Aplikacije u tretmanu otpadnih voda

Najea primena frekventnih regulatora u tretmanu otpadnih voda je u: predtretmanu (pogoni muljnih
pumpi, elevatora, transportnih traka u procesu proputanja otpadne vode kroz reetke i sita), ve
pomenutim aeraciji, hemijskom doziranju, talonicima, kao i u tretmanu mulja (digestori, prese ili
centrifugalno isuivanje).

Predtretman
Muljne pumpe na poetku procesa tretmana otpadnih voda prepumpavaju otpadnu vodu iz sabirnih
rezervoara u postrojenje.

Slika 1 Prepumpavanje otpadne vode

Upravljanje pumpama se vri preko frekventnog regulatora koji kao ulazni podatak ima nivo rezervoara.
Uklanjanje i sitnjenje grubog, krupnog materijala iz otpadne vode najee je prvi osnovni proces u sistemu
za njenu obradu, a primenjuje se uglavnom radi zatite pumpi, ventila i ostale armature od oteenja i
zapuavanja i neometanog odvijanja narednih faza obrade.


Slika 2 Gruba reetka

Uklanjanje krupnijih komada drveta, plastike, metala, gume, tekstila i drugih otpadnih materijala iz otpadne
vode ostvaruje se njenim proputanjem kroz ureaje za sejanje sita. Podela sita se najee vri prema
veliini otvora i u tom smislu ona se dele na gruba sita (reetke) i fina sita. Gruba sita ili reetke imaju otvore
jednake ili vee od 6 mm i uglavnom zatitnu ulogu, dok se pomou finih sita, sa otvorima manjim od 6
mm, moe ostvariti i znaajnije uklanjanje suspendovanih materija iz otpadne vode. Reetka se obino



sastoji od paralelnih ipki ili tapova, uglavljenih u metalni ram, dok se kod finog sita, kao povrina za
sejanje, obino koristi iana tkanina ili perforirana metalna ploa.

Slika 3 Fina sita

Tretman otpadnih voda
Upravljanje motorima kod odstranjivanja krupnog materijala i vode se vri frekventnim regulatorima koji
za ulazne vrednosti uzimaju koliinu otpada na reetkama tj. sitima.
U daljem postupku tretmana otpadnih voda aplikacije su sline kao postrojenjima za tretman pitke vode.

Slika 4 Talonik uprimarnom tretmnanu


Prvo se odstranjuju plivajue organske i neorganske neistoe, prisutne su ve opisane aplikacije talonika
sa pogonom skepera, hemijsko doziranje u procesu koagulacije i flokulacije i pumpe za odvoenje mulja
kao i razne pumpe za prebacivanje obraene vode iz jednog dela postrojenja u drugo.
Taloenje pripada grupi sedimentacionih procesa procesa separacije vrste i tene faze pod uticajem
gravitacije. Ureaji u kojima se odigrava operacija taloenja nazivaju se talonici. Odvodna muljna pumpa
iz talonika se upravlja frekventnim regulatorom koji za ulazni podatak uzima nivo vode u taloniku.
Koloidi su stabilne suspenzije veoma finih estica u vodi, a njihova veliina je u opsegu 0,1 0,001 m. Zbog
tako male veliine pojedinanih estica koloidne suspenzije su praktino stabilne i pojavljuju se kao "oblak"
u vodi. Koloidne suspendovane materije nije mogue ukloniti upotrebom samo tehnika filtracije. Odvajanje
se bazira na procesima koagulacije i flokulacije estica odnosno taloenju. Motori miksera u procesima
koagulacije i flokulacije su upravljani frekventim regulatorima, gde je brzina miksera pri koagulaciji
odreena koliinom hemikalije koja se ubacuje u procesu koagulacije. Pri flokulaciji brzina miksera je



odreena koliinom dotoka tenosti jer previe sporo meanje spreava flokulaciju, a prebrzo dovodi do
raspada stvorenih flokula.
Odvodna muljna pumpa iz talonika se upravlja frekventnim regulatorom koji za ulazni podatak uzima
nivo vode u taloniku.
Prednosti primene frekventnog regulatora se sastoje u smanjenju nivoa mulja, spreavanje Rathole efekta
kod muljne pumpe, i spreavanje podoptereenja i preoptereenja motora pumpe.


Slika 5 Aerator i talonik u sekundarnom tretmanu

Podpovrinska aeracija duvaljkom je jedan od najefikasnijih naina da se izvri aeracija prema kvalitetu
vode. Sama duvaljka ubacuje vazduh brzinom koja zavisi od dovedene vode. Tako da se upravljanje
duvaljkom obavlja preko frekventnog regulatora koji kao ulazni podatak ima informaciju sa senzora
protoka (pritiska). U tretmanu otpadnih voda se kao ulazni podatak dovodi i koliina kiseonika u vodi kao i
PH vrednost vode. Smanjenje brzine duvaljke definitivno ima smisla s obzirom da su to jedni od najveih
potroaa u postrojenju.
Filtracija se moe vriti u otvorenim ili zatvorenim, brzim ili gravitacionim peanim filtrima.

Slika 6 Filtersko postrojenje




Upravljanje pumpama za dotok vode, pranje filtera i hemijsko doziranje je slino kao kod tretmana pitke
vode.
Pored standardnih aplikacija napajanja vodom i hemijskog doziranja dosta je znaajno upravljanje
pumpom za pranje filtera. Koristi se signal sa senzora nivoa kao ulazni podatak. Ovim se poveava
efikasnost sistema jer se smanjuje protok pumpe za pranje pri malim optereenjima, sam smanjeni protok
smanjuje gubitke u medijumu za filtraciju (pesak), koji se ravnomernije rasporeuje u unutranjosti filtera.
Nakon pranja voda se odvodi do rezervoara prljave vode, a nakon toga u odvod. Sam odvoenje vode iz
rezervoara se vri pumpom kojom upravlja frekventni regulator iji je ulazni podatak nivo rezervoara. Time
se spreava prelivanje rezervoara.


Tretman mulja
U tretmanu mulja jedna od najbitnijih aplikacija je digestor. Tu se razlikujemo dva tipa: anaerobni i aerobni
digestor.
Kod pogona anaerobnog digestora u zatvorenom betonskom bazenu, pod kontrolisanim uslovima, uz
odsustvo vazduha organske materijal se prerauju u metan i ugljen dioksid koristei prekidni sistem
meanja gasova. Kao rezultat se moe dobiti prirodno ubrivo i biogas kao energent. Najea primena
frekventnih regulatora je na pogonu pumpi za dovod mulja koje odravaju konstantan pritisak, pogon
menih pumpi koje vre cirkulaciju sadraja digestora i pogon pumpi za cirkulaciju tj. pravilno
rasporeivanje tople vode koja je deo tehnolokog procesa.


Slika 7 Mena pumpa kod anaerobnog digestora


Kod aerobnih digestora vri se napajanje mulja vazduhom sve dok ne doe do razlaganja.







Slika 8 Aerobni digestor

Frekventni regulatori koji upravljaju aeracijom u ovom sluaju dobijaju signale sa senzora kiseonika tako da
duvaljke kontrolisano napajaju mulj.
Motori centrifuga za isuivanje mulja su takoe upravljane frekventnim regulatorima.


Slika 9 Centrifugalno isuivanje mulja
U ovom sluaju se brzina manuelno podeava na 2-3 vrednosti tako da optimizuje rad centrifuge prema
dovodu mulja. S obzirom da motori ovakvih centrifuga idu do 400kW, mogue smanjenje brzine znaajno
tedi energiju.
Isuivanje se moe vriti preko presa koje se sastoje iz dve elastine trake koje su postavljene paralelno jedna
ispod druge, izmeu kojih se nalazi mulj koji se isuuje putem pritiska i sila smicanja.

Slika 10 Presa za isuivanje mulja

Frekventni regulatori upravljaju motorima prese na osnovu koliine i gustine ubaenog mulja. Ovim putem
se moe optimizovati proces isuivanja promenama brzine.




Vie detalja naite na adresi:
http://www.danfoss.com/Solutions/World+of+Water/


Danfoss d.o.o.

Marko Cvrkota
Sales Engineer
VLT Drives
marko.cvrkota@danfoss.com