DR INTAN HASHIMAH MOHD HASHIM

PP SAINS KEMASYARAKATAN
UNIVERSITI SAINS MALAYSIA
 Proses yg membawa kepada perubahan
tingkahlaku atau potensi tingkahlaku yg agak
berkekalan
 Contoh perubahan tingkahlaku: Boleh memandu
kereta
 Contoh perubahan potensi tingkahlaku:
perubahan kepercayaan bahawa memandu tidak
membahaya
 Perubahan kekal selepas beberapa lama
 Perubahan berdasarkan pengalaman
 Habituasi-pembelajaran mudah yg boleh berubah
 Watson- psikologi perlu fokus kpd
tingkahlaku dan usaha meneka dan
mengawalnya
 Skinner-menekankan kpd persekitaran dan
bagaimana ianya boleh mengubah
tingkahlaku
 Penerangan tentang tingkahlaku dpt dibuat
dgn melihat kpd persekitaran
 Analisa tingkahlaku-memfokus kpd penentu
tingkahlaku dlm persekitaran
 Pembelajaran berlaku pd semua spesis
 Satu proses pembelajaran di mana stimuli
yg sebelum ini neutral dikaitkan dengan
stimuli yang tidak neutral selepas keduanya
dipasangkan berulang kali

 Ivan Pavlov- ahli Psikologi pertama

mengkaji konsep ini
 membuat pemerhatian bahawa anjing
mengeluarkan air liur walaupun hanya
pinggan makanan dikeluarkan
 Gerakbalas tak terlazim (UCR) ialah reaksi
semulajadi kepada stimuli tak terlazim (UCS)
 Stimuli tak terlazim (UCS) ialah stimuli yg akan
mengeluarkan reaksi semulajadi
 Anjing akan mengeluarkan air liur iaitu gerakbalas
tak terlazim (UCR) apabila dihidangkan dengan
serbuk daging iaitu stimuli tak terlazim (UCS)
 Lampu dinyalakan sebelum serbuk daging
dihidangkan
 Anjing kemudiannya belajar mengeluarkan air liur
iaitu gerakbalas terlazim (CR) apabila melihat
lampu iaitu stimuli terlazim (CS)
 stimuli terlazim (CS) ialah stimuli yg pd awalnya
neutral, tetapi telah dikaitkan dengan gerakbalas
terlazim (CR)
 gerakbalas terlazim (CR) ialah tindakbalas yg
dipelajari yang dikeluarkan apabila adanya stimuli
terlazim (CS)
 Pemperolehan

 Pemupusan

 Generalisasi stimulus

 Diskriminasi stimulus
 Pelaziman ketakutan-ditimbulkan dgn
mengaitkan subjek biasa (tikus) dgn UCS yg
menakutkan (bunyi bising)
 Kejadian traumatik boleh menimbulkan reaksi

yg kuat
 Mengaitkan produk dgn seseorang (Pepsi dan

Siti) atau sesuatu konsep (minuman dgn seks)

utk melariskan produk
 Pemerhatian Thorndike
 Kaitan antara stimulus-tindakbalas
 Undang-undang kesan – Tindakbalas yg
membawa kpd kesan memuaskan tinggi
kebarangkalian utk diulangi dan tindakbalas yg
membawa kpd kesan tidak memuaskan tinggi
kebarangkalian utk tidak diulangi
 Skinner membentuk prosedur pelaziman operan
 Tindakan operan ialah tindakan yg menimbulkan
kesan kepada persekitaran
 Bermula secara rawak tetapi akan diulangi jika
mendatangkan hasil memuaskan dan akan
dihentikan sekiranya tidak
 Bilik Operan Skinner
 Merujuk kpd hubungan konsisten diantara
tindakbalas dgn perubahan pd persekitaran yg
dikeluarkan
 Stimuli neutral vs. stimuli apentif vs. stimuli
aversif
 Pengukuhan positif terjadi apabila tingkahlaku
diikuti stimuli apentif
 Pengukuhan negatif terjadi apabila tingkahlaku
diikuti pembuangan stimuli aversif
 Kedua pengukuhan meningkatkan tingkahlaku
 Hukuman menurunkan tingkahlaku
 Hukuman positif timbul apabila tingkahlaku

diikuti stimuli aversif

 Hukuman negatif timbul apabila tingkahlaku

diikuti pembuangan stimuli positif

 Pelaziman pengukuhan

 Deprivasi tindakan dan pengukuhan positif

 Jadual Pengukuhan
 Untuk mengajar tingkahlaku baru dan
kompleks
 Memperkenalkan pengukuh positif (ganjaran)