Di Wateya Pgotin De end Hevok

Min di destpka saln nod de dest bi xwendina kurd kirib pit w

dem min ji xwe re hinek helbest rok nivsbn. Helbet ev helbest
rok ne ji bo weandin, l ji bo pvebirina hza nivsandin bn. end
roj ber min arva xwe ya kevn tesele dikir ez rast v lnska xwe
hatim. Bi rast ev helbestn ku her yek li cihek hatiye nivsandin ewqas
ne xerab bn weandina wan pkan b. Lewre min xwest ku ev hest
ramann min n kevn di taldey dem de nerizin nein. Lewre ez ro
wan li gor mjya nivsandin rz dikim radest rexneyn tkildaran
dikim. Mixabin mjya hinek helbestan ne diyar e ez nizanim min keng
ew nivsne; lbel wisan bawer dikim ku di navbera 2000-2008an de
hatine nivsandin. Her wiha hinek helbestn min n saln j hebn min
nexwest ew j li derve bimnin. Min nav v defterey Meya Kart
end Mweyn Sal dan. Her wek hn j dizanin hinek tit iqas kevn
kart bibin ewqas giranbiha dibin. Ji aliy wjey ve ewqas ne giranbiha
bin j heyama nivsandin nirx w zde dike li gor min.
Silav, rz niyazn xwebextiy;
Umd Demrhan
16.12.2011, Bazd

Golegen

Kambax e rmet.
Dara sinc bmizc e.
em Nl diherike biqusr
Mj
ne golegen.

Sermawez, 1993/Qahre-Misir

Av Qurban Rapere!

Av qurban rapere
min dayne lengergeheke ewle.
Ji min mexeyide,
hrsa xwe meyne
cardin li min dagere.

Trmeh, 1996/Cida-Erebistana Sid

De Bila Mein, Mexwnin! De Bila Mein, Melin!

Heval li pber min rne!

Rik min bixwne
seba kerba min bikne
straneke sexte.

Berfanbar 1997/Xertm-Sdan

Helbestn Rimbazan

Ximxim borzan!
Dijmin vedrj gemar e.
Dijmin vedrj gemar e.
Gaz xortn eleng kin
iya li wan debar e.
iya li wan debar e.
Kulna diyan vekin!
Xwarin t de girar e.
Xwarin t de girar e.
Zexra bavan vekin!
na w ya berwar e.
na w ya berwar e.
Gelo! Peyvan guhdar kin!
Aram ji Xwed dibare.
Azad r siwar e.

Trmeh 2000, Kerbela-Iraq

Strkek Teyis

Saxsax rm jinek gurandin,

ji her tax deysek civandin,
agir malan damir
li dewsa zamokan singek tzik ikandin.

Trmeh 2000, Ordava-Nexevan

Dendika Evn

Bizmar riziyan, war hilweiyan

bare man kevokn bej.
Perikn avn te bn kelem
di sng min de ikiln.
Belek heliyan,
zl da reya biyan
min tu dt bka iy!
Li parxana kevirek
te xwe spartib evn
baranek tu bi min day naskirin.
Min salixn te ji diya xwe re dan
w j bi esl te derxist;
ecereya te digihand nifeke bimbarek.
Niha ji bra min ne
her i gotibe derbareya te de;
l h di w roj de min navek li te danb:
Dendika evn.

Gulan, 2000/Eqava-Tirkmenistan

Por Ser Min Vzvz

V havn
xwn nakele di rehan de.
Dil min d bibe dzeke bembil
nay hildan ji ser gir.
V havn
ger te nebnim
ez har bibim.
Hlnn hem dvmeqeskan
div tar mar bibin
bi her du destn min
ger te nebnim.
Nizanim ji i xem
wisan sergerm im
por ser min vzvz.
ro li v bihur,
ev li v guher
wek pezeke gj
ku kevir briya xwe
ji br kiribe.

Trmeh, 2000 Mehed-ran

10

Ahengn r

I.

Amadeh

Ger bibit er an j at pwist

tne hilgirtin rn hilawist.
Ta biryarek bte pejirandin
div tu qet ranewest.

II.

Temtl

Ji hrsan av sor dibin

diran diidin
ala berbijor dibin
ser difirin ji ser cendekan
kalan dikn
r ko dibin.
Ger serkeftin bte payn
li dewsa ldana ran
peyman xwedbandor dibin.

III.

Rawestan

Zar z
li hviya vegera te ne.
H heval hene;
ken henek hene;
pln behran zozan j;
l r xwe by rnkirin daynene!

02.06.2003, Stenbol

11

emala Ry Te

Li w der evere b;
avan av nedidtin;
debara me pekek ronah b
me ji te deyn dikir defeyek.

Lvn me diqirqin;
giyan me diket gewriy;
xwn ziwa dib di rehan de
me ten hv dikir ramsanek
dema feng diteqn.

Dema astengiyan diajote ser me

em digihitin remeqa dawn;
l cardin hz diket gehn me
dema emala ry te
ronah dida civakan!

02.06.2003, Stenbol

12

Malikn Tkel

a. Min li Amed silav da hesinkerek.

Siwar bm li hesp, peya bm ji kerek

b. emala te heyveke ardeev.

Ji ber xeyala te xewa min ev rev.

c. Li pey hevhatin raman guman.

Xwe li min ditelne barana riman.

d. Hevr, bime; karwan dipeke!

Vna te hesin, serfiraz gultek e.

e. Mamoste got ku ar zindan e jiyan.

agird bi ser ve got: Cardin jiyan.

f. Keng xizan pelpt kirin,

w hing dadwer kelkt kirin.

g. Sefalet, dewsa te li bin piy min.

d saqn gnim digihn bejna min.

13

Srzikn Zarokan

a. Bihar hat, havn j hat.

Dewar hat, gavan ima nehat.
rokek bibje ta ku xewa min hat.

b. Reo, Reo berde s.

Se rev kete qefes.
Dr bigire, ew bes.

c. Gulok gulok rs min,

He kefkan ye,  min.
Da ku neyar ney ta min.

d. Berxa min a deqdeq.

Gur te mekin eqeq.
Xwediyan meke mereq.

e. Ref ref din qaqlbaz,

wek yekneya li pey serbaz.
Betlaneya we xwederbas.

f. Ker we bikurtan e.
Li ser binvse: Firotan e.
L mene mezada hespan e.

14

arnn armrk

a. Zarokino! Dewr dewran.

Zarokino! A karwan.
Zarokino! Bawer berxwedan,
li benda we rawestiyane.

b. Gel min wa alaya we!

Wa art pergala we!
Wa drok debara we!
Bileznin, dem xedar e!

c. Fetla yekan rast here!

Rast here rast vegere!
Bi ep her paqij bike!
By ep rast j venagere.

d. Gulok gulok jann me.

Devok devok wjeya me.
Hindik hindik l bikolin,
d were serfiraziya roja me.

e. Hevraz berjr wekhev in,

Xwihdan bergind serhev in.
n ku serfiraziy naxwazin,
di tengasiy de z direvin.

15

Pncrzikn rpenc

Ez rpenc Makoy
r hewaya iksay
Li ba min her asay
K li temtla min binre,
dibje: Tu mr yan pae y?

r mertal min mawzer e.

na min kefta Gir Zer e.
Li p dr notirvan li ber e.
Ger bixwaz dtina min,
Tu d bibn lana min mvandar e.

Her roj bar min nicde ye.

Her ev kar min sicde ye.
Heq neyar min li vir hucre ye.
Fathey bixwne li ser neheqiy.
A ku me dicivne hev qible ye.

16

Ji Biyanistan end arn

Tu bid xatir wan tizbiyan:

Ew tizbiyn ji poz guhan.
Carek be j li ry min binr
da ku ji perat re bibe derman.

Tu bid xatir sern jkir:

Sern bi kindiran darvekir.
Carek tif navava min k
p derxim ima proz e gir.

Tu bid xatir wan rehekan:

Rehekn ku bne rehna agiran.
Carek delav Firat berd
da ku piek il be korewijdan.

Tu bid xatir ken sihirand

zmarn li ser goran nehwirand.
Carek ji dev xwe biehitn
W peyva ku mirin dike zind.

14.06.2010, Elbeyda/Libya

17

Tirs! Psra Min Berde!

-ji bo Henfiy Hec ero-

Temen min
bi qas jnengariya 1 mirovahiy dirj e:
Beriya ku Quran b hinartin 2
min helbest dixwendin li bazara Uqaz 3
dema ku Talt 4 winda b
di nav rpeln Talmd 5 de
min mezmrn Zebr 6 dinehwirandin. 7

1
2
3
4
5
6
7

jnengar: biyograf
hinartin: andin
Uqaz: sqeke erebn qurey ye mihrcann helbestan l dihatin lidarxistin
Talt: fermandarek cihyan e di dema Pxember Dawid de jiyaye.
Talmd: roveya Tewrat ye ji aliy haxamn cih ve hatiye berhevkirin.
Mezmrn Zebr: ayetn pirtka proz a ku ji Pxember Dawid re hatine andin
nehwirandin: bi dengek nizm titine sergirt gotin, di ber xwe de axaftin

18

Paniyn min qeli ne:

ji dreriyn dereke 8 vedigerim,
ji devdelingn 9 min bhna cehtera 10 biyan difre 11
kefzehn zeryay 12
di nav pira qefesa min de kesk dibiriqin.
Di binebrkn 13 min de xitexita kakiln 14 behvan e:
Heke di tax de h zarokn negurand 15 mabin, para wan e;
l bawerim ku dewr dewra firewnan 16 e li Meydana Tehrr 17
ji devhuikn 18 min sinbil dadiwein beravn Nl.
Li brannn xwe diramim
noq droka evn dibim;
l kiloxn Dra Qiyamet
radiwein 19 olistana Snay
Evna Tahir Beg dide d xirdikek 20 biyan.
(Li gor gotinn gotindaran 21
ji bil aoy Prhevaln min git di dlana w de direqisin.
Xwed hifza mirov bike,
gay mal bie cot
gavan ji conegay xelq re gijogijo bike 22 .)

dreriyn dereke: riyn drn li devern nenas

devdeling: devling al derpiyan
10
cehter: reyeke ol ya bhnxwe e wek biharat di xurekan de t bikarann
11
frn: ji ber keln zdebn bi ser re avtin (ji bo ilahiy)
12
kefzehn zeryay: cureyek reya ku di navaav de an j di nava ilahiy de n t
13
binebrk: bin cb
14
kakil: dendik tov rehekan/nebatan
15
negurand: postnekir
16
firewn: mr serekn Misira Kevn
17
Meydana Tehrr/Azadiy: li Qahirey meydaneke sereke ye
18
devhuik: devmil cilan/kincan
19
rawen: l belav bn
20
xirdik: mirov bejnkinik/qamkinik
21
gotindar: kes ku gotin vedibje
22
gijogijo kirin: bi peyva gijogijoy ga berdan ser lek; gadan
9

19

Kif e, h di everea dil min de hv hiltn

di kelekela v xiyanet de ewr min hembz dikin.
Bes e, min ziman xwe gez kir ji kerban
Bes e, seriikn 23 peyvan piirn 24 bxwedan.
Tirs! Psra min berde!
Hem r bi zor vedibin
keft tk dibin meclisan.

06.07.2010, Elbeyda/Libya

23
24

seriik: sermemik
piirn: (rehek/nebat) zibiln hr erd bn

20

Qiblename

Di navenda dil min de tu hey

d ji qeyranan natirsim.
I.
Li rojhilat dil min berbang e.
Di esmanek tehfrkir de
Hec Qurban Silman Destana Cecoxan vedibje
Kawis Axay Milan serphatiya Simkoy ikak.
Pa taveke havn
xwe berdide axn dil min
trjn germ digihjin gorn kom.
Di kelekela v havn de
li siya rastiyek digerin avn min.
Hviyn min di dilq resiwarek de dadiliqin xewna Ejdehay
Kawa pif tna drok dike li Kirmanan.

21

II.
Li rojavay dil min evere e.
Zarok hikehik dayikn xwe hembz dikin
findn derewnan dadimirin
ji ber heybeta te
ango ji ber neyn hilatina roj.

III.
Li bakur dil min qea heliyaye,
mn hingiv raweiyane Zozann Elegez
bilra ivanek kurd straneke edadiyan dilorne.

IV.
Li bar dil min bdengiyek serdest e
hem zarok raaviya kalek temendirj dikin
da ku digel rokan xilma jiyaneke efsn bibin.

29.07.2011, Bazd

22

Cejnek Wiha Bihur

-ji bo heval hogirn li biyanistan-

Ka ew cejnn ber?
Ber kirtekirta arixn me
nasnameya me diyar dikir.
Ber hebna me
qurbana hebna xelq b.
Ziman me y iyay j
colek ji zimann der dor b.

L ev cejnn niha?
Niha otopsiya hestiyn pakrewanan
nexeya giyan hov koviyan xz kir.
Niha hebna me
ne rehn kfxweiya xelq ye.
Ziman me y det j
bi tpa /t/y hesiya.
Lewre peyvn wek tirk, tehcr, tenkl texrb
ji n ve hatin rovekirin.

23

Cejnek by prozbahiy bihur,

dewraneke pederahiy guher
amanzma serqot
di dilq taxtek sergirt de veger.
Ne hukm meh ahiya proz pere kir
ne j kzm zilm xwna te sar kir.
d peyva xwezila ji ferhenga berxwedan ketiye;
lewre avek min li naveroka peyva viyan
y din j li wateya peyva jiyan ger.
Li fza Babl, li war baxeyn daliqand
li ser w pireya wek marek di kovelan
siwareyek hate bombekirin encam:
Solneke sotand, malbateke qurimand,
tetqal tetqal xwn, mertal mertal berxwedan...
Di w evere de
em li taca ronahiy geriyan
ji Wan brskek riya me ron kir.
Bel, ev cejna proz a bprozbah
di lisf neke netewey de bihur.

03.09.2011, Bazd

24

Bersiva Rast Hilbijre

Xwna kurdan yek e

jimareya yek ten li yek t parvekirin.
Welat kurdan end pare ye
ima jimareya yek
bi dest hrjimareyan hatiye parekirin?

A.
Dil te qadeke parast ye.
Ne sima hespek teter l ketiye
ne j bi lavija amanek Gok Tengr lewitiye.

B.
avn te mrkut dadwerek ne.
Di bin piyn te de maf napiriqin
bi hildana nav te diz vediciniqin.

C.
Yek bi pirjimareyan hatiye parekirin
bi v away hrjimare derketine hol.
Welat bi dar zor hatiye parekirin
zordaran desthilat radest hev kirine
wek ku seg bi dorveger hilperikne dleke tele.

25

D.
Xwna nemerdan li erd dimne,
alaya sitemkaran dibe pne
ayka bizina kol ji ya biqilo re namne.

E.
Mirov mafdar bi berteka xwe ekdar e j.

Neya xwediy pirs:

1.
2.
3.
4.

Keda gelek bi freyan nay ilfisandin.

Makurk li ser hkn gen nay melisandin.
Zrezra gurek bi olana fengek t tepisandin.
eleela belhaman 25 msayek nade tirsandin.

25

Belham Ben Bahura: Haxamek cih bye dema Cn. Msa eleyhselam amadehiya
er Hukimdar Filistn dike, hukimdar j gefan li Belham dixwe alkariya w dixwaze.
Li ser w yek Belham bi navn Xwed yn her proz nifiran li Cn. Msa eleyhselam
dike ku dev ji v niyta xwe berde. Birast j arta pxember Xwed nikare tkeve
Filistn pit Cn. Msa eleyhselam pxemberek din bi nav Ya eleyhselam
Filistn feth dike. Lewre ev nekes di Quran de wek kik ku dike hilehil ziman xwe
dadiliqne hatiye tarfkirin. d nav w bye nenaye oldarn ku zanyariyn xwe dikin
xizmeta zilm."

26

d Piskeke Te J Heye, De Bigir!

-ji bo xwendevanek bi nasnav Seydo-

1. Profla Rojenikir

Te bi salan nivs,
gelek ciwanan
nivsn te wek nivitan avtin styn xwe
ber bi penagehn SS meiyan;
lbel deng te bi qas simbln te zirav b.
Lewre axay te ji te hez kir
sifreyeke trtij raxiste ber te.
Nocan ji te re!
Nocan ji axay te re!
Fermandar Bermday dest xwe li pita te xist
toza s saln tarawgeh daweand.
Berdevk w y siyas j sipasiya te kir
kartn afern li ser te de bariyan.
Lewre krediya axaftina te hate dirjkirin
li ser hesab gel Drsim.

27

2. alakiya Dawn

Rheval te y bi nav Yilmaz ame

Destana Agiriy nivs karwanek bi r xist.
Lewre tu y derbas rojhilat Firat Dicley neb
da ku qreqra ekn serhildran ney tomarkirin
qireqira hestiyn li Geliy Zlan nekeve raporn CPTy.

Tu li cem axay xwe rne.

Em ji te re piskeke Wan ya yekav binin
li ber rtma yekala, yeknetewe yekwelat.
Bila miraz te di avn te de nemne.
Em ji bo xatir te avek w j kor bikin;
l em matmay ne nizanin
b ka em kjan av birijnin:
Em av hn bipijiqnin ba e an av kesk?
Bila haya te p hebe ku hn reng esmn e,
kesk j reng daristan ye
diln me di ber dernakeve, destn me nain her du rengan j.
De d tu biryar bide
an j wek her car
maf biryardan bispre agirt Eliy Kmyew.

28

3. Pniyara Xwendevanek

Di v temen de
bila d piskeke te j hebe.
Bi w ajaloka xwe here serdana rn girt
kiki wan bike.
Pa vegere xanman xwe y lawan
xwe amadey bernameyeke TRT6 bike.
Ne bila deng Seyad ame were guhn te
ne j strann w yn li ser Biroy Hesik lehengn bnav.
Pirtka Yilmaz rheval xwe j
virvirk biavje goreke kom an j aleke asd
bila ji ber avn drok biheyibe.
Rola xwe ba bilze ha:
Ji kobereke selpakfiro destmalek bikire
derkeve ber kamerayan.
Jixwe d piskeke te j heye, de bigir!
P bikute erd
rik bikute ked!
Ji te re serkeftin serbaro!

11.08.2011, Bazd

29

PRISTA NAVEROK

Rz

Hman

Rpel

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
20

Di Wateya Pgotin De end Hevok

Golegen
Av Qurban Rapere!
De Bila Mein, Mexwnin! De Bila Mein, Melin!
Helbestn Rimbazan
Strkek Teyis
Dendika Evn
Por Ser Min Vzvz
Ahengn r
emala Ry Te
Malikn Tkel
Srzikn Zarokan
arnn armrk
Pncrzikn rpenc
Ji Biyanistan end arn
Tirs! Psra Min Berde!
Qiblename
Cejnek Wiha Bihur
Bersiva Rast Hilbijre
d Piskeke Te J Heye, De Bigir!
Prista Naverok

3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
21
23
25
27
30

30