INFRASTRUKTUR SEBELUM DAN SELEPAS BRITISH DAN

KESANNYA
Pendahuluan
Infrastruktur adalah kemudahan-kemudahan asas yang
diperlukan oleh masyarakat dan negara untuk memudahkan
perhubungan dan komunikasi. Di Tanah Melayu kemudahan
infrastruktur merupakan satu aspek yang berkembang maju sejak
zaman Kesultanan Melayu Melaka. Perkembangan pembangunan
infrastruktur telah berkembang pesat setelah kemasukan
penjajah British ke Tanah Melayu. Kemudahan infrastruktur yang
dibangunkan oleh British adalah untuk kepentingan politik
ekonomi dan sosial pendudukan British di Tanah Melayu tetapi
sedikit sebanyak telah memberi kesan positif ke atas
sosioekonomi masyarakat tempatan.
Pembangunan infrastruktur berkembang mengikut peredaran
zaman sehingga men!apai tahap kemun!aknya pada zaman
pemerintahan British apabila seluruh Tanah Melayu disatukan
dalam usaha British menyeragamkan pentadbiran untuk
kepentingan ekonominya. "ntara kemudahan infrastruktur yang
dimajukan adalah kemudahan pengangkutan seperti kereta api
dan jalan raya dan kemudahan perhubungan iaitu pos telegraf
dan telefon. Pembangunan pelbagai infrastruktur ini memang
mempunyai pelbagai kesan terhadap sosioekonomi masyarakat
tempatan di negara.
Pengangkutan Sebelum Brt!h
#ebelum kurun ke $% sistem perhubungan di negeri-negeri
melayu &#emenanjung #abah dan #ar'ak( ada kaitannya dengan
geogra) )zikal kerana hampir semua negeri bergunung-ganang
berlembah dan bersungai. #ungai-sungai merupakan jalan
perhubungan utama penduduk tempatan seperti #ungai Pahang
Pahang #ungai Perak #ungai *ajang #ungai Kinabatangan dan
banyak lagi. #ungai-sungai ini merupakan lebuhraya utama untuk
mengangkut hasil jualan. Kuala-kuala sungai pula menjadi pusat
tukaran barangan sama ada untuk dimport dan dieksport justeru
itu pusat-pusat kerajaan berada di kuala-kuala sungai yang
strategik dalam perdagangan.
+alan darat kurang digunakan berbanding dengan jalan sungai.
Tambahan pula penggunaan jalan darat akan mengambil tempoh
masa yang lama. Kenderaan yang sesuai digunakan untuk melalui
ka'asan jalan sebegini ialah gajah namun biasanya hanya orang
kaya sahaja yang mampu menggunakan gajah sebagai kenderaan
mereka melalui kelebihan sistem kerah yang ada pada mereka.
,ajah yang digunakan ini adalah dilatih selama setahun atau
setahun setengah selepas dijerat oleh penggembala gajah. ,ajah
hanya mampu memba'a muatan yang terhad dan bergerak
perlahan melalui jalan darat. #ehubungan dengan itu penggunaan
jalan darat pada abad ke-$% amat kurang digemari oleh penduduk
tempatan pada zaman berkenaan.
Pengangkutan Sema!a Brt!h
a" #alan Ra$a
#etelah British mula bertapak di -egeri--egeri Melayu khususnya
bagi di Pantai Barat mereka mula membina sistem pengangkutan
yang lebih baik. Tetapi pada 'aktu tersebut motif pembinaan
jaringan perhubungan British hanyalah untuk memudahkan
pengangkutan hasil bumi sahaja khususnya di -egeri--egeri
Pantai Barat iaitu -egeri #embilan #elangor Perak dan Melaka.
Penemuan ka'asan lombong bijih timah seperti .arut dan
.embah Kelang serta kemasukan pedagang /ropah dan 0ina
se!ara beramai-ramai telah meran!akkan akti1iti ekonomi di
Tanah Melayu pada pertengahan abad ke-$%. 2alau
bagaimanapun usaha untuk mendapat bahan mineral ini
menemui masalah dari segi pengangkutan bagi memba'a hasil
lombong ke kilang. 3leh demikian pengusaha lombong tersebut
telah mengambil insiatif dengan membina laluan darat berupa
jalan-jalan ke!il atau denai untuk laluan pendati atau kereta
lembu. 0ontohnya #ultan #elangor #ultan "bdul #amad telah
membelanjakan 'angnya sendiri untuk membuat jalan di 4lu
.angat #elangor.
British yang mentadbir negeri Perak pada tahun $567 juga
melihat pentingnya sistem pengangkutan di Perak untuk
kemajuan industri perlombongan telah menubuhkan +abatan
Kerja "'am yang telah ditugaskan untuk membina-jalan darat.
+alan-jalan darat yang dibina pada peringkat a'al adalah jalan
denai yang menggunakan batu kerikil dan yang tidak berkerikil.
Dianggarkan menjelang tahun $%89 terdapat lebih kurang $88
jalan denai berkerikil dan :68 batu jalan tidak berkerikil yang siap
dibina. Perkembangan pembinaan jalan yang tera'al ini berlaku
di daerah ;ulu Kinta. #ehingga ke tahun $567 sepanjang $< batu
jalan denai telah dibina di daerah .arut. Menjelang tahun
berikutnya jalan darat yang lain turut dibina bagi
menghubungkan jalan di .arut yang dibina sebelum ini misalnya
seperti Taiping Krian dan Kamunting ke pelabuhan Pulau Pinang
bagi mengeksport terus hasil perlombongan. Di #elangor
pembinaan jalan darat dilakukan di Damansara hingga Kuala
.umpur yang dilanjutkan ke pelabuhan Kelang menjelang tahun
$558. +alan darat ini kemudiannya menjadi jalan raya utama
apabila kepentingan Kuala .umpur ditingkatkan sebagai pusat
pentadbiran.
Pengenalan kenderaan bermotor pada tahun $%8: telah
menyebabkan jalan denai yang sedia ada diturap untuk
kesesuaian kenderaan bermotor. Kepentingan membina jalan
utama menjelang tahun $%$$ mula dilihat apabila jalan utama
dibina bagi menghubungkan ka'asan sumber ekonomi dan
pelabuhan di Tanah Melayu. Ia dibina dari utara pantai barat
Butter'orth hingga +ohor Bharu. Manakala perkembangan sistem
jalan raya di negeri-negeri pantai Timur tidaklah seperti negeri-
negeri di Pantai Barat kerana sumber ekonominya amat
berkurangan. ;anya sebatang jalan dibina bagi menghubungkan
antara negeri-negeri pantai timur dan barat iaitu jalan dari Kuala
#elangor ke Kuala .ipis yang disiapkan pada tahun $5%5 dan
seterusnya ke Kuantan yang disiapkan pada tahun $%$=.
#elepas meletusnya pemberontakan menentang Inggeris di
Kelantan &$%$=( dan Terengganu &$%:5( barulah kerajaan
Inggeris memulakan pembinaan jalan raya untuk membantu
memperkemas jentera pentadbiran. Perkembangan pembinaan
jalan-jalan raya di Tanah Melayu pada tahun $%<% menunjukkan
perkembangan dengan pembinaan jalan raya sepanjang :=8 batu
menghubungkan Kota Bharu dengan +ohor Bahru.
Di #abah dan #ara'ak pembinaan jalan raya bermula apabila
penjajah /ropah berminat untuk mengusahakan ka'asan tanah di
negeri tersebut. Perkembangan pembinaan jalan raya di #abah
agak !epat berbanding #ara'ak kerana pihak pentadbiran -orth
Borneo 0hartered 0ompany sangat mementingkan pulangan
keuntungan hasil ekonomi. 2alau bagaimanapun perkembangan
pembinaan jalan raya di #abah tidak sehebat di Tanah Melayu
kerana sehingga a'al abad ke :8 hanya Tenom dengan
Keningau Ta'au dengan "pas dan +eselton dengan Kota Belud
mempunyai jalan darat kerana ka'asan ini mempunyai tanah
yang kormesial untuk pertanian.
Perkembangan jalan raya di #ara'ak agak perlahan berbanding
#abah. Pada abad ke-:8 masih tiada lagi sistem jalan raya di
#ara'ak yang berturap dan lengkap di Ku!hing dan Miri serta
ka'asan berhampiran dengannya. 0adangan untuk menyiapkan
sebuah jalan dari Ku!hing ke #emanggang telah dikemukakan
pada tahun $%:5 dan jalan raya tersebut hanya siap sampai ke
#erian kerana meletusnya Perang Dunia Kedua. Didapati sehingga
tahun $%=< hanya terdapat sepanjang %= batu jalan berturap dan
$$= batu jalan biasa yang tidak berturap di #ara'ak.
b" #alan Kereta A%
Pembinaan jalan kereta api di Tanah Melayu bermula apabila
British memperkembangkan ekonomi baru dan menggalakkan
pelabur-pelabur asing memberi bantuan pembiayaan kepada
beberapa jenis perusahaan di ka'asan ini. Penemuan ka'asan
baru perlombongan bijih timah di #emenanjung Tanah Melayu
serta kemasukan modal dari -egeri-negeri #elat telah mengubah
!orak perusahaan bijih timah menjelang tahun $578-an. Dari segi
pengeluaran British berusaha menyediakan perkhidmatan
bantuan seperti sistem perhubungan untuk menambahkan
pengeluaran bijih timah iaitu pembinaan jalan kereta api.
Pengangkutan jalan kereta api dirasakan penting kerana
keupayaannya memba'a muatan yang tinggi berbanding
kenderaan lain dan kos pembinaan dan penggunaannya juga
lebih murah.
Terdapat tiga fasa dalam sejarah pembinaan jalan kereta api di
#emenanjung Malaysia pada zaman kolonial British iaitu
peringkat pertama antara tahun $55= hingga $5%9 beberapa
jaringan jalan kereta api jarak pendek telah dibina di ka'asan
perlombongan untuk menghubungkannya dengan pelabuhan
yang berdekatan. +alan kereta api yang tera'al dibina ialah
Taiping ke #ungai .arut sejauh 5 batu dan terus ke Port 2eld.
#etahun kemudian pihak British di #elangor telah membina pula
jalan keretapi dari Kuala .umpur ke #ungai Kelang dan
dilanjutkan ke Kelang melalui jambatan 0onnought pada tahun
$5%8. "ntara tahun $555 hingga $5%= terdapat beberapa jalan
kereta api pendek yang dibina di #elangor yang menghubungkan
Kuala .umpur dengan ka'asan perlombongan di *a'ang Kuala
Kubu dan #ungai Besi. Pembinaan jalan kereta api bagi fasa
pertama juga berlaku di -egeri #embilan iaitu jalan kereta api
dari #eremban ke Port Di!kson. Perkhidmatan kereta api dari
#ungai 4jong ke Port Di!kson telah bermula pada : >ebruari $%5$
yang dibina dan diuruskan oleh syarikat s'asta iaitu The #ungai
4jong Malay Peninsula *ail'ay 0ompany .imited sebelum diambil
alih oleh >M# *ail'ays.
Tahap kedua pembinaan jalan kereta api bermula dari tahun $5%6
sehingga $%8% yang menghubungkan bahagian utara dan selatan
#emenanjung. Tahap ketiga pembinaan jalan kereta api ialah
rangkaian jalan kereta api dari Prai hingga ke #eremban dan
disambungkan hingga ke Melaka pada tahun $%89. #ementara
itu jalan kereta api di Kuala .umpur telah dipanjangkan ke Port
#'ettenham pada tahun $5%%. "khirnya pada tahun $%8%
rangkaian jalan kereta api dapat dibina hingga ke bandar +ohor
Bharu dan #ingapura atas persetujuan kerajaan +ohor dalam satu
perjanjian dengan British.
Peringkat ketiga yang merupakan peringkat terakhir berlaku
dalam tempoh masa antara $%$8 hingga $%<$. Dalam tempoh ini
pembinaan jalan kereta api telah diluaskan ke negeri-negeri
Melayu Bersekutu. +alan kereta api Perai diteruskan sehingga ke
Padang besar di Perlis dan kemudiannya terus ke Thailand. +alan
kereta api di ,emas pula dipanjangkan hingga ke Tumpat
Kelantan melalui Kuala .ipis Pahang dan terus ke #ungai ,olok
#iam di sebelah utara pantai timur. Dalam tahap ketiga ini juga
Tambak +ohor sepanjang $8=9 meter menyeberangi #elat
Temberau dibina pada tahun $%:< bagi memudahkan hubungan
terus antara +ohor dengan #ingapura. Dari Perai ke #ingapura
panjang jalan kereta api yang dibina adalah =58 batu manakala
dari ,emas ke Tumpat Kelantan sepanjang <:6 batu. Menjelang
tahun $%<= sebanyak :$< stesen telah dibina di sepanjang jalan
kereta api tersebut.
&" P'! dan Telegra(
Pada tahun $56% sistem pos telah diperkenalkan. Berita dan
surat-surat perniagaan mula diposkan ke tempat lain. Pada tahun
$55% pejabat pos yang pertama telah dibina bersebelahan
dengan ka'asan Parade. Dari tahun $56% hingga $5%$ #elangor
telah menggunakan #traits #ettlements #tamps dengan gambar
bintang dan bulan sabit dan huruf # dalam bulatan. #etem
pertama yang dikeluarkan di #elangor bernilai dua sen dan pada
tahun $5%$ setem ini ditukar gambar kepada lambang singa
melompat.
Pembinaan jalan raya telah memudahkan perkembangan
perhubungan melalui pos dan telegraf. #ebagai !ontoh
perkembangan sistem pos dan telegraf di Perak mula 'ujud pada
tahun $56= apabila sebuah pejabat pos dibina di Taiping.
Perkhidmatan ini telah dikembangkan ke ka'asan lain seperti di
Ipoh Tapah dan Batu ,ajah. Malahan pada tahun $5%$ setiap
daerah di Perak sudah pun dihubungkan melalui telegraf dengan
Taiping ibu negeri Perak pada masa itu.
d" Tele('n
Pada tahun $5%: telah ada dua telefon papan bersuis &telephone
s'it!hboards( yang dipasang satu &dengan enam liputan( di ibu
pejabat polis dan satu lagi &dengan empat liputan( di pejabat pos.
Di Perak sistem penggunaan telefon telah digunakan di setiap
hospital dan balai polis dan kedua-dua jabatan ini dapat
berhubung se!ara terus di akhir tahun $588-an.
Kesan Infrastruktur terhadap sosioekonomi masyarakat Malaysia.
Ke!an S'!al
a" Memudahkan Perhubungan dan Menngkatkan
Keter!am%aan
Pembinaan jalan pengangkutan yang giat dibina meningkatkan
ketersampaian masyarakat tempatan dari satu tempat ke tempat
yang lain dan se!ara tidak langsung 'ujudnya perhubungan
antara masyarakat tempatan. Pembinaan jalan raya bermula di
Perak dan #elangor berkembang dari tahun $5%8 sehingga tahun
$%<8 memperlihatkan terdapatnya satu jaringan jalan raya yang
menghubungkan Perai Pro1ins!e 2ellesly Perak #elangor
-egeri #embilan +ohor hingga ke #ingapura.
+alan raya pada a'alnya dimajukan oleh para pemodal 0ina dan
pembesar atau sultan sendiri untuk kepentingan ekonomi dengan
menghubungkan ka'asan pelabuhan dan ka'asan
perlombongan. 0ontohnya #ultan "bdul #amad membelanjakan
'ang sendiri untuk membuat jalan di Kuala .umpur. #eterusnya
dikembangkan oleh British setelah menjajah Tanah Melayu jalan
raya lebih kepada menghubungkan kereta api dengan ka'asan
ladang getah dan juga dengan ka'asan luar bandar. +alan kereta
api pula dibina untuk menghubungkan ka'asan lombong dengan
ka'asan pelabuhan.
Demikian juga jalan raya yang telah dibina di #abah dan #ara'ak
telah meningkatkan ketersampaian dan perhubungan. #ebagai
!ontoh #andakan #abah merupakan ka'asan yang mempunyai
ketersampaian yang tinggi kerana fungsinya sebagai pusat
pentadbiran. Dengan adanya jalan pengangkutan ini masyarakat
bebas bergerak dari satu ka'asan ke ka'asan yang lain. +ika
diteliti pembinaan jalan pengangkutan di #emenanjung Tanah
Melayu #abah dan #ara'ak bukanlah dibina untuk tujuan
memudahkan pergerakan dan perhubungan masyarakat
tempatan tetapi untuk kepentingan British terutamanya
memindahkan buruh-buruh ke ka'asan yang dirasakan perlu
untuk meningkatkan hasil keluaran bahan mentah.
b" Mem%er&e%atkan Pr'!e! K'munka! Antara Ka)a!an
Kemajuan dalam bidang perhubungan telah memudahkan
komunikasi masyarakat tempatan untuk saling berhubung antara
satu dengan yang lain di ka'asan yang berasingan. Perkhidmatan
pos telegraf dan telefon telah membantu dalam
memper!epatkan proses komunikasi tersebut. Buktinya pada
tahun $%87 terdapat $8 juta naskah surat dikirimkan antara
Melaka dan #elangor. ;al ini menunjukkan masyarakat saling
berhubung dari ka'asan yang berlainan.
Perkembangan perkhidmatan perhubungan telah men!apai tahap
kemun!aknya apabila panggilan antarabangsa ke negara-negara
"sia Tenggara dan 4nited Kingdom boleh dibuat se!ara terus dari
beberapa bandar di Perak. Keadaan ini bukan sahaja
menguntungkan kerajaan pusat tetapi juga pemodal kerajaan
pinggiran kerana dapat mengetahui keadaan ekonomi yang
berlaku di pusat sebagai panduan untuk menjalankan akti1iti
pengeluaran hasil pertanian.
Perkhidmatan pos dan telegraf di #abah dan #ara'ak agak le'at
iaitu telegraf di #abah siap pada $5%6 dari .abuan ke #andakan
seterusnya ke .ondon. Manakala perkhidmatan pos dan
perhubungan menggunakan radio siap pada $%$9. #ara'ak pula
hanya terdapat $5 buah telefon pada tahun $%7%.
&" S!tem Penddkan dan Ke!hatan
Dengan adanya jalan perhubungan maka 'ujudlah petempatan
baru golongan imigran di ka'asan perlombongan dan di ka'asan
estet. Ini se!ara tidak langsung menggalakkan golongan imigran
me'ujudkan sistem pendidikan di ka'asan mereka. Mereka telah
menubuhkan sekolah mengikut kefahaman dan ideologi negara
mereka. #ebagai !ontohnya sekolah 1ernakular 0ina telah
menggunakan sukatan pelajaran dari 0hina. #elain itu
kebanyakan sekolah 0ina ditubuhkan di ka'asan bandar kerana
kebanyakan komuniti 0ina tinggal di ka'asan bandar dan pada
peringkat a'al segala kemudahan infrastuktur seperti bangunan
peralatan sekolah dan sebagainya ditaja oleh orang perseorangan
atau persatuan tertentu.
#istem pendidikan bagi golongan India bermula apabila
mereka menyuarakan hasrat kepada pihak British agar
me'ujudkan sistem pendidikan untuk anak-anak mereka. 3leh
itu Pihak British telah menggubal akta buruh pada tahun $%<:
yang me'ajibkan pengusaha-pengusaha ladang dan estet
mendirikan sekolah di ladang masing-masing. Berikutan itu dapat
dilihat baha'a hampir di setiap ladang mempunyai sekolah Tamil.
#egala kemudahan infrastuktur disediakan oleh pemilik ladang.
Dalam aspek kesihatan pula penubuhan hospital mula
berkembang berikutan perkembangan bandar-bandar dan
ka'asan pedalaman yang dibangunkan. Pada abad ke-$%
perkembangan infrastruktur kilang yang tidak terka'al telah
menyebabkan berlakunya penularan 'abak penyakit seperti
malaria disenteri demam !a!ar dan kolera. Berikutan itu pada
tahun $5%8 Sanitary Board telah ditubuhkan untuk menga'al
dan mengatasi masalah tersebut.

#elepas tahun $%88 kerajaan British telah menubuhkan
hospital-hospital pusat-pusat perubatan dan menjalankan
penyelidikan bagi menga'al serta menyediakan ubat di pusat
perubatan. Kebanyakan pusat perubatan ini didirikan disekitar
ka'asan yang menjadi tumpuan penduduk atau mempunyai
infrastruktur yang berkepentingan. "ntara nya ialah penubuhan
Pusat Kesihatan Tanjung Malim le'at tahun $%88.
Ke!an Ek'n'm
a" Mem%er&e%atkan Pengek!%'rtan Dan Pengm%'rtan
Barang
Pembinaan jalan pengangkutan yang maju memper!epatkan
pengeksportan dan pengimportan barang. ;al ini kerana
pemasaran hasil ekonomi yang banyak dapat diperolehi kerana
jalan pengangkutan memper!epatkan masyarakat tempatan
mendapatkan hasil daripada pasaran. #ebagai !ontoh muatan
kereta api yang dihantar ke pelabuhan untuk dieksport adalah
sebanyak $ <<: %$$ beg pada tahun $%8= menghasilkan
pulangan yang banyak. Pembinaan jalan pengangkutan bukan
sahaja memudahkan hasil getah bijih timah tebu gambir dan
kopi diangkut ke pelabuhan dan dieksport ke luar negeri tetapi
juga memper!epatkan pengimportan barangan terutamanya
beras yang sangat diperlukan oleh masyarakat tempatan.
#elain itu pembinaan pelabuhan yang semakin bertambah juga
menguntungkan masyarakat tempatan. Pembukaan pelabuhan
baru di Pelabuhan Kelang se!ara rasmi pada $%8$ menyebabkan
penghantaran hasil di ka'asan Kuala .umpur dan lombong serta
ladang getah yang berdekatan tidak lagi bergantung dengan
pelabuhan Pulau Pinang dan Pelabuhan #ingapura untuk proses
pemasaran. Pada a'alnya hanya 788 888 tan setahun
dijangkakan boleh berlabuh di Pelabuhan Kelang tetapi jumlah
sebenar telah menjangkau 5:= 888 tan barang umum dan 78$
888 tan minyak pada tahun $%98. Tambahan pula jarak yang
sebelumnya berjauhan dengan pelabuhan di -egeri--egeri #elat
dapat dihantar ke Pelabuhan Kelang yang lebih dekat dan
menjimatkan masa dengan adanya jalan kereta api. 3leh itu
perolehan hasil yang bukan sahaja banyak tetapi
menggambarkan kesan positif pembangunan infrastruktur ke atas
ekonomi masyarakat tempatan terutamanya masyarakat 0ina
dan India.
b" Terbentukn$a Pekan*Pekan Ke&l Dan Pekan Be!ar
+bandar"
Pembangunan jalan pengangkutan menyebabkan terbentuknya
pekan-pekan ke!il dan pekan-pekan besar sehingga melahirkan
bandar-bandar di Tanah Melayu. Perkembangan bandar se!ara
pesat bermula pada pertengahan abad ke-$% apabila ribuan
orang 0ina dan orang India yang diba'a masuk oleh para
pemodal perlombongan bijih timah dan pemodal perladangan.
Masyarakat yang ramai ini telah menyebabkan perkembangan
ekonomi dalam sektor perlombongan dan perladangan.
Masyarakat 0ina di ka'asan perlombongan memerlukan bekalan
makanan yang men!ukupi untuk terus hidup. 3rang 0ina
seterusnya telah mendirikan kedai-kedai makan di tepi jalan bagi
para pelombong untuk mendapatkan bekalan makanan. Keadaan
ini bukan sahaja menyebabkan terbentuknya pekan tetapi
menguntungkan peniaga 0ina apabila ka'asan tersebut menjadi
tumpuan penduduk yang ramai. 3rang 0ina di Tanah Melayu
kemudiannya mengembangkan ekonomi melalui perdagangan
perjudian dan penjualan arak. Perusahaan ini sangat
menggalakkan kerana ramai daripada orang 0ina tidak bekerja
dan menghabiskan masa di kedai-kedai judi dan kedai menjual
arak.
Masyarakat Melayu yang menjalankan kegiatan pertanian
menangkap ikan dan memungut hasil hutan memba'a lebihan
perolehan untuk dipasarkan di pekan-pekan tersebut untuk
didagangkan. Pertumbuhan pekan-pekan di pinggir jalan raya
semakin pesat apabila ramai dalam kalangan masyarakat Melayu
bertindak mendirikan petempatan di ka'asan berhampiran
dengan jalan pengangkutan kerana hanya menerusi
pengangkutan yang baik membolehkan orang ramai bergerak.
"ntara bandar yang dahulunya hanya sebuah pekan menjadi
bandar adalah Kuala Kumpur .ukut Ipoh Batu ,ajah dan
Taiping. -amun demikian perkembangan jalan raya dan kereta api
tidak memba'a pembangunan ekonomi di seluruh Tanah Melayu
kebanyakannya ka'asan bandar terdapat di ka'asan
perlombongan. Petani dan pekebun ke!il yang menjalankan
akti1iti ekonomi di Pantai Timur tidak berpeluang menikmati
kemudahan jalan kereta api.
Keadaan yang sama berlaku di #abah dan #ara'ak iaitu bandar
terbentuk dengan berkembangnya kemudahan infrastruktur dan
bandar-bandar yang mun!ul bermula dari ka'asan yang
mempunyai akti1iti ekonomi dan menarik ramai penduduk.
Bandar Bintulu dan Miri adalah !ontoh bandar yang berkembang
di #ara'ak.
Keadaan sedikit berbeza di #abah kerana pembukaan jalan
pengangkutan dibina adalah untuk menggalakkan pemodal-
pemodal untuk membuka ka'asan tanah yang luas untuk
dimajukan sebagai tujuan mengaut keuntungan ekonomi.
Me'ujudkan /konomi Pengangkutan .ain
;asil !ukai dari eksport getah dan semua sumber ekonomi di
Tanah Melayu digunakan untuk meluaskan pembinaan jalan raya
serta me'ujudkan ekonomi pengangkutan lain yang memberikan
manfaat kepada penduduk tempatan. +alan-jalan denai yang
dahulunya digunakan diganti dengan jalan enam kaki dan denai
kereta lembu dibuat antara lombong-lombong bandar-bandar
lombong pusat pentadbiran dan jalan kereta api terdekat.
Pembinaan jalan raya yang ran!ak sejak akhir abad ke-$%
terutamanya di Perak #elangor -egeri #embilan dan +ohor telah
menyebabkan jenis pengangkutan juga berubah. 0ontohnya
kenderaan lain diperkenalkan seperti kereta kuda kereta lembu
dan be!a. Penggunaan kereta lembu yang sangat terkenal
memberi peluang kepada masyarakat setempat untuk mendirikan
perusahaan misalnya pembinaan roda dan dan kereta lembu
untuk membolehkan kenderaan tersebut digunakan di jalan raya.
#elain itu telah terdapat kenderaan beroda seperti motor lori
besar bas teksi dan motosikal yang banyak terdapat di Kuala
.umpur Ipoh dan Pulau Pinang yang dimiliki oleh syarikat
persendirian. Keadaan ini se!ara tidak langsung memperbaiki
keadaan sosioekonomi masyarakat tempatan di Tanah Melayu.
Perkembangan infrastruktur juga me'ujudkan satu peluang
pekerjaan lain iaitu buruh kasar seperti penarik be!a. Kerja
menarik be!a dilakukan oleh masyarakat tempatan terutamanya
0ina. Kereta lembu bukan sahaja digunakan untuk pengangkutan
masyarakat tempatan tetapi juga mengangkut anak-anak getah
untuk ditanam. 2alau bagaimanapun penggunaan be!a hanya
terhad di bandar-bandar sahaja terutamanya di Melaka.
Pembinaan jalan pengangkutan telah melibatkan buruh-
buruh tempatan termasuklah orang 0ina Melayu dan India dalam
sektor ekonomi lain. Masyarakat Melayu dan India merupakan
buruh dalam menyiapkan jalan pengangkutan manakala 0ina
bertindak sebagai kontraktor pengurusan sepanjang proses
menyiapkan jalan pengangkutan. Dengan demikian masyarakat
tempatan mendapat manfaat lain daripada perkembangan
infrastruktur yang pesat berlaku.
Pembinaan jalan raya menyebabkan pengenalan udang-undang
baru yang berkaitan dengan sistem pengangkutan ke atas
penduduk Tanah Melayu apabila pelbagai kenderaan baru mula
digunakan di Tanah Melayu. Pentadbiran British !ontohnya telah
memperkenalkan 3rdinan untuk pendaftaran dan penga'alan
lan!a yang memba'a penumpang iaitu upah yang dikenakan
dalam menggunakan perkhidmatan ini ialah < sen bagi jarak
perjalanan setengah batu atau kurang atau $: sen bagi $ jam
perjalanan.
Ke!m%ulan
#e!ara keseluruhannya pembangunan infrastruktur yang
pesat memba'a kesan kepada sosioekonomi masyarakat
tempatan di Tanah Melayu. 2alau bagaimanapun tidak semua
masyarakat tempatan iaitu Melayu India dan 0ina mempunyai
peluang menikmati kemudahan yang disediakan. Masyarakat
tempatan tidak berupaya bersaing dengan pengusaha British
untuk memiliki keistime'aan dari aspek sosioekonomi melalui
kemudahan-kemudahan yang dibangunkan. Masyarakat Melayu
yang tinggal di kampung-kampung tidak menikmati
pembangunan infrastruktur se!ara langsung. Masyarakat 0ina
serta India yang kebanyakan tinggal di bandar-bandar menikmati
pelbagai kemudahan yang disediakan oleh British dan berpeluang
luas dalam merasakan pertumbuhan ekonomi negara.