BIMET MJEKUESE

Shenim: Ky artikull ka vetem qellim informimi. Per cdo diagnostikim ose trajtim shendetesor
drejtohuni mjekut.
46. Kafeja (Coffea arabica, C. liberica, C. robusta Linden etj., t familjes Rubiaceae)

Droga prbhet nga farat e llojeve t ndryshme t kafes .

Kafeja eksiton sistemin nervor qendror; aftson trurin pr pun mendore; shton vllimin e
frymmarrjes dhe e shpejton at duke prmirsuar ajrisjen e mushkrive; fuqizon punn e zemr
dhe t gjith muskulaturs s skeletit; rrit aftsin lvizse t stomakut, peristaltikn e zorrve
dhe diurezn.
Nuk duhet prdorur n smundjen e hipertensionit; nga t smur nga nervat, nga t smur me
dmtime t zemrs, nga t smur me artrit dhe urenik.
Pirja e dozave t larta t kafes mund t shkaktoj pagjumsi, nervozitet, dobsim, probleme me
stomakun.
47. Kamomili (Matricaria chamomilla)

Kamomili largon gazrat, qetson dhimbjet e zorrve, t stomakut. Prdoret kundr diarres,
kundr infeksioneve urinare, si qetsuese; n mjekimet lokale t lkurs, n djegje; pr
shplarjen e syve, t veshve, hunds, gojs, pr klizm etj. N form kompresash ose pluhuri
prdoret pr mjekimin e plagve, majasllit, djegjeve. Ajo ndihmon n rigjenerimin dhe
cikatrizimin e lkurs. Pakson dhembjet e shkaktuara nga plaga.
Nj lug supe kamomili hidhet n nj got me uj t valuar, lihet 5-10 minuta. Lngu kullohet
dhe pihet. Lngu nuk zihet sepse substancat vepruese e paksojn efektin pr shkak t zierjes.
Pr fmijt hidhet nj lug kafeje me lule dhe jo nj lug supe.

BIMET MJEKUESE

Veprimin e ruan pr 2 vjet n vendet t thata.

48. Kapinoku, bar (Marrubium vulgare, familja Labiatae)

Si drog shrben pjesa mbitokzore dhe e thar e kapinokut (emri tjetr bari i qenit). sht bim
barishtore, shumvjeare, e zakonshme n vende t thata, t papunuara, pran banesave, sidomos
n zona fushore. Lulzon n pranver-ver.
Droga shton oreksin, lngzon glbazn; prdoret si zvendsuese e kinins n malarje; nxit
punn e tmthit;prmirson rrahjet e shpejta dhe t rregullta t zemrs; nga jasht prdoret n
form banje pr mjekimin e plagve t qelbzuara dhe kundr pezmatimeve.
Dy lug kafeje me drogn pluhur hidhen n nj en m uj t sapozier, mbulohet me kapak, lihet
15 minuta. Kullohet dhe pihen 2-3 doza t tilla n dit.
Mund t pihet dhe si pluhur 3-4 her n dit nga 1 gram para buke. Ruhet deri n 2 vjet n vende
t thata.

BIMET MJEKUESE

49. Karajpeli (Tanacetum vulgare, familja Compositae)

Si drog prdoret pjesa mbitoksore ose vetm lulet , e thara t karajpelit (emra t tjer
krizantem, rozmarin e egr, kallamperi etj.) . sht bim barishtore shumvjeare e prhapur
buz rrugve e livadheve, sidomos n zonn e ahut.
Droga prdoret kundr parazitve t zorrve. Ky veprim sht m i dobt se i ilaeve moderne.
Kshillohet dhe pr shtimin e oreksit, prmirsimin e tretjes, rregullimin e menstruacioneve, n
dhimbje t kyeve.
Doza t larta t bims mund t jen helmuese, duhet prdorur nn mbikqyrje.
1 lug kafeje hidhet n 2 gota uj t sapozier, lngu mbulohet, kullohet dhe pihet mundsisht
para buke. Mund t merret dhe si pluhur tri her n dit nga nj maj thike n pak uj.
Ruhet deri n 18 muaj n vende t thata.

BIMET MJEKUESE

50. Karrota (Daucus carota)

Si drog shrbejn rrnjt e karots (Daucus carota var. sativa, familja Umbeliferae).
Rrnjt e ziera t karots kshillohen n diarret e fmijve, smundje t mlis, tmthit, n
acarime dhe infeksione t zorrve.
Nga jasht prdoret dhe qulli i fituar nga rrnja, pr mbylljen e plagve, zhdukjen e purrave dhe
mjekimin e djegieve.
51. Kemashen me qime(Hieracium pilosella, familja Compositae)

Si drog shrben pjesa mbitoksore e lulzuar, e thar, e kemashenit me qime , i cili sht bim
barishtore shumvjeare e zakonshme n zona t ftohta t vendit: n zonat subalpine dhe alpine.

BIMET MJEKUESE

Ka veti t trefishoj urinimin. Prmirson rregullimet e shkaktuara nga azotemia . sht e

efektshme kundr brucellozs. Shkenctari J. Guerini pretendon se ulja prfundimtare e
temperaturs n t smurt nga bruceloza arrihet ditn e par deri t katrt t kurs me bimn
mjeksore. Sa m shpejt t filloj mjekimi, sa m e freskt t jet bima dhe nse nuk ka
ndrlikime t brucelozs aq m efektive sht kura.
10 gr drog prvlohen n 100 ml uj t sapovaluar, mbulohet dhe lihet 15 minuta. aji kullohet.
Industria farmaceutike prodhon dhe ekstrakt t lngt t kemashenit, i cili sht i stabilizuar.
52. Kputja(Equisetum arvense, familja Equisetaceae)

Efektin mjekues e ka pjesa mbitoksore e krcellit shterp (t vers), e thar, e kputjes ose e
bishtkalit ose hjekss . sht bim e zakonshme n vende me lagshti dhe hije, moale etj.
Rrit sekretimin e urins, ngordh mikroorganizmat q shkaktojn smundje dhe pag. Ndihmon
formimin e e leukociteve, prandaj forcon imunitetin.
Prdoret n smundje t veshkave, t fshikzs s urins, n disa smundje t zemrs, n cirroc
hepatike, n form kompresash dhe banjash pr plagt; si gargar n pezmatimin e bajameve.
4 lug kafeje me drogn pluhur hidhen n en me ~500 gr uj. Zihet pr 15 minuta. Pihet gjat
dits.
Ruhet n vende t thata deri n 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

53. Kinfusha, (Erythrea centaurium Pers, familja Gentianaceae)

Droga prbhet nga pjesa mbitoksore e thar e kinfushs (ose e barit t etheve, kantalionit).
sht bim e zakonshme n vende me graminore dhe n lndina t zonave t ulta. Lulzon n
maj-shtator.
Shton lngjet e stomakut, oreksin; ul temperaturn; forcon imunitetin; shton sekretimin e tmthit;
ndihmon n diabet, n ekzem. N doza t larta mund t shkaktoj t vjella.
1 lug aji n nj got uj zihet 5-10 minuta.aji kullohet, pihet n dy vakte gjysm ore para
buke.
Ruhet deri n 18 muaj.
54. Kokoelli(Centaurea cyanus, familja Compositae)

Droga prbhet nga lulet ansore dhe lulet tubike t kaptinave t luleve t kokoellit . sht bim
1 vjeare. Lulzon n qershor-korrik.

BIMET MJEKUESE

Ka veprim t leht rrudhs dhe antiinflamator dhe prdoret n smundjet e syve; nxit urinimin,
punn e tmthit. Prdoret n ajra dhe pr shkak t ngjyrs s plqyeshme blu.
1 lug aji n 1 got uj t sapovaluar. Lihet 15 minuta, pastaj kullohet. Pihen 3 doza t tilla n
dit. Kurse n raportin 5 lug gjelle aj n 2 gota uj mund t prdoret pr kompresa n acarime
t syve, pr mjekimin e qepallave t pezmatuara etj.
Ruhet pr 18 muaj.
55. Kopra e egr (Foeniculum vulgare, familja Umbeliferae)

Droga prbhet nga frytet e thara t koprs s egr (emri tjetr maraj). sht bim e vendeve t
thata barishtore buz rrugve, n zonat e ulta. Lulzon n qershor-korrik.
Liron ngret e muskulaturs s lmuar, prandaj prdoret kundr fryrjes s zorrve dhe pr
prmirsimin e tretjes; shton qumshtin e grave; lngzon glbazn; vepron kundr parazitve t
njeriut dhe kafshve.
Nj lug aj me drog t thrmuar n got me uj t sapozier. Lihet 15-30 minuta. Lngu
kullohet, pihet. Pihen 2 doza t tilla n dit. Mund t konsumohet dhe si pluhur, 3*1 gram n
dit.
N doza t larta droga shkakton ngre dhe dehje.
N vende t thata e ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

56. Koriandri (Coriandrum sativum)

Droga prbhet nga frytet e thara t koriandrit (Coriandrum sativum, familja Umbeliferae).
Frytet prmbajn esenc t pasur me linalol, i cili ka veti antibiotike. Nxit funksionimin e
stomakut, t zorrve, ndihmon n nxjerrjen e glbazs. Prandaj prdoret pr largimin e gazrave,
pr problemet e stomakut, n rastet e mungess s oreksit. Lehtson kolln.
2 lug aji me fryt t coptuara n got uj t sapozier. Lihet 15 minuta, kullohet, pihet.
Pihen 2-3 doza t tilla n dit. Mund t prdoret dhe si sht, duke ngrn deri 3 lug me fryte
n dit. Duhet ruajtur nga minjt, sepse preferohet prej tyre. N vende t thata ruhet deri n 2
vjet.

BIMET MJEKUESE

57. Kufilma (Symphytum officinale)

Rrnjt e thara t kufilms (emra t tjer: kuferma, lulevathi, latinisht Symphytum officinale,
familja Boraginaniseae) prdoren si drog. sht bim shumvjeare, e prhapur n vende t
lagshta dhe t freskta. Lulzon n maj-korrik.
Ka veprim t leht laksativ; nga jasht qetson dhimbjet, ndihmon n riprtritjen dhe shrimin e
plagve; prdoret kundr kolls etj.
1-2 lug kafeje me rrnj kufilme t coptuara hidhen n 1 got uj dhe przierja zien 5-10
minuta, lihet n qetsi pr 30 minuta. Mund t pihen 1-3 doza t tilla n dit. Edhe si pluhur
mund t prdoret, pihen 1-3 lug aj me pluhur rrnje, me pak uj.
aji q prdoret nga jasht prgatitet m i fort, raporti sht 4-5 lug kafeje/1 got uj.

BIMET MJEKUESE

58. Kulumbri (Prunus Spinosa)

Lulet dhe frutat e thara t kulumbris (kumris, latinisht Prunus Spinosa, familja Rosacea)
prdoren si drog. sht shkurre me gjemba.
Nxit urinimin, t dalt jasht pa acaruar zorrt. Prdoret veanrisht n mjekimin e fmijve.
2 lug kafeje me drog hidhen n 1 got uj t sapozier. Lihet 5-10 minuta. aji kullohet, pihet.
59. Kumaku (Calendula Officinalis)

Lulet kaptina, t thara t kumakut (emra t tjer mrgjyza) prdoren si drog. sht bim
barishtore shumvjeare.Lulzon qershor-vjesht.
Nxit punn e tmthit, ka veti antibiotike. Nga jasht shpejton shrimin e plagve t qelbzuara,
kronike. Prdoret kundr mykut t lkurs, si qetsuese dhimbjesh dhe n smundje t mlis.

BIMET MJEKUESE

2 lug kafeje me lule hidhen n nj got uj t sapozier. Gota mbulohet, lihet e qet 15 minuta.
Lngu kullohet dhe pihet brenda dits.
Prej drogs mund t prgatitet tinktur: 5 lug gjelle hidhen n 100 ml alkol 70% dhe lihen n t
pr 8 dit n temperatur ambjenti. Pas ksaj lngu filtrohet. Prdoret pr rregullimin e ciklit
menstrual nga 30 pika tinktur*3 her n dit, t holluara n pak uj. Pr plag, djegje, tinktura
przihet me uj t distiluar ose t valuar dhe t ftohur, n raport 1:10 dhe vihet n form
kompresash.
Droga ruhet pr 18 muaj.
60. Kungulli (Curcuma Pepo, familja Cucurbitaceae)

Kungullit i prdoren kryesisht farat, pas ktyre me efekt m t dobt, tuli i frutave.
Farat e kungullit prdoren kundr parazitve t zorrve si psh. shiriti, askaridet dhe oksiuret.
Farat nuk jan helmuese pr njeriun prandaj kshillohen t prdoren edhe tek fmijt. Kan veti
diuretike.
Hahen 200-250 fara t freskta, pa lvozhga. Dy or pas ngrnjes s farave kshillohet pirja e nj
doze vaj recini (fmijt 1-2 lug kafeje, t rriturit 2-3 lug gjelle). Vaji i recinit jep diarre,
prandaj ndihmon n jashtqitjen e krimbave.
Veprimi i farave me kalimin e kohs paksohet, prandaj duhen prdorur fara m t reja se 1
vjeare.

BIMET MJEKUESE

61. Lajthia (Corylus avellana, familja Corylaceae)

Droga prbhet nga gjethet dhe lvorja e degve t reja, t thara t lajthis.
Droga qetson zorrt, ka efekt diuretik, efekt rrudhs, ngushton ent e gjakut etj. Kshillohet n
smundje t aparatit trets, n infeksione urinare, n diarre, varie, hemorroide, hemoragji nga
hunda etj.
Pergatitja: Gjethet: 2 lug kafeje me gjethe t coptuara hidhen n 1 filxhan aji me uj t
sapozier, lihet t ftohet. Kullohet, pihet. Merren 2-3 doza t tilla n dit.
Lvoret: 2 lug kafeje me drog t coptuar hidhen n 1 filxhan aji uj, przierja zihet 5 minuta,
pastaj lihet t ftohet. aji kullohet. Prdoren 2 doza n dit, deri n shrim.
E ruan veprimin pr 18 muaj.
62. Lakra e bardh (Brassica oleracea var. capitata)

Ndihmon veprimtarin e qelizave t mlis, pengon dhjamosjen e tyre; pakson kolesterolin n

gjak; ka veti rigjeneruese dhe anti-uleroze. Prandaj prdoret dhe n ulerat q vijn nga
sekretimi i kufizuar i stomakut.

BIMET MJEKUESE

Lakrs s freskt i shtrydhet lngu i cili pihet n sasi -1 got aji, 2-3 her n dit para
ushqimit. Ose sallata e lakrs s freskt konsumohet para ushqimit (n rregullimet e mlis, t
fshikzs, zorrve, ulera, verdhz).
Gjethet e freskta t lakrs vendosen mbi kyet e smura nga artriti. Ose: gjethe t shtypura t
lakrs przihen n pjes t barabarta me uj dhe me lng limoni dhe vihen n form llapaje mbi
kyet e smura nga artriti (pakson enjtjet dhe dhimbjet). Njsoj prdoret dhe pr plag.
Lakra e shtypur dhe e przier me t bardh veze rekomandohet dhe pr mjekimin e plagve nga
djegja.
63. Leonuri i zemrs (Leonurus cardiaca, familja Labiatae)

Si drog prdoret pjesa mbitoksore, e lulzuar dhe e thar e leonurit t zemrs (ose bishti i
luanit) . sht bim me prhapje t rrall nga zona e ult n at sub-alpine.
sht 3-4 her m i efektshm se rrnja e valerians dhe ka veti kardiotonike, hipotonike dhe
qetsuese. Duhet t prdoret sipas kshills dhe mbikqyrjes s mjekut. Kshillohet n rrahje t
forta t zemrs, n shtrngimin e saj, n ngacmime nervore, n raste lkundjeje, rritjeje t
tensionit t gjakut, n rregullime t menopauzs dhe t urinimit; n angina pectoris.
2 lug aji me bar t grimcuar hidhen n 1 filxhan aji uj t sapozier, ena mbulohet me kapak
dhe prmbajtja lihet ore n qetsi. Lngu kullohet dhe pihet. Merret 1 doz e till n dit.
Mund t prdoret edhe n form pluhuri nga 1-2 lug kafeje n dit. Ruhet pr 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

64. Likopsi (Lycopus europaeus, familja Labiatae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e likopsit prdoret si drog. sht bim e zakonshme
npr vende me lagshti dhe kanale. Lulzon n qershor-tetor.
Prdoret si sedative. Ka efekt pasi prdoret pr nj koh t gjat, pr disa muaj rresht nse sht e
nevojshme. Nuk sht e dmshme edhe kur prdoret pr nj koh t gjat.
1-2 lug aji me drog t grimcuar hidhen n 1 filxhan aji uj t sapozier. Lihet 15 minuta duke
e przier her pas here. Lngu kullohet dhe pihet. Merren 1-2 doza n dit. Ruhet deri n 18
muaj n vende t thata dhe t ajrosura.
65. Limoni (Citrus limonum, familja Rutaceae)

Prdoren frytet e freskta dhe lvoret e thara t limonit.

Limoni (lengu)prdoret n smundjen e skorbutit, t gushs akute dhe kronike, n reumatizmin
artikular; kundr dhembjes s koks; dhembjeve nevralgjike; pr uljen e temperaturs s lart,
sidomos kur kjo shoqrohet me etje dhe me paksimin e urinimit. Gjithashtu prdoret n form

BIMET MJEKUESE

gargare pr lyerjen dhe shplarjen e gojs n raste t pezmatimit t saj dhe t fytit; kundr
tensionit t lart dhe aterosklerozs merren disa kokrra n dit.
Pr mjekim prdoret lngu i 1-3 limonave t shtrydhur. Lvoret e fryteve prdoren n form
tinkture, e cila prgatitet n kt mnyr: 50 gr lvore hidhen n 100 gra alkole, lihen 8 dit,
pastaj lngu filtrohet. Pihen 20 pika tinktur*3 her n dit, me pak uj, pas ushqimit, pr t
lehtsuar tretjen.
66. Liri (Linum usitatissimum, familja Linaceae)

Si drog prdoren farat e thata t lirit .

Fara e lirit prmban mucilagje, pektin, vaj, heterozidin linamarin, enzima etj. N saj t
mucilagjeve farat bymejn vllimin e prmbajtjes s zorrve dhe pr pasoj nxisin t dalt jasht.
Veprimi laksativ nuk shfaqet menjher por pas disa ditsh prdorimi. Farat e plota n form aji

BIMET MJEKUESE

kshillohen n acarimet e rrugve urinare dhe t traktit trets. Fara e pluhurosur e lirit prdoret si
llapa zbutse n qelbzime dhe pezmatime t lkurs (ka veti anti-inflamatore).
Perdorimi: Si laksativ: 1-2 lug supe me fara liri t plota (ose t coptuara) hidhen n mngjez n
nj got me uj t ftoht dhe lngu i jargt pihet n dark pasi kullohet. Farat pr t rregulluar
kapsllkun mund t pihen dhe si jan n dozn 1-2 lug gjelle n dit.
N formn e ajit: hidhen 10-20 gr fara n 1 litr uj. Przierja lihet 5 or duke e przier her pas
here. Kullohet dhe pihet gjat dits n smundjet e aparatit trets, t rrugve urinare, n acarimet
e mukozave t rrugve t frymmarrjes.
Nga jasht: Pluhuri i farave hidhet n pak uj t ngroht dhe valohet derisa przierja t
shndrrohet n brum. Llapaja e formuar mbshtillet n nj nap dhe vihet n plagt e qelbzuara
t lkurs si antiinflamatore. Llapaja e lirit ndihmon daljen e qelbit nga absesi dhe nga t thatt.
Ajo qetson dhimbjet.
Ruhet n vende t freskta pr 2 vjet.
67. Livandoja (Lavandula officinalis, familja Labiatae)

Lulet e thara t livandos (trumzs s but, ) prdoren si drog. Lulzon n korrik-gusht.

Lulet e livandos qetsojn sistemin nervor, ulin disi tensionin e gjakut, qetsojn ngret e
stomakut dhe t zorrve, prdoren kundr diarres dhe gazrave; si diuretik.
3 lug aji me lule hidhen n nj got uj t sapozier. Przierja mbulohet me kapak dhe lihet 1530 minuta. Lngu kullohet dhe pihet 1 her n dit.

BIMET MJEKUESE

N industri lulet e livandos distilohen me avuj uji pr t prodhuar esencn e livandos, e cila
prdoret pr prodhimin e parfumeve. Esenca prdoret dhe n prbrjen e lngjeve frkuese pr t
qetsuar dhimbjet, kruarjen. Esenca n dozn mbi 1 gr sht helmuese.
68. Lulebasani (Hypericum perforatum, familja Hypericaceae)

Droga prbhet nga pjesa mbitoksore, e thar, e lulebasanit (ose lulegjaku, ). sht bim
barishtore shumvjeare, e zakonshme n zona t ulta dhe n vende me barishte.
Bima ka efekte antiseptike dhe prdoret n plag, purra dhe djegje; prdoret nga goja n
smundjet e aparatit trets, t mlis, tmthit, n hemorragjit e mushkrive dhe t aparatit
trets, n pagjumsi dhe n smundje t veshkave. Ajo prmirson qarkullimin e gjakut dhe
qetson tensionin nervor.
1 lug gjelle me drog t grimcuar hidhet n 2-3 gota me uj, zihet 5-10 minuta, pastaj aji
kullohet dhe pihet gjat dits.
Pr mjekimin e lkurs lulebasani prgatitet si vijon:

BIMET MJEKUESE

500 gr lulebasani i freskt dhe i coptuar zhytet n 1 kg vaj ulliri dhe 0.5 kg ver t bardh.
Przierja lihet n qetsi pr 3 dit. Pastaj przierja ngrohet mbi uj t valuar (jo drejtprdrejt n
zjarr, n nj en t gjer derisa vera t avullohet trsisht. Mbetja vajore me ngjyr n t kuqe
ruhet n shishe t vogla (10-20 gr) t mbyllura mir dhe prdoret n form kompresash, duke
vendosur copa plhure t njomura me vaj mbi siprfaqet e dmtuara t lkurs. Kjo ka veprim
qetsues, t leht por t vazhdueshm si dhe ndihmon riprtritjen e indeve.
Vaji mund t prgatitet edhe pa ver si vijon: 100 gr bim e lulzuar e freskt hidhet n nj
shishe ku shtohen 250-400 gr vaj ulliri, ose vaj liri, ose vaj luledielli. Shishja me przierjen lihet
14 dit n vend me diell, duke e tundur her pas here. N vazhdim vaji kullohet dhe prdoret si
treguam m sipr.
Droga ruhet n vende t thata deri n 18 muaj.
69. Luledelja (Bellis Perennis, familja Compositae)

Lulesat kaptina t thara t luledeles (ose luleshqerra, luledhenve), shrbejn si ila. Lulzon
mars-tetor.
Ka veti rrudhse dhe ekspektorante t lehta, prandaj kshillohet n smundje t mushkrive dhe
pezmatime t rrugve t siprme t frymmarrjes.
Prdorimi: 1 lug aji me lulet e thara hidhet n got uj t sapozier. Przierja mbulohet me
kapak dhe lihet 15 minuta, kullohet. Pihen 1-3 doza t tilla n dit.
N vende t thata e ruan veprimin deri n 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

70. Luledielli (Helianthus annuus, familja Compositae)

Droga prbhet nga lulet e thara t lulediellit (Helianthus annuus, familja Compositae).
Lulet ulin temperaturn e lart; prdoren n shqetsime nervore, n rregullime t stomakut etj.
1 lug gjelle me lulet e thara hidhet n 1 got me uj t sapozier, mbulohet me kapak dhe lihet 15
minuta. Kullohet. Pihen 1-2 doza t tilla n dit. Droga e ruan veprimin pr 2 vjet.

71. Lulkuqja (Papaver rhoeas, familja Papaveraceae)

Petalet e thara t lules s lulkuqes prdoren si ila. Lulkuqja lulzon mars-korrik.

Droga nuk ka morfin. Droga qetson kolln, heq ngacmimin e kolls. Prdoret kryesisht tek
fmij me pezmatim t bronkeve dhe me smundje t mushkrive.
Prdorimi;
2 lug aji hidhen n got uj q zien. Ena mbulohet me kapak dhe lihet gjysm ore. Lngu
kullohet dhe pihet i mblsuar. Pihen 1-3 doza t tilla n dit. Droga e ruan veprimin pr 18
muaj.

BIMET MJEKUESE

72. Lulelepuri (Pulmonaria officinalis, familja Boraginaceae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar, e thar e lulelepurit prdoret si drog. Lulelepuri sht bim q
gjendet n pyje eshkurre t zons alpine dhe subalpine. Lulzon n mars-maj.
Qetson pezmatimet, kolln, rrit aftsin mpikse t gjakut, ndihmon sekretimin e lngjeve nga
organizmi. Prandaj prdoret si ekspektorant, n bronshit, n smundje t mushkrive dhe n
menstruacione t vshtira. Lulelepuri prdoret si diuretik. Ka aftsi t riprtrij indet e humbura,
prandaj prdoret pr mjekimin e plagve t ndryshme.
Prdorimi:
1-2 lug supe me drog t grimcuar hidhen n 1 en me litr uj t sapozier. Lihet t rrij 15
minuta, kullohet dhe pihet gjat dits. Veprimin e ruan pr 2 vjet.
73. Luleshtrydhe (Fragaria vesca, familja Rosaceae)

Droga prbhet nga gjethet e thara t luleshtrydhes. Lulzon n maj-qershor.

Gjethet e luleshtrydhes prdoren n infeksionet e mukozs s zorrve q shoqrohen me heqje
barku, kundr gurve t apartatit urinar dhe n smundje t veshkave. Nga jasht aji i drogs
prdoret n kompresa pr hemorroide t gjakosura, pr shplarjen e gojs s infektuar dhe me er
t keqe, kundr ekzems etj.

BIMET MJEKUESE

Prdorimi:
N rastet e rnda t heqjes s barkut 100-300 gjethe t njoma (ose 20-60 gr gjethe t thata)
hidhen n 1 litr uj dhe zihen. Lngu kullohet dhe pihet me lug gjelle do 1 or. Droga e ruan
veprimin deri n 2 vjet.
74. Llopoi (Petasites hybridus, familja Compositae)

Droga prbhet nga rizoma dhe nga gjethet e thara t llopoit . sht bim barishtore
shumvjeare q takohet buz prrenjv. Lulzon n mars-prill.
Ka veti spazmolitike prandaj prdoret si qetsuese e kolls; si qetsuese e ngreve n kolln e
bardh, n sindromin premenstrual. Nga jasht prdoret n mjekimin e majasllit dhe t plagve
q shrohen me vshtirsi.
Prdorimi: 1 lug aji me drog rizom t grimcuar zihet n 1 filxhan uj pr 5 minuta dhe lihet t
ftohet. Kullohet dhe pihen 3 doza t tilla n dit. Mund t pihet dhe si pluhur 3 her n dit nga 1
lug kafeje. N vende t thata dhe t ajrosura droga e ruan veprimin pr 18 muaj.
75. Majdanozi (Petroselinum hortense, familja Umbelliferae)

Bims s majdanozit i prdoren frytet, rrnjt dhe gjethet.

Bima prdoret si stimuluese e nervave dhe e muskujve, prmirsuese e oreksit, e
tretjes,rregulluese e menstruacioneve, diuretike, pr largimin e gazrave si dhe n mjekimin e
plagve. Pakson qumshtin n nnat me fmij n gji. N doza t larta shkakton trullosje.

BIMET MJEKUESE

Si aj prdoret duke zier 6o gr rrnj n 1 litr uj dhe pir 1 filxhan kafeje pas buke.
Ose lug aji me fryte t coptuara hidhen n 1 got uj t sapozier, lihen 30 minuta, kullohet
dhe pihet gjat dits.
Ose 1 lug me gjethe t grimcuara hidhen n 1 got uj t sapozier, lihet or. Kullohet dhe
pihen 3 doza t tilla n dit.
Si llapa prdoret duke zier majdanozin n ver. Vendi i dmtuar lyhet 3 her n dit me alkool
dhe pastaj mbulohet me llapa. Llapaja vendoset e ngroht n vendin e goditur.
Veprimin n vende t thata e ruan pr 2 vjet.
76. Majdanozi i egr (Adiantum capillus-veneris, familja Polypodiaceae)

Droga prbhet nga pjesa mbitoksore e thar e fierit, ose ndryshe e majdanozit t egr. Takohet
n zona fushore, n vende me hije dhe lagshti.
Nxjerr glbazn nga rrugt e frymmarrjes dhe mushkrit si dhe kshilohet si diuretik pr gurt
n rrugt urinare. Pr nxjerrjen e glbazs prgatitet si vijon: 1 lug aji me drog t grimcuar
hidhet n 1 got uj t sapozier, mbulohet me kapak dhe lihet 15 minuta duke e przier her pas
here. Kullohet dhe pihet e ngroht. Merren 1-3 doza n dit.
Kurse si diuretik: hidhen 2 lug gjelle drog n 2 gota me uj, zihet prmbajtja. Lngu ndahet n
3 pjes dhe pihet gjat dits.
N vende t thata e ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

77. Manaferra (Rubus fruticosus, familja Rosaceae)

Gjethet e thara t manaferrs kan veti shruese. Prdoren kundr hemorragjive t brendshme,
diarres dhe hemorroideve. Si gargar prdoret kundr mahisjes s fytit, faringjitit, afts dhe
acarimit t mishrave t dhmbve..
2 lug kafeje me drog t grimcuar zihen n 15 minuta n 1 got me uj, lihet n qetsi pr ca
koh pastaj kullohet dhe pihen 2-3 doza t tilla n dit.
78. Mani (Morus Nigra, Morus Alba, familja Moraceae)

Gjethet e thara dhe frytat e freskta t manit t zi dhe t bardh kan veti shruese. Gjethet kan
veti rrudhse, anti-diabetike, diuretike, hipotensive dhe zbutse t kolls. Frytet e manit jan
laksative t lehta.
1 lug me gjethe t thata t coptuara hidhen n 1 filxhan aji uj t sapozier. Mbulohet me
kapak dhe lihet 15 minuta, pastaj kullohet. Pihen 1-3 doza t tilla.
Ruhet deri n 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

79. Manushaqja (Viola Odorata, familja Violaceae)

Rrnjt dhe gjethet e thara t manushaqes ose t vjollcs kan veti shruese. Gjethet dhe lulet e
njoma jan t ngrnshme
(shiko http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Viola+odorata) Rritet n vende me hije.
Rrnja dhe gjethet kan alkaloidin violin i cili nxit t vjellt, alkaloidin odoratin q ul tensionin
e gjakut, saponina si dhe pak esenc. Saponinat lehtsojn nxjerrjen e glbazs. Nga jasht
prdoret n form banjash n plagt q shrohen me vshtirsi. S bashku me bishtkalin prdoret
n majasll.
1 lug me drogt grimcuar hidhet n got uj. Przierja mbulohet me kapak dhe lihet 6 or.
Przihet her pas here. Lngu kullohet dhe pihet. Pihen 1-2 doza n dit. Ose prgatitet duke zier
1 got uj me 1 lug drog derisa t mbetet gjysma e lngut. Pr nxitjen e t vjellave n vend t
nj luge droge hidhen 2-3 lug gjell drog.

BIMET MJEKUESE

80. Manushaqja e egr (Viola tricolor)

E gjith bima e lulzuar, e thar e manushaqes s egr (emra t tjer menekshe e Stambollit,
surratka e egr). Rritet n vende barishtore t thata. Lulzon n prill-vjesht.
Lhtson kollitjen, urinimin, vepron kundr reumatizmit. Kshillohet si ekspektorante n
smundje t rrugve t frymmarrjes, n kolln e bardh, n smundje t fshikzs s urin; n
reumatizm dhe podagr.
2 lug aji me drog t grimcuar hidhen n nj got me uj t sapovaluar. Prmbajtja mbulohet
me kapak, tundet her pas here dhe lihet 15-20 minuta. Kullohet dhe pihet. Merren 2-3 doza t
tilla n dit. Ekstrakti alkolik i drogs ka veprim m t fuqishm se aji. Droga zakonisht
prdoret e przier me droga t tjera.
Droga e ruan veprimin pr 2 vjet.
81. Manxurana (ose majorana, latinisht Majorana hortensis Moench., familja Labiatae)

Bima e tr, pa krcell shrben si drog.Lulzon n qershor-gusht.

Ndihmon tretjen, urinimin. N doza t larta ka veprim t leht trulloss. Prandaj prdoret si
qetsuese e leht, diuretike, stomatike, spazmolitike, n dobsi nervore, n smundje t organeve

BIMET MJEKUESE

tretse, n t ftohur etj. Manxurana zakonisht pihet bashk me kamomilin dhe mendrn. sht i
ngjashm me rigonin n prdorimet e tij. N form llapaje prdoret pr mjekimin e plagve.
1 lug kafeje me drog t grimcuar hidhen n nj got uj t sapozier. Ena mbulohet me kapak
dhe przierja zihet 5-10 min. Kullohet; pihen 2-3 doza t tilla n dit. Ruhet deri n 18 muaj.
82. Mareja (Arbutus unedo, familja Ericaceae)

Gjethet e thata t mares (koimares) prdoren si drog. sht shkurre ose dru deri n 10 metra i
lart.
Ka veti rrudhse dhe antiseptike. Prdoret kundr diarres, pezmatimit t mlis dhe pr
dizinfektimin e rrugve t urins.
20 gr drog e grimcuar hidhen n 500 gr uj t sapozier; ena mbulohet me kapak dhe przierja
lihet 15-30 minuta; kullohet . Pihen 3-4 filxhan kafeje n dit. N raste diarreje aji zihet 10
minuta. aji ruhet pr deri 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

83. Melakja (Geum urbanum, familja Rosaceae)

Rizoma e thar e melakes ose geumit t qyteteve prdoret si drog. Bima rritet n vende t
freskta dhe me hije. Lulzon n maj-qershor.
Droga prdoret si dizinfektuese, anestezike e leht; pr ndalimin e diarres, kundr fryrjes s
zorrve; pr gargar n pezmatime t zgavrs s gojs; pr banja n hemorroide dhe smundje t
lkurs.
2 lug aji me drog t coptuar hidhen n got uj. Ena mbulohet me kapak, przierja zihet
15 minuta, pastaj kullohet dhe pihet. Pihen 2 doza t tilla n dit; n mngjez dhe dark. Mund t
prdoret dhe n form pluhuri n dozn 2-3 gram drog e pluhurosur*3 her n dit. Ruhet deri
n 2 vjet.
84. Mlqinja (Berberis vulgaris, familja Berberidaceae)

BIMET MJEKUESE

Lvorja e rrnjve dhe frytet e thara t bims prdoren si drog. Bima haset n vende t shkreta
t maleve glqerore. Frutifikon n gusht-shtator.
Ka veti laksative, diuretike, koleretike, spazmolitike dhe prdoret n smundje t veshkave, n
gur t veshkave, n pezmatime t rrugve urinare (sipas kshills s mjekut). Tejkalimi i dozs
mund t dmtoj veshkat si dhe mund t jap prgjumje, t vjella, diarre etj. Frytet prdoren n
prgatitjen e ajrave t pasur me vitamin C.
1 lug aji me drog lvoreje t grimcuar hidhet n 2 filxhan aji uj dhe zihet 5-10 minuta.
aji kullohet dhe pihet gjat dits i ndar n 3 pjes. Droga ruhet deri n 18 muaj.
85. Mendra e but (Mentha piperita, familja Labiatae)

Gjethet e thara t dhiozms, ose mendrs s but shrbejn si drog.

Prdoret pr qetsimin e sistemit nervor, pr largimin e gazrave t zorrve, kundr diarres, pr
nxitjen e zbrazjes s fshikzs s tmthit, kundr marrjes s mendjes etj.
Nj lug supe me mendr hidhet n 2 gota me uj t sapovaluar. Przierja mbulohet me kapak
dhe lihet 5-10 minuta duke e tundur her pas here. Gjat dits pihen 2-3 doza t tilla. Droga e
ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

86. Mersina (Myrtus communis, familja Myrtaceae)

Gjethet e thara t bims shrbejn si drog. sht bim shum e prhapur

Prdoret n smundje t aparatit t frymmarrjes, kundr diarres, majasllit. Lehtson
smundjen e diabetit.
15-30 gjethe t coptuara hidhen n 1 litr uj dhe zihen pr 5 minuta. Ena mbulohet me kapak,
lihet n qetsi pr 15 minuta, pastaj kullohet prmbajtja dhe prej lngut pihen 4-6 lug gjelle n
dit. Droga e ruan veprimin pr 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

87. Mllaga (Malva silvestris, familja Malvaceae)

Gjethet dhe lulet e thara t mllags shrbejn si drog.

Prdoret n smundje t aparatit trets, t aparatit urinar. Nga jasht prdoret pr larje, gargar,
kundr acarimeve t lkurs dhe t mukozave. Prdoret dhe pr t shruar difekte t mukozs s
stomakut dhe t zorrve. Ka veti absorbuese sikurse qymyri shtazor.
2 lug aji me drog hidhen n 1 got uj t sapozier dhe lihen 15-30 minuta. Pihen 2-3 gota n
dit. Droga ruhet deri n 18 muaj.
88. Mllaga e bardh (Althaea officinalis, familja Malvaceae)

Rrnjt e prera, t qruara dhe t thara, si dhe gjethet e mllags ose mollohires shrbejn si
drog. Bima rritet zakonisht n zonat e ulta, n vende m lagshti.
Droga prdoret kundr pezmatimit t rrugve t frymmarrjes dhe t fytit, pr t lehtsuar
nxjerrjen e glbazs; pr t shplar fytin dhe hundn; n pezmatime t rrugve urinare dhe t
zorrve; n diarre.
Ndryshe nga ajrat e tjer aji i mllags s bardh prgatitet duke e hedhur drogn n uj t
ftoht. 1 lug gjelle me drog t grimcuar hidhen n nj got uj dhe przierja lihet 6 or. Pihen
doza t tilla disa her n dit. Njsoj prgatitet aji pr gargar dhe bhet gargar disa her n
dit. aji i rrnjve mund t prgatitet dhe duke hedhur drogn e grimcuar n uj t prvluar.

BIMET MJEKUESE

Prdoren dhe lulet e mllags s madhe (Althaea rosea) si zbutse n bronkit; si laksative t
lehta; kundr kolls. aji i ksaj bime prgatitet duke zier 2 lug gjelle lule n 1 got uj. Pihen
2-3 doza t tilla n dit.
Drogat e ruajn veprimin pr 2 vjet.
89. Mshtekna (Betula verrucosa, familja Betulaseae)

Si drog shrbejn gjethet dhe sythet e thara t mshtekns ose krahjets. Bima takohet n veri t
vendit, n zonn e ahut.
Prdoret si diuretike; n albuminuri; n gurt e veshkave, n reumatizm, n gut; n dhembje t
kyeve; n smundje t mlis etj.
2-3 lug aji me drog hidhen n 1 got uj t sapozier. Przierja mbulohet me kapak dhe lihet
15 minuta. Lngu kullohet dhe pihet. Nse shtojm nj maj thike me sod buke efekti i ajit
shtohet. Pihen 2 doza t tilla n dit. Droga e ruan veprimin deri n 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

90. Mtriku (Vinca major, familja Apocynaceae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar e thar e metrikut (ose menekshe gomari) shrben si drog.
Droga prdoret pr ndalimin e hemorragjive me origjin t ndryshme; prdoret n pezmatimet e
mukozs s zgavrs s gojs; n pezmatimet e bronkeve, t mushkrive; t aparatit trets; t
aparatit gjenitourinar; pr paksimin e qumshtit t gjirit; pr gargar n acarimet e gojs dhe t
fytit; n shrimin e ekzems dhe smundjeve t tjera t lkurs.
1 lug aji me drog t grimcuar hidhet n 1 filxhan uj t sapozier dhe prmbajtja lihet 15
minuta. Merren 2 doza t tilla n dit. Nga jasht droga prdoret si vales duke zier 5 minuta 6 gr
drog t grimcuar n 1 filxhan uj.
91. Milca (Melissa officinalis)

Gjethet e thara t milcs (barit t blets) shrbejn si drog. Bima sht e zakonshme tek ne.
Droga ndihmon punn e tmthit; ul tensionin e lart t gjakut; prdoret kundr pagjumsis; n
ngret e stomakut etj.

BIMET MJEKUESE

1 lug supe me drog t grimcuar hidhet n 2 gota uj t sapovaluar. Prmbajtja lihet 5-10
minuta duke e tundur her pas here. Pihen 2-3 gota t tilla n dit. Droga e ruan veprimin pr 2
vjet.

92. Misri (Zea mays)

Mustaqet e misrit nxisin urinimin dhe prdoren n cistitet kronike. Droga ndihmon n tretjen e
gurve t veshkave me prjashtim t gurve oksalate. Droga shton punn e tmthit; pakson
hemorragjin. T smurt nga zemra duhet t ken kujdes n prdorimin e drogs sepse ajo
ngacmon muskulaturn e saj si dhe rrit tensionin e gjakut.Poleni i luleve t misrit prdoret n
smundje t prostats.
3 gr drog hidhen n 1 got uj t ftoht dhe prmbajtja zihet 5 minuta. Lngu kullohet dhe
pihet; merren 2-3 doza t tilla n dit. Poleni prdoret n kt mnyr: 1 lug gjelle me polen dhe
1 lug gjelle me mjalt przihen n got me uj mineral . Lngu pihet 1 her n dit, n
mngjez esll.
93. Mjedhra (Rubus idaeus)

Gjethet dhe frytet e thara t mjedhrs (malin, dredhz, manaferr e but) prdoren si drog.
Droga rrudh mukozn e zorrve prandaj prdoret kundr diarres. Prdoret dhe si diuretike dhe si
kolagoge e leht. Frytet prdoren pr t nxitur djersitjen n rastet me temperatur q vijn nga t
ftohtt.
1 lug supe me gjethe t thata t grimcuara hidhet n 1 got uj dhe zihet. Merren 1-3 doza t
tilla. aji i fryteve prgatitet njsoj. Droga e ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

94. Murrizi (Crataegus oxyacantha, familja Rosaceae)

Droga prbhet nga lulet me gjethe dhe frytet e thata t murrizeve dy dhe njbrthamshe.
Droga ka veti qetsuese; ulin tensionin e gjakut; prdoren n forma t lehta t pamjaftueshmris
s koronareve; n dmtimet e zemrs pas smundjeve infektive etj. Droga vepron pas nj kohe t
gjat.
2 lug aji me drog t grimcuar hidhen n 1 filxhan aji me uj t sapozier. Ena mbulohet dhe
lihet t ftohet. Merren 2-3 doza t tilla n dit. Droga e murrizit prgatitet dhe si tinktur: 20
drog e grimcuar hidhen n 100 gr alkol 60 gradsh, mbahen n nj shishe. Pas 10 ditsh
kullohet prmbajtja. 20-25 pika lng n pak uj pihen 3 her n dit. Droga e ruan veprimin pr
18 muaj.

BIMET MJEKUESE

95. Neja e prdredhur (Polygonum bistorta, familja Poligonaceae)

Rizomat e thara t bims prdoren si drog. Bima rritet n livadhe me lagshti n zonn
subalpine.
Prdoret kundr diarres. Ka shum tanine, aq sa lvorja e dushkut, frytet e boronics. Shrben si
mjet rrudhs dhe jargzues n pezmatimet e zorrve; n form gargare n pezmatimet e zgavrs
s gojs dhe t rrugve t siprme t frymmarrjes.
1-2 lug aji me drog hidhen n got uj t sapozier. Przierja mbulohet me kapak dhe lihet
30 minuta; lngu kullohet dhe pihet. Merren 2-3 doza t tilla n dit deri n normalizimin e
gjendjes. Droga e ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

96.Neja si piper uji (Polygonum hydropiper)

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e bims shrben si drog. Bima rritet si bar i keq n
vende me lagshti. sht e zakonshme n zonn e Kors. Gjethet e freskta t saj kan shije
shum djegse e cila zhduket kur ato thahen. Lulzon n qershor-tetor.

BIMET MJEKUESE

Droga ka veti t lehta ekspektorante, ka veti rrudhse dhe antiseptike (n saj t tanineve q
prmban), veti antihemorragjike (n saj t vitamins K). Si ekstrakt i lngt prdoret n
metroragji, si diuretik dhe hipotensiv. N form pervalese prdoret n pezmatimet e rrugve t
siprme t frymmarrjes, n kolln e bardh etj. Prdoret dhe nga jasht pr lehtsimin e
pezmatimeve dhe dhimbjeve t kyeve; n artroza dhe smundje t lkurs.
Nj lug gjelle me drog t grimcuar hidhet n 1 l uj t sapozier dhe lihet 15 minuta. Pihen 2-3
gota aji n dit.
97. Nernxa (Citrus Amara Lamk., familja Rutaceae)

Lvoret e fryteve t thara t nernxs shrbejn si ila. Lvoret e nernxs prdoren pr hapjen e
oreksit, n dispepsi, n ethe etj.
30 gr drog e grimcuar hidhen n 100 gr alkol 80O.Prmbajtja lihet 2 jav duke e tundur her pas
here. Pas 2 javve lngu kullohet. Kundr dhimbjeve t stomakut dhe t zorrve pihen 30 pika n
pak uj. Pr hapje oreksi pihen 15-20 pika n 1 filxhan uj, gjysm ore para buke.
Lulet e nernxs prdoren si qetsuese n fmijt q vuajn nga pagjumsia. aji prgatitet nga 5
gr lule t thara t cilat hidhen n 1 filxhan aji me uj t sapozier. Ena mbulohet me kapak dhe
lihet pr 15 minuta. aji kullohet dhe pihet para gjumit.

BIMET MJEKUESE

98. Netulla (Verbascum phlomoides, Verbascum thapsiforme, familja Scrophulariaceae)

BIMET MJEKUESE

BIMET MJEKUESE

Verbascum thapsiforme
Kurora e luleve t thara t bimve (emra t tjer llapushe, lulepeshku) shrbejn si ila. Bimt
takohen n zonn subalpine.Lulzojn n qershor-shtator.
Droga lehtson kollitjen, prdoret kundr pezmatimeve t gojs dhe t fytit, n pezmatimet e
bronkeve, n bronkit azmatik, n kolln e bardh.
3-4 lug aji hidhen n nj got uj t sapozier; ena mbulohet me kapak dhe lihet pr 15 minuta
duke e przier her pas here. Lngu kullohet nga qimet e luleve dhe lngu pihet gjat dits i
ndar n 2-3 doza. Droga prishet nga lagshtira. Ajo duhet t ket ngjyr t verdh floriri. N
lagshti prishet brenda 3 muajve. N vende t thata e ruan veprimin pr 2 vjet.
99. Opiumi

Si ila prdoret lngu i frutit t opiumit dhe substancat e derivuara prej tij (morfina, kodeina).
Opiumi ka 12% morfin.
Kultivimi i opiumit pr ushqim dhe anestezi daton q n epokn e re t gurit (neolitike).
Perandorit sumeriane, asiriane, egjiptiane, indiane, greke, romake, persiane dhe arabe e
prdornin gjersisht opiumin n kirurgjin antike, sepse ishte bima mjeksore m potente pr
qetsimin e dhimbjeve. Mjekt e dgjuar arab t mesjets i vinin pacientt n anestezi t
prgjithshme duke u vn nn hund sfungjer t regjur me bim mjeksore qetsuese, ndr to dhe
opiumi (shiko http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_general_anesthesia).
Farat e opiumit n kuzhinn e disa vendeve prdoren n mblsira. Ato zakonisht kaurdisen dhe
bluhen prpara prdorimit.

Foto: mblsir polake me fara opiumi

BIMET MJEKUESE

100. Parietarja mjeksore (Parietaria officinalis, familja Urticaceae)

Pjesa mbitoksore, e lulzuar e thar e bims (emr tjetr karafilegjen) shrben si drog. sht
bim e zakonshme npr mure, gjerdhe. Lulzon n pranver-vjesht.
Droga ka veti t theksuara diuretike; veti zbutse dhe cikatrizuese. Prdoret si diuretik n gurt e
fshikzs, rrs, n nefri, cistit etj. N form llapaje prdoret pr mjekimin e plagve dhe gjinjve
t plasaritur.
1 lug gjelle me drog t grimcuar hidhet n 1 got uj t sapozier; mbulohet me kapak dhe lihet
15 minuta duke e przier her pas here. Lngu kullohet dhe pihet. Merren 3 doza t tilla n dit.
Pr mjekimin e plagve dhe t gjinjve merren 2 grushta me gjethe t njoma t bims dhe zihen
me nj got qumsht derisa t avulloj lngu. Mbetja shtypet, mbshtillet me nap dhe vihet mbi
plag. Mjekimi bhet 2 her n dit. Droga ruhet deri n 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

101. Pata (Polygonum aviculare, familja Polygonaceae)

Pjesa mbitoksore e barit t pats (ndryshe neja e zogjve) shrben si drog. Bima sht e
zakonshme si bar i keq.
Droga prdoret si mjet rrudhs kundr heqjes s barkut; si nxitse e urinimit; pr ndrprerjen e
gjakut veanrisht n hemorragjit e mitrs; n smundjet dhe gurt e veshkave; n reumatizm;
n ekzem; pr lehtsimin e kollitjes.
3 lug aji me drog t grimcuar hidhen n 1 got uj t sapovaluar. Ena mbulohet me kapak dhe
lihet 15 minuta t ftohet. Lngu kullohet dhe pihen 2-3 gota aji n dit. N form pluhuri merret
3 her n dit nga 1 lug kafeje e shoqruar me uj. Droga ruan veprimin deri n 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

102. Pelini (Artemisa absinthium, familja Compositae)

Pjesa mbitoksore e thar e pelinit shrben si drog. Pelini sht i hidhur prandaj prdoret pr
shtimin e lngjeve t stomakut dhe pr prmirsimin e puns s mlis. Esenca e pelinit ka veti
antiseptike. Pelini n doza t mdha sht i helmt dhe mund t dmtoj trurin. Nuk duhet
prdorur nga grat shtatzna.
1-2 lug kafeje drog e coptuar hidhen n got uj t sapozier. Ena mbulohet me kapak dhe
lihet 15 minuta t ftohet, pastaj przierja kullohet dhe aji pihet disa her gjat dits, me lug,
gjysm ore para buke. Mund t merret dhe si pluhur, 3 her n dit nga 1 gr para buke. Droga e
ruan veprimin pr 18 muaj.
103. Pelini i zi (Artemisa vulgaris, familja Compositae)

Pelini i zi n krahasim me t bardhin ka m pak hidhtin dhe esenc jo aq t dmshme. Droga

prdoret pr rritjen e oreksit; normalizimin e rregullimeve t menstruacioneve; kundr

BIMET MJEKUESE

parazitve t zorrve. Droga nuk duhet t merret n doza t larta dhe pr nj koh t gjat sepse
shkakton helmim q shoqrohet me rnien e tensionit t gjakut dhe me ngadalsimin e ritmit t
rrahjeve t zemrs.
1-2 lug aji me drog t grimcuar hidhen n litr uj t sapozier. Przierja lihet 15 minuta,
kullohet dhe pihet disa her n dit para buke, me lug gjelle. Droga ruhet deri n 2 vjet.
104. Pisha (Pinus sylvestris)

Sythet e pishs shrbejn si drog. Droga prdoret n koll, bronkit; si mjet diuretik n pielit;
cistit e uretrit. Nga jasht sythet e pishs prdoren n banja me veprim antiseptik dhe cikatrizues.
1 lug kafeje me sythe hidhen n 1 got me uj t sapozier. Przierja mbulohet me kapak dhe
lihet 15 minuta; kullohet. Pihen 2-3 doza t tilla n dit.
Rrshira vajore e pishs prdoret pr mbylljen e plagve dhe si mjet baktericid duke e vendosur
drejtprdrejt n plag. Droga e ruan efektin deri n 18 muaj.

BIMET MJEKUESE

105. Pjepri i egr (Ecballium elaterium Rich., familja Cucurbitaceae)

sht nj bim e rrall tek ne. Lngu i fryteve para pjekjes s tyre t plot shrben si drog.
Lngu lihet n qetsi, pas nj far kohe n fund t ens bie nj llum i cili prdoret si ila.
Droga ka veti purgative shum t fuqishme prandaj prdoret vetm me kshilln dhe nn
mbikqyrjen e mjekut.
106. Plepi i zi (Populis nigra, familja Salicaceae)

Sythet dhe lvoret e degve t plepit t zi prdoren si ila. Droga sht diuretike, rrudh mukozat,
sht antiseptike. Sythet e plepit t zi prdoren nga jasht si pomad n majasll dhe djegje.
1-2 lug aji me sythe t grimcuara hidhen n 1 filxhan aji me uj t sapozier. Prmbajtja lihet
15 minuta, pastaj kullohet. Pihen 2 doza t tilla n dit.

BIMET MJEKUESE

Kurse aji i lvoreve prgatitet si vijion: 2 lug aji me drog t coptuar zihen n 1 filxhan aji
uj pr 10 minuta. Pastaj ena lihet 15 minuta e mbuluar. Prmbajtja kullohet. Pihen 2 doza t tilla
n dit.
Pomada prgatitet si vijon: 20 sythe t coptuara hidhen n 1 lug gjelle alkool t prqendruar.
Ena lihet e mbuluar pr 24 or. Alkoli i shtohet 100 gr dhjam derri t freskt dhe 5 gr dyll
bletsh. Przierja vihet n banjmari q t shkrij. Pas shkrirjes przierja kullohet n nap dyshe
dhe przihet mir q t bhet e njtrajtshme.
107. Podiqja (Agrimonia eupatoria, familja Rosaceae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e bims (emr tjetr i bims kallare) shrben si drog.
Droga ka veti rrudhse, disinfektuese, nxit rrjedhjen e tmthit, urinimin. Prandaj prdoret kundr
diarres, smundjeve t mlis, t verdhit, smundjeve t rrugve t tmthit, rregullimeve t
tretjes; pr shplarjen e hunds; pr gargar n pezmatimin e gojs, t bajameve; n smundje t
lkurs. N plag mund t vihet direkte bima e freskt dhe e shtypur, pasi sht pastruar m par.
1 lug gjelle me drog t grimcuar hidhet n 1 got uj t sapozier. Przierja lihet ore duke e
tundur her pas here; kullohet dhe pihet. Pihen 2-3 doza t tilla n dit. Kura vazhdon deri n
prmirsimin e gjendjes. Droga e ruan veprimin pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

108. Polipoda (Polypodium vulgare, familja Polypodiaceae)

Krcelli nntoksor i thar i bims shrben si drog. Droga prdoret kundr parazitve t
zorrve; ndihmon rrjedhjen e tmthit; ka veti t lehta laksative; prdoret si ekspektorante.
1 lug gjelle me drog t grimcuar hidhet n 1 got uj t sapozier dhe lihet pr 15 minuta duke e
przier her pas here. Kullohet dhe pihet.
Droga mund t merret dhe n form pluhuri, 3 her n dit nga 1-2 gr rizom-pluhur.
109. Prasi (Allium Porrum, familja Liliaceae)
Gjethet e freskta t prasit kan veti kurative. Sikundr qepa ato kan veti bakteriostatike; nxisin
tretjen e ushqimit nga zorrt, ulin presionin e gjakut; jan diuretike. Farat e shtypura t preshit, t
ziera n ver t bardh prdoren kundr rrs n veshka.

BIMET MJEKUESE

110. Pulithi (Senecio vulgaris, familja Compositae)

Bari i lulzuar i that i pulithit (emra t tjer rrexuall, bari i gardalinave) shrben si drog.
Lulzon n shkurt-dhjetor. Bima prdoret rrall pr t qetsuar ngrin e muskulaturs s lmuar
dhe pr t ndaluar rrjedhjen e gjakut, si psh. N probleme gjinekologjike, pas heqjes s
dhmbve, bajameve etj. Pulithi sht helmues nse nuk merret sipas rekomandimit.
111. Purqarku (Nasturtium officinale)

Pjesa mbitoksore e lulzuar, e freskt e bims (emr tjetr: shelp) shrben si drog. sht bim
q rritet n vende me lagshti. Lulzon n prill-shtator.
Droga prdoret si burim vitaminash, pr nxitjen e oreksit, prmirsimin e rregullimeve t
aparatit trets; pr shtimin e prodhimit t tmthit; kundr gurve t tmthit; n smundjet e
rrugve biliare.

BIMET MJEKUESE

Bima e freskt bhet sallat ose shtrydhet dhe lngu i shtrydhur pihet 3 her n dit nga 3 lug
gjelle e holluar n 1 got uj. Lngu i bims mund t pezmatoj mukozn e fshikzs s urins
prandaj prdoret me kujdes. Pr t forcuar mishrat e dhmbve, si dhe pr t nxitur formimin e
pshtyms, prtypen do dit disa gjethe t purqarkut.
Bima e thar prdoret si vijon: 1-2 lug gjelle me drogn e grimcuar hidhen n got uj t
sapozier. Prmbajtja mbulohet dhe lihet 30 minuta duke e tundur her pas here. Pihen 3 doza t
tilla n dit.
112. Qepa (Allium Cepa, familja Liliaceae)
Koka e qeps prdoret pr shtimin e lngjeve tretse t stomakut, si diuretike; pr kurimin e
plagve, t smundjeve t gojs; kundra kapsllkut; pr paksimin e shpeshtsis s urinimit n
t smurt me prostat.
Sipas studimit publikuar n http://www.ajcn.org/content/84/5/1027.abstract konsumi i rregullt i
perimeve t familjes s qeps (hudhra, qepa e njom, qepa e that etj.) pakson rrezikun e
kancerit.
Prdoren 2-6 kokrra qep n dit. Si diuretike prgatitet si vijon: 300 gr qep shtypen n havan
dhe bhen qull. Shtohet 100 gr. mjalt, 600 gr ver e bardh, przihen me njra tjetrn q t
bhet nj lng i njtrajtshm. Przierja lihet 24 or. Lngu kullohet dhe pihet 2-4 lug supe n
dit, para buke.
Alkoolatura me qep prgatitet si vijon: 100 gr qep t coptuara zhyten n 100 gr alkool 90o dhe
lihen pr 10 dit. Lngu filtrohet dhe pihen 2-4 lug kafeje n dit pr shtimin e urinimit dhe n
smundje t zorrve.
Pr qetsimin e kolls merren luspat e anve, t kuqe, t thata, t 4-5 qepve, zihen n xhezve me
uj. aji kullohet dhe pihet n dark. Po ky aj pihet kundr heqjes s barkut, 1 got aj 3 her
n dit, para buke, pr dy dit rresht.
N lkurn e dmtuar (qelbzim, morth, goditje etj.) vihet qep e grir imt e przier me pak
krip. N varie vihet si llapa pr 8-10 or.
N grvishtje t freskta ose n shpime vihen direkte mbi plag cipat e luspave t qepve, q t
mnjanohen infeksionet n munges t antibiotikve.
N t smurt nga prostata, pr paksimin e shpeshtsis s urinimit prdoret si vijon: 1 qep
ndahet n 4-5 pjes, futet n 1 en ku shtohet nj got me uj, lihet gjat nats. N mngjez lngu
kullohet dhe pihet esll. Kjo bhet 40 dit rresht.

BIMET MJEKUESE

113.

Qerbashi (Galega officinalis)

Pjesa mbitoksore e lulzuar e thar e bimes (emra t tjer: ballbreshka, kukurjaku) shrben si
drog. Rritet n vende barishtore me lagshti. Lulzon n maj-qershor.
Droga prdoret pr shtimin e qumshtit n nnat me fmij n gji; pr uljen e nivelit te sheqerit
n gjak, si dhe ka veti diuretike.
5-8 lug me drog t grimcuar hidhen n 1 litr uj t sapozier. Przierja mbulohet me kapak dhe
lihet 30 minuta. Kullohet dhe pihet gjat dits. N trajtimin e diabetit aji pihet me ndrprerje, 8
dit po, 8 dit jo. Droga ruhet deri n 2 vjet.
114. Qingla (Sambucus ebulus, familja Caprifoliaceae)

BIMET MJEKUESE

Frytet dhe rrnjt e thara t qingles kan veti kurative nse prdoren sipas udhzimeve t mjekut.
N doza t larta jan helmuese dhe shkaktojn t vjella dhe diarre, deri n vdekje.
Prdoren si diuretike, laksative n pezmatimet e rrugve urinare, t fshikzs s urins etj. Frytet
prdoren dhe pr ngjyrosjen e verave dhe t lkurave.
N formn e reelit frytet e qingls jan prdorur dhe kundr TBC-s.
1 lug aji me rrnj t grimcuara hidhet n litr uj. Lihet 15 minuta. Lngu pihet gjat dits
i ndar n 2-3 doza t barabarta.
115. Rradhiqja (Taraxacum officinale, familja Compositae)

Rrnjt e thara t bims (emr tjetr: luleshurdha) shrbejn si drog. Droga nxit punn e tmthit;
prdoret kundr acarimeve t mlis, gurve t tmthit; mahisjeve t kanaleve t tmthit; n

BIMET MJEKUESE

gjendjen e pamjaftueshmris t mlis; n fazat e para t cirrozs; si diuretike; n mjekimin e

smundjeve t lkurs q vijn nga rrjedhja e pamjaftueshme e tmthit.
1 lug supe me drog t grimcuar zien n 1-2 gota uj. aji kullohet dhe pihet 1-3 her n dit.
Droga e ruan veprimin pr 18 muaj.
Prdorime t tjera sipas literaturs s huaj: m qumshtin e rradhiqes lyejn purrat; e ln t
thahet. Purrn e lyejn sa m shpesh. Purra nxihet dhe rrzohet. Vern e prgatitur nga lulet e
rradhiqes e prdorin pr probleme me tretjen dhe pr probleme me veshkat
(http://www.nhm.ac.uk/nature-online/life/plants-fungi/country-cures/exhibit_dandelion.html)
116. Rigoni (Origanum vulgare, familja Labiatae)

Pjesa mbitoksore e rigonit prdoret pr t ndihmuar tretjen; pr nxjerrjen e glbazs; pr

mjekimin e rrugve t frymmarrjes, kolls s bardhe; pr nxitjen e urinimit; pr nxitjen e
djersitjes n rruf e grip; kundr acarimeve t lkurs dhe mykozave.
Esht i pasur n fenole dhe flavonoide prandaj sht antioksidant i mir.
1 lug aji me drog t coptuar hidhet n got uj t sapovaluar, mbulohet me kapak dhe
lihet 15 minuta. Prmbajtja kullohet. Pihen 1-3 doza t tilla n dit. Droga ruan veprimin pr 2
vjet.
117. Rozmarina (Rosmarinus officinalis, familja labiatae)

BIMET MJEKUESE

Gjethet e thara t rozmarins shrbejn si drog. Rozmarina prdoret kundr hipertensionit; n

form gargare pr mjekimin e afts; n form ekstrakti alkoolik pr masazhe t koks kundr
rnies s flokve. Rozmarina n doza t larta sht helmuese. Nuk prdoret n shtatzani.
1 lug kafeje ose supe me drog t grimcuar hidhet n nj got uj t sapovaluar, mbulohet me
kapak dhe prmbajtja lihet 15 minuta. Pihen 3 doza t tilla n dit.
Prdorime t tjera sipas literaturs: prdoret pr prmirsimin e memories
(http://en.wikipedia.org/wiki/Rosmarinus_officinalis#Medicine)
118.Rrepa (Raphanus Sativus, familja Cruciferae)

Rrnjt e freskta t rreps kan veti kurative. Rrepa prdoret kundr gurve t tmthit; pr t
lehtsuar tretjen e ushqimeve; pr nxitjen e urinimit. Rrepa nuk prdoret n doza t larta kur
mlia sht e dmtuar. Me tharjen e rrnjs paksohet veprimi kurativ i saj. N gurt e tmthit
prdoret n doza t vogla dhe pr nj koh t caktuar. Kura me rrep n smundjen e mlis
mnjanon shqetsimet alergjike si kruarjen etj.

BIMET MJEKUESE

Merren nga goja 100-200 gr. rrnj t freskta, ose pjes-pjes 100-150 gr lng rrnje n dit.
Pas nj kure prej 4-5 ditsh bhet ndrprerje prej 2-3 ditsh. Kura zgjat 15-20 dit dhe mund t
prsritet do 3 muaj.
119. Rrnja (Quercus robur), bunga (Quercus petraea), t familljes
Fagaceae

Rrnja
Prdoren lvoret e trungjeve t reja dhe t degve si dhe gjethet e thara r ktyre bimve. Gjethet
prmbajn t njjtat substanca vepruese si lvoret por n sasi m t pakta.
Droga e bims prdoret kundr katarreve t stomakut dhe t zorrve; kundr heqjes s barkut,
hemorragjis; kundr helmimeve me kripra metalesh t rnda dhe me alkaloide; n form
gargare n pezmatimet e cips mukoze t gojs dhe t fytit. Prdoret n djegje, kundr majasllit,
djersitjes s kmbve; n form banjash n rastet e ngrirjes s gjymtyrve.
1 lug aji me drog lvoreje t grimcuar hidhet n 1 got aji me uj dhe zihet 15 minuta.Pihen
2-3 doza t tilla n dit. Nqs. merret n form pluhuri dozimi sht 5 her n dit nga nj maj
thike.
Pr banja zihet aj si m sipr por hidhen 500 gr drog n 4 litra uj. Droga-gjethe pihet n form
aji: zihen 3 gr gjethe t thara t grimcuara n 1 got uj. Pihen 2-3 doza t tilla n dit. Droga e
ruan veprimin pr 18 muaj.
120. Rrodhe e madhe (Arctium Lappa, familja Compositae)

BIMET MJEKUESE

Rrnjt e thara t bims prdoren si drog.

Droga prdoret n rregullimet e aparatit trets; pr forcimin e qndrueshmris s organizmit
ndaj smundjeve; pr shtimin e urinimit; kundr diabetit; nga jasht pr mjekimin e smundjeve
t lkurs, ekzems, proeseve t qelbzsuara, plagve q shrohen me vshtirsi, n zbokthin e
lkurs e lkurs s koks.
1 lug aji me drog t grimcuar hidhet nj nj got aji me uj dhe zihet pr 10-15 minuta.
Lngu kullohet dhe pihet. Merren 2-3 doza t tilla n dit. Droga mund t merret dhe n form
pluhuri, 3 her n dit nga 2-3 gr. Pr prdorim t jashtm aji prgatitet si m sipr, por duke
prdorur 2 her m shum drog. Droga ruhet pr 18 muaj.
Prdorime t tjera sipas literaturs s huaj: Rrodhja e madhe sht nj nga prbrsit e ajit
Essiac, i cili sht prdorur kundr kancerit (http://en.wikipedia.org/wiki/Essiac).
121. Rrushqyqja (Sedum acre, familja Crassulaceae)

BIMET MJEKUESE

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e rrushqyqes s atht shrben si drog. Bima prdoret
kundr presionit t lart t gjakut; nga jasht prdoret pr mjekimin e plagve t qelbzuara,
purrave, hemorroideve dhe infeksioneve nga krpudhat . N doza t larta jep dhimbje koke, t
vjella.
1 lug aji me drog t grimcuar hidhet n 1 got aji me uj t sapozier dhe lihet 15 minuta.
Kullohet dhe pihet. Merren 2 doza t tilla n dit. Droga mund t merret dhe n form pluhuri, 3
her n dit nga 1 gr. Pr mjekimin e problemeve t lkurs aji prgatitet duke prdorur 2-3
her m shum drog. Meq aji n doza t larta provokon t vjella mund t prdoret gjat
helmimeve pr zbrazjen e stomakut.
122. Salepi (lloje t ndryshme t gjinive Orchis, Gymnadenia, Platanthera t familjes
Orchidaceae)

Orchis militaris

BIMET MJEKUESE

Orchis mascula
Zhardhokt e rinj, t qruar, t thar dhe t pluhurosur t bims kan veti kurative. Zhardhokt
nxirren nga toka n fund t lulzimit, pastrohen nga dheu, zhvishen nga cipa e tapzuar,
prshkohen n pe, zhyten pr disa minuta n uj q valon pr t prishur aftsin mbirse dhe
thahen n ajr duke i varur n penj.
Salepi prdoret n acarimet e mukozs s zorrve dhe t stomakut; kundr katarreve dhe heqjes
s barkut, veanrisht tek fmijt; n katarret e rrugve t siprme t frymmarrjes.
1 lug kafeje me pluhur salepi hidhet n 1 litr uj t sapovaluar. Pija pihet e ngroht, disa her
n dit, e aromatizuar me erza. Droga ruhet pr 2 vjet.

BIMET MJEKUESE

123. Sanza (Gentiana lutea, familja Gentianaceae)

Rrnja ka veti anti-inflamatore, antiseptike, kolagoge, emenagoge, antiparazitare etj.

Droga prdoret pr shtimin e sekretimit t lngut gastrik; pas smundjeve t rnda pr forcimin e
imunitetit; n anemi; pr uljen e temperaturs s lart. Nuk prdoret nga nnat me fmij n gji
sepse i jep qumshtit shije t hidhur.
10 gr drog e grimcuar hidhen n 1 litr uj dhe zihen pr 15-20 minuta. Pihen 2-3 filxhan me
aj n dit, para buke. Droga mund t prdoret dhe n form pluhuri 3 her n dit nga nj maj
thike, gjithmon para buke. Droga ruhet pr 2 vjet.
Bims i sht dhn emri pas mbretit ilir Gentian i cili mendohet se zbuloi se bima kishte veti
tonike (http://en.wikipedia.org/wiki/Gentiana_lutea)

BIMET MJEKUESE

124. Selvija (Cupressus sempervirens, familja Cupressaceae)

Boet e thara t selvis kan veti kurative. Ato prdoren kundr urinimit n gjum (sepse
fuqizojn muskulaturn e fshikss s urins); n majasll, varrie (sepse ngushtojn ent e
gjakut); kundr diarres (n saj t veprimit rrudhs).
10 gr. drog e coptuar hidhet n 100 gr alkol 600, n nj shishe e cila mbyllet me tap.
Prmbajtja lihet 7 dit duke e przier her pas here. Pas 7 ditve lngu kullohet dhe pihet n
dozn nga 20 pika 3-4 her n dit pas ushqimit kur ndodhin rrjedhje t brendshme gjaku me
prejardhje t ndryshme. Fmijve q urinojn n gjum u jepen 15 pika para gjumit. Pr
prdorim nga jasht 50-100 pika tinktur treten n 1 litr uj t ngroht. Copa garze njomen me
ujin dhe vihen mbi varrie. Varriet lahen me ajin q prftohet duke zier 1 grusht me fryte t
thata n 1 litr uj.
Kurse pr heqje barku aji prgatitet duke hedhur 10 gr drog t coptuar n 2 gota uj t
sapozier. Prmbajtja mbulohet me kapak dhe przihet her pas here. Pas 15 minutash kullohet.
Pihet do 2 or nga 1 lug gjelle.

BIMET MJEKUESE

125. Senameqi (Cassia angustifolia, Cassia obovata, Cassia acutifolia, familja

Leguminosae)

Cassia angustifolia
Gjethet e sens prdoren kundr kapsllkut. Efekti i gjetheve shfaqet 10-12 pas marrjes.
1 lug gjelle me gjethe hidhet n 1 got uj t sapovaluar. aji lihet derisa t vaket, kullohet dhe
pihet n dark.
126. Sinapi (Brassica nigra, famlija Cruciferae)

BIMET MJEKUESE

Farat e sinapit prdoren si drog. Farat e sinapit t shtypura n uj, nga jasht skuqin lkurn dhe
trheqin gjakun n vendin ku vihen. Prandaj prdoren pr shpejtimin e shrimit t smundjeve
nga t ftohurit, t reumatizmit etj.
Llapaja e sinapit prgatitet si vijon: 50 gr miell sinapi przihen me uj gjysm t vakur (25-35
0C), derisa t formohet nj brum i but. Brumi mbshtillet me leck dhe vihet mbi vendin ku
dhemb, lihet n t 15 minuta. Vendi ku vihet llapaja mund t lyhet paraprakisht me pak vaj.
Pr mjekimin e ftohjeve dhe reumatizmit merren 25 gr miell sinapi, futen n nj qese lecke, e
cila zhytet n 2 litra uj gjysm t vakur, banja lokale zgjat ~30 minuta. Farat e sinapit nuk
zhyten n uj t valuar sepse humbasin aftsin vepruese. Droga e ruan veprimin pr 18 muaj.
127. Solidaga shufrart (Solidago virgaurea, familja Compositae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e bims shrben si drog. Prdoret si diuretike e leht
pr smundje kronike t veshkave; kundr rritjes s prostats; kundr diarreve; si kompres
prdoret kundr plagve q shrohen me vshtirsi. Me raste prdoret dhe bari i freskt, sidomos
gjethet dhe rrnjt e bims.
1-2 lug gjelle me drogn e thrrmuar hidhen n nj filxhan aji uj t sapozier dhe lihet aty 15
minuta.; kullohet, pihet gjat dits.

BIMET MJEKUESE

128. Speci djegs (Capsicum annuum, familja Solanaceae)

Prdoret pr hapjen e oreksit; pr nxitjen e zbrazjes s fshikzs s tmthit. Nga jasht prdoret
n reumatizm.
N form pluhuri prdoret 3 her*0.1 gr n dit. Tinktura prgatitet duke hedhur 10 gr spec
djegs n 100 gr alkool 60 gradsh. Przihet her pas here dhe lihet disa dit. Pihen 20-30 pika 23 her n dit. Pr prdorim nga jasht tinktura prgatitet duke hedhur 6 speca djegs t freskt
n 100 gr alkool 80 gradsh pr dy dit. Pas ksaj lngu kullohet dhe prdoret pr frkimin e
vendit ku ndihet dhimbja reumatizmale.
129. Strkungulli (Bryonia dioica, familja Cucurbitaceae)

Rrnjt e strkungullit (ndryshe quajtur bar prdhesi) shrbejn si drog. Prdoret rrall sepse
sht helmues. Ka veti laksative, diuretike, emetike. Helmimi prej tij shkakton dhembje t forta
n zorr, temperatur t lart, gjakosje t urins etj. Kundr reumatizms prdoret n form vere.

BIMET MJEKUESE

Vera prgatitet kshtu: 60 gram drog e grimcuar hidhen n 1 litr ver, lihen aty 24 or; pija
kullohet dhe hidhet n shishe t mbyllur mir. Vera pihet n drek dhe dark nga nj lug gjelle
para buke.
Llapaja prgatitet kshtu: 30 gr rrnj t freskta shtypen, bhen qull; mbshtillen me nap dhe
vihen n vendin e dmtuar nga shembja ose goditja. Nuk duhet ln gjat n lkur sepse e
pezmaton dhe mund t formoj fllucka.
130. Sumullbari (Humulus lupulus, familja Cannabinaceae)

Frytet boe, t mbledhura n shtator, t thara t bims shrbejn si drog.

Prdoret si qetsues n pagjumsi t lehta; si diuretik n probleme t prostats; pr t
prmirsuar tretjen, si fitoncid.
lug aji me drog t thrrmuar hidhen n got uj t sapozier; ena mbulohet me kapak dhe
przierja lihet 15-30 minuta. Lngu pihet para gjumit. Pr prmirsimin e tretjes dhe t urinimit
pihen deri n 2-3 doza t tilla n dit.
Nga shkundja e fryteve boe bie nj pluhur i verdh q mund t prdoret pr t njjtat qllime si
frytet, n dozn 0.5-1 gr 2-3 her n dit. Afati i skadencs s drogs s thar: deri n 12 muaj.

BIMET MJEKUESE

131. Shaja mjeksore (Borago officinalis, lpusha)

Majat e lulzuara dhe t thara t shajs shrbejn si drog.

Droga prdoret pr nxitjen e urinimit n pezmatimet e rrugve urinare; si diuretik n reumatizm
dhe smundje t zemrs. Nga jasht prdoret si llapa kundr pezmatimit.
2 lug gjelle me drog t grimcuar hidhen n 1 litr uj t sapozier ku lihen 45 minuta. Lngu
pihet gjat dits me filxhan aji. Kura vazhdon 3-4 jav. Llapaja prgatitet si vijon: nj grusht
gjethe t thata e t coptuara valohen n pak uj derisa ky t avullohet. Llapaja mbulohet me
nap e vihet n vendin e dhembjes. Afati i skadencs s drogs s that: 2 vjet.
132. Shega (Punica granatum, familja Punicaceae)

Lvorja e rrnjve t shegs shrben si drog. Droga prdoret kundr tenias dhe kundr diarres.
Kundr tenias prgatitet si vijon: 60-80 gr lvore t thara e t coptuara hidhen n 3 gota uj.
Lngu zihet n fillim me zierje t leht pastaj me zierje m t fort derisa t mbeten 2 gota uj.
aji pihet esll n 2-3 doza brenda 1 ore. Ka shije t paplqyeshme prandaj mund t mblsohet.

BIMET MJEKUESE

Rekomandohet q 2 or pas pirjes s ajit t pihet purgativ (psh. 30-50 gr vaj recini) q t
jashtqitet paraziti i paralizuar.
133. Shelgu (Salix alba, Salix Purpurea, Salix Fragilis)

Lvorja e degve 2-3 vjeare e shelgut t bardh, t kuq dhe t thyeshm shrben si drog.
Prdoret pr t ulur temperaturn e lart; kundr podagrs, reumatizmit kronik; si qetsues dhe
n t ftohtit kundr temperaturs dhe dhimbjeve.
Nj lug aji me drog t grimcuar hidhet n nj got uj dhe zihet 15 minuta. Pihen 1-3 gota t
tilla n dit. Pr prdorim nga jasht: 30-40 gr drog zihen n litr uj. Lngu prdoret pr
banja t kmbve q djersiten shum, pr mjekimin e plagve q shrohen me vshtirsi. N
formn e ekstraktit alkoolik prdoret n masazhe kundr rnies s flokve.

BIMET MJEKUESE

134. Sherbela (Salvia officinalis, familja Laliatae)

Gjethet e thara t sherbels (ose sfaka) shrbejn si drog.

Prdoret kundr djersitjes s tepruar si psh. n smundje t mushkrive, klimakter etj. Djersitjen
e pakson 2 or pas pirjes s ajit dhe veprimi i zgjat disa dit. Pakson qumshtin e nnave.
Prdoret kundr diarres sidomos kur kjo shoqrohet me dobsim t muskulaturs s zorrve; n
trazira nervore; n t marrt e mendve; n smundje t fshikzs s tmthit dhe t mlis; si
antiseptik n form gargare n acarimet e zgavrs s gojs dhe n hemorragjit e mishrave t
dhmbve. Sherbela tek femrat ka veprim estrogjen prandaj prdoret pr lehtsimin e fekondimit
(t rnies shtatzan).
1 lug gjelle me drog t thrrmuar hidhet n 1 got uj t sapovaluar; mbulohet me kapak dhe
lihet 15 minuta. Pihen 2 doza t tilla n dit. I njjti aj mund t prdoret pr gargar. Droga ka
sasi t larta tujoni (helm) prandaj nuk prdoret pr nj koh t gjat.

BIMET MJEKUESE

135. Shkumbakja (Saponaria officinalis, familja Caryophylaceae)

Rrnjt e thara t shkumbakes (lulesapunit, barshkumsit) prdoren si drog. Prdoret si

lngzuese e glbazs, si djersitse n smundjet e rrugve t frymmarrjes, psh. n pezmatimin
e bronkeve, n koll, n t ftohur. Nga jasht prdoret n ekzem dhe ibane.
1 lug aji me drog t grimcuar hidhet n 1 got uj dhe zihet 5-10 minuta. Pihen 3-5 lug gjelle
n dit. I njjti lng mund t prdoret nga jasht pr mjekimin e plagve, ekzemave, ibanve etj.
N doza t larta droga shkakton t vjella. Pr t rritur tretshmrin e saponineve t drogs n t
shtohet pak sod buke. Si droga-rrnj mund t prdoret dhe bari i bims por ai ka m pak
saponine (lndt vepruese)

BIMET MJEKUESE

136. Shpatorja (Iris pallida, Iris Florentina, Iris germanica, familja Iridaceae)

Rrizomat pa rrnj, t lara, t qruara dhe t thara t shpatores (luleshpats, zambaku i varreve)
shrbejn si drog.
Droga prdoret pr zbutjen e glbazs, lehtsimin e kollitjes, shtimin e rrjedhjes s tmthit. Ka
veti fitoncide. Nga jasht prdoret si pluhur i imt pr pudrosjen e lkurs.
Nj lug aji me drog t thrrmuar hidhen n 1 got me uj t sapozier; lihet 10 minuta dhe
pihet menjher. Merren 1-2 doza t tilla n dit.
137. Shtogu (Sambucus nigra, familja Caprifoliaceae)

BIMET MJEKUESE

Lulet dhe frytet e thara t shtogut t zi shrbejn si drog. Prdoret pr t ndihmuar djersitjen n
temperatur t lart n smundjet e rrugve t frymmarrjes; pr t qetsuar dhimbjet e aparatit
trets; n fryrjet e zorrve nga gazrat; si gargar n acarimet e fytit, bajameve dhe gojs. Frytet
prdoren si antinevralgjike n nervin shiatik, n dhembje t kolons vertebrale.
1-2 lug aji me drog lule hidhen n 1 got me uj t valuar; mbulohen me kapak dhe llihet 15
minuta. Prdoren 1-3 doza t tilla n dit.
Me frytet aji prgatitet si vijon: 1-2 lug aji me drog hidhet n 1 got uj; zihet 3-5 minuta.
Pihet 1 got aj n dit, sidomos para gjumit. Fryteve t njoma u prdoret lngu: 20 gr lng i
fryteve przihet me 10 gr ver t kuqe. Przierja pihet brenda dits. Kura vazhdon 1 dit deri n
3 jav derisa t qetsohen dhimbjet e nervit shiatik apo t nervit trigemin.
138. Shtrapri (Capsella bursa pastoris, familja Cruciferae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar, pa rrnj, e thar e shtraprit shrben si drog. Droga prdoret pr
ndalimin e rrjedhjes s gjakut veanrisht nga mitra (kontrakton muskulaturn e uterusit); pr
rr n veshka. N doza t larta sht helmuese.
3 lug aji me drog t thrrmuar hidhen n got uj t sapovaluar dhe lihen aty 15 minuta.
Pihen 1-2 doza t tilla n dit, pr 10 dit rresht, para menstruacioneve, pr t paksuar
hemorragjin.

BIMET MJEKUESE

139. Torilis (Torilis nodosa Gaertn., familja Umbelliferae)

Frytet e thara dhe t pluhurosura t bims torilis shrbejn si drog. Prdoret pr mjekimin e
lytheve (verruceve plane dhe vulgare). Dozat jepen pr 5 dit rresht, n mngjez esll, si vijon:
t rriturit:

3 gr pluhur

11-16 vje:

2 gr pluhur

8-10 vje:

1 gr pluhur

Deri n 7 vje: 0.5 gr pluhur

Gjat kurs nuk hahet 6 or pas marrjes s dozs. Mund t pihet 1 got uj. Lythet zhduken pa
ln shenj, rreth 1 muaj pas fillimit t kurs.
140. Tmblagjaku (Chelidonium majus, familja Papaveraceae)

Pjesa mbitoksore e lulzuar dhe e thar e tmblagjakut (latrapecit t madh, bar jodit) prdoret si
drog.
Bima e freskt n vendin e kputjes nxjerr nj lng qumshtor n ngjyr portokalli i cili pengon
zhvillimin e tumoreve dhe ka veti baktericide. Prdoret kundr dhimbjeve t mls s zez; pr
shtimin e rrjedhjes s tmthit; kundr kolls s mir; kundr krizave t azms; si qetsues i
ngreve t stomakut; si qetsues i dhimbjeve t fshikzs s tmthit. M par sht prdorur
kundr kancerit t lkurs. sht i helmt prandaj prdoret nn mbikqyrjen e mjekut.

BIMET MJEKUESE

lug kafeje me drog t grimcuar hidhen n 1 got me uj t sapozier; lihet 15 minuta. Pihen
1-2 lug gjelle do 3 or. Nse dhimbjet vazhdojn doza prsritet gjat dits.
N form tinkture: 10 gr drog e grimcuar dhe 20 gr gjethe angjinareje hidhen n 100 gr alkool
70 gradsh. Przierja lihet 10 dit duke e tundur her pas here. Tinktura pihet n dozn 15-20 pika
n pak uj, 3 her n dit.
Si pomad: 30 gr. drog e pluhurosur przihet me nga 15 gr lanolin dhe vazelin; i shtohen dhe
10 pika fenol. Plaga lyhet me pomad, mbshtillet me nap dhe mbahet e lidhur pr 2-3 dit.
Mjekimi prsritet derisa plaga t shrohet.
141. Trfili i livadheve (Trifolium pratense, familja Leguminosaceae)

Lulesat kaptina, pa gjethe, t thara t trfilit shrbejn si drog. Prdoret kundr heqjes s barkut,
si dizinfektues n ekzem; n plag t qelbzuara; n shyta.
2 lug aji me drog hidhen n 1 filxhan uj t sapozier; lihen 15 minuta. Merren 1-2 doza t tilla
n dit.
142. Trshra (Avena Sativa, familja Graminaceae)

Frytet e trshrs prdoren pr fuqizim n asteni; pr nnat me femij n gji pr t shtuar

qumshtin; pr qetsimine sistemit nervor; kundr veprimtaris s rritur t tiroides; pr uljen e
presionit t gjakut.
2 lug supe me trshr kokrr zihen n 2 gota me uj derisa lngu t shteroj prgjysm. Lngu
pihet gjat dits i ndar n 3 pjes t barabarta.

BIMET MJEKUESE

Kundr kapsllkut dhe majasllit prdoret n mngjez esll 2-3 filxhana me kafe trshre t
kavardisur, pluhurosur.
143. Thundrmushka (tussilago farfara)

Gjethet dhe lulet e thara t thundrmushks (Tussilago farfara, familja Compositae) shrbejn si
drog. Prdoret pr lehtsimin e nxjerrjes s glbazs; pr rrallimin e lehtsimin e krizave t
azms; kundr gripit t rnd; kundr kolls s vazhdueshme. Gjethet kan veprim t leht
diuretik. Llapat me gjethe t freskta prdoren kundr dhembjes s kyeve n reumatizm,
podagr, artroz etj.
1 lug supe me gjethe t thrrmuara (5 gr) zihet n nj got uj pr 5 minuta. Merren 1-2 doza t
tilla n dit. Kur prdoren lule kto prvalohen n uj t sapozier.
Pr prgatitjen e llapave: Gjethet ndahen nga bishti, lahen, vihen mbi kyin me dy shtresa, me
siprfaqen e siprme t gjelbr, mbshtillen me nap dhe mbulohen me leck t lesht. Nga
jasht droga prdoret n purra, n plag q shrohen me vshtirsi, n ekzema.
144. Trndafili i egr (Rosa canina, familja Rosaceae)

Frytet e thara t bims shrbejn si drog.

Prdoret kundr heqjes s barkut (si rrudhs), kundr skorbutit (ka vitamin C), kundr gripit
(pr shkak t vitamins C); n pezmatime t rrugve urinare.
N nj got uj pr 5-10 minuta valohet nj lug gjelle me fryte t coptuara. Zierja bhet e
ngadalshme. aji pihet menjher pas prgatitjes. Gjat ruajtjes s fryteve t thara, pas 1 viti
humbet gjysma e vitamins C q ato kan. aji kullohet n nj nap sepse frytet kan qime.

BIMET MJEKUESE

145. Trumza (Satureja montana, familja Labiatae)

Majat e lulzuara dhe t thara t trumzs (shtrmenit) shrbejn si drog. Prdoret pr nxitjen e
tretjes; largimin e gazrave nga zorrt; nxjerrjen e glbazs; ndalimin e diarres. N form gargare
prdoret n acarimet e fytit.
1-3 lug kafeje me drog t thrrmuar hidhen n 1 got uj t sapozier, mbulohen me kapak dhe
lihen 15 minuta. Merren 3 doza t tilla n dit.
146. Ulliri (Olea europea, familja Oleaceae)

Si drog shrbejn gjethet e thara t ullirit. Droga vepron shpejt n hipertension. Ka dhe veti
hipoglicemizuese dhe pakson ethet.
20 gjethe t thara zihen n 300 ml uj derisa ky t shteroj n 200 ml. Gjysma e ajit pihet n
mngjez para buke dhe gjysma n dark para gjumit. Kura mund t vazhdoj 15-25 dit dhe
mund t prsritet pas nj ndrprerjeje disa ditore.
147. Urdhi (Hedera helix, familja Araliaceae)

BIMET MJEKUESE

Gjethet e thara t urdhit kan veti mjeksore. Droga prdoret kundr dhimbjeve n mialgji
parastezike, shiatike, sakroiliake, reumatike; pr nxjerrjen e glbazs n pezmatimet kronike t
rrugve t frymmarrjes; pr fuqizimin e veprimtaris s zemrs. Nga jasht prdoret n dhembje
reumatizmale; kundr kallove, si analgjezik n neurite, iban, celulite etj. Veprimi sht jo
vetem antinevralgjik por edhe mjekues.
luge aji me drog t thrrmuar hidhen n 1 filxhan aji me uj dhe przierja zihet pr 5
minuta. Nga jasht droga mund t prgatitet si vijon:
-nj grusht me drog t grimcuar hidhet n got uthull dhe lihet 2 dit. Llapaja mbeshtillet me
nap dhe vihet mbi kallo.
-disa gjethe t njoma shtypen dhe qulli i formuar vihet mbi nap e cila vihet mbi plag a ulera
varikoze.
Mund t prdoren dhe frytet si vijon: 100 gr far t fryteve t shtypura hidhen n 1 litr ver,
lihen 7 dit duke i tundur her pas here. Lngu i kulluar pihet n dozn 1 filxhan kafeje n dit
kundr ngacmimeve nervore, dhimbjes s koks dhe hidropizis.
148. Vadhja e egr (Sorbus aucuparia, familja Rosaceae)

Frytet e pjekura dhe t thara t vadhes s egr (ose vodhes) shrbejn si drog. Frytet kan veti
laksative t leht dhe diuretike. Ato prdoren kundr kapsllkut; kundr heqjes s barkut; pr
nxitjen e urinimit tek fmijt; kundr pezmatimeve t rrugve t siprme t frymmarrjes; si
drog polivitaminike. Frytet e freskta mund t shkaktojn helmim.
1 lug gjelle me fryte t coptuara hidhet n nj filxhan aji me uj t sapozier; przierja lihet 30
minuta duke e tundur her pas here. Lngu pihet gjat dits. Afati i skadencs s drogs s thar:
1 vit.

BIMET MJEKUESE

149. Valeriana (Valeriana officinalis, familja Valerianaceae)

Rizoma me rrnj e valerians (ose haraqins) shrben si drog. Prdoret si qetsuese. Valeriana
vepron n t njjtn mnyr si rezerpina dhe fenotiazinat, por n nj shkall m t dobt.
1 lug aji me drog t thrrmuar hidhet n got uj t sapozier . Mbulohet me kapak dhe lihet
30 minuta. Merren 2-3 doza t tilla n dit.
150. Verriu i zi (Alnus glutinoza, familja Betulaceae)

Lvoret e degve t reja dhe gjethet e thara t verriut t zi shrbejn si drog. Droga prdoret pr
mjekimin e mukozs s pezmatuar t gojs; pr ndalimin e hemorragjis nga mishrat e
dhmbve; pr shplarje vaginale kundr leukores. Lvorja prdoret dhe n djegje.
2 lug kafeje me drog t grimcuar hidhen n 1 got uj dhe zihen 5 minuta. Lngu prdoret pr
gargar, pr larjen e siprfaqeve t dmtuara etj. Droga ruhet pr 2 vjet.
151. Vidhi (Ulmus campestris, familja Ulmaceae)

Lvoret e thara t degve t reja t vidhit shrbejn si drog. Droga prdoret kundr diarres,
katarreve kronike t zorrs s trash, n dermatite (si rrudhse); n djegje.

BIMET MJEKUESE

Pr heqje barku: ziejm 1 grusht me drog n 1 litr uj. Pihen 2-3 gota n dit.
Pr dermatozat: 130 gr. drog coptohen, zhyten n 2 litra uj dhe zihen derisa uji t
prgjysmohet. Nga lngu pihet 50 gr n mngjez dhe 50 gr n mbrmje. Lngu i vakt prdoret
pr t lyer disa her n dit vendin e djegur.
151. Vishnja dhe qershija (Cerasus vulgaris, Cerasus avium, familja Rosaceae)

Bishtat e thar t vishnjes dhe t qershis shrbejn si drog. Droga prdoret si diuretike dhe si
rrudhse.
30 gr. bishta vishnjeje t thata zhyten n 1 litr uj dhe lihen pr 2 or; pastaj zihen 5-10 minuta.
Lngu pihet brenda 1-2 ditve.
152. Vjeshtulla e bardh

Degt me gjethe t thara t vjeshtulls s bardh (Viscum album, familja Loranthaceae)

shrbejn si drog. Vjeshtulla prdoret kundr hipertensionit; arterosklerozs; pr t paksuar
kolesterolin n gjak; kundr albuminuris s nefritit dhe glomerulonefritit; kundr albuminuris
s shtatzanis etj.
N form pluhuri prdoret 1-2 gr drog e grimcuar 3-4 her n dit.
N form aji: 8 gr drog e grimcuar mir hidhet n litr uj t ftoht dhe lihet 1-2 dit. Lngu
pihet nga 1 got me aj 3-4 her n dit.

BIMET MJEKUESE

153. Zhumbrica (Thymus longicaulis, ose Th. Serpyllum, familja Labiatae)

Bari i lulzuar dhe i thar i zhumbrics prdoret si drog.

Zhumbrica prdoret pr nxjerrjen e glbazs; pr prmirsimin e tretjes; pr prmirsimin e
rregullimeve t stomakut e t zorrve.; pr qetsimin e spazmave t muskulaturs s lmuar (n
kolln e bardh). N form komprese dhe banje prdoret n plagt e qelbzuara.
2 lug kafeje me drog t grimcuar hidhen n got uj t valuar; mbulohen me kapak dhe
prmbajtja lihet 15 minuta. Merren 1-3 doza t tilla n dit.
Burimet:
Bimet mjekesore ne familje, P. Kokalari, Z. Sima, P. Xinxo