AKCİĞERİN YANGISI

 Akciğer alveoler parenkiminin

yangısına PNÖMONİ denir.

 Alveoler dokunun akut eksudatif

yangısına ise ALVEOLİTİS denir.
Pnömoni
Pnömon
i
 Tip 1 alveol epitel hücreleri akciğer
zedelenmelerine karşı en duyarlı
hücrelerdendir.

 Zedelenmeye karşı bilinen yanıt,Tip 1

epitel hücrelerini dökülmesi ve
nekrozdur,bunlar yangının akut
eksudatif devresi boyunca görülür
 Olayın şiddeti Tip 2 epitel hücrelerinde ve
alveoler septumun diğer bileşenlerinde
nekroz oluşturmaya yeterli değilse Tip 2
epitel hücreleri 24 saat içinde çoğalmaya
başlar ve sonuçta dökülmüş olan alveolar
duvarı tamamen örter
 Alveollerin tamamen tip 2 epitel
hücreleriyle örtülmesine
EPİTELİZASYON denir.
Kronik pnömoni
 Alveolar septumların kronik yangısı kronik
intersitisyal pnömonilerin ana bulgusudur.
 Hem akut hemde kronik zedelenmelere karşı
akciğer epitel hücrelerinin gösterdiği en
önemli genel özelliklerinden biri, bir hücre
tipinin diğer bir hücre tipine
TRANSDİFERENSİYASYON‘udur.
(meteplazi)
Bu durum hava yolları ve alveollerde görülür.
Pnömoni
Pnömoni
Pnömoni
Pnömoni
PNÖMONİ FORMLARI
 Pnömoniler akut, subakut yada kronik olarak
sınıflandırılabileceği gibi etiyolojilerine göre
de gruplandırılabilir.
 Yangı tipine göre ;
1)Eksudatif pnömoniler : Alveolleri dolduran
eksudatın özelliklerine göre;
kataral,fibrinli,irinli,hemorajik (nekrotik)
2) Proliferatif pnömoniler : bunda ise alveol
Tip 2 hücreleri ,fibroblast ,ve makrofajların
artışı söz konusudur.
 Değişik sınıflandırmalar arasında
bağlantı söz konusudur.
 Örneğin ; akut pnömoniler çoğunlukla
enfeksiyöz etkenler tarafından
oluşturulur,eksudatif yapıdadır ve
bronkopnömonik özelliktedir.
 Kronik pnömoniler oldukça değişik
nedenlerle oluşur,proliferatif yapıdadır
ve çoğunlukla intersitisyel özelliktedir
 Pnömoniler lezyonun yayılış özelliklerine
ve başlangıç bölgelerine göre :
1 ) Bronkopnöumoni
2 ) Lober pnömoni
3 ) İntersitisyel pnömoni
Olmak üzere üç ana kategoriye ayrılır.
Bu sınıflandırmanın önemi ise
patogenezis ve olası nedenler hakkında
bir fikir vermesidir.
.
 BRONKOPNÖMONİ
 Yangı bronşiol-alveol bölgesinden başlar
ve lezyonlara özellikle akciğerin
kranioventral bölgelerinde rastlanır.
 Makroskobik olarak yama tarzında,et
renk ve kıvamında alanlar şeklinde
görülürler.
 Düzensiz yayılım gösterdiğinden eskiden
lobuler pnömoni olarak adlandırılırdı.
 Klinik olarak bronkopnömanilerin
başlıca nedenleri bakterilerdir.

Çoğunlukla virus enfeksiyonları,şiddetli

stres,ve diğer predispoze faktörler
akciğer savunma mekanizmalarını
zayıflattıktan sonra bronkopnömoni
şekillenir.

Kedilerde diğer hayvanlara oranla daha

az görülür.
Makroskobik görünüm ;
Bronkopnömonilerin tipik makroskobik
görünümü kraniventral bölgedeki düzensiz
KONSOLİDASYON ’dur. (hepatizasyon)
 Konsolide akciğer bölümleri olayın yapısı ve
yaşına göre koyu kırmızıdan gri-pembe yada
gri renge kadar değişen renktedir.
 Karaciğer kıvamı pnömonilerin tek ve önemli
makroskobik kriteridir.
 Daha uniform ve hızlı yayılan pnömoniler daha
homojen olup şiddetli konsolidasyon alanlarına
sahiptir.
 Bronkopnömoni tüm lobu tuttuğunda multiple ,
küçük , eşit aralıklı gri-beyaz renkli,dar koyu
kırmızı bölgelerle ayrılan kabarık odakların
varlığı dikkati çeker ; bunlar dikkatli
makroskobik incelemeyle saptanabilir.
 Bu kabarık solgun odaklar bronşiollerde
odaklanan eksudatif bölgelerdir ; daha
derinlerdeki kırmızı alanlar ise perifer asinus
bölgelerindeki konjesyonlu ,ödemli ve
atelektazik alveoler parankimi gösterir.
 Bu makroskobik görünüm rudimenter
septumlara sahip kedi ve köpeklerdeki
bronkopnömoniler ile domuz ve
gevişgetirenlerin enzootik pnömonilerinde her
zaman görülür.
 Hafiften şiddetliye değişen akciğer yangılarında
plöra genellikle düzgün ve parlaktır.
 Yangı şiddetlendiğinde plöra da kırmızımsı bir
renk ve prüzlü bir görünüm dikkati çeker,
yüzeyde ise sarı-gri renkli fibrinli yada fibrinli-
prulent bir eksudat toplanır.
 Buda Plöritis’i gösterir.
 Şiddetli irinli yangılarda apselere rastlanabilir.
 Fibrinli yangının kesit yüzü diğer yangıların
aksine donuk ve ve kuru görünümlüdür.
Mikroskobik görünüm ;
 Histolojik olarak bronkopnömonideki yangının
çekirdeği bronşiol-alveol bölgesindedir.
 Bronkopnömoninin başlangıç devresinde
bronşioller ve hemen çevresindeki alveoller
nötrofillerle doludur ve bazen değişen
miktarda hücre artıkları, mukus, fibrin,ve
makrofaj bulunur.
 Bronşiol epiteli etkenin patojenitesi ve
yapısına bağlı olarak nekrotikten hiperplastiğe
değişir.
 Klinik materyallerde inklüzyon cisimcikleri
genellikle adenovirus infeksiyonları sonucu
görülür.
 Yangısal lezyonların bulunduğu bronşiol
ve alveollerin çevresindeki alanlar
kısmen atelektaziktir.
 Değişen miktarlarda ödem yada seröz-
fibrinli eksudat,eritrosit,makrofaj ve
serpilmiş lökositleri içerir.
 Akut devrenin başlangıcında damarlar
dolgundur ve makroskobik olarak
akciğerin kırmızı renkte görülmesinden
sorumludur. (yangısal hiperemi )
 Fibrinli, hemorajik ve nekrotik pnömoniler
P.heamolytica ve A.pleuropneumonia gibi
yüksek toksijenik etkiye sahip bakteriler
tarafında oluşturulur.
 Şiddetli bronkopnömoniler genellikle
hipoksemi ve toksemi kombinasyonuyla ölüme
neden olur.
 Atelektazi bronkopnömonilerin ilk ve kalıcı
lezyonudur.
 Atelektazi ; kalıcı obstrüktif bronşiolitisi ve
bronşiolitisli parenkimal yangının
rezolüsyonunu izler.
 Kronik bronkopnömoniler çoğunlukla
sığırda daha az olarakta koyun ve
domuzlarda gözlenir.
 Kronik bronkopnömoninin lezyonları
fibrozisli kronik supurasyondur.
 Akciğer parenkiminin şiddetli
supurasyon ve apseleşmesine piyojenik
m.org.neden olabilir.
 Köpeklerde Bordotella bronchiseptica ’nın
neden olduğu pnömonilerde irinleşmeye sık
rastlanır
 Taylarda ise irinleşme Rhodococcus equi ’ye
karşı gelişen pyogranülamatöz yangını bir
parçasıdır.
 Her iki durumda da eksudat grimsi-sarı renkli
olup yağlı görünümdedir.
 Atlarda bronkopnömoni daha çok piyojenik
Streptokoklar tarafından oluşturulur.
 Actinomyces pyogenes koyun,sığır,ve
domuzda akciğer apselerine neden olur.
Bronkopnömoni
Bronkopnömoni
 LOBER PNÖMONİ

 Lober pnömoni akciğer loplarının büyük bir

kısmının diffuz ve uniform olarak konsolidasyonu
ile karekterize bir pnömoni şeklidir.
 Patogenetik olarak hızla gelişen öldürücü
bronkopnömonilerdir.
 Makroskobik olarak ;
 bronşioler yayılıma ilişkin bulgular vardır,ancak
yayılım yoktur.
 Geniş uniform konsolide alanlar gözlenir.
 Mikroskobik olarak ise ; bronşioller çevresinde
yangı saptanır.
 Hayvanlarda prototip olarak sığırlarda
P.haemolytica tarafından oluşturulan lober
pnömoni görülebilir.
 Pnömonik pasteurelozis sığır ve diğer
hayvanlarda lober pnömonilerin nedenidir.
 Pasteurellozisin dışında lober pnömoni bazen
gevişgetirenlerde Haemophilus somnus ile
domuzlarda ise Haemophilus spp. ve
Actinobacillus pleuropnömoniae tarafından
oluşturulur.
 Bütün türlerdeki diğer bir neden de yabancı
sıvıların ve mide içeriğinin aspirasyonudur.
 Enfeksiyöz lober pnömoniler diffuz
olarak akciğerin kranioventral kısımlarının
büyük bölümlerini etkiler.
 Aspirasyona bağlı olarak gelişen lezyonlar
akciğerin en alt kısımlarını etkiler.
 Perakut yada akut yapıdaki lober
pnömoniler hemorajik, fibrinli,
fibrinli-purulent yada nekrotik ve bazende
gangrenli olabilir.
 Makroskobik görünümü ;
 Lezyonun eskiliğine bağlı olarak kırmızımsı-
siyahtan koyu kırmızıya, kırmızımsı – kahveye
yada gri renge değişir.
 Özellikle perakut hemorajik olaylarda plöra
düzgünlüğünü kaybeder ve fibrinle kaplanır.
 Gevişgetirenlerde ve domuzlarda daha az
olarak da atlarda iki ek bulgu gözlenir ;
1) Seröz fibrinli eksudatla interlobüler
septumların belirgin genişlemesi
2) Şişkin soluk kenarlı düzensiz belirgin nekroz
alanlarının gelişmesidir.
 Olayların başlangıcında akciğerin kesit
yüzünden kanlı sıvı akar.

 Daha sonra fibrinli lober pnömonilerde,

kesit yüzü grimsi-kahve renkte, ince
granüllü, kuru görünüşlü ve gevrek
kıvamdadır.
 Mikroskobik olarak ;
 Kırmızı konsolidasyonun başlangıç devresi alveol
kapillarlarının hiperemisi seröz fibrinli eksudatla
alveollerinin dolması ve bu eksudatta değişen miktarda
kanamanın az sayıda alveol makrofajlarının ve
nötrofillerin bulunması ile karekterizedir.
 Pasteurella spp.gibi bakterilerin toksinlerinin
etkisinde alveollerde iğ şekilli (yulaf benzeri şekilli)
lökositler toplanır.
 Birçok lober pnömonide belirgin özellik, hematoksilen
eozin boyamalarında bile saptanabilen yoğun bakteri
artışıdır.
 Bunlar özellikle nekrotik odaklara ve lökosit
infiltrasyonlarının çevresinde oldukça yoğundur.
 Lober pnömonilerin komplikasyonları çok
görülür ve daha az şiddetteki pnömonilerden
daha ciddi sonuçlar doğurur.
 Ölüm plöritis ve bazen perikarditisle komplike
olarak şekillenir.
 Şayet hayvan yaşarsa lezyon hafif
nedbeleşmeyle iyileşir.
 Granülasyon dokusunun yoğun organizasyonu
kronik apseleşmede olduğu gibi et kıvamında
fibröz dokunun şekillenmesine (karnifikasyon)
neden olur.
 Parankim organlarının toksemik dejenerasyonu,
endokarditis, fibrinli poliartritis, meningitis
ve hemolitik ikterus diğer komplikasyonlardır.
Lober pnömoni
İNTERSİTİSYEL PNÖMONİ
Alveol duvarlarında belirgin eksudatif ve
proliferatif yanıtların bulunduğu yangısal
durumlardır.
İntersitisyel pnömoniler çeşitli akciğer
zedelenmelerine bağlı olarak
şekillenebilir.
Patogenetik olarak ;
Alveol septumlarının diffuz yada yer yer
yıkımıyla sonuçlanır.
Küçük hava yolları ve çevrelerinde belirgin
lezyonların yokluğu bronkopnömonilerden ayırt
edilmesini sağlar.
Makroskobik olarak ;
Lezyonlara akciğerde dorsokaudal bölgede
daha sık rastlanır.
Bu durum lober ve bronkopnömonilerdeki
kranioventral yerleşime tamamıyla zıttır.
Alveoler septal yıkım birçok durumda
hematojen olarak şekillenir.
Bu durum etkilenmiş asinuslardaki lezyonların
yaygın yada yer yer oluşuyla karekterizedir.
Generalizasyonda dikkati çeken iki olağan dışı
durum vardır.
Derin kısımlara kadar penetre olan akciğer
irritanları başlıca sentriasiner yıkıma neden
olur.
Kanla gelen irritanlar ise diffuz yada yer yer
yıkım oluşturur.
Histolojik olarak intersitisyel
pnömoniler ikiye ayrılır.
1 ) Akut int. pnömoni
2 ) Kronik int. pnömoni
 Akut intersitisyel pnömoni
Nedenleri ;
Enfeksiyonlar (virus, bakteri, parazit) örn; köpek
gençlik hastalığı,FIP,toksoplazmozis.
Solunan kimyasal maddeler (oksijen >
%50 yoğunlukta, duman)
Sindirilen toksin yada prokürsöleri
Zıt ilaç reaksiyonları
Akut aşırı duyarlılık pnömonitisi
Endojen metabolik ve toksik durumlar (şok,
disemine damar içi pıhtılaşma, üremi pankreatitis)
 Kronik intersitisyel pnömoni
Çoğunluğu makrofajların oluşturduğu
mononüklear hücrelerin alveolar içinde
toplanması , alveol tip 2 hücrelerin
çoğalması ve kalıcığı ile intersitisyel
dokunun fibröz doku ve lenfoid
hücrelerle kalınlaşması,kronik int.
pnömonilerin bir özelliğidir.
Alveollerin kübik hücrelerle döşenmesi
subakut ve kronik pnömonilerde görülür.
Nedenleri ;
Çeşitli enfeksiyonlar (virus, bakteri,
mantar yada parazit)
Solunan inorganik tuzlar (pnömokoniozis)
örn:At silikozisi
Aşırı duyarlılık (sığır ve at aşırı duyarlılık
pnömonitisi )
Sindirilen toksin ve prokürsörleri
Radyasyon
Kollogen damar bozuklukları
Bronkointersitisyel pnömoni

Çoğunlukla aerojen virus enfeksiyonları

tarafında oluşturulur.
 Akciğer apseleri
ve
Embolik pnömoni

Akciğer apseleri genellikle irinli lober ve irinli

bronkopnömonilerden yada akciğere
damarlarındaki septik emboluslardan gelişir.
Embolik pnömoni ise ; dolaşımdaki bakteri ve
parazitlerin akciğerlerde oluşturduğu
yangılarda, ayrıca intersitisyel pnömonlerdeki
hematojen enfeksiyöz etkenlerin neden olduğu
pnömonilere denir.
 A N
AY
L
R N
ZI
A A
H AR
: B
A R
K
 İ ÇİN
NİZ R…
İĞ İ R LE
L E D KK Ü
N
Dİ TEŞE