BAB 2 : RANCANGAN

PERNIAGAAN

Takrif Rancangan Perniagaan

Rancangan Perniagaan
merupakan satu dokumen bertulis
yang dirangka oleh usahawan
untuk merancang aktiviti
perniagaan yang akan dijalankan
pada masa akan datang

KEPENTINGAN
RP
MENJAD
I GARIS
PANDUA
N

. Menerangkan misi, matlamat dan

objektif
. Memandu untuk mencapai hala
tuju yang ditetapkan

MENGUR
ANGKAN
KESILAPA
N

. Mengurangkan risiko kesilapan

. Mengurangkan risiko
penyelewengan

MENILAI
PRESTASI

. Menilai pretasi aktiviti semasa

. Menilai prestasi selepas aktiviti
. Merancang untuk menghadapi
risiko

Kepentingan RP
- Mengukur tahap pencapaian
MEMUDAHKAN
KAWALAN

ALAT
KOMUNIKASI

PENGGUNAA
N SUMBER
DGN CEKAP

organisasi
- Mengenal pasti penyelewengan
dan mengambil tindakan
pembetulan
- Meningkatkan keyakinan pelabur,
pembiaya, dan pembekal
- Memberikan tanggapan terhadap
usaha teroka
- Meminimumkan kos pengeluaran

- Memaksimumkan keuntungan
- Mengelakkan pembaziran sumber

Produk baharu merujuk pd

produk yang belum pernah
dipasarkan oleh perniagaan
Barang dan perkhidmatan
yang belum pernah
dipasarkan dalam pasaran
oleh perniagaan berkenaan
Sebagai cth: pengeluar
makanan dingin beku ingin
memperkenalkan produk
baharu syarikatnya, iaitu
kebab kambing segera

Produk yang telah dihasilkan

dan dipasarkan oleh pihak
syarikat.
Produk tersebut juga
merupakan produk teras
bagi sesebuah perniagaan
Usahawan blh menyediakan
rancangan perniagaan
tahunan bagi tempoh 3/5
thn.

Tahunan/ perniagaan sedia

ada

Produk baharu/perniagaan baharu

JENIS-JENIS RP

PERSEDIAAN UNTUK
MENYEDIAKAN RP
1 MENGENAL PASTI JURURUNDING DAN PEKERJA

- Jururunding dalam aspek yang tertentu

- Pekerja yang akan membantu mendapatkan maklumat
2 MENGENAL PASTI, MENGUMPUL, MENGANALISIS, DAN MENILAI MAKLUMAT
- Maklumat dalaman organisasi
- Maklumat luaran organisasi

4 MEMPERUNTUKAN KEWANGAN YANG MENCUKUPI

- Kos untuk membayar jururunding dan pekerja
- Kos untuk mendapatkan maklumat

PERSEDIAAN UNTUK
MENYEDIAKAN PR
3 MEMPERUNTUKAN JANGKA MASA YANG
SESUAI

- Masa untuk mendapatkan maklumat

- Masa untuk menjalankan aktiviti
- Masa untuk menyediakan PR
5 MENGENAL PASTI FORMAT & ELEMEN
RANCANGAN PERNIAGAAN

- Tujuan rancangan perniagaan disediakan

- Pihak yang akan menggunakan
- Eleman yang perlu diberikan penekanan

PANDUAN
MENYEDIAKAN RP
DATA & MAKLUMAT
- Data & maklumat yang tepat dan kukuh berkaitan dgn perniagaan perlu
disertakan dlm RP

BAHASA
- Bahasa yg digunakan adalah mudah, tepat dan menarik
carta & graf/jadual blh digunakan dlm RP

PANJANG RP
- RP tidak blh terlalu panjang / pendek
anggaran bil muka surat antara 20-40 muka surat

PERSEMBAHAN RP
- Penulis boleh menggunakan kreativiti tersendiri

KEGAGALAN RP
Matlamat perniagaan tidak realistik
- Matlamat perniagaan dlm RP tidak munasabah & tidak
boleh dicapai dan kekurangan sumber
Kurang pengalaman
- Usahawan tidak mempunyai pengalaman/kemahiran dlm
RP
Usahawan perlu mndptkan bantuan/khidmat nasihat dari
pakar atau jururunding
Kekurangan maklumat
- Usahawan perlu mendptkan maklumat yg lengkap,tepat
dan sahih utk menyediakan RP
- Kekurangan maklumat dlm RP mnyebabkan pihak
berkepentingan sukar memberikan kerjasama
- Contohnya: pihak bank sukar meluluskan permohonan
pinjaman kewangan

KEGUNAAN RP KEPADA
USAHAWAN

menjadi garis panduan utk mencapai matlamat organisasi

Dlm RP , pernyataan misi, matlamat, objektif, belanjawan, dan semua

aktiviti perniagaan blh digunakan utk sebagai garis panduan bagi
menjlnkan operasi organisasi ke arah mencapai matlamat yang
ditetapkan

menerangkan langkah utk merealisasikan idea perniagaan

RP akan memperincikan proses merealisasikan idea perniagaan.

Setiap langkah dlm aktiviti akan diterangkan dgn jelas dlm RP.
Perincian ini dpt digunakan oleh ushawan sebagai alat komunikasi
dgn pihak lain seperti pembekal dan pembiaya

menerangkan proses pengeluaran produk

- Elemen rancangan pengeluaran akan menerangkan bahan mentah

yang akan
digunakan, mesin dan peralatan, kawalan kualiti,
keupayaan kapasiti pengeluaran dan segala yang terlibat dlm proses
pengeluaran. Penerangan elemen dlm rancangan pengeluaran

Kegunaan RP kepada Pihak Berkepentingan

Pihak berkepentingan terdiri drpd 2 iaitu : pihak dalaman organisasi & pihak
luaran organisasi
PIHAK DALAMAN ORGANISASI

pihak pengurusan dan usahawan

Usahawan dan pihak pengurusan blh menggunakan RP sebagai suatu

garis panduan bagi menentukan hala tuju perniagaan. Matlamat yang
terperinci dpt membantu usahawan dan pihak pengurusan utk mencapai
kejayaan dlm perniagaan.

kakitangan dan pekerja

Kakitangan dan pekerja merupakan individu yang mengendalikan operasi

perniagaan. Mereka memerlukan RP utk melaksanakan strategi yang telah
dirancang. Mereka juga menggunakan PR utk melihat prospek masa
hadapan organisasi. Tujuan PR dibuat adalah untuk memberikan motivasi
kepada kakitangan dlm memenuhi kehendak dan keperluan pengguna dan
membantu menjayakan matlamat organisasi.

Kegunaan RP kepada pihak

berkepentingan
PIHAK LUARAN ORGANISASI

Bakal pelabur
Pihak yang akan menyumbangkan sebahagian daripada
modalnya untuk dilaburkan dalam sesebuah perniagaan. Pelabur
menggunakan PR utk menilai potensi masa hadapan perniagaan
dan unjuran keuntungan yang akan diperoleh

Pembekal
Pihak yang penting bagi sesebuah perniagaan kerana pembekal
bertanggungjawab membekalkan bhn mentah yang diperlukan
oleh perniagaan. Pembekal menggunakan PR utk meneliti dan
mengenal pasti jenis, kuantiti dan kualiti bhn mentah yg perlu
dibekalkan kpd usahawan supaya penghantaran dpt dibuat tepat
pd masa diperlukan

Pelanggan
- Pihak yang akan membeli keluaran barangan yang dihasilkan
oleh perniagaan. Usahawan perlu menyediakan sebuah PR yang
baik supaya pelanggan yakin terhadap kualiti barangan yang

2.3
FORMAT RANCANGAN
PERNIAGAAN

MUKA SURAT
HADAPAN
Tajuk rancangan perniagaan
Tajuk projek/perniagaan yg hendak diusahakan oleh
usahawan
b) Nama penulis / ushawan
Nama penulis / usahawan yang menyediakan PR
c) Nama, nombor telefon, dan alamat syarikat
Usahawan perlu menyatakan nama, no telefon dan
alamat syarikat
d) Tarikh rancangan perniagaan
- Tarikh sebenar rancangan perniagaan disediakan
a)

RUMUSAN EKSEKUTIF/
ABSTRAK

Suatu tanggapan umum yang diberikan kepada pembaca tentang

perniagaan yang akan dijalankan oleh usahawan yang terlibat.
Juga dikenali sebagai Sinopsis/abstrak yang akan memberikan
gambaran awal secara keseluruhan ringkas terhadap projek.
Rumusan eksekutif terdiri drpd 10 ayat dan antara 100-130 patah
perkataan/ tidak melebihi satu muka surat
Maklumat yg perlu ada dalam rumusan eksekutif :
a) Tujuan rancangan perniagaan disediakan
b) Misi syarikat
c) Perihalan ttg produk yang dihasilkan oleh perniagaan
d) Kelebihan dan keunikan barangan berbanding pesaing
e) Sasaran pelanggan yang akan menggunakan barangan
f) Jumlah dan bentuk pelaburan yang diperlukan
g) Hasil yang dijangkakan akan diterima atas pelaburan
h) Prospek masa hadapan perniagaan, syarikat dan industri

SENARAI
KANDUNGAN

Senarai kandungan merupakan satu elemen yang

kurang penting dalam RP
Isi kandungan mempunyai peranan yang tersendiri
bagi memudahkan pembaca membuat rujukan.
Menerusi isi kandungan, pembaca boleh terus
menuju ke halaman yang dikehendaki
Sebagai contoh, pegawai bank akan terus melihat
dan membuat rujukan di rancangan kewangan untuk
melihat unjuran kewangan organisasi dan
keupayaan organisasi menghasilkan tunai untuk
membayar balik pinjaman. Dengan adanya isi
kandungan yang sistematik, pegawai tersebut boleh
terus ke halaman muka surat yang berkenaan.

PENGENALAN

Bahagian pengenalan merupakan pembuka tirai

dalam sesebuah rancangan perniagaan.
Pengenalan juga menerangkan latar belakang
industri perniagaan seperti jenis industri dan
keadaan industri.
Pengenalan hendaklah menjawab beberapa
persoalan iaitu apa, di mana, bila, siapa,
mengapa, bagaimana ( 5W 1H ).
Teknik ini digunakan bagi memastikan tiada
maklumat yang tertinggal untuk dinyatakan dalam
bahagian pengenalan

OBJEKTIF

Bahagian objektif ialah menyatakan tujuan rananglan perniagaan

disediakan. Matlamat jangka pendek dan jangka panjang perniagaan
dijelaskan beserta penerangan tentang cara untuk mencapai
matlamat tersebut.

Objektif RP adalah untuk mendapatkan sumber kewangan seperti

pinjaman dari bank atau menarik pelabur dalam perniagaan.

a)

b)

Maklumat yang perlu dinyatakan dalam objektif :

Menyatakan kegunaan dana kewangan yang ingin dipohon secara
terperinci
Menyatakan jumlah keseluruhan pembiayaan dana

c)

Menerangkan berkaitan kos-kos yang diperlukan bagi suatu jangka

masa tertentu

d)

Membuat anggaran pengiraan pembayaran pinjaman secara

bulanan

LATAR BELAKANG
SYARIKAT

a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
l)
m)
n)
o)

Latar belakang syarikat merupakan perihal penubuhan syarikat. Bahagian ini

dimulakan dengan sejarah penubuhandan faktor-faktor yang menyebabkan
penubuhan syarikat
Aspek utama yang perlu ada dalam latar belakang :
Nama syarikat
Nombor pendaftaran syarikat
Alamat syarikat
Alamat surat menyurat
No telefon
Alamat e-mel
Alamat laman web
Bentuk perniagaan
bentuk pemilikan perniagaan
kegiatan utama
tarikh pendaftran
modal permulaan
nama dan alamat pemegang saham
nama bank
jenis akaun bank

LATAR BELAKANG PEMILIK/AHLI KONGSI

a)

Maklumat berkaitan individu yang memiliki perniagaan atau yang mengusahakan perniagaan.
Maklumat berkaitan pemilik adalah sangat penting kerana memberikan gambaran ttg kekautan dan
potensi masa hadapan perniagaan
Maklumat latar belakang pemilik dan ahli kongsi :
Nama penuh

b)

No kad pengenalan

c)

Tarikh lahir

d)

Umur

e)

Jantina

f)

Status perkahwinan

g)

Alamat tetap

h)

no teleffon

i)

latar belakang akademik

j)

Kursus yang pernah diikuti

k)

Pengalaman bekerja

l)

Kemahiran

m)

Pekerjaan sekarang

LATAR BELAKANG PROJEK

a)
b)
c)

d)

Latar belakang projek merujuk kepada perincian ttg

maklumat perniagaan yang diceburi oleh perniagaan.
Maklumat yang berkaitan dengan sebab atau idea untuk
melibatkan diri dalam bidang tersebut
Perkara yang perlu ada adalah :
Jenis / bidang perniagaan yang diceburi
sebab / faktor kepada penubuhan projek
potensi masa hadapan projek dan kejayaan yang
diharapkan
prinsip/ panduan yang perlu dipegang dan dipatuhi
dalam mengusahakan projek
Latar belakang projek penting supaya selari dengan
perkembangan semasa dan perubahan persekitaran yang

RANCANGAN ORGANISASI

a)
b)
c)
d)
e)

f)

Rancangan berkaitan dengan pengurusan dan

pentadbiran sesebuah perniagaan secara
menyeluruh. Perancangan yang dilakukan
memerlukan penyelarasan antara bahagian dan
organisasi supaya matlamat organisasi dapat
dicapai
Aspek penting yang perlu diterangkan dalam
rancangan organisasi ialah :
Matlamat dan strategi organisasi
struktur organisasi
kakitangan pengurusan
butiran jawatan
susun ataur pejabat
belanjawan kos pentadbiran

RANCANGAN PEMASARAN
Rancangan pemasaran lebih tertumpu pada
penerangan ttg strategi pemasaran yang kan
digunakan untuk mencapai matlamat pemasaran
perniagaan.
Antara perkara yang perlu ada dalam rancanagn
pemasaran ialah :
a)
pelanggan/pembeli keluaran
- Lokasi dansasaran pasaran yang akan membeli
produk yang dihasilkan oleh perniagaan
b)
Analisis pasaran
- Menganalisis keperluan dan kehendak pelanggan
c)
Saluaran agihan / saluran pengedaran
- Kaedah yang digunakan oleh perniagaan untuk
memastikan keluaran sampai kepada pengguna

RANCANGAN PENGELUARAN/
OPERASI

a)
b)
c)
d)
e)

f)
g)
h)
i)

Melibatkan proses pengeluaran yang menukarkan

input kepada output. Jumlah pengeluaran boleh
dinyatakan dalam hari, minggu, bulan dan tahun
Maklumat penting dalam rancangan pengeluaran :
Produk yang dihasilkan oleh perniagaan
Proses pengeluaran
Kapasiti mesin
Rancangan volum pengeluaran
Mesin dan peralatan
Perabot dan kelengkapan
Susun atur loji dan mesin
bahan mentah yang diperlukan
Kos teknikal pengeluaran

RANCANGAN KEWANGAN
Rancangan kewangan melibatkan perancangan
untuk mendapatkan sumber pembiayaan dan
penggunaan dana untuk jangka masa pendek dan
panjang
Perkara penting dalam rancangan kewangan :
a) kos projek
b) sumber pembiayaan
c) pinjaman
d) sewa beli dan sewa pajak
e) jadual susut nilai aset tetap
f) penyata kewangan proforma

KESIMPULAN

Bahagian penutup penulisan dalam RP.

Kesimpulan memberikan penekanan pada
fakta-fakta dan maklumat yang menyatakan ttg
keunikan produk, nilai tambah, dan daya saing
produk berbanding pesaing
Kesimpulan perlu dibuat dengan padat dan
ringkas tetapi dapat menarik perhatian pihak
berkepentingan sejajar tujuan rancangan
perniagaan yang disediakan

LAMPIRAN

a)
b)

c)
d)
e)

Usahawan perlu menyertakan lampiran dan dokumen

sokongan kpd rancangan perniagaan. Dokumen
sokongan akan membuktikan pernyataan yang dibuat
dalam RP adalah benar .
Antara dokumen dalam lampiran ialah :
Surat penilaian dan geran tapak projek
sebut harga daripada pembekal yang membekalkan
bahan mentah
sebut harga aset tetap yang hendak dibeli
surat pengesahan daripada bakal pelanggan
Dokumen-dokumen lain yang difikirkan perlu untuk
menyokong tujuan rancangan perniagaan
disediakan