Ceo Program

PROGRAM STUDIJA OPTE KNJIEVNOSTI I TEORIJE KNJIEVNOSTI
UNIVERZITET U BEOGRADU FILOLOKOG FAKULTETA

Izvor: http://www.fil.bg.ac.rs/katedre/opsta/programi%20predmeta.html
Opta knjievnost i teorija knjievnosti I
UNIVERZITET U BEOGRADU
Filoloki fakultet
Odsek za optu knjievnost i teoriju knjievnosti
Naziv:
ANTIKE POETIKE I
Predava:
Dr Kornelije Kvas
Tip kursa
(obavezni,
izborni):
Semestar:
Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08 (Opta knjievnost

i teorija knjievnosti).
Izborni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za ostale studente.
I semestar studija
Fond asova: 15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)

Kratak opis: Cilj kursa je ovladavanje osnovnim znanjima iz oblasti antike misli o knjievnosti i
umetnosti kako bi se student osposobio za razumevanje antikog shvatanja sveta,
drutva, kulture, umetnosti, a posebno knjievnosti, kao temelja kasnijih knjievnoteorijskih shvatanja.
Program
Platonov dijalektiki metod
kursa /
Platon o nadahnuu
Syllabus:
Platonovo shvatanje lepote i ljubavi
Platonova argumentacija osude pesnitva
Platonovo razmatranje pesnitva kao vaspitnog instrumenta
Platonova kritika pesnitva kao posebnog umetnikog oblika, zasnovana
na analizi stila i forme
Platon o podraavanju
Platon o istinitosti pesnitva
Funkcije pesnitva
Ispitni
Za polaznike kursa ispit se sastoji od pismenog rada. Rad uestvuje u oceni sa 50%
zahtevi:
(do 50 poena). Preostalih 50% (do 50 poena) student dobija: za prisustvo na
predavanjima (do 30 poena), za uee u diskusijama, eseje i za studentske referate
(do 20 poena). Student je obavezan da prisustvuje na minimum 75 % asova.
Ocena ispita je numerika (5-10):

0-50 poena = 5
51-60 poena = 6
61-70 poena = 7
71-80 poena = 8
81-90 poena = 9
91-100 poena = 10
Kurs donosi 3 boda (u okviru ESPB kredita).
Obavezna
1. Platon, Ijon.
1
literatura:
Referentna
literatura:
2. Platon, Gozba.
3. Platon, Fedar, Uvodni razgovor (227a-257b).
4. Platon, Drava, II, III, X knjiga.
Milo uri, "Platon", u knjizi Istorija helenske knjievnosti, Beograd, 1990,
str. 523-551.
Albin Lesky, Platon i Akademija, u knjizi Povijest grke knjievnosti,
Zagreb 2001, str. 497-535.
Hans-Georg Gadamer, Platon i pesnici, u knjizi Filozofija i poezija, izbor
Milo Lompar, Beograd, Slubeni list SRJ, 2002, str. 7-26.
Anica Savi Rebac, "Sokrat i tragedija ili etiko-politika pozadina Platonove
estetike", u knjizi Antika estetika i nauka o knjievnosti, Beograd, 1965, str. 112127.
Anica Savi Rebac, "Platonova poetika", u knjizi Antika estetika i nauka o
knjievnosti, Beograd, 1965, str. 150-187.
Ernesto Grasi, Teorija o lepom u antici, Beograd, 1974.
DODATNA LITERATURA
1. Grube, G.M.A, Platos Thought, London, Methuen@Co Ltd, 1970.
2. Russell, D. A, i Winterbottom, M, (urednici), Ancient Literary
Criticism, Oxford, Clarendon Press, 1972.
3. Atkins, J.W.H, Literary Criticism in Antiquity, Gloucester, Mass, 1961.
Filoloki fakultet
Naziv:
ANTIKE POETIKE II
Predava:
Dr Kornelije Kvas
Tip kursa
(obavezni, izborni):
Semestar:
Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08 (Opta

knjievnost i teorija knjievnosti).
Izborni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za ostale studente.
II semestar studija
Fond asova:
15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)
Kratak opis:
Cilj kursa je ovladavanje osnovnim znanjima iz oblasti antike misli o

knjievnosti i umetnosti kako bi se student osposobio za razumevanje antikog
shvatanja sveta, drutva, kulture, umetnosti, a posebno knjievnosti, kao temelja
kasnijih knjievno-teorijskih shvatanja.
1. Aristotelov logiki metod
2. Aristotel o podraavanju
3. Aristotel o komediji
4. Aristotelova definicija tragedije i problem katarze
5. Kvalitativni delovi tragedije
6. Aristotel o hamartiji
7. Vrste prepoznavanja i uputstva pesniku
8. Pojedini pesniki problemi i njihova reenja
9. Prvenstvo tragedije u odnosu na ep
10. Temelji Horacijeve poetike
11. Horacijeva uputstva pesniku
12. O uzvienom i pet uslova postizanja uzvienog
Program / Syllabus:
Ispitni zahtevi:
13. Kvintilijan o formi pesnikog dela

14. Kvintilijan o stvaralakom podraavanju
15. Antike poetike i istina pesnitva
Za polaznike kursa ispit je usmeni i uestvuje u oceni sa 50% (do 50 poena).
Preostalih 50% (do 50 poena) student dobija: za prisustvo na predavanjima (30
poena), za uee u diskusijama, i studentske referate (do 20 poena). Student je
obavezan da prisustvuje na minimum 75 % asova.

0-50 poena = 5
51-60 poena = 6
61-70 poena = 7
71-80 poena = 8
81-90 poena = 9
91-100 poena = 10
Obavezna literatura:
Aristotel, O pesnikom umeu.

Horacije, Druga knjiga pisama.
Pseudo-Longin, Spis o uzvienom.
Kvintilijan, Obrazovanje govornika, VIII i X knjiga.
Aristotel, O pjesnikom umijeu, prevod i objanjenja Zdeslav Dukat,
August Cesarec, Zagreb 1983.
8. Milo uri, "Aristotel", u knjizi Istorija helenske knjievnosti, Beograd,
1990, str. 552-583.
9. Temat posveen Aristotelovoj poetici, Knjievna smotra, 1978, br. 31-32,
str. 54-108.
10. Milan Budimir, Miron Flaar, "Pisma o knjievnosti" i "Pismo Pisonima",
u knjizi Pregled rimske knjievnosti, Beograd, 1991, str. 360-362, i 362365.
11. Milan Budimir, Miron Flaar, "Kvintilijanov ivot i izgubljena dela" i
"Obrazovanje besednika", u knjizi Pregled rimske knjievnosti, Beograd,
1991, str. 513-515, i 515-517.
12. Ernesto Grasi, Teorija o lepom u antici, Beograd, 1974.
1.
2.
3.
4.
7.
Referentna literatura:
DODATNA LITERATURA
4. Grube, G. M. A, The Greek and Roman Critics, London, Methuen&Co
Ltd, 1968.
5. Butcher, S. H, Aristotles Theory of Poetry and Fine Art, New York,
Dover Publications, 1951.

6. Russell, D. A, i Winterbottom, M, (urednici), Ancient Literary
Criticism, Oxford, Clarendon Press, 1972.

7. Ross, David, Aristotle, London, Methuen& Co. Ltd, 1966.
8. Brink, C. O, Horace on poetry, Cambridge UP, 1971.
9. Atkins, J.W.H, Literary Criticism in Antiquity, Gloucester, Mass, 1961.
Filoloki fakultet

kolska 2009/10.
godina
Studenti Katedre za optu knjievnost i teoriju knjievnosti (grupa 08)
Naziv kursa:
Tragiki junak
Predava:
Dr Kornelije Kvas
Tip kursa
Izborni jednosemestralni (3 ESPB boda) za studente grupe 08 (Opta knjievnost i teorija

knjievnosti)
Izborni jednosemestralni (3 ESPB boda) za ostale studente
Semestar:
1. semestar studija
Predmet:
Teorija knjievnosti
Fond asova
Kratak opis kursa:
Cilj kursa je ovladavanje osnovnim knjievno-teorijskim znanjima o tragikom junaku

knjievnih dela antike. Ishod kursa jeste primena steenih teorijskih znanja u
razumevanju funkcionisanja antike tragedije i epa.
1. Tragika misao u antikoj Grkoj
2. Homerovi epovi i tragika junaka
3. Ahilej i traginost ratnikog ideala
4. Hektorova tragedija
5. Aristotel o tragikom junaku
6. Aristotel o krivici tragikog junaka
7. Etika i tragika
8. Tragiki junak i oblici izazivanja tragikog pthosa
9. Fabula i karakter tragikog junaka
10. Hegelovo vienje tragikog junaka
11. Nieovo razumevanje tragikog junaka
12. Metafizike sile i tragiki junak
13. Individualnost tragikog junaka
14. Strast kao pokreta postupaka junaka
15. Tragiki junak u antikom epu i tragediji
Za polaznike kursa ispit se sastoji od pismenog rada. Rad uestvuje u oceni sa oko
50% (do 50 poena). Preostalih 50% (do 50 poena) student dobija: za prisustvo na
predavanjima (do 30 poena), za studentske referate, eseje i aktivno uee na asu (do
20 poena). Student je obavezan da prisustvuje na minimum 75 % asova.
Program kursa / Silabus
Ispitni zahtevi:

0-50 poena = 5
51-60 poena = 6
61-70 poena = 7
71-80 poena = 8
81-90 poena = 9
91-100 poena = 10
1. Aristotel, O pjesnikom umijeu, prevod i objanjenja Zdeslav Dukat,

August Cesarec, Zagreb 1983.
2. Seth L. Schein, Smrtni junak, Zagreb, Globus, 1989.
R. D. Dawe, Neka razmiljanja o ate i hamartiji, Knjievna smotra,
1978, br. 31-32, str. 86-103.
4. Hegel, "O tragediji", u knjizi Teorija tragedije, priredio Zoran Stojanovi,
Beograd, Nolit, 1984, str. 38-57.
5. Nie, Roenje tragedije, Beograd, BIGZ, 1983, str. 27-138.
4
6. Anica Savi-Rebac, "Mistina i tragina misao kod Grka", u knjizi Teorija

tragedije, priredio Zoran Stojanovi, Beograd, Nolit, 1984, str. 196-209.
7. Alfred Veber, "Metafizika klasine tragedije i traginoga", u knjizi Teorija
8. Pol Riker, "Zli bog i `tragina` vizija egzistencije", u knjizi Teorija
9. Alfred Veber, "Eshil", u knjizi Teorija tragedije, priredio Zoran
Stojanovi, Beograd, Nolit, 1984, str. 447-474.
10. Albin Leski, "Sofokle", u knjizi Teorija tragedije, priredio Zoran
Stojanovi, Beograd, Nolit, 1984, str. 475-509.
11. aklin de Romiji, "Euripid ili tragedija strasti", u knjizi Teorija tragedije,
priredio Zoran Stojanovi, Beograd, Nolit, 1984, str. 510-537.
1.
Biblijska praistorija i Mojsijevo Petoknjije

1. Biblijska knjievnost i opta knjievnost. Imena: Biblija/Sveto pismo i Zakon/Savez/Zavet (Boji).
Poredak knjiga u Bibliji i u Petoknjiju/Zakonu.

2. Istorijska pozadina Mojsijevih pria.
3. Knjiga Postanje: izvorni zakonodavni savez i mogunosti njegove obnove.
4. Knjiga Izlazak: obnova Bojeg saveza sa celim narodom
5. Knjiga Levitska: zakoni saveznitva s Bogom
6. Knjiga Brojevi: od pustinje ka Zemlji Saveza i zakonima za nju.
7. Knjiga Zakon ponovljeni: Mojsijevi oprotajni govori o smislu saveznitva s Bogom u duhu ljubavi.
8. Biblijska prapovest (Knj. Postanje 111): stvaranje sveta i oveka (12).
9. Rajska sloboda i njena iskuenja (Knj. Post. 34).
10. Prapovesni rodoslovi u 5, 10 i 11 gl. Knj. Post. kao najstarije knjievne forme i vezivni
svetopisamski oblici.
11. Pretpotopna kriza oveanstva, Potopna kazna, poslepotopna obnova saveza s Bogom (Knj. Post.
69).
12. Vavilonska imperijalna kriza oveanstva. Blagost kazne: podela na razliite jezike (Knj. Post. 11).
13. Ulazak u istoriju: Obnova saveza s Avramom i njegovim potomstvom (Knj. Post. 1250).
14. Avramovski ivotni oblik: istota samoportvovanja (Knj. Post. 1225).
15. Ponovljeno obeanje Isaku i Jakovu (Knj. Post. 26 i 28) i nastavak Mojsijevih pria.
Obavezna lektira i literatura

1. Mojsije sin Amrama Levita, Knjiga Postanja, str. 9220, Sveto pismo Staroga Zaveta, knj.
5.
1: Knjiga Postanja, uporedni prevod sa jevrejskog (MT) i grkog (LXX) sa kraim sholijama
(=objanjenjima) episkopa Atanasija (Jevtia), izdaju manastiri: Hilandar, Studenica, Deani
i Tvrdo, Beograd, 2004.
2. Mojsije sin Amrama Levita, Prva, Druga, Trea, etvrta i Peta knjiga Mojsijeva, str. 1
201, Biblija ili Sveto pismo: Stari zavjet, preveo uro Danii, Britansko i inostrano
biblijsko drutvo, Beograd, 1981.
3. Wilfrid Harrington, Svijet u kojem je nikao Izrael, str. 2230; Patrijarsi, str. 3038;
Pentateuh, str. 117162; Deuteronomistika povijest, str. 163173; sve to u: Wilfrid
Harrington, Uvod u Stari zavjet, Spomen obeanja, preveo Mato Zovki, 2. izd. Kranska
sadanjost, Zagreb, 1987.
4. Adalbert Rebi, Biblijska prapovijest (Post 111), str. 13262, egzegetsko-teoloka obrada
prvih jedanaest poglavlja Knjige Postanka s uvodom u Mojsijevo Petoknjije, Kranska
Sadanjost, Zagreb, 1970.
Derek Kidner, Postanak, str. 15230, preveo Tomislav Jonke, Dobra Vest, Novi Sad, 1990.
TEME ZA PISMENI ISPIT NAKON JEDNOSEMESTRALNOG KURSA

5
iz Biblijske knjievnosti:
Biblijska praistorija i Mojsijevo Petoknjije
16. Knjievni znaaj Biblije i imena: Biblija/Sveto pismo i Zakon/Savez/Zavet (Boji).
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Genealoka forma i uvodna biblijska pria o postanju Neba i Zemlje.

Pria o Raju kao etioloka naracija.
Tipologija Bojeg saveznitva sa ovekom u prii o Adamu i Evi.
Genealogija Kajinovog roda i njena narativna proirenja o udaljavanju Kajinovia od Bojeg
zakona za oveka.
Tipologija Bojeg udovoljavanja ovekovim egzistencijalnim potrebama u prii o obnovi
Bojeg saveza s Nojem.
Etioloka pria o Noju i njegovim sinovima posle Potopa.
Poslednja etioloka pria biblijske praistorije o vavilonskoj imperijalnoj krizi oveanstva i o
njegovoj podeli na razliite jezike.
Tipologija obnavljanja bogooveanskog saveznitva u obnovi Bojeg saveza s Avramom.
Avramovski ivotni oblik kao tipina religiozna egzistencija biblijske istorije: istota
samoportvovanja.
Genealogija Avramovog roda i pria o obnovi Bojeg saveza s Mojsijem.
Mojsijev zakon istote i svetosti i tipologija religiozne egzistencije u istoriji patrijarha.

6. Mojsije sin Amrama Levita, Knjiga Postanja, str. 9220, Sveto pismo Staroga Zaveta, knj.
10.
1: Knjiga Postanja, uporedni prevod sa jevrejskog (MT) i grkog (LXX) sa kraim sholijama
(=objanjenjima) episkopa Atanasija (Jevtia), izdaju manastiri: Hilandar, Studenica, Deani
i Tvrdo, Beograd, 2004.
7. Mojsije sin Amrama Levita, Prva, Druga, Trea, etvrta i Peta knjiga Mojsijeva, str. 1
201, Biblija ili Sveto pismo: Stari zavjet, preveo uro Danii, Britansko i inostrano
biblijsko drutvo, Beograd, 1981.
8. Wilfrid Harrington, Svijet u kojem je nikao Izrael, str. 2230; Patrijarsi, str. 3038;
Pentateuh, str. 117162; Deuteronomistika povijest, str. 163173; sve to u: Wilfrid
Harrington, Uvod u Stari zavjet, Spomen obeanja, preveo Mato Zovki, 2. izd. Kranska
sadanjost, Zagreb, 1987.
9. Adalbert Rebi, Biblijska prapovijest (Post 111), str. 13262, egzegetsko-teoloka obrada
prvih jedanaest poglavlja Knjige Postanka s uvodom u Mojsijevo Petoknjije, Kranska
Sadanjost, Zagreb, 1970.
Derek Kidner, Postanak, str. 15230, preveo Tomislav Jonke, Dobra Vest, Novi Sad, 1990.
Rimska knjievnost
1. Rimska knjievnost. Pripovedni heksametarski tekstovi: junaki ep (Vergilijeva Eneida) i epilij
(Katulova Svadba Peleja i Tetide, Ovidijeve Metamorfoze).
2. Rimska knjievnost. Pripovedni heksametarski tekstovi: idila (Vergilijeve Bukolike), satira
(Horacijevi Govori i Pisma) i pouno-mudraki tekstovi (Lukrecijev O prirodi i Vergilijev
Georgike).
3. Rimska knjievnost. Elegijski tekstovi: erotsko-poetski (Katulovi, Tibulovi, Propercijevi i
Ovidijevi), etioloki pripovedni (Ovidijev Kalendar praznika), socijalno-politiki referentni
(epigrami Katulovi i Marcijalovi) i tubalice (Ovidijeve).
4. Rimska knjievnost. Meliki monodijski tekstovi: socijalno, politiki i patriotski referentni i
erotsko-poetski (Katulovi i Horacijevi).
5. Rimska knjievnost. Jambiki tekstovi: rugalice (Katulove i Horacijeve) i basna (Fedrova).
Komiki dramski tekstovi Plauta i Terencija.
6. Rimska knjievnost. Versifikaciono nevezani tekstovi: menipska satira, dijalozi, logoi, epistole;
pripovedni tekstovi: biografije (Nepotove), roman (Petronijev i Apulejev), istorija.
6
7. Prvobitni sinkretizam u narodnom pesnitvu i zapadnoevropska srednjovekovna narodna lirskoepska poezija (keltska i skandinavska: pohvalne, pogrdne, ubojne pesme, tubalice, balade,
mitoloke i mitoloko-didaktike pesme).
8. Narodna junaka epika (keltska, skandinavska, germanska, anglosaksonska, vizantijska,
francuska, panska, nemaka, slovenska).
9. Srednjovekovna religiozna knjievnost. Religiozna lirika: vizantijska liturgika himnika
(silabiko-akcenatska ritmika: kondaci, kanoni), latinska crkvena lirika.
10. Srednjovekovna religiozna knjievnost: biblijske transpozicije, itija svetih (vizantijske
hagiografije, latinske i zapadnoevropske legende), crkvena drama (liturgije, antifoni, tropi,
liturgijske drame, misterijske igre), homiletika, crkvena epistolografija, moralna didaktika,
crkvene istorije i hronike.
11. Srednjovekovna svetovna lirika: vizantijska profana (neliturgika) lirika (antika metrika,
politiki stih), latinska lirika vaganata (golijarda).
12. Srednjovekovna svetovna lirika: kurtoazna lirika trubadura (kancona, sirventes, pla, tencona,
pastorala, alba), truvera i minezengera (pravac pod uticajem narodne lirike, pravac pod uticajem
provansalske lirike, sinteza tih pravaca, pruh); graanska lirika (majsterzang) i narodna lirika
(balade, romanse, ljubavne, obredne i dr. pesme).
13. Srednjovokovni roman i novela: vizantijski roman; antiki, keltski, vizantijsko-poznogrki i
lokalni siei srednjovekovnog zapadnoevropskog vitekog romana.
14. Srednjovekovna svetovna drama, satira i didaktika. Svetovna drama: misterije, mirakli, farse,
soti, pokladne igre i moraliteti. Svetovna satira i didaktika: fablio, vank, Roman o liscu,
Roman o rui. Moralna didaktika: Razumevanje, Vizija o Petru orau.
15. Srednjovekovna svetovna proza: nauna didaktika (Fiziolog, vizantijska kosmografija, uda
prirode [Lucidarij], Lapidarij, ogledala i slike sveta), epistolografija, istoriografija (vizantijska
istoriografija, latinske manastirske hronike, hronike krstakih ratova, pregledi svetske ili
nacionalne istorije).
Obavezna sekundarna literatura

1. Vladimir Vratovi, Rimska knjievnost, str. 190312, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj. 2,
Mladost, Zagreb, 1977.
2. Radoslav Katii, Bizantska knjievnost, str. 313345.u: Povijest svjetske knjievnosti, knj. 2,
3. Dimitrije Bogdanovi, Predgovor (Bekovim Putevima vizantijske knjievnosti), str. 773,
u: Hans Georg Bek, Putevi vizantijske knjievnosti, Srpska knjievna zadruga, Beograd, 1967.
4. Hans Georg Bek, Knjievnost (vizantijska), str. 135205, u: Vizantijski milenijum, preveo
Ranko Kozi, Clio, Glas Srpski, Beograd / Banja Luka, 1998.
5. Viktor irmunski, Istorija zapadno-evropskih knjievnosti, Rani srednji vek, str. 5178, u:
Istorija zapadno-evropskih knjievnosti, u redakciji V. M. irmunskog, napisali M. P.
Aleksejev, V. M. irmunski, S. S. Mokuljski i A. A. Smirnov, preveo Milan Kaanin, Nolit,
Beograd, 1956.
6. Stjepan Hosu, Srednjovjekovna latinska knjievnost, str. 347403, u: Povijest svjetske
knjievnosti, knj. 2, Mladost, Zagreb, 1977.
Stare knjievnosti: istone (egipatska, mesopotamska, jevrejska) i helenska

(zakljuno sa helenistikom i novozavetnom)
1. Stara egipatska knjievnost. Religiozno-referentni tekstovi: Tekstovi piramida, Tekstovi
sarkofaga i Knjiga mrtvih.
2. Stara egipatska lirika: religiozno-poetski tekstovi (himne), erotsko-poetski tekstovi (ljubavne
pesme).
3. Stara egipatska pouno-mudraka knjievnost: pouke. Stari egipatski novelistiko-pripovedni
tekstovi: prie i bajke.
7
4. Stara mesopotamska knjievnost. Religiozno-referentni tekstovi: Enuma eli, Inanin silazak u

podzemni svet i Pripovetka o potopu.
5. Stari mesopotamski junako-epski pripovedni tekstovi: Ep o Gilgameu.
6. Stari mesopotamski religiozno-poetski tekstovi: pokajnike molitve, himne kralju, himne
hramovima, himne bogovima, tubalice, basme. Stari mesopotamski pouno-mudraki tekstovi:
pouke i Pesma o pravednom patniku. Novelistiko-pripovedni tekstovi: Pripovest o siromahu iz
Nipura.
7. Stara jevrejska knjievnost. Religiozno-referentni tekstovi: Petoknjije. Religiozni proroki
tekstovi: Knjiga proroka Isaije.
8. Stari jevrejski religiozno-poetski tekstovi: Psalmi i Pla. Erotsko-poetski tekstovi: Pesma nad
pesmama.
9. Stari jevrejski pouno-mudraki tekstovi: Knjiga o Jovu, Knjiga Propovednikova, Prie
Solomonove. Stari jevrejski junako-epski pripovedni tekstovi: Knjiga Isusa Navina, Knjiga o
sudijama, 1. i 2. knjiga Samuilova. Novelistiki pripovedni tekstovi: Knjiga o Ruti, Knjiga o
Toviji, Knjiga o Juditi, Knjiga o Jestiri.
10. Stara grka knjievnost. Pripovedni heksametarski tekstovi: Homerov junaki ep (Ilijada i
Odiseja).
11. Stara grka knjievnost. Heksametarski religiozno-poetski tekstovi: Hesiodova Teogonija.
Heksametarski pouno-mudraki tekstovi: Hesiodovi Dela i dani. Elegijski tekstovi: ratniki
propovedni, erotsko-poetski, socijalno-politiki referentni, tubalice. Jambiki tekstovi:
rugalice, basna.
12. Stara grka knjievnost. Monodijski meliki tekstovi: socijalno, politiki i patriotski referentni
(Alkejevi), erotsko-poetski (Sapfini). Horski meliki tekstovi: partenije, treni, ditirambi,
epinikije (Pindarove).
13. Stara grka knjievnost. Tragiki dramski tekstovi (Eshilovi, Sofoklovi, Evripidovi). Komiki
dramski tekstovi (Aristofanovi i Menandrovi).
14. Stara grka knjievnost. Versifikaciono nevezani tekstovi: menipska satira, dijalozi (Platonovi,
Plutarhovi), logoi (retoriki i filozofski) i epistole; pripovedni tekstovi: biografije (Plutarhovi
Uporedni ivotopisi), roman i istorija.
15. Novozavetna knjievnost kao stara grko-hrianska knjievnost u rimsko doba. Religiozni
propovedni tekstovi: jevanelja i Dela apostolska. Religiozni epistolarni tekstovi: Poslanice
apostola Pavla. Religiozni apokaliptiki tekstovi: Otkrivenje apostola Jovana.
Obavezna sekundarna literatura

1. Svetozar Petrovi, Egipatska knjievnost, str. 931, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj. 1,
2. Erica Reiner, Mezopotamska knjievnost, str. 3552, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj. 1,
3. Eugen Werber, Stara hebrejska knjievnost, str. 5384, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj.
1, Mladost, Zagreb, 1982.
4. Milivoj Sironi, Dioba povijesti grke knjievnosti, Pretklasino razdoblje, Klasino
razdoblje, str. 7157, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj. 2, Mladost, Zagreb, 1977.
5. Damir Salopek, u: Helenistiko razdoblje, str. 158187, u: Povijest svjetske knjievnosti, knj.
2, Mladost, Zagreb, 1977.
6. Don Drejn, Kako razumeti evanelja, str. 219257; etiri Isusova portreta, str. 258288;
Dela svetih apostola, str. 342354; Po celom svetu, str. 390406; Pavle misionar, str.
407426; Pavle pastir, str. 427457; Poslanice iz zatvora, str. 473494; Nada za
budunost, str. 596605, Unutranji neprijatelji, str. 606617, u: Don Drejn, Uvoenje u
Novi zavet, prevela Bogadana uki, Clio, Beograd, 2004.
Osnovni pojmovi nauke o knjievnosti I

Uvod u teoriju knjievnosti
Prvi deo
Uvod: Knjievnost i teorija knjievnosti
1. Knjievnost i teorija knjievnosti:
Knjievnost, literatura, poezija, pesnitvo; Teorija/estetika; Knjievna teorija; Knjievna istorija;
knjievna kritika; Retorika; Poetika (poetika uopte; deskriptivna, normativna, eksplicitna,
implicitna, poetika jednog pravca...); Komparativna (uporedna) knjievnost, opta (svetska)
knjievnost
Literatura: Uvod, Kajzer str. 7-22.
ira: Zoran Konstantinovi, Teorija knjievnosti i knjievne teorije. Razmatranje sa stanovita
komparatiste, Knjievne teorije XX veka, Institut za knjievnost i umetnost, urednik dr Miloslav
uti, Beograd 2004, str. 19-44.
Voren i Velek, Teorija knjievnosti, Nolit.
Pravci prouavanja knjievnosti
2. Antike poetike: Platon, Aristotel i Horacije (mimezis, Aristotelova definicija tragedije, pojam
katarze, sastavni delovi tragedije, dramska jedinstva, odnos epa i tragedije)
Lektira: Sofokle, Car Edip
9
Odlomci iz sledeih dela: Platon, Drava, (Deseta knjiga); Aristotel, Poetika; Horacije, O
pesnikom umeu
Literatura: kreb, Zdenko Osnovni pojmovi poetike (u povijesnom slijedu), Uvod u knjievnost,
Znanje, Zagreb, 1969, str. 221-248.
ira: Knjievne teorije u Antici, M. Beker, Povijest knjievnih teorija, SN Liber, Zagreb, 1979.
3. Vizantijsko poimanje knjievnosti (vizantijska himnografija u svetlu viz. poimanja knjievnosti)
3. Poetike humanizma i renesanse: Frakastoro, Skaliero, Kastelvetro (pojmovi mimezisa,
katarze, dramskih jedinstva, ep i tragedija)

Lektira: odlomci prema prir. J. Hristi
kreb, Zdenko Osnovni pojmovi poetike (u povijesnom slijedu), Uvod u knjievnost, Znanje,
Zagreb, 1969, str. 221-248.
ira: M. Panti, ur. Poetika humanizma i renesanse, I-II.
4. Klasicizam: Boalo (pitanje nadahnua, knjievnih rodova i odlike klasicistike poetike);
sukob starih i modernih . Pero i N. Boalo.
Lektira: odlomci prema prir. J. Hristi
kreb, Zdenko Osnovni pojmovi poetike (u povijesnom slijedu), Uvod u knjievnost, Znanje,
Zagreb, 1969, str. 221-248.
ira: S. Vitanovi: Poetika N. Boaloa i francuski klasicizam
5. Predromantizam i romantiarske poetike: Ruso, Sturm und Drang, romantizam u
Nemakoj, Engleskoj i Francuskoj

Lektira: odlomci iz tekstova legela, Vordsvorta, elija, Kolrida
Literatura: M. Beker, Romantizam i kasnije, Povijest knjievnih teorija, SN Liber, Zagreb, 1979,
str. 209-239.
6. Poetike realizma i naturalizma, knjievno-istorijski pozitivizam, larpurlartizam, simbolizam
Lektira: Zola, Eksperimentalni roman
Literatura: M. Solar, Pozitivizam i kritika pozitivizma, 209-212.
M. Beker, Romantizam i kasnije, Povijest knjievnih teorija, SN Liber, Zagreb, 1979, str. 209-239.
7. Avangardni pravci dvadesetog veka i kole imanentne analize: Ruski formalizam
(oneobienje, razlika fabule i siea) i Nova kritika u Engleskoj i Americi (pomno itanje)
Literatura: M. Solar, Ruski formalisti, 212; Nova kritika u Engleskoj i Americi 217-220.
8. Strukturalizam (lingvistike premise Sosir, knjievnoteorijski ishodi naratologija
/enet/); semiotika
Literatura: M. Solar, Strukturalizam, str. 230-235.
M. Beker,
9.
Fenomenoloki pristup knj.um. delu, psihoanalitika i arhetipska kritika, dekonstrukcija,
teorija roda
Literatura:
M. Solar, Psihoanalitika i arhteipska knjievna kritika, 223-226; Utjecaji fenomenologije i
egzistencijalizma, str. 226.
M. Beker, Poststrukturalizam u suvremenoj amerikoj kritici, Suvremene knjievne teorije, Zagreb,
1986, str. 57-74.
ira literatura: Novica Mili, ABC dekonstrukcije Narodna knjiga, Beograd, 1998.
10
Drugi deo
Uvod: Pojam teksta, prouavanje i izdavanje teksta
1. Pojam teksta i pristup tekstu; filoloka kritika (tekst, kontekst, hipertekst,
hipermedija, fusnota, bibliografija, digitalna izdanja);

Filologija, (pojmovi: atribucija, ateteza, autograf, kritiko izdanje, faksimilsko izdanje, diplomatsko
izdanje, editio princeps, izdanje poslednje ruke)
Literatura: V. Kajzer, 25-58.
Klasifikacija knjievnosti
2. Klasifikacije knjievnosti; Knjievni rodovi i vrste - lirika
a. lirske vrste;
b. lirsko-epske vrste /balada, romansa i poema/)
3.Knjievni rodovi i vrste - epika
c. Epske vrste
d. Ep i vrste epa; ep i epska pesma
e. Legenda, bajka i mit
f. Basna
g. aljiva pria, anegdota i pripovetka
h. Novela
i. Roman (vrste romana, vidovi pripovedanja, unutranji monolog, roman toka svesti)
j. Tip i lik u knjievnom delu
k. Prototip
4.Knjievni rodovi i vrste - drama
l. Struktura dramskog teksta
m. Monolog, dijalog, polilog
n. Solilokvij
o. Dramske vrste
p. Poreklo i osnovne odlike tragedije
q. Osnovne odlike i vrste komedije
r. Drama u uem smislu
Elementi stila
5. Pojam stila; normativna i deskriptivna stilistika; stilistika kritika;
6. Knjievni jezik i jezik knjievnog dela

a. Arhaizmi
b. Neologizmi
c. Varvarizmi
d. Dijalektizmi
7. Stilske figure
a. Igra reima (kalambur)
b. Tautologija
c. Polisindet i asindet
d. Gradacija
e. Inverzija
f. Elipsa
g. Apostrofa
h.
11
i. Epitet
j. Perifraza
k. Eufemizam
l. Poreenje ili komparacija
m. Slovenska antiteza
n. Hiperbola
o. Aluzija
p. Personifikacija
q. Asonanca i aliteracija
r. Onomatopeja
8. Stilske figure tropi i knjievni postupci
s. Metafora
t. Metonimija
u. Sinegdoha
v. Ironija
w. Sinestezija
x. Retorsko pitanje
y. Paradoks
z. Alegorija i simbol
Prouavanje stiha
9. Prouavanje stiha: Pojam i priroda stiha: ritam, stope, rime
a. Eufonija
b. Pojam ritma
c. Metrika (versifikacija)
d. Ralanjavanje stiha: slog, stopa, akcenatska celina
e. Pojam metra
f. Cezura
g. Sistemi versifikacije: kvanitativna, silabika, silabiko-tonska i tonska
h. Pojam stope: trohej, jamb, daktil, amfibrah, anapest, spondej i pirih
i. Ritam i faktori ritma
j. Metrike konstante i ritmike tendencije
k. strofa
l. Opkoraenje (anambman)
m. Refren
n. Rima ili slik
o. Vrste rime
p. Blankvers (beli stih)
10.Stalni oblici stihova i strofa
q. Heksametar
r. Aleksandrinac
s. Endekasilabo
t. Epski ili junaki deseterac
u. Elegijski distih
v. Tercet
w. Katren
x. Sonet
y. Sonetni venac
z. Slobodni stih
12
Literatura za drugi deo, predavanja 2-10, odgovarajua poglavlja iz

Ivo Tartalja, Teorija knjievnosti i Uvod u knjievnost, prir. kreb i Stama, Zagreb, 1986.
1. Ivo Tartalja, Teorija knjievnosti, Beograd, 1998. i dalje
2. Milivoj Solar, Teorija knjievnosti, Zagreb, 1976.
3. Uvod u knjievnost, prir. kreb i Stama, Zagreb, 1986.
4. M. Beker, Povijest knjievnih teorija, SN Liber, Zagreb, 1979.

5. M. Beker, Suvremene knjievne teorije, Zagreb, 1986
4. V. Kajzer, Jeziko umetniko delo, Beograd, 1965.
5. Renik knjievnih termina, Institut za knjievnost i umetnost, Nolit, Beograd, 1985.
Uvod u teoriju knjievnosti

Prvi deo
Uvod: Knjievnost i teorija knjievnosti
1. Knjievnost i teorija knjievnosti:
Pravci prouavanja knjievnosti
2. Antike poetike: Platon, Aristotel i Horacije
3. Vizantijsko poimanje knjievnosti (vizantijska himnografija u svetlu viz. poimanja
knjievnosti)
4. Poetike humanizma i renesanse: Frakastoro, Skaliero, Kastelvetro
5. Klasicizam: Boalo.
6. Predromantizam i romantiarske poetike
7. Poetike realizma i naturalizma, knjievno-istorijski pozitivizam, larpurlartizam, simbolizam
8. Avangardni pravci dvadesetog veka i kole imanentne analize
9. Strukturalizam i semiotika
10. Fenomenoloki pristup knj.um. delu, psihoanalitika i arhetipska kritika, dekonstrukcija,
teorija roda
Drugi deo
Uvod: Pojam teksta, prouavanje i izdavanje teksta
1. Pojam teksta i pristup tekstu; filoloka kritika
Klasifikacije knjievnosti
2. Klasifikacije knjievnosti; Knjievni rodovi i vrste - lirika
3. Knjievni rodovi i vrste - epika
13
4.Knjievni rodovi i vrste - drama

Elementi stila
5.Pojam stila;
6.Knjievni jezik i jezik knjievnog dela
7.Stilske figure
8. Stilske figure tropi
Prouavanje stiha
9. Prouavanje stiha: Pojam i priroda stiha: ritam, stope, rime
10. Stalni oblici stihova i strofa
I Pojam i vrste poetike
Knjievna teorija, kritika i istorija - formalistiki i tradicionalni pristup
1. B. Ejhenbaum, "Teorija 'formalnog metoda'", Knjievnost, Beograd, 1972.
2. V. klovski, "Umetnost kao postupak", (u zborniku Poetika ruskog formalizma, priredio A.
Petrov, Beograd, 1970)
3. R. Jakobson, Ogledi iz poetike ("Najnovija ruska poezija", "ta je poezija?", "Dominanta"),
Beograd, 1978; Lingvistika i poetika (Lingvistika i poetika), Beograd, 1966.
5. D. Kaler, Sosirova teorija jezika, Sosir, osniva moderne lingvistike, Beograd, 1980.
4. V. Erlich, Russian Formalism, History - Doctrine, Yale U.P, 1955.
5. P. Medvedev, Formalni metod u nauci o knjievnosti (predgovor . Vukovi), Beograd, 1976.
6.. R. Velek, Kritiki pojmovi, "Knjievna teorija, kritika i istorija", Beograd, 1966.
7. L. Kolakovski, Filozofija pozitivizma (I i III poglavlje: "Opta karakteristika pozitivizma", "O.
Kont - pozitivizam epohe romantizma"), Beograd, 1972.
8. Sent Bev, Knjievni portreti (esej o Rasinu, Stendalu ili Balzaku - po izboru), Beograd, 1960.
9. M. Kaanin, "Izmeu orla i vuka", Izabrani eseji, Beograd, 1977.
10. I. Ten, Studije i eseji ("Uvod u istoriju engleske knjievnosti"), Beograd, 1954.
11. S. Frojd, Iz kulture i umetnosti ("Jedna uspomena iz detinjstva Leonarda da Vinija" ili
"Dostojevski i oceubistvo"), Beograd, 1979.
12. N. Miloevi, Antropoloki eseji ("Antropoloki problem u Tolstojevom romanu Ratu i miru" ili
"Don Kihot i nihilizam"), Beograd, 1978.
II Tradicionalna istorija knjievnosti
Formalistiko i strukturalistiko shvatanje knjievne evolucije
1. D. Ivani, Tekstologija meu drugim naukama o tekstu predmet i metod, Osnovi tekstologije,
Beograd, 2001.
2. G. Lanson, "Metoda istorije knjievnosti", "Putevi", Banjaluka, 1966, br.4.
3. Van Tigem, Uporedna knjievnost, Beograd, 1955.
4. A. Veselovski, Iz uvoda u istorijsku poetiku, Istorijska poetika, Beograd, 2005.
5. S. Petrovi, "Status tipolokog prouavanja knjievnosti", "Umjetnost rijei", Zagreb, 1977, br.
3.
6. R. Velek, Kritiki pojmovi ("Kriza uporedne knjievnosti", "Barok"), Beograd, 1966.
7. E.R. Kurcijus, Evropska knjievnost i latinsko srednjovekovlje (predgovor i poglavlje "Lajtmotiv,
topos..."), Beograd, 1996.
8. T.S. Eliot, Tradicija i individualni talenat, Izabrani tekstovi, Beograd, 1963.
14
9. Tinjanov, "O knjievnoj evoluciji" (Poetika ruskog formalizma)

10. Jakobson i Tinjanov, "Problemi prouavanja jezika i knjievnosti" (Poetika ruskog formalizma)
11. F. Vodika, Problemi knjievne istorije, Istorija odjeka knjievnih dela, Novi Sad, 1987.
12. H.R. Jaus, Estetika recepcije (predgovor: "Istorija knjievnosti kao izazov nauci o
knjievnosti"), Beograd, 1978.
III Formalistika i strukturalistika teorija proze
1. V. klovski, Umetnost kao postupak (u Poetika ruskog formalizma)
2. B. Ejhenbaum, "Kako je napravljen Gogoljev injel" (u Poetika ruskog formalizma)
3. B. Ejhenbaum, "O' Henri i teorija novele" (u Knjievnost)
4. L. Kojen, "Fabula i sie", "Knjievna kritika", Beograd, 1977, br.9.
5. V. Prop, Morfologija bajke, Beograd, 1982.
6. K. Levi-Stros, Struktura i forma, "Trei program", Beograd, 1977, br. 34-35.
7. D. Kaler, "Stil i struktura u prozi", "Savremenik", br.6, 1976.
IV Teorija anra
1. C. Todorov, Uvod u fantastinu knjievnost ("Knjievni anrovi"), Beograd, 1987.
3. . enet, "Uvod u arhitekst" (Figure, Beograd, 1984)
4. E. tajger, Umee tumaenja ("O osnovu pojma pesnikih rodova"), 1978.
Prirunici:
1. B.Tomaevski, Teorija knjievnosti, Beograd, 1972.
2. V. Kajzer, Jeziko umetniko delo, Beograd, 1973.
3. R. Velek - O. Voren, Teorija knjievnosti, Beograd, 1965 (ili ma koje kasnije izdanje)
4. O. Dikro - C. Todorov, Enciklopedijski renik nauka o jeziku, I/II, Beograd, 1987.
5. Renik knjievnih termina, Beograd, 1985.
www.ditl.info (Dictionnaire international des termes littraires, ur. R. Escarpi )
Pojmovi i teze za zavrni ispit

Pojmovi
Pojam i vrste poetike
Knjievna teorija, kritika i istorija
1. Deskriptivna poetika
2. Normativna poetika
3. Istorijska poetika
4. Retorika
5. Knjievna teorija, kritika i istorija
6. Knjievno-istorijski pozitivizam
7. Semantika autonomija teksta
8. Ruska formalna kola
9. Biografizam (biografska kritika)
10. Socioloka kritika
11. Psiholoka kritika
12. Arhetip (po Jungu)
13. Spoljanji pristup knjievnom delu
14. Unutranja (imanentna) analiza
15. Langue i parole
16. Fiksiran govor
17. Upravljenost prema izrazu
18. Literatura (u opoziciji prema poeziji, u Kroeovom smislu)
15
19. Poezija (u opoziciji prema literaturi, u Kroeovom smislu)

20. Dulce et utile
21. Novina kao kriterij vrednosti dela
22. Multivalentnost
Filoloka kritika
23. Filoloka kritika (tekstologija)
24. Verzija
25. Redakcija
26. Recenzija
27. Varijanta
28. Protograf
29. Autograf
30. Lakuna
31. Konjektura
32. Popularno izdanje
33. Nauno izdanje
34. Faksimilsko izdanje
35. Diplomatsko izdanje
36. Kritiko izdanje
37. Editio princeps
38. Diplomatika
39. Recenzija (po Lahmanu)
40. Emendacija
41. Arhetip (po Lahmanu)
42. Stemma codicum
43. Atribucija
44. Ateteza
45. Terminus post quem
46. Terminus ante quem
Tradicionalna istorija knjievnosti; Uporedna knjievnost
Formalistiko i strukturalistiko shvatanje knjievne evolucije
47. Zeitgeist
48. Volkgeist
49. Istorijski relativizam
50. Kauzalno objanjenje
51. Aistorizam
52. Knjievna evolucija
53. Kanonizacija
54. Knjievno-istorijska periodizacija
55. Rasa sredina trenutak
56. Explication de texte
57. Istorija ideja (Lavdoj)
58. Geistesgeschichte
59. Tradicija (Eliot)
60. Estetika recepcije (Jaus)
61. Horizont oekivanja
62. Uporedna knjievnost
63. Tematologija (Stoffgeschichte)
64. Emisija, transmisija, recepcija
65. Opta knjievnost (Van Tigem)
66. Evropska knjievnost (Kurcijus)
16
67. Mirage (Kare)

68. Topos
69. Istorijsko-tipoloka analogija
70. Svetska knjievnost
71. Nacionalna knjievnost
Teorija proze
72. Fabula - sie
73. Motivacija (po ruskim formalistima)
74. Lajtmotiv
75. Skaz
76. Roman i novela (Ejhenbaum)
77. Ich-Erchlung
78. Tok ili struja svesti
79. Unutranji monolog
80. Solilokvij
81. Doivljeni govor (slobodni indirektni stil)
82. Funkcija (Prop)
Teorija anra
83. Jednostavne forme (Joles)
84. Ideja o istoti i hijerarhiji anrova
85. Knjievni rod i knjievna vrsta
Lirika, epika, dramatika - lirsko, epsko, dramsko
Stilske figure
I. Tartalja, Teorija knjievnosti, Eufonija (str.81 83); Povezivanje rei i stilske figure (111
131); Figure iskaza kao tropi (131 138); Figure kazivanja (139 141)
M. Solar, Teorija knjievnosti, tropi - promena znaenja rei; figure rijei, inverzija - promena
mesta u reenici; figure konstrukcije (sintaksike figure); stilske figure u uem smislu; glasovne
(zvune) figure - figure dikcije; figure misli
Poreenje (comparatio); T 127-129; S. 72 (parabola), K 142
Slovenska antiteza; T 129; S 73
Kontrast ili antiteza; T 129- 130; S 72 - 72, VV 225, K 130
Metafora; T 132- 135, To 28 - 31, S 64 - 66, VV 214, 221 - 225, K 129, 143 - 146
Personifikacija; T 141- 143, S 66, K 129
Alegorija; T 145- 146, 156, To 35 - 37, S 68, VV 215 216
Epitet; T 124- 127, To 31 - 35, S 67 - 68, K 120 - 121 (atribut), 122, 167; stalni epitet, T 125, To
33, S 68; ukrasni epitet, VV 225
Perifraza, T 127, To 40, VV 208, 225, K 128
Metonimija; T 135, To 37 - 39, S 66, VV 221 - 223, K 128
Eufemizam; T 127, To 39, S 67, K 128
Ironija; T 152- 154, To 39, S 74, K 128
Sarkazam; RKT 693
Litota; RKT 401- 402, To 39, S 73 -74, K 128
Simbol; T 155, S 68 - 69, VV 215 - 216
Amblem (emblem); T 157, RKT 17- 18
Sinestezija; T 126, K 147 - 148
Paradoks; 130- 131, S 75, VV 225
Aluzija; T 137- 138, K 127 - 128
Hiperbola; T 136- 137, S 79, VV 204, K 128
Gradacija; T 118, S 74 (klimaks/antiklimaks), K 132
17
Tautologija (ponavljanje); T 117, K 130 - 132 (sinonimi, sinonimna dvojna formula, kumulacija:
nizanje i gomilanje)
Apostrofa; T 123, RKT 42- 43
Retorsko pitanje; T 123- 124, To 48 - 49, S 70 - 71 (retoriko pitanje)
Elipsa; T 120- 121, To 45 - 46, S 71, K 171 - 172
Asindet / Polisindet; T 118, S 71 (asindeton i polisindeton)
Lirski paralelizmi; S 63 64, T 115 (figure ponavljanja)
anafora, T 115, To 53 - 54, S 63, K 133 - 134
epifora, T 115, S 63, K 134
simploha, T 116, S 63 (simploka)
palilogija, RKT 518- 519, T 115- 116 (anadiploza)
refren, T 98
Onomatopeja; T 81, To 65 - 66, S 63, K 114 - 116 (simbolika glasova 116 - 117; glasovna
muzikalnost 117 - 119)
Igra rei (ma); T 113- 114, VV 221, K 126
amfibolija, RKT 18
homonimi, T 113
kalambur, K 126
Varvarizmi, dijalektizmi, arhaizmi, neologizmi, prozaizmi; To 20- 41
Katahreza; T 135, To 30, VV 225, K 129
Oksimoron, T 126, To 34, S 75, VV 225, K 129
Sinegdoha (pars pro toto); T 136, To 38 - 39, S 66 - 67, VV 221, K 128
Anakolut; T 119, 122- 123, To 43 - 44, K 171
Silepsa; RKT 721, To 44 (sileps)
Inverzija; T 119- 120, To 47, S 70, K 167
Hijazam; RKT 241, To 48, K 134 - 135
Paranomazija; RKT 528- 529, K 126
Poliptoton / Paregmenon; UK 248
Paralelizam; T 116- 117, K 133
Epanalepsa; K 134
Zeugma; RKT 887- 888, K 135 - 136
Versus rapportati (nabrajajui stihovi); K 151
Hiperbaton; RKT 245, K 167
Parataksa / Hipotaksa; RKT 525, 246, K 168 171
Legenda:
T
I. Tartalja, Teorija knjievnosti
To
B. Tomaevski, Teorija knjievnosti
S
M. Solar, Teorija knjievnosti
K
V. Kajzer, Jeziko umetniko delo
VV
R. Velek i O. Voren, Teorija knjievnosti
RKT
Renik knjievnih termina, Nolit, Beograd, 1985.
Uvod u knjievnost, ur. kreb i Stama, Zagreb, 1961. ili ma koje kasnije izdanje
18
Opta knjievnost i teorija knjievnosti II

Poezija trubadura i truvera
Neophodni minimum: pet pesama po izboru
Kolja Mievi, Predgovor Mala istorija francuske srednjovekovne poezije u: Antologija
trubadurske poezije, BIGZ, Beograd, 1973, str. 7-41.
Slobodan Proi, Pogovor U traganju za skrivenom porukom jednog rukopisa iz XIII veka:
Traktat o ljubavi Andreasa Kapelanusa, u Andreas Kapelanus, Umee prave ljubavi, Beograd,
2001, str. 66-115.
Denis de Rougement, Ljubav i Zapad, Matica hrvatska, 1974, knjiga II, poglavlja 6-11, str. 72121.
Anica Savi Rebac, Platonska i hrianska ljubav, u Helenski vidici, SKZ, Beograd, 1966, str.
28-45, ili u Studije i ogledi, Knjievna zajednica Novog Sada, Novi Sad, 1988, str. 23-37.
Dante: Komedija
Neophodni minimum: Pakao
ulio Feroni, Istorija italijanske knjievnosti, Tom 1, CID, Podgorica, 2005, str. 91-123
Frano ale, Uvod u Dantea, u: Dante Alighieri, Djela, Knjiga prva, SNL, Matica hrvatska, 1976,
str. 11- 66.
Franesko de Sanktis, Dante Aligijeri, Kritiki eseji, prevela Vera Bakoti-Mijukovi, Kultura,
Beograd, 1960, str.33 -118.
E. R. Kurtius, Dante, Evropska knjievnost i latinsko srednjovekovlje.
E. Auerbah, Farinata i Kavalkante, Mimesis, Bg, 1978.
T.S. Eliot, Dante, u: Izabrani eseji, Prosveta, Beograd, 1963, str. 82-122.
T.S. Eliot, Horhe L. Borhes, Kolja Mievi, Dante, njegova etika, estetika i tehnika, Littera, Banja
Luka, 2004.
Petrarka: Kanconijer
Neophodni minimum: Soneti I, III, XXXV, LXI, CXXXIV, CCXXXIV ; Kancone: CXXVI, CXXIX
ulio Feroni, , Istorija italijanske knjievnosti, Tom 1, CID, Podgorica, 2005, str. 138-159.
Franesko de Sanktis, Franesko Petrarka, Kritiki eseji, prevela Vera Bakoti-Mijukovi,
Kultura, Beograd, 1960, str. 121-212.
Frano ale, Francesco Petrarca, Knjievna smotra br 3, 1980, str. 56-59.
Frano ale, Petrarka i petrarkizam,
Denis de Rougement, Ljubav i Zapad, Matica hrvatska, 1974, str, 179-183.
Petrarka kao humanista
Euenio Garen, Italijanski humanizam, Knjievna zajednica Novog Sada, 1988, str. 9-38.
Bogdan Suhodolski, Moderna filozofija oveka, Nolit, Beograd, 1972, str. 114-125.
Bokao: Dekameron
Neophodni minimum: Uvod, Uvod u IV dan; I,1,2; II,9, 10; III, 2;IV,1, 2, 5; V, 2, 4; VII,
3,4,9;VIII, 8, 10
ulio Feroni, , Istorija italijanske knjievnosti, Tom 1, CID, Podgorica, 2005, str. 160-181.
Frano ale i Mate Zori, Uvod u Boccaccia, u: Giovanni Boccaccio, Djela, SNL, Matica hrvatska,
Zagreb, 1981, str. 9-94.
Jeleazar Meletinski, Nastanak klasine forme novele (Dekameron), Istorijska poetika novele,
prevela s ruskog Radmila Meanin, Matica Srpska, Novi Sad, 1997, str. 103-135.
Erih Auerbah, Fra Alberto, Mimesis, Nolit, Beograd, 1978, str.199-225.
Pripovedna knjievnost srednjeg veka i renesanse i relevantna dela
oser: Kanterberijske prie
Boris Hlebec, Predgovor, Kanterberijske prie, preveo B. Hlebec, SKZ, Beograd, 1983.
Engleska knjievnost I , Svjetlost, Sarajevo, Nolit, Beograd, 1979, str. 75-85.
Margerita Navarska: Heptameron
Izabela Konstantinovi, Margerita Navarska i francuska renesansa, Heptameron, SKZ,
Beograd 1991.
19
Prie 1001 noi

Povijest svjetske knjievnosti, knjiga 1, urednik Svetozar Petrovi, Mladost, Zagreb, 1982.
Marko Vidojkovi, Predgovor u Hiljadu i jedna no 1, Noi : 1 -38, Prosveta, Beograd, 1953.
Ivanka Udoviki, - Predgovor u Hiljadu i jedna no, izbor, Rad, Beograd, 1964.
Esad Durakovi, Univerzum hiljadu i jedne noi: pria kao vrhovni princip univerzuma, u 1001
no, knjiga 1, Sarajevo, 1999.
Makijaveli: Vladalac
ulio Feroni, Istorija italijanske knjievnosti, tom 1, CID , Podgorica, 2005, poglavlje o
Makijaveliju, str. 261-279.
Machiavelli, Izabrano djelo, priredio Damir Grubia, Globus, Zagreb, 1985. (uvodna studija)
Franesko de Sanktis, Kritiki eseji, Kultura, Beograd, 1960, str. 215-231.
Isaija Berlin, Makijavelijeva originalnost, Temat o Makijaveliju, asopis Delo, februar, mart, april
1983.
Erazmo: Pohvala ludosti

D. Stojanovi, Ironija i zbilja Erazma Roterdamskog, u: Erazmo Roterdamski, Pohvala ludosti,
Beograd, 1990.
Johan Huizinga, Erazmo, Nolit, Beograd
Leon-E. Alken, Erazmo, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, Sremski Karlovci, Novi Sad,
1994.
Bogdan Suhodolski, Moderna filozofija oveka, Nolit, Beograd, 1972.
tefan Cvajg, Erazmo Roterdamski
Montenj: Eseji
Neophodni minimum: I, xix, xx, xxvi, xxviii, xxxi
Erih Auerbah, Mimesis, Nolit, Beograd, 1978. Tekst: Lhumaine condition .
Cvetan Todorov, Montenj, Nesavreni vrt, Geopoetika, Beograd 2003, 63-70.
an Starobinski, Montenj u kretanju, Mrlje, Beograd, 2002.
Teodor Adorno, Esej o eseju, Re br. 18, 1996.
or Pule, ovek, vreme, knjievnost, Nolit, Beograd, 1974.
Bogdan Suhodolski, Moderna filozofija oveka, Nolit, Beograd, 1972.
Rable: Gargantua i Pantagruel
Neophodni minimum: Prve tri knjige
M. Bahtin, Stvaralatvo Fransoa Rablea i narodna kultura srednjega veka i renesanse, preveli
Ivan op i Tihomir Vukovi, Nolit, Beograd, 1978. Neophodni minimum: Uvod.
Erih Auerbah, Svet u Pantagruelovim ustima, Mimesis, Nolit, Beograd, 1978, str. 253-274.
Midhat ami, Fransoa Rable i njegovo djelo Gargantua i Pantagruel, Francuska Knjievnost I,
Svjetlost, Sarajevo, Nolit, beograd, 1976, 119-141.
ekspir: Riard III, San letnje noi, Hamlet
Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira I i II, SKZ, Beograd, 1994.
Veselin Kosti, ekspirov ivot i svet, Nauna knjiga Beograd, 21983.
Jan Kot, ekspir na savremenik, SKZ, Beograd, 1963.
Jan Kot, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad, 1994.
A. S. Bredli, Sutastvo ekspirove tragedije, u: Teorija tragedije, priredio Zoran Stojanovi, Nolit,
Beograd, 1984.
Frensis Fergason, Pojam pozorita, Nolit, Beograd, 1979.
Jovan Hristi, Studije o drami, Narodna knjiga, Beograd, 1986.
Miodrag Pavlovi, itanje zamiljenog, Svetovi, Novi Sad, 1990.
Hugo Klajn, ekspir i ovetvo, Beograd, 1964.
Vladeta Popovi, ivot i dela V. ekspira, Beograd, 1953.
D. Dover Vilson, Sutina o ekspiru, Kultura, Beograd, 1959.
ekspirova istorijska drama Riard III
20
Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira I , SKZ, Beograd, 1994.

Jan Kot, ekspir na savremenik, SKZ, Beograd, 1963. i druga izdanja, tekst: Kraljevi.
ekspirova komedija Snovienje u no ivanjsku
Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira I, SKZ, Beograd, 1994.
Jan Kot, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad, 1994. Tekst: Slepi Kupidon i zlatni magarac
ekspirova tragedija Hamlet
Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira II, SKZ, Beograd, 1994.
Veselin Kosti, Hamlet, Portret knjievnog dela, Zavod za udbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1982.
Lav Vigotski, Psihologija umetnosti, VIII poglavlje: Tragedija o Hamletu, danskom kraljeviu,
Nolit Beograd 1975.
Servantes: Don Kihot
Novica Mili, Don Kihot i knjievnost, Knjievni list, br 32, 1. april 2005, str. 1 i 12-13.
Sreten Mari, Tragina luda, Ogledi I, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, Sremski
Karlovci, Novi Sad, 1998, str. 514-540. (i u drugim izdanjima)
Nikola Miloevi, Don Kihot i nihilizam, u raznim izdanjima.
Derald Brenan, panska knjievnost, Nolit, Beograd, 1970.
Erih Auerbah, Zaarana Dulsineja, Mimesis, Nolit, Beograd, 1978, str. 327-351.
Tomas Man, Preko mora s Don Kihotom, Eseji I, Matica srpska, Novi Sad, str. 233-283.
Ljiljana Pavlovi-Samurovi, Don Kihot Migela de Servantesa, Portret knjievnog dela, Zavod
za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1982.
Temat: Don Kihot 1605-2005, priredili Mladen ukalo i Jasna Stojanovi, Krajina, asopis za
knjievnost i kulturu, br. 15. godina IV, Banja Luka, 2005.
Sreten Mari, Don Kihot jue i danas, Ogledi I, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia,
Sremski Karlovci, Novi Sad, 1998, str. 450-481.
Znaaj viteke, pikarske i pastoralne tradicije za Servantesov roman
Derald Brenan, panska knjievnost, Nolit, Beograd, 1970.
Milton: Izgubljeni raj
Darko Bolfan i Duan Kosanovi, Predgovor za Izgubljeni raj, preveli D. Bolfan i D. Kosanovi,
Filip Vinji, Beograd, 1989.
Engleska knjievnost I , Svjetlost, Sarajevo, Nolit, Beograd, 1979.
Barok i klasicizam u Francuskoj
Slobodan Vitanovi, Francuska knjievnost baroka i klasicizma u: Francuska knjievnost I, od
srednjeg veka do 1683, Svjetlost, Sarajevo, Nolit, Beograd, 1976.
Kornej: Sid
Jovan Popov ,Kornejev Sid komad viestruke tranzicije, u Pjer Kornej, Sid, Stylos, Novi Sad,
2005, str. 5-61.
Povijest svjetske knjievnosti, tom 3, Mladost, Zagreb, 1977. Helena Mandi-Pachl, Kazalite 17.
stoljea: od barokne neujednaenosti do klasicistike ravnotee, str. 211-253. Corneille:
dijalektika heroja, str. 223-233.
or Pule, Kornej, ovek, vreme, knjievnost, Nolit, Beograd, 1974, str. 139-155.
Poetika Nikole Boaloa
Slobodan Vitanovi, Francuska knjievnost baroka i klasicizma, glava III.1, u: Francuska
knjievnost I, od srednjeg veka do 1683, Svjetlost, Sarajevo, Nolit, Beograd, 1976.
Slobodan Vitanovi, Poetika Nikole Boaloa i francuski klasicizam, SKZ, 1971.
21
Molijer: Don uan

an Ruse, Mit o Don uanu, Izdavaka knjiarnica Zorana Stojanovia, Sremski Karlovci, Novi
Sad, 1998.
Francuska knjievnost I. Od poetaka do 1683, Svjetlost, Nolit, Sarajevo, Beograd, 1978.
Povijest svjetske knjievnosti, tom 3, Zagreb, 1977.
Rasin: Fedra
Lisjen Goldman, Skriveni Bog, Studija tragine vizije u Paskalovim Mislima i Rasinovom pozoritu,
BIGZ, Beograd, 1980, str. 449-455 (IV deo XVII poglavlje Tragina vizija u Rasinovom pozoritu i
odeljak c) Tragedija sa peripetijom i prepoznavanjem: Fedra, str. 520-545.
Rolan Bart, Rasinov ovek, Knjievnost, mitologija, semiologija, Nolit, Beograd, 1979, str. 55109.
Povijest svjetske knjievnosti, tom 3, Mladost, Zagreb, 1977. Helena Mandi-Pachl, Racine:
dijalektika strasti i tragedija odbijanja, str. 233-243.
or Pule, Beleke o Rasinovom vremenu, ovek, vreme, knjievnost, Nolit, Beograd, 1974, str.
156-174.
ISPITNA PITANJA NA ZAVRNOM USMENOM ISPITU IZ OPTE KNJIEVNOSTI II

I krug tema:
Dante: Komedija
1.
Danteova Boanstvena komedija: strukturne odlike dela
2.
Danteova Boanstvena komedija: antiko naslee, Hrianstvo
3.
Danteov Pakao: teme, motivi, likovi, raspored grenika, kljune epizode
Petrarka: Kanconijer
1.
Petrarkin Kanconijer: prethodna tradicija; oblici, teme i motivi; potonji uticaj.
2.
Strukturne odlike Petrarkinog soneta, analiza soneta XXXV ili LXI.
3.
Veza Petrarkine poezije sa njegovim humanizmom.
Bokao: Dekameron
1.
Bokaov Dekameron: strukturne odlike i pripovedni postupci, s primerima iz
novela
2.
Bokaov Dekameron: teme, motivi, likovi, srednjovekovne i renesansne
odlike dela,
s primerima iz novela
3.
Bokaov Dekameron: shvatanja ljubavi, virtu, fortuna, mudrost, diskrecija, s
primerima iz novela
Erazmo: Pohvala ludosti
1. Erazmova ironija i paradoks mudre lude u Pohvali ludosti.
2. Pohvala ludosti i Erazmov evangelistiki/hrianski humanizam.
3. Pohvala ludosti i evropska knjievnost.
Rable: Gargantua i Pantagruel
1.
Bahtinovo tumaenje Rablea
2.
Gargantua i Pantagruel: kljuni likovi, teme i motivi iz Gargantue
3.
Gargantua i Pantagruel: kljuni likovi, teme i motivi iz Druge i Tree knjige
ekspir: Hamlet
1. Odlike ekspirovog stvaralatva: poezija, istorijske drame, komedije, tragedije,
tragikomedije
2. Hamlet: kompozicija, sadraj, smisao, likovi i njihov simboliki znaaj
3. Problem Hamletovog ludila
4. Problem Hamletovog odlaganja
Servantes: Don Kihot
1. Servantesovi pripovedni postupci u Don Kihotu.
2. Servantesovi stilski postupci: humor, parodija, ironija.
3. Teme, motivi, glavni likovi i njihovi odnosi, kljune epizode iz Don Kihota
Milton: Izgubljeni raj
1. Kompozicija, sadraj, tema, odnos prema antikom epu u Miltonovom Izgubljenom
Raju.
22
2.
Likovi Satane, Adama i Eve u Miltonovom Izgubljenom Raju. Smisao pada

svakoga od njih.
Kornej: Sid
1. Kornejev Sid. Kompozicija, sadraj, tema, likovi.
2. Formalna svojstva Kornejevog Sida i Spor oko Sida.
3. anrovski problem u Kornejevom Sidu. Tragedija ili tragikomedija.
Molijer: Don uan
1. Kompozicija, stil, simboliki znaaj likova u Molijerovom Don uanu.
2. Problem modernog individualizma u Molijerovom Don uanu.
Rasin: Fedra
1. Rasinova Fedra. Kompozicija, sadraj, tema, likovi.
2. Rasinova Fedra. Odnos prema Evripidu.
II krug tema:
1.
2.
3.
4.
Poezija trubadura i truvera i primeri po izboru.

Filozofija ljubavi koju izraavaju provansalski trubaduri.
Veze trubadurske poezije se potonjom lirskom tradicijom u Evropi
oserove Kanterberijske prie: struktura, sadraj, teme, motivi i primeri iz pria po
izboru ili
Heptameron Margerite Navarske: struktura, sadraj, teme, motivi i primeri iz pria po
izboru ili
1001 no: struktura, sadraj, teme, motivi i primeri iz pria po izboru
5. Makijavelijev Vladalac i njegov znaaj za evropsku kulturu i knjievnost
6. ta je virtu za Makijavelija.
7. Kako Makijaveli odreuje odnos politike i religije?
8. Koje su antike filozofske kole uticale na Montenjevo miljenje?
9. Montenj kao rodonaelnik anra eseja
10. Montenjevo shvatanje ljudske subjektivnosti
11. Montenjev pogled na novootkriveni svet (I, xxxi)
12. Montenj o prijateljstvu (I, xxviii)
13. Montenj o obrazovanju (I, xxvi)
14. Montenj o smrti (I, xix; xx)
15. ekspirov Riard III: istorijska drama i/ili tragedija
16. ekspirov Riard III: kako se objanjava privlanost Riardovog lika
17. Strukturalni i simboliki znaaj lika kraljice Margarete u Riardu III
18. U emu se sastoji anatomija politike u ekspirovoj istorijskoj drami Riard III
20. ekspirova komedija Snovienje u no ivanjsku: kompozicija i smisao
21. ekspirova komedija Snovienje u no ivanjsku: vrste ljubavi
22. ekspirova komedija Snovienje u no ivanjsku: smisao i ontoloki status
umetnosti, prema Tezejevom monologu iz petog ina,
23. ekspirova komedija Snovienje u no ivanjsku: metateatralni aspekti
24. Hamletovi monolozi i odlike rane moderne subjektivnosti, veza sa Montenjem.
25. Znaaj viteke, pikarske i pastoralne tradicije za Servantesov roman
26. Barok i klasicizam u Francuskoj
27. Poetika Nikole Boaloa
28. Rasinova Fedra i Rasinov Jansenizam.
29. U kom smislu je Kornejev Sid drama tranzicije?
30. Pohvala ludosti i evropska knjievnost.
Na usmenom ispitu se odgovara na dva pitanja: najpre na jedno iz prvog kruga tema, potom na
pitanje iz drugog kruga. Pitanja e biti na ceduljama u odgovarajuim kombinacijama.
23
II godina studija opte knjievnosti sa teorijom knjievnosti

Kursevi: ekspir i renesansna drama I i II
Nastavnik: doc.dr Zorica Beanovi-Nikoli
Izbor drama:
Tomas Kid, panska tragedija
Kristofer Marlou, Doktor Faust
Vilijem ekspir, Kralj Riard III, Henri IV 1 i 2, San letnje noi, Mletaki trgovac, Kako vam
drago, Hamlet, Makbet, Otelo, Kralj Lir, Bura.
Osnovna sekundarna literatura:
A.
S. Bredli, Sutastvo ekspirove tragedije, u: Teorija tragedije, priredio Zoran
Stojanovi, Nolit, Beograd, 1984.
Jovan Hristi, prireiva, Teorija drame: renesansa i klasicizam, Univerzitet umetnosti u
Beogradu, Beograd, 1976.
A.C. Bradley, Shakespearean Tragedy, Penguin Books, 1991. (11904)
Bibliografski vodi za seminarske radove

Stanley Wells, editor, Shakespeare, A Bibliographical Guide, Clarendon Press, Oxford, 1997
(11990)
Postmoderna tumaenja
Zoran Milutinovi, prireiva, 'Novi istorizam' u nauci o knjievnosti, temat, Re, br. 15,
Beograd, 1995, str. 57-87.
Vladislava Felbabov, prireiva, Novi istorizam, tematski broj asopisa Dometi, etvorobroj
108-11, Sombor, 2002.
Richard Dutton, Jean E. Howard, editors, A Companion to Shakespeare's Works, volumes 1-4,
Blackwell, Oxford, 2003.
John Drakakis, ed., Shakespearean Tragedy, Longman, London, New York, 1994. (11992)
John Drakakis, ed., Alternative Shakespeares, Methuen, London and New York, 1985.
Terence Hawkes, ed., Alternative Shakespeares, Volume 2, Routledge, London and New York,
1996.
Znaajna sekundarna literatura za kurseve Tumaenja renesansne lirike i Tumaenja
ekspira i renesansne drame:
Johan Hojzinga, Jesen srednjega veka, Matica srpska, Novi Sad, 1991.
E.R. Kurcijus, Evropska knjievnost i latinski srednji vek, SKZ, Beograd, 1996.
M. M. Bahtin, Stvaralatvo Fransoa Rablea i narodna kultura srednjega veka i renesanse,
Nolit, Beograd, 1978.
ekspir i renesansna drama u Evropi I: istorijske drame i komedije
Nastavnik: docent dr Zorica Beanovi-Nikoli
Teme za seminarske radove i literatura:
1. Harizma negativnog junaka: Riard III
(Literatura: Nikola Miloevi, Negativan junak, Vuk Karadi, Beograd 1965, i
druga
izdanja; Veselin Kosti, Istorijske drame i Riard III, Stvaralatvo
Viljema ekspira I, SKZ,
24
Beograd 1994, i druga izdanja; Jan Kot,

Kraljevi,
ekspir na savremenik, SKZ,
Beograd 1963, i druga izdanja; Wyndham Lewis, The Lion and the Fox, London 1966, Parts
II&III)
2. Elementi istorijske drame i elementi tragedije u Riardu III (Marta Frajnd, Istorija u
drami, drama u istoriji, Prometej, Institut za knjievnost, Sterijino pozorje, Novi Sad,
Beograd 1996, str. 5-75, ili Marta Frajnd, Odlike istorijske drame, Knjievna kritika br. 4,
1987; Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga
izdanja; Jan Kot, Kraljevi, ekspir na savremenik, SKZ, Beograd 1963, i druga izdanja.)
3. Istorija i politika u Riardu III: dejstvo provienja i/ili makijavelizam (Nikola Miloevi,
Negativan junak, Vuk Karadi, Beograd 1965, i druga izdanja; Veselin Kosti,
Stvaralatvo Viljema eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Wilbur Sanders,
Providence and Policy in Richard III, The Dramatist and the Received Idea, Cambridge
University Press, Cambridge 1968, 72-100< Isaija Berlin, Makijavelijeva originalnost, 1. i
2. deo, preveo Vladimir Gligorov, Delo, knjiga/godina XXVIII, br. 2, 3, 4; Bogdan
Suhodolski, ovek kao drutveno bie u: Moderna filozofija oveka, Nolit, Beograd,
1972, str. 350-357.
4. Lik Falstafa u Prvom i Drugom delu Henrija IV (V. Kosti, Stvaralatvo Viljema
eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; M. Bahtin, Uvod, Stvaralatvo Fransoa
Rablea i narodna kultura srednjeg veka i renesanse, preveli Ivan op i Tihomir Vukovi,
Nolit, Beograd 1978, i druga izdanja; Zorica Beanovi-Nikoli, Bredlijev ekspir, Don
Dover Vilson: rasprava o Falstafu, itanja istorijskih drama u svetlu nove kritike, Ka
promeni paradigme, Bahtin i tumaenja ekspirovih istorijskih drama: karneval i
heteroglosija, ekspir iza ogledala, Geopoetika, Beograd 2007, str. 87-92; 139-146; 163179; 180-217, 343-357; Graham Holderness, Henry IV: Carnival and History,
Shakespeares History Plays, ed. by Graham Holderness, New Casebooks, Macmillan,
London1992, 151-164)
5. Falstaf i karnevalizacija (Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema eskpira I, SKZ, Beograd
1994, i druga izdanja; M.Bahtin, Uvod, Stvaralatvo Fransoa Rablea i narodna kultura
srednjeg veka i renesanse, preveli Ivan op i Tihomir Vukovi, Nolit, Beograd 1978, i
druga izdanja; Zorica Beanovi-Nikoli, Bahtin i tumaenja ekspirovih istorijskih drama:
karneval i heteroglosija, ekspir iza ogledala, Geopoetika, Beograd 2007, str. 343-364;
Graham Holderness, Henry IV: Carnival and History, Shakespeares History Plays, ed.
by Graham Holderness, New Casebooks, Macmillan, London 1992, 151-164)
6. Politika u Prvom i Drugom delu Henrija IV: ideali srednjovekovnog vitetva i realpolitiki principi ranog modernog doba, Ognjanin i Hal (V. Kosti, Stvaralatvo Viljema
eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Isaija Berlin, Makijavelijeva originalnost,
1. i 2. deo, preveo Vladimir Gligorov, Delo, knjiga/godina XXVIII, br. 2, 3, 4; Bogdan
Suhodolski, ovek kao drutveno bie u: Moderna filozofija oveka, Nolit, Beograd,
1972, str. 350-357; Zorica Beanovi-Nikoli, Ka promeni paradigme, ekspir iza
ogledala, Geopoetika, Beograd 2007, 180-217; Derek Cohen, Henry IV Part I: Rituals of
Violence, Shakespeares History Plays, ed. by Graham Holderness, New Casebooks,
Macmillan, London 1992, 136-150)
7. San letnje noi (Snovienje u no ivanjsku): metateatralni i metapoetiki elementi
(V. Kosti, Stvaralatvo Viljema eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Z.
Milutinovi, Metateatralnost, SIC, Beograd 1994; Zorica Beanovi-Nikoli, Vazduasto
nita, ta ini dobru knjigu, Narodna biblioteka Srbije, Beograd 2007, 95-11; Odlomci o
SLN u: Kenneth Muir, Shakespeares Comic Sequence, Liverpool University Press, 1979;
Bertrand Evans, Shakespeares Comedies, Oxford at the Clarendon Press, 1960; John
Russsel Brown, Shakespeare and his Comedies, Methuen &Co, 1957; Stratford-uponAvon Studies 14, Shakespearean Comedy, Edward Arnold, London, 1972)
8. San letnje noi (Snovienje u no ivanjsku): vrste ljubavi (V. Kosti, Stvaralatvo
Viljema eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; J. Kot, Slepi kupidon i Zlatni
magarac, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad 1994; Mordekaj Markus, Snovienje u no
ivanjsku, Trei program, br. 75, IV, 1987, Temat: ekspir i psihoanaliza, str. 243-251;
Odlomci o SLN u: Kenneth Muir, Shakespeares Comic Sequence, Liverpool University
Press, 1979; Bertrand Evans, Shakespeares Comedies, Oxford at the Clarendon Press,
1960; John Russsel Brown, Shakespeare and his Comedies, Methuen &Co, 1957;
Stratford-upon-Avon Studies 14, Shakespearean Comedy, Edward Arnold, London, 1972)
25
9. Odnos pravde i milosra u komediji Mletaki trgovac (V. Kosti, Stvaralatvo Viljema
eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Norman Rabkin, Meaning and The
Merchant of Venice, in: Shakespeare and the Problem of Meaning, The University of
Chicago Press, Chicago 1981. Sigurd Burckhardt, The Gentle Bond, Shakespearean
Meanings, Princeton UP, Princeton 1968, 206-236. Takoe i: Odeljci o MT u: Kenneth
Muir, Shakespeares Comic Sequence, Liverpool University Press, 1979; Bertrand Evans,
Shakespeares Comedies, Oxford at the Clarendon Press, 1960; John Russsel Brown,
Shakespeare and his Comedies, Methuen &Co, 1957; Stratford-upon-Avon Studies 14,
Shakespearean Comedy, Edward Arnold, London, 1972; Takoe i: Twentieth Century
Interpretations of The Merchant of Venice, ed. by Sylvan Barnet, Prentice Hall, Englewood
Cliffs, 1970. ( C.L. Barber, Frank Kermode, A.D. Moody, Nevil Coghill)
10. Stranac u Veneciji: pitanja rase i vere u Mletakom trgovcu (V. Kosti, Stvaralatvo
Viljema eskpira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Leslie A. Fiedler, Stranger in
Shakespeare, Paladin, 1973. Takoe i: Odeljci o MT u: Kenneth Muir, Shakespeares
Comic Sequence, Liverpool University Press, 1979; Bertrand Evans, Shakespeares
Comedies, Oxford at the Clarendon Press, 1960; John Russsel Brown, Shakespeare and
his Comedies, Methuen &Co, 1957; Stratford-upon-Avon Studies 14, Shakespearean
Comedy, Edward Arnold, London, 1972; Takoe i: Twentieth Century Interpretations of
The Merchant of Venice, ed. by Sylvan Barnet, Prentice Hall, Englewood Cliffs, 1970.
( C.L. Barber, Frank Kermode, A.D. Moody, Nevil Coghill). Gil Anidar, Dva tela
neprijatelja, Jevrejin, Arapin, istorija neprijatelja, Beogradski krug & CZKD, Beograd,
2006, str. 230-255
11. Rod i promena rodnih uloga: preruavanje ena u Mletakom trgovcu i Kako vam
drago (V. Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; J.
Kot, Rozalindin pol, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad 1994; B. Dojinovi,Pojam
roda, Ginokritika, Knjievno drutvo Sveti Sava, Beograd 1993.Juliet Dusinberre,
Shakespeare and the Nature of Women, Macmillan, LondonBasingstoke 1979; Phyllis
Rackin, Shakespeares Crossdressing Comedies, A Companion to Shakespeares
Works: Volume III The Comedies, eds. Richard Dutton mad Jean E. Howard, Blackwell,
Oxford 2003, 114-136; Peter B. Rrickson, Sexual Politics and the Social Structure in As
You Like It, Shakespeares Comedies, ed. Gary Waller, Longman, LondonNew York
1991, 156-167)
12. Poloaj i uloga lude u komediji Kako vam drago (V. Kosti, Komedije, i Kako vam
drago, Stvaralatvo Viljema ekspira I, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; J. Kot,
Slepi kupidon i Zlatni magarac, Rozalindin pol, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad
1994; Gareth Lloyd Evans, Shakespeares Fools: The Shadow and the Substance of
Drama, Stratford-upon-Avon Studies 14, Shakespearean Comedy, Edward Arnold,
London, 1972)
Program rada:
1. ekspir u kontekstu svetske knjievnosti, istorije evropske drame, renesansne drame u

Evropi.
2. Elizabetinsko doba, politike prilike i kulturno-istorijski kontekst, rasprave u vezi sa

ekspirovim identitetom, ivot, obrazovanje, opus. Elizabetinsko pozorite: konvencije i
ekspirovi savremenici
3. Istorijska drama: teorijski uvod. Istorijska drama u Engleskoj i u paniji
4. Analiza Riarda III. Odnos istoriografije i fikcije. Harizma negativnog junaka. Politika
itanja istorijske drame.
5. Prikazivanje filma U traganju za Riardom i nastavak analize Riarda III
6. Analiza Prvog dela Henrija IV. Istorijske i politike kontroverze. Karneval i istorija.
7. Analiza Drugog dela Henrija IV. Kontroverze u tumaenjima.
8. ekspirove komedije: teorijski uvod. Renesansna komedija u Italiji, Engleskoj i paniji.
9. Analiza komedije Snovienje u no ivanjsku/San letnje noi
10. Analiza komedije Mletaki trgovac
11. Analiza komedije Mletaki trgovac
12. Analiza komedije Kako vam drago
26
ekspir i renesansna drama u Evropi II: tragedije i tragikomedije

Opis predmeta:
Kurs poinje uvodom iz teorije tragedije, neophodnim za razumevanje engleske i panske
tragedije s kraja esnaestog i s poetka sedamnaestog veka. Sastoji se iz analiza drama,
povodom kojih se govori o dramaturgiji, o specifinostima ekpsiorve tragedije u poreenju sa
antikom i klasicistikom, o pesnikom obliku i filozofskim implikacijama monologa, o
metateatralnim aspektima i intertekstualnim vezama. Analize se ostvaruju u interaktivnim
razgovorima i diskusijama. Deo posveen tragikomediji bavi se teorijom tragikomedije, analizom,
poznatim tumaenjima i tumaenjem u razgovoru sa studentima.
Cilj predmeta:
Upoznavanje studenata sa tragedijama i tragikomedijama najznaajnijeg pisca evropske
renesansne drame i njegovih savremenika. Stcanje svesti o statusu tih dela u evropskoj
renesansnoj knjievnosti i u potonjoj knjievnokritikoj, pozorinoj i filmskoj recepciji, kao i o
pitanjima kojima se te drame bave, a koja su odredila kulturu ranog modernog doba.
Metodologija i oblici nastave:
Predavanja, diskusije, usmena izlaganja studenata, pisanje seminarskog rada i eseja, izrada
testa, video prezentacije.
Status:
Jednosemestralni izborni kurs, prvenstveno namenjen studentima druge godine grupe 08.
Otvoren je za pohaanje studenata koji su upisani na sve grupe i na sve godine Filolokog
fakulteta. Nosi 3 boda i podrazumeva 2 asa nastave nedeljno.
Shema ocenjivanja i ispit:
Pohaanje nastave: 10; Aktivnost na asu: 5; Predispitni test (kolokvijum): 25;
Zavrni ispit: 60.
Zavrni ispit je pismeni. Jedna polovina ispitnog rada sadri krae odgovore na postavljena
pitanja, a druga krai esej na jednu od tri zadate teme.
Program rada:
13. Elementi teorije tragedije. Razlika izmeu Hegelovog i Bredlijevog shvatanja tragedije, s
jedne strane, i postmodernih pristupa, s druge.
14. panska tragedija Tomasa Kida. Tragedija osvete. Senekin uticaj. Kompozicioni principi.
15. Doktor Faust Kristofera Marloua. Mit o Faustu u evropskoj kulturi. Mitovi modernog
individualizma.
16. Analiza Hamleta Viljema ekspira
17. Analiza Hamleta Viljema ekspira
18. Analiza filmskih adaptacija Hamleta.
19. Analiza Otela
20. Analiza Kralja Lira
21. Analiza Kralja Lira
22. Analiza Makbeta
23. Uvod u tragikomedije.
24. Analiza Bure
27
II godina studija opte knjievnosti sa teorijom

Izbor drama:
Tomas Kid, panska tragedija
Kristofer Marlou, Doktor Faust
Vilijem ekspir, Kralj Riard III, Henri IV 1 i 2, San letnje noi, Mletaki trgovac, Kako vam
drago, Hamlet, Makbet, Otelo, Kralj Lir, Bura.
Osnovna sekundarna literatura:
A.
S. Bredli, Sutastvo ekspirove tragedije, u: Teorija tragedije, priredio Zoran
Stojanovi, Nolit, Beograd, 1984.
Jovan Hristi, prireiva, Teorija drame: renesansa i klasicizam, Univerzitet umetnosti u
Beogradu, Beograd, 1976.
A.C. Bradley, Shakespearean Tragedy, Penguin Books, 1991. (11904)
Bibliografski vodi za seminarske radove

Stanley Wells, editor, Shakespeare, A Bibliographical Guide, Clarendon Press, Oxford, 1997
(11990)
Postmoderna tumaenja
Zoran Milutinovi, prireiva, 'Novi istorizam' u nauci o knjievnosti, temat, Re, br. 15,
Beograd, 1995, str. 57-87.
Vladislava Felbabov, prireiva, Novi istorizam, tematski broj asopisa Dometi, etvorobroj
108-11, Sombor, 2002.
Richard Dutton, Jean E. Howard, editors, A Companion to Shakespeare's Works, volumes 1-4,
Blackwell, Oxford, 2003.
John Drakakis, ed., Shakespearean Tragedy, Longman, London, New York, 1994. (11992)
John Drakakis, ed., Alternative Shakespeares, Methuen, London and New York, 1985.
Terence Hawkes, ed., Alternative Shakespeares, Volume 2, Routledge, London and New York,
1996.
Znaajna sekundarna literatura za kurseve Tumaenja renesansne lirike i Tumaenja
ekspira i renesansne drame:
Johan Hojzinga, Jesen srednjega veka, Matica srpska, Novi Sad, 1991.
E.R. Kurcijus, Evropska knjievnost i latinski srednji vek, SKZ, Beograd, 1996.
M. M. Bahtin, Stvaralatvo Fransoa Rablea i narodna kultura srednjega veka i renesanse,
Nolit, Beograd, 1978.
Kurs: ekspir i renesansna drama u Evropi II: tragedije i tragikomedije
Nastavnik: docent dr Zorica Beanovi-Nikoli
Teme za seminarske radove i literatura:
13. Hamlet i Montenj: odlike moderne subjektivnosti
(Literatura: The Arden Shakespeare: HAMLET, Edited by Harold Jenkins,
Routledge, London and New York, 1982; Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira
II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Veselin Kosti, V. Kosti: Hamlet V. ekspira, Zavod za
28
udbenike Beograd, 1982; Hugh Grady,

Shakespeare, Machiavelli and Montaigne, Power and
Subjectivity from Richard
II to Hamlet, Oxford University Press, 2002.)
14. Makijavelistiki i montenjevski momenat u Hamletu (Literatura: Veselin Kosti,
Stvaralatvo Viljema ekspira II, SKZ, Beograd
1994, i druga izdanja; Veselin Kosti,
V. Kosti: Hamlet V. ekspira, Zavod za udbenike Beograd, 1982; Hugh Grady,
Shakespeare, Machiavelli and
Montaigne, Power and Subjectivity from Richard II to
Hamlet, Oxford University Press, 2002.)
15. Hamletovi monolozi (Litertura: The Arden Shakespeare: HAMLET, Edited by Harold
Jenkins, Routledge, London and New York, 1982; Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema
ekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Veselin Kosti, V. Kosti: Hamlet V.
ekspira, Zavod za udbenike Beograd, 1982; Wolfgang Clemen, Shakespeares
Soliloquies, translated by Charity Scott Stokes, Methuen &Co, London and New York,
1987)
16. Hamletov susret sa smru: na granici spoznatljivog (Litertura: The Arden
Shakespeare: HAMLET, Edited by Harold Jenkins, Routledge, London and New York,
1982; Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga
izdanja; Veselin Kosti, V. Kosti: Hamlet V. ekspira, Zavod za udbenike Beograd,
1982; Lav Vigotski, Psihologija umetnosti, poglavlje: Tragedija o Hamletu, danskom
kraljeviu, Nolit, Beograd)
17. Humor i groteska u Kralju Liru (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema
ekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; J. Kot, ekspir na savremenik, SKZ,
Beograd, 1963; G. Wilson Knight, The Wheel of Fire, Methuen &Comp. Ltd, London,
1970; Kenneth Muir, Introduction, in: King Lear, The Arden Shakespeare, Routledge,
London, 1994.)
18. Odnos Lude i Lira u tragediji Kralj Lir (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema
ekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; J. Kot, ekspir na savremenik, SKZ,
Beograd, 1963; Kenneth Muir, Introduction, in: King Lear, The Arden Shakespeare,
Routledge, London, 1994; Gareth Lloyd Evans, Shakespeares Fools: The Shadow and
the Substance of Drama, Stratford-upon-Avon Studies 14, Shakespearean Comedy,
Edward Arnold, London, 1972.
19. Vidovi femininog u Kralju Liru (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira
II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Copplia Kahn, The Absent Mother in King Lear,
in New Casebooks, King Lear, ed. by Kiernen Ryan, MacMillan, Basingstoke, 1993, 92113.)
20. Dinamika odnosa izmeu Makbeta i Ledi Makbet (Literatura: Veselin Kosti,
Stvaralatvo Viljemaekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Jan Kot, ekspir na
savremenik, SKZ, Beograd 1963, i druga izdanja; Kenneth Muir, Introduction, in:
Macbeth, The Arden Shakespeare, Routledge, London, 1994.
21. Lik Makbeta (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljemaekspira II, SKZ, Beograd
1994, i druga izdanja; Jan Kot, ekspir na savremenik, SKZ, Beograd 1963, i druga
izdanja; Kenneth Muir, Introduction, in: Macbeth, The Arden Shakespeare, Routledge,
London, 1994.
29
22. Lik Ledi Makbet (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira II, SKZ,
Beograd 1994, i druga izdanja; Jan Kot, ekspir na savremenik, SKZ, Beograd 1963, i
druga izdanja; Kenneth Muir, Introduction, in: Macbeth, The Arden Shakespeare,
Routledge, London, 1994. M. French, Macbeth and Masculine Values, in New
Casebooks, Macbeth, ed. by
23. Makbet i Dankan: dva pogleda na svet, dva tipa drave i vlasti (Literatura: Veselin
Kosti, Stvaralatvo Viljemaekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Kenneth
Muir, Introduction, in: Macbeth, The Arden Shakespeare, Routledge, London, 1994. John
Turner, The Tragic Romances of Feudlism: Macbeth, in Graham Holderness, Nick Potter,
John Turner, The Play of History, MacMillan, Basingstoke 1988, 119-149).
24. Stranac u Veneciji: Otelo (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljemaekspira II,
SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Leslie A. Fiedler, The Moor as Stranger: or, Almost
damned in a fair wife, in The Stranger in Shakespeare, Paladin, 1974. Helga Geyer
Ryan, Shakespeare after Derrida and Marx: Death in Venice and the Utopia of the Open
Society, in Arcadia Band 31 (1996) Gil Anidar, Dva tela neprijatelja, Jevrejin, Arapin,
istorija neprijatelja, Beogradski krug & CZKD, Beograd, 2006, str. 230-255
25. Prospero izmeu Arijela i Kalibana (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo
Viljemaekspira II, SKZ, Beograd 1994, i druga izdanja; Jan Kot, ekspir na savremenik,
SKZ, Beograd, 1963. Jan Kot, I dalje ekspir, Prometej, Novi Sad, 1994. Frank Kermode,
Introduction, The Tempest, The Arden Shakespeare, Routledge, 1990. Francis Barker
and Peter Hulme, Nymphs and reapers heavily vanish: the discursive con-texts of The
Tempest, Alternative Shakespeares, John Drakakis, (ed.), London and New York:
Methuen, 1985, 191-205. Paul Brown, This thing of darkness I acknowledge mine, In:
Political Shakespeare, Jonathan Dollimore and Alan Sinfield, eds., Ithaca and New York:
Cornell University Press, 1985. 48-71)
Utopijski momenti u Buri (Literatura: Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljemaekspira II, SKZ,
Beograd 1994, i druga izdanja; Douglas L. Peterson, The Utopias of The Tempest, in
Approaches to Teaching The Tempset and Other Late Romances, ed. by Maurice Hunt, MLA,
New York, 1992.
30
Opta knjievnost i teorija knjievnosti III

PREROMANTIZAM I ROMANTIZAM
1.
Nemaki preromantizam kao reakcija na klasicistiki i prosvetiteljski racionalizam:
Hamanova i Herderova priprema romantinog pogleda na svet. Herderov uticaj na Getea.
2.
Geteov i ilerov Sturm und Drang.
3.
Romantizam kruga brae legel i njihov odnos prema Geteu i ileru.
4.
Novalisova i Helderlinova lirika.
5.
Novalisov i Helderlinov roman.
6.
Klajstova i Hofmanova romantina pripovetka.
7.
Nemaki romantizam i romantizmi drugih nacija.
8.
Engleska knjievnost u doba preromantizma: simbolizam i vizionarstvo V. Blejka.
9.
Lirika Vordsvorta i Kolrida i njihovo shvatanje pesnika, pesnikog jezika, mita i simbola.
10.
Romantiarska poezija Bajrona, elija i Kitsa.
11.
Dejn Ostin, Valter Skot i engleska romantiarska proza.
12.
Amerika knjievnost i evropski romantizam: Edgar Alan Po.
13.
Francuska romantiarska knjievnost: lirika i roman, njihovo ostvarenje kod Igoa.
14.
Italijanska romantiarska knjievnost: lirika i Leopardi, roman i Manconi.
15.
Lirika i pripovedna proza Pukina i Ljermontova u okvirima ruskog i evropskog
romantizma, romantiarske odlike Gogoljevog stvaralatva.
OBAVEZNA LITERATURA ZA PIOK 3/1 (2008)
1.
Dragoslava Perii, Sturm und Drang, str. 189196, u: Njemaka knjievnost 1,
Svjetlost/Nolit, Sarajevo/Beograd, 1979.
2.
Zoran Konstantinovi, Vajmarska klasika, str. 79; Savremenici nemake klasike, str.
6374, u: Njemaka knjievnost 2, Svjetlost/Nolit, Sarajevo/Beograd, 1987.
3.
Mirko Krivokapi, Gete, str. 1133, u: Njemaka knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
Sarajevo/Beograd, 1987.
4.
Tomislav Beki, iler, str. 4455, u: Njemaka knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
5.
Strahinja Kosti, Nemaka romantika, str. 77110, u: Njemaka knjievnost 2,
6.
Ivanka Kovaevi, Osamnaesti vek, druga polovina: Poezija (Blejk), str. 89102;
Roman, Dejn Ostin, Volter Skot, str. 229255, u: Engleska knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
7.
Veselin Kosti, Poezija romantizma, Prva generacija engleskih romantiara, str. 153;
Samjuel Tejlor Kolrid, str. 166174; Druga generacija romantiara, Bajron, Persi Bi eli, str.
175198, u: Engleska knjievnost 2, Svjetlost/Nolit, Sarajevo/Beograd, 1983.
8.
Marija Stansfield-Popovi, Viljem Vordsvort, str. 153166, u: Engleska knjievnost 2,
9.
Marija erbedija, Don Kits, str. 198210, u: Engleska knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
10.
Sreten Mari, Francuska knjievnost ranog romantizma, Od Duha hrianstva do
Meditacija (18021820), str. 207231, u: Francuska knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
11.
Mihajlo Pavlovi, Francuska knjievnost romantizma, Od Meditacija do Gospoe Bovari
(18201857), str. 239247, 251287, u: Francuska knjievnost 2, Svjetlost/Nolit,
12.
Miodrag Sibinovi, Romantizam u ruskoj knjievnosti, str. 185186; Aleksandar
Sergejevi Pukin, str. 236276; Mihail Jurjevi Ljermontov, str. 277294, u: Ruska knjievnost
1, Svjetlost/Nolit, Sarajevo/Beograd, 1976.
13.
Dragan Nedeljkovi, Nikolaj Vasiljevi Gogolj, str. 295324, u: Ruska knjievnost 1,
14.
ulio Feroni, Romantiarska revolucija, str. 6266; irenje, granice i drutveni koreni
romantizma, str. 6667; Tendencije i faze evropskog romantizma, str. 6768; Razbijanje i
preivivljavanje sistema anrova, str. 6870; Italija i romantiarska evropska kultura, str. 7071;
Osobenosti i ogranienosti italijanskog romantizma, str. 7273; Klasicisti i romantiari, str. 73
31
75; Alesandro Manconi, str. 84113; akomo Leopardi, str.114149, u: ulio Feroni, Istorija
italijanske knjievnosti, CID/Slubeni list SCG, Podgorica/Beograd, 2005.
15.
F. O. Matisen, Edgar Alan Po, str. 264279, u: Spiller, Thorp, Johnson, Canby (urednici),
Istorija knjievnosti Sjedinjenih Amerikih Drava, Knjiga prva, Obod, Cetinje, 1962.
TEME ZA PISMENI ISPIT
PREROMANTIZAM I ROMANTIZAM
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
Hamanova i Herderova priprema romantinog pogleda na svet.

Sturm und Drang i Gete.
Romantine karakteristike Geteove lirike.
Romantizam i klasicizam u Geteovom delu.
Geteov roman i obrazovanje nemake romantiarske kole.
ilerove mladalake drame.
Opte odlike nemake romantiarske lirike.
Novalisova i Helderlinova lirika.
Opte odlike nemake romantiarske proze.
Novalisov i Helderlinov roman.
Klajstova i Hofmanova pripovetka.
Engleska romantiarska lirika.
Bajronizam.
Romantiarska poema.
Romantiarski istorijski roman.
Romantiarska fantastina pripovetka.
Romantini knjievni junak.
Odnos realnog i irealnog u romantiarskoj knjievnosti.
Evropski roman XIX veka
Izborni krus iz opte knjievnosti za studente tree godine (estog i sedmog semestra) studijske
grupe 08 (opta knjievnost i teorija knjievnosti), kao i za ostale studente Filolokog fakulteta koji
se zanimaju za naratologiju, ali i za dati period evropske knjievnosti u ijem se kontesktu
razvijaju i pojedinane nacionalne knjievnosti.
Sadraj kursa predstavlja saeti pregled istorijske poetike evropskog romana XIX veka, sa
osvrtom na njegove veze sa romanom i pripovetkom 18. i kasnije 20. veka (tema, junak, jezik, stil,
pozicija naratora, metatekstualnost, struktura, kompozicija, tipologija, teorija ideja,
intertekstualnost itd.), te na mogunosti razliitih tumaenja pojedinih dela, a u skladu sa
tendencijama savremene naratologije (od formalizma i strukturalizma, preko psihoanalitike
kritike, pa do razliitih poststrukturalistikih teorija).
Cilj kursa ogleda se u upoznavanju njegovih polaznika sa osnovnim tendencijama konstituisanja
romana, imajui u vidu injenicu da se upravo devetnaestovekovna tradicija smatra prelomnom u
razvoju ovog danas svakako najpopularnijeg anra. U tom smislu predoavanje mogunosti
razliitih interpretacija, koje su utemeljene u raznovrsnim naratolokim teorijama, ali i tesno
povezane sa odreenim psiholokim i filozofskim tenjama omoguie studentima da steknu
sposobnost samostalnog tumaenja. Ta sposonost ponajpre e biti ispitivana kroz pisanje eseja,
kritike i usmena tumaenja.
Nastava podrazumeva predavanja nastavnika, diskusiju i pismene analize, ali i razliite vidove
multimedijalnih istraivanja (video i audio snimci, adaptacije, elektronski i hipertekstualni oblici
prezentacije teksta).
Ocenjivanje podrazumeva rad i uee na asu, ali procenu sposobnosti pisanja eseja, i to dva
rada, koja se prijavljuju i piu u dogovoru s nastavnikom. Obim pisanog eseja treba da bude
izmeu 5-10 strana (1 strana = 1800 karaktera sa proredom). Esej se pie tokom nastave i u
zimskom i u letnjem semestru.
Obavezna i preporuena lektira:
1)
A. S. Pukin: Evgenije Onjegin
2)
M. Ljermontov: Junak naeg doba
32
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
Gogolj: Mrtve due, izbor iz Petrogradskih pria

Stendal: Parmski kartuzijanski manastir ili neki drugi roman
Balzak: Izgubljene iluzije ili Sjaj i beda kurtizane
Flober: Sentimentalno vaspitanje ili Buvar i Pekie - odlomci
Dikens: Dejvid Koperfil ili Velika iekivanja
F. M. Dostojevski, Zapisi iz podzemlja, Braa Karamazovi
Tolstoj: Rat i mir, Vaskrsenje, Smrt Ivana Iljia i jo nekoliko pripovedaka po izboru
Pripovetka u realizmu: Mopasan i ehov
Izbor:
Istorijski roman (jedan roman po izboru: A. Manconi Verenici, A. Dima, Tri musketara ili Grof
Monte Kristo, H. Sjenkevi, Ogljem i maem ili Quo vadis; V. Skot: Kventin Dervald, Veverli
Ajvanho; V. Igo: Zvonar Bogorodiine crkve ili ovek koji se smeje, Flober, Salambo) odlomci
Sentimentalni ili ljubavni roman (G-a de Stal, Dejn Ostin: Gordost i predrasude, Ema, Razum i
oseajnost; E. Bronte: Orkanski visovi, . Bronte: Dejn Ejr, D. Eliot, Midlmar) odlomci
Gotski roman i fantastika (Meri eli, prie Poa i Hofmana)
Detekstivski roman
Teorijski i poetiki tekstovi :
Igo: Predgovor Kromvelu
Stendal: Rasin i ekspir (odlomci i delovi iz drugih tekstova)
Balzak: Predgovor Ljudskoj komediji
Braa Gonkur: predgovori (ermin Lasere, Braa Zemgano)
Zola: O romanu
Mopasan: Razvoj romana 19. veka
I. Ten: Uvod u Istoriju engleske knjievosti
Teme, tj. plan nastave i predavanja:
1. Uvod u prouavanje romana: razvoj forme, mogunost tipologije i objanjenje svakog
pojedinanog oblika; savremene teorije od formalizma do razliitih struja poststrukturalizma.
2.
Pukin i problemi intertekstualnosti (pitanja kompozicije i stilizacije: formalistika itanja
klovskog i Tinjanova; autoreferencijalnost i strukturalistika kritika Lotmana; nova prouavanja
Pukina u kontekstu kulture 19. veka)
3.
Ljermontov i problemi psiholokog romana (Ejhenbaum, Lotman)
4.
Gogolj: problemi fantastinog, upotreba skaza i nova tumaenja jerusalimske kole
(Vajskopf i dr.)
5.
Stendal: tumaenja izmeu strukturalizma (enet) i psihoanalize (Pjae, Lakan i dr.).
6.
Balzak i auktorijalno pripovedanje. Problemi sociologije knjievnosti (Moreti i kulturni
materijalizam)
7.
Flober i problemi fokalizacije (od formalistike take gledita do razliitih teorija eneta, M.
Bal i Rimon-Kenan); parodija i intertekstualnost.
8.
Naturalizam i fizilogija: Zola, Mopasan i Tolstoj (M. Dejmson, M. Ginzburg i dr.)
9.
Dikens izmeu feministike kritike i psihoanalize (F. Hosbaum, K. Voters, M. Koen, F.
Moreti i dr.)
10.
Dostojevski i Bahtinova teorija romana; problemi intertekstualnosti, i intersubjektivnosti;
filozofska kritika Berajeva i pravoslavnih ruskih mislilaca; Dostojevski i zapadna kritika Eko,
Moreti, K. Galager, V. M. Tod.
11.
Tolstoj i problemi hronotopa (Bahtin i Tod); istorija i stvarnost; smrt i fizologija.
12.
Problemi adaptacije romana; upotrebe grafikona, atlasa i mapa u prouavanju romana
(Moreti i Koen); teorija moguih svetova (Eko, Doleel, Ronen, Rajan i dr.); postkolonijalna kritika
i problem drugog (Said, Baba, Spivak).
kolska 2009/10 Kurs: EVROPSKI ROMAN XIX VEKA
PREPORUENA LITERATURA
O romanu
V. mega, Povijesna poetika romana, Zagreb 1987 (1992).
F. tancl, Tipine forme romana, Novi Sad, 1987.
33
M. Solar, Moderna teorija romana, hrestomatija, Beograd, 1979.

M. M. Bahtin, O romanu, Beograd, 1989.
M. M. Bahtin, Autor i junak u estetskoj aktivnosti, Novi Sad, 1991.
B. Uspenski, Poetika kompozicije, Beograd, 1979.
V. But, Retorika proze, Beograd, 1979.
M. Bal, Naratologija, Beograd, 2000.
. Rimon-Kenan, Narativna proza, Beograd, 2006.
F. Moretti, ed., The Novel, 2006.
L. Doleel, Heterokosmika, Beograd, 2008.
T. Popovi, Renik knjievnih termina, Beograd, 2007.
Pukin
Formalisti o Pukinu, ur. T. Popovi, Beograd, 1994.
Ljermontov
B. Ejhenbaum, Poetika M. Ljermontova, Knjievnost, Beograd, 1972.
N. Miloevi, Predgovor u: M. Ljermontov, Junak naeg doba, Beograd, 1966.
J. Lotman, Poetika prostora, III program Radio Beograda, 1999.
V. Nabokov, Junak naeg doba, Gradina, 2003.
Gogolj
B.Ejhenbaum, Kako je napravljen Gogoljev injel, Poetika ruskog formalizma, ur. A. Petrov,
Beograd, 1970.
J. Tinjanov, Gogolj i Dostojevski: ka teoriji parodije, u: Stihotvorna semantika. Arhaisti i
novatori, Sarajevo, 1990.
M. Jovanovi, Gogolj ili posramljivanje avola, Beograd, 1995.
M. Vaskopf, Set Gogol, Moskva, 2003.
T. Popovi, Potraga za skrivenim smislom, Beograd, 2007.
Dikens
V. Nabokov, Eseji Ostin, Dikens, Beograd, 2006.
arls Dikens i viktorijanski roman, - tematski blok u asopisu III program Radio Beograda (u
tampi).
Stendal, Balzak, Flober
Raanje moderne knjievnosti: Roman, uredio A. Petrov, Beograd, 1975.
I. afranek, Stendhal, Gustave Flaubert, Marcel Proust, Zagreb, 1995.
O Stendalu, - tematski blok u asopisu III program Radio Beograda, br. 127, 128, III/IV, 2005.
O Floberu, - tematski blok u asopisu III program Radio Beograda, br. 113, 114, 2002.
. Ruse, Oblik i znaenje, Novi Sad, 1993.
. enet, Fugure, I-V, Novi Sad, 1993-2003.
A. Mareti, Fugure pripovedanja, Beograd, 2002.
Dostojevski, Tolstoj
D. Stejner, Tolstoj ili Dostojevski, Novi Sad, 1989.
M. Bahtin, Problemi poetike Dostojevskog, Beograd, 1967.
V. klovski, Dostojevski: Za i protiv, Beograd,
L. Grosman, Dostojevski, Beograd, 1974.
V. klovski, Lav Tolstoj, I-III, Subotica, 1970.
V. klovski, Graa i stil u Tolstojevom romanu Rat i mir, Beograd, 1984.
V. klovski, Energija zablude, Beograd, 1985.
V. Nabokov, Eseji iz ruske knjievnosti, Beograd, 1984.
T. Popovi, Potraga za skrivenim smislom, Beograd, 2007.
Kurs: Tumaenje Helderlinovih hristolokih himni

1.
Uvod u Helderlinovu hristoloku himniku. Uvod u himnu Praznik mira. Knez svetkovine (1.
trijada strofa u poslednjoj verziji i u prethodnim nacrtima).
2.
Povest spasenja (2. trijada). Jevanelje boanske svetlosti (2. trijada u poslednjoj verziji i u
1. nacrtu).
3.
Zasenjenje (4. strofa u prelazu ka 2. nacrtu i u 2. nacrtu). Skidanje zastora (5. strofa u
prelazu ka 2. nacrtu i u 2. nacrtu).
34
4.
Vrhunac Bogodarivanja (6. strofa u prelazu ka 2. nacrtu i u 2. nacrtu). Prizivanje Dolaska
(3. trijada). Gospod Duh Knez (3. trijada u poslednjoj verziji). Preobraenja (7. strofa u
prednacrtima).
5.
Presto i prestoli (8. i 9. strofa u nastavku 2. nacrta). Prisustvo Mira (4. trijada u poslednjoj
verziji).
6.
Uvod u himnu Jedini. Sveto ropstvo (1. trijada).
7.
Ispovedanje vere (2. trijada).
8.
Odlaganje Dana (3. trijada). List deteline (4. trijada).
9.
Najbolje (5. trijada).
10.
Uvod u himnu Patmos. Zanos (1. trijada).
11.
Bogovoljeni videlac (2. trijada).
12.
Ikonografija svetlosti (nova 3. trijada)
13.
Dela apostolska (4. trijada poslednje verzije).
14.
Zamah sejaa (5. trijada poslednje verzije).
15.
vrsto slovo (6. trijada poslednje verzije).
1.
Tumaenje Helderlinovih hristolokih himni (tu su dati izvornici sa srpskim prevodom),
str. 433690, u: Miodrag Loma, Slika Hrista u Helderlinovom pesnitvu, Centreks, Valjevo, 2003.
2.
Metodoloki preduslovi za istraivanje Helderlinove hristoloke ikonografije, str. 1323,
u: Miodrag Loma, Slika Hrista u Helderlinovom pesnitvu, Centreks, Valjevo, 2003.
Filoloki fakultet
Naziv:
Knjievne teorije od romantizma do naturalizma
Predava:
Dr Kornelije Kvas
Tip kursa
(obavezni,
izborni):
Semestar:
Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08 (Opta knjievnost

i teorija knjievnosti).
VI semestar studija
Fond asova 15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)

Kratak opis: Upoznavanje sa romantizmom, realizmom i naturalizmom kao knjievno-istorijskim
pojavama, kao i razumevanje kljunih teorijskih ideja ovih pravaca na osnovu
tumaenja reprezentativnih teorijskih tekstova. Ishod pohaanja kursa je sticanje
sposobnosti za knjievno-istorijsko situiranje i razumevanje navedenih knjievnih
teorija.
Program
predmeta:
1. Teorije romantizma u Engleskoj: Knjievna teorija V. Vordsvorta kao
manifest engleskog romantiarskog pokreta.
2. Vordsvortov emocionalizam i naturalizam u svetlu njegovog zalaganja za
prirodni jezik. Vordsvortova definicija poezije.
3. Princip organskog jedinstva kao osnova Kolridove teorije poezije.
4. Kolrid o lepom i uzvienom i njegovo razumevanje osobina talenta i genija.
Kolridovo razumevanje pojma simbola.
5. Imaginacija (imagination) i mata (fancy) u Kolridovom teorijskom sistemu.
6. elijeva odbrana poezije.
7. Kritika pesnitva arlsa Lamba i Viljema Hazlita. Bajron o poeziji.
8. Teorije romantizma u Francuskoj. Madam de Stal i atobrijan.
9. Stendal, Igo i novo shvatanje groteske.
35
Ispitni
zahtevi:
Obavezna
literatura:
10. Italijanske romantiarske knjievne teorije Manconija i Leopardija

11. Amerike knjievne teorije u periodu romantizma. E. A. Po
12. Knjievne teorije francuskog realizma i njihov odnos prema romantizmu kod
Stendala, Balzaka, Flobera i amflerija
13. Knjievne teorije ruskog realizma: Bjelinski, ernievski, Dobroljubov,
Pisarev, Dostojevski i Tolstoj.
14. Knjievne teorije realizma u Engleskoj i Americi: Dikens, Tekeri, Vitman, H.
Dejms
15. Zolin naturalizam
Ispit se sastoji od pismenog dela. Pismeni deo ispita traje 120 minuta (student radi
pismeni zadatak kao odgovor na jedno od tri ponuena pitanja iz okvira itavog
programa). Pismeni deo ispita donosi studentu do 50 poena.
Preostalih 50 poena student dobija za prisustvo na predavanjima: do 20 poena, i za
uee u diskusijama kao i za studentske referate do 30 poena.
0-50 poena = 5
51-60 poena = 6
61-70 poena = 7
71-80 poena = 8
81-90 poena = 9
91-100 poena = 10
Kurs donosi 3 bodova (u okviru ESPB kredita).
1. O poeziji, izbor engleskih eseja, odabrao i redigovao Borivoje Nedi, Prosveta,
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Referentna
literatura:
Beograd 1956.
Miroslav Beker, Povijest knjievnih teorija, od antike do kraja devetnaestog
stoljea, SNL, Zagreb 1979.
Hegel, Estetika (III knjiga, 3 deo, 1817-1829)
Po, Filozofija kompozicije (1846)
O realizmu, Izbor teorijskih tekstova, prir. A. Ili, Beograd, 1984.
Hipolit Ten, Studije i eseji, Beograd, Kultura, 1954.
Flober, Izabrana pisma, Beograd, Prosveta, 1955.
Rene Wellek, A History Of Modern Criticism 1750 1955.

Abrams, M. H., The Mirror and the Lamp: Romantic Theory and the Critical
Tradition, The Norton Library, New York, 1958.
or Pule, Metamorfoze kruga, poglavlje VI, Romantizam, Izdavaka knjinica
Zorana Stojanovia, Sremski Karlovci, Novi Sad 1993.
Rene Velek, Kritiki pojmovi, Beograd, Vuk Karadi, 1966.
Aleksandar Flaker, O realizmu, u knjizi Stilovi i razdoblja, Zagreb, Matica
hrvatska 1964.
Dragan Nedeljkovi, "Realizam u ruskoj knjievnosti", Ruska knjievnost 2,
Svjetlost, Sarajevo, Nolit, Beograd, 1978.
Naziv:
Filoloki fakultet
Pregled istorije opte knjievnosti III/2
36
Predava:
Dr Kornelije Kvas
Tip kursa
Semestar:
Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08

(Opta knjievnost i teorija knjievnosti)
VI semestar studija
Fond asova:
Kratak opis:
Realizam i naturalizam kao knjievnoistorijske stilske formacije.

Pregled reprezentativnih knjievnih dela realizma i naturalizma. Cilj
kursa je upoznavanje sa realizmom i naturalizmom kao
knjievnoistorijskim stilskim formacijama i razumevanje njihovih
glavnih karakteristika na osnovu pregleda reprezentativnih knjievnih
dela. Ishod pohaanja kursa je sticanje sposobnosti za prepoznavanje
realistinih i naturalistikih knjievnih dela, kao i za uoavanje
genetikih, kontaktnih i tipolokih knjievnoistorijskih odnosa u
okvirima jedne stilske formacije ili izmeu dve susedne u sledu.
Program:
Ispitni zahtevi:
16. Uticaj pozitivizma na realistike tendencije u umetnosti:

Stendalovi romani i poetika realizma.
17. Balzakovi romani kao slika ljudskog drutva.
18. Floberova realistika naracija.
19. Zolin romaneskni naturalizam i Mopasanova pripovetka
20. Engleski realizam i romani arlsa Dikensa, satirini realizam
Vilijema Tekerija i moralna filozofija u romanima Dord Eliot.
21. Realistike crte Hotornovog i Melvilovog amerikog romana.
22. Pukin kao pripoveda i poeci ruske realistike knjievnosti.
23. Gogoljev groteskni realizam.
24. Turgenjevljev impresionizam, Gonarovljeva psiholoka
tipologija i Ljeskovljev lokalni kolorit.
25. Forma realistikog romana u delima Zloin i kazna i Idiot F. M.
Dostojevskog.
26. Forma realistikog romana u delima Zli dusi i Braa
Karamazovi F. M. Dostojevskog.
27. Dijalektika romanesknog i istoriografskog uoblienja u
Tolstojevom Ratu i miru.
28. Forma realistikog romana u Tolstojevim delima Ana Karenjina
i Vaskrsenje.
29. Realistika pripovetka i ehovljeva kratka pria.
30. Realistika drama i ehovovljeva nova dramaturgija.
Ispit se sastoji od pismenog i usmenog dela. Pismeni deo ispita traje
120 minuta (student radi pismeni zadatak kao odgovor na jedno od tri
ponuena pitanja iz okvira itavog programa). Poloeni pismeni ispit
uslov je da bi student mogao da izae na usmeni deo ispita. Pismeni
deo ispita donosi studentu do 20 poena. Na usmenom ispitu student
moe da osvoji najvie 50 poena. Ostale poene student dobija za
prisustvovanje nastavi (do 10 poena) i za aktivno uee i studentske
referate (do 20 poena).
0-50 poena = 5
51-60 poena = 6
61-70 poena = 7
71-80 poena = 8
81-90 poena = 9
91-100 poena = 10
37

LEKTIRA:
8. Francuska knjievnost II, Beograd, Svjetlost, Nolit, 1981.

9. Francuska knjievnost III/1, Beograd, Svjetlost, Nolit, 1981.
10. Dr Duan Puhalo, Engleska knjievnost XIX-XX veka, Beograd, Nauna
knjiga, 1983.
11. Miodrag Sibinovi, "Aleksandar Sergejevi Pukin (1799-1837)", u knjizi
Ruska knjievnost 1, Beograd, Svjetlost, Nolit, 1976, str. 236-276.
12. Ruska knjievnost 2, Beograd, Svjetlost, Nolit, 1978, str. 15-236.
13. O Stendalu, - tematski blok u asopisu III program Radio Beograda, br.
127, 128, III/IV, 2005.
14. O Floberu, - tematski blok u asopisu III program Radio Beograda, br.
113, 114, 2002.
15. Lapin, Estetika Dostojevskog, Beograd, Slovo ljublje, 1981.
16. V. Nabokov, Eseji iz ruske knjievnosti, Beograd, Prosveta, 1984.
17. Viktor klovski, Graa i stil u Tolstojevom romanu "Rat i mir", Beograd,
Nolit, 1984.
18. Mihail Bahtin, Problemi poetike Dostojevskog, Beograd, Zepter Book
World, 2000.
1. Stendal, Crveno i crno, Parmski kartuzijanski manastir (jedan roman
po izboru)
2. Balzak, ia Gorio, Izgubljene iluzije (jedan roman po izboru)
3. Flober, Gospoa Bovari, Sentimentalno vaspitanje (jedan roman po
izboru)
4. Zola, erminal
5. Mopasan, Pripovetke (tri pripovetke po izboru)
6. arls Dikens, Dejvid Koperfild, Velika oekivanja, Sumorna kua
(jedan roman po izboru)
7. Tekeri, Vaar tatine
8. Dord Eliot, Midlmar
9. Hotorn, Skerletno slovo
10. Pukin, roman Evgenije Onjegin; pripovetke: Stanini nadzornik,
Prodavac mrtvakih sanduka
11. Gogolj, pripovetke: Portret, Nevski prospekt, Zabeleke ludaka, Nos,
injel
12. Turgenjev, Loveve beleke (tri pripovetke po izboru)
13. Ljermontov: Junak naeg doba
14. Dostojevski, Zloin i kazna, Braa Karamazovi
15. Tolstoj, Rat i mir, Ana Karenjina
16. ehov, Dama sa psetancetom, tri prie i jedna drama po izboru
PRIPOVEDNI POSTUPCI U GRADJANSKOM ROMANU 18. VEKA

syllabus
1.
Osnovni pojmovi i problemi teorije pripovedanja
Pojmovi naracije, fikcionalnosti, strukture, diskursa; narativni nivoi; narativne instance; mimetiko
i dijegetiko; odnos fabule i siea, sekvencijalnost i sinhronicitet, pojam zapleta; temporalni aspekti
pripovedanja; karakterizacija; setting; tipologija i anrovi. Pojam periteksta.
2.
Razvoj romana od antike do 18. veka
Tipovi antikog romana. Viteki roman. Barokni roman.
Pikarski roman. Pojam pikaroa. Svet pikarskog romana. Strukturalne ososbenosti. Pikarska matrica
u svetskoj knjievnosti.
Gospoa de Lafajet: Princeza de Klev. Elementi introspekcije, psiholokog uvida: zainjanje nove
tradicije.
Pojam i odlike graanskog romana
38
Strukturalne osobenosti. Pojam verodostojnosti. Moralizam. Elementi periteksta: predgovori i

njihove funkcije.
3.
Danijel Defo: Robinzon Kruso
Retrospektivno pripovedanje u prvom licu (pripovedno i doivljajno ja, razlikovanje pripovedaa i
junaka). Pojam autobiografije kao pripovednog anra (naspram biografije, ispovesti, memoara,
dnevnika, pisma).
4.
Danijel Defo: Robinzon Kruso
Kompozicija dela (konzistentnost i omake), ritam u prozi (veza s epskom i biblijskom tradicijom).
Epizode i njihova funkcija u odnosu na centralnu pripovest.
Karakterizacija: Derivacija crta lika iz tekstualnih datosti i postupak karakterizacije. Motivacija
junaka.
5.
Danijel Defo: Mol Flanders
Narativni tempo. Vreme pripovedanja i vreme prie. Scena, izvetaj, pauza, elipsa.
Dualitet pripovedaice i junakinje. Problem negativnog junaka.
Pojam implicitnog autora. Problem autorske ironije prema junakinji.
6.
Semjuel Riardson: Pamela, Klarisa
Epistolarna tehnika: multiperspektivizam, subjektivna perspektiva, pripovedni prezent, naglaeno
prisustvo primaoca/naratera, introspekcija.
Redefinisanje pojma akcije i zapleta.
Status i funkcija detalja i opisa.
Karakterizacija kroz viestruku perspektivu.
Tradicija introspektivnog, psiholokog romana: sentimentalizam, moralizam, elementi romanse.
7.
Henri Filding: Tom Dons, Pustolov Dozef Endrjus
Karakterizacija i hijerarhija likova (glavni, sporedni, epizodni, marginalni, povratni). Junak i
detronizovani dvojnik. Ploni i reljefni likovi, strategije imenovanja i opisivanja, karikatura i
groteska. Pitanje razvoja likova.
Zaplet i fikcionalni svet: epizodinost i kohezija romana. Sceninost/teatralnost: vizuelna/dramska
komponenta kao dominanta fikcionalnosti. Primat fabule.
8.
Henri Filding: Tom Dons, Pustolov Dozef Endrjus
Sveznajui pripoveda, pojam auktorijalnog romana. Retorike i komunikacione strategije
pripovedaa.
Pripovedni komentar. Metanarativni i metaliterarni diskurs u romanu. Autopoetika poglavlja.
Epska i dramska matrica, neoklasicizam (umetnute novele, obrti, prepoznavanja, scene boja).
Komika, parodija, farsa, karikatura.
9.
Opat Prevo: Manon Lesko
Problem fokalizacije: pripovedanje i vidjenje. Pripovest vs. ispovest, dogaaj vs. doivljaj,
objektivno vs. afektivno, zaslepljenost vs. uvid.
Dva pripovedaa, vie nivoa dijegeze, temporalno ustrojstvo i efekti. Osamostaljivanje umetnute
pripovesti. Konstituisanje ideolokog jedinstva u dvostrukom pripovedanju.
Geometrizovana kompozicija. Kompozicioni ritam.
10.
Lorens Stern: Tristram endi
Pojam konvencije i italakog ugovora u tradicionalno pripovedanju 18. veka. Reductio ad
absurdum i doslovnost kao metodi ispitivanja narativnih ogranienja. Transgresija kao osnovni
poetiki postupak. Paradoksalna neodvojivost i uzajamno osvetljavanje parodije i njenog objekta.
Destrukcija prie/ fabule. Retardacija kao progresija. Problematika narativne temporalnosti.
11.
Lorens Stern: Tristram endi
Pojam narativnog nivoa i vidovi prestupanja dijegetikih granica. Pojam narativnih instanci i
pitanje njihove demarkacije u pripovednom tekstu.
Tema persone i maske: ko pripoveda, a ko ita?
Svest o knjizi kao mediju i ispitivanje njenih mogu}nosti. Poigravanje tradicionalnim funkcijama i
pozicijama periteksta. anrovski galimatijas.
Pojam metateksta i autoreferencijalnosti kao odlike moderne knjievnosti.
12.
Deni Didro: Fatalista ak i njegov gospodar
Pojmovi ekspozicije i zavretka naspram pojmova poetka i kraja (okviri prie i okviri teksta).
39
Manipulacija italakim znanjem, otvaranje i zatvaranje/nezatvaranje informacionih praznina.

Okvirna pripovest i umetnute pripovesti: nivoi i funkcije.
Dramatizacija pripovedanja i itanja/sluanja pripovesti. Realizovana metafora, doslovno vs.
figurativno znaenje: tekst, stvaranje, gospodarenje.
Opta knjievnost i teorija knjievnosti IV

Pregled opte knjievnosti IV
Plan, program, literatura, ispitna pitanja
Simbolizam, moderizam, avangarda, savremena knjievnost
Osnovne odlike simbolizma (glavni predstavnici i njihova dela)
arl Bodler: Cvee zla
Volt Vitmen: Vlati trave
Artur Rembo: izbor iz poezije (Pijani brod, Samoglasnici)
Pol Verlen: Pesnika umetnost
Aleksandar Blok: izbor iz poezije (Stihovi o Divnoj Dami, Snena maska),
Rajner Marija Rilke: izbor iz poezije (Karusel, Tigar, Devinske elegije)
Avangarda i njeni osnovni pravci (pojam avangarde; ekspresionizam, akmeizam, dadaizam,
futurizam, nadrealizam; glavni predstavnici i njihova dela)
Andre Breton: Manifest nadrealizma
Tomas S. Eliot: Pusta zemlja ili Ljubavna pesma Alfreda J. Prufroka
Marsel Prust: Jedna Svanova ljubav
Tomas Man: roman po izboru (Budenbrokovi, arobni breg, Doktor Faustus)
Alber Kami: Stranac
40
Franc Kafka: Proces, Preobraaj

Dejms Dojs: Dablinci (Mrtvi, i dve prie po izboru)
Bertold Breht: Majka Hrabrost
Semjuel Beket: ekajui Godoa
Mihail Bulgakov: Majstor i Margarita
Horhe Marija Borhes: 4 prie
Poezija XX veka: jedan pesnik po izboru: Boris Pasternak, Josif Brodski, eslav Milo, Zbignjev
Herbert, Dejsm Hini, Don Odn
Proza XX veka, izbor romana: Ginter Gras: Limeni dobo; V.Gombrovi: Fedidurke, . Saramago:
Godina smrti Rikarda Reje, Don Kuci: Iekujui varvare
Preporuena literatura:
. Ruse, Oblik i znenje, Novi Sad, 1996.
I. afranek, Temelji modernog romana, Zagreb, 2003.
V. M. irmunski, Od simbolizma do akmeizma, Gornji Milanovac, 1991.
S. M. Baura, Nasedje simbolizma, Beograd, 1970.
E. Vilson, Akselov zamak ili o simbolizmu, Beograd, 1964.
M. Nado, Istorija nadrealizma, Beograd, 1980.
R. Vilijams, Drama od Ibzena do Brehta, Beograd, 1979.
S. Seleni, Dramski pravci XX veka, Beograd, 1979.
D.Stojanovi, itanje Dostojevskog i Tomasa Mana, Beograd, 1983.
T. Popovi, Renik knjievnih termina, Beograd, 2007.
O Marselu Prustu - tematski blok objavljen u asopisu III program Radio Beograda, br. 100, 1995.
M. Solar, Mit o avangardi i mit o dekadenciji, Beograd, 1985.
J. Hristi, , Studije o drami, Bg, 1986.
O T. S. Eliotu, tematski blok u asopisu III program Radio Beograda, br. 101, 1995.
Rajner Marija Rilke, zbornik radova, Beograd, 1970.
T. Popovi, Potraga za skrivenim smislom (eseji o Vitmenu i Dojsu), Beograd, 2007.
Pitanja za ispit
1) Opta pitanja za svako delo: predoiti u 10 reenica osnovne crte sadraja, radnje, zapleta,
fabule, ili, ako je re o poeziji lirski sie, tj. osnovnu ideju.
2) Opta knjievnoistorijska pitanja koja se tiu pojedinih pravaca modernizma i avangarde, ali i
simbolizma, dekadencije i ire uzev strujanja fin de sciecle; navesti osnovne odlike poetike datog
pravca, vreme, zemlje tj. nacionalne knjievnosti, najvanije predstavnike i njihova dela.
3) Opta pitanja iz poetike: dekadencija, satanizam, istorizam i antiistorizam; estetika runog i
groteska; automatsko pisanje; onirizam i mata; misticizam i apsurd itd. Pripovedake i lirske
inovacije: montaa, kola, simbol, sinestezija, slobodna asocijativnost, univerzalne analogije,
afektivno seanje, tok svesti, fragmentarnost, novi roman, psiholoki i filozofki roman, problemi
fokalizacije, ali i vremenske dimenzije dela, metatekstualnost, analepsa, intertekstualnost itd.
Moderna i avangardna drama, antiteatar, drama apsurda, epsko pozorite itd.
4) Identifikacija teksta i njegovo razumevanje (daje se karakteristian odlomak, koji se prepoznaje i
analizira, npr. stihovi neke pesme ili karakterstian deo nekog romana, pripovetke, drame, poput
dijaloga izmeu Vladimira i Estragona u Godou ili songova iz Majke Hrabrosti).
5) Pojedinana pitanja: poznavanje i tumaenje navedenih pesama, ali i poznavanje celovitih zbirki
Cvee zla i Vlati trave; osnovne ideje i tehnike pripovedanja kod Prusta, Kafke, Kamija, Dojsa,
Bulgakova; razaranje drame u modernom teatru; intertekstualnost i odnos prema tradiciji, kod svih
a posebno kod Bulgakova i Borhesa (pojmovi palimpsest, lavirint); poetika postmodernizma i
poststrukturalizma; obavezna analiza onih dela koja su data kao izbor.
Test se sastoji od 10 pitanja, od koje svako nosi po 10 poena, prolazno je 60, a ocene idu sledeim
redosledom: 60-65 = 6; 66-75= 7; 76-85= 8; 86-95=9; 96-100=10.
Naziv kursa: enet i Prust
41
Nastavnik: dr Adrijana Mareti

Semestar: VIII
Teme za ispit i literatura
I Predistorija naratologije
1. . enet, Granice pripovedanja, Figure, Beograd, 1985. ili Trei program, br. 7,
1970.
2. F. Van Rosum-Gijon, Problemi stanovita ili perspektive, Trei program br. 15, 1972.
3. V. Kajzer, Ko pripovijeda roman?, Umjetnost rijei, br. 3, 1957.
Nastanak i kriza modernog romana, letopis Matice srpske, jun, 1965.
II Fabula i sie
1. R. Bart, Uvod u strukturalnu analizu pripovijedanja, Republika, br. 7-8, 1983.
Jedno mogue istraivanje, Trei program, temat O Marselu Prustu, priredio . Vukovi,
1995.
2. . Rimon-Kenan, Pria: dogaaji, Narativna proza: savremena poetika, Beograd, 2007.
3. L. Kojen, Fabula i sie, Knjievna kritika, br. 4, 1977.
III Glas i perspektiva
1. . enet, Tipovi fokalizacije i njihova postojanost, Republika, br. 9, 1983.
2. B. Uspenski, Poetika kompozicije, Uvod i prvih pet poglavlja, str. 3 170, Beograd, 1979.
IV Teorija junaka
1. . Rimon-Kenan, Pria: karakteri, Narativna proza: savremena poetika, Beograd, 2007.
2. S. etmen (S. Chatman), Karakter u pripovjednom tekstu, Republika, br. 10, 1983.
3. F. K. Stanzel, Teller-Characters and Reflector-Characters in Narrative Theory, Poetics
Today, 2, 2, Winter, 1981.
V enet i kasnija naratologija
1. C.J. Van Rees, Some Issues in the Study of Conceptions of Literature: A Critique of
the Instrumentalist View of Literary Theories, Poetics, 10, 1981.
2. S. Chatman, Description Is No Textual Hanmaiden, Coming to Terms, CUP, 1990.
3. J. Phelan, Discourse aboute Narrative Discourse, u R. Scholes, J. Phelan and P.
Kellogg, The Nature of Narrative, OUP, 2006, str. 314-333.
VI Pripovedanje u knjievnosti i pripovedanje na filmu
1. S. Chatman, What Is Description in the Cinema?, Coming to Terms, CUP, 1990.
2. S. Chatman, What Novels Can Do That Films Cant (and Vice Versa), Critical Inquiry,
Autumn, 1980.
42
Uvod u filozofiju
Izvor:
http://www.fil.bg.ac.rs/katedre/seminar/programi%20predmeta%20-%20stari%20studijski
%20program.htm
NASTAVNI PLAN
Teme
1. ta je filozofija? Problem uvoenja u filozofiju. Izvori i pobude filozofskih istraivanja. Problem
Poetka i poetak filosofiranja.
2. 2.a. Izlazak iz naivnosti i neposrednosti. Filozofija i zdravorazumlje. Upitnost, zauenost i
sumnja. Strast i uenje. Mudrost i Ljubav. 2.b. ta je miljenje? Doxa i epistheme. Priroda
svakodnevnog miljenja. Odlike filozofskog miljenja. 2.c. ta je metafizika?
3. 3.a. Osnovni filozofski problemi i discipline. Sistematika filozofije. 3.b. Filozofija i druge oblasti
duha: mit, religija, nauka, umetnost.
4. Filozofija i njena istorija. Istorija filozofije, istorinost, istorija i nauka. Oblici recepcije filozofije.
Filozofija i ideologija.
5. Poeci filozofiranja u Grkoj. Filozofija, polis i politika. Polis i agora.
6. Osnovne karakteristike helenske duhovnosti. Periodizacija grke filozofije. Filozofija i istorijski
problem Poetka. Predsokratovci i arche.
7.Sokratova filozofija i smrt. Okret miljenja ka samospoznaji. Etika i filozofska metoda. Sokrat i
sofisti. Problem relativizma. Filozofija, dijalog i logos. Filozofija i ironija.
8. Onto-teo-loko ustrojstvo metafizike. Ontoloko pitanje. Platon i Aristotel. 8.a. Platonovo
razumevanje Ljubavi, te karaktera i znaaja filozofije. Philia, eros i agape. Istina, Dobro i Lepo.
Dijalektika teorija ideja i objektivni idealizam. 8.b. Platonizam, tradicionalna metafizika i
idealizam.
9. Aristotelova metafizika razvoja. Sistematizacija filozofije.
43
10. Filozofija i celina bia. Aisthesis i noesis. Platonovo i Aristotelovo razumevanje umetnosti.
11. Helenistiko-rimska filozofija i pojam ataraksije.
12. Hrianstvo i filozofija. A. Avgustin. Osnovni problem srednjovekovne filozofije. Spor oko
univerzalija. Odnos filozofije i teologije. T. Akvinski.
13. Filozofija duhovnog preporoda. Studia divina, studia humana. Prevladavanje duha
srednjovekovlja. . Bruno.
14. Duhovni preporod i novovekovni problem saznanja: empirizam i racionalizam. Dekartov
racionalizam. Metafizika i doba slike sveta. Iracionalizam i Paskalova logika srca. Tradicionalna
metafizika i problem dualizma.
15. Filozofija istorije i otklon od kartezijanske pozicije Viko. Istorija filozofije i problem
progresivizma. Simbol svetlosti i zapadna metafizika.
16. Prosvetiteljstvo i francuski materijalizam XVIII veka.
17. Kantova filozofija kritike. O izvorima, moima i granicama saznanja. Odnos izmeu
gnoseolokog, etikog i estetikog pitanja. Uslovi za konstituisanje nemakog idealizma.
18. Problem metafizikog idealizma. Komparativno: Fihteov subjektivni idealizam i dijalektika
subjekta i objekta; elingov objektivni idealizam i dijalektika realiteta; Hegelova sinteza u sistemu
apsolutnog idealizma.
19. Antimetafiziki naboj hegelovske levice. Filozofija i praksa. Kritika teorija drutva. (Marks).
20. Filozofija, praksa, humanizam. Filozofija, utopija i nada. (Bloh, Marks komparativno).
Filozofija, svet i egzistencija (uvod).
21. Rezimiranje prethodnog predavanja. Istorija metafizike i problem odnosa filozofije, sveta i
egzistencije. Kjerkegorova individualistika pobuna protiv metafizike. Konsekventno:
voluntaristika perspektiva sa ishoditem u vitalizmu. openhauer-Nie.
22. 22.a. ovek, smisao i svet. Voluntarizam, egzistencijalizam i filozofije ivota. 22.b.Filozofija,
apsurd i egzistencija. Filozofija, revolt i pobuna. Egzistencija, stvaranje i smisao. Sloboda,
odgovornost, egzistencijalizam i humanizam.
23. Egzistencijalizam i strukturalizam (otklon od Sartrovog egzistencijalizma).
24. Hermeneutika, poststrukturalizam i dekonstrukcija. (komparativno izlaganje osnovnih
karakteristika).
25. Hermeneutika i psihoanaliza. Filozofsko itanje Frojda. Umetnost i psihoanaliza.
26. Fenomenologija i fundamentalna ontologija. Huserl-Hajdeger. Filozofija, poezija, jezik i bie.
Sopstvo i Drugo. Poetiko miljenje i smisao bivstvovanja. Mogunost zasnivanja filozofije
knjievnosti. (polemika).
27. 27.a. A. Heler. Radikalne potrebe, demokratija i svakodnevnica. 27. b. Filozofija i kriza.
Legitimacijska kriza savremene filozofije. Moderna i postmoderna. 27. c. Globalna kultura i
filozofija (Bodrijar).
28. Problem kraja filozofije kao metafizike. Tradicionalna metafizika i njena de(kon)strukcija.
(Post)metafizika enja za krajem i (ne)mogunost novog poetka. Kako filozofija moe da
pone?
Literatura
Obavezna:
I. Uvod u filozofiju hrestomatija (prir. R. Nekovi), Beograd, 2003.
II. Izbor tekstova (prir. . Vukainovi): Helenistiko-rimska filozofija, Filozofija renesanse,
Srednjovekovna filozofija (uvodni pregled) Vindelband, Koplston, Filipovi;
Huserl, Ideje za istu fenomenologiju i fenomenoloku filozofiju, ta je transcendentalno
iskustvo;
Sartr, Egzistencijalizam je humanizam;
Kami, Mit o Sizifu;
Hajdeger, ta je to filozofija;
Fink, E., Uvod u filozofiju, Nolit, Beograd, 1989., str. 13-18, 22-25, 48-49, 50-51, 79-80, 83-86.;
luk, Uvod u filozofsko miljenje, Plato, Beograd, 2001., str. 11-16., 19-22., 29- 32.;
Platon, Gozba, BIGZ, Beograd, 1994., predgovor. B. Pavlovia, str. 5-39.;
Jaspers, K., Uvod u filozofiju, Prosveta, Beograd, 1967., str. 125-141., 175-193.
Dodatna:
Nekovi, R. Credo et Cogito, Srednjovekovna filozofija, Beograd, 2004., str. 15-23., 102-113.,
162-176., 202-221., 234-254., 344-378., 410-424., 453-456., 474-477.;
44
Bodrijar, . Simulakrumi i simulacija, Svetovi, Novi Sad, 1991.;

Vajedel V. Sporedni ulaz u filozofiju, Beograd, 2004.
ISPITNA PITANJA
1. Problem uvoenja u filozofiju (E. Fink i luk).
2. Moe li se filozofija odrediti kao ljubav prema mudrosti?
3. Odnos filozofije prema mitu, religiji, umetnosti, ideologiji.
4. Priroda svakodnevnog miljenja.
5. Filozofija i nauka.
6. Odlike filozofskog miljenja.
7.Sistematika filozofije (ontoloko, gnoseoloko, aksioloko pitanje).
8. Filozofija i njena istorija.
9. Oblici recepcije filozofije.
10. Polis i agora rodno mesto grke filozofije.
11. Poeci filozofiranja u Grkoj. Metafizika kao onto-teo-logija, arche i periodizacija grke
filozofije. a. Predsokratovci: Tales, Anaksimandar, Heraklit, Parmenid (pregled osnovnih pitanja).
b. Anaksimandrov pojam apeiron.
12. Sokrat: a. okret miljenja ka samospoznaji. b. Sokrat i sofisti.
13. Platonovo uenje o idejama. Karakter Platonovog idealizma.
14. Platonovo razumevanje Ljubavi. Filozofija i ljubav. Platonova erotika.
15. a. Aristotelova sistematizacija filozofije. b. Aristotelova metafizika razvoja.
16. Aristotelova etika ljudske izvrsnosti i mere. Znaaj filozofije po Aristotelu.
17. Platonovo i Aristotelovo razumevanje umetnosti.
18. Osnovne orijentacije i karakteristike helenistiko-rimske filozofije. Pojam ataraksije, ideal
mudraca i uloga filozofije. Stoicizam. Epikurejstvo. Skepticizam.
19. Plotinov neoplatonizam: Jedno, emanacija, put nadole i put nagore.
20. Hrianstvo i filozofija. Odnos izmeu religijske ulnosti i filozofske spoznaje. Gnostici i
apologeti.
21. Avgustinovo manihejsko uenje.
22. Srednjovekovna filozofija: novo znaenje rei filozof i filozofija. Odnos izmeu filozofije i
teologije. T. Akvinski.
23. Osnovno pitanje sholastike i njena periodizacija.
24. Spor oko univerzalija: osnovna stanovita.
25. a. Osnovi ortodoksne teologije i vizantijske filozofije. b. Dogmatski sporovi u istonom
hrianstvu: trojstvo, Hrist, ikone.
26. Renesansa: prevladavanje duha srednjovekovlja. Filozofija duhovnog preporoda. . Bruno.
27. Novovekovna filozofija. Problem saznanja (stanovita).
28. Dekart. Problem dualizma. Karakter filozofije po Dekartu.
29. Paskalova logika srca. Dekart i Paskal (komparativno izloiti).
30. Vikova filozofija istorije.
31. a.Apsolutizacija ideje napretka. b. Progresivizam, pozitivizam i filozofija. Pozitivizam
osnovne regule.
32. Prosvetiteljstvo i francuski materijalizam XVIII veka.
33. Kantovo uenje o izvorima, moima i granicama saznanja. Filozofija i kritika.
34. Kantova etika i estetika misao.
35. Fihteov subjektivni idealizam i dijalektika subjekta i objekta.
36. elingov objektivni idealizam i dijalektika realiteta.
37. Hegelov sistem apsolutnog idealizma (panlogizam).
38. a. Antimetafiziki naboj hegelovske levice. b. Komparativno izloiti: Hegelovo razumevanje
odnosa prirode, umetnosti, religije i filozofije. Negacija i miljenje. Status dijalektike.
39. Marksovo tumaenje stanovita prakse. Istorija, filozofija, praksa.
40. a. Marksovo uenje o otuenju. b. snovne karakteristike antimetafizikog naboja hegelovske
levice.
41. Bloh: filozofija utopije i nade.
42. Kjerkegorova individualistika pobuna protiv metafizike.
43. openhauerova pesimistika etika.
45
44. Nieovo razumevanje filozofije. Nihilizam. Prevazilaenje tradicionalne metafizike i morala.

Apolonsko i dionisko u filozofiranju.
45. Interpretirati Nieove rei Bog je mrtav. Platonizam, voluntarizam, metafizika, nihilizam i
volja za mo.
46. Razliiti oblici filozofskog itanja Frojda. Filozofija, umetnost i psihoanaliza.
47. Kamijeva filozofija Apsurda. Paradoks, egzistencija, sloboda i revolt.
48. Sartrova filozofija egzistencije. Problematizvati odnos esencija/egzistencija.
49. Sartrovo razumevanje egzistencijalizma kao humanizma. Egzistencija i sloboda.
50. Jaspersovo razumevanje odnosa izmeu oveka, sveta i filozofiranja. Smisao i egzistencija.
51. Diltajeva hermeneutika.
52. Huserlova fenomenoloka redukcija.
53. Hajdegerova fundamentalna ontologija.
54. Hajdegerovo razumevanje odnosa izmeu filozofije i poezije. Problem metafizike i doba slike
sveta. Poetiko miljenje.
55. Pozitivizam osnovne regule.
56. Strukturalizam polazite, metod, etape.
57. A. Heler radikalne potrebe, demokratija, svakodnevnica. (Komparirati sa Marksovim
uenjem o otuenju).
58. Moderna i postmoderna.
59. Legitimacijska kriza savremene filozofije.
Istorija srpske knjievnosti

Izvor: http://www.fil.bg.ac.rs/katedre/skjsk/programi.html
ISTORIJA SRPSKE KNJIEVNOSTI
NOVA SRPSKA KNJIEVNOST (XVIII, XIX I XX VEK OD 1690. DO DANAS)
Knjievnoistorijska periodizacija. Srpska knjievnost kao deo srpske istorije i kulture.
Prelaz od stare ka novoj knjievnosti, barokne tendencije.
Prosveenost: Dositej Obradovi.
Knjievni rad Vuka Karadia i reforma jezika. Osnovi za konstituisanje nove knjievnosti.
Izmeu klasicizma i romantizma: Jovan Sterija Popovi, Petar Petrovi Njego
Romantizam: Branko Radievi, Laza Kosti, Jovan Jovanovi Zmaj
Od romantizma ka realizmu (protorealizam): Jakov Ignjatovi
Realizam: Laza Lazarevi, Simo Matavulj, Stevan Sremac
Poezija u doba realizma: Vojislav Ili
Drama u doba realizma: Branislav Nui
Moderna: Jovan Dui, Vladislav Petkovi Dis, Borislav Stankovi
Meuratna knjievnost: Ivo Andri, Rastko Petrovi, Milo Crnjanski, Momilo Nastasijevi,
Desanka Maksimovi
Poratna knjievnost: Vasko Popa, Branko opi, Mea Selimovi, Vladan Desnica, Danilo Ki
Savremena knjievnost (jedan pisac, po izboru):
Proza: Mihailo Lali, Dobrica osi, Antonije Isakovi, Miodrag Bulatovi, Boko Petrovi,
Aleksandar Tima, Pavle Ugrinov, Borislav Peki, Dragoslav Mihailovi, Miroslav Popovi,
Milorad Pavi, Slobodan Seleni, Svetlana Velmar-Jankovi...
Poezija: Oskar Davio, Branko Miljkovi, Stevan Raikovi, Miodrag Pavlovi, Ivan V. Lali,
Borislav Radovi, Jovan Hristi, Branislav Petrovi, Matija Bekovi, Ljubomir Simovi, Milovan
Danojli...
Drama: Aleksandar Popovi, Duan Kovaevi
46
Dodatak: pregled istorije srpske knjievne kritike, faze, metodoloke orijentacije i najznaajniji
predstavnici
Napomena: Ispit se polae usmeno. Sastoji se od tri pitanja: jedno je iz knjievnosti XVIII i XIX
veka, drugo iz knjievnosti prve polovine XX veka, tree iz savremene knjievnosti (student bira
jednog pisca sa spiska ili van njega). Student koji pristupa ispitu mora imati poloen kolokvijum iz
narodne i srednjovekovne knjievnosti.
47

Ceo Program

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ceo Program

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PROGRAM STUDIJA OPTE KNJIEVNOSTI I TEORIJE KNJIEVNOSTI

UNIVERZITET U BEOGRADU FILOLOKOG FAKULTETA

Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08 (Opta knjievnost

Fond asova: 15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)

Ocena ispita je numerika (5-10):

Obavezni jednosemestralni (3 ESPB bodova) za studente grupe 08 (Opta

15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)

Cilj kursa je ovladavanje osnovnim znanjima iz oblasti antike misli o

13. Kvintilijan o formi pesnikog dela

Ocena ispita je numerika (5-10):

Aristotel, O pesnikom umeu.

Dover Publications, 1951.

Criticism, Oxford, Clarendon Press, 1972.

Odsek za optu knjievnost i teoriju knjievnosti

Studenti Katedre za optu knjievnost i teoriju knjievnosti (grupa 08)

Izborni jednosemestralni (3 ESPB boda) za studente grupe 08 (Opta knjievnost i teorija

15 asova (2 x 45 minuta = 90 minuta po asu)

Kratak opis kursa:

Cilj kursa je ovladavanje osnovnim knjievno-teorijskim znanjima o tragikom junaku

Program kursa / Silabus

Ocena ispita je numerika (5-10):

1. Aristotel, O pjesnikom umijeu, prevod i objanjenja Zdeslav Dukat,

6. Anica Savi-Rebac, "Mistina i tragina misao kod Grka", u knjizi Teorija

Biblijska praistorija i Mojsijevo Petoknjije

Poredak knjiga u Bibliji i u Petoknjiju/Zakonu.

Obavezna lektira i literatura

TEME ZA PISMENI ISPIT NAKON JEDNOSEMESTRALNOG KURSA

Genealoka forma i uvodna biblijska pria o postanju Neba i Zemlje.

Obavezna lektira i literatura

Obavezna sekundarna literatura

Stare knjievnosti: istone (egipatska, mesopotamska, jevrejska) i helenska

4. Stara mesopotamska knjievnost. Religiozno-referentni tekstovi: Enuma eli, Inanin silazak u

Obavezna sekundarna literatura

Osnovni pojmovi nauke o knjievnosti I

katarze, dramskih jedinstva, ep i tragedija)

Nemakoj, Engleskoj i Francuskoj

hipermedija, fusnota, bibliografija, digitalna izdanja);

6. Knjievni jezik i jezik knjievnog dela

Literatura za drugi deo, predavanja 2-10, odgovarajua poglavlja iz

4. M. Beker, Povijest knjievnih teorija, SN Liber, Zagreb, 1979.

Uvod u teoriju knjievnosti

4.Knjievni rodovi i vrste - drama

9. Tinjanov, "O knjievnoj evoluciji" (Poetika ruskog formalizma)

Pojmovi i teze za zavrni ispit

19. Poezija (u opoziciji prema literaturi, u Kroeovom smislu)

67. Mirage (Kare)

Opta knjievnost i teorija knjievnosti II

Prie 1001 noi

Erazmo: Pohvala ludosti

Veselin Kosti, Stvaralatvo Viljema ekspira I , SKZ, Beograd, 1994.

Molijer: Don uan

ISPITNA PITANJA NA ZAVRNOM USMENOM ISPITU IZ OPTE KNJIEVNOSTI II

Likovi Satane, Adama i Eve u Miltonovom Izgubljenom Raju. Smisao pada

Poezija trubadura i truvera i primeri po izboru.

II godina studija opte knjievnosti sa teorijom knjievnosti

Bibliografski vodi za seminarske radove

Beograd 1994, i druga izdanja; Jan Kot,

1. ekspir u kontekstu svetske knjievnosti, istorije evropske drame, renesansne drame u

2. Elizabetinsko doba, politike prilike i kulturno-istorijski kontekst, rasprave u vezi sa

ekspir i renesansna drama u Evropi II: tragedije i tragikomedije

II godina studija opte knjievnosti sa teorijom

Bibliografski vodi za seminarske radove

udbenike Beograd, 1982; Hugh Grady,

Opta knjievnost i teorija knjievnosti III