Trang 1 CHNG 1 : CC KHI NIM C BN 1.1 H thng cc s v h thng tng t: - H thng k thut s ( digital system) l tp hp cc thit b c thit k iu khin cc i lng vt l c din t di dng s tc l nhng i lng ch c th c gi tr ri rc. VD: ng h s, my tnh in t s, my vi tnh, b iu khin n giao thng. - H thng tng t (analog system) l tp hp cc thit b c thit k iu khin cc i lng vt l biu din dang tng t, tc l nhng i lng c th thay i trong mt khong gi tr lin tc. VD: bin tn hiu u ra ca loa ca my thu, my thu bng t, my thu hnh, * u im k thut s: - H thng s d thit k: khng i hi gi tr hiu in th hay cng dng in chnh xc, ch quan tm n dy in p m chng ri vo ( cao hay thp ). - Thng tin lu tr d dng: vic lu tr khng cn phc tp m nh vo mt mch chuyn chuyn dng, mch ny kho thng tin v gi nguyn t trong khong thi gian yu cu. - Tnh chnh xc v tin cy cao: trong cc h thng s c th iu khin nhiu con s tng thm chnh xc khi c yu cu bng cch kt ni thm nhiu mch in swtitch. Cn trong h thng tng t chnh xc thng b gii hn nm trong khong 3 s hoc 4 s bi v gi tr ca in p v dng in ph thuc trc tip vo cc gi tr cc phn t mch in. - Cc hot ng c th lp trnh d dng, rt d dng thit k cc h thng s m cc hot ng cc h thng c iu khin bi mt tp lnh gi l chng trnh. H thng tng t cng c th lp trnh c nhng s a dng v phc tp ca cc thao tc b gii hn. - Cc mch int t s t b nh hng nhiu: v mc in p ca h thng s khng quan trng v tn hiu nhiu khng ln gy nh hng n s phn bit mc high v low. - Nhiu mch in c th tch hp trn 1IC: thc ra s pht trin vt bc ca cng ngh IC ( Integrated circuit) cng mang li nhiu thun li cho mch tng t, nhng do mch tng t kh phc tp v li s dng nhng thit b khng c hiu qu kinh t nn khng th t c kt qu mc tch hp cao nh mch s. * Nhng hn ch ca k thut s: - Hu ht cc i lng vt l trong t nhin l cc tn hiu tng t v chnh nhng i lng ny thng l u vo v u ra c mt h thng theo di, kim tra, x l v iu khin. - s dng k thut s iu khin cc i lng ny vi tn hiu vo v tn hiu ra u l tng t cn thc hin 3 bc sau: Chuyn i cc tn hiu v tng t sang dng tn hiu s. X l d liu s theo yu cu. Chuyn i d liu s sang dng tn hiu tng t.
Bi ging k thut s 1 Bin son Ks Ng Vn Bnh Trang 2
y l s khi ca mt h thng iu khin nhit 1.2 Cc h thng s : - C rt nhiu h thng s c s dng trong k thut s, cc h thng s th6ng dng nht l: h thp phn (docimal), nh phn (binasy), bt phn (octal), thp lc phn ( hexadecimal). 1.2.1 H thp phn: bao gm 10 con s hoc nhng k hiu K hiu: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9. Trng s ca mi ch s trong 1 s thp phn nh sau: 10 4 10 3 10 2 10 1 10 0 , 10 -1 10 -2 10 -3 trong du " ," l du chm thp phn. VD: s 258,9 =(2. 10 2 ) +(5.10 1 ) +(8. 10 0 ) +(9. 10 -1 ) Trong s thp phn th: " S tn cng bn tri l s c gi tr ln nht MSD ( Most Significant Digit) " S tn cng bn phi l s c gi tr nh nht LSD ( Least Significant Digit) 1.2.2 H nh phn : gm c 2 ch s :0 v 1, k s nh phn gi l bit (binary digit). C s h nh phn hay gi l c s 2. VD: cho 1 s nh phn 1100,1102 c minh ho nh hnh v: 2 3 2 2 2 1 2 0 2 -1 2 -2 2 -3
1 1 0 0, 1 1 0
MSB du phy nh phn LSB
Gi tr tng ng vi s thp phn: 1100,1102 =1. 23 + trong h thng s nh phn: Mi con s (0 hoc 1) c gi l bit ( 0 hay 1) Bit tn cng bn tri l bit c gi tr ln nht MSB ( Most Significant bit) Bit tn cng bn phi l bit c gi tr nh nht LSB ( Least Significant bit) Cch m s nh phn: minh ho cch m ta dng mt s nh phn 4 bit trnh by nh bng sau:
Chuyen oi tng t sang Thit b o x l d liu s
Chuyen oi so sang t ng t Nhit (tng t) tng t ADC s s DAC
iu chnh nhit Bi ging k thut s 1 Bin son Ks Ng Vn Bnh Trang 3 2 3 2 2 2 1 2 0 Thp phn tng ng 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1 0 2 0 0 1 1 3 0 1 0 0 4 0 1 0 1 5 0 0 1 1 7 1 0 0 0 8 1 0 0 1 9 1 0 1 0 10 1 0 1 1 11 1 1 0 0 12 1 1 0 1 13 1 1 1 0 14 1 1 1 1 15 1.3 Cch biu din i lng nh phn: - Bit 0: din t trng thi khng c in (0ff) - Bit 1: din t trng thi c in (on)
Thanh phan Trang thai 1 Trang thai 0 Xung i en 5v
0v Cong tac
Bong en
1.4 Truyn d liu ni tip v song song 1.4.1 Truyn ni tip: l ch s dng 1 ng truyn v truyn trnh t tng bit 1
0 1 1 0 t0 t1 t2 t3 1.4.2 Truyn song song: l truyn mi bit trn mt ng truyn v tt c cc bit c truyn ng thi
Vi s nh phn 4 bit nh trn c 2 4 =16 trng thi khc nhau v s thp phn tng ng ln nht l : 2 4 - 1 =15. Vy vi mt s nh phn n bit th S thp phn tng ng ln nht 2 n -1 S trng thi 2 n .
Mch A Mch B
A3 Mch A A2 A1 A0 B3 B2 Mch B B1 B0 Bi ging k thut s 1 Bin son Ks Ng Vn Bnh Trang 4
1.5 Mch c nh v mch khng nh: - Khi mt tn hiu a ti ng vo, ng ra s thay i trng thi, trng thi ny vn khng thay i khi tn hiu ng vo khng cn > c tnh nh. - Khi mt tn hiu a ti ng vo, ng ra s thay i tng ng vi ng vo, v khi tn hiu vo khng cn th tn hiu ra tr v trng thi ban u > khng c tnh nh.
1.6 My tnh s : My tnh l mt h thng phn cng thc hin cc php ton i s, iu khin d liu dng nh phn v thc hin cc chng trnh x l. S khi ca h thng my tnh
- Khi nhp: thng qua khi my chng trnh v d liu c a vo h thng my tnh v a vo khi b nh lu tr khi cn. Thng tin thng c a vo khi nhp thng qua bn phm, bng t hoc a t , scanner - Khi b nh: dng lu tr cc lnh v cc d liu nhn t khi nhp, n cung cp thng tin n khi xut. - Khi iu khin: khi ny ly cc lnh t b nh, c chc nng iu khin v thc hin cc lnh. - Khi s hc : tt c cc tnh ton s hc v quyt nh logic c thc hin t khi ny, sau kt qu c gi ti khi b nh lu tr. - Khi xut: khi ny mang d liu t b nh gi ra mn hnh hin th, my in
Mch in khng nh Mch in c nh Khi s hc Khi B nh Khi iu khin Khi xut Khoi nhap n ngi iu khin T ngi iu khin