1

Pananaw ng mga Marian students

sa Kabisahan ng Pamprobinsiyang
Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva
Vizcaya Smoke-free Ordinance) sa
bayan ng Bayombong, Nueva
Vizcaya


2

Mga Mananaliksik
Aristotle T. Dumlao, BS Political Science-1
Joezer D. Mendoza, BS Political Science-1
Dona Richelene G. Arcega, BS Computer Engineering-1
Kevin John N. Morales, BS Computer Engineering-1
Arnold Sagwil, BS Civil Engineering-1
Israel Velasco, BS Computer Engineering-1



Gng. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Guro


March 2012
3

PAGKILALA AT PASASALAMAT
Ang mga mananaliksik ay lubusang nagpapasalmat sa mga taong tumulong sa kanila sa
pagtapos ng pananaliksik na ito.

Kay Gng. Leilanie Cristie O. Sagabaen, na tumulong at gumabay sa mga mananaliksik
upang matapos ang proyektong ito. Sa kanyang katiyagaan at kasipagan sa pag tsi-tsek ng mga
gawain ng mga mananaliksik upang matapos ang gawaing ito sa lalong madaling panahon.

Sa kanilang pamilya, lalong lalo na sa kanilang mga magulang na gumabay at sumuporta
sa kanila upang mapabuti ang kanilang gawain. Sa bawat panalangin na kanilang sinambit para
sa kabutihan ng kanilang mga anak, at sa suporta, pinansiyal man o moral, na kanilang ginugol
upang sila ay magtagumpay sa kanilang mithiin.

Sa mga kaibigan at mga kamag-aral nila, na nagsilbing takbuhan sa mga panahon ng
kagipitan at sa kanilang mga positibong payo sa pagresolba ng bawat pagsubok na kanilang
naranasan.

At huli, sa Poong Maykapal, na Dakilang Lumikha sa sanlibutan, na naging kalasag nila
upang malagpasan ng maayos ang mga alon ng buhay. Walang imposible sa Iyo Panginoon.


Maraming Salamat!

4

Talaan ng Nilalaman
Pamagat ng Pananaliksik .................................................................................................................1
Pangalan ng mga Mananaliksik .......................................................................................................2
Pangalang ng Guro ...........................................................................................................................2
Petsa .................................................................................................................................................2
Pagkilala at Pasasalamat ..................................................................................................................3
Talaan ng Nilalaman ........................................................................................................................4
Abstrak .............................................................................................................................................7
Unang Kabanata: Suliranin at Sandigan Nito
Panimula ..............................................................................................................................8
Paglalahad ng Suliranin .......................................................................................................9
Kahalagahan ng Pag-aaral..................................................................................................10
Saklaw ng Delimitasyon ng Pag-aaral ...............................................................................11
Katuturan ng mga Katawagang Ginamit............................................................................12
Pangalawang Kabanata: Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
Banyaga..............................................................................................................................14
Lokal ..................................................................................................................................15
Pangatlong Kabanata: Metodo at Pamamaraan
Disenyo ng Pananaliksik ................................................................................................................18
Pamamaraan ng Pananaliksik ............................................................................................18
Mga Respondente...............................................................................................................18
Lugar ng Pananaliksik........................................................................................................19
5

Instrumento ng Pananaliksik ..............................................................................................20
Pangongolekta at Pagsasaayos ng mga Datos ....................................................................21
Pang-apat na Kabanata: Presentasyon, Pagsusuri at Interpretasyon
Table 001: Frequency at Percentage Distribution ng mga
Respondente Ayon sa Kasarian .........................................................................................24
Table 002: Frequency at Percentage Distribution ng mga Respondente Ayon
sa Edad ...............................................................................................................................25
Table 003: Frequency at Score of Age Distribution ng mga Respondente .......................26
Table 004: Kompyutasyon sa Mean Age ng mga Respondente........................................26
Table 005: Frequency ng Populasyon at ang Ten Percent Distribution
nito ng mga junior students sa Unibersudad Ayon sa paaralang
kanilang kinabibilangan .....................................................................................................27
Table 006: Frequency at Percentage Distribution na mga Respondente Ayon
sa kanilang estado sa paninigarilyo. ..................................................................................28
Table 007: Frequency at Percentage Distribution ng mga sagot ng mga Respondente sa
tanong naMay kakilala kabang naninigarilyo sa pampublikong lugar? ........................28
Table 008: Frequency distribution ng mga naninigarilyo sa publiko ...............................29
Table 009: Frequency distribution na mga pampublikong lugar na karaniwan sa mga
naninigarilyo ......................................................................................................................31
Table 010: Frequency at Percentage Distribution ng mga Respondente sa kanilang
kamalayan sa Batas na nagbabawal sa paninigarilyo sa publiko. .....................................32
6

Table 011: Frequency at Percentage Distribution ng sagot ng mga Respondente sa tanong
na Matapos, maimplimenta at maipatupad ang Batas Ordinansa Bilang 2010-049, ang
bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar ay... ................................................33
Table 012: Frequency at Percentage Distribution ng bisa ng Pamprobinsiyang Ordinansa
Bilang 2010-049.................................................................................................................33
Table013: Scale sa pag-iiskor sa Table 014 ......................................................................35
Table014: Pananaw ng mga Marian students sa Bisa ng Pamprobinsiyang Ordinansa
Bilang 2010-049 sa Bayombong, Nueva Vizcaya .............................................................36
Buod o Lagom ng Table 014 ...........................................................................................37
Pang-limang Kabanata: Lagom, Konklusyon, at Rekomendasyon
Lagom/Buod ......................................................................................................................40
Konklusyon ........................................................................................................................41
Rekomendasyon .................................................................................................................43
Bibliyograpiya................................................................................................................................45
Mga Apendix .................................................................................................................................46
Talatanungang Ginamit ......................................................................................................47
Resume ng mga Mananaliksik ..........................................................................................52



7


ABSTRAK

Ang proyektong pananaliksik na ito na may pamagat na Pananaw ng mga Marian
students sa Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-
free Ordinance) sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya ay naglalayong ikonsentreyt ang
statistics ng kabisahan ng nasabing ordinansa sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya sa
pamamagitan o representasyon ng mga pananaw ng mga Marian students. May maituturing na
importansiya ang pag-aaral na ito sapagkat ang kabisahan ng isang batas o ordinansa na nagawa
para sa kanilang ikabubuti at ikauunlad ang pinag-uusapan o ang paksa ng pananaliksik na ito.
Ibabahagi ng pananliksik na ito kung mayroon bang bisa o hindi kayay, epektibo nga ba ang
nasabing ordinansa na nagbabawal sa paninigarilyo sa mga pampublikong lugar. Sa mga
isinagawang hakbang at proseso, napatunayan ng mga mananaliksik sa pamamgitan ng mga
Marian students na ang nasabing ordinansa ay may bisa sa Bayombong, Nueva Vizcaya. Isa sa
mga ebidensiya o patunay na nalikom ay ang agarang pagbaba ng mga bilang ng mga
naninigarilyo sa mga pampublikong lugar. Sa makatuwid, masasabi natin na ang
Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 o ang Nueva Vizacaya Smoke-free Ordinance ay
epektibo sa Bayombong, Nueva Vizcaya sa kabutihang palad.


8

Unang Kabanata
SULIRANIN AT SANDIGAN NITO
Panimula
Ang isang panukalang batas ay dumadaan muna sa mapanuri at mahalagang hakbang
bago ito maipatupad, upang masubok kung kinakailangan itong isakatuparan o hindi. Nililitis
din ito kung ito ay likas na makakatulong hindi lang sa mga sitwasyong pangkasalukuyan, kundi
pati na rin sa mga posibleng suliranin sa hinaharap. Kinikilatis ng batasan o lehislatura ang isang
panukalang batas upang mapag-desisyunan ang pagpasa dito bilang isang bagong silang na batas.
Ayon kay Dean Roscoe Pound ng Law School of Harvard University, ang isang batas ay isang
panlipunang kapangyarihan sa pamamagitan ng maayos at maparaang pag-gamit ng pwersa o
lakas. Pinagtibay din ng Oxford Dictionary of Politics ang kahulugan ng batas, nakasaad rito na
ang batas ay ang mga reglamentong ipinapatupad ng malayang estado.
Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 o mas kilalang Nueva Vizcaya
smoke-free Ordinance ay mahigpit na ipinagbabawal ang paninigarilyo sa mga pampublikong
lugar. Ito ay naiproklama sa sangay ng tagapagbatas sa bisa ng lagda ng gobernador ng Nueva
Vizcaya, si Gov. Luisa Cuaresma .
Sa madaling salita, ang paninigarilyo ay ang paggamit o pagkonsumo ng sigarilyo. Ang
sigarilyo nay maituturing na kabilang sa mga bawal na gamot sapagkat ito ay naglalaman ng
nicotine na nagdudulot ng pagkasugapa at pagkagumon. Ito din ay may tar at carbon monoxide
na nakakaapekto sa ating mga baga at sa iba pang bahagi ng katawan.
Ang paninigarilyo sa mga pampublikong lugar ay ipinagbabawal. Ginawa ito upang
maitaguyod ang huwarang alituntunin at pamantayan na hinirang ng pamahalaan. Ito rin ay
ipinagbabawal upang maiwasan ang polusyon sa hangin at upang mabawasan ang mga
9

inosenteng biktima o ang mga Second-hand Smokers na mas delikadong naapektohan ang
kalusugan dahil sa paglanghap ng usok ng sigarilyo at walang kamalay malay na nasisira ang
mga mahahalagang bahagi ng kanilang katawan.
Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ay ginawa upang maipahayag at
matugunan ang pangangailangan ng tao bunga ng mga suliraning nailahad kamakailan.


Paglalahad ng Suliranin
Ang pag aaral na ito na pinamagatang Pananaw ng mga Marian students sa
Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-free
Ordinance) sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya ay may layuning sagutin ang mga
sumusunuod na tanong na papatnubay sa mga mananaliksik sa buong proseso ng pagtapos ng
pag-aaral na ito. Ito ay dumedepende sa mga tanong na:
1. Ano ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049?
2. Ano ang mga reaksyon ng mga taong naninigarilyo ukol sa batas na ito?
3. Bakit kailangang ipasa ang batas na ito?
4. Gaano ito kaepektibo?
5. Gaano kabigat ang parusang itinalaga ng gobyerno sa mga lalabag ng batas na ito?





10

Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049, o ang tinatawag na "Nueva Vizcaya
Smoke-free Ordinance" ay isang batas na maaaring tumapos sa lumalaking bilang ng problema
dulot ng paninigarilyo at ng mag sakit na ibinibigay nito hindi lamang sa mga naninigarilyo,
kundi maging sa mga taong nasa paligid nito kabilang ang kalikasan.
Ang pag-aaral na ito ay maaaring maging isang mahalagang instrumento na
makakatulong sa pagresolba ng mga panggobyernong isyu, lalo na sa mga suliranin sa
paninigarilyo ng mga tao. Ang pag-aaral na ito ay maghahayag ng kalagayan ng implemntasyon
ng batas sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya. Ito ay magpapabatid ng impormasyon sa mga
Novo Vizcayanos kung epektibo ba ang implementasyon ng batas. Ang pag-aaral na ito ay
maaari ring maging isang kontribusyon at tulong sa mga susunod na mananaliksik na pipili ng
katulad sa paksa ng pananaliksik na ito.

Ang mga mananaliksik ay gumamit ng survey method kaya nakatitiyak na ang resulta ay
manggagaling sa mga tao. Ang pag-aaral at ang pag-iintindi nito ay magdudulot ng tulong sa
mga Novo Vizcayanos lalo na ang pagpaparating ng sakanila kung gaano kabisa ang
pagpapatupad ng nasabing batas ng gobyerno sapagkat ang mga batas na ito ay ipinapatupad para
sa kapakanan at kaligtasan ng mga tao. Ang mga batas na ito ang siyang kumakatawan sa isang
bayan na tapat,makatarungan, at makatao.




11

Saklaw ng Delimitasyon ng Pag-aaral
Pagpapatunay na ang komposiyon at istraktura ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang
2010-049 na kilala rin bilang ang Nueva Vizcaya Smoke-free Ordinance; ito ay naglalayong
madagdagan ang pagiging epektibo ng nasabing batas, para malaman ng lahat ang nangyayaring
pagpapatupad at implementasyon na ginagawa ng awtoridad sa masa, at upang isaalang-alang
ang kanilang mga reaksyon at sariling pananaw tungkol sa antas ng pagpapatupad na mayroon sa
kasalukuyan.
Gayunpaman, ang pag-aaral na ito ay nailimita sa mga magaaral ng Saint Marys
University(SMU). Ayon sa paraan ng pagsisiyasat, ang mga mananaliksik ay nagpakalat ng
talatanungan upang malaman ang kalooban ng mga estudyante sa pamamagitan ng
representasyon ng mga Marian students na manggagaling mula sa iba't ibang paaralan ng
Unibersidad. Ang mga respondente ay hindi nangangahulugang naninigarilyo dahil sa
komposisyon na bumubuo sa populasyon ng Saint Marys University. Ang mga mananaliksik ay
magpapakalat ng kopya ng talatanungan, sampung bahagdan ng populasyon ng mga
estudiyanteng nasa ikatlong baitang sa kolehiyo sa bawat paaralan upang mapanatili ang pantay
na distribusyon at para maiwasan ang diskriminasyon. Ang pagkalat ng mga talatanungan ay
nangyari sa mga benches, pavilions, at school buildings kung saan karaniwang nagpapalipas ng
oras ang mga mag-aaral. Samakatuwid, ang pag-aaral na ito ay responsable lamang sa paaralan
ng SMU at sa tulong ng mga Marian students.
Ang pananaliksik na ito ay isasagawa sa Saint Marys University (SMU) Bayombong,
Nueva Vizcaya, nakapaloob rito ang pagbalangkas at pag-iinterpreta ng mga datos at ang
eksperimento na matatapos .

12

Katuturan ng Katawagang Ginamit

Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ito ay isang batas ordinansa ng lalawigan ng
Nueva Vizcaya, na nagbabawal ng paninigarilyo sa mga pampublikong lugar upang maisulong
ang kapayapaan at kalusugan ng mga mamamayan maging ng kapaligiran. Ang bisa nito ang
konsentrasyon at paksa ng pananaliksik na ito.
Naninigarilyo ito ay ang mga uri ng tao sa lipunan na gumagamit ng sigarilyo. Gayunpaman,
ang pananaliksik na ito ay hindi isasaalang-alang ang mga naninigarilyo bilang instrumento ng
imbestigasyon.
Sigarilyo ito ay isang produkto na ginagamit sa pamamagitan ng pagpapausok (paninigarilyo)
upang maisaalang-alang ang pakiramdam na hinahanap-hanap ng taong gumagamit nito. Ito ay
naglalaman ng nicotine na siyang nagpapahumaling sa mga gumagamit.
Gobyerno ito ay isang bahagi ng lipunan na siyang namamahala at nagpapatupad ng mga batas
at nangunguna sa pagsulong ng kapayapaan ng kapaligiran at kalusugan ng mga mamamayan.
Batas Republika Bilang 9211 ito ay isang batas ng Republika ng Pilipinas na na tinatawag
ring Tobacco Regulation Act of 2003 na siyang nagging basehan sa paggawa at pagpapatupad
ng Batas Ordinansa Bilang 2010-049.
Batas Republika Bilang 8749 ito ay iosang batas ng Republika ng Pilipinas na tinatawag ring
Philippine Clean Air Act of 1999 na isa ring basehan sa paggawa at pagpapatupad ng Batas
Ordinansa Bilang 2010-049.
Marian students ito ay ang mga respondenteng ginamit sa pananaliksik na nag-aaral sa Saint
Marys University.
13

Pananaw ito ay ang mga saloobin, opinyon, at damdamin ng mga respondente upang
maisaalang-alang ang pagtataguyod sa kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-
049.
Bayombong ito ay isang bayan ng lalawigan ng Nueva Vizcaya kung saan nakasentro ang
pananaliksik.
Survey Method ito ay isang hakbang upang makolekta ang ibat-ibang pananaw ng mga
respondente ukol sa paksa ng Ordinansa.
Publikong lugar ito ang lugar ng lipunan na nagpapaigting ng pagbabawal ng paninigarilyo,
dito nakasentro ang bisa ng pag-aaral.














14

Pangalawang Kabanata
KAUGNAY NA LITERATURA
Upang masuportahan ang pananaliksik, maghahayag ang mga mananaliksik ng mga
kaugnay na literatura at pag-aaral upang mapagtibay ang pagtatalakay na gagawin. Naka-
kategorya ang mga ito sa dalawa, ang literaturang pang-banyaga at ang literaturang pang-lokal.


Banyaga

Sa Virginia, USA pinirmahan na ni Governor Kaine ang batas ukol sa pagbabawal sa
paninigarilyo sa mga restawrant. Nagkaroon ng bisa ang nasabing batas noong December 1,
2009 kung saan, ang awtoridad ay magkakalat ng No smoking symbol o ang karatulang No
Smoking sa mga restawrant. Naaayon din sa batas ang pagpapatanggal sa mga ashtrays, at kahit
na anong gamit sa paninigarilyo upang paigtingin ang pagbabawal na ito. Samantalang, sa mga
hindi agarang makapag tanggal ng bisyu sa paninigarilyo ay may nakalaang silid kung saan
pwedeng manigarilyo ngunit istrikto ang awtoridad sa pag aapruba at paglilitis sa katuparan ng
silid pampubliko para sa mga naninigarilyo. Subalit, nakasaad din sa batas na ito na ang
paninigarilyo ay pwedeng pahintulutan kung lalabas ang mga ito sa restawrant.


Ayon naman sa ASH o ang Action on Smoking and Health, ang United Nation Summit,
na kinabibilangan ng Pilipinas ay nangangailangan ng mas malaking kontrol o tulong upang
mapatigil o makontrol ang lumalaganap na trahedya sa paninigarilyo sa buong mondo. Nakasaad
15

din sa kanilang report na ang bansang Indonesian ay nagtagumpay sa pagpapasa ng batas laban
sa paninigarilyo samantalang ang bansang America naman ay nagbabalak na magpatupad ng
batas ukol sa paglaban sa mga patalastas sa radyo, telebisyon at internet na naghahayag ng mga
taong nainigarilyo. Ang ASH o ang Action on Smoking and Health ay isang organisasyon na
nagbabalak ipalaganap ang kanilang misyon sa buong mundo, na naglalayong ipatigil ang
paninigarilyo sa mga pampublikong lugar gaya ng istasyon ng bus, restawrant, at marami pang
iba. Nakasaad din sa kanilang misyon na kailangan ding ipagabawal ang kahit na anong
komersyal o patalasatas na nag fi-feature ng paninigarilyo. Ang pagkontrol sa epidemya sa
paninigarilyo ay naging epektibo at progresibo sa pagbabawal ng paninigarilyo magsimula 1967
hanggang kasalukuyan, ngunit kailangan pa nito ng mas malaking tulong upang maaksiyonan
ang patuloy na lumolobong problema sa paninigarilyo.


Lokal

Ayon kay Slovic nang 2001, ang paninigarilyo ay mapanganib sa kalusugan at
nagdudulot ng mga komplikasyon sa ating katawan. Maaari itong makapagdulot ng sakit katulad
ng sakit sa puso (hal. Atherosclerosis, Cardiovascular Disease), sakit sa baga (hal. Chronic
Obstructive Pulmonary Disease) at kanser (hal. Lung cancer, Oral cancer, Esophageal cancer,
Pancreatic cancer, Kidney cancer and Cancer of Urinary Bladder). Pinagtibay din ni Slovic 2001
na ang mga second-hand smokers o mga taong hindi naninigarilyo ngunit nakakalanghap at
nakakaamoy ng mga usok tulad ng formaldehyde, arsenic at cyanide na galing sa sigarilyo at
16

dahil dito ay maaari ring makakuha ng sakit ang mga second-hand smokers gaya ng mga sakit
na pwedeng makuha ng mga naniningarilyo.
Inilahad din ni Slovic 2001 na ang paglalagay ng mga babala ukol sa kalusugan sa mga
patalastas ng mga sigarilyo sa radyo at telebisyon ay isang solusyon na naisagawa na ng ating
gobyerno. Napatupad ang solusyong ito upang hikayatin ang mga tao na huwag gumamit ng
sigarilyo dahil ito ay lubos na mapanganib sa ating kalusugan at sa ating kapaligiran.
Sa pangkaragdagang impormasyon sa pagbawal ng paninigarilyo sa mga pampublikong
lugar, inilahad ni Floro Taguinod ng GMA News na ang kagalang galang na gobernador ng
probinsya ng Nueva Vizcaya, si Gobernadora Luisa Cuaresma, na aminado ring naninigarilyo ay
pinirmahan na ang pag-pasa o pag-aapruba sa Pang-lalawiganing Ordinansa Bilang 2010-049 na
naglalayong paigtingin ang probisyon ng 1987 Constitution sa karapatang pangkalusugan ng
mga mamayan. Ang nasabi ding ordinansa ay nagpapatibay sa Seksiyon 24 ng Batas Republika
bilang 8749 o ang Philippine Clean Air Act of 1999 na nagbabawal sa paninigarilyo sa mga
enclosed establishments at sa mga sasakyang pampubliko. Ang mga LGU o mga lokal na
Gobyerno ay naatasang ipatupad itong batas na ito sa bawat bayan ng mga probinsya. Isa pang
pinapatibay ng nasabing ordinansa ay ang Batas Republika Bilang 9211 o ang Tobacco
Regulation Act of 2003 na nagbabawal ng paninigarilyo sa kahit na anong pampublikong lugar,
mapa enclosed man o outdoor.
Sa kabilang panig, si Ben Moses Ebreo ng PIA (Philippine Information Agency) Press ay
naglahad ng balita ukol sa nauukol na kaparusahan sa paglabag ng Pmprobinsyang Ordinansa
Bilang 2010-049. P1, 500.00 sa unang paglabag, P2, 500 sa panglawang paglabag at P5, 000
naman sa pangatlong beses na paglabag. Mayroon ding nakasaad na Community service sa mga
lumabag na hindi kayang magbayad o tumangging magbayad. Pinagtibay din ni Floro Taguinod
17

na nakasaad din sa ordinansa na ang mga establisiyemento o mga gusaling pang negosyo na
nakatayo sa pampublikong lugar ay maaaring matanggalan ng lisensya kapag nagbigay sila ng
pahintulot na manigarilyo ang sino man sa kanilang lugar o sakop.

Ayon din kay Ben Moses Ebreo ng PIA Press, nakasaad sa listahan ng mga presinto na
may mga lumabag na sa bagong labas na Ordinansa sa Nueva Vizcaya. Mayron ng 233 na
lumabag sa batas sa Aritao, NuaveVizcaya, 210 naman sa Solano, 130 sa Bambang, 111 sa
Bayombong, 77 sa Dupax del Norte, 60 sa Bagabag, 48 sa Dupax del Sur, 40 sa Villaverde, 29 sa
Sta. Fe, 22 sa Alfonso Castaeda, 17 sa Quezon, 14 sa Diadi, 8 sa Kasibu, 8 sa Kayapa, 5 sa
Ambaguio at 13 naman sa kapitolyo ng probinsya.

Sinabi rin ni Raymund Catindig ng Philippine Star na ang probinsya ng Nueva vizcaya ay
nakatanggap ng Red Orchid Award, galing sa DOH o ang Department of Health, sa puspusang
pagpapatupad at pag iimplementa sa Batas Ordinansa Bilang 2010-049 noong May 31, 2011
kaya naman, lubos na binabati at pinauunlakan ng FCAP (Framework Convention on Tobacco
Control Alliance, Philippines ) ang probinsya ng Nueva Vizcaya. Ang FCAP ay isang
organisasyon na nabuo noong 2009 na nagpapatibay sa pagbawal ng paninigarilyo upang
malinang ang kasigaruhan ng kalusugan, kaligtasan at kapayapaan sa mga tao at kapaligiran.





18

Pangatlong Kabanata
METODO AT PAMAMARAAN

DISENYO NG PANANALIKSIK
Ang disenyo ng pag-aaral na ito ay gagamit ang deskriptib na disenyo upang masiguro
ang tamang interpretasyon at diskusyon ng mga datos.

Pamamaraan ng Pananaliksik
Upang makakuha at makapag bigay resulta sa nagawang pananaliksik, ang mga
mananaliksik ay gumamit ng isang metodo na tinatawag na survey method, kung saan, ang mga
mananaliksik ay nagpamahagi o nagbigay ng mga talatanungan para sa proseso ng survey sa mga
ikatlong-baitang na kolehiyong estudiyante sa Saint Marys University. Ang pormat ng pamimili
ng mga respondente ay nakasalalay sa kanilang baitang, at sa sampung bahagdan ng kanilang
populasyon sa bawat paaralan o departamentong kanilang binibilangan.
Ang Survey method ay isang metodo na nag-aaral sa opinion, kuro kuro at pahayag ng
mga respondente ukol sa paksa na pinag aaralan o kung saan nakasentro ang pananaliksik.

Mga Respondente

Napili ng mga mananaliksik ang mga kolehiyong estudiyante ng SMU na nasa ikatlong
baitang dahil ang paninigarilyo ay isang gawaing naaayon sa kanilang edad ayon sa mga iskolar.
Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ay isang ordinansa ng probinsya na
19

naglalayong ipagbawal ang paninigarilyo sa pampublikong lugar upang paunlarin ang
kapayapaan, kalusugan at kaunlaran ng probinsya.
Ang mga respondente ay mga estudiyanteng nasa ikatlong baitang ng kolehiya na nasa
edad labinwalo (18) pataas. Hanggat maaari, kailangang may konsentrasyon at partikular na
kapaligiran ang maihahanay sa proseso ng pananaliksik. Ang pananaliksik na ito ay
nakakonsentreyt at naka batay sa perimeter o bakod ng SMU, kung saan sinasakop nito ang
walong paaralan sa Unibersidad na kinabibilangan ng mga respondente, ito ay ang mga: School
of Accountancy, School of Arts and Sciences, School of Business, School of Computing Science
and Information Technology, School of Education, School of Engineering and Architecture,
School of Health Sciences, at School of Public Administration and Governance. Ang pag-aaral
na ito ay ay nag-tatalaga ng hindi gaanong malaki, at hindi gaanong maliit na bilang ng
respondente. Isinalang-alang ng mga mananaliksik ang sampung bahagdan ng populasyon ng
ikatlong baitang estudiyante sa kolehiyo sa bawat paaralan sa Unibersidad bilang kanilang
sample o kalahok sa pagsagot sa mga questionnaires o talatanungan. Ang mga talatanungan na
ito kasama narin ang mga sagot ng mga respondente ay para sa pananliksik lamang at wala ng
iba.

Lugar ng Pananaliksik
Ang Saint Marys University ay isang katolikong paaralan na pinapatakbo at pagmamay-
ari ng mga paring kabilang sa misyonaryong CICM (Congregatio Immaculati Cordis Mariae).
Ito ay isa sa mga naparangalan ng gantimpalang (International Study for the Study of Teaching
and Learning styles) kumikilala sa mga Unibersidad na may nakakaangat at may magandang
kalidad ng pang edukasyong aspeto. Ito ay aprubado at accredited ng PAASCU at CHED.
20

Ang Saint Marys University ay naglalayong paunlarin ang misyong : Hubugin ang mga
estudiyante nito sa pagiging Matalino, Malikhain, at Suportibo sa Komunidad na alagad ng
Diyos sa mabuting pagbabago. Ang unibersidad na ito ay matatagpuan sa kapitolyo ng
lalawigang Nueva Vizcaya, ang bayan ng Bayombong. Mayroon itong pitong ektaryang sukat ng
paaralan (hindi kabilang ang ibang lupain). Sa taong 2011, mayroon itong mahigit anim na
libong estudiyanteng nakatala o naka-enroll.
Sa kasalukuyan, ang SMU ay pinapatakbo at pinamumunuan ni Rev. Fr. Renillo H. Sta
Ana, CICM.

Instrumento ng Pananaliksik

Ang instrumentong ginamit ng mga mananaliksik ay ang survey questionnaires o mga
talatanungn. Ang mga talatanungang ginamit ay tatlong pahina na naglalaman ng mga
pinagsama-samang mga tanong na ginawa at isinaayos ng mga mananaliksik. Ang mga tanong
na ito ay inaprubahan ng kanilang guro upang masiguro ang organisang hakbang.
Ang mga tanong na ginawa o ginamit ng mga mananaliksik upang makalikom ng mga
datos ay naisagawa sa paraang close-ended kung saan ang mga tanong na ito ay naglalayong
makakolekta ng mga impormasyon ukol sa paksa. Ang pagpapakalat o pamamahagi ng mga
talatanungan ay naisagawa noong Pebrero 20 hanggang Pebrero 24 sa ibat-ibang lokasyon sa
Saint Marys University. Ang instrumentong talatanungan ay hindi ganoong mahaba at hindi rin
maiksi upang mahikayat ang kooperasyon ng mga respondente at para masagutan lamang nila
ang mga ito ng tatlo hanggang limang minuto.

21


Pangongolekta at Pagsasaayos ng mga Datos

Nagsagawa ang mga mananaliksik ng ibat ibang pamamaraan o metodo upang
makumpleto at matapos ng maayos ang pananaliksik na ito.

a. Paggawa ng mga Questionnaires o palatanungan
Ang mga talatanungan na ginamit ay mayroong tatlong pahina ng mga tanong na ginawa
mismo ng mga mananaliksik at ihinarap sa kanilang guro upang ito ay aprubahan at ikorek ang
mga mali kung meron man. Ang mga tanong na ginawa ng mga mananaliksi ay konektado sa
linya ng paksa upang maiwasan ang kalituhan sa mga respondente.

b. Pagkuha ng sampung bahagdan ng populasyon ng mga ikatlong baitang na kolehiyo
sa bawat paaralan sa unibersidad

Nagtungo ang mga mananaliksik sa University Registrar upang ipakiusap ang pagkuha sa
sampung bahagdan ng mga estudiyante sa ikatlong baiting ng kolehiyo. Ang talaan sa ibaba ay
ang datos na nakalap ng mga mananaliksik sa University Registrar.





22


PAARALAN

POPULASYON
SAMPUNG
BAHAGDAN
School of Accountancy 285 29
School of Arts and Sciences 57 6
School of Business 323 32
School of Computing Science and
Information Technology
86 9
School of Education 176 18
School of Engineering and Architecture 86 9
School of Health Sciences 161 16
School of Public Administration and
Governance
44 4
Kabuuan 1218 123


c. Distribusyon at Koleksiyon ng mga Talatanungan sa mga Respondente
Matapos mai-print ang talatanungan, pina-photocopy ang mga ito sa mas maraming
bilang ng mga respondente upang masiguro ang proseso. Ang sobrang mga talatanungan ay
magsisilbing lunas kung sakaling may mangyayaring emergency.
Gumamit ang mga mananaliksik ng convenience sampling, kung saan namahagi ang mga
mananaliksik ng mga talatanungan sa mga respondenteng pwede o may oras sumagot. Isinagawa
ang pamamahaging ito sa ibat-ibang lugar sa Unibersidad. Upang makasiguro, tinanong muna
ng mga mananaliksik ang kurso at baitang g mga estudiyante bago nila ibibigay at ipapakiusap
23

ang pagsagot sa talatanungan. Upang maiwasan ang kaguluhan, hinintay ng mga mananaliksik
ang mga respondenteng matapos.

d. Interpretasyon ng mga Nalikom na Datos

Upang masiguro ang tama at organisang pamamaraan o prosijur, gumamit ang mga
mananaliksik ng mga kompyutasyong pang statistics gaya ng frequency distribution, bahagdanan
o percentage, at mean scores dahil ang pag-proprodus ng resulta sa interpretasyon ay dapat
maisaayos at maisagawa ng tama.














24

Pang-apat na Kabanata
PRESENTASYON, PAGSUSURI AT INTERPRETASYON
Ang bahagi ng pananaliksik na ito ay nagalalayong ibahagi ang resulta ng naganap na
Survey Investigation sa mga Marian students. Itatalakay ng bahaging ito kung ano nga ba ang
karampatang kahulugan ng resulta ng bawat hakbang na isinagawa.
Sa kabuuan, may isang daan at dalawampu't tatlong (123) respondente na nanggaling sa
ibat-ibang paaralan o departamento ng Saint Mary's University. Ang kabuuang bilang ng mga
respondente ay na-iclassify sa kasarian at edad. Ang resulta ay makikita sa ibaba.


Table 001: Frequency at Percentage Distribution ng mga Respondente Ayon sa Kasarian
Gender Frequency Percentage (%)
Lalaki 57 46 %
Babae 66 54%
Kabuuan 123 100%


Ipinanapakita ng Table 001 na may 57 (46%) na lalaki sa populasyong ginamit, at may 66
(54%) naman na babae sa populasyon ginamit mula sa walong paaralan ng Saint Mary's
University.



25


Table 002: Frequency at Percentage Distribution ng mga Respondente Ayon sa Edad
Edad Frequency Percentage (%)
18 y/o 39 30%
19y/o 58 47%
20 y/o 19 15%
21 y/o 6 5%
23y/o 1 0.8%
24 y/o 1 0.8%
25 y/o 1 0.8 %
Kabuuan 123 100 %


Ipinanapakita ng Table 002 na may 37 (30%) na edad labinwalong (18) taong gulang, 58
(47%) labingsiyam (19) taong gulang, 19 (15%) dalawampung (20) taong gulang, 6 (5%)
dalawampu't isang (21) taong gulang, 1 (0.8%) dalawampu't tatlo, (23), dalawampu't apat (24), at
dalawampu't limang (25) taong gulang sa kabuuang isang daan at dalawampu't tatlong (123)
respondente sa Unibersidad.





26


Table 003: Frequency at Score of Age Distribution ng mga Respondente
Edad Frequency Score
18 y/o 39 666
19y/o 58 1102
20 y/o 19 380
21 y/o 6 126
23y/o 1 23
24 y/o 1 24
25 y/o 1 25
Kabuuan 123 2346

Ipinanpakita ng Table 003 ang frequency at iskor ng edad ng mga respondente upang
makompyut ang Mean scores o ang average na edad ng mga respondente.

Table 004: Kompyutasyon sa Mean Age ng mga Respondente
pormula Kabuuang Score/Kabuuang Frequency
Solusyon 2346/123
Mean Score 19.06

27

Ipinanapakita ng Table 004 na ang average na edad o Mean score ng mga respondenteng
ginamit sa survey Investigation ay labinigisang (19) taong gulang.

Table 005: Frequency ng Populasyon at ang Ten Percent Distribution nito ng mga junior
students sa Unibersudad Ayon sa paaralang kanilang kinabibilangan
Paaralan Populasyon Ten percent (%)
SOA 285 29
SAS 57 6
SOB 323 32
SOE 86 9
SOEA 176 18
SCSIT 86 9
SHS 161 16
SPAG 44 4
Kabuuan 1218 123

Ipinapakita ng Table 005 na sa 123 na bilang ng mga respondenteng lumahok sa
imbestigasyon, may 29 sa kanila na nanggaling sa SOA, 6 sa SAS, 32 sa SOB, 9 naman sa SOE,
18 sa SOEA, 9 sa SCSIT, 16 sa SHS, at 4 naman sa SPAG. Ang resultang ilalahad ay hindi i-
claclassify sa bawaty paaralan dahil ang paksa ng pananaliksik ay buong Unibersidad.
28

Table 006: Frequency at Percentage Distribution na mga Respondente Ayon sa kanilang estado
sa paninigarilyo.

Frequency Percentage (%)
naninigarilyo 20 16 %
Hindi naninigarilyo 103 84%
kabuuan 123 100%

Ipinapakita ng Table 006 na sa kabuuang 123 respondente, 20 (16%) ang naninigarilyo,
at ang natitirang 103 (84%) ay hindi naninigarilyo. Ang impormasyong ito ay nakalap mula sa
tanong (Naninigarilyo ka ba?) sa talatanungan. (Maaaring tumungo sa mga Apendiks)

Mga Resulta:
Table 007: Frequency at Percentage Distribution ng mga sagot ng mga Respondente sa tanong
na
May kakilala kabang naninigarilyo sa pampublikong lugar?

FREQUENCY PERCENTAGE (%)
Oo 123 100%
Wala 0 0%
Kabuuan 123 100%

29

Ipinapakita ng Table 007 na sa kabuuang 123 na bilang ng mga respondente, na siyang
rumirepresenta sa pananaw ng mga Marian students, 100% o lahat ng respondente ay sumagot ng
"Oo" sa tanong na May kakilala kabang naninigarilyo sa pampublikong lugar?. ipinapakita ng
pahayag na ito na lahat ng mga Marian students ay may kakilalang isang tao o mahigit na
lumalabag sa Ordinanasa laban sa paninigarilyo.
Table 008: Frequency distribution ng mga naninigarilyo sa Pampublikong Lugar
MGA NANINIGARILYO FREQUENCY


Out of school youths 25
Mga Tindera 24
Mga Opisyal ng Gobyerno 19


Ipinapakita ng Table 008 ang pananwa ng mga Marian students kung sino ang karaniwan
nilang nakikitang naninigarilyo sa pampublikong lugar. Ang anim na pagpipilian ay nakuha ng
mga mananaliksik sa karaniwang balita sa dyaryo, telebisyon at radyo. Inirequire ng mga
mananliksik na kailangang mag-tsek lamang ang mga respondente ng tatlo sa anim na
Tricycle/Jeepney drivers 83
Mga Estudiyante 63
Tambay 107
30

pagpipilian upang mapanatili ang naorganisang hakbang sa pagbibigay ng tatlong pinaka-
karaniwang lumalabag sa batas Ordinansa Bilang 2010-049.
Ayon sa Table 008, na produkto ng boses ng mga Marian students, tambay drayber ng
traysikel at dyip, at mga estudiyante ang pinaka-karaniwan nilang naoobserbang naninigarilyo sa
mga pampublikong lugar.
Kung titgnan nating muli ang Table 005, lahat ng respondente ay may kakilalang
naninigarilyo sa pampublikong lugar, at isang daan at pito (107)/(87%) sa kanila ay minarkahan
ang tambay na isa sa tatlong pinaka-karaniwang naninigarilyo sa pampublikong lugar na
lumalabag sa Batas Ordinansa Bilang 2010-049.
Ang tambay ay isang uri ng indibidwal na walang trabaho, at sumasabit lang kung saan
saan. Ayon sa resulta, isa sila sa mga karaniwang naninigarilyo sa pampublikong lugar kaya
iniririkomenda ng mga mananliksik na kailangang i-monitor sila ng gobyerno upang maiwasan
ang kanilang lumalaking bilang.
Pangalawang pinaka-karaniwang lumalabag sa Ordinansa, ay ang mga drayber ng
traysikel at dyip. Ang bayan ng Bayombong ay isang ordinaryong lugar na gumagamit ng mga
traysikel at dyip bilang pinaka-karaniwang medyum o instrumento ng transportasyon sa loob ng
bayan. Maaaring ikinonsider sila ng mga Marian students bilang isa sa mga naninigarilyo sa
pampublikong lugar dahil maaaring nasubukan na ng mga Marians ang sumakay sa mga
sasakyang dyip at traysikel na may naninigarilyong drayber.
Pangatlo sa listahan ay ang mga estudiyante. Sa mas malawak na depinisyon, ang
estudiyante ay maaaring tumutukoy sa mga elementary pupils o mga High school learners.
31

Malaki ang posibilidad na minarkahan ng mga Marian respondents ang opsyong estudiyante sa
kadahilanang may kakilala o kaibigan silang naninigarilyo sa pampublikong lugar.
Kung ating susuriin, tambay drayber ng traysikel at dyip, at mga estudiyante ang
pinaka-karaniwang naninigarilyo sa pampublikong lugar. Ito, kung tutuusi, ay nakakaalarma na
sa palagay ng mga mananliksik, ay kailangan ng mabigyan ng karampatang lunas o solusyon.

Table 009: Frequency distribution ng mga pampublikong lugar na karaniwan sa mga
naninigarilyo
PAMPUBLIKONG LUGAR FREQUENCY
Pampublikong paaralan 21



Mga Restawrant 47
Mga Bar 55

Ipinapakita ng Table 009 na ang mga pampublikong lugar tulad ng palengke, parke at
istasyon ng mga sasakyan ang pinaka-karaniwang himpilan o palipasan-oras ng mga
naninigarilyong indibidwal. Ang nakalap ng mga mananaliksik na pwedeng suhestiyon ay
Palengke 89
Mga parke 75
Mga Sasakyan 70
32

kailangang bantayan ng mga pulis o ng gobyerno ang mga lugar kung saan karaniwang
naninigarilyo ang mga tao upang mas mapagtibay ang epektibo ng Batas Ordinansa Bilang 2010-
049. Ngunit, kailangan ding i-monitor ng gobyerno ang iba pang lugar.

Table 010: Frequency at Percentage Distribution ng mga Respondente sa kanilang kamalayan sa
Batas na nagbabawal sa paninigarilyo sa publiko.
Alam mo na ba ang batas na nagbabawal sa paninigarilyo sa publiko?
FREQUENCY PERCENTAGE
Oo 122 99%
Hindi 1 1%
Kabuuan 123 100%

Ipinapakita ng Table 010 na 122 (99%) sa populasyon ay alam na ang batas nagbabawal
sa paninigarilyo sa pampublikong lugar, at 1 (1%) lamang ang hindi pa nakakaalam ng batas
Ordinansa sna ito.




33

Table 011: Frequency at Percentage Distribution ng sagot ng mga Respondente sa tanong
na
Matapos, maimplimenta at maipatupad ang Batas Ordinansa Bilang 2010-049, ang mga bilang
ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar ay...
FREQUENCY PERCENTAGE
Tumaas 28 23%
Bumaba 95 77%
Kabuuan 123 100%

Ipinapakita ng Table 011 na sa kabuuang 123 respondente, 28 (23%) ang nagsasabing
tumaas ang bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar nang maipatupad ang batas
Ordinansa Bilang 2010-049, samantalang 95 (77%) naman ang nagsabing bumaba ang bilang ng
mga naninigarilyo sa pampublikong lugar matapos maipatupad ang Ordinansa.

Table 012: Frequency at Percentage Distribution ng bisa ng Pamprobinsiyang Ordinansa
Bilang 2010-049
Sa iyong palagay, epektibo ba ang ginagawang pagpapatupad ng gobyerno sa batas na
nagbabawal sa paninigarilyo sa publiko sa Bayombong, Nueva Vizcaya?
Mga Pangungusap FREQUENCY PERCENTAGE
Oo, dahil istrikto ang mga opisyal sa pag oobserba sa 12 14%
34

suprimidad ng batas.
Oo, dahil bumaba ang bilang ng mga naninigarilyo sa
pampublikong lugar.
59 49%
Hindi, dahil maging mga opisyal ay intensyunal na linalabag
ang batas sa paninigarilyo.
39 32%
Hindi, dahil ang bilang ng mga naninigarilyo sa mga
pampublikong lugar ay tumaas.
6 5%
Kabuuan 121 100%

Ipinapakita ng Table 012, na may kinalaman rin sa Table 011, na naniniwala ang mga
Marian students na epektibo ang ginagawang pagpapatupad sa batas Ordinansa bilang 2010-049
dahil karamihan sa kanila ay nagsasabing bumaba ang bilang ng mga naninigarilyo sa mga
pampublikong lugar.
Ang table 012 ay hindi kabaligtaran ng mga table 007, 008, at 009 dahil iba ang punto ng
Table 012 kumpara sa mga nasabing table. Ang kabuuang frequency ay hindi pareho sa
kabuuang bilang ng mga respondente dahil dalawa sa mga respondente ay tumangging sagutan
ang tanong na ito, kaya't upang mapanatili ang pantay na dibisyon, ginamit ng mga mananliksik
ang kabuuang frequency na mayroon ang Table 012.



35

Table013: Scale sa pag-iiskor sa Table 014

















Deskripsyon

RANGE Iskor
(MS)
Matinding
Sumasang-ayon


1-1.4


1
(S)
Sang-ayon


1.5-2.4


2
(T)
Tanggi


2.5-3.4


3
(MT)
Matinding
Tumatanggi



3.5-4



4
36

Table014: Pananaw ng mga Marian students sa Bisa ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang
2010-049 sa Bayombong, Nueva Vizcaya
PANGUNGUSAP
MS S T MT
MEAN ISKOR
1. Kinakailangang maipatupad ang batas laban
sa paninigarilyo sa publiko.
96 24 0 3 1.26 1
2. Alam ng lahat ang Batas laban sa
paninigarilyo sa publiko.
14 60 45 4 2.3 2
3. Mabigat ang kaparusahan para ito ay labagin
ng mga tao
16 53 42 12 2.4 2
4. May mga ilang opisyal na lumalabag ng
batas na ito
44 70 7 2 1.7 1
5. Hindi gumagana ang batas na ito at madali
lamang na labagin ng mga tao
15 34 65 9 2.6 3
6. Ang pagbabawal sa paninigarilyo sa
Bayombong ay hindi laganap at hindi
matagumpay
17 35 63 8 2.5 3
7. Kailangan ng awtoridad na imonitor ang
mga lugar ng mabuti, pahigpitin ang
pagpapatupad at mag talaga ng mas malaking
bayad o kaparusahan
69 45 8 1 1.5 2
8. Walang malinaw na dibisyon kung saan
pwedeng manigarilyo at kung saan hindi
pwede
21 85 16 1 1.9 2
37

Ang kompyutasyon sa mean o ang average na iskor ay:
(n x 4) (MS) + n x 3 (S)+ n x 2 (T)+ n x 1 (MT) Kabuuang bilang ng populasyon (123)
Buod o Lagom ng Table 014
1. Kinakailangang ipatupad ang Batas Ordinansa laban sa paninigarilyo sa publiko
-Matinding Sumasang-ayon
Ayon sa pananaw ng mga Marian students, kailangan talagang ipatupad ang batas laban
sa paninigarilyo sa publiko. Mga posibleng dahilan ay para iraguyod at paunlarin ang kalusugan
at kapayapaan ng mgat tao at ng kapaligiran. Sa katunayan, ipinapakita ng mga ilustrasyon na
mayroon talagang malinaw na bisa ang batas na ito, ayon sa pananaw ng mga estudiyante ng
Unibersidad.
2. Lahat ay may kamalayan sa Batas Ordinansa laban sa paninigarilyo sa publiko.
-Sang-ayon
Sumasang-ayon ang mga Marian students na may panagngailangan ng bayan ang
ipatupad ang batas o ordinansang nabanggit. Ito ay napatunayan kamakailan ng Table 007 at
nakasaad din na karamihan, o halos lahat ng respondente ay may kamalayan sa Pamprobinsiyang
Ordinansa Bilang 2010-049.
3. Mabigat ang kaparusahan para ito ay labagin ng mga tao.
-Sang-ayon
Nakasaad sa Ordinansa ang karampatang parusa o bayad sa mga taong nahuling
naninigarilyo sa pampublikong lugar. P1, 500.00 sa unang pagkakasala, P2, 500.00 sa
38

panagalawang pagkakasala, at P5, 000.00 naman sa ikatlong pagkakasala. May serbisyong pang-
komunidad din na inaalok sa mga lumabag na tumangging magbayad, o lubusang walang
ibabayad. Nakalagay din sa ordinansa na ang lisensya ng mga pribadong establisiyemento ng
mga franchisees at mga pampublikong conveyances na nagpapahintulot ng paninigarilyo ay
masususpende depende na rin sa paraan ng paglabag. Ang kaparusahan na ito, ayon sa pananaw
ng mga Marian students ay mabigat para labagin ng mga tao. Isa din itong dahilan kung bakit
unti-unting bumababa ang bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar.
4. May mga ibang opisyal na lumalabag sa Ordinansa laban sa paninigarilyo sa publiko.
-Matinding Sumasang-ayon
5. Ang ordinansa laban sa paninigarilyo sa publiko ay hindi gumagana at madaling labagin
-Tanggi
6. Ang pagbabawal sa paninigarilyo sa publiko sa Bayombong ay halatang hindi gumagan
at hindi matagumpay
-Tanggi
Kaya naman, halatang naniniwala ang mga Marian students na ang ordinansa laban sa
paninigarilyo sa publiko ay gumagana, may bisa at epektibo. Isang basehan ay ang pangalawang
pangungusap sa itaas kasama na rin ang Table 007, dahil ang kamalayan sa batas ay maaaring
ikumpara sa pagiging epektibo. Isa pang eksplanasyon ay ang Table 012, na nagsasabing ang
Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ay epektibo at may bisa dahil bumaba ang bilang
ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar, magmula ng maipatupad ang batas na ito sa
Bayombong, Nueva Vizcaya.
39

7. Kailangan ng awtoridad na higpitan ang pag-momonitor, pahigpitin ang
implementasyon, at magtalaga ng mas mabigat na kaparusahan.
-Sang-ayon
Naniniwala ang mga Marian students na kailangang mas pahigpitin at gawing mas kaaya-
aya ang batas Ordinansa Bilang 2010-049 upang maging mas epektibo ito at para lubusan ng
mawala ang bisyong paninigarilyo sa Bayombong, Nueva Vizcaya, lalong lalo na sa mga
pampublikong lugar.
8. Walang malinaw na dibisyon kung saan dapat manigarilyo at kung saan hindi dapat.
-Sang-ayon
Sa pangungusap na ito, inilalahad ng pananaliksik na ito na walang malinaw na dibisyon
kung saan dapat manigarilyo at kung saan dapat hindi. Maaari itong maging isang dahilan kung
bakit may mga naninigarilyo parin sa mga pampublikong lugar matapos ang implementasyon ng
batas. Inirerekomenda ng mga mananaliksik na kailangang linawin ng gobyerno sa mga tao kung
saan sila pwedeng manigarilyo at kung saan sila hindi dapat manigarilyo upang agaran at lubusan
ng mabura abg paninigarilyo sa pampublikong lugar.





40

Pang-limang Kabanata
LAGOM, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON
Lagom/Buod
Ang bahaging ito ng pananaliksik na may titulong Pananaw ng mga Marian students sa
Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-free
Ordinance) sa Bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya ay nagtataglay ng mga nalikom na mga
importanteng resulta matapos isagawa ang mga hakbang ng pananaliksik. Sa pakikiisa sa resulta
ng pananaliksik na ito, masasabi ng mga mananliksik na ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang
2010-049 o ang Nueva Vizcaya Smoke-free Ordinace ay may bisa at epektibong ipinapatupad
at iniimplementa sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya, na nakalap sa pamamgitan ng
pananaw ng mga Marian students.
Kung ang importansiya ng pananaliksik na ito ang pagbabasehan, masasabing may
malaking importansiya ang pagsasagawa ng pananaliksik na ito sa kadahilanang, isang batas na
ginawa para sa ikauunlad ng mga tao ang konsentrasyon ng proyektong ito. Sa kabutihang palad,
masasabi ng mga mananliksik na ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 na
pinanukala ng lehislatura upang mai-promote ang kalusugan, kaunlaran at kapayapaan ng mga
tao, ay may bisa, gumagana at epektibo sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya.
Natagpuan rin ng pananaliksik na ito, sa pamamgitan ng mga pananaw ng mga Marian
students, na hindi porke't masasabing epektibo ang batas ay ibig naring sabihin na walang
lumalabag rito. Sa katunayan, nalikom rin ng mga mananaliksik ang pahayag ng mga
respondente na may kamalayan silang may mga opisyal na lumalabag sa batas laban sa
paninigarilyo sa publiko. Ngunit kailangan din nating isaalang-alang na ang ordinansang ito ay
bago pa lamang at kinakailangan pa nito ng pagpapabuti o improvement.
41

Konklusyon
Maraming mga bagay ang mapanganib sa atin. Isa dito ay ang sigarilyo. Ang sigarilyo ay
nakakahumaling ngunit gustong gusto ito ginagamit ng marami bukod sa mapanganib na lason
ng usok na inilalabas nito, na siyang nagiging mitsa ng sakit at maging kamatayan. Dahil dito,
may mga taong naniniwala na ang paninigarilyo ay dapat ipagbawal lalong lalo na sa mga
pampublikong lugar. Sa katunayan, maging ang mga Marian students na naging respondente ay
sumasang-ayon dito. Ang mga dahilan na inilahad ay para sa ating kapaligiran, kalusugan, at
para sa ating pamahalaan. Kaya naman, malugod na ilalahad ng mga mananliksik na ang
Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ay may bisa at gumagana sa bayan ng
Bayombong.
Ang malusog at mapayapang kapaligiran ay isang priority na dapat isaalang-alang ng
pamahalaan. Malinis na hangin, walang usok ng sigarilyo ay isang importanteng misyon ng
awtoridad. Sa mga hakbang na ginawa ng mga mananliksik, napatunayan na ang
Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 o ang Nueva Vizcaya Smoke-free Ordinance ay
epektibo para sa mga disenyong naitalaga ng gobyerno. Ito ang karampatang mga sagot sa mga
tanong sa unang kabanata.
1. Ano ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049?
Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 ay isang Ordinansa na tinatawag ring Nueva
Vizcaya smoke-free Ordinance na nagbabawal sa mga tao na manigarilyo sa mg pampublikong
lugar, enclosed man o outdoor public places. Ito ay ipinatupad ng pamahalaan upang panatilihin
ang kapayapaan at ingatan ang kalusugan ng mga tao maging ng kapaligiran. Ito ay isang
42

ordinansa na naglalahad rin ng probisyon ng 1987 Constitution, ito ay ang promosyon ng
kalusugan ng mga Pilipino.
2. Anu-ano ang mga reaksiyon ng mga naninigarilyo sa batas ordinansa na ito?
Sa katunayan, masasabi nating walang malaki at malawak na pagkakaiba ang reaksiyon ng mga
naninigarilyo sa mga hindi naninigarilyo.
3. Bakit kinakailangang ipatupad o i-implementa ang Ordinansang ito?
Kinakailangang ipatupad at i-implementa ang batas na ito upang mapanatili ang kapayapaan, at
isa-alang-alang ang kalusugan ng mga tao maging ng kapaligiran.
4. Gaano kaepektibo ang implementasyon?
Ayon sa mga Marian students, epektibo ang implementasyon. Isang patunay na nailathala ay ang
katunayan na ang bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar ay bumaba.
5. Gaano kabigat ang kaparusahan na itinalaga ng gobyerno?
Sumang-ayon ang mga respondente na ang itinalagang kaparusahan ng gobyerno sa paglabag sa
ordinansang ito ay mabigat para ito ay labagin. Nailahad kamakailan ang kaparusahan. Isa pang
eksplanasyon ay ang katunayan na nabigyan ng Red Orchid award ang probinsiya ng Nueva
Vuzcaya bunga ng masigasig at mahigpit na pagi-implementa sa ordinansa.


43

Rekomendasyon

Ang mga mananaliksik sa hinaharap na may ganitong paksa ay dapat isaalang-alang ang
mas malawak at malaking bilang ng mga respondente. Itong pag-aaral na ito bilang isang
pangunahing hakbang ay dapat isali rin ang epekto ng paninigarilyo sa kalusugan ng isang tao
maging sa kapaligiran. Isa pang rekomendasyon ay ang pag-sali sa pananaw at side ng mga
naninigarilyo ukol sa batas, maging sa mga opisyal na natagpuan ng pananaliksik a ito na ilan sa
kanila ay lumalabag rin sa batas ordinansa laban sa paninigarilyo sa publiko. Inirerekomenda rin
ng mga mananaliksik na kailangang ipamukha at ipaalam sa mga tao na ang paninigarilyo lalo na
sa mga pampublikong kugar ay hindi kaaya-aya sa kanilang imahe at hindi nito maibibigay ang
ginhawa ng buhay.

Mga Pamagat ng mga posibleng isagawang Pananaliksik

Pananaw ng mga PLTCI students sa Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-
049 sa Bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya
Pananaw ng mga NVSU students sa Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-
049 sa Bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya
Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-free
Ordinance) sa Bayan ng Bayombong, Nueva Vizczya
Paghahambing sa Kabisahan ng Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya
Smoke-free Ordinance) sa bawat Bayan ng lalawigan ng Nueva Vizczya
44

Ang pananaw at Tugon ng mga Naninigarilyo sa Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049
(Nueva Vizcaya Smopke-free Ordinance)
Paghahambing sa Implementasyon ng Ordinansang nagbabawal sa Paniigarilyo sa lalawigan ng
Isabela at lalawigan ng Nueva Vizcaya



















45

Biblyograpiya

Catindig, R. (2011, Sept. 25). Ronnie Ricketts almost arrested for smoking in public
in Nueva Vizcaya. Retrieved December 3, 2011, from The Philippine Star
Website:http//www.philstar.com/Article.aspxarticled=730696&publicationSubCategoryl
d=63


Ebreo, B. M.(2011, Dec. 31). Smoke-free enforcers round over 1,000 violators in Nueva
Vizcaya. Retrieved January 16, 2012, from PIA Press released
Web site: http://archives.pia.gov.ph/?m=1&t=1&id=54618&yu=2011&mo=12


Hagy, G. (2011, June 30). Restaurants and smoking in Virginia FAQS. Retrieved
March 12, 2010, from Virginia Department of Health.
Web site: http://www.vdh.state.va.us/breatheeasy/faqs.htm

RJAB Jr. (2011, Aug.). Department of Health bestored the Red Orchid award in Nueva
Vizcaya. Retrieved February 2, 1012, from Vizcaya-Reporter
Web site: http//www.nuevavizcaya.ov.ph/vizcaya_reporter/2011/august/Nueva-Vizcaya-
recieves-red-Orchid520award/


Sargent (1998). Argumentative cigarette paper research sample smoking. Retrieved
November 28, 2011, from Custom College Essays
Web site: http://customcollegeessays.com/samples/argumentative-cigarette-paper-
research-sample-smoking.html


Taguinod, F. (2011, June 2). Nueva Vizcaya bans smoking in public places and
vehicles. Retrieved January 28, 2012, from GMANEWS.TV
Web site: http//www.gmanetwork.com/news/story/194125/news/regions/nueva-vizcaya-bans-
smoking-in-public-places-vehicles

Hutchison, J. (April-June 2011). Cancers long tail. Development Asia, (44).

Jaffe, J. H. and Jarvik, M. E. (2001). Smoking and health. In Encyclopaedia America
(Vol. 25, pp. 70-77). Pamburg, Connecticut: Grolier Incorporated.


46






MGA APENDIX








47











Ang Talatanungan o Questionnaire











48

Saint Marys University
Bayombong, Nueva Vizcaya

Mahal naming mga Respondente,
Pagbating Marian !
Kami ay nagsasagawa ng isang Pananaliksik na pinamagatang Pananaw ng mga marian
students sa Kabisahan ng pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-
free Ordinance) sa Bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya.
Ito ay isang proyekto at parsyal na pangngailangan sa asignaturang Fil.112.
Sa pagkakataong ito, hinihiling naming ang inyong tulong sa pagsagot ng mga tanong
nakatala sa mga pahinang susunod. Sinisiguro namin na ang inyong mga matulunging sagot ay
para lamang sa pananaliksik na ito at hindi kung sa anu pa mang dahilan.
Maraming Salamat po!
Mga Mananaliksik
Aristotle T. Dumlao, BS PolSci-1
Joezer D. Mendoza, BS PolSci-1
Donna Ritchelle G. Arcega, BS CoE-1
Kevin John N. Morales, Bs CoE-1
Arnold Sagwil, BS CE-1
Israel Velasco, BS CoE-1
Inaprubahan ni:

Gng. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Guro
49

Pangalan: (optional) Gender: male
female
Tirahan: _____________ Age:



Panuto I: I-Check ang kahon na tumutukoy sa iyong sagot.
Sumagot ng matapat!

1. Naninigarilyo kaba?

Oo Hindi
2. May kakilala ka bang naninigarilyo sa pampublikong lugar?
Oo Wala

3. Kung Oo, saan (publikong lugar) ka karaniwang nakakakita ng mga naninigarilyo mula ipatupad ang
Pamprobinsiyang ordinansa Bilang 2010-049?
Note: Maaring mag-marka ng tatlo sa bilang 3 at 4.
Pampublikong Paaralan Istasyon ng mga sasakyan

palengke Restawrant

Mga Parke Mga Bar

4. Who usually smoke at public areas?
Tricycle/ jeepney drivers Mga tindero/a

Mga estudiyante opisyal ng gobyerno

Out of school youths tambay

5. May kamalayan ka ba sa Batas na nagbabawal sa paninigarilyo sa pampublikong lugar?
Oo Wala

6. Magmula nang ipatupad ang batas Ordinansa Bilang 2010-049, ang bilang ng mga naninigarilyo sa
pampublikong lugar ay

Tumaas Bumaba




50


7. Sa iyong sariling opinion, ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang 2010-049 (Nueva Vizcaya Smoke-
free Ordinance) ba ay epektibong nai-implementa sa Bayombong, Nueva Vizcaya? Bakit?
Oo

Oo, dahil istrikto ang mga opisyal sa pag-oobserba sa suprimidad ng batas

Oo, dahil bumaba ang bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar



Hindi

Hindi, dahil maging ang mga opisyal ay halatang lumalabag sa batas na ito

Hindi, dahil tumaas ang bilang ng mga naninigarilyo sa pampublikong lugar



Direction II: Maaaring basahin at intindihin ang mga pangungusap at i-tsek ang box na
tumutukoy sa iyong sagot. I-rate ang pangungusap sa MS (Matinding sumasang-ayon), S (Sang-
ayon), T (Tanggi) at MT (Matinding Tumatanggi). Maaaring sumagot ng matapat!


Pangungusap
(MS)
Matinding
Sumasang-
ayon
(S)
Sang-
ayon

(T)
Tanggi

(MT)
Matinding
Tumatanggi
1. Kinakailanganga ipatupad at i-
implementa ang batas ordinansa laban
sa paninigarilyo sa publiko

2. Lahat ay may kamalayan sa batas
ordinansa na ito

3. Ang kaparusahang naitalaga ay
masyadong mabigat para labagin

4. May mga nag-iimplementang opisyal na
lumalabag rin

51


Pangungusap
(MS)
Matinding
Sumasang-
ayon
(S)
Sang-
ayon

(T)
Tanggi

(MT)
Matinding
Tumatanggi
5. Ang Pamprobinsiyang Ordinansa Bilang
2010-049 ay hindi gumagana at
medaling labagin ng mga tao

6. Hindi matagumpay ang pagbabawal sa
paninigarilyo sa publiko sa Bayombong

7. Kailangan ng awtoridad na i-monitor
ang mga publikong lugar ng maayos,
pahigpitin ang implementasyon at
magtalaga ng mas mabigat na
kaparusahan

8. Walang malinaw na dibisyon kung saan
pwedeng manigarilyo at kung saan
hindi pwede









Mga kumento:
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Maraming Salamat sa iyong pagsagot!
Pagpalain ka nawa ng Panginoon!




52








Resume ng mga Mananaliksik









53

ARISTOTLE TALOSIG DUMLAO
Address: #104 Masagana St., Esperanza West Aurora, Isabela
Contact No.: +639359564563
E-mail Address: aris_dumlao@yahoo.com

PERSONAL INFORMATION
Age: 16 years old Place of Birth: Esperanza, Aurora, Isabela
Gender: Male Height: 56
Civil Status: Single Religion: Roman Catholic
Date of Birth: May 26, 1995

CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of Political Science that will
offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills and
with long term career growth possibilities.

EDUCATIONAL BACKGROUND
Tertiary Saint Marys University

BSPolSci 2011-ongoing
Secondary Doa Aurora National
High School
2007-2011
Elementary Esperanza Elem. School 2001-2007

TRAININGS AND SEMINARS
Law February 4, 2012
Volunteerism February 4, 2012
Government Public Service February 4, 2012
GOLD SK Leadership Training April 20-21, 2011
Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011

MEMBERSHIP TO ORGANIZATION

Member and officer of Cogito Politico, UNESCO, SPAG-ASA (School of Public Administration and
Governance-Academic Students Alliance), Bayombong Interactive Group Of Volunteers and SK
Organization.

CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor


I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.



ARISTOTLE T. DUMLAO
Student
54

JOEZER DUMLAO MENDOZA
Address: Sto. Domingo, Bambang, Nueva Vizcaya
Contact No.: +639263970181
E-mail Address: joezer0127@yahoo.com

PERSONAL INFORMATION
Age: 17 years old Place of Birth: Bambang, Nueva Vizcaya
Gender: Male Height: 56
Civil Status: Single Religion: Methodist
Date of Birth: May 17, 1994

CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of political science that will
offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills and
with long term career growth possibilities.

EDUCATIONAL BACKGROUND
Tertiary Saint Marys University

BSPolSci 2011-ongoing
Secondary Saint Catherine School 2007-2011
Elementary Saint Catherine School 2001-2007

TRAININGS AND SEMINARS
Law February 4, 2012
Volunteerism February 4, 2012
Government Public Service February 4, 2012
Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011

MEMBERSHIP TO ORGANIZATION

Member and officer of Cogito Politico, UNESCO, and SK Organization.

CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor


I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.




JOEZER D. MENDOZA
Student


55

DONA RICHELENE GARCIA ARCEGA
Address: Block1, Curifang, Solano, Nueva Vizcaya
Contact No.: +639158669878
E-mail Address: richelgarcia@ymail.com

PERSONAL INFORMATION
Age: 16 years old Place of Birth: Sinafal, Solano, Nueva Vizcaya
Gender: Female Height: 53
Civil Status: Single Religion: Roman Catholic
Date of Birth: July 22, 1995

CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of Computer Engineering that
will offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills
and with long term career growth possibilities.

EDUCATIONAL BACKGROUND

Tertiary Saint Marys University

BSCoE 2011-ongoing
Secondary Saint Louis School 2007-2011
Elementary Saint Louis School 2001-2007

TRAININGS AND SEMINARS

Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011


MEMBERSHIP TO ORGANIZATION

Member and officer of Access, and (FLEEA) Futrure Lady Engineer and Architect


CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor



I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.






DONA RICHELENE G. ARCEGA
Student

56

KEVIN JOHN NOTO MORALES
Address: Nagbitin, Villaverde, Nueva Vizcaya
Contact No.: +639056542066
E-mail Address: kevinjohn_25morales@yahoo.com

PERSONAL INFORMATION
Age: 16 years old Place of Birth: Nagbitin, Villaverde, Nueva Vizcaya
Gender: Male Height: 55
Civil Status: Single Religion: Roman Catholic
Date of Birth: April 25, 1995

CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of Computer Engineering that
will offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills
and with long term career growth possibilities.

EDUCATIONAL BACKGROUND

Tertiary Saint Marys University

BSCoE 2011-ongoing
Secondary Saint Louis School 2007-2011
Elementary Nagbitin, Elementary
School
2001-2007

TRAININGS AND SEMINARS

SK Leadership February 4, 2012
Team Building February 23, 2011
Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011


MEMBERSHIP TO ORGANIZATION

Member and officer of SK Organization, and SK DILG.


CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor


I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.




KEVIN JOHN N. MORALES
Student
57

ARNOLD B. SAGWIL
Address: Tinglayan, Kalinga
Contact No.: +639051873103


PERSONAL INFORMATION
Age: 19 years old Place of Birth: Nagbitin, Villaverde, Nueva Vizcaya
Gender: Male Height: 55
Civil Status: Single Religion: Roman Catholic
Date of Birth: November 1, 1992


CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of Civil Engineering that will
offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills and
with long term career growth possibilities.


EDUCATIONAL BACKGROUND

Tertiary Saint Marys University

BSCE 2011-ongoing
Secondary Tinglayan National High
School
2007-2011
Elementary Tinglayan, Elementary
School
2001-2007


TRAININGS AND SEMINARS

Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011




CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor


I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.




ARNOLD B. SAGWIL
Student

58

ISRAEL VELASCO
Address: Sta. Fe, Nueva Vizcaya
Contact No.: +639152714765
Email Address: iamisraelvelasco@yahoo.com

PERSONAL INFORMATION
Age: 16 years old Place of Birth: Sta Fe, Nueva Vizcaya
Gender: Male Height: 54
Civil Status: Single Religion: Roman Catholic
Date of Birth: March 18, 1995


CAREER OBJECTIVE: To gain a dynamic and challenging role in the area of Computer Engineering that
will offer me the best opportunity for further development of my abilities, skills
and with long term career growth possibilities.


EDUCATIONAL BACKGROUND


Tertiary Saint Marys University

BSCE 2011-ongoing


TRAININGS AND SEMINARS

Drug Addiction Seminar June 17, 2011
Pagkamakabayan June 11, 2011




CHARACTER REFERENCES

Mrs. Leilanie Cristie O. Sagabaen
Saint Marys University
SMU Filipino112 Instructor


I hereby certify that all information written in this document is true and correct with the best of my
knowledge and belief, and all personal credentials submitted are authentic.




ISRAEL VELASCO
Student