HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt

CHNG VI : CN BNG HA HC &

MC DIN RA CA CC QU TRNH HA HC
I MT !" #HI NI$M V% &H'N NG HA HC
( #)*+ ,+-. /0 1)2, 3,4 .56 7)+08 /9 1)2, 3,4 6)8:, ,4);7)
a. Phn ng mt chiu < =1)2, 3,4 )>9, 6>9, ? l phn ng trong c t nht mt cht
phn ng ( cht u) phn ng cho n ht .
Khi vit phng trnh phn ng ta !"ng !u # ha$ !u %
M,@
A
B 6
C
V d : A#CD@
E
=F? G A#CD =F? H E@
A
=I?
&. Phn ng thun nghch <= 1)2, 3,4 I)J,4 )>9, 6>9, ? l phn ng m ' c"ng i(u )i*n
nh nhau phn ng +$ ra ,ng th-i th.o hai chi(u ng/c nhau0 trong )h1ng mt cht
u no mt h2n )hi phn ng !3ng l4i.
Khi vit phng trnh phn ng ta !"ng !u
V d : H
A
=I? H I
A
=I? 2HI(k)
5rong 6
7hn ng thu8n 9 l phn ng th.o chi(u m:i t;n t3 tr<i =ang phi .
7hn ng ngh>ch 9 l phn ng th.o chi(u m:i t;n t3 phi =ang tr<i.
?u mt chi(u no c@a phn ng thu8n ngh>ch rt $u (+.m nh )h1ng <ng )A ) th
phn ng tr' thnh phn ng mt chi(u .
V d : H
A
=I? H CD
A
=I? 2HCl(k)
Khi thBc hi*n phn ng ' CDDD
D
E phFn huG c@a HEl l D0DCIJ n;n phn ng +.m nh
l phn ng mt chi(u .
H
A
=I? H CD
A
=I? G 2HCl(k)
A &)2, 3,4 KL,4 6)MB N; 6)MB KL,4 1)OB N; 1)O
O Phn ng ng th P l phn ng chK !iLn ra trong thA tch mt pha . Khi h* ha hMc /c
cha trong mt &nh )n )h1ng Nu< lOn th phn ng ,ng thA +$ ra ,ng th-i )hPp ni
nh nhau trong ton thA tch c@a pha.
V d P phn ng trung hQa giRa !ung !>ch HEl vOi !ung !>ch ?aSH.
HCD =NN? H NO@H =NN? Q NOCD =NN? H H
A
@ =D?
R Phn ng d th P l phn ng chK !iLn ra tr;n &( mTt phFn chia pha0 )h1ng !iLn ra trong
thA tch mt pha no.
V d - 7hn ng o+$ha )h US
V
&'i )h S
V
thnh )h US
W
!iLn ra tr;n &( mTt +Xc t<c
platin l phn ng !> thA .
1
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
NHSN TUT P
7hn ng ,ng thA l phn ng !iLn ra trong thA tch tc trong )h1ng gian &a chi(u. EQn phn
ng !> thA l phn ng tr;n &( mTt tc trong )h1ng gian hai chi(u.
7hn ng ,ng thA chK c thA !iLn ra trong pha )h (hi) hoTc trong pha lYng .
E &)2, 3,4 KL,4 1)O B 1)2, 3,4 N; 1)O
Phn ng ng pha < l phn ng trong h* ha hMc chK lm thnh mt pha t3 u n cuZi.
Phn ng d pha < l phn ng trong h* ha hMc lm thnh hai ha$ nhi(u pha )h<c nhau.
V d - [a
V\
(!!)

\

US
]
I
(!!) % [aUS
I
(r)
^. (r) \ VHEl (!!) % ^.El
V
(!!) \ H
V
())
V. &)2, 3,4 KW, 4+2, /9 1)2, 3,4 1)37 6X1
Phn ng n gin ] p !iLn ra Nua C giai o4n (C t<c !_ng c &n) 0 tc l i t3 u n
cuZi )h1ng c =B hnh thnh c<c cht trung gian.
V d6 H
V
()) \ `
V
()) % VH` ())
Phn ng phc tp 9 p !iLn ra Nua nhi(u giai o4n (nhi(u t<c !_ng c &n)
E<c giai o4n n$ c thA nZi tip hoTc =ong =ong ha$ thu8n ngh>cha
V d : AN
A
@
Y
% VN@
A
H @
A
7hn

ng n$ g,m hai giai o4n nZi tip nhau 6
?
V
S
b
% ?
V
S
W
\ S
V

?
V
S
b
\ ?
V
S
W
% I?S
V
II ZNH [UST TC D\NG #H"I []NG =MG8DNR^F4 /9 &_OO4^B (`ab?
ci !i c"c phn ng ng th n gin# $ nhi%t &h'ng (i # tc phn ng t) *%
!i tch nng c+a c"c ch,t phn ng !i c"c - m. /0ng c"c h% - t) *12ng c+a
ch3ng t45ng ph1ng t46nh phn ng 7
7hn ng ,ng thA n gin 6 OA =I? H RB =I? G 7C=I? H ND=I?
/ Q IcAd
O
cBd
R

5rong 6 v 9 tZc phn ng.
) ] hdng =Z tZc phn ng . ) ph_ thuc vo c<c $u tZ =au F$6
[n cht phn ng
?hi*t .
Khi nhi*t )h1ng ei th ) l hdng =Z . Khi nhi*t tfng th ) tfng .
gXc t<c .
Khi !"ng +Xc t<c th ) tfng nhanh
V d 6 ght phn ng thu8n ngh>ch 0,ng thA . H
A
=I? H I
A
=I? AHI =I?
7 thu8n v ngh>ch (u l phn ng n gin c hdng =Z tZc phn ng l )
t
v )
n
.
5Zc p thu8n l 6 /
6
Q I
6
cH
A
dcI
A
d e 5Zc p ngh>ch l 6 /
,
Q I
,
c89d
A

III CN BNG HA HC
2
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
( TFX,4 6)*+ 7f, Rg,4 )hO )i7 :
ght phn ng thu8n ngh>ch0 !,ng thA0 n gin ( c hai chi(u ) c@a h* )h li t'ng 6
I
6

OA =I? H RB =I? 7C =I? H ND =I?
I
,

[an u 6 %D E
j
D
E
[
D
D D kmolllm
Khi p E
j
E
[
E
E
E
n

EFn &dng
c&
# (E
j
)
c&
% con=t (E
[
)
c&
% con=t (E
E
)
c&
% con=t (E
n
)
c&
% con=t
( v
t
% v
n
) (7
j
)
c&
% con=t (7
[
)
c&
% con=t (7
E
)
c&
% con=t (7
n
)
c&
% con=t
5h.o >nh lu8t t<c !_ng )hZi l/ng ta c6
5Zc phn ng thu8n l 6 /
6
Q I
6
C
A
O
C
B
R

5Zc phn ng ngh>ch l 6 /
,
Q I
,
C
C
7
C
D
N

no n,ng c<c cht trong Nu< trnh phn ng tha$ ei n;n tZc phn ng &in ei th.o th-i gian
nh =au6
/
6
/
6
% /
,
/
,

c&
Khi phn ng 6 !o n,ng j v [ gim !n n;n tZc phn ng thu8n v
t
gimo
n,ng E v n tfng !n n;n tZc phn ng ngh>ch v
n
tfng !n .
Khi v
t
% v
n
0 h* ' tr4ng th<i cFn &dng 0 lXc trong mt n v> th-i gian v mt n v> thA tch
c &ao nhi;u phFn tp E v n /c t4o thnh th c:ng c &$ nhi;u phFn tp E v n &> phFn l$ 0
tng tB vOi jv [ c:ng v8$. Eho n;n n,ng c:ng nh <p =ut ri;ng phn c@a c<c cht )h
trong phn ng l hdng =Z .
:;<=> :8?9 @A= BC=> 8DE 8F@ ]l tr4ng th<i c@a h* phn ng ha hMc )hi c tZc
phn ng thu8n &fng tZc phn ng ngh>ch v n,ng c<c cht phn ng c:ng nh =n
phqm phn ng )h1ng tha$ ei ' nhRng i(u )i*n &;n ngoi nht >nh.
5r4ng th<i cFn &dng n$ l tr4ng th<i cFn &dng ng v Nu< trnh thu8n v ngh>ch vqn tip t_c
+$ ra (v
t
% v
n) .
3
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
5r;n

phng !i*n nhi*t ng hMc th tr4ng th<i cFn &dng ha hMc tng ng vOi &in thi;n
th 2ng <p c@a phn ng t4i i(u )i*n ang +ht (nhi*t 0 n,ng 0 <p =ut..) &dng )h1ng
r
5

% D
nu hi*u c@a tr4ng th<i cFn &dng ha hMc6
:nh /,t /iGn thH5 thIi gian 6 )hi i(u )i*n &;n ngoi )h1ng tha$ ei
th tr4ng th<i cFn &dng )h1ng ei 0 n,ng c<c cht l hdng =Z.
:nh *inh ng 6 )hi tha$ ei i(u )i*n &;n ngoi th tr4ng th<i cFn
&dng tha$ ei 0 nhng )hi c<c i(u )i*n &;n ngoi /c t<i l8p th tr4ng th<i cFn &dng
c:ng /c thip l8p l4i.
:nh hai chiu 6 ' c"ng i(u )i*n &;n ngoi !" i t3 pha no l4i A 4t
tr4ng th<i cFn &dng th tr4ng th<i n$ chK l mt.
A B+M8 6)37 )g,4 jk 7f, Rg,4 6F>,4 7*7 6Flm,4 )n1 I)*7 ,)O8
aJ @Kn /0ng ng th# n gin t45ng pha &h *L t1$ng .
I
6

OA =I? H RB =I? 7C =I? H ND =I?
I
,

EFn &dng (E
j
)
c&
% con=t (E
[
)
c&
% con=t (E
E
)
c&
% con=t (E
n
)
c&
% con=t
(7
j
)
c&
% con=t (7
[
)
c&
% con=t (7
E
)
c&
% con=t (7
n
)
c&
% con=t
Khi tr4ng th<i 4t cFn &dng6 v
t
% v
n
cb
d
D cb
c
C n cb
b
B cb
a
A t
C C k C C k ) .( ) .( ) ( .) .( =
)
t
v )
n
ph_ thuc vo nhi*t . ?;n ' nhi*t +<c >nh )
t
v )
n
l hdng =Z0 ta c6
( ) const
C C
C C
k
k
T K
cb b
B
a
A
d
D
c
C
n
t
C
= = = ) (
K
E
9 hdng =Z ' nhi*t +<c >nh 9 gMi l hdng =Z cFn &dng
Hdng =Z cFn &dng c:ng c thA /c +<c >nh th.o <p =ut ri;ng phn c@a c<c cht )h t4i tr4ng th<i
cFn &dng.
( ) (
( ) ( )
( ) ( )
) ( ) ( )
( ) b a d c
cb b
B
a
A
d
D
c
C
cb b
B
a
A
d
D
c
C
cb b
B
a
A
d
D
c
C
p
RT
C C
C C
RT C RT C
RT C RT C
p p
p p
T K
+
= = = ) (

5rong 6 , Q = 7 H N < O P R? o ( s % D0DtV atm.llmol.K o 7 katmm o Ekmolllm o 5 kKm )

( )
n
C p
RT T K T K

= ) ( ) (
n % D # K
7
% K
E
@h3 L 6 ?u phn ng c nhi(u pha )h<c nhau ()h0 lYng 0rPn ) th n chK tnh cho cht )h .
/J @Kn /0ng ng th t45ng pha *Mng N dd *5Ong J
4
Biu thc c!a "nh #u$t
t%c d&ng kh'( #)*ng
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
OA =NN? H RB =NN? 7C =NN? H ND =NN?
EFn &dng (E
j
)
c&
% con=t (E
[
)
c&
% con=t (E
E
)
c&
% con=t (E
n
)
c&
% con=t

( ) const
C C
C C
T K
cb b
B
a
A
d
D
c
C
C
= = ) (
EhX i 6 ?u phn ng c =B hi*n !i*n c@a nOc (!ung m1i) th trong &iAu thc hdng =Z cFn &dng )h1ng c
mTt c@a nOc.
V d : CH
E
C@@H =NN? H H
A
@ CH
3
COO
-
(dd) + H
3
O
+
(dd)
Hng s in ly :
(
[ ][ ]
[ ]
)
cb a
C++, C,
+ , C++ C,
T K
W
W W
) (
+
=
cJ@Kn /0ng t45ng h% phn ng cP nhiu pha
#)+ 6)+o6 D:1 )g,4 jk 7f, Rg,4 #B 7*7 6)9,) 1)p, jO8 Kfq I)J,4 r8s6 )+-, :
C)s6 Ft, ,48qu, 7)s6 B Dv,4 ,48qu, 7)s6
D8,4 .J+ H
A
@
] Vw Nx6 ght phn ng !> thA (+.m EaES
W
v EaS ngu$;n cht)
EaES
W
(r)

EaS (r) \ ES
V
())
u nhi*t )h1ng ei0 !o <p =ut ri;ng phn c@a cht rPn thfng hoa l hdng =Z n;n
( 7
EaESW
)
c&
% con=t v ( 7
EaS
)
c&
% con=t 0 n;n ta c6
( )
cb
CaC+
C+ Ca+
p
p
p p
K
W
V
=
#
( )
cb C+
Ca+
CaC+
p p
p
p
p
K T K
V
W
) ( = =

K
p
% K
c
(s5) % ( E
ESV
)
c&
(s5) ( n%C) # K
c
(5) % ( E
ES V
)
c&

-V d 6 ght cFn &dng trong !! cht i*n l$ )h tan .
A4CD =F ? A4
H
=NN? H CD
P
=NN?
# =T? Q T
A4CD
Q cA4
H
d
7R
cCD
P
d
7R
= T
A4CD
< 6w7) jk 6O, ?
PV d : C^
VH
=NN? H (yAH
A
=I? C^
EH
=NN? H H
H
=NN?

(
[ ] [ ]
[ ]
)
cb
,
- C.
, C.
T K
V l C I
W
V
.
.
) (
+
+ +
=
NHSN TUT V% HNG !" CN BNG #
1
& #
C
5
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
Hdng =Z cFn &dng l 4i l/ng )h1ng ei ' nhi*t nht >nh. Ha$ ni c<ch )h<c hdng
=Z cFn &dng ha hMc chK ph_ thuc vo &n cht phn ng v nhi*t ch )h1ng ph_
thuc vo n,ng v <p =ut ri;ng phn c@a c<c cht tham gia phn ng t4i tr4ng th<i
cFn &dng ha hMc .
Hdng =Z cFn &dng ph_ thuc vo c<ch thit l8p c<c h* =Z tK l/ng trong phng trnh
phn ng .
V d 6 7hn ng teng h/p ?H
W
t3 H
V
v ?
V
thit l8p th.o hai c<ch =au 6
C. ?
V
()) \ WH
V
()) V?H
W
())

( )
cb
, N
N,
-
- -
-
K
W
V
V V
W
=
V. v ?
V
()) \ WlV H
V
()) ?H
W
())

( )
cb
, N
N,
-
- -
-
K
V l W V l C
V V
W
w =
5a c 6 K
p
% (K
p
x)
V
Hdng =Z cFn &dng )h1ng c th ngu$;n .
Hdng =Z cFn &dng )h1ng ph_ thuc vo cht +Xc t<c.
Hdng =Z cFn &dng c gi< tr> cng lOn th hi*u =ut phn ng cng cao .
?u K
c&
# th phn ng /c +.m phn ng hon ton .
IV HNG !" CN BNG Vz CC I []NG NHI$T NG
( Q8O, )- 4+{O )g,4 jk 7f, Rg,4 /9 K5 6)Oq K|+ 6)o K},4 *1 7~O 1)2, 3,4 6F>,4
K+08 I+-, Kg,4 ,)+-6 K},4 *1
&HNG TRNH NG NHI$T VANT H@
OA H RB 7C H ND

(
[ ] [ ]
[ ] [ ]
) / RT G
B A
D C
RT G G
T
b a
d c
T T
ln ln
D D
+ = + =

TF>,4 Kh :
r
D
5
9 l &in thi;n th 2ng <p c@a phn ng (thu8n) ' nhi*t 1 5 ' i(u )i*n chuqn (nu cht
trong p l 6 )h li t'ng th 7
)

D
% C atmo !ung !>ch lYng th E
D
%Cmolllo nu l cht rPn ha$ lYng
phi &(n v ngu$;n cht).
r
5
] l &in thi;n th 2ng <p c@a phn ng (thu8n) ' i(u )i*n thBc t (p ' nhi*t 1 5 vOi
n,ng 0 <p =ut c@a c<c cht trong phn ng ' th-i iAm ang +ht )
5rong &iAu thc y 6t"$ thuc vo tr4ng th<i c<c cht trong phn ng m =B hi*n !i*n c@a chXng
trong phng trnh tr;n =z l6
?u l )h li t'ng th &iAu !iLn th.o <p =ut ri;ng phn c@a )h .
6
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
ri =p j l )h li t'ng th kjm
a
% k7
j
(atm)l7
D
j
(Catm)m
a
% k7
j
m
a
# )h1ng c th ngu$;n .
?u l !ung !>ch lYng 0 lo{ng th &iAu !iLn th.o n,ng (molll).
ri =p j l !! lYng0 lo{ng th kjm
a
% kE
j
(molll)lE
D
j
(Cmolll)m
a
% kE
j
m
a
# )h1ng c th ngu$;n .
?u j l cht rPn (ngu$;n cht) ha$ lYng (ngu$;n cht) ha$ H
V
S ( !ung m1i) th )h1ng +ut hi*n
trong phng trnh tr;n .
y )h1ng c th ngu$;n
#5rong &i(u thc y 0 c<c cht trong phn ng /c +<c >nh &dng n,ng ha$ <p =ut tai th-i
iAm ang +ht.
Q=Gu thIi im ang RSt *T ti t4ng th"i cKn /0ng hPa hUc th6 ta cP : V
c/
W X
c/
.
aJ Phn ng ng th c+a h% &h *L t1$ng:
OA =I? H RB=I? 7C =I? H ND =I?
/p RT G
p p
p p
RT G G
T
b
B
a
A
d
D
c
C
T T
ln ln
D D
+ =

+ =

Khi phn ng 4t tr4ng th<i cFn &dng6 r

5

% D

( ) T K RT
p p
p p
RT G
p
cb
b
B
a
A
d
D
c
C
T
ln ln
D
=

=

C
C
-
-
T
b
B
a
A
d
D
c
C
T T
K
/
RT0n
K
/
RT0n /p RT G
p p
p p
RT G G = = + =

+ = ln ln
D D

?u r
D
5
kcalm th s% C0|t}callmol.K

( ) T K RT G
p T
ln
D
=
?u r
D
5
k~m th s% t0WCI ~lmol.K
Ha$
( ) T K RT G
p T
lg . WDW 0 V
D
=
5kKm o ln % V0WDW.lg
/J Phn ng ng th c+a dung dch *Mng # *5Ong Y
OA =NN? H RB=NN? 7C =NN? H ND =NN?
C T
b
B
a
A
d
D
c
C
T T
/ RT G
C C
C C
RT G G ln ln
D D
+ =

+ =

Khi phn ng 4t tr4ng th<i cFn &dng6 r

5

% D
C
cb
b
B
a
A
d
D
c
C
T
K RT
C C
C C
RT G ln ln
D
=

=

C
C
C C
K
/
RT / RT K RT G ln ln ln = + =
( ) T K RT G
C T
ln
D
=
7
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
( ) T K RT G
C T
lg . WDW 0 V
D
=
TNG QUT

) (
ln
T K
/
RT G
T
=

( ) T K RT G
T
ln
D
=

=hn RSt :
[in thi;n th 2ng <p chuqn c@a phn ng (r
D
5
) ' nhi*t 5 c Nuan h* vOi hdng =Z cFn
&dng K(5) (trong h* )h li t'ng l K
p
o trong !! lYng0 lo{ng l K
c
)
Hdng =Z cFn &dng K(5) ph_ thuc vo &n cht phn ng v nhi*t .
r
D
5
c@a phn ng c gi< tr> cng Fm th hdng =Z cFn &dng K(5) c gi< tr> cng lOn tc hi*u
=ut phn ng ' nhi*t 5 cng cao.
V d 6 u V|tK0 nu phn ng c r
D
V|t
]ID)~ th K
c&
CD
}
tc phn ng +.m nh !iLn ra
hon ton ' V|tK ( phn ng tr' thnh C chi(u).
ZSt chiu phn ng thH5 V T X :
No8 Q # G G C G 1)2, 3,4 r2q FO 6)^> 7)+08 6)8:,
=Gu V [ X Q > [ \ Q phn ng R] 4a thH5 chiu nghch
=Gu V W X Q > W \ Q h% t t4ng th"i cKn /0ng
V d: 5nh hdng =Z cFn &dng K
7
c@a phn ng ' V|tK 6
V ?S
V())
?
V
S
I())
' V|t
o
K )hi &it
K 1 23 k1 ,
pu
l 0 C} U DID 0 bt
D
V|tpu
D
V|t
= =
rii6
C}0 V|t btDID ]
D
V|t
D
V|t
D
V|t
+ = = 4 T , G
% ] bICV0W~
Ctb 0 V
V|t WCI 0 t
W 0 bICV
ln
D
=

=
RT
G
K
p #
| 0 t
V
V
I V
= =
N+
+ N
p
p
p
K
^Q8O, )- 4+{O )g,4 jk 7f, Rg,4 /+ ,)+-6 K5 /9 ,)+-6 1)2, 3,4

o o o
4 T , T G = ) (
(g.m H
D

v U
D

)h1ng tha$ ei th.o 5)
T
o
K RT T G ln ) ( =

R
4
RT
,
K
T
D D
ln

+

=
8
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt

=
V C
D
D
V
D
D
C
D
C C
ln
ln
ln
C
V
V
C
T T R
,
K
K
R
4
RT
,
K
R
4
RT
,
K
T
T
T
T
Ha$

=
V C
D
C C
WDW 0 V .
lg
C
V
T T R
,
K
K
T
T
NHSN TUT :
&)2, 3,4 6)8 ,)+-6 H
C
C : I)+ ,)+-6 K5 6,4 6) # 6,4 =T
A
T
(
G V
T
K
C
T
K
?
I)+ ,)+-6 K5 4+2. 6) # 4+2. =T
A
T
(
G
V
T
K

C
T
K
?
&)2, 3,4 6vO ,)+-6 H
C
C : I)+ ,)+-6 K5 6,4 6) # 4+2. =T
A
T
(
G V
T
K
C
T
K
?
I)+ ,)+-6 K5 4+2. 6) # 6,4 =T
A
T
(
G
V
T
K

C
T
K
?
V d6 N@ =I? H @
A
=I? N@
A
=I? 5nh K
p
' WVb
D
E
[it6 H
D
% ]b0ItI)~ v K
p
% C0W.CD

' Vb
D
E
DV . CI
I . V ln
IW} 0 CC
b|t
C
V|t
C
WCI 0 t
bItI
CD . W 0 C
ln
C C
ln
WVb
WVb

b|t
b|t V|t
D
V|t
b|t
=
=
=

=
K
K
K
T T R
,
K
K
V NGUN [ CHUN DZCH CN BNG [ CHAT[IR =(`YC < (Ea ?
Ph"t /iu : 56t h7 "ang 8 t9ng th%( c:n b;ng
nu ta thay "<( =6t t9ong c%c th>ng s' t9ng
th%( c!a h7 ?n@ng "6A nh(7t "6A %p suBt C thD c:n
b;ng sE dch chuyn th.o ch(Fu cG t%c d&ng
ch'ng #( sH thay "<( "GI
@h3 L : Nu phJn ng cG n % D th <p =ut chung )h1ng nh h'ng n tr4ng th<i cFn &dng.
9
?u H
D
kcalm th s % C0|t}callmol.K

?u H
D

k~m th s% t0WCI ~lmol.K
T
1
[K] , T
2
[K] ; ln= 2,303lg
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
VI CN BNG TR@NG DUNG DZCH I$N [ :
(! K+-, Dq 7~O 7*7 7)s6 6F>,4 N8,4 N;7) ,l7
aJ @h,t i%n *] : l cht )hi tan trong nOc nhi(u ha$ t c phFn l$ ra ion .
j+it0 &a 0 muZi l c<c cht i*n l$ .
# nung !>ch i*n l$ c tnh !n i*n .
/J:hu]Gt i%n *] c+a Xa/*u&5/ 6
5rong !ung !>ch i*n l$ )h1ng c ion tB !o m chK c c<c ion &> h$!ratha . Ehnh =B h$!rat ha
l ngu$;n nhFn chnh !n n =B phFn l$ phFn tp thnh ion
@h,t tan *T h2p ch,t i5n 6 muZi
Khi hQa tan mt h/p cht ion vo trong nOc0 nhRng ion tr;n &( mTt tinh thA lm cho nhRng
phFn tp nOc +oa$ hOng =ao cho c<c u c@a lng cBc nOc ' gn nhRng ion tr<i !u. Ket qua
la !" a" #$a%n t& n&'" (a! quan$ a" )!n* +! ,!" l&- t&'ng ta" g)&.a
a" )!n (/ 0u1 1eu ,) ,en 2&" na3ng l&'-ng $u1e4n ,!5ng #$a%n t& '
t6!ng 7ung 7/$ u.ng ,u la2 $! a" )!n ta"$ 6') n$au 8a ,) 8a! 7ung
7/$* 9!" la hien tng ien ly .
@h,t tan *T h2p ch,t cng hPa t4 phKn c_c mnh :
E<c h/p cht h/p cht cng ha tr> phFn cBc m4nh phn lOn l 6
E<c a+it m4nh nh 6 H?S
W
0 HEl0 H[r0 H`0 HElS
I
..
5rong !! nOc0 chXng i*n l$ hon ton thnh c<c ion. 5rong !ung !>ch c@a chXng
)h1ng cQn c<c phFn tp trung hQa m chK c c<c ion hi!rat ha.
nOi t<c !_ng c@a c<c phFn tp nOc0 c<c phFn tp cht tan ( cng ha tr> ) t3 )in trXc c cBc
chu$An thnh )in trXc ion ( F$ l hi*n t/ng ion ha ) . Uau t3 )in trXc ion tip t_c phFn
l$ cho ra c<c ion h$!ratha # Nu< trnh i*n l$ hon ton
V d 6

= H
A
@?
,
H
H
CD
P
=H
A
@?
.


= H
A
@?
,
H
H
CD
P
=H
A
@?
.

XiGn t43c cP c_c 95n hPa XiGn t43c i5n

H
H
,H
A
@ H CD
P
.H
A
@
10
:a;l <6 = > <2>n= H
2
? % ?a
\
nH
V
S \
El
]
.mH
V
S
H
ht
% H
cp


> H
h$
H
ht
] Hi*u ng nhi*t c@a Nu< trnh hQa tan .
H
cp

@
H)*u ng nhi*t c@a Nu< trnh chu$An pha
# ph< v' m4ng tinh thA ion n;n H
cp
A 0
H
h$ ]
Hi*u ng nhi*t c@a Nu< trnh h$!rat ha .
# tng t<c hXt giRa c<c ion v lng cBc
nOc n;n H
h$
D .
Q8* 6F,) )qNFO6)>* N+, FO 79,4 .X,) 6)
8* 6F,) )O 6O, N+, FO 79,4 6)8f, Dn+
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
@h,t tan *T h2p ch,t cng hPa t4 phKn c_c ]Gu :
E<c h/p cht h/p cht cng ha tr> phFn cBc $u nh 6 H
V
U0 H
V
U. ...
5h-ng c<c cht n$ l cht i*n l$ $u . 5rong !! nOc0 chXng i*n l$ )h1ng hon ton
thnh c<c ion . 5rong !ung !>ch c@a chXng c cha c c<c phFn tp trung hQa v c<c ion hi!rat
ha.
V d : H
A
! =NN? H AH
A
@ !
APP
=NN? H AH
E
@
H
=NN?
E<c phFn tp cng ha tr> )h1ng phFn cBc )h1ng phFn l$ trong nOc.
V d 6 H
V
0 S
V
...
@h3 L 6 ?u trong phFn tp cht tan v3a c li;n )t ion v3a c li;n )t cng ha tr> th =B phFn
l$ =z +$ ra trOc ht ' li;n )t ion 0 r,i n li;n )t cng ha tri c cBc.
V d 6 ?aHES
W
c hai &Oc phFn l$ ion 6
NOHC@
E
=NN? Q NO
H
=NN? H HC@
E
P
=NN? (+.m nh i*n l$ hon ton )
HC@
E
P
=NN? H H
A
@ H
E
@
H
=NN? H C@
E
AP
=NN? ( )h1ng hon ton )

7 i%n *] :
A Tc trng cho mc i*n l$ c@a mt cht trong !ung !>ch ta =p !_ng
i*n l$
i*n l$ l tK =Z giRa =Z phFn tp &> phFn l$ tr;n teng =Z phFn tp { hQa tan.
i*n l$ /c &iAu !iLn &'i =Z th8p phFn hoTc Nu$ ra J.

%
EH5 `? ?H 6
Eht i*n l$ m4nh l cht )hi tan trong nOc tt c c<c phFn tp hQa tan (u phFn l$ ra
ion. # tr;n phng !i*n li thu$t % C.
?hng &dng thBc nghi*m0 th1ng Nua vi*c o !n i*n c@a c<c ion trong !! i*n l$ A
+<c >nh gi< tr> th-ng C. EhK )hi !ung !>ch rt lo{ng mOi o /c % C. Hi*n
t/ng n$ /c gii thch nh =au 6
5rong !ung !>ch rt lo{ng 0 )hong c<ch giRa c<c ion lOn 0 n;n c thA &Y Nua
tng t<c tnh i*n giRa c<c ion .
5rong !ung !>ch Tc0 c<c ion gn nhau0 n;n c =B tng t<c tnh i*n giRa c<c ion
lm gim =B chu$An ng tB !o c@a c<c ion0 n;n !n i*n trong thBc t c@a
c<c ion gim 0 !n n gi< tri C.
11
PhKn *] i5n
BZ phFn tp &> phFn l$
Teng =Z phFn tp { hQa tan
1
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
# Cho nKn g(% t9 "o ")*c b;ng thHc ngh(7= c!a dung dch chBt "(7n #y =nh nhL hMn N
kh>ng phJ( #3 "6 "(7n #y thHc c!a nGA nKn ")*c gO( #3 i%n *] /iu &iGnI
V d 6 i*n l$ &iAu )in c@a !ung !>ch H?S
W
' c<c n,ng )h<c nhau.
E<c aC)t 24nh 0 c<c &a m4nh v hu ht c<c muZi l c<c cht i*n l$ m4nh.
;H5 `? 6
;$t i*n l$ $u l cht )hi tan trong nOc chK mt phn =Z phFn tp hQa tan phFn li ra ion
# C.
:$Rng cht i*n l$ $u l 6 c<c a+it &a v1 c $u (HE?0H
V
ES
W
0 ?H
I
SH..) o 4i a =Z
a+it &a hRu c (EH
W
ESSH0 E

SH0 E

?H
V
...)
mt =Z muZi muZi a+it (?aHES
W
0..) muZi &a (Eu(SH)El0..)
DEF E ?H r` KH ??r `? 5HS .
T6!ng 7ung 7>ch nOc D0C?0 ' Vb
D
E 0 nu 6
WDJ # cht i*n l$ m4nh.
WJ WDJ # cht i*n l$ trung &nh
WJ # cht i*n l$ $u.
EE 5 ?H Hu?r ? `?
Bn ch,t ch,t tan T dung m'i 6 Eht tan v !ung m1i cng c cBc th )h
nfng phFn l$ thnh ion cng m4nh 0 n;n i*n l$ tfng.
=ng dung dch6 Khi pha lo{ng !ung !>ch lm cho n,ng c@a !! gim
+uZng 0 cFn &dng =z chu$An !>ch th.o chi(u phFn l$ !n n i*n l$ tfng
l;n . Khi pha lo{ng n v1 c"ng ( c # D) th
V d : # C .
cCH
E
C@@Hd C D0C D0DC D0DDC D0DDDC D0DDDDC
c de AY
C
C
D0I C0W I0W CV0I WI0D }C0C
=hi%t 6 a =Z c<c Nu< trnh i*n l$ )m th.o =B thu nhi*t n;n trong )hong
nhi*t nht >nh 0 i*n l$ th-ng tfng l;n )hi tfng nhi*t .

dY80ng - i%n *] :
yu< trnh phFn l$ c@a cht i*n l$ $u l Nu< trnh thu8n ngh>ch 6
12
HN@
E
cMd CB(M (BCM (CM (VM
c d
Bb bB` VABC (aBC
HA I CNG B GV : Nguyn th Bch tuyt
13