LMH-6-Mate-i - Blai-Fotokopia IBAIZABAL PDF

L
e
h
e
n

H
e
z
k
u
n
t
z
a
M
ATEM
ATIKA
0
6
i.blai
FOTOKOPIAGARRIAK
Ibaizabal
Lehen Hezkuntza
Arloa
Maila Proiektua
Etapa
MATEMATIKA
ANIZTASUNARI ARRETA
06 i.blai
Lehen
Hezkutza
Egileak
Pepi Pariente de Vega
Celso Peas Martnez
Gainbegiratzaile teknikoa
Alberto Salgado Carams
I BAI Z ABAL
Multiploak eta zatitzaileak
Er: Zenbaki arrunten biderketa eta zatiketa...................................................... 4
Er: Multiploak eta zatitzaileak ............................................................................. 5
Er: Zatigarritasuna. Zenbaki lehenak eta zenbaki konposatuak ................. 6
Z: Biderkagai leheneko biderketan deskonposatzea ...................................... 7
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 8
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 9
Zenbaki hamartarrak eta eragiketak
Er: Zenbaki hamartarren irakurketa eta idazketa ........................................... 10
Er: Zenbaki hamartarren irudikapena, antolamendua eta biribilketa ...... 11
Er: Eragiketak zenbaki hamartarrekin ............................................................... 12
Z: Zenbaki hamartar zehatzak eta periodikoak ............................................... 13
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 14
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 15
Zenbaki hamartarren zatiketa
Er: Zatidura hamartarra duten zatiketak ........................................................... 16
Er: Zenbaki hamartar baten eta zenbaki arrunt baten arteko zatiketa ...... 17
Er: Zatiketa baliokideak eta zatitzaile hamartarra duten zatiketak ........... 18
Er: Bi zenbaki hamartarren arteko zatiketa ...................................................... 19
Z: Unitatea baino txikiagoa den zenbaki batekin zatitzea ........................... 20
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 21
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 22
Berreketak eta erro karratua
Er: Berreketak. Karratua eta kuboa ..................................................................... 23
Er: Hamar oinarriko berreketak. Zenbakien deskonposaketa ..................... 24
Er: Erro karratua ...................................................................................................... 25
Er: Gutxi gorabeherako erro karratua. Erro karratua kalkulagailuarekin . 26
Z: Karratu perfektuak ............................................................................................. 27
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 28
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 29
Zatikiak eta haien arteko eragiketak
Er: Zatikiak eta zatikien gaiak. Zenbaki mistoa ............................................... 30
Er: Zatikien konparazioa. Zatiki baliokideak ................................................... 31
Er: Zatikiak izendatzaile komunera murriztea ................................................ 32
Er: Zatikiak eta haien arteko eragiketak ............................................................ 33
Z: Zenbaki baten eta zatiki baten arteko zatiketa ............................................ 34
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 35
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 36
Proportzionaltasuna eta ehunekoak
Er: Magnitude proportzionalak ........................................................................... 37
Er: Unitatera murriztea .......................................................................................... 38
Er: Portzentajea edo ehunekoa ............................................................................ 39
Er: Deskontuak eta igoerak ................................................................................... 40
Z: Ohiko portzentajeak ........................................................................................... 41
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 42
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 43
2
Aurkibidea
1
2
3
4
5
6
3
7
8
9
10
11
12
Zenbaki osoak
Er: Zenbaki osoak. Zenbaki osoak zenbakien zuzenean irudikatzea.......... 44
Er: Aurkako zenbakiak. Konparazioa eta antolamendua.............................. 45
Er: Zenbaki osoen batuketa ................................................................................... 46
Er: Puntuak planoan irudikatzea ......................................................................... 47
Z: Zenbaki osoen kenketa....................................................................................... 48
E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... 49
E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... 50
Planoak eta mapak
Er: Planoak eta mapak ............................................................................................ 51
Er: Zenbakizko eskala eta eskala grafikoa.......................................................... 52
Er: Irudi berdinak eta antzeko irudiak ............................................................... 53
Er: Simetriak, translazioak eta biraketak........................................................... 54
Z: Irudi simetrikoen marrazketa........................................................................... 55
E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... 56
E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... 57
Neurri unitateak
Er: Luzera eta azalera neurtzeko unitateak ...................................................... 58
Er: Edukiera eta masa neurtzeko unitateak....................................................... 59
Er: Eragiketak neurri unitateekin......................................................................... 60
Er: Informatikako neurri unitateak..................................................................... 61
Z: Unitateen arteko erlazioa informatikan......................................................... 62
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 63
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 64
Azalera eta irudi lauak
Er: Irudi lauen azalera eta perimetroa ............................................................... 65
Er: Poligono erregularren eta irudi konposatuen azalera ............................. 66
Er: Zirkulua eta irudi zirkularrak. Horien azalera kalkulatzea..................... 67
Er: Zuzenen eta zirkunferentzien posizio erlatiboak ...................................... 68
Z: Trapezioaren azalera........................................................................................... 69
E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... 70
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 71
Gorputz geometrikoak
Er: Gorputz geometrikoak. Poliedro erregularrak........................................... 72
Er: Poliedro irregularrak......................................................................................... 73
Er: Zilindroa, konoa eta esfera .............................................................................. 74
Er: Bolumena. Bolumena neurtzeko unitateak................................................ 75
Z: Bestelako neurri unitateak................................................................................ 76
E: 1. ebaluazioa ......................................................................................................... 77
E: 2. ebaluazioa ......................................................................................................... 78
Estatistika eta probabilitatea
Er: Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa............................................ 79
Er: Batez besteko aritmetikoa eta mediana ....................................................... 80
Er: Zoria. Gertaera ziurra, gerta daitekeena eta ezinezkoa ............................ 81
Er: Probabilitateen kalkulua ................................................................................. 82
Z: Histogramak.......................................................................................................... 83
E: 1. ebaluazioa.......................................................................................................... 84
E: 2. ebaluazioa.......................................................................................................... 85
Gogoratu eta osatu ikasitakoa .............................................................................. 86

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
4
Zenbaki arrunten biderketa eta zatiketa
Ikaslea: Maila: Data:
1
Er
Aplikatu banatze propietatea, eta ebatzi honako eragiketa hauek. 1
Egin honako zatiketa hauek, eta egiaztatu emaitza. 2
Zatiketak egin gabe, lotu zatidura bera dutenak. 3
Ebatzi honako problema hauek. 4
Supermerkatuan, 8 kg-ko patata poltsa 16 -an saltzen dute, eta
ondoko dendan, 3 kg patata 9 -an saltzen dituzte. Zein tokitan da
merkeagoa patata kiloa?
5
Bi zenbakiren biderkadura 113 505 da. Zenbaki horie-
tako bat 483 dela jakinda, zein da beste zenbakia?
Zatiketa baten hondarra 148 da, zatidura 245 eta
zatitzailea 329. Zein da zatikizuna?
15 (183 + 432) =
75 (810 325) =
(248 + 321) 6 =
(315 149) 21 =
6 9 3 7 6 3 8 4 8 3 2 5 7 3 2 4 1 9 8 3 2 1 6 3 7 9
144 : 3 285 : 5
720 : 15
4 800 : 200
2 718 : 18
1 359 : 9
2 400 : 100 2 850 : 50

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
5
Multiploak eta zatitzaileak
Idatzi honako zenbaki hauen zatitzaileak.
6 >_______________________________ 15 >______________________________
7 >_______________________________ 20 >______________________________
8 >_______________________________ 24 >______________________________
3
Kalkulatu zenbaki pare hauen multiplo komunetako txikiena. 2
1
Er
2 eta 4
5 eta 10
3 eta 7
5 eta 8
4 eta 5
2 eta 6
Kalkulatu honako zenbaki pare hauen zatitzaile komun handiena. 4
6 eta 24
10 eta 20
8 eta12
15 eta 18
Idatzi zenbaki bakoitzaren lehenengo bost multiploak.
7 >_______________________________ 8 >_______________________________
15 >______________________________ 12 >______________________________
21 >______________________________ 36 >______________________________
1
Bi hegazkin ekainaren 18an abiatu ziren aireportu beretik. Hegazkin
horietako bat 3 egunean behin abiatzen da; eta bestea, 5 egunean
behin. Zein egunetan abiatuko dira berriro biak batera?
5
Ainarak 70 dm-ko luzera eta 25 dm-ko altuera duen horma bat ahalik eta
kortxo xafla karratu handienak erabiliz estali nahi du. Zenbat neurtuko du xaflaren
alde bakoitzak?
6

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
6
Zatigarritasuna. Zenbaki lehenak eta zenbaki konposatuak
1. Osatu taula honako zenbaki hauekin, eta erantzun.
21 45 240 75 90 189
1
Sailkatu honako zenbaki hauek zenbaki lehenak edo zenbaki konposatuak diren kontuan hartuta. 3
Osatu unitateen zifra, honako zenbaki hauek 2rekin eta 3rekin zatigarriak izan
daitezen. Konturatu zaitez erantzun bat baino gehiago izan daitezkeela.
2
Jarraitu honako urrats hauei, eta idatzi 50 baino handiagoak eta 70
baino txikiagoak diren zenbaki lehenak.
1. Idatzi 50 eta 70 zenbakien artean dauden zenbakiak.
2. Ezabatu 2ren multiploak, ondoren, 3ren eta 5en multiploak, eta
azkenik, baldin badaude, 7ren multiploak.
3.Egiaztatu ezabatu gabe gelditu direnak zenbaki lehenak direla.
5
4 81_
56_
3 78_
5 91_
1 78_
9 36_
25 46_
1 96_
Idatzi honako zenbaki hauen bi zatitzaile desberdin; zatitzaileak unitatearen eta
zenbakiaren beraren desberdina izan behar du.
24 >___________________ 45 >___________________ 30 >____________________
32 >___________________ 81 >___________________ 125 >___________________
4
zenbaki lehenak zenbaki konposatuak
Zer zenbaki da taulako zenbaki guztiekin zatigarria? ____________
Zer zenbaki da taulako zenbaki bakarrarekin zatigarria? _______
1
Er
2rekin zatigarriak 3rekin zatigarriak 5ekin zatigarriak 9rekin zatigarriak 10ekin zatigarriak
14
7
21
23
27
31
42
15
51
19

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
7
Biderkagai leheneko biderketan deskonposatzea
Egin honako deskonposaketa hauek, eta adierazi zenbakiak biderkagai leheneko
biderketa gisa.
1
Erreparatu honako deskonposaketa hauei, eta zuzendu akatsak.
12 = 3 3 2 49 = 7 2 16 = 2 2 2
__________________ __________________ __________________
56 = 2 2 7 10 = 2 2 5 36 = 2 2 3 5
__________________ __________________ __________________
2
1
Z
2 0 2
0 10 2
0 5 5
0 1
20 = 2 2 5
50 = ____________ 48 = ____________ 36 = ____________ 100 = ____________
Zenbaki konposatu bat biderkagai leheneko biderketan deskonposa daiteke.
28 = 2 2 7 40 = 2 2 2 5 36 = 2 2 3 3
Hori modu azkarrean egiteko, 1 ez den lehenengo zenbaki lehenekin zatituko dugu elkarren segidan. Hau da,
lehenengo 2rekin zatituko dugu, ahal bada; gero 3rekin, gero 5ekin... eta horrela 1 zatidurara iritsi arte.
5 0 4 8 3 6 1 0 0
Deskonposatu 18ren eta 42ren biderkagai leheneko biderketan. Ondoren,
erreparatu biderkagaiei, eta idatzi bakoitzaren launa zatiketa.
3
18 = ____________
18ren zatitzaileak = ________________________ 42ren zatitzaileak = ______________________
42 = ____________
1 8 4 2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
8
1. ebaluazioa
Aplikatu biderketaren banatze propietatea, eta kalkulatu.
15 8 + 15 21 + 15 6 = 15 (____ + ____ + ____) = 15 ____ = ____
7 (9 + 16 11) = ___ ___ + ___ ___ ___ ___ = ____ + ____ ____ = ____
(16 + 21 7) 13 = ______________________________________________________________________
11 19 + 11 23 11 15 = ____________________________________________________________
1
Idatzi 6ren eta 9ren lehenengo bost multiploak. Zein da zenbaki horien multiplo
komunetako txikiena?
3
Idatzi honako zenbaki hauen zatitzaile guztiak, eta erantzun.
36 >________________________________ 24 >________________________________
12 >________________________________ 20 >________________________________
Zein da 36ren eta 24ren mkt? ____________
4
Sailkatu honako zenbaki hauek 2ren, 3ren eta 5en multiplo diren kontuan hartuta. 5
Zenbat modutan multzoka daitezke koloretako 42 arkatz bat ere sobera geratu
gabe? Osatu arrazoiketa.
Banan-banan 42 multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket.
2naka 21 multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket.
_____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket.
_____naka______multzo osa ditzaket. _____naka______multzo osa ditzaket.
6
1
E
Osatu honako taula hau. 2
642 897 654 15
246 87 56
147 993 281
Zatikizuna Zatitzailea Zatidura Hondarra
12 25 159 140 85 345 732 160
2renak: ____________________ 3renak: ____________________ 5enak: ____________________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
9
2. ebaluazioa
Idatzi honako esaldi hauek egia (E) ala gezurra (G) diren, eta azaldu zergatik.
24 zenbakia 6ren multiploa da. >
.
Arrazoia:
24 zenbakia 2rekin zatigarria da. >

.
Arrazoia:
15 ezin da 5ekin zatitu. >

.
Arrazoia:
15 zenbaki konposatua da. >

.
Arrazoia:
1
1
E
Idatzi honako zenbaki hauetatik zein diren 2rekin, 3rekin, 5ekin, 9rekin eta
10ekin zatigarriak.
2
Zer baldintza bete behar ditu zenbaki batek zenbaki lehena izateko?
Idatzi 0tik 20ra artean dauden zenbaki lehenak.
3
39
165
387
Zenbakia Honekin zatigarria da
650
636
3 870
Zenbakia Honekin zatigarria da
Nagoreren aitak 42 urte ditu; amak aitak baino 6 urte gutxiago; nebak 11 urte ditu; eta Nagorek berak
aitaren adinaren seirena. Asmatu familiako kide bakoitzaren adina, eta sailkatu zenbaki lehenak edo
konposatuak diren kontuan hartuta.
4
Gurutzek atletismoa egiten du bi egunean behin, eta igeriketa hiru egunean
behin. Irailaren 8an, bi kirol horiek egin dituela kontuan hartuta, zein
egunetan egingo ditu biak batera berriro?
5
zenbaki lehenak zenbaki konposatuak

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
10
Idatzi bi modutan nola irakurtzen diren honako zenbaki hamartar hauek.
12,83 >12 eta 83 unitate edo 12 unitate eta 83 ehunen
39,7 >
0,106 >
7,085 >
146,09 >
1
Adierazi zenbaki hamartar moduan honako zenbaki hauek.
hirurogeita zortzi hamarren >_______________
hamahiru unitate eta zazpi ehunen >_______________
zazpi unitate eta hemezortzi milaren >_______________
hirurehun eta hogeita zazpi hamarren >_______________
mila laurehun eta hogeita hamabi milaren >_______________
3
Kalkulatu zer kopuru falta zaion zenbaki bakoitzari unitatea osatzeko.
0,9 >______ 0,37 >______ 0,432 >______
0,2 >______ 0,35 >______ 0,325 >______
4
Adierazi zer balio duten eta zer unitate ordena adierazten duten zenbaki
bakoitzean azpimarratuta dauden zifrek.
7,463 > 0,4 = 4 hamarren 76,25 > _______________
0,003 = 3 milaren
_______________
83,27 > ________________ 249,376 > _____________
________________ _____________
438,283 > _______________ 0,839 > _______________
_______________ _______________
2
Alexek hiru mila zortziehun eta hogeita bi metro egiten ditu egunero; eta
Alexen aitak, sei mila zortziehun eta zazpi metro. Adierazi kopuru horiek
kilometrotan, eta inguratu ehunenen zifra zenbaki bakoitzean.
5
Zenbaki hamartarren irakurketa eta idazketa
2
Er

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
11
Zenbaki hamartarren irudikapena, antolamendua eta biribilketa
Kokatu honako zenbaki hauek zenbakien zuzenean.
4,4 4,32 4,1 4,75 4,6 4,83 4,9
1
Idatzi letra bakoitzak zer zenbaki hamartar adierazten duen. 2
Inguratu adierazpide zuzenak, eta zuzendu oker daudenak. 3
Egoitzek honako gauza hauetako bat erosi zuen, eta
5 gastatu zituen, gutxi gorabehera; eta Mikel
lagunak, beste gauza batean 8 gastatu zituen
gutxi gorabehera. Zer gauza erosi zuen bakoitzak?
6
2
Er
Unitatera biribiltzea
Hamarrenera biribiltzea
Ehunenera biribiltzea
4,75 0,93 5,054 2,498 6,124
A = _______ B = _______ C = _______ D = _______ E = _______ F = _______
0,006 > 0,006
81,2 > 812
0,35 < 0,350
0,49 > 0,482
6,35 < 63,5
7,3 < 7,293
Ordenatu txikienetik handienera multzo bakoitzeko zenbaki hamartarrak. 4
7,142 7,204 7,012 7,048 7,402
______________ < ______________ < ______________ < ______________ < ______________
0,145 0,045 0,405 0,2 0,54
______________ < ______________ < ______________ < ______________ < ______________
4 4,5 5
B
7
C
6 8
A D F E

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
12
Eragiketak zenbaki hamartarrekin
Egin honako eragiketa hauek. 1
Kalkulatu honako biderketa hauen emaitzak. 2
2
Er
Zer zenbaki hamartar gehitu behar zaie honako zenbaki hauei hurrengo
berehalako unitatea lortzeko?
3
6,15 >_____________ 9,106 >____________ 3,08 >_____________ 100,214 >__________
Osatu falta den gaia. 5
Anduk 0,256 l esne edaten ditu, goizean; arratsaldean, 30 cl; eta gauean, 280 ml.
Zenbat esne gehiago edan beharko luke litro osora iristeko?
6
6,32 _______ = 632
_______ 1 000 = 236,5
8,15 _______ = 81,5
4,96 _______ = 4 960
_______ 10 = 86,5
_______ 100 = 37,62
4 8 3, 2 5
4 6
9 8, 5 4 3
3 0 9
8 3 7 6
3, 8 1
Egin honako biderketa hauek. 4
4 6, 2 8 3
1, 6
3 7, 2 5
8 3, 2
7, 6 3 2
4, 3 5
A = 23,183
B = 129
C = 408,372
D = 506,7
A + B + D B + C + D D A C B
1l

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
13
Zenbaki hamartar zehatzak eta periodikoak
2
Z
Zenbaki hamartar bat zehatza da zenbaki hamartarren kopuru mugatua badauka. Adibidez: 0,75.
Zenbaki hamartar bat periodikoa da, zenbaki hamartarren kopurua amaiezina bada eta nola edo hala errepi-
katzen badira. Adibidez: 0,333., 0,2727, 0,31818
Zatiki baten zenbakitzailea izendatzailearekin zatitzean, zenbaki hamartar zehatza edo zenbaki hamartar
periodikoa lor daiteke.
Hondarra zero bada, zatidura zenbaki hamartar zehatza da.
= 0,75 = 0,5 = 0,4
Hondarra zero ez den beste zenbaki bat bada, behin eta berriz zatitzen jarrai dezakegu, eta zatidura zenbaki
hamartar periodiko bat izango da.
= 0,333 = 0,2727 = 0,31818
7
22
3
11
2
6
2
5
5
10
3
4
5 0 1 0
0 0, 5
2 0 5
0 0, 4
3 0 4
2 0 0, 75
0
2 0 6
2 0 0, 3 3 3
2 0
3 0 1 1
8 0 0, 2 7 2
3 0
7 0 2 2
4 0 0, 3 1 8 1
1 8
Adierazi zenbaki hamartar moduan honako zatiki hauek, eta inguratu zenbaki
hamartar zehatzak diren emaitzak.
1
=
=
=
=
=
=
2
3
2
9
7
5
2
5
3
8
4
3
Zatitu zenbakitzailea izendatzailearekin. Azpimarratu zenbaki hamartar
periodikoak diren emaitzak, eta esan zer zati errepikatzen den kasu bakoitzean.
2
Inguratu gorriz, zenbaki hamartar zehatzak; eta urdinez, zenbaki hamartar periodikoak. 3
=
=
=
=
=
=
14
44
12
10
11
9
1
5
7
3
5
3
2,666
0,97373
1,25
12,36
5,457
2,788
1,9696
23,6
0,75
3,055

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
14
1. ebaluazioa
Irakurri honako zenbateko hauek bi modutan.
3,25 >
75,82 m >
3,93 l >
7,283 km >
2
2
E
Idatzi zifrekin honako zenbaki hauek. 3
hamabost milaren >__________
hirurehun eta hamaika hamarren >_________
hamabi unitate eta hamahiru milaren >__________
laurehun eta zortzi ehunen >___________
Adierazi nabarmendutako zifrek zer unitate ordena adierazten duten, eta
horietako bakoitzaren balioa zein den.
4
73,485
> _________________
> _________________
739,832
>_________________
>_________________
7 843,37
>_________________
>_________________
Osatu honako berdintasun hauek, <, = eta > ikurrak erabiliz. 5
0,03 0,04
3,9 3,89
8,99 9,1
7,9 7,90
6,354 6,453
5 4,998
Idatzi letra bakoitzak adierazten duen zenbaki hamartarra. 6
A = _____ B = _____ C = _____ D = _____ E = _____ F = _____
A
9,5
C
9
B
8,5
D E F
8 10
3,09
18 008
hogeita zazpi milaren
15,6
Zenbaki hamartarra Zati osoa Zati hamartarra Honela irakurtzen da

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
15
2. ebaluazioa
2
E
Larraitzek sei loreontzi erosi zituen 1,65 -an bakoitza; bi zaku lur
21,93 -an zaku bakoitza, eta eskuarea 8,76 -an. Zenbat euro gastatu
zituen guztira?
5
Unitatera biribiltzea
Hamarrenera biribiltzea
Ehunenera biribiltzea
7,839 4,513 7,006 2,792
Ordenatu txikienetik handienera honako zenbaki hamartar hauek. 2
7,02 7,12 7,215 7,205 17,2 12,7
____________ < ____________ < ____________ < ____________ < ____________ < ____________
Ipini goitik behera, eta kalkulatu. 3
63,837 + 9,16 + 325 837,2 198,375 598 43,75 698,26 1,49
Osatu, falta den gaia idatziz. 4
28,6 _______ = 2 860
37,19 _______ = 371,9
_______ 10 = 6,37
3,28 ________ = 3 280
__________ 1 000 = 37,65
__________ 100 = 493,7
36,83 m-ko oihal zati batetik 18,9 m saldu dira, goizean; eta 12,932 m,
arratsaldean. Zenbat metro saldu dira guztira? Zenbat metro oihal geratzen dira
hasierako piezan?
6
8 3 2 5 6 3 2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
16
Zenbaki hamartarren zatiketa
3
Er
Aurkitu zatidura bi zifra hamartarrekin. 1
Zatiketak egin gabe, zerrendatu zatidurak txikienetik handienera laukitxoetan.
Ondoren, kalkulatu zatidurak hamartar batekin, eta egiaztatu emaitza.
2
Kalkulatu zatidura hamartarrekin, zatiki bakoitzean. 3
Ibilgailu batek 437 km egiten baditu lau orduan, eta beti abiadura berean badoa,
zenbat kilometro egingo ditu zehazki ordubetean?
4
Bi eskaintzetatik zeinetan da merkeagoa galleta kiloa? 5
3 8 7 4
3 5 4 3 6 3 5 4 8 1 3 5 4 9 3 5 4 2 7
9 8 3 7
4 3 7 2 4 5
8 4 3 0 4 0 9 4 3 7 4 4 3
= = = = =
7
8
5
8
8
16
3
4
3
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
17
Zenbaki hamartar baten eta zenbaki arrunt baten arteko zatiketa
3
Er
Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin, honako zatiketa hauetan. 1
8 3 8, 9 8 6 3 7 8, 9 0 4 5 4 3 4, 3 4 3 4 2
1 5 3 7, 7 2 3 7 8 8, 3 2 2 7 6 8, 6 4 9
Egin zatiketa, eta osatu honako taula hau. 2
63,54
8,83
965,62
37,4
: 10 : 100 : 1 000
Osatu, falta den gaia ipiniz. 3
Igarri buruz, eta idatzi emaitza.
432,8 baino ehun aldiz txikiagoa den zenbakia. >__________
48,32ren erdia baino hamar aldiz txikiagoa den zenbakia.> __________
10 000ren bostena baino mila bider txikiagoa den zenbakia. >__________
4
76,5 : ________ = 0,765
49,6 : ________ = 0,0496
83,7 : ________ = 8,37
_________ : 10 = 76,53
___________ : 100 = 0,0528
___________ : 1 000 = 3,9628
186,45 kilo pentsurekin lau txerri elika daitezke 15 egunean. Egunero
janari kopuru bera jaten dutela kontuan hartuta, zenbat kilo pentsu
jaten dituzte egunean lau txerriek? Idatzi erantzuna bi hamartarrekin.
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
18
Zatiketa baliokideak eta zatitzaile hamartarra duten zatiketak
3
Er
Kalkulatu zatidura hiru hamartarrekin, eta lotu zatiketa baliokideak. 1
Ebatzi honako atal hauek. 2
8 3, 2 5 2
Egin zatiketa, eta egiaztatu emaitza. 4
9 3 7, 5 4 8 2, 1 1 2 6 3, 1 2
7 6, 3 2 6 1 4 8 7, 2 2 9
4 8 7 2 2 9 0 7 6 3 2 6 1 0 0 8 3 2 5 2 0
Zer hauteman duzu zatiduretan eta hondarretan?
0,3 l-ko zenbat botila bete daitezke 12 l-rekin? 25,5 kg-ko zenbat zaku bete daitezke 408 kilo
irinekin?
Alkandora batek 8,50 balio badu, zenbat alkandora berdin erosiko ditut
68 -rekin?
3
100 m-ko oihal zati batetik, jostunak 18,5 m erabili ditu soinekoak
egiteko; 6,5 m alkandorak egiteko, eta gainerakoa 12,5 m-ko zati
berdinetan zatitu du. 12,5 m-ko zenbat pieza lortu ditu?
5
100 m
8 9, 3 6 2 3, 2 2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
19
Bi zenbaki hamartarren arteko zatiketa
3
Er
Kalkulatu zatiketa hauen zatidura hiru hamartarrekin, eta egiaztatu. 1
2 5, 3 2 4, 5 9 3 7, 5 9, 8 7, 5 1, 3 4
Zatiketak egin gabe, lotu, gezien bidez, zatidura bera eta hondar bera dutenak.
2
Erreparatu zatitzaileari eta, eragiketa egin gabe, inguratu zatidura zatikizuna
baino handiagoa duten zatiketak. Ondoren, egin zatiketa, eta egiaztatu emaitza.
3
3,75 : 1,25
4,368 : 0,15
2,46 : 0,06
2,83 : 1,4
3,84 : 0,4
45,5 : 0,42
1 Formulako auto batek 128,65 km egin ditu zirkuituari hamabost
bira eta erdi emanda. Zenbat kilometro ditu zirkuituak?
4
Aitorrek 1,25 l-ko botilak bete nahi ditu ontzi batean dituen 28,5 l oliorekin.
Zenbat botila beteko ditu? Zenbat olio geratuko zaio sobera?
5
86,52 : 0,3
865,2 : 0,3
86,52 : 0,03
865,2 : 0,03
86,52 : 0,003
8,652 : 0,03
Zenbaki arrunt bat edo zenbaki hamartar bat unitatea baino txikiagoa den beste batekin zatitzen dugunean,
lortzen dugun zatidura zatikizuna baino handiagoa da.
27 : 0,3 = 90 15,4 : 0,8 = 19,25
Mota horretako zatiketak egiteko, zatiketa baliokide bat idatziko dugu zatitzailean hamartarrik gabe.
Konturatu zaitez 0,5 < 1 denez, zatikizuna baino handiagoa den zatitzailea lortzen dugula, 24 > 12.

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
20
Unitatea baino txikiagoa den zenbaki batekin zatitzea
3
Z
12 : 0,5 120 : 5 = 24
12 : 0,5 = 24
zatiketa baliokidea
1 2 0 5
2 0 2 4
0
Egin honako zatiketa hauek, eta egiaztatu guztietan zatidura zatikizuna baino
handiagoa dela.
1
1 7, 5 0, 1 4 2 5, 5 0, 7 5 4 2, 5 6 0, 3 8
Idatzi honako zatiketa hauetako bakoitzaren zatiketa baliokide bat. Egin zatiketa
baliokide horiek, eta osatu ondorioa.
2
47 : 0,5 28,5 : 0,5 142 : 0,5
Zenbaki bat ______ekin zatitzea, zenbaki hori bera ______rekin biderkatzea bezala da.
___________________________________________________________________________________.
Egin zatiketak, eta idatzi aurreko jarduerakoaren antzeko ondorio bat. 3
48,5 : 0,25 36 : 0,25 81,5 : 0,25

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
21
1. ebaluazioa
3
E
Kalkulatu zatidura bi hamartarrekin. 1
6 483 64,83
7 1 2 1 9 1 5 1 2 1 8
6 8 5 2 4 9 8 3 3 2 7 6 9 3 4 3 2
: 10 : 100 : ___ 1 000
6,483 0,6483 6,483
: ___ : ___
: ___
100 100
Kalkulatu zatidura, eta egiaztatu emaitza. 3
Erreparatu Patxiren baratzaren neurriei. Baratzaren inguruan, 79
zuhaitz landatuko dituzte, denak elkarrekiko distantzia berean;
beraz, zenbateko distantzia egongo da zuhaitz batetik bestera?
Adierazi emaitza bi hamartarrekin.
4
Goizanek 69,96 gastatu ditu autoaren depositua gasolioz betetzeko.
Deposituan 58,3 l sartzen direla kontuan hartuta, zenbat ordaindu du erregai litro
bakoitzaren truke?
5
9 6 3, 7 8 1 6 8 9 3 7 4 5
96 m
4
3

m
Osatu segida, falta diren gaiak ipiniz. 2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
22
2. ebaluazioa
Osatu honako taula hau. Aurkitu zatidurak bi hamartarrekin, eta ordenatu
handienetik txikienera.
1
3
E
___________________ > ___________________ > ___________________ > ___________________
9,7 : 3,2
45 : 12,8
47,25 : 2,6
64,3 : 8,16
Zatiketa Zatiketa baliokidea Zatidura
Kalkulatu zatidurak bi zifra hamartarrekin. 2
Egin eragiketa buruz.
120 0,25 96 0,25 88 0,5
48 0,25 246 0,5 148 0,5
3
Egin honako atal hauek.
6,28 kg sagarrek 7,85 balio duela kontuan hartuta, zenbat balio izan du sagar kilo bakoitzak?
Kilo bat marrubik 2,16 balio du, eta 10,80 gastatu ditugu. Zenbat kilo marrubi erosi ditugu?
0,75 kg-ko zenbat pakete bete ditzakegu 75 kg azukrerekin?
4
8 4 3, 5 4, 3 2 9, 5 3 6 8, 2 6 5, 2 3 4, 5
Entrenamenduan, Paulek 7,256 bira eman dizkio atletismo pistari, eta, guztira,
2 902,4 m egin ditu. Zer neurri dauka atletismo pistak?
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
23
Berreketak. Karratua eta kuboa
4
Er
Osatu honako taula hau, falta diren datuak idatziz. 1
Adierazi berreketa eran honako biderketa hauek. Azpimarratu oinarria, eta
inguratu berretzailea.
2
9
6 5
bost ber bi
7
hamaika ber sei
3 0
Berreketa Oinarria Berretzailea Honela irakurtzen da
Loradenda batean, seina arrosondoko sei kutxa daude, eta
arrosondo bakoitzak sei arrosa ditu. Adierazi berreketa eran,
eta ebatzi.
Zenbat arrosondo daude guztira?
Zenbat arrosa daude guztira?
5
bikoitza
karratua
hirukoitza
kuboa
Zenbakia 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
12 12 12 =
7 7 7 7 7 =
6 6 =
9 9 9 9 =
5 5 5 5 5 5 5 =
11 11 11 11 11 11 =
Idatzi biderketa eran honako berreketa hauek, eta kalkulatu. 3
11 = ______________________
3
4
= ______________________
7 = ______________________
5
6
= ______________________
2
7
= ______________________
4
5
= ______________________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
24
Idatzi 10 oinarriko berreketa eran honako zenbaki hauek. 1
100 =
1 000 =
100 000 =
100 000 000 =
1 000 000 =
10 000 000 =
Adierazi biderketa eran, eta kalkulatu. 2
Erabili 10 oinarriko berreketa hauek, honako zenbaki hauek deskonposatzeko.
43 842 = ___________________________________
430 500 = __________________________________
27 000 = ___________________________________
34 050 = ___________________________________
3
Idatzi zifraz eta letraz honako zenbaki hauek.
4 10
6
= ___________________ >
7 10
4
= ___________________ >
81 10 = __________________ >
93 10
5
= __________________ >
23 10 = __________________ >
5
10
4
= ___________________________________
10
2
= ___________________________________
10
6
= ___________________________________
10
8
= ___________________________________
10
5
= ___________________________________
10
7
= ___________________________________
Egin honako eragiketa hauek, eta asmatu zer zenbaki dagokion
deskonposaketa bakoitzari.
7 10
4
+ 5 10 + 4 10 + 5 = __________________________________________________________
9 10 + 7 10 + 5 10 + 9 = __________________________________________________________
8 10
5
+ 3 10 + 4 10 = ______________________________________________________________
9 10
6
+ 7 10
5
+ 4 10 + 8 10 = ______________________________________________________
4
4
Er
Hamar oinarriko berreketak. Zenbakien deskonposaketa

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
25
Erro karratua
Azpimarratu gorriz errokizunak, eta inguratu urdinez erroak. 1
Zer izen du ikurrak? ______________________________
1 3 9 10 5 6
500 piezako puzzle batetik Amaiak 15en karratua beste pieza
ipini ditu, eta Anek, 100en erro karratuaren hirukoitza beste
pieza. Zenbat pieza falta zaizkie puzzlea osatzeko?
6
4
Er
___
81 = 9
____
121 = 11
____
400 = 20 1600 = 40
____
625 = 25
____
900 = 30
___
25 = 5
____
169 = 13
Kalkulatu honako zenbaki hauen erro karratua. 2
___
4 = ___
___
16 = ___
___
49 = ___
____
121 = ___
___
36 = ___
___
81 = ___
___
64 = ___
____
100 = ___
Lotu erro karratu bakoitza dagokion emaitzarekin. 3
__
9
Osatu, falta diren errokizunak ipinita. 4
_____
= 9
_____
= 14
_____
= 10
_____
= 5
_____
= 12
_____
= 15
__
1
___
25
___
36
___
81
____
100
Kalkulatu atal bakoitzaren emaitza.
100en bikoitza bider 4ren erro karratua. > _______________
64ren erro karratuaren erdia bider 15.> _________________
16ren erro karratuaren hirukoitza. > ____________________
10en karratua gehi 81en erro karratua. > ________________
5
_____

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
26
Gutxi gorabeherako erro karratua. Erro karratua kalkulagailuarekin
Kalkulatu honako zenbaki hauen gutxi gorabeherako erro karratuak. 1
Margotu gutxi gorabeherako erro karratua 8 duten hiru zenbaki. 2
Dianak alfonbra laukizuzena egin du, koloretako 150 artilezko laukitxo erabilita.
Laukitxo horien kentzen badu, karratu bihurtzen da.
Zenbat lauki egongo dira alfonbra karratuan?
Zenbat lauki egongo dira alde bakoitzean? Laguntzeko, egin marrazki bat.
1
3
6
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
____
110
___
59
___
83
___
46
___
21
___
35
Asmatu, kalkulagailua erabiliz, honako zenbaki hauen erro karratua. Inguratu
zehatza ez dena.
4
______
34 969 = _______
______
15 129 = _______
______
74 225 = _______
______
4 225 = _______
____
256 = _______
____
784 = _______
Erabili kalkulagailua, eta osatu, <, = eta > ikurrak erabiliz. 5
10
17
11
15
26
19
____
121
____
361
____
196
____
169
____
625
____
400
4
Er
96 62 90 65 70
9 3 7 8 5
Lotu erro karratu bakoitza dagokion gutxi gorabeherako emaitzarekin. 3
___
53
___
89
___
13
___
28
___
69

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
27
Karratu perfektuak
4
Z
Karratu perfektu esaten diegu erro karratu zehatza duten zenbakiei.
1, 2, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100 karratu perfektuak dira, euren erro karratua zehatza delako.
Egiaztatu bete egiten dela:
1 = 1 2 = 4 3 = 9 4 = 16 5 = 25
6 = 36 7 = 49 8 = 64 9 = 81 10 = 100
____
100 = 10
___
81 = 9
___
64 = 8
___
49 = 7
___
36 = 6
___
25 = 5
___
16 = 4
__
9 = 3
__
4 = 2
__
1 = 1
Kalkulatu honako zenbaki hauen karratuak, eta ebatzi, adibidean bezala. 1
11
2
= 121 >
12
2
= ________ >
13
2
= ________ >
14
2
= ________ >
16
2
= ________ >
17
2
= ________ >
18
2
= ________ >
19
2
= ________ >
____
121 = 11
_______
= ________
_______
= ________
_______
= ________
_______
= ________
_______
= ________
_______
= ________
_______
= ________
Aurkitu, kalkulagailuarekin, honako zenbaki hauen erro karratua. 2
____
441 = _______
______
1 600 = _______
______
7 569 = _______
____
961 = _______
______
2 500 = _______
______
6 561 = _______
Karratu perfektuak al dira? ________ Zergatik? ______________________________________________
Gela karratu baten zorua 441 lauza karratu berdinekin
estalita dago.
Erabili kalkulagailua, eta asmatu zenbat lauza dauden al de
bakoitzean.
Lauza bakoitzaren aldeak 15 cm baditu, zenbat neurtzen du
gelaren alde batek? Laguntzeko, egin marrazki bat.
3

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
28
1. ebaluazioa
Kalkulatu, eta idatzi nola irakurtzen diren honako berreketa hauek. 1
4
E
4
7
= ________ >__________________________
11
2
= ________ >_________________________
15
3
= ________ >_________________________
9
4
= ________ >__________________________
7
5
= ________ >__________________________
8
6
= ________ > __________________________
Adierazi honako biderketa hauek berreketa eran. Azpimarratu oinarria, eta inguratu berretzailea. 2
6 6 6 6 =
4 4 =
3 3 3 3 3 =
18 18 18 18 18 18 18 =
5 5 5 5 5 5 =
24 24 24 =
Erabili 10 oinarriko berreketak, honako zenbaki hauek deskonposatzeko.
47 835 =
87 935 =
906 803 =
74 000 =
149 802 =
3
Idatzi deskonposaketa bakoitzari dagokion zenbakia.
9 10 + 8 10 + 7 = ___________________
14 10
4
+ 3 10 + 7 10 + 6 10 + 5 = ___________________
7 10
6
+ 5 10
5
+ 8 10 + 9 = ___________________
75 10
5
+ 8 10 + 4 10 = ___________________
4
Aplikatu adibideko estrategia, eta kalkulatu buruz.
50 = 50 50 = 2 500 20 = ____________________________
70 = ____________________________ 30 =____________________________
60 = ____________________________ 80 = ____________________________
200 = ___________________________ 400 = ___________________________
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
29
2. ebaluazioa
4
E
Osatu, falta diren errokizunak ipinita. 1
= 18
= 23
= 14
= 60
= 16
= 5
= 15
= 9
_______
_______
_______
_______
_______
_______
_______
_______
_______
= 10
Kalkulatu honako zenbaki hauen gutxi gorabeherako erro karratuak. 2
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
_____ < < _____
___
67
____
102
___
39
___
32
___
87
___
19
Igarri, kalkulagailua erabiliz, honako zenbaki hauen erro karratua. Inguratu erro karratu zehatza dutenak. 3
Ebatzi honako eragiketa konbinatu hauek. 4
_______
90000 = __________
____
105 = __________
________
204304 = __________
______
4761 = __________
_______
35532 = __________
______
5069 = __________
6 + 2 5
___
25 (4 ) : 5
___
36 ( + 7) : 2
___
49 2 + 2 2
___
25
Goiatzek fruta arbolen ilara bat ipini du bere baratzean.
Forma laukia eman dio landaketari, eta arbolak distantzia
berean daude batetik bestera. 80 fruta arbola baino
gehiago eta 90 baino gutxiago daudela kontuan hartuta,
zenbat fruta arbola ditu Goiatzek bere baratzean? Zenbat
fruta arbola ipini ditu ilara bakoitzean? Arrazoitu
erantzuna.
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
30
Zatikia eta zatikien gaiak. Zenbaki mistoa
5
Er
Idatzi zenbakiekin, eta irudikatu grafikoki honako zatiki hauek. 1
Irudikatu grafikoki honako zatiki hauek. 2
lau bosten >____
bi zortziren >____
hiru bederatziren >____
bi hamabiren >____
Inguratu zatiki ez-propioak, eta adierazi zenbaki misto eran. 3
2
4
9
4
7
7
8
7
8
5
4
5
Adierazi honako zenbaki misto hauek zatiki ez-propio eran. 4
Langile batek 60 kg mahats bildu behar du. Dagoeneko 35 kg bildu du goizean,
eta gainerakoa arratsaldean bilduko du. Idatzi kopuru horiek adierazten dituzten
zatikiak, eta idatzi nola irakurtzen diren.
5
Koldok 2 km egiten ditu egunero, eta haren lagun Gotzonek 1 km.
Bietatik zeinek egiten ditu kilometro gehien? Zenbat metro egiten
ditu bakoitzak?
5
8
1
3
6
2 1 7 3 5 4
1
8
1
3
2
7
2
4
5
6
3
5
8
3
11
6
9
4
5
2
6
5
14
8
> > >
> > >

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
31
Zatikien konparazioa. Zatiki baliokideak
Idatzi irudi bakoitzak adierazten duen zatikia, eta ordenatu txikienetik handienera. 2
5
Er
Ordenatu handienetik txikienera honako zatiki multzo hauek. 1
4
5
1
5
2
5
6
5
4
6
4
3
4
2
4
8
Asmatu zer zatiki pare diren baliokideak. 3
eta
eta
eta
eta
3
2
9
6
12
18
4
6
3
12
1
5
2
3
4
6
Osatu zati baliokideak izateko falta den gaia. 4
= = = =
6 40
7
8
8
18
4 3
18
3
5
12
Idatzi emandako zatikien baliokideak diren hiruna zatiki. 5
= ____ = ____ = ____
= ____ = ____ = ____
= ____ = ____ = ____
= ____ = ____ = ____
= ____ = ____ = ____
= ____ = ____ = ____
50
150
2
3
45
90
6
4
68
100
5
8
Maddik puzzle bateko piezen ipini ditu, Martinek eta Garazik .
Hiruretatik zeinek ipini ditu pieza gehien puzzlean? Eta pieza gutxien?
2
8
2
3
2
5
6
____ < ____ < ____
A B C

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
32
Zatikiak izendatzaile komunera murriztea
5
Er
Murriztu izendatzaile komunera, biderketa gurutzatuaren metodoa erabilita. 1
eta
____ eta ____
eta
____ eta ____
eta
____ eta ____
eta
____ eta ____
25
43
47
52
21
30
12
27
5
4
3
6
1
7
2
8
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek, ikt metodoa erabiliz.
2
Pitxar baten edukieraren esnez beteta dago; eta beste pitxar berdin batean
fruta zuku dago. Zeinek du likido kopuru handiena?
3
5
3
Esne zisterna bateko lau seiren esne gaingabetua egiteko erabili dira, eta bost
zazpiren esne osoa egiteko. Zer esne mota dago gutxien?
6
eta
eta
eta
eta
10
12
6
48
3
90
2
15
7
5
4
10
3
9
2
5
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek. Ondoren, ordenatu
handienetik txikienera.
4
, , >_____, _____, _____
_____ > _____ > _____
, , >_____, _____, _____
_____ > _____ > _____
8
6
2
3
6
5
3
4
4
2
5
3
Errezeta bat egiteko, Tasiok kg irin, kg azukre eta kg legamia erabili
ditu. Ordenatu zatikiak handienetik txikienera, eta asmatu zein diren Tasiok
gehien erabili dituen osagaiak.
1
100
12
20
2
5
5
4
6

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
33
Zatikiak eta haien arteko eragiketak
5
Er
Egin honako zatikien arteko batuketak eta kenketak. 1
+ =
+ =
+ =
+ =
6
9
5
9
8
9
3
8
5
8
7
8
3
4
1
4
8
4
2
6
4
6
7
6
Murriztu izendatzaile komunera, eta egin eragiketa. 2
+ =
+ =
+ =
=
=
+ =
3
8
1
4
2
7
2
5
6
10
2
5
7
9
1
4
2
3
3
5
3
5
2
4
4
6
8
5
Kalkulatu honako eragiketa hauen kopuruak eta emaitza. 3
120ren =
1000ren =
250ren =
=
=
=
: =
: 7 =
: 3 =
5
8
6
5
2
8
8
6
2
5
6
3
4
8
9
4
4
5
3
2
4
8
2
10
3
5
Uxuek bere liburuaren 270 orrietatik irakurri ditu. Zenbat orri irakurri ditu?
Zenbat falta zaizkio liburua osorik irakurtzeko?
2
3
4
Tortilla beretik, Ixabelek jan ditu; eta Gotzonek, . Zer tortilla zatiki jan dute
bien artean? Eta zer zatiki geratu da sobera?
3
6
2
5
5
270

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
34
Zenbaki baten eta zatiki baten arteko zatiketa
5
Z
Zenbaki oso bat zatiki batekin zatitzeko, edo alderantziz, zenbaki hori izendatzailea 1 duen zatiki bihurtu
behar dugu.
8 : = :
Ondoren, bi zatikien arteko zatiketa egin behar dugu, zatikiaren gaiak modu gurutzatuan biderkatuz.
: = = >
32
3
8 4
3 1
3
4
8
1
3
4
8
1
3
4
8 : =
32
3
3
4
Egin honako zatiketa hauek. 1
7 : =
4 : =
9 : =
15 : =
10 : =
14 : =
1
10
2
9
4
3
3
8
3
6
1
5
Bihurtu zenbakia izendatzailea 1 duen zatiki, eta egin eragiketa. 2
Gazta baten zortzi lagunen artean banatu dira. Zer gazta zatiki egokitu zaio
pertsona bakoitzari?
6
9
3
Kilo laurdeneko zenbat pakete egin daitezke 6 kg arrozekin? 4
: 5 =
: 6 =
: 12 =
: 6 =
: 7 =
: 3 =
24
8
4
9
18
3
4
5
8
10
6
4

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
35
1. ebaluazioa
Idatzi dagokion zatikia, eta nola irakurtzen diren behean agertzen diren zatikiak.
zortzi bosten >
___
> ___________________________________________
hiru eta bosten bat >
___
> ___________________________________________
zortzi erdi >
___
> ___________________________________________
lau ehunen >
___
> ___________________________________________
14
6
18
35
7
12
1
2
1
5
E
Adierazi zenbaki misto eran zatiki ez-propioak, eta alderantziz. 2
2
4
3
5
1
4
3
9
2
6
3
5
19
4
14
6
8
5
16
3
Osatu honako zatiki hauek baliokideak izan daitezen. 3
=
=
=
=
22 2
8
16
24
8
27
81 9
25
6
5
____
>
____
>
____
>
____ ____
>
____
>
____
>
____ ____
>
____
>
____
Ordenatu honako zatiki hauek handienetik txikienera. 4
Kalkulatu buruz honako biderketa hauek.
835 0,1 = 639 0,01 =
9,36 0,1 = 432,7 0,01 =
72,5 0,1 = 46,3 0,01 =
5
6
5
2
5
5
5
4
5
6
9
6
2
6
5
6
6
2
3
4
5
5
6

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
36
2. ebaluazioa
5
E
Murriztu izendatzaile komunera honako zatiki hauek, biderketa gurutzatuen
metodoa erabiliz.
1
eta
___ eta ___
eta
___ eta ___
eta
___ eta ___
eta
___ eta ___
8
2
11
3
9
7
4
6
2
9
8
3
3
4
6
5
Kalkulatu honako eragiketa hauen emaitza. 2
+ =
+ =
=
=
3
6
8
9
5
8
6
4
3
18
4
6
6
5
3
8
Kalkulatu honako kopuru hauek. 3
117ren = 336ren = 195en =
4
9
2
7
9
13
Osatu berdintasunak betetzeko falta diren gaiak. 4
Autoen kontzesionario batean 210 ibilgailu saldu dituzte azkeneko urtean. Sei
hamarren auto gorriak ziren; bi zazpiren, beltzak; eta gainerakoak, urdinak.
Zenbat auto urdin saldu ziren?
5
Xabierrek litro laurdeneko sei edalontzi ur edaten ditu egunero. Zenbat
litro ur edaten ditu egunean? Adierazi emaitza zenbaki misto eran.
6
=
: =
=
: =
= ___
: = ___
4
5
7
3
5
11
3
9
20 3 4
7
10 2
12 8
18 8
9 13
30
3 4
6

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
37
Magnitude proportzionalak
Adierazi honako magnitude hauek proportzionalak diren ala ez. Proportzionalak
badira, esan proportzionaltasuna zuzena ala alderantzizkoa den.
Igeltseroen kopurua eta horma bat eraikitzen emandako denbora. >_________________________________
Zinemarako sarreraren prezioa eta zinemara doan jendearen kopurua. >_______________________________
Pertsona baten adina eta pertsona horren altuera. >_____________________________________________
Auto baten abiadura eta autoaren prezioa.>___________________________________________________
Zabalik dauden txorroten kopurua eta uraren gastua.>__________________________________________
1
Idatzi zuzenean proportzionalak diren magnitudeen bi adibide, eta alderantziz
proportzionalak diren magnitudeen beste bi adibide.
Erositako argazki kameren kopurua eta _____________________________________________________.
Liburu batean irakurritako orrialdeen kopurua eta ____________________________________________.
Erabilgarri dauden ur litroak eta __________________________________________________________.
Beherapen baten portzentajea eta _______________________________________________________.
4
Erantzun honako galdera hauei.
Tarta batek 12 balio badu, zenbat balioko dute hiru tartak?
Ibilgailu batek, orduko 60 km-ko abiaduran, helmugara iristeko bi ordu behar baditu, zenbat denbora beharko
du orduko 120 km-ko abiaduran badoa?
Teniseko erraketa baten prezioa 63,85 -koa da. Zenbat balio dute bi erraketa berdinek?
2
6
Er
Osatu honako taula hauek. 3
Lau lagunentzako pastela egiteko, 240 g irin behar dira. Zenbat irin behar da
sei lagunentzako pastela egiteko?
5
6 8 15
30
Sarrerak
Prezioa ()
36 15 48
12
Litroak
Botilak

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
38
Unitatera murriztea
Irenek 30 min eman ditu bere koadernoan bi orri eta erdi idazten. Zenbat denbora
behar izango du erritmo berean bederatzi orri idazteko?
1
Ibilgailu batek 426 km egin ditu lau orduan. Zenbat kilometro egingo ditu zortzi
orduan, beti abiadura berean doala kontuan hartuta?
2
Igonek 12 845 m egin ditu belodromoan zazpi bira ematen. Zenbat metro egingo
ditu 16 bira eginez gero?
4
Bi dozena arrautzek 6,48 balio dute. Zenbat balio du dozena erdi arrautzak? 5
Bi txorrotak ur kopuru bera isurtzen dute, eta 7 600 l-ko andela 1 ordu eta 20
minutuan bete dute. Zenbat denbora beharko du txorrota batek 5 082,5 l-ko
andela betetzeko?
6
Igorren aitak hiru pote koloratzaile erabili zituen lau pote pinturatan.
Zenbat pote koloratzaile erabiliko ditu 14 pote pinturatan?
3
6
Er
7600 l

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
39
Portzentajea edo ehunekoa
6
Er
Honako irudi bakoitzean, zer portzentaje margotu da? 2
Eskola bateko ikasleen % 38 neskak badira, zer portzentaje dira mutilak?
Zumardi bateko zuhaitzen % 15 zumarzuriak dira; eta gainerakoa, zumar beltzak. Zein da zumar
beltzen portzentajea?
Familia bateko kideen laurdena ilehoriak dira. Zer portzentaje adierazten dute?
3
45
100
100eko 88
ehuneko 9
0,15
%13
Portzentajea Zatidura
Zenbaki
hamartarra
Honela
irakurtzen da
Esanahia
Kalkulatu honako zenbateko hauek adierazitako ehunekoa. 4
Eskolako jantokira 360 ikasle joaten dira. Azkenburukorako, fruta jan
dute % 45ek, izozkia % 15ek, eta gainerakoek, jogurta. Ikasleen zer
ehunekok jan du jogurta? Zenbat ikasle dira guztira?
5
1 800en % 47 6 300en % 63 4 778ren % 72 450en % 18,7

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
40
Deskontuak eta igoerak
6
Er
Hainbat artikuluren hasierako preziotik, deskontatu % 32, eta osatu taula. 1
Kalkulatu honako objektu hauen azkeneko prezioa, % 16ko BEZ gehitu behar zaiela kontuan hartuta. 2
Arropa denda batean, % 35 merkatu dituzte jantzi guztiak. Kalkulatu
zenbat diru gastatuko zenukeen bi kamiseta, bi praka eta gona bat
erosiz gero.
3
Erreparatu honako elikagai hauen prezioari.
Urte hasieran, elikagai horien prezioa % 15 garestiagoa izango
dela kontuan hartuta, zer prezio izango dute orduan?
Zenbat diru ordainduko du Gorkak hirurak erosten baditu?
4
4800
3072,46
8100
Hasierako prezioa Deskontua Amaierako prezioa
1350 915 24305
c
e
n
t

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
41
Ohiko portzentajeak
6
Z
Zatikien adierazpen grafikoei esker, arinago kalkula ditzakegu ohiko portzentajeetako batzuk.
= = %10
10
100
1
10
= = %20
20
100
1
5
= = %25
25
100
1
4
= = %50
50
100
1
2
120ren %10 = 12 120ren %20 = 24 120ren %25 = 30 120ren %50 = 60
% 10 bilatzeko 10ekin
zatitu behar dugu.
% 25 bilatzeko 4rekin
zatitu behar dugu.
Kalkulatu honako portzentaje hauek.
400en % 25 = 900en % 20 = 400en % 50 =
900en % 10 = 400en % 20 = 900en % 25 =
400en % 10 = 900en % 50 = 1 965en % 20=
1
Seigarren mailako 40 ikasleetatik % 25ek betaurrekoak erabiltzen ditu; hortaz, zenbat ikaslek erabiltzen
dituzte betaurrekoak?
Klub bateko 150 bazkideetatik % 20 emakumeak dira; hortaz, zenbat emakume daude klub horretan?
Eta zenbat gizon?
Aterki batek 20 balio du, eta % 50eko beherapena egiten dute. Zenbat ordainduko dugu aterkiaren truke?
2
Kalkulatu honako produktu hauen prezioa, dagokien deskontua aplikatu ondoren. 3
% 10 % 50 % 25
% 20 bilatzeko 5ekin
zatitu behar dugu.
% 50 bilatzeko 2rekin
zatitu behar dugu.

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
42
1. ebaluazioa
Adierazi honako magnitude hauek zuzeneko proportzionaltasuna ala alderantzizko
proportzionaltasuna duten.
Bonboi kaxa baten prezioa eta kaxen kopurua. ________________________________________________
Tren baten abiadura eta helmugara iristeko behar duen denbora. __________________________________
Txorrota batek isurtzen duen litroen kopurua eta urmael bat betetzeko behar duen denbora. _____________
Telefono dei baten iraupena eta deiaren prezioa. ______________________________________________
1
Erantzun.
10 izozkiren truke 12 ordaindu baditugu, zenbat balio dute 3 izozkik?
Marrubizko 5 pastel egiteko, Andonik 60 marrubi erabili ditu. Zenbat marrubi erabiliko ditu 4 pastel egiteko?
3 tortilla egiteko, 18 arrautza erabili ditugu. Zenbat arrautza beharko ditugu 8 tortilla egiteko?
3
Kalkulatu buruz.
4 : 0,1 = 243 : 0,1 = 105 : 0,01 =
17 : 0,1 = 75 : 0,01 = 3 : 0,01 =
4
Mahai bat egiteko, honako material hau behar du arotz batek:
25,5 m intxaurrondo ohol, 0,5 l berniz, pote bat kola, 0,7 kg
pintura eta 8 euskarri. Material bakoitzeko zenbat beharko du
5 mahai egiteko? Laguntzeko, egin datuak biltzeko taula bat.
5
Osatu honako magnitude proportzionalen taula hau. 2
6
E
3 6 15
7,35
Kilogramoak
Prezioa ()
2 4 8
2
Langileak
Lan batean ematen
duten denbora

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
43
2. ebaluazioa
Kalkulatu honako portzentaje hauek. 1
Zoo batean 1 800 animalia daude, horietatik % 35 lehorreko animaliak
dira, % 20 uretako animaliak, eta gainerakoak, hegaztiak. Asmatu zenbat
animalia dagoen mota bakoitzetik.
2
Autoen kontzesionario batean, aurtengo lehenengo sei hilabeteetan iaz baino
% 35 gutxiago saldu dute. Iaz, aldi berean, irudikoak bezalako 120 auto saldu
zirela kontuan hartuta, zenbat auto saldu dituzte aurten? Zein izan da iazko
salmentaren eta aurtengoaren arteko aldea eurotan?
3
Marrazki hauetako prezioari % 18ko igoera gehitu behar zaio. Zein da produktu
bakoitzaren amaierako prezioa?
4
Iazko mahats uzta 154 800 kg-koa izan zen. Uztaren % 21 handizkako erosle bati
saltzen zaio kiloko 1,32 -an, eta gainerakoa merkatuan saltzen da kiloko
1,52 -an. Zein izan da salmentaren zenbateko osoa?
5
1 800en % 48
3 600en % 25
8 000ren % 47
750en % 80
480ren % 20
484ren % 75
6
E

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
44
Zenbaki osoak. Zenbaki osoak zenbakien zuzenean irudikatzea
Idatzi zifrekin edo letrekin honako zenbaki hauek.
10 > __________________________________ gehi 205 > _______________________________
+ 8 > ___________________________________ gehi hogei > _______________________________
13 > __________________________________ minus hiru > ______________________________
+ 7 > ___________________________________ minus hemeretzi > __________________________
1
Adierazi zenbaki osoekin honako egoera hauek.
Hirugarren sotoa >_____
Hamabost metro itsas sestratik behera >_____
Hamahiru gradu >_____
Bost gradu zero azpitik >_____
Ehun eta berrogeita bi euro ditu >_____
Mila metroko altueran >_____
2
Adierazi zenbakien zuzenean honako zenbaki oso hauek. 3
Osatu honako hiru segida hauek.
8 6 ___ ___ ___ ___ ___ ___ + 8
7 4 ___ ___ ___ ___ ___ ___ + 17
20 15 ___ ___ ___ ___ ___ ___ + 20
4
7
Er
0 +8 8
Idatzi honako letra hauetako bakoitzari dagokion zenbaki osoa. 5
0 +10 10
A B C D E F G H
A =___ B = ___ C = ___ D = ___ E = ___ F = ___ G = ___ H = ___
3 + 1 6 + 5 2 4 + 3

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
45
Aurkako zenbakiak. Konparazioa eta antolamendua
7
Er
Idatzi letrekin honako zenbaki hauen aurkakoak. 1
Konparatu honako zenbaki osoen pare bakoitza, <, = eta > ikurrak erabiliz.
5 ___ + 5 7 ___ + 1 10 ___ + 2
+ 3 ___ 2 2 ___ 5 + 3 ___ 7
4 ___ 0 + 1 ___ + 4 1 ___ + 1
3
Ordenatu txikienetik handienera honako zenbaki osoen segidak. 4
Pentsatu, eta erantzun.
Zer tenperatura dago 15 C-ra bageunden eta 7 C jaitsi badira? __________
Non nago, lehenengo sotoan egonda, lau solairu igo baditut?
______________________________________________________________
Urpe ontzi bat itsas azaletik 200 m-ra dago, eta 100 m igo ditu. Zenbat metroko
sakoneran dago orain? ___________________________________________
15 zor baditut eta 10 ordaindu baditut, zenbat diru zor dut orain? ________________
35 kg-ko pisua neukan, eta 2 kg loditu naiz. Zenbat kiloko pisua daukat orain? __________________
5
Idatzi honako adierazpide hauetako bakoitzaren aurkakoa.
Bi urte barru > ______________________________________________________________________
Hiru kilo loditu zen > __________________________________________________________________
Hiru solairu igoko ditu > ________________________________________________________________
Ehun euro ditu > ______________________________________________________________________
Sei graduko tenperatura dago > __________________________________________________________
2
+ 3 > _____________________
8 > _____________________
7 > _____________________
+ 4 > _____________________
15 > ____________________
+ 12 > ____________________
18 > ____________________
21 > ____________________
+ 42 > ____________________
3 + 8 + 2 5 7 + 1 0 4 + 7
9 5 + 5 + 3 2 0 + 6 + 10 1

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
46
Zenbaki osoen batuketa
Egin zenbaki osoen honako batuketa hauek. 1
(+ 5) + (+ 3) =
( 3) + ( 7) =
(+ 8) + (+ 7) =
( 8) + ( 2) =
( 5) + ( 7) =
(+ 9) + (+ 15) =
Kalkulatu zeinu desberdineko honako zenbaki oso hauen arteko batuketak. 2
( 3) + (+ 8) =
(+ 5) + ( 10) =
( 6) + (+ 2) =
( 12) + (+ 20) =
8 + ( 6) =
7 + ( 20) =
Kalkulatu zer gai falta diren, eta osatu honako batuketa hauek. 4
Urpekari bat itsas sestratik 15 m behera dago. Lehenengo, 7 m igo ditu,
eta, ondoren, beste 3 m jaitsi ditu. Zer sakoneran dago orain?
5
Mila litro ur dituen andel batetik hamabost litro ateratzen dituzte orduro.
Zenbat litro geratuko dira andelean ordu erdiz ura atera ondoren?
6
(+ 8) + _____ = + 2
( 5) + _____ = 12
( 3) + _____ = + 3
_____ + ( 3) = 9
_____ + (+ 2) = 8
_____ + (+ 6) = + 15
Lotu, gezien bidez, batuketa bakoitza dagokion emaitzarekin. 3
( 6) + ( 2)
( 5) + (+ 9)
3 + (+ 5)
+ 4
+ 8
8
( 3) + (+ 5)
(+ 4) + (+ 8)
( 1) + ( 1)
2
+ 2
+ 12
7
Er

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
47
Puntuak planoan irudikatzea
Irudikatu honako puntu hauek koordenatuen ardatz honetan. 1
Idatzi puntu bakoitzaren koordenatuak.
A = ________ D = ________
B = ________ E = ________
C = ________ F = ________
2
Idatzi honako puntu hauen koordenatuak. Lotu eta erantzun. 4
7
Er
1
+1
+3
+5
2
4
5
1 +1 +4 +5 2 3 4 5 +3 +2
3
+4
+2
+6 6
+3
+5
2
1 +1 +4 +5 2 4 5 +2
+4
+2
+6 6
+1
+3 3
1
3
4
5
7 +7
+3
2
1 +1 +4 +5 2 4 5 +2
+2
+1
+3 3
1
3
B
F
A
D E
C
+3
+5
2
1 +1 +4 +5 2 4 5 +2
+4
+2
+6 6
A
+1
B
+3
C
D
E
3
1
F
A = ( 3, + 2) D = ( 1, 5)
B = (+ 2, 3) E = (+ 4, 2)
C = (+ 5, + 1) F = ( 4, + 2)
A = (+ 1, + 1) E = (+ 7, + 1)
B = (+ 3, + 2) F = (+ 5, 0)
C = (+ 4, + 4) G = (+ 4, 2)
D = (+ 5, + 2) H = (+ 3, 0)
___________ ___________
___________ ___________
___________ ___________
Zer irudi da? ______________
Irudikatu planoan honako puntu hauek, eta ondoren, lotu lerro baten bidez.
Zer irudi lortu duzu?
3

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
48
Zenbaki osoen kenketa
7
Z
Zenbaki osoen kenketa egiteko, honako urrats hauei jarraitu behar diegu.
1. Kenketa batuketa bihurtuko dugu.
Horretarako, kenkizunari kentzailearen aurkakoa gehitu behar diogu, honela:
Gogoan izan:
(+ 5) (+ 2) = (+ 5) + ( 2) (+ 5) >kenkizuna
(+ 2) >kentzailea. Aurkakoa: ( 2)
2. Batuketaren arauari jarraituko diogu.
Batuketa egingo dugu:
(+ 5) + ( 2) = + 3
Egin honako kenketa hauek. 1
(+ 3) (+ 5) = (+ 3) + ( 5) = _____
( 8) ( 2) =
( 3) ( 3) =
( 8) (+ 6) = ( 8) + ( 6) = _____
(+ 4) ( 4) =
( 7) ( 2) =
Kalkulatu zer gai falta diren, eta osatu honako kenketa hauek. 2
Egiaztatu honako eragiketa hauek zuzen ote dauden, eta zuzendu oker daudenak.
(+ 8) (+ 2) = (+ 8) + ( 2) = 6 >_______________________________________________________
(+ 5) (+ 4) = (+ 5) + ( 4) = + 1 >_______________________________________________________
( 7) (+ 3) = ( 7) + ( 3) = + 10 >_______________________________________________________
(+ 6) ( 5) = (+ 6) (+ 5) = + 1 >__________________________________________________________
( 14) ( 2) = ( 14) + (+ 2) = + 16 >_______________________________________________________
3
Andoni eraikin bateko seigarren solairuan bizi da, eta zazpi
solairu jaisten ditu ibilgailua dagoen lekura iristeko. Zer solairutan
dago garajea?
4
(+ 18) (_____) = (+ 18) + ( 15) = ______
( 12) (_____) = ( 12) + ( 6) = ______
(+ 15) ( 5) = (+ 15) + (_____) = ______
( 8) ( 2) = ( 8) + (_____) = ______

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
49
1. ebaluazioa
Adierazi zenbaki osoekin honako egoera hauek. 1
Osatu honako zenbakien zuzen hau, falta diren zenbakiak ipinita. 2
Ipini honako zenbaki oso hauek zenbakien zuzenean, eta ordenatu handienetik txikienera. 4
Saioa bigarren sotoan dago. Bost solairu igo ditu zabaltzara igotzeko,
eta bi solairu jaitsi ditu bere etxera joateko. Zenbat solairu ditu
eraikinak? Zer solairutan bizi da Saioa?
5
8 000 metrora hegaz egin. > ____________
30 euro zorretan eduki.> _______________
Zazpi kanika galdu. > __________________
Bost metroko jauzia egin. > __________________
Zortzigarren solairuan egon. > ______________
Bi kilogramo argaldu. > ___________________
Idatzi honako zenbaki hauen aurkakoak, eta erantzun.
( 5) > ( 1) > (+ 43) >
(+ 13) > (+ 6) > ( 27) >
(+ 25) > ( 18) > (+ 20) >
Zer emaitza lortzen da zenbaki oso bat eta haren aurkakoa batzen badira?
3
____ > ____ > ____ > ____ > ____ > ____ > ____ > ____
7
E
0 7 +2 3 +5
0 6 +3
3 + 5 1 7 + 6 + 4 5 + 2
Adierazi zein diren elementu bakoitzaren koordenatuak.
botika = __________ Kepa = __________
kioskoa = __________ iturria = __________
Ane = __________ zuhaitza = __________
4
+3
2
1 +1 +4 +5 2 5 +2
+4
6 +3 3
1
3
4
7 +7
+1
+2
+6 4

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
50
2. ebaluazioa
Egin zenbaki osoen honako batuketa hauek.
(+ 6) + (+ 3) = (+ 5) + ( 8) =
( 5) + ( 13) = ( 23) + (+ 15) =
(+ 4) + (+ 6) = (+ 16) + ( 9) =
( 9) + ( 79) = ( 3) + ( 7) =
1
7
E
+3
+5
2
1 +1 +4 +5 2 5 +2
+4
6 +3 3
1
3
4
7 +7
+1
+2
+6 4
Markatu adierazitako ibilbideak planoan eta koloretan.
Guztiek jatorrian dute abiapuntua.
gorria: (+ 2, + 1) >(+ 3, + 3) >(+ 5, + 3) >(+ 6, + 6)
urdina: ( 1, + 6) >( 3, + 4) >( 5, + 7) >( 7, + 1)
berdea: (+ 6, 1) >(+ 3, 4) >(+ 5, 5) >(+ 1, 6)
horia: ( 1, 3) >( 1, 6) >( 4, 3) >( 6, 3)
3
+3
+5
+6
2
1 +1 +4 +5 2 5 +2
+4
6 +3 3
1
3
4
5
6
7 +7
+1
+2
+6 4
D
A C
B
F
E
Erreparatu diagrama cartesiarrari, eta idatzi puntu bakoitzaren koordenatuak.
A = __________ D = __________
B = __________ E = __________
C = __________ F = __________
2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
51
Planoak eta mapak
Erreparatu planoari, eta esan zer dagoen honako puntu hauetan.
(B, 3) > _______________
(F, 5) > _______________
(A, 5) > ______________
(C, 4) > _______________
(E, 2) > _______________
(F, 1) > _______________
1
8
Er
Idatzi aurreko ariketako elementuen koordenatuak.
plaza > __________ ospitalea > __________ museoa > __________
liburutegia > __________ informazioa > __________ botika > __________
2
1. ariketako planoko datuekin, idatzi Maddalenen ibilbideko puntuen
koordenatuak: Maddalen ikastetxean dago (A,1) eta liburutegira joan nahi du
(E,4) parketik, plazatik eta elizatik igarota.
(A, 1) >__________ >__________ >(B, 3) >__________ >__________ >__________ >(E, 4)
3
Erreparatu kale izendegi honi, eta erantzun. 4
Idatzi zer kale zeharkatu behar dituzun
Lapurdi plazatik Zabaleta kalera joateko.
_______________________________.
Galtzada Nagusitik Euskal Herria plazara
zoazela, zein da aurkituko duzun lehenengo
kalea?
_______________________________.
San Frantzisko kaletik Sagueserantz zoaze-
la, Jose Arteta kalea igarota, 90 eskuine-
rantz biratzen baduzu, zer kaletara
iritsi zara?
_______________________________.

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
52
Zenbakizko eskala eta eskala grafikoa
Osatu honako esaldi hauek.
Plano edo _______________ baten zenbakizko eskala haietan adierazitako neurrien eta _______________
neurrien arteko _______________da.
1:5 000 eskala batean, marrazkiko zentimetro bakoitzak, _______________ zentimetro
adierazten ditu _______________.
Eskala _______________ adierazteko, zati _______________ banatutako segmentu bat
erabiltzen da. Zati horiek errealitateko _______________ jakin bat adierazten dute.
1
Azaldu honako eskala hauen esanahia.
> _______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
1:500 >_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
0 200 m> ______________________________________________________________________
I I I
______________________________________________________________________
0 10 km > _____________________________________________________________________
I I I
_____________________________________________________________________
1
200
3
Honako hau Josebaren apartamentuaren planoa da, eta
1:50 eskalan eginda dago. Igarri zein diren logela
bakoitzaren benetako luzera eta zabalera.
4
Idatzi honako taula honetan falta diren datuak. 2
8
Er
1:5 000 1:2 1:300 1:50 000
8 cm 2 cm
20 cm 15 000 cm
Eskala
Mapan duen neurria
Benetako neurria
saln
bao
dormitorio
cocina
10 cm 4 cm
4

c
m
1
2

c
m
20 cm
8

c
m
4

c
m
komuna
egongela
logela
sukaldea

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
53
Irudi berdinak eta antzeko irudiak
Honako irudi hauetatik, esan zein diren berdinak eta zein diren antzekoak. 1
Marraztu ereduaren berdina den irudi bat, eta ereduaren antzekoa den beste bat. 2
Antzekoak >_____________________ Berdinak >_____________________
berdina antzekoa
8
Er
A
B
C
D E F
Kalkulatu eskuineko trapezioaren alde bakoitzaren neurria, ezkerreko trapezioaren
antzekoa izanik, eta euren aldeen arteko erlazioa 2 izanik.
4
A B
D C
B
3 cm
8 cm
5 cm
A B
D C
A
Erantzun egia (E) ala gezurra (G) den.
Irudi berdinek forma berdina baina neurri desberdina daukate.
Antzeko irudietan euren dimentsioen arteko zatidura bat egiten da.
Irudi berdinetan euren dimentsioen arteko zatidura bat egiten da.
Antzeko irudiek forma berdina baina neurri desberdina daukate.
Irudi berdinek forma berdina eta neurri berdina dute.
3
AB= ___________
BC = ___________
DC = ___________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
54
Simetriak, translazioak eta biraketak
Marratu lauki bakoitzean dagokion irudi simetrikoa. 1
8
Er
Lekualdatu lehenengo irudia sei lauki eskuinera; bigarren irudia, sei lauki
beherantz; eta hirugarren irudia, hamar lauki eskuinerantz.
2
Erreparatu angeluari eta biraketaren noranzkoari; eta osatu honako segida hau,
beste bi elementu gehituz.
3

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
55
Irudi simetrikoen marrazketa
Marraztu honako irudi hauen irudi simetrikoak. 1
8
Z
Bi irudi simetrikoak dira, simetria ardatzetik tolestuz gero, bi irudiek bat
egiten badute.
Bi irudi simetriko marrazteko, honako urrats hauei jarraitu behar diegu.
1. Edozein irudi emanda, hainbat puntu adierazgarri markatuko ditugu
bertan; poligonoa bada, poligonoaren erpinak izango dira.
2. Puntu horietatik simetria ardatzaren perpendikularrak diren
lerroak marraztuko ditugu.
3. Puntu bakoitzetik ardatzeraino dagoen distantzia neurtuko dugu, eta neurri horiek
beste aldean aplikatuko ditugu; hortaz, A', B', C' eta D' puntuak lortuko ditugu.
Puntu horiek lotzen baditugu, lehenengoaren irudi simetrikoa lortuko dugu.
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
A
B
C
D
E
F
Marraztu dagokien irudi simetrikoa. 2
A
B
C
D
A
B
D C
E
F
ardatza
Marraztu ikono bakoitza adierazitako koordenatuetan.
>(A, 6)
>(D, 4)
>(F, 6)
>(E, 5)
>(C, 3)
>(B, 2)
>(C, 1)
2

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
56
1. ebaluazioa
Adierazi honako itsasontzi hauek dauden laukitxoen koordenatuak.
A itsasontzia >________ ________ ________ ________
B itsasontzia >________ ________
C itsasontzia >________ ________ ________
1
Erreparatu Espainiako mapa honen eskalari. Neurtu zure erregelaz adierazitako
hirien arteko distantzia, eta kalkulatu euren arteko benetako distantzia zein den.
Madril >Bartzelona = __________ km
Sevilla >Valentzia = __________ km
Santander >Valladolid = __________ km
Malaga >Alacant = __________ km
3
8
E
6
5
4
3
2
1
A B C D E F
Madril
Bartzelona
Sevilla
Valentzia
Santander
Valladolid
Malaga
Alacant
Zaragoza
Corua
Vigo
Leon
Salamanca
Kordoba
Huelva
Bilbo
Frantzia
P
o
r
t
u
g
a
l
0 200 km

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
57
2. ebaluazioa
Osatu beharrezko datuekin, eskala 1:500 000 dela kontuan hartuta.
Marrazkiko zentimetro bat, benetako _____ km-ren baliokidea da.
Marrazkiko hamar zentimetro, benetako _____ km-ren baliokideak dira.
Marrazkiko bost milimetro, benetako _____ km-ren baliokideak dira.
1
8
E
Marraztu ereduaren irudi berdin bat eta antzeko irudi bat. 2
Marraztu lehenengo irudiarekiko simetrikoa den marrazki bat, eta eraman
bigarren irudia bost lauki eskuinerago.
3
Erreparatu eta idatzi adierazitako biraketak egitean aurkituko dituzun
poligonoen izenak.
Geziaren kokapenetik abiatuta, 135-ko biraketa egingo dugu noranzko negatiboan. __
Kokapen berritik abiatuta, 90-ko biraketa egingo dugu noranzko positiboan. _______
Kokapen horretatik abiatuta, 180-ko biraketa egingo dugu noranzko positiboan. ____
Eta hexagonotik abiatuta, 225 -ko biraketa egingo dugu noranzko negatiboan. _____
4
berdina antzekoa
2 cm
Kalkulatu buruz honako kopuru hauek. 5
2 842 kg-ren % 1=
3 115 l-ren % 1 =
4 835 -ren % 10 =
4 830 m-ren % 50 =
8 735 l-ren % 50 =
4 328 cm-ren % 25 =

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
58
Luzera eta azalera neurtzeko unitateak
9
Er
Adierazi ilara bakoitzeko luzerak modu bakunean, eta ordenatu txikienetik handienera.
32 dam 83 m = 4 km 5 m = 97 hm 43 m =
__________________ < __________________ < __________________
43 m 5 cm = 84 dm 13 cm = 432 cm 8 mm =
__________________ < __________________ < __________________
2
Bihurtu metro karratu honako azalera neurri hauek. 3
0,036 hm =
58,42 dam =
0,0376 km =
2 ha =
7,5 a =
0,049 ha =
Adierazi modu konplexuan honako kopuru hauek. 4
Soro baten luzera 2,5 hm-koa da. Zenbat metro ditu soro horrek?
Traktore batek soroa goldatzeko 17 aldiz zeharkatu behar badu, zenbat
kilometro egingo ditu?
5
Finka batek 9,3 a-ko azalera dauka. Zenbat metro karratu ditu finka horrek?
Metro karratu bakoitza 0,20 kg nitratorekin ongarritzen badute, zenbat kilogramo nitrato beharko dituzte?
6
4 632 dam =
73,25 hm =
9,376 km =
68,35 dm =
5,89 cm =
0,0768 m =
65,32 hm
4,785 dam
9,85 km
6 385 m
km hm dam m dm cm mm

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
59
Edukiera eta masa neurtzeko unitateak
9
Er
Adierazi modu konplexuan honako kopuru hauek. 2
Konparatu, <, = eta > ikurrak erabiliz, dagokionaren arabera.
37,8 l 3,78 dal 9,35 kl 9 350 l 88,6 l 8,86 dl
4,52 dal 452 l 76,25 hl 7,625 dal 40,81 ml 4,081 cl
4
Arkaitzek 1 l 121 cl 40 ml ur edan du.
Zenbat litro ur edan ditu? Zenbat zentilitro dira?
5
142,35 g = _______ g _______ cg
90,03 hg = _______ hg _______ g
0,147 g = _______ cg _______ mg
432 hg = _______ kg _______ hg
63,256 kg = _______ kg _______ g
137,5 dag = _______ dag _______ g
Osatu, dagokien unitatea idatzita. 3
47,8 kg = 4 780 ____
732 g = 7,32 ____
271,5 hg = 2 715 ____
49,36 g = 4,936 ____
5,632 g = 563,2 ____
789 mg = 0,0789 ____
Izaskun azokara joan da, eta 2 kilogramo eta laurden laranja,
kg piper, kilogramo eta erdi sagar eta 750 g kiwi erosi ditu.
Zenbat kilogramo ditu erosketa osoak?
Zenbat gramo?
3
4
6
Bihurtu kopuru bakoitza adierazitako unitateetara. 1
4,7 l 8 cl
37 dl 19 cl
14 dal 432 cl
cl
21 kl 4 hl
3,7 hl 9 dal
9 kl 375 l
dal
4,5 kl 21 l
3,9 dal 47 l
27,3 l 45 cl
l

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
60
Eragiketak neurri unitateekin
9
Er
Ipini goitik behera, eta kalkulatu emaitza.
18 km 36 dam + 36 km 5 dam 145 km 56 m + 89 km 15 m
27 hg 3 dg 18 hg 49 dg 182 g 15 cg 97 g 38 cg
1
Egin honako eragiketa hauek.
93 kl 432 l 6 873 dal 27 cl 9
2
Zisterna kamioi batek 26,83 kl gasolio hustu ditu gasolindegi batean. Gasolio
litroak 1,05 balio duela kontuan hartuta, zenbat balio dute kamioiak hustu
dituen litro guztiek?
3
2,5 km-ko kobrezko bobina batetik, lehenengo, 3 hm 16 m moztu dituzte motor
batzuetarako, eta ondoren, 12 dam 41 m erabili dira hari elektrikorako.
Gainerakoa 7 zati berdinetan banatu badute, zenbat metro izango ditu
zati bakoitzak?
4
73 kg 86 g
14
149 hm 28 dm
8

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
61
Informatikako neurri unitateak
9
Er
Konbinatu honako bit pare hauek, honako kontzeptu hauek definitzeko. 1
Osatu honako taula hau falta diren datuekin. 2
maskulinoa femeninoa ilehoria beltzarana
zuria beltza urdina berdea
bit _____________________ko unitate txikiena da.
8 bit
kilobyte (KB)
1 048 576 byte
gigabyte (GB)
Unitatea Honako hau adierazten du
Adierazi bitetan honako neurri unitate hauek. 3
3 byte =
12 byte =
1 000 byte =
8 byte =
105 byte =
1 000 000 byte =
Kalkulatu honako neurri kopuru hauen byten edukiera. Erabili kalkulagailua. 4
MP4 erreproduzigailu batek bi gigako memoria dauka. Memoriaren beteta
baditu, zenbat byte ditu libre? Erabili kalkulagailua.
2
3
5
4,5 megabyte =
7,3 kilobyte =
0,083 gigabyte =
2,6 kilobyte =
>
>
kilobyte megabyte bit

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
62
Unitateen arteko erlazioa informatikan
9
Z
Gogoan izan bit bat ordenagailu batean irudika daitekeen informazioa biltzeko uni-
taterik txikiena dela, eta bi balio baino ezin dituela izan: 0 eta 1.
Ordenagailuetan, informazioa bidaltzeko, 8 biteko multzoak erabiltzen dira. 8 biteko
multzo bakoitzari byte deitzen zaio.
Erreparatu informatikan erabili ohi diren neurri batzuen arteko erlazioari.
Badira unitate handiagoak ere, aurrerago ikusiko dituzunak, hala nola terabytea (TB)
= 2
40
byte, edo petabytea (PB) 2
50
byte. Eta horrenbeste neurri desberdin daude orde-
nagailuek gero eta informazioa gordetzeko gaitasun handiagoa dutelako.
kilobyte KB ka 1 024 byte 2 byte
megabyte MB mega 1 024 kilobyte 2 byte
gigabyte GB giga 1 024 megabyte 2 byte
Unitatea Laburdura
Honela
aipatzen dira
Honako hau
adierazten du
Potentzia
Adierazi kasu bakoitzean adierazitako unitatean. 1
Osatu eta lotu informatikako neurri unitate bakoitza dagokion 2ko berreketarekin.
Idatzi nola irakurtzen diren berreketa horiek.
______________________ GB 2 bit ____________________________________
______________________ MG 2 ____________________________________
______________________ byte 2 ____________________________________
______________________ KB 2 ____________________________________
honela irakurtzen da laburdura unitatea
2
kilobyte erdia 2,5 megabyte 4,32 gigabyte 2,5 kilobyte
1 kilobyte
1
2
21 megabyte
3 gigabyte
1
2
2 byte
kilobyte
3
2
megabyte
1
8
gigabyte
3
4

___
36 byte
byte

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
63
1. ebaluazioa
Osatu, falta den unitatea idatziz.
6,3 t = 6 300 ____ 0,03 kg = 30 ____
45,72 g = 4,572 ____ 843 cg = 0,843 ____
0,036 dg = 3,6 ____ 15,4 dag = 1,54 ____
632,5 hg = 6 325 ____ 154,3 mg = 15,43 ____
1
Bihurtu honako kopuru hauek adierazitako unitateetara.
83,27 m = __________ km 8 372 mm = __________ dm
4,32 dm = __________ mm 73,5 hm = __________ dam
65,81 km = __________ hm 83,18 cm = __________ m
9,002 dam = __________ m 6,86 dam = __________ cm
2
Adierazi modu konplexuan honako neurri unitate hauek.
48,73 m = ________________________________ 6,57 dm = ________________________________
843,4027 hm = ____________________________ 837 dam = _______________________________
7,68 km = ________________________________ 653 cm = ________________________________
4,9 a = ___________________________________ 8,73 ha = _________________________________
4
Adierazi modu bakunean, eta ordenatu txikienetik handienera honako kopuru hauek. 3
9
E
63 l 5 cl 6 dal 7 dl 6,3 hl 5 dl 0,006 kl 43 cl
Kalkulatu buruz honako eragiketa hauek. 5
+ 1 =
1 =
+ 1 =
1 =
+ 1 =
1 =
+ 1 =
1 =
+ 1 =
14
26
19
9
10
13
12
7
1
8
7
5
2
6
6
4
3
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
64
2. ebaluazioa
9
E
Inguratu ilarako lehenengoaren berdinak diren kopuruak. 1
Pentsatu eta idatzi zer unitate informatiko den.
1 024 byte ditu. >_________________
Informatikako unitate txikiena da. >_________________
Informatikako memoria unitate ohikoena da. >_________________
"Mega" izenez ere ezagutzen dugu. >_________________
Horrekin edozein bi balio baino ezin dira adierazi. >_________________
2
3,24 ha-ko partzela batean, saltegi handi bat eraikiko dute. Partzela horren herena
eraikinak hartuko du, aparkalekuek eta gainerakoa, sarbideak eta
lorategiak izango dira. Ikertu zenbat metro karratu hartuko dituen
eremu bakoitzak.
3
Putzu batetik 122,7 kl ur ateratzen dituzte soroak ureztatzeko, 376,6 hl gizakiok
edateko, eta 2 647,5 dal kaleak garbitzeko. Asmatu zenbat litro ur atera
dituzten putzutik.
4
6 352 l 6 352 dal 635,2 hl
937,5 dag 937,5 g 93,75 dg
83,25 hm 832,5 dm 8,325 km
652 dam 6 520 dam 65 200 dam
63,52 kl
9,375 hg
8 325 m
65,2 hm
1
2
Errepide bat egiteko, kamioietan garraiatzen dituzten 462 t harri birrindu behar
dira. Zazpi kamioi dituzte lan horretarako. Horietatik hiruk 18 000 kg garraia
ditzakete, eta beste laurek 25 000 kg garraia ditzakete. Kamioi bakoitzak bidaien
kopuru bera egiten badu, zenbat bidaia egin behar dituzte?
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
65
Irudi lauen azalera eta perimetroa
Kalkulatu honako irudi hauen azalera. 1
Zein izango da triangelu zuriaren azalera, erronboidearen azalera 63,48 cm
2
-koa
dela kontuan hartuta?
4
Karratu baten azalera 64 cm
2
-koa da. Kalkulatu karratuaren aldea. Azalera erdira
murrizten badugu, zer balioren artean egongo da sortu berri den karratua?
Laguntzeko, egin marrazki bat.
2
10
Er
7,3 cm
6,3 cm
2,7 cm
12,5 cm
6
,
3

c
m
27,5 cm
36,7 cm
3,4 cm
Kalkulatu honako triangelu hauen azalera eta perimetroa 3
7,2 cm
4

c
m
8,2 cm
9,3 cm
10 cm
1
2
,
5

c
m
6,4 cm
10 cm
8
,
2

c
m
4
,
5

c
m
A = _____________
P = _____________
A = _____________
P = _____________
A = _____________
P = _____________
A = _____________
A = _____________ A = _____________ A = _____________
124 m
103 m
9
5

m
7
0

m

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
66
Poligono erregularren eta irudi konposatuen azalera
10
Er
Kalkulatu honako poligono erregular hauen azalera. 1
2,6 cm
3

c
m
21,5 cm
1
8
,
6

c
m
14,7 cm
aldea 12,6 cm 7 cm
perimetroa 25,2 cm
apotema 3,5 cm 4,8 cm
azalera
Neurtu honako poligono erregular hauen aldea eta apotema, eta kalkulatu
bakoitzaren perimetroa eta azalera.
3
Ikerren herriko udalak partzela honetan arteak landatu nahi ditu. Aurkitu
partzelaren azalera eta zenbat arte behar izango dituzten, batez beste
metro karratu bakoitzean arte bat landatuko dutela kontuan hartuta.
4
P = _____________
A = _____________
P = _____________
A = _____________
P = _____________
A = _____________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
67
Zirkulua eta irudi zirkularrak. Horien azalera kalkulatzea
10
Er
Identifikatu irudi bakoitza bere izenarekin. 1
Konpasa, erregela eta angelu garraiatzailea erabiliz, marraztu honako irudi hauek:
2 cm-ko erradioa duen zirkulua, 4 cm-ko diametroa duen zirkuluerdia, 2,5 cm-ko
erradioa eta 60-ko zabaltasuna dituen sektore zirkularra, eta 1,8 cm-ko erradioa
duen zirkulu baten segmentu zirkularra.
2
Honako zirkulu honetan, koloreztatu: erradioa urdinez, diametroa berdez, korda
gorriz eta arkua marroiz. Adierazi zentroa O letrarekin.
3
Kalkulatu 3,5 cm, 7,3 m eta 19,8 dm-ko erradioak dituzten zirkuluen azalera. 4
Aurkitu irudi bakoitzean itzaleztatuta dagoen zatiaren azalera. 5
zirkuluerdia segmentu zirkularra zirkulua koroa zirkularra sektore zirkularra
6 m 3 m
A B

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
68
Zuzenen eta zirkunferentzien posizio erlatiboak
10
Er
Idatzi honako irudi hauen azpian, zirkunferentzia bakoitzari dagokionean, zuzenak
duen posizioa. Horrez gain, esan puntu komunik duten ala ez.
1
Marratu honako zirkunferentzia hauen gainean beste zirkunferentzia bat, esaten dizuten posizioaren arabera. 2
ebakitzaileak barneko ukitzaileak kanpoko ukitzaileak kanpokoak
Zuzen ebakitzaile batek 12 cm-ko erradioa duen zirkunferentzia bat A eta B
puntuetan mozten du. AB distantzia zirkunferentzia horren erradioaren berdina
da. Aurkitu A eta B erradioek sortzen duten sektore zirkularraren azalera.
3
Aurkitu bi zirkunferentzien bitarteko azalera. 4
A
B
1
2
c
m
7,5 cm
1
2
,
3

c
m

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
69
10
Z
Trapezioaren azalera, triangelu eta lauki paralelogramotan bereiziz aurki daiteke. Arra-
zonamendu erraz baten bitartez, kalkuluak laburtzen dituen formulara irits gaitezke:
oinarri handiena + oinarri txikiena B + b
A =
_______________________________
altuera =
______
h
2 2
B + b
A =
______
h
2
Azaleraren formula horrek trapezio isoszeleentzat , nahiz trapezio laukizuzenentzat eta
eskalenoentzat
balio dezake.
.
Aurkitu honako trapezio hauen azalera. 1
Etxe baten oinak trapezio laukizuzen baten itxura du. Bere oinarri handienak
12,6 m-ko luzera du; eta txikienak, 9,7 m-koa. Etxearen oinaren zabalera 10 m-koa
da. Kalkulatu etxeak dituen metro koadroak. Balia zaitez marrazki batez.
2
Trapezio itxura duen zorua lauzaz estali nahi da. Kalkulatu
lauzen metro koadroak kontuan hartuz produktuaren
% 15 alferrik galtzen dela.
3
B
b
h
5,4 m
2,3 m
2
,
8

m
12,4 cm
7,6 cm
6,5 cm
>
Trapezioaren azalera

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
70
1. ebaluazioa
Lotu irudi bakoitza dagokion azaleraren formularekin. 1
10
E
A
A B C
B
C
D
E
A =
perimetroa apotema
2
A =
D d
2
A = l
2
A = oinarria altuera A = oinarria altuera
18,24 cm
9
,
3

c
m
Kalkulatu erronbo grisaren azalera, erronboide handiaren hartzen dituela jakinda.
2
3
2
60
o
60
o
130
o
80
o
Kalkulatu honako poligono hauetan falta diren angeluak. 3
Iturri batek hexagono erregularraren itxura du. Bere aldeek
0,93 m dute, eta apotemak, 0,8 m. Aurkitu perimetroa
zentimetrotan, eta azalera metro koadrotan.
4
Kalkulatu buruz, esaten dizuten azalera unitatera aldatuz.
2,35 m = ___________ dm 0,345 dm = ___________ cm
34,65 m = ___________ dm 12,67 dm = ___________ cm
234 m = ___________ dam 356 dm = ___________ m
65,7 dam = ___________ hm 89,6 dm = ___________ m
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
71
2. ebaluazioa
Erantzun, eta osatu falta diren datuekin.
Zer lortzen da zirkunferentzia baten luzera bere diametroarekin zatitzean? ___________________________
Zein da zirkunferentzia baten luzeraren formula? _______________________________________________
Nolakoa da erradioa diametroari dagokionez? __________________________________________________
Nola deitzen diogu zirkunferentzia batek mugatzen duen azalera lauari? _____________________________
Zein da zirkulu baten azaleraren formula? ____________________________________________________
Zirkunferentzia puntu batean ukitzen duen zuzena ___________________________________________ da.
1
10
E
R = 14 cm
r = 6 cm
12,3 m
6
,
8

m
8
,
7

c
m
32
o
Aurkitu honako hiru irudi hauen azalera. 2
Marraztu honako irudi hauek.
Puntu komun bakarra duten bi zirkunferentzia. Izendatu dauden bi kasu ezberdinak.
3
Bi puntu komun dituzten bi zirkunferentzia.
Miren askotan irteten da bizikletan ibiltzera. Bere bizikletaren gurpilak
42 cm-ko erradioa du. Gurpilak 9 800 bira eman baditu gaur, zenbat
kilometro egin ditu?
4

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
72
Gorputz geometrikoak. Poliedro erregularrak
Inguratu urdinez poliedroak diren gorputz geometrikoak; eta gorriz, ez direnak.
Idatzi bakoitzaren izena.
Poliedroak:
Ez poliedroak:
1
Koloreztatu erregularrak diren poliedroak, eta osatu taula dagozkien datuekin. 2
11
Er
Idatzi honako garapen lau bakoitzari dagokion poliedro erregularraren izena. 3
Zer poliedro erregular da?
Aurpegiak zortzi triangelu aldekide berdin dira.> _______________________________________________
Aurpegiak hamabi pentagono erregular berdin dira.> ____________________________________________
Oktaedroaren triangelu aldekide berdinen erdia du. > ____________________________________________
Aurpegiak sei lauki berdin dira. > ___________________________________________________________
Tetraedroak bezala hogei aurpegi ditu. > ______________________________________________________
4
Irudia Izena
Aurpegien
kopurua
Aurpegietako
poligonoa
Ertzen kopurua
Erpinen
kopurua

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
73
Poliedro irregularrak
11
Er
Lotu poliedro bakoitza dagokion garapen lauarekin, eta osatu taula. 1
Egiaztatu kasu bakoitzean honako hau:
aurpegien kopurua + erpinen kopura = ertzen kopurua + 2
Neurtu erregela batekin lau angeluko honako prisma honen guztizko azalera
kalkulatzeko behar dituzun ertzak. Adierazi emaitza dezimetro koadrotan.
2
Asmatu zer poliedro den.
Bi hexagono erregularrek eta sei laukizuzenek osatzen dute.>____________________________________
Pentagono erregular bat eta bost triangelu berdin ditu. >__________________________________________
Hiru laukizuzenek eta bi triangelu zuzenek osatzen duten poliedroa.>________________________________
3
Kalkulatu honako honen moduko triangeluek sortzen duten oktaedroaren
guztizko azalera. Ondoren, marraz itzazu.
4
3,9 cm
4,5 cm
A
B
C
D
Poliedroa Izena
Oinarriko
poligonoa
Albo aurpegiko
poligonoa
Aurpegien
kopurua
Erpinen
kopurua
Ertzen
kopurua
A
B
D
C

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
74
Zilindroa, konoa eta esfera
Lotu gorputz geometriko bakoitza dagokion garapenarekin, eta osatu. 1
Seinalatu zilindroaren, konoaren eta esferaren elementuak. 2
Bi oinarri _______________ eta paraleloak ditu, eta bere gainazala kurbatua da. _______________ da.
Bere gainazaleko puntu guztiak ______________________etik distantzia berera daude. Ez du garapenik.
_______________da.
Oinarri zirkularra du eta gainazal _______________. _______________ da.
Zapalgailu batek 0,95 m-ko erradioa duen arrabol zilindrikoa du.
Zenbat bira eman ditu arrabolak 387,79 m ibili bada?
3
Zilindro baten oinarriaren erradioa 8,3 cm-koa da; eta bere altuera, 23 cm-koa.
Aurkitu aldeko eta guztizko azalera. Laguntzeko, erabili marrazki bat.
4
11
Er
A
B
C

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
75
Bolumena. Bolumena neurtzeko unitateak
11
Er
Kalkulatu honako irudi bakoitzaren bolumena kuboa unitatetzat hartuta. 1
Adierazi esaten dizuten unitatean.
1,48 dm
3
= ___________ cm
3
84,32 dm
3
= ___________ m
3
437,2 cm
3
= ___________ dm
3
47,832 dm
3
= ___________ cm
3
0,07 m
3
= ___________ dm
3
478,5 cm
3
= ___________ dm
3
2
Adierazi litrotan honako bolumen neurri hauek.
6,5 dm
3
= ____________ l 4,36 m
3
= ____________ l 0,365 m
3
= ____________ l
6 843 cm
3
= ____________ l 14,8 cm
3
= ____________ l 583,6 cm
3
= ____________ l
4
Gogoan izan 1 dm = 1 l dela, eta kalkulatu honako ontzi hauetan sar daitekeen litroen kopurua. 3
Mirenen etxean 6 375 litro ur gastatu dituzte hilabetean. Zenbat ordaindu
beharko dute, ur metro kubiko bakoitzak 0,85 balio badu?
5
4 cm 6,5 dm 5 dm
4
,
6

d
m
3

d
m
3,1 dm 2 dm
Bolumena = ____ unitate Bolumena = ____ unitate Bolumena = ____ unitate
Bolumena = __________ Bolumena = __________ Bolumena = ___________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
76
Bestelako neurri unitateak
11
Z
Metro kubikoaz, dezimetro kubikoaz eta zentimetro kubikoaz gain, bolumena neurtzeko
beste unitate batzuk ere badaude.
dekametro kubikoa = dam
3
hektometro kubikoa = hm
3
kilometro kubikoa = km
3
milimetro kubikoa = mm
3
Gogoan izan gorputz baten bolumena eta edukiera magnitude baliokideak direla.
Bolumen unitate batetik bestera pasatzeko, eskuinera ematen dugu pauso bakoitza 1000rekin biderkatzen
dugu, edo ezkerrera ematen dugun pauso bakoitza 1000rekin zatitzen dugu.
Ipini metro kubikotan honako kopuru hauek.
48 325 cm
3
= _______________ m
3
437,5 dm
3
= _______________ m
3
0,18 dam
3
= _______________ m
3
0,00086 km
3
= _______________ m
3
0,00378 hm
3
= _______________ m
3
68 376 mm
3
= _______________ m
3
1
Adierazi litrotan honako bolumen neurri hauek.
6,8 m
3
= ______________ l 0,0374 m
3
= ______________ l
47,25 cm
3
= ______________ l 87 325 cm
3
= ______________ l
8,3 dm
3
= ______________ l 7,48 m
3
= ______________ l
2
Zenbat litro ditu 1 500 cm-ko bolumena duen botila batek?
Eta 0,0025 m dituen beste batek?
3
Irekita dauden bi txorrotek 3 m 3 dm-ko bolumena duen andela bete dute.
Txorrotetako batek 7,5 l isuri ditu segundoko; eta besteak, 6,8 l segundoko.
Zenbat denbora behar izan dute andela betetzeko?
4
km
3
hm
3
dam
3
m
3
dm
3
cm
3
mm
3
kl l ml

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
77
1. ebaluazioa
Inguratu prismak eta piramideak ez diren poliedroak, eta osatu honako taula hau. 1
11
E
Izena Aurpegien kopurua Aurpegietako poligonoa
Esan honako esaldi hauek egia (E) edo gezurra (G) diren, eta zuzendu okerrak direnak.
Bost poliedro erregular baino gehiago daude. ___________________________________________________
Kuboa sei aurpegi triangeluar berdin dituen prisma da. _______________________________________
Tetraedroak lau aurpegi triangeluar berdin ditu. ______________________________________________
Dodekaedroaren aurpegiak hogei pentagono erregular dira. _______________________________________
Ikosaedroak triangelu zuzenak diren hogei aurpegi ditu. ______________________________________
Oktaedroaren zortzi aurpegiak triangelu aldekide berdinak dira. _____________________________________
2
Marraztu lau angeluko prisma bat eta piramide pentagonal bat, eta idatzi
bakoitzaren elementuen izenak.
3
Honako oktaedro honen ertz guztiek 63,6 cm neurtzen badute, zenbat neurtzen
du bakoitzak? Kalkulatu alboetako baten azalera.
4 4,59 cm
A B C D E

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
78
2. ebaluazioa
Lotu gorputz geometriko bakoitza dagokion garapenarekin, eta idatzi bakoitzaren
izena. Inguratu poliedroak ez direnak.
1
11
E
Asmatu honako gorputz hauetako bakoitzaren bolumena, kubo bat unitatetzat hartuz. 2
Kalkulatu buruz.
2,8 m
3
= ___________ dm
3
0,037 m
3
= ___________ dm
3
863,5 cm
3
= ___________ dm
3
1,683 dm
3
= ___________ cm
3
24 cm
3
= ___________ dm
3
93,6 dm
3
= ___________ m
3
4
Bolumena = _________ Bolumena = _________ Bolumena = _________ Bolumena = _________
____________
____________
____________ ____________
____________
____________ ____________
____________
____________
Aurkitu honako gorputz geometriko hauetako bakoitzak duen edukiera litrotan. 3
16,3 cm
2
4

c
m
18,5 cm 9,5 cm
26,8 cm
10,6 cm
4 cm
Bolumena = _______________ Bolumena = _______________ Bolumena = _______________

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
79
Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa
12
Er
Hiri bateko biztanleei gustukoen duten komunikabideari buruzko inkesta egin
diete. Erreparatu datuei.
1
Ikastetxe bateko 6. mailako ikasleek honako kirol hauek egiten dituzte.
futbola >12 ikaslek atletismoa >herenak
saskibaloia >futbola egiten dutenen erdiak igeriketa >laurdenak
Osatu honako maiztasun taula hau, eta igarri moda zer den.
2
Honako hauek hiri baten otsailean jaso diren tenperaturak dira. 3
telebista 38
irratia 15
prentsa 10
aldizkariak 10
Internet 27
Komunikabidea Maiztasun absolutua Maiztasun erlatiboa
Kirola M. absolutua M. erlatiboa
M. absolutua
M. erlatiboa
Igarri maiztasun erlatiboak, eta ordenatu handienetik txikienera maiztasunaren arabera.
Zer komunikabidek irudikatzen du moda? _______________________
Zenbat pertsonek erantzun diote inkestari? ________________________
Egin maiztasun taula bat honako datu hauekin.
Zer tenperaturak dauka maiztasun erlatibo txikiena?
Zer tenperaturak irudikatzen du moda? __________
Bisurtea al da?_____ Zergatik?___________________
___________________________________________
7 9 8 7 5 8 10 8 5 4 7 5 8 6 9 10 8 7 6 4 7 8 9 6 4 6 7 8
Tenperatura
(C)

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
80
Batez besteko aritmetikoa eta mediana
12
Er
Esan honako esaldi hauek egia (E) edo gezurra (G) diren, eta zuzendu oker daudenak.
Kopuru bakoitia duen datu multzo bateko mediana erdiko datuen batuketa da.
Zenbaki segida baten batez besteko aritmetikoa horien guztien batuketa da.
Multzo ordenatu batean, balio handienaren eta balio txikienaren arteko aldea da heina.
Kopuru bikoitia duen multzo ordenatu bateko mediana erdiko tokian dagoena da.
Moda maiztasun absolutu handiena duen balioa da.
Zenbaki multzo bateko mediana jakiteko, lehenik eta behin txikienetik handienera ordenatu behar dira.
1
Honako hauek saskibaloi talde bateko kideen adinak dira. 2
Kalkulatu honako datu segida hauen mediana eta heina.
Zortzi aurpegiko dadoa jaurtitzean lortutako puntuak: 3, 7, 1, 8, 2, 5, 4, 7, 8, 6, 3, 2.
Liburutegian dauden ikasleen adina: 12, 18, 20, 16, 17, 18, 13, 12, 15.
3
Erreparatu ikastetxe bateko haurrek aukeratu dituzten eskolaz kanpoko ekintzei.
Demagun inork ez duela errepikatzen. Zenbat ikasle
doaz ekintzaren batera?
Zer ekintzak irudikatzen du moda?
Kalkula ezazu batez besteko aritmetikoa, mediana
eta heina.
4
12 11 13 12 11 10 12 11 11 10
Zein da saskibaloi talde honetako jokalarien batez besteko adina?
Zer adinek irudikatzen du moda?
Zenbat jokalariren adina dago batez besteko adinaren azpitik?
eskulanak 23
zeramika 15
dantza 25
saskibaloia 19
gimnasia erritmikoa 16
Ekintza Ikasleen kopurua

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
81
Zoria. Gertaera ziurra, gerta daitekeena eta ezinezkoa
Esan kasu bakoitzean fenomeno aleatorioa den edo ez. Azaldu zergatia.
Dadoa jaurtitzea. >_____ Erruletan jokatzea. >_____
Telebista ikustea. >_____ Matematikako azterketa egitea. >_____
Zozketa batean, ontzitik bola bat ateratzea. >_____ Musika entzutea. >_____
1
Asmatu honako fenomeno aleatorio hauetan zer gerta daitekeen.
Txanpon bat airera jaurtitzea: _____________________________________
Bi txanpon, bata bestearen atzean airera jaurtitzea: _____________________
Karta espainolen multzo batetik paloa ateratzea: _______________________
Bi bola zuri eta bi bola urdin dituen poltsa batetik bi bola bat bestearen
atzetik ateratzea: _______________________________________________
2
Poltsa batean 1etik 10era zenbakitutako 10 bola daude. Bola bat begiratu gabe ateratzean, esan honako
kasu hauek gertaera ziurrak, gerta daitezkeenak edo ezinezko gertaerak diren.
10 edo txikiagoa den zenbakia ateratzea. >_____________ 3ren multiploren bat ateratzea. >____________
Zenbaki bikoitia ateratzea. >_____________ 15en multiploren bat ateratzea. >_____________
4
Idatzi honako erruleta hau biratzean gerta
daitekeen gertaera ziur bat, gerta daitekeen bat
eta ezinezkoa den bat.
Gertaera ziurra:
Gerta daitekeena:
Ezinezko gertaera:
5
Idatzi fenomeno aleatorioa irudikatzen duen egoera bat, eta ausazkoa ez den
beste bat.
3
12
Er

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
82
Probabilitateen kalkulua
12
Er
Kalkulatu, erruleta biratzean, honako gertaera hauek gertatzeko dauden
probabilitateak.
Zenbaki bikoitia ateratzea. >
Sei baino zenbaki txikiagoa ateratzea. >
4 edo 5 ateratzea.>
9 baino txikiagoa den zenbakia ateratzea. >
1
40 karta dituen karta espainoleko multzo batean, kalkulatu kasu bakoitzean
honako gertaera hauek gertatzeko dauden probabilitateak.
Urre bat ateratzea.> 6 baino balio txikiagoa duen karta ateratzea.>
Errege bat ateratzea. > Irudi bat ateratzea (txanka, zaldia edo erregea). >
2
Kalkulatu kasu bakoitzean dagoen probabilitatea. 3
Mendazko 6 txikle, marrubizko 2 eta laranjazko 3 dituen poltsatik:
a. Mendazko txiklea ateratzea. >
b. Marrubizko txiklea ateratzea.>
c. Laranjazko txiklea ateratzea. >
Dado bat jaurtitzean:
a. 6 ateratzea. >
b. Zenbaki bikoitia ateratzea. >
c. 3 edo 4 ateratzea. >
Egin honako atal hauek.
Txanpon bi airera jaurtitzean, zein da bi aurpegi irteteko probabilitatea?
Goizean jaikitzean, zein da igandea izateko probabilitatea?
Egutegia ausaz zabaltzean, a-tik hasten den hil batean zabaltzeko zer probabilitate dago?
4
Koloreztatu erruleta, honako gertaera hauek bete daitezen. 5
Horia irteteko probabilitatea da.
Urdina irtetea horia irteteko probabilitatearen erdia da.
Gorria irtetearen probabilitatea urdina irtetearen hirukoitza da.
4
12

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
83
Histogramak
Honako hauek ikastetxe bateko 6. mailako ikasleen altuerak dira.
140 cm, 143 cm, 155 cm, 156 cm, 165 cm, 160cm, 148 cm, 139 cm, 144 cm, 137 cm, 143 cm, 147 cm, 151 cm,
150 cm, 142 cm, 143 cm, 148 cm, 138 cm, 154 cm, 161 cm, 159 cm, 160 cm, 147 cm, 146 cm, 152 cm, 154 cm
Egin maiztasun taula bat, altuerak 10 cm-ka multzokatuz. Gero, egin dagokion
histograma.
1
Herri batean uztailean egon diren tenperaturak irudikatu dira honako
histograma honetan.
Non egongo da herria, mendian ala hondartzan?____
Zergatik? ______________________________________
Zenbat egunetan daude 24 C baino gehiago? __________
Zenbat egunetan da tenperatura 19 C baino baxuagoa? ______
2
12
Z
Histogramak, marra diagramak bezala, irudikapen grafikoak dira, eta datu baten balio
asko eta hurbilak daudenean erabiltzen dira, esaterako, pertsona talde baten altuera edo
adina, tenperaturak, etab.
Ardatz horizontalean, datuak tarteka edo motaka irudikatzen dira, denak luzera berdinare-
kin. Tarte horiek datuak bosnaka, hamarnaka... multzokatuz kalkulatzen dira.
Adibidea: herri batean, bertako biztanleen adina aztertu da, eta honako datu hauek
lortu dira:
0-14 urte bitarte: 57 pertsona.
90 urte edo gehiago: 6 pertsona
edades
0-14 15-29 30-44 45-59
0
50
100
150
200
60-74 75-89 >90
10-14 C
o
15-19 C
o
20-24 C
o
>24 C
o
0
5
10
15
geh. ten.
130-139 cm
140-149 cm
150-159 cm
160-169 cm
Altuera Maiztasuna
Adinak

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
84
1. ebaluazioa
12
E
Honako datu hauek 6. mailako hiru geletako ikasleen ikasgai gustukoenak irudikatzen dituzte.
Zenbat ikasle daude hiru gelen artean?
_______________________________________________
Zein da ikasgai bakoitzaren maiztasun erlatiboa?
_______________________________________________
Zein ikasgaik du maiztasun erlatibo txikiena?
_______________________________________________
Zein da moda?
_______________________________________________
1
Hiri handi bateko auzo bateko langileei garraiobideei buruzko inkesta bat
egin zaie, eta honako datu hauek lortu dira. Egin maiztasun taula bat,
eta erantzun galderei.
metroa = 42 pertsona autoa = 23 pertsona autobusa = 25 pertsona oinez = 15 pertsona
motorra edo bizikleta = 6 pertsona
Zenbat langileri egin zaio inkesta? ___________
Zer garraiobide motak irudikatzen du moda? ____________
Zein da batez besteko aritmetikoa? __________________________
Zein dira mediana eta heina? ____________________
______________________________________________________
2
Osatu honako maiztasun taula hau, eta ikertu
maiztasun erlatiboa kasu bakoitzean.
Zer zenbakik irudikatzen du moda?___________
Honako datu hauekin igarri zein diren mediana
eta heina.
Dado bat 15 aldiz jaurtitzean, honako emaitza hauek lortu dira. 3
1
2
3
4
5
6
Zenbakia M. absolutua M. erlatiboa
2 5 3 1 2 4 6 6 5 2 3 2 4 3 5
Matematika 6
Gaztelania 7
Ingurunea 4
Musika 8
Ingelesa 9
Plastika 10
Gorputz Hezkuntza 12
Euskara 8
Ikasgaia M. absolutua M. erlatiboa

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
85
2. ebaluazioa
12
E
Markatu X batekin fenomeno aleatoriotzat jotzen dituzunak.
Supermerkatura erosketak egitera joatea. Erruletan jokatzea.
Karten multzotik bat ateratzea. Kiniela egitea.
Loterian jokatzea. Kutxa batetik txartel bat ateratzea.
100 orriko liburua irakurtzea. Autoz bidaia bat egitea.
Dado bat jaurtitzea. Paseatzera irtetea.
1
Esan zer gertaera diren ziurrak, gerta daitezkeenak edo ezinezkoak.
Dado bat jaurtitzean, zenbaki bikoitia irtetea. > _______________
Txanpon bat jaurtitzean, aurkia edo ifrentzua irtetea. > _______________
Erruleta biratzean, 0an geratzea. > _______________
Erruleta biratzean, zenbaki bakoitian gelditzea. > _______________
Bost karta banatzean, palo berdinekoak irtetea. > _______________
2
Ainarak bere diru zorroan 50, 20 eta 10 zentimoko txanponak ditu. Esan txanpon
bi ateratzean gerta daitezkeen gertaerak.
3
Poltsa batean, 4 bola berde, 2 bola laranja, 3 bola urdin eta 5 bola gorri
daude. Koloreztatu poltsako bolak, eta kalkulatu.
Bola urdina ateratzeko probabilitatea. >
Bola laranja ateratzeko probabilitatea. >
Berdea izateko probabilitatea. >
Gorria izateko probabilitatea. >
4
Kalkulatu buruz.
20 + 20ren % 1 40 + 40ren % 10 80 + 80ren % 50 50 + 50en %25
6 + 6ren % 1 9 + 9ren % 10 7 + 7ren % 50 12 + 12ren % 25
300 + 300en % 1 800 + 800en % 10 900 + 900en % 50 1 200 + 1200en % 25
5

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
86
Gogoratu eta osatu ikasitakoa
0 zenbaki osoa da, eta ez da ez _______________ , ezta _______________ ere.
Zenbakien zuzena
Zenbaki _______________ osoak 0ren eskuinean daude, eta aurrean, ___ ikurra daramate.
Zenbaki _______________ osoak 0ren ezkerrean daude; eta aurrean, ___ ikurra daramate.
Koordenatuen ardatza _____________ deitzen
den 0 puntu batean mozten diren bi _____________
perpendikularri deitzen diogu.
Planoko puntu bakoitza pare bat _____________
mugatzen dute. _____________ lerro horizontalean ira-
kurtzen da; eta _____________, lerro bertikalean.
(1, +2)
koordenatuak
Koordenatuen ardatza
Zenbaki osoak
____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____
ardatza
ardatza

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
87
Luzera, edukiera eta masa unitateak
Luzera, edukiera edo masa unitate bat ordena ______________ batera aldatzeko, ____rekin biderkatzen dugu.
Ordena ______________ aldatzeko, _____rekin zatitzen dugu.
Azalera unitateak
Azalera unitate bat ordena txikiago batera aldatzeko, 100ekin __________ dugu.
Ordena handiago batera aldatzeko, 100ekin _________ dugu.
____ ____ ____ ____ ____ ____
: ____ : ____ : ____ : ____ : ____ : ____
km hm dam m dm cm mm
kl hl dal l dl cl ml
kg hg dag g dg cg mg
__ 100 __ 100 __ 100 __ 100 __ 100 __ 100
__ 100 __ 100 __ 100 __ 100 __ 100 __ 100
km
2
hm
2
dam
2
m
2
dm
2
cm
2
mm
2
Bolumen unitateak
Bolumen unitate bat ordena txikiago batera aldatzeko ______ekin biderkatzen dugu. Ordena _________ batera
aldatzeko ______ekin zatitzen dugu.
_____ _____ _____ _____ _____ _____
: _____ : _____ : _____ : _____ : _____ : _____
km
3
hm
3
dam
3
m
3
dm
3
cm
3
mm
3

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
88
Laukiaren azalera Laukizuzenaren azalera
Laukiaren azalera = ________ ________ Laukizuzenaren azalera = ________ ___________
Erronboidearen azalera Erronboaren azalera
Erronboide baten azalera oinarri eta altuera berdina dituen
_____________ baten modukoa da.
Erronboidearen azalera = ________ ___________
Triangeluaren azalera
Poligono erregularraren azalera Zirkuluaren azalera
Triangeluaren azalera =
__________ __________
2
Poligonoaren azalera =
=
________ ________
2
Zirkuluaren azalera
= __ __
Erronboaren azalera laukizuzenaren azaleraren erdia da.
Erronboaren azalera =
___________ ___________
2
erradioa
erradioa

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
89
Zirkunferentzia Zirkulua
Irudi zirkularrak
Zirkunferentzia eta zirkulua
Zuzenen posizioak eta zirkunferentziak
Sektore zirkularra Segmentu zirkularra Koroa zirkularra Zirkuluerdia
Kanpokoak Barrukoak
Kanpoko
ukitzaileak
Barruko
ukitzaileak
Ebakitzaileak
Zuzen batek honako _________________ hauek izan ditzake, zirkunferentzia bati dagokionez:
Ez dute _____________ komunean. _____________ dute komunean. __________
dituzte komunean
Kanpokoa: ez du _______
komunean.
Ukitzailea: _____________
dute komunean.
Ebakitzailea: _____________
dituzte komunean.
zentroa
erradioa

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
90
Zilindroa, konoa eta esfera
Ez dira poliedroak.
Zilindroa
Poliedroak
Aurpegi ___________ dituzten gorputz geometrikoak dira.
Prisma Piramidea
Konoa Esfera
Poliedro irregularrak
_________ ez daude poligono berdinekin osatuta.
oinarria
ertza
erpina

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
91
Poliedro erregularrak
Aurpegiak poligono erregular _________________ dituzten poliedroak dira.
Aurpegien kopurua: 4
Poligonoa: triangelu
aldekidea
Tetraedroa
Aurpegien kopurua: ___
Poligonoa: ___________
Hexaedroa
Oktaedroa
Dodekaedroa
Ikosaedroa

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
92
Berreketak
Berreketa biderkagai guztiak ____________ diren biderkadura baten ____________ da. Horren gaiak
____________ eta berretzailea dira.
Berreketa bat irakurtzeko oinarrian dagoen zenbakia ________ esapidearekin esaten da; eta ondoren, berretzailea.
4
3
>___________ ber _______
Erro koadroa
Erroa ______________ Erroa ______________
625 = 25 4 < 18 < 5
Zenbaki baten ___________ kalkulatzeko, zenbaki
hori bere buruarekin biderkatuko dugu.
3 3 = 3
2
= 9
10 oinarria duen berreketa bat unitatea eta _________ dituen ________ kopurua bestekoa da.
10
5
= 10 10 10 10 10 =100000
Zenbaki guztiak adieraz daitezke zifra bat 10 oinarria duen _____________ rekin biderkatzean lortutako bider-
kaduren batuketa gisa.
3455 = 3000 + 400 + 50 + 5 = 3 10
3
+ 4 10
2
+ 5 10 + 5
Zenbaki baten ___________ kalkulatzeko, zenbaki
hori bere buruarekin hiru aldiz biderkatuko dugu.
3 3 3 = 3
3
= 27
oinarria: ____________ den
biderkagaia.
berretzailea: ____________ errepikatzen
den aldien kopurua.
4
3
Zenbaki baten erro koadroa bere buruarekin biderkatzen den _________ bat da biderkadura __________
duena.
Honela irakurtzen da: laurogeita baten erro koadroa bederatzi da.
81 = 9

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
93
Zatikia eta zenbaki mistoa
Zatikia zenbakizko adierazpide bat da, eta unitatea-
ren zati bat edo hainbat zati _________ adierazten
ditu. Bere gaiak _________ eta __________ dira.
Zenbaki mistoa unitate __________ eta unitatea
baino ___________ den zatiki batek osatzen dute.
Zatiki baliokideak
Anplifikazio bidezkoak: zenbakitzailea eta izenda-
tzailea zenbaki berdinarekin ____________ dituzu.
> >
6
15
2 3
5 3
2
5
Sinplifikazio bidezkoak: zenbakitzailea eta izen-
datzailea zenbaki berdinarekin ____________ dituzu.
> >
6
10
12 : 2
20 : 2
12
20
Izendatzaile komunera murriztea
__________________________ metodoa
eta > eta > eta
12
15
10
15
4 3
5 3
2 5
3 5
4
5
2
3
Eragiketak
Batuketa
+ =
+ = + =
10
12
4
12
6
12
1
3
2
4
7
5
3
5
4
5
Kenketa
=
= =
2
12
4
12
6
12
1
3
2
4
1
5
3
5
4
5
Biderketa
= =
8 = =
32
7
4
7
4
7
15
30
3 5
5 6
5
6
3
5
8
1
Zatiketa
: = =
: 3 > =
4
27
4
9
4
9
18
25
3 6
5 5
5
6
3
5
__________________________ metodoa
mkt (5, 4) = 20
eta > eta > eta
15
20
4
20
(20 : 4) 3
20
(20 : 5) 1
20
3
4
1
5
Zatikien konparazioa
< <
3
5
2
5
< <
3
4
3
5
2
5
> zenbakitzailea
> izendatzailea
1
3
3
5
1

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
94
Planoak eta mapak
Planoak errealitatearen neurri
___________ irudikapen grafi-
koak dira.
Mapan elementu bat kokatzeko,
laukietan __________ letra ira-
kurtzen dugu eta __________
zenbakia.
A B C D E
5
4
3
2
1
Eskala
Zenbakizkoa
Plano edo mapa baten zenbakizko eskala haietan adie-
razitako neurrien eta ___________ neurrien erlazioa
da. Bi modutan adierazten da:
= 1:150
1
150
Translazioa
Irudiaren translazioa irudi batek norabide eta noranzko
jakin batean eginiko ____________ da, ________
eta _________ aldatu gabe.
Biraketa
Biraketa irudi batek ________ baten inguruan eginiko
mugimendu angeluarra da. Biraketa puntu batek, bira-
keta zentro batek eta ________ batek zehazten dute.
Biraketa erlojuaren orratzen noranzkoan edo biraketa
________, edota erlojuaren orratzen aurkako noranz-
koan edo biraketa _________ egin daiteke.
Grafikoa
Eskala grafikoa adierazteko, zati _________ banatu-
tako ___________ bat erabiltzen da. Zati horiek
errealitateko neurri jakin bat adierazten dute.
0 4 km 8 km
|----------|----------|
1 cm 1 cm
Planoko mugimenduak
Simetria
Simetriadunak
Irudi bat simetriaduna da, simetria ardatzetik ___________
badugu, haren bi ____________ bat egiten badute.
Simetrikoak
Irudi bi simetrikoak dira, papera ________________
tolestean irudi biak bat badatoz.
A B C D E
5
4
3
2
1
Heina Mediana

I
B
A
I
Z
A
B
A
L
/
B
A
I
M
E
N
D
U
T
A
K
O

M
A
T
E
R
I
A
L

F
O
T
O
K
O
P
I
A
G
A
R
R
I
A
95
Maiztasun absolutua eta maiztasun erlatiboa
Gertaera baten maiztasun absolutua ___________ hori zenbat alditan gertatzen den da.
Maiztasun erlatiboa maiztasun erlatiboa guztizko _________ kopuruarekin ____________ kalkulatzen da.
Aparkaleku batean ordubetean
sartzen diren autoen kolorea
gorria 7 7 : 45
beltza 15 15 : 45
zuria 23 23 : 45
Guztira 45 1
Zoria
Fenomeno aleatorioa ____________ araberako
emaitza duena da.
Probabilitateak kalkulatzea
Fenomeno aleatorio batean gertaera jakin batek duen probabilitatea _________ gertaeren eta gertaera
_________ arteko zatiketaren bidez lortzen da.
___________ baten probabilitatea =
_____________kasuak
kasu __________
Gertaera motak
Gertaera bat ziurra da, _____
__________ gertatzen bada.
Gerta daitekeena da, gerta
________ edo ez.
Gertaera ezinezkoa da, ez bada
_________ gertatzen.
Gertaera fenomeno aleatorio baten bidez lor dai tekeen
emaitza _________ da.
Moda
Datu multzo batean,
maiztasun absolutu
___________ duen
datuari esaten zaio.
Hainbat daturen batez
besteko aritmetikoa
guztien __________
batutako datuen
kopuruarekin zatitzearen
__________ da.
Mediana zenbakien
multzo ordenatu bateko
___________
balioa da.
Heina zenbakien multzo
ordenatu bateko balio
txikienaren eta
handienaren arteko
___________ da.
Maiztasun absolutua Maiztasun erlatiboa
Batez besteko
aritmetikoa

LMH-6-Mate-i - Blai-Fotokopia IBAIZABAL PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

LMH-6-Mate-i - Blai-Fotokopia IBAIZABAL PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

LMH-6-Mate-i - Blai-Fotokopia IBAIZABAL PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

L

24 zenbakia 2rekin zatigarria da. >

15 ezin da 5ekin zatitu. >

15 zenbaki konposatua da. >

You might also like