.

-75 ­
την την πίστιν και την αντίληψιν τών Δογμάτων, μη εχων δια την έξήγησιν
τούτων Κριτήριον Έκκλησιαστικόν. 23

***
Τ
οιαυτα όντως κατετόλμησαν ό Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης και ό
'Αρχιεπίσκοπος 'Αθηνων Χρυσόστομος Παπαδόπουλος, οί δύο ούτοι
Λούθηροι 14 της Όρθοδόξου Έκκλησίας, οϊτινες ύπο το πρόσχημα του συγ­
χρονισμου δεν έδειλίασαν ουδ' απερρίγησαν 25 να καταπατήσωσιν αποΦά­
σεις Πανορθοδόξων Συνόδων και Άποστολικους και Συνοδικους Κανόνας,
ίνα προσεγγίσωσι προς τας έκκλησίας τής Δύσεως δια τής ήμερολογιακης
καινοτομίας26, έπι διασπάσει της Όρθοδοξίας και έπ' άθετήσει της αίωνο­
βίου πράξεως της Μιας, Άγίας, Καθολικής και Άποστολικης Έκκλησίας .
• Άπέναντι τής αύθαιρεσίας τούτων ωρθώθημεν ήμείς οί τρείς Ίεράρ­
χω, ητοι ό Δημητριάδος Γερμανός,27 ό γράΦων πρώην Φλωρίνης Χρυσό­
στομος/Β και ό Ζακύνθου Χρυσόστομος/9 οϊτινες έμΦορούμενοι βαθέως Έκ­

23.«'0 Προτεσταντισμός, περιορίσας την ύποκειμενικην προσοικείωσιν της σωτηρίας μό­

νον ενtf! πίστει, αρνηθείς την ίεραν Παράδοσιν, μόνον δε την Άγίαν Γραφην καί την π;ίστιν
άναγράψας επί του λαβάρου του (sola scriptura-so1a fide), εξ άλλου δε διαμΦισβητήσας τό κυ­
ρος της ίστορικης Έκκλησίας καί αρνηθείς σχεδόν ταύτη ν και πάσαν εκκλησιαστικην αυθεν­
τίαν, ώς την Ίεραν Παράδοσιν, την Οικουμενικην Σύνοδον η τόν πάπαν, εξαιρέσει μόνον της
Άγίας ΓραΦής, παρεσύρθη μοιραίως είς άκρατον άτομικισμόν και ύποκειμενισμόν καί επλα­
νήθη εν πολλοίς κατα τόν καθορισμόν της δογματικης διδασκαλίας, της λατρείας καί της εκ­
κλησιαστικης διοικήσεως τών Διαμαρτυρομένων, απομακρυνθείς οϋτως ου μόνον από τής Ρω­
μαιοκαθολικής, αλλα και άπό της 'Ορθοδόξου Καθολικής 'Εκκλησίας» (Βλ. Ίω. Ν. Καρμίρη,
Λούθηρος Μαρτίνος, εν Θ.Η.Ε., τ. 8, στλ. 363).
24. Λούθη ρος Μαρτίνος (1483- Ι 546). Γερμανός Καθηγητης Θεολόγος, εξ Eisleben τής Σα­
ξωνίας. Άρχηγός τής Μεταρρυθμίσεως (31.10.1517, Βιρτεμβέργη, 95 θέσεις). ΆΦωρίσθη ύπό
του Πάπα (1521). Άποτέλεσμα τών αγώνων πρός επικράτησιν τής Μεταρρυθμίσεως εν Κ. και
Δ. Ευρώπη ήτο ή Διαμαρτύρησις-Προτεσταντισμός (1529, Πρακτικόν Διαμαρτυρίας, Σπάϊερ
Βαυαρίας, Δίαιτα).
25.• Απορριγω (-έω)' δλως κατέχομαι εκ ρίγους, ανατριχιάζω, τρομάζω, Φοβούμαι, διστάζω,
τρέμω να πράξω τι.
26. Βλ. ύποσημείωσιν ύπ' άριθ. 17.
27. Δημητριάδος Γερμανός. Μαυρομμάτης. Έκ Ψαρρών. Δημητριάδος από 14. 7. 1907. 'Ε­
κοσμείτο με εξαίρετα διοικητικα χαρίσματα, σπάνιο ν ψυχικόν σθένος και αρετάς. Έν ετει
1935 εξωρίσθη εις την Ί. Μονην Χοζωβιωτίσης •Αμοργού. Έκοιμήθη τf! 20. 3. 1944.
28. Μητροπολίτης προ Φλωρίνης Χρυσόστομος. Καβουρίδης. 'Εκ Μαδύτου της Ά. Θράκης
(13.11.1870). Μεγάλη 'Εκκλησιαστικη καί Έθνικη μορΦή. Έσπούδασεν εις τήν Θεολογικήν
Σχολην τής Χάλκης. Ρήτωρ γλαΦυρώτατος, συγγραΦευς πολυγραΦώτατος. Διετέλεσε Μητρο­
πολίτης διαδοχικώς 'Ίμβρου, Πελαγονίας (Μοναστηρ'ίου), Φλωρίνης. Άντετάχθη εις την ε­
κλογην του Μελετίου Μεταξάκη ώς Οικουμενικού Πατριάρχου, διό και εδιώχθη. Άνέλαβε
την διαποίμανσιν τών άκολουθούντων τό Πάτριον (1935 έξ.). Έξωρίσθη δις ύπό τών καινοτό­
μων. Έκοιμήθη εν ετει 1955.

-76­
~­

κλησιαστικοϋ πνεύματος, και αισθανόμενοι τον αδιάρρηκτον σύνδεσμοv

της Όρθοδοξίας μετα της Έλληνικης Έκκλησίας, άνεπετάσαμεν εύθαρσώς
και μεγαλοΦρόνως, ούχι την σημαίαν της άνταρσίας κατα της Όρθοδοξίας
και της διαιρέσεως τών Χριστιανών, δπως έκείνοι, άλλα το ενδοξον και τετι­
μη μένον λάβαρον της ένώσεως της διασπασθείσης Όρθοδοξίας, και της ει­
ρηνεύσεως της Έκκλησίας έν τφ έδάΦει τών σεπτών Παραδόσεων και τών
θείων και 'Ιερών Κανόνων. 30
ΈΦ' και δια του άποκηρυκτικοϋ ήμών έγγράΦου
31
• cb προς ηΙv Διοι­
κουσαν Σύνοδοv εκαλουμεν Αυτήν, δπως επανέλθη επι του εδάΦους της
Όρθοδοξίας δια της επαναφορας του Όρθοδόξου Έορτολογίου εν τη θείq.
Λατρείζl.

29. Ζακύνθου Χρυσόστομος. Δημητρίου. Έκ Πειραιώς (25. 3.1890). Ευρυμαθέστατος, γλωσ­

σομαθής, πολυγραΦώτατος και μουσικολογιώτατος. Ζακύνθου από του 1934, και δια μεταθέ­
σεως Τ ριΦυλίας και 'Ολυμπίας από του 1957. Άπεβίωσε ηΊν 22.10.1958. 'Εν έτει 1935, προσ­
χωρήσας εις τό Πάτριον, εξωρίσθη εις ηΊν 'Ι. Μονην του Ρομβου Αιτωλοακαρνανίας, ένθα πα­
ρέμεινεν επ' όλίγον διάστημα, μετανοήσας δε, επέστρεψεν εις την καινοτομίαν (Βλ. ΠΡο Λή­
μνου Βασιλείου, Έπίτομος Έπισκοπικη 'Ιστορία τής Έκκλησίας τής Έλλάδος από του 1833
μέχρι σήμερον, Τ. Β', σελ. 195-6, 177-8, εν Άθήναις 1953).
30. Άπό τό θεάρεστον αυτό δραμα «της ένώσεως της διασπασθείσης 'Ορθοδοξίας και τής'
ειρηνεύσεως της Έκκλησίας)) διεπνέετο ό ίερός ιΊγων του Όμολογητου 'Ιεράρχου και συχνά­
κις εξεδήλωνε τόν ειλικρινή αυτόν πόθον. Άργότερον θα έγραΦεν ό μακαριστός Ήγέτης:
«Διό και έχομεν από τών Κανόνων πλήρες τό δικαίωμα να διακόψωμεν προσωρινώς, και πρό
Συνοδικής διαγνώμης, την Έκκλησιαστικην επικοινωνίαν μετά τής 'Ιεραρχίας και νά άποτε­
λέσωμεν προσωρινώς ιδίαν θρησκευτικην Κοινότητα, μέχρι τής εγκύρου και τελεσιδίκου λύ­
σεως του ήμερολογιακου ζητήματος ύπό πανορθοδόξου Συνόδοω), και αλλαχου: «Ήμείς εξήλ­
θομεν εις τόν αγώνα ύπό την σημαίαν τής επαναφορας του Πατρίου Έορτολογίου εις ηΊν Έκ­
κλησίαν, θέτοντες ώς κύριον σκοπόν ούχι την μονιμοποίησιν και την διαιώνισιν τής Έκκλη­
σιαστικης διαιρέσεως, αλλά την ειρήνευσιν τής Έκκλησίας και την ενωσιν τών Χριστιανών
εις τόν έορτασμόν τών έορτών)} (Βλ. Μητροπολίτου ΠΡο Φλωρίνης Χρυσοστόμου, Άναίρεσις
τής ήμερολογιακής πραγματείας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κ. Δωροθέου Κοτταρα ...,
σελ. 18, Δεκέμβριος 1947, ύπογραμ. ήμ .• Βλ. επίσης ηΊν θαυμασίαν και θεολογικωτάτην Έγ­
κύκλιον τής 18.1.1945 με τίτλον «ΔιασάΦησις Ποιμαντορικής Έγκυκλίου Σεβασμ. προ Φλω­
ρίνης Χρυσοστόμοω), τευχίδιον αυτοτελες εκ 15 σελίδων. Τό β" απόσπασμα, εξ επιστολης του
Όμολογητου Ίεράρχου πρός Έπίσκοπον Κυκλάδων Κ. Γερμανόν Βαρυκόπουλον την
9.] Ι. Ι 937, βλ. αυτην εν Ήλ. Άγγελοπούλου-Διον. Μπατιστάτου, Μητροπολίτης προ Φλωρίνης
Χρυσόστομος Καβουρίδης - Άγωνιστης τής 'Ορθοδοξίας και του 'Έθνους, σελ. 76-84, Άθή­
ναι 1981).
"Και εις την Άγίαν Έβδόμην Οικουμενικην Σύνοδον πολλαχου γίνεται λόγος, δτι συνε­
κλήθη «πρός ενωσιν της Έκκλησίας και όμόνοιαν)), καί «ϊνα τών διεστώτων την διαΦωνίαν εις
συμΦωνίαν μεταγάγωμεν)), καί «ϊνα την των Έκκλησιών διάστασιν άποσεισάμενοι, τα διαζευγ­
μένα πρός ενωσιν έΦελκύσωμεν)}, τέλος δε ό άγιος Ταράσιος εις τόν «Άπολογητικόν πρός τόν
λαόν ...}), πρό τής χειροτονίας αυτου έλεγεν: «όρώ και βλέπω την έπι πέτραν Χριστόν τόν Θεόν
ήμων τεθεμελιωμένην Έκκλησίαν αύτου διεσχισμένην νυν και δΙΉρημένην ...)) (Βλ. ΣΜΠΣ, Τ.
Β", σελ. 758β, 8816, 880α, 724α, ύπογραμ. ήμ.).

-77 ­
ΌρθαΙ προτάσεις έκ τού χώρου της καινοτομίας

ΠΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΝΕΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Η ΜΟΝΗ ΣΩΣΤΗ ΛΥΣΗ

Ή λύσις τής ένότητος «δεν είναι άλλη, παρό.

ή έπιστροΦή στις 'Ορθόδοξες Παραδόσεις, μα­
κριιΊ. άπό κάθε είδους Οίκουμενισμό, και στήν έ­
φαρμογη τού 'Ιουλιανού Ήμερολογίου».

το μικρο αύτο αρθρο δεν θα άναπτύξουμε το τi είναι το παλαιο η το νέο

ήμερολόγιο. 'Εδώ θα πούμε μόνο τούτο. ΤΟ περιοδικό μας Kai οί συντά­
κτες του είναι με το νέο ήμερολόγιο, άλλα άγαπούμε Kai συμπαθούμε
τους άκολουθούντες το παλαιο ήμερολόγιο. Δι' αύτο με μεγάλη λύπη
μας βλέπουμε τον τελευταιο καιρο να ξεσηκώνεται άπο την «Διοίκηση
τής , 'Εκκλησίας» μας, ενας άδικος διωγμος είς βάρος τών πιστών που άκολουθούν το
παλαιο 'Ιουλιανο ήμερολόγιο. Βλέπουμε να καταθέτονται προσφυγες στο Συμβούλιο
'Επικρατείας, μηνύσεις στα πολιτικα δικαστήρια Kai να ζητειται το κλείσιμο τών ναών
Kai τών μοναστηριών που άκολουθούν το παλαιο ήμερολόγιο. Οί ένέΡΥειες αύτες
τού διωγμού, έχουν Φέρει σε ΨUXIκIι άΥανάκτηση άκόμη και τον mστο λαο
που άκολουθεί το νέο ήμερολόΥιΟ. Διότι ολοι λέγουν: «Ντροπή, τi μας εκαναν οί
ανθρωποι Kai ή εκκλησία μας τους διώκει; 'ΑYτi να αγωνιστούμε ν' άπομακρύνουμε
άπο την 'Ελλάδα τους αίρετικούς, που εξ αίτίας τής αδιαφορίας μας γέμισε ό τόπος Kai
κινδυνεύει ή χώρα μας, εμεις κυνηγούμε τους 'Ορθόδοξους Χριστιανούς;»
Αύτα Kai άλλα πολλα άκούγονται ανάμεσα στους πιστους χριστιανους που ακολου­
θούν το νέο ήμερολόγιο, διότι βλέπουν την άδικία Kai αγανακτούν.
Συμφωνούμε κι εμεις με τiς ανωτέρω απόψεις τού πιστού λαού Kai εχουμε να προσ­
θέσουμε ακόμη Kai τα έξης:

***
, .

Η
'Εκκλησία τής 'Ελλάδας το 1924 με την άλλαγη τού ήμερολογίου σχίστηκε Kai
σήμερα είναι χωρισμένη σε παλαιοημερολογίτες Kai νεοημερολογίτες. Φυσικα ή
'Εκκλησία με το νέο ήμερολόγιο, εχει κοινωνία με ολα τα πατριαρχεια Kai τiς κατα τό­
πους 'Ορθόδοξες 'Εκκλησίες Kai ετσι δεν χαρακτηρίστηκε ώς σχισματική. Άλλα ερω­
τούμε. 'Έχει σημασία ποιΟς είναι ό σχισματικος η το ποιος προκάλεσε το σχίσμα; Δεχό­

210 «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝΣΤΑΣΙΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΑ"

 Παλαιό κα; νέο ήμερολόΥΙΟ: ή μόνη σωστή λύση

μαστε ότι οί νεοημερολογίτες δεν είμαστε σχισματικοί, άλλα ποιοι εγιναν όμως ή αίτία
να σχισθεί ή Έλλαδικη Έκκλησία; Φυσικα οί αίτιοι είμαστε εμείς. 'Οπότε κατα το «Ο
τρώσας και ίάσεται» όΦείλουμε την πληγη που δημιουργήσαμε στο Σώμα τού Χριστού
(στον πιστο λαό) να την θεραπεύσουμε. Και ή λύση είναι μία. ' ΑΦού ΟΙ ακολουθούντες
το παλαιο ήμερολόγιο, δεν δέχονται να άλλάξουν και να ακολουθήσουν τό νέο ήμερο­
λόγιο, καλείται ή Διοίκηση τής 'Εκκλησίας μας πρΟς χάριν τόσων χιλιάδων πιστών
που είναι με το «παλαιο»,προς χάριν τής ΕΝΟΤΗΤΟΣ τής ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ, προς
χάριν τής εντολής τής αγάπης, να άλλάξουμε πάλι το ήμερολόγιο και να εφαρμόσουμε
το παλαιο 'Ιουλιανό.
Προέχει πάντα ή ΕΝΟΤΗΤΑ τής 'Εκκλησίας και μετα όλα τα άλλα. Μπορεί ή Έλ­
λαδικη 'Εκκλησία να ακολουθήσει κατα ΤΟ έορτολόγιο και την τάξη της το παλαιο ήμε­
ρολόγιο εντΟς τής , 'Εκκλησίας και στις σχέσεις της με το κράτος να ακολουθήσει το
<<νέο». 'Έτσι εξ άλλου κάνουν και το 'Άγιον 'Όρος, καθως και πολλα 'Ορθόδοξα Πα­
τριαρχεία μας.

***

Α
ύτη είναι ή μόνη σωστη και συμΦέρουσα λύση, διότι ετσι ή «πληγή» τού σχίσμα­
τος θα κλείσει αμέσως. "Ολα τα άλλα είναι «προΦάσεις εν αμαρτίαις». Ή διοίκηση
τής "Εκκλησίας μας εχει την λύση στα χέρια της δι' αύτο ας την δώσει στον λαό, δια
να παύσουν τα σχίσματα. 'Εμείς είμαστε ή αiτiα τού σχίσματος, έμείς λοωόν να
διορθώσουμε."Ας σταματήσει ό διωγμός έκ μέρους τής «διοικήσεως» μας κα·
τα τών άκολουθούντωντό παλαιό ήμερολόγιο Kαl άς δώσει ή έκκλησία μας
την λύση τής ΕΝΟΤΗΤΟΣ,ή όποία δεν είναι άλλη παρα ή έπιστροφη στiς 'Ορ­
θόδοξες παραδόσειςμακρια άπό κάθε είδους οίκουμενισμόκαι στi}ν έφαρμο­
γη τού 'Ιουλιανού r.μερολοΥίου.
Αύτη εξ άλλου ήταν και ή τελευταία 'Αρχιερατικη npoaeuxil και παράκλησις τού
'Ιησού προς τον Πατέρα του: <:Ίνα πάντες ΕΝ ώσι καθως και ήμεϊς εν εσμεν». Διότι ά­
ποτελεί παραλογισμό τό να προσπαθούμε να ένωθούμε με τους παπικούς,
τους προτεστάντεςKαl με τόσες άλλες αίρέσεις που μας χωρίζουν θέματα σο­
6αρα Kαl δογματικα Kαl να άΦήνουμε τόν Έλληνικό λαό, χωρισμένο σε πα·
λάlOημεΡOλoyίτ~ςKαl νεοημερολοΥίτες.
Πιστεύουμε ή 'Ίερα Σύνοδός μας ή όποία άnOτελείταI απο εύλαβείς 'Αρχιερείς, να
δώσει την λύση τής ΕΝΟΤΗΤΟΣ που κρατεί στα χέρια της δια τής επιστροΦήςτής 'Εκ­
κλησίας μας είς το 'ΙουΜανό ήμερολόγιο και ετσι θα παύσει να ύΦίσταται πλέον θέμα
παλαιού και νέου ήμερολογίου. ΑΜΗΝ.
Ο ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ

(Βλ. περιοδικον «'Ορθόδοξη 'Ομολογία», Μηνιαία έκδοσις Χριστιανικού 'Ιεραποστολι­

κού Κέντρου Νεότητος 'Ηλιουπόλεως, άριθ. 48/Μάϊος 1989).

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ -ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1990/ ΤΕΥΧΟΣ 18-21 211