Professional Documents
Culture Documents
LSSS.J Fmdaikh: Idrdxyh
LSSS.J Fmdaikh: Idrdxyh
j fmdaIKh
idrdxYh
fokqkg
a wdydr iemhSf fmdaIK wjYH;dj inkaOfhka yd ukdfia wdydr .ekSug n,mdk
mir fya;= .eko kqj;a h hq;=hs' tk WIaK;ajh yd jd;fha f;;ukhhs tneka Wmu
ls m%udKhla fodjd .ekSug fmdaIH wdydr je m%udKhla ljd .ekSu i|yd oji mqrdu lEu
iemhssh hq;=hs' tfukau mrsirfha f;;ukh je ksid fyd| jd;dY%hla we;s t<suyka
ia:dkhl fyda .j.d,l .jhka we;s lsu b;d jeo.;ah'
i;=kf
a .a wdydr wjYH ;djhka jhi iy O Ydl kel wkqj fjkia f tneka iEu
i;=kg
a u tl f,i lEu u iqiq ke;'
.jhskg
a r wdydr rjd .ekSug yels neka fmdaIK wjYH l myiqfjka iemhsh yel'
msmdih we;sg c,h ,nd.ekSug ie,iSu b;d jeo.;ah' r wdydr fukau idka wdydr yd
Lksc ,jK wvx.= nyq fmdaIl lego wdydrhg fuka fmdaIKh Wiia f,i mj;ajd.; yelsh'
.jhl= f.a fmdaIK ugu ,ndfok wdydr wkqj uek .kafka flfiao@
j nr uekSfuka f;dr ir, l%uhla my; i|ykaf' (Body Condition Score) fkdfyd;a
BCS l%uh" fofklf.a Yrfha ndysrj olakg ,efnk weglgq fmfkk wdldrhg ir, ,l=Kq
f l%uhla Wmfhda.s lrka Nd;d flf' ,l=Kq oSu wxl 1 - 3 olajd isf'
ta wkqj
flgq Yr wxl 2 fyda 2 g wvqj;a uy; yd mqIau;a Yr 2'5 - 3 olajd fhdod .efka f
i|yd .jhdf.a ne,sh hq;= m%Odk weglgq my; olajd we;'
1 fld weg fma<sh
2 b< weg l+vqj
3 Wl=,a wegh
4 j,s.h uq, we;s weg fol (PIN BONES)
fmdaIK ugu fyd| ;;ajfha k uy; Yrhls' tneka fuu weglgq lSu Ialrh' tg
BCSS wxl 3 fhdod.kS' fmdaIK ugu wvqjqg Yrh flgq fuka by; weg meye,sj
fmfka' (BCS 1.5 - 2) uohg meKsu iy .e .ekaku i|yd wjYH fmdaIK ugu BCS
2.5 h hq;=h
fmdaIK ugu ,nd.ekSug Wiia iu;=,s; wdydr i,dlhla ,ndka g BCS 2.5 ,nd .;
yels w;r uohg meks .e .ekau id:l f' r wdydr jYfhka iajNdl ;DK
id:lj fmdaIK lr.; yelafla yqfola wvq ksIamdokhla we;s foaYsh wdrh we;s i;=kg
a h'
fuu .jhka wjqreoaolg jrla mefhla .ik neka th ikd: f' tkuq;a fouqyqka iy
kquqyqka ckau wdr we;s i;=kg
a iajNdl wdydr muKla fuka fmdaIK wvql we;s m%ckkh
yhdldrj islsug fkdyel' tjeks i;=kf
a .a fmdaIK wjYH;d imqrd,Sug je hqKq l<
;DK" rks, fld," w, j., idka wdydr" LKSc ,jK ,ndh hq;=hs' fouqyqka fokqka uohg
meKsu m%udo u fm%daka fmdaIKh wvq ksid isf' je fm%daka idkaKhka wd.kqjg fuka
fyda l=vqlr.;a yd,aueiaika" lrj, klg .%E 50 - 100 olajd k 30 fuka uohg mefka
tfia fkdue;s k fokf.a m%ckk moaO;sh mY+ ffjoHh mlaIdjg ,la l, hq;=h' tfukau
mirfhka ,nd.; yels fjk;a fld<" w, j." f." lmk ,o flfi,a l|ka yd flfi,a
w," yd msre fmdaIKh i|yd Wmfhda.S lr.; yel'
Kldrl fhdod .ekSu iqiqh' .j fmdaIKhg idka wdydr iqfYaIh' tajdfha je fm%daka
m%udKhla we;s neka iq m%udKhla lEug fuka Wiia lsm%udKhla yd m%ckk yelshdj
Wmu ugug f.k wd yel' lDIsldl w;=re jH c" fmd;=" Lksc yd ,jK o w;HjYH
f'
BCS 1.8
BCS 1.8
BCS 2
BCS 3
BCS 2
BCS 3
r wdydr l=vd len,s j,g lmd f je wd.kqjla yd ukd fmdaIKhla ,nd.; yelsh'
.ia ne| i;=ka ljk g ,Kqf . w 40 muk h hq;= w;r klg ;=ka jrla .ia udre
lsu is l< hqq;=h' Mfukau jd;fha wvq WIaK;ajhla we;s ld, isudjos Mk rd;s% ld,fhaos
wdydr wd.kqj jef' tfukau b;d fyd| jd;dY%hla we;s ia:dkhl .jhka we;s lsu
jd;fha f;;ukh yd je WIak;ajh ksid we;s jk wvq wdydr wd.kqj u. yrjd .; yelsh'
.e.;a fofkl=f.a u;= lsuqrh id:lj mj;ajdf.k hdu i|yd ksh; ld,iSudf tk
megjd m%iQ; lsug udi follg fmr fokf.a lsjeu isl< hq;=hs'
lsjefuka miqj .Nfha jefvk megjdf.a iS>% jOkhg fmdaIK wjYH l imqrd,Sug
jefhka fmdiamria" le,aih
s jeks f LKsc wdydr jH ,ndu iqiqh' m%iQ; khg i;s
follg l,ska le,aih
s " fmdiamria LKsc kj;d oud m%iQ;fhka miq kej; wdrN l< hq;=hs'
h @
!!
4 -
3
/
3 -
/
/
/
/
/
/ /
/
/
---- ----
.
!!
lsrs.j fm`IKh
lsrs .kakd i;=kag wdydr iemhSfoS I;=kaf.a fmdaIKh ukdj is fkdjkafkak Wmrsu
lsrs m%udKhla fodjd .ekSug fkdyel' tnejska my; i|yka lreKq wjOdkhg .; h;=hs'
1
2
3
4
i;=kaf.a jrAOkhg
i;=kaf.a kv;a;=jg
.rANkSnj mj;ajd .ekSug ^m%ckkhg&
lsrs ksIamdokhg
Y%uh ioyd ^nr wosk iS idk&
fuu wjYH;djhka f.djsmf,a isgsk megjqka kEuznshka .enz.kakd i;=ka lsrsfok i;=ka
msrsus i;=ka wdoS jsjsO ldKAv wkqj fjkia fjkjd ta ksid yeu fokdgu tlu jsoshg lEu
oSu wjYH jkafka keye
rMZ wdydr
idkao% wdydr
Lksc
c,h
.jhskaf.a m%Odk wdydrh rMZ wdydr ksid;a ,dNodhS jsoshg lEu oSfuzoS fuh jvd
jeo.;ajk ksid;a tajd ms<snoZ ukd wjfn`Ohla ,nd .; hq;=hs
rMZ wdydr tajdfha ;sfhk c, m%udKh wkqj f;; rMZ wdydr jsh<s rMZ wdydr lsh,
m%Odk fldgia follg fnokak mq,qjka fuzjdg whs;sjk wdydr fudkjdo lsh, n,uq
m<uqj f;; rMZ wdydr hgf;a fidhd .; yels wdydr fudkjdo n,uq
1. ;DK
;DK .ek l;d lrk jsg ;DK kej; fldgia 2 lg fjka lrkak mq,qjka
^w& iajdNdjsl ;DK
^wd& jevs oshqKq l, ;DK
iajdNdjsl ;DK f,i yoZkafka rfgz iEu ;eklu ^mdrj,a whska l=Tqre j.d fkdl,
bvuz& iajNdjfhkau iEfok me<Egs jrA. jeiai ,efnk wdldrh yd m%udKh wkqj
iajNdjsl ;DK jrAOkh;a fjkia fjkjd rfgz iEu m%foaYhlg jdf.a jevs jYfhka i;=ka
we;s lrkafka fuz iajNdjsl ;DK wdydrhg oSfuka fuzjdfha ;sfhk jdisodhl ;;ajh
;uhs j.d lrkak kv;a;= lrkak uqo,a Y%uh jeh jkafka keye usY%Khla f,i i;=kag
,efnk ksid fm`IK .=Kh;a fydoZhs iuyr jsg T!IOSh me<Egs jrA.;a fuzjd iu.
lefjkjd i;=kag th;a b;d fydoZhs
kuq;a fuzjd u; i;=ka yok jsg ;sfnk wjdish ;uhs i;df.a fmdaIK wjYHl .ek
lsisu ;lafiarejla keye tl os.g lk jsg fmdaIKh fydoZgu wvqfjkjd .=Kd;auh
;ekska ;ekg fjkia kv;a;= lrkafka ke;s ;DK fuzrSu ksid .=Kd;auh wvq fjkjd
iuyr jsg i;=kag jsI iys; ;;ajhka we;sfjkjd fn`fy`jsg osrjSu wvq ksid we.Zg
Wrd.kakd m%udKh f.dvla wvqhs jrAIdjg idfmaCIj jrAOkh jk ksid imhd .ekSu
ms<sno ia:djrhla keye
I.
f.`pr ;DK
f.`pr ;DK fmd<fjz je;srS jefvk ;DKh moZqre f,i by<g jrAOkh jSu wvqhs tal
ksid i;=kga W,d lejSug myiqh' Wod( n%eflarshd n%sika;d n%eflarshd reisishkaisia
n%eflarshd ushqgsld isgqjSug m%fNaohla f;`rd .kakd jsg isgjk m%foaYh m%foaYfha
foaY.=KSl ;;ajh isgjk ia:dkfha ,laIK isgjk l%uh wdoS lreKq rdYshla wjOdkhg
fhduq lr, ;uhs iqoqiq m%fNaoh f;`rd .kak TzkE ;DK j.d lsrSug jevs bvlv
m%udKhla ;sfhkjd kuZzZ js;rhs f.`pr ;DK j.d lrkak ;SrKh l< hq;af;a fya;=j
fm`I ;DK;a tlal ixikaokh lrk jsg fuzjdhska tall fCI;%hlska .kak mq,qjka
wiajekak wvqh
1 fm`I ;DK
fm`I ;DK jYfhka yoqkajkafka lmd f.kjs;a osh yels jevs wiajekakla fok ;DK fuzjd
moZqre f,i by<g jrAOkh fjkjd yeujsgu wvq bvlska jevs wiajekakla ,nd .kak
mq,qjka oekg jevs jYfhka Ndjs;d lrk fm`I ;DK m%fNao f,i .sks yeus,a, (VRI435)
(CO3) wdosh .kak mq,qjka
^2& rks,
;DK j,g jvd fuys ;sfhk jsfYaI fjki ;uhs fuzjdfha wvx.= fm%`gSka m%udKh jevslu
tal ksidu fuzjdfha wvx.= khsg%cka m%udKh jevshs rMZ wdydrj, ;sfhk khsg%cka
m%udKh tu wdydr cSrAKh jSug ;oskau n,mdkjd tal ksid fm%`gSka wvq iajNdjsl ;DK
fjk;a ;DK jrA. msoqre jeks tajd iu. rks, usY% lr, oqkafkd;a tajdf.a cSrAKl
;;ajhka jevs lrkak mq,qjka tajdf.au ;uhs i;df.a we.g jevs fm`gSk m%udKhla ,nd
fokak;a mq,qjka tal ksid ,dNodhS jsosyg .jhskag fm%`gSka ,nd fokak mq,qjka fohla ;uhs
rks,
yenehs u;l ;shd .kak TzZk fohla ;uhs rks, js;rla ;kslru oSfuka wcSrAK wmyiq;d
we;s fjkak mq,qjka tal ksid fuzjd fok fldg 30% js;r m%udKhla muKla osh hq;=h'
wksla tajd iu. l,juz fldg oSu ;ud fydo
.a,srsiSvshd
bms,a- bms,a
jsh<s l,dmSh m%foaY j,g .ia rks, b;du jeo.;a fjkjd jsh<s ld,hg me<Egs jrA.
jsh<S hk ksid b;srs jkafka .ia jrA. muKhs .a,srsiSvshd iy bms,a-bms,a jsh<s m%foaYj,
fydoska jrAOkh fjkjd taksid fuzjd j.d lr .ekSu flfrys jevs wjOdkhla fhduq lsrSu
b;du jeo.;a
^4& w, jrA.
tfukau .jhskag lEug fok w, jrA. f,i uhsfhdlald jeks w, jrA. .kak mq,qjka
kuq;a fuzjd usksia wdydr f,i Ndjs;d lrk ksid nyq,j i;=kag Ndjs;d lsrSu wmyiqhs
kuq;a flfi,a w, iy l|ka lE,s j,g lmd .jhskag iemhSug yelshdj ;sfhkjd
uSg wu;rj im%odhsl fkdjk fndfy` f;;a wdydr iuyr m%foaYj, yuqfjkjd nshrA
ksIamdokfha w;=reM, f,i bj;a lrk fldgia oekg b;d fydo .j wdydr f,i Ndjs;d
lrkjd uSg wu;rj Wla j.d lrk m%foaYj, we;s Wla lrgs fld, wkakdis lmk
ia:dkj, bj;a lrk fldgia m,;=re wiqrk lrAudka;Yd,d j, bj;a lrk m,;=re f,,s
wdosh nvbrs.= ;uznk ia:dkj, bj;a lrk nvbrs.= lr,a m;=re wdosh .j wdydr ioyd
fhdod .kak mq,qjka ;jo fj<| fmd,j,a j,ska b;srsjk t<j" flduvq" m<;=re f,,s
wdosh krla ug m%:ufhka osh yel' krla jQ mqia iys; lEu j. kqiqiqh
^6& ihsf,acA
ihsf,acA lsh, yoqkajkafka wuq lKfld< bosrs m%fh`ckh ioyd ixrlaIKh lr, ;shd
.kak wdldrh tysoS lrkafka fydo ;;ajfhka lmd .;a wuq ;DK l=vd len,s j,g kej;
lmd jd;h fkdhk f,i weiqreuz fldg jid meijSulg ,la lruska .nvd lr ;nd
.ekSu fjk;a rgj, ;Kfld< j,ska muKla fkdfjhs nvbrs.= j,skq;a ihsf,acA yokjd
,xldfjz ihsf,acA iEoSu f.djsm,a lSmhl mukhs isoq lrkafka wOsl Y%uh jehjk ksid;a
wjYH hkaf;%`mlrK ke;s ksid;a ihsf,acA iEoSu iSud jS ;sfnkjd
jsh<s wdydr
1. msoqre
jsh<s l,dmSh m%foaYj, nyq,j imhd .; yels jsh<s rMZ wdydr iuzm;ls iajdNdjsl
;DK ys.Zjk jsh<s ld,fha i;=ka fm`IKh ioyd fuh fyd|ska fhdod .; yelsh
msoqrej, cSrAKl;djh yd fm`IK .=Kh wvq jqjo msoqre iu. fjk;a foaj,a fhdod
.ekSfuka tu ;;ajh u.Z yrjd .; yelsh" ta ioyd fhosh yels tla l%uhla jkafka
msoqre j,g hQrshd tl;= fldg wdydrhg oSuhs fuh hQrshd u.ska msoqre m%;sldr lsrSu
f,i yoqkajhs' fuysoS Ndjs;d lrk hQrshd m%udKh .ek fyd|ZSka wjfn`Ohla .; hq;=h
hQrshd u.ska m%;sldr lsrSu wdldr follg l, isoq l, yelsh"
10
CIksl l%uh
fuysoS my; wkqmd;h wkqj hQrshd yd c,h tl;= fldg tosku wdydrhg osh
yelsh
msoqre
c,h
hQrshd
ls.%E 01
,SgrA 01
.a?uz 10 ^.sksfm mshklska 01&
fuu wkqmd;h wkqj wjYH msoqre m%udKhg irs,k hQrshd yd c,h f.k hQrshd
c,fha osh fldg msoqre j,g bi msoqrej, ish,qu j;=r m%udKh .Efjk ;=re
fmr,d usY%lr .ekSfuka tosku wdydrhg osh yel'
ihsf,` l%uh
msoqre
c,h
hQrshd
ls.%E 100
,SgrA
00
ls.%E
04
fuz wkqj hQrshd 4 odjKhla idod wjYH msoqre m%udKhg fhdod jdhq msg;g fkdhk f,i
osk 07 la .nvd fldg ;nd osk 07 lska miqj wdydrhg osh yelsh' fuh .nvd fldg
idod .kakd wdldrh .ek ukd m,mqreoaola ,nd .; hq;=h' .nvd lsrSfoS msgjk
wefudakshd jdhqj .ek ie,ls,su;a h hq;=h'
tfukau msre iu. .a,sisrsvshd" bms,a bms,a jeks rks, jrA. 30% muK usY% lr oSfuka
msoqrej, cSrAKl;dj jevs lr .; yelsh' ta iu.u iy,a ksjqvq wdoSh usY%lr oSfuka
fm`IK .=Kh by< kxjd .; yelshs'
fn`. wjfYaI
jsh<s rMZ wdydr f,i fydoska Ndjs;d l, yel' jsfYaYfhka Wod - uqxweg ljzmzs rglcq
jeks udYfn`. wiajkq fk,d .ekSfuka miq b;srsjk fldgia fufia .j wdydr f,i fhdod
.; yelsh' tfukau by; fn`. j, lr,a j,ska nSc fjka lsrSfuzoS bj;ajk fmd;=o .j
wdydr f,i fydoska fhdod .; yelsh
fya f,i yoqkajkafka wuq ;DK fld,mdg bj;a fkdjk f,i jsh<d idod .kakd ;DK fjz
;DK jevsfhka jefjk ld,hg fufia jsh<d idod .kakd ;DK fya fjz ;DK ksIamdokh
by< ld,hg fufia h<d ;DK ixrlaIKh lr ;nd .ekSfuka ;DK ys.Z ld,fha
m%fh`ckhg .; yelshs
11
j.d lr .kakd f.`pr ;DK j,ska fukau iajNdl ;DK j,skao fya ksIamdokh lr
.; yelshs kuq;a fm`I ;DK j,ska fya idod .ekSfuz yelshdj wvqhs fya ksIamdokfhka miq
tajd fydka ;o jk fia fnz,a lr ;nd .ekSfuka fm`IK .=Kh wvq fkd je l,la ;nd
.; yelsh f;;ukh tl=jQ g os,Sr mqia we;s jqjfyd;a lEu i|yd iqiq fkdf'
4 c fmd;=
uqx weg" WoZq" mrsmamq" lv, jeks fn`. sh,s lsrSfuzoS bj;ajk fmd;= .j wdydr f,i b;d
fyd|ska fhdod .; yelshs nSc msh,s lsrSfuzoS nSc fldgiao fuzjd iu. we;s nejska fuzjdfha
fm`IK .=Kho b;d fyd|hs ;DK ys.Z kd.rsl m%foaYj, nyq,j Ndjs;d lrkq ,nhs
idkao% wdydr
idkao% wdydr lsh, yoqkajkafka o< ;ka;= 18% jvd wvq wdydr yeujsgu idkao% wdydrj,
Yla;sh yd fm%`gSk jevsh o< ;ka;= wvq ksid osrjSu myiqhs l=l=<ka W!rka jeks ir,
wdudYhsl i;=kaf.a m%Odk wdydrh ;uhs idkao% wdydr tysoS wjYHu i;=kag mukla idkao%
wdydr iemhSu;a wjYH m%udKhka muKla iemhSu;a jeo.;a fjkjd megjqkaf.a jrAOkh
kshu jsosyg mj;ajd .ekSug megjqkag idkao% wdydroSu w;HdjYHhs tAA jf.au .enz ld,fha
wjidk udi 2 ;=, isgsk i;=ka yd lsrsfok i;=ka jsfYaIhs fr`udka;sl i;=kaf.a m%Odk
wdydrh rMZZ wdydr jqkdg idkao% wdydr huz m%udKhla imhkak mq,qjka idkao% wdydrj,
us< jevs ksid .jhskag iemhSfuzoS fodjd .kakd lsrs wkqj l%udkql=,j ish hq;=hs
Lksc
12
.jhska fm`IKh lrk jsg wm wjOdkh fhduq lrk fm`Il ix>gl w;rska Lksc ,jk
j,g jeo.;a ;ekla ysus fjkjd wvq .=Kd;aul rMZ wdydr we;s muK rMZ wdydr
fkdiemhSu idkao% wdydr fkdiemhSu jeks fya;= ksid tu wdydr j,ska iemfhk Lksc
fn`fy`jsg i;=kag m%udKj;a jkafka keye tuksid msg;ska Lksc usY%K iemhSug
isoqfjkjd jsfYaIfhkau jevs lsrs m%udKhla ksmojk jsg YrSrfha Lksc fndfydfuhla
bj;a jk ksid tu Lksc kej; ,nd fokak isoqfjkjd ke;fyd;a YrSrfha jsjsO
l%shdldrluz j,g ndOd isoqjS YrSrh oqrAj, fjkak mq,qjka ta jf.au lsrsWK jf.a W!k;d
fr`. we;s fjkak mq,qjka jsfYaIfhkau fok megjd oeuSfuka miq m<uq udi 3 Lksc ioyd
b;d jeo.;a fjkjd tu wjia:dfjz Lksc W!k;d we;sjqjfyd;a fok mgzgshg taAu isoq
jkafka keye tfyu jqfkd;a jirlg megfjla ,nd .ekSug yelshdj ,efnkafka keye th
f.djsm,lg f,dl= mdvqjla fjkjd. fi,sksh W!k;djh i|yd fi,sksh wvx.= Lksc
jeo.;ah le,aish yd fmdiafma ,jKh m%iQ;fha wjika i;s foflaoS kj;d m%iQ;fhka
miq kej; ,ndoSu ksfoaIs;h
13
iajNdjh wkqj;a mrsir idOl wkqj;a fjkia fjkak mq,qjka flfia kuq;a fokqka
fm`IKh lrk jsg rMZ wdydr we;s fjkak iemhSu ksrAfoaY lrk l%uhhs
i;=kg
a rMZ wdydr iemhSfuzoS wuq ;Kfld< imhk jsg i;df.a YrSrnrska 10%] f,i
.kkh lsrSfuka o< w.hla .; yelshs kuq;a fuh kshu wdldrhg .kkh lrkafka kuz
rMZ wdydrj, we;s jsh<s modrA: m%udKh wkqj .kkh l, hq;=h th t< .jhskag YrSr
nrska 2 2.5%] jk w;r uS .jhskag 3 - 3.5%]m%udKhla
fuysoS ieujsgu"
;udg jir mqrd lEu osh yels i;=ka .kkla muKla ;u f.djsmf,a ;nd .kak
W;aidy .kak'
msrsus i;=k"a jhia.; i;=ka yd wvq ksIamdok i;=ka mgzgsfhka bj;a lrkak'
fyd| ksIamdok i;=ka muKla ;nd f.k ;sfnk wdydr iuzm;a Tjqkag muKla ,nd
fokak'
;DK wmf;a hdu wvq lr .ekSug" cSrAKl;djh jevs lr .ekSug bjy,a jk
;DK" msre l=vd len,s j,g lmd hQrshd fud,Eiia leg f,j lEug ;enSu" mQrAK
wdydr usY%K iEoSu TMR jeks l%u wkq.ukh lrkak mqreoq jkak" ^;DK yd msre
len,s l, yels w;a hka;% ,nd .ekSug mY= ffjoH iydh ,nd .kak&"
Lksc Y%K fkdmudj Nd;d lrkak
yels ;r i;=kag ug c,h fokak
Wiia j.fha fmdaIK yd f.dapr j.d ula f.dmf,a ilid .kak
tjsg f.djsm,ska jevs ksIamdokhla jevs ,dNhla ,nd .ekSug yelshdj ,efnz
14