/djcnabor(2014)

PHist Reviewer

Batis ng Kasaysayan - Pinagmumulan ng lahat; nagsisimula sa maliit; tuluyan ang
pagdaloy
Pangunahing Batis - saksi sa pangyayari
Graffiti
Inscription
Manuskripto
Sekondaryang Batis - mga pagsasalin na galing sa mga pangunahing batis
Diyaryo
Balita
Batayang Salik ng Kasaysayan










Panahon
















11 Pinakamalaking Pulo ng Pilipinas




TAO
Panahon
Kultura Pook

Age
Era
Period
Epoch
Natatanging period sa kasaysayan ng tao
1 o 2 period

Griyego (Epokhe); isang yugto

1. Luzon
2. Mindanao
3. Palawan
4. Panay
5. Negros
6. Mindoro
7. Leyte
8. Cebu
9. Samar
10. Bohol
11. Masbate
/djcnabor(2014)
Mahahalagang Bilang
421 - Ilog
2,400 - Uri ng Isda
5,000 - Uri ng Korales
58 - Look (bay)
130,000 hectares - Artificial Reservoir
100,000 hectares - Latian (Freshwater Swamp)

Simula ng Pagkabuo ng Kasaysayan ng Pilipinas
1. Pre History
a. Tunguhin Ebolusyonaryo
i. Homonisasyon
ii. Sapienisasyon
2. Protohistory (pinakamalapit)
a. Paggamit ng Metal
b. Kalakalan sa Karagatan
c. Tradisyong Islamito
d. Pagbuo ng Karakter ng Timog Silangang Asya

Levels of Political Culture
1. Parochial - "walang pakialam"
2. Symbolic - "sinisisi sa tao"
3. Radical - Active

1. Homonisasyon - "marunong"
a. Australopithecus
b. Homo Habilis
c. Homo Erectus
2. Sapienisasyon - "nakakaalam"
a. Homo Sapien
b. Homo Sapien Sapien

Pag-unlad ng mga Sinaunang Komunidad
1. Germinal Period
a. "Elephas" - Dwarf Species ng Elephants
b. 500,000 to 250,000 years ago - Cagayan Vallet
c. Felipe Landa Jocano
d. Wave Migration Theory - Otley Beyer - South to North
e. Peter Belwood - North to South
f. naghahanap ng natural cave
2. Formative Period
a. nagpapatulis ng bato
b. hunting and gathering society
c. nakakagawa na ng bahay
d. dry agriculture
/djcnabor(2014)
e. pottery for cooking
f. Balangay (watercraft) - Basic Political Unit
g. Terraces Farm - Communal Water
h. Settle to Communities
3. Incipient Period
a. Kasabay ng Sri Vijavo Empire (Indonesia)
b. Communities in Coastlines
i. Jolo
ii. Manila
iii. Butuan
c. Pinuno
i. Datu (Luzon, Visayas)
ii. Rajah (Coastline)
iii. Sultan (Mindanao)
iv. Ama
v. Pangat
vi. Lallakay
vii. Lakan
viii. Gat
d. Kalumbiga - Palamuti
i. Gold
ii. Jade
iii. Pearl
e. Paaralan - Bothoan
f. Nagkaroon ng Political System
i. Council of Elders (Agoras)
g. Nakipagkalakalan sa mga sumusunod:
i. Arabo
ii. Intsik
iii. Hapon
iv. Indian
4. Emergent Period
a. Malaking hakbang sa:
i. Ekonomiya
ii. Pulitika
1. Pamahalaan
2. Batas
3. Pinuno
a. Isang Pinuno
b. Kolektibong Pamumuno (Shared Authority)
b. Nakipag-kalakalan sa mga Intsik sa panahon ng Song Dynasty
i. Pumupunta tuwing Southwest Monsoon
ii. Nagbibigay ng Porcelain at Silk kapalit ng Dried Sea Cucumber,
Ginto at Perlas

/djcnabor(2014)
c. Nakipag-kalakalan sa mga Hapon
i. Taifusa - Pirata
ii. Tinaguriang Peaceful Merchants
iii. Nakipagpalitan ng sandata at aroma (gold aromatic goods)
d. Nakipag-kalakalan sa mga Indian
i. Dragon Symbol - Okir
ii. Sarimanok Motif - Maranao
iii. Rajah

Mga Pangkat sa panahon ng Emergent Period
Ilocano
Babacnang - Mayaman
Igorot
Kailian - Warrior
Ilongots
Benganganat
Macotay - Assistant
Sambals (Zambales)
Mingal - Best Head Taker
Tongtong - Decision Makers
Tagalog
Datu
Timawa
Alipin
Namamahay
Dahil sa utang o
kasalanan
May karapatang
umangat ang antas
Saguiguilid
Dahil sa mga
nasasakop na lugar
walang karapatan
Central and Southern Luzon
Katangian ng Pinuno
Katalinuhan
Kayamanan
Kalakasan
Cebuano
Rajah

Sultan Kudarat
Ruma Bichara - Adviser
Mindanao
Bagani - iisang warrior
Bukidnon
Tagalambong na Datu
Bagobo
Magani - Warrior
Manobo
Pinamumunuan ng 3 Datu
Taukum - Nakikinig ng
kaso
Tausay - settled cases
Bahani - Military Leader
Subanuns
Timauay
Samal - Assistant

Antas sa Lipunan
1. Luzon
a. Datu, Ama
b. Timawa at Maharlika
c. Oripun
2. Bisaya
a. Datu
b. Timawa
c. Oripun
3. Bicol
a. Datu
b. Dalungan
c. Dripun



/djcnabor(2014)
SInaunang Pamumuhay at Kultura
Birth
o Pag may Birth pain, pupunta sa Stream of Water
o After Manganak, uuwi na pata gumawa ng Household Chores
Marriage
o Arraigned Marriage
o Pinapayagan ang pre-marital sex
o Simpleng Kasal sa Simpleng Tao
o Bride Price - Magbibigay ang lalaki ng regalo ang pakakasalan, magulang
nito, at mga dalagang kapatid
o Sa araw ng Kasal
! Binibigyan ng regalo ang pinapakasalan
! Bridal Chamber
Reregaluhan ang mga dumalo ng kasal para umuwi
Reregaluhan ang babae para bumalik sa lalake
o Kasuotan
! Kalalakihan
Bahag
Pang-itaas
o Dilaw o Pula - Maharlika
o Asul at Itim - Mababang ranko
Putong - Head Gear
o Pula kapag isa palang ang napatay
o Embroidered kapag 7 na ang napatay
! Kababaihan
Saya - Tagalog
Badjong - Bisaya

Mga Katangian ng Pilipino
9 na beses kumakain sa isang araw
mahilig sa Palakasan at "sale"
Resilient (ability to rise above every challenge)
Optimistic
Expect Good Results
Fatalism (bahala na)
Relihiyoso
Malaking Respeto sa Nakakatanda at Kababaihan
Ayaw ng komprontasyon