Professional Documents
Culture Documents
Eftirskúlin
Eftirskúlin
Eftirskúlin í Hvalba
– ein neyðug íløga í ungdómin
FKF Føroyar
standa saman um eftirskúlan!
KSF
EFTIRSKÚLIN mars 2007
Tað skal eydnast! Skal tað eydnast, so er neyð an um skúlabyggingar, og eftir er Strandferðslan, men hetta eftirskúlanum betri grundarlag skúlin letur upp. Á hesum
ugt, at tey, ið skipa fyri, eru skúlin er gott fyrsta høvi í so kann ikki verða kallað annað at bygt á, og tað hevði verið økinum heldur Føroya Lærara
sterk. Her hevur eydnast at fáa máta, tí allar kommunur eru enn lappaloysn. Eftirskúlin sølufremjandi, tí nógvir næm felag seg hava bestu fortreytir
allar kommunur í landinum at saman. Eisini er henda verk harafturímóti er nýskapandi ingar høvdu heilt víst fingið nar at vera tað fakfelag, sum
ganga saman og at fáa tær ætlanin væl umhugsað, tá ið og kann sum frálíður gerast hug at farið í henda skúlan. skipar sáttmálaviðurskiftini.
samdar, at skúlin skal vera í tað viðvíkur bygging og inni sereyðkenni fyri Suðuroynna. Manningin á eftirskúla er
Hvalba, og at hann skal verða haldi, og so er hon tann fyrsta Oyggin verður slóðbrótandi í Loysnir sum oftast ógvuliga ymisk. Tað
teknaður og bygdur eftir av hesum slagi í Føroyum. Eitt skúlaskapinum. Eina ferð verður komið fram er ikki talan um ávísan fakbólk,
ávísari námsfrøðiligari ætlan. frambrot í føroyskum skúla til, at skúlin skal verða men eina hepna samanseting,
Frá fyrsta degi skulu allir hent skapi, sum ikki má fara fyri Ikki kapping við 10. mannaður. Føroya Lærarafelag sum tryggjar spennandi og fjøl
leikar vera. bakka. flokk – samstarv hevur nógvar dugnaligar limir, broytt tilboð. Í so máta stendur
Eftirskúlatilboðið kann ikki sum umframt læraraútbúgving eftirskúlin fríari enn aðrir
Kommunur og land Hvalba? verða borið saman við t.d. 10. sína hava royndir úr vinnu skúlar, men tað merkir ikki, at
Av og á hoyrist um okkurt, Tá ið tað viðvíkur nýskapan í Tað, sum eyðkennir eftirskúlar, flokk, tí at næmingar og lívinum bæði á sjógvi og landi skipað viðurskifti eru ikki líka
sum veruliga fær oyruni at skúlaviðurskiftum, eru ávísar er, at teir eru burtur frá lærarar eru ikki bara saman og hava áhuga í náttúru, ítrótt neyðug, sum aðrastaðni.
spíla seg út. Ein av hesum kommunur langt framman fyri stórbýum. Teir hava umstøður um undirvísingina, men húsast og øðrum ítrivi. Tað er sam Føroya Lærarafelag hevur
løtum var, tá ið Ólavur landsmyndugleikarnar. Her til næmingar og lærarar at á sama staði. Næmingarnir anrenningin ímillum náms líka síðan fyrstu kunningina
Rasmussen var á fundi við verður ikki hugsað bara um búgva og skaffa. Teir hava hava skyldur og mugu taka á frøði og verkligar dygdir, ið um eftirskúlan tikið væl ímóti
Føroya Lærarafelag um tær størru kommunurnar, men hentleikar til undirvísing, ítriv seg ábyrgdina av egnum lívi. verður kravt av teimum, sum ætlanini. Øll stór stig í
eina verkætlan, hann og eisini smærri kommunur, sum og samveru. Í so máta er Hetta fær nógvar teirra at skulu starvast í eftirskúlanum. skúlaviðurskiftum í Føroyum
onnur høvdu arbeitt við eru til reiðar at taka á seg eftirskúlin í Hvalba einki aftan mennast frá smábarni til vaksið Men avbjóðingin og tað úrslit, eru vælkomin og eiga at fáa
leingi. ómetaliga stórar byrðar, so at fyri aðrar eftirskúlar. fólk eftir stuttari tíð, og tað ið kann koma burturúr, vænti allan stuðul. Hetta stigið man
børnunum verða veitt góð Hvalba er hóskiliga langt gevur dirvi at halda fram í eg fara at fáa nógvar lærarar at vera eitt tað størsta nakrantíð,
Sterk samanrenning skúlatilboð. burtur frá stórplássunum. Í skúla ella læru. Men eftir hugsa um eftirskúlan. Arbeiðs og tað skal eydnast! Vit bjóða
Eftirskúli í Hvalba. Tað kundi Tað ber illa til at siga annað, bygdini eru longu framman skúlatilboðið er eisini til sterku hátturin er júst tann, sum vit okkum fram og kunnu lova, at
meira enn so verið tokutala, og enn at var tað ikki fyri ávísum undan hentleikar, sum koma næmingarnar, sum vilja hava mangan sakna í okkara dagliga okkara lutur skal ikki liggja
eg skal satt at siga viðganga, at kommunum og einstaklingum, skúlanum til góðar. Har er aðrar og øðrvísi upplivingar arbeiði. Eftirskúlatilboðið gev eftir. Málini, sum kunnu skilja,
áðrenn vit í Lærarafelagnum so kom ikki nógv á skaftið við ítróttahøll, har er fótbóltsvøllur, og ikki bara reka við streym ur næmingum og lærarum skulu vit í felag loysa, so at vit
rættiliga fingu innlit í hesa víkjandi skúlabygging í og har eru einastandandi inum. stundir og umstøður, sum vit øll kunnu fáa gleði av
verkætlan, væntaðu vit ikki Føroyum. Kommunurnar eiga náttúrupplivingar bæði á 10. flokkur fer at verða bara kunnu droyma um í eftirskúlanum í Hvalba.
nógv. Tað broyttist skjótt. hesa uppgávu, men mangan sjógvi og landi. Framúr, men broyttur, men enn er óvist, fólkaskúlanum.
Alt í hesari verkætlan er enda nýbyggingarnar sum tað krevur ávísa tilvenjing í hvussu. Tað er ikki neyðugt at Tað skal ikki verða dult, at Góða eydnu!
serligt. Tað er ótrúligt, at tað neyðloysnir, og eru frá fyrsta huganum, at fyrsti eftirskúlin halda, at tann broytingin fer at Føroya Lærarafelag heldur seg
ber til at halda alt loyniligt so degi undir mál eina og aleina, skal vera júst har. Alt annað taka grundarlagið undan eftir hava manning til eftirskúlan. Magnus Tausen
leingi, og so hava verkætlanina tí at prísurin verður ov høgur. plagar at koma fyrst í mið skúlanum, tí tilboðini fara Men hetta skal ikki verða skilt formaður í Føroya Lærarafelag
púra lidna frá fyrsta degi. Og Kommunurnar hava árræði, staðarøkinum. framvegis at vera ymisk. Men sum ein hóttan ella avmarking.
vit tosa ikki um ein lítlan skúla, tí eiga landsmyndugleikarnir At júst Suðuroyggin fær skipað samstarv ímillum 10. Felagið skal gera sítt til, at allar
sum fyrstu tíðina skal húsast í at stuðla. Ikki bara júst hesari fyrsta eftirskúlan í Føroyum er flokkar í landinum og eftir formligar reglur verða gjørdar
onkrari barakk. Nei, nei, hetta verkætlanini, men skúla ógvuliga spennandi. Nógv skúlan hevði verið spennandi. viðvíkjandi arbeiðstíð, løn,
er fyrsta floks tilboð, sum skal bygging sum heild. Hesin hevur verið roynt, so at Eftirskúlin kundi fingið eina innihaldi o.s.fr. Tað er al
vera betri enn okkara ungu stuðul kundi verið brúktur til menningin í oynni kann verða savnandi uppgávu fyri 10. avgerandi, at øll slík viðurskifti
kunnu fáa í øðrum londum. at fáa kommunur at ganga sam stimbrað. Seinasta hugskotið flokkarnar. Hetta hevði givið eru komin í rættlag, áðrenn
Kom á eftirskúla! leggjandi endamálið kann tónleik og mentan. Vanligar kalla eitt millumting av at til eitthvørt. Kjakini eru
væl samanberast. lærugreinar vóru so gott vera bundin av foreldrunum mong, og ymiskar eru
Hóast tað nú eru nøkur sum ongar. og at vera sjálvstøðug, heilt meiningarnar. Alt hetta er
ár síðan, er hetta ein tíð, ið Á eftirskúla verða vanligar einfalt eitt stórt stig út í við til at víðka sjónarringin
stendur mær so sólarklár. og skapandi (kreativar) lívið sum vaksin, men sam og hjálpir einum at læra seg
Heilt víst hendingarríkasta lærugreinar samantengdar, stundis trygt og skipað. sjálvan betur at kenna.
tíð í mínum lívi. og tað er júst tað, ið er so Sjálvandi er tað ikki altíð Til síðst vil eg siga, at fáa
Eg var so leda kedd av framúrskarandi. Her kunnu ein dansur á rósum, tað er vit ein føroyskan efterskúla,
fólkaskúlanum – fyri at siga tey, ið hava tørv á at royna lívið sjáldan. Trupulleikar er tað ein frálíkur møguleiki
tað á góðum gomlum okkurt øðrvísi, fáa eitt kunnu stinga seg upp, men hjá okkum at skapa netverk
hvalbiskum. Tí var tankin ótrúliga gevandi og ikki at ein lærir at loysa teir á út í heim. Ætlanin er at
um trý ár á miðnámsskúla gloyma stuttligt 10. fl. ár, so sømiligan hátt og koma geva næmingunum tilboð
fyri mær óhugsandi. Nú tey koma úr fólkaskúlanum burtur úr tí sum ein sterkari um eitt styttri uppihald á
Eg siti sum á nálum og bíði skjótast. Hví skulu vit altíð skuldi okkurt henda, eg væl nøgd og klár til hægri persónur. eftirskúla í øðrum londum,
eftir eykafíggjarlógini hjá bíða, til vit eru so langt longdist eftir øðrum avbjóð útbúgving. Í besta føri eisini Tey virðini, ið dentur og tá kunnu so næmingar
landsstýrinum … afturúrsigld? ingum. við eini hóming av, hvat tey verður lagdur á, eru virði, úr øðrum londum koma
Fara vit at fáa loyvi til at Lat okkum øll fagnast Hesar avbjóðingar fann kundu hugsað sær í lív ein tekur við sær og kann hendavegin. Eg eri sannførd
ganga eina slóðbrótandi um stóra arbeiðið, eftir eg heldur ikki á arbeiðs inum. fáa nyttu av restina av um, at hetta fer at geva
leið við ungdómi okkara, skúlanevndin hevur gjørt, marknaðinum við ongari út Í slíkum umhvørvi menn lívinum. Tolsemi, samstarv, okkum nógv samstørv av
ella meta landsins hægstu og í felag umfevna (fyri búgving – sjálvandi. ist ein við dupultari ferð. demokrati og ábyrgd er ymiskum slag í framtíðini.
menn, at hetta er eitt mál, okkum) nýggja rákið. Tí fall valið hjá mær Kastaður út í at skula taka nakað av tí, ið verður sett Við vón um vælvild fyri
ið tolir at bíða? Eg havi sjálv gingið á ung altso á ungdómsháskúla. ábyrgd, at skula vera partur høgt. føroyskum eftirskúla.
Eg meini, tað skal sam dómsháskúla í Danmark. Tað er eitt hálvt ára skeið, av einum felagsskapi og ikki Sum næmingur á slíkum
tykkjast at seta føroyskan Tað er ikki heilt tað sama har ein hevur ymiskar linjur minnst at fáa henda felags stað verður tú eisini Bjarta Berg
eftirskúla á stovn sum sum eftirskúli, men grund t.d. natúr, media, drama, skap at virka. Hetta er at noyddur at taka eina støðu vald í bygdaráðið í Hvalba
Føroyar eru
sum skaptar til eftirskúlar
landoddarnar á eftirskúlar, øðrum londum. Ein eftir eg millum annað um fót pláss á einum eftirskúla ungu krevst ein hópur av
men í sambandi við fyri skúli í Hvalba kemur at bóltsvøllin og ítróttarhøll vera ein upplagdur møgu fjølbroyttum tilboðum, eis
reikingararbeiðið av løg hava fjøllini, havið, jarðar ina. leiki at flyta umhvørvið og ini skúlatilboðum.
tingslóg nr. 83 frá 17. mai brúk, djórahald, fiskivinnu fáa eina nýggja byrjan, Eftir mínum tykki eigur
2000 um eftirskúlar, vóru og mangt, mangt annað Hvussu kann størri avbjóðingar ella bara eitt tilboð um eftirskúla at
kanningar gjørdar, um beint uttan fyri dyrnar. Ein ein eftirskúli eina broyting í tilveruna. vera ein sjálvsagdur partur
tørvur var á slíkum tilboði. slíkur skúli kann gagnnýta vera kommununum Kommunan er í dag tann av tí viftu av tilboðum, sum
Niðurstøðan var tá, at alt hetta tilfeingið í sínari til gagns? myndugleiki, sum hevur kommunurnar í framtíðin
tørvur var á einum eftir frálæru. Fyritreytirnar og Nógvir næmingar gerast størstu ábyrgdina á barna- koma at bjóða sínum
skúlatilboði í Føroyum. Í umhvørvið fyri einum tað, ið vit kalla skúlatroyttir, og ungdómsøkinum, og borgarum á barna- og ung
skúlaárinum 1997/ 98 vóru slíkum skúla finnast neyvan tá ið teir koma í framhalds harvið eisini ábyrgdina fyri dómsøkinum. Tí tey, sum
89 føroyingar á eftirskúla í betur í okkara granna deildina. Nógv fáa størri og trivnaðinum hjá teimum ikki trívast í fólkaskúlanum
Danmark, og skúlaárið londum. minni trupulleikar í skúla ungu. Kommunurnar um og ikki fáa sín tørv nøktaðan
Tað er at undrast yvir, at 1998/99 vóru teir fleiri enn Nógv av teimum ungu num og á annan hátt um 14 sita í dag alt dagstovnaøkið, har, hava eisini rætt til eitt
Føroyar í so stóran mun eru hundrað í tali. Hóast hesi hava í dag lítið og einki til til 16 ára aldur. Trupulleik fysisku karmarnar í optimalt tilboð, til dømis
eftirbátar, tá ið ta snýr seg tøl ikki eri dagførd, so vísir knýti til náttúruna og gagn arnir eru ikki altíð so lættir fólkaskúlanum og størsta eitt tilboð um eftirskúla í
um eftirskúlar. Í Føroyum hetta eftir mínum tykki, at nýtsluna av henni. Á einum at eyðmerkja. Sjálvsagt partin av barnaforsorgar Føroyum.
hava vit annars allar fyri stórur tørvur er á einum eftirskúli í Hvalba høvdu kann talan vera álvarsligar økinum. Tí taki eg persónliga fult
treytir fyri at hava eitt gott eftirskúla í Føroyum. næmingarnar havt allar sosialar ella persónligar Serliga allur tann fyri undir við tankanum um ein
og mennandi eftirskúla um møguleikar til at lært um trupulleikar. Men oftani er byrgjandi parturin av barna føroyskan eftirskúla.
hvørvi. Føroyar skaptar burðardygga gagnnýtslu av talan um minni trupulleikar, verndarøkinum hevur eftir
Okkara grannatjóðir til eftirskúlar okkara náttúrutilfeingi, so sum at næmingurin er mínum tykki sera stóran Rósa Samuelsen
hava í nógv áratíggju havt Eftir mínum tykki eru fuglaveiðu, jarðarbrúki og troyttur av verandi skúla týdning. Og trivnaður hjá Forkvinna Føroya
fleiri ymisk eftirskúlatilboð Føroyar sum skaptar til at fiskivinnu. umhvørvi, umhvørvinum teimum ungu generelt er Kommunufelag
at bjóða teirra ungdómi. hava eitt gott eftirskúla um Harumframt er umhvørv heima ella bert er troyttur eftir mínum tykki ein týð
Eingi greið hagtøl eru mær hvørvi. Ikki bert fyri okkara ið í Hvalba eisini sera væl av nærumhvørvinum yvir andi partur av fyribyrgjandi
vitandi fyri, hvussu nógv av egna ungdóm, men minst egnað til aktivitetir av høvur. barnaverndarbeiði. Fyri at
okkara ungu fara út um líka nógv fyri ungdóm úr ítrottarligum slag, her hugsi Í slíkum førum kann eitt skapa trivnað ímillum tey
Hvalba – Føroya Silicon Valley! Svarið, Jørmund gav aka landið, Føroya vegna, hevur hvar á Guds grønu jørð hvalbingar áttu at fingið
demikaranum úr Havn, ríkað seg við í NATOfelags finna okur eina bygd við so eftirskúla. Heldur eigur at
kundi neyvan verið orðað skapinum). fyrimyndarligum vinnulívi verða spurt, um hetta ikki
betri, og tað prógvar til ful Forferdrar teirra ríkaðu undir so vánaligum fyri er ein sjálvsøgd afturberan
nar virðið í lívsins skúli. Føroyar. Nøvnini liva enn í treytum? Hóast havnaviður til hesi, sum gjøgnum tíðir
Útstríddur úr kolinum minnunum – brøðurnir í skifti, sum neyvan annað nar hava givið og ofrað so
ella sundurbardur av fjar- Búð, á Heyggi, við Bakkhús, pláss við líknandi aktiviteti nógv.
og nærmiðum, tað man á Hamri og á Bakkanum – hevði droymt um at góð Men ikki hevði verið av
vera myndin, ið stendur fyri at nevna nakrar av tikið, og við elsta og vána leið fyrst at spurt hvalbingar,
fremst í huga, tá okur hugsa mongum. At tað kostaði, ligasta tunnli í Føroyum um nú slíkur skúli er fremst
um hvalbingin. vitna minnisvarðar um, hevja hvalbingar seg langt, ur á ynskilista teirra. Kanska
Sjálvur goymi jeg í minni bæði í Sandvík, Hvalba og á langt yvir aðrar javnlíkar. okkurt heilt annað liggur
num mynd eftir mynd frá Tvøroyri. Kendur er sorgar Trolvirki, flakavirki, djúp teimum fremri í huga? Ikki
barnaárunum, ríkar løtur leikurin, tá teir við sluppini vatnstrolarar og aling av tí eg veit, at so er, men tað
frá vitjanum hjá móður Gordon stevndu út av toski – bert fyri at nevna kundi verið, at teir høvdu
ættini. Hvalbiarfirði, fyri ongantíð nøkur øki, har teir eru heilt aðrar framtíðar
Fyrimyndarliga hava teir at síggjast aftur her á fold undangongumenn. Alt ætlanir.
altíð klárað seg, eisini uttan um. Og skaðagrindin í hetta megna hesi knappliga
tann partin av blokkinum, Sandvík man vera millum 800 í Hvalbiar sókn. Jenis av Rana
sum á hvørjum ári verður stórstu sorgarleikir, menn Hvar aðrastaðni enn løgtingsmaður
sleptur niður í miðstaðar vita um. ongastaðni finnur tú slíkt?
økið. Fyri teirra sakir kundi Enn í dag er bygdin ein Latið okum granska hetta p.s. Silicon Valley er vakur
hesin uttan iva verið sendur fyrimynd. Eg loyvdi mær føroyska *Silicon Valley, so dalur í California, heims
Lat tey bara flyta, einaferð Sosialinum, tá teir spurdu, retur ( fyri ordans skuld við herfyri at heita á landsstýrið úrslitini kunnu verða øðr kendur fyri at vera á odda
verður fult, soleiðis ljóðaði hvat hann helt um, at so áminning um vinarligast at um at seta Granskingar um at gagni. innan ídnað, tøkni v.m.
stutta og óimponeraða svar mong av bygd fluttu til senda eina uppgerð yvir depilin at kanna fyritaks Annars skuldi ikki verið
ið, ið hvalbingurin gav Havnar. tær inntøkur, sum móður semið i Hvalba nærri. Tí neyðugt at spurt, um
Eftirskúlalógin er íligin
Nú tað bert skuldi verið varð handað landsstýris at seta fram uppskot um 7,5 sum hevur ligið óvirkin í
ein avgreiðsluspurningur manninum, loyva vit okkum mió.kr. stóra játtan til eftir lógarverkinum og bíðað
eftir, kemur kortini stígur í kortini at gita, at eisini á skúlan í Hvalba. eftir áhugaðum, er kortini
hetta frálíka átakið fyri hesum øki er talan um „non Hetta uppskot varð tíverri alt ov góð til at fara aftur
tann hundraðtals stóra decision making.“ felt. við borðinum, og vit hava
partin av tí føroyska ung Samstundis sum vit koma Tá sannur veitslurómur nú ásannað, at tað dregur
dóminum, sum á hvørjum við so illavorðnum illgiting kortini er innan kommun ikki um fliðuna í hesum
ári leitar sær av landinum á um, biðja vit kortini eftir, at alu- og landspolitisku íløgu máli.
hesar skúlar. landsstýrismaðurin ger somu karmarnar, royndu vit so á Av 2015-visjónstorginum
Teir, ið hava ábyrgdina av illgitingum til skammar. øðrum sinni undir triðju hjá landsstýrinum frættu vit
málinum, siga í stuttum, at Vit, sum samtyktu málið í viðgerð av fíggjarlógini at seinni, at tunnilin til
teir hava tikið tað aftur til lóg fyri seks árum síðan, og játta 5 mió.kr., so farast Hvalbiar varð raðfestur
politiska viðgerð, so sum tað sum líka so leingi hava kundi undir eftirskúlan. heilt úti í sama árið, aftaná
kallast í politiska meldrinum, bíðað eftir, at áhugað tóku Heldur ikki hesum upp tvær mia.kr. stórar íløgur í
tá ið mál verða løgd á ís. hesa lóggávu til sín og fingu skoti varð lív lagað. miðstaðar- og norðurøki
Fyri seks árum síðan fingu sum at enda samtykti, at vit Vanliga ber til at leita sær kjøt á hana, hava tráðroynt 24. november 2006 svar num, og at eftirskúlin als
vit lóg um eftirskúlar í skuldu hava eina lóg um inn á www.mmr og har sókn politiska myndugleikan aði løgmaður í einum skriv ikki var nevndur.
Føroyum, og líka so leingi eftirskúlar í Føroyum. ast eftir tí, ið rørist í Menta eftir víðari gongdini í ligum fyrispurningi, at mál So døprum útlitum
hevur henda lóggáva ligið Í fyrstu grein í lógini verð málaráðnum í skúlapolitisk málinum. ið var til viðgerðar í Menta framman stavn kunnu vit
óvirkin og bíðað eftir, at ur sagt, at: um málum. Løgmaður var sum sam málaráðnum, og at politisk ikki liva við. Vit hava tí enn
áhugað góvu henni eitt – „Endamálið við lógini Fara áhugaði í eftirskúla gonguleiðari spurdur, um støða varð tikin til málið, tá eina ferð varpað ljós á hesi
skipað innihald. er at skipa viðurskiftini, málum inn hagar, koma tey hann hevði nakrar yvir ið viðgerðin var liðug.“ týdningarmiklu mál, og
Áðrenn málið varð fram áseta karmarnar og tann al kortini til kaldar steinar. skipaðar ætlanir fyri einari 7. februar 2007 svaraði enn eina ferð lagt tey til
lagt, hevði tað fingið drúgva menna stuðulin til eftir Leitiskipanin kennist ikki heildarloysn fyri Hvalbiar landsstýrismaðurin í einum tingsins viðgerð.
viðgerð í mentamálaráð skúlar í Føroyum, soleiðis at við orðið „eftirskúli,“ og sókn á samferðslu- og skúla munnligum fyrispurningi, Tá lombini eru komin á
num, og eisini hevði tað ver áhugað kunnu fara undir ongastaðni á hesi somu síðu økinum, men har spurdist nær, hvussu nógvir og tann várgrøna bøin, hevur
ið til ummælis hjá Føroya virksemið.“ sæst nakað álit ella nøkur einki burturúr. hvussu fjølmentir fundirnir løgtingið tikið støðu til, um
Lærarafelag, Føroya Komm Og tað er júst hetta, ið er greinagerð, sum hevur Umsóknin um at seta á um eftirskúlan høvdu verið, føroyskum ungdómi verður
unufelag, Fíggjarmálastýr hent, nú lógin hevur ligið nakað sum helst við eftir stovn eftirskúla í Hvalba er og eisini varð spurt eftir, lív lagað at leika um teigar
inum, Føroya Gjaldstovu og óvirkin í heili seks ár. skúlar at gera. til viðgerðar í Mentamála hvørjar niðurstøður gjørdar og tún undir Grímsfjalli og
Meginfelag teirra brekaðu. Áhugað hava eftir § 1 í Hví eitt viðgjørt og sam ráðnum, og verður politisk vóru, og hvussu framtíðar har nema tær spírandi
Einasta broyting, løgting lógini handað landsstýris tykt mál verður lagt út á støða tikin til málið, tá ið útlitini vóru. kenslurnar av lívi, trivnaði
ið gjørdi í málinum, var ein manninum álit um eftir berajól aftur, vita vit ikki, viðgerðin er liðug, svaraði Einans ein fundur hevði og mentanarligum íblástri í
nærri lýsing av endamáls skúla, og hava í sátt og og um ætlanin eisini er at løgmaður. verið um málið tann 22. einari av okkara elstu og
orðingini, og síðani varð semju við føroysku komm bumba hetta íligna málið Havandi í huga, at vit januar 2007, var svarið. burturav vakrastu bygdum.
málið endaliga samtykt við unurnar mælt til at leggja aftur í ár null, so sum vit hava eitt skipað lógar Orsøkin til hesar ná
32–0 atkvøðum á tingi. skúlan í Hvalba. hoyrdu farna rektaran í grundarlag, og at einir greiniliga orðaðu spurn Hergeir Nielsen
Týdningarmikið fyri alla Tað eru tey fáu málini, Hoydølum málbera seg um hundrað føroyskir ung ingar var, at als einki virk løgtingsmaður
tilgongdina var, at tað úti í sum hava fingið eina so sín skúla, vita vit heldur dómar á hvørjum ári leita semi sást hava verið um
samfelagnum var breið drúgva tilgongd og sum ikki. sær uttanlands á eftirskúla, hetta mál, og soleiðis skiltist
semja um málið, og at tað hava verið so væl fyri Soleiðis sum málið er loyvdu vit okkum undir tað eisini á svarinum.
var eitt fullsamt løgting, reikað. handafarið, síðani álitið fíggjarlógarviðgerðini 2007 Seks ára gamla lóggávan,
mars 2007 EFTIRSKÚLIN
Efterskolernes betydning folkeskolens hverdag. Dermed arbejde i landbruget, i hånd ben at stå på og dermed får for tage sig af de små og store
mistede skolerne også deres værk eller i huset. Det betød at tættet deres karaktertræk og problemer, der opstår i hver
karakter af supplerende skole de unge flyttede hjemmefra i får udviklet deres personlighed dagen på skolen. Det tilrette
for de unge, der boede i nær 14–15 års alderen, men flyttede – samtidig med at forholdet til lægger og leder fællesmøderne
heden af skolerne, og kost ud i nogenlunde beskyttede hjemmet udvikles i en positiv på skolen, hvor alle elever og
skoleformen udviklede sig rammer, idet de ofte boede de retning – ofte alene i kraft af alle lærere deltager. Er der
mere og mere i takt med, at steder, hvor de var i lære eller fraværet fra hjemmets hverdag. større problemer til drøftelse,
lærerne blev bevidste om dens arbejdede, og hvor der var kan husrådet tage drøftelsen i
pædagogiske muligheder. voksne, som sørgede for, at alt Demokratisk fællesmødet. Der kan være tale
gik ‘sømmeligt’ til. De unge dannelse om alkoholproblemer, mob
Efterskolernes opholdt sig under nogenlunde Efterskolernes pædagogik inde ning, natterend, euforiserende
tilbud udvides betryggende forhold. Men med bærer også muligheden for at stoffer m.v. Har man på skolen
I 1967 fik efterskolerne – efter industrialiseringen er kravene oplære eleverne i demokratiske evner til at få eleverne til at
meget stor uenighed og debat i til skolegang vokset, og de processer eller medborgerskab, tage et medansvar for hver
skoleformen – mulighed for at mange arbejdspladser til ung- som det hedder i tidens term. dagen, vil man kunne løse
tilbyde folkeskolens statskon arbejdere er til dels forsvundet. Eleverne er anbragt i et også større problemer i elev
trollerede prøver efter 8., 9. og Det betyder, at de unge nu sociale fællesskab – et skæbne flokken uden at skride til mere
10 klasse, men ikke real bor hjemme indtil de er fællesskab, som de sammen drastiske metoder som bort
eksamen. I 1975 forsvandt del færdige med deres ungdomsud med hinanden og sammen visning. De opgaver, der lægges
ingen af folkeskolens 8. og 9. dannelse på gymnasiet, i med de voksne skal have til at i husrådet skal naturligvis til
skoleår, hvorefter efterskolen handelsskolen eller på teknisk fungere. Som nævnt ovenfor er enhver tid afpasses elev
fik mulighed for et skoletilbud, skole – typisk til de er ca. 18 år. unge i 14–18 års alderen (efter gruppens modenhed og
der præcist svarede til folke Det betyder også, at den peri skolealderen) i en alder, hvor evner.
at efterskolerne efter 1921 skolens. Dermed var alle unge ode, hvor de unge begynder at de løsriver sig fra hjemmets Efterskolerne har således en
Kort historisk rids kunne bestå som selvstændige potentielle efterskoleelever, og søge væk fra hjemmets autoritet autoritet og beskyttende vinger enestående mulighed for at op
Efterskolerne har eksisteret i skoler, idet de nu kunne være i det har betydet en voldsom for at finde deres egen identi for at finde deres eget jeg, lære eleverne i at fungere i et
Danmark i mere end 125 år. funktion hele året. vækst i antallet af efterskole tet, kommer til at ligge i en finde deres identitet. Denne demokratisk samfund. Mulig
Efterskolerne har rod i de De første efterskoler udfyldte elever. I året 1975/76 var der periode, hvor de bor hjemme. proces fremmes ved at eleverne heden er opstået, fordi efter
skoletanker, der i midten af et behov for ekstra undervisning 112 efterskoler med 7.850 Det indebærer naturlige kon øver sig i at tage stilling, i at skolerne til forskel fra andre
1800-tallet blev tænkt af N. F. S . for børn, der havde opfyldt elever. I dag er der 256 efter flikter mellem forældrene og træffe valg og dermed tage et kostskoler har den samme
Grundtvig og Christen Kold og undervisningspligten. Dette skoler i Danmark, som optager de unge – de unge er kommet ansvar. voksengruppe til at varetage
har derfor nært slægtskab med behov eksisterede fortrinsvis ca. 25.000 unge hvert år. Knap i puberteten. Når skolerne lader eleverne undervisning og tilsyn med
friskolebevægelsen og højskole på landet, idet man i køb halvdelen af disse unge er over deltage i løsningen af de små eleverne i øvrigt. På de
bevægelsen i Danmark. stæderne havde en særlig skole den undervisningspligtige ald Kostskole og store problemer, der altid traditionelle typer af kostskoler
De første efterskoler i Dan ordning, som med mellem er og udfylder derfor deres 10. pædagogikken opstår, når mange mennesker har man en gruppe undervisere
mark blev typisk oprettet i til skoleklasserne og realklasserne skoleår på en efterskole. Her har efterskolen med sit indgår i et fællesskab – i et sam og en anden gruppe voksne,
knytning til en friskole eller en kunne varetage undervisning Det har også betydet, at fra kostskoletilbud vist sig at være fund – vil de dermed øve elever som tager sig af eleverne i
højskole. Enkelte blev dog etab en af børn og unge i et forløb at være skoler, der fortrinsvis en glimrende ramme om ne i at deltage i de samme pro boområderne, boområder,
leret på initiativ af idealistiske på ti år. Derfor ligger næsten havde elever fra landom denne proces. De unge placeres cesser, som de skal deltage i, som oven i købet kan ligge i en
skolefolk, der for egen regning alle efterskoler i Danmark råderne, har efterskolerne i nye omgivelser, hvor de er når de senere som stemme fysisk afstand fra selve skolen.
og risiko gik i gang med at uden for byområderne. Efter udviklet sig til at være skoler under betryggende opsyn. De berettigede i et demokratisk Efterskolerne er altid fysisk
drive efterskole. En større skolernes kursusforløb var for alle unge fra både by og kan prøve deres egne syns samfund skal deltage i dette integrerede på den måde, at
gruppe skoler blev i perioden typisk på 5 måneder i perioden land og fra alle samfunds punkter og værdier – og samfunds daglige ledelse. bo-, opholds-, spise- og under
op til 1920, hvor Sønderjylland november – marts og fem grupper. hjemmets – af i nye omgivelser Nogle skoler har indarbejdet visningsfaciliteter er bygget
var en del af det tyske rige, måneder i perioden maj– I og med at skolerne nu alle med nye kammerater og nye formelle demokratiske pro som en helhed, en helhed som
oprettet lige nord for grænsen september. tilbyder folkeskolens afgangs lærere. Disse lærere er end cesser i deres kostskole også omfatter et større eller
(Kongeågrænsen) for at give prøver betyder det så også at videre i et vist omfang til stede pædagogik, således at eleverne mindre antal lærerboliger.
de dansksindede syd for denne Vanskelige år alle efterskoler med en enkelt hele døgnet og kan til enhver bliver inddraget i de beslutnings For en god ordens skyld skal
grænse mulighed for at deres I 1958 fik Danmark en ny folke undtagelse fra 1967 har haft tid gå ind i diskussioner og processer, der er nødvendige det nævnes, at efterskolerne til
børn og unge kunne få et skole skoleordning, der harmoniser kurser af et skoleårs varighed. samtaler med eleverne, de kan for at dagligdagen kan fungere. byder en gedigen undervisning
ophold på grundlag af dansk ede skolestrukturen i by og på Siden 1970 har der været et være forbilleder, og de kan Der kan opstå problemer med svarende til de tilsvarende trin
sprog og kultur. Disse skoler – land, således at man fik en lovkrav om at alle efterskoler være den mur, de unge skal elevadfærd, der kan være tale i folkeskolen, en undervisning,
Kongeåskolerne blev de kaldt – 7- årig udelt skole med en delt skal være indrettet som spille deres bolde op ad. om beslutningsprocesser i for der sammen med den person
havde et pædagogisk tilbud, 3-årig overbygning. Overbyg kostskoler, og efterskolerne har Lærerne viser sig også som bindelse med de undervisnings lige udvikling, der sker i løbet
som ligger tæt op ad det, vi ningen var delt i en mere prak udviklet deres pædagogiske „almindelige“ mennesker: De mæssige opgaver, der skal løses af opholdet på efterskolen, gør
kender på de danske efterskoler tisk betonet 8.–10. klasse med univers sådan, at kost spiser sammen med eleverne, osv. Inddragelsen af eleverne den unge vel skikket til at gå
i dag: Alle Kongeåskolernes statskontrollerede prøver og skoleformen indgår som en mange lærere bor omkring kan ske i fællesmøder, eller de videre i ungdomsuddannels
elever boede på skolerne, der en mere boglig realafdeling. meget væsentlig brik i skolernes skolen og har deres familier på kan ske i form af et mere erne.
var undervisning i dansk lit Denne skolestruktur blev pædagogik. stedet, og lærerne er på skolen repræsentativt demokrati, hvor Der er ingen tvivl om, at den
teratur og historie, man sang gennemført i alle landets Denne markante pædagog aftener og weekender. Der er eleverne vælger repræsent udvikling, der er sket med
mange danske sange, gjorde kommuner, og efterskolerne iske udvikling har mange år rig lejlighed for eleverne til at anter, der sidder i et skoleråd efterskolernes pædagogik og
gymnastik m.m. mistede derved en hel del af sager. Der er egentlig ikke snakke med dem om alt muligt eller husråd i en forud fastlagt de også formelle undervisnings
Flertallet af de første efter deres „kundegrundlag,“ idet forsket meget i årsagerne, men – både om det faglige fra periode. tilbud, skolerne kan give, be
skoler blev drevet i tilknytning der ikke længere var behov for det har tydeligvis meget med undervisningen og om alment tyder vældig meget for de
til friskoler (frie og private dem som supplement til samfundsudviklingen generelt menneskelige spørgsmål. Der Et eksempel unge, som søger skolerne. Det
børneskoler). Her boede elev landsbyskolen. Der havde ikke at gøre som nævnt ovenfor, og er samtidig mulighed for elev En skole har oprettet et husråd. viser alene den store til
erne som oftest hjemme hos før været og var stadig efter det har noget med udviklingen erne for at dyrke deres Husrådet består af 7 deltagere: fredshed, der blandt eleverne
forældrene og disse efterskoler 1958 ikke mulighed for efter af efterskolernes tilbud at interesser sammen med lærer fem elever og to lærere. De fem er med ‘deres’ skoler, og de
fungerede mest som en skolerne for at tilbyde folke gøre. ne: De kan dyrke idræt, spille elever vælges af hele elev gode anbefalinger, de giver
overbygning på de obligatoriske skolens prøver. musik, arbejde på skolens værk flokken for en periode på 3 videre til deres søskende og
syv skoleår i grundskolen. Efterskolerne fik derfor i Efterskolernes steder osv. måneder. Lærerne udpeges af kammerater derhjemme.
Først fra 1921 fik efter højere og højere grad efter betydning i dag Det medvirker stærkt til, at lærergruppen. Husrådet vælg
skolerne mulighed for at 1958 karakter af skoler, hvortil Indtil 1960’erne var det al de unge i løbet af efterskoleåret er selv sin formand, som er en Arne Kristiansen
tilbyde undervisning i sommer man kunne sende unge, der mindeligt, at unge i Danmark får stimuleret deres søgen efter elev. 15. marts 2007
perioden. Det betød samtidig vanskeligt ved at tilpasse sig kunne få en læreplads eller et egne åndelige og personlige Husrådet har som opgave at
mars 2007 EFTIRSKÚLIN
Nýggir vindar
í føroyskum skúlaskapi
Eftirskúli: Sjálvandi skal ein Vónandi kann eftirskúlin degnum til eitt náttúru Altjóða dám uttanfyri teirra heimland, Føroyar.
eftirskúli setast á stovn í gerast eitt veruligt alternativ paradís, sum helst skal Málbólkurin fyri eftirskúlan og partur av Lifelong Learn Føroyar eru annað enn
Føroyum. Eitt mál skal vera, til fólkaskúlan. leggja dent á kreativitet. eigur ikki at avmarka seg ing fíggjarætlanini er avsett fuglabjørg og túrar í fjøllum
at eftirskúlin gerst ein altjóða Tað eru verri enn so øll Atlantic Adventure gerst til føroyingar. Tvørturímóti til samstarv við triðjalond. ella við báti. Føroyar kunna
depil fyri 16 ára gomul, sum 16 ára gomul, ið kenna seg vónandi eitt stað, sum í eiga fyrireikararnir at Hesum kunna føroyskar eisini gerast ein øðrvísi út
hava hug at royna seg á eitt heima í fólkaskúlanum, á mun til fólkaskúlan, ikki leggja eina langtíðarætlan verkætlanir og útbúgvingar búgvingar frístaður hjá ung
nú listaliga ella ítróttarliga arbeiðsmarknaðinum ella í hevur so fastar karmar um fyri, hvussu umleið ein stovnar fáa lut, treytað av fólki úr øllum Evropa
økinum í náttúruparadísinum miðnámsskúlunum eftir bókliga undirvísing inni í triðingur av næmingunum eitt nú góðsku í verkætlan Tað er í grundini bara
í Hvalba. loknan 9. flokk. Eftirskúlin skúlastovum. skulu stava uttanfyri ini. hugflog, dirvi og dugna
Aberdeen, Argir, Brússel, kann gerast ein frálíkur val Næmingar skulu fáa ein Føroyar. Atlantic Adventure eftir skapur, ið seta mørk – sjálv
Bøur, Derry, Dalur, Esbjerg, møguleiki hjá hesum bólki. veruliga valmøguleika, sum Føroyar hava bæði í nátt skúlin skal sjálvsagt menna andi skal kapitalur eisin til.
Elduvík, Fallkirk, Fugla Gamaní økir ein eftirskúli brýtur munandi frá fólka- úru, men eisini innan tað sambond við aðrar ung Hinvegin hava Føroyar
fjørð, Helsinki, Hoyvík, tíðina frá tí, at ung fara og miðnámsskúlum í Føroy listarliga, góðsku at bjóða dómsskúlar í Evropa. Her sett sær fyri at gerast fremsta
Keypmannahavn, Kirkjubø, undir útbúgving ella í ar um. ungdómum um allan heim, eiga Mentamálaráðið og Al samfelag á øllum hugsandi
Moskva, Morskranes, New beiði, men upplivingin og Vónandi eru fyrireikarar ið eitt nú ynskja at menna tjóða Skrivstovan at veita økjum, tí er væntandi, at
York, Norðagøtu, Stokk tað, sum lært kann verða á nir ikki bangnir fyri at seg innan málningalist ella holla ráðgeving og føroysku løgtingið longu í hesi ting
holm, Selatræ, Tróndheim eftirskúlanum í Hvalba, hugsa nýtt og øðrvísi og tónleik. sendistovurnar í Brússel, setuni setur neyðugu peng
og Tórshavn. skal vera somikið gott, at menna eitt umhvørvi, har ES letur á hvørjum ári í London, Keypmannahavn ar av til verkætlanina.
– Hetta kundi verið fyrimunirnir við at vera tað eru rúmar ræsur til milliónatali av stuðli til út og Reykjavík kunnu m.a. Dirvi og áræði sær í
næmingasamansetingin á longri í skúlaverkinum skapandi evni og at menna búgvingar. Nýggja evropiska nýtast til at skipa sambond. øllum føri ikki út til at
komandi eftirskúlanum í verða eyðsýndir. teir førleikar, tú hevur. útbúgvingarætlanin, Life skorta við Atlantic Adven
Hvalba, hvørs virksemi Hetta setir stór krøv til long Learning, fór av bakka Vørumerki ture í Hvalba, nú er eftir at
vónandi verður sett formliga Nýhugsan fólkini, ið fyrireika skúlan, stokki 1. januar 2007. Ein Ein av uppgávunum hjá síggja, hvat innihald eftir
í gongd í ár. Við Atlantic Adventure og til teir lærarar, sum partur av milliardaupp nýggju Vinnuframastovuni skúlin skal hava.
ætlanini blæsa nýggir vind skulu arbeiða á skúlanum. hæddini, sum ES letur til út verður at vørumerkja og í enn
Fínur valmøguleiki ar í føroyskum skúlaskapi, Námsfrøðiliga grundar búgvingar, er markaður til betur mun at selja Føroyar Sonja í Jógvansstovu
Tað er frálíkt, at stig verða og tað er frálíkt, at hetta lagið má verða væl og virði ungdóm. uttanlands. Her eigur Atlantic samskiftisráðgevi hjá
tikin til at seta á stovn ein verður lagt í Suðuroy, (sum liga fyrireikað, og væntandi Eitt nú verða ungdómar Adventure eftirskúlin sjálv Føroya Arbeiðarafelag og
Havnar Arbeiðsmannafelag
føroyskan eftirskúla – hesin annars ikki hevur so nógvar er dirvið til nýhugsan í mun stuðlaðir í at ferðast í styttri sagt at hava sín leiklut.
hevur verið tiltrongdur leingi. almennar og óalmennar til tað vanliga føroyska og longri tíðarskeið til lond Tað er einki at ivast í, at
Tað er satt at siga langt síðani, stovnar og fyritøkur). (sum í stóran mun byggja á í og uttanfyri Evropa. Atlantic Adventure kann
at nakað hevur verið at sæð Fyri 16 ára gomul um alt hálvgamlar danskar náms Stuðul verður veittur ung gerast partur av eini størri og
til nýhugsan í føroyskum Føroyar verður tað gott, at frøðiligar hugsanir). dómi at nema sær kunnleika meir umfatandi strategi hjá
skúlaskapi – tíverri. kunna fara úr gerandis til mál, mentan og samfelag Vinnuframastovuni í at selja
mars 2007 EFTIRSKÚLIN
eisini vinir. mennandi, men afturat tí er Ein avbjóðing á hesum túri fóru vit onkuntíð oman á liva á einum eftirskúla í
Á skúlanum stóð eitt ótal av tað eisini ein stór avbjóðing. num var so heilt víst at krúpa strondina. Eg minnist við tokka Føroyum. Alt tað, sum eg oman
lærugreinum okkum í boði. Hesi 80 javnaldrar vóru ikki gjøgnum holur í einum bakka, og frøi tað eina kvøldið, tá vit fyri havi nevnt, kundi eins væl
Vit kundu velja at hava nakrar eins og eg. Rættari sagt, so var har tað var so smalt, at ein ikki vóru nøkur, sum sótu á strond farið fram í Føroyum (Hvalba).
mars 2007 EFTIRSKÚLIN 11
Eftirskúlin í Hvalba
– Ein annarleiðis mennandi skúli – eitt spennandi alternativ til vanliga skúlan
høpi og ein sera áhugaverd skúlan, havandi í huga, at er grundaður á demokrati, Menning av bæði byggja skúlan
ætlan, sum vit sum politik bæði kommunur og landið virðing hvør fyri øðrum og okkara ungdómi og At verða komin til ta
arar eiga at standa saman skulu gjalda fyri ætlanina frælsi undir ábyrgd, so vóni skúlanum sum heild niðurstøðu, at skúlin skal
um og stuðla. við 50% hvør av íløguni. eg eisini, at hesir koma at at gera eftirskúlan liggja í Hvalba, haldi eg, er
Eftir at hava gjøgnum Raksturin verður síðan læra nakað á skúlanum, Tað, at hesin skúlin verður avbera gott. Hvalba er ein
gingið fyribils ætlanina um goldin við 75 % av landinum sum er umráðandi fyri fram bygdur, er eftir mínum náttúruperla og ein av
skúlan, er tað mín vón, at og 25 % av kommununum haldandi lív teirra, nevni tykki eisini mennandi fyri vakrastu bygdum í Føroyum,
nevndin fyri skúlan og og næmingunum (foreldru liga: føroyska skúlan sum heild, og ivist eg onga løtu í, at
mentamálastýrið koma num). tí her gevur tú næm næmingarnir koma at fara
endaliga til sættis um leistin • a t byggja upp á tær góðu ingunum eitt bein afturat nógv ríkari avstað aftur av
fyri, hvussu skúlin skal Tann nýggi dygdirnar hjá hvørjum at standa á og møguleika at eftirskúlanum, enn teir
skipast og innihaldið í valmøguleikin fyri einkultum menniskja velja. vóru, tá teir komu hagar,
Hóast Føroyar hava havt honum (karmarnir) – og næmingin umráðandi • at menna evnini til at seta Tey, sum kanska ikki ríkari sum menniskju, og
eftirskúla í Genner í Dan her haldi eg tað er sera um Tað, at næmingarnir fáa sær mál og náa teimum halda, at tey passa so væl ríkari uppá vitan.
mark, sum ikki var tann ráðandi at hyggja eftir, hendan eyka møguleikan • at søkja sær vitan um inn í tann siðbundna Mín vón er, at hendan
ætlaða succes’in, so eru hvussu aðrir eftirskúlar eru til skúlaval, er áhugavert, heimin kring okkum, skúlan, vilja fáa ein annan ætlan gerst veruleiki og hol
eftirskúlar kring okkum alt skipaðir og bygnaðurin í og fáa næmingarnir her taka støðu til hann og møguleika. Somuleiðis opn verður sett á ætlanina í
meira vanligir og verða nýttir teimum. møguleikan at royna seg í handla út frá hesi vitan ar skúlin eisini upp fyri øðr hesum ári, so klárt kann
bæði av útlendskum skúla Neyðugt er at fáa veg fakum, sum teir annars ikki • at geva teimum mót at um ikki-siðbundnum, men verða at fara at byggja í
børnum og „teimum heim leiðing og neyðugu vildu havt møguleika til í bróta við siðbundnar áhugaverdum lærugrein komandi ári.
ligu“ næmingunum. ráðgevingina frá fólkum, vanliga skúlanum, eins og hugsanir og tora at kasta um.
Hetta er ikki bert ein skúli sum hava verið við til at teir koma at virka í einum seg út í nýggjar avbjóð At vit senda yvir 200 næm Johan Dahl
fyri suðuroyingar – hetta er uppbygt skúlar aðastaðni umhvørvi burtur heimaní ingar ingar uttanlands hvørt ár á Løgtingsmaður
ein skúli fyri allar Føroyar og kring okkum. frá, har teir fáa roynt seg • at skapa virknar sam eftirskúla eigur ikki at vera Vágur 10.03.2007
vónandi eisini ein skúli, har sjálvar á egnum beinum og felagsborgarar við fatan leisturin, heldur skulu vit
møguleiki er at hava nakrar Kommunu læra at hava ábyrgd. av demokratinum og royna at fáa føroyskar næm
útlendskar næmingar við og felagskapirnir Umframt at geva teimum demokratisku ingar á eftirskúla her, um
møguliga samstarv við jaligir næmingunum ein aðra til spælireglunum. framt at fáa ávíst tal av út
útlendskar eftirskúlar. Vit hava fingið upplýst, at gongd til skúla og skúlaskap, • at menna teirra altjóða lendskum býtisnæmingum
báðir kommunufelagskapir har næmingarnar ivaleyst fatan og solidaritet. higar.
Nýhugsan í skúlahøpi nir hava tikið væl móti koma at arbeiða meira
Ætlanin um eftirskúlan í ætlanini, sum eisini er ein projektorienterað í einum Hvalba er eitt
Hvalba er nýhugsan í skúla fortreyt fyri at byggja bindandi felagsskapi, sum gott stað at
sansir.fo
Eftirskúlin –
ein góður handil fyri Føroyar!
Av hesum trimum er næmingagjaldið á kr. 1.500 kr. árliga, umframt at 19 Umframt at kunna bjóða
kanningin av samfelagsliga um vikuna verður tískil størv verða skapt í føroyska okkara ungdómi eitt tilboð
gagninum uttan iva tann goldið fult út av foreldru samfelagnum! um at lesa í egnum landi
mest áhugaverda. num. Upphæddin, sum ístaðin fyri at noyðast av
Tað greiða úrslitið av verður flutt av landinum á Altjóðagerðin landinum á eftirskúla,
kanningini var, at eingin ivi hvørjum ári, svarar tískil til Í dagliga kjakinum verður skapa vit við okkara egna
kundi vera um, at stórt omanfyri 6 mió. kr. í næm altjóðagerðin ofta nevnd. eftirskúla eisini møguleika
samfelagsligt gagn var av ingagjaldi, umframt ferða Tað er eingin loyna, at fyri, at hesin sami ung
einum tílíkum skúla. útreiðslur og lumma arbeiðsmegin í dag hevur dómurin fær møguleika
Av tí at umleið 100 ung pening. lættari enn nakrantíð áður fyri at hitta útlendskan
úr Føroyum ganga á eftir Um ein eftirskúli verður við at flyta seg um mørk. ungdóm í Føroyum – so at
skúla Danmark um árið, er bygdur í Suðuroy, verður Soleiðis er eisini við okkara hann við stoltleika kann
skjótt at rokna út, at talan hesin peningur ikki fluttur ungdómi, sum hevur lætt vísa okkara land fram.
er um munandi upphædd, av landinum longur, men við at fara í onnur lond at Ein føroyskur eftirskúli í
ið verður flutt av landinum verður í staðin goldin til nema sær kunnleikar. Hetta Suðuroy fer á henda hátt at
hvørt ár fyri at gjalda fyri eftirskúlan í Føroyum/ er vorðin ein náttúrligur vera við til at opna dyrnar
næmingagjald, lummapen Suðuroy. liður í uppvøkstrinum hjá fyri altjóðagerðini til gagns
Tað greiða úrslitið av eini um at standa fyri eini ing og annað. Danska næmingagjaldið okkara ungdómi. fyri bæði føroyska og út
rættiliga neyvari kanning kanning, sum skuldi vísa, Útrokningarnar vístu, at á kr. 1.500 um vikuna fyri Við einum eftirskúla fáa lendska ungdómin.
av samfelagsliga gagninum hvørjar búskaparligar av omanfyri 6 mió. kr. verða 70 næmingar á eftirskúla í vit ein gyltan møguleika fyri Hetta er uttan iva størsti
av einum eftirskúla í leiðingar eru av at byggja fluttar av landinum um Suðuroy svara rtil umleið at gerast ein virkin partur av fyrimunurin og vinning
Føroyum er, at eingin ivi er og reka ein eftirskúla í árið fyri at gjalda fyri skúla 4,2 mió. kr. árliga – um hesi altjóðagerð. Vit fáa urin, vit kunnu hava av
um, at ein eftirskúli í Suðuroy. Kanningin varð gongdina hjá okkara ung framt ferðaútreiðslur og munandi betur møguleikar einum eftirskúla – og hetta
Suðuroy er ein góður handil latin bólkinum í apríl dómi á eftirskúla uttan lummapening. Hetta skal fyri at bjóða útlendskum kann als ikki metast um í
fyri Føroyar – bæði peninga 2005. lands. setast upp ímóti, at ein eftir ungdómi til Føroyar – bæði krónum og oyrum !
liga, men nokk mest av Kanningin var býtt upp í skúli fer at skapa ein inn fyri at nema sær kunnleikar,
øllum útbúgvingarliga. tríggjar partar, ið skuldu Peningurin verandi flutning til Føroyar á umleið men eisini sum ein liður í Magni Laksáfoss
Í februar 2005 heitti vísa avleiðingarnar av í landinum 3 mió. kr. teirra altjóðagerð, har tey búskaparfrøðingur
Arbeiðsbólkinum til frama ávíkavist íløguni, rakstri Sum er lata hvørki komm Samlaða sparingin fyri fara úr egnum landi fyri at
fyri hinum føroyska num og samfelagsliga gagn unur ella landsstýri stuðul føroyska samfelagið fer tí at læra um, hvussu fólk
Eftirskúlanum á undirritaða inum av einum eftirskúla. til hesar næmingarnar – verða væl omanfyri 1 mió. búleikast í Føroyum.