PENGURUSAN KEWANGAN SEKOLAH

OLEH:
BIGAR ANAK LAYOH
KETUA AUDIT SEKOLAH
BAHAGIAN AUDIT SEKOLAH NEGERI SELANGOR SELANGOR
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
1

i.

ii.

Mengetahui dengan jelas perkara-perkara

yang perlu dipatuhi mengikut Tatacara
Pengurusan Perakaunan Kumpulan Wang
Sekolah
Memahami kaedah perlaksanaan sistem
pengurusan kewangan dan perakaunan
sekolah yang ditetapkan oleh Akta
Pelajaran 1996 - Peraturan-peraturan
Pendidikan (Akaun dan Audit) 2002,

AKTA PROSEDUR KEWANGAN 1957 (DISEMAK 1972)

ARAHAN PERBENDAHARAAN

AKTA PENDIDIKAN 1996 PERATURAN-PERATURAN PENDIDIKAN

(AKAUN DAN AUDIT) 2002

TATACARA PENGURUSAN PERAKAUNAN KUMPULAN WANG

SEKOLAH EDISI 2012(TERBITAN BAHAGIAN AKAUN, KPM)

PEKELILING DAN SURAT PEKELILING KEMENTERIAN

PENDIDIKAN/ JABATAN AKAUNTAN NEGARA/
PERBENDAHARAAN YANG BERKUATKUASA

Pelaksanaan tangggungjawab pengurus

sekolah berdasarkan konsep akauntabiliti;
Akauntabiliti adalah memikul amanah utk
menjalankan aktiviti yg ditentukan dan
bertanggungjawab ke atas kejayaan atau
kegagalannya.
- pengurus sekolah menjalankan tugas
melalui perwakilan kuasa.

 Pengurus Sekolah perlu:

i.

Mematuhi Arahan Perbendaharaan, Pekeliling dan Surat

Pekeliling Perbendaharaan, Tatacara Pengurusan

Perakaunan Kumpulan Wang Sekolah serta arahan-arahan

dari bahagian-bahagian KPM
ii.

Menyediakan sistem kawalan dalaman dan struktur

organisasi yang sesuai untuk menjalankan tanggungjawab
dengan berkesan.

Menyediakan Penyata kewangan tahunan bagi tahun

berakhir 31 Disember
Mengemukakan penyata kewangan ke KPTJ(28/29 Feb )
- Dikemukakan kepada Bah. Audit Sekolah (31 Mac )

Memberi jawapan atas laporan atau pertanyaan audit tidak

lewat (1) bulan dari tarikh laporan atau pertanyaan

Mencegah penyelewengan

Menambahbaik pengurusan kewangan

6
6

Membantu Pengurus Sekolah dalam

penyediaan Penyata Kewangan
Menyedia dan mengemaskini rekod-rekod
kewangan sekolah

Buku Tunai
Resit Pejabat/Murid
Penyata Penyesuaian Bank
Daftar Bil
Panjar Wang Runcit

7
7

Samb.
Rekod Subsidiari
Baucar Bayaran(DKS 006)
Baucar Kecil(Panjar Wang Runcit)
Pesanan Sekolah
Lain-lain dokumen kewangan yang dinyatakan
dalam Akta Pendidikan 1996 Peraturan
Pendidikan (Akaun Dan Audit) 2002

8
8

Buku Tunai
Penyata
Penyesuaian
Bank

Rekod
Subsidiari

REKOD
KEWANGAN
Jadual
Kedatangan
Murid

Penyata
Bank
Daftar
Penghuni
Asrama

PENARAFAN SIJIL AUDIT BERDASARKAN

TAHAP PENGURUSAN KEWANGAN
Bagi membantu sekolah berusaha meningkatkan tahap pengurusan
kewangan sekolah, Bahagian Audit Sekolah telah mengeluarkan Arahan
Pengauditan berkaitan penarafan tahap pengurusan kewangan sekolah
mengikut kriteria yang ditetapkan. Sijil Audit mengikut tahap
pengurusan kewangan telah diperkenalkan pada bulan Mac 2007
Jenis Sijil Mengikut Tahap Pengurusan Kewangan
Tahap Pengurusan
Kewangan

Jenis Sijil

Sangat Baik
Sijil Audit Tanpa Teguran

Baik
Memuaskan

Sijil Audit Berteguran

Kurang memuaskan
Tidak Memuaskan

Laporan Audit Tanpa Pendapat

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

1. KAWALAN
PENGURUSAN

PEMATUHAN
TERHADAP
TATACARA
PENGURUSAN
KEWANGAN

2. KAWALAN TERIMAAN

3. KAWALAN
PERBELANJAAN
4. PENYELENGGARAAN
PANJAR WANG RUNCIT

5. KAWALAN
PENGURUSAN ASET DAN
STOR

20

20

Juruaudit
Dalaman

Surat
Jawapan
Pertanyaan
Audit

JPKA

Kawalan
Pengurusan

Pemeriksaan
Mengejut

Carta
Organisasi

Fail Meja &

MPK

Surat
Perwakilan
Kuasa

21

21

22

KAWALAN TERIMAAN
a) Penyelenggaraan Rekod Kewangan
Disimpan
ditempat
selamat dan
berkunci

Dikeluar
mengikut
susunan
nombor siri

Rekod dalam
daftar stok

Diperiksa dan
disahkan
kandungan siri

Diisi dengan
lengkap

Tidak boleh
dipinda

Buku Resit
Rasmi
(RP01,RM01)

Baki helaian
resit murid
tidak guna
hingga akhir
tahun,
dibatalkan
23

23

b) Pengurusan Pungutan

Kelulusan
Pungutan

Surat Kuasa
Memungut

Terimaan
Semakan salinan
slip bank

dibankkan
mengikut
tempoh/nilai

Pungutan
Dikeluarkan
Resit Rasmi

Terimaan
direkodkan di
Buku Tunai dan
Subsidiari

24

24

25

26

27

KAWALAN PERBELANJAAN
a) Prosedur Perolehan / Perbelanjaan
Permohonan
pembelian
melalui Nota
Minta

Mengeluarkan
borang Pesanan
Sekolah (DKS005)

Terima barang
serta Invois/Bil
pembekal

Pembayaran
rekod di Buku
Tunai dan
Subsidiari

Menyediakan
baucar (DKS006)
dan cek untuk
pembayaran

Rekod barang
yang diterima

Imbang Buku
Tunai pada akhir
bulan

Terima dan
semak Penyata
Bank

Sediakan
Penyata
Penyesuaian
Bank
28

28

b) Pengurusan Pembayaran
Disertakan
dengan dokumen
sokongan
lengkap
Ditandatangani
oleh pegawai
yang
diberikuasa

Diisi dengan
lengkap

Dijelaskan
dalam tempoh
14 hari

Baucar Bayaran
(DKS006)

Cop SUDAH
BAYAR

Direkodkan
dalam Daftar
Bil

Difailkan
mengikut
kumpulan wang
29

29

30

31

32

REKUPAN
PWR

IMBANGKAN
BUKU TUNAI
PWR

WANG TUNAI
PWR

REKOD
BUKU TUNAI
PWR

PANJAR WANG RUNCIT

REKOD
PEMBELIAN
DALAM
BUKU TUNAI
PWR

BIL TUNAI

SEDIAKAN
BAUCAR
KECIL

34

Tatacara Pengurusan Aset Alih Kerajaan [Pekeliling Perbendaharaan Bil.

5 Tahun 2007]

Tatacara Pengurusan Stor Kerajaan [Pekeliling Perbendaharaan Bil. 5

Tahun 2009]
Garispanduan Pelaksanaan Pengkelasan Baharu Kategori Stor Di
Kementerian Pelajaran Malaysia
[27 Februari 2012]

35

36

37

KESAN KETIDAK PATUHAN KEPADA

PERATURAN
i.

Tindakan Undang-undang/Tatatertib

ii.

Sijil Audit Berteguran

iii. Kesahihan Penyata Kewangan

iv. Kehilangan wang kerajaan

v.

Penyelewengan/penyalahgunaan wang Kerajaan

vi. Perancangan perbelanjaan yang lemah

vii. Sistem kawalan dalaman yang lemah

38

KESALAHAN YANG BOLEH DIKENAKAN

SURCAJ
Perkara 18 Akta Acara Kewangan 1957
Gagal
mengutip wang atau hasil yang
dipertanggungkan
Membuat bayaran yang tidak disahkan dengan
sempurna.
Bertanggungjawab ke atas sesuatu kehilangan
wang atau kerosakan harta kerajaan
Gagal menyelenggara akaun atau rekod-rekod
dengan sempurna
Gagal atau lambat membuat bayaran

39

PENALTI
Perkara 18 Akta Acara Kewangan 1957
Seseorang
yang melanggar PeraturanPeraturan Pendidikan (Akaun dan Audit) 2002
yang terkandung di dalam Akta Pendidikan
1996 adalah dianggap telah melakukan suatu
kesalahan dan apabila disabitkan boleh
didenda tidak melebihi RM5,000.00 atau tiga
bulan penjara atau kedua-duanya.

40

KESIMPULAN

Kesedaran terhadap tanggungjawab dan peranan

pihak Pengurus Sekolah dipertingkatkan

Pematuhan peraturan kewangan dipertingkatkan

Pencegahan terhadap penyelewangan dapat diambil

Penambahbaikan tahap pengurusan kewangan

sekolah

Rekod kewangan hendaklah disenggarakan dengan

lengkap dan kemaskini

Sistem kawalan dalaman telah diwujudkan

Pengurangan Sijil Audit Berteguran

41

42