NG HNG HNH NG, TNG TC

TRONG DY HC NGOI NG
TS. TRN NH BNH
Khoa Ngn ng v Vn ha Php
I. M !
Trong nhng nm u ca th k XXI, trong cc nc pht trin, ni nn m!t
"ng hng #$% h&c ngo$i ng 'c p #(ng r!ng r trong nh tr"ng, ) * "ng
hng hnh !ng *+% t,ng tc * ho$t !ng ch-nh ca .u tr/nh #$% h&c n)i chung 0
#$% h&c ngo$i ng n)i ring1 2"ng hng n% *m tha% i cch #$% h&c, 3i h4i
cc 5i tc ph6i hu% !ng t5i a cc chin *'c c7n thit $t 'c nhi8m 0( 0 m(c
tiu #$% h&c ngo$i ng nh * c9ng c( giao tip th:c ;: h/nh thnh 0 pht trin
kin th<c, k= nng k= >6o trong m&i t/nh hu5ng giao tip1 Trong ?i n%, ch@ng t9i gii
thi8u cc im ch-nh ca "ng hng n% 0 tc #(ng, 6nh hAng ca n) trong .u
tr/nh #$% h&c ngo$i ng n)i ring1
II. "#$% &"'$% &($& )$% *+,$% -./ &01 $%,.2 $%3
Bhung .ui chiu chung ChDu Eu 0F ngo$i ng coi giao tip * m(c -ch ch-nh c7n
$t 'c trong *p h&c ngo$i ng1 ThGo ), gio 0in kh9ng nn coi m!t th< ting
ngo$i ng nh ting Hhp, ting TD% Ian Jha 010111 * 5i t'ng nghin c<u m ch *
m!t c9ng c( cho phKp #Lng n) hiu 'c cc ti *i8u 0 #iMn $t ring ca h&c
;inh1 N&c ;inh tO ?4 thi ! th( !ng trA thnh tc nhDn ca *p h&c 0 ca .u tr/nh
h&c ring ca m/nh1 Puan ni8m 0F #$% h&c * chuQn ?R cho h&c ;inh c) t-nh t: ch,
tham gia 0o cu!c ;5ng > h!i, 0o cc t/nh hu5ng ;S gTp trong t,ng *ai th9ng .ua
hnh !ng c( th1 Uu5n $t 'c m(c tiu ) c7n c) cc chin *'c phL h'p
II.1 Cc chin lc hc
2Tt ng"i h&c ;inh 0o ho$t !ng 3i h4i gio 0in c) hiu ?it 0F cc .u tr/nh
nhVn th<c c7n thit tham gia ho$t !ng ng9n ng1 Cc chin *'c ) * W t: nhXc *$i,
ha% t: nh gi1 Bhi ng3i ta &c, ha% nghG, ng"i ta 0Vn #(ng nhiFu chin *:,c m!t
cch 09 th<c hiu m!t cch c) hi8u .u6 nh+t th9ng i8p tru%Fn cho ng"i )1
Jg"i ta g&i Ychin *'c h&cZ * thao tc tri th<c can thi8p 0o cc th9ng tin ha% cc
# *i8u nh[m 6m ?6o iFu chnh 0 ;\ *- ch@ng1 U!t ;5 chin *'c 'c pht trin
cLng m!t *@c, m!t ;5 khc ch >u+t hi8n khi ch@ng 'c #$%1
Bhi tr] cng *n, 0i8c ;\ *- ngh=a trA thnh m!t chin *'c1 T *8 nhng h&c ;inh
ghi chKp cng tng1cc chin *'c nh t: nhXc *$i, t: nh gi tr/nh ! hiu 'c hu%
!ng, ;\ #(ng ^ng th"i trong cc nhi8m 0( ,n gi6n1 Bhi nhi8m 0( cng trA nn
ph<c t$p, cc chin *'c n% trA nn -t hi8u .u6 h,n 0/ n) .u t5n kKm 0F mTt nhVn
th<c1 Ch-nh 0/ th, t: !ng ho cc chin *'c * m(c tiu c7n $t 'c hu% !ng
cc ngu^n c) ;_n ph(c 0( cho cc ho$t !ng YA c+p ! cao h,nZ #nh ring cho m!t
nhi8m 0(1
`au khi &c, tham kh6o nhiFu ;ch 0 ti *i8u, ch@ng t9i c) th a ra ?a *o$i
chin *'c ;auW
ab
Chin *'c nhVn th<c, ;iu nhVn th<c 0 > h!i t/nh c6m1 c D%, ch@ng t9i ch n)i
n hai chin *'c 7u tinW Jh" 0o cc chin *'c nhVn th<c, ng"i h&c hiu 'c
ti *i8u1 `: ;u% #iMn, t/m t3i, ;o ;nh, *:a ch&n, >p *&ai, ;, ^ ho, #Rch * nhng .u
tr/nh nhVn th<c h/nh thnh nn cc chin *'c h&c g&i * YnhVn th<cZ1 2 k-ch th-ch
cc .u tr/nh n%, ng"i gio 0in c7n *u%8n cho h&c ;inh ?it t/m ra 0 ?it nh+n
m$nh cc tO kho ch-nh ha% cc cDu .uan tr&ng ca ti *i8u, ?it .ui n$p 0 #iMn gi6i
ngh=a ca cc tO ?[ng cc ;o ;nh ch@ng 0i cc tO khc, ?it chia ti *i8u ra nhiFu
ph7n, ?it *m cc ;, ^, ?iu ?6ng hiu rd h,n, ?it ghi chKp, ha% #Rch m!t tO, m!t
cDu, m!t o$n ca ti *i8u ang h&c1 Cc ho$t !ng hiu ceng cho phKp nu ?Vt tO
0:ng, cc c+u tr@c c7n 'c h&c ;\ #(ng *$i A *p 0 ghi nh A nh1
Bhi h&c ;inh #iMn $t, n)i *$i, nhXc *$i, t: cha *fi, t: th-ch nghi, *m cc i8u ?!,
!ng tc *m cho ng"i ta hiu 'c m/nh1 I[ng cch #Lng cc .u tr/nh nhVn th<c
nh 0V%, ng"i h&c h/nh thnh cc chin *'c giao tip1 2 hi8u .u6 cc chin *'c
giao tip n% ph6i 'c kgm thGo cc chin *'c ;iu nhVn th<c1 hi8c t ch<c nhi8m
0(, tVp trung ch@ i 0o nhi8m 0( c7n hon thnh, t: .u6n jhiu 'c cc iFu ki8n t$o
thuVn *'i cho 0i8c h&ck t: cha *fi, t: nh gi, nhVn ra 0+n F jhiu m(c -ch ca m!t
nhi8m 0(, m!t ?i tVpk * nhng chin *'c t$o thuVn *'i t5t nh+t cho 0i8c ghi nh, *=nh
h!i kin th<c, t: *Vp 0 hoc tVp1 Jg"i ta c) th t: h4i cc chin *'c trn gi 0R tr-
no trong *p #$% ngo$i ng1 ThGo kinh nghi8m, gio 0in ph( trch *p c) h&c ;inh
gTp nhiFu kh) khn c7n rgn *u%8n cho h&c ;inh ?it cch tip cVn ti *i8u h&c tVp tO cc
ho$t !ng h&c 0 k-ch th-ch .u tr/nh nhVn th<c ca ch@ng1
II.2. Tng tc l mt chin lc dy hc
Trong nh tr"ng ph th9ng c, ;A, #Lng cc ho$t !ng h&c * .uan tr&ng 0/ ch@ng
cho phKp h&c ;inh tip cVn ti *i8u, pht hi8n rd ng9n ng ;S 'c ;\ #(ng *$i 0
nh1 Trong tr"ng trung h&c, #Lng t,ng tc * cch t5t nh+t Tt h&c ;inh trong t/nh
hu5ng h&c 0 giao tip, *m cho ch@ng t-ch c:c h,n1 Jhng mTt t5t ca t,ng tc
trong h/nh thnh tri th<c 'c nh tDm *- h&c HiagGt a ra, thGo 9ng, con ng"i
*u9n chRu tc !ng ca m9i tr"ng 0 > h!i, ?u!c ph6i th-ch nghi1 Cc nghin c<u
th:c nghi8m 'c th:c hi8n trong khu9n kh *- thu%t ch ra r[ng $t 'c tin
?! 0F nhVn th<c, cc t,ng tc > h!i ph6i t$o ra m!t >ung !t 0F nhVn th<c > h!i1
2<ng trc m!t hon c6nh c) 0+n F, cc 5i tc tham gia t,ng tc m!t mTt c7n tr/nh
?% ;: khc nhau 0F tVp trung mang t-nh nhVn th<c j.uan im, ph,ng php, cDu tr6
*"ik, mTt khc, t/m ra cDu tr6 *"i chung cho 0+n F Tt ra1
Trong tr"ng trung h&c, ng"i ta a ra t,ng tc ?[ng nhiFu cchW `au khi &c
hai *7n j&c #iMn c6m &c th7mk ha% ;au hai *7n nghG, gio 0in m"i c6 *p pht ?iu,
a ra nhVn >Kt 0F ti *i8u trn1 `au nhng i kin 7u tin 'c a ra, gio 0in h4i
cc h&c ;inh khc >c nhVn ha% ph Rnh nhng iFu 0Oa tr/nh n)i1 lLng ti *i8u
1 %u c7u h&c ;inh #Lng ng9n ng ca tc gi61 Bhi h&c ;inh h4i gio 0in m!t tO,
gio 0in c7n i >Gm tO ) ha% tO ^ng ngh=a c) A trong ti *i8u kh9ng 0/ ng9n ng
m ti *i8u ch<a :ng thVt h,n * ng9n ng ca ng"i ;\ #(ng n)1 T,ng tc c) th
'c a ra tO m!t t/nh hu5ng c) 0+n F #o h&c ;inh gD% ra trong .u tr/nh &c ?R
nh7m ngh=a1 mio 0in nhXc *$i iFu h&c ;inh 0Oa n)i 0 h4i i kin h&c ;inh1 T/nh
hu5ng c) 0+n F c) th #o ti *i8u gD% nn1 mio 0in &c *$i cDu, ha% m!t o$n r^i %u
an
c7u h&c ;inh gi6i th-ch iFu m gio 0in 0Oa &c1 mio 0in ceng c) th can thi8p
?[ng cch khong Rnh m!t iFu ng'c *$i nh[m *m cho h&c ;inh nghi ng" ha% ph6n
<ng *$i1 Th"ng th/ *p h&c :,c >p thGo h/nh ch p 0 nh th nga% tO nhng ?ui
h&c u tin, 0i8c t: ;\a cha ha% ;\a *fi cho nhau t$o thuVn *'i cho 0i8c nghG 0 giao
tip gia h&c ;inh1
mio 0in kh9ng nn h4i h&c ;inh 0F ti *i8u 0/ gio 0in ?in t,ng tc thnh trao
i tr:c #i8n gia th7%qtr31 N,n th na, h4i 0+n kh9ng k-ch th-ch h&c ;inh pht trin
cc .u tr/nh nhVn th<c hiu 'c ti *i8u, m ch cho phKp kim ch<ng 0i8c hiu
'c ti *i8u1 Thm na, cDu h4i ch * cDu tr6 *"i 'c ng(% trang1 ThGo cch n%,
gio 0in cho h&c ;inh nXm rd ti *i8u .ua 0i8c &c ca m/nh tha% 0/ %u c7u h& t:
&c1 Ch-nh hoc ;inh ph6i Tt cDu h4i 0F ti *i8u ch< kh9ng ph6i gio 0in1 JhVn >Kt
n% c) th t$o ra i tAng cho m!t ho$t !ng * %u c7u h&c ;inh Tt cDu h4i 0F ti *i8u
0 %u c7u cc ?$n tr6 *"i thGo1
Jh" 0o t,ng tc, h&c ;inh pht trin cc kh6 nng nghG, ;u% ngh=, #iMn $t 0/ h&
?u!c ph6i iFu chnh iFu 0Oa n)i1 h/ th, 0i8c #$% ca gio 0in 'c iFu chnh ?[ng
gi6i .u%t t/nh hu5ng c) 0+n F *m cho h&c ;inh ph6i t,ng tc, ?[ng 0i8c trA *$i ti
*i8u, ?[ng ph,ng php *Vp cc chin *'c h&c a ra cho h&c ;inh #i h/nh th<c
trc t,ng tc jchuQn ?R pht ?iuk trong t,ng tc jkhi t,ng tc gi6m ik, ha% thnh
?i *m A nh, ;au t,ng tc1
II.3. Nhim v mng t!nh hnh "ng# "$t v% t&nh h'(ng
2"ng hng hnh !ng *m cho h&c ;inh trA nn t-ch c:c, ch !ng, * tc nhDn
ca .u tr/nh h&c1 Bhi ni8m Ynhi8m 0(Z chim 0R tr- .uan tr&ng trong 0i8c chuQn ?R
?i #$%1 YJhi8m 0( 'c Rnh ngh=a nh * m(c -ch hnh !ng m tc nhDn $i #i8n
$t kt .u6 thGo 0+n F c7n gi6i .u%t, m!t ngh=a 0( ph6i hon thnh, m!t m(c -ch
>c RnhZ jBhung .ui chiu chung ChDu Eu 0F ngo$i ng, trang ark1 Jhi8m 0( Tt
h&c ;inh trong t/nh hu5ng h&c tVp, t/nh hu5ng giao tip1 Jhi8m 0( h&c :oc >c Rnh
* t$o ra t/nh hu5ng ng9n ng ?Xt ngu^n tO th:c t, nh[m k-ch th-ch 0 pht trin cc
.u tr/nh nhVn th<c tip nhVn th9ng i8p1 Ch-nh ?[ng cch hu% !ng cc .u tr/nh
nhVn th<c ca m/nh m h&c ;inh c) th ;\ *- th9ng tin nh n) ang A trong t/nh hu5ng,
gi@p h&c ;inh pht trin cc chin *'c1 Ch@ng ta h *+% tr"ng h'p ?i ?o1 Trc kia,
gio 0in ngo$i ng ha% ;ao nh_ng giai o$n gi6i th-ch ?[ng ;u% on khi mu5n nhanh
ch)ng hiu tOng tO, hiu k= ti *i8u1 ID% gi" ng"i ta khu%n gio 0in ngo$i ng Tt
m(c tiu &c m!t trang ?o thGo cch &c ?[ng ;u% on1 Cch Y&c thGo m(c tiuZ *
m!t gi6i php k-ch th-ch h&c ;inh &c, hng h&c ;inh t/m ngh=a1 Ju h&c ;inh -t
tVp trung, -t ;u% ngh=, gio 0in c) th F >u+t cc cch &c jT/m cc i ca ti *i8uk1
Jhi8m 0( giao tip hu% !ng m&i nng *:c chung, ring ca h&c ;inh jhiu ?it 0F
th gii, 0F 0n ho > h!i, thi !k ceng nh k= nng giao tip jk= nng ng9n ng, >
h!i ng9n ng, ng #(ngk1
hi8c thnh ?$i ca ng"i h&c ch rd m<c ! hiu ti *i8u, tip thu ha% kh9ng cc
kin th<c 0 giai o$n pht trin ng9n ng trong ?i1 Cc *:a ch&n gi6ng #$% 'c tin
hnh khi nghin c<u ti *i8u ph6i t,ng <ng 0i ho$t !ng 'c #: t-nh ;au khi nghin
c<u k= ti *i8u1
as
hi8c *Vp ra cc t/nh hu5ng >u+t pht tO ti *i8u t$o iFu ki8n thuVn *'i cho 0i8c ;\
#(ng tO 0:ng, trong ng9n ng g&i * Yng9n ng giao tipZ 0 ghi nh ch@ng 0/ cc tO
'c ghi nh thGo ngh=a ca ch@nng, 0 nh+t * thGo 6nh hAng #o ch@ng t$o ra1
Cc t/nh hu5ng 'c Tt ra cho phKp ;\ #(ng *$i tO 'c h&c trong ng c6nh,
#Lng cc ch<c nng ng9n ng ring cho #iMn $t n)i j$i tO, c+p ! ng9n ngk1 mio
0in ph6i cho h&c ;inh t: #o n)i m kh9ng nn cha *in t(c1 mio 0in kh9ng o
t$o ra cc chu%n gia, m o t$o ng"i h&c1 C6 th7% 0 tr3 Fu ph6i ch+p nhVn *fi coi
n) %u t5 * tham gia 0o .u tr/nh h&c1 YJu ng9n ng 'c h/nh thnh ch-nh *
th9ng .ua m3 mtm, th\ nghi8m, ;ai *7m, iFu chnh *$i, 0,0111 mio 0in khi n)i, 0it,
c7n t9n tr&ng .u tr/nh h/nh thnh m kh9ng ?R 6nh hAng ?Ai 0i8c ;\a *fi .u nhiFuZ1
Xin n)i thm r[ng ng9n ng kh9ng ;inh ra tO ng php1 U!t ng9n ng ch ;5ng 'c
0/ n) *u9n tha% i, pht trin1 ufi * ;: ;5ng c3n ca ng9n ng1
Bhi 0it, nhi8m 0( hnh !ng 'c th:c hi8n .ua cc gi" h&c0it t$o ra cc ?i
0it m!t cch t,ng tc, trong t/nh hu5ng1 Jg"i ta a ra m!t ch F 3i h4i h&c ;inh
>Gm *$i ti *i8u, t/m ra cc %u t5 c7n thit 0it1 N&c ;inh nu rd tiu F ca ti *i8u,
*:a ch&n cc i ch-nh, ;au ) 0it thGo m!t #n i1 Jg9n ng 'c ;\ #(ng *$i trong
0i8c t/m ra cc i1 Jg9n ng kh9ng ph6i * m(c -ch c7n $t m ch * m!t c9ng c(
#iMn $t 5i 0i h&c ;inh1
Cc t/nh hu5ng 'c ghi 0o trong "ng hng >D% #:ng kin th<c1 C6 0it 0
n)i Fu #:a 0o khi ni8m Y>ung !tZ ha% Y;o ;nh 0i ti *i8uZ1 h/ th nh 'c
m!t th9ng tin mi, nn >D% #:ng *$i iFu ?it ha% ti t$o ra cc h8 th5ng ngh=a
mi1
A c+p ! cao h,n ngh=a * m9i tr"ng #$% $i h&c, "ng hng hnh !ng 0i t,ng
tc trong #$% ngo$i ng c) gi trR khoa h&c 0 th:c tiMn gi@p ;inh 0in ch !ng pht
trin cc .u tr/nh nhVn th<c c) A ph th9ng tO ) cho phKp h& ch 9ng trong h&c
ting nh * c9ng c( pht trin k= nng giao tip ?[ng ting nc ngoi thGo ?5n
ho$t !ngW JghG n)i, &c 0it1 2"ng hng hnh !ng n% 3i h4i gio 0in tha% i
ph,ng php #$% h&c chu%n tO &c tho$i ;ang 5i tho$i, tha% i 0ai tr3 0 0R th trn
*p h&c, chu%n tO ng"i !c .u%Fn 0F tri th<c, 0g *"i n)i trn *p ;ang 0ai tr3 ng"i
c5 0+n, iFu khin, trao i, gi@p v khu%n kh-ch ;inh 0in ch !ng tham gia 0o
cc ho$t 9ng ng9n ng trong *p1 N/nh th<c k-ch th-ch hnh !ng thGo "g hng
n% ch-nh * cho ;inh 0in tr/nh ?7% m!t 0+n F c( th 0 ;au ) th6o *uVn chung thGo
nh)m 0 chung c6 *p1 Trong khi 'c giao nhi8m 0( tr/nh ?7% ch F, ;inh 0in nXm
rd m(c -ch ca nhi8m 0( 0 *ao 0o cc ho$t !ng t/m t3i, >D% #:ng kin th<c, hu%
9ng m&i nng *:c ca m/nh hon thnh t5t nhi8m 0( 'c giao1
Cc ;inh 0in khc ngoi 0i8c nghG tr/nh ?7% ceng ph6i ch !ng tham gia th6o
*uVn1 No$t !ng trao i trn *p c) nhiFu *'i th 0 D% * cch th hi8n t5t nh+t
,ng hng hnh !ng th9ng .ua ;: tham gia t-ch c:c ca m&i thnh 0in ca *p1
III. 45* 6!7$
Ni8n na%, "ng hng hnh !ng ang r+t thRnh hnh trong nh tr"ng ph th9ng
0 $i h&c A cc nc pht trin1 2"ng hng n% 'c p #(ng r!ng ri trong #$%
h&c ngo$i ng A m&i tr/nh !1 J) cho phKp *m cho ng"i h&c ch !ng, 0 chRu trch
nhi8m .u tr/nh h&c ca m/nh th9ng .ua cc ho$t !ng a #$ng hon thnh cc
aw
nhi8m 0( #'c giao1 U(c -ch cu5i cLng ca #"ng hng hnh !ng * gi@p ng"i
h&c pht hu% m&i nng *:c ca m/nh, 0Vn #(ng cc chin *'c h&c h'p *- thnh
c9ng trong h&c tVp, trong #$% 0 h&c ngo$i ng, "ng hng n% th:c ;: c) hi8u .u6
khi gio 0in 0 h&c ;inh nhVn th<c rd 0ai tr3 ca hnh !ng, ca cc ho$t !ng a ra
nh[m $t 'c m(c tiu cu5i cLng ca .u tr/nh #$% h&c ngo$i ng * nXm 0ng 0 ;\
#(ng thnh th$o ngo$i ng 'c h&c nh * c9ng c( giao tip hiu ng"i 0 *m
cho ng"i ta hiu m/nh, tip cVn 0i tri th<c ca nhDn *o$i1
T(2 628! *&9: ;&<,
j`Gk con;truirG un 0oca?u*airG Gn *anguG;, mroupG xranyai; #z{#ucation Jou0G**G,
Chroni.uG `ocia*G, u%on, octo?rG b||b1
H;%cho*ogiG #G *zK#ucation, }Gan~Jo* xou*in, `GrgG Uouchon, Jathan pni0Gr;itK,
a1
uG; ;tratKgiG; #zapprGnti;;agG, Hau* C%r, Cu{ intGrnationa*,
C{CW Con;Gi* #{uropG li#iGr b||b
ar