GRADE V

PROYEKTO: PANGKABUHAYAN SA PANAHON NG

AMERIKANO

ALAMIN MO

Nang dumating ang mga Amerikano sa bansa, nagkaroon ng pagbabago sa

kabuhayan ng mga Pilipino. Ipinakilala nila ang mga makabagong teknolohiya. Ang
mga sasakyan at komunikasyon ay naging makabago rin. Ang mga industriya ay
umunlad at nagbago ang kabuhayan ng bansa.
Sa modyul na ito matututuhan mo kung anu-ano ang mga pagbabago at kung
paano naging mahalaga sa kanilang pamumuhay.
Handa ka na ba?

1
HKS 5 M-24

PAGBALIK-ARALAN MO

Bago mo simulan ang pag-aaral sa bagong aralin, magbalik-aral ka muna.

Hanapin sa Hanay B ang tinutukoy sa bawat bilang sa Hanay A. Isulat mo sa
iyong kwadernong sagutan ang buong salita.
Hanay A

Hanay B

_______1. kaban ng bigas ng Pilipinas

A. Batangas

_______2. lugar na mainam mag-alaga

ng baka

B. Cagayan
C. Jose Basco

_______3. natutuhan ng mga Pilipinong

nakatira sa lalawigan ng
Pampanga

D. Gitnang Luzon
E. paggawa ng asin

_______4. nagkampanya sa
pagpaparami ng pagkain
_______5. nagtatag ng monopolyo sa
tabako

F. paggawa ng apog
G. Hurtado Corcuera

2
HKS 5 M-24

PAG-ARALAN MO

Ang malayang kalakalan ay isa sa patakarang pangkabuhayang pinairal ng mga

Amerikano. Ayon sa Payne-Aldrich Tariff Act ang mga produkto ng Pilipinas ay
makapapasok sa Estados Unidos nang libre o walang bayad ngunit may kota. Samantala
ang produkto naman ng Estados Unidos ay makapapasok sa Pilipinas nang walang buwis
at walang kota.
Sa panahon ng pamamahala ni Gobernador Heneral William Taft, binili niya ang
mga lupain ng mga prayle. Ang mga lupain namang ito na ekta-ektarya ay ipinagbili sa
mga Pilipino. Ang Batas Homestead ay naipatupad na magkakaloob sa mga Pilipino ng
dalawamput apat (24) na ektaryang lupa sa murang halaga at babayaran nang hulugan.
Sa paraan ng pagsasaka tinuruan ang mga magsasaka ng makabagong paraan ng
pagsasaka, nagkaroon ng patubig at prinsa sa mga sakahan.
Nagkaroon din ng pagbabago sa mga industriya. Gumamit ng mga makabagong
makinarya at kaalaman sa paggawa ang mga tao, naging magaan ang paggawa at lumaki
ang produksyon.
Maraming nabuksang pabrika o gawaan ng langis ng niyog, abono, sigarilyo,
asukal, lubid, tela at iba pa. Lumaki rin ang mga industriya sa pagmimina at pangingisda.
Mayroon ding mga industriyang pantahanan tulad ng mga sombrero, banig,
kumot, tuwalya at iba pang produktong Pilipino.

3
HKS 5 M-24

Ang pagpapabuti at pagpapaunlad ng mga ito ay nakatulong sa mabilis na

pagsulong ng kabuhayan ng bansa, mabilis na nakararating ang mga kalakal sa ibat
ibang lugar ng bansa sa pamamagitan ng barko, eroplano, kotse at iba pa. Ang mga
makabagong komunikasyon ay nagpabilis sa pakikipag-ugnayan ng mga Pilipino.
Ngayong natutuhan mo na ang mga pagbabago sa pangkabuhayang pamumuhay
ng mga Pilipino sa panahon ng Amerikano, punan mo ang caravan at isulat mo sa
kwaderno ang iyong sagot.

Pangkabuhayan sa
Panahon ng
Amerikano

PAGSANAYAN MO

Punan mo ng tamang sagot ang bawat patlang. Isulat mo ang iyong sagot sa
kwaderno ang iyong sagot.
1. Ang __________ ay ang pangkabuhayang pinaiiral ng mga Amerikano sa bansa.
2. Ang __________ ng Estados Unidos makapapasok nang libre o walang kota sa
Pilipinas.
3. Ang __________ ay batas na nagsasaad na maaring makapasok ang produkto ng
Pilipinas sa Estados Unidos.
4. Si __________ ang Gobernador-Heneral na bumili ng mga lupain sa mga prayle.
5. Ang __________ ang batas na nagkakaloob ng dalawamput apat na ektaryang
lupa.
6. Ang__________ ay ginamit ng mga magsasaka.
7. Ang __________ ay isang halimbawa ng transportasyon na mabilis makararating
sa ibat bang dako ng bansa.
8. Ang __________ ay nakatulong sa mabilis na pagtanggap ng mga tao sa balita.
9. Ang __________ ay nakatulong sa pagpapalaki ng ani ng mga magsasaka.

4
HKS 5 M-24

10. Ang makabagong __________ ay nakatulong sa magaan na paggawa at paglaki

ng produksyon.

TANDAAN MO

Nagkaroon ng mga pagbabago sa pangkabuhayang pamumuhay ng mga

Pilipino sa panahon ng pananakop ng mga Amerikano.

May ibat-ibang pinairal na programang pangkabuhayan ang mga Amerikano

sa bansa.

ISAPUSO MO

Napag-aralan mo ang mga pagbabagong pangkabuhayan sa panahon ng

Amerikano. Paano mo ito pahahalagahan?
Sipiin mo ang talaan sa iyong kwaderno. Lagyan ng () ang hanay ng napiling
sagot. Ipaliwanag mo ang iyong sagot.

Patakaran

Sang-ayon

Tutol

1. malayang kalakalan ng Pilipinas at

Estados Unidos
2. pagpapatupad ng Batas Homestead

5
HKS 5 M-24

GAWIN MO

Panuto: Isulat mo ang mukhang kung nasisiyahan ka at kung hindi ka

nasisiyahan.
_______1.

Pagbibigay ng lupang sakahan sa mga Pilipinong magsasaka.

_______2.

Batas na nagtakda sa pagpasok ng produktong Pilipino sa Estados

Unidos na may kota.

_______3.

Pagpasok sa Pilipinas ng mga produktong Amerikano na walang

kota.

_______4.

Mabilis na pakikipagkalakalan ng mga Pilipino sa ibat ibang

lalawigan dulot ng makabagong transportasyon.

_______5.

Napadali ang pakikipag-ugnayan sa loob at labas ng bansa sa

pamamagitan ng telepono.

PAGTATAYA

Panuto: Punan ng wastong titik ang bawat kahon upang mabuo ang salitang
tinutukoy.
Isulat nang buo sa iyong kwaderno ang sagot.

1. Ang pangkabuhayang ipinakilala ng mga Amerikano sa Pilipinas.

M

6
HKS 5 M-24

2. Ang pagkakaloob sa mga magsasaka ng dalawamput apat na ektaryang lupang

pansakahan.
B

3. Ang mga makabagong makinaryang ginamit ng mga magsasaka.

T

4. Ang panghimpapawid na transportasyon na nagpabilis sa pagpapadala ng mga

produkto.
E

5. Ang ipinakilala ng mga Amerikano na nagpagaan sa paggawa ng mga

produkto.
M

6. Ang bumili ng mga ekta-ektaryang lupain ng mga prayle.

W

7. Ang pagpasok sa Pilipinas ng produktong Amerikano nang walang kota.

P

8. Ang nakabuti sa pakikipagkalakalan ng mga Pilipino sa pamamagitan ng paguugnayan.

K

9. Ang nakatulong sa mabilis na pagtanggap ng mga tao sa mga balita.

R

10. Ang nakatulong sa mga magsasaka upang maging sagana ang ani.
P

7
HKS 5 M-24

PAGPAPAYAMANG GAWAIN

Gumawa ng isang maikling talata na tatalakay sa kalagayang pangkabuhayan ng

mga Pilipino noong Panahon ng Amerikano.

Maaari mo na ngayong simulan ang susunod na

modyul.

8
HKS 5 M-24