Sa musika, tinatawag na awiting-bayan (Ingles: folk music) ang

tradisyunal na musika at ang genre na umusbong mula sa

panunumbalik nito noong ika-20 siglo.

Dandansoy
Dandansoy, baya-an ta ikaw,
Pauli ako sa payaw,
Ugaling kong ikaw hidlawon
Ang payaw imo lang lantawon.
Dandansoy, kon imo apason,
Bisan tubig di magbalon
Ugaling kon ikaw uhawon
Sa dalan magbubon-bobon.
Pamuwa Sa Bata
(Bukidnon)
Bulay naman binulay
Bulayan ko man kini ang bata
Nga bata nga dili ako.
Yawat naman maka dako
Manatad man ako masugo
3. Ug Binhi
(Ang Binhi)
Tra, la, la, la.
Acoy gatanum ug binhi,
Nanalingsing, nabuhi.
Sanabuhi, namunga,
Sa namunga ng naminhi.

Tra, la, la, la.

Akoy nagtanim ng binhi,
Sumibol, nabuhay.
Di naglaot namunga,
Ang bungay naging binhi.

KALIGIRANG PANGKASAYSAYAN NG ALAMAT

Ang salitang alamat ay panumbas sa "legend" ng Ingles. Ang
katawagan namang ito ay nagmula sa salitang Latin na "legendus", na
ang
kahulugan ay "upang mabasa".
Noon pa mang 1300 AD ( After Death ), ang ating mga ninuno, na
kilala sa katawagang Ita, Aetas, Negrito o Baluga ay may sarili ng
mga
karunungang-bayan, kabilang ang alamat. ( Sila ang mga taong
walang
permanenteng tirahan.) Ayon sa mga heologo ( geologists ), nakuha o
nalikha nila ang mga ito dahil sa kanilang pandarayuhan sa iba't ibang
lupain sa Asya. Dahil sa wala silang sistema ng pamahalaan ( bunga
marahil ng kakauntian ), panulat, sining, at siyensya, ang mga ito ay
nagpapasaling-dila o lipat-dila lamang.
Pagkalipas ng 4,000 taon dumating sa ating kapuluan ang mga
Indones na may dalang sariling sistema ng pamahalaan, panitikan at
pananampalatayang pagano. Ang matatandang alamat ng ating mga
ninuno ay nalangkapan ng kanilang mga katutubong alamat na ang
nilalaman ay tungkol sa mga anito, buhay ng mga santo at santa,
bathala,
at pananampalataya sa Lumikha.
Sumunod na nandayuhan sa ating kapuluan ang mga Malay.
Katulad ng mga Indones, sila rin ay may pananampalatayang pagano.
May dala rin silang sariling mga alamat, kwentong-bayan at mga
karunungang bayan. Sila rin ang nagturo sa ating mga ninuno ng
alpabeto
na tinatawag na Alifbata o Alibata. Dahil dito, ang ilan sa ating mga
alamat

na pasaling-dila o bukambibig lamang ay naisatitik ng ating mga

ninuno sa
mga kawayan, talukap ng niyog, dahon, balat ng kahoy, at maging sa
mga
bato sa pamamagitan ng matutulis na kahoy, bato, o bakal. Sa
panahong
ito, higit na lumaganap ang mga alamat hinggil sa
pananampalatayang
pagano at sumibol ang "Maragtas" at "Malakas at Maganda".
Nandayuhan din sa ating kapuluan ang mga Intsik, Bumbay, Arabe at
Persyano. Ang mga ito ay may mga dala ring kani-kaniyang kultura na
nakaambag sa patuloy na pag-unlad ng mga alamat sa ating kapuluan.
Sa
mga panahong ito higit na umunlad ang wika at panulat ng ating mga
ninuno kaya't marami sa mga alamat ang naisulat at naipalaganap.
Gayunpaman, nakahihigit pa rin ang mga alamat na nagpasalin-salin
sa
bibig ng mga taong-bayan.
Sumunod na nandayuhan sa ating kapuluan ang mga Espanyol na
may layuning mapalawak ang kanilang kolonya, at magpalaganap ng
pananampalatayang Kristyanismo. Ipinasunog ng mga prayleng
Espanyol
ang mga naisulat na panitikan ng ating mga ninuno. Ang iba'y
ipinaanod
sa ilog sapagkat ayon sa kanila ang mga iyon raw ay gawa ng
demonyo.
Ngunit ang mga alamat at iba pang panitikang nagpasalin-salin lamang
sa
bibig ng mga taong-bayan ay hindi nila masira. Nanatili ang mga
alamat...nakitalad, nakipagsubukan sa mahaba at masalimuot na
panahon at nanatiling buhay hanggang sa kasalukuyang.
KALIGIRANG PANGKASAYSAYAN NG EPIKO
May mga aklat nang nalathala tungkol sa ibang mga anyo ng
panitikang pagbigkas, tulad ng mga bugtong, salawikain, awit, pabula,
alamat at mito. Ngunit wala pang puspusang pag-aaral tungkol sa mga

epiko, ang pinakamataas na anyo ng panitikang pabigkas. At

mahalaga ang mga epiko di lamang bilang panitikan: ang mga itoy
makabuluhang dokumento rin ng ating lipunan bago pa dumating ang
pananampalatayang Muslim at Kristiyano. May maidadagdag sila sa
kakaunting tiyak na kaalaman natin tungkol sa sinaunang panahon ng
pambansang kasaysayan. Bukod dito, ang mga tekstong orihinal ay
magagamit ding sanggunian ng mga lingguwista para sa mga
namamatay nang mga wikain.