Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 399

.

, 2012.
- -

aa
oa ooa oa o ja aa


o. Too . eo
eo:
o. ao ao
Ta:
250 eaa
eee:
o.
eo:
ae Joao, oeo
aa:
a .o.o. eoa

ISBN
978-86-7860-112-5

.
, ,
, , ,
, .

aaj
aaj ....................................................................................................................................... 3
............................................................................................................................. 5
........................................................................................................................................... 7
I. ................................................................................... 11
1. ............................... 11
1.1. .......................................................... 13
1.2. ........................................................... 17
1.3. .............................................................................. 19
1.4. ...................................................................... 20
1.5., .......................................................... 22
1.6. ................................................................ 24
1.7. ....................................................................................... 25
2. ...................................... 28
2.1. ................................................................... 28
2.2. .................................................................................. 32
2.3. .............................................................................. 34
2.4. ................................................................................. 36
2.5. ........................................ 37
2.5.1. ................................................................. 37
2.5.2. ................................................................. 38
2.6. .................................................................... 40
2.7. ......................................... 44
2.8. ................................ 46
2.9. , .................................... 48
2.10. ........................................ 54
2.11. .......................................................... 57
II. ........................................................................................................... 63
1. ..................................... 63
2. ................................... 70
2.1. .................................................................................. 75
2.2. () - ................................... 76
2.3. ........................ 85
2.3.1. .................................... 99
2.4. ............................................. 100
2.5. .................................................................. 109
III. ........................................................................................................ 113
1. .............................................................................................................................. 113
2.
.................................................... 114

2.1. ............................................................................... 117


2.2. ........................................................................................................... 121
3.
.......................................................................................................... 123
4.
.................................. 127
5.
...................................................................... 130
6. - ....................... 133
IV. ................................................................... 137
1. ....................................................................................................... 137
2. ,
................................................................................................................. 141
3. .............................................. 148
4.
............................................................................................................................... 153
4.1. ............................................................ 163
4.1.1. ........................................................................................ 163
4.1.2. .................................................................................... 168
4.2. ............................................. 174
4.2.1. ......................................... 175
4.3. .................................................................................... 182
4.4. .................................................................................... 193
4.5. ................................................................................. 199
4.5.1. 20. .............................................. 200
4.5.2. ............................................................ 209
4.5.3. ......................... 212
4.6. ........................................................... 217
VI. .......................................................................................................... 221
1. .............................................................................................................................. 221
2. ............................................................................. 228
3.
................................................................................................. 229
4.
....................................................................... 231
5. ................................. 233
6.
.............................................................................................................. 236
7. .................... 239
8. () .................................................................. 241
171 .............................................................................................. Error! Bookmark not defined.

,
, .
,
.

.
, ,
.

.

'' ''

.
,
,
. ,
.

, ,
-
.
, -
. -,
.
,
, ,
,
. -
, .


.
-,

.
,
.

. ,
, ,
.
(
- ),
,
.
. .
,
.
, 2012.
. .

,
. ,
. , ,

.
,

,
, , -. ,
-
'''' ,
.
,
, ,
, -
. ,
, - ,
.

- ,

,
1870. 1914. . ,
,
.
1990-, 2000-,
, , 1970- ,
-
,
,
. -
,
, ,
, ,
.
2000- ,
,
- . ,


.
;
,
,
- (2003)
. ,
,
,
, , .
1990-, (,
) , ,
21. .

.
, .
. ,
-
, ''
''. ,
, , .
, , .
: '' '',
'' ''. ,
.
, ,
-,
. ,
, .
,
.
-
.
- .
- .


.
.
.
: ,
. .

, ,
. - ,
( )
.1
,

'''' -.
, ,
, , ,
,
.

, .
- , ,
.
, ,
, , ,
, , , ,
.

. ,
-.
, ,

''''.
.
, ,
.
.
,
, ,
. ,
,
'''',
'''' .
,

.
. ,
1

'' , . :
''. (, ., '' '',
, . XII, , 2002, . 72).

10

.
, ,
, , ,
, '' ''.2
,
'' '', ,
,
, ,
, -, ,
- ,
. ,
,
. -
'' '',
, , ,
, , .
,

- .
, ,
,
, ,
. , ,
, (
-, , ),
, ,
.
, , ,
. - ,
, .
, ''
''
, , ,
.

., , ,
, , 2003, . 324.

11

I.
1.

,
, .
. - .
. .

, .
.
, , .

, -
.

, , -
, .
, , .
,
, ad hoc - .
, ,
, -
,
. -
, .

. ,
,
,
.
.
-
()
, .
: ,
-, .
,
,

12

. ,
: , ,
, .

. , ,
- , ,
.
, ,
-
. , ,
.

.

,
. -
,
,
. -
,
.
- ,
- ,
.

.

-. ,
. ,
,
,
.
, , ,

- .

, ,
,
.
, ,
, ,
.

13

,
,
, .
,
-, -
, - ,
, ,
, .

1.1.

,
-
.
, , , (
), -
.
, ,
,
. ,
- , ,

, ,
.3
,
- ,
- .
, - ,
. -,
, ,
,
,
, ,
.4

,
19. ,
, . 20. ,
, -
3

http://www.mfa.gov.yu/Srpski/ForeignInvest/ED-s-html (03.09.2011).
: , www.mfa.gov.rs
(20.09.2011).

14

,
, ,
, .5 (1973),

. ,
, ,
-.
,
- ,
. (La diplomatie
economique). (
), ,
. ,
(commercial diplomacy).
,

, -
, , ,
,
, .6
,
.
.

,
- . ,
(, K, ),
'' - (
, -, ), -
,
''.7 ''
;

''.8
5

, ., , , , 2005, .
16.
6
, ., ., - ,
, , , 2010, .115.
7
, .., , , ,
1985, . 3, , M., , ,
, 1999, . 136.
8
, ., , ., , ,
, 2003, . 147.

15

(, , )
- ,
. . : ''
,
,
,
,
''.9
, ,
- ( ,
, - )
, , .
( ) .
-
-
,
- ,
,
- .
, -
( -
) (,
, ) ,

- . ,
,
, -

.
, , 15
-
,
- ,
, , ,
. ,
,
.
,
- ,
-
. -
9

, ., , , , 2002,
. 14.

16

(, ,
, - ).
, -
,
-
-
. -

.
10
- , ,
( -) ,
.
, ,
, ,
. ,

.
,
, , ,
,
. - ,
,
(, , -
). , ,
, , ,
, .

,

- ,
.
,
- ,
10

''''
(, , ),
,
.
1624. 1642. -.
, ,
. , ''''
,
.

17

, -
-
, - ,
,
.11
,
- ,
, - ,
.

1.2.

- , , ,
- .


, , , -
,
.
, ,
-.
,
-,
-
(
, ),
.

,
.
.
,
,
-
. ,
,
. ,
,
, - .
11

, ., ,
, , 2000, . 193.

18


.
, ,
: - ,
,
, ,
.
, , :12
-

12


;

( )
- ;

,
;


;

- (

-
,

, -
);

- ;

;
,
;
,
;

;
,
() ;
,

;
,
;

, ., . ., . 19-20.

19

,
-;
, .

,
,
,
. ,
,
,
. ,
( , ,
)
- .
, ,
, -. ,
- ,
, .

1.3.

, :
-

(
);


;
, ;
, ,

,
-
,
,
- , .


(
) .

, -
,

20

. ,
- , ,

, . -,
( - ,
)
.

1.4.

,
, .

, :13 , ,
, , ,
. - , ,
, , , , , ,
.
,
, ,
, -, ,
, ,
: , ,
, , -.
''
'' '' '' . ,
, ,
'' '' (core skills) :
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)

13

;
;
;
, ;
;
, ;
() ;
(, );
();
,
.

Nicolson, H., The Evolution of Diplomacy, New York 1966, . 33.

21

,
,
, , -
, . '' ''
, : , , , ,
, , , , .14

.
- ,
,
. , ,

.
-
. -
.

- .
- .
,
, .15

, ,
- ,
. -
,
. -
, .
,
,
, .16
- ,
- ,
.
.
.

, , ,

14

Diplomacy for the 70s, Department of State, 1970, Washington, str. 44.
, ., . , . 17.
16
, ., , ., ,
, 1995, . 128.
15

22

- ,
.
, ,

.
:17
1) ( ,

,
,
, );
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6)
;
7) ;
8) , ;
9)
;
10) ,
- ,
-;
11) ;
12)
,

( , ),
13) (. ,
, , ).
,
.
, , , ,
, ,
. ,
. - ,
, ,
-.

1.5. ,

, , ,
- ,
17

, ., . ., . 22.

23

.
, ,
.
. ,
,
( )
-, .

, ,

.
, , ,
,
, .
, :
1.
, ,

2.
.
,
'' -'' , ,
-
.

, ,
. -,
(),
- .
, -
, ,

.

-, .
, , ,
,
.
,
( ),
.

24

-.
, , , ad hoc,
-.

1.6.

,
,
(, ).
, - ,
,
- .

,
.
, -
: - (),
- ()
.

, , :

1) ,
,

-;
2)
- ;
3) ;
4) ;
5)

;
6)
;
7) ,
;
8) ;
9) , .

25

1.7.

- , ,
-, ,
-
. -
.
.
, ''''
- ,
.
,
,
.

, ,
. -
.18 ,
- ,
-
.

.

- , .
,
,
.
, -
, .
, , ,

.
-

.
-
,
.

18

Morgenthau, H., , , , 1996, str. 660-693.

26

.
,

, ,
- , ,
.
-
.
.

-,
,
, . ,
-
,
13. 21. .19
,
- ,
:20
1) ,

, ,
2)
, - .

,
,
, -8, -20, .
.
.


.21
- .

.
19

G., Craig, A., George, L., Alexander, Force and Statecraft, Diplomatic Problems of Our
Times, New York, Oxford: Oxford University Press, 1990, p. 33.
20
Peter A., G., Van Bergeijk, Economic Diplomacy, Aldershot: U. K. Elgar, 1994.
21
, , 120
(, , , .)
.

27


-
.


. -
-
: , ,
, , ,
.
, ,
,
-
. , -

. ,
, ,
-
, . ,
- .

-
.

- , ,
,
.

,
.
,
-8, - -20.

,
, .

28

2.

2.1.
, le
monde ().
-, ,
, , -,
,
,
( , , ,
), '''' (, -8,
).
:
1.
,
2.
-
- ( ,
, '' '' ).
the globe
( , ) ,
. ,

, ,

( ),
- (
)
-.
(
)
,
- .22

,
. ().
'' '' ( ,
22

, ., ,
, , 1997, . 53.

29

) ,
.23
,

. , -
( ) ,

- .
( 80 ) ,
.24
, ,

- ,
.

- ,
,
.
20-
:
1) :
- (
);
-
( );
- .
2) :
- ;
-
(. , , ,
).
3) :
-

23


;
( '' '')
;

, . 106.
, , , , -
1999, . 18.

24

30

(
,
).

4) :
-

( )
(
);
, , ,
.


- , ( ), .

, ,
'''' ,
. -
,

:25
-

,
- ,
-
;
-
, ,
: , -
, ;

,
- .


: .
- (APEC Asian Pacific Economic
Cooperation) 2020. .
-
(FTAA Free Trade Area of the
Americas) 2005. ,
(NAFTA North American Free Trade Agreement).
12 ()
2010. ,
2015. , :
25

The World in 2020. Towards A New Global Age, OECD, Paris, 1997, p. 11.

31

, ,
.
,
, , ,

. -,
.

( 50% ,
)
:

. ,
.

,
,
- ,
. ,

. , ,

.
- ,
.
,
70- . ,
,
, ,
.26 '',
,
,
( )'',
.27
, ,
,
,
, -
, ,
, , -,
.
26
27

, ., , , , - 2000, . 80.
, ., ( ) , , 1994, . 58-59.

32

.

, ,

- ''
'', - ,
- .
, ,
. '' -''
'' ( )
''.28
'' , ,
''.29
,
( ) : ,
.

2.2.
,
- (Zbigniew Brzezinski), ''
'' (1970) '' '' (1997),
21. . , ,
70- 20. ,
,
.
,
- ,
-. ,
, - ,
'' -
, -
.''30

,
, ,
'' ''. , ,
- : ,

28

, ., , '' '', , 1991, . 70.


, ., , , , . 168.
30
, ., , , , 1997, . 22.
29

33

,
.

, :
-


;

- ;

, ,
,
, ,
, ,
- .

- .
, 31 ,
, , ,
,
.32
- ,
(, , , ,
, ), '''' (-8,
, , ). , ,
: -
,
-
( - , , '' '' brain
drain, ),
:33 - ,
,
.

31

, :
; ( ,
, -
, - ;
; -
).
32
, ., , . 56.
33

, - , , , , ,
(- -7) .

34

:34
a) ;
b) ;
c) , ,
;
d) ,

( , ).

-:35
1)
2)
3)
4)

;
;
, ;

;

5) ( );
6) .

.
,
.

, .
, ,
, , , -
, .
,
- , , ,
.

2.3.


,

, , ,
, :36
34

, ., , . 56.
, ., , . 49.
36
, ., . ., . 58-59.
35

35

1. -
;
2. , Microsoft, ,
;
3. ;
4.
- , , ;
5. off-shore ;
6. (
, '' '');
7. (
-);
8. ,
. '' '' ( ,
);
9. (
,
, ,
- ,
, ).

(-,
,

)

(). ,
- .
, , ,

, .
, - ,
'' '', ,
-
.

,
.
,
,
:
-

;
,

36


- ,
.

2.4.

,
.
, :
-

37

( Nestle, McDonalds, Coca-Cola .);


,
(.
,
, ,

, . );

, ,
, ,

;
,
, , ,
;
, ,
.

;
37, ,
, , , ;

,
, ;

38, ,
, - .

, : Chrysler
Daimler Benz, BMV Rover Bugatti, General Motors Fiat Hundai, VW Audi
SEAT koda, Renault Nissan, .
38

, .
, ,
- , ,

37

, ,
,
. -
, - .

2.5.

2.5.1.
, ,
,
,
,
.
:
-
-


;
- -

- (
),
,

,
- .
- -
-
- ;
- -
, ,
,
,
( )

-
;
( -). ,
, -
.

38

-
- ,
-
;
- -

,


, ;
-
, , ,
, ,
, ;
-
, .

2.5.2.


, , ,
(, ''''
, ,
, -
). , .
-

()

.
, ,
-
, ,
/
;
- ,
-
'' '', ,
.
.
,

39

, '''' ,
,
'''' ,
,
,
;
-
- -

, . ,
-
,
,
, (
);
- ,
-

.
,
. ,
, . .

.
-
.
, , ,
.

.
,
- ,
.

. ,
, -
.
,
, ,

, ,
- .

40

, ,
.

- , , , ,
.
- ,
-, -, , ,
,
-, .

2.6.
20.
- ,
. ,
.

, - ,
, -
, ,
,
.
- : ,
- .
,
- ,
-
, .
'' ''
. , ,



-
.
'''' ,
20. ,
.

.
:
- , ?

41


-
, .
-
. '' -
-,
,
, ,
''.39
, -
, .

, -


-
. ,
.
:
,
,
, .
.
- .
, , -
:

(
), .
,
,
( ).
,
.
-
.

-.
,
. ,
,
39

James H. Mittelman, The Globalization Syndrome, transformation and resistence,


Princeton University Press, Princeton, New Jersey, 2000, p. 15.

42

,
- ( ).


, ,
. ,
,
, -
, , -
,
.
,
. , - ,
.
. -

,
, .


-
. -, ,
, ,
,

, , . ,
,
, .
.

.
25 , .
- ,
-
.
:
1.
2.
3.
4.

;
;
,
.

,
,
- .

43

, , .
, ,
.

. ,
- , .
-
. , , ,
. ,

.

. -,
,
,
, , ,
. .
, , ;
, .40 , ,
- ,
- .
,

.
-, , '' ''
(-7), . , , ,
- - , ,
,
.41 ,
. ,
'' '',

, .
-,
() -
21. . , ,
. ,
. -
- , 40

, ., , , , ,
2000, . 393.
41
, ., . ., . 399.

44

, ,

42 -
21. .

2.7.

,
.
.
, , ,
, , - ,
.
,
.
,

- .
,

.

- ,

- :
, , ,
, -
-
.


,
. ,
-
, -
-
.

- .
42

Michael T. Klare, US Military Policy in the Post-Cold War Era, u Socialist Register, p.
131-142.

45

,
,
, - .
,
-
. -
,

.
, ,
- ,
.
- . 2008.

''
'' .43
,
13. 2009. , , ,
.44

,
, .

.
. ,
, -
,

, , ,
) -
.
,
.
,
, .

43

, ., , , , 20.
2008, . 7.
44
, 13. 2009, http://www.poslovnimagazin.biz/vesti/potpisansporazum-o-gasovodu-nabuko-2-4689 (03.09.2011).

46

2.8.


-
.
: , , , , ,
, , . -
.

(. , ,
, , , ).
, -
. -

:

.
:45
1) ;
2) ,
3) .

- .
, ,
. -
, .

, . -
,
.
- ,
-
, - .
,
.

- ,
.

45

., , , , 1993, . 22.

47

, , - ,
.

- :
1)
;
2)
,
3) .

,
-, , , .
-
.
-:
1.
-,
2. , .


.
. 1.

(
)
1. a
71%
2.
67%
3.
60%
4.
56%
5.
46%
6.
46%
7.
40%
8.
38%
9. ()
27%
10.
19%
11. ,
19%
12.
13%
13.
2%
: Barham Kevin, Oates David, The International Manager, The
Economic Books Ltd., London, 1991, p. 69.

48

,
-, ,
, - ,

.

2.9. ,

, ,
. ,
,
, -. ,
,
.
( ),
.

, , , . ,
,
(
). , :
1) (
- );
2) (
- ).



.46

.


.
, -
, , ,

. ,

.
46

Ernest Mandel, Late Capitalism, New York, p. 327.

49


- , ,
,
.
, .
'''' -.

- .
, ,
,
, - .
, ,
'' '',
.

. ,
.
, ,

. ,
,
( )
-
. -
, -
.
,

.
,
,
. , ,
.47

- ,
,
- ,
, ,
,
47

''Rinascita'', No 8, 1974, tekst Paola Santija.

50

.
-
. , - , , , ,
-,
.

.
,
.

.

. .
, , ,
;
, ,

.
,
- , , ,
,
- .

.
.
-
. ,
.
- ,
,
- . ,
: , ,
, .
( )
, ,
. , -
. ,
,

( ).

51

.

,
, - ,
.

,
.
, ,
, ,
, . ,
.
,
. -
,
. ,
2/3
-,
, 60 .
,
.
.
, ,
,
. -
. ,
,
- ,
.
. ,
-
,
.
, .
- ,
.
,
, . :
, - .
.
, , ,
.
,

52

.
-

, . . ,

,
- , ,
,
, . , ,
,

.

, . ,
.

.
, -
:
1) ,
2) .

-
- ,
. -

. -

, ,
. ,
, -
, -
.

. ,

.
, :
-
( ),
() .
,
: -,

53

,
, , - .

.48 ,

, , . ,
- : , ,
,
-
.
,
, ,
-
- . , ,
- ,
-
20 200 ,
400 , 300
70
-. .
,
( 8 ),
( 4 ).

,
-.

.

90 .
-

. '''' 200 -
'''' 30 ,
-
, 70 .

-
, .
-
48


- ,
.

54

, -
(
, , ,
- , ).
.
, , -
-
.

2.10.

,
,
- .
, ,
.
- ,
, -
.
-
.
'' '' ,
,
(face-to-face) .49

, -
, .
,
, .


, .
, ,
,
, - .
21.
.
49

Richard Solomon, The information revolution and international conflict management,


22.3.1998.,
Internet:
http://www.usip.org/pubs/pworks/virtual.
18/inforev-18.html
(20.09.2011).

55



.
-
.50
,
,
.

, ,
.51
-
'' '',
(, , ).


.
-
, , ,
,
.

-. ,
- .
20. .
,
, ,
''user friendly'' .

- ,
'' '', '' '', ''
'', '' '', '' '' .
''Sloan Management
Review'', ''Harvard Business Review'' .
20. . IKMN
(Interna-tional Knowledg Management Network)
, 1994.
50


, :
, - , ,
- , .
51
, ., , , , 2005, str.
45-46.

56

,
(Knowledge Management Forum).
.
().
''
- , ''.52
, , ''
,
''.53
.

,
, , data warehouse, knowledge warehouse, .
- :
1) ;
2) ;
3) ;
4) , ;
5) ;
6) ,
7) .

.
, -
,
,
.
, .
, .

'' '',
,
. , ,
.
, , , -
. ,

52

Sveiby, Karl-Erik,What is Knowledge Management? Internet Forum, 2001, p. 31.


Davenport, T, Some principles of Knowledge Management, University of Texas, Austin,
1998, p. 48.

53

57

, , ,
, .
'''' ,

, - .

() ,
-, . (
, ).
.

2.11.
,

.
,
21. .
,
.
,
, .
,
. - ,
, ,
, - .

, , .
,
, .
,
, .
. , -,
, , ,
.
, ,
-.54

- ,
54

, ., ., '' ,
'', catchung-up:
, , . 7-8, , 2000, . 3.

58

.
, .

, -
.
. ,
,
,
.
, .
-
.


- .55
,
.

,
,
. ,
, ,
,
- .
, ,
, , .
- , ,
, :
.56

55

''...
( ) ,
- . ,

, , ''.
: , ., , ,
, , 2005, . 121.
56
'' '' ''.
'''' ''''
- ,
''''. ,
, -''. : , .,
, . ., . 142.

59


- ,

. , -

.

.57
,
-, ,
, .
, , ,
, .
,
.
. ,
, .58

-, .

: ,
- .
, -
, -
.
(. '' '').
,
,
- ,
.
,
, (
- )
.
57

''-''
,
. - '''', '''' ''''
,
. : ,
15.2.2005.
58
., '' '',
'' '', , , 2007, . 88-90.

60

,
,
, .59

'' ''.
''
''. '' ''
,
( , - ,
). email
, , . ,

. ,
, '' '',
(
). , ,

-
,
.

, , , ,
-
. ,

,
'' ''.

,
-,
, - . ''
59

6,5 (57,6 ) 2000.


- 2,3 (20,5 ) .
80,1 , . 8,8
,
(26,6 , . 236,2 ) (9,3 , . 82,5 ).
, .
68,9 , 7,8 .
2000.
27-28 , 9,3
. 0,85 ,
- 0,6 .

61

'' ,
. ,
, -
'' ''.
,
,
- .


.
,
.
,
(, , )
. ,
.

, ,
. ,
- ,
-
.
,
.60 ,
,
''''
.
''''
'''' (-, - ).61 ''''
'''' ,
. , -
'' ''
-.62 ,
-

.

-, .
60

, ., ., .
.
62

: Daveri, F., The New Economy in Europe, 1992-2001,
WIDER Discussion Paper No 2002/70, United Nations University, 2002.
61

62

, .
,
,

.

63

II.
1.


- ,
,

, -,
. - . 63: ''

,
, ''.64
, ''
''.65
, - ,
.

- .

, -
,
, -

-
- .
.66

- '' '', 63

Edward N. Luttwak

- .
. ,
, .
64
Edward N. Luttwak, From geopolitics to geo-economics, The National Interest, 1990, p.
19.
65
Hobart McKinley Conway, Geo-economics, the new science, 1994, ili na
http://www.conway.com/cdi/pioneer.htm (02.10.2011).
66
Christopher Warren, In the Stream of History: Shaping Foreign Policy for a New Era,
Stanford: Stanford University Press, 1998.

64

.
''
''. ,
- ,
-
-
''''.
,
-, ,
- ,
, , , . , ,
,
. - ,
.


, ,
. , '' ''


,
. ''
'' . , .
() .
- ''
''.
21.
.
;
(,
); - ;
, .
-
, 40 ,
.
, -
-
- . ,
, .
, -
-
.

65


- ,
.
1. - 2004.

: '''', 18.11.2004. , . 4.
,
1.

66

1. -8 (2006. )


$
12.980
4.220
2.585
1.903
1.871
1.727
1.723
1.165

( )
301.1
127,4
82,4
60,8
63,7
58,1
141,4
33,4

( )
4,6
2,1
1,3
1
1
0,9
2,3
0,5

: , 2007.
.
2. -8

: '''', 10.03.2006. , . 4.

- ,
- . 21. ,
, , ,

67

'' ''67 60
. , ,
.
, ,
- . ,
, - ,
, ,
.

.
.
,
,

-
. , - ,
. ,
. ,


- ,
.68 -
.
: ,
,
, .
, ,
.
,
- .

.
, -
, .
.
,
: -,

.
67

, , .
Jacobs, Scott H., Issues for Government in OECD: Public Managament Studies:
Regulatory Cooperation for an Independent World, Paris, 1993, p. 20.

68

68

, -
,
''
''.
,
. -

.
, 21. ,
, ,
.

. -,
.
, ,
- .

. ,
. ,
, -
.
. , ,
- , 46 ,
.
, .
,
. 21.

.
.
- .
, , ,

. , -
, -
.
, , -,
,
- .

,
- .

69


35
75
.69
, ,
-

.
'' ''
20 ''
''. , ,
- 50-60
.70 ,

. , .
.
: ,
, ,
,
, .
, -
, ,
, , , ,
.
, ,
- , . ,
,
, -

- -
.

, - .
- ,
, .
, , -
, ,
- .
,
.
69

Bejli, A., N., Zaokas, M., K., , New Europe Riview,


, '''', 24. 2004, . 6.
70
.

70

,
-,
,
,
-
,
, .

2.


,
, ,
,
, , ,
. ,
, -
( ), - (
), .

, ,
,
-.
.
2.

2004
3,8
1,8
2,6
4,4
6,6

2005
3,1
1,2
0,8
3,9
5,7

2006
3,1
2,2
1,9
3,0
5,2

2007
3,2
2,6
1,9
2,6
5,4

:
.

2,3 3,1 ,
1,5 1990 2000. ,
, ,
.
2,6 3,3 .71 ,
71

World Bank, 1986. 2000. .

71

,
. 25
133 per capita 352 ,
8 (
).
2.388 5.664
130 .
-
.
3.
- ,


50
266
521
1076
50

265

520

1075

2000

2000

1132
292
386
121
1931

: , ., , ., , .., ,
, 1993, . 22.
- 2,5
. , - 2,5
. ,
2008. , .
2000-2003. .
a 2012.
, -.
0,5 2005,
.72 (25) 0,6 , 0,7
, ( 2005. ) 2
.
: 0,7
, 4,7 ,
0,4 , 4,5
. 1. 2004. ,
2003. 2004. 1.295,2
5,6 , 1.057,4
1,5 , 291,7 0,9 ,
456,4 0,4 127,3 0,1 .
72

: , , 2004.

72

, 2004. ,

5 , .
-,
, 2004.
,
. -
25 . 2006.
.
2006.
4,3 . , , ,
-
2006. . ,
, ''
?'' :
1)
2)
3)
4)

,
,

.



. 21.
.

. ,

,

.
:
?

1990 2000.
63 -
, 1990. .
,
2040.
.

73

3.
2005.

: '''', 17.02.2005. , . 4.

, 25

1990. 2090. .
-

74


1990. .
(
), , ,
. 2010.
17 60 .
, , .
.

.
, , -
(-7), ,
, , ,
.
21.
- ,
, . , ,
:
;
;
( ,
); -
;
;

, -, . '' '' (
), .
,
,
( , ,
,
,
, , , ).

,
.
,
, - .
-
.
, .
.

75

2.1.
()
.
,
,
? ,

? ,

,
'' ''
,
? ( ) 18.
-
. ,
: 16. 17.
,
.73 ,
- , ,
,
,
? ,
,
? , , ,
,
'' ''?74

;
.
,
, .
,

,
-, ''
,

73

Gunnar Myrdal, ''Asian Drama An Inquiry into the Poverty Nations'', Twentieth
Century Fund, New York, 1968., p. 454. : . , ''
'',
, , 1982., . 32.
74
, ., ., . , . 34.

76


.''75

2.2. () -

20.
. , ,
.

. , ,
, ,
, .
, ,
, ,
, -.

( - , )
- .

, - 40-47
; , 1980- ,
, ,
.

( , ,
), -
( - ,
) - ,
-,
,
.


.

, ,
.
- - ,
-
75

, ., '' '', , ,
1983., . 8.

77

350 ,
.76
, 20. ,
40
.

, ,
- .


50 .

'' ''.
, . .

'' '', . ''
-,
, ,
...''77 , -
, ,

''.
'''' - ,
, ,
.78
-
,

,

.
, ,
-? 75.000
63
, 32 20.000

76

: Survey of Current Business, United States Department of Comerce, August


1994., p. 29.
77
Rogoff, ., International Institutions for Reducing Global Financial Instability, The
Journal of Economic Perspektives, vol. 13, No. 4, 1999, p. 21-42. (Rogoff
).
78
Rogoff, ., ibidem.

78

.79 ;
, ,
,
, , ,
.
,
: '' 1997.
. , ,
,
(
, )
( ,
, ).
() ,
, -
( ).
, 11.
, . 11.
,
.
-,

, .
, : '
- ,
-,
(contractionary policy
)?' ,
- .
, , -
.''80
, .
,
, ,
.
, ,
( ,
, .),
,
, .
79

Keith Porter, Public Thinking on Globalization.


http://globalizationabout.com/library/weekly/aa04042a.htm (02.10.2011).
80
Stiglitz, ., Fortune, november 2001, vol. 144, No. 11, p. 88.

79

,
- , ,
.
,
(,
,

). ,
-
;
,
, ,
. ,
,

, - .

- .
, : ,
,
, , 81
?
: ,
.
.

. ,
,
, .
82
-
. ,
- .

.

- .
81


20. , .
60- .
, .
82
: Richard Little, ''Internnational Regimes'', p. 231-247, u: Baylis i
Smith, The Globalization of World Politics, 1997.

80

,
.

. .
'''' ,
- .
- :
1)
2)
3)
4)
5)

,
,
,
,
.


.
-
,
.
-
.
- ,
, , - .

.
1990. ,
- ,
.
,
?
: , ,

.
,
- .

, , ,
, ,
.
, , , , ,
,
,
. ,
-, ,

81

, .83
-,
, -
.
:
-.
-,
,
:
1)
- ,
2) ,
3) ,
- .
,
.

,
84 , , ,
-.85
,
,

,
, :
1)
2)
3)
4)
5)

,
,
,

.

,
. ,
,
.86

83

Laurence, ., i Garnett, J., British Foreign Policy, Challenges and Choices for the 21st
Century, London, The Royal Institute of International Affairs, 1997, p. 27.
84
Taylor, ., ., The State as Container: Territoriality in the Modern World-Sistem,
Progres in Human Geographi, 1994, p. 151-162.
85
Cohen, S., Global Geopolitical Change in the Post-Cold War Era, Anals of American
Geographers, 1991, vol. 81, No. 4, p. 551-580.
86
Saul Cohen, ibidem.

82

''''

,
.
:
1)
2)
3)
4)

,
,
,
, .

,
.
- ,
,
, , ,
, , .

,
.
- '' ''.87


.
.
:88
1. ;
2.
;
,
3. (
, , , ).


,
.

.

.

87
88

Huntington, P., S., The Lonely Superpower, Foreign Affairs, 1999, vol. 78, No. 2, p. 25.
Kennedy, P., Preparing for the Twenty First Century, Glasgow, Fontana Press.

83

, .89
, , ,
, ,
, , .90

,
. -
.
- -

. , ,

-, . ,

,
. ,
, -
.

: , ,
,

.
, (
-) ,
21. .

.
-
, .
,
(, ) -
.

?
6% , .
15%.
,
.
,
89
90

, ., , , , 1971, . 63.
, ., , , , 1999, . 31.

84

,

.91 -,
,
-,
,
.92 93
.
,
-, ; 20
, ,
.

- '''',
.

,
.94
21. .
, ,
,

.95
, ,
.
-, .
.

backlash
.96

91

Gamble, A., Payne, A., Regionalism and World Order, London, Macmillan Press Ltd.,
1996, p. 48.
92
Drucker, P., The Global Economy and the Nation-State, Foreign Affairs, 5, 1997, p. 159167.
93
De Hugh Santis, Mutualism An American Strategy for the Next Century, World Policy
Journal, 1998/99.
94
, ., . ., . 31.
95
Huntington, S., op. cit., p. 35-49.
96
- , 2002. ,
'''',
- .

85

2.3.

, ,
.
. ,
:
.
,
.97 , ,

.98

- .
,
, -
.
,

,
. -
-
. , ,
.

.
,
. ,
,
97

'''' ,
,
: (1)
- , (2)
.
( ,
) -
'' ''.
98

''''
, .
'' '' '' ''
(1)
, (2)
.

86

.

,
,

- ,
, .



. :
( 50 ),
( ),
, , (

), .
-
, -
'''' :
1. ;
2. ,
3. , ,
-
(),99
.

- . 100
:
1. (
-
);
2. (
-

-,
,
,
),

99

Multinational Company, www.econ.iastate.edu/classes/econ355/mnc.htm, Februar 2000.


, ., , , , 1993, . 104.

100

87

3. (

-
,
,
, ;
).

-
, :
1)
;
2) , ,
;
3) ;
4)
;
5) ;
6) ;
7) ;
8) , ,
;
9) ;
10) ;
11) ;
12)
-;
13) ;
14) , .
, 21.
.
-
:
1)
- ;
2)

-;
3)
-
,

88

4)
-
.
,
, .
- ,
. -
:
1) 101
;
2) ,
3)
.
,
- .

,
. ,
.
:
1) ,
;
2)

, ;
3)

, - ,
;
4) ;
5)
-
;
101


, ( filia, ).

- , , ,
( afilijare,

).
''''. K-
'''' ,
, .

89

6) ;
7)
- ,
-
( )
;
8)
;
9) , ,
.;
10)


;
11)
, ,
12)
.
,
,
-. ,
, -

, .
, .
- 60- 20.
.
, ,
-
.

, .
,
, .
()
, ,
.
.
-
''economic of scale''

.

90

, ,
- ( )
. - ,
, :
1) ,
,
2) .
,
, :
1)
,
2)
() ,
3) ,
-
,
4)
- .
,
.
-
-
. ,
.
,
- ,
- .
, , -,
, .
, ,
, .

- ,
. , - ,
,
.
, -
.
(,
, ,
, , ,
); - (

91

,

,
);
( - ,
, -).
, ,
-
-
. '' ''
-
, -, , ,
, - , ,
, -,
. -
,
. ,
(
, ,
)
. -
, ,
.

.
.
,

, .
(joint venture)
.
:102
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

;
;
;
;
;
;

;
8) ;

102

., , , . 4, 1989,
. 321.

92

9) ;
10) , .
,
,
, . .
-
.
, .

:103
1) (
),
2) (
-);
3) (
),
4) (
).

- .
- :104
1) ,
2)
.

.
,

. , ,
, :105
1)
2)
3)
4)
5)
6)

103

;
;
;
;
,
.

, ., . ., . 322.
Porter, M., Competitive Strategy, The Free Press, New York, 1980, p. 179.
105
Skinner, W., Reinventing the Factory, Competitive Strategic Management, ed. by. L. B.
Lamb, Prentice-Hall Inc., Englewood Cliffs, New York, 1986, p. 521.
104

93

,
,
. 106
-.
107
:
1) ;
2) ,
3) .
108
-
- .
-,
.
. , -
.


. ,
.
,
, ,
,
.109

:
,
,
, -, .


.
-
.
.
20.
- ( ),
,
106

Foster, N., R., Inovations, the Attackers Adventage, Mac Millan, London, 1986, p. 32.
, ., .. ., . 322.
108
Conen, S., S., and Zysman, J., Punkture the myth, thet kepp American managers from
competing, Harvard Business Review, nov.-dec. 1988, p. 100.
109
, ., , ., , , , 1988,
. 272.
107

94

.
, .
- (; ,
, )
.
, , , , ,
, .
.
, . , .
.
,

(,
, , , -, ).
, -
.
.

(Foreign Direct Investment FDI).
( : )
( , )
''
( )
( ).''110
10
, ,
,
.
50
'''' .
-

,
.
,

.
:111
-

110

(equity capital),
(
-);

UNCTAD, World Investment Report 1996, Investment, Trade and International Policy
Arrangements, United Nations, Geneva, 1996, p. 219.
111
UNCTAD, World Investment Report 1996, p. 219-220.

95

(reinvested earnings)
,
;

(intra-company loans)
,
, .


-
.
20.
- .
- ,
:112
1.
(resource-seeking investment)
;
2.
(market-seeking),
, ( ),
;
3.
(effici-entcy-seeking),
- ;
4.
(strategic asset-seeking),
-
-.

,
. ,

, -, .

: . 1994. 37.000 ,
206.000 73
, 2000. 63.000 690.000
( ) 40
.113 1999. 60.000
112

John H., Dunning Re-evaluating the benefits of foreign direct investment, Transnational
Corpo-rations, vol., 3, No. 1, February 1994, p. 35-36.
113
World Investemnt Report 1994, p. 2. ; World Investment Report 2000, p. 2 i
UNCTAD, 2000, p. 9.

96

500.000 ,
25 .114
''''

. ,
. :
1. ,
2.
3. .
:
(21,4 ), (18,4 ),
(15,7 ), (9,6 ),
(8,7 ), (5,9 ),
(4,4 ) (3,0 ).115

(, ), , ,
( ), .
.

.
. (mergers)
.
,
.
Citi corp, .
34,7 .

- '''' .
1960-1976. ()
, ,
-
-
, -
. 1980- -
. ,
,
. ,
.
114

UNCTAD, International Production Drives Globalization, TAD/INF/2820, 23.


September 1999, Internet, www.unctad.org (02.10.2011).
115
200 : EU Commission, The Worlds
largest industrial groups y Panorama of European Industry 1996, Office for Oficial
Publications of the European Communities, Luxemburg, 1996.

97


, .

.116 , . '' '' (World-Wide Network Firms)
, ,
, .117
'' '' -
-,
- .

. , ,
.
-
'' .''118 ,
-,
.
'''' ,
,
.
1980. 430
80 ,
5 .119
,
,120 ,
116

1985-1989. ,
29 (11 )
- (10,4 ),
1500
.
117
Porter, M., Competive Adventage, The Free Press, New York, 1988, p. 281.
118
Cloirmente G., Caganagh J., Transnational Corporations and Global Markets, Free
Press, New York, 1982, p. 155.
119
Cloirmente G., Cavanagh J., op. cit., p. 155.
120

(International Franchise Association IFA): ''

() , ,
''.
: ,
( 1997.
Mitsui & Co. Ltd., 132,6 ,
35 , FORTUNE
Global (Internet, www.pathfinder/fortune, 02.10.2011)
142,7 ).

98

(franchising, licensing, subcontracting, management


contracts). (interfirm agreements)
, ,

.
5. - 1999.
2000. .

:Der Spiegel 30, 23.07.2001., p. 25.


,
,
.121 ''''
,
, ,
- .
, ''''
.
, ,
,
(
) .122
,
,
121
122

Tony Spybey, Britain in Europe, Routledge, London, 1997, p. 148.


UNCTAD, 1998, p. XXIX.

99

.
(brand-name), ,
, ,
.

2.3.1.


- .
:
1) ;
2) ,
3) .

.
- ,
- .
, ,
- . , ,

, ,
.

(
, ,
).
, know-how,
, .
, ,
. ,

.

-
. -
( :
, , ).
,
, ,
.

100

, .
.
-.123
,
, - .124

- . , , ,
- .

2.4.
,

, '' ''125
- . ,

? '' , ,
.''126 ,
,
.


. ,


. ,
,
. -
.
,
, . ,
, ,
. ,

. -
123

,
, .
124

-, .
.
125
, ., , , , 1994,
. 113.
126
, R., , , , 1998.

101

, ,
- (off-shore
).
-
. -
.
,
.
,

.
, ,
, , ,
.
, ,
.
. , , ,
. ,
,
e .
'' -
''127 (. soft
money). , ''''
- .
.
, .
, -
.
(lay-off)128 ,
,
.
. ,
.
:
.
,
(, , ).
127

Statement of Roger Pilon, Ph. D. before the Committee on House Administration United
States House of Representatives ''Constitutional Issues Related to Compaign Finance
Reform'' July 22, 1999. Internet, CATO Institute, www.cato.org (02.10.2011).
128
, ., ,
4-5/2002, . 22-30.

102

-
. (government procurement).

.
(host country),
,
.

, ,
, .
,
, .
: , , .129
, . ,
''- ''.130
-
, -
. ,
,
, ,
;

- ,
-


- ,
.

. : ,
,
.
. 131
(
) :
129

: Transparency International Bribe Payers Index (BPI); Internet,


www.transparency.org.
130
Robin Murray, ,
, . 7-8 1974, . 70.
131
Charles R. Kennedy Jr., ''Relations between transnational corporations and
Governments of host countries: a look to the future'', Transnational Corporations, vol. 1,
No.1, February 1992, p. 67.

103

( 1945.
20. );

(- ,
20. ),

( 20. ).

, , , .

,

.

( 6).
6.



,
,
;

: Robert Grosse and Jack N. Behrman ''Theory in international business'',


Transnational Corporations, vol. 1, No. 1, February 1992, p. 99-100.
,
- ,
.
-
.
: ,
, . ,

104

;
- .

.
, , ,

.


,
. 132 -

(triangular diplomacy), :
1)
-;
2) ,
3)
.
7.

: '''', 18.10.2004. , . 4.

- ,
.

. -,
, ,
.
132

John M. Stopford and Susan Strange, Rival Sates, Rival Firms, Cambridge University
Press, Cambridge, 1991.

105


. ,

(UNCTC) 1992. , 1993.
.
.
K- ,
,
.133
, ,
, -
.
,134

. -
,
.

.
, , ,
;
, - ,
-
. ,
, : '' ''.135
- ,
-
, -
.

-, .
.
, ,

, . ,
, ,

133

John M. Stopford and Susan Strange, ibidem.



.

.
135
Barrat Brown, Essays on Imperialism, London, 1975, p. 76.
134

106

. ,
,
.136 , ,

.

. , ''
, ,
,
''.137

.138
, ,
.
- .



.
-
. 1990-
, -,
().
()
.
. ,
, , , ,
-, .
-
.
'' ''
, , .
136

Held David, , , , 1990, . 35.


Drucker Peter, The Global Economy and the Nation-State, Foreign Affairs, 1997, Vol. 5,
No 76, p. 160.
138
.

''Voice Stream'' ''Deutsche Telekoma'',
. ,
.
'''' ''The United Fruit'',
. ,
, (kao
GM, Ford i Chrysler) .
137

107

,
''Exxon'' ''Mobil'', 13,5 ,
,

. 1998.
, 2,8
.
.139 -
,
.
.
()
- ,
- .
,
,
, -
.140
, ,
,
.

,
, .

,
, , .
,

. ,
.


.
139

''Kruppa'' ''Thyssena''
,
''Daimler-Chryslera'' ''Volkswagena'',
''Siemensa'' ''Veba''. ,
. :
.
.
140
Albright Madeleine K., The Testing of American Foreign Policy, Foreign Affairs, Vol.
77, No. 6, 1998, p. 50-64; America's World, The Ecnomist, november 23, 1996, p. 23-30.

108


. ,
- .
,
.
,
.
,
, .
-
.
- . , ,

, , ,
.
.
.

. ,
, ,
, .
,
,141 ,
.
- ,
.
, -
,
.
a ,
,
.
, '' ''
, '' '' (, 1993.).
, .
,
,
.142
,
141

Richard Muhr, Political Geography: A new introduction, 1997, Houndmills, London:


Macmillan Press Ltd.
142
Carlisle Charles R., Is the World ready for Free Trade? Foreign Affairs, 1996, Vol. 75,
No. 6, p. 113-125.

109

- (. Microsoft
).
20.

, , .

. ,
,
(, , ,
.) , , .

2.5.
,
. ,
-,
.
, -
, .
,
, '''' .
''''
. - ,
, ,
. .
, ,
.
''''
(- , ,
) . ,
, '''', .
, . ''''
, - . ,
, - ,
'''' -
( , , ).
, ,


-.
.
-
()

110

(),
. ,
.

, - -.
,
.
'''' '''' .
''-''
-
(1951). 7. - 1992.
, 27 .
, , . ,

.
o 470 .
(, , , , ,
, , ),
.
, ,

, .

,
. -
(Free Trade Area of the Americas
) . 2004. 34
()
, 2005. . 34
780 ,
.

( - 1910, . '' '' ).
: (NAFTA The North American Free
Trade Agreement), 1992. , .
, , .
,
(
ALALC; MCCA CACM;
'' '', SICA;
CARICOM;
MERCOSUR, , , ,

111

-
2005. ).
, ,
- . ,
- .
( ,
) ,
(-
.).
.
, ( )
-.
8.


,


,



,







,
-


( )






(, ,
)

: Patrick M. Crowley, Before and Beyond EMU, Routledge, London, 2002.

,
, ,
, 34
'''' ,
. ,

112

,
,
, ,
. -
.
, ,
'' '',
. , .
, - .
.

,
, ,
2008. ,
- .
- ,
, , , .
, ,
.
.
, , .
- .

113

III.
1.

.
,
,
.

.
,
-,
. ,
,
.
, -
. ,
,
. ,
-
-.143

21. . ,
,
. ,
-,
-,
.
,
, ,
.
.
-
,
. -
-.
,
:
143

: '''', Financing Center, , 1996, . 409.

114

,
,
, .
-
- , , .
-

,
.
,
.144

2.




, , ,
-.

, , ,

, . 1945.
, :145
1. , :
1) (),
2) (),
3) ( ,

,
-
,
,
, ,
),
4) ( , ,

144


: . , , :
-x, 2002.
145
, ., , ,
, , 2004, . 371-372.

115

5) Swap , ,
6)
),
7) ( , );
2. , :
1) (),
2) (),
3) (),
4) (),
5) (),
6) (),
7) ,
8) ,
9) ,
10) ,
11) ().
1945.
-
,
,
.
:146
-

;
,

;
;
,

.


:147
-

146
147


, , ;

.
: '''', . ., . 428.

116


( ),

.


.

, .
, -
. -
,
.

,
.
, ,
. ,
,
.
(, )
1997. :148
-

148

,
, ,
;


,
;

- ;

;
, ,
;

;

,

.

Trade and Development Report, op. cit., p. 91.

117


-
, ,
: 1) 2) .

2.1.

- .
-
,
.
212
34
. .

(183 ),
9.
9.

1945
1951
1956
1959
1966
1971
1976
1978
1983
1990
1997
1998


.
7,3
16,0
21,0
28,9
39,0
59,6
89,2
135,2
146,0
212,0

%
50,0
25,0
27,0
33,6
50,0
47,5
50,0
50,0
45,0

: . ,
, , . 4, 1990, . 49. 50.
,
26,5 25 ,
6,1 , 5,4 .
() -
, ()
-

118

(. ).
:149
-

;
;

;
,
.

,
-
.
.
(, , , . , ,
, , , ), -
() ().
. (General Arrangements to
Borow GAB). 60- ,
(- ), ,
. - (1992)

24
.

- .
,
-


. ,
,
, -
-
.
,
,
.150
149


. X ,
250 100.000
. 18 .
150


. 25 ,

119

-
( stand by) : ,
, , ,
, ,
, .
-,
. (performance criteria) . :151
1) (
-)
;
2) ;
3)
, ,
,
;
4) -
,
;
5) (
);
6) ;
7)
,
8)

.
200
, -
, . ,

, , ('' '').
25
200 .
75 25
( II 1978.
), 125
. 25 ''
'' - .
-. ,
200 (Joseph Gold, The Stand-by
Arrangements of the International Monetary Fund, IMF, Washington, 1970, p. 49).
151
, .,
, , , . 3, 1995, . 35.

120

.
.
: ,
.
, , ,
- . ,
,
,
, .,
, - .

, ,
-, , .
'' '' 1997.
. ( 1997.)
17 , 11 , . 57
, 10 . 100
.
1998.
30 .
, 45
.152



- .
-
-.
:
, ,
,
- (
). -

,
.

- ,
.
-

152

, ., , ,
, , 2004, . 380-382.

121

.
. ,
, . ,

. -

- 1996.
1997. .
,

- .

2.2.
(Internacional Bank For
Reconstruction and Development )
(Bretton
Woods, New Hampshire, ) 1944. , 26.
1946. . -
.
:
,

,


.
, :
--
, - .
.

:
-

,

,

.

,
:153 .
1959. 20 , : 2
153

, ., . ., . 392.

122

, 18 . 80


.
. 1980.
7,5 , 0,75
, 6,75 .
1988. .
30. 1993.
3 , 97 -
. 90- 165,5 , 10,5 , 155,0

.

: 1) , 2)
, 3) , 4) 5)
.
,
.
( -)
.
:
1)

;
2) ,
- .
, ,

., ;
3)

( );
4)
, ;
5)

- ;
6)
,
7) .

123

.
1982. .
.
, 2.650
.
,
. 2003. 7 .
( 425
) 4 4,5 .
.
,
,

.
,
,
,
.
50
,
,
( ),
- (
).154

3.

,
,
,

. ,
154


. , 1997.
,
,
. ,
,
, -, -
, . : , .,
'' :
'', , 3/1999.

124

, .
, , -
,
,
, . .
,
,
. ,
- .


:
.
- ,
,

,
. ,
- -

. ,
, ( ),
, -.
5000
140 , 400
. 4-5
.155

. ,
,
.
.
,
,
,
, .


, -
.
. '' ''
,
155

World Bank Annual Report, 1995, 1996, 1997, http://www.worldbank.org (21.11.2011).

125

, . ''-
'' ,
.
,

.
,
, , .

.

. , , ,
. , ,

, ,
184
.156
20 , . (grace
period), , .

(, , )
. ,
,
,
,
.
10. , 1990-2003.

, ,

, ,


%
6,1
15,2
14,4
13,3
10,1
6,2
6,8
7,5
1,6
18,8
100

: World Bank, Annual Report, 2003, . 141.


156

, ., , XI
, , 2006, .
214.

126


-
.

, , ,
, -,
. -
, . ,

.
,

.

, 12-18 ,
,
.
. ,
,
,
.
, ,
.
, ,

, .
1959. (Inter-American
Development Bank ),
(African Development Bank ),
(Asian Development Bank ). , 1990.
(European Bank for Reconstruction and
Development - ),
().
-
,
.
.
:157
157

, ., ,
, , 1998, . 101.

127


;
;
;

;
.

,
,
.

4.


,
,

.

. ,
,
. . ,
,
, . 1980.
1994. , 680 ,
.158 - , ,
15 .
,
.

,
,
.159
,
,
.
,
158
159

Anthony Giddens, The Third Way and its Critics, Polity Press, 2000, p. 122.
Mauricio Rojas, Millenium Doom, Social Market Foundation, London, 1999, p. 12.

128

1992. 1994. .
-
.
.
,
,
.

.

. ,
-
.
. ,
- .


(
) .

,
.
, gap
(
- ).
,
, .
.
,
.
-,
.
. ,
- .
,
, .

- . -
,
.
,
,
. , ,

129

,
.
. ,

-
. ,
, ,
.160
, ,

-7.
1999. , .
X, -7, , , ,
, .
-
. X -7
.
-
-. ,

.
. 1965.
per capita -7
. 1997. ,
40 : 1.
,
.
, ,
, .
.
-
, ,
, . , 75 per capita
,
20 .161

- ,
, .
,
160

Stephany Griffith Jones, A new financial architecture for reducing risks and severity
of crises, International Politics & Sociaty, No. 3, 1999.
161
Robin Marris, Ending Poverty, Thames & Hudson, London, 1999, p. 105.

130



.

-,

.

,

.162

5.



, , ,

.
,
.
,
- ,
.
1970-
-
.
(), -
-.
1971.
162

Etanu Kepsteinu, '' '' , 80


- . 1999. ,
,
, . 2005. 150
.
, '' '' ,
2015. .

131

,
,
. 1980 (, , , .
, , , )
.
, ,
.

,

-
.
,
- (W)
,
40 .

, .
: 17 1970.
38 1986. , 1983.
.163
. ,
- , (),

.164
.
- ,
,
- ,
.

-. -

,
.


. -

163
164

Der Spiegel 45/ 05.11.2001, p. 98-103.


.

132

.

.
() ,
,
- ().

, ,
-.
-
.

. ''
'' ,
-,
- .165

:
1. '''',
-, ,
,
;
2.

-,
, ,
,
;
3. ,
, ,
,
;
4. ,
,
5.
.

165

L. Taylor, The revival of the Liberal Creed the IMF and the World Bank in a
Globalized Economy, World Development, vol. 25, No. 2, 1997, p. 34.

133

6.
-
,

( )
,

.
,
,
,
,
. -
: ,
'' '', .
245 ,
'' -''.166

;
-. , ,
. ,
,
.167 ,
.
-
1990- ,
.168
. '' '',
169 ( Harvard Univesity's Kennedy School of
Government), ,
,

166

The 685 billion reais question, The Economist, vol. 363, No. 8277, p. 35-36.
John M. Miller, World Banks integrity in combating corruption, The Jakarta Post, 07.
august 2002.
http://www.thejakartapost.com/detaileditorial.asp%Ffileid=20020710F03%26irec=2
(21.11.2011).
168
Paul Bluestein, The Chastening: Inside Crisis that Rocked the Global Financial System
and Humbled the IMF, Public Affairs, 2002, The Economist, may, 2002, vol. 363, No.
8271, p. 90.
169
Joseph S. Nye, Globalizations Democratic Deficit: How to Make International
Institutions More Accountable, Foreign Affairs, July/August 2001.
167

134

(Stiglitz, Miller, Bluestein, Nye, .),


.
-
:
1.
''-'' ;

. -
- ;
2.
( ) '''' -.
,
,
-
;
, -
,
3. ,
. ''
'' . ,
.
stand-by -
,
.
.170 171
-
, .
, - ( -),
, 'low-cost' . . ,
terms of trade,
, ,
. 1990. 1993.
,
. 'big bang' (
-
) ,
. -
. . ,
,
170

T. Killick, IMF Programmes in Developing Countries, Design and Impact, Overseas


Development Institute, Routledge, London New York, 1995, p. 170-180.
171
George Soros, On Globalization, Public Affairs, 2002, The Economist, may 2002, vol.
363, No. 8271, p. 90.

135

; , .172
173
-: '' 59
1976. 1996. (, ) 250
, 1998.
130 . 59 ,
9 -,
20 55 -.

:
(
- ),
, . ,
, ,
:
, , .
,
.
- .
( - )
: , , , , ,
, ., - -,
. , , , . 1999.
2001.
,
-.
'' ,
-''
. , 1999. , ,
:
- ,
. ''
-
, ''.174
,
-: -
172

S. Schadler, IMF Conditionality: Experience under Stand-by and Extended


Arrangements, Occasional Paper 128, Washington D., C., Sept. 1995, p. 43.
173
Gerard Caprio ( ), Patrick Honohan (
), Restoring Banking Stability: Beyond Supervised Capital Rewuirements,
The Journal of Economic Perpectives, vol. 13, No. 4, 1999, p. 43-64.
174
Fortune, november 2001, vol. 144, No. 11, p. 80.

136

( 2 )
. ,
,
4 . ,
, -
, - .175
176
()
, Development Programme (),
Industrial Development Organization (),
(), (), United Nations
Conference on Trade and development ().
-
-,
, ,
, ,
.

175

G., K., Helleiner, The Third World Network. http://www.twnside.org.sg/title/helleen.htm (21.11.2011).


176
Supachai Panitchpakdi,
.

137

IV.
1.
,
.
, -, , , ,
. -
, ,
.177 ,
. ,
''
''.178 ,
''
''.179
, (,
, , ) -
, . ''
, ,
, ,
-
''.180 ''
, ,
,
''.181 ''

''.182
- , .
. ,
, .
''

177

, ., , '' '', , 1987, .

26.

178

, ., , ., ,
, , 1977, . 126.
179
.
180
Dictionary of United States Terms (Short Title: AD), AR 320-5, Washington, D.C.,
1965, p. 393.
181
, . 264.
182
, . 250.

138

, ''.183 , ''

''.184
, ,
. ,
,
,
. , -
( )
. ,
, .
,
,

. - .

, ,
, ,
, - .
- ,
, ,
, ,
-
.
,
, , ,
. ,
:185
1) ,
- , -
;
2)
,
3) ,
- .

183

, III, , , 1986, . 512;


, , , 1981, . 588.
184
, IV, ,
, 1989, . 1290.
185
, ., , , , . 84-85.

139

,
,
,
,
. -
,

,
.
(, , , , -,
.) ,
-.

, .
, :
1) ,
;
2) ,
;
3) ,
;
4) (, , .)
,
- ;
5) , , ,
-,
,
,
-,
,
6) ,
, , .
, , ,
--, , -,
-.
,
,
. :
, -
, (-,
, , , ),
,
,
, , , -,
.
'' '' ,
'' '', -,

140

, -.
, , ,
- .
,
, -
.
,
, ,

,
,
, .
,
, ,
, ,
. , (
, -, ,
)

. , -
, ,
, ,
. - ,
, , ,

, ,
. , ,
, .

. ,
, .
- '''' ,
. ''
.
.
.''186 ,
,
. ''
'',
, '' ; ,
, .''187 ,
186
187

The new Encyclopedia Britanica, p. 305.


Karl fon Klauzevic, , , , 1951, . 523.

141

( ,
,
)
- .
, ,
- .

, ( )

. -,
-
.188 20. . ''

,
.''189 -
. ,
. : ''
''.190
'' ,

''.191 , ,
, , , -
. , ,
(/ ), -
()
-
- ,
.

2. ,

, ,
, ,
, .
188

, ., ,
, , 3-4/1997, . 79.
189
, ., , , , 1999, . 199.
190
, ., , , , 1999, . 36.
191
, ., , ., , ,
, 1999, . 12.

142

,
-
,
, ,
- , ,
. , , ,
,
,
, -
.

.
,
-
'''', '''', '''' . ,

'' '',
.
,
- ,
'' ''
'' ''.


. ,
( -) , ,
, ,
, - .
-
''sine ira et studio'' (
-), , .
.
, ( ) ,
, .
, . .
,

,
.
, ,
,
.

143

,
, .192
,
,
( ) ,
. -
,
, .

: ''
:
, , -, ,
.
;

''193.
.
'' - . (Reich)''194,

,
, . -
:
'' '' (The Policy of a State lies
in its Geography).

1928.
(Zeitschrift fr Geopo-litik), .
-
() : ''
.
,
''. ''
,
.

. , ,
192

( , )
.

,
.
193
, ., , ''.. '', -, 1923,
. 38
194
, . 40.

144

.
''195
,
,
,
, .
, ,
, .
, , , - ,
, , ,
. ,

,
.196

'' '',
'' '', .
.
: ''1) ,

; 2) ,
, ,
; 3) ,


''197
, ,
.

.
'' , ,
,
''.198
, ,
.
195

: , ., , ''
'', . 4/1934, , . 15.
196
Karl Haushofer, De la geopolitique, FAYARD, Paris, 1986, pp. 101-104.
197
The Encyklopedia Americana, International Edition, Vol. 12, American Corporation,
New York, 1971, p. 508.
198
Pierre M. Galois, Geopolitique: Les voies de la puissance, PLON/FEDN, Paris, 1990, p.
27.

145


-
,
-
-. ,
, -
, ,
,
. ,
,
,
-
,
. ''
''.199 , ''
( , , .)
-,
-''.200
''
,
.''201
, ,
.

, - ( ), ,
, ,
, . ,
'' -
. ,
,
''.202
. ,
''-
'' - .
199

, ., , '''', , 1966, .
175.
200
'''', , IV , 1,
'''', , 1986, . 505.
201
, -, , , 1974, .
312.
202
, , :
- , ,
, , 1995, . 17.

146

'' -
,
''.203
,
:
'')
,
,
;
) , ,
,

,
;
)
(, , , , ,
, ) ;
) ,

:
) (, ,
, , , , )
, .

, . , -,
;
)

( ), ,
-
,
(), , , , .''204

-: ''
:
1) , , ;
2) ;
203

, ., : ,
, , . 79.
204
, ., , '''', . 59-60/1996, .

147

3)
;
4) , .
,
;
5) ;
6) , , , ;
7) ''.205
, , ,
, , ,
.206
,
,
, ,
.
,
, ,

, . ,
-
,
.
,

.
( ,
, , )
,
,

.

205

, ., , :
, , , 1997, .
191.
206
, . 189.

148

3.

, , ,
, .
,
, ,
,
.
,
, ,
( -)
,
, .
, .
1. , . ,
- , ,
. ,

,

.

,


- .
2.
- , ,
.
,
, ,
-
, ,
.
, , , ,

.
,
.

149


-
, -
.
, -
, - -
: , ,
, ,
,
,

.
, ,
,
, , .
3.
-
.


.
, (
, , ,
- .),
(, , , .),

(,
,
,
,
, , ),
, .
, ,
,
.
-, , , ,
,
.
(
'''' ) ,
, ,
,
, , '''' ,
. , ()
'''' -
, ,

150

.
-
'''' ,
, - '' ''
, - (,
, -
)
.
4. ,
, .
,
- ,
, - ,
-
, -
.
,

,
,
,

.
, ,
, ,
,
.
, ,
.
: ,
, ,
- , , , ,
,
,
, , .
,
, -

'' '' '' ''
.


, , -

151

,

, , ,
.

,
- .
, ,
, , .
,
.
, , ''''
'''' ,

- .

,
, -
.
5.
. (,
, ) , ,

, ,
( , , , ),
, ,
.
, - ,
,
(, , ,
, ) ,
, ,
- ,
.
,

,
, - - , ,
, -
,

.

152

, ,
( )
,
.

, -
,
'' ''
. ,
-,
, -
.
, ,

.
- ,
,
, -
,
, ,

. -
,
, ,
, ,
, , - -
,
, ,
, - .
,
, ,
, , ,
, ,
.

, , .
. ,
, ,
, .

153

4.


: () (1945-1989),
( )
- ( ), ()
(1990-),
, ,
, .
()
.
,
, - ,

.
, ,
, pax universalis ,
-,
. ,
,
. ,

-
, ,
, .

- ,
,
.
, , .
, ,
.
, -,
, -
.

-
.
-
.
-
-.

154

, ,
. , ,
,
,
.
, ()

,
. -
,
- .
, , ,

.
,
-, ,

, -
. -
,
-
. ,
-
, ,
. ,
,
.

, , -
.


, ,
, .

-.
,
,
,
.
- , ,
, .

155

,
, (The Cold
War), 1947.
.
,
60-,
-, 1990. .

( ) -
( ).

.
:
1) ,
- .
, ,
,
,

.
2)
.
3)
,
-
.
,
, .
,
,
- , , ,

.
,
.
4)
,
.
,
.
5) , ,
.
6) , ,
, ,

156


,
, - .
7)
,
, , ,
.
8) ,
-
,

.

, , ,
'' '',
,
, . ,
,
,
,
, ,
, .

. ,
,
, , ,
,
.
, ,
,

'' '',
, , ,
.

,
. ,
,
.

'''', , ,
,
, .

157

,
, ,

.
,
- :
1. , , ,

.
-
, ,

-
.
2. , ,
, -
, ,

.
, -
,
.
3. ,
.

,
.
,
,
,
-
-
.
, .
,

.
,

. ,
. , ,
,

.

158


, ,
.
4. ,

. , ,

,
-.
, -

-


, .
, ,

. ,

. ,


, - .
,
,
,
.
,

, .
, , ,
,
.
, , , , - ,
, , . -
, - -
( -
), .
,
,
,
,

159

. , , ,
. ,
, .
60- , ,
, ,
,
.
,
'' '' . .
60- , 70- ,
- ,
.
.

.

'' ''.
'' '' '' '' (''Fleksibil
rispons''), ,
. ''
'' .
, , - -
.
, ,
(),
, , .

-, -

.
.
, :
- - , ''''
. ,
-
,
,
, . , ,
-
, ,
- , ,
.
-

160

- .
, ,
-
-, -, -,
, , , ,
- (, , )
. -
, .

. '' -'',
'' '',
.
(),
- .

,
, ,
. ,
,
-, : ()

,
; ()
,
; () ,
,
, - ,
; ()
,
-
, ,

.

.
-.
,
, .
-

.
, ,
, .

161

, ,
,
-, , -,
-
. -
, , ,

. (
)
-
. -
.
,
.
, : ()
,
,
, ; ()
.


, , .
'' ''
. .
()
.
,

, , , .
- - , ,
,

.

,
, ,
, , , , ,
, ,
. . '' ''
.

162


-
, .
, ,

. ,
: (1)
; (2) (3)
( ), ''
,
( '''', '' '' ''''),
, ,
,

, ,
''.207
'' '' : ()
- (
''-'', ''-'' ), ,
, ; ()
'' '', , ,
, , ; () ,
,
,
'' ''
, , .
, . , ,
,

( , -, ).

'' '', , ,
,
'' ''.
-

.

207

100 20.

163

4.1.
4.1.1.

,
. - -
. , ,
,
, ,
. , ,
. ,
, ,
- ,
. ,
.
,
, , ,
,
.

, ,
- ,
.
,
,
- .

, .
, ,

- .
, ,
, - .
-
.
, ,

,
.

164


, .

-
,
;
, ,

.
, ,

, , ,
,
.


.

,
. , ,
, , . ,
- ,
,
,
. ,
,


.
,
, , ,
, . -

. ,
, ,
, ,
. ,
, ,
, ,

.

165

.
-


.
-
, ,

. , ,
.
,
, -
,
,
.
,
,
, , .

- .

, ,
.
.

,
:
1)




. 1955.
.
(1955-1962)
, 1962.
( ) .
, - ,
, , .
, ,
, ,
, 1975.
.
- ( ), ,
, . ,

166

,
, ,
-
.
2)
,
.


,
,
.
- ,
-
.
, -
,
,
,
.

.

.

-. ,


, - .
3) ,
,
-.


. status quo, ,
, -
- ,
- .

- :
,

167

-,


, , ,
.
,
-.
4)

.
1962.
,
; -:
, -
.
-,
.
-
. ,
,
,
,
. ,
- ,
,
-
.
:
, . ,
, ,
,

. , ,
, ,
,
.

,
.

,
.

168

.
- ,
(1968)
; (1963);
( I II), I II.

,
.

(1975)
, , -
. - - ( )
-,
- ,
,
, , .

- .
- (, , ) (,
)
.
, -
.
, , ,
,
.

4.1.2.

'' '' 1991. ,
,
, ,
,
. ,


.

,
. ,
- .
, ,
?

169


,
, .

, .
, , ,

,
.

, , ,

. ,
, ,
, -,

, ,
, , ,
,
.


,
. ,
, ,
, ,
.
, ,
,

, ,
.
,
, , 2.200
, . .
,
, -
. '' '',
, ,
- . ,
:

170

'' ,
''.208

.
,
.
, -
, -
.
, ,
- .
,
-
.

,
, -
, , .
-

:
1. ;
2.
-: , , , ;
3.
;
4. , ,

.


. ,
, -
.
, 1988. ,
- -
. ,
,

208

, .,
, , , 2001, . 387.

171

- ,
, .
-
, , ,
-
- ,
,
.

( ,
, ),
21. , ,
,
-.
, ,
,
, .
-
,
, , .
-
,
.
20.
,
: , , , .
, ,

. , ,
. ,
,
- .
-
: . ;
,

. , ,
-, ,
.
,
,
. ,
-

172

,

. , ,

( ),
.

.


. ,
, ,
, ,
,
, . . 11. 2001.
,
- ,
.
, ,

. ,
,
, (
, , ).
- ,
.

. :
, , , ,

, .
, -, ,
-
, .
,
, .
-
,
,
. ,

173

,

.
,
,
. ,
- , ,
,

.
,
, .
,
.
,
21. ?
,
'' ''
.
-

. ,

.

,
, , ,
.


- ,
-
. ,
, . ,

,
.

, . , ,
,
, -
,
.
.

174

4.2.
,
,

, , -,
.
, ,
.
(
) ,
, -
.
, ,
.

, ,
, , ,
.
,
.

, .209

-
.210

,
. ,


.
.
, ,
,
.

( , ''''),
,
209

Starkey Brigid, Boyer Mark A., and Wilkenfeld Jonathan, Negotiating a Complex
World, Rowman & Littlefield Publishers, Inc., Oxford, 1999, str. 29.
210
, ., , , 1999, . 11.

175

. ,
, :
, ,

.

.

.
.
:211 () ,
, ; ()
, -
38 20
, ,
, (
); () ,
; () ,
, .

.

4.2.1.

.
. ,
,
,
. - ()

. ,

. ,

.

.
,
. ,
,
, , ,
211

, . 29-30.

176

. -
''
'' , .
-,
.
, , ''''
.
, -
. -
.
, , ,
-, , , ,
. .
, ,
,
. -
, .

, .
,
''
'' . ,
,

'' '', , ,
. ,

, . ,
'''' ''''. ,
,
.212
, ,
'''' ,
-
. ,
, ,
'' ''.
,
1999. , ,
212

461.

, ., 1990-2000, 2, , 2003, .

177


. ''''
: , , ,
.
.213
1995.
- .
,
'' '', ,
, ,
.
. ,

1999.

, '' '',
,
, ,
- ,
, - ,
.214
, ,
,

,
.
:215
1)
- , ,
,
;
2) ,
- , ;
3)
- ,
. -

.
213

, ., , . 8,
, 1999, . 117.
214
, . 118.
215
, ., , 13, IX, 1999,
. 148.

178


,
,

.

, , :216
1. (
);
2.
- ;
3.
.
, ,
,
. , -
'' - 21. '' .
. ,

. 217
.
-
.

,
. ,

.

.218 ,

, .
,

, 1 + 1 (
+ ). ,
-
,
.
216
217
218

, ., . ., . 150.
, ., , , 1999, . 27.
, . 50 i 75.

179

,
.

. ,

.

. ,

,
, .

.

, 219 ,
. ,

.

,
.
. ,
. , ,
- -,

,
.
-
.

,
, ,

. .
- , . ,
, ,
219

-
.
-
1994. de facto
-.
, -
.

180

, . -
.220
,
''-'' ,
-. ,
,
-.
.

- .
, ,
, ,
, ,
- .
-
.
, ,
- .
'' ''.

'''', '' '' .

-. ,
''
'', ,
-, ''''
.
-
.
'' '' ''-
'' -
.
-
(
, ,
-). , ,
, .
- ,
, ,
. ,
-.

220

, ., . ., . 78.

181

- , ,
,
.
, -, ,
-

.
() , , ,
.
,221
,
. ,
()222
. - ,
, ,
-.

(),
. -
223
. - .
.
.
221


. , '''' ''
''. (,
19.7.1998. . 33).
222

. .
-
,
-
( 28,5 ; 22,8 ; 8,93 ,
), : .
, , , 1999. . 65.
223
, ,

, .
,
, '' ''. (: 26.10.1998.
. 6, ''Financial Times-'', ''
''.
1958. ,
. , 1990.
. 25 ).

182



,
-
. - 1999.

,

-.
1990.
- '' ''.
,
, '' ,
,
''.224
,
, 21.
'' '',
20. . , ,
: 1)
- ,
; 2) ,
-
, - ,
, 3) -
.
,
. ,


,
.225

4.3.
,
.
, ''''
. ,
. -
224

Klaus Naumann, NATO's new military structure, ''NATO Review'', spring 1998, pp. 12.
: , .,
, '' '', . 3/98, . 28-46.

225

183

,
. , ,
,
.
''''
, .226

. ,
, ,
'''' ,
, . -
,
.

.
, -
-.227
, -, ,

.
, , ,
,228 ,
, , - ,

.
,
. , ,
,
.

.
.

, .
226

, , - , , 2000, . 20-

21.
227

,
, , 2001, . 7.
228
- 21. 1991.

-.
26. 1991. .

184

,
. ,
.
, ,
- , ,
,
.

.
(, , ,
, .). ,
. -
-

, , , ,
( , , .).229
,


, ,
. ,
, -. ,
, , -
, , ,
.
,
. ,
,
,
.

,
. ,
, , 60
(
45 ), 70 85
( 2,7 15-22
, 12

229

, ,
, , 1996, . 16-22.

185

).230

, .231

, , , .
,
.


, . ,


.
,

, . ,

.
.
, ,
- .
,
.
.
, ,

.232
:
, ,
.
(
), .
,

.
.

230

Puheloinen, ., Rusia's geopolitical interests in the baltic area, Helsinki, National


Defence College, 1999, p. 28.
231
, ., (), '''', 1998.
232
, , 25 (:
A. Puheloinen, , . 28).

186

,
.
,
.

, . ,
,
. -
,
.
, ,
, .
, ,
. , ,
-
. 41.
, 15-20 .

- :
36 .233
,
.

. - ,
, ,
, , .
: 1995.
34 1991. ;
1996. 40,
75 ; 40
, 60 ; 1996. 16
34
; 1991. 1995.
45 ,
.234

233

, ., ., ,
, , 1995, . 69-74.
234
Puheloinen, ., , . 31 (
,
.

, , , ).

187

,
, .
, .
, -
58 , 50,
72 . 1000 17 1985.
1996. . 1000
11 15, ,
,
33 147 123
.235
, ,
.
, .
, ,
, ,
. ,
, :
, ( )
, .236 ,
,
, ,
, - ,
.
, .
, :237
;
; 50
;
;
, , , . -
, . .
,

.
,
'' '',
235
236
237

, . 32.
, ., , . 50 i 51.
Puheloinen, ., , . 33.

188

, . ,
, ,
, , ,
,
-
.
.
, . ,
- , ,

, '' ''
(1994), ( -
1997).
'' '',
,
( ,
). , ,
: ,
, ,

. ,

, ,

.
,
2001. .238
: (1)
, ,
; (2)
,
- ,
, , (3)


. ,
- : ,
-, .
238


,
: (1) ; (2)
; (3)
, (4) ,
.

189

25
. -
, ,
. ,

.

,
: (1) ''''
(2) '' ''.
-
,
. ,
, .
, , ,
. 1996. ,
-
.239 , ,
. ,
, , , ,
.

'' '', ,
'' '', '' '',
- .
,

.
,
- ,
- .
- : (1)
, (2) - (3)
.240
,
-
, . ,
,
.
,
239
240

Puheloinen, ., , . 38.
.

190

, . ,
, -
. ,
.
,
. ,
,

, ,
.241 - ,
, , ,
. ,

,
, . ,
.
,
.

.
,
, (status quo) .

. ,
,
, , , . .

, .
, , ,
,
, ,
. ,
, - . ,

. , , ,
, ,
.
.
: (),
241

24. 2002. -
( 1700 2200
) .

191

() ().242

.

.

.
()
.
,
-,
, .
-
, , .

,
- ,
- . ,
,
,
.
, ,
- .
.
, .
,
.
,
. , .

, . ,
.
,
, ,
, ,
.
. ,
, .
, - ,
,
242

, ., . ., . 59-61.

192

, .
- (
-) .
, ,
- ,
,
.
,
.
,
.
, ,
, ,
.243 , ,
, -
.
,
-
.
. ,
, ,
. , ,

, , , ,
. , ,

, , ,
. ,
, -,
,
.
,
, ,
.

. -,
, -
.

-
243

, ., . ., . 61.

193

. ,

.
.

4.4.

.
. , , 2025.
?
( ,
). ,
,
.

,
, .
, ,

, ? ,


.
, - .
, .
, ,
:244 (1) , , (2)
, .
15
. , ,
( ) -
,
35-40 , 90-
( 25 ). ,
.

.
,

. ,

244

, ., . ., . 61.

194

-.245
, -

- , . , ,
, , , ,
(, , ,
), .
. 1978.
1994. 9 , 1994. 2003.
8 8,5 .
2003.
10,0 , 2004. 10,1 , 2005.
9,9,
1.700 . () ,
2,23 , ,

( , ).
. 2005.
2004. 32 102 .
2005. 818,9
, , 846,7
, .
2006. ,
. , ,
: ,
,
60 .

2005. 9,5 . (1,3
) 2003. 1978.
.246

. ,
.
2003. 53 . ,
, ,
87 ,
29
.247 ,
245

, ., . ., . 143-144.
Janeng, Huang, , '' '',
'''', 05.07.2004 . 1.
247
UNCTAD, , 2004.
246

195

. -

. ,
.
( 70 818,9
2005. ) ,
.
, ,
- .
, ,
32.000 . ,
, 2006. ,
,
,
( 2020 2025. ).
'' ''. 2003.
300 .
-

. 2002. 15
,
''-'', '''' '' ''.
'' ''.
- .
-
- 40
20 .
.
''Made in China'' .
''Processed in China'' ( ).

-
- ,
.248 ,
, .
()
-
. . , 20.
''''
.
248

44.

Bristow, Damon: China, the Incomplete Superpower, RUSI Journal No. 2/1966, p. 41-

196

: '', ,
, ''.
,
.
.
, ( 650 )
. 1015 , . 100 .
.
,
,
,
. ,

, 1989.
.

. 22
, .
''''
.249 -,
, -
400 , 280
.250 ,
, ,
2020, .
,
, , .
,
.
''
, '' ( '' ,
''), 1999. .

, .
,
,
. , ,
status-qvo, .

249

Stower, Dawn: The Coming Food Crises, Popular Science, Special Issue: China,
August, 1996, p. 49-52
250
, . 53.

197

- ,
.
1,3

. -, , ,
'' -''.
- . ,
, .
,251 1999. : ''
. :
. . .
:
, ...
, .
.'' ,
,
,
. ,
( )
,
. ,
.
- , ,
, - 21.
.

.252
,
-
a.
,
.
- .
, 1999.
253 ''
,
251

, , , ,
'''', '''', 25.11.1999. . 4.
252

(), 2020.
.
253
, , , '''',
25.11.1999, . 4.

198

''. -
.
,
,
.

, .
, -

.
6-6,8 , , , .
254 2030.

, 2050.
,
(
, ).
9,1 40 6,5
.
- 50
.
,
. , 21.,
(230 ) ( 80
). , , , (
, ),
,
-
, ,
.
,
, .255

. ,
.
45.000 .
,

. ,
, ,
.
254
255

'''', 27. 2005, . 5.


, ., , , 2000, . 65.

199

,
- ,
2004. .

, .
, ,

.
.
( ),
( , -
), ( )

. ,
,
.

4.5.
,
. 1893. , ,
Sudosteuropa ( ).256
,
, .
'''',257 ,
.
, ,
. : ,
, ,

. ,
. ,
,
. , , ,

256

, ., Imaging the Balkans, New York, 1997, p. 32.



,
, . ''''
(1912-1913)

, ,
, .
257

200

,
, .258
,
, . ,
, ''''
. , ,
, ,
: , , -
, , / -
.
, ,
.
: , .
, - . ,
,
, , , .

- .
,
, , .259
,
.

.
, ,
, .
, , ,
.

4.5.1. 20.
, ,
. .

.
, ,
,
. ,
(, ), ,
,
258

, . ., . 33.
, , ,
1/2001, . 20.

259

201

, ,
. ,

.

''
'', .
.
, .
.
-
.
,
.
, ,
, ,
-.

. -,

, .260
- ( ).
, , .
.
, ,
-.261 .

, -
.
, ,
- .

260

,
, .
- , . ,
, ,
. - ,
, , ,
. - ,
,

.
261
. , . , ,
71 (1992) 1, . 3-8.

202

''
'', .
,
.
.
( 1993. )
, , -
, -
, ,
.262 , ,
,

() . ,
,
-
.
, ,
, ,
-.
,
. ,
, ,

,
: ,
,
-
, ; ,


,
, , ,
, ,
-
,

.
, ,
,
,
. 1946.
262

, , , 1/2001,
. 29.

203

,
1948. 1955. -
, - ,
. , 1967,
,
,
. ,
, memento mori
, , ,
. ,
,
, , .263

- ,
. 1995. ,
, ,
. ,
- 1999. .
24. 1999. ,


,
. ,
,
. '' ''.
''
''.

- .
. ,
, , ,
. '' ''.

. ''
''. ,
,
.
-,
,
,
-
263

, ., , '''',
1996.

204

. -

- '' '',
'' '',
'' '' ,
'' '' ''
''.
-
1999.
, - . -
,
. ,
-
.264 -
,
.

, .

. -
;
''Drang nach Osten'',
'' ''
, .265

- ,
- 21. . ,
, ,
.
,
. , , , .
. , ,
, ,
- .
,266

264

, , . ., . 22.
, ., , , 22. 1996.
266
, ,

,
. -
265

205

.
( - )
.
, ,
'' ''
. , ,
. . ,
,
, .
.

. -,

, ,
.
-.
''''267 :
'' , -, ''.
,
(
, ,
). , , ,
- .

. ,
, , , ,

. ,
. ,
, . ,
, .
, , - .
,
,
.
- ,
, , ,
: , . , ,


'' ''.
267
, ., , '''', 18. 2005, . 4.

206

.
,
.
: , ,
, , ,
.

.
- ,
.
( ):
. ,

.
1989. 1990.
, 1991. 1992. ,
, .
. ,
. ,
20. ,
.
- ,
, ,
. '' ''
-

.
,
-, .
,
, ,
. , '' ''
. ,
,
, , .
,

-. '' ''
-,

, - .

-

207

. ,
, ''
'', '' '' ''
''.268
, ,
. ,

,
,
. .
- . ,
,
.
.
- , ,
- .
,

. ,
-
. , ,

,
, .
- ,
,
. , ,
.
, .


.

,
. .
-
. , ,
. - ,
. .
, -.
-
, .
268

, ., , '''', 1997.

208

,
,
. - .
,

.
.
,
,
-
. - ,

.
, 50

. .

. ,
,
50 ,
, .

.

, ,
.
, , .

.

.
.
.

, , ,
.

.
''''
-. ,
-
, .
-
.

209

.
'' '', - .

4.5.2.

. ,
.
,
,
. ,

. ,
,
- .
.
- - ,
.

'' ''
-.

,
.

:
1) .

, ;
2) .
, , ,
, '' '' ( ,
, ) '' '' (
, ).
( ) 1:7. '' ''
, -.
per capita
1:8 (/), 1:30
(/).
. ,

,
, .

210


.

. '' ''
- ,

.
3) .
- ()
(),
. -
,
.
,
('' '').
'' ''
, '' ''
( 1878) (1914.-1918).
- ,
'' ''. ,
.
'' ''
,
(
- ) .

,
-.
.
, ,
,
,
, .
(, )
(, , , ),
, -
, .
21. , , , ,
.


.

, , -

211

,
.
,
.
, , , ,
. , ,
,
,
. ,
, , .
,
, ,
.
,
, . , , ,
: , , , ,
, .
.
, , -
.
- ,
- .
.
, .
- ,
:
, ,
, ,
() - -
- , -
- . -

,
:
. ,
, -
.
, ,
, . ,
,

, .
'' '',

212

,
.
, ,
, , , .269

4.5.3.


.
,
, : - ,
,
,
-
,
.
10.860 2,
12 .

,

. ,
.

.
() 18 , 150
300 .
,
, .

,
.
- () (,
, , , ),
. ,
: -.
, ,
. , (
269

'' , :
, '', '' '', 26, 1995. ,
.

213

) .
-
:
.
,
,
. ,
- , ,

. ,
-
. .
1999. ,

.
,
,
,
- .
,

, .
,
,
.
-, ,
, .
( )
,
, ''''.270

.
.
,
.
,
.
,
(),
270

, ., -
, , , 1999, . 18.

214

, . ,
1300
.
, -
. -
. ,
,
. ,
, , . -


.

.

, , .
,
,
1999. .
, , , ,
.
,
. ,
-, 250.000
, .


.
,
, ,
.
, ,

.

, .271


. ,
, ,
271

,
: , ., , ''
'', , , 1997.

215

.
'' ''
,
120
. -
, , , ,
,
.
,

. ,


, .
-
. , ,

. , ,
,
.
,
2006. ,
, , ,
. '' '',
, , 1999. .
'' ''.

.
2006. ,
,
2006. .
-
, ,
, , - .
, -
, '''', , ,
,
,
-.
17. 2008. .
2008. 25,
'''' 47 , 2011. 80 .
, '' ''
. , ( )

216

.
, .
,
,
30 . , ,
130 ( 11).
11. '' '' 2008.
( )

1.900
130
540
220
50%
1.300 (
)

,

. ,
''''
, - .
, .
, , -
'' ''. 1999. 5.5
,
, 25 .
. ,
.
, , ,
, , , . ,

. .
, ,
'''' .
.
, , ,
, .

, ,

217

,
, - :
- , .

4.6.
,
2015. .
: , , , ,
, .

.
,
'' ''
. '' ''
, . ,
( ) 70.000
.
-
- :
- -
( ). ,
-

'''' .
-

,
-

.

. -
-,
.
()
. , , ,
, . ,

. - ,
,
. -
,
, . ,

218


-, , ,
. -
:
, ,
, .
.
,
,
.
- ''''
. -
.
,
: ,
,
-
-
() .

, , . ,
(
).
, e
. -
. , '''' ,
, ,
( -,
). ,

, '' '',
, .

- .

. - -
. ''
'' , , ,
, ,
.
,
, , ,
.

219

, ,
2003. ,
,
.
, ,
. ,
, , ,
.
, ,
( ),
( ).
,
,
- ''
'' .
- ,
, , , , , ,
, , , , .
150 ( 60
). ,
,
- .
,
,
, , .
, -
- .
, ,

. ,
-, '' '',

- . , ,
-
- .
, ,
, , , ,
, ,


.
, . ,
,

220

, , .

, -
. ,
.
,

-- , .
, , ,
, .

221

VI.
1.

20. .
, , .
,
.

:
, .
, , ,
, . 20.

:272
1) '''' ;
2) ''''
;
3) ( )
.
,
.
, .
, .

,
. , ,
, -
.
. ,

- .

.
. ( )
, -
272

Drucker, F., P., ,


238, 1987, . 2.

222

. , - 1986. ,

,
,
( , ) 1932. .

.

1985. . 1980.
''
2000: '' (Global 2000 Report to the President:
Entering the Twenty-First Century)273
;

, . ,
, , 1985.
.
. , ,
20 35 ,
.


.
'''',
,
, . ,

.
,
.
,
,
.
?
''
2000'', .
-, .
,
, .
,
,
: , , .
273

, . 3.

223

,
'''' -.
- ,
.
-,
. ,

, .

.
,
. , , .
, 20. 21.
, ,
.
, ,
, ,
,
. , -
,
. ?

, .
-.
- .
.

, 40
. ,
, .

.274
-
, .


. ,
-, ,
. ,

( , , -
), .
274

, . 4.

224


, ,
, .
, -

, . , ,
,

. ,

.
. -,
, .

.
-
.
'' '' .
1980.
2000. 30 . ,
. 8
1985. . ,
.
, ,
.
, .

-
,
.275
. 2010.
.
. , ,
- 2010.
,
.
,
,
,
, ''''. ,
-
( -
275

, . 5.

225

), .

. ,
.
.

'''' ''-''. ,
,
, .


, , .
-
,
.
,
. ,
20 25 .
.
, 20. ,
.
.
'' ''.
.
- 20.
,
.
,
.
.
-
20. . :
, -,
- .
()
.

.
''''.
. -
''''
'''' - .
,

226

. ,
.
, , ,
, .
21.
.
'''' ,
,
-
21. - .
, . ,
, .
, . ,


. ,

,
'''',


, .

'''' ,
''''
.276
.
.
. ,
'' ''. 2,5
. , ,

, 300 75
25
.277 ,
.
150 35 -
. -
, :
( )
- . ,
276
277

, . 7.
.

227

, '''' '''' ,
; , ,
.


. ,
20. ,
- , (
1984-85.) . -,
'''' ''''
.
.
''''
, ,
. . ,
. ,

. ,
'' '',
.

. ( )
'''' . .
(
)
:
1) ,
2)
3) .

.
. , ,
,
.
.
- .

- ,
(Terms of Trade) :
, , .

228

:278
1)
2)
3)
4)

;
;
, , ;
;

;
5)
;
6)
.


- .
( , )

-
,
. , -,
.

2.

- .

-
. , ,
. , , ,
,
. , ,
, .
- : ,
- .
,
, 1976. -,
,
'''' .
-

. ,
, 1970. , ,
278

Susan Strange, Drave in trgi, , , 1995, . 154-155.

229

, (Foreign Investment Review Agency).



- ( )
. , ,

.

3.

20. ,
,
.
.
, , ,

, .
, -
. ,
-
.


- .
- ,
,
.
,
-, ,
-.
, - ,
.
,
, -.
.
-

.

230

.
:
1. ,
-, ;
2. , ,

;
3.
- ,
-
,
4.
-.


, .
,
-
,
. , ,

,
. , ,
,

- ,

, -

. ,

-.

.
. -
, .
,
.

-
.

231

-
.
, ,
. -

( )
,
- ( , , ).

-
-
, .

,
.
,
,
. -,

-
- .


.

4.


.
-
,
20. ,
.
1.
-
. ()
()
(Bretton-Woods) 1944.
.

232

- .
-

.
180 ( )

.

- .
2.
- ,

, 19201930- .
. -

.
, ,
, 1.1.1995.

. 1944.
, , 100
. - .
-
- ,
.

. ,

,
.
3.
20. ,
.
- .

, -. , ,
.
4.
,
-.

.

233

-
: 1.
-, 2.
- .
5. ,

.
-
48 .

.
- , , , .
.
-
, - ,
. -
,
- ,
-
.
6.

,

, .

5.

,

- .
,
-
, --
-.
, :
1.

.

. (,

234

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

)
;

-

.
- .
70- ,
-
;

.

. 80- 30 , 30,3
40

();

-.
.
-

, ();

,
-.
, -
, : Nike,
Sony, Cartier, Walkmans, MTV .;

. ,
,

, -;

.
-
.

;

-
.

;

235

9.

, -
.
.
, , ,
- ;
10. .
-
,
, ,
, -
-
;
11. ,
-
,
.
, , -
;
12.

,
,
. : Saatchi and Saatchi; McCann-Erickson; J.
Walter Thompson; Ogilvy and Mather Worldwide, Young an Rubicam
.,
,
-;
13.

-

.
,

- ,
14.
,

-.
,
.
.

236


- .

.
-
- .
,


.
.

6.

, ,
- . ,
, -
.
.
, . ,
,
. , , ,
-.
(, , )
-
.

,
.
, ,
. - ,

, -
. , , ,
, , , ,
, ,
, ,
.
. -
, ,
,

237

.
, , ,
.

. .
.
- ,
.
,

.
.

.
-
. ,
.

- .
, ,
. ,
- (Caterpilar),
( ) - (Toyota),
(Ericsson).
( : -
, , ,
.)
.
- .
,
-,
,
.
.
.
- .

.

, .
-
- .
.
-

238

,
.
.

:
1. . ,
,

,
,

, , .
-.

,
;
2. .
-
,
.

, ;
3. .

.
: 1.
600 - ,
, 2.
,
;
4. .
- .
,
,
. , , -
;
5. .
.
, -
. -
.

, ;
6. .
- .

239

30 .
;
7. .
, .

, - ,
, .
'' '';
8. .
,
.
.

,
9. .
,
.
-
,
.
,
.

7.

, ,
. ,
.

,
.279 ()
.

- ,
.280 ,
279

.
.
. ,

.
280
,
.

240

,
.
.
.


.
.

. -
,
.
:
1. ,
;
2. ,
3. (
).

.
.
.
- .
.
,
, , ,
.

20. .
,
.
.
. -
,
, , .
,
,
,
- .

.

241


-. , ,

(, , - ).

:281
1)
2)
3)
4)

;
;
,
,
.


.
, .

8. ()

, , DutyFree - .
() .

, , ,
/ .
1964.
,
20.

.
.
18 124 ,
850 - 27 .

200 250 .282
, :
12 , 16 .
,
, 7. , - ,
,
281
282

Porter, M., Competitive Adventage, McMillan Press, New York, 1999.


Naomi, Klein, No logo, VBZ, Zagreb, 2002, . 150.

242

.

.
Cavite,283 .
150 , 2800 2,
207
50.000 . ( )
; ,
,
. -
:
, ,
'' -''
( ).
,
- .

. '' ,
, , .
-,
,

. ,
. .''284

.

. ,
20.

, 30.000
, 54.000 0,19
60 84
,
. 50.000 -
''Nike''
! '' ,
, .

, ,
,
283
284

, . 154-155.
, . 155.

243

.
, , .
,
, ( )
.285

. : '' ,
, .
,
.''286
( ),
,
.
''''
,
-:
:
, , , , ,

. 20. ,
,
' '.

, .
-.
. 6.978 2.417
(755 ), 40,43
, (756 2995 ) 2.665
, 44,58 ; , 85,01
. (9266
) 896 , 14,98 .287 , ,
- ,
, ,
300 .288

. : (1)
285

, . 165.
Cristopher Reed, Sweatshop jobs don't put food on the table, New York Times,
22.06.1997.
287
World Development Indicators, 2001.
288
Nora Lustig, Inter-Americen Development Bank.
http://www.bbdant.com/arhiv/2001/220/t22011.shtml (21.11.2011).
286

244

() 2003. 36.000
, ,
25 ,
, ; (2) 20
, 80 ; (3)
-
1913. 11:1, 2000. 73:1. 19.

, 20. 20 ; (4) 90
10 , 2/3 :
, , ; (5) 100.000
, ,
, 2,4
; (6)
, , ,
, (7)
,
.
:
2000.
, .289
1960- 20

, 1974. 74 .290 , 225
47
.291 48
.292

.293
.
,

. 25
, ,
.

289

State of the World, Issue Feb 1997, New Internationalist.


1999 Human Development Report, United Nations Development Programme.
291
Clare
Short,
London.
http://www.globalization.about.com/library/weekly/aa022002a.htm
(10.12.2011).
292
Ignacio Ramonet, The politics of hunger, Le Monde Diplomatique, November, 1998.
293
http://www.globalissues.org/Trade Related/Facts.asp (10.12.2011).
290

245

12.
-

()

2000
6,070,581
1,185,269
66
435
4.643
6.089
24.913
4.921
285.003
68.281
8.157
3.819
33
30.769
27
33
3.113
783
58.689
4.473
59.296
15.898
2.024
282
389
10.251
5.322
8.856
82.282
5.17
5.391
40.752
8.102
10.016
10.903

()
2025
7,851,455
1,267,684
115
580
6.549
8.193
33.774
6.484
358.030
88.995
10.222
4.668
40
36.128
32
38
3.629
892
63.287
4.859
64.165
17.123
2.199
325
418
10.516
5.469
9.055
81.959
5.289
5.397
40.369
7.979
9.834
10.707

2050
8,918,724
1,270,892
165
716
7.541
9.552
37.818
7.235
408.695
97.759
10.942
4.996
42
39.085
34
40
3.670
892
66.166
4.859
64.230
16.954
2.156
300
402
10.221
5.273
8.700
79.145
4.941
4.948
37.336
7.376
9.027
9.814

(%)
2000-2050
46,9
7,2
150
64.6
62.4
56.9
51.8
47.0
43.4
43.2
34.1
30.8
27.3
27.0
25.9
21.2
17.9
13.9
12.7
9.4
8.3
6.6
6.5
6.4
3.3
-0.3
-0.9
-1.8
-3.8
-4.6
-8.2
-8.4
-9.0
-9.9
-10.0

246

()

2000
6,070,581
1,185,269
3.977
15.640
10.555
38.671
4.283
10.269
7.173
4.446
22.480
1.990
57.536
10.012
10.034
3.112
3.501
145.612
5.262
8.099
49.688
2.373
1.367

()
2025
7,851,455
1,267,684
4.183
15.388
10.230
37.337
4.096
9.806
6.801
4.088
20.806
1.859
52.939
8.865
8.950
2.866
3.035
124.428
4.429
6.609
40.775
1.857
1.017

2050
8,918,724
1,270,892
3.564
13.941
9.371
33.004
3.580
8.553
5.810
3.587
18.063
1.569
44.875
7.589
7.539
2.334
2.526
101.456
3.472
5.255
31.749
1.331
657

(%)
2000-2050
46,9
7,2
-10.4
-10.9
-11.2
-14.7
-16.4
-16.7
-19.0
-19.3
-19.6
-21.2
-22.0
-24.2
-24.9
-25.0
-27.8
-30.3
-34.0
-35.1
-36.1
-43.9
-51.9

: Demografic Changes in the OSCE region: Challenges and Responses,


Viena, 20 October, 2004, p. 20.
, ,
- .
. , ,
- ,
,
.
, ,
.
( ,
).
.

.

247

,

- ,
. ,
, ,
.
,
, . ''
,
'', , . ''
,
- ,
''.294
'' -
,
,
, ,
, ''.295
' ' ,
,
, .
-
, 300
,
.296
- (. , )
-.

.297
, .

-.
,
294

The Economist, vol. 12, 11.12.2002, p. 10-11. Nicholas Stern, ,


-: , ,
Washington D.,C.
295
Kofi Annan, The botom line is hope, The Financial Times, 03.02.2002.
http://www.newa.ft.com/ft/gx.cgi/ftc%3Fpagename=View%26c=Article%26cid=FT3WUC
D99XC%26live=true (22.12.2011).
296
Regina Amadi-Njoku, Globalization Cast Millions to Poverty,
http://allafrica.com/stories/printable/200206080009.html (22.12.2011).
297
Daron Acemoglu, James A. Robinson, Political losers as a barrier to economic
development, American Economic Review, may 2000, vol. 90, No. 2, p. 126-130.

248

. ,
,
.
, , ,
.
.
:
95 26 , 140
. ''
:
,
.''298
,
( 1960. 1995.
22 ),
.
, 16
. 27 8
,299 . 27
0,1 - -, ,
, ,
11. 2001. , 40 ''
''.300
,
. ,

, .
, ,
,
. ,
'' , -,
,
.''301
''''
'''' ,

.
298

G., K., Helleiner ( Toronto Univesity, Kanada), The Third


World Network,
http://www.twnside.org.sg/title/helle-cn.htm (22.12.2011).
299
The Economist, vol. 1-2/2002, 29. Jan. 2002, Washington D., C., p. 39.
300
.
301
The Economist, Dec. 2000 Jan. 2001, vol. 361, No. 8253, p. 87.

249

,
. , ''''
per capita (5 )
(2 ), ''''
per capita .302
'''' -
, ,
; per capita 35.000 ,
4.500 ; 700
, 225
; ( )
per capita 94.205 ,
51.603 . ,
,
.
, : ,
. :
,
,
- (,
) . ,
'' ,
'', .

302

The Economist, Dec. 2001, vol. 361, No. 8251, p. 75.

251

VII.

1. ,

,
, :
, ,
, , ,
, , , , .
,
( ,
, , '' ''),
, , .

- : , , ,
, , -, .303

,
, , , ,
, .
,
. ,
, , .

- ( ,
, - ,
), -:
303

,
;

;
;
;

: , ., ,
, 2. , Protexi Group System, , 2009, . 23
.

252


;
'' ''; '' '';
;
, .


- . ,
, .
, ,
, -
,
.
,
. ,
, .
, ,
, ,
. (
)
( ) -
.
, .
, , (), , ,
.
.
,
:
, ,
-. , 20. ,
-,
. "" : ,
, ,
. , ; ,

,
, .
, , , ,
-
. ,
-, - ,
-

253


,
.

,
, ,
, , ,
.
, 20. ,
, , ,

, .
, ,
-
.

,
( ) .
, . ,
, - ,
, .
, , -
.
() . , ,
, ,

-
. " "
, , -

. , , , ,
, , .
, ,
,
,
.
, . ,
, -.

.
, ,
,
-

254

,
.
""
,
.

-
.
, , ,
, .
, , ,
, ,
, , . ,
, :
1. ( ),
2. ,
3. .
, (
- ),
( , ).

:
1) ,
;
2) ,
;
3)
( ),
-;
4) ,
;
5)
,
, .
, , , ,
, ( )
.
, - -
, : -

255

, --
.
( )
,
, .
. ,
,
.

. .
,
, .
,
, :
-

,

, /

-.


,
,
.

.
, , .
(
).304
, ,
- , . 1,
.

, .
1980.
.
,
.

304

, , ,
, 1-2/2000, . 7 9.

256

1.




//

.
//

.
( )

//

. .






//
/ /

: David A. Baldwin, Economic Statecraft, Princeton, Princeton University


Press, 1985, p. 41-42.
,
,
. , ,
- , 1973.


.
, ,

, -,
. - ,

-, .

, (, ,
, , , )
(, , ,
.) .

257

,
, ,
, ,
, , .
-,
, Helsinki Watch, Amnesty International, Human Rights Watch,
, . , ,
, , -
,
.
( ,
, ,
).
,
, 20- ,
: (
),
- (),
(),
(),
(, , ),
,
( , ).

2.

() ,
,
,
.
, ,
: , ()
(), (, ).

.

: ,
.
,
, , , ,
(, , ).

258


,
.
.

() - ''
,
,
- ,
, () ''.305
,
'' ''.306
'' ,
''.307 ,
(affiliates) ,
. -
.

. 308
:
1. (
- );
2. (


-,
-
, -
);
3. (

-
,
,

305

Encyclopedia Britannica, odrednica Multinational Corporation, Internet,


www.brittanica.com Januar 2000.
306
.
307
UNCTAD, World Investment Report 1996, Investment, Trade and International Policy
Arrange-ments, United Nations, Geneva, 1996, p. 219.
308
Multinational Company, www.econ.iastate.edu/classes/econ355choi/mnc.thm,
2000.

259

, .
).
,
.

,
. -
, ,
.
20.
- . 2003.
60.000
.
''''
().
, :
1.
(resource-seeking investment)
;
2.
(market-seeking),
, ( ),
309 ;
3.
(efficentcy-seeking),
- ;
4.
(strategic asset-seeking),
-
-.310

,
. ,

309

310

John H. Dunning ''Re-evaluating the benefits of foreign direct investment, Transnational


Corporations'', Vol.3, N 1, February 1994, str. 35-36.

260


, -, .311

-
-, :312
-


;
, ,
;
;

;
;
;
;
, ,
;
;
;
;

-;
,
.


. 1999.
1856 -
1982 -
.313
1991-1999. 1.035
.
,
, .

? (-) :

311
312

50
;

, . 36.

: UNCTAD, World Investment Report, New York and Geneva,


2000,
, , , 1986.
313
UNCTAD, World Investment Report 2000, New York and Geneva 2000, p. 6.

261

6 () ;
;

-,
(

'''' ,
- ).


, . ,
.
- :
-


;
,

.

,
- .
,
'''' - , . , 314
:
1. ''''
-,
;
2. ,
- , ,
;
3. , ,
, . ,
- ,
4.
.
, .
,
, . ,
,
-
314

, ., , .:
: , ,
, 2001. ., . 359.

262

. , ,
315 (. ''Union
Carbide'' , ) '' '',
,
, .
.
, ( 13).
13:
1992, 2000. 2006. ( )
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1992

Razvijene zemlje

2000

2006

Zemlje u razvoju

: World Investment Report 2007, p. 40, www.unctad.org


(
)
() ( 14).

315


, , .

. , ''''
. ,

.
.

263

14. -
( 1999. 2000. )

: Der Spiegel 30.23.07.2001, p. 25.



( ) .
, -
,
.
,
, .
,
,
( 15).

264

15.
( 2007. )
Rang

Kompanija

Ukupan prihod
u mlrd. US $

Profit
u mlrd. US $

Wal-Mart Stores

351,139

11,284

Exxon Mobil

347,254

39,500

Royal Dutch Shell

318,845

25,442

BP

274,316

22,000

General Motors

207,349

-1,978

Toyota Motor

204,746

14,055

Chevron

200,567

17,138

DaimlerChrysler

190,191

4,048

ConocoPhillips

172,451

15,550

10
11

Total
General Electric

168,356
168,307

14,764
20,829

12

Ford Motor

160,126

-12,613

13

ING Group

158,274

9,650

14

Citigroup

146,777

21,538

15

AXA

139,738

6,379

16

Volkswagen

132,323

3,449

17

Sinopec

131,636

3,703

18

Crdit Agricole

128,481

8,975

19

Allianz

125,346

8,808

20

Fortis

121,201

5,459

Izvor: magazin Fortune, www.money.cnn.com/magazines/fortune/global500


: ,
-.
, .

,
. 100 51
, 49 , -
150 -.316
316

Sarah Anderson and John Cavanagh: ''Corporate Empires'', Multinational Monitor,


Decembar 1996, Vol. 17, No 12.

265



.
-
, .
,
, ,
, - ,
, '' ''
. --
: , ,
'' '',
, .317
( 350
40 ),
,
- ,318

, -
. ''''
,
.
2000. 1270 , 190
1999. . , 1990.
203 .
,
. ( . -
) .
,

- (), , (
-, '' '',
) -, , ,
. ,
,
,
'' ''.

317


- ,
, , - , .

318

: www.foreignpolicy.com/issue-janfeb-2002/global-index.html (22.12.2011).

266

''
'', .

.
,
, - '''' .
,
. ,
, ,
-,
,
'' '' '' '' (
: , , ).319
320
'''' .
New Economy Information Service (),

.321
,
- (ICC),
, (World Economic
Forum WF), .

,
,
.
. -
- 322
.323

319

, ., '' '', , , 1999, . 380383. 390-395.


320

George Gedda, ''Survey: U.S. Leans on Foreign Government For Trade Coalition says
diplomaticpressure employed for firms'', Associated Press, January 21, 2000, Internet,
http://www.igc.org/globalpolicy/socecon/tncs/usbrib.htm (22.12.2011).
321
R.C. Longworth ''Globalization Survey Reveals U. S. Corporations Prefer
Dictatorships'' Tribune, Novembar 19, 1999, Internet,
http://www.globalexchange.org/economy/econ101/survey.html (28.12.2011).
322
''United Nations Under Siege: Corporate Takeover of the United Nations Continues''
Corporate Europe Observer Issue, l. April 1998.
323
''Nestle'' je 1998. Workshop - o
.

267

, .
- ,
. , ,
. .
, ,
: , .
-, ,
'''' ''Chiquita'', ''Dole'' . ,
, .324
,
,
.
, ''''
, ,
.325 ,
-
, ,
. -
,
.
()
.
,
, 100
- , , ,
.
, ,
.
,
. .

, ,
,
.
324

: BBC, WTO approves banana sanctions, Internet,

http://news.bbc.co.uk./hi/english/business/the%5Feconomy/newsid%5F322000/322938.stm

(28.12.2011).
325
(blackmail, le chantage) - ''

'', Grand Larousse en 5 volumes, tome 1, p. 586,


Larousse, Paris, 1992.

268

, , -. ,


, .
,
.
,
. -
. , , -,
. , .

, ,

.
, , , ,
, . ,

. ,

?
, ,
.
, ,
,
? ,
, ,
,
. ,
, ?
, ,
?
'' '',
.
, ,
,
. ,
-
,
, , -
. ,
-, ,
-
.

269

, -, .
, ,
.
2001. 2002. , ,
, 50.000
, .

, 2001.
,
() . -
'''' ,
, 2003.
,
- 80 .

- , ,
. ,
, -
.

. ,
,
. .

( ). -
,
10 .
''Monsanto'',

''- '',
(Genetically modified food).
''Monsanto'' ,
.
, .
, -
- ,

.

,
. ,
''

270

'' .
. , ,
.326
.
1996. 7 , 1998.
42 , 2000. 54 . 2005.
90 ,
2008. 100 .
.327
.
?328
.

, ,
.
.
()
0,9 -
.
, ,
, ,
,
, .
. ,
.
2. .

326


. ''Showa denko''
.
,
. 1.500 , 37
.
327
2050.
. 800 .
. ?
, ,
.
328
'''' 13. 2004, . 16.

271

, ,
329
.
( )
,
.
?
-
( ).
,
(--)
.
,

- .
,

. , ,
.
,
. ()
.
329



, 20 .
,
, , , ,
, ?
, , ,
.

272


.
'''', '''' (Nature),
.
:
() .
-, .
()
.

(gosipol).
, . , ''''
'''',
; 12
.
''''

. , , .
,
.
,
. ,
;
, , - .
, .
,
.
,
-
''Northwest resistence against genetic engineering''.330
-
''GE Free'',
. ''GE Free''
,
. 100 ''
'', . ''''
'''',
.
, ,
92
,
330

28. 2004, . 4.

273

''''. 92 , 62
.
, 2002. ,

, .


, 1. 2004. 1.
2007. ,
, . ,

, .

2003. . , ,
, 500
800 . , ,
.
,
, ''US-Steel''
.
''Nova Hut'' ''Inspat''
.
. ,
2006. 900.000 . , ,
'' ''
. .
3. 2000-2003. .

: Ameriki institut za gvoe i elik.

274


. 2003.
,
'''' ''''. ,

, ,
. ,
,
, '''' ''''-,

.

2011.
.
,
,
.
-.
2004.
.
. ,
,
, -.

. ,

,
-,

,
, , , , -. ,
,
1,3 .
'''' .
,
- '''' .

.
'' ''
.
1,3 ,
.
, ,
, ,
, ,
, , .

275

,
, 2003.

-
. -,
.
,
-, . '''' (
, ,
, ,
). 2001. ,
2005. ,
, - ,
, - !

1,5 . , , 144
.
,
,
, ,
.

,
, ,
.

. '' '',

. 31. 2003. . ''
''. 2004.
-
. ,
.
, .
-
'' '',
1992. ,
, , .
21.
300.000 .
.
.

276

. , -
.
,
2003. 12 ,
,
.

, ,

.

, , . ,
, 2004.

'''', ,
, - .
, 2009.

, , '''',
, . ,
'''' ''-''.
. ,
-,
- .
, ''

''. -
, ,
-.
,
.
,
,
. -,
-,
.
, , 18.
2009.

, ,
20 2009. .

277

, ,
,
. ,
, - ,
,
.

, .
, , .
26 32
.

-
, .
12

, -
. , :

, .
.

, ,
, .
-

, 1992.
,
.331
.
- ,
,
.
( )
-.
,

, .
- , ,
. , ,
331

Jed Greer and Kavaqit Singh, ''A Brief History of TNC'' s. 125 .

278

()
()
-,
.
, ,
21. ,
,
-
, - ,
, .

- ,

, ,
,
,

. Terms of trade
( ) .332

, .
-
-
. (),
.

.
: ,
, -,
'' '' (beggar-my-neighbour policy)

,
('' ''),
,
( ) (.
), .

, ,
. ,
- 332

, ., : , ,
, 2002, . 21-26.

279

,
.
,

.

,
-, , .
-

.
,
,
- .
-
- ,
, , ,
. , , , -
- ,
.

3.


- .
,
- ''
''. : , -
, ,
, , ,

-. ''''.
- ,
. ,
,
.
,
, .333
333

, ., , , , 2002, . 122-124.

280


.


(WIPO World Intellectual Property
Organization). -
, , ,
, .

. , ,
,
- .
,

. -
, ,
: ,
, ,
, .
.

, , ,

, ,
-.
-
.
,

-
. -
,
.

()
(-).
,
, -
.

281

'' ''.334
,
, , .335
. :
''
,
''.336
-.

,
'' '',
,
.
-
,
,
.

,
- .

4.



. ,
, : (Europien
Central Bank ECB), (Europien Bank for
Reconstruction and Development EBRD)
(Europien Investment Bank EIB).
, ,
.

334

Patrick J. Buchanan, ,

,
16.
,
1999.
,
http://vesti.beograd.com/srpski/lanci-i-miljenja/991216 (22.12.2011).
335
,
, , ''
'' '' ''!
, . 1.
336
, . 3.

282

,
.

.
,
( - ),
.

,
. ,

-.

- .
:337
-


-
.

-.
(
) -
.
,

, - .
.

,
, - , :
1.
,
- (
),
2. ( )
(
),
3.
(- ).338
337

, ., , '' '',
, 1998, . 95.
338
, . 95.

283



-.
,
- , .
- ,
.

(''Deutche Bank''
''Benkers trans'' 17,1 / ''Ekson'' je ''Mobil'',
28 ). ,
-
, -,
.

,
, ,
-, .
, ,
. ,

.

- , ,
.
,
- .
- ,
, -
, -
. -
.
, ,
,
,
.
''Independent Strategy''

, , ,
550-600
. 8,8 ,

284

11,3 . , ,
, , , .339
,
(, , .).
, .
, - ,
. , '' '' (, ).

.
,
,
.

-
. -
.
(
- 9. 1992)
, ,
.

, . , ,
, ,
.
( ) ,
.
, ,
- ,
- .
-
, -
.

() ,

''

''.

339

, . 97.

285



- ,
-
. , -
, , ,
''''
, , .
.
, ,
, ,
, '''' , , ,
.
,
.
,
( ,
'' ''), , ,
. '' '' 80
, 12 , 15-17
-, .
90%
, 80%
, - .
, ,
, 98 .
.
,
()
.
200 .
30 ,
.
, ,
. 1991. 1.354
.
.
.
2-3 .
22 28 .

.

286

, ,

,
- .
. ,

, , -,
, .
, , ,
-
.

- ,
.
'''' - ,
.

, ,
, ,
'' ''
, -
-
, .340
,

, , .
, -
, ''
''.
, -
() ,
,
.

180 ,
70 ,
35-50 . :
-
, ?
,
340

, ., ., , ., , ,
, 1993, . 401-405.

287

?
( ,
- )?
(
-, ,
-).
- ( 95
), ,
. ,
, , .

, ,
, .341
,
,
( ),
, ,
,
(
).
,
, ,
'' '',
,
.
,
'' ''
'' '' '' '',
-
, - (
) -
.
, ,
'' '',

( ) .
, ,
''''
.
(
341

, . 403-404.

288

) ,
.342

4.1. '' ''


, , ,
,
,
- .
, -
, -
.

, ,
. ,
, - ,
, ,
-,
.

- , 20. ,
, ,

, .
'''' -
.343 , ''''


, - .
,
. 1997.
-, ,
21.
342

, . 405.
'' '' 20.,
,

. ,
''''
'''' . . ,
. .
. 27-30. 1996.
343

289

.

: , ,
.
, ()


.344
, (. Money laundering, . Geldwsche)
. '''' ''
''
.


, ,
, ,
, . 11.
2001.
.

.
1986. 85 ,
.345

500 , 2
().346 ''Economic'' ,
M ,
2 5
.347 ,
344

:

(International Scientific and Professional Advisory
Council of the United Nations Crime Prevention and Criminal Yustice Programme
ISPAC); - (Inter-American
Drug-Abuse Control Commission CICAD);
-7 (Financial Action Task Force of the G-7 Heads of State and
Government FATF); (Group of
International Action against Money Laudering GAFI).
345
Giorgio Giacomelli, Take the Profit Out of Crime by Policing the Money Lauderies,
director of the UN International Drug Control Program, International Herald Tribune,
4.12.1996.
346
Peter Quirk, Macroeconomic Implications of Money Laudering Working Papers,
Publication Services, IMF, Washington, 1996.
347
Internet: http://www.24x7.co.yu/default.aspx?cid=600&fid=400&pid (25.12.2011).

290

, (),
: , ,
, , , .
.
, ,
- .
'' ''
. 1996. . ''
'' 500 .
80
'' ''.
'' '' ()
. '' '',
,

.
, '' ''
. ,
, , ,

. -,

. .

.

'' ''
.
-
-.
,
, ,
, .

4.1.1. '' ''


'' '' ,
. , .

,
, , .
, ,
.

291

, ,
,
- .

, (.
). -,
- .
''''
-. ''''
-
,
-
(, ).
'''' ,
. ''''

. (-) ,
,
'''' .
.
(., ).
70- 80-
'''' .
'''' -. Bank of England-a
''''
, -
'''' ,
, -
. '''' , :
1) ,
2) '''',
3) .
, (
, , , , ),
/
. , ''''
. , , .
, '''' ( - )
, ,
.

292

'''' '''' ,
'''' .
. ,
. , ,
. ,
( ) .
,
''''
.

/ , ,
.
, ,
, ,
'''' . ''''
, . ''''
.348
'''' .
-
.
W-349.
'''' (shell) - .
-
, . ,
.
.350
348


. , ,
. ,

. ,
, ''''
.
349
SWIFT (Siciety for Worldwide Interbank Financial Telekommunications)
(-) 7.600 , 198 ,
- ,
, (''end to end automation''),
, .
SWIFT
5.000 . SWIFT 1973. .
350
, ., , , ,
2002,
. 138-141.

293


'' '', :

- .
, (
) .
, .
''''
.

- .
- (
). , (
) ''

''.351 1-10 ,
20 50 .
, , ,
. (smurfing)

. 10.000 ()
-
( ).
, , ,
- , ,
.
,
- ,
, , , .
:
1. ,
'''' ;
2.
;
3.
'''' ;
4.
SWIFT-,
5. '''' .352
351
352

., , , 9-10/92, . 514.
L. G. Telser, Why there are organized futures markets, Journal of Law and Economics,
1981, . 1-22.

294

, ''''
,

-
.
''''

- . ,
, - , ''''
,
.
'''' ,
,
''''
300 , - 300 500 ,
'''' 1000 .353

- ,
, ,
,

'' '' , , -
.

4.1.2. ''''
''''
, ,
- ,
4,23 .

-.
'' '', 40
60 (6-7 , 10-12
, 25 40 ),
,
, 50 ). 30.000
20 ,
'''' 6.000 .354
353

, ., , ,
5, ( ), 2001, . 570.
354
: http://www.nin.co.yu/2003-07/24/30030.html (25.12.2011).

295


-
: 204 , 259 , 300
, 1.000 , 300
, 400 , 400
, 200 68
. - .
. 2000.
4.500
.
, , : Enron, Global
Grosing, Adelphia, Imclone i Worldcom.
-
.
'''' ,
,
,
'''' ,
. . , .
85 ,
2,5
.355
, , . ,
( ) ,
: ,
.
''''
, ''''
. .
,
. ,
'''' , -
.
'' '' ,
- ''
''.
50
. , 2005.
(), 30 .

355

: http://www.ekonomist.co.yu/magazin/em166/glo/glo1.htm (25.12.2011).

296

4.1.3. ''''
,
, -, , , , ,
, - , , ,
'''' ''''
'''' . ''''
. - ,
: , , -
'''' '''' .
, .


( 10.000 , 10.000 50.000
) .
, . -,

. ,
,
, - . ,
(- ),
,
.
'''' .
, -. ,
- (
, , ).
, ''''
- '''' ( ),
, .
'' '' .
. '''' . ,

.
'''' .
.356

. , 1999.

'' ''
. -
356

, ., . ., . 141-145.

297

, .
,
, '''' ,
. ''
'' . ,
6-7 25-28 , 35-40 .
'''' ,
,
: ,
131 , 122 , 20 , 10 250.000
- .357
'''' .
- . , , , ,
.
, ,
,
. -

. ,
'''' ''''
.

.
,
, - .
- .

- : , ,
, .
, 300
.
,

,
.
'''' ,
,
.
,
357

: http://www.ekonomist.co.yu/magazin/em221/sic/sic3.htm (25.12.2011).

298

. ''''
''''.
,
. '''' ( 350
) '''' , .
, - ''''
-
, . ,
,
. 1.300
- .
'''' ,
.
'''' ( -7 1996. ) ''''
18 100
.
.
.
''''
:
'''',
'''' .
, , ,
- . ,
''''.
''''
.358

. - ,
.
'''' - .
'''' ''
'', ''''
. ,

- .

358

, ., . ., . 145-149.

299

4.1.4. ''''
''''
- .
- ,
- .
, ,
, ''''
. ''''
,
-. '''' :359
-

359


'''' ,

.
,
-.

.

;
''''
-
,
. -
, -
, , -
,
;
,
''''
,
,
,
. ,
,
, ,
- '''' .
,
, ;

John Corelli, Sharon Levine, Proceeds of Crime and Money Laundering, 1999.

300


'''' ,
, ,

;

,
'''' ,
. , ''''
.
,
'''' ;

''''
. ''''

, .

'''' .
'''' . ,
,
. - ''''
,
. -
. , ''''
. ,
-,
, '' ''
'''' , .
, ''''
,
. ,
,
- .

, '''' ''''
-
- ,
.
''''
1996. . '' ''
500 . ''Economic'' ,
'''' ,

301

2 5 .360
''''
() .
.
'''' , ,
.
''''

,
- ,
( )
.
- , ,
- .
, ,
, .361
'''', ,
'' '', , ,
()
,
.

-.362
''''
.
. , .
,
, - ,
.
,
.
,
.
,
. 11. 2001.
''''

360

: http://www.24x7.co.yu/default.aspx?cid=600&fid=400&pid (25.12.2011).
Brent L. Bartlett, The negative Effects of Money Laundering on Economic Development,
May 2002.
362
Asian Development Bank, Manual on Countering Money Laundering and the Financing
of Terorism, January 2003.
361

302

. ''''
.363
,
, ''''
.

- . ,
-

.
, ,
''''
.
''''
,
,

.
,
'''' . ,
,
() .

.

'''' . ,
, -
() ,
'''' ,

.
'''' , ,
- . ,
-:
, '''' ,
, ,

.
363

'' '' 28.04.2006, :


.

303

,
'''' , .
-, ,
'''' .
'''' ,
. ,

.

4.2.

. ,
-. ,
, ,
.
. -

. -
.
- ,
, .

. ,
,
.
1930.

, ,
.
. ''''
-
. , ,
,
.
- , .
.
, ,
, ,
, ,
, .

304

. , , .
, .
, ,
, , , , , , ,
. - , ,
- ,
( )
'''' .
,
, ''British Bank of the Middle East''.
'' ''.
: , ,
, -, , , (
), .
,
,
. ,
1991. 2.000.000 .

'' ''
'' -
''. ,
.
,
, ,
'' ''.
2,5 1980. 5 1989.
1991. 20 ,
5 .
'' -'',
, ,
. 50
.


.364
,
, , -.

( ), .
1999. ,
364

, ., , , , 1999, . 167-172.

305

,
- , -

. , ,
, , , . , ,
, , ,
,
. 70
, 85
-.
- 1,5
. , , 900
.365

, ,
, . 70
, , ,
-.
. -
, . ,
250
'' ''.
- .
, ,
.
, , -
, , , , ,
, , , , , ,
. -
,
,
. ,
,
70 .
,
.
30 , .
, ,
- 50 . -
,
.
17 -,
365

, ., , , , 2000, . 174-178.

306

1999.
25 .
,
, , ,
.366
,
. .

4.3.
19- ,
,
.
, 200
'' .''367
''''
''- '' ,
- .
,

, .
,

.
,
,
, ,
, .
, -,
, , ,
, , .
() ,
(1905/1960/1980). ,
, '''' .
15 , ,
. .
( ,
), -.

366
367

, ., . ., . 190-192.
Corriere dela sera, Milano, 20. 1999, . 3.

307

,
- , :
''''
'' ''.
,

.
'''',
- .
-
'' ''.

,
.
, , ,
.
,
-,
- .

, .
-
, .
,
,
. '''', ,
, -. ''''

'' '', '' '',
.
,
,
.
, ,
,
'' ''.
, -, , ,
''mail ordered'' () -,
.
, '' ''

. ''-''

308

, , (
- ).368
.
, ,
, , , , .
-
. , , ,
. -
''''. ,
(
12 ).
,
- ,
, , ,
.
( ) 2004. -
12,3 , -
. (2,4 ) -
'' '' ''''
''''.
- 13
, .
, -
60 . ,
, '' ''
.
,
, :
1. ( );
2. '' ''
(, ),
3. ,
.

368

, (
18 )
. -
- (1948.),
: (1) , (2) -
, (3) ,
, (4) .
,
(5) .

309


9,5 . , ,
! ,
-,
,
,
( 19
15 0,03 , , ,
, ,
)369.
'''' . ,
, , 67.200
, 45.000,
23.500 . :
25, 22 18
.
,
,
- .
,
. - , ''
'' , ,
,
, . , ,
''''
.
'' -''
, 1998. 2003. 3,8 ,
40 .
11.000
- ,
. - 40
,
, .

, .
369


,
. '' ,
15.000 (350
), 500 2.000 (12 45) ,
' '.
6 ''. : Press, 7,8 i 9.04.2007.

310

'''' .
.
'' ''
.
150 73
, 133
275
( '' '', 2006).
,
. -
3.500
.
, 20 65
,
-
. , , , ,
50.000 -.
82
18 ,
, .
, . ,
40 6 14 ,
.
, - .
, ,
, 14 .
, , .
, ,
,
,
.

2015. . ,
, ,
'''' 32 .
,
,370
370

'' '' . 17.


, ,
.
: ,
, . . 20.

311

. 2001.
2003. 42.000
, 20.000 . ,
,
. ,
.
. , ,
.

.
.
- , ,
.
, ,
, .
, .
. '' '',
. .
,
12
. , '''', : ,
. '''',
. .
, , '''' ,
, , ,
. , ,
, .
, , , , ,
, . , , ,
.
,
.
,
. , , .
, , , , ,
( ) .,
.
, ,
,
, 89
. 1911.
.
, , .

312

, .371
.
. 200.000 , ,
. ,
-, , ,
-, , .
,
.
800 , -
- .
, .
-, ,
15 , 60
, 9,7 ''
''. 20.000 ,
1000 4 2008. .
.
.
300 , ,
10.000 . ,
- .

4.4.
,
. ,
- ,
,
. ,

'' ''372
,
. , ,
, ,
, . , ,
'' .
1989. 20. , 111 74
. ,

371

Internet, http://www.unicef.org (25.12.2011).


, , ,
1996, . 141-162.
372

313

''373 ,
2005. 24
, , .374
- ,
,
,
.375
-.
,
, '' ''376,

'' ''377 '' ''.378

, ,
.
,
, ,
.
, ,
.
,
. -
.
,
( ),
,
- .
- ,

373

Peter Wallensteen and Margareta Sollenberg, ''Armed Conflict, 1989 - 2000'' in


Sollenberg (Ed.) States in Armed Conflict 2000 (Uppsala University, Department of Peace
and Conflict Research, Report No. 60, 2001) p. 1. : Joseph S. Nay, Jr.,
Understanding International Conflict-An Introduction to Theory and History, Fifth Edition,
Pearson Education, Inc., New York, 2005, p. 2.
374
Niall Ferguson, The Next War of the World, Foreign Affairs, September/October 2006,
pp. 61-74.
375
Joseph S. Nay, Jr, Understanding International Conflicts, op. cit. p. 43.
376
Fareed Zakaria, The Future of Freedom Illiberal Democracy at Home and Abroad,
W.W. Norton, New York, 2003, p.16.
377
Robert O. Keohane, Joseph S. Nay, Jr, Power and Interdependence, op. cit. p. 245.
378
Michael Sheehan, ''The Changing Character of War'', in: John Baylis, Steve Smith,
Patricia Owens, The Globalization of World Politics An Introduction to International
Relations, Oxford Univesity Press, New York, 2008, Fourth Edition, pp. 210-241.

314

, ,
.

-
. - ,
,
, , , , .
.
. 16. ( . )
1990
2006
2006

7.929
172.673

6.623
64.258

3.850
29.261

1.557
26.984

1.063
21.985

564
10.879

1.481
8.308

860
7.286

133
5.492

472
5.339

26.716
398.680
:
15.335 . .
: Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), Internet,
http://www.armstrade.sipri.org/arms.trade/toplist.php, (25.12.2011).
. 17. ( . )

2006
1990 - 2006

3.261
27.532

1.692
24.403

486
21.455

624
20.252

392
19.935

148
18.821

1.452
18.757

1.292
17.522

538
15.105

2.439
12.279


26.722
398.693
: Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), Internet,
http://www.armstrade.sipri.org/arms.trade/toplist.php (25.12.2011).

315

,
, 1990. 2006. ,
.
,
, , , ,
. ,
, , , , -
. 1990.

36 .
32
(110,8 ) 1990. 1997..

-
, 60
. 2003.
65 .

, - , 530
2006. . , , 2,5
.
8
.
. 18.

: SIPRI, 2007.

( )
528,7
59,2
53,1
49,5*
43,7
37,0
34,7*
29,9
29,0
23,9
21,9
13,8
13,5
13,4
12,3

316

2006.
1.158 . 46
. ,
,

1.430.000 .379

50 ,
, 120
, 50 .

380,
.381
, -, ,
, .
'''' ,
,
- .
. ,
. 2003.
5,5 -.
, 2 36
-30,
. , 2003.
50 -29 1,5 .382
,
- ,
.
.
, - ,
,
,
.
, , , ,

20 25 , . ,
379

: Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI, Internet,


http://www.sipri.se .(25.12.2011).
380
.
381
: , .,
: ,
, 71, 2000, . 74-79.
382
Military Balance, 2003, IISS, London, . 25.

317

- , -, .

,

, . ,
- ,
.
''-''.
,
.
50 ,
'' ''.
2005. -
50 .
,
, .
,

. ,

. -, ,
-
. ,
, 80-83 .

. , ,
45 , 52
.

, ''''
, -
.
,
,
.

,
.
,
.
,
'' ''. ,

318


.
(-).
, -
,
.
:
- ,


. ,
-,
.
,
. ,
,
( ).
, ,
, 40 ,
10 .


-.

( 60
), - 450
.
''Tradent''.
,
, .
2003.
(, ,
''-27'' ''-30''). -
. -,
, ,
2000 .
- ,
- .

- '''',

-, ,

. -

319

1999. 2003.

, . ,
, ,
,
'''',
250 . 2003.
500
.
,
1991, 1999,
2003. .
, 24 ,
.
,
'' ''.
.
, , ,
.
2020, .

.
. -


.
. ,
. , ,
. , ,
.
.

,
.
21.
:

1.
,
,
2.
- .

320

.
, '' ''
- .
,
- ,
, .
,
, - 21. .

. -
,
. , , , ,
.
, ,
.
-
. -
1,5 ,
. -
, , .

-, ,
. ,
-
.

- , .
,
, ,

.
,
, .
, , ,
?
, ,
, .
.
,
, -
, ,

321

,
.
,
.
.

.
,
, ,
.

.

, -
. -,
.
,
- ,
- . ,

( ).
(
'' '')
, . , ,
.
-. , ,
,
, ,
- .

.
.
,
. , ,
,
.
.
.


- ''''
.

322

.
. '' ''
, '' '' ,
, , .

Of-or (Off shore)


. -
-
. ''-''
, . -

. -

, . , - ,
,
, ,
. -

''''
. - -

- ,

. -
,

( , , ). -

, , ,
. - ,
.
, -
- ,
- ,
- -,
( ), .
.383 -
.
() (
)
383

L. Weber, LEtat, acteur economigue, Economica, Paris, 1997, str. 23-28.

323

(). -
,

.
-
:
1.
2.
3.
4.
5.

;
;
;
,
- .

-
:
1. , ;
2. ;
3. -
;
4. -
,
,
5. - .
- ( )
,
, ,
, :

1. - ,

, ( ,
, ,
- 25 );
2. -
- ,
-
,
3. -

-
.

- ,
.
- -

324

'''' - .
- - -
, .
,
, -
, (, ,
).
-
-.
, - , ,
:
1. -
(. );
2. -
(. ),

3. -
() ,
,
-
(Exemption tax haven).
(Zero-tax haven Low-tax haven)
-
() . -

. , -
,
- .
- ''''
(
) (
- ).384

-
-
. ,
- -
(, , , , ,
, , ), (, , ,
), (.., , ), (,
384

Ronen Palan, Tax Havens and the Commercialization of State Sovereignty, International
Oragnization 56, 1, Winter 2002, p. 155.

325

, , , , ),
(, , , , ),
(, , , , , ) .
(, , ).385
. '' ''.
-
, -

'' ''
.
,
, . -
,
''''.

- ()
29 - ''
'' - - ,

. -
'''' (Financial Action Task Force)
.
2004. '' ''

, ''''
. 2005. 32
, .
20.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
385

17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26. .
27. .
28. .
29.

, ., Off shore - ?, Yubic, , 1992, . 52-55.

326

14.
15.
16.

30.
31.
32.

: , ., , , 2002, . 168.

,

.
. -

''Oxfam'',
50 ''
'', .

327

, ,
, ,
(-) . 19.
,
, ,
. -
, -
, .
386 1989. .
. ,387
, 1992.
Gartner Group Inc.
.
,
386


economic intelligence. : , ., Opening Plenary
Lecture, Business Intelli-gence '99.
387
'''' ,
business intelligenc- , intelligenc-
, , .
1970-
, ,
( -
: Dedijer, S.; Jequier N. (ur.), Intelligence for Economic development: An
Inquiry into The Role of the Knowledge Industry, BERG, Oxford/New York, 1987.,
1 ''Information, Knowledge and Intelligence: A General Overview'' kao
i part IV ''General Conclusions''). ''
'' (social intelligence).
- ,
.

. ,
'''' business intelligence-a. ,
business inteligence-a, Howard Dresner.

328

.
,
, business
intelligence-. , ,
, - ,
.
, ()
.388 -
business intelligenc-, Gartner Group Vision Associates
business intelligenc-. , ,
'' business intelligence-'' (business intellignece system)389
.390

- .
,
,

. , - ,
. ,
(, , .) -
,
388

: Nylund, L. A., Tracing the BI Family Tree, Knowledge Management, juli


1999.; Quarles van Ufford, D, Business Intelligence: The Umbrela Term, Universiteit
Amsterdam, novembar 2002.
389
business intelligence-a,
- '' ''
(Decision Support System), . :
Quarles van Ufford, D., Business Itelli-gence: The Umbrella Term, Universiteit
Amsterdam, novembar 2002.
390
. 500
, .
.
, .


(Ministry of International Trade and Industry - MITI),
, 17.000 .
70 100 ,
43, 5, . ,

, , ,
business intellignece-a - .
, , : Fuld and Company Inc., Real-World
Intelligence Inc., Richard Combs Associates Inc., Society of Competitive Intelligence
Professionals (SCIP), Fletcher/CSI, The Helicon Group, Outward Insight, .

329

. , , ,
,
-
, - , ,
-
. ,
,
. -

.391
,
,
,
.
(, , ),
,
. ,
, -
.

,
-. ,

.

-
- (,
, ,
, ), ,
. . 392 -
, economic intelligence-a ''
- , ,
,
( ),
-
- .''
, ,
, , -,
391

Jacques Bergier, Vohunstvo v industriji in znanosti, Mladinska knjiga, Ljubljana,


1973, . 9-15.
392

: Potter Evan, Economic Intelligence and National Sceurity, Carleton


University Press and The Center for Trade Policy and Law, Kanada, 1998.

330

.
'' ,

''. ,
, .
.

, -
, .
,
, ,
. , , 15.
- .
.

. , VI
, -
, . ,
17. .
,
,
. .
,
, ,
- ,

, -


. ,
,
-
, ,
, .
,
, ,
, . The Free
Encyclopedia ''-
-
''.
,
, ,
,

331

-.393
,
(Commonwealth Scientific and Industrial Research
Organization - CSIRO) business intelligence
-
. :
1.
2.
3.
4.
5.

(Data Sourcing);
(Data Analysis);
(Situacion Awareness);
(Risk Assessment),
(Decision Support).

business intelligence

- ,
, .

business intelligence, ,
.
- ,
business intelligence
:
1. ,
( ) '''';
2.
- , , ,
3.
.
, ,
- ,
.394

393

Prior, V. The language of business intellignece, dato na: Cociety of Competitive


Intellignece Professionals (SCOP), CI Resources, http://www.scip.org/ci/languagebi/asp
(27.12.2011); Wikipedia, The Free Encyclopedia, Business Intelligence,
http://www.wikipedia.org/wiki/BusinessIntelligence (27.12.2011); Commonwealth
Scientific and Industrial Research Organization (SCIRO), Mathematical and Information
Sciencies, Business Intelligence-What is it, http://wwwcmis.csiro.au/Bi/what-is-BI.htm
(27.12.2011); Gilad ,B; Gilad, T., The Business Intelligence System; AMACOM, New York
1988., str. viii; Lesca, H. Veille strategique pour le management strategique: etat de la
question et axes de recherche, Economic et Societas, Serie Sciences de Geston SG (20)5,
1994.
394
: .
,

332

, , , .
, business intelligence -
. , -
business intelligence- -
. business
intelli-gencea,
. ,
competitive intelligence (The Society of Competitive
Intelligence Professionals - SCIP), , 1986.
7.000 -
( ) - ( )
competitive intelligence-.

, business intelligencea.
:395
-

;

- ;

;
;

;
,
- (
- business intelligencea,
);
;
,

- ,
-.

-
.
395
: Society of Competitive Intelligence Professionals, (scip), About SCIP, SCIP
Code of Ethics for CI Professionals, http://www.scip.org/ci/ethics.asp (27.12.2011);
Horowitz, R., Competitive Intellignece and the Economic Espionage Act, A Policy Analysis
Adopted by the SCIP Board of Directors, SCIP, Alexandria, 1999.
,
, -,
Alesandro Comai. : Comai, A., A Global Code of Ethics and Competitive
Intellignece Purposes: an Ethical Perspective on Competitors, Journals of Competi-tive
Intellignece and Management.

333

,
.

-
.
business intelligencea.
'' '', -
, ,


.
,
, (Competitive
Intelligence) ,

. ,
-
.
-, : , ,
;
;

-
. ,
, .
, , , ,
- , ,

,
-.

, : -
,
- ,
. ,
- , ,
, competitive intelligence-a,
. , ,
, -
.
,
, ,
, , , .

334

,
,
( , , )
. , business
intelligencea , ,
(counter-intelligence).
, -
- ,
, , .
, -,
''counterintelligence'' ''
'' (competitive assurance). ''counterintelligence'' '' '' (defensive
intelligence).396
,
. (netspionage).
- ,
-
.
, ,
- , ,

. ,
(-, ,
- , , , .-,
, , , ),

, ,
. ,
, , , ,
-,

.
397

() . ,
,
() ,
396

: Nolan, J., The Worldwide growth of Competitive Intelligence: Who's doing


What To Whom and How Well, Business Inteligence 2000 Comai, A., Global Code od
Ethics and Competitive Intelligence Purposes: an Ethical Perspective on Competitors,
Journals of Competitive Intellignece and Management.
397
Micro Robert, Dictionnaires Le Robert, Paris, l992, p. ll7l.

335

. ,
, , , .
398 :
'' ,

, - ''.

, ,
.
()
.
, businessintelli-gence-a, /
:
,

,
-


,
- .
, , -

, - ,
,

.
, ,
, ,
. ,

?
, , ,
.

. ,
- ,
-,
.
Business Intelligence ( - ),
398

, , , . 676.

336

, . ,

, , .
(
12 1908. )
20 , 3
'''' . , ,
, :399
1. , ;
,
,
, ;
2. ,
3. ;
Mitsubishi, .
,
, ,
.

.

.
,
. , , .
. , ,
20 ,
,
. - , , . , ,
- .
, , -,
.400
, ,
- .
, -. , ,
, , ,

.

399

Martinet, B., Marti, I.M.:''Lintelligence ekonomique: les yeux et les oreilles de


lenterprise'', Paris: Les editions dOrganization, 1995, str. 11.

400

, . 12.

337


- ,
, .
. -
'' '',401
1993.
''-
.''402
,
, .

- 403.
(NEC National Economic
Council) - (NSC National
Security Council),
(Daily Economic Intelligence Brief),
.


.404 . -,
, -: '',
, ''. ''-''
''raison detre'' - .

, '' ''
. ,
1996. 40
- 405

.
.

.406
(Direction Generale de la Securite Exterieure DGSE)
401

Johnson K. Loch: Secret Agencies. U.S. Intelligence in a Hostile World, Yale University
Press, 1996, . 146.
402
, . 173.
403
- 1997.
.

- .
404
: Johnson K. Loch, . ., . 152.
405
, . 156.
406
: Johnson, . ., . 169.

338

'' '' ,
( ,
, -
, , ).
, .
.
, (. IBM, Texas
Instruments, Ford Aerospace, Gorning Glass ). ,
.
1995.
, ,
,
. , ,
-


(), -.
, ,
,
2002. . ,
Ericsson. 2005.
''''
.

,
.
1994.
.
,
-. 1998. ,
.
,
.
, -
,

.
,407 .
,
- .
407

, . 170.

339

-,
. , 408 ''''
, .
,

, .
DECA (Developing Espionage and Counter
Intelligence Awareness ),
1995. , 70

, 23 ,
.409 ,
(Office of National Counter Intelligence
Executive - ONCIX), -
1995. ,
42 ,
,
, .
- ,
-, 1997.
300 , 1999.
, , 10
.
,
1994. 1996. , 30 2000.
. ,
1999. 15
, 50.000 .
, -
, '''' ,
-, '''' , .

. - ,
, , ,
, ,
, , , ,
/,
- , .
-
408
409

, . 171.

, . 244.

340

, ,
'' ''.
, , ( , ,
)
-
. ,
, : -
, ,
. -
, SCIP- (Society of Competitive Intelligence
Professionals), ( )
.

.
,
.
,
.

, , .
- , ,

.
-

. ,
/
,
- .
( -) ,
, , .
'''' .
-
. - ,


, .

, -
.
,
- .

341

- ,
, , .
, -- ,
, , -
. ,
.
-
. .

- . , ,
,
,
.
,
,
, , ,
.
, ,
,
. -
, , , ,
, .

, 50
,
.

- . ''IBM'' ''Coca Cola''
, ,

(
Coca Coline ).
,
, ,
.
,
. ,
''Coca-Cole''
, , ,
''Coca Cola'' ,
. ,
.

342

''IBM'': ,
, Thomasa J. Watsona
, ''IBM''
.410

,
(- ,
), ,
-
.
230
.411 ,
-,
,
.
, , 1970.
, Foreign Investment Review Agency FIRA,
,
,
.
, -,
.
, ,
. ,
,
, - ,

. , .
,
.412
,
, ,
''- ''. ,
- ,
,
-,
.
410

: Dedijer, S. i Jequier, N.:''Intelligence for Economic Development: an Inquiry


into the Role of the Knowledge Industry'', Oxford, 1987, . 10-11.
411
, . 7.
412
Susan Strange, Drave in trgi, Znanstveno in publicistino sredie, Ljubljana, 1995,
. 84.

343

- .
, ''''
,
,

. -, ''''
-, .
''''

- , ''''
''-'', - .
'''' , 2003,
'''', '''',
27,6 .
''''
70.000 35.000 2003,
-.

, , -, .
'''' , ,
,
.

-.
.
(, -, ),
. ,
.
,
-
.
,
- .
, ,
- . , ,
'' '', '' ''.
, .
- ,
,
. ,
, ,
, , .

344

, , ,
95% . ,
, , -, ,
,
(-)
(Business Intelligence & Security).

,
. ,
.
-
, .

,
-.
,
. ,
,
. , -,
,
.

, .
-
.
,
,
-, ,
, .
-

, .


- ,
-,
.
, ,
.

345

, , .
-,
( )
.413 -
-
,
, . -
,
.


,
( ,
)
(). -
, ,
.
, .
,
.

.
-
.

-
(, , )
-,
- .
. 2020. 414 8 100
, 11
, 76 .
,
. 48,7
(61,1 1995. ),
. 16,9 , 16,3 ,
15,7 . , , ,
-
31,3 36,8 ( ).
413

, ., , . 7.
, ., , , ,
- 1999, . 16.
414

346


- ,
-, (),
- ()
() ().

( ) ( ) .

, . ''''
,
.

- ,
.
- . ,

,
.
-
.

,
, . - .

,
, ,
- .

(, , -
), ''''
.

-:415 (1) ; (2)
; (3) ; (4)
; (5) ; (6)
; (7) - ; (8)
; (9) ; (10) .
, , (
)
415

: , ., , ,
, , 2003, . 227.

347


. 2003. 416

, , , , ,
. -
( ,
),

(
,

-
),
( )
( ).

, .
,
,
, .
- ,
( , ,
, ).

( ),
.

,
.

.
()
-

.
(
) ,
- .

(
)
, -
( ) -

416

Pedro-Pablo Kuchinsky and John Willijamson, After the Washington Consensus


Restarting Growth and Reform in Latin America, Institute of International Economics,
Washington, 2003.

348

-
.

(),
(),
, , ,
- .
,

-,
, . ,
'''' - ( ,
, ) -
, .
,
-, .
,
''''
, , .
,
.
- (
) ,
, .
, ,
. ,

-
.

() ''
'' ().417
,
, .

417

IMF Transition Economics: An IMF Perspective on Progres and Prospects, November


3,
Washington,
2000.

:
http://www.imf.org/external/up/exir/ib/2000/110300
(27.12.2011).

349

, -
. ,
,
.
, ,
, ,
-.

, ,
- . 418

.

.
,

, (
).
,
- . (
, ) ,
.
.
( '''' ),
( ).

. , ,
130 14. ,
'' ''
, - ( ).
,
(, )
.
, ,

(
220
, 80
).419 , -
418

, ,
1994. ( '' '')
1998. .
419
: http://www.imf.org (27.12.2011), Pattillo, C., Poirson, H.,and
Ricci, L., External Detth and Growth, Finanse&Development, june, 2002.

350

,
420 (
- 160-170
35-40 - ).

-
.
,
- ,
- ,
. ,
1995. 71,6 - ,
1996. 31,6 , 1997. 39,7 ,
1998. 62,3 , 1999. 42,9 ,
2000. 23,4 , 2001. 57,5
2002. 49,1 - .421
( , ) 35,7
2001. 21,3 2002. .
, -
34,1 2002. 40,4 2004. .422
2003. 2004. ( 8,2 ,
3,1 -)
.


.

, -
.
,
, .
'''' ( 1994,
1998, 1999, 2001). -
'' -'', ,
-, .423 -
-

420

.
World Bank, Global Development Finance 2003, Washington DC, . 126.
422
IMF, ''World Economic Outlook'', April 2003, Washington DC, . 9.
423
: , ., , ,
, , , 2003, . 227.
421

351

( )
.

, ,
.

, ,
. -
'' '' ,
.

( ), ''''
.
,
()
.

:
, ,
.
.

2.2. -

.

. ,
, .
, ,
, -
. , , ,
, - .

- ,
.

, - ,
.
, -
, - ,

352

,
,
, - .

,

. ,
.
.


, .
, -
,
() ().
-, ,
- ,
,
-
.
,
.
424
, ,
, ,
.
.
, ,

,
.
. ,
, ,
, .

.
- ( ,
, ). -
,
,
424

, ., , 2526, 18.
2000, . 11.

353

. .
-
.
, -
-
, ,
,
, ,
-
?
: -
'' ''
,
.


.


.
-

.

, :
1) '' '',
;
2) ,

;
3)
, ;
4)
, ;
5)
;

354

6) ,
,
;
7)
, .425

,
- ('' '')
.

.

.
-
,
.


, ''''
-.
,
, - .

- (
- ).
- ''
'' (sistemic transformation faci-llity),
stand by .
,
- ,
. 1973.
119 ,
1987. 1.190 , 1997. 2000
.426 ,
, 250 -
. , ,
. . 1981.
425

, . , ., , , ,
1993, . 3.
426
., , ,
, , 2004, . 400.

355

94,6 , 1987. 168


68 .427 ,
160-170 35-40
, .428

90- ,

-, .429
19821989. , -
, , , , 90-
20.
. 1996.
190 , -
1990. .
, 75
,
5 .
, ,
,
.
''''
. ,
- '' ''
. , ,
, - ,
.
, ( )
, ,
- , ''
''. , 19941995, 1997. 1998. .

- ,

.

, .
427

, . 401.
: http://www.imf.org (27.12.2011).
429
.
428

356


, ,
, .

-.


.

.
.
-
.
:430
- .
, -
.
-
, .
( )
,
, .
- , -
.431

,
-.
, .
, . .
: 1) -
3.500 ; 2) 2.500 ; 3)
635 2.500 ; 4)
635 .

,
- ,
, -
430

., , , , 2007, . 114115.
431
, . 115.

357

- .

, .
, , ,
,
.
, ,
,
, . ,

-
, , -,
, . -
, , ,
, -
-,
.

, , .
, , ,
, , .
.

, ,
-
. , ,
-
.
, ,
- .
, ,
- . ,
, - .
-
, :
-

, ;
;
;
;
() ,
.

358

, , :
, ,
. . ,
, , :
1. ;
2. , ;
3. ,
4.
.
,
, .
:432
a) ,
b) .

() ,
, Wall Street Journal-a, Finacial Times-a,
The Daily Telegraph-a, Frankfurter Algemeine Zeitung- .
,
,
, (Dow-Jones,
Standard and Poor ). ,
, ,
.
.
- , ,
(), -
.
-

(. ).
- ,
() -,
.
, ,

, .
,

432

-, ., , ,
, 2002, . 335.

359

. ,
.
. :
1) ;
2) ,
3) .433

, ,
,
. -, ,
,
,
,
.
-
,
.
, . .

, ,
, ,
.
- , - .
,
. , ,
,

, .


, , .
,
, .
.
,
, , .
-. .
433

:
http://www.belex.co.yu/infoedu/pojmovnik.html (27.12.2011) ,
http://www.co.yu/magazin//em119/bif/zum.html (27.12.2011)
, http://www.belex.co.yu/trgovanje (27.12.2011) ,
http://www.belex.co.yu/trgovanje/obveznice_rs/index.html (27.12.2011) .

360


( ) . ,
/ ,
, '''' ,
-.
, -. ,
, , -
, . ,
, .
, ,
. , , - ,
.
, -
.
.
,
.
,
, :
,
. ,
. ,

. , '' '' ,

.



. ,
, - .

1474. .
.
1790. , 1791.
.

.
1883. .

361

.
.
90 ,
'''' ,

-,
,
. 1981.
,
,
.
, ,
.434
,


. 1973.
, 1995. .

.
1996.
. , -
,
,

. -,
(WIPO),
, -
.
.
.
- 700.000 ,
. - () 2001.
150.000 .
.
42 -
70 .

- , .

434

125.

, ., , , , 2002, . 123-

362

, 2003, .435
- .

-, ,
, .
. ,
, , .
,
, .
2004. 21 .

. 2010.
, . ,
, .
2010.
.
, 70
.

.
, .
, -
, .
,
, .
25.000 30.000 .

.
. 2005.
. 2005.
.
,
.
- , ''
'' -
. -
,
.436

, , .
435

: , 2657, 24. 2003, . 42.


, ., , , , 2002, .
76-78.
436

363


-
, -
. , , ,
, , ,
,
.
,
- , ,
. ,
, ,
'''' , , .
, , -

. 1992.
-. 31 ,
, . , ,
237 , 290 ,
250 , 100 . 123 .437

.
- , ,
, -
.
'''',
,
- ,
''Honeywell'' 96
. - ,
'''', ,
.

, ,
. ,
.

437

, ., , , , 2002, . 157.

364

21.

1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10


2002.
.

2
3
- 69.64
64.09

51,19

41,31

30,86

29,97
Y
29,26
' 26,38

24,15

21,01


2001.
.

4
68.95
65.07
52,75
42,40


4:3 ( %)

2002.
5
6
7
+1
138.00

-2
275.70

-3
137,72

-3
309,46

34,67
35,04
32,59
25,29
22,05
21,71

-11
-14
-10
+4
+10
-3

184,67
67,72
46,72
38,08
122,93
49,25

: '''', 24. 2004, '''' 34, . 5.



''''438 ,
, .
107 ,
'' ''. 2003. -
1,6 '''', ,
, , , . ,
'''' ( ''Brand name''
) - , ,
. - ,
( ) ( )
( ).
''British
Ameican Tobaco'' () 2003, 277
50 ,
, , , '''',
''''.
.
'' '', '''', '' '', '' '' .

438

'''' .

1927. , -,
. '''' .

365

73,5 27,8 .
2003. 149 , 226
. , -
, ,
.
,

() . ,
, . ,
, ,
, -
'' ''.
.
,
.

.
-,
,
. -, ,
-
.
(, ,
, , ) Business Softver
Alojans (), .
-
.
, .

2.6.

,
,
-, .
15 .
, ,
, .
, . 1997.
-
- .
.

366

: '' ,
''.

,
, - -
, -,
, -
,
.

-.
.
-
,
.
, , ,
-.

-,
-. , .
, ,
, ,
,
.
,
.
-
()
. ,
-
.
. , -
. ''Credit Lione'',
,
.
700 ,
.
-
.
-
. -

367

, ,
-
.

.
- ,
. -
, '' '', '' '',
- .
2000. Coca-Cola : ,
, Coca Cole e .
,
- ,
Coca Coli.

Coca Cole .
,
. ,
,
.
.

-
, ,
.
, ,
,
. - ,
- ,
, . ,
,
, , ,
. ,

.
, . ,
, .
- ,
, , ,
.
,

368


.
, ,

.
. -
.
, ,
.

. , .
,
, - ,
, . ,
, -
.
.
, ,
-, , .
- ,
, , :
. ,
(, ,
) ( , , ,
, ). '' ''
.

. , ,
.
, .
, -
.
- ,
.
,
, , ,
.
-
, - ,
- , ,

- .
, , ,

369

(
).

.
, , '' ''
,
. ''''

'''' -
, . ,

,
. -

. ,

, -.
,
- ,
''''
- .
,
. , -
- .439

.

. ,

.

.
- ,
. .
'''' -
,
() ()
.
; ,

439

, ., , , 2001, . 33-35.

370

.
,
. , .


. ,

, , ,
. , , ,
, - , ,
, , ,
, -

( ).
-
- (),
- (WIPO),
, -
.

,
- .
, '' ''
.
,
.

: , ,
, - , ,
,
. -
, -
, .

, ,
. '' '', ''
'', '''', ''''

. -

- , .

371


, .
- . 440
'' -'',
'' ''. ,
, ,
, ,
.
,
, ,

.
, ,
.

- .
, ,
,
, .

, ,
,
, .
(, .)
'' ''

, .

441 (, , -, , .)
'' '',
1.

,
,
.
,
. ,
'' '',
440

Drucker, F., P., , , , 1995, . 181191.


441
, ., , , , ,
2002, . 48.

372

,
.
1.

: Holistic learning in the new Central Europe, London, 1996, . 253.


, ,
- :
() ().
,
, -
.
. , , ,
.
(- . 3,5
), ( 80
10 )
, ,
.

,
- ,
. , -
,
, , , , , .

373

. , 442
''
,
- ''.


,
, , .
'' ''
-
( 80
, 20 - ),
-
.
( ). ''
,
, ''443
''
, , , , ,
'' .444 ,
.
,
, , .
, ,
.
,
. ,
, , , ,
.
2001. 100 -
, 10 1990. .
, ,

'' '' (learning organization), ,
, , ,
.

442

Strange, S., Drave in trgi, Znanstveno in publicistino sredie, Ljubljana, 1995, .


116.
443
Blackburn, R., Intellectual Property and Innovation Management in Small Firms,
Routledge, 2003, . 10.
444
, . 10.

374

445 -

.
2.

: H. Mintzberg, B. Ahlstrand, J. Lampel, Strategy Safary,


The Free Press, 1998, p. 211.
,
,
, ,
,
, - .
,
, ,
, , ,
, .


- .

- . ,


.

, (copyright),
. .
, -
445

, ., . . . 56.

375

.
,
.


- ( ,
, ,
, ).
,
, .

- ,
.
, ,

( ) (
) , . .
-, , ,
,
.
,
, - , ,
, -, .

.
,
. '''' ,
: ,
- ,
-, . ,
, ,
,
.

,
.
,
.
,
.
,
, .

376


(WIPO World Intellectual Property
Organization, ,
)446 - .


(
Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights).
- :
-

;
;
;
;
;
() ;
;

.447

,

. , ,
.

,
.
, ,
.
,
,
'' ''.
,

.

, ,
, ,
,
, -.
-,
446

: http://www.wipo.org/about-ip/en/iprm/index.htm (227.12.2011).
: http://www.projuris.org/konvencije_i_s.htm
(27.12.2011).
447

377

, -
.
,
- ,

-.
, ,
.
.
,
, ,
.
, ,
.

, .
2000. , 100 250
, '''' .
: 1/ : ,
; (Y-5, -84, Y-57);
; ; 2/
: ; - () ;
; - ;
; ;
; ; -
- ;
, 3/ :
; , .

, ,
. ''Development &
Managament by Intelligence: Japan'', 1991,
,
,
.
''Intelligence and Japan's Strategic Goal: 1857-1990''
, .
, : ,
1857: '' -
, - ,
, .
,

378

.''; ,
, 1970: ''
.
... .''
19.

( -
- ).
, , - .
, .
.
, .

- .
''''
,
.
, '''',
.

.448

.
, , .
,
.

. '''' '' ''
.
.
, ,
.
.
,
.
''''
.
( ) .
, - .
,
448

: , ., Development & Management by Intelligence: Japan, 1991, . 24.

379

, ,
.
,
, .
, '' ''.

- ,
, ,
.

, .

.
'' '' .
,
.
.

.
. '''',
.
,
30 ,
.
, ,
-,
. , -, ,
, ,
,
, , ,
- . 2010.
20 50
.449
450

,
.
, ,
. 1960. -
25 -,
449
450

http://www.vecernji-list.hr/vrijeme-spijuna.html (27.12.2011).
.

380

60 - . 1990. 15 , 60
.
(
) (
- ). , ,
2001.
500.000 , , ,
1,25 .
, ,
1996-2003. ,
, , ,
, . ,
,
.
, ,
.
, ,
- .
''
''
.
, ,
.
, ,
- ,
.
, . ,

. , , ,
.
, ,
, - . ,
,
. ,
. , ,
,
,
.
'''' - ,
.

381


, .
,
,
. , ,
,
( ),

,
,
10 20 .
,
, ,
, .
( )
, -.

'''' , , (-)
, . ,
, , .
,
- ,

. ,451
1997. , .
ESLSCA,
'' ''
.

, , .
,
: - , , ,
.
, ''Jetro'' (
- ), ''Shogo
Sosha'', , '''' ''''.
, , , .
, .

451

: www.ege.eslsca.fr (27.12.2011).

382

, .
.
'' '' ,
. ,
, .
,
,
- .
-
, ,
.
,
. ,

, ,
.
, ,
, .
- ,

.
,

,
.
,
-
( ).
, ,

1995. , : , ,
, ,
.
, : -
,
, ,
,
- , .
,
-, , , ,
, ,
, ,

383

.452

, , ,
, , ,
, .

452

, 1, , . 61/04,
, 24. 2004. , . 1.

385

VIII.

1.
, ,
,
,
. ,

, ,
, ,
, , -
.
- .

.


.453
. ,
, ,
, , - .
20. , ,
.
- .
-
.

- ,

,
, , .

-. , : ,
, , , .
453

, ., , '' '',
, , 2004, . 25.

386

.
, ,
. ,
.

- ,
.
,
- , :
1. ( );
2. ,
3. .


. ,
,
,
.
:
1. ;
2. ,
3. .
,
- ,
.
-,
.

,
. , ,
, - .
, -.

.
:
1. (
- , ,
, , );
2.
,
;

387

3. (
),
4. ()
-.

. :
-

,
- ;
;
;
, .

, , , ,
-,
. ,
, , :454
1. ;
2. , ,

;
3. ,
, - ;
4. , ;
5. ,
;
6. ,
-
;
7.
, ,
8.
, ,
-
.
,
,
. ,
:
1. ;
2.
;
3. ;
454

, ., . ., . 22.

388

4. ;
5. ;
6.
.
, :
.

:
1. , ;
2. , ;
3. - (
, ),
4. - (
, ).
,
,
.

.

(
, :
, ).
,
-.
,
.

- ,
,
.

2.
, ,
-
, - ,
,
.
, , -,
, .
''

389

- ...
-, ''.455

. ,
, ,
-: ,
,
, .

, /
.
,
: - ,
- , ,
. -,
, ,
. , ,
.

.
,
, ,
.
,

, :
1) ;
2) ;
3) ;
4) ;
5) ;
6) ;
7) ;
8) ;
9) ,
10) /
.
.
,
. ,
455

Nicolson, H., The Evolution of Diplomacy, New York 1966, str. 52.

390

- , .
-
.

2.1.

:
1. : .
2. : .
3. :
- .
4. : .
(1),
,
. .

-
(2), .
,

(3). , ,

.

- (4), ,
- .

2.2.

- ,
, .
,
.

,
.
50 .
.
.

391

, ,
. ,
'''', - . ,
: , -, , , ,
.
(, , -)
, ,
.
:
1. ( ,
-
);
2. ( ,
,
);
3. (
);
4. (
),
5. (
,
).
.
.
:

1. ;
2.
3.
4.
5.
6.

;
;
;
,
.

,
, .
- .

. : ''
''. : '',
- ''.
,
. , ,
,
. ,
- , :

392

-;
?
?

,
,
.
,
- ,
.
,
. ,
,
.
.
,
.
. ,
, .
, ,
, , ,
,
.
.

-.
, .
, , ,
,
. ,
,
.

393

IX.

1.
()
-
,
. (. Arbitration)
, -
- .

.

, (
)
.
. , -
.

-
. ( )
.
, -.

.
, (1924.),
- (1927.),
(1961.)

(1965.),

.
:
1. (),
2. (ad hoc).

,
. , ,

394

,

.
(ad hoc)
(
-) .

- ,
.

. (. Arbitration Agreement)
( )
.
. ,
, ,
, ''
'', .
.

. , ,
, .
- , 300
.


.

,
,
,

.
.

, , :
1) ,
;
2) , ,
;
3) ,
, ,
-

4)
5)
6)

7)

8)
9)

395

;
-,
;
;

, ;
( )
- ;

- ;
,

, - ;
, , ,
;
,
,
- ,

.

,
1956. , ,
- ()
(
).

, .
. ,

.

2.

:456
1) ;
2) (),
3)
( -).
456

, ., .; ,
, , 2003, . 268-270.

396


.
(1961.),


-
. ,
1985. , , ,

.

- . ,
,
. ''-'' ,
. ,
,
.

, , ,
.
,
.
, -
.

, , ,
, ,
.
,
.

3.


, , , :457
457

ad hoc ,
,
.

, . 270-272.

397

Ad hoc ,
.

.
.
ad hoc
, ad hoc
.
, ,

..
,
.
-
. 200.

.

.


.
:
, - , ,
, -, , .
, ,

.

-

.

, :
(GAFTA Grain and
Feed Trade Association), (London Metal Exchange),
(Chambre arbitrale de cotons de Havre),
(Coffee Trade Association),
(Sugar Association), (Tea Brockers Association), .

,

398

-
.

( ,
w - .)
(GAFTA ).

399

273

You might also like