MASALAH JEREBU

PENGENALAN
Kejadian jerebu berlaku kerana terdapatnya partikel kecil yang
tidak dapat dilihat dengan mata kasar manusia dan ia terampai
di udara dalam kuantiti yang banyak. Partikel-partikel ini
menyerap dan menyerakan cahaya matahari sehingga
mengurangkan jarak atau batas penglihatan. Apabila partikel
jerebu ini bercampur dengan wap air di udara, maka ia menjadi
embun dan kabus yang tercemar dan akan menjejaskan
penglihatan manusia.
Jerebu dikategorikan sebagai pencemaran udara. Ia terdiri
daripada gas nitrogen dioksida dan asap (!"#. $elain itu,
terdapat partikel halus seperti debu (%!"# yang terapung di
atmos&era secara bebas dan besar-besaran. Jerebu juga
diistilahkan sebagai 'kekeruhan udara(.
Kandungan jerebu boleh diukur dengan menggunakan unit
mikrogram per meter padu ()P*#. +ekstur partikel yang
terkandung dalam jerebu ini boleh dibahagikan kepada dua
iaitu partikel yang bersai, antara !.!- mm hingga !.. mm dan
partikel yang lebih halus bersai, kurang daripada !.!- mm.
Jerebu juga boleh dibahagikan mengikut kelas iaitu kelas
pertama yang bermaksud partikel terampai adalah berwarna
hitam berkilau dan dapat dilihat dengan menggunakan mata
kasar. )anakala, partikel kelas dua mempunyai warna yang
lebih bersinar, halus serta bercampur asap.

Punca-punca berlakunya jerebu
Jerebu boleh berpunca daripada faktor seulaja!" seperti
habuk tanah dan pelepasan gunung berapi. $ebagai contoh,
letusan gunung berapi /unung Pinatubo di 0iliphina
menyebabkan angin siklon tropika membawa debu dari letusan
/unung Pinatubo dan diterbangkan ke negara kita. 1ebu yang
diangkut dan diterbangkan oleh angin siklon ke negara ini
akhirnya mengakibatkan jerebu.
0enomena 2l-3ino juga menyebabkan jerebu secara semulajadi.
Akibat daripada &enomena 2l-3ino, suhu perairan di 4autan
Pasi5k meningkat berikutan pergerakan angin timuran yang
perlahan di tengah dan barat perairan tersebut. Pada masa
yang sama, Asia +enggara akan mengalami musim kemarau
yang kering sehingga menyebabkan kebakaran hutan seperti
yang berlaku di $umatera dan Kalimantan di Indonesia. 6ampir
-!! !!! hektar hutan di Kalimantan dan beberapa ribu hektar
di $umatera telah musnah terbakar. +iupan angin antara
monsun yang melalui kawasan kebakaran tersebut telah
bergerak ke negara ini dan menyebabkan jerebu. 7ahan
kandungan jerebu yang terhasil adalah partikel hitam seperti
karbon dan asap.
Jerebu juga boleh berpunca daripada ke#"atan anus"a iaitu
melalui pambakaran hutan secara besar-besaran tanpa
memikirkan kesan terhadap alam sekitar seperti yang berlaku
di Kalimantan dan Indonesia sehingga menyebabkan masalah
jerebu di negara kita.
$elain itu, jerebu juga berpunca dari masalah pencemaran
udara yang terhasil daripada pembakaran enjin kenderaan,
asap pembakaran industri, pembakaran sampah-sarap yang
mengandungi beg plastik serta pembakaran oleh pemaju
perumahan turut meningkatkan kejadian jerebu.

Pengeluaran asap yang tidak terkawal dari kawasan
perindustrian yang menggunakan minyak dan arang batu
sebagai bahan api. $elain itu, bahan-bahan pencemar juga
dilepaskan daripada proses-proses yang terdapat di dalam
industri seperti industri petrokimia dan industri kuari.
*ontohnya, kawasan perindustrian $eguntor di $andakan dan
4embah Klang.
Industri yang berasaskan kayu juga mengundang masalah
masalah jerebu. 7ahan-bahan buangan sisa industri ini seperti
habuk-habuk kayu, kulit-kulit kayu dan serpihan-serpihan kayu
biasanya dilupuskan secara dibakar. Pembakaran akan
menyebabkan karbon monoksida, sul&ur dioksida, nitrogen
oksida, hidrokarbon di samping debu dan habuk terampai
dibebaskan ke udara yang kesemuanya boleh manambah-
burukkan lagi masalah pencemaran udara dan jerebu. $elain
itu, asap hasil dari pertambahan bilangan kenderaan di jalan
raya juga menyebabkan pertambahan asap-asap di kawasan
sekitarnya.
$esan-kesan jerebu
Jerebu juga boleh menjejaskan kesihatan manusia serta
hidupan lain. Kesan kesihatan manusia yang paling ketara ialah
terhadap sistem perna&asan yang boleh menyebabkan penyakit
asma, sakit kerongkong, nemonia dan penyakit-penyakit yang
berkaitan dengan jantung. Keadaan berjerebu menyebabkan
seseorang berada dalam keadaan tidak selesa, rasa perit tekak,
batuk dan menyukarkan perna&asan. $elain itu menghasilkan
rasa gatal, kering pada kulit, kesakitan mata dan
mendatangkan alahan khususnya kulit badan dan rongga
hidung. 7agi haiwan pula,, kesihatan terganggu sekiranya
haiwan tersebut memakan tumbuh-tumbuhan yang diselaputi
oleh ,arah-,arah beracun. +ernakan seperti lembu, kerbau dan
kambing yang memakan tumbuhan ini akan menjadi mangsa
keracunan makanan.
$elain itu, kesan jerebu juga boleh mengurangkan jarak
penglihatan. Keadaan ini berlaku disebabkan oleh komponen-
komponen yang ada di dalam jerebu berupaya menyerap dan
menyerakkan cahaya matahari. Pengurangan jarak penglihatan
membawa masalah besar kepada akti8iti ekonomi dan harian
penduduk. Ia akan mengganggu akti8iti perkhidmatan udara
dan laut serta ketidaklancaran perjalanan darat.
9isiko kemalangan boleh berlaku contohnya kepada kapal
terbang dan kapal laut atau kenderaan di jalan raya. 1i dalam
kes jerebu -::;, negeri $arawak merupakan negeri yang paling
teruk dengan IP< mencecah angka =!!. $arawak diisytiharkan
darurat Jerebu selama hampir seminggu. Akibatnya,
sebahagian besar akti8iti ekonomi di bandar Kuching lumpuh
dan semua sekolah terpaksa ditutup.
4apisan jerebu yang tebal menghasilkan satu penapis sinaran
matahari daripada sampai ke permukaan bumi. Keadaan ini
menyebabkan berlakunya penurunan jumlah penghasilan
semua jenis tanaman perdagangan negara ini. *ontohnya,
penurunan hasil tuaian seperti >! " pendapatan petani padi,
?! " penanam sayur dan .? " petani jagung. Apabila keadaan
berjerebu, cahaya akan ditahan dan diserap oleh lapisan jerebu
dan hanya -@> sahaja cahaya yang sampai ke permukaan bumi.
Keadaan ini mengurangkan .!" kadar pertumbuhan pokok dan
menganggu proses &otosintesis.
)asalah jerebu ini biasanya hilang selepas hujan turun. 3amun
begitu, hujan yang turun selepas &enomena jerebu berlaku akan
memberikan kesan sampingan yang berpunca daripada hujan
asid. 6ujan ini seterusnya akan merosakkan tanaman dan
tumbuhan, meningkatkan nilai keasidan tanah dan air sekaligus
mengganggu keseimbangan dalam ekosistem seperti
ekosistem akuatik, ekosistem hutan dan ekosistem muara.
Lan#ka%-lan#ka% en#atas" asala% jerebu
Antara langkah yang boleh diambil untuk mengurangkan
masalah jerebu ialah pengawalan oleh manusia dengan
penutupan kilang yang menyebabkan pencemaran asap dan
penguatkuasaan undang-undang bagi menghalang
pembakaran secara terbuka dan sebagainya.
$elain itu, pengawalan bilangan kenderaan di kawasan bandar
adalah perlu untuk mengelakkan masalah jerebu di negara kita.
Kesesakan lalu lintas menambahkan karbon dioksida, karbon
monoksida dan sebagainya yang mengakibatkan keadaan
berjerebu.
)asalah jerebu juga boleh dikurangkan dengan adanya usaha
pembenihan awan bagi menurunkan hujan. 6ujan adalah
pembersih udara semula jadi yang terbaik. Pihak Jabatan Alam
$ekitar telah bekerjasama dengan Puncak 3iaga $dn. 7hd telah
melakukan beberapa siri pembenihan awan khususnya di
sekitar 4embah Klang dan negeri $elangor.
$eterusnya, masalah jerebu juga boleh dikurangkan dengan
menggunakan Indeks Pencemaran <dara (IP<# untuk mengenal
pasti kawasan yang bermasalah dan mengambil tindakan
susulan untuk mengatasi maslah jerebu. Pembacaan indeks
haruslah dilakukan dari semasa ke semasa agar usaha
mengehadkan kilang-kilang daripada pengeluaran asap atau
gas yang berlebihan dapat diatasi
)asalah jerebu juga boleh diselesaikan melalui persepakatan
bersama antara negara jiran dan pada peringkat global
diperlukan untuk menangani masalah alam sekitar. Kerjasama
boleh dilakukan dari segi perlindungan alam sekitar secara
kolekti& dan kajian sainti5k dan kajian sainti5k digiatkan untuk
menangani masalah ini. $ebagai contoh, mesyuarat ke-;
menteri-menteri Alam $ekitar Asean mengenai jerebu (A))6#
telah diadakan pada bulan Julai -::: dan telah
membincangkan mengenai kemajuan pelaksanaan Pelan
+indakan Jerebu $erantau Asia (9egional 6a,e Action Plan
A96APB#.