Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 15

d d Mu vLj - (khdfkhf)

rkgz

ugr nguhdj mtiyfis vD fLzu


fhuznk v FLgjh.

v FLg xU Myku. mj Myku GJfjh


v nehfF gazF Mnt MF.

eh njL MdjK, Mk U vnfh UwJ


vW njo bgWtJ khia vD fhd iu nghwJ.

FLg vD ugrl fWzjhny bt


UF ugr e w nehfij mJ eik njo
tJ myfJ Muhjid br.

v rnjhfhf vij njo vF brwiy.

thif fW bfhLF mDgtf, m ilF


Mk U, Mthjf, k bfhLj, k
nfl, e ghuhLj, nfhYF brW tj
nguhdj it midJnk v FLgbkD
ugrlUnj eh fWzj bghfshF.

ugr fiyia fWzj Mkh w nehfnk


vd vD fLzu brj ugrK ujhd jhF,
wF cljj v jhjijafSF FLgK,
ugrK xWjh vw gHik khw ghuga
thjtfshf, thJ bfhoUgtfshf
UF v _jhijafSF vDila Mkhj
mdjnfho efis T v gaz rhuhrij
tf K itJ u jh fu T rkgz
brnw.

a. eh ugrF tu fhuzkha ugrjhF Mu vLj :


ku
sf
x \ t tA
ah e mit Lwhnuh
j [J tnua
mj Rl fl
gnfh njta k
nkyhd xia ahJ
nahnahe unrhjah!!
Mthj bgWnthkhf!!
b. bkait fWzJ v FUF Mu vLj :
ku
sf
mdj rrhu rKu jhu
Koyhj rrhubkD
besfha jhah FUg
fliy flf cj
jgah
FUgia mF
ituha rhuh{aj
ituha vD
#dh ah
bghij mUS
enkh ek : $ FU ghJ
v FU j
fhah!!
ghjfis tzFnw!!
C. wF cljj v jhjijF Mu vLj :
ku
sf
tnkt khjhr jh tnkt
jh na, jij na
tnkt gJr rfh tnkt
RwK na, e na
tnkt ah uz tnkt f na, brtK na
tnkt rt kk njt njt!!
midJ na, v
bjtJ
bjtK na!!

_tUF Mu vLJ e bjJ u jh


Uiffis ca fu T tz vL mff y
gl tz (rhlhfkhf) Mthj bgwntL.
eh vjid wf vLjhY tf _t MthjK,
mDufK, mDzK ilf bgwtfshf fH ntL.
2

ugrnk - gy cwfshf
ahJ kh wh ugrnk
ahJkh wh (2 time)
ahJkh wh - ugrnk
v th brhj Mdh
n#hahf fjh Ul
kdij xu itjh
gj junt tjh vnk
fUiz nfho bfhlh
gy cw Kiwia jjh
mny m fu Mdh
midah tjh vid
m isf brjh
jijah tjh vj
khf tFJ jjh
FU Mtjh vD
cid czu itjh
egdh tjh vj
Mk Jiz Mdh

nr M tjh
eh wj gaid jjh
nrtfdh tjh - vdF
nrit gy jh
e vw brhiy
cUthdh kj d
vW
e e vW ja JoF
x nffD.
mfuh KGJ njo
iy cdnfh <Lizna
ngR bjt cidna
nghw eh tJ mkth
ts cj mUsh
ia fhf iuth
vid a - cj
ghj nrit jUth
cid vW kwth
tuij m m jUth
e e ugrnk ckF
e e e
e e FUnt - ckF
e e e
e e jh jijaUF
e e e
3

$ uzh iy~ nf
ujhd nehf, gaz
PRANAM - bghU
PRANAM

PRANA = c

ciu tzFj

PRANAM = tzFj

ugr c rna, cl c rahF


ah xUt j ciu kwtf ciu ngh aif
vD ugrnjhL x tzFwhfnsh mtfns
Kfhyij fLzj bkPhfns mtf.
ugr :
grjf xizj r mrnk ugr kj cl
IJ mLFfsh a bfhoUgJ ugrnk.
ugr r nghnfhL eh izJ brnthkhdh
kahf, crhfkhf, cntfKilatfshf,
Ffyij
Ugtfshf,
f
eilatfshf, ghuhLgtuhf, xbthUtU
eyjkhf czu Ko. m Mw jdFns ghJ
brY. vj gjid eh midtiu, midJ
bghUfis, jid negtfshf mikJ bfhlh
eh U vij ekh bgwKo. eh U vJthf
ekh MfKo. eh U vij ekh bra Ko
vgij ehnk czu Ko. xbthU fzK eh
cJol Ugij czuKo. vj neuK
JznthL UfKo. e cSzth lgL
4

vjbthU braiy eifnahL brJ nguhdj iyia


milaKo.
czfjh Mkh bkh
$ uzh nehf :
eh ah? vUJ tnj? vd bra tnj? w
nehf vd? v Ko iy vd? kj d V j
Vwjhf? V gyUF nehf? eh nfL tj
thifah? myJ ahnuh l flisah? tbfyh
kf W ilnjo vbfnfh miyJ bfhLjh
Uwhf.
ugr nghnfhL ah jid IagL bfhwhfnsh
mtf j w nehfij maKo. w nehf vgJ
eh br bra gynd MF mbra btghnl
Vwjh.
kj to ugrF tjjfhd X Fl nehff
Uf ntL. mj nehffnshL xirJ fit
idnthL thGnghJ eik nkikahf cznwh. mgo
czUnghJ ekfhf vyh fjfS wJ bfhS. mj
nehf vj totij vLf nghwJ vgJ eik bghWjJ.
kj jid czJ aifnahL x ffhy
thG kj th wilajhF.
eh vij njbjLnwhnkh, mJjh e w nehf.
Nrkfnsh ufafnsh ilahJ. xUtUila tikf,
wikf kW m ilF mDgtf X cdj
fyitUJ c czf njLjyh aghf VgL.
ugr ria jD fL czu bjhldh j w
nehfij Kfhyij kwtf ciyia
brhy Ko. mtf jh - Ktf, f
tfSbfyh nkikahdtf bkPhd jf
Mthf.
5

jf kjijnah, dijnah mogilahf itJ vij


fLzuiy. j cliyna(bk) ujhdkhf bfhL
ugr ghi, cl ghi xnw vw mit
(Phdij) fLzJ mjid mogilahf bfhL wgw
wthiyia miljtfns bkPhd jf Mthf.
jf t brwh ehK e w nehfij fLoJ
thif nkik milayh. thG fhy eh br
bra z junk KakhdJ. znthL
br vj braY eik kya ghij telJ.
z yhj bra thifia fuLKulhd
ghij gaF.
eh njbjLF gazF eh kL jh fhuznk ju
jid czuhk Kwianah, bgwtfisnah,
ugrijnah, ugr cs uffisnah FiwTWtJ
mjiy. eh vLJ tj w nehf rhuhr ekF
kLjh bj. ekF Kdh caiy milj ca
Mkhf cjia eh ehodh mtf ah_ykhf
ghJfhJ ekF t fhlyh. l ntLkhdhY
bfhLfyh. m fll fLtJ eKila lf kLjh
Uf ntL. mnghJjh iyJ F.
eh vjid nfhfSF ntLkhdhY bryyh.
vjid bjtfis ntLkhdhY tzfyh. mF
ilF mDgtij, gutrij jD fLzjh
kLnk gyf ghakhf L.
jid czj kjDF btyf fkh, uffS
tL bt ghijfis mikJ bfhLF. xbthU
kjfSFS X mghur UwJ. mij czU
z xbthUtUF rW jhkjkhf Ugjh thG
fhy u miljtfshf thifia thwhf.
thif elF ff midij fL
6

mDggJ, MdjgLtJ kLjh e Kofhy


ugr czJ bghfshf UF. ij jD
czjh thG ehf nghuhlf, nghof,
bghwhikf, nehah mtgLtJ mjdh kdftiy
miltJ D vzwitfUJ foghf Ljiy
bgwKo.
Ljiy bgw kj btyf vbwW rhjid
giljtfshf thHKo. xbthU kjfS e
Kndhf M bgW jf t brW e thifia
gajh ehK tUfhy jfshf thHKo.
xbthUtU go xU thifia thHntL.
ugr nguhdjij czJ aif wUJ
cyfkf xbthUtU jdF jid fLzJ
jid rhjtfS W thHntL vgJjh $
uzh iy~ nf ujhd nehf MF
$ uzh gaz :
$ uzh nehf xbthU kjfSFS Mkhit
czu itJ, ugr r _y jD ciwUF
mghuria fLzJ rhjidahsfshf ty tuntL
vgnj $ uzh gazkhF.
gUl af r, NRk cl af r xnu
nenfho braglh kLnk enehf KGik bgU.
mtfns KGik bgw kjf.
e cliy, ciu znthL ffhyny
fWzjny KGikahd MnuhakhF.
gUl af ria-NRk cl af ria xnu
ne nfho mikJ bfhlh M cstiu Mnuhakhf
thHKo.
gUl af r VgL jilia NRk cl
af ria bgU jD jid czuitJ wikfis
7

btbfhzu
brJ
clyhY
csjhY
rhjidahsfshFtjF eh vLJ bfhl gaz
ghuga irfS, gfS.
1. ghuga ir - 1. f f brj 1. gUliy br
2. ghuga g - 2. Mkh zu 2. NRk cliy
brj
br

gUl af ria brtJ


1. f f ir 2. cz gHf tHffS
3. tha gHf tHff.
NRk cl af ria brtJ
1. _Rg 2. clg 3. ahdg
$ ru kfhnkU ahd MF.

e gUliy NRk cliy xnu nenfho tel


ugr jj grhd thifia Mjhu vW brhygL
rufsh kLjh thHitfKo.
mjfhd irf kW gf _y f nghW UF
cliy, csij xW nrJ gfsh c
bfhLJ bkUTo thifia thifahf ghfhk, thJ
ghgtfshf db#k vLf brtnj $ uzh iy~
nf gazkhF.

Mnuhank Ita
e Kndhf Mdjkhd
thifia thjhf. mjF
fhuz j cliy Mnuhakhf
itUjhf.
cz kd, vW brhyToa
j vz, brh, bra J
z itJ thifia
Mdjkhf mDgjhf.
mwhl ntiyfis, miwa
njitfis kLjh
znthL brJ tjhf.
jD UF iwria
czjhf. mjdhjh ehisa
ftiy mtfSF iy.
ugr MthjnjhL
tha gHf tHffis
gntW gfis filoJ
fW jjhf.
mj gadhf
(aifjh jD aF iwr) j
cljh nfh j tjh
j w _yij miljhf ntL
vW fLzjhf.
md LtjF, jhdjkfSF
9

ita brtjF mtf


bry brtij g xUnghJ
maiy. aif t
gkhf Fy jiHf thJ
tjhf.
vfhyY xbthU
kjfS, aifnahL x
cwthL fiyia fW itUjh
ehK, e rjdU,
MnuhaY, rfy ItaY
Fngudhf brt brnghL thHyh.

Mnuhank thif
thifia thifahf ghgtfSF thif xU junk!
thifia thJ ghgtfSF thif Xuhu junk!!
nehw thnt Fiwtw brt. Mnuhakhd kd
kahd thnt kj mogil njit. mij midtU
miltJ rhank. Mdh iwa thif Kiw j
mogilnjitfis miltJ vlh fahf UwJ. jF,
cyf mwhl ffis eh mJbfhs fhL Mt.
ekJ cliy g, m VgL khwfis g
z yhUgnj fhuzkhF.

cl btnawglhj ffns nehahf btgLwJ.


ciu mogilahf bfhL aF j cl, cuw f
bghUfSF l juhJ. vdnt ij aifahd cr
btna LwJ. cl vj _iy ff UjhY
f cWf _y e cl mtiw btna LwJ.

jfhf nehf (Acute disease) cjhuzkhf : r, fhr


10

Kjad) VgLsJ vwh ff btna nghwJ vW


mj. mjdh ghfgl Rf midJ J bgW. e
cl nehUJ Lgl ntLbkwh cl ff
btnawF eh VJ ilW brahk ghJ
bfhoUjhny nghJkhdJ.
cl mogilahd cr rahf Ujh. cl
nrJl ff KGtij iuthf btna jStjF
Ka br. cl neh bghUf iwUFkhdh _W
tiff ff btnawgLwJ.

a)

th cUyhd ff _F tahf

b)

ut cUyhd ff Wuf tahf

c)
l cUyhd ff kyFl tahf cl
j Kadhnyna mffis btnaWwJ.
thW btnawgL ffis eh _W tf
jil brJ nehfis bgU bfhnwh.

a)
neh eik vd brJL vw myanjhL
fhr nghJ njUF ffis btnawlhk
tWF cztgJ.
b)
ca fhy clF bra ntoa cjfis
(aif irfis) brahk UgJ.
c)
kUJfis gagL ffis clnyna
njf brtJ nghwjhF.
Kj Ta uL jilfisl kUJfis gagL
VgLJ _whtJ jil f nkhrkhdJ.
aifF kUJfSF elF ril aif
gy FiwwJ. gona bjhlJ kUJfsh aif
gyij FiwJ tjh nehl nghuho, cl kW kd
uidfSl Toa w VgLtJ cW.

11

neh njhwij FJ eh vj fUJfis


edhY, uhrhad kUJf clF bgU nfil
VgLJwd vgJ, aif kUJt Kiwfjh clYF
eik br vgJ kWf Koahj cikahF.

e cl t, m, fo, KfgU, eiu, KobfhLj,


bjhig, jbfhiy vz, njitaw nfhg, ga, bghwhik,
rnjf, nrhngjd, bghWik, Raey, ULjd,
FogHf, ja br czf, Vg, r, fhr
Mat _y eh cztJ neh isfisna.
nehfis my. eh kUJf rhL FzgLj KatJ
neh isfisna ju, nehia my, FzgLJtjhf
idJ bfhL, nehia mG itnwh. mJ L tUwJ
myJ ntW nehahf khWwJ.

midJ cWfSF Fzf csd. Jf,


EiupuUJ tUwJ. mjdhjh JfgL nghJ Rthr
nj beir milwJ. ga, Wuf wwJ. gagLnghJ
Wuff j fLghil Hgjhjh W jhnd
btnaWwJ. ftiy kuUJ tUwJ. gF,
uzJF bghWghf UF ku ftiy ika
bfhtjhjh mj r KGtJ mjnf bryth, uz W
ngh g vLgiy. nfhg fu rgjglJ. fu
ghfgL nghJ fLgLj Koahj nfhg tUwJ. mnjngh xnu
jkhd Rit bfhl czfis mfkhf myJ Fiwthf
rhLtjhY cWf r khw VgL neh VgLwJ.

rKjha kjf br a brafSF mtf


cWf elF r xlFiwghnl fhuz. xGfik,
neikik, bgfis nf brtJ, khdgfgLJtJ ca
mfh j ggtfl jtwhf elJ bfhtJ. uthj
nghw vzw Ugjfhj braf rKjhaij uJ
bfhoUwd. itaidij cl cWfis uhf

12

af brtj _y czfis fLghlhf itJ ria


rkiygL, rKjha clyhY, csjhY ikbgw
kj neaf iwr kjfis cyh tu br.
aifnahL izj mwhl th vjhf
gagLjToa neh F ir Kiwfis gagLj
ntL. e cl grj ria rkiy af brtj
_y, midJ clYWf kW Rufis uhf afbrJ
kUJf, mWit irf kW gf isf yhk,
cl VgL bga bjj kW bjahj midJ nehfis
FzgLj Ko. aif ekF tHa gR j <L izaw
ir Kiwf.

vj xU cl cWig mWit ir _y FtJ


aifF vuhdJ. xbthU cWnk mj af t cl
MnuhaF mtakhdJ. vj cWig iwt mta
yhk gilfiy vgij eh czuntL. midJ
nehfis vjhf FzgLJ Kiwfis g fW
bfhS Mtij tsJ bfhshk tUlnjhW cyf nehf
dij bfhlhLt kj neuij zoJ tUnwh.

e ghuga irfis gfis 5 eh g


tF fW jUnwh. eh xbthUtU Kiwahf vjhf
fW bfhtnjhL kL kwtfSF tfhl ntoa
flha Unwh.

e Mnuhaij mjid ngh ghJfhf ntoa


mtaij czuhk wif fo gwJ bfhoUwJ.
iwa kj rKjha. midtiu rahd ghij tel,
vfhy mikahd ugr eh thH ntLbk,
midtU nkfl thit JF ghuga irfis,
g Kiwfis fW Mnuhakhd thifia, nkikahd
vzfSl thH ntoaJ f mtakhwJ.

e xbthUt MS Ko bragl xW. Mdh


thGtiu MnuhaJl thH kW nehyh aif
kuzij mila g Kiwf f Jiz. gJf,
vY Kf nghw mtrufhy irfSF kL My
kUJtijna ehl ntL.

ghuga irfS, gfS e gUliy - Nrk


cliy xnu ne nfho xUiza brJ kdid
cJ, khDlij JL kW neh tUKd
fhL th trjij bgUf br.

eh xbthUtU kd itjh ugr Ml


nkfltiw eF fW bfhL, kwtfSF fWzu t
fhoahf Uj ntL. xbthUtU thif Kiw
znthL thjh tU fhyf rKjha
fbga khwij VgL, MnuhaK, MdjK
xUizj mikahd ugr thth thHyh.

Kj eh g tF
cliyga z
jf TW cla TW

kUJt Phd TW
claTW

13

e cliy g KGtJ bjJ bfhs ntL


ekJ mthunk cljh - eh ekJ clYF vuhf
UF nghbjyh ekF ehnk vuhf Unwh vgij
14

id itf ntL.
eKila thif eh bt miltjF j
cljh fhuz vw mjij J bragl ntL.
vjidnah tf ekJ cl ekF cj tjF
fhUjhY kd y rka jilahf UwJ.
cl mirfis fLghLF bfhL tjh
czf fLghLF tJL.
kUJtkidfSF d d gilbaLF kfis
ghF nghJ kd ntjidahf UwJ. d d
cghijfshf UjhY Tl clnd kUJtkidF brW cliy
cjhdgLJwhf.
cl jkhdJ vgij eh kwJLnwh. f
NRkkhf aFw j cl ufaf xU rjj Tl
KGikahf J bfhtjF ekF theh nghjhJ. eh
fgidna bra Koahj msF m uajhf csJ.
cl U mikfshf a tUwJ. bt mikyK, c mik-NFkK MF. tiw mJ bfhlh
_y bghU tah nehia-mjid F Kiwfis v
J bfhsKo.
cl ngir eh nfgnj iy. Mdh bt ntL
vW Unwh. cl ghiia myagLjhk
bghkhf fhgnj bkPhd MF.

gyf
cl kdij neh brY
kd jaij czu itF
ja rfufis kyu itJ w _yij mila ghij
mikJ jU.

c. ehfky brj :

d. eho wj :

e. _R g :

uhzhahk
Rft uhzhahk
uhzhahk gyf

ulh eh g tF
a. tha gHf tHff :

b. cliy yFthF g

rfufis aFtjF K cliy ggLj cj


g Kjgo :
\\\

15

16

gyf
Mtiu Mnuhakhf thHwj tKiwf ekF ekJ
rjdUF ilj bghkhF. Jnt ghugakhF.

gyf :
1. gkhrd :
Mf, bgf L gF kW KHfh tYtilwJ.
kd mik bgWtJl, bjhil, L kW l gFfYs
bfhG fiuwJ. T KJF tuhk jLwJ.
2. jhrd :
dbgUf cWfis gygLJwJ. kdij mikgLj
ftd jwiy jLwJ. _L Wf kW fQfh Wf

FiwwJ. tW, L kW l gFfSF brY uj Xl


uhwJ. _R g kW ahd brjYF VwJ.
3. Rfhrd :
_Lf tik bgWwd. KJF jL UwJ. kd
mik milwJ.
4. t{uhrd : (itu - cW)
KHfh _Lf Wf jswJ. Ffhf
gykilwd. mfhiy vG nghJ Ffh njhW t
iu kiwwJ. cl, kd cWail - motW gF
uj xlF, uzr f f mfF, KJFjL
tikail, dK g brjh fhr, kyf muz
tuhJ.
5. t{u Kuhrd :
kyf F - Wuf tikail - fgig uid
F - KJbfY be jik bgW. jiygF uj
Xl F - Phgfr TL - l, a, ijuhL,
ghuhijuhL olgL - Fl r nkbyG thehfis gy MLf mffyh - u nehia
fLgLjyh.
vrif :
uj mGj cstf kW janehahf FU
Mnyhridgo nfL bra ntL.
6. nfhKfhrd : (gRKf)
kh J Eiupuf, ja tYtil - vYf kW
_L tik bgW - _L f rgjgl nehf Fzkil
- jiro F - _ygj aghfnt eilbgW vdnt
_yneh FzkhF - KJF t, gik F.
7. rKfKuhrd :
Ibghf uhf af, Iyf Tikahf mikwJ.
aif Mwiy bgw brwJ. ahd, uhzhahk, gkhrd
nghwt gy clhwJ.

17

18

b. Na tjd : sf

c. Mrdh : sf
mkj iy Mrd
t{u
Kuhrd

tuhrd

8. tuhrd :
LYs Cisrij Fiw - bjhilgF tikail
KJbfY f tikail - NRdeho wfgL Fl
r ntL.
9. mj knruhrd :
MfSF njhW uhnl nfhs f, bgfSF
njhW fUig f kW _uig wf F.
bgf KJF jLtl gykil.
d. aif ekfUa czfis ga z :

_W njhf (thj, j, fg) rk cz


njh mfF rka vgogl czit cbfhS fhy
mltiz.
RitfS, czfS
fhujik - myjik cz z.
jhatiff - sf.

3tJ eh g tF
a. ehK KiufS
Kiu vgJ :
kj X mD UJ KG cUt bgw iy
fUtiu br Kiu M Kiu vdgL. mjwF
FHij wj eh Kj vL (8) khj tiu VwFiwa 360
Kiufis iwaUsh bjhlJ brJ tUwJ. eh nahJ
ghjh cik . mthW Kiu brahj FHijf
19

FiwghLs tsia mil vd cWgl TwKo.


mjwF mjhtJ xU taF eh e cs
btghlhf gy Kiufis btgL bfhnl Unwh.
tif NRkf ekF bjahjjh eh mij xU bghUlhf
kgiy.
vdnt nfhghogo Kiu vgJ e cl VgL
khwfis btgLJ X cdj jft bjhl r ika
MF. (v.fh)
eh ftiyahf UF nghJ fd itUgJ.
u nahrid br nghJ be bgho if itUgJ.
cl njitF Vwgo kd flis Kiuahf
btgL.)
Kiu Phd vw ju nahfkhdJ, eh xbthUtU
vikahf fW bfhL j ff neh thH X cdj
tKiw MF.
jf fhy Kiufis gagL Rarh mit eh
bgwhf ntL. iyba godjh ghoaJ nghy
vdFns UJ, vidaahk
cl mnj uznk.......! vwhL.
ts wf Kiufis eh Kiwahf fW bfhlh
njitF Vg Kiufis cUth kdmik bgW, ahfsh
VgL cl cghijfis uuo mf Ko.
kjFy kU thH t brhd e j kfhfSF
nfhlhdnfho eia bjJ bfhs ntL. Vbdwh e
jf ggy j f NRkkhf VwFiwa _thu (3000)
Kiufis totikJ ekF tHshf.
nkhdJ Kiu kjF Kiu
PhdJ Kiu ehjF Kiu
njF Kiu jhj Kiu
fhF Kiu fl rkank!
- Uku.
20

grj kfhr
e clghdJ grj jJt mogil aFwJ.
j af fLghL ika e if ufjh. Jnt
NRk, j fiyia brhY junahf tKiwfns ehoa,
nfh gf kW i# Mfk Kiu nghwitfshF.
e IJ ufS grj rfshF. , y, Mfha, fhW,
beU vw grj jJt mogil ekJ cl afkhdJ
afgLwJ. vdnt ekJ cl afkhdJ uhf af,
nehaW thH Kiu g aikahjjhF.
mtut if cs RLu jik, nkhuu
kjik, eLu Mfhajik, Mfho u
fhWjik, bgUu beU jikia afToa
fUfshF.

8. Fl fhy ms kLnk Kiufis bra ntL.


9. clY, kdK vbghbjyh mikia njLwnjh
mnghbjyh Kiufis gagL bfhsyh.
10. fhy ms : 15 lUJ 45 l tiu.
eh fWzU Kiuf :
a. grj Kiuf
b. uk Phd (or) Mkh Kiuf
c. ghyhj Kiuf
d. KjYj Kiuf
e. Kjik Kiuf
f. Nrk Kiuf
a. grj Kiuf :
rkkhd
jiywj KiuahF.
Kiu

bgUuiy bfhL kw u Efis bjhLtj _yK,


VnjD xU uiy kl, bgUuyh VnjD xU uiy mK
bjhLtj _yK grj ria rk braKo.
id f :
1. Kiufis elJ bfhL braTlhJ.
2. Kiufis mkj iyY, gLjiyY brayh.
3. czF K, 30 l ilbt mta.
4. FgjF K 30 l ilbt mta.
5. cfsJ kd vjfhf Kiu brnwh vg
znthL Uf ntL.
6. bgf khjlh fhyfY Kiu brayh.
7. fUUF bgf, mWit ir brJ bfhltf,
kdiyghfgnlh, ifuf gh Vgnlh FU
Mnyhrid ng kLnk Kiu bra ntL.
21

uk Phd (or) Mkh Kiuf

22

ghyhj Kiuf

NRk Kiuf

KjYj Kiuf

b. ahd - sf - g
\\\\

c. uhjid - sf - g

d. $ ru kfhnkU ahd - sf
Kjik Kiuf

$ ru kfhnkU ahd gyf


uhzththdJ cl midJ brfY MJ
gusJ. uhzth af jilglh cl
23

24

afK jilgL. cliy af, uhz Xlij


gLj mUt%gkhf NFk cl fhzgLgitna
Mjhuf vwiHfgL rfufshF. mogil
rfufshf MWrufS midF nkikahf Mk
ru vD rfuhuruK, UJ nkyhf ekJ NFk
cl brkhd kly, f kly, Rthr kly,
eu kly vd midJ klyfSlD ehsyh
RufSlD izJ cl m af cjwd.

4tJ eh g tF
a. xbthU rufis ga sf

c. $ kfhnkU w - sf

d. m nAhu nAhk

kik ga sf
e. 5 ehf bjhF kW fUJ
f. 5tJ eh rhjdh KGik bgWj
g. $ ru kfhnkU Mnuha h

b. ruf J ahd brj


c. mFgr : sf kW Ka f.

5tJ eh g tF
a. fkh, Mkh, cl vthW rfk
cl

fkh

ugr uthfnjhL izJ


thifia grhf VW
bfhSf
f vij
cUthf ntlh
cUthtjF kd
mDkjh nghJ.

bra wF K
ugr nghnfhL
cfis IagL
bfhSf.

f cfSl
bfhoUF cwitjh
w cwf xbthW
ugwd.

ugr XlnjhL ngh


bfhnl Uf
cfSila thif
cf fd iu bt
fia bfhLF.

Mkh

b. _ rfk cwthL uff


cl

fkh Mkh

25

26

ey cz bfhoUgijl KakhdJ vJiy.


Vbd _yrl f bfhoUF bjhlF mJjh
mjh.
cf czf fhL tia ef. cfSF
cikahf Uf. fdfjkhf Uf Kayhf.
f ewhf Ugjhf czu ntL vgjfhf wiu
fLgLj Kayhf. mJ vnghJ U juhJ.
cfSila cyfij cUJ btah khw
KaYf.
cf thif cs mjkhd af
midfhf e TWf.
mLjtfl ghuhil, eia, Mthjij
bjf.
vnyhUnk mghdtf, eytf vW idJ
bfhSf.
kwtfl cs wghd afis kL ftd
vLJ bfhSf.
cfis fns ghuho bfhs kwfhf.
fz cf thif fdfjkhf yhlhY
Tl, cf thifia nef.
f jnghJ xU beUfoahd iy Ujh Tl,
MHkhf _GJ mij bkJthf btnaL cfis
MRthrgL bfhSf. Kojh cf iyik FJ
eiff.
cfsJ ria ua brgtf, cfis gaF,
rnjfF, Fw czF, nfhgF jLgtfis
xUnghJ cfis mlhlhf.
cfis bfhlhLtfnshL, cfSF cntf
CLgtfnshL, cf fdit f bjhl cfis
CFgtfnshL neuij bryLf. gYF mtfis
bfhlhLf.

rJs Uahd czit msthf cQf. cf


il mHfhdjhf, cfis MRthrgLJ xwhf itJ
bfhSf.
mJ m kW mik ruzhyakhf UfL.
Figfis vJLf. CFF jffis
gof.
cf fdfis cfSF idgLJ j dr
xU sif V itf.
cf fd edth L vw cWahd mogil
cf vfhyij lL bfhSf.
mit f vghj totnyh, f vghj
neunyh tuhk nghfyh. Mdh ugr mijl wj
lij cfSF itUf TL.
f ugr uthfJl Iakhlh, f rahd
l, rahd neu, rahd afis brJ bfhnlh
rahd afis ng bfhnlh Uf. ugr
cfJ gR kiH bghjthnu UF. ugr jj gR
thifna.

27

28

{aJFns uh{a

f fWzj j ugrfiyia
ju eh w vij vLJ
nghfnghtiy.

jid czu Jnt cathd gahf vLJ bfhSf.


Jnt mogil, MjhuK, mll r Tl.

ijl Rygkhf jid czU fiyia ntW vF ghf


nghtiy. ekFjh UwJ.

f brantoait
1.

fwtiw

2. gaitjij
3. gia
4. Ka

5. nguhdj

W jhdkhf ja ga
itf.
gF bfhL thUf
KaahFf
cfis Koyh nguhdj iyF
L brY.
cf btyf njitia f
nfF Knd brJ KoJL.

thif thtjF kLjh - tfis Rkgjiy!!


tfTl - mDgtfis MdjkhFtjFjh!!
gyUF tfho thJjh ghnghnk!!

29

30

You might also like