Th nghim vt l 1

Bi 2
KHO ST T TRNG TRONG NG DY THNG
I. MC CH
- Kho st t trng trong ng dy thng.
- Kho st s ph thuc ca cm ng t trong !"ng ng dy #$o cng % d"ng %&'n ( ch)y
*ua cc #"ng dy #$ s phn + ca cm ng t d,c th-o trc ca ng dy.
II. C S !" TH#Y$T
%. C&'() *+ ,- ,.&'() /01 ,234 ,.51 167 8() /9: ,2;() <2i 1= />() *i?( 12@: AB7C
.& s/ ta c0 1 ng dy thng nh 2 h3nh 1. 4a h5y t6nh cm ng t t)& 1 %&7m 8 n$o %0 n9m
tr:n trc ca ng dy ;h& cho d"ng %&'n ;h<ng %=& ( ch)y *ua cc #"ng dy >?1-+@.
?3nh 1
Ah %Bnh !uCt &ot-Da#ard-Eap!ac-F ta dG d$ng t6nh %Hc % !In ca #Jc tK cm ng t
B
ur
t
do 1 d"ng %&'n tr"nF phng gy ra t)& %&7m 8 n9m tr:n trc #"ng tr"n >h3nh 1a@L
M M
s&n
M N O O
R R
I dl IR
o r o r
B dl
r r
o o



= =

M
P
N
M
IR r
r

= >1-1@
4a c0 th7 m2 rng ;Qt *u %0 cho 1 %o)n ngRn ds ca ng dy >h3nh 1c@. AQu tr:n 1 %Kn #B d$&
c0 n #"ng dy th3 tr:n %o)n ngRn ds c0 nds #"ng. Sp dng nguy:n !T chUng chVt t trngF ta t6nh
%Hc cm ng t d do d"ng ( ch)y *ua nds #"ng dy %0F gy n:n 2 %&7m 8 +9ngL

M
N
.
. . . .
M
o r
R
dB I n ds
r

= >1-M@
4 h3nh #W cho thVy s X Y.cotg F hay
M
Z Z
s&n
d
ds R

= +
F [\t ;hc s&n
R
r
= . Ah M h' thc sauF
>1-M@ th$nh L
s&n
M
o r
dB In d

= +
]m ng t do ng dy thng d$& E >h3nh 1c@ gy ra t)& %&7m 8 sW !$L

@ cos >cos
M
s&n
M
M 1
P P
M
1

= =

In d In B
r r
>1-N@
1
r

M
8
+@
ds c@ a@
8
r
Y
&dl
B
ur

Th nghim vt l 1
AQu cun dy d$& #< h)nF = =
1 2
0, th3 cm ng t t)& mt %&7m tr:n trc ca ng +9ng L
= . . .
o r
B I n >1- O@
]ng % t trng ? trong !"ng ng dy thng d$& #< h)n %Hc ^c %Bnh +2& L

= = .
.
B
H I n
o r
>1-_@
`I& cc cun dy c0 ch&au d$& hbu h)n th3 #$ ? c0 g& trB nhc hKn c<ng thc >1-O@ #$ >1-_@ n$y.
2. D2&E() F2GF *4 1HI J() ,- B
.& s/ ta c0 1 ;hung dy gUm A #"ng #$ c0 d&'n t6ch DF %Hc %\t trong t trng %au
B
ur
sao
cho m\t phng ;hung #u<ng g0c #I& #-c tK cm ng t
B
ur
.
4 th<ng g/& *ua ;hungF ;h&
B
ur
#u<ng g0c #I& m\t phng ca ;hung dy L

= NBS
>1- d@
AQu +9ng cch n$o %0 ta !$m thay %=& t th<ng *ua ;hung th3 th-o %Bnh !uCt cm ng %&'n tF
trong ;hung sW ^uVt h&'n suVt %&'n %ng cm ngL

=
d
dt
>1-e@
AQu ;hung dy %Hc n& #I& mt %&'n tr2 t& YF c"n %&'n tr2 ;hung dy !$ rF th3 th-o %Bnh !uCt
fmF d"ng %&'n & ch)y trong ;hung ^c %Bnh +2& L

1 d
i
R r R r dt

= =
+ +
>1-g@
AQu ta !$m cho t th<ng thay %=& t %Qn P trong mt th& g&an ngRn F th3 %&'n !Hng * ch)y
trong m)ch +9ng L
P
P
1
q idt d
R r R r

= = =
+ +

>1-h@
KQt hHp #I& >1-d@F ta suy ra L

R r
B q
SN
+
= >1-1P@
Ah #CyF %o %&'n !Hng * ch)y trong m)ch %&'n ca ;hung dy trong th& g&an t th<ng g/&
*ua ;hung +&Qn th&:n t %Qn PF ta ^c %Bnh %Hc t th<ng #$ cm ng t th-o >1-h@ #$ >1-
1P@. i0 !$ nguy:n tRc ca !o)& my o cm ng t %7 %o cm ng t ca t trng ;h<ng %=&F
g,& !$ t th!ng "# m$t chi%&'
4rong trng hHp cjn %o cm ng t trong ng dy thng d$&F ta c0 th7 dkng mt t th!ng
"# (o)y chi%& thuCn t&'n #$ ch6nh ^c hKn t th<ng ;Q mt ch&au. Aguy:n tRc ca t th!ng "#
(o)y chi%& nh sau L
]ho d"ng %&'n ^oay ch&au h3nh s&n ch)y *ua cun dy L ( X (Ps&nt. ]0 th7 s/ dng d"ng
^oay ch&au !Vy t !I& %&'n *uc g&a >_P?l@F hay t mt my pht t6n h&'u %&'n ^oay ch&au. 4a
h5y ^Jt trng hHp *ng d+y th,ng - d.i / coi l. v! h0nF ;h& %0 cng % t trng ? trong
!"ng ng dy !$L
M
Th nghim vt l 1

1
. s&n
o
N
1 n I I t
2
w = = >1-11@
#I& E !$ ch&au d$& ng dyF A1 !$ s #"ng dy. ]m ng t trong !"ng ng dy !$L
t B t I
2
N
1 B
r r
s&n s&n
P P
1
P P
= = = >1 -1M@
4rong %0 L
1
P P P
.
N
B I
2
= !$ 3i4n $ ca cm ng t +&Qn th&:n tujn ho$n #I& tjn s .
AQu %\t mt ;hung dy phng gUm N5 #"ngF c0 t&Qt d&'n D >%au@ #$o trong ngF sao cho m\t
phng ca ;hung #u<ng g0c #I&
B
ur
F th3 suVt %&'n %ng cm ng ^uVt h&'n trong ;hung sW !$L
d
6
dt

=
trong %0 X N5 .D. X N5.D.os&n t
EVy %)o h$m

th-o t ta c0L

M P
cos 6 N S B t =
X -
P
6
cost' >1-1N@
4rong %0
P
6
!$ +&:n % suVt %&'n %ng cm ng 6. io
P
6
F ta ^c %Bnh %Hc +&:n % cm ng t
P.
P
P
M
6
B
N S
=
>1-1O@
.& trB P tKng ng #I& d"ng %&'n (P ch)y *ua ng dy F #I& L
P
M. I I =
#I& ( !$ cng % h&'u dng d"ng %&'n ^oay ch&au.
4rong +$& th6 ngh&'m n$yF ta dkng 4 th<ng ;Q ^oay ch&au >4-s!a [-t-r@ `]-gdPd ho)t
%ng 2 tjn s _P?l %7 %o +&:n % cm ng t P trong !"ng ng dy thng ;h& c0 d"ng %&'n ^oay
ch&au ( ch)y *uaF %Ung th& ;ho st s ph thuc ca P #$o cng % d"ng %&'n (P #$ s phn
+ ca P d,c th-o trc ca ng dy.
4 trng !$ mt m<& trng #Ct chVt %\c +&'t s&nh ra *uanh cc %&'n t6ch chuy7n %ngF
ho\c do s +&Qn th&:n th-o th& g&an ca %&'n trngF ho\c c0 nguUn gc t cc mom-nt !mng
cc t. nJt #a +n chVtF t trng #$ %&'n trng !$ cc +&7u h&'n r&:ng rW ca mt trng thng
nhVt !$ %&'n t trngF !$ th$nh phjn ;h<ng th7 th&Qu trong d& s0ng %&'n t >s0ng rad&oF s0ng
#&+aF s0ng nh sng@ %Hc s/ dng trong #&Gn th<ngF truyan h3nh #$ c<ng ngh' th<ng t&n.
Ag$y nayF t trng %Hc ng dng rVt nh&au trong ;hoa h,c #$ c<ng ngh'L Aam chm
#onh c/uF #Ct !&'u t cng !$m m<& trng %,cF gh& t trong cc = %oa cng ca my t6nhF cc
%ng cK c<ng suVt !InF my pht %&'nF my chp cng h2ng t...
III. THI$T BK LM TRNNH TO TH NGHIPM
III.%. THI$T BK TH NGHIPM
1- [t *ng d+y th,ng c0 ch&au d$& E X NPPmmF %ng ;6nh p X OP.O mmF gUm A1 X e_P #"ng.
N
Th nghim vt l 1
M- [t c&$n d+y o c0 %ng ;6nh d X N1mmF s #"ng AMX1PP #"ngF gRn tr:n thanh tr d$&
N_PmmF ;hRc #)ch 1mm. ]un dy %o n$y %Hc %\t trong !"ng ng dy thng #$ c0 th7 dBch
chuy7n d,c th-o trc ca ng nh thanh tr c0 ch&a m&!&m-t n0& tr:n.
N- 4 th<ng ;Q ^oay ch&au >4-s!a [-t-r@ [od-! gdPd c0 thang %o +&:n % cm ng t P t P-
1PPm4 F ho)t %ng 2 tjn s _P?l.
O- nguUn %a nqng 8]-p] P-N-d-h-1M` r N8.
_- iUng hU %a nqng h&'n s p4-hMP_.
d- py n& m)ch %&'n c0 ha& %ju ph6ch.
III.2. TRNNH TO TH NGHIPM
%Q !RF .GF I@12 *i?(C
sng dy %Hc mRc n& t&Qp #I& amp- ;Q ^oay ch&au 8 >thang %o 8] MP8 ca %Ung hU p4-hMP_@F
#$ n& #$o ha& !t cRm ra ^oay ch&au ca + nguUn %a nqngF +an %ju %\t 2 N` >?3nh N@.
- uh6ch _ chn ca %ju %o %Hc cRm tI& !& #$o ca 4-s!a [-t-r `]-gdPdF cun dy %o
+an %ju %\t 2 #B tr6 P mm.
- [& cn + hIng dvn %Qn ;&7m tra m)ch %&'n trIc ;h& t&Qn h$nh %o.
2. 4 1HI J() ,- B /01 ,234 ,.51 167 1B+( /9:C
Ct c<ng tRc %&'n cho 4-s!am-t-r `]-gPgd #$ nguUn ^oay ch&au %a nqngF ch,n thang %o
th6ch hHp cho `]-gdPd.
i,c g& trB ( #$ g& trB P tKng ngF gh& #$o +ng 1.
O
8
?3nh M- sng dy thng d$& #$ cun dy %o gRn tr:n thanh tr
8
wx > _P ?l@
> PF NF dF hF
1M1M`8] @
SC
2TS
?3nh N L DK %U th6 ngh&'m
K
range
Tesla Meter
VC-8606
1 2
5
Th nghim vt l 1
] %Bnh g& trB d"ng %&'n (F dBch chuy7n ;hung dy %o t #B tr6 P %Qn #B tr6 NPcmF %o t)& cc #B
tr6 cch nhau 1cm.
.h& s !&'u #$o +ng 1.
Eu T L i&'n p ^oay ch&au _P?l cung cVp d"ng %&'n ( cho cun dy %Hc !Vy t + nguUn %a
nqng 8]-p] PFNFdFhF1M`F %&au chynh %&'n p ra +9ng chuy7n m)ch.
U. VG1 *W(2 XY F25 ,2B+1 167 1HI J() ,- B Z4 1&'() *+ />() *i?( I 12@: AB7 1B+( /9:C
i\t cun dy %o n9m 2 #B tr6 g&ba ng dy >#B tr6 ^ X 1_cm tr:n thIc %o@.
4hc h&'n phJp %o nh 2 phjn M nhng c %Bnh #B tr6 cun dy %o #$ thay %=& d"ng %&'n (
ch)y *ua ng dy +9ng cch #\n chuy7n m)ch %&'n p ra ^oay ch&au tng nVc NF dF hF 1M`F
%,c g& trB d"ng %&'n h&'u dng tr:n %Ung hU p4-hMP_ #$ cc g& trB P tKng ng tr:n %Ung
hU `]- gdPdF gh& ;Qt *u #$o +ng M.
KQt thzc th6 ngh&'mF gh& cc g& trB th<ng s cun dy A1F ;hung dy %o AMF thang %o %Ung
hU 8F 4-s!am-t-r `]-gdPd >#I& sa& s dng c tKng ng@.
IL. C# H[I KI\M TRS
1. 4r3nh +$y nguy:n !T %o cm ng t +9ng t th<ng ;Q ^oay ch&au.
M. Sp dng %Bnh !uCt &ot-Da#ard-Eap!ac-F chng m&nh c<ng thc t trng do mt d"ng
%&'n tr"n gy ra t)& mt %&7m n9m tr:n trc ca #"ng dy.
N. ]hng m&nh c<ng thc t trng do mt ng dy %&'n thng hbu h)n n #"ng gy ra t)&
mt %&7m n9m tr:n trc ca ng dy. 4 %0 suy +&Qn cho ng dy thng d$& #< h)n.
_
Th nghim vt l 1
BO CO K$T ]# TH NGHIPM
?,c #&'n c<ng ngh' ]-`4 nc nhCn ca g&o #&:n
EIp ...................4= .....................
?, t:n .........................................
(. [{] i|]? 4?| A.?(}[
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
((. K~4 x 4?| A.?(}[
BH() % Q 4 1HI J() ,- B /01 ,234 ,.51 8() /9:C
Th)ng o I 7 888888s)i s* d9ng c9 7 8888888
Th)ng o B: 7 888888 s)i s* d9ng c9 7 8888888
;<=ng $ d>ng in I ?88888@AB
^ >cm@ P 1 M N O _ d e g h 1P
P >m4@
^ >cm@ 11 1M 1N 1O 1_ 1d 1e 1g 1h MP
P >m4@
^ >cm@ M1 MM MN MO M_ Md Me Mg Mh NP
P >m4@
`W %U thB +&7u d&Gn %ng ph thuc thc ngh&'m ca X o>^@ da tr:n ;Qt *u %o %Hc tr:n.
AhCn ^Jt d)ng %U thB ca X o>^@. D ph thuc %0 c0 phk hHp #I& c<ng thc >1-N@ ho\c >1-O@
;h<ng .&& th6ch.
BH() 2. SY F25 ,2B+1 167 1HI J() ,- B Z4 1&'() *+ />() *i?( I 12@: AB7 8() /9:C
C#t q& o 7
- `B tr6 ca cun dy %oL 1_cm
( >8@
(P X1FO1.( >8@
P >m4@
`W %U thB X o>(P@. AhCn ^Jt d)ng %U thB ca X o>(P@
D ph thuc %0 c0 phk hHp #I& c<ng thc >1-N@ ho\c >1-O@ ;h<ng .&& th6ch.
d
Th nghim vt l 1
K^, ABH ,2_ ()2i?I
1- iU thB X o>^@
M- iU thB X o>(P@
e