TEHNICKA

PREPORUKA
JUS TP 21
2002
Tehnika preporuka za zatitu od poara
!ta"#enih$ po!%o&nih i 'a&nih z(rada
Te)hni)a% re)o""endation *or !tru)tura% *ire
prote)tion *or re!identa%$ #u!ine!! and pu#%ie
#ui%din(!
I izdan'e
szs
SAVEZNI +A,O- +A
.TAN-AR-I+ACI/U
/U. TP 21
Tehnika preporuka
za zatitu od poara !ta"#enih$ po!%o&nih i
'a&nih z(rada
0%a&ni i od(o&orni urednik
Branko Mijovi, direktor
1ektor
Slavica Aleksi
Tehniko ureden'e
Marija Stankovi
U pripre"i ue!t&o&a%i2
prof. mr Slobodan Kmjetin, dipl. in.
Mirjana Drpi, dipl. in. dr
Slobodan Milutinovi, dipl. in.
Nikola Kleut, dipl. in.
adovan !uki, dipl. in.
Preporuku izradi%a
"anja Sokolov, dipl. in.
.a&ezni za&od za !tandardiza)i'u
3eo(rad$ 20024
5 /U.666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666/U. TP 2122002
.adra'
.trana
1 Pred"et i podru'e pri"ene4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444447
2 Nor"ati&ne re*eren)e44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444484444444444444447
9 Ter"ini i de*ini)i'e4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444:
; K%a!i*ika)i'a z(rada pre"a na"eni$ izd&o'eno!ti i &i!ini 444444444444444444444444444444444444444444<
7 K%a!i*ika)i'a z(rada pre"a #ro'u %i)a ko'a #ora&e u z(radi$ P$ i po&rini
poarno( !ektora$ A...................................................................................................<
: Ra!to'an'e iz"edu z(rada444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444=
< Pri%az za &atro(a!na &ozi%a u unutran'e d&orite z(rada i u (arae44444444444444444444>
= .tepen otporno!ti z(rade pre"a poaru ?.OP@4444444444444444444444444444444444444444444444444444410
> Otporno!t pre"a poaru kon!truk)i'a ko'e ni!u o#uh&aAene !tandardo"
/U. U4/142;0 i iz"ene za odredenu k%a!u z(rada4444444444444444444444444444444444444444444444412
10 Opti zahte&i za pode%u z(rada na poarne !e("ente i !ektore44444444444444444444444441;
1041 U!%o&i za %oka%iza)i'u poara u z(radi &eAe duine i%i pri!%on'enih
z(rada u nizu4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441;
1042 Izd&a'an'e na poarne !ektore u !ta"#eni" z(rada"a444444444444444444444444444417
1049 izd&a'an'e na poarne !ektore i par)e%iza)i'a nekih 'a&nih i po!io&nih
z(rada4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441:
104941 Pozorita i !)ene444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441:
104942 3io!kopi444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441:
104949 -i!koteke4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441:
10494; Hote%i i "ote%i444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441<
104947 .a%e za kon*eren)i'e i a"*iteatri444444444444444444444444444444444444444444444444444441<
10494: Bko%e i *aku%teti444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441<
10494< Ro#ne kuAe i trni )entri44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441<
10494= Cuze'i$ arhi&i i &e%ike #i#%ioteke444444444444444444444444444444444444444444444444444441=
10494> K%inike i #o%ni)e44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441=
1049410 .port!ki o#'ekti i ha%e "eo&ite na"ene ?kon)erti4 !a'a"$
)irku! i !%4@4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441=
1049411 0arae4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444441=
11 Odredi&an'e o!no&nih arhitekton!ko8(rade&in!kih per*or"an!i z(rade
potre#nih za u!peno (aen'e i e&akua)i'u u !%uAa'u poara4444444444444444444444444444441>
1141 -e*ini)i'e po'"o&a u &ezi !a e&akua)i'o"444444444444444444444444444444444444444444444444441>
1142 ,re"e pripre"e za e&akua)i'u4444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444421
1149 3rzina kretan'a pri e&akua)i'i444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444421
114; Etape e&akua)i'e44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444421
1147 Koridori e&akua)i'e44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444422
114: Pute&i za e&akua)i'u44444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444422
114< Proraun e&akua)i'e444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444444427
Pri%ozi
Pri%o( A ?intor"atr&an@ Ana%iza zapa%'i&o!ti i dina"ikih pro"ena para"etara
poara toko" &re"ena za o!no&ne !)enari'e na!tanka i iren'a
poara.....................................................................................................27
Pnto( 3 (rtumafcvan) Pri"eri pri"ene ?kao i%u!%ra)i'a po!tupaka@4444444444444444444444492
JUS _______________________________________________________________________ JUS ! 2"#2$$2
%vu t&'n()*u pr&poru*u +on&o ,& +(r&*tor Sav&zno- zavo+a za stan+ar+(za. c(,u
/&0&n,&m 1r. 234.$4.532 o+ 4". o*to1ra 2$$2. -o+(n&.
Pred(o&or
Propi!i"a u o#%a!ti zatite od poara i ek!p%ozi'a u nao' ze"%'i ni!u pred&idene
(rade&in!ke "ere tehnike zatite za !ta"#ene
1
D$ po!%o&ne i 'a&ne z(rade
2
D4 Neko8
%iko tehnikih propi!a odno!i !e na in!ta%a)i'e ?e%ektrine$ (a!ne$ hidrant!ku "reu
itd4@ u z(rada"a o&e na"ene$ a%i !e "no(i zada)i pred ko'i"a !e na%aze pro'ek8
tanti rie "o(u reiti #ez pri"ene (rade&in!kih "era zatite od poara 'o u *aza8
"a ur#ani!tiko( p%aniran'a$ izrade ide'nih pro'ekata i arhitekton!ko( pro'ekto&an'a4
I"a'uAi u &idu znaa' zatite od poara u iz(radn'i !ta"#enih po!%o&nih i 'a&nih
z(rada i potre#u donoen'a 'edno( o&ak&o( doku"enta$ kao i in'eni)u da 'o ne
po!to*e u!%o&i za donoen'e 'u(o!%o&en!ko( !tandarda$ izradena 'e tehnika prepo8
ruka ko'o" !e da'u reen'a iz e&rop!ke prak!e i !t&ara o!no&a za pripre"u i do
noen'e !tandarda i%i pra&i%nika o tehniki" nor"ati&i"a@4
O&a preporuka !e kori!ti za odredi&an'e2
E ra!to'an'a iz"edu z(rada kako #i !e !prei%o iren'e poara !a 'edne z(rade
na dru(uF
E pri%aza za &atro(a!na &ozi%a u unutran'a d&orita z(rada ko'e *or"ira'u zat8
&oreni #%ok i u (araeF
E !tepena otporno!ti z(rade i%i poarno( !e("enta pre"a poaru ?pre"a
/U. U4/142;021>>;@F
E otporno!ti kon!truk)i'a ko'e ni!u o#uh&aAene !tandardo" /U. U4/142;0 pre"a
poaru i izuzetaka u po(%edu otporno!ti kon!truk)i'a za neke o#'ekte pre"a
poaruF
E optih zahte&a za pode%u z(rada na poarne !e("ente i poarne !ektoreF
E o!no&nih arhitekton!ko8(rade&in!kih per*or"an!i z(rade za o#ez#edi&an'e
e&akua)i'e i u!peno (aen'e u !%uAa'u poara4
Pri%oz2i A i 3 !a"o !u in*or"ati&ni4
")
U 6&o-ra+u s& pri"en'u'e #dluka o uslovima i le$ni%kim normativima &a projektovanje
stambemh zgrada i stanova 'S(. list )rada Beo)rada 92GI,$ de)e"#ar 1>=9@4
2"
Za o1,&*t&
*o,r pnpa+a,u k%a!i H&i!okihH pri"en'u'e !e *ravilnik o te$mkim normativima za zatou
70afcft obfekata od poara ?7G4 list S+,, #r4 <G=;@4
Tehnika preporuka za zatitu od poara !ta"#enih$
po!%o&nih i 'a&nih z(rada
1 Pred"et i podru'e pri"ene
O&a preporuka kori!ti !e za odredi&an'e2
E ra!to'an'a iz"edu z(rada kako #i !e !prei%o iren'e poara !a 'edne z(rade na dru(uF
E pri%aza za &atro(a!na &ozi%a u unutran'a d&orita z(rada ko'e *or"ira'u zat&oreni #%ok i u (araeF
E !tepena otporno!ti pre"a poaru z(rade i%i poarno( !e("enta ?pre"a /U. U4/142;021>>;@F
E otporno!ti pre"a poaru kon!truk)i'a ko'e ni!u o#uh&aAene !tandardo" /U. U4/142;0 i izuzetaka u
po(%edu otporno!ti pre"a poaru kon!truk)i'a za neke o#'ekteF
E optih zahte&a za pode%o" z(rada na poarne !e("ente i poarne !ektoreF
E o!no&nih arhitekton!ko8(rade&in!kih per%or"an!i z(rade za e*ika!nu e&akua)i'u u !%ua'u poara i
u!peno (aen'e4
Cere zatite pred&idene o&o" preporuko" i"a'u za )i%'2
E !"an'en'e #rzine iren'a i prenoen'a poara$
E %ake !pa!a&an'e I'udi i "ateri'a%nih do#ara u(roenih poaro"$
E %aku %oka%iza)i'u poara uz "an'e opa!no!ti za &atro(a!)e4
O&a preporuka !e odno!i na !ta"#ene$ po!%o&ne i 'a&ne z(rade$ a%i ne na one ko'e pripada'u kate(ori'i
&i!okih o#'ekata$ ko'e !u re(u%i!ane Pra&i%niko" o tehniki" nor"ati&i"a za zatitu &i!okih o#'ekata od
poara ?H.%4 %i!t .IR/H$ #r4 <G=;@$ kao i na z(rade !a etaa"a na ko'i"a #ora&e I'udi$ a ko'e !u &ie od
1: " i!pod ni&oa oko%no( terena4
2 Nor"ati&ne re*eren)e
.%edeAi nor"ati&ni doku"enti !adre odred#e ko'e pute" pozi&an'a u o&o" tek!tu ine odred#e o&e
tehnike preporuke4 Kada !e na&ode datirane re*eren)e ne pri"en'u'u !e naknadne iz"ene i dopune i%i
re&izi'e #i%o ko'e od o&ih pu#%ika)i'a4 Ceduti"$ ue!ni)i !porazu"a ko'i !e za!ni&a na o&o' tehniko'
preporu)i pozi&a'u !e da i!pita'u "o(uAno!t pri"ene na'no&i'ih izdan'a nie na&edenih nor"ati&nih
doku"enta4 Kada !e na&ode nedatirane re*eren)e pri"en'u'e !e na'no&i'e izdan'e nor"ati&no( doku"enta
na ko'i !e pozi&a4 .+. odra&a re(i!tre trenutno &aeAih 'u(o!%o&en!kih !tandarda4
/U. I.O =9;21>>;$ -spitivanje otpornosti prema poaru E .lementi )radevinski$ konstrukcija
/U. I.O 11=221>><$ *oarna ispitivanja E /radevinski materijali 0 -spitivanje ne)orivosti
/U. U4/1407021>><4 *ona1anje )radevmski$ materijala u poaru 0 *re)led i klasifikacija )radevinski$
materijala /U. U4/1407721>>24 Ispttivarife
)orivi$ )radevinski$ materijala
JUS ! 2"#2$$2 _________________________________________________________ JUS
J
2 /U. U4/ 140:021><94 3a1tita od poara 0 #dredivanje br&ine 1irenja plamena
/U. U4/142;021>>;4 3a1tita od poara E Stepen otpomosti &)rade prema poaru
2 KH /U. TP 1>21><<4 "e$ni%ka preporuka &a )radevinske te$ni%ke mere &a1tite od poara E 3a1tita od
i poara industrijski$ objekata 0 *rora%unska potrebna otpomost prema poaru
9 Ter"ini i de*ini)i'e
+a potre#e o&e tehniAke preporuke pri"en'u'u !e !%edeAi ter"ini i de*ini)i'e2
3.1
&i!ina z(rade$ 4 L"M
,i!in!ka raz%ika tz"edu kote ko%o&oza uz z(radu$ i%i p%atoa na"en'eno( za &atro(a!no &ozi%o$ !a ko'e( #i !e
inter&eni!a%o u !%ua'u poara u z(radi$ i kote poda na'&ie etae na ko'o' #ora&e I'udi4
4.2
#ora&ak I'udi
.tano&an'e$ rad$ za#a&a$ rekrea)i'a i%i dru(o zadra&an'e due od 9 a!a nede%'no4
0orn'e pro!tori'e dup%ek! !tano&a$ !%ikar!ki ate%'ei i !%ine pro!tori'e ko'e !e "an'e kori!te 'e!u #ora&ine
pro!tori'e4
0aipne !tanar!ke o!ta&e$ pod!tani)e (re'an'a$ pro!tori'e za opre"u za &enti%a)i'u i%i k%i"atiza)i'u$ %i*to&!ke
kuAi)e i !%4 ni!u #ora&ine pro!tori'e4
4.4
!ta"#ena z(rada
+(rada ko'a i"a &ie od =0 N kori!ne po&rine na"en'ene za !tano&an'e i prateAe !adra'e ?!tanar!ke
o!ta&e$ pod!tani)a (re'an'a$ hodni)i$ !tepenita$ %i*to&!ka okna i !%4@$ a o!tatak ine pro!tori'e za (arairan'e
&ozi%a$ po!%o&ni pro!tor i dr4
94;
pos8ovna z-ra+a
+(rada ko'a i"a &ie od =0 N kori!ne po&rine na"en'ene za po!%o&an'e ?proda'u$ kupo&inu$ u!%u(e i !%4@ a
o!ta%e pro!tori'e !u !ta"#ene iGi%i 'a&ne na"ene4
947
,avna z-ra+a
+(rada ko'a i"a &ie od =0 N kori!ne po&rine na"en'ene za okup%'an'e I'udi ?o#razo&ni$ ku*turni$ !port!ki$
re%i(iozni i !%4 !u!reti$ u(o!tite%'!t&o$ auto#u!ki$ e%ezniki$ a&io8ter"ina%i i !%4@ a o!ta%e pro!tori'e !u !ta"#ene
iGi%i po!%o&ne na"ene4
NAPOCENA Neki o#'ekti ?od"ara%ita$ p%aninar!ki do"o&i$ do"o&i za !tara %i)a$ pan!ioni$ #o%ni)e$ hote%i$ ro#ne kuAe
itd4@ !&r!ta&a'u !e u !ta"#ene$ odno!no po!%o&ne i%i 'a&ne z(rade za&i!no od neko%iko konkretnih u!%o&a2 'a&no!ti
pri!tupa i koriAen'a$ tipa &%a!nit&a itd4
+a z(rade u ko'i"a 'e &ie od 20 N a "an'e od =0 N kori!ne na"ene odredeno za 'ednu na"enu
?!ta"#eno8po!%o&na$ po!%o&no8!ta"#ena$ po!%o&no8'a&na i%i 'a&no8po!%o&na i dr4@ pri"en'u'e !e poarno
izd&a'an'e o&ih )e%ina na poarne !e("ente na ko'e !e pri"en'u'u od(o&ara'uAe odred#e4
4.5
izd&o'ena z(rada
+(rada ko'a 'e od !u!ednih z(rada uda%'ena &ie od ; "4
/U. /U. TP 2122002

947
z(rade u nizu
.u!edne z(rade !a ra!to'an'e" "an'i" od ; "4
4.9
poarni !e("ent
-eo o#'ekta ko'i kon!truk)iono i *unk)iona%no ini 'ednu (rade&in!ku )e%inu ko'a 'e i poarno izd&o'ena od
o!ta%ih de%o&a z(rade kon!truk)i'a"a otporni" pre"a poaru4 Poarni !e("ent i"a 8na'"an'e d&a poarna
!ektora4
4.7
poarni !ektor
O!no&na pro!to"a 'edini)a o#'ekta ko'a !e "oe !a"o!ta%no tretirati u po(%edu nekih tehnikih i
or(aniza)ionih "era zatite od poara ?pro)ena rizika$ zona do'a&e poara$ zona auto"at!ko( zapre"in!ko(
(aen'a poara itd4@4 a ode%'ena 'e od o!ta%ih de%o&a o#'ekta kon!truk)i'a"a otporni" pre"a poaru4
; K%a!i*ika)i'a z(rada pre"a na"eni$ izd&o'eno!ti i &i!ini
.ta"#ene z(rade2
14 Izd&o'ene !ta"#ene z(rade i z(rade u nizu &i!ine do 10 " ?I. 1 i N. 1@
24 Izd&o'ene !ta"#ene z(rade i z(rade u nizu &i!ine od 10 " do 1: " ?I. 2 i N. 2@
94 Izd&o'ene !ta"#ene z(rade i z(rade u nizu &i!ine od 1: " do 22 " ?I. 9 i N. 9@
Po!%o&ne z(rade2
14 Izd&o'ene po!%o&ne z(rade i z(rade u nizu &i!ine do > " ?IP 1 i NP 1@
24 Izd&o'ene po!%o&ne z(rade i z(rade u nizu &i!ine od > " do 17$7 " ?IP 2 i NP 2@
94 Izd&o'ene po!%o&ne z(rade i z(rade u nizu &i!ine od 17$7 " do 22 " ?IP 9 i NP 9@
/a&ne z(rade2
14 Izd&o'ene 'a&ne z(rade i 'a&ne z(rade u nizu &i!ine do = " ?I/ 1 i N/ 1@
24 Izd&o'ene 'a&ne z(rade i 'a&ne z(rade u nizu &i!ine od = " do 17 " ?I/ 2 i N/ 2@
94 Izd&o'ene 'a&ne z(rade i 'a&ne z(rade u nizu &i!ine od 17 " do 22 " ?I/ 9 i N/ 9@
7 K%a!i*ika)i'a z(rada pre"a #ro'u %i)a ko'a #ora&e u z(radi$ P$ i po&rini
poarno( !ektora$ A
Ta#e%a 1 E Uti)a' #ro'a o!o#a u poarno" !ektoru i po&rine poarno( !ektora$ A L"
2
M
Broj osoba do 20 21 " 50 51 do 100 101 do 300 301 do 700 701 do 1 500 1 501 i vie
Klasa P P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7
A < 400
< ~ _'_
< 1 200 < 1 600 < 2 000 < 2 500 < 3 000
/U. TP 2"#2$$2 5 JUS

K%a!a P )dredena pre"a #ro'u o!o#a kori(u'e !e u!&a'an'e" pr&e &eAe &redno!ti$ uko%iko 'e po&rina
poarno( !ek%ora$ A, &eAa od one na&edene u ko%oni4
PRICER Ako 'e u z(radi 200 o!o#a a po&rina poarno( !ek%ora &eAa od 1 :00 "
2
$ u!&a'a !e da 'e z(rada P7
k%a!e4
: Ra!to'an'e iz"edu z(rada
Potre#no ra!to'an'e iz"edu z(rada$ GO L"M$ odno!no n'iho&ih na'#%iih prozora$ ! o#ziro" na prenoen'e
poara$ "o(uAe 'e odrediti iz u!%o&a potre#nih za pa%'en'e za&e!e na prozoru !u!edne z(rade zraen'e"
p%a"ena ko'i iz#i'a kroz prozore pro!tori'a poarno( !ektora ?P.@$ odno!no iz u!%o&a da top/otni *%uk! na
za&e!i 90 "inuta od na!tanka poara #ude "an'i od = kPG"
2
4
Potre#no ra!to'an'e iz"edu z(rada "oe !e a%ternati&no odrediti po o#ra!)u2
5 a ' 4- 67 )o! P Q ; L "' F
(de 'e2
a *aktor ot&ora ?prozora i !%4@%
a R 1 Q 0$001 ?GO$ J p2@F
4 L"M &i!ina &ie z(rade4
p$ i p, L"
2
M po&rine prozora na'#%iih poarnih !ektora d&e po!"atrane z(rade4
S8(*a " : Zra)&n,& p8am&na na zav&su sus&+n& z-ra+&
Po&rina prozora !e zane"aru'e za z(rade !a prozori"a uda%'eni" preko ;0 " od po!"atrano( poarno(
!ektora horizonta%no ori'enti!anih poarnih !ektora4
Ako po!to'i "o(uAno!t po!redno( prenoen'a poara ?(ori&i po!rednik@ iz"edu z(rada u ni&ou prozora$ na
pri"er dr&o !a &e%iko" kron'o"$ ra!to'an'e tre#a u&eAati za na'"an'e : "4
PRICER Po!%o&na z(rada ko'a !e pro'ektu'e para%e%na 'e !a !ta"#eno" z(rado" &i!ine 1: " !a 1; prozora ?'edan
poarni !ektor@$ ukupoe po&rine GN R 20 "
2
$ pri e"u2
a4 +a no&u z(radu &i!ine 1= " i 17 prozora u poarno" !ektoru$ !a ukupno 27 "
2
ko'i !e !ue%'a&a'u !a prozori"a
na !u!edno' z(radi ?P R 0F )o! P R 1@2
a R 1$7F
5 147 J 1=G2 Q ; R 1<47 "F
#4 +a no&u z(radu (st& v(sn& *p,a s& de%i u poarne !ektore tako da u na'#%ie" poarno" !ektoru i"a : prozora
ukupne po&rine : "2
a R 1 Q 0$12 R 1$12F 5
1$12 J > Q ; R 1; m.
5 /U. JUS ! 2"#2$$2

< Pri%az za &atro(a!na &ozi%a u unutran'e d&orite z(rada i u (arae
+a z(rade ko'e Aine #%ok z(rada$ !a po&rino" d&orita &eAo" od ;00 "
2
i na'"an'e 'edno" z(rado"
&io" od 17 "4 k%a!e P9 i%i &ie$ tre#a da !e o!t&ari u%az u d&orite$ kako #i !e o"o(uAi%a &atro(a!na
inter&en)i'a i !a d&orine !trane4
+a d&orita &eAa od 2 000 "
2
u ko'i"a po!to'e okretni)e u !k%adu !a Pra&i%niko" o tehniki" nor"ati&i"a
za pri!tupne pute&e$ okretni)e i uredene p%atoe za &atro(a!na &ozi%a u #%izini o#'ekata po&eAano( rizika od
poara ?H.%4 %i!t .R/H$ #r4 7G>7@ "oe !e iz&e!ti !a"o 'edan u%azGiz%az4 U o!ta%i" !%ua'e&t"a !e iz&ode
pute&i !a d&a u%azaGiz%aza u d&orite$ kao na !%i)i 24
Parkiran'e na ko%o&ozi"a o&ih !ao#raAa'ni)a tre#a one"o(uAiti u(radn'o" prepreka propt!anih za o&u
na"enu i po!ta&/'an'e" znaka upozoren'a HPut za &atro(a!na &ozi%aH4
+a z(rade "an'e od onih iz !ta&a 1$ u z(rada"a ko'e *or"ira'u #%ok oko d&orita iz&ode !e pro%azi irine
na'"an'e 2$= " i &i!ine 9$9 " u ni&ou u%i)e$ da #i !e une%a &atro(a!na opre"a ?opre"a za (aen'e$ %e!t&e$
'a!tuk$ &enti%atori i dr4@ i o"o(uAi%o (aen'e poara iz d&orita4
.%ika 2 E U%azi i iz%azi u d&orite #%oka z(rada
Iz%azak &ozi%a iz (arae tre#a u&ek da #ude "o(uA4
0arae u nadze"ni" etaa"a !a preko 1 000 "
2
i podze"ni" !a preko 700 "
2
po&rine poda tre#a da
i"a'u po!e#an u%az i iz%az za &ozi%a pri e"u !e i u%az kori!ti za iz%az u !%ua'u poara4
Podze"na (araa 'e ona ko'a na koti 1$7 " iznad ni&oa poda i"a oko%no t%o i'a 'e duina &eAa od 2G9
duine zido&a po o#i"uF za!e)i oko%no( terena za ahto&e i prozore ne uzi"a'u !e u o#zir ako u ni&ou
don'e i&i)e prozora do oko%no( t%a i"a "an'e od 1 "4
.%ika 9 E Podze"na (araa ?popreni pre!ek@
JUS ! 2"#2$$2 JUS

NAPOCENA O&a de*"i)i'a podze"ne (arae data 'e ! o#ziro" na raz&o' poara u pro!tori'i i!pod ni&oa oko%no(
terena$ kao i "o(uAno!t pri!tupa &atro(a!a)a u (arau i od&oden'e di"a i top%ote4
U%az tre#a da 'e uda%'en od iz%aza na'"an'e 20 " da #i !e !prei%o i!to&re"eno zadi"%'a&an'e o#a puta za
e&akua)i'u4 Uko%iko 'e ra!to'an'e iz"edu u%aza i iz%aza "an'e od 20 "$ a%i ne "an'e od 10 "$ u (arai !e
po!ta&%'a zid otporan pre"a poaru$ I:0$ #ez &rata i dru(ih ot&ora$ tako da 'e z#ir S$ 8 !, 5 20 "4
S8(*a 5 : /asto,an,& (zm&+u +va (z8aza3u8aza u -arau IV st&p&na otpornost( pr&ma poaru
Podze"ne (arae !a preko 1 700 "
2
tre#a da i"a'u d&o!"erne !ao#raAa'ni)e na u%azu i iz%azu4
; St&p&n otpornost( z-ra+& pr&ma poaru (S%!)
.tepen otporno!ti z(rade pre"a poaru odredu'e !e u za&i!no!ti od na"ene$ izd&o'eno!ti o#'ekta$ &i!ine
z(rade$ po&rine reprezentati&no( poarno( !ektora u ko'e" #ora&e I'udi$ #ro'a o!o#a ko'i u to" !ektoru
#ora&e i dru(ih *aktora ?znaa'a i &redno!ti o#'ekta$ u(radenih zatitnih in!ta%a)i'a itd4@4
NAPOCENA +a odredi&an'e !tepena otporno!ti poarno( !e("enta !a indu!tri'!ko" na"eno" kori!ti !e /U. TP 1>4
U !%ua'u da 'e z(rada "eo&ite na"ene$ ona i"a po!%o&ni poarni !e("ent4
Preporuka /U. TP 1>$ ko'a 'e na"en'ena za odredi&an'e .OP8a indu!tri'!kih z(rada$ "oe !e a%ternati&no kori!titi i za
odredi&an'e otpo"o!ti pre"a poaru po!%o&nih i 'a&nih o#'ekata 'edno!ta&ne kuti'a!te !taikture4
.tepen otpo"o!ti z(rade pre"a poaru "oe !e odrediti i ana%itiki" po!tupko" i%i ko"p'uter!ki" pro(ra"o" kada 'e
pri%oena potpuna doku"enta)i'a za kori!nika$ a ko'i"a !e pre"a ana%izi "o(uAe( poara odredu'e ponaan'e pre"a
poaru o!no&nih no!eAih kon!truk)i'a$ kao i o!ta%ih kon!truk)i'a$ u !k%adu !a !tandardo" /U. U4/142;04
10
JUS JUS ! 2"#2$$2

a1&8a 2 : %snovna vr&+nost S%!
+(rada I.1 N.1 I.2 N.2 I.9 N.9
IP1
NP1
I/1
IP2
N/1
NP2
I/2
IP9
N/2
NP9
I/9
N/9
P1 II II III III III I, II II II III III I, I,
P2 II III III III I, I, II II III III I, I, I,
P9 III III III I, i& I, II II
i&
I, I, I, I,
P; III III I, I, I, I, III III I, I, I, I, I,
P7 I, I, I, I, I, I, III III I, I, I, I, ,
P: I, I, I, I, I, I, I, I, I, I, I, , ,
P< I, I, I, I, I, I, I, I, I, I, , , ,
Pro'ektni !tepen otporno!ti pre"a poaru odredu'e !e na o!no&u o!no&no( !tepena otporno!ti pre"a
poaru$ a u&eAa&a !e za 'ednu k%a!u ?III u I, i%i I, u ,@ ako 'e z(rada od &eAe( znaa'a za drut&o
?&eAni)e$ !udo&i i !%4@$ iDi ako 'e na"en'ena za !"eta' dra(o)ene ro#e ?"uze'i$ #anke i !%4@
Uko%iko !e z(rada i%i poarni !e("ent u )e%ini opre"a'u in!ta%a)i'o" za auto"at!ko (aen'e ra!preno"
&odo" ?!prink%er !a od(o&ara'uAi" rezer&oaro" za &odu@$ pro'ektni !tepen otporno!ti pre"a poaru "oe
!e !"an'iti !a , na I, i%i !a I, na III4
.tepen otporno!ti pre"a poaru odredu'e otporno!t o!no&nih kon!truk)i'a pre"a ta#e%i 1 !tandarda
/U. U4/142;04 ?o&de 'e data kao ta#e%a 9@4
a1&8a 4 : V&za S%! ( otpornost( pr&ma poaru <='> *onstru*c(,a
Cetoda
Po%oa'
.tepen otporno!ti pre"a poaru ?.OP@ Otporno!t pre"a
poaru e%e"enataGkon!truk)i'a z(rade
,r!ta kon!truk)i'e
i!piti&an'a
/U. U4
I
?NO@
II ?CO@ III
?.O@
I,
?,O@
,
?PO@
No!eAi zid /140>0 Unutar
poa"ih
!ektora
1G; 1G2 1 1$7 2
.tu# /14100 1G; 1G2 1 1$7 2
0reda /1411; E 1G; 1G2 1 1$7
Cedu!pratna
kon!truk)i'a
/14110
E 1G; 1G2 1 1$7
Neno!eAi zid /1 40>0 E 1G; 1G2 1G2 1
Kro&na kon!tru)i'a G G E 1G; 1G2 1G2 1
+id /140>2
Na (rani)i
poarnih
!ektora
1G; 1 1$7 2 9
Cedu!pratna
kon!truk)i'a
/14110
1G; 1G2 1 1$7 2
,rata i k%apne do
9$: "
2
/141:0
1G; 1G; 1G2 1 1$7
,rata T 9$: "
2
/141:0 1G; 1G2 1 1$7 2
E
1G;1G29G;1/140>2.po%'
ne(ori&
"ateri'a%
1G2 1G2 1 1$7
a@ ,ideti napo"enu 1 u taki >$ pod :@ #@
,ideti napo"enu 2 u takD >4 pod
:@4Ia!adni zid
a@
NAPOCENA Otporoo!t p*eK9 poaru kon!truk)i'a "oe !e izraa&ati i u "inuta"a4 npr I>0 za otporno!t pre"a
poaru )U' >0 "inuta4
""
/U. TP 212200266666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666665 /U.
> Otporno!t pre"a poaru kon!truk)i'a ko'e ni!u o#uh&aAene !tandardo"
/U. U4/142;0 i iz"ene za odredenu k%a!u z(rada
1@ Okno %i*ta "ora i"ati zido&e otporne pre"a poaru pre"a kriteri'u"i"a ko'i od(o&ara'u no!eAi"
zido&i"a unutar poarno( !ektora4
2@ ,rata %i*ta tre#a da !prea&a'u prodor di"a u okno %i*ta i%i iz okna ka hodniku$ a proiz&ode !e u
neko%iko &ari'anti pre"a !%edeAi" kriteri'u"i"a2 otporna pre"a poaru ?I@$ otporna pre"a prodoru &atre
i di"a ?E.@ i otporna pre"a prodoru raz#%aeno( di"a ?.R@$ u za&i!no!ti od to(a po!to'i %i pro!tori'a
i!pred u%aza u %i*t ?ta"pon pro!tori'a@ ko'a !prea&a nepo!redno iz%a(an'e poaru i%i ne4
9@ Poarno izd&a'an'e !tepenita
.tepenite "oe #iti2
E !po'eno !a hodniko" ?H8.@$
E poarno izd&o'eno od hodnika ?HI.@
9@
i%i
E poarno izd&o'eno$ !a ta"pon pro!tori'o" na putu od hodnika pre"a !tepenitu ?H-.@4
HI. i H-. poarno !e izd&a'a'u zido&i"a i &rati"a otporni" pre"a poaru$ i%i na'"an'e &rati"a ko'a !u
otporna pre"a prodoru &atre i di"a
;1
4
HI. !tepenite !e pri"en'u'e za z(rade k%a!e I.9$ N.9$ IP2$ NP2$ I/2$ N/24
Hd. !e pri"en'u'e za z(rade k%a!e IP9$ NP9 i I/9 i N/94
+a z(rade !&ih na"ena$ &i!ine &eAe od 17 "$ k%a!e P2 i &ie$ !tepenite tre#a da #ude uz *a!adni zid
i za!taki'eno tako da !e o"o(uAi dne&na o!&et%'eno!t4
;@ ,enti%a)ioni ?,K@ i%i kana%i za e%ektrine in!ta%a)i'e ?EK@ iz&ode !e kao &ertika%no i%i horizonta%no
ori'enti!ani poa"i !ektori$ a n'iho&a otporno!t pre"a poaru 'e u tra'an'u od na'"an'e 90 "inuta za
z(rade !a II i III !tepeno" otporno!ti$ a :0 "inuta za z(rade !a I, i , !tepeno" otpo"o!ti$ uko%iko
dru(i" propi!i"a ni'e dru(ai'e odredeno4
7@ Pri"arni i !ekundardni no!ai kro&a u potkro&%'u i%i ta&anu tak&e &i!ine da !e "oe #ez &eAih zah&ata
adaptirati za #ora&ak i%i *or"irati pro!tori'e za o!ta&e$ opre"u za k%i"atiza)i'u i !%4$ i"a'u otporno!t
pre"a poaru pre"a ta#e%i T94 Pri"arni i !ekundarni no!ai u ok&iru ni!ke ta&an!ke kro&ne kon!truk)i'e
i"a'u otporno!t pre"a poaru za 'ednu k%a!u "an'u od na&edene u ta#e%i T94
+(rada !a ta&ano" i%i potkro&%'e" u ko'e" !e ne #ora&i i ko'a pripada k%a!i I.1$ IP1$ I/1$ I.2 i IP2$
"oe i"ati kro&ni pokri&a od (ori&o( "ateri'a%a k%a!e 32 ?dr&o i dr4@F z(rada k%a!e I.9$ N.1$ N.2$
NP1$ NP2$ I/2 i N/1 "oe i"ati kro&ni pokri&a od (ori&ih "ateri'a%a ko'i u po(%edu #rzine iren'a
p%a"ena pripada'u k%a!i I$ pre"a /U. U4/140:0F za o!ta%e k%a!e z(rada "ateri'a%i tre#a da pripada'u
k%a!i 314
7@
9@
Oznaka HI. ukazu'e da po!%o'i prepreka ?I@ iz"edu hodnika ?H@ i !tepenita ?.@F u ozna)i H-. znak - !i"#o%izu'e
ta"pon pro!tori'u4 +nak - pripada HVindin(!H !i"#o%u4
WD Izraz Hotporan pre"a prodoru &a%re i di"aH o#'an'en 'e u Pri%o(u A4
7@
Oznake k%a!a "ateri' a/a A1 i A2$ kao i 31$ =2 i 39 preuzete !u iz od(o&ara' uAe( -IN8a ko'i ' e konAen u izradi
/U. U4/140774 Cateri'a%i k%a!e 6" su (ori&i a%i tekozapa%'i&i$ i!to 'e pot&r)/eno i!piti&an'e" u ahtno' peAi pre"a
/U. U4/140774 Cateri'a%i *8as& 62 su (ori&i a%i nor"a%no zapa%'i&i pre"a te!tu nor"a%ne zapa%'i&o!ti iz /U. U4/1 0774
Cateri'a%i k%a!e A1 !u n&-oov(. 1&z -n"e!a (ori&ih$ ?pre"a %e!tu ne(ori&o!ti iz /U. I.O 11=2@$ a A2 !u ne(ori&i$ a%i
!a pri"e!a"a (ori&ih4
12
JUS_______________________________________________________________________________JUS ! 2"#2$$2
+a z(rade ko'e ne"a'u ta&ani)u ?!port!ke$ kon)ertne$ !a'a"!ke$ !enGi!ne i dr4 hate$ aerodro"!ki
ter"ina%i$ e%eznike i auto#u!ke !tani)e i !%4@$ t' kad 'e kro&ni pokri&a direktno iznad pro!tora u ko'e"
#ora&e I'udi$ kro&ni pokri&a "oe #iti od ne(ori&ih i%i (ori&ih "ateri'a%a k%a!e 31$ a za z(rade k%a!e
IP1$ IP2$ I/1$ U2$ NP1$ NP2$ N/14 N/2 "oe #iti i k%a!e 32$ i to pre"a /U. U4/1407021>><$ pod 9942
a@$ #@4 d@4 e@ i r@4
+a z(rade ko'e ne"a'u ta&ani)u$ u kro&no" pokri&au od ne(ori&ih i%i (ori&ih "ateri'a%a k%a!e 31$ za
hidroizo%a)i'u i !%4 to%erantna 'e i "a%a ko%iina (ori&o( "ateri'a%a k%a!e 32 a%i8na'&ie 1 k( po 1 "
2
po&rine kro&no( pokri&aa$ ako !e o&a' zapa%'i&i "ateri'ai !a don'e !trane titi p%oa"a od ne(ori&ih
"ateri'a%a do&o%'ne de#%'ine da !e !prei n'e(o&o pa%'en'e4
Interne !ao#raAa'ni)e$ atri'u"i$ zi"!ke #ate$ ekaoni)e i !%4 pro!tori'e 'a&nih i po!%o&nih z(rada "o(u
!e pokri&ati i !a"o tran!parentni" (ori&i" "ateri'a%i"a k%a!e =2 ako 'e n'iho&a ko%iina po 1 "
2
"an'a
od 7 k( a #rzina iren'a poara tak&a da !pada'u u k%a!u I pre"a /U. U4/140:0$ pri to"e irina po%'a
'e "an'a od 7 "$ a prekidno ra!to'an'e do !%edeAe( po%'a &eAe od 2 "4
:@ Kon!truk)i'e *a!ade$ #a%kona i dru(e !po%'an'e kon!truk)i'e
Kon!truk)i'e *a!ade$ #a%kona i dru(e !po%'an'e kon!truk)i'e tre#a da #udu iz&edene tako da !e !prei
pa%'en'e (ori&ih "ateri'a%a u n'i"a ?ako ih i"a$ kao npr4 ter"oizo%a)ionih "ateri'a%a za i!punu i !%4@ i
preno! poara preko ot&ora na *a!adi ?prozora$ a%uzina i !%4@4
NAPOCENA 1 Ia!adne kon!truk)i'e iz%oene i!piti&an'u u !tandardno' peAi za i!piti&an'e zido&a tre#a da
zado&o%'e kriteri'u" inte(riteta R$ i kriteri'u" E u traeno" &re"enu$ pre"a ta#e%i 2F kriteri'u" I "oe #iti
zado&o%'en za 'ednu k%a!u "an'e$ ako u zidu i%i na zidu ne"a (ori&ih "ateri'a%a ko'i #i "o(%i da s& zapa%e i ako u
#%izini ne"a "ateri'a%a ko'i #i "o(%i da !e zapa%e i!i'a&an'e" top%ote !a *a!adno( zida ?npr4 *a!ada RE :0GI 90@4
.prea&an'e preno!a poara na (orn'u etau po!tie !e prekidni" ra!to'an'e"
:
D$ $, ne "an'i" od 1$; rn
od ot&ora na nio' i &io' etai i pri"eno" ne(ori&ih "ateri'a%a za *a!ade$ #a%kone i !%4 Prekidno
ra!to'an'e na *a!adi ta"pon pro!tori'e ?!a &rati"a otporni" pre"a poaru i po&ezani" !a hodniko"@
"oe #iti "an'e od $, a%i ne "an'e od 1 "$ a na !tepenitu i "an'e ?kako #i !e po!ti(%a #o%'a prirodna
o!&et%'eno!t@4
.end&i ptoe za *a!adu !a o#%o(a"a od ne(ori&ih "ateri'a%a ?#eton$ (ip! p%oe i !%4@ i i!puno" od
(ori&ih "ateri'a%a k%a!e 31 ?npr4 *eno%izirana "inera%na &una i !%4@ kori!te !e za z(rade kia!e P1 i P2
&i!ine do 17 "$ a ako 'e i!puna k%a!e =2 ?po#o%'ani pena!ti !intetiki "ateri'a%i i !%4@4 do = " &i!ine4
Pre*a#riko&ani e%e"enti od pre!o&ane dr&ene !tru(otine ?Hduri!o%H@ !a i!puno" od "ateri'a%a %ake
zapa%'hGo!ti ?k%a!e 39 E npr4 po%i!tiren ?!tiropor@ i !%4@$ pri"en'u'u !e za prize"ne$ %ako "a%teri!ane
z(rade k%a!e P1$ a ako !u o#o!trano "a%teri!ane "a%tero" de#%'ine 2$7 )" !a unutran'e !trane ?i
don'e$ ako 'e iz%oena &atri@ i 1$7 )" !a !po%'an'e !trane ?i (orn'e$ ako "oe #iti iz%oena &atri@$ "o(u
!e kori!titi i za prize"ne z(rade k%a!e P24
,enti%irane i !tak%ene *a!ade !a a%u"ini'u"!ko" kon!truk)i'o" iz&ode !e tako da !e preno! poara
!prea&a preko zapti&no( "ateri'a%a i dru(ih (ori&ih "ateri'a%a ko'i !e "o(u naAi na putu p%a"ena4
NAPOCENA 2 +a kro&ni pokri&a data 'e otporno!t pre"a poaru z(rade ko'a "oe #iti iz%oena zraAen'u i%i
%eteAo' &atri poara !a !u!ednih z(rada4 u ni&ou kro&a4 a !adri i (ori&i "a%eri'a%4 U !%ua'u da ne"a u #%izini
z(rada ko'e #i "o(%e da u(roze po!"atrani kro&ni pokn&aA$ i ne"a iz(%eda da !e tak&e z(rade u do(%edno &re"e
iz(rade$ kro&ni pokri&aA tre#a da #ude iz&eden tako da ne pnh&ata i ne iri poar ko'i #i na!tao neki" rado&t"a
na n'e"u i%i u n'e(o&o' #tzini ?po!ta&%'an'e (ro"o#ran!ke "!%a%a)i'e$ rek%a"a i !%4@
,ideti o#'an'en'e i !iku u !nto-u A
"4
I X D 8
JUS ! 2"#2$$2 ________________________________________________________________ JUS
U pro'ektno' doku"enta)i'i potre#an 'e deta%'an )rte *a!adne kon!truk)i'e$ #a%kon!kih i dru(ih
e%e"enata i o#raz%oen'e ko'i" !e ut&rdu'e da !e poar neAe preneti preko *a!ade$ odno!no up%'ina unutar
*a!ade$ u&aa&a'uAi i e*ekat di"n'aka u &enti%irani" i !%ini" *a!ada"a4
"$ %p0t( za't&v( za po+&8u z-ra+a na poarn& s&-m&nt& ( s&*tor&
"$." Us8ov( za 8o*a8(zac(,u poara u z-ra+( v&?& +u(n& (8( pr(s8on,&n(' z-ra+a u n(zu
+(rade &eAe duine i%i pri!%on'ene z(rade izd&a'a'u !e poarno ?zido&i"a otporni" pre"a poaru$ !a
Hre#ri"aH na *a!adi i kro&u i !%4@ tako da !e !prei iren'e poara na duini &eAo' od 70 "4
Kod pri!%on'enih z(rada 'edna od z(rada tre#a da i"a zid otporan pre"a poaru ko'i nad&i!u'e kro&o&e
!%ine &i!ine ?Hre#roH na kro&u@4
Kod raz"aknutih z(rada !ue%'eni zido&i tre#a da #udu #ez prozora$ a ako ipak i"a'u prozore$ oni "ora'u
#iti !a "a%i" a%uzina"a ?do 0$: "
2
@ za !anitarne pro!tori'e i o!ta&e4
Iz&oden'e Hre#raH ko'e !prea&a preno! poara preko *a!ade du(ake z(rade !a d&a poa"a !e("enta
?%a"e%e$ u%azi i !%4@ "oe !e izo!ta&iti ako 'e ra!to'an'e prozora na ra&no' *a!adi &eAe od 1$; "4
Iz&oden'e Hre#raH na kro&u "oe !e izo!ta&iti ako 'e !&e do &i!ine kro&no( pokri&aa z(rada pode%'ena
zido" po&eAane otporno!ti pre"a poaru$ a kro&ni pokri&a i n'e(o&a potkon!truk)i'a
<
D 'e!u od ne(ori&o(
"ateri'a%a u po'a!u od : "4
Ako 'e 'edna z(rada "an'e &i!ine od dru(e i i"a (ori&ih "ateri'a%a u potkro&%'u$ i%i 'e kro&ni pokri&a od
(ori&o( "ateri'a%a$ onda na !trani pre"a nio' z(radi &ia z(rada ne tre#a da i"a prozore na &i!ini "an'o'
od : "$ preko ko'ih #i !e !a kro&a !u!edne "an'e z(rade preneo poar4
Tehnike pro!tori'e po&eAano( rizika od poara ?(araa$ kot%arni)a !a %oite"$ pod!tani)a (re'an'a$
pro!tori'e za !"eta' dize%8a(re(ata$ &enti%a)ione ?i%i k%i"a@ ko"ore za kapa)itet &eAi od = 000 "
9
Gh$
n&ertor!ko po!tro'en'e$ tra*o8po!tro'en'e$ !er&i!ne radioni)e$ kuhin'e$ pe(%arni)e$ &eAi priruni "a(a)ini i !%4@
izd&a'a'u !e kao poarni !ektori4 Otporno!t pre"a poaru zido&a "edu!pratnih kon!truk)i'a i &rata za&i!i od
.OP8a z(rade4
<1
,ideti !%ike 17 i 1: u !r(to-u A.
"5
5 /U. JUS ! 2"#2$$2

.%ika 7 E Po!ta&%'an'e zida ko'i pre!e)a kro& i%i potkro&%'e i !prea&a preno! poara preko prozora
1042 Izd&a'an'e na poarne !ektore u !ta"#eni" z(rada"a
.ta"#ena z(rada ?i %i z(rade u ni zu@ "oe i "ati ukupnu dui nu do =0 " ako 'e na duini do 70 "
pode%'ena zido" otporni" pre"a poaru ko'i nad&i!u'e kro&o&e za 70 )"4
Po&rina poarno( !ektora ne tre#a da #ude &eAa od 2 000 "
2
4
.ta"#ene z(rade !a hodni)i"a duine &eAe od 27 " de%e !e pre(rada"a !a &rati"a otporni" na prodor
&atre i di"a ?E.@4
U z(rada"a &i!ine &eAe od 10 "$ k%a!e P2 i &ie$ !tan !e izd&a'a zido&i"a i "edu!pratni" kon!truk)i'a"a
od !u!ednih !tano&a i #i%o ko'ih dru(ih pro!tori'a k%a!e I>0$ a u%azna &rata "o(u #iti k%a!e E.90 ako do
!u!ednih &rata na hodniku i"a na'"an'e 9 " i%i &rata tre#a da #udu k%a!e I904
U%azna &rata d&a !u!edna !tana tre#a da #udu na ra!to'an'u &eAe" od 1 "4
+a'ednika o!ta&a !e "oe na%aziti u podru"u$ na na'&io' etai i%i na etaa"a za #ora&akF pred!ta&%'a
poarni !ektor$ pa !tepen otporno!ti pre"a poaru u%aznih &rata od(o&ara !tepenu otporno!ti z(rade4 U
!%ua'e&i"a kada 'e o&a pro!tori'a u potkro&%'u ona pred!ta&%'a poarni !ektor$ a%i &rata tre#a da #udu od
ne(ori&o( "ateri'a%a i da zado&o%'a&a'u E. kriteri'u"e4
+a'ednika o!ta&a na etai za #ora&ak od !tano&a !e izd&a'a zido&i"a otporni" pre"a poaru$ a &rata
"o(u #iti !a"o u k%a!i E. ako u hodniku ne"a u #%izini (ori&ih pred"eta i%i &rata !tano&a4
"2
/U. TP 2122002 5 /U.

.%ika : E Prin)ip zatite !tepenita i de%a !ta"#eno( pro!tora od di"a pri poaru i de%o&i
pro!tori'e pred&ideni za e&akua)i'u
1049 Izd&a'an'e na poarne !ektore i par)e%iza)i'a nekih 'a&nih i po!%o&nih z(rada
104941 Pozorita i !)ene
Pozorita k%a!e od P; do P< de%e se na !%edeAe poarne !ektore2 #in!ki pro!tor$ (%eda%ite$ deo za
ad"ini!trati&no i tehniko o!o#%'e$ !k%adine pro!tori'e za dekor$ radioni)e i tehnike pro!tori'e4
,eAa (%eda%ita u"e!to ta&ani)e i kro&ne kon!truk)i'e i"a'u !a"o kro&nu kon!truk)i'u ?!a pokri&no"
-Otkon!truk)i'o" od ne(ori&ih p%oa@ i'a 'e otporno!t pre"a poaru na'"an'e I:0$ a kro&ni pokri&a iznad
n'e "oe i"ati !a"o neznatnu ko%iinu (ori&ih "ateri'a%a ?parna #rana i zapti&ni "ateri'a%i@4
U kro& #ine i (%eda%ita u(radu'u !e k%apne$ a%uzine i !%ini ureda'i za i!putan'e di"a i top%ote na!ta%ih u
-Oaru4 Ukupna po&rina ot&ora tre#a da #ude &eAa od ; N po&rine poda pro!tori'e$ a odredu'e !e
ororaAuno" na o!no&u oeki&ane "a!ene #rzine (oren'a$ odno!no produk)i'e di"a i to tako da !e o!t&ari
4id%'i&o!t &eAa od 10 " na ni&ou e&akua)iono( puta$ a kon)entra)i'a tok!inih produkata (oren'a "an'a od
ne ko'a "oe da po"uti !&e!t o&eka u periodu e&akua)i'e i na poetku &atro(a!ne inter&en)i'e4
104942 3io!kopi
i%eda%ite #io!kopa 'e po!e#an poarni !ektor za !a%e ko'e pri"a'u preko 200 (%eda%a)a4
rio!kopi !a &ie od 200 (%eda%a)a ne !"eta'u !e u podze"ne etae4
104949 -i!koteke
i!koteka za &ie od 900 po!eti%a)a ne !"eta !e u podze"ne etae$ niti na etae &ie od = "4
2!koteka za &ie )U% 170 po!etiia)a izd&a'a !e kao poarni !ektor u odno!u na o!ta%e pro!tori'e ko'e ne
Jipada'u o&o' na"eni4
ro' o!o#a u di!kote)i tre#a da !e o(ranii na 'ednu o!o#u po 1 "
2
!%o#odne po&rine poda !a%e za i(ru i
Jden'e4
_ JUS________________________________________________________________________________JUS ! 2"#2$$2
10494; Hote%i i "ote%i
.ta"#eni deo hote%a u ko'i !e !"eta &ie od 900 (o!ti'u izd&a'a se od o!ta%ih !adra'a kao poarni
!e("ent4
Poarni !ektor o#uh&ata !o#e ?i%i apart"ane@ u ko'e !e !"eta "an'e od 100 (o!ti'u4
Na'"an'e 'edno !tepenite !ta"#eno( de%a hote%a &i!ine preko 17 " 'e!te tipa HI. i%i 8HCH.4
U h)Uini)i"a i !tepenitu hote%a k%a!e IP9 i NP9 ne kori!te !e (ori&e %a"peri'e i !%ine o#%o(e4
U hote%i"a k%a!e IP1$ NP1$ IP2 i NP2 u hodni)i"a !e "o(u kori!titi o#%o(e od (ori&ih "ateri'a%a k%a!e =14
Podne o#%o(e hodnika ?tapi!oni i !%4@ "o(u #iti na'"an'e k%a!e 32$ a%i n'iho&a irina ne tre#a da #ude &eAa
od 1$7 "$ a duina &eAa od 17 "4 Prekidno ra!to'an'e na podu ?po'a! #ez (ori&ih "ateri'a%a@ tre#a da #ude
na'"an'e 147 " kako #i !e !preio preno! poara du poda4
Re!toran$ ka*e8#ar$ di!koteka$ T,8!a%a$ #i%i'ar i%i !port!ka !a%a i dru(e pro!tori'e u ko'e doiaze (o!ti "o(u #iti
!a"o u ni&ou !uterena$ prize"%'a iii pr&o( !prata$ uko%iko 'e pred&ideno da u n'i"a #ude &ie od 100
o!o#a4
Izuzetno$ re!toran i ka*e8#ar za na'&ie 900 o!o#a "o(u #iti i na na'&io' etai ?!a tera!o"$ &idiko&)e"@$ aii
tada !e iz&ode d&a neza&i!na H-. !tepenita4
Tehnike pro!tori'e hoteia za &ie od 100 (o!ti'u izd&a'a'u !e u po!e#an #%ok kao poa"i !e("ent$ a
poarni !ektoii u n'e"u !u$ pored o!no&nih2 perioni)a !a !uioni)o" i po(iera'e"$ kunin'a i !k%adite$
h%adn'aa itd4
104947 .a%e za kon*eren)i'e i a"*iteatri
.a%e za kon*eren)i'e i a"*iteatri za preko 200 !%ua%a)a !"eta'u !e na ni&ou prize"%'a i%i pr&o( !prata i
izd&a'a'u !e kao poarni !ektori4
10494: Bko%e i *aku%teti
O!no&ne ko%e !e (rade na'&ie kao d&o!pratni)e$ !redn'e ko%e kao tro!pratni)e$ a *aku%teti !a ne &ie od
7 !prato&a4
Uioni)e$ ka#ineti i !%ine pro!tori'e u ko'i"a #ora&e ueni)i ne "o(u #iti u !uterenu iii podze"ni"
etaa"a4 8$4
JY$
Bko%e i *aku%teti !a d&a$ tri i%i &ie !prato&a$ duine &eAe od 97 "$ "ora'u i"ati4 na'"an'e d&a !tepenita
"edu!o#no uda%'ena na'"an'e 27 " i tako iz&edena da !e !prei i!to&re"eno zap"%'a&an'e4
D D 8 J (9
t Y
10494< Ro#ne kuAe i trni )entri J
Pro!tori'e na"en'ene po!etio)i"a ro#nih kuAa izd&a'a'u se od !k%adinih i ad"ini!trati&nih pro!ton'a kao
po!e#ni poarni !ektori
Proda'ne etae &eAe od 1 700 "
2
izd&a'a'u !e u poarne !ektore !a na'"an'e 2 zatiAena !tepenita
Uko%iko !u o&e etae po&ezane e!ka%atori"a oni tre#a da #udu opre"%'eni tako da !e u !%ua'u poara
etae poarno izd&a'a'u ?pre(rade tipa ro%etni ko'e zat&ara'u put p%a"ena i di"a@4
Proda&ni)e &eAe od 700 "
2
u &eiiki" po!%o&ni" z(rada"a izd&a'a'u !e kao po!e#an poarni !ektor
17
/U. TP 2122002 66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 5 /U.
Pokri&eni trni )entri atri'u"!ko( tipa !a &ie %oka%a ?en(%4 H!hoppin( "a%%H@ de%e !e na poarne !ektore
po&rine do =00 "
2
?ne rauna'uAi po&rinu atri'u"a@4
10494= Cuze'i$ arhi&i i &e%ike #i#%ioteke
Cuze'!ki i arhi&!ki depoi !a (ori&i" !adra'i"a ?!%ike$ !ku%pture od dr&eta$ kn'i(e i !%4@$ tehnike pro!tori'e
?kot%arni)a$ top%otna pod!tani)a i dr4@ !"eta'u !e u podru"!ki" etaa"a i to !u po!e#ni poarni !ektori4
Ode%'en'e konzer&a)i'e$ #i#%ioteka retkih kn'i(a i ad"ini!trati&ni #%ok izd&a'a'u !e kao po!e#ni poarni !ektori4
Iz%o#eni pro!tor !e de%i na poarne !ektore ne &eAe od 2 000 "
2
$ !a &rati"a ko'a !u ot&orena ?zat&ara'u
!e na i"pu%! iz )entra%no( ureda'a za nadzor poara@4
.tepen otporno!ti pre"a poaru za re(iona%ne u!tano&e na'"an'e 'e I,$ a za na)iona%ne nor"a%no ,4
10494> K% inike i #o% ni)e
K%inike i #o%ni)e (rade !e kao z(rade &i!ine do 17 "4
+(rade &ie od 17 " a%i nie od 22 " (rade !e za potre#e ad"ini!tra)i'e$ i!trai&an'a$ a"#u%ante u ko'u
do%aze nor"a%no pokretne o!o#e ko'e "o(u u !&ako" trenutku da napu!te z(radu ?a%i$ i tada 'e a"#u%anta
na etai nio' od 17 "@4
.ta)ionari k%inika i #o%ni)a (rade !e kao pa&i%'oni po&ezani podze"ni" i nadze"ni" pa!are%a"a$ !a
)entra%ni" #%oko" u ko'e" !u a"#u%ante$ %a#oratori'e$ opera)ione !a%e i !a%e !a di'a(no!tiko" i terapi'!ko"
opre"o"4
U pa!are%a"a ne !"e da #ude (ori&ih "ateri'a%a4
Poarni !ektori u !ta)ionaru ne tre#a da i"a'u po&rinu &eAu od 1 000 "
2
4
K%inike i #oini)e &i!ine "an'e od 17 " i"a'u na'"an'e I, !tepen otporno!ti pre"a poaru$ a one ko'e !u u
&ii" z(rada"a i"a'u , !tepen otporno!ti4
Tehnike pro!tori'e ?kot%arni)a$ dize%8a(re(at$ pro!tori'a !a aku"u%atori"a$ in&ertor!ko po!tro'en'e$
hidro!tani)a$ periorC)a i dr4@ (aipuu !e u po!e#an poarni !e("ent4
1049410 .port!ki o#'ekti i ha%e "eo&ite na"ene ?kon)erti$ !a'a"$ )irku! i !%4@
.port!ke ha%e za &ie od 900 po!eti%a)a !a !&o'i" pute&i"a za ko"unika)i'u izd&a'a'u !e kao poarni
!ektor u odno!u na ad"ini!trati&ne i tehnike !adra'e4
.port!ke i !%ine ha%e ko'e ne"a'u k%a!inu ta&ani)u "ora'u da i"a'u kro&nu kon!truk)i'u i'a otporno!t
pre"a poaru od(o&ara ono' za "edu!pratne kon!truk)i'e i%i 'e "an'a !a"o za 'ednu &redno!t otporno!ti4
1049411 0arae
0araa za &ie od 7 &ozi%a u !ta"#eno'$ po!%o&no' i%i 'a&no' z(radi izd&a'a !e kao poarni !ekto*4
/ednoetana !uteren!ka i%i nadze"na (araa izd&a'a !e zido&i"a i "edu!pratni" kon!truk)i'a"a otporni"
pre"a poaru na'"an'e :0 "inuta4
+a &ieetane podze"ne (arae !tepen otporno!ti pre"a poaru 'e ,$ a za 'ednoetane podze"ne i
&ieetane nadze"ne (arae 'e I,
18
JUS JUS ! 2"#2$$2

0arae ko'e !e na%aze i!pod !ta"#enih$ po!io&nih i%i 'a&nih z(rada i i"a'u !a n'i"a &ezu preko za'edniko(
!tepenita tre#a da #udu po!e#an poarni !ektor4 Kod tak&ih (araa !a preko 700 "
2
do !tepenita !e
do%azi kroz ta"pon pro!tori'u4
.uteren!ke i podze"ne (arae do 700 "
2
tre#a da i"a'u prirodno i!putan'e di"a na!ta%o( u poaru preko
nadze"nih kuAi)a !a a%uzina"a4
Podze"ne (arae !a preko 1 700 "
2
tre#a da i"a'u prirodno i!putan'e di"a na!ta%o( u poaru ?preko
a%uzina$ ahto&a i !%4@$ a%i i &enti%a)ione ureda'e za iz&%aen'e di"a i ot&ore za nadoknadu &azduha4
S8(*a 7 : !oarno (z+va,an,& po+z&mn& -ara& ( pr(*az po+&8& na +(mn& s&*tor&@
(spu0tan,& ( (zv8a)&n,& +(ma
Ot&ori ?a%uzina$ k%apni@ za nadoknadu &azduha !i!te"a za od&oden'e di"a na!ta%o( u toku poara tre#a da
#udu do&o%'no( !&et%o( pre!eka i tak&i da o"o(uAa&a'u #rzinu !tru'an'a "an'u od 1 "G! za potre#an protok
!&ee( &azduha4
-uina di"no( !ektora$ !:, u (arai ne tre#a da #ude &eAa od ;0 "4 -i"ni !ektor tre#a da i"a &i!inu
di"ne zone$ $:, na'"an'e 0$<7 "4
.&aki di"ni !ektor tre#a da i"a na'"an'e 'edan ot&or za i!putan'e di"a$ odno!no 'edan kana% !a
&enti%atoro" za iz&%aen'e di"a i 'edan ot&or za nadoknadu &azduha4
"" %+r&+(van,& osnovn(' ar'(t&*tons*o.-ra+&v(ns*(' p&rformans( z-ra+&
potr&1n(' za usp&0no -a0&n,& ( &va*uac(,u u s8u)a,u poara
.ta"#ene$ 'a&ne i po!%o&ne z(rade tre#a da #udu pro'ekto&ane i iz(radene tako da o"o(uAe #ez#ednu
e&akua)i'u u !%ua'u poara i da kon!truk)i'a z(rade ou&a inte(ritet i no!i&o!t i u &re"e pripre"e
&atro(a!ne inter&en)i'e pa do n'eno( puno( an(ao&an'a4
+(rade tipa U9 i N/9 tre#a da i"a'u na !po%'an'e" zidu po!e#no !tepenite !a doh&ato" na ; "$ tako da
&atro(a!a) "oe #rzo do!peti na kro&4 Na %i"eno" kro&no" pokri&au u !&ako" poarno" !ektoru ta&ana
i%i potkro&%'a tre#a da po!to'e kro&ni prozori i%i a%uzine ko'i !e %ako ot&ara'u i !a !po%'arYe !trane radi
od&oden'a di"a u toku poara4
Inte(ritet i no!i&o!t no!eAih kon!truk)i'a o&ih z(rada "ora'u zadrati po!to'ano!t ne kraAe od 90 "inuta da
#i !e !t&ori%i u!%o&i za !pa!a&an'e %i)a ko'a !e ni!u "o(%a !a"o!ta%no e&akui!ati4
1141 -e*ini)i'e po'"o&a u &ezi !a e&akua)i'o"
E&akua)i'a 'e pre#a)i&an'e o!o#a u !%ua'u opa!no!ti od u(roeno( do #ez#edno( "e!ta4
1>
/U. TP 2122002 66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 5 /U.
Ana%ize e&akua)i'e o#uh&ata'u !&e o!o#e ko'e u z(radi #ora&e i (o!te ko'i no"ina%no "o(u da !e nadu u
z(radi4
In&e!titori$ &%a!ni)i i%i kori!ni)i po!%o&ne i%i 'a&ne z(rade odredu'u no"ina%ni #ro' %i)a ko'a kao ()!ti do%aze u
z(radu odno!no po'edine pro!tori'e ?di!koteku$ re!toran$ !port!ku i%i kon)ertnu d&oranu i !%4@4
3ro' %i)a u z(radi !e odredu'e pre"a no"ina%ni" kapa)iteti"a po'edinih pro!tori'a i u!%o&i"a da !e o!t&ari
kretan'e #ez za(ui&an'a &eAe( od 9 %i)a po "
2
po&rine poda #i%o (de na koridori"a za e&akua)i'u4
Po%azno "e!to ?PC@ 'e "e!to na ko'e" !e "oe zateAi o!o#a u trenutku !aznan'a da 'e do%o do tak&o(
raz&o'a poara da 'e potre#na e&akua)i'a4
3ez#edno "e!to ?3C@ 'e "e!to &an z(rade na ko'e" !e ne "o(u oeki&ati tetni e*ekti poara 8 p%a"en$
di"$ pad oteAenih de%o&a o#'ekta i !%4
3ez#edno "e!to za z(rade o&ih &r!ta 'e "e!to uda%'eno na'"an'e 7 " od iz%aza iz z(rade$ na u%i)i i%i u
pro!trano" d&oritu4
Koridor e&akua)i'e ?KE@ ine (rade&in!ke kon!truk)i'e z(rade ko'i"a !e o(rania&a'u pro!tori'e za
ko"unika)i'u ?hodni)i$ ta"pon8pro!tori'e$ !tepenita$ &etro#rani pro!tori'a$ u%azi i !%4@ i !prea&a prodor
p%a"ena i di"a iz pro!tori'a za #ora&ak4
Pr&i iz%az ?P%@ 'e iz%az iz pro!tori'e i%i (rupe pro!tori'a za #ora&ak ka hodniku4 To 'e o#ino iz%az iz !tana$
hote%!ko( apart"ana i%i !%ine (rupe pro!tori'a$ uioni)e$ kan)e%ari'e$ radioni)e i !%4
Ako i"a &ie P% !%ino( tipa pro%aza$ oni "o(u da #udu a%ternati&ni ?API@ !a"o ako !u do&o%'no raz"aknuti
da ne #udu i!to&re"eno zadi"%'eni ?iz%azi iz #io!kopa$ pozorita$ !port!ke ha%e i !%4Z4
-irektni put pr&e etape e&akua)i'e 'e du od po%azno( "e!ta do pr&o( iz%aza4
Rea%ni put pr&e etape e&akua)i'e 'e ona' put ko'i" "oe da !e kreAe %i)e zao#i%azeAi prepreke na !&o"
putu do pr&o( iz/aza ?(ondo%e !a ro#o"$ ko"ode$ !to%o&i$ !to%i)e itd4@
U "an'i" pro!tori'a"a i pro!tori'a"a !redn'e &e%iine aternati&ni pr&i iz%azi o"o(uAa&a'u atternati&ni put
e&akua)i'e od po%azno( "e!ta4 U ti" !%ua'e&i"a a%ternati&ni pute&i !u oni i'i pra&)i direktno( puta
zat&ara'u u(ao &eAi od ;7[4
Etani iz%az ?E%@ ine &rata na iz%azu iz hodnika otporna pre"a poaru i%i ona ko'a !prea&a'u prodor &atre i
di"a na u%azu u !tepenite$ ta"pon8pro!tori'u ka !tepenitu i%i u iz%azni ho%4
Kra'n'i iz%az ?K%@ 'e iz%az iz z(rade ?o#ino u%az u z(radu@4
Pri"arni koridor za e&akua)i'u ?PK@ 'e!te koridor ko'i !e kori!ti za nor"a%no kretan'e I'udi u z(radi4
A%ternati&ni koridor za e&akua)i'u ?AK@ 'e!te koridor ko'i i"a i!te i%i !%ine u!%o&e za e&akua)i'u kao pri"arni4
Rezer&ni koridor za e&akua)i'u ?RK@ 'e!te kratak koridor ko'i kori!te na'&ie 2 %i)a iz tehnikih pro!tori'a
?kot%arni)a$ !a%a za k%i"atiza)i'u i !%4@4
.a"o na rezer&no" koridoru e&akua)i'e "oe !e pri"eniti !tepenite !a na(i#o" u!pona &eAi" od 122$ a
"an'i" od 12:$ odno!no pa)kUn &eAi" od 122 a "an'i" od 12;4
3rzina e&akua)i'e$ vm, 'e!te pro'ektna &redno!t #rzine kretan'a o&eka kroz koridor e&akua)i'e4
2$
JUS ________________________________________________________________________________ JUS ! 2"#2$$2
,re"e e&akua)i'e$ ;$ 'e!te &re"e pripre"e za e&akua)i'u i &re"e kre%an'a od po%azno( "e!ta do
#ez#edno( "e!ta4
,re"e pripre"e za e&akua)i'u$ S4$ 'e!%e pro'ektno &re"e u ko'e" !e I'udi pripre"a'u za e&akua)i'u$ t'4
pro)en'u'u potre#u za e&akua)i'o"$ !a&etu'u !e$ trae ta Ae poneti itd4
,re"e e&akui!an'a$ ;4 'e!te &re"e kretan'a od po%azno( "e!ta do #ez#edno( "e!ta4
Put e&akua)i'e 'e pro'ektna putan'a ko'u pre%azi o!o#a u toku e&akua)i'e4
1142 ,re"e pripre"e za e&akua)i'u
,re"e pripre"e za e&akua)i'u 'e &re"e od trenutka kada %i)e ko'e Ae !e e&akui!ati !azna da 'e na!tao
poar ko'i #i "o(ao da u(rozi i&ot$ pa do trenutka naputan'a pro!tori'e #ora&ka ?&re"e u ko'e" %i)a
o)en'u'u opra&dano!t e&akua)i'e$ trae !&o'e %ano&e porodi)e$ kuAne I'u#i")e$ &redne !t&ari i o!ta%o to
na"era&a'u da pone!u@4 +a potre#e pro'ekto&an'a u!&a'a !e2
za !ta"#ene o#'ekte E na'"an'e 10 "inutaF za
po!%o&ne o#'ekte E na'"an'e 7 "inutaF
za 'a&ne o#'ekte E na'"an'e 9 "inuta ?o!i" za !tadione i !port!ke ha%e$ za ko'e !e pred&ida 2
"inuta@4
1149 3rzina kretan'a pri e&akua)i'i
Pro'ektna #rzina neo"etano( kretan'a o&eka na ra&no" podu izno!i va R 1$7 "G!4
3rzina kretan'a pri e&akua)i'i !"an'u'e !e u!%ed (rupi!an'a I'udi pred !uen'e" koridora ?&rati"a i !%4@$
!kretan'e" koridora$ na !tepenitu$ u e!ka%atoru$ i !%4
Pro'ektna #rzina o"etano( kretan'a pred!ta&%'a proiz&od #rzine neo"etano( kretan'a i *aktora u!pora&an'a u4
H4 R H K$
u R 0$= za kretan'e niz !tepeniteF
u R 0$: E 0$07 d za kretan'e uz !tepenite (de 'e d #ro' *ikti&nih etaa od po 9 "F
PRICER +a podze"nu (arau na koti E12$0$ !tepenite do kote 0 i"a ; etae$ pa 'e u R 0$;F u R
0$> za kretan'e niz ra"puF U R 0$<E0$07 d za kretan'e uz ra"pu4
Pri nai%a!ku na !uen'e koridora i%i &rata ot&ora "an'e( od 1$00 " za 10 do ;0 %i)a$ i%i &rata ot&ora "an'e(
od 1$:0 " za ;O do 200 %i)a$ pro'ektno &re"e zadra&an'a 'e 9 ! za !&akih 10 %i)a4
+a !&ako !kretan'e pod u(%o" &eAi" od 90[$ a "an'i" od :0[$ i nai%aen'e na !tepenite iXi ra"pu$ &re"e
zadra&an'a 'e 2 ! na !&akih 10 %i)a4
+a !&ako !kretan'e pod u(%o" &eAi" od :0[ i nai%aen'e na e!ka%ator u pokretu$ potre#no 'e dodatnih 7 !
na !&akih 10 %i)a4
114; Etape e&akua)i'e
Etape e&akua)i'e !u !%edeAe2
I etapa od PC )io P% ?P% 'e KT za pro!tori'e !a direktni" iz%a!ko"@F
II etapa od P% do E% ?E% 'e o#ino K% za prize"ne z(rade@F
2"
/U. TP 2122002 66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 \ /U.
III etapa od E% do K%F
I,etapa od K% do #ez#edno( "e!ta4
Kretan'e o!o#e u I etapi e&akua)i'e tre#a da !e za&ri za 90 ! u !&i" !ta"#eni"$ po!%o&nt" i 'a&ni"
z(rada"a$ o!i" u !%ua'e&i"a kada !e !edi u !to%i)a"a ko'e !u u dui" redo&i"a i neki" !pe)i*ini"
pro!tori'a"a2
E #io!kopi"a$ pozoriti"a$ a"*iteatri"a za "an'e od 200 o!o#a E :0 !F
E #io!kopi"a$ pozoriti"a$ a"*iteatri"a za &ie od 200$ a "an'e od :00 o!o#a E 120 !F
E #io!kopi"a$ pozoriti"a$ a"*iteatri"a za &ie od :00$ a "an'e od 2 000 o!o#a E 1=0 !F
E !port!ki" i dru(i" !)ena"a za &ie od 2 000 o!o#a E za 2;0 !4
Kretan'e o!o#e u II etapi tre#a da !e za&ri za "an'e od :0 !4
Kretan'e o!o#e u III etapi tre#a da !e za&ri za "an'e od 9 "inuta4
"".2 Aor(+or( &va*uac(,&
Koridori za e&akua)i'u tre#a da #udu pre(%edni$ #ez !u&inih !kretan'a$ !a pro"ena"a !"era pod u(%o"
"an'i" od >0[ ?!e" na !tepenitu@$ #ez prepreka ?&iih pra(o&a$ &i!eAih i konzo%no okaAenih pred"eta@4
+(rade k%a!e IP9$ NP9$ I/9 i N/9 ako !u u k%a!i od P; do P<$ tre#a da i"a'u a%ternati&ne koridore za
e&akua)i'u E hodnike ko'i &ode do a%ternati&nih E% i da%'e do a%ternati&nih K%4
Birina hodnika ne tre#a da #ude "an'a od 1$2 "$ a irina !tepenita E 1 "$ odno!no 1$2 " ?ako 'e za
poarni !e("ent to 'edino !tepenite@4 Potre#na irina za&i!i od #ro'a %i)a ko'a tre#a da !e e&akuiu na to"
koridoru za e&akua)i'u4
"".9 !ut&v( za &va*uac(,u
Pute&i za e&akuad'u do pr&o( iz%aza tre#a da #udu do&o%'no kratki da !e e&akua)i'a iz o&o( de%a
u(roeno( pro!tora o!t&ari pre ne(o to na!tane due direktno iz%a(an'e o!o#e &atri i di"u i%i 'o' &atra i di"
zapree iz%az?e@4
Radi iz#e(a&an'a !itua)i'e u ko'o' 'e pr&i iz%az zapreen$ u &eAi" pro!tori'a"a !e pred&ida odredeni #ro'
a%ternati&nih pr&ih iz%aza i duina pute&a e&akua)i'e do n'ih2
E za &ie od 70$ a "an'e od 900 o!o#a u pro!tori'i$ tre#a da po!to'e d&a a%ternati&na P%F
E za &ie od 9004 a "an'e od :00 o!o#a tre#a da po!to'e 9 a%ternati&na P%F
E za &ie od :00$ a "an'e od 2 000 o!o#a$ tre#a da po!to'e ; a%ternati&na P%4
Na !&akih 2 000 o!o#a ?kada i"a preko 2 000 o!o#a@$ tre#a da po!to'i 'o 'edan P%4
NAPOCENA ,rata pr&ih (z8aza. *o,a ni!u i K%$ tre#a da !e zat&ara' u auto"at!ki po!%e pro%a!ka I' udi kako #i !e
!prei%o prodiran'e )*)"a u 'o+n(*. !rv( iz%azi !tano&a$ uioni)a i !%inih pro!tori'a i'a !e &rata e!to ot&ara'u$ kao i
tehnikih pro!tori'a ko'e n(su nam&n,&n& za #ora&ak ?na'eAe !u zak%'uAane@$ o#ino !e ne opre"a'u ureda'i"a za
auto"at!ko zat&aranie &rata
22
JUS JUS !

S8(*a ; : A8t&rnat(vn( prv( (z8az( u v&?o, prostor(,( (pro+avn(ca@ 1(18(ot&*a
( s8()n& prostor(,& sa n&po*r&tnom opr&mom *ao 0to su orman(@ sta8a& ( s8.)@
+u(na puta +o prvo- (z8aza@ 1ro, (z8aza ( n,('ov razma*
Ra!to'an'e od pr&o( do etano( iz%aza ne tre#a da #ude &eAe od 90 " u nadze"ni" a 27 " u podze"ni"
etaa"a4
+a z(rade ko'e ne"a'u etani iz%az ra!to'an'e od pr&o( iz%aza do !tepenita izno!i na'&ie 10 "4
Cini"a%na irina ot&ora &rata$ B, pro!tori'e u ko'u uiazi !a"o 'edna o!o#a izno!i 0$:2 " ?PC$ o!ta&a@F za
pro!tori'u za 2 o!o#e ?kupati%o$ kuhin'a' B 5 0$<2F za &ie od 2 o!o#e ?!o#e i !%4@ B 5 0$=2 "4
Cini"a%na irina ot&ora &rata !tano&a$ kan)e%ari'a i !%inih pro!tori'a u ko'i"a #ora&i do 10 o!o#a izno!i
0$>2 "4
Cini"a%na irina ot&ora &rata pro!tori'a u ko'i"a #ora&i &ie od 10$ a "an'e od 70 o!o#a$ izno!i 1 "4
,i!ina &rata na !&i" koridori"a za e&akua)i'u na'"an'e 'e 200 )"$ a u 'a&ni" z(rada"a na'rnan'e 207 )"4
+a pro!tori'e u ko'i"a #ora&i &ie od 70$ a "an'e od 100 o!o#a$ pri"en'u'u !e d&okri%na &ra%a i%i d&o'a
&rata do&o%'no razd&o'ena4
+a pro!tori'e u ko'i"a #ora&i &ie od 100 o!o#a pri"en'u'e !e &ie d&okri%nih iGiii 'ednokri%nih &rata4 Pr&i i
etani iz%az ne !"e'u da #udu u &idu k%iznih i%i o#rtnih &rata4
.tepenite i pod (%eda%ita u !tadioni"a i !port!ki"$ kon)ertni" i !%ini" d&orana"a ne tre#a da i"a'u
na(i# &eAi od ;0[4
29
/U. TP 2122002 JUS

.%ika > E A%ternati&ni pute&i e&akua)i'e i deo hodnika #ez iz%aza
u !ta"#eni" i po!%o&ni" o#'ekti"a
.%ika 10 E Pr&i iz%az%$ #ro' !edita u redu$ raz"a)i iz"edu redo&a i
dru(i e%e"enti e&akua)i'e za &eAa (%eda%ita
Raz"a)i iz"edu redo&a !edita !u tak&i da kad !e !edite o#ori u po%oa' za !eden'e$ do na!%ona !edita
i!pred i"a p 5 97 Q AGG2 )" ?"ereno horizonta%no$ (de 'e G, #ro' !po'enih !edita u to" redu$ t'4 na'&ie
;=$7 )"@4
U redu !edita (de 'e propi!an !a"o 'edan pro%az ?kra'n'e !edite u redu po!ta&%'eno 'e #%izu zida@ "oe
#iti na'&ie 12 !edita$ a na'"an'a "era p 'e ;0 )"4
+#o( za"ora %i)a i potre#e da !e pred&idi preti)an'e i "i"oi%aen'e I'udi$ di"enzi'e !tepenita !u2
2;
JUS JUS ! 2"#2$$2

Ta#e%a ; E Kapa)itet !tepeni)a2 Na'&eAi #ro' %i)a ko'a kori!te
'edno !tepenite odredene irine
3ro' etaa ko'e
po&ezu'e
Birina !tepenita$ u "etri"a
1 1$1 1$2 1$9 1$; 1$7 1$: 1$< 1$=
1 170 220 2;0 2:0 2=0 900 920 9;0 9:0
2 1>0 2:0 2=7 910 997 9:0 9=7 ;10 ;97
9 290 900 990 9:0 9>0 ;20 ;70 ;=0 710
; 2<0 9;0 9<7 ;10 ;;7 ;=0 717 770 7=7
7 910 9=0 ;20 ;:0 700 7;0 7=0 :20 ::0
: 970 ;20 ;:7 710 777 :00 :;7 :>0 <97
< 9>0 ;:0 710 7:0 :10 ::0 <10 <:0 =10
= ;90 700 770 :10 ::7 <20 <<7 =90 ==7
> ;<0 7;0 :00 ::0 <20 <=0 =;0 >00 >:0
10 710 7=0 :;7 <10 <<7 =;0 >07 ><0 1 097
Kapa)itet !tepeni)a ko'e op!%uu'u &ie od 10 !prato&a "oe !e do#iti %inearno" ek!trapo%a)i'o"
?iz&or 3. 77==@4
.tepenita tre#a da i"a'u pra&e krake4
Co(u !e iz&oditi i za&o'na !tepenita$ a%i !a unutran'i" )i%indro" od na'"an'e 2$7 " tako da 'e du#ina
(azita na'"an'e 27 )" !a radi'u!o" AT1$; " od o!e )i%indra4
Izuzetno$ kao &eza d&e etae u !tanu i%i proda&ni)i$ !er&i!u$ radioni)i i !%4 ?(de dru(u etau kori!ti !a"o
o!o#%'e$ i to na'&ie 9 %i)a@$ "o(u !e kori!titi i !pira%na !tepenita !a unutran'i" )i%indro" od !ar To 0$9 "$
ako !e na (azitu po!tiu du#ine od na'"an'e 27 )"4
Na kra'n'e" iz%azu po!%o&no( o#'ekta k%a!a P9$ P; i P7 "o(u !e kori!titi o!no&na e&akua)iona &rata$
o#rtna i%i k%izna$ !a "o(uAnoAu zakretan'a kri%a pri"eno" !i%e ne &eAe od 170 N$ na radi'u!u ne "an'e"
od 1 "$ ako na ra!to'an'u do 10 " po!to'e dru(a a%ternati&na zaokretna &rata4
"".7 !rora)un &va*uac(,&
Proraun e&akua)i'e 'e potre#an da #i !e pro&eri%o &re"e e&akua)i'e i pro%azno!t koridora za e&akua)i'u4
Pri%iko" kretan'a du koridora za e&akua)i'u od !t&arne irine poda oduzi"a !e ra!to'an'e od 17 )" od
zido&a i #onih prepreka ?or"ana u hodniku$ hidranata i !%4@
+a ana%izu 'e potre#no da !e po etaa"a na )rtei"a prikae #ro' %i)a ko'a !e na%aze u koridoru za
e&akua)i'u4
+a proraun potre#no( #ro'a e&akua)ionih iz%aza i n'iho&ih di"enzi'a &aan *aktor 'e !pe)i*ina propu!na
"oA$ .PC$ ko'a pokazu'e #ro' I'udi ko'i "oe da prode kroz pro%az i%i iz%az odredene irine u toku 1 "inuta4
Coe !e uzeti da za irinu pro%aza od 0$> " .PC izno!i ;=E:2 o!o#eG"8"inF za irinu od 1$;0 " .PC
izno!i <=E>0 o!o#aG"8"in$ a za irinu od 1$=0 " izno!i >= E 10= o!o#aG"8"in4 ,eAe &redno!ti .PC
u!&a'a'u !e za de)u od 7 do 17 (odina$ a "an'e za odra!%e$ !ta#i'e pokretne o!o#e$ o!o#e ko'e !e &ode
?"a%a de)a$ in&a%idi$ !%a#o&idne o!o#e i !%4@
22
/U. TP 2122002 JUS

.%ika 11 E E*ekti&na irina kana%a i optereAeno!t puta za e&akua)i'u
?120 %i)a !a (orn'ih !prato&a@
.po%'na !tepenita za e&akua)i'u i pri%az &atro(a!a)a pri"en'u'u !e za z(rade &i!ine preko 17 "$ kako #i !e
o!t&ari%o traeno ra!to'an'e od P% do E% u !%ua'e&i"a (de 'e iz(radn'a dru(o( !tepenita praktino ne"o8
(uAa #ez &e%ikih irrter&en)i'a na oko%ni" o#'ekti"a ?pri%iko" do(radn'e i rekon!truk)i'e z(rada@4
.po%'na !tepenita !e iz(radu'u od ne(ori&ih "ateri'a%a$ na "e!tu zatiAeno" od &atre$ kie i%i !ne(a ?z#o(
za%edi&an'a@4
2:
.%ika 12 E Pri"ena !po%'nih poarnih !tepenita
JUS ____________________________________________ JUS ! 2"#2$$2
Pri%o( A
?in*or"ati&an@
Ana%iza zapa%'i&o!ti i dina"ikih pro"ena para"etara poara toko"
&re"ena za o!no&ne !)enari'e na!tanka i iren'a poara
Poarni !ektori u ko'i"a #ora&e I'udi u !ta"#eni"$ po!%o&ni" i 'a&ni" z(rada"a i"a'u "a%o !pe)i*ino
poarno optereAen'e ?"an'e od 1 000 C/G"
2
@F izuzetak !u poarni !ektori !a proda'no8!k%adini"
pro!tori'a"a u ro#ni" kuAa"a$ trni" )entri"a i !i4 u ko'i"a 'e !redn'e !pe)i*ino poarno optereAen'e ?od
1 000 C/G"
2
do 2 000 C/G"
2
@4
+a !ta"#ene$ po!%o&ne i 'a&ne z(rade$ kao i za dru(e u ko'i"a po&re"eno #ora&e I'udi$ poarno
optereAen'e i !pe)i*ino poarno optereAen'e !u od !ekundarno( znaa'a4 Pri!u!t&o i "an'ih ko%iina
"ateri'a%a ko'i !e %ako pa%e$ i"a'u &e%iku #rzinu iren'a p%a"ena i raz&i'a'u tok!iAne di"o&e ?P,C podne
o#%o(e$ izo%atori ka#%o&a$ pena!ti po%iuretan kao izo%ator$ po%i!tiro% kao a"#a%ani "ateri'a% i !%4@ pred!ta&%'a
znatno &eAu poten)i'a%nu opa!no!t po I'ude od pri!u!t&a "no(o &eAe ko%iine "ateri'a%a ko'i !e tee pa%i$
i"a &e%iku top%otnu "oA$ pa da'e i &e%iku top%otnu !na(u pri (oren'u ?na pri"er ko"adno dr&o$ u(a%' i dr4@4
Opa!no!t od poara za I'ude u !ta"#eni"$ po!%o&ni" i 'a&ni" o#'ekti"a proi!tie pr&en!t&eno od di"a
?po!e#no ako u n'e"u i"a &r%o tok!inih ko"ponenata E u(%'en8"onok!ida$ hidro(en8!u%*ida$ )i'anida$
h%oro&odonika i dr4@$ a zati" od &atre i nedo!tatka ki!eonika4 +ato !u za !&e "ere zatite od poara$ pa i
arhitekton!ko8(rade&in!ke$ #itne zapa%'i&o!t i dina"ike pro"ene para"etara poara2
E #rzina iren'a *ronta p%a"ena$
E pro"ena "a!ene #rzine (oren'a$ top%otne !na(e poara i !t&aran'a di"a toko" &re"ena4
O&e karakteri!tike poara za&i!e od "ateri'a%a zah&aAenih poaro"$ &enti%a)ionih u!%o&a u pro!tori'a"a$
&atro(a!ne inter&en)i'e itd4
+a !&e o#'ekte po&eAano( rizika od poara na"en'ene za #ora&ak &e%iko( #ro'a I'udi tre#a ana%izirati
zapa%'i&o!t i dina"ike pro"ene para"etara poara toko" &re"ena za o!no&ne !)enari'e na!tanka i iren'a
poara4
U pr&ih 7 "inuta &eAina poara u o&i" o#'ekti"a karakterie !e pro"eno" top%otne !na(e G, toko"
&re"ena G L!M ?!%ika 19@ pre"a o#ra!)u2
N; a t
6
L kP' $ a R
0$007 8 0$02F
,eAe &redno!ti a odno!e !a na pa%'en'e (ori&ih "ateri'a ko'e !e %ake pa%e i i"a'u &eAe top%otne "oAi$ &eAu
#rzine prenoen'a p%a"ena i &eAe po&rine kontakta (ori&o8&azduh4
+a na&edene &redno!ti a top%otna !na(a poara u pro!tori'i na kra'u peto( "inuta 'e AG
R 0$;7 8 1$= CP
O&i" &redno!ti"a od(o&ara i toka%no pa%'en'e %ea'a$ &eAe *ote%'e$ dr&eno( (ardero#no( or"ana$ dr&eno(
pi!aAe( !to%a i !%4 Ko%iana di"a ko'a !e do tada raz&i'e i!pun'a&a !&e pro!tori'e !a ot&oreni" &rati"a$ do
ukupne zapre"ine 900 "
9
$ 0to zna)( da i!pun'a&a ne !a"o pro!tori'u u ko'o' 'e poar na!tao$ ne(o i )eo
!tan i%i !%ian a"#i'ent
2<
/U. TP 2122002 5 /U.

Kritini u!%o&i u po(%edu opa!no!ti od di"a za o&eka u !ta"#eni" pro!tori'a"a i%i kan)e%ari'i na!ta'u &eA
oko dru(o( "inuta4
Uko%iko o&ek !a" ne %oka%izu'e poar ?uk%oni o#%in'e pred"ete tako da &atra ne"a na ta da !e prene!e$
izne!e pred"et ko'i (ori na po&o%'no "e!to i !%4@ i%i ne u(a!i poar &atro(a!ni" aparato"$ preporuu'e !e
da ot&ori prozor$ izade iz pro!tori'e$ zat&ori &rata i zati" zatrai po"oA4
U &ieetano' z(radi po!to'i &azduna )irku%a)i'a ko'a$ u !%uAa'u da 'e u z(radi te"peratura &eAa od
te"perature oko%ine$ i"a !"er u!i!a&an'a na don'i" etaa"a$ kretan'a na&ie u &ertika%ni" ahto&i"a
!tepenita$ %i*ta i !/4$ i i!i!a&an'a iz pro!tori'a #ora&ka na (orn'i" etaa"a ?prikazano na !%i)i 17@4 U !%ua'u
poara u z(radi o&a !e )irku%a)i'a u#rza&a$ pa 'e e*ekat di"n'aka u !tepenitu$ %i*to&!ko" i in!ta%a)iono"
ahtu &r%o izraen4 U ti" u!%o&i"a di" !e kreAe za&i!no od etae na ko'o' !e do(odio poar4 Iz to( a!pekta
"no(o nepo&o%'ni'i 'e poar na nio' etai 'er !e &atra i di" od pro!tori'a za #ora&ak kreAu ka hodniku i
#rzo zadi"%'a&a'u i &r%o uda%'ene etae pri kro&u4
.a a!pekta (aerYa poara nepo&o%'ni'i !u poari na &ii" etaa"a z#o( due( &re"ena potre#no( za
do%azak na ari%e4
U !koro !&i" !%ua'e&i"a ?(de ne"a po!e#ne opre"e za kontro%u kretan'a di"a@ do#ro 'e da !e odri i ak
potpo"o(ne pro"a'a u zoni poara4 Ti"e !e intenzi&ira (oren'e ?to 'e nepo&o%'no@$ aii 'e e*ekat potpuni'e(
(oren'a &ani'i 'er 'e "an'e tok!inih ko"ponenti$ di"a 'e "an'e i on 'e i!ti'i$ pa 'e &id%'i&o!t "no(o &eAa4
U !koro !&i" !%ua'e&i"a !%a#a &id%'i&o!t i tok!ino!t di"a pred!ta&%'a'u o!no&ne uzroke !"rtno!ti4
U da%'e" raz&o'u poara &e%iku u%o(u i"a'u &enti%a)ioni u!%o&i i par)e%iza)i'a z(rade4 U pro!eno' !o#i$
Kan)e%ari'i !a d&a pi!aAa !to%a i prateAi" enteri'ero"$ u %oka%u za proda'u kon*ek)i'e$ o#uAe$ hrane$ po&rine
oko 20 "
2
$ "ak!i"a%na !na(a poara 'e u do"enu od 90 do :0 "inuta i izno!i 9 CP E 10 CP4
Par)e%iza)i'a z(rade &ri !e na tri ni&oa2 poarne !e("ente$ poarne !ektore i pro!tori'e4
+a i!piti&an'e tip!kih kon!truk)i'a otpornih pre"a poaru kori!ti !e !tandardni raz&o' poara ?pre"a
I/. I.O =9;@$ a%i !e za !ta"#ene i po!%o&ne z(rade &i!ine do 1: " "oe kori!titi !tandardni raz&o' poara
!a %ini'o" h%aden'a od :04 "inuta odno!no >04 i%i 1204 "inuta ?pre"a /U. I.O =9;@ za z(rade za ko'e !e
irai I, odno!no , !tepen otporno!ti pre"a poaru4
.%ika 19 E Pro"ena top%otne !na(e poara i pro!ene te"perature u pro!tori'i toko" &re"ena
U !k%adu !a /U. I.O =9; otporno!t pre"a poaru pre(radne kon!truk)i'e znai da !u zado&o%'ena !&a tri
kriteri'u"a za tu &r!tu kon!truk)i'a ?zid$ &rata$ "edu!pratna kon!truk)i'a@$ i to2
E no!i&o!t ?R@$ ou&an'e o#%ika i !ta#i%no!ti ?no!eAih zido&a i "edu!pratnih kon!truk)i'a@F
E inte(ritet ?E@$ )e%o&ito!t ?#ez p*!kotina ko'e o"o(uAu'u prodor &atre i di"a@F i
E ter"ika izo%ati&no!t ?I@4 ?na strara neiz%oeno' &atri "ak!i"a%na te"peratura "oe da #ude 1=0 [C$
odno!no pora!t te"perature ne !"e da #ude &eAi od 1;0 [C u odno!u na poetnu@4
2=
65 /i/. 6666666666666666666666666666666666666666666666666666666666/U. ! 2"#2$$2
,rata u zidu otporno" pre"a poaru izradu'u !e kao tip!ki proiz&odi i !a!to'e !e od d&e osnovn&
ko"ponente E toka i po"er%'i&o( ?zaokretno($ k%izno(@ kri%a4 Kri%o &rata o#ino pred!ta&%'a &ie!%o'nu
pre(radu !a ter"iki" izo%atoro" za prodor &atre i di"a4 U !%ua'u poara potre#no 'e da !e u odredeno"
&re"enu ou&a inte(ritet kri%a &rata i ra"a$ a%i i da !e odri na%e(an'e kri%a &rata na ok&ir4 Kako !e kri%o
&rata pod uti)a'e" &atre &itoperi potre#no 'e da !u &rata zapti&ena kako #i !e !preio prodor &atre i di"a u
odredeno" &re"enu ?kriteri'u" .@4 +aokretna &rata o!%an'a'u !e na 9 arke po!e#ne kon!truk)i'e i
za#ra&%'u'u !e !a na'"an'e < reze4 U neki" !tandardi"a !e pod inte(riteto" podrazu"e&a inte(ritet !k%opa
u !"i!%u ou&an'a zapti&no( !&o'!t&a$ pa !e ne na(%aa&a po!e#no da &rata ko'a zadp&o%'a&a'u kriteri'u" E
zado&o%'a&a'u i kriteri'u" .4
U o&o' preporu)i$ &rata ko'a !u otporna na prodor &atre i di"a$ a%i ne zado&o%'a&a'u kriteri'u" izo%ati&no!ti$
oznaa&a'u !e !a E.90$ a &rata ko'a zado&o%'a&a'u i kriteri'u" izo%ati&no!ti !a I904
E. &rata !e o#ino iz&ode kao e%ine kon!truk)i'e de%i"ino za!tak%'ene ?'edno!%o'ni" #or!i%ikatni"
!tak%i"a@$ i"e !e o!t&aru'e iz&e!na tran!parentno!t ko'a 'e po(odna po!e#no za &rata na dui" koridori"a
za e&akua)i'u$ etani" iz%azi"a npr4$ tako da "o(u da !e !a(%eda'u da%'e etape e&akua)i'e4
I &rata !e o#irK@ iz&ode kao "eta%ne kon!truk)i'e #ez za!tak%'i&an'a i%i !a n'i" ?&ie!%o'ni" #or!i%ikato" !a
(e%o"@4
E.90 i%i I90 &rata "o(u !e iz&oditi i kao dr&ene kon!truk)i'e4
Ceta%na E. i%i I &rata neki proiz&odai %a"inira'u tanki" *urniri"a da iz(%eda'u kao dr&ena$ a%i 'e potre#no
da i o&ak&e "odi*iko&ane kon!truk)i'e #udu pod&r(nute !tandardno" i!piti&an'u4
+a zapti&an'e zazora &rata u ok&ir ?tok@$ proiz&odai &rata k%a!e I i%i E. i .R kori!te ek!pandu'uAe trake$ a
za auto"at!ko zat&aran'e zaokretnih &rata po!%e pro%a!ka o!o#e u(radu'u !e po!e#ni "ehaniz"i ko'i "o(u
#iti "ontirani na &rata$ na ok&ir &rata$ u &rata i%i u pod4
K%izna &rata !e$ u prin)ipu$ tee zapti&a'u$ pa 'e potre#no da !e pri"ene zapti&ne trake &eAe ek!panzi'e i%i
po!e#ni "ehaniz"i za na%e(an'e kri%a na ok&ir4
Kako !e !erti*iko&ana E. i I &rata ne !"e'u na #i%o ko'i nain naknadno "odi*iko&ati ?"ontao" ureda'a za
auto"at!ko zat&aran'e$ u(radn'o" raz%iitih #ra&a itd4@$ pri%iko" i!piti&an'a uzorak !e opre"a !&i" oni" to
!e oeku'e da Ae !e u prak!i nor"a%no kori!titi4
,rata ko'a !prea&a'u !a"o prodor raz#%aeno( di"a ?.R &rata@ u"e!to E. &rata$ "o(u da !e pri"ene
!a"o na %oka)i'a"a ko'e !u uda%'ene na'"an'e 10 " od "e!ta (de !e "oe oeki&ati poar ?o#ino u
du(ako" hodniku$ da%eko od &rata odak%e #i "o(ao da !e po'a&i p%a"en i%i &reo di"@4 Poto tre#a !preiti
prodor di"a te"perature na'"an'e 1=0 [C ?o#ino iznad 900 [C@ pri natpriti!ku od 27 Pa$ potre#no 'e da
!tak%o i zapti&ne trake do#ro podno!e o&e te"perature u odredeno" &re"enu4
0reda tre#a da zado&o%'i ko"p%ek!ni kriteri'u" no!i&o!ti$ R$ ?kritini u(i# ; R GG90 i kritinu #rzinu pora!ta
A/ I
2
u(i#a koia ukazuie na poetak p%a!tino( teen'a "ateri'a%a ER88888888888@4
AT > 000 G<
.tu# tre#a da zado&o%'i ko"p%ek!ni kriteri'u" no!i&o!ti ?poetak p%a!tine de*or"a)i'e i%i iz&i'an'e@ #itan za
!tu#4
2>
JUS ! 2"#2$$2
e jus
S8(*a "5 : 88ustrac(,a us*8a+&nost( otpornost( pr&ma poaru *onstru*c(,a
III st&p&na otpornost(
Na !%i)i 1; prikazani !u poarni !ektori horizonta%ne ori'enta)i'e P.1 i P.2$ poarni !ektori
&ertika%no
F ori'enti!ani ko'e ine !tepenita P.9 i P.;$ kao i ahto&i za &enti%a)i'u ?,K@ i e%ektrine ka#%o&e ?EK@4 i
Na !%i)i 1; na%aze !e i dru(e oznake ko'e !e odno!e na u!%o&e e&akua)i'e4
H7
9 I"a'uAi u &idu ra" kon!truk)i'e$ reetke$ kon!truk)i'e !a zate(nuti" uadi"a i dru(e e%e"ente$ !tatiar tre#a
da ra%ani kon!truk)i'u na pro!te e%e"ente i ut&rdi u!%o&e n'iho&o( i!piti&an'a kao !tu#o&a i%i (reda$ =
odno!no priti!nutih i%i i!te(nutih tapo&a$ i de*inie i!pitna optereAen'a ko'a tre#a da prikau !%iku napona u 8i
i!piti&ano" uzorku kak&a !e oeku'e u rea%no' kon!truk)i'i4
]O Pro!torne reetka!te kon!truk)i'e$ kon!truk)i'e tipa kupo%a$ ko%'ki itd4 ?o#ino !e pri"en'u'u za &e%iki unikatni
^ o#' ekat@ ni !u ti p!ke$ pa za !&e tak&e o#' ekte u ko' i "a Ae #ora&i ti I' udi $ a% i i za o#' ekte dru(e &ane
na"ene$ tre#a da !e iz&re "ode%!ka i!piti&an'a ponaan'a kon!truk)i'e u !%ua'u poara4 +a to 'e potre#no
XO da !e iz&re od(o&ara'uAi prorauni i da !tatiar po!e#ni" e%a#orato" de*inie u!%o&e i!piti&an'a kon!truk)i'a
# na de'!t&o poara i u%o(o" tih kon!truk)i'a u dato" (rade&in!ko" o#'ektu de*inie kriteri'u"e doz&o%'eno(
ponaan'a uzorka i rea%ne kon!truk)i'e4
l U prin)ipu$ u !%ua'u &e%ikih (rade&in!kih kon!truk)i'a i!piti&an'a na de'!t&o poara u i!pitni" peAi"a
o#a&%'a'u !e na n'iho&i" u"an'eni" "ode%i"a$ 'er !u peAi di"enzi'a do ; " ?u neki" %a#oratori'a"a !u i
&eAe$ npr4 za i!piti&an'e (reda@$ a ra!poni (reda "o(u #iti &eAi od 20 "4 Code%!ka i!piti&an'a !e o#a&%'a'u
2
po prin)ipu i!te &redno!ti i !%ike napona u kritino" pre!eku$ a "ere !e !raz"erno u"an'u'u4 *nterpreta)i'a
rezu%tata "eren'a i zapaan'a$ ! o#ziro" na u"an'en'e "era$ zahte&a pri"enu !a&re"enih !aznan'a iz
o#%a!ti ter"iko( "ode%iran'a$ &e%iko i!ku!t&o u o#%a!ti i!piti&an'a$ a%i i pozna&an'e ponaan'a tak&ih
kon!truk)i'a u u!%o&i"a rea%nih poara4
2.
Kro&ni pokri&a 'e !%oena kon!truk)i'a ko'a !e o!%an'a na kro&nu kon!truk)i'u4 U neki" !%ua'e&i"a z(rada
ne"a izraenu kro&nu kon!tn'kd'u i kro&ni pokri&a$ a nekad ne"a ni ta&ani)u4
Kon!truk)i'e #a%kona
90
5 /U. JUS ! 2"#2$$2

,rata na u%azu u pro!tori'u za za'edniku
o!ta&u$ toptotnu pod!tani)u$ (arau i +ru-&
tehnike pro!tori'e I:0?>0@
.%ika 17 E Prin)ip zatite od prodora &enti%a)ionih kana%a i ka#%o&a na iz%azu iz &ertika%nih
in!ta%a)ionih kana%a i e*ekat di"n'aka u z(radi u ko'o' 'e te"peratura &eAa od te"perature oko%ine
Kro&ni pokri&a 8 )rep$ #akar$ po)inko&ani i dru(i ne(ori&i
"ateri'a%i 8 na potkon!truk)i'i ?dr&ene %e!t&i)e$ (redi)e i dr4@
,rata kuAi)e H*ta I:0?>0@
Ne(ori&i "ateri'a@ i%i p%oe od ne()"&ih
"ateri' a%a preko (ori&ih za $, > 6 " i
za &eAe &i!ine4 ako po!to'e prozori na
pro!tori'a"a u potkro&%'u
$ R A3C- S 14;F
Raun!ki put p%a"eno( 'ezika
Natprozornik$ de*%ektor p%a"ena i parapet
iz&edeni tako da p%a"en ni'e u kontaktu !a (o8
ri&i" "ateri'a%i"a i da ne "oe da upa%i (ori&u
i!punu u odredeno" &re"enu
Konzo%ni de*%ektori p%a"ena
put p%a"ena i otea&a'u preno! poara
na prozor (orn'e etae
+apti&an'e prodora ka#%o&a na iz%azu iz okna i%i
zapti&an'e oko k%apne otporne pre"a poaru za
&enti%a)ione kana%e u oknu
91
/U. TP 2122002
'u!
Pri%o( 3
?in*or"ati&an@
Pri"eri pri"ene ?kao i%u!tra)i'a po!tupaka@
U #%oku z(rada !u d&e !ta"#ene %a"e%e$ po!%o&na z(rada i d&e pri!%on'ene 'a&ne z(rade kao na !%i)i4
S8(*a "9 : !r(*az 18o*a stam1&n('@ pos8ovn(' ( ,avn(' z-ra+a ( pr(8azn& sao1ra?a,n(c&
6." Stam1&na z-ra+a S"
Opi! ide'no( reen'a arhitekton!ko8(rade&in!ko( pro'ekta2
1a"e%a duine :0 " !a d&a u%aza$ di%ata)i'a 'e na po%o&ini duine$ irine 1< "$ &i!ina poda na'&ie etae
za #ora&ak 'e 21$;0 "4 U !uterenu !u za'ednike o!ta&e$ u prize"%'u i na e!t !prato&a !u !tano&i !a
ukupno 270 o!o#a4
Odrediti o!no&ne (rade&in!ke "ere zatite pre"a o&i" preporuka"a
14 K%a!a z(rade
+(rada 'e u nizu !a po!%o&no" i !ta"#eno" z(rado"$ pa !e k%a!i*iku'e kao N.94
Kako z(rada i"a di%ata)i'u na !redini$ %a"e%a !e razd&a'a na d&e z(rade !a po 'edni" u%azo"4
.&aki u%az pred!ta&%'a poa"i !e("ent4 pa !e da%'e "oe !a"o!ta%no raz"atra%i4
Coe !e raunati da i"a 127 %i)a po u%azu4
Arhitekta ni'e pred&ideo poa"o izd&a'an*e !tepenita$ pa 'e !&ih < !ta"#enih etaa 'edan poarni !ektor4
0ru#o raunato ?tre#a uraunatt r&a8n& po&rine$ a%i u o&o" !%ua'u to ni'e #itno@$ po&rina poarno(
!ektora ' e < " U 9 0 " U 1 < " R 9 7<0 "
2
$ to 'e znatno &ie od "ak!i"a%nih 2 000 "
2
4
42
/U. /U. TP 2"#2$$2

+ato !e preporuu'e da !e !tepenite izd&a'a od hodnika &rati"a otporni" na prodor &atre i di"a
Tada #i !&aki !prat #io poarni !ektor !a po&rino" 90 " U 1< " R 710 "
2
$ odno!no neto "an'e4
Pre"a #ro'u %i)a u poarno" !ektoru ?1= do 27@ i po&rini poarno( !ektora z(rada !pada u k%a!u P24
Pre"a k%a!i*ika)i'a"a N.9 i P; i ta#e%i 2 odredu'e !e !tepen otporno!ti pre"a poaru4
-o#i'a !e da 'e o!no&ni !tepen otporno!ti I,4
-o#i'eni !tepen otporno!ti ni'e potre#no kori(o&ati ! o#ziro" na znaa'4
Uzi"a'uAi u o#zir o!no&ni !tepen otporno!ti ?I,@$ pre"a ta#e%i 9 ?/U. U4/142;0@ odredu'e !e !tepen
otporno!ti pre"a poaru po'edinih kon!truk)i'a4
,redno!ti otporno!ti pre"a poaru po'edinih kon!truk)i'a prikazane !u na !%i)i 1=4
Na (rani)a"a poarnih !ektora2
Podeoni zido&i pre"a dru(o" u%azu i pre"a po!%o&no" o#'ektu I120 izdiu !e na di%ata)i'i od 70 )"4
Cedu!pratne kon!truk)i'e ?!&e de%e !ta"#ene etae u poarne !ektore@ E I>0F &rata ko'a po&ezu'u hodnik
i !tepenite E E.:0F !tepenino okno E I:0 ?kao (%a&na deoni)a e&akua)iono( puta@F okno %i*ta E I:0F
&rata %i*ta 8 E.904
U !uterenu !u d&e pro!tori'e za'ednike o!ta&e i 'edna pod!tani)a kao po!e#ni poarni !ektori2
n'iho&i podeoni zido&i E I>0F &rata E I:04 Unutar poarno( !ektora2
Podeoni ?no!eAi@ zido&i !tano&a E I>0F &rata !tano&a E I90 'er !u ra!to'an'a iz"edu &rata "an'a od 9 "$
a%i !u &eAa od 1 " ?to 'e na'"an'e doz&o%'eno ra!to'an'e@4
.tu#o&i E I>0F (rede E I:0 ?#o%'e 'e u!&o'iti I>0 ako p%oa na (redi ne"a !&o'u no!i&o!t$ kao i
"edu!pratna kon!truk)i'a@4
Ia!adni zid E I:0F neno!eAi zido&i u !tano&i"a E I904
Kro&na kon!truk)i'a ?ta&an@ E I90F kro&ni pokri&a E ne(ori&4
44
.%ika 1< E Poarno izd&a'an'e i prin)ip pode%e etae na !ta"#ene 'edini)e
/U. TP 2122002 6666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666 5 /U.
E&akua)i'a iz !ta"#enih o#'ekata 'e re%ati&no %aka 'er 'e iz dru(ih raz%o(a ?unoen'e na"eta'a i dr@ i)ondor
za e&akua)i'u do&o%'no ko"otan za pro%az %i)a ko'a naputa'u z(radu4 Pode%a z(rade na etae i !tano&e
o"o(uAa&a po!tepeno i!pun'a&an'e !tepenita I'udi"a i"e !e ne !t&ara'u za(uen'a na kra'n'e" iziazu
?u%azu@4
U%azna &rata !tano&a !u irine >2 )"$ i!to to%iko i &rata %i*ta4 ,rata iz"edu hodnika i !tepenita !u
d&okri%na$ !a kri%o" ko'e !e nor"a%no kori!ti ?tre#a da i"a'u ureda' ko'i ih &raAa u zat&oren po%oa'@ i iroko
'e >2 )"$ a dru(o kri%o ko'e !e ot&ara po potre#i "oe #iti "an'e4 ,i!ina !&ih o&ih &rata 'e oko 200 )"4
Birina hodnika 'e &eAa od 2$2 " a !tepenita !u preko 2$2 " ?!tepenini krak 'e 1$10 "@4
.pratna &i!ina !tano&a 'e 2$=0 i%i 9$00 "4 +a &i!inu od 2$=0 " i &ertika%no prekidno ra!to'an'e prozora od
1$; " &i!ina prozora "oe #iti do 1$: "4
Odredeni para"etri z(rade uno!e !e u arhitekton!ko8(rade&in!ki pro'ekat4
342 .ta"#ena z(rada .2
Opi! radne &erzi'e arhitekte2
.ta"#ena z(rada ;0 " U 1= "$ !a %oka%i"a u prize"%'u i u de%u !uterena u ko'e" 'e i (araa4 0araa 'e
po&ezana !a podru"o" po!%o&ne z(rade i i"a oko <00 "
2
4
Odrediti (rade&in!ke "ere zatite za o&u z(radu uzi"a'uAi u o#zir i n'enu &ezu !a po!%o&no" z(rado"
preko (arae4
+(rada i"a 'edan u%az za 9 !ta"#ene etae i &ie u%aza za %oka%e u prize"%'u4 Iz d&orita !e u%azi i iz%azi iz
(arae kako 'e pokazano na !%i)i 1<4
+(rada 'e na"en'ena za oko : !tano&a po etai$ t'4 za oko =0 o!o#a4 Pod na'&ie etae 'e na &i!ini od
10 "4
Pri#%ina po&rina !ta"#eno( de%a 'e 9 " U ; 0 " U 1 = " R 21:0"
2
4 Kori!na po&rina 'e u"an'ena za
po&rine o!no&a zkto&a$ pa 'e rea%no neto "an'a od 2 000 "
2
4
U %oka%i"a 'e pred&ideno da #ude oko 27 zapo!%enih i%i (o!ti'u4
K%a!i*ika)i'a z(rade2
+(rada 'e u nizu !a po!%o&no" z(rado" pa !e k%a!ira kao N.24
Pre"a #ro'u %i)a u z(radi ?preko 100@ i po&rini na'&eAe( poarno( !ektora z(rada !e k%a!i*iku'e u P7
?poto 'e po&rina !ektora &eAa od 1 :00 "
2
@4
Pre"a o&e d&e k%a!i*ika)i'e$ potre#an !tepen otporno!ti pre"a poaru iz ta#e%e 2 'e!te2 I,4
Odredi&an'e otporno!ti pre"a poaru po'edinih kon!truk)i'a ana%o(no 'e ono" kao za z(radu .14
9;
/U. /U. TP 2"#2$%2


S8(*a "; : S&ma otpornost( pr&ma poaru *onstru*c(,a u pr(z&m8,u z-ra+& S2
.%ika 1> E Be"a otporno!ti pre"a poaru kon!truk)i'a u !uterenu .2 i podru"u z(rade P
349 Po!%o&na z-ra+a !o B ! B 2
Podru" o&e z(rade 'e &eA prikazan4 U podru"u 'e (araa$ neko%iko "an'ih "a(a)ina i 'edna radioni)a4
Ca(a)ini$ (araa i radioni)a pred!ta&%'a'u po!e#ne poarne !ektore4 .a o&e etae poin'e da !e uzdie
poarni !ektor !tepenita4 +(rada 'e o!no&e 90 " U 1= " R 7;0 "
2
$ pa 'e ukupna kori!na po&rina z(rade
oko < " U 7;O "Y4 To 'e pre&e%ika po&rina za 'edin!t&en poarni !ektor$ pa 'e (arana etaa &eA
izd&o'ena i pode%'ena u "a%e !ektore4
+(reda 'e po!%o&ne na"ene$ !a pred!ta&nit&i"a i tr(o&ino" na &e%iko4 U z(radi radi oko 70 %i)a$ a do%azi
do 20 !tranaka4 Na III !pratu 'e *ir"a ko'a i"a raun!ki )entar &e%ike &redno!ti za ko'i !e pro)en'u'e da
tre#a da #ude po!e#an poarni !ektor ?po&rine oko 120 m
?
7.
Pre"a na"eni i &i!ini o#'ekta *oko 20 "@ z(rada 'e k%a!e N.9
Pre"a #ro'u o!o#a !pada u *8asu P94 ako !e !ek%or !&ede i!pod 1 200 "
'
4
97
/U. TP 2122002 JUS
O&de #i #i%o prih&ati'i&o da !e prize"%'e i % !prat tretira'u kao 'edin!t&eni poarni !ektor i da i"a'u !&o'e
8po!e#no !tepenite ?&ezano za podru"@$ a da !e za II$ III$ I, i , !prat iz&ede po!e#no !tepenite i da te ;
etae #udu poarni !ektor !a oko 2 000 "
2
i%i da !&aka etaa #ude po!e#an poarni !ektor4
.%ika 20 E Prikaz o!no&nih kon!truk)i'a po!%o&ne z(rade ?X%% !prat@
3o%'a &ari'anta 'e da !&aka etaa #ude po!e#an poarni !ektor4 Pri pri"eni &rata tipa E. na !tepenitu tipa
HI.$ u !tepenitu ne !"e #iti (ori&ih "ateri'a%a4 Pri pri"eni &rata tipa E. na !tepenitu Hd.$ ne !"e #iti
(ori&ih "ateri'a%a u ta"pon pro!tori'i 'er po!to'i opa!no!t da dode do pa%'en'a ?E. &rata ne"a'u potre#no
!&o'!t&o ter"ike izo%ati&no!ti@4
NAPOCENA U prin)ipu po!to'i "o(uAno!t da d&e etae #udu 'edan poa"i !ektor$ a%i to !t&ara pro#%e"e pri pode%i
!tepenita na te d&e etae4 Ana%izo" !e %ako ut&rdu'e da #i &rata ko'a ni!u k%a!e E. i%i I na neko' etai$ !e" na'&io'$
o"o(uAi%a prodor di"a u o#ino &ertika%no !tepenite$ pa !e zato nekad pro'ektu'u iz%o"%'ena !tepenita4
.tepen otporno!ti z(rade pre"a poaru 'e I, ?ta#e%a 2@4 Iz ta#e%e 9 do#i'a'u !e potre#ne &redno!ti
otpo"o!ti pre"a poaru po'edinih kon!truk)i'a4
U o#'ektu 'e "a%o I'udi pa 'e e&akua)i'a %ako rei&a koridori"a i'e "ere za&i!e od nekih dru(ih potre#a
?preno! na"eta'a iii no!i%a za hitne inter&en)i'e i !%4@4
34; /a&na z(rada /1
/a&na z(rada 'e na"en'ena za #io!kop !a oko <20 "e!ta$ di!koteku za oko 700 o!o#a i neko%iko %oka%a4
-i"enzi'e z(rade !u ;2 " U 2: " ?na !redini@4 +a !uteren !u p%anirani tehniki !adra'i ?pod!tani)a
(re'an'a$ dize%8a(re(at$ opre"a za &ent*%ad'u i k%i"atiza)i'u itd4@4 3io!kop 'e na ni&ou prize"%'a$ di!koteka 'e
na ni&ou pr&o( i dru(o( !prata$ kao i 'o neki %oka%i4
+(rada pripada k%a!i 'a&nih N/2 i Ha!i P: pre"a #ro'u %i)a ?oko 1 900@4 Na o!no&u o&ih k%a!i*ika)i'a !tepen
otporno!ti z(rade tre#a da #ude I,4
9:
5 /U. /U. ! 2"#2$$2

Po!tupak odredi&an'a otporno!ti pre"a poaru po'edinih kon!truk)i'a &eA 'e pokazan4

S8(*a 21 E Prin)ip izd&a'an'a (%eda%ita #io!kop!ke !a%e u prize"%'u
Na !%i)i 21 prikazani !u pute&i za e&akua)i'u iz (%edaiita4 Kako !u pred&idena d&a iz%aza pre"a hodniku$ a
po!to'e i d&a do&o%'no raz"aknuta direktna iz%aza u !%o#odan pro!tor$ e&akua)i'a "oe #iti #ez#edna4
.%ika 22 E PopreAni pre!ek kroz !redinu #io!kop!ke !a%e 8 prin)ip zatite (%eda%ita
Na !%i)i 22 prikazana 'e otpo"o!t pre"a poaru "edu!prat"h kon!trut))i'a i !tepeninih krako&a4 .tepenini
krak !e iz&odi od ne(ori&ih mat&n,aJa ?ar"irano( #etona@4
2 U 17 ?pro!eno@ U 2; reda
9<
/U. TP 2122002 @ /U.

NAPOCENA U prin)ipu$ "o(uAe 'e i!piti&ati tip!ki !tepenini krak kao "edu!pratnu kon!truk)i'u i traiti da !e
po!ti(nu kriteri'u"i R i E 4 a u neki" !%ua'e&i"a i I4 O&i zahte&i #i i"a%i !"i!%a u !%ua'e&i"a kad #i i!pod !%epe"no(
kraka #i%a znaa'ni'a ko%iina (ori&ih "ateri'a%a4 Pre"a nao' re(u%ati&i ni'e doz&o%'eno da u !tepenino" o*nu #ude
(ori&ih "ateri'a%a$ a%i 'e za unutran'a !tepenita ?u ho%o&i"a$ atri'u"!ki" o#'ekti"a i !%4@ "o(uAe da !tepenini krak
#ude direktno iz%oen p%a"enu4 pa #i z#o( tak&ih !%ua'e&a tre#a%o i!pitati ponaan'e !tepenino( kraka i n'e(o&ih
&eznih e%e"enata4
S8(*a 24 : %snova &ta& sa +(s*ot&*om : tr( !8@ a +va E8
U o&o' z(radi ra" kon!truk)i'e &e%iko( ra!pona$ !tu#o&i i (orn'a (reda na%aze !e iz&an z(rade4 O (orn'u
(redu pri&rAu'e !e kro&4 U z(radi 'e don'a (reda ra!pona oko 90 "4 O&a' deo kon!truk)i'e 'e k%'uni4 Ceo
ra" tre#a da 'e na'"an'e k%a!e I>04 -&a ra"a !a !po'ni" p%oa"a u !t&ari ine "o!t4
Te!tiran'e "ode%a o&o( "o!ta na poar ?na pri"er u raz"eri 1210@ zahte&a &r%o &eto "ode%o&an'e4
6.2 Javna z-ra+a J2 : pozor(0t& sa s*8a+(0t&m
Pozorite 'e na"en'eno za 1 100 (%eda%a)a$ a (%eda%ite i"a parter !a :;0 i d&e (a%eri'e od po 2;0 i 220
(%eda%a)a4 Poarni !ektor (%eda%ita i"a oko 1 =00 "
2
?parter Q 2 (a%eri'e Q 2 #ona hodnika@4
Ad"ini!trati&ni deo i"a .u Q P Q 9 za oko =0 zapo!%enih4
U !uterenu !u k%u# i tehnike pro!tori'e$ u prize"%'u #i%etarni)a i upra&a$ a na !pratu !a%on i !a%e za pro#e4
I!pod (%eda%ita 'e tehnika opre"a ?za k%i"atiza)i'u i dr4@$ oko !)ene !u !k%adita za ku%i!e$ radioni)e$
"a(a)ini za ko!ti"e itd4 I!pod !)ene i !k%adita !u tehnike pro!tori'e ?dize%8a(re(at$ aku8#ateri'e$
pod!tani)a$ "a%a kot%arni)a !a rezer&oaro" u%'a za %oen'e u pro!tori'i$ aku"u%ator top%e &ode itd4@4
9=
JUS
JUS ! 2"#2$$2

+(rada !pada u k%a!e N/2 i P:4 O!no&ni !tepen otporno!ti z(rade pre"a poaru 'e I,$ a*i !e z#o( znaa'a
o#'ekta ?pozorite od na)iona%no( intere!a@ u!&a'a , !tepen4
Otporno!t pre"a poaru o!no&nih pre(radnih kon!truk)i'a 'e !%edeAa2
E na (rani)a"a poarnih !e("enata$ no!eAi zido&i E I1=0F &rata na n'i"a E I120F
E na (rani)a"a "an'ih poa"ih !ektora E I120F &rata na n'i"a E I>0 i%i za &eAa od 9$: "
2
E I1204
E &ertika%ne !puta'uAe pre(rade ko'e izd&a'a'u #in!ki pro!tor od (%eda%ita i !k%adita ku%i!a E I1204
No!eAi !tu#o&i i zido&i i kro&na kon!truk)i'a (%eda%ita na'&ani'i !u za inte(ritet i !ta#i%no!t o#'ekta4 +#o(
&e%iko( ra!pona kro&na kon!truk)i'a i"a k%'unu u%o(u4
NAPOCENA U o&i" !%ua'e&i"a (%eda%ite ne "ora da i"a k%a!inu ta&ani)u &eA !puteni dekorati&ni p%a*on !a
zadatko" da no!i aku!tino8ap!or#u'uAe p%oe$ ra!&etu i dr4$ a da pokri'e kana%e za i!i!a&an'e &azduha4 U "no(i"
!%uAa'e&i"a !&e o&o 'e pri&rAeno za kro&nu kon!taik)i'u4 Kro&nu kon!truk)i'u "o(u da ine pro!torne reetke od
e%inih pro*i%a$ %uni "o!to&i od #etona i%i %a"e%arnih dr&enih no!aa$ ar"irano8#eton!ke ko%'ke raznth o#%ika itd4
Kro&na kon!truk)i'a ?na pri"er e%iAna$ %una$ "o!to&!ka !a %aki" #eton!ki" p%oa"a@ tre#a%o #i da i"a otporno!t
pre"a poaru na'"an'e I>04 Preko n'e #i !e po!ta&io kro&ni pokri&a #ez po!e#nih zahte&a4
Na naznaeni " (rani )a"a poarni h !e("enat a kro& se pre!e)a t ako da nad&i !u' e kro&ni pokri &aA za
70 )" iako 'e ko%iina (ori&o( "ateri'a%a u kro&no" pokri&au neznatna4
S8(*a 25 : !o+&8a z-ra+& pozor(0ta na poarn& s&-m&nt&
NAPOCENA 1 .&i )rtei u pri"eri"a !ain'eni !u %ako da i%u!tru'u prin)ipe o ko'i"a !e u preporu)i ra!pra&%' a$ a ne
da po!ta&%'a'u u!%o&e za pro'ektant!ka reen'a raz"eta'a$ na"ene i o#%ika pro!%ori'a$ tipa &rata itd4
NAPOCENA 2 Oznake o otporno!ti pre"a poaru kon!truk)i' a ?I:0 i dr4@ "o(u !e u tehniki" )rtei"a ide' nih i
(%a&nih pro'ekata$ e%a#orati"a o "era"a zatite od poara4 p%ano&i"a zati%e od poara i dru(i" !%ini" doku"enti"a$
za"eniti od(o&ara'uAi" #ro'e" kru(o&a odno!no po%ukru(o&a4
4C