VELEUILITE U KARLOVCU

Sigurnost i zatita
Struni studij sigurnosti i zatite

Mario Vukobratovi
Milan Tomljanovi

BUKOMJER (ZVUKOMJER)
Seminarski rad

Kolegij: Zatita od buke i vibracija

Mentor: prof.dr.sc. Nikola Trbojevi

Karlovac, oujak 2012.

SADRAJ

1. Uvod .................................................................................................................1
1.1. Opis instrumenta..............................................1
1.2. Ulazno / izlazni prikljuci instrumenta...3
1.3. Primijenjene norme .............................................................................4
1.4. Mjerenja .........................................................................................4

2. Zvuna sonda .................................................................................................5

2.1. Uporaba zvune sonde .........................................................................5
2.2. Sastav sonde ........................................................................................5
2.3. Osnovni rad .........................................................................................6
2.4. Mjerenje ...............................................................................................6

3. Mikroklimatska sonda ..................................................................................7

3.1. Opis .....................................................................................................7
3.2. Primijenjene norme .............................................................................7
3.3. Mjerenja ...............................................................................................8
3.4. Odravanje i ienje ...........................................................................8
3.5. Postupak mjerenja ..............................................................................8

4. Luksmetar sonda ..........................................................................................9

4.1. Opis ...................................................................................................9
4.2. Primijenjene norme ...........................................................................9
4.3. Mjerenja ............................................................................................10
4.4. Odravanje i ienje ........................................................................10
4.5. Postupak mjerenja .............................................................................10

1. Uvod

Multinorm MI 6201
FonS MI 6301
POLY 6401
1.1. Opis instrumenta

Veina mjernih sondi se moe spojiti u isto vrijeme na instrument

Grafiki LCD zaslon 160x160
Mogunost postavljanja na stativ
Mogunost povezivanja sa raunalom.

Slika 1. Izgled instrumenta

Instrument sam po sebi je multifunkcionalni aparat koji moe mjeriti vie vrsta
pojava, od buke, pa do jakosti svjetla.
Statusni prozor sadri ope informacije (datum ,stanje baterije, sat itd.).
Glavni prozor sadri rezultate mjerenja
Funkcijski prozor sadri funkcijske tipke i njihov opis

Slika 2. Izgledi ekrana i izbornika

- prikljuak za
- serijski broj

stativ

- naljepnica sa informacijom
o instrumentu i proizvoau
- baterijski prostor

Slika 3. Donja strana instrumenta

1.2. Ulazno / izlazni prikljuak instrumenta

Slika 4. Ulazno / izlazni prikljuci instrumenta

1 - univerzalni mjerni prikljuak 1

3 - prikljuak za termopar tip K

Sonda za mjerenje osvjetljenja tip B

Sonda za mjerenje iluminacije tip B
Termometar s crnom kuglom
Mikrofon klase 1
Mikrofon klase 2

Termopar tip K

2 - univerzalni mjerni prikljuak 2

Adapter za prikljuak sondi
Adapter za prikljuak sondi ,podrava
mjerne sonde
Sonda mikroklimu
Sonda za temperaturu i vlagu

4 - komunikacijsko suelje RS 232

5 - prikljuak za vanjsko napajanje

Slika 5. Pravilno umetanje adaptera za prikljuak sondi u univerzalni mjerni

prikljuak 2

1.3. Primjenjene norme

Instrument zadovoljava sljedee norme :
EN 61010-1
EN 61326
DIN 5032 P1
DIN 5032 P2

Sigurnost
Elektromagnetska kompatibilnost
Fotometrija : metode mjerenja
Fotometrija : rad elektrinih svjetiljki

DIN 5032 P3
DIN 5032 P4
DIN 5032 P6
DIN 5032 P7
EN 60751

Fotometrija : uvjeti mjerenja plinskih svjetiljki

Fotometrija : mjerenje svjetiljki
Fotometrija : fotometri, koncepti, karakteristike i oznake
Klasifikacija mjerenja osvjetljenja i iluminacije
Industrijski termometarski otporniki senzori na bazi platine

EN 60584-1
EN 12599

Termoparovi : referentne tablice

Ventilacija u zgradama

EN ISO 7726

Ergonomija toplinskog okruenja

ISO 10526/CIE
ISO 10527/CIE

Kolorimetrijski iluminanti
Kolorimetrijski pretvarai

1.4. Mjerenja

Slika 6. Glavni izbornik

Measurements mjerenje svih parametara sondi u danom trenutku
Sound mjerenje zvuka u kombinaciji sa zvunom sondom
Results / Recall brisanje podataka
Loggers Recall/Clear brisanje pohranjenih rezultata vremenskih zapisa
Settings postavke instrumenta
Help pomo

2. Zvuna sonda
2.1. Uporaba zvune sonde
Privrivanjem zvune sonde A1146 ili A1151 na razliite Metrelove
instrumente ,instrument postaje zvukomjer klase 1 ili 2. Bitno je zapamtiti da
bez sonde instrument je obini aparat bez funkcije osim osnovnih , tek sa
odreenom sondom on postaje mjerni instrument. Instrument moe zapisivati
vremenski tijek mjerenja i automatski sprema sve pohranjene vrijednosti. Uz sve
to instrument obavlja spektralne analize.
2.2. Sastav sonde i spoj sa instrumentom

Slika 7.
Sonda se na instrument spaja vrlo jednostavno sa svojim konektorom a
zvuni tit nasjeda u dosjed s druge strane instrumenta. Radi zatite mikrofona
na njega se postavlja vjetrobran koji titi od praine a i ak sniava umove i to
za dobrih 20 dB. Vjetrobran ima svoja vlastita svojstva i bez njega instrument ne
zadovoljava zahtjeve za klasu 1 i 2. Vjetrobran je prikazan na slici 7. i 7.a

Slika 7.a Postavljanje vjetrobrana i konektor

2.3. Osnovni rad

Instrument ima 3 moda za mjerenje zvuka : normalni mod , oktavnu
frekvencijsku analizu i tercnu analizu.
Mod zvukomjera se postavlja ovisno o kakvoj se prostoriji radi ili radnom
mjestu. Mod frekvencijske analize slui za bolje upoznavanje svojstava
prostorije a frekvencijske analize pokazuju u kojem dijelu zvunog spektra buka
nastaje.

Slika 8. Prikaz rezultata tercnom metodom i oktavnom

2.4. Mjerenje
Mjerenje se poinje i zaustavlja pritiskom na tipku ENTER. Zaslon
pokazuje sve to nas zanima. Normalni mod se esto koristi. Da bi uli u
normalni mod odaberemo opciju MEASUREMENTS i pritisnemo tipku
ENTER. Sonde su ve spojene na instrument tako da ih on automatski odmah
prepoznaje. Za sluaj da bi htjeli pokrenuti mjerenje a ureaj nema sondu odmah
e javiti da nema sonde prikljuene.

Slika 9. Pokazivanje instrumenta ako nema sonde

3. Mikroklimatska sonda
3.1. Opis
Izgled sonde

Slika 10. Instrument sa mikroklimatskom sondom

Mikroklimatska sonda se sastoji od senzora za strujanje, mjerne skale,
senzora za temperaturu i vlagu, orijentacijske toke i prikljuka. Sonda se
takoer spaja tako da se prvo adapter spoji sa aparatom kao i sve druge sonde i
onda se na adapter namontira sonda i to tako da su mjerna skala i orijentacijska
toka okrenute prema gore (vama).
3.2. Primijenjene norme
Sonda mora zadovoljiti sljedee norme:
EN/IEC 61010-1
IEC 61326
EN 60751
ISO 7726 Class C
EN ISO 7726
EN 12599

Sigurnost
Elektromagnetska kompatibilnost
Industrijski termometarski otporniki senzori na bazi platine
Standard za ergonomiju toplinskog okruenja
Ergonomija toplinskog okruenja instrumenti za mjerenje
Ventilacija u zgradama

Slika 10a. Dijelovi mikroklimatske sonde

3.3. Mjerenja
Sonda mjeri : - brzinu strujanja zraka
- relativnu vlanost (drati dovoljno dugo sondu u prostoru velike
vlanosti)
- temperaturu zraka (senzor samo uzima toplinu iz zraka)
Brzina strujanja zraka je malo dui postupak koji se prvo mora podesiti.
Prvo treba odrediti nadmorsku visinu. U izborniku odaberemo opciju
ALTITUDE & DUCT i pritisnuti tipku SHAPE (F1) za odabir krunog ili
pravokutnog presjeka i onda uz opciju ALTITUDE birati SIDE a, SIDE b ili
RADIUS r.
Ukoliko se nemoe odrediti strujanje treba pokuati sondu okrenuti za 360
stupnjeva i obratiti pozornost na mjernu veliinu brzine strujanja te se pobrinuti
da je senzor sigurno u podruju strujanja.
3.4. Odravanje i ienje
Ako doe u kontakt sa prainom jednostavno oprati alkoholom ili
destiliranom vodom ali ne koristiti abrazivna sredstva. Isto tako oprati i senzor
za strujanje zraka.
3.5. Postupak mjerenja
1.Adapter za sondu spojiti na univerzalni port 2
2. Sondu spojiti spojiti na adapter
3. Ukljuiti instrument
4. Za ulazak u izbornik Altitude & duct odabrati Settings/ Measurements/
Altitude & Duct size i podesiti nadmorsku visinu.
5. Za ulazak u izbornik Air flow On/ Off odabrati Settings/Measurements/Air
flow On/Off i odabrati opciju Air flow always On
6. Priekati bar 3 minute da senzor pone tono mjeriti
7. Instrument postaviti na mjerno mjesto
8. Za ulazak u standardni nain rada odabrati opciju Measurements u glavnom
izborniku Main menu
9. Pritisnuti tipku Enter za poetak mjerenja
10. Priekati 11 minuta i stisnuti tipku Enter za zaustavljanje mjerenja
11. Pritisnuti tipku Save (F4) za spremanje podataka mjernih.

4. Luksmetar sonda
4.1. Opis i izgled

Slika 11. Luksmetar sonda

Spajanje sonde na instrument

Prikljuak sonde spojiti i senzor sonde okrenuti prema gore.
Za tono mjerenje osigurati da na senzor ne pada sjena ruke ili bilo kojeg drugog
objekta.

Slika 11a. Izravno spajanje sonde na instrument

4.2. Primijenjene norme
Sonda mora zadovoljiti sljedee norme:
EN/IEC 61010-1
Sigurnost
IEC 61326
Elektromegnetska kompatibilnost
DIN 5032
Fotometrija ; Mjerai osvjetljenja

4.3. Mjerenja
Glavna namjena sonde je mjerenje osvijetljenosti na razliitim
povrinama. Prikljukom sonde na instrument omogueno je oitanje nivoa
osvijetljenosti u lux-ima. Mjerenja osvijetljenosti predstavlja mjerenje koliine
svjetlosti koja pada na odreenu povrinu.
Luksmetar sonda mora biti postavljena paralelno sa povrinom ija
osvjetljenost se mjeri. Za tono mjerenje osigurati da na senzor ne pada sjena
ruke ili bilo kojeg drugog objekta. Vano je znati da umjetni izvori svjetlosti
doseu maksimalnu snagu nakon odreenog vremena i mjerenje treba izvriti po
isteku tog vremena.
Da sluajno postoje objekti u blizini koji svojom sjenom djeluju na
mjerenje instrumenta slobodno se sonda moe prikljuiti produnim kabelom na
adapter instrumenta.

Slika 12. Mjerenje pomou produnog kabela

4.4. Odravanje i ienje
Za sondu nije potrebno odravanje ako se s njom pravilno rukuje. Ako ve
treba istiti , onda se koristi vlana mekana tkanina. Ne koristiti abrazivna
sredstva i otapala.
4.5. Postupak mjerenja
1. Spojiti luksmetar sondu na instrument
2. Ukljuiti instrument
3. Postaviti instrument na radnu povrinu
4. Odabrati opciju Measurement za ulazak u standardni mod mjerenja
5. Pritisnuti Enter za poetak mjerenja i za zavretak mjerenja

6. Pritisnuti F3 za provjeru min. i max. i srednjih vrijednosti te F4 za pohranu

10
0