INVENTAR ULOGA

NASTAVNIKA U
NASTAVNOM
PROCESU
INVENTAR ULOGA NASTAVNIKA KORISTI SE
KAO:

merni instrument za utvrivanje koje su to uloge nastavnika
dominantne,
koje su zanemarene u kolskoj praksi.
Vano je
imati jasan uvid u realno stanje,
posebno ako treba neto menjati;
ULOGE NASTAVNIKA U NASTAVNOM
PROCESU MOGU BITI SLEDEE:
I Nastavnika uloga
II Motivaciona uloga
III Uloga procenjivaa, evaluatora
IV Saznajno - dijagnostika uloga
V Uloga regulatora socijalnih odnosa u razredu kao grupi
VI Uloga partnera u afektivnoj interakciji
I NASTAVNIKA ULOGA
1. Nastavnika uloga u uem smislu - nastavnik kao
predava:
1.1. Prenosi informacije, izlae gradivo, prezentira
sadraj
1.2. Voenje nastavnog procesa (sve ono to nastavnik
ini u tekuem procesu, u dinamici asa, da bi olakao
ueniko razumevanje i usvajanje gradiva)
I NASTAVNIKA ULOGA
2. NASTAVNIK KAO ORGANIZATOR NASTAVE


Postavlja cilj asa (fokusira problem);
Planira nastavne sadraje, sredstva, opremu, audio-vizuelne
tehnike za izvoenje asa;
Planira nastavne oblike i metode rada na asu;
Planira vreme potrebno za realizaciju asa i raspored tog vremena
po funkcijama asa.
I NASTAVNIKA ULOGA
3. NASTAVNIK KAO PARTNER U PEDAGOKOJ KOMUNIKACIJI:
postavlja pitanja, zahteve
daje miljenja, sudove i podstie uenike
daje savete kao reakciju na deje aktivnosti
podstie interakciju nastavnik-uenik
prua pozitivnu i negativnu povratnu informaciju
modeluje razredne diskusije
povezuje gradivo sa postojeim vankolskim znanjima i
iskustvima uenika
prihvata reakcije uenika na novo gradivo
osposobljava uenike za samostalnu procenu njihovih
postignua
I NASTAVNIKA ULOGA
4. NASTAVNIK KAO STRUNJAK, EKSPERT ZA SVOJU OBLAST
4.1. Nastavnik kao model intelektualnog ponaanja u
datoj oblasti
4.2 Nastavnik kao banka podataka, izvor informacija
za datu oblast
II MOTIVACIONA ULOGA
1. Motivisanje uenika za rad i odravanje tih
interesovanja
2. Nastavnik kao linost - model za profesionalnu
identifikaciju
III ULOGA PROCENJIVAA, EVALUATORA
1. Ocenjivanje u domenu znanja
2. Ocenjivanje ponaanja i linosti uenika
IV SAZNAJNO - DIJAGNOSTIKA ULOGA
Dijagnosticiranje individualnih sposobnosti, preferencija,
talenata,
potencijala, saznajnih karakteristika uenika;
poznavanje kognitivnog stila uenika (naina na koji ue),
njihove
akademske i intelektualne kompetencije;
prepoznavanje individualnih razlika u sposobnosti uenika,
u njihovoj zrelosti i spremnosti za odreene vrste nastavnih
aktivnosti;
uoavanje i praenje intelektualnih i saznajnih promena kod
uenika;
poznavanje uzrasnih karakteristika uenika (ta se moe u
intelektualnom pogledu oekivati od uenika odreenog
uzrasta).
V ULOGA REGULATORA SOCIJALNIH ODNOSA U
RAZREDU KAO GRUPI
Naini regulisanja discipline
Pravinost u odnosima sa uenicima u ocenjivanju znanja i
ponaanja
Uticaj na socijalnu klimu u razredu
Uticaj na odnose nastavnik - uenik i uzajamne odnose
samih uenika
V ULOGA REGULATORA SOCIJALNIH ODNOSA U RAZREDU
KAO GRUPI 2
Poznavanje socijalnog statusa i prilagoenosti uenika
u razredu
Stavovi prema pripadnicima nestandardnih grupa
Reavanje konflikata meu uenicima
Naini reavanja sopstvenih konflikata sa uenicima
Nastavnik kao socijalni model

VI ULOGA PARTNERA U AFEKTIVNOJ INTERAKCIJI (1)

1. Poznavanje mentalnog zdravlja, afektivnih stanja i potreba
uenika razliitih uzrasta i naini na koje nastavnici reaguju na
njih.
2. Dijagnosticiranje (neprofesionalno) psihikih stanja uenika
(dijagnoza nivoa problema).
3. Preduzimanje akcija za pomo detetu, kada je to potrebno.
VI ULOGA PARTNERA U AFEKTIVNOJ INTERAKCIJI (2)
1. Poznavanje mentalnog zdravlja, afektivnih stanja i potreba
uenika razliitih uzrasta i naini na koje nastavnici reaguju na
njih:
poznavanje emocija i potreba (potreba da se pripada grupi,
potreba da se odrasta...);
stavovi prema oseanjima i nainima njihovog ispoljavanja;
pomaganje detetu da prihvati osnovne ljudske emocije kao
normalne;
uestalost pozitivnih (isticanje zasluga, ohrabrivanje,
podsticanje, uenicima, primena humora) i
negativnih (podsmeh, kazna, imitiranje) verbalnih ili neverbalnih
reakcija na deje ponaanje.
VI ULOGA PARTNERA U AFEKTIVNOJ INTERAKCIJI (3)
3. Preduzimanje akcija za pomo detetu, kada je to
potrebno:
a) trenutno afektivno stanje uenika (uplaen u situaciji
ispitivanja, trenutno zbunjen, rasejan i sl.);
VI ULOGA PARTNERA U AFEKTIVNOJ INTERAKCIJI (4)
3. Preduzimanje akcija za pomo detetu:

b) trajne emocionalne karakteristike uenika (stidljivo dete,
inhibirano, agresivno i sl.);
c) razvojni problemi i krize (adolescentne krize, porodine
krize kao razvod roditelja i sl.).