Pap - Projektovanje Asfaltnih Mesavina (SPENS)

Prakti
Prakti
na iskustva pri
na iskustva pri
projektovanju asfaltnih me
projektovanju asfaltnih me
avina
avina
u okviru projekta SPENS
u okviru projekta SPENS
6. Maj, 2009
6. Maj, 2009
Bled, Slovenija
Bled, Slovenija
Prakti Prakti na iskustva pri projektovanju asfaltnih na iskustva pri projektovanju asfaltnih
me me avina u okviru avina u okviru projekta SPENS projekta SPENS
Projekat SPENS, WP3, Task 3.3 Optimizacija sastava asfaltne meavine
u cilju postizanja pogodnih osobina na niskim i visokim ambijentalnim
temperaturama
Uesnici istraivanja:
IP (Institut za puteve -The Highway Institute), Serbia
ZAG (Zavod za gradbenitvo - Slovenian National Building and Civil
Engineering), Slovenia
IGH (Institut graevinarstva Hrvatske The Civil Engineering Institue
of Croatia), Croatia
TUZA (Zilina University), Slovakia
IBDiM (Road and Bridge Institute), Poland
VTI (The Swedish National Road and Transport Research Institute),
Sweden
Cilj istra
Cilj istra
ivanja
ivanja
je bio da se pronae prakti
je bio da se pronae prakti
an model
an model
za
za
optimizaciju sastava asfaltne me
optimizaciju sastava asfaltne me
avine koji
avine koji
e biti
e biti
u vezi sa funkcionalnim karakteristikama asfaltnog
u vezi sa funkcionalnim karakteristikama asfaltnog
kolovoza
kolovoza
u
u
razli
razli
itim klimatskim i saobra

itim klimatskim i saobra
ajnim
ajnim
uslovima
uslovima
kao
kao
to su:
to su:
otpornost na kolotrage,
otpornost na kolotrage,
otpornost na pukotine usled zamora i

otpornost na pukotine usled zamora i
otpornost na termi
otpornost na termi
ke pukotine.
ke pukotine.
2
Materijali:
4 vrste veziva
- B 70/100 (INA-Rijeka, Croatia)
- B 50/70 (INA-Rijeka, Croatia)
- PmB 50/90s (MODIBIT, Croatia)
- PmB 25/55-55 STARFALT (OMV, Austria)
1 silikatni kameni materijal HRUKOVEC (Croatia),
1 karbonatni filer OURA (Croatia)
1 gradacija mineralne meavine 0-11 mm
1 tip asfaltne meavine (asfaltni-beton AC-11)
2 metode projektovanja
2 metode projektovanja
: Marshall metoda i PRADO softver
: Marshall metoda i PRADO softver
O
O
ptim
ptim
izacija sastava
izacija sastava
as
as
falta pomo
falta pomo
u
u
PRADO soft
PRADO soft
vera
vera
Ulazni podaci:
- Vezivo (pen, PK, gustina, Fraass, viskoznost),
- Filer (gustina, granulacija, Rigden upljine),
- Pesak 0/2 mm (granulacija, gustina, ekvivalent peska, oblik),
- Agregat 2/4, 4/8, 8/11 mm (granulacija, gustina, oblik zrna)
- Mineralna meavina 0/11 mm (granulometrijska kriva)
- Asfaltna meavina (ciljne upljine, stepen zbijenosti)
PRADO metoda
Optimizacija mineralne meavine obavlja se kombinacijom filera,
peska i agregata > 2.0 mm u vol. % i odreivanjem upljina u
mineralnoj meavini koja su dostupna za mastiks,
Softver PRADO izraunava osnovni sastav asfaltne meavine i
zapreminske koncentracije agregata, veziva i upljina, gustinu
asfaltnog uzorka i asfaltne meavine, upljine u mineralnom
agregatu i upljine u agregatu ispunjenih vezivom,
Analiza sastava asfaltne meavine obavlja se izraunavanjem
kompleksnog modula i master krive, parametara zakona zamora i
zakona trajne deformacije, koeficijenta termike dilatacije i
odreivanjem stepena starenja.
Optimalni sastav asfaltne meavine verifikuje se laboratorijskim
ispitivanjima.
Marshall metoda (7 faza):
Izbor i ispitivanje veziva (gustina, viskoznost),
Izbor i ispitivanje KM (granulacija, gustina),
Sastavljanje mineralne meavine prema standardu,
Priprema 5 meavina sa razliitim % veziva,
Priprema maralovih uzoraka,
Ispitivanje stabilnosti i teenja,
Odreivanje gustina i proraun upljina i
Odreivanje optimalnog sadraja veziva.
Optimalni sadraj veziva odreuje se:
Sadraj veziva kod maksimalne stabilnosti,
Sadraj veziva kod maksimalne zapreminske mase,
Sadraj veziva kod optimalnih upljina u AU,
Sadraj veziva kod minimalnih upljina u KM
Sadraj veziva kod optimalnih upljina u KM
ispunjenih vezivom.
Odreivanje srednje vrednosti.
Gra
Gra
nulacija m
nulacija m
ineral
ineral
ne
ne
me
me
avine
avine
0
0
-
-
11
11
mm
mm
Sita PRADO Design
MARSHALL
Design
0,09 mm 7,1 7,7
0,25 mm 13,4 14,2
0,71 mm 21,6 21,6
2,0 mm 37,8 38,3
4,0 mm 55,4 55,6
8,0 mm 79,9 80,0
11,2 mm 99,9 99,9
16,0 mm 100 100
Zapreminske karakteristike B 70/100 B 70/100 B 50/70 B 50/70 PmB 50/90s PmB 50/90s
PmB PmB
25/55 25/55- -55 55
Gustina asfaltnog uzorka, (Mg/m
3
) 2,438 2,435 2,437 2,438
Gustina asfaltne meavine, (Mg/m
3
) 2,567 2,564 2,566 2,566
upljine u asfaltnom uzorku, % (v/v) 5,0 5,0 5,0 5,0
upljine u MM, % (v/v) 18,7 18,7 18,7 18,7
upljine ispunjene vezivom, % (v/v) 73,2 73,2 73,2 73,2
Zapremina kamenog skeleta,%(v/v) 81,3 81,3 81,3 81,3
Zapremina veziva, % (v/v) 13,7 13,7 13,7 13,7
Sadraj veziva u AM, %(m/m) 5,73 5,61 5,69 5,70
PRADO Metoda PRADO Metoda
Zapreminske karakteristike B 70/100 B 70/100 B 50/70 B 50/70 PmB 50/90s PmB 50/90s
PmB PmB
25/55 25/55- -55 55
Gustina asfaltnog uzorka, (Mg/m
3
) 2,438 2,434 2,435 2,434
Gustina asfaltne meavine, (Mg/m
3
) 2,564 2,565 2,564 2,565
upljine u asfaltnom uzorku, % (v/v) 4,9 5,1 5,0 5,1
upljine u MM, % (v/v) 18,8 19,0 18,9 19,0
upljine ispunjene vezivom, % (v/v) 74,0 73,1 73,5 73,1
Zapremina kamenog skeleta,%(v/v) 81,2 81,0 81,1 81,0
Zapremina veziva, % (v/v) 13,9 13,9 13,9 13,9
Sadraj veziva u AM, %(m/m) 5,8 5,8 5,8 5,8
MARSHALL Metoda MARSHALL Metoda
Marshall stability & Penetration
y = 517,17x
-0,8723
R
2
= 0,9879
8
10
12
14
16
18
20
40 50 60 70 80
Penetration of binder at 25C (dmm)
S
t
a
b
i
l
i
t
y

a
t

6
0
C

(
k
N
)
Marshall stiffness & Penetration
y = 54,362x
-0,6353
R
2
= 0,9054
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
5,5
40 50 60 70 80
Penetration of binder at 25C (dmm)
S
t
i
f
f
n
e
s
s

a
t

6
0
C

(
k
N
/
m
m
)
Mar Mar al alove karakteristike & Penetracija veziva ove karakteristike & Penetracija veziva
Ureaj Ureaj za ispitivanje modula za ispitivanje modula
krutosti krutosti kod opita kod opita indirektne indirektne
zatezne zatezne vrsto vrsto e e (E (E
* *
) (ITSMT) ) (ITSMT)
-
- temperatur temperatura a: 20 : 20
0 0
C C
- - vreme optere vreme optere enja enja: 124 ms : 124 ms
- - broj cikusa optere broj cikusa optere enja enja: 5 : 5
- - trajanje pulsa trajanje pulsa: 3s : 3s
EN 12697-26/2004)
Uzorci Uzorci: : cilindri cilindri ni ni 100 mm 100 mm
Stiffness on NAT (PRADO & Marshall design)
y = 1,009x - 93,559
R
2
= 0,868
500
1000
1500
2000
2500
1000 1500 2000 2500
Stiffness modulus (Marshall design)
S
t
i
f
f
n
e
s
s

m
o
d
u
l
u
s

(
P
R
A
D
O

d
e
s
i
g
n
)
Koorelacija izmeu modula krutosti Koorelacija izmeu modula krutosti
y = -29.075x + 3505.4
R
2
= 0.9924
y = -25.675x + 3370.7
R
2
= 0.9075
0
500
1000
1500
2000
2500
40 50 60 70 80
Penetration 25
0
C (1/10 mm)
S
t
i
f
f
n
e
s
s

m
o
d
u
l
u
s

2
0
0
C

(
M
P
a
)
Marshall Design
PRADO Design
Modul krutosti AM & Penetracija Modul krutosti AM & Penetracija ve vez ziva iva
Ureaj za ispitivanje otpornosti Ureaj za ispitivanje otpornosti
na na trajne deformacije trajne deformacije - -
Dinami Dinami ki opit puzanja ki opit puzanja (VRLT) (VRLT)
-
- temperatura: 30 temperatura: 30
0 0
C C
- - normalni napon: 100 kPa normalni napon: 100 kPa
- - bo bo ni ni va vak kuum uum: 50 kPa : 50 kPa
- - trajanje optere trajanje optere enja: 1s enja: 1s
- - trajanje rastere trajanje rastere enja: 1s enja: 1s
- - broj ciklusa optere broj ciklusa optere enja: 1800 enja: 1800
EN-12697-25 Method A
Uzorci: Uzorci: c cilindri ilindri ni 100 mm ni 100 mm
Odreivanje trajne deformacije Odreivanje trajne deformacije dinami dinami ki opit puzanja ki opit puzanja
Vacuum Repeated Load Axial Test Vacuum Repeated Load Axial Test - - VRLT (T = 30 VRLT (T = 30
0 0
C) C)
B 70/100
B 50/70
0,000
0,200
0,400
0,600
0,800
1,000
1,200
1,400
1,600
1,800
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
Number of load cycles
A
x
i
a
l

m
i
c
r
o
-
d
i
l
a
t
a
t
i
o
n

(
%
)
PmB 50/90
PmB 25/55-55
Asfaltna
meavina
AB-11s
Marshall
design
Aksijalna
mikro-
dilatacija
v
(%mm/mm)
posle 1800
ciklusa
B 50/70 0,753
B 70/100 1,584
PmB 50/90 0,890
PmB 25/55-55 0,875
Ureaj za ispitivanje zamora Ureaj za ispitivanje zamora
ITFT ITFT- - Indirect Tensile Fatigue Test Indirect Tensile Fatigue Test
-
- temperatura: 20 temperatura: 20
0 0
C C
- - fre frekvencija: 1.28 Hz kvencija: 1.28 Hz
- - konstantan napon konstantan napon
EN 12697-24/2004)
Uzorci: Uzorci: c cilindri ilindri ni 100 mm ni 100 mm
Test se izvodi pri konstantnom
nivou napona do oteenja uzorka
Opit zamora Opit zamora - - Indirect Tensile Fatigue Test Indirect Tensile Fatigue Test (20 (20
0 0
C; 1,28 Hz) C; 1,28 Hz)
AB-11s B 50/70 3,4
AB-11s B 70/100 56,9
AB-11s PmB 50/90 1,7
AB-11s PmB 25/55-55 400,7
1
10
100
1000
1,0E+02 1,0E+03 1,0E+04 1,0E+05 1,0E+06 1,0E+07 1,0E+08 1,0E+09
Number of cycles till failure
H
o
r
i
z
o
n
t
a
l

m
i
c
r
o
-
d
i
l
a
t
a
t
i
o
n

x

(
1
0
-
6

m
m
/
m
m
)
B 50/70
B 70/100
PmB 50/90
PmB 25/55-55
Number of cycles (Nx10
6
) at critical
horizontal micro-strain
of 50 x 10
-6
(mm/mm)
(Marshall design)
Opit to Opit to kom kom Wheel Tracking Tester Wheel Tracking Tester
Ureaj za odreivanje dubine kolotraga Ureaj za odreivanje dubine kolotraga
Uzorci: 305mm 305mm x 50mm
Rezultati merenja WTT 60 Rezultati merenja WTT 60
0 0
C C / / 10.000 ciklusa 10.000 ciklusa ( (EN 12697-22)
AC 11 - SILICA AGGREGATE
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
5,5
6
6,5
7
7,5
8
8,5
9
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000 18000 19000 20000
Number of passes
R
u
t
h

d
e
p
t
h

[
m
m
]
PmB 25/55-55 B 70/100 B 50/70 PmB 50/90S
Rut characteristics B 70/100 B 50/70 PmB 50/90S PmB 25/55-55
Rut depth (mm) 7,4 2,9 2,3 2,4
Proportional rut depth (%) 14,8 5,8 4,6 4,8
Wheel tracking slope (mm/1000 cycles) 0,08 0,07 0,05 0,03
Poreenje dubine kolotraga Poreenje dubine kolotraga A AC C 11 11 sa razli sa razli itim vezivima itim vezivima
PROPORTIONAL RUTH DEPTH - AC 11 WITH SILICA
0
2
4
6
8
10
12
14
16
B 70/100 B 50/70 PmB 50/90S PmB 25/55-55
Type of bitumen
P
r
o
p
o
t
r
i
o
n
a
l

r
u
t
h

d
e
p
t
h

(
%
)
WHEEL TRACKING SLOPE - AC 11 WITH SILICA
0
0,01
0,02
0,03
0,04
0,05
0,06
0,07
0,08
0,09
B 70/100 B 50/70 PmB 50/90S PmB 25/55-55
Type of bitumen
W
h
e
e
l

t
r
a
c
k
i
n
g

s
l
o
p
e

(
m
m
/
1
0
0
0

c
y
c
l
e
s
)
Poreenje dubine kolotraga Poreenje dubine kolotraga AC AC- -11 11 sa karakteristikama veziva sa karakteristikama veziva
Rut depth & Viscosity
y = 60,306x
-0,3286
R
2
= 0,8112
0
2
4
6
8
10
12
14
16
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Dynamic viskosity at 60
0
C (Pa.s)
P
r
o
p
o
r
t
i
o
n
a
l

r
u
t

d
e
p
t
h

(
%
)
Rut depth & Softening point
y = 105643x
-2,3867
R
2
= 0,6636
0
2
4
6
8
10
12
14
16
40 50 60 70 80
Softening point (
0
C)
P
r
o
p
o
r
t
i
o
n
a
l

r
u
t

d
e
p
t
h

(
%
)
Wheel tracking slope & Softening point
y = -0,0981Ln(x) + 0,4651
R
2
= 0,7212
0,02
0,03
0,04
0,05
0,06
0,07
0,08
0,09
0,1
40 50 60 70 80
Softening point (
0
C)
R
u
t

s
l
o
p
e

(
m
m
/
1
0
0
0

c
y
c
l
e
s
)
Rut depth & Penetration
y = 2,1663e
0,0183x
R
2
= 0,6212
0
2
4
6
8
10
12
14
16
20 30 40 50 60 70 80 90
Penetration 25
0
C (mm/10)
P
r
o
p
o
r
t
i
o
n
a
l

r
u
t

d
e
p
t
h

(
%
)
Poreenje dubine kolotraga Poreenje dubine kolotraga AC AC- -11 11 sa karakteristikama veziva sa karakteristikama veziva
Koorelacija rezultata ispitivanja Koorelacija rezultata ispitivanja iz opita V iz opita VRLT RLT i i WRT WRT
Asphalt mixture
Percent of axial
micro-strain
v
(%mm/mm)
after 1800
loading cycles
Proportional
rut depth (%)
B 50/70 0,753 5,8
B 70/100 1,584 14,8
PmB 50/90 0,890 4,6
PmB 25/55-55 0,875 4,8
VRLT & WRT
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0
Proportional rut depth (%)
P
e
r
c
e
n
t

o
f

a
x
i
a
l

m
i
c
r
o

s
t
r
a
i
n

(
%

m
m
/
m
m
)
y = 0,0743x + 0,4684
R2 = 0,9285
Opit zamora Opit zamora 2 PBT 2 PBT
Two Point Bending Two Point Bending Fatigue Fatigue Test Test
+10C / 20Hz
EN 12697-24 Annex A
Or
der
Mixture
Measured
value of
6
. 10
-6
Category
6
1. B 50/70 304,55
6
260
2. PmB 50/90 331,14
6
310
3.
PmB
25/55-55
338,96
6
310
4. B 70/100 387,93
6
310
1,0E+03
1,0E+04
1,0E+05
1,0E+06
1,0E+07
1,00E-04 1,00E-03
Strain - log [ ]
l
o
g

(
N
i
)
B 50/70
B 70/100
PmB 25/55-55
PmB 50/90
B 70/100
B 50/70
PmB 25/55-55
PmB 50/90
Rezultati zamora AC 11 sa razli Rezultati zamora AC 11 sa razli itim vezivima kod opita itim vezivima kod opita
dinami dinami kog optere kog optere enja trapezoidnih uzoraka u dve ta enja trapezoidnih uzoraka u dve ta ke ke - - 2PBT 2PBT
EN 13108-1
Ureaj za odreivanje otpornosti na termi Ureaj za odreivanje otpornosti na termi ke pukotine ke pukotine
Thermal Stress Restrained Specimen Test Thermal Stress Restrained Specimen Test TSRST TSRST ( (AASHTO AASHTO TP10 TP10 )
Inicijalna temperatura: 5C
Brzina hlaenja: 10C/h
Dimenzije uzoraka: 50 x 50 x 250 mm
Resultati AC sa razli Resultati AC sa razli itim vezivima (TSRST) itim vezivima (TSRST)
1 B 50/70
13 B 70/100
16 PmB 25/55-55
6 PmB 50/90
Prakti Prakti na iskustva dobijena pri istra na iskustva dobijena pri istra ivanju u okviru SPENS: ivanju u okviru SPENS:
Pomou programa PRADO mogue je varirati sastav AM i analizirati dinamike
parametre bez potrebe za skupom laboratorijskom opremom, a pri tom dobiti
isti sastav AM kao i kod Maralove metode,
Ispitivanja su pokazala da nijedna vrsta bitumena ne moe da ispuni sve
zahteve kvaliteta AM za sva saobraajna optereenja i klimatske uslove,
Za AM sa veim modulom krutosti i veom otpornou na trajne deformacije
tipa kolotraga potrebno je primeniti tvru vrstu bitumena, a za AM sa veom
otpornou na pojavu pukotina usled zamora potrebno je primeniti meku
vrstu bitumena,
PmB, u odnosu na konvencionalne bitumene, zbog visko-elastinih svojstava i
optimalne temperaturne osetljivosti imaju veu otpornost na pojavu kolotraga
na visokim temperaturama i veu otpornost na pojavu pukotina usled zamora i
veu otpornost na termike pukotine na niskim temperaturama.
Asfaltne meavine sa polimer modifikovanim vezivima (PmB 50/90, PmB
25/55-55) mogu se koristiti za kolovoze koje su izloene vrlo tekom
saobraajnom optereenju i velikim temperaturnim promenama.
Standardne karakteristike veziva kao to su: viskoznost, penetracija,
taka razmekanja i povratna elastina deformacija (kod PmB) su
svojstva koji utiu na dinamike parametre asfaltne meavine.
Penetracija veziva utie na stabilnost i modul krutosti asfaltne meavine,
Viskoznost i taka razmekanja veziva utiu na otpornost na trajnu
deformaciju asfaltne meavine,
Povratna elastina deformacija kod PmB utie na otpornost na zamor
asfaltne meavine,
Postoji koorelacija izmeu rezultata ispitivanja otpornosti na kolotrage
dobijene u opitu VRLT i WTT,
Istraivanja je potrebno nastaviti i na drugim tipovima asfaltnih
meavina kako bi se utvrene koorelacije iz projekta SPENS potvrdile i
poboljale.
HVALA NA PA
HVALA NA PA
NJI !
NJI !

Pap - Projektovanje Asfaltnih Mesavina (SPENS)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Pap - Projektovanje Asfaltnih Mesavina (SPENS)

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Pap - Projektovanje Asfaltnih Mesavina (SPENS)

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Prakti

itim klimatskim i saobra

otpornost na pukotine usled zamora i

You might also like