www.perpetuum-lab.com.

hr
CILJNO
MJESTO
TIP LIJEKA
VRSTA
LIJEKA
G+ G- AEROBI ANAEROBI
FAK.
ANAEROBI
TOKSIAN Dodatak(spektar...)
Sinteza
staninog
zida
- LAKTAMI
Ne djeluju na bakterije
bez peptidoglikana
st.zida

Penicilini + - + + + +

Cefalosporini +(1.gen) +(3.gen) -
ne djeluju na enterokoke,
4.gen. ne inducira
-laktamaze

Karbapenemi + + + + +
najiri spektar, otporni na
-laktamaze

Monobaktami - + + - +
vrlo otporan na -
laktamaze

GLIKOPEPTIDI
Vankomicin,
Teikoplanin
+ - - - - + ne prelaze G- stijenku

BACITRACIN + - +
Citoplazm
atska opna
POLIMIKSINI - + + - + +(bubreg) za P.aeruginosa
Inhibicija
sinteze
proteina
AMINOGLIKOZIDI
Gentamicin,
Amikacin
+ + + - + + 30S

TETRACIKLINI
Doksiciklin,
Minociklin
+ + + + + +
bakteriostatici, 30S, za
Klamidije, Mikoplazme i
Rikecije

KLORAMFENIKOL + + + + + +(kotana sr)
za Trb.tifus, mod.
apsces

MAKROLIDI + + + + + - +
prirodna otpornost MLS iri se
plazmidima u: enterobakterija,
P.aeruginosa i Acinetobactera

LINKOZAMIDI Klindamicin + + + + + +
prodire u kost --> za
staf.osteomijelitis, mogu
uzrokovati pseudomem. kolitis

STREPTOGRAMINI
Pristinamicin,
Kvinupristin
Daflopristin
+ - + + +

OKSAZOLIDINONI Linezolid + - - - - -
sintetski bakteriostatik, za
rezistentne G+ bakterije(MRSA)

FUCIDINSKA KISELINA + - - - + za stafilokoke

MUPIROCIN + - - - + +
lokalna primjena za
stafilokok(MRSA) i streptokok
www.perpetuum-lab.com.hr



CILJNO
MJESTO
TIP LIJEKA
VRSTA
LIJEKA
G+ G- AEROBI ANAEROBI
FAK.
ANAEROBI
TOKSINOST Dodatak(spektar...)
Inhibicija
sinteze NK
SULFONAMIDI I
TRIMETOPRIM
Kotrimoksazol + + - + + +
sintetski analozi PABA u
produkciji THF, blokada
prekursora NK

KINOLONI
Nalidiksina
kiselina,

Flourokinoloni



+



+



+



+



+



-+
infekcije
mokranog
sustava
u sva tkiva(sve
bakterije)

RIFAMICINI Rifampicin + + + + + blok sinteze mRNA

METRONIDAZOL + + + + +
djeluju i na
protozoe

NITROFURANTOIN za donji dio mokr.sustava
www.perpetuum-lab.com.hr

1


ANTIMIKROBNI LIJEKOVI

Antimikrobne lijekove dijelimo s obzirom na njihov nain djelovanja, mehanizam djelovanja
te antibakterijski spektar.
Nain djelovanja lijeka je bakteriostatski ili baktericidno.
Mehanizam djelovanja je nain na koji lijek djeluje na bakterija to moe biti:
o Na stanini zid
o Na citoplazmatsku ovojnicu
o Na sintezu proteina
o Na sintezu nukleinskih kiselina
Antibakterijski spektar je raspon bakterija na koje e antibiotik djelovati. Uglavnom su to
velike skupine, gram pozitivne ili negativne, aerobi ili anaerobi itd.
Najiri spektar djelovanja danas imaju tetraciklini i karbapenemi.
Antibiotici koji djeluju na stanini zid su Beta-laktamski antibiotici, u koje spadaju penicilini
cefalosporini, karbapenimi i monobaktami.

ANTIBIOTICI KOJI DJELUJU NA STANINI ZID

Beta-laktamski antibiotici
Penicilini su najpoznatiji antibiotici jer imaju najbolji baktericidni uinak od svih poznatih
antibiotika. No njihov problem je u tome to imaju relativno uzak spektar i osjetljivi su prema
enzimu betalaktamzi koji izluuje dosta bakterija. No postoje i semisintetski penicilini koji
nadoknauju te nedostatke.

Cefalosporini su podijeljeni u 4 generacije s obzirom na njihovo djelovanje i mehanizam,
najbolji su oni iz 4. generacije

Karbapenemi su antibiotici s najirim spektrom djelovanja i gotovo su svi otporni prema
betalaktamazama, no veina bakterija proizvode takozvane karbapenemaze, enzime koji
unitavaju gotpvo sve karbapeneme.

Monobaktami djeluju samo na gram negativne bakterije i otporni su prema
betalaktamazama.

Od ostalih betalaktama koriste se glikopeptidi i bacitracini.




ANTIBIOTICI KOJI DJELUJU NA CITOPLAZMATSKU OVOJNICU

Polimiksini djeluju poput deterdenta na lipoproteinsku ovojnicu te na taj nain unitavaju
sadraj citoplazme.

www.perpetuum-lab.com.hr

2









ANTIBIOTICI KOJI DJELUJU NA SINTEZU PROTEINA

Aminoglikozidi djeluju brzo i baktericidno na veinu gram negativnih aerobnih i
fakultativnih bakterija bakterija. Toksini su pa im je upotreba vremenski ograniena.
Oni spreavau vezivanje formil-metionin-tRNA na ribosome te tako spreavaju poetak
sinteze.

Tetraciklini su antibiotici koji imaju jako irok spektar djelovanja, najiri nakon
karbapenema
No oni se ne upotrebljavaju tako esto zbog svog bakteriostatskog uinka i vrlo brzog
stvaranja rezistentnosti na njih.

Kloramfenikol je jako jednostavna molekula s nitrobenzenskom jezgrom te on toksino
djeluje na kotanu sr i moe izazvati leukemiju.
Ima najiri mogui spektar djelovanja ali se uglavnom upotrebljava samo pri lijeenju
trbunog tifusa. On se vee na 50S podjedinicu i spreava sintezu proteina.


Ostali antibiotici koji se danas koriste su: Makrolidi, Linkozamidi, Streptogramini,
Oksazolinidoni, Fucidinska kiselina i Mupirocini.

ANTIMIKROBNI LIJEKOVI KOJI INHIBIRAJU SINTEZU NUKLEINSKIH
KISELINA

Sulfonamidi su potpuno sinteski lijekovi koji su analozi PABA ( para amino benzojeva
kiselina)
Od gram pozitivnih bakterija dobro djeluju na stafilokoke a od gram negativnih na
enterokoke.

Kinoloni su takoer potpuno sintetski lijekovi, oni jesu toksini i to ih ini jako dobrim
baktericidima. No oni su selektivno toksini to znai da su za ovjeka slabo toksini. Imaju
uzak spektar djelovanja i djeluju uglavnom na enterobakterije. No neki od njih dobro djeluju i
na Mikobakterije, Mikoplazme i Klamidije.

Rifamicini su jako sloeni spojevi koji djeluju na RNA-polimerazu te tako blokiraju sintezu
proteina. Danas se upotrebljava uglavnom za lijeenje tuberkuloze.
Upotrebljava se u kombiniranoj terapiji zbog vrlo brzog razvijanja rezistencije.

Poznati su jo metronidazol i nitrofurantoin.