Adalet Aaolu

Bir Dn Gecesi
2 Adalet Aaolu
Adalet Aaolu
BR DN GECES
Dar Zamanlar II
5 Bir Dn Gecesi
>23%E@B
0,alet 01ao1lu" 23#34,a ,o1,u. 5rta61renimini 0n+ara 7z 8isesi4n,e tamamla,. 0n+ara
9ni.ersitesi DT: ;a+ltesi4nin ;ransz Dili .e <,e*iyat =6lm4n *itir,i >23?$@. 0lan
*ir sna.la 0n+ara Aa,yosu4na gir,iB *ura,a .e +uruluun,an sonra TAT4,e eitli
g6re.ler,e *ulun,u >23?2C%$@. TAT Aa,yo Dairesi =a+anl1n,an" +urumun 6zer+li1ine el
+onulmas sonucu isti)a etti. &1rencili+ yllarn,a *ala,1

yazarl1n 23%$4ten sonra *a+a

hi*ir ile paylama,. Aa,yo .e sahne oyunlarn

romanlar" 6y+" an" ,eneme +itaplar

izle,i. =u almalarn,a hayatn ,e1iim .e ,6nmlerine ,uyarl

ya+lamlaryla ,i++at
e+ti. Do1a" toplum" zaman ili+ilerinin insann i ,nyasn,a+i yansmalarn ,nce
rete*ilece+ *oyutlar,a ir,ele,i. De1iimler +arsn,a e,e*iyatn yapsal ,urumu
*a+mn,an ,a aray ,a.ran,B +en,ine 6zg anlatm *iimleri gelitir,i. 0,alet 01ao1lu"
6zenli" yaratc *ir ,il +ullanma+ta,r.
7itaplar:
5yun: =ir Diyes Yazalm >23?(@" oynanm" *aslmamB <.cili+ 5yunu >23EF@B Gat,a+i Gatla+
>23E?@B Hnrlar,a >23%$@B Tom*ala >23E%@B 9 5yun: =ir 7ahramann &lm" Gt+" 7ozalar
>23%(@B 7en,ini Yazan Iar+ >23%E@B Du.ar &y+s >233#@B Go+ Jza+C;azla Ya+n >2332@B
K;i+rimin Lnce MlK >233E@.
Aoman: &lmeye Yatma+ >23%(@B K;i+rimin Lnce MlK =ir Du1un Mecesi >23%3@B
Yazsonu >23N$@B 9 =e 7ii >23NF@B !ayr... >23N%@B Auh 9mesi >2332@B A5M0OTL7 =ir
Piyana Yaz >233(@.
&y+: Y+se+ Merilim >23%F@B Hessizli1in Ll+ Hesi >23%N@B !a,i Mi,elim >23N#@B !ayat
Ha.unma =iimleri >233%@. 0n: M6 Temizli1i >23N?@B Mece !ayatm >Aya 0nlats" 2332@.
Deneme: Mner Hmer Toplu <serleri Q.CQQ. :ilt >23N(@B 0,alet 01ao1lu Hemeler >233(@.
0yrca *asl olan .e olmayan e.irileri .ar,r. &,lleri: 9 5yun" 23%F Tr+ Dil 7urumu
Tiyatro &,lB Y+se+ Merilim" 23%? Hait ;ai+ !i+'ye 0rma1anB =ir. D1n Mecesi" 23%3
He,at HimaC.i Pa+) <,e*iyat &,l" 23N$ 5rhan447emal Aoman 0rma1an" 23N$ Ma,aral

Aoman &,lB Go+ Jza+C;azla Ya+n" 233# Tr+iye L =an+as <,e*iyat =y+ &,l
>Tiyatro@B A5M0OTL7 =ir Piyana Yaz" 233% 0y,n Do1an Pa+) Aoman &,l.
233? :umhur*a+anl1 7ltr .e Hanat ><,e*iyat@ =y+ &,l. Jn.anlar T9Y0D 5nur
Yazar >233F@" <s+iehir 0na,olu 9ni.ersitesi ;ahri Do+tora Jn.an >233N@" 0=D 5HJ
>5hio Htate Jni.ersity" !umane 8etters@ <,e*iyat ;ahri Do+tora Jn.an >233N@.
6 Adalet Aaolu
0,alet 01ao1lu4nun Y7Y4,e+i 6te+i +itaplar:
Du.ar &y+s >233#@ 7arlamalar >233(@
Hemeler >233(@
Yazsonu >233("2333@
A5M0OTL7 =ir Piyana Yaz >233("233F"233?4 #$RR@
&lmeye Yatma+ >Dar Samanlar 2"233F"233E@
=ir D1n Mecesi >Dar Samanlar QQ" 233F"233?"233E@
!ayr... >Dar Samanlar QQQ" 233F"233E@
Meer+en >233E@ =a+a 7arlamalar >233E@
Toplu 5yunlar >233E@
K;i+rimin Lnce MlK >2333@
9 =e 7ii >2333@
Auh 9mesi >2333@
M6 Temizli1i >#$$$@
Mece !ayatm >#$$$@
Toplu &y+ler Q >#$$2@
Toplu &y+ler QQ >#$$2@
7 Bir Dn Gecesi
0D08<T 0M05M8J
Dar Samanlar C #
=ir D1n Mecesi
A5M0O
Yap 7re,i Yaynlar C (3F <,e*iyatC %2
=ir D1n Mecesi / 0,alet 01ao1lu
7itap <,it6r: Helahattin &zpala*y+lar Dzelti: 7or+ut Tan+uter
Menel Tasarm: ;aru+ Jlay 7apa+ Tasarm: Oahi,e Di+el 7apa+ Aesmi: Mehmet Jlusel
=as+: Ie)i+ Mat*aas Marmara Hanayi Hitesi M =lo+ Oo: #32 L+itelli / Lstan*ul
2. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23%3
#. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23%3
(. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23N$
F. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23N$
?. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23N2
E. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23NF
%. =as+ Aemzi 7ita*e.i" Lst. 23NF N. =as+: Hima.i Y" Lst. 233#
Y7Y4,e 2. =as+: Lstan*ul" <+im 233F
2$. =as+: Lstan*ul" Iu*at #$$?
QH=O 3%?C(E(C(F#CF
T Yap 7re,i 7ltr Hanat Yayncl+ Ticaret .e Hanayi 0.I. #$$F T0,alet 01ao1lu
Yap 7re,i 7ltr Hanat Yayncl+ Ticaret .e Hanayi 0.I.
Yap 7re,i 7ltr Mer+ezi
Lsti+lal :a,,esi Oo. #N? =eyo1lu (FF(( Lstan*ul
Tele)on: >$ #2#@ #?# F% $$ >p*U@ ;a+s: >$ #2#@ #3( $% #(
http: / / www.yapi+re,iyayinlari.com
eCposta: y++ultur@y+y+ultur.com.tr
Lnternet sat a,resi: http://y+y.estore.com.tr
www.telewe*.com.tr
NDEKLER
I ............................................................................................................................................................................................. ............ 11
Tezelin Gece Yolculuu ................................................................................................................................ ............... 22
II ............................................................................................................................................................................................. ........... 30
Tezelin zun !onu"ma#$ ........................................................................................................................ .................... 31
III ................................................................................................................................................................................. ..................... %&
'ep ( Yolculu) .......................................................................................................................................... .................... %*
I+ ................................................................................................................................................................................................... ... &3
G,n-l-n .ertli /a"$ ...................................................................................................................................... ................ *%
+ ..................................................................................................................................................................................... .................. *0
1lhan$n .onan G-l-"- .............................................................................................................................. ................... *2
+I ................................................................................................................................................................................................ ...... 21
3itnat 'an$m 4erhum !oca#$na Yine 5orma)ta .......................................................................................... .... 22
+II ................................................................................................................................................................................................ .... 2*
Tuncer: 5izinle !onu"ma) 1#ter6im 'ocam... ..................................................................................... ............. 107
+III ........................................................................................................................................................................................ ......... 12%
8uri" 'an$me9en6i .--n-n 1l) 3otora9$n6a .............................................................................. ................. 13&
I: ................................................................................................................................................................................................. ... 132
/irle"mi" 4illetler 1rti;at 5u;ay$ <rt-r)-n 'at$ra .e9terin6en 8otlar ................................... ........... 1%&
: ............................................................................................................................................................................................ .......... 172
=y"en .an# >i#tin6e .............................................................................................................................................. ....... 172
:I ................................................................................................................................................................................................... . 1&0
4-?g@n$n =nlama6$$ =y"enin =nlatt$$ ........................................................................................................ .... 101
=y"enin =nlatama6$$A Bmerin =nlaya;il6ii ................................................................................................. 103
:II ................................................................................................................................................................................... ............. 200
5(8 ......................................................................................................................................................................................... ..... 22*
9 Bir Dn Gecesi
BR
DN
GECES
! Adalet Aaolu
I
VLntihar etmeyece+se+ ielim *ariWX
Tezel. 0z 6nce ,e.eta*annn ,i*ine *ra+t1 i+i *ar,a1n,an *oalan eli titriyor.
0ilenin anlayl ,ama, olara+ hemen Tezel-in yar,mna +omam gere+. Tezel ne
anlayl" ne ,e ,engeli olma+ zorun,a. Titreyen ellerini +oltu+altlarna so+uyor. =oalan
*ar,a1na yeni,en sarlmama+" o *ar,a1 alp yere almama+ iin yapyor *unu.
=ulun,u1u yerle *ir gece iin uyum sa1lama a,na g6stere*ilece1i te+ 6zen *u: 5nu ,a
+6tye +ullanmayn sa+nW.. =enim sa*rm tarmayn. !a,i &merW.. Ga*u+ ol. =ul
unlar,an *iriniW Oereye +ay*ol,ular tepsileri ,olatranlarY
V0llah +ahretsinW =ilsem gelmez,im. Do1ru ,rst i+i ,e .ermeyece+lerse" ne iim .ar
*enim *u yaama )u+aralarnn t6renin,eYX
Han+i *u yaama )u+aralar onun hi*ir eyi ,e1il. Ya ,a *e +a,eh i+i ile a*isinin
+z 0yen-in g6nln azc+ hoe,ece+" anasnn ,a yre1ine *ir )is+e su serpece+ +a,ar
*ir eyi. 7armn" 0ysel-in *u+a,arc+ *ile ilintisi +almam ola*ilir mi *u ,1nleY
Dereli .e &z+an 0ileleri
7al+nan memle+etimizin milli temeline yeni *ir har olma+ zere +zmz 0yen-le
o1lumuz <rcan-n Cyo+sa <rtan my,YC 0na,olu 7ul*-n,e yaplaca+ olan ni+'h .e
,1n t6renin,e sizleri ,e aralarn,a g6rme+ten mutlulu+ ,uyarlar.
=a*as Llhan Dereli
=a*as Tmgeneral !ayrettin &z+an
L+i +uun gaga gagaya .er,i1i ma.i +artn altn,a" 23%# ylnn #E 7asmn,a" saat
23.$$-,a temele *u harem +onulaca1 t6renin *alam olaca1 *il,iriliyor,u.
=e+lenen gn .e saatte *ura,aym. Iunca yl sonra 0ysel-le *irli+teli1imizin temeline il+
ayrl1 +oyara+. L+i yanl" *unu hi engellemeyere+. <n 6nemsizi en 6nemli +lmay
*aarma+ iin" gere+ten 6nemli *ir *iri+im. !em ,e *6yle *ir gn,e.
Lntihar etmeyece+se+ ielim *ariW
Tezel-in yar,mna +omam gere+. H6z *uraya getirmesine +zamayaca+" *unu
s6yler+en alayl" .ur,um,uymaz glne +atlamayaca+ ya ,a Tezel-i anlamaya
alamayaca+ +a,ar yorgunum. =unun ,a a," *a+alarnn an-l+ ,ile+lerini an-n,a
yerine getirme+ olmal. =ir ot. =ir ,al. <sinti +arsa +ml,ar. Ya1mur,a slanr. Mnete
*an 1a uzatr" prl,ar. =ir ara*a yann,an tozutara+ geerse matlar" rengi topra1a
Bir Dn Gecesi
ya+lar. =iri stne ,nme,en *asa*ilir. 0z sonra ,a +al,rp *ir ,u.ar +ysna" *ir
u+ura *iri+mi la1ms suyun iine ata*ilir. <.et" e.et. Tamam. Lnsan ise ,irenir. 7r+ *e
yl *ile olsa" +r+ *e yl" *ata+lar,a yrr+en ,e hi amur sratma,an paalarna" hi
ir+e)e *atma,an" hi tozlatma,an stn *an" hi sallanma,an *oralar,a" )rtnalar,a"
hi mi,esi *ulanma,an" hi *a a1rma,an... Oe *atr o *a... Lnsan *a ,e1il" i.i *aW
7l *a. =ir grz.
7r+ *e yll+ *u grz im,i e.ir *a+alm Tezel-e. Hor.
VOe iiyor,un senYX
Tezel" +oltu+altlarn,a tutu+la,1 ellerini tam 6zgr *ra+yor,u" ,ur,u. Iim,i iyice
eziyor o elleri +oltu+altlarn,a. =u yeryzyle onu uyuma zorlayaca+ te+ +ii +al,ysa
orta,a" onun ,a im,i *ur,a" &mer ol,u1unu ,nere+. Lyi +i 0ysel yo+" ,iyere+. <ziyor
ellerini +oltu+altlarn,a. 5 elleri titrememeye a1ryor.
V<n ucuz ,eyimle" su gi*i .is+i a+taca+m ya Llhan *u geceY =en ,e ha++n
.eriyor,um... Daha ,o1rusu" .erme+ istiyorum ,a" ,e1erimi *ilen yo+...X
5nun iyi niyetini +6tye +ullanmayalm *ari.
Marsonlar,an *irinin g6zne arpa*ilme+ iin *a+myorum. Yo+. Tezel-in iyi niyetini
6,llen,irme+ iin ,e1il. 5 garsonlar,an *iri" *ur,a *ir &mer-in ,e .arol,u1unu
g6re*ilsin ,iye...
T6renin *il,irilen *alang saati stn,en ,aha otuz ,a+i+a *ile geme,i. Daha 0yen"
Meneralin o1lu" C<rtan my, a,YC +z tara) ana .e *a*a olara+" o1lan tara) Meneral"
Meneralin +ars .e +arsnn +z+ar,ei" +arsnn er+e+ +ar,ei olara+ ayrcaB ayrca *u
er+e+ +ar,ele *u er+e+ +ar,ein +ars ,a 6nem srasnn az ,na itilmi olara+" ,1n
salonunun giri +aps 6nne ,izilmiler" gelenleri +arlyorlar. Lte onlar. 5 ,amat
,aysyla o ,aynn +ars" *u sraya yarm omuzla ,a olsa" ne ,enli +atlma+ isteseler *o.
Aa)a ,izilmi +a.anozlar arasna )azla gelen +a.anoz onlar. Aa)n 6n *o +alsa ileri
)rlam olaca+lar ama" MZg'n-n" gelin annesi MZg'n-n yzne *a+lrsa" Co+ +r"
o+ +r" asans6r,en inenler ra)n 6nn t+yorlar .e yine o+ +r" ra)n gerisin,e
,aha *ir a,ml+ yer .ar ,aC *unlar" neyse geri itilmi oluyorlar: !em siz gi,in canm"
gi,in. Hizin *a+a sralar,a *a+a yerleriniz .ar. =a+a ile.leriniz. =uras reel
+a.anozlarnn yeri.
!ayr. 5nlara *a+myorum. Marsonlar,an *irinin g6zne arpa*ilme+ iin
*a+myorum. 0yen-in g6zne arpa*ilme+ iin ,e1il. Marsonlarn g6zne arpa*ilme+
iin. Han+i garsonlar" +ul*n +an +rmzs hallarnn tra e,ilmi tyleri arasna
+artlar ,a...
V0llah +ahretsinWX ,iyor Tezel yeni,en. V0llah +ahretsinW..X De+i *en +ul*n" orta,a *ir
,i+,6rtgeni *o *ra+ara+ ,u.ar,an ,u.ara e+ilmi +'n +rmzs hallarna *a+ar+en mi
ya+alan,mY M6zlerim *ir ara giri +apsn,a+i +arlayclara" C0yen-e ,e1il canm"
ne,en 0yen-e olsunYC en o+ ,a 0yen-in annesi MZg'n-a ta+l, sanyor,um. Lster
istemez. Marsonlar,an *irini aranr+en el*et. <l*et ister istemez. Tezel-se *o ,ur,u1umu
sanyor. =o ,urur muyumY Durmuyorum. Do1rusu Tezel-in *ir garson ele geirme+te" *ir
+a,eh i+i *ulma+ta *ile ne ,enli *eceri+siz ol,u1umu ,nmesini istemem. =ugn
a*lasyla" 0ysel-le ayr ayr yerler,eyse+ *unun" *enim *eceri+sizli1im" i*ilmezli1im
2 Adalet Aaolu
sonucu ol,u1unu ,nmesini istemem. Tam +artn isterim" tam. 0ma apa+ orta,a
ite. 5nun [0llah +ahretsin-leri *u +ez +ar,a" +ap 6nn,e sraya ,izilmi [yaama
)u+aralar-na ,e1il" *ana. Yoo" *u+a,ar nan+6rl1e gelemem art+W =a*amn se)irli+
gnlerin,e" *enim 5U)or,lu gnlerim,e e,inilmi *ir i+i inceli+ ,e *unca yl ye,e+te
*e+letil,i1i" iyi *ir salamura" ,inlen,irilmi *ir arap gi*i iyice ,e1erlen,i1i hal,e...
V0llah +ahretsinW Iu gelene *a+" u +re+ mah+\munaWX Tezel-in" i+isi ,n,a *ir ey
,nyorsa" hep *enimle ilintili" steli+ *eni +ltc eyler ,n,1n sanmam ne
samaW 76t. Deme+ +en,ime g.enim s)r. Gar+na o+unmu *ir pro)es6rm ,eme+Y
0ysel s6yleyince +zmtm. Deme+ *u *aarlmY V<n sonun,a Meneralin o1luna [pe+i-
,iyen 0yen gi*isin &mer" *a+a neY 0ma 0yen ocu+ ,aha... 0yrca" *a+a trl olmas
,a pe+ *e+lenemez,i... 5 e.re,e" 6yle *ir *a*a" 6yle *ir ana ile... Harsl,+" sallan,+"
,o1ru. Oe +i... Yo+" *6yle +onuamam. Heninle *6yle +onuma+... =una izin .erme &mer.
Hamalatma *eni im,i...X
&yleyse sus *a+alm 0ysel. Ge+il. Tezel +onuuyor. V... M6r,n mY 7ar" *oynuna ,6rt
ayr +alnl+ta .e hi +ullanlmam parla+l+ta ,6rt sra altn zincir ta+lma,an *ir general
o1lunun ,1nne gi,ilemezmi sanyorWX
Lte. =u a+am *6yle gee*ilir. Melene gi,ene *a+la*ilir. =ur,a" srmalar" +a,ehler"
ie+ler" +atlar arasn,a...
=irinci +atta tanlr. L+ier er oturulur. =a*aa +ah.e" ay iilir. Ha1m,a+ini
g6znn ucuyla tartarsn. Holun,a+inin a1zn +urcalarsn. Mnne g6re" ilerin,en *iriyle
+ol+ola +arsn. =ir *a+a gn i+isiyle" yle +ol+ola +arsn. Yeni,en *uluma+ iin
s6zleirsin. Mnne g6re" ya *uluursun" ya *ulumazsn. L+inci +atta ellierCyzer
toplanlr. H6ze ,6+lmemi eleleC+ol+ola .ermeler +utlanr. <n o+ *ur,a g6z +rplr. <n
o+ *ur,a eller omuzlara s+ s+ *astrlr: !a,i yu+ar +alm.
9nc +atta cin)iz iilip +umar oynanr. ;iyatlar tartlr. 7omisyonlar" yz,eler...
D6r,nc +atta 61le yeme1i" a+am yeme1i: =ay =a+an- tanyor musunuzY Tahsis 7urulu
=a+an ,a gelece+ miY Oe iersiniz" yeme+ten 6nce *ir ey iin. =ir martiniY.. Llhan" s6yle
senin o *an+a m,rne" ayl+ etmesin ulan... =ilmez miyim" senin s6zn,en +maz o.
Go+ 6tme. =a+an gel,i" yer a. ;rla aya1aW 7apya )rlaW =a+ o1lum" me*us *ey ne
emre,iyorlarY Oe emre,ersin +ir.emY Iey yir misin ey" +ariy,ez i yir misin heY Yi yi...
D6r,nc +at uzun srer. =einci +atta...
0z sonra ni+'h +ylaca+. =iraz geci+mi" 6ncesi uzun srm *ir ni+'h. 7onu+lar
*einci +ata asans6rle +yorlar. =ir,en *ur,a olu.eriyorlar. 0a1,a" girite mantolarn"
paltolarn" r6l6.elerini C*azlar +r+lerini ,e1il amaC *ra+p er *eer ulayorlar
*uraya. Dn tarhana +arar+en *ugn anszn po+ere oturu.ermi eller gi*i. Dn +6ylye
urgan" +na satar+en *ugn anszn ye,e+ para" motor .e +aa+ otomo*il lasti1i satar
gi*i...
Gie+iler ie+leri mer,i.enler,en yu+ar" salona ta,lar. Hepet sepet" *u+et *u+et...
=azlarn salon,a+i or+estra y+se+li1inin i+i yanna CTezel-in ha++ .ar. Mere+ten altn
zincire .urulmu *ir +re+ mah+\mu *u +a,nC" *azlarn ,ans pistinin e.resine Cor,a
*ir garson ,uruyor" ama eli *oC" *iro1unu" son*aharn o+ ren+li .e en iri patlaryla g6ze
en arpc +lnmlarn giri +apsnn tam +arsna ,iz,iler. Distin st *ana
yerletirilmi parla+ +rmz 6rtl" stne gller" +aran)iller serpili masann C
3 Bir Dn Gecesi
+ayn.ali,em oralar,a" hem *a +6e" hem hi +6e olan *ir +oltu+ta oturuyor im,ili+C
yanma... Meci+en ie+ler" salon,a +en,ilerine uygun yer *ulunamayanlar .e ,aha
gelme+te olanlar ise asans6r ini +apsnn tam +arsna" ,u.arn ,i*ine sralan,"
sralanma+ta. 7z .e o1lan tara) ,a" her ie+ sepetinin 6nn,e *iri olma+ zere o+tan
,izilmiler,i oraya zaten. =el+i iler,e *irine anlatrm" +im *ilir. 0+lm,a *ulunsun. Yo+"
+imseye *ir ey anlataca+ ,e1ilim. 0nlarm ,a yazmayaca1m. 7en,imi *ir ,1n
salonunun u +6esine ,i+timB *a+yorum ite.
Llhan" Meneralin *ir omuz *a gerisin,e ,uruyor. MZg'n" Meneralin +arsnn *ir aya+
*oyu gerisin,e. =una nasl *oyun e1iyorlarY MZg'n" nasl oluyor *uY MZg'n-m
,u,a+larn,a *u ,urumu" *u ,urumun a+la getire*ilece1i sorular yantlama+la g6re.li *ir
glmseme: =ir +ez iin. =ir +ez iin. Miri o+ s++. Go+ ,a gelen .ar" onun iin. =ir +ez
iin *ir omuz *oyu .e *ir aya+ *oyu gerileye*iliriz. 7zmn hatrna. 7zmn mutlulu1u
iin. =ugne *ugn Meneral Meneral,ir" Meneralin +ars ,a Meneralin +ars. Yo+sa
Ouriye-nin ,e" o Meneralin ,e ,n ne ol,u1unu *iz,en iyi +im *ilirY !em *u *ir ey mi
canmY Hen *unlar" *u Ouriye-yi )alan +a*ul gnlerin,e g6rsenW.. =u ne +iY =ir a+am iin"
*ir ni+'h sresince Ouriye-nin u +aC,arc+ gerisin,e ,ura*ilirim. Oe +ar *un,anY Yarn
nasl olsa yu.alarn yaparm. Ouriye-nin Ouri hanme)en,ili1ini nasl yerle ye+san
e,erim" g6rrsnz. Dn +os+oca *ir me*us +zy+en" *ugn ,e Llhan-n +ary+en *en"
*ir zamanlarn al.arl" *a6rtl Ouriye-sini ta+ar mymY 5 gn tele)on,a ,a ,e,im ya
sana &mer" ,eme,im miY Dun,una getirip getirip nasl Ouriye ,eyi ,eyi.er,i1imi
s6yleme,im miY Daha ,urun. Daha g6rrsnz...
V5y" oy" oyW Hu *en,e. =ir +a,eh i+i iin *ile Meneral,en +uman,a *e+liyoruz. <n
6nemliler toplamaymca asl toplar atlmayaca+ ,eseneY Tam Llhan-a g6reW..X
Tezel-in *u gln se.erim. 7s+. Dolgun. Hala+l1 ,t1 yer,en el uzatp
+al,ran. Ya ,a *ir u+ur ap iine g6men. 9stne ,e *ol topra+ atan. M6z6nn,e ,olanp
,urmasn ,iye.
VOuri hanme)en,i" o1lumun ,1nn,e aileyi tam ta+m isterim" ,emi. Taa
0meri+alar,an +z+ar,eini *ile getirtmi.. 5r,a" yann,a ,uran .ar ya" o ite. !ani
*ro+arl" etoll... <ytm hanm ,iyorlar...X
De.eta*annn 6te yann,a *irileri *6yle *ir eyler s6ylyor. =iri" yapra+larn arasn,an
*an uzatp ,a" V&yle ,e1il mi &mer *eyY Dama,n teyzesi ,e1il mi o hanmYX ,iye
soru.erirCse yaY =un,an +or+uyorum. =u tr sorular Tezel yantlama+. 0ma hi *6yle *ir
g6re.i stlenmeyece+" *ilmez miyimY V!hX ,e,i *ir *a+a ses. V0yten a, ne zaman <ytm
olmu ayolYX
0ysel-e sormal. !er eyin yln" gnn +oyar o. 7oyar +a)asna. 0*isiyle" yengesiyle
*a1larn tmyle +esiinin *ile *ir gn" *ir saati .ar,r. !'l' her eyi +en,isi y6netiyor
sanyor. Ya+lamalarn ,a" uza+lamalarn ,a gnn" saatini 6te+ilerin ayarlayp
+ararlatr,+larn *ir trl g6remiyor. =ir trl inanma+ istemiyor *una. !'l'" ma+as
+en,i elin,e ,e" zamann seip ma+as +rt ,iye *astr.er,i sanyor a*isiyle onu *a1layan
aile +ur,elesinin orta yerine. 7rt. 7rt haY 0*in istesey,i ya *u ,1n olmaz, ya sen ,e
*ur,ay,n. 0*in ne s6zY MZg'n *ile gere+ten istesey,i" 0yen-in ,1n *ir *a+a eit
olur,u" sen ,e o zaman *ur,a *ulunur,un. MZg'n-m tele)on,a+i sesi: =iliyorum" istese+
,e gelmez 0ysel. 5nun *6yle yapmasna o+ zlyorum inan. 0ma lt)en sen gel *ari
&mer. 8t)en gel. Aica e,iyorum. =eni +rma...
4 Adalet Aaolu
&yle ya" paasna *iraz =at uygarl1 *ulam es+i *ir millet.e+ili +znn onuruna onur
+ataca+ *ir pro)es6r ,e *ulunsun *u t6ren,e. =iraz o+uyup yazm" *iraz oynayp izmi
+iiler ,e *ulunsun. 51lan tara)na [*a+ *iz,e ,aha neler .ar ,iye*ilsin MZg'n... =ir+a
saat 6nce 0ysel-in *ir yan,an *ilmem ne aratrma +ita*n +artrp" *ir yan,an ,a
sigarasnn ,umanlarn ha.aya ps+rte ps+rte s6yle,i+leri *unlar. Yo+ say,1" srt
,6n,1 *irta+m a,lar nice,ir il+ +ez a1zna alara+. =u a,lar anma+ zorun,a +al,1
iin ,e +en,ine 6)+elenere+ *ir yan,an... =en ,e ,urmuum" o en tannan *ilim a,am
sesimle VLnsan +itaplar,an .e +rsler,en iyice yere in,i mi" art+ *atsan ,a" +san ,a
yrrsn...X ,iyorum. 0ysel unca yll+ +arm. Oe olsa" *atana ,e+ yrrsn" iyice *atana
,e+" ,iyeme,im. 0yrca" ,engeli *ilim a,am oluum" yirmi i+i yan,a gzel *ir +zn *ana
tut+unlu1unu sezmem,en gizli *ir se.in ,uymama ,a engel ,e1il. De1ilmi ite. 0ysel-le
tartmay +sa +esmemin ne,eni *u se.inci +en,im,en *ile gizlemem miy,i aca*aY 0yen
srann en ucun,a ,uruyor. =ur,an *tnyle g6rnmyor im,i. =azan iyice g6rnmez
oluyor hatta. V0yen-imi +rma &merWX 0na sesi. =u ana sesi MZg'n-m+i *ile olsa"
yre+ten inan,rc .e ne,ense g.ercinsi. Mur+layan. V=eni +rma"X ,emesi yetme,i.
V0yen-imi +rmaXy ,a e+le,i.
V0yen +rgn *ir gelin. Minici+ *ir +rgn gelin. 0maan" umurumun te+i ,e1il &merW
L+im ner,eYX
Hahi" Tezel-in i+isi ner,eY 5nu unuttu+ gitti. 0ma asl aranmas gere+en i+i tepsileri
mi im,i" yo+sa [0yen-imi +rma-nn ar,n,an patlayan Tezel-in *u [+rgn gelin- s6z mY
0maaan" umurumun te+i ,e1ilW =unu s6yler+en ellerini +oltu+altlarn,an +aryor Tezel.
Hesi *ir an" *ir+a +iinin +ula1na .araca+ ,enli y+se+ patla,. MZg'n ,a" taa or,an *ir
+o+u al,. =ir +pr,anma. Durgun" yolun,a a+an *ir su *ulan,. =ir ey .ar. 5 yan,a *ir
ey oluyorY Oe oluyorY Ya Tezel e,e*iyle ,uramaz ,a" *ir no+ta,a +z tara)n" *izi
utan,rrsaY
0g6zl MZg'n-n C+itaplar,an yere inmenin *alangc yeni *ir ,il 61renme+tirC
gitti+e azala azala pe+ az +alan +or+ularn ,a *enim yattrmam gere+iyor. =u yeni ,ili
61renme+te ,e *ocalanyor ne olsa: 0yen-in *eyinsiz annesi" ne *a+p ,uruyorsun g6z
ucuyla Tezel-e haY Ga1rmasay,nz. Taa Lstan*ullar,an +al+p gelmesini istemesey,iniz.
0a" olur muY <le gne +ar" Menerale" Meneralin +arsna" stne [>...@ =an+as i)tlere
mutlulu+lar ,ile)" [TelCHan Iir+eti C Te*ri+ler2" [Yunus Da1c .e 5rta+lar-" *ilmem ne [>...@
7u..etleri 7omutan .e ein,en- C7u..etleri-nin 6nn portmanto gi*i her yann,an *ir
ey sar+an" her yanna *ir ey asl *ir +a,n +apam" g6rnmyorC [Iar+ halcl+ Iir+eti-
C,eme+ MZg'n hal isti)leme mera+n t+etmemi ,ahaC" [5ya+ Dazarlama:
Mutlulu+lar%" [Herte+ Lnaattan en iyi ,i...-" [7arCTa .e 5rta+lar-n,an saaC.Cler-
+ur,eleleri geirilmi *tn *u ie+ sepetlerine" ie+ *u+etlerine +ar olur muY !em
canm" aile em*erin,e a, sanatya +m" steli+ geen ha)ta *ir tele.izyon
programn,a i+i ,a+i+a g6rnen *iri ,e *ulunsun.
Lin +6ts" 0ysel ha+l. &yle ya" *unlar ,u.arlarn =itara) 7a,n Aessamlar-nn
manzara resimleriyle sslemeye" +irazlarn ie+ at1 ,e. panolar i+i +6elerinin
ar+asna ,6emeye *alama,lar m o+tanY MZg'n" nllerin ressamna +en,isini o+
gzelletiren *ir portresini yaptrma, m ,aha ta +a yl 6nceler,eY =ale" opera gecelerine
gitmiyorlar mY.. V=unlar &mer a*i" annem gi*iler" *unlar" *ale" opera gecelerine
gi,iyorlar salarn +a*arttrp .e ertesi sa*ah +ah.e imeler,e *uluara+ rengi solmu
yzleri" *uruu+ g6z+apa+laryla" hantal elleriyle" ama o ellerin parma+larn,an i+i
prlanta" *ir elmas" *ir ,e her yl ,e1itirilmi" her yl yeni,en e,inilmi" her yl
*ir*irleriyle yarara+" .itrinlere yeni +onmu yeni talar,an" *eyaz ya ,a sar altn,an
5 Bir Dn Gecesi
e.lili+ yz+leri ,e e+si+ olma,an" ,n gece Meric-imizi seyretti+" ey,e" ner,e
seyretmiti+" canm ite o +ocasn al,atan +arnn nasl rezil rs.a oluun,a" ,emiyorlar
m" *o1aca1m geliyor onlarW.. =izim e.e aslan i+i manzara resmi" *itara) ressamlarn ,a
olsa" sorun anneme" sorun *a*ama *a+alm hangi tara)szn resmiymi *u" a,n
s6yleyemez sizeWX
=ir solu+ta anlataca1 ne o+ eyi .arm 0yen-ci1in. =o *ra+t1 nice yeri ise im,i
*enim ,ol,urmam gere+iyor. Tezel-inse *ir yan,an zararszlar+en" 6te yan,an en
utanlas" en tehli+eli yllarn,a olmas ne +6tW Oe +6t MZg'n iin" Llhan iin ne +6t C
te+ *irleti+leri no+ta olmal *uC Halim e)en,i,en arta+alanlarn *ir general ailesine" ha,i
onu ge" yarn .zgelece+ *u general ailesi" ama *6yle *ir y+se+ toplulu1a +ar yz
a1artaca+ *e yesini +aramamasW..
MZg'n" asans6r,en inip 6nlerin,e +uyru1a ,izilenler,en *ir *ayn C.iner1 +a,i)e
ce+et giymi" +6t ,i+ilmiC elini 6pmesine izin .erir+en *ir yan,an ,a *ana *a+yor. Aica
,olu *a+lar: 7uzum" sen ayarla" +iminle tanma+" +iminle tanmama+ Tezel" olur muY
Oe +a,ar ime+" ne +a,ar imeme+" olur mu &merY =a+ ,aha im,i,en... Iim,i,en i+i
+a,eh ,e.ir,i. M6zm,en +ama,. <.,e ,e imitir gelme,en. Lmitir o...
VHen *e+le Tezel. Taa ,ipte eli tepsili *ir garson g6ryorum.
VL+i *ar,a+ *ir,en al.X
MZg'n" elini 6pen +a,i)eli *ay ,ama,n teyzesine" 0yten hanma ,e.re,iyor. 9zlme
sen MZg'n. Yorma +en,ini. Dnrleriniz ne *ilece+ler" yllar,r 0meri+a-ya yerlemi
<ytn hanmla im,i *ur,a olmayan" :incinatti-,e" [sitizen- olan +ocas :im T6r+ ne
*ilece+ .e ne *ilece+ +onu+larnzn *y+ *ir *6lm" Tezel-in Lstan*ul-,a nasl
yaa,1nY Oe *ilece+ler *ur,a+ilerin o1u onun [ser*ez- yaa,1nY VLlhan *ey" ++
hemireniz *s*tn ser*ez yayor ,iyorlar" ,o1ru mu allaCha+nza" inanamyorum.X
VDamat teyzesi mi" ,amat ,ays m *6yle ,emi ,iye zme cann sen MZg'n. Oe +al,
sur,a alnmzn a+yla il+ torunumun mr..etini g6rmeyeY 0hh Tezel hnzr" 6te+inin
yzn *ile ,o1ru ,rst g6stermeyece+ *ana. 7im*ilir +imin ellerin,e im,i *irici+ o1lan
torunum.X =u ,a +ayn.ali,em. He.me+ten cayamam ;itnat hanm.
Yirmi yll+ +ayn.ali,eme ya+n gelmemeye 6zen g6sterere+ i+i tepsisini i+inci *ir
umut 1 gi*i ,olatrmaya *alayan garsona ya+lamaya alyorum. 0yrca eme+li
al*ay <rtr+-le +ars M6nl-e ,e Cart+ iyice ra) ," sa),larC hemen im,i,en
rastlamamam" +en,imi onlarn a+lna getirmemem ,e gere+iyor. 7a.anozlarn ,na
ps+rtlmenin +a*a1 niye *enim *ama patlasnY =ira,er" &mer *ey" *iraz +yya
e+tirseniz u ie+leri. Oi+'h memuruna geece+ yer +almam *a+sanza. !er eye
yetiemiyorum +i te+ *ama...
=6yle *ir eyler ,iye*ilir *anaB or+estraya il+ olara+" yani ,1n marn,an 6nce" !arp
5+ulu Mar-n ya ,a 7ore Mazileri-ni almalarn s6ylememi isteye*ilir eme+li al*ay
<rtr+" ,ama,n ,ays. 5 isterse olmaz. =en istersem" +imse eme+li al*aymzn +en,isi
iin *ir ey iste,i1ini anlamaz. Gn+ o" +en,isi iin hi*ir ey isteme,i +i *u hayatta" hep
.atan iin iste,i ne iste,iyse. Hen ,e ha,,ini .e yerini *il &mer *ey +ar,eim. 7ore-ye sen
gitme,in *ir +ez. Marn al,rma+ ,a sana ,erB *u+a,arc+ *ir zahmete +atlan art+.
!er+es ha,,ini .e g6re.ini *ilsin" ite *u+a,arW..
6 Adalet Aaolu
<me+li al*ayla rastlama,an garsona ulama+ ,a +olay ,e1il. !er +6eyi tutmu *ir hali
.ar.
Tezel-in *ura,a *ulunuun,an az*uu+ gurur ,uyan" *una se.inen i+i +ii ,e mi yo+
pe+iY 5lmaz olur muY =iri annesi ite" ;itnat hanm: =a+ *ir ,e serseri ,erler *enim *u
+zma. Herseri ,iyemem ya" isyan+'r" hatr g6nl ,inlemez olan asl 6te+i. 0ysel.
Tezel-i1im" nesi .ar ite" +oup gel,i yine ,e torunumun ,1nne. <.,en +ar+en
ya+ama *u ie1i *ile o ta+.er,i.
<me+li al*ayn +ars M6nl" Tezel-in *ur,a oluun,an ,aha ,a honut. 7ap,an
girer+en *iz Cta*ii aile em*erinin 6n,en" geci+me,en gelmesi gere+ir,iC V0aaa" Tezel
hanm" sizsiniz ,e1il mi" geen,e Dara.an-,a resminiz .ar, .allahiWX ,emiti.
VTele.izyon,a ,a g6r,+ sizi. =tn +omulara s6yle,im. =a+n" *a+n" ,nrmz Llhan
*eyin +z+ar,eleri" ,e,im hattaW..X
Dara.an-,a+i resmi" Lstan*ul-un onlara mes+en olmu *ir gece +ul*n,e" Yeilam-m
*ir y1n" i te+li)i *e+leyen nc sn) oyuncularyla e+ilmi *ulunsa ,a Cg6rme,im
yaC" o tele.izyon programn,a Tezel" nl *ir ressamn yaam 6y+sn,e i+i ,a+i+al+ C
yo+" yarm ,a+i+al+mB +en,isi" eme+li al*ayn +arsna" *ra+n" canm" yarm ,a+i+al+
*ir ey" ,emiti n+C*ir )igranl1a +m olsa ,a" u M6nl hanmn *unu
6nemseyiin,en gizli *ir honutlu+ ,uyaca+ +erte gl+ m e+iyor yaama tutunmayaY
Lntihar etmeyece+se+ ielim *ariW.. =6ylece ne olmu oluyorY <me+li al*ayn +arsn,an
ayrlnca *iz" VLyi *ir +a,na *enziyor *u hatun"X ,eyi.ermi olmasn" 6nleyeme,i1i *u
gizli honutlu1u 6ylece +a)asn,an silip atm m *ulunuyor: =u iyi hatunlar" *u sala+lar
*eni aya+ta tutsunlar... Yo+ tutmasnlarW Yo+ tutmasnlarW 0l+ol *eni aya+ta tutar.
7ayn.ali,em" oturtul,u1u +oltu+tan *eni seti. Toparlanp yann,a *ir yer amaya *ile
alyor,u *enim iin. 0ma *en onu sememi" g6zm ona ,e1memi gi*i yapyorum.
7ullanlmam miraslar ne gn iin,ir" *6yle s++ an-lar iin ,e1ilseY =a*amn se)irli+
gnlerin,en *ana +alan tor*ann a1zn 0yen-in ,1nn,e ,e amazsam ne zaman
aaca1mY !er t6ren,e alr o tor*a. =ayramlar,a" +utlamalar,a ya ,a g6mlmeler,e.
Tezel ,e.eta*annn yann,a" son umu,unu *ana *a1lam *ir cinayet zanls gi*i
,uruyor. Daha ,o1rusu" o sa+snn 6nn,e aya+ta ,ura*ilme" *6yle *ir geceyi atlata*ilme
umu,unu" serin+anl *ilim a,aml1m,an henz isti)ay *asmama *a1lam *iri gi*i. 5
isti)aya +arn" zara)etle .e ci,,iyetle *ir +a,eh i+inin peine ,ere+ maann ucuyla ,a
olsa" *ir eylerin ucun,an tutuyorum. =ir eyleri +urtarmaya +al+yorum. =ir+a saati ya
,a *ir Tezel-i. 0yen-in hatrna" iyi niyetim ,e stm,e.
V=u *ar,a+lar,a ne .arYX
<n sonun,a +ar+ +o+ular" ,e1ii+ +umalar" altnlar" elmaslar" o+ .e *eceri+siz
*oyanm yzleri" +en,ini hi sorguya e+memi +a,n .e er+e+ gllerini" im,i,en
terlemi enseleri" e1lenmeye .e +utlamaya +esin +ararl [.aay canmW-" [ah e+erimW-
nlemelerini yara yara yanna ulap omzuna ,o+unmay *aar,1m garson" a1znn
iin,e *ir eyler ge.eliyor. 8imonata *ar,a+larn,a+i sarmtra+ sulara uzanyorum.
Harmtra+ s.yla ,olu *ar,a+lar,an *irine" i+isine" ... Yo+. 9ne ,e1il. L+isine. Jzun
yllar ,ileri ailemizin yesi *ulunmu *ir *a*ann o1lu" steli+ ,e ,aha hi*ir gencin
ta*anlarn *ir masann stn,en +arsn,a+ine g6sterme,i1i a1lar,a 5U)or, e1itimi
g6rm *iri olara+" elim,e *ar,a+ *ir,en tayamam. Honun,a Tezel gere+ten intihar
e,ece+ *ile olsa. Yeni,en garson peine ,meme+" i1+6)teyle 0n+ara ta.asn gm
7 Bir Dn Gecesi
atallar .e +6p+l arap eli1in,e yiyece+ *u +ala*al1 i+i,e *ir .arl1n,an +u+uya
,rmeme+ iin Tezel-,en *a+a olsa olsa *ir ,e +en,ime" e.et" en sonun,a *ir ,e
+en,ime *ir +a,eh i+i ala*ilirim. =ar,a+lar iyice sa+nara+" +a,i)elere" *ro+arlara
,amlatma,an iin,e+ini" ,u.arlarn ,i*in,en +yn +yn yryp" tan,+ hi*ir yze
rastlamamaya ,a 6zelli+le 6zen g6sterere+ Cyllar,r ,ama, *ulun,u1um ailenin
herhangi *ir yerin,en +a*ilir *6yle *ir yzC Tezel-in yanna ulaa*ilirim.
Tezel" art+ ner,eyse" *enim elim,e i+i *ar,a+la ,6nme ,e1il ,e" yanma ,6nme
se.iniyor. Han+i yo+lu1um,a *iri ona" *luzunuz ne gzel" ner,en al,nz" ,iye sormu" o ,a
*unu iyi +6t yantlama+ zorun,a +alm. Ya ,a M6nl hanm gemi *ir +ez ,aha
yann,an. Mitme,en *ize ,e *uyrun" *uyurmazsanz .alla zlrm" ,emi.
Misa)irlerimizi siz ,e +arlaanz. Hizi tele.izyon,a g6ren *ana soruyor. =uyrun gi,elim"
*ur,a *ir +omularmz .ar" onlarn yanma g6treyim" pe+ mera+ e,iyorlar" *enim +z ,a
6yle" im,i tel'em *iraz azalsn ,a getirece1im zaten" ,emi ,e ola*ilir ,aha +6ts.
Gn+ V=ana ne *u yaama )u+aralarnn ,1nn,enWX s6z tuzla *uz olmu gi*i
,uruyor.
Oe gzel +z, Tezel. Oe ha.al. 0ilenin en gzel" en yetene+li" en a1,a ocu1u. Iim,i
u hale *a+. M6zlerinin alt *alon *alon. Yanyana ,urmu" proto+ol i+inci ,erece,en"
nc ,erece,en" ne +a,ar geri,en olma+ elimiz,eyse o +a,ar geri,en yerine getirmeye
alyoruz. Hes .ermez *ir laternayla +olu ,6nmez *ir *orulu gramo)onuz ite.
VHana ne ol,uY De+ imez,in *ir zamanlarYX
Jzatt1m *ar,a1 ara*u+ yarlar+en s6ylyor *unu. =ir eyre+ saattir yalnz i+i
tepsilerini g6zetlemiyor muY D6rt ,izi altn zincir ta+nm +a,n seii *ile" geci+en i+iye
+ar +en,ini oyalama+ ,e1il,iyse neY =enim ,e" *irinin 6nn,e e1ilmeye hazrlanan
garsonu 6nleyi.ermem salt Tezel iin miy,iY Horuyor *ir ,e. <s+i,en imezmiim pe+. De+
imez,im" e.et. Oe olmuY Lnsanlar ,e1iir. !er *ir *iim,e. !er *ir y6ne ,o1ru. Hon
yllar hele" pe+ imiyor,um. 7a)am,an" *ilgim,en *a+alar ,aha iyi yararlana*ilsinler
,iye. Higaray ,a *ra+mtm hatta. =eynimi uyuturuyor,u. 5ysa *enim iri *eynim
*a+alarna gere+li. =u ne,enle" *a+alar a,na sigaray *ra+ma+ iin .erilen sa.a ,a
.ar.
Tezel" +en,isine tuttu1um sigaray tttryor. =en *irini *itir,im. =irini ,aha ya+tm.
=una ,e1in *ir sorusu olma, neyse. Higaraya +ar .er,i1im *y+ sa.atan ha*ersiz,i
n+. Iim,i caml +ap,an ieri girenlere mi *a+yor" yo+sa *ar,a1 ,i+er+en *a+ as o
yana m rastlyor" ayr,e,emiyorum. =uzu erimi" +alitesi ,+ *ir .is+iyi art ar,a
yu,umlayp ,uruyor.
V:hi.as Aegal *ile ,e1ilWX
VHu sen,e. 0*ine 61retmeliy,in. !er yere *ir,en trmanr+en *az a+samalar olaca+
el*et" +olay mYX
7on)e+siyon a1. =en ,e *u a1a uygun hazr s6zler *ulup s6ylyorum ite. Tezel" hazr
giyimin *u ,enli aya1a ,mn se.mez. 5muz sil+ip *an e.iriyor zaten: 7sa +es
&mer. Lnitesin. Lnite" g6z +aran iri la)lara yer +almaz hi.
Tezel 6yle sansn. =en o inite yirmi yll+ +armla" ay,n olma+ a,na srt e.ir,i1imiz"
g6rmez,en gel,i1imiz *tn ucuzlu+lara rastla,m. 5nlarn arasn,a +en,ime ,e. Iim,i+i
8 Adalet Aaolu
+en,ime. Menceci+ *ir +zn *ana se.,alanmasn,an ,eli+anl se.inci ,uya*ilen +en,ime.
=u ,a m ucuzY Jcuzsa ucuz olsun.
Tezel-in ilgisiz *a+lar. Llgisiz *a+lar +imin stn,eY Llhan-,a m" MZg'n-,a m"
Meneral,e mi *tn nianlarn ta+mm" +at +at ene alt ,ar ya+asnn stne y1m
olara+ asans6r,en h'l' u uca inip ,uranlarn ellerini yza+ o1lunun yan*am,a s+p
,uran" aa1,a ,a i+i cip ,olusu +oruyucusu *e+leyenY =ana ne Tezel-in nereye
*a+t1n,an ya ,a Meneral,en .e onun +araCsar parla+ *ir +umaa sarnm a1la+ suratl
*o,ur +arsn,anY =en 0yen-i g6rmeye alyorum. =ana ne onlarn yza+ <rtan-n,anY
<rtan my,Y
V<rtan my, ,ama,n a,YX
VHen <rcan ,eme,in miYX
=ilmem. =el+i ,e ,emiim,ir. =en 0yen-i ,nyorum. !em *uraya gelmemezli+
e,emiyece+" hem *ura,an +p gitmeyi her saniye isteyece+ 6l,e...
Tezel-e" *tn i+ilerin *en,en" yr +p gi,elim *ura,an" ,eme+ *ile istiyorum.
Deme. Deme. =ura,a hem 0yen-in se.gisi +anat rpyor *ann stn,e" hem g.en
altn,asn &mer. Honsuz ,erece,e g.en altn,a. Tezel-in yarn sa*ah *tnyle *ana
+almayaca1n,an emin ,e1ilsin. M6zn +rpma,an yapar *unu. Hiyah ete1i" Aus *iimi
ipe+ *luzuyla" ,izlerinin stne +an izmeleriyle *ir sa*ah" *ir aral+ta aylr aylmaz"
po)layara+ e+ip gi,ene ,e+ *ana +alr. 7alsn. 0ysel-in *u sa*ah+i *a+n" +anayn
iinin" son aylar,a+i uza+l1n" uza+l1nz" senin onun iini +anatn *u a+amst"
+anatn C0ysel yeni,en ,o1rulma+ zorun,a +alaca+ im,iC ha+ etmi olur,un.
7z+ar,eiyle... Ye1eninin ,1n *alama,an ,aha" 0na,olu 7ul*-n,en +aara+...
0yen-in seni *ir ,eli+anl gi*i ner,eyse se.in,iren" *uraya gelme,en 6nce il+ +ez +en,ine
,i++atle *a+trp sana" yalan,m mY *ile ,e,irten tut+usun,an +aara+... Yalnz olmay
*ile g6ze alama,an. H1nma+ iin *ula *ula Tezel-in i+ili ,nyasn *ulara+... Tezel-le
aya+ta ,uramayaca+ ,enli sarho olup her+eslerin gir,i1i u +ap,an sarma ,ola
+ara+. MZg'n-" Llhan- .e *el+i ;itnat hanm ,a +u+ular" 6l,rc te,irginli+ler iin,e
*ra+ara+... 7imselere ren+ .ermeyece+ler. Yine ,e sre+li aranaca+lar. 0la+ sesle"
*ir*irine soraca+. 0yen-e soramayaca+lar. 0ma 0yen onlara soraca+. MZg'n ,a"
*ur,alar hur,alar" ur,alar ur,alar" ,iye *atan sa.ma yantlar sralama+ zorun,a
+alaca+. M6z ucuyla her eyi +ollayp" hereye y6n .erme+ +olay mY =u [rezalet- en o+ onu
u1ratraca+" en o+ onu yoraca+: =en anaym Llhan" *en anaymW Lster miyim *irici+
+zm" *u mutlu gnn,e her+eslere mahcup ,snY 7e+e *unlar ,a a1rmasay,+.
5tursalar, otur,u+lar yer,e 0ysel gi*iW
Llhan" annesini hem hi g6ze *atmayaca+" hem +imsenin g6zn,en +amayaca+" gere+li
+imselere onur +6esi *ile ,e,irte*ilece+ *ir +oltu1a oturtmutu. ;itnat hanm siyahlar
iin,e" ya+asna ,a Tezel-in ilitiri.er,i1i *ir sar gonca glle" aileyi *s*tn tarumar
e,e*ilece+ gizli planlarm,an ha*ersiz" gelenlere *a+yor: I+r *u gnleri ,e g6sterene"
,iyen *ir yzle. 7en,isini" *ulun,u1u +6e,e seere+ gelip elini 6penlerin" ne mutlu size"
torununuzun ,1nn ,e g6r,nz" inaallah onun ocu+larmn+ini ,e g6rrsnz"
,iyenlerin o+ olmasn *e+liyor. He.erim onu. =u se.giyi elin,en" i+i yana+larn,an
6pmeye .ar,raca+ ,enli a1a .urama,m *el+i. 5na yeterince ya+n ,urama,m ama"
+en,isine se.ecenli1im sonsuz. 7a yl,r art+ geceli gn,zl *ir hizmetisi ol,u1u
hal,e" o hizmetiye +ar [hanme)en,ili+- etme+te g6ster,i1i *eceri+sizli1i se.,im. Yaar"
ona +ah.esini getirir+en usulca *ir toparlanma,an" aya1a +al+aca+m gi*i yapma,an
9 Bir Dn Gecesi
al+oyamaz +en,ini ,e" o1lunun gelini MZg'n-n" V0nne" anne" *unlarla yzg6z olmaya
gelmez. 5tur" hanml1n *il canmXlarn anmsayp" *u +ez ,e ar *ir almla geri
oturup +urulur +oltu1una. =unu se.,im. 0z sonra *ura,a *iro+ +ii" il+ ,ans a,mlarn
nasl araca+. ;itnat hanm ,a art+ *u+a,arc+ armasn m yeni a,mlarnY 9stn,e
en o+ ne yan seece1ini *ilememenin yorgunlu1u .ar. 5nu e.l'tlar arasn,a *ir seme
yapma ,urumun,a +im *ra+t" *ir *ile*ilseW
Llhan" onu *u +oltu1a oturttu1un,a Tezel-e annesinin yann,an ayrlmamasn
s6ylemiti. Droto+ol *u sra,a" *6ylece yerine getirmesini istemiti on,an. 0ma Tezel"
usulca *ir o+a, annesinin omzunu: 5tur *ur,a sen. 5tur sessizce. Melene gi,ene *a+.
51luna *a+. Torununa *a+. Mutlu ol" ,emeye getirere+. Honra *eni +olum,an tutup" *u
,e.eta*annn yann seti +en,ine: Iim,i annemin yann,a +alsam" her+esle tanma+
gere+ir. Lin *s*tn rezili +ar" ,ayanamam...
!enz otuzun,a olmal. =el+i otuzun,a *ile yo+. Yine ,e ner,eyse 0ysel-,en o+
ypranm. <li yz )rlm san+i. Daha ,ne ,e+ inceci+ *ir +z, *u. 9nly, ,e.
<peyce nl *ir ressam. Oasl *6yle ol,u TezelY Ta*lolarna +ullanama,1 *oyalar
g6zlerine" yzne mi sryor art+Y Ta*lolarn ,aha gzel *oyar, ama. Mergin *ir tu.ale.
!ep +en,i ren+lerini" +en,i esintilerini *ulara+. !i sez,irmeyere+ *ir *oya" *ir )ra
+ullan,1n. !i ele.ermeyere+ *u resimlerin *ir resim *ilgisi ta,1n. !i
*a1rmayara+ hcrelerin ,e rengini *il,i1ini" *iimlerini sez,i1ini" +o+usunu *ile
,uy,u1unu. Lyi *ir resim nasl anlatlrY !em +en,ini sili *u resimler,e" hem tepe,en
trna1a +en,isi olu nasl *oyanrY Mergin *ir tu.ale *6yle *oyar,. Iim,i" g6zlerini"
g6z+apa+larn *oyama+ta ,aha hnerli ola*ilir,i yine ,e. 7usur g6z+apa+larm,a m"
ellerin,e miY <lleri titremeye *alaynca g6z+apa+lan el*et... el*et g6z+apa+lar ey,ince
,e...
V=ana *a+p ,urma. 7apnn 6nne ,izilmi aileye *a+ senWX
!a+szl+ etmiim. 5nu" yalnz i+i tepsilerini +olluyor sanma+la yanlmm.
VLlle gitme+ zorun,a ,e1ilsin sen ,e"X ,iyor,u 0ysel *u sa*ah. Jzun sre susul,u sonra.
=en ,e" +a)as ol,u1u gi*i 6nn,e+i ite" o allahn *el's *itmez t+enmez
aratrmalarn,a sanyor,um yine. 0na,olu 7ul*-n,e *oy g6stermeyi 0yen-i
se.in,irme+ iin mi" +en,imi se.in,irme+ iin mi ,n,1m *ile soruyor,um +en,i
+en,ime. V0ma gitme+ istiyorsan" iyi ya &mer" +en,i *ilece1in ey el*et. Tezel ,e .ar ite.X
VTezel ,e .ar ite"X ,er ,emez" sesin,e *ir ,e1ime ol,u. Titre,i o ses. Oe ,enli
6nlemeye alsa ,a" hzn elini +olunu sallayara+ gel,i" 6+p otur,u yzne" g6zlerine:
Tezel" ne,en es+isi gi*i +onuamaz ol,u+ *izY 7onuursa+ ne,en anlaamaz ol,u+Y !i*ir
s6zn sonunu *ir*irimizi +rma,an getiremez ol,u+" ne,enY
=en ,e o zaman ne,en o es+i a+ ,olu ,ostlu1umuz iin yeni *ir a*a harcama+tan
e+in,imY Yzne" g6zlerine *ulaan *u hzn ne,en se.ip o+ama,mY 7im tuttu *eniY
Tezel sa*ah er+en" oto*sten annesinin e.ine iner inmez tele)on etti. 0ma *u" salt
*ugn+ proto+ol yerine getirme+te nasl *ir yol izlenece1ini 0ysel-,en 61renme+ istiyor
ss .erilmi *ir tele)on olmal. 0*lasyla aralarn,a o+ uza+" ya+nl1 6zenle *astrlm
uza+" so1u+ *ir +onuma geti: !ogel,in. Hanrm ,1ne gel,in. Yo+" *en
gelmeyece1im. =ilmem. &mer-in +en,isine sor *unu. Mi,ece+se *irli+te olursunuz. Yaa"
e.et. &yle. Mle gle.
2! Adalet Aaolu
Sorla ta+nlm *u uza+ ta.r" *u so1u+ ses" ha,i +al+ *ize gel" a*u+ gel" 6zle,im seni"
,iyemeyii *tn gn iinin *ir yann ,i,i+leyip ,urmutur. 7en,i yapama,1n
+z+ar,einC,en *e+liyor.
Iim,iyse Tezel-e *a+yorum. V=ana *a+p ,urmaWX ,emesi ona *a+p ,urmam iin *ir
a1rym gi*i. 5nunsa i+isiz +almama+tan 6te *e+le,i1i hi*ir ey yo+. &yle g6rnyor.
0ysel-in uza+ sesini 'nn,a unutmu *ir Tezel *u. De1ilse ,e al+ol unutturur.
2 Bir Dn Gecesi
Tezelin Gece Yolculuu
Dar+ 5tel-in *arn,a ha.a +ararana ,e+ +al,m. 0llah +ahretsin" *ura,a ,a
ci,,]leiyorlar art+. VOe ol,u" ne olaca+YX gi*i sorular soruyorlar *ir*irlerine. Mzel"
6lmez )+ralar anlatanlar gitti+e azalyor. 0nlatyorlarsa ,a" en o+ :umhur*a+an
stne anlatyorlar. Yarn unutup gi,ece+ler. =iri a+l *ile e,iyor *unu. VYahu" unlar *ir
,e)tere geirse+" yarn unutup gi,ece1iz"X ,iyor. =unu *ile +en,ine i e,iniyor. De)tere
geirilere+ anmsanan eyler,en *ir hayr gelirmi gi*i. !ele *u anmsama+" unutmama+
iste+leri yo+ mu" iyice canm s+yor. =a*alarnn )oto1ra) *iri+tirmeleriyle" yllar sonra ,a
o )oto1ra)lara ,6np ,6np V=a+ *en ney,imWX ,emeleriyle matra+ geiyorlar ya" im,i
*unlar *a*alarn,an gln. Mln olan her eyi *ile *ile gln +alma+W 0nmsama+"
g6z,en geirme+" ,erlenip toparlanmay a1rr. Deme+ *unlar h'l' tutunaca+ *ir yer"
aya+larn *asaca+ *ir topra+ istiyorlarW L+ini iersin" hili1e *a+arsn" +en,i hili1ini
g6rrsnB hi*ir ey" hi*ir *iim,e cann s+maz olur.
Dar+ 5tel-in *arn,a ha.a +ararana ,e+ +alma,m canm. 5raya ha.a +ararma+
zerey+en gir,im. Iu ,1n gi*i" *ar,a+iler ,e" zorla zaman stne yeni,en etele
tutturuyorlar *ana.
0llah +ahretsinW Yeni,en 6nemsemeye *ala,lar +en,ilerini. L+inci sn) gazeteciler,en
,uy,u+lar gncel )+rayla :umhur*a+an ya ,a siyasal parti li,erlerine ili+in *ir+a
,e,imC,e,iyi anlatrlarsa *ir*irlerine" *ir eye +at+lar olur sanyorlar. 0.utuyorlar
+en,ilerini. &yle ya" +im*ilir" *a+arsn yarn yeni,en ,e.let ,iye *ir ey olursa" yani gere+
,emo+rati+ ,e.let ,e,i+leri cinsten *ir ,e.let" ,ii mi" er+e+ mi her neyse ite" *6yle *ir
,e.let olursa" her eyi ona teslim e,ip yeni,en .ic,an szlarn,an +urtulurlar. Yeni,en
*6yle *6yle *irta+m inanlarla umutlarn peine ,tler. To+a,n sersemleticili1i geer
gemez stlerin,en. To+at arsz olmu ocu+lar gi*i" +imseler g6rme,i ya" ,eyip
e.relerine solu+ solu+ glmseyere+... Lin iin ,e V=yynce *en sana g6steririmXli *ir
6 alma ,uygusunu *iri+tirere+.
Do1rusu her+es *ir ey yapma+ pein,e. !er+es tutu+e.lerine" cezae.lerine" g6zalt
yerlerine hi ,e1il *ir tepsi su *6re1i" i+i san,+ porta+al g6tre*ilme pein,e. Yitirilen
inanlarn yerine" ,urum zorluyor ,iye" acilen yarm yrt+ yeni inanlar +oyu.eriyorsan"
utanmama+ iin" salt utanmama+ iin yeni inanlar e,inmisin gi*i ,6rt ,6nyorsan
ortal+ta" ,aha ooo+ utanlar yaarsn. Yaayan g6rece+.
H6zmona *enim *ir+a ya *y+ a*ilerim" s6zmona *enim yatlarm" i,ealistlerin
za.alll+larna *a+p *a+p ,a" en azn,an *6yle za.all olmama+ iin" son +ez
utana*ilece1imiz ,enli utanara+" utan ,enen e.,e +alm +z *amz,an atmt+.
Dencere 6nne oturup my my my 6tmeler ,e ne oluyormu iin iini yiyere+Y 0z *uz"
to+a, yer yemez hili1i semiti+: Ma+ineler senin elin,e olma,1na g6re" seni senin
hili1in pa+lar anca+. Oo+ta. =itti. !a,i ielim.
Oe oluyor im,i *izim+ilereY Yeni,en neye s.anyorlarY !ili+lerini *ile sa.unamaz
ol,ular. Jzat yzn" t+rsnler o yze. Oe .ar *un,aY =ir +'1t men,ile *a+ar. &yle ya"
*unu somut olara+ yaamam +imse" uzatmaz yzn. 7en,ini o yzn t+rlemez *ir
yz ol,u1una inan,rr. Han+i *izim+i Lsti+l'l :a,,esi" 9s+,ar Ls+elesi ,e" sizin+i
Pilayet-in +a*ul salonu. =unlar ,a" yzlerini temiz tutma+ iin V=ir ey yapmal" *ir ses
22 Adalet Aaolu
,uyurma+ ya ,a *ilmem +imi *ilmem ne cezae.in,e ziyarete gitmeli"X gi*i para.analar
+uruyorlar 6nlerine. 7urun" +urunB iyi +urun. =el+i +urtulursunuz. 7en,iniz,en.
Oe ,n,en sorumlu" ne yarna *orlu ol,u+larn il'n etmi +iilerin ++ +oalisyonu
6zl,. 7im +im,en ,aha mur,ar" +im +im,en ,aha temiz" *unun peine ,l,. 7imin
polis" +imin yi1it ol,u1una ,a yine *izim+iler +arar .erir ol,u. =u soytarl+ hi houma
gitmiyor ite. 7ar,eim" sen gzel gzel i+ini iseneB +im resmini +aa satm" +im alm"
+im +imle yatara+ .e +im iyi hi+'ye yazar" +im *e para etmez" *una +arar .erme+le
yetinsene. Hen ,e ,e.genlere sil'h *ulanlar,an olmay.er" *unu +ula+lara usul,an usula
)sl,amay.er" neyin e+silirY
Yine ,e saate ya+n +al,m Dar+ 5tel-in *arn,a. 7+ yol antam aya+larmn
,i*in,e ,uruyor,u. Do+uza eyre+ +ala ,a i+imi *itir,im" antam alp +tm. Meer+en
Ta+sim-,e+i *)e,en *ir cep +anya1 e,in,im. Meceyi *6ylece sr,rme+... !asan ,a *arn
6te ucun,a ,urmu VIimanlyorsun ,i++atWX ,iyor,u. 5tuz saniye 6nce 0,ana
:ezae.i-n,e+ilerin sa1l+ ,urumlaryla ya+n,an ilgilenen *u ,e1il miY Iimanlyorsam
yata1na almazsn" ne yapalm. 9 ay 6nce+i pantolonuma s1myorsam" i+i ay 6nce+i
ete1in *eli zor +a.uuyorsa" *u *enim *ilece1im ey. Yenisini e,inme+. 5nu ,a sen alaca+
,e1ilsin zaten. !em canm" ite nice,ir olup gi,iyorum. ;ermuarlar a+ *ra+yorum.
9stme ,e +ocaman" uzun *ir +aza+ geiriyorum" tamam. Ty gi*i ,uyuyorum +en,imi.
&nn,e sonun,a ete+ ,e" pantolon ,a *aca+larm,a" +alalarm,a ,ursun yeter. 0man"
,urmazsa ,a ,urmasn. =unu *ile ,nme+ zorun,a +alnca" +en,im,en +u+uya
,yorum. 0llah +ahretsin" yine ,e" art+ turistlere resim yapma,an e,ememe+ gi*i *ir
ey *u.
7anya1 antamn g6zne so+tum. 5to*s +al+ma+ zere.
VPalizinizYX ,iyor uzun" ma.i oto*sn yann,a ,uran ocu+" M. =enz-in +arnn,a *ir
+apa+ ap +al,rm olara+. Ya.rum ne ,e gzel 61renmi V.alizinizX ,emeyi..
VPalizim yo+"X ,iyorum *en ,e.
=ir gece iin el antama t+tr,1m +ara ete+le art+ *izim+ilerin hatrna Ccanm
anneci1im ;itnat hanmn yzn +ara +armaya ,a g6nlm pe+ el.erme,i1in,enC"
a+amst Dar+ 5tel-e gi,er+en es+i *iim giysiler satan o+ zppe *ir *uti+ten al,1m C
ua+ *iletinin *tn gelirini e+ti elim,en pis +arWC *u Aus *iimi ipe+ *luz neye yetmezY
Jlan" *unu *ile yaptn TezelW &zel *luz al,n o allann *el's ,1n iin. =ir ana hatrna
olsa ha,i neyse... Li gc +azan zamann +ollayp stne atlama+ olan Llhan-la *tn
utanma ,uygularn senin iin harcayan +or+un yenge MZg'n iin ,e1er miy,i *eY
0yen-leri ,e ne *iim *ir +z" ,o1ru ,rst tanyama,+ ya... 0l,rma. Dnme+ yasa+.
Hen 6yle aile .r.rlarma +a)an yoraca+ *iri misin *eY !a,i" atla *a+alm. Iu lahmacun
+o+ularn,an *ir an 6nce uza+laalm.
Sor uza+larsn. 0ile gi*i,ir *ir l+e" aileW.. =a+sana" en 6ne yerlemi hanmteyze" *ir
lahmacunu ,6r,e +atlam" oto*sn iini +o+uta +o+uta yiyor. 0r,n,an i+i elma soyar.
=u ,a onu il+ i molasna ,e+ i,are e,er. H+ s+ ,a su ister o)6r +ar,eimizin
yar,mcsn,an. Lstesin. :an sa1olsun. Par,1 yer,e mi,esine in,ir,i1i lahmacunu
sa+layp gelinine" +zma" ah mi,em hi iyi ,e1il" ,iye szlanp ,urmasn ,a. Hzlanr"
szlanr. Aahatszl1n *a sorumlusu ,a ya o gelin" ya o +z olmu olur.
23 Bir Dn Gecesi
<n ar+a sra,aym. 5to*sler,e yerimi en ar+a sra,an alma+ *enim al+anl1m. 0zala
azala te+ t+ +alan al+anl+larm,an *iri. 7imse seni g6rmez. Hen her+esi g6rrsn.
!er+esi g6rme+ istemezsen" +imseyi g6rmemi olursun. Yol*oyu *ir motor horultusu
,uyarsn" hepsi *u. 7ar,an gelenler )arlarn +smlarm" +smamlarmB ha arpt+"
ha arpama,+CmB *tn *unlar" o gerilip ,o1rulmalar" ,erin solumalar" ++ *ir
cana *unca 6nem .ermeler )alan senin ,nyan,an ieri szamaz. Oereye szamaz ,e,in"
nereyeY Henin ,nyan ,a neymiY
5 *o+tan +ente gitsem gitsem *el+i art+ anca+ annemin cenazesin,e *ulunma+ iin
gi,erim" ,iyor,um. Iuna *a+. =ir ,1ne gi,iyoruz. 0r+a sra,a +imse yo+. 0z sonra
+olonya ,olatrmas *iten yar,mc gelir" gelir *enim hal+mn ocu1u" oturur u uca.
!anmteyze VsuX ,iye inleyip uyan,rmazsa" +.rlp yatar. 0,apazar-nm ya ,a Dzce-nin
oralar,a *ir yerler,e *ir i+i +ez ,e" a, ay molas olan i+i i molas .erirler.
0llah *el'larn .ersinW 0llah +ahretsinW 7anya+ ielerinin tene+e a1z ,a hep yalama
+ar ol,u. D6n,r ,6n,r" +rlp almaz. Oe ya+nyorsunY De.let mi istiyorsun sen ,eY
7anya+ ielerinin +apa1n e.ir,in mi" rp ,iye ala*ilmesini sa1layaca+ gl *ir
h+metin olmasn m istiyorsun yo+saY !i*ir ey olmasn. 7imse *ir ey yapmasn.
Gn+ *en +imseye *ir ey yapmayaca1m. 0namn g6nln hoetme+ ,e son olsunW
Yalnz" *izi +orumaya an,imiler" hazr stmze +anat germe+tey+en" snglerinin
ucuyla u ienin ,e a1zn a.erseler" *a+a ne isterimY 7urtarlma t6renine
+atlama,ysam hep *aca1m yzn,en. 5 se.inci *ile yaayama,m. Oice a+l e..el
*y+lerimiz" +oca +oca yazarlarmz" tam i+i ha)ta enli+ ettiler ,e Cher ey 6,etilir" ne
sanyor,unuzYC ,aha ta o zaman,an" tam *ir .atan haini gi*i" hoplayp zplama,an
+ala+al,m.
Meen yl" ,aha ,a 6nce" *aca1 +r,+. L+inin *eni il+ ,e.irii" *aca1 +rp" al iin,e
+st otura+al,m. Tam art+ her eyler *iz,en sorulaca++en" ol,u muY 0ysel +oup
gel,i. 7im,en ,uymuY Duyururlar. Dururlar mY 9steli+ +namlar,r *ile. 0yp ,e1il
mi" +z+ar,einizi *u aresiz ,urumun,a *6yle yzst *ra+yorsunuz" *ile ,emiler,ir
*izim ocu+lar. Tele)onlar ya1,rmlar. Te+ .ic,anlar rahat etsin ,e. !em +esinli+le
unutamazlar *ir sa+at" *ir hastay" *ir tutu+luyu" hem iyi gnlerini o sa+at" o hasta" o
tutu+luyla geirememi *irini *ulup" *ulup o enayiyi" +en,i .erme+ isteme,i+leri hizmete
.e yar,ma +oarlar. !emen *ir yolunu *ulurlar y+ stlerin,en artmann. =en ,e
6yley,im. 7uyru1um s+t m" gelsin 0ysel" gelsin &merW Llerim yolun,a m" +ey)im
t+rn,a m" unut *unlar gitsinW De+ ,e unutmaz,m yaa. Oe olsa i+isinin ,e e.rem,e iyi
a,lar .ar,r. =ana" parma1m +pr,atma,an s+ s+ ilerici" ,e.rimci +ocalar *ahe,ece+
+a,ar. 5nlarn yz suyu hrmetine" ,e.rimcilerimizin *en,en a+l sor,u+lar ,a o+
olmutur haa... L+inci +ocam hele. &mer" 0ysel ,e,in mi" *ana olan a+ on misli
,epreir,i. 5 +onu,a h'l' ,a 6yle,ir. 0ysel-in alaa1 olaca1 yo+ n+.
VYo+" istemez.X
=6ylece +olonya )asl *itmi oluyor. Iim,i *u oto*s ,e mut)a1n,a ,urma,an +aps+a
pien *ir e.e *enziyor. =urnuma *izim 7+ <sat-ta+i e.in +o+usu geliyor. 0man" t+a
*urnunu. =ir ,e es+i" iyice es+i +o+ulara ,6nerse+ iimiz .arW
5to*sn + ha.aya +al+a e,e" +.rla *+le" *ir sre ,e Meci,iye+6y-n oralar,a
.nla,+tan sonra nl +6prmze .ar,+ *ile. Lte *unu +aramam. Lte *ur,a g6zm
,e" *urnumu ,a +apayamam. =ur,a =o1az-a" 7z+ulesi 6nlerine sal+msaa+ ,en +lar
*ir yu,umlu+ i+iye ne gzel meze olurW Ml gle*il,i1in +a,ar. =a+" 7uzguncu+
24 Adalet Aaolu
srtlarn,an 5+tay-n 1 *ile" 5+tay-n masamz,a+i .arl1n *il,iriyor. Gocu+ 5+tay-n
anasn,a. 7en,isi 7uzguncu+ srtlarn,a. =en ,e *ur,aym. 76prnn stn,e. [Tam
+on)orlu- *ir oto*sn iin,e. !a,i" hepimiz iinW 5 ocu1u ,o1urma+ ,a *enim *y+
yanllarm,an *iri ya. Daha ,o1rusu" yanl ,iye *ir eye inana*ilsem" a,ama+ll
yanltm ,iyece1im. Yanl" ha ,eyince elle tutulur *ir ey ola*ilse" 6nn,e ap+am
+arr,m. =unun iin ,e ci,,] *ir ap+a *ulunmal insann *an,a. 5 ,a *en,e hi
olma," hi resmi ap+am olma, +i.
Iu +6pry +ur,ular. Lyi mi ettiler e)en,im" +6t m ettiler e)en,imY Oe ettilerY =ir
zaman *en ,e ,n,m *unu. 9 yl zp zp zpla,m ortal+ta. =ir +ez ,aha inanly,m.
!em ,e yarm yrt+ inanlarn 6cn alma+ istercesine. Deli gi*i" mecnun gi*i ta+lp
&mer-in" 0ysel-in .e *ur,a +arnca srs gi*i o+ olan onlarn +opyeleri peine" san+i *en
,e gitti1im" oturup +al+t1m her yer,e V<)en,im" *u i+ti,ar o+ +6t *ir i+ti,ar. =u
a,amlar o+ rezil a,amlar. Go+ yanl iler yapyorlar .e *ile *ile yapyorlar +6pe+lerW
Memle+eti hi ,nmyor" hep +en,i +arlarn ,nyorlar. Go1unlu1a yarar
olmayaca+ *ir +6pry" *ilmem +a paralar ye,irip elin a,amlarna" getirip Lstan*ul-un
tuzu +urulan Zin" +en,i a,amlar iin +uruyorlarW..X ,emesem olmaz,. 9steli+ *en iyi
ressamm ya" o gnler el stn,e tutuluyorum ya" g6z ze.+ime g.en pe+ yaygn ya"
Lstan*ul-un esteti+ sorumlulu1unu y+lenme+ ,e *ana ,er. Hanat .e +ltr +olonimiz
6yle iste,i1i iin esteti+ +onusun,a uzmanm ya" +onu art+: <)en,im ,eli *unlarW 76yl
*unlar" ,eli olsalar ha,i neyse. 76yl a+lyla getirip gzel Lstan*ulumuzu eli1e" halata"
*etona *ulayaca+lar +ar,an +arya... Iu ta*lomun stne *ir utan *ir uca +ara +alemle
sert i+i izgi izseniz" ayn +alemle *u izgilerin arasn ,a cart cart tarasanz neye ,6nerse
*u resim" ite Lstan*ul ,a ona ,6nece+...
=unlar *ile ,e,im. Ha.atm ,o1rusu. 5ysa *en sa.a g6nlls olmamaya *ir +ez
+arar .ermemi miy,imY =y+lerimin hep iyi ,lerle yatp +6t sa*ahlarla +al+t+larn
g6re g6re" +z sen uyur+en ,e *unal" uyannca ,aha az *unalm olursun" ,iye 61tler
.erir,im +en,ime. <l*et on se+izim,e" 0+a,emi-ye +apa1 atar+en ,e1il. 0+a,emi-ye
+apa1 atar+en srtm,a ,aha 7zlay-,a ye,i1im coplarn sancs .ar,. M6zlerim,e
g6zyaartc *om*alarn +rmzl1... 0+a,emi-nin yolunu tutar+en ise [OaslmY-
ha.alarn,ay,m.
0h se.gili 0ysel" nasl ,este+le,i *eniW Llhan-n srt ,6nmelerine" *ir +uru
+o+latmamalarna C0+a,emi ,e neymi" +a para getirir +'1t *oyama+ a,ama" senin
,er,in Lstan*ullar,a )in+ atma+" *en *una arac olamamC anamn i+i ara,a *ir ,ere,e .e
i+i eli *61rn,e +ala+almalarna +arn. Der+en e)en,im" prl prl *ir 0nayasa-ya ,a
+a.umuuz ye,i1im coplarn ar,n,an" ne,en ,este+lemesin 0ysel *eniY Lstan*ullar,a"
0+a,eCmi-,e me+'n tutmamY C=en o+ *unal,m" o+ *astrl,m" *ari *u +z yan
yaasn" ,ile,i1ini yapsn" ,ile,i1i olsunC +imi anaC*a*alar" +en,i *ulama,+larn
ocu+larn,an *s*tn sa+nrlar" +s+anl+larn,an ,nyann en *y+ cimrisi olup
+arlar ya" +imileri ,e" a*lalarCa*iler ,ahil" canm *iz ne gn g6r,+" *ari *iz,en
sonra+iler gn g6rsn" ac e+mesinler" ,eyip neleri .ar" neleri yo+ ortaya ,6+erler.
7en,ilerini *ile sa+nmazlar: !a,i Tezelci1im" yolun a+ olsun +ar,eim. Yann,aym"
+or+ma. 0r+an,aym" e+inme. 0+a,emi-ye gitme+ mi senin ,er,inY Aessam olma+ mY
=uyur git. Yetene1in .ar" gelitir. Ha.amz" sa.an yaratcl1na g +atsn. Ha1ol canm
0yselW Hen ,e .arol &mer a*iW Per elini 0+a,emi...
5 0+a,emi-yi aa1,a .e onun +apsn,a gnlerce n6*et tuta tuta *eni +en,ine
e+e*ilmi +a,ire *a+l il+ +ocam" o hnzr oyun*az ,a a*uca+ geriler,e *ra+p
5+tay-a ,o1ru yolalyoruz. 5 gnler yaanr+en ,e *6yle" i+i ,a+i+ac+ sr.ersey,i ya.
25 Bir Dn Gecesi
=am a1ryor. 7anya1 sr,rme+ gere+. Yo+sa *u *aa1rs ,inmez" artar. 5+tay-n
1na ner,eyse ,e1ece+mi gi*i ya+n getim. 5r,a otur,um mu *en gere+tenY
7aynana" +aCyn*a*a parasyla o mene+eli" yaseminli *al+ona gzel so)ralar +urul,u muY
Ho)ralar +urulmas ne s6zY 7erem-i *e*e+ ara*asna +oyup *irli+te ,eniz*oyu
,olatrmalara *ile +t+. 0r,n,an +otur *a+alm Ta+sim 0lan-na.
Yahu" o ocu1u niye ,o1ur,um *enY &)" ,o1ur,umsa ,o1ur,umW Yarn" seni *en
,o1ur,um" ,iyere+ *ana 6re+lenip *eni ,iiye" hastanelere ya ,a +aplcalara
g6trmesini isteyece+ ,e1ilim ya. 0hh genli1im" ah sana sam sprge etti1im genli1im
,e ,iyece+ ,e1ilim. Gn+ *unama,an 6lmeye +ararlym. =en" +en,i anam *ile
altr,m *en,en *ir ey *e+lememeye. =enim o1lan" ne gzel ite" ana ta+nts ,iye *ir
eyi hi *ilmeyece+. =ize zorla +ur,ur,u+larn *ozma" +oparma sa.a .ermeyece+. De+i"
*a*a ta+ntsY <h" orasn ,a 5+tay ,nmeyece1ine g6re" +en,isi ,nsn art+.
5+tay-n im,i =o,rum sahillerin,e *ile *en,en *ir trl cayamaynn ne,eni ne,ir" ,iye
,e sorarm +en,i +en,ime. Hormasam iyi ya" rahat *ra+myor +i. Honun,a *ul,um.
51lunun anasym. Ya Lsti+l'l :a,,esi-n,e salya sm+" paas ,+ .e +en,i +en,isine
+onuup glen al+oli+ +a,nlar,an *iri olup +arsamY Oasl tanr *u yz +arasY Lyisi
mi" *ana g6z+ula+ olmal" peimi *ra+mamal...
Iu tepe +larn ne zaman s6n,rece+lerY 5to*sn ii ne zaman uy+u +aranl1na
*rnece+Y Yarn Lsti+l'l :a,,esi-n,e ne olaca1m ,nme+ zorun,a mymY
Ja1a *ine*ilir,im. 7as.et *ir e.,e" o +as.et e.ler,en *irin,e" +as.et insanlar arasn,a
*ir gece )azla geirme+ miY &lm yolunu +ilometre +Zlometre +ate,ece+ *ir oto*sn ii"
*izim+ilerin ma1mum +alplerin,en" ma1num *a+larn,an *in +ez iyi. !ele Llhan-n"
+apsn,a +ullar *esleyen" seni 6per+en *ile o 6pc1 alaca+ ,e)terine +ay,e,en halleriW
Lmparatoriesine *aylyorum ama. =ir gn a+lma esse ,e" yirmiCyirmi *e yl,a Oew
Yor+-tan ,aha Oew Yor+ olmu *ir 0masya izeyim ,esem" MZg'n- izer,im. Ta*ii *ir
a,m 6nn,e ,e *a+entimiziB Llhan-. Lin se.in,irici yan u +i" *6yle *ir ey hi
esmeyece+ a+lma.
Lin ,o1rusu" *en tam ni+'h saati ora,a olaca+ *ir ua1a ,a *ine*ilir,im. 5to*sten
inile a+am saati arasn,a+i zaman parasn ,a ara,an +ara*ilir,im. Yo+e,e*ilir,im.
0rt+ o+ en,er gelen o +rizlerim,en *irine" *ir +ez ,aha ya+alan.erC,im. Lyi yre+lili1im
tuttu ite. 0ilenin yzn a+e,ece+ a+l+ta *ir *luz iin o ua+ *iletini ey,i.erince...
Yo+" yo+" +en,ime *ir ey anlatma+ istemiyorum. !ele *enim *eni anlamam hi
istemiyorum. =6yle *ir ,er,im yo+. 0ra,a *ir yo+layan *u n6*etler ,e geer. Saten iyice
seyre+leti. Lte *a+" *ir oto*stesin. Pnlayara+ gi,iyorsunuz. Hen a*inin +znn
,1nne gi,iyorsun. =ir +a,eh i+iye uzanma+ gi*i *ir ey *u. =ir hi. Yo+um *en.
Duruyorum. Liyorum. Le*ilme+ iin turisti+ resimler yapyorum. Oe su *iliyorum" ne
ceza. Oe se.iyorum" ne ne)ret e,iyorum. Yine ,e nasl oluyor pe+i im,i" *ir oto*ste Cyar
+aranl+C *ir yolculu1a +ar +maz" ya ,a *una *enzer +aranl+" alaca+aranl+ her )rsatta
ol,u1u gi*i 6rne+se 1 s6n,rp uyuma1a geme,en 6nce ya ,a es+i *ir tana
rastlay.erince *ir +6e*an,a ya ,a *irinin sizi +en,i ,nza itmeye zorla,1n seer
semez" *ir erit geiyor +a)anz,anY M6zlerinizin 6nn,en *ir ,izi resim geiyorY Oe,en
tmyle engel olunamyor *unaY 5nu *unu *ilmem. Me1er nihilist olma+ +omnist
olma+tan ,a zormuW Pay canna" +omnist olma+tan ,a zor. Yaayan *ilir. 0ma az +al,.
<peyce yolal,m. =ir *y+ temizli+ yapma,an ,a tamam olmayaca+ *u i. I6yle *y+
*ir me.sim temizli1i. Yaanan yaan,. M6rlen g6rl,. Yaanan ,a" g6rlen ,e
26 Adalet Aaolu
stmz,e ne yaptysa yapt. =iz ne ol,uysa+ ol,u+. =iraz ,tan" *iraz iten ,er+en
yu.amz yapt+. =u ,urmazm. Hen ,urursan" ,urur.
0rt+ cezae.lerin,e te+ +iiyi g6rmeye gitme,im ite. 7imse iin ah" .ah etmez ol,um.
7en,ime hi*ir g6re. .ermiyorum. <.et e)en,im" +en,ime ,e hi acmyorum. =ir te+
g6re.im .ar: 0+amstleri i+imi ie*ilece1im *ir yerlere +a*ilme+. [!i-e .armam"
oraya ,emir atp ,urmam yeterince *aarl olmaya*ilir. 5r,an *eni" ara ara" *ir ,1n
,a.etiyesi C+6t *ir ,algaC +oparp ala*ilir. =ir o yana" *ir *uyana ++ yalpalanmalarm
ola*ilir" ama *u+a,ar ,a +anlmaz art+" el,en ne gelirW C<lin,en geleni yap" *itirC. Lte
her ey nasl yarm yrt+sa" ,e.rimcilerimiz ,e nasl geri +almsa Caralarn,a *en" 5+tay
)alan *ile .ar,+C" *enim anarizmim ,e 6yle yarm yrt+" 6yle geri +alm. <l,en ne gelirY
7itaplar e+si+ ,e yaam e+si+ ,e1il miY Oe sanyor *unlarY Yoo" *ir te+ ey +esin ama:
Iim,i ,ur,u1um yer" im,iye ,e+ +otur,u1um yerler,en ,aha gere+.
Oe oluyorumY 7anya+ iesine sarlma+ ,a pe+ iyi *ir sonu sa1lama,. =ir yolculu+ta"
,aha ta *an,a o yolculu1un" ,aha yzlerce +ez g6r,1m" yzlerce +ez iine ,alp
+t1m 0+a,emi-nin ya+nn,an geer gemez" ,aha 5+tay-n 7uzguncu+-ta+i 1n
g6rr g6rmez *ala,mB yo+ o1lum,an unu isterim" *unu istemem... Mel,i ar,n,an onu
nasl .e ne,en ,o1ur,u1um. 0llah +ahretsinW =aca1m +rl,1 zaman 0ysel-in nasl +oup
gel,i1ini *ile ,n,m. 0r,n,an +im*ilir ,aha neler +aca+. Hen" en iyisi im,i"
M6ztepe-nin 0,alar-a +uca+ aan ,al+a.u+lu1una *a+. !ep ayn ey. 5 on,an *ir ey
+apaca+" *u *un,an. Do1a ,engesi... 7apma+" +apma+. =u" ,o1ayla insan" insanla insan
arasn,a oluncaB manzaraY Manzara u: =ir y1n maymun .ay+ .ay+ ay+ ay+" y+ y+ ,iye
1l+lar atara+ tutunaca+ ,al pein,e +ouyor.
=olu+. !ili+. Mecenin +aranl1. De1il. Yeterince +aranl+ ,e1il. Mece ,e,i1in +atran
gi*i olmal. Deniz,e yalpalayan +lar" gelip geen art ar,a *ir +uyru+ oluturan aralarn
)arlar... =6ylece ite" ne gece ne gn,z. L+isi aras *ir ey. =enim gi*i. =en ,e *ir eyin
i+isi arasym. VTant ,e *ruit pour une omletteWX 5nca +n yrt" sonu... =unu ,nyor
olara+ *ileB >*unu ,nyor olara+ *ile" ,eyince hele@ *olu+ hap yutuyor. !ili+ pi
oluyor. Dut AuslarCW 5nlar ,a a,am +an,r,lar. 5nlarn ,nrleri ,e" yazarlar ,a"
san+i her *ir eyi .e her *ir +iiyi te+ te+ yaamlarm" Y0I0MQI80AMQI gi*i ya u" ya
*u ,eyip +tlar... Oe o" ne *u. =u inanszl1n" o *unalmn .e yorgunlu1un" *ezginli1in
sonu *ilmem nereye .arrm... Oiye .arma, pe+iY 5 sralar *uu+ ,uyarl ay,nn m
.ar, yo+sa +en,ini asa*ilece+Y Hra +en,ine gelince ,e" 0llaha s1n" paay +urtar. 5l,u
mu im,iY =ir inantan +a" 6te+ine tosla. =iz,e *6ylesi o+. !er zaman o+. 7en,ini asan
hi yo+. !aa" o ocu+lar m" o ocu+lar a1,a *irer mntehir" 6yle miY Gn+ her ey
geliiyormu" her y6ntem ,e... <.et geliiyor" e.et geliiyor. Yu+ar,a+ine hi sel'm
a+ma,an .e a1,a *ir mntehir ,e olma,an" yaama 6lml +lma+ cann. Lte *enim
gelimi o+ulum ,a *u. =el+i tam gelimi *ir o+ul ,e1il ,aha. Ya ,a geri +alm
,e.rimcilerimizin en ilerisi +a,ar gelimi. Oe,en *a+a trl olsun +iY
Tezel" +ama. !a,i canm" anmsa. !a,i +oy.er +en,ini. 0nmsama+tan +amay *ile
*o.er. =unu *o.erme,i+e hili+ yolun,a *ir a,m ,aha atamazsn. 7en,ini sulayp
sulayp *a1rna +urunu s+an *e aptal Aus-tan *iri olup +arsn. 5 ,n,. =ugnse
*ugn. 5nlar,an hangisi !itler gi*i *ir cana.ar ocu+" !iroima-lara" Oagasa+i-lere ,e+
tehli+eli oyunca+larla oynayan ocu+lar" o+uluslu *an+alar,an her yeri .e her eyi .e
her+esi parma+larnn ucun,a oynatan o sinsi" o )esat" yalan so1u+ ma.i g6zleriyle
6rtmeyi *eceren ocu+larla ,olu *ir ailenin iyi *eslenmemi geri ze+'l" *u,ala yeleri
olara+ yaa,Y :6mertli+le uzatlan her gl goncasnn *irer saatli *om*a" *irer saniyeli
27 Bir Dn Gecesi
*om*a" *irer ateli sil'h ol,u1unu hangisi g6r," hangisi Pietnam-,a +ann sar sulara
+art1n" olu+ olu+ a+ara+ o sar sular +zla *oya,1nY
Yo+ aman yo+. Duygulu )alan ,e1ilim. =encilim *encilW DeC)olsunlar *am,anW Lnsan
yceymi" insan ,irenirmi" insan y6netirmi... M6r,+. Dara y6netir" sil'h y6netir" y6netir
tomCsonlarm ucu. Hen or,a sa) sa) insanl1 y6netiyorum gzelli+le" *arla" se.giyle
,er+en" *a+alar stne *ir )is+e elto+s s+yor" iin tamamW 7arn g61e geliyorsun.
Mut)a1n her yann,a yine cirit atan +ara)atmalar ,n gece nasl elto+slayp canna
o+u,umY Honra ,a ,e,im" *a+ +zm" *u +arng61e ,e*elenen pis yarat+lar sensin"
sizsiniz" elin,e elto+sla *u ii *eceren ,e Dapa" par,on paraW..
7e+e *en ,e ,aha ga,,ar" yani ,aha paral ola*ilsem. 5n,an sonra ,a yeterince olana+
+sa 6nme. Diyelim 0ysel. 5 *ir +6t hastal1a ya+alansa" *u yeryzn,e onu
+urtara*ilece+ te+ canl yarat+ ,a *en +alm olsam .e stne elto+s s+ara+ iini tamam
etsemW
Lnanl sala+W Hrtna inancn y+lemi" onunla *irli+te yaamasn sr,re*ilece1i yere
,o1ru +oup ,uruyor. Hur,a 6n t+an, m" ha,i *a+alm yeni *ir iz" yeni *ir +anal.
Dana*urnu or,usunun *urnu sa1lam yesi. 5 *urun ,a ne *rnm yaW Hrt srt
anmyor. Pur .ur +rlmyor. Hahi *e" *u 0ysel-i 6l,re*ilsey,im" +6+n
+azya*ilsey,im" +en,im ,e o" *ir trl tamamlayama,1m hili+ tahtna +urulup rahat
e,er,im ya. Meri,e arta+alan ++ *ir +u+uyla h'l' VOe ol,u+" ne olaca1zYX ,iye Coo+
,erinler,enC sorup ,urmaz,m +en,i +en,ime. L+i,e *ir" ha,i yal anam zmeyeyim"
ha,i *unca u1ra arasn,a 0ysel-i *ir ,e *en u1ratrmayaym" gi*isin,en mymntl+lara
ya+alanmaz,m Coo+ ,erinler,enC. 5nun her eyini *iliyorum. Qc1na cc1na ,e+.
Lnanszl1m tam pe+itirece1im" ,1m atp no+tay +on,uraca1m" *ir ,e *a+yorum"
g6zlerimin 6nn,e suya *atm *ir 6r,e+ gi*i yeni,en sil+elenip ,o1ruluyor. =u ,a *enim
o+ canm s+yor. Ieytanm ,iyor" *astr unu suya" *o1ulana ,e+ *ra+ma ensesini.
7alsn amur 6+e+ iin,e. =ir ,aha hi sil+inip ,o1rulamasn. !ah" im,i nasl sil+inece+"
,o1rulup ,i+ilece+ *a+alm. Do1rusu o+ mera+ e,iyorum. Hngler" tomsonlar" sre+
a.lar" stne *ir ,e *enim o me+tup" *ir ,e se.gili +ocas &mer" tepenaa1 gelmi... &yle
ya" *en *el+i im,i o ,1ne ,e1il ,e" 0ysel-in sonunu g6rmeye gi,iyorum. &mer-in t6.*e
,eyip ,e sal.eril,i1i s6yleniyor. 01zlar,a hep *u la): Yo+sa niye sal.ersinler i+i ha)ta,aY
0ysel" art+ *una ,ayanamaz. Iim,i art+ *an urama ,ayar Chep *en onun omzuna
,ayyaca+ ,e1ilim yaC" ,ayar o *a urama" inleye inleye: VMcm +alma,"
sr,remiyece1im. =itti. Hon"X ,er" ,eme,iyse h'l'. The <n,.
VHon ,iye *ir ey yo+ +i Tezelci1im.X
Yeni ,in,arn ,uas. My my my my... Hon ,iye *ir ey yo+ +i Tezelci1imW <s+i
=izans-tan yeni 0na,olu-ya ,o1ru yolalan *ir gece oto*snn iin,e" *ir zamanlar onca
g.en,i1in" aya+ta ,ursun ,iye onca srt .er,i1in 6z +ar,einin senin iin ne cinayet
planlar +ur,u1unu *usey,in" son ,iye *ir eyin olup olma,1n anlar,n. Ta*ii e1er hayat
ar+a,ann" o en *y+ yol,ann *tn ,e.rimcilerin g6zn,en nasl ,t1n
g6r,+ten sonra ,a" [The <n,-" ,ememisen...
=aylyorum l+eme. =u l+eyeW !ergn )esti.al. !ergn o+ e1lenceli geiyor. 5 iyi
sergilerim ,6nemin,e" o iyi sergilerim,en *irin,e" usulca yanma so+ulup ,a yzme
t+ren" elinin tersiyle ,e" yeterince ,e.rimci *ulma,1 u yana1ma *ir amarc+
+on,uran Chay allah" geen,e onu *ir TP re+l'mn,a g6rmeyeyim miYC *ir y1n ^eanne
,-0rc-mz,an en millet +urtarcs *ile" im,i yeni mehmeti1imizin elin,en" +zl1n nasl
28 Adalet Aaolu
+urtaraca1nn tel'na ,t. H+ *ir ,e.rimci" *ir hal+ +ahraman iin sa+lanm o
+zl1a s+ *ir +oman,o ya ,a +ontrgerilla ,ar*esiyle son .erilmesi glme+ten ge*ertir
insan. 0ye anamzn orasn,a 7ar,inal hazretlerinin eyi... 7e+e o +z ,a *en" taa o
zaman salarn,an ya+alayp srye srye Murgul =a+r Lletmeleri-n,e aylar,r +a,n
yz g6rme,en *ir ,a1 ,ilim ,ilim +esen Aizeli" Hi.asl" Yozgatl ii +ar,elerinin arasna
)rlaCt.ersey,imW !al+ +urtarma+" iiyi uyarma+" ona *ir iyili+te mi *ulunma+
istiyorsunY =uyur ite. =un,an yararls can sa1l1W Han+i im,i ne ol,uY 7+rt
,umanyla her gn *iraz ,aha zehirlenenlerin pe+ gzel iine yaraya*ilece+ *ir ey"
+en,ilerine 6lmler,en 6lm *e1eneme,i1in +o,aman ua+larnn iine yara,. Ler,e ya
,a TP re+l'mn,a. 5 re+l'm,a *u gen +z" +en,isine +oca *ir yazl+ .illa arma1an e,en
,azla+ +a)al i+o +ocasna VHe.gilimWX ,iye sarlp" seyirciye ,e g6z +rpara+" VHaa,etimi
*ilmem ne +o+ularna *orluyum"X ,emesin miY
=a+alm 0yen-in +zl1na son .erece+ ,eli+anl ne *iim *ir ey. =u Llhan-n isteyip ,e
yapama,1 ne +al, aca*aY =irileri Maltepe-,e Caz 6nce yann,an geti1imizC" *ir tanesi
TP re+l'mlarn,a Cgeen gece g6r.er,i1imizC" 6te+i ,e 0na,olu 7ulC*-n,e Cyarn
a+am iin,e olaca1mzC esir alman *az o+ gen .e o+ inanl +zlarmzn sonlar nasl
,a *ir*irinin ayn... Th allah +ahretsinW =u aynl1 ,nmem iyi olma, ite. Lim,e *ir
yanma u.er,i. Iuram t+an," g6zlerim sulan,. Oer,eyse a1layaca1m. Go+ mu itimY
Yo+ canm. Daha ie,en *e yu,um ya al,m" ya alma,m. =u altnc yu,um" *eni *ana
*a1lasn. Lim,e +uruma,+ hangi +6e +al,ysa onu ,a +urutsun. 0minW !a,i *a+alm"
*u ise 5+tay-n 7uzguncu+lu penceresinin ,e" Helimiye-nin ,e" Maltepe-nin ,e" o re+l'mn
,a" hatta ner,eyse a1layaca+m gi*i oluumun ,a art+ geriler,e +alnn onurunaW
:amn +ysn,an ince" +es+in *ir so1u+ szyor. Iuram,a ++ *ir rpermenin u.erii
*un,an. 7anya+ im,i str. Mi,ere+ ,aha iyi str.
29 Bir Dn Gecesi
II
=ir" per,eleri s+ s+ya +apal camlara" *ir" +ap yanna *a+yor Tezel. Han+i *ir
yerler,en *ir esinti geliyor ,a" ner,en gel,i1ini *ulmaya alyor.
V9yor musunYX
Iaryor. V9m gi*isin"X ,iyece+tim yeni,en. &nn,e sonun,a" or,a" h'l' o
,e.eta*annn yann,a ,i+ilip ,uruyoruz. Iu sra ieri giren" ellisin,e anszn ayn *er*ere
gi,ip ayn sa yaptrm" yine anszn ayn ,++'na girip ayr ren+ler,e" ama ayn giysileri
seip giyinmi i+i +a,na *a+yoruz. 5 zaman" TezelTe aramz,a yerleen s+c sessizli1i
,e *ir ucun,an *ozma+ gere+iyor,u. 0yrca" apa+ iteB garip *ir titreme geiriyor.
<llerinin titremesine hi *enzemeyen *ir rperme. Te,irginleiyorum. Yeni *ir soru *ulup
soruyorum:
VIu hanmlar tanyor musunYX
VYo+"X ,iyor Tezel. VTanmyorum"X ,iyor +saca.
=ur,an iyice +optu" g6ryorum. =en,en *u ,enli +opmasn,an ,a ner,eyse r+yorum.
VHana tele)on mu etmiler,i" Lstan*ul-aY D1ne gelmen iin yaniYX
VTele)on ,e1il. 7art gel,i.X
Tezel-in uza+l1 ya.a ya.a ,a1lyor. He.iniyorum. 5nun o" her eye glen
.ur,um,uymaz canll1 6ylesine gere+li +i *ana im,i. Gn+ 0yen" asans6rn 6nn,en
giri +apsna ,o1ru gitti+e +ayara+ *enimle yzyze gelme+ zere.
V7art Llhan-,an geen ha)ta al,m. Ta+sim Malerisi-ne gi,er+en... =ir ar+a,a *eni or,a
ya*anc i+i resim alcsyla tantraca+t. Maleri,e *e+le,im... 5 ar+a,a gelme,i. Oe ol,u"
*ilmiyorum. 0lclara +en,i resimlerini mi satt ne,irY..X
5 ar+a,a +imse" im,i +arsn,a ,a" hog6ryle ,algasn geiyor Tezel. =ar,a1n,an
*y+ *ir yu,um i+i alr+en +s +s glyor *ir yan,an ,a. 0yen-in yznn yars
g6rn,. Iim,i tamam g6rnece+. 5n se+izin,e *ir ,eli+anl gi*i r+p ya ,a utanp
*am yeni,en .e hemen Tezel-e e.iriyorum. 0ma Tezel o+tan i+i *ar,a1nn ar+asn,a
+ay*olmu. Miri +apsna yan ,6nyorum. Han+i TezelTe uzun *ir +onumaya ,almz
gi*i yapyorum.
3! Adalet Aaolu
Tezelin Uzun Konumas
>...@7art Llhan-,an geen ha)ta al,m C0*i ,esene *e" a*in ,e1il miyim seninYC
9stn,e i+i +uun gaga gagaya .er,i1i ma.i *ir +art. 7arta *ir ,e gi,iC,6n ua+ *ileti
e+lenmitir. Llhan" *irici+ +znn onuruna iyice c6mert CLlhan ,eyip ,urma +zW 0*i
,esene...C Daha ne yapsn" nasl g6stersin a*ili1iniY Ml,m. 7art ,a" azr ma.isi ua+
*iletini ,e aylar,r tozu alnmam" el ,e1memi +itaplarn" elim,en gelse *oyar+en
g6zlerimi s+ s+ya yumaca1m tu.allerin )alan arasna at.erC,im.
Ta+sim Malerisi-ne gi,ece1im. Hami *eni ora,a Ls.eli aptal i+i turistle tantraca1na
s6z .er,i. Du.ar ,i*in,e" anasnn ete1ine yapm ,ilenci ocu+ resmini Cocu+ te+ elli"
anasnn *a yemeniliC onlara o+uta*ilirse+" parasn +raca1z. 0+amstleri yine
+ah.elere +a*ilirim o zaman. 5 +ah.eler,e" *enim gi*i i+i gn,e *ir s++ ,urum,a
+alanlara acilen .e ucuzuna +itap e.irtece+ sol tacirlerimiz,en *irine" 6rne+se 0y,n
0lp,emir-e rastlama+ iin *e+leye*ilirim. Oe,ense o tutu+lanma,. 5na +urua *e
+itap e.iren i+i +ii *irara tutu+lanp +oy.eril,i sanyorum.
=ir an *ileti Tr+ !a.a Yollar-mza geri .erip" parasn ,a ce*ime in,ireyim" ,iye
,n,m. Honra gi,eyim" es+i +ocalarm,an *irini *ulaym .e ona Dar+ 5tel-,e gn
,o1umuna +ar" +rallarla +ralielere l'y+ *ir +ah.alt smarlayaym. Hersemlerin a+lna
*ile gelmez *6yle *ir ey yapma+. Darac+larn nereler,e harcarlar *ilemem. !a sahi" +6t
yolculu+lara +arlar.
Ma.i" pem*e yolculu+lara. =unalm" a+ +rgnl+larna u1ram" motorcuyu ,e.rimci
yapamam" +en,i ,e.rimcili+lerine ,e inan,ramam" hi*ir yer,e ise ara,+larn
*ulamam" yarm yrt+ i+i ar+a,alar .arsa" onlarla ,a +sm olara+ geri ,6nerler.
Ge.relerin,e her+es ne yapyorsa *unlar ,a ille onu yapaca+lar. 0man +oun. =el+i onlar
0+,eniz" <ge +ylarn,a *al+lar" pamu+ular" porta+alclar aracnn elin,en
+urtaryorlar ya ,a oralar,an i+i ,e.rimciyi u gnlerin zulmn,en azat e,ip 6te ya+aya
artyorlar ,a" sen geri +alyorsun. !er+esin" el*et +en,i e.relerin,e+i her+esin
yapt+lar ,n,a *ir ey yapma+" 6nce +en,i 6zgrl+lerini +antlama+ i+isinin ,e
a+ln,an geme,i. =ir gn olsun *ir,en*ire +al,rm talan stne oturup ,a" a1lama,
*unlar,an *iri *eW Llerin,en *ir +ez *ile" yol,a g6r,+leri se.gi ,olu *ir i)te nc +ii
olara+ sarlma+ geme,i. <l*iseleriyle +en,ini suya atan ,a olma, hi. Ta+si o)6rlerine
hep iste,i+leri paray .er,iler. Oe ,aha azn .erme+ iin +a.ga ettiler" ne o1unu .erme+
a+llarn,an geti. HonuY
Maleri,e *e+le,im. Hami gelme,i. Ls.elileri te+ *ana m yol,u" ne,irY Oeyse" s6z
.erenin s6z .er,i1i yere" s6z .er,i1i saatte gelmemesine iyice er*etliyim ,e" +lm
+pr,ama,. &nceleri" *u Lstan*ul-a aya+ uy,urma1a alt1m il+ zamanlar,a yani" nasl
zlr,mW Iim,i" s6z .eren s6z .er,i1i eyi yaparsa zlyorum. =ir *orlulu+
,uygusuna +aplyorum. Iu yeryzn,e s6znn eri insanlar ,a .arm" ,iye a+nl1a
u1ruyor" *u ,nyay yeni,en *ir g6z,en geirmeli mi aca*a" gi*iler,en +u+ulara
+aplyorum. 7aplyor,um ,aha ,o1rusu. 0ysel-i elto+slama+ 6zlemim ,e *unun *ir
uzants ya zaten.
V0*la" 6n,e *o yer .ar. Lsterseniz gein...X
3 Bir Dn Gecesi
Hrcnn yar,mcs. =irine su mu .ermi ne olmu" +6esine ,6ner+en *ana iyi *ir
yer sunuyor. Yalnzl1ma zlm gi*i...
V=ur,a rahatm.X
Gocu+ *el+i ,e upuzun yatma+ istiyor uraya. 0llah +ahretsinW =a+" hemen iyi niyetine
.er,im. =eni ,n,1n san,im. <s+i ,angala+l+larma *u gece s+ s+ ya+alanyorum
ne,ense. Jnuttun mu TezelY =ir zaman 6ncey,i o. Yani" neyle +arlarsam +arlaaym"
ne s6z ,uyarsam ,uyaym" her+es ii gc *ra+t ,a" yalnz *enim iyili1imi ,nyor
sanr,m. Oiye" ,iye sorsay,n ya *ir +ezci+W Oe ,iye insanlar *a+alar iin" senin iin iyi
eyler ,nece+lermiY Hen 6yle ,nyorsun ,iye... Lyi ya ite" art+ *6yle
,nmezsin. <llerini yzn umut mu" iyimserli+ mi ne ,iyorlar" ite onlar,an *ir gzel
y+ar artrsn. 0rap sa*unuyla. 5.a o.a. Honra" sen sa1" *en sel'metW =enim asl mi,im
mitsizli1im,irW Mutlulu+sa mutsuzlu1un *ilincin,e olma+trW Oe gzel s6ylemi a,amlar"
ne gzelW Yo+sa *enim +en,i *ulularm my, *unlar yahuY Oeyse ne" ite Tezel-in
6z,eyileri" ite art+ her yana *a1ra *a1ra s6yleyece1im sloganlarmW !er+es *ir ,ua
uy,urup pein,en gi,iyor. =en ,e art+ *u ,ualara amin ,iyorum: 9mi,im
mitsizli1im,ir. Mutlulu1um mutsuzlu1um,ur. Oo+ta. Iu an o+ mutluyum. Gn+ o+
mutsuz *ir ,1ne gi,iyorum. 5r,a her+esleri mutsuzlu1a gar+e,ece1imi *iliyorum. Go+
mutluyum" o+. Hami" o Ls.eliler,en hi ,e1ilse *irini getirsey,i" *en ,e o ta*loyu *u
sala1a o+uta*ilsey,im ,aha mutlu olur,um ta*ii. Aesmi o+uttu1um,an ,a o+" *izim
,ilenen" g6zCyal ocu+lar,an *irini *ir Ls.elinin ,u.arna i.iletip" onlarn *ize
acmasna" *u ,e1ii+ ta,n i1renli1ini yaamalarna olana+ sa1la,1m iin...
Do1rusu" *ileti ,e o *luz a,na geri .erme,im. Mitme. =o.er. 5nlar ,aha mutsuz et"
,aha mutsuz olursun. Yani ,aha mutlu. Oe iin .ar o analar" a*iler" a*lalar arasn,aY
Honra onlarn yan ta+ntlar: <niteler/yengeler" ye1enler. Ye1en yani. Honra o ye1enin
yeni yan ta+ntlar: Damat" ,amat *a*as" ,amat anas" ,amat +ar,ei" ,amat teyzesi"
,amat susu" ,amat *usu... Tmgeneral-in =a+ent-te+i or,usu +a +iili+ aca*aY 7a
tmen" +a ta+m" +a ta*urY 7a tan+" +a topu" +a piya,eY =u ,1n tam [zamane
,1n- g6zm +sn. [Sam'Cn]y\n- arasn,a ,a *enim gi*i *ir i+i [haer'tC
l'ye)zn\nW..- =izim o+ yal *ir hocamz .ar,. 7arsn,a+i [zamane +zlaryla zamane
o1lanlarna- ,erin *ir +e,erle *a+ara+ VMzel sanatlar tale*esi n'm altn,a *ir sr
haer'tC l'ye)zn\nWX ,er,i. 5 ,erin +e,ere +ar ya ++r ++r glnr" ya VTr+e +onu
hoca" Tr+eWX ,iye *ir i+i *a+al,r sesi y+selir,i +i" o sesler ,aha sonra en 6ztr+e"
gere1in,en o+ 6ztr+e +onuanlara ,a VMi,inin gar,ropularW Li sanatn,an s6z
etsenize" ii sanatn,anWX ,iye *a1raca+.
[!aer'tC l'ye)zn\nlu1a g61s ger,i1im yl 0+a,emi-,e+i il+ ylm. 7+r ++r
glenler arasn,a ,e1ilim" 6ztr+e a,na *a+al,r sesi y+seltenlerin [*ac-siyim. 5 [*ac-
,a *o ,urur muY 7a ar+a,amn elleri stn,e tanara+" +ann mze gi*i e.lerin,e" o
merta*an] .azolar" *a+ara *ar,a+lar" Gin gl'ptanlar" )amiy rozlar" )amiy .ertler"
pen,i*uhara yollu+lar" +oyu ce.iz +aplama ,u.arlar arasn,a" en ince *rmc+
g6mle+ler gi*i" en ,e1erli 0na,olu +ilimleri" en ince oyalar gi*i ta *a +6eler,e *ir yerim
ol,u. Do1rusu ha+larn yiyemem. =enim sanat +ltrm 0+a,emi-,en o+" o e.ler,e
geliti.
Melien o +ltr im,i 0na,olu 7ul*-ne iyice sarholaCm olara+ tayoruz. =ir +ez
,aha =a+ent yolun,a. 7estane a1alan o+tan .e *ir *ir s6+l,. 5nlar s6+l,+e *en
,e s6+l,m or,an. Mere+te hi*ir *a1m +alma, o +entle" hi*ir ilgim. C0ysel" 6zr
,ilemiyorum.C
32 Adalet Aaolu
V0cy yenmeliyiz Tezelci1im. 0cnn *izi yenmesine izin .ermemeliyiz.X
=iz... =6yle ,e ala+g6nll 0yselci+. Hrasn,a acya yenilmenin ,e *ir er,em
ola*ilece1ini *ile *ile" +en,in,en 6nce *eni aya+ta tuta*ilme+ iin C0llah *enim *in
*el'm .ersinWC yre1i *enim iin titreye titreye" gere+ten se.ere+ *eni" ama gere+ten"
t6+ezlemelerim,en +en,i t6+ezlemelerin,en 6te zn ,uyara+ sor,u ,ur,u: VLyi misinY
Lyi misin haYX 7en,imi +oy.erC,im mi" +oy.erme,im miY !ep gelece1e ,6n+ m
yzmY Yo+sa sallanyor muyumY Hallanyorsam *u +en,i gszl1m,en ,e1il ,e"
pisli1in )azla gl oluun,an mY Henin iin *ir ey yapa*ilir miyimY 7a)an,a +arm *ir
ey .arsa" Cnasl olmaz" nasl +armaz insan +a)as *u curcuna,aYC 6zeme,i1in *ir eyler
.arsa" *irli+te 6ze*ilir miyizY Mzel insanlar tan,m *en. 0li gi*i. Daha gzellerini ,e
tam,m. Ye1eni Murat gi*i. Drl prl yetiip geliyor. =ilirim" 0li onu +en,i o+ulun,a e1itti"
yetitir,i. 0ma 0li-nin *ile *ir yan yaral. &te+i ye1enin,en yan. 5na ,ile,i1ince sahip
+ama,. =u *ir ey ,e1il. Daha neler oluyor. =enim ,e *azan gcmn sonuna gel,i1imi
san,1m zamanlarm oluyor. &mer-in *ile... =ana yar,m etmez misinY 0cy yenmeliyiz
Tezel. 0cnn *izi yenmesine izin .ermemeliyiz.
Deli 0yselW 7an,r *a+alm +en,ini" ,aha ne +a,ar +an,raca+sn.
I6yle iim,en gele gele" salt onun iin" onun se.ece1ine" *e1enece1ine iyice inan,1m
*ir resim yapa*ilmisem" alp 0ysel-e getire*ilmisem onu Cn+ elim,en gelen *uC
yzn,e" g6zn,e" hatta ellerin,e *ir se.in patlamas olur,u. Aesme se.in,i1i" +en,isini
,nm olmam +a,ar" hayr ama" *unlar,an ,a o+" *enim h'l' iyi *ir eyler
yapma+tan caymam *ulunmama se.inir,i. 7a zaman .ar" onu hi se.in,ireme,im. !i
se.in,iremeyece1im ,e. 7imse +imseyi se.in,irmesin. He.inme+ yo+. Yasa+W
0ysel" *ize ne ol,uY
0a" ta,n +aryorsun TezelW Oe oluyorsun *eY =u ne *iim ezi+li+ taa yre1inin
+6+n,e ,uy,u1unY 7e+e o hanmCteyzenin yann,a otursay,m. =ana gelinin,en ya ,a
,ama,n,an" romatizma a1rlarn,an" mi,esinin yan,1n,an" Cyemesey,in o
lahmacunuWC ya ,a ne *ileyim" +iralarn ne o+ artt1n,an" +iralarn hi artma,1n,an"
apartmannn masra)larn *ile +arlayama,1n,an s6z e,er,i. >5to*sle gi,ip geliyor .e
lahmacun yiyor" ,eme+ +i apartman i+ileyece+.@ 51lunun ya ,a +znn *ilmem ne
cezae.ine t+l,1n,an Csuu ne" .atan haini mi *enim ocu1um" *enim ocu1um prlanta
gi*i" +al*i .atan se.gisiyle ,olu *ir ocu+tur" *enim ocu1um iyi aile ocu1uC" onu
g6rme+ten" g6rememe+ten" onca ,i,inip rpnp ,a izini *ile *ulama,1n,an" sa1 m" 6l
m Cah sa1 olsun ,a *a+a *ir eyci+ler istemiyorumC" ner,e *ulun,u1unu *ile
61reneme,i1in,en anlatmasn ,a... =u gnler,e +imin yanna ,sen *6yle *ir eyler
anlatyor. :anlar cehennemeW !i ilgilen,irmiyor *tn *unlar *eni" zorla ,e1il yaY
Ler,e+ilerin ,Car,a+ilere +urtarc ha.ari *a+laryla *a+malar heleW.. !ele *u" hi mi
hi et+ilemiyor *eni. 0yp ,e1il mi" sen niye ,ar,asn ,ahaY C!a TezelYC 0yp ,e1il mi"
sen niye i+ini iip yan geliyorsun ,ahaY Mit *ir general .ursanaW..
=en *ir general .ura*ilir,im .urmasna ,a" *unlarn +ahraman +esilmesin,en ,aha
+ahraman olu.eririm ,iye +or+tum. 9steli+" *ir generali .uraca+tysam ,aB onlar iste,i
,iye .urmaz,m. =en asln,a *tn generalleri" :Q0-nn oyununa gelmi masum
generalleri temizleme+ ister,im" n+ 0meri+an Dazar-n,an srme arr+en ya+alanp
,a" +urtuluu VDis +apitalistlerWX ,iye *a1r *a1r.erme+te *ulan He.il hanm gi*ileri ,e
33 Bir Dn Gecesi
,e.rimci +a,romuzun iine ithal etmelerini 6nlemenin te+ yolu *u. 0yrca Hatl+ Meneral
,iye ,e *ir ar+ .ar *u yeryzn,e. Yalnz srme satlmyor ya 0meri+an pazarlarn,aY
Iu ocu+ a1lamas ,a e+ilir gi*i ,e1ilW =a+ *e*eci+ *a+" anan sana meme .eriyor.
0lsana sersemW <m ,e +s sesini. 7arn a1ryor,un V7arn a1ryor ,a on,an"X ,er,i 5+tay
,a... Gocu+ *a+mn,an pe+ anlar,. =u ne,enle hemen *ir tele)on anneci1ine. L+i ocu+
,o+toru *ir,en. =izim *a+a g6re.lerimiz .ar. Ta+sim-e gi,ip V0meri+a ,e)olWX ,iye
*a1raca1z. 7ayn.ali,em i+i ,o+toruyla o1lan nasl susturaca+sa sustursun. V!a,i Tezel"
a*u+ ol" geci+iyoruzW..X Yaa" ocu1u +aynanama teslim etme+te hi geci+miyoruz ama.
7en,i ocu1unu +oruyup +urtaramayan neyi +urtara*ilir" ,esey,in yaY 5lur muY =iz *u
,nyaya ocu+ +urtarmaya m gel,i+Y =iz 0meri+a-y +urtaraca1z" yani +o.aca1z 6nce.
5n,an sonra ocu+lar ,a ,e.lete teslim e,eriz" yapaca+ iimiz +almaz. Aesim mi
yaparmY Oe ,iye yapaca+snY Aesim s6mrlen hal+lar uyan,rma+ iin,irse" eh hal+n
,a uyanm ite" senin resmine ne gere+ art+Y
V=unu" *unlar siz mi yapyorsunuzYX
V=unu" *unlar *en yapyorum.X
V!ani )a*ri+a" hani ii *ur,aYX
V<)en,imYX
V!ani eme+i sn)Y <me+i sn) yapmayaca+sanz hi*ir ey yapmayn ,aha iyi.
0lanlara +oun" alanlar onlarn ,irenmeleriyle" *a+al,rlaryla *oyayn...X
VLyi ama" *en ,e gl resmi yapmyorum yaY Ml resmi *ile yapsam" o gl *ir eyi
+onuur *enim resimlerim,e...X
V!aa" haa" ha" haaayW Ml ,ireni" *a+al,r" emperyalizme pay,os .e +ahrolsun
)aizm" ,iye *a1rrm" ,uyuyor musunYX
7z illiy,i. Halarn )a*ri+a +a,nlarmn+i gi*i +un,a+ etmiti C*ilmem ne +o+ularnn
re+l'mn,a prl prl omuzlarna ,6+mC. 0ma *aca+larm,a+i *lucin iyi *ir mar+a. =en
,e" *unlar galeri,en ieri girerler+en nasl se.inmitimW !ep Lstan*ul zppeleri" hep
5+tay-n mama" papa e.resi" hep salar me yaplm +arlar m gelece+ *izim sergilereY
=il,i1im ,e.rimci genlerse" ite 5+tay-n ar+a,alar )alan C*ir+a ,a Memo-,an
arta+alan" il+ +ocam,anC" onlar" +otralarn,a sosyalizm tartyorlar .e iyice canm
s+yorlar. =a+ *unlar yeni. =a+ *unlar senin hi *ilme,i+lerin,en TezelW =a+ *unlar a+
gi*i ,e.rimciler ite. Melin" gelin... C=eni ,e aranza aln ey ,algalarWC Melin" sizler gelin.
=a+n" +a)am *6yle alt1" g6zm *6yle g6r,1" yre1im *6yle arpt1 iin yapyorum
*en *u resimleri. =irileri *ana *6yle eyler smarla,1 iin ,e1il. Melin" *a+nB iyi *a+m:
Iu resim,e poplizm,en eser yo+. 7a yl 5+tay-n yann,ay,mB *en sezmesem +im sezer
*u mas+aral1Y Yaayan en iyi *ilir ,ememiler miY Demiler. =a+n" *u *arut rengim her
yer,e *arut +o+usu ,uy,u1um iin *6yle *oyuyorum. Line +an +rmzs szm *u *arut
rengini" *a+n *u a)a+ rengi" a)a+ rengi nasl 6n a+" 6n a+ engin *ir turunculu+la"
*ir morlu+la 6rtyor *a+m... Pe u ie+" *a+m" *a+m" nasl a)a+ rengi. Jza+tan uza1a
*yyp geliyor" o+ uza+ta ,aha" yine ,e ayr,e,ile*iliyor" yine ,e o ren+le canlan,1n"
,iril,i1ini" o renge +en,i rengin,en ,e ren+ +att1n nasl s6ylyor" s6ylyor ,e1il mi .e
hepsini hep ,irenli olma+" yaama+ iin aya+ta ,urma+" hep gl +alma+ zorun,a+i
insann hzn" o gzel" saygn hzn nasl sarp sarmalyor" n+ hzn...
34 Adalet Aaolu
V=oyayaca+sanz *ir eyler" hi ,e1il iilerimizi anlatnB onlarn ezilmili1ini.
H6mry anlatn" s6mryW..X
=u ne *iim *uyru+Y =unlar *enim *e+le,i+lerim mi gere+tenY C!enz hal+m
*e+lemiyorum" 6yle aceleci ,e1ilim *enC" gere+ten *unlar *enim g6rmeyi" yeni,en ama
*u +ez ,aha sa1l+l *ir yer,e *ulmay 6zle,i+lerim miY 5+tay- .e ar+a,alarn ,e)etti+.
5ysa onlar 6yle yap" *6yle yap *ile ,emiCyorlar,. Lncelmi *e1enileri" incelmi +uramsal
*ilgileriyle yanyana gel,i mi" ,omuz gi*i ayr,e,iyorlar, neyi" niin" nasl *oya,1m.
=ari iiler gelseler Cpe+i" 6yle +t ,iye"C *ari onlar gelseler... 5nlar,an ,uysam *u
s6zleri...
Ha)tn sa)W 5nca cing6z geinirsin" h'l' sa) *ir yann +alm ,eme+. 5 illi +za" o seyre+
sa+all" ,+ *y+l ,eli+anlya hesap *ile .ermeye +al+tn" *a+sana. Oer,eyse" aman
*eni se.in" *e1enin *eni-li *ir alttan al" *ir ,urma" +atlanma... <e" ama *unun ,a *ir
g6re. ol,u1unu sanyor,um o sralar. 5nlarn *6yle +a*zl+laryla ,a sa.ama+ gere+ir"
,iye ,nyor,um. Halt general 6l,rmeyi ,nyor ,e1il,im el*et. Ya ,a pazar,a
algam satar gi*i lira,an satmay onlar...
V0ma nasl olur"X ,iyorum illi +za. VOasl *6yle +onua*ilirsinizY Hosyalist sanat...X
7)re,er gi*i +onumutu yann,a+i ,eli+anl ,a" yzn *uruturmutu:
V!a,i... !a,iW.. 01znza almayn *ir ,e sosyalizmi...X
V5 sizin yiyece1iniz nane ,e1il" anlal, mYX
VYa )a*ri+alar" iileri +onu e,inirsiniz" ya *iz *u resimleri...
Tanrm" tanr msn neysen" Cyo+sun yaC e1er yerini tutaca+ *a+a *ir ey .arsa" pe+i
6yle olsun" sen .arsan +oru resimlerimiW 7oru *eni" a+lm. =eni gen yam,a +atil etmeW
=en *u resimlere" sa*ahlara ,e+ +rpma,an g6zm" inancm +oyuyorum. Melece1e .e
gelece1in ,aha gzel olaca1na" _Tanr msn nesin iteC *unu senin *ile
engelleyemeyece1ine ,e1gin inancm. =u resimler gzelse" yalnz *unun iin ,e gzel
,e1il. =u resimler gzelse" ,ncem gzel ol,u1u iin gzel" ,ncem gzelse *u
resimler gzel ol,u1u iin...
5+tay- ,a" onun+ileri ,e att+ *amz,an. M yolu seti+. C0ysel gi*i mi olaca+t+Y
7r+ yl,r ayn &mer. =ir <ngin *ul,u" ona ,a yan iz,i. 7r+ yl,r ayn &mer-le. =ir
+ar olmasa... !a,i *e" samalama Tezel" +a ay,r +o.ulmu *ir planlama uzmany, o.
7a ay,r +im *a+t &mer-eY >Yeni +ita*n *itirece+ h'l'.@ De)ettim *am,an 5+tay- ite.
M yolu setim *en ,e. Hetim ,e iyi halt ettim.
V=a+ +ar,eim...X
V=en senin +ar,ein )alan ,e1ilim" pis entele+telWX ,emesin mi +zY
L+isi +arm,a"" talana" ya+p y+maya" +rp ,6+meye +m *ir yenieri or,usu
gi*iy,iler. &yle g6r,m. <lim,e ,e1il. 0l,rmasam yaY Lnsan *ir+a *oyal +'1t paras
iin Cim,i *unu s6ylemesi +olay" turistlere ,ilenci ocu+larmz ya ,a *izim
yo+sulse.erlerimize paas ,+ +6ylleri *oyay *oyayC.er,i+ten sonra +olay *unu
35 Bir Dn Gecesi
s6ylemesiC" *ir+a ere.eli *ez paras iin *a1rn onlarn +llarna" palalarna"
yata1anlarna siper e,er miY =ir l+e" *ir saray" *ir se.gili" *ir can" ne *ileyim" +orunmas
mutla+ gere+li *ir ey gi*i +oruma+ ta*lolarm... 5nlar,an *irine *ir ey yapsalar" *ir
a+yla *irini +azmay a+llarn,an geirseler" +en,i g6.,em Ziletle ,ilim ,ilim
e,iliyormuasna aclar ,uyar,m. Duyaca+tm. Meril,im" +asl,mB iyi *ir ana" yi1it *ir
as+er gi*i ger,im +ollarm ta*lolarmn 6nne:
VHi+tirolun *eWX
5 zamana ,e+ *6yle +es+in +)rler e,emez,im. Lster,im ,e *eceremez,im. 01zm,an
+an +ula1m ,uyunca +en,im *ile atm.
Yo+ canm" atma. Iarmana hi zaman +alma,. 7z *eni ya+alayp" sa)i sinir,en
mtee++il +up+uru eliyle suratma *ir to+at a+etmesin miY :he-nin +al* ,a omzum,an
itti1i gi*i *eni" har+ e,ip suratma t+rmesin miY !a*il 7a*il-i 6l,rm gi*i ol,um.
Aomls Aoms-n +ellesini *ir +l ,ar*esiyle +oparm gi*i ol,um. VAoma-nn
temelin,e +ar,e +an .arWX
0ma u ,a .ar: !a,i her ey,en ti+sinip Cne olsa en azn,an *ir +ua+tr
*urZu.alama+tayz" +im in+'r e,iyorYC resim yapma+tan caymay g6ze al,+ ,iyelim.
Oasl caylrY Ll+ a1z,a Llhan-a a.u ama+ zorun,a +alrm. 9steli+ o gnler 0ysel +irasn
zor 6,yor" *ilim a,am +ocasnn yeni +ita*n *itirmesini *e+liyor" C5 a1r y+
+atarnnC +ahramanca g61s gerip )a+ltesin,e her eye... Hahi" o hi+'yenin asl astar
ney,i" hani a,amlar ,urup ,urup ,a" *e+leyip e,ip ,e *alyoz +a)amza iner inmez 0ysel-i
,e o masum e+ile ,e)ettiler haniY Go+tan,r a+ sei+ +onuamyoruz +i. Tam *alan,"
*ir yer,e +optu anlatlma+ istenen. Ya +en,imiz,en o+ utanyoruz" ya e.remiz,en... Oe
ol,uysa ol,u" 6yle iyi *ir alp ,6+leme,i+ 0ysel-le... 7a ay,r *6yle *ir iste+ ,e
+alma, zaten. =itti. 76+n,en. Oeyse ne" o gnler zaten *izim+i ,e +an +usuyor" +zlc+
er*eti... Gn+ *iz" Cite *u yanmz en o+ *enzer *ir*irimizeC +imselere *a1ml
olma,an" salt gelece1e *a1ml +lara+ +en,imizi" *ilmem neler,en ne *e1enmiiz. Yani
*en ,e son yla ,e+" son aylara ,e+... 5+tay- ,a sonun,a *un,an atmtm *am,an.
0ysel 6yle sansn. !'l' on,an" yani onlarmC+iler,en geiniyorum sansn. CHanyor
mu,urYC 76t resim yapyor" iyice +azanyorumB canm ite" geinece+ gi*i" ,iyeme,im +i
ona. >=ur,a +e+eme olurum hep.@ 0ma u 5+tay ne ince ocu+W Go+ ince *ir *iim,e
param olup olma,1n yo+lar, aral+sz. Oe olur ne olmaz" genele.e ,erim ya ,a
pespaye gece +ulplerin,en *irin,e g6*e+ atmaya +al+arm ,a sonra" Lsti+l'l :a,,esi-n,e
+en,i +en,ine +onuup glen *ir al+oli+ olmasam *ileW.. 5+tay- hep ,e geri e.irir,im.
0ma resimlerimY 5nlar ,a o1lumuz 7erem-in anas ,e1il ya. 5nlar sata*ilirim. 7im alrsa
ona. Oe,en satmayaymY =izim resimlerimizi Lstan*ul-,a +imler satnalaca+ pe+iY
!erhal,e *eni to+atlayan +zn 6z +ar,eleri ,emirC,6+m iileri ya ,a +zn +en,isi
,e1il. !ele o yann,a+iW !ele o" ii +ar,elerine se.gisini a1zn,a *ir o++a t+r+ olara+
*iri+tirmi canm ,eli+anl... !ele ona +alsa" ii +ar,eleri g6rp ,e a+llar *ozulmasn"
sn)larn unutmasnlar" ,e.rimcili+leri yozlamasn ,iye Cn+ *u sn) tepe,en trna1a
prl prl ,e.rimci *ilinte,ir" tepe,en trna1a .e Mle*-ten 6te >Memo 7apital-i sahne
a,mlaryla sraCya atlaya *itirmitir" im,i Gimento elin,en ,meme+te@ .e o zaman ,a
sormal nasl yozlar Mle*-ten 6te olanlarYC ta*lolarm usturayla ,o1rayaca+t ner,eyse...
Llhan ,a" yzyllar 6nce ne zaman g6rsem" 6ter ,urur,u: Yahu" u *izim ,u.ara ,a *ir
resim yapsana. I6yle *yce+ *ir ey. VAen+ler m6*lelerime .e hallarma uysun *ari"X
,emiti MZg'n ,a. &z.eriyse *u+a,ar olurW =unlar 6l,rr insan. Go+ iiyorsun" oo+...
=eni ,n *e" a*ini ,nW &nn,e sonun,a ,emezler mi" u +os+oca Llhan Dereli-nin
36 Adalet Aaolu
+ar,eine *a+Y Lstan*ul-,a ,a her+es tanr *eni canm. 0ile ahl'+mza uymaz. Yaa"
insann a*isine yapaca1 resim,en para almas ,a aile ahl'+na uymaz. 0ma *iz se.,i1imiz
resmi yapar ,a srnrse+ *u aile ahl'+na uyar" ,e1il miY MZg'n-n hallarn ,ne
,ne tu.al *oyama+ heleB *u her ahl'+a uyar. Yapma e)en,i" sana resim yap ,iyen mi
.arY Mel annemin ,izi ,i*in,e otur ite. Metir o1lunu ,a" ailemize ya+r *ir ter*iye
alara+tan aramz,a *ysn gitsin ite Cn+ *izim ailemiz Hait !alim Daa-nn
ah)a,n,an,r ,a...CW 0nnemizin yann,a anneme .er,i+lerimle siz ,e olur geersiniz
canm. !em ne oluyor 6yle" e.lenip *oanyorsun" e.lenip *oanyorsunY..
Llhan *unu soruyor" +ars +a)a sallyor. 0ma *iz" ne oluyor 6yle" arsa alp arsa
satyorsun" *tn alp para satyorsun" ,iye sorarsa+ su.
To+a, yer yemez" galerinin orta yerin,e e.reme *a+p +almm. 7imseler yo+. Go+
+imse .ar ,a" hepsi *urnunu *ir ta*lonun iine so+mu. !i*ir yz yo+. Hrtlar .ar salt.
Meri,e ne olup *itti1ini ,omuz gi*i *ilen srtlar. !ani ner,esiniz *ana al+ tutanlar" ,aha
alta V=u ren+ler insana insanl1n ,uyuruyor" *unlar *izi sarsyor"X ,iyenlerY ;azla
sarslmlar. D6np *a+aca+ ,ermanlar +almam.
Yahu" *u senin il+ *a+a+aln mY Ll+ arn mY =u anlam,a *el+i il+" *u +ez zo+ay
yann,a ol,u1unu san,+larn,an yemi *ulunuyorsun. =tn ayrm *u. 0ma ne ayrmW
!ani 0ysel-,en gelse" anca+ *6yle yerle ye+san olur,unW 5lma,n mY Oe +i onunla *a+a.
5nunla *6yle *ir celse,e ,e1il... 5 te+ celseli+ +st otura+almalar yo+ mu" onlar
yanyana e+lene e+lene ite" *u illi +zn to+a, ,a stne *inince" u yana1m,a ise
,e.rimci t+r1B *ir +a+ su,a *o1uluyorum san,m. Yo+sa Llhan-,an gelen
te+meler,e" onun elini 6yle sigara ,umann,an +urtulma+ ister gi*i sallayara+" amaaan
senin ressaml1na ,a" sana ,a" senin o +6+ ,ar,a sap+ )i+irlerine ,e" 0ysel-in i)sat
etti1i r)nt sen ,e" ,emeye getirilerin,e ne .arY =unlar erez. =ilinen" ez*erlenmi
erezler,en. Jcuz meyhanelerin piyaz" peyniri" ci1eriB yine piyaz" peyniri" ci1eri *unlar.
:i1eri piyaz" peyniri *ile ,e1il" sray *ozma+ yo+. Oe sunaca+t *a+aY 0ma *unlara ne
oluyor *6yleY =unlar ne ,olanyorlar pe+i Ta+sim-ler,e" Ma+a-lar,aY Oe,en ii
+ar,elerinin yann,a ter ,6+myorlarY D6+yorlarm. &1ren,i+. =izi to+atlayara+.
5nlarn ,a a1r ii *uymu. 0ma ,aha +6ts *u ,e1il. Daha +6ts" o ,6nem,e im,i
,n,+lerimi ,nme+ten *ile +or+uum. Yirmi *elerin,e ie1i *urnun,a" elin,en
en iyi gelenle insanl1n .e l+esini me+ parma+ yceltmeye alr+en snr, e,ilmi"
yersiz yurtsuz *ir .atan,a Cne .atan,a canmC" snr, e,ilmi *ir !LG olara+ ,uy,um
+en,imi. !i*ir yer,e oturma .izem yo+. O)us +'1,m yo+. Dasaportum yo+. !i*ir ey
yo+. Honu gelmez *ir yolculu+... Mel,in mi 0ysel-in s6zneY
VHon ,iye *ir ey yo+ +i Tezelci1im...X Maleri +apanma,an 5+tay +agel,i.
Oer,eyse yeni,en +ars olaca1m. =en ettim" sen etme ,eyip +ollarna atlaca1m... Yo+
canm" yo+ canm... L+i zi*i,i sana *6yle ,a.ran,lar" sanatnn ,e1erini *ilme,iler ,iye
hemen ,e geece+ ,e1ilsin yaY Di+ ,ur. Dim,i+. !i*ir *o+ olma,. !i*ir ey yo+.
=unlar *ugn 6yleyse" yarn a+llanrlar. !em senin surat to+at acsna al+tr. Ll+i
Llhan-,an. L+incisi oyuncu *ozuntusu il+ +ocan,an. 5 +a,i)e *a+l ocu+. 5rospu ocu1uW
0ysel-le &mer-in a,lar gazeteler,e *irinci sn) ar+clar gi*i +ocaman +ocaman yazlp
,urur+en iyiy,i+. =a+entimiz,en srtmz,a 7zlay-,a ye,i1imiz coplarn acsyla
gel,i1imiz zaman iyiy,i+. VHen *a+ma Mehmet" *iz coplar ye,i1imizle +al,+. =u ite i
yo+ o1lum" orta e+erli *ir 0nayasa"X ,er+en +ula+larn t+ayp ,ur,un: Gocu+lar" *i
se)erin,e Tezel ne yapm *iliyor musunuzY 7oraltan geer+en VYuuh ine+WX ,iye *a1rm"
,iye *enimle 6.np Cyani a.unupC" *ir yan,a ,a ellerimi +ollarm mnc+layp ,ur,un:
37 Bir Dn Gecesi
0slan se.gilisi" yi1it +ars... De.ran ,e1iti+e sahne ,e1itirir *unlar. De.ran ,e1iti+e
sahne ,e1itirme+le +alsalar yine iyi. 7ar" se.gili ,e1itirirler. 0ile,e *enim a,m s+ s+
+oca ,e1itirire +m *ir ,e" iin iyzn *il,i+leri yo+... De.ran ,a 6yle s+ ,e1iiyor +iW
Yeni 0nayasa +ahramanlar g6z,en ,meye *ala,lar" *alama,lar" *izim Mehmet ,e C
e.resinin Memo-u" o +a,i)e *a+l ocu+ iteC *eni alaya almaya" *eni *ir ++
g6rmeye *alamaz mY Han+i *en o 0+ Sam*a+lar Jl+esi-n,en *iriyim. 0nayasa se.incini
,e t+etir t+etmez" art+ ner,e neye a1zmz amaya +al+sa+: Hen sus. Hen anlamazsnW
7en,isi her eyi pe+ iyi anlyor" pe+. 0nlyor el*et. Azg'rn ne yan,an ne yana esece1ini"
*una g6re +en,isi ,e ne yana ,o1ru uaca1n" nasl yaparsa *Zr a.u oyuncu e.resin,e
*ir *o+ sanla*ilece1ini o+ iyi seziyor ya" ,aha ne olsunY !o gel,in 7araosmano1lu-nun
Helma-smn eylisi ite... =en ,e ne *ileyim canm" *oz+rh *ir ocu1um. 5n se+izime
.arma,an 0na,olu-muz,an +al+p Lstan*ul-umuza ini yapmm. 0+a,emi ma+a,emi
,er+en" iyice *ulamm a,mn yo+laya yo+laya atman gere+en yerlere" insanlara.
M6rgszl+ ,e .ar ne olsaW =uyur *ilmem ne sanatlar +ul*ne" ,iyorlar +ouyorsun.
&mr *oyu ayl+ gelirW &mr *oyu 6yle el stn,e tutulaca+sn sanyorsun. Han+i yeni
0nayasay ,a te+ *amza *izler +armz gi*i" hop ,eyip oturmayalm m a*ilerimizin"
a*lalarmzn" Caman *enim a*imin ,e1il ta*iiC e+ti+leri onca ile" onca eme+leri
stne... O'zm" O'zm" +o" gel" *a+: !rriyetW
=ize ne oluyor,u pe+i 6yle" acilen" *urunlar alt +ar ha.a,a" 6zgrz" 6zgrz art+
,iye" =o1az +ylarn,a" 7um+ap meyhanelerin,e" 0+a,emi a.lularn,aB gn,zleri
,enize +ar hep" geceleri +uytu" +aranl+ +6eler,e" .atana yeni ,o1mu hr ocu+lar
pozuyla .e ,aha ana rahminin +aranl1 silinme,en stmz,en" ,nyann *tn
ay,nl+larn glc+lerimiz,e tayara+Y.. =unalmclar ise *unalmlarn,an
syrl.ermezler miY 0h" *tn su onlar,a zatenW =u ,enli a*u+ cayaca+ ne .arY Oe .ar
*6yle".ara*u+ )erahl+lara gar+olaca+Y Honra ,a geri alama,lar +en,ilerini ite. 7olay
mY Hnr, e,ilir,in .alla. Tp+ *enim gi*i. Hnr, e,ilme+" yersiz yurtsuz +alma+ iin
*ir+a ylc+ *unalmcl+ munalmcl+ *ile oynamam+en" u *ama gelene *a+ sen.
7or+a+larW Dirensey,iniz *unalmlarnz,a Crol +esme+le olur mu" *unalan *itirirC" *a+ o
i+i pi +urusu" Ma+a-nn oralar,a alan *o *ulup ,a 6yle" *ir sanatnn stne
ullana*ilir miy,iY Mntehir cesetleriniz *ile yeter,i *e 6nlerine *ari+at +urmayaB aya+lar
*iraz ta+lr, ,a ,urup *a+arlar, 6yle...
Yahu" unutsana art+. 7a yl gemi. !atras +t +oca+arlar gi*i ,6np ,olap ayn
no+taya ta+lyorsun. 7anya1 az m itim" o+ mu itimY 5lma,. Tutma,. =u oyunu u
oto*s oynuyor *ana. :amn +ysn,an szan so1u+... Memie" 0n+ara-mza ,o1ru
yaplan *u yolculu+ oynuyor... To+at ,e,in mi ,e" gelsin Llhan... Llhan-n o pis MZg'n
6nn,e in,ir,i1i to+a, sineye e+ip... =enim ,6.lmelerim ,e hep g6z6nn,e. !ep
ortal+ta. !ep ci1eri *e para etmezler ortasn,aB s6zmona srtlar ,6n+ ,e *ir
eyci+ler,en *u ne,enle maalese) ha*eri olmayanlar nez,in,e. 0,ama *u +oyuyor zaten.
Iim,i olsa .z gelir,i. Iim,i hi*ir ey +oymuyor art+. Yalama ol,um. T+ettim. Jtan
,enen ey,en uncac+ +al,ysa +a*m,a... 7alma, ,a on,an e.irip e.irip ayn pla1
,6n,ryorsun...
7zlay-lar,a ,6rt ,6np ,ur,um ya" art+ Llhan-a g6re o anl ,e.rimin" a+ elli ,e.rimin
te+ sorumlusu *enim. C=a sorumlusu 0ysel ya" ona pe+ gc yetmiyor" &mer-,en
e+iniyor,u herhal,eB ya *ana *ra+rsa *u asi +aryY.. C<.et" *ana gele*ilece+
*el'larn te+ sorumlusu *enim art+. Mehmet-e g6re te+ +ahraman ,a *en,im ner,eyse.
Honra,an ileri *e1enme,iB sulu yine *en. Llhan iinse" te+ +st oturup +alan yine *en.
Daha o zaman" Lstan*ul-a" 0+a,emi-ye" ,iye ,iretti1im sra" aile er+e1imiz V5lmaazWX
*astrnca VHeni ,e Yassa,a-ya g6n,erece1iz. =a+ o zaman nasl olur g6rrsnWX
38 Adalet Aaolu
,eyi.ermeyeyim miY 5 to+a, +or+u,an m att aca*aY !al*u+iyse V' mechant chien" court
lienWX 0zgn +6pe1in ipi +sa olur. Oe ,iye so+uluyorsun Llhan-n *urnunun ,i*ine ,e+"
,eseneW.. Oe yaparsn" henz Memo-un *u ;ranszca la)lar ,ilin,en ,rmeyen +alar
yolu+" yana1 *enli mamisini tanmamtm +i...
V0man o1lum" *en +or+arm. Io)6r *eye s6yle" ac+ usul
sursunW
&nm,e+i *eyamca" elleri" aya+lan titreye titreye gelip src yar,mcsn uyan,rmaz
mW Lnsana uy+usun,a ylan *ile ,o+unmazm. CYo+sa su ier+en miy,iYC 0h *u +or+u"
ahW !er+es ,e *ir ey,en +or+ar. =eyamcann gnl+ 6mr +alm" o ,a *unu
+oruyamama+tan +or+uyor. =uyur *eyamca" *enim geriye ne 6mrm +al,ysa" tmn
alp sana e+lesinler" ne yapaca+sanW
5+tay" o1lann elin,en tutmu" *izim o1lumuzun:
VYeme1e +alm m *irli+teYX ,iyor.
=en ,e *un,an +or+tum ite. 5nunla" o1lunla yeme1e gi,ersin" *a+arsn yine i+i +a,eh
)azla +armsn" ,uygulanrsn... Hen ,e" senin+iler ,e ,aha iyiymisiniz *e" )alan ,ersin.
=u ,a tutar C6.l, m hi ,ayanamaz zaten tutar uzatr elini sana yeni,en. Gocu+
mocu+... 5 ,a" anneci1im" anneci1imleriyle yumuatp ,urur seni" 5+tay ,esen i+i,e *ir:
Heni aryor" 6zlyor... Gocu1un ruh sa1l1 *ozulaca+" ,iye +or+uyorum" gi*isin,en *ilinen
*as+lar +or stne... !a,i *a+alm tornistan. Oe olursam olurum" tornistan yo+. !i
olurum" hili+ olurum" tornistan olmam...
VYeme1e *a+a *ir ar+a,aa s6z .ermitim 5+tay.X
=iz ,e +atla*iliriz *el+i" ,iye *a+yor yzme. Gara*u+ yaptr,m:
VGo+ 6zel *ir ,urum...X
=oynu *+l, ta*ii. 7erem-in umurun,a ,e1il.
Oeyse" ocu1u ortamza al,+. Daha yan,a. =enim ne ol,u1um,an" sur,a on ,a+i+a
6nce *ama gelen,en" neyin ne ol,u1un,an ha*ersiz. Auh sa1l1 ne,en *ozulsunmuY
5nu sonra ,nrz. !em *ozulsa" sen *ozarsn 5+tay" senin+iler *ozar onun ruh
sa1l1n. 5nca anti+a arasn,a aya1n nereye *asaca1n arr ocu+.
5 ++" ,a1n+" pis e.ime *ir atsam +en,imi. =ir *oanCsam... =ir a1lasam hngr
hngr... Yo+" a1lamasam... Yo+" a1lamasam... Go+ ,a a1lama+ geliyor iim,en. Oe
yapsam pe+iY 7ime gitsemY Mi,ece+ +imse yo+. !er+es g6re. *an,a *a+sana. !er+es ii
gc *ra+m" *a+alarna neyi nasl yapaca1n 61retme pein,e... C;aizmin tari)i mi"
*uyrun )aizmin tari)i ite. Yepyeni" prl prlC =izim anla,1mz toplumculu+ ise ne
,iyorY 7im +i iini put *urZu.azinin *uyru+larn,an syrara+ en iyi yapar" o en iyi
toplumcu,ur" ,emiyor muY De+i +im 61retiyor" +im *uyuruyor o :he *y+l ,eli+anl ile
*an ttn iisi +arlar gi*i +un,a+lam +za *izi to+atlamalarnY 5nu yapma" *unu
yap ,emeleriniY.. =ir yer,e *ir eyler oluyor ,a" *enim mi ha*erim yo+Y Yaya m +al,mY
=en,en ha*ersiz" *en,en ha*ersiz ner,e ne iler ,6nyorY 0mma 6nemsemisin +en,ini
Tezel. Me*ze srtlar +aranl+lar iin,e. =ir+a +" *ir+a )arB 6l" 6lez" psm. =uralar
39 Bir Dn Gecesi
*6yle psr+ my,Y =6yle sessizY !er eyin stne 6l topra1 serpil,i san+i. Me*ze
srtlarn,a yine ,e te+ +atl *ir yap seile*iliyor. 5ra,a *ir ,eli+anl sa+lanyor mu,ur
im,iY =ir li,erY 0man canm" *ana neY Yarn" oralar parsellemi *ir es+i hel.ac Cim,i
eml'+iC tuttu1u gi*i o +ul*e,e+iCni ,o1ru Maltepe-ye... Pilla Sari)eW.. =ana neY Oe
halleri .arsa g6rsnler. 7anya+ o+ +6t +t. =azan sa) ispirto ,enli zehir z++m *u
ielerin iin,e+i. Gocu+ ,a susma,. 01la *a*am a1la... Me*er inaallahW =6ylece"
*y,1n,e ,urma,an yarna umut *esleme+ten +urtulmu olursun. =unu ileyece+ler
+a)ana. <n iyisin,en *unu: Jmut" umut" umut... =a+a hi. 5 zaman sen" olup olaca1"
pem*e *ir )anus iin,e +arnn a1ryara+ aptal aptal oturaca+sn. ;anus pem*e" ama +arnn
o+ a1ryor...
7erem-in *ir eli 5+tay-,a" *ir eli *en,e" !ar*iye-,en aa1 ,o1ru yryoruz.
VOasl gitti serginYX
<n)esW L+i ,e.rimci *ana engel att. Deme+ 6nemli *ir ressamm. Gnlama yapmayaca+
*ir tu.al *oyacsyla ne,en *6yle yre+ten ilgilensinler yo+sa" ,e1il miY =ense" ner,eyse
resmin gere+sizli1ine inanaca+tm u sralar. Hen,en ayrl,1m,an *uyana 6yle alanlar,a
)alan +otur,u1um ,a yo+. 5+ul sralar ise geriler,e +al,. 9 *e yl geri,e.
Yapa*ilece1im *a+a *ir ey yo+" *en ,e iyi *ir eyler yapmaya alyor,um. Sprl+tan
arnm inancm gzel yanstma+. Yarn ,a her+esin se.e*ilece1i" +oruyup +ollama+
isteyece1i +a,ar iyi yapma+ iimi... =a+" nasl +e)etmiler *eni. Yarn ,a ie yarar *ir
*oyac ol,u1umu nasl *ilmilerW =un,an iyisi can sa1l1. He.inmeliyim" ,e1il miY
VTep+ileri anlama+ gitti+e gleiyor.X
=6yle ,e,im 5+tay-a. Iarttm onu ,a. Dnceli" ,erin *ir la) etmi gi*i ol,um. Hesim
gzel tnla,. 5lgunlam *ir +a.un *enzeri.
VOasl yaniYX
V9zme cann. D6rt ta*lo sattm. 9 ay yeter...X
VDara iin resim yapmayaca1na s6z .ermitin" unutma...X
0ptal *u 5+tay *eW !ep *6yle aptal +al,. =en 6yle *ir s6z .erme,im. Hen *eni 6yle
g6rme+ iste,in. Drlanp ,ur,un" yo+sa *oanmam *a+" ,iye tuttur,un. =en ,e" hi hi"
,e,im getim. Yo+sa" insann +en,in,en gayr s6z .erece1i +imi olur" nesi olurY !ayr"
*6yle ,iyece+ ,e" yine cz,anna el ataca+ C*a*asnn+ineC: Daraya ihtiyacn .arY.. Yeter
+i *unu ,emeye +ap alsn. C5 +ap temelli +apansn ,iye" yata+ ,6e+ hi+'yeleri
)+ralarn,an nl o gazeteciyle o ha*er aZans meyhane,e el ele g6z g6ze *ile otur,um *ir
i+i +ez.C
V=en" elim,en ne gelirse onu yapyorum.X
Hesimin ,uygulu ,erinli1ine ne ol,uY Oe,en hrmlatm san+iY Lyi ol,u. =a+a trl ,e
*u" !ar*iye-,e+i ;ransz )ilmlerine 6zg yrymz a1,alanma+tan +urtaramaz,m.
Mutlulu+. Llle ona *enzetece+ *izi. Llle hem Ta+sim 0lanlarn,a" Daa*ahe
toplantlarn,a" gre. +aplarn,a )alan olunaca+" hem ,e Mutlulu+ )ilmi e.rilece+.
9ni.ersiteyi *itirmeye gelince" hayr" o yo+. 5 ,ursun. 9ni.ersiteye ,e.am etme+ art+
*urZu.a pilerinin ii yaY 5nun o+ ,aha 6nemli ileri .ar. Dro)esyonel ,e.rimci... =en ,e
4! Adalet Aaolu
+anmtm *u pala.raya... 7aynana ile +ayn*a*aya +en,imizi *esletere+ pro)esyonel
,e.rimcili+ yapaca1z. Ta,na *a+tm" hi holanma,m. 0man" *ilmiyorum ite" retimi
artrma,an gre.in ne ie yarayaca1n ,a *ir trl +a.rayama,m. 5 zaman" ha,i *ana
ey.allah" ,eyiim ,e o1unca *un,an ol,u ya. VTa+ti+ *ilmiyorsun Tezel" ta+ti+W..X
=oanma ilemleri arasn,a *ir ,e *unu tutturmasn mY
VHen art+ u )a+lteyi *itiren iyi e,ersin...X
!ep o *ana +anat gerece+ ,e1il yaY =iraz ,a *en onu ,nm olaym. 5 tarihte yirmi
*eini o+tan am +os+oca heri). !'l' )a+lteye ,n girmilerle ayn.
V=u +onu,a+i ,ncelerimi *iliyorsun...X
Hessizli+. =iliyoruz n+.
Ta+ ta+ ta+" a,m seslerimizi ,uy,um *ir sre. 7+ ^apon a,mlar. Sira elimiz,e
ocu+ .ar. =ir ara o1lann san *ile o+a,m. =ilme,en. =a+tm" ellerim 7erem-in
+.rc+" +umral salarn,a. =a+tm" 5+tay-n ,a yzn,e hemen yaylan" her an yaylmaya
hazr Calanlar,a +oturur+en hep at+ +al,r ama" hep sert yznn izgileriC" o
mutlulu+ ha.as...
VMi,ece1in yer uza+sa g6treyim. 0ra*ay Di.an-m 6nn,e *ra+tm...X
=eni [o+ 6zel- ar+a,amn yanna ara*asyla *ra+aca+W
5 ara*ayla *ir i*irli+iyi" *ir *an+acy ya ,a silahl +u..etler +omutann C,aha
sonralar =a*a+an ,aC +armay ,ler ,urur,u ya" g6rne g6re *ir trl *ecereme,i
*u ii. =e+le,i +i onlar Lstan*ul-a teri) etsinler. <.inin 6nne. 7uzguncu+-ta +en,isine
tahsis *uyurulmu o gzel" irin e.imize" Ce.ine yaniC" o e.in 6nne teri) etsinler. Ya ,a
en iyisi 6yle" *tn ar+a,alarnn ,aha ayan *eyan g6re*ilece+leri *ir yere... Yine ,e
yapar, ama" +ar,1 ni)ormaly ,e.ir teslim eyleyece1i yeri *ir trl +estireme,i.
Meen yl. 5 zaman ,a *unlar onu ,e.ir teslim alara+ ,er,est e,ip... !er yer,e" V=u
ara*ay +eyi) iin tutmuyorum altm,a. =ir gn... =ir gn...X ,er ,urur,u. Llle ,e.rimci *ir
+l) *ulaca+ ara*asna. =a*asnn arma1an Co1lunu *6ylece zararl a+mlar,an
+oruyaca+t *izim +aynpe,er ,eC *ir ara*ayla or,an oraya )in+ atmasna ille ,e.rimci *ir
anlam y+leyece+. =ir *o+ yese yre1im yanmaz. &tp ,ur,u" 6tp ,ur,uB sonra ,a ha,i
*a+alm" *uyur ieri... =iz ,e ne olsa *u memle+et iin yanp tutumuuz" h'l' ,a iin iin
ra gi*i yanp ,uruyoruz. Milletsiz memle+et i,are etme ,+nlerin,en yana ,e1iliz ya
6nn,e sonun,aB gi,elim" onca ne yapt1n *ilir ay,nmz" ilericimizi *ile ,man
*ellemi" eli yz +ara .e +anllara +ar" ara*al pro)esyonel ,e.rimcilerimizin yann,a ,a
olsa" yerimizi alalm +i *ir ,ayanma ha.as sunulsun" ,iyorsun... 5 sra yani... Daha ,n.
9 gn" gece ocu1umun *a*asn ara,m. 5 zaman ,a ocu1umun *a*as olu.er,i ite"
ne yapaymY =a+a trl insana her +apnn 6nn,e soruyorlar: Oesi olursunY Oiye
g6rece+sinY 7imi olursun ,a aryorsunY VHize .e e)en,ilerinize +ar g*irli1i g6sterisin,e
*ulunaca1m ,a on,an aryorum pis )aistlerWX ,iyemezsin +i. VGocu1umun *a*as olur
e)en,im"X ,iyorsun. !atta sa1na" aylar,r yanlarna y6relerine u1rama,1n sayg,e1er
es+i +aynpe,erinle sayg,e1er es+i +ayn.ali,eni *ile alyorsun. Ta*ii ocu1u ,a... Ta*lo
tamam. <lele o1lumuzu" +ocamz" *a*amz aryoruz.
Hora sorutura izini *ul,um. 7e+e *ulmasay,mW.. 7en,ini anszn *in misli nasl
6nemsiyorsa" *eni ,e anszn *in misli +mseyen yzn g6r,m. 7e+e
4 Bir Dn Gecesi
g6rmesey,imW.. Lne+li+lerim,en *iri ,e *u ite. CYahu *u gece gnah +aran +atoli+
rahi*eye ,6n,m *eWC Lne+li+ti" *a+a hi. ;aizme +ar 5+tay-la yanyana" elele
,ayanma ta*losu sunmaya +al+ma+. !em nasl itenli+leW.. 5 ,ayanma *izim aramz,a
gere+ten ola*ilsey,i... !er *irimiz *ir ha.a tutturmuuz" onu alyoruz. !a,i *e" ne
,ayanmasW 7imileri ,ar,a a1lar" ah .ah e,er C+aynanamC" +imileri ier,e" *urnu +a)
,a1n,a" onlar iin herCgn taa nereler,en +al+p nerelere tananlara" onlara temiz
amarlar getirip +irlilerini g6trenlere" +en,ileri yemeyip" olu+larma ocu+larna ,a
ye,irmeyip" *unlara tepsi tepsi *a+la.a" *6re+ tayanlara" or,an *ur,an *or alp" iane
toplayp azl1n,an ,a utana s+la paralar .erenlere *ir a)ra" *ir ta)ra: =iz ier,eyiz" siz
niye ,ar,asmzY Halt *u ne,enle h'l' +en,i +en,ilerini ih*ar e,ip yanlarna gi,enler .ar.
Oasl olsa imzasz me+tuplar" mehul tele)onlar ie yaryor. =ir g6r gnn,e" elin,e i+i
pa+et sigarac1yla 5+tay- ziyarete gelmi genceci+ *ir 61renciye" a*i a*i" ,iye onu
g6zn,e *ytp ,uran o" ,n tara,an +m 0ziz-e 6yle alaltc *ir *a+la *a+ara+:
VJlan *eni sen ele .er,in ,e1il miYX ,iye )sl,ay.ermesin miY Duy,um. Duy,um. 5
ocu+ ne ol,u" orac+ta nasl y+lp gitti" onu ,a g6r,m. 0ziz sonra ne ol,uY Oe olaca+Y
;atih :aCmisi-n,e namaz +lmaya *alam. CTanrm sen a+lm +oruCW 5 cami,en
+maz olmu. 0h ya.rucu1um" *ir tele)on" *ir me+tup... 7en,ini tutu+latmay a+l
e,i.ersey,in ya sen ,e. Ya ,a *ir +)r tra)i+ polisinin *irine" ,o1ru 5+tay-n yanm,asm.
Motorlu treni ha.aya uurma tee**sn,en san+. 0*inin ,e g6zn,e temize +ar,n
*6ylecene. Lnsan hi" a *iil' 6yle" ;atih :amilerin,e namaza ,urur muY
Oer,eyizY Oereye gel,i+Y :ann pe+ sa+nan u *eyamcaCya inat" oto*s ,e.rili.erseW..
0nnem im,i" i+inci uy+usuna yatma,an 6nce" YaarW uyan,rmtr: 7al+ Yaar" +al+..
Dolma tenceresi so1u,u. =uz,ola*na +oy ,a 6yle yat. Tazece ,ursun...
Dolmay Yaar-a gece,en sar,rmtr n+. Lini ,n" her eysini hazrlamas
annem,en" sarmas Yaam,an... Oe olur" ne olmaz" sa*ah *a+arsn o tel'ta eli ,e1mez"
Tezel ,e ana so)rasn,a ,olmasn yiyemez. 0h anac1m" niye *eni ,nme+ *eni se.me+
zorun,asn,r haY Oeyin e+si+Y Hana +en,imi se.,irece+ hi*ir ey yapma,m +i. !i*ir
ey ,e yapmyaca1m... !i*ir eyinle ilgilenme,im" ilgilenmeyece1im. Llhan-la
6.nyorsun" 0ysel-e g.eniyorsun" *ana ,a alyorsun... Galyorsun" n+ *enim iin
zlyorsun. Te+ne +azntsna yaz+ ol,u" yaz+ olaca+ ,iye +or+uyorsun: 0ca*a ne yiyip
iiyor" nereler,e yatp +al+yorY Llhan-a soruyorum" omuz sil+iyor" +a atyor: =ana neY
=en mi g6n,er,im onu oralaraY !ep *u. Oe olur san+i" alsa o1lunu" gelse yanma... Hur,a
*en ,e yapayalnz... Yoo" +r" yapayalnz ,e1ilim" )a+at ite ne olsa... Tezel yapra+
,olmasn pe+ se.er,i. 0+am,an ,ol,uralm. Yarna hazr olsun... Meli.erince...
Yat uyu anac1m" yat uyu. Daha sa*aha yl .ar. Jzun *ir gece. 5to*s ,e
,e.rilmeyece+. :ay,m. Iiem *itiyor. Lmeye *alaynca ,ur,uramyorum art+. Ll+ i
molasn,a *ir ie ,aha *ulmal. Yo+sa *itmez *u gece. Manzara ressam ,a ,e1ilim +i"
yol*oyu gecenin *uralar,a nasl ol,u1una g6zm ,i+eyim. Te)tie +m memur ya ,a
*ir a.c gi*i usul usul" +o+layara+ yan y6reyi so+ulaym +onunun iine: =a+ e)en,im *a+"
aralarn )arlar as)altta" hele *a+" nasl +r+ cam stn,e yansyan il+ gn nlar gi*i
yansyor .e g6+te para para *ulutlar nasl u )a*ri+a *acasnn ,uman gi*i ,alga ,alga
+ouyor" genileyip yaylyor 1l+ 1l1a...
7anya1n ta, +6t" o+ +6t.
Gocu+ yeni,en a1lamaya *ala,.
42 Adalet Aaolu
Hrcnn yar,mcs *ir +ez ,aha 6ne gi,ip gel,i. Hrcnn +ula1na *ir eyler
s6yleyip geri ,6n,.
=iri horluyor. Daha o+ sl+ sesi...
Teyp +onseri o+tan *ala,. Ha*aha ,e+ susmaz art+. Ln,i1imiz i molas yerlerin,e
ha+ezaW Htma g6rmemi *ir ses" )ormi+a masalara arpa arpa" iyice nlayara+ hay+rr
,urur:
7z *en seni alp nerelere +aamY Tmgeneral-in o1lu 0yen-i alm +ayor ite. Yeri
hazr onun. Yer mer ara,1 yo+ o1lann.
Go+ gemez *ir yerler,e ,ururuz. Mecenin so1u1u illi +zn to+a, gi*i arpar yzme.
=eni isteme,en ayltr. 5 si,i+ .e ,onmu etya1 +o+an yerler,en *irin,e +anya+
*ula*ilece1im ,e +u+ulu. Yamma i+i ie almaly,m. =ir saat sonrasn 6mrm *oyu
,neme,im zaten.
Heni Hami seniW 0laca1n olsun. D6nnce +onuuruz. 5 Ls.eliye neyini o+uttun" onu ,a
o+ mera+ e,iyorum ,o1rusu. Mutla+" sa*ahtan oturup a*u+ a*u+ i+i +as+etli
izi+tirmiCsin,ir. <llerin,e *irer ya*a. Ya*alara iyice 6zenmisin,ir ama. 0,amlar ya*a
g6rmeyeli +im*ilir +a yzyl .ar. =ir yzyl .ar. 5 Ls.eliler,en *iri e.inin ,u.arna"
elin,e ya*a" i+i +as+etliyi ast m" ,o1ayla *irli+ mze,en +arlm en il+el retim aracna
el +oymu gi*i ,uyar +en,ini. Hen onlara o es+i +ilimini o+utsay,n ,aha iyi e,er,in. !em
,aha o+ +azanr,n" hem ,e ha++m almam olur,un. Oe,en *enim ha++m oluyorY
<lim,e hazr resim yo+" senin o ee+li ingeneler,en *irini rp ,iye satn alr o Ls.eliler"
,ememi miy,inY <eeY Ha+n *ir yerler,e y+lp +alm olma ,aY.. Y+lrsan y+lW De+
yre+ten +ayglanmayaca1m *iliyorsun,ur. Yine ,e" eh ite" hi ,e1il y+lp +al,1mz
yerleri *ir*irine ha*er .erme+ iin *ir*irimizin iine yaryoruz" *ir*irimize gere+liyiz. =a+
Hami" sen gelmeyince *en gittim" Llhan-n ,1n iin g6n,er,i1i *ileti !a.a Yollarmza
geri .er,im. Hon ,a+i+a,a Ls.elisiz +p gelsey,in ,e olur,u. <s+i +ocalarm,an *irine
e+eme,i1im ampanyal sa*ah +ah.alts ziya)eti yerine sana iyi *ir .ot+a ziya)eti
e+er,im. 5 ,a olma," *ir gece *izi i,are e,er,i canm ha.a,an Cama gere+ten
ha.a,anC gelmi *u para. =ir yerlere gi,er,i+. Honun,a sen yine" ille yatalm" i+i ay,r
+imseyle yatma,m" ,iye tutturur,un. =en ,e" git hamama" iyice y+an pa+lan gel ,e
yatalm" ,er,im. Y+anmay g6ze alma+tansa *enimle yatma+tan cayar,n sen ,e. =u la)lar
ise yar gecemizi ,ol,urur,u. !em" VYahu" ayp *ize" *ir *o+a yarama,+" *ir i
yapama,+" u gnlere a1rl1mz *ile +oyama,+"X ,iye inlemelerin tutar ya hani" inan
VMel yatalm"X ,iye tutturman *ile on,an ,aha az canm s+yor u ara. Hil'h *ulmusun
ya ,a *ulmaya s6z m .ermisin ne o ocu+laraY.. !ay 0llahW.. 0nlal, senin ,e.rime
+at+n ,a ite. =ana is.eliyi nasl getirmisen Cinsan *irini ,e ,ostuna ayrmaz mYC o
ocu+lara ,a sil'h 6yle te,ari+ etmisin,ir sen. Hen ne pala.racsn,r senW.. =iliyorum"
*iliyorum" pala.ra olsun ,iye yapmazsn. Lin,en 6yle gelir. =ir *o+ *eceremeyece1ini *ile
*ile *ecerece1ini sanrsn. Gn+ *ir ie yarama+ istersin. Dii halimizle *iz *ile *u
,uygululu+lar,an arn,+" sen *a+yorum h'l' i+i .ot+a e+er e+mez +aplara u1ruyor"
stme *enzin ,6+p 0tatr+ hey+elinin ,i*in,e ya+aca1m +en,imi ,iye tutturuyorsun.
Henin *u halin 5+tay-n+in,en iyi" +a*ul e,eyim. =a+sana ona" i+i ay ier,ey+en *izlere
+ar !anni*al gi*i ,uran ona ne ol,uY Mitmi" =o,rum-a yangelmi. =a*as ,eri
tccarym ,iye Caah" saray +alnts o anaya +o+mu ,erilerin ticaretini yapan *iri mi
l'y+t" aahC" ,e.rimcili+ oynuyor,u. =u +ez =o,rum-,a +en,isi ,e.rim tccarl1 yapyor.
Oe mallar satyor" ,i mi haY =o,rum-a s1nm nice ,ul" ya ge+in .e ge+alm
toplumcu +ar .arsa toplam e.resine" ya1 satyor" *al satyor Custalar 6l,C. V=en
43 Bir Dn Gecesi
ier,ey+en...X ,iye *ir *alyor" o ge+alm hatunCcu+lar szgn g6zleriyle e)+atten
ilerinin ya1lar eriye eriye C*unlar on,an et tutmuyorlar zatenY... :anm" ne istiyorum
+a,nca1zlar,anY Parsn 5+tayc1 el stn,e tutsunlar. 5+aCsmlar" se.sinler...
He.iir+en *unlar *ir ,eli+ten seyretmeli. He.ime )sltlar: 0ah *en ier,ey+en" oyy sen
ier,ey+en" ah o ,omuz te1men ah" o)) o ,erisi yzlesi a.u o)W..
0llah +ahretsinW.. 0z eelesem ortaya 5+tay- +s+an,1m *ile +ara*ilirim.
7s+anyorum el*et" ne,en +s+anmayaymY Deniz" a+" yceltilme" ,e.rim" +ahramanl+"
ile e+mili+" paraCpul" her tr mirasye,ili+ on,a. 5lan olanlara ol,u. 5+tay-lara ne
ol,uY 0man" iyi +i o1lanmz yanna alp" +ar ,e.rimci *ir +ar tara)n,an ter+ e,ilmi"
son gnler +en,isini cezae.in,e *ile g6rmeye gitmemi *ir +ar tara)n,an yzst
*ra+lm *a*aC+oca pozlarna girmiyor. =ir *u e+si+tiW
0mma matra+ gnlerW.. 0mma glnl yllarW.. Ml,rs amma ,a *ol yllarW.. Ll+
+oca ,a... !ay 0llah" geen,e =onn-,an *ir +z g6n,ermi *ana... =ir +z g6n,ermi... =ir...
V0*la niye glyorsunuzYX
Deme+ sesli glmmY 5ysa iim,en glyorum san,m. :an s+lan" g6re.i gere1i ,e
*ir trl tam uy+uya geemeyen src yar,mcs" i+irci+li *a+yor. =eyamca *ile
uy+usun,a +pr,an,. Gocu+ca1z *u te,irginli1i ,e hemen algla,:
0ca*a *ir ,eli mi tayoruz oto*smz,eY =ir mesele +arsa ya" hele u sraY !a*ire
,e e+iyor...
V0+lma *ir ey gel,i ,e...X
Yine glyorum. <lim,e ,e1il. =ir +ez ipin ucu +at. Lte" ocu1a ,a geti *enim
glmem. 7aygs ,a1l, m" ,a1lma, m" *ilemem ama" im,i o ,a glyor:
V=en ,e *6yle olurum *az...X
VOasl olursunYX
V5to*s gi,ip ,urur+en ite" ,ne ,ne *i *a+mm ya glyorum" ya ,a...X
VYa ,aYX
V!i ite. 01layas gelir hani insannY..X
VYo+ *a+" *en ,nr+en hi a1layasm gelmez... !ep gClesim gelir...X
VOiyeY =ir 6ln ,nrsn mesel'... a+lna geli.erir. He.,i1ini ,nrsn...X
V!ele onu ,emeW.. Lyice gl,rrsn *eni...X
He.gili Memo" *eni *u ,enli gl,rmemeliy,in... =a+ ite" +en,imi tutamyorum.
Yunan trage,yalarn,a *tn *el'lar nasl *a +ahramann stne y1lrsa" a1,a
trage,yalarn *a +ahraman gi*i *tn glnl+ler ,e *enim *ama gelmiB hi
*ilmiyor,um" ah hi *ilmiyor,um. Go+ +omi+W..
44 Adalet Aaolu
III
Tezel" ,urup ,urur+en glyor. L+iyi es+isi gi*i +al,ramyor mu" yo+sa u sra ,1n
salonuna giri yapan mor +a,i)eli +a,na m glyorY =enim gi*i" +a,nn girite *tn
elleri s+t+tan sonra antasn,an +olonya +arp usulca eline ,6+t1n semi ,e
ola*ilir.
VOeen yerin,e...X ,iyorum.
VHorma...X
V7or+un *ir ren+. 7or+un *ir tu.alet +a,nn stn,e+i ,e1il miY =unca titizli1e
+arn...X
V!angi +a,nY !aa" u muY =ra+ &mer" yaamn +en,isi *u +a,n,an ,aha gln.
Daha 1rt+an mor" ,aha soytar +l+l" titizlen,i+e ,e ,aha pis.X
7imselere" +en,ime *ile *elli etme,en sinsi sinsi 0yen-i g6rmeye alara+" *unun
,n,a +en,imi hi*ir eye .ermeyere+ *ir ara 6ylesine iime t+lp +almtm +i" im,i
Tezel-in +onumaya" almaya iste+li tutumu i+imiz iin ,e *ir sa1l+ *elirtisi gi*i
se.in,iriyor *eni. Tezel" ha,i 0yen-i unuttur *ana. 0ysel-i unuttur. Daha pe+ o+ eyi
unuttur *ana. =ana *eni unuttur. =iraz ,aha alsa... 0rt+ hzla ,olan salonun u
+6esin,e *ir*irine s6yleyece+ te+ s6z *ulunmayan i1reti i+i +ii olma+tan +urtulsa+. =ir
i+i taycs olma+tan +urtulsam. <n o+ 0yen-i ,nmeye *alama+tan" o+a ,a ona
acma+tan... =u ir+inli+ten. 7en,i a,ma ,erin,en se.inir+en onun a,na apa+
+e,erleniyorum.
VYaamn +en,isiyle ne +a,ar ilgilisinY Llgili misinYX
Tezel-in +alar cans+ntsyla yu+ar +al+yor. :ans+ntsyla *ir yu,um ,aha iiyor
i+isin,en.
V!er eyi ci,,]ye alyorsun &mer. 0ysel-e ,e ala,1n *ir hastal+ *u. Lnsan ,urup
,urur+en glemez miYX
VMlemez +i" yaamn +en,isi mor +a,i)e,en ,aha gln" ,iye a+lama+ zorun,a
+alyorsun...X
Tezel *unu hi ,uymaz,an geliyor.
V!'l' o+ ya++l ol,u1unu *iliyor musunYX
46 Adalet Aaolu
Lten miY Dalga m geiyorY Lten olmasn ,iliyorum. !o *ir ,uygu *u" ne,en
sa+lama+: =ana +z 61rencilerimin s+ s+ ,uy,u+lar hayranl1 *ile anmsatyor im,i.
!o" o+ ho *ir ,uygu. 5lgun" ,engeli *ilim a,aml1n,an syrl.erme+ gi*i" insanlar
iin,e herhangi *ir insan olu.erme+ gi*i... !erhangi *iri olma+ hi ac .ermiyor san+i
*ana. 0nszn. =ir an iin ,e olsa...
V=6yle *ir ,este+ u an o+ gere+liy,i *ana...X
L+imiz ,e glyoruz. !i susma+ istemiyorum im,i. Oe +i Tezel-in i+isi *itti. =enim+i
,e *itme+ zere. Oeyse" garsonun *iri *u +ez i+i a,m 6tem,e...
VDur *a+alm" *eni h'l' ya++l *ulman,an 6tr ne +a,ar se.in,i1imi g6sterme+ iin
i+imize *irer i+i ,aha geti....X
47 Bir Dn Gecesi
Hep O Yolculuk
...51lan s6z uzatmaya he.esli. 0llah +ahretsinW 0+lnca *astran uy+uyu ya ,a +e,eri
sa.uturaca+. 5n,an sonra" sa*aha ,e+ iin yo+sa *ir ,e *unun yaam 6y+sn ,inle...
=iz +en,imizin+inin altn,an zor +al+ar+en... Lyisi mi" sa. *an,an gitsinW
Yzm cam,an yana ,6n.er,im. 7imselerin 6lsn" se.,i1ini me.,i1ini
,nemem. =en" *enim+ileri *ile ,nmeme+ iin nice *y+ sa.alar .erme+teyim"
*a+sana...
Mere+te hi *ir *a1m yo+ o +entle. !i*ir g6zyam ya ,a +ah+aham. Hon yllar oraya
her gi,iim,e aile *a1mn *ir ilmi1i +opa +opa" her ,6nm,e ar,m,a *ir i+i yo+ *ra+a
*ra+a o +entten *oal,m. Daha ,n *ana sca+" se.imli gelen aile so)ralar Cne yalan
s6yleyeyim im,iC" annemin iyi o.ulmu *anyolar" muslu+lar" mis +o+ulu yata+laryla
gzel yeme+lerinin ta,n +arlarmB ++ 0yen-in *oynuma sarllar Ca*artma"
sa,ece i+i +ezC" 0ysel-in *ir +olunu omzuma atlar Cyllarn al+anl1" se.gisini
g6stere*ilmesinin en iyi" en *aarl yoluC" &mer-in *eni +en,i *ilgisinin" a+lnn"
olgunlu1unun ,zeyine +oyular" zirzoplu1uma se.ecenli+le *a+lar" zorlama,an
,erlenip toparlanmaya a1rlar *eni Cne o+ ey 61ren,im *u i+isin,en .e sonun,a
hi*ir ie yaratama,mC" yine &mer-in en s++ anlarn,a *ile" i+i eli +an,a olsa *eni
ua1a" trene" oto*se g6trleriB Llhan a*imin" onun *ile" enesini +aCya +aya" or,a
yaralar ama pahasna *en,en utanmasz ,urmaya allarB MZg'n-m *en gel,im ,iye
en iyi so)ra ta+mlarn +ar ortaya" gi,er+en .alizime" +en,isinin +ullanmayaca1na
iyice inan,1 *ir+a metre +uma so+uturuu hattaB hepsi" her ey az*uu+ se.in,irir,i
*eni. 0namn 6r,1 yeni +aza1m srtma geirip ,e ,aha ua1a +urulur +urulmaz"
nelerin,en s+lm" nelerin,en *unalm" neleri 6nemse,i+lerine *a+p ,a onlar iin iin
+msemi ol,u1umu ara*u+ unutur" ner,eyse hemen" il+ an,a geri ,6n.erme
iste+lerine +aplr,m.
Yanlarna her gi,iim,e *ir ey e+silmi ol,u. !er ,6nm,e ,6n hzn *iraz ,aha
yo+ ol,u. <s+i ++ +rgnl+lar *ile silinece1ine azmanlat. &mer .e 0ysel ,n,a
hepsiyle. 0ma art+ 0ysel ,e yo+. &mer-se ne yapsa" ne etse sca+l+tan yo+sun. 7en,i
yaa,1m yer,e hi*ir ey ,aha iyi ,e1il. =el+i o+ ,aha +6t. Yine ,e *a+alarnn +ay*
+en,inin+iler +a,ar ac .ermez +imseye... C!nzr o1lan" ne +eyi)liy,im az 6nce" *eni
+ey)im,en niye +opar,nYC
=tn *a1lar +oparyorsun. =tn zorunlu aile *a1larn yo+ e,iyorsun. Ya ,a a1r a1r"
her yaananla *iraz ,aha yo+ oluyor *u *a1... 0r,n,an" a*inin +znn ,1n iin *ir
a1r gel,i ,iye...
Yo+ canm" *en o ,1ne gitme+ iin gitmiyorum. =ileti nasl geri .ermi" parasn nasl
ce*ime in,irmitimY
Iim,i *u paray ne yapmalymY 7iminle *a*aa geirmeliyim *u a+amY Haat henz
,6rt. 7asm ayn,a" a1r *ulutlarla y+l *ir gn,e hzn" a+am *e+leme,en *astryor.
0ma art ar,a +opularn hzn ,e1il *en,e+i. 0rt ar,a +opa +opa" +opaca+ te+ eyi
+almam ol,u1unu alglamann hzn. !zn ,uyulmas gere+en her ey,en hi hzn
,uyamama+" altn,an +al+lmas en a1r hzn y1yor stme. =iri olmal. =irini
aramalym. 5 *irinin +arsn,a hi +onumaya*ilirim. Hre+li susa*ilirim. Yine ,e o+
48 Adalet Aaolu
+onumu gi*i" iime ,urma,an y1lan a1rl1" a,na yalnzl+ ,enen *u +6t y+
ata*ilirim stm,en.
=u 61lesonu h'l' *e+le,i1im *ir eyler ol,u1unu +or+uyla algla,m. Haat ,6rt
sularn,a. Hami gelmemiti. 5 a1r" y+l *ulutlar *ir trl *oanp inmemiti. =e+le,i1im
*y+ ya1mur ya1mamt. =ir rzg'r patlamamt. !a.a ne +ararm" ne ay,nlanmt.
Yo+u aa1 iniyor,um. :ihangir-e ,o1ru iniyor,um. Deniz *ir trl +arma +myor,u.
Deniz *enim otur,u1um so+a+ta *ir trl +maz insann +arsna. 5 es+i +lstr
apartmann sre+li ta.a,a *al+ +o+an mer,i.enlerini onca trmanrsn" t' tepeye" *enim
+6t *ir gaz so*asyla snCyormu gi*i ol,u1um i+i o,al ,6+ntye girersin" ,os,o1ru
cama yrrsn ,e" ,eniz yine g6stermez yzn. Dencerenin 6n yeni" *y+ yaplarla
6rtlmtr. &rtlmese *en *ur,a oturamaz,m. Yarn *uras ,a y+laca+. =uras ,a
ar,n,a+i *a+a yaplar 6rtece+. Iim,i ilerin,e *ir Tezel-in ya ,a Tezel gi*ilerinin
otur,u+lar yaplar. Deniz *iz,en hep +arlaca+ .e ya1mur hep" ya1muru hi
seeme,i1imiz yerlere ya1aca+.
Yo+u aa1 iner+en *iri mutla+ omzuma ,o+unaca+ san,m. &yle *iri ,o+unaca+t +i
omzuma C0yselC" ya ya1mur *oanaca+" ya gne patlayaca+t. &yle *ir ey olma,.
Mer,i.enleri trmanr+en ,e ne l+ tprtlar ,uy,um yre1im,e" ne" gzel *ir nisan
gneinin prltsn. <.imin +aps nasl ,a ir+inW Han+i *ir ocu+" l'zml+ta+i +a+asn
parma+ parma+ alp elli yll+ *eyaz ya1l*oyann stne s.am. Ya1l*oya ma1l*oya
yo+. Daha ,o1rusu sararara+ para para +alm tahtann stn,e. 0l,ran +imY Iim,i
ieri girece1im. Ler,e *iri olaca+. 0, yo+. 0rt+ a,nn olmasn istemiyorum. 0,sz *iri.
0ma *iri. =eni" +en,isini g6r,1m iin gere+ten se.in,irece+ *iri. Yo+. Yo+sa yo+. 5nu
*en *ulaca1m. 7os+oca Lstan*ul. Lin,e +os+oca on yl" on yl,an )azla zaman geir,i1im
Lstan*ul. =ur,a *6yle *irini mutla+ tanyorum. =6yle *iri +esinli+le .ar" olmaz olur muY
5,alar ,olatm" Czaten i+i a,etC ,olaplar ap +apa,m. 7ap ar,larma *a+tm.
Tu.allerin gerisini" +oltu+lar" is+emleleri yo+la,m. Lsli per,eleri sil+ele,im. Hon i+i ay,a
gelen son *ir+a me+tu*a C0ysel-,en yo+" te+ satr yo+C g6z attm. 9 gn,r
,6+lmemi *ayat ayla ,olu ay,anl1n iine *ile *a+tm" hatta ,n gece *oaltt1m cin
iesinin iine ,eB yo+. 7imse yo+. 0,res ,e)terimi ,6rt +ez +artr,m. =tn a,lar
o+u,um. =tn tele)on numaralarn" *tn ca,,e" so+a+ a,larn" e. +aplar stn,e+i
+artlar" a, le.halarn o+u,um. 7imse yo+.
Deme+" +imse yo+tur" herhal,e yo+tur" ,eme+ *a+a" +imsenin olmamas *a+a.
Deme+" Vart+ +imse yo+" The <n," yalnzm"X ,e,i1im zamanlar,a+i yalnzl1m geici *ir
yo+sullu+ gi*iymi. Do1,u1um +enti .e ora,a+ileri hemen hemen hi ,nmez ol,u1um"
5+tay- *am,an ,e)etti1im" Ma+a-,a+i galeri,e +)r *asp ar,n,an to+a, ye,i1im" C
ar,n,an yzm,e+i t+r1 sileme,i1imC cezae.i +aplarn,a ,ayanmaya +oma+tan
cay,1m" Cyani cay,rl,1mC sonra *en,en +utsal *ir g6re.i yerine getirmem isten,i
,iye" yeni,en paalar s.a,1m" Cpaalar yeni,en s.a,1m iin +en,ime lanetler
etti1imC" The <n,-i +on,urma+ iin ,e +al+p *ir me+tupla *ezginli1imin *tn y+n
0ysel-in stne y+leyere+ her ey,en elimi yzm y+a,1m zamanB The <n,-in altna
+os+oca *ir tura gi*i V!er Iey !i. Te+ Mere+ Yalnzl+X imzasn atm" gn sonra"
ay sonra" ama 6nn,e sonun,a *itece1i *ilinen *ir yo+sullu+mu. Meici *ir sla ya ,a. Pay
cannaW Pay cannaW Te+ a, yo+" olaca1 ,a yo+. Te+ a,res yo+" olaca1 ,a yo+. Pay cannaW
<lim enem,e Chayr" *61rm,eC ,nyorum" ,nyorumB *u +oca +entte +imse
gelmiyor a+lma. 0ysel-,en ise il+ +ez yant yo+. 5 gn *ugn,r. Ta*ii" ta*ii.
Mece+on,ular,a" )a*ri+alar,a 6yle insanlar .arm +i" insan ,ersin sen onlaraW.. &yleymi.
49 Bir Dn Gecesi
!i tanmyoruz. Iu i+i +oltu+ amma ,a i+i" *oya le+elerine *ulanm. 9stlerin,e o+
+onuulmu" +onuula +onuula yorulup 6mrn t+etmi i+i +oltu+...
Hrc yar,mcs ocu1a ,6np ,esem mi +i im,i" ha+lsn" *en ,e a1la,m *ir +ezY
Oiye" ,iye sorarsa" ona anlatamam. <limi elinin stne +oyup ya ,a ne *ileyim" ,izinin
,i*ine oturup ,a Cart+ +onuara+ m olur yine" a1layara+ m olurCiimi ,6+e*ilece1im"
*eni ,e aralarna alsn o iyi insanlar" >gere+ten .arsalar@ ,iye*ilece1im te+ 0llah +ulu
gelme,i a+lma" ,iyemem ona. 5na *unu ,iye*ilmeyi +imler yasa+lyor ha" +imlerY =a+ma
*e 6yle yan yan. Hala+ sen ,eW 7onuamayz ite" g6rmyor musunY 7onuma+ yasa+.
0nlama+ yasa+W =itti.
=una +arn yl,r resim satn alanlar o1al,. Oasl o1al,Y Han+i anszn.
Du.arlarna ++ten *y1e n yapm ressamlarn ta*lolarn asanlar anszn o1al,lar.
=an+a +asalar san+i ara*u+ ,u.arlara tan," oralara i.ilen,i. 0h +or+u" ah +or+u" sen
ne +utsalsn" sen ne ycesin .e sen ne yararlsnW
8on,ra-,a gzel *ir otel,e +almtm *ir +ez. Go+ ,e1il" se+iz ay 6nce .e gn iin. 5
zaman turistlerimize yerli ren+lerimizi" ee+lerimizi .e ,ilencilerimizi *oyamaya
*alamamtm ,aha. 5 to+a,a +arn ,irenmitim" neme gere+. Hanatmla
*a+al,ryor,um *en ,e ucun ucun" +yn +ynB +imseler istemese ,e...
D6rt ta*lomu *eer *in" altar *in lira,an satar satmaz" +apa1 8on,ra-ya at.ermitim.
Jzun tatilleri se.mezsin canm Tezelci1im. He.me. Ha+n se.me uzun tatilleri. 7sa olsun
,a a,am gi*i olsun. Iu +a,ar parayla *ir ay tatil yapp rezil .e se)il olma+tansa" ayn o
+a,ar paraya i+i gn +rallar" +ralieler gi*i yaama+ .ar+en... 0ysel-e ,e *ir me+tup C6) *e"
.ic,an aza* gi*iy,i *ana *u 0ysel zaten" iyi +i +urtul,um o .ic,an aza*n,anC: =eni
+nama 0yselci1im. =6yle *ir zaman,a insan *u+aC,ar *encil ,a.ranr mY Daran o+sa"
ier,e+ilere yar,m et" ,eme. C=6yle *ir ey ,e,i1i ,e yo+tu +i +a,nca1znC Demezsin ya"
yine ,e ,eme... Gn+ sana s6z .eriyorum" ,6ner ,6nmez .ic,an *orcumu )aiziyle *irli+te
6,eyece1im. Oasl 6,e,i1imi g6rece+sin zaten.
=6yle *ir me+tup ite. Go+ arm. 7u+ulanm. 9l+e,en +ayorum" *am,a *ir *el'
,olayor *ile sanm. Oe *el's olsunmuY =el' *ile ala+g6nll ,e1il. !er+esi se.miyor.
=eni +oynuna almyor. =en ,e +en,imi 8on,ra-nn +uca1na attm. 5 otele in,im. !y,e
Dar+-a *a+an ne)is *ir o,a. Jza+tan Thames-in soylu a+n *ile g6ryorum. Ha*ah ,6rt
g6zle *e+liyorum. Ha*ah olunca `estminister-e *ir ,al yapmay" 7ralienin *ir+a
millet.e+ilini" 7ralienin +ocasn *ile *atan +armay ,nyorum n+.
Lnsann" +an,ramayaca1n *ile *ile +en,isine yalan s6ylemesin,en ,aha +olay ne .ar
aca*aY 0ysel-e o me+tu*u yaz,msa" +en,ime +ar +en,imi sa.unmam gere+iyor,u. =en
*6yle +utsal *ir g6re.in a,am mym *a+almY 7ralienin millet.e+illerini ya ,a +ocasn
+en,ime '+ etmeyi ,nyor,um" n+ *6yle *ir ey ,nmyor,um. :e*im,e
minici+ har)lerle" en az yere en o+ ey s+trlara+ yazlm +c+ +cc+ +'1t
paralar .ar. 5 +'1tlar ce*ime nasl gir,i" o ele+tri+ a+m .erilmi g61sler" s6+lm
trna+lar" *urulmu hayalar" sigarayla ya+lm ,eriler nasl gir,i ce*ime .e *en *6yle"
*uraya" Thames-e *a+an *u o,aya nasl gel,imY Mzel tatilleri +im se.mezY Lster i+i
gnl+" ister i+i ha)tal+B her+es se.er. =en ,e se.erim el*et. <e+ miyimY 0ma tatil matil
,nece+ sra my,Y CHra mYC Lime yumulup +al,1m gnler. 5+tay-n g6rler,e
+arm,a !anni*al gi*i ,urular" *ana +a.ga , za.all *iri gi*i *a+lar... Lnsan ne
,enli al,rmasa ,a olmuyor... C<e+ ,e1iliz ya.C Lime yumulup +almm. MeceCler*oyu
5! Adalet Aaolu
*ir te+ ey *oyuyorum. Marip *ir tutsa+l1n" il+ +ez yzyze gelinen tr,en *ir yalnzl1n
resmini *oyuyorum.
Hon sergim,e to+a, yemisem ,e *e,elini almtm. C7imi sizi to+atlarsa" +imi ,e sizi
*a1rna *asar.C 9steli+ *irileri henz huzuru ia,e gere+esiyle insanlarmz +oruyucu
+anatlar altna ,a almamt. To+at *eni iime +apa+latsa *ile" ,ar,a nm yerin,e.
0ma art+ namlularn +oruyuculu1u altn,ayz .e *en ,urma,an o acayip tutsa+l1n
resmini yapyorum.
=6ylece e)en,im" gel,i+ il+ +ez ce*imiz,e topluca *iraz paramz ol,u1u gnlere...
Hami-nin ,e" *iz a,am myz" *iz a,am myz" +en,imi Ta+sim-,e stme gaz ,6+p
ya+aca1m" ,iye tuttur,u1u gnlere...
Mnlere... Mnlere... Mzel gnlere... 0n+ara" 0n+ara... gi*i *ir ey...
Gocu+ a1lamas ,urmu sanyor,um. Durmutu ,a yeni,en mi *ala,Y Iim,i
hay+rlar *s*tn ,ayanlmaz. !aCnmteyze taa *ur,an *ile ,uyula*ilen Vo))" o))X
sesleri +aryor. VDi pi pi... Hus anam" sus anam...X ,iyor ocu1un anas ,a. Delirtece+
*ir te+,zeli+le sre+li *unu s6ylyorW Hus anam" sus anam...
VDarma+ +a,ar ocu+ gece yolculu1una +arlr mYX ,iyor uy+uyla uyan+l+ arasn,a
6nm,e+i *eyamca ,a...
Iu +a,arc+ ocu+ gece yolculu1una... 0ptallar" gn,z ner,eY
VHen"X ,e,i Hami" V*ir yolculu1a +aca+sn.X
Mecey,i. Aesim yapyor,um. 7apm yre+ arpntlar gi*i aln,. Do1rusu gelenin
Hami ola*ilece1ini ,n,rmeyen *ir al. 5hh" o+ +r" +r 0llahma" *eni ,e
g6trmeye gel,iler" ,iye se.inmi ola*ilirim. =6yle *ir ey istiyor" ,iliyorCmuum... Iu
insan yre1i +a,ar 6rtl" sinsi" saman altn,an su yrten ne .arY
Hami.
&nemli anlarn,an *irin,e. CYaz+" *en yine ,ar,a tutsa+ +al,m.C
Yz sar. Yana+lar titriyor. <lleri" tel sar salar *ile. Go+ mu imiY Tam +art.
!i imemi. 0ma im,i iece+. Yo+sa ,o1ru ,rst te+ tmce +uramaz. Holu+ solu1a.
=en,e *ra+t1 il+ izlenim: Lyi *ir esrar +aa+snn" il+ +ez tongaya ,rl,1n anlar
anlamaz" *ir sre +aB +aa*ilece1i son yere ,e+ +ousu... Oasl *6yle ,ne*ilirimY 5
gnler,e ,e" *u gnler,e ,e" +imi ola1anst *ir +prt,a g6ryorsan" hemen anlamalsn
+i" *unun te+ ne,eni yeni +oruyucularmzn +oruyuculu+larn,an +ama+tr.
Ha+lanma+tr. Lzini artma+tr.
VOe oluyorsun yahuY =enzini stne ,6+m ,e" tam tuCtuturamam gi*isinYX
Ia+a,an anlamaz" 6zr ,inlemez *ir *a*a gi*i azarla, *eni:
VHusW 7esW Sr.alamann sras ,e1ilW..X
5 Bir Dn Gecesi
=ir *ar,a1a cin *oalttm. 9stne i+i ,amla so,a. L+iyi uzattm. !emen alma+ iste,i.
0ma elleri 6ylesine titriyor +i:
V7oy uraya"X ,eme+ zorun,a +al,.
7oy,um oraya.
5 i+i +oltu+ henz g6zme o ,enli mzaye,e mal g6rnmyor,u. 5tur uraya.
5turttum. 0l i. Lti: Iim,i *eni iyi ,inle...
=ir eli sre+li ce*inin *irin,e .e o el" o ce*in iin,e +pr,ayp ,urma+ta. =en,en gizli
para sayyor ya ,a te*ih e+iyor. Ho1u+" ama l l *ir nisan gnn,eyiz. 0, !uzur olan
sre+ a. *ayramnn il+ yln +utlamamzn stn,en *ir ay gemi. Mnleri saniyelerine
,e+ sayar,+" saymaz my,+Y Mnleri saniyelerine ,e+ sayanlar artt+a artt. =en ,e
sayar,m. 5 zamanlar. &llerin a,larn" yarallarn a,larn" tutu+lananlarn a,larn...
!er *ir eyi te+ te+ saymam 5+tay-n rezilligi" onun gi*iler iin ,ayanma ta*lolar
sunuum ,a 6nlemiyor,u. 0llah +ahretsinW 0llah +ahretsinW Hami ,e ce*in,e *ir ey
sayyor ite. Oe sayyorY Dut yargc" satl+ generali" +6pe+ aZan" manya+ a.uu muY
Ll+ yu,umu ier imez hog6rmez *a*a ta.r gittiB stne se.ecen" olgun" ,nceli
*a*a hali gel,i:
V=a+ ya.rucu1um" senin acele *ir yolculu1a +man gere+iyor...X
Lnsan +en,in,en hi umu,u +esmemeli" hi. 0ptal mymY !emen sez,im: Ya
aranyorum" *eni +araca+lar" ya *iri aranyor CHami olmasnYC" onu +araca1m... <l ele
iyi" onurlu *ir i yapaca1z ite. =uras +esin. 5+tay-n 6nn,e *aarszl+la sonulanan
,ayanma ta*losunu *aarl" gere+ +laca1z.
0h" yl 6nce urama ye,i1im to+at acsn h'l' ,uyuruyor olmasa" silmeyi *ile
onuruma ye,ireme,i1im o t+r+ uram,a *irazc+ +urumu *ulunsa" 5+tay-n
g6rler,e+i halini ,e *irazc+ unuta*ilsem Co+ ,e1il" azc+C" hemen atlayaca1m
Hami-nin 6nne: <eeeY
Yo+ Tezel" yo+. Mlmenin" Hami ile ,alga gemenin hi sras ,e1il im,i" hi. =a+ ite u
an" +en,inin olsun" *a+alarnn olsun yanllarmz unutmann tam sras. !atta o
yanllar se.menin. Yanl insanl+tr. 9steli+ aylar,r aresizli+ten geC*eriyoruz"
ge*ermiyor muyuzY Hami" stne *enzin ,6+p +en,ini ya+mann nasl *ir ey ol,u1unu
*ilse yapar," +esinli+le yapar, canm. =a+ yine ,alga geiyorsun onunla. !a++n yo+. Lte
seni +armaya gelmi ya ,a sen onu" *irini" )aizmin +irli" pis ellerin,en +araca+sn.
!em sonra" Hami +en,ini *ir trl ya+ama,ysa *eceri+sizli1in,en miY 7ula1nn ,i*in,e
,urma,an unu )sl,ayanlar ,a yo+ mu: VHen gere+ *ir ay,n" gere+ *ir ,e.rimciysen
sa1 salim ,ar,a +alr" *ir ie yaramaya *a+arsn.X 5nun gere+ten *ir ie yarayaca1na
inanyorlarsa Hami ne yapsnY 0z 6nce" ,6rt*ir yana ses alclar +oymuum gi*i" g6zleriyle
o,ann iini taryor,u. Dinleniyor muY 5na *ir tuza+ m +urulu *ir yer,eY 7en,isine
.erilen sorumlulu1u iyi taya*ilece+ miY
VOe oluyorsun *eYX
VIu ra,yoyu aWX
52 Adalet Aaolu
=en ra,yoyu ayorum. 5" +aplar" +ap ar+alarn" per,e aralarn yo+luyor. Dencereyi
yo+luyor g6zleriyle: M6+yzn,en *izi g6zetleyen *iri olmasnY Dn gece ay,anl1n
iin,e *ile +en,isine 6zle*ilece1im *irini arar+en" yalnz ,n gece iin
a1lamamm,r...
Oasl *6yle ol,u+Y Say)mz. Say)z el*etW Oe olaca+t+ yaY L+enceci miY
Hami" ra,yonun sesini sonuna ,e+ atr,. Ler,e insanlar +en,i g6zlerin,e nasl
+lyorlar +lyorlarsa" *ilmiyorum ama" ,ar,a nasl +l,1mz +en,i
g6zmz,e" *unu iyi *iliyorum.
7anl Dazar gn Hami-yi g6rmeliy,iW CHalar ,aha o+tuC. <sinti,e *y+ airin
salar gi*i ,algalanyor,u o salar. Dazar henz +anl olmamt. 5 saat gelmemiti. 76t
sesinin olanca gcyle gzel *ir mar s6ylyor,u. M6ren" 6mrn,e hi*ir ey,en *ir an
olsun +or+mayaca1n" o sesi hi +smayaca1n sanr.
Iim,i taa +ula1mn ,i*ine so+ulmu" ,uyulur ,uyulmaz *ir sesle" +en,ine *ile
,uyurma+ isteme,i1i *ir sesle +onuuyor:
V=a+ ya.rum" *ir yolculu1a +aca+sn. Yanm,a eyler .ar... Iunlar...X
Lte o +c+ +c+ +'1t paralar. He+ize" on altya +atlanara+ ,aha ,a
+ltlm" ocu+larn piyango iin hazrla,+lar" *ir sepete ,ol,ur,u+lar" Cya ,a
+as+etlerineC +as+etlerine ,ol,urup VGe+iniz" *o mu" ,olu muYX ,e,i+leri +'1tlara
*enziyor... 0ma Hami" ocu+larn piyango e+tiren o ay,nl+ sesini o+tan yitirmi. =o1u+"
titre+" ayn zaman,a ,a *ir sa.an gizli planlarn anlatan sesle +onuuyor:
V=unlar *ize ulatrl,... Oasl ulatrl,1n s6yleyemeyece1im sana. =unlar eyler...
L+ence g6renlerin +en,i yazlaryla eyleri ite... =alarna gelenler... Pahet...
5+uyaca+sn zaten... Duy,u+larmz himi me1er... Lte yazyorlar... =ir *ir...
=elgeliyorlar )aizmin insanl+ ," +anl elini... Oeyse" neyse... Iim,i ey... 0r+a,alarla
,n,+ +i" u ara elin,e *iraz paras olan" *iraz .a+ti olan .e ayn zaman,a
g.ene*ilece1imiz *ir sen .arsn... =a+ ya.rucu1um" senin *u +'1tlar tez el,en g6trmen
gere+iyor... Ieye... Iu a,rese... 8on,ra-,a ,ost *ir Tr+ o. =u a,res ite. =unu yanma al...X
=u" acya polisiye *ir roman ieri1i +azan,rma+" ,iyece++en *a+a ey ,iyor iim:
Oe,en *enY Pa+tim .arm" param .arm... C=eni i+i ay gein,irir,iC ;e,a olsunW 0ma
ne,en *enY &nemsenme+ ne gzel. &nemsenme+" hele *6yle *ir zaman,a *irilerinin seni
C*iraz" ise ,eC g.enilir +ii olara+ semeleri" *unun s6ylenmesi sana" ne gzelW Yine ,e
ne,en *enY
V=ir ey ,aha .ar"X ,e,i Hami. VDn,+ +i... !ani a*inC,en 6tr... Oey,i a,Y Oeyse"
6nn,e sonun,a *y+" nl *ir ia,am ,e1il mi oY =u ne,enle sana pasaport
.ermemezli+ e,emezler. <tmezler. =ir ey olursa" .ermemeye +al+arlarsa ,a a*ine s6yler
alrsn... 0nlyorsun ya" *u iler" *u sra,a...X
Oer,eyse i+inci [si+tir olun-u o zaman e+ece+tim. 0+ m" gurur mu" yo+ yani" gurur
mu" .azi)e mi" +utsal g6re. mi" *urZu.a" yo+ yani ite" ,e.rimci gururu mu" aptallama+"
yo+ aptallama+ ,e1il" 6)+e" 6)+e" 6)+e ,e1il ,e y+lma+" 6nemsenmenin ar,n,an y+lyor
6yle iim,e" 6nemsenmenin se.inci yo+oluyor.
53 Bir Dn Gecesi
Dilim ,olanmt. =u ne rezil g6re. .erili" *u ne rezil g6re. alY.. 0risto+rat olsay,m
+lcm e+er" *enim +en,i onurum .ar" o *ana yeter" ,iyere+ ,elloya a1rr,m Hami-yi.
0ma ne yaz+ +i aristo+ratl+ ,iye *ir ey Co ,a suyunun suyunun suyuC &mer-e .e &mer
gi*i pe+ az +iiye 6zel loca,r *u l+e,e. =enseY Dello iin gzel *ir ormanl+" i+i tan+"
*ir ha+em" i+i ,e armal +l ister. Yeni Tr+e +nca imzasn Halm... CHalim yaniC ,iye
zorla atp *ir +al*a ,6+tren *a*amn +lstr mhr *tn *unlarn yerini tutar m"
nasl tutarY
VOe olaca+ *u +'1tlarYX
V=u +'1tlar ya.rucu1um" 8on,ra-,a+i o ,ost" o *y+ uluslararas 6rgte ulatraca+.
5 ulatrr. Hen +en,isine teslim et yeter. Gn+ sen" ta*ii seni o 6rgtte
tanma,+larn,an" +en,in gitsen olmaz... 0ma *u ,ost ora,a her+esi tanyormu...X
Yo+ yahuW Oereler,e ne ,ostlar .arm ,a *ilmiyoruz. Lnsan" *ilgisin,en o +a,ar ,a
+u+uya ,memeli. Dnyann ner,eyse *izim ,nyamz +a,arc+ ol,u1una inanyoruz.
5ysa ,nya ne geniW Oer,e ne insanlar .ar" *a+sanaW..
Lim,e *iro+ ey gitti gel,i" gitti gel,i. Honu: Hami-yi anszn 6nemse,im. 5nu ci,,]ye
alma,1m iin usul *ir utanma uram,a. Honra ta*ii anszn" +en,imi 6nemse,i1imi ,e
ya+ala,m. Do1rusu *ir eyler yapa*ilece+ olmann erinci her eyin stn,e. Hami iten
,e1il miy,i o sraY !er zaman+i gi*i" yer,en g61e iten. =en ,e. Yre1imin +6+ne ,e+.
!ep 6yleyiz. 0cya *ulan,+a +anlmaz *iim,e *uru+layoruz. Yre+lerimiz
+anrl,+a" stmze +apa+lanma+ zorun,a +alyorsa+ ,a *a+ma... &yle ,e1il mi TezelY
VMi,erim el*et. 5 +'1tlar g6trrm Hami. 0ma a*imi hesa*a +atma. 7a)am
*ulan,rma *enim im,iW Mzelli1e ir+inli+ *ulatrma...X
!ayranl+la *a+yor *ana. L+i,e *ir tuttur,u1u [yatalm-lar ne s6zY 0rt+ el srlmeye
cesaret e,ilemeyece+ +utsal *ir .arl1m. Meryem 0na-ym. 5lympos tanrasym.
Hami-nin gere+ se.ginin ite *u ol,u1una inanan" *una +a.uma+tan coan *a+lar: 0h
ite a+ *u" a+ *u" a+ *uW 0h ite" asl *irli+te olma+" asl iice geme+ler *u" *u" *a+a
hi*ir ey ,e1il" *u... 0h ite Tezel" gzel ya.rum *enim" ah ite ocu1um" se.gilim" anam"
*acm" her eyimW.. 9l+em" .atanm" hal+m" sanatm...
Hami cotu+a cotu.
=6ylece ,1n gecesi gi*i *ir gece ol,u. =ayram gecesi. Han+i *tn cezae.lerinin
+aplarn ar,na ,e+ a.ermiiz. !epsi ,ar,a. !epsi 6zgr. 5+tay ,a... !a,i pe+i" 5+tay
,a olsunW =ugn *ayram gn. =u *ayram gecesinin onuruna" o yce tasanlar onuruna"
gecemi ise 8on,ra-nn gzelce *ir otelin,e geire*ilirim. Gn+" *ir ,aha asla yirmi *in
liram olmayaca+. 5nu *ir ,aha hi*ir zaman *6yle +utsal *ir g6re. iin harcamayaca1m
.e asla o ser.etimin ucun,an *ana geceli+ gzelce *ir otel o,asn 6,eyece+ ++ *ir
pay +almayaca+. Halm... ,en paymza ,en en ++ *irer ,aireyi" 7+ <sat-ta+i
+lstr apartmann i+i ,airesini ite" 0ysel-le *en" Cee mirasa +aryz yaC" yeni anayasa
6zgrl1n,en *amz ,6nm olara+" su*aylara yzme ha.uzu" +y +onutu )alan
yaplsn ,iye" anl or,umuza *a1lamt+" o+taanW
=6ylece Thames-e *a+yorum ite. Ha*ah a*u+ olsun istiyorum. 7ralienin +ocasn
)alan ayartaca+ ,e1ilim.
54 Adalet Aaolu
Melir gelmez *ana .erilen numaraya tele)on ettim. Ho1u+" +u+ulu *ir sesti *enimle
+onuan. 5 ,onu+ sese +ar" +en,iCmin+inin ne,en 6ylesi co+ulu ol,u1una atm .e
*una +z,m. Ll+ +ez yurt ,na +p ,a" yol stn,e anszn" motosi+letine Tr+ *ayra1n
asm *irini g6r.erince ar,n,an V!emCerim" hemerimW..X ,iye *a1rara+ +oan" onun
*oynuna sarlma+ isteyen *iriymiim gi*i ,uy,um +en,imi. =eni anca+ yarn" 61le st
+a*ul e,e*ilece+mi o +a,n. =ir +a,n," e.et. V=ur,a *ir Lngilizle mi e.liymi neY ==:-ye
*izi tantc programlar ,a m yapyormu neYX !er+es ,e neler *iliyor. =en ,nya,an
ha*ersizim canm. 7oca alp *ra+ma+tan" ime+ten" zalimler,en ne)ret etme+ten .e
resimlerimi gzel yapmaya alma+tan sa1 solu g6rece+ halim mi ol,uY &zelli+le son
yllar... Hahi" *u iler arasn,a 0ysel-e o me+tu*u yazma+ ,a .ar. Oe iste,im +i 0ysel-,enY
!a 0ysel" ne iste,im sen,enY Oe,en *u ,erece yalnz *ra+ma+ iste,im +en,imiY
=u i molas ne zaman .erilece+Y 0lnma so1u+ *ir rzg'r arpsn. =eni *ana
*a1lasn... =eni *ana *a1lasn... !ie" hiime" *olu1uma geri g6n,ersin *eni" *eni
*ana geri .ersin... S*armayaca+sam aylaym. Ho1u+ rzg'r,a titreyip +en,ime ,6neyim.
Gocu+ ,a az 6nce+i gi*i 1l+ 1l1a a1lasa *un,an iyi. Iim,i anasnn te+,ze Vsus anam
sus" sus anam susXlarna +out *ir te+,zeli+le Vhi" hi" hi...X e,ip ,uruyor. =u ,a sinirlerimi
,aha +6t geriyor. Hre+li iimin hi hi hi hi h h h h-lerine itiyor *eni. =unamlar
6rne1i" hep geriyi yaayan...
5tel o,asn,a pine+leyip ,urmann gere1i yo+. :am,an *a+p" yarn ,izlerim a1rmazsa
6yle +ap 6nne ,e+ *ir +arm" il'cm alp yataym ,a im,i" yatma,an 6nce l+ *ir st
ieyim ,e" ,iyenlere *enziyorsun.
Yatmay )alan *o.erip C`estminister-,en *ir i+i millet.e+ili ayartmay ,a ta*iiC aa1
in,im. Tam saat yr,m: Dar+n yann,a+i +aranl+ so+a+lara saptm. Honra +
semtlere getim. Yu+ar ,o1ru gittim. <r+e+ *e+leyen er+e+lere *a+tm. Mece )enerlerini
azalttm" +l .itrinleri geri,e *ra+tmB *ir +ez ,aha serin+anl" 6ll *icili" a1r*al C
&merC *ir +aranl1n iin,en getim. Pictoria .e 0l*ert Mzesi 6nn,e ,ur,um. =ir ta.a).
Ll+ a1z,a. De.rimcilere yar,ma a*alayan *ir ,e.rimci yar,mcsysam ,a" her ey,en
6nce ressamm. Yarn" +utsal g6re.im sona erer ermez *u mzeye geleyim. =tn Do1uC
=at Jygarl1n" *ir *ir g6z,en geireyim. !atta +itaplar,a" al*mler,e g6r,1m" hani
u 7ralie <liza*eth-in +a*arm ta.us+ular gi*i *ir resmi .ar ya" Cstn,e+i tantanal
giysi,en 6trC ite onun +os+ocaman *ir +opyasn satn alaym. Ler,e *6yle *ir +opya
mutla+ satlyor,un 5na *a+ma+" ,u.arm,a o +opyay sre+li g6rme+ en +6t gnm
*ile glmCsetmeye yar,mc ola*ilir. Iu ,6nem,e+i en +6t gn *ile" ,nn o i1ren
s6mrgeci aaasna ye1,ir.
=6yle ,n,m" anmsyorum. 5 ci,,] +lar altn,a gere+ten ci,,] ci,,] ,n,m
*unu. Yine ,e uram,a yeni,en u .ermeye hazr +u+uyu" inanszl1 yattrama,m.
!ep tele)on,a+i o sesin so1u+lu1un,an... =iliyorum" on,an. :anm" *el+i ,e +a,nn *ir
yeri sancyor,uY !em ,ur *a+alm" sen gere+ten sen misin" yo+sa +a,nn *an *el'ya
so+aca+ *iri miY !ele senin +imin nesi ol,u1unu *ir sorup sorutursun Cyarn 61le stne
+a,arC" Lstan*ul-,a+i en ya+n ,ostunun ona yaz,1 me+tu*u ,a *ir .er eline heleW.. =a+ o
zaman nasl ya+nlaaca+snz... M.en nasl sarp sarmalayaca+ i+inizi" nasl sarlp
6pece+siniz... =el+i ,e u +aranl+ gnler iin l+ g6zyalar ,6+ersiniz *irli+te. &yle ya"
ocu+ oyunca1 ,e1il +i" ci,,] *ir i *u. 7a,n uza+ ,urma+ta ha+l.
0ma uram,a *ir *ulant. Mitmiyor" gemiyor. Lnsanlar arasn,a ,urma,an mi+rop gi*i
yaylan *ir hastal1n *ulants *u. 7u+u .e g.ensizli+. =unlar *6yle *6yle ,nme+
zorun,a +alm... Yo+laya yo+laya ya+lama+ her+ese. Iu anlam,a ya ,a *u anlam,a...
55 Bir Dn Gecesi
0,mlar hesapl atma+. Yre+leri hesapl ama+. 0+ olamama+. !ergn *iraz ,aha
+apanma+. !ergn *iraz ,aha +6ste*e+leme+" til+ileme+" *6ce+leme+...
=tn gece a+ olan *ir ,++'na rastla,m. L+i ,++'n. =ir ie .is+i al,m. 5tele
,6n,m.
Ha*aha ,e+ ne yaptmY
7u+unun" g.ensizli1in resmini.
Yarn mzeye gitmeyece1im. =ugnn insannn +apsn,an ieri" *ir mzeye
gire*ilece+ rahatl+la giremiyorsa+" *ilmem ne yapmm *en Do1uC=at Jygarl+larn
,a" o uygarl+lar sergileyen mzeleri ,e. =izim iimiz mze *eW !ergn *iraz ,aha
+aranl+laan" +uytulaan *irer mzeW..
0ma o genceci+ +zlar" ,eli+anllar" g.enilece+ o ,enli o+ +ii *ula*ilmiler +i" ,eme+
*ula*ilmiler +i" *a+" yaralarn,an" ya+lan trna+larn,an" ele+tri+ geirilen
g61slerin,enB i+encenin i1ren ellerine +ar ,uy,u+lar 6)+e" *a+al,rlarn,anB
aa1lama" hileme a*alarna +ar ,irenmelerin,en ,amtt+lar u minici+ +'1tlar"
insan ha+lar iin sa.aan *ir 6rgtn +apsna ,e+ ulatraca+ +6pry +ura*ilmiler.
Hen im,i" o sa1lam +6prlerin ucuna" o uzun +6prnn yetieme,i1i yere geici *ir
sre iin e+lenmi ince *ir tahta parassn. Drme,en geir *u +'1tlar Co
hay+rlarC" geir *u tahta +6pr,en. Drme,en. Jurma,an. Hulara gar+olup
gitmesine izin .erme,en.
Tarihte nice ula+" nice +omutan,an )azla ie yaramtr. =unu +mseyemezsin.
M.ensizli+ mi+ro*u ortal1a ne +a,ar salm olursa olsun" *unu +artyla yene*ilirsin...
0h ite" tepe,en trna1a 0ysel-letim. 0ysel-,en )eyz alara+.
Mitti1im yer *ir +ona+ ya.rusu. Meri+alm l+e elili+lerini a1rtran *ir yer.
7apsn,a armasyla stn,e *ayra1 e+si+.
5lmayan" tutmayan *ir ey .ar. Heziyorum. !er eyi *ir *ir sor,um ,a +en,ime" Hami
.e *ilme,i1im ar+a,alarnn *ul,u+lar [,este+ +aps-ran nasl *ir +ap ola*ilece1ini hi
sorma,m. Deme+ Hami-nin gel,i1i gece coan ,uygularm *unu engellemi. 5 [,este+
+aps- ner,eyse 6, a1ac +o+an *ir girie al,. Mzeye ne,en gi,ece1imY Mze *uras
ite. Mzenin +ap ar,n,a *e+leyen ,e lor,lar gi*i *ir ua+... ,e1ilmi neyse. Goma+ gi*i
*ir Lngiliz +ars. 5ysa Lngiliz +ars ,a ,e1ilmi. =eni *e+leyen +iiymi.
&ll *icili *ir glmseme. &ll *icili" uza+l1 iyi hesaplanm ses tonu.
Tele)on,a+i. 7apy +en,isi ayor" n+ yzm" *a+m" ,uruum ona g.en .ermezse
geri e.irece+ *eni. :anm" ha+l ,e,i+ ya... 0yn pla1 yeni,en almaya *alamasana...
Dn" ,nya,a neler oluyor. Te,*irli ,a.ranmas +6t mY
=ense g.enilece+ *iri ol,u1umu gere1in,en o+ g6stermeye altm. =una gere1in,en
)azla a*ala,m. &nce me+tu*u .ermitim. Hessizce o+uyor,u" Cgzel anti+alarla
,6enmi *ir salon,aC. Gt +myor,u. Mm ay,anl+lar 6nmz,e so1u+ so1u+
,uruyor,u. =u tr,en sessizli+ler *eni her zaman tr. 76t tr. Mm prltlar
*eni sinirlen,irir. Der+en... 7a,n" me+tu*u o+u,u1u sre iin,e hi susma,m art+"
*iliyorum. Hu ileme,i1ini ille +antlamaya alan sulanm *ir ocu1un tel'
56 Adalet Aaolu
iin,eyim. Gn+ +en,ime +ar g.ensizim. Oe ol,u *enim 6zgr +iili1im" ne zaman
tarumar olup gittiY =u +en,ime g.ensizli1i *en ne zaman" nasl e,in,imY 7'1t+lar
,ol,ur,u1um zar)" +a,n me+tu*un o+unmasn *itirme,en 6nne" gm ay,anl+larn
yanna *ra+mtm.
Me+tup o+un,u. Iim,i glmseyece+. 5 gece Hami ile nasl yce se.inlerle
sarslmsa+" im,i *ununla ,a 6yle olaca1z. 0ma +a,nn alnn,a+i can s+ntl i+i izgi
hi e+silmiyor. !ep or,a ,uruyor o i+i izgi. 0yn cans+mth el hare+etiyle me+tu*u
+atla,. Masann stn,e ,uran zar) alp +'1t+lar a.cuna ,6+t:
V=+t+ art+ *u *6l+ p6r+ +'1tlar,anW.. =unlarn *ir anlam yo+WX ,emesin miY
Durgun" a1r *ir sesle *ir eyler +onuup ,ur,u sonra. Memle+ette 6rgt e+si+li1in,en
mi s6z e,iyor,u ne,irY =enimse a+ sei+ ,uy,u1um i+i tmce .ar. Hre+li *u i+i tmce:
=+t+ art+ *u *6l+ p6r+ +'1tlar,anW.. =unlarn *ir anlam yo+W
:opu senin +na so+arlarsa *ir anlam olup olma,1n anlarsnW <le+tri1i senin tahta
g61sne *a1larlarsa ne anlam ol,u1unu 6yle *ir *ilirsin +iiiW.. <e+. =enim *u g6re.ime
ne umutlar *a1layanlar .ar. =en im,i onlara ne ,iyece1imY !epsi *izim 5+tay ,e1il ya"
hepsi o illi +z" o :he suratl o1lan ,e1il ya ocu+larmznY.. =en im,i onlara ne ha*erler
g6trece1im" ne ,iyece1im haY =izi eli Cya ,a +6pr ucu" her neyseC seen size ,e" *u
+ary ,este+ +aps seen *ize ,e lanetW =unu mu ,iyece1im" haY =tn o ,amtlm
aclarn" 6)+elerin" umutlarn" e.et umutlarnB +aranl+ hcreler,e" s++ta o1altlm"
*eslenip *ytlm son umutlarn anti+alarla ,olu *ir salon,a" gm *ir tepsi stn,e"
yars ,a u +arnn so1u+ ellerin,e ,urmas... =u +a,n *uraya ^6n Tr+ler miras *ra+t"
*a+a *iri ,e1il. =unu ^6n Tr+ler *ra+t *uraya miras olara+W.. =iz ,e Msrl *ilmem ne
paalarn torunlar... Yo+" yo+. =en paa torunu )alan ,e1ilim. Memilerin Halim
<)en,i-nin +zym *en... =en *6yle yz *uruturmalara" +u+u ,uyulmalara" 61t
,inlemelere gelemem. 0+lm +art m" +en,ime *ile +serim *en. =en ,6nm,e
+imseye" 6nce *ir 6rgt +uraca+mz" *u +'1tlar ,a o 6rgt yoluyla g6n,eCrece+miiz"
,iyemem. !ay.an +arW Jlan me.cut 6rgtlerin ,e +apatl,1n *ilmiyor musun haY Millet
ier,e" g6rmyor musunY Oe 6rgt say+lyorsun *u gn,eY &rgt ite *ur,a. Iuraya
imzalarn atanlarn" ier,e olup *itenleri *u +'1t+Clara ,amtanlarn sesini ,nyaya"
onlarn +ar,elerine ,uyurma+ iin... 5laca+ olan *u. Halt *u. =ana gelince" *en yarn *el+i
o ocu+larn yzlerini *ile g6rmem. M6rme+ ,e istemem. =en onlarn +arsna geip"
VHizler iin o so1u+ +ar,an 61tler *ile ,inlemeye +atlan,m. 7atil olmama+ iin +en,imi
,erin sna.lar,an geir,imX ,e ,iyemem. V=ir ^6n Tr+-n en yoz +alnts yzn,en
,nyam *ama y+l, *eWX ,e ,iyemem. =unun gi*ilerin topunu *ir,en +olun,an tutup
Tr+iye-ye tama+" Maltepe-,e" Helimiye-,e" o .illa zari)ler,e C*u *ile gere+mezC
Tr+iye-nin orta yerin,e +onu+ etme+ ,e elim,e ,e1il +i... &yle yapaca+sn 6yle. =unlar
getirip Tr+iye-nin orta yerine" hem ,e yaya olara+ sal.erece+sin" yeterW
V7im 6,yor *u yolculu+larn +arl1nYX ,iye soruyor +a,n.
=en 6,e,im" +en,imB resimlerim,en al,1m parayla" ,iyeme,im. !i inanmaya*ilir,i.
0yrca" ,o1rusu" *6yle *o+tan *irinin 6nn,e enayili1imi iyice ortaya +oyma+ istemez,im.
Oe,en enayi olaca+mmY 0sl enayi o. <nayi,en *eter. 7opu+. 7opu+. Mnlerce insan
a.lanr+en tele.izyona +p +elayna+ +ularnn soyun,an sopun,an s6z e,e*ilen o +a*a+
+a)al heri)" trna+lar so+ulur+en Vhanmlar" trna+larnzn +rlmamas" onlar
57 Bir Dn Gecesi
+oruya*ilmeniz iin size u ta.siyeler,e *ulunma+ isterimX ,iye*ilece+ ,enli ,uyarl+tan
nasipsiz o man+en art1 ,enli +opu+ *u +a,n.
V=a+alm. 7ocama .ereyim ,e g6trsn *ari. 5ra,a o+ ya+n *ir ar+a,a alyor ,a...
0ma *6yle olmaz +i... =iz ,e +os+oca a,amlar *u +c+ +'1t paralaryla rahatsz e,ip
,uramayz +i" ,e1il miY Gay ier misinizYX
&yle ya" ara,a *unlar olmasa +imse *ir ,er,ini postayla ,o1ru,an *ir 6rgte
*il,iremez" o +c+ +'1tlar ,a *a+a *ir yolla o *y+ 6rgtn *y+ a,amlarnn eline
ulaamaz ,e1il miY C!epsi o es+i aa1l+ ,uygularmz" hepWC 5nun iin *u yozun ,a
yozu" ^6n Tr+ art+lar hep ara,a olaca+lar... !ep araya girece+ler...
VLmem.X
<h ite" *enim ,e sesimin to+at gi*i sa+la,1 anlar .ar. Oe yaparsanz yapnW Lte
+'1tlar" ite siz. Saten *iliyorum" yarn *u +'1tlar yazanlarn ,a yanlarna sal'.atla
ya+lalaca+. =ir ,e seni sulu +arrlar. Llerin,en V7im siz,en *izim iin a) istemeye
gi,in ,e,iW..X ,iyenler *ile +ar.
0ysel" yine yalancym. Yine yalan s6yle,im +en,ime. =enim yeni,en ahlanm
inancm o gn" o +a,nn +arsn,a y+lma," hayr. 5n,an *ize neY 5 gelip geici *ir ss.
=ir arac. =izse *ur,ayz. Parz. Yayoruz .e hep *irara,a yaamay sr,rme+
zorun,ayz.
Hen ,e" *iliyorum" se.giyi tam zamann,a istersin. Oe ,aha er+en" ne ,aha ge. Hen
*en,en ,aha hepi ya ,a hiiCsin. Ya ,a 6yley,in. Oasl oluyor ,a *unca se.gisizli+"
g.ensizli+" *unca hyarl+ .e en iyisin,en ocu+su enayili+ler ortasn,a hite ,e1ilsinY
Horarm el*et. Gn+ *en,en iyi *ilirsin +i" !ep ,iye *ir ey zaten yo+. 5 zaman nasl
oluyor ,a !ep-in pein,esin... Hre+li olara+ o *tn se.ginin" o *tn insann pein,esin
haY =eni inanszl1m,an +u+uya ,ren sensin. 7en,i +en,ime yalanlar s6yleme+
zorun,a *ra+an" yeni,en inanlara s.anma+ zorun,a *ra+an sensin. Hen,en +urtulma+
tmyle her ey,en +urtulma+ olur,u. 5 me+tupta ne ,e,i1imi o+ iyi *iliyorum: V7op
art+ ya+am,anWX Han+i o ya+aya i+i,e *ir yapp" V0ysel im,aatW..X ,iyen *en ,e1ilim.
=o1ulur+en *oynuna sarlp" seni ,e +aranl+ sulara e+en san+i *en ,e1ilimW =eni se.meW
M6z ucuyla" iin titreyere+ *a+p ,urma *anaW VYa+am,an +opWX Hana olan se.gim ,e" +atr
gi*i aya+larnn stn,e ,i+ilip ,uruuna ,uy,u1um hayranl+ ,a *ana y+. Hrtma +oca
*ir y+ se.gin.
0ya1m +r+ yatar+en:
V=enim oyuncu +oca *irini yollam *ana"X ,iyorum.
0ysel" elini yine omzuma +oymu:
VHen ,e *u ocu+la hep ,alga geiyorsun. He.iyorsa ne yapsnYX ,iyor.
VYo+ yahu. &yle ,e1il. 5 +en,in,en gayr +imseyi se.mez" *ilmez miyimY Milleti
toplarlar+en hani" *izim+i ,e =onn-a tym... Lini *ilir o...X
V&nemli olan ,ar,a +ala*ilme+ n+. !em insanlar *uC+a,ar a*u+ sulama
Tezelci1im...X
58 Adalet Aaolu
V=ana *a+. 0+l hocal1n *ir yana *ra+rsan +onuurum. Yo+sa hi...X
Oeyim .arY Oe ol,umY 5na o+ mu ,manca *a+tmY Go+ mu ++ g6r,m onu iyi
niyetin,en 6trY 0ysel-i sulaya*ilece+ il+ )rsat elime geirmi gi*iY.. =eni yeterince
tanmaya zaman olmam *ir +ar,ein" elin Memo-unu anlamaya +al+masna m
*ozul,umY
V!i*ir eye tam anlamyla g.eneme,in TezelWX
=unu s6yler+en sesin,e *ir hzn olsay, hi ,e1il. =ir rpm. =ir" araya s+ml+...
=ir zay)l+... =ir ey... =ir 6)+e...
=ir zamanlar ,o1ru ,rst" gpgzel +a.galar e,er,i+. Iu seste+i ,zl1e"
tmlamaszl1a *a+ sen im,iW.. Lyi niyetli" ,iyece+timB a+l hocal1n *ir yana *ra+rsan"
,iye *alamtm. &nm +esi.er,i: Lster *e1en" ister *e1enme" ister anla *eni" ister
anlama Tezel ister inan" ister inanma" ister ac e+mi ol" ister olmaB ister se.mi ol *eni"
ister hi se.memiB temel,e sen hep *uy,un .e im,i ,e tam +en,insin ite. &nn hep
a+ *ul,un. Mere+ *ir acy *ile hi yaama,n" *u ne,enle ,e +en,in ,ahil" +imseye
g.enme,in. =ana *ile.
7en,im ,ahil" ,o1ru. Pe geriye +alan te+ g.en,i1im +ii" *ana *6yle ,iyor im,i.
!ayr" ,emiyor. Daha +6ts" ,emeye *ile iste+ ,uymuyor. =6yle *ir eyler ,emesini
*e+liyor,um. 5nun yerine sor,u1u soruya *a+:
VDe+i" anlat. He.,a ,e1ilse ne istiyormu sen,enYX
V!i canm...X
9steleme,i. Yeni,en sorma,. 5ysa ,aha o gn ,6+lp sala*ilir" *unu
ertelemeye*ilir" sonra ,a ya1mayan" +en,ini 6rtp sa+layan *ir 61le sonu" i+i o,amn her
yann,a ,6rt ,6nere+ +en,imin ya1p" *oalp a+l1a +aca1m" gmgne olaca1m *ir
yer" *ir topra+ paras" *ir +ap ii aramaya*ilir,im. =ir*irimizi *u+a,ar tanyoruz ite.
Hen ,e h'l' *enim" o nl )+ra yazarn *atan +armaya alt1m san. !er+es gi*i.
!er+esin *ana gere+ten se.,alan,1n san. 0+ ner,e *eW Mere+ a+Y =ollu1un,an
geilmiyor ,a Memo-a *ile artyor haY..
Holu1u =onn-,a alm. 0ysel" *unu ,uysay,n" yani niye solu1u =onn-,a al,1n" *eni
+onutura*ilsey,in" hi*ir ey olmasa" o+ gzel gle*ilir,i+. Yo+sa glmez miy,i+Y De+i"
6yleyse" gpgzel hznlene*ilir,i+. Lnsanlar *6yle yapan ne" nasl ,iyeY 0,resini
sa+lyor. 0,n sa+lyor. =ana o 0lman +zyla g6n,er,i1i me+tu*un altna *ile a,n
+oymam. Mln ,e1il mi *uY De+i ac ,e1il miY
VOe,en +amYX ,iye soruyorum +za.
5muz sil+iyor:
V=ence ,urumunu gere1in,en )azla 6nemsiyor"X ,iyor.
59 Bir Dn Gecesi
5" 6yle ,er. Oe olsa *ir Oazi ocu1u" torunu )alan... 5" 6yle ,er. =el+i *ir eyleme
+atlmt Memo" ne *iliyorsunY 5 zaman *en ,e 0ysel gi*i ,nyor,um. 0ysel-e 6)+em
,e *un,an ya iteW..
Mere1i el*et Memo-un me+tu*u s6yleme,i. Mehmet-i1in me+tu*un,a salt u .ar:
0*inin =a+ent-te s6z geer. Y6netici e.reler,e 6zelli+le im,i y1nla tan,1 .ar,r.
=ana =onn-,a *ir sre ,aha +ala*ilmem iin *ir *urs *ula*ilir mi aca*aY
0*im *atsnW =+tm *e. Oer,en a*im oluyor haY =en on,an *ir ey iste,im mi ,e" sen
im,i +en,in iin *ana on,an *ir ey istetiyorsunY C<lili+ler,e" gol) +ulplerin,e *oy
g6sterme+ ,e,in mi a.u+atB gazinolar,a g6*e+ atanlarn alnna para yaptrma+ ,e,in
mi" tara esna)n,an azma taeronCinaatCeml'+iCpara +esilen a*im... C0llah
+ahretsinW..
&)+e *urnumun ucun,a. Oe,enY Dur *a+alm" yo+sa MeCmo-un me+tu*un,a sana
olan periyo,i+ a+n o+uyaca1n sanyor,un ,a" , +r+l1na m u1ra,nY Yo+ *e" yo+W
=en seni *ir zamanlar nasl +oynuma al,m" yaamm seninle nasl paylatm ala+W ,ese
yine *un,an trilyon +ez iyi. =en *6yle ,nyorum. 7im nasl ,nrse ,nsn.
Memo o *ursu alara+ isterse l+eyi +urtarm olsun" Colur mu 6yle eyC*en yine *6yle
,nece1im.
Oe,en +amY 5nu ,a zamanla 61reniyoruz. Saman" sen ne *y+ 61retmensin" ah
sayg,e1er zaman" sen ne *y+ *ir *ilgesinW Ma,,ar *ir *ilgesin ama. 0cmasz. Mere+ler
*iraz ,a sa+lanmal ,e1il miY =irazc+" o+ ,e1il. Lnsanlar i+i,e *o1ulmaya ya ,a *eynine
*ir +urun s+maya +al+trmayaca+ 6l,e olsa yeter.
Memo ne,en +amY
Daha )i tarihin,e" !uzur *ayramnn il'nna rama+ +al,1 gnler,en *irin,e yani" *u"
oyun +n,a *a+a *ir oyuncu ar+a,ann e.ine gi,iyor. Daha *ir y1n oyuncu" ,aha *ir
yC1n gen air )alanmlar. <h o gnler *ol *ol ,e.rim la)larn etti1imiz gnler... Han+i
,e.rimin eli +ula1n,a. Han+i gelir gelmez ,e" ertesi gn her ey ,m,z olaca+. =unlar ,a
*ol *ol etmiler o la)lar. 8enin )alan ,a ,emiler. Mpgzel +a.galara girimiler,ir iip
iip. 0ra,a pla+ alnp *ir a1z,an s6ylenmitir ,e. Oer,en *iliyorsun" ,iye soramam
+en,ime. 0rt+ *uC+a,arm soramam. Oe olsa Memo-la i+i ylm geti .e *6yle geti. =en
,e onlar,an *iri olara+...
5ra,a *ulunan *a+a oyuncu genler,en *iri" e.ine ,6ner+en *ir ta+siye *iniyor. !i ,e
inmezler ta+siler,en .e hep o)6r +ar,elerimizin +a)asn iirirler: 0r+a,am" sen *ir
eme+isin" +al+ yrsene *izi y6netenlerin stneW.. =u ,a *6yle mi +onumutur" yo+sa
eme+i +ar,einin parasn .ermemeye mi +al+mtr Cen ,o1rusu *u ola*ilirC"
tartmann sonun,a ta+si srcs ,iyor +i *una:
VHen +im oluyorsun *eWX
V=en ,e.rimciyim ar+a,aWX
5yuncu Memo-umuzun oyuncu olan ar+a,ann yant *u. Jlan" oyuncuyum" ,esene.
7+ *ir ey mi *uY 5yuncu olma+ ,e.rimci olma+tan +olay m ha Chele *u l+e,eYC
He.Csene iini" saysanaW 7orusana.. Yoo" olur muY Ma,em her+es militan ,e.rimci" o ,a
ille militan ,e.rimci olaca+. Yant *u: =en ,e.rimciyim ar+a,am... Lyi yi1itli+ ,e1il mi
6! Adalet Aaolu
ya.rum" src yar,mcs" sana s6ylyorum" iyi yi1itli+ ,e1il miY !ani herhangi *ir
mesle+ a, s6yler gi*i" src yar,mcsCym" aya++a* onarcsym" ma,en iisiyim"
tornacym" ,er gi*i V,e.rimciyimX ,iyor. =alyoz sonras olsa" ,ne*iliriz +i" *u ocu+
yi1it *ir ocu+. Oe general ta+yor" ne i.eren" ne onlarn politi+acsn" ne ,e *enim a*iyi"
Llhan- yani... &yle ya" sol ta+m henz *urnun,an mhlanmam. Ta+si srcs ,e:
VLtler" hep sizin gi*ilerin yzn,en ,e1il mi huzursuzlu1umuzY L+i,e *ir yollar
t+arsnz" iimize" mterimize engel olursunuz... Yettiniz *eW..X ,emez miY
=u ,a ,e.rimci +ar,eli1e pe+ tene *ir src ,e1ilmi ,eme+. &ylesine ,e1ilmi +i"
ha,i *a+alm i+isi ,e +ara+ollu+. <s+i +ocamn oyuncu ar+a,a" +ara+ol,a *u +ez ne
ol,u1u" ii gc gere+ten sorul,u1un,a" at+sn 6yle *ir atyor *oynuna" 6yle *ir
geriliyor +omisere ,o1ru:
V7omnistimWX ,iyor.
01z ,a le gi*i i+i +o+ma,a. 0ma e+zi*istyonistli1i ,e on,an *as+n. 0yrca o gecenin
ar,n,an hemen *ir as+er ,ar*esinin gelece1ini ne *ilsinY Oe suu .ar ocu1unY !i"
hi*ir suu yo+. 7en,ini .itrine +oymay se.iinin azc+ suu .ar" hepsi *u. =enim suum
ner,e pe+iY Oe,en +arma hep *6yle *o+tan ser.enciler Cne ayp onlara *u a, ta+mam"
ta+a*ilmemC +yorY Moistleeeer8
5 gn *u gn,r il+ +ocamn [+omnist- oyuncu ar+a,a ier,e ola,ursun" Memo"
6te+i ar+a,alar onun iin g6zyalar ,6+e,ursunlar" Csonra,an" olay ,uyunca *enim ,e
g6zlerim sulanmtC generallerimiz ,e hay,i *a+alm .er +ar,eim elini *ana" ,iyen
ia,amlarmza ,emir el,i.en ellerini uzatp l+eyi ,ze +armaya +omasnlar mY Ta*ii
*u ,ze +armann iin,e 6yle" *en toplumcuyum" sosyal ,emo+ratm" *ilmem +i neyim"
,emelere *ile izin yo+. De1il [+omnistim- ,emelere izin +aca+.
Iim,i Memo ne yapsnY Iim,i oyuncu ar+a,a ,aha s+ sorularla +arlaaca+"
masum +omiserin+ine pe+ *enzemeyen sorularla... !er+ese soruyorlarm. Ya *una ,a
sorarlarsa +imlerle +imlerle ,er +al+ar,n ,iyeY Daha +imlerin +imlerin grtla1na
*iniyorlar. &n,en" peinen [+omnistim- ,iye *a1rm olann grtla1na *inmezler miY
=inerler... !atta *el+i *u gn *inece+ler,ir. Memocu+ ,a Coyy *u g.ensizli+" 0llah seni
+ahretsinC ar+a,ana g.ene*ilse" solu1u taa =onn-lar,a almaz, ta*ii. !a+l. 7ahraman
olmay ,a pe+ se.er,i. 5n se+iz yan,a" Yirmi Ye,i Mays yapp gelmi sm+l *ir
+zca1z +en,ine +ar semesin,en *elli ,e1il miY Iim,i ,e" hem ty git" hem ,iller,e
,olan. =unlar 6rgt +urmular" +en,isi ,e o [+omnistim- ,iyen ,eli+anlnn 6rgtn,en
.e e)en,im *ir gece hcreleri tam *aslaca++en... Lyi *ir ,e.rimci ne yapar" ele gememeye
almaz mY =u ,a 6yle yapm zaten. 5n,an +m snr ,na. =unun a, =onn ,e1il
,e" [snr ,- olunca ,aha *ir anlam +azanyor. Hiyasi srgn gi*i *ir ey oluyorsun.
5n,an sonra ,a" gelsin Musta)a ;azl Daa yar,ma. Llhan Dereli... 0ca*a Mehmet-in ^ean
Dietri-si +im,iY =unu hi 61renemeyece1im. 0ma" ^ean Dietri +en,isini yar yol,a *ra+m
+i" *enim o Dietri-nin hale)i olmam iste,i1i +esin. :anm MehCmet-i1im" iyi gzel ,e"
onlar" Oam+ 7emal-ler" Siya Daa-lar *irinin yar,myla... Oeyse" neyse... !ep *u tr
siyasilere rastCla,msa" *u ,a *enim yanlm el*et. =enim yerim.
V=ize" 0n+ara-ya gel. =ir sre *izimle +al istersen"X ,emiti 0ysel.
!i*ir eye g.enme,in" g.enmiyorsun" ,emesin,e+i hznszl+ten mi r+mtm"
ren+sizli+ten mi +or+mutumY =ilmiyorum +i" o iyice y++n gnlerim,e C*aca+ ,a
6 Bir Dn Gecesi
al,aC 0ysel-in yann,a olursam" +en,i g6zm,e *s*tn +Clrmm +or+usu
,t iime. &mer-in cet.ele .urulmu a+lc1 ,a stne stl+...
5ysa +or+um *un,an ,a 6ncesine ,ayanyor.
7os+oca yan,a 0ysel-,e+i *y+ ,e1iim. =una tan+ olma+.
7iinin 6nn,e" onu +en,i yargc yapaca+ *ir 6rne+ *ulunmamal.
5 zaman soruyorsun: =6yle *y+ *ir temizli1e nasl girie*ilir *ir +imseY =una nasl
s.ana*ilirY Hprge yo+" sa*un yo+" *ez yo+. Oasl +al+lr *y+ me.sim temizli1ineY
Honra *unu nasl *aara*ilirY =aar, m gere+tenY =aar,ysa neyleY Oeye ,ayanara+Y
<s+i +ocalarm" unlar *unlar" es+i tanlar" +en,ilerin,en tmyle umu,u +esti+lerim"
+en,im,en tmyle umu,u +esiimB +esinleen inanszl1m... !i*iri" ne onlarla ilgimi
temel,en +esmeme" ne +esmememe el.eriyor. 0ilemle ,e" onlarn usuyla *usuyla ,a
+optu1umu sanyorum" o isli +entte iyi hi*ir eyin *eni *e+leme,i1ini *iliyorum .e
gn" VMitmem. Oe iim .ar *enim o yaama )u+aralarnn ,1nn,eYX ,e,i+ten sonra"
+en,imi o +ente gi,en *ir oto*sn iin,e *uluyorum. !em ,e antam,a o ,1n iin
6zel olara+ satn alnm *ir *luzu tayara+" ona en iyi gi,ece+ ete1imle.
0maan" her ey hi. Mitme+ ,e" gitmeme+ ,e. 0,n an,+larm geri,e *ra+ma+ ,a"
a,n an,+larma ,o1ru yolalma+ ,a. Jmarm 0ysel ,e ,1ne gelir. Melmez.
Melmezse" *eni hili+ten *ile nasl +u+uya ,r,1n hi *ilmeyece+.
Jmarm 0ysel ,1ne gelir.
0ysel ,1ne gelmezse" *ana altn,an +al+lamaz *ir sululu1u y+le,i1ini" stme
altn,an +al+amayaca1m *ir ,nya y+t1n *ilemeyece+.
=ir insan,an *u istenemez.
=enim 6nceleri 6nemse,i1im her ey" im,i *eni ol,u1um yer,e rahat *ra+yor.
0ysel ,e *eni rahat *ra+sn.
Jmarm 0ysel ,1ne gelir. Melir .e 0na,olu 7ul*-n,e *ir ,e i)tetelli oynar hatta.
5to*s ,ur,ur,ular. 5to*s Zan,armalar ,ur,urmasay," o oto*s" a, ay molas
olan i molasn hi .ermeyece+ti.
^an,armalar" uy,uru+ *ir aratrma ile geitirmeseler ii. ^an,armalar im,i *u
oto*s geri ,6n,rseler. Ya ,a tmmz ,erleyip toplayp +uruna ,izseler. Iu" te+,ze
*ir sesle zrlayp ,uran ocu1u unutma+szn. &zelli+le onu unutma+szn.
Iim,i her+este *ir +pr,anma. Oer,eyizY
62 Adalet Aaolu
IV
7apnn 6nn,e *ir sepet ,e.ril,i. MZg'n ir+il,i. De.rilen *ilmem ne halcl+
ir+etinin ie+ sepetiyse" o ir+et ,e.ril,i san+i. De.rilen *ilmem ne +u..etlerinin
sepetiyse" o +u..etler ,e.ril,i san+i.
0sans6rn 6nn,e+i proto+ol sras ,a" *a+yorum" a1rllarca itile itile ,1n
salonunun iine ,e+ srlm. Tam Tezel-in:
V=u ocu+ zrlamas ,a neY =ir *u e+si+tiWXsine uygun *ir +arl+ aryor,um" 0yen-in
yzn setim. Iu an *eni g6rmesine )rsat olmasa ,a CseziyorumC a+l )i+ri *en,e.
0sln,a 6yle olsun istiyorum. Oi+'h +artn *ize getir,i1i gn ayr,ettiC1im ey ne,eniyle
,uygular uyan,rlm *ir ,eli+anlym. Daha 6nceleri +a +ez" 61rencim nice gen +zn"
+arm,a yre+ rpntlarna ya+alan,1n sezmitim" ama *ir trl
,eli+anllaamamtm.
0yen" gelenlerin yana+larn 6pmelerine +atlanyor. 0z sonra +'1t stn,e +ocas
olaca+ olan ,eli+anlnn" ey,en Cne,enYC +uma a,larn ,a hi *ilmem +iB yal,zl *ir
papyon +ra.at iteC" yaplma papyon +ra.at" *or,o ce+eti" ce+etinin ya+asna ilitir,i1i
*eyaz +aran)ilB )r)rl *eyaz g6mle+B hepsi" tmyle 0yen-in stne el +oymaya
hazrlanyor. =ir ,e +z. 5n yan,a m" on i+i yan,a mB salar llelenmi" trna+lar
*oyanm" *ana ie+ler ta+lm" tom*ul .e iyi +6prm pem*e *ir *anyo sa*unu gi*i
0yen-le ,ama,n arasna *ir giriyor" *ir +yor. 7z+ar,eim Seynep-in *anyo sa*unlar...
;ransal" =eli+al *anyo sa*unlar. Me+tuplarn,a ,a +6prp ,uran... 0yen" pem*e
*anyo +6p1n i+i +ez itti. =ir eli usulca +al+t" sonra gelenler,en *irine uzan,. Puraca+
my, +zaY 7z" ,ama,n +z+ar,ei ola*ilir. Daysnn" teyzesinin )alan +z ,a ola*ilir.
7imseleri ,o1ru ,rst tanmyorum +i. Ha,ece ,amat ,ays" eme+li al*ayB C6zelli+le +z
tara)naC ara*u+ tantyor +en,ini. Oer,eyse topu+larn *ir*irine .urup" +imin nesi
ol,u1unu" 6zyaam 6y+sn *ile *ir solu+ta o+uyor. Damat ,a ol,u+a iyi tantyor
+en,ini. =a+a *ir *iim,e. Say)" )r)rl g61sn s+ s+ ileri +aryor. H+ s+ ,i+eltiyor
omuzlarn. 0meri+ancasm s+ s+ +ullanma olana1 yaratyor. Teyzesi 0yten hanm,an
,aha *aarl" ,aha yerin,e .e zamann,a. Gnar yapra1 gi*i +umral" sar pem*emsi *ir
ocu+. <rtan. <rcan my, yo+saY 0yen-e *a+t. Mlmse,i. =ir *aar glmsemesi:
OaslmY =en sana ,eme,im miY =izim !a+an- *ilmesem C!a+an ,iye *ir er+e+ +ar,ei
.arm" sessizli1iyle 0yen-i r+tenC senin g6zn aamaz,m.
Hessizli1iyle 0yen-i r+ten *ir !a+an. =ir+a gn 6nce 0ysel-in *izi *a*aa *ra+p
+t1 yar +aranl+ *ir o,a,a" 0yCen-in *6l+ p6r+" a+n ,a1n+ anlatt+larn,an
a+lm,a +alan. =u !a+an nere,e im,iY Oe,en ,ama,n yan*an,a ,e1ilY Oe +i u an"
0yen *ile !a+an-,an r+ntsn" onun ner,e ol,u1unu ,nemez art+. Melen gelene.
Yzn 6pen 6pene. 0sln,a ,ama,n 0yen-e [naslmY-l *a+n,a *ir te,irginli+ ,e .ar.
!a+an-n yan*an,a *ulunmamasn,an,r" ,iyorum. 0yen-in anlatmaya alt+larn
63 Bir Dn Gecesi
anmsa,+a" 6yle olmal" ,iyorum: M6rseniz nasl iyi" se.ecen *ir ocu+. 0ma a*isine
+ar" *a*asna +ar nasl ,man. D1ne gelmezse hi amam &mer a*i...
0ysel ,e gelme,i. 0ysel-in yo+lu1u +imi te,irgin e,erY =eni etmiyor. Gn+
gelmeyiinin ne,eni apa+. <n azn,an +en,isi iin. =en ,e e.e ,6nnce no+tay +oyarm.
Derim +i ona: Men +zlarn hayranl+ +arm il+ se.,alar ilgi g6rmeli. 5 se.,a yzst
*ra+lmamal.
Lte 5ya+ memuru. <me+li al*ay <rtr+. 5. De.rilen sepeti ,o1rultmaya +ouyor. Llhan"
*ur,a 6nemli yeri olmamas gere+en *ir i)ti Czenginli+ yarn,a geri +alm i+i uza+
a+ra*a *el+i" omuzlarn,an usulca itere+ salona so+uyor: =u i *u +a,ar. 5nlara *u+a,ar
ilgi yeter. 0l *a+alm <rtr+ *ey +ar,eim" *unlara )azla g6ze *atmayaca+lar *ir yer
g6ster. 7arn ,a +arsyla ilgileni.ersin. =u" ona ,er. M6trn" tantrn ite +en,ilerine
uygun *irileriyle. &) yahu" *unlar ,a a1rsan *ir trl" a1rmasan *ir trlW.. 0,ama
*a+" pantolonunun + nasl parlyor. =an+alar,a" maliye,e" sigorta,a" .ergi ,airesin,e C
*unlar,an *irin,e,ir *u a,amca1zC ++ eller,en ,aha +olay +aca+ *y+ ilerime
+oturur. Oe yaparsnY Yo+ sayamazsn yaY
Oer,eyse Tezel-in+ine e *ir hzla *itirme+teyim elim,e+i i+iyi. Llhan-n *ir general
o1luna +z .eren ia,am pozlar" *aarm a,am surat. MZg'n-n V5 sepetler uraya" *u
*u+et *uraya" or+estrann 6nneW..X ,iye ,iye o+ ren+li *ir +u *enzeri 6tleriB +ayla
g6zyle eme+li al*aymza .e al*aymzn +uyru1u +esi+ *ir ta.u+ 6rne1i ortal+ta ,olap
,uran +arsna *uyru+lar ya1,r. =tn *unlar *a+a nasl e+ilirY 0sln,a sen +en,ini
nasl e+ersinY !em onlara *a+p" +en,ini syrma. M6rmyor musun" MZg'n-n taa or,an
,urma+szn sana ,a" ,i++atW.. 0man ,i++atW." e+ileri .ar: Di++at &merW Hen ,e Tezel-e
,i++atW
V&mer" senle *en" u generallerin Chepsi general mi *unlarnYC ortasn,a nianlar
s6+lm" rt*eleri +arlm es+i sa.a +ahramanlarna *enziyoruzW.. M6z,en ,m
sa.a +ahramanlarna..X
Mlyor. =en glemiyorum. Lstiyorum ama *eceremiyoCrum. =en +a)as *y+ ilerle"
*y+ sorunlarla u1ram *ir a,amm" +olay mY Tezel-in" iine *iraz tereya1 +arm
*al g6zlerin,e s6yle,i+leriyle uyumlu *a*o *ir lt ,a yo+ steli+. 7ah.alt art1 g6zler"
salt +ltc" mey,an o+uyucu: !a,i &mer" es+i se)irin o1lu. M6ster incelmili1ini art+.
M6ster *a+alm +imilerine az" +imilerine o+ gelen yerini. Melip gelip ,e gel,i1in o yer,e
ne ol,u1unu a1a .ur art+. OaslsnY !a,i *a+alm" *ir ey yap. =ir s6z s6yle. 76t *ir
a+a ,a ola*ilir. Ya ,a hznl *ir +el'm. Mere+ten yaral msn" ne +a,ar yaralsn"
anlayalm. Yorul,un" yumua,n. Lte sonun,a seni ,e +attlar aralarna. 7ssen ne +ar"
+smesen ne +arY Daha ,n +a,ar ya+n *ir gemite *a+alarna" *ana" hepimize
e+ti1in nutu+lar" o o+ titiz .e o+ *ilimsel incelemeler *ileB her+esin" hepimizin a1znn
iine *a+p ,urularmz" hepsi" hi*ir iz *ra+ma,an uup gitti. =ulutlara +art. =ulutlar
*iri+tirir" *iri+eni tar .e en uygunCuyumlu yere *oaltr *ir gn" ,eme+le ,e
a.una*ilece+ gnler,e ,e1ilsin +i. =ez,in. Yorgun ,tn. !er eyin stne" +arn *ile C
*enim gi*i i1retili+le ,e olsaC +en,isinin *ulunmas gere+en yere seni uygun g6r,.
Do1rusu" sen *unu +en,ine uygun g6r,n. 5 zaman" +aslp ,urmasanaW Oeysen o"
ner,eysen or,a olsanaW =ur,a+i .arl1n" onlar *enim .arl1mla 0ysel-in yo+lu1u ,enli
*ile te,irgin e,emiyor. =enim sur,a *ir yere +eyi) iin *ir *om*a +oymu olmam,an ya ,a
sarholayp rezalet +armam,an +or+a*ilirler. Henin neyin,en e+inece+lerY
7on)eranslarn,a .ergi ,zensizli1in,en" yatrm planlarn,an" *an+alarn
,e.letletirilmesi gere1in,en )alan s6z etti1in sralar,a e+ine*ilirler,i sen,en" te,irgin
64 Adalet Aaolu
ola*ilirler,i. =uras *ir +on)erans salonu ,e1il +i. 5+uma salonu ,a ,e1il" ,ershane ,e.
=uras *ir ,1n salonu. 5nlarn. =ur,a o +onumalarn" o yazlarn te+ tmcesine yer yo+
art+.
V=en *ura,a olmasay,m sen ne yapaca+tn TezelY Mere+ten mera+ e,iyorum.X
V=en her yer,e olurum. =un,an *6yle *en her eye *ulaa*ilirim" ama *ana te+ zerre
*ulamaz.X
=itir,i i+isini. =ununla yetinme,i. =ar,a1 tepenaa1 tutup salla,. Iim,i yeni,en *ir
garson +ollamam gere+ece+.
V0ysel ,e...X ,iyor *ir,en.
5 *ar,a+ hep 6yle tepenaa1 sallanyor.
V0ysel ,e... Han+i i... Diretsey,in... Melsey,i ya o ,a...X
DiretseymiimW 7en,isi uza+ ,uraca+" *en ,iretseymiimW..
Melmelisin" gelmelisin. Mutla+ gelmelisin 0yselW 0nnenin" a*inin" en 6nemlisi 0yen-in
g6nln hoetmelisin. 7zca1z anca+ *ir i+i yl,r seni anlamaya" sana g.enmeye
*alamt" *iliyorsun. 0nca+ ayr,etmeye *alamt sa1n solunu. Oe .ar hemY 0ile
yapsn yeni,en ,zenleme,i+ ,aha. 0nnen sen,en o+ o1luyla 6.nyor ite. Han+i sen
mi g.ence altna al,n +a,nn yall+ gnlerini. Han+i sen mi +al,rp ta,n onu o
so*al e.,enY Han+i sen mi tele.izyon al.er,in ona" geceler *oyu can s+lmasn ,iye"
yapayalnzY
0ysel hi oral olmuyor,u. Gat at at... 7e+e *u son cmleyi s6ylemesey,im. Lyice
*att1ma inan,rsay,m onu. =u sa*ah" sesi yaz ma+inesinin atatlar arasn,an son
+erte a+" hi inisiz +sz" ne 6)+eli" ne hrn ne ,e +rgnB ama *el+i *irazc+ yorgun
+yor,u. =u pe+ az yorgunlu1a" usul ama ner,eyse ay,nl+ *ile ,ene*ilece+ *ir
glmseme ,e +atyor,u: Yapayalnz" e.et. 0ma +im gi,iyor,u yanma yalnz +almasn
,iyeY Llhan m" Tezel mi" MZg'n m" sen mi" 0yen mi" 6yle ya 0yen miY Tonton
*a*aannesinin yanma +im u1ruyor,uY Dis *ir ey ,e1il mi insann anasna ie+i
+analyla ie+ g6n,ermesi yl*alarn,a" *ayramlar,aY Ya ,a pazarlar o)6r +iralayp
Gi)tli+-te a+ha.a al,rtmaya g6n,ermesi i1ren" se.gisizli+le 6rlm *y+ *ir ir+inli+
,e1il miY
=ir insan +usar+en nasl 61rt sesi ,uyulmazY =ir insan" pisli+ ,e1il mi" i1ren ,e1il
mi" ir+in ,e1il mi *u" ,er+en nasl ,m,z +a*ilir sesiY =ir a1z nasl *urumaz *u
s6zc+leri +arr+en ,u,a+lar arasn,anY =ir g6z nasl at at at yazlan o +'1tlarn
stn,e +ala*ilirY Halt o +'1tlara yazlanlarla *ir ola*ilir ,e" a1z,an +anlara *unca uza+
,ura*ilirY
VLlle gitme+ zorun,a ,e1ilsin sen ,e"X ,iyor,u 0ysel *u sa*ah" a+amst yeni,en
,6nlme,en *u +onuya. Tezel-in tele)onun,an sonra ara,a +alm gi*iy,i. Dnceli
,uruyor,u. =en ,e" +a)as ne *en,e" ne Tezel-,e" ne ,1n,eB o yaz,a" o rapor,a
sanyor,um.
V0ma gi,ece+sen" iyi ya. 7en,i *ilece1in ey. Tezel .ar ite.X
65 Bir Dn Gecesi
Deme+ *u t6ren,en *s*tn ,e +opmu ,e1il,i. Ya ,a Tezel-in sesini tele)on,a
,uy,u+tan sonra *ile V*en gelmiyorumXlarna yeni s6zler e+leye*ilmiti. Gat" at" at...
5turmu *ir yere" *ilmem nereye s6z .er,i1i raporu yazyor. =6yle *ir zaman,a o yerleri
ner,en *uluyorY 5 yerler 0ysel-i nasl *uluyorlarY Oasl on,an istenece+ *az eyler
ola*iliyor" sol ta+m arasn,a +ocasnn a, ,a [+u+ulu-ya +m+en steli+Y C7en,isi
*ile" +en,isi *ileWC 0ylar,r h'l' nasl oturup" at" at" at" *ilmem ne aratrmasnn
sonularn yaza*iliyorY 5nun *an,an +al+p" *ilmem nereye" *ilmem +ime" *ilmem neyi
anlatmaya +ouyorY Leri alnp *ra+lm *ir Dro).u ni.ersitesi hi ,rltszCzrltsz
yeni,en *a1rna *asm+en" *un,an ,a her+esten 6te +en,isi i+irci+lenip ,urur+en" naslY
Lte *iri+tirilen" a1a .urulmayan il+ uza+l+ her gn *iraz ,aha aramza girer+enY
=il,irileriW.. Yerin ,i*ine *atsn o *il,irilerW.. 7a tanesinin altn,a imzam .ar,. Iim,i"
Vyerin ,i*ine *atsn o *il,irilerWX ,iyece1im,en en ++ *ir +u+usu yo+mu gi*i"
yenilerini *en,en uza+ tutuyor. Gat at at.
Ma+ine,en *an +al,rma,an:
V!em *a+ g6rrsn" Tezel +a tane ta*losuna" o art+ *e para etmez ta*lolarna
mteri *ulaca+ o ,1n,e"X ,iyor. VTam yeri,ir. 5nlar" ,1n iin :incinatti-ler,en
+al+p gelen <ytin T6r+-e nasl +olayca so+uturur" g6rrsnWX Pe naslsa" *ir +ezci+ usul
*ir titreme sesin,e: 0h Tezel" nasl *ra+.erirsin +en,ini *6yle" nasl yaz+ e,ersin o
gzelim resimlerineY.. Honra yine at at at... =itti. Meitir,i yre1ine ,amlayan
ya1muru. Iim,i +up+uru *ir g6+yz. 7up+uru *ir yre+. Ma+ine atatlar arasna
s+an *u s6zleri iin,en tamamlayan ,a unlar olmutur: Tezel" e.et. Lna,na +as+etli
a,amlar" ina,na stne ele+ aslm ,u.arlar" *ana yemeni ,olam alnna alnl+
ta+m +a,nlar iziyor. Gngl ngl ie+li pazenleriyle +6y ocu+lar iziyor. 5 pazenler
stne uy,uru+ i+i yama atmay unutma,an" +r+ 6rg salar" *itliyim" ,iyen ocu+lar
iziyor... =urunlarn,an a+an sm+leriyle" .ahi hay.an *a+laryla... Yur,um"
yur,umun insanlar" ,iye g6zleri yaaraca+ or,a" uza+ta" :incinatti-,e+i :emil Tr+-n o
es+i yz*ann. :im T6r+W 7ars" *ir 0meri+an e.inin i+i yan caml 6mine ,u.arna asar
asmaz onlar ,6nn,e. <s+i yz*ann g6zleri yaarr+en +a ta*lo smarlanaca+ art+
+arga sesli" gemisiz" [Qs-nt that amazingW- 1l+lar atan seyre+ sal :incinatti +ilise
+a,nlar a,na. Mi,in canm" e+ilin *am,anW Hen ,e e+il" annem ,e e+ilsin" Tezel ,eW
=en nasl aya+ta ,ura*ilece1imi anlyorsam 6yle yapyorumW..
5 atatlar arasna +aran s6zler *unlar,r. =a+a hi*ir ey olamaz. =a+a hi*ir eyW
Mor+i [=ir ,aha hi- s6zn,en i1renirmi. =en [!i*ir ey- s6zn a1zma almaz,m. !angi
gn" o gnn hangi saatin,e s6zl1me girmiY
0ysel-le son aylara s1an .e alttan alta atlayara+ s1an i+iye *6lnmz hi *6ylesi
+esin *elirmemiti. =u ,1n para.an e,en i1neler ucunu g6sterinceye ,e+" hi. Lte
yine" hi *6ylesi" hi *6yle" hi*ir zaman" hi...
V!i t+etmeyece1im *ir eyi" +en,ime g.enimi *ile t+etiyorsun 0yselWX
Gatatlar ,uru.er,i. Go+ +sa *ir an. Yeni,en *alama,an 6nce" *ir te+ tmce:
V&yleyse gitme. Heni zorlayan m .ar 0na,olu 7ul*-n,e+i ,1ne gitmeyeYX
CPar. 0yenWC Limin sesi *u. 0ysel-in sesi ise 0na,olu 7ul*-nn altn 6zenle iz,i.
!ilton ha.uzunun *a olsa san+i se.inece+W Iunca yll+ +arm" *ilmez miyim: 5 *ile *ir
66 Adalet Aaolu
ey,ir. L+isi aras olmann 6tesin,e *ir ey" ,iye ,nmtr. =u sa*ah. Mitme. Heni
zorlayan m .arY Yo+. Henin u ta.rn g6rmeye +atlanma+ zorun,a +almann 6tesin,e te+
*ir zorlayc yo+. 5 an-,. 0yen-i +en,im,en *ile gizle,i1imi ayrmsa,m. Mizle,i1imi
*ilme+ten +at1m. 7en,ime +ar *ile 0ysel gi*i ,rst ,a.ranama,1m. 0yen-e
sarlma+" 6pme+ onu" onu +en,imin yapma+ iin nasl ,erin *ir iste+ ,uy,u1umu...
Lsteme+le yapma+ ayn ey,ir" istenen yaplr" ,iyen &mer-e *a+. =a+sana. !ayr.
=a+myorum. 7ayorum. =a+a yerlere: Lnsan nice gl olursa olsun" gnn *irin,e *ir
*unalma ,e*ilir. 5 gn yann,a te+ *ir +iiyi" yirmi yll+ +arsn" ,ostunu" ,nce
ar+a,an" yalnz onu *ulma+ isteye*ilir. 0ma sana +alrsa *u iste+ ,e zamana ,en+
,meli ,e1il miY D6rt yl 6ncesin,e senin ol,u1un gi*i. <ngin-e a+ma+" zamana"
+oullara uygun,u. 7anlmaz," n+ gere+ti. 5ysa im,i 0yen-e a+ma+ hi zamansz.
<ngin-i yeni *ir *iim,e ortaya atmann tam sras ,e1il miY C7en,im,en i1reniyorum.C
VHan+i sen *u ,1ne gelmezsen" yeni *ir aile *iimi" yeni *ir ,zen mi oluaca+YX
,emitim 0ysel-e. 0ma nasl ,emitimY Oasl aa1layc *ir *a+la" *ir sesleY
=unu anmsaynca Tezel-e yant .erme+ +olay art+:
VHen *u ,1ne gelmezsen her ey ,ze mi +ar" ,e,im ona.
Tezel glyor. Tam *6yle mi ,emitim pe+iY 5na" a1z a+ *a+a+alaca1 *ir i1neleme,e
,e *ulunmam my,mY Yo+. 5 61lesty, ya ,a a+amst.
Tezel glyor...
VLyi ,emisinW <eeYX
V!i. Diyor +i: =el+i 0yen... 7a)asn,a yeni *ir soru *el+i... !epsi *ir yana" geri
,6nme+" *ulama+ istemiyorum oralara... =6yle s6yleyip +t ite.X
V0mma matra+ u 0ysel haW Yarm saati+ u1rasa ne olurmuYX
V0nnenle seni almaya gel,i1im,e ,e sor,un *unu Tezel. Oe,en yineliyorsunYX C
0ysel-,en s6z etmesin ,e...C
V5 zaman ,aha +sa +esmitin canm.X
Tezel yine glyor. 0ma *u" *ir 6nce+in,en ayr *ir gl.
Tezel-in *u gln iyi tanrm. =ozgun *ir gl: Ya 0ysel ha+lysaY &zgrl+ gi*i
ha+ll+ ,a g6rece *ir ey,ir. !a+ll+ ya ,a 6zgrl+ ,iye te+" *tn zamanlar iin geerli
*ir ey yo+tur" *unu *iliyorum &mer. 0ma yine ,e" u yeryzn,e ,e1imez *ir ey .ar +i"
her+esler *enim gi*i *olu1a gar+olmuyor. Temel *ir ey. He.gi gi*i" onur gi*i" seme gi*i"
*ir soru gi*i en azn,an. =ir soruyu sor,urtma+ gi*i... 0ysel-in tutumu ya gere+ten
*unlar,an *iriyseY 7en,imi +en,i g6zm,e temize +arma+ iin *tn y+ 0ysel-in
omzuna y+an o me+tu*um,an sonra" tele)on,a+i sesini *en,en *u ,enli uza+
tuta*ilece1ini *e+lemiyor,um. Oe olursa olsun *e+lemiyor,um. =unu ummuyor,um.
Hesimi ,uyar ,uymaz )rlar gelir anamzn e.ine .e or,a *oynuma sarlr .e or,a a1larz
.e or,a *ana [seni *ile yitirece+tim ner,eyse 0ysel- ,eme )rsatn .erir .e yeni,en ummay
61renir,im .e n+ *6yle *ir eyi *en yol*oyu gizli gizli" o+ gizli" o+ *elirsiz *ir *iim,e
um,um .e im,i *ana sorarsan &mer" 0ysel *ir cani,ir" son insan umu,unu +atle,en
*iri,ir" ama ne,enY 0ma ne,enY Oe,en amaY =ir soru *ir soruysa ya gere+tenY Iu *izim
67 Bir Dn Gecesi
e.remiz,e" u *izim ,nyamz,a *ile" yarn olmayan *u ,nyamz,a *ile" *tn *u
,nyaya srt e.irere+" +en,inin+ilere srt e.irere+" hi-e gar+olma,an" *olu1a
yu.arlanma,an onurla aya+ta ,urula*ilece+ *ir yer .arsa yaY Ya onur h'l' .arsa" yeni *ir
onurY
5 *ozgun gl" +arman orman *6yle *ir eyleri s6ylyor *ana. Yine ,e Tezel Tezel-,ir:
=u yeryzn,e sorulaca+ te+ soru ,a +alsa" art+ asla ,6np onu sormama+ gere+.
Dayanma+ ,a" ,irenme+ ,e ocu+larn ii. 7en,im,en *iliyorum" ocu+larn ii *u. =enim
yeni,en *alamaya hi niyetim yo+. Dimanl+lara ise hi izin .erilmemeli. Oer,e yanl
yapl,1nn sorusu hi sorulmama+.
Tezel yeni,en yorulmay g6ze almayaca+. &yle g6rnyor. 7+" *ozgun *ir gl
,n,a" 6yle. =6ylece" co+u .e iyi niyetle a+l .e ,engenin *ozguna u1ra,1 ayn no+ta,a
*ulumu oluyoruz ite. :o+u .e a+l" mant+ .e iyi niyet hi*ir zaman ayn yer,e" hele *ir
*ozgun no+tasn,a [asla- *uluamaz ,iye*ilece+ ro*otlar ise h'l' .ar *u yeryzn,e.
9steli+ *u gnler,e hi olma,1 ,enli o+ .ar. Tezel-le *ur,a *ulutu+ iteW =u no+ta,a.
Tezel ,e o to+a, unutamaz. 0*lasnn *u sa*ah tele)on,a+i uza+ sesini *ile unutur. Del+i
o+tan unutmutur. 0ma o to+a, unutmaz. VJnuttum"X ,e,i+lerimiz ,e1il mi" en
unutulmaz olanY Pe tam *u an" g6zm ne,en ,ama,a ta+lp +al,Y =ilmiyorum. Tezel-e o
to+a, atanlar" o zamanlar *u ,amatla *u gelinin yan,a *irileri olmallar. Tezel" *enim
*il,i1imi *ilmiyor ama. Go+ sonra" 0ysel" Tezel-in o me+tu*unu alnca oturup a,am gi*i
*ir gzel zlm" *iraz ,a anlatmt: !er+es +al,ramaz.
VDama,n a, ney,i TezelYX
VL+i,ir soruyorsun .e tam ,a a,amna soruyorsun. 7en,in <rcan ,emitin yaY Yo+" sen
,eme,in. Yo+sa sen mi ,e,inY Demin sur,an geen ta.us+uu gi*i *ir +a,n [<rcan-ma
maaallah- ,e,i. [<rcan-ma maaallah- ,enince" o <rcan +im olurY Damat olmaz mY Oe o"
*e1eneme,in mi yo+saY :anmza can +ataca+ yce or,umuzun *ir e.la, ite" nesi .arYX
Iim,i *6yle s6yleyere+ 0ysel ,ncesin,en arta+alan *ozgunlu1unu 6rtmeye alyor
olmal. =ir ,izini ,e.eta*anmm sa+ssna ,ayyor. M6zucuyla annesine" ;itnat hanma
*a+yor *ir an. Honra g6zlerini on,an hemen +aryor. =en ,e ayn eyi yapmtm.
7ayn.ali,emin en ,erin iste1ine +6r +alma+: Oe olur yanma gelseler. Oe olur sur,a"
omuz*am,a ,ursalar...
Halonu gitti+e ,aha hzla ,ol,uran ren+li" tyl" prltl +ala*al1n arasn,an g6zleri
*ize" *ana ya ,a Tezel-e ,e1,i+e hep *u. 0ma hemen 6zrn *uluyor,ur: M6rme,iler
ocu+larm. M6rseler a1r,1m" gelirler. Oe,en gelmesinlerY Oe yaptm +i *en onlaraY
<me+li al*ay" 5ya+ *ilmem nesi" C*ir ,e +msyoruz *u a,am" oysa ne o+ ie
yaryor" ne o+ +iiyi ne o+ ,ertler,en +urtaryor" se.ere+ ya ,a se.meyere+C az 6nce
e1ilmi" +ayn.ali,emin +ula1na *ir eyler s6ylyor,u. Tam +ayn.ali,emle g6zg6ze
gel,i1im sra. 5 ,a" o1luma sorsanz" Llhan-ma" ,iye *ir eyler s6ylemi olmal. Lyi ama"
,1n salonunun ,zenini sa1lama+la g6re.len,irilmi *u a,am" enitesi !ayrettin
Daa-ya *un,an *6yle Llhan-a ,a +ul +6le *u <rtr+ e)en,i" *u es+i 7ore sa.as" *u
sa*ah" o atatlar arasn,a 0ysel-in ,e1ini.er,i1ine g6re ise" en sonun,a 5ya+-a
+aplanma+ suretiyle C0ysel-e g6re: =u iler *6yle,ir" *en mi sana 61retece1imY
Sincirleme gi,erC altna *ir ara*a ,a e+ere+ c.l c.l" +en,ine .urgun *ir +a,n ,n,a
6zleye*ilece1i her eye +a.umu" 6mrn,e *ir +ez *ile +en,ine [Oe yapyorumY
Oer,eyimY- ,iye sormay a+l etmemi *u a,amca1z" +apnn 6nne y1l +onu+lan yarp
68 Adalet Aaolu
,a" Llhan-n yanna nasl .ara*ilece+Y Oasl" Llhan-n her an" her+esin" Tmgeneralin *ile
*ir +usur ileme+te ol,u1u +u+usu tayan *a+lar +arsn,a" art+ iyice s++ *ir
+uyru+ oluturmu a1rllara [!o gel,iniz-" [Lhya ettiniz-leri a+satara+ yeni gelen ie+leri
sraya ,ize*ilme+" yeni" ,aha 6nemli +onu+lara yer aa*ilme+ iin ;itnat hanmn
+oltu1unu az ,aha geri e+meleri gere+ti1ini s6yleye*ilece+Y
VIu a,am +im yahuYX
V!angisiYX
V:anm ite u. Lyi *ir proto+ol m,r" iyi *ir maiyet memuru gi*i ortal+ta se1irtip
,uranY 8aci.ertlerini e+mi a,am .ar ya" o ite" im,i annemi geri e+enYX
VMemle+etliniz olaca+. Hen *ilmiyorsun ,a" *en *iliyorum. =ir zamanlar *unun a*isi
0ysel-i *a*an,an istemi ,e steli+... Yzlerce yl 6nce yani...X
!er an her+esle ,alga gemeyi i e,inmi asala+lar gi*i glyoruz. Ta*ii en o+ Tezel
glyor:
V=il,im &merW Iu Aemzi-nin +ar,ei *u. 0man *eni +artrma o memle+etimize.
Jnuttun mu" =a+ent ocu1uyum *en. 0ysel-i ,e o ne,enle amma +z,rr,m es+i,en...X
Do1ru. Ta+lr,. 7z,rr my," *ilmem" ama o+ ta+lr,. Lstan*ullar,an" sur,an
*ur,an ne zaman +p gelse" i+i +a,eh iti+ten sonra" *alar, ta+lmaya: 0ysel" sen *u
&mer-e .araca1na" hani u memle+etlin" tara esna)n,an" *ilmem ne .e re+'sn,an
Aemzi-ye .arsay,n yaY 0lnma ama &mer" *ana +alrsa annemin *ile h'l' a+lna ta+lyor
*u mesele. Ta+lmasn mY =a+ a,ama" sonun,a millet.e+ili *ile ol,u *e 0ysel. <.,e
+alm +z+ar,elerin,en her *irini ,e srasyla .e zamanyla *irer su*aya .erip" hem
+apitalci ,e.letin i+ti,ar +oltu1una" hem :incinatti-ye +urul,u. 5ralar,a *ile +6+ sal,.
Halm yani. 76+l aile,ir" ,iyor ya annemY.. 0nlatp ,uruyor. Mtee**is a,am,r" ,iyor
Llhan ,a. Hen *u Aemzi-ye .arsay,n" *a+ *iz o zaman ne rahat solculu+ yapar,+.
=en +ah+ahay *asar,m. Iim,i+i gi*i. =asa*il,i1im +a,ar. 0ysel ,e glmeye alr,
ya" *iraz zorlama. Lin iin" gen +zl1n,a +en,i *ana yapt1 ++ ihtilallerine Tezel-in
hazr +onmu olmasna ierleyere+. !er )rsatta ,a *u ++ ihtilallerini sr,rmeli. 0ltta
+alr mY Yaptrr: =en ona .araca+tm .armasna. 7en,imi *e1en,irme+ iin
topral+o,an yeni *ir entari *ile ,i+inmitim ama- a,am topral+o *asmamn ya+asn a+
*ul,u. 0hl'+m g6z tutma,.
Der ,emez Tezel: !a,i ha,i... 0hl'+n g6z tutmamasnn ne,eni" senin *asman ,e1il"
yosmal1n. 76+sz +6yl *ir o1lanla =a+ent ca,,elerin,e )in+ attn ,a" on,an +ar,n
elin,en *u Aemzi-yi. 7en,i itira)n" yalan mY =ize ,e o+ +6tl+ ettin" o+... 5lma,.
=ecereme,in. 7+ +ar,elerini" sen,en sonra gelece+ ocu+lar ,nme,in.
Dnsey,in" ar,n,an gelenler i+i,e *ir *unlarn sillesini yiyip ,urmazlar,... Hizin
+ua1nz,a en sayg ,uy,u1um eyi g6sterme,in. &z.eri yani...
=ilse" ,aha ,a ileri gi,er,i Tezel: =ir 61rencinle *ir +ezci+ yat.er,in ,iye +en,in ,e
>ahl'+larmz i+i yl anca+ ,ilerini s+a*il,iler@ ni.ersite,e+i +rsn,en +o.ulmaz,m
steli+. =u i 6rt*as e,ilir,i hemenceci+. =unlar ne ileri 6rt*as etme+te ustalar" *ir *u
masum ,eli+anly m 6rt*as e,emeyece+ler,i" *ile ,iye*ilir,i. Yeter +i 0ysel-i hrpalama
yolun,a sonuna ,e+ yrye*ilsin.
69 Bir Dn Gecesi
De.eta*annn ,i*ine sigarasn *astrp:
VOe )ay,a"X ,iyor Tezel. V0ysel-i art+ +z,ramyorum *ile.X
VHenin yerine *en yapyorum o ii.X
VOasl yaniYX
V7en,ini *ilime a,ayp yaamay ihmal etmi *iri ,e1il miyim Tezelci1imY =ilim )azla"
yaama e+si+ olunca" ya yaama +s+nleir insan" ya *ilim iin,e h6,+leir. =en,e
im,i i+isi ,e .ar. <n ya+n *ilimci ,ostlarmn h6,+l+lerin,en +s+n" +s+nleti+e
,e h6,+ *ir &mer ol,um son aylar...X
V=iz *u semineri *ur,a ,e1il ,e" sur,an s.p *ir meyhane,e yapsa+ ne ,ersinYX
VHenin *u semineri sulan,rma tuza1na ,emem" ,erim.X
Tereya1 *ula1 *al g6zlerini iyice +sp *a+yor Tezel. Du,a+ *+yor.
VLnsa) &merW Hana *ir +urtulu yolu 6neriyorum" yan iziyorsun. =enim iin ha.a ho.
0yrca" tuza1ma ,.ersen ne olur san+iYX
VDe,i+o,u olurWX
V0llah +ahretsinWX ,iyor Tezel" +irpi+lerini +rptrr+en. =ilse *u 0llah +ahretsinle
+almaz,. Hanyorum yine yaptrr,: Hen" o ,e.genten *ile r+memi insansn. =enim
gi*i zararsz *ir anaristten" *tn eylemi i+i +a,ehlerini ,inamit gi*i iine *oaltma+
olan *irin,en e+inmene a+l er,iremiyorum ,o1rusu.
Lte yine <ngin. Tezel-in *tn ta+lmalar ar,n,an *eynimin i+i,e *ir *ulup +ar,1
<ngin.
D6np ,olap yine oraya saplan,m.
&yle ya. 0+amsty,. =ugn. 0ysel V<ngin-,en me+tup .ar" cezae.in,en"X ,er ,emez"
hrn *ir &mer ya+ala,m iim,e. Han+i *u me+tuplar ora,an il+ geliyorW =6ylece" *y+
sa.amlarla +azanlm o+ insanca" a+ .e ay,nl+ *ir ,ostlu1un *a1rna saplay.er,im
hanerimi: V=u ne se.inWX 0ysel-e yantm *u ol,u.
7en,i g6zm,e iyice ,t1m an" o an my,Y 0ysel" *tnyle ya*ancs *ulun,u1u"
steli+ hi holanma,1 *ir insanla ,6rt ,u.ar arasn,a +almasna a+n. Ia+n .e
y++n: Deme+ *u a,amca1zn a+nl+" ,iye ge.eleyip ,ur,u1u ey" iin,e ,6rt yl,r sinsi
sinsi *esleyip *ytt1 +ocaman *ir ,manl+" usuz *uca+sz *ir +inmiW Deme+
a+s6zll1me ,uy,u1u sayg *ir tuza+. ;aistlerin sosyalist parti +ur,urup ,a" yelerini
*ir +epe,e toplamay amala,+lar tr,en *ir tuza+W
0ysel a*uca+ toparlanmt. Iim,i ,u,a+larnn +ysn,a ++" alayc *ir
glmseme:
7! Adalet Aaolu
V0pa+ olma+ sutur. 0pa+ olmann cezasz +almayaca1 *ir yer,eyiz henz. =en ,e
,iyor,um" *a+alm *enim apa+l1m ne zaman cezalanaca+YX
&yle ya. D6rt yla ya+n. =ana apa+ ,a.ran,1 a+am" 6lmcl *ir ameliyattan yeni
+al+m gi*iy,i. 0nlatt+lar ,a aramz,a il+ +ez +apal +alm son ayl+ yaamas.
=iro1unu *irli+te geir,i1imiz *iro+ enayi ya ,a Tezel-in ,eyimiyle [6z.erili- yln son
ay,a+i 6zeti: <ngin a,l 61rencisinin ona olan e1ilimi. 0ysel-in *u 61rencisine e1ilimi.
M6.,e *irli+teli1ine +a,ar uzanp ora,a no+talanm *ir e1ilim. V=tn ayrntlarn
.erme+ zorun,a ,e1ilsin"X ,iye +esmitim s6zn.
=ir gece+on,u cinayeti ileyece+ ,e1il,im el*et. =una +arn 0ysel" uygarl1 ,a"
a+nl1 ,a" ,enetimsiz *ir ,o1all+" ig,lerine tutsa+ *a*o *ir 6zgrl+ olara+
alma,1m ,a *ilir. Tp+ +en,isi gi*i. Yine ,e 0ysel-in s6zn +esiim,e ne 6)+e" ne
+rgnl+" ne y++nl+ .ar,. Gn+ 0ysel anlatr+en +or+un *ir ey alglamtm o gece:
=ir insan nar+oz alma,an" +esilip *iilece+ yerini uyuturma,an +en,ini +en,i eliyle
ameliyat e,er" *unu ,a 6lme,en *aarrsa" insano1lu iin yaamn en g yann" a,
yapayalnz olma+ ,enen eyi ,e *aarr.
7en,in,en gayr +imseye .erece+ hesa* *ulunmayan *ir 0ysel .ar, +arm,a. Lin,e
te+ +aama+ no+ta *arn,rmayan apa+ *a+lar. Melece+ gnlerin yeni y+lerini
y+lenmeye iyice hazr. !ep yanl yapma+tan +or+ar,. Iim,i yanla ,a hazr *ir 0ysel.
0ma yeni yanla. <s+itilmi olana ,e1il.
Yre1ini oyup 6nne +oymu. =eynini +arp eline alm. M6re*il,i1i *tn +6t urlar"
+l+lar" tozlar" gemiin *iri+tir,i1i" tarihinin y1,1 nice hastal+l hcre .arsa hepsini"
el*et *ir g6zn g6re*il,i1i" *ir mi+ros+o*un see*il,i1i oran,a te+ te+ cm*zla ay+lam.
=una ,ayanan" yalnzl1a en iyi ,ayanr. 7esip *iti+leri" ay+layp att+lar arasn,a
,e1ilsem" *irli+teli1imizin srmesin,en onur ,uyaca1m s6ylemitim ona. =unu *en
istemitim. 5nur" e.et. =irli+teli1imizi pamu+lara sarp" anca+ *6yle +orumu olaca1n
sanan *en" onu pamu+lar,an +arp o.an" stne a*a harcayan" yalnz *u *irli+teli1in
,e1il" .aroluumuzun ,a" *ulun,u1umuz yerin ,e stne a*a harcayan *en ,e1ilim.
0ysel. 7anayara+" ac e+ere+" 6,eyere+. Yaray ,eme+ten +anmayara+. 5ysa *en"
Do1ululu+la =atll+ arasn,a *ir sa.a .erme+ten *ile +an,m. Oe ,iye yoraca+mm
+en,imiY =izim +en,imizi yoraca1mz nice yerler" nice +onular .ar ,ahaY =en =atlym"
*itti. 0yen-in im,i *ana +ar ,uy,u1u e1ilimi +en,im,en *ile gizlemeye yeltenece+
,enli =atl ama. =u a+amst 0ysel" V<ngin-,en me+tup .ar"X ,eyince" V=u ne se.inWX
,iye hrmlaa*ilece+ ,enli =atl... 7a zaman,r gizlenmi *ir 6)+e .arm ,eme+ iim,e.
5 a+nl+ *ir numaraym" *ir yapayl+B +en,ini *e1enmili+ ya ,a. 0yen-in sana hayran"
se.,al *a+larn,an ,uy,u1un uar se.ince" +lleri eeleyip *ir 6zr *ile *ulma+
gere+iyor,u ,e1il miY =ir zamanlar <ngin-i tanma+ iste1inin altn,a yatan ,a o mis+in
gururun olmasnY =u l+enin +al*urst *ir ay,nnn" +os+oca &mer-in yerine el uzatan"
o yeri ner,eyse amaya a,ay *ir <ngin" nasl <ngin-mi *a+almW
=ir ,1n,e hemen her+es" *ir ucun,an es+i ni+'h ,e)terlerini +urcalar. Memi"
e.lili+te a,anma ya ,a a,anmama *6lmleriyle yeni *ir yu.ann temelleri atlr+en el,en
geirilir en o+. 5 *6lmleri inceleme,en" o *6lmler iin,e+i +en,i +uramlarn
ir,eleme,en *ir yast1a *a +oymular tara)n,an 6yle: Yre+ler czlayara+" g6zler
sulanara+" iler e+ilere+... De1ilse" ,u,a+lar,a *ir V<hhh8X" *ir V!ey gi,i gnlerW..X
te*essmyle. =azan *6yle *ir yaama,an en gzel" *azan en ir+in ,a+i+alar ya+alanara+.
=azan *ir +onumann" a+l,a tutula*ilmi *ir i+i tmcesine olumlu ya ,a olumsuz" ama
+esinli+le a*artlm" ola1anst anlamlar y+lenere+.
7 Bir Dn Gecesi
=6yle gnler,e" *ir ,1n,e yani" ne +en,ini a,ayara+" ne +en,ine a,atara+
sr,rle*ilmi en,er *irli+teli+ler *ile el,en" g6z,en geirilir. 5 ,a 6yle:
<.et. <ngin-le tanmay *en istemitim. Oe +i" olana1 sa1layan yine <ngin-in +en,isi.
0yn ne,enleW 7os+oca &mer" *u tr,en *ir iste1i ,a .uramaz. Yarar m &mer-e *6yle"
o+ insanca *ir iste1i" o+ insanca *ir zay)l1 ya ,a" a1a .urma+Y 7os+oca &mer-e"
*irli+te yaa,1 +a,n co+uyla: V<ngin-,en me+tup .ar" cezae.in,enWX ,er ,emez" ters *ir
surat" il+el a,am sesiyle: V=u ne se.inWX ,iye yantlama+ yarar. 0ma on,an 6nce ,e"
ner,eyse ,6rt yl *oyu" <ngin-in *ir sre stn,en atama,1 r+e+li1i alte,ip onunla ,ost
olma+ yarar *u &mer-e.
76t aclatm *u son aylar. 5ysa <ngin-i yalnz se.mem ,e1il" saymam ,a onun
+iili1in,en gelen *ir ey,i. 5na +ar iim,e sinsi sinsi nice ,manl+ ,uygular
yeertmeye alCmsam ,a" *aaramamtm. Go+ g +oullar altn,a im,i gel,i1i o+
*oyutlu *ir yeri +msemeyi *aaramamtm.
&nm,en pe+ o+ 61renci geti. !'l' ,a geiyor. De+ o1unu se.,im. De+ o1unun
toylu+larn se.ecenli+le +arla,m. =ir +ez" Tunce/in VLn aa1" in aa1W..Xlara 6ncl+
etti1i gn ,n,a" gere+ *ir 6)+e ,uyma,m o1una. !epsini te+ te+ anlamaya altm.
Oicesine" yaam +uramsal +itaplar,an in,irere+ tantmaya a*ala,m. Haylarla"
6rne+lerle... Haylar" 6rne+ler yetmezse" *ir sistemi a+lamaya yeterli ,e1ilse *u saylar"
*elgeler" 6rne+lerB iirlere" romanlara ,a *a.ur,um. Te+ te+ insanlara *ile. Te+ te+...
=unlarn iin,e pe+ az 61rencim *ana 61retmenli+ ,e etmitir. De+ az genten pe+ o+ ey
61ren,im. He.e se.e" se.ine se.ine. 0ma yaamasn *il,i+leriyle 6zmlemi"
61rene*il,i1ini insanl1na ye,irmiB +en,ini sna.a e+me,en *a+alarn snamaya
+al+mayan" +en,ini anlatma,a g6ster,i1i acemili+leri *ile tam +en,isi olanB im,i
*ulun,u1u yer,e sahicili1i *elirgin o+ en,er genler,en *iriy,i <ngin *enim iin.
=a+a *iri" *a+a +oullar,a ,aha gzel" ,aha [tam +en,isi- *ir insanla +arlam"
on,an ,aha gzel" eli yz ,zgn me+tuplar alm ola*ilir. =enim iinse" <ngin-in ya
*ana" ya 0ysel-e" ya i+imize *irli+te yaz,1 cezae.i me+tuplar" *u gnlerin te+ 1" te+
prlhsy,. &yleyse nasl V=u ne se.inWX ,iye*iliyorum 0ysel-eY 5na nasl a+nl+ .e
y++nl+ arasn,a: V&yle ya" apa+ olma+ sutur. 0pa+l+ er ge cezalan,rlmal,rWX
,e,irtiyorumY Y++nl+tan 6te" ,u,a1nn +ysn,a *ir +msemeyle.
<ngin-in me+tuplar. =u me+tuplar,an salt gzelli+ler ulaa*ilir. Iunca insanszl+"
,urma,an reyen unca sulamalar arasn,a V&mer a*i" *eni sulu" mah+\m il'n
etmemeniz" *ur,a" ier,e *enim +urtuluum ol,u. 5 +urtulula *ur,a *iro+ hastal1n
+6+enini o+ ,aha iyi +a.raya*iliyorum. 5 +urtulula,r +i" gemiten iin,e 6le"
,uyumsuzlu+la +a*arm urlar" +inler *iri+tirmilerin te+melerin,en incinmiyorum.
Ha,ece anlamaya alyorum. Lnsan" insanl1nn *ilincin,en nasl *u ,enli uza+latrlm
ola*ilir" ,iyorum"X ,iye yazan <ngin-,en.
=eni ,erin,en se.in,iren o me+tuplara anszn *ir ,manl+la ite...
V0l *a+" i+imize ,e i+i *ul,um.X
7aln ere.eli g6zl+lerimi ,zeltiyorum.
VGara*u+ nasl yaptn *u ii TezelYX
72 Adalet Aaolu
VHen uyuyorsun &merW <me+li al*ayn +arsnn a,nn M6nl ol,u1unu *ile 61ren,im.
M6rmcesi 0yten-in :incinatti-,en getir,i1i san rengin,en ,e" etoln rengin,en ,e
honut ,e1ilmi.X
VM6nl hanmn seni 6nemsemesine se.in,in gali*aYX
Tezel yine gl,. 0ma o+ ho *ir gl *u. 0,ama+ll +a.rayan *ir gl. <lleri ,e
,aha az titriyor. 7a,ehlerimizi +al,r,+. =ir*irimize ,o1ru. Jsulca. Oe garipW.. 0ramz,a
tatl" utanga *ir esinti...
V&mer *ey" sizinle hep ya+n,an tanma+ istiyor,um.X
&nme uzan.eren eli s+yorum. 7im *u a,amY M6zlerin,e yu.arla+ g6zl+leriyle *ana
glmseyen yze *a+yorum. =en *u a,am hi*ir yer,en tanmyorum. =u" stten *ir ,ii
*eyaz ma,en a,am hi*ir yer,en g6zm srmyor. Tezel-e ,6nyorum. Tezel o+tan i+i
a,m geriye syrlm" +en,im ,e.eta*annn yapra+lar ar,na gizliyor: 0man *o .er"
sa+n tantrma *eni +imseyle...
=ununla ,a yetinmiyor. Oe olur ne olmaz" *el+i tutar" *u *ilme,i1im a,amn 6nne
+en,isini sr.eririm +aygsyla:
V0nnemin yann,aym *en...X ,iyere+ +en,ini ,aha ,a g.en altna alyor. 9steli+
annesinin yanna )alan gitmiyor. 0r+asn *ir ,u.ara ,ayayp" s6zmona ,1n
salonun,a+i +ala*al1 seyre,iyor.
V&zr ,ilerim" tanyama,m sizi"X ,iyorum a,ama.
V7on)eranslarnza gelir,im. 7zm ha*er .erir,i. Oer,e +onuaca+ olsanz" oraya
+oar,m. Hiz,en o+ ey 61ren,im...X
=en,en o+ ey 61renmilerW !'l' ,a 61retiyorum *aym" *iliyor musunuzY 0ma art+
+imse ,inlemiyor. 0nlatt+larm ayn oysa. De1ien ne pe+iY 0,amca1z a,n s6yle,i"
ara,a Ml" +zm" )alan ,iyor. J1ultu,an m iitemiyorum" *a+a *ir ey mi giriyor
aramzaY Oe oluyorY Yo+. 5nun polis molis ol,u1u gemiyor a+lm,an. Oer,en
+aryorumY 7imse polis ,e1il. Gn+ her+es polis. !er+es polis olunca" +imse polis
olmaz art+. =u a,am *enim +im ol,u1umu *iliyor. 5 zaman *en ,e polisten *a+a *ir ey
olamam. !epsinin ha++ .ar. =tn ar+a,alarmn" *tn toplumcularn. !er+es" hepsi
ier,e. =en ne,en ,e1ilimY =eni +im +oru,uY 7im *eni +sa *ir sre alp *ra+tY Iim,i ,e
polis ola*ilece+ *iriyle tan +aryorlar *ura,a.
VTarm =a+anl1-n,a alyorum. =tn incelemelerinizi o+u,um. =ir zamanlar
anlayama,1m *iro+ eyi" +zmn ,a anlama,1 *iro+ eyi anlamaya *ala,m" *iliyor
musunuzYX
=u a,ama *ir ey s6ylemeliyim.
VTee++r e,erim.X
V0sl *izler sizlere tee++r *orluyuz.X
73 Bir Dn Gecesi
=izler sizlere" sizler *izlere. =or. Tee++r. =6yle nur saan *ir polis yzyle ,e hi
+arlamamtm.
VIim,i ne yapyorsunuzYX
Iim,i ne yapyorumY Lte sizinle 0na,olu 7ul*-n,e" +armn a*isinin +znn
,1nn,e tanyorum yaY =ur,a ,uruyorum. =ir .is+i iiyorum. L+incisini yani. Go+
sulu .e o+ +6t *ir .is+i. Honra" <ngin-i ,nyorum. Me+tuplarn,an cmleler
anmsyorum. 5" her a,mn" her ,eneyini *ir gzelli1e ,6ntren ,eli+anlya ,manl+
*eslemeye alyorum. MZg'n-n +ula+larn,an sar+an ze.+siz" o+ g6sterili +pelere
*a+yorum. 7ayn.ali,emin romatizma,an i *aca+larnn +an +rmzs *ir halnn
stn,e nasl ayr+ ,ur,u1unu g6ryorum. H+ s+ Tezel-e s1nyorum. Tezel-in *eni +en,i
al+ol ,nyasna e+mesine izin .eriyorum. Meneralin +arsnn asl a,nn Ouriye
ol,u1unu" ama ona art+ o+tan,r Ouri hanme)en,i ,enil,i1ini 61reniyorum. Dama,n
teyzesinin *u ,1n iin ta 0meri+alar,an +al+p gelmi ol,u1unu" gelir+en ,e yann,a
o+uttu1u <rtan-a C<rcan my, yo+saYC )r)rl *ir smo+in g6mle1i getir,i1ini" ayrca
ele+tri+li ele+tri+siz *ir y1n 6te*eri getir,i1ini .e *unlarn *ir *6l1ne +arl+ enitesi
Tmgeneral !ayrettin Daa-,an *y+ sayg" gelinin *a*as Llhan Dereli-,en ,e" +ur,u1u
yeni *lo+lar,an *irin,e *ir +ata im,i,en sahip olma ha++n al,1n 61reniyorum.
&1reniyorum. 0ylar,r" gnler,ir 61reniyorum. Hizin 61renme+te geci+mi +a)anz gi*i"
,urma,an 61reniyorum. Iim,i 61reniyorum. 0ra,a *ir +arm 0ysel-i ,nyorum. 0ra,a
*ir" es+i ,e)terleri *ile +artryorum. =ura,a. Temeli atlaca+ yeni *ir yu.ann ei1in,e" o
ei1e sralanm +z .e er+e+ yanna *a+a *a+a" *u 61renmenin nasl *ir 61renme
ol,u1unu ,nyorum. Hizin +im ola*ilece1inizi ,e ,nyorum.
VOe olaca+ ,ersinizYX
Oe" ne olaca+ ,erimY =iraz i+iye alrm *el+i. =el+i *un,an *6yle 6mrmn geri
+alan yllarn 0ysel-e ama+la geiririm. Llerici *ilim a,aml1m,an eme+liye ayrlm
*ulunuyorum anlayaca1nz. Iim,i gericilerin srt+ *a+laryla ,ar,a arta+alm *ir+a
ilericinin +u+ulu" uza+ *a+lar arasn,a" gemii yalnz +en,i g6zn,e *ir ,e1er tayan
z1rt *aronlar gi*i" ,erslerime gln *ir +aslmayla girip +ma+taym. 0ysel-e
*s*tn y+ olup +almasam *ari. 0yrlsa+ mY
V5lanlar ol,u ya.X
0ptalca *ir +onuma *u. 0,amn +arm,a *unca saygyla ,urmas" *en,en *ir +" *ir
umut *e+lemesi ,e aptalca. Tarm =a+anl1-nn neresin,e alyormuY
V7zm ier,e" Ml. 0yen-in o+ iyi ar+a,a"X ,iyor a,am. V0yen *enim +zm gi*iy,i.
=ir zamanlar s+ s+ *iz,e +alr,. Hizin" +arnzn ya+n olma+tan o+ gurur ,uyar,.
Yani... Duyar" ,eme+ istiyorum... Iphesiz *en,en iyi *ilirsiniz...X
Iphesiz e)en,imW
0lay e,iyor *u a,am. Lte her ey orta,a. Yo+sa o ,a 0yen-in [+rgn *ir gelin- ol,u1unu
mu g6rmeye gelmiY =el+i ,e +znn yi1itli1ini anlatmaya gelmitir. =e+liyor. Hormam
istiyor: 7znz ier,e haY Deme+ 0yen Meneralin o1luna [h- ,er+en" +znz *ir a,m
gerilememi olara+" yumru+lar s+l" ,im,i+ 6yleY..
74 Adalet Aaolu
Hormayaca1m. 5na +znn *an,an neler gemi .e geme+te ol,u1unu
anlattrmayaca1m. =ir generalle *ir 0na,olu 7ul* yesinin +ur,u+lar ,1n,eyim
*en. =ur,aym. !er eyin *ir +ural .ar. 7zn,an s6z e,ece+se *uraya gelmesey,i. !ele
onunla 6.nece+se... De+i" *u ,e.rimci +z *a*asn 0yen mi a1rm ,1neY Marip.
0rt+ o y6reler,en +imseyi g6rme+ isteme,i1ini sanyor,um. 7im a1rmsa a1rm. =u
,a +oa +oa gelmi ite. =a+arsn ar+a,an u +ar: =u sralar Meneral !ayrettin &z+an-n
s6z her yerler,e geer. !er+esler,en her eyi isteye*ilir .e her+eslere her eyi yaptra*ilir
o. =uyru+lar .ere*ilir: =unun +zn ,erhal +arnW !er+esi ier,e tutun" *unun +zn
+arn.
=en ,e *6yle +arlmam my,mY Iunca yll+ +arm *ile +u+u,a" [aca*aY- ,iyor:
&yle olmasa" *unlarn ,1nne gitmez,i...
0,am sus+unlu1um,an s+lyor. 0ra,1n *ulama,. =ulamasn. 7im ,iyor ona"
uza+tan +a)an,a +ur,u1un *ir ,a1n tepesine trmanmaya +al+ ,iyeY Lte *6yle"
+ala+alrsn. Llle ,e +onuaca+ *ir eyler *ulunmal. [Gocu+lar ne a*u+ *yyor- ,enmeli.
[Durumlar +6t-. [!a.alar *ozu+-" )alan... [Oe olaca+Y-
Oe olaca1n ,a hep *ir +ii s6ylesin" her eyi o te+ +ii *ili.ersin isterler. !azra
+onsunlar. Lte *u ,a *eni *e+lemi" *elli.
Iim,i , +r+l+lar iin,e. Lte" ne so1u+ a,amm *u" ,iyor steli+. 7zn,an" onun
0yen-le ar+a,al+larn,an s6z ayor ,a" +lm +pr,amyor. Yo+" istiyorum. 0,amca1za
*ir eyler s6yleye*ilmeyi" onun g6zne girmeyi" onu +azana*ilmeyi istiyorum. Yre1ine
sular serpmeyi: Meer *u gnler. =6yle srmez. =u ,1n *iter. =iraz zayiat olur" *iraz
ta*a+ *ar,a+ +rlr" *u ,o1al. !allar sigaralarla *ir i+i yerin,en yanar" tterB ama *u
,1n *iter. Meer *u gnler...
Men,ilini +aryor ite. Durup ,urur+en a1zn siliyor. Oe yemiti +iY Meze tepsileri
as+er +ara.anasn,a+i et paralan gi*i en,er. 9steli+ ,aha gecenin *alangcn,ayz. Daha
aperati)lerimizi alyoruz. Daha 0n+ara ta.as stne pemel*ay in,irme,i+ mi,elerimize.
Oe ,iye a1zn siliyor *uY Oe yemi +iY Oe yapsnY =ir hare+et" *ir ey. 7apya *a+yor ite.
VOe gzel *ir gelin olmu"X ,iyor.
He.inere+ ,e1il" zlere+ s6ylyor *unu.
VYaa...X ,iyorum.
7en,imi ayn hzne +aplm *uluyorum.
0yen-in *ana 5n,o+uzuncu Yzyl sonlan *ir Tuilleries-li ,es ap+as
+on,ur,u1unu il+ +ez *u an see*iliyorum.
Ht*eyaz" uu+ ma.i ,antelalar" uu+ pem*e ie+lerle *ezenmi *ir ap+a. =em*eyaz
gelin giysisi" +alalar,an aa1 yorma,an a+yor. 5 ete1i" o arsz +z,an" pem*e *anyo
+6p1n,en hep +oruma+ gere+. 0yen-in elin,e ,antelal *ir emsiye olmaly,"
,iyorum... Iu +z emsiyenin ucuyla ha.uz,a+i nil)erleri +artrrcasna +artrmaly,"
srna+l1nn +6p1n s6n,rmeliy,i.
75 Bir Dn Gecesi
Yaz+ +i" elin,e emsiye yerine *ir ,emet mum ie+. Oil)erler yo+. Iemsiye olsay,"
=oulogne-,a gezintiye +maya hazr" ,ene*ilir,i ayrca. 0z sonra ,a =aron &mer-le
*uluaca+...
Tarm =a+anl1-n,a alan *aya" ,ars +znzn *ana" ,esem miY =6yle ,iyece1im
ama" g6zlerinin sulanmasn,an +or+uyorum.
V&zel 7al+nma Mant1 a,l incelemeniz tarm,a+i )iyat artlarnn +imin iine
yara,1n ne gzel a+lyor,u...X
=6yle *ir ey mi ol,uY =el+i *inlerce yl 6nce. =inlerce yl 6nce *ir yer,e" *ir zaman
iin,e" *u tr eylerle u1ram olmalym. 0,am ,a Camma ala+g6nll *ir
glmsemesi .ar *u a,amnC o *inlerce yl 6ncesin,en umu,unu h'l' +esmi ,e1il.
V<s+i *ir alma o.X
V;a+at sa1lam *ir alma.X
Tezel" ner,esinY Mel urayaW =u a,am +en,ine '+ m e,ece+sin" *u a,am sarho mu
e,ece+sin" ne yapaca+san yap. Ge+ unu +arm,an. V&zel 7al+nma Mant1 .ar" ama
*izler ,e .arz"X )alan ,e ona.
Tezel-se yeni *ir garson aryor. <lleri yeni,en .e ,aha o+ titriyor. 7aranl+ta anasn
+ay*etmi ocu+ elleri... =u ellerle o turisti+ resimleri *ile nasl yapa*il,i1ine ayorum.
=ir elin,en +a,ehi hi *ra+myor" 6te+i elini ,e *6ylece ,izgine alyor,un
V TezelWX
7en,im sesleniyorum san,m. 5ysa seslenen *a+a *iriymi. MZg'n m" ;itnat hanm
mY
VTezel" *eni tan,n m e+erimYX
:rtla+ *ir +a,n sesi. Jpuzun" +oyu +rmz trna+laryla Tezel-e sal,rmaya hazr i+i
pene. Honra u: a+a+lar +as+at )a.orili" *y+sz *ir Dierre 8oti. =u Dierre 8oti i.it
ma.isi" o+ ince *ir +umatan" o+ *ol pantolon giyinmi" pantolonun stne ,e hemen
hemen hi*ir ey giyinmemi" ,aha ,o1rusu *ir y1n inci+ *oncu+la" altnla" +6ste+le *iraz
giyinmi esmer" *o,ur .e +rmz trna+l peneleri Tezel-e ,o1ru atlamaya hazr +a,nn
pein,en geliyor. Hert" geniz t+ayan *ir +o+u. 7or+un *ir +o+u. <lli yl gese insann
*urnun,an +maz. Jcuz *ir +o+u. Miysileri" gelinli+ mo,alarn" +uma a,larn
*ilmeye*ilirim. Hatenle +a,i)eyi" tlle i)onu" to*ral+oyla pazeni her zaman *ir*irine
+artra*ilirim. 0ma +o+unun iyisini +6tsn,en" *aya1sn incesin,en ayrma+ta pe+
gl+ e+mem. 0nnemin ,ileri yeme+leri" +o+teylleri" resepsiyonlar ar,n,an
+z+ar,eim Seynep-in :hanel-leri" !ermes-leri. 7ocas =lent-in *asn ataeli+leri.
Me+tuplar" +artlar. D6rt yl,a *ir yz g6rlen Seynep. 5 me+tuplar,a+i" o +artlar,a+i
Seynep: 01aC*eyci1im" =r+sel +as.et *ir yer. <.imiz gzel. 0partmann giriin,e
+os+ocaman *ir pano .ar. Dantel ne)is *ir ey. Hahi" sana *ir ey olma, ,e1il miY !er eyi
a+a soramyorum" )a+at o+ mera+ e,iyorum. Iim,i sana yazar+en +oca *ir ie
!ermes-imi +rmayaym mY =a+ +o+la...
76 Adalet Aaolu
=u o+ *aya1 *ir +o+u. Tezel-e seslenen *o,ur +a,nn +o+usu" ola*ilece1i ,enli +6t
*ir +o+u. 0r,n,an gelen *or,o yele+linin" ite o Dierre 8ori ile 7eanl 0li +arm gen
a,amn ise ner,eyse ruganlar gcr,ayaca+. ;a.orilerinin *ir teli yerin,en
oynay.erece+mi +or+usuyla yryor. =unlar *eni Tarm =a+anl1-n,a alan )azla
iyimser suratl *ay,an +urtaramazlar. =unlar" +a,nn geni *ir VIe+erimWX 1l1yla
stne atla,1 Tezel-i hi +urtaramazlar. Lyice *atar Tezel im,i. Yanm,a +alsa m" gitse
mi art+" *una *ir trl +arar .eremeyen a,amca1zn +arsn,a *enim *att1m gi*i.
VD1nler *6yle,ir ite"X ,iyor Tezel. Litiyorum. V7r+ yl,r g6rme,i1i +iileri
g6r.erir insan.X
Mitti+e o1alyoruz. 76emiz,e +ala*al+layoruz. 0rt+ te+ *ama Tezel-in titreyen
ellerine" her trl inantan +irii +rm *a+larna ,a s1mamam. Meriye *iraz ,aha
itilmi +oltu1un,a" eli ,urma,an 6plmesine +arn hep yalnz +alan +ayn.ali,emin
yanna m s1nsamY Llhan-n" 6zelli+le eme+li al*ayn g6zne ,e1me,en" hele MZg'n-n
yre1ini a1zna getirme,en" onlara" u i+tisat art1 ,a *ir ie yarasa" aile a,na *iraz *ir
eylerle ilgilense" hi ,e1il Tezel-in *an *o *ra+masa" ,e,irtme,en" *unu a+llarna
getirme,en ,ura*ilece1im yeni *ir +6e aryorum.
VHizi tutmayaym"X ,iyor Tarm =a+anl1-n,a alan *ay.
Go+ ince ,nceli" ,uyarl *ir a,am. 5nun polis ola*ilece1i gemi miy,i a+lm,anY
Mememitir. =6yle *ir ,nceyi +en,ime yasa+lamtm. Yzne *a+yorum. =u yz
art+ *ana" *enimle il+ +arlat1 an,a+i sca+l+la glmsemiyor. Yaz+. Oe iyi a,am
oysa.
VHize *ir yer *ulaym.X
=6yle ,e,im. Deme+ +arm,a+inin *eni hep saymasn,an" *ana se.gi ,uymasn,an
.azgeemiyorum. 5 zaman ,a ne oluyorY =eyaz ma,enle +apl ,ii *tnyle *ir +ez ,aha
g6ryorum. Ml-n *a*as o+ se.iniyor. He.ine se.ine" rahatsz olmamam" 6yle *ir
+6eye ilii .erece1ini" 0yen-in [<.et- ,iyece1i ,a+i+ay or,an izleyi.erece1ini" zaten onu
*ir +utlayp gi,ece1ini... =una *enzer eyler s6ylyor. Mel,i1i gi*i" elimi saygyla s+p
gi,iyor. Oe hali .arsa g6rsnW =en" ailenin ,engeli ,amatl+ g6re.imi yaptm. =irazc+
ilgilen,im canm a,amla. =s*tn ilgilenmemi ,e ,e1ilim. !em ,aha *itme,i +i *u i.
Daha *an,ayz. 7im*ilir ,aha +a +ez onunla g6zg6Cze gelece1iz. =ir ara VOe sca+ ol,u"
,e1il miYX ,iyece1iz. V7arnz yo+ muYX =unu sorma, neyse. Yine *ir ara VHiz ,e oynaC
sanza"X ,iyece1im *en ona. Daha sonra. 0rt+ saatin iyice ilerle,i1i *ir sra,a. =an+aclar"
generaller" millet.e+illeri" halcl+ ir+etin,en" yapm ir+etlerin,en" 5ya+-tan )alan
olanlarB g6mle+leri pantolonlarnn ,na tam" *iro1unun a+a+larn,an aa1 terler
a+ara+ .e art+ +.ra+ ,a.ranma+ta o+ gl+ e+en *aca+larn *+p" srtlarn
,algalan,rara+ .e ne,ense o1u ,urup ,urur+en yann,a+inin ensesine *ir to+at atara+
Mis+et ya ,a 0y,n ha.as oynarlar+en... Mis+et-i Polare" Polare-yi Da1 =an Duman
0lm" Da1 =an Duman 0lm- 5h Muitare Muitare" onu ,a *ir +a+ ha.as" +a+
ha.asn <speranza" <speranza-y Ml 01ac De1ilem" onu ,a !arp 5+ulu Mar" !arp
5+ulu Mar-n ise *ir Lsrail oyun ha.as izlemeye *ala,1 zaman...
VIim,i miY Iim,i Tu)an Ae+l'm-m sahi*iyim e+erim" ,uyma,n mYX
=ol" ma.i pantolonlu +a,n. Ae+l'mc. Tezel-in hi prltsz *oynuna" +ula+larna
acyara+ *a+ma+ istiyor ama" *u elin,en gelmiyor. =a+lar Tezel-e ,e1er ,e1mez
77 Bir Dn Gecesi
u)alanyor. Ae+l'mc +a,nn +oyu ren+" uzun trna+lar ,urma+szn *oynun,a+i
angrtlar arasn,a ,olayor. =oynun,a+i" +ollarn,a+i" parma+larn,a+i" +ula+larn,a+i
*tn *u +ala*al1n" *u sesli prltnn *ir ey" [a,ama+ll *ir ey- olma,1na +imse
inan,ramaz onu. Lnan,rmama+ Tezel-in .ur,um,uymaz" al,rmaz m" yo+sa +ln
+pr,atma+szn hileyici" ezici mi" nasl ,enirse ite 6yle olan *luzu *ile. Ae+l'mc g6z
ucuyla yeni,en tartyor Tezel-i: !ay 0llahW &n sonu *ir *eyaz *luz. Tepesine
,arma,a1n+ toplanm salar... M6zaltlar ise ,aha *u yata *alon *alon. Yine ,e e+ici
*u hnzrW Oasl oluyorY Lnsan *unun +arsn,a ,erlenip toparlanma+" neyim e+si+" neyim
yanl" ,iye sorma+ zorun,a +alyor. !a,i canmW Ge+ici olsa ne +arY 7a paras .arY 7a
elmasY Tam ta+r" +uru *a+r *ir Tezel iteW 5n,a *u z1rtl+ .ar+en er+e+ ta.lama+ta
*eni geece+ ,e1il yaY
Dierre 8otiC7eanl 0li +rmas gen a,ama *ir omzuyla yaslan.eriyor.
VIim,i miY Iim,i Tu)an Ae+l'm-n sahi*iyim e+erim" ,uyma,n mYX ,er+en oluyor
*tn *unlar. 0yn an-,a Tezel-in *u angrtl +a,n,an +ama+" uza+lama+" *ir an 6nce
i+isiyle C*enimle ,e ,e1ilC *a*aa +alma+ iste,i1ini seiyorum. 0ma Tezel-in+i *ouna
a*a. Tu)an Ae+l'm-n sahi*i *una izin .erse ,e" *elli" )a.orili a,am izin .ermeyece+. 5
a,am" re+l'mc tara)n,an +uatlm +aleye girmeye hazrlanyor. Yz pomatl" g6zleri
,e srmeli. =ana srmeliymi izlenimi .eren g6zlerin,e gizli *ir +pr,an: =o.er sen *u
ya gemi re+l'mc +ary. =ana *a+" n+ *en sana *a+yorum. Heninle ilgileniyorum.
Daha ,a o+ ilgilenece1im.
Oe +i Tezel *u tr *a+lar,an" gizli g6z +rplar,an huylanp ,a" stn *an
sil+eleyece+ +a,nlar,an ,e1il. !ani o" aca*a *iryerlerim,en *ir ucuzlu+ mu a+yor" ,iye
+en,ini zenler,en...
Go+ gzel &mer. =a+" +a)an art+ ne ,e1ii+ +onularla u1rayor. 7en,ini e+onomi,en"
*ilim,en *oalttn. =ir tor*a iyi seilmi ,eniz a+l. Topla topla" ne yapaca+tnY =ir
mozai+. Honun,a tor*ay alrsn. Lte *6yle tepenaa1 getirirsin. =ir ,eniz +ysna *ile
,e1il" *ir 6pl1n yanna *oalt.erirsin. Lyice *ir sil+elersin tor*ay. 5h" sen sa1 C *en
sel'metW &zel 7al+nma Mant1. =a1ml <+onominin Hn)sal Temeli. Tr+iye-nin
De.leti 7apitalizmi... Mzel seilmi ,eniz a+llarn senin. =unlarn 6zenle ay+lanmas"
ayrtrlmas. Hen ayrtr. HulanC,+a gzelleen *ir mozai+ +imin nesineY 5rtal+ta +ol
gezen .e*aya" o ,urma,an o1alan +u+uya seni ,e +ur*an isteme+ .ar+en. Daha nelerW
=u yata" istesen ,e *oaltamayaca1n +a)anla sen +en,ine zlemezsin *ileW <n iyisi
,6n,r *an. Dierre 8oti-ye *a+. 5na srtn ,ayam angrtl +a,na... Saten Tezel ,e
sana *a+mp ,uruyor: 0l unlar *am,anW Lm,atW
0lmayaca1m. !er ey,en *ir,en +opmann pe+ +olay olma,1n g6ryorsun ,e1il mi
TezelY =ir yere girince" en azn,an stne *ana orann +o+usunun sinece1iniY
=irer uy,uru+ sel'mla tant+. Dierre 8oti *enzeri gen a,am. 7a)am iyice
+arma,ysa" onu *ir yerler,en tanyorum. Han+i *ir +ez" aya+larn,a Yunan-n y+se+
san,allar" stn,e +iremit rengi *ir harmani" *an,a ,e)ne ,allarn,an *ir tala onu" *ir
y+seltinin stn,e" tannan *ir sesle V<y The*ai hal+W..X ,er+en g6r,m. 7uzgun +ara
salarn *ol tal+ pu,rasna *ulam" +rl sa+allar .e *y+lar tut+allanm" yzne
+ah.erengi +alemle ,erin izgiler e+ilmi olara+... Iim,i g6r,1m Dierre 8oti ,uruu ise
*u ,1n iin seilmi *ulunsa gere+. 7eanl 0li ,e 6z +en,isi. Daha o+ *ir Iar+
,ans6zn an,ran .e az 6nce a,nn Lnci ol,u1unu 61ren,i1im +a,nn omuz *an,a
78 Adalet Aaolu
hem ga,,ar *ir e)en,i" hem sngs ,+ *ir ua+ gi*i ,uruyor. 0,mlar yerin,e
sayar+en ,e +a,n izliyor. 5muzlar" *a" aln ise [<)en,i *enim- ,iyor.
V0yol .alla" ner,eyse tanyamayaca+tm seni *e TezelWX
VSaten pe+ rastlamaz,+" 6yle ,e1il miYX
Tezel-in enesi ,urur muY 7a,nn co+usunu" o +olayca insan se.iini" +olayca .e
*al+lama insanlara ya+lam ne ,iye *ozuyorsun san+iY
VYo+" niyeY 0*in,e g6rmt+ yaY.. Llhan- hep g6ryorum. =ir y1n iimiz oluyor
onunla. =eye)en,i eniten oluyor" ,e1il miY 0*lan hi tanmyorum. Hormas ayp" a*inle
+onumuyorlar m ayolY 0yol" 6lr muY !ele *6yle *ir gn,eY =a+n size Hemih-i
tantraym. 0y aman" unutup gitmiim. Hemih e+erim" +ocam...X
Tezel-in aln can s+ntsyla iyice *urumu" +estirip atyor:
VTanyorum.X
=ul,um. =u Dierre 8oti *ir tiyatro oyuncusu. =unlar *ir pun,una getirip analar yerin,e
re+l'm patronieleriyle e.lenirler. 5n,an sonra tele.izyonu a" +arn,a *unlar. Aa,yoyu
a" *unlarn sesi. =ir a+amst ra,yonun ,1mesini e.irirsinB ne)ret sesi" se.,a sesi"
ya+arma sesi" teh,it sesi" onur sesi" er,emlili+ sesi" +s+anl+ sesi" .atanper.er ses...
!epsinin +esin *elirlenmi tonlar .ar,r. =6yle" se+iz on +alem,e toplanm ses tonlaryla
a,amn +a)asn patlatr ,ururlar. Lyice gergin *ir eli+ teli ortasn,an e+ip *ra+rsnB
s6z *u tnlamaya teslim e,ersin" ne)ret sesi olur. Han+i *ol so,a imisin,ir. Oe)es *orun
gazla s+mtr. M solu+ alp .erme+tesin. Me1irme+le ge1irmeni tutma aras *ir sesle
+onuursunB ,eme+ +i *ir +a,na a+n *il,iriyorsun. 0.ur,una i+i *a,em e+eri
so+uturursun. 5lmazsa" a1atan yaplma *ir a1zl1 yan ,ilerinin arasna s+trrsn .e
[Yarn *a+a artlar altn,a yine g6rrz- ,ersinB *irini teh,it etti1in anlalr.
Tezel-e:
V<s+i,en... Lstan*ul-,ay+en *iz... Lmparator :onz-un turnesin,ey+en... =ir serginize
u1ramtm. Aesme pe+ mera+m yo+tur ,a" *ir ar+a,an srar stne 6yle *ir
u1ramtm o sergiye...X ,iyor re+l'mcnn hem e)en,isi" hem ua1 olan Hemih. =ir +a
yu+ar,a. Hes tonu: Ql+. Lyi *ir +onya+ a+yor genzin,en aa1. 0ma +en,isi" +onya1n iyi
*ir +onya+ ol,u1unun ayrmn,a ,e1il. Hes tonu l+" +a.rayc +sn" yeter. Gap+n *ir
er+e+ sesi: Oe olsa ilgin +a,n Tezel. Yeni *ir yz. Yarn yine Lstan*ul turnesi... Yine
a+ta +almayaym...
V=ir ey ise+ canmWX
Lste1ini *ana *a+ara+ *elirtiyor: Oe ,uruyorsun *ay pro)es6r" +ml,asanaW.. =ize *ir
eyler i+ram etsene. Hen ,e *u aile,ensin ma,em" e. sahi*i saylrsn. 0yrca *ur,a senin
sosyalistli1in )alan s6+mez. !ele im,i hi.
Toplumculu+tan *iro+ toplumcu tara)n,an +za1a e+il,i1ini *ilse" C+arn *ileC *ir
parma1nn ucuyla 6yle g61sn,en iter ya ,a ,i+il,i1i yer,e gcr,ayaca+m izlenimi
.eren pa*ularn *urnuna ,ayayara+ [=oya unlar- ,iye*ilir,i sana. He.in +i" *ilmiyorW
79 Bir Dn Gecesi
Tezel" +aarcasma yanmz,an syrlp geen garsonu +olun,an tutara+ yolunu
e.irmese Dierre 8oti-yi nasl honut e,er,im" *ilemiyorum. Yine iyi +z" anlayl +z u
Tezel. =uC+a,ar ,a ,e1il. Ae+l'mc Lnci-nin Hemih-i" garsonun tepsisin,en +en,ine i+i
seer+en .e *u ara,a teh,it sesini +ullanara+:
VOe .ar *u *ar,a+lar,aYX ,iye sorar+en Tezel" re+l'mc +a,na 6yle ,emesin mi:
VLlhan-la iin t+rn,a" anla,+. =u er+e+ man+en ne oluyor pe+iYX
V0a" a+olsun ayolWX
=tn yant *u. Pe *ir +ah+aha. Oe anlama gel,i1i asla anlalmayan" ,aha ,o1rusu ii
grltye getirme+ten gayr hi*ir amac *ulunmayan *ir +ah+aha. Ae+l'mc Lnci-nin
+uyu gi*i alan a1z. Honra *z,rp o +uyu a1zn Tezel-e" sus ayol sus" ,uyar im,i
her+es" CHemih-e al,r,1 yo+C ,emeye getirii...
Yine ,e *ura,a Tezel-i uza+tan ya+n,an tanyan +ii .arsa" o +ii iin ,e orospu
olan Tezel. &zelli+le MZg'n iin. MZg'n" +ocasyla re+l'mc Lnci arasn,a+i ili+iye g6z
yuma*ilir. =u Hemih ,e Lnci ile Llhan arasn,a+i ili+iye se.ere+ +atlana*ilir. Gn+ *u
ili+inin ortasn,a parla+ +ar yl,z oturma+ta. 0ma Tezel-in+i neY Tezel-in+i ,pe,z
aile ahl'+n hie sayma+. MZg'n- ,a" Llhan- ,a el'lemin g6zn,e rezil etme+: Lyi ol,u
ite. =ul,ular cezalarn. 5 zamanlar *unlarn zamany,. 7imseye solu+ al,rmazlar,.
7imse ,e iliemez,i. =u e*e,iyete +a,ar +imse ,e iliemez ,eme+ ,e1il yaY 0ysel-e ,e *a+B
hem 61rencileri ++rtaca+sn" hem onlarla +rtraca+sn" hem *unu gizlemeyece+sin"
hem ,e h'l' seni o ni.ersite,e *ra+aca+lar" ne iyiymiY =iz *ra+r myzY
MZg'n uza+tan" ,6rt +onu+ aras *ul,u1u *olu+tan re+l'mcya el sallyor. 5na el
sallar+en *unlar ,emiyorsa" ne ,iyorY Henin ,e yu.an yapaca+ gn gelir" mi ,eme+
istiyorY 5yuncu Hemih ,e o zaman *ana +alr" m ,eme+ istiyorY 0rt+ hangi ne,enleyse"
yar ,manCyar ,ost" o s++ ,urum,a *ile ya+ala,1 il+ )rsatta" o+ *oyal g6zlerini
*izim tara)tan ayrmyor.
V<.l',m 0yen8 Ie+erim" ,amat ,a pe+ a+ll +t .alla. Lnat ocu+mu haa... Oe yapt
yapt" sonun,a mura,na er,i. 0yen sln gi*i +z. Parl+l ,a. =a*as sa1olsun... Hen
un,an ha*er .er" sen una *a+ ayolWX
Ae+l'mc" o+ yz+l parma+larn,an i+isini *ititirmi" para sayar gi*i yapyor.
Tezel-in *a+aca1 yer mi yo+Y 5" elin,e+i +a,ehin ,i*ine *a+yor. =urnunu +a,ehe
so+mu" en sonun,a re+l'mcyla +en,i arasna iste,i1i uza+l1 +oyuyor. L+i olunca +olay.
5 zaman s1naca+ *a+a yer aramaz. 7a,ehin iine s1nr.
V=u .ot+a m sahiYX
5yuncu Hemih yzn *uruturmu" *ana soruyor. Yzn .ot+aya m *uruturuyor"
*ana m" im,i ayr,e,emem art+. Iim,i *ura,an *ir an 6nce uza+lamam gere+. Yo+sa"
*ir an 6nce ,1n,en +p gi,ece1im. Tarm =a+anl1-n,a alan *ay" 6nm +esip ,e
*ana sayglarn sunmasay," u an re+l'm saatlerinin +6t a+ hi+'yelerini ya ,a
[0nlarmz,an Hemeler-i ,inleme+ zorun,a +almayaca+tm. =ir yere gi,eyim.
7ayn.ali,emin yanma gi,eyim.
8! Adalet Aaolu
Tam 6zr ,ileyip ayrlaca+tm. Dierre 8oti" *u +ez azarlarCcasma yinele,i sorusunu:
VPot+a m" ,e1il miYX VHize ne ta, .eriyorYX
=unlar ne ,e a*u+ arrlarW Dei)releri her zaman no+san. <z*erlenmemi" 6n,en
tasarlanmam *ir s6z nasl *ulunup +arlr im,iY 5 ,ne,ursun" *en *iraz
,olaaym.
VOereyeYX ,iyor Tezel anszn. L+i +a,ehinin iin,en +yor. =6ylece re+l'mcyla
oyuncu ,a onun gere+ sesini il+ +ez ,uyuyorlar. Ya ,a *ana 6yle geliyor. V0nneye *ir
*a+aym.X
7ayn.ali,eme *ir *a+aym" ,iyorum ama" gitti+e artan +ala*al+ onun 6nne +aim *ir
,u.ar e+mi. =u ,u.ar y+p geme+ +olay olmayaca+. Iiman +a,n +alalarn,an aa1
inen parla+ +umalar" *o,ur er+e+ *aca+larn,a +oyu ren+ pantolonlar" aya+larn,a iyice
parlatlm siyah aya++a*lar" o+ +ala*al+ *ir *ile+ten aa1 sar+an zincirli *ir ++
anta" *ir ocu+" *anyo +6p1n,en ,aha az +6prm .e ,aha ++. Hahi" pem*e *anyo
+6p1 nereler,eY 0ca*a h'l' ora,a m" gelinle ,ama,n arasn,a" itip +a+ara+ onlar"
lleli salarn 0yen-in *eyaz ete+lerine srtp ,urma+ta m .e 0yen *u srtnmeler,en
h'l' *unalma+ta mY 7al,rp *ir to+at atsam *u +za" ,er gi*iY
5 +z *ir,en *enim *aca+larmn ,i*in,e *itiyor.
V0ca*a" *a*am g6r,nz mYX
V=a*an +im +zm seninYX
V=enim *a*am =ay <rtr+" *ilmiyor musunuzY =a*am a1ryorlar.X
7en,isine .erilen *ir g6re.i o+ 6nemseyen *ir rpm iin,e.
V=a*an +im a1ryorYX
V=enim *a*am Ouri halam a1ryor.X
0nlal,. <me+li al*aymzn +z olan *u *anyo +6p1" o+ul,a ar+a,alarn,an epey
,aya+ yiyor. Mze.ir +l+l *ir +z n+.
<me+li al*ayn ierler,e *ir yerlere girip +t+a yu.arlay.er,i1ini san,1m i+iler,en
ty gi*i ha)i)leyen Caz 6nce *u ,enli e.i+" +en,ine ,e *u ,enli g.enli ,e1il,iC t+naz
g6.,esi or,an oraya uuyor. <t *enleriyle ,olu yz +p+rmz.
V=a+ +zm" or,a ite *a*an.X
VOer,e amcaYX
:ehennemin ,i*in,eW =ana ne senin *a*an,an canmY V9))" ner,e" ner,eYX ,iye
szlanr+en *ra+yorum o +z ,a. =elli olmaz" im,i a1lamaya *alar. 5n,an sonra" iin
yo+sa tut elin,en" eme+li al*ay +o.alamaya *ala...
8 Bir Dn Gecesi
7en,imi *ir ,u.ar ,i*ine atar atmaz C*ur,an her+es" her +6e g6rle*iliyor .e *en her
eyin ,n,a oluyorumC" algla,m. 0lgla,1m ey" son +erte artt *eni. !em artt"
hem garip *ir rperti ,uy,um. He.ince *enzer *ir ey.
=en,e saylarn" istatisti+lerin" +uramsal +itaplarn ,na tam" ,aha ,o1rusu onlar
,i*e ,6eyere+ +en,i ste +p oturan *ir yan geliiyor. Han+i" tor*am,a+i gzel a+l
talarn *ir 6pl1n yanna *oalt.er,i+ten sonra" +en,imi *6yle her+eslerin te+ te+
seile*il,i1i *ir +6e,e *ulunca" yepyeni *ir +iili1e *rnmm. =u salona im,i" u an
girmi gi*iyim. HC+y6netimli *ir yln *ir gecesin,e" a, 0na,olu 7ul* olan *ir yere u
an ,almm san+i. !o. Go+ ho. Yepyeni ,uygularla *ezeli yepyeni *ir +imli+ *u. M6ryor
musun &mer" *ir romanc olmann ei1in,e ,uruyorsun.
0z 6nce Tezel-i ,nr+en" 0yen-i ya ,a <ngin-i ,nr+en" 0ysel i+i,e *ir zihnimi
,olap gi,er+en" ,ahas *ura,a g6r,1m her yze *ir s6z" her s6ze *ir anlam" her
anlama uza+Cya+m *ir gemi" u an-a ,a yine uza+Cya+n *ir anlam ya+trr+en *unun
*ilincin,e ,e1il,im. Iim,i" srtm ,aya,1m *u ,u.ar ,i*in,e" anszn *ilincin,eyim
*unun. =ilincin,e olmam hem iyi" hem o+ +6t. =un,an sonra+i gnlerimi roman
o+uyara+ geirmeyi ,nyor,um. Iim,i 6ylesi rahatl+la ,nemem *unu. Iim,i" *u
,1ne .e *u ,1n,e+i yzlere" her eye es+i &mer olara+ *a+ma gl1 e+ece1im.
0ilenin ,engeli ,ama, olara+" uza+tan .e so1u+ .e serin+anl. ;azla *ulama,an *u
+ala*al1a...
Mel ,e *ulamaW
VOe,en yalnzsnz &mer =eyY I6yle gesenize. =a+n" o1lum Ylmaz ,a or,a.X
Oe,en yalnzsnzY
=unu" +a)asna +zlla +ah.erengi aras" +ara lahana yapra+lar *enzeri ,olam*al *ir
peru+ oturtmu u +a,n,an" eme+li al*aymzn +arsn,an ,uyma+ istemez,im. 5raya
giC,ece+miim" o1ullar Ylmaz-m yanna. 76p+l +zlarn,an sonra" ,eme+ im,i sra
onunla tanma+ta. M6nl hanmn ta+ma sa naylon +llar,an yaplm olmal. &l
ma,,enin prltsn,a. Yz ,e *6yle. Donu+" anlamsz" ,erinli+siz" plasti+ *ir prlt,a.
;a*ri+a,an yeni +m" *oyalar +urumam *ir +u+la *a ya ,a. 0ma ,u,a+larnn i+i
yann,a" ,a1lm srmelerinin i+i ucun,a <rtr+-e +arl+" o ocu+lara ,a anal+ etmi
olmann ince izgileri .ar. =u plasti+ yze *iraz canll+ +atan ,a o izgiler zaten. =ir ,e"
omzun,a+i usuzCsapsz" +sa +r+ *ir trl yerin,e tutama,1 iin" onu ,izgine almaya
sa.aan ypranm elleri. :il's yer yer ,6+lm trna+lar...
VLyi *uras M6nl hanm.X
Hesim,e +anlmaz *ir ya+nl+la s6yle,im *unu. Iim,i so1u+ ,e1ilim. Jza+ ,e1ilim.
Oe garip. Oer,eyse *u +a,na ya+nm. 7a,nca1z ,a *e+leme,i1i *u ya+nl+tan"
sesim,e+i *u sca+l+tan" yllarca *e+le,i+ten sonra en se.ecen a*isine" en +oruyucu
ya+nma +a.umuasma mutlan,. 5na *u sesle [M6nl hanm- ,iyen hi +imse olmam
m aca*aY
M6nl hanm" yllar 6nce yar,mse.erler tara)n,an gelin e,ilmi *irine *enziyor.
9stne e1reti giy,irilmi o gelinli1e 6mr *oyu ,e1er olmaya alm" ama *unu *ir trl
gere1ince yerine getirememi. =an,a+i sa gi*i +r+ ,e e1reti. 7olun,a+i sar prltl"
o+ 6rselenmi anta e1reti. =oynun,a+i i+i sra altn zincir *ile e1reti. 5ysa *ur,a pe+ o+
82 Adalet Aaolu
+a,nn *oynun,a tp+s .ar *u zincirlerinB en e1retisi onun+i. 7ah.erengi ipe+ +a,i)e
giysisinin ya+asn *iraz ama+ istemiB *u a+l+ ,a e1reti. 9r+e+ *ir a+l+ ger,annn
a+l1. Ma+as .urulmu" sonra ,urulmu: Dur" yeter o +a,arW L+i g61s arasn,a+i izgi
g6rnmesin. Henin g61s ama+ta+i yerin *u+a,ar. 5ra,a ,ur.
V0y *enim+i *eni a1ryor... Ouriye a*lam *ir *ar,a+ su istemiti ,e... Oer,e *ulsamYX
Tmgeneralin +ars asans6rn +arsn,a ,i+ilip ,urma+tan *unalm m" stne
)enal+ m gelmi" ne olmuY M6rnmyorlar +i... !ani her ey g6rnece+ti *ur,anY
M6nl hanm" +c+ yarm +r+n C<tol m ,iyorlar" onun g,+ *ir ya.rusu iteC
,rmemeye alara+ +ala*al1 yaryor. Deru+al *an ,i+ tutmaya alara+.
Husturmaya alara+ o *a.
83 Bir Dn Gecesi
Gnln Dertli Ba
Oe yaptm +omumY &mer *eye +ar ayp m ettim aca*aY 7os+oca pro)es6r. Tam
+onuaca+t" s6zn yar,a +oy,um. Dinlesene: Hu +oturaca1z *y+ g6rmceme. Hu:
Mit M6nl" *ana *ir *ar,a+ su *ul" a*u+. Dilim +uru,uW
=unlar *izi hep uza+ tutarlar zaten. !izmetileriyiz san+i. Dolma sar,raca+lar m"
mant atraca+lar m" .arz. D1n,e" *ir ye1enimizin ,1nn,e onlarla yanyana sraya
,izilmeye gelince" yo1uz. !ep *izim+inin +6pe+li1in,enW !ep o ez,irir ,e *eni *6yle"
*tn aileye +omum. Yirmi i+i Iu*at-ta *ari *ir ey olu.erey,i" *ir ey *ecere*ilsey,iW..
Mel,i+ Aemzi a*isine +ul" gi,iyoruz !ayrettin enitesine r'm.
V0))e,ersiniz.X VDar,on" par,on.X VDur hele garson" *ir *6re+ci+ ,e *en al.ereyim. Lim
+yl,.X
Oer,e *u a,amY 7z pis" sana unu *ul gel" ,eme,iler miY 5 ,a +ay*ol,u ortalar,an
ite. V0y par,on e)en,im. =astm m yo+saYX
Lnci-ye *a+. Ill+. 7ullan,1 etol getirmi sana ,a ++ g6rmcen" anla,n m
M6nlY !h" <ytn hanm. 0yol ne zaman 0yten-,in" ne zaman <ytn ol,un ,esene. 0rt+
*ir +urum" *ir alm. Do1rusu" ,1n,e ne yapaca1m" her+esler 6yle giyinip +uanr+en
*en ne olaca1m" el iine yarm yrt+ m +aca1m heri)" ,eyip ,uruyor,um. =ir ,e tuttum
yal.ar,m <rtr+-e. 7en,in *ir ey almayaca+sn" *e on lira .ermeyece+sin *elli" sen git
art+ a.u a.u +azan,1n o parac+lar elin +anlaryla" sarho heri)leriyle ye" *eni
,nme" ,e,im. Yaz *ari a*lana ,a 0meri+a-,an gelir+en *ana *ir etol getirsin. Iu"
tu.alet stne +onulan" srta *e" srta +onulan +r+ler,en ite. !em *e,a.a getirece+ ,e1il
ya. Ya.a ya.a 6,ersin" ne .arY =a+a ne zaman *enim *ir +r+m olur" s6yleseneY
V=ir ,a+i+a +ar,eim.X VDar,on.X V=ir ,a+i+a.X &))" ,urmuyor" ite" +ayyor rezil +r+.
=u se)er ,irettim art+. 01la,m" *a1r,m. Han+i *iz ocu+ ,o1urma,+. L+i taneW Han+i
*iz *u aileye gelin gelme,i+. Han+i *en *u aileye 7onya-,an gel,im ,e" +en,ileri
Lstan*ullarm saraylarn,an +malar... !em *en sizin gi*i *ir +asa*a paras ,e1ilim ayol.
7os+oca" 7onya gi*i *ir ehir,e ,o1,um.
H6ylen,im art+ +omum. Iurama gel,iB ,6+tm" ,6en,im. 5lsun" canma ,e1sinW
Honun,a a*lasna yaz,. Yaz, ya" +im*ilir nasl +emC+m etti. 0yten ,e getire getire
+en,i +ullanlm +r+n getiriyor. Mo,as gemi" suyu +m. =ir ,e ,emez mi: 0l
M6nlc1m" gle gle +ullan. Dara m olurmuY 5 nasl s6z +zY =unu nasl olsa
+ullanmyor,um art+. Dolapta ,urup ,uruyor,u. Hen +ullan *ari. =ir ie yarasn. <rtr+-
,e s+msn. =ir +r+ iin ,e1er mi allaha+maY 0l senin olsun.
0l senin olsunmu. Duyuyor musun M6nlY 5lmaz olsun. 7ayp ,uruyor ite"
,urmuyor. =en 6yle uzunca" gri *ir ey istiyor,um. Tam olmasa *ile" MZg'n
hanmn+ine ya+n *ir ey. =una *a+" ,ttr. 7ollanma *ile inmiyor. 7oyu ren+. 7oyu
+ah.e her eyle gitmez. 5 +a,arn anlamaz mymY Mec*ur ol,um" i+i gnn iin,e u
+a,i)eyi ,i+tirttim *u se)er ,e. =izim+i taa 7ore-,en getirmi" o zaman,an *eri san,1m,a
,uruyor" gzel" ma.i *ir *ro+arm .ar,. 0sl onu ,i+tirmitim *en. Ouri a*lamn
terzisine gittim ,e" zaman yo+" yetimez ,emesin mi +a,nY Ouri a*lam istese" ,i+i.er u
84 Adalet Aaolu
M6nl-n+ini ,e" ,ese" ,i+mez miy,iY 7ar ,ura*ilir miy,i *u zaman,aY DemezW =izi +im
,nece+Y Honra ,a" V0y yaz+ etmisin canm +umaa.X =6yle +en,ini *e1enmi" *6yle
insanl+sz *unlar. Han+i ne ol,uY 51lunuzun *iri anarist +t ite. ;s )s )s )s" siz
iste,i1iniz +a,ar sa+lamaya gizlemeye aln" ,nya 'lem ,uy,u" *iliyor. 7a gn,r
+aa+ ol,u1unu *izim +apc *ile *iliyor. Hiz h'l' ,1n yapn *a+alm. 0y" yarn +ar
*izim e.e gelirse yaY Lster misin *u gece .arp girmi olsun *izim e.eY Melmez" gelemez
canm. Ge+inir. Daysnn e.i ne olsaB aranr. 0ranmaz" aranmazW !er+esler tem*ihli.
5lsun. Yine ,e +p gelmesin. =en ne se.er,im !a+an-. =u <rcan-,an o+ se.er,im. =ir o
ya+nl+ g6ster,i *ana. 0h" !a+anm" sen *an *ir ,ertlere sarm olma ,a. 5h gzel
o1lum. 0nann yre1i +an a1lyor im,i. =elli etme,i1ine +im *a+arY 7an a1lyor
a1lamasna ta*ii" )a+at o tu.aletleri ,i+inir+en iyiy,i" *eni ,nen +imY
01zm olsa ,a" s6yleye*ilsem +omum.
V0hmet" *enim+ini g6r,n m +ar,eimY !em sen *ur,a ,urmasana. 0a1,a ,ursana.
0aaW..X
=6yle tarassut altn,a ,1n ner,e g6rlmtrY Melenler ,e sanyorlar +i +ap,a+iler
Daa a*imi *e+leme+ iin. Daal1 ica*. 5 ,a .ar" o ,a .ar" !a+an ,a .ar. =ilmez miyimY
!a+anc1m *ir se)erin,e ,emesin mi" M6nl yenge" anam" *a*am" *u aile,e siz,en
*a+a +im .arsa hepsini re,,e,ece1imW 0man o1lum" *u nasl s6z 6yleY =eni ,n. 7imse
,nmez" sen *ari ,n. =en *6yle ,iyorum" o *ana" senin ,e a+ln *ir eye ermiyor
yenge. <rse ez,irir misin +en,ini *6yle ,iyor. Han+i erse ne olaca+" ermese ne olaca+.
=enim Ylmaz-la ne iyiy,iler ocu++en. Oe iyi anlar" oynarlar,. =enim YlCmaz- hep *u
!a+an +orur,u. Honra ,man +ar,elere ,6n,ler. Ylmaz ,aha neyse ne. &z*e6z
a*isiyle" <rcan-la *ile ,man ol,u *u. <n o+ ,a" a*isinin 0yen-e g6z ,i+mesine ierle,i
sanrsam. Mizli gizli o mu '+t +za yo+saY &te+i ata+. 0meri+alar,a o+umu" iini *ilir.
Oe sinsi ,omuz,ur o" ne sinsiW Haman altn,an suyunu yrtr. Lste,i1ini *ilir. <rcan hep
+zn pein,e" !a+an .ahi. Ya+laaca1na +aar. Honralar *6yle ol,u. !ep iine +apanr"
hep iine. =ir trl *elli e,eme,i 0yen-e se.gisini. 0man t6.*e" gnahna girmeyeyim.
=el+i *ana 6yle geliyor. =el+i ,e1il,ir" *ilmiyorum" )a+at *a+a ne,en *unca ,man
+esilsin 6z*e6z a*isineY 8'+in anasna *a*asna ,a ,man" *ir <rcan-a ,e1il +i. 5nlar
ge" taa nereler,e+i 0y ten teyzesine" onun +ocasna ,a ,man. <h" *unlar ,a ta*ii
0meri+alara +urulup" her *i eylere gar+olunca" her+ese tepe,en *a+mann ta,n
+ar,lar. 7ah.erengi etol her eyle gi,er miY Mri olsay, her eyle gi,er,i. 0rt+ o
+a,arn *ilmez miyimY =u el +a,ar eyle a1zm +apayaca+ 0yten ,e san+i. Hiz or,a+i il+
yllarnz,a me+tup stne me+tup ya1,rr,nz: 0man *ize *iraz sucu+" pastrma" *iraz
*ulgur" tarhana g6n,erinW.. H.anp hazrla,+larm" onlarn posta parasn )il'n +atsan
+im*ilir +a gri etol paras e,er,i. =izim a,am ,a +oturur art+. 7uyru+lu+ *un,a ana,an
,o1ma. 5 zaman,a sen" *ir yumurta iin +uyru1a giriyorsun. Golu1unu ocu1unu
,oyuramyorsun. !ep Aemzi a*inin eline" hep !ayrettin-in a1zna *a+yorsun. 8'+in
*unlara pastrma" sucu+ g6n,erme+ten ,e geri +almyorsun. &te+iler ne yaptlarY 5
sralar" sa1r +zlar *ahane" *ir +sl+ uy,urup toptan yan iz,iler" izme,iler miY Y+
yine M6nl-n *ana y+l,. 0cmtm o zamanlar. <l ellerin,e" gitmiler" ,aha ,i+i
tutturamamlar. 7z sa+at" +olay mY 0c,m. 0h" +e+e *iz ,e gitseymii+ sonra,an. Lpin
ucunu *ir tutturunca" *unlar pepee +imlere i *ul,ular zamanla. !em +imlere... 7a
aileyi yerletir,iler" +a as+er ailesini. =izim+i gitmem ,e,i" ,iretti. 0, iyi +i *ir 7ore
+ahramanna +m. 7ore +ahraman .atann ter+ e,er miymiY 7a ,a.et al, :emil
Tr+-ten" gitme,i. 0r,n,an ne ol,uY Yirmi ye,i Mayslara *ile yaranama,. =u se)er
ha,i Yirmi L+i Iu*atlarm +uyru1una. !ep +uyru+tu *u. =a olaca1 yo+.
85 Bir Dn Gecesi
Yer yarl, iine mi gir,i" nereye +ay*ol,uY
V<imi aryorum ,a" ay ne ol,u *u a,ama +ar,eYX
H6z,e Yirmi i+i Iu*at-tan post +apaca+t. Lyi +aptn. <me+liye ayrp iyice ,e)ettiler ite
seni. Iim,i ,e !ayrettin Daa-ya muhta. 5na +uyru+. L+i enitesi ,e *irer *iey ol,ular"
*u... Oeyse" *u se)er *ari 0llah *iraz yzmze gl,. 5ya+ ii +urulmasay," !ayrettin
Daa onu oraya" iyice *ir yere yerletirmesey,i... 0mma *en ,e almlarn,an *+tm art+.
L+i g6rmcemin ,e ta)ralarn,an urama gel,i haaa8 Lin yo+sa *ir ,e su ta. =ir ,1n,e
*ile rahat .ermiyorlar" hizmetlerine +ouyorlar. =u se)er .alla *illa yapmayaca1m. Huyu
*en g6trmeyece1im. 7ar,ei g6trsn. Ja+l1 o pe+ se.er. !em canm" garsonlar ne
gne ,uruyorY 0+llarnca" *unlar Llhan *eyin emireCri" *en ,e onlarn. 0yol" *en ,e
emireri +ullanm *ir +a,nm" +omum.
!ele +r" *izim+iW..
V<rtr+W <rtr+" git a*lana su *ul" ner,en *ulaca+sanWX
86 Adalet Aaolu
V
<me+li al*ayn +ars *ocalyor. !enz her no+ta,a .e her yer,e *ocalyor o. Do1,u1u
yerle 0na,olu 7ul* arasn,a" im,i giyin,i+leriyle ,n +ar,+lar arasn,a" ++
+entle" *y+ +ent arasn,a" g6rme,i1i 7ore ile g6rme,i1i 0meri+a arasn,a" paalarla
ia,amlar arasn,a" trna+larn *oyama+la iyi *oyamama+ arasn,a" +ocasna +ul
olma+la onu +en,ine +ul etme+ arasn,a *ocalyor.
V<rtr+W <rtr+" git a*lana su *ul" ner,en *ulaca+sanWX M6nl hanm" +znn"
paasn,an tutup e+itir,i1i +ocasna 6yle ,izginlenmemi *ir sesle *a1r, +i" Tezel *ile
+ala*al1n arasn,an *an uzatp" *u hay+rn +im,en patla+ .er,i1ini aranma+
zorun,a +al,. Yann,a oyuncu Hemih-in hey+el srtn .e re+l'mcnn her ey,en honut
yzn g6ryorum. =ocalamalarn o+tan geri,e *ra+m o. 5lsa olsa h'l' Tezel-in *luzu
6nn,e *ocalyor,un 0mma i haaW =u Tezel" sa *a gi*i her eyini ,a1tm" steli+
im,i +im*ilir +anc +a,eh i+isini yu.arlayp ,urur+en" soylu *ir +sra+ gi*i insan,a
zorla sayg uyan,ryor. =en" az 6nce elimin aya1ma ,olanr gi*i olmasn o so1u+
enitesin,en sanyor,um" a,am e+ti gittiB h'l' +imselere pa*u *ra+mayan Lnci ,e1ilim.
Oasl oluyor *u canmY Oesi .ar *u Tezel-in san+iY =ence hep u hain *luz,anW Oe ettilerse
*izi +or+utama,lar ya" a+l sra *u +omnist *luzla +or+utaca+. Lna,na giyinmitir *unu.
A+ M6nl-n za.alll+lar olmasa" Tezel-in +arsn,a *ocalaya*ilir,im.
7en,ine g.enen *ir a,amn ,olgun +ah+ahas. Llhan-n +ah+ahas. =u +ah+aha *tn
,1n salonuna yaylyor. =ura,a *ocalamayan te+ +ii .ar san+iB Llhan. 7en,ini tam
yerin,e" her eyi ,e elinin altn,a *uluyor. Oe ayorsun &merY Tiers <tat iyimser,ir.
Llhan ,aha ,a iyimser: =u *enim 'si +zm 0yen" *ir zamanlar !ayrettin-in o1lunu ne,en
istememi ol,u1unu *ile unutaca+. !em nasl unutaca+" g6rece1ini. =a*a sen,en
utanyorum" *a*a senin paran ,a istemiyorum" pulunu ,a" *a*a sen *ir i*irli+isin"
,emelerini nasl unuttuysa 6yle... Oasl *irgn +uzu +uzu gelip" VDe+i *a*a" <rcan-la
e.lenece1im"X ,e,iyse 6yleW..
Melece+ler azal, m" *s*tn ar, +esil,i mi" ne ol,uysa" +apnn 6nn,e im,i" *ir
yan *alta yemi" y+lm +oca *ir ormann tarla *olu1u. =u *olu+ ne,eniyle Llhan-n
+ah+ahasn ,uymamla *irli+" yzn ,e g6ryorum. <llisini geti+ten sonra ,a *yyp
serpilmesi ,urmayan *ir Llhan. 7urt" +urnaz" ner,eyse yeleli *ir Llhan. Ha1n,a yine
Meneralin +ars. 5nun ,a sa1n,a Meneral. L+i a,m 6te,e ise gelinle ,amat. MZg'n ta*ii
hep +ocasnn solun,a. 5 ,a" *u a+am iin.
Datlayan +ah+aha stne 0yen" *a*asna ir+ilere+ *a+yor. !i *oyanmam"
+en,ili1in,en pem*eymi g6rnen ,u,a+larn sryor. M6zlerinin *u ,enli iri ol,u1unu
*ilmiyor,um. 0ysel-in g6zlerinin rengin,e" ama o+ ,aha iri. !zn g6zleri iriletirir"
,er,i Tezel *ir zamanlar. He.inse +sar" +CltrmB ilerin,e i+ier yzl+ ampuller
87 Bir Dn Gecesi
yanyormu gi*i ,e parlarm ama. 0yen-in g6zleri o+ iri .e hi parlamyor. <lin,e+i inci
pem*eli1in,e mum,an ie1i VJ))X e,ere+ 6nce +en,i yzne" sonra i+i yanna
sallay.er,i. 9stne *in,irmi *ir y+ atma+ ya ,a her yann sarm *ir y1n ee+arsn
+o.alama+ istercesine.
Tam o an" Llhan-n yeni *ir +ah+ahas patlyor. &nn,en yryp geen .e MZg'n-n
eline uzanan ,6rt +6e *ir a,amn +na [al ite *ir ,aha- anlamn,a parma1n
so+u.erir+en oluyor *u. =ir a,amn +en,isi" *ir ,e 0yen )ar+n,a. =ir ,e el*et *en"
uza+tan. 0,am" MZg'n-n elini s+aca++en Co" 6pmyor ne,enseC geri ,6nyor.
:e+etinin altn,a+i girintiye o parma1n ,al,rlm olmasn,an" *6yle *ir ya+nl+tan son
+erte honut" aya+larnn ucun,a y+selip Llhan-n i+i yana1n,an aprtlarla 6pyor.
0r,n,an ,a" [al *a+alm sen ,e- anlamn,a *ir apla+ Llhan-n suratna. =6ylece i+isinin
+ah+ahalar *irleiyor. D1n salonu" hemen hemen en enli+li ,a+i+asn,a im,i. =unlar
*elli" o+ ya+n ar+a,alar" hem o+. Lti+leri su ayr gitmiyor. =u ,ostlu+" *u +at+sz
se.gi" +a parma+" surata apla+la *elgeleniyor. MZg'n *ile" ne,en gl,+lerini *ilme,en
onlarn +ah+ahalarna ngl ngl +atlyor. C0yen ,urumu *enim ,e g6r,1m g6r,"
ne ,enli g6rmemi gi*i yapsam ,a anla," 6yle sanyorum. Yz mosmor .e o yz yeni
gelen *irinin *a ar,n,a sa+lyor.C MZg'n" +zyla g6zCg6ze gelme+ten +anmt zaten.
Li ngl ngl glmeye .urmutu. 7ocasyla o a,amn" *a+n *iz general )alan" anca+
*u+a,ar ta+arz ite" ,iyen hallerin,en gizli *ir 6.n ,e ,uyara+... &yle olmasa" iaret
parma1n: Heni gi,i seniiii" anlamn,a sallamaz, a,ama. <.ine ,urma,an hallar
g6n,eren *el+i ,e *u a,am,r. =an+a genel m,ryle halc aras *ir a,am. 5 a,am
Llhan- 6per+en +ula1na" ulan ee+" *a+a yer,e olsa+" ar+am,a ,a *e+leyen *ulunmasa"
*en sana yapaca1m *ilir,im ya" ,iye )sl,am olmal. Llhan-n yzne .ur,u1u" *unu
*6yle ,iyen *ir apla+t n+. MZg'n-,an ,a *ir yana+ alp yryor im,i. V0y pisWX ,e,i
MZg'n. =u o+ a+. Duyulmasa ,a apa+ V0y pisWX ,e,i1i. <n iyi sessiz )ilm" en o+
+onuan )ilm,ir: 0y pis" yana1m acttn. Moraraca+ im,i. Oeyse" *u gecemize )e,a
olsunW
Llhan" +arsn g6ryor o zaman. Han+i il+ g6ryor. 5nun gamszl1 *u 6lye
.ar,ra*ilmi olmasn,an a1z yar a+" +ala+alyor. Yz" yzn,e+i gl anszn
,onuyor. Go+ +sa *ir sre.
88 Adalet Aaolu
l!ann Donan Gl
Mce.her +utusunu +en,i elleriyle aar+en *ile aynaya *a+p V7im g6z ,i+ti
elmaslarma" prlantalarma" altnlarmaYX ,iye sorma,an e,emeyen MZg'n. =enim +ar.
=u glen o muY Doyma+ *ilmeyen g6z" ,oyma+ *ilme,i1i yere ,e1,i mi" *un,a +u+u"
+.ranma grla. 5nun 6tesin,e ne gam" ne +as.etW =u,ala +ar" *enim *ile ta uram,a
6re+lenmi *ir s+nt. !er eyi yenmi *en" Llhan" +znn ,1nn,e iinin +or+usunu"
+u+usunu *elli etmeme+ iin neler e+iyor" *iliyor musunY 0yen-i 6te+ilerin elin,en
syr,+ ya" +imin +uca1na atarsa+ atalm" senin umurun,a mY Hana +alrsa" +z iin en
iyi +smet" *ugne *ugn *ir general o1lu,ur. Han+i o generaller ilele*et *ur,a *6ylece
+alaca+lar. Yarn *u <rcan-n yolu i,ama +a,ar gi,er *el+i" hi *elli olmaz. 0ma sen,e
*unlar g6rece+ g6z ner,eY Hen her tara)ta yay.an yay.an anlatp ,ur ,aha: =irici+
+zmz *iz" +os+oca *ir paann o1luna .er,i+. Ta*ii *6yle olaca+...
Han+i o paa" 5smanl paas. :e,,en ce,,e se+iz +ua+ srece+ san+i... Mlme" glme
6yle c.+ c.+" sinirleniyorumW
=u ni+'h +ylma,an sen +ary *oamazsan iyi,ir *e LlhanWY Temelli z,,ma gi,iyor
art+. 7n parma+la,1m Oam+-a sen ne ,iye yz .eriyorsun ha MZg'n" +a paral+
a,am oY =enim ya+nl1m *una im,ili+ yeter. 7re,i" 6zel tahsis... 7arl1 *ir +l+
,aire" *ir yazl+ ,aire... <ee *unlar,an trna+ +a,ar ha*erin yo+" ne ,iye ylyorsun *u
,rzyeY D6n ,e +zma *ir *a+. Oe yapsam" ne etsem onun yzn *ir satrc+
glmsetememi+en" sen ne *iim anasn +i" olan uncac+ +aygn,an ,a *6yle ara*u+
syrl,n +tnY =ana *a+ma" *en Llhan-m. =enim *ur,a en gamsz insan olmam gere+.
Hen ,e +ararn,a *ra+ yeter. Sil ta+p oynama+ istemez. Auhsuz,un" hep ruhsuz +al,n.
Lin gcn" 6nne ,nya mal y1aca+ a,am ta.lama+. 0nan ge*er,i +urtul,um" *ir ,e
sen,en +urtulsamW.. Jlan" sen *u +ar ,erecesin,e ,uygusuz insan g6r,n m *eY 7zma
*a+t+a uram,a *ir czlama. !a+an olaca+ it *ir *o+lu+ +aramaz" ha,,ine mi ,m.
Da1*a m *urasY D1n,e a*isini .uraca+mW Lte *una glerim. !a,i sahi,en
,a.ran, ,iyelim" 6nn,e sonun,a aa1,a n6*etiler" aa1yla *ura arasn,a *izim Dolis
0hmet. Darann ucunu g6r, m" on,an 6te srtn ,a s.azla,n m" +u uurtmaz o. Yani
*ir *o+ olaca1 yo+" l'+in gzel mi *6yle n6*etilerle" polislerle *ir ,1nY
7strl,n Llhan. Oasl ol,uysa" i+i ta arasn,a +al,n. 0yen" *irici+ +zn *u+a,ar
uza+lamasay, sen,en" o anarist ta+m +zn sen,en *u+a,ar +oparmasay," ne acelesi
.ar" inatlamaz,n sen ,e. =ra+r,n iste,i1ine .arsn. ;a+at +en,i haline +oyma,lar.
0yen-i ier,en +arma+ iin *ir +ez pas .ermi *ulun,un !ayrettin-e. =ana onun can"
*ana onun namusu l'zm. Millete rezil olup ,urma+tansa" ne yapay,mY
0hh 0yen ah" i+imizin ,e *an *o+a sar,n ite. Damat olaca+ o1lana sma*ilsey,im
*ari. !i snama,m. =en ,ar,a o+umu zppelere hep illet olurum zaten" *u ,a ,ar,a
o+umularn en illeti. =a+ u &mer-e *ile o +a,ar illet olmamtm. !i ,e1il 0ysel-in y+
stm,en +al+ar" yerini yu.asn *ilir" ,iye se.inmitim hatta. <)en,ili1ini hi *ozma,"
l'+in *en hep *ize tepe,en *a+yor san,m ,ur,um. =ur,a+i u uza+ ,uruu yo+ mu yine"
*eni +en,im,en +u+uya ,ryor. 0llah *el'sn .ersinW.. Leri girince *u ,a" ha,i Llhan"
sen unut 0ysel-in ,manl+larn" seni saymamasn" git +zn nasl +urtar,msa *unu ,a
+urtar" ,e,im +en,i +en,ime. Oe,ense o cesareti *ulama,m. =6yle *ir eye girisem"
&mer *eni 6yle alaltr, +i" altn,an +al+amaz,m. Lnan olsun" iim yana yana" unlara
*ir ey yapama,m" *ir iyili+ e,eme,im" ,iye ,iye *ir +6e,e *e+le,im. =u ,a o+ +oy,u
89 Bir Dn Gecesi
*ana. 7zm !ayrettin-in o1luna .erme+ zorun,a +alma+l1m nasl +oy,uysa" onun +a,ar
+oy,u ner,eyse.
<n +6ts ,e im,i" +arm olaca+ MZg'n-m tepe,en trna1a gamsz hali. !em e+imiz
*elli olmasn" hem *u +a,ar o+ se.inmesin istiyorum.
8ise,ey+en e.,en +at1m *ir gn .ar" tp+ o gn+ gi*iyim. =in atl a+nlar,a
ocu+lar gi*i en,i+" ,er+en zrl zrl a1lamtm" o nasl enli+seY
Mlme *e MZg'n" *u+a,ar o+ glme iteW
Oer,eyse" !a+an a*isini .urma,an *en seni .uraca1m haaW..
Llhan" +en,ine gel o1lum. Oe oluyorsunY Oiye *u ,1nn ucun,a ille +an g6ryorsunY
=astrlmtn *ir +ez Llhan. 5r,an +ma+ l'zm," +tn. =ra+ glsn +arn ,a...
9! Adalet Aaolu
VI
7ayn.ali,em" *u u1ultu ortasn,a o1lunun yeni *ir +ah+ahasn ,uyunca nasl ,a
se.in,iW =ra+alm se.insin. ;itnat hanm 6mr*oyu hep +e,ere rastla,. 8a+e eyalarnn
ortasn,a" +alori)erli yeni +atn,a ,a +smetine ,en" ocu+larn,an yana yine +e,er.
=ra+alm" torunu mutlu etsin onu. =ir gece iin ,e olsa. 51lunun gcne gere+ten
inansn.
=an sa1a sola e.irip" *u *ir an-l+ Cpe+ ,uru olmasa ,aCse.incini paylaa*ilece1i
*irini aranyor. 5 *irini omuz*an,a ya+alyor. <me+li al*ayn +arsn. Do1rusu *en ,e
M6nl hanm omuz*am,a *ulu.ermi gi*iyim. ;itnat hanmn yanna ne zaman" hangi
aral+ta .armY Deme+ +oya*ilece1i *tn a1rl1n +oyup" o *ir *ar,a+ suyu
g6rmcesine +ocasyla g6n,ermeyi *aarm. <n sonun,a *u ,1n M6nl hanma i+inci
+ez *an sil+eleyip" ,i+letme+ olana1 .eriyor" 6yle sanyorum. =irincisi u stC*a" siZ
+r+ iin olmal" i+incisi ,e ite" +en,isin,en istenen *ir *ar,a+ suyu g6trmemesi. &yle
ya" pem*e *anyo +6p1" halas Ouri hanme)en,iye ,6+e saa uzatyor *ar,a1. M6nl
hanmsa +ayn.ali,eme glmsyor. Aemzi ailesinin eit +oullar,a *ir yesi ol,u1una
+esinli+le inan,rmaya alyor +en,isini. =ir a,m ,aha 6ne +p" elini +ayn.ali,emin
a1rl omzuna +oyuyor. Gantasyla *irli+. Gantas: Lyisiniz ,e1il mi teyzeY Lyiyim ocu1um.
=en iyi olmayaym ,a +imler olsun ya.rum" *a+ ne gzel glyorlar. 5h +r" glsnler.
Mlsn o1lum" ,o+unmayn. Torunum ,a o+ *unaltt onu" o+ z,.. =ir o olsaW.. 5h" oh"
glsn. !epsi glsnler. M6r,n CGanta" sam +artryorC yani M6nlc1m. 7zm
e.l',m" *enim o1lum *6yle,ir ite. 0t.erir ar+asna. =as.erir +ah+ahasn. Yeter +i
suyuna gi,ilsin. Huyuna gi,ilince iyi,ir. 7zlarm ,a a*ilerinin huyuna suyuna
gi,i.erseler,i ne olur,u san+iY
M6nl-e ,6np se.inle *a+mt ama" *u uzun srmemiti. =an e.ir,i" *a+lar
ni+'h masasnn *ir +6esine ta+lp +al,. L+i elini +arnnn stn,e *irletirere+ ,erin *ir
solu+ alp .er,i.
Oi+'h masasnn *ir ucuna ta+lp +alan yorgun g6zlerine inceci+ *ir sis mi in,i" *ana
m 6yle geliyorY
9 Bir Dn Gecesi
"itnat Hanm #er!um Kocasna Yine $ormakta
Oe,en ayr ayryzY !ep ayr yerler,eyizY
0h Halim *ey" Halim *ey" er+en,en g6p gittin. Llhan-n *y+ a,amlar oluunu
g6reme,in. Saten ocu+larnn hi*irinin mr..etini g6reme,en gittin. Iu gnmz ,e
g6reme,in. Durmaz yanar iim. =azan ,e ,iyorum" iyi +i g6rme,in. =unlarn *6yle
tarumar oluunu" her *irinin *ir *a+a ha.aya e+ip gi,iini iyi +i g6rme,in" ,iyorum. Oe
+usurum ol,u" *ilmiyorum +iY M6nl-n antas ,a ensem,e.
0h Halim *ey g6ryor musun" *6yle *ir gnmz,e *ile ayr ayr yerler,eyiz. Oe,en
hepsi *ur,a" yan*am,a" +ollarmn altn,a ,e1illerY Llhan ayr yer,e" Tezel ayr yer,e"
0ysel hi yo+. &mer ner,eY =ir ara g6zme arpmt ama... 5 ,a *ir tuha). 0ysel
gelme,i1in,en miB +os+oca pro)es6r" ocu+ gi*i *oynu *++.
MZg'n *ir ara u1ramt yanma. =ir gelip gitti. Iim,i+i ,1nler ,e *6yle oluyor Halim
*ey. 7imse +imseyi *ulamyor. Lnsan ya+nlaryla 6yle" gzelcene *iraraya gelemiyor. =ir
*u ,1n,e olsa" *6yle iim yanmaz" yre1im ,arlanmaz,. !er*iri" *ir tel'ta" her*iri" *ir
eyin pein,e +oturma+talar" ,1n *u" onca +onu+" onca i yaplaca+" ,er geerim.
He.inirim *ile. !er eyler yoluyla yor,amyla olsun ,iye nasl rpnyor e.l'tlarm"
,amatlarm" gelinlerim" ,iye iime sular serpilir,i hatta... =u ayrl+lar" *u *ir*irine srt
,6nmeler" *u uza+ta ,urmalar u a+amn ii ,e1il +i. Go+tan *6yle *unlar. =en mi
*ileme,imY Oeyi e+si+ yaptm" nasl *ir trl toplayama,m hepsini *iraraya" *ilmem +i
Halim *ey. Hana ,a sorup sorup *unu sorarm. Mine ,e" 0llahma +ar nan+6r gelmi
olmayaym. Oe yapaym" a ,e1iller" a+ ,e1iller ite. 0man mutlu olsunlar" *ahtiyar
olsunlar" sa1 olsunlar ,a... =enim art+ senin yanma gelme+ten *a+a *ir iste,i1im yo+
Halim *ey" ne iste,i1im olsunY Torunumuzun ni+'hnn +yl,1n ,a ,nya g6zyle
g6reyim" g6reyim gzelce yerine yerleti1ini ,e...
0yen yzn,en o+ *unal, Llhanm" o+. 0nlayp ,ur,um. Oiye *6yle ol,u" niye
0yen ,ert olup +t *alarna" *ilmiyorum +i. Oeyin e+si+ti a e.l',mY !enz gelinli1iyle
6yle iyi *ir g6reme,im. Oe zaman gelece+ urayaY <limi 6penler" torununuz pe+ gzel
olmu" ,iyorlar. 5lmutur ta*ii" niye olmasnY Oe giyse yarar 0yenime. 0h" *an +al,r
,a *a+ Halim *ey" nasl )i,an gi*i torunun. Hamur +al. 01zn senin a1zna *enzetirim
ac+. Lnat" nuh ,er" peygam*er ,emez *ir a1z, senin+i ,e. 0ysel-in+i... =ilmem" gali*a
en o+ 0ysel-e *enziyor 0yen. Oeyse" *urnu anasnn o uzun" ir+in *urnuna *enzeCme,i
o+ +rW !o" onu ,a ameliyat e,i.eriyorlar im,i. MZg'n *ile yaptr,. =aya1 *ir eye
,6n,. De1iti. Dara olunca her eyin aresi .ar art+ Halim *ey" her eyin... =izim
zamanmz... 0h" hi a+lma gelir miy,i *u gnleri g6rece1im Halim *eyci1imY.. Desene"
ne,en g6remeyece+misinY =u *izim ,nrlerimiz ney,iler +i... =ilirsin" ac+ paral
pulluy,u *unlar memle+ette... !ani hatrlyor musun *u +zlarn a*isi Aemzi" 0ysel-i
istemiti ,e... Oeyse" neyse" ite Aemzi-nin *tn +ar,eleri ney,iler +i o zamanlarY =en
*u Ouriye ile 0yten-in al.arl hallerini ,e *ilirim. Tarhana +arp" *ulgur ser,i+leri ,aha
,n gi*i g6zlerimin 6nn,e... <rtr+ o zamanlar" 7ore +ahraman m ne ,erler,i" gitmi
uza+lara sa.am ,a" a)erin o1lana yine ,e" 6yle olmasa zor alr, o za*itler *u +zlar.
5nun suyu hrmetine... Yo+ canm" Aemzi iini *ilir,i... Aemzi *ir yan,an" *u <rtr+ *ir
yan,an" e.,e +alm +z+ar,elerini ie1i *urnun,a *irer za*ite .erince *unlar... Mine ,e
a+lmn ucun,an gemez,i Halim *ey" u +a,arc+ ,nemez,im" *ir se)erin,e *unlar
92 Adalet Aaolu
za*it +ocalaryla 0n+ara-ya gelince elimi 6pmeye u1ramlar, ,a" u +a,arc+ a+lma
getiremez,im o zamanlar" ,nemez,im +i" a.urtlar g6m *u su*aylar *ugn +os+oca
paalar olaca+lar" m,rler olaca+lar" usuz *uca+sz *ir 0meri+a-,a zengin olaca+lar.
=u Ouriye *6yle" paa +ars" *u 0yten *6yle" ecne*iler gi*i ser*est" +r+ler" elmaslar
iin,eB hi ,nemez,im. 7en,imi ,nr my,mY Halim *eyim" sen 6l.erince hele"
san,m art+ ,ilenece1iz. Go+ e+tim" e+me,im ,e1il. <lim,en gel,i1i +a,ar" *ilmez
misin" hep +onutum ya seninle" elim,en gel,i1i +a,ar ocu+larma *elli etme,im" )a+at
o+ +or+tum. Oeyse Llhan... I+r tanrma. I+r" +rallar gi*i o1lum. 0h ah" *an +al,r
,a *ir g6r Halim *ey" her+esler ,6rt ,6nyor etra)n,a. I+r *u gnlereW..
Oe ta*a1 ,e,i TezelY =eni *uraya oturturlar+en ite" ya+ama ta+t1 ie1i ,zeltiyor,u
,a" *ir ta*a+ la) etti. Oe ta*a1n ne yapmmY <.,en +ar+en her eyi yerli yerine
+oy,um *en.
V0h anneci1im" g6r,n m ite" +apa+l *ir sa+sonya ta*a1n *ile olmam+en u *ana
gelenlere *a+WX =6yle ,e,i. Oe gelmi *amaY 0yen-e ta+t1m o elmas i1nenin yansra C
hep sa+lamtm Halim *ey" *ugne ,iye" ,iimi s+p +r+ ,1m altn,a sa+lamtm"
hani *uraya g6t1mz yl *ana al,1n" *a*am,an +alan tarlay satmtn ,a hani
memle+etteC" ite o elmas i1nenin yansra +os+oca *ir gm ta*a+ ,a al,m. =ir *uu+
+ilo gel,i. 5nu mu s6ylyorlarY !er+es en o+ i1neyi *e1en,i. <s+i elmas. Me1er im,i
,e1eri o+ )azlaym" en o+ onlar ra1*etteymi. 5nu mu ,iyor TezelY Yo+" tp+ 0ysel. TeC
zel-i elmaslarm neymi" al'+a,ar etmez. 7e+e etse. =a+a *ir ey ,eme+ iste,i. Oe
,eme+ iste,iY Mine *ir i1nele,i ya" niyeY !ep i1neler *u +zm *eni. Go+ iiyor. ;azla
iiyor. Yre1imin ya1 eriyor. Oe .ar *u+a,ar iece+Y Yo+" *u zaman,a imeyen +a,n yo+"
ama Tezel-in+i ha,,in,en )azla Halim *ey. 0h" hi gitmeyece+ti o Lstan*ullara. !ep
0ysel-in yzn,en. !ep onun ar+a almas" ,iretmesi. =ize +alsay, oturtur,u+ ,izimizin
,i*in,e. Oe yapyor Lstan*ullar,a" el ellerin,e" *ir sr ipini +oparm arasn,a nasl
yayorY =ir +oca alp" *ir +oca *ra+yor. Hormasna soruyor" *a+ ha++n yiyemem. <+si+
olmasn" i+isin,e ,e )i+rimi al,. =ilmesem *ilmeye*ilirim. He+iz +oca ,e1itirse ha*erim
olmaya*ilir. Oer,en olsunY Diyece1im" ha*er .erme,en etmiyor,u. <.lenece1i ocu+lar
getirip g6steriyor,u. L+isi ,e e)en,i ocu+lar,. Ta*ii Lstan*ullu" *iraz ey" ama e)en,i
ocu+lar,. Oe olmu" niye geinememilerY =iliyorsam u ,1nn sonuna +mayaym.
Tezel o zamanlar *u+a,ar o+ imez,i canm. =u+a,ar ,e1il,i. Oe yapt o ocu+lar
+zma" niye mutlu e,eme,ilerY !i anlamyorum. <.lenece1ini ha*er .eriyor ,a"
*oanaca1n hi ha*er .ermiyor. Llhan-a soruyorum. 0zarlay.eriyor. VHorup ,urma o
+alta+lar *ana" i+isini ,e"X ,iye *a1r, *ir se)erin,e. !i soramaz ol,um. Oe ona" ne
uram,a" Halim *eyime. &z +ar,eleri iin *6yle ,iyor. Dnyam y+l,. =tn gece
a1la,m. 0z 6nce nasl,m" yine 6yle Halim *eyi a1r,m. De,im" sa1 olsay,n *6yle *6yle
so1u+lu+lar girmez,i aralarna. Hen,en e+inirler,i" ,erlenip toparlanrlar,. =en
*ileme,im. Oeyi *ileme,imY !epsini gl gi*i *yttm" memle+ette a,lar anlr +imseler
ol,ular ,a" nasl *irara,a tutama,m n ,eY Oiye *6yle ol,u+Y =ir ,er,im *u. D6ner
,6ner *unu ,erim. =a+a" o+ +r" u gnlere gel,i+. Iu ere)li ,1n *en ocu+larma
yapama,m ,a" o1lum +zma yapyor. =u ,a g61smn +a*armasna yetiyor yetmesine...
<.im,e" *a*a e.i,ir" yanyana gelsinler" ,iye hem rpmyorum" hem o+ +or+uyorum.
Mine *ir +a.ga +aca+" gine olur olmaz la)lar e,ece+ler *ir*irlerine ,iyere+ ten iim
gi,iyor. 0man canm" sa1 olsunlar ,a... Go+ +r" +imse +imseye y+ ,e1il. <.et" *ol
*ulama yaama, 0ysel. Llhan-n MZg'n- yaatt1 gi*i yaama,. 7en,i isteme,i. Lstese
o ,a... 0*isine yanasay," +a ,airesi olur,u im,iye... Mine ,e" yirmi yl,r +ocasyla olup
gittiler ite. Oe *ileyim" o ,a niye 6yleY Oiye her+eslerin +en,ini parala,1 eylere yz
93 Bir Dn Gecesi
.ermezY Permesin" can sa1 olsun ,a. =ana ,ert getirmiyor. 7en,i s+ntlarn *ile
getir,i1ini g6rme,im. =ir Tezel. 0+lm ona ta+lr. Aesimleriyle geiniyormu. Lnsan
resimle nasl geinirY 9 *e *oyal +'1tla +arn m ,oyarY Lstan*ul gi*i yer,e +ira nasl
6,enir" nasl giyinilir +uanlr" nasl *aa +lrY Lte gine o +ara ete1i. Oe parma1n,a
a,am gi*i *ir yz+" ne +ula1n,a *ir +pe. Llhan-a sormutum 6nceler,e. =ana .er,i1inin
*irazn +ar,eine mi g6n,ersem" ,iyece+tim" +estirip att. VOa)a+a alyor,ur" zme cann"
X ,e,i. &yle mi,irY =a+a nasl olur zatenY Oa)a+a alyor,ur ta*ii" almas ,a l'zm.
7erem-in anas" *a*a yan herhal,e *ir eyler .eriyor,ur" ,iye inanp gitmitim. Gocu1u
*a*a yanna *ra+m *a+sana" *unu ,a yeni 61reniyorum. Oiye *ra+yor" ne,en anal+
etmiyor torunumaY =ana getirse" se.e se.e *a+ar,m" ne ,iye *a*a yanma *ra+yorY =unu
,a ha*er .erme,i ite. Oe zaman V7eremim naslYX ,iye sorsam" VLyi" iyi"X ,er geer,i.
0nca+ 61reniyorum +i ocu+ on,a ,e1il. Gocu+ on,a olmaynca ,nya,a na)a+a alamaz.
Oe yapyor pe+i" nasl geiniyorY 0h en o+ ,a *un,an +ayor uy+ularm. Yanma gelse
*ari. Lece+se yanm,a ise. Aesim yapaca+sa yanm,a yapsa. 7os+oca e.,e yapayalnz
oturup ,uruyorum. !er eyim .ar o+ +r. Llhan te+ te+ her eyimi yapt. 7zna ,a
gzel *ir ,1n. Daha ne yapsnY Memle+etin *iro+ insan *ur,a. Go+ +r" ee ,osta"
memle+etlimize mahcup +arma, Llhan *izi. Halim *eyim g6re*ilsey,i" aah
g6re*ilsey,iW.. =en onun o memle+etten nasl +t1n unutamam. Hrgn gi*i +ap ne
s+ntlar e+ti1ini" nasl te+ *ana +al.er,i1ini unutamam. =en ite" hi *unaltma,m
onu. =unaltsam u gnleri g6remez,im herhal,e. 5 e.i yapamaz,+. 5 e. *izim her
eyimizin temeli. ;a+at Llhan ,a stne +oymasa +oymaya*ilir,i. 5 zamanlar 0n+ara-,a
ne zengin aileler .ar,. 7ann o1lu hayrsz +t. 7a tarumar etti elin,e+i ser.eti
saman. =enim o1lumsa yo+tan .ar etti. D1ne hususi algclar" oyuncular ,a a1rm.
MZg'n s6yle,i. 7imselerin ,ilin,en ,meyen ar+clar. !ep ya+n,an *ir g6reyim
,er,im o +a,nB *u ,a olaca+ +r. !er+es ,e memnun +alr" +alnmaz olur muY 0man
ar+amz,an la) etmesinler ,e... Siyan yo+" her eyin o1unu ;aa yapyor *ilsinler" o ,a
*ize ere) ite. 0ysel ,e geli.ersey,i. Hur,a hepimiz yanyana olu.ersey,i+.
Ll+ *iz gel,i+. =eni &mer-le Tezel getir,iler. 51lum sur,a" +ap,a +arla,. Metirip
*uraya oturttu. MZg'n ,a +oluma girmiti hatta. VMel anne" senin yerin *uras. =a+ *ur,a
otur" seyret"X ,e,iler. Oi+'h +yl,+tan sonra" yeme+te ,nrlerimizle" ahitli1i e,ece+
A)at Daa ile )alan hep ayn masa,a olaca+mz. Dn neyseler neler. Iim,i y+se+
insanlar. !epsi y+se+ +imseler. Patanse.er +imseler. 7aynanalar se.ilmez ya" 0yenim
,e *ir trl se.eme,i Ouriye-yi" hanme)en,iyi. 0lr. Samanla ,zelir. Ll+ sralar *iz
nasl,+ MZg'n-laY <.lerin,e+i *tn art+ +ura*iyeleri" e+erleri *ana yollu+" *ayraml+
,iye getirir,i. Go+ gcme gi,er,i. 0lp *ana alasm gelir,i. 51lumun saa,eti ,er" iime
g6mer,im. Torunumun hatr iin yzlemez,im. <.et" o1lum se.eme,i MZg'n-. 0ra,a
ocu+" ne yapsnY 0yrlsalar ne olaca+Y Lyi +i ,iimi s+tm. Llhan ,a s+t. Lte *u gnlere
er,i+. Lte olup gi,iyoruz. Iim,i 0llah .ar" +en,i +zm,an o+" *u MZg'n ya+n *ana.
Demin gel,i *ir ara hatrm sor,u. VLyi misin anneci1im" *ir arzun .ar mYX ,e,i. =tn o
*y+ a,amlar" +arlarn ,a g6n,eriyor yanma. <llerimi 6pyorlar. VOaslsnz
hanme)en,iYX ,eyip hatrm soruyorlar. Tezel *ra+t" e+il,i ite. Yo+" <rtr+ *ey ,e
sa1olsun" yanma s+ s+ u1ruyor. Demin *ir i+i *ar,a1 getirmez mi" elime tututurmaya
+al+maz mY
VLmem ya.rum" *en nasl ierim"X ,iyorum" ,inlemiyor.
V5lmaaaz" ocu+larmzn" torunlarmzn ,1n *u" iece+siniz"X ,iye tutturuyor.
Gocu+lu1unu *ilirim *en onun. 0aa" e+il *am,an" imem o1lum" ,esem ,erim ya" art+
*ir zamanlarn +os+oca 7ore +ahraman" !ayrettin Daa-nm +ayn*ira,eri" *ilmem
nerenin ,e 6n,e gelenlerin,enB ,iyemiyor insan.
94 Adalet Aaolu
<lime so+utur,u1u *ar,a1 tutup ,uruyorum. 7oyaca+ *ir yer ,e yo+. Oe i+isiymi
*uY =ari *ir *ar,a+ limonata olsay,. MZg'n gelse ,e .ersem unu. <lim tutul,u. Tezel
nereler,eY &mer-i *ir ara g6rr gi*i ol,um" *amla iaret e,ece+tim" gel o1lum
,iyece+tim" o *eni g6rme,i.
!er gelen ,e soruyor:
V0ysel hanm *ur,a ,e1il miY Melmeyece+ miYX
Honra yine soruyorlar:
V7+ +znz yo+ muY Dama,nz ner,eYX
Oe +arl+ .erece1imi aryorum. Hur,a topluca ,ursa+" topluca otursa+ +6t m
olur,uY
&te+iler sorulunca" *ur,alar" ur,alar ,iyorum. 0ysel-i sor,u+larn,a ne ,iyece1imi
*ilemiyorum. !ep ,e *irta+m ileri ol,u *y+ +zmn. 0nlamaz mym" aramza
girmeme+ iin hep *ir *ahane *ul,u. Oe,ir ileri" *ir *ile*ilsem. Grpmr" rCpnr" gine o"
gine o. Iim,i ,e +a zaman,r" +imin +apsn,a ne *om*a patlamtr ,ense" +im nereye
ne +'1t paralan sa+lamtr ,ense" a+lma hep 0ysel ,er. 0ltmna gelse yine ocu1um
,e1il mi" hep *ir eyler e.iriyor" *an *el'lara so+uyor sanrm. Llhan ,a *ilmese s6yler
miY Durup ,urur+en *enim iime +urt ,rme+ ister miY !ep 0ysel gi*ilerin *ann
altn,an *unlar" ,er miY &z a*isi *ile ona .atan haini,ir ,iye *a+yor. =u *eni y+yor ite.
=una hi ,ayanamyorum. Tezel-in ,urumuna *ile ,aha iyi ,ayanyorum ,a" a*isinin
0ysel-e .atan haini,ir" ,emeye getirmeleri +ahre,iyor *eni. Ya sahi,en 6yleyseY 7os+oca
a*isi. !er ey,en ha*eri .ar. 0ysel-,en ,e *6yle *6yle ha*eri olmasa" a, geer gemez
6)+e,en *a1rp a1rr mY Ya*an ,e1il ya 0yselY 0ca*a asl *unlarn *a &mer miY
=iliyorum" +zm *iraz ,a o ayartt. Mine ,e ,iyorum" canlar sa1olsun. =ana l'zm olan
*u. =ana *ir i gelmesin" ar+a,alar gi*i hapisler,e )alan srnmesin ,e... =ir yer,e *ir
+6t +uruna +ur*an gitmesin ,e... Yo+sa *ir ey mi ol,uY Yo+ canm" ,aha *u sa*ah
Tezel-le +onutular. Ho1u+ +onutular" anlamaz mymY =u i+isi *a*aa .er,iler mi
iyiy,iler" *unlara ne ol,u pe+iY =a+ im,i a+lma geliyor" 0ysel +a gn,r *eni arama,.
=ir tele)on etme,i. Go+tan,r Tezel-in a,n ,a an,1 yo+. !i *6yle yapmaz," ne olursa
olsun *eni arar,. !i*ir eyine a+lm ermese insanl1n *ilirim. G+ar olaca+ yeri
tanmaz" te+ +usuru *u. 5l,um olas +arn *ilme,i zaten. =en onlara iyi +6t *ir ,1n
yapa*ilir,im. =6ylesini yapamaz,m ta*ii" ama *ir gelinli+ giysin ister,im. Dul +a,nlar
gi*i e.len,i. Yirmi yl,r unutamyorum. Yirmi yl,r *u ,a iime ayr ,ert. Te+ 6p
isteme,i. Yana+larm,an 6pt o zaman ,a: 0nne" *eni o+uttunuz" *itti. =un,an sonra *en
+en,i *amn aresine +en,im *a+aca1m.- D1ne gelince anac1m" unut ,1n.
D1n iimiz,e olsun" ,mz,a ,e1il.
=6yle ,emiti. =ugn gi*i hatrm,a. 7an,rr *eni" inan,rr. 5 zaman ,a +an,m.
7anmasam ne olaca+Y D1n iimiz,e olsun" ,e,i ,iretti. Yz" g6z" her yan l sl,.
&mer-i se.,i. 5na sn,. =ilmez miyimY Iim,iY Han+i &mer" +arsn sorarm ,iye
u1ramyor yanma. 0ralarn,a *ir ey .ar. Iunca yl sonraY Oe oluyorlar *ilmiyorum +i" ne
oluyoruzY
VDastalar ,o+uz +atl yapl, teyze.X
95 Bir Dn Gecesi
Go+ memnun ol,um. Llhan s6ylememiti. MZg'n ,a tel'tan unuttu ,eme+Y 5
unutmaz,. 5 *ile unuttu *a+sana. 0nal+ +olay mY =en *ilmesem +im *ilirY Iim,i
<rtr+-n+i s6ylemese" M6nl" pastann +a +atl ol,u1unu 6n,en *ilemeyece+tim. C
Gantas sam ,a1tyor.C
VDo+uz +atl pasta yaptr,+"X ,iyor.
Dastay onlar m yaptrmY =en" her eyi o1lum yapt att *iliyorum. Saten *urann
yesi. =urann sahi*i gi*i *ir ey *enim o1lum. Yeme+leri *ile s+ s+ *ur,a yeriz. 5nlar
her pazar mutla+a gelirler. 0ra,a *ir *eni ,e getirirler. Yanlarn,a *a+alar" ia,amlar
)alan yo+sa" *iz *izeyse+ gelirim. Yo+sa" e.im,e otururum ,aha iyi. <.im her yer,en rahat.
!er yan g6ryor. &n a+l+" )erah. Yazlar" 61le,en sonra gne alyor" )azlaca sca+
oluyor... Iu anta... )...
Yazlar 61le,en sonralar gne alyor" )azlaca sca+ oluyor ama ya.rum" M6nlc1m"
*uyur *ir gn *e+lerim. G+ gel" ay ieriz. Yapyalnzm. !i*ir iim gcm yo+. !er iimi
Yaar yapyor zaten. Yazlar o1lum *eni zaten o1unlu+ ya Marmara 0,as-na g6n,eriyor"
ya Lstan*ul-,a" Tara*ya-,a yer ayrt.eriyor" oraya gi,iyorum. <n o+ ,a M6nen
+aplcalarna gi,ince se.iniyorum. 5r,a +en,ime g6re eC,ost *uluyorum" ne *ileyim....
5raya gi,ece+sem" o1lum o)6ryle g6n,eri.eriyor. =en ta*ii isterim" yazlar hep onlarla
olaym. Lsterim ya" MZg'n oyun se.er. =ayramo1lu-n,a+i e.,e *ir otur,ular m" saatler
srer.
V=ir se)erin,e *en ,e =ayramo1lu-na gitmitim. Llhan-n +6+ne ,e" M6nlc1m
e.l',m" or,a *ir ah*aplarn ocu1u e.leniyor,u" ille *eni ,e iste,iler ,1ne ah*aplar"
gitmitim. Dasta" ,e,in ,e" *a+ a+lma geli.er,i ya.rum. 5 pasta yzn,en o gn gelinle
,ama,n ,t+leri halleri *ir g6rece+tinW Oe *ileyimY Huyun yzne +armlar pastay.
!a.uz,a" 6yle sal gi*i *ir eyin stne. 5 ,a epey +at +at *ir pastay,. Huya *att *ataca+"
,iye yre1im a1zma gelmiti. Honun,a" *unlar pastay +eserler+en +or+tu1um olmasn
m" *ilmi gi*iY Melinle ,amat" neye ta+l,lar" *ir eye mi ta+l,lar" *ilhassa m yaptlar"
pasta m a1r gel,i" *ilemiyorum +i" ha,i *a+alm i+isi *ir,en suya ,snlerW 5 +os+oca
pasta ,a stlerine y+lsn... 0y *en *o1ul,ular san,m. Yre1imi *ir rpnt,r al,. Me1er
oyun yaparlarm. Millet +rlyor glme+ten. Iim,i+i genler *6yle. Mzelim gelinli+ suya
*att +t" pasta,an ise hayr yo+B hi al,ran olma, M6nl ya.rum. =a+tm yenisi geliyor.
!em ,e ,aha *y1...X
V0y .alla o+ ho.X
=eni hosoh*et *ulurlar. =ilmem +i. M6nl ,e 6yle ,iyor. Oe gzel anlatyorsunuz
teyzeci1im" ,iyor" e+si+ olmasn. Limin urasn,a+i s+nty ner,en *ilece+Y Tezel yanma
gelse ya. !i ,e1il o yanm,a olsa. !epsi +ap,a" gelenleri +arlyorlar. Tezel nasl olsa
+imseyi +arlamyor. Lte" +os+oca !ayrettin Daa ,a+i+alar,r aya+ stn,e. Iim,i
memle+etin her eyi *unlar,an soruluyor. 5nlar *amz,a olmasalar" o1lum ha+l" canm
memle+et mah.olup gitmiti. Mine ,e" *ilmem +i ite" ne olsa topun t)e1in a, +6t.
Oey,i o" Llhan-la 0ysel-in +estirip att+lar gn" allahmW
Mpgzel toplamm hepsini yeme1e" e.ime. Iu" alttan alta +atlan *uzlar erisin"
,emiim. =ayram,r ,eyip" unlarm arasn,a+i so1u+lu+ +al+sn orta,an ,ncesiyle
e.l'tlarm +ollarmn altna almm.
96 Adalet Aaolu
Mzel *ir so)ra ,onatmt+ Yaarla. =6yle masam,a s+ s+ *iraraya gelsinler ,iye hep
iste,im. Lste,im +onuup glsnler... ;a+at olmuyor. 5lmaynca olmuyor ite. !i olma,.
!atrm iin +en,ilerini tutuyorlar, ya" hep uza+" hep uza+t *unlar. Oer,eyse ,man.
7a yl,r 0ysel i,are etti. Yo+" ha++n yiyeCmem. !ep alttan al,. 0h" o gn ,e alttan
al.ersey,i" ne olur,uW 8o+malar *o1azma ,izilmesey,i... Llhan ,a ne istiyorY =ilmez
miyim" o ,a istiyor sarma ,ola olsunlar. De1itir *u +a)ay 0ysel" ,e1itir" ,er ,urur,u.
0ysel ses etmez,i. =eni mi zme+ istemez,i" Llhan-la ta+may m ++l+ sayar,Y
5nun 6yle usul *ir gl .ar,r" o usul glyle gler" *an e.irir" ,uymaz,an
geli.erir,i. 0sln,a ,omuz,ur" ,omuz... Daha gen+en yrtmr," tartr, a*isiyle. 7im
ha+l" +im ha+szB *ir trl *ileme,im. ;a+at ite o1lumun gel,i1i yer *elli" +zmn ol,u1u
yer *elli. Han+i 0ysel o gn ,e alttan al.ersey,i" ,uymazl1a geliC.ersey,i olmaz my,Y
=s*tn +oparmasay,lar. Llhan-,a ,a +usur ol,u. 0rt+ +os+oca +a,n" ocu+ ,e1il yaY
&mer-in yann,a steli+ ,eyi.ermesin miY V5oo ++ hanm" *6yle *ol *ulama so)ralar
sizin iin ,e1il e)en,im. Mi,in siz ii +ar,elerinizle" + *o+lu hal+nzla so1an e+me+
yiyin *a+almW..X
Denmez *6yle ey" ,enmez. Oe olsa *enim so)ram Llhan-n +en,i so)ras saylr. VYettin
art+WX ,iye )rlamt 0ysel ,e o zaman. 5nu hi *6yle g6rme,im *en. !i *6yle *angr
*angr *a1r,1n ,uyma,m. Oe s6ylese ala+ sesle" ne s6ylese usulnce s6yler,i *enim
+zm. VYettin art+WX ,iye *a1rmasn m a*isine. =en o geceyi hi unutamam. Dnya
*ama y+l,. 0ralarna giriyorum" rpmyorum" *o. =eni z,1n" 6lece1imi *ile
,nme,i 0ysel art+W 7en,ini +ay*etti: 0yn +arn,an +t+ ,iye senin +arc suratn
g6rme+ zorun,a mymY ;rsat sen ,eW.. <n ya+nlarna *ile insanca te+ ya+lamn
olma,. =ir *unu 61renmisin. <n ya+nlarna *ile *oyun e1,irmeyi. <1me,iler mi
e,epsizleiyorsun. !er+ese her *ir *iim,e +)re,e*ilirim sanyorsun. =uraya seninle
sarma ,ola olmaya gelme,i1imi *iliyorsun ya" on,an ,eliriyorsun. Yapt+larn steli+
*ir ,e onaylamalyz +i iin rahat olsun ,e1il miY 5naylamyorum iteW 5naylama,1m
*iliyorsun. Yarn o+ s+rsanz as+erin sil'hn *ile satn alrsnz siz. !er eyi satn
almaya *ir +ez alnca" *u memle+et sahipsiz" tapusuz *ir topra+ paras n+" *ir +ez el
+oymaya *alaynca as+eri ,e alrsnz .e namlularn ucunu 6z +ar,elerinize *ile
e.irirsinizW Hen ,e *at" anama .er,i1in u so)ra ,a yerin ,i*ine *atsnW Limi +atlatr,m"
,urma,an +6r+le,in *eni. Hu *en,e ,e1il" anlal, mYW
01lamaya *ala,m. 5 *ile +'r etme,i. MZg'n *ayl,. 5 *ile +'r etme,i. &mer
susuyor. Llhan- m ayplyor" +arsn m" *ilemiyorum +i. 0ysel-i 6nleme,i ama. Darma1n
+pr,atma,. V0nneni ,n"X ,iye*ilir,i ona" *unu *ile ,eme,i. 5 gn *ugn,r
,ama,ma +ar ,a iim *ir so1u+. 5 ,a hisse,iyor. =ana +ar es+i sargnl1 yo+. =en ne
yaptmY Te+ iste1im" ocu+larm elele" +ol+ola" ,man *elleme,en *ir*irlerini" *ahtiyar
olsunlar. =unlarnsa" tam yla ya+n,r" g6rt+leri *ile yo+.
0llahm" Halim *ey" *u en gzel gnmz,e *unlar *6yle *6yle ,nmeli miyim *enY
&))" enseme o+ y+leniyor M6nl" pullu antasyla. C=unalyorumC.
97 Bir Dn Gecesi
VII
7ayn.ali,emin g6zlerine 6+en sis *ir trl ,a1lmyor. Dem*e +6p+se" ete1in,en
e+e e+e M6nl hanm alp g6tr,: 7z anne" a*u+ ol" Ylmaz a*imin ,1mesi +opmuW
Masalara" omuzlara arpa arpa sr+leniyor +a,nca1z. 7en,ine a+ *ir yol *ulma+
iin ar+alar,an ,olanr+en iitiyorum:
V0man" lanet olascalar" *en ne yapaym" im,i ,e oturup ,1me mi ,i+eyim *ur,aYX
=6ylece" ;itnat hanm soran" sislenen *a+laryla yine yapayalnz +al,: =itti miY 7imse
yo+ mu art+Y <limi 6penler" *ugnleri ,e g6r,nz hanme)en,i" ,ars torununuzun
ocu1u *ana" ,iyenlerin hepsi tamamlan, mY
=o +a,ehim elim,e" onun yanma .aryorum. 0rt+ hi ummuyor,u sanyorum. =eni
g6rr g6rmez se.in,i. =ugn iin *er*ere yaptr,1" M6nl hanmn antasyla ,a1lan
+umral o+ az +alm a+ salarn yo+luyor. 7en,ine *ir e+i,zen .ermeye a*alyor.
0yr+ *aca+larn topluyor. &zr ,ilercesine *a+yor *ana:
VDizlerim a1ryor ,a...X
V5turun... 5turun... rahatnza *a+n...X
VMelen gelene...X
VYaa...X
5na s6yleyece+ ,aha gzel *ir s6z *ulma+ istiyorum ama" yo+. !i *ulama,m zaten.
!ep" ,nyamn ,n,a+i *ir eyler,en s6z e,er gi*i" yeme+lerini 6.,m" te+ *ana
ocu+ *ytme,e+i yi1itli1ini 6.,mB *un,an 6te ona ,iyece+ te+ s6z *ulama,m. 5ysa"
Llhan-la *izler arasn,a iyice *ocalar+en *ile onu +en,ime anam,an ya+n ,uymuum,ur.
Iu an-,a ise" o+tan,r hasralt e,ilmi *y+ *ir se.ecenli+le ,olup tayorum ona +ar.
VOe zaman +ylyor o1lumY
VMelenlerin ar, +esilme,i +i...X
5nu yattraca+" tam yerin,e *ir yant *ul,u1um +ansn,aym.
VHan+i 0ysel ,e geli.ersey,i...X ,iyor.
98 Adalet Aaolu
Sa.allc+. M6zleri ci,,] ci,,] sulanyor. =ura,a" *6yle *ir yer,e *enimle ,ertleme+
isteye*ilece1i 6n,en hi a+lna gelmemitir. Hen iine g6m" g6m ,e en olmayaca+ *ir
sra,a... &yle" a1zn,an +am *ir s6z *u. 0ma *ir +ez *ala,. =ir solu+ta s6ylesin" iini
*oaltsn.
V... geli .ersey,i... Iu gzel gnmz,e *u ayrl+lar gayrl+lar" *u +rgnl+lar orta,an
+al+say, olmaz my," &mer o1lumYX
Horuyu yanl yere sor,u1unu alglyor" iyice e+ini+leiCyor. !ep 6yle,ir. =u +onu
al, m ya ,a +en,isi *u +onuyu at m" her 'n *ir yanll+ yapt1" *ir yan,an *ir yan
ste +oymu ol,u1u te,irginli1ini yaar. Honra" neyi ,zeltme+ iste,i1ini ,e *ileme,en"
,zeltmelere +al+r. Yine 6yle yapyor:
VOeyse o1lum" sen gel,in ya... Melip *enimle Tezel-i e.,en alncaya +a,ar" senin
gelece1in,en ,e +u+u,ay,m inan... =6yle ol,um. Yalan,m. !ep *ir heyecan uram,a.
MelmeyiC.erece+sin san,m...X
VMelirim" ,emitim. =ir +ez 0yen-e s6z .ermitim. Tele)on,a Tezel-e s6ylemitim...X
V<.et. Ha1ol. &yle ,emisin... Melip *izi al,n ,a. 0ma ne *ileyim ite... Llhan ,a o+
megul el*ette...X
VH+mayn cannz. =a+n her yan ie+ iin,e. 0yen-i g6re*iliyor musunuzYX
VYo+. Oer,eY Melinli1inin ucunu see*il,im anca+. 5 *izler,en sonra gelmi... !i iyi
g6reme,im ,aha...X
V0z sonra *uraya girerler art+. 5 zaman iyice g6rrsnz...X
VLnaallahWX
=tn +onu+anl1m se)er*er ettim" ama ne yapsam" ne ,esem +ayn.ali,emin
iin,e+i te,irginli1i silemiyorum. !a,i &mer" *ir a*a ,ahaW..
V=a+n ne o+ ssl +a,n .ar. <n + +im sizceYX
V0h" ne *ileyim +i...X ,iyor. Jtanga utanga glmsyor. 5lsun" glmsyor yaY
Mler+en elini a1zna +oyma al+anl1n,an hi +urtulamamtr. Iim,i ,e +urtulamyor.
9mz e.,en +ar+en stn,e mantosu mu .ar," ney,iB ayrmn,a olamamm.
<.,en ieri girince Tezel-le eneye ,almm ,a" ooo" o+ +snz" inann pe+ ho
olmusunuz" ,ememiim. Demeliy,im. =6yle gnler,e yallar hep *ir +6e,e unutulur.
=u +er.ana *en ,e +atlmm. 0z 6nce ,e onunla g6zg6ze gelme+ten *ile +anyor,um...
M6zlerini *ir no+taya ,i+ip +al,1n seince...
Daha 6nce siyah" ipe+ *ir el*ise giy,i1ini ,e semitim ama. Ya+asn,a+i sar gonca
gl. 0yrca" *elli *ir soyun sopun armasym gi*i" *ur,a+i o1u +a,n,a er *eer
,iziyle g6r,1m CTezel g6ster,i asln,aC +alnl" inceli altn zincirler,en *ir tane ,e o
ta+.ermi *oynuna. 0ltn zincirin sar gonca gl 6l,ren *ir prlts .ar.
VHiz *ana sorsanz" en + sizsiniz" ,er,im...X
99 Bir Dn Gecesi
Ta+l,1m sana*ilir. Ta+lmyorum oysa. =6yle ,nyorum.
VTezel hnzr. =unu *urama ta+t. 0nnelerin gl" ,eyip ta+.er,i.X
=ir eli yine a1zn,a. &te+i elini" o elin *o1um *o1um olmu parma+larn gln stn,e
,olatryor. =u gl,en 6tr *s*tn utanga ya ,a *s*tn ma1rur. De1il" ,e1il. =u
gle se.inmi" *elli. <n o+ *u gln getir,i1i ya+nl1a se.inmi.
=ir +znn eli ya+asna ,e1,i. =ir +z salt onu ,n,. !em ,e yre+ten. !er+eslerin
*ir*irine ,t1" *ir*irinin aya1na ,olan,1" ortal1 *ir tel'n al,1 sra,a... 0ysel-in
allm ya+nl+lar C+i o+tan,r e+si+C" yeni *ir ey olmayan se.gisiB se+iz gl ta+sa
ya+asna" salarna" aya+larn gl sularyla o.sa" Tezel-in ta+t1 *u gl 6lsn,e
,uygulan,ramaz, ;itnat hanm. 0ysel hep *6yley,i. 0nnesini hep ,n, se.giyle. Oe
yapsa yeni *ir ey .ermi olmayaca+t +i... Yapt1 te+ yeni eyse" son yllar o iten se.giyi
g6stermemesi: 7alori)erli *ir +atn yerini tuta*ilece+ yeni *ir se.gi aryor. Gar pazar.
=eynin,e. =ulursa *en ,e se.inirim. 0nnesi glmsyor. Oeyse Tezel... =ari *u ,eli +zm
se.iyormu *eni. <n umma,1m... Yo+" Llhan ,a se.er" ne,en se.mesinY He.mese" ,aha
*ir ha)ta 6nce *u altn zinciri getirir miy,iY 0l anne" torununun ,1nn,e ta+arsn" ,e,i.
0h ne a+ac,r *enim o1lumW M6z +rpyor *ir ,e: Honra sen ,e 0yen-in ocu1una
ta+arsn" ne olaca+Y
7ayn.ali,emin eli" hep o gln stn,e:
V!em *u zincir" hem *u glB *u yata *ana o+ +ama, m &merYX
VYo+ canm" yo+ canmW..X ,iyorum.
Oe,en VYo+ canm" yo+ canmX ,iyorumY 5 zaman zinciri +arn" gl +alsn" ,iye*ilirim
oysa. 0ma ,iyeme,im ite. C<t trna+tan ayrlr mYC ;itnat hanmn etini trna1n,an
ayrmaya +al+ma+ olur *u im,i. L+ence... 5 +asaplar" o cell'tlar" o ua+lar" o +aranl+
suratllarB a,na i+enceci ,enenler" ellerine ,r,+leri +imselerin hangi an-,a en o+
neye +ar ,uyarl ol,u+larn te+ te+ *ile*ilseler,i" ilerin,e o+ ,aha *y+ *aar
sa1larlar,. Oeyse +i" *ir +6pe+ +imin ne,en +or+tu1unu ne +a,ar *ile*ilirse" anca+ o
+a,ar *ile*iliyorlar. !er+ese ayr *iim,e ha.lyor" ama ,ilerini ayn *iim,e geiriyorlar.
=u ne,enle *ana or,a yaplanlar" ier,e+i o ulumalar .zgel,i ,e" +nca... 0ma +ncaY..
Oe olsa ,ar" insanlar arasna +t1na inanyor +ii...
V<s+i" yeni onca tanmz" ya+nmz a1rl,. =a+yorum" hepsi ,e gel,iler. =iro1unu
ise tanmyorum *ile &mer" ahh" 0ysel-i ,e ne yapp yapp getirmeliy,inW..X
0yn aah8 5nun iin,e ,e +en,i yangn.
He.ecenli1imi +6tye +ullanmaya *ala, ite. =enim *una .erece+ *ir yantm yo+.
Oeyse +i im,i ortal1a *ir,en" *y+ *ir *ollu+la sal.eren i+i" yiyece+ ,a1tclarna
se.inere+" 6.nere+ *a+yor art+: 5h" o+ +r. !er ey o+ gzel. !erey yolun,a
gi,iyor. 0ysel ,e olu.ersey,i... =u+a,ar. Iim,i" *u +o+teylli" ni+'hl .e yeme+li ,1nn
+oca salon,a yozlu+larla prl,ayan +ala*al1" onun *e ,a+i+a 6nce g6zn *ir no+taya
,i+ip ,e ,n,+lerini ,nmesine izin .ermiyor art+. 0rt+ a.un,u. 5nu yalnz
*ra+a*ilirim.
!! Adalet Aaolu
VTeyzeci1imYX
Mi,eme,im. Lnceci+" gen *ir +a,n +ayn.ali,emin eline uzanyor. Ml
o+amalarn,an *oalm o eli usulca 6pyor. Do1rulunca *eni g6ryor. L+i ara,a *ir
,ere,e +almam" *ocaClamasz VTeyzeci1im"X *eni semesiyle yerini tutu+ *ir:
VOaslsnz e)en,imYXe *ra+yor.
=u +a,n ,a tanmyorum. Yo+sa tanyor muyumY
7en,i +en,ime *u yz tanyp tanma,1m soruyorum.
Men +a,na:
VHiz naslsnzYX ,iyorum.
=ir garson" tepsiyle yar,mma +ouyor. Yeni *ir s6z arayp *ulma+tan +urtuluyorum.
Men +a,n ,a tutu+lu1un,an +urtuluyor. Domates sulu *ir .ot+a alyor. Ye,e+te *e+leyen
i+inci garsonun tepsisin,en sca+ *ir *6re+ atyor a1zna.
7ayn.ali,em:
VYalnz msn Yl,zc1mYX ,iye e.resine *a+myor.
V=a*am Meclis-te... Meci+ece+... Toplant sryormu... &zr ,ile,i. Tunce)le gel,i+.
Oereye ta+l, *ilmiyorum +i...X
Men +a,nn yz" Mirele Mathieu-nn pla+ +apa+larn,an tan,1m yzne
*enziyor. 5nun gi*i +oyu ren+ sal .e o salar +sac+. 0lnn,a gzaL +esilmi *ir
+'+lle... 5 +'+ll *a e.irip g6zleriyle +ala*al1 taryor:
V7ap,an girince *irine ta+l, sanrm... 0r+am ,6n,m" yo+.X
VOasl Tuncer o1lumuz" iyi miYX
VLyi,ir teyzeci1im...X
Mzel srmelenmi g6zlerin,e *ana ,o1ru +aama+ *ir *a+. =u *a+lar,a yine o+
gizli *ir te,irginli1i ya+alyorum. 0yrca saygl *ir lty.
VDo+torasn hazrlyor o ,a...X ,iye e+liyor. V=eni tanma,nz sanyorumY..X =ana
,6nm" tam *6yle soruyor,uB +ayn.ali,em ayrmn,a olamayara+ *ir VYaa" yaX ile +esti
s6zn:
VYaa" ya +zm. Oe yaparsnW.. Dnya ite. !er+esin *ir ii... Hizin ,1n ,e pe+ gzel
olmutu. Melinli1ini *ir trl unutamyorum.X
V=iz es+i,i+ *ile teyzeci1im... =ir yl gemi ner,eyse...X
Yeni,en ,6np *ana:
! Bir Dn Gecesi
VHamala,m" 6zr ,ilerim... =eni tanmamanz o+ ,o1al"X ,iye glmsyor. Ll+
+arlamamz,a" *u gen +a,n hi *ocalamaz" ,e,irten ta.rn az o+ yalanc +aran *ir
glmseme. H6zn sr,rece+ti ama +ayn.ali,em:
V=izim millet.e+ili Aemzi *eyin +z,r Yl,z"X ,iyere+ en sonun,a gen +a,n *enimle
tantrmay a+l e,iyor.
Yl,z-in *a+larn,a+i" glmsemesin,e+i e+ingenli+ ol,u+a prltl" ren+li esmer
yzne ,e ,a1lyor. !i*ir yer,e" hi*ir *iim,e +e+elemeyece1i sanlr+en +e+eliyor ,a
steli+:
V&mer *eyi... ey,en... !er+es tanr zaten... )a+lte,en tanrz. Meri *en *itirme,en
ayrl,m... Iey yaptnz m e)en,imY.. Yani" +rsnze ,6ne*il,iniz mi yeni,enY..X
7en,imi *am sallayp ,urur+en ya+alyorum. !i*ir anlama gelmeyen *ir *a
sallamas. [Tuncer-" ,e,i1i an,a g6zmn 6nn,e *ir yz *elirmiti. 5nu ,nyorum. 5
Tuncer" *enim srtm ,6n+ olmasa" yzm g6re*ilsey,i yanmza u1rar my," yo+sa *ir
sre ,aha ta+l,1 yer,e mi +alr," *ilemiyorum.
0r+am,a ,uy,um sesini:
V!ah" *ur,a my,n Yl,zYX
Deme+ millet.e+ili Aemzi *eye ,amat olan ,a *u Tuncer miY Ya++l ocu+tu. Iim,i
,aha ya++l. 0ma *ana" *izlere ,u,a+ *+t+leri gnlerin,e ,aha se.imliy,i. Lnan
gzelletirir.
V!ocam... !i ,nmemitim" sizi *ur,a...X
0sln,a *en Tuncertn *ura,a" *ura,a olma+ *ir ey ,e1il" Yl,z-m ar,n,a l+eyi
srtlam +al,rp +urtaryorcasna se.incin,en uara+ *6ylesi uslana*ilece1im Ce*lehe
yaniC ,nemez,im.
5nu yeni,en artma+tan *ir tat alaca1m,an ,e1il" gere+ten mera+ etti1im iin
soruyorum:
VIim,i ner,esin TuncerYX
Tuncer-in alnn,a ince *ir ter 1syor.
VIim,i ey,eyim *en hocam.. 8ozan-,ayz... Do+toram hazrlyorum.X
Oe,en ellerini u1uturuyor san+iY Lngiltere" ;ransa ya ,a Ls.ire-ler,e o+uma +aplar
Hiteler,e+i marangoz ocu+larna hep +apal m +alaca+Y
V=ur,a yaplaca+ ne +al, +i" ,e1il mi hocamYX
<.et. =ura,a yaplaca+ *ir ey +alma,. Hen yapla*ilece+ her eyi yaptn. Dersler,e
+arma geip: V5oo" maallah hocam" *a+yoruz 7*a-nn e+onomisini ,e
eletiriyorsunuz art+. Honra ,a sosyalist geiniyorsunuz"X ,e,in. C7en,ine gel &merW
5nlar *alangtay, ,aha. Gocu+tular. Hrasn,a anla,1n" hazmetti1ini san,1n ne
!2 Adalet Aaolu
.arsa" hi*irini hazmetme,i1in *u a+am te+ te+ ortaya +yor ner,eyse. 5 zaman+i gi*i
im,i ,e glmsesene. Mar+s-n ,a eletirile*ilir ol,u1unu anlatmaya alr,n. !ep ayn
serin+anll+la. Yine 6yle olsana. C5lamyorum. Lim sre+li *ir 6)+eyle" 6yle Tuncer"
,iyor" sen yapla*ilece+ her eyi yaptn. =ir *6l+ ar+a,anla elele +ol+ola yaplaca+ her
eyi hepimize g6ster,in ,ur,un: Ders yo+ ar+a,alarW G+n ,arW =u ,zenin
ni.ersitesini *itirip *u ,zenin *ir yerin,e *ir ey olma+ istemiyoruzW =oaltn *urasnW..
!al+mz emperyalizmin +s+ac arasn,a zulmn yumru1u altn,a inim inim inliyor.
=unlarsa *ize h'l'" yo+ &zel 7al+nma Mant1" yo+ *ilmem ne ,iye nutu+ e+iyorlar...
!ocam" yine ,e size saygmz .ar" *iliyorsunuz. Hiz 6te+i satlmlar,an ,e1ilsiniz. 0ma
art+ lt)en *ize +atln" ,ar +nW..
VOe zaman,an *eri Ls.ire-,esin TuncerYX
V<.lenince gitti+ e)en,im"X ,iyor +ars. Tuncer iin g olan *ir yant *ulma+tan
+urtaryor onu. Tuncer ise *ir an 6nce ya g6zmn 6nn,en e+ilip gitme+" ya *ana uzun
*oylu alma+ iin yanp tutuuyor. Yine ,uyarl ocu+mu. =eni +rsm,en inmeye" +r+
*e yama mer,i.en ,aya,1m yllarm,a [somut eyleme- a1r,1 zamanlarn,a ,a" o en
se.imli gnlerin,e ,e yani" insan gere+ten sarp sarmalayan *ir ,uyarl1 .ar,. Iim,i ,e
hi ezilip *zlmeye*ilir,i. =ana u a+lamay yapma gere1ini ,uymaya*ilir,i:
VYl,z-la o+ se.,i+ *ir*irimizi... Go+ ,a se.iyoruz hocam...X
0+n ,e.rimcili1e g6lge ,rece1ini sanr,. =unu +az," altn,an Yl,z +t. 5nu ,a
+azsa... 0ma *unu yapma+ +olay ,e1il. 7azman eyin altn,an *el+i ,e a+lnn ucun,an
*ile geirme,i1ini san,1 *ir ey +ar. Lnsan hali... !i *elli olmaz +i.
Yl,z-a V!ah" *ur,a my,nYX ,er+en" yz ,nyann en mutlu insannn yzy,.
Iim,i ayn yz al+alanmalarla" atmalarla ,olu. Hanrm Yl,z-la onun arasna acmasz
*ir yarg gi*i gir,im. 5ysa sulayc ,e1il,im. Gn+ *en" ,ers .er,i1im sn)lar,a
genleri anlam" ama *unu onlara ,al+a.u+lu+ snrna .ar,rmam *ir &mer-im.
Tuncer-in 6ncl1n,e+i V+n ,arXlara sa*rla" se.ecenli+le *a+p" onlara *unun ne
anlama gele*ilece1ini anlatan &mer-im. =ana V!a,i +rlaraX ,e,i+lerin,e serin+anll+la
glmseye*ilen &mer-im. De1il miyim yo+saY
=iliyorum" az 6nce Tuncer-e +ar iim,e ++ *ir sulama ,olan," 6nleyeme,im" C
serin+anll1m u)alanyor" yeni,en +urmam gere+iyorB iste+sizimC ama a*u+ yen,im o
sulama ,uygusunu. 01a .ur,u1umu sanmyorum. 5ysa Tuncer" )rtnaya ya+alanm
te+ne 6rne1i" *ir limana s1nma pein,eB +en,ini sa.unuya geiyorB Yl,z-la o+ se.,i+
*ir*irimizi" o+ ,a se.iyoruz hocam...
&1rencimin" sur,a+i *ir +arlama ne,eniyle" salt *u ne,enle +en,isini sa.unuya
gemesini istemiyorum.
VHizinle uzun*oylu +onuma+ ister,im hocam"X ,iyor Tuncer.
!i yeri ,e1il. !i zaman ,e1il.
Tuncer-in sesi *el+i ,e *u ne,enle onca ezi+ +mtr. 0lnn,a hep ayn ter 1smas.
7arsnn 6nn,e mi eziliyor" *enim +arm,a m" art+ ayr,e,emiyorum. iim,e *ir
yrtlma. 0yen-in ,1n" o" 0yen" acyla *irli+ *ana sinsi *ir se.in ,e sunmutu. Iim,i
salt ac. !atta 6)+e.
!3 Bir Dn Gecesi
0cele etme Tuncer. 0nlatma. =un,a ,iretece+sen" s6yleye*ilece1in her ey te+ tmce,e
6zetlene*ilir: 7en,imi +urtarmaya alr+en Yl,z- se.miim...
=a+a ne anlataca+sn +i *anaY
Lte" *a+larm" yzm im,i sula, Tuncer-i. Iim,i engelleyeme,im.
VHize anlatma+ ister,im...X
=am e.iriyorum. 7arma glmsyor" soruyorum:
VOasl" 8ozan- se.e*il,iniz miYX
=en Yl,z- ,inliyorum. Tuncer-i ,e1il.
!4 Adalet Aaolu
Tuncer% $izinle Konumak ster&im Hocam'''
Iim,i" hi *e+leme,i1im *ir yer,e" hi *e+leme,i1im *ir zaman,a sizinle +arlanca
+e+ele,im hocam. 0nszn" ,ersini te+ satr iyi 61renmemi .e *un,an utanan *ir 61renci
ol,um. V=iz Yl,z-la *ir*irimizi... =ir*irimizi o+ se.,i+ hocam"X ,iye sala+a a+lamalara
giritim.
7arm,a ,uruyorsunuz. 7aim ere.eli g6zl+lerinizin ar,n,an *ana *a+yorsunuz.
VIim,i ner,esin TuncerYX ,iye soruyorsunuz. Hize ne ,iyece1imi *ilemiyorum. 7arm ne
o+ se.,i1imi s6ylyorum. =ana inanmyorsunuz. =el+i *en +en,ime inanmyorum. &yle
eyler yaan," *eni o ,enli ayr izgiler iin,e g6r,nz +i" u an-,a il+ a+lnz,an geen
olsa olsa" yo+sullu1um,an" eylemcili1im,en .e s+t1m yer,en +en,imi Aemzi *eye
,amat olara+ +urtar,1m. 7aama+ *a+yorum yznze. 5r,a sulama m C*el+i ,e1il"
*el+i acC" ac m" *una *enzer *ir anlam ya+alyorum. 7e+e *u anlam ya+alamasay,m"
V+arm se.iyorum"X ,eme+le *iter,i i. =a+a hi*ir a+lama gere+mez,i. Lte yeni,en
+aama+ *a+yorum yznze. Tpatp ne ,n,1nz anlama+ istiyorum. Iu an-,a ne
,nme+te ol,u1unuza *tn ar+a,alarm,an o+ 6nem .eriyorum. Perme+
zorun,aym. Gn+ *izimle so+a+lar,a" ca,,eler,e" alanlar,a +oturmamanz +nayan
gru*umuzun en ateli yesiy,im *en. Hizinle en o+ *en u1rar,m. Hizin *eni
anla,1nz" anlayara+ se.,i1inizi *ilir" *unu +6tye +ullanr,m.
Hizi *u ,1n,e g6r.erme+ *eni *ir an arttysa ,a" il+ a1z,a pe+ o+ ,a se.in,ir,i
hocam. VIim,i ner,esin TuncerYX
,iye sorana ,e+ siz. He.in,im: 7imsenin +imseye s6yleyece+ s6z yo+ ite. =en
*ur,aysam" o ,a *ur,a. 9steli+ *enim *ur,a olmamn ne,eni se.gim" +arm. 5nun *ur,a
olmasnn ne,eni ne pe+iY Deme+ eletirilerim,e ta o zaman,an ha+lymm. 5nun
gere+ yeri *urasym iteW
!ocam" *ocalamam yzszl+le altetmeye alma+ *u. Iu toplulu+ iin,e siz" ya1a
+armayan *ir ,amla su gi*isiniz. =ense... Hize rastlayana ,e+ *urasyla iyice
uyumluy,um. Hiz" ,i+il,i1iniz yer,e e)en,ice ,i+iliyorsunuz. =enim gi*i ,iliniz
,olanmyor. =ulun,u1unuz yere *ir 6zr aramyorsunuz. =ense" +arm *u ,enli se.,i1imi
hemen *elirtme+ ,e yetmezmi sanp" *eni uzun*oylu ,inlemeniz iin *ir )rsat aryorum.
0ra,1m hi *ulamayaca1m *u gece. 7en,imi sizin g6znz,e a+latamayaca1m.
Memi gnler henz 6ylesi ya+n ,uruyor +i" 6nnz,e +en,imi sa.unma 6zlemini ,e *ir
trl yenemiyorum. Lsteseniz" +arma ,e1il" *ana ,6nseniz" Vha,i *alaX ,eyi.erseniz"
san+i hemen im,i" +oltu+ta oturan *u yal hanmn ,a 6nn,e" *u +ala*al+ ortasn,a"
*u u1ultular" i+i .e meze ,olatran garsonlar" az sonra alnaca+ ,1n mar arasn,a
hemen *alayaca1m anlatmaya:
VHe.gili Tuncer"
Hiz,en sn) geri,e" )a+ltenin il+ sn)n,aym. 0yen-in ,e ar+a,aym. Lnanl
+a.ganzn hayranym. Hize yeterince ,e1il" hi ya+n olamama+tan 6tr ,e o+
zgnm. 0yen *ile ya+n size. 5ysa *en +en,im,e *u ha++ g6remiyorum. 0pa+
+oyaca1m +en,imi ortaya. =el+i s6yleyece+lerim" *u ha++ ne,en *ulama,1m
anlatmaya yarar.
!5 Bir Dn Gecesi
L+ti,ar,a+i partinin millet.e+illerin,en Aemzi Tara+nn i+inci +arsn,an olma
+zym. 0ilem,e ,aha neler yo+ neler... Tccarl+tan tara *ele,iye *a+anl1na" or,an
millet.e+illi1ine" millet.e+illi1i ile ,e =a+ent-e gelmi *a*amn yan sra" onun a1znn
iine *a+an general *ir enite" sonra 0meri+a-ya yerlemi *a+a *ir enite" sonra *a*amn
il+ +arsn,an olma i+i a*im >*ir tele)onla milyon .uran ta+mn,an@" sonra o enitelerin
.e *u *y+ ahilerin +imi 0meri+anlam" +imi s+lm p+lm *a*alarnn yann,a yer
alm" +imi" halamn i+inci o1lu !a+an gi*i" *a*alarna +ar +m ocu+lar... =ense" ne
yre+ten *unlarn yann,aym" *a*am *ata ne ,e *unlarn herhangi *iriyle attm.
0ilenin martlm +zym. 5nlarla atma+ *ile +ltc geliyor *ana. Jygar yaamn
*tn +urallarna g6re yetitiril,im. Man+enli+ +urslarna g6n,eril,im. 7oleZi *itir,im.
=ana ,il 61retil,i. 7sacas *a*amn .e 6te+ilerin yeni uygar yaamlarn,a" ziya)etlerin,e"
+o+teyllerin,e" ya*anclarla ili+ilerin,e yzlerini a1artaca+" onlarn +en,ilerin,e
e+si+li1ini ,uy,u+lar pe+ o+ eyi 6rt*as e,ece+ *iim,e yetitiril,im. 0*ilerim"
tutuculu+laryla *ile ,aha on ,6rt yam,a *oyanmam" ,aha on alt yam,a sigara
imemi ho g6r,ler. =eni el stn,e tuttular hatta. Yeni e.relerine VYes" yes. Oo" noX
,eme+le *aa +myor +i" ne yapsnlarY
Lte *enim ailem ,e" aile iin,e+i yerim ,e *u Tuncer. =ata siz" )a+lte,e+i genlerin
seslerini y+seltmeleri ile e.reme +ar iim,e *yyen ,manca ylan g6ryorum.
7.rlm" sessizce yatyor or,a. Hize ya+lama+" ylanm sizin +a.ganza +atma+
istiyorum" ama Aemzi Tara+-nn +zna +im inanrY 7en,ili1in,en yannza gelmem
olana+sz. M6zm,e o+ yce *ir yeriniz ol,u1unu *ilmenizi isterim Tuncer. =un,an ,a
6te ,uygularla ,oluyum size +ar. 0,na ne ,erseniz ,eyin. =ana elinizi uzatr msnzY
Dilerseniz *izi 0yen tantrr. Mere+te *en sizi o+ iyi tanyorum" siz *eni hi. =u
me+tupla *iraz tanm ol,unuz *el+i. 0sl +en,imi size tamta*ilmeyi ne +a,ar ister,im.
Yl,zX
Me+tu*u *ana +arnzn ye1eni 0yen getirip .ermiti hocam. V=enim +oleZ,en *ir
ar+a,am Tuncer a*i. Hanrm =irli1e ye olma+ istiyor. Ya ,a onun gi*i *ir ey"
*ilmiyorum...X
0yen. 7c+ *ir +z, o zaman. !'l' ,a ocu+ o. =a+n" *uraya girer+en" *eni
g6r.erince *y+ *ir se.in 1l1 att" ,uyma,nz mY Melinli1i iin,e *ile *s*tn
ocu+sulat. 7en,isini ,nm" +al+p gelmi olmam,an *y+ +.an ,uy,u.
=oynuma sarl,. =en ,e onu yana+larn,an 6ptm. =u co+umuz o+ +sa sr,. =ir
1l+l+" i+i 6pc+l+. Honra" sraya ,izilmi aile *y+lerini seince" sememiz gere+ince
yani" *ilmiyorum" ite" i+imiz ,e ara*u+ *alarmz 6nmze e1,i+. =ana getir,i1i
me+tup *orcunu 6,emeli" Ls.ire-,en *ir me+tup ,a *en 0yen-e mi g6n,ermeliy,im
aca*aY Yl,z-n halasn,an ayr" *a*asn,an ayr ayr gelen ma.i ni+'hC,1n a1rsn .e
*izi *uraya getirece+ ua+ *iletlerini alnca" onlar *ir yana )rlatp 0yen-e yazmal
my,mY Go+ ,n,m *unu: Tmgeneral-in o1luyla e.lenme+ zorun,a msnY 0cele
etme 0yen. Daha o+ gensin. =ir gn ,aha gl .e yeni,en *irli+te olaca1z.
=6yle yaza*ilir miy,imY [Hen niye *e+leme,in pe+i Tuncer a*iY- =6yle sormasn,an
e+in,im.
0yen-in Yl,z-la se.iti1imizi seemeyece+ ,erece,e +en,isini +a.gaya a,a,1
gnler,i. Iim,i" +en,i ,u.arlarn y+amam *ir gelin. =u nasl ol,uY
Yl,z-la se.imemiz. =anz e.irmeyin hocam. 0nlatmalym.
!6 Adalet Aaolu
Yl,z-n me+tu*unu o+ur+en +antin,ey,im. Yanm y6rem ar+a,ala ,olu. Hon sn)n"
,erslerin,e o+ tem*el" eylemlerin,e o+ al+an *ir 61rencisiyim. 5 son sn)a
gele*ilmem iin marangoz *a*am gn,e +a ,olap +apa1n )azla,an *imitirW
7antin,eyim. 5 an" *ir eit se.,a me+tu*u o+u,u1um +imsenin a+ln,an geemez,i.
7antin,e *ir ay ie*ilme+" *ir san,.i yiye*ilme+ iin *en gnn *elli saatlerin,e
oca+ya ,a yar,m e,er,im" *iliyor musunuzY &te yan,an ocu+larla s+ s+ ,ers ,
*iraraya gele*ilme+ iin ,e iyi *ir olana+t *u.
Me+tu*u grltler" [Iu putun u gazete,e yaz,1n g6ryor musunuz ocu+larY-"
[0r+a,a" ,n,m" onlar ,a1a *ouna +ma,lar%" [0h *e" ah *e elim,e +oca *ir mat*aa
olaca+ +i im,iW-" [Te+ yol +al," yryp o 6rgte girme+- *a1rlar .e )sltlar arasn,a
o+u,um: V=un,an ,a 6te ,uygularla ,oluyum size +ar... 0ma *a*am u" anam *u"
a*ilerim" enitelerim ,e *unlar *unlar...X =o.er" ,e,im iim,en. 5r,a ,ur,um *ir an. =o
.er" ,iyor,um ama *o.eremiyor,um hocam. =u me+tup *eni +en,i g6zm,e
,urma+szn yceltiyor,u. =ana hayranl1nn 6tesin,e *a+a ,uygular... =u *a+a
,uygular" se.,a ,e1ilse neY =6yle *ir ey seziyorum me+tuptan. 0r+a,alarm arasn,a
inan,rc *ir se.imlili1im ol,u1unu *iliyor,um. =unu" o me+tu*u o+uyana ,e+ *ilinle
6nemseme,i1imi s6yleyemem. =ana l]a+a ,uygular ,a- *esleyen *ir +z. 7en,imi anszn
6nemseyi.ermenin il+ ne,eni *uysa" i+inci .e asl ne,eni tam +art *ir ey. =eni
yolum,an ,6n,rme+ iin peime *irini ta+m ola*ilece+leri ,ncesi. =ir li,er
,e1il,im henz" )a+at... *en,e *ir li,er ola*ilece+ 6zelli+ler *ulunmu +i" 6nm +esilme+
isteniyor. 7en,i g6zm,e i+i +ez 6nemliy,im im,i.
Mlmsyorsunuz hocam. <llerimi ne yapaca1m artyorsunuz. =u glmsemeniz
*eni +ltyor mu" eziyor mu" yo+sa hog6rl *ir glmseme mi *u" *ulamyorum.
<llerimi nereye +oyaca1m *ilemiyorum. Ta ocu+lu1um,an *ra+t1m san,1m *ir
al+anl1m" im,i size V8ozan-,aym. Do+toram yapyorum"X ,er+en geri geliyor. L+i
+a,ehini ,u,a+larma rahatl+la g6tremiyorum. 0z 6nce *ir +urtulu gi*i sarl,1m o
+a,ehi nereye +oyaca1m *ilemiyorum. Yl,z" *ir an te,irginlemiti" im,i
g6ryorsunuz" ne ,enli rahat. =en hi*ir zaman onun gi*i rahatlayama,m. He.gimizin
+l) iine ya o+ ,ar geliyorum" ya o+ *ol ,uygusu tayorum. <n o+ im,i. <n o+ *u
an. Hiz *ana 6yle glmser+en hocam. =a*am yzme ters ters *a+t1 zamanlar ,a *6yle
o.unur,um. <llerimi ne yapaca1m *ilemez,im. =ana marangozlu+ 61retme+ iste,i1i
sralar,a ne zaman" VYapmayaca1m" se.miyorum *u ii" *en o+uyup ay,nlanma+
istiyorum"X ,esem" ayn *eceri+sizli1e ,er" +en,imle *a*am arasn,a s+r +alr,m.
<llerimi u1uturur,um. =el+i ne,enini *ilme,i1im *ir 6)+eyi a.ularm,a hapsetme+
ister,im.
=ana glmsemeyin. =ana inann. 0nlayn.
De.rimci ar+a,alarm,an *iri" o gnler *ir +za *enim gi*i ,elice se.,alansa" o +z her
yere pein,en tasa .e her yere o +zn pein,en gitsey,i" inan olsun sayn hocam" *u
ar+a,an pestilini +arr,m. <lini yzn morartma,an" ,ilerini ,6+me,en
+oy.ermez,im onu. 5 ,a" *tn *unlarn ar,n,an *an ,im,i+ tutara+: VHe.iyorum.
Lte *u+a,arWX ,ese" *unu satlml+tan 6te *ir ey sayar,m. 0r+a,alarm *ana ,a 6yle
*a+maya +al+tlar. &zelli+le *en,en ++ler" o J1urlar" Ml-ler" Sehra-lar... !ele
Sehra-lar. M.en,i+leri ,a1lara +ar ya1m gi*i ol,ular. =ir 0yen. =ir o *eni es+i Tuncer
a*isi *ilme+le *ilmeme+ arasn,a yalpala, ,ur,u. 5nun i+i ara,a" *ir ,ere,e +al yalnz
*enimle Sehra arasn,a" yalnz J1urla <rcan arasn,a +al olsa iyi. 0ilesiyle *izim"
!7 Bir Dn Gecesi
ailesiyle sizin .e 0ysel halasnn arasn,a ,a +almt ya.ruca+. Iim,i ,e u" yanm
per.ane haline *a+n. 5 +tan *u g6lgeye" *u g6lge,en o 1a arpa arpa +en,ini.
7antin,e +en,imi 6nemseme+ten o ,enli r+tm +i" Yl,z-in me+tu*unu" *u *ir *y+
tuza+m gi*i" yrtp at.erC,im. Yine ,e *a+maynB gururum iyice o+anmt. =6yle *ir
+z .arsa ,a" yo+sa ,a...
Me+tu*u yrtp atar+en" o *e saniyeli+ zaman iin,e" +en,imi 6nemsemem ,e" ama
asl +z +msemem ,e" +u+u ,a" hepsi e+ilip gitmi *en,en. Meriye u sorular +alm:
Ya *6yle *ir +z yo+saY Ya *ana hayran .e ayn zaman,a [*ana +ar *a+a ,uygular ,a
*esleyen- *iri yo+saY Ya *eni yolum,an e,ece+ *ir giriimin *alangc *ile ,e1ilse *u
me+tupY Halt ar+a,alarn *ir a+asysaY
0lay" a+a olmasn ,a" ne olursa olsunW
Yirmi yan,a +en,ini ,e.rime a,am *iriy,im. I6yle *ir a,ama+: =tn +zlar
+ar,eim. =tn se.,am hal+m. =tn ,manl1m egemenlere. &)+em" +inim onlarn
yeni ,o1an *e*e+lerine *ile. 5 ocu+lar arasn,a a,ama+ll se.,i+lerim ,e .ar steli+.
J1ur gi*i" 0yen gi*i. 5nun o" +en,ini ya+maya a,ayl1 yo+ mu" onu se.meme+ olana+sz.
=elli etmesem" *elli etme+ten +amsam ,a... Honra" *enim ,e.rimcili1im iin,e e.lenme+
,e yo+. =ir eme+i olan *a*amla *ir a.u +ymaya i+i tencere yeme+ +otarma+ iin
a*alayan anamn haline *a+nW <.lili+ ,enince" *u y+ omuzlannca" ortaya olu+
ocu+lar ,a ,6+lnce hocam" o elele" +ol+ola .ermeler +arl+l *ir lanetleme
tr+sn,en" s+ s+ sille to+at *ir*irinin stne yrme+ten *a+a ne +iY =en 0li Jsta
gi*i olaca1m. !i e.lenmeyece1im.
7im *u Yl,z pe+iY Ya ,a o aZan +im" *eni +en,i g6zm,e i+i +ez 6nemli +lanY Iu
+antine girip +anlar,an" u masalar,a *ei onu *irara,a oturanlar,an hangisiY
Llter" ay oca1na gel,i. =ir ay iste,i. Ler+en:
VTuncer" +araca1mz o ,ergi .ar ya" topla,1mz paralar
yetmiyor. !esap +itap" *ir say *ile +aramyoruz"X ,e,i. VOe
yapaca1zYX
Yayn +olun,ay, Llter. Llter-i tanyaca+snz hocam. Mrgr *ol *ir ar+a,at ayrca. Go+
al+an,. 5 .e yayn +olun,a alan 6te+i ar+a,alarla ner,e sosyalist sempatizan e.,e
+alm +z" yal memure" inanl *ir i+i o)6r tan,+" siteler,en *il,i1imiz *ir+a ii
.arsa" onlar,an topla,1mz paralar saymlar" hesap +itap *u sonu +m. 7alarm
+al,rp" g61sm ,e 6yle *ir ileri ,o1ru +arp:
V9zme cann. =en ner,en para *ulaca1m *iliyorum"X ,emeyeyim miY
VOe o o1lum" zengin *ir +apya ,amat olmaya m +arar .er,in yo+saYX ,eyince sin,im"
pistim. Me+tu*u *iliyor san,m. 9r+tm.
V!a,i lan sen ,eWX
!8 Adalet Aaolu
9r+ntm arasn,a *6yle ,e,im. Oe ,eme+ pe+i *uY <.et mi" hayr mY !a,i lan sen
,eW.. Jtangalamtm ,a. Llter-in g6zn,en +aar mY
VParsa *6yle hayrl *ir i" hi +arma Tuncer. Limiz 6z.eri ister. !er anlam,a...X
Yo+ art+" Llter-in a+acl1 her zaman+i 6lsn aan *ir a+acl+t. 0pa+. Mrgr
+a.gamza" a+ay inancmza *u 6l,e *ulatrmaz, Llter. Saten a*u+ toparlan,. <lini
omzuma +oy,u:
V0+amst *ize gel. 0r+a,alar ,a gelece+ler. Iu ii *ir ,aha g6z,en geirelim *a+alm"
X ,eyip gitti.
Llter a*u+ toparlanmt" ama *eni ,a1tp gitmiti hocam. Do1rusu" s6yle,i1i
*s*tn a+l almaz *ir ey ,e ,e1il... &)+elen,im +en,ime. Lyi anmsyorum. 7a)am hzl
hzl sallayara+ *u pis ,nceyi *ir +o.a,an 6pl1e *oaltrcasna *oaltma+ iste,im.
0ma ,aha sonra+i gnler" Yl,z- tanyp ona ya+lat+a Vne,en olmasnYX sorusu s+ s+
,6n, +a)ama" o soru geri ,6n,+e Yl,z-,an +ama+ iste,im.
Llter gitti+ten +sa *ir sre sonra +antine ince" uzun .e +sa siyah sal *ir +z gel,i. 5nu
seer semez *am,an yu+ar *ir sca+l+ +t. Meen ha)ta+i )orum,a +onuur+en *u
g6zlere *ir +ez ,aha ,e1miti *enim g6zlerim. 5 sca+l+ uram,an yu+ar o zaman ,a
*6yle +mt. =u ,urum,an ar+a,alarmn co+ulu hay+rlaryla +urtulmutum.
Me+tu*un,an e,in,i1im izlenime g6re Yl,z-n rahat *ir +z olmas gere+ir,i. 5ysa *u
+z o+ e+ingen. =ana *a+ma+la *a+amama+ arasn,a *in para olup ,uran *ir +z.
=en,e ise" o nl se.imlili1im uup gitmitir stm,en" ,iye *ir +or+u. Me+tu*u yazan *u
+z ise" onun ,urumu *enim+in,en *in +ez g. =unu ,nme+ anszn rahatlatt *eni.
;azla *ile rahatlatt. Gn+ gere+siz yere sl+ almaya *ala,m" *iliyor musunuz hocamY
Mere+siz yere" es+i ce+etimi stm,en +arp attm. Mere+siz yere" taa iler,e oturan
Sehra-ya seslen,im:
V=ir ,a+i+a gelir misin SehraYX
;rlayp gel,i. Mere1in,en )azla y+se+ sesle sor,um:
V7a +ii ol,unuz *il,irileri 7zlay-,a ,a1tma+ iinYX
<r+e+si yapl" *iz,en ++ olmasna +arn o+ *y+m izlenimi .eren *ir +z
Sehra. ;azla sorulara" y+se+ sesle glmelere" ge.ezeli+lere ,ayanas olmayan *ir +z.
V5n *ir +iiyiz ,e,i+ ya Tuncer" ne sorup ,uruyorsunYX
7sa +ara sal" *eyaz tenli +z ,a +olona ,ayanm" yere *a+p ,uruyor. =en ona *o
.ericili1imi g6stermeye a*alar+en o" *enim Sehra tara)n,an azarlanmama tan+ ol,u.
V<ee *e" sen ,e *azan iyice e+ilmez oluyorsun haW Oe .ar sormusa+Y He+sen iin
pein,eyim *en. 7a)am ,e)ter ,e1il yaWX
0lttan alma,n m psar Sehra. Yine pst:
VTamam Tuncer a*i. Ha.sa+laycnn *iriymiim gi*i *a+tn ,a *ana" on,an...X
!9 Bir Dn Gecesi
:e*im,en *ir +'1t +ar,m. &1renci =irli1i olara+ *u sloganlarn pan+artlar halin,e
el,e o1altlmas" ,u.arlara yaptrlmas +ararlatrlmt. [
VIunu ,a al Sehra. L+isi *y+" alts ++ +artona yazlaca+. Aen+li...X
Sehra" .erilen her g6re.,en +en,isine *y+ onur pay +arr. <lin,en gelse" hi*ir
eye +imseyi *ulatrmayaca+ ama" planlama,a+i g6re.inize son .eriliinin ar,n,an"
ner,eyse *izlerin omuzlar stn,e 61retim yeli1ine gelen sizin ya+nnz ol,u1unu
*ilmesin,en *el+i" pe+ +mse,i1i 0yen-in *ile ara,a sra,a *ir iin ucun,an tutmasna
izin .erir,i. 7'1, alp" gizli *ir ha*er ula1 ta.ryla +aza1nn iine so+uturur+en" +olon
,i*in,e+i +z g6r,. =u +onumamz ,uyup ,uyma,1n,an hemen +u+uya ,t ta*ii.
!er ey,en hemen +u+uya ,en *ir +z," *ilseniz.
V=ana *a+ Yl,z" ne ,i+ilip ,uruyorsun or,a haY =izi *a*ana Zurnal m e,ece+sin
yo+saYX
Deme+ *u gere+ten oY 7zn o ol,u1unu anlar anlamaz Sehra-nn yann tutup" Yl,z-a
,a" V!a,i +zm" *as *a+alm"X ,emem gere+mez miy,iY 5ysa ne yaptm *iliyor musunuz
hocamY Sehra-y 6yle *ir omzun,an itip:
VHana *ir ey s6yleyeyim mi Sehra +ar,eY Lyisin hosun" ama o+ +atsn. 7atl+ iyi *ir
sosyaliste ya+maz"X ,e,im.
Sehra-nn sal,rganl1 +arsn,a Yl,z-m esmer yz al al olmutu. M6rmtm.
5mzun,a+i antann as+sn e+itirip ,uruyor,u. Lnceci+" gzel elleri .ar,. Par ite"
g6ryorsunuz. Tutulmaya" sca+l1n her an *ana .ermeye hazr elleri. =ir elin
sca+l1n,an ne ,enli yo+sun ol,u1umu o an-a ,e+ hi *ilmemitim sayn hocamB hi
,uymamtm *6yle *ir 6zlemi.
5 eli tuttum. :a,,eler" so+a+lar *oyunca yr,+. Lnce *ir +ar altn,a saatlerce
yr,+. Me+tuptan hi s6z etme,im. 5 ,a s6z etme,i. !i se.,a s6z etme,i+. =ir yasa1
stm,en +al,rp atmam +olay *ir ey ,e1il,i +i. <li elim,e" ama *en hep V=a+ +zmXla
*alayan s6zler s6ylyorum ona. =a*asnn a,n hi anmyorum" )a+at *a*as gi*ilere
+ar ,ncelerimi her zaman+in,en ,e *y+ *ir 6)+eyle sralyorum. !ep ayn inanla"
hep ayn itenli+le. Iim,i" o ,erin inancm,an hi*ir ey e+silme,i" ,esem +im inanrY
=ur,a" sizinle +arlat1m an-,an *alayara+ +en,im *ile inanmyorum *una art+. =ize
i+i +iili+ mutlulu+lar yo+" *unu *ilmem gere+ir,i" *un,an +aamaz,m. 0ma *en Yl,z-
se.,im hocam" se.iyorumW
V=a+ +zmXla *alayan her s6zm onaylyor,u. =eni yceltiyor" ,al+a.u+lu+ etme,en
yanm,a yer alyor. 0ra,a *ir" *ir so+a+ lam*asnn altn,a ,ur,uruyorum onu. Mzel
yzne *a+yorum. 5 gzel yz,e" *u a+ll *a+lar,a yalanCyapay *ir eyler ya+alamaya
alyorum" yo+. 5lan te+ ey" te+li+ten +p i+i +ii olma+tan" o1alma+tan ,uy,u1u
se.in.
Llte)e gitmem gere+ir,i. Mitme+ istemiyor,um. Yl,z-,an ayrlma+ istemiyor,um
hocam.
V=en o+ yo+sul *ir marangozun o1luyum" *iliyor musunYX ,e,im *ir ara.
! Adalet Aaolu
V=u sana olan ,uygumun yanna saygy +atar .e *u ,uyguyu pe+itirir"X ,e,i o ,a. 5
a+am aramz,a geen te+ se.,a s6z *u ol,u.
Dersleri tmyle *oy+ot etmenin *u ,zenin ni.ersitelerin,e o+umama +arar
almann ari)esin,e ol,u1umuz gnler o gnler" *iliyorsunuz hocam. Hizse *ize" VYarn *u
,zen ,e1iince" l+enin yine e+onomistlere" mhen,islere" mimarlara" yarglara
gere+sinimi olaca+. 0ma siz *u alanlar size +ar olanlarn eline *ra+ma+ niyetin,esiniz.
Mere+i *ir tutum ,e1il *u"X ,er,iniz. Parolan ,zene inanszl1mz o +erte *y+t +i"
*u s6zler gi,ere+ *ize *ir al,atmaca olara+ g6rnmeye *alamt. Jyar siz,en" sizin gi*i
say,1mz hocalarmz,an gelse ,e.
V=izi geriletme+ iin *ir *ahane ,e1il mi *uYX ,iye sorguya *ile e+meye +al+mtm
sizi" anmsarsnz. 0nmsamasanz" ,nn Tuncer-ini *ur,a" *u ,1n,e" Aemzi
Tara+-nn ,ama, .e Ls.ire-,e ,o+torasn yapan *iri olara+ *6yle g6rnce"
,u,a+larnz,an u glmseme gemez,i. Hize anlatma+ istiyorum ite. Lte im,i ,aha iyi
*ir e+onomist oluyorum" *un,an honut ,e1il misiniz pe+iY
Yl,z +sac+ +ara salarna ren+li *ir yn *ere geirmiti. =u +'+l o zaman ,a .ar,.
5 a+am +ar" alnna ,en salarnn ucuna sa*ah +ra1lar gi*i toplanmt. !a.a gi,ere+
o+ so1umu olmal. 0ma *en-scac1m. !er yanm gzel *ir l+l+ sarp sarmalyor.
Deme+ hep yalnzmmW =eni se.en" *enim ,e yre+ten se.,i1im onca ar+a,amn
arasn,a yapayalCnzmm ,a ha*erim yo+mu... Yl,z-n eli a.cum,a olunca" *tn o
se.,i1im ar+a,alarmn elleri ,e hep *irli+te .e ayn se.giyle a.cum,aym sanyorum.
Yl,z-la yanyana yrr+en" i+i +ii olara+ +ala+alma+tan ,uy,u1um +or+u yo+. Tam
+art" yzlerce" *inlerceymiim ,uygusu iin,eyim. =u ,uyguyu siz hi yaa,nz m
hocamY =ir +iiyle *inlerce oluna*il,i1iniY =u ,uygu" gc orann,a ,a r+tmt *eni.
Yl,z-la gelen *u garip o1alml+ ,uygusu ne +a,ar srece+Y Hrece+ miY Ge.resini"
ailesini unutamyor,um. Mln ama" onun ya*anc ,il *iliini hele" hi unutamyor,um.
5nu +entin gzel semtlerine ,e1il ,e" ,os,o1ru *ir yo+sunlu+ .e yo+sullu1un +olgez,i1i
amurlu yollarna" +maz so+a+larna ,o1ru sr+lyor,um. =u *el+i ,e *ir ,ireniti.
Yl,z-a hemen teslim olma,1m *elli etme+ iin *a+a yol *ilmiyor,um ,a" salt *ana ac
.e 6)+e .eren *u yollar *iliyor,um. VOereye gi,iyoruzYX ,iye sormuyor,u. Hormasn
*e+le,im. Horsa ,i+lenece+" yine V=a+ +zmXla *alayara+ +onuaca+tm: =a+ +zm"
*enimle" *izimle olma+ istiyorsan" al+ *ulun,u1un yollar" so+a+lar ar,n,a *ra+man
gere+. !emen . unutman o yollar...
&yle ya" her ey hemen olmal. !emen. !emen...
Iu an-,a *unu Yl,z-a sizin 6nnz,e s6ylyormuum gi*i iime *ir utan yaylyor.
5ysa" *6yle *ir utanc ,uymamam gere+ir hocam. 0yn eyleri sizin yznze ,e
s6yleye*ilir,im. Gn+ siz ,e o ,ar so+a+lar,an" ,i+ yo+ular,an" l'1mlarn ,ar a+tan
at altlarn,an uza+snz. 5ralar,a yalnzca yaamn +a.gas .ar. 5ralar,a a+lar *ile
+anl *a+l. 5ralar,a ,urup gzel s6zleri uzun*oylu s6ylemeye" gzel ,uygulan gnn
her ,a+i+as +esintisiz yaamaya yer yo+. 5ralar,a se.,alar ,a her an *ir to+at yer" her an
*ir testereyle ,o1ranr" her an l'1m sularna *ulann
=izim e.e mezarl1n oralar,an geilere+ gi,ilir. 0,mn as)altn i+i a,m ,na atar
atmaz cum*urt ,iye 6+e+lere *atarsn.
Bir Dn Gecesi
5 cum*urt sesini ,uyar ,uymaz ,ur,um. Yl,z- nereye g6tryor,umY <.e g6trmeyi
tasarlamamtm. 0+lmn +6esin,en gememiti. 0yrca" gesey,i ,e g6tremez,im. 5nu
*ir +ah.eye" anca+ *az ar+a,alarmn yann,a girip +a*il,i1im pastanelere"
*irahanelere ,e g6tremez,im. 0r+a,alarla aramz,a s6ze ,6+lmemi gzel *ir anlama
.ar,. =en 61renci *irli1inin en al+an yesiy,im. 0r+a,alarmn *ir *6l1 ise *enim
.e *enim gi*ilerin" *ir yer,e *ir *ar,a+ *ira ime+ gi*i" sinemaya gitme+ gi*i" ynce
*iz" srtmza +en,i ce+etini +oy.erme+ gi*i gere+sinimlerini +arlama+ta al+an,lar.
=6ylece aramz,a gitti+e genileyen *ir orta+laal+ +urulmu gi*iy,i. =azan *enim *ile
gzel par+alar giy,i1im ol,u. =a+mm Llter" hi ayrmn,a ,e1ilmi gi*i" 7zlay-,a *il,iri
,a1tr+en yece1imizi sezer sezmez" srtn,a+ini srtma +oy.ermiB ya ,a *a+mm
J1ur" V0*i +o" )ilanca yer,e ne)is *ir )ilm g6steriliyor" *ilet al,+"X ,iye se1irtip geliyor.
=enim ni.ersite,e+i yaamm" ++l *y+l *ir grup ar+a,ala oluturulmu yeni *ir
ailey,i san+i. 7en,i ailem,en o+ uza+ta" onlara iyice ya*anc.
Yl,z-m *ana soraca1 soruyu *en ona soru.er,im:
VOereye gi,iyoruz *izYX
VOereye gelmiiz +iYX ,iye *ir soruyla +arl+ .er,i o ,a" glmseyere+. Lim,e yine o
sca+l+. 0r+a,alarmla +ur,u1umuz aile,e e+si+ olan l+l+.
V=a+ +zm" +a)am +artr,n sen *enimWX
5nu as)altn stne iti.er,im. Han+i *ir su ileme+ zerey,im. Yl,z- as)alta itere+ o
sutan +ayor,um.
V7a)am +artr,n" anlyor musunY =ur,an u +6eyi ,6nersin" +6t +o+ular
arasn,an" tten so*a *orular arasn,an geersin. Aa,yolar,an +irli a.lu ,u.arlarna"
1l+ 1l1a ar+lar ,6+lr. 5 ar+lara yine 1l+ 1l1a +ar +oca +a.galar" +omu
+a.galar" *ir *a*ann o1luna in,ir,i1i to+a,n sesi +arr. =iz *6yle *ir yerin ei1in,eyiz
ite. <n iyisi sen .ar git. Mit gzel e.ine. 5r,a u salarn" stn *an +urut. Oe
yaparsan yap" *eni rahat *ra+WX
0s)altn +ysn,a sen,elemiti. =unlar s6yler+en *ir yan,an ,a yere +apa+lanmasn
engelleme+ iin onu tutu.ermitim.
VYo+ *ir ey. 9zlme"X ,e,i.
9zgn,m. =unu sez,i. Ya yumua+l1n" ya +atl1n en u no+tasn,ay,m.
V=ir oyun ,e1il mi *uYX
=6ylece" il+ an-,a sormam gere+en soruyu o zaman sora*il,im.
V01layp ,a yre1ini yumuatmaya alaca1m" *6yle pisli+ler" mas+aral+lar
e,ece1imi sanma. Heninle o+ iyiyim. Hanrm seni o+ se.iyorum. Yalnz *unu *iliyorum"
*a+a hi...X
Yl,z-m +arl1 *u ol,u hocam.
2 Adalet Aaolu
<li yine elim,e" gel,i1imiz yollan ters y6ne *ir +ez ,aha yr,+ o zaman. Topra+l+tan
+p <sat-n D6rtyol a1zna ,e+ gel,i+. =tn *u uzun geri ,6n srasn,a hi
+onuma,m. 7en,imi ,inliyorum. Oe 6)+e ne se.,a. !i*ir ey yo+. 7ar+ *ir yre+.
5ra,a neler olup *itti1ini ayr,e,emiyorum.
D6rtyol-,a i+i yanma amurlar sratara+ geen ara*alarn" +l mana.larn" +asaplarn
ay,nl1n,a" her eyin *ir*irine ,1mlen,i1i *ir no+ta,a ,ur,um:
VHen herhal,e Gan+aya-lara" Mazi 5sman Daa-lara ,o1ru *ir yerlere gi,ece+sin"X ,e,im:
Lte seni e.inin ei1ine getir,im" *ra+tm. Lte *u inceli1i g6ster,im. 5 +maz" ,ar
so+a+lar,an +urtar,m. Lte *ana Llter-ler,e+i toplantmz ,a +arttn. !a,i art+ gle
gle.
H6yle,i1imin *una *enzer *ir anlam olmaly,. Yl,z-a *a+amyor,um. Yere" erimi
sulu +arn olutur,u1u ren+li" ltl ++ *ir g6lc1e *a+yor,um. L+i yana1m,an 6plC
,1m ,uy,um. =y+larmn i+i yanma *irer ie+ aslm ,a" onlar ,rme+
istemezmiim gi*i +prtsz +ala+al,m. Yl,z:
VLstersen yarn yine yrrz"X ,e,i. VPa+tin olursa.X
VPa+tim olmayaca+. Lstemeyece1im ,e...X
<llerimle yana+larm" *y+ ularm tutma+ iin ,elice *ir iste+. 5 i+i 6pc+ or,an ha
,t" ha ,ece+.
V=alayan *ir ey .ar Tuncer. =alayan her ey tamamlanmal. 7ama+ *ir 6zm ,e1il
+i. !ele senin iin hi uygun *ir 6zm ,e1il. 7ama,an 6nce tanma+" tanma+ ,aha
sa1l+l *ir tutum ,e1il miYX
5na *ir yant aryor" *ulamyor,um hocam. Yl,z-,a *ir ey .ar,. 0z +onuup o+
uygulama+" a+lama+szm tartma+szm yaama+ gi*i *ir ey... =u ne,enle u son s6zleri
*en,en o+ +en,isini te,irgin etmie *enziyor,u. =a+a hi*ir ey s6yleme,en *en,en
ayrl,.
<limi yana1ma +oy,um. 0r+asn,an *a+tm. He.,a,an ezilmi ,e1il" se.gisin,en
*ym *ir gi,ii .ar,. Iuram,a iyice aclam *ir ses" o +en,isine g.eniyor" ayrca
iim,e+i *ocalamay ,a sez,i" ,e,i.
=iz" aramza en o+ polis szm *ir +ua1z ya hocam" hatta +arl+sz *ir se.,a" u
yeryznn *tn gzelli+lerini 6nmze y1sa" o gzelli+lere g.en iin,e ya+lamamz"
*u usuz *uca+sz yeilli1in ortasna +en,imizi *ra+.ermemiz" or,a ta+lalar atp
yu.arlanmamz olana+sz. Yl,z-m elini a.cum,a saatlerce gez,ir,im. =ir yre1in se.giyle
.uruunu saatler *oyu ,inle,im. =unu ola*ilece1i ,enli ya+n,an algla,m. Yine ,e *ir
+u+u uram,a. Yl,z-,an syrlma+ iin o +u+u ats altna s1nmaya alyorum. =una
6zen g6steriyorum. =ir se.giyi anlama+ .e yaatma+tan o+" *una. 5 se.giyi g.ensizli1e"
+u+uya *ulamaya... =u +z +imY Oe,en se.sin seniY <ylemlerimiz,e *irli+te olma+
istiyorsa" *unun iznini sen,en alaca+ ,e1il yaY Yo+" *u gzel yz" *u apa+ *a+lar yalan.
=unu senin stne sal,lar. <lini aya1na ,olan,rma+ iin sal,lar... Derlen toparlan.
Jnut *u +zW
3 Bir Dn Gecesi
Iim,i size *irazc+ 0li Jsta-y anlatmalym hocam. Gn+ 6nn,e sonun,a ona
*a.urma+ zorun,a +alaca1m.
0li Jsta-y tanmanz ister,im. 5nu tanyanlarn insanmza g.eni artar. 0li Jsta-y
tanyan iin" hal+n se.me+ soyut *ir ey olma+tan +ar. 5na ,uy,u1um sayg .e g.en"
hal+ma ,uy,u1um g.en .e saygyla 6z,elemitir.
5 D6rtyol a1zn,a Yl,z-sz +alnca 0li Jsta-nn yanna +omay ,nm my,m
aca*aY =ilemiyorum. M.ensizli+" +u+u tohumunu iim,e nice o1altmaya yeltensem"
Yl,z-in ar+asn,an +oup Vne olur *iraz ,aha +al"X ,ememe+ iin g tutuyor,um
+en,imi. 0li Jsta-nn *u ya+nlar,a *ir yer,e ol,u1unu o a+nl1m arasn,a a+l
etmesem" *el+i ,aha o ,a+i+a,a Yl,z-m ar,n,an +oup gitmitim. Mere+te *en,e *u
tut+u o+tan *alamt" *ense h'l' s1naca+ *a+a *ir +6e aryor,um.
0li Jsta *a*amn *ir ar+a,a. =enimse *a*amla aram o+ +6t" 0li Jsta ile o+ iyi.
Han+i 0li Jsta *a*amn ,ostu ,e1il" *enim ya+n ,ostum. Mere+te 0li Jsta *enim a+l
hocam. 0+l .erme yerine g6sterme" la) yerine 6rne+leme. 0li Jsta-,an 61ren,i1im en
*y+ gzelli+" en ,erin *ilgi *u.
<sat-n *u +esimin,e ++ esna)la ++ memurlar" o1unlu1u orta halli +imseler
oturur. &zelli+le aa1lara sar+an yan so+a+lar,a. 0li Jsta-nn ,a *u so+a+lar,an *irinin
*an,a *ir ele+tri+Ctele.izyon onarm ,++'n .ar. D++'nn on yl,r +iracsym.
Iim,i *ir sre,ir +en,isi ,e ,++'nn ar+asn,a+i i+i o,a,a oturuyor. <r+en 6len
+z+ar,einin i+i o1luyla *irli+te. L+i yl 6ncesine ,e+" 0li Jsta *izim +omumuz,u.
=ile*il,i1im +a,aryla *u +esime" ,++'nn ar+asna 0hmet ne,eniyle tan,. 0hmet.
Jsta-nn en *y+ yre+ yaras. Yo+lu+ e+ti1i gnler,e 0hmet-i polis o+uluna .er,i1i iin
0li Jsta hep +en,isini sular. Go+ +onumaz" ama 0hmet stne s+ s+ +onuur: VOe,en
Murat- y6nlen,ir,i1im gi*i onu y6nlen,ireme,imY Oasl anlatama,m ona +i" *ir insan
ner,e olursa olur" yine +en,isi ola*ilirB +en,i +a)asnn o+ulu neyse yine o o+ulun
,iplomasyla +a*ilir +olunun altn,a" ,iyeY Dolis o+ulu" polis o+ulu" anla,+. =u *izim
,arl1mza rastla," anla,+. Dolis o+ulun,an ille polis +maz yaY 0,am ,a +ar. =u
0hmet ne,en itler sn)n,an +t" *en ne,en seeme,im ,aha *atanYX
=tn mitinglerimiz,e" *oy+otlarmz,a 0hmet-i omuz*am,a g6rrm. <limi s+ma+
istemiti *ir +ez" geri e+mitim. =ana elini uzatt1n ya ar+a,alarm g6r,lerse" ,iye ,e
o+ +or+mutum. <limi s+aca+ +a,ar ya+nm ol,u1unu *ilmelerini istemez,im. 0li
Jsta-nn en ,erin yarasna" o acya ilgisiz +alma+ ise hi elim,e ,e1il,i. =oy+otlarmz,a"
g6steri yrylerimiz,e *tn polisler" Zan,armalar toplanp stmze gelsinler" ama *u
0hmet-i g6zm g6rmesin ister,im. Dilerinin arasn,a sre+li *ir +i*rit 6p +rar,.
Hre+li *ir +anat germeye yeltenmesi *ana" glmseyere+B a1alarn" *eylerin +en,in,en
altn,a+ilere +anat germesine *enzer *ir hal. =ir +aslma *un,a.
0li Jsta-nn ++ ye1eni Murat ise" +ar,elerim,en 6te +ar,eim *enim. Han+i 0hmet
a*isinin ,aysna y+le,i1i tm ,ertleri o unutturaca+. Han+i onun en ,erin yarasn Murat
sarp sarmalayaca+. &yley,i ,e" prl prl *ir ocu+. 5nurlu. Gal+an. 0yrca se.ecen.
=iz,e gl+le *uluna*ilen *ir se.ecenli+. 0li Jsta" *ir +ez ,e *a*ama 6yle ,iyor,u"
iitmitim:
V=u Murat" *enim isteyip ,e *ir trl olama,1m" *ir trl i+i ucunu *iraraya getirip
tamam eyleyeme,i1im insan olaca+ g6rrsn. =u Murat san+i *enim yanlszm"
izi+sizim.X
4 Adalet Aaolu
=unu s6yler+en yz se.iniyor,u ya" *ana 6yle gel,i +i" +r ,m ,i+ salar *ile
se.iniyor,u.
L+ici,ir 0li Jsta. 0ma a,am gi*i ier" +a)asn,a+i ,ncelerini" elin,e+i iini
,amtrcasma. =a*am asln,a onun i+i ar+a,a i,i. Oe +i" *a*am iti mi e.,e +a.ga
grlt. 5n,an *ir ha)ta 6nce" *6yle *ir +a.gal gecenin sa*ahn,a o+ula gitme,en 0li
Jsta-ya +omutum. 0hmet yine" ,ilerinin arasn,a *ir +i*rit 6pn +rara+" *ir eli ,e
ta*ancasnn +l)n,a" e.,en +yor,u. Murat" hem ,++'n,a ,aysnn *a yar,mcs"
hem harl harl ni.ersiteye hazrlanyor. <r+en,en +m. 0li Jsta-nn nl onarm
antasn +app a1rl,1 yere gitmi. 5nunla te+ tartt1m no+ta ni.ersite +onusu. V=iz
gir,i+" ne ol,uYX =unu ,uyunca 0li Jsta: V!ayatta piti1i gi*i +itapta ,a pimeli insan"X
,emiti. 5 sa*ah 0hmet" +ar+en +r,1 +i*riti *enim 6nme )rlatt. 7i*ritten *oalan
,ilerinin arasn,an: V7en,isi Llhan *eyin yaplarna ele+tri1i e+ip" tele.izyon antenlerini
+urar+en iyi. =iz Llhan *eye a*i ,e,i+ mi" +6tWX ,iye homur,anmt. 0r,n,an *a+p
+almtm. 0li Jsta-y ,a *ir +ez *ile *6yle 6)+eli g6rmemitim. =a1ryor,u: V=iz iimizi
yapyoruz. <1ilip *+lme,en" anla,n mY LimiziW Lini i gi*i yaparsan +6pe+li1e yer
+almazWX Mosmor,u 0li Jsta. Y++n,. 5na" V=a*ama *u+a,ar iirmeyin 0li Jsta"X
,emeye gitmitim ama" *unu ,iyece+ zaman ,e1il,i. Desem +arl1 u olur,u herhal,e:
Hen o +a.gaya grltye pe+ +ula+ asma o1lum. 7a.gann asl *ur,a" *a+sana. !em *a*an
*enimle otur,u mu i+i +a,eh ier. =en *ra+sam" gitti1i yer,e gn ier ,e *an,an
+al,ramazsn. 5 zaman ,a sizin marangoz ,++'n hi alamaz. Hen o ,++'n amaya
.ar msnY Yoo. =ra+ *a*an ,a iinin s+ntsn *u+a,arc+ .ursun ,na.
Oite+im" 0hmet-in ar,n,an tezg'hn *ana oturur+en:
VLyi ol,u. 7ustu iini. Yo+sa iyice iten pazarl+l *iri olup +aca+"X ,emiti. Ter
,6+yor,u. Go+ *unalyor,u. 7arma+ar+t.
Iim,i +en,i i +armaam .ar. Iim,i 0li Jsta-ya il+ +ez +en,im iin gi,ece1im. Han+i 0li
Jsta-ya Yl,z-m me+tu*unu .e Yl,z- anlatrsam" 0li Jsta V0man o1lum *ulatrma
+en,ini *6yle mar+ +zlaraX ,iyece+ ,e *en" i+i ara,a *ir ,ere,e +alma+tan
+urtulaca1m. Ya ,a VHe.,a *u o1lum" se.,aW Yan,r" yaa"X ,iyece+ ,aha gzel
+urtulaca1m iim,e+i +a.ga,an.
5 a+am Yl,z +onusun,a 0li Jsta-,an gayr +imseye alamaz,m. Haat + gnnn
ye,isine geliyor. Ya ,++'n +apa,ysaY Ya e.,e ,e1ilseY <lim *61rm,e +ala+alaca+tm.
Iim,i,en yarma nasl +aca1m *ilmeliy,im. Yarn )a+lte,e yeni,en Yl,z-la
+arlanca ne ta.r ta+naca1m *ilmeliy,im. =u ,uygunun acemisiyim. 5 ,enli
acemisiyim +i hocam" *u 0li Jsta ,a olsa" *a+alarnn en a+l .eremeyece1i *ir +onu,a
*irine ,anmaya gi,iyor,um. Limi her an ,aha hzl saran o l+l+tan o+ +or+uyorum.
0li Jsta ya *u l+l1n yaylmasn engeller" ya +or+umu engeller" ,iye ,nyor,um.
D++'n +apam olsa ,a" ar+a,a" o,a,a,r o. Mece+on,ular *ra+p *uraya tanmas
0hmet iin,i" ,emitim ya" 6yley,i. 0hmet-in g6rntsnn *ile o mahalle,e *iro+ toyC
top ocu1u imren,ir,i1ini sezinlemiti 0li Jsta. 7imileri 0hmet-e imrenir+en" +imi
genler ,e onu ,urma,an horluyorlar,. =unun 0hmet-in +a)asn,a+i polisli1i
+6r+le,i1ine inanr, 0li Jsta. 5 6)+eli sa*ahn,a ,a" VJza+latr" uza+latr" nereye
+a,ar uza+latrrsnY &n sonu snrlar e+ilmi *ir memle+et ite. &n sonu ayn +a*n
ii"X ,emiti.
5 Bir Dn Gecesi
Iim,i *ana ne ,iyece+ aca*aY Oe ,iyece+se ,esin" Murat or,a olmasn ,aW.. L+inci
+or+um *u: 0man Murat or,a" ,aysnn yann,a olmasn. Murat" ,aysna ne iin
*a.ur,u1umu anlarsa g6zn,e ,erim. Der miyim" *ilmiyorum. =u *enim" onun
+a)asn,a nasl *ir ,e.rimci gen resmi izmeyi *aar,1ma *a1l. =enim ,e.rimci gen
imaZm,a 6yle se.,aya" a+a yer yo+tu hocam" *iliyorsunuz. De.rimci" ilerici +al*na
uymayan te+ g6rnt *ile 6nmz,e+i *ir 6rne1in paralanmasna" *izleri , +r+l1na
u1ratmasna yete*iliyor o yalar,a. Hon *oy+otumuz,a sizin *izlerle yapt1nz o +onuma"
ar,n,an ,a *izimle a.luya +p yumru1unuzu ha.aya +al,rmaysnz" *enim .e pe+ o+
ar+a,amn +a)asn,a+i ilerici ay,n resminin *ozulmasna yetmiti. Yanl ,a olsa+" *u
*6yle hocam. =en ,e Murat-n *eni iitmesini istemiyorum. 5nun +a)asn,a izme1e 6zen
g6ster,i1im ,e.rimci Tuncer olara+ +al istiyorum. Lte im,i *ana gle*ilirsiniz. Iim,i
,6np *ana glerseniz" *en ,e size +atla*ilirim. 7en,imi Murat-n +arsn,a 0li Jsta-,an
6te 6nemsemeye *ala,1m g6rp ac ac gle*ilirim +en,ime.
0li Jsta ,++'nn,a" +arsna yal *ir +a,n oturtmu" tsn onar.eriyor,u. 5 hi
*an +al,rma,an iini yapyor" +a,n ,a ,urma,an +onuuyor,u. 51lunun m,r
yeme1e gelece+mi ,e" gelini yeme+ 6rtsn a*uca+ y+am" +olalam" tam
tleyece++en t *ozulu.ermi ite. M,rn gelmesine ise sa,ece yarm saat +alm.
V!er zaman s++ ,a++alarmz,a yetiirsin" *izi +urtarrsn" a+lma geli.er,in. 0li Jsta"
iin +1C*y1 ,emez" yapar" ,e,im. 0h yetiece+ miY Yetiir" sen yetitirirsin.
7omu,an iste,i+" onun+i ,e *ozu+. =ir gn g6n,ersinler ,e" onlarm+ini ,e yap.er *ari...
=6yle en ,ar zamanlar,a lazm olur...X
Yl,z-in *a*as ,a *ir ++ memur e.ine a1rl olsa" o aile *6yle yrtnr mY L+i aya1
*ir pa*uca girer mi aca*aY YlC,z-lar ,a *ir m,r ille +olal 6rt stn,e a1rlayaca1z
,iye ,6rt*ir yana se)er*er olurlar mY Yl,z-n *a*asn *izim e.e a1rsa+ ne olurY
5la*ilece+ olanlarB *a*amn ortal1 *ir*irine +ataca1" anamn +an ter iin,e *unlarm+i
gi*i *ir g6steri yarna +aca1 ,ncesi 6ylesine *yyere+ ,ol,u +i iime" Yl,z" az
6nce l+ eli elimin iin,e+i Yl,z olma+tan ner,eyse +t. =izi *izim g6zmz,e
glnletiren" *izi +en,i ,nyamz,a se+iz *in +ez ,aha ezen *ir ma+inenin en 61tc
silin,iri olup +t. =izi ,aha *eter ezmeye hazr *ir me+anizmann [=ala- iareti te+
*ana Yl,z art+.
Yal teyze ty ,ualarla alp gitmiti. 0li Jsta-nm yorgun izgilerle ,olu yz ,e
6nn,e+i i lam*asnn 1n,an +p ,++'nn yz mumlu+ ampulle ay,nlatlm
alacasna +art. M6zl1n +ar,. :garasn ya+t. =ana ,a uzatt. =a*amn yann,a
ierim ,e" 0li Jsta-nn yann,a sigara ime+ *ana hi olmayaca+ *ir imi gi*i gelir.
V:ereyan arpm gi*i *ir halin .ar Tuncer. Gattnz m" ne ol,uYX
VGatma *ugn *enim iim,e 0li Jsta...X
Me+tuptan *u yana *en,e olup *iteni anlattm. 7en,im,en *ile sa+laya*ilece1im pe+
o+ eyi 0li Jsta-,an hi sa+lamayara+... Yl,z-n a+ s6zll1n,en ,e hi geri +alma+
istemeyere+. 7en,im,e" taa ,ipte sez,i1im *ir eyi" hatta *el+i *iraz ,a a*artara+. 5 eyin
*enim iin yeni *ir gere+" *el+i en *y+ gere+ ol,u1unu *elirtere+.
V=en ,e *u +za se.,alan,m sanyorum Jsta. De1ilse ,e se.,alanyorum.X
0li Jsta se.,a,an yana ne *ilir,i" ne *ilmez,iY !i ,nmemitim *unu. =a*am
*azan ta+lr, ona. !i e.lenmemi olmasn yzne .urara+: V7eiler gi*i gel,in"
6 Adalet Aaolu
+eiler gi*i gi,ece+sin *u ,nya,an 0li"X ,er,i. 0li Jsta-nn t+naz g6.,esi sarslr" iin
iin gl,1n *elli e,er,i. Y+se+ +ah+ahalar olmaz, onun. Line ,6n+ gler,i. 0li
Jsta hem +6y,e+i anasn" hem +en,i analar genceci+ 6l.erince" ,aha alt ayl+" ,aha *ir
*uu+ yan,ay+en *unlar" 0hmet-le Murat yaniB onlar yanna alm. Demitim ya hocamY
5 zamanlar Jsta-nn +en,isi ,e henz yirmi *ein,e )alanm. =a*am e.lenme +onusun,a
ona ta+lnca" +s +s gler: V=enim anam" *u ocu+lar ele a.uca s1ana ,e+ yaa, ya" sen
ona *a+"X ,er,i. VGocu+larla temelli *a*aa +al,1m zaman" art+ *alarn yirmi ,6rt
saat *e+lemem gere+miyor,u. 0ya+larnn stn,e ,i+ile*iliyorlar,. &yle olmasa" *unlar
o+ullarna *ra+p iime +oa*ilmesey,im" sana *ir ey ,iyeyim mi reis" *en o ucuz
araplar iin,e *o1ulur gi,er,imW Hanma +i *en ye1enlerimi +urtar,m" +urtar,msa...
Yo+" yo+. =ir *a+ma onlar *eni +urtar,lar" +urtul,umsa... Limi en o+ onlar yzn,en
se.,im" en o+ onlar iin yaptm inan olsun...X
<n uzun +onumasn ya 0hmet" ya e.lili+ +onusu al, m yapar, 0li Jsta.
V=en ,e o +za se.,alan,m gali*a"X ,eyince hemen toparlan,.
VIu ,++'n +apatalm Tuncer. Mesaimiz *ugnl+ *itmi olsun. 0r+aya geelim"X ,e,i.
&yle yapt+. Murat- soraca+tm. Horama,m. 0hmet-i nice,ir soramyorum. 5r,a
*ur,a" omuz*am,a *iti.erilerini ,e anlatmyor,um nice,ir. Yarasn +anatma+tan
e+miyor,um.
V!ele otur" sur,an i+i +a,eh .er *a+alm.X
5rtaya *iraz le*le*i +oy,u. L+imize ,e ra+ *oaltt. 7ar ,urma,m. 0li Jsta ra+sn
*y+ *ir t6ren gi*i ier. Iim,i *ur,a i+ilerimizi yu,umluyoruz ya hocam" s6zmona yuC
,umluyoruz ya" ister istemez 0li Jsta-nm iii geliyor g6zlerimin 6nne. L+iyle *ir t6ren
+urma+ ,e,in mi" onun imesini ,nrm hep. =ur,a ,i+en stn,e" *ur,a t6rene
+ar ime+teyiz san+i. 0li Jsta" +a,ehini a1zn,a tutar" g6zlerini yumar" *tn
yorgunlu1unu il+ yu,um,a *ohalayp *ir +yya +oyarcasna ra+y uzun uzun +o+lar,.
!i grltsz" anasonu +o+la,1n hi ele .erme,en. 5 il+ yu,umu ne zaman almtr"
*ilemezsiniz.
VAemzi Tara+" ala+l1n ta genli1in,e ortaya +oymutu ya" onu ge. Dar ,nyann
*ir ,eli+anlsy, o ,a. =unu anlaya*iliriz"X ,e,i anszn. =en" ier,e ,++'n,a
anlatt+larmn o1unu +a)asna yazma, sanyor,um. Aemzi Tara+-y *iliyormu ,a"
*il,i1ini *ile sez,irmemiti.
V;a+at Aemzi *ugn art+ her eyin ,omuz gi*i )ar+n,a. 0rt+ o ,nyay iine g6re ister
geni tutar" ister ,ar. 9steli+ Llhan-n +itapsz" me+tepsizi,ir *u Aemzi. 5nlar,an sana ,a"
*ize ,e ne hayr gelece+" gelmez. Melmemeli ,e. 0ma +zn suu neYX
Hrttm. Hrtt1m iyi anmsyorum:
V=en ,e +zn suu .ar,r" ,emiyorum +i Jsta. Limi rahatlatan u +i... Deme+ *ir
aZanl+ ii ,e1il *uYX
V0h *e o1lum" ah *e o1lum TuncerW Hizler ,e tm,en aZanCpolis meseleleriyle yaar
ol,unuz. <n +6ts *u. <n +6ts" insan +en,in,en so1utan en *er*at ey *u. !er tan
altn,a *ir tuza+ .ar" sanmanz. Do1ru" temel,e .ar *u tuza+. 0ma o tuza+lar te+ te+
7 Bir Dn Gecesi
ilerli+ +azanyorsa" onlara ilerli+ +azan,raca+ *ir ortamn ,a .ar e,ile*ilmesin,en *ana
+alrsa...X
0nlama,an *a+a+al,m yzne hocam.
V!a" ,ur. Dur sana 6yle s6yleyeyim en iyisi. Iim,i" senin *u gen yreci1in,e *ir se.,a
no+san *ulunmasa" hangi +z sana se.,a me+tuplar ,6+trrse ,6+trsn" hangisi
+uyru1un,a +e,i gi*i ,olanrsa ,olansn" uran,a yer alp" ora,a *ir ,algalanma yapa*ilir
miy,iY 7en,ini yarnn gzel insanna a,a,n" 'l'. 5 insann eme+ilerle yeerece1ine
inanyorsun" tamam. =una inanmazsan +narm seni. 8'+in genli1in ,e .ar" *ugn sen ,e
.arsn" senin insanl1n ,a .ar. =u genli+ se.,a ,a ister. Lnsan se.,asz olur mu TuncerY
5 +6e *omu .e o +6e 6yle *om*o +alamaz...X
He.in iin,eyim. Yine ,e:
VYl,z-,an *a+a *iri ,e ola*ilir,iX ,iyorum. Ltenli+sizim.
V!er+es iin un,an ,a" *un,an ,a *a+a *iri ola*ilir,i. =ugn Yl,z ,en+ ,t.
=a+arsn *e yl sonra" hatta *e gn sonra *a+a *iri ,en+ ,er. Oe *ilirsinYX
V=en" *irine se.,alanmay geici *ir ey olara+ ,nme+ istememWX
=unun altn,a" ya Yl,z ,a *a+a *irini se.erse iler,e" sorusu olmaly,. =u +or+u.
VHen" her eyin 6nn,e ,e" temelin,e ,e te+ *ana +en,in .armsn gi*i
,nyorsun.X
VYo+" ,e1ilW Li,ir her eyin temelin,e" *an,a" 6nn,e olan...X
VGo1unuzun ,ili *unu s6ylyor ama" *a+ma. &1rencili1in *itince" yaama iyice
*ulanmca sen" ,ilinin s6yle,i1ine gere+ten inanp inanma,1n anlalr. !er ey anca+ o
zaman ayan *eyan olur. Lin *u y6nn hi +onuma,+ seninle. Lyi ol,u" gel,in. =ana
*ir Yl,z meselesi +masa" *u +onular,a ala*ilece1imiz yo+tu.X
[=izim hare+etimizi" eylemlerimizi +mse,i1ini *ilmiyor,um 0li Jsta.X
7rl salarnn usul usul ,i+enlen,i1ini seziyorum.
V7im ,iyor +msyorum ,iye *eW L unu. L ,e a+ln alsn. 7mse,i1im )alan
yo+. 5l,u1u +a,ar *ymsCyorum. Hizlersiz olmaz" ama yalnz sizinle ,e hi*ir *o+
olmaz.X
5 yllar" yl 6nce yani" *u +onular uzun *oylu tarta*ilir,im onunla. 7onu+anl1
*ir +ez aya+lanm+en" onu te,irgin e,en eyin ne ol,u1unu ,aha iyi anlaya*ilir,im.
=ense" o a+amst s6z *ir an 6nce yeni,en Yl,z-a gelsin ,iye can atyor,um. Dahas" u
an-,a Yl,z ,a yanm,a *ulunsun istiyorum. Yine eli elim,e olsun. 0li Jsta-y" o elin
sca+l1n +anm,a ,uya ,uya ,inleyeyim. 0rt+ politi+ tartmalar ner,eyse i+incil
+onular *enim iin. =u +ez ,e tersten *irini 6te+in,en +oparma e1ilimim...
VOe olaca+ *u Yl,z meselesi pe+iYX ,eyi.ermitim sonun,a.
8 Adalet Aaolu
7a,ehin,en nc yu,umu alr+en g6zlerini +apama sresini ,aha +sa +esti
sanyorum.
V=u se.,ann geilmez" almaz *ir se.,a ol,u1unu hemen im,i,en nasl *ile*ilirsin *e
TuncerY Heni *6yle s++ta +oyan" *ir ili+iyi insanca yaaman engelleyen Yl,z-n Yl,z
oluu" onun Aemzi Tara+-nn +z oluu ,e1il" *ana +alrsa. =u gn,eme gelirse"
sonra,an gelece+. =ana +alrsa" sen im,i ,aha o+ iine se.,a +ur,u ,t ,iye
+.ranma,asn. =a+ sana *ir ey s6yleyeyim miY Hen ne *u )a+lteyi *itirmeyi *ir yana
+oy" ne ha+larnz istemeyi" ne *a+alarnn ,a ha+larn istemeleri iin +en,in +a,ar *ir
ses olmay" ne ,e se.,alanmay. 0,amsan hepsini" a,na haysiyet ,enilen +anal,an prl
prl a+trsn. Dzen *izim ,zenimiz ,e1il,ir ,iye *en" Aemzi gi*ilerin tele.izyonlarn
onarmyor muyum haY =a+" Murat- se.iyorsun. Murat-n" u hayhuy iin,e +azanlm *iri
ol,u1una inanyorsun" ,e1il miY Murat- yanma almasay,m" onu elim,en gel,i1ince
+en,i o+ulum,a yetitirmesey,im" sen Murat- se.e*ilir miy,inY Murat seni se.e*ilir
miy,iY 0hmet" ,iyece+sin. Ya 0hmetY Garur e,ilmenin grla gitti1i *ir yol,a" )ireler ,e
.erilir. 0yrca *en" *ir gn" pe+ o+ gn" pe+ o+ yl sonra *el+i 0hmet-in ,e ayaca1na
inanyorum. =ir Llhan Dereli .ar. Lte" 0yen-in *a*as... Iim,i =a+ent-in *y+
ia,amlarn,an" ,uymusun,ur. 0rsa alp arsa satar" *ina y+p *ina yaparB her yan,a *ir
aya1 *ulunsun ,iye" a.u+atl1n ,a el,e tutar. D )irmalarla orta+l1" *unlar,an *irinin
motor" para temsilcili1i. 0,aml+sa" insanl+sa" *aarysaB ite *u Llhan Dereli-nin
+a)asn,a+i a,aml+" insanl+ .e *aar. Aemzi Tara+ politi+a,a neyse" *u ,a e+onomi,e
o. =u Llhan Dereli +imin a*isi *iliyor musunYX
7arnzn" 0ysel hanmn a,n an, hocam. 0ma nasl *ir sayg" nasl *ir se.giyle anW
=ir gururla hatta. <.et" aaca+snz" *en ,e amtmB ,manlarla ,olu *ir yol,a te+
,ost yz" yo+sunlu+larla ,olu *ir yaam,a te+ zenginli+ anmsannca *6yle olunur anca+.
7en,in,en *6ylesi *ir honutlu1u hi g6rmemitim 0li Jsta-,a. Yzn,e *ir serinli+:
VIim,i"X ,iye sr,r, +onumasn. VIim,i *u +imse" Llhan-n +z+ar,ei,ir ,iye" srt
m ,6nece1iz onaY =unca yl i1neyle +uyu +aza +aza e,inilmi *ir +iili1i yo+ mu
sayaca1zY =u tr a*alar +msersen" +en,i a*alarn ,a +msemen gere+ir" n+
seni ,e +mseyece+ler +ar gelir gnn *irin,e. 7opa +opa" araya uzun *olu+lar +oya
+oya" gelinen her no+tayla *ir 6nce+i arasna +6prler +urma,an ,a hi*ir yere ulalmaz.
=a+ sen *enim" *u Llhan-n art ar,a ,izip ,ur,u1u +onutlarnn" apartmanlarnn i
ele+tri+ tesisatn yapt1m ,a *ilmezsin *el+i. Iim,i *ili.erince ise" *ozulursun. !i
*ozulma. =enim iim *u. Dzen ,e1iti" ,e.let *eni +amu hizmetine +otu ,a" gitmiyor
,e1ilim ya. =u Llhan" memle+etlim olara+" hem ,e yzme gle gle yaplarn,a altrr
*eni. 5nun *u yzn *ilmesem" ,zenin mutla+ ,e1imesi gere+ti1ini ,e *u ,enli iyi
*ilemez,im *el+i. =u ,enli yre+ten inanamaz,m *una. Yam elliye geliyor Tuncer.
Memiim ise senin *ugn" *u yata" anlama+" 61renme+ olana1n *ul,u1un pe+ o+ eyi
anlamaya" 61renmeye el.erili ,e1il,i. 0ma *a+" *eni im,i a,am yerine +oyuyorsun.
=enimle her eyi +onuuyorsun. =ir se.,a iinin 6zm iin *ile C*a+ samalatma im,iC
*ana gelme,en e,emiyorsun. =el+i *enim +itaplar,an ,e1il" yaama,an +ar,1m *ir
eylere g.eniyorsun. Yo+sa *en ne *ilirim *u +onu,a 8enin ne ,emi" Mar+s ne ,emiY
5nlar sen *ilirsin. Yo" yo" *ouna +pr,anma. =en ocu+lu1um,an *uyana gn,e on saat
alaca1m" i+i ,eli+anlya hem anal+" hem *a*al+ e,ece1im" Cya+n,1m sanmaC
so+a+ iin,e+i can s+lan +a,nlarn ,ertlerini ,e ,inleyece1im. =u ara,a +a)ama *ir ,e
+en,i o+ulumu +uraca1m" or,a e1itece1im +en,imi. =6yle *ir e1itim,e" Mar+sist +itaplar
se.,a stne ne ,iyorlarm" *ilmezsem *ilmeye*ilirim. Saten *ile*il,i1im *a+a eyleri
,e hepten +itaplar,an +ar,1m sanmyorsun umarm. Diyece1im" *enim Llhan-n
yaplarna i+i yl,a *ir priz" ,uy ,6emem" ,zenin )rnlar,a satt1 e+me1i alp yememiz
9 Bir Dn Gecesi
gi*i *ir ey. Go+ uzun +onutur,un *eni. He.,a ,eyince" ner,en *alayaca1m arttn
*ana. 7sacas unu s6yleme+ istiyorum: =a+arsn Yl,z sana gere+ten se.,alanmtr.
Oe,en se.,alanmtrY 7en,i e.ren,en *iri olsa" *unu sorma+ a+ln,an *ile gemez"
,e1il miY =6yle *ir soru sorulmaz. =en ,e soramam. 0ma sana se.,alanan Aemzi-nin +z
olunca" *ugn+ gn,e unu ,nme,en ,e e,emem: !er eyi el,e etmeye alm
insanlar" her eyi olan insanlar" *a+arsn ,e.rim ,e *izim olsun" ,e.rimciler ,e *izim
olsun" ,erler. 7z *unu a+ sei+ *ilemez. =ilmeye*ilir. 8'+in" yaama o+ulum *eni
yanltmyorsa" Yl,z-n sana tutulmas ,a *tn *tn u se.imli" ata+ yzn" *u uzun
*oyun" gzel salarn iin ,e1il,ir. 7a.gan iin miY 5r,a+i yerin iin miY 0r+a,alarnn
arasn,a+i parla+ +6en iin miY 5la*ilir. =u +zn paraya pula ihtiyac olsa .e o +z paral
pullu *ir ,eli+anlnn parla+l1n g6rse" *el+i ona tutulur,u. 0ma Yl,z paraya pula
,oymu *ir +z. =un,a e+si+ olan te+ ey .ar. Ge.resin,e *ulunmayan" elini uzatnca onun
olamayaca+ *ir ey. Mnmzn parla+ ,eli+anls art+ i+i tr" Tuncer. Sa*it
ni)ormalarnn mo,asn yeni,en yaratma+ istiyorlar" l'+in o mo,a ,a gne g6re *iim
,e1itir,i. Iim,i yo+sul +zlar iin alt ara*al" altn a+ma+l ,eli+anllar g6z,e .e
genelli+le alt ara*al" altn a+ma+l +zlar iin yo+sul" ,e.rimci genler.X
=u son s6zleri *eni iyice sarst. Yl,z-n me+tu*unu o+ur+en *en,e u.eren *u
,nceyi *en" i+i,e *ir geri itiyor" *astryor,um. 0li Jsta-nn s6z hi uzatma,an" se.,a
se.,a,r o1lum" yaamana *a+" ,emesini istiyor,umB 6nme" en )azla +at1m soruyu
+armasn istemiyor,um.
VDe +i 6yle. =unu *ile *ile ya +z,an cayamazsam JstaYX
=eni azarlayaca+ san,m hocam. =eni +ltece+ san,m. Do1rusu +en,i g6zm,e
yeterince +lmtm zaten.
V5ooX ,e,i" VHen ata *inmi" ma.zerini +uanm" a.a gitme+ iin *en,en izin
istiyorsun Tuncer. =enim anla,1m" Yl,z-n sana tutulmas ,a senin pe+ iine gelmi.X
7en,imi tutama,m. Yumru1umu 6nmz,e+i ++ masaya in,irme+ten
al+oyama,m +en,imi.
V=eni o+ yanl tanmsn JstaW 7e+e gelmesey,im. 7e+e almasay,m sanaW..X
!i +arl+ .ermemiti. =ir sre susulmutu. Lyice *ocalyor,um. Honun,a *en
+onuma+ zorun,a +al,m. Hesim pe+ clz,:
V<e ama sen ,e" hem se.,aya srt e.rilmez" genli+" se.,asyla ,a" ,e.ingenli1iyle ,e
+en,ini yaamal,r" ,iyorsun" hem" Yl,z +onusun,a *ana +inayeli s6zler s6ylyorsun.
Oe yapaym pe+iY Han+i pe+ teney,im satlm Aemzi-nin +zn +oluma ta+mayaW..X
5 iine ,6n+ glyle glmt o zaman:
V!azr ,e1ilsen" ne ,iye ,6np ,uruyorsun *u la)n e.resin,e haY !azr olmasan +z
elin,en tuttu1un gi*i so+a+lara ,6+lr muy,unY Oe,eni ne olursa olsun" g6rnr,e
i+iniz ,e *ir*irinize a*ay ya+msnz. =enim ,eme+ iste,i1im *u. 0ma *ir ,eme+
iste,i1im ,e uy,u. 7inaye )alan ,e1il" apa+ uy,u Tuncer: =u +onular,a +imseler,en
a+l alnmaz. 7imseler ,e sana en uygun a+l .eremez anla,n mY 0llah *ilir sen" a+n
insan yre1ine +en,ili1in,en girere+ +en,ili1in,en +p gi,ece+ *ir ey ol,u1unu
,nrsn en o+. =ir ,e se.,alanma+tan utanrsn" *unu +im 61rettiyseW.. Jtanlaca+
2! Adalet Aaolu
olan se.,alanma+ ,e1il *e o1lum. Jtanlaca+ olan" her ey iin sa.aan *irinin" s6z
se.,aya gel,i mi" or,a sa.amaya yan izmesi. Iim,i *eni *ur,a +arna oturtmu"
*eceri+siz a+ hocalar gi*i ,ersler .er,irtmeseneW =eni asl hayal +r+l1na u1ratan" *u
+onu,a s++ta +alman ol,u. 7z sen,en sa1lam *u +onu,a *e. Oe iste,i1ini *iliyor. Hen
*ilmiyorsun. Darlma ama" sen *unu *ana anlatma+la *iraz 6.nme+ *ile iste,in. !a,i
*unu ,a *enim alnganl1ma" *unu ,a *enim hasta yanma .er. !er+esin alnganClat1
*ir no+tas .ar,r urasn,a. =en senin yan,ay+en" *ir +z se.ince o +zn g6zn,e hi"
yo" hi ,iyemem ama" Yl,z-in g6zn,e senin ol,u1un 6l,e 6nemli olama,m. Oiye
olama,mY 5 +z yo+sul olsa" *en paral ,e1il,im. Daral olsa" *en,e ay,n prlts"
,e.rimci parla+l1 yo+tu. =en,e prltnn" +en,ini a1a .urmu prltnn ne*zesi yo+tu.
Lin iin yanan" ,ile gelmemi" ,umann *ile +en,in,en sa+layan *ir se.,a.X
Hon yu,umunu iti. 9stn *an sil+ele,i san+i.
V!a,i +al+. Hen,i+allarla toplantmz .ar"X ,e,i sonra. V5 sen,i+a ,a yeni +a.galar
gere+tiriyor ya... !em *y+ +a.galarWX
Murat" *iz +ar+en gel,i. =eni g6rnce hep se.inir. Yine se.inmiti:
V0*i" *izim a+am +urslarn,a alt ocu+ .ar" tanan" alts ,a prl prl" sapna +a,ar
,e.rimci ocu+lar..X
Yeterince se.ineme,im mi" se.in,i1imi Murat-a g6stereme,im miY
V&yle ama" a*in yine i*irli+ilerin +apsn *e+liyor Murat"X ,eyi.er,im.
0li Jsta-y ,urma,an 6)+elen,irmitim o gece hocam. =ana olan inancn" se.gisini
sre+li sarsmtm. Dostlu1unu" a*iCli1ini +ay*etmeyi hi istemeyece1im *irini
+en,im,en uza+latrmaya alr gi*iy,im. &yle +i" *en Murat-a *unu s6yler s6ylemez" *ir
sa*ah 0hmet-in ar,n,an nasl morarmsa" 6yle morar, yz. 5n,an 6te morar," ama
+sa sr,.
V=ana *a+ Tuncer"X ,emiti sonra. V0hmet-i polis o+uluna g6n,eren *enim. Gataca+san
*ana at. 5 gnlerim iin,e elim,en gelen *uy,u. Toplum polislerinin ise salt hal+n
hizmetin,e olaca1n" onlar *e+leyece+lerini sanr,m. Iim,i aptall+ e,ip ,urma. Yaram
,eme. Murat- ,a ++rtma im,i. 7a)amz +artrma *izim *tn *tn. !em *a+arsn"
toplum polisin,en ,e yarn seni +oruyaca+ *iri +ar" *a+arsn o *iri ,e 0hmet olur" ne
*iliyorsunYX
Yirmi yama gelmitim ,e" +en,imi *il,im *ileli a1lamay tanmamtm. !er
a1lanas ,urum salt *enim 6)+emi *iler" a1lama ,uygularm geri iter,i. 5 a+am ne ol,u
*anaY 7im ne yapt" nasl ol,u ,a 0li Jsta ile *enim arama isteme,i1im *ir uza+l1" *u
so1u+lu1u +oyu.er,iY Han+i art+ ne o *ana inanyor,u" ne *en ona. Yo+sa *en" *ir .ic,an
a1rs gi*i on,an uza+lamay m istiyor,umY 01lama ,uygular iin,ey,im. 7ap 6nn,e
yut+unup ,uruyor,um.
0li Jsta paltosunu omzuna atp gel,i:
V7a atmann" insanl1 geri itmenin gere1i yo+. Oe yaparsan yap" insan gi*i yap. Oe
yaparsan yap" +en,in,en +ama,an yap. Yalnz *a+a gl+ler,en ,e1il" +en,i
2 Bir Dn Gecesi
gl+lerin,en ,e +ama,an yap. De.rimse ,e" se.,aysa ,a. =irini iyi yapan" 6te+ini ,e iyi
yapar zaten...X
7ap,an szan yar ay,nl+ta g6zlerimin yalan,1n semiti. <n o+ ,a o zaman
utan,m hocam. 0rt+ utanmam ,a" a1lamamaya almam ,a *e1enmeyece+ti 0li Jsta.
V01la *e ulanW 01la hergeleW 01lamayan,an insan m olurmuYX
Honra sarl, *ana. Yut+un,u o ,a. &+sr,. 8e*le*iler *o1azn,a gc+ yapmt san+i.
5ysa" g6z pnarlarn,a yalar.
Lte" im,i ,e *ura,aym hocam. Yl,z-n +ocasym. 5nu o+ se.iyorum. Oe zaman
geece+ *uY =unun ne zaman geece1ini her an +en,ime sorma,an e,emiyorum. Gn+"
her an +en,ime sorma,an e,eme,i1im ,aha *y+ *ir soru .ar:
=en Yl,z- m se.iyorum" Yl,z-la *irli+ +en,imi Ls.ire-,e" ,o+torasn yapan *iri
olara+ *ulu.eriimi miY De.rimin iyi e+onomistlere" iyi mimarlara" iyi te+nisyenlere
ihtiyac .ar" ,iyor,unuz. 5 zamanlar *u s6znze +ar ,urur+en" im,i *u s6znz,e+i
,o1rulu1a s1nmay uygun *uluyorum. 0yrca *u *irli+teli1in sre*ilmesi iin
g6sterilmesi gere+li 6zeni ,e ner,eyse tmyle Yl,z-n ellerine *ra+m olara+.
Yl,z-n *a*asn topu topu +ez g6r,m. Ll+i" *eni yine elim,en tutup" Aemzi *eyin
+arsna +arp" V=a*a *en ite Tuncer-le e.lenece1imWX ,e,i1i zaman. L+incisi
,1nmz,e. 9nc +ez ,e *ugn g6r,m. =iz ua+tan inince" Yl,z *a.ullarmz
,os,o1ru *a*asnn e.ine tatnca. D6rt gn *irli+te olaca1z. Ta Gan+aya-nn tepesin,e+i
gzel *ir yapnn +apsn *e+leyen toplum polisleri iin,e 0hmet ,e .ar m,r" ,iye
soruyorum +en,i +en,ime. <n o+ 0hmet-e g6rnme+ten r+yorum. 5 +ap,an hi
yanma y6reme *a+ma,an girip +yorum. Ll+" *u a+amst" o +ap,an ieri girer+en
Yl,z-a +ar ++ *ir )ren gcr,amas uram,a. Dolu,izgin a+ta sarsntl *ir
,ura+sama.
0li Jsta" Yl,z-,an cayamayaca1m ,aha o a+am anlamt. =ir yl" elele her yer,e
Yl,z-la *irli+te ol,u+. Miting alanlarn,a yanm,an hi ayrlma,. 0r+a,alarm *en,en
o+ se.,i. Yaama *iimlerini *en,en ileri *enimse,i. Oi+'hlanmay isteyen ,e *en ol,um
steli+. =eni *a*asnn +arsna g6tren o olsa ,a. 7en,isini *ana se.e se.e .er,i1i hal,e"
*ir gn *ile e.lili1in yann,an geirmemiti s6z. =en,en +en,isini se.memi *ile
istememiti" ,iye*ilirim. =eni se.mesine +atlanmam" yanm,a *ulunmasna +atlanmamB
salt *unlar iste,i sanyorum. =ir ,e" *a*asyla" +en,i e.resiyle s+ ili+ilerimiz olmasn
istemiyor,u *el+i. 5 zaman" ,e1irmenin suyuY =unu sorarsanz... =ilmiyorum. =en ,e
sormuyorum. Lim sormamaya ,ayanamazsa" *u satlmlarn paras hi ,e1il olumlu *ir
yere gi,iyor" *en iyi *ir e+onomist olaca1m" ,e.rimci *ir e+onomist" ,eyip +apatyorum o
soruyu. L +a.gam yattrma+ iin ,aha *a+a yollar ,a *ul,um. Daha ,o1rusu Yl,z
*uluyor *u yollar: Ler,e+i ar+a,alarna para g6n,ermeliyiz Tuncer" se.gilim. Henin
,ar,a +almann ile.i *u.
M6n,eriyoruz ,a. Yani g6n,eriyor ,a...
0s+er y6netime el +oy,u1un,a e.li ,e1il,i+" ama +ar +ocay,+. 5 sralar *a*asnn *o
olan *ir ,airesine *ir i+i eya tatt. Yalnz *eni ,e1il" i+i ar+a,am ,aha ay sa+la,
or,a. Aemzi Tara+-nn ml+n arama+ +imsenin a+lna gelemez,i.
22 Adalet Aaolu
Yl,z" *a*asna hi*ir eyin hesa*n .ermiyor,u. =ir +ez sor,um" V=a*am" *az
eylerin stne .armayaca+ ,enli +urnaz,rX ,eme+le yetin,i.
0ilesin,en *tnyle +opmasn isteye*ilir,im. =unu ,a yapar,. =eni o+ aptal
*ulmazsanz" *una yre+ten inan,1m s6yleye*ilirim. 0ma on,an *6yle *ir eyi
isteme,im. Lsteme,im mi isteyeme,im miY 0namla *a*amn zengin *ir aileye ,amat
olmam,an ,uy,u+lar *y+ se.inten i1rene i1rene" *enim *ir +1m o1lan
+ar,eiminse *en,en i1renmesini g61sleyere+. =u +ar,eimi" onun art+ *enimle
+onumamasn saymazsa+ Cnasl saymayzYC anamla *a*ama .ere*il,i1im te+ se.in" te+
onur" Yl,z-la e.lenmi olmam.
Iim,i *a*ae.im,e +a.galar ,urulmu olmal. Durul,u yani. Ta*ii yine er+e+
+ar,eimin e.i *ra+masn" Lstan*ul-,a *ir sunta )a*ri+asn,a almaya *alamasn
saymazsanz. CAemzi *ey" 6zelli+le annemle o+ a*u+ anlam. 5nun +en,isi gi*i *ir
millet.e+ili +arsn,a elpene ,urmas C,eme+ *en,en gizle,i1i oylarn hep onlara
.erirmiC Aemzi *eyin pe+ houna gi,iyormu. =unlar ,nme,en e,emiyorum ite.
0li Jsta ,1nme gelme,i. 0,ma *ir telgra) gel,i: 0+n ,1n +en,isi,ir.
5na o an 6)+elenmitim. Iim,i usul *ir utan. Lstiyorum" +zamyorum hocam.
0li Jsta-yi *u ,1n,e ,e g6rme,im. M6rsey,im o+ se.inece+tim" *iliyor musunuzY
Hizinle +arlat1m an-,an *alayara+ usul usul stme y1lp ,uran pe+ o+ sorunun"
geri itti1im nice +u+unun a1rl1n,an *irazn ,a onun omuzlarna y+leyi.ermi
olaca+tm.
Yarn onu g6rmeye gi,ece1im. 0ma nasl gi,ece1imY Hizin +arnz,a ellerimi nereye
+oyaca1m" i+imi nasl yu,umlayaca1m arm+en" 0li Jsta-nn ,++'nn,an ieri
nasl girece1imY
=el+i *uraya hi ,6nmemeliy,im. =el+i art+ *ir ,aha hi ,6nmemeliyim.
0hmet neyi *e+liyor aca*aY 0yen-in +aynpe,erini mi" Llhan Dereli-yi mi" *enim
+aynpe,erimi miY !'l' *e+liyorsa hepsini *ir,en *e+liyor,ur. Murat ne yapyorY
VD1n *ahane. D1ne gitmemiz asln,a o+ sama TunCcer"X ,emiti Yl,z. V0ma *u
*ahaneyi iyi +ullana*iliriz se.gilim. Ler,e+i ar+a,alarmz,an a.u+at *ile tutamayanlar
.ar" *iliyorsun. 5nlara a.u+at tutmalyz. Iu ara *unun iin gitmeliyiz memle+ete.X
Yl,z-la +arlamam,an *u yana" il+ +ez *u a+am" u an-,a ona *a+ma+tan
+anyorum. Yl,z-n o+ gzel yzn o+ ir+in *ulaca1m,an" o+ a+ .e a+ll
*a+larn,a *atan sona yalan o+uyaca1m,an e+iniyorum. Yo+sa" o ir+inli1i" o yalan
*ir +ez ,aha *ulamayaca1m,an m e+iniyorum hocamY
23 Bir Dn Gecesi
VIII
VYl,z" hocamz 8ozan-la yormasanY..X V=en sormutum Tuncer.X
Tuncer-i yattra*ilmeyi istiyorum. Oe ,iyece1imi ,e *ilmiyorum. [Yl,z-la o+ se.,i+
*ir*irimizi hocam-. !er zaman genelli+le geerli ola*ilece+ *u a+lama" *ugn *iraz
gln. Mln ,e1il" ,aha o+ yre+ *ur+ucu. Gn+ Tuncer yeterince pi+inleememi
,aha. 7en,i +en,inin sa.cs olma+tan *tnyle +urtulamam. Iu ,1n +ala*al1nn
ortasn,a" i)a,esin,e +aama+lar yapan *ir sulu gi*i ,uruyor. Yl,z-n yan*an,a.
7ayn.ali,emin 6nn,e. =ura,a onu geri,e+i gnlere ,o1ru e+ense" im,ili+ yalnz
*enim. Yarn so+a1a +t1n,a ne olaca+Y Oelerle +arlaaca+" neler ,uyaca+Y Tuncer"
6nn,e sonun,a" ,1n salonunun orasn,an orasna yu.arlanan" Tezel-in" *ir saatin
iin,e ,6rt *ar,a+ i+iyi yu.arla,1n ,a g6z,en +armayan <rtur+ ,e1il +i.
<me+li al*ay" *ir sre,ir yine g6zmn 6nn,e. =el+i uzun *ir sre,ir *en *ur,an
uza+lamay" yeni,en Tezel-in yann,a olmay +ur,u1um iin" her +6e *uca+ta *iten
<rtr+-e ta+lyor g6zlerim. D1nn ,zenin,en sorumlu rpnmalarna" +oumalarna
san+i yeni *ir g6re. e+lemi. M6zn Tezel-e ta+m. Ya ,a *ana 6yle geliyor. Tezel-i yalnz
ya+alaya*ilme+ iin *ir )rsat +olla,1n sanyorum. Yl,z" az 6nce +ayn.ali,eme uzun
uzun :incinatti-,en gelen 0yten halasn" onlarn yeni yaamna ,e1gin *ir eyleri
anlatr+en" Tuncer ,e *ana" alnn,a hep o ter 1smas: V7rsnze yeni,en ,6ne*il,iniz
mi hocamYX ,iye sorar+en C+en,isine ne yant .er,i1imi *ilmiyorumC" <rtr+-n elin,e"
tepsiler,e ,olatrlanlar,an o+ ,aha +oyu ren+li Cherhal,e iyi cinsC *ir *ar,a+ .is+iyle
Tezel-in yanna +otu1unu *ile g6rmtm. 7a,ehi Tezel-e srna+ gllerle uzatmt.
Honra" tamamB tom*ul" +rmz eli" onun Aus *iimi *luzunun +olun,a. 5 geni +uma
Tezel-in tenine yaptrara+. Han+i +ala*al1n *ir itmesi" *ir s+trmas. Han+i +en,isinin
)rsat *ir tutumu ,e1il. Tezel-in al,r,1 yo+. !atta *u )rsatl+ iin iin epey
e1len,irmitir onu. =a+t1m g6rsey,i" *ana *ir g6z *ile +rpa*ilir,i: Iu h6,1 g6ryor
musun &mer" u h6,1Y =unlar e.lerin,en *oalm ya1 tene+elerini *ile atmazlar.
=oalm ra+ ielerini ,e. =e+letirler. =el+i *ir ay sonra tene+eler .e ieler ,iplerine i+i
,amla sznt *ra+r... 0yrca *unlar" .ezir atnn *a+n *ile +armazlar. 0ttan ,a gelse
*ir sel'm,r. =ir gn ie yaraya*ilir.
Tunceli s+ntl ,urum,an +urtarmalym. ;itnat hanm onlara *ra+malym. Yl,z"
ona ,aha *ir y1n ey anlata*ilir. 0ilesinin hi*ir eyi +en,isini hi ilgilen,irmiyor
g6rnere+" 0yen-in nasl *ir aileye" o ailenin hangi yan ta+ntlarna gelin gitti1ini *ir
gzel 61rete*ilir +ayn.ali,eme. 7a,nca1zn *u +onu,a mera+ etti1i" +imsenin ,e onun
*u mera+larn gi,ermeyi a+lna *ile getirme,i1i +im*ilir ne o+ ey .ar,r.
0z 6nce Yl,z-n anlatt+larn,an +ula+larm,a +alanlar: Yaa teyzeci1im... 5n *e yl
geti *iliyor musunuz 0yten halamlar oraya yerleeliY.. Temelli yerletiler e.et"
24 Adalet Aaolu
teyzeci1im... Sor ta*ii. Mzel ,e1il... :emil enite s+ s+ a1lar... =en *ile g6r,m... Oe
yapsnlarY.. =ur,a o+ g gnleri ol,u. 7imseye el amama+ iin ite... L+i ,e ocu+ .ar
yetiece+... Hemra-nn +ula1 ,a 6yle olunca... 0meliyat e,il,i. Go+ iyi. =y,ler ya. 51lan
<rcan-la o+u,u ite... <.et. <rcan ,a 0yten halamn yann,a o+u,u. 0tlgan ocu+tur
<rcan... 0yen-i *en <rcan-,an o+ se.erim" inann teyzeci1im... Torununuz o+ e+er,ir.
Hana ,a anlattm ya" Tuncer... =ir yl ,a *en +almtm halamlarla... Lngilizcemi ilerletme+
iin" +oleZ,en sonra gitmitim.. <rcan ta o zamanlar,an or,ay, zaten... =irli+te *ir ;lori,a
*ile yapmt+. <.et" ta*ii. 0yten halam" :emil enitem ,e... 51ullar geleme,i" hayr.
Hna.lar .ar, onun. 7zlar Hemra ite" o ,a .ar," *6yle *irli+te o+ neeli *ir ;lori,a
gezisi yapmt+" o+ e1lenmitim... Yine ,e ne *ileyim" 0meri+a-y hi se.eme,im *en
e)en,im. =ugn yal.arsalar gitmem... Oe,en miY Oe *ileyim teyzeci1im" uyua*ilece1im
*ir hayat ,e1il or,a+i hayat. !er ey para. !er+es onun pein,e. 0yten halam yine srar
e,iyor. Llle Tuncerle gelin" ,eyip ,uruyor" ama yo+" *en istemiyorum hocam. Tuncer" sen
istersen git" *en aslaW..
Go+ yumua+ *ir sesin +ula1m,a *ra+t1 en ,erin iz ,e [sen istersen-ler... =u tr gen
+a,nlar insan ya *atrr" ya +arrlar. L+isi ortas +alan yine M6nl hanmc+. Yine *irini
arayp ,urma+ta. 51lunun ,1mesini ,i+ti miY =iraz ,a +en,i a1zn ,i+e*ilse. =u
+a,n,an holanyorum. =tn *u,all1 orta,a. =ir ara" Vaaa" *izim+i yine Tezel hanm
rahatsz e,iyor" +6r olmayasWX ,e,i1ini *ile iittim. 7ime ,iyor" *elli ,e1il. 7en,i +en,ine
+onuuyor. Do1ru" Yl,z-in amcas eme+li al*ay" Tezel-e ,o1ru yeni *ir atlm,a *ulunma
pein,e. 5n ,a+i+a,r *ura,a" :incinatti yaamlarn ,inleme+ zorun,a +al,1m ailenin
+en,in,en honut yesi 0yten hanm ise" Ouri a*lasnn yann,a" ^apon incileri" o+
parla+ giysisi .e :armen Miran,a salaryla a1zn onun +ula1na ,ayam" *ir eyler
)sl,yor. Ouri hanme)en,i hep uza+" hep ,algn. !ep o a1lamal yz.
0sans6rle gelenler ya *itti" ya *itme+ zere. =elli +i" gelece+lerin gelme sresi ,ol,u.
Ga1rllar gele*il,i+leri +a,ar gel,iler. Yine ,e" proto+ol srasn,an te+ +ii +ap 6nn,en
ayrlmyor. =ir ey olaca+. =en ,e *ir an 6nce +en,imi Tezel-in yanna atmalym.
V0ysel hanm yo+lar mYX
Tuncer *ir soru ,aha sormaly, .e *u +ez +arl1n ala*ilece1i *ir soru olmaly, *u.
V0ysel gelmeyece+WX
Melemeyece+" ,iye yantlama,m Tunceli. Melmeyece+W
=en *u ,enli huysuz" *u ,enli 6 alc ,e1il,im. =en *ir sre,ir +en,im,e yeni yeni
tep+iler ya+alyorum. 0yen-in *a+laryla +arlama+tan ,a +anyorum. 0yen-in *ana
e1ilimin,en 6tr anlayl olma+ yerine" yre1im,e ,erin *ir se.in *esliyorum. =ura,a
oluum 0yen-i se.in,irme+ten 6te +en,imi se.in,irme+ iin. 0ysel *unu anlamam
ola*ilir miY 5lur. 0+l yolun,an gemeyen hi*ir ey +alma, onun iin art+" hi.
Holu+ alaca+ *ir yer olsa. =ir *al+on. =ir pencere 6n. &yle *ir yer yo+. Halt 0yen-in
gnler 6nce+i: VHize hayranm &mer a*i" ama o+tan,r hayranl+tan 6te *ir ey
,uyuyorum size +ar"X ,iyen titre+ sesi. 5 sese +omama+ iin Tezel-in yanma +ama+
istiyorum ite.
Tezel" art+ epey,ir o re+l'mcyla" o tiyatro oyuncusuyla ,e1il. Lnci-nin ua1 ya ,a
e)en,isi Dierre 8oti" Tezel-i o+tan *ra+t" ama *a+yorum" *ir omzu usulca Tezel-in *ir
25 Bir Dn Gecesi
omzuna ,e1iyor. 7en,isine ar+as ,6n+" a1z sa+z i1ner gi*i ,urma,an alp +apanara+
iriyar *ir a,amla +onuan +arsnn topuzun,an sar+m *ir tel sa e+iyorB alyor o sa"
Musset-nin *ir el hare+etiyle atyor +l. <me+li al*aymz ise anszn i+i +ii arasn,a
+ay*ol,u.
V=ir ,a+i+a...X
=u [*ir ,a+i+a-lar" *ir saniye-ler ne +urtarc s6zlerW
V<l*ette hocam" *uyrun"X ,iyere+ +yya e+iliyor Tuncer. Ll+ +arlamamz,an *ir
saniye 6nce+i mutlu yz ,arman ,uman. Yl,z ise" *alangta+i o sonsuz rahatl1na
+a.umutu.
V<)en,im" yine g6relim. =iz Tunce)le siz,en yarn iin *ir ran,e.u isteyece+ti+.
8t)en hocam" yar,mc olunuz... =az +onular .ar ,a...X
0yten halasn,an" ;lori,a-,an" 0meri+a-,a [asla- olamamasn,an nasl ara*u+
atlayara+ l+esini ,nen *ir ses tonu *ulup +ar, *u gen +a,nY Oasl gizemli .e
6nemli *ir ha.aya *rn.er,iY
VM6rrz"X ,e,im *en ,e +saca.
VYarn mutla+a" e)en,im"X ,e,i Yl,z ,a.
VOe,en olmasnYX ,iyorum Tezel-e ,o1ru y6nelir+en.
V=u gece" ayrlma,an *ir yer" *ir saat +ararlatrrz ,e1il mi hocamYX ,eme+
yre+lili1ini g6stere*il,i Tuncer ,e.
V<l*ette" el*ette...X ,eme+ ya+nl1n g6stere*il,im *en ,e.
0llm so1u+lu1umun te+ s)r alt ,erecesini *arn,rmayan sca+ i+i [el*ette-. 5
[el*ette-ye" Tuncer-in omzuna usulca +onmu anlayl" se.ecen elimi ,e e+leyere+...
V&mer" o1lum" ha,i a1r" Tezel ,e gelsin *uraya. 0l ,a gel..X ,iyor +ayn.ali,em ise.
!azr" sca+ *ir anm ya+alam+en e+ingenli1ini yeniyor: =unlar gi*i can *ir i)t ,e
yan*aCm,ay+en" +zm gelsin" tansn. 7onuup glsnler. 0+si hal,e im,i onlar ,a
e+ilip gi,erler. 7en,i a+ranlarn *ulurlar. =en yine" ara,a *ir sra,an +p yanma
+oan" iyi misin anne" iyi misin" ,iyen MZg'n-n *atan sa.ma ilgisine +ala+alrm.
=ile *ile ;itnat hanm yalnzl1na *ra+yorum. Yryorum. Lte. =en ,aha Tezel-in
yanma ulaama,an yine eme+li al*ay ulayor onun yanma. Tom*ul" +sa parma+laryla
*u +ez ,e *ir +r,ann ucun,a+i sca+ +6)teyi Tezel-in a1zna so+uturuyor. Tezel ne
yapyorY <me+li al*ay <rtr+-n o tom*ul elini tutuyor. 0yor o +rmz" terli a.cuB
yzne ,o1ru +al,ryor C<rtr+-n ii *aylyorC" a1zn,a+i +6)teyi o a.cun iine
t+r.eriyor: Ler+en yiyememW
0h ne gzel *ir a+a *u eme+li al*ay iin. 0h ne iten ,a.ranW Oe ya+nl+tr *u" Llhan
*eyin ++ +z+ar,einin +en,isine g6ster,i1i... !ayat +a,n canmW !ayat +a,n
,e,i1in *6yle olur ite.
26 Adalet Aaolu
<rtr+ *6yle ,nyor olmasa niye atsn u *orazan pro.asn an,ran +ah+ahalarn.
Oe,en 6yle e1ilip *+lp ,ursunY Oe,en" ner,eyse g,+lay.erece+mi gi*i olsun
Tezel-iY =ir a.cun,a Tezel-in a1zn,an t+rlm +6)te" 6te+i elin,e ise +en,i yiyece1i
+r,anl +6)te *ulunmasa" ,ayanamayp g,+lamt *ile. =el+i" Tezel *unu anla,1
iin" *o +alan eli *6ylece ,ol,uru.ermitir.
0yen-i g6rme+ istiyorum. 5nun *eni her an g6r,1n *elli etmesini istiyorumW =el+i
,e" s+lma &mer a*i" s+lma. Oe .ar *u+a,ar s+laca+Y !em ne olmu san+i" *ir 0na,olu
7ul*-n,e ,e1ilse *ile" siz ,e 0ysel halamla yz+lerinizi *a*aa .erip Hreyya ,enilen
*ir yer,e ta+msnz ite. Hreyya *ur,an ,aha m hal+a ya+n, ha" ,emesini istiyorum.
Yo+ canm" ,erim *en ,e ona" Hreyya hal+a ya+n olur mu hi" oras aya ya+n,. =uras
hal+a ya+n" ,aha ya+n... 5 hal+n *a1rn,an +opup uza+lasa ,a" henz iyice ya+n.
=unlar ,emeye zaman +almyor.
Daha *en Tezel-in yanna .arama,an" asans6rn 6n *ir,en +aryor. Hrann orta
yerin,e+i !ayrettin &z+an *ata" her+es ,erlenip toparlanyor. Oer,eyse hazrola
geiyorlar. MZg'n" +arnn iine e+iyorB omzuna ,6+len" sarya *oyal gen +z salarn
eliyle usulca i+i yann,an ensesine ,o1ru itiyor. Tmgeneralin +ars" *atan *uyana hep o"
ha a1la," ha a1layaca+ yzyle C!a+an- m ,nyor,ur" i+i o1lunu +ay*etmi *ir ana o
*u geceC *ile1in,en yorgunlu+la sar+an zincirli antasn +al,rp +arnnn stn,e
tutuyor: 5r,a ,ur .e rahat ,ur. Darla+ antasna *6yle *uyuruyor san+i. 0ma yz
izgilerini" ne ,enli a*alasa ,a" ,e1itiremiyor. Mlmsemeye alyorsa ,a" *u a*a o
yz ,aha a1lama+l +lyor. =iraz ,a +en,ine acyas. Llhan" +ra.atn ,zeltiyorB *oynunu
,i+letiyor. 0yen" *ir a,m geri +aar+en <rcan" *ir a,m ,aha ileri +yor. 0sans6re en
uza+ +alan 0yten hanm ise" MZg'n-a ,o1ru yaslanyorB onu itere+ asans6r +ma ,aha
ya+n olmaya a*alyorB *u ara,a" yere iyice ya+n +alasn *ir ie+ sepetine arpyor. =u
+ez o sepeti itiyor. 7orsesini e+itiriyor.
Han+i *ir atrt" *ir patrt. Han+i *ir ma+am ara*as" 6nn,e 6ncs" ar,n,a
artlaryla gm*r,eyere+" patr,ayara+" .nlayara+ geliyor. 5muzlan o+ +ala*al+"
g61s o+ +ala*al+" yz" yznn izgileri ,aha ,a +ala*al+ *ir +orgeneral" *ir yann,a
emir su*ay" *ir yann,a prltl aln +oluna asm +ars .e man+en +zyla Cherhal,e
+z .e herhal,e man+en ama" *e on yl sonra annesi gi*i irileece+C +yorlar
asans6r,en.
VDaa gel,i... Daa gel,i...X
Daa gelmi.
Ha1 yanm,an *iri" yann,a+i *irine: VDama,n ni+'h tan1" 7orgeneral A)at DaaX
,iyor. <me+li al*ay <rtr+ *ir,en" salonun giri +aps yann,a Cne zaman cay, Tezel-i
g,+lama+tanYC stne *ilmem ne glen,irme .a+) +ur,elesi geirilmi ie+ sepetinin
6nn,e *iti.eriyor. Hepeti ,e.irmemeye 6zen g6sterere+ *ir+a +iiyi ,irse+leriyle i+i yana
ayryor" *6lyor. 5ra,c" salonla +ap 6n aras *ir yer,e" es+i al+anl1yla as+er selamna
geip ,uruyor.
Llhan i+i a,m 6ne +m" elini ieriye ,o1ru uzatyor:
VDaam...X
27 Bir Dn Gecesi
Daa giriyor. 0r,n,an +ars" +z Cherhal,e +zC giriyorlar. 0r,n,an emir su*ay"
ar,n,an !ayrettin &z+an" Llhan" onlarn ar,n,an ,a proto+ol srasn,a ,a+i+alar,r"
*el+i *ir *uu+ saate ya+n *ir sre *u an *e+leyen *tn o1lan .e +z yan giriyor. Leriye
,o1ru hemen" Halazar-n +a*ul salonuna *ir giriinin suyunun suyunun suyunu an,ran *ir
ta*ur oluuyor. Ta*ur" or+estra y+se+li1in,e *ir,en patlayan tatata" tatataaaa-larla a1r
a1r onur +6esine ,o1ru ilerliyor. Ler,e her+es" oturma+ta olan hemen her+es aya1a
+al+m" aya+ta ,uran hemen her+es ,e solu1unu tutara+" ol,u+lar yer,e" aya+larn
*ir*irine *irletirmi" +arnlarn ieri e+mi" a.urtlarn,a+i ++ +6)teleri" sosisleri"
*6re+leri yutma+la yutmama+ arasn,a +ala+alyor. Tarm =a+anl1-n,a alan *ay" *ir
,u.arn ,i*in,e" yz ne ieri giren ta*ura ,6n+" ne *tnyle tam +art *ir y6ne
,6n+B *a+larn *iraz ta.an,a" ,aha o+ ,a salonun *o +alm en,er no+talarn,a
,olatrr+en ya+alyorum. L+i omuz ayorum. Tezel-i g6ryorum yeni,en. Tezel" elin,e+i
*ar,a1 ,i*ine ,e+ *oaltyor. Go+ ir+in atlara *a+mas gere+en" ama im,i +aln
per,elerle s+ s+ya +apal *y+ pencerelere ,o1ru yryor. Gizmelerinin ala+
topu+lar" istese ,e" +an +rmzs hallar stn,e hi*ir yan+ yapmyor.
MZg'n" 7orgeneralin en ya+nn,a yrye*ilme" ier,e+i a1rllara +en,ini *6yle
suna*ilme telayla Tezel-in +ural," .ur,um,uymaz ,a.rann seme )rsat *ulamyor.
Melinle ,amat" ta*urun en gerisin,e yryorlar. =ir yanlarn,a 0yten hanm" *ir
yanlarn,a ,a... Daha ,o1rusu o yanlarn,a ola*ilme+ iin +en,ini caml +apya arpan"
arpnca ++ +r+n ,ren" ,rnce o+ utanan" utannca" +imseler g6r, m
,iye acemi te*essmlerle e.resine *a+manB *ir resmi *ayram ocu+ alaynn iyice
gerisin,e +alm" sr,en ayr ,m en +sa *oylu ocu+ gi*i yalpalayara+ alayn en son
yesine yetimeye alan M6nl hanmc+.
Ll+ al+" 7orgeneralle yann,a+iler salon,a g6rnnce +opmutu. M6nl hanm"
+r+n o ara ,rm olmal. L+inci al+" 0yenTe ,amat salon,a g6rnnce +optu.
0yten hanm" ,6rt sra ^apon incili *oynunu *iraz ,aha ,i+miti. Ye1eni <rcan-n +oluna
girece+mi gi*i yapm" *u ara,a a,mn arnca ,a" yryte+i erlerin a,m
,zetmeleri gi*i *ir hare+et yap.ermiti. 0l+lar +en,ineymiesine *ir +urum" almla
yryor,u. 7en,ilerine yetimeye a*alayan gelinleri M6nl hanm *eceri+li *ir ,irse+
.uruuyla yeni,en geriletmi" al+lar,an onun ,a pay almasn 6nlemiti.
<me+li al*ay" par+e pistin el,en gel,i1ince *oaltlmasn" ni+'h masasnn e.resin,e
geni *ir a+l+ *ra+lmasn sa1lyor. !er+esi" yeme+ iin 6n,en +en,ilerine ayrlm
masalarna ya ,a aya+ta uygun g6rlm yerlerine +alyor. Llhan" annesinin +oltu1una
ya+n" ama piste .e ni+'h masasna ,aha ,a ya+n 6zel" ie+li *ir masaya 7orgeneralle
ya+nlarn *uyur e,iyor. 5nlar ,a" *irer +onu+mular gi*i ,nrlerini ,e... <n son
annesini ,e +al,rp *u masaya *uyur e,er+en" onu 7orgeneral .e 7orgeneral-in +ars"
+zyla tantrr+en <rtr+ ,e" 0yen-le <rcan- ta*urun +uyru1un,an ayrm *ulunuyorB
,amatla gelini ni+'h masasna ,o1ru g6tryor. 0yten a*lasn ,a *u masaya ,e+
genlerle *irli+te yrme+ten al+oyamyor ama" +arsn *ir san,alye *ulmaya +oturara+"
*ir +ez ,aha +a,ro ,na +aryor.
Marsonlar" ,aha tatata-lar *ala,1 an-,a *ulun,u+lar yer,e ,i+ilip +almlar,.
Tepsiler yu+ar,a" ha.a,aysa yine ha.a,a. =irine uzatlmsa" uzatl,1 yer,e. Halona" +6t
talim g6rm t6ren ta*uru gi*i o giri yaplr+en ,on,urulmu *ir )ilm g6rnmn,e
olanlar en o+ garsonlar,. Yerleme .e yerletirme ilemi *itti+ten sonra" )ilm yine
hare+ete geiyor. D1n salonun,a+i toplu" u1ultulu ,e.inim yeni,en *alyor. Go+
*ulan+ *ir su,a ,6np yu.arlanan +urtu+lar g6r,1m sanyorum.
28 Adalet Aaolu
0yen-in *a+lar *tn o tatataa-lar" i+i )asl,a tamamlanan al+larn ar,n,an" tam
ni+'h masasna oturaca1 sra ,e1miti yzme" g6zlerime. 0rt+" az 6nce +ala*al+tan
*irinin arpmasyla *irazc+ yana +ayan gelin ap+asn ,zeltmeyi ,nemez. 0rt+" *ir
masann i+i *ana" i+isi <rcan-la +en,isi iin +arya yanyana +onmu san,alyeler,en
+en,isine ayrlana oturur+en" nice gemi gnlerin el al+anl1yla ,a olsa" *urumasn
,iye gelinli1inin ete1ini ,zeltemez. Melin ie1inin ucun,an sar+an .e <rcan-la +en,isi
arasna s+p +alan gelin telini *u s++l+tan e+ip +urtaramaz ,a. 0yen" her+esin
yerlerine yerleti1i sra,a" *ana *a+yor. 7rmz 6rtl" im,i,en solmu +a*a
+aran)illerle *ezeli masann 6nne" ol,u1u gi*i" ol,u1u *iim,e 6+.erir+en *ana
*a+yor 0yen. Yz soluyor" 0ysel-in g6zlerinin rengin,e" ama onun+iler,en ,aha iri
g6zleri" *ir ya+arla ,olup tayor. =ir gn" *ir+a gn ya ,a yz yl 6nce *ana s6yle,i1i
s6zler,en *irini *in +ez ,aha ,amtm olara+ yineliyor g6zleri: 5ra,a" o ,1n,e
se.e*ilece1im te+ ey *ulunsun ,iye" ne olur ,1ne gelin &mer a*iW =eni yalnz
+oymayn.
Iim,i ,e" *a u +olumun stn,e. Iim,i ,e" ii yana yana" o genceci+ yre1i +6pre
+6pre *unu s6ylyor: 5ra,a se.e*ilece1im *ir te+ ey *ulunsun ,iye...
=ir +ez ,aha rperiyorum. 0rt+ ya*anc olmayan *u rperii *ir +ez ,aha
ya,rgyorum. =ir +ez ,aha ona ne 61t .erme+" ne onu yattrma+" ne ,e" olur *6yle
eyler 0yenci1im" geer" ,eme+ geliyor iim,en. 0cy yeni *ir alan,a tanyan" *ir +ez
tanynca ,a onu her yana yaya*ilen *ir &mer-im art+. Yzme" omuzlarma" ,uruuma
sinmi serin+anll1 g6rnte 6ylece sr,rsem ,e.
0yen *ana *a+yor. =iliyorum" o *a+ o+ +sa sr,. Yine ,e hep *ana *a+yor 0yen.
=ir saattir u +ap 6nn,e nasl g6rme,en hep *eni g6rmse" im,i ,e t+etti1ini san,1
her eyin yerine *eni +oymu olara+ *ana *a+yor 0yen: Dn olsa" sizi se.me+ten
utana*ilir,im. Dn olsa" 0ysel halam,an utana*ilir,im. Dn olsa" size +ar ,uy,u1um"
,uymay enCgelleyeme,i1im se.gimi *6yle" her+esin ortasn,a" *u *a+larmla apa+
s6yleyemez,im. Iim,i" siz *eni ,inlemeye +atlan,1nz srece s6yleye*ilirim *unu. !i*ir
eyi +oruma+ .e +ollama+ gere+miyor. =ir te+ ey yapn *enim iin. Oi+'hma gelin &mer
a*i. 5 rezil ,1ne gelin. 5ra,a sonuna ,e+ sizin ol,u1unuzu *ileyim. Yirmi i+i yam,a
*ana +alan te+ ,ayana1m e+meyin altm,an. =eni tutama+szl1m *olu1una
*ra+mayn.
Yine 0ysel-in sesi. Gatatlar arasn,a: Lyi ya. Mitme+ istiyorsan gi,ersin. Tezel ,e .ar
ite...
Tezel ,e .ar ite. Tezel ora,a" ,ipte" +aim per,elerle 6rtl camn 6nn,e ,uruyor.
7en,ini +en,i *olu1una *ra+yor" 0yen-,en *u istenemez,i. =ir *olu1a +ay,1n sansa
,a" 0yCen henz yirmi i+i yan,a. !enz i+inin ,este1ini semi ,e1il. 0nszn
*astrara+ ona o+ a1r gelen y+ler altn,a ezilmi" *ir parma1n e.lili1e uzatyor.
7urtulma+ istiyor muY Lstiyor. Gn+ *eni se.,i1ini sanyor. Hanmyor" se.iyor. =ir
sre,ir .e *ir sre iin.
0yen-e nasl *a+tmY =ir '+ gi*i" on,an 6te *ir +oruyucu gi*i *a+m olmalym. Iu
+ala*al1n" ya*ancs ol,u1um *6yle *ir toplulu1un altn,a ezilmeme+ iin *en ,e
0yen-in *ir se.,a 1l1yla ,olup taan g6zlerine s1nm olmalym. Yalan" 0yen-e
+arma+ar+ *ir tut+uyla *a+yorum. 5nu hem se.in,iren" hem ,aha ,a +6t aclara
*o1an *ir *iim,e.
29 Bir Dn Gecesi
0yen-in omzum,a a1la,1n 0ysel-e anlatmaly,m. Mln olma+tan" ,ahas +en,i
g6zm,e iyice glnleme+ten e+in,im. Iim,i ayn ey,en e+miyorum yine. 7en,i
g6zm,e *u ,enli glnlememeyi *aarmalym. 7r+ *eini getin &mer.
Herin+anll+la" *ilimle" a+lla elline mer,i.en ,aya,n. Mlnlememe+ senin elin,e.
=unu *aarma+...
=unu *aaryorum. CIim,i ,e zay) an-lar yenmeye +al+mann glnl1 *uC: Tezel"
*eni yanma al. Tezel" *ir saniyeci+ ,e olsa" 0yen-i o masa,an +al,rma+" onu elin,en
tutma+" alp *ura,an g6trme+ iste,im.
=am e.ir,im. 7ala*al1a +artm.
0yen-in *a+ geri,e" +rmz *eyaz +aran)illerle sslenmi ni+'h masas *an,a +al,.
=enim *u garip" *u o+ tut+ulu *a+m ise *ir ,aha hi g6rmemeyi 61renmesi gere+ece+.
=en *u tut+uyu *u+a,ar gl *ir ,aha hi ,uymayaca+ mymY
Tezel-e ,o1ru +ayorum. 5na ,o1ru +ayyorum. Durma,an. 0yen-in *ana *a+n
ora,a *ra+ara+. 5 *a+ 6l,rere+. &l,rece+ te+ ey o *a+ *ulara+. =u" .ulgum
pecus-un" o *y+ srnn" o aa1l+ srnn *ir yesi olma,1n g6sterme+" o aa1l+
sr,en 6calma+ iin cinayet ileyen Aas+olni+o. anarizmin,en ,aha *y+ *ir anari
,e1ilse neY Oi+'hta *eni yan*an,a g6rmeyi te+ ,ayana+ semi *ir 0yen-in en son
umu,unu +atle,iyorum. !em ,e" +en,i g6zm,e +lmeyi 6rt*as etme+ iin" *ir
saniyeli+ o ,erin tut+ulu '+ *a+m silmeye" yo+ say,rmaya *y+ 6zen g6sterip
yzm *uruturara+" *am gamszca e.irere+...
=unu *aaran *ir ira,e nere,e 6zlrmW..
=itti. 0yen-in *ir an-l+ se.incini" o son [*el+i-sini 6l,r,m. Iim,i sonsuz *ir hzla
Tezel-e ,o1ru +ayyorum. Lnsanlar yarara+" +aln per,elere ,o1ru +ula atara+. Lte
Tezel-in yann,aym. Lte" Aus *iimi *luzunun i+i +ar stn,en ona *a+yorum. Halonun
orta yerin,e hey+el gi*i ,onup +alm .e yeni,en ,e.inimi en son a+l e,e*ilece+ acemi *ir
garsonun tepsisin,en alp gel,i1im i+i +a,eh i+iyle.
V:am,an atlamay ,nmyorsun ya TezelYX
V0ptal mymY =irinin +uca1na atlama+ .ar+enY..X
Har m" yeil mi ol,u1unu ayr,e,eme,i1im uzun per,eler 6nn,e hznn" otuzun,a
ypranm *ir +a,n yzn,e ie+ at1n g6ryorum.
Tezel-e i+i *ar,a1n uzatr+en elim titriyor. 5nun sezemeyece1i" anca+ *enim
*ilece1im +a,ar titriyor elim. 0z 6nce" tamaya hi al+ olma,1m o+ a1r i+i glle
tam gi*iyim. =u" o glleler,en *oalan ellerin titremesi.
VDaa .e maiyeti yetimesey,i" eme+li al*ayn +uca1na atlayaca+tm"X ,iyor Tezel.
=6ylece hznn a1,a *ir 6rtye saryor. COice,ir hzn .e ac ne ,enli *y+ olursa" o
,enli o+ glnyor" 0ysel *ile nice,ir *6yle yapyor .e *en *una o+ +zyorum .e *en
*un,an ,aha *y+ *ir acnn ola*ilece1ini ,nememeye ,e *alyorum .e *tn
*unlara +arn *en ,e az 6nce" ,uygularm a1, *ir *iim,e 0yen-in g6zlerine
*oaltsmn son izlerini siliyorumC: Mlyorum.
3! Adalet Aaolu
VHen onun a.cuna +6)tesini attn yaYX
V=u a,amlar *6yle ,e1il mi,irler &merY Memite ,oyurulmam al+larn" a1zna
+6)te m6)te ya ,a yarm +a,eh .ermut t+tr,+lar *ir +a,nla gi,ermeye he.eslenirler...X
=u *ana ,a *ir ta ola*ilir. De1il. <.et. =u" *ana ,a *ir ta.
Husuyoruz.
7ysn,a ,ur,u1umuz ,1n +ala*al1na *a+yor gi*iyiz ama" *a+t1mz yer,e
i+imizin ,e g6r,1 te+ ey yo+ u an-,a. Iu an-,a +en,imi 0yen-,en .e onun *a+n,an
gcr gcr y+ayp arta*ilme+ iin Tezel-in V=u a,amlar *6yle ,e1il mi,irlerYX sorusuna"
+en,imi iyice yana e+ere+ *ir +arl+ *ula*ilmeyi ,nyorum: [5 a,amlar" gemite+i
al+larn ner,e" nasl ,oyuraca+larn arm" yaamnn geri +alan yllarn er+en .e
en *ir eme+lili+le ,oygun +lmaya alanlarB onlarn *ir 6zeti" <rtr+. [5 a,amlar" o
insanlar" ellerine +r+ yln *a *ir gazinoya )alan gitme )rsat gese mutla+" ne olursa
olsun" nasl olursa olsun [e1lenme+- isteyenler... Hipari stne nee ,+nleri... Iim,i
iim,e *irazc+ o insanlara ya+n,an *a+ma iste1i *ulsam: VYaa" o a,amlar 6yle,ir
Tezel,1im"X ,iyece1im Tezel-e.
VHen hep ya ta iin,e ya ,a ,n,a gi*isin *u ,1nn"X ,iyor Tezel. VLl+ girince *en ,e
6yle ol,um .e +en,ime o+ +z,m. Iim,i tamam. Iim,i ne iin,eyim" ne ,n,aym
*urann. =ura,a ,e1ilim.X
Hen 6yle san.
7ala*al1n en ,na e+ilmi+en Llhan" sust ya+ala, *izi. 7ula1mz,an tutup"
+en,i ,nyasna e+meye +ararl a,mlarla stmze ,o1ru geliyor. 7znn ,1nn,e
her eyi *a1lama+ ,ncesi *ir an-,a yo+olmu" o ,nce yerini Tezel-e .e *ana +ar
azarlayc" ezici olmaya *ra+m. 7ala*al1 yara yara geliyor ite.
<me+li al*ay" 6mrn,e il+ +ez *ilme,en *ir ey +urtar,. =izi. Llhan-n:
VOer,esiniz *e yahuY Oiye 6yle ya*anc gi*i ,uruyorsunuzY Melsenize masamza...X
halamalarnn 6nn +esip ,urC,uru.er,i. 7rmz aln" et *enleriyle ,olu yz ter
iin,e" g6zleri ,ehetler saara+:
VOi+'h memuru geci+ti Llhan *eyWX ,iye +esti 6nn.
Tezel ha+l. Iim,i yeni,en ta iin,eyim *u ,1nn. !atta Llhan-n ta iin,eyim. =ize
+ar ,uy,u1u 6)+eyi eme+li al*aya *oaltan Llhan-n.
Llhan ona" *ir yan,an +ra.atn ge.etere+ hmla *a+yor: D1n ,zenini *u sala1a
*ra+an,a su.
<me+li al*ay ner,eyse elinin tersiyle itere+ geri ,6nyor. 7urtuluumuz ,a *6yle
oluyor ite.
V=ir sigara .ersene"X ,e,i Tezel.
Higaralarmz ya+t+.
3 Bir Dn Gecesi
Oe,en sonra Tezel-e:
VLlhan honut mu *u ,1n,en" ,e1il miB anlayamyorum"X ,iyorum.
V<me+li al*aya *asyor +)r" *elli ,e1il miYX ,iye glyor o ,a.
<.et. =u+a,ar iyice *elli:
!ay senin 7ore +ahramanl1na ,a" 5ya+-n *ilmem ne m,rl1ne ,eW Memur ite.
!ep o memur. 9ni)ormaly+en ,e" si.il+en ,e. Oi+'h memuru geci+mez. =en *ur,aym
n+. Llhan *ur,a. Hen ni+'h memurunu ,nece1ine git ,e u or+estray sustur. Galar"
alar hep o mar. Da1 *an ,uman almW Duman senin *an sarm. Meci+en ni+'h
memuru mu sala+Y =izim +zn ni+'h tan1 Oam+ ee1iW M6rme,in mi" ,emin aa1
+attan ha*er g6n,er,iler. Lstan*ul-,an Lr)an gelmi" +re,i ii iin Oam+-la on ,a+i+ac+
6zel g6rece+mi. Lr)an *ir ie ,e .is+i atr,ysa *una" art+ *uraya se,yeyle +arrz
cena*eti.
VHen u sepeti +yya e+tir <rtr+ +ar,eim. =a+sana yolu t+yorWX
Llhan-n eme+li al*aya *uyru1u ta *izim ol,u1umuz yer,en *ile ,uyuluyor. Hesi
yumua+" ,ost. 0ma yz hep 6yle" <rtr+- +ltc: A)at Daann 6nn,e sel'ma
+oana ,e+" ona yol asay,n ya 6nce. Oasl +n +n geme+ zorun,a +al,+ sur,an" +6r
msnY Jlan" san+i +z zorla .eriyoruz *unlara *eW <o1luee+. Damat olaca+ ,a" +aslp
+rtma+tan *a+a *ir *o+ *ilmiyor. ;r)rl g6mle1ine t+reyim. 0meri+alar,a *ir *o+
61ren,i1ini sanmyorum ya *unun" hayattan +opu+ yetitiriyorlar. !ep hayattan +opu+...
Oi+'h masasn,an yana *a+amyorum. Llhan-n o masa,an yana g6zucuyla *a+ara+
*an ne,en i+i tara)a sallayp ,ur,u1unu" u an-,a yzne zorla oturttu1u *ir
glmsemenin altn,an ,u,a+larn ne,en +emirip ,ur,u1unu *ilmiyorum.
V<me+li al*ayn .er,i1i i+i i+iye *enziyor,u. Henin+in,e i yo+"X ,iyor Tezel.
Mere+ten o+ sulu .e o+ +6t +alite .is+iyi *ir yu,um,a ,i+ip *itiriyorum.
5 sra,ay,. 7ap,an il+ giriin,e Llhan-n ar+asna parma+ att1 a,am" *an+ac
mym ne" o" yeni,en g6rn,. <llerini ap" 6zrler ,ileyere+ Llhan-a ya+layor: Go+
geci+tim mi Llhanc1mY
Llhan ona" [sus" +onuma- iareti yapyor: Lte *6yle" itersin ar+asn,an" oturtursun
masa,a+i yerine. =izi *ra+t" Lr)an-a +re,i haY Go+ +onumasn. 7onutu+a *u" elim,e
,e1il" ,ilencili+ gnleri geliyor a+lma.
V=a+ ite" u a,am tan,m *en &mer. Yllar 6nce a*imler,e *ir yeme+te
+arlamtm. 0,n *ilmiyorum. 5 gi,ince Llhan-n ar+asn,an nasl +onutu1unu
,nyorum ,a...X
VOasl +onuuyor,uYX
V=u a,amn enesi ,t+e" elim,e ,e1il" ,ilencili+ gnleri gelir a+lma" ,iyor,u. 5
*an+ann genel m,rl1n,e +im tutuyor seni" ,nsene" ,iyor,u. =ir )rsat ya+alasa"
32 Adalet Aaolu
tepeme +ar *u ,rz" ,iyor,u... M6r,n m" iti+e alyorum ite. =elle1im prl prl.
!'l' 6yle. Deme+ yeterince ieme,im.X
V<me+li al*ayn sana ta,1 .is+iyi ner,en *ula*ilirim aca*aYX
Tezel se.ecenli+le *a+yor yzme:
VHen miY =en +en,ime +ya*ilirim ama" sen +en,ine +yma. =en +en,imi saymaz ol,um
ama" seni h'l' sayarm &mer.X
0r,n,an:
VMarsonWX ,iye sesleni.eriyor yanmz,an geen *ir garsona.
Tepsi,en *ar,a+ *ir,en alyor. Jsulca glyor:
VIim,i ni+'h +ylr+en" *unlar mumla arasa+ *ulamayz"X ,iyor 6zr ,ilercesine.
Tezel" *enim *u gece *ile *irta+m inceli+leri sa+l tuta*il,i1imi sanyor. Dolu
*ar,a+lar glere+ pencerenin 6nne" yere" aya+larmzn ,i*ine ,iziyoruz.
Tezel 6+nce" arta+alm inceli1imle *en ,e 6+mtm.
Ho+a+ta *eta oynayan i+i o+ul +a+n san,m i+imizi. =u o+ul +a+ml1n se.,im.
Daha ,o1rusu" imenlere oturu.erme+ istercesine +an +rmzs hallara serili.erme+ geti
iim,en.
Tezel o+tan ,o1rul,u. =en ,o1rulamyorum. 7rmz hallarn stn,e *ir y1n
aya++a* .e *aca+ g6ryorum. Jsul usul piste" ni+'h masasna ,o1ru yolalan aya+lar.
Augan pa*ular" ,eri pa*ular" parla+ sar pa*ular" gm rengi pa*ular.. 5 pa*ularn
ar+asn,an )rlayan +a,n topu+lar" o pa*ularn iin,e szlayan" o.unan nasrl
parma+lar.
=ura,a" *tn pa*ular *tn aya+lara ,arm sanyorum.
Do1rulunca yine Llhan-n sesini iitiyorum. Tezel-i yalnz sanp yanma gelmeye yeni,en
a*alayan <rtr+- omzun,an ya+alam:
V<rt+" +ar,eim" ha*er g6n,erin aa1ya. Iahitler hazr ,eyin"X ,iyor.
V!angi aa1yaYX
V:anm" ni+'h memuruna ite. Meci+ti" ,eyip ,uruyor,unuz. 5nun geci+ti1i )alan yo+.
0,am +a ,a+i+a,r *izim hazr olmamz *e+liyor. 7oun ha,iW..X
=u +ez tutaca+t Tezel-le *eni +ula+larmz,an. =u +ez sr+leyip g6trece+ti aileler
masasna. Dem*e *anyo +6p1:
VMZg'n teyze sizi istiyor,u Llhan *ey amcaW..X ,iye +oup gel,i.
33 Bir Dn Gecesi
Llhan" *izi yeni,en unutup onur masasna ,o1ru yrr+en" +an ter iin,e" o+ tel'l *ir
MZg'n" +ocasn +ala*al1n arasn,an syrara+ en sessiz +6e olara+ g6zne +estir,i1i
*izim +6eye ,o1ru sr+leyip getir,i.
VOe .ar MZg'nYX
VDur ac+" 6yle gel ,e...X
V=ir a+sa+l+ m haYX
VYo+. De1il ,e Llhanc1m.. Iey ,iyor,um...X
Tezel-e al,rmaz. Tezel-in ,uyup ,uymayaca1 pe+ ,n,rmyor MZg'n-" *elli. 0ma
*enim ,uymam iyi olaca+ m" olmayaca+ mB *6yle *ir e+ingenli+le +e+eleyere+
sr,ryor +onumasn.
VIey ,iyor,um... =u memle+etlilerin... Iu teyzeler" hac *a*a )ilan yani... =a+sana
+l+larna +ya)etlerine... 5nlar hep 6yle" en 6n,e mi ,uraca+larYX
=an +al,rp *a+yor Llhan. Honra *ana ,6np *ozu+ *ozu+ glyor. =a+t1 yer,e
*en yo1um ama. =en olsam *u ,enli a+ +onuamaz,. Ya ,a o+ yorgun art+. Ya ,a o+
heyecanl. =ozu+ *ozu+ glyor:
V7ar ha+l *eWX ,iyor. VMler misin" a1lar msnY Llahi hac *a*a e miY Yahu *ir +oca
+entte" 0na,olu 7ul* gi*i +os+oca yer,e ,1ne geliyorsun. =an,an u hac ta++esini
+aramaz msnY 7arnn" +znn *an,an u 6rtleri attramaz msnY < pe+i"
yapamazsan" *ari 6yle geri ,ur" ,esene... =a+sana her+es nasl giyinmi. Lnsan *iraz
e+inir" ,e1il miYX
Tamam: De1il mi +i siz i+iniz ilerici geiniyorsunuz" ite *en ,e ilericiyim. Llericili1imi
,e +oy,um ortaya.
=unu *6yle no+talaynca ,erin *ir solu+ alyor Llhan. MZg'n-n: VDn,m
Llhanc1m" onlar 6yle" en g6z6n yer,e g6r.erince" ,n,m... =ir *ahane *ulup *en
geri e+sem hi olmayaca+" sana s6ylesem ,e,im...X mrl,anmalarn susturup:
VMera+ etme... Mera+ etme...X ,iyor. V!a,i *a+aym" sen *6yle u)a+ te)e+ ileri
*ytme. =en aresine *a+arm"X ,iyor.
V0yen-in ,e ap+as e1rilmi. 7ylma,an 6nce gi,ip ,CzeltsemYX
VMit ,zelt ha,i" git ,zelt...X
MZg'n" Tezel-le *ana te+ s6z s6yleme )rsat *ile ya+alayama,an ni+'h masasna ,o1ru
+ouyor.
5 zaman Llhan *oynunu *+t. Yz ocu+sulat anszn:
VOe yapsn" ana"X ,e,i: !og6rn. !er+ese +ar +zma o+ ,+n" o+ se.ecen *ir ana
olara+ g6rnme+ istiyorsa *unu ,a hog6rn. Iim,i ni+'h +ylr+en *ir ,e a1lamaya
*alarsaB onu ,a hog6relim.
34 Adalet Aaolu
V!a,i art+" sizler ,e masamza *a+alm. !a,i ocu+lar... Iey" yani +usura *a+ma
&merci1im" sana ,a ocu+lar ,emiim. !ay 0llah yahu" *ir tuha)m *en ,e. 01layaca+
gi*iyim. !a,i gelin" ha,i *eni yalnz +oymayn haY =en gi,ip u hac *a*a ailesinin *ir
aresine *a+aym ,a...X
7ra.atn ge.etip s+ara+" +irpi+lerini rptrara+ gi,iyor.
V!ay 0llahW !ay 0llah +ahretsinW Oer,eyse yumuayp o ni)ormal masaya gi,ece+timW
X ,iyor Tezel. V0llah +ahretsinW 0llah +ahretsinWX ,iye yineliyor. 7an e+iyor. Llhan-n
hznn anlyor.
Yine ,e" ol,u1umuz yer,e ,uruyoruz. 7pr,amyoruz. 7a)am ,a" yre1im ,e Llhan-n
*a*a sesini ya+alayaca1 yer,e inatla ia,am sesini ya+alyor. Iim,i ++ *ir prz
orta,an +al,rma+ zorun,a olan ia,amnn sesini: !ac *a*a" nasl se.in,im +al+p
gel,i1inize *ilemezsiniz. =eni o+ *ahtiyar ettiniz" nasl s6yleyeyim ite... !emiranm
,a... 5h" oh" i+inizi ,e pe+ iyi g6r,m hem. 0nca+" *6yle aya+ta +almanz istemem. Melin"
6yle gein hac *a*a... Hizler ,e hemiranmlarm" lt)en *6yle *uyurun. =a+n" *ur,a *o
+oltu+lar .ar. Yeme+ aya+ta olaca+m" ne yaparsnz" zaman size uymazsa" siz zamana
uyuyorsunuz. 0ma *en sizler iin hepimiz iin rahat masalar" *u +6eleri ,e hazrlattm +i"
yorulmayasnz. =izler" ne olsa ,e1il mi hac *a*a" 6yle g'.ur usul" aya+ta" el,e ta*a+
yeme+ yeme1e al+ ,e1iliz...
&te+iler ne s6ylerlerse s6ylesinler art+. Lte Llhan" onlar i+i garsona *ra+m" ar+a,a+i
*ir masaya ,o1ru g6n,eriyor. !o +en,ileri ,e *una ,ua e,erler ya az sonra...
0ya+ta+i +ala*al+tan +imse *ir trl yerine oturma+ istemiyor. !epsi ni+'h ya+n,an
g6rme+ istiyor anlalan. Oi+'h masasnn 6nn,e gi,ere+ +aln *ir ,u.ar 6rlyor n+.
0ma *u ,u.ar" 7orgeneralle ailelerin *irli+te otur,u+lar masann 6nn +apatmamaya
6zen g6steriyor. Llhan-n o masaya ,6n,1n *6ylece seiyorum. 5 ,a yerine oturmuyor.
Haygyla 7orgeneralin omuz*an,a ,uruyor. 7ula1n uzatan emir su*aynn +ula1na
uzanyor. 7apy g6steriyor.
Mere+ten ,e ni+'h memuru" eme+li al*ayn 6ncl1n,e o sra giriyor ieri. Masaya
,o1ru yryor. Yerine otur,u mu" oturma, m" *ur,an g6rlemiyor. 0ma onur
masasn,an" *an+acnn 6ncl1n,e *u +ez .e emir su*aynn sa1 yann,a +orgeneralin
aya1a +al+t1 g6rlyor.
7orgeneral" ni+'h masasn,a+i tan+ yerine gi,er+en !ayrettin &z+an-la Llhan-a can,an
*ir s6z s6ylemi" gzel *ir a+a yapm olmal. Gn+" 6n,en nn +ah+ahas patla+
.eriyor. 0r,n,an *tn masa *u +ah+ahalara +atlyor. <n o+ ,a ,ama,n *a*as"
Tmgeneral !ayrettin glyor. 5 masa,a *u an-,a *ile glmeyen te+ +ii .ar. Dama,n
annesi. 5" glen +ocasna a+nl+la *a+yor.
Masa,a her+es gler+en )lalar patlamt. D1nn il+ )oto1ra). 5 )oto1ra)ta Ouri
hanme)en,inin *s*tn a1lama+l yzyle" gler+en a1z +ocaman alm +ocasna
ir+ilere+ *a+t1 g6rnece+. Yllar sonra" *u )oto1ra)a ,a hep ayn a+nl+la *a+aca+
*el+i.
Tezel e1ilmi" *o *ar,a1n *ra+p yer,en ,olusunu alyor.
35 Bir Dn Gecesi
(uri Hanme)en&i Dnn lk "otora)n&a
!ayrettin nasl gle*iliyor" nasl ii +al,ryor yara**imW 0na ,e1il ya" 6nn,e sonun,a
*a*a ite.
Han+i +apy .urup +ar+en:
V5 ,1n,e *u <rcan- .uraca1mW 7ul*e girer+en ,e1ilse" +ar+en .uraca1mWX ,eyip
gi,en +en,i 6z o1lu ,e1il.
!a+an. =enim gzel" *enim a1z .ar" ,ili yo+ o1lum. Hana ne ol,uY Oasl *6yle
*ir,en*ire ,e1itin senY Der,in ney,iY 5 ,er,ini ne,en hi*irimize" ne,en gelip
anaca1na s6yleme,in ya.rumY
Yara**imW !er ,a++a yre1im a1zm,a Tanrm. Oeye yanaymY Iu +onuup
glenler,en hangisi *ilir uram,a +os+oca *ir yumru1un oturup ,ur,u1unuY =u nasl
,1nY =u nasl ,1n 0llahmW
=o. =o. !epsi *o ite. Meneral +ars olaca1ma" +e+e yine 6yle ++ *ir su*ay
+ars olara+ +alsay,m. 7e+e" +e+e hi ,o1urmasay,m i+i o1lumu ,a. 7e+e hi
.armasay,m !ayrettin-e. 7a gnler,ir" mm+n olsa +ap gi,ece1im *uralar,an. 7zl+
gnlerimin tasas ,a tasa mym hey TanrmW 7ocaya .arama,m" e.,e +al,m" +alyorum
,er+enB +ana.ielerimi ileyip ,urur+en +en,imi tasal" +aranl+lara *atm *ulanm
sanr,m. 7aranl+lara *ulanma+ mym oY 0p *a+salar ,a iim,e+i +aranl1 g6rseler
im,i. Si)ir. Si)ir. 0yten-e *ile alama,m ,aha. Taa 0meri+alar,an +al+m gelmi"
<rcanmn *ir anas ,a o saylrB ha,i u ,1n *ir ,e ona zehir z++m etmeyeyim"
,e,imB tuttum +en,imi. Tutuyorum ya" nasl tutuyorum" sen *ilirsin 0llahmW
VMeliyor memurWX
5 an,. =enim ,e yre1im a1zma gel,i ite. Dnrmz *6yle ,iyor. 7os+oca Llhan
Dereli. Oi+'h memuru geliyor" ,iye hepimize ha*er .eriyor. Iayorum. 5nun ,a ,nya
umurun,a ,e1il. 7znn <rcanm istememeleri )alan" *atan geri e.irmeleriB *tn o
zntler *ile im,i hi *ana.
Oi+'h memurunun gelmesiyle *ir )el'+et +opaca+" !a+an g6rnme,en *ir yerler,en 6z
+ar,einin" a*isinin urasna ate e,i.erece+ sanyorum. !ayrettin nasl glerY Oasl
unutur !a+anmn o haliniY 5 la)n nasl +ara*ilir a+ln,anY Yo+sa *ir *il,i1i mi .arY
=ir ha*er mi al, *unlar !a+an-,anY 0lsa *ana s6ylemez miY 0naym" s6ylemez olur muY
7a gn,r g6zm +rpma,m. =u gn hi i1neli )nn iin,en +ma,m *en" *ilmiyor
muY =ilip ,uruyor. Yo+sa ya+alattlar m o1lumuY Ya+alatp *ir yere t+tlarsa... Yara**im"
*una *ile +re,ece+ hallere ,tmW
V=iraz glmse Ouri. !a,i a*lac1m" +omaaanW.. Melini +s+an,1n sanaca+lar...X
7ula1ma e1ilmi *6yle s6ylyor +z+ar,eim ,e. Mamsz +as.etsiz glyor. 5nun *u
ngltl hali ,e sinirime ,o+unuyor art+. 0zarlamama+ iin g tutuyorum +en,imi. Oe
+a,ar ,a ,e1imiW =una ne olmu *6yleY !em san+i 0yen-i +s+anmaya" o1lumu elim,en
36 Adalet Aaolu
almalarn ,nmeme .a+tim mi +al," halim mi ol,u a 0ytenY Hana ,a.ulun sesi uza+tan
ho geliyor ta*ii. =ir *a+ma ne iyi ettin" ne iyi ettiniz ,e oralara yerleip otur,unuz.
=a+sana" *uralar,a +ar,e +ar,ee yar ,e1il art+. =a+sana" 6z o1lumun *iri" 6z o1lumun
6te+ini .urmay *ile ,nyor. !ay +es+im *iz ,e gitsey,i+ o zamanlarW Aemzi a*im *ir
+uruu+ yar,m etme,i1i sralar,a" +urulu+ yz*a maayla or,an oraya sr+lenip
,ur,u1umuz gnler" *unun +ocas :emil +a se)er yazmt. !a,i *a+alm" +al+n gelin"
size ,e *ur,a" +en,i alt1m +ampani,e i *ul,um" ,iye yaz,. 9steli+" !ayrettin" sen
haritacsn *acana+" haritacl+ *ur,a en o+ re.ata" +ampaninin arazi proZeleri iin
a,ama ihtiyac .ar" *ur,a az .er,i+leri para" or,a o+ para" ,iye yaz,
,ur,u. Oiye gitme,i+ san+iY Han+i *ize *a+an" elimiz,en tutan Aemzi a*im ,e:
Mi,emezsiniz" ha,i onlarn ocu+ *a+trma+" ocu1un +ula1n atrma+ gi*i *ir
mazaretleri .ar" sizin ne mazeretiniz .ar" ee ,osta" ele gne +ar +en,imi rezil ettiremem"
*ugne *ugn memle+etimin en 6n,e gelen tccar" *ele,iyemizin ,e *a+anym" ,e,i
tuttur,u. 5 zaman *ir on *in al, att ,a 6nmze" !ayrettin-i sustur,u. !ayrettin-in
a*ime *a1ll1 o *a1ll+ ite. =un,a+i .e)a hissi ,eW.. :emil-in +z Hemra" +ula1 ,uyar
ol,u ite. =iz gitsey,i+" *izim ,e ocu+larmz im,i *ir*irinin g6zn oymaya
+al+mazlar, *6yle *6yle. 0h +es+im !a+an- g6n,erseymiim o zaman. 5 zaman ,a *en"
i+isine *ir,en ,ayanamam" ,e,im tuttur,um. Iim,i tuttur *a+alm Ouriye +ars. Oe
*ilirim 0llahm" ner,en *ilirimY !a+an yine *a*asnn iyi" gzel gnlerine rastlamt.
!i*ir eyi e+si+ ,e1il,i onun. Oer,en *ilirimY !a+an" ,eli+anll1a geti geme,i" hi
yo+lu+ yz g6rme,i +i.
<n o+ o mer*ut olmal ,e1il mi ailesineY Oeyi e+si+tiY Oiye *6yle ol,uY Oasl +arl,
+att u anaristlerin arasna *ilmiyorum +i" +os+oca *ir su*ay o1lu o" +os+oca *ir
general o1lu" onlar im,i o ocu+lar toplayp ,urur+en 6yle 6yle" yara**im" im,i +en,i
o1lumuza m gelece+ sraY =u sra gel,i mi yo+saY =ilmiyorum +i. 5lur mu Tanrm" hi
olur muY =enim o1lumu nasl tutarlarmY =a*as olaca+" l'+in g6z ,6n, *ir +ez.
!ayrettin *ir a*ime" *ir ,e Llhan *eye *oyun e1,i ,ur,u ya" art+ her+esler ona *oyun
e1ece+. =unun acsn +araca+ s6z,e. 5lur mu 0llahmY =u +en,i o1lu. =enim o1lum.
0hh" ahW Iuram yanyor.
VLini e+ip ,urmasana"X ,iyor !ayrettin.
Auhsuz *u a,am. 5l,um olas ruhsuz. Iu +a,arc+ his yo+ +al*in,e. =ur,a ,a ,iyemem
+i" soramam +iB ayol !a+an- hi ,nmyor musun" ,iyeY Ters ters *a+yorum. 01umu
iime hapse,iyorum.
<rcanm. 0slan ya.rum. !a yanp ya+lmayay,n u +za. !a tutturmayay,n" ille ,e
0yen" ,iye. <.lenmelere +al+mayay,n *u sralar" +im*ilir *el+i ,e +ar,ein ,urur"
,urulur,u. !em nesini se.,in *u +zn *ilmem +i. Hs+a" ,e1ne+ gi*i ey. Yz glmez" eli
*ir ie ermez. 7a*ul gnlerim,e" +al+ *ir *6re+ yap" ,esem" 6yle anlyorum +i" gl.erir
yzme. Mlse neyse" em+irir" arszlanr. =urnu +a) ,a1n,a zaten.
7a*ul gnlerim,e her+esler sanr +i" ,nyann en y+se+" en rahat +a,nym. Meneral
+arym. Hanrlar +i" Lran-,a .er,i+leri u yz+" *u +pe" *tn *unlar saa,etim,ir
*enim. =u *ro+arlar" o +a,i)e +oltu+lar" gm ta+mlarmz o ,a.etli gitti1imiz yer,en
*ana zorla al,r,+lar" *tn *unlar *ana yetme+te,ir san+i. !epsi +s+an g6zlerini ,i+ip
,ururlar her eyime" her eyimi gnlerler. Melsinler" *ir ,e iimi sorsunlar...
37 Bir Dn Gecesi
M6nl hnzr" *ir eylerin +o+usunu al," )a+at 0llahm" ne ol,u1unu pe+ iyi *ilmiyor.
Yo+sa *iliyor ,a ,omuzuna m soruyor ra**im" ina,na ina,na:
VYenge" ner,e !a+anYX
7anc soruu *u *ur,a. 7anc +urcalay. !ep ,e gelip gelip *ana soruyor. 7ap
6nn,ey+en )rsat *ulama," masa,a +ula1ma )slayp ,uruyor. Melece+" gelece+" ,iye *ir
eyler mrl,anyorum. 5na ,a" 0yten-e ,e. 0yten onu o+ul gezisin,e sanyor: D1ne
yetimeyece+ mi Ouri 0*laY D1n sras ne gezisiymi *u" olur mu" +omaaan...
Yetiece+ti ya" gelece+ti ya" *ilmem +i ne ol,uY.. =6yle *6yle i,are e,iyorum ortal1.
7imse halimi *ilmiyor. 5)" o)W..
VMel,ilerWX
Yara**imW Oi+'h memuru gelmi ite. Lte tan1mz Daa ,a +al+t aya1a. =izim+inin
omzunu o+uyor. Llhan *eyin elini tutuyor. VGocu+larna ,a *en tan+ olaca1m e)en,iler"X
,iyor. !epsi glyorlar. <n o+ *izim+i glyor. Oiye glyorY Aesmimiz e+iliyor.
Mi,iyorlar. Oam+-la 7orgeneral" ni+'h masasna gi,iyorlar. 0l+lar oluyor. =ir
resmimiz ,aha e+il,i. Iu + her patlayta *ir sil'h patla, zanne,iyorum.
Iim,i ni+'h +ylaca+.
0llahm" im,i ne olaca+Y
38 Adalet Aaolu
IX
V7o+teyl" ni+'h" oturara+ .e aya+ta yeme+li ,1nW Temel o+ sa1lam atlyor.X
Tezel *ir ey s6yle,i. 0ma ne s6yle,i1ini ayr,e,eme,im. 5 ,a sorma+ zorun,a +al,:
V=6yle *ir temel atma t6renin,e" *6yle ,erin ,erin ne ,nyorsun +uzumYX
V76t *ir roman yazyorum"X ,eyi.er,im *en ,e.
0yen-i anlatsam m onaY 7en,imi .e 0yen-i yanyana +oyup anlatsam... 5 zaman *el+i
0yenci1e *iraz ya+nl+ ,uyar. 5nu *iraz se.meye *alar. =unu g6ze alamam. Tezel" i+i,e
*ir annesinin" a*isinin" Ouri hanme)en,inin" Tuncer-in" M6nl hanmn .esairenin
arasna getirip getirip 0yen-i +oy,u1umu" ora,a +en,ime ,e *ir yer ayr,1m *ilse" *asar
+ah+ahay.
VLyi. Yaz *a+alm pro)es6r" yaz...X ,iyor. V0ma iine *eni ,e +oy haaWX
V7oy,um *ile"X ,iyorum.
V=a+ii yapmamsn,r.X
V=irini *a+ii yapsa+" 0yen-i yapar,+ ,e1il miY Oe olsa onun ,1n ya ,a onun
cenaze t6reni *u. 0sln,a *u romann hi *a+iisi yo+.X
V=a+ii *u ite. =u gece. Daha ne olsunY =u yln *u ayn,a .e *u saatte" g tara
yllarn geri,e *ra+p" *ura,a mura,na ermi mutlu zaman paras.X
Tezel" ,ili usulca ,olanara+ s6ylyor *unlar. Dili ,olanyor olmasa" s6yle,i1ini
6nemseye*ilirim. =un,a *y+ *ir gere+ pay ol,u1unu s6yleye*ilirim ona. 0ma *unu
hem Tezel s6yle,i1i" hem ,e s6yler+en ,ili ,olan,1 iin" ,e1in,i1i ey gere+,ym
izlenimi .eriyor. Daha ay+ *ir +a)ayla ,aha inan,rc +lna*ilir *u.
V0z 6nce" *eni o re+l'mc +a,nla *ra+p gittin ya hani" hani annemin yann,ay+en sen"
+im,i o +arn,a ellerini u1uCturup ,uran ,eli+anlY 5 +ara +'h+ll +a,nYX
7alarn,a *y+ *ir can s+ntsnn a1rl1.
VHahi" +im,i o gzel ocu+YX ,iye yineliyor.
V<s+i *ir 61rencim.X
39 Bir Dn Gecesi
5 es+i 61rencimin yznn yarsn" +arsnn yznn yarsyla yanyana" ni+'h
masasnn ya+nlarn,a *ir yer,e seiyorum. Yl,z-in ince uzun elinin Tuncer-in alnna
,en *ir tutam sa o+ayara+ yana e+ti1ini *ile g6ryorum. Halar aln,a yana itilir+en"
Tuncer ,e ir+iliyor. 7en,ini usulca +arsnn ince uzun parma+larn,an +aryor.
VMzel" ama *u,ala *ir ocu+.X
VDe.rimci *ir 61rencim,i.X
Tezel" +en,isini hi*ir eyin ilgilen,irme,i1ini" salt imeyi seti1ini )alan unutup"
+a,ehini +ar ,u.ara )rlat.eriyor. =ir angrt +opuyor. 5 angrt arasn,a Tezel-in:
VDe.rimW..X ,e,i1i ,uyulamyor.
!er+es *iz,en yana ,6nyor. 0yten hanm" *uruu+ g6zC+apa+larna ,ol,ur,u1u yeil
*oyalarla +oup geliyor:
VIssttt8X
Honra" ,ehet iin,e" ama )sltyla soruyor:
VOe ol,u e)en,imYX
V=ir ey yo+" e)en,im"X ,iyor Tezel ,e. VIuna *ir *a+aym...X
De.rimci 61rencime mi *a+aca+ ya+n,an" ni+'hn +ylCna mY
0yten hanmn sorusunu *6ylece ha.a,a *ra+p +ala*al1n arasna yryor. 5
+ala*al+ ,a zaten angrtnn gel,i1i yana ,o1ru ,aha uzun sre *a+ma )rsat *ulamyor.
Marsonlar salan cam paralarn toplamaya +ouyorlar. Oi+'h +ylma+ zere.
VHil'h patla," ,e,i Ouri a*lam. 5n,an +oup gel,im *eye)en,i. =aylyor,u
+a,nca1z.X
V5ra,a *ir *ar,a+ ,t gali*a. Mera+lanmayn...X =u +a,nla +ap 6nn,e tanmt+.
Daha gelir+en. Iim,i +im ol,u1umu unutmutur *ile. &yle sanyor,um. Yanlmm.
VOi+'h +ylyor &mer *ey. Hiz ,e ya+lasanza.X Direnme,im. =uras iyi,ir hanme)en,i"
,eme,im. 0yen-i g6rme+ C,aha ,o1rusu ona *ir +ez ,aha g6rnme+C iin *ir 6zr
*ulmu ol,um hatta. 7a,nn *eni +olum,an e+e e+e +ala*al1n arasn,an geirip ta
ni+'h masasnn ya+nma" *ir ucuna ,e+ g6trmesine izin .er,im. Tezel yanm,a +alsay,"
*el+i ,e sr+lenmez,im. D sa1lam" iini +urtlar +emirmi *ir a1acm. 5 a1a im,i" i+i
+olunu g61sne +a.uturara+" +aln ere.eli g6zl+leri ar+asn,a ,uruyor.
V0yenci1im" aya1na *asmay unutma haaW..X
V5hh" ga8X ,iye )sl,yor 0yten hanm. V=izim M6nl hep *6yle,ir. Hesini alaltmasn
hi 61reneme,i gitti. Iu an-,a gelinimiz,en ,aha heyecanl" inann.X
7ayn.ali,emin sesini ,e *u ara,a iitiyorum:
V7im o MZg'nY 7ala*al+tan seemiyorum.X
4! Adalet Aaolu
VM6nl hanm anneci1im... 0yen-e <rcan-n aya1na *asmasn s6ylyor ,a. !ani" [e.et-
,eme,en oY =ir ,a+i+a" *en M6nl hanm uraya e+eyim...X
MZg'n masa,an ayrlp M6nl hanm 0yen-in yann,an uza+latrmaya gelir+en *eni
g6ryor. <lini i+i g61s aras izgiye +oyup:
VOe ol,u &merY Tezel *ir eye mi sinirlen,iYX ,iye soruyor *ana. VYre1im a1zma
gel,i. Oey,i oY =a+ h'l' yatma, arpntm...X
Yantm *e+lemiyor. M6nl- ora,an hemen uza+latrmas gere+.
V=ir ,a+i+a M6nlc1m... I6yle e+ilir misinY 0nnem iyi g6remiyor ,a...X
V0y a)e,ersinizWX
7a,nca1z,a yine *y+ *ir su ilemili+ hali. =ir ezi+li+. Ht ,6+m +e,i gi*i geri
geri e+iliyor. Han+i o *ar,a1 +en,isi )rlatt ,u.ara. Han+i" *unca +ii ortasn,a gelinle
,ama,n her+ese g6rle*ilmelerini engelleyen te+ +imse o. =6yle *ir su ileme+ten
perian" 0yen-e seslenmesin,en ise *in pimanB +6pre +6pre hal+ann en 6nne +p
,uran pem*e +zn ,a +olun,an tutup sr+leyere+ gerilere e+iliyor. Dem*e +6p1n
annesinin +alasna *ir yumru+ in,ir,i1ini g6ryorum. M6nl hanm ,a onun *asma usul
*ir yumru+ atyor: 7i*ar olsana" *amn *el'sW
0yen" tam *u sra *eni yeni,en seti. Yeni,en 6yle *ir ,o1rul,u" aya1a +al+aca+ gi*i
mi yapt" yo+sa *ana m 6yle gel,iY =en onu hi g6rmyormu gi*i yapyorum. !ep
*a+alarn g6ryormuum gi*i.
V0yen Dereli... <rcan &z+an... <.lenmeye +arar .er,iniz... <.lenmeye mani *ir haliniz
olma,1 anlal,...X
Derin *ir sessizli+.
V=u +6po1lu sessizli+ler canma o+ur *enim iteW..X
D6nyorum. Llhan. Yeni,en +ra.atn ge.etiyor. =o1azna *ir ey t+anm" onu
eritmeye alyor. =ununla ,a yetinmiyor. 7olumu tutup s+yor: =a*aym *en. =ana g
.er &mer" +ar,eim...
V=a+" MZg'n seni yanma a1ryor Llhan"X ,iyorum onun +ula1na.
Gn+ MZg'n ora,a" +zn,an i+i a,m *eri,e" sulanm g6zleriyle +ocasna *a+yor"
Llhan-n yan*am,a olmasn istiyor,u.
Llhan" insan ,u.arlarnn 6nn,en sessizce geti. =a yer,e" sessizce .ar, +arsnn
yanna. MZg'n onun elini tuttu" s+t.
0yen-e *a+yorum. 0yen art+ *ana *a+myor. 5 zaman *en +aama+ *a+larla
0yen-e *a+yorum. Dahas" u an 0ysel-i ,nyorum. =ir +ez ,aha onun" *ana a+
ol,u1u ,enli" *enim ona a+ olmay g6ze alama,1m.
4 Bir Dn Gecesi
0yen g6zlerini +apyor. =eni alp iine yerletiriyor. 5raya" yre1inin +uytulu+larna.
=en ne yapyorumY Yre1im nice +anrlsa" art+ 0yen gi*i yirmi i+i yan,a olamyorum.
5nu tutup *a1rma *astramyorum. Jza+tan *ile... =unun yerine ni+'h memuruna
*a+yorum. Tan+ +orgenerale" tan+ *an+acya *a+yorum. Dama,n )r)rl g6mle1ine
*a+yorum. 7aran)illerin" asln,a *ir trl se.eme,i1im *u t6ren ie+lerinin ,aha ,a
se.imsizleti+lerini ,nyorum. =iro1u sapsz. Hap yerine ince u*u+lar geirilmi.
VHiz" 0yen Dereli" <rcan &z+an-la e.lenmeyi +a*ul e,iyor musunuzYX
M6zlerini at mY Oe ,e,iY [<.et- ,e,i miY MZg'n *oyal g6zlerini silip ,ur,u1una
g6re" ,emi olmal" )lalar patlyor. Durma,an )lalar patlyor.
VTan+lar lt)en...X
Tan+lar ,e)teri imzalar+en yine )lalar patlyor. Honra" oturanlar ,a aya1a +al+yorlar.
0ya+ta+iler iyice aya+ta oluyorlar. 0l+lar ,a oluyor. =iro+ +onumalar oluyor. ;sltyla
ya ,a y+se+ sesle.
7ayn.ali,emin sesi:
V7yl, m MZg'nc1mYX ,iye soruyor. Deme+ +imse *ir ey anlama,an olup *itti *u
i.
VDaa imzalyor anne...X
VA)at Daa mYX
VA)at Daa anne...X
V0llah *ahtiyar etsin 0yenimizi. Mzel ya.rumu. =a+maya +yamyorum" MZg'n...X
V0h anneci1im...X
=u s6zler +ula1ma ++ h+r+lar gi*i arpyor. Honra Llhan-n *ozgun or,ular
+uman,annn sesini a1rtran sesi:
VHusun yahuW =eni ,e a1lataca+snz im,i...X
;sltlar" )sltlar...
<l*irli1iyle +ur*anmz .er,i+. Iim,i ,uas o+unuyor.
0rt+ eller 6plece+" eller s+laca+. !er+es mutlulu+ ,ile+lerini sunaca+. Hunamayanlar
iin gelinle ,amat masa,an masaya" gruptan gru*a ,olaaca+lar.
;oto1ra)lara girmeme+ iin ,e ola*ilirB *en geri e+iliyorumB +en,imi 0yen-,en
+arr+en Tezel-in elini elim,e ,uyuyorum. 5 ,a iitilir iitilmez *ir sesle +onuuyor
im,i:
VOeyin .arYX
42 Adalet Aaolu
VOeyim .armY Llhan-a *a+yor,um...X
V=a+t1n yer,e *enim g6r,1m g6remezsin ama. 5ysa romann iin nasl ,a gere+li.
X
VOe,ir senin g6r,1nYX
VIu an-,a a*imin +ula+larn,a +znn s6zleri n n nlyor: Hen *enim ,manmsnW
=a ,manmsn *a*aW..X
Oe,ense glyorum.
VOe glyorsunYX ,iyor Tezel. VHen gl. =enim ,e h'l' *az ,uyargalarmn alt1
zamanlarm .ar. &yle ite" Llhan-n +ula+larn,a n n 6tyor o s6zler. Hol +ula1na ++
parma1n so+mu" al+alayp ,urmas ne,en sanyorsunY =a+ ama" ya*ana atma. =eni iyi
,inle &mer. Darma1 nlayan +ula1na ta+l +al,ysa" unu ,nyor ,a on,an: 5 gn
nasl .urma,m *u 0yen-i *enY Halarn,an ya+alayp nasl +ap ,ar etme,imB ,e)ol git
ser+e halalarnn yanna" ,aha *eter ol" ,eme,imY Lyi +i ,ememiim. Hessiz se,asz *tn
tehli+eler,en syrp +ar,m +zm. Mutlu olma+ ,a ona ,er.
Dur" ,aha *itme,i. Iim,i" *elli etme,en *ir ,aha *a+ yzne. =a+ u an-,a ne
,nyor: 7zm" ,man gi*i ,urma *ana +ar 6yle. !a,i" glmse *iraz. Ml *iraz"
yllar sonra ni+'h resimlerine *a+t1n zaman" ay ne ir+in +mm 6yle" alt +ar suratla
ne *er*at +mm" ,ersin. Oe,en *irazc+ glmsememiim" ,ersin. 0nan gi*i. 0nan s+
s+ ,er *unu. 5 ,er )a+at" *ana ta atma+ iin ,er. 7ala +ala *u tara *ozuntusu a.u+ata
+al,m ite" ,iyeme,i1i iin" ay ne suratl +mz resimlerimiz,e Llhan" ,er ,urur. Hon
yllar o tara *ozuntusu a.u+at ona 0masya-nn snepe millet.e+ili *a*asnn .ereme,i1i
her eyi .er,i1i iin" art+" ay ne ir+in +mz resimlerimiz,e Llhanc1m ,er+en" ah *en
nasl *ilememiim o gnler senin ,e1erini" ,eme+ istiyor. Oe .ar &mer" sonun,a *en ,e
,1nle organi+ *a1 +urmaya *ala,m" ,iye mi ayorsunY Yanlyorsun. =en sa,ece
sana yar,m etme+ istiyorum. 0a ta*ii" *a+ unutuyor,um. Llhan en o+ ,a u soruyu
soruyor,ur +en,i +en,ine: 7im,ir te+ ya.rumu *ana ,man e,enY !a +zm" +im ayr,
seni *6ylesine *en,enYX
H6zleri +ula1ma l+ *ir esinti gi*i ,oluyor. =en ,e onun +ula1na:
V5la*ilir" ola*ilir"X ,iye )sl,yorum.
V5la*ilir ,e1il" 6yle. Gn+ ayn soruyu *ir +ez ,e *ana sormutu. 0c+l *ir gn,
,o1rusu. =ir +ez" Lstan*ul-a gel,i1in,e" *ir ,olu iti+ten" zilzurna ol,u+tan sonra" gelip
*eni *ulmu" e)+'rlanp: [Yahu Tezel" niye *6yle ,arma,uman ol,u+ *eY Oeyimiz e+si+Y-
,iye sormutu. [Dman +ar,elere ,6n,+-" ,emi" a1lamaya *alamt ,a" ner,eyse
*eni *ile a1lataca+t. 5nun iin +a)a,an att1m sanma.X
VHanmyorum zaten"X ,iyorum. Tutup Tezel-in yeni,en .e o+ )azla titremeye *alayan
elini 6pyorum. =unu ne,en yapt1m *ilmiyorum.
VIim,i *u eli ne yapaym &merY Oa)talinleyip anlarmn arasna m +ataymY =a+"
sur,an *ir +a,eh i+i +app gelmezsen" 6yle yapaca1m. =y+ pro)es6rmz" o+
,uygulan,1 *ir an-,a" tutup u elimi ,erin *ir saygyla 6p.er,i" ,iye yllar *oyu anlatp
gezece1im. =eni 6nemse,i *iliyor musunuz" 6nemse,i *eni" ,iye 6.np ,uraca1m...X
43 Bir Dn Gecesi
VHeni se.erim Tezel" *ilirsin.X
VYo+" sen yalnz 0ysel-i" *ir ,e" hangi a,reste otur,u1unu pe+ *ilme,i1in hal+n
se.ersin.X
=6ylece es+i Tezel oluyor. !er eyin ,na +yor. Lyi *ir cins .is+iyi 6zlyor. =en ,e
*a+myorum" ama u an-,a +imse i+i ,a1tmyor.
5ra,a" i+i a,m 6temiz,e te*ri+ler" [0llah mesut etsin-ler" el 6pmeler" el s+malar"
*oyunlara sarlmalar sryor. 5r+estra y+se+li1in,en +6t tele.izyon programlarnn
sinyal mzi1i gi*i *ir mzi+ patla+ .eriyor. =ir ses" ayn +6t mzi+ patlamasnn
arana1mesi olara+- +ula+larmza ,oluyor:
V5oo" enite *al,z +a)a +a)aya .ermi +imi e+itiriyorsunuz *a+alm haYX
<me+li al*ay" +ylan ni+'hn .e *ir anlam,a asl im,i *alayan ,1nn ha++n
.ere*ilme+ iin" *enim serin+anll1ma" so1u+lu1uma *ile al,rma,an" olanca srt+anl1
ile glyor. =ir anlam,a asl im,i *alayan gecenin ha++n .ere*ilme+ iin" sonsuz *ir
pi+inli+le Tezel-e g6z +rpyor:
VDemin+i a+anz .ar ya Tezel hanm" unuttum sanmayn haaW 0csn +araca1z. Ll+
,ans sizinle e,ece1im. 0yen-le <rcan-n ere)ine sizinle *ir ,e +arl+l g6*e+ ataca1m"
*a+n g6rrsnz...X
!er eyi yaa,1n" art+ hi*ir eye amayaca1n .e hi*ir eyi ,e ta+mayaca1n
sanan Tezel-in yzn,en" g6zlerin,en 6)+e )+ryor anszn. Du,a+larn,an o uza+" alayc
glmsemesi tmyle siliniyor.
VHen git al*aym" 6nce *ana o gizli gizli iti1in iyi cins .is+iler,en getir *a+alm heleWX
,iye *uyuruyor.
7alar iyice atlm. =ir +6pe1i te+melemeye hazr.
;rlatlan +a,ehin ar,n,an ,aha +6t *ir olay +masn *e+liyorum ama" *ouna
*e+lemi oluyorum. <me+li al*aymz *u *uyru+tan son +erte honut:
V<mre,inXi yaptryor. Tezel-,en ucu *uca1 g6rnmeyen" iste,i1i +a,ar *oz,urup
*oz,urup harcaya*ilece1i *ir a+ *ono almasma" uara+ gi,iyor. Daha ,o1rusu
gi,ece+ti. 0ma 6nn,e +os+oca *ir engele tosla,. Llhan" +ula+ nlamalar ,inmi"
<rtr+- omzun,an ya+ala,. Te*ri+lerB *ahtiyar olsunlar" mutlu olsunlar MZg'n hanmB
o+ ya+tlar *ir*irlerine .allaB *ir yast+ta +ocasmlar" +utlarm hanme)en,i" +utlarz
*eye)en,iB tee++rler" sizi yor,u+ DaamB te*ri+ler" u1ultular arasn,aB +zm"
0yenci1im" a ,ur" ete1ine *astlar ayol" nlamalar arasn,a grle,i:
VOer,esin *e <rtr+ +ar,eimY Oer,esin *e canmn iiY H6ylesene her+es yerini alsnW
H6ylesene yeme+ *alasn. =a+sana her ey yolun,a mYX
=ir an. <me+li al*ay" Llhan-n yzne amas *ir *a+la *a+p +alyor:
V<)en,imYX
44 Adalet Aaolu
V!er ey yolun,a mYX
Yolun,a +omutanmW
7ore-,en ,6nleri ie+lerle" marlarla +arlanan *u al*ay mY
45 Bir Dn Gecesi
Birlemi #illetler rti*at $u*a+ ,rtrkn Hatra De)terin&en (otlar
? Iu*at 23?#
V!er ey yolun,a mY <rler yeme+ ye,iler miYX
VYe,iler +omutanmWX
7ula1m ,e.aml olara+ telsiz,e. =6l+ +omutannn sualine *6yle ce.ap .er,im. Gn+
*6l+ +omutannn telsizle sor,u1u *u +o,lu sualinin ne manaya gel,i1ini art+
m+emmeClen *iliyor,um. =u sual" araziyi getiniz miY Llerleme+ yolun,a mY Sayiat .ar
m,r" yo+ mu,ur" ,eme+ oluyor. =en ,e" erler yeme+ ye,iler +omutanm" ,eme+le"
arazi,e ilerliyoruz" +ay,a ,e1er *ir ha,ise yo+tur" ,emi oluyor,um.
=un,an tam i+i ay. e..elsiy,i. =tn gece yol almt+. Ha*ahn i+isine +a,ar ,man
tel engellerine sessizce yanaa*ilmiti+. &nc istih+'mlar mayn arayara+ ilerleme+te"
*unlar e..ela tesirsiz hale getirme+te .e tesirsiz hale getir,i+leri yerlere *eyaz eritler
e+me+tey,iler. =enim +ula1m ,e.aml surette telsiz,ey,i. =6l+ +omutannn sesini *ir
+ere ,aha ,uymutumW
VYeme1e oturul,u muYX
Yani" tel engellere ya+latnz m" ,iye soruyor. =en ,e" ya+lat+. 0tee *alayaca1z.
Tamam +omutanm" ,emi *ulunuyorum. =un,an aa1 yu+ar ,6rt ,a+i+a sonra *en
Hugar :ona Tepesi .e ci.ar tepeler stne alan ha.an" tan+ .e top atelerinin
grlemesiyle telsiz,en art+ hi*ir ey ,uyamaz olmutum. Dman" ateimize +ar atele
ce.ap .erme+te tere,,t *ile etmemi" *izim *ulun,u1umuz yerler ,ahi ha.an toplaryla
,6.lmeye *alamt. =ir,en*ire Lstih+'m Te1meninin y+l,1n g6r,m. 5nun yanna
+oma+ zere aya1a )rlamtm +i" ayn saniye,e yan*am,a +or+un *ir patlama
,uy,um. M6zlerimin 6nn,en reng'ren+ +lar geti. 7a)ama" omzuma" *aca+larma
,ipi+lerle .uruluyor zannettim. Der+en *ir l+l+ ,uy,um. 7rmz *ir a+nt g6r,m.
7an,. 9stme ate" top sesleri ya1yor,u. =un,an gerisini hatrlayamyor,um.
Iim,i esir *ulun,u1um *u +ampta" isti+*alimin ne olaca1n ,nere+ Aemzi a*imi"
Aemzi a*imin yann,a *ra+t1m eim,en o+" yzn henz g6reme,i1im" *ana ayl+
*ir resmini yolla,+lar *irici+ o1lum Ylmaz- ,nere+ *u satrlar yazyorum. =en *u
,e)teri ce*ime" 7ore-,e+i il+ gnm,en *alayara+ ere)le ,olu her gnm yazma+ iin
+oymutum. Maateess) ,e)terimi +ullanma+ im,i +smet oluyor. Lsti+*alimin ne
olaca1n *ileme,i1im u zulmet +aranl1n,a" +al*im .atan hasretiyle arpara+ .e *izi esir
alanlarn ne yaz,1m g6rmelerin,en +or+a +or+a hatralarm yazmaya gayret e,iyorum.
7a,erimi a,m a,m *u ,e)tere geirmeye gayret e,ece1im.
=iraz e..el yata+ +omum Tommy" ar+am ,6n+ ne yapt1m sor,u. =en ,e" *aca1m
*6yle ,aha rahat etti1i iin *6yle yatt1m s6yle,im...
N Iu*at
Hugar :one ete+lerin,e yaralanmtm. M6zlerimi at1m,a +en,imi ii ot ,olu *ir
ara*ann ortasn,a *ulmutum. 5mzum .e *aca1m sarglar iin,ey,i. 0clarma
46 Adalet Aaolu
tahamml,e gl+ e+iyor,um. =urnuma nemli *ir +o+u" +ula+larma garip 1l+lar
,oluyor,u. Honra yeni,en +aranl+lara g6mlmtm. Der+en" *ir gn g6zlerimi
at1m,a +en,imi im,i yatt1m yer,e *ul,um. Lerisi yanyana ranzalarla ,oluy,u.
Aanzalar,a yarallar inil,iyor,u. Yaralar *iraz iyileenler" yata+larnn iine oturmu +ara
+ara ,nyorlar,.
V=uras neresi" ner,eyimYX ,iye sor,u1um zaman h'l' yar *aygn hal,ey,im. Honra,an
a,nn Tommy ol,u1unu 61ren,i1im *u yata+ +omum" *ana ce.ap .er,i:
VDapaCHan ete+lerin,e *ir esir +ampn,ayz. =en yirmi gn,r *ur,aym. Lyi
*a+myorlar insana. Yeme+ler ,e o+ +6t. =ir trl iyileeme,im.X
Oer,eyse *ir yl,r =irlemi Milletler +u..etlerinin su*ay olara+ arpt1m iin
Lngilizcemi hayli ilerlete*ilmitim. Patanm,an gelir+en *izi Lngilizce +urslarna ,a
g6n,ermiler,i" )a+at asl *en gel,i+ten sonra m+emmel ilerletmi ol,um Lngilizcemi.
8'+in im,i aclarmn tesiriyle olaca+" Tommy-nin s6yle,i+lerini zorlu+la
anlaya*iliyor,um. Oe,en sonra Tommy-nin *ana yeme+ten *ahsetti1ini anlaynca )eci
e+il,e a ol,u1umun )ar+na .ar,m. Tam *u sra,a Tommy:
V=a+" *ugn sana ,a yeme+ getir,iler" ite ora,a" yann,a ,uruyor"X ,e,i.
=unu ,er+en illi yzn e+itiyor,u. &1rme ta+li,i yapara+:
VYiye*ilirsen ye *a+alm"X ,e,i.
Yanm,a+i tepsi,e halanm pirin .e o+ )ena +o+an +uru *al+ .ar,. =tn yiyece+
*un,an i*aretti" l'+in *en hepsini itahla ye,im. =en yer+en Tommy g6zlerini )alta gi*i
am" hayretle *ana *a+yor,u.
VOasl yiye*iliyorsun *unlarYX ,iye sor,u.
5 zaman anla,m +i Tommy *u yiyece+leri *e1enip yeme,i1i iin toparlanamyor.
=enim sa.a ar+a,ama ,a" ne olursa olsun *unlar ye,irmeliy,im. 7en,isine ,e,im +i:
V0r+a,am" *el+i sen zengin *ir *el,enin ocu1u olara+ hep iyi eyler yeme1e al+sn.
;a+at *enim milletim sa.a srasn,a *unlar,an ,a +6t eyler yeme1e al+t. 0yrca *en
+en,im ,e as+eri me+tepler,e o+ur+en memle+etimin *ize .ere*il,i1i +a,arn yiye*il,im.
=u se*eple ,e" *u yiyece+ler *ana hi )ena gelme,i. =ana +alrsa sen ,e mm+n ol,u1u
+a,ar yemene *a+. 0meri+a-ya" o zengin *el,ene ,6nme+ istiyorsan ye ar+a,am" ye...X
=en 0meri+al sa.a ar+a,alarm" erin,en en y+se+ rt*eli su*ayna +a,ar her
zaman o+ se.mi .e saymm,r. 5nlar u+ulatalar" en)es so1u+ etler" 6re+ler" tatllar
yerler+en" *ol *ol *iralar ierler+en +en,ilerini +s+anma+ a+lmn +6esin,en
gememitir. Gn+ *unlar yeme+ onlarn ha++,r. Sengin *ir memle+etin ocu+lar
ol,u+lar hal,e *izim gi*i )a+ir memle+etlere yar,m ellerini uzatm" ,manlarmz
+omnistlere +ar *izleri +oruma+ iin her eylerini se)er*er etmi *u insanlar ne
yapsalar l'y+" ne yeseler ha+tr. =u erler .e su*aylar +i gzel e.lerini" ma1mur ehirlerini
*ra+p *izim iin esir ,me+te,irler. ;a+at g6zm at1m o an Tommy-nin *enim
pirin +'sesine sal,rm ti+sintiyle seyretmesi il+ ,e)a gururumu yaralamtr. 8o+malar
*o1azma ,izilmitir. =u se*eple Tommy-ye: Ye ulan" sen ,e ye eo1lu ee+W ,ememe+ iin
47 Bir Dn Gecesi
*in gl+le zaptettim +en,imi. Lyi ama a,amca1z al+ ,e1ilse" yiyemiyorsa ne yapsnY
Oeyse:
V=en senin iyili1in iin s6ylyorum"X ,e,im .e *art+.
Iim,i aramz,a iyi *ir )orml *ul,u+ maama)ih. =ize .erilen yiyece+lerin en yenile*ilir
gi*i olanlarn *irletiriyoruz" *unlar Tommy yiyor. 7alanlar ,a *irletiriyoruz" *en
yiyorum. =6yleli+le Tommy ,e *iraz +u..et +azanmaya *ala,. =un,an 6tr
se.iniyorum. ;a+at *iz *ura,a ne zamana +a,ar +alaca1zY Lsti+*alimiz ne olaca+Y Aemzi
a*ime i+i satrl+ *ir me+tup g6n,eremeyece+ miyimY <ncamm *il,iremeyece+ miyimY
5na" +ar,einin *y+ l+ iin nelere +atlan,1n yaza*ilsem o1lumun a,n Ylmaz
+oymalarm,a+i man' ortaya +ar,. !ayrettin-le Ouriye-nin i+inci ocu+lar ,a o1lan
,o1arsa !ayrettin onun a,n !a+an +oyaca+m. !ey +oca !ayrettin heyW.. 5nlar ,a
<rcan- alp Hi.as-a gi,ece+ler,i. Oe ol,ular aca*aY 0yten-e :emil Tr+- *enim ,e
mnasip g6r,1m Aemzi a*ime *ir+a ay e..el *il,irmitim. :emil-i tan,1m"
)a+irli1ine ra1men mert *ir .atan e.l', ol,u1unu s6ylemitim. Oianlar ta+l, m +iY
!epsini g6rece1im gel,i" )a+at en )azla .atanma hasretim.
2# Iu*at 23?#
Yaralarmn acs gngn,en azalyor" )a+at o nis*ette ,e +a,erim *eni
en,ielen,iriyor. <1er *ir gn *uralar,a ehit olur +alrsam *ilinsin +i *en *uralara zaten
za)er .ar" ,6nme+ yo+" ,iyere+ gelmitim. =u sa.aa *y+ *ir tahall+le +atlm
*ulun,u1um ai+'r,r. L+inci Dnya Ha.a sonras memle+etimiz ,ostsuz" yalnz ol,u1u
hal,e .e sil'h tehizat son ,erece no+san *ir or,uyla *ize tasallut iin hi*ir mania
tanmayan *ir gcn +arsn,a gerileme,i. =izim *u asil ,ireniimiz +arsn,a
+omnistler geri e+ilme+ mec*uriyetin,e +al,lar. =irlemi Milletlerin *ir yesi olara+
*iz *u ha+l mca,eleye *6yle +atlmasay,+ ,manmzn geri e+ilmesi ,e.am
e,emez,i. Deme+ iste,i1im" *en *uralar,a 6lp gitsem ,e imanm .e ,'.am iin 6lm
olaca1m. Iu an,a *eni ,n,ren te+ husus o1lumu anasyla Aemzi a*imin elin,e
*ra+m olma+l1m,r. Meri mali ,urumu iyi,ir. 5nun yann,a pe+ yo+lu+ e+mezler.
;a+at ne olsa *u *ir ne.i s1ntl+... 7atlanaca1z.
2N Iu*at 23?#
9 gn,r" ,e)terimin arasn,an +an i+i )oto1ra)a *a+p ,uruyor" onlarla a.unmaya
alyorum. ;oto1ra)lar Tommy-ye ,e g6ster,im. Daha ,i++atle *a+say, )oto1ra)lar,an
*irin,e Lzmir-,en ayrlr+en+i saa,etimi" seyahat heyecanm g6zlerim,en o+uya*ilir,i.
Lzmir 8iman-n,a *u resim e+ilir+en 6lmn omzuma ,o+unaca1n .e sarlarn eline esir
,ece1imi *ile*ilir miy,imY Lzmir 8iman-n,a" 7ona+ Mey,an-n,a 7ore-ye ,o1ru
yurttan ayrlmzn )oto1ra) *u. =en" *6l+ +omutanmzn hemen aya+lan ,i*ine ,iz
6+.ermitim. <n 6n,eyim. Jza+CDo1u-nun esrar ,aha o gn,en yzme sinmi. =u
esrarl se.ince hem ere)li *ir .azi)eye gitmenin gururu" hem ,e yur,um,an ayrlmann
heyecan +arm. 9stm,e montgomerim" *am,a +epim. Drl prl *ir su*aym. =ir ,e
u yata+ta+i halim... =u i+inci )oto1ra)sa o1lumun ,o1um ha*erini al,+tan ha)ta sonra
e+ilmiti. 0r+asna tarih atmtm. =ura,a *6l1mz geit resmin,e. 0r,mz,a Hugar
:one Tepesi. =a+yorum ,a" tepeyi =irlemi Milletler *ayra1 a,ama+ll 6rtm. =ayra+"
*6l1mzn +r+ +a,ar su*aynn omuzlar stn,e *ir insanl+ a*i,esi gi*i ,algalanyor.
=en sur,aym ite. 9stme *ir arp iareti +oymuum. =en *u )oto1ra) a*imlere
g6n,erece+tim" +smet olma,. 9stme arp iareti +oymay a+l e,iimin se*e*i ,e" *iz
il+ To+yo-ya in,i1imiz zaman *ir gece o+ *y+ *ir otel,e +almt+. Aemzi a*ime o otelin
48 Adalet Aaolu
+artpostal,a *ir )oto1ra)n postalamtm. 7al,1m o,ay tari)" yerini g6sterme+ iin ,e
resim,e *tn +atlar say,m" sonra *tn pencereleri yu+ar,an aa1" sol,an sa1a
say,m" *6ylece *enim +al,1m o,ann penceresini *ulup stne o arp iaretini
+oymutum. Aemzi a*im o zamanlar *u *uluumu pe+ *e1enmiti. =u )oto1ra)ta ,a" +r+
su*ay arasn,a *eni hemen see*ilsinler ,iye ayn meto,a *a.ur,um. !eyhat +i *u
)oto1ra) *en,e +al,.
#F Mart 23?#
Tanrm" ne mutlu *ir tesa,)t oW
51lum" Ylmaz-m" *u ,e)ter *ir gn *en,en sana miras +alrsa" hayatn insan 6mr iin
srprizlerle ,olu ol,u1unu unutma. Iere)li *ir Tr+ su*aynn ,a a+a .e +a,na susaya*iC
lece1ini unutma. Iunca yll+ 6mrn,e g6nl susuzlu1u ,uymam" ,uymay ,a +en,ine
zul a,,etmi *ir *a*a olara+ *eni a))etmeni hassaten rica e,iyorum. &lmn ei1in,en
,6nm .e =irlemi Milletler +u..etleri tara)n,an esir +ampn,an +urtarlm *ulunan
*a*an" izinli g6n,eril,i1i To+yo-,a a+larn en ul.isini yaa,. Iim,i ,e" o a+n en ul.i
hislerini ayn tazeli+le +al*in,e yaatma+ta,r. Humi,a. Humi,a. =enim nehir se.gilim.
Hana yazaca1m. &lmezsem seni te+rar *ulaca1m. Humi,a" *u +an .e ate +usan gnler
i+imiz,en *irinin naiz .cu,unu topra1a mah+\m etmezse" a,n al,1n nehir gi*i
*uralar,an sana ,o1ru a1layara+ a+aca1m. Heni unutma+ art+ *enim elim,e olan *ir
ey ,e1il,ir. =eni se.en" *ana il+ ,e)a a+ ,enen hissi tattran Humi,am. 5 mutlu tesa,)
hatrlyormusunY =en o saniyeyi te+rar *e te+rar yayorum. 7ararg'hm,a ,a" hcum
hattn,a ,a" ha.an toplarnn yeri ,6.,1 sralar,a ,a. Jy+um,a" uyan++en" elim,e"
+olum,a" *oynum,a" +oynum,a hep sen .arsn Humi,a... >=u say)ay yrtmalCym.@
2F Oisan
7e+e yeni,en yaralansam. 7e+e yeni,en esir +amplarna ,sem" yeni,en
+urtarlsam .e moral izni .erseler ,e Humi,a-y ,nya g6zyle *ir ,aha...
:i1erparem Humi,a" aziz se.gilim. Me+tu*un *eni nasl *ahtiyar etti *ilemezsin. Meen
ha)ta *iz yeni *ir hcum iin DiCyongCYang-,a *ulunma+ta i,i+. =u se*eple *eni
saa,etlere gar+e,en o me+tup elime *iraz tehirli geti. Me1er a+ insana ,aha *y+ *ir
mca,ele gc" ,aha *y+ *ir +u..et .eriyormu. Pe ne yalan s6ylemeli Humi,am" insan
+en,ini *iraz ,a )azla *e1enmeye *alyormu. =en ,e +en,imi yalnz *ir su*ay olara+
,e1il" ya++l *ir er+e+ olara+ ,a *iraz *e1enme+teyim. 7en,imi *u+a,ar *e1enmenin
mse**i*i ,e sen,en *a+as ,e1il,ir *enim narin se.gilim. Te+rar +arlarsa+ *eni
Humi,a-sn,an *a+a hi*ir eylere pa*u *ra+mayan *ir su*ay halin,e g6rece+sin.
Ma1rur .e mah+\m *ir <rtr+. Ma1rur" n+ senin tara)n,an se.iliyor. Mah+\m" n+
sen,en .azgeemiyor. Yeni,en hare+et emri gel,i. =enim iin ,ua et g.ercinim.
51lum" sen ,e *eni a))et. >=u say)ay ,a yrtmalym.@
# Mays
Te+rar geri e+il,i+. =6l1mz toparlanma emri al,. 9 gn,r geri e+il,i1imiz *u
ormann iin,e *e+liyoruz. 0ilem,en" *ir ay 6nce+i me+tuplarn,an *eri hi*ir ha*er
ala*ilmi ,e1ilim. Humi,a-,an To+yo ,6nm,en *uyana stste me+tup almtm.
5na *e ,e)a yazmtm. Hon me+tu*uma on,an hi*ir ce.ap alama,m. Glgncasna
mera+taym. 5rman,a+i *u *e+leme gnlerimi Humi,a ile tant1m an- .e onunla
49 Bir Dn Gecesi
geir,i1im saatleri hayalim,e ta *atan te+rar *e te+rar yaayara+ geiriyorum. <sir
+ampn,an nasl +urtarl,1mz" o tehli+eli gnler *ile unutul,u" unutulmayan te+ ey
olara+ ha)zam,a yalnz Humi,a ile tant1m gn +al,. =il'hare onun 6pe sra
morartt1m.....
7urtuluumuzu mtea+ip moral izniyle To+yo-ya g6n,eriliyor,u+. To+yo. 5 hayal +enti
*u se)er iyice g6re*ilece1im ,iye as+eri ua+ta yre1im )rlayaca+m hal,e arpyor,u.
;uZiCYama-y Minza :a,,esi-ni" *u ca,,enin *in*ir ren+li +larn g6rece+" ^aponlarn
+a,nl er+e+li y+an,+lar 0tami hamamlarn,a *en ,e y+anaca+" Lmparatorlu+
saraylarn g6rece+tim. !eyecanlanmama+ +a*il miy,iY Ja+ta" izinli gi,en" *iro1u
0meri+an su*aynn arasn,a" Tr+ olara+ yalnz *en .ar,m.
Mere+ ha.aalanna in,i1imiz zaman" gere+se +ampta *ize yeni ni)orma .e amar
.er,i+leri zaman ,a 0meri+an su*aylar +en,i ,ertlerine ,mler,i. Y+anp giyinip
hazr ol,u1umuz zaman *a+tm +i" *ir an,a hepsi ,e orta,an +ay*olmular. 7en,ilerini
ehre g6trece+ ta+sileri *u+a,ar a*u+ nere,en *ulmular,Y 7ala g6z aras ne zaman
,al.ermiler,i To+yo-nun g6*e1ineY 7ampn +apsn,a uzun +uyru+lu 0meri+an
ara*alarn,a +imler *e+leme+tey,i sa.a ar+a,alarmY =enim *e+leyen +imsem yo+tu.
Iehir,e *il,i1im *ir yer ,e yo+tu. &te+i su*aylar,an hi*iri" *izi ehre g6trece+ oto*sn
+al+masn *e+lememiti. 0s+eri oto*s *eni te+ *ama getirip o esrarl +oca ehrin orta
yerine *ra+nca" *ir ,6rtyol a1zn,a orman,a +ay*olmu *ir ocu+ gi*i +ala+almtm.
Mahzunlam" hatta ne yalan s6yleyeyim" ate altn,a +or+mayan *en" *ura,a *ir +or+uya
+aplmtm. 0yrca iim,e 6yle *ir his .ar, +i" +en,i +en,ime mtema,iyen" *u yeni
ni)orma" *u temiz amarlar +imin iin" ne iin" ,iye soruyor,um. =ize yeni .erilen *u
tatil ni)ormas iin,e *ir hayli ya++l g6rn,1m *ile unutmutum. Aen+li *ezlere
yazlm ^aponca yazlara a+n a+n *a+yor,um. Yanm y6remi nasl *ulaca1m +esC
tiremiyor" yr,+e *azan y+se+ *ir *inay" *azan .itrinin,e *in*ir ren+li *ir ie+
+mesi ,uran ,++'n iaret alyor" +a)ama iziyor,um. :a,,e,en gelip geen" minici+
a,mlarla *e*e+ler gi*i yryen ^apon +a,nlarn g6z ucuyla szyor" )a+at yanlarna
ya+lama+ iin +en,im,e hi*ir cesaret *ulamyor,um. Go+ ,a ac+mtmW !er+es o+
ac+t1m anlarsa ,iye *ir lo+antann came+'nna *ile *a+amyor,um. 8o+antalar,an
,ar l+" halanm yosun gi*i acayip *ir +o+u tayor" *u *ile itahm +esmiyor,u. Yine
,e *u lo+antalar,an hi*irine girmeye cesaret e,emiyor,um.
=ir came+'n,a *am omuzlarmn arasna e+mi ol,u1umu g6rnce" +en,imi ,aha
,a za.all *ulmutum. 0rt+" ucuz ol,u1unu tahmin etti1im lo+antalar,an *irine
girme+ten *a+a arem +almamt. !a.a +ararma+ zerey,i .e *en ,aha geceyi nasl
geirece1imi ,e *ilmiyor,um. =ir sinemaya gitsem" ,e,im. ;a+at *en ^aponca )ilmler,en
ne anlayaca+tmY
Mir,i1im lo+anta,a *tn masalar t+lm t+lm,. =ur,a ,aha o+ genler .ar,. =ollu+
.e nee iin,e yzyorlar,... Dn,m: Ma1l\p ^apon hal+ *unlar my,Y
2E Mays 23?#
Dn" i+i mil imalimiz,e+i istih+'m ta*uruna na+il emri al,1m iin hatralarm
yazmam yar,a +al,. =uraya gelince a+ama +a,ar istih+'m hazrl1n,a+i erlere
+uman,a etme+ iin 6l gi*i yorul,um. Iim,i her+es yatt. =en ,e" hem uy+u tulumu
iin,e uzanyor" hem hatralarma ,6nyorum. Humi,a-mm hayali g6zlerimin 6nn,e
gitti+e ,aha +u..etle canlanyor. Tanrm" o ne tesa,)tW
5! Adalet Aaolu
Mir,i1im lo+anta,a her+es +en,i ha.asn,ay,. Han+i i+i a,m ilerlerin,e *ir sa.a
olmuyor .e san+i *en o *om*ar,manlarn" ua+ .e top seslerinin arasn,an" 6lmn
+s+acn,an syrlp gelmiyor,um.
J)a+ te)e+ garsonlar masalar,an masalara ,umanlar tten +'seler" ii tepeleme *al+
+zartmas ,olu ta*a+lar +oturma+ta i,iler. Dirin +'selerini aceleyle her+esin 6nne
*ra+yorlar,. =en" *u +o+u *al+ +o+usu mu,ur" +) +o+usu mu,ur ,iye ,nr+en
*ir,en Tommy-yi hatrla,m .e ,uy,u1um +o+uyu se.meye altm. Tommy ,e *enimle
ayn ua+tay," )a+at ehre iner+en *ir gu,*ay ,emeyi *ile unutmutu. 8o+anta,a *o
masa yo+tu. ;a+at *az masalar,a *o +alm te+ t+ is+emleler .ar,. Marsonun *iri aya+
altn,a ,i+ilip ,urmayaym ,iye olaca+" ne ,e,i1ini anlayama,1m *ireyler mrl,anara+
*u *o san,alyeler,en *irini altma sr.ermiti. =en ,e *6ylece mec*uren oraya oturmu
*ulun,um. 5 an-,a *ir *a *ana ,o1ru +al+t. 7ara zm gi*i parla+" yl,zlar gi*i l l
i+i e+i+ g6zle +arlatm. Lli+lerime +a,ar titre,i1imi hissettim. 5 g6zlerin sahi*esi
sen,in Humi,aW 7a,er ,aha o an-,a yolumu izmiti san+i. 5 +uzgun +ara" parla+ salarn
altn,a se,e) gi*i *eyaz" se,e) +a,ar narin *ir yzn .ar,. Lnce .cu,unu san,alyenle
*irli+te ha)i)e +enara e+tin" *ana ,aha geni *ir yer atn. Hana *a+p +almtm.
M6zlerimi sen,en ayramyor,um. 7c+ *ir a1z" +iraz gi*i ,u,a+lar *eni +en,ine
e+iyor,u. =ana *ir ey s6yle,in. <..ela ne ,e,i1ini anlayamamtm. Honra *a+tm +i
senin Lngilizcen *enim+in,en ,e geri" o zaman *ana *ir cesaret gel,i. Hana te*essm
e,ere+ VDar,on meYX ,e,im. =ir ey mi s6yle,iniz" ,iye sor,um. Hen ,e *ana" art+ on,an
sonra+i gnler,e seyrine ,uyamayaca1m o ne)is te*essmnle:
VTr+ su*ay ol,u1unuzu hemen anla,m. 7olunuz,a+i eritten"X ,e,in.
!a+i+at u +i" o+ ze+i i,in. =un,an *a+a *ir Tr+ su*ayna +ar g6ster,i1i *u ya+n
al'+a" *eni tari)e s1maz ,erece,e *ahtiyar etmiti. 0h Humi,a" Humi,aW.. 7a,erin *ize
lt)etti1i o tesa,) ne ul.i *ir tesa,)tW
V=en Humi,a-ym"X ,e,in. My name is Humi,a... 5 ya+nlar,a+i *y+ *ir ma1aza,a
alt1n s6yle,in. Honra il'.e ettin:
VOasl ora,a" 7ore-,e her ey yolun,a mYX
Hana saa,etten uara+ ce.ap .ermitim Humi,a" hatrlyor musunY =ir Tr+ su*aynn
ze+',a hi*ir zaman +imse,en geri +almayaca1n ',eta ispat etme+ iin" +epimi yana
yatrm .e ,emitim +i:
VQ ,on-t +now right now how the things are up there" *ut e.erything is going all right in
here...X
0ynen *6yle s6yle,im: 5r,a iler nasl" u an,a *ilemeyece1im. ;a+at im,i *ura,a" her
ey yolun,a...
5 Bir Dn Gecesi
X
Durup ,urur+en:
V<.erything is going all right... <.erything is going all rightWX ,iye *ir tempo tutturmu
eme+li al*ay. Mar a,mlaryla yrmeye hazr g6rnyor. =u +ez Llhan" yar a+ a1zla
ona *a+p +alyor.
V!er ey yolun,a"X ,iyor <rtr+ glere+. V!er ey yolun,a,r Llhan *ey. Iim,i ,1n
mar alnaca+. ;a+at 0yen-le <rcan-a ha*er .ermeli...X
V!a*er .er +ar,eim 6yleyse" ne *e+liyorsunYX
VDiyorum +i" misa)irlerimizi yeme1e" onlar ,ans at+tan sonra m *uyur etse+" yo+sa
*ir tara)tan...X
VHen h'l' ,iye,ur. =a+sana her+es *uyur,u *ile... Mit s6yle +ar,eim" git s6yle. D1n
marn *iraz geci+tirsinler... Iu te*ri+ler *itsin *iraz... 0yrca masalara ser.is ,e
*alasn... !er ey hi yolun,a ,e1il" her ey or*a" or*aW..X
Llhan" i+i +olunu *++nl+la i+i yanna ayor: M6ryor musunuz halimiY
M6ryoruz" V5)))X ,iyor sonra. Honra ,a eme+li al*ay *ir +ez ,aha srtn,an itere+
+ala*al1a +aryor. <rtr+" hep ayn tepmo,a" V<.erything is going all right" e.erything is
going all right...X ,iye mrl,ana minl,ana Cyo+" mar a,mlaryla ,e1il" sam*a oynar
gi*iC Llhan-n pein,en yryor.
D1n mar yanl *ir zaman,a patla+ .erme,en 6nce" Llhan-la eme+li al*ay
arasn,a+i +onumay ister istemez iitmi *ulun,um. =6ylece" <rtr+-n anlarn
yaz,1n san,1m *ir ,e)terin say)alarn o+ geriler,en *alatma+" iin iine *ir ,e
Humi,a +atma+ zorun,a +al,m. =u +onuma , gcm iyice hare+ete geirmi olsa
gere+. Lyi ama" ne,en Humi,aY <rtr+-n 7oreli gnlerin,e yaamna *ir +ez .e ,olu,izgin
girmi *ir ^apon +z .arsa" o +zn a, *a+a *ir ey olamaz my,Y
=e alt yl 6nce uluslararas *ir toplant,a *ulunma+ zere gitti1im To+yo.
Toplantlarn turisti+ program. Geitli l+eler,en +r+ *e ,elege *ir oto*sn iin,eyiz.
5to*ste *ize e.reyi tantan ^apon +zn sesi: Hayn ,elegeler" im,i stn,en geti1imiz
nehrin a, Humi,a.
=elle+ anszn arplyor. =azan ora,a *ir no+ta" hep ayn arp+ yere ta+lp +alyor.
=en ne,ense" o +zn a, ,a Humi,a- ym sanrm hep.
=eni ta+l,1m no+ta,an Tezel-in sesi +urtar,.
52 Adalet Aaolu
VLlhan ,a )azla horluyor *u a,am canmWX
V0*inin ha++n yeme. =a+ seni eme+li al*ay,an +urtar, o. !em i+i +ere.X
V=eni a*im,en +im +urtar, pe+iY =ir ie yaramayaca1 iin *s*tn e+ilmez olan o
sulayc *a+larn,anYX
V=unu ,a <rtr+ *ey *aarma, mYX
7im,en s6z asa+" neye g6z atsa+ ar,n,an *ir sus+unlu+ geliyor. Honra sama sapan
*ir soru. =olu+lar *a*o ,ol,urmaya a*alama. Tezel-in hi*ir eye *ir anlam .ermeye
alma+szn o *y+ *olu+lar al+olle ,ol,ura*ilmesi. =ense h'l' her eye *ir anlam
.erme pein,eyim. <s+i al+anl+larm,an *ir gece,e +urtulmay ,a *e+lemiyorum zaten.
<me+li al*ay" esir +ampn,a+i yeme1i *e1enmeyen Tommy-ye C*el+i onun a, ,a
Tommy ,e1il,i" *a+a *ir ey,iC" o illi yzl 0meri+alya .er,i1i ,ersi ,aha sonra"
*ur,a+i su*ayl+ gnlerin,e nasl sr,rmtr aca*aY =ir +ez C.e el*ette ha+l olara+C
+o+mu *al+ ye,i1i gnlerin acsn" yur,a ,6nte" a+am,an +alan yeme+leri +arsna
ye,irme+le" taze pienleri" so)ra,a en,er *uluna*ilenleri ,e +en,isi yeme+le +armtr.
Hanrm <rtr+ *6yle *ir al+anl+ e,inmi. 0+am,an *uyana +atr g6ryorum. 7atr
6yle *ir eyler oluyor: <me+li al*ay" i+i ara,a *ir ,ere,e" yan +aplar,an *irine ,alp
+yor. !er +ta elin,e" ortal+ta g6rnmeyen *ir +a,eh i+i *ulunuyor. 0z 6nce ,e" her
ey yolun,a m" ,e1il mi ,iye te)tie gi,ip ,6ner+en *ir +ari,esi yutuyor,u.
V=u <rtr+" ,emin *ir yan,an ,a +olumu s+trp ,urur+en *ana ne ,e,i *iliyor
musun &merY Tezel hanm" e1er 0n+ara-,a *ir+a gn +alaca+sanz msaa,enizle size *ir
+asa iyi cins .is+i g6n,ereyim" ,e,i.X
VHen ne ,e,inYX
V=en ,o1rusu" en o+ ner,en *ulaca1n mera+ ettim ama" +en,isini +aa+ )alan
sanmayaym ,iye olaca+" ,aha *en sorma,an aln a+ hesa*n .er,i. 5ya+-n *tn
ziya)etleri" +o+teylleri )alan +en,isi tara)n,an organize e,iliyormu ,a... =u [organize- la)
*enim ,e1il haa... 7en,isi 6yle s6ylyor. Oe aln a+ a,am gere+ten" ,e1il miYX
V&yle"X ,iyorum.
=unu ,er+en usulca +asl,1m *ile ya+alyorum. Tezel-in *u a+lamas , gcme
,uy,u1um g.eni pe+itiriyor" ne yalan s6ylemeli. &yle +i" ner,eyse <rtr+-n yur,a
,6nte astlarna" erlere" ya ,a en iyisi ye,e+ su*aylara e+ti1i s6yle.leri *ile
,uya*iliyorum.
Dolatl-,a C6yle ite" Dolatl" ora,a asistanl+t" ,oentli+ti" *ir ,e 0ysel-le i+i +iili+
,nyamz +urma+t" ,er+en .atani g6re.imi *iraz geci+ere+ yapt1m gnler *enim ,eC"
*ir manga ye,e+ su*ay +arsna ,izmi" Tommy-ye i+ramlar yzn,en" +en,isine *+p
usanma ha++ tanma+szn yuttu1u halanm pirinlerin" iti1i +urtlu sularn acsn
+aryor: Yeme1i *e1enmiyormusunuzb haY Oesi .ar hay.anlarY Oe +usuru .ar size
.erilen *u mercime1inY =ul,unuz ,a *unuyor musunuzY Jlan zppeler" sizlerin
,e,eleriniz" *a*alarnz neler yeme+ zorun,a +al,lar" unuttunuz muY =al+an Ha.an,a
=ulgarlarn esir al,+lar Tr+ as+erlerine ot ye,ir,i+lerini nasl unutursunuz haY 5nlar"
53 Bir Dn Gecesi
Harayii-n,e a1a +a*u+lar +emir,iler" ine+ler gi*i ayrlar,a otlanma+ mec*uriyetin,e
*ra+l,lar. !a,i" ha,iW.. =u ac ha+i+atleri g6z6nn,e tutara+ 6nnze +onan yeme+lere
*in +re,in. 7ral so)ras,r *e *u sizin 6nnz,e+i" +ral so)rasW =enim 7ore-,e" yce *ir
gaye u1runa sa.ar+en gazi olup esir ,t1m gnler,e ne yiyip iti1imi *iliyor
musunuzY Iu ,a .ar +i" ister i+i sene iin olsun" ister e*e,iyyen olsun" stne *u
ni)ormay giyen her +imse" iler,e *ana gele*ilece+ en *y+ mahrumiyetleri ,nere+
6nn,e+i zorlu+lar ira,esiyle alt etmesini *ilmeli,ir. Mn gelir" im,i yce ,e.letimizin
size .er,i1i *u nimetleri ,e hasretle ana*ilirsinizW..X
5la +i" sra *u nimetleri hasretle anma )aslna gelince" 0l*ay <rtr+-n urasn usul *ir
a1lama ,uygusu ,a yalayp geme+te,ir. 7urtlu sular imi olma+ hasretle anlamaz. 0ma
Humi,a Cne,ense Humi,a iteC gi*i *ir +a,n +en,ini al*aya *ir ,aha 6ylesi a+la hi
.ermemitirB *u nimet hasretle anla*ilir onun tara)n,an. Hulamyorum onu.
Dnyorum. =eni 6yle ,n,ren ,e +en,isi zaten. 5nun *u gece" ye1enlerin,en
*irinin ,1nn,e" son ,emlerinin ta,n ne olursa olsun +armaya ant imi
,a.ranlar.
V0yenci1im" te*ri+ler e+erim. Heni ,e ,amat *ey.X V=a+ Tezel hala" yannza
s1nyorum" *enimle alay e,iyorsun. 0lay etmeseneW..X
<rtr+ o+tan zihnimin ,erinli+lerine g6ml,. =enim ,e hasretle anaca1m *ir gecem
olaca+" *u gecem. <rtr+ *ey" il+ ,ans iin gelinle ,ama, aramaya +oyulmu+en" 0yen
*enim yan*am,a. 7en,isine mutlulu+lar ,ilememi *e+liyor. !ayr" *e+lemiyor. =ana
*a+ma+tan e+iniyor. M6zlerini her*ir yana +arp ,uruyor. !rn *ir sesle Tezel-e V0lay
etmesene"X ,iyor. Tezel" 0yen-i hi tanmyor +i. 5nu yeterince tanma+ iin hi )rsat
olma,. =enim ol,u. &zelli+le son ha)tann herhangi *ir saatin,e.
!i*ir ey yapamyorum. Jzanp 0yen-in yana+larn,an 6pere+ V7utlarmX *ile
,iyemiyorum. ;r)rl *ir g6mle+ ise )r ,6nyor g6zlerimin 6nn,e. !a,i &mer" +en,ini
zorla. =ir +ural yerine getir. =6yle samal+ olmaz. Yre1in *6yle toy *ir ,eli+anl gi*i
arpp ,uramaz. Yannza +a,ar gelmi gelinle ,ama, ,a *6yle *olu+ta *ra+amazsn.
VMzel *ir gelin ol,un 0yen. L+inizi ,e +utlarm.X
0yen ,erin *ir solu+ alma )rsat *ulmu+en" <rcan ,a *u,ala mutlulu1u iin,e srtp
,urur+en sen" +en,i olgunlu1unu" nl serin+anll1n *ir +ez ,aha g6stere*ilirsin &mer.
=a*acan *ir ta.r *ile ta+na*ilirsin. Diye*ilirsin +i...
V<rcan" nereye +araca+sn *a+alm im,i *izim tatl +zmzYX
L+i yzll+. L+i yzll+. 0yen-i *en +arma+ istiyorum. 7en,im iin ,e1il pe+i. =u
yozlu+lar ortasn,an +arma+ iin. De+i" +en,im iin. &yle. =u ,urumlar,a a+a yapmay
,a hi *eceremem +i. H6yle,i1im tatsz tuzsuz *ir s6z,. Oeyse +i <rcan ,a ,aha tatl tuzlu
,e1il:
V=iz ,aha *ir+a gn *ura,ayz e)en,im. Yeni e.imiz,e. =iliyorsunuz sanyor,um.
0yten teyzemle *irli+te +aca1z ,a yola. =iz Aoma-,a +alaca1z e)en,im" 0yten teyzem
0meri+a-ya ,e.am e,ece+...X
0yen" elin,e+i mum ie1i .e gelin tellerini mnc+ mnc+ e,ip ,uruyor" Tezel
po)luyor. 5lma,. 7imseyi rahatlama,m. 0yen-i hi rahatlama,m. Tam +art" *enim
54 Adalet Aaolu
iitmemi" hele TeCzel-in iitmesini hi istemeyece1i *ir y1n ayrnty anlatma+ta c6mert
<rcan-" *u c6mertli1ine *s*tn itelemi ol,um. <rcan" Tezel-in po)lamalar .e gi,ere+
iyice alayc +esilen VYaaY YaaYXlar arasn,a +en,ini yeni a+ra*alarna *enimsete*ilmenin
te+ yolu *uymuasma a+lamalarn sr,ryor:
VGo+ aceleye gel,i *izim ni+'h e)en,im. !erhal,e *iliyorsunuz.
L+i,e *ir *u V!erhal,e *iliyorsunuz-lar" *ilmiyorsanz ,a *ilin art+" ,emeye geliyor
sanrm.
Yine Tezel-in *ir:
VYaaaYXs.
=u+a,ar o+ imi olmasa" o+larn )rlataca1 yeri *u+a,ar yanl semez,i Tezel.
0yrca o+lar )rlatma+ iin ,e hi yorCmaz, +en,ini. <rcan-n alnganl+ huyu yo+" *elli.
7en,i yerine iyice yerlemi *ir ,eli+anl *u. Gocu+" yengesi M6nl hanm gi*i i+i ara,a *ir
,ere,e +alm" *ocalyor ,e1il +i" ne,en V!mmY YaaaYX ,eyip ,uruyor TezelY
0yen-in solmu yz ren+leniyor. =oz+r,a gn*atm pem*esi.
<rcan yine a+lyor:
VDu.a+ ta+ma+ isteme,i... =en 6nce... !a+lsnz e)en,im... Ya+t... Mo,as *u" *u
yln... MZg'n hanm... 0nnem... Yaz,... Metirtti...X
Oe ,iyor *u ocu+Y H6yle,i+lerini hi iyi izleyemiyorum. 0yen-le aram,a" titreimlerini
sre+li artran *ir a+m. <le.erCme,i1imi san,1m. !atta Tezel-in seze*ilmesin,en
e+in,i1im... <lin,e+i *ar,a1 0yen-e uzatt1n g6ryorum:
V0l *a+alm. =ir lo+ma i e+erim. Aahatlarsn.X
VOasl +y,n Tezel" hayretWX
[Ie+erim-leri ,uymam olmay *aara*ilen *ir 0yen.
V7z" Tezel ,eyip ,urma. !ala" ,eseneW..X ,iye sarl.eriyor Tezel ,e ona. V=en senin
,1nn,e *ulunma+ iin ,aha nelere +y,m. 7esin alnm ne +ararlarm altst ettim
0yenim. =ir lo+ma i+inin la) m olurYX
Lnsan ,uygu g6lne *al+lama ne zaman ,alaca1n Cgzel" pro)es6r" ,e.amC 6n,en hi
+estiremez. =unun iin en uygun zaman" gerginli1in en u no+taya .ar,1 an-,a" se.ginin
,e en u no+taya .ar,1 an olmal. Tezel-in hi a1lamaz" hi ,e a1laCmazm san,1m
g6zleri ,olu ,olu. 0yen-in+iler im,i onun+iler,en ,e sla+. 0ralarn,a hi s6z+onusu
e,ilmemi nice gn" ay" ylB o gn" ay .e yllarn nice orta+ y++nl+lar" ++ a+alarla
sa1lanan en *y+ ya+nl1n te+ zenginli1i im,i.
VHana hi hala ,iyeme,im +i Tezel. Demin zorla,m" ama olma,. Saten aramz,a
toplasa+ +a ya )ar+ .arY 0yrca" uza+tan uza1a *en hep seninle ar+a,a ola*ilirmiiz
sanr,m...X
55 Bir Dn Gecesi
VJza+tan uza1a ne oluna*ilir +i 0yenci1imYX
<rcan" asla anlayamayaca1 *u *ir an-l+ ya+nl1n ortasna h6,+e Cmar+a m
yo+saC ,alyor:
V=un,an sonra ,aha s+ g6relim. =ize ,e *uyrun... =iz,e ,e +aim...X
Lte *itti. Lte Tezel yine tepe,en trna1a so1u,u: Yoo" *enim 6zgrl1m +imse
alamaz elim,en. !ele sen hi.
<rcan-a *6yle *a+yor. Hala+l+ etme" *ile ,iyece+ ama" *unu ,iyeme,i1i iin unu
,iyor:
VD1n mar alnaca+m. Ll+ ,ans yapaca+msmz. =a*alar" analar" ,aylar" hepsi
sizin peiniz,e" sizse *ura,a... =a+sana 0yen" size el e,ip ,uruyorlar...X
0yen-in +up+uru +esilen g6zlerin,en ateler )+ryor. Dmanl+ ,olu: =atsn *u
,1n marW D1n ,e" <rcan ,a *atsnW =enim iin *u gecenin o+ gzel ola*ilece+ *u
te+ ,a+i+as ,a *6ylece son *ulmu oluyor.
0yen-in +a)asn,an *unlar geiyor olmasa" *a*asnn .e eme+li al*ayn el sallayp"
[ha,i ha,i- ,eyip ,urmalarna +ar srtn ,6nere+:
V&1le,en sonra" *er*ere gitme,en 6nce ite" +oup *a*aanneme gel,im. Heni g6rme+
istemitim Tezel"X ,emez,i" onu sulayara+.
VYaa canm. Melmisin. Jyuyor,um.X
Dem*e *anyo +6p1" ,1nn *u 6zel ula1" <rcan-n *aca+lar ,i*in,e o sra *itiyor:
VHizi a1ryorlar <rcan a*i... Ga*u+ olun... =eni *a*am g6n,er,i...X
0yen-in pem*e +6p1 eliyle itti1ini seiyorum. Lsteyip isteyip ,e" il+ +ez yapa*il,i1i
eyi. <rcan ,a araya girme zorunlulu1unu o zaman ,uyuyor:
VH6yle" im,i geliyorlar" ,e...X
Dem*e +6p+" gelinli1in ete+lerini i1neyere+ ,iretiyor:
V0ma olur mu a*iiY.. =ana ,e,iler +i" +o" i+isini ,e alp gel" ,e,iler...X
0yen *ir +ez ,aha .e iyice itiyor pem*e +6p1. Tezel-le +onumasn sr,rece+.
Daha ,o1rusu" onu sulamay. =y+ ya )ar+n,an 6tr 0ysel-e g6stereme,i1i
+rgnl1n Tezel-e g6sterece+.
V=iliyorum. Mee oto*syle gelmisin. Jy+usuz +almsn. =enim iin...X
=u hrn ses" Tezel-in te+ +ln *ile +pr,atmyor:
V5 ne,enle *iraz gzelleme+ iste,im ite.X
56 Adalet Aaolu
V=a*aannem" uyan,rsam m ,emitiY..X
Tezel" *u tr sorguya e+ilmelere gelemez. =u +onumay *itirmeli. =ir an 6nce +estirip
atmal. =ir an 6nce ,e pem*e +6p1n aya+lar ,i*in,e ,olanp ,urmalarna son .ermeli:
V=en" +im ararsa arasn uyan,rmamasn s6ylemitim.X
=u +onumann arasna ig,sel *ir tep+iyle ,alyorum:
VMelenin 0yen ol,u1unu *usey,in" herhal,e +al+ar,n TezelYX
[<.et- ,e. [<l*et- ,e. Deyi.er Tezel. 8t)en. Ller,e 0yen-,e *ir te+ se.gi tohumu *oy
ata*ilsin ,iye" [ta*ii- ,eyi.er.
7en,imi Tezel-e *6yle ,ilenen *a+larla *a+ar+en ya+alama+ zerey,im ama" 0yen
*eni *en,en 6nce ya+alam olmal:
V=eni se.in,irmeye almayn &mer a*i. =ununla *irli+te *uraya +a,ar gel,i1iniz iin
tee++r e,erim.X
Hesi titriyor 0yen-in.
V=en ,e tee++r e,erim e)en,im. L+inize ,e...X
<rcan-n *ize +ar g6re.i ,e *6ylece tamamlanm oluyor.
0rt+ ,1n mar alna*ilir.
Jzanyorum. 0yen-in yana1na [el.e,a- 6pc1n +on,uruyorum.
=tn g6.,esin,en en *y+ a+mn geti1ini ,uyuyorum.
Yirmi i+i ya" her zaman en son ,a+i+a,a *irinin ortaya +aca1n" +en,isini gneli
gzel gnlere ,o1ru e+ip g6trece1ini uma*ilir. =6yle *ir son ,a+i+ann rperilerini
gelece+ gnesiz gnler,e ,e ayn gle yeni,en yeni,en ,uyaca1n sana*ilir. 7r+ *eini
gemi *ir a+l a,am ise" o a+l *ana toplama+ zorun,a.
0yen-,en hemen uza+layorum.
0rt+ *u" az 6nce+i gi*i" *ir *a+n +arl ,e1il. =ir ,o+unmann ,a +arl. =u
+am 6nn,e 0yen-in *en,en ,aha uza+lara a1 *eni en o+ artyor. Tezel-in az
6nce+i ya+nl1n,an en u uza+l1a gei.eriine *enim +ararl geri e+iliim e+lenince"
0yen" yeni yaamna il+ a,m +esinli+le atm olmal. =u ei+te onun ner,eyse
.ur,um,uymaz" +ati" ner,eyse yrt+ +ah+ahasn iitiyorum.
VLte girii yapyoruz. Lte ,1n marW.. L+iye tee++r Tezel" e+erim. Mere+ten iyi
gel,i.X
7ocas ,a 6nmz,e e1iliyor:
VLzninizle. Dans aaca1z ,a...X
57 Bir Dn Gecesi
D1n mar" or+estra y+se+li1in,en" ,aha 0yen VLte girii yapyoruz"X ,er+en patla+
.ermiti.
<rcan" 0yen-in elini tutuyor. Honra +olunu +oluna geiriyor. !enz masalarna
yerlememi +onu+lar i+i yana alyorlar. 0yen" yzne yapay mutlulu+ izgilerini
tayan mas+eyi oturtuyor. =ir eli" *atan *uyana ner,eyse +alayp ,ur,u1u pem*e
+6p1n omzun,a" *irli+ piste ,o1ru yryorlar. 0yen" i+i a,m sonra anszn *ize
,6nyor. =a+lar a+ma+ a+ma+:
V=iliyor musunuz" ar,n,an 8o.e Htory gelece+ *unun"X ,iyor.
Yrt+laara+ m" muzipleere+ mi" aclaara+ mB art+ pe+ ayr,e,emiyorum.
V=eni hog6r &mer.X
Tezel *6yle ,iyor .e 0yen-,en arta +alan i+iyi *ir yu,um,a iip *itiriyor. Y++n"
+en,ini se.meyen *ir Tezel *u. Yo+. 7artr,m sanyorum. V=eni hog6rn"X ,iyen ,e"
y++n .e +en,ini se.mez g6rnen ,e 0yen olmal. Gn+ *iz i+imiz" Tezel-le *en" en
++ *ir *uru+lu+ *ile ,uyma,an" *irer +a,eh i+i ,aha e,iniyoruz +en,imize. Yeni *ir
+6e *uluyoruz .e ora,an" MZg'n-n" [*6yle masamza gelin- iaretlerini g6rmemi olara+"
gelinle ,ama,n ,ans alarn seyre,iyoruz.
58 Adalet Aaolu
-+en Dans .istin&e
Dans aaca+mz. 5n ,a+i+al+ +ocam *6yle ,iyor: VDans aaca1z.X
Diste *ir yanm,a *a*am" 6te yanm,a <rcan olara+ gir,i+. D1n mar eli1in,e.
Honra *a*am geri e+il,i. 0l+lar ,a usul usul geri e+iliyorB *iz ,ans ayoruz. 8o.e
Htory... 51lan tara)nn mar *itti. Iim,i sra +z tara)n,a. 8o.e Htory...
7imse *eni al+oyma,.
=eni +imse al+oymayaca+ mY Tamam m gere+tenY 8o.e Htory ile ,ans ama+tan
art+ geri ,6nlemez miY
Mi,iyorum &mer a*i... Mi,iyorum Tezel... Tutsanza *eniW Honun,a <rcan-n u
se.imsiz" srna+ ,ay +zna *ile tutunma+ zorun,a +al,m. Mi,iyorum. =a*a" sen e+ilW
Ltme *eni 6yle piste... Yryorum ite" acelen neY !a" sahiiW 8aa" lala" laaa... De+i" ol,u ite.
<s+i )ilmler,e" yeni ,1nler,e g6r,1mze *irazc+ *enze,i. Tamam" Mit art+. Jza+tan
g6n,er,i1in o 6pc1 geri al anne. Ga*u+ geri alW Yine senin o eti+et 6pc+lerinle
u1raaca+ ol,u+tan sonra" *enim *ura,a iim neY
8o.e Htory... Dans *ununla ayoruz. Lte <rcan-n +ollaCrm,aym. &mer a*inin
6pc1 stn,e <rcan-n yana1. Hilgi gi*i. 5 6pc+ ,e *ana +almayara+... Yre1imi en
o+ stan" *eni en )azla se.in,iren *u te+ ,1n arma1an ,a <rcan-n yana1 altn,a tuzla
*u. Dans at+. 0l+lar. Go+ za.all olmama+ iin o+ mutlu g6rnmeye a*alayan
yzm. Tezel-le o *ir an-l+ ya+nl1mzn *e,elini im,i *6yle 6,eyen yzm. &mer
a*inin *ir an iin *ana sun,u1u" her yanm,aB elle tutulur .e tutulmaz her tara)m,a
,uy,u1um o arma1ann *e,elini" hi*ir yanm <rcan-a sunma+szn" onun +ollarn,a
,6np ,uran gelinli1imle 6,eyere+. 8o.e Htory... 9stne proZe+t6r tutulmu ta.an...
=irileri ,aha +al+salar ,ansa. Iu ta.anl+tan +urtulsamW.. 7imse +al+myor. 0 ,ansnn
tamamlanmasn *e+liyorlar. Oe uzunmu 8o.e HtoryW..
0sans6r,en iniin,e Tezel-in yann,a &mer a*iyi ,e g6rnce" Cgelirim" ,emiti oysa"
s6z .ermitiC olmayaca+ *ir eyle +arlatm ,a" on,an uram,a +t ,iye *ir ey +al+p
otur,u sanmtm. Honra srayla: !o gel,iniz e)en,im" ho gel,iniz e)en,im. Hiz ,e ho
gel,iniz. Hiz ,e Ml-n *a*as" +e+e gelCmesey,inizW =en ni+'h +artn size +en,i elimle
siz *uraya gelesiniz ,iye getirme,im" *eni Ml-n yanma g6tresiniz ,iye... !o gel,iniz...
!o gel,in Lnci a*la... !o gel,iniz... !o gel,iniz e)en,im... CDe)olunWC &mer a*i ner,eY
Oi+'hta uyumu gi*iy,im. &mer a*inin *ana *a+t1n g6rnce +rmz" yeil" sar"
turuncu" g6z +amatran *ir ay,nl+ iin,e yittim. ;oto1ra)nn )lalar my, yo+saY
Oi+'h memurunun a1z. Tan+larn yz. =ir e.et. =ir e.et ,aha. =a*amn sesini ,uyunca
ayl,m. =el+i" *iri ni+'h tan1" 6te+i <rcan-n *a*as" i+i paann ellerini s+mam ya ,a
6pmem iin *irileri Cannem,irC ar+am,an usulca itince aylmm,r.
Lte *6yle Tezel. Iim,i ,e ,ans at+. Hen ora,a +al. &mer a*inin yann,a. !i *ouna
glme Tezel. =ouna a1lama ya ,a. !i uza+ tutmaya alma ya+nl1 *en,en. 5l,u *itti
ite.
59 Bir Dn Gecesi
&1lesonu uyana*ilir" *enimle +onua*ilir,in. !atta [0yen ararsa uyan,r anne"-
,iye*ilir,in. Hen" *ir y1n uza+ insan arasn,a yaamn nasl sr,ryorsun" *ana
anlata*ilir,in. =eni elim,en tuta*ilir,in. 7imse tutmaynca" *a+ ite im,i" *eyaz ,antel
el,i.enli ellerim,en *iri <rcan-n elin,e. &te+in,e a+ +ur,elesiyle a+a ya+n pem*e ma.i
gelin ie+leri" uzun gelin telleri. Yzm *unlarla *a+a yzler,en gizleyere+" *unlar her
a,m,a *a+a yzleri *en,en uza+ tutara+ ,6nyorum. D6nyoruz... =irli+te... <rcan-la...
Melin tellerim ,6nyor. Melinli1im ,6nyor... 8o.e Htory... <rcan ne ya++l ocu+ ,e1il
miY Tp+ 7enny Ao*erts. :anm" u motosi+let yars ite. <rcan o+ hayranm ya onaY
&yle" siz ner,en *ilece+siniz.
!em size ne <rcan-n neye hayran" neye ,e1il ol,u1un,an. <rcan-n +im ol,u1u ne,en
ilgilen,irsin sizi. =a*amla annemi *ile *irazc+ ilgilen,ire*il,i. =ir tmgeneral o1lu. Jslu.
Horun getirmez. 0meri+a-,a ,a ma+ine mhen,isli1i o+umu. =eni yu.arlan,1m
u+ur,an +urtaryor. Yetmez miY
VGo+ mu yorgunsun se.gilimYX
Oe ,nceli ocu+. Oasl g6znn iine *a+yor. Oasl ,a anlyor seniW Mlmse 0yen.
=ulun,u1un yerin ha++n .er. 8o.e Htory-nin ha++n .er. Mlmse. [=irazc+- ,e. De +i" o
,a 5l, Hpice +o+an yana1n &mer a*inin 6pc1 stne iyice yaptrsn. 5 6pc+ten
arta+alan izi ,e iyice silip +azsn. Oesi .arY De+ gzel ocu+ ite. Henin ar+a,alarn"
6nemse,i+lerin" hatta se.,i+lerin" ner,eyse '+ ol,u1unu san,1n CJ1ur *eni
,nyor musunYC" hepsi <rcan-,an ,aha m insanlar san+iY =u smo+inli ,amattan ,aha
az ro*ot ,e1il,i onlar. Dnsene... Dis *lucinleri" le par+alar" +o+mu s.eterleri iin,e
*in +ez ,aha ro*ottu senin ar+a,alarn. Tuncer-e *a+sana. Mnlerce" aylarca ar+asn,an
sa,+ *ir +6le gi*i +otu1un" a1zn,an +aca+ her s6z sihirli ,e1ne+ *elle,i1in Tuncer
a*ine *a+sana... Yl,z-n+i a+ ise" <rcan-n+i ,e a+... 8o.e...
VTitriyorsun 0yenYX
V!er+esin g6z *iz,e...X
Ya ite" *6yle ol. Mlmse. !er+esin g6z *iz,e.
VMlnce sen" *in +at ,aha gzelsin.X
V0li MacMraw +a,ar mYX
<rcan-n alnma huyu yo+. 5n,a" hrnlama,an iste,i1ini alma huyu .ar.
V0li e+ran,a gzel. Ya+n,an g6rsen...X
VHen g6r,n ta*iiYX
VTa*ii...X
VOe anslsnWX
Lleri gittim. 0ln, mY 0nla, mY 0nlamamal. Gn+" ne olsa *un,an sonra hep *u .e
*una *enzer eyler +onuaca1m. 7onuaca1z. 0lnmasn" ne yapaym. Lyi niyetle a1zm
altryorum ite. De)olsun E. ;iloW.. !al+lara 6zgrl+W.. <mperyalizmin ua+larW.. =tn
6! Adalet Aaolu
*unlar,an sonra" +olay m ,ilin ,e1imesiY <rcan-n ,ili" papyon +ra.atl. Mne ,ili" uzun
+ra.atlym. 0ysel halam" *en ,aha +++en" *6yle *ir ey s6ylemiti. Oe ol,u1unu
anlamamtm. Iim,i" <rcan-n +ullan,1 papyon +ra.atl ,ili 61ren,i+e anlyorum.
Daha ,o1rusu 61renmeye a*a g6steriyorum. =una se.inmeli <rcan. 7ul*e gi,elim miY
=ri oynar,+. =a*am yine y6netim +uruluna seilmi. 7o+teyle gitmemizi istiyor. Oe
giyece1imY =u iyi mi <rcanY Meer+en *er*erime u1ra ,a postiimi al.er +ocac1m.
VIanslym el*et. Heninleyim. Hana +a.utum.X
=u <rcan-la hi*ir ey yaplamaz. 0lay *ile e,ilemez onunla. 0nca+ <ytn teyzesinin
,1n ertesi yorgunlu1unu +armas *e+lenir. 5nunla Aoma-ya uulur. 5ra,a *u <ytn
teyzenin :im T6r+ +ocasnn <rcan iin C!angi <rcan iin" +aCym*a*am *a*amn
inaatn,an *al,znn ,airesini o+tan ayrttC ;iat-a smarla,1 spor ara*a <ytn
teyze,en teslim alnr. 0)erin *a+ 0yen" hepsi *ir *ir a+ln,a. =6ylece u <rcan-la *u .e
*una *enzer al.eriler pein,e gi,ilir. 7or+uyorum.
Ya +or+u" ya ne)ret .ar *en,e. =ir ,e... &mer a*iye ,uy,u1um hayranl1n yre1imi
,ilim ,ilim e,en *ir eye" se.giye ,6nmesi .ar. 5 gn m anla, &mer a*i" *u gece mi
anlyorY 0nla,1 iin mi gel,i" *ana ac,1 iin miY 0cmasn... 0cmasn...
V=ir *itse u ,1n.X
=unu *en s6ylyorum. !em ,e <rcan-n +ula1na" onunla *a*aa +alma+tan 6te hi*ir
ey isteme,i1imi san,raca+ *ir sesle.
V0ra*ay Aoma-ca teslim alr almaz 0yenci1im" srece1im sre*il,i1im yere ,e+...
L+imiz. Yalnz i+imiz. Heni zen her ey,en uza+laaca1z" g6rrsn. =ir alsa+ ara*ay...X
=ence az. De.rimcili1e he.esim *u+a,ar ,a ucuza gitmemeliy,i. =ir inan ,a *6yle" *u
,enli yo+ pahasna [a,aaam sen,eW..- olmamal ,e1il mi Tuncer a*iY Ht ,6+m +e,i
gi*isin *u gece. Oeyin .arY =ir suun .ar" asl *y+ suun. De.rimin *enim gi*ilere
+alma,1n *atan s6ylemeliy,in *ana. =a+" sana *ile +alma, o.
VLl+in nereye pe+iY Ls.ire-ye mi" Yl,z-laraY..X
VYo+"X ,iyor <rcan *y+ *ir rahatl+la. VLl+in ta*ii ,o1ru =arcelonaC 0ZaU
+arlamasna...X
Yaa" *eni +apt1 gi*i ,+n ol,u1u malara +araca+ <rcan. Oer,eymi *u
+arlamaY
8o.e Htory *itti.
Iim,i ,nya ,6nyor. =iz ,e ,aha hzl ,6nyoruz.
Iim,i art+ *a*as annemi ,ansa +al,raca+. =a*am ,a annesini. 7orgeneral,en izin
iste,iler. 8o+malar a1zn,a" yut+una yut+una geliyorlar. 7aynanam !a+an-n ,er,in,en"
el*et *u ne,enle" a,mlarn araca+. !a+an" ner,esinY Dnya ,6nyor" sen ne ,ersen
,e. =a+" im,i yine al+lar olaca+. 5luyor *ile. =a*am g6*e1ini iine e+ece+. Ge+ti *ile.
<rcan-n annesi *ir zamanlar *o *ulunup" <rcanmm ,1nn,e *en ,e ,ans e,ece1im"
,emi ol,u1u iin" yzne ne anlam .ermesi gere+ti1ini *ilemeyece+. =ilemiyor ite. !a
6 Bir Dn Gecesi
a1la," ha a1layaca+ *ir suratla ger,ann +raca+ art+. 7ryor. 0nnem ,u,a+larn
yalayp salarn... Meriye att ite. Tmgenerale *eni e+itirece+. =ala, *ile. Oasl olsa
ni+'h +yl, art+. 7or+usu yo+. 0rt+ !ayrettin Daa +orur *izi" hepimizi. D1n ,e.
!a+an-,an. !a+an ner,eY Oe ,emiY =ir ey ,emi. 0nnemle *a*am a1zlarn,a ge.eleyip
,uruyorlar. =u ge.eleme ne,eniyle Daa ,a i+i +ez" Cumarm ,6rt +ez olur"C annemin
aya1na *asaca+. 0nnem" ah +usur *en,ey,i Daac1m" yorgunlu+tan nereye *ast1m
*ilmiyorum +i" ,iyece+. De,i. Yata+ o,am iin +a ta+m ilemeli ara) yaptr,1n" +oca
pencerelerin per,esi iin +a ,++'na girip +t1n... anlatyor,ur ite. !er+ese anlatt.
=a*amn *tn paralarn hep +en,isine harcamyor ya. 7zma ,a" i1nesin,en ipli1ine
+a,ar... Diyor. De,i. [Dnyaaa ,6nyor" sen ne ,ersen ,eee..X
V=a+" *a*an ne +a,ar +eyi)li.X
Deme+ ar+ya eli+ e,en *u ses" *a*amn sesiymi. =en <rcan-n +en,isi sanmtm.
Oe yapaym. Ml-n *a*as *ana *a+yor,u. =en ,e ne,ense ona *a+p +al,m.
Oe ,enli ,nsem" *u ,1nn *6ylesi ir+in olaca1n ,nememiim. 7en,imi
<rcan-n +ollarna at.ermenin" so1u+ *ir suya ,alma+la ayn ey olma,1n *ilememiim.
Ho1u+ suya ,al,n m" *ir an rperirsin" sonra geer. =u gitti+e tyor. &mer a*inin
iim,e+i yerinin ,e +lmeyip *yyece1ini *ilememiim. =ilsey,im" *am omzuna
,ayayp" V0ysel halam gelmiyor" ama ne olur siz gelin &mer a*i"X ,iyemez,im. Oi+'h
srasn,a *ana *a+ar+en" *u ,ile1imin altn,a yatan gizli ,uyguyu anlam ol,u1unu
+esinli+le *il,im. =u ne,enle *in +ez ,aha i+iyzl *ir ,1n *u.
Ml-n *a*as *ana glmsyor. =en ,e ona. Oasl *ir glmsemeY Hulu mu" mutlu
muY =ir tee++r glmsemesi mi" *atan sa.ma *ir inceli+ g6sterisi miY =ir utan m" *ir
*o.eri miY Yrt+l+ m" ezi+li+ miY Ml-e se.gilerimi g6n,eren *ir sel'm m" yo+sa [Henin
Ml-n ,e yerin ,i*ine *atsn" sen ,e- miY Mlmsyorum Ml-n *a*asna.
Ml... He.gili Ml... Iu an senin yann,a" senin yerin,e ola*ilmeyi nasl ister,imW =u
tutu+lulu1un o tutu+lulu+tan o+ ,aha +or+un" iin,e te+ onur hcresi *arn,rmayan *ir
ey ol,u1unu yaama,an *ilemez,im. 7imse yaama,an *ilemez. Ml... =eni hog6r. =ir
*a+as ,aha ,ayan+l ola*ilir,i" *iliyorum. =en olama,m. Oe,enY J1ur-u g6ryor
musunY 5na soruyor musunY Han+i soraca+ *a+a sorunuz yo+. =a*ana" sa+n gitme
0yen-in ,1nne" ,eme,in miY Yo+sa ,e,in ,e o" yine gel,i miY 7aynanamn ,ertli *a"
*a*ann glmseyen yzn +apatt. =a*an a1rma,an e,eme,im. !em gelmesin" hem
gelsin iste,im. 5nca ar+a,amn arasn,a *ir sen" *ir ,e J1ur .ar,nz *ana insan gi*i
,a.ranan. =ir gn" ,ar,a ol,u1un zaman yani C*u olaca+ m" *a+ *iz *ur,a ,1n
yapyoruzC" *a*an ,1n *el+i ,e anlatr sana. 01r" a1r... 0ltra altra... Dary
anlatmann *ir paras olara+. 5 zaman art+ *eni *tnyle unutursun. !i arayp
sorma+ istemezsin. <.li e.ine" +6yl +6yne... Oe gamsz ocu+lar,+ *iz" Ml...
Gantalarmz sallayara+ *unu s6yleye s6yleye e.lerimize ,6nmz ,aha ,n...
0h Ml" +e+e *en ,e senin gi*i ++ *ir memur +z olsay,m. Ya ,a ,aha iyisi" ,aha
iyisi Ml" *en 0li Jsta-nm +z olsay,m. =u gece *enim gelin e.ime +ristal a.izeleri
ta+yor. Tele.izyonu" *uz,ola*n" amar ma+inesini" e+si+ prizleri" lam*alar...
=anyonun *yl" gizli +lan,rlmas. Yata+ o,asnn a)a+ pem*eli1ine
*rn,rlmesi... =unlarn hepsi isten,i. Gn+" *u +lar altn,a *unlar isteyenler
yataca+ <rcan-laW =en" gelinli1imin ete+lerini srye srye o e.in +apsn,an +ar+en 0li
Jsta ,a elin,e i antas" +6pren tllere" ipe+ i)onlara *asmama+ iin usulca yana
e+iliyor,u. Hessizce yana e+iliin,e *eni utan,ran" ezen *ir eyler .ar,. =a*ann *ana
62 Adalet Aaolu
az 6nce+i glmsemesi gi*i. Lte im,i *ir omuzla *a*amn *a arasn,a yine *a*ann
yz. 0yn ezilmili1i ,aha +6t ,uyuyorum. =u ezilmili1in ,aha +6t *ir *a+al,ryla
sonulanmasn,an e+iniyorum Ml. 7at+a *atan *iriyim n+. Ltil,i+e ,aha hzla
itil,i1im yana ,o1ru +ayan *iri. =a*ann glmsemesi anszn 6)+elen,iriyor *eni. 0yn 6
alma ,uygusu ite. Lte yeni,en. =6ylece" ina,ma *am <rcan-n omzuna yaslyorumB
*a*an ,a CIim,i seninle ,aha o+ 6.nsnC tepesin,e +ocaman +ara topuzuyla *ize" *u
o+ mutlu ,ans toplulu1umuza +atlanB analar" *a*alar" teyzeler" ,aylar" halalar C
*enim+iler ,e1ilC" Oam+ *eyler" *a+a Oam+ *eyler" Hemih-ler" *a+a Hemih-ler" Lnci-ler
C*e" on" on *e Lnci-lerC" *e" on" on *e <rtr+-ler" *e" on" on *e M6nller" man+enler"
man+en analar" generaller" general ya.erleri" halc" ite motor ithalat orta1 *a*amn"
inaat malzemesi .e yap ir+eti orta1 ayn zaman,a iteB hepsin,en oluan *u sca+ m
sca+" *u o+ anlam toplulu1umuza +atlan <ytn hanmB ye1eni Ylmaz- elin,en tutup
sr+leyere+ *ir 0meri+an hal+ ,ans oynar gi*i [Dnya D6nyor-la oynayara+ *izlere
+atlan *u +a,na V=ra.o teyzeci1imX *ile ,iyen" onun Voh my ,earWXleri" VQ-m so gla,Xleri
+ula+larn yrtan" *a*asnn V... sen ne ,ersen ,eCeeWXleri *eynin,e u1ul,ayp ,uran
mutlu" Co+ mutluC 0yen-i g6ryor Ml. =a on *e ,a+i+al+" yirmi ,a+i+al+ +ocasnn
omzun,a+i 0yen-i. M6ryor Ml" *ir 0na,olu 7ul* gelini olara+ *en" az sonra
,olama,1mz masalar ,a ,olaaca1m" henz yanlarna gi,eme,i1imiz +imselerin ,e
yanlarna gi,ere+ *ize te*ri+lerini sunmalar iin ellerini 6pp ellerini s+aca1m. Yarm
,a+i+a hac *a*alarn yann,a" *ir ,a+i+a Tuncer a*i .e Yl,z ile" yarm ,a+i+a re+l'mc
Lnci .e oyuncu Hemih-le" *ir ,a+i+a ,aha *a*aannemle" i+i ,a+i+a ,aha 7orgeneral" +ars
.e +zyla CGn+ onlar o+ +almayaca+larm" a*u+ gi,ece+lermi .e ta*ii yine gel,i+leri
gi*i tatataaaa-larlaC.e o masa,a+i" ya henz ,anstan ,6nm" ya ,ansa hi +al+mam
*izim+ilerle: Yorul,un 0yenci1im" gzel +zm *enim" canm e.l',m <rcan" ah ne gzel
gelin ol,un" *a+ az sonra seninle g6*e+ ataca1z haa <rcan" terlemisin +zm" gel u
ma+yaZm tazeleyelim" ah aca*a ne yapt 0li Jsta" Llhan" *itire*il,i mi iini" yetitire*ilece+
mi" hele yetitirmesin" yetitirmeyece+ olsa *en on,an ister miy,im-lerleB zihnim *ir
,a+i+ac+ o ustayla" her saniye &mer a*iyleB g6zlerim +aama+ her yer,e .e hi*ir yer,eB
her u1ra,1m masa,a a1zma *ir lo+ma et" *ir lo+ma lahana ,olmas t+trlara+B her
u1ra,1m yer,e her+esin *ar,a1n,an *ir yu,um .ot+a" *ir yu,um +o+a+olal cin" *ir
yu,um limonata" i+i yu,um +anya+" sonra *ir yu,um ,omates sulu .ot+a" sonra *ir
yu,um sulu .is+i" ar,n,an *iraz sosis" ar,n,an *ir yu,um nane li+6r Cmenta ,iyor
M6nl hanmC" ar,n,an Oam+ *eyin V6p *a+aym ahi,inin yzn,en *irrX ,emesiyle
a1zm,a *iraz ,a tuzlu ter ta, +alara+... Honra Ml" az sonra" +aym*a*amm a1rls C*ir
ar+ *ilmem +a *in lira,anC i+i ar+l+ ses sanatsn ,inleme+ zereB ar,n,an
annemin a1rls" Hemih yoluyla annemin a1rls Cher ar+ u +a,ar *in lira,an olara+
ar+l+C ha)i) *at mzi1i sanats ,eli+anly ,a ,inleme+B ,aha sonra Ml" ,aha ne mi
.ar program,a" program,a ,aha sonra Ml" *a*amn a1rls olara+ Cataca1 g6*e+ler
toplam *u+a,ar yz *in liraC nl *ir ,ans6zmz" yine *a*amn a1rls olara+ Ml"
gecenin *ir saatin,e" gazinolar,a+i programlarnn *itimin,e yani" *ur,a *ize" hepimizeB
*a*ama" anneme" halcya" *an+acya" *an+acnn +arsna" <rtr+ *eye" <yhn hanma"
*el+i +ayn*a*ama ,a .e Lnci-ye" hepimize omuz +r,rp g6*e+ attrma+ iin ,6ttr
,6ttr ,6ttr ya.rum hey-lerle pistte tepimemiz iin or+estrann yerini alaca+ olan on
*ilmem +a +iili+ saz heyeti" Ml... =am ,6nyor.
=a*an yine" i+i omuzla *a arasn,an seiyorum. Yanna hi gitmeyece1imB
gitmesem ,aha iyi" ,e1il mi MlY Iim,i *ir +6eye s+m" ora,a yalnz. Yalnza ya+n.
Gn+" iyi yre+li M6nl hanmn ilgisi sonucu" onun aya+ta +almlara a+ *)e,en
,ol,urup getir,i1i +arman orman *ir ta*a1 alyor" tee++r e,iyor. M6nl hanm
se.in,iriyor. =ir ara" u caml +apnn gerisin,en +en,isinin se.in,i1ini g6rr gi*i
olmutum. &mer a*iyle +onumaya almt. &mer a*inin +arsn,a e+ine e+ine
63 Bir Dn Gecesi
,uruyor,u. 5 zaman ,uyulmas o+ sama *ir umut ,uymutum. Lim,e *ir se.in patla+
.ermiti *enim ,e. 7sac+ *ir an. Iim,i i+isi *ir olurlar" elim,en tutup *eni *ura,an
g6trrlerB g6trp *ir o,aya +itlerler" V& alma+ iin e.lenilir mi hiY Daha ,irenli olana
,e+ *ur,a +al sen"X ,erler. !er ey unutulana ,e+" her+es Llhan Dereli-nin *enim *a*am
ol,u1unu" MZg'n Dereli-nin *enim annem ol,u1unu unutana ,e+. =enim yirmi i+i
yan,a ,a *ir +iiB ar+a,alar" yanlarn,a al+oymasalar" itseler ,e" ,aha ,ayan+l *ir
+ii ol,u1umu anlayana ,e+ +itle,i+leri o yer,en +armazlar" ,iye ummutum. =en" Ml"
ni+'h +artn *a*ana elimle nasl *unun iin g6trmsem" o lanet olas +art 0ysel
halamla &mer a*ime ,e *unun iin g6trmtm sanyorum. =ana *ir uyar" aya1m
*asaca1m *ir yer" tutunaca+ *ir ,al...
Tutunaca+ te+ ,al +en,i ,alm,. 5 ,a o+ gszm Ml. V;i,an gi*i"X ,iyor *iri *iz
,anse,er+en. Oi+'hm +ylr+en *ir *a+as ,a: V0yol ,aha pe+ ocu+"X ,emiti. 7en,i
,alma *inip atr atr +rl,m ite. Dayanama,m. =a*an sana" g6re gel,i1i zaman
*el+i ,e *unu s6yler. Ya ,a salt: V0yen e.len,i. !ayrettin &z+an-n o1luyla...X ,er.
Tmgeneral !ayrettin &z+an-n o1luyla... 5 generalin" *ir srgn a.nn y6netilmesin,e
stn *aarlar g6ster,i1ini sizlerin *a*alarnz,an" analarnz,an iyi +im *ile*ilirY
=enim+iler ,e *irici+ +zlarn [o anarist serserilerin- elin,en yine *u Tmgeneralle
o1lunun +urtar,1n *iliyorlar yaY 0nnem ,aha o1unu *iliyor: 7z ,aha ne istiyorsunY
Hana tepe,en trna1a '+ *ir <rcan iteW =ana *a+" o serserilerle ne yapaca+san yap" ama
art+ e.len,i+ten sonra yap. =+tm peini +o.alama+tanW =ana yine" ha *ir i gel,i" ha
gelece+" yine el'leme rezil olaca1z" ,iye ,iye yre1imin a1zma )rlamasn,an *ittimW =en
anaym *eW
=unlar *ana s6yleyip ,urmu olan annem" ta*ii im,i" *u gece+i annem ,e1il Ml.
Iim,i+i annem" !ayrettin Daann +ollarn,a ,6np ,uran" ii rahatlam" ama ,ans *ir
trl *eceremeyip ,e ha*ire aya+larna *ast1 iin o paay art+ horlama+ zaman
gel,i1ine inanan annem. Iim,i ,e art+ her eyin sulusu *u ayn !ayrettin Daa: !6,+
a,amW Aezil etti gece pa*ularm. 0y nasrm... Trna1mW.. 0y *itse u ,ans...
=a*ann *ana" *ize *a+p ,urmas ,a ,ansn *itmesini *e+le,i1i iin olmal. 0ma ,ans
*itmiyor +i. !ep sryor. 5r+estra" *alam+en repertu.arnm il+ *6lmn ucuca
e+liyor. =ir solu+ta. 5rtal+ *ir an 6nce +zsn ,iye.
=a*an ,aha )azla *e+lemiyor" Ml. =ir +ez ,aha g6zg6ze gel,i1imiz,e" usul *ir hare+et
yapyor. =ana izin" ,eme+ istiyor. M6nl hanmn eline tututur,u1u ta*a1 +oyaca+ *ir yer
aryor" *uluyor" sonra yeni,en: =ana izin 0yen" mutlu ol +zm" ,iye *a+yor.
=oynum +en,ili1in,en *+l,. Oe yanna +oup" ,aha +aln" ,iye*iliyorum ona" ne
pe+i" gle gle... Dans *itsin mi" *itmesin miY 5r+estra ara .ermese *ile" *en ,ans
*ra+sam m" *ra+masam mY =a*an alp &mer a*inin .e Tezel-in yanma g6rrsem mi"
g6trmesem miY =ir +ez ,aha &mer a*inin yanna +osam m" +omasam mY =eni" hayr"
*a*an" *a*an yalnz *ra+mamasn" onunla ilgilenmesini istesem mi" istemesem miY
Dnya ,6nyor Ml. 7imse,en *ir ey istemeyece1im. Go+ r+tm.
=ir an se.inmitim. =a*an" elin,e+i ta*a1 yere *ra+t+tan sonra &mer a*inin yanna
gi,ece+ gi*i yapmt. Yanna gelirse tut onu &mer a*i. izin .erme. Mitmesin. !enz hi*ir
ey +onuma,+. !enz Ml-e s6ylemesini iste,i1im hi*ir eyi s6yleyeme,im ona.
Galt1 yere u1raynca ,a s6yleyememitim ama. H6yletmemiti. Mle gle gitsin. &mer
a*iye *ile Vhoa+aln"X ,eme+ten anszn cay, ite.
64 Adalet Aaolu
Lte gi,iyor. Lte +ala*al1 e+ingen e+ingen aralayp" asans6r *iniine ,o1ru yryor.
7en,ini *u ,1ne hi *ulaCtrma+szn" salt iste1imi yerine getirmi olara+. Lte *a*an
sana *enim ha*erlerimi getiriyor Ml. =ir memle+et ,e oras" ,iyece+ sana.
Yaz+. Dastay +esti1imi g6rmeyece+.
Dastam ,o+uz +atl.
Dastamz yani. Gn+ art+ ni+ahlan,m. 0rt+ *6ylece [*iz- ol,um. [=en- ,emeyi
unutmayaca+ my,+Y [=en- yo+" [=iz- .ar: Dis *urZu.a +zW Jnutamaz msn i+i,e *ir *en-
,emeyiY Jnuttum ite Ml. H6ze s+ s+ VGocu+lar *en...X ,iye *ala,1m iin" *eni sre+li
*6yle azarlayp ,urmu olan *tn es+i ar+a,alarma sel'm s6yle. V0yen [*iz- olmuX ,e.
=a*an,an ha*eri alnca. <linize +azara" aclar sergileyenlere inat" ,1nleri sergileyen *ol
resimli *ir gazete geerse" ora,an ,a 61renirsin. =a*ann +esti1imi g6rme,i1i ,o+uz +atl
pastamz nasl +esti1imi" yani <rcan-n eli elimin stn,e" nasl +esti1imizi *irli+te"
*irli+te ya" elele 6yle" nasl +esti1imizi g6rrsn. Oasl [*iz- ol,u1umu...
5l,um Ml. 0rt+ hi VGocu+lar *en...X ,emeyece1im. !ep *iz: =izim ara*amz" *izim
*uz,ola*mz" *izim salonumuz" *izim maunlarmz" *izim eyimiz... eyimiz *izim... yata+
o,amz... =izim yata+ ara)larmz... =izim yast+larmz... C=ir yast+ta +ocayn" ,e,i
hac*a*ann +arsC" *izim yorganlarmz" *izim terli+lerimiz" *izim amarlarmz" *izim
piZamalarmz .e geceli+lerimiz... =izim gecelerimiz... Mecelerimiz *izim... =izim
se.gisizli+lerimiz... =izim se.gisizli+lerimiz...
0nnemin o+ yz+l elini alnm,a ,uyuyorum.
VTerle,in hayatm. Harar,n ,a... Mel *iraz otur... =iraz oturun <rcan. 0nnenlerin
yanna gi,in. Mel canm" i+i lo+ma *ir ey ye" *aylaca+sn. Oer,e *a*amzY..X
=a*amz +aynanamla masaya ,6nm. 7orgeneral .e ailesi iin ha+i+i *ir ;ransz
ampanyas atryor. Iampanya patlar+en *iz ,e !ayrettin Daayla annemin arasn,a
onur masasna ,o1ru yryoruz. 0nnemin eli elim,e. Dantel el,i.enim" parma+larn,a+i
so1u+ ma,enlerin tenime ,e1mesin,en +oruyor *eni.
V0h canm" ne +a,ar zay)la,nWX
M6zaltn,an +t1m zaman ,a *unu s6ylemiti. V0h canm" ne +a,ar zay)la,n. De1er
miy,iYX
L+i g6z i+i eme: 0nne olunca anlarsn *eniW..
0nnemi anlama+ zere ana olmaya hazrlanyorum.
Gocu+larn anlama+ zere *unlar hi*ir eye hazrlanmam+en...
7orgeneral aya1a +al+t. Iampanya *ar,a1 elin,e. 0yn an-,a masa,a+i her+es ,e"
ellerin,e *ir+a ,amlal+ ampanya +a,ehleriyle aya1a +al+t. <rcan *enim elime ,e *ir
+a,eh tututuruyor. 7orunmas iyice gere+li *irer ,emet +r ie1i gi*i tutuyoruz
+a,ehlerimizi. 7r ie+leri )alan yo+. <rcan-n tan1" gelece+te+i mutlulu1umuz stne
uzun *ir +onuma yapyor. Ha,ece *iz .e ya+nlarmz ,e1il" memle+etimiz ,e *izim gi*i
65 Bir Dn Gecesi
mutlu itlerle gzelleirmi. 7r ie+leri gere+miyor ite. Saten *enim ,e *ir elim,e
ampanya +a,ehim" 6te+in,e mum,an gelin ie+lerim .ar.
66 Adalet Aaolu
XI
5r+estra anszn sustu.
D1n *ura,a *itti" art+ ,a1laca1z sanyorum. Derin *ir solu+ alyorum.
Tarm =a+anl1-n,a alan *ay o zaman anmsa,m. <rcan-la ,ans e,en 0yen-e
*a+ma,an *a+p ,urur+en *u *ay tmyle unutup gitmiim. =ir ara" uza+tan *ir ey
s6yleme+ ister gi*iy,i. Iim,i nere,eY !i*ir +6e,e g6remiyorum onu.
=ir ie patlamas" onur masasn,an p p *ir i+i al+ sesi ,uyuluyor.
Tezel:
V=a+ *u se)er ,ama,n annesini +or+utan" o mnase*etsizli1i yapan *en ,e1ilim. &zel
ampanya iesi"X ,iyor.
<lim,e *ir sre,ir *om*o ,uran +a,ehimi alyor" yerine yenisini .eriyor. 0ma" i+i
+a,ehi te+ *ana ,e1il. 7a,ehin yanna *ir ,e sapsar ie+ e+lemi. Oer,en *ulmuY Oe
ie1i *uY 7im" unca +rmz" *eyaz" sar hatta ma.i" hatta yeil +aran)ili" unca gl .e
glay6l" +asmpatlarn ap ,a *uraya +r ie+lerine *enzer ie+ler g6n,ermeyi a+l
etmiY
V=u ner,enYX
V=ir +6eye te+ *ana atlm" gelenin geenin *ilme,en aya+ ucumuza sr+le,i1i u
topra+ +aptan ite.X
Mere+ten ,e iine *ir y1n yapra+ t+trlm" o yapra+larn arasna ,a san+i *ir
gece+on,u 6nn,e+i *ahe,en toplanm sar ie+lerin +atl,1 topra+ +ap" tam sa1
aya1mn ,i*in,e. Yapra+larn stne ++ *ir zar) i1nelenmi. =u ie+leri *a+a +imse
g6rmeyece+. =u +art +imse alp o+umayaca+. Tezel e1iliyor. Yapra+larn stn,e+i ++
zar) alyor" ayor. Lin,en +an ++ +art o+uyor: V0li Jsta-,an Meline.X =u+a,arc+.
V7immi *u 0li JstaYX
7imY Sihnim aryor" *ulamyor. 0yrca Tezel-in yine o *u1ulu" *ozgun gl 0li
Jsta-nm +im ola*ilece1ini uzun*oylu ,nmeme izin .ermiyor:
V0yenci1in ,e.rimcili1in,en arta+alan te+ a, *u olsa gere+.X
67 Bir Dn Gecesi
0yen-i sa.unmaya hazrlanyorum: =a+ Tezel" +zca1zla hi ilgilenme,in. !i
ilgilenme,i+" 0yen stne *enim +a,ar ,a *ilgin yo+. 7en,i *uru+lu1unu onun stn,en
harcamaya +al+yorsun. =ir ocu+ o ,aha. =izse...
=unlara *enzer *ir eyler s6ylemeye hazrlanyor,um. &)+emi ya ,a ,eli+anll+
se.incimi ele .ermemeye alara+. 0ma *ir garson +armza ,i+iliyor:
V=eye)en,i" hanme)en,i" sizleri *e+liyorlar.X
Tezel-le *a+yoruz.
VLlhan *ey" masaya *e+le,i+lerini s6yle,iler e)en,im" *uyurunuz"X ,iye e+liyor garson.
=elli +i Llhan garsona i+imizi yanma +atma,an ,6nmemesini *uyurmu. Marson ,a" *ir
sa.cnn tutu+lama +ararn uygulayaca+ memur gi*i ,uruyor. 7ml,ama,1mz
g6rnce:
V=uyrun"X ,iyor yeni,en.
D1n *itti" art+ ,a1laca1z sanr+en ,1nn *izim iin henz *ala,1n o zaman
+a.ryorum. &yle ya" aileye hemen hi +arma,+ ,aha. 7orgenerale sayglarmz ,a
sunma,+.
=izi *e+leyemez +i.
Mecenin *ir saatin,e e.e ,6nnce 0ysel *el+i [D1n nasl getiY- ,iye sorar. =el+i ,e
sormaz. =el+i *eni il+ +ez *u+a,ar o+ imi g6rnce" anlayl *ir ,ost gi*i mut)a1a +oar.
=ana *ir )incan sa,e +ah.e yapar. =el+i ,e yapmaz. =ra+r her+es g6t1 yer,e +alsn.
=ana *ir )incan sa,e +ah.e getirirse" *u ,1ne ister istemez *ir yerin,en +en,isinin ,e
*ulat1n sanr. VLnsan *ir yere girer" ol,u1u gi*i ,e +ar. 9stne *ulatrmaz
*ulatrma+ isteme,i1ini...X =en ,e 0ysel-e *una *enzer eyler s6ylemitim. =ir yan,an
0yen-in urama yaslanm *an ,a unutma+szn *6yle ,emitim. M6zlerimi 0ysel-,en
+arara+. =u ne,enle ,e en o+ +en,ime +zara+. V!ep 6yle ,enilir"X ,iyor,u 0ysel. V!ep
6yle sanlr. &yle *ile olsa" ne ,iye ilerini rahatlatma+ im,i onlarnY =6yle *ir zaman,aYX
0li Jsta-y *ul,umW Iu sar ie+lerin iin,e ,e1il el*et. =a+a *ir yer,e" *a+a *ir
)rsatta...
VMi,ece+ misinYX
Tezel-in sorusu. =e+leyen garson. =u s++l+ta 0li Jsta ,a .ar. 5 s++l+ta 9nc
=e Yll+ Dlan iin al,1m notlar" o notlarn" plan tasla+larnn pein,e geir,i1im nice
,i,inmeli" yorgun gn .ar: Hermayecilere +arn +aliteli eli+ retimi Ma+ine 7imya
tara)n,an gere+letirile*ilir. &zel ir+etlerin :ola retiminin ,ur,urulmas. 9 milyarl+
yatrmn Jr)a *6lgesine a+tarlmas. 7reisler-in geliiyle ilgili olara+" ya*anc sermaye
*as+syla .erilmesi istenen rapora" saysal .eriler" l+e +arlar a,na olumsuz rapor...
Dlanlama,an *ir +ez ,aha +ap ,ar e,ilmem iin gere+li )erman ellerimle
hazrlama+taym. =u notlar geliece+. 9stte+ilerin ,este1ini g6remeyece1im nasl olsa"
ama ar+a,alarmn ,este1ini g6rece1im. Yarn Maliye-ye yazlaca+ raporun para) e,ilmesi
+onusun,a ,a yalnz +alaca1m. 5la*ilir. =enim g6rm *u raporun *6yle hazrlanmasn
68 Adalet Aaolu
s6ylyor. De.letin +apitalistlemesini *ir gn,e tersyz e,ip 6nleyece+ .e ,6ntrece+
,e1iliz el*et. Daha iin *an,ayz. Ta ,aha yerin,en" anca+ 6yle *elli *elirsiz +ml,yor.
Daha o+ sanclar olaca+. =u *elli *elirsiz +ml,amann *ile grlts ayyu+a +yor.
=itlis-e yaplaca+ yatrm...
=en serin+anlym. Yo+" *en ,algnm. 0+am +aranl1" e.e ,o1ru yryorum. Maltepe
+6prsnn oralar,a *ir+a gen VLiC+6yl elele" LiC+6yl eleleX ,iyorlar. LiC76yl
Mazetesi satyorlar. =u ca,,e,en geenler ,e zaten iiyle +6yl +arm *irileri" 6rgtsz
hal+ ihtil'linin *a*ozu+ militanlar>W@ ,iye glmsyorum" se.ecenli+le. <lin,e +ocaman
*ir anta" yan,an o+ yalanm t+naz *iriy,i. Go+ gen" hemen hemen sa+allan yeni
*iten *ir toplum polisini +olun,an e+iyor.
5 zaman ,algnl1m,an iyice syrl,m. =u t+naz a,am *ir toplum polisinin" gazete
satan ocu+lara cop sallamasna nasl engel ola*ilirY =a+yorum. 0,am" gen toplum
polisiyle ner,eyse *o1uuyor. VHenin iin *u ,e1il 0hmet. Henin iin or,a *e+leme+. Henin
iin" *e1en *e1enme" *u gazeteleri satan ocu+lara sal,rma+ ,e1ilW..X Iar,1m *ir ey
,aha ol,u. =a*as tara)n,an azarlanm ocu+ gi*i" ister istemez genlere cop sallama+tan
cay, o toplum polisi. T+naz a,am *eni o sra g6rmt. Mazete satan ocu+lar onu
al+larlar+en: V=eni hi al+lamayn" hi al+lamayn"X ,iyor,u solu+ solu1a. 5 zaman,.
Yzme tan,+ *a+yor,u: V&mer *ey" *en 0li. 0li Jsta" ,erler. 0ysel hanmn
ar+a,aym" *ilmem hatrlar mY Yrye*ilir miyim sizinle *irazYX
Yol*oyu *ana 0hmet-i anlatt. 7ahroluyor,u. V=en *u yanl nasl ile,im &mer *ey"
yo+sullu+ ,eyip nasl ellerimle polis o+uluna .er,im *u ocu1uY Oe *ilirimY =u ,a *6yle
+t. 7ar,elerine sal,rmaya he.esli *iri olup +t. 5n,an a1zm yan, ya" Murat-a" 6te+i
ye1enime ,aha *a+a g6z +ula+ oluyorum art+" ama unun haline *a+n siz...X
0li Jsta-y il+ g6rm,e se.,im. 5na sn,m. 0hmet" ,aysnn" 0li Jsta-nn ele+tri+
,++'nn,a alma+ istemiyormu. Ya ni)ormal olaca+m" ya *ir yere memur. =unu
s6yler+en 0li Jsta-nn +rl salar ,i+en ,i+en aya1a +al+yor,u ner,eyse. 0hmet-i
planlama,a *ir yere al,ra*ilir miyim" ,iye ,e ,nmtm" *iliyorum. =unu 0li Jsta-ya
s6yle,i1im zaman VYo+" yo+. Ya gelir *enim ,++'n,a alr" ya ol,u1u yer,e a,am olur.
7a)a *u +a)a +al,+a hep e1ri i tutar *u" &mer *ey"X ,emiti. V0ma *ilmem siz,en e+inir
miY =s*tn ,e i1 emmi ,e1il canm...X
=ir+a gn sonra *ana" iyerime getirece+ti 0hmet-i. =el+i ,e getirmitir. 0ma *en art+
ora,a ,e1il,im +i. H+ s+ ,nmtm 0li Jsta-y. H+ s+ ,a mera+ e,er,im" aca*a
ye1eninin n6*et tuttu1u her yer,e o ,a m n6*et tutma+ta" ,iye. 0li JsCta-,an" 0ysel-e s6z
etmi miy,imY <.et" etmitim. VGo+ se.erim 0li-yi" ,aha ,o1rusu o+ sayarm"X ,eme+le
yetinmiti 0ysel ,e.
VMi,ece+ miyizY =e+liyor ocu+...X
&yle ya" garson *izi +s+.ra+ *a1layp Llhan-la MZg'n-a teslim etme+ iin *e+liyor"
*ense Tezel-in *ana .er,i1i sar ie1e *a+yorum.
V!a,i sen git Tezel. =en *iraz aa1ya iniyorum.X
Yzm y+ama+ istiyorum" ,iyeme,im ne,ense.
69 Bir Dn Gecesi
Tezel" o masa,a +en,isini yalnz *ra+mama al,r etmiyor. =eni *irazc+ mera+
e,iyor" o +a,ar:
VLyi misinYX
VLyiyim" iyiyim... =iraz a+ ha.a...X
V!a,i in *a+lm. &yle ya" sen hep ay+ olmay se.ersin. Ga*u+ ayl *ari...X
Marsonun peine ta+lmt. Mitti sanmtm. 7ula1m,a" asl +en,isinin iyice ay+ sesini
iittim:
V0ma 0yen *enim ,e1il" senin yann,a olma+ iin canatyor" unutma ocu1uWX
VD6nnce onu ,ansa +al,raca1m zaten"X ,iyorum *en ,e.
Tezel-in ,uyup ,uyma,1 *elli ,e1il.
Lyice yu.arla+lam izgileri" ,ncesin,e pe+ o+ *ozguncu" tutumun,a pe+ az uysal"
,elimen .e se.imliB tam +en,isi olara+ yryp gi,iyor.
0yen-i gere+ten ,ansa +al,rsam" onu urama" g61sme *astrsamY.. iim,e anszn
*6yle" *a iyi ezilememi *ir 6zlemin uyanmas. 0,m a,m uza1m,a tuttu1um eye" salt
,uygularmla yaamaya *y+ *ir 6zlem. 7en,imi" a+lmn ,izginleme,i1i *ir a+a
*ra+.ermeye...
=unun yerine muslu+tan a+aca+ serin *ir suyu aramaya +ouyorum. r
=en muslu1u aar+en ,ar,a san+i yeni,en *orular alnyor,u. Trampetler
.uruluyor,u. 0sans6rn 6nn,e +ouan aya+ sesleri" saygl ses tonlar... Han+i
mahmuzlu izmelerin ra+ ra+ *ir*irine .uruluu. Melileri gi*i" gi,ilerin,e ,e 6ncler
.e artlarn atrtl patrtl ,e.inimi. Honra ,a1n+ aya+ sesleri. Honra ,a1n+ mrltlar.
Honra ,a" ,ar,a" asans6rn 6nn,e ,erin *ir sessizli+.
Tamamlanan" san,1m gi*i" 7orgeneralTe yann,a+ileri u1urlama t6reniymi. Gn+
,ar,a *ir ses:
VOe *a*a a,am" A)at DaaW.. De+ ,e neeliy,i...X ,iyor.
Ll+ a.u suyu yzme arpar arpmaz g6zlerimin 6nn,e MZg'n-n *a+lar. 0z 6nce
*en *uraya gelme+ zere +ar+en" onun" ar,m,a +alm" soran" sulayan *a+lar.
Sihnim *u *a+lar a+ sei+ alglaya*ilme+ iin ,eme+ 7orgeneral-i u1urlama t6reninin
tamamlanmasn *e+lemi. MZg'n-n o *a+lar iyice g6zmn 6nn,e im,i: &mer"
nereyeY &mer zaten 7orgeneral-e ,e o+ ayp ol,u. Melip elini s+ma,n. Iim,i,en nereye
&merY Mi,iyor musun yo+saY Mi,ersen 0yen o+ zlr" anlamaz mymY
7! Adalet Aaolu
#/01nn -nlama& -+enin -nlatt
V<.et" yeni,en tutu+lanma+ istiyorum" anla,n mY Yeni,en tutu+lanma+ istiyorum"
anla,n mYX
Mece o+ sca+t &mer a*i. =tn egzoz patlamalarnn" as+eri aralarn *ile sustu1u *ir
saatti. 0nneme *6yle *a1r,m.
Dantel sa*ahl1nn ete+lerini uuturara+ a+ pencereye +otu. Ll+ ii camlar
+apama+ ol,u. :amlar +apayncaya ,e+ susa*ilmiti" *iliyor musunuzY 7apar +apamaz
hay+r,:
VHus +z" sus +ahrolascaW Oe,ir *u sen,en e+ti1imizYX
V;a+ltenin 6nne *ir ,aha gelirsen .ururum seni" anlal, mYX
Oasl s6yle,im *ilmiyorum ama" aynen *6yle s6yle,im &mer a*i. 7en,ini *ir +oltu1un
stne att. 7+ ++ h+r+larla *ala,: Llhan yeti" gel g6r u +znn *ana
yapt+larn. =ana ,e,i+lerini *ir ,uyW.. Oan+6r e.l't. Hen niye *u+a,ar nan+6r ol,unY
Oeyin e+si+ +6r olmayas. =eni .uraca+sn ,a *ana gller mi ya1aca+Y ;a+ltenin 6nne
geliCyorsam +6tl1n iin mi geliyorumY =a*an seyahatten ,6nsn" .allaha *illaha
s6yleyece1im. 7zn *eni 6l,rmeyi ,nyor" ,iyece1im. 0l *unu *am,an" ne yaparsan
yap" ,iyece1im...
Mlmm. &yle ya" *ana yapaca+larn yapmlar" ,aha ne yapa*ilirlerY =en glnce
*s*tn sinirlen,i.
VMl *a+alm" gl. H6ylemezsem...X
VH6yle. =el+i *ir prlanta ,aha +oparrsn.X
VM6zn +sn e miYX
0rt+ *6yle +onuur ol,u+. Yapay *tn inceli+lerimizi +al,r,+ orta,an. =en ,e
nerenin +z ol,u1umu +oy,um ortaya ta*ii:
VOe ol,u +ulpler,e+i" *y+ otellerin ay salonlarn,a+i" +o+teyller,e+i )alan o +i*ar
hallerin haY !ani )a+lte 6nn,e" ar+a,alarma +ar ina,na +rtmalarn +es+in +o+ular
iin,e 6yleY !ah 6yle" nerenin mal ol,u1unu +oy ortaya ite" +oy. Tara mal.
0masya-nn elmas sen ,eW..X
Iim,i size anlatr+en ey oluyorum... utanyorum &mer a*i.. Delirmitim. =6yle ,e,im.
Honra ,a onu ,inle,im. Lte: &lyorum. Mali*a *u se)er temelli gi,iyorum. Hu... ila...
Yattrc *ir ey *ana... 0llahm" 0llahm" 0llahm" 6z +zm m *u *enimY 7oleZ,ey+en
sen" ne iyiy,in. Oe iyiy,i+. Mirmez olsay,n *u )a+lteye. =u *ozguncu yu.asna. 0zta
azta" im,i u halimize *a+ tanrm... Mecenin *ir saati olmu. Oer,esin *u saatlere +a,ar"
,iye sormayaca+ mymY Daha yl ,olma," +a gn g6zaltn,a +al,n" *e paral+ ettin
aile ere)imizi" oralar,a yattn ,a sen" *en o geceler g6zm +rptm m sanyorsun haY
=en <rcan-n yerin,e olsam" ,6np *ir ,aha yzne *a+maz,m. Yine iyi ocu+mu. 5
7 Bir Dn Gecesi
olmasay," *a*as olmasay," *e1enme,i1in *izler ,e olmasay,+" *ana ,aha oo+
naneler gelir,i senin. =a*an !ayrettin Daaya" *en" *a+a zaman olsa lt)en sel'm
.erece1im Ouriye-ye ne yzCsular ,6+t+ ,e" 6yle e+ip +urtar,+ seni. 5 zaman *ile
yzmze *6yle +6pe+ler gi*i hrla,n. 76pe+ soyu sen ,eW.. 7ime e+tin *ilmem +i... 7ime
olaca+" *y+ halana ite. Ge+emez olasW.. Hormayaca+mmW Oer,ey,in" ,emiyece+miC
im... Deme+ yeni,en ieri girme+ senin meramnY =enim yre1ime in,irme+ *s*tn.
Oe iin .ar senin o anarist ta+myla" *a*ann inaatlarna *om*a +oyanlarla ne iin .arY
&)))" 6lyorumW.. Mi,iyorumW.. 7or+uyorum. Hu... =ir ila... =ir...
=ir an ,ur,um &mer a*i. =en ,e +or+tum" *iliyor musunuzY Hu getirece+tim.
Diazem-in,en getirece+tim. Damlas m ne" on,an getirece+tim. Oer,eyse" V0nneci1im"
anneci1im"X ,iyece+tim. 7ml,anmtm. M6z ucuyla anneme *a+mtm. M.ensey,im"
*6yle yapmaz,m ,e1il miY M6z ucuyla *a+maz,m" hemen )rlar,m. =ir yan,an
+or+uyor" *ir yan,an inanmazl+ iin,e *ocalyor,um. 0nnemin" sanrm cam +apar+en"
+rlan trna1na *a+ma+ta ol,u1unu g6r.er,im. !er ey" 6lmesi *ile o+tan 6nemini
yitirmi" inanmayaca+snz ama" +rlan uzun" cil'l trna1na *a+yor,u.
VMe*erWX
=6yle hay+r,1m *iliyorum. 7oup o,amn +apsn *tn gcmle arpp
+apa,1m" +ilitle,i1imi" +en,imi yata1n stne att1m sonra...
Hiz ,e soruyorsunuz. Oer,ey,im *en o geceY Oereye gittimY Oe yaptmY
=en ,e *unu" *a+a her eyi te+ te+ ,n,m. 0ma en o+ sizi ,n,m &mer a*i.
Oe,en *ilmiyorum" en o+ sizi. =irine anlatsam en az sizi +atar,m anlataca+larmn iine.
Hizinle ilgili her eyi +en,ime sa+lar,m. Yata1m,a yz+oyun yatar+en ,e 6yle olmutu.
<n o+ ,nmeye *ala,1m eyi en )azla +en,ime sa+lamtm.
VOer,ey,inYX ,iye soruyor,u annem. VOereye gittinY Oe yaptnYX
0nlatsam ne anlayaca+Y 0nlatsam" +rlan trna1na *a+aca+.
0ysel halam" az 6nce ura,a yana1m o+ayp gitti. Mi,er+en: VD1nne
gelmeyece1im 0yenci1im"X ,e,i" ,uy,unuz. Hiz gelin &mer a*i. Oe olur siz gelin. =eni
*6yle te+ *ama...
]yi anlatamyorum ite. Melmenizi ne,en o+ istiyorum" *unu ,a *ilmiyorum. Hize +ar
*esle,i1im hayranl1a +aran yeni *ir ,uygu... Yo+" a1lamyorum. =en pe+
a1layamyorum. 0nnem: VOereye gittinYX ,iye soruyor. Oer,ey,inY Mi,ece+ hi*ir yerim
yo+tu oysa.
=en anlatamyorum &mer a*i. !ele size" hi iyi anlatamyorum. <rcan-la e.lenmeye
sonun,a ne,en pe+i ,e,im" ne,en ,1ne sizin ,e gelmenizi *u ,enli istiyorum"
anlatamyorum. =el+i siz anlarsnz yine ,e. Oereye gittinY Mi,ece+ *ir yerim yo+tu +i...
0nlata*iliyor muyumY =en... Lster,im" *am... =am *6yle *ir omza ,ayayp... Lyi" e.et.
<.et" iyiyim" tee++r e,erim &mer a*i... Dayayp *am *6yle" anlata*ilmeyi ister,im
ta*ii... !er+es *ir ey yayor" e.et. 0ma *en ,e *ir ey yaa,m. Oasl anlatsamY
5 gn" gi,ece+ hi*ir yerim yo+mu +i... =unu *il,im. 7imseye gere+me,i1imi. =ana"
,ile,i1im hi*ir +6e,e yer olma,1n. =unu *il,im.
72 Adalet Aaolu
-+enin -nlatama&2 3merin -nla+a*il&ii
Mi,ece+ *ir yer" ya+n *iri.
;a+lteye u1ra,m. 0r+a,alarmn +imi ,aha ier,e. 7iminin ner,e ol,u1u *elli ,e1il.
Dar,a+iler" yanlarna ya+latm m" *ir hain" *ir casus girmi gi*i aralarna" *en,en
uza+layorlar.
M6zaltn,an +arl,1m,an *uyana *6yle. =en isteme,im" *enim ha*erim yo+.
Lsteme,im *enW 7a +ez +en,imi ih*ar *ile ettim. Mln. 0ma yaptm. 0ma *eni
+oruyorlar. =eni !ayrettin Daa +oruyor" *eni *a*am +oruyor.
J1ur ,a me+tuplarn +esti. Hon me+tu*un,a" V!a,i +zm ha,i" *izim iimiz *ize" senin
iin sana"X ,iye yazyor. Oe ,eme+ istiyorY J1ur *ana inanr,. =eni anlar,. Iim,i o ,a...
=a*am ayrca .e son olara+ *ilmem ne motorlarnn Tr+iye temsilcisi ise .e o
motorlar or,uya satma+ta ,a hnerliyse *en ne yapa*ilirimY =un,an *ana neY =un,a
*enim suum neY Oe,en *6yle yapyorlarY J1ur" ne,en *6yle yapyorsunuzY V5 *a*a,an"
o ana,an ,e.rimci +z m +armYX
L+i yl,r en o+ *unu iitiyorum. Hen *eni +orur,un J1ur. Yanma alr,n. Iim,i sen
,e... =eni nasl hi+imsesiz +oy,u1unuzu *iliyor musunuzY
=a*amla zaten ya+nl+ +urama,m. 0nnem,en gitti+e uza+latm.
Lna,na o +aa ara*asn )a+ltenin 6nne ,ayar" ina,na" *iz +ar+en" yanlarn,a
g*el' tutun,u1um ar+a,alarmn 6nn,e *an cam,an uzatp *a1rr:
V!a,i 0yen" atla +zm. De)ileye ge +alyoruz.X
Oasl ,a *ilir ne zaman +aca1mzY Oer,en +o+usunu alrY
0r+a,alarmn yalnz anneme ,e1il" *ana ,a pis *ir eye *a+ar gi*i *a+t+larn
g6ryorum. J1ur-un s+l,1n" *ozul,u1unu g6ryorum. &te+ilerin J1ur-u ,a
sula,+larn g6ryorum: 51lum" e+ u *urZu.a +zn yanmz,an. 7opamyorsan" gi,in
*anzn aresine *a+n.
Gl,raca+ gi*i oluyor,um.
V=ana ne anneY Hen git. =en gitmiyorum. He.miyorum.X
0+am" *a*amn +arsn,a h6y+re h6y+re a1layn seyretmeyi g6ze alara+.
V=eni *ir y1n olu+ ocu1un" o pis sa+alllarn yann,a rezil etti yine senin *u +znW..X
=a*amn so1u+ ra+sn yu,umlayp mezelerin,en attrma+la yetinmesi. Lin iin ne
+uruyor" neler planlyor" *ilemem. 0+ln,an geenleri gizle,i1i sralar" en o+ o zaman
r+meli *a*am,an. 0nnem *en,en ya+n,+a o: VYa <rcan-a .arrsn" ya srerim seni
73 Bir Dn Gecesi
yurt,naW..X *ile ,emez ol,u. =u tutumu ,aha ,a yalmzlatrc. VDe+i" srWX ,iye
hay+rr,m. Husar,. Iim,i *u yo+. Iim,i hep susuyor.
VMelme anne" gelme *ir ,aha o ara*ayla" *oynun,a+i o zincirler" inciler mincilerle
)a+ltenin +apsnaW 5tur,u1umuz +ah.elere ,amlayp ,urmaW..X
=a*am +onutura*ilece1imi umuyorum. =ouna umuyorum. Yine annem +onuuyor:
V0yol *en niye utanaca+mm ara*am,anY =en niye utaCnaca+mm *uu+
+olyem,en" i+i yz1m,enY 5nlar utansnlar. 0l+tan ne)esleri +o+anlar. =a*an 6rne+
alsnlar" *a*anW.. Galsnlar a*alasnlar ,a" 6nce a,am olsunlar *a+alm.
7s+anl+larn,an" onun *unun aln teriyle +azan,1 her eye g6z,i+me+ten .azgesinler
,e...X
Hen utanW =a*am utansnW =en *ir te+ ey,en utanyorum ite. Hiz,en. =a*amn arsa
alp arsa satmalarn,an" motor alp motor paras satmalarn,an" *enim stme *ile
alttan alta hesaplar yrtmesin,enW.. Galma+ ha" a*alama+ haY Memiiniz,e *ile
6.ne*ilece1im u +a,arc+ ey yo+... 5 )oto1ra)lar.. 0n+ara Dalas *ahesin,e poz poz.
Hreyya a+amlarn,an tmen tmen. Daha ++l1m,e *u )oto1ra)larla *eni
a,ama+ll +an,rr" oyalar,n. 0ma o )oto1ra)larn esrarn 6z,m art+. Go+tan.
0masya-,an istersen gn 6nce +m ol" *a*amn *ir millet.e+ili +z olara+ ne,en
senin pein,e ,olan,1n Co )oto1ra)lar,a apa+C senin" [isti+*ali parla+- *u tara
a.u+at pein,e ne,en ,olan,1n... L+iniz *irli+te gere+liy,iniz. Oe iinY Dara" para" para.
Mal" mal" mal. Ml+ ml+ ml+... HanayiY Memle+ete yatrmY Yo+. 0nneannemle *ir olup
*y+*a*amn +oca se+iz yl,a *ir apartman *ile ,i+ememi olmasna hay)lanp
,urur,unuz. =a*amn" +en,i 6z *a*anla alay etmesine *ile g6z yum,un. Iim,i ,e *en,en
sayg m *e+liyorsunuzY He.gi mi *e+liyorsunuzY Yo+. He.gi ,enilen ey hi u1rama, +i
*izim atmzn altna.
Tezel halam" *ir se)erin,e Lstan*ul-,an gelir+en gpgzel *ir ta*losunu getirmiti size.
7c+tm. !ayran hayran *a+a+almtm. Iim,i ,aha iyi anlyorum. 0lay e,e e,e:
VOe,ir *u" te*eir tahtas mYX ,iyere+ san,+ o,asna" ,ola*n ar+asna ti+i .er,in. 0ysel
halam" *ir +ita*n getirmiti. He+iz yam,ay,m. =ir ya+lama" sizi *ir ay,nlatma a*as
saya*ilir,iniz *unu. Hay)alarn yrtp yrtp stn,e trna+ t6rple,i1ini *iliyorum. VOe,ir
*u Llhanc1m" *ir y1n har) ,olu" say ,olu. Oe ie yararYX =a*amn *ile 0ysel halaya il+
sorusu: V7a para al,n *un,anYX olmutu. =ir ,e ayorsunuz. Oe,en uza+ ,uruyorlar
*iz,en" ,iyorsunuz. Hize ya+n ,urma+ iin" size *enzeme+ gere+. Gn+ sizin onlara
*enzemeye hi niyetiniz yo+. Tezel-e *ile sorsam +im*ilir nasl anlatr sizin +ara ,ayal
e.lili1inizi. 7+ +zlarn g6zn,en hi*ir ey +amaz. 7aar gi*i oluyor" *ir sre. Tezel-in
,e g6zn,en +amamtr. 7asay, im,i *ura,a" ya+nnz,a olur,u. Jnuta*ilsey,i"
imez,i. 0, e.,e [yz+aras" r)nt" al+oli+W- Hize *a+a nasl ,ayanlrY Iu aile
al*mnze *a+n. Iu )oto1ra)laraW Tanrm" ne ,e o+ e+tirmisiniz. <n o1u ,a ananla"
Yar,mse.erlere ,e yeymi yaY Yo+ orann ay" yo+ orann *alosu" yo+ orann yeme1i...
Yo+sul hastalara piZama" ocu+lara tulum" ,on" 6nl+ ,i+ece+ Yar,mse.er terzileri ne ,e
ustaymlar" hayretW VOe,ense o+ iyi ,i+i *ilirler,i hepsi.X =en *u la) az m ,uy,um
ocu+lu1um,a. Oe,ense... Han+i *ilmiyorsunuz ne,en ol,u1unu annenle. !astalara
piZama" ocu+lara 6nl+ ,i+me+ten ,aha iyi *ir ta)ta" i)on tu.alet ,i+me+ geliyor *u
terzilerin elin,en" ne,enseW =a+ *ur,a yeil i)onumla" *a+ *ur,a ma.i *ro+armla" *a+
*ur,a ipe+ +a,i)emle... =unlar hep sizsiniz. VOe,ense Yar,mse.erlerin terzileri o+ iyi
,i+i *ilirler,i.X Lyi ,i+i *ilenini tutarsanz" iyi olur. 5lmaz mY
74 Adalet Aaolu
=a*am ,a e.renize girip" ne o+ politi+ac tan,. Honra hep u +onumalar: Yo+ yahu"
sahi miY Heyran-,a+i o *a1" se+iz ,6nml+ o yer" sa,ece *in lira 6yle miY 7apatalm
uray. Gan+aya tepesin,e+i" hani o Di+men-e a1an srt .ar ya" unu ,a *ir soruturalm
.ali,anm. Yolu suyu ya+n,a yaplaca+sa *or har hemen +apatalm. Oe mi yapaca1m
pe,er *eyY Yahu *asmann metresi u +a,ar ol,u *ugn. =enim alaca1m ,a *asma ,e1il
+i" topra+" topra+... Ya+n,a her yan 6yle *ir ,olaca+ +i" santimi mce.her olaca+ oralarn"
santimi. !em topra+ meselelerini siz *en,en sorun e)en,im. =enim memle+ette+i *tn
m.e++illerim hep topra+ ,a.as olanlar...
Honra *ir tele)on *an+aya. !er *an+a,a ,a *ir ya+n tan,1 .ar,r" ne,ense... Iim,i ,e
Oam+ m,r ne,ir" o ite: =ana *iraz +re,i lazm Oam+1m. !aa" *a+ ne ,iyece1im.
Gan+aya-nn ar+asn,a *ir tarla ister misin" *ir tarlaY
=u e.,e" [!ay +e+e seni almasay,m-" [!ay +e+e sana .armasay,m-larB [=ir o1lan
,o1urama,n *eW-" [Hen +usuru +en,in,e ara-larB gi,ilen +ulpler,e sarma ,ola olmalara
a*u+ ,6nr. [Yata+ta ,a haz etmiyorum sen,enW..- =a*am,an *unu *ile ,uy,um. !em
+a +ez. Melsin ar+a,an senin intihar numaralarn. =a*amn +iminle ii .ar" hemen salla
teh,itleri: H6ylersem Malip *eye +ar,1n .ergileri" g6rrsn. Heni o re+l'mc +arnn
,iline ,reyim ,e g6r *a+...
=y+*a*amn 6lmn pe+ anmsamyorum. 0ma anneannemin cenaze gnn gayet
a+ *iliyorum. Daha i+i yl 6nce. 7oleZi *itir,i1im yl. =a*aannem,en ,e anszn
+optu1umu ,uy,u1um gn. 5 gn... Oe tuha)" *a+alarna o+ 6nemsiz *ir eymi gi*i
gele*ilir. =el+i iler,e *ana ,a 6yle gelir. 0ma henz 6yle gelmiyor.
5 gne ,e+ gere+ten se.er,im *a*aannemi. Go+ se.er,im. 5 ,a se.er *eni. =iliyorum.
0nneannemin cenazesine o ,a gitme+ istemiti. 5r,ay,m. Yann,ay,m o gn. &mer
a*iyle 0ysel hala u1ramlar,. 0ysel halam: V0nne" mutla+ gitme+ istiyorsan &mer
g6trsn. =enim ,ersim .ar" +amam" ama istersen &mer g6tre*ilir.. =ir ta+siyle
gi,ersiniz" iin,e *e+lersin...X
=a*aannemin yant:
VYo+ yo+. 51lum g6trr *eni. Llhanm. Oer,eyse gelir alr.X
51lum g6trr *eni" Llhanm" ,er+en *ir onurlan .ar,W.. 7ala*al+ta o1lunun ca)ca)l
ara*asn,a g6rnme+ iste,i" &mer a*inin tutaca1 ta+si ,e neymiY &mer a*i ile 0ysel
halann +arsn,a utan ,uy,u1um gnler,en *ir gn ite. =a*aanneme +ar ,a iim,e
*ir ey e+sil,i.
9l+e +aynyor. Hiz h'l' oturunca" [0nne" arayama,+ sizi... <.in eyalar ,e1iece+ti...-
,iyorsunuz. [0nne" canmz *urnumuz,an gel,i. =izim Maziosmanpaa-,a+i arsaya
gece+on,ular yerlemi" u1ra ,a u1ra...- ,iyorsunuz. =en sur,a *ir gencin .urul,u1unu"
*ur,a *ir ar+a,amn tutu+lan,1n s6ylyorum. !i ,uymuyorsunuz san+i:
V7a.unlar ne tatsz +yor *u yl"X ,iyorsunuz.
=anza o +a.unlar,an *irini )rlatma+ istiyorum.
7on+en,e ne +onuuyorsun o +a,nlarla ha" neY VHen san +ime *oyatyorsunYX =en
yirmi *ir yan,aym anne" otuz *ir yam,a ,e1il" anlaanaW
75 Bir Dn Gecesi
&lece+ gi*iy,im o" gn. J1ur-u g6tr,+leri gn. J1ursuz hi*ir eyim *en" *ilmiyor
musunuzY =ilemezsiniz" ner,en *ilece+sinizY 0ma *ilmen gere+ir. 0namsan... 5 i+i ylm
)a+lte,e nasl geir,i1imi ner,en *ilece+sin. Ll+ aylar hele" ar+a,alarmn: VHen +arma
*u ilere ++ hanm" ha,i *a+alm annenle *er*ereX" V7ar,eim" J1ur" ne getiriyorsun o
satlmn +zn *izim yanmzaYX ,eyilerini J1ur-suz g61sleyemezC,im.
Iim,i J1ur yo+. =en ne yapaca1mY J1ur-u g6tr,ler. =en *ur,a +al,m. =en
hi+imsesiz +al,m. 5 gn, ite. <.e +omutum: 0nne J1ur-u g6tr,lerW..
<.e +omutum. 7on+en masas +urulmu.
V=ize *irer martini hazrlasana 0yen.X
=an +al,rmyorsun. Yzme *a+myorsun. !alimi g6rmyorsun. &lece+ gi*iyim
anne...
5,ama +apan,m. Oe yapmalymY
D6rt gn 6nce =ul.ar,an geer+en sn) ar+a,alarm,an *iri" *eni tanmamazl1a
gel,i. Yanma +otum:
V:em" nereyeYX
Yzme *a+t. !i +arl+ .erme,i. =en o *a+ unutamam. =ir insan +en,in,en nasl
+u+uya ,er" *unu yaa,m. =ana *ir muh*irmiim gi*i *a+t. 0ma niyeY
Oereye tutunaca1mY =en *u e.,e olma+ istemiyorum. =en ar+a,alarmla olma+
istiyorum" yalnz onlarla. 5 0meri+alnn ara*asn ya+ma+ iin il+ 6ne atlanlar,an *iri ,e
*unun iin *en,im. 0r+a,alarm *ana g.ensinler" *eni *e1ensinler iste,im. Lte *ir
)rsat. <n 6n,e atl,m. Iim,i o ar+a,alarm: V0yen-i aramza salanlar onu yalan,an
g6zaltna al,lar"X ,iCyorlarm. Hen *unun ne ,emeye gel,i1ini anlamazsn anne. Hen
+on+en masasnn *an,a" martinilerinizi hazrlamam *e+liyorsun. Yanlmamm.
Tepeme ,i+iliyorsun:
V0yenY !ani *ize martini hazrlayaca+tnY..X
Ha *oyas +o+uyorsun. Trna+ cil's +o+uyorsun. ;on,6ten +o+uyorsun. Hauna
+o+uyorsun. MasaZ +o+uyorsun. 0ltn +o+uyorsun. <lmas +o+uyorsun. Hemih +o+uyorsun
hatta CyanlmamC" hatta tmgeneral" orgeneral +o+uyorsun. =u sralar en o+ ni)orma
+o+uyorsun. 7an +o+uyorsun" +anW !er ey +o+uyorsun" ama hi anne +o+muyorsun.
V:anm ne yatp ,uruyorsunY :e.ap .erseneW..X
VJ1ur-u g6trmler...X
VJ1ur ,a +immiYX
Dinle" ,inlemeB ,urma,an J1ur-u anlatr,m oysa. !ep onu anlatrsam" *u e.e
,ayana*ilirim sanrm. J1ur,an +onuursam" ier,en gelen +ah+ahalara" onlarn V0y *en
M6+sel-e *aylyorum-/-larna +ar +oruna*ilirim sanrm.
76 Adalet Aaolu
J1ur ,a +immiY 7imse iin *ir ey olmaya*ilir. =enim iin o+ ey.
J1ur ,a *a*asyla atyor. 0nnesiyle ,e1il ama. =el+i ,e onun iin J1ur-un +en,ine
g.eni .ar. J1ur-,an *unu 61rene*ilir,im. 0r+a,alarm,an +or+mamay" onlarn i1neli
s6zleri altn,a ezilmemeyi" *ir anne +azana*ilmeyi. Oasl a*alyor,umW 5 r+e+li1i
stm,en ata*ilme+" +en,imi ar+a,alarmla ayn izgi,e g6re*ilme+ iin +en,ime +ar
ne zorlu sna.lar .eriyor,um.
Ml-lere gitmitim *ir gn. Ml henz ieri alnmamt. Ml-ler,e Sehra ,a .ar,. Ml-e
*ir eyler anlatyor,u. =en girince s6z ,e1itir,i. Yerin,e ,uramyor,u ama" +pr +pr,.
Honra ,ayanama," o,a,an +t. Ml-e seslen,i:
VMl" *iraz gelseneWX
Ml gitti. 5,a,a yalnz +al,m. 7en,imi o+ +6t ,uy,um. =en,en *ir ey sa+lyorlar.
=enim *az eyleri 61renmemi istemiyorlar. &zelli+le Sehra. Oe,en *ilmemi istemiyorlarY
7ori,or,a )sl )sl ne +onuuyorlarY Ml... 5 *ile... Oe,en" V0yen-in yann,a ,a
+onua*iliriz Sehra"X ,emiyor.
J1ur ,a +immiY
!emen J1ur-u ,nmtm yine. =ur,a" *enim yerim,e olsa ne yapar,Y 7en,isinin
*u ,uruma ,rlmesine izin .ermez,i. OaslY
9r+e1im. !ep r+e+. 5nlarn *u tr tutumlar +arsn,a *unca r+p *ezmesem" her
yer,e" her )rsatta ne g6zpe+ *ir ,e.rimci ol,u1umu +antlamaya a*alamaz,m.
!er+esler,en 6nce *en *a1rmaz,m. 7ahrolsun )aistlerW Honra" o gn" o o,a,a ,a 6yle
+ala+almaz,m. 9r+e+li1imi o1altmaz,m. Yanlarna gi,ip:
VOe )sl,ayorsunuz *6yleYX ,iye ,e srnamaz,m solu+ solu+ glmseyip. Hulu *ir
glmseme.
Tutumum" o+ acerhicey,i. =el+i Sehra" +en,isine att1m tan ne ol,u1unu anlama,
*ile. 7ori,ora +.er,im. Sehra hemen sustu ta*ii. =en ,e yana1na *ir )is+e .ur,um:
VOe o" im,i hcreler i+ier +iili+ miYX
Honra ,a" o iyi mar+a *lucinine ,o+unup:
VOe mar+a Sehrac1m. Go+ gzelWX ,e,im.
<.et" o+ acemicey,i +en,imi sa.unma *iimim. Hesim titriyor,u. =unu s6yler+en
sesim" +en,ine g.enen *irinin sesi ,e1il,i. <rtesi gn" Ml-,en ,uy,um. =en +nca
Sehra:
VHersemin a+l )i+ri h'l' *lucin mar+alarn,a...X ,emi.
Ml ,e ,urmu" ci,,] ci,,] soruyor:
VOe,en 6yle ,e,inYX
77 Bir Dn Gecesi
01lama+ istiyorum. 5muz sil+iyorum. 0+lamayaca1m.
V=a*an,an *iraz para isteye*ilir misin 0yenY Gocu+lara *az ihtiyalar alnaca+...X
Deme+ ier,e+ilere *a*amn parasyla *ir eyler alnaca+Y =u *a*am,an *ir eit 6
alma m olaca+" yo+sa VHen anca+ *a*ann paras ne,eniyle s++ zamanlarmz,a ie
yararsn"X anlamna m gelece+Y !angisiY
J1ur" +urtar *eniW
=a*an sana ,a para g6n,eriyor mu im,i" ieriY M6n,erirse alyor musunY
&yle ya" pastaneler,e otur,u1umuz zaman ,a" o ,on,urmalar +imin parasyla
6,e,i1ini ,n,rtmez,in *ana. =a+" *6yle *ir soru *enim ,e im,i a+lma geliyor.
V7zm" ne yatp ,uruyorsunY Duymuyor musun *eniYX
VDuymuyorumWX
V0+sili1e *alama yine. =a+ misa)irleri yalnz *ra+tm. !ate martini hazrlamay hi
*eceremiyor. 0+si gi*i Lnci-nin ,e martini isteyece1i tuttu. Oer,en 61ren,iyse...X
V0nne" lt)en +WX
V0man pe+i. Saten sen,en *ir ey isteyen,e su.X
0nnem yine ,e ,uruyor. Mitmiyor. Iu ,nyann ortasn,a *ir glle ,aha atmas gere+.
Dnyamla *irli+ *eni ,e tmyle elin,en +arma,an *u glleyi tam +.amn,a" tam
iste,i1i yere nasl oturtmalY
V=iz +on+en,en sonra hep *irli+te +yoruz. =a*an 0na,olu 7ul*-n,e *e+leyece+.
Hen ne yapyorsunY.. 0aaa" sahi *a+ unutuyor,um. <rcan gelece+. Tele)on etti. Heni Du*-a
g6trme+ istiyormu... Duy,un mu 0yenYX
<rcan- +ap,an e.irme+ +olay. Du*-a gitmeme+ ,e +olay.
V!erhal,e gi,ersinizYX ,iyor annem.
7al+p oturuyorum. =uz gi*iyim.
V!erhal,e gitmemWX
0nnemin 6nn,e sesim hi titremiyor. =a*amn 6nn,e sesim hi titremiyor. 0ma
ar+a,alarm *eni +en,ilerin,en ayr tuttu+lar her an" her yanm titriyor.
Ler,en annemin ++ ++ h+r+lar geliyor. 7en,isine VMe*erWX ,e,i1imi
sin,irme+ isteyen h+r+lar.
=ugn ner,ey,imY =ugn +iminley,imY
78 Adalet Aaolu
Mi,ece+ *ir yer ara,m.
0+amst Ml-n *a*asna u1ra,m. ;azla mesai yapp +zma +itap" yiyece+" 6te *eri
g6trece+. Lyerin,e" *irta+m +'1tlarn *an,a *irta+m toplama +armalar yapyor,u.
VMl-,en ha*er soraca+tm ,a...X
=tn memurlar gitmi. =ur,a rahat +onua*ilirim sanyorum. Yanlmm. =enim
rahat +onua*ilece1im" rahat otura*ilece1im hi*ir yer yo+. M6zaltn,an +arl,1m,an
*uyana temelli yo+. Lte" Ml-n *a*as ,a hemen ,u.arlara *a+yor. :amlara *a+yor.
7aplara" ta.anlara" yerin +aro ,6emesine *a+yor. 0+ sar stne yeil .e pem*e
*ene+leri olan imento talar. 5nlara *a+p:
VLyi"X ,iyor. VGo+ iyi.X
!epsi *u. Honra uzun uzun *u +'1tlar stn,e ne i yapt1n anlatyor. !angi
ormanlarn +a metre+are ol,u1unu" *u yl ne +a,arnn +esil,i1ini" on yl 6nce ne
+a,arnn *altal1a ayrl,1n" im,i ,e ne +a,arnn yanm ol,u1unu anlatyor. 0ra
.erme,en.
VMah+emeleri ne gn" *elli miYX ,iyorum J1ur-u ,nere+. J1ur ,a olsa *6yle
yapar," ,iyere+...
<lini sallyor. =unun ne anlama gel,i1ini *ilmiyorum. <.et" hayr. !angisiY Yo+sa" sen
*o .er" ilgilenme *unlarla m ,eme+ istiyorY
J1unun ieri aln,1nn ha)tasna" *iz ,e Ml-le g6zaltna *irli+te g6trl,1mz
zaman" her ey ne +a,ar ,aha iyiy,i. =ir yirmi gn iin ne gzel *ir ailey,i+. Ml" *a*as .e
*en. !er g6r gn. 7zma ne getirirse *ana ,a onu getirir,i. =en g6zaltn,an
+arttrl,m. Ml +al,. Ml tutu+lan,. =izi ayr,lar.
J1ur ,a im,i" son me+tu*un,a: VYorma +a)an *izler iin"X ,iye yazyor. V=ur,a"
,ar,a olma+tan ,aha iyiyiz. !a,i +zm" senin iin sana...X Hen naslsn" ,iye sormuyor.
=u soru
hi*ir yan,an gelmiyor. 5 zaman *en" *tn ar+a,alarm e.lerini ,olap ya+nlarna:
VOaslsnzYX ,emem gere+ti1ini" g6zaltn,an +artl,1m,an *uyana *ana uza+ ,uran
ar+a,alarma ,a: VOaslsnzYX ,emem gere+ti1ini sanyorum. =e+lemiyorum onlar
sorsunlar: Oaslsn 0yenY
=u soru yo+. 0ramza giren *uz ,a1laryla sa.ayorum:
V=ir eyler yapalm ocu+lar.X
Hessiz ,uruyorlar. =azan:
VYaplaca+lar yaplyor"X ,iyorlar.
Ml-,en sonra" *ir +ez ,e Musta)a *ir ey istemiti *en,en:
VHen,en *ir ey isteye*ilir miyizYX ,emiti.
79 Bir Dn Gecesi
Oasl se.inmitim. 7e+e canm istesey,ilerW Do1u,an getirilen ocu+lar... 0ileleri
*ura,a olma,1 iin ya+n,an ilgilenece+ +imseleri yo+mu. =a*am,an *iraz para
ala*ilirsem...
=unun iin *a*amla atmamam" e.le +smemem gere+. <rcan-la ,a Du*-a gitmem.
0ma e.le atyorum" <rcan-la ,a hi*ir yere gitmiyorum ite. Ler,e+ilere yar,m etme+
isteme,i1im sonucu +yor.
Ml-n *a*asnn yann,a *unlar ,nyor,um. 5 e.,en +ama+" orta,an yo+olma+.
=ir sre yanlarn,a +ala*ilece1im *irileri olsa. L *ulsam. 7azan,1mn hepsini
Musta)a-ya .ersem. 7ime gi,eyimY =a*aanneme gi,emem. !emen gelir" g6trrler *eni.
=a*aannemin yann,a olma+ zaten" yine hep *izim+ilerle olma+ ,eme+. =a*amn
parasyla satn alnm o ze.+siz" yal,zl *y+ masa,a yeme+ yeme+" o ze.+siz" saray
6zentisi +a,i)e +oltu+lar,a oturma+ ,eme+.
Tezel-e hi gi,emem. =eni istemez. Gocu+lu1um ,n,a toplasam ,6rt +ez ya g6r,m"
ya g6rme,im Tezel-i. Hon i+i yl,r hemen hi g6rme,im. VOe yaparY Oasl yaar *u +zY
Oe yer" ne ierYX ,iyor,u *a*aannem. Tezel *ir ,e *eni ne yapsnY Oasl tasnY
0ysel halayla +onumalym. &mer a*iyle +onumalym...
7oleZ,ey+en nasl uza+ ,urur,um onlar,anW 0namn *a*amn iste,i1i gi*i *ir +z,m o
zamanlar. &mer a*i *izim )a+lteye gel,i1in,en *uyana" ,e1iti1imi" ,e1ime+ iste,i1imi
*el+i ,e anlamtr. =el+i ,e se.erler *eni. 0ysel halam ,a se.er miY =ir gn" *a*aannemin
zoruyla ona tele)on etmitim. V!ayrolaYX =tn sor,u1u *u. !ayrolaY =ir ,er,in mi .arY
=a+a trl aramazsn sen *izi. =unu mu ,eme+ istemiti" *ana m 6yle gel,i. Pa+tiniz
.arsa" size gelme+ istiyorum 0ysel hala" ,iyece+tim.
V!i. =ir hatrnz soraym" ,e,im"X ,eyi.ermiim.
VLyiyiz 0yen. Hen naslsnYX
Ya+n *ir ses ,e1il *u. Tara)sz *ir ses. 0yen" +op or,an" *ize gel" *izimle +al" ,iyemez
miy,iY Hen nasl yetiti1ini *iliyor musun" ,iyemez miy,i taa o zamanlar,anY 7a yl,r
hi*ir ,o1um gnm,e" hi*ir arma1an .erme,i *ana.
5 zaman *6yle ,nyor,um. ;a+lteye girene ,e+" anamn *a*amn +a)ama
,ol,ur,u+lariyla [=u ,a halam olaca+" 6z halam. !i*ir ,o1um gnm,e hi*ir arma1an
.erme,i *ana- ,iye ,nyor,um.
V=a*aannemin yann,an aryorum.X
7sa *ir sessizli+ olmutu. Honra gl,1n ,uy,um 0ysel halann:
VLyi. 0nnem aileyi *irli+te tutmay se.er.X
Lime *zlp +almm.
8! Adalet Aaolu
V0ma 0yenci1im" sen art+ ocu+ ,e1ilsin +i" ,e1il miY 7en,i cann ne zaman isterse"
ne zaman iin,en gelirse araya*ilirsin *izi. He.iniriz. 7en,in istersen" se.iniriz. =izi
g6rmeyi sen istersen o+ se.iniriz. 0ileyi *irara,a tutma+ annemi o+tan at...X
Go+ +ar+" o+ ,a uzun gelmiti *u +onuma *ana. 5 zaman yani. Yeni,en *6yle *ir
eyler ,uyarm" *ana yeni,en *az sorumlulu+lar y+lenir +or+usuyla m ne,ir" *ir ,aha
arayaCmamtm onu.
Oasl *ir +a,n,n aca*aY =unu *ile ,o1ru ,rst *ilmiyorum. =iraz e+iniyorum. 0ma
)a+lte,e" ar+a,alarmca 6nemsene*ilmem iin onun ,a" &mer a*inin ,e a,larn s+ s+
anmay" *u a,lara s1nmay 61renmitim. 5ysa" ne tuha) ite" &mer a*iye )a+lte
+ori,orlarn,a *ir+a +ez rastlamam saymazsa+" i+isinin ,e nasl insanlar ol,u+larn *ile
*ilmiyorum.
Ml-n *a*asnn yann,a uzun sre +alama,m. 5nu" hep ormanlar stne *ana *ilgi
.ermeye zorluyormuum ,uygusuna +apl,m.
<.e ,6nme+ istemiyorum.
Yine <rcan gelece+. 5lup *itenlerle" ar+a,alarmla" *enim sorunlarmla ilgileniyormu
gi*i g6rnece+ yine. 7imse *enimle" *enim iste,i1im eyleri +onumuyorsa" <rcan-n
ilgilen,i1im her eyle ilgileniyor g6rnmesi *eni yene*ilir. Mitti+e yalnzlayorum. <rcan
yene*ilir *eni. Ml-n *a*asn,an ayrl,1m,an *eri ise iyice gszm. <.e gitme+
istemiyorum. <rcan- g6rmeyece1im.
7zlay-,an Gan+aya-ya +a,ar yr,m. 7or+un *ir sca+ .ar. Yo+u *oyu egzoz
ttyor" as)alt eriyor. Yanm,an .nlayara+ geen ara*alara" +en,ilerini Mustanglarnm"
Merse,esleriCnin iin,e yo+u yu+ar +aptr.eren" *ir*irleriyle yar e,en *tn mar+
o1lanlara hay+rma+ istiyorum. Gan+aya-,a+i *tn ayhaneleri" i+ie.lerini" lo+antalar"
*uti+leri taa tutma+ istiyorum. Tepe,e *y+ +uman,anlarmzn gzel e.lerini +oruyan
erlerin ca,,eye e.rilmi tomsonlarnn ucunu elimle i+i yana iti iti.erme+ istiyorum. Ya
,a onlarn ucuyla .urulma+.
<.e girme+ istemiyorum. =a*am seyahatte olmasa yine iyi. 0nnemle +a.gaya *alarlar
ya ,a ,e)olup gi,erler *ir yere" +en,i halime +alrm. <rcan gelince ,e +apy amam" olur
*iter. 0nnemle +en,i halime +almam olana+sz. Han+i her+esin peine *irini ta+anlar"
*enim ,e peime onu ta+tlar. !i*ir iz src" annem,en ,aha titiz *ir izleyici olamaz u
gnler.
Dar+a in,im. 7ente *a+yorum.
=u +entte 0yen ,iye *ir +zn" onca +imsesi arasn,a *unca +imsesiz ol,u1unu +im
*ile*ilirY Lnce" uzun" *el+i gzelB iyi *a+ml" iyi giyimli" *lucini +en,isine o+ ya+an *ir
Gan+aya +znn 6lm ,ileyece+ ,enli yalnz ol,u1unu" +maz,a ol,u1unu +im *ile*ilirY
7im *ile*ilir" sonun,a" Musta)a-nn ,iretmelerin,en ylara+" o paray *ulmazsam art+
+esinli+le hainli1imin ilan e,ilece1ini *ilip <rcan-la ,ansa gi,er+en" *e+lenen u para iin
*unu yapar+en en sonun,a" o parann gi,ece1i +imseleri *ile se.mez ol,u1umu" onlar,an
yl,1m" yanlarn,a olma+tan yl,1m" uza+larn,a olma+tan ,a *s*tn yl,1m +im
*ile*ilirY
8 Bir Dn Gecesi
=irini se.en *iri .ar m aca*a *u +entteY V7ahrolsun )aizmWX ,iye *a1rmasa ,aY
H6zm geri al,m. <n o+ im,i *6yle *a1rma+ gere+. =a1r,m. =e+le,im. 7imse
tutu+lama, *eni.
Tozlu" puslu *ir sca+ altn,a soluyan +ente *a+yorum.
=u +entte +or+usuz te+ +ii yo+ san+i.
He.me+ten +or+mayan +imse yo+.
0+lma se.e*ilece1im *irini getirme+ istiyorum. 5nu aryorum. J1ur. J1ur" *eni
se.miyor,un. =ana acyor,un. =eni yetitirmenin gururunu se.iyor,un. Iim,i
uza1n,aym. Iim,i att1n tohumlarn yeer,i1ini g6remeyece1in +a,ar uza1n,aym .e
*eni *ra+yorsun. Lyi *ir 61retmen ,e1ilsin. Ha*rl ,e1ilsin. !ep en ya+ma *a+yorsun.
Mnein *atmas o+ uzun sryor *u +entte. Mnein y+selmesi o+ uzun sryor.
Go+ uzun sryor alaca+aranl+. Oe gece" ne gn,z.
Oe uzun sr, gnein *atmas.
Dar+n alt yann,a *ir ,u.arn stne otur,um. Ml-n *a*asn ,n,m. Ml-n
*a*as *ana ormanlar,an" orman yangnlarn,an anlatmaya*ilir,i. 7en,i iinin yangnn
anlata*ilir,i. =enim ,er,imi sora*ilir,i. 0ptalm. Oe o+ *e+le,im. =e+le,im" 0yenci1im"
iyi g6rnmyorsun. !a,i *ize gi,elim. =u ha)ta g6re ,e *irli+te gi,elim" olur mu" ,esin.
=u ha)ta Ml-e *irli+te gi,elim" ,eme+ istemitim ona. Ml-e *ir +itap g6trme+
istiyor,um. =ir iir +ita*y,. Iiirler g6trmemi +mseye*ilirler. 5ra,a" ier,e" [*urZu.a
+zma *a+" iir o+uyor" *ize ,e getire getire iir getirmi"- ,iye*ilirler. 5 iirleri o+umasn
nasl istemitim Ml-n. =a*asnn +arsn,a oturur+en ise" Ml-e <ngels-in *ir +ita*n
g6trme+ istiyorum" ,emitim. Duymazl1a gel,i. !a+l. 5raya *6yle *ir +itap g6trlr
mY =u +ez cmle cmle ez*erlemitim. Yine ,e nasl oluyor" *tn *u yazlanlar"
ez*erle,i+lerim" e.im,e 61ren,i+lerim,en" *u ,zen,en ,uy,u1um ne)retten ,aha 6)+eli
+lamyor *eniY 0ca*a hal+" uza1mz,a+iler" iiler" 61ren,i+leri zaman ne)reti"
61ren,i+leri zaman 6)+eyiB ,e.rilesi *ir ,zeni ner,en 61reniyorlarY =u +itaplar,an mY
=enim gi*i" *ir merha*aszl+tan" *ir se.gisizli+ten" *ir *a+tan" *as+,an .e al+tan m
yo+saY 0l+. Iim,i soruyorum: 7im ,aha aY !angisi ,aha 6l,rcY
=unu ar+a,alarma s6yleyemem. 5nlara *6yle *ir al1n s6zn e,emem.
!zla *ir sona ,o1ru +ay,1m ,uyuyorum. =ura,a yalnzl+tan iim +aznyor. =ir
par+n +zgn *eton ,u.ar ise canm almaya yetmiyor.
7aranl+. Lyice +aranl+ im,i. <.e gitmeyece1im. Lntihar etmeyece1im. 0r+am,an
glmelerini istemiyorum. &lme+ten ,e1il" en o+ ar+a,alarmn ar+am,an glmelerin,en
+or+uyorum. 01layan yine annem olaca+. =unu istemiyorum.
0ysel hala" o+ mu geY Iim,i sana gelemez miyimY Tanamaz myzY 5 tele)onum,a
ol,u1u gi*i ,e1il" +en,im iste,i1im iin" +en,im seti1im iin seni arayamaz mymY
9 saat 6nce a1r a1r" iste+siz +t1m yo+uu +oara+ iniyorum. :aymamalym.
7or+mamalym. 0ysel halam *eni g6rnce o+ se.inece+tir. =ana" ne yapmam gere+ti1ini
s6yleyece+tir. &mer a*i... <.et. <.et. 5na sa,ece hayranm. 5na o+ saygm .ar. =a+a *ir
82 Adalet Aaolu
ey ,e1il. =y+ *ir sayg. Lnan hala" salt &mer a*iyi g6rme+ iin gelmiyorum size" inanW..
Lnanmayn...
M6zaltn,an +artl,1m,a )a+lte +apaly,. H+ s+ u1ra,m. 7a +ez +ori,orlar
arnla,m. &mer a*iye rastlarm ,iye um,um" rastlama,m. =ana: VOaslsnYX ,iyece+
*a+a +imseler ,e ola*ilir,i ta*ii... ;a+lte +apal *ulunmasay,...
7zlay-a inene ,e+ +otum. !alama gi,ece1im. &mer a*iye. :ayarm ,iye +or+uyorum.
:ayarm ,iye +ouyorum. 0ca*a h'l' o e.,eler miY Oe o+ e. ,e1itiriyorlar. Oer,e
otur,u+larn *ile ,o1ru ,rst *ilmiyorum. Meen yl" *ir gn *a*aannemi +aplarn,a
ta+si ile *ra+mtm. =ula*ilece+ miyim orasnY =el+i ,e tatil,eler... 0nnem
=ayramo1lu-n,a+i [.illasna- gitme+ iin hazrlanyor. Pillam" ,er o. =enim yzm,en
geci+mi *ir ,eniz +ys. Mitmesi geci+ti+e" srt g61s a+ giysiler ,i+inmesi o1alyor.
=i+iniler pro.a e,iliyor. <.in iin,e" yar pla+" iri *ir ,ana gi*i ,olanp ,uruyor. =a*am
ilerini *ir trl ulayamyor ,iye +zyor. =enim o)6r o+ulumu sa.sa+lamama s6yleniyor.
7aramrsel-in 6nn,en yu+ar ,6n,m. 0rt+ +oamyorum. Holu1um +esiliyor.
=ur,alar m aca*a halamlar" *u +entteY Ya *ulamazsamY Mutla+ *ulmalym onlar" &mer
a*iyi mutla+ g6rmeliyim. L+isini ,e. &mer a*i ya yalmzsa e.,e. 5 zaman ne yaparmY
Yzne nasl *a+armY
5na son +ez )a+lte +apsn,a rastlamtm. =ana uza+ *a+mt. =el+i +aim ere.eli
g6zl+lerin,en 6tr *ana 6yle gelmitir. &mer a*i *ana hep ya+nl+ g6ster,i. Oe,en
uza+ *a+snY Me1er *eni g6rmemi *ile. 0sistanyla +onua +onua geip gittiler. !i*ir
ey yapama,m. =ir zaman yapt1m gi*i: V&mer a*iWX ,iye sesleneme,im *ile ona.
=a+a *ir gn seslenmitim. 7ori,or,a g6rnce ar+asn,an +omu: V&mer a*iW..X
,emitim. D6np *ana *a+nca yre1im a1zma gel,i san,m. Lim *ir tuha) ol,u. Mzel
*ir ey,i. !i *ilme,i1im" J1urla ,a *ilme,i1im *ir ey,i. Mzel *ir ey ol,u1u hal,e
+or+tum.
L+inci ylmn *alary,. 0r+a,alarm geen yl" &mer a*inin yeni,en De.let
Dlanlama-,an +arln tartrlar+en" gazeteler,e *oy *oy resimlerini g6rp" *oy *oy
,emelerini o+urlar+en: V0slaaaanWX" VLte *iz,en *iri ,ahaWX ,iye 1l+lar atarlar,.
0nnem" sar salar" altn zincirleriyle o +oca ara*ann iin,e )a+ltenin 6nne ,ayanmaya
*alamt. =unu yeni yeni a+l e,iyor,u. =en ,e" san+i ye,i1imiz iti1imiz ayr gitmiyorC
mu gi*i" ar+a,alarm gazete,e+i resimlerine *a+arlar+en V&mer a*i ,er +i...X" V&mer
a*inin ,ncesine g6re...X ,iye *alayp J1ur-un o+ se.ece1i" Ml-n se.inece1i"
Sehra-nn ,a *ana *a+p o+ araca1 yalanlar atyor,um. 0h 0yen" +en,ini
6nemsete*ilme+ iin ne yalanlara s1n,n senW Iim,i &mer a*in seni tanmazsa g6rrsn.
&mer a*i" *izim )a+lte,e i+i yl,r st sn)lara ,ers .eriyor. =izler iinse" g6+yzn,e
*ir tanr o. =a+a zaman olsa ar+a,alarmn +en,isini ar+asn,an &mer" ,iye anlarn
ya,rgar,m. 0ma onlar arasn,a *irini a,yla anma+ *y+ *ir eyi anma+t art+. V=a+n
ocu+lar" &mer geliyor"X ,e,i+leri sralar...
5na +ori,or,a rastlay.erince" iim,e patlayan gzelli1i +en,im,en *ile gizlemeye
alara+" ite *ir +ez ,aha yanm,a+ilere +en,imi *e1en,ire*ilme a*as. =a+a zaman
olsa" onun o uza+" ,algn ,uruu +arsn,a yre+lenip ,e yanna gi,emez,im. =a+a
zaman olsa" ,aha pe+ o+ ne,enlerle 6yle yre+lenip ,e +oamaz,m yanma. Iim,i"
iim,e taan ,uygu,an ,a 6te +or+tu1um *ir ey .ar *enim. 0r+a,alarm. V!a,i +zm"
83 Bir Dn Gecesi
anac1n seni *e+liyor. =er*ere gi,ece+misinizW..X VHana ne *e Tr+iye-nin nasl
+urtulaca1n,an" ,nya ii sn)nn nasl *irleece1in,enY !a,i sen *a*ann yanma
*a+alm...X V!a,i" u ehliyeti al art+ alaca+san ,a" o ara*ay +ar" *ize getir. Ya+n,a
gere+ece+...X Honra ,a glerler,i. =+m uzanmtm *u s6zler,en. !a,i 0yen" +o &mer
a*inin yanna. !er gn" her gece ananlaC*a*anla ,e1il ,e" onunlaymsm gi*i giriC.er
+oluna. =oynuna sarl" sarl ona. Harlma+Y =unu yapamam. =ugn hi. Ya anlarsaY De+i"
seslen 6yleyse. Hesleni.er: &mer a*iiiW.. Sehra-,a+i u hazrola geie *a+. Jza+tan &mer
a*ini g6rnce" senin +oluna ,e1iine *a+. !er zaman sen,en elli santim a+ yryen
Sehra-ya *a+. 5nlara sen +en,in" te+ *ana yetmiyorsan" iyi ya" .er ha++n u ro*ot +a)al
+zn. Iim,i" il+ +ez ayrmn,a ol,u1un lgn ,uygunu *astr. =ir ,e.rimci ol" iyi *ir
,e.rimci. &l,r o ,uygunu. Honra ,a seslen" sesleni.er ite" ha,i...
V&mer a*iiW..X
&mer a*inin ,algn *a+larna Cyo+sa +aim ere.eli g6zl+ler,en mi 6yle
g6rnyorYC *ir + ,yor. !ayr" +or+mana" gerilemene gere+ yo+. Hen ona
ar+a,alarn,an o+ sayg ,uyuyorsun. De+i" *y+" o+ *y+ *ir se.gi ,uyuyorsun ona
+ar. Iim,i en u no+ta,a olan *ir se.gi. De+i a+" pe+i a+. Gocu+lu1um ne,en *u ,enli
uza+ geti on,anY
VMerha*a 0yen. Derse miYX
<limi tutuyor. 7olumu +oluna geiriyor. Han+i *eni her gn g6ryor. =eni her gn
,nyor. Yre1im atlayaca+. Der+en" i+i ha)ta 6nce+i +on)eransn,a *ir &mer a*i.
Der+en" )a+lte +apsn,an girer+en g6zetle,i1im... Han+i *tn *unlar te+ te+ *iliyor.
!er eyi *iliyor. !er eyi *ilen &mer a*im" se.giyi ,e *iliyor. =eni ar+a,alarmn yann,a
y+ma,. =ozma,. Tee++r e,erim &mer a*i... <1er *en" *ir te+ an" her eyi *irli+te
se.,iysem" *tn ,nyay .e insanlar *ir te+ an se.,iysem" *un,an 6tr ,e o+
se.in,iysem" ite o an-, *u. &mer a*inin *enim +olumu +en,i +oluna geir,i1i an.
VDerse ,e1il &mer a*i. Hanrm ,erse girilmeyece+. &1renci =irli1i toplant halin,e.
7arar *e+liyoruz.X
VGn+ ,n gece polis yine yurtlara gir,i"X ,iye atlyor Sehra. !er zaman her eyi
+en,isinin y6netti1ini sanr. Han+i yurtlara polis girmesini ,e te+ *ana +en,isi
engelleyece+.
V!erhal,e *iliyorsunuz,ur"X ,iye e+liyor 1rt+an sesiyle.
&mer a*inin yz *ulanaca+" ar+a,alarm ,a" *eni ,e azarlayaca+ sanyorum. =u
gzel an *itece+. &yle *ir ey olmuyor. Herin+anl" rahat:
V=ilmiyor,um. Iim,i geliyorum"X ,iyor.
5 zaman ,a *en *ozulmutum. 0nmsyorum. Han+i &mer a*inin her eyi *ilmesi
gere+. Dn gece sa*aha ,o1ru olmu *ir ii" )a+ltenin 6nne post serip saniye saniye
izlemi olmas gere+. Sehra-nn *ir ,u,a+ *+" J1ur-un heyecan ne a*u+
*ula.eriyor *ana. !er saniye. !er ,urum +arsn,a. Saten ,aha sonra a+m,an ,a
+or+aca1m. J1ur-a y6nel,i1imi sanaca1m. 5nun +oruyuculu1una s1naca1m.
V=iz sre+li *oy+ot istiyoruz"X ,iyor J1ur. VHiz ne ,ersiniz e)en,imYX
84 Adalet Aaolu
&mer a*inin *ir ey ,emesine )rsat yo+ +i. Sehra" yumru1unu ha.aya +al,rp:
V7ahrolsun )aistler" emperyalistlerWX ,iye *a1r.ermez miY
=u +ez ,e +or+un utanyorum &mer a*i,en. Han+i Sehra o yumru1u &mer a*iye
+al,rmtr san.eriyorum.
VSehra... Oe yeri-.ar im,i canm...X
H6zm *itirememitim. Sehra +aplan gi*i" g6zleri a+ma+ a+ma+" ner,eyse a1zn,a
t+r1 +a*arara+ +onutu *enimle:
V!er zaman her yer,e *unu *a1rmalsm. =a1rmayaca+Csan yanmz,a iin neYX
&mer a*inin +olu altn,a+i +olum *ir se1irme geiriyor. Titre,i1imi anlamtr. 0rt+
*unu anlamamas olana+sz. Lte tp tp .uruyor elimin stne. =eni yattrmaya alyor.
Sehra-ya ne +arl+ .ermem gere+ &mer a*iY 5nunla nasl +onumam gere+ im,iY
=ilemiyorum +i. 5n,an e+iniyorum. !emen siniyorum. !a,i &mer a*i" susma. 7oru
*eni. 7urtar *eni. =eni se." &mer a*i.
&mer a*i:
VMa+ineleri" )a*ri+alar m +rma+ istiyorsunuz" sistemi miYX ,iye sormutu onlara. Hesi
,ingin. =a+lar se.ecen.
Oe ,eme+ iste,i aca*aY !i*ir ey anlamyorum. 9ni.ersite,e ma+inenin ii ne"
)a*ri+ann ii neY
VL+isini ,e e)en,im" i+isini ,e...X
Oe +olay +onuuyor *u Sehra.
VL+isini ,e olur muY <l*ette sistemi"X ,iyor J1ur ,a.
=ense yalnz *a*am gi*i *a*alar" annem gi*i anneler olmasn" yiyip iti1im,en" giyip
+ar,1m,an utanmayaym istiyorum. Lim,e+i o *ir te+ en gzel an-,an utanmayaym
istiyorum. 5 ,uygu,an +or+mayaym. =unun iin ma+ine .e )a*ri+alar +rma+ ya ,a
sistemi +rma+B hangisini semem gere+iyorY 9ni.ersite ii" 9ni.ersite y6netimine +ar
sa.am *el+i ,e )a*ri+alar +rma+tr. =a*am,an" annem,en utanmama+"
ar+a,alarm,an +or+mama+" iim,e+i *u yeni a1lty *astrmama+ ,a o zaman *el+i
sistemi +rma+ olur. Dnmeliyim. =ulmalym. Yo+" *en *el+i ,e J1ur-u se.meli" &mer
a*iyi ise sa,ece saymalym.
Ia+nlat+a aptallayorum. 0rt+ +itaplar,an ez*erle,i+lerimi ,e +artryorum.
0ysel halamlara gitme+le gitmeme+ arasn,a *ocala,1m iin ,e" in,iren gecenin
serinletemeC,i1i *u ir+in +al,rm talar *s*tn *o1ucu.
VHistemi paralama+ ni.ersite,e sre+li *oy+otla m sa1lanyorYX ,iye glmsemiti
&mer a*i.
85 Bir Dn Gecesi
0r+a,alarmla *irer ocu+la +onuur gi*i +onumasn,an hem honutum" hem
,e1ilim. Iim,i &mer a*i ,e ,ece+ onlarn g6zn,en. Iim,i Sehra ,a" J1ur ,a
*alayaca+lar: =ra+ o *il,iri ,e.rimcisiniW
=oy+ot ,e.rimcili1i *il,iri ,e.rimcili1in,en 6te *ir ey olmal. Honra *en yine
ayrlaca1m &mer a*i,en. Yine *u ar+a,alarmla +alaca1m.
J1ur" &mer a*inin serin+anl glmseyii altn,an +al+a*ilme+ iin:
VDaha *u sa*aha +ar +a ar+a,amz toparlayp g6tr,ler. Hiz ,e ner,eyse *oy+ot
+ararn +mseyece+siniz"X ,iyor.
J1ur *ile ne a*u+ ,e1iiyor. Oe a*u+ +u+u ,uyuyor. =en ,e... =en ,e... 7aln
ere.eli g6zl+ler ar,n,a+i *a+tan titremem *ir a+ my, gere+tenY
VHen ne ,nyorsun 0yenYX
&yle ya" *en ne ,nyorumY 7oup yanma gel,i1ime" ar+a,alarm ,a onun yanna
sr+le,i1ime g6re" *enim ,e ,iyece+ *ir s6zm olmal.
V=enim iin 6nemli olan g *irli1i &mer a*i. 0r+a,alarmla *irli+ olma+.X
Daha ne yapa*ilirimY =ireycili1imi *a+a nasl yana ata*ilir,imY Oasl olsa 8enin:
VMenli1i 6rgtleyin"X ,e,i. Oasl olsa Sehra ,a" *ir grup ar+a,an +en,i eylemlerin,en
*ile +u+uya ,t+leri gnn *irin,e" alt +rmz +alemle izilmi u satrlar onlarn
6nne at.er,i: [9ni.ersite ii ++ atmalarn *alangc" g6rn,1 gi*i ++
,e1il,ir. =u" o+ *y+ *ir *alangtr. Gn+ *unu" er ge o+ *y+ sonular
izleyece+tir... Menli+" 61renci genli+" sa.ama +arar .erece+tir...-
V0tlama" atlamaWX ,iye +mt o gn ,e Ml. V0ra,a+i cmleyi ne,en atlyorsunY
Oe,en [6zelli+le ii genli+- s6zn atlyorsun haY Li olma,1n iin miYX
VHen ii misin san+iYX ,iyor Sehra ,a. Tuncer a*inin *izim aramz,a ona .er,i1i
6n,erli1i *iri elin,en +ap.erece+mi gi*i.
VDurun ocu+lar. Daha 6nce unu hatrlayn"X ,iyor J1ur ,a. VOe ,emi Mar+sY
[Menli1in eylem *iimi ++ *urZu.ann eylem *iimi,ir. 7+ *urZu.a ,a.ranlarnn
ser.encili1i" +aypa+l1" sorumsuzlu1u .e i,,ete" ter6re yat+nl1 genli+ eylemlerin,e
,e g6rlr-...X
V=u *ir 6zeletiri miYX ,iye hay+ryor Sehra.
V&yle say"X ,iyor J1ur.
V=en gerilememWX ,iyor Sehra.
5 zaman J1ur ,a e+ingenleiyor. Dsmama+ iin" gere1in,en sert *ir sesle:
V7im geriliyorYX ,iyor.
86 Adalet Aaolu
Oer,e olmutu *u tartmaY =ana yzyllar 6ncesi gi*i geliyor. Daha *u tartmann
stn,en ha)ta *ile geme,en nereye gittiler onlar pe+iY Tele.izyon" ra,yolar onlarn
a,larn say,. =enim a,m ne,en saymyorlarY &mer a*i" o gn+ rastlamamz,a" aylar
6nce yani" *ize *ir ey s6ylemeliy,iniz. !er eyi 6yle orta,a *ra+mamaly,nz. <n
azn,an J1ur-a ,a" Sehra-ya ,a" *ir gn gelin" +onualm" ,emeliy,iniz. =eni onlar,an ayr
tutmamaly,nz. 5ysa:
V=unlar aya+st +onuamayz 0yen. =irgn *ize gel. 0ysel ,e se.inir"X ,e,iniz.
Hize gelme,im. 0r+a,alarm ,a a1rsay,mz gelir,i+. Yalnz geleme,im. Yalnz
olunca" iim,e+i *tn +or+ular,an +or+masam gelir,im. 0ma *6yle" siz yryp gi,ince
yanmz,an" Sehra ,a:
VYahu" *u ,a m +or+a+lam ne,irY =e1enmiyor mu eylemlerimiziYX ,e,i+ten sonra
te+ *ama gelemez,im. Honra... 0ramza yeni girmi *ir Mao ,a .ar. 0,n henz
,uy,u1um...
Mao-nun s6zlerini ,u.ara 6yle yaz,+larn g6rmsnz: Men ay,nlar" 61rencilerW
Meni y1nlar hare+ete geiriniz. 5nlar 6rgtleyinizW
=u ,u.ar yazlarn o+uyup:
VDe+ gzel. Oe zaman +lyor +rlaraYX ,emisiniz. Tuncer a*inin 6n,erli1in,e *ir grup
size *a1rm:
VG+t+ *ileWX
0r,n,an Tuncer a*i 6ne )rlam:
V=izimle misiniz" ,e1il misinizYX
M6zl1nz +armsnz. !ohlayp silmisiniz. Yeni,en ta+msnz g6znze:
VLster,im ama" art+ es+isi +a,ar iyi yry ,e1ilim. Da1lar rahat trmanamyorum"
X ,emisiniz.
VMao altm yan,a her yere +ouyor,u amaWX ,iye hay+rm o ,a.
V=el+i ,e gitti1i yerler,e iyi *a+lyor,u ona.X
V!ocam" hal+mza g.enmiyorsunuz siz" hal+mza g.enmiyorsunuzWX ,iye *a1rm
son sn) 61renciniz Tuncer a*i. 0r,n,an hep *ir a1z,an *a1rmlar:
VLn aa1" inW..X
5nlara ne ,e,i1inizi" onlar nasl yattr,1nz *ilmiyorum. 5nlar yalnz +en,i
,e,i+lerini a+tarrlar, n+: Maliye Tet+i+ 7urulun,ay+en" Dlanlama,a+i raporlarnn"
aratrmalarnn *an,ay+en iyi,ir *unlar. <n ,e.rimcileri +itaplar yorumlama+ta"
yorumlayp *ize a+tarma+ta ,a *iraz ie yararlar. 0ma i somut eyleme gel,i mi" yan
izerler. M6ze alama, ta*ii. =u es+i sosyalistimiz ,e hemen yan iz,i. 7imimiz
)a*ri+alar,a" +imimiz +rsal +esimler,e g6re.ler stlen,i+. L+i +6y,e topra+ igali sa1la,+.
87 Bir Dn Gecesi
5na ,a" gelsenize *izimle u +6ye ,iyoruz" *elim a1ryor" ,iyor a,am. !ah hah" haaaaayW..
=unlara +alrsa 7reisler-i tersyz geri e.irme+ yeter. =irgn hal+n +en,isi ,e)e,ece+
7reislerleri. E. ;iloyu +arasularmzn ei1in,e ,aha" ,uman e,ece+. Ya+n,r" ya+nW..
Mnein zapt ya+nW.. =iz *u &mer-,en yana umutluy,u+ ya" *ounaym. 8a)a *a+n.
Iim,i +oullar hazr ,e1ilmi ,aha. Iim,i ser.encili+mi *izim+i. !al+ yeterince
*ilinlenme,en 6rgtlenemezmi. !are+ete geirilemezmi. Meirilirse ,e o+ +ym
olurmu. Yetti *u lml sosyalistler ,eW
=ir+a gn hep *6yle +onutular. !ep Tuncer-in 6n,erli1in,e. 0rt+ yann,a Yl,z"
+antin,e" +ori,orlar,a n n 6tt s6zleri. Yl,z yann,ay+en ,aha ata+. 8i,er olmaya
,aha ya+n.
Hize gelemez,im &mer a*i. Te+ *ama size gel,i1imi ,e ,uymalarn hi istemez,im.
7ayna1 siz olan" iim,e+i o *y+" gzel a1lt ise en )azla r+tyor,u *eni.
Sehra ,a" gn gn,en ,aha er+e+letir,i1i sesi" i+i santimli+ +sa salar" stne
geir,i1i o er+e+ par+asyla ss+a" sar" ir+inB gm ,iye in,irmez mi:
VYuh *e *izeW =iz ,e ne a*u+ +anyoruz *az a,amlara yahuW.. 5nu g6+lere +aran
hangi sol *asnY =urZu.a sol *asnW !emen +oullanyoruz. =u a+ ayrm *ile
g6remiyoruz ar+a,alarW..X
Honra *ana ,6nyor.
VMit +z" s6yle u enitene ,e" halann +ocas m,r ne,ir" s6yle ona ,a" o +ary *oasn
hem. =iz hal+mzn gelene1ine ay+r ,en sosyalistler,en holanmyoruz...X
Sehra-ya ullanmama+ iin g tutmutum +en,imi. 5nu ,aha ss+a" ,aha sar" ,aha
ir+in *ulmutum. Yine ,e J1ur-u *ile ta+a*iliyor peine. J1ur eylem,e onunla"
pastaneler,e *enimle...
VOe *a+yorsun *eY Mit sor *a+alm" halan niye atlm im,i +rssn,enYX
!alam +rs,en mi atlmY Oe zamanY 0lla+ *ulla1m.
Ml hemen yetiiyor. Dost +olunu *oynuma atyor. J1ur-un *ile g6stereme,i1i *ir
yre+lili1i g6steriyor:
V=unlar,an 0yen-e ne SehraY 0r+a,alarmz ya+nlaryla" gemileriyle )alan
yarglama+tan ne zaman .azgeece+sin senYX
=6yle +onutun Ml. Iim,i nasl oluyor ,a" me+tuplarma +arl+ .ermiyorsunY Oasl
oluyor ,a" g6rler,e *en,en uza+ ,uruyor" *ir sre,ir *eni oraya yeni,en gelme+ten
al+oyuyorsunY Hen ,e ,e1itin Ml. J1ur-,an ,a ileri...
VYa+n ili+ilere .e gemilere snger e+ilirse ,a.a su alrWX
Sehra-nn Ml-e yant *uy,u. =oyun ,amarlarn geren" onu ol,u1un,an ir+in +lan *ir
+atl+ta...
88 Adalet Aaolu
7imin +z SehraY <.i naslY 5 an-a ,e+ *unu hi mera+ etmemitim. Sehra-nn ner,en
gel,i1i" +imin nesi ol,u1u +imsenin ,e a+lna gelmiyor,u. M6rnm m
,n,rmyor,u *unuY 0,anal ol,u1unu *iliyorum" hepsi *u. 0,ana-,an *ir iinin
+z m" pamu+ tarlalarn,a alan *ir rgatn +z m yo+saY !a,i canm" *ir rgat +z
*a+entin *ir ni.ersitesine +a,ar nasl gele*ilirmiW Oasl etlant *ir s.eteri ola*ilir .e
alt ay,a *ir g6zl+ ere.esi ,e1itire*ilir" hepsi *ir*irin,en ir+in ama hepsi ,e
*ir*irin,en pahalY Sehra-nn +imin nesi ol,u1unu o gn ,nmeye *alaya*ilir,im.
=ense Sehra-ya hep inanma+ istiyorum. Yl,z-a ,a. !er+esi +en,isiyle 6lme+. Yl,z art+
hep Tuncer a*i ile. 7imse Yl,z-n *a*asnn +im ol,u1unu sormuyor. Yl,z sor,urmuyor.
=ir ,a.ran sorunu olmal *u. !ep *en. 0nnemin yzn,en... =el+i *en ,e +en,imi
sa+lamasn *ilmiyor,um. Yo+sullu+ e,e*iyatn,a" *eceri+siz,im. =u ,e1il. =en" *ir +ii
olmaya alyor,um. 0,m" a,m.
VHenin halann *ir zamanlar *ir 61rencisiyle o+ ya+n ili+isi olmu" *ilmiyor muy,unY
&mer *eyimiz *una ne ,e,iler aca*aYX
=a*am. 0nnem. Iim,i sra 6te+iler,e: !alam" enitem" 6te+i halam. Honra sra
*a*aanneme ,e gelece+ ta*ii.
Daha gn 6nce &mer a*iyi +ori,or,a g6rnce saygyla toparlanan *u Sehra mY
&mer a*inin ,ersin,e geen o olay,an sonra" Tuncer-,en iareti alr almaz" *u ne +olay
sulamalarY Oe a*u+ amur atmalarY
VYo+ yahuW..X
7a*a +a*a gl,1n ,uyuyorum J1ur-un. V7immi *u 61renciY =en ,e Herap hocay
m ayarlasam yo+saYX
J1ur" *u *ir a+a *ile ,e1ilW J1ur" *a*am +onuuyor sanyorum. !er zaman g6zlerime
yumuac+ *a+an sen" im,i nasl *u J1ur ola*iliyorsunY
5 gn Sehra-y annem,en" J1ur-u *a*am,an ayra*ilme+ iin o+ gl+ e+mitim.
Ml olmasa" senin yann,an +aa*ilir" ,aha ta o gn,en te+ *ama +ala*ilir,im J1ur.
Ya ,a ,aha o gn,en anneme +oup" ar+a,alarm sen,en ,aha s1" ,iye*ilir,im.
Halarm *a+ml ellerine usul usul o+ata*ilir,im. Lste,i1im te+ ey +alm gi*iy,i"
*iliyor musunY Memle+et *ir yana ,ursunB ++ *ir gzelli+" iten *ir ya+nl+... Hu mu
*uY 0nnemle *a*am" halam stne 6yle i1" ir+in +onuurlar, +i" +ula+larm o s6zlerle
6ylesine ,olmu" +a)am 6ylesine +oullanmt +i" *ir +a,nn +en,isin,en gen *irine
+arsz ilgisi" *ir gen +zn +en,isin,en o+ *y+ er+e1e a+ ,uymas ayplarn en
*y1 gi*i gelir,i *ana. Yaamamlarn +oy,u+lar +urallarla her eyi nasl genelleyi
.eriyoruz. 5 61renci +imse" *en onun +a,ar yre+li" iste,i1inin stne gi,e*ilen *iri
ola*ilsey,im" &mer a*iye...
V=eni artyorsun J1ur"X ,e,i1ini ,uyuyorum Ml-n. VHen,en *e+lemez,im. 01znn
suyu a+yor ner,eyse...X
Hen utanmay *ilir,in J1ur. Ml-n s6zleriyle +p+rmz ol,un" +r+ ,6++ +onutun:
VIa+a... Ia+a canm... Gir+in *ir a+ay," )ar+n,aym... &zr ,ilerim... Hen,en ,e
0yen... =u *en ,e1ilim" *iliyorsun...X
89 Bir Dn Gecesi
<l*et" senin ,e ,t1n yerin acsn *irin,en" tam yerin,en" Sehra-,an +arman
gere+iyor,uB 6yle yaptn:
VHamalamayalm SehraW !em *en sana *ir ey s6yleyeyim miY =azan *ir 61renciyle
hocas arasn,a ,a o+ gzel ya+nl+lar +urula*ilir... 0+ gi*i" on,an ,a ileri... =iz a+sz"
se.gisiz *ir ,e.rim ,lemiyoruz herhal,eYX
0+" se.gi... =unlar ne aa1l+ s6zler Sehra iin:
V!hh" a+Cme+WX ,iyor. 5muz sil+iyor.
Tuncer a*i o zaman +armt s6ze:
V=ana *a+ Sehra" *a*an *ir ar+c +a,na tutulup anan *ra+t" 0,anal o )a*ri+at6r
o1lu ,a seni ,e1il" *a+a *ir +z se.,i ,iye +a,nla er+e+ aras her ili+iyi +irli g6rmen
gere+mez. =u +ini sil iin,en art+WX
Tuncer a*inin im,i *ir Yl,z- olmasay," *iz Sehra-y hi *ilemeyece+ti+ ,eme+Y
Yre1im &mer a*i iin a1l,ayp ,urmasa *en" 0ysel halam hep Sehra-nn *il,i1i gi*i
*ilece+tim ,eme+Y
Sehra-nn a1la,1n" V5rospu ocu+larWX ,iye ya+asn paasn yol,u1unu
anmsyorum. Go+ zlmtm. Oe yapaca1m armtm. Tuncer a*iyi ,e o+ acmasz
*ulmutum" ne yalan s6yleyeyim. =izim yanmz,a a+lanmaya*ilir,i.
V7es *u glnl+leriWX ,iye stelemiti oysa. VYeter *eW Yz .er,i+" tepemize +tn.
=ana *ile *urun +.rr ol,un. De.rimcili1e s.anan her+es" 6nce +en,i iin,e+i hastal1
temizlesin" ite *u+a,arWX
Yl,z sessiz" ,o+unulmazl1 olan *ir +ralie gi*iy,i Tuncer a*inin yann,a. Sehra ise"
Tuncer a*inin *ir ,e,i1ini i+i etmez" onun a1znn iine *a+ar,. Hanyorum o gn
+optular. Jzun sre *elli etme,iler ama" alttan alta ,man +esil,iler. =u ise hi
rahatlatma, *eni. Han+i ,aha ,erin *ir u+ura ,tm. Daha ,a a+mlatm.
!er eye ayorum. !er eye at+a a1lama+ istiyorum. !er gn *ir ne,enle
aya+larmn altn,an +ayyor yer" topra+.
5 gnler iin,e *ir gn size gelirsem *tn *unlar anlat.erme+ten ,e +or+tum. Honra
,a o g.en .eren" *eni stan +olunuza art+ hi +opamayasya s1np +alma+tan &mer
a*i.
Iim,i geliyorum. Iim,i *eni nasl +arlayaca1nz *ilmiyorum.
Mecenin +aranl1 stme a*anyor. Herinli+ as)alta ,e1miyor. 0ma *eni anszn
tyor. 9rper,i1imi ,uyuyorum. =tn gn o sca+ta ,olatm. Iim,i *oz+r gecesi iyice
serin. !'l' ,olayorum. &nce Ml-n *a*asna gittim. Mi,ece+ *a+a yerim yo+tu. =ir ara
*a*aanneme *ile tele)on etmitim. Dostane,en. 5na s1nma+ istemitim: Yaar *y+
temizli+ yapyor 0yenci1im... Der,eleri y+attm... Dar+eyi cilalayaca+ im,i... 5 ,a iyice
sa+arlat art+... 0.izenin tozunu alaym ,er+en masann stn,e+i .azoyu +r.ermesin
miY Go+ +z,m 0yen... Go+ s6ylen,im... =ir yan,an ,a +ap gitmesin,en +or+uyorum
9! Adalet Aaolu
ya.rum... Yenisini *ulma+ +olay ,e1il... 7ala+alrm u zaman,a... =a*an,an e+iniyor ,a
on,an ,uruyor" yo+sa... =unlar ssz e. se.miyorlar ocu1um... Oeyse" az 6nce yepyeni *ir
i)t pa*ucumu .er,im ,e g6nln al,m yeni,en... Hinirlerim yatt ,esem" yalan... Iim,i
*al+onu y+yor. =eni ,uymaz... =ir toz alm yine" g6rmelisin... Han,alyelerin aral+larna
*ezi 6yle *ir so+mam... ,urup ,uruyor... alnsa yeri .ar." hemen 6+yor... !er saat...
!ep... !emen 6+yor...
!er+es iin *ir yerlere 6+en *ir toz .ar.
=a*aanneme ne ,e,imY YaaY <.et. &yle miY Pah .ah...
Go+ uzun +onutu. Ya ,a *ana 6yle gel,i.
Ge.rem,e te+ +ii yo+. =ir te+ +ii *ulunsun ,a" [0r+a,alarn,an ne ha*erY- ,iye
sorsun. [Hen ne yapyorsunY OaslsnY- ,esin. Te+ +ii olsun ,a" [=oynu altn,a +alsn *u
)aistlerin" i+encecilerin"- ,esin. =irli+te yaa,+larmn iin,e" u an-,a+i e.rem,e *6yle
,iyece+ te+ +ii yo+. Par" .ar. <rcan-n +ar,ei. !a+an .ar. 5nun ,a sessizli1i *eni
r+tyor. 0*isi peim,en +opma,+a" o *en,en +ayor. 0*isi stme ,t+e"
+en,isine ala*ilece1imi san,1m *u ocu+" *en,en uza+ ,uruyor. =el+i ,e a*isin,en
uza+ ,urmaya alt1 iin" *en,en ,e uza+ ,urma+ zorun,a +alyor.
Meenler,e *ir gn" ona ,olmu ,ura1n,a rastlamtm. Oe,en *ilmiyorum" *eni ya
sularm" ya sorguya e+ermi ,iye r+tm. =u sersem a*ime niye pas .eriyorsun" ,iye
sorarsa yaY <rcan-a pas m .eriyorumY Oasl olurY Te+ *ama +al,+a onu yanm,a
*uluyorum. !er *olu1u +olluyor *u <rcan. !er y++n gnmn iine +p geliyor.
Oer,en ,e +o+usunu alyorY !a+an- ,ura+ta g6rnce" r+e r+e:
VMerha*a"X ,emitim.
VMerha*a 0yen.X
9r+ece+ *ir ey yo+. Line +apan+ *ir ocu+ ite. 0*isi gi*i yap+an ,e1il" hepsi *u.
!a+an-,an r+men yersiz.
VHana gemi olsun ,iyeme,im" 6zr ,ilerim. Memi olsun...X
Yzne *a+amamtm:
VOasl geti1ini *iliyorsun !a+an.X
V<.etX ,iyor" ,urgun *ir sesle. V0r+a,alarna +ar ,a +6t ,uruma ,tn" *en,ine
+ar ,a. &zelli+le +en,ine +ar. Oer,en *ilece+tinY Henin +usurun ,e1il +i. Ta+ma +a)an.
0slolan *un,an sonras.X
Yan,an ne +a,ar *y+ g6rnyor. <rcan-,an *y+ g6rnyor. Mlmseme+ istiyor"
ama ne,ense *ir trl elin,en gelmiyor. VTa+ma +a)an... 0slolan *un,an sonras...X
Ta+an *en miyimY G+nca *u ,enli yalnz +alaca1m *ilsey,im" o g6zaltn,an cese,imi
tarlar, *enimW !a+an-a *una *enzer *ir ey s6ylemeye hazrlanyor,um. 0y,nl+e.ler-e
gi,ece+mi. =inece1i ,olmu gelmi" +otu gitti.
9 Bir Dn Gecesi
<rcan s6ylyor: =ir sre,ir e.,e +imseyle +onumuyormu.
!a+an-,an e+inece1im yer,e a*isinin ina,n,an" *enim her *olu1um iine hemen
+oup yerlemesin,en e+insem ,aha ,o1ru: =a+ 0yen" *en ,e onaylamyorum i+enceyi.
=a*am,an hesap *ile sor,um. <ngel olun" ,e,im. 7a +ez. !a+an gi*i +sme,en" *a1lar
tmyle +oparma,an +onumaya alyorum onunla. Lnan. 0ma...
0r,n,an *u ama-lar" )a+at-lar" l'+in-ler" gelmese *azan on <rcan-a *ile on ,a+i+a,an
)azla ,ayana*ilece1imi sanyorum. <n azn,an V5h olsun onlaraX" V<llerine sa1l+ aslan
or,umuzun" :Q0-nn" 7ontrgerillann" MLT-inX )alan ,eme,i1i iin. Gn+ *a*am,an *una
*enzer la)lar ,uyuyorum. 0nnem,en *una *enzer la)lar ,uyuyorum. =a*aannem,en *ile
*una *enzer la)larn suyunun suyunun suyunu ,uyuyorum. =ari o sussaW <rcan" *enim
6)+em" *enim o)larm" po)larm +arsn,a sa*rl ,uruyor. Durup *eni ,inliyor. Oe
geir,i1imi anlar g6rnyor ya" *u *ile yetece+ *ana art+. <n o+" en en o+ *un,an
r+yorum. 5 paray annem,en olsun +opara*ilme+ iin <rcan-la ,ansa gitmeye *oyun
e1,i1im,e" Musta)a-nn iste1in,en znt ,uy,u1umu ne ,iye an,m san+iY <rcan ,a
ta*ii:
V7en,i e.in olsa" e.reni" ,ostlarn +en,in see*ilir,in en azn,an. 0nneni *a*an ,aha
az g6rr" ar+a,alarnla ,a ,aha 6zgr ola*ilir,inXi yaptr,.
<.lenme te+li)ini yinelemesinin yeni *ir yolu. =u yol *ana gitgi,e uygun g6rnmeye
*alyor. M6rnmyor" g6rnmyor... M6rnmesinW..
V=el+i ama" o e.in iin,e sen olmayaca+sn <rcanWX
Hur,a" *ir *a+a ,ura+ta !a+an-a rastlay.ersem im,i. Aastlasam ona" +en,i
sessizli1in,en o+" <rcan-n +onu+anl1nn *eni r+tmeye *ala,1n s6yleyece1im. =u
*ile iyi gelece+. Tam a,n +oyamyorum. 0,n +oyama,1m o ey stme stme
yryor.
Gan+aya tepesin,e par+a otur,u1um,an *uyana i+i ,a+i+a geme,i sanyorum. Iim,i
ner,eyimY Oasl *ir hzla in,im" nasl *ir hzla getim 7zlay-" ne zaman yr,m o uzun"
her yan gece +ulpleriyle ,olu Mazi Musta)a 7emal =ul.arnY !i*ir ey olmam san+i.
!i*ir ey olmuyor. 5 +ulpler ,olup ,olup *oalyor. 5 ta.u+ular" i+em*eciler ,olup
,olup *oalyor. Ho1u1u iyice ,uyuyorum. Go+ sca+ *ir Temmuz sonu gnnn o+ so1u+
*ir *oz+r gecesi im,i. Titriyorum. Genelerim *ir*irine .uruyor. =en halama nasl
gi,erimY Mi,ince ne ,erimY Yzne nasl *a+armY &mer a*iyi g6rnce titremem nasl en
u no+talara .armazY &zlemim *u sorulara +arl+ *ula*ilmemin o+ 6tesin,e.
=ir gn *ize gel" ,emitiniz ya &mer a*iY 0nca+ *ugne ,e+ erteleye*il,im. 0rt+
erteleyemiyorum. <rtelemem iin +imse yar,mc olmuyor. Oe yapmalymY D6nece+
yerim yo+.
Me*use.leri... Me*use.leri... 5rasy, ta*ii. =a*aannemi ta+siyle *ra+t1m yer...
!angi so+a+t" hangi apartmanY
Yolun sa1n,a+i te+ +atl" *aheli e. g6zlerime tan,+ geliyor. Tam *6yle *ir e.in
+arsn,a ,urmutu+. D6rt +atl )alan *ir yapy,. Yan,an girii .ar," yanlmyorsam.
Demir *ir +apyla ++ *ir *aheye giriyor,un. =a*aannemi o +ap,an geirmi" sonra
geri ,6nmtm. 7arl *uzlu *ir gnle *6yle *ir gecenin *ahesi *ir*irin,en o+ uza+. Iu
92 Adalet Aaolu
a1a .ar my,Y =6yle ie+li miy,i *u giriY =en isli" +ara" a1asz *ir *ahe anmsyorum.
Yine ,e *ura,an gee*ilirim. Mer,i.enleri +p *tn +aplarn stn,e+i a,lar te+ te+
o+uya*ilirim. Melme,en tele)on etmeliy,im. =ur,a olup olma,+larn" ,o1ru a,reslerini"
*eni isteyip isteme,i+lerini 61renmeliy,im. !i*irini yapma,m. 7en,imi tepenaa1
*ra+p Gan+aya-,an +entin ortasna ,e+ +otum. =aca+larm titriyor. Hen,eliyorum.
Yatmalym. Titrememi geitirmeliyim. =en halam g6rmeye gi,iyorum. =en halam
g6rmeye gitmiyorum. =en &mer a*iyi g6rmeye gi,iyorum. =en i+isini ,e g6rece1imB
*u+a,arW =eni g6rnce i+isi ,e o+ se.inece+. L+isi ,e miY L+isi ,e. !alam ,aY !alam ,a.
!alam en o+ se.inece+. 5na ,erim +i: Lnsanlararas se.gisizli+ten yl,m. =ana yar,m et
halaW
=unun ar,n,a ne .arY 7ocan se.meme izin .er.
Lzin mi istenir *6yle ,urumlar,a" ne yaplrY
5tomata e+inere+ *astm. Haatime *a+tm. 5n *ire geliyor. =u saatte +aplarn
almam nasl a+layaca1m onlaraY Ml- anlatrm. !ayr" Ml-n *a*asn anlatrm. =u
61lesCt+i Ml-n *a*asn. Yo+. J1ur-u anlatrm. !a,i +zm" ha,i" ,iye yazn *ana.
5nu anlatrm. Ya ,a" ,aha J1ur *6yle yazma,an 6nce" *eni J1ur-suz +oy,u+lar" art+
hi*ir eysiz +oy,u+lar gn+ annemi anlatrm. Yalnz onu anlatsam yeter. 0nnemi
anlatr+en *a*am anlatrm. !i iyi se.emeyilerini +zlarn. Gocu+larn o+ +6t
se.ilerini anlatrm. <n o+ <rcan- anlatrm. Iim,i art+ en tehli+elisi o. =azan +en,i
+en,ime" *u ocu1a +ar insanl+, m ,a.ranyorum aca*a" ,iye soruyorum. Gn+ ne
olsa onu tanmaya *ile alma,m. <n o+ onu anlatrm ite. De1il" *el+i ,e en o+
!a+an-n sessizli1in,en r+t1m" *a*asna .e a*isine ,manl1n sre+li canl
tuta*ilmesin,en r+t1m anlatrm. Ya ,a hepsini *ir,en anlatrm en iyisi. Sehra-y
anlatrm. Tuncer a*iyi *el+i... Yl,z-la elele olunca ,e1ien" glmsemeyi 61renen Tuncer
a*iyi... !ep anlatrm. 7oleZ,e+i *eni" sonra+i *eni" im,i+i *eni... !epsini" her eyi *ir,en
anlatamazsam Tmgeneral !ayrettin &z+an- anlatrm. =a*amla uzun uzun motor
al.erii +onutu+larn... =unu nasl anlatrmY =a*am hi se.miyor !ayrettin &z+an-.
Yine ,e *irli+te yeme+lere +yorlar. Yeme+ler,en ,6nte *a*am" u a,amn +uyru1unu
*ir +strsam" ,iyor. =u ne ,eme+Y 0nlatn. =en *il,i1im her eyi anlatrm ,a" *ir eyi
anlatamam. =el+i" [u a,amn +uyru1unu *ir +strsam-n ne ,eme+ ol,u1unu *ile
anlata*ilirim ,e" te+ eyi anlatamam. Ya.a ya.a iim,en *oalanlarla ya.a ya.a ya ,a
anszn *eni ilerin,en *oaltan her+esin .e her eyin yerini" usul ama ,erinlere +6+
salara+ &mer a*inin aln... =unu anlatamam size. =unu +en,ime sa+larm. Go+
titriyorum.
9nc +atta+i ar+a ,airenin +apsn,a" g6z alc olmayan *iim,e yazlm a,larn
g6r,m. =izim e.in +apsn,a *a*amn a, +ocaman *ir le.ha stne +aznmtr. Hapsar"
o+ parla+" altna o+ *enzer pirin *ir le.ha stne. =ura,a" zilin ,i*in,e+i mini+
,i+,6rtgenin iine salt soya,larn yazmlar. Go1ullatrara+. <lim *ir trl o yu.arla+
,1meye uzanamyor. Sile *assam ,a +u sesleri .erse" o+ *ozulaca1m. =u +apnn gerisi
,e 6nn,e sonun,a i+i +iili+ *ir ,nya ite. Oice toplumcu olsalar" i+i +iili+ *ir ,nya.
Merisi onlarn soyut +ala*al1. 7en,imi ya+ala,m: Yre+lenmeye alyorum. !a,i
0yen" e+inece+ *ir ey yo+. L+i +iili+ *ir ,nya topu topu. Sile *as" ieri gir. =en gel,im.
Merha*a. OaslsnzY
&mer a*i e.,e ,e ta+yor mu,ur o +aim ere.eli gzel... g6zl+ ite canm"
g6zl+leriniY
93 Bir Dn Gecesi
5tomat o+tan s6n,. D1meye *asama,m. Mer,i.enleri yeni,en ay,nlatama,m.
=en *u +ap,an ieri giremem. Yasa+W Yasa+lar salt *izim e.,e miY Halt o +o1ular,a"
nizamiye +aplarn,a mY =uras *ana yasa+. 0ysel halama o+ uza1m.
Gn+ &mer a*iye gere1in,en )azla ya+nm. 5 *ur,a yalnz oturmuyor. L+i +ii
oturuyorlar.
7aranl+ mer,i.enler,en t6+ezleyere+ +atm. Ho+a+ *oyu 0ysel halam
sulaya*ilece1im *ir y1n ey ara,m. 7oleZ,ey+en *en" *ana ,o1um gnlerim,e
arma1anlar getirmemi olmasna +rl,1m,an gayr hi*ir ey *ulama,m. =ul,u1um *u
eyse" ona +ar ,uy,u1um utanc o1altma+tan 6te *ir ie yarama,. 0nnemin onun
ha++n,a e.,e ileri geri s6yle,i+leri ise" im,i 0ysel halam g6zm,e *iraz ,aha
*ytmeme yaryor.
0nszn" *en g6zaltn,ay+en *eni g6rmeye ne,en gelme,i1ini ,n,m. L+isi ,e
gelme,i. !alam ,a" &mer a*i ,e...
=en onlar iin o+tan .arolmayan *ir 0yen-im.
&mer a*i: V=irgn *ize gel"X ,e,i1i zaman ,a" *eni oraya gitme+ten al+oyan *iro+
ne,en arasn,a en gere1ini o zaman *ul,um.
9 yl .ar. =el+i ,6rt. =a*aannem,e yeme+teyiz. 5 sralar e+ilmez *ir +z,m" ama
,e1itim hala. =a*amla aranz,a +6t *ir tartmann patla+ .er,i1i o a+am" sana
e,epsizce ,u,a+ *+p" a1zm,a +ocaman *ir ma,len u+ulata" V0ma siz ,e
61rencilerinizle *ile geziyormusunuz" g6rmler iteWX ,eyi.eren 0yen ,e1ilim. Lnann
,e1ilim. 5lsay,m" &mer a*iye tut+um,an 6tr +en,imi sular,m. 5ysa iim,e+i te+
gzelli+" *u ,uygu. 7en,imi sulayamyorum.
D6n,1m yol" gel,i1im yolun ayn. Te+ ayrm" gece +ulplerinin sarholarn"
+usmu+larn ,ar tarm olmasn,a. 8a) atanlar" ara*alaryla +ar +z peine ta+lan
yeni zamparalar. =en +en,imi anszn *u +ulpler,en *irin,e se.gisizli1i o1altan ya ,a
se.gisizli1in o1altt1 *u a,amlar,an *iriyle +uca+ +uca1a g6ryorum. Delirece+ +erte
+or+uyorum. =ir ta+siye *inemiyorum. 0rt+ *un,an ,a +or+uyorum. Go+ yorum. Lim
,m *uz +esiyor. 9me+ hele" +or+u,an )azla l,rtyor *eni. =en o uzun ca,,eyi" geit
.ermez +araallarla ,olu *ir orman geercesine" oram *uram yrtlara+" her yanm izilip
+anayara+ geiyorum.
=tn o uzun" ir+in ca,,eyi anca" en sonun,a a1la,m: 0ma siz ,e *eni
g6zaltn,ay+en *ile arama,nzW
=enimle g6rmelerine Llhan Dereli .e MZg'n Dereli-nin engel ol,u+larn henz
*ilmiyorum +i. Yanlnz .ar" yanlnz .ar... 0yen niye g6zaltna alnsnmY Hizin
++rtt+larnzla *ir mi oY 0yen *izim +zmz. 0yen" =ayramo1lu-n,a. Deniz,e.
0ysel halamla &mer a*i *unun gere+ olma,1n 61ren,i+leri zamansa" onlar *eni
o+tan ,ar +arttrmlar, *ile. Ml-,en ayrmlar,. J1ur-,an ayraca+lar,. 7ime
s6ylesem" *enim o +o1uta+i yirmi gnmn" 6mrmn en 6zgr yirmi gn ol,u1una
inanmaz. 5 yirmi gn,en !ayrettin &z+an .e Llhan Dereli eliyle e+ilip +arlmann" te+
+iili+ en ,ar *ir hcreye +apatlma+ ol,u1unu anlaya*ilece+lerse ,aha o+ ola*ilir,i. =en
94 Adalet Aaolu
rastlama,m. =iraz !a+an... Dura+ta rastla,1m zaman seti1im *a+... =ana ya+nl+
,uyma+tan utanan *ir *a+ ,e1il miy,i oY &rtnp +aanY
<.e .ar,1m,a saatin +a ol,u1unu *ile *ilmiyor,um art+. 0nnem ,e soruyor:
VOer,ey,inYX
=en ner,e ol,u1umu +en,ime s6yleye*ilsemW
MZg'n Dereli ier,e" +rlan trna1na *a+a *a+a inil,iyor.
Oe tuha)W 7oup" *oynuna sarlp VanneW..X ,eme+ iste,im. 7en,im,en en o+ o zaman
utan,m.
=6yle *6l+ p6r+ utanp ,urma+tansa *ir +ez utanrsn" olur *iter 0yen. <rcan-la
e.lenirsin" olur *iter.
VYalnzl1 g61sleme+ her+esin +olay *aara*ilece1i *ir i ,e1il 0yen"X ,emiti &mer
a*i. 5 gn.
L+i *uu+ ay sonra" *u +ez hi e+inme,en" utanma,an +aplarn al,m. Leri girip
ma.i ni+'h a1r +artm 6nlerine +oy,um.
V0yrca o+ ,a gensin...X
Dilerim *ir*irine .urmuyor art+. =am yanmyor. Oe so1u+" ne sca1m. 0nca+ taa
,erinlere inmi" hi +mamasya taa ,erinli+lerime saplanm +zgn *ir ,emir ucu.
=enim te+ yaayan yanm. 5nu ora,a gizli tutara+" hi ele .ermeyere+" ama ellerime *a+a
*a+a &mer a*iye *ir eyler anlatt1m anmsyorum. 5 +zgn ,emir ucunu ele .ermemeye
almann telayla" *6l+ p6r+" a*u+ sa*u+" +opu+ +opu+ annem,en" *a*am,an"
<rcan-,an" ar+a,alarm,an anlatyorum ona. Oe +a,arn anlattm" *ilemiyorum.
0nlatt+larmn anlatlmaya ,e1er *ir yan ol,u1una +en,im *ile inanamyorum. &mer
a*iye: V0yrca henz o+ gensin"X ,e,irten ,e *u olmal.
Yalnz +almt+. 5l,u+a uzun *ir sre. =u uzun sreyi iim,e+ini ele.erme,en
geitirmem gere+iyor,u. 01lama,an" titreme,enB &mer a*i *eni sa+la" *eni se. &mer a*i"
o+ se." ,eme,en geitirme+.
=en +aplarn al,1m sra 0ysel halam +ma+ zerey,i. =ir ar+a,ayla yeni *ir
aratrma m yapyorlarm" *ir +itap m hazrlyorlarm ,a" *irli+te alaca+lar mymB
oraya gi,iyormu. Yine ,e geri ,6n,. <+si+ olmasnW 5n ,a+i+a iin +ap,an ,6n,. 5n
,a+i+a otur,u *enimle. =unu +mseyemem. Ll+ r+e+li1imi" ne ,e olsa il+ ya*ancl1
gi,erme+te yar,mc *ir on ,a+i+a. !i *ilmiyor,um. Dinlen,irici" yattrc *ir yz
.arm. Yz izgileri... !i *ilmiyor,umB 6rselenere+ gzel. =u s6z *ir yer,e o+umutum.
Go+ se.mitim. 7itapta altn *ile izmitim. &rselenere+ gzel olmaya ,a +arar .ermitim
gali*a. =eni &mer a*iyle yalnz *ra+ma hala. Mitme" +alW.. =en her ey,en +or+ar ol,um.
=a+ ite im,i yeni,en... Iim,i sa,ece &mer a*i ile yalnz +alma+tan +or+uyorum.
5n ,a+i+a otur,u *izimle. =ir eyler +onutu+ el*et. Oe +onutu+Y
95 Bir Dn Gecesi
V0z 6nce" tam +ar+en +ap 6nn,e *ir +prt ,uyunca ir+il,im. Henmisin 0yen...
Lr+il,im ite... =el+i ,e &mer-i g6tr,+leri sa*ahtan *en,e +alan *ir ey... 5 sa*ahn
*en,e *6yle *ir iz *ra+t1n *ilmiyor,um &mer. Iu hale *a+. Lr+ili.er,im. Iim,i
+en,ime +zyorumWX
V7en,ini *u+a,ar ,enetlemen gere+mez 0ysel. 7en,ine +zman gere+mez...X
Ll+ +onuulanlar *unlar olmal. &mer a*inin [+en,ine +zman gere+mez- ,eyiin,e ne
.ar,Y !alama +ar se.ecen miy,i" alayc m" i1neleyici miY Tam ayr,e,eme,im. &mer
a*i g6trlm ,eme+Y Honra ,a *ra+lmW Oe zamanY Oe,en *ilmiyorumY &mer a*i
,e *u +onuya hi ,e1inme,i. Oe,enY
V7en,ime +z,m el*et"X ,iye yinelemiti halam" +ocasna *a+ara+. Hesi iyice
+ula1m,a:
VLnsan *u sralar +en,ini sre+li ,enetlemeli. Lin,e r+nt *iri+tirmemeli. Lstenen *u
n+. =una +ar iini ,urma,an yo+lama+ insan... Durma,an snama+. M.en *ir +ez
gitti mi" +olay +olay geri gelmez" *iliyor musunYX
7ime soruyorY =ana m" &mer a*iye mi" +arsn,a *ir y1n insan .ar ,a onlara m" hi
*elli ,e1il. Yo+" *elliB +en,i +en,ine s6ylyor.
V!er+esi yalnz ieri ,e1il" +en,i ilerine ,e t+ma+ istiyorlar. Oer,eyse ,e *aaryorlar
*unu. <n o+ *una teti+ ,urmal. Gn+ *u gnlerin *ir ,e yarn .ar" ,e1il miY =u gnler
yarna a1,1n,a ne olaca+Y 0sl o zaman +oruma+ gere+iyor. Iim,i,en...
Herin+anll+la...X
7oru 6yleyse" hala. !a,i. Iim,i,en. Herin+anll+la. =uyur ite ni+'h +artm.
D1nme *e+lerim.
0ysel halam a1r +artn g6zleriyle" ama +artn altn,a+i a,lar y+se+ sesle o+uyor:
V=a*as Llhan Dereli... =a*as !ayrettin &z+an...X
L ,enetimini yitirme+ zere olmal. =ir sigara ya+yor" eli usulca titre,i mi" *ana m
6yle gel,iY
V7al+man memle+etimizin milli temeline yeni *ir har olma+ zere" 6yle miYX ,iye
mrl,anyor. !rn ,e1il. 0c ,e1il. Marip *ir glmseme.
0z 6nce+i s6zlerini geersiz +lma+ iin *u ,enli acele ,a.ranmamaly,m.
&mer a*iye *a+p +almt.
!ani utanmayaca+tmY Yer yarlsa" iine girsemW Yarn +urtarlaca+ olan *en miyimY
=enim gi*iler miY =en ,e .ar,m ama" yo+ muy,umY Yo+ muyumY
!ay+rma+ istiyorum.
&mer a*inin sesini o ara ,uyuyorum:
96 Adalet Aaolu
V=ozulma" *ozulma"X ,iyor halama. VM.en *ir +ez gitti mi" +olay +olay geri gelmez"
,iyen sensin. 0sl *una +ar uyan+ ,urma+ gere+" ,iyen sensin. 0yen Tmgeneralle
e.lenmiyor. 51luyla e.leniyorW..X
7nayan" ,ahas azarlayan *ir ses. =en ,aha 6nceleri onlar hi *6yle g6rme,im.
=ir*irlerin,en hi o an+i gi*i uza+ g6rme,im. Hon yl,a m ol,u *u uza+l+" son ay,a
m" son ,a+i+a,a mY L+i +iinin her eye +arB *oralara" )rtnalara" o hsml+lara"
a+ra*al+laraB ypratc *ir gemie" al+antl *ugne" nan+6rl+lere .e atlm a,mlar en
++ *ir )rsatta geri ,6n,rme he.eslerine +arB i ,nyalarn,a+i al+antlara +ar C
yaama+ +olay mYC" *a+p *esleyere+ sr,re*il,i+leri *ir *irli+teli+. 5nlarn *irli+teli1i.
=enim +a)am,a *6yle yer etmi" i+i *uu+ ay 6nce" *ir gece nice a*alasam +a)am,a+i o
yerini *ozama,1m *u en gzel *irli+teli+. =u ,iret+en *irli+teli1e u uza+l+ ne zaman
*ulatY V=en onlarn+i gi*i *ir *irli+teli+ olaca+sa e.lenirim"X ,emitim Ml-e. Go+
6nceleri. VYo+sa hi e.lenmemWX =u +en,ili1in,en ola*ilen *ir eymi gi*i.
!alama 6yle *a+ma &mer a*i. !ayrettin &z+an-n o1lu yarn onun yerini almaya a,ay.
!em ,aha st +apal" ni)ormasz *iim,e. =en !a+an-a .armyorum +i. J1urla ,a
,e1ilim. Hizi se.ip oturma+la ,a yetinmiyorum. =en <rcan-a .aryorum. <rcan-a .arnca
ise 0ysel hala" +arta" ha milli temele har ,iye yazmlar" ha yazmamlarB )ar+ etmez ,e1il
miY Hizin+i gi*i *ir *irli+teli+ +en,ili1in,en olmaz *el+i" ama o temele topra+ ,e1il
imento ,6+lmse" or,a ,a hi*ir ey yeermez art+. 7atl+tan 6te.
V!er ey,en alnyorsun &mer. !emen sa.unmaya geiyorsun. Hen,e yeni olan *u.
=enim ,e,i1im" az 6nce *eni 6)+elen,iren hastal+ ,a *u ite. 7anmamz gere+en ey *u.
Merginli1in yolunu artmama+. Yanl yere y6nlen,irmeme+ onu...X
&mer a*iye *a+yor" 61tleri yine +en,ine. Oe sa.a+an +a,nW.. =a+alarn,an 6nce
+en,ini ,enetleme+ten yorulmayan *ir +a,n. &mer a*iye +ar ya+nl1" ,ostlu1u" a+"
e.et *el+i a+ *ile terli+lerini giyip oturmuyor +anmca. =unca yl sonra... Yllar sonra
*ile" o *irli+teli1in aya+larn uzatp yorgun oturmasna *oyun e1miyor. =enim algla,1m
*u. 0sl 61renmem gere+en *ir eyi en son" art+ ie yaramayaca1 *ir zaman,a 61renmem
iyice *o1uyor *eni. &mer a*iye *a+yorum. !i tan+ olma,1m *ir yorgunlu+ta"
*ezginli+te:
VDe+i 0ysel" pe+i. !a,i sen geci+me art+. =iz 0yen-le otururuz"X ,iyor.
!alam glyor:
V&yle ya" siz i+i +azaze,e" im,i *ir*irinizin ,ilin,en ,aha iyi anlarsnz.X
Yo+. =ir ta atma ,e1il *u. =ir i1neleme ,e1il. &yle serin" tatl *ir glt gl.
Hesinin tonu 6ylesi yumua+. Yine ,e &mer a*inin *ezginli1inin azalma,1n" artt1n
algla,m. Y6nn arm *ir gerginli+ hatta.
Merginli+ her +6e *uca+ta. 5 gerginli+ *uraya +a,ar szm ite. Oice a*alasalar" nice
a*alasam" *ura,a *ile um,u1um o *tnl1 *ulamyorum art+. Yara *ere almam te+
*irli+teli+ yo+ mu pe+iY &mer a*inin *ezgin" yaral ,uruu" +en,imi ona ne,en ya+n
,uy,u1umu a+lama+tan o+ uza+. He.me+ mi onu" onun iin zlme+ mi *uB hangisiY 5
yaral ,uru" <rcan-a [De+i- ,eyiimi rahatlatan *ir solu+ )ryor iime: 0,aaam sen,eW
&mer a*i *ile yorul,uysa" a,aaam sen,eW..
97 Bir Dn Gecesi
0ysel halann serin gl" sa.a+anl1 *ana yetmiyor. &mer a*iye *a+sana...
=en iim,en *u [0,aaam sen,e-yi e+er+en halam ,a:
V=eni hog6r 0yen. D1nne gelmeyece1im"X ,eyip gi,iyor.
[Melemeyece1im- *ile ,e1il. [Melmeyece1im-. Melme. 0,aaam sen,eW..
5 +p gi,ince" geri,e *ir +urtuluun ,e1il" *ir ezi+li1in izini *ra+t. &mer a*i,e+i *ir
te,irginli+le.
0ysel halam im,i geri ,6nse. Iuraya yeni,en otursa. =ir zamanlar ,e1erini
*ileme,i1im o ya+n" sca+ *a+laryla *a+sa *ana. [<.lenme+ zorun,a msn" senin iin
*ir ey yapa*ilir miyizY- ,ese. &mer a*iye *ir +ez ,aha 6zlemle" *tnl+le *a+sa. &mer
a*i ,e *ezginli1in,en syrlsa" halam +uca+lasa" sarlp 6pse *enim yanm,a. &pse" sarlsa"
iin,e te+ tortu *arn,rmayan *ir ya+nl+la sarlsa" *u &mer a*iyi uram,a sa+l tutara+
san+i" ni+'h +artm yrtaca1m: D1n yo+" ,iyece1im. :ay,m.
0ysel halam ,6nme,i +i. D6np *ize sarlma," i+imize ,e. =en,en o+ &mer a*i
*e+le,i sanyorum.
=eni yam,an o+ yaam +lan" &mer a*iye *6l+ p6r+ anlatt+larm ,e1il.
0nlatt+a hepsi 6nemini yitir,i. 5nlar hi. !emen hemen hi. !alamla &mer a*inin art+
ne tmyle *irli+te" ne tmyle ayr olamayaca+larn" ite *una *enzer *ir eyi" ne,enini
*ilme,en alglamam... =eni asl yalan,ran *u. Dilimi ,olatran" &mer a*iye" *eni
im,i+i *en yapan ne .arsa" onlar anlatmay *eceremememin ne,eni ,e *u... 0z 6nce
halamn sormasn iste,i1im soruyu" ne,en <rcanY Oe,en *u+a,ar a*u+Y <.lenme+
zorun,a msnY- sorusunu im,i &mer a*inin sormasn 6nleme+ istercesine ,ilim
,olanara+" anlatma+ iste,i+lerimi *ir*irine +atara+" +artrara+... =un,an 6tr ,e
*s*tn yorgun ,ere+... =un,an 6tr *am &mer a*inin omzuna ,ayama+ zorun,a
+alara+... Taa ,erinlerim,e+i +zgn ,emir ucunu ele .erme+ten +l pay +urtulara+...
=tn *unlar,an 6tr ,e &mer a*iye:
VYalnzl1 g61sleme+ her+esin +olay *aara*ilece1i *ir i ,e1il 0yen"X ,e,irtere+...
V0yrca o+ ,a gensin"X ,iye *a1lama+ zorun,a *ra+ara+ s6zn. =ana ac,1n
sezere+... 0cmasn. 0cmasn. =en +en,ime acmyorum.
0yrca hi gen ,e1ilim &mer a*i. Hize olan se.gime anal+ ,uygular *ile +aryor. !i
gen ,e1ilim. !i gen olmayaca1m. 5" taa en ,erinler,e+i +zgn ,emir ucunun
sca+l1n:
VHize olan saygma *a+a ,uygular ,a e+leniyor"X ,iye *alayp ,a" iyice ,a
.uru.erme+ zerey+en engelleyip *astCra*il,imse" yalanm *ulunmam,an,r...
Honra ite <rcan" elin,e +oca *ir ,emet +rmz glle gel,i. <rcan-,an *ile utan,m
sonun,a. <rcan-n *en,en caymayn,a+i ina,a sayg ,uy,u1umu *ile s6yleye*ilirim.
=a*am 6)+eli. =enim iin zlen te+ +ii gali*a <rcan. !a+an g6rnme,i. J1ur,an ,a
me+tup gelmemiti. Ml-,en ,e...
98 Adalet Aaolu
Tezel ne yapyor aca*aY L+isini mi iiyorY Yo+. =en i+i imeyece1im. =en <rcan-la
e.lenece1im.
V0ysel halam gelmiyor" ama ne olur siz gelin ,1nme &mer a*i... =en yalnzl1a g
,ayanan *iriysem" *eni yalnz *ra+mayn. Melin" olur mu &mer a*iYX
99 Bir Dn Gecesi
XII
Muslu+tan a+an suyun arltsna ,1n salonun,an taan u1ultu +aryor. Oe i,1
*elirsiz *u u1ultu *am ,6n,ryor. Tu.aletlerin *ulun,u1u tara)lar,an *iri: VYahu pila.
aya+ta +alanlara nasl ,a1tlaca+ *eWX ,iye *a1ryor. Dal,r +l,r aya+ sesleri iitiyorum.
=irileri pila.n nasl ,a1tlaca1n sorma+ zere eme+li al*aya +ouyor olmal. 0ya+
seslerin,en e+silen grltlerin yerini a*ua+ sarho *ir sesin ar+s alyor: Ma,em +i
gi,iyorsun *ra+p hur,a *eniW..
8a.a*onun stn,e+i ayna,a +irli su ,amlalar. 7irli su ,amlalar arasn,a ellisine
mer,i.en ,ayam" o mer,i.eni ,ayar+en temiz +almaya )azla 6zen g6stermi yorgun
yzm. =u yze *ulam *ir ar+. 5U)or,lu &mer-in u an-a ,e+ o+ i1ren *ulaca1 o
ar+" ayna,a yar ,6++ salaryla ,uran *ir *an yanma 0ysel-i ,e getirip +on,uruyor.
Dost *ir ar+. =u ar+nn ner,eyse *izim i+imizin ar+s ol,u1una inanmaya hazr"
,a1n+ *ir &mer. Ma,em +i gi,iyorsun *ra+p *ur,a *eni" *en ,e 6yleyse ,1ne
gi,erim... Melini uram,a ,uyar" +z+ar,einle ,e hili1i paylarm. =el+i az sonra onu *ir
otele g6trrm. Lmeyi sr,rrz. Go+ mu itimY Lerim. 0rt+ senatonun hi mrn
+rn etme,en" il+ +ez Dantaya )alan *a.urma zorun,a *ra+ma,an onu" es+i iine ia,e
eyle,i1i" her+esin ,e )s )s )s" *unun nasl *6yle ol,u1unu sorup ,ur,u1u *ir pro)es6rm
*en. 5ra,a" o o,alar,a ya tepe,en trna1a +ahramanlar" ya tepe,en trna1a satlmlar .ar.
=ana ise" ne oralar,a" ne e.im,e *ir metre+areli+ yer yo+. Merilimin yolunu armasna
izin .ermemeliymi. Hen" yirmi +sur yll+ *ir tan+l1n yolunu artyorsun ya" +ime
ne ,eme1e ha++n .ar 0yselY 0rt+ senin ,e a1zn,an +an +ula1n ,uymaz ol,u:
V0yen-i +urtaranlar &mer-i ,e +urtarmlar,r" ,eniyormu...X
=u i1ren s6ylentiye ,e1il ,e" her zaman+in,en o+ *ana inanyormu gi*i altn ize
ize +onuan *ir 0ysel. 0ltn iz,i+e" gere+te +ime inan,1n ,aha iyi ele.eren *ir
0ysel:
V=6yle ,eniyor senin iin" *iliyor musunY Mlnl1e *a+ senWX
<.et. Mlnl1e *a+ senW =6yle ,enil,i1ini *ile *ile" onlarn +ur,u+lar *ir ,1ne
gi,iyorsun...
=6yle ,eme+ isteyen ,e 0ysel. Ma,em +i gi,iyorsun... H6ylenenler ,o1ru. H6ylenenler
ha+l. 0llah *ilir sen or,a" ier,e +or+mu .e +im*ilir nasl ,a.ranmsn,r sorgun,aY
Oasl ,a.ranmm sorgum,aY =enim *il,i1im,en ,e 6tesini *ile*ilen *ir 0yselW
H6zmona aleste ,uraca+. M6zn ,6rt aaca+ ,a" yitirilmi genli+ yllar gi*i *u,alaca
geirmeyece+ olgunlu+ a1n. 0ma g6zlerini. =a+ma 6yle. 0yna o+ +irli. Do1ru. <ngin-le
2!! Adalet Aaolu
olup *iteni anlatt1n zaman araya *u pisli+ler" *u g.ensizli+ler girmemiti. 5 zamanlar
nasl ,a uygar,+" a+n,+. 5 zamanlar aynann yz *6ylesi *ulan+ ,e1il,i.
0+nl1mz +antla,+: <ngin-i anlamaya alara+. 0ysel-i ,e" *eni ,e anlamaya
alara+. Yeni *ir aratrma" inceleme +ita* hazrlar gi*i. 0rt+ anlamaya almalar
gere+mez. 0rt+ +en,isinin ,ar,a" *enim ha)ta ier,e *ulunmu olmamn getir,i1i
ayrl1a yepyeni" son mo,a gere+eler *ulunmal. Oasl *ir yz, oY H6z,e +ocasna
g.eniyor. =u g.en sonsuz. H6z,e sonsuz. Oe +a,ar sonsuzY <.e ,6n,1m gece+i
se.incinin iine" pe+ o+ ,a +u+uyu *ulaya*ilmesi +a,ar sonsuz. 0ca*a nasl *ir a,amla
yaayaca+ art+. 0ca*a <ngin gi*i ,irenli ola*il,i miY Lte on,a+i *6ylesine sonsuz *ir
g.en.
VOe,en sal.er,iler seniY Oasl *6yle a*u+YX ,iye sora*ilece+ +erte sonsuz. VLer,e
mantar hastal1 yaygn ,iyorlar...X
Deme+ *en or,a *ir ey +apm olsam" *ir mi+rop )alan" herhangi *ir mi+rop" )izi1im o
mi+ro*u yenemese" ,eme+ sulanaca1mY 9steli+ o mi+ro*u 6nme il+ +ana
*ulatrma+tan +anmayaca1mY
0ma *iz alnganl+larmz inceltme+te ,e o+ *aarlyz. 7en,imizi *unun iin ,e
i1neyle +uyu +azara+" aclarmz ele .ermemeye alara+ e1itti+. 0lnganl+larmz
+imselerin ulaamayaca1 aamalara .ar,rr+en" +rgnl+larmz ,a" onlar 6rt*as e,en
ta+lmalara ,6ntrme *ecerisini +azan,+. &pyorum 0ysel-i:
V=izi" *ir mantar hastal1yla ,a olsa" *ir*irimiz,en ayr +lmaya 6zen g6sterenlere +ar
aynlamalyz.X
&pyorum onu. 5na sarlyorum. Daha o+ ,a" glyorum.
7oara+ *anyoya +at. 01zn yzn iyice sa*unla,. =eni *ile sapasa1lam
ol,u1um,an +u+uya ,rece+ +erte o+ sa*unla, a1zn" her yann.
=en ,e +en,imi la.a*onun *an,a" ora,a+i +irli sa*unla a1zm sa*unlar+en
ya+alyorum. =ir yan,an iim sre+li *ir tmceyi yineliyor: 0ptal +arW Oer,eyse
ne)esim,en +aaca+sn. =u,alaW =u yapt1nn anlalr te+ yan yo+. =unun a+lla
a+lana*ilece+ te+ yan yo+. 0ptal +arW..
Oe ,iyorum *enY 0ysel iin V0ptal +arX ,iyorum. Go+ itim" e.et. Tezel-e *ra+tm
+en,imi. =6ylece" en incelmi yerler,en geip gelen &mer" hal+na ya+layor iteW Ll+ +ez"
hem ,e se.gili +ars iin *ir +)r +ullanyor. Mzel. !er+es *ir eyler 61reniyor. 0sl en
*el'l gnlerin insanlara *ir eyler 61rete*ileCce1inin en sa1lam +ant. 0ptal +ar. =eni
+en,im,en *ile +u+uya ,r,nW <rtesi gn hastaneye gittim. Tepe,en trna1a
*a+tr,m +en,ime.C-=unu ,a sana a+lama,mB C*en hesap .ermeye hi alma,mC"
sana ,a a+lama,m. =u yata ,aha te+ hcresi e+silmemi" prl prl *ir a,am
ol,u1umu... Yo+" 6.nmyorum" saptmyorum" sana .erece+ hesa*m yo+" +u+un ylan
gi*i +emirsin iini" *en,en +or+" ,aha +or+" ,aha e+in *en,en ,e... Dar,a +ala+alm
olmann acsn *6yle *astrmaya alW =en 0yen-i se.e*ilece+" Tezel-le iip iip
gle*ilece+ +erte hayat ,oluyum" ,aha +r+ yl aya+ta ,uraca1m" ,aha o+ zlece+sin
*enim iin Cal+oli+ +ocaC sen nasl olur ,a &merY..
2! Bir Dn Gecesi
=am suyun altna tutuyorum. Yzme su arpyorum" Caman ,i++at et" stn
slanmasnC" ,aha o+ su arpyorum yzme. 7'1t peeteler,en *ir+an *ir,en
ya+alyorum" yzm,e+i ,amlalar +uruluyorum" sla+ salarm +uruluyorum. 0yna,a
+irli su ,amlalar aa1 ,o1ru +ayyorB ince uzun ipi+ler. 7irli camlar,a ya1mur izi. =ana
*a+ 0ysel" senin sulu ol,u1un te+ no+ta *u ,e1il. 76rpeci+" a+n *ir +z" a*inin +z,r
,iye hi arayp sorma,n. 5nun <rcan-la milli temele har olmasna izin .er,in. V=enimle
+im ilgilen,iY 7im elim,en tuttu ocu+lu1um,aYX <h ne yapalm" her+es senin gi*i +atr
,iCret+enli1in,e olamaz" +oullar insanlar *ir *a+a yerin,en +s+aca ala*ilirB sen
+en,inin sa.cs olmay )azla ileri g6tr,n. 0ysel" sen *6yle ,e1il,in. 0yen ,e1ime+ iin
rpnm *ir +z. Tezel cin gi*i +a,n. 5nlar i+isi ,e" e.et" ne yapalm" *el+i *iraz
a*artara+" *el+i *iraz aptalcasna" ama sana g.eniyorlar,. &rne+ *ir insan... 0ptalcasna
maptalcasna" ma,em +i *una inanyorlar,...
[Ma,em +i gi,iyorsun-u" ar+nn sa,ece *u i+i s6zc1n yineleyip ,uruyor ,ar,a+i
sarho ses. Muslu+tan a+an suyun *eni ayltmasna izin .ermiyor. =eni" *ilimin" a+nl1m
.e tepe,en trna1a uygarl1n ,n,a" sallanan *ir ,nyaya a1ryor. 5r,a insan olmann
,nyasna *uyur e,iyor: De+ gzel. Hen sapasa1lamsn 0ysel. Go+ gzel" *ana: [Oe,en
yatmyoruz *irli+teY- ,iye sormay +en,ine yasa+layaca+ ,erece,e sa1lamsn. !a,i canmW
=el+i ,e a1zlar +e*ap +o+an" ,o1u,an gelme" sana ,a V*acm" *acmX ,eyip ,uran o
heri)lerle yatyorCsun,ur. Oe gurur on,a+iW =ana sormayaca+. !i sorma,: Oe oluyor
sana" ne,en *u ,erece uza+sn *en,enY =unu hi sorma,. !i sormayaca+. Oe gurur
*en,e+i ,eW Heni o+ 6zle,im" ama sana ,o+unma+ istemiyorum. Horsana ne,en"
,iyemiyorum. =unu ,iyece1im yer,e" gi,ip gi,ip oram so1u+ sulara tutuyorum. =ir
zamanlarn nl ay,n art+ *ir genele.e ,e gi,emezW.. VLer,e mantar hastal1 yaygn
,iyorlarYX
Yaygn olan *ir ey .ar" ,o1ru. 0ma mantar hastal1n,an ,a +6t *ir ey. =ir+a a+l
*an,a a,am ,n,a" ier,e+ilerin o1u ,ar,a+ileri +mseyere+ mi *a+yorlar" el*et
0ysel-in ,e *una +ar *ir sa.unusu olmal. 5" *u tr *a+lara pa*u *ra+r mY 0yen mi
oY =un,an ylar mY 7ocas olma+tan 6te unca yll+ ,ostu" )i+ir ar+a,a" '1" her eyi
olan &mer-e ,e1me+ten +anara+ *unu 6,etir o. Dar,a+ilere re.a g6rlenin stne o ,a
*6yle +ar ite.
V&yle ya" siz i+i +azaze,e" *ir*irinizin ,ilin,en ,aha iyi anlarsnz im,i.X
Deme+ hi*ir eyin stne +amamt. !em a+n *ir 0yen ne *ilece+ *u s6zn"
[&yle ya" ier,en +t1n,an *uyana *ana ,o+unma+ istemeyen *ir &mer" *eni
,nyasn,an +ap ,ar etmi *ulunuyor. Yollarmz ayrlyor"- anlamna gel,i1iniY
!er+esin ya+alanp esir alna*ilece1i *ir yer .ar. Horgu,a *eni esir alamayanlara" *eni
+en,i g6zm,e aa1latamayanlara +ar C*u *ir +6pe+ ha.lamas,r" *ir +6pe+ ha.lamas
+imi alalta*ilirYC +arm *eni" *enim g6zm,e yerin ,i*ine *atrmay *aar,. 0ysel" *ana
,6rt yl 6nce+i *unalml gnlerini anlatr+en en insan,. =en" *el+i ,e gere+te <ngin-i
anlama,m" onu anlamaya alma,m. =el+i ,e *en" o a+amn en ,uyarl" en insan
0ysel-ini se.,im. 0cl gnlerin" acl *ir te+ gecenin 6rsele,i1i +imseleri saynW =u
,uyarl1 yaayanlara" +en,in,en hesap soranlara sayg ,uyun ey insanlarW HonraY Honra"
yine sallan,1 yer,en ,o1rulup +al+yor C,eme+ ,o1rulamamasn 6zlyormuumYC yer
yerin,en oynasa yapaca+ *ir eyler *uluyorB +yamet +opsa alara+ mutlu +lyor
+en,isini. =ense art+ *ir an" ++ *ir ,a+i+a iyice zay) g6rme+ istiyorum 0ysel-i. Melsin"
her yan iste+le ,ola taa" ,ayanamyorum" ,esin. =u ,ayanamama rie a,na olursa olsun"
onun a1zn,an [,ayanamyorum- s6zc1n *ir ,e)ac+" itenli+le ,uyma+ istiyorum.
2!2 Adalet Aaolu
=enim a+ml1m *u+a,ar. Gn+ *en" gere+ten ,ayanamyorum. Galara+ mutlu
oluyormuW Yar,mse.ici +arlar ,erne1inin +l+ ,e1itirmi yeni *ir yesi *u 0ysel art+.
Oer,en *uluyor *u ileri" o mutlu olma yollarnY Oe,en intihar etmiyorY
VLntihar etmeyece+se+ ielim *ari...X !ari+a *u Tezel. Tam *6yle gecelerin ,ostu. Iim,i
ne yapyor,urY 0yen iin *ana att1 s6zn ar,n,an" o masa,a" a*iler" yengeler" ye1enler"
,amat tara) .e ,amatla e.relenmi olara+Y =el+i intihar etmitir art+. 0rt+ *u+a,arma
,ayanamamtr. L+isinin arasn,a ona pemel*a ye,irme1e +al+malarn,an 6lmtr
ya ,a. 0sl 0ysel art+ *u+a,arma ,ayanamamtr. Lyice +optu1umuzu *u a+amzeri a+
.e sei+ anla,+tan sonra" *en ,e Tmgeneralle Llhan-n +ur,u+lar *u ,1ne gelir
gelmez" mut)a1a gi,ip ha.agaz muslu1unu amtr art+. 0 o muslu1u" iyi a. =ir an
+y,a ,urup +en,imi ,inleyiimi" aya+ta sallanm her gn her *a+nla" her
,a.rannla yzme .urup ,urman,an usan,mW =en *un,an usan,+a sen" *u
Tmgeneralle o a*i tara)n,an +urtarl,1ma ner,eyse +esinli+le inanyorsun" ,e1il miY
V!ep almyorsun..X !i alnmyorum. Lnanyorsun *una. Yaanann ne gln *ir pro.a
ol,u1unu g6rmez,en gelere+... !er+eslerin ap +al,1" sayg ,uy,u1u a+ln" mant1n
her eye eriyor" *una ermiyor. L+i,e *ir u la):
V&mer" Tar+-n ne yapt1n *iliyor musunY Leri alnm" i+i gn sonra ,a *ra+lm"
n+ *iro+ ey uy,urmu" uy,ur,u+a ,a *iro+ ar+a,an ieri alnmasna ne,en
olmu. Heni ,e o...X
Lnsan +onuur+en *iraz ,i++atli olur. Henin +ocan te+ ey uy,urma," +imsenin a,n
.erme,i" helalar y+a," ama g6zn,e+i yeri ayn ite. =enim +en,im,en +u+um mu .arY
7en,im,en +u+um .ar ,a" senin g6zne girmeye mi alaca1m" +en,imi sa.unmaya m
+al+aca1m s6ylentilere +arY =en 0yen miyim *eW..
VHala+ +arWX ,eyip +mtm e.,en. 7apy .urara+. !erhangi *ir gece+on,u aaam
gi*i. Lim,e ,e *y+ *ir rahatlama ,uyara+. <.et" e.etB art+ *una ,ayanamaz. Mutla+
intihar etmitir.
0nszn aylyorum. 7a)am so1u+ suya tutma+ ayltmamt *eni. Sihnim" [mutla+
intihar etmitir-" ,er ,emezB 0yen-in se.gisin,en" *ana +ar ,uy,u1u apa+ *elli o
genli+ se.,asn,an a1zm +ula+larm,a" ier,e ,1n salonun,a ,olanp ,urur+en hi
a+lma gelmeyen *u ey a+lma gelir gelmez... 5 genli+ se.,asn,an o+ holan,1m iin
,e" *y+ *ir sululu+ ,uygusuna ya+alanara+.
7en,imi +aplara" ,u.arlara arpa arpa ,ar" mer,i.en *ana )rlyorum. =ir garson
6nm,en +ocaman" st ya1l etlerle ,olu *ir pila. tepsisi geiriyor. Ler,en al+lar
yan+yor. =ir ses:
VHe.tap Hezer gel,iW He.tap Hezer gel,iW..X ,iyor. =ir *a+a garson" elin,e *o ta*a+larla
*ana arpara+ geiyor. 5r+estra,an *ir tii sesi y+seliyor. Yeni al+lar oluyor. =aygn *ir
+a,n sesi:
V0ziz misa)irler" ,e1erli ,inleyicilerim" *y+ *ir paamzla *y+ *ir ia,ammzn
+ymetli ya.rularnn *u mutlu gecesin,e... .*.X ,iyor. Yine al+lar.
&nme il+ +an +ulp g6re.lilerin,en *irine sor,um:
VTele)on ner,eYX
2!3 Bir Dn Gecesi
<liyle *ir yeri g6ster,i. 5raya yryorum.
0ysel *6yle *ir samal+ yapar mY =ilmiyorum. 7a)am al+ olma,1 yerler,e
,olanyor" her ey *ulan+. =en ,e hi*ir ey,en emin ,e1ilim art+.
<.imizin tele)on numarasn anmsayamama+ en o+ 6)+elen,iriyor *eni. =u tele)onu
*ulma+la o numaray anmsama+ arasn,a *ir yzyl geti. 5 yzyl sresin,e ier,e+i
gelin ,e" Tezel ,e" Tezel-in +en,ini al+olle t+etmeye an,imi a+ma+ a+ma+ *a+lar
,a" ar+cnn i gc+lamaya he.eslenen sesiyle yalan yanl tempo tutmalar arasn,a att1
VMutlu olun siz" mutlu olun sizW..X ar+s repertu.arn *u il+ 6zel na1mesi ,e .ol+an
+lleri altn,a +al,.
V<)en,imYX ,iyor *ir ses +ar,an. 0ysel-in sesi.
V0loYX ,iye yineliyor. Te,irgin *ir ses *u. =iraz ,a 6)+eli.
Oe ,iyece1imY [b
V0loY 0loYX
V=enim...X
V0h e.et" &mer...X ,iyor 0ysel-in anszn se.ecenli+ ,olan sesi. V=u gece tele)on yine
alp alp +apanyor,u ,a" *en... Lyi misinYX
VDe1ilim.X
VHarho musun &merYX
Harho musun &merY 8a)a *a+. 7e+e intihar etmi olsay,. Hala+ +ar" ,iye *a1rp
+mtm. <n azn,an o zaman ,nyann sonu gel,i1ine inanamaz my,Y =u ,irenci
ner,en *uluyorY =u 6+mezli1i nasl *esleye*iliyorY
VHarho olmasay,m aramaz,m seni" ,e1il miYX
V8t)en...X ,e,i 0ysel-in *elli *elirsiz *ezginleen sesi. =elli *elirsiz honutum. V8t)en
.r z.r alnganl+larla yorma *eni &mer. =eni ,e" +en,ini ,e. Oasl *u+a,ar
,e1ie*ilirsin .e *u yatan sonraYX
Q.r z.rmW.. Yam,a ne .arY 0yen-in *ana tutul,u1unu *usey,in...
VDe1imenin ya olmaz" ,iye 6tp ,uran sen ,e1il misinYX
V&tp ,urmuyorum *enWX ,iye hay+r,... VOeyi nasl anlyorsam" onu s6ylyorum. !em
ne ,eme+ *unlarY Oe ,eme+ 6tp ,urma+Y =unu s6yleme+ iin mi tele)on e,iyorsunYX
Ta yerin,en +ml,attm. Lyice honutum.
VLntihar e,ip etme,i1ini anlama+ iin"X ,e,im.
2!4 Adalet Aaolu
<.et. Gl,ran *enim. Gl,ryorum. Yaanmam" yaama+ iin +en,ime izin
.erme,i1im genli+ sala+l+larm im,i yayorum. Deme+ hi*ir ey atlanamyor.
0tlanan her ey gelip *ir yer,en u .eriyor. Iu 0ysel-i ,e gere+ten l,rta*ilsemW Oe
oluyorY 7ar tara)tan ses solu+ +myor. 7esin *ir sessizli+. 0ysel-i *iraz
sala+latra*ilsemW 5nun genli1i sala+m. =ana rastlayana ,e+. Yaz+" art+ sala+lamaz.
Oe,en ses .ermiyorY Holu+ al *ile ,uyulmuyor. Oe ,emitim onaY <.et. &lp 6lme,i1ini
anlama+ iin aryorum" ,e,im.
Gl,ryorum.
V0yselYX
Hes yo+.
V0ysel.. &zr ,ilerim...X Hes yo+. V&zr ,ilerim" ,e,im.X
V=eni a1latyorsun. !epsi *u.X
01lyorW Mere+ten a1lyor. Iunca yll+ se.gilim" ar+a,am" ,ostum" her eyimB *ilmez
miyimY 01lyor. 5nu a1latyorum. 5nu a1latyoruz. 5nu a1latma+tan gayr te+ ey
yapamyorum. =una hem o+ zlyor" hem o+ se.iniyorum.
V01la,1n iin ,e utanyorsun,ur.X
VJtanmyorum. =en *ir +ez ,aha" *ir otel o,asn,a a1lamtm. Lyice a1lamtm. 5
zaman ,a utanmamtm. Iim,i ,e utanmyorum. Oe sanyorsun sen *eniY Ta mY Ta m
ha" ta m" &merYX
Iim,i her yan titriyor,un Yo+" titremiyormu. 01lamas ,a ,uru.er,i zaten. 0pa+"
,up,uru *ir ses im,i hattn 6te+i ucun,a+i:
VMere+te *en glmeye hazrlanyor,um. Mlyor,um ,a. Gn+ sen gitti+ten sonra
*uraya *ir +onu+ gel,i. !'l' *ur,a. Go+ es+i *ir ar+a,a. Yllar,r g6rme,i1im. &nce
tele)on etti. <.,eyse+ *izi g6rmeye gelece+mi. =uyur ettim. !epimiz l,rmz. 0ma *iz
,aha az lgnz &mer. Daha sa1l+l sayla*ilirsin sen ,e. 5 ,1n,e olsa *ile...X
VOe ,eme+ istiyorsunYX
VOasl geiyor ,1nYX
V=en seninle +onuma+ iin atm tele)onu. 0raya ,1n so+ma im,i.X
V0yen naslY Oe yapyor TezelYX
V01lasan *un,an iyiWX
VHe.il-i g6r,+ten sonra g olaca+ art+ a1laya*ilme+.X
Mlyor. 5nun o ocu+ +ah+ahas *u. =in yana ,a gelse ata*ilece1i gzel ocu+
+ah+ahas. =ir eyin ta,na" grgrna iyice .arm ol,u1u zaman +opan +ah+ahas. =u
gl se.meye *ra+myorum +en,imi:
2!5 Bir Dn Gecesi
V0sl sen imi g6rnyorsun"X ,iyorum ona.
Yo+" te+ lo+ma ime,im *en. 7urula*il,i1iniz *ir saatte Tezel-i alp *uraya gel. 5
zamana ,e+ *en ,e *iraz iip size yetimeye alrm. Aapor *e+lesin. =u gece iin
*e+leye*ilir. Oe olur" Tezel-i alp *uraya gel. Hiz *ir ,1n,esiniz ama" *en ,e *ir
,1n,ey,im. Tezel-i alp gel. Yatmayaca1m. =e+leyece1im sizi. 7onuma+ hepimize iyi
gelece+. Jzun sre,ir +onuma,+ mz. Tezel-e s6yle. Go+ 6zle,im onu.X
VTezel +imseyi 6zlemiyor ama" *ilmiyor musunY Heni ,e 6zlemiyor.X
VYanlyorsun. 7imin +en,isini gere+ten se.,i1ini *ilir o.X
VHen,en ,aha ileri ,eme+ +i *u +onu,aYX
H6zm,e+i ir+in i1nelemeyi anlama+ istemiyor. 7ayor" +ayor. Hesi ,e uza+layor
san+i. Ml+le izleye*iliyorum:
VHe.il... Tezel onu tanr. Liyorsa onun gi*ilerine rastlama+tan 6tr iiyor,ur.
0nlamaly,m. He.il... 7ent gerillacs olmu... =iz,en para istiyor. Tezel-i ,e ner,e
*ula*ilece1ini soruyor. 7en,isini *ir sre +onu+ e,ip e,emeyece1imizi soruyor ayrca...
He.il... ier,e... Iim,i g6n,eririm onu. Menler 6lyor" *tn soytarlara gn ,o1uyor.X
VOe ,iyorsun sen *eWX ,iye hay+ryorum anszn. V=ana ne" He.il mi" He.gi mi" her
+imse on,anYX
Yzsz *ir +a,n ol,u 0ysel. Tam ,uyarl+l *ir an-n ya+alam+en" 0ysel +um
taneci+leri gi*i a.ularmn arasn,an +ayp gitti. Tezel-i 6zlemi. =eni ,e1il..
VDeme+ Tezel *ile sen,en ,aha ileri se.me+ +onusun,a" anla,n mY =unu s6ylyorum
*en" anla,n m 0yselY Litiyor musunY Mantar hastal1m )alan ,a yo+. !i*ir e+si1im"
+usurum yo+. Heni yitirme+ten gayr hi*ir *o+um yo+W..X
Tele)onun yzme +apan,1n ,uy,um. Yllar,r +urulmu .e hi *oanmam
sinirlerimin )reni patlam olmal. Dinleyeni olmayan tele)onun iine hay+ryorum:
V7ama+la +urtulamazsn" +urtulamazsn" +aa+WX
!er yanm,an terler *oanyor. Yanm,an geen sarho *ir ,eli+anl" a,am iyice
sarholam" ,iye *a+yor *ana. 7en,imi toplamama *ile )rsat *ra+ma,an stme gelen
*u ,eli+anl +imY 7im *u h6,+" ,aha ,n +6y,en +p ,a ca)ca)l +ra.atna +oca *ir
,1m atmay 61renmi" 61ren,i1ini ,e *as*as *a1ran *u srt+ tip +imY De)ooooolW
VHizi rahatsz m ettiler a*iYX ,iye yl+ yl+ ya+layor. Tam *ir +oman,o surat" ya
,a *ir *a,igar,. =ilmez miyimY =u suratlar hemen ayr,e,e*ilmemiz iin 6rne+leri *ol
*ol sunul,u.
Deli+anl ayn yl+ glmsemeyle +onuuyor:
V0*i" *ir ey .arsa s6yleyin" hemen aresine *a+aym. =en 0hmet" a*i... Hiz *eni
tanmazsnz" )a+at *en ,aym,an 6tr ,e sizi...X
2!6 Adalet Aaolu
Mutlu olunW.. Hiz mutlu olunW..
Iar+nn ar,n,an +opan lgn al+lar. !ay+rlar. V=ra.ooWX
He.il gerilla olmu. 0li Jsta-nn 0hmet-i si.ile" si.il polis olmu.
0ysel o+ glme+le o+ a1lama+ arasn,a s+m. Tezel al+oli+. 0yen +rgn *ir gelin.
&mer yeni *ir a+ aryor" ha*erin olsun.
=aygn +a,n sesi: VYeni *ir a+ aryorum ha*erin olsunWX ,iye *alar *alamaz isteri+
+ah+ahalar arasn,a isteri+ al+lar +opuyor. Dolis 0mhet ,e *eni +arm 0ysel-,en
+orumaya alyor. Daha neye alyor polis 0hmetY Dolis 0hmet ,aha le gi*i +o+an
a1zyla" *urnumun ,i*ine so+ulmu" mrl,anyor. 7imse *ilmesinmi" *en *ir
*eye)en,iymiim" a+l*an,a *ir *eye)en,iymiim *en" *enim *ilmem,e *ir mahzur
yo+mu" yani a*isi a+lna *ir ey gelmesin" *u Dolis 0hmet" ,ama, ,a" gelini ,e" ,ama,n
6z +ar,ei !a+an-n Cha,,ine mi ,m" *ir ey yapa*ilece1i yo+ ya hergelenin" gene ,e
te,*irli olmalCtasallu,un,an +oruma+ iin *izzat Llhan *ey tara)n,an .e *izzat
Tmgeneralin +en,isi tara)n,an +iralanm *ir geceli1ine" gel o1lum sen" hem etra)a
g6z+ula+ ol" hem g6zn *ir ,1n g6rsn" n+ *iliyor musun a*isi" ta*ii *a+a g6re.liler
,e .ar" l'+in onlar si.il olma,+lar iin *uralar,a ,olanmalar ya++ almaz" onlar
aa1,alar" +ul*n e.resin,eler" Tmgeneralin +oruyucular" +apy ,a +oruyorlar" l'+in
*u gen it ta+m yine ,e *elli olmuyor +i a*isi" *a+arsn" ,e1il mi ya" *u se)er ,e *aca,an
,erler" ,myorlar m" hangisi ya+nnm uza1nm" milli ser.etmi ,e1ilmi ,iye
,n," zaten o +omnist !a+an- iyi tanr Dolis 0hmet" iyi tanr yere *a+an hergeleyi" ne
,eme+ 6z +ar,eine" VD1nn,e .uraca1m seni"X ,iye )rlayp +yor e.,en" sine+ ++
la+in mi,e *ulan,rr ,e1il mi a*isi" *a+arsn *u mutlu geceyi ,e +ana *ulamaya
s.anrlar" *u se*eple ite +ori,orlar,an" +ap 6nlerin,en" mer,i.enler,en ,e e+si+
olmamal...
01zm *ir +ar a+" 0hmet-in yzne *a+p +alyorum. =ana 6yle geliyor +i" her ey *u
gece *eni ya o+ gl,rme+" ya ,elirtme+ iin ,zenlenmi *ir oyun. =en" Tezel-e
anlatt1m o roman gere+ten yazsay,m" ,gcm" *6yle arp+ *ir surat" *6yle arp+
*ir zihnin sama sapan s6zleriyle *ulup +aramaz, ortaya. Sa.all 0hmetW 5nu Maltepe
+6prs stn,e" *an,a prl prl [;ru+o- ta*ir +as+yla +en,ini ,aysnn
ite+lemelerin,en +orumaya alr+en g6rr gi*i oluyorum. Honra"
0li Jsta-nn *ir yol*oyu onurla +ahr arasn,a .urua .urua anlatt+lar: !i*ir ey
y+ama, *eni *u hayatta" hi*ir ey *6ylesi +ahretme,i &mer *ey. ;a+at" *ir zamanlar
aresizli+ten +en,i ellerimle polis o+uluna .eri.er,i1im *u 0hmet y+aca+. Ya .urulup
6lece+" ya +ar,elerini .urma+ iin g6zn +rpmayaca+. =enimle oturma+ istemiyor art+.
=enim iim ua+l+m. =en o gn ona iyi *ir to+at patlatmama+ iin +oca *ir *uz,ola*nn
motorunu ya+tm. 0sln,a polisli+ ,e *ir i" iler iin,e. 76t mY =u *enim 0hmet" &mer
*ey" *ilse +i ara,a *ir topluca yapt1m iler,en al,1mn *iraz ,a am sa+z o*an
arma1an +a*ili" partime gi,iyor" *eni ,e .urmaya +al+ar inann. Yzme +ar yapamaz"
ar+am,an" +u+u,aym...
0li Jsta-nn ier,e+i +r ie+leriyle onun +ahr e+mi" onurlu yz g6zlerimin 6nn,eB
0hmet-e +zamyorum *ile. Demin 0ysel-le +onuur+en ,uyma,1m 6l,e *y+ *ir ac
,uyuyorum. 0hmet-i u srt+ yzn,en +urtarma+" onu ,aysnn .e +ar,einin ,irenli
gzel ,nyasna g6n,erme+ iin elim,en hemen *ir ey gelmeyece+.
2!7 Bir Dn Gecesi
0hmet-e *u sarho halin,e .e +en,im ,e pe+ ay+ olmayara+ [Hen +en,ini +urtar
aslanm- ,emem u an o+ gln +aaca+. 76t *ir or*a *u. =urnumu t+asam" g6zm
yumsam ,a" yenilip yutulamayaca+ *ir or*a.
Llhan" VYeni *ir a+ aryorum ha*erin olsun...X ,iye mrl,anp g6*e1ini ,e ha)i)e
al+alayara+ ,1n salonun,an +C.eriyor. =eni Dolis 0hmet-le +ar +arya" *uram
*uram terler+en seer semez ar+s *o1azn,a" att1 g6*e+ ,e ol,u1u yer,e ,onup
+alyor. Yz ala*ora. =ir ey,e sust ya+alanm ocu+ surat. 0ma a*u+ toparlanyor.
Do1ruca 0hmet-in stne yryor:
V8an eo1lu ee+" ne yapyorsun sen *ur,aYX [8an eo1lu ee+- hazrola geiyor.
<llerini +arnna +a.uturuyor" +e+eliyor:
V=irinin *irine *a1rp +)retti1ini ,uy,um ,a a*i...X =u r+nt ortasn,a *eni Llhan-a
i+'yet etmeyece1in,en emin ,e1ilim art+. V!a,sitt8X
Llhan elinin tersiyle +o.alyor Dolis 0hmet-i. Deli+anl" ol,u1u yer,e sallanr+en ,e"
*uyru+larn sralyorB
VYerin,e ,ur" yerin,e" anla,n mY Oe )azla" ne e+si+W.. Gizme,en yu+ar +ma" ite
*u+a,arW.. Iuna *a+" le gi*i ,e imi. 8en" hi*ir eyi ta,n,a *ra+mazsnz siz" *ilmez
miyim. Lpin ucu ,erhal +aaca+ ,e1il miY 8en siz nesiniz sizW =en *u memle+etim,en
e+ti1imi inan +imse,en e+me,im &mer. <llerin,en tut" a,am et" mec*uri hizmetlerini
*ile 6,e" esirli+ten +urtar" hepsini yapB l'+in *unlarn a,am olmaya niyeti yo+ +ar,eim...X
Yeni,en *ir V!a,sitt...X 0hmet-e. 0hmet-in hi *e+leme,i1im sra,a" *e+leme,i1im
6l,e ,manca *a+lar Llhan-a saplanyor. <yy insan onuruW Hen +iiyi ,t1 yer,en
+al,ran te+ +urtarcsnW Llhan" 0hmet-te u .eren o *a+n ayrmn,a ,e1ilB +oluma girip
*eni ,1n salonuna ,o1ru e+iyor.
V=en ,e zaten seni aramaya +mtm. =6yle uza+ ,urma canm" *6yle ayr+sl+ etme
g6zn se.eyim. Mel +ar aramza ,osta ,mana +ar... Hen *el+i *ilmezsin seni nasl
se.,i1imi. =en seni" *izim inat +a)a 0ysel-,en ileri se.miim,ir inan olsun. L+isi ,e
anlama, *eni. Tezel ,e" o ,a anlama,lar. =enim nasl *ir a,am ol,u1umu hi
anlama,lar. =ir zamanlar onlar iin nasl rpn,1m" i+i +6rpeci+ +z" u hayhuy
ortasn,a ziyan olup gitmesinler ,iye nasl" nasl...X
Llhan sallanyor. Hon Vnasl...Xin ar+asn getiremiyor. Gn+ a1lyor. Men,ilini +arp
yzne *astrara+" ieri girme,en 6nce +en,isine *ir e+i,zen .ermeye a*alayara+"
gr*z *ir o1lan ocu+ gi*i a1lyor.
VGo+ itim *eWX ,e,i anszn. V7artr,m.X
Hil+elenip gl,:
V7z e.len,irme+ ,e hi +olay ,e1ilmi ha... Mel sen *enim iime sor...X
L+i +ez i e+iyor. 9ncsn yre1ine *astryor. Iim,i yeni,en *y+ ia,am.
Ml. Y+lmaz. 01lamaz. ;itnat hanmn ,eyimiyle [+ap gi*i- *ir Llhan.
2!8 Adalet Aaolu
VOer,eyse ,1n pastas +esilece+" sen h'l' aile masasn ere)len,irme,in azizimWX Pe
omzuma se.gi g6sterisi *ir yumru+:
V0nasn a.ra,n" ne ,nyaym *u ,nya *eW..X Pe ne anlama gel,i1ini *ilme,i1im"
*o .aril gm*rtsn,e *ir +ah+aha.
L+inin Llhan-,a iyice a*artt1 cret" yllar,r onunla aram,a ,uran +ilometrelerce
uza+l1a art+ pa*u *ra+myor. =ana +ar 6)+eyle ,onanm *ir saygs .ar,. Hayma,an
e,eme,i1i iin 6)+e" 6)+elenme,en e,eme,i1i iin ,e sayg. Iim,i tara +entin,e a+am
piyasasna +m i+i ++ memur olara+ +ol+ola giriyoruz ,1n salonuna. V=en her yere
girerim" gir,i1im gi*i ,e +armX 6yle miY 0ysel-le tele)on,a+i aa1l+ +onumam ,ahil"
her eyin stne +oluma girmi *ir Llhan-la +az+ gi*i yrr+en" ,urum hi ,e
,n,1m gi*i g6rnmyor. Lim,e +6t *ir *ulant" ,m,a gln *ir manzara.
0hmet-in ,manca *a+ ,a *enim *ir +uruntum olmasnY =ir 6zlemimY
<me+li al*ay +oup geliyor ite. Iar+c +a,n" ,aha ,a *aygmlatr,1 sesiyle:
VHon olara+ e)en,im" mutlu i)tlere .e sizlere *enim hayran ol,u1um *ir ar+y
sunuyorum"X ,iye repertu.armn son ar+sna *alar+en <rtr+ ,e:
V0rt+ pastay getirsinler mi Llhan *eyYX ,iye soruyor.
V7ime ne soruyorsun *e +ar,eim. =ana ne soruyorsunY Jsul .e sras neyse 6yle
yaplsn iteW..X
De)ol yanm,an" ,iyor" a*u+ ,e)olW =en im,i *ir pro)es6rn +oiun,aym. Millet
g6rsn" *iz *urnu ha.a,a" *izleri a,am yerine +oymayan ay,n ta+myla isterse+ nasl
elense geliriz" g6rsn milletW =enim el,e e,emeyece1im ne .ar *e" ne .arY
Llhan-n +olu hep +olum,a. H+ s+ya tutuyor *eni. !atta eme+li al*ay usulca yana
itme+te *ile *ir sa+nca g6rmeyere+ toplulu1a son g6r+emli ta*losunu sunuyor. Iar+c
+a,nn" ar+nn a,n s6yleyip ,e en lgn al+larn patla+ .er,i1i an-,. 0rt+ ar+ m
al+lanyor" *izim +ol+ola ieri giriimiz mi" *ilmiyorum. ;azla ,a )ar+etmiyor zaten. Ml
a1ac ,e1ilem / !er gelene e1ilemW.. 7ala*al+" al+lar arasn,a *u ar+ya *ir a1z,an
+atlyor. &n,en ar+a,an" ,arma,a1n+ +atlyor. Der+en Tezel-in" st*eyaz ra+
*ar,a1nn *ir ,i+ite yarsn,an )azlasn *oaltr+en hnzrca glere+ *ana *a+:
7en,ini *u +a,ar 6nemsemesey,in" *u giriten *6ylesi s+lmaz,n &merW..
HersemW &yle *ir polis 0hmet" VHizin iin ne yapa*ilirim Tezel 0*laYX ,esey,i sana"
her+esle zor ,alga geer,in. 0hmet" Tezel-e *6yle ,esey,i" *u Tezel herhal,e: Ta*ii *ana
*ir ey yapa*ilirsin polis *ey +ar,eim. 7o sur,an *ir +a,eh i+i *ul getir. =u ara,a
!a+an- ,a ensele .e s+ +urunu stne" ha,i *a+aym aslanm" ,er,i. =eni i+imle rahat
*ra+" ,er,i. Yo+" 6yle ,emez,i. 0man +ar,eim" *en +en,imi +orumuyorum +i" sen *eni
ne ,iye +oruyaca+snY !a,i mar mar" ,er,i.
Ge+ elini elim,en / =en se.gilin ,e1ilem" ,iyor ar+c +a,n. !er+es ,e sallangal
seslerle ayn eyi s6ylyor.
<n ilgisiz ar+lar,a *ile insan ,rten *ir g olmal. 0ysel-e tele)onum" o en *aya1
s6zlerim" +armn tele)onu yzme +apamasyla ,m *ir al+oli+ gi*i a+an sele
*ra+.eriim +en,imi" Tezel-in glyle ,e1ilse" *u ar+nn s6zleriyle *ir te+me yiyor
2!9 Bir Dn Gecesi
tara)m,an. 7olumu Llhan-n +olun,an +urtaryorum. 0nszn g6zaltn,an e.ime" 0ysel-in
yanna ,6n,1m saatten 6nce+i &mer-im. 5 gne ,e+ olan &mer-im. !enz en ya+n
ar+a,alarnn +en,isin,en +u+ulanmay a+llarnn +6esin,en geireme,i+leri" +en,isi
tara)n,an 6pl, o+an, ,iye +arsnn *anyoya +oup a1zn" her yann o.a o.a sa*unC
lama,1" g6zlerini ye1eniyle onun stne ,i+ip ,omuzca serzenilerle: V&yle ya" siz i+i
+azaze,e" im,i ,aha iyi anlarsnz"X ,eme,i1i zamanlar,an 6nce+i &mer. 5 masaya
gi,ersin. !er+esi" Tmgeneral .e +ars ,ahil" ,nn al.arls" *ugnn 0meri+an
.atan,a <ytm hanm ,ahil" g6zlerini yar +apam i+i yana sallana sall'na ar+c +a,na
eli+ e,en MZg'n ,ahil" her+esi" hepsini e)en,ice sel'mlaya*ilir" yine ,e onlarn ,n,a"
uza1n,a +ala*ilirsin. !atta art+ 0yen-in *ur,a+i her+ese +ar usul usul yrt+lamaya
*alayan yeni yzne *ocalama,an *a+a*ilirsin. Halt sana *a+ar+en hznn sa+lamayan
o yze... =a*asnn +ollarn,an +urtulmu" im,i senin +oluna girere+ ,ans pistine
)rlama+ iin canatyor. =u 6zlemi +arl+sz *ra+ma. 5na en gzel ,1n arma1ann"
onu *ir +ez +ollarna alman. Lyice *astrara+ g61sne" yre+ rpnlarn ,uyara+
,ansetmen onunla.
Iim,i *en es+i &mer miyim gere+tenY
0yen +ollarmn arasn,a ,anse,er+en *ayl.erirse yaY Ya ,a" Yeilam-n o umutsuz
a+ simgesi +zlarnn ,u*laZ sesiyle" *enim iin art+ te+ saa,et u an-m hatrasn
6lnceye +a,ar +al*im,e sa+lama+tan i*aret *ulunma+ta,r" ,erseY Derse" *en ,e ya
gemi muz,arip '+ roln oynar" o roln ,u*laZ sesiyle: 0aaa1hh8 Do1aca+ il+
ocu1unuz er+e+ olursa" ona *enim a,m +oyunuz" +oyunuz +i *u ocu+" *alama,an
nihayete eren talihsiz saa,etimizin straplarla ,olu u menhus ,nya ortasn,a te+ ahi,i
olara+ yaasn" aaa1hhW.. ,erim. M6z pnarlarmz,a *irer ,amla ya. =ir ,e an,ime
t6reni: Hizi hi unutmayaca1m. =en ,e sizi hi unutmayaca1m. ;sltl *ir: 0yen-im...
;slt *ir: &mer-im...
=u )ilm" en sonun,a ortasna ,t1m i+i ailenin masasn,a e+si+ +alm tantrmalar
yaplr+en e.riliyor. ;ilm" o ocu+ ,o1ana" a, &mer +onana" sonra *u yeni &mer" *ir gn
ocu+ *ahesin,e oynar+en topunu *ir zamanlarn o+ nl *ir pro)es6r" +6r *ir yal
a,amn aya+lar ,i*ine +arana ,e+ sre*ilir" art+ oraya ,e+ srnce ise" srer ,e
srer,i: Gocu+ &mer" topunu alma+ iin +oar" st *a lime lime ,6+len *u yal +6r
g6rr" onun haline acya*ilir" iin,e *ir [hissi +a*lel.u+u- ile ona ,erin,en ya+nl+
,uya*ilir" *u ya+nl1n [sai+iyle-" anne" anneci1im" u za.all a,ama *a+" ne olur alalm"
*izim e.e g6trelim" ,iye *a1ra*ilir,i. Te+ ahit o pe+ ,e1erli ocu1un iste1i +rlmaz .e
*en so+a+ta *ulunmu hasta *ir +e,i gi*i <rcan-n .illasna g6trlr" ora,a y+anp
pa+lanr,m" giy,irilip +uatlr,m .e o zaman 0yen *eni tanr" &mer a*iiW.. ,iye *ir
1l+ atar .e tam o an-,a" tam o an- .urgulayan *ir mzi+ patla+ .erir: la la la laaaW..
Ye,e+ su*ay 6lr ,e /,6nmez er mey,ann,anW..
Oe oluyorY Oe,en Ye,e+ Hu*ay MarY 5ysa *en )ilmin sonun,a patla+ .erece+ mzi1in
<roi+a olaca1n ,nyor,um. =u masa,a her +a)a,an *ir ses +yor. <roi+a-nm Ye,e+
Hu*ay Mar-na +armas *un,an,r. <ytm hanm: V0y ilahi Ylmaaaz" seni gi,i yaramaz"
senin *ann altn,an,r *u srpCrayzWX !ayrettin &z+an: VMl a1acna er+e+ tara)n,an
*ir nazire" !arp 5+ulu Mar olaca+t ya" neyse" hah" hah" haahhW..X
Ouri hanme)en,i" )sltyla: V0maaan !ayrettin" *enim iim +an a1lar+en sen ,eW..X
MZg'n: V0" .allahi ,ayanamam" +al+n ha,i" hep *irli+teW..X Tezel" ala+ sesle: V0s+er
maryla halay e+me+.X Y+se+ sesle: VDnyann en e1lenceli l+esi *enim l+emW..X
2! Adalet Aaolu
<rcan: V!a,i 0yen" +al+yoruz. =a+ her+es nasl cotu.X M6nl hanm: V!a,in ocu+lar"
ha,in ,urmaynWX 0yen: V=enim iin ha.a ho"WX Pe yine o hznl *a+ *ana. Hu
*en,e ,e1il" <roi+a alsay, *el+i seni ,ansa +al,ra*ilir,im se.gili 0yen. Llhan: V=en ,e
yryece1imWX !ay+rr: V=iiisWX <rtr+" hay+rr: V=atanWX =ir +omut.
Distte *ir y1n insan +ol+ola girmi" +uyru+ +uyru1a gelmi" sam*a a,mlaryla Ye,e+
su*ay 6lr ,e / ,6nmez er mey,ann,an- oynuyorW =ir +ez *iz ,e 0ysel-le Hreyya-,a
=raCzilC=razil-i *6yle" her+es *ir*irinin *elin,en tutara+" her+esle +uyru+ +uyru1a gelere+
oynamt+. 9l+em her zaman e1lenceliB Tezel-in ha++n ,a yememe+ gere+. 0ma yarn
*a+a olaca+.
Yarn uzun*oylu ,n,m sanyorumB yo+sa o *aygn sesli +a,nn son ar+sn ne
zaman *itir,i1inin" *en *ir )ilmi e.irir+en pistin stnn nasl 6yle ara*u+
,olu.er,i1inin" ta*a1m,a+i 0n+ara ta.asn,an +oca *ir lo+may ,a yann,a susuz ra+yla
ne zaman g6.,eye in,iri.er,i1imin ,aha iyi ayrmn,a olur,um. Llhan-la MZg'n pistte+i
+uyru1un en *an,alar" gelinle ,amatsa en sonun,a: ...,e ,6nmez er mey,ann,an ...,e
,6nmez er mey,ann,an... =u pla+ izilmi.
Der+en 0yten hanm piste te+ *ana )rlyor. D6rt sra ^apon incisini *oynun,an
ha.aya +al,ra +al,ra" 0meri+an ,anslarn,a ol,u1u gi*i" te+ *ana +atlyor oyuna. =ir
eliyle ,e ,urma,an <rtr+-le o1lu Ylmaz-a el e,iyor: Mel" ha,i gel" gelin canmW.. Pe
,ayanamayp sesleniyor:
V:ome onW.. !nzr Ylmaz" :ome on" ,iyorum sanaW..X
Tezel-in +ah+ahalar ,a isteriye ,6nyor. Hre+li yineliyor:
V<y gzel Tr+iyemW <y gzel Tr+iyem8 Hen nelere +a,irsinW..X
!ayrettin &z+an" *u gzelli+ler,e+i payn,an 6.nlB ra+ *ar,a1n Tezel-in
*ar,a1na .uruyor CTezel *ar,a1n milim +pr,atmasa ,a yerin,enC" ar+asna
yaslanyor:
VTr+ gi*isi" Tr+iye gi*isi .ar m,rY Milletimiz .e insanmz ,aha ,a gzelleece+tir.X
VHizlerle paam" sizlerle...X
Tezel-i sustura*ilirim. 5na" *u i grgra gelmez" *az paalar gere+ten inanrlar sonra
her eyin onlarla *alayp *itece1ine" ,iye*ilirim. 0ma ,emiyorum. Yzme gle*ilir u an
TeCzel. Iu an" !ayrettin &z+an-n" ince alaylar *ile ci,,]ye alma e1ilimin,e ol,u1unu ta
atlasa anlatamam Tezel-e. M6rmyor musun" Daa her eyin mer+ezin,e +en,ini g6rmeye
*ala," ,iyemem.
!ayrettin &z+an" Tezel-in s6zn,en pe+ honut" ama Ouri hanme)en,i nice a*alasa"
o honutlu+ta +en,ine alan yere rahata yerleemiyor. 0ra,a *ir:
VGo+ iti M6nl" enitene g6z+ula+ olun"X ,emese" mutla+ +ocasnn +ula1na e1iliyor .e
soruyor:
V!a+an-,an *ir ha*er yo+ muYX
2 Bir Dn Gecesi
Tmgeneral" yann,a+i art+ Ouri hanme)en,i ,e olmu olsa" +ula1nn ,i*in,e 6yle"
+ar .zltlarna pa*u *ra+aca+ a,am ,e1il. =unu ,a en sonun,a +antlyor zaten.
Masaya o+ sert *ir as+er yumru1u in,irir in,irmez:
V0np ,urma o spay *anaWX ,iyor.
Oe *en" ne Tezel iitmi oluyoruz. <+ti1in tohumlarn nasl yeer,i1ini g6ryor musun
TezelY
<nitesinin s6zn *ir te+ M6nl hanm iitmi oluyor. =ana ne gelirse" nice itilip
+a+lrsa" hep her eyi iitiyor olmasn,an. Iim,i ,e yine i+i ara,a *ir ,ere,e +alm yz
izgileri" acnas sesiyle:
V0a" 6yle ,emeyin paa a*i. 0na,r ne olsa. 0*lamn yre1i +an a1lyor"X ,iyor.
Tezel-le *en yine iitmiyoruz. !i*ir ey ,e g6rmyoruz. !ayrettin Daa *una ,a
+esinli+le inanma+ta. Lnanmasa i+i +a,n elinin tersiyle i+i yana syrp ,a:
V7esin art+WX ,iye ++remez,i.
Memle+etin temeline ,inamit +oyan 6z o1lu ,a olsa" g6zn +rpmayaca+. Go+ tara)sz
*ir Daa *u. <n tara)szlarn,an.
7ayn.ali,em e+ine e+ine *ana C,eme+ o ,a her eyi g6rp iitenler,enC soruyor:
VDaa niye 6)+elen,i o1lumY =ir ey mi .arYX
Yant Tezel-,en:
V5r+estra" mar yeterince canl almyor ,a anneWX
VDahas nasl olsunYX ,iyor ;itnat hanm ,a. VHizi *ilmem" ama *enim *am tuttu
ocu+lar.X
0r,n,an *u +ez ,e onun anneli+ inil,emeleri:
V0ysel ,e olu.ersey,i... Oe olur san+i geli.ersey,i... I6yle gzel *ir gnmz,e" hep
*irli+te...X
Oe olsa *ir eyre+ saattir *ir Daann yann,a oturma+taym. 5 Daa,an et+ilenmi *ir
&mer-im. 7+ryorum: V=ra+n art+ u 0ysel la)n" o+ rica e,erimWX
0r,n,an hzla *y+ *ir yu,um susuz ra+.
7ayn.ali,emin yirmi unca yl,r *en,e tan+ olma,1 *ir saygszl+" hatta
e,epsizli+le homur,anmtm: =ra+n u 0ysel la)n art+W
<l*etteB sa*unla o.ula o.ula y+anan *ir a1zn" ay,r *irli+te *ir yata1a
girmeyilerimizin" +znn o ucuz mahalle a1zyla" V&yle ya" siz i+i +azaze,e" im,i ,aha iyi
anlarsnz"X ,emelerinin" yzme +apanan o tele)onun" *enim ,m al+oli+ a1zyla
+ullan,1m s6zlerin" ya +ahramanlar" ya satl+larla ,olu ni.ersitenin" her eyin stne
22 Adalet Aaolu
,e *eni +urtarmaya s.anan polis 0hmet-in Conun *el+i ,e onurunu anmsamasC" +oluma
giren Llhan-n" mar ne,eniyle e.rilmesini *itireme,i1im )ilmin .e Tezel-in geri +alm
nihilizminin ++rtt1 Tmgeneralin acs *ir yer,en +arlmaly,. <n zay) yer,en.
Mnne tam yarar *ir tutum,aym. Say)" gsz" her ey,en ha*ersiz" 0yen-in
anlatt+lar olmasa ,a" *ir +rlan .azosun,an ha*erli ;itnat Manimin stne *ile *asp
geece+sin +a*aral postallarnla.
7ayn.ali,emin *a. 5 *an titreme+te ol,u1unu seiyorum. =u *a" or+estra,an
ortal1a ,6+len" pistte+ilerin sert a,m .urularyla iyice canlan,r,+lar [er
mey,anm,aaan-larla hi uyumu olmayan *ir *iim,e titriyor. =itti. =u en mutlu gnn,e"
ocu+larnn iin,e hayat ar+a,ayla en mutlu ol,u1unu san,1 0ysel-i *ile mutlu
,e1ilmi me1erW Me1er *u &mer" o +i*ar g6rn altn,a ne +a*a" ne ezici *ir a,amm.
Daann 6)+esine +ur*an olaym. 5 *ir ey miY 7im*ilir +zm *u saygsz,an neler e+ti.
!i *ileme,i+. Te.e++eli +a yl,r hepimize +s" hepimiz,en uza+. He*e*i *uymu
,eme+Y Deme+ a*isinin ,e,i1i gi*i +omnist )alan olmalarn,an ,e1ilmiW..
=ir mors al)a*esi s6+er gi*i" titreyen o *an iin,en *unlar s6+p +aryorum. &nme
,6+lenlere al,rmyorum. 7ayn.ali,emin zlmesi il+ +ez zmyor *eni. Tezel-e
*a+yor. 7en,isini" ,nrlerinin yann,a ,ama, tara)n,an azarlanm *ir anne olma+tan
+urtarmasn *e+liyor. 0ma Tezel" ya+asna o sar goncay ta+tB ii *itti. =un,an 6te
parma1n +pr,ataca+ ,e1il. Ht gi*i *eyaz ra+nn +alann *oaltyor mi,esine.
Ya1lar ,onmu 0n+ara ta.asyla ,olu ta*a+larmzn ,6rtC*ir yanna ,izili solgun
+aran)illere *a+yorum. Honra" *uruu+ +.rc+ salata yapra+lar arasn,a +at
yumurtalar. Harlar ezilip" sonra +rema s+aca1yla yeni,en *eyazlarn ortas ,ol,urulmu
+at yumurtalar. 7e,i *o+u gi*i hal+a hal+a ,6nere+ ,uran yumurta sarlar. Yine solgun
+aran)iller arasn,a *ir le.re+ ta*a1. Mayonezli. !er *ir yann,an ,i,i+lenmi. Sar gi*i
,6n,rle ,6n,rle inceci+ +esilmi ha.ular. 7imse ha.ulara el srmemi. Me.emi
mayonez *ula1 +ara zeytinler... Honra... !ayrettin &z+an-n e+inmesiz *ir ge1irtisini
,uyar+en C7orgeneral .e maiyeti *u masa,a n6*et tutup ,uramazlar, ya" onlar o+tan
gittiler" *a+a *ir ,1ne" *a+a *ir tan+l1aCTezel" *ana glere+ aya1a +al+yor:
VGiim gel,i. Oer,ey,i tu.aletYX
0ya1a +al+nca sallanaca1n sanyor,um" sallanmyor. Tezel-in tutumu *6yle *ir inceli+
g6stermeme izin .ermese ,e:
V=en g6treyim"X ,eyip ,a.ranyorum.
=ur,an +urtulma+ iin canatt1m *ile *ile" *eni *ur,an +urtarmama+ iin elini
,omuzcasna omzuma *astryor:
V5oo"X ,iyor" Vher ie gi,ite yanm,a *irini arasay,mW..X
=u ara,a +ayn.ali,emin" *u gece onuruna" ne olursa olsun *ana +rlma,1n ,a
*elirtmesi gere+iyor ta*ii:
V&merci1im g6trsn seni ite"X ,iyor ala+g6nlll+le.
5ysa Tezel-in Viim gel,iXsini ,uymam gi*iy,i.
23 Bir Dn Gecesi
Tam +al+yor,umB omuz*am,a <rtr+. Yine *ir tra)i+ polisi gi*i elini +apya ,o1ru
,m,z uzatp:
=u yan,a Tezel hanm" *uyrun"X ,iyor. Tezel-in *6*re+lerini *ile g6zetliyor *u a,amW
Mittiler. 5nca i+i,en" sca+ .e *ungunlu+tan" mi,e *ulan,rc *ir masa,a *ir saattir
oturup ,urma+tan hi et+ilenmemi *ir Tezel. !i*ir ey onun hcrelerin,en ieri
szamam" +anma girememi. Aus *iimi *luzu iin,e ha)i) tom*ul" ,iri" *uraya il+ gir,i1i
zaman+i +a,ar ,a ha.alB eme+li al*ayn VDar,on" par,onXlaryla at1 yol,an yryp
gi,iyor.
Masa,an +al+aca1m. 0ma pistin yann,an geer+en re+l'mc +a,nn ya ,a <ytm
hanmn *eni +olum,an tutup oraya e+melerin,en +or+uyorum. 0rt+ her ey,en
+or+uyorum. 0yen-in *ir zamanlar ol,u1u gi*i. 8es peupla,es primiti.es utilisaient leurs
,oigts pour compter. !enz 5U)or,lu ,e1ilim. 8ise,eyim. 8ise,e. Ya*anc ,il
sna.m,aym. 8iselili1imin ya*anc ,ili. 8es progres ,es Mathematidues parasn
o+uyorum. Honra tahtaya yazyorum: 8es peupla,es primiti.es utilisaient leurs ,oigts pour
compter. Ll+el toplulu1un *ir yesi olara+ parma+larmla sayyor .e o sna.lar,an *u
geceye tam otuz yl geti1ini *uluyorum. Honra [tahrir- sna.na giriyorum: <s+i Tr+
ahl'+nn il+elerin,e 6yle *ir yaz .ar,r. [7i*ir ++l+tr. 0hl'+l insan +en,ini
ol,u1un,an )azla g6rmeyen,ir.- Dn,+lerinizi yaznz.
Dn,+lerimi yazyorum. 7ayn.ali,emin:
V!asta msn o1lumYX sorusunu ,uyar ,uymaz" e1ilip *uruu+ yana1na *ir 6pc+
+on,uruyorum. Yz pu,rams *ir ey +o+uyor. ;itnat hanmn yzn 6per+en,i: Ouriye
hanme)en,i" i+i ,amla g6zyan +ys ,antelli *ir men,ile sil,i. 7ompozisyon 3" Tarih-N"
Matemati+ 2$" ;ranszca 2$" ;izi+ 3. Hesin hznn tayini" esne+li+" ser*est ,me
)ormlleri. Her*est ,me )ormlleri... !appy =irth,ay to my !JH=0OD...
!ah" hah" haaa. !enz *ir 6mez olara+ gitti1i uluslararas *ir +ongre,en *ana
g6n,er,i1i ,o1um gn +artna *a+W Iim,i ,e o+tan +apatlm *ilmem ne sosyalist
,erne1inin *ilmem ne raporunu hazrlayna *a+. Yarn yine gere+ece+mi... =ir +ez sen
ne ha+la He.il mi" He.,a m" neyse ite" o +a,nca1zn gerillac olmasyla alay e,iyorsun
haY 0nnen sen,en ,aha o+ +en,i yerin,e. =en ,e +en,i yerim,eyim ite. 8es peupla,es
primiti.es utilisaient +urs ,oigts... Ll+el toplulu+lar saylar parma+laryla sayarlar,.
!esa* parma+laryla yaparlar,. Di-s yo+. Yapyorlar. =ur,a. 0na,olu 7ul*-n,e.
Matemati1in geliimiymi" e.rimiymi... !epsi *ur,a ite. =ur,a" 0na,olu 7ul*-n,e.
Hala+ +ar sen ,eW... Henin o ,6rt *a *ayn,r +ocan" a+l" *ilgiyi" ,uyarl1" a+nl1" her
eyi +en,in,e toplam +ocan" parma+laryla sayyor. 5tuz yl. 0yen u yata" *en *u
yataym. !ela +ori,orun a,m solun,a. Tezel altm *ir +ilo. <rtr+ i+inci mutlu
tesa,) pein,e. 7ayn.ali,em" hasta msn o1lum" ,iyor. Ouri hanme)en,i !a+an-
,nere+ i+i ,amla g6zyan" +ys ,antelli men,iline siliyor: <llerin ,amatlar *ile
yan*an,a" yana+larn 6pyor. =enim o1lumsa... Hayyorum. Darma+larmla.
Di,i+lenmi le.re+ ta*a1n,a ge.emi mayoneze *ulal tam on se+iz zeytin .ar. 0,am
*ana *irer *uu+ porsiyon. =e +uruna ,izilmi pili" aslm sln" ,6rt +en,ini
emniyet penceresin,en aa1 *ra+m peynir paras. ;asulye pila+isi. Haya*il,i1im
+a,aryla tam yz elli alt +uru )asulyeB sarmsa+l" so1anl sar .c+ *ir su iin,e yzyor.
0n+ara ta.as. Ya1l et paralarn,an geriye +alan ie yaramaz para" artan pila.n
g6*e1in,en yana +aym. Tam on ,o+uz i)t ra+ *ar,a1" arap *ar,a1" +o+a +ola *ar,a1"
24 Adalet Aaolu
)ru+olu .ot+a *ar,a1B hangisi +imin *ar,a1Y He+iz hain la+er,a ta*a1. =e casus" aZan"
ito1lu it +a,n*u,u +6)te ta*a1. Dura ,ura ta*a+lar,a iyice +ararm ,o+uz )esat" +u+ucu
,ana ,ili. L+isi ,e *a1rna atal yemi" ta*a1n,a serilip +alm. !enz ,o+unulmam on
*ir zeytinya1l *i*er ,olmas" n Tmgeneralin ge1ir,i1i.
0rt+larla ,olu *ir so)rann *an,aym. Marsonlar +irli ta*a+lar toplama,an
pemel*ay +oturuyorlar. 7ayn.ali,em *ir ey sormutu: !asta msn o1lumY Mi,em
*ulanyor anneci1im. Yana+larn,an 6perim. Har,unyalarn nasllar" iyiler miY Ya +a,i)e
+oltu+larnY =u ra+ sulu anneci1im...
VHizin ra+ o+ sulu"X ,iyor !ayrettin &z+an. V51lum" ra+ getirW.WX
Demel*a *u ra+ya nasl meze e,ilirY
Holu+ solu1a" yelpazelenere+ ,6nyorlar. Ye,e+ Hu*ay
&lr ,e D6nmez... in ar,n,an +opan G+t+ 0+ 0lnla-clar" art+larla ,olu masaya
te+er te+er ,6nyorlar. <+si+ *ir masa *u. 5 yeil *al 6r,e+ .ar ya paam" hani *enim
yllar,r *irli+te yaa,1m o yeil *al 6r,e+ .ar ya" siz asl onu *o1azlayp *u so)raya
+on,urmaly,mz .e onunla *ir gzel ge1irmeliy,iniz +i" *a +6eye +ur,u1unuz masa *ir
ie yarasn. =ir ie yarasn *u ni+'hl" +o+teylli" yeme+li" ar+lCmarl ,1n.
Tezel hela,a" <rtr+-n *e+ili1in,e *6*re+lerini *oaltyor,u. 0yen" ,aha az hrn:
VMarla ,a ,ansetti+ sonun,a"X ,iyor,u. MZg'n" sinema yl,zlarna 6zenip ,e pe+
tutturama,1 sar uzun salarn yelpazeleyere+: V0y o+ gzel oyna,+"X ,iyor,u. <ytn
hanm" VHiz hi sa+at *ir ocu1un anas ol,unuz muYX Cneyimiz .arsa onun sayesin,eC
,iyor,u. Dem*e *anyo +6p1: V0nneee" u o1luna *ir ey s6ylesene"X ,iyor,u. <rtr+-n
o1lu Ylmaz" +z+ar,eine: VGe+il *e" im,i mis+et ha.as alnaca+WX ,iyor,u. M6nl
hanm ,a: VYlmaz iyi oynar mis+eti"X ,iyor,u +or+a +or+a. V=a*as" gel u +zma *ir s6z
anlat"X ,iyor,u. VImar+ pisW =+tm sen,en. Oiye +opar,n rugannn at+sn ,omuzWX
Dem*e +6p+" usuz *uca+sz *ir yaygarayla a1lyor,u. Ouri hanme)en,i men,ilini tam
t +at yerlerin,en" tam o izgiler,en ,e.irere+ ylan ,erisi antasna +oyuyor,u.
Ae+l'mc Lnci" oyuncu +ocasn ensesin,en 6per+en Llhan-a g6z +rpyor" Dierre 8oti Hemih
,e re+l'mc Lnci-nin 6pt1 ensesini ner,eyse eliyle temizleyere+ MZg'n-a: VDes
,e,irtinceye ,e+ ,6n,rece1im seniX ,iyor,u. Tmgeneral *ir +ez ,aha ge1iriyor" ar+asna
yaslanyor" VOer,e <rtr+" u 0hmet-i a1rsn *ana *a+aym"X ,iyor,u. Ta" ta" ta" taaa...
Yeni .e hepsin,en canhra *ir ti *orusu. Llhan" Daann paal1n o+tan ezip t+etmi:
V=o .er Daa" 0hmet-i. Jnut. =a+" ,1n pastas geliyor"X ,iyor,u.
Ia+" a+" a+" a+... 0.ular patlayaca+.
<pey nazlan,+tan" *a oyuncular gi*i sel'ma en ge +p +en,ini yeterince
al+latt+tan sonra" ,o+uz +atl pasta" or+estra y+se+li1in,en patlayan *oru sesleriyle
gir,i ieri. Te+erle+li *ir masa stn,e. 0ltn rengi 6rts +rallarn yata+ o,as per,eleri
gi*i ,ilim ,ilim *zlm" i+i garsonun C*iri ,e 6zenini" ,ilini ,ar +arara+ ortaya
.uruyorC +an ter iin,e itti1iB +a,i)eleri" i)onlar" *ro+arlar C*ro+ar my," sim ileme
miy,i yo+sa *u +umalarYC" +ara stne *eyaz izgili ce+etleri" +uriCni ce+etleri" pullu
antalar" iman +ollan" +alalar i+i yana itip +en,isine yolaca+lar *ir masa stn,e:
=em*eyaz. Melin,en ,aha *eyaz giyinmi *ir ,1n pastas *u. <te+leri +at +at *ir gelinli+.
=irinci +at" en *y+ *6re+ tepsisi +a,ar. L+inci +at" tatlclarn tatl tepsisi +a,ar. 9nc
+at" e.ler,e+i *6re+ tepsileri +a,ar. D6r,nc +at" *y+ *ir ser.is ta*a1 +a,ar. =einci
25 Bir Dn Gecesi
+at" geni *ir yeme+ ta*a1 +a,ar. 0ltnc +at" )u+arann plasti+ yeme+ ta*a1 +a,ar.
Ye,inci +at" MZg'n-n 6zel ay ser.isi yapt1 zamanlar +ullan,1 pasta ta*a+lar +a,ar.
He+izinci +at" *ir nes+a)e )incannn ta*a1 +a,ar. Do+uzuncu +atsa" ++ *ir )incan
ta*a1 +a,ar" ama y+se+ *oylu. =ir +ar *oyun,a *ir silin,ir. Hilin,irin stn,e gelinli+li
gelinle" smo+inli ,amat. Ie+er,en ya ,a porselen,en. Dama,n Tanzimat *y+lar .ar.
Melinin elma yana+lar .ar. 7ol+olalar" yz yl 6ncesin,e" *ir yalnn 6zel o,asn,a )oto1ra)
e+tiriyorlar. Do+uzuncu +atta" aya+ta ,urmular. 0ya+larnn altn,a" her *eyaz +atn
e.resin,e yal,zl oymalar" gm .e altn rengi gller... ;lalar" ,aha pasta i+i garsonla
orta yere itilir+en patlamaya *alamt. ;lalarn patlamas ,inme+ *ilmiyor. 0l+lar ,a
,inme+ *ilmiyor.
Marsonlar +outuruyorlar. Demel*a ,a1tr+en ,e1itirmeyi a+l e,eme,i+leri
ta*a+lan ,6+e saa" +ra yara im,i ,e1itiriyorlar. M6nl hanm" stne sir+eli zeytinya1
a+tan *ir garsonu azarlyor. 5 ,a en sonun,a azarlaya*ilece1i resmi *ir yer *uluyor ite:
0llahm *el's" g6zn +6r mY Mah)ettin +a,i)emi.
=u ara,a er+e+ tara)nn ya+n ol,u1unu ,a *elirtmesi gere+. 7imeY Ta*ii" yine
garsonlara:
VIahane olmu pastamz" enite"X ,iyor Tmgenerale. Daa ,uymaz,an geliyor. Gn+
MZg'n-n ,uy,u1unu" sinirlen,i1ini" sinirini yattrma+ iin ,e" hh" san+i +en,ileri
yaptr,lar" ,emeye getirere+ alayla glmse,i1ini g6ryor.
VIampanyalarWX ,iye ++ryor Llhan.
M6zleriyle eme+li al*ay aryor. Yo+. <me+li 0l*ay +z+ar,eini ie g6tr,. =u en
6nemli an- )e,a e,e*ilmesi iin ,aha 6nemli an-lar pein,e olmas gere+.
VOer,e <rtr+YX ,iyor M6nl hanm a1layan sesiyle. Marsonun *irini srtn,an itere+:
VIampanyalar geci+tiWX ,iyor.
0yen-le <rcan C+im g6tr, onlar orayaYC pastann *an,a hazrol,a ,uruyorlar.
=oru seslerinin susmasn *e+liyorlar. =oru sesleri ,iniyor. =ir +ez ,aha 8o.e Htory. 0ma
*u +ez iyice a1r tur,a.
Hanyorum g6zlerimi" *irinci +attan +esilen il+ lo+mann 0yen-in a1zna .eriliini
g6rmeme+ iin yum,um. Iim,i salt sesler... Lnci-nin sesi: VAesim e+ilsin" im,i e+ilsinWX
,iye hay+ryor. M6nl hanm: VDaha i+em*e or*as .erilece+. Honra,an...X ,iyor. =ir
ie patlyor. 76p+l arap iesi. =iri ,aha patlyor.
M6zm atm: MZg'n" <ytn hanm .e M6nl hanm ,o+uz +atl pastann yann,a
,uruyorlar,. 7+ ++ +esti+leri ,ilimleri +ocaman ta*a+lara +oyup garsonlarla
masalara" aya+ta *e+leenlere g6n,eriyorlar,. 7esme" *6lme iini garsonlara
*ra+myorlar... 0yen" t6reni tamamlam" omuz *am,a ,i+iliyor. 7ocas ,a onun omuz
*an,a.
VL+em*e or*as ,a .erilece+mi" ,uy,un mu *eyYX ,e,i yalca *ir +a,n.
7ayn.ali,em *u +a,na utanga glmsyor. =ir eyler ,e +en,isinin *il,i1ini
*elirtme+ zere:
26 Adalet Aaolu
V<.et e)en,im"X ,iyor. VMal\m" iil,i...X
5r+estrann 6nne zay) i+i +z +m. =iri sa1" 6te+i ,e sol +olunu yu+ar +al,rm" i+i
yana sallanara+: V:im *om *om" cim *om *omWX ,iyorlar. :rla+ sesleri .ar. =am
atlyor. <ytn hanm" cim *om *om-lar ,uyar ,uymaz" pasta paylatrma g6re.ini *ir
yana atp" orta,a +alan ,ar *olu1a )rlyor. <l rpyor. !er+esi yeni,en piste a1ryor:
V!ay,in all togetherW !ay,in all togetherW..X
!ayrettin enitesine 6pc+ler g6n,eriyor. Ye1eni YlCmaz-a:
VMel hay,i" oynayalm. Di+ilip ,urma 6yle +az+ gi*i" i,ytW..X ,iye *a1ryor.
Ae+l'mc +a,n" oyuncu +ocasn srtn,an piste itiyor: VHonra ta+nrsnW Dasta m
g6rme,in o1lumW..X =u,alal1na en o+ +en,isi glen Ylmaz" halasna +atlma,1 iin"
<ytn hanm ,a *an+acy ya+alyor. =an+acnn yu.arla+ g6.,esi <ytn hanmn
zplamalaryla uyum,a gl+ e+iyor. 5 ,a ol,u1u yer,e sallanara+ <ytn hanma el
rpyor.
!er+es apa+ ite. 5l,u1u gi*i. Tanma,1m" huyunu suyunu iyice *ilme,i1im o+
+ala*al+ *ir toplulu+la *ir yolculu1a +m gi*iyim. ;renleri patlam *ir +ala*al+.
:im *om *om-lar arasn,a +urtuluyorum masa,an. 0yen-in ir+ilen sesini ,uyma+
istemiyorum: V&mer a*iW..X
=ir )a+ltenin +ori,orun,aym. 76rpeci+" e+ingen *ir ses:
V&mer a*iW..X ,iye sesleniyor.
D6nyorum. !ayranl1na se.,a *ulam *ir i)t on ,o+uz ya g6z. 0yen-in *a+a
*iri olmaya he.esli" *iraz ,a r+e+ *a+lar. Lnsana *u r+e+li1i silme" o he.esi ,e
*esleyip *ytme ,uygusu .eriyor. Duygunun yetmeyece1ini *iliyorC
sun.
Dastal" pemel*al masa,an +al+ar+en 0yen-in eli +olumu tutuyor: V&mer a*iW..X
Honun sonu *ir ,ile+ gi*i: &mer a*i" gitmeyinW..
M6zlerim istencimi +antlyorB 0yen-in yzne" g6zlerine ,e1il" onun +oluma
tutunmaya alan prlanta hal+al sa1 eline ta+l +alyor. 7olumu o elin altn,an
syryorum. 5r+estra" cim *om *om-un son notasna to+ma1 in,irir+en se.gisizli1e
yepyeni ,o1mu *ir sestir ,uy,u1um. De+ o+ sancnn ar,n,an nur topu gi*i ,o1u.ermi
ma,ensi *ir ses:
V7on)etiler yer,e srnr+en +imsesiz olma+ zor. 5 saat gel,i1in,e" en o+ size ,man
ola*ilirim...X
<rcan-a tee++rlerimi sunarm. MZg'n-a tee++rlerimi sunarm. M6nl hanma"
re+l'mc +a,na" Dierre 8otiC7eanl 0li +rmas a,ama tee++rlerimi sunarm. !ayrettin
&z+an-n
27 Bir Dn Gecesi
*u *ir ta*ur as+eri peimize ,yor. =eni 0yen-,en" 0yen-i *en,en +urtaryor.
7urtaryorlar: Dasta yeme,iniz &mer *ey. Dasta yeme,in &mer. Dasta,an yemelisiniz
*eye)en,i. Dasta" pro)es6rmW.. Yahu" pasta,an *ir lo+mac+ tatma,an nereyeY
7.l +.l +urtu+larla ,olu *ulan+ suyu" *u 1l+lar +opar+en yzere+ getim. 5nlar
0n+ara ta.as stne pemel*ay" ar,n,an ,a *eyaz +remal pastay yutarlar+en.
01zn,an +6p+ler saan arap ielerin,en *irini ,e" ter iin,e masaya ,6nen *an+ac
ya+alam" *ana ,i+iyor,u.
Tezel" ner,esinY Lmenin ilmini 61renmemilere en azn,an *unu 61rete*ilir,in. &yle
yaB senin 61retme+ iste,i1in *ir ey yo+tu. =6ylece *enim ,e V5 saat gel,i1in,e en o+ size
,man ola*ilirimX i ,e1erlen,irmeme yer yo+.
G+ar+en +ullan,1mz asans6r" iner+en +ullanma+ istemiyorum. Gn+ asans6re o
sra,a *alar 6rtl i+i +a,nla" tepesi ta++eli a,am *iniyorlar. !atta *a 6rtl
+a,nlar,an *iri geri ,6np" ,1n salonunun +apsna ,o1ru" namaz,a sel'm .erilir+en
i+i yana t+rl,1 gi*i: VTh" ne ll+ olmu Aemzi-nin +z+ar,ei o g'.ur ellerin,e"
th" thW..X ,iye t+ryor.
0sans6r onlara *ra+yorum. Mer,i.enlere yryorum. &lgn *ir +ta *asama+larn
sarmtra+ yeil hallar. !allar ,6ne ,6ne iniyor. D6ne ,6ne iniyorum. 7on)etiler yer,e
srnr+en zor olan neymiY
0ra +atlar,an *ir yer,e Ci+inci mi" nc mYC +ale ,u.ar gi*i i+i yan y+se+
yaplarla +orunmu ,ar so+a1a *a+an mer,i.en penceresi 6nn,e *ir +prt. 5r,a ,uran
*iri.
VMi,iyor musunuz hocamYX
Tuncer. Yu+ar,a+i salonun sigara ,umann,an m" o+ ime+ten mi" a1lama+tan m
yo+sa" g6zleri +an ana1. Tuncer a1lamaz. Higara ,umann,an.
V<.et Tuncer.X
:im *om *om-lar *itti. Dasta ,a ,a1tlp *itti. 9st +atlarna el srlme,en. COeye yeni
,o1mu *ir sesti gelinin sesiYCTuncer-in +an ana1 g6zlerine" +atlar aras *ir pencerenin
6nn,e pan yapm asans6r 6rne1i aslp +alml1na *a+ar+en *om*oum. 0sln,a" ne
yapsam" ne etsem onun" +rsmn +arsna geip VLnin aa1" inin aa1W.. =izimle yrC
ynWXlerini unutamyorum. =u ne,enle Tuncer-e yantm" allmtan 6te so1u+lu+ta *ir
yant ol,u.
V=ense sizinle +onuma+ istiyor,um hocam...X
VYarn... Ya ,a *a+a *ir gn...X
Tuncer-in *uraya a,ama+ll mutlu girip" hemen hemen mutsuzlaan yzn ,aha )azla
g6rme+ istemiyorum. Mer,i.enleri hep iniyorum. Tuncer ,e *ir+a *asama+ inme+
zorun,a +alyor:
28 Adalet Aaolu
V!ocamY.. Yarn ner,e olaca1m *ilmiyorum. =ura,a... o+ s+l,m *en... G+p
gi,iyor,um ama...X
G+p gi,iyorsan" +p git. Yl,z- o+ se.iyorsan onun yanna +o ya ,a. Mer,i.en
aral1n,a ,i+ilip ,urma+tan ,aha sa1l+l *ir ey yapm olursun. =ir a+ yaarsnB
*aara*iliyorsan" *unu +mseme... 7on)etiler yer,e srnr+en... Hrnene ,e+...
V... Ho+a+ta+i erlere .e polislere *a+yor,um... =ir ,a+i+a" *eni ,inleyemez misinizYX
Go+ +onuuyor *u Tuncer. !er zaman+i gi*i. Lte h'l' +onuuyor:
V=izim ,1nmz ,e *6yle *ir ey olmaly,... Go+ mu heyecanly,m" o+ mu sarhoB
ayrmna .aramamm... Han+i *u toplulu+ iine il+ +ez girmi gi*iyim hocam... Honra"
im,i yani" *ur,an +nca" +apsn,a n6*etilerin *e+le,i1i *ir e.e nasl girece1imY
Miremeyece+ gi*iyim. Yl,z-a o+ s+l,1m" *unal,1m" ama o+ *unal,1m s6yle,im.
Oe,en" ,iyor. Oe,en" ,iyorsa hocam...X
Holu+ solu1a. =ana yetimiti. Oer,eyse 6nm +esen *ir sa*rszl+ta. Yine ,e )a+lte
sralarn,a+i sa*rszl1n ince szgeler,en geirmi *ir Tuncer *u. Meirme,iyse ,e
geirmenin ta iin,e. <pey,ir. Han+i 8ozanl gnlerin,en *alayara+ hep *una 6zen
g6stermi" *u pencerenin 6nn,e *ile *una 6zen g6sterme+tey,i. De1il. =u *enim
a.untum. !er 61retim yesi gi*i *enim ,e 61rencilerin,e *ir eyler yeerte*il,i1ini
ya+n,an g6rme 6zlemim. Oe +i" *u 6zlemle a.unula*ilece+ *ir gece,e ,e1iliz. =amsa
atlyor. C7on)etilerin yer,e srnece1i saati *e+lemeye s6z.erme,im +i *en.
VIim,i +onuamayz Tuncer... Ha*ah...X
Tuncer i+i *asama+ yu+ar,a +alyor. =en Tuncer-i *ra+yorum. =ir an 6nce so+a1a
+malym. =ir an 6nce" e.e 0ysel-e... =en *unu o+ ,aha 6nce,en ,nmtm: 0ysel"
tele)onu yzme +apatt+tan sonra ne yapmtrY Honra polis 0hmet-e rastlamtm. Honra"
Llhan onu *enim 6nm,e +ltlmt. Honra" 0hmet-in ,al+a.u+lu+tan ,manl1a
,e1ien *a+n g6rmtm. Honra" Llhan *enim +oluma girmiti. 0hmet-in o *a+n
g6rmemiti. Honra" i+i +a,eh susuz ra+ imitim. 0r,n,an ,a o+ sulu *ir ra+. Honra"
,1n pastas... 0rt+larla ,olu *ir masa... Honra Tuncer... Tuncer miy,i oY.. Honra ne
yapt TuncerY 0z 6nce a1lam... Go+ imitir" on,an. =ir ,1n gecesin,e her+es srayla
a1lyorsa" o+ imi olma+tan,r. !em o+ imi olma+tan" hem ',et yerini *ulsun ,iye.
Llhan a1la,. 0yen a1la,. 7ayn.ali,emin g6zleri zaten nice,ir sulanyor. 0ma *u gece
mutlulu+tan a1la,1n sanyor. Tezel-in+ini saymazsa+ C.ar m" yo+ mu o ocu+YC *ir
taneci+ torununun ,1nB o ,a a1la, ta*ii. Honra" Ouri hanme)en,i ,e a1la,. 0na,r"
a1lanmaz mY !a+an ne zaman .uraca+ a*isini. MZg'n ni+'h +ylr+en a1la,. Mzel
a1la,. Tam srasn,a .e V7ocac1m" +ocac1mX ,iyere+. Aimelli +irpi+lerini
+rptrr+en" tam MZg'n gi*i a1la,. MZg'n *ir +ez ,e [Ye,e+ Hu*ay &lr ,e...- ile
tepinir+en a1la,. 5 tepinme,en masaya ,6nnce yani. V0y glme+ten g6zlerim,en ya
gel,i ocu+larWX ,iyere+ a1la,. Tmgeneral !ayrettin &z+an" o1u +imsenin se.inten
a1lamasna *a+a *a+a ge1iriyor. 5 ,a a1layaca+. 0ma anca+ *a+al,ran !a+an- ,ize
getir,i+ten sonra. Gn+" her ey,en 6nce .atan. !er eyin ,e *ir zaman .ar. !er ey
srayla. T)e+ i+iye ayrlr: Tahta +sm" ,emir +sm: =u <rcan-n *ir *a*as .ar &mer a*i"
g6rmelisinizW 5nun iin her ey i+iye ayrlyor. T)e+ gi*i. Tahta +sm" ,emir +sm...
0yen *6yle ,emiti. 5 gn. 0ysel *izi" i1neleyici *ir glmseme ile VHiz i+i +azaze,e"
im,i ,aha iyi anlarsnz"X ,iye *a*aa *ra+ara+ +p gitti1i zaman. Hen +.r ,u,a1n"
+.r. Menceci+ *ir +zn" +a yll+ +ocann acsna" her+esin acsna srt e.ir. 0c senin
29 Bir Dn Gecesi
yanna hi u1ramayaca+ san+i. Han+i hep 6yle ,im,i+ aya+ta ,ura*ilece+sinW.. <n gl
g6rnen en +6t ,ayanr.
Yaa" sonun,a 0ysel *ile a1la,. =ura,an uza+ta. Yalnz *ir o,a,a. Oey,i a, o +a,nnY
Lte o es+i tannn gerillac ol,u1unu 61renince" o+tan,r unuttu1u ocu+su glyle
glp ,urur+en a1la,. =en a1lattm. =aar,mW.. 01lattm onu. Tele)onu yzme +apatt.
0rt+ t+en,i ite. 0rt+ intihar etmitirW
Hon *asama+ta t6+ezliyorum. M6ren ol,u muY Hrtyorum. Hrtmam *ir trl
engelleyemiyorum. Go+ istiyorum ,o1rusu. Hrtp ,uraca1ma a1layaym istiyorum ,a" *ir
trl *aaramyorum. &mer a*iiW.. !a,i *a+alm 0yen" ha,i gzel ocu+" im,i ,o1ruca
0li Jsta-nm elleriyle ay,nlatlm gelin o,asnaW =a+ ora,a" senin yeni e.in,e" senin
yan,a *ir ocu+" !a+an yan,a *ir ocu+" ,aysnn yann,a alp ,uruyor. =u saatte
*ile. =a+ *a+alm ona" o a*isi 0hmet-i .urmay ,nyor mu hiY !a+an ne ,emiY
VPuraca1m seni ,1nn,e. Ya girer+en o +ul*e" ya +ar+enX mi ,emiY M6r,n m"
*izim +oruyama,1mz seni" <rcan-,an !a+an +urtaraca+W
5 glmelerim,en *irine ya+alan,m. Meitiremiyorum. 0hmet-in yz nasl ,e1imiti
6yleY 7a,nlarn pastay ,a1tlar heleB *ir me.ltte" o+unmu hel.a ,a1tyorlar san+i.
!ah" hah. hahW..
VDelir,in mi" neyin .arYX
Tezel-in sesi mi *u" +en,i sesi mi *u" +en,i sesim miY Mzel. Go+ gzel. Tezel-in sesiyse
,e gzel" *enim sesimse ,e gzel. Delir,in mi" neyin .arY <n te,irgin olmayaca+
+imselerin *ile seslerinin te,irginlemesi" ne gzelY.. Go+ gzelW..
=iri omuzlarm,an tutmu sil+eliyor: 7en,ine gelW...
V7en,ine gel Dro)W. =uras senin ni.ersiten ,e1il. !a,i *a+alm" y+a u *o+larW..X
Mlmseyere+ y+yorum helann *o+larn. VMlme Dro)es6r" glmeW Yalatrm im,i
haaW..X !eri) *eni +olum,an ya+alam" amma ,a tarta+lyor. =6yle" l,rm gi*i
tarta+layp ,urmasa" glmeyece1im. Menli1im,e ,e *enzeri glme +rizlerim tutar,. <n
o+ +z+ar,eim Seynep-in mar+l+larna +ah+ahay *asnca" o ,a VMlmesene"
glmeseneWX ,iye stme ullanp iyice z.ana,an +nca... 0,am *eni tarta+layp
,urmasa glmez,im. !elay ,a ,aha iyi y+aya*ilir,im. <lim,e ,e1il. 5 *am ,u.arlara
srtt+e glyorum. =en gl,+e a,am z.ana,an +yor: =u ay,n ta+myla *amz
,ertte +uman,anm. =unlara yeni y6ntemler uygulamal... !a,i Dro)." +al+ *a+alm" yr
*enimleW.. Mlmsyor al*aym" g6r,nz m" glmsyorW.. <n o+ *u a,am ile,en
+aryor *eni 0l*aym. 0l*aym" emre,in" *unu *a+asna .ersinler" yo+sa ,elirece1im
0l*aymW.. &yle m" *a1layn unun aya+larn ulanW..
<lim,e ,e1il. <lim,e ,e1il. 0,am,an o+ +en,im +en,imin g6z 6nne geliyorum.
Daha o+ glyorum. =ir a+amzeri: Yahu *u zr,eliW Sr,eli,en +sa +sa *una+ *ir
pro)es6r +ar. Patann temeline ,inamit +oyaca+ *iri +maz.
=ir piyango,a *enim *iletime .uran *y+ i+ramiyenin nice .ergisi .ar ,aha 6,enece+.
7urtul,u1unu sanr+en sen... 0rt+ zor gler,in.
22! Adalet Aaolu
7im *uY 0yen mi *a omzum,a ,uran" 0ysel miY Tezel-mi. !ayretW =a omzum,a
h+ra h+ra a1lyor: V0llah +ahretsinW.. 0llah +ahretsinW.. Oe mas+ara *ir gece *u *eW Oe
ma1mum *ir ,1nW..X
0llah +ahretsin ya... =u mas+ara gece" *u ma1mum ,1n" en o+ glenimizi en o+
a1latyor. <n al,rmazmz en o+ yaralanyor.
Oer,eyizY 0a1,a" *ir+a saat 6nce y1nla +imsenin +r+lerini Chepsini ,e1il el*etC"
+oyu ren+ paltolarn" r6l6.e .e )6tr ap+alarn" onlarla *irli+ gemilerinin yarsn ,a
*ra+t+lar .estiyerin 6nn,eyiz. Daha *ir+a saat 6nce sepet sepet" *u+et *u+et ie+lerin
+oturulara+ en st +ata +arl,1 +apnn 6nn,eyiz. 0li Jsta-nm +r ie+leri *u *araZ
nasl y+t" *unca yozlu+ arasna +ara *ulutlar yarm + gnei 6rne1i nasl sz,Y
7apnn a1r" +urun rengi camlar ar,n,a toplum polisleriyle as+erler... Tuncertn ,ar *ir
pencere,en seyretti1i... =uraya hi*ir gzelli+ +olay +olay szamaz. 0li Jsta ,a amma
romanti+ a,amm. 0mma romantizm *ir yan,an ,a. 0yen-in yre1in,e *ir ++
gzelli1in izi +alsn ,iye" o ie+leri... !er yer,e ++ *ir l,a+ gi*i ,olatra*ilme+ iin
+en,isini ,e" hah" hah" haahW..
VMlmeW.. MlmeW..X ,iyor Tezel. VOeyin .arY Dinle...X Dinliyorum: Mer,i.enler,en
aa1" ta *uraya hora tepen aya+ sesleri" sarho hay+rlar ,6+lyor: 0te ,t al.araW..
0te ,t al.araW..
Yu+ar,a+iler al.ara ,en atele hora teperler+en pullu giysisi stne yemyeil *ir
pelerin atm" +ilolarca *oyal *ir +a,n giriyor ieri. Yann,a pala*y+ *ir a,am. Delerinin
a+ 6nn,en +a,nn pla+ g6*e1i g6rnyor. Honra" pullu i+i +ap+la 6rtlm
g61sleri. 7a,nn tam yeri pullarla" *oncu+larla +apatlm. 7estirme,en. Iim,i *u
+estirme,en 6rtlm yerlerine *an+notlar art ar,a so+uturulaca+. Honun,a +a,n
Tmgeneralin masasna +aca+. 0ile masasna. Ll+el toplumun *ir yesi olara+
parma+larmla te+ te+ say,1m art+ 6te*eri" salam ,ilimleri" +at yumurtalar arasn,a
+.ranmaya" +ala g6*e+ sallamaya *alayaca+. L+em*elerle paalar arasn,a. Der+en geri
yatp alnn Tmgenerale uzataca+. Daann eli *ir trl ce*ine gitmeyece+. <li salt
,ans6zn tom*ul *eyaz *aca+larna gi,ece+. 5 zaman Llhan *ir +ez ,aha !ayrettin
&z+an-n yar,mna +oaca+. Mitti+e *orlanyor Daa. !er a,m*a. Llhan tutup" on
*irinci *an+notu ,ans6zn alnna yaptryor. 0yn an,a !ayrettin &z+an-n +ula1na
)sl,yor: 0t unun *al,rna *ir im,i+" DaamW.. Llhan-n ++rtcl1 +a,nn
*al,rlarna" g6*e1ine .e g61slerine e+lenince Daa ne yapsnY 0rt+ o zaman !ayrettin
&z+an *iraz ,aha *orlu +alaca+. Pe mtee++ir. Dans6z" Daa tara)n,an onurlan,rlm
*al,rn o.utura o.utura aile masasn,an uza+lar+en Daann ,a urasn,a usul *ir
pimanl+: =u ,1n *iter. 5 *orlar nasl 6,enece+Y Daa terliyor,u zaten. Iim,i ,aha
o+ terleyece+. 7olay m her eyin stne .atan +oyma+Y !er ey ,e yalnz i+iye
ayrlmyor ite" araya *ir ,e asi o1ul giriyor" hah hah hahW..
VDinle" ,iyorum &merW Mlme" ,inleW..X Dinliyorum. =ir ses: VOe .ar" ne yo+YX ,iyor.
Dolis 0hmet. 7oca ,1ml +ra.atn 6zm. Dilerinin arasn,a *ir +i*rit 6p" +apnn
iin,e ,uran *ir toplum polisine gizlice *ir yu,um ra+ iiriyor. M6r,1m g6r,.
=ozulmasa *ozulmaya*ilir. 5 *ir trl engelleyeme,i1ini glme sinirlene*ilir. 5ysa
Dolis 0hmet *ozuluyor. &nm,e i+inci +ez utanca itilmi *uluyor +en,ini. =a 6nn,e"
a1zn,a i1neme,en ,ura+alan o +i*rit 6p. =ir ey s6yleme+ istiyor san+i. 0ma ya o
+i*rit 6pn,en" ya *enim ,inmez glm,en" *una olana+ *ulamyor. Mlmemi
engelleye*ilsey,im" 0hmet-in omzuna elimi +oyar" ha,i o1lum" sen *uralar,a ,urma" ha,i
0li Jsta-nn" ,aynn yanma git" ,iye*ilir,im. Diyemiyorum +i. Oe tuha)" Cse.inmeli
22 Bir Dn Gecesi
miyim" zlmeli miyimYC 0hmet" a1zn,a+i +i*rit 6pn 6nme t+rece++en cayyor"
*u 6p ne yapsam im,i" ,iye aryor .e ara*u+ +apnn ,na +yor. G+ar+en
*an i+i +ez ,6ner +apya tosla,. 7apya toslaC,1n semeye*ilir,im. 5nun" o +apnn
iin,e i+i +ez ,6np ,e sonra ,ar +a*il,i1ini semeye*ilir,im. Hemesey,im *el+i
glmemi ,aha uzun sre ,in,iremeyece+tim. 7apnn iin,e+i toplum polisi elin,e+i ra+
+a,ehiyle +ala+al,. 5 +a,ehi nereye sa+layaca1n *ilemiyor. Tunceli ,inleme,im. 5nu
+atlar arasn,a *ir yer,e *ura+tm: VYarn *en ner,e olaca1m *ilmiyorum hocam...X
Yut+unuyorum.. Hesimin iyice *o1u+ +aca1n *iliyorum:
VOe,ir TezelYX
Tezel ,erin *ir solu+ alyor:
V!ele +rW.. Dur ur,an ce+etimi alaym ,a +alm...X
0l+oli+ TezelW Durma,an *urnunu e+iyor. Dinle" ,inle" ,iye yrtmyor" sonra ,a
ce+etini giymeye gi,iyor. Meri +alm l+enin geri +alm nihilisti sen ,eW Dinliyorum ite"
ce+et giymenin sras mY 7a yl .ar" *en" Tezel-i *6yle paalar tutumu" *6yle g6zleri
yal g6rme,im. 5na *a+aca1ma Dolis 0hmet-e *a+p ,ur,um. Tunceli ,n,m.
Tmgeneralin ,ans6ze ne yapaca1n *ile. Tezel-i ,inleme,im *en. 0ysel +a)ama gir,i+e
onu or,an +ar,m. 0ysel ,ncesini +o.alayp ,ur,um +a)am,an. 0ramza yerleen *u
il+ *y+ uza+l1 +a*ullenip oturmamal. Mutla+ *ir ey yapmal. Yapar o" ,urmaz... Oe
yapt pe+iY VHa*rmla oynama &merW..X =una *enzer *ir ey s6ylemiti. Ha*ryla oyna,m:
VHe.me+ +onusun,a Tezel *ile sen,en ileriW..X Tele)onu yzme +apa,. Honra ne yaptY
Tezel hep iti" intihar etme,i. 0ysel ,1ne gelme,i" o hi ime,i...
Tuncer ,e1il mi oY Mer,i.enleri +oara+ inen" *ana hi *a+mayan" +apya ,a
toslama,an ,ar )rlayp gi,en Tuncer ,e1il miY Yl,z yo+. 0+ yo+ muY !i*ir yer,e
+almamtr ,iyemem" g6rme,im. =uralar,a yo+ ite. 0yen .ar. 0yen yo+. 0ysel... 8t)en
u ce+eti *ra+ TezelW Hen ce+et pein,e +oaca+ +a,n msm canmY
Saten ce+etini almam:
V:e+et *atsn" +almWX ,iye geri geliyor.
M6zleri h'l' sla+. =oyalar a+m. Ho+a+ta ,elice oynam" elini yzn amura *ulam
*ir ocu+.
V0ysel seni tele)onla ara,. =ulamaynca *enimle +onutu...X
7onumuW
Tezel-i u an gere+ten gzel +lan *tn yz izgilerini" a+an *oyalarn" tor*alam
yorgun g6zaltlarn tutup te+ te+ 6pme+ istiyorum. 5 yz,e hznn en ,erini u .ermi.
=un,an *6yle gzel yzler olaca+sa" san+i yalnz ac .e +ahr e+mi yzler olaca+ onlar.
0ysel-se tele)on etmi. !i*ir ey olmam gi*i... !i*ir ey olmam... =en ona" Tezel *ile
se.me+ +onusun,a sen,en ileri" ,ememiim gi*iW.. !er eyin altn,an ,ip,iri +al+a*ilirsin
0ysel" ama *unun altn,an ,e1il. !a.agaCzna +omazsn" +omamalsn. Yine ,e *ir ey
yapmaly,n" *ilmiyorum ne" ama *ir ey... !i*ir y+nt olmam gi*i
,a.ranmamaly,n..
222 Adalet Aaolu
Yu+ar,a 0n+ara Mis+et !a.as. Ho+a+ta yo1un *ir +6mr +o+usu.
Tezel-in +oluna giriyorum.
V Tezel... sen ne,en a1la,n pe+iY 0ysel" o He.il ne,eniyle o+ glyor,u...X
Hesim ,aha *o1u+ +yor. =en hi a1lamamm. Honra ,a" 0ysel yeterince a1lama,"
,iye 6)+eleniyorum.
VLte o He.il-,en 6tr zaten... Dinlemiyorsun +i... <.et" o zirzop *u gece size gelmi...
Lte on,an 6tr... 0llah +ahretsinW.. 0narinin ,e *ir onuru .ar,r *eW.. =u He.il gi*iler o
onuru *ile +oruyama,lar. 5 onur *unlarla +orunur muY 0nariyi *ile aya1a ,r,
*unlar" yanar yanar ona yanarm...X
VDo1ru ,rst anlatsana TezelWX
:ipleri" cemseleri geiyoruz. 0ra*alarla t+lm t+lm ,olu" yo1un is +o+ulu ,ar ca,,e,e"
ir+in .itrinlerin 6nn,en yryoruz.
V=a1rmaWX ,iyor Tezel" en o+ +en,isi *a1rara+. V=ir anaristi sa+lyormusunuz ,iye
e.inizi *asmlar ite... Iim,i oraya 6re+lenmiler,ir... 0nla,n mY Heni sormular. <.e
gitmeyece+sin.X
Dur,um.
V0ysel" +en,isiYX
V5nu ,a sorguya g6tryorlarm. =ize ha*er iletmesine izin .ermiler. =en e.,e
olmayaca1m" ,e,i. !erhal,e" &mer e.e gelmesin" ,eme+ iste,i ,e1il miY =en 6yle
anla,m.X
VDeme+ iste,i1i apa+. Do1ru anlamsn...X
76e *an,ayz. Oe yana sapmam gere+ti1ini ,nyorum.
VD1ne gelme,i ,e ne ol,u san+iYX ,iyor Tezel. VHe.il gi*i *irinin yann,a" +6t +ent
gerillacl1n,an sorguyaW..X
=a+ent gecesinin ya1l +ara so1u1u +uatyor *izi. 9nl serin+anll1m a1r a1r geri
geliyor. <s+i yerine ,6nyor. Tezel-in g6zyalarn yeni,en +oy.ermeme+ iin yut+unup
,uruuna *a+yorum:
VLyi ite" a1lama+ ne oluyorY =una salt glnr Tezel.X
Tezel" umutsuzlu1unun ,oru1una +m" ora,an ar ,uyarll1nn +ur*an *an
sallayp ,uruyor. 5 ,uyarll1 al+olle" .ur,um,uymazl+ .e grgrla 6rt*as etmeye ala
ala ypratt1 yzn *uruturuyor:
223 Bir Dn Gecesi
V0yrca senin" ,aya+ *u,alas olmu ocu+lar gi*i umut *u,alas olmu +arn ne-,e,i
*iliyor musunY Hesini iyice y+seltere+" iyi,ir" iyi,irB *izi ayrr+en *izi *irletiriyorlar ite"
,e,iW..X
0h 0ysel" *irli+teli1in *6ylesini anca+ ,n+ ocu+lar ,ne*iliyor" romanti+ gen
+zlar .e 6nn,e ,aha nice ,eneyleri olaca+ ,eli+anllar... 7os+ocaman +a,nsn sen"
+en,ini ince sna.lar,an geirmi *ir +a,nsn" sana yarar mY
=6yle ,nyorum" ama asln,a iim,e ++" uan *ir se.incin pl,amasn ,a
engelleyemiyorum. Oe yana sapmam gere+ti1ine ise *ir trl +arar .eremiyorum. 0rt+
hangi anlama alrsa alsn" Tezel-e:
VLyi ya *una *s*tn glnr"X ,iyorum.
Titreyere+ +oluma giriyor Tezel:
VYo+X ,iyor" VYo+. 0na,olu 7ul* m,r neyse" ite sur,a+i o ,1ne glnr ya ,a
*u e.lili+ ci,,]ye alnrsa" ci,,] *ir 6)+e ,uyulur. !alis *ir *a+al,r. 0ma 0ysel gi*i *iri"
ieri alnma+tan ya ,a He.il yz suyu hrmetine sorguya g6trlme+ten gizli *ir se.in
,uya*iliyorsa" ne yaplrY 01lanmaz mY Lnsanlarn *u ,erece a+nlamasna" *ir
,irencin *6ylesi ocu+sulatrlmasna ha" a1lanmaz mY =asma ,e.let +uu Changi ,e.let
+uu canm" yi1itli+ +uuC +onmu gi*i alm *u iiB apa+ ite. =una a1lanmaz m &merY
01lanmazsa" insan e+ip +urunu *eynine s+maz mYX
01lanr" a1lanr. 0ma *una ,e1il. =a+a *ir eye. =en *ile *ir an iin 0ysel-in
g6trlnn onu *enimle yeni,en .e ayn no+ta,a *ir *tn +laca1n um,um. Lster
istemez aramza girmi atla1 pe+itirece1ini um,um. 5nun *u 6zlemin,en uar *ir
se.in ,uy,um. =u umut *ouna. =u se.in *ouna. =6yle *ir ey olmayaca+. <n azn,an
hemen olmayaca+ *u. Lnsanlarn stn,en iyi +6t *ir silin,ir geece+ ,e" o insanlar hi
yara *ere alma,an +aca+lar o silin,irin altn,an" 6yle miY 7anayaca+sm" +anamyorum
,iyece+sin. !er*ir yann szlayaca+" szlamyor olaca+. Lnsanl+ a,na ne *y+
i+iyzll+tr *u. <n a1,a i+iyzll+. =en nasl ay 6nce+i &mer ,e1ilsem" 0ysel ,e
,n+ 0ysel olmayaca+. =iro+ eyle im,i il+ +ez +arlaaca+. =en onunla yeni,en" ama
san+i il+ +ez +arlaaca1m. Yeni,en tanaca1z. Yirmi yl hi *irli+te yaanmam gi*i
yeni,en *alayaca1z. 0ra,a *ir 0yen .e onun ,1n gecesi. 5nu" !a+an-" Tuncer-i"
0hmet-i te+ te+ .e ,aha o+" ,aha ,erin,en ,nece1iz. !epsini te+ te+ ,aha iyi tanmaya
alaca1z. Yorgunlu1un tam ei1in,e" yorulmay ,nmeye *ile )rsatmz olmayaca+.
01lanaca+sa ,a *unun iin a1lama+" se.inilece+se ,e *unun iin se.inme+ gere+. <ngin-e
+ar gizli *ir ,manl+ *esle,i1imi +a yl sonra" *ir an-,a ya+ala,m iim,e. V=u ne
se.inWX ,emitim 0ysel-e. Du,a1mn +ysn,a hi ,e insanca olmayan *ir
glmsemeyle... 0+nl1m yeni,en g6z,en geirmem gere+. <n o+ tutunma+ iste,i1i
+ollarn onu" ar+asn,an +opma+ iste,i1i yerlere ,o1ru ite+le,i1i 0yen ,e a+l,a
tutulara+" *enim+i gi*i ,manl+lar *esleye*ilme+ art+ sa,ece utan .erici. 01lanaca+sa
,a *unun iin a1lama+" se.inilece+se ,e *unun iin se.inme+ gere+. 0yen her gece 0li
Jsta-nm ay,nlatt1 o,alarn ele+tri+ ,1mesini e.irece+" *aucu lam*asn s6n,rece+"
<rcan-n yanna uzanaca+ .e her gece" sca+l1 ,erisin,en ieri asla szmayan +ollar
arasn,a istese ,e" istemese ,e *en,en 6nce 0li Jsta-yi ,nme+ zorun,a +alaca+. 5
++ sar +r ie+lerini" o ie+lerin stn,e+i +art g6rse ,e" g6rmese ,e *uz,ola*nn
+apa1n 0li Jsta-y ,nme,en aamayaca+. Di+a*na hi*ir pla1" araya *ir g6lge
girme,en +oyamayaca+. Gamar ma+inesinin *an,ay+en" <rcan-n menisi a+m
,onun,a mzra+ gi*i *ir cmle: V0li Jsta-,an geline...X 01lanaca+sa ,a *unun iin"
224 Adalet Aaolu
se.inilece+se ,e *unun iin... 51lan tara) ,a" +z tara) ,a u an,a" mis+et ha.asn
oynarlar+en *ile" iin iin soruyorlar: !a+an nere,eY !a+an ne yapaca+Y !a+an-
sormayanlar ,a soruyor: Oe,en ,arman ,umansnzY L1nestn,e *ir ,1n ol,u *u.
01lanaca+sa ,a *una a1lama+" se.inilece+se ,e *una se.inme+ gere+. =u gecenin" son
,a+i+a,a en a+ sei+ g6re*il,i1im yz ise Tuncer. D1ne onu *u,alalatran o+
mutlu *ir yzle gir,iB o+ *unalara+ yarn ner,e olaca1n" yarna ner,en *alayaca1n
*ileme,en +p gitti. Yl,z-sz. Tuncer yarn" *u ,1n,e s+l,1n,an )azla *unalaca+.
Oe olsa ,nn *a1sz 61rencisi ,e1il. Yeni *a1larn ya pe+itirmesi" ya +oparmas
gere+ece+B en g olan ,a *u. Do+tor olma,an" ,oent olma,an" pro). olma,an 6nce
+en,isi olma+. 5 +art.izitleri tayan 7LIL olma+. <n o+ *ur,a zorlanaca+. 01lanaca+sa
,a *unun iin" se.inilece+se ,e *unun iin... Pe 0hmet. !i*ir ey a1z,a i1nenen *ir
+i*rit 6pn t+r.erme+ ,enli +olay ,e1il. =u *ile g ol,u 0hmet iin. =ir +ii 6nn,e
yzne )rlatlan ha,Csitt-tirlerle il+ +ez ayrmna .ar,1 onurunu" 6)+esini ya ,a
,manl1n ce*ine t+trlan *ahiler" parla+ +ra.atna att1 ,1mler arasna nasl
sa+layaca+. Oereye )rla, gittiY !a+an- .urmaya m" 6zn,e+ini *ulmaya mY
01lanaca+sa il+i" se.inilece+se i+incisi iin...
Meriye ,6nyorum. Dar" ir+in so+a1a" o so+a1n stn,e+i +imli1i +imli+siz yapya"
0na,olu 7ul*-ne *a+yorum. 9st +atn *ol +l camlarna s+ s+ya e+ilmi per,eler
,1n 6rtyor. D1n so+a1a .e geceye 6rt+ ,uruyor. =a+larm *ir +ez ,aha +ap
6nlerin,e ,olayor. Tuncer-i ya ,a 0hmet-i" hatta geri itilmi *ir 6zlemle 0yen-i C
porselen,en miYCg6rrm sanyorum. Halt ,1n *e+leyen erleri" polisleri .e cipleri
g6ryorum. Tuncer-in i+i +at aras ,ar *ir pencere,en seyretti1i...
0naca,,eye +ma+ zere Tezel-i e+iyorum:
VYryelim.X
V=ir ara ,elir,in san,m"X ,iyor Tezel.
Yaz+" +e+e ,elirsey,in" ,eme+ istiyor san+i... Honra glyor. 0ma art+ +ey)in,en"
grgrn,an" ere+siz *a+al,rsn,an iyice e+silmi *ir gl *u:
VLntihar etme,i1im gi*i" ,o1ru ,rst ,e ieme,im *u gece. Daha ,o1rusu" iti1imin
*ile ta,na .arama,m. Daha ,o1rusu" aylma+ zorun,a +al,m. 0ysel ya ,a senin
yzn,en... Ya ,a *a+a her ey,en... Henin o ,inme+ *ilmez gln,en... Oey,i oY..X
H6zn *itiremiyor.
0r+amz,a" az 6nce *ra+t1mz so+a1n iin,e *ir sil'h patlyor.
Tezel +olum,a" sryor. Te+ +urunla .urulup can .eren +en,isiymi gi*i anszn *ir
sryor" sonra +prtsz +alyor. V=iri .urul,u"X ,iyor hemen hemen uza+. V&yle"X ,iyorum.
Tezel-in +olum,a+i a1rl1n ,uymuyorum.
!a+an m *irini .ur,u" !a+an- m .ur,ularY Tuncer mi *irini .ur,u" Tuncer-i mi
.ur,ularY 0hmet mi *irini .ur,u" 0hmet-i mi .ur,ularY Yo+sa .urulan gelin miY 0z 6nce
,1n pastasnn ,o+uzuncu +atn,an" Tanzimat *y+l ,ama,n +olun,an syrlp
+aara+ aa1,a" o +urun ren+li +apnn 6nn,e" ,o+unsan ,a1laca+ inceli+te+i
porselen,en st*eyaz mini+ *ir le+e gi*i ,uruyor san,1mY Purulan *u imge mi yo+saY
225 Bir Dn Gecesi
Ml-n Tarm =a+anl1-n,a alan *a*asna ne mutluW =tn ocu+larn .e *tn *u
tr a,larn en 6nne +esinli+le +oya*ilece1i *ir a, .ar. =en *u +uruna te+ *ir a,
.eremiyorum. 0,lar +a)am,a saylarn her an *iraz ,aha o1altyor" +urunlarn
)rla,+lar namlu a1zlar ise aplarn her an *iraz ,aha geniletiyor.
V=a+aca+ msnYX
V0ptal .e anl+ yi1itli+leri se.mem.X 0ysel ,elere+ geiyor yre1im,en" a+lm,an.
Yryoruz. 0naca,,eye +yoruz. Merimiz,e ,,+ler 6tyor. 7ouan aya+ sesleri.
<s+i yaplar gece saatlerin,e y+yorlar. 0naca,,e,e ,e zaten ,aha +urulur+en
y+lmaya yazgl es+i yaplar gm*rtyle y+lyor. =ir sre sonra sra ar+a ca,,eler,e+i"
yan so+a+lar,a+i yaplara ,a gelece+. 7entin ortasn,a" a, hem 0na,olu" hem 7ulp olan
yap ,a y+laca+. =ir sre sonra ise" or,a+i ,1nleri *ile art+ +imseler anmsamayaca+.
=u ,1nler,en geriye *irta+m )oto1ra)lar +alaca+. Llerin,en *irin,e ,amat annesinin
tmgeneral +ocasnn glne a+nl+la *a+t1. =ir *a+asn,a gelinin" o resimler,e
g6rnmeyen *irine im,atla se.,a +arm *ir 1l+la *a+t1... 5 yaplar" o yaplar,a+i
,1nler unutula*ilir" ama o )oto1ra)lar +al,+a" o )oto1ra)lar,a+i *a+lar ,a +alaca+.
Y+mlarn gm*rts" ar+a" ,ar so+a+lar,a+i siren seslerine +aryor. =u seslerin" u
sra +en,i gm*rtsne *o1ulmu *ir ,1n salonun,an ,uyula*ilece1ini ise hi
sanmyorum. M6re.liler,en *iri" st +ata trmanmaya *alam olmal. =el+i ,e il+
*a.uraca1 yer" Tezel-i hela +apsn,a yitiren eme+li al*ay <rtr+... Lte" *u ,1nn
+on)etileri olmayaca+ 0yen. 5 saat gelmeyece+. 01lanaca+sa ,a *unun iin" se.iniC
lece+se ,e *unun iin...
Tezel ,erin *ir solu+ alyor. 5 solu1u hemen hi *oaltma+szn:
V=ir +a,eh i+i olsaW..X ,iyor.
0lnp ,a *oaltlmam *u solu+tan 6tr" u an ya ,a yarn ne olaca1n hemen hemen
hi ,nme,i1im te+ +ii Tezel-,ir sanyorum.
V0,am gi*i *ir i+i olsa...X ,iye yineliyor.
V=uluruz.X
[Lntihar etmeyece+se+ ielim *ariW..- Daha ,1nn ta *an,a *6yle s6ylemiti. Iim,i
,aha +sa +esiyor. Halt V=ir +a,eh i+i olsa"X ,iyor. Lti+e aylma+ zorun,a +alaca+"
ayl,+a iece+. Lim,e ya+ala,1m yepyeni *ir ey. =u" o *ungun ,1n,en ,e" 0ysel-in
g6trln,en ,e" 0yen-,en ,e" e.ime ,6nemeyiim,en ,e" ,ahas o te+ +urun,an ,a
6ne geiyor. !er eyi +a.rayp iine alyor: Tezel *ile yaama+ istiyorW
Iuram,a" en sahici se.inle en sahici zn aras *ir yer,e" en sahici acsyla *ir yara
alyor. M6zl+lerimin ar,n,a g6zlerim her yan tarayara+ g6re*il,i1i +a,aryla *u ,1n
gecesin,en *en,e +alan *u ,1ne tan+l1m ,e1il" yaram. =u *ir canll+ *elirtisi,ir.
Tan +ana,1n +im g6rmY
VAezil *ir gecey,i"X ,iyor Tezel.
VDe+ ,e1il...X
226 Adalet Aaolu
Gn+ *unu ,er+en sesim" yzm" her yanm hi olma,1 +a,ar sca+tr. 7en,imi *ile
artan *ir sca+l+. Deme+ yaram +anyorY =eni o styor. =ir ,1n gecesin,e en
azn,an *ir Tuncer" il+ +ez +en,i +en,isiyle +a.gaya gir,iyse" *ir 0hmet" il+ +ez +en,i
iin,e *ocala,ysa" Tezel" o sil'h patla,1 an .urul,u1unu ,uyumsa,ysa .e art+ 6lm
la) e,emeyece+se" *ir +urun +en,isine il+ +ez *u+a,ar ya+n gel,iyse .e uram,a alan
en sahici yaram *eni styorsa" usul usul +anayara+ styorsa" iine +ayplar +arsa ,a" *u
,1n e+siltmeyen *ir ,1n,r.
7en,i elleriyle ,eti1i yre1ini a.ularn,a tuta tuta +ii olma a*asn sr,ren 0ysel-i
aramaya +oyulmalym. Yanm,a" ye,e1im,e el*ette Tezel. Lere+ yaayaca1na g6reY
V&nce 0ysel-i *ulalm"X ,iyorum Tezel-e. Tezel" *ir *an+ann neon +lar altn,a
,uruyor. Du,a+lar aralanyor. Oer,eyse" [sen ara" *en i+imi iece1im- ,iyece++en
,iyemiyor. Yzme *a+p +alyor.
V=iraz ,aha +onusana. Yani" herhangi *ir ey s6yle. Hesin yeni,en +sn yani...X
V0ysel-in izini *ulalm" sonra ,a a,am gi*i *ir i+i...X ,iyorum. V0ysel g6trlmesinin"
hele He.il yzn,en g6trlmesinin *ir erin +ayna1" *ir onur +ayna1 olma,1n o+tan
anlamtr. 5nun ,urumu *ir an *6yle almasna ne,en *enimB *6yle *ir an a+nlap
t6+ezlenmesine... <ngin-i aramza ,ostlu+la +atar+en *ile e+silmeyip o1alan
*irli+teli1imize C-*ile- ,ememeliy,im ama" +atara+ ,emeliyimC e+si+li+ *ulamtr
+aygs... Dn" a,am gi*i pe+itirmeye a*a harca,1 ne .arsa" yeni,en atlamtr
+aygs...X
Daha +onuma+" *u +onu,a pe+ o+ +onuma+ istiyorum ama" Tezel yetene+li
parma+larn usulca ,u,a+larma +oyuyor:
V0nla,m"X ,iyor. V0nla,m &mer. Honra yine sarholayaC*ilirim. Oe +i" *ir te+ an" u
an ay+ ol,u1uma se.iniyorum. Yo+sa ayr,etti1im eyin gere+li1ine" +en,i zaman iin,e
.e *enim iin gere+li1ine inanamaz,m.X
=u +ez *en a+n *a+yorum Tezel-in yzne. Oeon +lar altn,a *u yz" *u yzn
izgilerin,e .ur,um,uymazl+tan" *ir +oputan arnm ,uyarl anlam rlpla+
ya+alayara+ *s*tn a+mlayorum.
VHeni sayar,m &mer. Hen,en e+inir,im hatta... Hana" seni se.,i1imi ,e s6yler,im
ama" se.er miy,imY He.mez,im gali*a. Heni +uru" )azla serin+anl *ulur,um. Hesin,e hep
61t .ermeye hazr *ir tnlama olur,u. =u *eni r+tr,. =u gece elime geeni seme,en
itimse" *el+i ,e sen,en *ana geen o r+nt,en +orunma+ iin,ir... =ilmiyorum. =eni
sulamana izin .ermeme+ iin,ir... Hana +ar ,a 6nme +stahl+la 6rlm *ir sa.unu
+alesi e+me+ iin... 0z 6nce" [Ll+in 0ysel-in izini *ulalm- ,er+en sen" Hesin o+ ,e1ii+
+t. 0r,n,an s6yle,i+lerin,e ,e... =il,i1im sesinin o+ ,n,a *ir tnlamas .ar,.
Yzne *a+yorumB 61t .erici ,e1ilsin. =ana 6yle geliyor +i Cel*et yine iece1im" hep
iece1im amaC" u an-,a+i sesin .e yzn .arol,u+a" iere+ imeyere+ ,ayanma+
zorun,aym. Dayanma+... JtanyorumW..X
!er y6ne ,o1ru atlm *ir 1l+ gi*i Tezel-in [utanyorum-u. 7os+ocaman *ir solu+ta
or,an *oalan yere" +en,i iine *zlyor. Qsla+ *ir +e,i 6rne1i *zlyor. Honra anszn
,i+leniyor. 7ah.alt art1 *alrengi g6zlerin,e lgn *ir + yanyor.
227 Bir Dn Gecesi
V0ma"X ,iyor Tezel" Vsesin,e+i *u tnlama yapaysa .e yeni,en snayc +esilirse en *y+
,mann ola*ilirim.X
Lere+ imeyere+B intiharn ,e1il" sessiz *ir 6lmn ,e1il" l,rnm Cite o" yaama
,alm l,rnmC ei1in,e *ir Tezel g6ryorum. 9rperiyorum.
Oeyse +i yaram hep usul usul +anyor. =eni o styor.
=ir ta+siye *iniyoruz. 0na,olu 7ul*-n geri,e *ra+yoruz. =urnum,a +6mr .e
*arut +o+usu" +ula+larm,a h'l' 0n+ara Mis+et !a.as .e uram,a o yara.
0n+ara" 23%FC23%N
SON
228 Adalet Aaolu