ΚΕΜΠΑ

3645
ΚΩΔΙΚΟΣ
3053

ΕΤΗΣΙΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΑΙ: ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ:

ΕΥΡΩ 50,00. ΚΥΠΡΟΥ: ΕΥΡΩ 60,00. ΕΥ-
ΡΩΠΗΣ: ΕΥΡΩ 90,00. ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ: ΕΥΡΩ 100,00. ΤΙΜΗ
ΦΥΛΛΟΥ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΟΣ: ΕΥΡΩ 1,20

ΙΔΡΥΤΗΣ † Ἀρχιμ. Χαράλαμπος Δ. Βασιλόπουλος 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 Δομνίκης Ὁσίας, Γεωργίου Χοζεβίτου, Ἀττικοῦ καὶ Κύρου ΚΠόλεως ΕΤΟΣ Ν´ ΑΡΙΘΜΟΣ ΦΥΛΛΟΥ 1814

ΟΧΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΙΝ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

Τ Τοῦ Μητροπολίτου Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος κ. Νικοδήμου
ΗΝ ΑΝΤΙΘΕΣΙΝ του μὲ τὴν ὁλόκληρον εἰς τὸ δημοσιογραφι-
προωθουμένην ὑπὸ τοῦ Ἀρ- κόν του ὄργανον «Ἐλεύθερη
χιεπισκόπου Ἀθηνῶν κ. Ἱε- Μητροπόλεως Ἀττικῆς ἐξέφρασε Συνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλ- Ἱερώνυμον ὁ Μητροπολίτης Ἀτ- μος. Εἰς τὴν ἀρχὴν τοῦ ὑπομνή- Πληροφόρηση» ἐπισημαίνει τὰ
ρωνύμου διχοτόμησιν τῆς Ἱερᾶς μὲ ἐπιστολήν του πρὸς τὴν Ἱερὰν λάδος καὶ τὸν Ἀρχιεπίσκοπον κ. τικῆς καὶ Μεγαρίδος κ. Νικόδη- ματός του, τὸ ὁποῖον δημοσιεύει ἀκόλουθα: (Βλέπε σελ. 7).

Ὡς προκύπτει ἀπὸ ἐπιστολὰς τῆς Μουσουλμανικῆς Ἑνώσεως Ἑλλάδος

Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟ∆ΟΣΙΟΣ

ΑΣΦΥΚΤΙΚΑΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ

ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΙΝ ΤΟΥ ΤΕΜΕΝΟΥΣ Αἱ πιέσεις ἤρχισαν ἀπὸ τὴν ἑπομένην τῆς ἐκλογῆς τῆς νέας κυβερνήσεως. Τί ἀποκαλύπτεται διὰ τὴν στά-
ΘΕΟΣΗΜΕΙΑΙ σιν τῶν ὑπουργῶν τῆς Ν.Δ. καὶ τοῦ ΠΑΣΟΚ καὶ πρότασις διὰ τὴν διεξαγωγὴν ἐράνου ὑπὸ τῆς Μου-

Ε
ΙΣ ΤΗΝ νῆσον τῶν Ἁγίων καὶ τῶν μαρτύρων ἔγινε προσφά- σουλμανικῆς Ἑνώσεως μὲ σκοπὸν τὴν συγκέντρωσιν πέντε ἑκατομμυρίων εὐρώ. Ἡ «Ἐλευθεροτυπία»ἀνέ-
τως ἡ συνεδρίασις τῆς Μεικτῆς Θεολογικῆς Ἐπιτροπῆς
Ὀρθοδόξων καὶ Παπικῶν. Συνεζήτησαν ἀλλὰ δὲν ἔλαβον λαβε τὴν προβολὴν τῶν αἰτημάτων τῶν μουσουλμάνων, ἐνῶ ἐμφανίζει καὶ τοὺς παπικοὺς ὡς μειονότητα,
ἀποφάσεις διὰ τὸ Πρωτεῖον τοῦ Πάπα, ὅταν ὁ τελευταῖος εὑρί-
σκεται ἐκτὸς Ἐκκλησίας. Προεκλήθησαν ἀντιδράσεις. Ὁ Ἀρχιεπί-
ἡ ὁποία ἀδικεῖται ὑπὸ τοῦ Κράτους καὶ τῆς προνομιακῆς Ὀρθοδοξίας. Βουλευτὴς τοῦ ΣΥΡΙΖΑ ζητεῖ τὸν
σκοπος Κύπρου κ. Χρυσόστομος ἀντέδρασεν ἐπὶ τῶν ἀντιδράσε-
ων καὶ ἐξαπέλυσε μύδρους ἐναντίον τῶν συντακτῶν τῆς «Ὁμο-
παροπλισμὸν τῆς ὑπηρεσίας Ναοδομίας. Ὅλαι αἱ ἀποκαλύψεις ἔγιναν τὴν αὐτὴν ἡμέραν κατὰ σύμπτωσιν.
λογίας Πίστεως», τοὺς ὁποίους κατηγόρησε διὰ ἑωσφορικὸν
ἐγωϊσμόν. Ὁ Μητροπολίτης Πάφου ἀντέδρασε καὶ διὰ βιοπρα-
γιῶν εἰς βάρος μοναχῶν καὶ λαϊκῶν, οἱ ὁποῖοι διεδήλωναν ἐναν- Παραμονὰς τοῦ νέου ἔτους (28η Ὑπουργικὸν Συμβούλιον. Ἡ ἐφη- Βενιζέλον, ὁ ὁποῖος ἐπέδειξε καὶ τὸ σε, κατὰ τὴν 28ην Δεκεμβρίου, ὁ
τίον τῆς Μεικτῆς Ἐπιτροπῆς. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου ἐτιμώρη- Δεκεμβρίου) ἡ ἐκκλησιομάχος ἐφη- μερὶς ἀποκαλύπτει, ὅμως καὶ ἐνερ- μεγαλύτερον ἐνδιαφέρον. Βουλευτὴς τοῦ ΣΥΡΙΖΑ κ. Παπα-
σε κληρικοὺς διὰ τῆς ἀκοινωνησίας καὶ διὰ περικοπῆς τοῦ μισθοῦ μερὶς «Ἐλευθεροτυπία» ἀνέλαβε γείας τῶν ἐκπροσώπων τῶν Μου- Κατὰ «σύμπτωσιν» αἱ «ἀποκα- δημούλης, διὰ τῆς ὁποίας οὐσια-
των, ἐπειδὴ συμμετεῖχον εἰς τὰς ἐκδηλώσεις διαμαρτυρίας. νέαν πολεμικὴν ἐκστρατείαν ἐναν- σουλμάνων πρὸς ὑπουργοὺς τῆς λύψεις» γίνονται μετὰ τὰς δηλώ- στικῶς ζητεῖ τὴν κατάργησιν τοῦ δι-
Ὀλίγας ἑβδομάδας μετὰ τὸν τερματισμὸν τῶν ἐργασιῶν τῆς τίον τῆς νόμῳ κρατούσης Ὀρθοδό- Κυβερνήσεως διὰ τὴν ἀνέγερσιν σεις τοῦ ὑφυπουργοῦ Οἰκονομικῆς καιώματος τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἐκδί-
Μεικτῆς Ἐπιτροπῆς εἴχομεν Θεοσημείας, ὅπως τὰς εἴχαμεν καὶ ξου Ἐκκλησίας, υἱοθετοῦσα καὶ τοῦ τεμένους εἰς τὴν Ἑλλάδα. Αἱ Ἀναπτύξεως κ. Μπόλαρη, συμφώ- δη ἀδείας Ναοδομίας.
τὴν ἐποχήν, κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ μακαριστὸς Ἀρχιεπίσκοπος προβάλλουσα τὰ αἰτήματα τῶν ἐνέργειαι ἔγιναν πρὸς τὴν νως πρὸς τὰς ὁποίας ἡ Ἐκκλησία Συμφώνως μὲ τὴν «Ἐλευθεροτυ- Τὴν 11ην Ἰανουαρίου ἑορτάζομεν τὴν μνήμην
Ἀθηνῶν κυρὸς Χριστόδουλος ἔφερε τὸν Πάπαν. Ποῖαι ἦσαν αἱ ἐκπροσώπων τῶν Μουσουλμάνων ὑπουργὸν Παιδείας κ. Ἄνναν Δια-
Θεοσημεῖαι ἐκείνης τῆς ἐποχῆς; διὰ τὴν ἀνέγερσιν Τεμένους, ἀλλὰ μαντοπούλου, πρὸς τὸν Ἀντιπρό-
δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ προβάλη πία»: τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου. Ἀνωτέ-
α) Ἡ διαγραφὴ τοῦ Θρησκεύματος ἀπὸ τὰς Ἀστυνομικὰς ταυ- καὶ προβάλλουσα τὴν προπαγάν- εδρον τῆς Κυβερνήσεως κ. Θεόδω-
ἀντιρρήσεις εἰς τὴν ἀνέγερσιν τοῦ «Ἡ Μουσουλμανικὴ Ἕνωση ρω εἰκὼν τοῦ Ἁγιογραφικοῦ οἴκου Παχωμαίων.
Τεμένους. Κατὰ σύμπτωσιν αἱ Ἑλλάδας ἀπευθύνθηκε γιὰ ἄλλη
τότητας καὶ ἡ περιφρόνησις τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ πιστοῦ λαοῦ δαν τῶν ἐν Ἑλλάδι Παπικῶν, συμ- ρον Πάγκαλον καὶ πρὸς τὸν «ἀποκαλύψεις» συνέπεσαν καὶ μὲ μιὰ φορὰ σὲ τρεῖς ὑπουργοὺς τῆς
ὑπὸ τῶν τότε πολιτικῶν ἐξουσιαστῶν. β) Ἡ κρίσις μετὰ τοῦ Φανα- φώνως μὲ τὴν ὁποίαν τὸ Ἑλληνικὸν ὑπουργὸν Ἐθνικῆς Ἀμύνης κ. Ε. νέας κυβέρνησης τοῦ ΠΑΣΟΚ γιὰ Διεθνὴς γλῶσσα τῶν λαῶν
ρίου διὰ τὸ καθεστὼς τῶν Νέων Χωρῶν. γ) Τὰ σκάνδαλα Μητρο- τὴν ἐρώτησιν, τὴν ὁποίαν κατέθε-
Κράτος δὲν ἀναγνωρίζει τὴν νὰ ὑπενθυμίσει τὰ χρόνια προβλή-
πολιτῶν καὶ κληρικῶν. δ) Τὸ παραδικαστικὸν – παρεκκλησια-
στικὸν κύκλωμα, τὸ ὁποῖον «ἐτσάκισε» τὴν Ἐκκλησίαν, ἀφοῦ
ἐκλονίσθη ἡ ἐμπιστοσύνη τοῦ πιστοῦ λαοῦ πρὸς τὴν Διοικοῦσαν
«Ἐκκλησίαν» των, ἐνῶ διακατέχε-
ται ἀπὸ δυσμενῆ προδιάθεσιν πρὸς
τὰ «ξένα δόγματα».
ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΜΕ ΑΙΡΕΤΙΚΟΥΣ;
ματα.
Ἡ πρώτη ἐπιστολὴ μὲ ἡμερομη-
νία 26 Ὀκτωβρίου 2009, ποὺ ἔστει-
Η ΜΟΥΣΙΚΗ
Ἐκκλησίαν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ στερηθοῦν οἱ Ἱεροὶ Ναοὶ καὶ τοῦ
ἐλαίου διὰ τὰς κανδήλας. Ἡ ἐκκλησιομάχος ἐφημερὶς ἀνέ- Τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση λαν ἀπευθύνεται στὴν ὑπουργὸ Τοῦ κ. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου
Παιδείας Ἄννα Διαμαντοπούλου

Εἰς τὴν Κύπρον ὀλίγας ἑβδομάδας μετὰ τὰς ἐργασίας τῆς λαβεν ἐργολαβικῶς τὴν πρόωθησιν
Μεικτῆς Θεολογικῆς Ἐπιτροπῆς, εἰς τὴν νῆσον τῶν Ἁγίων καὶ τῶν ζητημάτων, τὰ ὁποῖα προβάλ-
τῶν Μαρτύρων εἴχομεν: λουν οἱ Παπικοὶ καὶ οἱ ἐκπρόσωποι
α) Τὸ συγκλονιστικὸν γεγονὸς τῆς πυρπολήσεως τῆς Ἱερᾶς τῶν Μουσουλμάνων (παρανόμων
Εἰκόνος τῆς Παναγίας, ἐντὸς Ἱεροῦ Ναοῦ ὑπὸ κλεπτῶν. Τὸ γε- καὶ νομίμων) μίαν ἑβδομάδα μετὰ
γονὸς συνέβη εἰς Ἱερὸν Ναὸν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πάφου.
τὴν παρουσίαν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Ὁ Μητροπολίτης, ὁ ὁποῖος εἶχε βιαιοπραγήσει ἐναντίον πιστῶν, Ἀθηνῶν κ. Ἱερωνύμου εἰς τὸ
οἱ ὁποῖοι διεδήλωναν ἐναντίον τῆς Μεικτῆς Ἐπιτροπῆς καὶ εἶχε
προκαλέσει τὴν παρέμβασιν τῆς Ἀστυνομίας, ἐδήλωσε συγκλονι-
σμένος. Μήπως ἡ Παναγία τοῦ ἀπέστειλε ἕνα μήνυμα διὰ τὴν
συμπεριφοράν του κατὰ τὴν διάρκειαν τῶν ἐργασιῶν τῆς
ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΙΣ ΤΟΝ «Ο.Τ.»
Μεικτῆς Ἐπιτροπῆς; Μήπως ὀφείλει νὰ ζητήση συγγνώμην, νὰ πε-  Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος κατέστη-
ριέλθη εἰς περισυλλογὴν καὶ μετάνοιαν; σε τὴν Ἐκκλησίαν συνυπεύ-
β) Τὴν κλοπὴν τῶν ὀστῶν τοῦ Ἐθνικοῦ ἡγέτου Τάσσου Παπα- θυνον καὶ μέρος τοῦ προ-
βλήματος. Σελ. 8
δοπούλου, ὁ ὁποῖος μὲ τὴν στάσιν του εἰς τὸ σχέδιον Ἀνὰν ἀπέ-
 Ἐπίθεσις ὑπὸ τοῦ πολιτικοῦ
τρεψε τὴν μελλοντικὴν τουρκοποίησιν τῆς Κύπρου. Οἱ δρᾶσται
ἤνοιξαν τὸν τάφον του καὶ ἅρπαξαν τὰ λείψανά του. Συγκλονι- κατεστημένου τῆς Κύπρου
στικὸν καὶ αὐτὸ τὸ γεγονός. Ἐτάραξε τὴν πολιτικὴν καὶ πολιτει- ἐναντίον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
της. Σελ. 8
ακὴν ἡγεσίαν τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τὸ αὐτὸ συνέβη καὶ μὲ τὴν ἐκκλη-
σιαστικὴν ἡγεσίαν τῆς Κύπρου καὶ τῆς Ἑλλάδος. Συνέβη ὀλίγας
 Ἡ περὶ διαθεσιμότητος τῶν
ἑβδομάδας μετὰ τὸν πρωταγωνιστικὸν ρόλον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Μητροπολιτῶν διάταξις τῆς
Κύπρου καὶ τοῦ Μητροπολίτου Πάφου εἰς τὴν Μεικτὴν Ἐπι- παραγράφου 8 τοῦ ἄρθρου
τροπὴν τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου. 34 τοῦ νόμου 590/1977. Ὑπό
γ) Τὴν ἀμφισβήτησιν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου ὑπὸ πολιτικῶν τοῦ Μητροπολίτου Φιλίππων,
κινήσεων καὶ δυνάμεων τῆς νήσου. Καὶ τὸν ἀμφισβητοῦν μεθο- Νεαπόλεως καὶ Θάσου κ.
δικῶς, διὰ νὰ ἐξασθενίσουν τὴν θέσιν καὶ τὴν φωνὴν τῆς Ἐκκλη- Προκοπίου. Σελ. 5
σίας εἰς τὸ ἐθνικὸν θέμα.  «Ὁμολογία Πίστεως» καὶ
Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἱεραρ-
χίας τῆς Ἑλλάδος. Σελ. 6
ΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΙΣ ΤΑΣ ΣΧΟΛΙΚΑΣ ΤΑΞΕΙΣ  Εἶναι «γιὰ πέταμα» ἡ λει-
τουργική μας γλῶσσα; Τοῦ
Πρεσβυτέρου π. Σταύρου
Τοῦ κ. Ἰωάννου Τάτση, Θεολόγου Τρικαλιώτη. Σελ. 3
Μ
καὶ ἀφοῦ περιγράφουν ὅσα ἔγιναν
ΙΑ ΕΙΝΑΙ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ὅσοι ἀπομακρύνθηκαν Ὁ μεγάλος βασιλιάς τοῦ ριε, μή ἡμῖν, ἀλλ’ ἤ τῷ ὀνόματί
ἀπ᾽ αὐτή εἶναι αἱρετικοί καί προφανῶς δέν μποροῦν νά ἀπο- —καὶ δὲν ἔγιναν— τὰ τελευταῖα
χρόνια τονίζουν: “Σύμφωνα μὲ τὴν Ἰσραήλ, ὁ Δαβίδ, εἶχε τό χάρι- σου δός δόξαν» (Ψαλμ. 113, 9).
τελέσουν «ἐκκλησία». Οἱ Παπικοί καί οἱ Προτεστάντες εἶναι σμα καί τῆς ποίησης καί τῆς
αἱρετικοί καί δέν πρέπει νά μιλᾶμε γιά τίς «ἐκκλησίες» τους καί τελευταία ἐπίσημη ἐνημέρωση, Αὐτός ἤτανε καί ὁ εὐγενικός
ποὺ εἴχαμε ἀπὸ τὸν κ. Ἄγγελο Συ- μουσικῆς. Ἤξερε πώς ἡ μουσική πόθος τοῦ Μέντελσων, ὁ ὁποῖος
πολύ περισσότερο γιά τήν ἕνωσή τους μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλη- εἶναι ἡ διεθνής γλῶσσα τῶν
σία. Οἱ Οἰκουμενιστές βέβαια ἔχουν διαφορετική ἄποψη. Γι᾽ αὐτό ρίγο, εἰδικὸ γραμματέα ἐπὶ ὑπουρ- ἔλεγε: «Θά ἤθελα νά δῶ ὅλες τίς
γίας Εὐρ. Στυλιανίδη, τὸ ὑπουρ- λαῶν. Γιαυτό καί καλοῦσε πάν-
καί μιλοῦν γιά τήν ἕνωση τῶν «ἐκκλησιῶν» καί ἀγωνίζονται μέ τέχνες, ἰδιαίτερα τή μουσική,
θέρμη νά τήν πετύχουν, ἀδιαφορώντας ἄν ἔρχονται σέ πλήρη γεῖο Οἰκονομικῶν εἶχε ἐκταμιεύ- τα τά ἔθνη, μέ τήν πάντερπνη στήν ὑπηρεσία Ἐκείνου πού τίς
σει 15 ἑκατ. εὐρὼ γιὰ τὴν ἀνέγερ- καί πανευφρόσυνη ὀρχηστρική
ἀντίθεση μέ τούς ἱερούς κανόνες καί τή διδασκαλία τῆς Ἐκκλη-
σίας. Ὁ θεολογικός τους διάλογος εἶναι διάλογος σκοπιμότητας ση τοῦ τεμένους ἀπὸ τὸ ταμεῖο τέχνη του, νά ὑμνήσουν ὅλοι
πρόσφερε καί τίς δημιούργησε».
καί ἀμφισβήτησης τῆς μοναδικότητας τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. δαπανῶν, ὅπως προβλέπει ὁ ʻνό- Αὐτό εἶναι καί δίκαιο. Ὅποιο
μος Γιαννάκου᾽ τοῦ 2006, καὶ τὸ τόν μόνο εὐλογητό Κύριο καί
Οἱ αἱρετικοί γνωρίζουν πολύ καλά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀπό Θεό. κι ἄν εἶναι τό περιεχόμενο τῆς
μόνο κώλυμα ἦταν ἡ μετακόμιση μουσικῆς ἤ τοῦ τραγουδιοῦ,
τήν ὁποία ἔχουν ἀποσχιστεῖ. Ἐν γνώσει τους καί ἀπό ἐγωϊσμό, φι- τοῦ σουπερμάρκετ τῆς Ναυτικῆς «Αἰνεῖτε τόν Κύριον πάντα τά
λοδοξία καί φιληδονία ἀπομακρύνθηκαν ἀπ᾽ τήν Ἐκκλησία. Τό γε- ἄμεσα ἤ ἔμμεσα, θά πρέπει νά
Βάσης ἀπὸ τὴν περιοχὴ καὶ αὐτὸ ἔθνη, ἐπαινέσατε αὐτόν πάντες οἱ
γονός αὐτό καθιστᾶ τόν ὅποιο διάλογο μαζί τους ἐκ προοιμίου ὑπαγόταν στὴν ἁρμοδιότητα τοῦ ἐκφράζει κατά κάποιο τρόπο,
λαοί» (Ψαλμ. 118, 1)... «Αἰνεῖτε
ἄκαρπο. Οἱ αἱρετικοί ἀρνήθηκαν τήν πίστη πού γνώριζαν, γι᾽ αὐτό ὑπουργείου Ἄμυνας. Ἐμεῖς προ- τόν ἔρωτα καί τή δόξα τοῦ
δέν χρειάζεται διάλογος γιά νά ἐπιστρέψουν. Διαβεβαίωση χρει- αὐτόν ἐν κυμβάλοις εὐήχοις, Θεοῦ. Κάθε σαρκικό ἐρωτικό
σφερθήκαμε νὰ μαζέψουμε τὸ
άζεται ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἄν ἐπιστρέψουν, θά τούς γί- ποσὸ γιὰ τὴ μετεγκατάσταση, δη- αἰνεῖτε αὐτόν ἐν κυμβάλοις ἀλα- καί ἄσεμνο τραγούδι ἀποτελεῖ
νει ὑποδοχή ἐν πλήρῃ ἀγαλλιάσει. Ἄν ἐπιστρέψουν φυσικά ἐν με- λαδὴ τὰ πέντε ἑκατ. εὐρὼ, ποὺ λαγμοῦ. Πᾶσα πνοή αἰνεσάτω ὕβρι κατά τοῦ Θεοῦ. Εἶναι σφε-
τανοία, ἐγκαταλείποντας τά αἱρετικά τους φρονήματα.
ἀπαιτοῦνταν, γιὰ νὰ ξεκινήσει τὸ τόν Κύριον» (Ψαλμ. 150, 5 – 6). τερισμός τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ,
Διάλογος μέ τούς αἱρετικούς δέν νοεῖται, γιατί ἁπλά ὁ διάλογος ἔργο, ἀλλὰ ἡ πρότασή μας δὲν ἔγι- Ὅταν μάλιστα, τά μουσικά καί κατ’ ἐπέκταση, εἶναι εἰδω-
στοχεύει στήν εὕρεση τῆς ἀλήθειας, πού κανένας ἀπό τούς δια- νε δεκτή. Ὅπως διαπιστώσαμε ὄργανα συνοδεύουν ὀρχηστρικά λολατρία. Τό ἄσεμνο τραγούδι
λεγόμενους δέν κατέχει πλήρως, ἐνῶ ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία κα- ὅμως καὶ καθὼς οἱ ὑπουργοὶ ἄλλα- τόν ὕμνο, ἡ μουσική ἀποκτᾶ εἶναι, καί θεολογικά καί ἠθικά,
τέχει τήν ἀλήθεια καί δέν τήν ἀναζητεῖ. Οἱ αἱρετικοί ἀρνοῦνται τήν ζαν, οὐδεὶς γνώριζε τί πραγματικὰ
ἀλήθεια κι ἐπιλέγουν τό ψεῦδος καί τή διαστρέβλωση τῆς διδα- πρέπει νὰ γίνει καὶ κανεὶς πλέον ὀμορφιά καί μεγαλοπρέπεια. Ἡ ἀπαράδεκτο καί ἁμαρτωλό.
μουσική, ὅπως κι ἄν τό κάνου-
σκαλίας τοῦ Χριστοῦ, γιά νά ὑπηρετήσουν τό διάβολο καί τά ὄργα- δὲν ἦταν ἁρμόδιος”. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἐλέγχει
νά του. Ἡ δεύτερη ἐπιστολὴ μὲ ἡμερο- με, εἶναι, καί θά παραμένει γιά ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἀντί νά εὐχα-
πάντα, ἡ τέχνη τῶν τεχνῶν.
Εἶναι ἐνδιαφέρουσα καί σήμερα ἡ ἐπισήμανση τοῦ ἀείμνηστου μηνία 29 Ὀκτωβρίου 2009 ἀπευθύ- ριστεῖ καί δοξολογεῖ τόν Θεό,
ἀρχιμανδρίτη π. Χαράλαμπου Βασιλόπουλου σχετική μέ τή σκοπι- νεται στὸν ἀντιπρόεδρο τῆς κυ-
μότητα τῶν διαλόγων, πού διεξάγουν οἱ Οἰκουμενιστές μέ τούς
ἑτερόδοξους, τήν ὁποία μεταφέρω ἐδῶ ἀπό τό διαφωτιστικό του
βέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο καὶ
ἐκτός τῶν ἄλλων ἐπισημαίνει μιὰ
Ὤ, Κύριε, πόσο μᾶς ὀμορφαί-
νεις τή ζωή μέ τή μουσική! Πό-
«δαίμονας ἐπεισάγει». Γιαυτό
καί τά ὀνομάζει «τῶν δαιμόνων
ση ἀνακούφιση καί χαρά μᾶς ἄσματα». Καί ἄς μή θεωρηθεῖ
βιβλίο «Ὁ Οἰκουμενισμός χωρίς μάσκα» (Β´ ἔκδοση 1995). σειρὰ ἀπὸ θέματα ἰδιαίτερα σοβα- δίνει! Μέ πόσο φῶς γεμίζει τίς βαρύς ὁ χαρακτηρισμός, γιατί,

Μ
«Οἱ Πατέρες δέν συζητοῦσαν καθόλου μέ τούς αἱρετικούς. Δέν ρά: “Πολλὲς φορὲς οἱ ʻἰμάμηδες᾽
ΕΤΑ ΤΗΝ ἀπόφαση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ δικαστηρίου γιὰ ἀπο-  Καὶ ἄλλαι αἰτίαι διὰ τὰς προ- τῶν τζαμιῶν, προκειμένου νὰ κα- καρδιές μας! Ἐσύ μέ τή μουσική τέτοια εἶναι στήν πραγματικό-
φάσεις. Τοῦ Ἀρχιμ. Καλλί- κοίταζαν εὐγένειες καί φιλοφρονήσεις. Ὁμολογοῦσαν τήν Ἀλή- μᾶς συνοδεύεις στό κάθε μας τητα. Ὁ Διάβολος δέ θέλει τή
καθήλωση τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπὸ τὶς σχολικὲς αἴθουσες θεια. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς περιόδου τῶν Οἰκουμενικῶν λύψουν τὴν ἀμάθειά τους, προ-
τῆς Ἰταλίας ἄνοιξε καὶ στὴν Ἑλλάδα ὁ διάλογος γιὰ τὶς στρατου Ν. Λυράκη. Σελ. 3 βῆμα, ἀλλά καί μεῖς μέ τή μου- δοξολογία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά τοῦ
Συνόδων δέν ἄνοιξε διάλογο μέ τίς «ἐκκλησίες» τῶν αἱρετικῶν.
εἰκόνες στὶς σχολικὲς τάξεις. Πολλοὶ πολέμιοι τοῦ μαθήματος τῶν  Μοναχὸς Νικόδημος Γρη- Δέν κήρυξε τόν ἑαυτό της ὀργανικό μέλος μιᾶς Κοινωνίας, πού
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 7ην ΣΕΛ. σική πού μᾶς χάρισες «Σέ ἑαυτοῦ του. Ἀπόδειξη καί τά
Θρησκευτικῶν, καθηγητὲς πανεπιστημίου, δικηγόροι καὶ δημο- γοριάτης (1955–2009). Ὑπό θά τήν ἕνωνε μέ τούς Εὐνομιανούς, τούς Ἀνομοίους, τούς Ἀρει- ὑμνοῦμεν, Σέ εὐλογοῦμεν, Σοί σύγχρονα «Satan Rock» (Σατα-
σιογράφοι ἔσπευσαν νὰ ζητήσουν τὴν ἐκδίωξη τῶν εἰκόνων ἀπὸ τοῦ κ. Κυπριανοῦ Χριστο- ανούς, τούς Ἀπολλιναριστάς καί τούς Σαβελλιανούς. Ἀντιθέτως Εἰς τὸ πεντηκοστὸν ἔτος εὐχαριστοῦμεν, Κύριε». νική ρόκ). Οἱ σύγχρονοι «ροκά-
τὶς τάξεις. Γνωστοὶ γιὰ τὰ φρονήματά τους δὲν ἐξέπληξαν κανέ- δουλίδη. Σελ. 3 ὁ πρῶτος Κανών τῆς Δευτέρας Οἰκουμενικῆς Συνόδου δέν καλεῖ δες» τραγουδοῦν ὕμνους στό
ναν.  Ἄτοπα ἑορτῶν κατὰ τὸν Μὲ τὴν εὐκαιρίαν τῆς εἰσόδου Ἡ Μουσική, ἀλλά καί κάθε
σέ ὀργανική ἕνωσι μέ τούς αἱρετικούς, ἀλλά τούς ἀναθεματίζει. τέχνη, εἶναι τοῦ Θεοῦ δῶρο καί Σατανᾶ ἤ μουσική Sex. Αὐτή
Τὴν ἴδια στιγμὴ ὅμως παρουσιάστηκαν μερικοὶ θεολόγοι, κάποι- Ἱερὸν Χρυσόστομον. Τοῦ τοῦ «Ο.Τ.» εἰς τὸ πεντηκοστὸν
Ἀρχιμανδρίτου π. Μελετίου »Δέν ὑπάρχει, λοιπόν, διάλογος μέ αἱρετικούς, πού ἐξακολου- ἔτος, δημοσιεύεται εἰς τὴν 3ην προσφορά. Γιαυτό καί μεῖς θά εἶναι ἡ μουσική τῆς «Νέας
οι ἀπὸ αὐτοὺς κατέχοντες ὑψηλὲς θέσεις, ποὺ ἂν καὶ ὑποστήρι- θοῦν νά μένουν στήν πλάνη. Δέν μίλησαν οἱ Πατέρες μέ τούς Ἐποχῆς», ἐποχῆς τῆς ἀποστα-
ξαν τὴν παραμονὴ τῶν εἰκόνων στὶς σχολικὲς αἴθουσες, διατύπω- Ἀπ. Βαδραχάνη. Σελ. 4 σελίδα περισπούδαστον ἄρθρον πρέπει πάντα νά τοῦ λέμε: «Τά
αἱρετικούς σάν ἴσοι πρός ἴσους. Δέν ἔκαναν διάλογο “ἐπί ἴσοις τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Βασι- σά ἐκ τῶν σῶν». Δικό σου, Κύ- σίας.
σαν ὅμως ἀπόψεις πρωτάκουστες. Ἔτσι ὑποστηρίχτηκε πὼς οἱ  Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὅροις”, ὅπως θέλουν σήμερον οἱ Ἑνωτικοί. Ἀνέτρεψαν τούς ἰσχυ-
εἰκόνες στὶς τάξεις δὲν εἶναι παρὰ ἁπλὸ ἐποπτικὸ μέσο διδασκα- ἔχει καταδικάσει τὸν Πα- λείου Βολουδάκη μὲ θέμα: ριε, δῶρο, εἶναι ἡ μουσική· καί Πάντα ὑπῆρχε τό ἄσεμνο
ρισμούς τους καί ὅταν ἐκεῖνοι ἔμειναν ἀμετακίνητοι στήν πλάνη,
λίας, ὅπως οἱ χάρτες ἢ οἱ προσωπογραφίες τῶν ἡρώων τοῦ ᾽21, ὅτι πισμὸν ὡς αἵρεσιν συνο- οἱ θεοφόροι Πατέρες τούς ἀπέκοψαν, τούς καθαίρεσαν καί τούς «Ἡ Πανελλήνιος Ὀρθόδοξος μεῖς μ’ αὐτό τό δῶρο Σοῦ τό τραγούδι, τό ὁποῖο ἐπηρεάζει
σὲ μία τάξη μὲ ἑτερόδοξους ἢ ἀλλόθρησκους μαθητὲς μποροῦν δικῶς καὶ οὐσιαστικῶς. Ὑπό ἀναθεμάτισαν. Τούς ἀπεμάκρυναν ἀπό τό Σῶμα τῆς Ἁγίας Ἐκκλη- Ἕνωσις εἰς τὴν ἐκκλησιαστικήν ἀντιπροσφέρουμε γιά τήν τόν ἄνθρωπο, εἴτε στό καλό,
νὰ ἀναρτηθοῦν καὶ σύμβολα ἄλλης θρησκείας προκειμένου νὰ τοῦ κ. Π. Σημάτη. Σελ. 7 σίας, σάν “συναγωγήν τοῦ Σατανᾶ” (σελ. 114–115)». μας ζωήν». αἰώνια δόξα Σου. «Μή ἡμῖν, Κύ- ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 2αν ΣΕΛ.
ἐκφράζουν ὅλους τοὺς μαθητὲς καὶ ὅτι οἱ εἰκόνες ἔχουν ἁπλῶς
διακοσμητικὸ ρόλο καὶ ὁπωσδήποτε δὲν ἀποτελοῦν λατρευτικὰ
ἀντικείμενα. προσφορά του. οὐσιαστικὴ καὶ ἀποτελεσματικὴ τεκμηριώνεται μὲ μέτρο τὴν ἀνυ- ἀριθμὸ ἀρχαίων ἑλληνικῶν κειμέ-
Τελευταῖα ἀμφισβητήθηκε ἡ ἐνασχόλησή (του) ἦταν τὰ κείμε- πέρβλητη κατοχὴ ἀπὸ αὐτὸν τῆς νων, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ διαθέτει
Ἂς ξεκαθαρίσουμε λοιπὸν κάποια αὐτονόητα πράγματα: να τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλη- ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ ὄχι ἀπὸ ἕνα ἐντυπωσιακὸ φάσμα γνώσε-
eruditio τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου
1. Κάθε εἰκόνα, ὅπου κι ἂν βρίσκεται, ἔχει διδακτικὸ καὶ παιδα-
γωγικὸ χαρακτήρα. Βιβλία τῶν ἀγραμμάτων ὀνομάζει τὶς εἰκόνες
200 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμησίν του («πολυγραφότατος, ἀλλὰ ὄχι πο- σίας»11. Σ᾽ αὐτὸ τὸ σημεῖο ἀναδει- τὸν ἀριθμὸ τῶν κλασικῶν κειμέ- ων, ποὺ τὶς χρησιμοποιοῦσε μὲ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΣ

λυμαθέστατος»)8. Θεωρήθηκε κνύεται καὶ ἡ «πολυμάθεια» καὶ νων, ποὺ ἐμελέτησε, κάτι ποὺ δὲν ἄνεση καὶ σιγουριὰ»17!
ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός1.
μειονέκτημα ἡ ἀπουσία σ᾽ αὐτὸν «εὐρυμάθεια» τοῦ Ἁγίου Νικο- μπορεῖ, ἐξ ἄλλου, νὰ τεκμαρθεῖ Ὁ π. Ἰ. Ρωμανίδης (†) ἔχει φω-
2. Ὡστόσο εἶναι τουλάχιστον ἀτυχὲς νὰ ταυτίζουμε τὶς εἰκόνες δήμου. Εἶναι εἰδικότερος παντὸς
ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
«πανεπιστημιακῶν σπουδῶν», ὡς ἀπὸ τὸν ἀριθμὸ τῶν παραπομπῶν τίσει18 μιὰ σπουδαία πτυχὴ τῆς
μὲ τὰ ὑπόλοιπα ἐποπτικὰ μέσα διδασκαλίας καὶ νὰ ἀρνούμαστε τὸν ἄλλου στὴν πατερικὴ γραμμα-
λατρευτικό τους ρόλο. Ὅσοι ὑποστηρίζουν τέτοιες ἀπόψεις, ἂς καὶ ἡ μὴ μετάβασή του στὴν του σ᾽ αὐτά14, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἐννοι- πατερικῆς παραδόσεως, ποὺ φυ-
τεία. Αὐτὸ ὅμως στὴν Εὐρώπη ολογικὴ διερεύνηση τοῦ γλωσσι- σικὰ οὔτε νὰ διανοηθοῦν μποροῦν
ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟΝ ΕΡΕΥΝΑΝ
μᾶς ἀπαντήσουν: Γιατί οἱ εἰκόνες τοποθετοῦνται σὲ περίοπτη θέ- Εὐρώπη9. Αὐτὸ ὅμως πατερικὰ
ση στὴν τάξη, συνήθως πάνω ἀπὸ τὸν πίνακα καὶ πάντοτε σὲ θέση εἶναι ἀδιάφορο, ἂν ὄχι ἀρνητικό. δὲν ὀνομάζεται «εἰδίκευση», ποὺ κοῦ του θησαυροῦ, κάτι ποὺ πρέ- οἱ «φωταδιστὲς» κατήγοροι τοῦ
ὁρατὴ ἀπὸ ὅλους τοὺς μαθητές; Δὲν ἔχουν οἱ εἰκόνες στὶς τάξεις Ἀκόμη καὶ ὁ «μείζων τοῦ Ἀριστο- εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς εὐρω- πει νὰ γίνει15. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος, Ἁγίου Νικοδήμου. Ἡ Ὀρθοδοξία,
λατρευτικὴ χρήση, ὅταν οἱ μαθητὲς στρέφονται πρὸς αὐτὲς ἐκτε- Τοῦ π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνοῦ τέλους», κατὰ τὸν Ἔρασμο, Μέ- παϊκῆς ἐπιστήμης; Ἀλλὰ καὶ ἡ ἄλλωστε, δὲν σφετερίζεται τὸν στὴν αὐθεντικότητά της συνιστᾶ
λώντας τὴν πρωϊνὴ προσευχὴ ἐντὸς τῆς αἴθουσας σὲ περίπτωση γας Βασίλειος, μὲ εὐρύτατες εὐρύτερη ἐγκυκλοπαιδικὴ γνώση τίτλο τοῦ θύραθεν εἰδικοῦ ἐπι- ὑπέρβαση τῆς θρησκείας19 καὶ τῆς
κακοκαιρίας; δὲν τοῦ ἔλειπε12, ἀπὸ τὴν ὁποία
3. Ἡ πρόσθεση θρησκευτικῶν συμβόλων ἄλλων θρησκειῶν
(2ον) (ἀπολογητικὰ) κριτήρια γράφθη- σπουδὲς στὸ «ἐξωτερικὸ» τῆς
ἀντλεῖ, ὅταν ἡ ἀνάγκη τὸ ἐπιτάσ-
στήμονος, εἶναι ἐκπληκτικὸ ὅμως μεταφυσικῆς, ἡ δὲ θεολογική της
μέθοδος ὡς ποιμαντικὴ θεραπευ-
κε τὸ βιβλίο τοῦ π. Βασιλείου Βο- ἐποχῆς του, ἐλεεινολογεῖ σὲ μιὰ ὅτι τὰ θύραθεν στοιχεῖα ἐμφανί-
ἐντὸς τῶν σχολικῶν τάξεων σὲ περίπτωση ὕπαρξης κάποιων μα- 2. Ἡ θεολογικὴ ἀποτίμηση τοῦ στιγμὴ αὐτοκριτικῆς τὴν «ἀπώ- σει, ὅπως στὴν περίπτωση ἀνα- ζονται στὰ ἔργα του (θεολογικὰ τικὴ20 οὐσιαστικὰ (κάθαρση – φω-
θητῶν ἄλλου θρησκεύματος ἀποτελεῖ ἐπικίνδυνη πρόταση. Ἂν γί- λουδάκη7, ἀλλὰ ἐπιχειρεῖ τομὲς
κολλυβαδικοῦ κινήματος προ- οὐσιαστικές, ἀνατρέποντας ἑρμη- λεια» αὐτοῦ τοῦ χρόνου γιὰ τὴν φορᾶς στὴ φυσικὴ λειτουργία τῆς καὶ ἠθικά, στὴν οὐσία), ὅταν πρέ- τισμὸς – θέωση) εὑρίσκεται ἐγγύ-
νει κάτι τέτοιο, τότε ἡ τάξη θὰ μετατραπεῖ σὲ συγκρητιστικὴ ἔκθε- καρδιᾶς13, γιὰ νὰ μιλήσει ὅμως τερα στοὺς δυτικοὺς διαφωτιστές,
ση θρησκευτικῶν συμβόλων. Δὲν ἀντιλαμβάνονται οἱ θεολόγοι, ωθήθηκε σημαντικὰ μὲ τὴν κλα- νευτικὰ παραστρατήματα. Τὸ πνευματική του πορεία10. Πράγ- πει καὶ ὅπως πρέπει16. Δικαιώνει,
ποὺ προτείνουν τὴν προσθήκη ποικίλων θρησκευτικῶν συμβόλων σικὴ πλέον, παρὰ τὴν συντομία πλεονέκτημα καὶ στὶς τρεῖς αὐτὲς ματι, ὁ Ἅγιος Νικόδημος στερή- (πατερικὰ) γιὰ τὴν καρδία, ὡς ἔτσι, τὸν Ἅγιο Νικόδημο ἡ εἰδικὴ ποὺ εἶναι ἐμπειρικοὶ (émpiristes)
στὶς τάξεις, τὸν κίνδυνο τῆς σύγχυσης, ποὺ προκαλεῖ στοὺς μα- της, μελέτη τοῦ π. Ἀμφιλοχίου ἐκδόσεις εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ σχέ- θηκε τὴν «εὐρυμάθεια», ποὺ θὰ ὑπερφυσικὸ κέντρο καὶ ὄργανο ἐρευνήτρια τοῦ θέματος κ. Ἀλε- καὶ ὄχι μεταφυσικοί. Μόνο οἱ
θητὲς μία τέτοια συγκρητιστικὴ τακτική; Ράντοβιτς (Μητροπολίτου Μαυ- ση μὲ τὴν πατερικὴ παράδοση, τοῦ προσεπόριζε ἡ Εὐρώπη, ἀλλὰ τῆς ποιμαντικῆς ἐπιστήμης καὶ ξάνδρα Σακελλαρίδου–Σωτηρού- Ἕλληνες διαφωτιστές, μὲ πρῶτον
4. Ἡ εἰκόνα τοῦ Κυρίου εἴτε στὸ ναό, εἴτε στὸ σπίτι, εἴτε στὴν ροβουνίου)5, ἀλλὰ καὶ τὴν γαλ- στὸ πλαίσιο τῆς ὁποίας ΚΑΙ ΜΟ- ἔμεινε Ἅγιος Νικόδημος. Ὀρθὰ ὁ θεραπευτικῆς λειτουργίας τῆς δη: «Ὁ λόγιος ἀναγνώστης διαπι- τὸν Ἀδ. Κοραῆ, ἔμειναν μεταφυ-
τάξη πάνω ἀπὸ ὅλα δηλώνει μὲ σαφῆ καὶ ξεκάθαρο τρόπο τὸ γε- λικὴ διδακτορικὴ διατριβὴ τοῦ π. ΝΟ μπορεῖ νὰ κατανοηθεῖ ὁ Ἅγιος καθηγητὴς Βασ. Κύρκος ἐπιση- Ἐκκλησίας. στώνει, ὅτι ὁ Ἅγιος Νικόδημος σικοὶ καὶ «θρησκευτικοὶ» στὴ θε-
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 7ην ΣΕΛ. Γεωργίου Μαρνέλλου6. Μὲ εἰδικὰ Νικόδημος, ἡ κατάρτιση καὶ ἡ μαίνει στὴ συνάφεια αὐτή: «Ἡ Ἡ ἑλληνομάθειά του, ἐπίσης, εἶχε διαβάσει ἕνα σημαντικὸ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 2αν ΣΕΛ.
Σελὶς 2α
ΕΝΣΤΑΣΙΣ ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ
ΤΑΣ ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ του τάς διατυπώνει ὁ ἀναπλ.
Καθηγητής Λαογραφίας στό Δημοκρίτειο Πανε-
πιστήμιο Θράκης κ. Μ. Γ. Βαρβούνης, εἰς τήν
ἐφημερίδα «Σαμιακόν Βῆμα» τῆς 9/11/2009. Διε-
ρωτᾶται διά «ἔντονη κριτική στό Οἰκουμενικό
Πατριαρχεῖο καί εἰδικότερα τόν Πατριάρχη κ.
Βαρθολομαῖο, καί ὅτι στή συνείδηση τοῦ μέσου
ὀρθοδόξου χριστιανοῦ καταδικασμένη εἶναι ἡ
ξενοφοβία, ἡ μισαλλοδοξία, ὁ δογματισμός καί ἡ
ἐσωστρέφεια, σημειώνει δέ ὡς παράδειγμα συν-
ομιλητοῦ εἰς διάλογον μέ τούς ρωμαιοκαθολι-
κούς, τόν ἅγιον Μᾶρκον τόν Εὐγενικόν. Ὑπο-
στηρίζει ἐπίσης τήν ἄποψιν ὅτι ὁ κ. Βαρθολο-
μαῖος διεξάγει τόν “Διαχριστιανικό Διάλογο μέ
ὑψηλό αἴσθημα εὐθύνης...”».
Αἱ ἀπόψεις καί κρίσεις τοῦ κ. Καθηγητοῦ, φαί-
νεται νά ἐκφράζωνται μᾶλλον ἐκ λόγων συναι-
σθηματικῶν, παρά θεολογικῶν καί ἐκκλησιολο-
«Συμβόλαιο» φιλίας
τοῦ Ἱερωνύμου
μὲ τὰ παιδιὰ
ΓΝΩΣΤΗ ἡ ἀγάπη τοῦ Ἀρχιεπι-
σκόπου Ἱερωνύμου στόν ἄνθρω-
πο, μά περισσότερο, φυσικά, στά
παιδιά. Ἡ «Ἀπογευματινή» τῆς
14/12/2009 ἔγραφε τήν εἴδησιν:
«Τό 3ο Δημοτικό σχολεῖο Ζεφυρί-
ου ἐπισκέφθηκε χθές ὁ Ἀρχιεπί-
σκοπος Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλά-
δος Ἱερώνυμος προκειμένου νά
συμμετάσχει στήν παράδοση
ἀνθρωπιστικῆς βοήθειας σέ παιδιά
καί οἰκογένειεςς Ἀθίγγανων, πού
διαμένουν στήν περιοχή. Οἱ μικροί
μαθητές ὑποδέχθηκαν μέ μεγάλη
χαρά, χειροκροτήματα καί ζητω-
κραυγές τόν Ἀρχιεπίσκοπο, τόν
ὁποῖο συνόδευε ὁ διευθύνων σύμ-
βουλος τῆς “Ἀλληλεγγύης” Κώ-
στας Δήμτσας. Μιά μικρή μαθή-
τρια διάβασε κείμενο, πού εἶχε
ἑτοιμάσει: “Ἄν ζῶ μέσα στήν κριτι-
κή μαθαίνω νά κατακρίνω, ἄν ζῶ
μέσα σέ ἔνταση μαθαίνω στήν ἐπι-
θετικότητα, ἄν ζῶ μέσα στήν ἀγά-
πη μαθαίνω νά ἀγαπῶ”... Ὁ Ἀρχιε-
πίσκοπος τούς εἶπε: “Ἐγώ μολονό-
τι εἶμαι πολύ μεγάλος, πολύ μα-
κριά ἀπό σᾶς στήν ἡλικία, θέλω νά
γίνουμε φίλοι. Συμφωνεῖτε”; τόνι-
σε μέ τή σειρά του, ὁ κ. Ἱερώνυ-
μος, γιά νά λάβει ἕνα “ναί” σέ...
ὁμοφροντία φωνῶν! Κάλεσε στή
συνέχεια τούς μαθητές: “νά κά-
νουμε ἕνα συμβόλαιο, ἀπό ἐμᾶς
τούς μεγαλύτερους θά μᾶς ζητᾶτε
τά δικαιώματά σας καί ἀπό σᾶς
τούς μικρότερους ἐμεῖς θά ζη-
τοῦμε νά εἶστε ἐντάξει στίς ὑπο-
χρεώσεις σας”».
Πόσο ὄμορφες καί διδακτικές
τέτοιες ἐπισκέψεις τοῦ Προκαθη-
μένου!
Διαφημίζουν
τὸν ἀθεϊσμὸν
ΦΑΙΝΕΤΑΙ ὅτι οἱ Ἀμερικανοί θέ-
λουν νά μιμηθοῦν τούς ἀθεϊστάς
τῆς Ἀγγλίας μέ τό γνωστόν σλόγ-
καν «πιθανόν νά μή ὑπάρχη Θεός.
Ἀπολαῦστε τή ζωή σας»! Τώρα, κα-
θώς ἡ «Ζωή» λαμβάνει τήν εἴδησιν
ἀπό τό «Βῆμα»: «Σέ διαφημιστική
καμπάνια προχώρησαν ἀθεϊστικές
ὀργανώσεις στό μετρό τῆς Νέας
Ὑόρκης: “Ἕνα ἑκατομμύριο Νε-
οϋορκέζοι νιώθουν πολύ καλά χω-
ρίς νά πιστεύουν στόν Θεό.
Ἐσεῖς;”. Αὐτό εἶναι τό ἐρώτημα,
πού θά ἀντικρίζουν σέ ἀφίσες
στούς σταθμούς οἱ ἐπιβάτες τοῦ
μετρό...». Καί τό ἐκλεκτόν περιοδι-
κόν σχολιάζει: «Δικαίωμα τοῦ κα-
θενός εἶναι νά ἔχει τό πιστεύω
του, ἔστω κι ἄν εἶναι πιστεύω ἀπι-
στίας, καί νά τό διαφημίζη. Λησμο-
νοῦν, ὅμως μερικοί τίς συνέπειες,
τίς ὁποῖες ζοῦμε σήμερα σʼ ὅλη
τήν τραγικότητά τους. Γιατί, ὅταν
καταργῆς τό θεῖο, καταργεῖς καί
τό ἀνθρώπινο.Ὅταν πᾶς νά γκρε-
μίσης τήν ἰδέα τοῦ Θεοῦ, στό τέ-
λος γκρεμίζεις μόνο τήν ἰδέα τοῦ
ἀνθρώπου. Γκρεμίζεται ὅ,τι στηρί-
ζει τόν ἄνθρωπο, ὅ,τι θεμελιώνει
τόν πολιτισμό. Νά τί ἀνάγκαζε καί
αὐτόν τόν Βολταῖρο νά ὁμολογῆ:
«Κι ἄν δέν ὑπῆρχε Θεός, θά ἔπρε-
πε νά τόν ἀνακαλύψουμε».
Ὅ,τι κτίζεται εἰς τήν ἀπιστίαν
καί τήν ἀθεΐαν, κτίζεται ἐπί τῆς
ἄμμου. Ὁ ἀθεϊσμός εἶναι ὁ νεκρο-
θάπτης τοῦ πολιτισμοῦ. Ὁ ἀθεϊ-
σμός γεννᾶ τόν μηδενισμόν καί
τόν ἀμοραλισμόν. Ἤδη βλέπομεν
καί εἰς τήν χώραν μας τάς συνεπεί-
ας τῆς χωρίς θρησκευτικήν (Χρι-
στιανικήν) διδασκαλίαν καί ἀγω-
γήν. Καί «χείρων τούτων ὀψώμε-
θα», ἐάν συνεχίσωμεν τήν ὁδόν
τῆς ἀσεβείας καί ἀποστασίας. Διό-
τι ἡ ἀθεΐα ἐκκολάπτει τήν ἀποστα-
σίαν.
«Τὰ ἅγια τοῖς κυσὶ»
ΤΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ, δυστυχῶς, δέν
λείπουν καί ἐκ τῶν ἔσω τῆς
Ἐκκλησίας. Εἰς τό καλόν περιοδι-
κόν «Τά Νειᾶτα», ἀρ. τ. 370 δημο-
σιεύεται ἐπιστολή τοῦ Δικηγόρου
κ. Δημ Δημηνᾶ, ὁ ὁποῖος ἀντιγρά-
φει γεγονός τῆς καθημερινῆς
ζωῆς: «Αἰσθάνομαι ντροπή καί
ἀποτροπιασμό σάν Ὀρθόδοξος
Χριστιανός ὅταν διάβασα στό κυ-
ριακάτικο φύλλο γνωστῆς ἐφημε-
ρίδας ὁλοσέλιδο σχόλιο μέ τόν
τίτλο “Τά ράσα φέρνουν τήν τηλε-
θέαση”, ὅπου μεταξύ ἄλλων δημο-
σιεύεται ἔγχρωμη φωτογραφία
τοῦ γνωστοῦ ἀπό τά τηλεοπτικά
κανάλια ἱερομόναχου – ἀρχιμαν-
δρίτη κ. Τιμόθεου Κιλίφη νά ἐξο-
μολογεῖ γονυπετῆ μπροστά στό
ἱερό Βῆμα τῆς Μονῆς Πεντέλης τό
πρώην μοντέλο καί τηλεπαρουσιά-
στρια ἐκπομπῆς life-style, Νίκη Κάρ-
τσωνα. Σύμφωνα μέ τό δημοσίευ-
μα ἡ σκηνή βιντεοσκοπήθηκε μέ
γικῶν. Οἱ Ὀρθόδοξοι οὐδέποτε ὑποτιμοῦν ἤ
προσβάλλουν τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον,
ὡς θεσμόν. Ἐπικρίνουν κυρίως τάς παραβιάσεις
καί παραβάσεις τῶν Ἱερῶν Κανόνων ὑπό τοῦ
Πατριάρχου, ὁ ὁποῖος συμπροσεύχεται μετά
τῶν ἑτεροδόξων, καί δή τοῦ Πάπα. Ποῦ βλέπει ὁ
κ. Καθηγητής τό «αἴσθημα ὑψηλῆς εὐθύνης»
τοῦ Πατριάρχου; Οἱ Ὀρθόδοξοι, ἐπίσης, οὔτε
ἀπό ξενοφοβίαν κατατρύχονται, οὔτε ἀπό μι-
σαλλοδοξίαν ἤ ἐσωστρέφειαν. Εἰς τούς Διαλό-
γους ἐξετάζεται τό δόγμα καί αἱ πλάναι, ὄχι οἱ
«δογματισμοί». Ἄλλο, δόγμα ἤ δόγματα, καί
ἄλλο δογματισμοί. Ὡς πρός δέ τόν ἅγιον
Μᾶρκον τόν Εὐγενικόν, θά παραμείνη ὁ ἄτλας
τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐμπνευστής κατά πάντα, ὅλων
τῶν Ὀρθοδόξων. Τό ἄν ἔλαβε μέρος εἰς Διάλο-
γον, εἶναι δευτερεῦον ζήτημα. Τό πρωτεῦον
εἶναι ἡ καταδίκη τῶν παπικῶν αἱρέσεων καί ἡ νί-
κη τῆς Ὀρθοδοξίας.
τήν συναίνεση τοῦ ἱερομονάχου εὐλογοῦν γάμους στή Νέα Ἑλλη-
γιά τίς ἀνάγκες ἑνός διαφημιστι- νική”».
κοῦ τρέϊλερ ἐκπομπῆς, πού θά πα-
«Ἡ πρωτοποριακή, γιά τά ἑλλη-
ρουσιάζει τό προαναφερόμενο
νικά ἐκκλησιαστικά δεδομένα, κί-
μοντέλο. Τελικά τό πάθος τῆς δη- νησή τους, προκάλεσε “ἱερές”
μόσιας προβολῆς τοῦ ρέκτη ἱερω-
ἀντιδράσεις. Πρίν ἀπό λίγο καιρό,
μένου πού χρόνια τώρα ἐμφανίζε-
ται στήν μικρή ὀθόνη...».
ὁμάδα ἱερέων ἀπό ἐνορίες τῆς
Ἀττικῆς ἀνέβασαν κείμενο σέ
Ὁ ἀνωτέρω ἐπιστολογράφος δι- ἐκκλησιαστικοῦ περιεχομένου site,
καίως διερωτᾶται μήπως ἰσχύει τό ἐκφράζοντας τήν ἀντίθεσή τους
τοῦ Κυρίου: «Μή δότε τά ἅγια τοῖς καί χαρακτηρίζοντας τή μετάφρα-
κυσί». Ἀποδοκιμάζομεν καί ἡμεῖς ση ὡς πράξη ἀντικανονική, πού
τήν πρᾶξιν. στρέφεται κατά τίς παραδόσεις
τῆς Ἐκκλησίας. Τό ἀποτέλεσμα
Ἡ Σερβικὴ Ἐκκλησία ἦταν νά ἀρχίσει ἕνας “ἱερός” γλωσ-
σικός πόλεμος»... Ὁ ἴδιος ἀναφέ-
παρασημοφορεῖ ρεται καί στόν μακαριστό Χριστό-
τὸν Μεντβέντεβ δουλο, ὁ ὁποῖος ἄρχισε πιλοτικά
τήν ἀνάγνωσιν τοῦ Εὐαγγελίου
ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΣΗΜΟΝ τοῦ Ἁγίου στήν ἁπλῆ γλῶσσα, ἀλλά δέν κρά-
Σάββα Α΄ βαθμοῦ, τό ὁποῖον εἶναι
τησε πολύ».
ἡ ὑψηλοτέρα διάκρισις, τήν ὁποί-
αν ἀπονέμει ἡ Σερβική Ὀρθόδο- Ἕνα τόσο σοβαρόν θέμα, διατί
ξος Ἐκκλησία, ἐτιμήθη ὁ Πρό- παρέμεινεν ἄγνωστον ἐπί δύο ἔτη
εδρος τῆς Ρωσίας Ντμίτρι Μεντ- καί ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί
βέντεβ, ὅταν ἐπεσκέφθη τήν Σερ- ὑπό πάντων τῶν ἱεραρχῶν; Πολύ
ἐπικίνδυνα «παιγχνίδια» παίζονται
Ἡ Ὀρθόδοξος Ρωσία εἰς τήν Ἐκκλησίαν. Τό θέμα εἶναι
σοβαρώτατον καί θά πρέπει ἐπει-
στηρίζει τὴν Ἰταλίαν γόντως νά συζητηθῆ ὑπό τῆς
Ἱερᾶς Συνόδου. Ἡ εὐθύνη ἀνήκει
Η ΕΙΔΗΣΙΣ ἀναφέρει: «Ἐπι- εἰς τήν Ἱεραρχίαν. Ἀλλοίμονον,
στολή ὑποστήριξης τῆς Ἰταλικῆς ἐάν κάθε ἱεράρχης ἀναλαμβάνῃ
Κυβερνήσεως ἐναντίον τοῦ τοιούτου εἴδους ἐπεμβάσεις εἰς
ΕΔΑΔ (Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρί-
τά τῆς Ὀρθοδόξου Λατρείας. Θά
ου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων) ἀρχίσωμεν τότε νά προτεσταντί-
γιά τήν ἀπαγόρευση τῶν θρη- ζωμεν.
σκευτικῶν συμβόλων στίς σχολι-
κές αἴθουσες, ἀπέστειλε ὁ Πα- Φιλοπαπικαί ἐκδηλώσεις
τριάρχης Μόσχας Κύριλλος. Σέ
αὐτή, μεταξύ ἄλλων ἐπισημαίνει ἱεραρχῶν Ἀλβανίας
πώς, “...τά χριστιανικά θρησκευ-
ΕΙΣ ΤΗΝ στήλην τοῦ «Ο.Τ.»
τικά σύμβολα, τά ὁποῖα ὑπάρ- «εἰδήσεις καί κρίσεις» τοῦ κ. Ἀντ.
χουν στό δημόσιο χῶρο τῆς
Καλογήρου, ἀνεγνώσαμεν ὅτι:
Εὐρώπης, ἀποτελοῦν ἕνα μέρος
«Σύμφωνα μέ πληροφορίες ἀπό
τῆς κοινῆς εὐρωπαϊκῆς ταυτότη- τήν “ Romfea”, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
τας χωρίς τήν ὁποία δέ νοεῖται
Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιος πραγματο-
οὔτε παρελθόν, οὔτε τό παρόν ποίησε ἐπίσκεψη στό Βατικανό ἀπό
καί τό μέλλον αὐτῆς τῆς ἠπεί-
τήν Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου ἕως
ρου”». Καί καταλήγει: «Ἡ Ρωσι- καί τήν Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου. Μά-
κή Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι λιστα, σέ σχετικό βίντεο ἀνηρτημέ-
διατεθειμένη σέ συνεργασία μέ νο στό “You Tube”, φαίνεται ἱεράρ-
τή Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία
χης τῆς Ἀλβανικῆς Ἐκκλησίας, πού
νά γνωστοποιήσει στό παγκό- συνοδεύει τόν Ἀρχιεπίσκοπο κ.
σμιο καί στό εὐρωπαϊκό κοινό
Ἀναστάσιο, νά ἀσπάζεται τό χέρι
τήν κατηγορηματική της ἀπόρρι- τοῦ Ρωμαίου Ποντίφηκος καί νά
ψη τῶν παρομοίων ἀποφάσεων,
κάνει ὑπόκλιση».
ὅπως ἐπίσης καί νά προτρέπει
τήν συζήτηση τῆς πρακτικῆς τοῦ Ἐάν ἀληθεύουν αἱ εἰδήσεις
εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀν- αὐταί —καί δέν ἔχομεν λόγους νά
θρωπίνων Δικαιωμάτων σέ διά- ἀμφιβάλωμεν— τότε νέα σκάνδα-
λα δημιουργοῦνται, μετά τάς γνω-
φορους χώρους».
στάς συμπροσευχάς μετά τῶν πα-
Ἡ σύγχρονος Ὀρθόδοξος πικῶν καί τοῦ ἰδίου τοῦ Πάπα. Διά
Ρωσική Ἐκκλησία, ἀπό διωκομέ-
μέν τόν Ἀρχιεπίσκοπον Ἀλβανίας,
νη, κατέστη ὑπερασπιζομένη ἐνῶ ἐγράφησαν πολλά διά τήν συ-
ἄλλων διωκομένων χριστιανῶν.
νάντησίν του μέ τόν Πάπαν, οὐδε-
Ἀπό σιωπῶσα, ἀπέκτησε φωνήν μία ἐξήγησις ἐδόθη ὑπό τοῦ ἰδίου,
ἰσχυράν, ὥστε νά κηρύττη «καί
διά πρόληψιν σκανδάλου τοῦ ἑλλη-
ἀπό τῶν δωμάτων», κατά τήν νικοῦ λαοῦ, ἐνῶ ταυτοχρόνως τό
ἔκφρασιν τοῦ Κυρίου. Τό δέ ση-
προσκύνημα τοῦ Πάπα ὑπό ὀρθο-
μαντικώτερον, ὅτι «ἀπορρίπτει δόξου ἱεράρχου —κατά μίμησιν
παρόμοιες ἀποφάσεις» καί μᾶς
τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀνα-
ὑπενθυμίζει τό: «Πειθαρχεῖν δεῖ στασίου– ἐπαυξάνει τό σκάνδαλον.
Θεῷ μᾶλλον ἤ ἀνθρώποις». Συγ-
Ἀναμένομεν ἐξηγήσεις ὑπό τοῦ κ.
χαίρομεν διά τήν θαρραλέαν Ἀναστασίου. Διότι, ἀλλιῶς, λυπού-
ὁμολογίαν αὐτῆς.
μεθα νά παρατηρήσωμεν ὅτι, διά
τοιούτων ἐνεργειῶν ἀμαυρώνει
βίαν τήν 20ήν Ὀκτωβρίου τοῦ
2009. Ἐκφράζων τήν εὐγνωμοσύ-
τήν καλήν αὐτοῦ φήμην.
νην εἰς τόν Πρόεδρον Μεντβέν-
τεβ διά τήν ὑπεράσπισιν τῆς ἀκε- Ὁ Οἰκουμενικὸς
ραιότητος τῆς Σερβίας μέ τό Κόσ- Πατριάρχης
σοβό της καί διά τήν ὑπεράσπισιν
τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, ὁ Μητροπο- προσφέρει Κοράνιον
λίτης Ἀμφιλόχιος ἀκόμη εἶπε: «Διά
ΕΙΣ ΤΗΝ ἰδίαν στήλην τοῦ «Ο.Τ.»
τήν πίστιν σας εἰς τούς ἀδελφούς (3/12/09), πληροφορούμεθα ὅτι «ὁ
καί εἰς τήν δικαιοσύνην, διά τήν Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρ-
προσφοράν σας εἰς τήν ἑνότητα θολομαῖος κατά τήν πολυήμερη
τῆς Οἰκουμενικῆς Ὀρθοδοξίας καί
ἐπίσκεψή του στίς Η.Π.Α. ἐπισκέ-
διά τήν ἔμπρακτον ἀγάπην σας φθηκε καί τά Γραφεῖα τῆς μεγά-
πρός τήν Σερβικήν Ἐκκλησίαν, ἡ
λης πολυεθνικῆς ἑταιρείας τῆς
Ἱερά Ἀρχιερατική Σύνοδός μας Coca Cola. Ἐκεῖ, μετά τήν ἐκφώνη-
Σᾶς ἀπονέμει τήν ὑψηλοτέραν
διάκρισίν της, τό παράσημον τοῦ
ση λόγου προσέφερε ὡς δῶρο
στόν Πρόεδρο τῆς Coca Cola κ.
Ἁγίου Σάββα Α΄βαθμοῦ. Ἄξιος»! Μουχτάρ Κέντ ἕνα ἀναμνηστικό
Ὄντως, Ἄξιος τῆς Ὀρθοδόξου δῶρο, τό κοράνι. Ὅπως εἶπε:
Ρωσίας ἀπεδείχθη καί ἀποδεικνύε- “Αὐτό εἶναι τό Ἅγιο Κοράνι. Τό
ται ὁ Πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέν- ἱερό βιβλίο τῶν μουσουλμάνων
τεβ. Εὐχόμεθα νά τόν ἐμπνέη ὁ ἀδελφῶν μας”».
Θεός. Διά τούς ὀρθοδόξους χριστια-
νούς, ὅμως, αὐταί αἱ χειρονομίαι
Εἰς τὴν Πρέβεζαν
εἶναι ἀπαράδεκτοι. Οἱ τοῦ Φαναρί-
λειτουργοῦν ου, βεβαίως, γνωρίζουν καλῶς τήν
διπλωματικήν γλῶσσαν, ἀλλʼ εἰς
εἰς τὴν Νεοελληνικὴν τόν Χριστιανισμόν ὑπεράνω τῆς
διπλωματίας πρωτεύει ἡ ἀλήθεια
Ο ΜΑΚΗΣ Χαραλαμπάκης σέ
εἰδικό ρεπορτάζ εἰς τά «Νέα» τῆς καί ἡ εἰλικρίνεια. Ἐάν ὁ Πατριάρ-
χης τό ἔκαμε, διά νά ἀρέση εἰς τόν
14/12/2009, ἀναφέρεται εἰς τό θέ-
μα τῆς Θείας Λειτουργίας καί τῶν μουσουλμάνον Πρόεδρον τῆς
ἑταιρείας, ὁ θεῖος Παῦλος θά τοῦ
ἱερῶν Μυστηρίων, τά ὁποῖα, ἀπό
δύο ἐτῶν περίπου, τελοῦνται εἰς ἀπαντήση: «Εἰ ἀνθρώποις ἤρε-
τήν Δημοτικήν γλῶσσαν εἰς Πρέ- σκον, Χριστοῦ δοῦλος οὐκ ἄν
βεζαν. Μεταξύ τῶν ἄλλων, σημει- ἤμην». Καί δέν εἶναι μόνον αὐτό,
ἀλλά σκανδαλίζει καί τούς χριστια-
ώνει: «ΙΕΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ
ΔΗΜΟΤΙΚΗ. Στήν Πρέβεζα παπά- νούς, Ἄλλωστε, δέν εὑρίσκετο ἐπί
μουσουλμανικοῦ ἐδάφους, ὥστε
δες λειτουργοῦν στή νεοελληνι-
νά ἦτο ἡ χειρονομία του κατά τι
κή. Ὑπεύθυνοι τῆς ἐνορίας Ἁγίου
Ἰωάννου Χρυσοστόμου Πρεβέζης ἀνεκτή. Ἠδύνατο ἄριστα, νά τοῦ
δώση τήν Ἁγίαν Γραφήν καί νά
δηλώνουν ὅτι: “τόν τελευταῖο και-
ρό (περίπου τά δύο προηγούμενα εἴπη: «Αὐτό εἶναι τό ἅγιον Βιβλίον
τῶν Χριστιανῶν». Αὐτό σημαίνει
χρόνια) ἄρχισαν πολλές ἐνορίες
τῆς Μητροπόλεώς μας νά χρησι- ἄξιος Χριστιανῶν Πατριάρχης, καί
ὄχι... μουσουλμάνων Πατριάρχης.
μοποιοῦν στή λατρεία τή δημοτική
γλῶσσα, νά βαφτίζουν καί νά Τοιαῦται χειρονομίαι, ὡς ἡ ἀνωτέ-
ρω, δέν μᾶς ἐκφράζουν!
Ο ΑΓΙΟΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Ο ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο ΧΟΖΕΒΙΤΗΣ
Σ ΤΙΣ 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ἡ Ἐκκλη-
σία μας τιμᾶ τή μνήμη τοῦ
ὁσίου Γεωργίου τοῦ Χοζεβίτου,
ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπό τήν
Κύπρο. Οἱ γονεῖς του ζοῦσαν μέ
εὐσέβεια καί εἶχαν μέτρια περι-
ουσία.
Μετά τήν κοίμηση τῶν γονέ-
ων του, ὁ Γεώργιος ἀκολούθη-
σε τή μοναχική ὁδό, ὅπως καί ὁ
μεγαλύτερος ἀδελφός του.
Ἐπισκέφθηκε τούς Ἁγίους Τό-
πους καί ἐμόνασε στή ἱερά μο-
νή τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης
ἡμῶν Θεοτόκου, τήν λεγομέ-
νην Χοζεβᾶν. Ἀπό τήν ἀρχή τῆς
νέας του ζωῆς προκαλοῦσε,
χωρίς νά τό ἐπιδιώκει, τό σεβα-
σμό τῶν ἀδελφῶν του, γιατί
ἦταν συνεπής στούς μοναχι-
κούς κανόνες. Ἀργότερα ἀκο-
λούθησε ἡσυχαστικότερη ζωή,
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 1ης ΣΕΛ.
ολογική τους σκέψη καὶ ξένοι
πρὸς τὴν μέθοδο τοῦ εὐρωπαϊκοῦ
Διαφωτισμοῦ.
3. Ἡ ἔρευνα τῶν τελευταίων
ἐτῶν ἀποκατέστησε τὸ κύρος καὶ
τὴν θεολογικὴ γνησιότητα τοῦ Ἁγί-
ου Νικοδήμου, ἐπανορθώνοντας
σφάλματα τοῦ παρελθόντος. Ἔτσι
ἡ ἀναφορὰ σὲ δῆθεν παπικὲς ἐπι-
δράσεις στὸν Ἅγιο Νικόδημο ἔχει
πιὰ ξεπερασθεῖ, μὲ τὴ συστημα-
τικὴ διερεύνηση τῶν ἐπιμάχων
ἔργων του Ἀόρατος Πόλεμος καὶ
Πνευματικὰ Γυμνάσματα ἀπὸ τὸν
φιλόλογο κ. Ἐμμ. Φραγκίσκο21 καὶ
τὸν π. Γ. Μαρνέλλο22. Τὰ περὶ συγ-
χρωτισμοῦ του, ἐξ ἄλλου, μὲ Ἰησουΐ-
τες καὶ περὶ τῆς ἰταλομάθειάς του
ἔχουν πιὰ θεωρηθεῖ φληναφήματα
τῆς ἄγνοιας ἢ τῆς προπαγάνδας,
μετὰ τὴν ἐπισήμανση τῶν «ἑλλη-
νικῶν» προτύπων τῶν ἔργων αὐτῶν
καὶ τὴν οὐσιαστικὴ ὀρθόδοξη ἀνά-
πλασή τους ἀπὸ τὸν Ἅγιο Νικόδη-
μο.
Σημειώσεις
5. Βλ. στὴ σημείωση 3.
6. Georges Marnellos, Saint Ni-
Η ΜΟΥΣΙΚΗ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 1ης ΣΕΛ.
εἴτε στό κακό. Οἱ ἅγιοι Πατέρες
συνιστοῦσαν τήν ἀποφυγή τῶν
κακῶν καί ἄσεμνων τραγου-
διῶν. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεο-
λόγος ἔλεγε: «Μίσει θεάτρων,
θηρίων, ἱπποδρόμων ἄσεμνον
ὠδήν». Νά ἀποστρέφεσαι, δη-
λαδή, τραγούδια αἰσχρά καί
ἄσεμνα, πού τά λένε συχνά στά
θέατρα, τίς θηριομαχίες καί
ἱπποδρομίες.
Εἰδικά, γιά τή μουσική ἀγωγή
τῶν νέων, διδάσκει ὁ ἱερός Χρυ-
σόστομος καί λέγει: «Μανθανέ-
τω τοίνυν τῷ Θεῷ ψάλλειν, ἵνα μή
σχολάζη αἰσχραῖς ὠδαῖς καί διη-
γήσεσιν ἀκαίροις». Νά μάθουν,
λέγει, τά παιδιά, νά τραγουδοῦν
καί νά ψάλλουν ὄμορφους
ὕμνους καί τραγούδια χριστια-
νικά γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ, καί
νά μή ἀσχολοῦνται μέ τραγού-
δια αἰσχρά.
Ἡ μουσική, ὅταν συνδυάζεται
καί συνοδεύεται μέ τήν ἀρετή,
καλλιεργεῖ καί ὀμορφαίνει τήν
ψυχή. Τόν κακό τόν ἐξευγενίζει
καί τόν καλό τόν κάνει καλύτε-
ρο. Οἱ ἀρχαῖοι μας πρόγονοι,
ὅπως εἶναι γνωστό, μάθαιναν
καί τό μάθημα τῆς μουσικῆς. Ὁ
Γιῶργος Κιτσόπουλος στό τρί-
τομο ἔργο του «Ἀλέξανδρος ὁ
Μέγας», μιλώντας γιά τά ἐφη-
βικά χρόνια τοῦ μεγάλου στρα-
τηλάτη, γράφει: «Ὁ Ἀλέξαν-
δρος ἀγάπησε τά βιβλία. Ἦταν
γι’ αὐτόν ἕνας τρόπος νά διατη-
ρεῖ τό πνεῦμα του σέ ἐγρήγορση.
Ἡ “ Ἰλιάδα” τοῦ Ὁμήρου, ἦταν τό
βιβλίο πού ἀγάπησε πολύ. Διά-
βαζε καί ποίηση λυρική καί δρα-
ματική. Ὁ μουσικοδιδάσκαλος
Λεύκιππος ἀπό τή Λῆμνο, τοῦ
εἶχε μάθει νά παίζει τή λύρα καί
νά τραγουδᾶ μέ φωνή χαμηλή,
ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΘΗΝΩΝ
Ι. ΝΑΟΣ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΥΚΑΚΙΩΝ
Ἀσκληπιοῦ 38 - Ἀθήνα, Τηλ.: 2103612449, Fax: 2103627037
ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ
Τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγ. Νικολάου Πευκα-
κίων Ἀθηνῶν, ἔχει τήν τιμή νά σᾶς προσκαλέση στήν ΕΘΝΙΚΗ ΛΥΡΙΚΗ
ΣΚΗΝΗ (ὁδός Ἀκαδημίας), σέ ἡμιημερίδα γιά τήν Παιδεία, πού διοργα-
νώνει μέ τήν χορηγία τῶν Ἐκδόσεων “ΥΠΑΚΟΗ”, τήν Κυριακή 31
Ἰανουαρίου 2010, ἀπό τίς 5 τό ἀπόγευμα ἕως τίς 9 τό βράδυ, μέ γενικό
θέμα:
«ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΕ ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ»
Θά προηγηθοῦν πέντε Εἰσηγήσεις καί θά ἐπακολουθήση συζήτηση.
Ἡ ἐπικαιρότητα τῆς ἡμιημερίδος αὐτῆς εἶναι αὐτονόητη, ἀφοῦ κα-
θημερινά διαπιστώνεται ἀπό τούς πάντες πώς ὁ λαός μας, ἀπό φωτιστής
τῶν Ἐθνῶν, κατήντησε νά συναγωνίζεται τούς ἀγροίκους!
Ἡ συμμετοχή ὅλων μας εἶναι ἐπιβεβλημένη.
Ἡ Εἴσοδος εἶναι ἐλευθέρα
Πρόγραμμα τοῦ Συνεδρίου
17.00. Ἔναρξη–Χαιρετισμός
17.30. «Οἱ Θεανθρώπινες ρίζες τῆς Ἐκπαιδεύσεως» (᾽Αρχιμ. Σαράν-
της Σαράντος).
18.00. «Ἡ κρίση τῆς Παιδείας, κρίση ἀξιῶν» (καθηγητής κ. Σαράντος
Καργάκος).
18.30. «Σχολική Ἐκπαίδευση καί Φροντιστήριο. Μῦθοι καί πραγματι-
κότητα»(κ. Μιχαήλ Ἠλιάδης, μαθηματικός).
19.00. «Μιά ματιά στήν Εὐρώπη γιά τήν Ἑλληνική Ἐκπαίδευση» (κ. Λέ-
ων Μπράνγκ, δρ. θεολογίας).
19.30. «Τί εἴδους Παιδεία θέλουμε;» (Πρωτ. Βασίλειος Βολουδάκης).
20.00. Συζήτηση ἐπί τῶν Εἰσηγήσεων.
20.45. Βράβευση νεοεισαχθέντων φοιτητῶν.
20.55. Ψήφισμα–Κλείσιμο τῆς Ἡμιημερίδος.
codème l᾽ Hagiorite (1749–1809).
Maître et pédagogue de la Nation
grecque et de l᾽ Eglige Orthodoxe,
Θεσσαλονίκη 2000.
7. π. Βασ. Ε. Βολουδάκη, Ὀρθο-
δοξία καὶ Χρ. Γιανναρᾶς, Ἀθῆναι
1993, στὸ ὁποῖο ὀρθότατα ὑπο-
γραμμίζεται ἡ συμφωνία τῶν
Ἁγίων Νικοδήμου καὶ Κοσμᾶ
Αἰτωλοῦ.
8. Βασ. Κύρκος, «Ὁ Ἅγιος Νι-
κόδημος Ἁγιορείτης καὶ ἡ ἑλλη-
νικὴ παιδεία», στὰ Πρακτικὰ Συ-
νεδρίου.
9. Στὸ ἴδιο, σ. 360. «Ποῦ καὶ πό-
τε σπούδασε τὶς ἐπιστῆμες ὁ Ἅγιος
Νικόδημος;» (σσ. 360/61), ἐρωτᾶ μὲ
ἔμφαση ὁ κ. Κύρκος. Μὲ τὴν ἴδια
λογικὴ ὅμως ἕνας ἐρευνητὴς τῆς
Φιλοσοφίας δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα
ἢ δὲν μπορεῖ νὰ μελετήσει ἰδιωτικὰ
καὶ νὰ μπορεῖ νὰ ἀναπαραγάγει
θεωρίες τῆς σύγχρονης Φυσικῆς
(π.χ. ἀρχὴ τῆς «ἀπροσδιοριστίας»
τοῦ W Heisemberg κ.ἄ.), ὅπως ὁ κ.
Χρ. Γιανναρᾶς ἢ καὶ αὐτὸς ὁ κ.
Κύρκος; Εἰδικὲς σπουδὲς ἀπαι-
τοῦνται γιὰ τὸν εἰδικὸ σὲ κάποιον
ἐπιστημονικὸ χῶρο, ἐρασιτεχνικὴ–
ἐγκυκλοπαιδικὴ γνώση ὅμως μπο-
ρεῖ νὰ ἔχει ὁ διαθέτων εὐφυΐα καὶ
γλυκειά καί μελωδική. Ἔτυχε μά-
λιστα κάποτε ν’ ἀκούσει ὁ πατέ-
ρας του ὁ Φίλιππος τό γιό του νά
τραγουδᾶ, καί παραξενεύτηκε.
Μόλις εἶχε γυρίσει ἀπό τήν
ἐκστρατεία, καί τοῦ ἔκανε ἐντύ-
πωση ἡ ἠμεράδα τοῦ τραγου-
διοῦ, πού ἔφτανε ὡς τά δώματα
τοῦ ἀνακτόρου. Καί ἀναρωτήθη-
κε: “Ποιός τραγουδάει τόσο
ὡραῖα”»;...
Καλλιεργημένη ψυχή, ὁ Ἀλέ-
ξανδρος. Ἀπ’ ὅτι μάλιστα, ση-
μειώνει ὁ ἱστορικός, τά τραγού-
δια του καί ἡ μουσική του ἤτανε
«ὕμνος στήν εἰρήνη καί τή θά-
λασσα, τά καράβια πού τραβοῦν
γεροφτιαγμένα σέ χῶρες ἄγνω-
στες, μακρινές»...
Πόσο ὄμορφα ὁ ἀναγεννημέ-
νος χριστιανός τραγουδάει, πο-
λύ πιό ὄμορφα κι ἀπ’ τόν Ἀλέ-
ξανδρο, τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ
καί τῆς καρδιᾶς του τίς πιό γλυ-
κοτόνιστες λυτρωτικές συγκινή-
σεις! Ναί. Οἱ χριστιανοί ἀγα-
ποῦνε τό θεῖο δῶρο τῆς μου-
σικῆς. Οἱ χριστιανοί τραγουδᾶνε
καί ψάλλουν. Δέν οὐρλιάζουν
σάν κάποιους γελοίους ροκάδες.
«Μάθε ψάλλειν, καί ὄψει τοῦ
Πνεύματος τήν ἡδονήν», λέγει ὁ
ἱερός Χρυσόστομος.
Καί προσθέτει: «Οἱ ψάλλον-
τες γάρ Πνεύματος πληροῦνται
ἁγίου, ὥσπερ οἱ ἄδοντες τάς σα-
τανικάς ὠδάς πνεύματος πλη-
ροῦνται ἀκαθάρτου».
Τό ὡραῖο καί ἅγιο καί χαρού-
μενο δοξολογικό τραγούδι τοῦ
Θεοῦ εἶναι τό πιό εὐωδιαστό λι-
βάνι ἀγάπης καί προσφορᾶς.
Ἄν ἀγαπᾶς τόν Θεό, ἀγαπᾶς
καί τήν ἀληθινή μουσική· κι ἄν
ἀγαπᾶς τήν ἀληθινή μουσική,
ἀγαπᾶς τόν Θεό.
μέ μεγάλη ἄσκηση καί μέ πολλά
θαυμαστά γεγονότα.
Ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ μετά ἀπό
ἀσθένεια.
Τὸ ἀπολυτίκιο τοῦ Ὁσίου
ἀναφέρει:
«Γεωργήσας τόν λόγον Πά-
τερ τῆς χάριτος,
δικαιοσύνης ἐδρέψω καρπο-
φορίαν λαμπράν,
ὡς τήν ἔνθεον ζωήν αἱρετι-
σάμενος· ὅθεν τῆς
δόξης κοινωνός, ἀνεδείχθης
τοῦ Χριστοῦ, Γεώργιε
θεοφόρε. Ὧ καί πρεσβεύεις
ἀπαύστως,
ἐλεηθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».
Πρωτ. Δ.Δ.Τ.
τὸ ἀνάλογο ἐνδιαφέρον. Μόνον ὁ
Μέγας Βασίλειος σπούδασε στὴν
Ἀθήνα ΟΛΕΣ τὶς ἐπιστῆμες τῆς
ἐποχῆς του.
10. Γράφει στὸν Εὐστάθιο Σε-
βαστείας: «Ἐγὼ πολὺν χρόνον
προσαναλώσας τῇ ματαιότητι καὶ
πᾶσαν σχεδὸν τὴν ἐμαυτοῦ νεότη-
τα ἐναφανίσας τῇ ματαιοπονίᾳ, ἣν
εἶχον προσδιατρίβων τῇ ἀναλήψει
τῶν μαθημάτων τῆς παρὰ τοῦ
Θεοῦ μωρανθείσης σοφίας, ἐπειδὴ
ποτέ, ὥσπερ ἐξ ὕπνου βαθέος δια-
ναστάς, ἀπέβλεψα πρὸς τὸ θαυ-
μαστὸν φῶς τῆς ἀληθείας τοῦ
Εὐαγγελίου, κατεῖδον δὲ τὸ ἄχρη-
στον τῆς σοφίας τῶν ἀρχόντων
τοῦ αἰῶνος τούτου τῶν καταργου-
μένων πολλὰ τὴν ἐλεεινήν μου
ζωὴν ἀποκλαύσας, ηὐχόμην δο-
θῆναί μοι χειραγωγίαν πρὸς τὴν
εἰσαγωγὴν τῶν δογμάτων τῆς
εὐσεβείας» (PG 32, 824).
11. Ὅ.π., σ. 360.
12. Αὐτὸ ἐννοοῦμε, ὅταν λέμε
ὅτι ὁ Ἅγιος Νικόδημος ἦταν «ἄρι-
στος γνώστης τῶν ἐπιστημῶν τῆς
ἐποχῆς του» καὶ ὄχι φυσικὰ ὅτι εἶχε
κάμει «εἰδικὲς» σ᾽ αὐτὲς σπουδές.
Συχνά, ἄλλωστε, παραπέμπει
στοὺς «φυσιολόγους» (physicians)
τῆς ἐποχῆς του. Στὴν Χριστιανικὴ
Ἀπολογία (ἔκδ. 1798) ἑρμηνεύει
τὴν νηστεία ὄχι μόνο ἐκκλησιαστι-
κά, ἀλλὰ καὶ πρακτικὰ (σσ. 62-64).
13. Συμβουλευτικὸν Ἐγχειρί-
διον…, Ἐν Βόλω 19693, σσ. 198-202.
14. Β. Κύρκος, σσ. 360–1. Ὁ
Ἅγιος Νικόδημος δὲν παραπέμπει,
ὅπως ἐμεῖς, γιὰ ἐπίδειξη πολυγνω-
σίας, ἀλλὰ γιὰ νὰ κατηχήσει καὶ δι-
δάξει τοὺς ἀναγνῶστες του. Ἡ τα-
πείνωσή του, ἄλλωστε, ἦταν ὑπο-
δειγματική, ὥστε νὰ ἀποκλείεται σ᾽
αὐτὸν κάθε προβολὴ τῆς γνώσης
του.
15. Παρόμοια μελέτη ἔκαμε ὁ π.
Ἄγγελος Παπουτσῆς, γιὰ νὰ ἀπο-
δείξει τὴν σχέση τοῦ Ἁγίου Γρηγο-
ρίου τοῦ Θεολόγου, ἄδηλη πολλὲς
φορές, μὲ τὴν ἀρχαία γραμματεία.
16. Οἱ Πατέρες χρησιμοποιοῦν
τὸν Πλάτωνα, κυρίως γιὰ νὰ τὸν
ἀναιρέσουν, ὅπως κάνει λ.χ. ὁ
Ἅγιος Θεολόγος Γρηγόριος ἢ νὰ
πραγματοποιήσουν τὴν ὑπέρβασή
του. Βλ. π.χ, Κ. Δ. Γεωργούλη σχε-
τικὸ λῆμμα στὴ ΘΗΕ, τ. 10 (1967),
στ. 430–433.
17. Ἡ ἀρχαιογνωσία τοῦ Ἁγίου
Νικόδημου στὸ Συμβουλευτικὸν
Ἐγχειρίδιον, ΕΕΦΣΕ, Τμ. Φιλολ.
4 (1991), σσ. 227–245 καὶ τόμ. 2, σσ.
234–247 (ἐδῶ σ. 228).
18. Βλ. τὸ βιβλίο του Ρωμαῖοι ἢ
Ρωμηοὶ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας,
τ. 1, Θεσσαλονίκη 1984, σ. 12 ἑ.
19. Βλ. π. Ι. Σ. Ρωμανίδου, «Ἡ
θρησκεία εἶναι νευροβιολογικὴ
ἀσθένεια, ἡ δὲ Ὀρθοδοξία ἡ θερα-
πεία της», στὸν τόμο: Ὀρθοδοξία
καὶ Ἑλληνισμός. Πορεία στὴν Τρί-
τη Χιλιετία, ἐκδ. Ἱ. Μ. Κουτλου-
μουσίου, τόμ. Β´, Ἅγιον Ὄρος
1996, σ.σ. 67–87.
20. Βλ. ἀρχιμ. Ἱεροθέου Βλάχου,
σήμερα Μητροπ. Ναυπάκτου,
Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία, τ. 1,
Λεβάδεια 20007.
21. Ἐμμ. Ν. Φραγκίσκου, «Ἀ-
όρατος Πόλεμος (1796) – Γυμνά-
σματα Πνευματικὰ (1800). Ἡ πα-
τρότητα τῶν «μεταφράσεων» τοῦ
Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτη»,
Ὁ Ἐρανιστής, ἔτος ΚΕ–ΛΑ´, τ. 19,
Ἀθήνα 1993, σ.σ. 102–135. Πρβλ.
Τοῦ Ἰδίου, «Τὸ Ζήτημα τῆς Γλωσ-
σομάθειας τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου
Ἁγιορείτου», Ὁ Ἐρανιστής, τ. 23
(2001), σ.σ. 173–190.
22. «Βιβλίον ψυχωφελέστατον
καλούμενον Ἀόρατος Πόλεμος»
καὶ «Βίβλος ψυχωφελεστάτη κα-
λουμένη Γυμνάσματα Πνευματι-
κά» στὸ ὑπὸ ἔκδοση Β´ τόμο τῶν
περὶ Ἁγίου Νικοδήμου ἐρευνῶν
του.
ΑΙ ΟΜΙΛΙΑΙ ΤΗΣ Π.Ο.Ε.
Συνεχίζονται αἱ ὁμιλίαι τῆς
«Πανελληνίου ᾿Ορθοδόξου
῾Ενώσεως» (Π.Ο.Ε.) εἰς τὴν
αἴθουσαν αὐτῆς (Κάνιγγος
10, Α´ ὄροφος). Τὴν προσεχῆ
Δευτέραν 11 Ἰανουαρίου καὶ
ὥραν 7–8 μ.μ. θὰ ὁμιλήση ὁ
κ. Ἰ. Ἀγγελόπουλος Δρ. Θεο-
λογίας μὲ θέμα: «Ἐξαγορα-
ζόμενοι τὸν καιρόν».
Τὴν ἑπομένην Δευτέραν 18
Ἰανουαρίου θὰ ὁμιλήση ὁ κ.
Λάμπρος Σκόντζος, Θεολό-
γος μὲ θέμα: «Διάκριση με-
ταξὺ Ὀρθοδόξου πνευματι-
κότητος καὶ πνευματισμοῦ».
Παρακαλοῦνται τὰ μέλη
τῆς Π.Ο.Ε. καὶ οἱ φίλοι τοῦ
«᾿Ορθοδόξου Τύπου», ὅπως
παρακολουθήσουν αὐτάς.
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΥΜΕΩΝ: «Ἀφθαρσίας
πηγή» – Καταβασίες Δεσποτικῶν καί Θεομητορικῶν ἑορτῶν,
κείμενο – μετάφραση – σχόλια, Ἐκδόσεις «Ἐν πλῷ», Ἀθήνα
2009, σελίδες 262.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Οἱ Καταβασίες, πού περιέχει τό τό-
Νέας Σμύρνης ἀνήκει στούς διακε- σο ἐκλεκτό καί χρήσιμο βιβλίο τοῦ
κριμένους ἐπισκόπους τῆς Ἑλλα- Σεβασμιωτάτου, εἶναι οἱ ἑξῆς: Τοῦ
δικῆς Ἐκκλησίας καί ἔχει συγγράψει Πάσχα, τῆς Ἀναλήψεως, τῆς Πεντη-
πολλά βιβλία καί ἄρθρα, ἐνῶ ἔχει με- κοστῆς, τῆς Μεταμορφώσεως, τῆς
ταφράσει καί ἐπιμεληθεῖ διάφορα θε- Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, τῆς Ὑψώ-
ολογικά καί λειτουργικά βιβλία. σεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τῶν Χρι-
Τό νέο του βιβλίο ἦρθε ν’ ἀναπλη- στουγέννων, τῶν Θεοφανείων, τῆς
ρώσει ἕνα μεγάλο κενό στή λειτουργι- Ὑπαπαντῆς, τῆς Θεοτόκου (τοῦ
κή μας ὑμνολογία. Ὅλος ὁ εὐσεβής Εὐαγγελισμοῦ), καί τῶν Βαΐων.
ἑλληνικός λαός —θά ‘λεγα μέ βεβαι- Στό τέλος ὁλοκληρώνεται τό βιβλίο
ότητα— περίμενε τοῦτο τό βιβλίο γιά μέ Σημειώσεις καί Γλωσσάρι (ἑρμη-
νά λύσει πολλές γλωσσικές καί ἐννοι- νευτικό), τό καί πολύ χρήσιμο στήν
ολογικές ἀπορίες του. Γιατί, ἀναμφι- ἑρμηνεία κάποιων δύσκολων λέξεων.
σβήτητα, οἱ Καταβασίες ἀποτελοῦν Πρέπει ἐπίσης νά σημειώσω τήν πολύ
τήν ψυχή καί τόν πυρήνα τῆς Ἀκο- καλή καί ἐπιτυχημένη εἰσαγωγή μέ τίς
λουθίας τοῦ Ὄρθρου. Κι εἶναι τόσο χρήσιμες πληροφορίες γιά τήν ἐκκλη-
γλυκόφθογγες καί μελωδικές, ἀλλά σιαστική ποίηση καί ὑμνογραφία.
καί σάν ποιητικές συνθέσεις ἀποτε- Καθώς ὁ ἴδιος παρατηρεῖ: «Οἱ ἐκκλη-
λοῦν τά ἀριστουργήματα τῆς ἐκκλη- σιαστικοί ὕμνοι, συντεθειμένοι σέ
σιαστικῆς ὑμνογραφίας. ἄλλες, παλαιότατες ἐποχές, σήμερα
Ὁ Σεβασμιώτατος Ν. Σμύρνης ση- εἶναι δυστυχῶς ἐλάχιστα κατανοητοί
μειώνει: «Οἱ ἐκκλησιαστικοί ὕμνοι ἀπό τούς πιστούς. Ἡ ἀρχαιοπρεπής
εἶναι ἕνα ἀπό τά πιό βασικά καί πολύ- γλωσσική μορφή, στήν ὁποία ἔχουν
τιμα στοιχεῖα, πού συνθέτουν τή λει- συντεθεῖ, οἱ θεολογικοί ὅροι πού χρη-
τουργική ζωή τῆς Ὀρθοδόξου σιμοποιοῦνται, οἱ λεπτότατες δογμα-
Ἐκκλησίας μας. Ἐξαίσιες ποιητικές τικές ἔννοιες, πού ἀναπτύσσονται καί
οἱ κανόνες τῆς ποιητικῆς τέχνης, ἀπό
συλλήψεις καί ἀριστοτεχνικές συνθέ- τούς ὁποίους διέπονται, καθιστοῦν
σεις ἐμπνευσμένων φιλοθέων τήν κατανόησή τους ἰδιαίτερα δυ-
ἀνδρῶν, πού βίωσαν τό μυστήριο τῆς σχερῆ».
ἐν Χριστῷ σωτηρίας μέ τόν πιό συγ-
κλονιστικό τρόπο, ἀποτελοῦν ἐδῶ καί Ἔτσι, τό βιβλίο τοῦ Σεβασμιωτά-
πολλούς αἰῶνες τή γλῶσσα τῆς προ- του ἔρχεται νά βοηθήσει τό ὀρθόδοξο
σευχόμενης Ἐκκλησίας. Διά μέσου πλήρωμα μέ τήν ἑρμηνεία καί τίς πα-
τῶν ὕμνων της ἡ Ἐκκλησία προσεύ- ρατηρήσεις του. Τόν εὐχαριστοῦμε.
χεται, θεολογεῖ καί διδάσκει». Μιχ. Μιχαηλίδης
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ» Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου,
«Ὠδή στό ἐφήμερο», – Ἡ λύπη κατά τούς Πατέρες, Καρέας
2009, σελίδες 165.
Ἡ ἐργογραφία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς «Παραμυθητικές Ἐπιστολές.
Τιμίου Προδρόμου Καρέα, συνεχῶς Ἐκτός ἀπ’ τήν εἰκόνα τοῦ ἐξωφύλ-
ἐμπλουτίζεται μέ νέα θεολογικο-φιλο- λου, στήν πρώτη ἐσωτερική σελίδα
καλικά ἔργα, ἀπ’ τή σοφία καί τόν ἀνε- εἰκονίζεται ἡ ἀριστουργηματική εἰκό-
κτίμητο πνευματικό πατερικό λόγο.
να τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Πάθους, ἡ γνωστή
Ἡ ἔκδοση τοῦ νέου βιβλίου — ὡς «Ἡ Ἄκρα Ταπείνωσις», τοῦ
«εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου Μη- Ἐμμανουήλ Τζάνε (17ος αἰώνας).
τροπολίτου Καισαριανῆς, Βύρωνος
Συγχαίρω γιά τήν πρωτοτυπία τοῦ
καί Ὑμηττοῦ κ.κ. Δανιήλ»— ἔχει γε- βιβλίου, τήν ἐξαίρετη μετάφραση τῶν
νικὸ καί συνοπτικό θέμα, τό «χαρο- πατερικῶν κειμένων, τό θαυμάσιο καί
ποιόν πένθος». Ἕνα θέμα, ἀπ’ τά πιό καλογραμμένο «Προλογικό Σημεί-
γνήσια καί εὐθεντικά τῆς πνευμα- ωμα», καί τήν ὅλη ἐκτύπωση καί
τικῆς ζωῆς τοῦ ἀσκητικοῦ ἀγωνιστῆ.
Αὐτή τή σύνοψη τοῦ βιβλίου, τή
ἐμφάνιση τοῦ βιβλίου.
Εὔχομαι, τέλος, νά μιλήσει στίς ψυ-
διαβάζεις μέ τό πρῶτο γύρισμα τοῦ χές τῶν ἀναγνωστῶν.
ἐξωφύλλου: «Ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τή
Μιχ. Μιχαηλίδης
λύπη δέν εἶναι αὐτοσκοπός γιά τόν
ἄνθρωπο, ἀλλά τήν ἐπιδιώκει κανείς
γιά νά ἀνοίξει χῶρο μέσα του, ὥστε Μόλις ἐκυκλοφόρησε
νά ἐγκατοικήσει ἐκεῖ ἡ εὐδόκιμη λύ-
πη. Αὐτή ἡ εὐλογημένη λύπη μπορεῖ
νά γίνει γόνιμο ἔδαφος, στό ὁποῖο
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΟΔΟΙΠΟΡΙΑ
ἀργότερα θά φυτρώσει ἡ ἀληθινή χα- (Πῶς ἀρχίζει καὶ πῶς τελει-
ρά τῶν “κατά Θεόν καί ἐν Χριστῷ,
πενθούντων”. Εἶναι ἡ χαρά αὐτή, ἡ ώνει ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας)
ὁποία στή γλῶσσα τῶν Πατέρων τῆς
Τοῦ κ. Παναγιώτη Μ. Σωτήρχου
Ἐκκλησίας μας ὀνομάζεται “χαρο-
ποιόν πένθος” ἤ “χαρμολύπη”. Εἶναι,
Ὅλοι οἱ βαπτισμένοι Χριστιανοὶ
δηλαδή, ἡ μετάνοια καί ἡ αἴσθηση κάνουν μιὰ πορεία ζωῆς μέσα στὴν
τῆς ἀπομάκρυνσης τοῦ ἀνθρώπου Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὅπως καὶ
ἀπό τίς προδιαγραφές τῆς δημιουρ- ὅσον μπορεῖ ὁ καθένας. Βοηθὸς
γίας του, ἀπό τή ζωή τῆς Τριαδικῆς καλὸς καὶ φίλος στὴν ὁδοιπορία τοῦ
καί αἰώνιας Ἀγάπης». καθενός μας ἔρχεται τὸ νέο βιβλίο
Ἀκόμα καί τό ἐξώφυλλο, μέ τήν τοῦ γνωστοῦ συγγραφέα καὶ λογοτέ-
ὡραιότατη καί γλυκύτατη «πένθιμη» χνη Παναγιώτη Μ. Σωτήρχου μὲ τίτ-
εἰκόνα τῆς Παναγίας —ἡ κλασσική λο «Ὀρθόδοξη Ὁδοιπορία» (Πῶς
Mater Dolorosa— ἡ ὁποία δέν ὑπῆρξε ἀρχίζει καὶ πῶς τελειώνει ἐντὸς τῆς
μόνο ἡ θλιμμένη Μητέρα τοῦ Κυρίου, Ἐκκλησίας), ποὺ ἐκυκλοφόρησε ἀπὸ
ἀλλά θά ᾽ναι γιά πάντα ἡ ἴδια καί Πα- τὶς ἐκδόσεις «Ὀρθόδοξος Κυψέλη»
ραμυθία, Παρηγορήτισσα. (Σπαρτάκου 6, Συκιὲς 56626 Θεσσα-
Μιά ματιά στά περιεχόμενα, πεί- λονίκη, τηλ. 2310–212659).
θουν γιά τόν πνευματικό Πατερικό Τὰ κείμενα τοῦ βιβλίου εἶναι ὀλι-
πλοῦτο τοῦ ὅλου βιβλίου. Προηγεῖται γοσέλιδα καὶ τὰ περισσότερα σὲ
ὀκτασέλιδο Προλογικό Σημείωμα, μορφὴ διαλόγου, γιὰ νὰ διαβάζονται
καί ἀκολουθοῦν ἑπτά κεφάλαια μέ τά πιὸ εὔκολα ἀπὸ ὅλους. Ἡ θεματολο-
ἑξῆς θέματα: —Ἰωάννου Χρυσοστό- γία του καλύπτει ὅλες σχεδὸν τὶς
μου: «Γιά τή λύπη καί τήν ἀθυμία». — πλευρὲς καὶ τὰ προβλήματα, ποὺ
Μεγάλου Βασιλείου: «Γιά τή λύπη ἀντιμετωπίζει ὁ πιστὸς στὴν πνευμα-
καί τήν ἀθυμία». —Ἀντιόχου Μονα- τικὴ ζωή του καὶ στηρίζεται ἀποκλει-
χοῦ: «Γιά τήν λύπη». —Ἀββᾶ Κασ- στικὰ στὴν διδασκαλία τῆς Ἐκκλη-
σιανοῦ: «Γιά τό Πνεῦμα τῆς λύπης». σίας. Πρόκειται γιὰ βιβλίο χρήσιμο,
—Γρηγορίου Παλαμᾶ: «Γιά τήν πολὺ πρακτικὸ καὶ ἰδιαίτερα ἐπίκαι-
ἄκαιρη λύπη». —«Ἡ λύπη καί ἡ ἀθυ- ρο στὶς δύσκολες ἡμέρες, ποὺ ζοῦμε
μία, στήν εὐρύτερη σκέψη τῶν ἁγίων καὶ ἡ Πίστη μας δοκιμάζεται καὶ πο-
Πατέρων, καί —Ἁγίων Πατέρων λεμεῖται πολὺ μεθοδευμένα.
Ἔτος ΚΗ´, Ἀριθμ. 2/8 Ἰανουαρίου 2010
ΒΙΒΛΙΑ – ΑΝΑΤΥΠΑ Καλαβρύτων καὶ Αἰγιαλείας. Μάϊος,
Ἀρχιμ. ΕΛΠΙΔΙΟΥ ΒΑΓΙΑΝΑ-
᾿Ιούν., ᾿Ιούλ. – Αὔγ. 2009. Αἴγιον.
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑ-
ΚΗ «Ἡ Μάννα μας». Ἐκδόσεις
«Φῶς Χριστοῦ». Ρόδος 2008. Σχ. ΣΗ, Μηνιαία ἔκδοση τῆς ῾Ι. Μη-
19,50Χ13, σσ. 20. τροπόλεως Ναυπάκτου καὶ ῾Αγίου
Βλασίου. Μάϊος, ᾿Ιούν., ᾿Ιούλ., Αὔγ.,
Ἱερὰ Μονὴ Μεταμορφώσεως τοῦ Σεπτ., ᾿Οκτ., Νοέμβ. 2009. ᾿Αθῆναι.
Σωτῆρος, Σοχὸς Λαγκαδᾶ, «Τὸ κομ-
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟ-
ποσχοίνι». Σκέψεις ἑνὸς Ἁγιορείτου
μοναχοῦ. Θεσσαλονίκη. Σχ. 16,50Χ ΣΙΣ, Διμηνιαῖον ᾿Ορθόδοξον περιο-
δικὸν (Γ.Ο.Χ.). Μάρτ. – ᾿Απρίλ.,
11, σσ. 24.
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2010, Ἱερὰ Μη-
Μάϊος – ᾿Ιούν., ᾿Ιούλ. – Αὔγ. 2009.
῾Αγία Παρασκευὴ ᾿Αττικῆς.
τρόπολις Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βού-
λας, Βουλιαγμένης καὶ Βάρης. Ἀφιε-
ρωμένο στὸν Ἅγ. Γεώργιο τὸν Τροπαι-
οφόρο καὶ στὸν ὁμώνυμο Ἱ. Ναὸ τῆς
Βουλιαγμένης. Σχ. 12Χ8, σσ. 80.
῾Εβδομαδιαία ᾿Εκκλησιαστικὴ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ – ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ᾿Εφημερίς. ᾿Ιδιοκτησία· «Παν-
ελλήνιος ᾿Ορθόδοξος ῞Ενω-
ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ᾿Επίσημον δελτίον
τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. σις» (Π.Ο.Ε.), Κάνιγγος 10, 106
᾿Απρίλ., Μάϊος, ᾿Ιούν., ᾿Ιούλ., Αὔγ., 77 ᾿Αθῆναι, Τηλ. 210 38 16 206,
Σεπτ., ᾿Οκτ. 2009. ᾿Αθῆναι. ΦΑΞ 210 38 28 518. Ἐκδότης·
Κωνσταντῖνος Σωτ. Σωτηρό-
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ πουλος, Φασίδερη 9, ῾Εκάλη.
καὶ ΜΑΡΤΥΡΙΑ, Δελτίον Τύπου καὶ
Διευθυντὴς Συντάξεως· Γεώρ-
Πληροφοριῶν τῆς ῾Ι. Μητροπόλεως γιος Ζερβός, Θησέως 25, Νέα
᾿Ερυθραία (14671). ῾Υπεύθυνος
SAILOR Τυπογραφείου· Κωνσταντῖνος
Μιχ. Σαμωνᾶς, ᾿Αμαδριάδος 15,
ΣΤΕΓΝΟΚΑΘΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Δροσιά. Τύποις «᾿Ορθοδόξου
Τύπου» (Θησέως 25, 14671 Νέα
Χαρὰ Γεωργίου ᾿Ερυθραία, Τηλ. 210 81 34 951,
Πιπίνου 79–81 καὶ Ἀχαρνῶν, ΦΑΞ 210 81 36 981).
Ἀθήνα Τηλ. 210–82 19 952, ῾Ιστοσελίς «Ο.Τ.»:
Κιν. 6948 468 082 www.orthodoxostypos.gr
Ἀναλαμβάνουμε ὑπεύθυνα ᾿Ηλεκτρον. ταχυδρομεῖον:
orthotyp@otenet.gr
—δερμάτινα —κουρτῖνες
—καλύμματα —κουβέρτες Τὰ ἐνυπόγραφα ἄρθρα ἐκ-
φράζουν τὰς προσωπικὰς ἀ -
—φλοκάτες —χαλιά
πόψεις τῶν ἀρθρογράφων, οἱ
Παραλαβὴ καὶ παράδοση στὸ ὁποῖοι καὶ φέρουν τὴν εὐθύ-
σπίτι σας χωρὶς ἐπιβάρυνση νην τῶν γραφομένων.
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 Σελὶς 3η

Η «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝΩΣΙΣ» ΕΙΝΑΙ «ΓΙΑ ΠΕΤΑΜΑ» Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑ;

ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΜΑΣ ΖΩΗΝ ᾿Απάντησις εἰς ἱερεῖς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικοπόλεως καὶ Πρεβέζης
Τοῦ Πρεσβυτέρου π. Σταύρου Τρικαλιώτη, ἐφημερίου ῾Ι. Ν. ῾Αγ. Παρασκευῆς ᾿Αττικῆς
Ὁμιλία τοῦ π. Βασιλείου Ε. Βολουδάκη εἰς τὴν Αἴθουσαν Ὁμι-
λιῶν τοῦ «Ὀρθοδόξου Τύπου» Κάνιγγος 10, τὴν 23-11-2009 (1ον) πού θά τόν παροτρύνουμε νά με- ροῦν δῆθεν γιά υἱοθέτηση ἀπόψε-
λετᾶ καί νά ἐνδιαφέρεται γιά τή ων περί «ἱερῶν γλωσσῶν», «γλωσ-
῞Οσα θά ἀκολουθήσουν, ἀποτε- λειτουργική μας γλῶσσα; ῞Εναν πι- σαμυντορισμό» καί «μονογλωσσο-
(1ον) ἁπλὸς ἱεραποστολικὸς Σύλλογος, γασμα, εἶναι βλάστημα ἁγνῆς καὶ λοῦν μιά ἀπάντηση στούς σεβα- στό πού θά εἶναι σέ θέση νά ἀντι- μανία». Κι ἐμεῖς τούς ἀπαντᾶμε:
ἀλλὰ ἔγινε ἡ Συνείδηση καὶ ἡ Φωνὴ ἀτρέπτου Ὀρθοδόξου Χριστια- στούς ἱερεῖς τῆς Μητροπόλεως παραβάλει τό πρωτότυπο κείμενο μακάρι νά εἴχαμε τό 1% τῆς μέχρι
Ἀποτελεῖ ἰδιαίτερη τιμὴ γιὰ μένα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἐπηρέασε καὶ νικῆς Πίστεως. Εἶναι κατοπτρισμός, Πρεβέζης, πού ἔκαναν τόν κόπο μέ τήν ὁποιαδήποτε μετάφραση ἤ μανίας ἀγάπης, πού εἶχε ὁ Γέρον-
ἡ πρόσκληση νὰ παραστῶ στὴν ση- ἐπηρεάζει τὴν πορεία τῆς Στρα- γλυκεῖα φεγγοβολή ἀγάπης πρὸς νά μᾶς ἀπαντήσουν σέ δικό μας ἕναν πιστό ἀνάπηρο διανοητικά, ὁ τας Πορφύριος γιά τά λειτουργικά
μερινὴ ἑορταστικὴ ἡμέρα τῶν Γε- τευομένης Ἐκκλησίας, γιʼ αὐτὸ καὶ τὴν Ἑλληνικὴν Πατρίδα, σεβασμοῦ κείμενο. Γιά νά κατανοήσει κάποι- ὁποῖος θά ἔχει ἀδρανοποιήσει τίς μας κείμενα. Δέν εἴμαστε προ-
νεθλίων τῆς «Πανελληνίου Ὀρθο- ἡ εὐθύνη της εἶναι μεγάλη καὶ πρὸς τὴν σεπτήν μας Ἐκκλησίαν... ος τή σύντομη ἀπάντηση πού ἀκο- διανοητικές του δυνατότητες; σκολλημένοι στούς τύπους, ὅπως
δόξου Ἑνώσεως» καί, μάλιστα, μὲ Ἔπαινός της εἶναι «ὁ τῆς Δικαιο- ...Οἱ γράφοντες εἶναι ἄνθρωποι λουθεῖ, καλό θά ἦταν νά ἔχει δια- μᾶς χαρακτηρίζουν κι οὔτε ἔχου-
τὸ χρέος τοῦ ὁμιλητοῦ. σύνης Στέφανος». βάσει δύο κείμενα πού καταχωρί- Οἱ σύγχρονοι Γέροντες (π. Πορ-
ποικίλης καταρτίσεως, θέσεως καὶ φύριος. π. ᾿Ιάκωβος, π. Παΐσιος), ἄν με λιγότερο ἐνδιαφέρον γιά τό
Εὐχαριστῶ γιʼ αὐτὴν τὴν τιμὴ τὸν Δὲν θέλω, ὅμως νὰ σᾶς προκα- διαμορφώσεως... σθηκαν στό διαδίκτυο μέ ἀφορμή λαό μας, τουλάχιστον ὄχι λιγότε-
μιά πιλοτική(;) ἐφαρμογή – εἰσαγω- καί οἱ περισσότεροι τοῦ Δημοτι-
πολυσέβαστόν μας π. Μᾶρκον, τὸν ταλάβω, οὔτε νὰ θεωρήσετε ὅτι ...Μᾶς συνενώνει ὅλους ἕνα κοῦ, δέν διανοήθηκαν κἄν τέτοιες ρο ἀπό αὐτούς. Θέλουμε ὅμως ὁ
κοινὸν πνευματικόν μας Πατέρα, κυριαρχήθηκα ἀπὸ ἑορταστικὸ γή λειτουργικῶν μεταφράσεων λαός μας νά ἔχει αὐτήν τήν «εὐλο-
κοινὸν γνώρισμα: ἡ ἀνιδιοτέλεια (ἁγιογραφικῶν περικοπῶν καί εὐ- καινοτομίες, ἀλλά μᾶς δίδαξαν σε-
ὅπως, ἐπίσης τὸν ἀξιότιμον Πρό- συναισθηματισμό. Γιʼ αὐτὸ θὰ ἀρ- τῶν ἀναζητήσεών μας· ἡ προσευ- βασμό στήν παράδοση καί στά κα- γημένη μανία», πού εἶχε κι ὁ Γέ-
εδρον καὶ τὰ ἀξιότιμα Μέλη τοῦ χίσω εὐθὺς νὰ φυλλομετρῶ ἐνώ- χῶν) στά ὅρια τῆς Μητροπόλεως ροντας Πορφύριος, μιά μανία, πού
χή, ἡ θερμὴ ἐπίκλησις τοῦ Παναγί- Πρεβέζης. Τό πρῶτο κείμενο ἐπι- θιερωμένα λειτουργικά κείμενα.
Δ.Σ. πιόν σας τὰ ἔργα καὶ τὶς ἡμέρες ου καὶ Τελεταρχικοῦ Πνεύματος· ἡ ῾Ο π. ᾿Ιάκωβος Τσαλίκης, λίγες ἡμέ- σέ κάνει νά ξεπεράσεις τά ὅποια
Ἡ Σύναξή μας σήμερα εἶναι ἰδιαι- τῆς Π.Ο.Ε. γράφεται: «Ἡ ἀνομία τῶν λειτουρ- ἐμπόδια καί ψευδοπροβλήματα,
συναίσθησις ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία κιν- γικῶν μεταφράσεων καί ἡ δια- ρες πρίν κοιμηθεῖ, νουθετοῦσε πα-
τέρως ἑορταστικὴ καὶ δοξολογική. δυνεύει καὶ ἡ Πατρὶς κλυδωνίζεται τρικά νεώτερους μοναχούς τῆς ἀκόμα καί νά μάθεις ἀρχαῖα.
Α΄. Ἱεραποστολικὴ στροφή τῆς ὀρθοδόξου Λατρείας» ῾Ο π. Παΐσιος σέ κάποια ἐρώτη-
Ἑορταστική, γιατί ὁ ἑορτασμὸς ἐν μέσῳ θυέλλης... τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου π. ᾿Ιωάν- Μονῆς: «Νά διαβάζετε ὅλους τούς
τῶν Εἰσοδίων τῆς Παναγίας μας καὶ Φιλανθρωπικὴ δράση ...Ἀρρήκτως μᾶς ἑνώνει, ἀδια- κανόνες, νά μή παραλείπετε τίπο- ση, πού τοῦ ἔκαναν, καυτηρίαζε
νου Φωτοπούλου (δές διαδίκτυο: μερικές μεταφράσεις τῆς Καινῆς
σηματοδοτεῖ καὶ τὸ Ἰωβηλαῖον, δη- —Μὲ τὴν ἵδρυση τῆς Π.Ο.Ε, κρίτως βαθμοῦ μορφώσεως καὶ http://www.orthros.org/ Greek/Kei- τε, ὅπως κάνω κι ἐγώ».
λαδὴ τὰ 50 χρόνια γνησίου ἐκκλη- ἀρχίζει καὶ ἡ ἱεραποστολική της κοινωνικῆς θέσεως, ἡ ὁμόρροπος ῾Ο π. Πορφύριος, προσπαθοῦσε Διαθήκης, πού περιεῖχαν μεταφρα-
mena/K-MeletiosMetafraseis.htm), στικές ὑπερβολές, πολύ περισσό-
σιαστικοῦ ἔργου τῆς Π.Ο.Ε, ἡ δράση. Μιὰ πλούσια πνευματικὴ νοοτροπία, ἡ ὁμότροπος ἰδεολογία τό ὁποῖο κείμενο συνυπογράφουν νά ἀναπληρώνει τίς ὅποιες ἐλλεί-
ὁποία, ὡς γνωστόν, ἱδρύθηκε ἀπὸ θυγατέρα τοῦ π. Χαραλάμπους, ὑπὲρ τοῦ γλυκυτάτου μας Ἰησοῦ, τερο δέν τό συζητοῦσε κἄν νά
δεκατρεῖς ἱερεῖς, μεταξύ τῶν ὁποί- ψεις του μέ ἐπίπονη προσπάθεια: εἰσαχθοῦν τέτοιες ἀπόπειρες γιά
τὸν γενναῖον ἀγωνιστὴν τῆς πίστε- «μία ἐντιμοτάτη κυρία (ὅπως ἀνα- τῆς Ἐκκλησίας Του καὶ τῆς θείας ων κι ἐγώ. Τό δεύτερο κείμενο «Διάβαζα πολύ, μοῦ εἶπε μιά μέρα
ως, τὸν μακαριστὸν ἀρχιμανδρίτην φέρει τὸ σχετικὸ ρεπορτάζ), μέλος Οἰκονομίας Του, ἡ ὁποία τοσαῦτα λειτουργική χρήση: «Βλέπω μιά
ἔρχεται ὡς ἀπάντηση στό παραπά- ὁ Γέροντας. ῎Ημουν πολύ μελετη- γλῶσσα, πού γράφουν μερικοί!
π. Χαράλαμπον Βασιλόπουλον, τὴν τῆς Π.Ο.Ε., προσέφερε 500 χρυσὲς ἐπεδαψίλευσε καὶ χορηγεῖ εἰς τὸ νω κείμενο καί τιτλοφορεῖται μέ ρός. Μυστικῶς διάβαζα. Ξέκλεβα
ἡμέρα τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτό- λίρες Ἀγγλίας εἰς μνήμην τοῦ συ- περιούσιον καὶ ἔνδοξον Γένος τῶν Διάβαζα σέ μία μετάφραση τῆς
τόν εὐγενικό(!) τίτλο: «Τό ...πέμπτο χρόνο, ὅσο μποροῦσα. ῎Εμαθα ἀπʼ Καινῆς Διαθήκης: “᾿Από τήν Αἴγυ-
κου, στὸν ὁμώνυμον Ἱ.Ναόν της, ζύγου της, γιὰ νὰ ἀνεγερθῆ ὁ Ἑλλήνων...». Εὐαγγέλιο... ῾Ο π. ᾿Ιωάννης Φωτό- ἔξω τό εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου,
τῆς ὁδοῦ Ρόμβης, τὸ ἔτος 1958. πρῶτος Ἱ. Ναὸς τῶν Μαύρων ἐν πτο κάλεσα τόν γιό μου”. Δέν ται-
Ἰδιαίτερη προσοχὴ ἀπαιτεῖ ἡ πουλος καί ἡ παρέα του!» (τό τε- τοῦ Λουκᾶ καί τό μισό τοῦ ᾿Ιωάννη. ριάζει, βρέ παιδί! Δέν ξεχωρίζει τό
Δοξολογικὴ εἶναι ἡ σημερινὴ Ἀφρικῆ». λευταῖο θαυμαστικό εἶναι δικό ᾿Επίσης τούς ψαλμούς. Μελε-
ἑπομένη παράγραφος: ἱερό ἀπό τό ἀνίερο! Γράφουν ἔτσι,
ἡμέρα γιατί, ἀφοῦ ἀναλογισθοῦμε — Τὸν Φεβρουάριο τοῦ 1961 γί- τους) καί τό ὑπογράφουν ὀγδόντα τοῦσα τούς πατέρες. Πολύ διάβα-
καὶ ἀναπολήσουμε τὰ ὅσα ἐργά- νεται ἐξόρμηση στὴν Ἤπειρο, πρω- «Τὴν δημοσιογραφίαν –τὸ θεῖον ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ´ ΛΟΥΚΑ ἑπτά ἱερεῖς τῆς Μητροπόλεως ζα. ῎Εκανα πνευματική ἐργασία.
δῆθεν γιά νά εἶναι ὅλα ἴδια, νά
αὐτὸ καὶ τόσον κακοποιημένον λει- ὑπάρχη ὁμοιομορφία στήν
σθηκε ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ ἐπὶ 50 τοστατοῦντος τοῦ π. Χαραλάμ-
τούργημα!– ἀσκοῦμεν ἀπὸ σήμε- 17 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 Πρεβέζης (δές διαδίκτυο: http:// Καί νά ξέρεις ὅτι ἐγώ γράμματα γλῶσσα. Ποιός, ἀκόμη καί ἀπό τό
χρόνια μέσω τῆς πίστεως, τῆς πους, ὁ ὁποῖος καὶ διανέμει δῶρα www.enoriako.info/50_eyaggelio o δέν ἤξερα. Μόλις τῆς Β΄ Δημοτι-
στοὺς ἐμπεριστάτους κατοίκους. ρον μὲ ἕνα γνώμονα: τὸν φωτισμὸν Ἀπόστολος: Ἑβρ. ιγ´ 17 – 21 πιό τελευταῖο χωριό, δέν θά κατα-
αὐταπαρνήσεως καὶ τῆς ἀνιδιοτε- ἐκ τοῦ Πατρὸς τῶν Φώτων, ἐξ οὗ p Iwannis). κοῦ ἤμουνα». Φανταστεῖτε, ὁ Γέ- λάβαινε, ἄν ἔγραφε “τόν υἱόν
λείας τῶν πρωτεργατῶν, ἀλλὰ καὶ
τῶν συνεργατῶν τῆς Ὀρθοδόξου
— Ἡ Π.Ο.Ε. βρίσκεται κοντὰ πᾶσα δόσις ἀγαθὴ καὶ πᾶν δώρημα Εὐαγγέλιον: Λουκ. ιθ´ 1 – 10 Κατʼ ἀρχήν τό κείμενο – ἀπάντη- ροντας εἶχε βγάλει μόνο δύο τά-
ξεις τοῦ Δημοτικοῦ, ἀλλά δέν τό
μου”; ῎Ακουσα μιά φορά στό
στοὺς ἀσθενεῖς τῶν Νοσοκομείων τέλειον. Ἡ πέννα μας θὰ συμβου- ση τῶν ὀγδόντα ἑπτά κατά τά ἄλλα ῞Αγιον ῎Ορος σέ μιά ἀνάγνωση:
Ἑνώσεως, πηγαία θὰ αἰσθανθοῦμε καὶ στοὺς κρατουμένους τῶν Φυ- λεύη, θὰ δέχεται συμβουλάς, θὰ Ἦχος βαρύς.— Ἑωθινὸν: Ι´ σεβαστῶν πατέρων ξεκινᾶ μέ ἕναν ἔβαζε κάτω. Δέν ὑπέκυπτε στόν “Τό ψωμί καί τό κρασί, πού κάνουν
τὴν ἀνάγκη νὰ δοξολογήσουμε τὸν πειρασμό τῶν μεταφράσεων. Γιατί
ἐν Τριάδι Θεὸν «τὸν δόντα ἐξου-
λακῶν. ἐξαίρη τὰ καλά. Ἀλλὰ θὰ στηλιτεύη ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ εἰρωνικό τίτλο! ῾Η εἰρωνική διάθε-
περί πειρασμοῦ πρόκειται καί ὅσο
τήν Μεταλαβιά”. Δέν ταιριάζει,·
—Τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1962 ἑτοι- καὶ θὰ καυτηριάζη τὰ κακά, ὅταν, ση διήκει καί ὅλο τό κείμενο. Κα- πῶς νά τό κάνουμε; Ποιός δέν ξέ-
σίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις», μετὰ πρώτην καὶ δευτέραν νουθε- τόπιν μᾶς πληροφοροῦν πώς ὅ,τι τόν ἀφήνουμε καί ἐκκολάπτεται, ρει τί θά πῆ “ἄρτος” καί “οἶνος”»;
ἀφοῦ τὰ ἐργασθέντα δὲν ἀπο- μάζει σταυροφορία γιὰ τὴν ἐνίσχυ-
ση τῆς Βορείου Ἑλλάδος. σίαν καὶ ὑπόμνησιν, τὸ κακὸν δὲν
Η ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΖΑΚΧΑΙΟΥ γίνεται σήμερα στήν Πρέβεζα σύντομα θά δρέψουμε τούς πι-
τιμῶνται ἁπλῶς ὡς «καλὰ ἔργα» κρούς καρπούς του. ᾿Αλλά ἄς ἀφή- Τώρα μπορεῖ νά καταλάβει κα-
θὰ ἐννοῆ νὰ παραχωρῆ τὴν θέσιν Ὁ Ζακχαῖος τοῦ εὐαγγελικοῦ ἀναγνώσματος μᾶς ἐντυπω- εἶναι «πρωτοβουλίες καί ἐνέργει- νείς τήν ἀγανάκτηση τῶν φοι-
ἀλλά, τολμῶ νὰ εἰπῶ καὶ δὲν νομί- Β΄. Κυκλοφορία του εἰς τὸ καλόν...». σιάζει καί μᾶς διδάσκει. Δέν ἦταν ἕνας ἁπλός ἄνθρωπος. Ἦταν ες, πού δέν προέρχονται ἀπαραι- σουμε τόν θεοφώτιστο Γέροντα
ζω ὅτι ὑπερβάλλω, ἀποτιμῶνται ὡς νά συνεχίσει: «῞Οταν πρωτοπῆγα τητῶν τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς
καὶ ἀποδοχὴ τῆς ἐφημερίδος Καὶ συνεχίζεται τὸ ἄρθρο μὲ ἀρχιτελώνης, δηλαδή διευθυντής κεντρικοῦ τελωνείου, ὑπο- τήτως ἀπό τόν ἀρχιερέα τους ᾿Αθηνῶν στίς ἀρχές τοῦ εἰκοστοῦ
πηδαλιουχία τῆς Ἐκκλησίας. (ἐνν. τόν Σεβασμιώτατο κ. Μελέ- στό Μοναστήρι, μοῦ δίνουν στόν
«Τύπος Ἑλληνικός πολὺ σημαντικὰ ἐξαγγέλματα, λογίσιμο ἀξίωμα καί θεωροῦνταν πρόσωπο ὑψηλῆς κοινωνικῆς ἑσπερινό τό Ψαλτήρι νά διαβάσω. αἰώνα καί τά λεγόμενα Εὐαγγε-
Αὐτὴ ἡ πηδαλιουχία ἄρχισε κυ- ἀλλά, δὲν ἐπαρκεῖ ὁ χρόνος γιὰ νὰ τάξης. Ὁ λαός, βέβαια, δέν τόν εἶχε σέ ὑπόληψη, ὅπως καί τιο) ἀλλά ἀπό ἱερεῖς, μιᾶς περιοχῆς λι(α)κά, πού ἀκολούθησαν (1901)
ρίως μὲ τὴν ἔκδοση τῆς ἐφημερί- Ὀρθόδοξος» ἐπεκταθοῦμε περισσότερο. Εἶναι, – ἐπισκοπῆς, ἁπλά καί αὐτο- ᾿Εγώ ἄρχισα νά συλλαβίζω: “μα-κά-
—δέν ἐγκρίνουμε ἀσφαλῶς τίς βι-
δος τῆς Π.Ο.Ε., ἀφοῦ τὸ μήνυμα ὅλους τούς τελῶνες, γιατί πίστευε ὅτι ἀπό τή θέση του ἔκανε νόητα». ῎Αν καί δέν διασαφηνίζε- ρι-ος ἀ-νήρ”. –Καλά, μοῦ λένε,
Ἡ «Πανελλήνιος Ὀρθόδοξος ὅμως, ἀναγκαῖο νὰ ὑπογραμμίσου- καταχρήσεις καί ἡ περιουσία του προερχόταν ἀπό τά δάκρυα αιότητες στίς ὁποῖες προέβησαν—
καὶ τὸ πνεῦμα, ποὺ αὐτὴ ἐξέπεμψε Ἕνωσις», ὅμως, δημιουργήθηκε ται πλήρως ἡ συμμετοχή ἤ μή τοῦ φτάνει. Θά πάρεις τό ψαλτήρι, θά
με ὅτι γιὰ πρώτη φορὰ στὸν ἐκκλη- τῶν φτωχῶν. Ὅμως ὁ Ζακχαῖος εἶχε στήν ψυχή του τήν καλή τό διαβάσεις καλά νά τό μάθεις. διαβάζοντας τό παραπάνω χωρίο
ἐκάλεσε «εἰς ἑνότητα ὅλα τά διε- κατʼ ἐξοχὴν, γιὰ νὰ διακονήση τὴν σιαστικὸ χῶρο ἀποκαλεῖται ἡ δη- οἰκείου ποιμενάρχου στά ἐνδο-λει- στήν «περίφημη» μετάφραση τοῦ
σκορπισμένα τέκνα τοῦ Θεοῦ», ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ μὲ κύριο καὶ μοσιογραφία «θεῖον λειτούργη-
περιέργεια. Ἤθελε νά δεῖ τόν Χριστό. «Ἐζήτει ἰδεῖν τόν Ἰησοῦν τουργικά δρώμενα, πληροφορού- Θά διαβάσεις καί τά συναξάρια
᾿Αλέξανδρου Πάλλη: «κι ἔφυγε
ὅλους τούς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ, πρωταρχικὸ μέσο τὴν ἔντυπη δη- τίς ἐστι». Προφανῶς εἶχε ἀκούσει πολλά, ἀλλά ἤθελε νά ἔχει μαστε ὅτι οἱ ἱερεῖς τῆς Μητροπό- τῶν ῾Αγίων. Τίποτε ἄλλο. Διάβαζα,
μα». Καὶ τοῦτο, γιατί μὲ ἀμετάθετη ἀλλά δέν καταλάβαινα. Λεξικά δέν στήν Αἴγυφτο(!), κι᾿ ἔμεινε ἐκεῖ ὡς
Κληρικοὺς καὶ Λαϊκούς, ποὺ δὲν μοσιογραφία. Ὅραμα καὶ πόθος βάση τὴν ἀμεροληψία καὶ τὸν πόθο καί τή δική του ἄμεση ἐμπειρία. Ἤδη μέσα στήν ψυχή του εἶχε λεως Πρεβέζης μποροῦν ἐλευθέ- τό θάνατο τοῦ ῾Ηρώδη, γιά νά ἀλη-
ἀνεπαύοντο μὲ τὴ συμπεριφορὰ τοῦ ἱδρυτοῦ της π. Χαραλάμπους γίνει κάποια προετοιμασία, ἄγνωστη βέβαια σέ μᾶς. Τό γεγονός ρως νά τελοῦν τά ἱερά μυστήρια εἶχα. Π.χ. δέν ἤξερα ὅτι οἶκος θά
γιὰ τὴν ἀλήθεια, πρέπει νὰ συν- πεῖ σπίτι. ῎Ετσι εὕρισκα τήν ἴδια λέ- θέψει (!) ὅ, τι εἶπε ὁ Κύριος μέσο(!)
τῆς πανορθοδόξου Ἐκκλησια- ἦταν ἡ ἔκδοση καθημερινῆς ἐκ- δυάζη τὸν ἔλεγχο μὲ τὴν ἀγάπη. ὅτι ἀνέβηκε στή συκομουριά γιά νά ξεπεράσει τήν δυσκολία, μέ μεταφράσεις δικῆς τους ἐμ- τοῦ Προφήτη, πού λέει ᾿Από τήν
στικῆς Διοικήσεως, μιὰ συμπερι- κλησιαστικῆς ἐφημερίδος, ὅμως πνεύσεως, μιά καί ἔχουν ὑπερβεῖ ξη καί ἀλλοῦ, ἀλλά ἀπό τά συμ-
φορὰ ἀντιπνευματική, ἄδικη ἐν
«Τὸ φραγγέλιον...» μὲ τὴν «χρι- πού λόγῳ τοῦ κοντοῦ ἀναστήματός του εἶχε καί στή συνέχεια φραζόμενα εὕρισκα τό νόημα τῶν
Αἴγυφτο ἔκραξα(!) τό γιό μου» ( Τά
κάτι τέτοιο δὲν ἦταν ἐφικτό, ὁπότε στιανικὴ συγκατάβασιν, καλωσύνη τόν σκόπελο τῶν «ἱερῶν γλωσ- θαυμαστικά καί τά ἔντονα γράμμα-
πολλοῖς προσωποληπτική, χωρὶς ἡ μετάνοια πού ἔδειξε ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ λαοῦ δεί- σῶν» καί ἄρα εἶναι ἐλεύθερος ὁ λέξεων. ᾿Απεστήθιζα κομμάτια
ἀποφασίσθηκε σὰν ἕνα πρῶτο καὶ ἐπιείκεια». χνουν ὅτι ὁ Ζακχαῖος εἶχε ἀγαθή καρδιά. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Χριστός τα δικά μας. Βλ. «῾Η Νέα Διαθήκη»,
γνησιότητα, χωρὶς δύναμη Θεοῦ, βῆμα ἡ μηνιαία ἔκδοση ἐφημερί- κάθε ἱερέας νά ἀποδίδει κατά τό ὁλόκληρα καί ὅλη μέρα, καθώς σέ μετάφραση ᾿Αλεξάνδρου Πάλ-
χωρὶς Πνεῦμα Ἅγιο. δος μὲ τίτλο «ΤΥΠΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ
Στὴ συνέχεια, θὰ ἔχουμε, βεβαί- τόν προσέχει καί συνομιλεῖ μαζί του, ξεχωρίζοντάς τον ἀπ᾽ ὅλο δοκοῦν τά πρός χρῆσιν λειτουργι- ἔτρεχα στά βράχια, τά ἀπήγγελλα
ως, τὴ δυνατότητα –μελετῶντες λη, ῾Εταιρεία ῾Ελληνικοῦ Βιβλίου,
Ἡ ἐφημερίδα τῆς Π.Ο.Ε. ἔγινε «ἡ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ». τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων. Καί ὄχι μόνο αὐτό. Πηγαίνει καί στό κά κείμενα, «ὥστε νά ξέρουν οἱ δυνατά, μέ νόημα. ᾿Αργότερα ἔπια- σελ. 9, ᾿Αθήνα 1982). Εἶναι ἀξιο-
κείμενα τῆς ἐφημερίδος– νὰ διαπι- σπίτι του καί τοῦ προσφέρει μεγάλη χαρά. ἄνθρωποι τί λένε ὅταν προσεύχον- σα τήν Παρακλητική, τό Τριώδιο,
ὄρνις ποὺ συνήγαγε ὑπὸ τὰς πτέ- Τὸ πρῶτο φύλλο της κυκλοφο- στώσουμε πώς τὸ λειτούργημα μνημόνευτος ὁ χαρακτηρισμός,
ρυγάς της» καὶ ἐθέρμανε τὸν λαὸ Τό παράδειγμα τοῦ Ζακχαίου εἶναι φωτεινό καί καθοδηγητι- ται». Γιατί βλέπετε, μέχρι τώρα μι- τά Μηναῖα. Διάβαζα μέ μανία». Κα- πού δίνει στή μετάφραση τοῦ Πάλ-
ρήθηκε τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1961 καὶ αὐτὸ ἐνήργησε καὶ ἐνεργεῖ, ὥστε λούσαμε στούς πιστούς μέ τή νοη- θώς ὁ Γέροντας Πορφύριος ἔλεγε
τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἔδωσε ἐλπίδα καὶ πρῶτος συνεργάτης ὑπῆρξε ὁ π. νὰ δικαιώνη ἀπολύτως τὸν χαρα- κό. Χρήσιμο καί στούς σημερινούς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι δέν λη ἡ ἐφημερίδα «᾿Ακρόπολις» τοῦ
βεβαιότητα ὅτι Ζεῖ Κύριος ὁ Θεός! ματική γλῶσσα τῶν κωφῶν, οἱ αὐτά ἀπό τή ζωή του —μᾶς λέει ὁ δημοτικιστῆ Βλάσση Γαβριηλίδη:
Ἰωάννης Διώτης καὶ βοηθὸς του ὁ κτηρισμό του ὡς «θεῖον». ἔχουν ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον νά γνωρίσουν τόν Χριστό καί νά ὁποῖοι μᾶς κοίταζαν μέ ἀνοικτό τό μοναχός ᾿Αγάπιος— «αἰσθανό-
Ἔδειξε καὶ ἀπέδειξε ὅτι δὲν «ἠτό- κ. Χαράλαμπος Μανώλης, ὁ πολυ- συνδεθοῦν μέ τήν Ἐκκλησία Του. Καί νά σκεφτεῖ κανείς ὅτι οἱ «χαρακτηρίζεται “ἀπό θεοειδῆ
νησεν ὁ Νόμος οὔτε ἀργεῖ τὸ Ἡ ἀποδοχὴ τῆς ἐφημερίδος στόμα, ἐνῶ τώρα στήν Πρέβεζα, μουν ὅτι τά λέει ἔμμεσα γιά νά μέ πραότητα καί γλυκύτητα καί ἁρμο-
σέβαστός μας π. Μᾶρκος. ἦταν μεγάλη καὶ παγκόσμια. περισσότεροι εἶναι χριστιανοί! Βρισκόμαστε σέ δύσκολη ἐποχή. χάρη στή λειτουργική ἀναγέννηση παρακινήσει νά κάνω τό ἴδιο, πολύ
Εὐαγγέλιον» ἀρκεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ νικότητα”(!)» («᾿Ακρόπολις»,κύριο
εἶναι πρόθυμος νὰ γίνη μαθητὴς Τὸ κύριο ἄρθρο τοῦ φύλλου —Ὁ Ἀθηνῶν Θεόκλητος συ- Οἱ ἄνθρωποι δέν ἔχουν δίψα Θεοῦ. Θά ἔλεγα ὅτι ἀρνοῦνται τό ἤ καλύτερα ἰσοπέδωση, ὁ λαός κα- περισσότερο, πού ἐγώ μέ τή βοή- ἄρθρο, 9-9-1901).
τοῦ Χριστοῦ. Ἔδειξε καὶ ἀπέδειξε αὐτοῦ, ποὺ ἦταν κείμενο γνωριμίας νιστᾶ τὴν Π.Ο.Ε μὲ Ἐγκύκλιό του Θεό, ἄν δέν τόν πολεμοῦν κιόλας. Γι᾽ αὐτό καί ἡ δυστυχία εἶναι τανοεῖ πλήρως τή θεία λατρεία καί θεια τοῦ Θεοῦ ἔμαθα καί πέντε
μὲ τοὺς ἀναγνῶστες καὶ ἐκφραστι- δέν τοῦ ξεφεύγει τό παραμικρό γράμματα, δέν ἤμουν ἀγράμμα- ᾿Ανάλογες ἐκφράσεις μπορεῖ νά
πὼς «οὐ θαυμάζει πρόσωπον οὐδὲ πρὸς τοὺς Ἱεροὺς Ναούς, ὥστε νὰ ζωγραφισμένη στά πρόσωπά τους. Ἔχουν τήν ἐσφαλμένη ἐντύ- συναντήσει κάποιος σέ Λειτουργι-
λαμβάνει δῶρον» ἀλλʼ ὅτι «ποιεῖ κό τοῦ πνεύματος τοῦ ἐντύπου καὶ διευκολύνουν τὸ Κατηχητικὸ καὶ πωση ὅτι οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ ἀπομακρύνουν τήν εὐτυχία ἀπό νόημα! τος» (Γέροντος Πορφυρίου ῾Ιερο-
τῶν συνεργατῶν του, εἶχε τίτλο μονάχου, ᾿Ανθολόγιο Συμβουλῶν, κό στή Δημοτική, πού χρησιμο-
κρῖμα τοῖς ἀδικουμένοις καὶ δίδει Ἀντιαιρετικὸ ἔργο της. τή ζωή. Τά «μή» τῶν ἐντολῶν εἶναι στέρηση τῆς χαρᾶς καί τῆς ᾿Αλλά, ἀγαπητοί μου, ἡ συμμετο- ποιοῦν σέ μεγάλο βαθμό οἱ ἱερεῖς
τροφὴν τοῖς πεινῶσι». «Ἀπευθυνόμεθα πρὸς τοὺς Ἕλλη- χή στή θεία λατρεία εἶναι μόνο σ. 137, 138, ἔκδ. ῾Η Μεταμόρφωσις
νας» καὶ μέσα ἀπʼ αὐτὸ φανερώνε- —Ὁ Μητροπολίτης Θεσ/νίκης ἀπόλαυσης τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν καί ὁδηγοῦν σέ μιά καταθλιπτι- τοῦ Σωτῆρος, Μήλεσι ᾿Αττικῆς, τῆς Πρέβεζας. ᾿Αντιγράφω διά τοῦ
Μέσω τῆς Ἐφημερίδος της ἡ Παντελεήμων συνιστᾶ πρὸς τοὺς Ἱ. κή ζωή. Ἐνῶ, πέρα ἀπό τίς ἐντολές, βρίσκουν τήν εὐτυχία, ἰσχυ- διανοητική κατανόηση ἤ κάτι λόγου τό ἀληθές:
ται τὸ «πιστεύω», οἱ προϋποθέσεις ἄλλο, τό ὁποῖο ὑπερβαίνει σαφῶς 2002).
Π.Ο.Ε. ἔδειξε τὸ ἀληθινὸ Πρόσωπο καὶ ὁ σκοπὸς ἐκδόσεως τῆς ἐφη- Ναοὺς καὶ τοὺς Ἱεροκήρυκας τὴν ρίζονται. Ἡ καθημερινή, ὅμως, πραγματικότητα εἶναι ἐντελῶς 1. Κείμενο: «Κλῖνον, Κύριε, τό
τῆς Ἐκκλησίας γιʼ αὐτὸ τὴν ἀγκά- Π.Ο.Ε. διαφορετική. (χωρίς βεβαίως νά καταργεῖ) τίς ᾿Εμεῖς ἄς κρατήσουμε ὅτι ὁ Γέ-
μερίδος. οὖς σου». Μετάφραση: «Σκύψε,
λιασαν, τὴν πλαισίωσαν καὶ τὴν νοητικές ἀνθρώπινες λειτουργίες; ροντας διάβαζε «μέ μανία» τά λει-
Θέλω νὰ σταθῶ σὲ κάποια ση- —Ἡ Ἱ. Σύνοδος διὰ τοῦ Ἀρχιεπι- Πρωτ. Δ.Δ.Τ. Τί θέλουμε δηλαδή, ἕναν πιστό τουργικά κείμενα, στήν παγιωμένη Κύριε, γύρισε τʼ αὐτί σου».
ἐπλούτισαν οἱ ἐγκυρότεροι Πνευ- σκόπου Ἀθηνῶν Θεοκλήτου συγ-
ματικοὶ Πατέρες τῆς Ὀρθοδοξίας. μεῖα τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ: ἀμόρφωτο καί ἀπαίδευτο, πού θά τους γλωσσική μορφή, τήν ᾿Αρχαία 2. Κείμενο: «Μή ἀποστρέψῃς τό
χαίρει τὸν «ΤΥΠΟΝ». τοῦ δίνουμε μασημένη τροφή καί ῾Ελληνική γλῶσσα. Οἱ σεβαστοί
«...Ἡ ἐφημερὶς μας εἶναι ἀπαύ-
Ἔτσι, ἡ Π.Ο.Ἐ δὲν ἔμεινε ἕνας Βεβαίως δὲν εἶχε ἀκόμη δράσει Ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ καὶ ὁ ἄνθρωπος ἀμφιβόλου ποιότητος ἤ ἕναν πιστό Πρεβεζᾶνοι ἱερεῖς μᾶς κατηγο- ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 4ην ΣΕΛ.
τὸ «φραγγέλιον» καὶ γιʼ αὐτὸ στὰ
πρῶτα βήματα τῆς ἐφημερίδος ἡ
ἀποδοχὴ της ἦταν ἀπόλυτη καὶ
ἀνεπιφύλακτη ἀπὸ τὴν παγκόσμια
5. ΚΑΙ ΑΛΛΑΙ ΑΙΤΙΑΙ ΔΙΑ ΤΑΣ ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ ΜΟΝΑΧΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ (1955-2009)
Τοῦ Ἀρχιμ. Καλλίστρατου Ν. Λυράκη, τ. Ἱε-
Ὀρθοδοξία.
— Ὁ Ἀργολίδος Χρυσόστομος ροκήρυκος Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν
«καὶ εἶδον οὐρανὸν καινὸν καὶ γῆν καινὴν»
τὸν Μάρτιο τοῦ 1961 συγχαίρει τὴν Ὑπὸ τοῦ κ. Κυπριανοῦ Χριστοδουλίδη
Π.Ο.Ε «διὰ τοὺς ἀγῶνας καὶ τὸν Ἡ μέριμνα συνθλίβει τόν ἄνθρωπον
ΤΥΠΟΝ». Ὁ Κύριος θέτει τή βιοτική μέριμνα παράλληλη πρός τή μέθη καί Γεννήθηκε στὸν Πειραιὰ καὶ ὅπως μᾶς πληροφορεῖ θεραπεία τῆς μεταμόσχευσης. Ἐκεῖνος ὅμως τὴν
—Τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1961, ὁ Μητρ. τήν κραιπάλη καί μᾶς συνιστᾶ: «Προσέχετε στούς ἑαυτούς σας, ὁ βιογράφος του (βλ. blogspot «ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ» ἀπέρριψε.
 ΓΟΝΑΤΙΣΕ ΣΑΝ ΤΗΝ ΚΑΜΗΛΑ. Ὁ Ἅγιος Ἐφραὶμ ὁ Σύ- Ἀργολίδος γράφει ὑπὲρ τῆς Π.Ο.Ε. μήπως οἱ ψυχές σας γίνουν βαρειές καί ἀνίκανες νά προσέχουν καὶ apandaorthdoxias.blogspot com/2009/12) ἠράσθη τὸ Ὤ, ναί! Τὸ γνωρίζω. Οἱ φιλάνθρωποι καὶ φιλόϋλοι θὰ
ρος μᾶς συμβουλεύει: «Ἡ καμήλα γονατίζει τὸ βράδυ γιὰ νὰ τὴν ξεφορ- πρὸς τὴν Ἱ. Σύνοδον: «...Ὑποβάλ- καί νά ἀγρυπνοῦν». Γίνονται δέ οἱ ψυχές βαρειές καί δυσκίνητες μοναχικὸ σχῆμα ἀπὸ νεαρῆς ἡλικίας. Δὲν τὸν γνώριζα. διαμαρτυρηθοῦν. Θὰ μποροῦσε νὰ εἶχε ζήσει καὶ νὰ
τώσουν. Καὶ ξαναγονατίζει πάλι τὸ πρωΐ γιὰ νὰ δεχθῆ πάλι τὸ φορτίο στὴν λομεν τὴν ταπεινὴν πρότασιν, ὅπως στό πνευματικό ἔργο ἀπό τό ἄσωτο φαγοπότι, ἀπό τή μέθη, ἀπό Τὴ σχετικὰ σύντομη ἀλλὰ μεγαλειώδη πορεία του στις ὑμνεῖ τὸν Κύριο γιὰ τὸ θαῦμα ποὺ συνετελέσθη. Θὰ
πλάτη της. Ἔτσι κι ἐμεῖς πρέπει νὰ γονατίζουμε πρωΐ καὶ βράδυ σὲ προ- προσοικειωθῶμεν τὴν πρότριτα κυ- τίς ἀγωνιώδεις καί βασανιστικές φροντίδες τῆς παρούσης τάξεις τῶν Μοναχῶν τὴν πληροφορήθηκα ἀπὸ τὰ ἱστο- μποροῦσε μετὰ νὰ ἐλεεινολογεῖ τὸν ἑαυτό του, γιατί
σευχὴ μπροστὰ στὸν Θεό. Πότε γιὰ νὰ ξαλαφρώσουμε ἀπὸ τὸ φορτίον μας κλοφορήσασαν ἐφημερίδα “ΤΥ- ζωῆς»(Λουκ. ΚΑ´ 34). λόγια, ποὺ ἀναφέρω καὶ συνιστῶ στὸν ἀναγνώστη νὰ στάθηκε αὐτὸς ἡ ἀφορμὴ νὰ πεθάνει ἕνας ἄλλος συ-
τῶν ἀναγκῶν, τῶν πόνων καὶ τῶν θλίψεων καὶ πότε γιὰ νὰ πάρουμε δυνά- ΠΟΣ...” ἐκδιδομένην ὑπὸ τοῦ δια- τὰ διαβάσει. νάνθρωπος, καὶ μὲ δάκρυα νὰ ἐκζητεῖ ἀδιαλείπτως τὸ
κεκριμένου εὐλαβοῦς ζηλωτοῦ, Ἐπιπλέον στή θεϊκή ἐπισήμανση κατά τῶν βιοτικῶν μεριμνῶν,
μεις γιὰ τὸ νέο φορτίο, ποὺ μᾶς περιμένει». πού συμπνίγουν τήν ψυχή, νά προσθέσουμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος δέν Ἡ αἰτία ποὺ μὲ παρακινεῖ νὰ τοῦ ἀφιερώσω τὸν ἔλεος τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸ ἔγκλημα ποὺ διεπράχθη. Αὐτὸς
Πανοσιολογ. Ἀρχιμ. Χαραλάμπους ἔζησε, ἀλλὰ ἕνας ἄλλος πέθανε. Ἦταν ἤδη νεκρός, θὰ
 ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΑΟΤΗΤΑ. Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴν δίνει στὴν Βασιλοπούλου καὶ ἄλλων ἐκλε- εἶναι μόνο σῶμα, γιά τό ὁποῖο πρέπει διαρκῶς καί ἀποκλειστικά νά ἀτελῆ δικό μου λόγο, εἶναι διότι θέλω νὰ κρατήσω τὴ
φροντίζει, γιά νά ἱκανοποιεῖ τίς ἀνάγκες του. Εἶναι καί ψυχή! Καί ἡ μνήμη του καὶ τὸ Ὀρθόδοξο φρόνημά του, ζωντανὸ τὸν διαβεβαίωναν οἱ γιατροί. Τὸ ἴδιο μπορεῖ νὰ τοῦ
«Κλίμακά» του ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης λέγοντας: «Ἡ πραότη- κτῶν πνευματικῶν του τέκνων. Ἡ ἔλεγαν καὶ κάποιοι συμμοναστές του ἢ μερικοὶ ἄλλοι,
εἰς τὰ πρῶτα βήματά της εὑρισκο- ψυχή θέλει τή δική της τροφή, αὐτή πού εἶναι κατάλληλη γιά τήν παράδειγμα μίμησης: Στὴν πίστη καὶ στὴν ἁγιότητα.
τα εἶναι συνεργάτης τῆς ὑπακοῆς, ὁδηγὸς στὴν ἀδελφοσύνη, χαλινάρι τῆς ἀθάνατη οὐσία της καί σύστασή της. Καί ἡ τροφή αὐτή τῆς ψυχῆς Στὴν ἐποχὴ μας σπανίζει ἡ ἔμπρακτη φανέρωση τοῦ τῆς ἱεροσύνης ὑψηλόβαθμοι καὶ τῆς θεολογίας οἱ
μανίας, κόψιμο τοῦ θυμοῦ, μίμηση τοῦ Χριστοῦ, ἰδιότητα τῶν Ἀγγέλων, δέ- μένη αὐτὴ ἐφημερὶς διὰ τῆς ἐκ- ἐγκρατεῖς.
λεκτῆς ὕλης ἣν περιέλαβε εἰς τὰ εἶναι τά λόγια τοῦ Θεοῦ. φρονήματος αὐτοῦ. Τὸ ὑποκαθιστοῦν ἄλλα καὶ τὸ δια-
σιμο τῶν δαιμόνων καὶ ἀσπίδα κατὰ τῆς πικρῆς ὀργῆς». Ἂς δοκιμάσουμε μέχρι τοῦδε κυκλοφορήσαντα φθείρουν. Δὲν στάθηκαν ὅμως ἱκανὰ αὐτὰ νὰ μεταστρέψουν
νὰ τὴν ἐφαρμόσουμε, ὅσον μποροῦμε, στὴν καθημερινή μας ζωή. Γι᾽ αὐτό, ὅταν ὁ διάβολος πείραξε τόν Κύριο στήν ἔρημο —πού
φύλλα της, προοιωνίζεται δημοσιο- ἦταν νηστικός γιά σαράντα ἡμέρες καί νύκτες— τοῦ ἀπάντησε ὁ Βίος θλίψεων καὶ ὀδύνης ἦταν ἡ ζωή του. Ἔχασε τὸ Ὀρθόδοξο φρόνημα ποὺ εἶχε. Ἡ ἄμβλυνση καὶ ἡ
 ΠΟΙΑ ΨΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΩΡΑΙΑ; Καὶ τὴν ἐρώτηση, ἀλλὰ καὶ γραφικὸν ὄργανον, μεγίστας δυνά- Χριστός μας: «Δέν θά διατηρηθεῖ στή ζωή ὁ ἄνθρωπος μέ μόνο τὸν ἀδελφό του καὶ σύντομα τὸν πατέρα του. Ἔμεινε ἀλλοίωση, ποὺ προσπαθοῦν νὰ μᾶς ἐπιβάλουν οἱ σο-
τὴν ἀπάντηση τὴν βρῆκα σὲ «Λόγον» τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυ- μενον νὰ προσφέρῃ σωτηρίους τόν ἄρτο, ἀλλά μέ κάθε προσταγή, πού θά ἐξέλθει ἀπό τό στόμα μόνη ἡ μητέρα του. Κι αὐτὴ ἄρρωστη. Χρειάστηκε νὰ φοὶ τεχνολόγοι τῆς ἐπιστήμης, μάλιστα ἐν ὀνόματι τῆς
σοστόμου, ὅπου γράφει: «Ποιὰ ψυχὴ ἦταν πιὸ ἄσχημη ἀπὸ τοῦ Παύλου, ὑπηρεσίας, εἰς τε τὴν χειμαζομέ- τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὁ Θεός διατάξει, θά ζήσει ὁ ἄνθρωπος καί χωρίς ἀφήσει τὸν τόπο τῆς μοναστικῆς ἄσκησης γιὰ νὰ ὑπη- ἀγάπης, φαίνεται ὅτι θὰ συναντᾶ ἀκόμη ἰσχυρὰ ἐμπό-
νην Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν καὶ τὸ ρετήσει τὴν μητέρα του. Ὅταν ἐκείνη πέθανε, ἦρθε δια στὴν εὐλογημένη χώρα μας. Οἱ Μοναχοὶ δὲν ζοῦν
ὅταν κατεδίωκε τὴν Ἐκκλησία; Καὶ ποιὰ ψυχὴ ἦταν ὡραιότερη ἀπὸ τὴν δι- ἄρτο»1. γιὰ τὸ σήμερα. Ζοῦν τὸ αἰωνίως καὶ ἀφθάρτως ζεῖν.
κή του, ὅταν ἔλεγε: “Τὸν καλὸν ἀγῶνα ἀγωνίστηκα, τὸν δρόμον τὸν διή- κατολισθαῖνον ἠθικῶς εὐγενὲς μετὰ καὶ ἡ δική του δοκιμασία. Καρδιακὴ ἀνεπάρκεια
ἡμῶν Ἔθνος. Τὸ πνεῦμα, ὅπερ δια- Ἄλλοτε πάλι ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Κύριος δίδασκε στή συναγωγή τῆς βαρειᾶς μορφῆς. Αὐτὸ εἶναι ἡ πίστη μας, αὐτὸ καὶ τὸ φρόνημά μας. Πρὸ
νυσα, τὴν πίστη τὴν φύλαξα”; Ποιὰ ψυχὴ ἦταν ἀσχημότερη ἀπὸ τὴν ψυχὴ ποτίζει τὰ μέχρι τοῦδε δημοσιευ- Καπερναούμ, ἔπειτα ἀπό τό θαῦμα τοῦ χορτασμοῦ τῶν πεντακι- τοῦ θανάτου μας ἔχουμε ἤδη πεθάνει καὶ κάθε Κυρια-
τοῦ ληστῆ, ἀλλὰ καὶ ποιὰ ἄλλη ψυχὴ ἦταν πιὸ ὄμορφη ἀπὸ τὴν δική του, σχιλίων στήν ἔρημο, εἶπε στούς ἐνθουσιασθέντες ἀπό τό θαῦμα: Νοσηλεύθηκε στὸ Ὠνάσειο καὶ τοῦ συστήθηκε ἡ θε- κή, κάθε μικρὴ ἢ μεγάλη γιορτή, βιώνουμε τὴν Ἀνά-
θέντα εἰς τὴν μνημονευθεῖσαν ραπεία τῆς μεταμόσχευσης. Δὲν τὴ δέχθηκε. Ἐπέμε-
τὴν ὥρα, ποὺ ἄκουγε ἀπὸ τὸν Κύριον: “Σήμερον μετ᾽ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ Πα- ἐφημερίδα, εἶναι αὐτόχρημα Ἐκ- «Μή ἐξαντλεῖτε ὅλες τίς προσπάθειές σας στό νά ἐξασφαλίσετε σταση. Κρύβουμε πάντα ἕνα Μοναχὸ μέσα στὴν καρ-
ὑλικές τροφές, πού παρέρχονται καί χάνονται, ἀλλά νά ἀποκτή- νε ὅτι οἱ ἐγκεφαλικὰ «νεκροὶ» εἶναι βαρύτατα πά- διά μας.
ραδείσῳ”; Ποιὰ ψυχὴ ἦταν τόσον ἀπεχθὴς ἀπὸ τὴν ψυχὴ τοῦ τελώνη Ματ- κλησιαστικόν, Ἐθνικὸν καὶ ἀμιγῶς σχοντες καὶ προτίμησε νὰ παραμείνει στὴ ζωὴ ὅσο ὁ
θαίου, ὅταν ἔκλεβε, καὶ ποιὰ ψυχὴ ἦταν πιὸ ὄμορφη ἀπὸ τὴν ψυχὴ τὴν δι- Ὀρθόδοξον...». σετε τήν τροφή, πού μένει αἰώνια καί χαρίζει στόν ἄνθρωπο ζωή Ὁ Μοναχὸς Νικόδημος Γρηγοριάτης εἶχε συναίσθη-
αἰώνια»2. Κύριος τό ἐπέτρεπε ἀκολουθώντας τὴ συμβατικὴ ἀγω-
κή του, ὅταν ἔβαλε τὸ θέλημά του κάτω ἀπὸ τὸν ζυγὸ τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔγι- —Ὁ Φώτιος Κόντογλου σπεύδει γή. Ὅποιος δὲν γνωρίζει τί σημαίνει καρδιακὴ ἀνε- ση καὶ συνείδηση τοῦ γεγονότος τῆς Ἀναστάσεως.
νε Εὐαγγελιστής; Ποιὰ ψυχή;». Δὲν εἶναι δύσκολη ἡ ἀπάντηση, ἀλλὰ νὰ γίνη συνεργάτης ἀπὸ τὸν Ἀπρί- Κατ᾽ αὐτό τόν τρόπο ὁ Κύριος προσπαθοῦσε τούς συγχρόνους πάρκεια τελικοῦ σταδίου, ὅποιος δὲν ἔχει ζήσει τὰ πε- «Μακάριος καὶ ἅγιος ὁ ἔχων μέρος ἐν τῇ ἀναστάσει
οὔτε καὶ ἡ μίμηση τῶν ψυχῶν αὐτῶν, ποὺ χαίρονται τώρα στὴν «χαρὰν λιο τοῦ 1961, μετὰ τὴν κυκλοφορία Του ἀνθρώπους —ἀλλά καί ὅλους γενικά— νά τούς ἐλευθερώσει ριστατικὰ αὐτῶν τῶν ἀσθενῶν, δὲν θὰ μπορέσει νὰ κα- τῇ πρώτῃ. Ἐπὶ τούτων ὁ δεύτερος θάνατος οὐκ ἔχει
τοῦ Κυρίου». ἀπό τό βρόγχο τῆς μέριμνας γιά τά γήινα καί νά τούς προσανατολί- ταλάβει ποτὲ τὴ δοκιμασία τοῦ Μοναχοῦ Νικοδήμου. ἐξουσίαν». Ἡ μνήμη του ἄς εἶναι αἰωνία καὶ ἡ εὐχή του
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 4ην ΣΕΛ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ 4ην ΣΕΛ. Ἡ ἐπιστήμη τοῦ πρόσφερε τὴν ἐναλλακτικὴ λυσιτελῆ νὰ μᾶς συνοδεύει ὅλους.
 ΠΡΟΣΕΧΕ, ΟΤΑΝ ΚΑΥΧΕΣΑΙ. Ἀντιγράφω ἀπὸ τὸ κείμενον
τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὅπου λέγει: «Καυχιέσαι γιὰ τὰ πλούτη σου καὶ
ὑπερηφανεύεσαι γιὰ τοὺς προγόνους σου καὶ τὴν καταγωγή σου; Καὶ χαί- ΟΡ ΘΟΔ ΟΞΟΝ ΣΗ ΜΕ ΙΩΜ Α ΤΑ ΡΙΟ Ν συναίσθημα. Δέν ἀσχολούμαστε
κάν μέ τούς ἄλλους. Ἄς κάνουν ὅ,τι
ἐπιτυγχάνεται ἡ σωτηρία τῆς
ψυχῆς. Εἶναι μιά βασική ἀλήθεια
κατηγορήσει εἶναι ἔνδειξη ὅτι τόν
κερδίσαμε. Αὐτή εἶναι ἡ ἔμπρακτη
τόν ἑαυτό τους, πού μέ κάθε μέσο,
νόμιμο καί παράνομο, ὑπηρετοῦν
ρεσαι γιὰ τὴν πατρίδα, ποὺ ἔχεις καὶ γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τοῦ σώματός σου καὶ
γιὰ τὶς τιμές, ποὺ σοῦ ἀπονέμουν οἱ ἄλλοι; Νὰ προσέχης πολὺ ὅταν καυ-
χέσαι, νὰ προσέχης τὸν ἑαυτόν σου, γιατὶ εἶσαι θνητὸς ἄνθρωπος, διότι “εἶσαι
«ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ ἐκδηλώνουν τήν ἀγάπη τους. Τό
φαινόμενο αὐτό εἶναι ἀποκαλυπτι-
θέλουν. Εἶναι ἐλεύθεροι νά βιώνουν
τή δυστυχία τους! Ἡ τακτική αὐτή
τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ. Ὁ
ἀββᾶς Ἀντώνιος λέει ὅτι ἀπό τόν
ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Ὑπάρχει
καί κάτι ἄλλο πιό οὐσιαστικό.
τά συμφέροντά τους, χωρίς νά ὑπο-
λογίζουν τίποτα, οὔτε τό Θεό οὔτε
χῶμα καὶ θὰ ἐπανέλθης πάλι στὴν γῆ” μιὰν ἡμέρα». Ἂς προσέχουμε ὅλοι. ΕΣΤΙΝ Η ΖΩΗ ΚΑΙ κό. Οἱ χριστιανοί κινοῦνται μέ εἶναι τρανότερη ἀπόδειξη ὅτι δέν
εἴμαστε ἀληθινοί χριστιανοί».
πλησίον μας ἐξαρτᾶται ἡ ζωή καί ὁ
θάνατος. Ἄν κερδίσουμε τόν ἀδελ-
Ἐννοῶ τή μυστική συμμετοχή στή
θλίψη τοῦ ἀδελφοῦ καί τήν προ-
τούς συνανθρώπους τους, δέν πρό-
κειται νά σωθοῦν, γιατί ἁμαρτάνουν
ἄγνοια τῆς διδασκαλίας τοῦ Εὐαγ-
 ΟΣΑ ΚΙ ΑΝ ΔΩΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΑ. Αὐτὸ τὸ συμπέρασμα
ἔβγαλα διαβάζοντας τὰ ἀκόλουθα λόγια τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θε- Ο ΘΑΝΑΤΟΣ» γελίου! Ὁ Νήφων, ἀνταποκρινόμε- «Ὁ Θεός σκεπάζει τόν ἄνθρωπο φό μας, κερδίζουμε τό Θεό. Ἄν
σκανδαλίσουμε τόν ἀδελφό μας,
σευχή γι᾽ αὐτόν. Χωρίς ἐξωτερικές στόν ἴδιο τό Χριστό. Αὐτό πρέπει
νά τό ἔχουν ὅλοι στό νοῦ τους, γιά
ολόγου: «Ἀπὸ τίποτε ἄλλο δὲν εὐχαριστεῖται τόσον πολὺ ὁ Θεός, ὅσον νος στό αἴτημά μου νά σχολιάσει τό μέ τήν ἀγάπη του. Συγχρόνως ὁ Θε- ἐκδηλώσεις συμπάσχουμε καί συμ-
Πολλές φορές οἱ χριστιανοί ξε- φαινόμενο εἶπε: ἁμαρτάνουμε στό Χριστό. Ἴσως μέ παριστάμεθα καί ἀναθέτουμε τά νά ἐκδηλώνουν ἔμπρακτη ἀγάπη
ἀπὸ τὴν συμπάθεια καὶ τὴν εὐσπλαγχνία πρὸς τοὺς συνανθρώπους μας. Σὲ χνοῦν τόν πλησίον τους καί ἀναφέ- ός τοῦ ζητάει ἀγάπη πρός τόν συ-
νάνθρωπό του. Δέν μπορεῖ ὁ ἴδιος ρωτήσεις νά σοῦ πῶ πῶς μποροῦμε προβλήματά του στόν οὐράνιο Πα- πρός τόν πλησίον. Δυστυχῶς οἱ κα-
ὅλους τοὺς φτωχοὺς καὶ σὲ ἐκείνους, ποὺ κακοπαθοῦν ὀφείλουμε νὰ δεί- ρονται διά τῆς προσευχῆς στόν «Ἡ σωτηρία μας ἐπιτυγχάνεται νά κερδίσουμε τόν ἀδελφό μας. Δέν θημερινές φροντίδες μειώνουν τήν
χνουμε συμπόνοια καὶ εὐσπλαγχνία. Δῶσε λίγο σὲ ἐκεῖνον, ποὺ δὲν ἔχει μέσῳ τῶν ἀδελφῶν μας. Αὐτό δέν νά δέχεται τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τέρα, γιατί μόνο ἐκεῖνος τελικά μπο-
οὐράνιο Πατέρα, μέ τή βεβαιότητα εἶναι κάτι πού πρέπει νά τό σκε- ρεῖ νά τά λύσει καί νά τόν βγάλει προθυμία γι᾽ αὐτή τήν ἀγάπη καί,
ἀπὸ τὸ πολύ, ποὺ ἔχεις ἐσύ. Δῶσε καὶ τὰ πάντα, σ᾽ ἐκεῖνον, ποὺ σοῦ ἔχει ὅτι βαδίζουν μέ ἀσφάλεια τό δρόμο τό ἔχουμε στοχαστεῖ στό βαθμό πού ἀλλά νά μένει ἀπαθής ἀπέναντι φτοῦμε πολύ καί νά συναποφασί- χωρίς νά τό καταλαβαίνουν οἱ ἄν-
χαρίσει τὰ πάντα (δηλαδὴ στὸν Θεόν). Ποτὲ δὲν θὰ ξεπεράσης τὴν γεν- θά ἔπρεπε. Ἐνῶ μιλᾶμε συνεχῶς γιά στόν ἀδελφό του. Ἀγάπη πρός τόν ἀπ᾽ τά πικρά καί ἀγχώδη ἀδιέξο-
τῆς σωτηρίας. Ἀπομονωμένοι οἱ ἴδι- σουμε. Τόν πλησίον μας τόν κερδί- δα», εἶπε ὁ Νήφων. θρωποι, ἀνακόπτουν τήν πορεία
ναιοδωρία τοῦ Θεοῦ, ἀκόμη καὶ ἂν χαρίσης ὅλα τὰ ὑπάρχοντά σου, καὶ ἂν οι ἀπ᾽ τούς ἀδελφούς τους, οἱ τήν ἀγάπη τῆς χριστιανικῆς διδα- πλησίον, λοιπόν», εἶπα συμπληρω- ζουμε μέ ἕνα ἁπλό ἐνδιαφέρον, πού τους πρός τή βασιλεία τῶν οὐρα-
σ᾽ αὐτὰ προσθέσης καὶ τὸν ἴδιον τὸν ἑαυτόν σου. Διότι καὶ τὸ νὰ δώσης ὁποῖοι συνήθως βρίσκονται μακριά σκαλίας, στήν πράξη ὑστεροῦμε. ματικά. θά δείξουμε γι᾽ αὐτόν, μέ ἕναν εἰλι- «Ὅταν ὅμως, φίλε μου, δέν κατα- νῶν. Αὐτή εἶναι ἡ πραγματικότητα,
ἀκόμα καὶ τὸν ἑαυτόν σου στόν Θεόν, ἰσοδυναμεῖ μὲ τὸ νὰ παίρνης. Ὅσα ἀπ᾽ τό Θεό, ἐκτελοῦν τά καθήκοντα Ἔχουμε ἀπομακρύνει τήν ἀγάπη «Ὁ δρόμος πού ὁδηγεῖ τόν ἄν- κρινή λόγο, μέ τή συμπαράσταση βάλλουμε τά τέλη τῆς ἔμπρακτης τήν ὁποία συχνά βλέπουμε καί
καὶ ἂν προσφέρης, ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ὑπολείπονται εἶναι περισσότερα. Καὶ πού ἐπιλέγουν καί ἀδιαφοροῦν γιά ἀπ᾽ τήν καθημερινότητά μας. Ἔχου- θρωπο στή βασιλεία τῶν οὐρανῶν σέ μιά του ἀνάγκη, μέ τήν οἰκονομι- ἀγάπης, τί γίνεται; Ὁ δρόμος πρός στούς ἀφοσιωμένους, κατά τά
δὲν θὰ δώσης τίποτε τὸ ἰδικόν σου, διότι τὰ πάντα τὰ ἔχεις λάβει ἀπὸ τὸν τό τί συμβαίνει γύρω τους καί τί με περιορίσει τό βάθος καί τό εὖρος ἔχει διόδια. Πρέπει νά καταβάλει τά κή ἐνίσχυση, μέ τήν ὑπομονή μας τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι κλει- ἄλλα, ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας.
Θεόν». Ἂς δίνουμε λοιπὸν συνεχῶς ὅ,τι μποροῦμε, γιατὶ αὐτὸ εἶναι τὸ ἀντιμετωπίζουν οἱ ἄλλοι. Γι᾽ αὐτούς της. Ἡ ἀγάπη μας εἶναι ἕνα συναί- ἀνάλογα τέλη, πού δέν εἶναι ἄλλα στός;», ρώτησα. Δέν θέλω ὅμως νά σχολιάσω τώρα
σθημα μόνο πρός τούς δικούς μας. στή δύσκολη συμπεριφορά του καί
πρῶτο μας χρέος πρὸς τὸν Θεόν: Νὰ δίνουμε. μόνο οἱ γνωστοί καί οἱ φίλοι θεω- ἀπ᾽ τήν ἔμπρακτη ἀγάπη πρός τόν μέ τήν ἀνοχή καί πραότητά μας. «Προφανῶς καί εἶναι κλειστός. αὐτό τό θέμα», εἶπε ὁ Νήφων.
Π. Μ. Σωτῆρχος Γιά τούς ἄλλους δέν ὑπάρχει τέτοιο
ροῦνται ἀδελφοί, στούς ὁποίους πλησίον. Χωρίς αὐτή τήν ἀγάπη δέν Ὅταν δέν βρίσκει κάτι γιά νά μᾶς Ἐκεῖνοι πού ἀσχολοῦνται μόνο μέ Πρεσβ. Διονύσιος Τάτσης
Σελὶς 4η
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΙΣ
Ἀδίστακτος
Τουρκικὴ προπαγάνδα
Ἡ ἐφημερίδα «Φωνὴ τῆς Ροδό-
πης» ἀποκαλύπτει, πὼς σὲ πολιτι-
στικὴ ἐκδήλωση τῆς μειονότητας
στὴ Θράκη, στὴν λεγόμενη «Γιορ-
τὴ τοῦ Κερασιοῦ», ποὺ πραγματο-
ποιήθηκε μεταξὺ 12–14 Ἰουνίου
ἐ.ἔ. μὲ τὴ συμμετοχὴ πλέον τῶν
20.000 πολιτῶν, σημειώθηκαν τρα-
γικὰ γεγονότα εἰς βάρος τῆς ἐ-
θνικῆς ἀξιοπρέπειάς μας.
Κατ᾽ ἀρχὰς τὴν ἐκδήλωση περι-
φρούρησαν Τοῦρκοι ἀστυνομικοί,
ποὺ μετέβησαν ἀπὸ τὴν Τουρκία
στὴν Ἑλλάδα, μὲ ἄδεια τοῦ Ἑλλη-
νικοῦ Προξενείου τῆς Ἀνδριανού-
πολης! Τὰ μουσικὰ συγκροτήματα
καὶ ὁμάδες χορευτῶν εἶχαν ἔρθει
ὅλα ἀπὸ τὴν Τουρκία καὶ δὲν ὑ-
πῆρχε οὔτε μία στολὴ ἀπὸ τοὺς
γηγενεῖς Ἕλληνες μουσουλμά-
νους! Ἦταν σαφὲς ὅτι τὴν ὅλη
ὀργάνωση τῆς ἐκδήλωσης ἤλεγχε
τὸ Τουρκικὸ Προξενεῖο.
Στὴν ἐκδήλωση παρευρέθησαν
τρεῖς Δήμαρχοι πόλεων τῆς Τουρ-
κίας, ἐνῶ μέρος τῶν ἐξόδων τῆς
ἐκδήλωσης κάλυψε ὁ…Ἕλληνας
φορολογούμενος μέσω τοῦ Δή-
μου Σώστη Νομοῦ Ροδόπης. Τὴν
ἐκδήλωση κάλυψαν, ὄχι ἡ Ἑλλη-
νικὴ Κρατικὴ τηλεόραση, ἀλλὰ ἡ
Κρατικὴ Τουρκικὴ «TRT». Τὴν τε-
λευταία ἡμέρα τῶν ἐκδηλώσεων
μάλιστα, Τουρκάλα τραγουδίστρια
τραγούδησε τὸν στρατιωτικὸ ἐ-
θνικὸ ὕμνο τῆς Τουρκίας, ἐνῶ κά-
ποιοι μουσουλμάνοι ἀπὸ τὶς ἐξέ-
δρες κραύγαζαν στίχους «ὑπέρ
τῆς μητέρας πατρίδας».
Κάποιοι ἀπὸ τοὺς στίχους τοῦ
ὕμνου ἔχουν ὡς ἑξῆς: «Βγήκαμε
μὲ καθαρὸ μέτωπο ἀπὸ κάθε πό-
λεμο… μὲ ἡγέτη τὸν Ἀρχιστράτη-
γο, ποὺ τιμᾶ ὅλος ὁ κόσμος…
εἴμαστε Τοῦρκοι, τὸ στῆθος μας
εἶναι μπρούτζινη ἀσπίδα τῆς Δη-
μοκρατίας. Δὲν ταιριάζει στὸν
Τοῦρκο νὰ σταματάει, ὁ Τοῦρκος
μπροστά, ἐμπρὸς Τοῦρκε». Πῶς
εἶναι δυνατὸν σὲ ἑλληνικὸ ἔδα-
φος καὶ ἀπευθυνόμενη ἡ τραγου-
δίστρια σὲ Ἕλληνες πολίτες μου-
σουλμάνους νὰ μιλάει γιὰ Τούρ-
κους; Πῶς τὸ Ἑλληνικὸ Κράτος τὸ
ἐπιτρέπει;
Παρόντες στὸ ἀνθελληνικὸ ξέ-
σπασμα τῆς τουρκικῆς προπαγάν-
δας ἦταν ὅλοι οἱ Ἕλληνες μου-
σουλμάνοι βουλευτές. Οἱ Ἕλλη-
νες χριστιανοὶ βουλευτὲς χαιρέτι-
σαν τὴν ὅλη ἐκδήλωση τελώντας
τὸ χρέος τους πρὸς τὸ κόμμα καὶ
τὴν πολιτικὴ καριέρα τους, ἀλλὰ
ξεχνώντας αὐτὸ πρὸς τὴν… πα-
5. ΚΑΙ ΑΛΛΑΙ ΑΙΤΙΑΙ ΔΙΑ ΤΑΣ ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 3ης ΣΕΛ.
σει πρός τήν οὐράνια τροφή, τό
θεῖο Του Νόμο. Δυστυχῶς ὅμως,
ὁ ἄνθρωπος δέν ἀποκολλᾶται
εὔκολα ἀπό τίς φθαρτές ἐπιδιώ-
ξεις του καί τή ματαιοδοξία τῶν
θελημάτων του. Γι᾽ αὐτό καί ση-
μειώνει χαρακτηριστικά ὁ Ἱερός
Χρυσόστομος, ὡς ἐκ μέρους
τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου:
«Ἐθρέψατε τά σώματά σας, γιά
νά ἐπιζητήσετε ἐξ αὐτοῦ μέν τήν
τροφή πού μένει, πού τρέφει τίς
ψυχές, σεῖς δέ πάλι τρέχετε
στήν γήινη τροφή»3.
Καί ὅμως τή βρώση αὐτή τήν
πνευματική καί ἁγία —πού πολ-
λές φορές τήν ὑποτιμοῦμε ἤ καί
τήν περιφρονοῦμε— μᾶς τή χά-
ρισε ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος. Γι᾽ αὐτό
εἶχε πεῖ στούς Μαθητές Του:
«Τήν τροφή αὐτή θά σᾶς τή δώ-
σει ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου καί μό-
νο αὐτός»4. Καί «ὅποιος ἀπό
Ἐμέ τή λάβει, δέν θά πεινάσει
πνευματικά· καί ἐκεῖνος πού πι-
στεύει σέ Μένα, δέν θά διψάσει
πνευματικά. Διότι «Ἐγώ εἰμι ὁ
ἄρτος τῆς ζωῆς»(Ἰωαν. ΣΤ´ 35).
Ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς συντηρεῖ
τό σῶμα. Ὁ ἄρτος ὁ πνευματι-
κός, ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, δίδει
ΘΕΡΜΗ ΕΚΚΛΗΣΙΣ
Μὲ πολὺ σεβασμὸ καὶ ἀγάπη
πρὸς τὸ πρόσωπο ὅσων διαβάζουν
αὐτὲς τὶς γραμμὲς ζητάω τὴ βοή-
θειά σας.
Πρόκειται γιὰ τὸ Ἐκκλησιαστικὸ
Γηροκομεῖο, ποὺ βρίσκεται σὲ
ἀνέγερση στὴν ἐνορία τοῦ Ἁγίου
Δημητρίου στὸ Θέρμο Αἰτωλοα-
καρνανίας, ἀφιερωμένο στὸν Ἅ -
γιο Στέφανο τὸ Γηροκόμο, ποὺ ξε-
κίνησε ὁ π. Κωνσταντῖνος Ἀθανα-
σόπουλος.
Μὲ δική μου πρωτοβουλία γρά-
φω αὐτὴ τὴν ἐπιστολή. Ζητάω ἀπὸ
τὸ π. Κωνσταντῖνο νὰ μοῦ συγχω-
ρέσει αὐτὸ τὸ τόλμημα. Κατάγο-
μαι καὶ ἐγὼ ἀπὸ τὸν ἴδιο τόπο.
Ἀφορμὴ νὰ γράψω ἦταν ἕνας λό-
γος, ποὺ μοῦ εἶπε ὁ π. Κων-
σταντῖνος, πὼς τὰ χρόνια του
περνᾶνε καὶ φτάνει πρὸς τὸ τέλος.
Μὲ πολὺ συγκίνηση σᾶς γράφω
πὼς βλέπω στὸ πρόσωπό του τὴν
ἀγωνία και τὴ στεναχώρια γι᾽ αὐτὸ
τὸ ἔργο, γιατὶ ἐδῶ καὶ ἀρκετὸ
καιρὸ οἱ ἐργασίες ἔχουν σταματή-
σει, γιατὶ λείπουν τὰ χρήματα.
Γνωρίζω πὼς οἱ καιροὶ εἶναι δύ-
τρίδα! Πάντως, ὅταν ἐκφωνήθηκε
ὁ ἀνωτέρω ὕμνος, εἶχαν ἀποχω-
ρήσει οἱ Ἕλληνες Χριστιανοὶ βου-
λευτές. Δὲν γνωρίζουμε τί θὰ (ἢ
δὲν θὰ) ἔπρατταν, ἂν ἦταν ἐκεῖ.
Πέρα τῆς ἐν λόγω ἐκδηλώσεως
στὶς μουσουλμανικὲς γιορτές, ποὺ
γίνονται στὰ τεμένη, κάποιοι φα-
νατικοὶ ἰμάμηδες μαθαίνουν στὰ
νέα μουσουλμανόπαιδα ὕμνους
καὶ ποιήματα, στίχους τῶν ὁποίων
μεταφέρουμε κατωτέρω: «Ὅσο
Τοῦ κ. Ἀντωνίου
Κ. Καλογήρου
ὑπάρχει ὁ πρόστυχος ὁ Ἕλληνας
σ᾽ αὐτὸ τὸν κόσμο, δὲ βγαίνει μὰ
τὸ θεὸ αὐτὸ τὸ μίσος ἀπὸ μέσα
μου. Σὰν στέκομαι καὶ τὸν κοιτάζω
τὸν σκύλο, δὲ βγαίνει μὰ τὸ θεὸ
αὐτὸ τὸ μίσος ἀπὸ μέσα μου, χι-
λίων γκιαούρηδων τὰ κεφάλια δὲν
σβήνουν ἕνα μίσος».
Νέα στοιχεῖα διὰ
τὴν ὑπόθεσιν ἐμπορίας
ὀργάνων τῶν Σέρβων
Ὁ Σέρβος Εἰσαγγελέας κ. Βλαν-
τίμιρ Βούκσεβιτς, ἁρμόδιος γιὰ τὰ
ἐγκλήματα πολέμου, δήλωσε σχε-
τικὰ μὲ τὴν ὑπόθεση παράνομης
ἐμπορίας ὀργάνων Σέρβων, ποὺ
εἶχαν πέσει θύματα ἀπαγωγῆς κατὰ
τὴν διάρκεια τῆς κρίσης στὸ Κόσ-
σοβο: «Ἔχουμε βρεῖ τὰ ὀνόματα
τῶν ἀνθρώπων, ποὺ ἔχουν πληρο-
φορίες γιὰ τὸ “κίτρινο σπίτι”, τὸ
οἴκημα αὐτὸ ὅπου γινόταν οἱ παρά-
νομες ἐγχειρήσεις ἀφαίρεσης
ὀργάνων ἀπὸ τοὺς ἀπαχθέντες».
Ἐνῶ ἀπεκάλυψε: «Ὁρισμένοι
ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους ἔ-
χουν ἤδη ὑποβληθεῖ σὲ ἀνάκριση,
ἀλλὰ ὁρισμένοι, ποὺ θὰ μπο-
ροῦσαν νὰ καταθέσουν ὡς μάρτυ-
ρες, φοβοῦνται τυχὸν ἀντίποινα…
ἔχουμε βρεῖ ὁρισμένους ἀξιόπι-
στους ἀνθρώπους, ποὺ εἶναι πρό-
θυμοι νὰ συνδράμουν τὴν ἔρευνά
μας. Τὰ ὄργανα πωλήθηκαν στὴ
Δύση καὶ τὴ Μέση Ἀνατολή, τὴν
Τουρκία καὶ τὴ Σαουδικὴ Ἀραβία».
Σημειώνουμε ὅτι τὸ ὅλο θέμα
ἦλθε στὴν ἐπιφάνεια, μὲ ἀφορμὴ τὸ
βιβλίο «Τὸ κυνήγι: Ἐγὼ καὶ οἱ
ἐγκληματίες πολέμου», τῆς πρώην
Γενικῆς Εἰσαγγελέως τοῦ Διε-
θνοῦς Δικαστηρίου τῆς Χάγης, κας
Κάρλα Ντὲ Πόντε. Σὲ ὑποκεφάλαιο
τοῦ βιβλίου, σχετικὰ μὲ τὰ ἐγκλή-
ματα πολέμου στὴν πρώην Γιουγ-
κοσλαβία, γράφει ὅτι δέχτηκε πλη-
ροφορίες, πὼς ἄνδρες τοῦ UCK
ἀπήγαγαν πάνω ἀπὸ 300 νεαροὺς
Σέρβους καὶ τοὺς ὁδήγησαν στὴν
ζωή στήν ψυχή. Μέ ἄλλα λόγια,
ὅποιος καθημερινά μελετᾶ τό
Νόμο τοῦ Θεοῦ —γιατί ἐκεῖ βρί-
σκει τό οὐράνιο μάννα, τήν
ὄντως τροφή τῆς ψυχῆς, τόν
Κύριο Ἰησοῦ— ἐκεῖνος ἔχει
ἀκμαία καί ἰσχυρή πνευματική
ζωή. Ἡ ψυχή του δυνατή καί γε-
μάτη ἀπό τήν παρουσία τοῦ
Θεοῦ, ζεῖ τό Θεό, ἀμύνεται κα-
τά τοῦ κακοῦ, νικᾶ τό κακό,
προάγεται καί τελειοποιεῖται.
᾽Αντίθετα, ὅποιος μένει ξένος
πρός τόν πνευματικό ἄρτο,
αὐτός εἶναι καχεκτικός πνευμα-
τικά, εὔκολα παρεκκλίνει ἀπό
τό δρόμο τοῦ Θεοῦ, ὀλισθαίνει
στήν ἁμαρτία, κυριεύεται πολ-
λάκις ἀπό αὐτή, καί τελικά γίνε-
ται παίγνιο τῶν παθῶν καί τῶν
ἀδυναμιῶν.
Ἔλλειψη ζήλου
καί ὄχι χρόνου
«Δέν ἔχουμε καιρό». Ἅμα πα-
ρακολουθήσει κανείς τήν καθη-
μερινή ζωή τῶν ἀνθρώπων
αὐτῶν, πού ἰσχυρίζονται ὅτι δέν
ἔχουν καιρό, θά διαπιστώσει ὅτι
διαθέτουν τόν πολύτιμο χρόνο
τῆς ζωῆς τους σέ πράγματα
ἀνούσια, ἀδιάφορα, καί πολλά-
σκολοι, οἱ ἀνάγκες τῶν συνανθρώ-
πων μας πολλές, ἀλλὰ πιστέψτε με
τί χαρὰ θὰ δίναμε σ᾽ αὐτὸν τὸν
ἄνθρωπο, σ᾽ αὐτὸν τὸν ἱερέα,
στοὺς ἡλικιωμένους συνανθρώ-
πους μας, ποὺ ζητοῦν στοργὴ καὶ
φροντίδα, ἂν ξανάβλεπαν τὰ μη-
χανήματα καὶ τοὺς ἐργάτες νὰ
πιάνουν ξανὰ δουλειά.
Ἂς δώσουμε τὴ χαρὰ στὸ π.
Κωνσταντῖνο νὰ δεῖ αὐτὸ τὸ ἔργο,
ποὺ ξεκίνησε νὰ γίνεται πραγματι-
κότητα, ὅσο εἶναι στὴ ζωή. Ἐμεῖς
ποὺ ἔχουμε τὰ πρὸς τὸ ζῆν, ἂς δώ-
σουμε ἀπὸ λίγα ὁ καθένας καὶ
αὐτὰ θὰ πολλαπλασιαστοῦν. Ἂς
κάνουμε κάτι ὅλοι μαζὶ γι᾽ αὐτὸ τὸ
σπουδαῖο ἔργο. Σᾶς δίνω τοὺς
ἀριθμοὺς τῶν λογαριασμῶν:
Ἀγροτικὴ Τράπεζα:
267/03002045–87.
᾽Εθνικὴ Τράπεζα:
352/296035–49.
Σᾶς εὐχαριστῶ ὅλους. Ὁ Θεὸς
νὰ εὐλογεῖ τὰ ἔργα σας. Συγχωρέ-
στε μου τὸ θάρρος.
Α.Μ.
Ἀλβανία γιὰ ἀφαίρεση ὀργάνων καὶ
θανάτωση. Κατηγορεῖ εὐθέως τὸν
σημερινὸ ἡγέτη τοῦ Κοσσόβου Χα-
σὶμ Θάτσι γιὰ ἐγκλήματα καὶ πλου-
τισμό, ἀπὸ τὴν ἐμπορία ἀνθρωπί-
νων ὀργάνων.
Ἡ ἀφαίρεση ὀργάνων πραγμα-
τοποιεῖτο στὰ Β.Α. τῆς Ἀλβανίας,
κοντὰ στὸ Μποῦρελ, ὅπου ὑπῆρχε
ἕνα κίτρινο σπίτι. Οἱ κρατούμενοι
ὑποβάλλονταν σὲ ἀφαίρεση ὀργά-
νων, σὲ δωμάτιο τοῦ κίτρινου σπι-
τιοῦ, ποὺ εἶχε μετατραπεῖ σὲ χει-
ρουργεῖο καὶ ξανακλειδώνονταν
στὰ κρατητήρια μέχρι τὴν ὥρα
τοῦ θανάτου τους μὲ τὴν ἀφαίρε-
ση καὶ ἄλλων ζωτικῶν ὀργάνων.
Τὸ ἐμπόριο ὀργάνων γινόταν μὲ
τὴν ἀπόλυτη συμμετοχὴ μεσαίων
καὶ ἀνώτερων ἀξιωματούχων τοῦ
UCK. Τὰ γεγονότα αὐτὰ συνέβη-
σαν μετὰ τοὺς βομβαρδισμοὺς
τῶν Νατοϊκῶν ἀεροπλάνων στὸ
Κόσσοβο καὶ τὴν περίοδο, ποὺ
ὑπῆρχαν ξένες εἰρηνευτικὲς δυ-
νάμεις καὶ ἐκπρόσωποι ὀργανώσε-
ων ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στὴν
περιοχή.
Στὴν αὐτοψία ποὺ ἔγινε στὸ κί-
τρινο σπίτι στὸ Μποῦρελ, τὸ 2003,
ἀπὸ ἐρευνητὲς τοῦ Διεθνοῦς Δικα-
στηρίου καὶ τοῦ UMNIK τὸ σπίτι
εἶχε βαφεῖ πλέον λευκό, ἐνῶ στὸ
ἐσωτερικὸ βρέθηκαν γάζες, χρησι-
μοποιημένες σύριγγες καὶ μυοχα-
λαρωτικὰ φάρμακα. Ὁ ἰδιοκτήτης
τοῦ σπιτιοῦ, σὲ σχετικὲς ἐρωτήσεις
ὑπέπεσε σὲ ἀντιφάσεις γιὰ τὸ πῶς
βρέθηκαν αἵματα στοὺς τοίχους. Ἡ
Ἑλβετίδα Κάρλα ντὲ Πόντε παρα-
δέχθηκε πρόσφατα ὅτι οἱ διώξεις
τοῦ Διεθνοῦς Δικαστηρίου στρά-
φηκαν μόνον ἐναντίον πολιτικῶν,
ἐνῶ ἡ βοηθὸς της Φλορὰνς Ἄρ-
τμαν δήλωσε ὅτι ἡ Ἑλβετίδα εἰσαγ-
γελέας παρεμποδίστηκε ἀπὸ ἀξιω-
ματούχους τοῦ ΟΗΕ, ὅταν θέλησε
νὰ ἀσκήσει διώξεις ἐναντίον τῶν
Ἀλβανῶν ἐνόχων.
(Πληροφορίες ἀπὸ «Ἔθνος»,
«Πρῶτο Θέμα», infognomonpolitics.
blogspot.com, aktines.blogspot.com)
Προκαλεῖ
ὁ Πάπας Βενέδικτος
Ὁ Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ ἐκφώ-
νησε τὸ καθιερωμένο Χριστου-
γεννιάτικο μήνυμά του, στὸ μπαλ-
κόνι τῆς Βασιλικῆς τοῦ Ἁγίου Πέ-
τρου. Στὴν γεμάτη κόσμο πλατεία
ὁ Πάπας ἐκφώνησε τὸ μήνυμά του
σὲ πολλὲς γλῶσσες. Μεταξὺ
αὐτῶν ἦταν καὶ ἡ λεγόμενη «Μα-
κεδονικὴ» γλώσσα.
(Πληροφορίες ΑΠΕ–ΜΠΕ, www.
inews.gr)
κις βλαβερά. Ὧρες ὁλόκληρες
περνοῦν στό καφενεῖο. Τί κά-
νουν ἐκεῖ; Σκοτώνουν τήν ὥρα
τους. Μέ τί; Μέ τό χαρτοπαί-
γνιο καί μέ τά ἄλλα «τυχερά
παιγνίδια». Ξημερώνονται ὅλοι
ἀπό αὐτούς στό πράσινο τραπέ-
ζι.
Ἄλλοι πάλι διαθέτουν ὧρες
ὁλόκληρες στίς ἐφημερίδες.
Κυριολεκτικά τίς «ξεκοκκαλί-
ζουν». Δέν ἀφήνουν τήν παρα-
μικρή ἀγγελία. Ἅμα τούς πεῖ
κανείς: Μάθε τί γίνεται γενικά,
δέν σοῦ χρειάζονται λεπτομέ-
ρειες, ἀπαντοῦν: «Ἔτσι περνῶ
τήν ὥρα μου».
Ἄλλοι πάλι ἀνοίγουν συζητή-
σεις, γιά τίς ὁποῖες εἶναι ἀναρ-
μόδιοι. Διότι οὔτε γνώσεις εἰδι-
κές ἔχουν, οὔτε ἔχουν διαβά-
σει καί τίποτε σχετικό. Ἀλλά γιά
νά ἐμφανισθοῦν ὅτι εἶναι ἐγκυ-
κλοπαιδικά μορφωμένοι καί νά
κάνουν ἐντύπωση στούς ἄλ-
λους, συζητοῦν ὧρες ὁλόκλη-
ρες. Ἄν μάλιστα ἀναμιχθεῖ καί
ἡ πολιτική —τοῦτο εἶναι ἴδιο
τῶν Ἑλλήνων— τότε εἶναι πού
δέν ἔχουν τέλος οἱ συζητήσεις.
Καί ἀπορεῖ κανείς: «Μά τέλος
πάντων αὐτοί οἱ ἄνθρωποι δέν
σκέπτονται κάτι ἀνώτερο; Τόσο
τούς ἀπορροφᾶ ἡ πολιτική»;
Μεταξύ τῶν νέων ἀνθρώπων
—κάποτε καί τῶν ὡρίμων, ἀλλά
καί ἡλικιωμένων— λέγονται καί
βρωμερά λόγια, ἀστεῖα, πού ἕ-
νας σώφρονας ἄνθρωπος ἀη-
διάζει, ὅταν τυχαῖα τά ἀκούσει.
Διερωτᾶται τότε κανείς: Τόση
«ἀδιαντροπιά» ὑπάρχει μεταξύ
τῶν ἀνθρώπων; Πῶς ἐκστομί-
ζουν τέτοια λόγια; Γι᾽ αὐτά
«ἔχουν καιρό»;
Ἐπίσης καιρό ἔχουν γιά γλέν-
τια, διασκεδάσεις, πάρτυ, χο-
ρούς, περιηγήσεις, παρακολού-
θηση προγραμμάτων τηλεορά-
σεως κ.ὅ.κ., πού στό κάτω–κάτω
αὐτά ἀποβαίνουν πολλάκις κα-
ταστρεπτικά γιά τήν ὑγεία αὐ-
τῶν τῶν ἀνθρώπων. Δέν εἶναι
δικαιολογημένο νά λεχθεῖ γι᾽
αὐτούς τό «τί κρίμα»! Γιά ὅλα
αὐτά εὐχαρίστως διαθέτουν
χρόνο, ἔχουν καιρό, γιά τήν ψυ-
χή τους ὅμως «δέν εὐκαιροῦν»!
Θά συνεχίσουμε στό ἑπόμενο
ἄρθρο.
Παραπομπές:
1. «Οὐκ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται
ἄνθρωπος, ἀλλ᾽ ἐπί παντί ῥήματι
ἐκπορευομένῳ διά στόματος Θεοῦ
(Λουκ. Δ´ 4).
2. «Ἐργάζεσθε μή τήν βρῶσιν
τήν ἀπολλυμένην, ἀλλά τήν
βρῶσιν τήν μένουσαν εἰς ζωήν
αἰώνιον» (Ἰωαν ΣΤ´ 27).
3. «Ἔθρεψα ὑμῶν τά σώματα,
ἵνα ἀπό τούτου τήν ἑτέραν ἐπιζη-
τήσητε τροφήν, τήν μένουσαν, τήν
τρέφουσαν ὑμῶν τήν ψυχήν, ὑμεῖς
δέ πάλιν ἐπί τήν γηΐνην τρέχετε»
(Π.Ν. Τρεμπέλα: Ὑπόμνημα εἰς τό
κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον, σελ
219α, Ἀθῆναι 1954).
4. «Ἥν ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου
ὑμῖν δώσει» (Ἰωαν. ΣΤ´ 27).
Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ
Τὴν 13ην Ἰανουαρίου ἑορτάζομεν τὴν μνήμην
τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλυβίτου.
ΑΤΟΠΑ ΕΟΡΤΩΝ ΚΑΤΑ
ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΝ ΕΙΝΑΙ «ΓΙΑ ΠΕΤΑΜΑ» Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑ;
Τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Μελετίου Ἀπ. Βαδραχάνη
Κατὰ τὶς μεγάλες γιορτές, γίνε-
ται συναγωνισμὸς τῶν καταστη-
ματαρχῶν ποιὸς θὰ στολίσει καλύ-
τερα τὸ κατάστημά του καὶ ποιὸς
θὰ παρουσιάσει τὰ σπεσιαλιτέ του
γιὰ τὴ γιορτή, γίνεται ὅμως καὶ συ-
ναγωνισμὸς στὰ κέντρα διασκεδά-
σεως ποιὸς θʼ ἀσχημονήσει περισ-
σότερο. Εἰδικὰ τὶς νουμηνίες
(=πρωτομηνιὲς) καὶ τὴν πρωτοχρο-
νιὰ γλεντοῦν ξέφρενα, γιατί πι-
στεύουν, ὅτι ἂν περάσουν τὶς μέ-
ρες αὐτὲς μὲ ὑπερβολικὰ γλέντια
θὰ εἶναι ἔτσι ὅλος ὁ μήνας καὶ ὁ
χρόνος. Ἀναγκάζομαι νὰ πῶ κι ἐγὼ
αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ Ἀπόστολος Παῦ-
λος· «Ἡμέρας παρατηρεῖσθαι καὶ
μῆνας καὶ καιροὺς καὶ ἐνιαυτούς!
Φοβοῦμαι μήπως εἰκῆ κεκοπίακα
εἰς ὑμᾶς» (Γαλ. 4, 10 – 11). Ἀνόητο
νὰ περιμένει νὰ πάει καλὰ ὁ χρό-
νος ἐπειδὴ πέρασε καλὰ μιὰ μέρα·
ἀνόητο ἀλλὰ καὶ διαβολικό. Ἡ ἁγία
Γραφὴ λέγει, ὅτι θὰ εἶσαι εὐτυχι-
σμένος ὅλο τὸ χρόνο καὶ ὅλη σου
τὴ ζωή, ἐὰν κάνεις τὸ θέλημα τοῦ
Κυρίου. Ἡ μέρα θὰ εἶναι καλὴ ὄχι
ἀπὸ τὴ φύση της, ἀλλὰ ἀπὸ τὴ δική
μας φροντίδα ἢ ἀμέλεια. Ὁ διάβο-
λος μᾶς ἔμαθε νὰ συνδέουμε τὶς
μέρες μὲ τὴν εὐτυχία ἢ τὴν κακο-
τυχία. Διότι ἔτσι ἀδρανοῦμε, καὶ
πιστεύουμε στὸ πεπρωμένο, στὴν
εἱμαρμένη, στὸ κισμέτ, στὸν ἀπό-
λυτο προορισμό. Ἐξ ἄλλου στὴν
πραγματικότητα, τίποτα δὲν εἶναι
κακὸ παρὰ μόνο ἡ ἁμαρτία· καὶ τί-
ποτα δὲν εἶναι καλό, παρὰ μόνο ἡ
ἀρετὴ καὶ τὸ νʼ ἀρέσουμε στὸ Θεὸ
κατὰ πάντα. Κι αὐτὰ δὲν ἔχουν νὰ
κάνουν μὲ χρόνους καὶ καιρούς,
ἀλλὰ μὲ τὴ δική μας προσπάθεια
καὶ ἄσκηση.
Γιὰ τὸ χριστιανό, ὅλη ἡ ζωή του
συνεχῶς, εἶναι καὶ πρέπει νὰ εἶναι
μιὰ γιορτή. Κι αὐτὸ ποὺ μᾶς κάνει
νὰ γιορτάζουμε συνεχῶς εἶναι ἡ
καθαρὴ συνείδηση. Ὅπως λέγει ὁ
Παῦλος· «Ὥστε ἑορτάζωμεν, μὴ
ἐν ζύμῃ παλαιᾷ, μηδὲ ἐν ζύμῃ κα-
κίας καὶ πονηρίας, ἀλλʼ ἐν ἀζύμοις
εἰλικρινείας καὶ ἀληθείας» (Α´
Κορ. 5, 8). Ἂν δὲν ἔχεις καθαρὴ
συνείδηση δὲν μπορεῖς νὰ γιορτά-
ζεις. Αἰσθάνεσαι σὰν αὐτούς, ποὺ
πενθοῦν. Ἂν θὲς νὰ ὠφεληθεῖς
ἀπὸ τὴ νουμηνία, εὐχαρίστησε τὸ
Θεὸ καὶ ζήτησε καὶ ὁ νέος μήνας
καὶ ἡ νέα χρονιὰ νὰ εἶναι εὐλογη-
μένη. Σκέψου πὼς τὰ χρόνια περ-
νοῦν καὶ πλησιάζουμε στὸν κριτή.
Πῶς θὰ τὸν ἀντιμετωπίσουμε ἂν
δὲν εἴμαστε ἕτοιμοι; Μήπως ἰσχύει
καὶ γιὰ μᾶς τὸ ψαλμικό· «Ἐξέλιπον
ἐν ματαιότητι αἱ ἡμέραι αὐτῶν, καὶ
τὰ ἔτη αὐτῶν μετὰ σπουδῆς»
(Ψαλ. 77, 33). Αὐτὸ εἶναι τὸ νόημα
τῶν ἑορτῶν καὶ μʼ αὐτὸ τὸν τρόπο
μπορεῖ καὶ ὁ πλούσιος καὶ ὁ
φτωχὸς νὰ γιορτάζουν τὴ γιορτὴ
κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο. Στὸ ξαναλέω·
τὸ νὰ παρατηρεῖ τὶς μέρες κανεὶς
δὲν εἶναι γνώρισμα τῆς χριστια-
νικῆς πίστεως, ἀλλὰ τῆς εἰδωλο-
λατρικῆς πλάνης. Ἔχεις γραφεῖ
στὴν οὐράνιο πόλη, ἀνέμιξες τὸν
ἑαυτό σου μὲ τοὺς ἀγγέλους· ἐκεῖ
ποὺ δὲν ὑπάρχει φῶς, ποὺ νὰ κα-
ταλήγει σὲ σκοτάδι, οὔτε μέρα,
ποὺ νὰ τελειώνει στὴ νύχτα, ἀλλὰ
πάντοτε μέρα, πάντοτε φῶς. Ἐκεῖ
ποὺ δὲν ἐξουσιάζει ὁ ἥλιος ἀλλὰ
τὸ ἄκτιστο φῶς τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ
ἁγιότητα.
Γιὰ νὰ δώσεις ποικιλία στὶς ἑορ-
ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟΝ ΕΤΗΣΙΟΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ
Τὸ Σάββατον, 16 Ἰανουαρίου 2010 καὶ ὥρα
9.00 π.μ. τελοῦμεν μνημόσυνον εἰς τὸν Ἱερὸν
Ναὸν «Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου» Κιάτου,
ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῆς ψυχῆς τῆς λατρευτῆς
μας συζύγου, μητέρας καὶ γιαγιᾶς Πρεσβυτέ-
ρας Μαγδαληνῆς Δ. Χριστοδούλου.
Παρακαλοῦμεν τοὺς συγγενεῖς καὶ φίλους
καὶ ὅλους ὅσους τιμοῦν τὴν μνήμην της νὰ
προσέλθουν καὶ νὰ ἑνώσουν μαζί μας τὶς προσ-
ευχές τους στὸ Θεό.
Ὁ σύζυγος
Ἱερεὺς Δημήτριος Χριστοδούλου
Τὰ τέκνα
Ἐμμανουὴλ – Μαρία, Βλασία, Νεκταρία, Γεώργιος
Οἱ ἐγγονοὶ
Ἀντώνιος, Μαγδαληνή, Ζωὴ
Οἱ λοιποὶ συγγενεῖς
ταστικὲς μέρες καὶ νὰ σπάσεις τὴ
μονοτονία, φρόντισε νὰ ἔχεις
ἀλλαγὴ στὴν ἀρετή, σὲ ποιότητα
καὶ ποσότητα. Φρόντισε νὰ ἔχεις
ἀλλαγὴ στὸν ψυχικό σου κόσμο,
στὴ θέλησή σου, στὴν σταθερότη-
τά σου, φυσικὰ πρὸς τὸ καλύτερο.
Τὸ νὰ στολίζεις τὶς ἀγορὲς καὶ τὰ
σπίτια, νὰ τὰ φωταγωγεῖς, νὰ ποικί-
λεις τὸ τραπέζι σου μὲ διάφορα
φαγητὰ εἶναι γνώρισμα παιδικῆς
ἀνοησίας. Μὴ ἀνάψεις φωτιὰ
αἰσθητὴ στὴν ἀγορά, ἀλλὰ ἄναψε
φωτιὰ πνευματικὴ στὴ σκέψη σου.
Ἄναψε φωτιὰ παραδείγματος καὶ
ἀρετῆς ὅπως ζητᾶ ὁ Κύριός μας.
«Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν
ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως
ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δο-
ξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν
τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ.5,16). Μὴ
στεφανώνεις τὴν πόρτα τοῦ σπι-
τιοῦ σου, ἀλλὰ ζῆσε κατὰ τέτοιο
τρόπο, ὥστε νὰ δεχθεῖς στὴ κεφα-
λή σου τὸ στέφανο τῆς δικαιοσύ-
νης ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Χριστοῦ.
Τίποτα νὰ μὴ γίνετε ἄσκοπα καὶ
χωρὶς λόγο, ἀλλὰ ὅπως λέγει ὁ
ἀπόστολος Παῦλος ὅλα ἂς γίνον-
ται πρὸς δόξαν Θεοῦ. «Εἴτε οὖν
ἐσθίετε εἴτε πίνετε εἴτε τι ποιεῖτε,
πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε».
«Καὶ πῶς θὰ φάω καὶ πῶς θὰ πιῶ
εἰς δόξαν Θεοῦ;», μπορεῖ νὰ πεῖ
κάποιος. Νὰ καλέσεις φτωχοὺς
στὸ τραπέζι σου· ἔτσι θὰ ἔχεις τὸν
Χριστὸ συνδαιτυμόνα σου. Καὶ μʼ
αὐτὸ τὸν τρόπο τρῶς καὶ πίνεις εἰς
δόξαν Θεοῦ. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς δὲν
διέταξε μόνο γιὰ τὸ φαγητὸ καὶ τὸ
ποτὸ νὰ δοξάζεις τὸν Χριστό, ἀλλὰ
γιὰ ὁ,τιδήποτε κάνεις. «Εἴτε τι
ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ
ποιεῖτε». Παραδείγματος χάριν τὸ
νὰ πᾶς ἔξω ἢ νὰ μείνεις στὸ σπίτι
κι αὐτὸ πρέπει νὰ εἶναι εἰς δόξαν
Θεοῦ. Καὶ πῶς θὰ καταστεῖ δυνατὸ
αὐτό; Ὅταν βαδίζεις πρὸς τὴν
Ἐκκλησία, ὅταν μετέχεις στὴν
προσευχὴ καὶ στὸ κήρυγμα, ὅταν
πᾶς σὲ νοσοκομεῖο νὰ δεῖς τοὺς
ἀρρώστους, ὅταν πᾶς νὰ συμπα-
ρασταθεῖς σὲ μιὰ φτωχὴ οἰκογέ-
νεια, ὅταν πᾶς νὰ συμμετάσχεις
στὸ πόνο καὶ στὴ λύπη καὶ στὸ πέν-
θος τοῦ ἄλλου, ὅταν πᾶς νὰ ὑπε-
ρασπισθεῖς κάποιον ἀδικούμενο κι
ἀπροστάτευτο, ὅταν ἐξέρχεσαι
στὸ δάσος γιὰ ἀναψυχὴ καὶ θαυ-
μάζεις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, τότε
ἐξέρχεσαι εἰς δόξαν Θεοῦ. Κι ὅταν
πᾶς στὴ δουλειά σου ἢ στὶς κοινω-
νικές σου ὑποχρεώσεις, καὶ εἶσαι ὁ
σωστὸς χριστιανὸς σʼ ὅλες τὶς
ἐνέργειές σου, καὶ πάλι ἐξέρχεσαι
εἰς δόξαν Θεοῦ. Νὰ θυμᾶσαι, αὐτὸ
ποὺ λέει τὸ βιβλίο τῆς Σοφίας
Σειρὰχ (19, 30) στὴν Παλαιὰ Διαθή-
κη, ὅτι «ὁ στολισμὸς τοῦ ἄνδρα
καὶ τὸ γέλιο τῶν δοντιῶν καὶ τὸ
βάδισμά του μαρτυροῦν γιʼ αὐ-
τόν». Ὅταν πάλι ἀκούσεις ἔξω θο-
ρύβους, ἀταξίες, διαβολικὲς παρε-
λάσεις, νὰ εἶναι γεμάτοι οἱ δρόμοι
ἀπὸ πονηροὺς καὶ ἀκόλαστους
ἀνθρώπους, τότε νὰ μείνεις στὸ
σπίτι γιὰ νʼ ἀπαλλαχτεῖς ἀπʼ ὅλα
αὐτά, καὶ ἔτσι «μένεις εἰς δόξαν
Θεοῦ» (Ε.Π.Ε. 31, 467 – 479).
Τὸ ἀνωτέρω κείμενο εἶναι περι-
ληπτικὴ διασκευή, μέρος τοῦ λό-
γου τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου ποὺ
ἐπιγράφεται· «Λόγος ταῖς καλάν-
δαις». Γιὰ τὴν ἀπόδοση·
www.pmeletios.com
ΝΕΑΝΙΚΑ
Τώρα!
Εἶναι κι αὐτὸ γνώρισμα τῆς νεα-
νικῆς ψυχῆς. Ὅταν θέλουμε κάτι,
δὲν τὸ θέλουμε κάποια στιγμὴ τῆς
ἡμέρας, οὔτε βέβαια αὔριο, καὶ
οὔτε ποὺ τὸ συζητᾶμε αὐτὸ νὰ γί-
νει κάποτε, ἀλλὰ τώρα!
Θέλουμε καινούργιο ὑπολογι-
στή; Τώρα τὸν θέλουμε! Νʼ ἀγορά-
σουμε τοῦτο ἢ ἐκεῖνο; Τώρα νὰ γί-
νει! Νὰ βγοῦμε ἔξω μὲ τὴν παρέα
καὶ τοὺς φίλους; Φύγαμε!
Πόσο σπουδαῖο πράγμα εἶναι νὰ
ἐνεργεῖ κανεὶς ἀμέσως! «Ἡ καλύ-
τερη μέρα εἶναι ἡ σημερινή, ὁ κα-
λύτερος χρόνος εἶναι τώρα!», λένε
πολὺ σωστά. Καὶ δὲν εἶναι τυχαῖο,
ποὺ αὐτὴ ἡ ἀντίληψη, εἶναι καθαρὰ
νεανική. «Γιατί τὸ σήμερα ἑτοιμά-
ζει τὸ αὔριο». Κι ἀφοῦ τὸ αὔριο
εἶναι αὐτὸ, ποὺ ἔχουν πλήρως καὶ
ἀπολύτως οἱ νέοι, τὸ «σήμερα» γιʼ
αὐτοὺς ἔχει ἐξαιρετικὴ σημασία.
Στὰ σίγουρα τό «τώρα» καὶ τὸ
«σήμερα», ἀνήκει στὸ μεγάλο
δῶρο, ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός, στὸν
χρόνο, ὅπως ἀνήκει καὶ τὸ «χθὲς»
καὶ τὸ «αὔριο». Ὡστόσο, αὐτὸ ποὺ
μᾶς ἀνήκει, εἶναι μόνο τό «σήμε-
ρα». Τὸ ὅπλο ποὺ ἔχουμε γιὰ τὴν
ὑλοποίηση τῶν σχεδίων μας καὶ
τὴν κατάκτηση τοῦ «αὔριο», εἶναι
μονάχα τὸ «τώρα»!
Λέει ἡ παροιμία: «Ὅποιος ἔχει
τὸν καιρό, ἄς μὴ τὸν χάνει». Καὶ
τὸν χάνει κανεὶς μὲ τὴν ἀναβολή.
Μαζί της δέ, χάνονται τὰ πάντα.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 3ης ΣΕΛ.
πρόσωπόν σου ἀπʼ ἐμοῦ καί ὁμοι-
ωθήσομαι τοῖς καταβαίνουσιν εἰς
λάκκον». Μετάφραση: «Μήν ἀπο-
στρέψεις τό πρόσωπό σου ἀπό μέ-
να καί καταντήσω πεθαμένος»!
3. Κείμενο: «Σήμερον ὁ Δεσπό-
της πρός τό βάπτισμα ἐπείγεται».
Μετάφραση: «Σήμερα ὁ Δεσπότης
τρέχει στό Βάπτισμα».
Πάντως ἐγώ, ἄν ἤμουν πιστός
στήν Πρέβεζα καί ἄκουγα τέτοια
μαργαριτάρια, ὄχι μόνο δέν θά
μποροῦσα νά προσευχηθῶ, ἀλλά
οὔτε νά συγκεντρωθῶ, γιά νά μή
χρησιμοποιήσω κάποιο ἄλλο ρῆμα,
πού φέρνει στό νοῦ τή θυμηδία!
Εἶναι πολύ χαρακτηριστικά ὅσα
εἶπε ὁ κ. Φίλιας σέ βιβλιοπαρουσία-
ση τοῦ βιβλίου τοῦ κ. Φώτη Σχοι-
νᾶ, «Λειτουργική γλῶσσα (δοκίμια
προβληματισμοῦ), Ἐκδόσεις ΤΗ-
ΝΟΣ, Ἀθήνα 2006», πού ἔγινε στό
Δημαρχεῖο ᾿Αμαρουσίου ( Δεκέμ-
βριος 2006), ὅπου φαίνεται ὁ μεγά-
λος κίνδυνος, πού ἐλλοχεύει ἀπό
μεταγλωττίσεις, ὅπως αὐτές, πού
χρησιμοποιοῦν σήμερα οἱ ἱερεῖς
στήν Πρέβεζα. Παραθέτουμε ἀπο-
μαγνητοφωνημένο ἀπόσπασμα
ἀπό τήν βιβλιοπαρουσίαση, (ὁμιλεῖ
ὁ λειτουργιολόγος κ. Γεώργιος Ν.
Η «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝΩΣΙΣ» ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΜΑΣ ΖΩΗΝ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 3ης ΣΕΛ.
3 μόλις φύλλων τῆς ἐφημερίδος:
«Στὸ ἔγκριτον καὶ μὲ σπουδαίαν
ἀποστολὴν φύλλον σας “ΤΥΠΟΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ”, παρα-
καλῶ νὰ δημοσιεύσητε τὰς κάτωθι
σκέψεις…». Τὸ ἄρθρο του αὐτὸ
εἶχε τίτλο «ΟΧΙ ΚΑΡΔΙΝΑΛΙΟΥΣ.
ΓΕΝΕΙΟΦΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΡΑΣΟΦΟ-
ΡΟΥΣ ΘΕΛΟΜΕΝ».
Ὁ Κόντογλου ἔγινε ἔκτοτε τα-
κτικὸς συνεργάτης τῆς ἐφημερί-
δος, εἶναι δὲ καὶ ὁ ἀνάδοχος γιὰ
τὴν μετονομασία τῆς ἐφημερίδος
ἀπὸ «ΤΥΠΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΘΟ-
ΔΟΞΟΣ» σὲ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥ-
ΠΟΣ». Ἔγραψε τὴν προτροπή του
γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τοῦ ὀνόματος μὲ
μολύβι, σὲ ἕνα μικρὸ χαρτάκι καὶ
τὸ παρέδωσε στὸν π. Μᾶρκον.
Ἡ μετονομασία ἔγινε, τελικά,
δυὸ χρόνια μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ
μακαριστοῦ Κόντογλου. Ἔγινε τὸν
Ἰανουάριο τοῦ 1967.
—Ὁ Ἀμερικῆς Ἰάκωβος συγχαί-
ρει, τὸν Μάϊο τοῦ 1961.
—Στὸ ἴδιο τεῦχος «μετὰ πλεί-
στης χαρᾶς…», ὅπως χαρακτηρι-
στικὰ γράφει, συγχαίρει καὶ ὁ Κα-
θηγούμενος τῆς Ἱ. Μ. Λογγοβάρ-
δας, Γέρων π. Φιλόθεος Ζερβάκος.
—Τὸν Ἰούλιο τοῦ 1961 συγχαίρει
καὶ «ὁ πολιὸς Γέρων τῆς Ὀρθοδο-
ξίας», ὁ ἀρχιμ. π. Γερβάσιος Παρα-
σκευόπουλος γράφων μεταξὺ ἄλ-
λων «ὑπτίαις ταῖς χερσὶν ἐδεξάμην
Πῶς ἀπεβίωσεν
ὁ Πατριάρχης Παῦλος
Ὁ πρωτοσύγκελλος Μεθόδιος
(Ὄστοϊτς), ὁ ὁποῖος ἐπὶ δύο ἔτη ἔζη
πλησίον τοῦ Πατριάρχου Παύλου,
ὑπηρετῶν αὐτὸν εἰς τὸ νοσοκο-
μεῖον, διηγεῖται πῶς ἦτο ἡ τελευ-
ταία στιγμὴ τοῦ Πατριάρχου Παύ-
λου: «Ἐκείνην τὴν πρωΐαν ἔπρεπεν
ἐγὼ νὰ τελέσω τὴν Θείαν Λειτουρ-
γίαν, ἀλλὰ κάτι μὲ τραβοῦσε νὰ μὴ
ἐξέλθω ἀπὸ τὸ δωμάτιόν του. ῾Η δι-
αίσθησίς μου μοῦ ἔλεγε ὅτι πρέπει
πρῶτον νὰ τὸν κοινωνήσω. Τὸν τε-
λευταῖον καιρὸν τὰ μάτια του τὰ
εἶχε συνεχῶς κλειστά, ἀλλὰ τὰ
ἤκουεν ὅλα. Ὅταν ὡλοκλήρωσα
τὴν προσευχήν, τὸν ἐρώτησα, ἂν
θὰ ἤθελε νὰ κοινωνήσῃ. Ἐκεῖνος
ἤνοιξε τὰ μάτια του, μὲ ἐκοίταξε μὲ
ἓν βλέμμα ἀτενὲς (κατάμματα) καὶ
σιγηλῶς ἀπήντησε: “Θέλω”. Ἐκοι-
νώνησε μὲ τρόπον, ὅπως δὲν ἔχω
ἴδει κατ᾽ ἐκεῖνον τὸν χρόνον. Τόσο
ἤρεμα, τόσο γαλήνεια. Ἔδειχνεν
ὅτι ἐγνώριζεν ὅτι εἶναι ἡ τελευταία
του θεία Κοινωνία. Ἔκλεισε τὰ μά-
τια του καὶ ἀπεβίωσε. Δὲν ὑπῆρξεν
ἀναστεναγμός, οὔτε ἐπιθανάτιος
ρόγχος, δὲν ὑπῆρξε σπασμὸς εἰς τὸ
πρόσωπόν του —δὲν ὑπῆρξε τίποτε
ἀπὸ ὅλα αὐτά».
(πηγή: www.novosti.rs, 9.12.2009)
ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Σχέδια γιὰ τὸ μέλλον, ὁράματα,
στόχοι, σκοποί… Γιατί «ἡ ἀναβολή,
ὅπως λέγει καὶ ὁ Ἅγ. Ἰω. ὁ Χρυσό-
στομος, εἶναι ἀρχὴ τῆς ἀμέλειας
καὶ τῆς ἀδιαφορίας». Κι αὐτές, τί
καλὸ μποροῦν νὰ μᾶς δώσουν;
Ὁπότε «ἡ ἀναβολὴ εἶναι ὁ… καλύ-
τερος τρόπος γιὰ νὰ μὴ κάνεις τί-
ποτα στὴ ζωή σου»! Εἶναι ὄντως
Ὁ «Ὀρθόδοξος Τύπος»
μέ τά «Νεανικά Ζητήματα»
ἀπευθύνεται εἰς τούς νέους
καί τούς προσκαλεῖ ὅπως
στείλουν τάς ἐρωτήσεις των
διά σύγχρονα θέματα καί
προβληματισμούς τους εἰς
τό ἠλεκτρονικόν μας ταχυ-
δρομεῖον (orthotyp@otenet.gr),
μέσω ΦΑΞ (210.8136981) ἤ
μέσῳ ἀλληλογραφίας (Θησέως
25, 14671 Νέα ᾿Ερυθραία).
σοφὸ αὐτὸ ποὺ εἶπαν: «Κάθε ἀνα-
βολὴ καὶ ματαίωση». Γιατί: «Κάθε
μέρα, ποὺ περνᾶ ἀνεκμετάλλευτη,
εἶναι ἕνα βῆμα πρὸς τὸ ποτέ»!
Ὅσοι δὲν ἐνεργοῦν «τώρα», δὲν
ἔχουν ἰσχυρὴ βούληση, εἶναι ἀνα-
ποφάσιστοι καὶ ἀναβλητικοί, δὲν
ἔχουν ὁράματα καὶ στόχους, τοὺς
λείπει ἡ αὐτοπεποίθηση, εἶναι
ὀκνηροί, ὑπέρμετροι, διστακτικοὶ
καὶ φοβητσιάρηδες! Λοιπόν, μπο-
ροῦν αὐτοὶ νὰ λέγονται νέοι;
Μιὰ καθηγήτρια, ἔγραψε στὸν πί-
νακα, γιὰ νὰ τὸ δοῦν ὅλα τα παιδιὰ
τῆς τάξης: «Ὁ πιὸ δυνατὸς κρίκος
Φίλιας): «Τό πρῶτο θέμα, πού ἀνα-
δεικνύω ἀπό τά γραφόμενα καί
πού διήκει ὅλο τό βιβλίο εἶναι ὅτι
μιά πιθανή μεταγλώττιση τῶν λει-
τουργικῶν κειμένων, μιά μετάφρα-
ση δηλ. θά δυσχεράνει τίς ἔννοιες
καί τήν κατανόηση, διότι θά συρρι-
κνώσει τίς ἔννοιες. ῞Οπως γνωρί-
ζετε, ὑπάρχει ἡ ἄποψη ὅτι οἱ μετα-
φράσεις διευκολύνουν στήν κατα-
νόηση. ᾿Αλλά, ὅπως μᾶς λέει ὁ κ.
Σχοινᾶς, ἡ μεταγλώττιση μικραίνει
τό νοηματικό περιεχόμενό τους κι
αὐτό εἶναι ἐξαιρετικά ἐπικίνδυνο
καί καθόλου δέν συμβάλλει σέ
αὐτό πού λέμε κατανόηση. Ὅταν
ἀπό μία ἔννοια πρέπει νά καταλά-
βουμε ἑκατό σημεῖα καί ἡ μετά-
φρασή της μᾶς φέρνει νά καταλά-
βουμε τά πενῆντα, τότε ὁπωσδή-
ποτε δέν ἔχουμε διανοητική κατα-
νόηση. ῾Ο κ. Σχοινᾶς ἀναφέρεται σ᾿
αὐτά τά θέματα χωρίς νά ἀπολυτο-
ποιεῖ τή γλῶσσα. Λέει σέ ὁρισμένα
σημεῖα ὅτι δέν μιλᾶμε γιά ἱερές
γλῶσσες, δέν εἶναι ἡ γλῶσσα ἱερή
καθ᾿ ἑαυτήν. Θά μοῦ ἐπιτρέψετε
νά πῶ δέν θεοποιοῦμε τή γλῶσσα.
(...) ᾿Επίσης συμφωνῶ μαζί του ὅτι
ἡ ὅποια μεταγλώττιση καί μάλιστα
ἀδόκιμη, ἐπιφέρει μιά ἀποϊεροποί-
ηση τῆς γλώσσας (ἔκφραση τοῦ κ.
Σχοινᾶ τήν ὁποία καί προσυπογρά-
τὰ ὑπʼ ἀριθ. 1-6 φύλλα τοῦ ἀγαπη-
τοῦ μας ΤΥΠΟΥ».
—Ἔκτοτε, μέχρι καὶ σήμερα
ἐπηκολούθησαν πάμπολλες συγχα-
ρητήριες ἐπιστολές, Πατριαρχῶν,
«Δεῦτε ἴδωμεν πιστοὶ»
Μία θαυμάσια ὁμιλία, πραγματο-
ποιήθηκε τὴν Κυριακὴ τὸ βράδυ,
13 Δεκεμβρίου, στὴν καινούργια
αἴθουσα τῆς Π.Ο.Ε. στὸ ἵδρυμα τοῦ
Ἁγίου Νεκταρίου στὴν Ἑκάλη.
Ὁ ὁμότιμος Καθηγητὴς τῆς Ἱστο-
ρίας τῆς Τέχνης τοῦ Πανεπιστημίου
Ἀθηνῶν κ. Νικόλαος Ζίας, μὲ τὴν
ἐπιστημονικὴ ἐγκυρότητα ἀλλὰ καὶ
πηγαία εὐσέβεια, ποὺ τὸν διακρίνει,
σὲ μία κατάμεστη αἴθουσα, ἀνέπτυ-
ξε τὸ θέμα «Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί, ἡ
Εἰκονογραφία τῆς Γεννήσεως στὴ
Βυζαντινὴ ζωγραφική».
Ὁ κ. Ν. Ζίας σημείωσε ὅτι ἡ
ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων μᾶς κα-
λεῖ νὰ νηπιάσουμε, ἐνῶ ἐπεσήμανε
τὸν καίριο ρόλο καὶ σημασία τῆς
ζωγραφικῆς στὴν πνευματικὴ ζωή.
Σημασία ποὺ ἔγκειται στὸ ὅτι ἡ ζω-
γραφικὴ ἀπεικόνιση τοῦ Χριστοῦ,
ποὺ ὑπερβαίνει τὴν Μωσαϊκὴ ἀπα-
γόρευση, βεβαιώνει τὴν σάρκωση
τοῦ Λόγου, τὴν παρεμβολὴ τοῦ Λό-
γου μέσα στὴν Ἱστορία. «Καὶ ὁ Λό-
γος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν
ἐν ἡμῖν» (Ἰωάννης α΄,14). Ἐπεσή-
μανε, ἐπιπλέον ὅτι ἡ (Βυζαντινὴ)
ζωγραφικὴ ἀφαιρώντας κάποια
στοιχεῖα ὑλικότητας, χωρὶς νὰ θί-
γει τὴν ὑπόσταση, μᾶς ὁδηγεῖ σὲ
μία Ὀρθόδοξη προσέγγιση τοῦ
Μυστηρίου τῆς Σαρκώσεως, χωρὶς
ταυτόχρονα νὰ ἀφαιρεῖ τίποτε ἀπὸ
τὶς δύο φύσεις τοῦ Χριστοῦ. Πα-
ράλληλα, ἡ ἀπεικόνιση τῶν Ἁγίων
τῆς Ἐκκλησίας μας, σὲ μία ἄλλη
Ὁμιλία τοῦ π. Σαράντη Σαράντου εἰς τὴν Π.Ο.Ε
Τήν Δευτέραν 21.12.09, ἡ Π.Ο.Ε.
εἶχε τήν τιμήν νά φιλοξενήση μίαν
ἐξέχουσαν προσωπικότητα εἰς τήν
αἴθουσαν κηρυγμάτων της (Κάνιγ-
γος 10).
Συγκεκριμένως καί διά μίαν
ἀκόμη φοράν, ὁ πολυγραφώτατος
ἀγωνιστής τῆς Ὀρθοδόξου Παρα-
δόσεως, ὁ ἀκάματος πνευματικός
πατέρας π. Σαράντης Σαράντος
καί ἐν μέσω μιᾶς κυριολεκτικῶς
καταμέστου αἰθούσης, ὡμίλησε
μέ θέμα: «Ἡ Θεανθρωπολογία
τῶν Μεγάλων Ὡρῶν τῶν Χριστου-
γέννων–Νεοποχίτικες ἀκυρώσεις
της».
Ὁ γλαφυρώτατος καί ἐμβριθής
ὁμιλητής, ἀφοῦ ἀνέφερε, πώς οἱ
Ἀκολουθίες τῶν Μεγάλων Ὡρῶν
ἀποτελοῦν τήν προπαρασκευαστι-
κήν ὁδόν, πού θά μυήση τόν πιστόν
χριστιανόν εἰς τήν πνευματικήν
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010
τῆς ἐπιτυχίας στὶς ἐξετάσεις εἶναι
ἡ ψυχραιμία. Κι ὁ πιὸ ἀδύνατος, ἡ
ἀπώλειά της. Ἡ ἀσφαλέστερη μέ-
θοδος διατήρησης τῆς ψυχραιμίας
εἶναι ἡ καλὴ προετοιμασία. Καὶ ὁ
ἐνδεδειγμένος χρόνος κάλυψης
καὶ τῶν τελευταίων κενῶν, ἐν ὄψει
τῶν ἐξετάσεων, εἶναι τώρα»! Πόσο,
μὰ πόσο σημαντικὸ εἶναι αὐτὸ στὴ
ζωή μας! Τὸ λέει καὶ ὁ Ἀπ. Παῦλος:
«Ἰδοὺ τώρα εἶναι καιρὸς εὐλογη-
μένος. Ἰδοὺ τώρα εἶναι ἡ ἐποχὴ
τῆς σωτηρίας» (Β΄ Κορ. στ΄, 2).
Δὲν ὑπάρχει πουθενὰ στὴν Ἁγ.
Γραφή, ἔστω καὶ μιὰ ἐντολὴ, ποὺ νʼ
ἀπευθύνεται στὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ
τοὺς λέει νὰ πιστεύσει στὸν Θεὸ ἢ
καὶ νὰ μετανοήσει, αὔριο ἢ τὴν ἄλλη
ἑβδομάδα ἢ τὴν ἐρχόμενη χρονιά!
Ὁ πονηρὸς τότε (μᾶς) κερδίζει,
ὅταν ἀναβάλουμε ἢ καθυστεροῦμε
τὴν πίστη ἢ τὴν μετάνοιά μας.
Δὲν εἶναι τυχαῖο πού, ὅταν ὁ
Χριστὸς κάλεσε τὸν Πέτρο καὶ τὸν
Ἀνδρέα νὰ γίνουν μαθητές Του,
ἐκεῖνοι ἀμέσως ἄφησαν τὰ δίχτυα
τους καὶ Τὸν ἀκολούθησαν (Ματθ.
δ΄, 20). Τὸ ἴδιο ἔκαναν καὶ ὁ Ἰάκω-
βος καὶ ὁ Ἰωάννης, οἱ γιοὶ τοῦ Ζε-
βεδαίου, οἱ ὁποῖοι «ἀμέσως ἄφησαν
τὸ πλοῖο καὶ τὸν πατέρα τους καὶ
Τὸν ἀκολούθησαν» (Ματθ. δ΄, 21).
Εἶπαν πὼς «τὸ μόνο κοινὸ πράγ-
μα ὅλων τῶν ἀνθρώπων εἶναι τὸ
“σήμερα” καὶ τὸ “τώρα”. Τὸ θέμα
εἶναι τί κάνει ὁ καθένας μας σʼ
αὐτό». Ναί, ἀκριβῶς ἐδῶ βρίσκεται
ὅλο τό θέμα, φίλοι…
Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος
φω). ῾Η ἱερότητα μιᾶς γλώσσας
βρίσκεται στό περιεχόμενό της καί
μπορεῖ νά ὑπάρξει μιά ἀποϊεροποί-
ηση τῆς λειτουργικῆς γλώσσας».
῾Ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Βασί-
λειος Χαβάτζας, σέ ὁμιλία, τήν
ὁποία ἀνέπτυξε σέ σύναξη Προ-
έδρων τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν Συμ-
βουλίων τῶν ῾Ιερῶν Ναῶν τῆς
῾Ιερᾶς ᾿Αρχιεπισκοπῆς ᾿Αθηνῶν
στόν ῾Ιερό Ναό ῾Αγίου Διονυσίου
τοῦ ᾿Αρεοπαγίτου (23-9-2009), ἀνέ-
φερε τά ἑξῆς χαρακτηριστικά, τά
ὁποῖα ἀπηχοῦν καί τίς ἀγωνίες πού
διατύπωσαν οἱ ἱερεῖς τῆς Πρέβε-
ζας: «Νομίζω πάντως ὅτι ὑπάρχουν
δύο πράγματα στά ὁποῖα δέν μπο-
ροῦμε νά κλείνουμε πάντα τά μά-
τια μας: τό γεγονός ὅτι τό κλῖμα
τῆς ἐνορίας κάνει μερικές φορές
ἕνα νέο νά αἰσθάνεται ἀπόβλητος
καί τό πρόβλημα τῆς γλώσσας, πού
δέν ἐπιτρέπει ἰδίως στούς νέους
ἀνθρώπους νά προσεγγίσουν τή
λατρεία τῆς ᾿Εκκλησίας. Στό θέμα
αὐτό, ἀναρωτιέμαι γιατί ἡ λατρεία
τῆς ᾿Εκκλησίας μπορεῖ νά τελεῖται
σέ ὅλες τίς γλῶσσες καί διαλέ-
κτους τοῦ κόσμου, ἐκτός ἀπό τή
γλῶσσα πού μιλοῦν οἱ σύγχρονοι
῞Ελληνες;» (τά ἔντονα γράμματα
εἶναι τοῦ π. Βασιλείου).
Ἀρχιεπισκόπων, Μητροπολιτῶν,
Καθηγητῶν Πανεπιστημίου, Πολι-
τικῶν καὶ βεβαίως πολλαπλάσιες
ἐνθουσιαστικὲς ἐπιστολὲς εὐσε-
βῶν καὶ πιστῶν ἀνθρώπων.
ὑπαρκτικὴ σφαῖρα, βεβαιώνει τὴν
δυνατότητα τῆς κατὰ Χάρη Θεώ-
σεως τοῦ ἀνθρώπου.
Ἀκολούθως ὁ κ. Ν. Ζίας, μᾶς συ-
νήρπασε μὲ ἕνα εἰκονογραφικὸ τα-
ξίδι εἰκόνων Βυζαντινῆς ζωγρα-
φικῆς, μὲ θέμα πάντα, τὴν Γέννη-
ση τοῦ Χριστοῦ– μέσω προβολῆς
διαφανειῶν – ἀπὸ ψηφιδωτὰ καὶ
εἰκόνες τῆς Ἱ.Μονῆς Δαφνίου
(11ος αἰώνας), τοῦ Μυστρᾶ, τῆς
Ἱ.Μονῆς τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ Βοι-
ωτίας καθὼς καὶ εἰκόνων τοῦ Φω-
τίου Κόντογλου. Στὴν παρουσίαση,
ὑπῆρξε καὶ παράθεση εἰκόνων ἀπὸ
τὴ Δύση, οἱ ὁποῖες –ὅπως παρατή-
ρησε ὁ Καθηγητὴς– παρότι σπου-
δαῖες, δὲν δύνανται νὰ μεταφέ-
ρουν στὸν ἄνθρωπο τὸ Μυστήριο
τῆς Σαρκώσεως καὶ νὰ τὸν ἀνά-
γουν στὴν πνευματικὴ σφαῖρα.
Τὸν κ. Ν. Ζία, προλόγισε ὁ Πρό-
εδρος τῆς Π.Ο.Ε. κ. Κωνσταντῖνος
Σαμωνᾶς καὶ τὸ στέλεχος τοῦ
Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ καὶ συν-
εργάτης τῆς Π.Ο.Ε. κ. Ἀλέξανδρος
Σιδερίδης. Τὴν ὅλη ἐκδήλωση,
ἔκλεισε ὁ Πνευματικὸς Προϊστά-
μενος τῆς Π.Ο.Ε. π. Μάρκος Μα-
νώλης, μὲ τὴν παρότρυνση νὰ μεί-
νουμε σταθεροὶ στὰ παραδεδομέ-
να τῆς Βυζαντινῆς ζωγραφικῆς,
ἀπὸ τὸν Φώτη Κόντογλου καὶ
ἄλλους παλαιότερους Βυζαντι-
νοὺς ζωγράφους, ἀποφεύγοντας
τοὺς μοντερνισμούς.
α.κ.
βίωσιν καί ἐμπειρίαν τῆς Μητροπό-
λεως τῶν ἑορτῶν, ἀνέλυσε τήν δο-
μήν τῶν Ἀκολουθιῶν, τήν ὑψηλήν
γλωσσικήν καί συντακτικήν μορ-
φήν τῆς λειτουργικῆς γλώσσης,
πού τόσον συνεισφέρουν εἰς τήν
ἀνάδειξιν τῆς προσμονῆς τῶν προ-
φητῶν τῆς Π.Δ. εἰς τόν ἐρχομόν
τοῦ θείου Βρέφους. «Μέσω ἀντι-
θέσεων καί πολλῶν καί ποικίλων
μεταφορικῶν σχημάτων, οἱ “Μεγά-
λες Ὧρες” πραγματικά μυοῦν τόν
πιστόν εἰς τήν χαρμόσυνον πνευ-
ματικήν ἀτμόσφαιραν τῆς ἑορτῆς
τῆς Σαρκώσεως τοῦ Λόγου».
Τέλος, ἡ ὄμορφη βραδιά ἔκλει-
σε, μέ καίριες παρατηρήσεις τοῦ
Καθηγητοῦ κ. Κ. Δεληγιάννη καί μέ
τά μελωδικώτατα Χριστουγεννιάτι-
κα Τροπάρια, πού ἔψαλαν οἱ καλλι-
κέλαδοι ψάλται–μέλη τῆς Π.Ο.Ε.
Χ.Δ.Μ
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010
Η ΠΕΡΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΟΣ ΤΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΙΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 8 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 34 ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 590/1977
Ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (Συνεδρία τῆς 15–10–2009)
«Ἐν ἀγνοίᾳ τῆς ἀνωτάτης
Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς (Ι.Σ.Ι.)
εἰσήχθη ἡ καινοφανὴς διάταξις
τῆς παραγράφου 8 τοῦ ἄρθρου 34
(ν. 590/1977) περὶ διαθεσιμότητος
τῶν Μητροπολιτῶν» ἐπισημαίνει
ὁ Μητροπολίτης Φιλίππων, Νεα-
πόλεως καὶ Θάσου κ. Προκόπιος,
ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς
Ἱεραρχίας.
«Ἡ διάταξις ἐθεσπίσθη ὡς προσ-
θήκη δι᾽ αὐτοβούλου ἀποφάσεως
τοῦ πολιτειακοῦ νομοθέτου ἢ διὰ
παρασκηνιακῶν διαβουλεύσεων
ἐκκλησιαστικῶν καὶ κυβερνητικῶν
παραγόντων. Ὅσο παραμένει ἐν
ἰσχύι ἰσχυροποιεῖ τὴν θέσιν τοῦ
Πρώτου, εἶναι ἀντικανονική, ἀντι-
συνταγματικὴ καὶ ἐναντία εἰς τοὺς
Ἱεροὺς Ἀποστολικοὺς Κανόνας»,
τονίζει μὲ τὴν εἰσήγησίν του ὁ Σε-
βασμιώτατος κ. Προκόπιος.
Εἰσήγησιν μὲ θέμα «Ἡ περὶ δια-
θεσιμότητος τῶν Μητροπολιτῶν
διάταξις τῆς παραγράφου 8 τοῦ
ἄρθρου 34 τοῦ Νόμου 590/1977»
ἔκαμε ὁ Μητροπολίτης Φιλίππων,
Νεαπόλεως καὶ Θάσου κ. Προκό-
πιος, ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου
τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἑλλάδος, κατὰ
τὴν συνεδρία αὐτῆς, τὴν 15ην
Ὀκτωβρίου 2009.
Εἰς αὐτήν, ὁ Σεβασμιώτατος κ.
Προκόπιος καταγράφει τὴν σύν-
τομον ἱστόρησιν τῆς ἀνυπόπτως
καὶ ἐν ἀγνοίᾳ —ὅπως σημει-
ώνει— τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησια-
στικῆς Ἀρχῆς, εἰσαχθείσης καινο-
φανοῦς διατάξεως. Ἐπισημαίνει,
ὅτι ἐθεσπίσθη ὡς προσθήκη εἰς
τὸν θεμελιώδη διὰ τὴν Ἐκκλησίαν
Νόμον περὶ Καταστατικοῦ Χάρ-
του, ἐνῶ ὁ ἴδιος εἰς ἔρευνάν του
δὲν ἀνεῦρε καμμίαν ἀπόφασιν
ληφθεῖσαν ὑπὸ τῆς Δ.Ι.Σ ἢ τῆς
Ι.Σ.Ι, ποὺ νὰ γνωμοδοτῇ διὰ τὴν
διάταξιν αὐτήν.
Ὁ Μητροπολίτης κ. Προκόπιος
κάμνει ἀναφορὰν εἰς τὴν ἐφαρ-
μογὴν τῆς διατάξεως αὐτῆς, τό-
σον ἐναντίον τοῦ πρώην Μητρο-
πολίτου Κεφαλληνίας, εἰς τὰς
ἀρχὰς τῆς δεκαετίας τοῦ 1980,
ὅσον καὶ εἰς τὰ προσφάτως συμ-
βαίνοντα, εἰς τὴν Ἱερὰν Μητρό-
πολιν Ἀττικῆς. Ἐπικαλεῖται νομο-
κανονικὰ ὑπομνήματα πλήθους
Πανεπιστημιακῶν Καθηγητῶν, οἱ
ὁποῖοι ὁμοθυμαδὸν καταδικάζουν
τὴν διάταξιν αὐτὴν καὶ σημει-
ώνουν ἄλλοι μὲν ὅτι αὕτη ἠμπορεῖ
νὰ χρησιμοποιηθῆ, ὑπὸ τοῦ ἑκά-
στοτε Ἀρχιεπισκόπου, ἐναντίον
Μητροπολίτου, ὁ ὁποῖος θὰ πέση
εἰς δυσμένειαν ( Ἰ. Μ. Κονιδάρης)
ἄλλοι δὲ ὅτι εἶναι σαφῶς ἀντι-
συνταγματικὴ (Χάρ. Παπαστά-
θης). Συμπληρώνει ἐπίσης ὅτι ἡ
διάταξις αὐτὴ ἔρχεται εἰς σύγ-
κρουσιν μὲ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνας,
προστατεύει τὸν ἑκάστοτε Ἀρχιε-
πίσκοπον —ἐφόσον αὐτὸς ἐξαι-
ρεῖται εἰς τὴν ἐφαρμογήν της—
ἐνῶ μὲ αὐτὴν ἐξομοιοῦται ἡ δια-
θεσιμότης, μὲ βαρυτάτην ποινήν.
Ἐπιπλέον, ὁ Σεβασμιώτατος το-
νίζει ὅτι δι᾽ αὐτῆς τῆς διατάξεως
ἐσημειώθη νομοθετικὴ παρέμβα-
σις εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν δίκαιον.
Παρέμβασις εἰς τὸ οὐσιαστικὸν
ἐκκλησιαστικὸν δίκαιον, διὰ τῆς
διαπλάσεως νέων ἐκκλησιαστικῶν
ἀδικημάτων ὑπὸ τὴν μορφὴν γε-
νικῶν καὶ ἀορίστων λόγων ὅσο καὶ
εἰς τὸ δικονομικόν, διὰ τῆς ἐπι-
βολῆς ποινῆς διὰ πράξεως μόνον
διοικητικοῦ ὀργάνου, τὸ ὁποῖον
ἀποφασίζει εἰς πρῶτον καὶ τελευ-
ταῖον βαθμόν.
Ὁ Φιλίππων, Νεαπόλεως καὶ
Θάσου κ. Προκόπιος ἐπισημαίνει
ὅτι ἡ ἐναρμόνισις πρὸς τοὺς
Ἱεροὺς Ἀποστολικοὺς καὶ Συνοδι-
κοὺς Κανόνας, τῆς ἐν λόγῳ δια-
τάξεως, ἀποτελεῖ τὸ πρώτιστον
καὶ κυριώτατον ζητούμενον. Πα-
ρατηρεῖ ὅτι εἰς πᾶσαν εὐκαιρίαν ἡ
Ἐκκλησιαστικὴ διοίκησις ἤσκει
ἀρνητικὴν κριτικήν, ἐπὶ τῆς δια-
τάξεως ἐνῶ ἀκόμη καὶ ἡ Πα-
τριαρχικὴ Σύνοδος (Πατριαρχεῖον
Κωνσταντινουπόλεως) καὶ σχε-
τικὰ μὲ τὸ θέμα τῆς ἐκκλήτου
προσφυγῆς τοῦ πρώην Μητροπο-
λίτου Ἀττικῆς, ἐπισημαίνει τὴν
ἀντικανονικότητα τοῦ νόμου καὶ
τὸν κίνδυνον διὰ τὴν ἑνότητα τῆς
Ἐκκλησίας.
Τέλος, ὁ Σεβ. κ. Προκόπιος,
ἀφοῦ ἐπαναλαμβάνει ὅτι ἡ ἐπί-
μαχος διάταξις παρέκαμψε τὰ
ἁρμόδια Συνοδικὰ ὄργανα τῆς
Ἐκκλησίας καὶ κάμνει ἀναφορὰν
εἰς τὴν πολιτικὴν ἐξουσίαν, ποὺ
εἶναι πάντοτε ἑτοίμη νὰ ἐπέμβη
αὐθαιρέτως, μὲ τὴν σύμπραξιν
μάλιστα ἀρχιεπισκοπικῶν συμ-
βούλων, πρὸς βλάβην της (σημ.
Ἐκκλησίας) καταλήγει εἰς τὴν
πρότασίν του. Προτείνει, δηλαδή,
τὴν ὁμόθυμον καὶ ὁμόφωνον ἀπό-
φασιν καταργήσεως τῆς παρα-
γράφου 8 τοῦ ἄρθρου 34 τοῦ ν.
590/1977 ὡς ἀντικανονικῆς.
Σημειώνουμε ὅτι, ὅπως ἔγρα-
ψεν εἰς ἐκτενῆ δημοσιεύματα καὶ
ρεπορτὰζ ὁ «Ὀρθόδοξος Τύπος»
(βλέπε φύλλα 6 καὶ 13.11.09, 4 καὶ
11 καὶ 18.12.09) καθὼς καὶ τὸ ἐνη-
μερωτικὸν ἔντυπον Ἐνορίας Ἁγί-
ου Γεωργίου Διονύσου «Ἐνοριακὰ
Νέα» (τεῦχος Δεκεμβρίου 2009), ἡ
Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας, ὁμο-
θύμως καὶ ὁμοφώνως ἔκαμε
δεκτὴν τὴν πρότασιν τοῦ Μητρο-
πολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καὶ
Θάσου κ. Προκοπίου.
Τὸ πλῆρες κείμενον τῆς εἰση-
γήσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου κ.
Προκοπίου ἔχει ὡς ἑξῆς:
«Μακαριώτατε Πρόεδρε,
Σεβασμιώτατοι Ἀδελφοί,
Διὰ τὸν προσδιορισμόν τῆς ἐν-
νοίας καὶ τὴν χάραξιν τοῦ πλαισίου
τῆς παρούσης, ὑπὸ τὸν ὡς ἄνω τίτ-
λον, Εἰσηγήσεως (Συνοδική ἐντολὴ
ὑπ᾽ ἀριθμ. πρωτ. 2818/1422/ 24–7–
2009 ἐγγράφου), διευκρινίζεται ἀπ᾽
ἀρχῆς, ὅτι δὲν θὰ ἐπιχειρηθῇ πλή-
ρης ἀνάλυσις καὶ ἀνάπτυξις τοῦ θέ-
ματος τῆς διαθεσιμότητος τῶν δια-
ποιμαινόντων Ἱερὰς Μητροπόλεις
Ἀρχιερέων ἐπὶ τῇ βάσει τῆς περί
τῆς ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ θέσεως τοῦ
Ἐπισκόπου ἱεροκανονικῆς παραδό-
σεως καὶ τῶν εἰς τὰ ἐσωτερικὰ τῆς
Ἐκκλησίας ἐπεμβάσεων τοῦ πολι-
τειακοῦ νομοθέτου. Ἡ περί αὐτῆς
διδασκαλία καὶ πρᾶξη εἶναι δεδο-
μένη. Θὰ καταγραφῇ ἡ σύντομος
ἱστόρησις τῆς ἀνυπόπτως καὶ ἐν
ἀγνοίᾳ τῆς ἀνωτάτης Ἐκκλησια-
στικῆς Ἀρχῆς (Ι.Σ.Ι.) εἰσαχθείσης
καινοφανοῦς διατάξεως, διὰ νὰ κα-
ταστῇ περισσότερον εὐχερὴς ὁ κα-
ταρτισὸς τῆς πρὸς τὸ Ἱερόν Σῶμα
τῆς Ἱεραρχίας προτάσεως καὶ ἡ ἐν
συνεχείᾳ λῆψις ὁριστικῆς ἀποφά-
σεως.
Ἄλλωστε τὸ θέμα εἶναι γνωστόν,
καθὼς κατ᾽ ἐπανάληψιν, εἰς πᾶσαν
διδομένην εὐκαιρίαν, ἀπησχόλη-
σεν τὴν τε Ἱερὰν Σύνοδον τῆς
Ἱεραρχίας καὶ τὴν Διαρκῆ καὶ ἐπ᾽
αὐτοῦ ἔχουν ληφθῆ ἤδη ὑπὸ τῆς
Δ.Ι.Σ. ἀποφάσεις. Ἀλλ᾽ ἐν ἰσχύι πα-
ραμένουσα μέχρι σήμερον, τελευ-
ταίως ἐφηρμόσθη (Ἀπόφασις Δ.Ι.Σ.
ὑπ᾽ ἀριθμ. πρωτ. 486/4–2–2005, θέ-
τουσα Ἀρχιερέα “εἰς τὴν διάθεσιν
τῆς Ἐκκλησίας ἐπὶ ἕξ (6) μῆνας”,
διὰ ν᾽ ἀποφασισθῇ ἐν συνεχείᾳ ἡ
ὁριστική, ἀντικανονικὴ καὶ ἀντι-
συνταγματικὴ ἀπομάκρυνσις αὐ-
τοῦ), παρά τὰς προσδοκίας τῶν
εἰδικῶς περὶ τὸ θέμα ἀσχοληθέν-
των κανονολόγων καὶ νομικῶν.
1. Εἰς τὸν Νόμον 1351/1983
“Εἰσαγωγὴ σπουδαστῶν στὴν τρι-
τοβάθμια Ἐκπαίδευση καὶ ἄλλες
διατάξεις” (Φ.Ε.Κ. τ. Α΄ 56) καὶ εἰς τὸ
ἄρθρον 15 περὶ διαθεσιμότητος
Μητροπολιτῶν ἐτέθη διάταξις, καθ᾽
ἥν: “Στὸ ἄρθρο 34 τοῦ Ν. 590/1977
῾περί τοῦ καταστατικοῦ χάρτου τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος᾽, προστί-
θεται παράγραφος 8, ἡ ὁποία ἔχει
ὡς ἑξῆς: ῾8. Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνο-
δος, μετὰ ἀπὸ αἰτιολογημένη πρό-
ταση τοῦ Προέδρου της, μπορεῖ μὲ
ἀπόφασή της, δημοσιευομένη στὴν
Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως νὰ
θέτει στὴ διάθεση τῆς Ἐκκλησίας
τῆς Ἑλλάδος γιὰ διάστημα ἕξι
μηνῶν Μητροπολίτη, ἐφόσον συν-
τρέχουν λόγοι, ποὺ ἀφοροῦν στὸ
πρόσωπό του, στὸ συμφέρον τῆς
Ἐκκλησίας, στὴ δημόσια τάξη ἤ
στὴν κοινωνική εἰρήνη. Ἡ ἀπόφαση
ἐκδίδεται μετὰ ἀπὸ ἀκρόαση τοῦ
Μητροπολίτη. Στὴ Μητρόπολη ὁρί-
ζεται τοποτηρητὴς σύμφωνα μὲ τὸ
ἄρθρο 23 παρ. 1 καὶ ἄν ὁ Μητροπο-
λίτης, ποὺ τέθηκε στὴ διάθεση τῆς
Ἐκκλησίας εἶναι καὶ Συνοδικός,
ἀντικαθίσταται σύμφωνα μὲ τὸ
ἄρθρο 8 παρ. 2 τοῦ νόμου αὐτοῦ.
Οἱ Μητροπολῖτες, ποὺ τίθενται
στὴν διάθεση τῆς Ἐκκλησίας δὲν
μετέχουν σὲ Σύνοδο Ἱεραρχίας,
οὔτε καλοῦνται ὡς Συνοδικοὶ καὶ
λαμβάνουν τὰ 2/3 τῶν ἀποδοχῶν
τοῦ ἐν ἐνεργείᾳ Μητροπολίτη. Με-
τὰ τὴν πάροδο τοῦ ἑξαμήνου ἡ
Διαρκής Ἱερὰ Σύνοδος μπορεῖ νὰ
ἀποφασίσει τὴν ὁριστική ἀπομά-
κρυνση ἀπὸ τὸ Μητροπολιτικὸ θρό-
νο. Αὐτοὶ ποὺ ἀπομακρύνονται θε-
ωροῦνται ῾σχολάζοντες᾽ καὶ λαμβά-
νουν τὶς παραπάνω αποδοχές᾽”.
2. Ἡ ἀνωτέρω διάταξις περὶ τῆς
διαθεσιμότητος τῶν Μητροπολι-
τῶν ἐθεσπίσθη ὡς προσθήκη εἰς
τὸν θεμελιώδη διὰ τὴν Ἐκκλησίαν
Νόμον περὶ Καταστατικοῦ Χάρτου
δι᾽ αὐτοβούλου ἀποφάσεως τοῦ πο-
λιτειακοῦ νομοθέτου ἤ, πιθανῶς,
διὰ παρασκηνιακῶν ἀτύπων δια-
βουλεύσεων ἐκκλησιαστικῶν καὶ
κυβερνητικῶν παραγόντων, δρών-
των πλησίον τῶν κυριαρχικῶς ἁρ-
μοδίων διαχειριστῶν εἴτε τῆς πολι-
τικῆς, εἴτε τῆς ἐκκλησιαστικῆς
ἐξουσίας.
Ἀναζητήσαντες στοιχεῖα σχετι-
κά, οὐδαμοῦ εὕρομεν ληφθεῖσαν
ἀπόφασιν ὑπὸ τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς
Συνόδου, ἡ ὁποία, ὡς ἐντολοδόχος
τῆς Ἱεραρχίας καὶ διαρκὲς διοικη-
τικὸν ὄργανον τῆς Ἐκκλησίας
“γνωμοδοτεῖ, ἐπὶ παντὸς ὑπὸ ψήφι-
σιν ἐκκλησιαστικοῦ νόμου” (ἄρθρ.
9γ΄, ν. 590/1977), ἤ ὑπὸ τῆς Ἱερᾶς
Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας κυριαρ-
χικῶς ἀποφαινομένης “ἐπὶ παντὸς
ζητήματος ἀφορῶντος εἰς τὴν
Ἐκκλησίαν”, ἀσκούσης “τὰς ἐκ τῶν
Ἱερῶν Κανόνων καὶ λοιπῶν ἐκκλη-
σιαστικῶν διατάξεων ἀπορρεούσας
ἁρμοδιότητας” καὶ ἐν ταὐτῷ ἀ-
σκούσης “τὴν ἀνωτάτην ἐποπτείαν
καὶ τὸν ἔλεγχον ἐπὶ τῶν πράξεων
τῆς Δ.Ι.Σ.” (αὐτόθι, ἄρθρ. 4, ιβ΄ καὶ
στ΄). Ὅμως, ὅπως οἱ ἀρχαιότεροι ἐξ
ἡμῶν θὰ ἐνθυμῶνται, ἡ θέσπισις
αὐτῆς ἄμεσον σχέσιν ἔχει πρὸς τὰ
κατὰ τὰς ἀρχὰς τῆς δεκαετίας τοῦ
1980 δυσάρεστα συμβάντα εἰς τὴν
Ἱερὰν Μητρόπολιν Κεφαλληνίας, οἱ
ὑποκινηταὶ τῶν ὁποίων ἐδημιούρ-
γησαν θέματα περὶ τὸ πρόσωπον
τοῦ Μητροπολίτου. (Δημοσιογρα-
φικαὶ κατευθυνόμεναι φημολογίαι
εἰς τὸν Τύπον περὶ τεμαχισμοῦ τοῦ
Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Γερασί-
μου προεκάλουν ἐντόνους ἀντι-
δράσεις τοῦ Πληρώματος τῆς Μη-
τροπόλεως κατὰ τοῦ ἐπιχωρίου
Ἀρχιερέως). Καὶ ἐνῶ ἡ συγκεκριμέ-
νη διάταξις δὲν ἐπέλυσεν τὸ γεν-
νῆσαν αὐτὴν πρόβλημα, αὕτη πα-
ραμένει ἐν ἰσχύι διὰ νὰ ἰσχυροποιῇ
τὴν θέσιν τοῦ Πρώτου, ὁ ὁποῖος
αὐτὸς μόνος κρίνει καὶ ἐπιλέγει τὸν
Μητροπολίτην καὶ τοὺς ἀντικειμε-
νικοὺς λόγους, διὰ τῆς ἐπικλήσεως
καὶ συνδρομῆς τῶν ὁποίων εἰση-
γεῖται τῇ Δ.Ι.Σ. καὶ δι᾽ ἀποφάσεως
Αὐτῆς καθίσταται ἀδύνατος ἡ
ἄσκησις τῶν ἀρχιερατικῶν καθη-
κόντων αὐτοῦ ἐν τῇ λαχοῦσι αὐτῷ
ἐκκλησιαστικῇ Ἐπαρχίᾳ καὶ ἐπι-
σφαλὴς ἡ παραμονὴ εἰς τὴν θέσιν
αὐτοῦ. (Διὰ τὴν ἱστορίαν ἀναφέρο-
Ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καὶ Θάσου κ. Προκοπίου
μεν ὅτι, τελικῶς, ὁ Κεφαλληνίας
ἐξεβλήθη ἀπὸ τοῦ Θρόνου αὐτοῦ
ὄχι διὰ τῆς ἐφαρμογῆς τῶν διατά-
ξεων τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου
περὶ διαθεσιμότητος (παραγρ. 8,
ἄρθρ. 34 τοῦ ν. 590/1977), ἀλλὰ διὰ
τῶν προηγουμένων παραγράφων
τοῦ ἰδίου ἄρθρου περὶ ἀνικανότη-
τος λόγῳ γήρατος. Σημειωτέον ὅτι
ὁ μακαριστός Ἱεράρχης ἠρνεῖτο νὰ
παραιτηθῇ καὶ, προσθέτει, ὅτι ἀπε-
δείχθη ἀθῶος εἰς τὰ δικαστήρια).
3. Ἡ νομοκανονικὴ θεωρία ἐν
συγχορδίᾳ ἀντιμετώπισεν ἐπικρι-
τικῶς τὴν ἐπίμαχον διάταξιν τῆς
παραγράφου 8 τοῦ ἄρθρου 34 τοῦ
Ν. 590/1977, ὁμοθυμαδὸν καταδι-
κάζουσα αὐτήν. Ἔχει ἐνδιαφέρον
ἡ μνημόνευσις κατὰ σειρὰν χρονο-
λογικήν, ὅσων ἐσχολίασαν τὴν ἐν
λόγῳ διάταξιν:
i. Κων. Μουρατίδης, Τὸ τρίτον
καίριον πλῆγμα κατὰ τῆς ἐκκλησια-
στικῆς δικαιοσύνης, Ἀθῆναι 1983.
Ὁ τίτλος δηλοῖ σαφῶς τὸ ἐπικρι-
τικὸν περιεχόμενον τῆς μελέτης,
ἀναφερομένης εἰς καίριον κατὰ
τῆς δικαιοσύνης πλῆγμα.
ii. Θεόδωρος Παναγόπουλος,
Νόμος φωτογραφία σήμερον – Νό-
μος ἄδικος αὔριον; “Χριστιανὸς” 22
(1983) σ. 147–149 ὁμοίως.
iii. Σπ. Τρωιάνος, Παρατηρήσεις
στὸ ἄρθρο 15 τοῦ Ν. 1351/1983.
“Χριστιανὸς” 23 (1984), σ. 52–58.
Μετὰ τὴν ἐφ᾽ ὅλου τοῦ περιεχομέ-
νου ἀρνητικὴν κριτικήν, ἐπιλέγει
ὅτι “εὐχῆς ἔργο θὰ ἦταν νὰ καταρ-
γηθεῖ ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 15 τοῦ
Ν. 1351/1983, γιατὶ εἰλικρινὰ πι-
στεύουμε ὅτι ἡ ζημία, ποὺ θὰ προ-
καλέσει ἡ τυχόν ἐφαρμογή της θὰ
εἶναι ἀσύγκριτα μεγαλύτερη ἀπὸ
τὴν ὠφέλεια τῆς Ἐκκλησίας, στὴν
ὁποίαν ἀσφαλῶς ἀπέβλεψαν οἱ
συντάκτες της”.
iv. Ἀναστάσιος Ν. Μαρῖνος, Σχέ-
σεις Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας,
Ἀθῆναι 1984. Εἰς τὸ τρίτον κεφά-
λαιον, Ἡ αὐτοδιοίκησις τῆς Ἐκκλη-
σίας καὶ εἰς τὴν παράγραφον ΙΙ,
Ὅρια ἐπεμβάσεως τοῦ πολιτει-
ακοῦ νομοθέτου εἰς τὴν ἐν τῇ ἐκ-
κλησίᾳ θέσιν τοῦ Ἐπισκόπου (σ.
74–99), ἀναφέρεται εἰδικῶς εἰς τὴν
θέσιν τοῦ Μητροπολίτου εἰς διαθε-
σιμότητα διὰ τῆς διατάξεως τοῦ
ἄρθρου 15 τοῦ ν. 1351/1983, τὴν ὁ-
ποίαν καὶ ἀξιολογεῖ μὲ κριτήρια θε-
ολογικά, ἐκκλησιολογικά, κανονικά
καὶ συνταγματικά (σ. 89–91), ἀπορ-
ρίπτων αὐτήν διὰ τὸν πρόσθετον
λόγον, ὅτι ἡ διάταξις εἶναι δυνατόν
νὰ μετατραπῇ εἰς ὅπλον τοῦ ἑκά-
στοτε Ἀρχιεπισκόπου διὰ νὰ ἐκφο-
βίζῃ τοὺς ἀρχιερεῖς, χωρίς νὰ κιν-
δυνεύῃ αὐτός ὁ ἴδιος νὰ τύχῃ τῆς
αὐτῆς μεταχειρίσεως.
v. Σπ. Τρωιάνος, Παραδόσεις
ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου, Ἀθῆναι–
Κομοτηνή (β΄ ἔκδοση) 1984, σ. 292,
σημ. 37.
vi. Ι. Μ. Κονιδάρης, Ἡ διαπάλη
νομιμότητας καὶ κανονικότητας καὶ
ἡ θεμελίωση τῆς ἐναρμονίσεώς
της, 1994, σελ. 164–172. Κατά τὸν
Πανεπιστημιακόν Καθηγητήν ἡ διά-
ταξις ἀντιβαίνει εὐθέως πρὸς τὴν
κατοχυρούμενην μὲ τὸ ἄρθρον 7
παρ. 1 Συντ. ἀπαγόρευσιν τῆς ἀορι-
στίας εἰς τὴν περιγραφήν ἀξιοποί-
νων πράξεων καὶ ἀκόμη ὅτι ἡ διά-
ταξις ἠμπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθῇ
ἐναντίον οἱουδήποτε Μητροπολί-
του θὰ περιέπιπτε εἰς τὴν δυσμέ-
νειαν τοῦ ἑκάστοτε Ἀρχιεπισκό-
που, μόνου ἁρμοδίου νὰ εἰσηγηθῇ
τὴν ἐπιβολήν τῆς διαθεσιμότητος
καὶ τῆς ἐκ τοῦ θρόνου ἀπομακρύν-
σεως (Πρβλ. σ. 167–168).
vii. Ι. Μ. Κονιδάρης, Ἐγχειρίδιο
Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου, Ἀθήνα–
Κομοτηνή 2000 (ἔκδοση 2η) σ. 154–
155.
viii. Σπ. Ν. Τρωιάνος–Γεώργιος Α.
Πουλῆς, Ἐκκλησιαστικό Δίκαιο, (2η
ἔκδοση) Ἀθῆναι–Κομοτηνή. 2003,
σ. 387–388, σημ. 39.
ix. Χαραλ. Παπαστάθης, Γνωμο-
δότηση (μὲ ἡμερομηνία 6–5–2005).
Συμπεραίνει ὅτι “ἡ διάταξη τῆς πα-
ραγρ. 8 τοῦ ἄρθρου 34 τοῦ Ν.
590/1977 περί τοῦ Καταστατικοῦ
Χάρτου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλά-
δος, ποὺ παρενεβλήθη ἐκεί μὲ τὸ
ἄρθρο 8 τοῦ Ν. 1351/1983, εἶναι
ἀντίθετη πρὸς τὸ Σύνταγμα τῆς
Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας”.
4. Ἡ περαιτέρω διερεύνησις τοῦ
θέματος ὁδηγεῖ εἰς τὸ συμπέρα-
σμα, ὅτι οἱ ἀσχολούμενοι μὲ τὸ
Ἐκκλησιαστικόν καὶ Κανονικόν Δί-
καιον, ἀναλύοντες τὸ περιεχόμε-
νον τῆς καινοφανοῦς διατάξεως,
ἐπισημαίνουν ὅτι ἡ διαδικασία τῆς
θέσεως τοῦ Μητροπολίτου εἰς ἑξά-
μηνον διαθεσιμότητα ὑπό τῆς Διαρ-
κοῦς Ἱερᾶς Συνόδου μετά ἀπό ᾐτιο-
λογημένην πρότασιν τοῦ Προ-
έδρου αὐτῆς διὰ λόγους ἀναφερο-
μένους εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ Μη-
τροπολίτου, τὸ συμφέρον τῆς Ἐκ-
κλησίας καὶ τὴν κοινωνικήν εἰρήνην
καὶ ἡ μετά πάροδον τοῦ ἑξαμήνου,
πάλιν δι᾽ ἀποφάσεως τῆς Δ.Ι.Σ., ὁρι-
στική ἀπομάκρυνσις ἀπό τὸν Μη-
τροπολιτικόν Θρόνον, ὅπως καὶ
ἄλλοι ἐπί μέρους ὁρισμοί καὶ ρυθμί-
σεις, ἀνατρέπουν σύνολον τὴν κα-
νονικήν τάξιν καὶ παράδοσιν ὡς
πρὸς τὴν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ θέσιν τοῦ
Ἐπισκόπου καὶ εὑρίσκονται εἰς πλή-
ρη ἀντίθεσιν πρὸς τὸ Σύνταγμα.
Εἰδικώτερον καὶ ἐν πάσῃ δυνατῇ
συντομίᾳ παρατηροῦμεν:
α. Ἡ θέσις εἰς διαθεσιμότητα καὶ
ἡ ἐν συνεχείᾳ ὁριστική ἀπομά-
κρυνσις τοῦ Μητροπολίτου ἐκ τοῦ
Ἐπισκοπικοῦ Θρόνου διὰ τῆς συν-
δρομῆς λόγων, ἀθροιστικῶς ἤ καὶ
διαζευκτικῶς, γενικῶν καὶ ἀορί-
στων, μὲ τὸ ἐνδεχόμενον μάλιστα
ἡ ἐπίκλησις αὐτῶν νὰ γίνεται ὄχι μὲ
κριτήρια ἐκκλησιολογικά ἤ ἐκκλη-
σιαστικά, ἀλλά ποικίλων σκοπιμο-
τήτων, πλήττει κυρίως τὴν θέσιν
τοῦ Ἐπισκόπου ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, τῇ
εὐχαριστιακῇ κοινότητι καὶ τῇ
ἐκκλησιαστικῇ διοικήσει καὶ ἀπειλεῖ
νὰ διασπάσῃ τὸν, κατά τοὺς Ἱερούς
Κανόνας, ἄρρηκτον σύνδεσμον
αὐτοῦ μετά τῆς λαχούσης αὐτῷ
Ἐπισκοπῆς. Καὶ πάντα ταῦτα διὰ
μονομεροῦς ἐνεργείας τοῦ πολι-
τειακοῦ νομοθέτου, ὁ ὁποῖος ἐθέ-
σπισεν τρόπον, κατ᾽ ἀκρίβειαν ἐπέ-
βαλεν τὴν βαρυτάτην ποινήν τῆς
ἐκπτώσεως (ἀπομακρύνσες) τοῦ
Ἐπισκόπου ἐκ τῆς Καθέδρας αὐτοῦ
διὰ πράξεως μὲν ἐκκλησιαστικοῦ
ὀργάνου, ἀλλά διὰ λόγους μὴ προ-
βλεπομένους ὑπό τῶν Ἱερῶν Κα-
νόνων. (Βλ. Ἀν. Μαρίνου, ἔνθ. ἀν.
σ. 89).
β. Τὴν ἔναρξιν τῆς διαδικασίας
ἐνώπιον τῆς Δ.Ι.Σ. προσδιορίζει ὁ
μόνος ἁρμόδιος πρὸς τοῦτο Πρό-
εδρος αὐτῆς δι᾿ ᾐτιολογημένης
προτάσεως. Ἀποκλειστικῶς καὶ μό-
νον ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καὶ οὐδείς
ἄλλος, φέρει τὸ θέμα εἰς τὴν Δ.Ι.Σ.
διὰ νὰ τεθῇ εἰς τὴν διάθεσιν τῆς
Ἐκκλησίας Μητροπολίτης. Οὔτε τὰ
μέλη τῆς Δ.Ι.Σ., τὰ ὁποῖα ἔχουν τὴν
ἀποφασιστικήν ἁρμοδιότητα πρὸς
τοῦτο, δύνανται νὰ ὑποχρεώσουν
τὸν Πρόεδρον τῆς Δ.Ι.Σ. νὰ συμπε-
ριλάβῃ εἰς τὴν Ἡμερησίαν Διάταξιν
σχετικόν θέμα, ἐπικαλούμενα τοὺς
λόγους καὶ τὰς ρυθμίσεις τῆς κρι-
νομένης παραγράφου (βλ. Σπ.
Τρωιάνου, Παρατηρήσεις, ἔνθ. ἀν.
σ. 52–53). Περαιτέρω αἱ ρυθμίσεις
αὐταί, ἀνατρέπουσαι τὴν ἀρχήν
“τῆς ἰσότητος τῶν μελῶν τῆς Ἱερᾶς
Συνόδου πρὸς ἄλληλα” (Σ.τ.Ε. 960
καὶ 961/1978), καθίστανται περισ-
σότερον προβληματικαί, καθώς
ἐμμέσως καὶ ὄχι ρητῶς, τοῦ μέ-
τρου τῆς διαθεσιμότητος, λαμβα-
νομένου ὑπό τῆς Δ.Ι.Σ. “μετά ἀπό
ἠτιολογημένη πρόταση τοῦ Προ-
έδρου αὐτῆς”, ἐξαιρεῖται ὁ Πρό-
εδρος. Ἀλλ᾽ οὕτως, ὡς ὀρθῶς πα-
ρατηρῇ ὁ κ. Ἀν. Μαρῖνος, “ἡ διάτα-
ξις αὐτή εἶναι δυνατόν νὰ μετα-
τραπῇ εἰς ἕν ὅπλον, τὸ ὁποῖον δύ-
ναται νὰ χρησιμοποιῇ ὁ ἑκάστοτε
Ἀρχιεπίσκοπος διὰ νὰ ἐκφοβίζῃ
(δὲν χρησιμοποιῶ ἄλλην βαρυτέ-
ραν λέξιν) τοὺς ἀρχιερεῖς, χωρίς νὰ
κινδυνεύῃ αὐτός ὁ ἴδιος νὰ τύχῃ
τῆς αὐτῆς μεταχειρίσεως, ἐάν καὶ
ἐφ᾽ ὅσον συντρέξῃ περίπτωσις”
(ἔνθ. ἀν. σ. 91). Ὅμως, διὰ τοὺς ἐν
ἐνεργείᾳ Ἀρχιερεῖς ἡ βούλησις τοῦ
Προέδρου τῆς Δ.Ι.Σ., συναντῶσα
τὴν βούλησιν τῆς πλειονοψηφίας
τῶν Μελῶν αὐτῆς ἐπιβάλλει κυρώ-
σεις ὄχι μόνον ἑξαμήνου διαθεσι-
μότητος, ἀλλά καὶ ἐκπτώσεως ἀπό
τοῦ Θρόνου μὲ τὴν ἐπίκλησιν μέ-
τρου διοικητικοῦ χαρακτῆρος καὶ
μὲ τέσσαρας μόνον καταδικαστι-
κάς ψήφους ὑπό ὡρισμένας προ-
ϋποθέσεις. (Ὅταν ἡ Δ.Ι.Σ. συνέρ-
χεται καὶ ἀποφασίζῃ, εὑρισκομένη
ἐν νομίμῳ ἀπαρτίᾳ, μὲ τὴν παρου-
σίαν δηλ. ὀκτώ Ἀρχιερέων – “ἡ
Δ.Ι.Σ. εὑρίσκεται ἐν ἀπαρτίᾳ ἐάν τὰ
παρόντα μέλη αὐτῆς ὑπερβαίνουν
ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗΝ
ΑΡΚΑΔΙΑΝ ΚΑΙ ΓΟΡΤΥΝΙΑΝ
Προσκυνηματικὴ ἐκδρομὴ εἰς τὴν Ἀρκαδίαν: Στεμνίτσα,
Λιμποβίσι–Ἀρκουδόρρεμα, Δημητσάνα, Λαγκάδια. 28–11–2009.
Μία ἄποψις τῆς πλατείας τῶν Λαγκαδίων
Ἀπὸ τὸν Βιργίλιο (περὶ τὸ 30 π.Χ.),
ποὺ ἔγραψε τὰ «Βουκολικά», ὡς τὸν
Πουσσὲν (1594–1665) μὲ τὸν πίνακα
«Ἀρκαδίας ποιμένες» καὶ πέραν
αὐτοῦ, ἡ Ἀρκαδία συμβολίζει τὴν
εὐτυχία τῆς ἁπλῆς χαρούμενης
ζωῆς, ποὺ ἐμπνέεται ἀπὸ τὴν εἰρη-
νικὴ φύση καὶ τὴν ὠδικὴ καὶ ποι-
ητικὴ ἱκανότητα τῶν Ἀρκάδων βο-
σκῶν.Ὅταν στὸν Ρωμαϊκὸ κόσμο
ἐπικρατοῦσε πολιτική, οἰκονομικὴ
καὶ κοινωνικὴ κρίση, οἱ ἄνθρωποι
ὀνειρεύονταν καὶ νοσταλγοῦσαν
τοὺς Ἀρκάδες ποιμένες, ποὺ ζοῦ-
σαν μὲ ποιμενικὴ καὶ ἀγροτικὴ ἁπλό-
τητα καὶ εἰρήνη. Διασχίζοντας τὸ
ὡραῖο δάσος τῆς Ἀρκαδίας στὸ τέ-
λος τοῦ Νοέμβρη, ποιὸς δὲν συγ-
κρίνει τοὺς βοσκοὺς αὐτοὺς μὲ
ἐκείνους τοὺς ἄλλους στὴ Βηθλε-
έμ, ποὺ μόνοι αὐτοὶ ἀξιώθηκαν μὲ
τὴν ἁπλή τους ματιὰ νὰ ἰδοῦν τὸ
Θεῖο βρέφος. Καὶ νὰ ποὺ ἡ νοσταλ-
γία ὅλων τῶν καλοπροαίρετων ἀν -
θρώπων ἔγινε πραγματικότητα, «ἐπὶ
γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».
Στὸ ἐπιβλητικὸ μοναστήρι τῆς Στε-
μνίτσας, ποὺ ἐπισκεφθήκαμε προ-
σκυνήσαμε τὴν Παναγία, ποὺ δὲν
συμβολίζει, ἀλλὰ εἶναι ἡ χαρὰ τῶν
ἀνθρώπων. Στὸ Ἱερὸ βῆμα ὁ πατὴρ
Χαράλαμπος «λάμποντας» πραγμα-
τικά, μᾶς εἶπε: «Ὁ παράδεισος εἶναι
γιὰ μᾶς. Ἡ κόλαση εἶναι γιὰ τὸν διά-
βολο καὶ τοὺς ἀγγέλους του».
Γιὰ νὰ φθάσουμε στὸ Ἀρκου-
δόρρεμα διασχίσαμε τὸ δάσος τῆς
Γορτυνίας, ἐνῶ ἀκούγαμε τὸν
παπὰ–Χρῆστο νὰ τραγουδᾶ ἀξέχα-
στα δημοτικὰ τραγούδια. Στὸ Πα-
λιὸ ἱστορικὸ χωριὸ τῆς Μαντινείας,
τὸ σπίτι τῶν Κολοκοτρωναίων εἶναι
τώρα μουσεῖο τῆς ἐπαναστάσεως
τοῦ 1821. Μὲ εὐγνωμοσύνη θυμη-
θήκαμε ὅλους τοὺς ἥρωες καὶ ἰδι-
αίτερα τὸν γέρο τοῦ Μοριᾶ. Τὸν
ἀτρόμητο γέρο τοῦ Μοριᾶ, ποὺ
ἔλεγε «εἰς τὸν καιρὸ τοῦ προσκυ-
νήματος ἐφοβήθηκα μόνο, ὄχι
κατὰ ἕνα τὸ ἥμισυ τοῦ συνόλου
τοῦ ἀριθμοῦ αὐτῶν, αἱ δὲ ἀποφά-
σεις αὐτῆς λαμβάνονται κατὰ πλει-
οψηφίαν, ἐν ἰσοψηφίᾳ νικώσης τῆς
ψήφου τοῦ Προέδρου (παρ. 1,
ἄρθρ. 7, ν. 590/1977) – ἀρκοῦν τέσ-
σαρες ἀρχιερατικαί ψῆφοι ἐν᾽ οἷς
καὶ ἡ ψῆφος τοῦ Προέδρου, διὰ νὰ
εὑρεθῇ Ἀρχιερεύς χωρίς δίκην
ἐνώπιον δικαστηρίου ἔκπτωτος).
γ. Οἱ ἀναλαβόντες τὴν πρωτο-
βουλίαν προσθήκης εἰς τὸν νόμον
τῆς νέας ἐπιμάχου διατάξεως ἐπε-
δίωξαν νὰ εἰσάγουν θεσμικά καὶ εἰς
τὸν ἐκκλησιαστικόν χῶρον τὴν δια-
θεσιμότητα τῶν Μητροπολιτῶν, ὡς
διοικητικόν μέτρον, ἔχουσαν μὲν
τὴν ὄψιν κυρώσεως, οὐσιαστικῶς
ὅμως ἐξομοιουμένην πρὸς βαρυ-
τάτην ποινήν, ἐπιβαλλομένην ἄνευ
οὐδεμίας δικονομικῆς διαδικασίας
καὶ ἐγγυήσεως ἐκ τῶν ὑπό τοῦ εἰδι-
κοῦ νόμου περί Ἐκκλησιαστικῶν
Δικαστηρίων προβλεπομένων. Οὕ-
τως, παρά τὸ γεγονός ὅτι ἡ διάτα-
ξις δὲν ἐμφανίζεται ὡς συμπλήρω-
σις ἤ τροποποίησις τοῦ Ν. 5383/
1932 “περί τῶν ἐκκλησιαστικῶν δι-
καστηρίων καὶ τῆς πρὸ αὐτῶν δια-
δικασίας”, ἐσημειώθη νομοθετική
παρέμβασις εἰς τὸν τομέα τοῦ
ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου, τοῦ τε
οὐσιαστικοῦ, διὰ τῆς διαπλάσεως
νέων κατ᾽ οὐσίαν ἐκκλησιαστικῶν
ἀδικημάτων ὑπό τὴν μορφήν γε-
νικῶν καὶ ἀορίστων λόγων, συνε-
παγομένων τὴν θέσιν εἰς ἑξάμηνον
διαθεσιμότητα ἤ τὴν ὁριστικήν
ἀπώλειαν τῶν διοικητικῶν ἁρμο-
διοτήτων τοῦ Μητροπολίτου, καὶ
τοῦ δικονομικοῦ, διὰ τῆς ἐπιβολῆς
ποινῆς διὰ πράξεως μόνον διοικη-
τικοῦ ὀργάνου, τὸ ὁποῖον ἀποφασί-
ζει εἰς πρῶτον καὶ τελευταῖον βαθ-
μόν. (Πλείονα Σπ. Τρωιάνος, Παρα-
τηρήσεις… ἔνθ. ἀν., σ. 56). Πρόκει-
ται περί καταφρονήσεως θεμε-
λιωδῶν Ἱερῶν Κανόνων, διὰ τῶν
ὁποίων καθορίζονται οἱ δικαστικοί
θεσμοί καὶ τὰ ἔνδικα μέσα, πρὸς
προστασίαν παντός ὑπό κατηγο-
ρίαν κληρικοῦ, ὡς καὶ τῶν σχε-
τικῶν ἐπιταγῶν τοῦ Συντάγματος.
δ. Μνημονεύομεν προσέτι καὶ
ἄλλας ἐπὶ μέρους ἀντικανονικάς
καὶ ἀντισυνταγματικάς ρυθμίσεις
εἰσαχθεῖσας διὰ τῆς διατάξεως
αὐτῆς:
i. ὁ ὁρισμός τοποτηρητοῦ εἰς τὴν
Μητρόπολιν τοῦ εἰς διαθεσιμότητα
τιθεμένου Μητροπολίτου, χωρίς νὰ
τελῇ ὁ Θρόνος ἐν χηρείᾳ, τοῦ ιγ΄
καὶ κβ΄ Κανόνος τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ
Συνόδου ἀπαγορεύοντος τὴν εἰσ-
πήδησιν καὶ ἐπαπειλοῦντος καθαί-
ρεσιν εἰς τὸν «ὑπερορίως ἐνερ-
γοῦντα»,
ii. ἡ ἀντικατάστασις τοῦ εἰς δια-
θεσιμότητα, ἄν εἶναι Συνοδικός,
iii. ἡ ἀπαγόρευσις εἰς αὐτόν νὰ
μετέχῃ εἰς τὰς Συνελεύσεις τῆς
Ἱεραρχίας καὶ νὰ καλῆται ὡς Συνο-
ἄλλη φορά, οὔτε εἰς τὸν καιρὸ τοῦ
Δράμαλη, ὅπου ἦλθε μὲ τριάντα χι-
λιάδες, οὔτε ποτέ, μόνον εἰς τὸ
προσκύνημα ἐφοβήθηκα...». Τὸν
φανταζόμαστε νὰ ἀκούει τὴν ἀπό-
φαση τοῦ ψευδοδικαστηρίου, ποὺ
τὸν καταδικάζει σὲ θάνατο καὶ νὰ
γράφει ἀργότερα στὰ ἀπομνημο-
νεύματά του. «Μᾶς κατέβασαν,
μᾶς διάβασαν τὴν ἀπόφαση. Εἶδα
τόσες φορὲς τὸν θάνατο καὶ δὲν
φοβήθηκα, οὔτε τότε. Καλλίτερα
εἶναι, ποὺ σκοτώνομαι ἄδικα, παρὰ
δίκαια...». Εὐχόμαστε νὰ ἀκούγεται
πάντα ἐλεύθερα στὸν τόπο αὐτὸ ὁ
Ἐθνικός μας ὕμνος. Στὴν Δημη-
τσάνα στὴν Ἁγία Κυριακὴ μᾶς πε-
ρίμενε ὁ Σεβασμιότατος καὶ ταπει-
νότατος Ἐπίσκοπος Ἱερεμίας. Μιὰ
μεγάλη πατρικὴ ἀγκαλιά. Προ-
σευχὴ «ὁμοθυμαδὸν» καὶ λόγοι,
ποὺ ἀναγεννοῦν. «...Ἡ φυσική μας
κατάσταση», εἶπε, « εἶναι νὰ ζοῦμε
μὲ τὸν Θεὸ καὶ γιὰ τὸ Θεό. Διαφο-
ρετικὰ σπαρταροῦμε, ὅπως τὸ ψά-
ρι ὅταν εἶναι ἔξω ἀπὸ τὸ φυσικό
του περιβάλλον τὸ νερό. Τὸ ἄγχος
τῆς ἐποχῆς μας εἶναι αὐτὸ τὸ
σπαρτάρισμα… νὰ ἔχουμε καθαρὴ
καρδιά, γιὰ νὰ δοῦμε καὶ νὰ ἑνω-
θοῦμε μὲ τὸν Θεό, γιατί, ὅπως λέει
ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς
στὸν λόγο του περὶ τῶν Εἰσοδίων
τῆς Θεοτόκου, ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ
κάνει τὰ πάντα, ἀλλὰ ἕνα μόνο
πράγμα δὲν μπορεῖ καὶ αὐτὸ εἶναι
νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸ ἀκάθαρτο…». Τὸν
ἀποχωρισθήκαμε σ᾽ αὐτὸ τὸ ἀρχον-
τικὸ χωριὸ τῶν πιὸ ἄξιων κτιστά-
δων, τὰ Λαγκάδια καὶ εὐχηθήκαμε
νὰ μὴ σταματήσουν ποτὲ νὰ κτυ-
ποῦν οἱ καμπάνες σὲ κάθε γωνιὰ
τῆς ἐπισκοπῆς του καὶ νὰ δοξάζε-
ται ἡ Παναγία Τριάδα. Μετὰ τὸν
ἑσπερινὸ στὴν ἐκκλησία τῶν
Ἀρχαγγέλων ξεκινήσαμε γιὰ τὴν
ἐπιστροφὴ ἔχοντας γεμάτες τὶς
καρδιές μας μὲ Χριστὸ καὶ Ἑλλάδα.
Ταπεινὴ προσκυνήτρια
δικός,
iv. Ἡ μείωσις τῶν ἀποδοχῶν του
κατά ποσοστόν ὅμοιον πρὸς τὸ τοῦ
ἐκπτώτου (ἔμμεσος ἐπιβεβαίωσις
τοῦ ποινικοῦ χαρακτῆρος τοῦ κατ᾽
ἐπίφασιν διοικητικοῦ μέτρου) καὶ
v. ὁ μετὰ τὴν ἑξάμηνον διαθεσι-
μότητα ὁριστικῶς ἀπομακρυνόμε-
νος ἀπό τὸν Μητροπολιτικόν Θρό-
νον θεωρεῖται “σχολάζων” (“ἤγουν
μὴ ἔχων ἐκκλησίαν” κατά τὴν ἑρμη-
νείαν τοῦ Βαλσαμῶνος εἰς τὸν ιστ΄
Κανόνα τῆς Ἀντιοχείας).
5. Παρὰ τὰς, ὡς ἄνω, ἐπισημαν-
θεῖσας ἀντικανονικότητας, ἔχει ση-
μασίαν νὰ σημειωθῇ, ὅτι ἡ διάταξις
τῆς παραγράφου 8 μὲ ἄλλην διατύ-
πωσιν συμπεριελήφθη εἰς τὸ ἄρ-
θρον 78 τοῦ ἐν ἐκκρεμότητι “Σχε-
δίου Νόμου γιὰ τὰ Ἐκκλησιαστικά
Δικαστήρια”. Διὰ τῆς δικαιολογίας,
ὅτι “μὲ στόχο τὴν προστασία τοῦ
κύρους τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὴν
ἀποφυγή τοῦ τραυματισμοῦ τοῦ
θρησκευτικοῦ συναισθήματος τῶν
πιστῶν θεσπίζεται γιὰ πρώτη φορά
μὲ αὐτό τὸ ἄρθρο ἡ ὑπό ὁρισμένες
προϋποθέσεις δυνατότητα ἐπι-
βολῆς προσωρινῆς ἀπαγόρευσης
ἱεροπραξιῶν ἤ θέσης σὲ διαθεσι-
μότητα” Διακόνων, Πρεσβυτέρων
καὶ Ἀρχιερέων. (Βλ. Εἰσηγητική
Ἔκθεση σχεδίου νόμου γιὰ τὰ
ἐκκλησιαστικά δικαστήρια, σελ. 14).
Τὸ ἄρθρον τοῦτο εἰς τὸ σχέδιον
νόμου ἔχει ὡς ἀκολούθως:
“Ἄρθρο 78
Προσωρινή ἀπαγόρευση
ἱεροπραξιῶν καὶ θέση
σὲ διαθεσιμότητα
1. Στὴν περίπτωση ἐκκλησια-
στικῶν παραπτωμάτων, ποὺ στοι-
χειοθετοῦν συγχρόνως καὶ ἀδική-
ματα τοῦ κοινοῦ ποινικοῦ δικαίου,
γιὰ τὴν τέλεση τῶν ὁποίων ἡ ἁρμό-
δια δικαστική ἀρχή ἔχει διατάξει
τὴν προσωρινή κράτηση τοῦ ἐγκα-
λούμενου κληρικοῦ, ὁ ἁρμόδιος
Μητροπολίτης ἤ ἡ Δ.Ι.Σ., ἄν ὁ ἐγκα-
λούμενος εἶναι Ἀρχιερέας, ἔχουν
τὴν δυνατότητα νὰ ἀπαγορεύσουν
στὸν ἐγκαλούμενο προσωρινά καὶ
μέχρι τὴν ἔκδοση ἀμετάκλητης
ἀπόφασης ἐκκλησιαστικοῦ δικα-
στηρίου τῆν τέλεση ἱεροπραξιῶν.
2. Ἡ ἴδια δυνατότητα, ἐκτὸς ἀπὸ
τὴν περίπτωση τῆς προηγούμενης
παραγράφου, χορηγεῖται καὶ στὴν
περίπτωση ἄσκησης δίωξης γιὰ κά-
θε ἄλλο κανονικό παράπτωμα, ποὺ
συνεπάγεται καθαίρεση, ἐφ᾽ ὅσον ἡ
φερόμενη τέλεσή του προκάλεσε
δημόσιο σκάνδαλο. Κατά τὸ διά-
στημα αὐτό ὁ ἐγκαλούμενος δὲν
στερεῖται τὶς ἀποδοχές του.
3. Ἡ Δ.Ι.Σ. μπορεῖ μὲ αἰτιολογη-
μένη ἀπόφασή της, ἐφ᾽ ὅσον τὸ ἐπι-
βάλλει τὸ συμφέρον τῆς Ἐκκλη-
σίας, νὰ θέσει σὲ προσωρινή διαθε-
σιμότητα Ἀρχιερέα, κατά τοῦ ὁποί-
ου διετάχθησαν ἀνακρίσεις, μέχρι
τὴν ἔκδοση ἀμετάκλητης ἀθωω-
τικῆς ἤ καταδικαστικῆς ἀπόφασης.
Κατά τὸ διάστημα αὐτό ὁ ἐγκαλού-
μενος δὲν στερεῖται τὶς ἀποδοχές
του.
4. Στὶς περιπτώσεις τῶν προ-
ηγούμενων παραγράφων, ἄν ἡ σχε-
τική ἀπόφαση ἀφορᾶ σὲ Μητροπο-
λίτη, διορίζεται στὴ Μητρόπολη το-
ποτηρητής, τηρουμένης τῆς διατά-
ξεως τοῦ ἄρθρου 23 παρ. 1 τοῦ Ν.
590/1977, ἄν δὲ ὁ Μητροπολίτης
αὐτός εἶναι Συνοδικός, ἀντικαθί-
σταται σύμφωνα μὲ τὸ ἄρθρο 8
παρ. 2 τοῦ πιὸ πάνω νόμου”.
Διὰ τῆς ἐπιμόνου ἀντιδράσεως
τῶν Μελῶν τῆς Ι.Σ.Ι. κατά τὴν τα-
κτικήν Συνέλευσιν Αὐτῆς τοῦ 2006
(Συνεδρίαι 12ης καὶ 13ης Ὀκτωβρί-
ου) ἐγένετο δεκτόν νὰ παραμεί-
νουν αἱ παράγραφοι 1 καὶ 2 καὶ ν᾽
ἀντικατασταθοῦν αἱ παράγραφοι 3
καὶ 4, ὡς ἀκολούθως:
“Ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος, μπο-
ρεῖ μὲ αἰτιολογημένη ἀπόφασή Της
ποῦ λαμβάνεται μὲ πλειοψηφία τῶν
3/4 τῶν μελῶν Της, ἐφ᾽ ὅσον τὸ ἐπι-
βάλλει τὸ συμφέρον τῆς Ἐκκλη-
σίας νὰ θέσει σὲ προσωρινή διαθε-
σιμότητα Ἀρχιερέα, κατά τοῦ ὁποί-
ου διετάχθησαν ἀνακρίσεις γιὰ πα-
ράπτωμα συνεπαγόμενο κατά τοὺς
Ἱερους κανόνες καθαίρεση, μέχρι
τὴν ἔκδοση τελεσίδικης ἀθωω-
τικῆς ἤ καταδικαστικῆς ἀπόφασης.
Κατά τὸ διάστημα αὐτό ὁ ἐγκαλού-
μενος δὲν στερεῖται τὶς ἀποδοχές
του. Στὶς περιπτώσεις τῶν προ-
ηγούμενων παραγράφων, ἄν ἡ σχε-
τική ἀπόφαση ἀφορᾶ σὲ Μητροπο-
λίτη, τὴ διοίκηση τῆς οἰκείας Ἱερᾶς
Μητρόπολης ἀσκεῖ ὁ Πρωτοσύγ-
κελλος ἤ ὁ Γενικός Ἀρχιερατικός
Ἐπίτροπος, ὕστερα ἀπό ἀπόφαση
τῆς Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου καὶ
κατά τὶς Ἀκολουθίες μνημονεύεται
ἡ Ἱερά Σύνοδος. Ἄν ὁ συγκεκριμέ-
νος Μητροπολίτης εἶναι Συνοδι-
κός, ἀντικαθίσταται σύμφωνα μὲ
τὸ ἄρθρο 8 παράγρ. 2 τοῦ Νόμου
590/1977”. (Ἔγγραφον τοῦ Μακα-
ριωτάτου Προέδρου πρὸς Ὑπουρ-
γόν Ἐθνικῆς Παιδείας καὶ Θρη-
σκευμάτων ὑπ᾽ ἀριθμ. πρωτ. 4739/
2562/3–11–2006 σελ. 4–5).
6. Ἡ ἐναρμόνησις πρὸς τοὺς
Ἱεροὺς Ἀποστολικούς καὶ Συνοδι-
κούς Κανόνας τῆς ἀπασχολούσης
ἡμᾶς διατάξεως τῆς παραγράφου 8
τοῦ ἄρθρου 34 τοῦ ν. 590/1977 ἀπο-
τελεῖ τὸ πρώτιστον καὶ κυριώτατον
ζητούμενον, ἐφ᾽ ὅσον τὸ Κανονι-
κόν Δίκαιον ἀποτελεῖ τὸ ἀναλλοί-
ωτον καὶ θεμελιῶδες τῆς Ἐκκλη-
σίας ἡμῶν Σύνταγμα. Εἰς τὰ προ-
εκτεθέντα ἐσημειώθησαν αἱ ἐπί
τῆς ἱεροκανονικῆς παραδόσεως
προκλητικαί παραβιάσεις καὶ ἀσύγ-
γνωστοι ἀποκλίσεις τῆς διατάξεως
(ἀποπομπή Ἐπισκόπου ἀπό τὴν Ἐπι-
σκοπήν αὐτοῦ, χηρεία Ἐπισκοπικοῦ
Θρόνου, ἰσότης Ἐπισκόπων, Συνο-
δικόν Πολίτευμα, θέσπισις διὰ τὸν
Ἐπίσκοπον μέτρων διοικητικῶν,
προβλεπομένων ἀπό τὸ κοινόν δι-
οικητικόν Δίκαιον κ.ἄ.), δυναμιτί-
ζουσαι τὴν δογματικήν διδασκα-
λίαν, ἰδίᾳ δὲ τὸ ἐκκλησιολογικόν
δόγμα καὶ τὴν θέσιν τοῦ Ἐπισκό-
που ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ, ὡς φορέως
τῆς τρισσῆς, ἑνιαίας καὶ ἀδιαιρέτου
ἁρμοδιότητος αὐτοῦ, τῆς ἁγια-
στικῆς, διδακτικῆς καὶ διοικητικῆς,
κατ᾽ ἀντιστοιχίαν πρὸς τὸ τρισσόν
ἀξίωμα τοῦ Ἀρχιποίμενος Κυρίου
Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἡ παράθεσις συγκεκριμένων
Ἱερῶν Κανόνων, οἱ ὁποῖοι παραβιά-
ζονται ἀπὸ τὴν ἐπίμαχον διάταξιν
καὶ τὰς ὑπ᾽ αὐτῆς εἰσαχθεῖσας ἐπί
μέρους ρυθμίσεις δὲν εἶναι ἀναγ-
καία, ὅταν δι᾽ αὐτῆς ἀνατρέπεται ἡ
περί τὸν Ἐπίσκοπον κανονική πα-
ράδοσις καὶ ἡ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ θέ-
σις αὐτοῦ. Ὅμως ἐνδιαφέρει πολύ
ἡ μνεία ὡρισμένων γεγονότων, τὰ
ὁποῖα σχετίζονται μὲ τὴν κατάργη-
σιν αὐτῆς:
α. Ἡ Ἐκκλησιαστική Διοίκησις
εἰς πᾶσαν εὐκαιρίαν, τόσον εἰς τὰς
συνελεύσεις τῆς Ι.Σ.Ι., ὅσον καὶ τὰς
συνεδριάσεις τῆς Δ.Ι.Σ., ἤσκει
ἀρνητικήν ἐπί τῆς διατάξεως κριτι-
κήν, ὅπως καὶ ἡ νομοκανονική θε-
ωρία, ἡ ὁποία ὁμοφώνως ἐπέκρινεν
αὐτήν, ὡς ἀντικανονικήν καὶ ἀντι-
συνταγματικήν. Συγκεκριμένως ἡ
Δ.Ι.Σ. κατά τὴν Συνεδρίαν τῆς 3ης
τοῦ μηνός Νοεμβρίου τοῦ ἔτους
1999 ὥρισεν τριμελῆ ἐξ Ἀρχιερέων
Ἐπιτροπήν (Περιστερίου Χρυσό-
στομον, Ζακύνθου Χρυσόστομον
καὶ Κεφαλληνίας Σπυρίδωνα) πρὸς
διενέργειαν διαβήματος παρά τῷ
Ὑπουργῷ Παιδείας καὶ Θρησκευ-
μάτων πρὸς προώθησιν ἐκκρε-
μουσῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑποθέσε-
ων, αἱ ὁποῖαι ἀνέμενον τὴν ὑπό τῆς
Ἐθνικῆς Ἀντιπροσωπείας ψήφισιν
αὐτῶν. Εἰς τὸν πίνακα τῶν ἐκκρε-
μούντων θεμάτων συμπεριλήφθη
καὶ “ε) ἡ κατάργησις τοῦ ἄρθρου 15
τοῦ Νόμου 1351/1983 (ΦΕΚ 56 τ.
Α΄/28–4–1983), ἀφορῶντος εἰς τὴν
διαδικασίαν τῶν τιθεμένων εἰς δια-
θεσιμότητα Μητροπολιτῶν τῆς
Ἐκκλησίας ἡμῶν” (Ἔγγραφον
Δ.Ι.Σ. πρὸς τὰ μέλη τῆς Ἐπιτροπῆς
ὑπ᾽ ἀριθμ. πρωτ. 5739/2379/8–11–
1999).
β. Ἡ Δ.Ι.Σ. διὰ πρώτην —καὶ ἐλπί-
ζομεν διὰ τελευταίαν— ἐφήρμο-
σεν τὴν διάταξιν κατά τὴν Συνε-
δρίαν ΙΖ΄, τῆς 148ης Συνοδικῆς Πε-
ριόδου τῆς 4–2–2005, ὅταν ἀπεφά-
σισεν νὰ θέσῃ ἐν ἐνεργείᾳ Μητρο-
πολίτην εἰς τὴν διάθεσιν τῆς Ἐκ-
κλησίας ἐπί ἕξ (6) μῆνας. Μετά τὴν
παρέλευσιν τοῦ ἑξαμήνου ἡ Δ.Ι.Σ.
πάλιν, κατὰ τὴν Συνεδρίαν τῆς 8–
8–2005, ἀπεφάσισεν, κατ᾽ ἐφαρμο-
γήν τῆς αὐτῆς διατάξεως, τὴν ὁρι-
στικήν ἀπομάκρυνσιν ἀπό τοῦ Μη-
τροπολιτικοῦ Θρόνου τοῦ ἰδίου
Ἀρχιερέως (ΦΕΚ τ. ΝΠΔΔ, 194/8–8–
2005), διαψευθείσης οὕτω τῆς
προσδοκίας περί μὴ ἐφαρμογῆς καὶ
καταργήσεως τῆς διατάξεως, διότι
“ἡ ζημία, ποὺ θὰ προκαλέσει ἡ τυ-
χόν ἐφαρμογή της θὰ εἶναι ἀσύγ-
κριτα μεγαλύτερη ἀπό τὴν ὠφέλεια
τῆς Ἐκκλησίας…” (Σπ. Τρωιάνος,
Παρατηρήσεις... ἐνθ. ἀν., σ. 58).
Ὀ ἐκπεσών ἀπό τὸν μητροπολιτι-
κόν θρόνον αὐτοῦ ἤσκησεν διὰ τῆς
κανονικῆς ὁδοῦ τὸ δικαίωμα τῆς
ἐκκλήτου προσφυγῆς (31–8–2005)
ἐνώπιον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πα-
τριάρχου, ὁ ὁποῖος διὰ Γράμματος
Αὐτοῦ πρὸς τὸν Μακαριώτατον
Πρόεδρον τῆς Δ.Ι.Σ. (ἀριθμ. πρωτ.
1203/4–1–2006) γνωρίζει αὐτῷ τὴν
ὁμόφωνον ἀπόφασιν τῆς Πατριαρ-
χικῆς Συνόδου, ἔχουσαν οὕτως: “Ἡ
περί ἡμᾶς Ἁγία καὶ Ἱερά Σύνοδος
ἐπιληφθεῖσα εἰς πρώτην φάσιν τοῦ
θέματος ἐπανῆλθεν εἰς αὐτό μετά
τὴν ὑποβολήν τῆς ἐκθέσεως τῆς
εἰς ἥν παρεπέμφθη ἡ μελέτη αὐτοῦ
Κανονικῆς Ἐπιτροπῆς καὶ μετά διε-
ξοδικήν συζήτησιν ἀπεφάσισεν
ὁμοφώνως ὅπως ἀποδεχθῇ τὴν
ἔκκλητον ἀναφοράν τῆς αὐτοῦ
Ἱερότητος ὡς ἐκδοθείσης τῆς κατ᾽
αὐτοῦ ἀποφάσεως τῆς ὑφ᾽ Ὑμᾶς
Διαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς η΄
Αὐγούστου π.ἔ. ἐπί τῇ βάσει τοῦ
ἀντικανονικοῦ Νόμου τοῦ ἔτους
1983, τοῦ περιέχοντος κινδύνους
διὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καὶ
δὴ τῆς Ἱεραρχίας αὐτῆς. Κατά τὴν
ἄποψιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρ-
χείου, θὰ ἔδει ὅπως ἡ ὑπόθεσις τοῦ
Μητροπολίτου… ἐκδικασθῇ ὑπό
τῶν ἁρμοδίων ἐκκλησιαστικῶν δι-
καστηρίων, διὸ καὶ μὴ εἰσερχόμε-
νοι, τὸ γε νῦν ἔχον, εἰς τὴν οὐσίαν
τῆς ὑποθέσεως, προτρεπόμεθα
ἀδελφικῶς Ὑμᾶς, ὅπως παραπέμ-
ψητε ταύτην εἰς αὐτά, ὧν τὰς ἀπο-
φάσεις ἀναμένει ἡ Μήτηρ Ἐκκλη-
σία, ἵνα τοποθετηθῇ καὶ ἀποφανθῇ
ὁριστικῶς ἐπί τοῦ θέματος”. Σαφής
καὶ κατηγορηματική ἡ ἐπί τοῦ θέ-
ματος Πατριαρχική θέσις καὶ ἄπο-
ψις.
γ. Παραθέτομεν ἐν τέλει καὶ τὸ
τελευταῖον σχετικόν ἀπόσπασμα ἐκ
τοῦ Πρακτικοῦ τῆς Δ.Ι.Σ. (Συνοδική
Περίοδος 152α, Συνεδρία Η΄ τῆς
18–11–2008): “13. Ἡ Διαρκής Ἱερά
Σύνοδος ἀποφασίζει ἐν ἁρμονίᾳ τῇ
ἀπό 3ης Νοεμβρίου 1999 Ἀποφάσει
Αὐτῆς, ὡς καὶ τῇ ἀπό 28–5–2004 (τὸ
ὀρθόν εἶναι 18–5–2004) Ἀποφάσει
τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας
α) νὰ ἀπευθύνῃ αἴτημα πρὸς τὸν
Ἐξοχώτατον Ὑπουργόν Ἐθνικῆς
Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων…
πρὸς κατάργησιν τῆς διατάξεως
τοῦ ἄρθρου 15 τοῦ Ν. 1351/1983
(ΦΕΚ Α΄ 56) ὡς παραβιαζούσης θε-
μελιώδεις Ἱερούς Κανόνας περί
τῆς θέσεως τοῦ Ἐπισκόπου καὶ τῶν
ἀρχῶν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Δίκης
καὶ ἄρα συνιστώσης ἀντισυνταγμα-
τικήν ἐπέμβασιν (ἄρθρον 3 τοῦ
Συντάγματος) καὶ β) νὰ σεβασθῇ
τὴν ἰσχύν καὶ τὸ περιεχόμενον τῆς
ὑπ᾽ ἀριθμ. 1203/2005 Ἀποφάσεως
τῆς Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐν-
τελλομένης πᾶσαν ἐνέργειαν ἀμέ-
σου προωθήσεως τῆς κατά τοῦ
Μητροπολίτου… ἀρξαμένης Ἐκ-
κλησιαστικῆς Δίκης”. Ἐπί πλέον δι-
ευκρινίζεται καὶ προστίθεται ὅτι ἡ
μνημονευομένη ἀπό 18–5–2004
Ἀπόφασις τῆς Ι.Σ.Ι. ἀναφέρεται εἰς
Σελὶς 5η
“τὸν σεβασμόν καὶ τὴν τήρησιν τοῦ
Πατριαρχικοῦ Τόμου τοῦ 1950 καὶ
ὅλων τῶν διατάξεων τῆς Πατριαρ-
χικῆς καὶ Συνοδικῆς Πράξεως τοῦ
1928”, τῶν Κειμένων τούτων ἀπο-
τελούντων ἐγγύησιν τῆς τε δογμα-
τικῆς καὶ κανονικῆς ἑνότητος
ἁπασῶν τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλη-
σιῶν καὶ τῆς διοικήσεως τῶν τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος “κατά
τοὺς θείους καὶ Ἱερούς Κανόνας
ἐλευθέρως καὶ ἀκωλύτως ἀπό πά-
σης κοσμικῆς ἐπεμβάσεως”.
Μακαριώτατε,
Σεβασμιώτατοι Ἀδελφοί,
Μετά τὴν κριτικήν θεώρησιν τῆς
διατάξεως τῆς παραγράφου 8 τοῦ
ἄρθρου 34 τοῦ ν. 590/1977 “περί
Καταστατικοῦ Χάρτου τῆς Ἐκκλη-
σίας τῆς Ἑλλάδος”, ὅπως προσετέ-
θη διά τοῦ ἄρθρου 15 τοῦ ν. 1351/
1983, καὶ πρὶν ἀπό τὴν διατύπωσιν
τῆς ἡμετέρας ἐπί τοῦ θέματος προ-
τάσεως, αἰσθάνομαι τὴν ἀνάγκην
νὰ κοινοποιήσω εἰς τὴν Ὑμετέραν
ἀγάπην ὡρισμένας σκέψεις, αἱ
ὁποῖαι, συνειρμικῶς ἐγεννήθησαν
κατά τὴν σύνταξιν τῆς παρούσης.
i. Τὸ περιεχόμενον τῆς ἐν λόγῳ
διατάξεως προσομοιάζει πρὸς ἀντι-
στοίχως διατυπωμένας διατάξεις
εἰς τὸν Ἀναγκαστικόν Νόμον 214/
1967, περί τροποποιήσεως καὶ συμ-
πληρώσεως τοῦ νόμου 5383/ 1932
“περί ἐκκλησιαστικῶν Δικαστηρίων
καὶ τῆς πρὸ αὐτῶν διαδικασίας”. Δι᾽
αὐτοῦ κατηργήθησαν κατ᾽ οὐσίαν
τὰ διὰ τοὺς Ἀρχιερεῖς Συνοδικά Δι-
καστήρια καὶ ἱδρύθη (διὰ τοὺς
Ἀρχιερεῖς) ἕν, δικάζον εἰς πρῶτον
καὶ τελευταῖον βαθμόν καὶ ἐπιβάλ-
λον τὴν ποινήν τῆς ἐκπτώσεως ἀπό
τοῦ θρόνου εἰς τοὺς “ἀποδεδειγ-
μένως ἀπωλέσαντας τὴν ἔξωθεν
καλήν μαρτυρίαν”, ἤτοι ἄνευ παρα-
πτώματος καὶ ἐνοχῆς. Τὸ πρὸς χει-
ραγώγησιν τῆς Ἱεραρχίας καίριον
πλῆγμα κατά τῆς ἐκκλησιαστικῆς
δικαιοσύνης ἐπεχειρήθη ὑπό τοῦ
Προέδρου καὶ τῶν Μελῶν τῆς Ἀρι-
στίνδην Συνόδου καὶ ἴσχυσεν ὡς
νόμος τῇ πρωτοβουλίᾳ τῆς δικτα-
τορικῆς κυβερνήσεως. Τὸ γεγο-
νός, ὅτι δι᾽ αὐτοῦ παρείχετο ἡ δυ-
νατότης εἰς κύκλους (παρ)ἐκκλησ-
ιαστικούς, πολιτικούς καὶ δημοσιο-
γραφικούς διὰ τῆς δημιουργίας
πλαστῶν συνθηκῶν ἀπωλείας τῆς
ἔξωθεν καλῆς μαρτυρίας καὶ τρώ-
σεως τῆς ἐπισκοπικῆς τιμῆς καὶ
ὑπολήψεως, ἐξήγειρεν θαρραλέ-
ους Μητροπολίτας, Πανεπιστημια-
κούς, Νομικούς καὶ ἄλλους νὰ γρά-
ψουν εἰδικάς μελέτας καὶ ὑπομνή-
ματα κατά τῶν ἐκτάκτων Ἱεροδι-
κείων ἐκείνων.
ii. Ἡ ἐπίμαχος διάταξις λαβοῦσα
τὴν ἰσχύν νόμου παρέκαμψεν τὰ
ἁρμόδια κανονικῶς καὶ συνταγμα-
τικῶς Συνοδικά Ὄργανα τῆς Ἐκ-
κλησίας. Ἡ ἑτοίμη πάντοτε πολιτι-
κή ἐξουσία νὰ ἐπεμβαίνῃ αὐθαιρέ-
τως εἰς τὰ sacta interna corporis τῆς
Ἐκκλησίας εὑρίσκει κατὰ καιρούς
καὶ κατά περιπτώσεις προθύμους
νὰ συμπράξουν τοὺς ἀρχιεπισκοπι-
κούς συμβούλους μὲ ἐκείνους τοῦ
Ὑπουργείου (ἐνίοτε καὶ κατ᾽ ἀμφί-
δρομον συνεργασίαν) πρὸς βλάβην
κυρίως τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν
θεσμῶν. Θὰ ἐνθυμούμεθα ἀσφα-
λῶς τὸ πολιτειοκρατικόν ἐφεύρη-
μα καὶ τὸν συνήθως ὕποπτον ρόλον
τοῦ παρά τῇ Ἱερᾷ Συνόδῳ Ἐπιτρό-
που, (προσωνυμουμένου Βασιλι-
κοῦ, Ἐπικρατείας, Κυβερνητικοῦ,
τῆς Πολιτείας, ὅπως ἑκάστοτε ὠ-
νομάζετο) τοῦ πρὸ πεντηκονταε-
τίας περίπου καταργηθέντος. Κα-
τάλοιπον τῆς μαουρερικῆς πολι-
τικῆς ἐταλαιπώρει τὴν ἐκκλησια-
στικήν διοίκησιν δι᾽ αὐθαιρέτων καὶ
ἐνίοτε βιαίων ἐπεμβάσεων τοῦ ἰδί-
ου καὶ τῶν πολιτικῶν προστατῶν
αὐτοῦ. Ὁ ρόλος του, μετά κυρίως
τὸ 1925, καθίστατο μὲν τυπικώτε-
ρος καὶ ἄτονος, πάντοτε δὲ ἀντικα-
νονικός. Ἔκτοτε εἰς τὴν πολυδύ-
ναμον καὶ πολυπράγμονα αὐλήν
τοῦ Προέδρου τῶν Συνοδικῶν Ὀρ-
γάνων βλαστάνουν ἔκτυπα τοῦ πα-
λαιοῦ Ἐπιτρόπου, οἱ παρά τῷ Ἀρ-
χιεπισκόπῳ λαϊκοί Σύμβουλοι, πρὸς
τοὺς ὁποίους ἡ ἐκτίμησις ἡμῶν
εἶναι αὐτονόητος, ὅπως καὶ ἡ ἐπι-
φύλαξις, ὅταν οὗτοι ἀγαποῦν πε-
ρισσότερον τὰ πρόσωπα ἀπό τοὺς
Θεσμούς καὶ τὸ συμφέρον τῶν
προσώπων ἀπό ἐκεῖνο τῆς Μητρός
Ἐκκλησίας.
iii. Ὁ βαθύς καὶ ἀπόλυτος σεβα-
σμός πρὸς τὴν ἱεροκανονικήν πα-
ράδοσιν καὶ ἡ βεβαιότης ὅτι ἡ κα-
ταφρόνησις τῶν Ἱερῶν Κανόνων
συνεπάγεται τὴν ὑπ᾽ αὐτῶν ἐκδίκη-
σιν καὶ τιμωρίαν ὑποχρεώνουν ἅ-
παντας ἡμᾶς εἰς τὴν μετά φόβου
Θεοῦ ἀπόλυτον συμμόρφωσιν
πρὸς αὐτούς. Ἀφ᾽ ἑνός μὲν αἱ αὐθέ-
ραιτοι, ἀντικανονικαί καὶ ἄνευ ὁρί-
ων ἐπεμβάσεις εἰς θέματα πίστεως
καὶ τάξεως, Συνοδικῶν Ὅρων καὶ
Κανόνων, τὰ ὁποῖα ἀλληλοπεριχω-
ροῦν καὶ παραμένουν ἐς ἀεί σύμ-
φυτα καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου ἡ ἰδιοτελής
καὶ παρασκηνιακή δραστηριότης
προσώπων, συνήθως λαϊκῶν, τὰ
ὁποῖα ἀναφύονται καὶ συγκεντρώ-
νουν ὑπερεξουσίας, δὲν ἀφήνουν
περιθώρια ἀνοχῆς. Ὁ Μακαριώτα-
τος Πρόεδρος καὶ τά Μέλη τῆς Ι.Σ.Ι.
ἐν ἀγαστῇ συνεργασίᾳ καὶ “συμ-
φώνῳ ἀγάπῃ” καλούμεθα νὰ θερα-
πεύσωμεν τὰ ἀντικανονικῶς ὑφι-
στάμενα καὶ ὅσα ἐμφανισθοῦν. Ἰδι-
αιτέρως εἰς τοὺς χαλεποὺς και-
ροὺς ἡ ἐπὶ τῶν θείων καὶ Ἱερῶν Κα-
νόνων ἑδραζομένη Συνοδική λει-
τουργία ἀσφαλῶς ἐγγυᾶται τὴν
εὐτυχῆ διὰ τὴν Ἐκκλησίαν ἔκβασιν
ὅλων τῶν ἀπασχολούντων ἡμᾶς
προβλημάτων.
Ἐπὶ τοῦ παρόντος προτείνω τὴν
ὁμόθυμον καὶ ὁμόφωνον Ἀπόφασιν
καταργήσεως τῆς παραγράφου 8
τοῦ ἄρθρου 34 τοῦ ν. 590/1997 δια-
τάξεως, ὡς ἀντικανονικῆς.
Εὐλαβῶς καὶ βαθυσεβάστως
† ὁ Φιλίππων, Νεαπόλεως
καὶ Θάσου Προκόπιος»
Σελὶς 6η
«ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΠΙΣΤΕΩΣ» ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Εἰς τό ἔγκριτον θεολογικόν περιοδικόν «Ο ΣΩΤΗΡ» ἐδημοσιεύ-
θησαν προσφάτως δύο σπουδαῖα ἄρθρα, τά ὁποῖα ἔχουν ὡς ἑξῆς:
Α´
Ἔγινε πολὺς λόγος γιὰ τὸ κεί-
μενο τῆς «Ὁμολογίας Πίστεως».
Ἕνα κείμενο ὁμολογιακὸ κατὰ
τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ποὺ ἐξέφρα-
ζε τὴν ἀνησυχία τοῦ λαοῦ τοῦ
Θεοῦ καὶ τὸ ὁποῖο ὑπέγραψαν
ἀρχιερεῖς, ἱερεῖς, ἱερομόναχοι, μο-
ναχοὶ καὶ λαϊκοὶ καθηγητὲς Πανε-
πιστημίων, θεολόγοι κ.ἄ. Τὸ κείμε-
νο αὐτό, τὸ ὁποῖο ὑπέγραψαν πε-
ρίπου 10.000 ἄνθρωποι, δημιούρ-
γησε ἀντιδράσεις θετικὲς καὶ
ἀρνητικές. Ἐγράφησαν ἐπιστολές,
συντάχθηκαν κείμενα, δόθηκαν
ἀπαντήσεις, ἀπευθύνθηκαν ἐκ-
κλήσεις πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπο
Ἀθηνῶν καὶ τοὺς Ἱεράρχες τῆς
Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας.
Ὅμως τὸ θετικότερο ἀποτέλε-
σμα αὐτῶν τῶν ἀντιδράσεων ἦταν
τὸ ὅτι ἐξ ἀφορμῆς ὅλου αὐτοῦ τοῦ
θορύβου καὶ μιᾶς ἐπιστολῆς τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου πρὸς
τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν, ἀσχο-
λήθηκε μὲ τὸ κείμενο ἡ Ἱερὰ Σύ-
νοδος τῆς Ἱεραρχίας (Ι.Σ.Ι.) τῆς
Ἑλλαδικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλη-
σίας, ποὺ συνῆλθε τὸν περασμένο
Ὀκτώβριο (2009). Δὲν ἀσχολήθη-
κε δὲ ἀποκλειστικὰ μὲ τὴν «Ὁμο-
λογία Πίστεως», ἀλλὰ συζήτησε
γενικότερα τὸ θέμα τοῦ διαλόγου
Ὀρθοδόξων καὶ Παπικῶν. Τὸ σχε-
τικὸ ἀνακοινωθὲν τῆς 19ης Ὀκτω-
βρίου 2009 ποὺ ἐξέδωσε ἡ Ι.Σ.Ι. πε-
ριέχει ἱκανὰ θετικὰ στοιχεῖα, τὰ
ὁποῖα καὶ ἐπισημαίνουμε:
1. «Ὑπῆρξε», γράφει τὸ ἀνακοι-
νωθέν, «εὐρύτατος διάλογος,
στὸν ὁποῖον ἔλαβαν μέρος πολλοὶ
Ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι ὁμίλησαν μὲ
αἴσθημα εὐθύνης καὶ γνώσεως γιὰ
τὰ μεγάλα θέματα». Αὐτὸς ὁ εὐ-
ρύτατος διάλογος, ἡ ἐλεύθερη
συζήτηση καὶ οἱ τοποθετήσεις ἐπι-
μέρους Ἱεραρχῶν μὲ αἴσθημα
εὐθύνης ἀναπαύουν τὸν λαὸ τοῦ
Θεοῦ.
2. «Διεπιστώθη», σημειώνει τὸ
ἀνακοινωθέν, «ἡ ἀνάγκη πληρε-
στέρας ἐνημερώσεως τῆς Ι.Σ.Ι.
στὰ σημαντικὰ αὐτὰ ζητήματα».
Τὸ ὅτι μέχρι σήμερα δὲν γινόταν
πλήρης ἐνημέρωση –πολλοὶ
ἱεράρχες εἶπαν ὅτι δὲν ἔχουν
ἀσχοληθεῖ ἰδιαιτέρως μὲ τὸ κείμε-
νο τῆς Ραβέννας, τὸ ὁποῖο δὲν
τοὺς κοινοποιήθηκε– εἶναι κάτι
πολὺ περισσότερο ἀπὸ σοβαρὴ πα-
ράλειψη. Εἶναι ὅμως ἐλπιδοφόρο
τοῦτο: «Δηλώθηκε ὅτι ἐφεξῆς ἡ
Ἱεραρχία θὰ λαμβάνει γνώση
ὅλων τῶν φάσεων τῶν Διαλόγων,
διαφορετικὰ κανένα κείμενο δὲν
δεσμεύει τὴν Ἐκκλησία. Ἄλλωστε
αὐτὸ συνιστᾶ τὸ Συνοδικὸ Πολί-
τευμα τῆς Ἐκκλησίας». Αὐτὴ ἡ δή-
λωση εἶναι πολὺ σημαντικὴ καὶ ὁ
πιστὸς λαὸς τοῦ Θεοῦ τὴν κατα-
γράφει.
3. «Ὁ Διάλογος», κατὰ τὸ ἀνα-
κοινωθέν, «πρέπει νὰ συνεχισθεῖ,
μέσα ὅμως στὰ ὀρθόδοξα ἐκκλη-
σιολογικὰ καὶ κανονικὰ πλαίσια».
Τὸ σημεῖο αὐτὸ εἶναι κατεξοχὴν
σπουδαῖο καὶ δὲν ἀφήνει στοὺς
ἐκπροσώπους τῶν Ὀρθοδόξων πε-
ριθώρια αὐτοσχεδιασμῶν, αὐθαι-
ρέτων πρωτοβουλιῶν καὶ προσω-
πικῶν τοποθετήσεων. Ὅλοι δὲ
γνωρίζουμε ποιὰ εἶναι αὐτὰ τὰ
πλαίσια καὶ δὲν χρειάζεται νὰ τὰ
ἀναλύσουμε ἐδῶ. Ἐπισημαίνουμε
μόνο τὶς ἀπαράδεκτες θέσεις κα-
θηγητοῦ τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς
τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης ὅτι «πρέπει νὰ ὑπερ-
βοῦμε τοὺς Πατέρες γιὰ νὰ προ-
χωρήσουμε στὴν ἕνωση μὲ τοὺς
Ρωμαιοκαθολικοὺς» καὶ ὅτι «μόνη
διαφορά μας» μὲ τοὺς Παπικοὺς
«εἶναι τὸ πρωτεῖο τοῦ Πάπα»! Αὐτὰ
ἀκούστηκαν δημόσια στὴν αἴθου-
σα τελετῶν τοῦ ΑΠΘ, στὴν «ἐπι-
στημονικὴ ἡμερίδα» τῆς 20-5-2009.
Αὐτὲς εἶναι ἀπόψεις ἀντίθετες
πρὸς «τὰ ὀρθόδοξα ἐκκλησιολο-
γικὰ καὶ κανονικὰ πλαίσια».
4. Τὸ πιὸ πάνω σημεῖο διευκρινί-
ζεται σαφέστερα στὴν παράγραφο
3 τοῦ ἀνακοινωθέντος τῆς Ι.Σ.Ι., ἡ
ὁποία (παράγραφος) μᾶς βεβαι-
ώνει ὅτι: «Οἱ ἐκπρόσωποι τῆς
Ἐκκλησίας μας στὸν συγκεκριμέ-
νο διάλογο (Ὀρθοδόξων καὶ Πα-
πικῶν) ἔχουν σαφῆ γνῶσιν τῆς
Ὀρθοδόξου Θεολογίας, τῆς Ἐκ-
κλησιολογίας καὶ τῆς Ἐκκλησια-
στικῆς Παραδόσεως καὶ προσφέ-
ρουν τὶς γνώσεις καὶ τὶς δυνάμεις
τους πρὸς τὸν σκοπὸ ʻʻτῆς τῶν
πάντων ἑνώσεωςʼʼ, ʻʻἐν ἀληθείᾳʼʼ
καὶ μέσα στὰ ἀπαραίτητα θεολο-
γικὰ πλαίσια καὶ τὶς ἀποφάσεις τῶν
Πανορθοδόξων Συνδιασκέψεων».
Ἐπισημαίνουμε τὸ «ἐν ἀλη-
θείᾳ». Μᾶς παραπέμπει στὸν λόγο
τοῦ Εὐαγγελιστοῦ τῆς ἀγάπης
«οὓς ἐγὼ ἀγαπῶ ἐν ἀληθείᾳ» (Β΄
Ἰω. 1 καὶ Γ΄ Ἰω. 1). Τὸ ἐπισημαίνου-
με, διότι πολὺ ταλαιπωρηθήκαμε
μὲ τήν... ἀγαπολογία. Δηλαδὴ τὴν
πρόταξη τῆς ἀγάπης καὶ τὸν ὑπο-
βιβασμὸ ἢ καὶ παραγνώριση τῆς
ἀληθείας τοῦ δόγματος. Ἡ ἀγάπη
στὴν ὁποία μᾶς καλεῖ ὁ Ἀπόστο-
λος, διέπεται ἀπὸ τὴν ἀλήθεια καὶ
εἶναι χαρακτηριστικὴ ἐκείνου ποὺ
πορεύεται καὶ ἐμπνέεται ἀπὸ τὴ
σωστικὴ ἀλήθεια τῆς Μιᾶς, Ἁγίας,
Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκ -
κλησίας, δηλ. τῆς Ὀρθοδοξίας.
Τὴν ἀλήθεια ποὺ ἀποβλέπει στὴ
σωτηρία τοῦ πλησίον, ἐν προκει-
μένῳ τοῦ αἱρετικοῦ.
5. Εἶναι πολὺ σημαντικὴ ἡ θέση
τῆς Ι.Σ.Ι. ὅτι «τὸ κείμενο τῆς Ρα-
βέννας καὶ τὸ κείμενο» ποὺ ἐπρό-
κειτο «νὰ συζητηθεῖ στὴν Κύπρο
τελοῦν ὑπὸ τὸν ὅρον τῆς ἀνα-
φορᾶς καὶ ἐγκρίσεώς τους ἀπὸ τὶς
κατὰ τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκ-
κλησίες, ἑπομένως καὶ ἀπὸ τὴν
Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συνο-
δικῶς διασκεπτομένης. Αὐτό», το-
νίζει τὸ ἀνακοινωθέν, «πρακτικῶς
σημαίνει ὅτι δὲν θὰ ὑπάρξουν τε-
τελεσμένα γεγονότα, χωρὶς Συνο-
δικὴ Ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας. Οἱ
Ἱεράρχες», ὑπογραμμίζεται στὴ
συνέχεια, «εἶναι φύλακες τῆς
Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, ὅπως
ὁμολόγησαν κατὰ τὴν εἰς Ἐπίσκο-
πον χειροτονία τους».
Ὥστε καμία ἀπόφαση τῆς «Διε-
θνοῦς Μικτῆς Ἐπιτροπῆς ἐπὶ τοῦ
Θεολογικοῦ Διαλόγου» (ΔΜΕ) με-
ταξὺ τῆς Ὀρθοδόξου καὶ τῆς Πα-
πικῆς «ἐκκλησίας» δὲν μπορεῖ νὰ
θεωρηθεῖ ἐπίσημο κείμενο, ἂν δὲν
ἐπισφραγισθεῖ ἀπὸ Συνοδικὴ Ἀπό-
φαση τῆς Ι.Σ.Ι. ὅπως καὶ ἀπὸ τὶς
ἄλλες Συνόδους τῶν κατὰ τόπους
Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Αὐτὸ ἀκ-
ριβῶς ἐννοούσαμε, ὅταν γράφαμε
σὲ προηγούμενο ἄρθρο (βλ. «Ὁ
Σωτήρ», τόμ. 1986, σελ. 390) ὅτι τὰ
διαφημιζόμενα κοινὰ κείμενα τῆς
ΔΜΕ ἀπὸ τὸ 1980 μέχρι τὸ κείμε-
νο τῆς Ραβέννας τοῦ 2007 δὲν
ἔχουν γίνει πλήρως ἀποδεκτὰ ἀπὸ
τὸ σύνολο τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκ-
κλησιῶν. Γιὰ νὰ γίνει ἕνα κείμενο
ὁποιασδήποτε Ἐπιτροπῆς Διαχρι-
στιανικοῦ Διαλόγου ἐπίσημα ἀπο-
δεκτὸ πρέπει νὰ περάσει καὶ νὰ
συζητηθεῖ «ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς
Ἑλλάδος συνοδικῶς διασκεπτο-
μένης» καὶ ἀπὸ ὅλες τὶς ἄλλες
Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες.
6. Τὸ ἀνακοινωθὲν τῆς Ι.Σ.Ι. ἀνα-
φέρει ἀκόμη ὅτι στοὺς ἐκπροσώ-
πους τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας
δόθηκε σαφὴς ἐντολὴ τί πρέπει νὰ
περιλαμβάνει τὸ ὁποιοδήποτε κεί-
μενο ποὺ τυχὸν θὰ συνταχθεῖ
στὴν Κύπρο. Ἀλλʼ ὅπως ἔγινε γνω-
στό, ἡ ΔΜΕ τοῦ Διαλόγου δὲν κα-
τέληξε σὲ ὁριστικὸ κείμενο, τὸ δὲ
θέμα τοῦ «πρωτείου» τοῦ Πάπα θὰ
συζητηθεῖ, ὅπως ἀνακοινώθηκε,
καὶ πάλι στὴ Βιέννη (Αὐστρίας) τὸν
Σεπτέμβριο τοῦ 2010. Καὶ τότε βέ-
βαια ἡ ἑλλαδικὴ ἀντιπροσωπεία
δὲν μπορεῖ νὰ παραβλέψει τὶς σα-
φεῖς ἐντολὲς ποὺ πῆρε ἢ θὰ πάρει.
7. Ὅλα αὐτά, ὅπως σημειώσαμε
καὶ στὴν ἀρχή, ἀποτελοῦν σημαν-
τικὲς καὶ σταθερὲς θέσεις τῆς
Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς
Ἑλλάδος. Ἀπὸ αὐτῆς τῆς πλευρᾶς
ἡ κίνηση ὅσων ὑπέγραψαν τὸ κεί-
μενο τῆς «Ὁμολογίας Πίστεως»,
ὄχι βέβαια γιὰ νὰ διχάσουν τὸν
λαὸ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸν
ἐνημερώσουν καὶ νὰ τὸν κρατή-
σουν σὲ ἐγρήγορση, ἔφερε ἀγα-
θὸν ἀποτέλεσμα. Ἡ δὲ Ἱεραρχία
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ τὸ
νὰ συζητήσει εὐρύτατα τὸ θέμα
«μὲ αἴσθημα εὐθύνης καὶ γνώσε-
ως» ἔδειξε ὅτι ἀφουγκράζεται τὴν
φωνὴ τοῦ ποιμνίου της καὶ ἀνα-
λαμβάνει ἄμεσα ὑπεύθυνη στάση.
Ἤ, ὅπως τονίζεται στὸ ἀνακοινω-
θέν, «παρακολουθεῖ καὶ θὰ συνε-
χίσει νὰ παρακο-λουθεῖ ἐπαγρυ-
πνοῦσα τὸ θέμα τῶν διαλόγων τῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μὲ τοὺς
Ἑτεροδόξους. Παρακαλεῖ δὲ τοὺς
πιστοὺς νὰ ἐμπιστεύονται στοὺς
Ποιμένες τους».
Β´
Ἡ «Ὁμολογία Πίστεως» θεωρή-
θηκε κείμενο «ὡς ἐκ περισσοῦ»,
δηλαδὴ κείμενο ποὺ δὲν ἦταν
ἀπαραίτητο, διότι, ὅπως λέγεται
στὸ ἀνακοινωθὲν τῆς Ι.Σ.Ι., «ἔχουν
γνῶσιν οἱ φύλακες». Ἀλλʼ ὁ λαὸς
τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μένει ἀνενη-
μέρωτος καὶ ἀπληροφόρητος λό-
γῳ τῆς τηρουμένης σιωπῆς γύρω
ἀπὸ τὰ κατὰ καιροὺς πορίσματα
τῶν διαχριστιανικῶν διαλόγων,
εἶναι πολὺ φυσικὸ νὰ ἀνησυχεῖ.
Εἶναι πολὺ φυσικὸ νὰ δημιουρ-
γοῦνται στὴν ψυχή του ὑποψίες,
φόβοι, ἀμφιβολίες.
Αὐτὰ δὲ ἐπιτείνονται ὅταν ἀ-
κούει ἀπὸ στόματα ὁρισμένων ποι-
μένων του ἢ καθηγητῶν ὀρθοδό-
ξων Θεολογικῶν Σχολῶν ὅτι ὁ Πα-
πισμὸς δὲν εἶναι αἵρεση ἀλλὰ σχί-
σμα! Ἀλλὰ καὶ ὁ πλέον ἀθεολόγη-
τος ἐννοεῖ μιὰ προφανὴ ἀλήθεια.
Ἕνα σχίσμα παρατεινόμενον ἐπὶ
χίλια καὶ πλέον χρόνια ὁδήγησε
τὸν Παπισμὸ σὲ ἀλλεπάλληλες
πλάνες, σὲ ἐκκοσμίκευση καὶ πλῆ -
θος καινοτομιῶν, ὥστε κατήντησε
ὄχι ἁπλῶς αἵρεση ἀλλὰ φοβερὴ
αἵρεση. Τὸ πρωτεῖον ἐξουσίας καὶ
τὸ ἀλάθητο τῶν Παπῶν, ἡ ἐμμονή
του στὴν κτιστὴ θεία χάρη, ἡ σο-
βαρὴ νόθευση τοῦ Συμβόλου τῆς
Πίστεως μὲ τὸ Filioque, ἡ δημιουρ-
γία καὶ ἀποδοχὴ τῆς ἐπάρατης
Οὐνίας, ὁ ἄμετρος κληρικαλισμός,
ἡ ὑποτίμηση τοῦ λαϊκοῦ στοιχείου,
ἡ ὀργάνωση τοῦ Παπισμοῦ σὲ κο-
σμικὸ κράτος κ.ἄ. εἶναι στοιχεῖα
σαφῶς αἱρετικά, ξένα πρὸς τὴν
Ἀποστολικὴ καὶ Πατερικὴ διδα-
σκαλία καὶ παράδοση. Μόνον ὅσοι
μυωπάζουν δὲν θέλουν νὰ παρα-
δεχθοῦν ὅτι ὁ Παπισμὸς εἶναι ὁλο-
φάνερη, ἀναμφισβήτητη, τραν-
ταχτὴ αἵρεση.
Κανεὶς Ὀρθόδοξος ὁ ὁποῖος
διαπνέεται ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν
πλανώμενο, δὲν ἀρνεῖται ὅτι πρέ-
πει νὰ γίνει διάλογος. Διάλογος
ὅμως ἀληθείας, πρὸς ἐπιστροφὴν
τοῦ πλανωμένου αἱρετικοῦ. Κα-
νεὶς δὲν ἀρνεῖται ἐπίσης ὅτι ἕνας
τέτοιος διάλογος δὲν εἶναι εὔκο-
λος, ὅτι ἀπαιτεῖ κόπο, ἐπιμονὴ καὶ
χρόνο. Ἀλλʼ ὁ διάλογος δὲν πρέπει
νὰ διαιωνίζεται, καὶ μάλιστα ὅταν
ἡ αἵρεση δὲν εἶναι ἁπλῶς ἀνυπο-
χώρητη, ἀλλὰ καὶ τὸ δηλώνει ἐπί-
σημα καὶ προκλητικά, ἀφοῦ ἔφθα-
σε ὁ Παπισμὸς νὰ πεῖ ὅτι ἡ Ὀρθο-
δοξία εἶναι ἐλλειμματική!... Ἡ θεό-
πνευστη ἀποστολικὴ συμβουλὴ
πρὸς τὸν ἐπίσκοπο τῆς Κρήτης Τί-
το εἶναι σαφής: «Αἱρετικὸν ἄνθρω-
πον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νου-
θεσίαν παραιτοῦ»· γνώριζε ὅτι
ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ἔχει δια-
στραφεῖ καὶ ἁμαρτάνει καὶ γιὰ τὴν
ἁμαρτία του αὐτὴ ἐλέγχεται καὶ
κατακρίνεται ἀπὸ τὴ συνείδησή
του καὶ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του
(Τίτ. γ΄ 10-11). Νὰ γίνεται λοιπὸν
διάλογος, ἀλλʼ ὄχι ἐπʼ ἄπειρον καὶ
μάλιστα μὲ ἐκεῖνον ποὺ δηλώνει
ἐπίσημα τὴν ἀδιαλλαξία του. Ἡ
ἐπιμονὴ καὶ ὁ ἑωσφορισμὸς τῆς
ἄλλης πλευρᾶς, ἡ ὁποία βρίσκεται
καταφανῶς στὴν αἵρεση, δίνουν
σὲ μᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους τὸ δι-
καίωμα καὶ μᾶς δημιουργοῦν τὴν
ὑποχρέωση νὰ περιφρουροῦμε
τὴν καθαρότητα τῆς ἀμωμήτου
Πίστεώς μας. Δὲν μποροῦμε νὰ
διαλεγόμεθα μὲ ὑποχωρητικότητα
στὴν ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας.
Ἄλλωστε ἡ ἀλήθεια δὲν συζη-
τεῖται· ἡ ἀλήθεια ὁμολογεῖται.
Πονοῦμε τὴν αἱρετικὴ Δύση.
Τὴν πονοῦμε πολὺ περισσότερο,
διότι ἐπὶ χίλια καὶ πλέον τώρα χρό-
νια πορεύεται χωρὶς Ἀνατολή! Γιʼ
αὐτὸ καὶ συνεχῶς ἐκτρέπεται. Καὶ
θὰ συνεχίζει νὰ ἐκτρέπεται, διότι
ἀρνεῖται νὰ δεχθεῖ τὸν σωτήριο
ἔλεγχο καὶ τὴν κατάκριση τῆς συ-
νειδήσεώς της. Ἡ αἱρετικὴ Δύση,
Παπισμὸς καὶ Προτεσταντισμοί,
«περιέρχεται», γιὰ νὰ θυμηθοῦμε
τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο, «πικρὸν κα-
τήγορον περιφέρουσα τὸ συνει-
δός, αὐτοκατάκριτος οὖσα»1· πε-
ριφέρεται φορτωμένη τὸν ἄγριο
κατήγορο, τὴ συνείδηση, διότι
αὐτοκατακρίνεται.
Καὶ κάτι ἄλλο. Ἡ Δύση, ὅπως
δείχνουν δυστυχῶς τὰ γεγονότα,
θέλει τὸν διάλογο μὲ σκοπὸ νὰ
ἐπεκτείνει παντοῦ τὴν Οὐνία,
χωρὶς ὁ Πάπας νὰ ἀρνεῖται τίποτε
ἀπὸ τὶς αἱρέσεις του καὶ προ-
παντὸς τὴ φρικτὴ ἐκκλησιολογικὴ
αἵρεση τοῦ πρωτείου ἐξουσίας καὶ
τοῦ ἀλαθήτου. Διότι θεωρεῖ τὸν
ἑαυτό του γενικὸ ἀντιπρόσωπο καὶ
τοποτηρητὴ τοῦ Χριστοῦ στὴ γῆ,
καὶ ἑπομένως ὅλοι πρέπει νὰ πέ-
σουν νὰ τὸν προσκυνήσουν.
Οἱ Ὀρθόδοξοι ὅμως στὸν διά-
λογο μὲ τοὺς Παπικοὺς καὶ τοὺς
πολυποίκιλους Προτεσταντισμοὺς
πρέπει νὰ ἔχουμε σταθερὰ κατὰ
νοῦν ὅτι ἡ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ
Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, δηλαδὴ ἡ
Ὀρθόδοξος, δὲν εἶναι κράτος μὲ
κοσμικὴ ἐξουσία. Οὔτε σωματεῖο
ποὺ ἀσχολεῖται μὲ κοινωνικὰ ἔργα.
Βεβαίως ἡ Ὀρθοδοξία δὲν πρέπει
νὰ σταματήσει τὸ κοινωνικό της
ἔργο καὶ νὰ παύσει νὰ διακονεῖ
τὸν ἄνθρωπο στὶς ὑλικές του
ἀνάγκες. Ὅμως οἱ Ὀρθόδοξοι
πρέπει νὰ ἔχουμε σαφὴ συνείδηση
ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι σῶμα Χρι-
στοῦ. Εἶναι ὁ Χριστὸς παρατεινό-
μενος εἰς τοὺς αἰῶνας. Ὅτι ἡ
Ἐκκλησία εἶναι καθίδρυμα σωτη-
ρίας. Ὅτι πρῶτο καὶ κύριο ἔργο
της εἶναι ἡ λύτρωση καὶ ὁ ἁγι-
ασμὸς τῶν ψυχῶν. Βασικὸς στό-
χος της εἶναι ἡ προσπάθεια νὰ
βοηθήσει τὸν ἐκπεσόντα ἄνθρωπο
νὰ μετανοήσει καὶ νὰ γίνει κοι-
νωνὸς τῆς σωστικῆς καὶ ἁγια-
στικῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Νὰ τὸν
βοηθήσει νὰ γίνει μέτοχος τῆς
θείας Χάριτος, ἡ ὁποία «τὰ ἀσθενῆ
θεραπεύει καὶ τὰ ἐλλείποντα ἀνα-
πληροῖ» καὶ ἐξαγιάζει τὸν ἄνθρω-
πο.
Κατὰ τοῦτο οἱ Ὀρθόδοξοι Ἱε-
ράρχες εἶναι κυρίως καὶ προ-
παντὸς ὄχι οἱ «δεσπότες» ἀλλʼ οἱ
ποιμένες τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ.
Εἶναι, ὅπως δηλώνει καὶ τὸ ἀνα-
κοινωθὲν τῆς Ι.Σ.Ι. τῆς 19.10.2009,
παράγρ. 4, «οἱ φύλακες τῆς Ὀρθο-
δόξου παραδόσεως». Παράλληλα
ὅμως καὶ ὁ εὐσεβὴς λαὸς «εἶναι ὁ
ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας,
ὅστις ἐθέλει τὸ θρήσκευμα αὑτοῦ
αἰωνίως ἀμετάβλητον καὶ ὁμο-
ειδὲς τῷ τῶν Πατέρων αὑτοῦ»,
ὅπως πολὺ ὀρθὰ διεμήνυσαν τὸ
1848 οἱ Ὀρθόδοξοι Πατριάρχες
τῆς Ἀνατολῆς πρὸς τὸν πάπα Πίο
τὸν Θ΄2.
Καὶ ὁ λαὸς αὐτός, ὁ φύλακας
καὶ ὑπερασπιστὴς τῆς θρησκείας
μὲ τὸ Ὀρθόδοξο ἔνστικτό του καὶ
τὶς εὐαισθησίες του στὰ θέματα
τῆς Πίστεως ἔχει χρέος νὰ κρούει
κατὰ καιροὺς τὸν κώδωνα τοῦ κιν-
δύνου μὲ τὰ κείμενά του. Ἀπὸ
αὐτῆς τῆς πλευρᾶς οἱ Ἱεράρχες
μας πρέπει νὰ δοξάζουν τὸν Τρια-
δικὸ Θεὸ διότι ἔχουν τέτοιο συ-
νειδητοποιημένο ποίμνιο. Τὸ ὁποῖ -
ο ἀφενὸς μὲν τοὺς βοηθεῖ μὲ τὴν
«Ὁμολογία» του, καὶ ἀφετέρου
προσεύχεται, μάλιστα δὲ κατὰ τὴν
ὥρα τῆς θείας Λειτουργίας, στὸν
Ἀρχιποιμένα Χριστὸ νὰ τοὺς ἐνθυ-
μεῖται μεταξὺ τῶν πρώτων εὐμε -
νῶς· νὰ τοὺς χαρίζει στὴν ἁγία του
Ἐκκλησία διάγοντας ἐν εἰρήνῃ,
σώους ἀπὸ κάθε κακό, ἀπολαύον-
τας τιμῆς, ὑγιεῖς, μακροημερεύ-
οντας, «ὀρθοτομοῦντας τὸν λό-
γον τῆς ἀληθείας του», δηλαδὴ δι-
δάσκοντας ὀρθῶς τὸν λόγο τῆς
ἀληθείας τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλωστε
αὐτὸ τὸ τελευταῖο ὑποσχέθηκαν
καὶ οἱ ἴδιοι κατὰ τὴν πλέον ἐπίση-
μη καὶ ἱερότατη ὥρα τῆς εἰς ἐπί-
σκοπον χειροτονίας τους μὲ τὴν
ὁμολογία τῆς πίστεως.
Ἐν τιμῇ λοιπόν, ἐν ὑπακοῇ, ἐν
ἀγάπῃ καὶ ἐν σεβασμῷ πρὸς τὴν
Ἱεραρχία μας, ἂς πορευόμεθα
ὅλοι οἱ ὅπου γῆς Ὀρθόδοξοι τὴν
ὁδὸ τοῦ χρέους. Μὲ τὴ βεβαι-
ότητα πώς, ἂν μένουμε ἑδραῖοι
καὶ ἀμετακίνητοι στὴν «ἅπαξ πα-
ραδοθεῖσαν πίστιν» σὲ μᾶς τοὺς
Χριστιανούς (Ἰούδα 3), ὁ Θεάν-
θρωπος Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς
θὰ αὐξήσει τὸν ἀριθμὸ τῶν ἤδη
προσερχομένων Παπικῶν καὶ
Προτεσταντῶν στὴ θεοπαράδοτη
ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας. Καὶ Ἐ-
κεῖνος ὁ Ὁποῖος ἵδρυσε τὴν Ἐκ-
κλησία, θὰ ἐνεργήσει διὰ τοῦ Πα-
ρακλήτου Πνεύματος, τὸ Ὁποῖον
«ὅλον συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς
Ἐκκλησίας», τὸ θαῦμα «τῆς τῶν
πάντων ἑνώσεως» πρὸς αἰωνίαν
καταισχύνην τοῦ παγκάκου Δια-
βόλου καὶ μεγάλην χαρὰν τῶν ἐν
οὐρανοῖς ἁγίων ἀγγέλων καὶ
ὅλης τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλη-
σίας.
Σημειώσεις
1. ΙΩ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, Ὁμ. Α΄
Εἰς τὸν πτωχὸν Λάζαρον καὶ τὸν
πλούσιον, PG 48, 979.
2. IΩ. Ν. ΚΑΡΜΙΡΗ, Τὰ Δογμα-
τικὰ καὶ Συμβολικὰ Μνημεῖα τῆς
Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας,
τόμ. Β΄, 1968, σελ. 920 [1000], Graz,
Austria.
Πατρικαὶ εὐχαί
Ἀγαπητέ μου κ. Πρόεδρε,
Διά τάς ἐπί τοῖς Χριστουγέννοις
καί τῷ Νέῳ Ἔτει 2010 πολυτίμους
εὐχάς Σας, ἐκ μέσης ψυχῆς καί
καρδίας θερμῶς εὐχαριστῶν, εὔ-
χομαι ὅπως ἡ Χάρις καί ἡ Εὐλογία
τοῦ δι᾽ ἡμᾶς Νηπιάσαντος Σωτῆ-
ρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ χαριτώ-
νη, ἁγιάζη καί φωτίζη τήν ψυχήν
καί τήν ζωήν ὑμῶν, ὁ δέ νέος ἑνι-
αυτός ἀποβῆ εἰρηνικός, εὐφρόσυ-
νος, εὔκαρπος καί εὐλογημένος.
Μετ᾽ εὐχῶν καί ἀγάπης
† Ὁ Μυτιλήνης Ἰάκωβος
Συγχαρητήρια
διὰ τὸ Ἡμερολόγιον
Ἀγαπητέ κύριε Πρόεδρε,
Σᾶς εὐχαριστώ διά τήν τιμητικήν
ἀποστολήν τοῦ Ἡμερολογίου 2010
τῆς «Ἑνώσεώς» σας καί σᾶς συγ-
χαίρω διά τήν πρωτοβουλίαν νά τό
ἀφιερώσετε εἰς τήν Ἑλληνικήν
γλῶσσαν, ἡ ὁποία δυστυχῶς στίς
ἐποχές μας πάσχει ἀπό τήν κακο-
μεταχείρισιν πολλῶν. Σᾶς εὔχομαι
ἔτη πολλά μέ πλουσίαν τήν Χάριν
τοῦ Κυρίου ἡμῶν καί ἐπιτυχίαν εἰς
τό ἔργον σας. Καλά Χριστούγεννα
καί ἡγιασμένον τό νέον ἔτος.
Μετ᾽ εὐχῶν
† Ὁ Φθιώτιδος Νικόλαος
Κρίσεις διὰ
τὸ Ἡμερολόγιον
τῆς Π.Ο.Ε
Ἀγαπητέ μοι κ. Σαμωνᾶ,
Μετά περισσῆς χαρᾶς ἐλάβομεν
ὑμετέραν ἐπιστολήν καί τό μετ᾽
αὐτῆς ἡμερολόγιον 2010 καί εὐχα-
ριστοῦμεν.
Συγχαίρομεν ἡμᾶς καί τήν Π.Ο.Ε
διά τήν ἔκδοσιν τοῦ ἐν λόγῳ ἡμε-
ρολογίου, ἀφιερωμένου εἰς τήν
Ἑλληνικήν γλῶσσαν. Συμφωνοῦ-
μεν ἀπολύτως, ὅτι παρατηρεῖται
ἔντονος γλωσσική παρεκτροπή
ὑπό τινων «λογίων», ὡς καί εἰς
πολλούς ἄλλους τομεῖς ἀξιῶν καί
ἀρχῶν τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ
Ἑλληνισμοῦ.
Πάντοτε δόξα τῷ Θεῷ, ὑπάρ-
χουν καί θά ὑπάρχουν, ὑγιεῖς ἀντι-
στάσεις καί πιστεύομεν ὅτι τό με-
γαλεῖον τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης
καί τῆς Ὀρθοδοξίας θά ἀποτελοῦν
φῶς γιά τήν ἀνθρωπότητα.
Σᾶς εὐχόμεθα ὁ Κύριος νά ἐνι-
σχύῃ καί σκέπῃ πάντας ὑμᾶς εἰς τό
ἀγωνιστικό σας φρόνημα καί νά
σᾶς χαρίζῃ ὑγείαν κάτ᾽ ἄμφω.
Ἐπί δέ τούτοις διατελοῦμεν
μετ᾽ εὐχῶν ἐν Κυρίῳ
Ὁ Μητροπολίτης
Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας
Ἀμβρόσιος
«Ἰδοὺ καιρὸς ἤγγικε
τῆς σωτηρίας ἡμῶν»
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,
«Ἰδοὺ καιρὸς ἤγγικε τῆς σωτη-
ρίας ἡμῶν! Εὐπρεπίζου σπήλαιον, ἡ
Παρθένος ἐγγίζει τοῦ τεκεῖν». Μὲ
τὸν ὕμνο αὐτὸν ὁ ἱερὸς ὑμνωδὸς
μᾶς εἰσάγει στὴν μεγάλη ἑορτὴ
τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀκούγοντας τὰ πα-
νέμορφα αὐτὰ λόγια ἔρχεται συ-
νειρμικὰ στὸ νοῦ μας μιὰ παρόμοια
ὑμνολογικὴ φράση ἀπὸ τὴν Μ.
Τεσσαρακοστή: «ἰδοὺ καιρὸς εὐ-
πρόσδεκτος, ἰδοὺ καιρὸς μετανοί-
ας». Ἡ σύνδεσή τους βαθύτατη,
ἀφοῦ κανένα νόημα δὲν θὰ εἶχε ὁ
εὐπρεπισμὸς τοῦ ὑλικοῦ σπηλαίου
τῆς Βηθλεέμ. Τὸ ζητούμενο εἶναι
ὁ εὐπρεπισμὸς τοῦ σπηλαίου τῆς
ψυχῆς μας. Καὶ τοῦτο δὲν μπορεῖ
νὰ συμβεῖ παρὰ μόνον διὰ τῆς με-
τανοίας.
Οἱ εὐχές μας γιὰ αὐτὲς τὶς ἱερὲς
ἡμέρες δὲν θὰ θέλαμε νὰ εἶναι οἱ
τυπικές. Αὐτὲς εἶναι δεδομένες
μέσα ἀπὸ τὴν ψυχή μας. Ἡ εὐχή
μας καὶ ἡ προτροπή μας πρὸς
ἅπαντας εἶναι «νὰ βάλουμε ἀρχή»,
ὅπως λέμε στὴν μοναστικὴ ὁρολο-
γία. Δηλαδή, αὐτὰ τὰ Χριστούγεν-
να νὰ εἶναι ἕνα νέο πνευματικὸ ξε-
κίνημα μὲ περισσότερο ζῆλο γιὰ
ἀγώνα, ὥστε ἔτσι ἡ Γέννηση τοῦ
γλυκυτάτου Ἰησοῦ μας νὰ ἐπιτε-
λεῖται διαρκῶς ἐντός τῶν σπηλαί-
ων τῶν καρδιῶν μας.
Μετ᾽ ἐγκαρδίων εὐχῶν
καὶ ἀγάπης ἐν Χριστῷ τεχθέντι,
Ὁ Καθηγούμενος
† Ἀρχιμανδρίτης Κύριλλος
Ἁγιορείτης ἐναντίον
Οἰκουμενισμοῦ
Κύριε Διευθυντά τοῦ «Ὀρθοδόξου
Τύπου», Χαῖρε ἐν Κυρίῳ,
Ἀρκετά καθυστερημένα ἔλαβα
γνώση τοῦ περιεχομένου τῆς «Ὁ-
μολογίας Πίστεως κατά τοῦ Οἰκου-
μενισμοῦ», πού ὑπεγράφη ἀπό ἀρ-
χιερεῖς, ἱερεῖς, μοναχούς καί πολ-
λούς λαϊκούς.
Χάρηκα καί δόξασα τόν Κύριον
ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, πού φώτισε
τούς συντάξαντας αὐτήν ἁγίους
πατέρας νά γίνουν ἀπαρχή μαρτυ-
ρίας μιᾶς θεαρέστου ἐνυπογρά-
φου ὁμολογίας, καταδικάζοντας
θεομάχους αἱρέσεις, τίς ὁποῖες
τώρα καί πενῆντα χρόνια κηρύτ-
τουν ἐπίσημα οἱ ἐχθροί τῆς ἀλη-
θείας μέ σκοπό νά μᾶς ἑνώσουν μέ
τόν πάπα, τούς προτεστάντες καί
τούς ἁπανταχοῦ αἱρετικούς, ἀνα-
γνωρίζοντας εἰς ὅλους αὐτούς μυ-
στήρια καί διαδοχή τῶν ἁγίων ἀπο-
στόλων, ἀθετώντας τήν καταδικα-
στική ψῆφο ἐκ τῶν λόγων τοῦ Κυ-
ρίου, τίς καταδικαστικές ἀποφά-
σεις τῶν ἁγίων πατέρων τῶν ἑπτά
Οἰκουμενικῶν Συνόδων, καθώς καί
τίς καταδικαστικές ἀποφάσεις τῶν
ἁγίων πατέρων μετά τό 1054 κατά
τῶν αἱρετικῶν παπικῶν, ἐνῶ αὐτοί
παραμένουν ἀμετακίνητοι στά αἱ-
ρετικά τους φρονήματα.
Ἀλήθεια, εἶναι ἀπορίας ἄξιον·
πῶς οἱ ἅγιοι ἀρχιερεῖς μας οἱ ἀπό
Θεοῦ ἐντεταλμένοι νά ὀρθοτο-
μοῦν τόν λόγον τῆς Ἀληθείας καί
νά φυλάττουν τήν παρακαταθήκη
τῆς Πίστεως ἀπό παντός αἱρετικοῦ
μώμου, πῶς σιωποῦν καί συγκαλύ-
πτουν μέ τήν στάση τους ἐκεί-
νους, οἱ ὁποῖοι δημοσίως καί ἐπί
συνόδων ὁμολογοῦν καί κηρύτ-
τουν τήν θεομάχο παναίρεση τοῦ
Οἰκουμενισμοῦ; Ἆραγε ἀγνοοῦν
οἱ ἅγιοι ἱεράρχαι ὅτι ὁ Οἰκουμενι-
σμός καί ἡ θεωρία τῶν κλάδων
εἶναι βλασφημία εἰς τό Πνεῦμα τό
ἅγιον;
Ἕως πότε θά σιωποῦν ἐνώπιον
αὐτῆς τῆς κατάφωρης προδοσίας
τῆς Μιᾶς, Ἁγίας Πίστεως ἡμῶν καί
δέν καταλογίζουν, ἐπί ἱερῶν κανό-
νων, εὐθύνες καθαιρέσεως στούς
ἀμετανοήτους οἰκουμενιστάς; Μή-
πως καί ἀναμένουν τήν μετάνοιά
τους; Ἐπί 50 ὁλόκληρα χρόνια καί
πλέον κηρύττουν δημοσίως αὐτές
τίς νεοφανεῖς αἱρέσεις τοῦ Οἰκου-
μενισμοῦ καί τοῦ συγκρητισμοῦ
τῆς νέας ἐποχῆς.
Ἄλλωστε ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλη-
σίας ἐχούσης ὡς πορφύρα καί
βύσσον τά αἵματα μαρτύρων, ὁμο-
λογητῶν καί ὁσίων, μᾶς διδάσκει
ὅτι οἱ ἐν συνειδήσει αἱρετικοί εἶναι
καί μένουν ἀμετανόητοι· διά τοῦτο
ὁ ἅγιος ἀπόστολος Παῦλος διορί-
ζει· «αἱρετικόν ἄνθρωπον μετά
μίαν καί δευτέραν νουθεσίαν πα-
ραιτοῦ, εἰδώς ὅτι ἐξέστραπται ὁ
τοιοῦτος καί ἁμαρτάνει, ὤν αὐτο-
κατάκριτος».
Γέρων Ἀνανίας
Μοναχός Εὐστάθιος
Καλύβη Ἁγίου Εὐσταθίου
Σκήτη Καυσοκαλυβίων
Ἁγίου Ὄρους
Εὐχαριστίαι
καὶ κρίσεις
Εὔχομαι ὁλόψυχα ὁ Γεννηθείς
Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν, ὅπως Σᾶς χα-
ρίζῃ ὑγείαν ἀλλά καί δύναμιν διά
τήν συνέχειαν τῶν βαρυτάτων κα-
θηκόντων Σας, ἐπ᾽ ἀγαθῷ τῆς Ἐκ-
κλησίας καί τοῦ Ἔθνους ἡμῶν.
Μαζί μέ τίς εὐχές μου, σᾶς εὐ-
χαριστοῦμεν ἰδιαιτέρως διά τήν
δημοσίευσιν τοῦ ἱστορικοῦ τοῦ Ἱε -
ροῦ Ναοῦ Ἁγ. Τριάδος Γλυφάδας
εἰς τήν ἀξιολογωτάτην ἐφημερίδα
«Ὀρθόδοξος Τύπος».
Μετά βαθυτάτου σεβασμοῦ
καί εὐχαριστιῶν
Πρεσβύτερος Χρῖστος
Στρουμπάκης
Τὰ χωριὰ ἄνευ ἱερέων
Κύριε Διευθυντά,
Εἶμαι 85 ἐτῶν καί ζῶ ὅλα μου τά
χρόνια σ᾽ ἕνα ὀρεινό χωριό. Κάπο-
τε τό χωριό μου ἦταν κεφαλοχώρι.
Εἶχε παπά, δασκάλους, σταθμό χω-
ροφυλακῆς κ.λπ.. Σιγά σιγά ὅμως
ἀραίωσε. Οἱ κάτοικοι ἔφυγαν γιά
τά ἀστικά κέντρα. Μείναμε μερικοί
γέροι καί αὐτοί χρόνο μέ τό χρόνο
λιγοστεύουν. Τό νεκροταφεῖο γέ-
μισε. Τό χωριό ρήμαξε. Τό σχολεῖο
ἔκλεισε, ἐπειδή δέν ὑπάρχουν μα-
θητές. Ὁ σταθμός τῆς χωροφυ-
λακῆς δέν λειτουργεῖ, ἐπειδή οἱ
χωροφύλακες μετατέθηκαν στό
κέντρο γιά νά φρουροῦν τούς «ὑ-
ψηλά ἱσταμένους». Πρίν ἀπό λίγα
χρόνια πέθανε καί ὁ γέρο παπάς
μας καί ἔτσι ὀρφάνεψε καί ἡ
Ἐκκλησία μας. Ἡ καμπάνα σκού-
ριασε ἀπό τήν ἀχρησία.
Ὅταν ἤμουν νεώτερος πήγαινα
τακτικά στήν Ἐκκλησία. Καί στόν
ἑσπερινό καί στή θεία Λειτουργία.
Μάλιστα καί ἔψελνα. Ὁ χτύπος
τῆς καμπάνας μέ συγκινοῦσε καί
ἔτρεχα στήν Ἐκκλησία. Τώρα, ὅ-
μως, πού στερήθηκα τά νειάτα,
στερήθηκα καί τήν Ἐκκλησία. Πῆ-
γα ἐπανειλημμένα στό Δεσπότη
καί τόν παρακάλεσα νά στείλει πα-
πά στό χωριό μου. Ἀπάντηση: «Δέν
ἔχω παπάδες, ἔχω ἀρκετά κενά.
Κατά ἀραιά διαστήματα θά στέλνω
κανά συνταξιοῦχο».
Ἔφυγα πικραμένος καί στενα-
χωρημένος καί γιατί ὄχι καί πολύ
σκανδαλισμένος. Γιατί; Διότι γιά τά
μεγάλα ἀστικά κέντρα μέ τά τυχε-
ρά, τίς πολλές ἱεροτελεστίες, τίς
πολλές ἀποδοχές ὑπάρχουν πολ-
λοί παπάδες καλοφορεμένοι, κα-
λοταϊσμένοι, καλοφτιαγμένοι μέ
ἐξέχουσα κοιλιά. Γιά τά ἔρημα τά
χωριά δέν περισσεύει κανένας.
Ἀπόπαιδα εἴμαστε; Ὁ σκανδαλι-
σμός αὐξήθηκε πιό πολύ, γιατί πα-
ρακολουθώντας τήν θεία Λειτουρ-
γία ἀπό τήν τηλεόραση –ἀφοῦ ἡ δι-
κή μου Ἐκκλησία εἶναι κλεισμένη–
βλέπω ἀρκετές φορές σέ μιά θεία
Λειτουργία σέ κάποιο ἱερό ναό
πολλούς παπάδες, πολλούς δεσπο-
τάδες, πολλούς διάκους νά συλ-
λειτουργοῦν. Τό ἱερό βῆμα δέν
τούς χωράει. Σπρώχνει ὁ ἕνας τόν
ἄλλον γιά νά χωρέσουν στό στενό
χῶρο τοῦ ἱεροῦ βήματος.
Ρώτησα κάποιον πιό εἰδικό ἀπό
ἐμένα, γιατί τόσοι κληρικοί σέ μιά
θεία Λειτουργία, ἀφοῦ φτάνει μό-
νο ἕνας. Ἔχουν, μοῦ εἶπε, «Ἱερό
Ἀρχιερατικό συλλείτουργο», γιά
νά γιορταστεῖ κάποιο γεγονός, κά-
ποιος ἅγιος, κάποια ἐπέτειος. Καί
πλῆθος Ἱερέων καί Ἀρχιερέων
τρέχουν νά λαμπρύνουν μέ τήν
παρουσία τους τόν Ἅγιο. Λές καί ὁ
ἑορταζόμενος Ἅγιος δέν ἐκπέμπει
φῶς μέ τήν ὅλη βιοτή του καί πε-
ριμένει τούς χρυσοφορεμένους
κληρικούς νά τόν λαμπρύνουν.
Ματαιοδοξία στή δόξα της!
Προχθές, στή γιορτή τοῦ Ἁγίου
Ἀνδρέου στήν Πάτρα εἶδα πλῆθος
Ἀρχιερέων, Ἱερέων, Διακόνων.
Ἀβίαστα θυμήθηκα τό δημοτικό
τραγούδι γιά τήν ταφή τοῦ Μάρ-
κου Μπότσαρη. «Θρῆνος μεγάλος
ἔγινε μέσα στό Μεσολόγγι. Τόν
Μάρκο πᾶν στήν Ἐκκλησιά, τόν
Μάρκο πᾶν στό μνῆμα. Ξήντα πα-
πάδες πᾶν μπροστά καί δέκα Δε-
σποτάδες». Μέ τήν διαφορά, οἱ πα-
πάδες καί οἱ Δεσποτάδες ἐκεῖνοι
θά φοροῦσαν κουρελιασμένα ἄμ-
φια, ἐνῶ ἐτοῦτοι πάγχρυσα καί πα-
νάκριβα. Πορφύραν καί βύσσον. Ὁ
σκανδαλισμός μου προχωράει ἀ-
κόμη καί ἀπό μιά τελευταία ἐνέρ-
γεια τῆς Ἱεραρχίας. Γιά μερικές
Μητροπόλεις χειροτονήθηκαν βο-
ηθοί ἐπίσκοποι, γιά νά βοηθᾶνε
τούς γέροντες κανονικούς. Δηλα-
δή φτιάχνουμε Στρατηγούς, χωρίς
νά ὑπάρχει στρατός; Δεσποτάδες
μέ τό τσουβάλι, παπάδες μέ τό
σταγονόμετρο;
Τελειώνω μέ μιά πληροφορία:
Στό χωριό μου μιά φορά τήν ἑβδο-
μάδα ἔρχονται μερικοί χιλιαστές,
μαζεύουν μερικά γεροντάκια καί
τά δασκαλεύουν. Τί τούς λένε;
Δέν ξέρω. Ἐγώ δέν πῆγα ἀκόμη.
Κρατιέμαι. Ὡς πότε ὅμως; Ὁ λύ-
κος ἔφτασε μέχρι τό μαντρί καί
τρώει τά πρόβατα. Οἱ τσοπάνηδες
πού εἶναι; Τρέχουν στά πανηγύρια
καί στά παντός εἴδους συλλεί-
τουργα! Ὅπου ἐπίδειξη καί φιγού-
ρα! Γιατί μιά Κυριακή σέ μιά Ἐκ-
κλησία νά εἶναι «ξήντα παπάδες
καί δέκα Δεσποτάδες» καί στίς τό-
σες καί τόσες ἄλλες Ἐκκλησίες νά
μή ὑπάρχει παπάς νά λειτουργήσει;
Ὁ Χριστός λέει «ὁ ἔχων δύο χιτώ-
νας νά δίδει τόν ἕνα». Μήπως αὐτό
ἰσχύει καί ὅταν «ὅπου ὑπάρχουν
δύο παπάδες, ὁ ἕνας νά πηγαίνει
ἐκεῖ πού ὑπάρχει κενό;». Πόσο
μᾶλλον ἐκεῖ πού ὑπάρχουν περισ-
σότεροι ἀπό δύο.
Ἅγιοι Πατέρες πού μαζεύεστε
στά πανηγύρια καί καμαρώνετε. Ὁ
πιστός λαός χόρτασε ἀπό πανηγύ-
ρια. Ταπείνωση ζητάει. Ἀλλά ταπεί-
νωση δέν βρίσκει. Ἀφιλαργυρία ζη-
τάει. Ἀλλά φιλαργυρία βλέπει. Θυ-
σία ζητάει. Ἀλλά βόλεμα βλέπει…
Καί ἐπειδή αὐτά καί ὄχι μόνο ζητά-
ει καί δέν τά βλέπει, σᾶς ἐγκατα-
λείπει σιγά σιγά καί θά μείνετε μέ
τίς χρυσές πανοπλίες σας γιά νά
τίς δείχνετε στίς ἄδειες Ἐκκλη-
σίες. Συνέλθετε. Σκεφθεῖτε, τί
ὑποσχεθήκατε τήν ὥρα τῆς χειρο-
τονίας σας. Ἄν τά ξεχάσετε, ξανα-
διαβᾶστε τα.
Ἕνας σκανδαλισμένος γέροντας
Ἰωάννης Παπαδόπουλος
Ἀλλαγή πορείας
Κύριε Διευθυντά,
Παραθέτω κατωτέρω ἕνα κείμε-
νο, τό ὁποῖο προέρχεται ἀπό ἕνα
χῶρο, πού δέν τό περίμενε κανείς.
᾽Από τήν σατυρική ἐφημερίδα…
«Ποντίκι», τῆς 28.10.2009! Ἀναφέ-
ρεται στήν νεαρή ἠθοποιό Ναταλία
Λιονάκη, πού ἐγκατέλειψε τόν
«κόσμο» μέ ὅ,τι αὐτό συνεπάγεται,
γιά νά κλεισθεῖ σέ μοναστήρι. Τό
κείμενο ἔχει ὡς ἀκολούθως:
«…Ἔμαθα, ὅτι εἶναι ὡραία κο-
πέλα, εἶδα καί τήν φωτογραφία της
στά περιοδικά. Εἶναι καί ἠθοποιός.
Κοινωνική. Μέ παρέες πού περνᾶ-
νε καλά, πᾶνε σέ πάρτυ, ἀκοῦνε
μουσική, φλερτάρουν, ὅπως τά πε-
ρισσότερα ὡραῖα κορίτσια. Τά κα-
λοκαίρια πήγαινε στήν Μύκονο.
Τήν κυνηγοῦσε νά τοῦ δώσει συ-
νέντευξη καί ὁ δημοσιογράφος Νί-
κος Τσ. Τοῦ εἶχε μιλήσει ἀρκετές
φορές. Σιγά σιγά ἔμαθε πῶς παίζε-
ται τό παιχνίδι τῶν δημοσίων σχέ-
σεων. Ὀνομάζεται Ναταλία Λιονά-
κη.
Ἐπέλεξε ν᾽ ἀλλάξει τή ζωή της
πηγαίνοντας καλόγρια σέ μονα-
στήρι. Γιά ποιό λόγο τό ἔκανε; Οἱ
ἀδιάκριτοι τῆς βιομηχανίας τοῦ
κουτσομπολιοῦ βρῆκαν θέμα νά
ἀσχολοῦνται. Κάνουν ἐκπομπές,
γράφουν κείμενα. Ὑπονοοῦν ὅτι ἴ-
σως σάλεψε. Ὅμως ἐκείνη δέν εἶ -
ναι κλεισμένη ἐντελῶς στήν ἀπο-
μόνωση. Τό μαθαίνει καί τό δια-
ψεύδει. Ξαναδίνει μάλιστα συνέν-
τευξη στόν Νίκο Τσ., στόν ὁποῖο
λέει, ὅτι τά ἔχει τετρακόσια, ὅτι
εἶναι εὐτυχισμένη, ὅτι δέν τῆς λεί-
πει ἡ ζωή πού ἔκανε, ὅτι δέν τήν
παρέσυρε κανείς στήν καλογερική,
ὅτι τό διάλεξε μόνη της. Κι ὅταν
ἐκεῖνος τή ρωτάει ἄν τῆς μιλάει ὁ
Θεός, ἐκείνη τόν βάζει, μέ εὐγέ-
νεια εἶναι ἡ ἀλήθεια, στή θέση του
ἀπαντῶντας: “Ὁ Θεός μιλοῦσε μό-
νο στόν Μωϋσῆ”.
Ἔχει μισό χαμόγελο καί καθαρή
ματιά. Ἔζησε τή δική της ντόλτσε
βίτα καί τήν «ἔκανε» μέ μικρά πη-
δηματάκια. Ψάχνει κάτι βαθύτερο;
Κάτι οὐσιαστικότερο; Τό ψάχνει
στή σχέση μέ τό Θεό; Δέν εἶναι δι-
κή μου δουλειά νά δίνω ἀπαντή-
σεις γιά τίς διαδρομές, πού κάνει ἡ
ψυχή καί τό μυαλό τῶν ἀνθρώπων,
γιά τίς ἰδιωτικές ἐπιλογές τους.
᾽Αλλά εἶναι προφανές. Ἡ Ναταλία
εἶναι μιά ἀπό τίς πολλές κοπέλες,
πού βρῆκε ψεύτικο, μάταιο, σιχα-
μένο, κενό τόν κόσμο, πού ἀποθε-
ώνει ὁ ρεπόρτερ Νίκος Τσ. Καί τήν
«ἔκανε» γιά ἕνα ἄλλο κόσμο, πού
τῆς ὑπόσχεται πνευματικότητα,
βάθος, περιεχόμενο. Ἀπό τό ψέμα
πού γυαλίζει, στό μαῦρο ράσο τῆς
μοναχῆς…».
Μέ ἐξαιρετική τιμή
Γιάννης Σπυρόπουλος
Σημεῖα τῶν καιρῶν
Ἀξιότιμε Κύριε Διευθυντά,
Τό γνώρισμα τοῦ δεσπότη, τοῦ
παπᾶ, καί παντός ὀρθοδόξου χρι-
στιανοῦ εἶναι ἡ μαχητικότης, ἡ
παρρησία. Πρέπει ἐπίσης νά ζῶμεν
εὐσεβῶς, νά λέγωμεν πάντοτε τήν
ἀλήθειαν, νά ὑποστηρίζωμεν τό δί-
καιον καί νά μή φοβούμεθα διώ-
ξεις καί βασάνους. Διότι ὅπως λέ-
γει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «Πάντες
οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν
Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται» (Β´
Τιμ. 3,12). Βλέπεις παπᾶ, θεολόγο,
μητροπολίτη καί ἀρχιεπίσκοπο, πού
δέν διώκεται, ἀλλ᾽ ἀπολαύει τῆς
ἀγάπης καί τῆς ἐκτιμήσεως ὅλων;
Ἔ, τότε ἔχει ἐφαρμογή ὁ λόγος
τοῦ Χριστοῦ· «Οὐαί ὅταν καλῶς
ὑμᾶς εἴπωσι πάντες οἱ ἄνθρωποι»
(Λουκ. 6,26)· καί σίγουρα αὐτός
δέν βαδίζει καλῶς… Καί ἐρωτῶ
τώρα, πόσοι ἀπό τούς ὀρθοδόξους
διώκονται;
Δυστυχῶς ἐλάχιστοι διώκονται
ἀλλά καί οἱ ὀρθόδοξοι ἔμειναν ὀλί-
γοι, καί ἡ μάχη ἐπεκτείνεται, καί θά
βρεθῶμεν πρό νέων γεγονότων.
Ὄχι μόνο στήν μικρά μας Ἑλλάδα
ἔχει ἐκστρατεύσει ὁ ἑωσφόρος,
ἀλλά καί εἰς ὅλα τά μήκη καί τά
πλάτη τῆς γῆς, καί λυσσάει γιά νά
ξερριζώση μέσα ἀπό τά στήθη τῶν
ἀνθρώπων τήν ὀρθόδοξο πίστι…
Ὅμως ὅ,τι καί ἄν γίνη, ὅ,τι καί ἄν
συμβῆ…, ἕνα εἶναι βέβαιο, ὅτι στό
τέλος θά νικήση ἡ Ὀρθοδοξία. Ἄς
ἀκούουν καί ἄς γνωρίζουν τοῦτο
πάντες οἱ Οἰκουμενισταί καί αἱρε-
τικοί ἐν γένει, καί ἄς συνέλθουν
μετανοοῦντες, πρίν εἶναι ἀργά.
Πότε, ἐπί τέλους, θά καταλάβουν
ὅτι «σκληρόν πρός κέντρα (=καρ-
φιά) λακτίζειν;». Καί πότε θά μά-
θουν ὅτι οἱ αἱρετικοί εἶναι «κατά-
ρας τέκνα (=καταραμένοι)», κατά
τόν ἀδελφόθεον Ἰάκωβον; Ἀλλά,
δυστυχῶς, ὅσο θέλεις κτύπα στοῦ
κουφοῦ τήν πόρτα.
Μετά πλείστης τιμῆς
Εὐάγγελος Γεγάκης
Ἀξ. Χωρ. ἐ.ἀ.–Ἱεροψάλτης
Ὁ δυτικὸς
«Ἅγιος Βασίλειος»
Ἀγαπητή ἐφημερίδα «Ὀρθόδοξος
Τύπος»,
Σέ χαιρετῶ. Ὀνομάζομαι Προκό-
πης Τ. Μαρκόπουλος καί εἶμαι κα-
θηγητής τῶν Μαθηματικῶν τοῦ
39ου Γενικοῦ Λυκείου Ἀθηνῶν. Σοῦ
γράφω γιά νά σοῦ πῶ ὅτι ὁ πρώην
Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν κ. Χριστό-
δουλος (1998-2008) εἶχε πεῖ (ἀγα-
πητή ἐφημερίδα τό ἔχω διαβάσει σ᾽
ἕνα καλό ὀρθόδοξο χριστιανικό βι-
βλίο) ὅτι ὁ «Ἅγιος Βασίλης» (αὐ-
τός μέ τόν κόκκινο σκοῦφο, πού
ὁδηγεῖ ἕλκυθρο μέ ἐλάφια καί ἔχει
δῶρα πάνω στό ἕλκυθρό του) εἶναι
ἕνας ἀρχαῖος θεός τῆς Σκανδινα-
βίας. Ἐπειδή τουλάχιστον στήν
Ἀθήνα εἶναι πολύ διαδεδομένος
«ὁ Ἅγιος Βασίλης», αὐτός, πού
σοῦ προανέφερα, καί ἐπειδή δέν
ἔχει καμία σχέση αὐτός ὁ ἀρχαῖος
θεός τῆς Σκανδιναβίας μέ τά
Ὀρθόδοξα Χριστιανικά Χριστού-
γεννα καί ἐπειδή ἴσως πολλοί
Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί Ἕλληνες
τουλάχιστον, δέν ξέρουν ὅτι αὐ-
τός «ὁ Ἅγιος Βασίλης» εἶναι ἀρ-
χαῖος θεός τῆς Σκανδιναβίας, γι᾽
αὐτό θά πρέπει ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδο-
ξοι Χριστιανοί Ἕλληνες (καί ὅλοι
οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί γενικά)
νά μή ἔχουμε καμία σχέση μ᾽ αὐτό
«τό ἔθιμο τοῦ Ἁγίου Βασίλη (πού
σοῦ προανέφερα)» θά πρέπει οἱ
Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί γονεῖς νά
λέγουν στά παιδιά τους ποιός εἶναι
αὐτός «ὁ Ἅγιος Βασίλης» καί νά
μή συνδέουν τά παιδιά τους μ᾽ αὐ-
τόν τόν ἀρχαῖο θεό τῆς Σκανδινα-
βίας μέ ὁποιοδήποτε τρόπο π.χ παι-
χνίδι. Ἐπίσης, θά πρέπει νά μή δια-
κοσμοῦμε τό Ὀρθόδοξο Χριστου-
γεννιάτικο δέντρο μας μέ ὁμοίωμα
τοῦ «Ἁγίου Βασίλη». Ἀκόμα θά
πρέπει ἕνα κατάστημα μέ ὀρθόδο-
ξο χριστιανικό ἰδιοκτήτη ἤ ὀρθό-
δοξους χριστιανούς ἰδιοκτῆτες νά
μή διακοσμεῖται μέ τό ὁμοίωμα τοῦ
«Ἁγίου Βασίλη». Ἐπίσης, θά πρέπει
νά ἐνημερώνουμε τούς Δήμους
καί τίς Κοινότητες, ἄν μποροῦμε,
ὅποιοι χρησιμοποιοῦν «τόν Ἅγιο
Βασίλη» μέ ὁποιοδήποτε τρόπο,
γιά τό ποιός εἶναι «ὁ Ἅγιος Βασί-
λης». Καί γενικά, ἐμεῖς οἱ Ὀρθό-
δοξοι Χριστιανοί θά πρέπει στήν
περίοδο τῶν Χριστουγέννων νά
προβάλομε τόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν
Θεάνθρωπο, καί ὄχι «τόν Ἅγιο Βα-
σίλη» τόν ψεύτικο ἀρχαῖο θεό τῆς
Σκανδιναβίας. Ἐπειδή, ἀγαπητή
ἐφημερίδα, τό θέμα αὐτό, μέ τόν
«Ἅγιο Βασίλη», εἶναι πολύ σοβα-
ρό, κατά τήν γνώμη μου, γι᾽ αὐτό,
σέ παρακαλῶ, ἄν θέλεις, δημοσί-
ευσε τό γράμμα μου αὐτό.
Εἰλικρινά,
Προκόπης Τ. Μαρκόπουλος
Διὰ τὸν Ραδιοφωνικὸν
Σταθμὸν τῆς Ἐκκλησίας
Εἶχα καιρό πού δέν ἄκουγα τόν
ΡΣΕ. Μελετῶ τελευταίως τά δυ-
σμενῆ εἰς βάρος τοῦ σταθμοῦ
ἄρθρα· ἀναφέρονται σ᾽ ὅλους τούς
τομεῖς ἐκπομπῆς τοῦ σταθμοῦ ἀπό
ἀρθρογράφους ἀμερόληπτους,
καταξιωμένους χωρίς σκοπιμότη-
τες· στά γραφόμενά τους διαφαί-
νεται ἀνησυχία καί θλίψη –ἰδίως σέ
καταπληκτικό ἄρθρο τοῦ π. Μωϋ-
σέως ἁγιορείτου μοναχοῦ– γιά τό
κατάντημα τοῦ σταθμοῦ.
Πρόσφατα διαπίστωσα ἰδίοις ὠσί
ἀπό ἕνα τυχαῖο ἄκουσμα τοῦ ΡΣΕ
τήν ὑπάρχουσα κατάσταση. Οὐ-
δείς ἀμφισβητεῖ τήν μουσική ἰδιο-
φυΐα τοῦ Διονύση Σαββόπουλου
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010
καί τήν ποιοτική σύνθεση στό συγ-
κεκριμένο ἆσμα πού ἄκουσα. Ἄλ-
λο πρᾶγμα ὅμως ἡ μουσική καί
ἄλλο οἱ στίχοι τοῦ τραγουδιοῦ, πού
ἦταν καθαρά αἰσχρόλογα: «… αὐ-
τά πού λές εἶναι μ…» καί δέν ἁρμό-
ζουν σέ σταθμό τῆς Ἐκκλησίας.
Πρέπει νά γίνει ἄμεση παρέμβαση,
νά ἐπιληφθεῖ τοῦ θέματος κάποια
ἐπιτροπή, ὥστε ὁ σταθμός νά βρεῖ
τόν παλιό καλό ἑαυτό του.
Χαίρετε ἐν Κυρίῳ
Ἀναστάσιος Σεμίζογλου
ἰατρός καρδιολόγος, Κοζάνη
Ὁ Χριστιανισμὸς
δὲν εἶναι θρησκεία;
Ἀξιότιμε κ. Διευθυντά,
Ἐρωτᾶται ὁ Καθηγητής κ. Μά-
ριος Μπέγζος, καί ὁ Γεν. Διευθυν-
τής τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος κ. Κα-
τσιάρας, «ὁ Χριστιανισμός δέν εἶ-
ναι θρησκεία»; Ἔτσι ἔλεγε καί ξα-
νάλεγε ὁ ἐν λόγῳ Καθηγητής πρωΐ
πρωΐ τῆς Τετάρτης 11.11.09, πού
ἀντί ἀκολουθίας τόν ἀκούγαμε,
περιμένοντας ν᾽ ἀρχίσῃ ἡ ἀκολου-
θία! Στόν σταθμό δέν εἴχανε τήν
πρόνοια νά ποῦν: Σέ λίγο θά σᾶς
συνδέσουμε μέ…γιά τήν ἀρχιερα-
τική ἀκολουθία! Τόσο δύσκολο
ἦταν νά ἐνημερώσουν τούς χιλιά-
δες ἀκροατές τους;
Ὁ ἐν λόγῳ Καθηγητής ἀργότε-
ρα εἶπε: «ὅλες οἱ θρησκεῖες». Ἄς
μᾶς κατανομάσῃ, τότε, ποιές εἶναι
αὐτές οἱ θρησκεῖες! Δέν εἶναι καί ὁ
Χριστιανισμός θρησκεία;
Μετά θέλει νά καταργηθῆ ἡ λέ-
ξη Χριστιανισμός; Τόσο χριστιανός
εἶναι; Νομίζω καί θεολόγος; Ν᾽ ἀν-
τικατασταθῆ μέ τή λέξη Θεανθρω-
πισμός; Ἔτσι ἔλεγε!
Τί βλακεῖες, ἀνοησίες εἶναι αὐ-
τές, κ. Μπέγζο καί κ. Κατσιάρα,
στόν ἐκκλησιαστικό σταθμό τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος; Ἆραγε
συμφωνεῖ καί ὁ Μακαριώτατος, ὁ
Ὑπεύθυνος τοῦ σταθμοῦ;
Ὅμως κατά τήν Μ.Ε.Ε τομ. ΚΔ´
σελ 713, ἄρθρον τοῦ ἀειμνήστου
Νικολάου Λούβαρι, Καθηγητοῦ τοῦ
Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν γράφει:
«Χριστιανισμός εἶναι ὑπό τοῦ
Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποκαλυφθεῖσα καί
πρός τό πρόσωπον αὐτοῦ ἀρρή-
κτως συνδεδεμένη θρησκεία…»!
Δέν ἔτυχε νά τό διαβάσετε, κ.
Μπέγζο; Καί στόν τόμο ΙΒ´ σελ. 714
διαβάζουμε: «Θρησκεία εἶναι ἡ πί-
στις εἰς τήν ὕπαρξιν ἑνός ἤ περισ-
σοτέρων ἀνωτάτων ὄντων ὑπερ-
βατικῶν» π.χ «ἡ θρησκεία τῶν ἀρ-
χαίων Ἑλλήνων», «ἡ θρησκεία τῆς
ἐπιστήμης», «ἡ χριστιανική θρη-
σκεία εἶναι θρησκεία τῆς ἀγάπης»,
« ἡ ἐλευθερία εἶναι μία νέα θρη-
σκεία», ἡ «φυσική θρησκεία», ἡ
«ἐπίσημος θρησκεία» κ.ὅ.κ ἄρθρον
πολυσέλιδον τοῦ ἀειμνήστου Π. Ι.
Ζέπου, δικηγόρου.
Ἀκοῦτε; Ποιός τελικά, εἶναι λά-
θος, κ. Μπέγζο;
Εὐχαριστῶ γιά τή φιλοξενία
Χρῖστος Λεβέντης
Θεολόγος–Φιλόλογος–Ἱεροψάλτης
Περὶ τῆς διχοτομήσεως
τῆς Ἱ. Μητροπόλεως
Ἀττικῆς
Κύριε Διευθυντά,
Τό ὅτι, στά ὅρια τῆς πάλαι ποτέ
Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἀττικῆς καί
Μεγαρίδος, ἔχουν δημιουργηθεῖ
δέκα νέες Μητροπόλεις, ἐξηγεῖται
ἐκ τοῦ ὅτι στόν χῶρο αὐτό αὐξή-
θηκε μέ πολύ γοργό ρυθμό ὁ πλη-
θυσμός της.
Ἔτσι, στά 4 ἑκατομμύρια πλη-
θυσμοῦ τῆς Ἀττικῆς ἀντιστοιχοῦν
μία Ἀρχιεπισκοπή καί δέκα Μητρο-
πόλεις.
Σέ σχέση μέ τόν πληθυσμό τῆς
Ἑλλάδος ὅλης, πού ἀνέρχεται σέ
10 ἑκατομμύρια περίπου καί ὑπάρ-
χουν σ᾽ αὐτή 70 Μητροπόλεις, οἱ
δέκα Μητροπόλεις τῆς Ἀττικῆς
εἶναι πολύ ὀλίγες.
Γιά τήν καλλίτερη διαποίμανση
τῶν ἑκατομμυρίων χριστιανῶν τῆς
Ἀττικῆς χρειάζεται νά γίνουν καί
ἄλλες Μητροπόλεις μέ διχοτόμη-
ση αὐτῶν πού ὑπάρχουν. Νά γίνει
δηλαδή ὅ,τι γίνεται κάθε τόσο ἀπό
τοῦ ἔτους 1962 καί μετά σ᾽ αὐτή.
Μητροπόλεις χρειάζονται νά γί-
νουν στήν Πετρούπολη, στό Δαφ-
νί–Χαϊδάρι καί στά Λιόσια. Ἡ δυ-
σκολία πρός τοῦτο εἶναι ὅτι χρει-
άζεται ἡ συγκατάθεση τῶν οἰκείων
Μητροπολιτῶν. Μητροπόλεις μπο-
ρεῖ νά γίνουν καί ὅταν αὐτές χη-
ρεύουν.
Τέτοια Μητρόπολη, πού στε-
ρεῖται κανονικοῦ Μητροπολίτου
εἶναι ἡ Ἀττικῆς, στήν περιοχή Ἀχαρ-
νῶν καί Λιοσίων. Ἐκεῖ ἀκριβῶς
ἐνδείκνυται νά γίνει μία νέα Μη-
τρόπολη, ἡ «Ἀχαρνῶν καί Λιοσίων».
Εἶναι αὐτό μιά καλή εὐκαιρία.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας
καί οἱ Σεβ. Μητροπολίτες τοῦ γεω-
γραφικοῦ χώρου τῆς Ἀττικῆς, κά-
ποτε θά ἀσχοληθοῦν μέ τό θέμα
αὐτό, πού φαίνεται νά εἶναι ἀναγ-
καῖο καί νά ὀξύνεται μέρα μέ τήν
ἡμέρα.
Οἱ πληροφορίες λένε ὅτι, τό θέ-
μα «Νέες Μητροπόλεις στήν Ἀττι-
κή» θά τύχει ἐξέτασης καί πραγμα-
τοποίησης σύντομα πρός τακτο-
ποίηση ἔστω καί 2-3 Ἀρχιμαν-
δριτῶν ὡς Ἐπισκόπων–Μητροπο-
λιτῶν.
Εὐχαριστῶ γιά τήν φιλοξενία
Ἰωάννης Μ. Βορβίλας
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010
ΟΧΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΙΝ Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΧΕΙ
ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕΙ ΤΟΝ ΠΑΠΙΣΜΟΝ ΩΣ ΑΙΡΕΣΙΝ
«Μακαριώτατε Πρόεδρε,
Ἀδελφοὶ Συνοδικοὶ
Ἐξ ἀνακοινώσεων τοῦ ἡμερησίου Τύπου περιῆλθεν
εἰς γνῶσιν μου, ὅτι σχεδιάζεται ὑφ᾽ ὑμῶν ἡ ἐκ νέου
κατάτμησις τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἀττικῆς καὶ Με-
γαρίδος, ἄνευ τῆς τηρήσεως τῶν Κανονικῶν προϋπο-
θέσεων, αἵτινες, περιοριστικῶς, ὑπαγορεύουν τὴν
ἐξασφάλισιν τῆς συγκαταθέσεως τοῦ Κανονικῶς
ἐκλεγέντος καὶ κατασταθέντος Μητροπολίτου εἰς
τὴν ἐπαρχίαν ταύτην. Εἰς προηγουμένην, ἐξ ὁλοκλή-
ρου ἀντικανονικήν, ἀπόπειραν ὑλοποιήσεως τοῦ
αὐτοῦ σχεδιασμοῦ, εἶχεν ἐκτραπῆ ὁ μακαριστὸς ἤδη
Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, διὰ συνεχῶν παρεμβά-
σεών του εἰς τὴν τότε Ὑπουργὸν Παιδείας καὶ Θρη-
σκευμάτων κυρίαν Γιαννάκου. Ἀτυχῶς δὲ καὶ ἀπροσ-
δοκήτως, ἐπὶ τῆς ἰδίας σκολιᾶς ἀτραποῦ ἐκινήθη καὶ
ἐξακολουθεῖ νὰ κινεῖται, καὶ ὁ νῦν Προκαθήμενος,
παρὰ τὴν πρόσφατον, σαφῆ βεβαίωσίν του, ὅτι θὰ σέ-
βεται καὶ θὰ τηρῇ ἐπακριβῶς τοὺς Ἱεροὺς Κανόνας
τῆς ῾Αγιωτάτης ἡμῶν Ἐκκλησίας. Αἱ διαρρεύσασαι
πληροφορίαι τὸν προδίδουν, ὅτι ἔσπευσε νὰ εἰση-
γηθῇ τὸν ἀντικανονικὸν σχεδιασμόν του εἰς τὸν
Ὑπουργὸν Παιδείας τῆς προσφάτως ἀπελθούσης Κυ-
βερνήσεως καὶ ὅτι κινεῖται ἐκ νέου, ὑποβάλλων τὸ
ἴδιον αἴτημα εἰς τοὺς ἐπ᾽ ἐξουσίαις σημερινοὺς παρά-
γοντας. Ἐσχάτως δέ, κατὰ τὴν καταληκτικὴν Συνε-
δρίασιν τοῦ Σώματος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας
τῆς Ἑλλάδος, τὴν 16ην παρελθόντος Ὀκτωβρίου,
ἐκτὸς Ἡμερησίας Διατάξεως, ἔρριψε μίαν φωτοβολί-
δα, ὅτι θὰ πρέπει νὰ συνεχισθοῦν αἱ διαβουλεύσεις,
ὥστε νὰ ἐπιτευχθῇ ἡ διὰ Νόμου ἐφαρμογὴ τοῦ σχεδί-
ου Χριστοδούλου. Ἀμέσως δὲ μετὰ τὴν κατάθεσιν
αὐτῆς τῆς ἀπόψεώς του, χωρὶς νὰ θέσῃ τὴν πρότασίν
του εἰς ψηφοφορίαν καὶ ἀρκεσθεὶς εἰς τὰς ὀλίγας
κραυγὰς τῶν “μεμυημένων”, διεσάλπισε ταύτην, ὡς
ἐψηφισμένην ἀπόφασιν τοῦ Ἱεραρχικοῦ Σώματος.
Ἐναντίον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Ἡ ἰδιότυπος αὕτη προώθησις τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς
προθέσεως, ὅλως ἀσύμβατος πρός τὴν Ἱερότητα καὶ
τὴν ὑπευθυνότητα τοῦ Συνοδικοῦ Λειτουργήματος,
προδίδει “τελετουργίαν” ὑπόπτου διαπλοκῆς. Μει-
ώνει, ἐκφυλιστικῶς, τὸ κῦρος ὁλοκλήρου τοῦ Ἱεραρ-
χικοῦ Σώματος, τὸ ὁποῖον ἐμφανίζεται λειτουργοῦν,
οὐχὶ ὡς ὑπὸ τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐλλαμπόμενον,
ἀλλ᾽ ὡς ἀγέλη συρόμενον. Προσβάλλει δὲ τὰς ὑπολή-
ψεις τῶν ἀμέσως θιγομένων καὶ στιγματίζει τὸ ἦθος
τῶν εὐνοουμένων, ὡς ἐκκινούντων πρὸς ἀνάβασιν
εἰς τὸ ἐπισκοπικὸν ἀξίωμα, ἔχοντες ὡς ἐφαλτήριον
τὴν προδοσίαν τῶν Ἱερῶν μας Κανόνων.
Ο ΥΠΟΦΑΙΝΟΜΕΝΟΣ, Κανονικῶς ἐκλεγεὶς καὶ Κα-
νονικῶς κατασταθεὶς ποιμενάρχης τῆς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος, αἰσθάνομαι τὸ
χρέος νὰ ὑπομνήσω Ὑμῖν ὅλας τὰς Κανονικὰς καὶ Νο-
μικὰς διατάξεις, τὰς διαζωγραφούσας τὸ πλαίσιον
τῶν ἁρμοδιοτήτων μου, καθὼς ἐπίσης καὶ ὅλας τὰς
σχετικὰς ἀποφάσεις τοῦ Τμήματος καὶ τῆς Ὁλομελεί-
ας τοῦ Ἀνωτάτου Διοικητικοῦ Δικαστηρίου, τοῦ Συμ-
βουλίου τῆς Ἐπικρατείας καὶ νὰ καταθέσω ἐνώπιον
Ὑμῶν τὴν σαφῆ καὶ ἀμετάκλητον δήλωσίν μου, ὅτι
δὲν συγκατατίθεμαι οὔτε εἰς τὴν νέαν κατάτμησιν
τοῦ ἐναπομείναντος τμήματος τῆς Ἱερᾶς Μητροπό-
λεως Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος. Οὔτε, κατὰ τὸ 1974,
ὅτε, κατὰ παράβασιν τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ἀπεσπά-
σθησαν δύο τμήματα αὐτῆς καὶ ἐδημιουργήθησαν νέ-
αι Μητροπόλεις, σηνήνεσα εἰς τὴν παραβίασιν τῶν
Ἱερῶν Κανόνων, οὔτε καὶ σήμερον εἶμαι διατεθειμέ-
νος νὰ τὸ πράξω.
Ἡ ἄρνησίς μου αὕτη δὲν ὑπαγορεύεται οὔτε ἀπὸ
διάθεσιν ἐκδικήσεως, δι᾽ ὅσα, ἀπρεπῆ καὶ μειωτικὰ
τῆς προσωπικότητός μου, ἐμεθοδεύθησαν κατὰ τὸ
μακρότατον διάστημα τῆς τριακονταπενταετίας,
οὔτε ἀπὸ τὴν πρόθεσιν νὰ ἀσκήσω ἀντιπολίτευσιν εἰς
τὸν Προκαθήμενον Ἱερώνυμον ἢ εἰς τὸ φιλικόν του
περιβάλλον, μετὰ τοῦ ὁποίου συνδιασκέπτεται καὶ συ-
σχεδιάζει. Ἑρμηνεύει, ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον, τὴν
χρεωστικὴν ἐμμονήν μου εἰς τοὺς δοθέντας ὑπ᾽ ἐμοῦ
ὅρκους σεβασμοῦ καὶ τηρήσεως τῶν Ἱερῶν Κανόνων
καὶ τὴν προσπάθειαν ἀποκλεισμοῦ τῆς οἱασδήποτε
προσθέτου ἐκτροπῆς, ἥτις θὰ εἰσῆγε νέον κῦμα ἀναρ-
χίας, ἐπικινδύνους αὐτοσχεδιασμοὺς καὶ σκοτεινὰς
δοσοληψίας.
Γνωρίζετε, πάντες ὑμεῖς, πῶς κατεστρώθησαν οἱ
σχεδιασμοὶ καὶ πῶς ὑλοποιήθησαν αἱ προθέσεις. Εἰς
τὰς ἀρχὰς τοῦ Ἰανουαρίου τοῦ 1974, μὲ τὴν Συντα-
κτικὴν Πρᾶξιν 3, τῆς δικτατορίας Ἰωαννίδη, χωρὶς
καμμίαν, προηγουμένην, Συνοδικὴν μελέτην καὶ ἀπό-
φασιν, ἐδιχάσθη τὸ Σῶμα τῆς Ἱεραρχίας. Τὸ μεῖζον
τμῆμα αὐτῆς ὠνομάσθη ἀντικανονικὸν καὶ ἐκλείσθη
ἔξω τῆς Συνοδικῆς αἰθούσης. Καὶ τὸ ἔλασσον ἐτιμήθη
ὡς κανονικὸν καὶ ἐπενδύθη μὲ τὰς ἐξουσίας τοῦ “δε-
σμεῖν τε καὶ λύειν”».
Ἀκολούθως περιγράφει ὅλα τὰ πραξικοπήματα, εἰς τὰ
ὁποῖα προέβη ὁ μακαριστὸς Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν
κυρὸς Σεραφεὶμ καὶ οἱ ὑπ᾽ αὐτὸν Ἅγιοι Συνοδικοί, διὰ τὴν
κατάργησιν καὶ τὴν ἀπομάκρυνσιν τῶν «Ἱερωνυμικῶν»
Μητροπολιτῶν, ἡ ὁποία ἔγινε κατὰ παράβασιν τῶν Ἱερῶν
Κανόνων καὶ τῶν νόμων τοῦ Κράτους. Ἐν συνεχείᾳ περι-
γράφει τοὺς ἀγῶνας των καὶ τοὺς ἀγῶνας του διὰ τὴν δι-
καίωσίν του, εἰς τὴν ἐπιβολὴν τῶν ἐπιτιμίων τῆς ἀκοινω-
νησίας (καὶ εἰς τὸν ἴδιον), τὴν δικαίωσίν του ὑπὸ τοῦ Συμ-
βουλίου τῆς Ἐπικρατείας καὶ τὴν μὴ ἐφαρμογήν, ἕως σή-
μερον, τῆς ἀποφάσεως τοῦ προαναφερθέντος Ἀνωτάτου
Δικαστηρίου. Ἀκολούθως ὑπογραμμίζει τὰ ἀκόλουθα ση-
μαντικὰ πρὸς τὸν Ἀρχιεπίσκοπον καὶ τὰ μέλη τῆς Ἱερᾶς
Συνόδου:
«Α ΥΤΗΝ τὴν στιγμήν, μετὰ ἀπὸ τὴν τριακονταπεν-
ταετῆ σειρὰν τῶν γεγονότων, ἥτις ἐξελίχθη εἰς
περιπέτειαν δι᾽ ἐμὲ καὶ διὰ τοὺς συνεξορίστους μοι ἁγί-
ους ἀδελφούς, ἀλλά, ἐξ ἴσου περιπέτεια καὶ δι᾽ ὑμᾶς
ὅλους, οἵτινες ἐδέχθητε συνεχῆ καὶ φορτικὴν τὴν κα-
τακραυγὴν τοῦ Ὀρθοδόξου Ἑλληνικοῦ πληρώματος
καὶ περιεπέσατε εἰς ἀδυναμίαν νὰ ἀποκριθῆτε εἰς τὰ
ἀγχώδη ἐρωτήματά του, μὲ πειστικὴν διαλεκτικὴν στή-
ριξιν τῶν “πεπραγμένων”, πλέον δὲ τοῦ συνόλου Ἀρ-
χιερατικοῦ ὁμίλου καὶ εἰς περιπέτειαν τοῦ πιστοῦ λαοῦ
μας, τοῦ δεχθέντος τὸν κατιονισμὸν τοῦ ἰσχυροῦ
σκανδαλισμοῦ ἐκ μέρους τῶν κατ᾽ ἐπάγγελμα ἀθέων,
οἵτινες ἐξεμεταλλεύθησαν παντοιοτρόπως τὸν δια-
συρμὸν τοῦ ἀρχιερατικοῦ ὑπουργήματος, συνοψίζω
Ἐκοιμήθη ὁ Μητροπολίτης πρώην Λέρου Νεκτάριος
Ἐκοιμήθη τὴν 31ην Δεκεμβρίου ὁ
Μητροπολίτης πρώην Λέρου Νε-
κτάριος, ὁ ὁποῖος μετὰ τὰς ἀποκα-
λύψεις δημοσιογράφων διὰ σκανδα-
λισμὸν τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλη-
σίας (κατὰ τὸ 2005) παρητήθη τοῦ
θρόνου, ἐκλεγεὶς μετὰ ἀπὸ δύο ἔτη
Μητροπολίτης Γάνου καὶ Χώρας.
Συμφώνως μὲ πληροφορίας κατὰ
τὰ τελευταῖα ἔτη ἔζη εἰς τὸ Ἱερὸν
Ἡσυχαστήριον τοῦ Ἁγίου Χριστο-
φόρου Κορακιῶν Ἀκρωτηρίου Κρή-
της. Εἰς τὸ Ἐκκλησιαστικὸν Πρα-
κτορεῖον Εἰδήσεων «Ρομφαία» κα-
τεχωρήθη τὸ ἀκόλουθον βιογρα- λογικὴν Σχολὴν τοῦ Πανεπιστημί-
φικὸν σημείωμα διὰ τὸν μακαριστὸν ου Ἀθηνῶν, ἐξ ἧς ἀπεφοίτησε τὸ
ἔτος 1956.
Μητροπολίτην:
«Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γάνου Τὸ ἔτος 1960 ἐχειροτονήθη Διά-
καὶ Χώρας, ὑπέρτιμος καὶ ἔξαρχος κονος καὶ Πρεσβύτερος. Ἐν συνε-
Θράκης Παραλίας, κ. Νεκτάριος χεία ἐπραγματοποίησεν εὐρυτέ-
(κατὰ κόσμον Ἐμμανουὴλ Χατζη- ρας σπουδὰς εἰς Γαλλίαν καὶ Γερ-
μανίαν, ἀνακηρυχθεὶς κατὰ τὸ
μιχάλης) ἐγεννήθη εἰς Χανιὰ Κρή-
της τὸ ἔτος 1932. Μετὰ τὴν ἀποπε- ἔτος 1967 Διδάκτωρ τοῦ Πανεπι-
ράτωσιν τῶν ἐγκυκλίων αὐτοῦ στημίου τοῦ Στρασβούργου, κατὰ
σπουδῶν ἐφοίτησεν εἰς τὴν Θεο- δὲ τὸ ἔτος 1972 Διδάκτωρ τοῦ Πα-
ΑΣΦΥΚΤΙΚΑΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΔΙΑ ΤΟ ΤΕΜΕΝΟΣ
τὴν ἀναφοράν μου πρὸς ὑμᾶς μὲ μίαν λιτὴν ἀνακεφα-
λαίωσιν.
Τί νὰ μελετήσουν οἱ Ἅγιοι Συνοδικοὶ
Ἀδελφοί, Συνοδικοὶ Ἀρχιερεῖς, θέσατε ἐπὶ τῆς Τρα-
πέζης τῶν διαβουλεύσεών σας καὶ τῶν ἀποφάσεών
σας τὸ Ἱερὸν Πηδάλιον καί, παραπλεύρως τὸν Κώδικα
μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴν Νομοθεσίαν. Τὰ κείμενα, τὰ
ὁποῖα ὁριοθετοῦν τὰς ὑποχρεώσεις σας καὶ ἵστανται,
ὡς ἀπαγορευτικὰ ἀναχώματα, εἰς οἱανδήποτε ἀπόκλι-
σιν. Καί, ὑπὸ τὸ φῶς, ὑπὸ τὴν καθοδήγησιν καὶ τὸν
ἔλεγχον αὐτῶν, ἀναψηλαφήσατε τὰ ὅσα ἔγιναν κατὰ
τὴν τραγικὴν τριακονταπενταετίαν.
Μελετήσατε τὰς Συντακτικὰς Πράξεις τῆς δικτατο-
ρίας, αἵτινες μετήγαγον τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος,
σιδηροδέσμιον, εἰς τὸ Γκουαντανάμο τῆς ἀνυπολη-
ψίας.
Μελετήσατε, μετὰ τῆς δεούσης προσοχῆς, πῶς ἔγι-
ναν αἱ ἀπομακρύνσεις τῶν πρεσβυτέρων ἀδελφῶν
σας. Ποίους διωγμοὺς ἐπενόησαν καὶ ἐνεργοποίησαν
κατ᾽ αὐτῶν, οἱ ἐν ἀσυγκρατήτῳ ἐξάψει διαχειρισταὶ
τῆς ἱερωτάτης Συνοδικῆς ἐξουσίας.
Ἀναζητήσατε καὶ ἐπανεξετάσατε, μετὰ τῆς δεού-
σης ἀντικειμενικότητος, τὰς σχετικὰς ἀποφάσεις τοῦ
Ἀνωτάτου Διοικητικοῦ Δικαστηρίου τῆς Χώρας, τοῦ
Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας, αἵτινες ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν
ἐδικαίουν ἀπολύτως τοὺς ἐν διωγμῷ Ἱεράρχας, ἀφ᾽
ἑτέρου ἐπέθετον τὴν σκοτεινὴν σφραγίδα τῆς ἀπα-
ξίας εἰς τοὺς σχεδιαστὰς τῆς ἀνωμαλίας καὶ πρωτερ-
γάτας τῶν ἀλλεπαλλήλων σκανδαλισμῶν.
Τὸ Ἱ. Πηδάλιον καὶ
ὁ Καταστατικὸς Χάρτης
Ἀνοίξατε τὸ “Ἱερὸν Πηδάλιον” καὶ ἀνατρέξατε εἰς
τοὺς Ἱεροὺς Κανόνας, τοὺς ὁποίους σᾶς ἐξέθεσα εἰς
τὴν παροῦσαν ἀναφοράν μου καὶ οἱ ὁποῖοι καλύ-
πτουν, δεσμευτικῶς, τὴν τριπλὴν ἐμπλοκὴν τοῦ συγ-
χρόνου “Ἐκκλησιαστικοῦ θέματος”. Τὸ πῶς δικάζεται
καὶ καταδικάζεται ὁ Ἐπίσκοπος. Τὸ πῶς ἀπομακρύνε-
ται ἀπὸ τὴν Ἐπαρχίαν του, μόνον κατόπιν “τελείας”
δίκης. Τὸ πῶς καθίσταται ἐπιτρεπτὴ καὶ ἐφικτὴ ἡ ἀπό-
σπασις τμημάτων τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἐπαρχίας, μὲ
σκοπὸν τὴν ἵδρυσιν νέας Μητροπόλεως ἢ Ἐπισκοπῆς.
Ἀνοίξατε καὶ τὸν ἐν ἰσχύϊ Καταστατικὸν Χάρτην
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ ἀναγνώσατε, ἔστω
καὶ φευγαλέως, τὸ ἄρθρον 34, τὸ ὁποῖον ὁρίζει: “Ὁ
Ἀρχιεπίσκοπος καὶ πᾶς ἐν ἐνεργείᾳ Μητροπολίτης κα-
νονικῶς χειροτονηθεὶς καὶ κατασταθεὶς δὲν στε-
ρεῖται τῆς Μητροπόλεως αὐτοῦ, εἰ μὴ κατόπιν ἀμετα-
κλήτου καταδίκης εἰς ἔκπτωσιν ἀπὸ τοῦ θρόνου ἢ εἰς
ἰσόβιον ἀργίαν”.
Καὶ μὲ βάσιν ὅλην αὐτὴν τὴν Ἱεροκανονικὴν καὶ
Νομικὴν διαφώτισιν ἀναθεωρήσατε τὰ ὅσα ἄσχετα
καὶ ἄτοπα ἀπεφασίσθησαν, ἐδρομολογήθησαν καὶ κα-
τεχωρίσθησαν εἰς τὴν μαύρην βίβλον τῆς ἀντιστοί-
χου ἱστορικῆς περιόδου.
Δὲν ἀναζητεῖ τὴν εὔνοιαν
Προσωπικῶς ἐγώ, δὲν σᾶς ζητῶ οὔτε εὔνοιαν, οὔτε
χάριν. Σταθῆτε, ἀπέναντί μου, σκληροί, ἀλλά, ταυτο-
χρόνως καὶ συνεπεῖς εἰς τοὺς ὅρκους σας καὶ εἰς τὰς
προδιαγραφὰς τῆς ἀποστολῆς σας. Κάνετε, μόνον, τὸ
καθῆκον σας, τὸ ὁποῖον ἐπιτάσσουν οἱ Ἱεροὶ Κανό-
νες, ἡ ἐν ἁγιότητι ἄσκησις τῶν Συνοδικῶν καθηκόν-
των ἀπὸ τὴν χορείαν τῶν ἁγίων Πατέρων μας καὶ ἡ
τρέχουσα ἐκκλησιαστικὴ Νομοθεσία, ἡ ὁποία συνετά-
γη, ἐψηφίσθη καὶ ἐξεδόθη μὲ τὸ σύμψηφον τῶν προ-
κατόχων σας καί, ἐνδεχομένως, μὲ τὴν εὐμενῆ συγ-
κατάθεσιν καὶ τῶν ἐξ ὑμῶν πρεσβυτέρων. Καί, μετὰ
ἀπὸ τὴν ἐπισταμένην αὐτὴν προεργασίαν, προχωρή-
σατε εἰς ἀνταπόκρισιν καὶ εἰς χάραξιν ἀνεπιλήπτου
σχεδιασμοῦ ἀντιμετωπίσεως τῶν “ἐν ἐξελίξει” δυσχε-
ρειῶν.
Οἱ καιροὶ δὲν ἐπιτρέπουν νέας, ἀδιαφανεῖς καὶ σκο-
πίμους διαπλοκάς. Δὲν ἀφήνουν ἀνοικτὰς διαβάσεις
διὰ προσφυγήν, ἐν ἡμέραις δημοκρατικῆς διακυβερ-
νήσεως τῆς ἑλληνικῆς Πατρίδος, εἰς τάς, πρὸ πολλοῦ,
καταργηθείσας βαρβάρους καὶ τυραννικὰς Συντα-
κτικὰς Πράξεις τῆς Δικτατορίας. Οἱ ἀδελφοί μας, μέλη
τῆς εὐρυτέρας ἀλλὰ καὶ τῆς “κατὰ Μητρόπολιν” ποί-
μνης ἑκάστου ἡμῶν, δὲν εἶναι διατεθειμένοι νὰ σηκώ-
σουν τὸ βάρος νέων σκανδάλων καὶ γενικευμένης κα-
τακραυγῆς. Εἶναι κατάκοποι καὶ βαθέως ἠνωχλημένοι
ἀπὸ τὰ λύματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἴντριγκας καὶ ἀπὸ
τὴν καθίζησιν τοῦ κύρους τῶν ἡγετικῶν στελεχῶν, τὰ
ὁποῖα, ἐξ ὁρισμοῦ καὶ ἐκ χρέους, εἶναι ὑποχρεωμένα
νὰ ἵστανται ὄρθια ἐπὶ τῶν ἐπάλξεων καὶ νὰ χαράσσουν
πορείαν δι᾽ ὁλόκληρον τὸ πλήρωμα. Οἱ ἀδελφοί μας
ἀναζητοῦν φῶς καὶ διαφάνειαν. Καθαρότητα βίου καὶ
καθαρότητα ποιμαντικῶν πρωτοβουλιῶν. Ἀπαύγασμα
ἁγιότητος καὶ ἀπαύγασμα εἰλικρινείας. Ἐν ἑνὶ λόγῳ,
“ἀποστολικότητα” καὶ “πατερικότητα”.
Ὄχι εἰς τὴν νέαν διχοτόμησιν
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Ὡς κατακλεῖδα ὁλοκλήρου αὐτῆς τῆς πρὸς Ὑμᾶς
ἀναφορᾶς μου αἰσθάνομαι τὴν ὑποχρέωσιν νὰ ἐπανα-
λάβω καὶ αὖθις, ὅτι δὲν συγκατατίθεμαι εἰς τὴν κατά-
τμησιν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μου, διότι, ἐκτὸς τῶν
ἀνωτέρω ἐκτεθέντων, δὲν πιστεύω, ὅτι ὁ κατατεμα-
χισμὸς τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἐπαρχιῶν καὶ ὁ πολλαπλα-
σιασμὸς τῶν Ἐπισκόπων θὰ φέρη τὴν ἄνοιξιν εἰς τὴν
Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος. Ἐξακολοθῶ νὰ πιστεύω καὶ
νὰ προσεύχωμαι, διὰ τὴν ἐπιφοίτησιν τοῦ Παναγίου
Πνεύματος εἰς τὴν Εὐχαριστιακὴν καὶ τὴν Συνοδικὴν
Σύναξιν καὶ διὰ τὸν ἀναπροσανατολισμὸν ὅλων ἡμῶν,
οἵτινες ἔχομεν ἐπωμισθῆ τὴν βαρυτάτην ἀποστολὴν
τῆς μεταφορᾶς τοῦ Εὐαγγελικοῦ μηνύματος εἰς τὰς
συγχρόνους κοινωνίας μας.
Ἐλάχιστος ἐν Χριστῷ ἀδελφὸς
Ὁ Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος Νικόδημος»
Τὸ ὑπόμνημα ἀπεστάλη πρὸς τὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς
Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τὴν 17ην Νοεμβρίου 2009 καὶ
ἀποκαλύπτεται εἰς τὴν παροῦσαν φάσιν, προφανῶς, διό-
τι τὸν Φεβρουάριον ἢ Μάρτιον θὰ συνέλθη ἡ Ἱερὰ Σύνο-
δος τῆς Ἱεραρχίας, ἡ ὁποία θὰ πρέπει νὰ συζητήση τὸ
ἀναβληθὲν θέμα περὶ ἄρσεως τοῦ ἐπιτιμίου τῆς ἀκοινω-
νησίας εἰς τὸν Μητροπολίτην Ἀττικῆς καὶ Μεγαρίδος.
νεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Διηκόνησεν εἰς Ἐνορίας τῆς
Εὐρώπης, εἰς ἱεραποστολικὰς κοι-
νότητας τῆς Ἀσίας καὶ τῆς
Ἀφρικῆς, ὡς καὶ εἰς τὴν Ἐκπαίδευ-
σιν, γενόμενος Σχολάρχης τῆς
Ἐκκλησιαστικῆς Σχολῆς Κρήτης,
ἐξ ἧς τὸ 1980 ἐξελέγη Μητροπολί-
της Κισάμου καὶ Σελίνου, μετατε-
θεὶς τὸ αὐτὸ ἔτος εἰς τὴν Ἱερὰν
Μητρόπολιν Καρπάθου καὶ Κάσου,
ἐκεῖθεν δὲ εἰς τὴν Ἱερὰν Μητρό-
πολιν Λέρου, Καλύμνου καὶ Ἀστυ-
παλαίας τὸ ἔτος 1983.
Τῷ 2005 παρητήθη τοῦ Θρόνου
τῆς Ἐπαρχίας ταύτης, ἐκλεγεὶς
μετὰ διετίαν Μητροπολίτης Γά-
νου καὶ Χώρας. Διὰ τὸ ἐν γένει
ἔργον αὐτοῦ ἐβραβεύθη ὑπὸ τῆς
Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, δίς, ὑπὸ τοῦ
Δήμου Ἀθηναίων διὰ τῆς χρυσῆς
κλειδὸς τοῦ κλεινοῦ ἄστεως, ὑπὸ
τοῦ ἐν τῇ Πόλει Ἱδρύματος A.
Ipekci καὶ ἑτέρων πνευματικῶν
ἱδρυμάτων τοῦ Ἑλλαδικοῦ καὶ
διεθνοῦς χώρου».
ΣΥΝΟΔΙΚΩΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΣ
καὶ ἀποδέχεται τὴν σύνοδον τοῦ 879–880 ὡς ὀγδόην οἰκουμενικὴν
(Παρέμβασις μὲ ἀφορμὴν διαλόγου Τελεβάντου—Ἀνδρεοπούλου)
Ὑπό τοῦ κ. Π. Σημάτη, θεολόγου
(1ον)
Ὁ κ. Ἀνδρεόπουλος φαίνεται
πὼς δὲν ἀποδέχεται ὅτι ὁ Παπισμός
ἔχει ἀποκοπεῖ μὲ ἀπόφαση Οἰκου-
μενικῆς Συνόδου ὡς αἵρεση ἀπὸ
τὴν ΜΙΑ Ἐκκλησία. Αὐτὸ συμπεραί-
νεται ἀπὸ σχόλιό του σὲ κείμενο
τοῦ κ. Π. Τελεβάντου στὸ μπόγκ re-
ligiousnet.blogspot.com/2009/12/blog-
post_22.html#comments. Ἐπικαλού-
μενος «Σημειώσεις» τοῦ καθηγητῆ
Δ. Τσελεγγίδη (ποὺ βρῆκα ὅτι ἔ-
χουν ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸ 1988), γράφει
ὁ κ. Ἀνδρεόπουλος:
«…Ἡ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία
θεωρήθηκε ἀπὸ τοπικὲς ὀρθόδοξες
Συνόδους, ὡς ἑτερόδοξη καὶ αἱρε-
τική, ἀποκεκομμένη δηλαδὴ ἀπὸ τὴ
Μία, Ἁγία Καθολικὴ καὶ Ἀποστολική
τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία… Ὁ καθη-
γητὴς Δογματικῆς, πάντως, κ. Δημ.
Τσελεγγίδης («Δυτικὴ Θεολογία καὶ
Πνευματικότητα, Σημειώσεις ἀπὸ
τὶς πανεπιστημιακὲς παραδόσεις.
Ἔκδ. ὑπηρεσία Δημοσιευμάτων
ΑΠΘ, σελ. 38) γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ ἐπι-
σημαίνει ὅτι «ἡ ἀπόφαση αὐτὴ (ὅτι
ἡ Ρ/Κ Ἐκκλησία εἶναι αἱρετικὴ) δὲν
εἶναι ὁριστικὴ καὶ τελεσίδικη. Ἀφοῦ
δὲν θεσπίσθηκε ἀπὸ Οἰκουμενικὴ
Σύνοδο (…) Μέχρι ἀποφάνσεως
οἰκουμενικῆς συνόδου τῆς Ὀρθό-
δοξης Ἐκκλησίας εἶναι σκόπιμο νὰ
περιβάλλουμε τοὺς πιστούς τῆς Ρ/Κ
Ἐκκλησίας μὲ ἀγάπη καὶ νὰ περιμέ-
νουμε τὴν ἐπιστροφή τους στὴν
Ὀρθοδοξία. Μʼ ἁπλὰ λόγια: ἀναμφί-
βολα ὑπάρχουν δοξασίες τῆς Ρ/Κ
Ἐκκλησίας (π.χ. γιὰ τὸ Filioque, τὸ
πρωτεῖο τοῦ Πάπα, κ.ἄ.), οἱ ὁποῖες
εἶναι προδήλως αἱρετικές, ΔΕΝ
ὑπάρχει, ὅμως, ἀπόφαση, ποὺ νὰ
χαρακτηρίζει ὡς «αἱρετικὴ» τὴν Ρ/Κ
Ἐκκλησία».
Ἐπειδὴ ἀσχολήθηκα μὲ τὸ θέμα
πρόσφατα, ἀποφάσισα νὰ παρέμβω
καὶ νὰ παραθέσω τὰ στοιχεῖα ποὺ
συνέλεξα, διὰ τῶν ὁποίων φαίνεται
ὅτι ἡ Ἐκλησία ἔχει καταδικάσει
οὐσιαστικὰ καὶ διὰ Οἰκουμενικῆς
Συνόδου τοὺς Παπικούς.
Ὡς πρὸς τὶς θέσεις τοῦ κ. Τσε-
λεγγίδη ἁρμόδιος εἶναι νὰ ἀπαντή-
σει ὁ ἴδιος, ἂν τὸ ἀπόσπασμα ἀποδί-
δει τὴν ὁριστική του τοποθέτηση
στὸ θέμα ἢ μὲ τὰ δεδομένα τοῦ
1988 (ἂν ἀποδίδονται στὴν ὁλότητά
τους). Σὲ μιὰ πρόχειρη ἔρευνα,
ὅμως, ποὺ ἔκανα σὲ πρόσφατες δη-
μοσιεύσεις του (2009 καὶ ὄχι σὲ δη-
μοσιεύσεις τοῦ 1988), δὲν ἀποκόμι-
σα τὴν ἴδια ἐντύπωση. Γράφει π.χ.
Πρὸς τὴν Ἱερὰ Κοινότητα τοῦ Ἁγί-
ου Ὄρους γιὰ τὸν «Διάλογο Ὀρθο-
δόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν»:
«Ἡ διαφορά μας στὸ δόγμα, σύμ-
φωνα μὲ τὸ γράμμα καὶ τὸ πνεῦμα
τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων ποὺ
σαφῶς προκύπτει ἀπὸ τὰ Πρακτικά
τους, θέτει ἐκτὸς Ἐκκλησίας τοὺς
Ρωμαιοκαθολικούς, πράγμα ποὺ
ἐπιβεβαιώνεται καὶ ἐμπειρικῶς ἀπὸ
τὴν ἐπὶ μία χιλιετία διακοπὴ τῆς με-
ταξὺ μας διαμυστηριακῆς κοινω-
νίας… Εὔλογα, λοιπόν, προκύπτει
τὸ θεολογικὸ ἐρώτημα: Πῶς θὰ
μπορέσουμε νὰ συζητήσουμε ὀρ-
θολογικῶς στὸν ἐπικείμενο Θεολο-
γικὸ Διάλογο μὲ τοὺς Ρωμαιοκαθο-
λικοὺς γιὰ τὴ θεσμικὴ-ἱεραρχικὴ θέ-
ση ἑνὸς προσώπου (δηλαδὴ τοῦ
Πάπα) ἐντὸς Ἐκκλησίας, ἐνόσω τὸ
πρόσωπο αὐτὸ βρίσκεται ἀκόμη
οὐσιαστικὰ ἀλλὰ καὶ τυπικὰ ἐκτός
τῆς Ἐκκλησίας».
Καὶ σὲ ἄρθρο του στὸ περιοδ.
«Ἐν Συνειδήσει» μὲ τίτλο «Εἶναι οἱ
Ἑτερόδοξοι μέλη τῆς Εκκλησίας;»
(Ἱ. Μ. Μ. Μετεώρου, Ἰούνιος 2009),
γράφει ὁ κ. Τσελεγγίδης: «Καὶ ὅπως
τὰ κλαδιὰ τῆς ἀμπέλου δὲν μπο-
ροῦν νὰ ζήσουν καὶ νὰ καρποφορή-
σουν, ἂν ἀποκοποῦν ἀπὸ τὴν ἄμπε-
λο, ἔτσι καὶ ὁ ἀποκομμένος ἀπὸ τὴν
Ἐκκλησία πιστὸς ἢ καὶ ὁλόκληρες
κοινότητες πιστῶν- ἀνεξάρτητα
ἀπὸ τὸ ἀριθμητικό τους πλῆθος-
δὲν μποροῦν οὔτε νὰ ὑπάρξουν ἐν
Χριστῷ οὔτε νὰ συστήσουν ἄλλη
Ἐκκλησία.
Οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ ἔχουν ἐκπέ-
σει ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ἐπισήμως τὸν
11ο αἰώνα… Εἶναι λοιπὸν προφανὲς
ὅτι οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ –κατʼ ἐπέ-
κταση καὶ οἱ Προτεστάντες ποὺ
υἱοθέτησαν τὸ Filioque- ἔχουν ἐκπέ-
σει ἀπὸ τὴν ἀποστολικὴ πίστη τῆς
Ἐκκλησίας…».
Αὐτὰ γιὰ τὴν ἀφορμή. Στὴ συνέ-
χεια παραθέτω τὶς θέσεις τῶν Πατέ-
ρων, γιὰ τὴν Η΄ Οἰκουμενική καὶ τὴν
καταδίκη τῶν Παπικῶν ἀπὸ αὐτήν
καὶ ἄλλες Συνόδους. Προέρχονται
ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Ὁ Παπισμός, Αἵρεση
ἤ σχίσμα;» (Ἐκδ. «ΤΗΝΟΣ»).
«Ἰσχυρίζονται κάποιοι, πὼς ναὶ
μὲν εἶναι αἵρεση ὁ Παπισμός καὶ τὸ
Filioque, ἀλλὰ δὲν ἔχουμε καταδίκη
τοῦ Παπισμοῦ ἀπὸ Οἰκουμενικὴ ἢ
Πανορθόδοξη Σύνοδο. Ἂς γνωρί-
σουν, λοιπόν, ὅσοι ἀκόμα τὸ ἀγνο-
οῦν, ὅτι ὑπάρχουν, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς
ἐπίσημες πρῶτες ἑπτὰ Οἰκουμε-
νικὲς Συνόδους (κατά τὸν Ρωμανί-
δη αὐτές ἐξέφραζαν τὴν βούληση
τοῦ αὐτοκράτορα, ποὺ καὶ τὶς συγ-
καλοῦσε, ἦσαν δηλαδὴ οὐσιαστικὰ
αὐτοκρατορικὲς Σύνοδοι), ὑπάρ-
χουν καὶ πολλές ἄλλες, ποὺ ρυθμί-
ζουν ἀπὸ αἰώνων τὴν ἐκκλησιαστι-
κή μας ζωή, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ
πρῶτες ἑπτά, καὶ εἶναι ὑποχρεω-
τικὲς γιὰ τοὺς πιστούς, ἄσχετα ἂν
λέγονται τοπικές, γενικὲς ἢ Οἰκου-
μενικές.
Εἰδικά, ἡ ὑπὸ τὸν Μέγα Φώτιο
Σύνοδος τοῦ 879–880 ἀποκαλεῖται
Η΄ (ὀγδόη) Οἰκουμενικὴ ἀπὸ πολ-
λοὺς Ἅγιους καὶ Πατέρες τῆς Ἐκ-
κλησίας, ἀλλὰ καὶ σύγχρονους Ἐπι-
σκόπους καὶ θεολόγους, ἀφοῦ πλη-
ροῖ ὅλες τὶς προϋποθέσεις καὶ ἔχει
ὅλα τὰ γνωρίσματα ποὺ εἶχαν καὶ οἱ
ὑπόλοιπες ἑπτά. («Κριτήριον ἐξω-
τερικὸν τῆς Οἰκουμενικῆς Συνό-
δου εἶναι ἡ ἀναγνώρισις τῶν ἀπο-
φάσεων αὐτῆς ὑπὸ τῆς καθόλου
Ἐκκλησίας» (Ἀνδροῦτσος Χρ.,
Δογματική…, σελ. 252). Κατὰ τὸν
καθηγητὴ Βλ. Φειδᾶ: «Ἡ μετὰ τὴν
Δ΄ Οἰκουμενικὴ σύνοδον λειτουρ-
γία τῆς Ἐνδημούσης συνόδου πα-
ρουσιάζει διττὴν μορφήν, ὅτε μὲν
συγκροτουμένη ἐν στενωτέρᾳ
ἐννοίᾳ, ὁπότε ἐταυτίζετο πρὸς τὴν
Πατριαρχικήν, ὅτε δὲ ἐν εὐρυτέρᾳ
ἐννοίᾳ, ὁπότε προσελάμβανε τὸν
χαρακτῆρα γενικῆς συνόδου τῶν
Ἐκκλησιῶν» (Φειδᾶ Βλ., Ἐκκλησια-
στικὴ Ἱστορία, τ. ΙΙ, σελ. 439-440).
Ἡ Η΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος δὲν
ἔχει ἀκόμη ἐπισήμως ἀνακηρυχθεῖ
ὡς Οἰκουμενική, διότι δὲν ὑπῆρξε
ἄλλη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος –μετὰ
ἀπὸ αὐτὴ– γιὰ νὰ τὴν ἀνακηρύξη,
ἀλλὰ καὶ γιὰ λόγους «οἰκονομίας»
τῆς Ἐκκλησίας ποὺ θὰ ἀναφερθοῦν
στὴ συνέχεια. Στὴ συνείδηση τῶν
Ὀρθοδόξων, ὅμως, ἔχει πολιτογρα-
φηθεῖ ὡς ἡ Η΄ Οἰκουμενική, διότι
συνεκλήθη κανονικὰ ὑπὸ τοῦ Πα-
τριάρχου Φωτίου καὶ σὲ αὐτὴ ἔλα-
βαν μέρος ὅλα τὰ Πατριαρχεῖα, καὶ
τὸ Πατριαρχεῖο τῆς Ρώμης διὰ τοῦ
καρδινάλιου Πέτρου ὡς ἐκπροσώ-
που «τοῦ ἁγιωτάτου πάπα Ἰωάννου
τοῦ ἀδελφοῦ καὶ πνευματικοῦ
πατρὸς ἡμῶν», ὅπως εἰς τὰ Πρα-
κτικὰ τῆς Η΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου
ἀποκαλεῖται (Ρωμανίδη Ἰω., Κείμε-
να Δογματικῆς καὶ Συμβολικῆς Θε-
ολογίας…, τόμ. Β΄, σελ. 138).
Ὅμως, στὴ συνέχεια οἱ Δυτικοί,
καὶ σήμερα οἱ Λατινόφρονες,
ἀρνοῦνταν νὰ τὴν δεχτοῦν ὡς
Οἰκουμενική, ἀφοῦ ἀποδοκίμασε
τὶς πλάνες τους, γιʼ αὐτὸ ὁ Γεννά-
διος Σχολάριος ἔλεγε στοὺς χαρα-
κτηρίζοντας τὴν Σύνοδον τοῦ 879
ὄχι Οἰκουμενική, ἀλλὰ “μερικήν”:
«Ἡ ἔλλειψις τῶν σχισματικῶν (Λατί-
νων) οὐχ ὑφαίρεσιν ποιεῖται τοῦ
οἰκουμενικοῦ» τῆς Συνόδου ( Μπι-
λάλη Σπ., Ἡ Αἵρεσις τοῦ Filioque,
τόμ. 1ος, σελ. 280). Ἡ Σύνοδος
αὐτὴ «ἀναθεματίζει τὴν προσθήκην
τοῦ Filioque στὸ Σύμβολον τῆς πί-
στεως, καὶ ὅσους εἶχαν τὸ θράσος
“τὴν ἀρχαιότητα τοῦ ἱεροῦ τούτου
καὶ σεβασμίου ὅρου (Συμβόλου)
κατακιβδηλεῦσαι” (=νὰ νοθεύ-
σουν).
«Ἡ σύνοδος ὠνόμασεν ἑαυτὴν
“οἰκουμενικὴν” πολλαχοῦ ἐν τοῖς
πρακτικοῖς καὶ μάλιστα ἐν τοῖς κα-
νόσιν αὐτῆς…πρὸς τούτοις ὁ Θεόδ.
Βαλσαμών (12ος αἰ.), καὶ
ἄλλοι…ὠνόμασαν «αὐτὴν “ὀγδόην
Οἰκουμενική”» (Στεφανίδη Β., ὅπ.
παρ., σ. 364). Ὅμως ὡς «Η΄ Οἰκου-
μενικὴ» τὴν μνημονεύει καὶ ἡ Σύνο-
δος τεσσάρων Πατριαρχῶν τοῦ
1484 μὲ εἴκοσι παρόντες Μητροπο-
λίτες» (Μπούμη Π., Τὰ Ἀναθέματα
Ρώμης-Κων/πόλεως…, σελ. 115).
Γιὰ τὴν Η΄ Οἰκουμενικὴ ἔχουμε
καὶ τὶς μαρτυρίες Ἁγίων, ὅπως:
α) τοῦ Ἁγίου Συμεὼν Θεσ/νίκης ὁ
ὁποῖος μαρτυρεῖ, ὅτι: «Ἑτέρα μετὰ
τὴν ἑβδόμην οἰκουμενικὴ οὐ γέγο-
νε σύνοδος, εἰ μὴ ἡ ὀγδόη λεγομέ-
νη». Ἡ «Σύνοδος αὕτη τοὺς ἐκ τοῦ
Υἱοῦ τὸ θεῖον Πνεῦμα ἐκπορεύε-
σθαι τολμῶντας λέγειν ἀναθέματι
καθυπέβαλε. Τηρεῖν τε τὰ τοῦ ἱε-
ροῦ Συμβόλου ἀμείωτα παντὶ τρό-
πῳ παραδέδωκεν. Ἀλλʼ οὐκ οἶδʼ
ὅπως οἱ Λατῖνοι ταῦτα παρεῖδον…
Ταῦτα οὖν καὶ τῇ τῶν λατίνων
Ἐκκλησίᾳ μεγίστου πτώματος ὑ-
πῆρξεν αἰτία» (Μπιλάλη Σπ., ὅπ.
παρ., σελ. 135-136).
β) τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου, ὁ ὁποῖος
γράφει: ἡ Η΄ Οἰκουμενικὴ «κατεδί-
κασε διὰ συνοδικῆς ἀποφάσεως
τὴν προσθήκην τοῦ Filioque, ἣν οὗ-
τοι ἐποιήσαντο ἐν τῷ συμβόλῳ τῆς
πίστεως καὶ ἔθηκεν ὑπὸ ἀφορισμὸν
τοὺς δράστας· τούτου ἕνεκα συναι-
σθάνονται ἑαυτοὺς βεβαρημένους
ὑπὸ τὸ ἀνάθεμα τῆς Συνόδου ταύ-
της, ἧς τὸ κῦρος μάτην ἀγωνίζονται
νὰ καταρρίψωσιν… Ἐὰν ὁ Φώτιος
δὲν συνεκρότει τὴν Η΄ Οἰκουμε-
νικὴν Σύνοδον, ἅπασα ἡ Ἀνατολὴ
θὰ ὑπετάσσετο τῷ Πάπᾳ» (Ἅγιος
Νεκτάριος Πενταπόλεως, Τίνες λό-
γοι τῆς μήνιδος τῶν Δυτικῶν κατὰ
τοῦ Φωτίου, περ. «Θεοδρομία», τ.
20, 2001, σελ. 29-32).
Ἐπίσης, ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ ἁγ. Νε-
κταρίου «Ὀρθόδ. Ἱ. Κατήχησις»,
(κεφ. Περὶ τῶν ἱ. Συνόδων) ἡ ἑξῆς
σημείωση: «Εἰς ταύτας προσθετέα
καὶ ἡ ἐν ἔτει 879 μ.Χ. ἐπὶ Φωτίου, πα-
τριάρχου Κων/λεως, συγκροτη-
θεῖσα ὀγδόη Σύνοδος, συμμετέ-
χοντος διὰ τοποτηρητῶν καὶ συναι-
νοῦντος καὶ τοῦ Πάπα Ρώμης Ἰωάν-
νου τοῦ Η´, ἔχουσα μὲν οἰκουμε-
νικὸν τὸ κῦρος, ἀλλ' οὐχὶ ἀκόμη καὶ
τὸ ὄνομα, πρὶν ἀνακηρύξη αὐτὴν
ὡς τοιαύτην, κατὰ τὸ ἐπικρατῆσαν
ἔθος, ἄλλη διάδοχος οἰκουμενικὴ
Σύνοδος. Ἴδ. Νείλ. Περὶ τῶν ἁγ. Συ-
νόδων ἐν τῷ Συντάγματι τῶν κανό-
νων, ἐκδ. Ράλλη καὶ Ποτλῆ, τόμ. α'.
σελ. 392. «Οἱ Ρωμαιοκαθολικοὶ ἀκα-
δημαϊκοὶ ἔχουν ἐπανειλημμένως
σχολιάσει πὼς οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν
ἔχουν συγκαλέσει -καὶ μάλιστα πὼς
δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ ἔχουν συγκα-
λέσει- ἄλλες Οἰκουμενικὲς Συνό-
δους πέραν τῆς Ἑβδόμης, μετὰ ἀπὸ
τὸν χωρισμό τους ἀπὸ τὴν Ἕδρα
τῆς Ρώμης τὸ 1054. Αὐτὸ τὸ σχόλιο
εἶναι ἐντελῶς ἀδικαιολόγητο καὶ
παραπλανητικό. Ἡ ἔλλειψη ἀρίθμη-
σης δὲν συνεπάγεται καὶ ἔλλειψη
πραγματοποίησης. Ἡ Ὀρθόδοξη
ἱστορικὴ διαδρομὴ τῶν Συνόδων,
καθὼς καὶ τὰ σχετικὰ συνοδικὰ
ἔγγραφα, ἀποδεικνύουν ξεκάθαρα
τὴν ὕπαρξη ὁρισμένων Οἰκουμε-
νικῶν Συνόδων μετὰ ἀπὸ τὶς
πρῶτες Ἑπτὰ Συνόδους…» (π. Γε-
ωργίου Δραγᾶ, Ἡ Ὀγδόη Οἰκουμε-
νικὴ Σύνοδος …καὶ ἡ Καταδίκη τῆς
Προσθήκης καὶ τοῦ Δόγματος τοῦ
«Filioque»). Καὶ δυστυχῶς, αὐτὴ τὴν
ἄποψη τῶν Δυτικῶν τὴν ἐνισχύουν
καὶ ἡμέτεροι «Ὀρθόδοξοι» Ἐπίσκο-
ποι καὶ θεολόγοι!
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 1ης ΣΕΛ.
βάλλουν συνεχῶς τὴ λέξη ʻἁμαρ-
τία᾽, ἀποκόπτοντας τὶς γέφυρες,
ποὺ θὰ ὁδηγοῦσαν σὲ ἐνσωμάτω-
ση μὲ τὴν κοινωνία. Βρίσκουν δη-
λαδὴ στὴν Ἑλλάδα πρόσφορο
ἔδαφος νὰ ἐνεργοῦν χωρὶς κανέ-
ναν ἔλεγχο, κάτι ποὺ δὲν θὰ μπο-
ροῦσαν νὰ κάνουν στὶς χῶρες
προέλευσής τους. Ἐπίσης ὑπάρ-
χουν ὁρισμένοι, ποὺ διαχειρίζον-
ται ἄτυπα τζαμιά, ποὺ δὲν ἐπιθυ-
μοῦν τὴ δημιουργία ἐπίσημου τε-
μένους, καθὼς θὰ χάσουν τὰ προ-
νόμιά τους, τὶς ὁμάδες ἐπιρροῆς,
ἀλλὰ καὶ τὶς εἰσφορὲς τῶν πιστῶν
ἀπὸ τὸ παγκάρι”.
Ἡ τρίτη ἐπιστολὴ μὲ ἡμερομη-
νία 11 Νοεμβρίου 2009 ἀπευθύνε-
ται στὸν ὑπουργὸ Ἐθνικῆς Ἄμυ-
νας Βαγγέλη Βενιζέλο. Στὸ κείμε-
νο καταγγέλλεται ἡ στάση τοῦ
πρώην ὑπουργοῦ Βαγγέλη Μεϊμα-
ράκη. “Ἔδειξε στὴν οὐσία μεγάλη
ἀπροθυμία νὰ ἐπιλύσει αὐτὸ τὸ ζή-
τημα”, ἀναφέρουν καὶ στὴ συνέ-
χεια καταγγέλλουν: “Σὲ προσωπική
μας συνομιλία δὲν μᾶς ἔδωσε κα-
μία σαφὴ εἰκόνα οὔτε κἂν μᾶς πα-
ρέπεμψε σὲ κάποιον ἁρμόδιο τοῦ
ὑπουργείου του, ὥστε νὰ ἐπιλυθεῖ
τὸ θέμα”. Ὁ μόνος ποὺ ἔχει ἀντα-
ποκριθεῖ μέχρι στιγμῆς εἶναι ὁ
ὑπουργὸς Ἄμυνας Βαγγέλης Βε-
νιζέλος, ποὺ μέσω συνεργατῶν,
σύμφωνα μὲ πληροφορίες, ζήτησε
νὰ ἐνημερωθεῖ ὄχι μόνο γιὰ τὸ θέ-
μα τοῦ τζαμιοῦ, ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅλα
ὅσα ἀπασχολοῦν τοὺς μουσουλ-
μάνους, ποὺ ζοῦν στὴν Ἑλλάδα».
Ἐκ τῶν ἀνωτέρω προκύπτει ὅτι
ὑπάρχει ὀργανωμένον σχέδιον διὰ
τὴν ἀνέγερσιν τοῦ Τεμένους. Καὶ
τοῦτο προκύπτει καὶ ἀπὸ πρόθεσιν
τῆς Μουσουλμανικῆς Ἑνώσεως
Ἑλλάδος νὰ διεξαγάγη ἔρανον διὰ
τὴν μετακόμισιν τοῦ Σοῦπερ Μάρ-
κετ τῆς Ναυτικῆς Βάσεως, ἡ ὁποία
εὑρίσκεται εἰς τὸν Βοτανικόν, καὶ
συγκεκριμένως ἐπὶ τῆς Ἱερᾶς
Ὁδοῦ. Τὸ ποσόν, ὅμως, τῶν πέντε
ἑκατομμυρίων εὐρὼ δὲν συγκεν-
τρώνεται εὐκόλως ἀπὸ ἔρανον. Τὸ
ποσὸν τῶν πέντε ἑκατομμυρίων
εὐρὼ ἰσοδυναμεῖ μὲ ἕνα δισεκατομ-
μύριον ἑπτακοσίων πεντήκοντα
ἑκατομμυρίων δραχμῶν (περίπου).
Ὀρθῶς ἡ συντενταγμένη πολιτεία
ἠρνήθη τὴν πρότασιν, διότι αὕτη
θὰ ὑλοποιεῖτο μόνον καὶ μὲ τὴν
βοήθειαν Πρεσβειῶν ἰσχυρῶν
Μουσουλμανικῶν χωρῶν. Ἄλλωστε
Πρεσβεῖαι τῶν χωρῶν αὐτῶν, ὅταν
εἶχε ἀνακινηθῆ τὸ θέμα ἐπὶ κυβερ-
νήσεως τοῦ κ. Κων. Σημίτη, εἶχαν
ἐκδηλώσει τὴν ἐπιθυμίαν τῶν
χωρῶν των νὰ χρηματοδοτήσουν
τὴν ἀνέγερσιν τοῦ Τεμένους.
Ἡ ἐφημερὶς «Ἐλευθεροτυπία»
εἰς μίαν προσπάθειαν νὰ ἐνισχύση
τὸ αἴτημα τῆς Μουσουλμανικῆς
Ἑνώσεως Ἑλλάδος παραθέτει καὶ
παλαιοτέρας δηλώσεις τοῦ Μητρο-
πολίτου Μεσογαίας καὶ Λαυρεω-
τικῆς κ. Νικολάου, τοποτηρητοῦ
τοῦ Θρόνου τῆς Ἀττικῆς, διὰ τὸ ζή-
τημα. Ἐπέλεξεν ἓν ἀπόσπασμα, ἐκ
τῶν δηλώσεων, τὰς ὁποίας εἶχε κά-
νει ὁ Μεσογαίας τὸν Αὔγουστον
τοῦ 2004, ὅτε διεξήγοντο οἱ Ὀλυμ-
πιακοὶ ἀγῶνες. Εἶχε δηλώσει με-
ταξὺ ἄλλων ὁ Μεσογαίας: «Ἂν θέ-
λει ἡ Κυβέρνηση νὰ δείξει στὴ
διεθνὴ κοινότητα ὅτι εἴμαστε ἐκσυγ-
χρονισμένοι ὡς λαὸς καὶ πολιτισμέ-
νοι, ἂς ἀπομακρύνει πρῶτα τὶς χω-
ματερὲς ἀπὸ τὰ Μεσόγεια, τὸ Κο-
ρωπὶ καὶ τὴν Παιανία, ποὺ μολύνουν
καθημερινὰ τὰ πνευμόνια μας καὶ
ἐξευτελίζουν διεθνῶς τὴ χώρα μας
καὶ ὕστερα ἂς χτίσει τὸ ἰσλαμικὸν
κέντρον, ποὺ προσβάλλει τὸ πνεῦμα
καὶ τὴν ἱστορία μας».
Πιστεύομεν ὅτι ἡ ἐπιλογὴ τῆς
δηλώσεως αὐτῆς δὲν ἔγινε τυχαίως.
Ἐπελέγη, διὰ νὰ ἐμφανίση τὴν
Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν ὡς ἀρνου-
μένην νὰ δώση τὴν συγκατάθεσίν
της διὰ τὴν ἵδρυσιν τοῦ Ἰσλαμικοῦ
Κέντρου καὶ νὰ πυροδοτήση τὸν
φανατισμὸν τῶν ἐν Ἑλλάδι Μου-
σουλμάνων, οἱ ὁποῖοι ἐγκατεστά-
θησαν εἰς τὴν Ἑλλάδα ἄνευ νομί-
μων ἐγγράφων, ἀδιαφοροῦντες διὰ
τὰς συνεπείας. Ἀλλὰ δὲν ἀνεμένα-
Τραγικὸν
γεγονὸς
Βαθιὰ θλίψη καὶ προβληματισμὸ
προκάλεσε στὴν Ἑλληνορθόδοξη
κοινότητα τῆς πόλεως Ρόουζβιλ
τῆς Καλιφόρνιας ἡ ἀπώλεια τῶν Τι-
μίων Δώρων, ποὺ εἶχε ὁ ἱερέας
Χριστόφορος Φλεσόρα στὸ αὐτο-
κίνητό του.
Ὁ π. Χριστόφορος βρισκόταν σὲ
ἐξόδιο ἀκολουθία στὸ Σακραμέντο
καὶ ἀναγκάστηκε νὰ μεταφέρει μα-
ζί του, στὸ εἰδικὸ βαλιτσάκι, τὰ Τί-
μια Δῶρα δεδομένου ὅτι ἐνορίτης
τοῦ εἶχε ζητήσει τὴν Θ. Μετάληψη.
Ἄγνωστοι, πιστεύοντας προ-
φανῶς, πὼς στὸ εἰδικὸ βαλιτσάκι
ὑπῆρχε φορητὸς ὑπολογιστὴς ἔ-
σπασαν τὸ τζάμι καὶ τὸ ἀφαίρεσαν.
Ἤδη ὁ π. Χριστόφορος ἔχει ἀπευ-
θύνει ἔκκληση, στὴν τοπικὴ κοινό-
τητα, γιὰ τὴν ἐπιστροφή του.
(Πληροφορίες ἀπὸ Ἐθνικὸ Κή-
ρυκα, Amen 19.12.09)
α.κ.
Ἐπίκαιρος ὁμιλία
Τήν 17ην Ἰανουαρίου ἡμέ-
ραν Κυριακήν καί ὥραν 7μ.μ
θά ὁμιλήση εἰς τήν αἴθουσαν
τῆς Π.Ο.Ε εἰς τό ἵδρυμα τοῦ
Ἁγίου Νεκταρίου, Θησέως 25,
εἰς Νέαν Ἐρυθραίαν, ὁ Πανο-
σιολογιώτατος ἀρχ/της π. Σα-
ράντης Σαράντος μέ θέμα: «Ὁ
Ἅγιος Ἀντώνιος καθηγητής
τῆς ἐρήμου καί ὁ σύγχρονος
Ἅγιος Ἀντώνιος τῆς Ἀριζόνας
σιωπηλός κυματοθραύστης
τοῦ Οἰκουμενισμοῦ».
Εἴσοδος ἐλευθέρα
Σελὶς 7η
μεν διαφορετικὴν στάσιν ἀπὸ μίαν παρέμβασή τους γιὰ τὴν ἀποκατά-
μεγάλην ἐφημερίδα, ἡ ὁποία ἔχει σταση τοῦ Καθεδρικοῦ ναοῦ τοῦ
ὡς ἰδεολογικὴν καὶ πολιτικὴν προ- Ἁγίου Διονυσίου στὴν ὁδὸ Πανεπι-
μετωπίδα της τὴν «ἐδῶ καὶ τώρα»
ἀποφυλάκισιν τῶν καταδικασθέν-
στημίου, ποὺ ὑπέστη σοβαρὲς ζη-
μίες στὸν σεισμὸ τοῦ 1999. Μὴ
λαμβάνοντας καμιὰ ἀνταπόκριση,
των διὰ ἐνεργὸν συμμετοχὴν εἰς
τὴν «17 Νοέμβρη» καὶ ἰδιαιτέρως
ἡ Καθολικὴ Ἀρχιεπισκοπὴ ἐκφρά-
ζει φόβους ὅτι δὲν ἐγκρίνονται οἱ
τὴν ἀποφυλάκισιν ἑνὸς ἐκ τῶν δύο ἀπαραίτητες χρηματοδοτήσεις,
ἀρχηγῶν της τοῦ κ. Γιωτοπούλου (ὁ καθὼς πρόκειται γιὰ ναὸ τῆς καθο-
ἄλλος εἶναι ὁ κ. Κουφοντίνας). λικῆς ἐκκλησίας καὶ ὄχι γιὰ ἄλλο
ὀρθόδοξο ναό».
Ἡ ἐφημερὶς ἐλέγχει τὴν Πολιτεί-
αν καὶ διὰ τὴν μὴ ὕπαρξιν Μου- Τί λησμονοῦν
σουλμανικοῦ Νεκροταφείου, τονί-
Οἱ ἐμπνευσταὶ τῆς ἀνωτέρω
ζουσα ὅμως ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος προπαγάνδας λησμονοῦν ὅτι τὴν
Ἐκκλησία ἔχει παραχωρήσει μεγά-
ἰδίαν μεταχείρισιν ἔχουν ὑπὸ τοῦ
λας ἐκτάσεις εἰς τὸν Σχιστὸν διὰ
Ἑλληνικοῦ Κράτους καὶ ὅλα τὰ
τὸν σκοπὸν αὐτόν. μνημεῖα καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι Ναοί.
Ὑπὲρ τῶν Παπικῶν Προσφάτως ὁ Μητροπολίτης Πει-
ραιῶς κ. Σεραφεὶμ ἀπήντησε διὰ
Εἰς ἄλλο ρεπορτὰζ ἡ ἐφημερὶς
λεπτομεροῦς ἀνακοινώσεως εἰς
προπαγανδίζει τὴν αὔξησιν τῶν Πα-
πικῶν εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἐξ αἰτίας τῆς τὴν προπαγάνδαν τῶν Παπικῶν
διὰ παραδειγμάτων μὲ κορυφαῖον
λαθρομεταναστεύσεως. Ἡ προπα-
γάνδα θέλει νὰ αὐξάνωνται οἱ Πα- καὶ κραυγαλέον τὸν Καθεδρικὸν
πικοὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα καὶ εἰς τὰς Ἱερὸν Ναὸν Ἀθηνῶν, ὁ ὁποῖος ὑπέ-
στη σοβαρωτάτας ζημίας τόσον
Ἀθήνας. Ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς ἐξελί-
κατὰ τὸν σεισμὸν τοῦ 1981, ὅσον
ξεως οἱ Παπικοὶ αὐξάνονται καὶ
πληθύνονται καὶ ἀποτελοῦν μειονό- καὶ κατὰ τὸν σεισμὸν τοῦ 1999. Τὸ
Ἑλληνικὸν Κράτος παρὰ τὰς ἀλλε-
τητα (ἕνας Ἕλλην πρὸς ἐννέα ἀλλο-
παλλήλους ἐνοχλήσεις, δὲν ἐφιλο-
δαποὺς παπικούς). Παραθέτει καὶ
τὸ κατηγορῶ ἐναντίον τοῦ Ἑλληνι- τιμήθη νὰ ἀποκαταστήση τὰς ζη-
μίας. Ἡ ἀποκατάστασις τοῦ Μη-
κοῦ Κράτους ἀπὸ τὸν ἡγούμενον
τῆς Μονῆς Ἰησουϊτῶν εἰς τὰς Ἀθή- τροπολιτικοῦ Ναοῦ ἤρχισε μετὰ
ἀπὸ συναλλαγήν. Ἡ Μητρόπολις
νας, ὁ ὁποῖος, προφανῶς, παρέσχε
ἐπέτρεψεν εἰς τὴν πλατεῖαν της νὰ
καὶ στοιχεῖα ὅτι τὸ Ἑλληνικὸν Κρά-
δημιουργηθοῦν ἔργα διὰ τὸ «Με-
τος δὲν βοηθεῖ εἰς τὴν συντήρησιν
τῶν μνημείων ἢ κτισμάτων τῶν Πα- τρό» καὶ ἡ ἑταιρεία ἀπεφάσισε νὰ
συμβάλη ἀποφασιστικῶς εἰς τὰς
πικῶν εἰς τὴν Τῆνον, τὰς Ἀθήνας
ζημίας τοῦ Καθεδρικοῦ Ἱεροῦ
καὶ τὴν Κέρκυραν, ὅταν αὐτὰ εἶναι
μνημεῖα τῆς Πολιτιστικῆς κληρονο- Ναοῦ ἐκ τῶν σεισμῶν. Πῶς κατὰ
μίας εἰς τὴν Ἑλλάδα. Ἐνῶ βάλλει συνέπειαν τὸ Κράτος βοηθεῖ τὴν
καὶ ἐναντίον τῆς Ὀρθοδοξίας ὑπο- Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν καὶ ἀδιαφο-
στηρίζων ὅτι ἡ ἀδιαφορία τοῦ Κρά- ρεῖ διὰ τὴν Παπικὴν «Ἐκκλησίαν»;
τους ὀφείλεται εἰς τὸ γεγονὸς ὅτι
Ὁ κ. Παπαδημούλης
πρόκειται διὰ μνημεῖα Παπικῶν καὶ
Ἐνῶ ἀπεκαλύπτοντο ὅλα αὐτά, ὁ
ὄχι Ὀρθοδόξων. Παραθέτομεν τὰ
σχετικὰ ἀποσπάσματα: Βουλευτὴς τοῦ ΣΥΡΙΖΑ κ. Παπα-
δημούλης ἐζήτει εἰς τὴν Βουλὴν
«Γιὰ μεγάλη πρόκληση μιλᾶ στὴν τὴν τυπικὴν λειτουργίαν τῆς ὑπη-
“Ἐ” ὁ ἡγούμενος τῆς μονῆς
ρεσίας Ναοδομίας εἰς τὴν Ἀρχιεπι-
Ἰησουιτῶν στὴν Ἀθήνα, πατέρας
Θεόδωρος Κοντίδης καὶ διευκρινί- σκοπὴν Ἀθηνῶν. Ἡ ἐρώτησις ἔχει
ὡς ἀκολούθως:
ζει ὅτι “ἡ ἑλληνικὴ Καθολικὴ Ἐκκλη-
σία ἐπιχειρεῖ νὰ δημιουργήσει μιὰ «Πρὸς τοὺς κ.κ. Ὑπουργοὺς Πε-
χριστιανικὴ κοινότητα μὲ ἑτερό- ριβάλλοντος, Ἐνέργειας καὶ Κλι-
κλητους ὡς πρὸς τὴν προέλευσή ματικῆς Ἀλλαγῆς Ὑποδομῶν
τους πιστούς, ποὺ τοὺς ἑνώνει, Θέμα: Κατάργηση τοῦ δικαιώμα-
ὅμως, ἡ ἴδια πίστη καὶ ποὺ ἀνήκουν
τος τῆς Ναοδομίας νὰ ἐκδίδει
στὸ ἴδιο ἐκκλησιαστικὸ σῶμα”.
οἰκοδομικὲς ἄδειες.
Ὁ πατέρας Κοντίδης ἀναφέρεται Μέχρι σήμερα, γιὰ νὰ πάρει
καὶ στὰ οἰκονομικὰ προβλήματα, ἄδεια ὁ κάθε ἐνδιαφερόμενος γιὰ
ποὺ ἀντιμετωπίζει ἡ Ἐκκλησία του ἀνέγερση “ναϊδρίου” πρέπει νὰ αἰ-
στὴν Ἑλλάδα. Τὰ ἔσοδά της, λέει,
τηθεῖ στὴν ἀνάλογη ὑπηρεσία τῆς
“προέρχονται ἀπὸ τὶς εἰσφορὲς τῶν
Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, δηλαδὴ
πιστῶν καὶ ἀπὸ τὴν ἀξιοποίηση τῆς τὴν Ναοδομία. Ἡ Ναοδομία δὲν
ἀκίνητης περιουσίας της. Δὲν μπο-
ἔχει πουθενὰ στὴν ἑλληνικὴ περι-
ρεῖ νὰ ὑπολογίζει σὲ βοήθεια οὔτε
φέρεια γραφεῖα, τὸ μόνο γραφεῖο
ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ κράτος, ἀλλὰ οὔτε εἶναι στὴν Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀθηνῶν
καὶ ἀπὸ τὸ ἐξωτερικό, καθὼς ἡ
μὲ λίγους μηχανικούς. Παρόλα
Ἑλλάδα θεωρεῖται χώρα ʻπλούσιαʼ
αὐτὰ ἡ ἄδεια ἐκδίδεται ἐντὸς μι-
μέλος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης κροῦ χρονικοῦ διαστήματος. Γιὰ
καὶ γιὰ ὁποιαδήποτε ὑποστήριξη
τὸν ἔλεγχο τυχὸν αὐθαιρεσιῶν
προτεραιότητα ἔχουν οἱ ἀνάγκες
ἁρμόδια εἶναι ἡ Πολεοδομία, ἡ ὁ-
τῶν φτωχῶν χωρῶν”.
ποία μέχρι σήμερα δὲν ἀσκεῖ οὐ-
Χρόνιες δυσλειτουργίες σιαστικὰ αὐτὴ τὴν ἁρμοδιότητα
καὶ δὲν ἀνακατεύεται στὶς δουλει-
Χρόνιες δυσλειτουργίες ἀντιμε-
τωπίζει ἡ Καθολικὴ Ἐκκλησία καί, ὲς ἄλλης ὑπηρεσίας. Γιὰ αὐτοὺς
τοὺς λόγους, δηλαδὴ ἔλλειψη
λόγῳ μιᾶς ἐλλιποῦς καὶ ἀσαφοῦς
νομικῆς ἀναγνώρισης καὶ μιᾶς δη- ἐλεγκτικοῦ μηχανισμοῦ καὶ εὐκο-
λία ἔκδοσης ἄδειας, ἔχουν παρα-
μόσιας διοίκησης, ἡ ὁποία συχνὰ
τηρηθεῖ πολλὰ φαινόμενα κτισμά-
διακατέχεται ἀπὸ δυσμενῆ προ-
διάθεση πρὸς “τὰ ξένα δόγματα” των (Μύκονο, Τρίκαλα, Εὔβοια,
κ.λπ.) μὲ ἄδεια ἀπὸ τὴν Ναοδομία,
καὶ δὲν μπορεῖ νὰ διαθέσει παρὰ
περιορισμένα οἰκονομικὰ μέσα. Τὸ ποὺ ἐκθέτουν τὴν ἴδια τὴν Ἐκκλη-
σία ἀλλὰ καὶ τὴν Πολιτεία.
ἀποτέλεσμα εἶναι, μεταξύ τῶν
Ἐρωτῶνται οἱ κ. Ὑπουργοὶ: Πῶς
ἄλλων, ἕνας σημαντικὸς ἀριθμὸς
ἐκκλησιαστικῶν μνημείων ἢ κτι- προτίθενται νὰ ἀντιμετωπίσουν
αὐτὸ τὸ πρόβλημα; Ἐξετάζουν τὸ
σμάτων, ποὺ εἶναι μέρος καὶ τῆς
πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς τῆς ἐνδεχόμενο ὅλες οἱ αἰτήσεις πρὸς
τὴ Ναοδομία γιὰ ἀνέγερση ναοῦ,
Ἑλλάδος (στὴν Τῆνο, στὴν Ἀθήνα,
στὴν Κέρκυρα, κ.λπ.), νὰ μὴ μπο- μετὰ τὴν ἔγκρισή τους, νὰ διαβι-
βάζονται στὴν ἀντίστοιχη πολεο-
ροῦν νὰ συντηρηθοῦν, νὰ φθεί-
ρονται καὶ νὰ χάνονται. Σχετικὰ μὲ δομία γιὰ τὴν ἔκδοση κανονικῆς
τὸ θέμα, ἐρωτήσεις πρὸς τὸν οἰκοδομικῆς ἄδειας;
ὑπουργὸ Πολιτισμοῦ καὶ Τουρι-
῾O ἐρωτῶν βουλευτὴς
σμοῦ Παῦλο Γερουλάνο κατέθε-
σαν πρόσφατα οἱ βουλευτὲς Ν. Δημήτρης Παπαδημούλης».
Ἀλευρὰς (ΠΑΣΟΚ) καὶ Φ. Κουβέ-
λης (ΣΥΡΙΖΑ). Στὶς δύο ἐρωτήσεις Εἶναι φανερὸν ἐξ ὅλων τῶν ἀνω-
τέρω ὅτι ἀρχίζει ἕνας νέος κύκλος
τους ἀναφέρουν τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ
Καθολικὴ Ἐκκλησία μὲ συνεχῆ ἐπιθέσεων ἐναντίον τῆς Ὀρθοδό-
αἰτήματα πρὸς τοὺς ἁρμόδιους ξου Ἐκκλησίας καὶ τῆς Ὀρθοδόξου
ὑπουργοὺς ζητᾶ ἐδῶ καὶ καιρὸ τὴν
ταυτότητος τῆς Ἑλλάδος.
ΑΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΙΣ ΤΑΣ ΣΧΟΛΙΚΑΣ ΤΑΞΕΙΣ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΚ ΤΗΣ 1ης ΣΕΛ.
γονὸς τῆς ἐνανθρώπησης τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ. Κάθε
εἰκόνα τοῦ Κυρίου ἀποτελεῖ ἀπὸ μόνη της μαρτυρία τῆς πίστης ὅτι
ὁ Χριστός, ὁ ἐνανθρωπήσας Θεὸς εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός.
Κάθε ἀλλότριο θρησκευτικὸ σύμβολο δίπλα στὴν εἰκόνα τοῦ Χρι-
στοῦ δὲν εἶναι παρὰ «εἴδωλο τῶν ἐθνῶν». Ἂν ὅμως ἡ ἀνάρτηση
τῆς εἰκόνας τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ δήλωση τῆς πίστης μας ὅτι
Ἐκεῖνος εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός, τότε ἡ ἀνάρτηση συμβό-
λων ἄλλων θρησκειῶν τί μπορεῖ νὰ σηματοδοτήσει;
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς καταδικάζει τόσο τὴν ἄρνηση
τῶν εἰκονομάχων νὰ προσκυνοῦν τὶς χριστιανικὲς εἰκόνες ὅσο καὶ
τὴν προσκύνηση τῶν εἰδώλων ἀπὸ τοὺς ἐθνικούς2. Σύμφωνα ἑπο-
μένως μὲ τὴν ὀρθόδοξη θεολογία εἶναι ἀπαράδεκτη ὄχι μόνο ἡ
εἰκονομαχικὴ πράξη ἀπομάκρυνσης τῶν εἰκόνων ἀπὸ τὶς σχολικὲς
αἴθουσες, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀνάρτηση θρησκευτικῶν συμβόλων διαφό-
ρων θρησκειῶν σὲ αὐτές.
1. «ὅπερ τοῖς γράμματα μεμυημένοις ἡ βίβλος, τοῦτο τοῖς ἀγραμμά-
τοις ἡ εἰκὼν» (Ἁγ. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Πρὸς τοὺς διαβάλλοντας τὰς
ἁγίας εἰκόνας, Λόγ. Α´, 17, 5, σελ. 48, ἐκδ. ΕΠΕ, τόμ. 3, Θεσ/νίκη 1990)
2. «Ὁμοίως γάρ ἐστι χαλεπὸν καὶ τὸ τοῖς τιμίοις τὴν ὀφειλομένην μὴ
προσάγειν τιμὴν καὶ τοῖς ἀτίμοις τὴν μὴ προσήκουσαν προσάπτειν δό-
ξαν» (Ἁγίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Πρὸς τοὺς καταγελόντας τὰς εἰκό-
νας, Λόγ. Β´, 2, 14–15, σελ. 110, ἐκδ. ΕΠΕ, τόμ. 3, Θεσ/νίκη 1990) Ἑρμη-
νεία: Πράγματι εἶναι ἐξίσου φοβερὸ πράγμα καὶ τὸ νὰ μὴ ἀποδίδει κά-
ποιος τὴν ὀφειλόμενη τιμὴ στοὺς ἀξίους τιμῆς (δηλ. στὶς ἅγιες εἰκό-
νες) καὶ τὸ νὰ ἀπονέμει στοὺς ἀνάξιους τιμῆς δόξα, ποὺ δὲν τοὺς ται-
ριάζει (δηλ. νὰ προσκυνᾶ τὰ εἴδωλα).
Ἀρχιμ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Δ. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
«Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ» ΕΞΗΓΗΜΕΝΗ
(Τὸ κατὰ δύναµιν)
Τώρα ποὺ ὁ τόπος μας ἀντιμετωπίζει καὶ πάλιν κρισίμους
ὥρας τὸ βιβλίο αυτὸ εἶναι ὁ καλύτερος βοηθός μας εἰς τὴν
κατανόησιν τῶν γεγονότων καὶ τὴν ἐν Χριστῷ ἀντιμετωπισίν
των.
Κυκλοφορεῖ εἰς πέντε τόμους χαρτόδετους καὶ εἰς ἕνα τό-
μον δερματόδετον.
Διατιθεται ἀπὸ τὸ Βιβλιοπωλεῖον τοῦ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΤΥΠΟΥ»
Κάνιγγος 10 — (Α´ ὄροφος) Ἀθῆναι 106 77 Τηλ. 210–38.16.200
Σελὶς 8η 8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010

Η ΣΙΩΠΗ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΠΙΟΥ 12ου Μὲ τὴν συμμετοχήν του εἰς τὸ Ὑπουργικὸν Συμβούλιον ΕΓΚΟΛΠΩΘΗΤΕ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΥΜΦΩΝΩΣ
ΚΑΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΑΤΕΣΤΗΣΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΙΟΠΑΤΕΡΙΚΗΝ
ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΕΠΙ ΝΑΖΙΣΜΟΥ ΣΥΝΥΠΕΥΘΥΝΟΝ ΚΑΙ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο
Ἐπισημαίνει ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ. Θεόφιλος
ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ Πάπας Βενέδικτος 16ος μὲ ἐπιμονὴ προωθεῖ
ἀπὸ καιρὸ τὴν ἁγιοποίηση τοῦ Πάπα Πίου 12ου (γιὰ τὴν
Ἐδημιούργησεν ἕνα κακὸν προηγούμενον χωρὶς λόγον ἢ ὠφέλειαν διὰ τὴν Ἐκκλησίαν, ἐνῶ ἐξεπέ-
ἀκρίβεια, τὴν beatificatio, τὴν μία ἀπὸ τὶς δύο περιπτώσεις
ἀνακηρύξεως ἁγίων στὸν ρωμαιοκαθολικισμό). Πρόσφατα ἐνέ-
ρασε, μὲ ἅλμα εἰς τὸ κενόν, τὸν μακαριστὸν Χριστόδουλον, θυσιάζων τὴν οὐσίαν διὰ τὰς ἐντυπώσεις Εἰς τό Χριστουγεννιάτικον μή- καί σμύρναν ὡς δῶρα τῆς εὐλαβεί-
ας αὐτῶν (Ματθ. 2, 11). Ποιμένες
νυμά του ὁ Πατριάρχης Ἱεροσο-
κρινε μάλιστα διάταγμα (μὴ ξεχνᾶμε ὅτι τὸ Βατικανὸ εἶναι καὶ πο- λύμων κ. Θεόφιλος καλεῖ τό Ποί- ἀγραυλοῦντες εἰς τήν ὅμορον τῆς
λιτικὴ ἐξουσία!), ποὺ προδιαγράφει αὐτὴν τὴν ἁγιοποίηση. Ἡ πρά- Ὄχι, ἐμεῖς γράφοντας μὲ τὴ χρι- δείχνοντας ὅτι τὴ δύσκολη ὥρα πά- Βηθλεέμ κώμην, ἀκούσαντες παρά
στιανική μας ἰδιότητα καὶ μὲ εὐαι- ει μὲ τοὺς κατεστημένους. Ἔτσι ἢ μνιόν του εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, ἀλλά
ξη αὐτὴ δείχνει ἀνάγλυφα τὴν βατικάνεια αὐθαιρεσία ἔναντι τῆς καί ὅλους τούς Ὀρθοδόξους, τοῦ ἀγγέλου τό: “Ἰδού εὐαγγελίζο-
ἱστορίας, γιατί εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ Πάπας Πίος 12ος ἐτήρησε ἐπὶ σθησία, ποὺ βάζει τὸ καλῶς νοού- ἀλλιῶς, ἡ Ἐκκλησία πάντοτε θὰ μαι ὑμῖν χαράν μεγάλην σφόδρα,
σειρὰν ἐτῶν «σιγὴν ἰχθύος», ὅταν ὁ κόσμος συγκλονιζόταν ἀπὸ μενο συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας πά- ἔπρεπε νὰ βρίσκεται δίπλα στὸν ὅπως διατηρήσουν τήν ἐλπίδα, ἥτις ἔσται παντί τῷ λαῷ, ὅτι ἐτέχθη
τὴν ναζιστικὴ θηριωδία καὶ γενικὰ καὶ εἰδικὰ ἔναντι τῶν Ἑβραίων. νω ἀπὸ κάθε τί ἄλλο, δὲν θὰ ποῦμε λαὸ, ποὺ ὑποφέρει, μὴ μπορώντας «ἐγκολπωθοῦν Χριστόν Ἐναν- ὑμῖν σήμερον σωτήρ, ὅς ἐστι Χρι-
Διερωτῶμαι τί περιεχόμενο εἶχε ἡ δικαστικοῦ τύπου διαδικασία πρόχειρα ὅτι καλὰ ἔκανε καὶ συμ- νὰ τὰ βγάλει πέρα μὲ τὸ «Θηρίο» θρωπήσαντα συμφώνως πρός τήν στός Κύριος” (Λουκ. 2, 11) καί τό
(καὶ ἐδῶ τὸ πανταχοῦ παρὸν νομικὸ πνεῦμα!), ποὺ προηγήθηκε μετεῖχε στὴ συνεδρίαση τοῦ τῆς τεχνητῆς οἰκονομικῆς κρίσης. Ἁγιοπατερικήν Παράδοσιν τῆς “πλῆθος τῆς οὐρανίου στρατιᾶς
τοῦ παπικοῦ διατάγματος, τὸ ὁποῖο κάνει λόγο γιὰ «τὶς ἡρωικὲς Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου ὁ προκα- Καὶ γράφουμε «τεχνητῆς», διότι Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας». αἰνούντων τόν Θεόν καί λεγόντων,
ἀρετὲς» τοῦ προαλειφομένου ἁγίου! Τὸ καίριο γεγονὸς πάντως, θήμενος τῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν μιὰ εἶναι φανερὸ ὅτι ἡ αὐτὴ ἡ κρίση, Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς
ΚΑΚΗ ἀρχή. Κάποιοι, ἀπὸ αὐτοὺς Παραλλήλως ἀπευθύνει ἔκκλησιν
ποὺ ἀγνοήθηκε εἶναι ἡ βασικὴ χριστιανικὴ ἀλήθεια, ποὺ ἐπεσήμα- ἐνῶ σωριάζει στὸ ἔδαφος ὅλους πρός τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ὅπως εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία”
νε ὁ Μέγας Βασίλειος τὸν 4ον μ.Χ. αἰώνα: ὅτι ὅποιος μὲ κάποια ποὺ δὲν μποροῦν νὰ κρύψουν τὴ τούς ἄλλους, ἀφήνει ἀνέπαφους (Λουκ. 2, 13-14), “διέρχονται ἕως
χαρά τους, ποὺ τὴν «πάτησε» ὁ ἐκείνους ποὺ βρίσκονται, ὅπως λέ- «ὦσιν εἰρηνοποιοί καί ἐργάται δι-
δικαιολογία σιωπήσει, «διπλῆν ἁμαρτίαν ἁμαρτάνει» καὶ «κοι- καιοσύνης χάριν τῆς εἰρηνικῆς Βηθλεέμ καί ἀνευρίσκουν τήν τε
νωνὸς τοῦ ἁμαρτάνοντος διὰ τῆς σιωπῆς γίνεται». Ποιὰ εἶναι ἐν προκαθήμενος, ἐξάγουν συμπερά- με, στὰ πράγματα καὶ χρησιμο- Μαριάμ καί τόν Ἰωσήφ καί βρέφος
προκειμένῳ ἡ δικαιολογία, ποὺ ἐπικαλεῖται τὸ Βατικανό; Ὅτι ὁ σματα καὶ τὰ γνωστοποιοῦν εὐρέ- ποιοῦν τὴν κρίση ὡς ἐργαλεῖο καὶ συμβιώσεως τῶν λαῶν». Τό πλῆ- κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ” (Λουκ. 2, 15-
τότε Πάπας δὲν εἶχε ἄλλη ἐπιλογὴ ἀπὸ τὸ νὰ παραμείνει σιωπη- ως γιὰ εὐνόητους λόγους. Κάνουν, μοχλὸ ἀλλαγῆς τῆς ὑπάρχουσας ρες κείμενον τοῦ μηνύματος ἔχει 17) “καί ὑποστρέφουν δοξάζοντες
λός, προκειμένου νὰ προστατεύσει τοὺς ρωμαιοκαθολικοὺς σὲ συγκεκριμένα, λόγο γιὰ …προσω- κατάστασης. ὡς ἀκολούθως: τόν Θεόν ἐπί πᾶσιν οἷς ἤκουσαν καί
πικὴ «χημεία» τοῦ Γ. Παπανδρέου
ὅλη τὴν Εὐρώπη καὶ εἰδικὰ αὐτούς, ποὺ ἦταν στὰ μοναστήρια.
μὲ τὸν ἀρχιεπίσκοπο. Καλὴ χημεία; Πρίν τὰ Χριστούγεννα… ἐκλήθη καὶ παρέστη Καὶ λέμε ἐμεῖς, ἀφοῦ πῆγε καὶ «Ἑορτάσωμεν λαοί, Χριστοῦ τά εἶδον καθώς ἐλαλήθη πρός αὐτούς”
Ἡ καλλίτερη ἀντίκρουση αὐτῆς τῆς ὑποκριτικῆς δικαιολόγη- Ἐλᾶτε τώρα. Διότι, μπορεῖ στὰ προ- συμμετεῖχε στὸ Ὑπουργικὸ Συμ- Γενέθλια, καί ἐπάραντες τόν νοῦν (Λουκ. 2, 20).
σης εἶναι ἡ πύρινη ἐπιστολή, ποὺ ἔστειλε ὁ τότε Ἀρχιεπίσκοπος φορικὰ νά παίρνετε ἄριστα ἐσεῖς σεις τῶν ἐχθρῶν τῆς χριστιανικῆς πιστικὰ διαβήματα, ἐλπίζοντας ὅτι βούλιο ὁ κ. Ἱερώνυμος, γιατί δὲν ἐπί Βηθλεέμ ἀναχθῶμεν τῇ δια- Τήν πρόσκλησιν ταύτην τῆς συμ-
Δαμασκηνὸς στὸν τότε Πρωθυπουργὸ τῆς χώρας, ὅταν τὸν Μάρ- ποὺ κατασκευάζετε ὄμορφα ψέμα- πίστης, ἐκεῖνος ἀδρανεῖ καὶ δὲν θὰ πείσουν τὸν γονατισμένο λαὸ ἐξέφρασε τὴν εὔλογη ἀπορία πῶς νοίᾳ, καί κατίδωμεν τό ἐν Σπηλαίῳ μετοχῆς καί συνεργίας εἰς τήν θεί-
τιο τοῦ 1943 ἔγιναν γνωστὲς οἱ μαζικὲς ἐκτοπίσεις τῶν Ἑβραίων τα, στὰ γραπτὰ ὅμως ἐκτίθεσθε. ἐνδιαφέρεται σχεδὸν γιὰ τίποτε, νὰ δεχτεῖ νὰ ἀναλάβει τὸ κόστος γίνεται νὰ συσκέπτονται καὶ νὰ ἀπο- μέγα μυστήριον. (Στιχ. Ἑσπερ. κδ΄ αν συγκατάβασιν καί φιλανθρωπίαν
τῆς Θεσσαλονίκης. Ὁ γενναῖος ἐκεῖνος καὶ γιʼ αὐτὸ γνήσιος χρι- Ἔχοντας περιορισμένες ἕως κα- στάση ποὺ ἰσοδυναμεῖ μὲ συμμαχία τῆς βελτίωσης τῶν πραγμάτων, πα- φασίζουν μέτρα γιὰ τὴν ἀντιμετώπι- Δεκ.). οὐχί πάντες οἱ ἄνθρωποι ὁμοίως
στιανὸς κατήγγειλε ἀμέσως τὰ γεγονότα σὲ ὀξύτατη γλώσσα, τό- θόλου θεολογικὲς γνώσεις, θυσιά- μὲ τὸ Κακό! ρότι ἀθῶος; Γιατί, δηλαδή, ἔπρεπε, ση τῆς διαφθορᾶς ἐκεῖνοι πού ἀνέ- Ἡ Ἐκκλησία πάντοτε, ἰδίᾳ ὅμως ἀποδέχονται. Οἱ μάγοι καί οἱ ποιμέ-
νιζε ὅτι οἱ ἕλληνες ἰσραηλίτες ἔχουν μετάσχει στὶς κοινὲς θυσίες ζετε τὰ πάντα στὸ βωμὸ τῆς δημο- Πρῶτα ἀπʼ ὅλα, ὁ κ. Ἱερώνυμος, μὲ τὴν ἀπόλυτα λανθασμένη ἐνέρ- δειξαν τὴν πατρίδα μας, ὡς ἀνίκανοι κατά τάς πανεκλάμπρους ἑορτίους νες προσέρχονται προσκυνοῦντες,
ὑπὲρ τῆς πατρίδος καὶ ἔχουν σφυρηλατηθεῖ ἀκατάλυτοι δεσμοὶ σιότητας καὶ γιὰ τὸ ὅποιο ἀποτέλε- γιὰ τὸν ὁποῖο ὑπάρχει διάχυτη ἡ γειά του, ποὺ τὸν ἐξέθεσε καὶ πο- ἢ ὡς «λαμόγια», σὲ πρωταθλήτρια ἡμέρας ταύτας, διακηρύσσει εἰς τά Ἡρώδης ὅμως ὁ βασιλεύς ἀκούσας
μεταξὺ ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν ἑλλήνων πολιτῶν εἰς οἱανδήποτε σμα ἐμπιστεύεστε τὸ κριτήριο τῶν ἐντύπωση ὅτι εἶναι ὁ «ἀρχιεπίσκο- λιτικά, νὰ καταστήσει τὴν Ἐκκλη- τῆς διαφθορᾶς; Κιʼ ἐπίσης, πῶς γί- τέκνα αὐτῆς καί εἰς τήν ἀνθρωπό- περί τοῦ νεογενοῦς βασιλέως, τα-
καὶ ἂν ἀνήκουν φυλήν, ὅτι ὅλοι ἐμφανίζονται ἀδιαρρήκτως ἑνω- ὁμοίων σας. Ὅμως, ποιὰ χημεία πος τοῦ ΠΑΣΟΚ» σία μέρος τοῦ νεται κιʼ ἀλλιῶς, μὲ ποιὰ λογικὴ καὶ τητα ὅλην τό μυστήριον, τό ὁποῖον ράσσεται μαινόμενος, τεκταίνεται
μένοι καὶ μέλη ἰσότιμα τοῦ ἐθνικοῦ ὀργανισμοῦ ἀσχέτως πάσης μπορεῖ νὰ ὑπάρξει μεταξὺ ἑνὸς (σὲ ἀντίθεση μὲ Τοῦ κ. Γαβριὴλ Θ. Λαμψίδη, προβλήματος, ἠθικὴ καὶ μὲ ποιὸ κανόνα δικαίου, τὰ ἀπό Θεοῦ ἐν Γραφαῖς Ἁγίαις ἀπε- ἀνίερα καί κατασφάζει ἀθῷα νήπια
διαφορᾶς θρησκευτικῆς, ὅτι ἡ θρησκεία μας οὐδεμία ἀναγνωρί- ὑπερήφανου ἄθεου καὶ ἑνὸς ἀφιε- τὸν μακαριστὸ, δημοσιογράφου γιὰ νὰ μὴ χρησι- δύο κόμματα πού προξένησαν σχε- καλύφθη εἰς αὐτήν, τό μυστήριον (Ματθ. 2,16). Καταδιώκει Αὐτόν τόν
ζει διάκριση, ὑπεροχὴ ἢ μείωση, ποὺ νὰ βασίζονται στὴ φυλὴ ἢ ρωμένου καὶ δὴ προκαθημένου τῆς ποὺ ἤταν «ἀρχιε- μοποιήσουμε πιὸ δὸν μὴ ἀναστρέψιμη οἰκονομικὴ ζη- τό ὁποῖον αὐτή βιώνει καί τό ὁποῖον Χριστόν, ὁ Ὁποῖος, ἀρνούμενος
στὴ θρησκεία καὶ παρέπεμπε στὴ φράση τοῦ Παύλου «οὐκ ἔνι Ἑλληνορθόδοξης Ἐκκλησίας; πίσκοπος τῆς Ν.Δ.» καὶ πιὸ ἐκεῖ, τῆς «βαριὰ» λέξη; μία στὴν πατρίδα μας, νὰ ζητοῦν πληροῖ αὐτήν. Διαλαλεῖ τήν ἀλήθει- οἱανδήποτε βίαν καί ἐνεργῶν ὡς
(=δὲν ὑπάρχει) ἰουδαῖος οὐδὲ ἕλλην...». Ὁ ἀείμνηστος αὐτὸς Λαϊκῆς δεξιᾶς, δὲν ἔπρεπε νὰ ἐπι- Ἕνας πνευματικὸς ἄνθρωπος κιʼ ἀπὸ τὸν στραγγισμένο Ἑλληνικὸ αν ἐκείνην, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τήν ἄνθρωπος μόνον, φεύγει εἰς Αἴγυ-
ἱεράρχης δὲν ἐδίστασε νὰ ἐπισημάνει ὅτι ὅλες οἱ πράξεις τῆς πε- Δυστυχῶς, ὁ ὄχι καὶ νέος πιὰ
ἀρχιεπίσκοπος, δείχνει νὰ ζηλεύει βεβαιώσει τόσο πανηγυρικὰ αὐτὸ ὅταν ἀκόμα ἀποστρέφεται τὴν Πο- λαὸ νὰ φορτωθεῖ ὁ ἴδιος τό βάρος αἰτίαν τῆς ὑπάρξεως αὐτῆς καί τήν πτον (Ματθ. 2,14). Ἔτι καί σήμερον
ριόδου αὐτῆς (ἐνν. τῆς κατοχῆς) θὰ ἐρευνηθοῦν μία ἡμέρα ἀπὸ τὸ στοιχεῖο (πρὸς μεγάλη ἱκανοποί- λιτική, σὲ περιόδους ὅπως ἡ σημε- τῶν θυσιῶν πού ἀπαιτοῦνται, προ- πηγήν τῆς χαρᾶς αὐτῆς. ἄνθρωποι καταδιώκουν τόν Χριστόν
τὸ Ἔθνος, γιὰ νὰ ἀποδοθοῦν εὐθύνες («διὰ τὸν προσήκοντα τὴ δόξα (ποὺ πληρώθηκε ἀκριβὰ κιʼ
ἄφησε πίσω πολλὰ ἐρείπια) τοῦ μα- ηση τῶν ἐπιτελῶν καὶ ὀπαδῶν του). ρινή, ὅταν ὅλα ἀπειλοῦνται μὲ κα- κειμένου νὰ βελτιωθοῦν (ἂν βελ- Τό μυστήριον τοῦτο εἶναι ἡ ἐναν- εἰς τό πρόσωπον τῶν ἐλαχίστων
ἱστορικὸν καταλογισμόν»). Καὶ κατέληγε: «Κατὰ δὲ τὴν στιγμὴν Ἡ ἐνέργειά του δὲν πέρασε ἀπα- τάρρευση, ἀντιλαμβάνεται ὅτι τιώνονται) τὰ πράγματα; θρώπησις τοῦ Θεοῦ Λόγου. Τό γε- ἀδελφῶν Αὐτοῦ, τῶν ἀδυνάτων,
τῆς κρίσεως, θὰ βαρύνει μεγάλως εἰς τὴν συνείδησιν τοῦ καριστοῦ Χριστόδουλου, τὸν ὁποῖο
– γιὰ νὰ γράψουμε ὅλη τὴν ἀλή- ρατήρητη. Τὴν πρόσεξαν πολλοί, ὀφείλει νὰ μετράει καὶ τὰ λόγια καὶ Ὄχι, δὲν ἔπρεπε νὰ πάει στὸ γονός δηλαδή ὅτι ὁ Θεός, ὁ πλάσας τῶν νηπίων, τῶν προσφύγων, τῶν
Ἔθνους ἡ πλευρὰ τῶν ἠθικῶν εὐθυνῶν, τὰς ὁποίας οἱ ἄρχοντες ἂν ὄχι ὅλοι οἱ πολιτικοποιημένοι πο- τὶς ἐνέργειές του, γιὰ νὰ μὴ χρεω- τόν ἄνθρωπον πάλαι κατ᾽ ἀρχάς ἐκ πτωχῶν. Ἀνοικτίρμονες καί ἀνελεή-
ἐπωμίζονται καὶ δι᾽ αὐτὰς ἔτι τὰς πράξεις τῶν ἰσχυρῶν, ἐφόσον θεια– ξεπέρασε μὲ τὴν ἐκπληκτικὴ Ὑπουργικὸ Συμβούλιο ὁ κ. Ἱερώνυ-
ἐνέργειά του νὰ συμμετάσχει στὸ λίτες. Τὸ σίγουρο εἶναι ὅτι δὲν τὴν θεῖ ὄχι συνηθισμένες εὐθύνες, μος. Οὔτε ἐπὶ ΠΑΣΟΚ, οὔτε ἐπὶ Ν.Δ. τοῦ χοός κατ᾽ εἰκόνα καί καθʼ ὁμοί- μονες, ὡς ὁ Ἡρώδης, κηρύσσουν
παρέλειψαν νὰ ἐκδηλώσουν, διὰ χειρονομίας ὑψηλόφρονος καὶ ἐπιδοκίμασε οὔτε ἕνας ἀληθινὸς ἀλλὰ πολὺ βαριές. ωσιν Αὐτοῦ, ἐπʼ ἐσχάτων τῶν χρό- πολέμους μέ πρόσχημα τήν εἰρή-
γενναίας, τὴν κατὰ πάντα εὔλογον δυσφημίαν καὶ τὴν ὁμόθυμον Ὑπουργικὸ Συμβούλιο. Ἐνέργεια Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ καταλάβει
χωρὶς προηγούμενο καὶ χωρὶς λό- χριστιανός. Γιὰ τὸν ἁπλούστατο Δὲν βλέπει, δὲν καταλαβαίνει ὁ ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἀπειλεῖται μὲ ἀφανι- νων ἐθεράπευσε τά τραύματα νην, προβαίνουν εἰς τρομοκρατικάς
διαμαρτυρίαν τοῦ Ἔθνους, δι᾽ ἐνεργείας θιγούσας καιρίως τὴν λόγο ὅτι οὐδέποτε ἄλλοτε συνέβη κ. Ἱερώνυμος ὅτι οἱ πολιτικοί, ὑπὸ αὐτοῦ, ἀνέπλασε καί ἀνεδημιούρ- ἐνεργείας ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ καί
Ἐθνικὴν ἑνότητα καὶ φιλοτιμίαν, ὡς ἡ ἀρξαμένη ἐκτόπισις τῶν γο ἢ ὄφελος γιὰ τὴν Ἐκκλησία. σμό. Ἡ ψῆφος στοὺς μετανάστες
κάτι παρόμοιο, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸ βάρος τῶν σοβαρότατων εὐ- εἶναι τὸ πρῶτο καίριο πλῆγμα στὴν γησε αὐτόν, “ἐξαποστείλας τόν υἱόν τῆς θρησκείας μέ ἑκατόμβας ἀνθρ-
Ἑλλήνων Ἰσραηλιτῶν». Ὡς φαίνεται, ὁ Ἱερώνυμος ἐπι- τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ πολιτικοὶ εἶναι θυνῶν τους, προσπαθοῦν τὴ ζημία ωπίνων θυμάτων. Χωρίζουν καί ἀπο-
χείρησε μὲ μιὰ μόνον ἐνέργεια νὰ κυριαρχία της κιʼ ἕπονται κιʼ ἄλλα. Αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γε-
Ὁ γερμανὸς στρατηγὸς Στρόπ, ὅταν πληροφορήθηκε τὸ περιε- ὑπὸ παρατήρηση, καθὼς εὐθύνον- ποὺ προκάλεσαν στὴ χώρα νὰ τὴ Τὴν ὅποια περιουσία της πρέπει νὰ νόμενον ὑπό νόμον, ἵνα τούς ὑπό κλείουν πόλεις ἀπʼ ἀλλήλων ὡς καί
χόμενο τῆς ἐπιστολῆς ἀπείλησε γραπτῶς τὸν Δαμασκηνὸ μὲ του- γεφυρώσει τὸ μεγάλο κενὸ, ποὺ ταύτην τήν Βηθλεέμ ἀπό τῶν Ἱερο-
δημιούργησε ἡ ἀπραγία του, ὄχι ται στὸ 100% γιὰ τὸ κατάντημα τῆς φορτώσουν στὸν ἀθῶο (καὶ θῦμα σπεύσει νὰ τὴ χρησιμοποιήσει γιὰ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τήν υἱοθε-
φεκισμό. Καὶ ὁ ἡρωικὸς Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ ἀπάντησε —ἀναφε- οἰκονομίας καὶ γιὰ τὸ ρεζίλεμά μας τους) λαό; Ἡ πρόσκληση, ποὺ τοῦ νὰ κρατήσει ὄρθιους, κυριολεκτι- σίαν ἀπολάβωμεν” (Γαλ. 4, 4-5) κατά σολύμων. Ἡ στάσις τῆς ἀποστασίας
ρόμενος ἐμμέσως στὸν μακρὺ κατάλογο τῶν νεομαρτύρων— ὅτι φυσικὰ ὅσον ἀφορᾶ τὰ περιττὰ καὶ αὐτῆς ἐνίων ἐκ τῶν ἀνθρώπων εἶναι
ἐπιζήμια, ἀλλὰ τὰ χρήσιμα καὶ ἀπα- διεθνῶς. ἀπηύθυναν, περιεῖχε ὁπωσδήποτε κά, στὴ ζωή, τοὺς ἐναπομείναντες τόν οὐρανοβάμονα Παῦλον. Ὡς λέ-
«οἱ ἱερωμένοι σʼ αὐτὴ τὴ χώρα δὲν τουφεκίζονται, ἀλλὰ ἀπαγχο- γει ὁ ἔγκριτος καί θεοφόρος πατήρ καί ἡ αἰτία τοῦ κακοῦ, τῆς ἀδικίας
νίζονται. Σᾶς παρακαλῶ νὰ σεβασθεῖτε αὐτὴ τὴν παράδοση». ραίτητα. Κατηγορήθηκε ὅτι κάνει Ἀλήθεια, δὲν ξέρει ὁ κ. Ἱερώνυ- δόλο. Ἂν ὄχι νὰ καταστήσουν συ- Ἕλληνες. Ἂν δὲν βγεῖ ἀπὸ τὴ μα-
μος ὅτι τὰ δύο κόμματα, κυβερ- νυπεύθυνη τὴν Ἐκκλησία (σὲ συν- καί διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς ἀνισότητος εἰς τόν κόσμον.
κρότο ἡ σιωπή του. Κατηγορήθηκε καριότητά της ἡ Ἐκκλησία
Μὲ βάση τὴ λογικὴ τοῦ σημερινοῦ Πάπα, θὰ ἔπρεπε νὰ καταλο- ὅτι ἐνῶ τὸ ἔδαφος χάνεται κάτω νώντας ἐναλλὰξ τὴ χώρα, τὴν δυασμὸ μὲ τὶς κατηγορίες ὅτι δια- (Ν.Π.Δ.Δ.), τότε τὸ «Δεσποτάτο», ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ὁ Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ παρά
γίσουμε στὸν Δαμασκηνὸ ὡς σφάλμα τὸ ὅτι τότε, ἀντὶ νὰ σιωπή- ἀπὸ τὰ πόδια του καὶ κλονίζεται ἡ ἔχουν καταστρέψει καὶ ὅτι, παρʼ θέτει μεγάλη περιουσία καὶ ἀπο- στὸν λίγο χρόνο ποὺ ἀπομένει καὶ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ ταῦτα, μετά πίστεως βαθείας καί
σει, μίλησε καὶ ἔτσι δὲν προστάτευσε τοὺς ὀρθόδοξους χριστια- πίστη τῶν πολλῶν ἀπὸ ποικίλες ἐπι- ὅλα αὐτά, μένοντας σὲ δύο ἀντί- φεύγει νὰ καταβάλει φόρους), νὰ νὰ θελήσει νὰ κάνει κάτι, δὲν θὰ Θεοῦ “ἀσυγχύτως προσέλαβε τό ἐλπίδος βεβαίας διακηρύσσει ὅτι
νούς. Τὰ σχόλια περιττεύουν. Τὸ μόνο πάντως, ποὺ εὔχεται κα- δράσεις καὶ μεθοδευμένες κινή- παλες ὄχθες, προβαίνουν σὲ ἀπελ- τὴν ἐκθέσουν ἀπέναντι στὸ λαό, ἔχει νόημα… ἀνθρώπινον, ᾠκειώσατο τήν ἀνθρω- τῶν ὀλίγων τούτων “ἡ ἀπιστία δέν
νεὶς εἶναι οἱ ἱεράρχες νὰ δείχνουν πάντα αὐτὸ τὸ χριστιανικὸ πότητα, καταπεφοίτηκεν ἐθελοντής θά καταργήσῃ τήν πίστιν τοῦ Θεοῦ”
ἦθος ἀπέναντι στὶς αὐθαιρεσίες καὶ ἀδικίες τῆς πολιτικῆς ἐξου- ἐν τοῖς καθʼ ἡμᾶς”, προκειμένου νά ( Ρωμ. 3, 3). Συμπάσχει μετά τοῦ
σίας. Ἠνωχλήθησαν ἀπὸ πατριωτικὰς θέσεις καὶ ἐνεργείας του εἰς τὸ ἐθνικὸν θέμα ἀπαλλάξῃ ἡμᾶς ἐκ τῆς προσγενομέ- ἀνθρώπου διά τήν τραγικότητα καί
νης ἡμῖν ὑπό τοῦ διαβόλου καί τῆς τά ἀδιέξοδα τῆς ζωῆς αὐτοῦ καί
ΕΠΙΘΕΣΙΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥ
Νικήτας Ἀλιπράντης
Καθηγητὴς στὸ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ἁμαρτίας φθορᾶς καί φέρῃ ἡμᾶς συμπαρίσταται αὐτῷ ποικιλοτρό-
Ὁμότιμος Καθηγητὴς στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Στρασβούργου “εἰς τήν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν πως ὡς στοργική πνευματική μή-
τέκνων τοῦ Θεοῦ” (Ρωμ. 8, 21).
ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΗΣ
τηρ, κηρύττουσα σεσαρκωμένον
Τό μυστήριον τοῦτο, ἐκκινοῦν Θεάνθρωπον, “ἀναπαύοντα πάντας
Εἰς ἐγκύκλιόν του ἐπὶ τοῖς Χριστουγέννοις ἀπό τοῦ οὐρανοῦ ἄνωθεν, διικνεῖται τούς κοπιῶντας καί πεφορτισμέ-
εἰς τήν γῆν κάτω. Ὡς ἀφορῶν καί νους” (Ματθ. 11, 28), οἱ ὁποῖοι προ-
Ἐπειδὴ ἠγόρασε καὶ διένειμε 10.000 ἀντίτυπα βιβλία μὲ ἀποκαλύψεις διὰ τὸ
ΤΗΝ ΠΛΑΝΗΝ ΤΟΥ ΠΑΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΟΜΕΝΩΝ ἐπικείμενον ξεπούλημα τῆς Κύπρου. Ὁ «Ο.Τ.» ἐλέγχει τὰς πνευματικὰς πα-
στοχεῦον εἰς τόν ἄνθρωπον, κα-
θιστᾷ τοῦτον συνεργόν καί συμμέ-
σέρχονται πρός Αὐτόν.
Ἀπό τοῦ Θεοδέγμονος Σπηλαίου
ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΟΝΙΤΣΗΣ κ. ΑΝΔΡΕΑΣ
τοχον. Παρθένος κόρη ἐκ Ναζαρέτ τούτου, ἀπό τῶν κόλπων τῆς Μη-
ρεκτροπὰς τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, τὸν στηρίζει ὅμως εἰς τὰς ἐθνικάς του θέσεις. συνεργεῖ, συλλαμβάνουσα ἐκ Πνεύ-
ματος Ἁγίου, κυοφοροῦσα καί τί-
τρός τῶν Ἐκκλησιῶν, εὐλογοῦντες
Πατριαρχικῶς καί Πατρικῶς τά μέ-
Τί σχέσιν ἔχει ὁ ταπεινὸς Ἰησοῦς μὲ τὸν κοσμικὸν ἄρχοντα τοῦ Βατικανοῦ; Ὁ «Ο.Τ.» ἤλεγξε προσφάτως, ὡς τῆς Ἀξιωματικῆς Ἀντιπολιτεύσεως, θετηθεῖ, ἀφοῦ κατατεθεῖ ἡ πρότα- τοῦ Ἀρχιεπισκόπου”. κτουσα ἐν Βηθλεέμ ἐπί Καίσαρος λη τοῦ ἐμπεπιστευμένου Ἡμῖν ποι-
ἄλλωστε ἔκαμνε καί μέ τόν Οἰκου- τό ΔΗΣΥ, νά προτείνη τροποποί- ση στὴ Βουλή. Αὐγούστου τόν Χριστόν. Οὐδέ αὐτή μνίου, ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γῇ καί ὁπουδήπο-
Ὁ Μητροπολίτης Κονίτσης, Ὁ παπισμὸς μὲ τὴν ἐκτροπή του μενικόν Πατριάρχην, τόν Ἀρχιεπί- ησιν τοῦ Συντάγματος μέ σκοπόν Ὁ Πρόεδρος τῆς Βουλῆς ἡ ἄψυχος κτίσις οὔτε τῶν ἀλόγων τε καί προτρέποντες αὐτά, ὅπως,
ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη πίστη, ἔγινε σκοπον Κύπρου κ. Χρυσόστομον νά θέση ὑπό τόν ἔλεγχον ἑνός Ἡ ἀπάντησις ζώων ἡ φύσις ἀποκλείονται, ἀλλά ἡ διατηροῦντα τήν ἐλπίδα, ἐγκολπω-
Δρϋινουπόλεως καί Πωγωνιανῆς Ὁ πρόεδρος τῆς Βουλῆς, πρό- γῆ καί μάλιστα αὐτή ἡ τοῦ θεοδέγ-
εἰς τήν ἐγκύκλιόν του ἐπί τοῖς αἰτία νὰ προκληθῇ τὸν 16ον αἰῶνα διά τά φιλοπαπικά καί φιλοοικουμε- Ἀνεξαρτήτου Ὀργάνου τήν περι- τοῦ Ἀρχιεπισκόπου εδρος τοῦ ΔΗΚΟ, Μάριος Καρο- θοῦν καί ἀκολουθοῦν Χριστόν
τὸ μεγάλο σχίσμα τῶν Διαμαρτυ- νιστικά του βήματα, τήν ἀσέβειαν μονος Σπηλαίου τούτου, ἐπί τοῦ Ἐνανθρωπήσαντα συμφώνως πρός
Χριστουγέννοις, ἀφοῦ τονίζει ουσίαν τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποῖον Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος γιᾶν, ὑποστήριξε ὅτι ἡ Βουλὴ εἶναι ὁποίου ἡ Κωνσταντίνειος καί Ἰου-
ὅτι ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Ἰησοῦ ρομένων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν γίνει χί- τόσον τοῦ ἰδίου ὅσον καί τοῦ Οἰ- νά ἐλέγχη τήν διαχείρισιν τῆς περι- ἀναρμόδια νὰ ἐλέγχει τὰ οἰκονομι- τήν Ἁγιοπατερικήν παράδοσιν τῆς
λια κομμάτια· καὶ οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀπέδωσε στὸν κοινοβουλευτικὸ στινιάνειος αὕτη Βασιλική τῆς Γεν- Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας,
Χριστοῦ ἀποτελεῖ μέγα Μυστή- κουμενικοῦ Πατριάρχου νά ὀργα- ουσίας ὑπό τῶν Ἱεραρχῶν. Ὁ ἐκπρόσωπο τοῦ ΔΗΣΥ, ὁ ὁποῖος, ἄς κά τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ κ. Καρογιᾶν
φθάσει σὲ τέτοιο σημεῖο καταπτώ- νώσουν τήν θεολογικήν διάσκεψιν νήσεως ἀνηγέρθη, δέχεται καί φι- ἔκκλησιν δέ ἀπευθύνοντες πρός
ριον, τό ὁποῖον μόνον διά τῆς Πί- Ἀρχιεπίσκοπος ἀνταπήντησε μέ πο- σημειωθεῖ, ἐπισκέπτεται τακτικά το ἐπισήμανε ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι λοξενεῖ εἰς τά σπλάγχνα αὐτῆς τόν
σεως, ὥστε νὰ “χειροτονοῦν” γυ- διά τό Πρωτεῖον τοῦ Πάπα εἰς τήν λύ δυναμικόν τρόπον. ἕνας ἱστορικὸς θεσμός, ὁ ὁποῖος τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς, ὅπως ὦσιν
στεως δύναται νά γίνη κατανοη- ναῖκες Ἱερεῖς καὶ Ἐπισκόπους, νὰ Ἅγ. Ὄρος, ἀθεϊστικὰ αἰσθήματα. τεχθέντα Βασιλέα, συμμετέχοντα εἰρηνοποιοί καί ἐργάται δικαιοσύ-
νῆσον τῶν Ἁγίων, τῶν μαρτύρων ἔχει καὶ ἐθνικὸ καὶ πνευματικὸ
τόν (ἕως ἑνός σημείου), καταφέ- ὑποθάλπουν δὲ καὶ νὰ ἐνθαρρύ- καί τῶν ἡρώων καθώς καί διά τήν Ἡ «πολεμική» “Ὡς βουλευτής, ὁ κ. Πουργουρί- εἰς ὅλα τά ἀδιάβλητα ἀνθρώπινα νης χάριν τῆς εἰρηνικῆς συμβιώσε-
καθῆκον. Ὑπερασπιζόμενος τὴν ἡμέτερα πάθη, ἕως καί εἰς αὐτήν
ρεται ἐναντίον τῶν αἱρέσεων καί νουν κάθε εἴδους σαρκικὴ ἐκτροπὴ στάσιν του ἔναντι τῶν συντακτῶν ἀνταπόκρισις δης μπορεῖ νὰ εἰσηγηθεῖ τὴν ἀλ- ἐνέργεια τοῦ Ἀρχιεπισκόπου νὰ ως τῶν λαῶν καί τῆς ἐν εὐημερίᾳ
ἰδιαιτέρως ἐναντίον τοῦ Παπι- καὶ ἀνωμαλία... καί τῶν ὑπογραψάντων τήν «Ὁμο- λαγὴ τοῦ Συντάγματος”, δήλωσε ὁ τήν περιβολήν σπαργάνων καί ἀνά- ἀγαθῶν ζωῆς αὐτῶν, διατελοῦμεν.
Τό ὅλον κλῖμα περιγράφεται λε- χρηματοδοτήσει πολιτικὲς ἀπό- κλισιν ἐν φάτνῃ.
σμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐπεχείρησε νά Ἔτσι, λοιπόν, τὸ μυστήριο τῆς λογίαν Πίστεως». Ὅμως ἡ κριτική κ. Χρυσόστομος, γιὰ νὰ περιγράψει ψεις, ὁ κ. Καρογιᾶν κατέληξε λέ-
πτομερῶς εἰς ἀνταπόκρισιν, τήν τὸ ἐνδεχόμενο μιᾶς τέτοιας ἐνέρ- Μάγοι Περσῶν βασιλεῖς μακρό- Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει Βηθλεέμ,
ἐξηγήση τό Μυστήριον. Ἀναφε- Θείας Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρί- μας καί ὁ ἔλεγχος διά τά πραξικο- γοντας ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔχει τοὺς
πήματα τοῦ Κύπρου ἐναντίον τῆς ὁποίαν ἀπέστειλε πρός τό ἠλε- γειας ὡς ἑξῆς: “Δὲν εἶναι ἡ πρώτη θεν ὑπό ἀστέρος ὁδηγούμενοι, Χριστούγεννα 2009.
ρόμενος ἰδιαιτέρως εἰς τόν Πα- ου, ἔφθασαν ἄνθρωποι ἀτελεῖς νὰ κτρονικόν Ἐκκλησιαστικόν Πρα- δικούς της κανόνες καὶ σύμφωνα
πισμόν ὁ Μητροπολίτης ἐπιση- Πίστεώς μας καί τῶν Ἱερῶν Κανό- φορὰ, ποὺ τὸ ἔκαναν. Μποροῦν νὰ προσέρχονται καί γονυπετεῖς προ- Διάπυρος πρός Κύριον Εὐχέτης,
τὸ κάνουν ἀντικείμενο ἔρευνας μὲ κτορεῖον Εἰδήσεων «amen» (2 Ἰα - μὲ αὐτοὺς δικαιοῦται νὰ λαμβάνει
μαίνει: τὰ ἀρρωστημένα μυαλά τους. Ἀντὶ νων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τὸ ξανακάνουν καὶ ἀκόμα μποροῦν τὶς ἀποφάσεις, ποὺ κρίνει ὡς ση- σκυνοῦν τό παιδίον (Ματθ. 2, 1-2), ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ´
δέν θά γίνη ἐμπόδιον, διά νά τόν νουαρίου) ὁ κ. Ἄρης Βικέτος. Συμ- νὰ ἐπιβάλουν καὶ δικτατορία. Ἡ προσφέροντες χρυσόν καί λίβανον Πατριάρχης Ἱεροσολύμων».
«Μιὰ τέτοια αἵρεση εἶναι καὶ ὁ νὰ προσκυνοῦν μὲ ταπείνωση τὴν φώνως μέ αὐτήν: μαντικὲς γιὰ τὸ ποίμνιό της.
Γέννηση τοῦ Κυρίου, ἐπιτρέπουν στηρίξωμεν, εἰς τήν στάσιν τήν Ἐκκλησία ἔζησε κατὰ τὴ χιλιόχρο-
παπισμός. Γιατί, πέρα ἀπὸ τὸ ὅτι «Μὲ ρήξη στὶς σχέσεις Ἀρχιεπι- νη πορεία της πολλὲς δικτατορίες, Ὁ «Πολίτης»
ὁποίαν τηρεῖ εἰς τά ἐθνικά μας θέ-
διακρίνεται γιὰ τὸν ὑπερφίαλο
ἐγωϊσμό του, ἔχει ἀνακηρύξει τὸν
στὸν ἐγωϊσμὸ καὶ στὴν ὑπερηφά-
νεια νὰ ἐρευνᾷ “τὸ ἀπʼ αἰῶνος ἀπό- ματα καί ἰδιαιτέρως εἰς τό Κυπρια- σκόπου Κύπρου Χρυσοστόμου καὶ πολλοὺς ἄθεους αὐτοκράτορες, Ἡ ἐφημερίδα “Πολίτης” σὲ κύριο
Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων καὶ πάσης Ἀλβανίας Ἀναστάσιος:
μερίδας τοῦ πολιτικοῦ κόσμου ποὺ τὴν πίεζαν καὶ ἐπέζησε γιατί
ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΝΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΗ
πάπα ὡς Vicarius Cristi (Βικάριους κρυφον καὶ ἀγγέλοις ἄγνωστον κόν, διά τήν ὁποίαν βάλλεται ὑπό ἄρθρο της τονίζει ὅτι “Ἂν ὁ Χρυ-
Μυστήριον”. τοῦ πολιτικοῦ κόσμου τῆς Κύπρου. ἀρχίζει τὸ 2010. Ὁ κοινοβουλευ- δὲν εἶναι ἀνθρώπινο κατασκεύα- σόστομος Β' ἐπιθυμεῖ νὰ εἶναι
Κρίστι), δηλαδὴ ἀντιπρόσωπο τοῦ τικὸς ἐκπρόσωπος τοῦ ΔΗΣΥ Χρῆ- σμα, ἀλλὰ θεῖο δημιούργημα”.
Αἱ ἐπιθέσεις ἐναντίον του διά τήν ἀρχιεπίσκοπος πάσης Κύπρου καὶ
Χριστοῦ στὴν Γῆ.
ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Ἄς ἀφήσουμε, ὅμως, τοὺς ποικί- ἐθνικήν του στάσιν εἰς τό Κυπρια- στος Πουργουρίδης ἀνακοίνωσε
λους αἱρετικοὺς κιʼ ἄς παρακα- Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου ἐξέ- ὄχι τῶν ὀπαδῶν τοῦ ΔΗΚΟ, στὸ
Ἀλλὰ τὶ σχέση μπορεῖ νὰ ἔχῃ ὁ κόν ἤρχισαν κατά σύμπτωσιν μετά ὅτι μετὰ τὶς γιορτὲς θὰ καταθέσει φρασε ἑτοιμότητα νὰ δώσει “καὶ
ταπεινὸς Ἰησοῦς, ποὺ “ἔκλινεν λοῦμε τὸν Κύριο νὰ τοὺς φωτίζῃ ὁποῖο ἀνήκει, ἢ τῶν ὀπαδῶν τοῦ
τόν θεολογικόν Διάλογον Πα- στὴ Βουλὴ πρόταση γιὰ τροποποί- ὅλη τὴν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας ΟΧΙ τοῦ 2004, ὀφείλει νὰ λέει τὶς
οὐρανοὺς καὶ κατέβη” καὶ ποὺ γεν- γιὰ νὰ βροῦν τὸν δρόμο τῆς σωτη- πικῶν–Ὀρθοδόξων εἰς τήν Κύπρον ηση τοῦ Συντάγματος, ὥστε ἡ πε-
ρίας. Ἐμεῖς δέ, ποὺ ἔχουμε ἐλεηθῆ γιὰ τὴ σωτηρία τῆς πατρίδας”, λέ- ἀπόψεις του υἱοθετώντας χαμη- Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρ- φορετικῶν χρωμάτων. Καὶ τὸ με-
νήθηκε καὶ ἔζησε τόσο ταπεινά, μὲ καί τήν ἀπαράδεκτον στάσιν, τήν ριουσία τῆς Ἐκκλησίας νὰ τεθεῖ γοντας ὅτι “δὲν μπορεῖ ὁ κ. Πουρ-
τὸν κοσμικὸ ἄρχοντα τοῦ Βατικα- ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἀνήκουμε στὴν λοὺς τόνους καὶ κυρίως χωρὶς νὰ ραχίου καί Πάσης Ἀλβανίας κ. Ἀνα- θεκτὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, στὴν προ-
ὁποίαν ἐτήρησεν ἔναντι ὅλων ἐκεί- ὑπὸ τὸν πλήρη ἔλεγχο ἑνὸς ἀνε- γουρίδης νὰ μᾶς λέει ὅτι σπατα- ἐμφανίζεται ἀπόλυτος. Ἕνας ἀρ- σωπικὴ καὶ τὴν κοινωνικὴ ζωή, ἀνα-
νοῦ, ποὺ ζῇ μέσα στὴν χλιδὴ καὶ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἄς ὑποδε- νων, οἱ ὁποῖοι διεμαρτύροντο ἐν- ξάρτητου ὀργάνου. Τὰ μέλη τοῦ στάσιος εἰς τό Χριστουγεννιάτικον
χθοῦμε μὲ ταπείνωση καὶ μὲ κα- λοῦμε τὴν περιουσία τῆς Ἐκκλη- χιεπίσκοπος, ποὺ σέβεται τὸν ἑαυ- λύεται μὲ ποικίλους χρωματι-
ποὺ συνταυτίζεται μὲ τὴν κοσμικὴ αντίον τῆς καταπατήσεως τῶν ἀνεξάρτητου αὐτοῦ ὀργάνου, ἐπε- σίας”.
μήνυμά του, ἀφοῦ τονίζει ὅτι ὁ Χρι-
ἐξουσία; Μπορεῖ νὰ ἐκπροσωπῇ θαρὴ καρδιὰ τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τό του, δὲν σκανδαλίζει τοὺς πι- στός εἶναι τό Φῶς καί τό Φῶς τοῦ σμούς. Ἀπὸ αὐτὸ τὸ φάσμα τοῦ
Ἱερῶν Κανόνων ὑπό τῶν Ὀρθοδό- σήμανε ὁ κ. Πουργουρίδης, δὲν θὰ στούς. Πέρα καὶ πάνω ὅμως ἀπὸ τὶς
τὸν πρᾶο Ἰησοῦ τὸ Βατικανό, ποὺ ποὺ “ἔκλινεν οὐρανοὺς καὶ κατέβη” φωτός, οἱ χριστιανοί, “ὡς τέκνα
ξων εἰς τήν Κύπρον, οἱ ὁποῖοι συμ- διαχειρίζονται τὴν ἐκκλησιαστικὴ Τό ΑΚΕΛ ὁποιεσδήποτε θέσεις ἐκφράζει, ὁ
Λόγου εἶναι θεία δωρεά, ἡ ὁποία
φωτός”, καλούμεθα νὰ ἐκδηλώ-
μὲ τὶς ραδιουργίες καί, πρὸ παντός, γιὰ τὴν σωτηρία μας. Μὲ ταπείνω- προσηυχήθησαν μετά τῶν αἱρε- περιουσία, ἀλλὰ θὰ ἐλέγχουν τὴ χαρίζεται εἰς ἕκαστον ἄνθρωπον κα-
μὲ τὴν σατανικῆς ἐμπνεύσεως ση καὶ βαθειὰ χαρά, ἄς σπεύσουμε Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Μακαριότατος ὀφείλει νὰ ἐπιδει- νουμε ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότε-
τικῶν–Παπικῶν καί ἀνεγνώρισαν διαχείρισή της ἀπὸ τοὺς Ἱεράρχες, ἐπικρίνεται ἐπίσης καὶ γιὰ τὸ περιε- κνύει σεβασμὸ καὶ πρὸς τὴν ἐκκλη- τά τήν γέννησίν του, ὑπογραμμίζει,
“Οὐνία” ἔχει ἀναστατώσει καὶ συν- στοὺς Ἱεροὺς Ναούς μας, γιὰ νʼ τόν Πάπαν ὡς εὑρισκόμενον ἐντός ρες ἀποχρώσεις:
ἐνῶ ὁ διορισμός τους θὰ γίνεται χόμενο τῆς Χριστουγεννιάτικης σιαστικὴ περιουσία, ἡ ὁποία δὲν ὅτι ὡς, ἐκ τούτου, ἐνυπάρχει εἰς τήν
εχίζει νὰ ἀναστατώνῃ τὸν Ὀρθό- ἀκούσουμε τὰ κατανυκτικὰ καὶ τῆς Ἐκκλησίας, ἐνῶ εὑρίσκεται ἀπὸ τοὺς αἱρετοὺς ἀντιπρόσωπους συνείδησιν ἑκάστου ἀνθρώπου ἕν Φῶς εἰρήνης, μὲ τὸν ἑαυτό μας,
δοξο κόσμο; Ἤ μὲ τὰ φοβερὰ ὑπέροχα τροπάρια τῶν Χριστου- ἐγκυκλίου του σχετικὰ μὲ τὸ Κυ- τοῦ ἀνήκει, δὲν τὴν κληρονόμησε τὸ περιβάλλον μας καὶ ὁλόκληρο
ἐκτός Αὐτῆς. Αὐτό ὀφείλει νά τό τῶν Ἑλληνοκυπρίων καὶ ὄχι ἀπὸ πριακό. “Τὶς μέρες αὐτές, ἡ Ἐκκλη- ἀπὸ τὸν πατέρα του ἢ τὸν παπποῦ φωτόνιον ἀπό τό φῶς τοῦ Χριστοῦ,
ἐγκλήματα τῆς “Ἱερᾶς Ἐξετάσεως” γέννων καὶ νὰ κοινωνήσουμε “Σῶ- παρατηρήση καί νά τό ἀποδεχθῆ, τὴν Ἱερὰ Σύνοδο. «ἔστω ἄν ἔχει σκοτισθῆ ἀπό τήν τὸν κόσμο, Φῶς ἀλήθειας, γιὰ τὴν
καὶ τῶν λεγομένων “Σταυροφο- μα καὶ Αἷμα Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν σία θὰ ἔπρεπε νὰ ἦταν κήρυκας του, καὶ δὲν δούλεψε ὁ ἴδιος γιὰ νὰ κατανόηση τῆς βαθύτερης αἰτίας
νά ζητήση συγγνώμην διά τήν στά- Κύριο ἐπιχείρημα τῆς πρότασης, ἑνότητας καὶ ἀγάπης καὶ ὄχι ὁ,τι- τὴν δημιουργήσει”. ἄγνοια καί τήν ἀδιαφορία». Ἀκο-
ριῶν”; Ἤ, ἀκόμη, μὲ τὸν ἀπροκάλυ- ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον”, ἐφʼ σιν του ἔναντι τοῦ πιστοῦ λαοῦ καί τῆς διαφθορᾶς καὶ τῆς πολύμορ-
πτο προσηλυτισμό, ποὺ ἀσκεῖ ἀνά- ὅσον, βεβαίως, ἔχουμε τὴν ἄδεια θὰ εἶναι ἡ διασφάλιση τῆς λελογι- δήποτε ἄλλο,” δήλωσε ὁ γενικὸς Ἡ ἐφημερίδα στὸ ἄρθρο της δη- λούθως ἐπισημαίνει:
φης κρίσεως, Φῶς δικαιοσύνης,
νά ζητήση τήν βοήθειαν ὁλοκλή- σμένης χρήσης δημόσιων χρημά- γραμματέας τοῦ ΑΚΕΛ, Ἄντρος
μεσα στοὺς Ὀρθοδόξους λαούς; τοῦ Πνευματικοῦ μας». ρου τοῦ Ὀρθοδόξου πιστοῦ λαοῦ, λώνει ὅτι συμφωνεῖ μὲ τὴν πρότα- «Ὁ Χριστός, ὄντας ὁ ἴδιος τό στοὺς κοινωνικοὺς ἀγῶνες σὲ το-
των. “Ἕνας ὀργανισμὸς δημόσιας Κυπριανοῦ. ση νὰ θεσμοθετήσει ἡ Βουλή τὸν ἀληθινὸ φῶς, κάλεσε τοὺς μαθη- πικὸ καὶ παγκόσμιο ἐπίπεδο, Φῶς
διά νά τοῦ συμπαρασταθοῦν εἰς ὠφέλειας, ὅπως εἶναι ἡ Ἐκκλησία, Ὁ ἡγέτης τοῦ ΑΚΕΛ κάλεσε τὴν ἔλεγχο τῆς ἐκκλησιαστικῆς περι- τές του νὰ γίνουν καὶ οἱ ἴδιοι φῶς δημιουργικῆς πνοῆς, ποὺ ἐνθαρ-
Μητροπολίτης Μεσογαίας κ. Νικόλαος: τόν ἀγῶνα του. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Κύπρου βάλλεται ὑπό τῆς Κυβερ-
ἔχει καθῆκον νὰ μὴ κατασπαταλᾶ Ἐκκλησία νὰ χειρίζεται τοὺς πό- ουσίας, ὥστε αὐτὴ νὰ χρησιμο- μέσα στὸν κόσμο: “οὕτω λαμψάτω ρύνει τὴν πρωτότυπη σκέψη, τὶς
τὴν περιουσία της κατὰ τὸ δοκοῦν, ρους της μὲ μεγαλύτερη φειδὼ καὶ ποιεῖται μόνο γιὰ τὴ θρησκευτική τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἐπιστῆμες, τὶς τέχνες, τὸν πολι-
ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΙΝΑΙ
νήσεως καί τῆς ἀντιπολιτεύσεως,
διότι ἠγόρασε καί διένειμε εἰς τούς πόσω μᾶλλον γιὰ τὴ χρηματοδότη- περισσότερη προσοχή. Ἐπισημαί- της ἀποστολὴ καὶ καταλήγει: ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ τισμὸ, Φῶς ἐλπίδας, ποὺ ἐνδυνα-
Ἱερούς Ναούς δέκα χιλιάδας ἀντί- ση ἐκδόσεων ἀλλότριου περιεχο- νοντας τὴν ἠθικὴ πτυχὴ τῆς χρη- καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πα- μώνει τὴν ἀλληλεγγύη ὅλων τῶν
μένου, ἀπὸ τοὺς σκοπούς της. Οἱ “Ἐν κατακλείδι, ὅλοι οἱ πολίτες
ΜΟΝΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΟΡΤΗ τυπα τοῦ βιβλίου: «Τά Οἰκονομικά ματοδότησης ἀπὸ τὸν κ. Χρυσό- αὐτῆς τῆς χώρας διερωτῶνται τί κά- τέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς» λαῶν γιὰ τὴ διάσωση τοῦ πλανήτη,
τῆς Ὁμοσπονδίας τοῦ Σχεδίου δαπάνες τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νὰ στομο, ἑνὸς βιβλίου συγκεκριμέ- (Ματθ.5,16). Συνδέει τὴ λάμψη τοῦ Φῶς ἀγάπης, ἔμπρακτης, μὲ ἀνι-
γίνονται γιὰ τοὺς σκοποὺς τῆς νουν ἐπιτέλους τὰ ὑπόλοιπα μέλη
Ἀνάν καί τό Κυοφορούμενον Νέον νων πολιτικῶν θέσεων, ὁ γενικὸς τῆς Ἱ. Συνόδου, τὰ ὁποῖα μὲ τὴ στά- φωτὸς ὄχι μὲ ἐκστατικὲς καταστά- διοτέλεια καὶ εἰλικρίνεια πρὸς κά-
Ὁ Μητροπολίτης Μεσογαίας καὶ ἀλήθεια, ἁγιάζει τὴν ἀνθρωπίνη Σχέδιον Λύσης». Τό βιβλίον ἔγρα- Ἐκκλησίας”, κατέληξε στὶς δηλώ- γραμματέας τοῦ ΑΚΕΛ δήλωσε ὅτι σεις, νεοπλατωνικοῦ ἢ ἰνδικοῦ τύ- θε ἄνθρωπο, Φῶς πίστεως ἀνέσπε-
σεις του ὁ κοινοβουλευτικὸς ἐκ- ση τους ἐπιτρέπουν τὴν ὑποβάθμι-
Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαος, Τοποτη- φύση, ἀφοῦ “μετέχει τοῦ ἡμετέ- ψεν ὁ τέως διοικητής τῆς Κεν- “τὰ λεφτὰ ποὺ δίνουν οἱ πιστοὶ στὴν που, ἀλλὰ μὲ τὰ καλὰ ἔργα. Ἀδιά- ρο, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν τελικὴ ὑπέρ-
πρόσωπος τοῦ ΔΗΣΥ. ση τῆς Ἐκκλησίας σὲ ἕναν φθηνὸ
ρητὴς τοῦ Θρόνου τῆς Ἀττικῆς, εἰς ρου φυράματος”, καὶ φέρνει σὲ τρικῆς Τραπέζης τῆς Κύπρου. Ἐνῶ Ἐκκλησία, δὲν μπορεῖ ὁ καθένας κοπα ἀπορροφώντας καὶ διαχέον- βαση τῆς ἁμαρτίας, τῆς φθορᾶς
προπαγανδιστικὸ ὀργανισμό”». τας τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ ὁ κάθε
τὸ μήνυμά του διὰ τὰ Χριστούγεν- ὅλον τὸν κόσμον “χαρὰν μεγάλην” αἱ ἀντιδράσεις δέν προεκλήθησαν Ἀφορμὴ γιὰ τὴ δήλωση αὐτὴ τοῦ νὰ τὰ χειρίζεται μὲ τὸν τρόπο, ποὺ καὶ τοῦ θανάτου, μὲ τὴ δύναμη τοῦ
να ἀναδεικνύει τὰς ταπεινώσεις καὶ τὴν εἰρήνη Του». μόνον διά τήν ἀγοράν καί διανομήν βουλευτῆ ἡ ἐνέργεια τοῦ Ἀρχιεπι- ὁ ἴδιος ἐπιθυμεῖ ἢ γιὰ ὁποιονδήπο- Ὁ Ταλάτ πιστὸς καλεῖται νὰ ἐκφράζει τὴν πί- Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ
τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Χριστοῦ. Εἰς ἄλλο σημεῖον τοῦ μηνύμα- τοῦ βιβλίου, ἀλλά και διά τάς πα- σκόπου Χρυσοστόμου νὰ ἀγοράσει τε σκοπὸ ἐπιδιώκει”. στη του μὲ ἔργα διακονίας πρὸς Χριστοῦ. “Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν,
Ἀλλά καί ὁ Τουρκοκύπριος ἡγέ- ὅλους ἀνεξαιρέτως.
«Ὁ Θεὸς ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Κυρί- τος ὑπογραμμίζεται, ὑπὸ τοῦ Σε- τριωτικάς θέσεις, τάς ὁποίας διε- γιὰ διανομὴ ἀπὸ τοὺς ἱεροὺς ναοὺς της κ. Ταλάτ συνέπλευσε μέ τό πο- ὅ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον, ἐρχό-
ου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, γίνεται βασμιωτάτου Μητροπολίτου ὅτι τύπωσεν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἰς τό 10 χιλιάδες ἀντίτυπα τοῦ βιβλίου Τό ΔΗΣΥ Ὅλες σχεδὸν οἱ ἀνθρωπιστικὲς μενον εἰς τὸν κόσμον”.
λιτικόν κατεστημένον τῆς Κύπρου.
ὁρατὸς στὴν ἱστορία, πτωχεύων ὡς «τὰ Χριστούγεννα εἶναι πνευμα- Χριστουγεννιάτικον μήνυμά του «Τὰ Οἰκονομικά τῆς Ὁμοσπονδίας Ἐπικριτικὸς εἶναι καὶ ὁ κοινο- Σχολιάζων τάς δηλώσεις τοῦ Ἀρ- πρωτοβουλίες καὶ δομὲς, ποὺ ἀνα- Ἄς ἀνοίξουν διάπλατα οἱ καρ-
βρέφος, γεννώμενος ἐκ τῆς Ὑπερ- τικὴ καὶ μόνον ἑορτή, ἔχουσα ἀπο- καί διά τοῦ ὁποίου ἐκάλει οὐσια- τοῦ Σχεδίου Ἀνάν καὶ τοῦ Κυοφο- βουλευτικὸς ἐκπρόσωπος τοῦ ΔΗ- χιεπισκόπου Κύπρου ὅτι ὁ «Ἀρχιε- πτύχθηκαν ὁπουδήποτε, γιὰ ν᾽ ἀνα- διές μας, κατὰ τὶς γιορτινὲς αὐτὲς
αγίας Παρθένου. Ἔρχεται ἀνάμεσά κλειστικὴν σχέσιν μὲ τὸ Θεαν- στικῶς τόν λαόν νά ἀντισταθῆ εἰς ρούμενου Νέου Σχεδίου Λύσης» ΣΥ Χρῆστος Πουργουρίδης, ὁ πίσκοπος εἶναι ἕτοιμος νά διαθέσει κουφίσουν τὸν πόνο, τὴν ὀρφάνια, ἡμέρες, γιὰ νὰ διεισδύσει στὰ βά-
μας γιὰ νὰ ἀπεργαστεῖ τὴ σωτηρία δρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου ἡμῶν τό μεθοδευμένον ξεπούλημα τῆς τοῦ τέως διοικητῆ τῆς Κεντρικῆς ὁποῖος ὑποστηρίζει ὅτι “οἱ πράξεις τήν περιουσία τῆς Ἐκκλησίας, γιά τὴ φτώχεια, τὰ γηρατειά, τοὺς ξέ- θη τοῦ εἶναι μας ὁ Σαρκωθείς Υἱὸς
μας, ταπεινώνεται γιὰ νὰ λάμψει ὁ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ καμμία μὲ τὸ Κύπρου ὑπό τοῦ Προέδρου τῆς Κύ- Τράπεζας τῆς Κύπρου, καθὼς καὶ οἱ καὶ οἱ λόγοι τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, νά μή περάσει συμφωνία λύσης νους, τὴ μοναξιὰ προέρχονται ἀπὸ καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τὸ “Φῶς τὸ
πλοῦτος τῆς θεότητός του, γίνεται μεγάλο ψέμα τοῦ κοσμικοῦ ἑορτα- πρου κ. Χριστόφια καί τοῦ πολιτι- θέσεις γιὰ τὸ κυπριακό, τὶς ὁποῖες ἀντὶ τῆς ἀγάπης καλλιεργοῦν τὸ τοῦ Κυπριακοῦ, πού ἀφορᾶ τή πα- ἀνθρώπους φωτισμένους -ἄμεσα ἢ ἀληθινόν”. Νὰ φωτίσει τὶς σκέψεις
ἄνθρωπος γιὰ νὰ ἀνοίξει τὸν δρόμο σμοῦ, ποὺ ἐπιβάλλεται κάθε χρόνο κοῦ κατεστημένου. ὁ προκαθήμενος τῆς Ἐκκλησίας μῖσος, ἀπωθώντας τὸν κόσμο ἀντὶ ραμονή τῶν ἐποίκων στή κατεχό- ἔμμεσα- ἀπὸ τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ. μας, τὶς ἀποφάσεις μας καὶ τὶς
τῆς ἑνώσεως μαζί Του», ἐπισημαί- μὲ πομπώδη τρόπο». τῆς Κύπρου διατύπωσε στὴν Χρι- νὰ τὸν φέρνουν κοντὰ στὴν ἐκκλη- μενη Κύπρο», εἶπε πώς, ἐάν ὁ Αὐτὴν τὴν παράδοση ὀφείλουμε καὶ ἐνέργειές μας. Γιὰ νὰ ζωογονεῖ τὴν
νει εἰς τὸ μήνυμά του. Ἀπειλαί διά στουγεννιάτικη ἐγκύκλιό του. σία”. ἐμεῖς νὰ συνεχίζουμε. Μὲ δημιουρ-
Ὁ Σεβασμιώτατος ἀπευθύνει Ἀρχιεπίσκοπος ὑλοποιήση ὅσα λέ- ὕπαρξή μας. Ἄς εὐχηθοῦμε νὰ
Ἀκολούθως τονίζει: «Ἐπισκέ- καὶ μήνυμα διὰ τὸ νέον ἔτος εὐχό- τήν περιουσίαν Ὁ Κύπριος ὑπουργὸς Οἰκονο- Πρόσθεσε ὅτι ἀντὶ νὰ βρεῖ γαλή- γει, τότε ἡ Ἐκκλησία θά παραμείνη γικὲς ἰδέες, γενναῖες πρωτοβουλίες στηρίζει καὶ νὰ ἐνισχύει τὴ ζωὴ τῶν
πτεται τὸν κόσμο μας καὶ τὸν φω- μενος εἰς ὅλους πᾶσαν εὐλογίαν Τό πολεμικόν κλῖμα, τό ὁποῖον μικῶν Χαρίλαος Σταυράκης ἀπέφυ- νη στὴ Ἐκκλησία, φεύγει “μὲ τα- ἄνευ περιουσίας. Ἐπίσης ἰσχυρί- καὶ ποικίλες δραστηριότητες. ἀγαπημένων μας καὶ ὅλων τῶν
τίζει ὡς “Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης” ὑλικὴν καὶ πνευματικὴν καὶ πᾶσαν ἐπικρατεῖ εἰς τάς σχέσεις Κομμά- γε νὰ σχολιάσει τὴν πρόθεση τοῦ ραχὴ μεγάλη, κάθε Χριστούγεννα σθη ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Κύπρου Τὸ ἐκ πρώτης ὄψεως λευκὸ ἀνθρώπων. Κι ἄς δεηθοῦμε τὸ φῶς
καὶ ὡς “ἀνατολὴ ἀνατολῶν”, ἀνα- χαρὰν προσωπικὴν καὶ οἰκογενει- των καί Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, κοινοβουλευτικοῦ ἐκπροσώπου καὶ Ἀνάσταση ἀπὸ τὶς ἀνοησίες, δέν ἐπιθυμεῖ τήν λύσιν καί ὅτι πα- χρῶμα τοῦ φωτός, ὅπως εἶναι γνω- τοῦ Χριστοῦ νὰ κατευθύνει τὴν πο-
καινίζει τὴν κτίση, φανερώνει τὴν ακήν. φθάνει ἕως τό σημεῖον τό Κόμμα τοῦ ΔΗΣΥ, λέγοντας ὅτι θὰ τοπο- ποὺ περιέχονται στὶς ἐγκυκλίους ρεμβάλλει ἐμπόδια εἰς αὐτήν. στό, ἀποτελεῖ σύνθεση ἑπτὰ δια- ρεία τοῦ κόσμου».