T.

C
FIRAT NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
TRK DL VE EDEBYATI ANABLM DALI

TRKYE TRKES AIZLARINDA

YEMEK SMLER
( NCELEME- SZLK )

YKSEK LSANS TEZ

DANIMAN

HAZIRLAYAN

Do. Dr. Ahat STNER

Meliha KEKLL

ELAZI- 2008

T. C
FIRAT NVERSTES
SOSYAL BLMLER ENSTTS
TRK DL VE EDEBYATIANABLM DALI

TRKYE TRKESNDE
YEMEK SMLER
( NCELEME- SZLK )

YKSEK LSANS TEZ

Bu tez

/ ../tarihinde aadaki jri tarafndan oy birlii / oy okluu ile

kabul edilmitir.

Danman

ye

ye

Bu tezin kabul, Sosyal Bilimler Enstits Ynetim Kurulunun ./../..tarih ve

sayl kararyla onaylanmtr.
ENSTT MDR
Ahmet AKSIN

II

ZET
Yksek Lisans Tezi
Yemek simleri Szl
Meliha KEKLL
Frat niversitesi
Sosyal Bilimler Enstits
Trk Dili ve Edebiyat Anabilim Dal
2007; Sayfa: XVI + 190

nsanolunun temel ihtiyalarndan biri de beslenmedir. Beslenme ve buna

paralel olarak ekillenen yemek ve eitleri insanolunun yaamn devam ettirebilmesi
iin gerekli bir ihtiyatr.
Beslenme ve beslenmeyle ilgili eitli faktrler insanolunun yaad mekn ve
zamana gre olumu, deimi ve gelimitir. Bu durumda insanolunun yaay tarz
da etkili olmutur. Yerleik hayata geile birlikte corafi ve kltrel artlara bal
olarak her millete ait beslenme ve yemek kltr ortaya kmtr.
Trk beslenme kltrnn meydana gelmesindeki en nemli faktrler; Trklerin
hkim olduu corafya ve kltrel zelliklerdir. nceleri gebe bir hayat tarzna sahip
olan Trklerin geim kaynana bal olarak beslenme kltrnn temeli et arlklyd.
Zamanla yerleik hayata geen Trklerin beslenmelerinin temellerinden biri de tahl ve
tahl rnleri olmutur. Bunun en gzel rneini ise Kagarl Mahmud un kaleme
ald Divan- Lgatit Trk te grmekteyiz. Bu eserde birok yemek isimlerine
rastlamaktayz. Yusuf Has Hacip de eseri Kutadgu Bilig de sofra ve yemek yeme
adabna yer vermitir.
Trk mutfa sadece Orta Asya kkenli deil, Kafkasyadan Balkanlara,
Krmdan Mezopotamyaya, Dou Akdenize kadar uzanan bir karmdr. Bu karm
ise Osmanllardan kalmtr. Kaynaklardan rendiimize gre Osmanl mutfa bal
bana bir blmd. zellikle ykselme dnemi Fatih Sultan Mehmet zamannda
mutfakta alanlar ve yemek eitleri bunu kantlar niteliktedir. Sonuta Osmanl saray

III

mutfa ortaya kmtr. Anadolu Trk mutfann ise kendini hala yaattna ahit
olmaktayz. Elbette ki blgesel olmakla beraber her blgenin ve yrenin kendine has
yemekleri de mevcuttur. yle ki artk yemek isimleri yre ismiyle anlr hale gelmitir.
Adana kebab, Harput kftesi
Trkiye blgeden blgeye hatta ilden ile yemek kltrlerini iinde barndrr.
Karadenizde msr ve hamsinin; Anadolu da tahl ve etin; Ege de sebze ve
zeytinyann arl hissedilmektedir. Fakat unu da unutmamak gerekir ki blgeleri
sembolize eden zellikler corafyaya ve blge insann geim kaynana baldr.
Tespit ettiimiz yemek isimleri tek kelime ya da kelime gruplarndan
olumaktadr. Yaplar bakmndan basit, tremi ve bileik olan bu isimlerin ou
Trke olmakla birlikte Arapa ve Farsann ounlukta olduu yabanc yemek isimleri
de mevcuttur. Kelime grubu halindeki yemek isimlerinin ou da Trke ve yabanc
kkenli yemek isimlerinden olumaktadr.
Sadece bir blgede kullanlan ve anlamn o blge insannn bildii baz yemek
isimleri, farkl blgelerde farkl anlamlara brnmtr.
Trk beslenme kltrne ait bini aan yemek isimlerinin tespit edilmesi; Trk
kltrn vazgeilmez bir paras olan yemein eitlilik arz etmesi, zengin bir yemek
kltrnn olduunu gstermektedir.

Anahtar kelimeler: Trkiye Trkesi Azlar, yemek isimleri, Trklerde

beslenme kltr, szlk

IV

SUMMARY

The Dictionary of Meal Names

Meliha KEKLL

Frat University
Social Sciences Enstuty
Turkish Language and Literature Department
2007; Sayfa: XVI+190

One of me basic needs of human being is also nutrition. Nutrition and food and
its kinds, which develop paralel to nutrition, are a necessary need to continue human
beings life.
Nutrton and the other several factors about it has formed, changed and
developed depending. The places human being lived in and time. Human beings life
style effected this case as well. After the stable life style, the nutrition and food culture
of each nationality apperared in accordance with their geographical and cultural
conditions.
The most important factor of forming the Turksh nutrition culture is the
geography and cultural features which the Turks rule over. Previously, related to their
livelihood, meat had emphasis on nourishment culture basis of the Turkish who had a
nomadic life style. Grain became one of the basis of Turkish nutrition with their having
a sedentary life in time. We can see the best example of this in "Divan- Lgatit Trk"
written by Kagarl Mahmut. We see a lot of meal names. Also, Yusuf Has Hacip
mentioned about table and eating customs in "Kutadgu Bilig".
Turkish cuisine is not only from Middle Asian origin; but also, a mixture from
V

Caucasia to The Balkans, from the Crimea to Mesapotomia, to East Mediterian Sea
area. This mixture comes from Ottomans. As we see in the sources, Ottoman cuisine
was a unite all by itself. Especially, in the time of Sultan Mehmet the Conqueror,
workers in the kitchen and meal kinds are proofs of this. As a result, Ottoman palace
cuisine was composed. We witness that Anatolian Turkish cuisine still keeps itself
alive. Surely, each region and vicinity has meals special to itself. Even meal names are
mentioned with vicinity names: Adana Kebap, Harput meatball...
Turkey has meal kinds defers from region to region, even from city to city.
Maize and anchovy in Black Sea Region, grain and meat in Middle Anatolia, weed and
olive oil in Aegean Region have emphasis on nourishment.But it shouldn't be forgotten
that peculiarities symbolizing the regions are depenedent upon the geography and
livelihood of people in that region.
Meal names that we determined are formed with one word or phrases. Most of
the names that are simple, multiplied and compound are Turkish. However, there are
foreign meal names, mostly from Arabic and Persian languages. Meal names in phrases
are mostly Turkish and foreign meal names.
Some meal names whose names known by only one region's people and that
used in only one region have different meanings in different regions.
Determination of more than thousand meal names; variety of meals that is an
improtant part of Turkish culture evidence that Turkey has a rich meal culture.

Key words: Turkey Turkish Dialects, meal names, nourishment culture of the
Turkish, dictionary.

VI

NDEKLER
ZET ........................................................................................................................ III
SUMMARY ................................................................................................................V
NDEKLER .......................................................................................................VII
NSZ ....................................................................................................................XII
KISALTMALAR................................................................................................... XIII
1. GR .......................................................................................................................1
1. 1 BESLENME VE BESN ELER ...................................................................1
1. 2 TRK BESLENME KLTR: .......................................................................2
1. 2. a TARH GELM:.......................................................................................2
1. 3 TRKLERDE BESLENME BM..................................................................4
1. MUTFAK VE MUTFAK KLTR ....................................................................7
2. 1 TRK MUTFAK KLTR ............................................................................7
2. 1. 1 TRK MUTFAININ TARH..................................................................8
2. 1. 1. 1 MUTFAK VE EYASI...........................................................................9
2. 1. 1. 2 SOFRA VE SOFRA ADABI.................................................................10
2. 2 TRK MUTFAININ GELMES ................................................................11
2. 3 TRK MUTFAININ DEMES................................................................12
2. 3. 1 TRK MUTFAININ DEMESNN NEDENLER...........................12
2. 4 TRK MUTFAININ GENEL ZELLKLER ..............................................13
2. 5 TRK MUTFAINDAK ETLER.............................................................14
3. YEMEK .................................................................................................................17
3. 1. YEMEKLERN FARKLILAMASI ...............................................................17
3. 2. YEMEKLERN TOPLUMSAL LEVLER:..................................................18
4. YEMEK SMLER .............................................................................................21
4. 1. Yaplarna Gre Yemek simleri ......................................................................21
4. 1. 1. Basit Yapl Yemek simleri:....................................................................21
4. 1. 2 Tremi Yapl Yemek simleri: ................................................................22
4. 1. 2. 1 Tek Szck Halindeki Tremi Yapl Yemek simleri:.........................22
4. 1. 2. 2 sim Kklerinden Tretilen Yemek simleri: .........................................22
4.1. 2. 3 Fiil Kklerinden Tretilen Yemek simleri:............................................23
4.1. 2. 3. Yemek simleri Tretmede Kullanlan Yapm Ekleri:............................23
4.1.2.3.1 simden sim Yapm Ekleri:...................................................................23
VII

4.1.2.3.2 simden Fiil Yapan Ekler:......................................................................24

4.1.2.3.3. Fiilden sim Yapan Ekler......................................................................25
4.1.2.3.4 Fiilden Fiil Yapan Ekler: .......................................................................26
4. 1. 3. Tamlamalar inde Yer Alan Kelimelerde Kullanlan Yapm Ekleri: ........26
4. 1. 3. 1 simden sim Yapan Ekler: ....................................................................26
4. 1. 3. 2 Fiilden sim Yapan Ekler:......................................................................27
4. 1. 4 Yemek simlerinde Grlen Ses Deimeleri: ...........................................27
4. 1. 5 Yemek simlerinde Ses Olaylar:...............................................................28
4. 1. 6 Birleik Yapl Yemek simleri:.................................................................29
4. 1. 6. 1 Belirtisiz sim Tamlamas Biiminde Oluturulmu Yemek simleri:.....29
4. 1.6. 2 Sfat Tamlamas Biiminde Oluturulmu Birleik Yemek simleri: .......29
4. 1. 6. 3 Bir sim Bir Fiilden Oluturulmu Birleik Yemek simleri: ..................29
4. 1. 6. 4 ki simden Oluturulmu Yemek simleri: ............................................30
4. 1. 6. 5 Yansma Szcklerden Oluturulmu Yemek simleri: ..........................30
4. 1. 7 Kelime Grubu Halindeki Yemek simleri: .................................................30
4. 1.7. 1 sim Tamlamas eklindeki Yemek simleri: ..........................................30
4. 1. 7. 1. 1 Belirtisiz sim Tamlamas eklinde Oluturulmu Yemek simleri: ...30
4. 1. 7. 1. 2 Zincirleme sim Tamlamas eklinde Oluturulmu Yemek simleri:.33
4. 1. 7. 2 Sfat Tamlamas eklindeki Yemek simleri:.........................................34
4. 1. 7. 3 Bir isimle bir fiilimsiden oluturulmu yemek isimleri: .........................36
4. 2 Kkenlerine Gre Yemek simleri: ...................................................................37
4. 2. 1 Trke Kkenli Yemek simleri: ...............................................................37
4. 2. 1. 1 Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............................38
4. 2. 1. 2 Trke + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............38
4. 2. 2 Kuruluunda Trke ile Yabanc Szck Kullanlan Yemek isimleri:........38
4. 2. 2. 1 Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............................38
4. 2. 2. 2 Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............................38
4. 2. 2. 3 Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:..........................39
4. 2. 2. 4 Trke + talyanca Kuruluunda Olan Yemek simleri: .........................39
4. 2. 2. 5 Trke + Rumca Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............................39
4. 2. 2. 6 Trke + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..............39
4. 2. 2. 7 Trke + Farsa+ Farsa Yemek simleri: .............................................39
4. 2. 2. 8 Trke + Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............39

VIII

4. 2. 2. 9 Trke + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............39

4. 2. 2. 10 Trke + Arapa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........39
4. 2. 2. 11 Trke + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............39
4. 2. 2. 12 Trke + Trke + talyanca Kuruluunda Olan Yemek simleri: ........40
4. 2. 2. 13 Trke + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:.........40
4. 2. 2. 14 Trke + Farsa + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:..........40
4. 2. 2. 15 Trke + Yunanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:..........40
4. 2. 2. 16 Trke + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:.........40
4. 2. 2. 17 Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..........................40
4. 2. 2. 18 Farsa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........................40
4. 2. 2. 19 Yunanca + Trke kuruluunda Olan Yemek isimleri:.........................40
4. 2. 2. 20 Rumca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..........................41
4. 2. 2. 21 Moolca + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri: .......................41
4. 2. 2.22 talyanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri: ........................41
4. 2. 2. 23 Ermenice + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri:.......................41
4. 2. 2. 24 Arapa + Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........41
4. 2. 2. 25 Arapa + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............41
4. 2. 2. 26 Arapa + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........41
4. 2. 2. 27 Arapa + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri: ........41
4. 2. 2.28 Farsa + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..............41
4. 2. 2.29 Farsa + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............41
4. 2. 2.30 Farsa + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:...........41
4. 2. 2. 31 Yunanca + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:.........42
4. 2. 2. 32 Yunanca + Farsa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:..........42
4. 2. 2. 33 Yunanca + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:..........42
4. 2. 2. 34 Yunanca + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:.........42
4. 2. 2. 35 Rumca + Trke + Arapa kuruluunda Olan Yemek smileri: ............42
4. 2. 2. 36 Rumca + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........42
4. 2. 2. 37 Trke + Trke + Farsa+ Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
............................................................................................................................42
4. 2. 2. 38 Arapa + Trke + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
............................................................................................................................42

IX

4. 2. 2. 39Arapa + Trke + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:

............................................................................................................................42
4. 2. 2. 40 Arapa + Trke + Farsa + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek
simleri: ...............................................................................................................42
4. 2. 2. 41 Arapa + Trke + Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
............................................................................................................................42
4. 2. 2. 42 Arapa + Trke + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek
simleri: ...............................................................................................................43
4. 2. 2. 43 Arapa + Trke + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek
simleri: ...............................................................................................................43
4. 2. 2. 44 Arapa + Trke + Arapa + Trke+ Farsa Kuruluunda Olan Yemek
simleri: ...............................................................................................................43
4. 2. 3 Yabanc Kkenli Yemek simleri: .............................................................43
4. 2. 3. 1 Arapa kkenli yemek isimleri: .............................................................43
4. 2. 3. 2 Farsa kkenli yemek isimleri: ..............................................................43
4. 2. 3. 3 Franszca kkenli yemek ismi: ..............................................................43
4. 2. 3. 4 Yunanca kkenli yemek isimleri: ..........................................................43
4. 2. 3. 5 talyanca kkenli yemek isimleri: ..........................................................43
4. 2. 3. 6 Rumca kkenli yemek isimleri: .............................................................43
4. 2. 3. 7 Ermenice kkenli yemek ismi: ..............................................................44
4. 2. 3. 8 in Kkenli Yemek smi:.....................................................................44
4. 2. 3. 9 Moolca Kkenli Yemek simleri:.........................................................44
4. 2. 3. 10 Arapa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..........................44
4. 2. 3. 11 Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........................44
4. 2. 3. 12 Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ............................44
4. 2. 3. 13 Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........................44
4. 2. 3. 14 Yunanca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek smi: ..........................44
4. 2. 3. 15 Yunanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek smi:..............................45
4. 2. 3. 16 Yunanca + Arapa Kuruluunda Olan Yemek smi:.............................45
4. 2. 3. 17 Yunanca + Rumca Kuruluunda Olan Yemek simleri:........................45
4. 2. 3. 18 Rumca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:........................45
4. 2. 3. 19 Rumca + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..........................45
4. 2. 3. 20 Rumca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ...........................45

4. 2. 3. 21 Moolca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:.....................45

4. 2. 3. 22 Rusa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:.............................45
4. 2. 3. 23 Arapa + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............45
4. 2. 3. 24 Arapa + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:............45
4. 2. 3. 25 Farsa + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..............45
4. 2. 3. 26 Farsa + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............45
4. 2. 3. 27 Farsa + Rumca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............46
4. 2. 3. 28 Farsa + talyanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: ..........46
4. 2. 3. 29 Yunanca + Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .........46
4. 2. 3. 30 Rumca + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri: .............46
SONU: .....................................................................................................................47
KAYNAKLAR ..........................................................................................................49
SZLK....................................................................................................................52
Z GEM............................................................................................................190

XI

NSZ
Her milleti karakterize eden, milletlerin maddi kltr elerinden biri de
beslenme kltrdr. Bu kltr ierisinde farkl milletlere ait farkl zellikler olmakla
beraber zaman ve mekna bal bir ekilde etkilenmeler, deiim ve geliim kanlmaz
olmutur. Fakat milletlere ait yemek kltr ierisinde blgesel ve yresel farkllklar
da sz konusudur. Bu farkllklar o blgeyi ve yreyi sembolize eden nitelie sahip
zelliklerdir.
Bir blgenin az zellikleri genel hatlaryla o blgeyi simgeler. nsan iin
gerekli olan, insan hayatta tutan beslenme de bunu hissetmek mmkndr. Yreler
kendilerine ait az zellikleriyle blge ierisinde yemek kltrlerini yaatmlardr.
Baz yemek isimleri yre isimleriyle anlr hale gelmitir. Ayrca artk yresel olmaktan
km, lkenin geneline yaylm yemek eitleri de yok deildir.
Aratrmamza ncelikle Derleme Szl n tarayp yemek isimlerini tespit
ederek baladk. Farkl blgelere ait yemek kitaplarn ve yrelerle ilgili az
szlklerini tarayarak bu kaynaklardan tespit ettiimiz yemek isimlerini illere gre
tasnif edip, yap ve kken bakmndan inceledik. Bylece oluturduumuz Yemek
simleri Szlnde yer alan yemek isimlerinin kkenlerini, yaplarn tespit etmee
altk. Yemek isimlerini hangi kaynaklardan aldmz madde balarnda belirttik.
Bu aratrmamzn, Trk kltrnn temel talarndan olan Yemek Kltr n
hem blge, hem de il olarak yansttn dnmekteyiz. Genel isimleriyle bilinen baz
yemek isimleri, illerde hangi isimle anlyorsa bunu szlk ksmnda madde altnda
ayrca belirtmeye altk. Dnyann sayl mutfaklarndan olan Trk mutfann
zenginlii; Trk insannn beslenme konusunda ne kadar retken olduu ve
isimlendirme ynnden Trkenin zengin imknlarndan ne derecede yararlandklar bu
almadan anlalmaktadr.
almamda bana Yol Haritas izen, gr ve tecrbelerinden yararlandm,
engin bilgilerini benimle paylaan, deerli vakitlerini bana ayran Sayn Hocam Do.
Dr. Ahat stner e, hayatm boyunca bana yanmda olduklarn hissettiren, maddi ve
manevi her trl desteklerini benden esirgemeyen Hayat Kaynam aileme sonsuz
teekkrlerimi sunuyorum.
Meliha KEKLL
Elaz- 2008

XII

KISALTMALAR

Anatomi: Ant.
Ar. : Arapa
ATD: Anadolu Trk diyalektleri
Biyoloji: Biy.
Bot: Botanik terim
Ermenice: Erm.
E. T: Eski Trke
Far: Farsa
Fr:

Franszca

Hint: Hinte
t:

talyanca

A: zel Ad
Rum: Rumca
Rus: Rusa
Yun: Yunanca
Zooloji: Zoo.

XIII

L SMLERNN KISALTILMASI
Adana: Ada.

Dzce: Dzc.

Krehir: Kr.

Trabzon: Tr.

Adapazar: Adp.

Edirne: Ed.

Kilis: Kls.

Tunceli: Tn.

Adyaman: Ad.

Elaz: El.

Kocaeli: Kc.

Urfa: Ur.

Afyonkarahisar: Af.

Erzincan: Ezc.

Konya: Kn.

Uak: U.

Ar: A.

Erzurum: Ezm.

Ktahya: K.

Amasya: Ama.

Eskiehir: Es.

Malatya: Ml.

Ankara: Ank.

Gaziantep: Gaz.

Manisa: Mns.

Antalya: Ant.

Giresun: Gr.

Mara: Mr.

Artvin: Ar.

Gmhane: Gm.

Mardin: Md.

Aydn: Ay.

Hakkri: Hak.

Mula: M.

Baklesir: Ba.

Hatay: Hat.

Mu: M.

Bartn: Br.

Isparta: Isp.

Nevehir: N.

Bilecik: Bi.

el: .

Nide: N.

Bingl: Bn.

stanbul: st.

Ordu: Or.

Bitlis: Bt.

zmir: z.

Osmaniye: Osm

Bolu: Bo.

Karabk: Krb.

Rize: Rz.

Burdur: Brd.

Karaman: Krm.

Sakarya: Sk.

Bursa: Brs.

Zonguldak: Zn.

Samsun: Sm.

anakkale: nk.

Van: Vn.

Siirt: Sr.

ankr: kr.

Yozgat: Yz.

Sinop: Sn.

orum: r.

Kars: Krs.

Sivas: Sv.

Denizli: Dz.

Kayseri: Ky.

Tekirda: Tk.

Diyarbakr: Dy.

Krklareli: Krk.

Tokat: Tok.

XIV

KAYNAK SMLERNN KISALTMALARI

A. A. T. : Anadolu Azlarndan Toplamalar
A. B. Y. : Akdeniz Blgesi Yemekleri
A. . A. T: Anadolu lleri Azlarndan Toplamalar
A. Y. A: Adyaman ve Yresi Azlar
B. K: Beslenme Kltrmz
B. M2: Bizim Mutfamz2
B. Y. M: Bir Yemek Masal
D. . A. T: Dou llerimiz Azlarndan Toplamalar
D. S: Derleme Szl
E. B. Y: Ege Blgesi Yemekleri
E. . A: Elaz li Azlar
F. T. L: Farsa- Trke Lgat
G. . A. T: Gneydou llerimiz Azlarndan Toplamalar
G. K. M. K: Gaziantep ve Kilis Mutfak Kltr
. . A. M: lden le Anadolu Mutfa
. . A. M- 3: lden le Anadolu Mutfa3
K. . A. T: Kuzeydou llerimiz Azlarndan Toplamalar
K. L. Y: Karadenizde Lezzet Yolculuu
K. T: Kamus-i Trk
M. A. S: Mersin Az Szl
O. A. A. T: Orta Anadolu Azlarndan Toplamalar
O. T. A. L: Osmanlca - Trke Ansiklopedik Lgat
S. T. . A. T: Sivas ve Tokat lleri Azlarndan Toplamalar
T. B. T. S: Temel Byk Trke Szlk
T. D. B: Trk Dil Bilgisi
T. E. K: Trke El Kitab
T. F. S: Trke- Farsa Szlk
T. G: Trkenin Grameri
T. K. T. G4: Trk Kltr Tarihine Giri4
T. M. S. B: Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri

XV

Tr. S: Tarama Szl

T. S: Trke Szlk
T. S. D: Trkede Sz Dizimi
Z. D, U. Y Ziyafet Dergisi, Urfa Yemekleri

XVI

1. GR
1. 1 BESLENME VE BESN ELER
Beslenme, insanolunun yaamn srdrebilmesi iin gerekli olanlar alp
bnyesinde barndrmasdr.
nsanolunun beslenme ekli, yaad toplumun kltr ile ilikilidir. Tarih
ncesi alarda insanlar, hayatlarn devam ettirmek iin evresel artlar bulunduklar
mekanlara gre deerlendirmilerdir. Zamanla hayat biimi, dini inan, hayat biimine
gre retim eklinin belirlenmesi, teknolojik gelimelerin insanolunun hayatna
girmesi gibi faktrler, beslenme kltrn etkilemitir. Sonuta toplumlarn beslenme
kltr, deiimlere ve gelimelere paralel olarak olumutur.
Beslenmenin ana unsurlar olan besin ve besin eleri de zaman ve mekna gre
ekillenmitir. Yenilen bitkisel ve hayvansal eitler, besin olarak tanmlanrken; su,
organik ve inorganik eler, besin eleri olarak kabul edilmitir.
Besinler, kendilerini meydana getiren besin elerinin eitleri ve miktarlar
ynnden farkllamtr.
Besinler, besleyici deerleri ynnden genel olarak drt gurupta toplanmtr.1
1.GRUP: Et, tavuk, balk, sakatat, yumurta, kuru nohut, fasulye, mercimek ve bu
besinlerden yaplan rnler
Bu grubun genel zellii; protein, B vitamini, demir ve inko ynnden zengin
olup enerji vermeleridir.
2.GRUP: Taze sebze ve meyveler (patates, karnabahar, kereviz, patlcan, enginar,
pancar, kabak, domates, salatalk, biber, yeil yaprakl sebze ve otlar, havu ve her trl
meyve)
Bu grubun genel zellii, C vitamini iermesidir.
3.GRUP: St ve stten yaplan yiyecekler (st, yourt, peynir, kelek ve st ile
yaplan tatllar)
Bu grubun genel zellii, vcudun kalsiyum ihtiyacn karlamasdr.

Aye BAYSAL, Beslenme Kltrmz, Ankara 1993, s. 311

4.GRUP: Tahllar ve tahllardan yaplan yiyecekler (ekmek, makarna, ehriye, pirin,

bulgur, kuskus, brekler, un ve irmikten yaplan tatllar)
Grubun genel zellii temel enerji kaynaklar olmasdr.
1. 2 TRK BESLENME KLTR:
1. 2. a TARH GELM:
Beslenme kltrn ekillendiren; besin ve trleri, besinlerin miktarlar,
hazrlanmas, piirilmesi, tketilmesi ve saklanmasdr. Yemek, eitli besinlerin baz
yntemlerle hazrlanp piirilmesidir.
Eski Trklerde yeme ve ime, Trklerin geim kaynaklar olan tarm ve
hayvancln ana unsurlaryla biimlenmitir.
Trklerin ilk anayurdu Orta Asya ve sonra yerletikleri Anadolu temel besinler
ynnden olduka zengindir. Buralardaki besin maddeleri, zamanla dnyann dier
yerlerine eitli nedenlerle tanmtr; fakat her meknn da mekn karakterize eden
kendisine ait yiyecek trleri ortaya kmtr.2

Ekonomik Hayvan ve Bitkilerin Anavatanlar

Blge
Orta Asya

Besin Olarak Kullanlan Hayvan ve Bitki

Sebze:

Havu kereviz, hyar, patlcan, soan, spanak,

turp.

Meyve:

Elma, armut, erik, ayva, zm, kavun, karpuz.

Tahl-Baklagil: Arpa, buday, bakla, mercimek, avdar.

Aye BAYSAL, Beslenme Kltrmz, Ankara 1993, s. 30

Akdeniz

Sebze

:Lahana, karnabahar, maydanoz, kukonmaz

evresi

Meyve

: ncir

Tahl-Baklagil: Bezelye, nohut, fasulye

Hayvan

: Koyun, sr, kei.

Gneydou

Sebze

: eker kam

Asya

Meyve

: Muz, portakal, eftali

Tahl-Baklagil: Pirin, soya fasulyesi

Amerika

Afrika

Hayvan

: Domuz, tavuk

Sebze

: Kabak, domates, patates

Meyve

: Ananas

Hayvan

: Hindi

Meyve

: Karpuz

Yukarda verdiimiz tabloya baktmzda temel olarak, ekonomik hayvan ve

bitkilerinin anavatanlarnn byk bir blmnn Trklerin meknlar olan, Orta Asya,
Akdeniz ve evresi ve Gneydou Asya olduunu grmek mmkndr.
Birok milletin eitli nedenler ve zamanlarda ayn corafyada yaad
dnldnde etkilenmelerin olmas doaldr.
Trk beslenme kltr ve bu kltrn ana unasuru olan Trk yemek ve eitleri
de dier milletlerden etkilenmi ve onlar da etkisi altna almtr.
Trk mutfann yaplan aratrma sonucunda Asyadan fazla etkilenmedii
kaydedilmektedir. Anadoluda yemek eitlerinde kullanlan bitki ve trlerinin Hititler

tarafndan bilindii ifade edilmektedir. Yemek sisimlerinin ounun Asya Trkesinde

bulunmad da vurgulanmaktadr. Prasa, pancar, spanak, bezelye
Trklerin Anadoluya geiiyle birlikte eitli etkilenmelerin Trk beslenme
kltrne yerletii grlmektedir. Zeytinya ve zeytinya ile yaplan yemekleri
Bizansllardan; Hamur yemeklerinin ise inden alnd bilinmektedir. Midye dolmas,
sardalya, mant3
1. 3 TRKLERDE BESLENME BM
Canl varlklarn yaamlarn devam ettirebilmesi iin, beslenme gereklidir.
Her millet farkl bir kltre sahip olduu iin milletlerin beslenmeleri, beslenme
biimleri farkldr. Beslenme kltrn; yemek yeme alkanlklar, sofra adab, yemek
eitleri vb. unsurlar olutururken; beslenme biimini; yemein ne zaman, nasl yendii,
yemekte neler yendii, yemein hazrlan, yemee balanlmas, yemee oturu vb.
faktrler belirler.
nsanlarn beslenme biimlerinde corafik koullar etkili olmakla birlikte kltr
yaps da nemli bir faktrdr. Bu kltr ierisinde baz toplumsal alkanlklar
kazanlmaktadr. Beslenme ile ilgili alkanlklarda toplum yapsna gre ekillenir.
Trklerde beslenme alkanlklar ve buna bal olarak beslenme biimi tarih
olarak blge, ky, kent olarak da deiiklik gsterse de toplum yapsnda ortak olan
alkanlklar da sz konusudur.
Yemek ve beslenme hakkndaki kaynaklarn ou, Trklerin eskiden gnde iki
defa yani iki n yemek yediklerini belirtmitir. Bunlar kuluk ve akam vaktidir.
Kuluk szc kaynaklarda bir n olarak verilmektedir. Dr. Mehmet
DOAN, Temel Byk Trke Szlk adl eserinde Kuluk szc altnda u
bilgileri zikreder: Sabahla le aras vakit, gnein douundan sonraki vakit. leden
nce yenilen hafif bir yemek. 4
M. Zeki PAKALIN, Tarih Deyimler ve Terimleri adl kitabnda, Kuluk taam
terimi altnda unlar sylemektedir: Sarayda yenilen iki n yemein ilki hakknda

Mahmut TEZCAN, Trklerde Yemek Yeme Alkanlklar Ve Buna likin Davran Kalplar,
31Ekim- 1Kasm 1981 Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri, Ankara, 1982, s. 121
4
Mehmet DOAN, Temel Byk Trke Szlk, stanbul, 1994, s. 495

kullanlr bir tabirdir. (C.II s.330) ikincisine akam taam denirdi. Kuluk yemei
sabahleyin erkenden, akam yemei ise ikindi namazna mteakip kard
Aslnda bu kuluk yemeinin saati, yrelere gre deimektedir. Mesela
Rumelide le yemeine kuluk dendiini kaynaklardan renmekteyiz. Ayn eser
akam taamnn gn batmnda yenmesinden dolay yats namazndan sonra da hafif bir
eylerin yendiini buna da yatslk ismi verildiini ifade etmektedir.
Yemeklerin hazrlanmasnda bir takm ara ve gereler kullanlmaktadr. Eski
Trklerde sofrann ismi tergidir5 Sofraya biraz ykseklikte altlk, zerine de sini
konurdu. Sinilerin kenarlarna ise yemek aralar yerletirilirdi.
Tanzimatla beraber batllama yemek kltrmze de yansyarak yer sofrasnn
yerini masa almtr. Bunu ara gerelerdeki eitlilikte grmek mmkndr. Bu
dnemlerde kan yannda atala da rastlanmtr.
Trklerin sofrada yemee orbayla baladn ilk basl yemek kitab olan
Melceut-tabbain den renmekteyiz. orbadan sonra ise etli yemeklerin, brek, pilav
ve tatllarn yer ald ifade edilmektedir.6
Genelde Trklerin rf ve adetleri hakknda bilgiler veren 11.yyda Kagarl
Mahmud tarafndan kaleme alnan Divan- Lgatit-Trk adl eserde de Trklerin yeme
ime kltrlerine ait izler ve yemek eitleri grlmektedir.7 Bununla birlikte Trkler,
yemei ve imeyi salk ynnden deerlendirmeyi ihmal etmemiler, beyliklerden
gnmze kadar salk ve yemek zerine birok eser vermilerdir.
Trklerin beslenme biimlerinden elbette nemli bir faktr olan slam dininin de
etkisi gz ard edilemez. rf adetlerde din kurallar ile rterek beslenme
kltrmzde etkisini gstermitir.
nsanolu zamana bal olarak deiime ak olduu iin, beslenme kltr ve
buna paralel beslenme biiminde de deiim kanlmaz olmutur.

Aye BAYSAL, Beslenme Kltrmz, Ankara 1993, s.40

Gnay KUT, Trklerde Beslenme Biimi, http://www.akmb.gov.tr /turkce /books /v.t.kongresi

H. Zbeyir Koay, Eski Trklerin Anayurdu ve Yemek Adlar, 31Ekim- 1Kasm 1981 Trk Mutfa
Sempozyumu Bildirileri, Ankara, 1982, s. 48

Yer sofralarnn yerini masalar alm, erbet ve ayrandan kolaya; geleneksel

yemeklerden fast foodlara gei olmutur. Bu deiimler elbette dnemin romanlarna,
hikyelerine yansmtr.
Refit Halid [ Karay ] n Nesil Hayat adl kitabndaki yemek sofras
bahsinde dnem ksaca yle anlatlr. nce Abdulaziz dnemi anlatlr (18611876): Halayk, ilk nce adann ortasna, yere, geni ve kalnca bir sofra bezi yaydktan
sonra, onun da ortasna aralksz kahva iskemlesine benzeyen bir destek getirip,
koyar.Baz evlerde bu destekler drt veya alt keli, alr kapanr ayaklardan ibarettir,
yani portatiftir. Kaldrlnca, bastnz m hemen yasslanverir; []arkasndan kocaman
siniyi yuvalayarak getirirler, o destein stne yerletirirler. Siniler kalayl bakrdan,
yahut pirintendir. ounun zerinde selvi aacn andran resimler, bazen da sahibinin
ismi ve tarih bulunur. []Frdolay, yere, her adam iin incecik bir minder kondu mu
artk sofrannkurulmas tamamlanmtr. Yemek ya toprak, yahut da beyzi bakr
sahanlarla ortadaki nihalenin stne konur ve kapak muhakkak sofrada, ev sahibinin
iratiyle halayk veya erkek meclisinde uak tarafndan alr
Abdulhamit devri ( 1876- 1918 ) iin anlatlan yemek sofras ise yledir:
Masa, sandalye, atal, tabak, herkese ayr bardak usul balyor. Fakat kk ve orta
halli ailelerde pek ar ve en basit ekilde. Artk bir evde yemek odas diye ayr bir yer
vardr; fazla klfete lzum gstermeyen, yar bo, manzarasz, ekseriye dar, bir alt kat
odas []Nihale mhim bir ziynet eyas gibi masann daima ortasnda durur ve bir de
en adisinden cam srahi [] Vakitli ailelerde yemek odalarna itina modas ba
gstermitir. Bfeler Viyana mamulatndan, pek gsterili, kymetli eylerdir. Masalar,
ek tahtalaryla istenildii kadar uzatlabilir; muamba rts kullanlmaz; tiril tiril keten
rtlerin altna, el dokununca masann sertliini duymamak iin pamuklu ve hususi bir
rt daha konmutur. []Alafranga yeme eklinin genilemesi, billur ve cam kadeh,
srahi bolluu, ucuzluu belki ikinin evlerde taammm etmesine de sebep olmutur.
Maamafi bu da erkei evine balamas itibaryla faydasz saylamaz. ki evvelce tek
olan kilerin ikilemesine de yol amtr.nce kiler ve kiler. [] nce kiler bir ecza
dolab, bir labaratuar raf kadar gzel istifli, temiz manzaral ve imdiki ayakst
lokantalarn vitrinleri gibi itah ac, intizaml idi. Reeller, kalamata zeytinleri, havyar,
balk yumurtas, Edirnenin artk bulamadmz ttsl sr dili, halis Kayseri

pastrmas, sucuklar, tarama, flemenk peyniri, anuvez, kutu sardalyas gibi makbul ve
deerli erezler ortaya yerletirilmiti.8
Deiimin kanlmaz olduunu kabul etmekle birlikte geleneksel yeme ime
kltrmz, beslenme biimlerimizi yaatabilmek midi ierisindeyiz.
1. MUTFAK VE MUTFAK KLTR
Yiyecek, iecek bunlarn hazrlanmas ve yntemleri kullanlan malzemeler,
yemeklerin piirilmesi ve yemek adetlerinin genel toplam olan mutfak, bir kltr
olarak karmza kmaktadr.
Tarih ncesinde insanlar, avladklar yabani hayvanlarn etlerini i olarak
yemiler, sonrasnda atei bularak etleri piirmeye balamlardr. nsanolu zamanla
piirme yntemlerini de gelitirerek besinleri birbirleriyle eitlendirmi, lezzetli yemek
eitleri ortaya karmtr. Piirme yntemleri, yiyecek eitleri toplumlarn rf ve
adetlerine gre ekillendii iin toplumlara ait besin hazrlama sanat farkl olarak
ortaya kmtr. Bylece her milletin yapsna uygun mutfak kltr meydana
gelmitir.9
Her mutfak ait olduu milletlerin yapsn oluturuundan mutfaktaki temel ara
gereler ayn olmakla beraber yemeklerin piirilmesinde ve hazrlanmasnda farkllklar
gze arpmaktadr
Yemek kltrnn olutuu yer olan mutfak, ocaklk, aevi, adam, ocak vb.
isimlerle anlmtr. Mutfak yalnzca yemek yaplan bir yer deil ayn zamanda ailenin
birlikte yemek yedii, yemein hazrlanp piirildii, mutfak aralarnn bulunduu zel
bir mekandr.10
2. 1 TRK MUTFAK KLTR
Birok ynden sayl mutfak arasnda olan ve zenginlii ile dikkat eken
mutfaklardan biri de Trk mutfadr. Bu zenginlik dier lkeler tarafndan da dile
getirilmitir. Mutfaklaryla nl olan Franszlar, Yemek piirmesini ve yemesini

Gnay Kut, Trklerde Beslenme Biimi, http://www.akmb.gov.tr /turkce /books /v.t.kongresi

Mine Arl, Trk Mutfana Genel Bir Bak, 31Ekim- 1Kasm 1981 Trk Mutfa Sempozyumu
Bildirileri, Ankara, 1982, s. 19
9

10

www.kultur.gov.tr

Trklerden rendik, Hal savalarna dek bizdeki yemek, yemek deildi. diyerek
mutfamz hakknda genel bir bilgi vermitir.11
Trklerin et ve st rnleriyle eitlenen mutfa zamanla Anadoludaki dier
milletlerin mutfaklar, Ege adalarnn balk ve zeytinya kltryle, Bizanstan kalan
Romallarn mutfaklaryla kaynaarak dnyann sayl mutfaklar arasnda kendisini
gstermitir.
Anadolu mutfann yemek trleri ok eitli olmakla birlikte, genelde ky,
saray ve kent mutfa isimleriyle de deerlendirilebilir. Saray mutfan dier
mutfaklarn kaynamas olarak da deerlendirmek mmkndr. Bunun yannda
Anadoludaki yerel halk mutfa kendini hissettirmekle beraber, bu ereve ierisinde
yer alan yemek trleri, yrenin rf adetleri, ekonomileri, kendilerine ait yemek ve
mutfak kltrlerini devam ettirmektedir.
Uzun bir tarihi gemie sahip olan Trk mutfa ok eitli yemekleriyle zengin
bir kltre sahip olduunu gstermektedir. Bu zenginlik kendini blgesel olarak kent,
hatta ky gibi yerleim birimlerine gre deimektedir. Bu farkllklara ramen mutfak
kltrne ait ortak davran kalplarn da grmek mmkndr. Ortak davran
kalplarnn olumasnda slam dininin etkisi de yadsnamaz. Yemeklerden nce ve
sonra ellerin ykanmas, sofra duasnn gelenek haline gelmesi gibi.
2. 1. 1 TRK MUTFAININ TARH
Medeniyetler beii Anadolu corafi konumu itibariyle birok kltr iinde
barndrmtr. Bu kltr ierisinde toplumlarn kimliini tekil eden yemek kltr de
kendini gstermitir.
Orta Asyann et ve st rnleri, Mezopotamyann tahllar, Akdenizin sebze
ve meyveleri, Gney Asyann baharatyla btnleerek zengin bir yemek kltr ortaya
kmtr. Trklerin Orta Asyadaki yaam biimlerini ekillendiren hayvanclk olduu
iin, yemekler hayvansal gdalarla snrlyd. Trklerin Anadoluya yerlemesi
sonucunda et arlkl Trk mutfayla Anadolu mutfa birleerek kaynamtr. 14.
yzylda Anadoluda Trklerin yemek kltrnden daha ok rf ve adetlerin egemen
olduu grlmtr. Osmanl dneminde saray mutfa hakknda birok detaylar
11

agm.

mevcuttur. Devletin kurulu, zellikle ykseli dneminde her alanda olduu gibi
mutfak kltrnde de bir ihtiama ulalmtr. Bunun rnei ise kaynaklarda belirtildii
zere Fatih Sultan Mehmet dneminde sarayda mutfaktaki grevliler srekli artrlm,
mutfak bal bana bir mekn haline getirilmitir. Ayrca Osmanllarda dnemlere ait,
mutfak defteri de tutulmutur. Saysal bilgilerin daha gvenilir olduunu dnrsek, u
veriler yazdklarmz ispatlar niteliktedir: III. Murat zamannda saray mutfanda 1117
kii alyordu.12 Bu durum Osmanlda mutfak, beslenme, yeme ve imenin ne kadar
nemli olduunu gstermektedir.
Osmanl devletinin gerilemesiyle ekonominin bozulmas sonucunda mutfakta da
olumsuzluklar kendini gstermitir. Bylece mutfan ve yemeklerin kalitesi dmtr.
Modernleme abas, her alanda olduu gibi yeme- ime konusunda da kendini
gsterdiinden Trk mutfann birok zellikleri unutulmaya yz tutmutur.
2. 1. 1. 1 MUTFAK VE EYASI
Trk evlerinde herhangi br odann bir blmnde yemek piirilen bir yer
olduunu ve buraya Alk dendiini kaynaklardan renmekteyiz. Bu isim zamanla
terk edilerek Arapa Metbah kelimesinden Mutfak szc kullanlmtr. 13
Mutfak denildiinde akla ilk gelen alar ve alktr. Yemei yapan, yemek
malzemelerini belirleyen, malzemenin miktarn ve kalitesini kontrol eden adr.
Gnmz de bir meslek haline gelen alk lokantalarda nemli bir konum arz
etmektedir. Alkta istenilen en nemli zellikler; becerikli, lezzetli yemek yapmas,
iinde titiz ve temiz olmasdr.
Alarn kulland mutfak eyas da nemlidir. Piirme aralar, tencereler,
tavalar, tepsiler, servis ara ve gereleri mutfak eyalarn meydana getirmektedir.
Eskiden piirme aralar olarak, ocak, kuzine ve tandr kullanldn
kaynaklardan renmekteyiz.

12

Reat GEN, IX. Yzylda Trk Mutfa, 31Ekim- 1Kasm 1981 Trk Mutfa Sempozyumu
Bildirileri, Ankara, 1982, s. 58
13

Zarif ORGUN, Osmanl Saraynda Yemek Yeme Adab, 31Ekim- 1Kasm 1981 Trk Mutfa
Sempozyumu Bildirileri, Ankara, 1982, s. 142

Ocak, saaya ve tane orta boyuttaki talarn gen biiminde konulmasyla

meydana getirilmitir. u an ocan kullanm farkllam evlerde elektrikli ve
havagaz, btan gazyla alan frnl ocaklar kullanlmaktadr.
Tandr, toprakla yaplm kuyu biimindedir. Tandr kullanm u an az da olsa
genellikle ekmek yapm iin kullanlmaktadr.
Kuzine ise, altta odunun yakld, zerinde frn eklini andran yzeyi olan bir
piirme aracdr. Baz blgelerimiz de hala kullanlmaktadr.
Mutfak eyalarndan en ok kullanlanlar; yemeklerin yaplmasnda temel olan
tencere, tava ve tepsilerdir. nceden tencereler topraktan yaplrken son zamanlarda
teflon tava ve tencerelerin kullanlmas n plandadr. Tepsiler daha ok brek
yapmnda kullanlmaktadr.
Servis aralarnda nemli bi deiiklik olmamakla beraber bakr tas, tabak, kak
vb. gerelerin yerini paslanmaz elikten yaplan servis malzemeleri almtr.
11. yzyl mutfandaki eyalara baktmzda gnmzle pek ok deiiklik
olmadn sylemek mmkndr. Bardak, bak, tewsi ( tepsi), kauk, tuzluk, me,
anak
2. 1. 1. 2 SOFRA VE SOFRA ADABI
11. yzylda sofraya tergi, sofra kurmaya tergi urmak denildiini
kaynaklardan renmekteyiz. Baz bugnk gibi hem tepsi hem de sofra anlamnda
kullanmlardr. Trk illeri ise tepsi( tewsi ) kelimesini bugnk gibi hem tepsi hem
de sofra anlamnda kullanmlardr.
Trklerin sofra kurmasnn en nemli nedeni ekmek ve yemek krntlarnn yere
dklmesini engellemek iindir.
Ziyafet saraylarnn hazrlanmas konusunda yaplmas gerekenleri Yusuf Has
Hacip u ekilde vermektedir: Evin, barkn, sofran ve tabaklarn temiz olsun. Ondan
minderlerle denmi yiyecek ve ieceklerin sekin olsun. Yine gelen misafirlerin arzu
ile yiyebilmeleri iin yiyecek ve iecekler temiz ve lezzetli olmaldr. Yemekte
yenilecek ve iilecek eyler birbirine denk ve bol olmaldr
Yusuf Has Hacip ziyaretlerinde uyulmas gereken balca sofra adab hakknda
unlar zikreder: Senden bykler balamadan yemee balama. Yemee besmele ile

10

bala ve sa elin ile ye. Bakasnn nndeki lokmalara dokunma. Kendi nnden ye
Azna aldn sr ve ufak ufak ine. Scak yemei azla fleme. 14
Bu bilgiler nda grlyor ki gnmzde de az da olsa deiiklik olmakla
birlikte sofra adabnn gemiten gnmze kadar srdrldn sylemek
mmkndr.
2. 2 TRK MUTFAININ GELMES
Trk tarihi ierisinde Trk mutfan ve kltrn yok saymak veya grmemek
mmkn deildir. nk bir millet deimeler ve gelimeler geirse de mutfak
kltrn unutmaz. Bununla birlikte mutfak ve mutfak kltrnn de milletlerin
ekonomilerine bal olduunu hatrlatmak gerekir.
Trklerin en nemli geim kaynaklarndan biri de hayvanclktr. Trlerde
zaman ve mekn deimi olsa da bu geim kaynamz bu gne kadar gelmitir.
Hayvanclk tabi ki zel deil genel anlamda Yaylaclk, koyunculuk gibi
kavramlarla da anlalmaldr. Trk ekonomisinin dier bir dayana ise tarmdr. Tarm
denilince de genelde akla bata buday olmak zere, arpa, dar vb. gelmektedir.
Trklerde yemek sadece al giderdii veya yaam srdrebilmek iin gerekli
bir ey deildir. Ayn zamanda toplumsal birlii salayan en nemli faktrlerden biridir.
Bunun en gzel rnei ise halk bir araya getiren toylar ve ziyafetlerdir.
Trk kltr geni bir alana yayldka etkileme ve etkilenme de buna paralel
olarak olmutur. Buna gre bir deerlendirme yapacak olsak, Trk milletinin kltrnde
devam ettirdikleri gelenekleri de grmek mmkndr.
Trk mutfana Avrupallardan sonra giren sebze ve meyvelerin mutfamzda
zenginletiini syleyebiliriz. Buna bal olarak Trk mutfann retkenliini
vurgulamak gerekir. Patlcan Trk mutfana sonra girdii halde yemek eitleri oktur.

14

agb.

11

2. 3 TRK MUTFAININ DEMES

Deiim, iyi veya kt kanlmazdr. Toplumlarn kltrlerinde eitli
sebeplerle meydana gelen deimeler, toplumun tm kurumlarn etkiler.
Trk kltrnde, batyla temasmzdan sonra, deimeler olmutur. Trk
kltrnn en nemli paras olan mutfaa da deiim yansmtr.
Trk mutfa, saray mutfa ve yresel Trk mutfa diye ikiye ayrlr. Osmanl
mparatorluunun gelimesine bal olarak, saray mutfa da gelimi, zengin bir
mutfan domasna neden olmutur. Yrelerin kendisine has zelliklerini tayan,
yresel mutfak varln kendi imknlar lsnde devam ettirmektedir. Baz yresel
yemeklerin Trkiyeye yayld da bir gerektir. ukurovaya ait ksr ve Gneydou
Anadolu blgesine has ili kfte gibi15
2. 3. 1 TRK MUTFAININ DEMESNN NEDENLER
31 Ekim1 Kasm 1981 tarihleri arasnda yaplan Trk Mutfa Sempozyumu
Bildirilerinde Kamil Toygar Deien Trk Mutfa ad altnda Trk mutfandaki
deimenin nedenleri zerinde durarak, bunu maddeler halinde sralamtr.16
a) Bat Kltryle letiim:
Trk mutfann deiime uramas Bat ile iletiime getiimiz Tanzimat
dneminde balamtr.
Bat mutfa ksa zamanda Trk mutfa zerinde etkisini gstermitir: Pizza,
hamburger, tost, cips
b) Hzl Sanayileme ve Kentleme:
Sanayileme

ve

buna

bal

olarak

ortaya

kan

kentleme,

yresel

mutfamzdaki baz yemeklerimizi yok ederken bazlarn da lkemizin her blgesine

yaymtr.
c) Kadnn alma Hayatna Girmesi:
Zamannn ounu mutfakta geiren Trk kadnnn, i hayatna katlmas ile
birlikte hazr yiyecekler tercih edilmitir.
15

Kamil Toygar, 31 Ekim- 1 Kasm 1981, Deien Trk Mutfa, Trk Mutfa Sempozyumu
Bildirileri, Ankara, 1982, s. 153
16
agb.

12

) Okur Yazarln Art:

Okuryazar orannn artmas buna paralel olarak, pek ok kitabn baslmasna
neden olmutur. Kadnlara ynelik yaynlarn fazla olmas, Bat mutfann zamanla
Trk mutfan istila etmesine neden olmutur.
2. 4 TRK MUTFAININ GENEL ZELLKLER
Trk kltrnn nemli bir unsuru olan Trk mutfa her ynyle zengindir ve
bu zenginliini, deiimlere ramen srdrmektedir. Fakat Trk mutfann kendini
karakterize eden Bu zellik, Trk mutfana aittir. dedirten zellikleri yok deildir.
Bu zellikler gemiten gnmze kadar geerliliini korumutur.17
Trk mutfann genel zellikleri u ekilde sralanabilir:
1) Trk beslenme kltrnn temel yiyecek maddesi ekmektir.
2) Trk mutfanda yemek eitlilii fazla olup bunlardan hamur ileri
nceliklidir.
3) Yemek eitlerinden tannm olanlar kebaplar olmakla beraber et
yemeklerinden yahni olarak bilinen sulu yemek eitleri de arlktadr.
4) Trk mutfanda sebze eidi fazladr. Sebzeler etle beraber piirilmekle
birlikte sebzelerin soanl, domatesli ya da salal da piirilmesi yaygndr.
5) Yemek iin gerekli olan yiyecekler genellikle su konmadan nce yada
kavrulmaktadr.
6) Sebzeler suda halanp etin yannda garnitr olarak pek kullanlmaz.
7) Btn yemeklerin temel malzemesi soandr. Soan yada kavrularak
yemeklere katlr ya da i olarak salatann malzemesi olarak kullanlr.
8) Kendi kendine yetien, ot, mantar ve yeilliklerden zellikle krsal
kesimlerde geni lde faydalanlr.
9) Ya, Trk mutfanda nemlidir. Stten elde edilen yalarla i ya da kuyruk
ya her yrede kullanlmaktadr.
10) Zeytinya genellikle Bat Anadolu mutfanda kullanlmaktadr.

17

agb.

13

11) Bulgur her eit yemekte yerini almaktadr.

12) Trk mutfandaki yemek eitlerinde meyveler de arlktadr.
13) Trk mutfandaki yemeklerin hemen her eidinde baharat kullanlr. Fakat
baharat eitlerin say bakmndan az olduunu belirtmek gerekir.
14) Maydanoz, dereotu, nane gibi besin deeri yksek olan yeillikler ou
yemeklerde kullanlmaktadr.
15) Trk mutfanda yourdun nemi byktr; sade ve sarmsakl olarak
yemeklerde tketilir.
16) Yemeklerin en nemli zellii tatlardr. Grn zerinde fazla durulmaz.
17) Sofralarda sonradan kullanlan sos pek kullanlmaz. En ok kullanlan sos,
yemei piirirken yada kavrulmu domatestir.
18) Yemeklerin tuzsuz piirilmesi sz konusu deildir.
19) Tatllarda ekerin dnda tatlandrc olarak pekmez de kullanlr.
2. 5 TRK MUTFAINDAK ETLER
Trk mutfa dnyann in ve Fransz mutfaklaryla beraber nl ve zengin
mutfaklarndan biridir. Bu zenginlii yemek eitlerinde grmek mmkndr.18
Trk mutfandaki yiyecekler u ekildi sralanmaktadr.
1) orbalar
2) Et yemekleri
3) Etli sebze yemekleri
4) Dier sebze yemekleri
5) Etli kuru baklagil yemekleri
6) Zeytinyal yemekler
7) Yumurta yemekleri
8) Pilavlar

18

agb.

14

9) Makarna ve mantlar
10) Brekler
11) Ekmek, rek ve pideler
12) Salata ve turular
13) Tatllar
14) Hoaflar
Biz burada yukarda verilen yiyeceklerden konumuz itibariyle ilk dokuz
yiyecei genel hatlaryla aktarmaya alacaz.
1) ORBALAR:
Sofrann ilk eidi olmas asndan nemlidir. orba szc Farsa kkenli
olup urba szcnden gelme olup tuzlu madde demek olan ur ile a karl
bann birlemesinden olumutur.19
Her n tketilebilen bir yemek eididir.
3e ayrlr:
a) Unlu orbalar:
Bu tr orbalar genelde unun yada kavrulmasyla elde edilir. Bazlarna pimi
et, sebze gibi besinler de katlr. Miyane, dn orbas gibi
b) Taneli orbalar:
Bu tre giren orbalarn zellii et, tavuk suyu ya da sade su ierisine taze ya da
kuru sebzelerin, yarma, bulgur, pirin, mercimek, ehriye gibi maddeler katlmasyla
meydana gelmesidir. Ezogelin, yayla orbas, ikembe
c) Szme veya Ezme orbalar:
Bu gruptaki orbalar: et, tavuk suyu ya da sade su ierisinde eitli maddelerin
yumuayncaya dek piirildikten sonra ezilmesiyle hazrlanr. Krmz mercimek
orbas

19

agb.

15

2) ET YEMEKLER:
Bu tr yemeklerde et eitleri farkldr.
a) Bykba ve Kkba Hayvan Etlerinden Yaplanlar:
Trk mutfandaki etler genellikle iki ekilde piirilmektedir. Biri etten baka
ya dnda bir madde katlmadan, dieri ise ek besinlerle birlikte piirilir.
Trkler tarafndan etin dier bir tketilme ekli kftelerdir. Kfte kylm etten
yaplan ve iine pek ok deiik madde katlan ve eitli piirme ekilleri olan bir
yemek trdr. Bu tr etlerin her yeri Trk mutfanda kullanlmaktadr.
b) Kmes Hayvanlar Etlerinden Yaplanlar:
Bu grupta pili ve tavuk eti ok tketilmektedir.
c) Balk ve Dier Deniz rnlerinden Yaplanlar
Denize kys olan yerlerde tketilen balk genelde tava, zgara, halama,
tuzlama, buuma kurutma ve kfte eklinde deerlendirilir.
) Av Etlerinden Yaplanlar:
Sln, bldrcn, keklin, tavan gibi av hayvanlarndan eitli yemekler yaplr.
3. ETL SEBZE YEMEKLER:
Bu gruptakiler para eti ve kymas sebzeden daha az olan yemeklerdir.
Patlcandan karnyark, patlcan musakka ve oturtma gibi pek ok etli yemekler
yaplr.
4. DER SEBZE YEMEKLER:
Bu tr yemekler dorudan doruya yada ya da un ve yumurtadan yaplr.
Etsiz, sade yada kavrulup piirilen yemeklerde kabak kalye, kaban dier bir
yemei mcver, bu yemek trlerindendir.
5. ZEYTNYALI YEMEKLER:
Zeytinya, yetime alanna bal olarak Samsun, skenderun hattnn batsnda
kalan blgede daha ok tketilmektedir.
a) Bast Zeytinyallar: Sebzelerin bastrlmas

16

b) Tepside Pien Zeytinyallar: Sebzelerin tepside piirilmesi

c) Zeytinyal dolmalar
d) Pilakiler
e) Dier Zeytinyallar
3. YEMEK
3. 1. YEMEKLERN FARKLILAMASI
Yemek eitleri; yapm kullanlan malzeme, corafi zellikler, geim
kaynaklar vb. gibi etkenler, dolaysyla fakllam, sonuta blgesel yemek trleri
ortaya kmtr.
Zamanla i gler beslenme alkanlklarndaki farkllklar en aza indirgese de
hala yrelere ait baz yemek eitleri bulunmaktadr.
Karadeniz blgesinde yaayanlarn beslenmesinde blgeyi karakterize eden
hamsi, msr ekmei ve yemekleri, karalhana, patates ve fasulye gibi rnler
arlktadr. Bu rnlerin yemekleri blgenin zel gnlerinde ve zamanlarnda
kendilerini daha ok belli eder. li tavuk, ili tava (hamsili tava), stla, ovma orbas,
tutma orbas, erkez tavuu
Akdeniz blgenin beslenmesine bakacak olursak bulgur, nohut, susam ve eitli
sebzelerin nemli bir yeri olduunu grmek mmkndr. Et genellikle kyma ve kebap
olarak tketilir. Blgeye ait yemekler ise; araba, stl orba, humus, ksr, anal-kzl,
kekek
Un, bulgur nce olmak zere koyun eti, yourt, patates ve dier sebzelerin
temsil a Anadolu blgesidir. Blgeyi temsil eden yemekler; kuzu tandr, bulgur
pilav, nohutlu yahni, su brei, mant
Ege blgesi yemeklerinde zeytinya belirleyici olmakla birlikte brlce,
prasa, patlcan dier blgelere gre ok kullanlr.
Mercimein anavatan olan Gneydou Anadolu blgesinde mercimekle beraber
bulgurun da zel bir yeri vardr. Bu blgeye has olan i kfte, ili kfte, mercimek
kftesi artk her blgede yaplr hale gelmitir.

17

Dou Anadolu blgesinin besinleri un, yarma ve bulgur ncelikli olanlardr. St

rnlerinden yourt ve peynir ok tketilmektedir. Et, ekonomik glklerden dolay
halk beslenmesinde fazla bir yer tutmaz. Bu blgede tereyann yerini de margarin
almtr.
Buday rnleri, pirin, koyun eti, yourt gibi besinlerin ok tketildii dier
bir blgemiz ise Marmara ve Trakyadr. Burada ya tr de eitlidir; ayiei,
zeytinya, margarin Bu blgenin yemeklerinde et olarak koyun eti arlkta
kullanlmaktadr.20
3. 2. YEMEKLERN TOPLUMSAL LEVLER:
Yeme ve ime kltrlerin vazgeilmez elerinden biridir. Kltr oluturan
eler maddi ve manevidir. Yiyecek ve ieceklerin birer toplam olan yemek bir maddi
kltrdr. Kltrel Antropoloji de fonsiyonalist kavramn kurucusu olan ngiliz
Antropolog Bronislow Malinowski de kltr oluturan her enin kendine gre
birtakm fonksiyonlar olduunu belirtmektedir.
Kltr meydana getiren her e kiilerin baz ihtiyalarn karlamaktadr.
Yemek de kltr ierisinde insanolunun eitli ihtiyalarna cevap veren bir maddi
edir.
Malinowski, yemei buna bal olarak beslenmeyi kltrlerde evrensel nitelikte
olan asli, biyolojik gereksinimler ierisinde belirtmitir.
nsann yaamn devam ettirebilmesi, yemesine ve imesine baldr.
Beslenmenin bireysel nitelik olarak ilevi yannda toplumsal olarak da ilevi vardr. Bu
ilevleri u ekilde sralamak mmkndr.21
1. Stat simgesi
2. Dostluk, arkadalk ve iletiim
3. Hediyeleerek paylama
4. Festivaller, ziyaretlerde elence arac
5. Trenlerde yiyecekler
6. Toplumsallatrma arac olarak yiyecekler
20
21

agb.
www.kultur.gov.tr Yemein Toplumsal levleri

18

7. Ailenin yceltilmesi ve stn tutulmas

8. Turizm yoluyla lkelerin yaknlamas
Bu ilevleri ksaca aklayacak olursak unlar syleyebiliriz:
1. STAT SMGES
Stat simgesini toplumsal mesafe olarak da deerlendirebiliriz.
Yemein kalitesi ve miktar, eitlilii yemei dzenleyenin statsn ve
saygnln ifade eder. Sosyal farkllamada da yemekler saygnln ifadesidir.
Gelenek halini alan toplu yemeklerde en fazla saygnla sahip olan kiiler,
yemei ilk olarak yer ve bunu dierleri takip etmektedir. Trk yemek geleneinde Su
kn, sofra byn. sz bunu daha da iyi aklamaktadr. Byk olan yal olan
saygn kiidir ve bu nedenle yemee ilk olarak o balar. Gnmzde aile reisi gelmeden
yemee balanlmaz. nk aile reisi saygnl olan bir kiidir.
2. DOSTLUK, ARKADALIK VE LETM
Bir araya gelen insanlar birbirlerine yiyecek ve iecek ikram yaparak sohbet
edip dostluklarn pekitirirler ve aralarndaki iletiimi glendirirler.
Dn, insanlar bir araya getiren nemli bir trendir. Dnlere zel
yemeklerle insanlar arasndaki diyalog da geliir. Bylece yemeklerin dostluk, sayg ve
sevgi ifadesi olarak toplumsal ilevleri ortaya kar.
3. HEDYELEEREK PAYLAMA
Bu toplumsal ilevi Trk geleneinde bayramlarda, kutlamalarda zellikle
Ramazan aynda grmekteyiz. ftara doru insanlarn birbirlerine yemek getirip
gtrmesi bu ilevin nemini gstermektedir.
4. FESTVALLER; ZYAFLERDE ELENME ARACI
ok eitli sebeplerle tertip edilen ziyafetlerde ve festivallerde kalite ve eitlilik
olarak yemek kendini gstermektedir. Bu tr elencelerde yemekler zenle yaplr.
Trkiyede yaplan festivallerde o blgeye, yreye ait her trl zellikler
yanstlmaktadr. Yozgat, Srmeli festivali buna rnek olarak verebileceimiz
festivallerden sadece biridir. Srmeli festivalinde Yozgata ait maddi ve manevi her
trl kltr bulmaktayz.

19

5. TRENLERDE YYECEKLER
nsan hayatnn doumundan lmne kadar yiyecek ve iecekler belirli
trenlerde zelliklerini kaybetmemi, korumutur.
lmlerde l yemei (zelikle etli dvme yemei) ocuun ilk diinin
kmasnda tahl yemekleri bu trenlerde unutulmamtr.
6. TOPLUMSALLATIRMA ARACI OLARAK YYECEKLER
Bu toplumsal ilev de ocuk nemli faktrdr ve bir aratr. ocuun
benimsenen

davranlarnn

zel

yemeklerle

pekitirilmesi;

benimsenmeyen

davranlarda ceza verilip yemekten alkonulmas gibi

ocuun toplumsallatrlmasnda iyi ve kt deneyimler bazen yemeklerde
balantl hale gelmitir.
7. ALENN YCELTLMES VE STN TUTULMASI
Kalbe giden yol mideden geer. sz evlenecek gen kzlarn bilmesi gereken
ev becerilerini buna bal olarak iyi yemek yapabilme zellikleri belirtilmitir. Gzel ve
lezzetli yemek yapan hanmlar, elerinin beenisini kazanm ev yemei kavram
olumutur. Gnmzde lokantalarda ev yemeklerinin yaygnlatrldn grmekteyiz.
Ailenin bir arada yemeini yemesi gelenei aile kavramn yceltmi, aile
dayanmasn salamtr.
8. TURZM YOLUYLA LKELERN YAKINLAMASI
Turizm hem lke iinde hem de lkeler arasnda gereklemektedir. lkedeki
eitli sebeplerle yaplan i turizm yreler arasnda yemekleri yaygnlatrrken, d
turizm de lkelerin yemeklerini birbirine tantmasna olanak salamtr.
Maslown gereksinim hiyerarisinde maddi gereksinimler bal altnda
fiziksel ihtiyalar arasnda yemek, imek kavramlar da vardr. Bu ihtiyalar
karlanmadan insan dier ihtiyalarn salkl bir ekilde gerekletirememektedir.
nsan yaamnn her dnemi yiyecek ve ieceklerle sslenmitir. Bunlar insan
hayatn renklendiren maddi kltrlerdendir.

20

Mutfak kltr, sosyo-kltrel adan hem o milletin ve kltrn bir ynn

meydana getirmekte hem de milletleri kaynatran bir aratr. Yemek kltrlerin
simgesidir.
4. YEMEK SMLER
4. 1. Yaplarna Gre Yemek simleri
Kelime, manas veya gramer vazifesi bulunan ve tek bana kullanlan ses veya
ses topluluudur.
Kelimelerin yapsn ses ve ekil almak zere iki bakmdan ele almak lazmdr.
Kelimelerin bir ses yaps, bir de ekil yaps vardr. Ses yaps kelimelerin,
bnyesindeki seslerin birbirleriyle mnasebetleri bakmndan gsterdii manzara olup
onlarn syleyileriyle ilgilidir. Ses yaps kelimelerin syleni bakmndan gze ekil
yaps ise kelime bnyesinin iinde bulunduu manal ve gramer vazifeli ekiller
bakmndan gsterdii manzaradr. Kelimelerin bnyesinde onlara mana veren birtakm
ekiller bulunur. Kelimelerin ekil yaps bu ekillerin meydana getirdii yapdr.
Kelimelerin ekil yapsnn incelenmesinde kkler, ekler ve bunlarn eitleri zerinde
durulur. 22
Yemek isimleri tek kelime olmakla beraber genellikle kelime grubu halindedir.
Kelime gruplar daha ok tamlama eklindedir. Tretilen yemek isimleri de vardr. sim
ve fiil kkl yemek isimlerine yapm ekleri getirilerek tretilmitir. Yemek isimleri de
basit, tremi ve bileik olmak zere grupta incelenmitir.
4. 1. 1. Basit Yapl Yemek simleri:
Basit kelimeler herhangi bir yapm eki ile geniletilmemi olan ve daha basit
kk, ek gelerine ayrlamayan kelimelerdir.Tremi ve birleik adlarn dnda kalan
btn kelimeler basit kelime grubuna girer.23
Basit yapl yemek isimleri unlardr:
Absta, abur, auz, aluga, alvenet, aus, avz, ayvanet, babikho, babukko, bacna,
badmalak, bakrdan, baklava, bamba, bamya, barana, barbunya, basta, bast, bastik,
bazene, bekeden, beyran, bc, bkla, bl, bici, bicu, boran, borana, borani, borann,
borhana, bostana, brenye, bumbar, btmet, calla, cancur, cergo, clbr, clfr, cidebe,
22
23

Muharrem Ergin, Trk Dil Bilgisi, stanbul, 2004, s. 97

Zeynep Korkmaz, Trkiye Trkesi Grameri, Ankara, 2003, s. 30

21

ciil, cilbir, cilbirim, cilbirt, cirihda, cive, civek, civil, corti, corton, culhur, atangr,
lbur, ilbir, opur, , upra, darp, dible, dibleyi, dobo, dombay, doya, d,
dubala, dudeyi, dua, ee, enik, enginar, fasla, fasulye, fava, fkka, gaburga, galle,
gapsa, gail, gebal, gegi, gendime, gliga, gilgidir, gocu, golle, gce, glle, glmez,
gmbl, gve, gyerti, guliya, halka, halle, hangel, hapes, hardumya, haro, hasr,
hal, hameri, hamerim, haulga, hele, helise, henkal, heriklet, herise, herle, hngel,
hibe, hindi, hindiba, hokgiri, hoppur, hol, h, hmer, hmeri, hmerim, ktebet,
srn, spanak, ihlamur, isirin, kabrka, kabune, kakavya, kale, ka, kaygana, kayk,
kekota, kelle, kepleir, keska, ke, kndk, kibemumbar, kirde, kitel, kolof, kokota,
korkota, kfte, kpbece, kundme, kuymak, lapa, lebeni, lepe, lepsi, livi, lolaz,
lohtiko, luku, lup, llk, madata, mahluta, makarna, mala, malay, malez, malhta,
mamlika, mancar, maakka, mal, meftune, meglube, menemen, mertadille, mhla,
mkla, mk, mngrck, mievi, mufakkara, mumbar, musakka, mcver, mhliye,
orman, oruk, cce, gcel, me, paa, pancar, papa, past, patits, pazaresa, puke,
pelvaze, pehli, po, pifoli, pilaki, pilav, pirhoy, piti, pahmul, prk, saz, sembsek,
sengeser, srn, sir, sirin, sohta, sura, sbere,snter, srn, erefiye, ir, iveydiz,
taharma, tahl, takalak, tandr, tar, tatar, tavuk, terbe, tnt, trht, trk, trk, trk,
tike, tirina, tirit, tirma, toga, toka, tohma, tomtu, tovga, tovka, toyga, trima, tsrhta,
tsumur, vardar, yahni, yarpuz, ye, zahma, zurbiyet, zlbiye, zurbiye
4. 1. 2 Tremi Yapl Yemek simleri:
4. 1. 2. 1 Tek Szck Halindeki Tremi Yapl Yemek simleri:
sim veya fiil kklerinden oluan yemek isimlerine eitli yapm ekleri
getirilerek yaplr. Tremi yapl yemek isimleri isim veya fiil kklerinden tretilen
yemek isimleri olmak zere, ikiye ayrlr.
4. 1. 2. 2 sim Kklerinden Tretilen Yemek simleri:
Aclama, azlk, bulama, buulama, crklama, cyklama, tma, iekli,
iyleme, irli, duzluklu, eileme, ekili, egili, follama, gathl, goyultma, hllk,
ili, kaplama, semizlik, sbelek, sulu, topca, tenelek, tirmitli, topa, zlmeme, zml,
yalanc, yourtlama, yuvarlama

22

4.1. 2. 3 Fiil Kklerinden Tretilen Yemek simleri:

Fiil Kklerine fiilden fiil ve fiilden isim yapm ekleri getirilerek tretilmitir.
Fiil kklerinden tretilen yemek isimleri unlardr.
Atmaca, bastrma, bayldan, bezdirme, blama, bulama, bulama, akma,
ehme, eyhmece, rtma, rpma, ileme, okratma, rtme, dayama, dilme, dizme,
dizmeli, dorama, dolaman, dolma, dorgama, dgme, dme, dme, dndertme,
deme, dvme, dvme, dutma,gaamak, galama, gapama, garma, gymal, gyerti,
slama, kaamak, kapama, kaplama, karma, katma, krma, krpma, krpuk, kstrma,
kzartma, oturtma, ovalama, feleme, veleme, sarma, sepeleme, sepmece, sk,
skma, skma, syrg, silkme, srtme, sndrme, tutma, uyutma, feleme, yarma,
yma, yrtma, yapma
4.1. 2. 3. Yemek simleri Tretmede Kullanlan Yapm Ekleri:
4.1.2.3.1 simden sim Yapm Ekleri:
-lk /-lik / -luk /-lk Eki:
Genellikle adlardan ve sfatlardan adlar treten +lk / +luk eki ok ilek ve
kapsaml bir ektir.Asl ilevi kelimeye tahsisi, bir ey iinanlam veren adlar
tretmektedir. Ekteki kullanm ileklii ve geldii kelimenin anlam yaps ona, ana
ilevine kout yeni birtakm ilevler daha kazandrmtr.Bylece ekin grevi dallanm
ve kapsam genilemitir.24
-lk ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:
Az+lk, semiz + lik, duz + luk + lu, hl + lk
-l / -li / -lu / -l Eki:
Bu ek ileklik derecesi ekim eklerine yakn olan isimden isim yapma
eklerinden biridir. Esas fonksiyonu aslnda sfat olarak kullanlan vasf isimleri
yapmaktr. Bu nedenle ek, Muharrem Ergin tarafndan sfat eki diye de anlr.
-l / -li / -lu / -l eki bir nesnede, bir nesnenin bulunduunu, bir nesnenin bir
nesneye sahip olduunu ya da bir nesnenin bir nesneye bal olduunu gsterir.25

24
25

age.
age.

23

-l ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:

iek + li,

ir + li

+ li Su + lu

duz + luk + lu
Tirmi + li

Egi + li

Eki + li

gath + l

zm + l

-c / -ci / -cu / -c Eki:

Bu ek Trkenin eskiden beri kullanlan ve ilekliini kaybetmemi olan
isimden isim yapma eklerinden biridir. Balca fonksiyonu meslek ve urama isimleri
ile ilgili isimler yapmaktr. Kullan sahas ok geni, ileklik derecesi ok yksektir.26
Yalan+c
- lek / -lak Eki:
- le- isimden fiillrine gelen dmeli ik eki bu fiillerin bir trl sfat fiillerini
meydana getirir. Bunlar sfat olurlar. Ancak bu iki ekin kaynamas ile birleiin farkl
bir anlatm kazand ve dorudan doruya isimden sfatlar ve adlar yapt grlr.27
- lek ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:
Sbe + lek,

tene + lek

4.1.2.3.2 simden Fiil Yapan Ekler:

- la /-le Eki:
+la- eki, Eski Trkeden beri btn lehelerde canl ve ok ilek olan bir addan
fiil tretme ekidir.Trkiye Trkesinde deverimli ve anlamca ok ynl tretmeler
yapmtr.Tek veya ok heceli her trl ad kk ve gvdeleriyle sfat, zarf vb. ad soylu
szlere de gelerek geili ve geisiz fiiller treten bir ektir. Ekin ileklii, trettii
fiillere birbirinden ayr anlamlar yklemesiyle de kendini gsterir.28
Ac+la+ma,
iy + le me,

Bu+la+ma, Buu+la+ma,

ei + le + me,

fol + la + ma,

crk + la + ma,

cyk + la ma,

Kap+la+ma,

zm + le + me,

yourt + la + ma, Yuvar + la ma

rneklerden anlald gibi isimden fiil yapma ekleri yalnz balarna yemek
isimleri oluturamazlar.

Bu eklerden sonra filden isim yapan bir ek getirilerek yemek

26

age.
Tahsin Banguolu, Trkenin Grameri, Ankara, 1990 s. 186
28
age.
27

24

isimleri oluturulur. Bu isimler iin daha ok yapsnda isimden fiil treten ekler
bulunan yemek isimleri tanm uygun der.
4.1.2.3.3. Fiilden sim Yapan Ekler
-ma / -me Eki:
-mak, -mek gibi ileklik sahas btn fiil kk ve gvedlrini iine alan bir ektir.mak, -mek ekinin hareket isimleri yapmasna karlk ma, -me ekinin fonksiyonu i
isimleri yamaktr.29
-ma / -me ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:
Bas tr + ma, Bez dir + me, ak + ma, ek + me, r t + ma, rp + ma,
okra t + ma, r t + me, daya + ma, dil + me, diz + me, diz + me + li, dora + ma,
dol + ma, dorga + ma, d + me, dn dert + me, de + me, dv + me, gapa + ma, gar
+ ma, gy + ma + l, sla + ma, kapa + ma, kapla + ma, kar + ma, kat + ma, krp + ma,
ks tr + ma, otur t + ma, ov ala + ma, v ele + me, sar + ma, sep + me + ce, sk +
ma, silk + me, sr t + me, sn dr + me, uyu t + ma, yar + ma, y + ma, yap +
ma
- mek/- mak Eki:
Fiilden fiil treten A-ekiyle mAk ad- fiil ( mastar ) ekinin kaynamasndan
olumu bir birleik ektir.30
- mek / -mak ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:
Ga+a+mak, ka+a+mak
- ma/ me Eki:
lek olmayan bir ektir. Fiil kklerine gelerek onlar isim yapar.
- ma / - me ekiyle tretilen yemek isimleri unlardr:
Bla + ma, bula + ma, dg + me, d + me, dv + me, dut + ma, kr +
ma, fele + me, sepele + me, sk + ma, tut + ma, fele + me, yrt + ma

29
30

age.
age.

25

- k Eki:
Geili geisiz tek ve ok heceli fiillere gelerek sfat ve adlar treten ok ilekli
bir ektir.Bu ekle yaplm tretmelerin zellikle sfat olanlarnda, yaplm bitmi bir ii
nitelik olarak zerinde tanma zellii vardr.31
Gr + ik, krp + uk
4.1.2.3.4 Fiilden Fiil Yapan Ekler:
- t Eki:
Fiillerden oldurma ve yaptrma ifade eden fiiller yapar.Trkede eskiden beri
grlen ve ilek olarak kullanlan bir fiilden fiil yapma ekidir.32
r + t + ma, ok + ra + t + ma, r + t+ me, kzar + t + ma, otur + t + ma,
sr + t + me, uyu + t + ma
-dr /-dir / - dur / -dr
- tr /- tir / - tur / - tr Eki:
Bu ek bir oldurma ve yaptrma ekidir. Trkede eskiden beri bulunan ve ilek
olarak kullanlan fiilden fiil yapma eklerinden biridir. 33
Bez + dir + me,

ks + tr +ma, sn + dr +me,

4. 1. 3. Tamlamalar inde Yer Alan Kelimelerde Kullanlan Yapm Ekleri:

4. 1. 3. 1 simden sim Yapan Ekler:
- l / - li Ekiyle tretilen tamalamlardaki kelimeler:
Ac + l, cack + l, bacak+ l, bakla+ l, bulgur + lu, ceviz + li, cier + li, apt +
l, ir + li, domates + li, duvak + l, eki + li, elma + l, erik + li, egi + li, et + li, firik +
li, gapa + ma + l, gce + li, hamsi + li, haha + l, havu + lu, spanak + l, pilav + l, i
+ li, kabak + l, kam + l, kat + k + l, kays + l, keme + li, kestane + li, kes + tir + me
+ li, kyma + l, kimyon + lu, kfte + li, kuyruk + lu, lolaz + l, malhta + l, mantar +
l, maya + l, mercimek + li, msr + l, mukaer + li, musakka + l, nohut + lu, patates +
li, patlcan + l, paz + l, peynir + li, pide + li, pirin + li, sarmsak + l, sebze + li, sk +
ma + l, sirke + li, soan + l, sos + lu, su + lu, st + l, ehriye + li, tahan + l, tahin + li,
31

age.
age.
33
age.
32

26

tarak + l, tat + l + l, tava + l, tavuk + lu, terbiye + li, teretor + lu, tike + li, top + a +
l, un + lu, yarpuz + lu, yourt + lu, yumurta + l, zeytinya + l,
-lk / lik Ekiyle tretilen tamlamalardaki kelimeler:
Darak + lk
- c / -ci Ekiyle tretilen tamlamalardaki kelimeler:
Gemi + ci, yalan + c
- ce / ca Ekiyle tretilen tamalamalrdaki kelimeler:
Ala + ca, ala + ca + c
4. 1. 3. 2 Fiilden sim Yapan Ekler:
- ma / me Ekiyle tretilen tamlamalardaki kelimeler:
Tut + ma, bula + ma
- ma / me Ekiyle tretilen tamlamalardaki kelimeler:
A + ma, aht + ma + l, akt + ma + l, bk + me, erple + me, k er t + me,
ul + la + ma, eki + le + me, hala + ma, hop + la + t + ma, kavur + ma, kayna t +
ma, kes + me, yar + ma
-k Ekiyle tretilen tamlamalardaki kelimeler:
Kar + + k
4. 1. 4 Yemek simlerinde Grlen Ses Deimeleri:
k- Deiimi:
k- deiiklii yalnz bugn Trkiye Trkesi azlarnda kelime balarnda
grlen bir deiikliktir.Bu deiiklik Trkiye Trkesi ve Azeri azlarnda bugn
hemen hemen umumilemi olup Bat Trkesinde zamanmzn en byk ve en
umull ses deiiklii manzarasn arz etmektedir.34
Kaburga > gaburga, kaamak > gaamak, kapama > gapama, kapska > gapsga,
kara > gara, karn > garn, karma > garma, katl > gathl, krk > grik, kymal >
gymal, koyultma > goyultma, Kulak > gulak, kurutdu > gurutdu

34

age.

27

k-h Deiimi:
k-h deiiklii kelime iinde, kelime ve hece sonunda grlen bir deiikliktir.
Bat Trkesinde bu deiiklik Eski Anadolu Trkesinde geni lde
karmza kar.Eski Anadolu Trkesinden sonra Bat Trkesinin Osmanl sahas bu
hlardan ayrlarak tamamyla k tarafnda kalm, Azeri sahas ise geni lde h tarafn
tutmutur. yleki kelime iindeki ve sonundaki btn k lar bugn Azeri sahasnda
tamamyla hya dnm bulunmaktadr.
Kelime bandaki baz klarn Bat Trkesinde h
olduklarn gryoruz.
Bunlardan bazlar Bat Trkesinin banda hl olarak karmza kmakta bazlar da
Eski Anadolu Trkesinde k l ekilleri ile de grlmektedir. Yani Eski Anadolu
Trkesinde ve Osmanlcann balarnda bataki k-h sesleri kark bir ekilde bazen kl
bazen hl olarak kullanlmlardr.35
Aktmal > a h
tmal, ekme > ehme, kuymak > kuyma h

t- d Deiiklii:
t. d deiiklii de kelime banda grlen ve Bat Trkesinde geni lde vuku
bulan bir deiikliktir.
Eski Trkede kelime bandaki baz tler sonradan Bat Trkesinde d
olmutur.36
Tirit > dirit
4. 1. 5 Yemek simlerinde Ses Olaylar:
Sedallama ve Yumuama:
Trkede kelime sonunda bulunan ; k, k, p, t nszleri iki vokal arasnda
yumuar. Sonuta c, p b, t d, olur; yani , p, t nszleri yumuar. k ve kda ise iki
vokal arasnda kalan k ve k yerlerini g ve ye brakrlar; fakat bununla kalmayarak
sonra hemen yumuar ve yumuak g ( yani ) ve ekline geerler.37
olak > ola, kuymak > kuyma, yemek i > yemei, gve i >
gveci, erik i > erii, klk > kl, kabak > kaba, yrek i > yrei,
35

age.
age.
37
age.
36

28

kuzukulak > kuzukula, yaprak > yara, tirit i > tiridi, balk > bal,
semizlik i > semizlii, kebap > kebab, oruk u > oruu, spanak > spana
Yer Deitirme ( metatez)
Bir gramer birliinde yana yana gelen iki sesin bazen yer deitirdii grlr.38
Dograma - dorgama, plak - lbak
nl Dmesi
Bir gramer birliinde arka arkaya gelen ve ses bakmndan birbirine benzeyen
iki heceden birinin bazen eridii, dt grlr.39
Yala yala, yal ufak yalufak, kftelia kftela
Baz szckler yapm eki alrken veya dier bir szckle birleirken nl
kaybna urar.
Buulama bulama, karnyark - karnyark
4. 1. 6 Birleik Yapl Yemek simleri:
Birden ok kelimenin yeni bir anlam ifade etmek zere birleip kalplamasyla
meydana gelen bee birleik kelime denir.
Birden fazla kelimenin birleerek oluturduu yemek isimleri yapllarna gre
u gruplara ayrlr:
4. 1. 6. 1 Belirtisiz sim Tamlamas Biiminde Oluturulmu Yemek simleri:
Araba, baheotu, bakkalyari, bezenaai, devegz, ebegmeci, kayabei,
kuzukula, ocakba, paapilav, paatopu, Pnarba, sakavurmas, yerelmas
4. 1.6. 2 Sfat Tamlamas Biiminde Oluturulmu Birleik Yemek simleri:
Akhmerim, alabeli, alatene, karak,

kftala, sarot, sarsu, yala,

yalufak
4. 1. 6. 3 Bir sim Bir Fiilden Oluturulmu Birleik Yemek simleri:
Devebatmaz, karnyark, kedibatmaz, sakalaarpan, sakalsarkdan, suyakaan,

38
39

age.
age.

29

4. 1. 6. 4 ki simden Oluturulmu Yemek simleri:

Alinazik, cierbahar, srgandalak, kellekpe, kellepaa, toptup,
4. 1. 6. 5 Yansma Szcklerden Oluturulmu Yemek simleri:
Tabiat seslerini tasvir veya kabataslak taklit ederek meydana gelmi ses
topluluklarna yansma denir. Yaplar, ileyileri bakmndan yansmalar ikiye ayrlr.
Birtakm en ok olu ve kllar, bazen de nesneleri sesler yoluyla tasvir ederler.
Bunlara tasvir sesleri denir. Birtakm ise tabiat seslerini taklit ederek her trl
kavramalar ifade etmeye alr. Bu trl yansmalara da taklit sesleri denir.40
Yansmalarla tretilmi yemek isimleri unlardr:
Czbz, ftft, frtfrt, rop,
4. 1. 7 Kelime Grubu Halindeki Yemek simleri:
ki veya daha ok kelime farkl bir kavram karlamak zere belirli ekiller
iinde bir araya getirilerek birleik kelimeler oluturur. Birleimde iki kelime nce ayr
anlamlar tar. Bunlarn tek kelime gibi ayrlmaz bir kavram karlayacak ekilde
kaynamasna birleik kelime denir.
Birleik isim tabanlar sz dizimindeki belirtme beklerine paralel olarak ad
takm sfat takm, zarf bei, tak bei, ekim bei ve balama bei kalplarnda
grlr. 41
Birden fazla kelimeden oluan yemek isimleri yapllarna gre u gruplara
ayrlr.
4. 1.7. 1 sim Tamlamas eklindeki Yemek simleri:
4. 1. 7. 1. 1 Belirtisiz sim Tamlamas eklinde Oluturulmu Yemek simleri:
Tamlayan eksiz olan isim tamlamalarna belirtisiz isim tamlamas denir.
Belirsiz tamlamann birleik isim hkmnde olmas dolaysyla birok yer, makam,
messese, memuriyet, kitap, eya v.s nesne isimleri bu tamlama eklindedir.42

40

age.
age.
42
age.
41

30

Belirtisiz isim tamlamas eklinde oluturulmu yemek isimleri unlardr:

Abdigr kftesi, acem pilav, acur dolmas, agud rs, asak ola, anakz
orbas, aprak dolmas, arap kebab, arap tavas, armut kebab, arpa orbas, alk pilav,
avgan pilav, ayran a, ayran kuyma, ayva a, ayva kebab, ayva sulusu, ayva tavas,
ayva yahnisi, badem yemei, badu a, bakla dolmas, bakla syrmas, bakla tavas,
balk orbas, balk doldurmas, balk dolmas, ballk kavurmas, ballk kurmas, bamya
sulusu, bamya tavas, bardak gveci, bezirgan kebab, biber dolmas, bor orbas, ,
brek orbas, brk a, brlce syrmas, bulama orbas, bulgur orbas, bulgur
pilav, bulgur sarmas, bullez yemei, bumbar dolmas, bkme orbas, caba gveci,
ceviz tavas, cier balklemi, cier dolmas, cier kavurmas, cier kebab, cier
sarmas, aala a, ala yemei, apt a, ardak kebab, erpleme eti, idem pilav,
imdik makarnas, ingene pilav, oban brei, mlek eti, kertme kebab, p
kebab, rek ii, ubuk kebab, dalgan kavurmas, dalgan kftesi, daraklk tavas,
davik orbas, den orbas, domates basts, domates silkmesi, domates tavas, dme
a, dvme pilav, dut ullamas, d a, dn eti, dn pilav, ebegmeci
buulamas, ekmek a,ekmek umas, eki a, elbasan tavas, elma a, elma dolmas,
enginar dolmas, enginar salmas, epbey a, erik a, eek turpu, et dolmas, et gaba,
et kavurmas, et kzartmas, et paas, eyei dolmas, eye dolmas, fasulye diblesi,
fasulye syrmas, fasulye sulusu, fasulye tavas, fellah kftesi, frn yapmas, fide
orbas, firik pilav, Frenk kebab, garn orbas, gemici orbas, gerdan yemei, gce
orbas, gce kftesi, gce kts, gce Tarhanas, gulak orbas, gve eti, hamsi
kayganas, hamsi kuu, hamur a, hamur orbas, haha kavurmas, havu dolmas,
havu kavurmas, havu sulusu, hyar dolmas, spanak basks, spanak ba, spanak
borani, spanak buulamas, spanak kavurmas, i katmas, ilibada dolmas, ilibada
kavurmas, incir a, irmik orbas, kembe orbas, ikembe dolmas, ikembe s,
ikembe yahnisi, kabak intmesi, kabak dolmas, kabak hail, kabak kavurmas, kabak
kftesi, kabak musakkas, kabak oturtmas,kabak sinkontosu, kaburga dolmas, kalakas
yemei, kapk kavurmas, karalahana orbas, karalahana diplemesi, karalahana
dvmesi, karalahana yemei, karalahana ymas, karn dolmas, karnabahar kzartmas,
kak sap, katma a, kavurma ullamas, kavurma herlesi, kays sulusu, kaz tiriti,
kazan eti, kazan kebab, kazyak kavurmas, kedi brlcesi, keklik kzartmas, keme
dolmas, keme kebab, keme tavas, kenger a, kereviz dolmas, kesme a, kyma a,
kyma kebab, kzlck orbas, kikirdek orbas, kiki kavurmas, kofana pilakisi, kol
31

dolmas, klk a, kme a, kme kavurmas, krbelle a, kumbar dolmas, kuyu

kebab, kuzu dolmas, kuzu kzartmas, kuzukula, kp eti, kp kebab, labada dolmas,
lahana sarmas, lebeni orbas, lebeniye orbas, lengeri tatar, loklok tiridi, lor dolmas,
madmak a, malhta orbas, mantar kavurmas, ma orbas, mercimek orbas,
mercimek dondurmas, meyhane pilav, mcrk a, mrmrk orbas, msr orbas,
msr dolmas, midye dolmas, midye kzartmas, miyane orbas, mumbar dolmas,
Mustafack orbas, msebbiye kftesi, nardan a, oma a, orman kebab, ot a, ot
kavurmas, ovma orbas, me orbas, vmek orbas, z orbas, zbek pilav, paa
orbas, paa kebab, palamut kftesi, pancar kavurmas, pancar sarmas, pat kftesi,
patates dolmas, patates sulusu, patlcan rtmas, patlcan dolmas, patlcan
gzlemesi, patlcan kebab, patlcan kzartmas, patlcan mks, patlcan oturtmas,
patlcan tatar, patlcan tavas, patlcan yourtlamas, paz kavurmas, prasa dolmas,
prasa mhlamas, prasa sulusu, ptpt a, pirin orbas, pirpirim a, puryan kebab,
psrk orbas, sa kavurmas, sa kebab, sama a, sahan kftesi, sakz yahnisi,
salatalk dolmas, sardalye buulamas, sarmsak a, sarmsak kebab, sazan kzartmas,
skck kftesi, simit kebab, simit kftesi, sini kftesi, sini oruu, soan a, soan
dolmas, soan kebab, soan kftesi, soan sulusu, sucukaki kftesi, st hal, st
lapas, szek yapmas, algam dolmas, allapa a, atma, ehriye orbas, rdan
dolmas, taga orbas, tarakl tavas, tarhana a, tarhana orbas, tarla semizlii, tas
kapamas, tas kebab, tatar orbas, tavga orbas, tavuk orbas, tavuk dolmas, tavuk
kebab, tavuk kzartmas, tayga orbas, tene katmas, tepsi bal, tepsi kebab, tepsi
oruu, testi kebab, toyga orbas, toygar orbas, trana kellesi, turu a, turu
kavurmas, tutma a, tutma orbas, un orbas, uyduruk orbas, vine kebab, yan
a, yarma orbas, yavru orbas, yayla orbas, yerelmas, yourt a, yumurta dolmas,
yzk orbas, zambut kavurmas, zerdali a, zerdali demesi, zerdali yemei
Bazen

belirtisiz

isim

tamlamalarnda

tamlayan

unsurun

sfat

ald

grlmektedir.
Tamlayan sfat tamlamas olan belirtisiz isim tamlamas eklindeki yemek
isimleri unlardr:
Alatl dn pilav, baklal sarma ii, bulgurlu yaprak sarmas, itlenbikli
patlcan gzlemesi, domatesli kyma kebab, domatesli patlcan gzlemesi, domatesli
ehriye orbas, domatesli tike kebab, ekili balk kftesi, ekili et sulusu, ekili malhta

32

orbas, elmal tas kebab, etli arap sa, etli dolma ii, etli dme a, etli firik pilav,
etli kabak yemei, etli karalahana dolmas, etli kulak hamuru, etli semizotu, etli tas
kebab, etli yarma pilav, firikli acur dolmas, gceli tarhana orbas, hamsili karalahana
dolmas, hahal bulgur pilav, kemeli dorgama a, kemeli kyma kebab, kfteli ayva
bastrmas, kuru brlce orbas, kuru fasulye tavas, kuru patlcan dolmas, kuba etli
pirin pilav, msrl sebze orbas, nohutlu et yahnisi, nohutlu hamur orbas, nohutlu
tarhana orbas, oma ehriye orbas, ovma tarhana orbas, pazl lor dolmas, peynir
yal yaprak sarmas, peynirli patlcan gzlemesi, pideli tas kapamas, pilavl tas
kapamas, sade pirin orbas, sade ehriye orbas, sitti simit kftesi, souk pastigan
a, soslu ringa bal, tatll malhta orbas, tavuklu ehriye orbas, taze bezelye
orbas, terbiyeli pirin orbas, terbiyeli tike kebab, teretorlu brlce sasaz, tikeli
firik pilav, yeni dnya kebab, yeil fasulye kavurmas, yourtlu ala a, yourtlu
idem a, yourtlu dme orbas, yourtlu keme a, yourtlu patlcan gzlemesi,
yourtlu pirin orbas, yourtlu sebze orbas, yourtlu soan yahnisi, zeytinyal arap
sa, zeytinyal biber dolmas, zeytinyal dolma ii, zeytinyal fasulye kavurmas,
zeytinyal patlcan dolmas, zeytinyal patlcan gzlemesi, zeytinyal semizotu,
zeytinyal yaprak sarmas
Birinci unsuru zel isim olan stanbul ehri, Trk dili, Tuz gl gibi isim
tamlamalar ekil bakmndan belirsiz isim tamlamas iseler de anlam bakmndan
belirli isim tamlamas zellii tarlar.43
Adana kebab, Ankara tava, Bayburt tava, Bilecik mants, Erzincan orbas,
erkez tavuu, Harput kftesi, skilip dolmas, zmir kebab, zmir kftesi, kayseri
mants, Kilis kebab, Kilis tavas, Mara orbas, Mu kftesi, Nide tavas, Tekirda
kftesi, Yozgat kebab
4. 1. 7. 1. 2 Zincirleme sim Tamlamas eklinde Oluturulmu Yemek simleri:
Zincirleme ad tamalamas bir ad tamlamasnn baka bir adla oluturduu ikinci
bir ad tamlamasdr. Bylece tamlayan, tamlanan veya her ikisi de ad tamlamas
biiminde olan i ie girmi yeni bir tamlama tr ortaya kmtr.
Zincirleme ad tamlamalar, ad tamlamas kalbndaki bir veya daha ok kelime
grubundan olumu bir tamlama trdr.44
43

Leyla Karahan, Trkede Sz Dizimi, Ankara, 1999 s. 15

33

Can erii sulusu, enginar drt blmesi, et gaba sulusu, Frenk balcan dolmas,
hamsi kl tavas, srgan otu orbas, srgan otu presi, srgan otu yemei, kabak
iei dolmas, kadnbudu kfte, ksesefer kaba dolmas, kuba kebab, ku yrei
kavurmas, lale yapra kavurmas, midye salma pilav, tere otu kavurmas, yaban
spana dolmas, zeytinyal turp otu yemei
4. 1. 7. 2 Sfat Tamlamas eklindeki Yemek simleri:
Sfat tamlamas bir sfat unsuru ile bir isim unsurunun meydana getirdikleri
kelime grubudur. Sfat unsuru, isim unsurunu vasflandrmak ve belirtmek iin getirilir.
Sfat, tamlayan, yardmc; isim, tamlanan asl unsurdur. Sfat tamlamas eksiz bir
birlemedir.45
Sfat tamlamasnda nesnenin neden yapldn belirten demir kap, cam bardak,
mermer kk, gm kemer gibi tamlamalar isim tamlamas deil, sfat tamlamasdr.
46

Bu balamda yemeklerin neden yapldn gsteren eksiz kelime gruplarn da sfat

tamlamas kabul edilmitir.

Sfat tamlamas biimindeki yemek isimleri unlardr:
Acl fasulye, acl gve, ama makarna, ahtmal kfte, ahhmerim, aktmal
kfte, alabalk, alaca a, alaca tane, alacac orba, ala pilav, alatene, arap kfte, aya
kfteli orba, bacakl orba, balcan mkle, bulgurlu bulama, bulgurlu kfte, cackl
arap kfte, cevizli bat, cbz dolma, cdl kfte, cierbahar, cier tatlama, ala pilav,
akr pilav, aptl orba, lbak dolma, i kfte, i ihilmahi,il pancar, irli yahni,
oban kavurma, ullama ktt, domates soslu kalkan, domatesli alinazik,domatesli arap
kfte, domatesli a,domatesli cive, domatesli palamut, domatesli yumurta, dmeli
alaca orba, duvakl tavuk, duvakl pilav, eki kavurma, ekileme balk, ekili
biber,ekili orba, ekili kabak, ekili kebap, ekili kfte, ekili kuru dolma, ekili
malhta, ekili ufak kfte, ekili yahni, erikli et, etli ayval yahni, etli bamya, etli
brlce, etli enginar, etli kapama, etli kuru fasulye, etli nohut, etli prasa, etli terbiyeli
nohutlu kereviz, etli ufak kfte,frn patates, gapamal pilav, gara dolma, gurutdu a,
hamsi buulama,hamsi ili pilav, hamsi koli, hamsi tuzlama, hamsili ekmek, hamsili ili
pilav, hamsili kaygana, hamsili pazl dible, hamsili pilav, hahal yalanc sarma,
44

age.
age.
46
age.
45

34

halama et, haveydi kfte, havu musakka, havulu pilav, holatma patates, spanakl
ekili kfte, zgara balk, i pilav, i pilavl kuzu pryan, i yal oruk, ili hamsi, ili
kfte, ince tarhana, kabak hlmahi, kabakl a, kalamar tava, kalkan halama, kalkan
tava, kaml yahni, karakavurma, kark dolma, karma pilav, katkl a, katkl pilav,
kaynatma oruk, kaysl a, kellepaa, keme musakka, kemeli pilav, kestaneli pilav,
kestirmeli kereviz, kymal karnabahar, kymal kuru brlce, kimyonlu biberli a,
kiremitte alabalk, koyun evirme, kfteli yahni, kr kfte, kulakl orba, kuru acur
musakka, kuru fasulye, kuru kfte, kuyruklu oruk, kuzu evirme, kuzu halama, kuzu
tandr, lolazl pilav, lfer zgara, malhtal a, malhtal kfte, mantarl tavuk, mayal
kfte, mercimekli kfte, mercimekli pilav, mukaerli dolma, musakkal pilav, nebelyal
kfte, nohutlu et, nohutlu kavurma, nohutlu paa, nohutlu pilav, nohutlu yahni, oynal
a, patatesli et, patatesli sini kfte, patlcan musakka, patlcan pehli, patlcan pilezez,
patlcanl a, patlcanl cive, patlcanl kebap, pirinli domatesli orba, pirinli
kestirmeli kfte, pirinli kfte, pirpirim musakka, pr lezzet, sama tava, sar yahni,
sarmsak tava, sarmsakl bakla, sebzeli gerdan, sebzeli kebap, skmal musakka, sirkeli
et, soanl yahni, soanl bezelye, soanl bulama, souklama prasa, smelek kfte,
sulu ktt, sulu yal kfte, sdd a, stl orba, stl kabak, stl krmen, atm
orba, ehriyeli incik, irinli orba, tahanl orba, tahinli kfte, tahinli piyaz, tahta balk,
taval hamsi, teretorlu balk, teretorlu kefal, topal kfte, topan musakka, ufak kfte,
umal orba, unlu ufak kfte, unnu kaygana, uzun kabak, yala, yal kfte, yalanc
baydan, yalanc dolma, yarm tava, yarpuzlu orba,yavan orba, yavandan spanakl
dolma, yeil fasulye, yourtlu bakla, yourtlu evirme, yourtlu orba, yourtlu kebap,
yourtlu kfte, yourtlu patates, yourtlu taze fasulye, yourtlu ufak kfte, yourtlu
yahni, yumurtal kabak, yumurtal hamsi, yumurtal patates, yumurtal patlcan,
zeytinyal bakla, zeytinyal bamya, zeytinyal fasulye, zeytinyal kereviz,
zeytinyal kuru barbunya, zeytinyal kuru brlce, zeytinyal taze bamya,
zeytinyal taze barbunya, zeytinyal taze brlce, zeytinyal yeil brlce
Baz sfat tamlamalarnda tamlayan grubun belirtisiz isim tamlamasndan
olutuu grlr.

35

Tamlayan belirtisiz isim tamlamas olan sfat tamlamas eklindeki yemek

isimleri unlardr:
Diyarbakr usul ili kfte, kadnbudu kfte, mut usul batrk, Osmaniye usul
ksr, stkuzusukapama
4. 1. 7. 3 Bir isimle bir fiilimsiden oluturulmu yemek isimleri:
Bu tr birleik yaplar iki ekilde oluur; tamlayan isim, tamlanan fiilimsi veya
tamlayan fiilimsi, tamlanan isimdir. Bu ekildeki birleik yaplarn ounluunda
tamlayan isim, tamlanan fiildir.
Bir isim bir fiille meydana gelen yemek isimleri unlardr:
Acur dolmas, ama makarna, aprak dolmas, badem yemei, bakla dolmas,
balk doldurmas, balk dolmas, ballk kavurmas, ballk kurmas, biber dolmas,
brlce syrmas, bulgur sarmas, bulgurlu bulama, bullez yemei, bumbar dolmas,
cbz dolma, cier dolmas, cier kavurmas, cier sarmas, ala yemei, lbak dolma,
oban kavurma, dalgan kavurmas, domates basts, domates silkmesi, ebegmeci
dolmas, ebegmeci kavurmas, eki kavurma, elma dolmas, enginar dolmas, enginar
salmas, egili yemei, et dolmas, et kavurmas, et kzartmas, etli kapama, eyei
dolmas, eye dolmas, fasulye syrmas, frn yapmas, gara dolma, gerdan yemei,
haha kavurmas, havu dolmas, havu kavurmas, hyar dolmas, hoplatma patates,
spanak basks, spanak kavurmas, i katmas, ilibada dolmas, ilibada kavurmas,
skilip dolmas, ikembe dolmas, kabak intmesi, kabak dolmas, kabak kavurmas,
kabak oturtmas, kaburga dolmas, kalakas yemei, kalkan halama,

karalahana

yemei, karalahana ymas, karn dolmas, kark dolma, kapk kavurmas,

karnabahar kzartmas, karnyark, kazyak kavurmas, keklik kzartmas, keme dolmas,
kereviz dolmas, kiki kavurmas, kol dolmas, koyun evirme, kme kavurmas,
kumbar dolmas, kuyruklu oruk, kuzu evirme, kuzu dolmas, kuzu halama, kuzu
kzartmas, labada dolmas, lahana sarmas, lor dolmas, mantar kavurmas, mercimek
dondurmas, msr dolmas, midye dolmas, midye kzartmas, mumbar dolmas, nohutlu
kavurma, ot kavurmas, pancar sarmas, patates dolmas, patlcan rtmas, patlcan
dolmas, patlcan kzartmas, patlcan oturtma, paz kavurmas, prasa dolmas, salatalk
dolmas, sazan kzartmas, soan dolmas, soanl bulama, algam dolmas, rdan
dolmas, tapan kavurma, tas kapamas, tavuk dolmas, tavuk kzartmas,

36

tavuk

kzartmas, tene katmas, yalanc dolma, yumurta dolmas, zambut kavurmas, zerdali
demesi,
Bir fiilimsi bir isimle meydana gelmi yemek isimleri unlardr:
Ahtmal kfte, aktmal kfte, bulama orbas, erpleme eti, gapamal pilav,
gurutdu a, halama et, katkl a, katkl pilav, katma a, kavurma ullamas, kavurma
herlesi, kaynatma oruk, kyma a, kyma kebab, kymal karnabahr, oynal a, skck
kfte, skmal musakka, souklama prasa, atm orba, tutma a, tutma orbas,
uyduruk orbas, yarm tava, yarma orbas
4. 2 Kkenlerine Gre Yemek simleri:
Tespit ettiimiz yemek isimlerinin ou Trke kkenli olmakla birlikte yabanc
kkenlilerin ou da Farsa ve Arapa; bunun yannda az da olsa Yunanca, talyanca,
Franszca, Hinte, Rusa, Rumca ve Romence yemek isimleri mevcuttur. zellikle iki
veya daha fazla kelimeden meydana gelen kelime grubu eklindeki yemek isimlerinde
Trke kkenli kelimeler ile yabanc kkenli kelimeler bir arada kullanlmtr.
Tespit edilen yemek isimleri kken bakmndan u balklar altnda
gruplandrlmtr:
4. 2. 1 Trke Kkenli Yemek simleri:
Abur, aclama, azlk, auz, atmaca, bacna, bakrdan, baklava, bamya, basta,
bast, bastrma, bayldan, bezdirme, blama, brtlak, bulama, buulama, bulama,
bulama, bulamba, cyklama, czbz, cilbirti,civil, akma, ehme, rtma, lbur,
rpma, rtma, ilbir, ilbur, ileme, iyleme, okratma, opur, , rtme, dible,
dibleyi, dilme, dizme, dizmeli, dorama, dolma, dombay, dorgama, dgme, dme,
dndertme, d, deme, dvme, dvme, dyme, dubala, dutma, eileme, ekili,
egili, evin, frtfrt, follama, gaamak, gapama, garma, gathl, gaypak, grik, gymal,
goyultma, gce, gve, gyerti, slama, ili, kaamak, kapama, kaplama, karma,
karnyark, kartla,ka, katma, kaygana, kayk, kmkma, krma, krpma, krpuk, ksr,
kstrma, kzartma, kovalama, mcver, oama, oma, oturtma, ovalama, feleme,
leme,me,veleme, prtke, piti, sarma, semizlik, sepeleme, sk, skma, skma,
syrg, silkme, sbelek, sulu, sndrme, snter, srn, tatlama, tutma, uma, uma,
uyutma, rdm,feleme, yamaur, yapma, yarma, yayn, yma, yrtma,
yourtlama, yuvarlama,

37

4. 2. 1. 1 Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:

Alaca a, alabeli, alt cackl, anal kzl, ayran a, baabur, ballk kavurmas,
ballk kurmas, bardak gveci, bezenaai, boza, bulgur a, bulgur sarmas, bulgurlu
bulama, caba gveci, cbz dolma, apt a, erpleme eti, lbak dolma, rek ii,
dme a, dn eti, ekmek a, eki a, eki kavurma, egili yemei, eki a, et
dolmas, et kavurmas, et kzartmas, etli kapama, gara dolma, gce a, gce kts,
gurutdu a, gve eti, i katmas, kapk kavurmas, karak, karakavurma, karn
dolmas, kark dolma, karmakatma, karnkara, kakatmaz, kak sap, katkl a,
katma a, kavurma ullamas, kazan eti, keme a, kyma a, kuzu evirme, kuzu
dolmas, kuzu halama, kuzu kzartmas, oma a, oynal a, sakavurmas, sama a,
sakalaarpan, sakalsarkdan, sarsu, suyakaan, sdd a, atma, tapan kavurma,
tarla semizlii, tereotu kavurmas, tutma a, unnu kaygana, unut beni, yala,
yalufak, yalanc dolma, yan a, yourt a, yourtlu evirme,
4. 2. 1. 2 Trke + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Etli kuru dolma, etli dolma ii, etli dme a, etli kabak yemei, etli karalahana
dolmas, etli kuru fasulye, firikli acur dolmas, st kuzusu kapama, yourtlu dme a,
yourtlu keme a,
4. 2. 2 Kuruluunda Trke ile Yabanc Szck Kullanlan Yemek isimleri:
4. 2. 2. 1 Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
kertme kebab, ubuk kebab, ekili kebap, ekili malhta, etli bamya, kazan
kebab, keme kebab, keme musakka, kyma kebab, kuyu kebab, kuzu tandr, orman
kebab, sa kebab, skmal musakka, st hal, tepsi kebab, yalanc bayldan, yourtlu
bakla, yourtlu kebap
4. 2. 2. 2 Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Ahtmal kfte, akhmerim, aktmal kfte, alaca tane, alacac arba, ala pilav,
alatene, alk pilav, avgan pilav, ayran kuyma, bacakl orba, brek orbas, bulama
orbas, bulgur orbas, bulgur pilav, bulgurlu kfte, bkme orbas, akr pilav, aptl
orba, i kfte, den orbas, dvme pilav, duvakl pilav, dn pilav, ekili orba,
ekili kfte, ekili yahni, et paas, etli nohut, firik pilav, gapamal pilav, garn orbas,
gemici orbas, gce orbas, gce kftesi, i pilav, ili kfte, ince tarhana, irmik
orbas, kadnbudu kfte, karma pilav, katkl pilav, keme tavas, kemeli pilav,
38

kestirmeli kereviz, kuru kfte, ovma orbas, paapilav, sama tava, sakz yahnisi, sar
yahni, skck kftesi, stl orba, atm orba, tatmak tiriti, tarakl tavas, topal kfte,
tutma orbas, ufak kfte, umal orba, un orbas, uyduruk orbas, yal kfte, yarm
tava, yarma orbas, yavan orba, yavru orbas, yourtlu orba, yourtlu kfte,
yourtlu kfte, yourtlu yahni, yzk orbas
4. 2. 2. 3 Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Acl fasulye, etli enginar, etli prasa, kuru fasulye, souklama prasa, yeil
fasulye
4. 2. 2. 4 Trke + talyanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Ama makarna, imdik makarnas, st lapas
4. 2. 2. 5 Trke + Rumca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Hoplatma patates, yourtlu patates
4. 2. 2. 6 Trke + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Alatl dn pilav, dmeli alaca orba, ekili daraklk tavas, ekili ufak kfte,
etli ufak kfte, etli yarma pilav, sulu yal kfte, unlu ufak kfte, yourtlu ufak kfte
4. 2. 2. 7 Trke + Farsa+ Farsa Yemek simleri:
Aya kfteli orba, gceli tarhana orbas, ovma tarhana orbas, yourtlu pirin
orbas, yourtlu sebze orbas
4. 2. 2. 8 Trke + Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Kemeli kyma kebab
4. 2. 2. 9 Trke + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Kuru patlcan dolmas, mut usul batrk, oma ehriye orbas, yourtlu
patlcan gzlemesi
4. 2. 2. 10 Trke + Arapa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
i ihilmahi, etli tas kebab,
4. 2. 2. 11 Trke + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Arpa ehriye pilav, cackl arap kfte, dulavrat orbas, ekili malhta orbas,
tatll malhta orbas
39

4. 2. 2. 12 Trke + Trke + talyanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:

Asma yapranda sardalye
4. 2. 2. 13 Trke + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Etli kuru fasulye
4. 2. 2. 14 Trke + Farsa + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Yourtlu taze fasulye
4. 2. 2. 15 Trke + Yunanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Kuru fasulye tavas
4. 2. 2. 16 Trke + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Yavandan spanakl dolma, yeil fasulye kavurmas
4. 2. 2. 17 Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Araba, badlcanbayld, bakla dolmas, bakla strmas, bamya sulusu, hamur
a, haha kavurmas, imambayld, malhtal a, msr dolmas, mukaerli dolma,
patlcan rtmas, patlcan dolmas, patlcan gzlemesi, patlcan kzartmas, patlcan
yourtlamas, patlcanl a, simita, tas kapamas
4. 2. 2. 18 Farsa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Ayva a, ayva sulusu, badem yemei, baheotu, beziryana, bumbar dolmas,
cier balklemi, cier dolmas, cier kavurmas, cier sarmas, cier tatlama, oban
brei, oban kavurma, dut ullamas,
kavurmas, havu

gerdan yemei, havu dolmas, havu

sulusu, hyar dolmas, incir dolmas, ikembe orbas, ikembe

dolmas, ikembe s, kays sulusu, kellekpe, kenger a, kereviz dolmas, kiki

kavurmas, kftala, lor dolmas, mercimek dondurmas, mumbar dolmas, nohutlu et,
nohutlu kavurma, pirpirim a, sirkeli et, algam dolmas, tarhana a, tenea, tene
katmas, toyga a, turu a, turu kavurmas, zerdali a, zerdali demesi, zerdali
yemei
4. 2. 2. 19 Yunanca + Trke kuruluunda Olan Yemek isimleri:
Enginar dolmas, enginar salmas, fasulye diblesi, fasulye syrmas, fasulye
sulusu, frn yapmas, spanak basks, spanak buulamas, spanak kavurmas,labada

40

dolmas, mantar kavurmas, midye dolmas, midye kzartmas, prasa dolmas, prasa
sulusu
4. 2. 2. 20 Rumca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Domates basts, domatesli a, domates silkmesi, mrmrk orbas, patates
dolmas, patates sulusu, patatesli et
4. 2. 2. 21 Moolca + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri:
Kaburga dolmas
4. 2. 2.22 talyanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri:
Sardalye buulamas
4. 2. 2. 23 Ermenice + Trke Kuruluunda Olan Yemek isimleri:
Madmak a, mcrk a
4. 2. 2. 24 Arapa + Trke + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Terbiyeli tike kebab, zeytinyal bakla, zeytinyal bamya
4. 2. 2. 25 Arapa + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Hahal bulgur pilav, zeytinyal kereviz
4. 2. 2. 26 Arapa + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Baklal sarma ii, hahal yalanc sarma
4. 2. 2. 27 Arapa + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Zeytinyal fasulye
4. 2. 2.28 Farsa + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Nohutlu et yahnisi, pirin kestirmeli kfte
4. 2. 2.29 Farsa + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Frenk balcan dolmas, peynirli patlcan gzlemesi
4. 2. 2.30 Farsa + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Yaban spana dolmas

41

4. 2. 2. 31 Yunanca + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:

Enginar drt blmesi
4. 2. 2. 32 Yunanca + Farsa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Fasulye turusu kavurmas, karnabahar kzartmas
4. 2. 2. 33 Yunanca + Trke + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Ispanakl ekili kfte,
4. 2. 2. 34 Yunanca + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Pideli tas kapamas
4. 2. 2. 35 Rumca + Trke + Arapa kuruluunda Olan Yemek smileri:
Domatesli kyma kebab, domatesli tike kebab
4. 2. 2. 36 Rumca + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Domatesli patlcan gzlemesi
4. 2. 2. 37 Trke + Trke + Farsa+ Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Etli terbiyeli nohutlu kereviz
4. 2. 2. 38 Arapa + Trke + Arapa + Trke Kuruluunda Olan Yemek
simleri:
Zeytinyal arap sa, zeytinyal patlcan dolmas, zeytinyal patlcan
gzlemesi
4. 2. 2. 39Arapa + Trke + Trke + Trke Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Zeytinyal dolma ii
4. 2. 2. 40 Arapa + Trke + Farsa + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek
simleri:
Zeytinyal taze barbunya
4. 2. 2. 41 Arapa + Trke + Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Zeytinyal taze bamya

42

4. 2. 2. 42 Arapa + Trke + Trke + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek

simleri:
Zeytinyal kuru barbunya
4. 2. 2. 43 Arapa + Trke + Yunanca + Trke Kuruluunda Olan Yemek
simleri:
Zeytinyal fasulye kavurmas
4. 2. 2. 44 Arapa + Trke + Arapa + Trke+ Farsa Kuruluunda Olan Yemek
simleri:
Terbiyeli ehriye orbas
4. 2. 3 Yabanc Kkenli Yemek simleri:
4. 2. 3. 1 Arapa kkenli yemek isimleri:
Akgesse, bamya, darp, dudeyi, hasr, hal, hindi, hindiba, kale, kanarma, kebap,
lebeni, mahluta, malhta, meftune, mhla, mhlama, mkla, musakka, sakarca, erefiye,
tahl, tandr
4. 2. 3. 2 Farsa kkenli yemek isimleri:
Avz, beyran, boran, borana, boran, borani, boran, bostana, bumbar, cancur,
lbr, cilbir, dirit, gendime, gendeme, girifteri, helise, herise, hmer, hmeri,
hmerik, , kfte kelle, ke, kegek, kirde, mala, mumbar, paa, pilav, saz, sir, sura, tar,
tava, tirit, toka, tovka, toyga, yahni
4. 2. 3. 3 Franszca kkenli yemek ismi:
Gale, lup
4. 2. 3. 4 Yunanca kkenli yemek isimleri:
Babikho, bamba, banba, barbunya, upra, enginar, fasulye, fava, spanak,
ihlamur, paspala, pilaki
4. 2. 3. 5 talyanca kkenli yemek isimleri:
Lapa, lepe, makarna, mancar, papa
4. 2. 3. 6 Rumca kkenli yemek isimleri:
irli, glle, mamalika
43

4. 2. 3. 7 Ermenice kkenli yemek ismi:

Bastik
4. 2. 3. 8 in Kkenli Yemek smi:
Mant
4. 2. 3. 9 Moolca Kkenli Yemek simleri:
Cdabur, gaburga, kabrka, kaburga
4. 2. 3. 10 Arapa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Arap kebab, kbblmtecenni, kbblmveyye, kp kebab, patlcan kebab,
patlcan musakka, patlcanl kebap, simit kebab, eyhulmuhi, hlmualla, tandr
pahlas, tas kebab
4. 2. 3. 11 Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Acem pilav, alinazik, arap kfte, arap tavas, bakkalyari, bakla tavas, bamya
tavas, ceviz tavas, cevizli bat, fellah kftesi, lebeni orbas, lebeniye orbas, malhta
orbas, malhtal kfte, msr orbas, musakkal pilav, msebbiye kftesi, patlcan
tava, simit kftesi, ehriye orbas, evketi bostan, tahanl orba, tahinli kfte, tahinli
piyaz
4. 2. 3. 12 Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Ayva tavas,ayva yahnisi, cierbahar, havulu pilav, ikembe orbas, ikembe
yahnisi, kellepaa, kfteli yahni, kr kfte, ma orbas, mayal kfte, mercimek
orbas, mercimekli kfte, mercimekli pilav, meyhane pilav, miyane orbas, nohutlu
paa, nohutlu pilav, nohutlu yahni, paa orbas, pirin orbas, pirinli kfte, sebzeli
gerdan, sini kftesi, irinli orba, taga orbas, tarhana orbas, tavga orbas, toyga
orbas
4. 2. 3. 13 Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Armut kebab, ayva kebab, bezirgn kebab, cier kebab, ardak kebab, p
kebab, Frenk kebab, havu musakka, paa kebab, parahamur, pr lezzet, sebzeli
kebap, testi kebab,
4. 2. 3. 14 Yunanca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek smi:
Kofana pilakisi, lfer zgara
44

4. 2. 3. 15 Yunanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek smi:

Fasulye tavas, fide orbas, spanak borani, kalamar tava, kestaneli pilav, midye
tava, palamut kftesi, tarana kellesi
4. 2. 3. 16 Yunanca + Arapa Kuruluunda Olan Yemek smi:
Prasa mhlamas
4. 2. 3. 17 Yunanca + Rumca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Frn patates
4. 2. 3. 18 Rumca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Domatesli palamut, teretorlu kefal
4. 2. 3. 19 Rumca + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Domates musakka
4. 2. 3. 20 Rumca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
irli yahni, domates tavas, patatesli kfte
4. 2. 3. 21 Moolca + Yunanca Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Cergebaz
4. 2. 3. 22 Rusa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Bor orbas
4. 2. 3. 23 Arapa + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Msrl sebze orbas, terbiyeli pirin orbas
4. 2. 3. 24 Arapa + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Sitti simit kftesi, sultan Reat pilav
4. 2. 3. 25 Farsa + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Nohutlu sebze orbas, sade pirin orbas
4. 2. 3. 26 Farsa + Arapa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Sade ehriye orbas

45

4. 2. 3. 27 Farsa + Rumca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:

Pirinli domatesli orba
4. 2. 3. 28 Farsa + talyanca + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Taze bezelye orbas
4. 2. 3. 29 Yunanca + Farsa + Arapa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Lfer kat kebab
4. 2. 3. 30 Rumca + Farsa + Farsa Kuruluunda Olan Yemek simleri:
Patatesli sini kfte

46

SONU
Trk beslenme kltr ierisinde deerlendirdiimiz yemek isimleri ile ilgili
aratrmamz neticesinde u sonulara ulalmtr:
1. Temel olarak oluan yemek kltr ve yemek eitleri hala varln devam
ettirmekle beraber bat kltryle etkileim, sanayileme ve buna paralel olarak
kentleme, kadnn i hayatna girmesi ve okuryazar orannn artmas Trk yemek
kltrnn deimesine ve gelimesine neden olmutur.
2. Blgelere gre yemek kltrnn blgenin corafyasyla ve geim
kaynaklaryla ilgili olduunu sylemek gerekir. Fakat eitli nedenlerle blgeye hatta
yreye ait yemek eitlerinin dier blge ve yrelere tandn
Trkiyenin

jeopolitik

konumuna

bal

olarak

blgelerin

syleyebiliriz.

komu

lkelerden

etkilendiklerini grmekteyiz. Karadeniz Blgesinde Rus kltrnn, Ege Blgesinde

Yunan kltrnn ve Gneydou Anadolu Blgesinde Irak ve Suriye kltrnn
etkileri hissedilmektedir. Bu durum zamanla yemek ve mutfak kltrne yansmtr.
3. Tespit ettiimiz yemek isimlerinin % 40.78 ( 491 )si tek szckten; % 57.64
( 694)i szck gruplarndan, % 1.57 ( 19 )sinin ise kkenlerine bal olarak yaplar
tesbit edilememitir
Tek szckten oluan yemek isimlerinin% 49.89 ( 245 )u basit, % 32.38
(159)si tremi, % 17.71 (87)si bileik yapldr.
Szck grubu eklindeki yemek isimlerinin % 63.68 ( 442 )si belirtisiz

isim

tamlamasndan, % 2.59 ( 18)u zincirleme isim tamlamasndan, % 33.71 (234 )

sfat tamlamasndan olumaktadr.
4. Yemek isimlerinin bazlar Anadolu Trk lehelerinden ve Eski Trkeden
kalma dil zellikleri gstermektedir.
Asak / aksak : E.T, brtla-/ prtla-: ATD, co / : ADT
5. Tespit ettiimiz yemek isimlerinde ses deimeleri ve ses dmeleri de
mevcuttur.
Gaamak/ kaamak, gaburga / kaburga, kftala/ kfteli a, Bulama /
buulama

47

6. Yemek isimlerinin % 33.05 ( 398) i Trke kkenli, % 27.07 ( 326)si

Trke + yabanc kkenli , % 22.18 ( 267 ) i yabanc kkenli, % 17.70 ( 213 )i
kkenini tesbit edemediimiz szcklerden olumaktadr.
7. Kken bakmndan Trke olan szcklerin ounlukta olmas ve ou
yabanc szcklerin dilimize yerleerek Trkelemesi, Trk dil hususiyetlerine gre
ekillenmesinden dolay yemek isimlerinde yabanc kkenli szcklerin tam olarak
etkili olmad sylenebilir.
8. almamzda baz yemek isimlerinin kkenlerini tesbit edemedik.Bu tr
kelimelerin zamanla ses deiikliine urayarak eitli aamalardan getiini
dnmekteyiz. Etimolojik szlklere baktmzda yine baz kelimelerin kkenin tesbit
edilemediini grmekteyiz. Kkenlerini bulamadmz kelimeleri ayra ierisinde soru
iareti brakarak gsterdik.
9. Tespit edilen yemek isimleri Trk kltrnn beslenme ve yemek kltr
bakmndan zengin ve kkl olduunu gstermektedir.

48

KAYNAKLAR
Arl, M. Trk Mutfana Genel Bir Bak, Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri,( 31
Ekim- 1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 19
Banguolu, Tahsin. Trkenin Grameri, TDK Yaynlar. Ank. 1990
Baysal, Aye, Beslenme Kltrmz, Kltr Bakanl Yaynlar, Ank. 1993
Bizim mutfamz- 2.

st: Feza Gazetecilik A. 1997

Buran, Ahmet; Ora, erife. Elaz li Azlar T. C Elaz Valilii Elaz Kltr
Kurultay. Elaz. 2003
Caferolu, Ahmet, Dou llerimiz Azlarndan Toplamalar: Kars, Erzurum, oruh
lbaylklar Azlar , TDK Yay. st. 1942
Caferolu, Ahmet Anadolu Azlarndan Toplamalar: Kastamonu, ankr, Amasya,
Nide lbaylklar Azlar, TDK Yay. st. 1943
Caferolu, Ahmet, Sivas ve Tokat lleri Azlarndan Toplamalar, TDK Yay. st.
1944
Caferolu, Ahmet, Gneydou llerimiz Azlarndan Toplamalar: Malatya, Elaz,
Tunceli, Gaziantep ve Mara Vilayetleri Azlar ,TDK Yay. st. 1945
Caferolu, Ahmet.

Kuzeydou llerimiz Azlarndan Toplamalar: Ordu, Giresun,

Trabzon, Rize ve Yresi Azlar , TDK Yay. st. 1946

Caferolu, Ahmet. Anadolu Azlarndan Derlemeler: Van, Bitlis, Mu, Eskiehir,
Bolu ve Zonguldak lleri Azlar stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi Yay.
st. 1951
Caferolu, Ahmet. Orta Anadolu Azlarndan Derlemeler ,TDK Yay. Ank. 1995
Civelek, Hlya. Karadenizde Lezzet Yolculuu ,nklp Kitapevi st. 2005
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1963
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1965
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1968
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1969
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1972
49

Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1972

Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1974
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1975
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1977
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1978
Derleme Szl. Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1979
Derleme Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1982
Develiolu, Ferit. Osmanlca- Trke Ansiklopedik Lgat ,Ak Yay. Ank. 1993
Doan, Mehmet. Temel Byk Trke Szlk, Bahar Yay. st. 1994
Eren, Hasan. Trk Dilinin Etimolojik Szl, Kiisel Yay. Ank. 1999
Ergin, Muharrem. Trk Dil Bilgisi Bayrak Basm/ Yaym/ Tantm st. 2004
Etik, Arif. Farsa- Trke Lgat ,Salah Bilgili Kitapevi Yay. st. 1968
Gen, R., XI. Yzylda Trk Mutfa, Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri,( 31
Ekim- 1 Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 57
Glensoy, Tuncer. Trke El Kitab ,Bizim Genlik Yay. Kayseri, 1995
Halc, Nevin. Ege Blgesi Yemekleri Konya Kltr ve Turizm Vakf. Ank. 1981
Halc, Nevin. Akdeniz Blgesi Yemekleri ,Konya Turizm Dernei. Kn. 1983
Halc, N., Anadolu Mutfa, Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri,( 31 Ekim1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 105
Karahan, Leyla. Trkede Sz Dizimi Aka Yay. Ank. 1999
Koay, H. Z., Eski Trklerin Anayurdu ve Yemek Adlar,

Trk Mutfa

Sempozyumu Bildirileri,( 31 Ekim- 1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 47

Korkmaz, Zeynep, Trkiye Trkesi Grameri, TDK Yay. Ank. 2003
Kknar, Ergun. lden le Anadolu Mutfa, Gnaydn Yazlk Cep Kitaplar No: 9,
Kknar, Ergun. lden le Anadolu Mutfa-3, Gnaydn Yazlk Cep Kitaplar No: 11
Nakipolu, S. H. Adyaman ve Yresi Azlar , Nide niversitesi Yay., Nide,
2001
50

Olgn, brahim; Drahan, Cemid. Trke- Farsa Szlk, Iranan Culture Fondatien
109 Ank. 1970
Orgun, Z., Osmanl Saraynda Yemek Yeme Adab Trk Mutfa Sempozyumu
Bildirileri,( 31 Ekim- 1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 139
gel, Bahaeddin. Trk Kltr Tarihine Giri 4, Kltr Bakanl Yay. Ank. 1978
gel, B. Trk Mutfann Gelimesi ve Trk Tarih Gelenekleri, Trk Mutfa
Sempozyumu Bildirileri,( 31 Ekim- 1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 15
zbay, Erhan. Elaz Yresi Avclk Terimleri Szl Yksek Lisans Tezi. El.
2006
Soysal, Sahrap. Bir Yemek Masal , Doan Kitaplk A. . st. 2005
emseddin, Sami. Kamusi Trki ,Karakuak Basn ve Yayn Limitet irketi. st.
1985
Tarama Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1965
Tarama Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1967
Tarama Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1969
Tarama Szl. Trk Tarih Kurumu, TDK Yay. Ank. 1971
Trke Szlk. Trk Dil Kurumu, TDK Yay. Ank. 2005
Tietze, Andreas. Tarihi ve Etimolojik Trkiye Trkesi Lgati ,Simurg Yay. st.
2002
Tor, Glseren. Mersin Az Szl Trk Dilleri Aratrmalar Dizisi: 38 st. 2004
Tokuz, Gonca. Gaziantep ve Kilis Mutfak Kltr ,Gaziantep niversitesi Vakf
Yay. Gaz. 2002
Toygar, K., Deien Trk Mutfa, Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri,( 31 Ekim1Kasm 1981, Ankara), Ankara, 1982, s. 153
Trk Mutfa Sempozyumu Bildirileri, 31 Ekim- 1Kasm 1981, Ankara niversitesi
Basmevi. Ana. 1982
Ziyafet Dergisi, Urca yemekleri, Hrriyet Gazetesi, st. ?, s.16

51

SZLK
Abdigr Kftesi:

Ar.( Tietze, 73) + T ( K.T, 436 ) + Far. (K.T, 751)Yasz krmz

para et ve ince kftelik bulgurla yaplr.(B.Y.M, 82, A.)

Absta:

(?)
Msr unu ve erkez peyniriyle yaplr. ( K.L.Y, 31, Adp.)

Abur:

T.( T.B.T.S, 2)
Karalhana, fasulye ve msr unuyla yaplr. (D.S,C.I, 34, Rz.)

Abugannu:

(?)
Patlcan ve sarmsakl yourtla yaplr.( A.B.Y, 93, Ant.)

Acem Pilav:

Ar.( K.T, 4) + Far.(K.T, 1071)

Ku zm, pirin ve tavuk etiyle yaplr.( ..A.M, 29, Kr.)

Aclama:

T. (K.T, 5)
algamla yaplr.( D.S, C.I, 50, Sm.)

Acl Fasulye:

T. (K.T, 5) + Yun. (T. S , 683 )

Dana kymas, barbunya ve fasulyeyle yaplr.(K.L.Y, 178, Rz.)

Acl Gve:

T. (K.T, 5) + T. (K.T, 451)

Domates, soan, kuba koyun etiyle yaplr.( ..A.M, 8, Ay.)

Acur Dolmas:

Bot. (K.T, 6) + T. (K.T, 283)

Acurla yaplr.( G.K.M.K, 164, Gaz.,Kls.)

Ama Makarna:

T. (K.T, 8 ) + t.( K.T, 819)

Yufkadan kesilen ev makarnasyla yaplr.(D.S,1, 61, Zn., Dz., Tr.)

52

Adana Kebab:

A + Ar.( K.T, 679)

Etle yaplr.(A.B.Y , 70, Ada.)

Agud Irs:

:(?)+(?)
(Fasulye Ezmesi) Ceviz ya ve kuru fasulyeyle yaplr.( K.L.Y,
35, Adp.)

Aani Lobio:

Ar. (Tietze, 1091) + ( ? )

Unla ve taze fasulyeyle yaplr.(K.L.Y, 201, Ar.)

Azlk:

T. ( K.T, 15)
Stle yaplr.( D.S, C. I, 99, Brd.)

Asak Ola:

E.T. ( Tietze, 113) + T.(K.T, 1004)

Sarmsakl yourtla yaplr.( D.S. C.I, 112,Kr.)

Auz:

T. (K.T, 15)
(Az): Hayvanlarn ilk doduu sradaki style yaplr.( D..A.T,
231)

Ahtmal Kfte:

T. (K.T, 22) + Far. (K.T, 751)

(Aktmal Kfte) Kyma ve bulgurla yaplr.( D.S, C.I, 131,Gaz.)

Ahul opa:

(?)+(?)
Ceviz ve karalhanayla yaplr.(K.L.Y, 33,Adp.)

Akgesse:

Ar. (Tietze, 127)

Pimi hamur, ceviz ve peynirle yaplr.(D.S, C. I, 149, Ant.)

Akhmerim:

T. ( K.T, 19) + ( T. S, C. III, 1927 )

Pekmez ve msr unuyla yaplr. (M.A.S, 21. Mr.)

53

Aktmal Kfte:

T. (K.T, 22) + Far. (K.T, 751)

(Makirli Kfte)

ya, soan, cevizle yaplr.( G.K. M.K, 139,

Gaz. Kls.) (A.B, 80, Gaz.)

[Lklk Kfte]: ( G.K.M.K, 139, Ur.)
Alabalk:

Zoo. ( T. S, 63 )
Halka halka doranan soan ve balkla tepside yaplr.(E.B.Y, 92,
Ay.) ( K.L.Y, 184,Rz.)

Alaca A:

T. ( K.T, 27 ) + T. ( K.T, 80 )
Pirin ve bulgurdan yaplr.( D.S, C. 1,176, kr., Ks.)
[Alaca A] : Isp.
[Alca] : Dz.

Alaca Tane:

T. ( K.T, 27) + Far. (K.T, 1300)

Bulgur, dvlm buday ve mercimekten yaplr.( D.S, C.I, 178,
U.)
[Alaca Tene]: Dz.
[ Ala Tene ]: Brd. ( D.S, C. XII, Ek1, 4413, U.)

Alacac orba:

T. (K.T, 27) + Far. ( T. S, 448 )

Dme, nohut ve mercimekle yaplr.( D.S, C.I, 176, Gaz.)
[Alaca orba, Alacal orba, Dmeli Alaca orba]: (G.K.M.K,
95,Gaz.)

Alabeli:

T. ( K.T, 27) + T. (K.T, 428)

Su kaba ve bulgurla yaplr.( D.S, C.I, 188, .)

Ala Pilav:

T. (K.T, 27) + Far.( K.T, 1071)

Mercimek ve pirinle yaplr.( D.S, C.I, 197, Bo.)

54

Alatene:

T. ( K.T, 27) + Far.( K.T,1300)

Bulgur ve mercimekle yaplr.( D.S, C. I, 201, Brd.) (E.B.Y,
183,U.)

Alatl Dn Pilav:

T. ( K.T, 28) + T. (K.T, 299) + Far. (K.T, 1071)

Kuzu eti, pirin, nohut ve bamya zmyle yaplr.(B.Y.M,
275,Sv.)

Alinazik:

Ar. (K.T, 32) + Far. ( K.T, 980)

Kyma, patlcan ve domatesle yaplr.( G.K.M.K, 187, Gaz., Kls.)
(A.B, 99.Gaz.) (..A.M3, 26, Gaz.)

Alt Cackl:

T. (K.T, 35) + T. (K.T, 157)

Kuba et, sarmsak ve maydanozla yaplr.( G.K.M.K, 127, Kls.)

Aluga:

Slav.( Tietze, 160)

Nohutlu et veya tavuk suyu ve hamur paralryla yaplr. (D.S, C.
I, 234,Ama.)

Alvenet:

(?)
Un, yumurta ve yourtla yaplr.( D.S, C.I, 235, st.)

Anakz orbas:

T. (K.T, 40) + T. (K.T, 716) + Far. ( T. S, 448 )

Mercimek ve pirinle yaplr.( D.S, C.I, 249, Ks.)

Anal Kzl:

T. (K.T, 40) + T. (K.T, 716)

Kavrulmu kyma, ceviz iiyle yaplr.( G.K.M.K, 139, Gaz., Kls.)
Siyah et, bulgur ve nohutla yaplr.( A.B.Y, 57,Ada.) (A.B. Y, 66,
.) ( B.Y.M, 284, Ada.)

Ankara Tava:

A + Far. (T. S, 1921)

Kuba kuzu et, havu ve sebzeyle yaplr.( B.Y.M, 224, Ank.)

55

Aprak Dolmas:

Bot. ( T. S, 2130 ) + T. (K.T, 283)

Lahana ve etsiz yaplr.( D.S, C.I, 290, M.)

Araba:

Ar. ( K.T, 48) + T. (K.T, 60)

Tavuk eti ve unlu su ile yaplr.( A.B.Y, 60, Ant.) ( A.B.Y, 62,
Brd.) ( D.S, C. I, 291, Isp., Brd., Dz., Sv., Yz., Ky., ., N.)
[Arapa]: Af., Isp.,Dz., Ant., M.
zerine yourt veya ya dklerek hamurla yaplr.( D.S, C.I,
Brd., Dz.)

Arap Kebab:

Ar.( K.T, 48) + Ar. ( K.T, 679)

Kara kymayla yaplr.( A.B, 74, Hat.)

Arap Kfte:

Ar. (K.T, 48) + Far. ( K.T, 751)

Kyma, simit, soan ve maydanozla yaplr.( G.K.M.K, 139,Gaz.,
Kls.)

Arap Tavas:

Ar. ( K.T, 48) + Far. ( T. S, 1921)

Et, soan, domates ve yeil biberle yaplr.( G.K.M.K, 122, Kls.)

Armut Kebab:

Far. ( K.T, 52) + Ar. ( K.T, 679)

Yasz kyma, patlcan, domates ve yumurtayla yaplr.
[ Patlcanl Et]: (G.K.M.K, 108, Gaz.)
[ Armut Kebabiyye]: ( G.K.M.K, 108, Kls.)

Arpa orbas:

Bot. (T. S, 123 ) + Far. ( T. S, 448 )

Kuru fasulye ve arpayla yaplr.( K.L.Y, 187,Rz.)

Arpa ehriye Pilav:

Bot. (T. S, 123 ) + Ar. ( K.T, 1259) + Far.( K.T, 1071)

Et suyu ve arpa ehriyeli ile yaplr.( K.L.Y, 110, r.)

56

Asabithanva:

(?)
Bulgur, nohut, koyun cieri ve koyun budu kymayla yaplr.
(..A.M3, 27, Sr.)

Asma Yapranda

T. ( K.T, 58) + Bot. ( T. S, 2130 ) + t. (K.T, 1150)

Sardalye:

Asma yapra ve sardalyeyle yaplr.( K.L.Y, 39, Dzc)

Aklk:

(?)
Yufkayla yaplr.( D.S.C.I, 359, Gr.)

Alk Pilav:

T. ( K.T, 60) + Far. (K.T, 1071)

Kzartlm eriteden yaplr.( D.S. C.I, 361, N.)

Air:

(?)
Buday ve etle yaplr.( D.S. C.I, 363,Hat.)

Atmaca:

T. ( K.T, 66)
Asma yapra paralar ve bulgurla yaplr.( D.S.C. XII, Ek1,
4429, Ml.)

Aus:

(?)
lk st, gnlk st ve mayayla yaplr.( K..A.T, 307, Tr.)

Avgan Pilav:

T. (K.T, 69) + Far.( K.T, 1071)

Pirin, et, havu ve ayvayla yaplr.( A.B.Y, 159.Ada.)

Avz ( Auz):

Far. ( K.T, 69)

Az style yaplr.( D.S.C.I, 384, Bo.)

Aya Kfteli orba:

T. ( K.T, 70) + Far.( K.T, 751) + Far. ( T. S, 448 )

Et ve tel ehriyeliyle yaplr.( A.B.Y, 58, Hat.)

57

Ayran A:

T. ( K.T, 74) + T. ( K.T, 60)

Buday, un ve yayk ayranyla yaplr.( B.M2, 261,Ezm.)

Ayran Kuyma:

T. ( K.T, 74) + Far. (K.T, 776)

Msr unu ve ayranla yaplr.( K.LY, 188, Rz.)

Ayva A:

Far. ( H.Eren, 29,) + T. (K.T,60)

Et ve ayvayla yaplr.( G.K.M.K, 218, Gaz., Kls.)
[ Ayva Bastrmas]: ( A.B.Y, 119,Gaz.)

Ayva Kebab:

Far. ( H. Eren, 29) + Ar. ( K. T, 679)

Et ve ayvayla yaplr. ( G.K.M.K, 109, Gaz., Kls.) ( A.B.Y, 119,
Gaz.)

Ayvanet:

(?)
Un, yumurta ve sarmsakl yourtla yaplr.( B.Y.M, 63,Bt.)
[lbr]: ( D.S, C.1, 433, Bt.)

Ayva Sulusu:

Far. ( H.Eren, 29) + T. ( K.T, 1230)

Nohut, et ve ayvayla yaplr.( A.B.Y, 120, Mr.)

Ayva Tavas:

Far. ( H.Eren, 29) + Far. ( T. S, 1921)

Et ve ayvayla yaplr.( G.K.M.K, 122.Gaz.)

Ayva Yahnisi:

Far. ( H. Eren, 29) + Far.( K.T, 1454)

zm ve ayvayla yaplr.( B.M2, 258, Ezm.)

Babagannu:

T. (K.T,79) + ( ? )
Patlcan ve sarmsakla yaplr.( A.B.Y, 104,.)

Babikho:

Yun. ( Tietze, 254)

Pide, ya ve yourtla yaplr.( D.S, C.II, 453,Ezc.)

58

Babukko:

Yun. ( Tietze, 254 )

(Zerefet) Kepekli un ve sarmsakl ayranla yaplr.(B.Y.M, 92,Tn.)

Bacakl orba:

T. (K.T, 80) + Far. ( T. S, 448 )

Uzunca kesilmi hamurla yaplr.(D.S.,C.II, 457,To.)

Bacna:

T. ( K.T,80)
Yal et, bamya ve hamurla yaplr.( D.S, C.II, 458,z.,Bo.)

Badem alas

Far. ( K.T, 81) + T. ( K.T, 185) + T. ( K.T,1230)

Sulusu:

Et, nohut ve badem alasyla yaplr.(A.B, 120.Mr.)

Badem Yemei:

Far. ( K.T, 81) + T. (K.T, 1481)

Et ve bademle yaplr.(A.B.Y, 120..)

Badlcanbayld:

Ar. (T.S, 1585 ) + T. (K.T,100)

mambayld.(D.S, C. XII, Ek1, 4439,Af.)

Badmalak:

(?)
Madmak otuyla yaplr.(D.S, C. XII, Ek1 4439,Ank.)

Badu A:

( ? ) + T. (K. T, 60)
Yeil mercimek, bulgur, taze fasulye ve kymayla yaplr. (B.Y.M,
274, Sv.)

Baabur:

T. (K.T, 81) + T. (K.T, 149)

Fasulye ve dvmeyle yaplr. Kekek.( D.S, C.II, 473,Ezc.)

Baheotu:

Far. (K.T, 84) + T.(K. T, 1018)

Yaz sebzeleriyle yaplr.(D.S, C.II, 488,Mn.)

59

Bakrdan:

T. (K. T, 86)
Msr unuyla yaplr. Kaamak.( D.S, C.II, 494, Brs. )

Bakkalyari:

Ar. (K. T, 86) + Far. (K.T, 1465)

Teretor ve tavuk etiyle yaplr.( E.B.Y, 93, z.)

Bakla Dolmas:

Ar. (T. S, 187 ) + T. (K.T, 283)

Tokat yapra, kara kabak ve ince bulgurla yaplr. (K.L.Y,
104,To.) (..A. M3, 21, Ama)

Bakla Syrmas:

Ar. (T. S, 187 ) + T. (K.T, 1316)

Halanm baklayla yaplr.( E.B.Y, 101,Dz.)

Bakla Tavas:

Ar. (T. S, 187 ) + Far. ( T. S, 1921)

Kyma ve baklayla yaplr.(G.K.M.K, 122.Gaz.)

Baklal Sarma i:

Ar. (T. S, 187 ) + T. (K. T, 1153) + T. (K.T, 573)

Yasz kyma, bulgur ve baklayla yaplr.( B.Y.M, 266,To.)

Baklava:

T. ( K.T, 87)
Baklayla yaplr.( D.S, C.II, 495, Sv.)

Balcan Mkle:

(?)+(?)

(Bkbkyye)

Patlcan ve soanla yaplr.( G.K.M.K, 209, Gaz., Kls)

Balk orbas:

Zoo. (T. S, 191) + Far. ( T. S, 448 )

Halam balkla yaplr.( A.B.Y, 89, ) (K.LY, 118, Or.)

Balk Doldurmas:

Zoo. (T. S, 191) + T. ( K. T, 283)

Pirin,

soan

maydanoz

ve

naneli

harcn

baln

doldurulmasyla yaplr.( A.B.Y, 88, Isp.) ( ..A.M, 5, Bil.)

60

iine

Balk Dolmas:

Zoo. (T. S, 191) + T. ( K. T, 283)

Asma yapra, soan, patates, havu ve hamsi balyla yaplr.
(K.L.Y, 79, Sv.)

Ballk Kavurmas:

T. ( K. T, 89) + T. (K. T, 671)

Ballkla yaplr.( E.B.Y, 119, N.)

Ballk Kurmas:

T. (K. T, 89) + T. (K. T, 767)

Ballkla yaplr.( A.B.Y, 88, Isp.)

Bamba:

Yun. ( Tietze, 274)

Eki nar tanesi ve patlcanla yaplr.(D.S, C.II, 513, Ant.)

Bamya:

Ar. (T. S, 196 )

Kuba et ve bamyayla yaplr.( GK.M.K, 188,Gaz., Kls. )
(A.B.Y, 91, Ada.) ( A.B.Y, 96, Ant.) ( A.B.Y, 97, Brd.) (
A.B.Y, 101, Isp.) ( E.B.Y, 96, Ay.)

Bamya Sulusu:

Ar. (T. S, 196 ) + T. ( K. T, 1230)

Bamya ile yaplr.( A.B.Y, 105, Mr.)

Bamya Tavas:

Ar. (T. S, 196 ) + Far. (T. S, 1921)

Kyma ve bamyayla yaplr.( G.K.M.K,123, Gaz.)

Banba:

Yun. ( Tietze, 274)

Un, sirke ve sarmsakla yaplr.( D.S, C.II, 521,Bil.)

Banduma:

(?)
Hindi suyu, un, yumurta ve cevizle yaplr.( ..A.M3, 23, Ks.)

Barana:

(?)
Lop yumurta ve sarmsakl yourtla yaplr.( D.S, C.II, 525,
kr.)

61

Barbunya:

Yun. ( T. S, 200 )
Un ve balkla yaplr.( E.B.Y, 93, z.)

Bardak Gveci:

T. ( K. T, 92) + T. ( K. T, 451)
Etin toprak mlek iinde piirilmesiyle yaplr.( D.S, C.II, 529,
Ks.)

Basta:

T. ( K.T, 95)
nce tlm bulgurdan yaplr.( D.S, C.II, 545, Af., To.)

Bast:

T. (K.T, 95)
Patlcan veya kabakla yaplr.(D.S,C.II, 546, Isp., Af., Es.,
Ama.)
Sebzeyle yaplr.( D.S, C. XII, Ek1, 4446, Af.)

Bastrma:

T. ( K.T, 95)
Kadnbudu kftenin bulguruyla yaplr.(D.S, C.II, 546, Dy.,
To.)
Et ve patatesle yaplr.( D.S, C. XII, Ek1, 4446,Af.)

Bastik:

Erm. ( Tietze, 288)

Lahanayla yaplr.(D.S, C.II, 548, Sm.)

Bayldan:

Ar. (T. S, 1585)

(Karnyark)

Kyma, patlcan, domates ve biberle yaplr.( A.B.Y, 95,Ant.)

[ Bayld ]: ( A.B.Y, 98, Brd.) (D.S, C.II, 579, r., Ank.)

Bayburt Tava:

A + Far. ( T. S, 1921)
Et, patlcan, domates ve biberle yaplr.( K.L.Y, 146, By.)

Bazene:

(?)
Ku eti suyu ve unla yaplr.( D.S, C.II, 586, z.)

62

Bekeden:

(?)
Kaln yufka eklindeki hamurdan yaplr.( D.S, C.II, 601, kr.)

Beyran:

Far. ( K.T, 129)

Et ve pirinle yaplr.( G.K.M.K, 128, Gaz.)
[Biryan)]: ( E.B.Y, 88, M.)

Bezdirme:

T. ( K. T, 118)
Ya ve bulgurla yaplr.( D.S, C.II, 649, Mr.)

Bezenaai:

T. (K.T, 118) + T. (K.T, 60)

Ekmek ve ya ile yaplr.( D.S, C.II, 651, Rz.)

Bezirgn Kebab:

Far. ( K. T, 118) + Ar. ( K. T, 679)

Yumurta ve soanla yaplr.( D.S, C.II, 653, Hat.)

Beziryana:

Far. ( K. T, 118) + T. ( K. T, 60)

Bayat ekmek kabuundan yaplr.( D.S, C.II, 653, Tr.)

Bc:

(?)
kembeden yaplr.( D.S, C.II, 654,Gm.)

Bkla:

Ar. ( Tietze, 332)

Yourt ve yumurtayla yaplr.( D.S, C.II, 664, Kn.)
Yourt ve kymayla yaplr.( D.S, C. XII, Ek-1, 4457,Af.)

Blama:

T. (K. T, 145)

( Bulama)

Unla yaplr.( D.S, C.II, 664, Isp.)

63

Bl:

(?)
Karalhanayla yaplr. ( D.S, C.II, 665, Or.)

Brtlak:

ATD.( Tietze, 333)

Hamurdan yaplr.(D.S, C.II, 670, Ank.)

Biber Dolmas:

Bot.( T. S, 262 ) + T. ( K.T, 283)

Yeil veya krmz biberle yaplr.( G.K.M.K., 167,Gaz., Kls.)

Bici:

(?)
Cier ve bulgurla yaplr.( D.S, C.II, 679, Isp., Ank., Kn.)

Bicu:

(?)
Bulgurun ufayla yaplr.(D.S, C.II, 682, Bt.)

Bilecik Mants:

A + ince ( T. S, 1343)
Nohut, kyma ve hamurla yaplr.( ..A.M3, 4, Bi.)

Boran:

Far. ( T. S, 298 )
Halanm semizotu ve yourtla yaplr.( D.S, C.II, 738, N.)

Borana:

Far. ( T. S, 298 )
Yumurta ve sarmsakl yourtla yaplr.( D.S, C.II, 738, Isp.,
Brd., Bo., Es., Kc., Ks., Zn., r.,Sm., Sn., Ama., Ezc., Ant.,
Tk.,Kn.,To., Sm., Ank., Isp.)
Ispanak, yourt ve yumurtayla yaplr.( El.)
Eki meyve, et ve pekmezle yaplr.( N.)
[ Burani ]: Sm.
Ebegmeciyle yaplr.( Ada.)
[ Boran ]: Kn.
[ Borani ]: To., Ank., Sm.
[ Borano]: Isp.

64

Boran:

Far. ( T. S, 298 )
Bakla taneleri veya pancar saplaryla ve bulgur kftesiyle
yaplr.( D.S, C.II, 739, Gaz. )
Pancar ve sarmsakl yourtla yaplr.( Ky., Kn)
Kyma, pancar ve brlceyle yaplr.( G.KM.K, 189, Gaz.)
( E.B.Y, 114, Dz.) ( ..A.M3, 28, Ur.)

Borani:

Far. ( T. S, 298 )
Bulgur veya pirinle piirilen sebzenin zerine yourt dklerek
yaplr. ( D.S, C.II, 739, Dz., z., Mn., st., Bo., Sm., Gm.,
Ar.,Ezm.,Vn., El., Ur., Sv., Yz., Ada., Ant., M., Tk., Krk., )
[ Borana ]: Af., Isp., Dz., Ba., z., Or., Erz., Mr., M., Krk., ]
[ Boran ]: Isp., Dz., Ay., z., Brs., Bo., Or., Ezc., Ml., Mr., Sv.,
Ky., Kn., M.]

Borann:

Far. ( T. S, 298 )
Isrgan otu ve yumurtayla yaplr.( D.S, C.II, 738, Ay.)

Borhana:

ATD. ( Tietze, 371)

Elmayla yaplr.( D.S, C.II, 740, N.)

Bor orbas:

Rus. ( H.Eren, 58) + Far. ( T. S, 448 )

Lahana, pancar, patates, soan ve para etle yaplr.( K.L.Y, 201,
Ar.)

Bostana:

Far. ( K. T, 136)
Domates, yeilbiber, soan ve semizotuyla yaplr. ( Z.D, U.Y,
15, Ur.)

Boza:

T. ( K. T, 139 ) + T. (K. T, 60 )
Bulgur ve yarmayla yaplr. ( D.S, C.II, 750, Kr., Sv., Yz.)

65

Bozba :

T. ( K. T, 139 ) + Anat. (T. S, 208 )

Yahni.
[ Bozprt] : Idr., Kr.
[ Bozprtme ]: Idr, Kr.
[ Bozsulu ]: N.
[ Bozyahni ] : Yz.
Tirit: Kr. ( D.S, C.II, 750, Es., To., Kr. )

Bra:

( ? ) + T. ( K.T, 60)
Mant eklinde sulu olarak yaplr. ( D.S, C.II, 769, Ky.)

Brek orbas:

T. ( K. T, 142 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et, nohut ve hamurla yaplr. ( G.K.M.K, 95, Gaz)
rmik, nohut, siyah et ve spanakla yaplr. ( A.B.Y, 56, Ada. )
( A.B.Y, 62, Gaz. ) ( A.B.Y, 66, . )

Brenye:

(?)
Nohut, para et ve spanakla yaplr. ( A.B.Y, 93, Hat. )

Brk A:

T. ( K. T, 142) + T. ( K.T, 60 )
Kyma, patlcan ve brlceyle yaplr. ( G.K.M.K, 189, Gaz. )

Brkice:

Bot. ( T.S, 315 )

( Brlce )

Patlcan ve yourtla yaplr. ( D.S, C.II, 770, El. )

Brlce Syrmas:

Bot. ( T.S, 315 )+ T. ( K.T, 1197 )

Taze brlcenin halanmasyla yaplr. ( E.B.Y, 101, Dz.)

Bulama:

T. ( K. T, 144 )
Bulgur ve gmele yaplr. ( D.S, C.II, 780, Ur. )

Buulama:

T. (K. T, 144 )
Balk ve soanla yaplr. ( D.S, C.II, 781, Sm. )

66

Bulama:

T. ( K. T, 145 )
Az kaynatlarak yaplr. ( D.S, C.II, 785, To., Gr., Ar., Kr.,
Ezm.Ezc., N., Kn., . )
[ Bulama ]: r.
Kaynam ve km ste yumurta konular yaplr. ( Ar. )
Ayran ve dvme budayla yaplr. ( Gaz., Hat., Yz. )
[ Bulama orbas ]: Yz.
[ Bulama ): Sv.

Bulama orbas:

T. ( K. T, 145 ) + Far. ( T. S, 448 )

Un ve stle yaplr. ( E.B.Y 68, z. )

Bulamba:

T. ( K. T, 145 )
Undan yaplr.
[ Bulama]: ., Ant.
[ Bulama ]: Ank., Ky., N.
[ Bulamuk ]: To.
[ Bulma ]: Brd.
[ Bulme ]: Brd., Dz. ( D.S, C.II, 786, Brd., Dz., Mn., st., Mr.,
Ky.)

Bulgur A:

T. ( K.T, 146 ) + T. ( K. T, 60 )
Bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 226, Gaz., Kls. )

Bulgur orbas:

T. ( K. T, 146 ) + Far. ( T. S, 448 )

Domates, soan ve bulgurla yaplr. ( A.B.Y, 56, Ada. ) ( E.B.Y,
73, N.)

Bulgur Pilav:

T. ( K. T, 146 ) + Far. ( K. T, 1071 )

Domates ve bulgurla yaplr. ( K.L.Y, 61, Ama. )

Bulgur Sarmas:

T. ( K. T, 146 ) + T. ( K.T, 1153 )

Asma yapra ve bulgurla yaplr. ( K.L.Y, 130, Gr. )

67

Bulgurlu Bulama:

T. ( K.T, 146 ) + T. ( K. T, 145 )

Bulama ve bulgurla yaplr. ( A.B.Y, 166, Isp. )

Bulgurlu Kfte:

T. ( K. T, 146) + Far. ( K. T, 751 )

Kyma ve bulgurla yaplr. ( ..A.M.3, 14, Ky.)

Bulgurlu Yaprak Sarmas: T. ( K. T, 146 ) + Bot. ( T.S, 2130 ) + T. (K. T, 1153)

Kyma ve bulgurdan yaplr. ( G.K.M.K, 167, Gaz., Kls.)
Bullez Yemei:

( ? ) + T. ( K.T, 1481 )
Bullez ve sarmsakla yaplr. ( A.B.Y, 104, .)

Bumbar:

Far. ( K. T, 148 )
Bumbar ve pirinle yaplr. ( A.B.Y, 71, Ada. ) ( A.B.Y, 74, Hat.
) ( A.B.Y, 83, . )

Bumbar Dolmas:

Far. ( K. T, 148 ) + T. ( K. T, 283 )

Pirin, karacier ve bumbarla yaplr.( ..A.M., 24, N. )

Bkme orbas:

T. ( K. T, 153 ) + Far. ( T. S, 448 )

Hamur ve kymayla yaplr. ( D.S, C.II, 818, Sm.)

Btmet:

(?)
Para kaburga ve but etleriyle yaplr. ( A.B.Y, 81, Isp. ) (
E.B.Y,75, Af. )

Caba Gveci:

T. (K. T, 157 ) + T. ( K. T, 451)

Patlcan, soan, domates ve koyun etiyle yaplr.( . A.M3, 13,
kr. )

Cackl Arap Kfte:

T. ( K. T, 157) + Ar. (K. T, 48 ) + Far. ( K. T, 751 )

Kyma, simit, pancar ve yourtla yaplr. (G.K.M.K, 140, Gaz.,
Kls. )

68

Calla:
( Cyndrk )

(?)
Patlcan ve et frnda piirilerek yaplr. ( D.S, C.III, 852, Ank.,
Kn.)
Yumurta ve domatesle yaplr. ( M.A.S, 67, . )

Canerii Sulusu:

Bot. (T. S, 348 ) + T. ( K. T, 1230)

Canerii, nohut ve etle yaplr. ( A.B.Y, 120, Mr. )

Cancur:

Far. ( K. T, 160)
Patlcanla yaplr.( D.S, C.III, 855, Kc., Dz., Tr. )

Cergebaz:

Mog. ( Tietze, 436 ) + Yun. ( Tietze, 298 )

Ekmek ufaklar ve yourtla yaplr. ( D.S, C.III, 386, Ar. )

Cergo:

(?)
Et ve patatesle yaplr. ( D.S, C.III, 886, Kr. )

Ceviz Tavas:

Ar. ( K. T, 171 ) + T. (T.S, 1921)

Kyma ve ceviz iiyle yaplr. ( G.K.M.K, 123, Gaz. )

Cevizli Bat:
( Batrk )
Cbz Dolma:

Ar. ( K. T, 171 ) + Far. ( K. T, 99 )

Yeil mercimek, bulgur ve ceviz iiyle yaplr. ( B.Y.M, 268, To. )
ATD. ( Tietze, 436 ) + T. ( K.T, 283 )
Bulgur ve sarmsakl yourtla yaplr. ( D.S, C.III, 894,Gm. )

Cdabur:

Mog. ( Tietze, 436 ) + ( ? )

Et suyu, yarma ve budayla yaplr. ( D.S, C.III, 895, Ada. )

Cdl Kfte:

( ? ) + Far. ( K. T, 751 )
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.III, 897, Ezm. )

69

Clbr:

Far. ( Tietze, 508 )

Yourt ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.III, 908, Dz., Mn., Es.,
Kc., st. Zn., r., Sm., Ama., To., Gm., Mr., Ank., Kr., N.,
Kn., .,Ant. )
[ Cilbir ]: Isp., Dz., Mn., Ks., r., Ama., To., Vn., Mr., Sv., Yz.,
Ank., Kr., Ky., N., Kn., Ada.
[ Cilbirti ]: Af., .
[ lbur ]: Bo., Zn.
[ ilbir ]: Af., Isp., Dz., Ay., z., Mn., Es., Ar., Ank.,Ky.,
N.,Kn.
[ ilbur ]: Isp., z., Ks., Ar., Kr.
Et, spanak ve yumurtayla yaplr. ( D.S., C.III, 909, Idr., Kr.)
[ Clkr ]: Sv.
Soan, domates ve et suyuyla yaplr. ( r., To., Or., Ezm., Vn.,
Yz., N.)
[ Clbra ]: Kr., Ezm.
Makarna ve eriteden yaplr. ( Ama., )
[ Cilbir] : Es., Ama.

Clfr:

(?)
Pancar ve pirinle yaplr. ( D.S, C.III, 910, Idr., Kr. )

Crklama:

(?)
Fasulye, bulgur ve soanla yaplr. ( D.S, C.III, 931, Mr. )

Cyklama:

T. ( K.T, 174 )
Yumurta, kyma, biberle yaplr. ( D.S, C.III, 945, Mr. )

Czbz:

T. (K. T, 174 )
Cier ve patatesle sata yaplr. ( D.S, C.III,946,Kr. )

Cidebe:

(?)
Halanm yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4472, Ml. )

70

Cierbahar:

Far. ( K. T, 175 ) + Far. ( K. T, 84 )

Akcier ve pirinle yaplr. ( E.B.Y, 89, N. )

Cier Balklemi:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K.T, 88)

Karacier ve unla yaplr. ( E.B.Y, 89, M. )

Cier Dolmas:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K.T, 283 )

Cier zar ierisine i pilav sarlarak yaplr. ( E.B.Y, 78, Ay. )

Cier Kavurmas:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K.T, 671 )

Sebze ve akcierle yaplr. ( G.K.M.K, 128, Gaz., Kls. )
( E.B.Y 80. Dz. )

Cier Kebab:

Far. ( K. T, 175 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Soan ve koyun cieriyle yaplr. ( G.K.M.K, 110, Gaz., Kls. )
( A.B.Y, 70, Ada. ) ( A.B.Y, 79, Gaz. )

Cier Sarmas:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K.T, 1153 )

Karn zarna pirin ve cierin sarlmasyla yaplr. ( E.B.Y, 80,
Dz. ) ( E.B.Y, 86, Mn. )

Cier Tatlama:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K. T, 1314 )

Cier ve soanla yaplr. ( B.Y.M, 64, Bt. ) ( ..A.M, 30, Bt. )

Cierli Lpe:

Far. ( K. T, 175 ) + T. ( K. T, 804 )

Bulgur, soan ve karacierle yaplr. ( M.A.S, 72, . )

Ciil:

(?)
Kzlckla yaplr. ( D.S, C.III, 963, Sv. )

71

Cilbir:

Far. ( Tietze, 508)

Pide, domates ve kymayla yaplr. ( D.S, C.III, 965, Ama., Yz. )
Undan yaplr. ( Rz. )
Kaynam su ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4473,
Ank. )

Cilbirim:

(?)
Bulgur ve cierle yaplr.( D.S., C.III, 965, Mr. )

Cilbirt:

(?)
Domates, yumurta ve soanla yaplr. ( M.A.S, 73, .)

Cilbirti:

ATD. ( Tietze, 447 )

Peynir, yumurta ve sarmsakla yaplr. ( D.S, C.III, 965, . )

Cilbirtoz:

(?)
Et, soan, zerdali veya erik kurusuyla yaplr. ( D.S, C.III, 965,
Yz. )

Cirihda:

(?)
Buday unuyla yaplr. ( D.S, C.III, 985,Tr. )

Cive:

(?)
Pirin, domates ve krmzbiberle yaplr. ( D.S, C.III, 988, Ant. )

Civek:

(?)
Hamur ve tavan etiyle yaplr. ( E.B.Y, 87, Mn. )

Civil:

ATD. ( Tietze, 441)

Ya ve peynirle yaplr. ( D.S, C.III, 989, Ar. )

72

Cort A:

( ? ) + T. ( K. T, 60 )
Et suyu, dvme, nohut ve lahana turusuyla yaplr. ( ..A.M, 30,
Bt. )

Corti:

(?)
Beyaz lahana, kuzu eti ve yarmayla yaplr.( B.Y.M, 56, M.)

Corton:

(?)
ekilmi dvme ve kurutla yaplr. ( ..A.M, 27, Gaz. )

Culhur:

(?)
Ya ve yufka ekmek krntlaryla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek 1,
4474, N. )

aala A:

Bot. ( T.S, 381 ) + T. (K. T, 60)

aalayla yaplr. ( A.B.Y, 118, Gaz.) ( ..A.M, 128, Ad. )

ala Pilav:

Bot. ( T.S, 381 ) + Far. ( K. T, 1071 )

ala ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 226, Gaz. )

ala Yemei:

Bot. ( T.S, 381 ) + T. ( K. T, 1481 )

Et, nohut ve alayla yaplr. ( A.B.Y, 117, Ada. )

akr Pilav:

T. ( K. T, 187 ) + Far. ( K. T, 1071 )

Pirin ve bulgur kartrlarak yaplr. ( D.S, C.III, 1045, Ay.,
Ks., Sv.)
[ ahr Pilav ]: Ky.

akma:

T. ( K. T, 187)
Pancarla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4475, K. )

apt A:

T. (K. T, 198) + T. (K. T, 60)

Kurutulmu asma yaprayla yaplr. ( D.S, C.III, 1076,Dz. )

73

aptl orba:

T. ( K. T, 198) + Far. ( T. S, 448 )

Lahana yaprayla yaplr. ( D.S, C.III, 1077, Dz. )

ardak Kebab:

Far. ( K. T, 193 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Kuzu eti, hazr yufka ve yourtla yaplr. ( ..A.M, 5, Brs. )

atangr:

(?)
Ya, un ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.III, 1088,Vn. )

ekme:

T. (K. T, 201)
Et ve pirinle yaplr. ( A.B.Y, 75, Brd. )

erkez Tavuu:

A + Zoo. (T.S,1923)
Msr ekmei ve tavukla yaplr. ( K.L.Y, 44, Zn. ) ( ..A.M-3,
6, Kc. )

erpleme Eti:

Far. ( Tietze, 497 ) + T. ( K. T, 348)

Tepside etle yaplr. ( E.B.Y, 90, U. )

eyhmece:

(?)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.III, 1155,Kr. )

rtma:

T. (K. T, 208 )
Patlcanla yaplr. ( E.B.Y, 109, Mn.)
Yumurta ve unla yaplr. ( D.S, C.III, 1162, Kr., Ky. )
[ rtma ]: Ky.
Domates, biber ve patlcann yada kzartlmasyla yaplr.
( D.S, C.III, 1162, Kn. )

lbak Dolma:

Ar. (T. S, C. II, 895) + T. (K. T, 283)

nce kftelik bulgur ve sarmsakla yaplr. ( B.Y.M, 119, Ezm. )

74

lbr:

T. (K. T, 210 )
Msr unu ve peynirle yaplr. ( D.S, C.III, 1171, Rz. )
[ lbur ]: Rz.

lvra:

(?)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.III, 1175, .)
[ Clvira ]: Ezc.

rpma:

T. (K. T, 212)
Lahanayla yaplr. ( D.S, C.III, 1190, Ama.)
Suda pimi yumurtann stne soan doranarak yaplr.
( D.S, C.III, 1190, Ezm., Ank. )

rtma:

ATD. (Tietze, 512 )

Ufak paralarla doranm kabak veya patlcanla yaplr.
( D.S, C.3, 1191, Kr., Dy., Bt. )
[ rtmah ]: Gm.
[ rpma ]: Ama., Mr.
nce doranm taze fasulyeyle yaplr. ( D.S, C.III, 1191, Ar. )

tma gabah:

(?)+(?)
Kabak ve mercimekle yaplr. ( D.S, C.III, 1197, Ml.)

iekli:

Bot. ( T.S, 431)

ieklerin ta yapraklar ve pekmezle yaplr. ( D.S, C.III,
1203, . )

i Kfte:

T. (K. T, 215) + Far. ( K. T, 751 )

Dvlm kara et, simit, soan ve sarmsakla yaplr.
( G.K.M.K, 141, Gaz., Kls. ) ( A. B, 69, Ada.) ( A.B, 73, Hat. )
( A. B, 79, Gaz.) (A. B, 84, .) ( A. B, 85, Mr. )

75

i ihilmahi:

T. (K. T, 215 ) + Ar. ( G.K.M.K, 179) + Ar. ( G.K.M.K, 179)

Patlcan ve kymayla yaplr. ( G.K.M.K, 190, Kls. )

idem Pilav:

Bot. ( T.S, 435) + Far. ( K. T, 1071 )

Kuba koyun eti, pirin ve idemle yaplr. ( G.K.M.K, 226,
Gaz.)

il Pancar:

T. (K. T, 216) + Bot. ( T.S, 1566 )

Islatlan eski budayn sklmasyla yaplr. ( D.S, C.III, 1220,
Sm. )

ilbir:

T. (K. T, 210 )
Yumurta ve soanla yaplr. ( M.A.S, 90, . )

ilbur:

T. (K. T, 210 )
Msr unu, ya ve peynirle yaplr. ( D.S, C.III, 1214, Rz. )

ileme:

T. (K. T, 216 )
Ispanak, pancar, pirin ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.III, 1215, . )

ilpirin:

(?)
Yumurtayla yaplr. ( D.S, C.III, 1220, . )

ilpitme:

(?)
Taze asma yapra, kyma ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.III, 1220,
N. )

imdik Makarnas:

T. (K. T, 216 ) + t. ( K. T, 819 )

Un, yumurta ve peynirle yaplr. ( K.L.Y, 157,Tr. )

ingene Pilav:

A + Far. ( K. T, 1071 )
kelek, soan, domates ve biberle yaplr. ( E. B, 183, M.)
(E.B, 178, Ay.)

76

irli:

Rum. ( H. Eren, 94 )
Et ve meyve kurusuyla yaplr. ( D.S, C.III, 1236, Mr., Sv., Kn. )
Nohut ve kays kurusuyla yaplr. ( D.S, C.III, 1236, Mr. )

irli Yahni:

Rum. ( H. Eren, 94 ) + Far. ( K. T, 1454 )

Et, soan ve irle yaplr. ( G.K.M.K, 218, Gaz.)

iyleme:

T. ( T.B.T.S, 149 )
i kfte eklinde yaplr. ( D.S, C.III, 1251, Gaz. )

oban Brei:

Far. (T.S, 443 ) + T. (K. T, 142 )

Baharat ve ekmekle yaplr. ( D.S, C.III, 1253, Bo. )

oban Kavurma:

Far. (T.S, 443 ) + T. ( K. T, 671 )

Kuba et, kuyruk ve yourtla yaplr. ( E.B.Y, 77, Ay. )
( K.L.Y, 30, Adp.)

okratma:

T. ( K.T, 222 )
Balk yumurtasyla yaplr. ( D.S, C.III, 1261, Kn. )

opur:

T. (K. T, 222 )
Et ve unla yaplr. ( E.B, 89, M. )

ATD. ( Tietze, 525 )

Sr eti, bulgur, soan ve biberle yaplr. (D.S, C.III, 1276,Yz.

lmek Eti:

T. (K. T, 224 ) + T. ( K. T, 348 )

Soan, et ve domatesle mlekte yaplr. ( A.B.Y, 81, Isp. )
( E. B.Y, 90,U)

lc:

(?)
Yourt ve eker pancaryla yaplr. ( D.S, C.III, 1283, Zn. )

77

kertme Kebab:

T. (K. T, 224 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Domates, para kuzu etiyle yaplr. ( K.L.Y, 31, Adp. )

p Kebab:

T. ( K. T, 225 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Patlcan, yeilbiber, domates, kuba koyun etiyle yaplr.
( K.L.Y, 40, Zn. )

rek i:

T. (K. T, 225 ) + T. ( K. T, 537 )

Un ve ya ile yaplr. ( D. S, C.III, 1292, Vn. )

ubuk Kebab:

T. ( K. T, 226 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Patlcan, soan, patetse ve kuba etle yaplr. ( ..A.M, 12,
Sm.)

ullama Kt:

T. (K. T, 226 ) + ( ? )
Et ve hamurla yaplr. ( E.B.Y, 76, Af. )

upra:

Yun. ( Tietze, 521 )

Un ve balkla yaplr. ( E.B.Y, 93, z. )

rtme:

T. ( K. T, 227 )
Ekmek, eki, yumurta ve sarmsakla yaplr. ( D.S, C.III, 1309,
Gaz. )

Dalgan Kavurmas:

( ? ) + T. ( K. T, 671 )
Dalganla yaplr. ( E. B.Y, 119, M. )

Dalgan Kftesi:

( ? ) + Far. ( K. T, 751 )
Dalgan ve hamurla yaplr. ( E. B.Y, 114, Ay. )

Daraklk Tavas:

T. (K. T, 1304 ) + T. ( K. T, 1316)

Daraklk et ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 123, Gaz. )

78

Darapkatel:

(?)
Koyun eti, patlcan ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 190, Gaz.)

Darp:

Ar. ( T.B.T.S, 163 )

Kyma ve pirincin darbn iine konulmasyla yaplr. ( E. B.Y,
82, z.)

Davik orbas:

( ? ) + Far. ( T.S, 448 )

Kara mercimek, nohut ve siyah etle yaplr. ( A.B.Y, 55, Ada. )

Dayama:

T. ( K. T, 241 )
Yufka ekmek ve tas kebab suyuyla yaplr. ( D.S, C.IV, 1385,
N. )

Den orbas:

T. ( K. T, 2509) + Far. ( T.S, 448 )

( Erzurum orbas)

Den, kavurma eti ve yourtla yaplr. ( B.Y.M, 120, Ezm. )

Devebatmaz:

Zoo. ( T. S, 512 ) + T. ( K. T, 437 )

Et suyu ve unla yaplr. ( D.S, C.IV, 1440, Isp. )

Devegz:

Zoo. ( T. S, 512 ) + T. (K. T, 437 )

Bulgur, et ve cevizle yaplr. ( D.S, C. IV, 1441, Hat. )

Dible:

ATD. ( Tietze, 612 )

Karalhana ve pirinle yaplr.( K.L.Y, 129,Gr. ) ( D.S, C.IV,
1480, z., Or., Gr.)
nce ince doranan taze fasulye ve pirinle yaplr. ( D.S., C.IV,
1480,Gr.)

Dibleyi:

ATD. ( Tietze, 624 )

Etsiz lahanayla yaplr.
[ Diplei]: Ezc.
[ Dipleyi]: Ezc. ( D.S, C.IV, 1480, Or., Gm.)

79

Dilme:

T. (K. T, 268 )
Mercimek, nohut ve patlcanla yaplr. ( M.A.S, 117, .)

Dirit:

Far. ( T. S, 1984 )
Buday ve nohutla yaplr. ( D.S, C.IV, 1517, M. )
[ Dirgit]: ( A. B, 97, Ant. ) ( A. B.Y, 103, Isp. )

Diyarbakr Usul li Kfte: Ar. ( K. T, 276) + T. (K. T, 86 ) + Ar. ( K. T, 1410) +

T. (K. T, 573) + Far. ( K. T, 75 )
Dvme, bulgur, yasz etle yaplr. ( B.Y.M, 156, Dy. )
Dizme:

T. (K. T, 277 )
Taze asma yapra, kyma ve pirinle yaplr. ( E.B.Y, 99. Dz.)

Dizmeli:

T. (K. T, 277 )
Patlcanla yaplr. Kymal patatesle yaplr. ( M.A.S, 120. .)

Dobo:

(?)
Kuzu budu ve badem iiyle yaplr.( B.Y.M, 166, Md.)

Dorama:

T. (K. T, 284 )

( Dorgama)

Para et, patlcan, nohut ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 191,

Kls. ) ( A. B.Y, 99, Gaz.) ( ..A.M, 25, Ur. )

Dolaman:

Bot. (T. S, 554 )

Tereya ve yumurtayla yaplr. ( E. B, 101, Dz.)

Dolma:

T. (K. T, 283 )
Sulu kfte eklinde yaplr. ( D.S, C.IV, 1547, Kr.)

80

Dombay:

T. ( K. T, 284 )
Asma yaprayla yaplr. ( D.S, C.IV, 1552, To. )
Lahanayla yaplr. ( N.)

Domates Basts:

Rum. ( T. S, 558 ) + T. (K. T, 95 )

Domates ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 106, z.)

Domates Musakka:

Rum. ( T. S, 558 ) + Ar. ( K. T, 912)

Et ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 194, Gaz., Kls. )

Domates Silkmesi:

Rum. ( T. S, 558 ) + T. (K. T, 1202 )

Kuba et ve domatesle yaplr. ( A.B.Y, 92, Ada. )

Domates Soslu Kalkan: Rum. ( T. S, 558 ) + Fr. ( K. T, 1218 ) + Zool. ( T. S, 1047 )

Soan, domates ve kalkan balyla yaplr. ( K.L.Y, 82,Sn.)
Domates Tavas:

Rum. ( T. S, 558 ) + T. ( Far. ( T. S, 1921 )

Kyma, domates, yeilbiber ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 124,
Gaz., Kls.)
[ Frenk Tavas]: Ur.

Domatesli Alinazik:

Rum. ( T. S, 558 ) + Ar. ( K. T, 32 ) + Far. ( K. T, 980)

Kyma, patlcan, yeilbiber ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K,
187,Gaz., Kls.)

Domatesli Arap Kfte: Rum. ( T. S, 558 ) + Ar. ( K. T, 48 )+ Far. ( K. T, 751 )

Kyma, simit ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 140, Gaz., Kls. )
Domatesli A:

Rum. ( T. S, 558 ) + T. ( K. T, 60)

Bulgur ve domatesle yaplr.( A. B.Y, 94, Hat.)

81

Domatesli Cive:

Rum. ( T. S, 558 ) + ( ? )
Pirin, soan ve domatesle yaplr. ( A. B.Y, 95, Ant.)

Domatesli Kyma Kebab: Rum. ( T. S, 558 ) + T. (K. T, 715) + Ar. ( K. T, 679 )

Kyma ve domatesle yaplr. ( A. B.Y, 78, Gaz.)
Domatesli Palamut:

Rum. ( T. S, 558 ) + Yun. ( T. S, 1564 )

Domates ve palamutla yaplr. ( K.L.Y, 18, st.)

Domatesli Patlcan Gzlemesi: Rum. ( T. S, 558 ) + T. (T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 439 )

Kzlenmi patlcan ve domatesle yaplr. ( E.B.Y, 99,
Dz.)
Domatesli ehriye orbas: Rum. ( T. S, 558 ) + Ar. ( K. T, 1259 ) + Far. (T. S, 448 )
ehriye ve domatesle yaplr. ( E. B.Y, 67, z.)
Domatesli Tike Kebab:

Rum. ( T. S, 558 ) + T. (K. T, 1371 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Tike ve domatesle yaplr. ( A.B.Y, 78, Gaz. )

Domatesli Yumurta:

T. ( K. T, 284) + Biy. ( T. S, 2199 )

( Menemen)

Yumurta ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 359, Gaz., Kls. )

Dorgama:

T. (K. T, 278 )

( Dorama)

Patlcan ve eliyle yaplr. ( D.S, C.IV, 1564, Gaz.)

Doya:

(?)
Arpa yarmas ve yourtla yaplr. ( D.S, C.IV, 1568, Kr.,
Ama.)

Dgme:

T. ( K. T, 288)
Doranm ekmein yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S,
C.IV, 1569, Kr. )

82

Dme:

T. ( K. T, 288 )
Kepei alnan budaydan yaplr. ( D.S, C.IV, 1570, Ml. )
Tereya ve dvmeyle yaplr. ( M.A.S, 124, .)

Dme A:

T. ( K. T, 288 ) + T. ( K. T, 60 )
Dme, nohut ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 227, Gaz.)
Kekek. ( D.S., C.IV, 1570, nk., Bt., Ky. )

Dme:

T. (K. T, 288 )
Scak yemek iine ya ve eker katlarak yaplr. ( D.S, C.IV,
1571, Ezc.)

Dmeli Alaca orba: T. ( K. T, 288 ) + T. ( K. T, 27) + Far. (T. S, 448 )

Dme ve mercimekle yaplr. ( A. B.Y, 63, Gaz.)
Dndertme:

T. ( K. T, 289 )
Isrgan otuyla yaplr. ( D.S, C.IV, 1581, Ay.)
[ Dndeme]: Ay.
[ Dndrme]: Ay.

D:

T. (K. T, 291)
Kadnbuduna pirin doldurularak yaplr. ( D.S, C.IV, Ks.)

Deme:

T. ( K. T, 291 )
Sebze, pirin veya bulgurla yaplr. ( D. S, C.IV, 1590, Ba. )
Prasayla yaplr.( Gr.)
Lahanayla yaplr. ( Gr.)
Tavuk eti ve pirinle yaplr. ( Sm. )

Dvme:

T. ( K. T, 292 )
Dvlm budaydan yaplr. ( D.S, C.IV, 1592, Isp.)

83

Dvme Pilav:

T. ( K. T, 292 ) + Far. (K. T, 1071 )

Et suyu, nohut ve dgmeyle yaplr. ( A.B.Y, 159, Ada.)

Dvme:

T. ( K. T 292 )
Patlcan, domates ve yeilbiberle yaplr. ( B.Y.M, 46, Ad. )
Peynir, ekmek ve soanla yaplr. ( D.S, C.IV, 1593, Ur. )

Dyme:

T. ( K. T, 292 )
Taze ekmek, yumurta ve balla yaplr. ( D.S, C.IV,1593, Gm.,
Kr., Ezm., Vn.)
[ Dvme ]: Kr.

Dubala:

T. ( K. T, 293 )
Un ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.IV, 1594, K.)

Dudeyi:

Ar. ( Tietze, 657 )

Karalhana, paz ve fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y, 151, Tr. )

Dua:

(?)
Ispanak ve yourtla yaplr. ( D.S, C.IV, 1595, Sr.)

Dulavrat orbas:

T. ( K. T, 294 ) + Ar. ( K. T, 69 ) + T. ( K. T, 223 )

Nohut, mercimek ve hamurla yaplr. ( A. B, 55, Ada. )

Dume:

(<dutma ) T. (K. T.1392)

Hamurdan yaplr. ( D.S, C.IV, 603, Mn.)

Dut ullamas:

Far. ( T. S, 579) + T. ( K. T, 226)

Kuru dut ve yumurtayla yaplr. ( B.M2, 254,Ezm.)
Mercimek, yufka ve yourtla yaplr. ( M.A.S, 127, .)

84

Dutma:

T. ( K. T, 1392 )
nce ince kesilen hamurla yaplr. ( D.S, C.IV,1612, Dz., K., Es.,
Ml., Hat., Sv., kr., Ky., Kn., .)
Ufak ufak kesilmi hamur, mercimek ve sarmsakl yourtla
yaplr .
( Isp., Ank. )
[ Dutma A]: Brd., r.
[ Dutma Hamuru]: Ank.
[ Dutme]: Brd., Dz.,Ay.
Dmeden yaplr. ( Ada.)

Duvakl Tavuk:

T. ( K. T, 297 ) + Zoo. ( T. S, 1923 )

Yufka ve tavukla yaplr. ( E. B.Y, 76, Af.)

Duvakl Pilav:

T. ( K. T., 297 ) + Far. ( K. T, 1071 )

Tavuk ve yufkayla frnda yaplr. ( E. B.Y, 76, Af. )
Kyma ve pirinle yaplr. ( B.Y.M, 159, Dy. )

D A:

( ? ) + T. ( K. T, 60 )
nce bulgurdan yaplr. ( D.S, C.IV, 1618, To. )
[ D]: To.
[ Dl A]: r.

Dn Eti:

T. (K. T, 299 ) + T. (K. T, 348)

Et ve i pilavla yaplr. ( E.B.Y, 88, M.)

Dn Pilav:

T. (K. T, 299 ) + Far. ( K. T, 1071 )

Et suyu, nohut ve pirinle yaplr. ( A. B.Y, 161, Ant.)

Dbere:

(?)
Koyun eti, yumurta ve unla yaplr. ( K.L.Y, 203, Ar. )

85

Ebegmeci:

Bot. ( T. S, 579 )
Ebegmeciyle yaplr. ( A. B.Y, 107, Ant.) ( A. B.Y, 108, Brd. ) (
A. B, 109, Isp.) ( E. B.Y, 114, Ay. ) ( E. B.Y, 116, z.) ( E. B.Y,
117, Mn.)

Ebegmeci Buulamas: Bot. ( T. S, 579 ) + T. ( K. T, 144 )

Ebegmeciyle yaplr. ( A. B.Y, 109,Gaz.)

Ebegmeci Dolmas:

Bot. ( T. S, 579 ) + T. ( K. T, 283 )

Dolma biiminde ebegmeciyle yaplr.( A. B.Y, 107, Ant. )
( A. B.Y, 109, Brd.) ( E. B.Y, 117, K.)

Ebegmeci Kavurmas:

Bot. ( T. S, 579 ) + T. ( K. T, 671 )

Ebegmecinin kavrulmasyla yaplr. ( E. B.Y, 113, Af.) ( E.
B.Y, 116, K.) ( E. B.Y, 117, M.) ( E. B.Y, 119, U.)

Ee:

Anat. ( T. S, 604 )
Kaburgann iine pirin, kyma, fstk konularak yaplr. ( A.
B.Y, 74, Hat.)

Enik:

(?)
Krmz renkli ot kkleriyle yaplr. ( D.S, C.V, 1682, Sv.)

Eileme:

T. ( K. T, 321 )
Ku eti ve soanla yaplr.( D.S, C.V, 1689, .)

Ekmek A:

T. ( K. T, 319) + T. ( K. T, 60)
Ekmek krntlaryla yaplr. ( G.K.M.K, 240, Kls.) ( B.Y.M,
83, A.)
Kuru ekmek paralar ve kymayla yaplr. ( D.S, C.V, 4492,
Ml.)
[ ekma]: Ama., To.

86

Ekmek Umas:

T. ( K. T, 319 ) +( ? )
Ufalanm ekmein yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S, C.V,
1697, Kn.)

Eki A:

T. ( K. T, 321) + T. (K. T, 60)

Havu, patlcan ve ayvayla yaplr. ( A. B.Y, 58, Hat. )
Yeil mercimek, nohut ve bulgurla yaplr. ( B.Y.M, 276, Sv.)

Eki Kavurma:

T. ( K. T, 3219 )+ T. ( K. T, 671)
Koyun eti ve soanla yaplr. ( K.L.Y, 204, Ar.)

Ekileme Balk:

T. ( K. T, 321) + Zoo. ( T. S, 191 )

Balk, un ve koruk ekisiyle yaplr. ( E. B.Y, 94, M.)

Ekili:

T. ( K. T, 321 )
Buday unu ve ekimi mayayla yaplr. ( D.S, C.V, 1699, Rz.)
Eki meyve koruklar, ekmek ve kavurmayla yaplr. ( Ezc.,
N.)
Balk, sirke ve soanla yaplr. ( Dz., Tr.)
Yemlik otlar ve ekimi yourtla yaplr. ( Es.)
Erik kurusuyla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4492, Isp.)

Ekili Balk Kftesi:

T. ( K. T, 321 ) + Zoo. ( T. S, 191 )+ Far. ( K. T, 751)

Dvlm balk ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, 89,Mr.)

Ekili Biber:

T. ( K. T, 321) + Bot. ( T. S, 262 )

Biber ve ekiyle yaplr. ( E. B.Y, 110, Mn.)

Ekili orba:

T. ( K. T, 321) + Far.( T. S, 448 )

Mercimek, nohut ve dmeyle yaplr. ( A. B.Y, 67, Mr.)

87

Ekili Daraklk Tavas: T. ( K. T, 321) + T.( K. T, 1304) + Far. ( T. S, 1921)

Pirzolalk et ve ayvayla yaplr. ( G.K.M.K, 123, Gaz., Kls.)
Ekili Et Sulusu:

T. ( K. T, 321) + T. ( K. T, 348 ) + T. ( K. T, 1230 )

Kuba et ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, Mr.) ( A. B, 105, Mr.)

Ekili Kabak:

T. ( K. T, 321) + Bot. ( T.S, 1018 )

Yeil mercimek, nohut ve kabakla yaplr. ( A. B.Y, 91, Ada. )
( A. B, 93, Hat.)

Ekili Kebap:

T.( K. T, 321) + Ar. ( K. T, 679 )

Yasz et, patlcan ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 110. Gaz.,
Kls.)

Ekili Kfte:

T. ( K. T, 321) + Far. ( K. T, 751)

Kfte biiminde sulu ve yal yaplr.( A. B.Y, 86, Mr.) ( ..A.M,
18, Mr.) ( ..A.M, 29, Ezc.)

Ekili Kuru Dolma: T. ( K. T, 321) + T. (K.T, 770) + T. (K. T, 283)

Kurutulmu patlcan, biber ve kymal bulgurla yaplr. ( B.Y.M,
286, Ada.)
Ekili Malhta:

T. ( K. T, 321) + Ar. ( G.K.M.K, 99)

Krmz mercimek ve patlcanla yaplr.( B.Y.M, 146, Kls.)

Ekili Malhta orbas: T. ( K. T, 321) + Ar.( G.K.M.K, 99) + Far.( T. S, 448 )

Krmz mercimek ve sarmsakla yaplr. ( A. B.Y, 63, Gaz.)
Ekili Ufak Kfte:

T. ( K. T, 321) + T. ( K. T, 1402) + Far. ( K. T,751)

Nohut, soan ve etle yaplr. ( A. B.Y, 80, Gaz.)

Ekili Yahni:

T. ( K. T, 321) + Far. ( K. T, 1454)

Et ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 150, Kls.)

88

Elbasan Tavas:

T. ( K. T, 322) + T. (K. T, 95 ) + Far. ( T. S, 1921)

Et ve yourtla yaplr.( E. B.Y, 81, z.)

Elma A:

Bot. ( T. S, 629 ) + T. ( K.T, 60)

Kuba et, elma ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 218, Gaz.) ( A.
B.Y, 118,Gaz.)

Elma Dolmas:

Bot. ( T. S, 629 ) + T. ( K. T, 283)

Pirin, kyma ve elmayla yaplr. ( ..A.M, 24. N.)

Elma Kebab:

Bot. ( T. S, 629 ) + Ar. ( K. T, 679)

Et ve elmayla yaplr. ( G.K.M.K,111.Gaz.) ( A. B.Y, 119, Gaz.)

Elma Sulusu:

Bot. ( T. S, 629 ) + T. ( K. T, 1230)

Nohut, et ve elmayla yaplr. ( A. B.Y, 120, Mr.)

Elma Tavas:

Bot. ( T. S, 629 ) + Far. ( T. S, 1921)

Et ve elmayla yaplr.( G.K.M.K, 124, Gaz.)

Elmal Tas Kebab: Bot. ( T. S, 629 ) + Ar. ( K. T, 1308) + Ar. ( K. T, 679)

Yasz et ve alk elmayla yaplr. ( G.K.M.K, 119, Gaz.)
Enginar:

Yun. (T. S, 638 )

Enginar ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 109, Mn.)

Enginar Dolmas:

Yun. (T. S, 638 ) + T. ( K. T, 283)

li enginar, kyma ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 168, Gaz.,
Kls.) (A.B.Y, 96, Ant.) ( E. B.Y, 102,z.)

Enginar Drt Blmesi: Yun. (T. S, 638 ) + T. ( K. T, 291) + T. ( K. T, 141)

Drde blnen enginar ve etle yaplr. ( E. B.Y, 103, z.)

89

Enginar Salmas:

Yun. (T. S, 638 ) + T. ( K. T, 1141)

Soan, pirin ve enginarla yaplr. ( E. B.Y, 103,z.)

Epbey A:

( ? ) + T. ( K. T, 60)
Doranm ekmek ve yumurtayla yaplr.( D.S, C.V, 1762, Kr.)

Erik A:

Bot. ( T. S, 644 ) + T. ( K. T,60)

Et ve erikle yaplr. ( A. B.Y, 119, Isp.)

Erik Tavas:

Bot. ( T. S, 644 ) + Far. ( T. S, 1921)

Yeil erikle yaplr. ( G.K.M.K, 124,Gaz.) ( A. B.Y, 118, Gaz.)

Erikli Et:

T. ( K. T, 338) + T. ( K. T, 348)
Erik, para et veya kymayla yaplr. ( A. B.Y, 118,Brd.) ( A.
B.Y, 119, .)

Erzincan orbas:

A + Far.( T. S, 448 )

(Keme orbas)

Un, yumurta, kyma ve yourtla yaplr.( B.Y.M, 98, Ezc.)

Egili:

T. ( K. T, 321)
Doranm ekmek, meyve ve kavurmayla yaplr. ( D.S, C.V,
1791, Ezc.)

Egili Yemei:

T. ( K. T, 321) + T. ( K. T, 1481)
Et kavurmas, soan ve spanakla yaplr.( B.Y.M, 72, Vn.)

Eki A:

T. ( K. T, 321) + T. ( K. T, 60)
Dvlm bulgur, iya ve domatesle yaplr. ( D.S, C.V, 1794,
Hat.) [ Ekili Kfte]: Hat.

90

Ekili:

T. ( K. T, 321)
Mercimek, nohut, taze kabak ve fasulyeyle yaplr. ( D.S, C.V,
1794, r., Hat.)
Kaynatlm kays kurusu ve etle yaplr. ( Ezc., Kr.)
Kelle ve sirkeyle yaplr. ( r.)

Eek Turpu:

Zoo. ( T. S, 655) + Far. ( T. S, 2009 )

Hardalla yaplr. ( A. B.Y, 110, .)

Et Dolmas:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 283)
Tokat asma yapra, ince buldur ve kymayla yaplr. ( K. L. Y,
105, To.)

Et Gaba:

T. ( K. T, 348 ) + Bot. (T. S, 1018 )

Asma yapra ve etle yaplr.( D.S, C.V, 1798, N.)

Et Kaba Sulusu:

T. ( K. Y, 348) + Bot. (T. S, 1018 )+ T. (K. T, 1230)

Et suyu ve kabakla yaplr. ( A. B.Y, 105, Mr.)

Et Kavurma:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 671)
Kuba etle yaplr. ( E. B.Y, 88, M.) ( K. L. Y, 72, Ks.)

Et Kzartmas:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. Y, 716 )
Nohut ve etle yaplr. ( G. K. M. K, 128, Gaz., Kls.)

Et Paas:

T. ( K. T, 348) + Far. ( K. T, 1042)

Et paralaryla yaplr. ( G. K. M.K, 129, Gaz., Kls.)

Etli Arap Sa:

T. ( K. T, 348) + Ar. ( K. T, 48) + T. ( K. T, 1123)

Et ve arapsayla yaplr. ( E. B.Y, 115, z.)

Etli Ayval Yahni:

T. ( K. T, 348) + Far. ( H.Eren, 29 ) + Far. ( K. T, 1454)

Kuzu eti, ayva ve soanla yaplr. ( B.Y.M, 112, Gm.)

91

Etli Bamya:

T. ( K. T, 348) + T. ( T.S, 196 )

Et, soan ve bamyayla yaplr.( E. B.Y, 102, Dz.) ( E. B.Y, 110,
Mn.)

Etli Brlce:

T. ( K. T, 348) + Bot. ( T.S, 315 )

Kuba et ve brlceyle yaplr. ( . . A. M -3, 20, U.)

Etli Dolma i:

T. ( K. T, 348 ) + T. ( K. T, 283 ) + T. ( K. T, 593)

Kyma, pirin ve maydanozla yaplr. ( A. B.Y, 90, Ada.) ( A. B.Y,
92, Hat.) ( A. B.Y, 94, Ant.) ( E. B.Y, 98, Dz.) ( E. B.Y, 102, z.) (
E. B.Y, 107, (K.) A.B.Y, 109, N.) ( A.B.Y, 108, Mn.) ( A. B.Y,
103, .) ( A. B.Y, 101, Brd.) ( A. B.Y, 98, Gaz.) ( A. B.Y, 104,
Mr.) ( A. B.Y, 101, Isp.) ( E. B.Y, 95, Af.) ( E. B.Y, 96, Ay.)

Etli Dme A:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 292) + T. ( K. T, 60)

Koyun eti, dme, nohut ve soanla yaplr. ( G. K. M.K, 228,
Gaz., Kls.)

Etli Enginar:

T. ( K. T, 348) + T. (T. S, 683 )

Kuzu eti ve enginarla yaplr. ( E. B.Y, 97, Ay.)

Etli Firik Pilav:

T. ( K. T, 348) + T. (K. T, 383) + Far. ( K. T, 1071)

Halanm nohut ve kuba kuzu etiyle yaplr.( B. Y. M, 136,
Gaz.)

Etli Kabak Yemei:

T. ( K. T, 348) + Bot. ( T.S, 1018) + T. ( K. T, 1481)

Kuba et, nohut ve kabakla yaplr.( A.B.Y, 93, Hat.)

Etli Kapama:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 639)
Kuzu etiyle yaplr. ( E. B.Y, 82, z.)

Etli Karalhana Dolmas: T. ( K. T, 348) + Bot. ( T. S, 1078 ) + T. ( K. T, 283)

Dana kymas ve karalhanayla yaplr. ( K. L. Y, 179, Rz.)

92

Etli Kulak Hamuru:

T. ( K. T, 348) + Anat. ( T. S, 1248 ) + Ar. ( K. T, 470)

Buday unu, kuru soan, yumurta ve koyun kymasyla yaplr.
( K. L. Y, 80, Sn.)

Etli Kuru Fasulye:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 770 ) + Yun. ( T. S, 683 )

Et ve fasulyeyle yaplr. ( A. B.Y, 75, Ant.)

Etli Nohut:

T. ( K. T, 348) + Far. ( K. T, 997)

Koyun eti ve nohutla yaplr.( E. B.Y, 87, Mn.)

Etli Prasa:

T. ( K. T, 348) + T. (T. S, 1604)

Et ve prasayla yaplr. ( E. B.Y, 97,Ay.)

Etli Semizotu:

T. ( K. T, 348) + Bot. ( T. S, 1728 )

Kyma ve semizotuyla yaplr.( E. B.Y, 115, z.)

Etli Tas Kebab:

T. ( K. T, 348) + Ar. ( K. T, 1308) + Ar. ( K. T, 679)

Et, soan, domates ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 78, Ay.)

Etli Terbiyeli Nohutlu Kereviz: T. ( K.T, 348) + T. ( K. T, 1349) + Far. ( K.T, 997)
Far. ( T. S, 1140 )
Et, nohut ve kerevizle yaplr. ( E. B.Y, 97, Ay.)
Etli Ufak Kfte:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 1402) + Far. ( K. T, 751)

Nohut, et ve yourtla yaplr. ( A. B, 80, Gaz.)

Etli Yarma Pilav:

T. ( K. T, 348) + T. ( K. T, 1469 ) + Far. ( K. T, 1071)

Yarma ve kavurma etiyle yaplr. ( B. Y. M, 256, Ama.)

Evin:

T. ( K. T, 350)
Sala, bulgur ve soanla yaplr. ( M. A. S, 146, .)

93

Eyei Dolmas:

E.O ( Tietze, 757 ) + T. ( K. T, 283 )

Kaburga iine kyma ve pirin konularak yaplr. ( G. K. M. K,
168, Gaz.)

Eye Dolmas:

E. O ( Tietze, 757) + T. ( K. T, 283)

Kemik ve deri arasna dolma ii konularak yaplr. ( M.A.S, 147,
.)

Fangirifingil:

(?)
Mant. ( D.S, C.V, 1833, Ed.)

Fasla:

(?)
Halanm kabakla yaplr.( D.S, C.V, 1838, Isp.)

Fasulye:

Yun. ( T. S, 683 )
Para et, domates ve taze fasulyeyle yaplr. ( G. K.M. K, 192,
Gaz., Kls.)

Fasulye Diblesi:

Yun. ( T. S, 683 ) + T. (K. T, 271)

Soan, pirin ve fasulyeyle yaplr. ( E. B.Y, 101, Dz.)

Fasulye Syrmas :

Yun. ( T. S, 683 ) + T. (K. T, 1197)

Halanm fasulyeyle yaplr. ( E. B.Y, 101, Dz.)

Fasulye Sulusu:

Yun. ( T. S, 683 ) + T. ( K. T, 1230)

Fasulyeyle yaplr. ( A. B.Y, 105, Mr.)

Fasulye Tavas:

Yun. ( T. S, 683 ) + Far. ( T. S, 1921)

Kyma ve taze fasulyeyle yaplr. ( G. K. M. K, 125, Gaz.)
( A. B.Y, 100,Gaz.)

94

Fasulye Turusu Kavurmas: Yun. ( T. S, 683 ) + T. ( K. T, 1390 ) + T. ( K. T, 671)

Fasulye, soan, yeilbiber ve sarmsakla yaplr.( K. L. Y,
131,Gr.)
Fava ( Afulo):

Yun. ( T. S, 684 )
Soan ve baklayla yaplr. ( E. B.Y, 107, z.) ( K. L. Y, 176,
Rz.)

Fellah Kftesi:

Ar. ( K. T, 367) + Far. ( K. T, 751)

Bulgur hamuruyla yaplr. ( M.A.S, 149, .) ( A. B, 159, Ada.)

Fkka:

(?)
Kara pekmezle yaplr. ( D.S, C.V, 1851, Sv.)

Frn Patates:

Yun. ( T. S, 696 ) + Rum. ( T. S, 1583 )

Yumurta ve patatesle yaplr.( K. L. Y, 73, Ks.)

Frn Yapmas:

Yun. ( T. S, 696 ) + T. ( K. T, 1464)

Az yal kyma ve ufak simitle yaplr.( G. K. M. K, 142, Kls.)

Frtfrt:

T. ( K. T, 377)
Un ile yaplr. ( D.S, C.V, 1857,Gm.)

Ftft:

(?)
nce bulgur, un ve patlcanla yaplr. ( D.S, C.V, 1861, Ank.)

Fide orbas:

Yun. ( T. S, 700 ) + Far. ( T. S, 448 )

Kesilmi hamurla yaplr. ( E.B.Y, 74, U.)

Firik Pilav:

T. ( K. T, 383 ) + Far. ( K. T, 1071)

Firik ve bulgurdan yaplr. ( G. K. M. K, 228, Gaz., Kls.)

Firikli Acur Dolmas: T. ( K.T, 383) + T. ( K. T, 6 ) + T. ( K. T, 283 )

Kyma, firik ve bulgurla yaplr. ( G. K. M. K, 164, Gaz., Kls.)

95

Follama:

T. ( K. T, 387)
Yourt ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.V, 1875,Gm.)

Frenk Balcan Dolmas: Far. ( T. S, 717 ) +Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 283)

Kyma, bulgur ve domatesle yaplr. ( G. K. .M. K, 169, Gaz.)
Frenk Kebab:

Far. ( T. S, 717 ) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma ve domatesle yaplr.( G. K.M.K, 111, Gaz.)

Gaburga:

Mog. ( T. S, 1022 )
Bulgur ve etle yaplr. ( D.S, C.VI, 1886, Ml. )

Gaamak:

T. ( K. T, 612)
Pekmez ve unla yaplr. ( D. S, C.VI, 1887, Sm., Gr. )

Galaco:

Ar. ( T.B.T.S, 266 ) + T. ( T.B.T.S, 123 )

Hamurla yaplr. ( D.S, C.VI, 1897, Gm. )

Galama:

(?)
Susam ve lahanayla yaplr. ( D.S, C.VI, 1898,Hat. )

Galeco:

Ar. ( T.B.T. S, 266 ) + T. ( T.B.T. S, 123)

Yasz peynir ve pideyle yaplr. ( D.S, C.VI, 1900, Gr. )

96

Gale:

Fr. ( T. S, 723 )
Pancar, nohut ve tahlla yaplr. ( D.S, C.VI, 1903, Tr., Sv.)
Yarlm budayla yaplr. ( Dz. )
[ Galye] : Ks.
Elmadan yaplr. ( Kn. )
Erik, zm, nohut ve etle yaplr. ( Ks., To., N.)
Kyma, patlcan ve kabakla yaplr. ( K.)
Lahanayla yaplr. ( Isp., Bil., Ky. )
[ gelle ]: Kc.
[ Galye ]: Gaz.

Gapama:

T. ( K. T, 639 )
Etle yaplr. ( D.S, C.VI,1916, Ank. )
Bulgur, et ve yufkayla yaplr. ( Gm. )

Gapamal Pilav:

T. ( K. T, 639 ) + Far. ( K. T, 1071)

Et, bulgur veya pirinten yaplr. ( D.S, C.VI, 1916, Gaz.)

Gapsa:

(?)
Lahana, patates ve etle yaplr. ( D.S, C.VI, 1917,Gm.)

Gara Dolma:

T. ( K. T, 645 ) + T. ( K. T, 283 )
Yaprakla yaplr. ( D.S, C.VI, 1918, Ank.)

Garn orbas:

T. ( K. T, 653) + Far. ( T. S, 448 )

kembeyle yaplr. ( M.A.S, 164, .)

Garma:

T. ( K. T, 655 )
Hahala ve pekmezle yaplr. ( D.S, C.VI,1928, Isp)

Gail:

(?)
tlm msrla yaplr. ( D.S, C.VI, 1934, Ar. )

97

Gathl:

T. ( K. T, 667 )
Yarma ve yourtla yaplr. ( D.S, C.VI, 1935, Gm., Sv. )

Gaypah:

T. ( K. T, 675 )
Hamurla yaplr. ( D.S, C.VI, 1948, Gm.)

Gebal:

(?)
Beyaz dar ve ayranla yaplr. ( D.S, C.VI, 1957, Bt., M.)

Geleco:

(?)
Soan, kyma ve ayranla yaplr. ( D.S, C.VI, 1973, Ama., Or., Gr.,
Sv., Ezc.)

Gemici orbas:

T. ( K. T, 413 ) + Far. ( T. S, 448 )

Halanm fasulye, pirin ve soanla yaplr. ( D.S, C.VI, 1987,
Sm.)

Gendime:

Far. ( K. T, 413)
Alk buday ve kuba etle yaplr. ( K.L.Y, 200,Rz.)

Gendeme:

Far. ( K. T, 413 )
Arpa taneleriyle yaplr. Kekek.( K. . A. T, 326)

Gerdan Yemei:

Far. ( K. T, 415) + T. ( K. T, 1481)

Boyun, kays ve erikle yaplr. ( A. B.Y, 117, Hat.)

Gliga:

(?)
Bulgur kftesi ve yourtla yaplr. ( D.S, C.VI, 2043, Kr., Ezm.)

Grik:

T. ( K. T, 705 )
Undan yaplr. ( D.S, C.VI, 2059, Ezc.)

Gymal:

T. ( K. T, 715)
Kyma ve soanla yaplr. ( D.S, C.VI, 2067, Mr. )

98

Gilgidir:

(?)
Buday, fasulye ve nohutla yaplr. ( D.S, C.VI, 2077, Isp.)

Girifteri:

Far. ( K. T, 424 )
Bulgur, soan ve dvlm etle yaplr. ( D.S, C.VI, 2083, Ba.)

Gocu:

(?)
Arpa yarmasyla yaplr.( D.S, C.VI, 2089, Zn.)

Golle:

(?)
Etsiz sebzeyle yaplr. ( D.S, C.VI, 2098, Af.)

Goyultma:

T. ( K. T, 750 )
St ve unla yaplr. ( D.S, C.VI, 2111, Or.)

Gce:

T. ( K. T, 442 )
Yarlm ve krlm bulgurdan yaplr. ( D.S, C.VI, 2118, Brd.,
kr.)
Msr krmasndan yaplr. ( Zn.)
[ Ge]: Ant.

Gce A:

T. ( K. T, 442 ) + T. ( K. T, 60 )
Bulgurdan yaplr. ( D.S, C.VI, 2118, Es., Ank.)
[ Gce]: Ay.

Gce orbas:

T. ( K. T, 442 ) + Far. ( T. S, 448 )

Arpa unuyla yaplr. ( D.S, C.VI, 2118, Bo.)

Gce Kftesi:

T. ( K. T, 442 ) + Far. ( K. T, 751)

Nohut, patlcan ve gceyle yaplr. ( B.Y.M, 44, Ad. )

99

Gce Kts:

T. ( K. T, 442 ) + T. ( K. T, 756 )
Budayn ds ve gce tarhanasyla yaplr. ( E. B.Y, 77, Af.)

Gce Tarhanas:

T. ( K. T,442 ) + Far. ( T. S, 1907)

Un, kyma ve brlceyle yaplr. ( E. B.Y, 72, M.)
Siyez denilen budaydan yaplr. ( D.S, C.VI, 2120, Ks.)

Gceli Tarhana orbas: T. ( K. T, 442 ) + Far. ( T. S, 1907) + Far. ( T. S, 448 )

Gceyle yaplr. ( E. B.Y, 62, Af. ) ( E. B.Y, 64, Ay.)
Glle:

Rum. ( H.Eren, 160)

Nohut, msr ve budayla yaplr. ( D.S, C.VI, 2144, Kn.)

Glmez:

(?)
Koyun style yaplr. ( D.S, C.VI, 2146, Af.)

Gmbl:

(?)
Bulgur ve ikembeden yaplr. ( D.S, C.VI, 2148, Sv.)

Gme:

T. ( T. S, 775 )
Gmele yaplr. ( A. B.Y, 11, Mr.)

Gve:

T. ( K. T, 451)
Patates, patlcan ve etle yaplr. ( A. B, 82, Isp.)

Gyerti:

T. ( K. T, 437 )
Ispanak, yeil soan ve yumurtayla yaplr. ( K.L.Y, 202, Ar.)

Gulak orbas:

Anat. ( T.S, 1248 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et ve yufkayla yaplr. Mant.( M.A.S, 205, .)

Guliya:

(?)
Karalhana ve kuru fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y, 190, Rz.)

100

Gurutdu A:

T. ( K. T, 771 ) + T. ( K.T, 60 )
kelek ve eriteyle yaplr. ( D.S, C.VI, 2210, Kr, Byb.)

Gve Eti:

T. ( K. T, 451) + T. ( K. T, 348)
Kaburga eti, soan ve domatesle yaplr. ( E. B, 84, K.)

Halka:

(?)
Erite.( D. S, C.VII, 2260, Bo., kr.)
Hamurla yaplr. Mant. ( D.S, C.VII, 2260, kr.)

Halle:

(?)
Msr unundan yaplr. ( D.S, C.VII, 2261,To.)

Hamsi Bulama:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 144 )

Hamsi ve maydanozla yaplr. ( K.L.Y, 182, Rz.)

Hamsi li Pilav:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 573 ) + Far. ( K. T, 1071)

Hamsi ve pirinle yaplr. ( K.L.Y, 181, Rz.)

Hamsi Ktta:

Zoo. ( T.S, 840 ) + Far. ( K. T, 618 )

Hamsi ve soanla yaplr. ( K.LY, 162, Tr.)

Hamsi Kayganas:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 672)

Salamura hamsi, spanak, yumurta ve msr unuyla yaplr.
( ..A.M-3, 24, Tr.)

Hamsi Kl Tavas:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 701) + Far. ( T. S, 1921)

Hamsi klyla yaplr. ( K.L.Y, 189, Rz.)

Hamsi Koli:

Zoo. ( T.S, 840 ) + Fr. ( K. T, 734)

Hamsi, yumurta, taze ve kuru soanla yaplr. ( K.L.Y, 159,Tr.)

101

Hamsi Kuu:

Zoo. ( T.S, 840 ) + Zoo. ( T.S, 1268 )

Taze hamsi, soan ve yumurtayla yaplr. ( K.L.Y, 119, Or.)
( K.L.Y, 180, Rz.)

Hamsi Tuzlama:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 1394 )

Kaya tuzu ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y, 183, Rz.)

Hamsili Ekmek:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 319)

Salamura hamsi ve msr unuyla yaplr. ( K.L.Y, 88, Sm.)
(K.LY, 161, Tr.)

Hamsili li Tava:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 573) + Far. ( T. S, 1921)

Msr unu, pirin ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y, 118, Or.)

Hamsili Karalhana Dolmas: Zoo. ( T.S, 840 ) + Bot. ( T. S, 1078 ) + T. ( K. T,283)

Pirin, kuru soan, karalhana ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y,
79, Sn.)
Hamsili Kaygana:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( K. T, 672)

Hamsi ve yumurtayla yaplr. ( B.Y.M, 203, Tr.)

Hamsili Pazl Dible:

Zoo. ( T.S, 840 ) + T. ( T. S, 1589 ) + ( ? )

Paz, hamsi ve pirinle yaplr. ( B.Y.M, 207,Tr.)

Hamsili Pilav :

Zoo. ( T.S, 840 ) + Far. ( K. T, 1071)

Msr unu, pirin, soan ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y,
95, Sm.)

Hamur A:

Ar. ( K. T, 470 ) + T. ( K. T, 60 )
Kuru fasulye, un, yumurta ve koyun kymasyla yaplr.
( K.L.Y, 113, r.)

102

Hamur orbas:

Ar. ( K. T, 470) + Far. ( T. S, 448 )

Nohut ve hamurla yaplr. ( A. B.Y, 65, Isp.)
Hamurla yaplr. ( E.B.Y, Af.) ( E. B.Y, 63, Ay.)

Hangel:

(?)
Un, nohut ve koyun etiyle yaplr. ( K.L.Y, 203, Ar.)

Hapes:

(?)
Mercimekle yaplr. ( D.S, C.VII, 2279, Kr.)

Hardumya:

(?)
Koyunun ince barsandan yaplr. ( D.S, C.VII, 2287, N.)

Harput Kftesi:

A + Far. ( K. T, 751)
Kyma, ince bulgur, soan ve maydanozla yaplr. ( B.Y.M,
26, El.) ( B.M2, 249, El.)

Haro:

(?)
Msr unu ve soanla yaplr. ( D.S, C.VII, 2295, Ar.)

Hasr:

Ar. ( K. T, 480 )
Yarma ve msr unuyla yaplr. ( ..A.M-3, 24, Byb.)

Haha Kavurmas:

Ar. ( T. S, 855 ) + T. ( K. T,671)

Haha ieinin yeil yapraklaryla yaplr. ( E. B.Y, 120,
U.)

Hahal Bulgur Pilav:

Ar. ( T. S, 855 ) + T. ( K. T, 146 ) + Far. ( K. T, 1071)

Haha ve bulgurla yaplr. ( B.Y.M, 293, Brd.)

Hahal Yalanc Sarma:

Ar. ( T. S, 855 ) T. ( K. T, 482) + T. ( K. T, 1457) +

T. ( K. T, 1153)
Soan, ceviz ve hahala yaplr. ( A.B.Y, 98, Brd.)

103

Hal:

Ar. ( H. Eren, 173)

Buday, msr ya da dar unuyla yaplr. ( D.S, C.VII,
2302, Dz., Ama., Or., Gr., Gm., Rz., Ar., Ezm., Ezc,
Vn.)
Un, ya ve peynirle yaplr. ( Ezm.)
Buday ve msr yarmasyla yaplr. ( Gr., Sv.)
[ Hail]: Ar.

Halama Et:

T. ( K. T, 482) + T. ( K. T, 348)
Et ve kaynar suyla yaplr. ( E. B.Y, 86, Mn.)

Hameri:

(Far. ( T. S, C. III, 1927 )

Unla yaplr. ( D.S, C.VII, 2304, Bo.)

Hamerim:

(Far. ( T. S, C. III, 1927 )

Szme bal ve unla yaplr. ( ..A.M, 21, kr.)

Haulga:

(?)
Bulgur ve lahanayla yaplr. ( D.S, C.VII, 2304, kr.)

Haveydi Kfte:

( ? ) + Far. ( k. T, 751)
Simit, soan , maydanoz ve ceviz iiyle yaplr.
( G.K.M.K, 145, Gaz.)

Havu Dolmas:

Far. ( K. T, 487 ) + T. ( K. T, 283)

Kyma, havu ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 169) ( A.
B.Y, 105, Mr. )

Havu Kavurmas:

Far. ( K. T,487) + T. ( K. T, 671)

Havula yaplr. ( G.K.M.K, 209, Kls.)

Havu Musakka:

Far. ( K. T, 487 ) + Ar. ( K. T, 912 )

Havu ve etle yaplr.( G.K.M.K, 194, Kls.)

104

Havu Sulusu:

Far. ( K. T, 487 ) + T. ( K. T, 1230 )

Havula yaplr. ( A. B.Y, 106, Mr.)

Havulu Pilav:

Far. ( K. T, 487) + Far. ( K. T, 1071)

Kyma, havu ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 229, Gaz.,
Kls.)

Haylan Kaba Dolmas:

( ? ) + Bot. (T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 283 )

Kyma, haylan kaba ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 170,
Kls.)

Haylan Kaba Musakkas: ( ? ) + Bot. (T. S, 1018 ) + Ar. ( K. T, 912)

Kyma, haylan kaba ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K,
195, Kls.)
Helise:

Far. ( K. T, 495)
Kemikli koyun eti, ve aurelik budayla yaplr. ( B.Y.M,
81, A.)
Et ve buday yarmasyla yaplr. Kekek. ( D.S, C.VII,
2334, Gm., Ezm., Bt., Ky., N.)
[ Helisa]: Tn.

Helle :

(?)
Unla yaplr. ( D.S, C.VII, 2335, Es., Sm., Ama., To., Or.,
Ar., Sv. Ky., N.)
[ Hella]: r., To.
[ Hele A]: r., Or., Ar., Kr.
[ Hele orbas]: Ama., Ar.
( Helli]: Ar.

Henkal:

(?)
Et, yourt ve hamurla yaplr. ( D.S, C.VII, 2340, To.)

105

Heriklet:

(?)
Erik ve etle yaplr. ( D.S, C.VII, 2345, r.)

Herise:

Ar. Veya Far. ( H.Eren, 177)

Un ve tavuk etiyle yaplr. ( D.S, C.VII, 2345, r.)
( ..A.M3, 11, Mr.)

Herle:

(?)
Unla yaplr. (D.S, C.VII, 2346, To., Tr., Gm., Ar.,
Ezm.,El.Sv., Yz.)
[ Herle A]: Sv.
[ herle orbas]: r.
[ heyra]: .
[ heyre]: Sn., Sm.,Kn., Ant.
[ hra]: Kn.
[ hre]: Kn.
[hire]: Kn.

Hngel:

(?)
Un, yumurta ve sarmsakl yourt ile yaplr. ( B.Y.M,
106, Kr.)

Hyar Dolmas:

Far. ( T. S, 887 ) + T. ( K. T, 283)

Pirin ve kymayla yaplr. ( G.K.M.K, 170, Gaz., Kls.)

Hibe:

(?)
Tahinle yaplr. ( B.Y.M, 317, Ant.)

Hindi:

Ar. ( T. S, 892 )
Hindi etinin halanmasyla yaplr. ( E. B, 85, K.)

Hindiba:

Ar. ( K. T, 509)
Hindiba ile yaplr. ( A. B, 110, .)

106

Hokgiri:

(?)
Pirin, buldur ve hamurla yaplr. ( D.S, C.VII, 2395, Byb.,
Kr.)

Hoplatma Patetes:

T. ( K. T, 513 ) + Rum. ( T. S, 1583 )

Patates ve zeytinya ile yaplr. ( E. B, 101, Dz.)

Hoppur:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( D.S, C.VII, 2406, Sn.)

Hol:

(?)
Un ve yarmadan yaplr. ( D.S, C.VII, 2416, Ezm.)

Hbblp:

(?)
Fasulye, bamya, musakka ve karnyark gibi yemeklerin
dolma iinde piirilmesiyle yaplr. ( G.K.M.K, 192, Kls.)

H:

(?)
Klkl fasulyeyle yaplr. ( D.S, C.VII, 2429,Brd.)

Hppl:

(?)
Elma ya da armut kurusu, bulgur ve soanla yaplr. ( D.S,
C.VII, 245 1, Zn.)

Hmer:

Far. ( T. S, C. III, 1927 )

Hamurla yaplr. ( D.S, C.VII, 2438, Isp.)

Hmeri:

Far. ( T. S, C. III, 1927 )

Unla yaplr. ( D.S, C.VII, 2438, To.)

Hmerik:

Far. ( T. S, C. III, 1927 )

Hoveren denilen spanaa benzer bir otla yaplr. ( D.S,
C.VII, 2438, Or.)

107

Hmerim:

Far. ( T. S, C. III,1927)
Et ve yumurta ile yaplr.( D.S, C.VII, 2438, r.)
Kavrulmu un ve kymayla yaplr. ( D.S, C.VII, 2438,
Sm.,To.)

Hllk:

(?)
Msr unundan yaplr. ( D.S, C.VII, 2449, Sm.)

Iktebet:

(?)
nce yarma, bulgur ve yasz kymayla yaplr. ( B.Y.M,
165,Md.)

Isrn:

(?)
Yufkayla ve sarmsakl yourtla yaplr. ( D.S, C.VII, 2471,
Gr.)

Isrgandalak:

(?)
Soan ve srgandalakla yaplr. ( A. BY, 110, Isp.)

Isrgan Otu orbas:

Bot. ( T. S, 915 ) + Bot. ( T. S, 1517) + Far. ( T. S, 448 )

Kereviz kk, havu ve srgan otuyla yaplr. ( K.L.Y,
131, Gr.)

Isrgan Otu Presi:

Bot. ( T. S, 915 ) + Bot. ( T. S, 1517) + Fr. ( K. T, 1089)

Paz yapra ve srgan otuyla yaplr. ( K. L.Y, 142,Gm.)

Isrgan Otu Yemei:

Bot. ( T. S, 915 ) + Bot. ( T. S, 1517) + Y. ( K. T, 1481 )

Soan ve srganla yaplr. ( K.L.Y, 123, Or.)

108

Islama:

T. ( K. T, 529 )
Sigara brei eklinde kesilmi hamur ve hindi suyuyla
yaplr.
( D. S, C.VII, 2492, Zn.)
Doranm ekmek ve et suyuyla yaplr. (To., Es., Zn.,
kr.,Gm.)
Doranm ekmek, yal su ve yumurtayla yaplr. ( Ks.,
Or., Gm.)

Ispanak:

Yun.( T. S, 917 )
Ispanak ve yumurtayla yaplr. ( A. B.Y, 107, Hat. ) ( A.
B.Y, 107, Ant.) ( A. B.Y, 108, Brd.) ( A. B.Y, 109, Isp.) (
A. B.Y, 110, .) ( A. B.Y, 111, Mr.) ( E. B.Y, 116, K.)

Ispanak Basks:

Yun.( T. S, 917 ) + T. ( K. T, 94 )
Ispanak ve etle yaplr. ( A. B.Y, 106, Ada.)

Ispanak Ba:

Yun.( T. S, 917 ) + Anat. ( T. S, 208 )

Yeil mercimek, nohut ve spanakla yaplr. ( A. B.Y, 107,
Ada.)

Ispanak Borani:

Yun.( T. S, 917 ) + T. ( T. S, 298 )

Ispanak kk ve borani yaprayla yaplr. ( E. B.Y, 115,
z.) ( B.Y.M, 301, Isp.)

Ispanak Buulamas:

Yun.( T. S, 917 ) + T. ( K. T, 144)

Kyma, soan ve spanakla yaplr. ( A. B.Y, 109, Gaz.)

Ispanakl Ekili Kfte:

Yun.( T. S, 917 ) + T. ( K. T, 321) + Far. ( K. T, 751)

nce yarma ve spanakla yaplr. ( B.Y.M, 36, Ml.)

109

Ispanak Kavurmas:

Yun.( T. S, 917 ) + T. ( K. T, 671)

Ispanakla yaplr. ( G.K.M.K, 210, Gaz.) ( A. B.Y, 111,
Mr.) ( E. B.Y, 113, Af.) ( E. B.Y, 114, Dz.) ( E. B.Y, 114,
z.) ( E. B.Y, 117, Mn.) ( E. B.Y, 117, M.) ( E. B.Y, 119,
U.)

Izgara Balk:

Yun. ( K. T, 530) + Zoo. ( T. S, 191)

Balkla yaplr. ( B.Y.M, 67, Ks.)

Katmas:

T. ( K. T, 573 ) + T. ( K. T, 667 )
Simit, soan, domates ve biberle yaplr. ( G.K.M.K, 145,
Gaz., Kls.)

Pilav:

T. ( K. T, 573) + Far. ( K. T, 1071)

Cier, pirin, antepfst ve ku zmyle yaplr.(
G.K.M.K, 230, Gaz., Kls.) ( E. B.Y, 182, M.)
Domates, eki ve bulgurla yaplr. ( M.A.S, 237, .)

Pilavl Kuzu Pryan:

T. ( K. T, 573) + Far. ( K. T, 1071) + T. ( K. T, 777) +

(?)
Kuu zm pirin ve kuzu etiyle yaplr. ( ..A.M3, 22,
Bo.)

Yal Oruk:

T. ( K. T, 573) + T. ( K. T, 1452 ) + ( ? )
yayla kfte biiminde yaplr. ( A. B.Y, 73, Hat.)

li:

T. ( K. T, 573)
Bumbarla yaplr. ( D.S, C.VII, 7506, Ama.)

li Hamsi:

T. ( K. T, 573 ) + Zoo. ( T. S, 840 )

Pirin, ku zm ve hamsiyle yaplr. ( ..A.M, 11, Or.)

110

li Kfte:

T. ( K. T, 573) + Far. ( K. T, 751)

Kyma, simit, soan ve biberle yaplr. ( G. K. M. K,146,
(Gaz.) A. B.Y, 69, Ada.) ( A. B.Y, 79, Gaz.) ( A. B.Y, 83,
Isp.) ( A.

B.Y, 85,

Mr.)

[ oruk]: Hat.

hlamur:

Yun. ( T. S, 911)
Yumurtayla yaplr. ( D.S, C.VII, 2513, Isp.)

libada Dolmas:

( ? ) + T. ( K. T, 283 )
Etli dolma iiyle yaplr. ( A. B.Y, 109, Brd. ) ( E. B.Y, 119,
M.) ( E. B.Y, 120, U.)

libada Kavurmas:

( ? ) + T. ( K. T, 671)
Gce kftenin ilibadaya sarlmasyla yaplr. ( E. B.Y, 113,
Af.) ( E. B.Y, 120, U.)

mambayld:

Ar. ( K. T, 560) + T. ( K. T, 100)

Patlcan ve domatesle yaplr. ( G.K.M.K, 210, Gaz.,Kls.)

nce Tarhana :

T. ( K. T, 565 ) + Far. ( T. S, 1907 )

Gcelik un, domates ve biberle yaplr. ( E. B.Y, 72, M.)

ncir A:

Far. ( T. S, 967 ) + T. ( K. T,60)

Et, soan ve incirle yaplr. ( G.K.M.K, 223, Gaz.)

rmik orbas:

T. ( K. T, 577) + Far. ( T. S,448)

ri bulgur, nohut ve brlceyle yaplr. ( A. B.Y, 65, Isp.)

sirin:

(?)
Yufka ve yourtla yaplr. ( D.S, C.VII, 2555, Ezc.)

111

skilip Dolmas:

A + T. (K. T, 283)
Koyun eti, pirin ve olak kaburgasyla yaplr. ( K.L.Y,
112, r.)

kembe orbas:

Far. ( K. T, 593 ) + Far. ( T. S,448)

kembeden yaplr. ( G.K.M.K, 96, Gaz., Kls.)
kembe ve pirinten yaplr. ( A. B.Y, 60, Ant. ) ( A. B.Y,
61, Brd.) ( A. B.Y, 66, .) ( E. B.Y, 68, z.) ( E. B.Y,
71,Mn.)

kembe Dolmas:

Far. ( K. T, 593) + T. ( K. T, 283)

kembe iine soan, kyma ve pirin konularak yaplr. ( A.
B.Y, 83, .) ( E. B.Y, 83, z.)

kembe S:

Far. ( K. T, 593 ) + T. ( K. T, 1220)

kembenin kk doranmyla yaplr. ( E. B.Y, 80, Dz.)

kembe Yahnisi:

Far. ( K. T, 593 ) + Far. ( K. T, 1454 )

kembe ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 82, z.)

zmir Kebab:

A + Ar. ( K. T, 679)
Koyun eti ve soanla yaplr. ( B.M2, 251, z.)

zmir Kftesi:

A + Far. ( K. T, 751)
Et ile yaplr. ( E. B.Y, 83, z.) ( B. M2, 253, z.) ( ..A.M,
6, z.)

Kabak intmesi:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 218)

Bol soan ve kabakla yaplr. ( A. B.Y, 91, Ada.) ( A. B.Y,
97, Ant.) ( E. B.Y, 104, z.)

112

Kabak iei Dolmas:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 213 ) + T. ( K. T, 283)

Dolma iinin kabak ieinin iine doldurulmasyla yaplr.
( A. B.Y, 97, Ant.)

Kabak Dolmas:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T,283 )

Kabak, kyma ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 170, Gaz.,
Kls.)

Kabak Haili:

Bot. ( T. S, 1018 ) + Ar. ( H.Eren, 173)

Msr unu, yourt ve kabakla yaplr. ( K.L.Y, 192, Rz.)

Kabak Kavurmas:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 671)

Kabak, pirin veya bulgurla yaplr. ( E. B.Y, 112, U.)

Kabak Kftesi:

Bot. ( T. S, 1018 ) + Far. ( K. T, 751)

Yeil kabak ve dolma iiyle yaplr. ( E. B.Y, 105, z.)

Kabak Musakkas:

Bot. ( T. S, 1018 ) + Ar. ( K. T, 912 )

Kyma ve kabakla yaplr. ( E. B.Y, 96, Af.)

Kabak Oturtmas:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 1021)

Kyma, domates ve kabakla yaplr. ( A. B.Y, 91, Ada.) ( A.
B.Y, 103, .)

Kabak Sinkontosu:

Bot. ( T. S, 1018 ) + ( ? )
Balkaba ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 105, z.)

Kabak hlmahi:

Bot. ( T. S, 1018 ) + Ar. ( G.K.M.K, 179) + Ar. ( G.K.M.K,

179) Kabak, kyma ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 180,
Kls.)

113

Kabaklama:

Bot. ( T. S, 1018 )
Para et, kabak ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 192, Gaz.,
Kls.) (A. B.Y, 100, Gaz.)

Kabakl A:

Bot. ( T. S, 1018 ) + T. ( K. T, 60)

Bulgur ve kabakla yaplr. ( A. B.Y, 94, Hat.) ( A. B.Y, 101,
Isp.)

Kabrka:

Mog. ( T. S, 1022 )
Kuzu etiyle yaplr. ( D.S, C.VIII, 2583, Vn.)

Kabune:

(?)
Soan, pirin ve koyun etiyle yaplr. ( ..A.M, 19, Isp.)

Kaburga:

Mog. ( T. S, 1022 )
Et, zm,soan,m pirin ya da bulgurla yaplr.( D.S, C.VIII,
2584, st., Ezc., El.)
[ kabune]: Isp., st.
[ kabuni]: Isp.
Kaburga iine pirin konularak yaplr. ( A. B.Y, 82, .)

Kaburga Dolmas:

Mog. ( T. S, 1022 )+ T. ( K. T, 283)

Kuzu kaburgas ve pirinle yaplr. ( B.Y.M, 155,Dy.)

Kaal:

T. ( K. T, 612 ) + T. ( K. T, 34)
Buday, nohut, msr dars, mercimek ve ceviz iiyle yaplr.
( D.S, C.VIII, 2586, Ant.)

Kaamak:

T. ( K. T, 612)
Dar unu ve et suyuyla yaplr. ( E. B.Y, 179, z.)

114

Kadnbudu Kfte:

T. ( K. T, 614) + Far. ( K. T, 751)

Kyma ve pirinten yaplr. ( E. B.Y, 83, z.) ( ..A.M, 21,
Ank.)

Kakavya:

(?)
Kefal bal ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 92, z.)

Kalaco:

(?)
Yourt, soan ve doranm ekmekle yaplr. ( D.S, C.VIII,
2607, Ar.)
[kalacu]: Gr.

Kalakas Yemei:

( ? ) + T. ( K. T, 1481)
Et ve kalakalsa yaplr. ( A. B.Y, 104, .)

Kalamar Tava:

Yun.( K. T, 622) + Far. ( T. S, 1921 )

Un ve kalamarla yaplr. ( K. L.Y, 21,st.)

Kalkan Halama:

Zoo. ( T. S, 1047) + T. ( K. T, 482 )

St, soan ve kalkan balyla yaplr. ( K.L.Y, 81, Sn.)

Kalkan Tava:

Zoo. ( T. S, 1047) + Far. ( T. S, 1921 )

Kalkan bal ve unla yaplr. ( K.LY, 80, Sn.)

Kale:

Ar. ( T. S, 1042 )
Sebze yemei. Musakka.( D.S, C.VIII, 2609, Ks., kl., Ank.)
[ kalye]: K.

Kaml Yahni:

Bot. ( T. S, 1054 ) + Far. ( K. T, 1454)

Para etle yaplr. ( G.K.M.K, 129, Gaz.)

Kanarma:

Ar. ( H.Eren, 205)

Mercimekle yaplr. ( D.S, C.VIII, 2618, Ba., Sv.)

115

Kapama:

T. ( K. T, 639)
Bol soan ve balkla yaplr. ( A. B, 88, Isp.)
Kuzu eti veya dana eti ve nohutla yaplr. ( E. B.Y, 77, Ay.) ( E.
B.Y, 78, Dz.) ( E. B.Y, 91, U.)
Sarmsak ve etle yaplr. ( D.S, C.VIII, 2629, Af., Dz., z., Brs.,
Es., Bo., r., Sv., N., M.)
[ kapma]: Isp.
Patates ve etle yaplr. ( D.S, C.VIII, 2630, Tk.)

Kapk Kavurmas:

T. ( K. T, 641) + T. ( K. T, 671)
Kapkla yaplr. ( E. B.Y, 119, M.)

Kaplama:

T. ( K. T, 642)
Pirin ve soanla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2634, Rz.)

Karak:

T.( K. T, 645 ) + T. ( K. T, 209 )

Yaprakla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2641, Ks.)

Karalhana orbas:

Bot. ( K. T, 647 ) + Far. ( T. S,448)

Patates, havu, soan, koyun eti ve karalhanayla yaplr.
( K.L.Y, 94, Sm.) ( K.L.Y, 178, Rz.)

Karalhana Diplemesi: Bot.( K. T, 647 ) + Far. ( T. S, 448 )

Soan, pirin ve lahanayla yaplr. ( B.M-2, 257, Gr.) ( ..A.M,
13, Gr.)
Karalhana Dvmesi:

Bot. ( K. T, 647 ) + T. ( K. T,288 )

Msr unu ve karalhanayla yaplr. ( K.L.Y, 156, Tr.)

Karalhana Yemei:

Bot. ( K. T, 647 ) + T. ( K. T, 1481)

Pirin ve karalhanayla yaplr.( B.Y.M, 266, Tr.)

116

Karalhana Ymas:

Bot. ( K. T, 647) + T. ( K. T, 1489)

Kyma, fasulye, pirin ve karalhanayla yaplr. ( K.L.Y, 157,
Tr.)

Karakavurma:

T. ( K.T, 645) + ( T. K.T, 671)

Para etle yaplr. ( G.K.M.K, 129, Gaz., Kls.)

Karn Dolmas:

T. ( K. T, 653) + T. ( K. T, 283 )
Koyun ikembesi ve etli dolma iiyle yaplr. ( G.K.M.K, 170,
Gaz., Kls.) ( A. B.Y, 71, Ada.)

Kark Dolma:

T. ( K. T, 653 ) + T. ( K. T, 283 )
Kyma, patlcan, domates ve biberle yaplr. ( G.K.M.K, 173,
Gaz., Kls.)

Karma:

T. ( K. T, 655 )
Bulgur, maydanoz, eki ve asma yaprayla yaplr. ( D.S,
C.VIII, 2665, z., Kls., Gaz.)

Karmakatma:

T. ( K. T, 655) + T. ( K. T, 667)
Bulgur, soan ve maydanozla yaplr. ( G.K.M.K, 147, Kls.)

Karma Pilav:

T. ( K. T, 655) + Far. ( K. T, 1071)

Kuba et ve pirinle yaplr. ( B.Y.M, 131, Mr.)

Karnabahar Kzartmas: Yun. + Far. ( T. S, 1092 ) + T. ( K. T, 716)

Karnabahrn halanp hamura bulanp kzartlmasyla yaplr.
( E. B.Y, 103, z.)
Karnkara:

T. ( K. T, 653) + T. ( K. T, 645)
Soan ve brlceyle yaplr. ( E. B.Y, 112, U.)

117

Karnyark:

T. ( K. T, 656)
Et ve patlcanla yaplr. ( A. B.Y, 90, Ada.) ( A. B.Y, 102, I sp.)
( E. B.Y, 102, z.)

Kartala:

(?)
Sa stnde hamurla yaplr. ( D.S,C. XII, Ek1, 4536, Ed.)

Kartla:

T. ( K. T, 658)
Msr, buday unu ve kabakla yaplr. ( K.L.Y, 47, Zn.)

Ka:

T. ( K. T, 661)
Msr krmasyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2577, Kr.)
[ ka orbas]: Ar.

Kakatmaz:

T. ( K. T, 662 ) + T. ( K. T, 66)
Hamurla yaplr. ( D.S,C.VIII, 2679, Bo.)

Kaksap:

T. ( K. T, 662) + T. ( K. T, 1148 )
Un, yumurta ve ceviz iiyle yaplr. ( K.LY, 56, Safranbolu)

Katkl A:

T. ( K. T, 665) + T. ( K. T, 60)
Yourtlu bulgur ya da yarmadan yaplr. ( D.S, C.VIII, 2682,
r., To., Sv., Ky.)
[katkla]: Sv.
[ katkl]: kr., Kn.
[ katkl orba]: Isp.
[ katkl urba]: Sv.

Katkl Pilav:

T. ( K. T, 665) + Far. ( K. T, 1071)

Bulgur ve pirin karmndan yaplr. ( D.S, C.VIII, 2682, Ky.)

118

Katma:

T. ( K. T, 667)
Yarma ve yourtla yaplr. ( D.S, 12-Ek, 4537,Mr.)

Katma A:

T. ( K. T, 665) + T. ( K. T, 60)
Yourt ve yarmayla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2684, To, Es., Mr.,
Kr.)

Kavurma ullamas:

T. ( K. T, 671) + T. ( K. T, 226)
Sr etiyle yaplr. ( B.M2, 269, Ezm.)

Kavurma Herlesi:

T. ( K. T, 671) + ( ? )
Kavrulmu unla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2694, Ezm.)

Kayabei:

T. ( K. T, 671) + T. ( K. T, 116)
Soanla yaplr. ( D.S,C.VIII, 2695, To.)

Kaygana:

T. ( K. T, 672 )
Yumurta ve unla yaplr. ( K.L.Y, 112,r., ) ( K.LY, 152, Tr.)

Kayk:

T. ( K. T, 673)
Karnyark. ( D.S, C.VIII, 2700,Ant.)

Kays Sulusu:

Far. ( T. S, 1116 ) + T. ( K. T, 1230)

Nohut, et ve kaysyla yaplr. ( A. B.Y, 130, Mr.)

Kaynatma Oruk:

T. ( K. T, 675 ) + ( ? )
Oruk ve bulgurla yaplr. ( A. B.Y, 72, Hat.)

Kaysl A:

Far. ( T. S, 1116 ) + T. ( K.T, 60)

Nohut, fasulye, yarma ve kaysyla yaplr. ( D.S,C.VIII, 2708,
Ky.)

Kayseri Mants:

A + ince ( T. S, 1343 )
Un, kyma ve yourtla yaplr. ( ..A.M, 23,Ky.)

119

Kaz Tiriti:

Zoo. ( T. S, 1120 ) + Far. (T. S, 1984 )

Pirin ve kaz etiyle yapar. ( B.Y.M, 218, Sm.)

Kazan Eti:

T. ( K. T, 677 ) + T. ( K. T, 348 )
Kemikli et ile yaplr. ( A. B.Y, 76,Brd.)

Kazan Kebab:

T. ( K. T, 677 ) + Ar. ( K. T, 679)

Patlcan ve etle yaplr. ( G.K.M.K, 112, Gaz.)
[ belikrk]: Ur., Dy.

Kazyak Kavurmas:

( ? ) + T. ( K. T, 671)
Kazyakla yaplr. ( E. B.Y, 118, M.)

Kebap:

Ar. ( K. T, 679)
Pide ve kuba etle yaplr. ( E. B.Y, 75, Af.)

Kedibatmaz:

Zoo. ( T. S, 1126 ) + T. ( K. T, 90 )
Buday ve msr unuyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2717, Bo., Sm.)

Kedi Brlcesi:

Zoo. ( T. S, 1126 ) + Bot. ( T. S, 315)

Kugzne benzeyen yeil ot, pirin veya bulgurla yaplr.
( A.B.Y, 66, Dz.)

Kefal Bal orbas: Yun. ( K. T, 682) + T. ( T. S, 191 ) + Far. ( T. S,448)

Havu, kereviz ve kefalle yaplr. ( K.L.Y, 63, Amasra.)
Keklik Kzartmas:

T. ( K. T, 683 ) + T. ( K. T, 716 )
Soan ve keklik etiyle yaplr. ( ..A.M3, 16, Krm.)

Kekota:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2906, Ezm.)

120

Keleco:

(?)
Peynir, doranm ekmek ya da yufkayla yaplr. ( D.S, C.VIII,
2726, Ama., Ar., Kr., Ezc., Vn., El., Sv.,)
[kelec]: Ezm., Bt., M.
Pancar ve sarmsakl yourtla yaplr. ( Ks.)
Soan, mercimek ve cevizle yaplr. ( Vn.)
[ keledo]: Vn.

Kelle:

Far. ( K. T, 685)
Hayvann ba etlerinden sarmsakl olarak yaplr. ( A. B.Y, 59,
Hat.)

Kellekpe:

Far. ( K. T, 685) + T. ( K. T, 783)

Paa olarak yaplr. ( D.S, C.VIII, 2734, Brs.)

Kellepaa:

Far. ( K. T, 685 ) + Far. ( K. T, 1042 )

Sarmsakla, hayvann ba veya ayak etlerinden yaplr. ( G.K.M.K,
130, Gaz., Kls.) ( A. B, 60, Ant.) ( A.B, 68, Mr.) ( ..A.M3, 27,
Md. )

Kelpeir:

(?)
Kaynayan suya ufalanm ekmek katlarak yaplr. ( D.S, C.VIII,
2735, Ant.)

Keme Dolmas:

T. ( K. T, 685) + T. ( K. T, 283)
Kemeyle yaplr. ( G.K.M.K, 173, Kls.)

Keme Kebab:

T. ( K. T, 685) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma ve kemeyle yaplr. ( A.B.Y, 79, Gaz.)

Keme Musakka:

T. ( K. T, 685 ) + Ar. ( K. T, 912 )

Keme, domates ve etle yaplr. ( G.K.M.K, 195, Gaz., Kls.)

Keme Tavas:

T. ( K. T, 685 ) + Far. ( T. S, 1921 )

Kyma, keme ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 125, Gaz.)

121

Kemeli Dorgama A: T. ( K. T, 685) + T. ( K. T, 278) + T. ( K. T,60)

Keme, patlcan ve etle yaplr. ( G.K.M.K, 193, Gaz.)
Kemeli Kyma Kebab: T. ( K. T, 685) + T. ( K. T, 715 ) + Ar. ( K. T, 679 )
Kyma ve kemeyle yaplr. ( G.K.M.K, 231, Gaz., Kls.)
Kemeli Pilav:

T. ( K.T, 685 ) + Far. ( K. T, 1071)

Keme ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 231, Gaz., Kls.)

Kenger A:

Far. ( T. S, 1138 ) 4 T. ( K. T,60 )

Para et ve kengerle yaplr. ( G.K.M.K, 193, Kls. )

Kereviz:

Far. ( T. S, 1140 )
Et, soan ve kerevizle yaplr. ( E. B.Y, 108, Mn.)

Kereviz Dolmas:

Far. ( T. S, 1140 )+ T. ( K. T, 283 )

Halanm havu ve bezelyenin kereviz arasna konulmasyla
yaplr.
( E. B.Y, 106, z.)

Keska:

(?)
Un ve ince bulgurdan yaplr. ( D.S, C.VIII, 2765, Tn.)

Keme A:

T. ( K. T, 694) + T. ( K.T, 60)

Kesilmi hamurla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2767, Byb., Kr. )
[ kesme orbas]: Ks., Ezm.

Kestaneli Pilav:

Yun. ( K. T, 694 ) + Far. ( K. T, 1071)

Pirin ve kestaneyle yaplr. ( ..A.M3, 5, Brs.)

122

Kestirmeli Kereviz:

T. ( K. T, 695 ) + Far. ( T. S, 1140 )+

Kuzu eti ve kerevizle yaplr. ( E. B, 105, z.)

Ke:

Far. ( 1147 )
Yourt ve yarmayla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2764, Ar., Gaz.,Sv.)
Yourt ve dmeyle yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4549, To. )

Kegek:

Far. ( T. S, 1148 )
Et ve dvlm budaydan yaplr. (D.S, C.VIII, 2770, Af., K.,
Vn., .)
( D.S. C. XII, Ek-1, 4549, U., Af., r.) ( K.L.Y, 100,Ama.)
Dvlm buday ve stle yaplr. (D.S, C.VIII, 2770, Ks.,Kn.)
[ keke]: z.
[ kelek] : Sv.

Kmkma:

T. ( K. T, 702)
Unun yada kavrulmasyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2803, To.)

Kndk:

(?)
Etli veya etsiz olarak kfte eklinde yaplr. ( D.S, C.VIII, 2808,
El.,Dy.)
[ kndik]: El.

Krma:

T. ( K. T, 707 )
Msr ekmeinin yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S, C.VIII,
2833, Or.)

Krpma:

T. ( K.T, 708)
Kurutulan zm yapra ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2836,
N.)

Krpuk:

T. ( K. T, 708)
Mant. ( D.S, C.VIII, 2836, Sm.)

123

Ksr:

T. ( K. T, 710)
Bulgur, soan, biber ve maydanozla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2841,
.)

Kstrma:

T. ( K. T, 711)
Kyma ve patlcanla yaplr. ( A. B.Y, 98, Brd.) ( E. B.Y, 97, Ay.)
( E. B.Y, 104, z.) ( E. B.Y, 108, Mn.) ( E. B.Y, 112, U.)

Krlatma:

(?)
Lahanayla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2932,Gr.)

Kyma A:

T. ( K. T, 715) + T. ( K. T, 60 )
Kyma, domates ve biberle yaplr. ( ..A.M,-3, 10, Isp.)

Kyma Kebab:

T. ( K. T, 715) + Ar. ( K. T, 679 )

Etle yaplr. ( G.K.M.K, 112, Gaz. Kls.)

Kymal karnabahar: T. ( K. T, 715) + Yun. + Far. ( T. S, 1092 )

Kyma, soan ve karnabaharla yaplr. (E. B, 102, z.)
Kymal Kuru Brlce: T. ( K. T, 715) + T. ( K. T, 770) + T. ( T. S, 315 )
Halanm brlce, soan ve kymayla yaplr. (E. B.Y, 101,
Dz.)
Kzartma:

T. ( K. T, 716)
Et, domates ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 130, Kls.) ( A. B, 74,
Ant.)

Kzlck orbas:

Bot. ( T. S, 1177 ) + Far. ( T. S, 448 )

Kzlck tarhanasndan yaplr. ( D.S, C.VIII, 2865, Bo.)

Kibemumbar:

(?)
kembe ve barsan iine pirin ve kyma doldurularak yaplr.
( D.S, C.VIII, 2869, Dy.)

124

Kikirdek orbas:

( ? ) + Far. ( T. S, 448 )
Hamur ve yourtla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2870, Kn.)

Kilis Kebab:

A + Ar. ( K. T, 679 )
Kyma, patlcan, domates ve biberle yaplr. ( G.K.M.K, 115,
Gaz., Kls.) ( A. B, 77, Gaz.)

Kilis Tavas:

A + Far. ( T. S, 1921 )
Domates ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 129, Kls.)

Kimyonlu Biberli A: Ar. ( T. S, 1183 ) + Bot.( T. S, 262 ) + T. ( K. T, 60)

Soan, bulgur, kimyon ve biberle yaplr. ( A.B.Y, 94, Hat.)
Kiraz Yaprandan Ekili Kfte: Yun.. ( T. S, 1185) + T. ( T. S, 2130 ) + T. ( K. T,
321) + Far. ( K. T, 751)
Krk yarma ve kiraz yapraklaryla yaplr. ( B.Y.M,
34, Ml.)
Kirde:

Far. ( T. S, 1185 )
Et lalanga ile yaplr. ( E. B.Y, 82, z.)

Kiremitte Alabalk:

Yun. ( K. T, 689) + Zoo. ( T. S, 63)

Soanla ve alabalkla yaplr. ( K.L.Y, 115, r.) ( K.L.Y, 150,
Tr.)

Kiki Kavurmas:

Far. ( K. T, 726 ) + T. ( K. T, 671)

Otlarla yaplr. ( E. B.Y, 118, M.)

Kitel:

(?)
Bulgur, pirin, koyun budu kymayla yaplr. ( ..A.M, 26, Sr.)

Kofana Pilakisi:

Yun. ( T. S, 1195) + Yun. ( K. T, 1071)

Patates, havu, kereviz ve kofanayla yaplr. ( K.L.Y, 29,
Kefken, Kerpe, Kandra.)

125

Kol Dolmas:

Anat. ( T. S, 1225 ) + T. ( K. T, 283)

Kaburga iine pirincin doldurulmasyla yaplr. ( E. B.Y, 79,Dz.)

Kolof:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( K.L.Y, 135,Gr. )

Kokota:

(?)
Msrdan yaplr. ( D.S, C.VIII, 2906, Ezm.)

Korkota:

(?)
Karalhana ve msr unuyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2966,Tr.)

Kovalama:

T. ( K. T, 748 )
Kyma ve sebzeyle yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4547, Ky. )

Koyun evirme:

T. ( T. S, 1225 ) + T. ( K. T, 206)
Koyunun temizlenip ierisine cierli pilavn konulmasyla
yaplr. ( E. B.Y, 84, K. )

Kftala:

Far. ( K. T, 751) + T. ( K. T, 60)

Nohut, et ve soanla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2949, Mr. )

Kfte:

Far. ( K. T, 751)
Msr unundan etsiz yaplr. ( D.S, C.VIII, 2949, Zn.)
Soan, sarmsak ve kymayla yaplr. ( K.L.Y, 163, Tr.)

Kfteli Ayva Bastrmas: Far. ( K. T, 751) + Bot. ( T. S, 165 ) + T. ( K. T, 95 )

Kyma, bulgur ve ayvayla yaplr. ( G.K.M.K, 148, Kls.)
Kfteli Yahni:

Far. ( K. T, 751) + Far. ( K. T, 1454)

Bulgur etle bilye biiminde yaplr. ( D.S, C.VIII, 2949, Ada. )
Yasz kyma ve soanla yaplr. ( A. B.Y, 71, Ada.)

126

Klk A:

( ? ) + T. ( K. T, 60)
Mercimek ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 96, Kls.) ( D.S, C.VIII,
Ur., Gaz.)

Kme:

Bot. ( T. S, 1230 )
Yumurta ve kmele yaplr. ( A.B.Y, 107, Hat.)

Kme A:

Bot. ( T. S, 1230 ) + T. ( K. T,60)

Kme ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 231, Gaz.,Kls.) ( A.B.Y,
107,Hat.)

Kme Kavurmas:

Bot. ( T. S, 1230 ) + T. ( K. T, 671)

Kmele yaplr. ( G.K.M.K, 211, Kls.)

Kpbece:

(?)
Koyun st ve buday unuyla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2960, Kr.,
Byb.)

Krbelle A:

T. ( K. T, 754) + T. ( K. T, 108 ) + T. ( K. T, 60)

Yarmayla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2962, r.)

Kr Kfte:

Far. ( T. S, 1233 ) + Far. ( K. T, 751)

Bulgurla yaplr. ( D.S, C.VIII, 2966, Ur.)

Ksesefer Kaba Dolmas: Far. ( K. T, 755) + Ar. ( K. T, 1165) + T. ( K. T, 609) +

T. ( K. T,283 )
Ksesefer kaba ile yaplr. ( G.K.M.K, 174, Gaz.,
Kls.)
Kulakl orba:

Anat. ( T. S, 1248 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et ve hamurla yaplr. ( A. B.Y, 60, Ant) ( B.Y.M, 43, Ad. )

127

Kumbar Dolmas:

( ? ) + T. ( K. T, 283 )
kembe veya kumbar ierisine pirin yerletirilerek yaplr.
( E. B.Y, 79, Dz.) ( E. B.Y, 87, Mn.)

Kundme:

(?)
Kyma ve hamurla yaplr. ( D.S, C.VIII, 3001, Ed.)

Kuru Acur Musakka:

T. ( K. T, 770 ) + T. ( K. T, 6) + Ar. ( K. T, 912)

Kyma, acur ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 196, Kls.)

Kuru Brlce orbas:

T. ( K. T, 770) + Bot. ( T. S, 315 ) + Far. ( T. S, 448 )

Brlce ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 66, Dz.) ( B.Y.M,
309,Dz.)

Kuru Fasulye:

T. ( K. T, 770 ) + Yun. ( T. S, 683 )

Para et ve kuru fasulyeyle yaplr. ( G.K.M.K, 193, Kls.) ( A.
B, 76, Brd.) ( A.B.Y, 82, Isp)

Kuru Fasulye Tavas:

T. ( K. T, 770) + Yun. ( T. S, 683 ) + Far. ( T. S, 1921 )

Halanm kuru fasulyeyle yaplr. ( A. B.Y, 100, Gaz.)

Kuru Kfte:

T. ( K. T, 770) + Far. ( K. T, 751)

Yufka ekmek ve etle yaplr. ( E. B.Y, 85, K.)

Kuru Patlcan Dolmas:

T. ( K. T, 770 ) + Ar. ( T. S, 1585) + T. ( K. T, 283)

Kuru patlcan iine etli dolma ii konularak yaplr. ( E. B.Y,
98, Dz.) ( E. B.Y, 11, U.)

Kuba Etli Pirin Pilav: T. ( T. S, 1269) + T. ( K. T, 348 ) + Far. ( K. T, 1073) + Far.

( K. T, 1071)
Pirin ve koyun etiyle yaplr. ( K.L.Y, 71, Ks.)
Kuba Kebab:

T. ( K. T, 773 ) + Ar. ( K. T, 679)

Etle yaplr. ( G.K.M.K, 116, Gaz.)

128

Ku Yrei Kavurmas:

Zoo. ( T. S, 1268) + Anat. ( T. S, 2208 ) + T. ( K. T, 671)

Ku yrei ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 118, M.)

Kuymah:

(?)
Ufalanm yufka ekmekle yaplr. ( D.S,C.VIII, N.)

Kuymak:

(?)
Msr unu ve tereyayla yaplr. ( K.L.Y, 188, Rz.)

Kuyruklu Oruk:

T. ( K. T, 777 ) + ( ? )
Kuyruk ve i yayla yaplr. ( A. B.Y, 73, Hat.)

Kuyu Kebab:

T. ( K. T, 777) + Ar. ( K. T, 679 )

Kuzu etiyle yaplr. ( K.L.Y, 51, Karabk.)

Kuzu evirme:

T. ( K. T, 777 ) + T. ( K. T, 206 )
Zeytinya ve kuzu etiyle yaplr. ( K.L.Y, 113, r.)

Kuzu Dolmas:

T. ( K. T, 777 ) + T. ( K. T, 283 )
pilav, et suyu ve kuzu etiyle yaplr. ( ..A.M, 12, Sn.)

Kuzu Halama:

T. ( K. T, 777 ) + T. ( K. T, 482)
Patates, havu, soan ve kuzu incikle yaplr. ( K.L.Y, 84, Sn.)

Kuzu ncik Kebab:

T. ( K. T, 777 ) + Anat. ( T. S, 967 ) + Ar. ( K. T, 679)

Soan ve kuzu incikle yaplr. ( K.L.Y, 109, r.)

Kuzu Kzartmas:

T. ( K. T, 777 ) + T. ( K. T, 716 )
Halanm kuzuyla yaplr. ( E. B.Y, 76, Af.)

129

Kuzukula:

Bot. (T. S, 1276 )

Kuzukula ve soanla yaplr. ( A. B.Y,110,Isp.) ( E. B.Y,
119, M.)

Kuzu Tandr:

T. ( K. T,777) + T. ( K. T, 1300 )
Kuzu eti ve domatesle yaplr. ( B.Y.M, 311, Dz.)

Kbblmtecenni:

Ar. ( G.K.M.K, 148 ) + Ar. ( G.K.M.K, 148 )

Kyma, soan ve maydanozla yaplr. ( G.K.M.K, 148, Kls.)

Kbblmveyye:

Ar. ( G.K.M.K, 148 ) + Ar. ( G.K.M.K, 148 )

Etle yaplr. ( G.K.M.K, 148, Kls.)

Kllk:

(?)
Et ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.VIII, 3022, M.)

Kp Eti:

Ar. ( T. S, 1284 ) + T. ( K. T, 348 )

Kuba et, soan ve domatesle kpte yaplr. ( E. B.Y, 84, K.)

Kp Kebab:

Ar. ( T. S, 1284 ) + Ar. ( K .T, 679 )

Kuba etin soan ve domatesle kpte piirilmesiyle yaplr.
( G.K.M.K, 174, Gaz., Kls.) ( A. B.Y, 108, Ant.) ( E. B.Y, 117,
K.)

Labada Dolmas:

Yun. ( T. S, 1291) + T. ( K. T, 283 )

Dolma iiyle muska muska sarlarak yaplr. ( A. B.Y, 108, Ant.)
( E. B.Y, 117, K.)

Lahana Sarmas:

Yun. ( K. T, 789) + T. ( K. T, 1153)

Lahana, kyma ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 174, Gaz., Kls.)

Lale Yapra Kavurmas: Far. ( K. T, 790) + T. ( T. S, 1230 ) + T. ( K. T, 671)

Lalenin yeil yapraklar, soan ve yumurtayla yaplr. ( A.
B.Y, 108, Ant.)

130

Lapa:

t. ( T. S, 1298 )
Ispanak, gme, yarpuz, pancar, pirin veya bulgurla yaplr. ( A.
B, 11, Mr.)

Lebeni:

Ar. ( K. T, 794)
Yayla orbas. ( E. .A, 196, El.)

Lebeni orbas:

Ar. ( K. T, 794) + Far. ( T. S, 448 )

Nohut, buday, yumurta ve yourtla yaplr. ( Z.D, U.Y, 14, Ur.)

Lebeniye orbas:

Ar. ( K. T, 794) + Far. ( T. S, 448 )

Aurelik buday ve yourtla yaplr. ( B.Y.M, 153, Dy.)

Lengeri Tatar:

Far. ( H.Eren, 280 ) + A

Mant. ( D.S, C. IX, 3072, Ks.)

Lepe:

t. ( T. S, 1298 )
Bulgur, soan, sala ve ya ile yaplr. ( M.A.S, 273, .)

Lepik:

(?)
Bulgurla yass biimde kfte eklinde yaplr. ( D.S, C. IX, 3073,
Dy.)

Lepsi:

(?)
Msr unundan yaplr. ( D.S, C. IX, 3074, Bo.) ( A..A.D, 261,
Dzc.)

Livi:

(?)
Isrgan otuyla yaplr. ( D.S, C. IX, 3081, Kn.)

Lolaz:

(?)
Lolazla yaplr. ( G.K.M.K, 211, Kls.)

131

Lolazl Pilav:

( ? ) + Far. ( K. T, 1071)
Lolaz ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 232,Gaz., Kls.)

Lohtiko:

(?)
Karalahana ve msr ekmeiyle yaplr. ( D.S, C.IX, 3083, Rz.)

Loklok Tiridi:

( ? ) + Ar. ( K. T, 1373)
Soan ve para hamurla yaplr. ( D.S, C.IX, 3084, Brs.)

Lor Dolmas:

Far. ( T.S, 1315 ) + T. ( K. T, 283)

Bulgurla yaplr. ( B.M-2, 242, Ezm.)

Luku:

(?)
Soan, msr unu ve karalahayla yaplr. ( K.L.Y, 200, Ar.)

Lup:

Fr. ( T.B.T.S, 515)

Unla yaplr. ( D.S, C.IX, 3093, Isp.)

Lfer Izgara:

Yun. ( K. T, 805) + Yun. ( K. T, 528)

Msr ya ve lferle yaplr. ( K.L.Y, 27, Kefken, Kerpe, Kandra)

Lfer Kt Kebab: Yun. ( K. T, 805) + Far. ( K. T, 618) + Ar. ( K. T, 679)

Domates, yeilbiber, soan ve lfer balyla yaplr. ( K.L.Y,
28,Kefken, Kerpe, Kandra.)

Llk:

(?)
Un ve bulgurdan yaplan hamur, kyma, soan ve domatesle yaplr.
D.S, C.IX, 3095, Ky.)

Madata:

(?)
Pancarla yaplr. ( D.S, C.IX, 3101, Ky.)

132

Madmak A:

Erm. ( T. S, 1323 ) + T. ( K. T, 60)

Kuba et ve madmakla yaplr. ( K.L.Y, 11, r.)

Mahluta:

Ar. ( K. T, 815)
Mercimekle yaplr. ( A. B.Y, 55, Ada.)

Makarna:

t. ( K. T, 819 )
Buday unu ve yumurtayla yaplr. ( K. L.Y, 192, Rz.)

Mala:

Far. ( K. T, 821)
Hamur ve kaynar suyla yaplr. ( D.S, C.IX, 3107, Bo.)

Malay:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( A. A. D, 262, Dzc.)

Malez:

(?)
Msr unundan yaplr. ( D.S, C.IX, 3112, Sm.)
Undan yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, Tr., Rz.)

Malhta:

Ar. ( K. T, 815)
Mercimek ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 99, Gaz., Kls.)
[ mahulta]: Hat.
[ mahluta]: Ada.
[ sar orba]: Ur.

Malhta orbas:

Ar. ( K. T, 815 ) + Far. ( T. S, 448 )

ekilmi mercimek ve et suyuyla yaplr. ( A. B, 59, Hat.)

Malhtal A:

Ar. ( K. T, 815 ) + T. ( K. T, 60 )
Krmz mercimek ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 100, Gaz.)
( D.S, C.IX, 3113, Gaz.)

133

Malhtal Kfte:

Ar. ( K. T, 815) + Far. ( K. T, 751)

Krmz mercimekle yaplr. ( D.S, C.IX, 3113, Gaz.)

Mamalika:

Rum. ( T. S, 1337 )
Msr unu ve peynirle yaplr. ( K.L.Y, 165, Rz.)

Mancar:

t. ( H.Eren, 286)
Kyma ve karalhanayla yaplr. ( ..A.M, 14,Zn.)

Mantar Kavurmas: Yun. ( K. T, 826) + T. ( K. T, 671)

Soan ve mantarla yaplr. ( E. B.Y, 120, U.)
Mantarl Tavuk:

Yun. ( K. T, 826 ) + T. ( K. T, 1318 )

Havu, soan, mantar ve tavukla yaplr. ( B.M2, 251, Ezm.)

Mant:

ince ( T. S, 1348 )
Et ve hamurla yaplr. ( A. B.Y, 121, Ada.) ( K.L.Y, Gm.)
Yaprakla sarlr. ( D.S, C.IX, 3125, Ank.)
[ mara]: ( D.S, C.IX, 3128, Gr.)

Mara orbas:

A + Far. ( T. S, 448 )
Krmz mercimek, auralik buday, nohut ve patlcanla yaplr.
(B.Y.M, 127, Mr.)

Ma orbas:

Far. ( T. S, 1352) + Far. ( T. S, 448 )

Ma ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 100, Gaz.) ( A.B.Y, 63, Gaz.)

Maakka:

( ?)
Patates, soan, patlcan ve etle yaplr. ( D.S, C.IX, 3133, Brd.)

134

Mal:

(?)
Kavrulmu unla yaplr. ( D.S, C.IX, 3134, Sv.)

Mayal Kfte:

Far. ( K. T, 836) + Far. ( K. T, 751)

Kymann iine maya konularak yaplr. ( E. B.Y, 85, K.)

Meftune:

Ar. ( K. T, 845)
Kuba kuzu eti ve patlcanla yaplr. ( B.Y.M, 154, Dy.)

Meglube:

(?)
Kyma, patlcan, domates ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 233, Gaz.,
Kls.)

Menemen:

(?)
Yumurta ve domatesle yaplr. ( ...A.M-3, 19, z.)

Mercimek orbas: Far. ( T. S, 1372) + Far. ( T. S, 448 )

Yeil mercimek ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 101, Gaz.)
Kara mercimek ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, 55, Ada.) ( A. B.Y, 65,
.) ( E. B.Y, 66, Dz.) ( E. B.Y, 74, U.)
Mercimek Dondurmas: Far. ( T. S, 1372) + T. ( K. T, 285 )
Mercimek ve soanla yaplr. ( B.Y.M, 319, Ant.)
Mercimekli Kfte:

Far. ( T. S, 1372) + Far. ( K. T, 751)

Krmz mercimek iine simit, soan ve sarmsak katlarak yaplr.
(G.K.M.K, 150, Gaz., Kls.)

Mercimekli Pilav: Far. ( T. S, 1372) + Far. ( K. T, 1071)

Mercimek ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 234, Gaz., Kls.) ( K.L.Y,
93, Sm.) ( ..A.M, 15, To.) ( ..A.M3, 17, Af.)

135

Mertadille:

(?)
Et ve Antep fst ya da bademle yaplr. ( G.K.M.K, 123, Kls.)
[ i bademli et]: Hat.
[ martatelle]: ( A. B.Y, 73, Hat.)

Meyhane Pilav:

Far. ( K. T, 872) + Far. ( K. T, 1071)

Kuba et, bulgur, domates ve krmzbiberle yaplr. ( G.K.M.K,
Gaz, 232,. Kls.)

Mcrk A:

Erm. ( T.S, 1412 ) + T. ( K. T, 60)

Patlcan, kyma ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 234, Gaz.) ( A. B,
101, Gaz.)

Mhla:

Ar. ( H.Eren, 295 )

Kyma ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4594, To. )
[ mhlama]: Ks., Gm.)
[ mklama]: Ama.
[ mihtama]: ( D.S, C.IX, 3197,
Yourt ve yumurtayla yaplr. ( Kr.)

Mhlama:

Ar. ( H.Eren, 295)

Peynirle yaplr. ( K.L.Y, 189, Rz.) ( ..A.M, 11, Rz.)
Ispanak- pastrma ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek- 1, 4594,
r, Ky.)
Pancar saplar, pastrma ve yourtla yaplr. ( D.S,C. XII, Ek-1,
4594,r., Ky.)

136

Mkla:

Ar. ( G.K.M.K, 259 )

lbr. Yumurtayla yaplr. ( G. K.M.K, 259, Gaz., Kls.)
Ufalanm yufka ekmek, soan ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII,
Ek- 1, 4595, Isp. )
Domates, soan ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4595,
.)

Mk:

(?)
Kyma ve patlcanla yaplr. ( D.S, 12- Ek, 4594, Gaz.)

Mngrck:

(?)
Drt ke hamurlarla ve yourtla yaplr. Bir eit mant. ( D.S, C.
E XII, k-1, 3185, Ba.)

Mmrk orbas:

Rum. ( H.Eren, 295 ) + Far. ( T. S, 448 )

ok sulu tanesi ve ya az olarak yaplr. ( D.S, C.IX, 3188, El.)

Msr orbas:

Ar. ( K. T, 876 ) + Far. ( T. S, 448 )

Kereviz sap, msr unuyla yaplr. ( K. L.Y, 96, Sm.) ( K.L.Y,
150,Tr.)

Msr Dolmas:

Ar. ( K. T, 876 ) + T. ( K. T, 283 )

Soan, maydanoz ve msrla yaplr. ( ..A.M-3, 22, Gr.)

Msrl Sebze orbas: Ar. ( K. T, 876) + Far. ( K. T, 1163 )+ Far. ( T. S, 448 )

Havu, pirin ve msr taneleriyle yaplr. ( K.L.Y, 120, Or.)
Midye Dolmas:

Yun.( K. T, 878 ) + T. ( K. T, 283)

Dolma iinin midyeye doldurulmasyla yaplr. ( E. B.Y, 94, z.)

Midye Kzartmas:

Yun. ( K. T, 878) + T. ( K. T, 716)

Lalanga hamuru ve midyeyle yaplr. ( E. B.Y, 94, z.)

137

Midye Salma Pilav: Yun. ( K. T, 878 ) + T. ( K. T, 1141) + Far. ( K. T, 1071)

Soan, pirin ve midyeyle yaplr. ( E. B.Y, 93, z.)
Midye Tava:

Yun. ( K. T, 878 ) + Far. ( T. S, 1921 )

Yumurtayla ve midyeyle yaplr. ( K.L.Y, 20, st.)

Mievi:

(?)
Mercimekle yaplr. ( D.S, C.IX, 3204, Bt.)
tlm buday, mercimek, ac biber ve kavurmayla yaplr.
( D.S, C.IX, 3204, Vn.)

Miyane orbas:

Far.( K. T, 887) + Far. ( T. S, 448 )

Unla yaplr. ( E. B.Y, 63, Af.)

Mufakkara:

(?)
Soan ve pirinle yaplr. ( E. B, 104, z.)

Mulama:

(?)
Ya ve peynirle yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4599, Rz.)
[ muhlama]: ( D.S, C.IX, 3217, Rz.)

Mukaerli Dolma:

Ar. ( G.K.M.K, 174 ) + T. ( K. T, 283 )

Dolma ii, nohut, bulgur ve patlcanla yaplr. ( G.K.M.K, 174,
Kls.)

Mumbar:

Far. ( K. T, 148 )
Kei veya koyun barsana pirin doldurularak yaplr. ( D.S,
C. XII, Ek- 1, 4599, r., Gr., Kr., Ga., Yz.)

Mumbar Dolmas:

Far.( K. T, 148 ) + T. ( K. T, 283 )

Koyun barsa, dolmalk kyma ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K,
174, Gaz.,Kls.)

138

Musakka:

Ar. ( K. T, 912 )
Kyma ve kabakla yaplr. ( A. B, 106, Mr.)

Musakkal Pilav:

Ar. ( K. T, 912 ) + Far. ( K. T, 1071)

Patlcan ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 237, Gaz., Kls.)

Mustafack orbas: Ar. ( K. T, 914) + Far. ( T. S, 448 )

Et suyu, pilav ve yourtla yaplr. ( E. B.Y, 67, z.)

Mu Kftesi:

A + Far. ( K. T, 751)
Bulgur ve kymayla yaplr. ( ..A.M3, 30, M.)

Mut Usul Batrk:

T. ( K. T,, 915) + Ar. ( K. T, 1410) + T. ( K. T, 99)

Domates, maydanoz, soan ve bulgurla yaplr. ( B.Y.M, 338, .)

Mutayana:

(?)
Et, acur ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 197, Kls.)

Mcettere:

(?)
Yeil mercimek ve bulgurla yaplr. ( B.Y.M, 145, Kls.)

Mcver:

T. ( K. T, 924)
Yasz kyma, biber, maydanoz ve yumurtayla yaplr. ( E. B.Y,
105, z.) ( ..A.M3, 11,.)

Mhliye:

Bot. ( T. S, 1431)
Et ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, 108, Ant.)

Msebbiye Kftesi:

Ar. ( T. S, 1438 ) + Far. ( K. T, 751)

nce bulgur ve kymayla yaplr. ( B.Y.M, 51, Bn.)

139

Nardan A:

( ? ) + T. ( K. T, 60)
nce bulgur, simit, irmik ve kemiksiz koyun etiyle yaplr.
( B.Y.M, 158, Dy)

Nebelyal Kfte:

( ? ) + Far. ( K. T, 751)
Et, nohut ve pirinle yaplr. ( A. BY, 57, Ada.)

Nide Tava:

A + Far. ( T. S, 1921 )
Patlcan, patates, soan, biber ve koyun etiyle yaplr. ( ..A.M
3, 16, N.)

Nohutlu Et:

Far. ( K. T, 997) + T. ( K. T, 348 )

Para et ve nohutla yaplr. ( E. B.Y, 79, Dz.) ( E. B.Y, 81, z.)

Nohutlu Et Yahnisi: Far.( K. T, 997) + T.( K. T, 348 ) + Far. ( K. T, 1454 )

Et ve nohudun halanmasyla yaplr. ( E. B.Y, 81, Ada.)
Nohut Fette:

Far. ( K. T, 997 ) + ( ? )
Tahin ve nohutla yaplr. ( ..A.M, 17, Ada.)

Nohutlu Hamur orbas: Far.( K. T, 997) + Ar. ( K. T, 470 ) + Far. ( T. S, 448 )

Hamur ve nohutla yaplr. ( E. B.Y, 70, Mn.) ( E. B.Y, 73, N.)
Nohutlu Kavurma:

Far. ( K. T, 997 ) + T. ( K. T, 671)

Kuzu eti ve nohutla yaplr. ( B.Y.M, 310, Dz.)

Nohutlu Paa:

Far. ( K. T, 997) + Far. ( K. T, 1042)

Paa ve nohutla yaplr. ( E. B.Y, 79, Dz.)

Nohutlu Pilav:

Far.( K. T, 997 ) + Far. ( K. T, 1071)

Et suyu, nohut ve pirinle yaplr. ( A. B.Y, 158, Ada.)

140

Nohutlu Tarhana orbas: Far. ( K. T, 997) + Far. ( T. S, 1907 ) + Far. ( T. S, 448 )

Tarhana ve nohutla yaplr.( E. B.Y, 71, Mn.)
Nohutlu Yahni:

Far. ( K. T, 997 ) + Far. ( K. T, 1454)

Et ve nohutla yaplr. ( E. B.Y, 89, N.) ( ..A.M3, 15, N.)

Ocakba:

T. ( K. T, 1003 ) + Anat. ( T. S, 208 )

Kekek. ( D.S, C.XII, Ek- 1, 4608,Ank.)

Oama:

T. ( T. S, 1522)
Yufka ekmein yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S, C.IX, 3266,
Es., kr.)
[ ovama]: Es.
Unla yaplr. ( Isp.)

Oma ehriye orbas: T. ( T. S, 1522) + Ar. ( K. T, 1259 ) + Far. ( T. S, 448 )

Yal su ve ehriye ile yaplr. ( E.B, 70, K.)
Oma:

T. ( T. S, 1522)
Elle ufalanm hamurla yaplr. ( D.S, C. IX, 3268, Ba.,
Brs.,To.,Es.,Ks.,Tr.,Ar.)
[ oma a]: Mn.,r.,Ank.
[ oma orbas]: N., Krk.
[ oume]: K.
[ oma]: Mn., Sv.
[ me]: Af.,Dz.,Ay.
[ Ovma orbas]: Isp., Ant.
Buday unuyla yaplr. ( Or.)
Paralanm yufaka ekmek ve yourtla yaplr.
( To.,Es.,Sv.,Ky.,Krk.)

141

Oma:

T. ( T. S, 1522)
Unla yaplr. ( D.S, C.IX, 3279, Ay., M.)
Doranm ekmek ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.IX, Sv.,Kn.)
Yourt, pekmez ve ekmek kabuuyla yaplr. ( D.S, C.IX, 3279,
Ur.)

Oma A:

T. ( T. S, 1522)+ T. (K. T, 60)

Arpa byklndeki hamur paralar ve yourtla yaplr. ( D.S, C.
XII, Ek-1, 4613, Idr., Kr.)

Orman:

T. ( K. T, 1015)
Para et ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 133, Kls.)

Orman Kebab:

T. ( K. T, 1015) + Ar. ( K. T, 679)

Kuba et ve soanla yaplr. ( K.L.Y, 55, Safranbolu.)

Oruk:

(?)
Et ve simitle yaplr. ( G.K.M.K, 152, Kls.)
Bulgur ve etle yaplr. ( A.B, 72, Hat.) ( D.S, C. IX, 3290,Gaz., Mr.,
Hat)

Osmaniye Usul Ksr: A + Ar. ( K. T, 1410) + T. ( K. T, 710)

Bulgur ve yeilliklerle yaplr. ( B.Y.M, 332, Os.)
Ot A:

Bot. ( T. S, 1517 ) + T. ( K. T, 60)

Ispanakla yaplr. ( D.S, C.IX, 3293, Af., Isp., Dz., Kn.)
Madmakla yaplr. ( D.S, C.IX, 3293, Dz., Ba., Sv.)

Ot Kavurmas:

Bot. ( T. S, 1517 ) + T. ( K. T, 671)

Turp otu, kazyak, dalgan, devetaban ile yaplr. ( E. B, 118, M.)

142

Oturtma:

T. ( K. T, 1021)
Kyma ve kk ince kabakla yaplr. ( G.K.M.K, 175, Gaz.)
Et ve patlcanla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4617, .)
St, ya ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4617, r.)

Ovalama:

T. ( K. T, 1021)
Eritilmi yaa ekmek doranarak yaplr. ( D.S, C. XII, Ek- 1, 4619,
Kn.)
[ ovalama]: Ml.
( ovma]: r.

Ovma Tarhana orbas: T. ( K. T, 1005) + Far. ( T. S, 1907 ) + Far. ( T. S, 448 )

rmik, un ve yourtla yaplr. ( A. B.Y, 64, Isp.)

Ovma orbas: T. ( K. T, 1005 ) + Far. ( T. S, 448 )

Un ve kymayla yaplr. ( E. B.Y, 66, Dz.) ( ..A.M3, 23, Gm.)
Oynal A:

T. ( K. T, 1023 ) + T. ( K. T, 60)
Yarma ve mercimekle yaplr. ( D.S, C.IX, 3302, Ank.)

cce:

(?)
Yumurta ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 259, Gaz.)

feleme:

T. ( T. S, 2029 )
Ufalanm yufka ve peynirle yaplr. ( D.S, C.IX, 3313, Sv., N.)

gcel:

(?)
Avuta ufalanm hamur ve ayranla yaplr. ( D.S, C.IX, 3313, .)

leme:

T. ( T. S, 1522)
Biber ve unla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4623, .)

143

me:

T. ( T. S, 1522)
Msr ekmei ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.IX, 3334, Or.)
[ mme]: Gr.

me orbas:

T. ( T. S, 1522) + Far. ( T. S, 448 )

Mercimek byklndeki hamurlarla yaplr. ( D.S, C.IX, 3334,
Gr.)

rte:

(?)
Sebze ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.IX, 3349, Gaz.)

veleme:

T. ( T. S, 2029 )
Ekmek krntlaryla yaplr. ( D.S, C.IX, 3361, .)

vmek orbas: T. ( K. T, 1038) + Far. ( T. S, 448 )

Unla yaplr. ( A. B.Y, 61, Brd.)

z orbas:

T. ( K. T, 1038) + Far. ( T. S, 448 )

Kemikli et ve dmeyle yaplr. ( G.K.M.K, 101, Gaz.)
[ hindili yourt orbas]: [ A. B.Y, 63, Gaz.)

zbek Pilav:

A + Far. ( K. T, 1071)
Havu, et, zm ve pirinle yaplr. ( ..A.M, 9, Af.)

Paa:

Far. ( K. T, 1042)
Hayvann ba etleriyle yaplr.( D.S, C. XII, Ek1, 4633, r.) ( A. B.Y,
67, .)

Paa orbas:

Far. ( K. T, 1042) + Far. ( T. S, 448 )

Soan, koyun veya kuzu ayak etleriyle yaplr. ( B.Y M, 223, Ank.)

144

Paa Kebab:

Far. ( K. T, 1042 ) + Ar. ( K. T, 679)

Hayvann ayak ve ba etlerinin halanmasyla yaplr. ( E. B.Y, 76,
Af.)

Pahmul:

(?)
Dana kymas, soan, fndk ii ve msr unuyla yaplr. ( K.L.Y, 125,
Or.)

Palamut Kftesi: Yun. ( T. S, 1564 ) + Far. ( K. T, 751)

Ekmek ii, yumurta, ku zm ve palamutla yaplr. ( K.L.Y, 19,
st.)
Pancar:

Bot. ( T. S, 1566 )
Pancarla yaplr. ( A. B.Y, 110, .) ( A. B.Y, 111, Mr.)

Pancar Kavurmas: Bot. ( T. S, 1566 ) + T. ( K. T, 671)

Soan ve pancarla yaplr. ( G.K.M.K, 211, Kls.)
Pancar Sarmas:

Bot. ( T. S, 1566 ) + T. ( K. T, 1153 )

Pancar, kyma ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 176, Gaz., Kls.)

Papa:

t. ( T. S, 1569 )
Msr ya da buday unuyla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4635,Ar.)

Parahamur:

Far. ( K. T, 1048 ) + Ar. ( K. T, 470)

Mant. ( D.S, C.IX, 3394, Ank.)

Paspala:

Yun.( T.B.T.S, 636 )

Kuru fasulye, soan, biber ve kymayla yaplr. ( ..A.M3, 5,
Krklareli)

Past:

(?)
Domates ve pirinle yaplr. ( D.S, C.IX, 3405, z.)

145

Paa Pilav:

T. ( K. T, 1054) + Far. ( K. T, 1071)

Soan, yumurta, yeilbiber ve patlcanla yaplr. ( ..A.M, 14, Bo.)
( D.S, C.IX, 3406, Bo.)

Paatopu:

T. ( K. T, 1054 ) + T. ( K. T, 1377 )
Pirin, un ve kymadan yaplr. ( D.S, C.IX, 3406, Ant.)

Pat Kftesi:

Bot. ( T. S, 1583 ) + Far.( K. T, 751)

Et ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.IX, 3411, Ml.)

Patates Dolmas: Rum. ( T. S, 1583 ) + T. ( K. T, 283)

Patates, kyma ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 176, Gaz.)
Patates Sulusu: Rum. ( T. S, 1583 ) + T. ( K. T, 1230 )
Et suyu ve patatesle yaplr. ( A. B.Y, 105, Mr.)
Patatesli Et:

Rum. ( T. S, 1583 ) + T. ( K. T, 348)

Et, soan ve patatesle yaplr. ( A. B.Y, 82, Isp.)

Patatesli Kfte: Rum. ( T. S, 1583 ) + Far. ( K. T, 751)

Patates, bulgur ve kymadan yaplr. ( A.B.Y, 84, .)
Patatesli Sini Kfte: Rum. ( T. S, 1583 ) + Far. ( T. S, 1773) + Far. ( K. T, 751)
Patates ve kymayla sinide yaplr. ( A. B.Y, 84. .)
Patits:

(?)
ri taneli taze fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y, 190, Rz.)

Patlcan rtmas: Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 208 )

Patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 108, K.)

146

Patlcan Dolmas:

Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 283 )

Kyma, patlcan ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 176, Gaz., Kls.)
( A. B.Y, 90, Ada. ) ( ..A.M, 7, Dz.)

Patlcan Gzlemesi: Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 439)

Kyma ve patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 11, U.)
Patlcan Kebab:

Ar. ( T. S, 1585 ) + Ar. ( K. T, 679)

Patlcan ve kymayla yaplr. ( G.K.M.K, 117, Gaz.) ( A. B.Y, 77,
Gaz.) ( E. B, 107, K.)

Patlcan Kzartmas: Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 716)

Yumurta ve patlcanla yaplr. ( K.L.Y, 194, Rz.)
Patlcan Mks:

Ar. ( T. S, 1585 ) + ( ? )
Kyma ve patlcanla yaplr. ( G.K.M.K, 178, Gaz.)

Patlcan Musakka: Ar. ( T. S, 1585 ) + Ar.( K. T, 912 )

Kyma ve patlcanla yaplr. ( G.K.M.K, 196, Gaz., Kls.)
( E.B.Y, 96, Af.)
Patlcan Oturtmas: Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 1021)
Kyma, patlcan ve domatesle yaplr. ( A. B.Y, 91, Ada.) ( A. B.Y,
103, .)
Patlcan Pehli:

Ar. ( T. S, 1585 ) + ( ? )
Kuzu eti ve patlcanla yaplr. ( B.Y.M, 276, Sv.)

Patlcan Pilezez:

Ar. ( T. S, 1585 ) + ( ? )
Kyma, domates ve patlcanla yaplr. ( B.Y.M, 27, El.)

Patlcan Tatar:

Ar. ( T. S, 1585 ) + A
Yourt ve patlcanla yaplr. ( D.S, C.IX, 342, Isp.)

147

Patlcan Tavas:

Ar. ( T. S, 1585 ) + Far. ( T. S, 1921)

Et, nohut ve patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 110, Mn.)
Msr unu ve patlcanla yaplr. ( B.Y.M,205, Tr.)

Patlcan Yourtlamas: Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 1490)

Patlcan ve yourtla yaplr. ( A. B.Y, 96, Ant.)
Patlcanl A:

Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 60)

Bulgur ve patlcanla yaplr. ( A. B.Y, 94, Hat.)

Patlcanl Cive:

Ar. ( T. S, 1585 ) + ( ? )
Soan, patlcan ve sebzeyle yaplr. ( A. BY, 95, Ant.)

Patlcanl Kebap:

Ar. ( T. S, 1585 ) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma ve patlcanla yaplr. ( B.Y.M, 52, Bn.)

Pazaresa:

(?)
Msr unu ve kuru fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y, 190, Rz.)

Paz Kavurmas:

T. ( K. T, 1058 ) + T. ( K. T, 671 )
Soan ve pazyla yaplr. ( E. B.Y, 115, z.)

Pazl Lor Dolmas:

Bot. ( T. S, 1589 ) + Far. ( T. S, 1315 ) + T.( K. T, 283)

nce bulgur, lor peyniri ve pazyla yaplr. ( B.Y.M, 105, Kr.)

Puke:

(?)
Soan ve srk fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y, 201, Ar.)

Pelvaze:

(?)
Arpack soan ve koyun kymasyla yaplr. ( K.L.Y, 42, Zn.)

148

Pehli:

(?)
Kaburga kemii ya da krek kemii etinden yaplr. ( D.S,C.IX,
3420, st., Ank.)
Patlcan turusu ve etle yaplr. ( D.S, C.IX, 3420, To., Ky.)

Peynir Yal Yaprak Sarmas: Far. ( K. T, 1059 ) + T. ( K. T, 1452) + Bot. ( T. S, 2130 )

+ T. ( K. T, 1153 )
Taze peynirle yaplr. ( G.K.M.K, 178, Gaz.)
Peynirli Patlcan Gzlemesi: Far. ( K. T, 1059) + Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 439 )
Tulum peyniri ve patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 100, Dz.)
Phal- lobio:

(?)
Ceviz ii, karalhana ve barbunya fasulyeyle yaplr. ( K.L.Y,
199,Ar.)

Po:

(?)
Bulgur unuyla yaplr. ( D.S, C.IX, 3439, Bt.)

Phph:

(?)
ok ufak un gibi bulgurdan yaplr. ( D.S, C.IX, 3449, Ezc.)

Pnarba:

T. ( K. T, 1069 ) + T. ( K. T, 95)
Domates, yeilbiber, taze soan ve kymayla yaplr. ( ..A.M3,
8, Ada.)

Prasa Dolmas:

Yun. ( T. S, 1604 ) + T. ( K. T, 283 )

Prasa ve dolma iiyle yaplr. ( G.K.M.K, 178, Gaz.) ( E. B.Y,
11, U.)

Prasa Mhlamas:

Yun. ( T. S, 1604 ) + Ar. ( H.Eren, 295)

Havu, yumurta, soan ve prasayla yaplr. ( K.L.Y, 121, Or.)

Prasa Sulusu:

Yun. ( T. S, 1604 ) + T. ( K. T, 1230 )

Prasa ile yaplr. ( A.B.Y, 105, Mr.)

149

Prtke:

T. ( T.B.T.S, 643 )
Dme, nohut ve para etle yaplr. ( ..A.M3, 30, Hak.)

Pt Pt A:

T. ( K. T, 1070 ) + T. ( K. T, 60)
Beyaz dar ve simit ayla yaplr. ( G.K.M.K, 237, Kls.)

Pideli Tas Kapamas: Yun. ( K. T, 1071) + Ar. ( K. T, 1308) + T. ( K. T, 639)

Pide ve kuba etle yaplr. ( E. B.Y, 86, Mn.)
Pifoli:

(?)
Fasulye ve unla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4648, Rz.)

Pilaki:

Yun. ( K. T, 1071)
Havu, soan, maydanoz, domates ve balkla yaplr. ( A. B.Y, 87,
Ada.) ( A. B.Y, 87, Ant.)

Pilav:

Far. ( K. T, 1071)
Pirinle yaplr. ( K.L.Y, 193, Rz.)

Pilavl Tas Kapamas: Far. ( K. T, 1071) + Ar. ( K. T, 1308) + T. ( K. T, 639)

Kuba et ve pirinle yaplr. ( E. B, 86, Mn.)
Pirhoy:

(?)
Un, yumurta ve kelekle yaplr.( B.Y.M, 237, kr.)

Pirin orbas:

Far. ( K. T, 1073 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et suyu, nohut ve pirinle yaplr. ( A. B.Y, 59, Ant.) ( A. B.Y, 60,
Brd.) ( A. B.Y, 69, Mr.) ( E. B.Y, 63, Af.) ( E. B.Y, 75, U.)

Pirinli Domatesli orba: Far. ( K. T, 1073 ) + Rum. ( T. S, 558 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et, domates ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 67,z.)

150

Pirinli Kestirmeli Kfte: Far. ( K. T, 1073 ) + T. ( K. T, 695) + Far. ( K. T, 751)

Pirin ve kymayla yaplr. ( E. B.Y, 84, z.)
Pirinli Kfte:

Far. ( K. T, 1073 ) + Far. ( K. T, 751)

Kyma ve pirinle yaplr. ( E. B.Y, 87, Mn.)

Pirpirim A:

Far. ( T. S, C.V,3197 ) + T. ( K. T, 60 )
Et, pirpirim, nohut, bulgur, brlce ve yeil mercimekle yaplr.
( G.K.M.K, 198, Gaz., Kls.) ( B.Y.M, 24, El.)

Pirpirim Musakka:

Far. ( T. S, C.V,3197 ) + Ar. ( K. T, 912 )

Kyma, pirpirim ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 199, Gaz.)

Piti:

T. ( K. T, 1075)
Nohut, eki erik, patates ve koyun etiyle yaplr. ( K.L.Y, 202,
Ar.)

Pahmul:

(?)
Fndk ii, soan ve dana kymasyla yaplr. ( K.L.Y, 125, Or.)

Pucuko:

(?)
Fasulyeyle yaplr. ( ..A.M, 10, Ar.)

Puryan Kebab:

(<Bryan ) + Ar. ( K. T, 679)

Domates, biber ve olak etiyle yaplr. ( ..A.M, 7, M.)

Prtdetme:

(?)
Etin halanmasyla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4653, Idr., Kr.)

Pr Lezzet:

Far.( K. T, 1089) + Ar. ( K. T, 799)

Kyma, patlcan, soan, domates ve yeilbiberle yaplr.
(G.K.M.K, 199, Kls.)

151

Psrk orbas:

(?)

+ Far. ( T. S, 448 )

Un ve szlm yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 102, Gaz.) ( M.A.S,

310, .)
Prk:

(?)
Yumurta, un ve etle yaplr. ( K. L. Y, 200, Ar.)
Un ve mercimekle yaplr. ( D.S, C.IX, 3504, Ur.)

Rize Kfte:

A + Far.( K. T, 751)
Domates, soan ve koyun etiyle yaplr. ( K.L.Y, 186, Rz.)

Sakavurmas:

T. ( K. T, 1123) + T. ( K. T, 671)
Sata etle yaplr. ( A. B.Y, 76, Brd.) ( E. B.Y, 91, U.) ( ..A.M,
30, Tn.) ( D.S, C.X, 3505, Ant.)

Sakebab:

T. ( K. T, 1123) + Ar. ( K. T, 679 )

Kk et paralar, patates ve domatesle yaplr. ( M.A. S, 310,
.)

Sama A:

T. ( K. T, 1123 ) + T. ( K. T, 60)
Pirin ve spanakla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4660, Af.)

Sama Tava:

T. ( K. T, 1123 ) + Far. ( T. S, 1921)

Kyma ve sebzeyle yaplr. ( G.K.M.K, 126, Gaz., Kls.)

Sade Pirin orbas: Far. ( K. T, 1125 ) + Far. ( K. T, 1073 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et suyu ve pirinle yaplr. ( E. B, 67, z.)
Sade ehriye orbas: Far. ( K. T, 1125) + Ar. ( K. T, 1259 ) + Far. ( T. S, 448 )
Et suyu ve ehriye ile yaplr. ( E. B, 67, z.)
Sahan Kftesi:

Ar. ( T. S, 1683 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Ekmek ve etle yaplr. ( E. B, 88, Mn.)

152

Sakalaarpan:

T. ( K. T, 1134) + T. ( K. T, 195 )
nce, uzun hamur ve yourtla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4662,
r.)

Sakal Sarkdan:

T. ( K. T, 1134 ) + T. ( K. T, 1152 )
Mercimek ve hamurla yaplr. ( A. B.Y, 61, Brd.) ( A. B.Y, 64,
Isp) ( E. B.Y, 62, Af.)

Sakarca:

Ar. ( K. T, 1134)
Sakarca atu ve yumurtayla yaplr. ( K.L.Y, 121, Or.)

Sakz Yahnisi:

T. ( K. T, 1135) + Far. ( K. T, 1454)

Dana eti ve sakzla yaplr. ( E. B.Y, 80, z.)

Salatalk Dolmas:

T. ( K. T, 1138) + T. ( K. T, 283)
Kyma, bulgur ve salatalkla yaplr. ( B.Y.M, 66, Bt.)

Sardalye Buulamas: t. ( K. T, 1150) + T. ( K. T, 144)

Sardalyeyle yaplr. ( E. B.Y, 93, z.) ( ..A.M, 4, nk.)
Sar Yahni:

T. ( K. T, 1151 ) + Far. ( K. T, 1454 )

Et ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 200, Gaz., Kls.)
[ soan tavas]: Ur.

Sarmsak A:

Bot. ( T. S, 1705 ) + T. ( K. T, 60 )
Et, sarmsak ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 201, Gaz., Kls.)

Sarmsak Kebab:

Bot. ( T. S, 1705 ) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 117, Gaz.) ( A.B.Y,
77, Gaz.)

Sarmsak Tava:

Bot. ( T. S, 1705 ) + Far. ( T. S, 1921)

Et ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 126, Gaz.)

153

Sarmsakl Bakla:

Bot. ( T. S, 1705 ) + T. ( T. S, 187)

Et, bakla ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 201, Gaz.)

Sarot:

T. ( K. T, 1151) + Bot. ( T. S, 1517)

Sarot ve stle yaplr. ( E. B.Y, 118, M.)

Sarsu:

T. ( K. T, 1151) + T. ( K. T, 1126 )
Taze peynirle yaplr. ( D.S, C.X, 3540, Ada.)

Sarma:

T. ( K. T, 1153 )
Lahanayla yaplr. ( A.A.T, 252, Ks.)

Saz:

Far. ( K. T, 1161)
Kavrulmu un, soan ve etle yaplr. ( D.S, C.X, 3561, Ank.)

Sazan Kzartmas:

Zoo ( T.S, 1717) + T. (K. T, 716)

U K.)n, yumurta ve balkla yaplr. ( A. BY, 88, Isp.) ( E. B.Y,
94, K. )

Sebzeli Gerdan:

Far. ( K. T, 1163 ) + Far. ( K. T, 415 )

bezelye, havu, patates, soan ve kuzu gerdanyla yaplr.
(..A.M, 4, Krk.)

Sebzeli Kebap:

Far. ( K. T, 1163 ) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma, maydanoz ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 118, Gaz.)

Sembsek:

(?)
Yumurta, yourt ve yasz kymayla yaplr. ( B.Y.M, 167, Md.)
( ..A.M, 27, Md.)

Semizlik:

T. ( K. T, 1172 )
Pirin ve semizle yaplr. ( E. B.Y, 113, Af.)
[ semizotu- pipirim a]: ( A. B.Y, 108, Brd.) ( A. B.Y, 110, Isp.) (
A. B.Y, 109, Gaz.)

154

Sengeser:

(?)
Yeil mercimek, soan ve yarpuzla yaplr. ( B.Y.M, 73, Vn.)
Tavuk eti ve ekmekle yaplr. ( D.S, C.X, 3582, Ezc.)

Sepeleme:

T. ( T. S, 1731 )
Un ve sarmsakla yaplr. ( M.A.S, 320, .)

Sepmece:

T. ( K. T, 1175 )
Ispanak ve pirinle yaplr. ( D.S, C.X, 3585, M.)

Sk:

T. ( K. T, 1190)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3605, Isp.)

Skck Kftesi:

T. ( K. T, 1190) + Far. ( K. T, 751)

Etsiz bulgur ve sarmsakla yaplr. ( E. B.Y, 181, K.)

Skma:

T. ( K. T, 1190)
nce soan ve kyma konularak yaplr. Mant. ( D.S, C.X,
3607,N.)

Skma:

T. ( K. T, 1191)
Bulgur ve kymayla yaplr. ( D. S, C.X, 3607, Ada.)

Skmal Musakka: T. ( K. T, 1191) + Ar. ( K. T, 912)

Kyma ve patlcanla yaplr. ( G.K.M.K, 197, Gaz.)
Srn:

(?)
Pide ya da yufka paralarnn stne et ve yourt dklerek yaplr.
( D.S, C.X, 3616, Ezc., El., Ml., Sv.,) ( D.S, C.XII, Ek-1, 4691, El.)

Syrg:

T. ( K. T, 1197 )
Halanm fasulyeyle yaplr. ( A. B.Y, 102, Isp.)

155

Silimsi:

(?)
Turu suyu, ekmek ve sarmsakla yaplr. ( D.S, C.X, 3635, Ky.)

Silkme:

T. ( K. T, 1202)
Kuzu eti ve patlcanla yaplr. ( G.K.M.K, 202, Kls.) ( E. B.Y, 107,
z.)
Bulgur, et ve yourtla yaplr. ( D.S, C.X, 3625, Ks.,M.)

Simita:

Ar. ( T. S, 1770 ) + T. ( K. T, 60)

Simit ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 238, Gaz.,Kls.)

Simit Kebab:

Ar. ( T. S, 1770 ) + Ar. ( K. T, 679)

Et ve simitle yaplr. ( G.K.M.K, 118,Kls.)
[ oruk kebab]: Gaz.
[ oruk, kbbliiyye]: Kls.

Simit Kftesi:

Ar. ( T. S, 1770 ) + Far. ( K. T, 751)

Simit ve soanla yaplr. ( A. B.Y, 168, Mr.)

Sini Kftesi:

Far. ( T. S, 1773 ) + Far. ( K. T, 751)

Kyma ve simitle yaplr. ( G.K.M.K, 134, Kls.)
Kymayla yaplr. ( A. B.Y, 70, Ada. ) ( A. B.Y, 79, Gaz.) ( A.B.Y,
83, Isp.)

Sini Oruu:

Far. ( T. S, 1773) + ( ? )
Etle sinide yaplr. ( A. B.Y, 73, Hat.)

Sir:

Far. ( K. T, 1207)
Hamur ve yourtla yaplr. ( B.Y.M, 90, Tn.)

Siran:

(?)
Kesilmi yufka ve sarmsakl yourtla yaplr. ( D.S, C.X, 3645,
Ezm.) ( D.S, C. XII, Ek- 1, 4698, Gr.)

156

Sirin:

(?)
Hamur, ya ve kuruttan yaplr. ( D.S, C.X, 3645, Ezc.)

Sirkeli Et:

Far. ( T. S, 1776 ) + T. ( K. T, 348)

Et ve sirkeyle yaplr. ( E. B.Y, 79, Dz.)

Sitti Simit Kftesi: Ar. ( K. T, 1209) + Ar. ( T. S, 1770 ) + Far. ( K. T, 751)

Simit, soan ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 153, Gaz., Kls. )
Soan A:

Bot. ( T. S, 1783 ) + T. ( K. T, 60)

Et, nohut ve soanla yaplr. ( A. B.Y, 100, Gaz.)

Soan Dolmas: Bot. ( T. S, 1783 ) + T. ( K. T, 283 )

Kyma ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 119, Gaz.) ( K.L.Y, 43, Zn.)
Soan Kebab:

Bot. ( T. S, 1783 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Kara kyma ve soanla yaplr. ( A.B.Y, 77, Gaz.)

Soan Kftesi:

Bot. ( T. S, 1783 ) + Far. ( K. T, 751)

Yumurta, un ve soanla yaplr. ( B.M2, 242, Brs.)

Soan Sulusu:

Bot. ( T. S, 1783 ) + T. ( K. T, 1230)

Soanla yaplr. ( A. B.Y, 106, Mr.)

Soanl Yahni:

Bot. ( T. S, 1783 ) + Far. ( K. T, 1454)

Kyma, kfte ve sebzeyle yaplr. ( A. B.Y, 92, Ada, )
Kk soan ve kuba etle yaplr. ( D.S, C.X, 3654, N.)

Soanl Bezelye: Bot. ( T. S, 1783 ) + T. ( T. S, 258 )

Kemik suyu, bezelye ve taze soanla yaplr.( K.LY, 65, Amasra)
( K.L.Y, 185, Rz.)

157

Soanl Bulama: Bot. ( T. S, 1783 ) + T .( K. T, 145)

Ya ve soanla yaplr. ( A. B.Y, 166, Isp.)
Souk Pastigan A: Bot. ( T. S, 1783 ) + ( ? ) T. ( K. T, 60)
Yeil mercimek, bulgur ve yourtla yaplr. ( B.Y.M, 274, Sv.)
Souklama Prasa: T. ( K. T, 1212 ) + T. ( T. S, 1604 )
Soan ve prasayla yaplr. ( E. B.Y, 112, U
Sohari:

(?)
nce doranm soanla yaplr. ( D.S, C.X, 3656, Gm., Kr., Ezm.,
Ezc., Sv.)
[ sahari]: Ezc.
[ soara]: El.
[ sora]: Tn., Sv.,Ezc.
[ sohari]: Sm.
[ sokar]: Af., Gr., Tr., Sv.
[ sokar]: Gr.
[ sorga]: Ezc.
[ suhar]: st.
[ suhari]: Kr.

Sohta:

(?)
Bumbarla yaplr. ( D.S, C.X, 3657, Kn.)

Soslu Ringa Bal: Fr. ( K. T, 1218) + Alm. ( T. S, 1658 ) + Zoo. ( T. S, 191 )

Soan, yumurta ve ringa balyla yaplr. ( K.L.Y, 29, Ada.)
Sbelek:

T. ( K. T, 1220 )
Un ve mercimekle yaplr. ( D.S, C.X, 3672, Af.)

Srtme:

T. ( T. S, 1799 )
Frnda pimi ve dvlm patlcanla yaplr. ( D.S, C.X, 3675, El.)

158

Smelek Kfte:

( ? ) + Far. ( K. T, 751)
li kfte dyla yaplr. ( A. B.Y, Mr.)

Sucukaki Kftesi: ( ? ) + Far. ( K. T, 751)

Et ve sarmsakla yaplr. ( E. B.Y, 83, z.)
Sulu:

T. ( K. T, 1230)
Et ve sebzeyle yaplr. ( D.S, C.X, 3691, Mr.)

Sulu Ktt:

T. ( K. T, 1230 ) + ( ? )
nce d, et ve hamurla yaplr. ( E. B.Y, 76, Af.)

Sulu Yal Kfte: T. ( K. T, 1230) + T. ( K. T, 1432 ) + Far. ( K. T, 751)

li kfte d, soan ve domatesle yaplr. ( A. B.Y, 85, Mr.)

Sultan Reat Pilav: Ar. ( K. T, 1229) + Ar. ( K. T, 1107) + Far. ( K. T, 1071)

Pirin, ekmek ii ve kymayla yaplr. ( ..A.M, 6, st.)
Sura:

Far. ( K. T, 1231)
Koyun, kuzu kaburgas iine pirin doldurularak yaplr. ( D.S, C.X,
3698, Isp., Ay., Mn., Ank., M.) ( E. B.Y, 77, Ay.) ( E. B.Y, 81, z.)

Suyakaan:

T. ( K. T, 1230) + T. 8 K. T, 611)
Hamurla yaplr. ( D.S, C.X , 3703, Kn.)

Suyuh:

(?)
Pirin ve spanakla yaplr. ( D..A.T, 277)

Sbere:

(?)
Yourtlu hamurla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek- 1, 4709,Ank.)

159

Sdd A:

T. ( K. T, 1243 ) + T. ( K. T, 60 )
Yarma ve stle yaplr. ( D.S, C.X, 3705, Kr.)

Sndrme:

T. ( K. T, 1237 )
Lahana ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3714, Bo.)

Snter:

T. ( T.B.T.S, 718 )
Hamurla sata yaplr. ( D.S, C.X, 3716, nk.)

Srn:

T. ( K. T, 1240)
Hamurla yaplr. ( D.S, C.X, 3723, Sv.)

St Hal:

T. ( K. T,1243 ) + Ar. ( H.Eren, 173 )

Yarma ve stle yaplr. ( B.Y.M, 84, A.)

St Lapas:

T. ( K. T, 1243 ) + t. ( T. S, 1298 )
Pirin, st ve yala yaplr. ( D.S, C.X, 3726,nk.)

St Kuzusu Kapamas: T. ( K. T, 1243) + T.( K. T, 777 ) + T.( K. T, 639)

St kuzusu ve soanla yaplr. ( K.L.Y, 111, r.)
Stl orba:

T. ( K. T, 1243 ) + Far. ( T. S, 448 )

St, pirin veya dvmeyle yaplr. ( A. B.Y, 66, .)

Stl Kabak:

T. ( K. T, 1243 ) + Bot. ( T. S, 1018 )

St kaba ve stle yaplr. ( K.L.Y, 152, Tr.)

Stl Krmen:

T. ( K. T, 1243) + T. ( H.Eren, 257)

Yabanl prasa ve stle yaplr. ( D.S, C.X, 3727, Ant.)

Szek Yapmas:

T. ( K. T, 1244 ) + T. ( K. T, 1465)
Kyma ve bulgurla yaplr. ( G.K.M.K, 154, Gaz.)

160

ablama:

Ar. ( T. S, 1848 )
Bulgur ve ekilmi etle yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1, 4717, N.)

ahnakran:

( ? ) + T. ( K. T, 704 )
Kabakla yaplr. ( D.S, C.X, 3735, Vn.)

akuka:

(?)
Patates, patlcan ve biberle yaplr. ( A. B.Y, 96, Ant.)

algam Dolmas:

Far. ( T. S, 1845 ) + T. ( K. T, 283)

Bulgur, kyma ve algamla yaplr. ( ..A.M- 3, 29, Ezm.)

allapa A:

( ? ) + T. ( K. T, 60)
Lahana, buldur ve ya ile yaplr. ( D.S, C.X, 3710, Gaz.)

atm A:

T. ( K. T, 1255 ) + T. ( K. T, 60)
Evde bulunan sebzelerle yaplr. ( D.S, C.X, 3752, Sm., Gr., Sv.,
Yz., N., Kn.)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3752, kr.) ( M.A. S, 341, .)

atm orba:

T. ( K. T, 1255 ) + Far. ( T. S, 448 )

Kavrulmu un, kyma ve eki yourtla yaplr. ( D.S, C.X, 3752,
Ks.)

ehriye orbas:

Ar. ( K. T, 1259 ) + Far. ( T. S, 448 )

Arpa ehriyeliyle yaplr. ( G.K.M.K, 102, Gaz.,Kls.) ( E. B.Y,
66, Dz.) ( E. B.Y, 75, U.)

ehriyeli ncik:

Ar. ( K. T, 1259) + Anat. ( T. S, 967 )

Kuzu incik ve arpa ehriyeliyle yaplr. ( K.L.Y, 62, Amasra)

erefiye:

Ar. ( K. T, 1264)
Et ve patlcanla yaplr. ( D.S, C.X, 3762,Sm.)

161

evketi Bostan:

Ar. ( K. T, 1266) + Far. ( K. T, 136)

evketi bostan ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 116, z.)

eyhulmuhi:

Ar. ( G.K.M.K, 179) + Ar. ( G.K.M.K, 179)

Soan, kyma ve patlcanla yaplr. ( A. B.Y, 99, Gaz.)
[ hlmahi]: ( G.K.M.K, 179,Kls.)
[ hlmuhi]: (A. B.Y, 93, Hat.)

hlmualla:

Ar. ( G.K.M.K, 179) + Ar. ( K. T, 893)

Mercimek ve patlcanla yaplr. ( A.B.Y, 93, Hat.) ( B.Y.M, 174,
Hat.)

kalak:

(?)
Hyar kabuklar, nohut, mercimekle yaplr. ( D.S, C.X, 3766,
Bt., M.)

ir:

Far. ( K. T, 1272)
Ekmek ve ayranla yaplr. ( D.S, C.XII, Ek- 1, 4728, Tn.)

irop:

(?)
Et ve tatlyla yaplr. ( D.S, C.X, 3773, Es.)

irdan Dolmas:

Far. ( K. T, 1272 ) + T. (K. T, 283)

Karnla yaplr.( A.B.Y, 71, Ada.)

irinli orba:

Far. ( K. T, 1272 ) + Far. ( T. S, 448 )

Nohut, fasulye ve dvmeden yaplr. ( A. B.Y, 68, Mr.)

iveydiz:

(?)
Koyun eti, nohut ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 202, Gaz.)
( A. B.Y, 101, Gaz.) ( D.S, C.X, 3789, Mr., Gaz.)

162

Taga orbas:

Far. ( T. S, C. V, 3832 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et suyu ve dmeyle yaplr. ( A. B.Y, 69, Mr.)
Yourt ve pirinle yaplr. ( D.S, C.X, 3800, Af.)

Tahanl orba:

Ar. ( K. T, 1287 ) + Far. ( T. S, 448 )

Yourt ve unla yaplr. ( E.B, 70, K.)

Taharma:

(?)
Un, yourt ve stle yaplr. ( D.S, C.X, 3801, Isp.)

Tahl:

Ar. ( T. S, 1884 )
Ta havanla dvlm budaydan yaplr. ( D.S, C.X, 3801, .)
[ dvme pilav]: ( M.A.S, 346, .)

Tahinli Kfte:

Ar. ( K. T, 1287 ) + Far. ( K. T, 751)

Bulgur, soan ve tahinle yaplr. ( A. B.Y, 160, Ada.)

Tahinli Piyaz:

Ar. ( K. T, 1287 ) + Far. ( K. T, 1076)

Kuru fasulye ve tahinle yaplr. ( B.Y.M, 318, Ant.)

Tahta Balk:

Far. ( K. T, 1290) + Zoo. ( T. S, 191 )

Maydanoz, sarmsak ve balkla yaplr. ( A. B.Y, 86, Ada.)

Takalak:

(?)
Bulgurla yaolr. ( D.S, C.X, 3805, Mr. )

Tala Kebab:

T. ( K. T, 1297 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Havu, bezelye, patates, kuba et ve unla yaplr. ( K.L.Y, 54,
Safranbolu)

Tatmak Tiridi:

T. ( T. S, 1920 ) + Far. ( T. S, 1984 )

Ekmek ve sarmsakla yaplr. ( D. S, C.X, 3818, Ank.)

163

Tandr:

Ar. ( T. S, 1899 )
Kuzu etiyle yaplr. ( E. B.Y, 77, Ay.)

Tandr Pahlas:

Ar. ( T. S, 1899 )+ T. ( K. T, 1043 )

Tandrda gmlerek fasulyeyle yaplr. ( D.S, C.X, 3819, Yz.)

Tapan Kavurma:

T. ( K. T,1303) + T. ( K. T, 671)
Kuba et ve kuyrukla yaplr. ( E. B.Y, 77, Ay.)

Tapca:

(?)
Et ve bulgur karmyla top eklinde yaplr. ( D.S, C.X, 3824, Dz.)

Taptup:

(?)
Bulgur ve kymayla yaplr. ( D.S, C.X, 3829, Bt.)

Tar:

Far. ( K. T, 1303)
lkbahar otlaryla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek-1,4739, Tn.)

Tarakl Tavas:

T. ( K. T, 1304) + Far. ( T. S, 1921)

Soan ve etle yaplr. ( A. B.Y, 77, Gaz.)

Tarhana A:

Far. ( T. S, 1907 ) + T. ( K. T,60)

Yasz kyma ve cevizle yaplr. ( G.K.M.K, 155, Kls.)

Tarhana orbas:

Far. ( T. S, 1907 ) + Far. ( T. S, 448 )

Tarhanayla yaplr. ( G.K.M.K, 102, Gaz., Kls.)
Nohut ve tarhanayla yaplr. ( A. B.Y, 59, Ant. ) ( A. B.Y, 61,
Brd. ) ( A. B.Y, 67, Mr. ) ( E. B.Y, 62, Af.) ( E. B.Y, 64, Ay. ) ( E.
B.Y, 65, Dz.) ( E. B.Y, 68, z.) ( E. B.Y, 69, K.) ( E. B.Y, 70,
Mn.) ( E. B.Y, 73, U.) ( ..A.M3, 20, U.)

164

Tarla Semizlii:

T. ( K. T, 1307 ) + T. ( K. T, 1172)
Semizle yaplr. ( E. B.Y, 120, U.)

Tas Kapamas:

Ar. ( T. S, 1910 ) + T. ( K. T, 639 )

Para et ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 78, Dz.)

Tas Kebab:

Ar. ( T. S, 1910 ) + Ar. ( K. T, 679)

Et, ayva ve kemeyle yaplr. ( G.K.M.K, 119, Gaz.)
Et ve elmayla yaplr. ( G.K.M.K, 119, Kls.)
Kuba et, domates, soan ve pirinle yaplr. (A. B.Y, 75,Ant. ) (
A. B.Y, 81, Isp.) ( A. B.Y, 83, .) ( A. B.Y, 86, Mr.) ( E. B.Y, 82,
z.) ( E. B.Y, 91, U.) ( K.L.Y, 85, Sn.)

Tatar:

A
Halanm tutma ve sarmsakl yourt ile yaplr. ( E. B.Y, 73,
M.) ( D.S, C. XII, Ek- 1, 4742, Brd.)

Tatara:

A + T. ( K. T, 60)
Kesilmi hamur ve kavurmayla yaplr. ( D.S, C.X, 3842,Isp.)
( D.S, C. XII, Ek- 1, 4742, r.)

Tatar orbas:

A + Far. ( T. S, 448 )
Et ve hamurla yaplr. ( A. B.Y, 57, Ada.)

Tatlama:

T. ( K. T, 1314)
nce bulgur veya simit ve lahana turusuyla yaplr. ( B.Y.M, 58,
M.)

Tatll Malhta orbas: T. ( K. T, 1314 ) + Ar. ( K. T, 815 ) + Far. ( T. S, 448 )

Soan ve mercimekle yaplr. ( A. B.Y, 63, Gaz.)

Tava:

Far. ( T. S, 1921)
Et. Domates, patlcan ve yeilbiberle yaplr. ( A. B.Y, 106, Mr.)

165

Taval Hamsi:

Far. ( T. S, 1921) + Zoo. ( T. S, 840)

Msr unu ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y, 158, Tr.)

Tavga orbas:

Far. ( T. S, C.V, 3832 ) + Far. ( T. S, 448 )

Ayran ve yarmayla yaplr. ( D.S, C.X, 3846, Sv.)
[ toga]: ( M.A.S, 360, .)

Tavuk:

Zoo. ( T. S, 1923 )
Yumurta ve tavuk etiyle yaplr. ( E. B.Y, 91, U.)
Krlm nohut, bulgur ve tavuk etiyle yaplr. ( D.S, C.X, 3899,
Kn.)

Tavuk orbas:

Zoo. ( T. S, 1923 ) + Far. ( T. S, 448 )

Tavuk eti, ehriye veya pirinle yaplr. ( A. B.Y, 66, .)

Tavuk Dolmas:

Zoo. ( T. S, 1923 ) + T. ( K. T, 283 )

Tavuun iine i pilav konularak yaplr. ( E. B.Y, 89, M.) (
K.L.Y, 114,r.)

Tavuk Etli Kekek: Zoo. ( T. S, 1923 ) + T. ( K. T, 348 ) + Far. ( T. S, 1148 )

Kekek ve tavuk etiyle yaplr. ( K.L.Y, 83, Sn.)
Tavuk Kebab:

Zoo. ( T. S, 1923 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Tavuk etiyle yaplr. ( A. B.Y, 78, Gaz.)

Tavuk kzartmas:

Zoo. ( T. S, 1923 ) + T. ( K. T, 716)

Susam ya ve tavuk etiyle yaplr. ( E. B.Y, 85, K.)

Tavuklu ehriye orbas: Zoo. ( T. S, 1923 ) + Ar.( K. T, 1259 ) + Far. ( T. S, 448 )

Tavuk eti ve ehriye ile yaplr. ( A. B.Y, 68, Mr.)

166

Taze Bezelye orbas: Far. ( K. T, 1318 ) + t. ( T. S, 258 ) + Far. ( T. S, 448 )

Pirin ve i bezelyeyle yaplr. ( ..A.M3, 18, Ay.)
Toyga orbas:

Far. ( T. S, C.V, 3832 ) + Far. ( T. S, 448 )

Yarma ve yourtla yaplr. ( B.Y.M, 255, Ama.)

Tekirda Kftesi:

A + Far. ( K. T, 751)
Un, irmik ve dana kymasyla yaplr. ( ..A.M, 3, Tekirda )

Tenea:

Far. ( K. T, 1300) + T. ( K. T, 60 )
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3877, Gaz.)

Tene Katmas:

Far. ( K. T, 1300 ) + T. ( K. T, 667 )

Kyma, soan bulgur ve sarmsakla yaplr. ( G.K.M.K, 156,
Gaz.,Kls.)

Tenelek:

(?)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3878, nk.)

Tepsi Bal:

T. ( K. T, 1318 ) + Zoo. ( T. S, 191)

Tepside soan ve balkla yaplr. ( A.B.Y, 87, Hat.)

Tepsi Kebab:

T. ( K. T, 1318 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Et, patates, patlcan ve soanla yaplr. ( A.B.Y, 75, Ant.)
( A. B.Y, 76, Brd.) ( Z.D, U.Y, 16, Ur.)

Tepsi ( sini ) Oruu:

T. ( K. T, 1318 ) + ( ? )
i kftelik kyma ve bulgurla yaplr. ( B.Y.M, 172, Hat.)

Terbiyeli Pirin orbas: T. ( K. T, 1349 ) + Far. ( K. T, 1073 ) + Far. ( T. S, 448 )

Pirin, et veya tavuk suyuyla yaplr. ( E. B.Y, 72, N.)

167

Terbiyeli Tel ehriye orbas: Ar. ( T. S, 1957 ) + T. ( K. T, 1335) + Ar. ( K. T, 1259)

+ Far. ( T. S, 448 )
Tel ehriye, et veya tavuk suyuyla yaplr. ( E. B.Y, 72,
N.)
Terbiyeli Tike Kebab:

Ar. ( T. S, 1957 ) + T. ( K. T, 1371) + Ar. ( K. T, 679 )

Kuba etle yaplr. ( A. B.Y, 78, Gaz.)

Teretorlu Balk:

Rum. ( H.Eren, 394 ) + Zoo. ( T. S, 191)

Ceviz, sarmsak ve balkla yaplr. ( A.B.Y, 88, Ant.)

Teretorlu Brlce Sasaz: Rum. ( H.Eren, 394 ) + Bot. ( T. S, 315) + ( ? )

Ceviz, sarmsak ve kuru brlceyle yaplr. ( E. B.Y, 100,
Dz.)
Teretorlu Kefal:

Rum. ( H.Eren, 394 ) + Yun.( K. T, 681)

Ekmek ii ve balkla yaplr. ( E. B.Y, 93, z.)

Tereotu Kavurmas:

T. ( K. T, 1350 ) + T. ( K. T, 671)
Tereotuyla yaplr. ( E. B.Y, 118, M.)

Testi Kebab:

Far.( K. T, 1357 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Testide kuzu eti, domates ve biberle yaplr. ( B.Y.M, 230,
Yz.) ( K.L.Y, 60, Amasra) ( ..A.M, 19, Brd.) ( ..A.M3,
9, Brd.)

Terbe:

(?)
Para et, patlcan, domates ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K,
204, Kls.)

Tnt:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( D.S, C.X, 3917, Zn.)

168

Trht:

(?)
Kylm ve frnda kavrulmu hamurla yaplr. ( D.S, C.X,
3919, Sv.)
Yourt ve ekmekle yaplr. ( D.S, C.X, 3919, Sv.)

Trk:

(?)
Yarma, soan ve ya ile yaplr. ( D.S, C.X, 3922, Ada.)

Trk:

(?)
zm yapra kurusuyla yaplr. ( D.S, C.X, 3922, Ky.)
Lahana, bulgur ve biberle yaplr. ( D.S, C.X, 3922, z.)

Trk:

(?)
Yaban pancaryla yaplr. ( D.S, C.X, 3924, Hat., Ada.)

Tike:

T. ( K. T, 1371)
Kuba et ve kuyrukla yaplr. ( A. B.Y, 70, Ada.)

Tikeli Firik Pilav:

T. ( K. T, 1371) + T. ( K. T, 383 ) + Far. ( K. T, 1071)

Et, nohut ve firikle yaplr. ( A. B.Y, 164, Gaz.)

Tirina:

(?)
Unla yaplr. ( D.S, C.X, 3938, Gm.)

Tirit:

Far. ( T. S, 1984 )
Pide ekmek, kyma, soan ve yourtla yaplr.( G.K.M.K, 134,
Kls.) ( ..A.M, 21, kr.)
[ kaz yufkas]: ( K.L.Y, 89, Sm.)

Tirma:

(?)
Unla yaplr. ( D.S, C.X, 3939, Tr.)

169

Tirmitli:

(?)
Havu, soan, mantar ve balkla yaplr. ( K.L.Y, 122, Or.)

Toka:

Far. ( T. S, C.V, 3832 )

Yourt ve bulgurla yaplr. ( D.S, C.X, 3943, K., Bi., Mr.)

Tohma:

(?)
Bulgur, karacier, un ve pirinle yaplr. ( D.S, C.X, 3944,
Ank.)

Tokat Kebab:

A + Ar. ( K. T, 679 )
Patlcan, soan, patates ve etle yaplr. ( K.L.Y, 104, To.)

Tomtu:

(?)
Et, bulgur ya da pirinle yaplr. ( D.S, C.X, 3958, Bi.)

Topa:

T. ( K. T, 1377 )
Etle yaplr. ( G.K.M.K, 135, Gaz., Kls.)
Et, bulgur ve soanla yaplr. ( D.S, C.X, 3961, Ank.)

Topal Kfte:

T. ( K. T, 1377 ) + Far. ( K. T, 751)

Simit ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 156, Gaz., Kls.)

Topalak:

Bot . ( T. S, 1991)
Barbunya fasulyesi, tavuk etiyle yaplr. ( B.Y.M, 216, Sm.)
[ topalak orbas]: ( M.A.S, 362, .)

Topan Musakka:

( ?) + Ar. ( K. T, 912 )
Et ve patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 104, z.)

Topule:

(?)
Eki hamurla yaplr. ( D.S, C.X, 3965, K.)

170

Tovga:

Far. ( T. S, C.V, 3832 )

Szme yourt, tereya ve naneyle yaplr. (D.S, C. XII, Ek-1,
4771, Isp., r.)
[ toga]: To.
[ toga orbas]: Ky.
[ yotga, toya]: r., N.
[ toyga]: Ky.
[toyka]: r.

Tovka:

Far. ( T. S, C.V, 3832)

Tarhana ve yourtla yaplr. ( D.S, C.X, 3974, .)

Toyga:

Far. ( T. S, C.V, 3832 )

Nohut, pirin ve yourtla yaplr. ( K.L.Y, 101, Sm.)
( D.S, C.X, 3975, Es., To.,Ks., kr., Mr.,Sv.,Ank.,N.)
[ tovga]: Ky.,Kn.,Ada.
[ toyka]: Es.,Ks.,kr.,r.,Ama.
[ toyga]: N.

Toyga A:

Far. ( T. S, C. V, 3832) + T. ( K. T, 223 )

Nohut, pirin, kyma ve yourtla yaplr. ( K.L.Y, 109, r.)
[ tarhana orbas]: ( D. S, C. XII, Ek- 1, 4771, r.)

Toyga orbas:

Far. ( T. S, C.V, 3832 ) + Far. ( T. S, 448 )

Et, pirin ve maydanozla yaplr. ( A. B.Y, 65, Isp.)

Toygar orbas:

Zoo. ( T. S, 1999 ) + Far. ( T. S, 448 )

Halanm yal et ve pirinle yaplr. ( D.S, C.X, 3975)

Trana Kellesi:

Yun. ( T. S, 2002 ) + Far. ( K. T, 685 )

Trana kellesiyle yaplr. ( E. B.Y, 69, z.)

Trima:

(?)
Msr unuyla yaplr. ( K.L.Y, 191, Rz.)

171

Tsrhta:

(?)
Buday unuyla yaplr. ( K.L.Y, 191, Rz.)

Tsumur:

(?)
Taze msr ekmeiyle yaplr. ( K.L.Y, 191, Rz.)

Turu A:

Far. ( T. S, 2010) + T. ( K. T, 60)

Dme ana eki konularak yaplr. ( D.S, C.X, 3995, Bt.)

Turu Kavurmas:

Far. ( T. S, 2010) + T. ( K. T, 671)

Fasulye turusuyla yaplr. ( B.Y.M, 215, Sm.)

Tutma:

T. ( K. T, 1392 )
Kk kesilerek kurutulmu hamur ve mercimekle yaplr.
( D.S, C.X, 4000, Isp., Dz., Ay., Brs., K., Es., Ama.,Bn.,
Ezc.,Vn., Bt.,M.,El.,Mr.,Hat.,Sv.,.,M.)
Kesilmi hamur ve kavurmayla yaplr. ( D.S, C.X,
4000,Isp.)

Tutma A:

T. ( K. T, 1392 ) + T. ( K. T, 60)
Kavrulmu kkrdak ve hamur paralaryla yaplr. ( D.S. C.
XII, Ek- 1, 4776, r.)

Tutma orbas:

T. ( K. T, 1392) + Far. ( T. S, 448 )

Yal su ve hamurla yaplr. ( E. B.Y, 70, K.)

Turpotu Kavurmas:

Far. ( T. S, 2009 ) + Bot. ( T. S, 1517 ) + T. ( K. T, 671)

Soan ve turpotuyla yaplr. ( E. B.Y, 113, Ay.)

Ufak Kfte:

T. ( K. T, 1402) + Far. ( K. T, 751)

Et, nohut, ayva ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 158, Gaz.)

172

Uma:

T. ( K. T, 1406)
Avuta ufalanm hamurla yaplr. ( D.S, C.XI, 4025,
Kc.,Bo.,K.,Ks.,N.,Krk.)

Uma:

T. ( K. T, 1406)
Unla yaplr. ( D.S, C.XI, 4036, Byb.,Kr.)
[ uvma]: Ks.
Yufkann ufalanp yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S, C.11,
4036, Sv.)

Umal orba:

T. ( K. T, 1406) + Far. ( T. S, 448 )

Umala yaplr. ( D.S, C.XI, 4036, El.)
[ uma orbas]: Kc.,Bo.
[ umak orbas]: Bo.

Un orbas:

T. ( K. T, 1407) + Far. ( T. S, 448 )

Unla yaplr. ( G.K.M.K, 103, Gaz.)

Unlu Ufak Kfte:

T. ( K. T, 1407) + T. ( K. T, 1402) + Far. ( K. T, 751)

Simit, un ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 141, Gaz.,Kls.)

Unnu Kaygana:

T. ( K. T, 1407) + T. ( K. T, 672)
Un ve yumurtayla yaplr. ( D.S, C.XI, 4040, Sv.)

Unut Beni:

T. ( K. T, 1408) + T. ( K. T, 109)
Kyma ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 204, Gaz., Kls.)
[ soan A]: Kls.

Uyduruk orbas:

T. ( K. T, 1412) + Far. ( T. S, 448 )

Pirin, bulgur ve mercimekle yaplr. ( G.K.M.K, 103, Gaz.)

Uyutma:

T. ( K. T, 1414 )
St ve incirle yaplr. ( D.S, C.XI, 4051, Yz.,Kn.)

173

Uzun Kabak:

T. ( K. T, 1416 ) + Bot. ( T. S, 1918 )

Kabak, et ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, 101, Isp.)

rdm:

T. ( K. T, 1402)
Pirin, bulgur ve mercimekle yaplr. ( D.S, C.XI, 4057, Ks.)

feleme:

T. ( T. S, 2029 )
Yufka ekmein ufalanp yada kzartlmasyla yaplr. ( D.S,
C.XI, 4058, To., Es.,Ks.,Mr.,Kr.)
[ me]: Gr., Sv.
Ufak hamur paralar veya yufkayla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek- 1,
4791, M.)

zm Erii Kallesi: T. ( T. S, 2070 ) + T. ( T. S, 644 ) + ( ? )

Et ve zm eriiyle yaplr. ( D.S, C.XI, 4057, N.)
zmleme:

T. ( T. S, 2070 )
Et, zm ve erikle yaplr. ( D.S, C.XI, 4087, N.)
Halanm kuru zmle yaplr. ( D.S, C.XI, 4087, N.)

zml:

T. ( T. S, 2070 )
zm , et ve pekmezle yaplr. ( D.S, C.XI, 4057, N.)

Vardar:

(?)
Yayla orbas. ( D.S, C.XI, 4091, st.)

Vine Kebab:

Bot. ( T. S, 2094 ) + Ar. ( K. T, 679 )

Et ve vineyle yaplr. ( G.K.M.K, 120, Gaz.)

Yaban Ispana Dolmas: Far. ( K. T, 1450) + Yun. ( T. S, 917) + T. ( K. T, 283)

Bulgur, yourt veya peynirle yaplr. ( E. B.Y, 116, K.)

174

Yala:

T. ( K. T, 1452) + T. ( K. T, 60)
Kavrulmu msr unuyla yaplr. ( D. S, C. XII, Ek-1, 4808, Gr.)

Yal Kfte:

T. ( K. T, 1452 ) + Far. ( K. T, 751)

Simit, domates, sarmsak ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 159,
Gaz., Kls.)

Yalufak:

T. ( K. T, 1452 ) + T. ( K. T, 1402)
Yufka ekmek ve yumurtayla yaplr. ( D. S, C.XI, 4123, N.)

Yamaur:

T. ( K. T, 1453 )
Ekmek ve pekmezle yaplr. ( D.S, C.XI, 4123, Kn.)

Yahni:

Far. ( K. T, 1454)
Soan ve etle yaplr. ( D.S, C.XI, 4126, Mn.)
[ yahn]: Gm., N.
Et ve fasulyeyle yaplr. ( Sm.)
Et ve sebzeyle yaplr. ( El.)
Tas kebab. ( r.)
Et ve nohutla yaplr. ( D. S, C. XII, Ek-1, 4808, N.)

Yalanc:

T. ( K. T, 1457 )
Kaburga dolmas. ( D.S, C.XI, 4139, Ant.)

Yalanc Bayldan:

T. ( K. T, 1457 ) + Ar. ( T. S, 1585 )

Patlcan, domates ve biberle yaplr. ( A. B.Y, 96, Ant.)

Yalanc Dolma:

T. ( K. T, 1457) + T. ( K. T, 283)
Asma yaprayla yaplr. ( D.S, C.XI, 4139, Ay., M.)

Yan A:

T. ( K. T, 1461) + T. ( K. T, 60)
gen biiminde kesilen hamurla yaplr. ( D.S, C.XI, 4160, Sm.)

175

Yapma:

T. ( K. T, 1464)
Kyma ve simitten yaplr. ( G.K.M.K, 160, Gaz.,Kls.)
Bulgurla yaplr. ( D.S, C.XI, 4179, Gaz.)

Yarm Tava:

T. ( K. T, 1468) + Far. ( T. S, 1921)

Kyma, soan, domates, yeil biber ve maydanozla yaplr.
(G.K.M.K, 126, Gaz.)

Yarma:

T. ( K. T, 1469)
Yarma, nohut ve yourtla yaplr. ( K.L.Y, 144, Gm.)

Yarma orbas:

Bot. ( T. S, 2140 ) + Far. ( T. S, 448 )

Yarma ve yourtla yaplr. ( D.S, C.XI, 4188, Ezc.)

Yarpuz:

T. ( K. T, 1469)
Yarpuzla yaplr. ( A. B.Y, 111, Mr.)

Yarpuzlu orba:

T. ( K. T, 1469) + Far. ( T. S, 448 )

Msr unu ve yourtla yaplr. ( D.S, C.XI, 4189, Gm.)

Yavan orba:

T. ( K. T, 1473) + Far. ( T. S, 448 )

Ma, mercimek ve brlceyle yaplr. ( M.A.S, 386, .)

Yavandan Ispanakl Dolma: T. ( K. T, 1473) + Yun. ( T. S, 917 ) + T. ( K. T, 283 )

nce yarma, spanak ve kymayla yaplr. ( B.Y.M, 33, Ml.)
Yavru orbas:

T. ( K. T, 1474 ) + Far. ( T. S, 448 )

Pili ve unla yaplr. ( E. B, 65, Ay.)

Yayn:

T. ( K. T, 1476)
Baln kzartlmasyla yaplr. ( E. B, 92, Ay.)

176

Yayla orbas:

T. ( K. T, 1476) + Far. ( T. S, 448 )

Pirin, un ve yourtla yaplr. ( ..A.M, 29, Kr.)

Yeni Dnya Kebab:

Bot. ( T. S, 2165 ) + Ar. ( K. T, 679)

Kyma ve yeni dnyayla yaplr. ( G.K.M.K, 121, Gaz.)

Yerelmas:

Bot. ( T. S, 2170)
Soan ve yerelmasyla yaplr. ( E. B, 106, z.)

Ye:

(?)
Eki hamurdan yaplr. ( D.S, C.XI, 4255, Bo., Sn.)

Yeil Fasulye:

T. ( K. T, 1486) + Yun. ( T. S, 683 )

Et ve taze fasulyeyle yaplr. ( A. B.Y, 96, Ant.) ( A. B.Y, 98,
Brd.) ( A. B.Y, 102, Isp.)

Yeil Fasulye Kavurmas: T. ( K. T, 1486) + Yun. ( T. S, 683 )+ T. ( K. T, 671)

Yeil fasulye ve yumurtayla yaplr. ( B.Y.M, 245, r.)
Yma:

T. ( K. T, 1489)
Lahana, paz dolmas. ( D.S, C.XI, 4263, Tr.)

Yrtma:

T. ( K. T, 1493)
zm yapra, kyma ve pastrmayla yaplr. ( D.S, C.XI,
4275, r.)

Yourt A:

T. ( K. T, 1495) + T. ( K. T, 60)
Bulgur, siyah et ve nohutla yaplr. ( A. B.Y, 58, Hat.)

Yourtlama:

T. ( K. T, 1495)
Yourt ve patlcanla yaplt. ( A. B.Y, 93, Hat.)

177

Yourtlu Bakla:

T. ( K. T, 1495) + Ar. ( T. S, 187)

Para et, bakla, nohut ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 205,
Gaz.)

Yourtlu ala A:

T. ( K. T, 1495) + Bot. ( T. S, 381 ) + T. ( K. T, 60)

Para et, ala, nohut ve yumurtayla yaplr. ( G.K.M.K, 224,
Gaz.)

Yourtlu evirme:

T. ( K. T, 1495) + T. ( K. T, 206)
Et suyuna pirin, yumurta ve un katlarak yaplr. ( E. B.Y, 69,
K.)

Yourtlu idem A: T. ( K. T, 1495) + Bot. ( T. S, 435 ) + T. ( K. T, 60)

Siyah et, idem, nohut ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 224,
Gaz.)
Yourtlu orba:

T. ( K. T, 1495 ) + Far. ( T. S, 448 )

Para et, pirin ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 103, Gaz., Kls.)
Pirin ve yourtla yaplr. ( A. B.Y, 58, .)

Yourtlu Dme A: T. ( K. T, 1495) + T. ( K. T, 288) + T. ( K. T, 223)

Dme, nohut ve yourtla yaplr. ( A. B.Y, 62, Gaz.)
Yourtlu Kebap:

T. ( K. T, 1495) + Ar. ( K. T, 679)

Et ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 121, Kls.) ( A. B.Y, 70, Ada.)
( A. B, 86, Mr.)

Yourtlu Keme A:

T. ( K. T, 1495) + T. ( K. T, 685) + T. ( K. T, 60)

Et ve kemeyle yaplr. ( G.K.M.K, 205, Gaz.)

Yourtlu Kfte:

T. ( K. T, 1495) + Far. ( K. T, 751)

Et ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 139, Kls.) ( A. B.Y, 86, Mr.)

Yourtlu Patates:

T. ( K. T, 1495) + Rum. ( T. S, 1583)

Et, patates ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 205, Gaz.) ( A.B.Y,
100, Gaz.)

178

Yourtlu Patlcan Gzlemesi: T. ( K. T, 1495) + Ar. ( T. S, 1585 ) + T. ( K. T, 439)

Yourt ve patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 99, Dz.)
Yourtlu Pirin orbas: T. ( K. T, 1495 ) + Far. ( K. T, 1473 ) + Far. ( T. S, 448 )
Nohut, pirin ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 63, Gaz.) ( A.
B.Y, 66, Dz.)
Yourtlu Sebze orbas: T. ( K. T, 1495 ) + Far.( K. T, 1163 ) + Far. ( T. S, 448 )
Soan, patates, biber, yumurta, et suyu ve unla yaplr. (
..A.M, 23, Kr.)

Yourtlu Soan Yahnisi: T. ( K. T, 1495) + Bot. ( T. S, 1783 ) + Far. ( K. T, 1454)

Et, soan, nohut ve yourtla yaplr. ( G.K.M.K, 206, Gaz.)

Yourtlu Taze Fasulye:

T. ( K. T, 1495) + Far. ( K. T, 1319) + Yun. ( T. S, 683)

Fasulye, kuba et ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 206, Gaz.)

Yourtlu Ufak Kfte:

T. ( K. T, 1495) + T. ( K. T, 1402) + Far. ( K. T, 751)

Nohutlu etle ve yourtla yaplr. ( A. B, 80, Gaz.)

Yourtlu Yahni:

T. ( K. T, 1495) + Far. ( K. T, 1454)

Nohut, et ve yourtla yaplr. ( A. B, 76, Brd.)

Yozgat Kebab:

A + Ar. ( K. T, 679)
Patates, patlcan, yeilbiber ve kuba etle yaplr. ( ..A.M,
22, Yz.)

Yumurta Dolmas:

Biy. ( T. S, 2199) + T. ( K. T, 283)

Yumurta ve kymayla yaplr. ( G.K.M.K, 183, Gaz.)

179

Yumurtal Kabak:

Biy. ( T. S, 2199) + Bot. ( T. S, 1018)

Soan, kabak ve yumurtayla yaplr. ( E. B.Y, 100, Dz.)

Yumurtal Hamsi:

Biy. ( T. S, 2199) + Zoo. ( T. S, 840)

Yumurta ve hamsiyle yaplr. ( K.L.Y, 159, Tr.)

Yumurtal Patates:

Biy. ( T. S, 2199) + Rum. ( T. S, 1583 )

Soan, patates ve yumurtayla yaplr. ( E. B.Y, 101, Dz.)

Yumurtal Patlcan:

Biy. ( T. S, 2199) + Ar. ( T. S, 1585)

Domates, patlcan ve yumurtayla yaplr. ( E. B.Y, 109, M.)

Yuvarlama:

T. ( K. T, 1304)
Koyun eti ve nohutla yaplr. ( G.K.M.K, 160, Gaz.) ( B.Y.M,
135, Gaz.)

Yzk orbas:

T. ( K. T, 1509) + Far. ( T. S, 448 )

Et ve hamurla yaplr. Mant. ( A. B,Y, 56, Ada.) ( M.A.S, 402,
.) ( B.Y.M, 283, Ada.)

Zahma:

(?)
Etli pilav.( D.S, C.XI, 4344, Vn.)

Zambut Kavurmas:

( ? ) + T. ( K. T, 671)
Soan saplarndan yaplr. ( G.K.M.K, 212, Kls.)

Zeytinyal Arap Sa: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Ar. ( K. T, 48) + T. ( K.

T, 1123)
Brlceyle yaplr. ( E. B.Y, 115, z.)
Zeytinyal Bakla:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Ar. ( T. S, 187 )

Baklayla yaplr. ( G.K.M.K, 212, Gaz.,Kls.)

180

Zeytinyal Bamya:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Ar. ( T. S, 196 )

Bamyayla yaplr. ( E. B.Y, 98, Ay.) ( E. B.Y, 102, Dz.) ( E.
B.Y, 110, Mn.)

Zeytinyal Biber Dolmas: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Bot. ( T. S, 262 ) +

T. ( K. T, 283)
Biber ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 184, Gaz., Kls.)
Zeytinyal Dolma i:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( K. T,573 )

Bol soan, fstk ve pirinle yaplr. ( A. B.Y, 90, Ada.)
( A. B.Y, 92, Hat.) ( A. B.Y, 95, Ant.) ( A. B.Y, 97, Brd.)
( A. B.Y, 99, Gaz.) ( A. B.Y, 101, Isp.) ( A. B.Y, 103, .)
( A. B.Y, 104, Mr.) ( E. B.Y, 95, Af.) ( E. B.Y, 96, Ay.) (
E. B.Y, 98, Dz.) ( E. B.Y, 102, z.) ( E. B.Y, 107, K.) ( E.
B.Y, 108, Mn.) ( E. B.Y, 109, M.)

Zeytinyal Fasulye:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( T. S, 683)

Taze fasulyeyle yaplr. ( G.K.M.K, 212, Gaz., Kls.)

Zeytinyal Fasulye Kavurmas: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( T. S, 683) +

T. ( K. T, 671)
Taze fasulye ve soanla yaplr. ( K.L.Y, 153, Tr.)
Zeytinyal Kereviz:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Far. ( T. S, 1440 )

Havu, soan ve kerevizle yaplr. ( E. B.Y, 106, z.)

Zeytinyal Kuru Barbunya: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( K. T, 770) t.

( T. S, 200)
Domates, havu, patates ve barbunyayla yaplr. ( K.L.Y,
177, Rz.)

181

Zeytinyal Kuru Brlce:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( K. T, 770) +

Bot. ( T. S, 315)
Kuru brlceyle yaplr. ( E. B.Y, 98, Ay.) ( E. B.Y, 101,
Dz.) ( E. B.Y, 106, z.)

Zeytinyal Patlcan Dolmas: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Ar. ( T. S, 1585) +

T. ( K. T, 283)
Patlcan, pirin ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 183, Gaz.)
Zeytinyal Patlcan Gzlemesi: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Ar. ( T. S, 1585)
+ T. ( K. T, 439)
Kzlenmi patlcanla yaplr. ( E. B.Y, 100, Dz.)
Zeytinyal Semizotu:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Bot. ( T. S, 1728)

Semizotuyla yaplr. ( E. B.Y, 115, z.)

Zeytinyal Taze Bamya: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Far. ( K. T, 1319) +

Ar. ( T. S, 196 )
Bamya, soan ve domatesle yaplr. ( B.Y.M, 312, Dz.)
Zeytinyal Taze Barbunya: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Far. ( K. T, 1319) +
Yun. ( T. S, 200 )
Havu, soan ve barbunyayla yaplr. ( ..A.M-3, 19, Mn.)
Zeytinyal Taze Brlce:

Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Far. ( K. T, 1319) +

Bot. ( T. S, 315)
Kyma ve taze brlceyle yaplr. ( E. B.Y 106, z.)

Zeytinyal Turpotu Yemei: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Far. ( T. S, 2009 )

+ Bot. ( T. S, 1517 ) T. ( K. T, 1481)
Yumurta ve turpotuyla yaplr. ( E. B.Y, 116, z.)

182

Zeytinyal Yaprak Sarmas: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + Bot. ( T. S, 2130 )

T. ( K. T, 1153)
Asma yapra ve pirinle yaplr. ( G.K.M.K, 184,
Gaz.,Kls.) ( K. L. Y, 124, Or.)
Zeytinyal Yeil Brlce: Ar. ( T. S, 2232 ) + T. ( T. S, 2105 ) + T. ( K. T, 1486 ) +
Bot. ( T. S, 315)
Halanm brlce, un ve soanla yaplr. ( E. B.Y, 110,
Mn.)
Zerdali A:

Far. ( T. S, 2230 ) + T. ( K. T, 60)

Kemikli et, zerdali, nohut ve soanla yaplr. ( G.K.M.K, 225,
Gaz.) ( A. B.Y, 118, Gaz.) ( A. B.Y, 119, Isp.)

Zerdali Demesi:

Far. ( T. S, 2230 ) + T. ( K. T, 291)

Zerdaliyle yaplr. ( A. B.Y, 118, Brd.)

Zerdali Yemei:

Far. ( T. S, 2230 ) + T. ( K. T, 1481)

Kuba et ve zerdaliyle yaplr. ( A. B.Y, 119, .)

Zurbiyet:

(?)
Pekmezle yaplr. ( D.S, C. XII, 4401, Ar.)
[ zlbiyet]: ( D.S, C. XII, 4402, Ar.)

Zlbiye:

(?)
Unla yaplr. ( D.S, C. XII, 4402, Tr.)

Zurbiye:

(?)
Soanla yaplr. ( D.S, C. XII, Ek1, 4842, Af.)

183

Yemek malzemelerinin ve yemekle ilgili kavramlarn yresel isimleri:

Acebek: Brlce
Acur:

Salatalk, kabak aras grnml bir sebze.

Az:

Buzalayan veya kuzulayan hayvanlarn ilk st.

Apahla: Kuru fasulye.

Arpack Soan ( kska): Soan tohumlarnn ekilmesiyle elde edilen kk
soan.
A otu: Kini.

Banadura: Domates.
Bastk:

Pestil

Beze:

Hamur paras.

Bezi:

Hamur paras.

Bullez:

Turpa benzer bir bitki.

Bumbar:

Koyun barsa.

ala: Yeil, taze badem.

elem: Lahana, algam.

184

entikleme: Bak vastasyla dikey ve yatay vurular yaparak ufak paralara

blmek.
idem: ok yllk yumrulu, sar veya mavi iekli otsu bitkiler.
intmek: ok ince ve kk doramak.
ir:

Kuru kays veya zerdali.

ortutu: algam.
kelek: Kesilmi stten yaplan bir eit yasz peynir.

Daraklk: Pirzolalk kemikli et.

Den:

Yarma buday.

Dvme:

Kabuu krlm buday.

Du:

nce bulgur.

D:

nce bulgur.

Dlcek: Toz bulgur.

Drck: Bulgur tozu.

Ebegmeci: lkbahar ve yazn krlarda yetien bir yeillik tr.

Eyei:

Kaburga.

185

Firenk: Domates.
Firik:

Sertlemeden toplanan buday.

Frenk balcan: Yeil domates.

Gendime: Aurelik buday, yarma.

Gce: nce bulgur veya kekeklik buday.
Gce: El deirmeninde tlm buday unu.

Haylan kaba: Asma kaba.

Keme: Bir mantar tr.

Kenger: Bir eit dikenli bitki
Korkota: ri tlm msr unu, msr yarmas.
Kme: Ebegmeci
Kurut:

Yourt veya kelein kurutulmuu.

186

Labada: lkbahar ve yazn yetien, spanaa benzer bir yeillik tr.

Leben: Yourt.
Lebeniye: Yourt orbas.
Lenger: Yayvan bir tabak tr.
Lepe:

Nohutun slatlp kurutulmas ve dvlmesinden elde edilir.

Lobiye: Fasulye.
Lolaz: Brlce.
Lor:

Peynir yaplrken ayran suyun kaynatlp bezden szlmesiyle elde

edilir.

Madmak: Yozgat ve Sivas civarnda ilkbahar ve yazn yetien bir bitki.

Malhta:

ekilmi krmz mercimek.

Ma: Ufak, yeil kabuklu, kolay filizlenen tahl.

Mcrk: Ezik( patlcan ii)
Mrmirik: Yeil mercimek.
Miyane: Yala unun kavrulmas.
Mukasser: kiye ayrlm nohut.
Mukaer: Kabuklar soyulmu nohut.
Muteyna: Tysz acur.

187

N
Nakl dolma: Kark dolma.
O
Oruk: Bir eit yemek.

Paz: Hamur paras.

Payam: Badem.
Pezik: Paz bitkisi.
Pezk: Pancar sap.
Pirpirim: Semizotu.
Prk: Mor havu.

Simit: nce bulgur.

Sitti simit: ince simit.
Sokar: Yada kavrulmu soan, kyma, sala, nane vs. karm sos.
Srme: Kzlenmi.

evketi bostan: Rezene kk.

irden: Karn, ikembe.
iveydiz: Taze sarmsak.
188

Tike: Kuba byklnde et paras.

Tirit: Et suyunda piirilmi ekmek paralar.
Topak: ki avu iinde sklarak yuvarlaka ekil verilmi olan kfte skm.
Topan: Yuvarlak.

Yarma: Buday kr.

Yarpuz: Naneye benzer gzel kokulu bitki.
Yaym: Ev eritesi.
Yeni dnya: Malta erii.

Z
Zahter: Taze keklik.

189

Z GEM

10. 15. 1979da Osmaniyenin Kadirli ilesinde dodum. lk, orta ve lise eitim
ve retimimi Kadirli de tamamladm. 1998 ylnda Erciyes niversitesi Yozgat FenEdebiyat Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat blmn kazandm.2002 de mezun oldum.
2003- 2004te Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstitsnde Tezsiz Yksek Lisansm
tamamladm. 2004- 2005te Frat niversitesi Sosyal Bilimler Enstitsnde Tezli
Yksek Lisansa baladm. u an zel bir sektrde Trke retmenlii yapmaktaym.

190