BIOSFERA

- definicija
- naune osnove BIOSFERE daje VERNADSKI
(1926.)
* Biosfera se identifikuje sa omotaem Zemlje,
iji je sastav, struktura i energetika uslovljeni
ranijim i savremenim djelovanjem svih ivih
organizama tokom geoloke istorije.
UKLJUUJE:
1. hidrosferu
2. povrinski dio litosfere ( do 3000 m dubine)
3. nii dio atmosfere (do 10000 m visine)
TROPOSFERA
4. ivi svijet
5. kosmiku energiju

LITOSFERA ini supstrat i osnovu razvoja biosfere
PEDOLOKI POKRIVA ini najvaniji element
biosfere

*Prema karakteru javljanja i uslovima ivota razlikuju se
dva tipa biosfere:
1. OKEANSKA BIOSFERA (BIOHIDROSFERA)
- plankton i morske ivotinje ine osnov
2. KONTINENTALNA BIOSFERA (BIOGEOSFERA)
- obiljeena vertikalnim i horizontalnim fiziko-geografskim
zonama

obim fitomase je mnogo vedi od obima zoomase.
KONCENTRACIJA BIOMASE:
KOPNO 1 : 96 1km
2
ekvator. pojasa 96000 t
1km
2
arktikog pojasa 1000 t

MORE 1 : 15 najbogatiji je subarktiki i sjeverni
umjereni pojas

PEDOLOKI POKRIVA
- rastresiti povrinski sloj Zemljine kore kojeg
karakterie plodnost, promjenjiva i zavisna od
klimatskih, hidrolokih i biolokih utjecaja i
aktivnosti ovjeka.
- 4 KOMPONENTE ZEMLJITA:
1. MINERALNA KOMPONENTA (45% od mase
zemljita)
- odreeni hemijski, mineroloki i granulometrijski
sastav ovisan od geoloke podloge i naina njenog
fizikog, hemijskog i biolokog raspadanja.

2. ORGANSKA KOMPONENTA
- mrtva organska materija i ivi organizmi
- najaktivniji dio zemljita
3. VODA U ZEMLJITU
- obavlja niz znaajnih funkcija prije svega kao
rastvara
4. VAZDUH U ZEMLJITU
- izvor kisika i duika

*PEDOGENETSKI FAKTORI:
- utjeu na pojavu i razvoj razliitih tipova
zemljita
1. Litoloki sastav matinog supstrata
2. Reljef
3. Klima
4. Vegetacija
5. ivotinjski svijet
6. Nain iskoritavanja zemljita i dr.

*Struktura pedolokog pokrivaa moe se
interpretirati:
- na osnovu kombinacija pedogenetskih faktora i njima
uslovljenih pedolokih procesa
1 ZONALNI MODEL - oslanjaju se na klimatske zone
2 ZONALNO FACIJALNI MODEL - ne odgovaraju stvarnosti
3 MOZAIKI MODEL - vjernije odraavaju
4 SEKTORSKO-STRUKTURNI MODEL razmjetaj
5 EVOLUCIONALNO -STRUKTURNI MODEL

* PODJELA:
1. RAVNIARSKA ZEMLJITA
- podgrupe arktikog, borealnog, subborealnog,
suptropskog i tropskog pojasa
2. PLANINSKA ZEMLJITA
- podgrupe suptropskih, listopadnih,
mjeovitih i etinarskih uma,te visokoplaninskih
panjaka i planinskih pustinja.
PLODNOST ZEMLJITA:
a)POD PRIRODNOM VEGETACIJOM
- ocjenjuje se PRODUKTIVNOU (godinji
prirast biomase)
b) OBRADIVE POVRINE
- veliina prinosa poljoprivrednih kultura
PRIRODNI IZVORI poljopriv. zemljita
iju plodnost uslovljava proizvodnost rada
PRIRODNI USLOVI zemljite pod prirodnom
vegetacijom

DEGRADACIONI PROCESI
EROZIJA TLA: unitavanje uma i panjaka,
neracionalna obrada i iskoritavanje obradivih
povrina
povedanje degradiranih i erodiranih
zemljita , zasoljavanje zamovarivanje,
porast pustinja.