KOLEJ SAINS KESIHATAN BERSEKUTU SULTAN AZLAN

SHAH,
PERAK DARUL RIDZUAN
TAHUN 2 SEMESTER 2
PENEMPATAN KOMUNITI
( PROGRAM KESIHATAN SEKOLAH )
KLINIK KESIHATAN CHEMOR

TAJUK: KUTU KEPALA
(PEDICULOSIDES CAPITIS)
RINGKASAN
Pada Januari 2013, Unit Pekhidmatan Kesihatan Sekolah telah menjalankan
lawatan dan pemeriksaan fizikal am ke atas pelajar-pelajar SK !"S#K
$""%&Semasa menjalankan pemeriksaan fizikal am ke atas pelajar-pelajar
terse'ut,didapati 'e'erapa pelajar telah men(alami jan(kitan kutu di kepala& Pelajar
terse'ut men(alami (atal di kepala dan tidak 'erasa selesa ketika 'erada didalam
kelas& )al ini men(aki'atkan proses pem'elajaran dan pen(ajaran ter(an((u&
PENGENALAN
Kutu kepala le'ih kerap ditemui pada kepala kanak-kanak perempuan atau
kanak-kanak lelaki *an( 'eram'ut panjan(& Kutu mudah 'erjan(kit walaupun tidak
'oleh melompat atau ter'an(& Kutu 'iasan*a 'erpindah daripada seoran( kanak-
kanak kepada kanak-kanak lain apa'ila mereka tidur 'ersama, 'ermain 'ersama
dalam kumpulan ataupun 'erkon(si 'aran(an peri'adi&
Kutu kepala adalah sejenis parasit pen(hisap darah *an( 'iasan*a hidup
di'aha(ian kepala& %an*a adalah seran((a *an( pipih dan tidak mempun*ai sa*ap&
Panjan( kutu kepala adalah kira-kira 2-+ mm dan mereka 'iasan*a ditemui pada kulit
kepala di 'aha(ian 'elakan(& Kutu kepala men(hisap darah manusia& Semasa
men(hisap darah, air liur mereka tertumpah pada kulit kepala& %ni men*e'a'kan rasa
(atal&
Kutu kepala 'etina men(hasilkan kira-kira , 'iji telur setiap hari& !elur ini *an(
dipan((il -nit., adalah terlekat den(an kuat pada pan(kal ram'ut& !elur ini menetas
dalam masa satu min((u, dan men(hasilkan le'ih 'an*ak kutu& Kutu kepala tidak
han*a memilih persekitaran *an( kotor sahaja& ereka hidup dalam keadaan ram'ut
*an( 'ersih mahupun *an( kotor& asalah kutu kepala adalah 'iasa di kalan(an
pelajar sekolah&
Kutu kepala mere'ak den(an /epat melalui sentuhan terus den(an ram'ut
*an( 'ermasalah& %a ju(a melompat ke kepala melalui 'erus atau sikat ram'ut, topi,
'antal dan tuala&
CONTOH GAMBARAN KUTU KEPALA
KAJIAN
LATAR BELAKANG PESAKIT
0ama1 ala2erli "3P Santi2anan
Umur1 13 tahun
Jantina1 Perempuan
0o K3P1 001114-05-0+02
"lamat10o&2+ Jalan Putra,!aman Kle'an( Putra 31200 6hemor,Perak&
C/O
-ke(atalan di 'aha(ian kulit kepala
O/E
-sedar
-kulit kelihatan kerin(
-tidak demam
-kulit kepala kelihatan kerin( dan 'ersisik
-terdapat 'an*ak kelemumur
-kulit kepala kemerahan
Kitar Hidup
7iasan*a, kutu 'erwarna kela'u kehitaman den(an panjan(n*a 2&8 milimeter
9mm: 9;ratz, 1445:& %a 'er(a*ut di ram'ut dan serin( ditemui di kulit kepala& Kutu
hidup den(an men(hisap darah, justeru ia han*a mampu 'ertahan selama dua hari
saja jika terjatuh dari kepala&
Kutu kepala kerap ditemui di kulit kepala di 'elakan( telin(a dan 'erdekatan
'elakan( ten(kuk& %an*a mem'iak san(at /epat& $alam masa sehari kutu 'etina
'oleh 'ertelur antara enam hin((a lapan kali& 7iasan*a kutu 'etina 'ertelur
'erdekatan pan(kal akar ram'ut men*e'a'kan ia sukar di'uan(&
Selepas tujuh atau lapan hari, telur kutu menetas menin((alkan keronson(
koson( 'erwarna putih 'ersinar& "ntara 10 hin((a 1+ hari selepas menetas, kutu
men/apai tahap kematan(an& alah, ia 'oleh men/apai dua hin((a empat mm
panjan(& atan( 'ermaksud ia mula aktif dari se(i reproduktif& Jan(ka ha*at kutu
'a(aimanapun tidak panjan(, 'iasan*a antara 32 hin((a 38 hari&

Tra!"i!i Da M#$#ai Kutu K#pa%a
Kutu mudah 'erjan(kit se/ara lan(sun( dari kepala melalui sikat ram'ut, perhiasan
ram'ut, tuala, topi, tudun( kepala& Perkara lain *an( 'erkaitan den(an kutu ialah
telur kutu adalah ke/il dan 'erwarna kunin(, kunin( pekat atau peran( se'elum ia
menetas& "nak kutu *an( ditetaskan 'erwarna jernih dan ia 'iasan*a 'erada pada
akar ram'ut, iaitu dekat permukaan kulit& %ni 'erikutan suhu di kawasan itu tidak
terlalu panas dan tidak terlalu sejuk&
!elur kutu menetas antara semin((u hin((a dua min((u selepas 'ertelur&
Kutu 'erupa*a men(hisap darah antara empat hin((a enam jam sekali& $ise'a'kan
warna anak kutu *an( jernih, sekali im'as, anak kutu kelihatan seperti kelemumur
manakala kutu dewasa 'erwarna peran( (elap,memiliki enam kaki dan tidak
'ersa*ap&
Kutu dewasa adalah 'erukuran dua hin((a empat milimeter panjan( dan
selalun*a hidup selama se'ulan dan dalam tempoh itu kutu 'etina 'oleh 'ertelur
antara ti(a hin((a 10 telur setiap hari 9James, 2005:& "da ju(a kutu 'etina *an(
'oleh 'ertelur sehin((a 8,000 'iji telur sepanjan( hidupn*a&
TANDA DAN GEJALA
"ntara tanda-tanda jan(kitan kutu kepala ialah
-kesan merah pada permukaan kepala
-leher dan 'elakan( telin(a&
$alam kes *an( teruk
-tanda-tanda 'en(kak 'erlaku di 'elakan( telin(a
-!erdapatn*a telur-telur kutu *an( ke/il
-'ersinar dan 'erwarna putih& %a kelihatan seperti kelemumur tetapi ia
tidak mudah dikeluarkan&
-(atal *an( kuat pada permukaan kepala
-dise'a'kan oleh 'ahan *an( ada di dalam air liur kutu kepala
!anda-tanda
-0odus limfa *an( 'en(kak di se'alik telin(a dalam keadaan *an( teruk
-jan(kitan 'akteria sekunder mun(kin 'erlaku pada kawasan kulit *an( pe/ah
aki'at di(aru den(an kuat&

RA&ATAN SPESI'IK
;amma 'enzene he<a/hloride 9lindane:
S*ampu alathion
6rotamiton
RA&ATAN ALTERNATI'
"ntara rawatann*a ialah periksa semua ahli keluar(a dan rawat mereka jika
didapati terdapat kutu atau telur kutu& Perapi ram'ut mun(kin menutup atau
melindun(i kutu ram'ut, jadi perapi ram'ut tidak harus di(unakan se'elum men*apu
u'at pem'asmi kutu&
Semua perkara *an( tidak 'oleh di'asuh seperti 'aran(an *an( di'uat dari
kain harus diisi dalam 'e( plastik selama 2 min((u& 7e( terse'ut han*a 'oleh di'uka
di luar rumah& Pilihan lain *an( 'oleh di'uat ialah den(an melakukan /u/ian kerin(&
Selain itu, (unakan air panas untuk mem'asuh /adar dan pakaian *an( telah
di(unakan oleh mereka *an( dijan(kiti kutu ram'ut&
;unakan sikat untuk men(alihkan kutu dan telur kutu tetapi jan(an (unakan
u'at kutu manakala jika kutu didapati dan dikesan di sekolah, maklumkan pada
jururawat sekolah atau (uru supa*a kutu dapat dihalan( daripada mere'ak&Pelajar-
pelajar dinasihatkan supa*a jan(an 'erkon(si topi, sikat dan lain-lain 'aran(an
peri'adi di sekolah& Sikat dan 'erus perlu din*ahkuman dalam air panas atau
alkohol&
=endam selama 8 minit atau le'ih di dalam air *an( 'etul-'etul panas& >antai
dan pera'ut, terutama sekali sofa dan kawasan *an( kerap di(unakan harus
di'ersihkan den(an pen/u/i hampa(as& 7e( hampa(as harus di'uan( serta-merta
selepas itu&
CADANGAN DAN PEN(ELESAIAN
7a(i men/e(ah daripada jan(kitan kutu ialah den(an mem'asuh /adar dan
pakaian *an( dipakai anak *an( 'erkutu dalam air panas dan kerin(kan dalam
mesin pen(erin( sekuran(-kuran(n*a 20 minit untuk men(elakkan jan(kitan semula
dan jemur semua pakaian di'awah /aha*a matahari& ?akum permaidani sama ada di
dalam rumah atau kereta&
7asuh semua 'aran( penja(aan ram'ut, sikat, /ekak, (etah ram'ut dan (unakan
s*ampu 'eru'at untuk sejam& "nda ju(a 'oleh mem'asuhn*a dalam air panas&
"hli keluar(a di(alakkan supa*a selalu memeriksa anak-anak mereka se/ara
'erkala kerana jan(kitan semula 'oleh 'erlaku& #lakkan -head to head /onta/t. ketika
di sekolah dan 'ermain den(an rakan se'a*a& 7eritahu anak anda jan(an 'erkon(si
sikat, topi, tudun(, ri'en, ikat ram'ut, tuala atau lain-lain 'aran(an peri'adi den(an
oran( lain&
=awatan pen/e(ahan men((unakan u'at pem'asmi kutu adalah tidak
di(alakkan kerana ia 'oleh men*e'a'kan pen*akit lain dan ke(atalan *an(
'erterusan& Pendidikan kesihatan tentan( kitaran hidup kutu, ke'ersihan diri dan
perkara-perkara lain amat 'er(una& Jan(an men(hantar pelajar *an( diinfestasi kutu
ke sekolah sehin((a mereka telah dirawat den(an sempurna&
KOMPLIKASI KUTU KEPALA
Kesan di kalan(an pelajar ialah ke(atalan pada waktu malam men((an((u
tidur mereka, seterusn*a turut mempen(aruhi tumpuan di dalam 'ilik darjah& Kutu
ju(a men*e'a'kan ketidakselesaan, mem'uatkan seseoran( 'erasa tidak sihat
sekali (us menjejaskan kerja-kerja mereka&
!erdapat ju(a risiko jan(kitan kedua aki'at ke(atalan dan men((aru kulit
kepala se/ara 'erterusan& Untuk itu, rawatan kutu kepala ditujukan kepada empat
'idan( iaitu ke'ersihan diri, kutu, telur kutu dan jan(kitan kedua& $alam masa *an(
sama, ia turut mem'erikan kesan terhadap tum'esaran dan proses pem'elajaran
para pelajar&
RUMUSAN
Kutu merupakan seran((a parasit *an( tin((al menumpan( di atas kehidupan
lain seperti kepala manusia, san(at halus dan sukar dilihat 9le'ih kuran( saiz 'ijan
atau dua hin((a empat milimeter: dan mempun*ai enam kaki ke/il den(an kuku
khas seperti pen*an(kut *an( meme(an( kuat ram'ut&
Seran(an kutu ram'ut adalah 'iasa& %a mudah mere'ak, terutama di kalan(an
pelajar sekolah, melalui sentuhan terus dan perkon(sian 'aran(an peri'adi& Kutu
ram'ut akan mati jika terpisah dari kepala manusia selama le'ih dari 2 hari&
!anda-tanda 'a(i pelajar *an( men(alami jan(kitan kutu ialah rasa (atal *an(
keterlaluan& Kutu pada kulit kepala dan telur kutu pada pan(kal ram'ut mudah dilihat
pada 'aha(ian ten(kuk dan pada 'elakan( telin(a selain daripada kemerahan pada
kulit kepala&
=awatan 'a(i jan(kitan kutu ialah ;amma 'enzene he<a/hloride 9lindane:
dan alathion& Jika kutu didapati pada kanak-kanak *an( 'ersekolah, maklumkan
pada jururawat sekolah atau (uru supa*a kutu dapat dihalan( daripada mere'ak&
Pelajar dinasihatkan supa*a jan(an 'erkon(si topi, sikat dan lain-lain 'aran(an
peri'adi di sekolah&
Pen/e(ahan untuk jan(kitan kutu ialah ahli keluar(a di(alakkan supa*a selalu
memeriksa anak-anak mereka se/ara 'erkala kerana jan(kitan semula 'oleh 'erlaku
dan pendidikan kesihatan tentan( kitaran hidup kutu, ke'ersihan diri dan perkara-
perkara lain amat 'er(una&
emandan(kan kutu 'oleh mere'ak den(an 'e(itu mudah dan /epat, adalah
pentin( untuk merawatn*a den(an /ara *an( 'etul dan men*eluruh&

RUJUKAN
http133www&efarmasi&/om&m*3/ontents3self/are3self/are&asp@sf/r'Akutu
B20kepala&htm
http133www&anispharma/*&/om3kutu&htm
http133www&infosihat&(o2&m*3pen*akit3U'at3U'atKutu=am'utB20&php
http133fieza'aiduri&'lo(spot&/om320043083kutu-kepala&html
http133ttu*up&wordpress&/om3200C3023083kutu-mudah-'iak-pada-ram'ut-kanak-
kanak-perempuan3
D>i/e 9Pedi/ulosis:D& !he er/k ?eterinar* anual& Ehitehouse Station, 0J
US"1 er/k F 6o&& 2005& =etrie2ed 2005-10-05&
aunder, JE 91453:& D!he "ppre/iation of >i/eD& Pro/eedin(s of the =o*al
%nstitution of ;reat 7ritain 9>ondon1 =o*al %nstitution of ;reat 7ritain: 881 1G31&
James, Eilliam $&H 7er(er, !imoth* ;&H et al& 9200,:& "ndrewsI $iseases of the
Skin1 /lini/al $ermatolo(*& Saunders #lse2ier& %S70 0-C21,-2421-0&
>eun( "K6 and =o'son > 9a* 1, 2005:& DPruritis in 6hildren1 EhatIs
%t/hin(@D& 6onsultant for Pediatri/ians&
D>i/e 9Pedi/ulosis:D& !he er/k anual& 2008 0o2em'er& =etrie2ed 2005-02-
14&
;ratz, 0& 91445:& )uman li/e, their pre2alen/e and resistan/e to
inse/ti/ides& ;ene2a1 Eorld )ealth Jr(anization 9E)J:&
7ur(ess, %an 9Januar* 200+:& D)uman >i/e and their 6ontrolD& "nnual =e2iew
of #ntomolo(* 9"nnual =e2iews: +41 +8CG
+51& doi110&11+,3annure2&ento&+4&0,1502&123283& P%$ 1+,81+C2&
http133www&n*/&(o23html3doh3html3/d3/dped&shtml
http133www&nhs&uk3/onditions3head-li/e3Pa(es3%ntrodu/tion&asp<
http133www&worsle*s/hool&net3s/ien/e3files3li/e3pa(e&html