Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

‫בס“ד‬

‫אור מנשה‬
OR MENASHE On Behalf of Or Le Bnei Menashe
Motto: Menashe Fate tan a Torah Eng chhit.
M
OR LE BNEI MENASHE 2009 ‫התש“ע‬ ‫עלון שבועי לקהילת בני מנשה טבת‬
Mail Us: irgunor@gmail.com

Parashat Vayigash
Or Le Bnei Menashe Tawngtai (Tefilah) hi torah atangin Khiuv (tihngei) tur
Hriattirna ani em?!!!

Oneg Shabbat Pu Sharon-a Zawhna awm thei hmasa ber ah chuan,Nitin tawngai hi torah
te inah tho neih tur a ni a, atanga a Mitchvah ani em?Rambam chuan nitin tawngtai hi torah
Pu Sharona Pa ‘Zadokh Ben atanga a michtvah a ti.Hetiang in torah ah kan hmu a,Exodus
Avraham’ Shabbat Azkara bung 23:25ah,”Veavadtem et Hashem Elawheikhem.”Tin,Lalpa
pual a sawm an nih avangin in P-thian rawng chu in bawl tur ani.Deuteronamy bung 6:13 ah
a tam thei ang ber kal kan pawh tihian kan hmu leh a.”Lalpa in P-thian chu in tih ang a,ama
tum theuh dawn nia. A hun rawng chu in bawl ang a,a hming chhalin chhia in chham tur
chu Shabbat Zan (Zirtawp ani’’tiin.Bible bung leh chang ah lalpa tan a rawngbawl tur a thu
zan) Dar: 7:30 a ni e. pek atam a.Chumai bakah abik tak a tawngai tur a thu pekte a
awm in,hetianga Lalpa tan a hnathawhna hi Khakhamimte chuan
Vallai member pahnih tawngtaina an ti.Deuteronamy bung 11:13,”Leahava et Hashem
Yonathan David leh
Eloheikhem ulavdaw bekawl levavkhem.” (Lalpa in P-thian chu
Hnamte Khanan te chuan
an chhungkaw mamawh hmangaiha, in thinlung leh in rilru zawng zawng a,a rawng bawl
buaipui tur ni pahfawm a tur) Mesekhet Tanit ah chuan Enge thinlung a hnathawh chu
‘OR’ Zoram lam a chhi eng tiin zawhna zawh ani a.Havai chuan thinlung tak a hnawthawh
turin tunkar Nilai khan Israel dan chu Tefila (tawngtaina) hi ati a ni.Torah atang chuan nitin
an chhuahsan a, an kalna mi vawikhat a tawngtai chuan tawngtai michtvah a hlen a.Heng
a piangah Lalpa’n awmpui te hi a tawngtaina(tih) tur an ni a.Lalpa tan a tawngtaina a in
zel se, an awmna hmun a
hawn,ama duh leh mamawh ngen,lawmthu sawina a khar leh
piang a ‘Or Le Menashe’
meichher chhi Eng zel turin Hashem hming tih ropui.A tawi emaw a sei emaw a an tawngtai
kan duhsakna sang ber kan pawn an duty an hlen vek ani.Torah atang chuan tawngtai
hlan, Tisa Neimah!! arawkh(rei)lutuk hi a awm lem lo.
Ramban sawi dan ve thung chuan nitin a tawngtai hi torah atang
Ha Alon Mukdash le Refua’tah Shel Sunna leh Ralna
Dina Khaya Bat Sarah Imanu. Pu L.N Tluanga ral nan ‘Or Le Menashe’ chuan theih
ang tawk kan thawn ve a, Lalpa’n Lusun chhungte
Pu Jonathan David hnen atangin Or Le Menashe hnem se, kan hnam tan a mi tangkai leh inpe zo mi hi
chuan Ma’aser K’safim thahnem tawk tak kan dawng a, ‘Or Le Menashe’ chuan kan ui hle. A Chatuan Ram a
kan lawm e. Tunkar Chanchinphek hi a Nu dam nan kan muang tak a chawl turin kan duhsak. Lusun chhungte
hlan. Ma’aser pe tute zawng zawng hi an hming ziah lan chuan Van lam atangin thlamuanna tak chu chang
vek kher a rem lova, a duh chuan in hriattir mai a tha rawh se!! ‘Juda thlarau pakhat chhanhim tu chuan
ang. Midang la pe lote paw’n engtik lai pawhin a chhun khawvel pum a chhanhim ang a ni’ ti a in ziak angin
luh theih reng e tih kan han in hriattir nawn leh e. A anni chhung hian Juda thlarau chhanhim nan an
peh tawh tute zawng zawng chungah lawmthu kan sawi thawh lawk hle a, kan hnam hmingin ‘Or Le Menashe’
nawn leh e. Ashreinu SheZakhinu Lekayem Mitzvat Ma’aser K’safim!! chuan lawmthu kan sawi. Mangtha.

2009 ‫דצמבר‬ ‫טבת התש“ע‬ 04‘‫מס‬ ‫מנשה‬-‫עלון שבועי לקהילת בני‬


chuan a khawvah (tih ngei) chhanhim in ni ang.”a tih ang siam bel zel thei ani.
lem lo a ti.Rambam in a,a thu hian. Hemi atanga kan zirtur chu
chang a rawn lak chhuak ho kha Mihring chu engbuaina tawngtai pawimawh zia leh
pawh khan ani ngei e tihbur na indona,chhiatna,hri engpawh mahni tan pawh a that a,a
ni lovin inkawhhmuhna chauh alo tawh chuan a tawngtai ngei hlutzia leh damna dawi tha
ani ati.Chutichuan,Anshei ngei tur ani Torah atang pawn. tak anih zia.Chumaibakah,nitin
Keneset Hagedolah ho Chuvang chuan mi tu pawh tawngtaina vawi thum mai
chuan nitin tawngtai chu a thianpa buaina,manganna bakah mahni mimal fianrial
an lo metaken(siam) ta ani. a hmuh a,a hriatchuan tawngtaina ang chi pawh hi
Ramban ve thung chuan a tawngtainaah telhin a a hlutzia leh P-thian pawlna
buaina,indonate a awm chauh tawngtai sak tur aniin,hemi leh hnaihna a ni zia ani.Lalpa
in chumi huna tawngtai chu hi Torah atanga buaina P-thian chu nitin a mah hnaih
Torah atang a michtvah chu a,tawngtaina,lalpa P-thian pan tur in engtik lai pawn kan beiin
ati.Tawtawrawt ham michtvah na tur a michtvah kan hmu a hi kan nun kan hmang fo tur ani
kan hmuh te ang hian.Number ani(Ramban ngaihdan pawn). sia.Amah hnaih nan a tha ber
bung 10:9” In rama hmelma Chulo pawh mipui emaw hnam chu a dan leh dunte zawma,a
hnuaichhiahtu che u do tura ah emaw buaina hri,manganna ma hnena tawngtai fo hi ani si
in kal hunin ralkhel hamin pawh lo awm se mipui tan a a.
tawtawrawt chu in ham tur tawngtai chu michtvah aniin Shabbath Shalom..
ani:tichuan in P-thian hmaah mitin tawngtai a,a tul phei Or LeMenashe
chuan hriatreng in ni ang chuan chaw nghei a tawngtai
a,in hmelmate lakah chuan pawh Khakhamin ten an la

I awih em? bawngpa chal a tam hle si a’ a ti a.


-Yad Menashe
Mithi tawh pa chuan chhangin ‘Naktukah
Rav in yehudi Thlarau, Bawngpa chala lo chuan Shuk ran zawrhnaah va kal la ,chutah Arab
piang nawn leh tikun (siamthatna) atih sak: mi pakhat hi I hmu anga ,chupa ran rual zingah
chuan a hrang deuhin thingah bawngchal dum
Vawikhat chu Rabbi Itskhak hi a mu tui em hi I hmu anga, chu chu ka thlarau bawngpachal
em maia,chutia tui taka mut lai chuan mumang a lo chang chu a ni’ tiin a hrilh a. Chumi a sawi
mak tak hi a nei ta a,a mumangah chuan zawh velleh chuan Rav chu a lo harh ta hlawl
mi a hriat than tawh thin ,hun rei tak liam mai a,chutia a harh tak hlawl zawh chiah chuan
taa thi khan,Rabbi Itskhak-a hnenah chuan ni hian a rawn chhung eng sut ta mai a .
tikun(siamthatna) ti tur hian alo ngen a.a chhan
chu a pian that lehnaa bawng pachala piangin Rav chu thovin ,a kutte a sil thuai thuai
a,Beith Keneset lam panin a chhuak ta nghal
leh hremna chi hrang hrang harsa tak tak atuar
a, a thlaraau chuan chawlh hahdamna hun a,Beit Keneset a va thlen chuan alo eng uarh
pawh a nei loa ,chu mithi tawh pa chuan Rav toh a, an lut a, tumah hi a hmu lova, a thutna
hnenah chuan a tuka Shuk-a kala, a thlarau hmun lam panin a kal a,thutna a rem fel chiah
tih chuan satalh tupa hi a lo thleng ve hlawl
bawngpa chala lo changta kha leia,talha rilru
a, .sana an han en a lo la hma deuh avangin
leh titak zeta malsawmna sawi leh, chumi atih
azara tikun lo awm a, a hremna tawrh atanga satalh tupa chuan sa talhdan chungchang hi
chhan chuak tur hian a lo ngen a. Rav chu a zirtir ta mawlh mawlh a.chutia an
zir zawh awm vel ah chuan,an Gabai pawh lo
Rav chuan ‘engtinnge chu bawngpa chal chu thleng toh in, chutiang hma lutuka Rav te an
ka hmuha ka hriat theih ang,? Shuk-ah chuan hmu chu mak ti hian a rawn en ho maia,Beit
2009 ‫דצמבר‬ ‫התש“ע‬ ‫טבת‬ 04‘‫מס‬ ‫מנשה‬-‫עלון שבועי לקהילת בני‬
Keneset lo engte chu tu lo tih lam chu an pan nghal ta vang tha kan tih tam tawk loh
eng nge tih te an in zawt leh vang a, an kal zel a, chutia an chuan Gan Eden kan thleng
hnuhnawha,chutia tuman ka kal kawngah chuan tuikhuah hi ve thei dawn lova,chuvangin
on an tih tak silohah chuan an hmu a,chu tuikhuah zawn a thente chu lei lamah lo kir
sa talhtupa chuan nizanah an thleng veleh chuan bawng leh in,mihring pangaiah an
mumang mak deuh mai ka nei chu atlan chhhuak ta daih mai rawn piang nawn leh emaw
a, ka mumangah chuan Judami a,chutia bawng a tlan bo chu ran ah te rawn piang nawn leh
pakhat hmana thi tawh hi ka Rav chuan pawi hi a ti khawp in tikun(siamthat) ti tur in an
lo hmu a, chupa chuan vawiin mai a,mitzvah ropui tak tih rawn piang leh thin ani.Ransaa
hian Rav nena Shuk -a kal a, theihna tur a chan taah a in piang nawn leh te hi chu a
bawngpa chal dum lei a, chu ngai a, chutia ain ngaihtuah lai buai thlak deuh hleka,mihringa
bawng pachal dum chu ,Rav mek mek chuan chuan bawng an rawn pian leh chuan duh
chuan a talh ang a, chumi tur tlan chhuaka chu tuiah chuan thlanna neiin anmahni khan
chuan I satalhna hmanruate lo lo in hnimin,vawi sarih lai hi a tikun chu an ti mai theia,mahse
hawh tir la,tanpui a ngaihna lo in chiah pil a,chumi zawh ah rana piang nawn leh ho chu
zawng zawnga tanpui turin min chuan a rawn chhuak leh mai a an mahni khan mitha dang, a
lo ngen a a ti a,.chutia a sawi chutia a rawn chhuak leh mai chunga kan hmuh ang khian
zawh veleh chuan Rav pawh chu mite chuan mak an lo ti ,mi Tsadik-te hmang in an tih
chuan nizan lama a mumang khawp mai a,alo chhuah hnu te a lo ngai ta a ni. Chumai
neihte chu a hrilh ve ta vek a. chuan, Rav chuan lo thlung bakah mitha zawnga an hun
An in khawmte an zawh hnu leh in sa an talhna hmun ah an hman chhungte leh an pian
chuan Rav leh satalh tupa chu chuan an hruai ta a. Tichuan atang khan
Shuk-ah chuan an kal a, zan Rav chuan chu bawng chu
lama Rav mang lama mithi talhin uluk taka malsawmna
Tunkar Parasha atang a
tawhpa sawi ang chiah chuan sawichungin bawng chu a talh
zawhna awm thei te:
Arab pa pakhat hnenah hian ta a. Tichuan chu bawngsa chu
bawngpa chal chu alo awm Juda mite hnen ah chauh an
1.Josefa khan engatinge apa
a. Rav chuan Arab pa chu a sem darh ta , chung thil zawng
yakova kha amah rawn pan
han shalom vel a, chutah a zawng an tih zawh chuan Rav
tur a atih?
bawngpa chal chu eng zat man chu in lamah a haw ta a. Zan
nge tih te an zawt kual vel a, a mumangah chuan chupa chu
2.josefan apa in achhuahsan
Arab pa chuan ‘aa ….hei hi chu rawn in lar leh in, a lo hlim
atanga apa nen aan in tawn
in lei duh lovang, a dang hi emem mai a, Khupah atanga
leh thleng khan kum engzat
en zawk rawh u’ alo ti a, Rav rawn chhuak ang mai hian
nge avei hman?
chuan ‘engati maw ?’ tiin an a lo hlim a,chupa chuan Rav
zawt vel a, Arab pa chuan ‘he hnenah chuan ‘P-thian zarah
.3. kan parasha hmasa lam
bawng pa hi chu bawng dang leh nangma zara ka sual te
bung 44:17 ah chuan yehuda
a ang ve lova a sualin a kawlh ngaihdama ka lo awm ta hi i
chuan tupawh no an hmuhna
em em mai a,chuvang ania a chungah hian ka lawm tak tak
leh an unau zawng zawng chu
hranga ka thlun nachhan pawh ani ,tunah chuan thlamuang
faroa sal a, awm aremtih thu
hi ‘ tiin alo hrilhfiah zung zung tak leh hahdam takin ka chawl
kan hmu a,Mahse tunkar kan
a,mahse Rav chuan ‘he bawng thei tawh e’, tiin leh ‘I lawmman
parasha ah chuan Yehuda
hi ka lei duh e’ a tih tak tlat si chu chung lamah khian a let
chuan angaihdan a thlak
ah chuan Arab pa pawh chuan tam taka nasa in I dawng ang’
leh daih sia,enge achhan?
a man tur aia tlawm daih hian tiin alo hrilh a.
(angaihdan athlak achu,kei hi
a lei tir ta a, chuan Rav pa leh Hemi thawnthu awmzia chu,
ichhiah hlawh atan chuan min
satalhtu chuan sa talh thin na mihringte hi kan damlai a,thil
la zawk mai rawh………..)
2009 ‫דצמבר‬ ‫טבת התש“ע‬ 04‘‫מס‬ ‫מנשה‬-‫עלון שבועי לקהילת בני‬
Nova atang a chhuan 10 Abraham Avinu thleng leh a bak te:-

Hming Pian kum Kum/dam thlen kum Thih kum

Shem(chadik) 1558 600 2158


Arpakshad 1658 438 2096
Selakh 1693 433 2126
Ever(chadik&navi) 1723 464 2187
Peleg 1757 239 1996
Reu 1787 239 2026
sarog 1819 230 2049
Nachor 1849 148 1997
Tera 1878 205 2083
Abraham 1948 175 2123
Har”i chuan,“ Tera hian adam hun tawp lamah hmelmate vangin teshuva a siam” a ti
Isaaca 2048 180 2228
Yiakov 2108 147 2255

Avraham Avinu Pian :-

Kan Pu Avraham avinu chu apa Terakha(Tera) kum 70 a nihin a piang a.A nu hming chu Emtalai niin
Karnibo fanu niin milem be mi an ni a.Kan pi Sarah Imanu vet hung chu Avrahama pian atanga kum 10
ah Abrahama unaupa Harana lak atangin a piang a.

Tui let hnu kum 340 ah Babel in sang kha sak ani a.Jews kum chhiar in kum 1996 ania.B.C in 1764 ani
thung ani a hun lai hi.

Dor Haflagah:-
Tui let hnu kum 340 ah Babel in sang kha sak ani a.Jews kum chhiar in kum 1996 ania.B.C1764 ani thung
ani a hun lai hi.

Torah Tihdarh zauna:-

Abraham Avinu leh Sarah Imanu chuan Torah tidarh zauna neiin mite Giur an tih sak a.Genesis Bung
12,chang 5 a kan hmuh ang in Haran khua a,an mi neih takte chu a hruai a.tih kan hmu a.Tah hian an
mi neih takte a tih hi Torah tihdarh zaunan a mite an Giur a Juda dan an zawm tirve te an ni.Hetia an
chhuah lai hian Abrahama hi kum 52 niin Sarahi hi kum 42 ani thung ani.Khawvel siam atang in a kum
2000 niin B.C1760 ani.

Lalpa P-athian leh Abraham a inkara thuthlung:-

Lalpa pathian in kan pu Abrahama hi a thuthlung ama dan a pek kha Nisan ni 25 niin Abrahama chu
kum 70 mi ani.Bible kum chhiar in 2018 bawrvel niin,B.C1760 a ni.

Harana Hnen atanga Israel ram pan a kalna:-

Harana hnen atangin Eretz Israel ah kum 75 anihin a kal a.Erezt Kenan(Israel) a thlen hian tram
avangin Aigupta ah an chhuk leh a,thla 3 hnuah Erezt Israel ah bawk chho leh in Alonei Mamre Khev-
ron ah kum 25 ngawt a awmta ani.Israel ram an luh hnu kum 10,bible kum in kum 2033(1727B.C)na ah
Abrahama chu anupui Sarahin a bawihnu Hagari neia pawl tur leh fahrin sak tur a angen angin hemi kum
hian a nei ani hagari hi.Hagari hi Paroha fanu ani. -Avidan Moris Ilan.

2009 ‫דצמבר‬ ‫התש“ע‬ ‫טבת‬ 04‘‫מס‬ ‫מנשה‬-‫עלון שבועי לקהילת בני‬

You might also like