Thupuak Volume 9, Issue 29 (14 December 2014)

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

Since 2006

ZAM Information Department


ZAM Hotline
016-293 9027

informing people, transforming lives

ZAM Office
03-2142 6659
Email:
zomiassociationmls@gmail.com

...hongpai un, mapang khawm ni. Nehemiah 2:1718


14 December 2014
Malaysia a om Refugee leh Asylum-seekers tengin ih omna gam
i azuih thukhunte zahtaksak ding UNHCR in pulak khia
Volume 9, Issue 28

KUALA LUMPUR, Dec. 8 : Rome khuapi ah na om leh Rome mite gamtat dan mahin na gamtat kul hi cih
paunaak om mah bangin UNHCR in zong ei Refugee leh Asylum-seekers teng in ih om pakna Malaysia
gam in a zuih thukhunte zahtaksak dingin hong deihna pulak khia hi.
UNHCR panin milian khat ahi Yante Ismail in a genna ah Malaysia gam sungah thukhun tawh ki pelhin
siatna abawl Refugee leh Asylum-seekers te tungah Malaysia kumpi in thukhun omsa tawh ki zui-in khauh
takin thu hongkhen ding hi. UNHCR leh Malaysia thuneite khut kilen a nasem khawm ahih mah bangin
Refugee leh Asylum-seekers te lakah thukhun zuilo a gamtatsia te tungah a kilawm a kituak a kumpi hong
gamtat theihna dingin UNHCR in huh theih zahin huh in panpih ding hi ci hi. Tunai kaalnih sungin kithahna
tuamtuam tawh mattuak kawlgam mi 15 kiman khin uh hi. Penang ah lawmta ki semnenna hangin khutkhial
hi dinga upmawh mi pawlkhat kiman khin a, amau tengin UNHCR Card na tawi ciat uh hi. Malaysia thuneite
lampan in mi matbeh lai ding maw matbeh nawnlo ding cih thu tawh kisaiin Yante Ismail in kuppihna nei
nailo hi.
Tukum November kha bei ciang dong UNHCR sungah min khumsa ciaptehna angah mi 150,460 pha khin a,
tua lakah Kawlgam panin mi 139,200 pha khin hi. Chin State panin mi 50,620 in ciaptehna ngah khin uh a,
Rohinygas 40,070, Myanmar Muslims 12,160, Rakhines leh Arkansas leh adang teng kigawm 7,440 cing
khin uh hi. Kawlgam sim loh gamdang panin Refugee leh Asylum-seekers kigawm pha zah pen 11,260 pha
khin uh hi. Refugee leh Asylum-seekers teng khempeuh lakah pasal pen 70% hi a, 32,710 pen kum 18
nuaisiah vive te a hi uh hi. Source : BERNAMA National News Agency of Malaysia

Teachers Certificate Presentation and Appreciation Event-Kuala Lumpur, Malaysia


UNHCR-EDU makaihna tawh amau nuai a om sang
120 sung a khasum piak sangsia mi 200 valte
(Teachers
Certificate
Presentation
and
Appreciation Event (Sangsiate letmat piakna leh
pahtawina
piakna)
December
11,
2014
Thursday ni-in Pusat Komuniti Sentul Perdana ah
nasiatakin
kibawl
in
sang
khempeuh pan ahih theizah kipai
ngeingei in sunan lim mahmah
tawh hongvak uh hi. ZEC sangte
panin anuai a bangin pahtawina
tuam-tuam kingah hi.
1. Thawng Sian Kham (USA)
LIFETIME ACHIEVEMENT
AWARD 2014

2. Hau Suan Khai


OUTSTANDING CONTRIBUTIONS
TO LEARNING CENTRES 2014
3. ZEC-Talalla pan Sia Gin Khan Tuang
(Top 3 OpenEMIS Reporting Award)
4. ZEC-Cheras pan Sianu Nuam Khan Huai
(Longest
Serving Teacher
Award) 5. ZEC-Sungailong pan
Sianu Nian Ngaih Lun (Best Fire
Plan Award)
6. Sangsia khempeuh letmat
piakna cih bangin kingah hi. Hih
banga Zomi min a tawisang ZEC
sangte a thahat semsem na
dingin thapia ciat ni.

takin piang hi. Mi ukna nuai-a om gam 13 pan


kipankhia-in mivomte pan Africa pan sila dingin lei
uhhi. Sila neihna pen gam leitaw lamte in a zat
hangin lei lulam gamte in deihlo uhhi. Hih thu leh
thu dang tuamtuam hangin leitawlamten a mau
gam a tuam a neih ding utin kikhenkhiat ding hanciam uhhi. Hih thu hangin gamsung mi
kidona gal hong piang hi. A lang nih
un tampi suplawh, beilawh, sihlawh
khit ciangin leilulamte in gal hong zo
uhhi. Hih tualgal pian laitak hunsungin
kumpi a sem pen Abraham Lincoln
hi-in, American kumpi lakpan in mikim theih pen
suak hi. Amah pen silate a suakta sakpa ci-in kithei
hi. Ama lim pen dollar pek nga dal leh pekkhat tang
tungah kimu thei hi.
1917-1918: US ten kitanau leh kipumkhatna tawh
leitung galpi khatna lai-in Germany
do uhhi.
1919: American numeite in me piak
theihna a khuan ngah hi. Leitung
galpi masa sungin galkap a pai
pasalte munah pawlkhop nate ah
numeite panmun hong neih semsemna tawh ki
zui-in 1919 kum teh numeite in zong me piaktheihna khuan ngah ta-in azuih ding uh thukhun
hong suak ta hi.
1941-1945: Leitung galpi 2 na lai-in US te in
England, France (Piantit) leh Soviet Union (Russia)
tawh kipawl in Nazi Germany, Japan
le Italy te do in zo uhhi.
1945-1980: Leitung galpi nih khit
ciangin American leh Soviet Union
(Russia) leitung ah, thahat pen gam
nih ong suak uhhi. Hih gam nih te i
gamvai ki lamdanna pen (Democracy) mipi a tamzawte deih na, thu neih na tawh ki ukna leh
(Communism) mimal neih tuam omlo a, na
khempeuh kumpi khut nuai-ah om a tua pan a
zeekkhiat ding uh thupi neih na, hih thunih te i
huzapna hanggam khat leh gam khat ki demna
hong khanglian mahmah hi. Hih hunsungteng pen a
simtham a ki dona, kimuhdahna hun hong suak hi.
1961-1975: US te in vietnam gal hongdo in, hih gal
dona do uhhi. Hih Vietnam gal
hangin Asia ni suahna leh leitaw lam
kikal (Southeast Asia) gam te ahi
(Vietnam mi, Lao mi le Cambodia
mite) tampitak galtai in US ah pem
(lal) uhhi.
1964: US tualgal ven takciang mi sila khawina pen
hong beita hi mah leh Africa pan a mivom te pen
tuambawl, neumuh in US mitak in ngaihsun zolo

United States Ngeina le Dan Thusinna


Khutzat Laibu : ZOMI (Azom)
American gam tangthu atomkim a etna
American mi masate pen leilu American (North
American) ateng mi namte hi-in,
tuhunteh US mi za-ah-khat bang bek
phata uhhi.
1442 kum in Christopher Columbus
kici Italy minam, na a kankhiapa pen Spain gam
panin pai khia in America gam ong mukhia hi.
1620 kum in Mayflower tembaw zui mi 102 te pen
Europe minam a tung masa te hi-in 102 pan 50 pen
England gam a Anglican pawlpite
bawlsiatna pan a, biakna lam
suahtakna zong a a taikhia/zinkhia
(Pilgrims) te ahi uhhi.
1775-1781: England te in British
kumpi ukna, thu neihna omlo pi-in siah a lakna
hangin America gamkekte in England deihlo in
lehdo in zo hi. 1781 kum teh British ten America
pen ko a hi a cihna panin daita uhhi.
1776: Thomas Jefferson in gamkekte khutnuai
mite aitangin suahtakna tangkona lai hong at khia
hi. Hih a thupi mahmah laibu in tuni a Americante
kipawlkhopna ding lamlak/makaih a
suak hi. Hih tangkona lai sungah mikhempeuh pen a kikim/kibang a ong
ki piaksak/bawl hiin mi khempeuh in
nuntak, suahtakna leh lungnopna a
kibang zang thei kim ding hi. July 4, 1776 pen
Suahtak Ni ci-in tangko in kumsim suahtak pawi a
kham den uhhi.
1787: US gam i thukhunpi, thuletpi kipsakna nei-in,
tua in US kumpite ading a thupaipi, a
gahpi ong hi-in, US kumpi leh gamkhen tuam-tuam te, America gammi
khat leh khat ki-uk, kizopna ding lam
hong sialsak suak hi.
1789-1797: George Washington pen US te kumpi
masa pen hi. Amah pen a tang pi I gam i
pa (Father of our Country) kici hi. Ama lim pen
dollar pek khat leh piasawmnih leh nga tang tung
kimu thei hi.
1776-1898: Hih hun sung tengin US ten a gamgi
uh keekin, gamdang mi zong a awn (tulza 10) a sim
hong lut uhhi. 1848 teh US ten gamkhen/neu
tuamtuamte pemta uhhi. 1867 kum in Alaska gam
pen Russia te tungpan lei-in, 1898
kumin Hawaii behlap uhhi. Hih gamte
tungpan lei-in, 1959 ciangin gamkhen
49 leh 50 na hong suak hi.
1861-1865:
Hih hunsung teng
America gamah gamsung gal nasia
2

zongin ZSM palai te hanciam pihna tawh hamsapi


in aluang ki ngen a, mei tawh haallo in, Zomi te
ngeina bangin 09/12/2014 ni in Sunggai Buloh
hanmual ah lungkim huaitak in kivui thei hi. Pa Ta
Mung tungtang ah adah akap te khempeuh tawh
kibangin Zomi zumpi panin ih dah khawm hi. Topa
hehnep na athakin hong tungta hen.
Gawngmual khua mi, Pa Zen Lian Khup ii pianna
tunnu Pi Goih Khaw Niang (Kum 66) in
11/12/2014 ni 11:30am hun in University Hospital,
Petaling Jaya, Kuala Lumpur pan in Leitung nuntakna nusia in Van inn ah hong ciahsan ta a, Ni
13/12/2014 ni in MBF Sunway Biak inn ah Pi
Goihgah ii luanghawm tawh a nunung pen hun bawl
khitteh Subang Lutherans Garden ah lungkim
huaitak in kivui thei hi. Pi Goihgah hangin adah
akap te khempeuh tawh kibang in Zomi zumpi
panin ih dah khawm hi. Topa hehnepna a thak in
hong tungkim ciat tahen.

uhhi.1960 kiimin Martin Luther King, Jr. makai in


Africa mivom te mikang te mah tawh
a kikim a etna leh aki bangbang
nasep theihna dingin gal hongdo in
1964 kum in gualzawhna agah
hongat uhhi. Tuapen Africa mivom te
leh minam neu te zong a kibang a
etna leh a kibang a sep theihna dingthu khunpi
hong kipsak uhhi.
1969: American Rocket tuansiam Neil Armstrong
leh Buzz Aldrin khapi tung tungmasa, lam siau masa pen te suak uhhi.
1980: Soviet Union kicip in, gam tampi in
khenthang in, tua in a simtham a kigal neihna, muh
dahna beisak hi.
2001: September 11, 2001 ni-in ahang omlo pi a mi
suam/that te in sumbawl te vanleng zawhthawh thu
tawh New York khuapi leitung sumbawl na phualpi
(World Trade Center) leh Washington DC a galvan
phualpite kapsak uhhi.
2008: November kha in Barack
Obama pen US kumpi dingin kiteel
hi. Amah pen US te tangthu ah
mivom kumpi sem masa penpa ci-in
kiciamteh hi.
Zopzop lai ding...

ZEC-Talalla & Maharajalela sangluthun


ding

ZEC Teachers Workshop: UNHCR vaihawmsakna


tawh December 9 ni zingsang nai 10 pan nitak nai 4
dong ZAM Hall ah "ZEC Teachers Workshop"
tentan siapi Patrick Helson in hong neihpih a, ZEC
sang 5 pan sia/sianu 13 kipha in tha kingah
mahmah hi.

ZEC Talalla leh Maharajalela sangah 2015 sangkah


kum ading sangnaupang min sanna 22-23
December 2014 (Mon,Tue) ni nih sung ZAM Hall ah
10am pan 3pm dong kinei dinga, sang ki-ap ding
peuhmah in UN card/kipawlna card pello keng
hamtang ding hi. Boarder om ding numei 30 leh
pasal 35 ciangbek kisang dinga kum 9 pan 15 kikal
hi ding hi. Sangnaupang khat ciang Sang lutman
(admission fee) RM30, Sangsap (school fee) RM40
leh boarder om dingte boarder fee RM85 hi ding hi.
Sangvai dotnop om leh Ph: 011 1076 3234,
010 286 6189.

ZAM zumpi pan dahpihna

Tukal Palaai te buaipih diak teng

ZEC Siateng thusinna kinei

Suan Khan Mung (Laaitui) leh Thang Muan Lian


(Laaitui) Petaling Klang palik zum panin pan Dec. 6
ni-in ki buaipih in hong suakta thei uhhi.

Kapteel khuami Pu Cin Khan Do Songput beh leh


Pi Ning Khan Dim te tanu tapa te sung pan a
gukna Pa Thang Sian Mung (Kum 49) @
Ta Mung in 06/12/2014 ni Sunggai Buloh
zatopi panin a it a zi leh tate nusia in tawlngakna
van innpi ah hong ciahsan ta hi. Pa Ta Mung pen
tuma kum (4) laipek pan ZAM palai ten a buaipih
den khat hi a, kum (3) sung tawntung damlo te ki
kepna innpi Batu arang Shelter ah kikem ahihi.
Damlo koihna thunei te thukhun ahih leh damlo
kepna innpi (Shelter) pan a si te luanghawm pen
amau ngeina bangin mei tawh hal ding a hihi. Ahi
A

ZAM Card tawi Zomi te ading nasep


Klang seafood leh Mid Valley sai a sem ding Malay
pau thei mi kideih. Khasum RM900/. Omna leh
anpia. Mangpu 019 510 6413

Zomi Cup 2015 Group khenna


December 08 ni-in Zomi Cup 2015 kihel ding Team/
Khua teng ZAM hall ah group khenna anuai a
bangin kinei hi. Kimawl hun ding makaite tungah a
list hong kipia ding hi.

PHAIZA

BUANLI

SINGUNAU VANGTEH

VOKLAAK MUALBEEM ANLANGH DARKHAI

TUIMUI

PHAILENG

THALMUAL LAIBUNG

TUPI

VALVUM PIMPIH

HIANGZING SINGGIAL ZANG NGENTE

LIMKHAI CHANTAGYI HEILEI

KAHGEN

HAUPI

TUISAU

LAAITUI

DIMLO

TUNGZANG TUIMANG LAILO


PANGSAK

BUAN

SAIZANG

December 21 ni zingsang 9am-10:30 sung Zomi Cup 2015 honpawi nasiatakin kibawl ding hi.
3

LUNGDAMKOHNA: UNHCR Lifetime


Achievement Award 2014

Adeuhdeuhin, Malaysia paina aa sumbei cihte aa


kipan 2008 kum ZAM palai khempeuh ZAM
zumsung pan thuneite-in hong mat lai-in, lungkham
-lungzin zawkna ding cih a tamlo thong tawngnung
ka om laitak, Kipawlna-in sum kineilo ei leh ei kitat
kul ding cih sin kham ki behlap laitak, "Na kitatna
ding sum na khak nung, nong cidam ding thupi hi."
cih kammal hong zasak leh sum ana khakthei ka
sanggampa Pa Go Sawm Khup (Tulsa, USA) te
innkuan tung, mipi mai-ah a khatveina lungdam ko
ingh.
ZAM a pankhia makai masate, ZAM tha apia mipi
akuamapeuh leh ZAM Palai seppih khempeuh tung
lungdam ong ko ingh. Lungdam kohnop zia pen
tam bilbel ahih manin hun ong la kikkik nuam ingh.
ZEC kipat cil pan aa Sang Siapite leh Sang Sia/
Sianu akuamapeuh tung, no teng ii sepna leh ki
piakkhiatna tawh, hih bangin Zomi te madawkzo ih
hih lam kong tangko nuam phapha aa, na vekpi
tung vuah, ih sepkhop khakna khempeuh lungsim
takpi tawh lungdam ong ko ingh.
ZEC Sang khat peuhpeuh aa pilna asin Zomi
naupangteng tung lungdam kong koh loh phamawh
hi. Lai ka hilh khakte, kimawlna lam ka hilh khakte,
computer ka hilhkhakte, no teng kong pattah
theihna hangin Pahtawina a ngah ka hih lam ong
theisak ingh. Zomi te makaihna mah cikawm-in
ZEC
Sangte-ah
naupangte
siamsinna
a
vaihawmsak Nu le Pa te thupi kong sa aa, ih pankhop'na ka angtang mahmah hi.
Zomi mipihte aa ding lungsim siang tak tawh nasem
khat, aki piakhia khatin tua tawh kituak Thupha
siangtho ngahkik hamtang hen! A semthei ding aa
om peuhmahin hong tha sial kha hetkei un.
Tg. Kham @ Khampi

UNHCR Uliante tungpan lai ka ngahloh zong


sawtsimta aa, Malaysia ah Zomi te aa ding hun
tampi pia aa ka hanciam theih a om nailoh zong
kum (2) valta ci le'ng kikhiallo hi. Ahi zongin, tuma
kum sagih khawng pan hanciamnate mawksuak
ngeilo aa, tua khaicite a beithei ding zong hinawnlo
hi, cih pen November 13, 2014 ni-in UNHCR
Uliante tungpan email khat ka ngah teh khatvei ka
phawkthak leuleu hi.
"Ong lungdampih ungh. Malaysia na om sung aa
Education vai na ma pan'nate leh gamthumna na
paikhit teh zong nong veinate hangin UNHCR
Lifetime Achievement Award nang tung ong pia
ungh. Hihmunah na nasep sungin nasepsa teng,
Pahtawina mualsuang tung na Panmunte tawh
kidawksak nuam ungh. Na lungdamkohnop a omte
video tomno tawh hong genkhia in la November 5,
2014 ma-in hong khak in. Hehpihna tawh, tulaitak
aa Sang Sia sem laitakte zong Thapiakna kammal
hong gensak hamtang in." cih laikhak ka muh lai-in
ka diip hong sukha zo liang hi.
Lamdang kasak leh ka lungkim teutau khatna-in,
leitungah pahtawina tuamtuam kipia omte lakpan
mimal aa siamna leh theihna tawh akipiate hilo-in
Zomi te beklo namdangte aa ding hanciamna,
sepna khempeuh pahtawi taak hong sa uh ahih
manin, ka angtang deuhdeuh hi.
A nihna-in, Malaysia ka omloh kum nih aval khit
hangin zong nasepnasate a thupi leh a kisapna, a
manphatna hong phawkpih beklo-in, panmun leh
sepna teng zong hong phawkpih theilai uh ahih
manin angtang ingh. Lai, kimawl, computer ka
hilhkhak naupangte leh seppih tengin zong hong
phawkpih lai ding cih ki ummawh tuam pah hi'ng.
Khasim palaaite thunget khopna
A thumna-ah, ZEC kipatma leh kipat cillam
December 12 nitakin Evan Zir Lian
khawngin zong Education lamah a mi zatzawk deuh
Sanga in ZAM palaaite thunget
uh leh a hanciam namdangte pawlkhat om veve na
khopna ah Pasian kammal tawh tha
pi-in, pahtawina hong piak tak teh Zomi te nasepna
hongpia ahih manin tha kingah
tangzaizaw cih mu uh ahih manin Zomi khat hong
mahmah hi.
piak uh pen lungkim huai thu ahihi.
Lungdamkohna
Hihbang dan Pahtawina leuleu pen, mimal tungah
Ngo Khai (Darkhai) khut keusakna (hand dryer)
kipia ahi zongin khat kia gualzawhna tawh kingah
ZAM zumpi a zat ding hong piakhia ahih manin ki
thei nam hilo hi.
lungdam mahmah hi.
UNHCR Uliante leh adeuhdeuhin Education Team
Moses Pum Pau (Sezaang) te innkuan in thong
te tung lungdam hi. Gammi hong panpih khempeuh
pan asuahtak theih uh lungdamkohna in RM150
tung lungdam mahmah hi. ZAM Palai leh ZEC Palai
hong piakhia ahih manin ki lungdam mahmah hi.
kasep khop sung, a kisam tawntung lungsim
Rev.
Joseph
Lian
(Myanmar Christian
thapiakna leh mipihte aa ding hanciam toto zo ding
Fellowship)
in
tukal
Thupuak
ading RM50 hong
aa sum le pai tawh hong panpih Sanggamte, thu
piakhia ahih manin ki lungdam mahmah hi.
hong ngetsak Nu le Pa tung lungdam ingh.
ZAM Thupuak pen leitung muntuamtuam aom Zomi khempeuh in asimtheih dingin
www.zomidaily.com website ah ki koihden hi.
4

You might also like