TEMA 5: PETEMPATAN DAN PERKEMBANGANNYA

UNIT 4: PEMBANDARAN
A. Proses Pembandaran
Konsep/Taj! "ra#an
Pembandaran Pembandaran ialah proses perubahan sesuatu kawasan daripada luar bandar kepada bandar.
Sebuah kampung berubah menjadi pekan dan kemudian menjadi bandar. Apabila petempatan
bandar berkembang, bandar kecil boleh menjadi bandar raya.
Reba!an !a$asan Berlaku apabila proses pembandaran dan pertumbuhan bandar merebak ke kawasan sekitarnya.
Perkembangan ini mewujudkan hierarki Bandar yg dikenali sbg Bandar raya, metropolis dan
megalopolis.
Konrbas# Bermaksud penggabungan bandar utama dengan bandar-bandar di sekitarnya yg berhampiran
untuk membentuk kawasan bandar yg lebih luas dan lingkungan pengaruh yg lebih besar.
Misalnya kawasan pembandaran Kuala umpur ! Petaling "aya ! Shah Alam ! Klang
membentuk konurbasi embah Klang.
4 sebab ber%a!n&a proses
pembandaran
i. Pertambahan penduduk melalui pertumbuhan semula jadi
ii. Perluasan kawasan bandar
iii. Perubahan cara hidup penduduk
i#. Pertambahan penduduk melalui migrasi
B. "#erar!# Bandar
Konsep/Taj! "ra#an
$ierarki bandar Merujuk kepada susunan dan pengelasan bandar dari segi sai% penduduk, keluasan dan
kawasan pengaruh. $ierarki bandar terbentuk daripada bandar yg kecil dan berkembang menjadi
semakin besar seiring dengan pertambahan penduduk.
ukis rajah hierarki bandar
mengikut sai% dan &ungsi
'. Bandar Teran(an)
Konsep/Taj! "ra#an
Bandar *eran(an) Merujuk kepada bandar yg dibina berdasarkan perancangan yg rapi daripada pihak kerajaan
untuk tujuan tertentu seperti pembangunan ekonomi dan penyerakan &ungsi Bandar. Bandar baru
dan bandar satelit merupakan contoh bandar terancang di Malaysia.
Bandar bar Merujuk kepada kawasan petempatan bercirikan bandar yg dirancang dan dibangunkan di luar
kawasan bandar. Bandar baru dirancang dan dibina oleh kerajaan dengan tujuan untuk
mengatasi kesesakan petempatan di pusat-pusat bandar besar. 'ontoh ! Putrajaya, Bandar
Muad%am Syah, Bandar "engka, 'yberjaya.
Bandar +a*e%#* Bandar satelit ialah bandar baru yg dibina di pinggir bandar utama, iaitu beberapa kilometer dari
pusat bandar induk. Sai% Bandar satelit lebih kecil daripada bandar induk dan merupakan bandar
cawangan kepada sesebuah bandar induk. 'ontoh ! Petaling "aya ( Senawang.
D. ,a!*or Mempen)ar-# Pembandaran
,a!*or "ra#an
.. E!onom# a. Kewujudan peluang pekerjaan
b. Perkembangan sektor perindustrian
c. Kegiatan perniagaan dan perdagangan
d. Perkhidmatan
e. Kegiatan perlombongan bijih timah ( petroleum
&. )aktor keindahan alam semulajadi yg menjadi tarikan pelancong
/. +os#a% a. Penyediaan sistem pengangkutan dan sistem perhubungan
b. Kemudahan pendidikan
c. Kemudahan asas
0. Go1ernan a. *saha menaik tara& bandar kpd bandar raya
b. +asar ,konomi Baru
c. Perancangan oleh agensi kerajaan dan swasta
1
E. Proses pembandaran d# Ne)ara +edan) Memban)n
Konsep/Taj! "ra#an
-egara Sedang Membangun Merujuk kepada negara yang sedang mengalami proses pembangunan ke arah menjadi negara
maju seperti Bra%il, .ndia dan Malaysia.
Proses Pembandaran
a. Kadar pembandaran pesat
b. Berlaku migrasi beramai-ramai dari luar bandar ke bandar
c. Peluang pekerjaan tidak mencukupi
d. Pertumbuhan sektor ekonomi perlahan
e. Kadar pengangguran tinggi
&. Permintaan terhadap rumah meningkat
g. /imbul masalah setinggan
h. Perebakan penyakit dgn mudah spt malaria dan taun
i. Masalah kesesakan lalu lintas
j. Masalah pencemaran udara
,. Proses Pembandaran d# Ne)ara Maj
Konsep/Taj! "ra#an
-egara Maju Merujuk kepada negara yang telah mencapai kemajuan yang pesat khususnya dalam sektor
pembuatan spt Amerika, Britain dan "epun.
Proses Pembandaran
a. Kadar pembandaran perlahan
b. Pembandaran turut berlaku di bandar-bandar kecil ! perebakan pembangunan
c. Pembandaran berlaku dlm tempoh masa yg panjang ( diikuti perkembangan sektor industri
d. Banyak peluang pekerjaan kerana pembinaan kilang yg pesat ! dpt mengatasi masalah pengangguran
e. Proses pembandaran berlaku dgn lebih teratur dan terkawal
&. .no#asi teknologi membawa kpd pertumbuhan sektor perkilangan, perdagangan ( perkhidmatan yg lebih teratur.
g. Kesan pembandaran ! meningkatkan kualiti hidup
h. Kadar upah tinggi bg yg bekerja di sektor perindustrian
i. Pelbagai kemudahan asas disediakan oleh kerajaan
G. Kesan Pembandaran
Kesan "ra#an
0. Perubahan andskap a. Bangunan-bangunan tinggi
b. Bangunan bersejarah
c. Pusat beli-belah
d. "aringan lebuh raya dan landasan kereta api
1. Pencemaran Alam Sekitar a. Pencemaran bunyi
b. Pencemaran air
c. Pencemaran udara
d. Banjir kilat
2. Sosioekonomi a. Penduduk memperoleh pendapatan yang tinggi ! tara& hidup meningkat
b. Banyak peluang pekerjaan
c. Kemasukan migran yg ramai ! cth. Bandar raya Kolkata, di .ndia. Masalah pengangguran
yg serius
d. Perkembangan perniagaan akibat pembandaran
e. Kualiti hidup yg lebih tinggi
&. +pt menikmati kemudahan asas spt jalan raya, hospital , tele&on dsb.
". Masa%a- Pembandaran dan 2an)!a- Men)a*as#n&a
Masa%a- 2an)!a- Men)a*as#
0. Masalah banjir a. Memperbaiki sistem perparitan
b. Perancangan rapi
c. Penguatkuasaan undang-undang
1. Peningkatan suhu a. Mewujudkan kawasan hijau
2. Pengangguran a. Mewujudkan banyak peluang pekerjaan
3. Kesesakan lalu lintas a. Pembinaan jalan pengangkutan yang cekap
2
3