Prodhimi Bujqesor Organik

ANEKSI I
PARIMET E PRODHIMIT ORGANIK N NIVEL FERME

A.Bimt dhe produktet bimore
1. Parimet e dhna n kt Shtojc duhet t aplikohen n ngastra gjat periudhes s transformimit
t paktn 2 vite prpara mbjelljes ose n rastin e bimve t ndryshme shumvjeare nga livadhet,
t paktn 3 vite prpara vjeljes s par t produkteve. Organi inspektues me aprovimin e
autoritetit kompetent duhet t vendos n raste t caktuara pr reduktimin e ksaj periudhe, duke
patur parasysh edhe prdorimin e mparshm t ngastrave. N veanti, periudha e transformimit
mund t reduktohet n mundsin minimale, n rast kur ngastrat kan qen trajtuar me nj
produkt t paprfshir n Shtojcn II, pjesa B si pjes e skems s kontrollit t dmtuesve dhe
smundjeve.
Reduktimi i periudhs s transformimit duhet t merret n konsiderat kur:
- ngastrat jan transformuar ose jan duke u transformuar n bujqsi organike,
- degradimi i pesticideve duhet te rezultoj n nivel t paprfillshm t toks, kur flitet pr bim
shumvjeare,
- Produktet e vjela pas trajtimit nuk do t shiten q prdorin referencn e prodhimit organik.
2. 1. Pjelloria dhe aktiviteti biologjik i toks duhet t mbahet ose t rritet, e n radh t par, nga:
(a) kultivimi i leguminozeve, plehrimeve t gjelbra ose bimve me sistem rrnjor t thell me
nj program t prshtatshm t qarkullimit shumvjear,
(b) Futja e plehrimit shtazor nga produktet organike shtazore, n pajtim me dispozitat dhe
brenda kufizimeve t pjess B, pika 7.1, t ksaj shtojce,
(c ) Futja e materialeve t tjera organike, t prbra ose jo, nga ndrmarrjet q prodhojn n
prputhje me rregullat e ksaj shtojce.
2.2. Plehra t tjera organike ose minerale, t prmendura n shtojcn II, n veanti mund t
zbatohen, si plotsues pr:
- ushqimin e prshtatshm t bims n qarkullim ose kushtet e toks nuk mund t arrihen
me metodat e prshkruara n (a), (b) dhe (c) t nnparagrafit paraardhs,
- n lidhje me produktet e Shtojcs II duke ju referuar plehrimit dhe / ose jashtqitjes s
kafshve: kto produkte duhet t prdoren vetm pr shtrirje, n kombinim me
plehrimin shtazor sipas piks 2 (1) (b) msipr., kufizimet i referohen pjess B, neni 7.1,
2.3. Pr aktivizimin e kompostes (przjerje plehrash) mund t prdoren prgatitje me baz
bimsh ose mikroorganizmash jo gjenetikisht t modifikuara .T ashtuquajturat prgatitje
biodinamike nga pluhuri i gurit, plehrat e ferms ose bimve mund t prdoren pr qllimet e
ktij paragrafi
dhe paragrafit 2.1.
2.4. Prgatitja e prshtatshme e mikroorganizmave, jo gjenetikisht t modifikuara dhe e lejuar
pr bujqsi n Shtetet Antare n prgjithsi mund mund t prdoret pr prmirsimin e
prgjithshm t kushteve t toks ose vlefshmrin e ushqyesve n tok ose n bim, kur nevoja
pr prdorim t till sht njohur nga organi inspektues ose autoriteti kompetent.
3. Kontrolli i dmtuesve, smundjeve dhe barrave t kqia do t bhet nga kombinimi i masave
t mposhtme:
- zgjedhja e llojeve dhe varieteteve t prshtatshme;

- program i prshtatshm qarkullimi;
- proedurat e kultivimit mekanik,
- mbrojtja e luftuesve natyral t dmtuesve nprmjet vendimeve favorizuese pr to (psh
gardhet, vendet e foleve, prhapja e grabitsve),
- djegia e barrave t kqia
Vetm n rastet e rrezikut t menjhershm t bims mund t prdoren produktet e dhna n
Shtojcn II.
4. Mbledhja e bimve dhe pjesve te ngrnshme, q rriten n mnyr natyrale n zona natyrale,
pyje dhe zona bujqsore, konsiderohet metod e prodhimit organik me kusht q:
- kto zona nuk jan trajtuar me produkte t tjera prve atyre n Shtojcn II pr nj 2
periudh 3 vjeare prpara mbledhjes.
- Mbledhja nuk ndikon n stabilitetin e habitatit natyral ose ruajtjen e species n zonn e
mbledhjes.
5. Pr prodhimin e krpudhave, mund t prdoren substrate vetm n qoft se ato jan t prbr
nga komponentt q vijojn:
5. 1. Plehrat e ferms dhe jashtqitjet e kafshve (duke prfshir produktet e prcaktuara n 1
deri 4 t Shtojcs II,
(a) ose nga ndrmarrje q prodhojn n prputhje me metodn e prodhimit organik;
(b) ose t plotsoj krkesat e dhna n Shtojcn II, Pjesa A,
5.2. Produktet me origjin bujqsore, t tjera nga ato t dhna n pikn 5.1 (p.sh. kasht) nga
ndrmarjet q prodhojn n prputhje me metodn e prodhimit organik;
5.3. Torf t patrajtuar kimikisht;
5.4. Dru, i patrajtuar me produkte kimike pas prerjes;
5.5. Produkte minerale t Shtojcs II, Pjesa A, uj dhe tok.
B. BLEGTORIA DHE PRODHIMI BLEGTORAL NGA SPECIET E MPOSHTME:
Gjedh, Derra, Dele, Dhit, Njthundrak, Shpend.
1. Parime t prgjithshme
1.1 Prodhimi blegtoral prbn nj komponent t aktivitetit t shum ekonomive bujqsore q
praktikojn bujqsin organike.
1.2 Prodhimi blegtoral duhet t kontribuoj n ekuilibrin e sistemeve t prodhimit bujqsor
nprmjet sigurimit t krkesave ushqimore t bimve dhe nprmjet prmirsimit t lndve
organike t toks. Kshtu ajo mund t ndihmoj n krijimin dhe ruajtjen e ndrvarsis bimtok,
kafsh-bim dhe tok-kafsh. Si pjes e ktij koncepti, prodhimi pa toka nuk sht konform me
rregullat e ktij ligji.
1.3 Nprmjet burimeve natyrale t riprtritshme (plehra organike t kafshve, perime dhe bim
foragjere), sistemet mbarshtuese t bimve/kafshve dhe sistemet kullosore lejojn q pjelloria
e
toks t ruhet dhe prmirsohet pr nj koh t gjat dhe t kontribuojn pr t zhvilluar nj
bujqsi t qndrueshme.
1.4 Mbarshtimi i kafshve i praktikuar n kuadr t bujqsis organike sht nj aktivitet i

lidhur me tokn. Prve rasteve t autorizuara q prjashtohen n kt aneks, kafsht duhet t
hyjn n nj zon t lir dhe numri i kafshve pr njsi t siprfaqes duhet t jet i kufizuar pr t
siguruar nj manaxhim t plot t kafshve dhe prodhimit bimor pr njsi prodhimi, duke
minimizuar kshtu do form ndotje, n mnyr t veant t ndotjes s toks, t siprfaqeve t
ndryshme dhe t ujrave. Numri i kafshve duhet t lidhet ngushtsisht me zonn me qllim q t
shmangen problemet e mbingarkess dhe erozionit dhe t lejohet prhapja e plehrave organike n
mnyr q t mund t shmanget ndonj efekt i pafavorshm mbi mjedisin.
1.5 N fermat blegtorale organike, t gjitha kafsht n nj dhe t njejtn njsi prodhimi duhet t
rriten sipas rregullave t shtruara n kt ligj.
1.6 Megjithat, kafsht t cilat nuk rriten sipas parashikimeve t ktij ligji mund t jen prezent
n ekonomi me kusht q ato t rriten n njsi ku stallat dhe parcelat jan t veanta nga njsit q
prodhojn sipas rregullave t ksaj rregulloreje, dhe prfshihen dhe specie t ndryshme.
1.7 Nga kufizimet q rrjedhin nga ky parim, kafsht q nuk jan rritur n prputhje me dispozitat
e ktij ligji mund t prdorin, do vit pr nj periudh te kufizuar kohe, kullotat e njsive q
veprojn n prputhje me kt ligj, me kusht q kafsh t tilla t vijn nga mbarshtimi ekstensiv
dhe numri i krerve pr ha ti korrespondoj 170 kg azot pr vit/ha (si prcaktohet n Aneksin
VII t ktij ligji) dhe me kusht q kafsht e tjera t cilat nuk
jan subjekt i krkesave t ktij ligji t mos jen prezent n kt kullot n t njjtn koh. Ky
kufizim duhet t autorizohet q m prpara nga organi apo autoriteti inspektues.
1.8 Si kufizim i dyt q rrjedh nga ky parim, kafsht e rritura sipas prshkrimeve t ktij ligji
duhet t kulloten n toka t prbashkta, me kusht q:3
(a) toka t mos jet e trajtuar me produkte t ndryshme nga ato t lejuara n Aneksin II t
ktij ligji, pr t paktn 3 vite.
(b) kafsht t cilat prdorin toka t tilla, t cilat nuk jan subjekt i krkesave t ktij
udhzimi, vijn nga prodhimi ekstensiv, dhe numri i kafshve pr ha ti korrespondoj
170 kg azot n vit/ha si prcaktohet n Aneksin VII t ktij ligji;
(c) do produkt blegtoral i prodhuar nga kafsh t rritura sipas dispozitave t ktij ligji,
prderisa prdorin kt kullot t prbashkt, nuk do t mund t konsiderohen si
produkte organike, t paktn t mund t plotsoj krkesat e autoritetit apo organizmit
inspektues q kafsht jan mbajtur t veanta nga kafsht e tjera q nuk i pergjigjen
krkesave t ktij ligji.
2. Konvertimi
2.1. Konvertimi i toks i shoqruar me prodhimin blegtoral organik.
2.1.1 Aty ku nj njsi prodhimi konvertohet, e tr siprfaqja e njsis e prdorur pr ushqimin e
blegtoris duhet ti pergjigjet rregullave t bujqsis organike, duke prdorur periudhn e
konvertimit t vendosur n pjesn A t ktij Aneksi q lidhet me bimt dhe prodhimet bimore.
2.1.2 Si rrjedhim i ktij parimi, periudha e konvertimit duhet t reduktohet n nj vit pr kullotat,
zonat e hapura dhe padoqet t prdorura nga speciet jo-bar-ngrnse. Kjo periudh mund t
reduktohet n 6 muaj nse toka t tilla nuk ka, n se koht e fundit nuk jan trajtuar me produkte
t ndryshme nga ato t referuara n Aneksin II t ktij ligji. Ky kufizim duhet t autorizohet nga
autoriteti apo organi inspektues.

2.2 Konvertimi i blegtoris dhe produkteve blegtorale.
2.2.1. Produktet blegtorale shiten me emrtimin produkte organike , vetm nse kafsht riten n
prputhje me rregullat e shtruara n kt ligj pr nj periudh t paktn:
- 12 muaj n rastin e njthundrakve dhe gjedheve pr prodhim mishi.
- 6 muaj n rastin e ruminantve t vegjl dhe derrave.
- 6 muaj n rastin e kafshve pr prodhim qumshti;
- 10 jav pr shpendt pr prodhim mishi, t sjella n moshn deri tre ditshe,
- 6 jav n rastin e shpendve pr prodhim vezsh.
2.2.2 Si rrjedh nga paragrafi 2.2.1 pr krijimin e tufave, viat dhe t imtat pr prodhimin e
mishit
mund t shiten si prodhime organike t ritura gjat nj periudhe tranzitimi me kusht q:
- t vijn nga mbarshtimi ekstensiv,
- t rriten n njsit e prodhimit organik deri n kohn e shitjes apo therjes, pr nj
periudh minimalisht prej 6 muaj pr viat dhe dy muaj pr t imtat
- origjina e kafshve prputhet me kushtet e shprehura n nndarjet katr dhe pes t paragrafit
3.4.
2.3 Konvertimi stimulues
2.3.1. Nga kufizimet e paragrafeve 2.2.1, 4.2 dhe 4.4 n.q.s ka konvertim t t gjith njsis
prodhuese, prfshir blegtorin, kullotat dhe/ose ndonj tok t prdorur pr ushqimin e
blegtoris,
periudha e konvertimit t prgjithshm e kombinuar edhe pr blegtorin, kulloten dhe/ose ndonj
tok e prdorur pr ushqimin e kafshve do t reduktohet n 24 muaj q varen nga kushtet e
mposhtme:
(a) Kufizimet prdoren vetm pr kafsht q ekzistojn dhe pasardhsit e tyre dhe n t
njjtn koh dhe pr tokat e prdorura pr ushqimin/kullotjen e kafshve para fillimit
t konvertimit;
(b) kafsht ushqehen kryesisht me produkte nga njsit prodhuese.
3. Origjina e kafshve
3.1. N zgjedhjen e racave dhe linjave, duhet t llogaritet edhe kapaciteti i kafshve pr tu
adoptuar n kushtet lokale; vitaliteti dhe rezistenca e tyre ndaj smundjeve. Prve ktyre, racat
dhe linjat e kafshve t zgjidhen pr t shmangur smundje t veanta apo probleme
shndetesore
q shoqrojn disa linja apo raca t prdorura n prodhimin intensiv (p.sh sindroma e stresit tek 4
derrat, Sindromi PSE, ngordhjet e papritura, abortimet spontane, lindjet e vshtira q krkojn
operacione ezariane, etj). Perferenc tju jepet racave dhe linjave vendase.
3.2 Kafsht duhet t vijn nga njsit prodhuese t cilat veprojn n prputhje me rregullat e
tipeve t ndryshme t prodhimit blegtoral t shtruara n nenin 6 t ksaj shtojce. Gjat gjith
jets
s kafshve duhet t aplikohet ky sistem prodhimi.
3.3 Kafsht q ekzistojn n nj njsi prodhimi blegtoral q nuk vepron n prputhje me rregullat
e ksajshtojce, mund t konvertohen me nj miratim t mparshm t trupit/autoritetit

inspektues.
3.4 Kur nj tuf krijohet pr her t par dhe kafsht e rritura n mnyr organike nuk jan t
mjaftueshme n numur, kafsht e rritura jo-organikisht mund t sillen n njesit e prodhimit
blegtoral, n varsi t kushteve t mposhtme:
- zogjt per prodhimin e vezve nuk duhet t jen m shum se 18 javshe,
- zogjt pr prodhim mishi (brojler) duhet t jen m pak se 3 ditshe n kohn kur
largohen nga njsia ku u prodhuan pr n njsit e prodhimit,
- buajt duhet t jen m pak se 6 muaj,
- viat dhe kuajt duhet t rriten sipas rregullave t ktij aneksi dhe menjher pas
kputjes dhe n ndonj rast ata duhet t jen m pak se 6 muaj,
- delet dhe dhit duhet t rriten sipas rregullave t ktij aneksi, menjher pas kputjes
dhe n ndonj rast ata duhet t jen m pak se 45 dit,
- gicat duhet t rriten sipas rregullave t ktij aneksi, menjher pas kputjes dhe t
peshojn m pak se 25 kg.
3.5 Ky kufizim, i cili duhet t jet i autorizuar q m prpara nga nj trup apo autoritet
inspektues,
aplikohet pr nj periudh tranzitore trevjecare
3.6 Riprtritja, rigjenerimi apo remontimi i tufave do t autorizohet nga autoriteti kontrollues
kur
kafsht nuk rriten n mnyr organike dhe n rastet e mposhtme:
(a) mortalitetit t lart t kafshve t shkaktuar nga rrethana katastrofike e shndetsore; (b) zogjt
pr prodhim vezsh nuk jan m shum se 18 javshe;
(c) shpendt pr prodhim mishi jan m pak se tri ditshe, dhe derrat menjeher pas
kputjes jan m pak se 25 kg. Rastet (b) dhe (c) autorizohen pr nj periudh
tranzicioni tre vjear
3.7 N rastin e gicave, zogjve pr vez dhe shpendve pr prodhim mishi, ky kufizim n koh do
t ri-ekzaminohet para dats s prfundimit pr t par n se ka vend pr ti shtyr kto afate.
3.8 Maksimumi i kafshve pr remontimin e tufave: n njthundrak e gjedh prej 10%, derra dhe
t imta prej 20%. Kto kafsh do sillen nga ferma blegtorale t prodhimit jo-organik, pr t
mbshtetur rritjen natyrale dhe pr t rigjeneruar tufat kur nuk ka kafsh t rritura n mnyr
organike, dhe vetm kur autorizohen nga autoriteti apo organizmi kontrollues.
3.9 Prqindjet e vendosura n kufizimet e msiprme nuk do aplikohen n njsit e prodhimit me
m pak se 10 njthundrak apo gjedh, ose me m pak se pes derra, t leshta apo te dhirta. Pr
kto njesi, do remontim iprmendur m sipr do jet i kufizuar n nj maksimum prej nj
kafshe
n vit.
3.10 Kto prqindje mund t rriten deri n 40% sipas opinionit apo mendimit te autoritetit apo
organit inspektues, n raste t veanta si m posht:
- kur ndrmeret nj ekstension n shkall t gjer;
- kur ndryshohet nj rac;
- kur zhvillohet specializimi i nj kafshe t re.

3.1 1 Si kufizim i pest, meshkujt pr rnbarshtim duhet t sillen nga fermat jo-organike n nj
ferm blegtorale organike me kusht q kafsht m pas t rriten dhe ushqehen sipas rregullave t
vendosura n kt ligj.
3.12 Kur kafsht vijn nga njsi q nuk veprojn n prputhje me nenet e ksaj shtojce, n lidhje
me kushtet dhe kufizimet e vendosuara n paragrafet 3.3 deri 3.11 (t msiprm), periudhat e
parashtruara n paragrafin 2.2.1 duhet t shihen nse prodhimet jan shitur sikur t ishin
organike 5
dhe gjat ktyre periudhave t gjitha rregullat e vendosura duhet t veprojn n prputhje me
kt
shtojc.
3.13 Aty ku kafsht jan marr nga njsi q nuk veprojn n prputhje me kt shtojc, vmendje
t veant i duhet kushtuar masave shndetsore t kafshve. Autoriteti inspektues duhet t
aplikoj, n varsi t kushteve lokale, masa t veanta, t tilla si teste pr parazitt, dhe periudha
karantine.
4. Ushqimi
4.1. Ushqimi synon m shum t siguroj nj prodhim cilsor se sa maksimizimin e prodhimit,
ndrsa plotson krkesat ushqimore t kafshve n faza t ndryshme t zhvillimit t tyre.
Praktikat e majmris t autorizuara tani pr tani jan reversibile n do faz t proesit t rritjes.
Ndalohet t ushqyerit e detyruar t kafshve.
4.2 Kafsht duhet t ushqehen me ushqime t prodhuara n mnyr organike.
4.3 M tej, kafsht duhet t rriten n prputhje me rregullat e vendosura n kt Aneks, e
preferueshme sht prdorimi i ushqimeve nga njsi apo, kur nuk sht e mundur, prdorimi i
ushqimeve nga njsi apo ndrmarje t tjera n varsi t parashikimeve t ktij ligji.
4.4 Deri ne 30% t formuls s ushqimeve n racione mesatarisht mund t prmbajn lnd
ushqimore n konvertim. Kur ushqimet n konvertim vijn nga nj njsi e vet ekonomis, kjo
prqindje mund t rritet n 60%.
4.5 T ushqyerit e t vegjlve duhet t bazohet n qumshtin natyral, i preferueshm sht
qumshti i nns. T gjith t vegjlit duhet t ushqehen me qumsht natyral pr nj periudh
minimum q varet nga specia, e cila do jet tre muaj pr gjedhet dhe njthundrakt, 45 dit pr t
imtat dhe 40 dit pr derrat.
4.6 Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Zhvillimit Rural do t prcaktoj zonat apo rajonet
prkatse, ku praktikohet lvizja e njerzve dhe e kafshve pr n zonat kullosore n male pa
paragjykuar t ushqyerit e kafshve t shtruar n ket shtojc.
4.7 Sistemet e rritjes s barngrnsve do bazohen n prdorimin n maksimum t kullotave sipas
vlers s kullotave n periudha t ndryshme t vitit. T paktn 60% e lends s that n racionet
ditore konsiston n foragjeret e freskta, t thata, t ashpra apo silazh. Megjithat, autoriteti apo
trupi inspektues mund t lejoj nj reduktim deri n 50% pr kafsht n prodhim qumshti pr
nje
periudhe maksimumi prej tre muajsh ne fillim te laktacionit.
4.8 Pr nj periudh tranzicionale , autorizohet prdorimi i proporcioneve t kufizuara t lndve
ushqimore konvencionale, ku fermeri nuk sht n gjndje t marr ushqime ekskluzivisht nga
prodhimi organik. Prqindja maksimale e ushqimeve konvencionale t autorizuara pr vit sht
10% n rastin e barngrnsve dhe 20% pr specie t tjera. Kto shifra llogariten n mnyr t
prvitshme si prqindje e lnds s that t ushqimeve me
origjin bujqsore. Prqindja maksimale e autorizuar e ushqimeve konvencionale n racionin
ditor, prve periudhs s lvizjes, duhet t jet 25%, e llogaritur si prqindje e lnds s that.
4.9 Si del nga paragrafi 4.8, kur humbet prodhimi foragjer, n mnyr t veant si rezultat i
kushtve t veanta t motit, autoriteti kompetent shtetror mund t autorizoj pr nj periudh t
kufizuar dhe n lidhje me nj zon t caktuar (t veant), nj prqindje m t lart t ushqimeve
konvencionale ku justifikohet nj kufizim i till.
4.10 Pr shpendt, racioni ushqimor i prdorur duhet t prmbaj t paktn 65% drithra.
4.11 Ushqimet e ashpra, t freskta apo t thata, apo silazhi duhet t shtohen n racionin ditor t
derrave dhe shpendve.
4.12 N sillazh mund t prdoren si aditive vetm produktet e listuara n shtojcn II, pjesa D,
seksioni 1.5 dhe 3.1 dhe ndihmuese t prpunimit.
4. 13 Lndt ushqimore konvencionale me origjin bujqsore mund t prdoren n t ushqyerit e
kafshve vetm n.q.s listohen n shtojcn II, Pjesa C, seksioni 1 (lndt ushqimore me origjin
nga bimt), n vartsi t kufizimeve sasiore t paraqitura n kt shtojc, dhe vetm nse ato jan
prodhuar apo pregatitur pa prdorimin e solventve kimik.6
4.14 Lndt ushqimore me origjin shtazore (nse prodhohen n mnyr organike apo
konvencionale) mund t prdoren vetm nse jan t listuara n shtojcn II, Pjesa C, seksioni 2,
dhe n vartsi t kufizimeve sasiore t paraqitura n kt shtojc.
4.15 Me qllim q t plotsohen krkesat ushqyese t kafshve, vetm produktet e listuara n
shtojcn II, Pjesa c, seksioni 3 (Lnd ushqimore me origjin minerale), dhe pjesa D, seksioni
1.1
(elementet q gjenden n form gjurme) dhe 1.2 (vitaminat, pro-vitaminat dhe substancat e
prcaktuara mir kimikisht q kan efekt t njjt), mund t prdoren n t ushqyerit e kafshve.
4.16 Vetm produktet e listuara n shtojcn II, Pjesa D, seksioni 1.3 (enzimat), 1.4
(mikrorganizmat), 1.6 (agjent lidhs, anti-trupat dhe koagolantt), 2 (produkte t caktuara - t
veanta- t prdorura n ushqimin e kafshve) dhe 3 (lnd t tjera shtes n fabrikimin e
ushqimeve) mund t prdoren n t ushqyerit e kafshve pr qllimet e treguara sipas kategorive
t prmendura m sipr. Antibiotikt, koksidiostatikt, substancat medicinale, nxitsit e rritjes
apo ndonj substanc tjetr q synon t stimuloj rritjen apo prodhimin nuk do prdoren n t
ushqyerit e kafshve.
4. 17 Ushqimet, materialet ushqyese, aditivt ushqimor n prbrje t ushqimeve, substanca t
tjera shtes n fabrikimin e ushqimeve dhe produkte t veanta t prdorura n t ushqyerit e
kafshve nuk duhet t jen prodhuar nga organizma gjenetikisht t modifikueshem apo produkte
q rrjedhin prej tyre.
5. Parandalimi i smundjeve dhe trajtimi veterinar.
5.1 Parandalimi i smundjeve n prodhimin blegtoral do bazohet n parimet e mposhtme:
(a) zgjedhja e racave dhe linjave t prshtatshme t kafshve si specifikohet n
Seksionin 3;
(b) aplikimi i praktikave mbarshtuese t prshtatshme n prputhje me krkesat e do
specie, q inkurajon, stimulon rezistenc t fort ndaj smundjeve dhe parandalimin e
infeksioneve;
(c) prdorimi i ushqimeve me cilsi t lart, s bashku, me ushtrimet e rregullta fizike dhe
lshimi ne kullot ndikojn kshtu n stimulimin e mbrojtjes natyrale imunologjike t
kafshve.
(d) sigurimi i nj densiteti t prshtatshm t kafshve, n mnyr q t shmanget
mbingarkesa dhe ndonj problem shndetsor q mund t rrjedhi.
5.2 Parimet e vendosura m sipr, do t kufizojn problemet shndetsore t kafshve, kshtu q
ato t mund t kontrollohen kryesisht nprmjet parandalimit.
5.3 Nse, pavarsisht prej t gjitha masave t msiprme, nj kafsh smuret apo plagoset, ajo
duhet t trajtohet menjher, nse sht e nevojshme t izolohet n vende t prshtatshme.
5.4 Prdorimi i medikamenteve veterinare n bujqsin organike do t veproj konform parimeve
t mposhtme:
(a) Prodhimet fitoterapeutike (p.sh ekstratet bimore - prjashto antibiotikt, esencat, etj),
produktet homeopatik (p.sh substancat bimore, shtazore apo minerale) dhe
oligoelementt (gjurm) dhe produktet e listuara n Pjesn C, seksioni 3 i shtojcs II,
do jen n preferenc medikamentet veterinare allopatike t sintetizuar kimikisht ose
antibiotikt, me kusht q ndikimi i tyre terapeutik t jet efektiv pr speciet e kafshve
dhe kushtet pr t cilat synon trajtimi;
(b) Nqoftse prdorimi i produkteve t msiprme nuk provon ose ska t ngjar t
provoj efektivitet n luftimin e smundjeve apo plagosjeve, pr t shmangur vuajtjet
dhe dhimbjet e kafshve, antibiotikt apo medikamentet veterinare allopatike t
sintetizuara kimikisht mund t prdoren nn prgjegjsin e veterinerit;
(c) Ndalohet prdorimi i medikamenteve veterinare allopatike t sintetizuara kimikisht
apo antibiotikt n trajtimet parandaluese.
5.5 Prve parimeve t msiprme, do t aplikohen rregullat e mposhtme
(a) ndalohet prdorimi i substancave pr t nxitur rritjen apo prodhimin, (prfshi
antibiotikt, koksidiostatikt dhe t tjer shtesa artificiale pr qllim nxitjen e rritjes) 7
dhe prdorimi i hormoneve apo substancave t njjta pr t kontrolluar riprodhimin
(p.sh induktimi apo sinkronizimi i estrusit), apo pr qllime t tjera;
(b) t autorizohen trajtimet veterinare t kafshve, apo trajtimet e lokaleve, pajisjeve dhe
mjeteve, prfshi prdorimin e medikamenteve veterinare imunologjike kur nj
smundje njihet si prezente n nj zon t veant n t ciln gjendet njesia prodhuese.
5.6 Kurdo q t prdoren medikamentet veterinare tipi i produktit duhet t regjistrohet n mnyr
t qart (duke prfshir treguesit e substancave farmakologjike aktive t prmbajtura n t)
sbashku me detajet mbi diagnozat; prdorimin; metodat e administrimit; zgjatjen e trajtimit dhe
periudhn e ndrprejes t prcaktuar n ligj. Ky informacion ti deklarohet autoritetit apo trupit
inspektues prpara tregtimit t kafshve apo produkteve blegtorale si t prodhuara organikisht.
Kafsht e trajtuara duhet t jen identifikuar n mnyre t qart, individualisht n rastin e
kafshve t mdha; n grup apo individualisht, n rastin e shpendve dhe kafshve t vogla.
5.7 Periudha ndrmjetse midis administrimit t fundit me medikamente veterinare allopatike t
nj kafshe n kushte normale prdorimi dhe prodhimi i lndve ushqimore t prodhuara n
mnyr organike nga kafsh t tilla, duhet t zgjatet gati t dyfishohet periudha e msiprme e
regulluar me ligj, ose n rastin kur kjo periudh nuk specifikohet, ajo bhet 48 or.
5.8 Me prjashtim t vaksinimeve, trajtimeve antiparazitare dhe skemave t rnjosjes s
detyrueshme tkrijuar nga shteti, n rastin kur nj kafsh apo nj grup kafshsh marrin m shum
se 2 ose maksimumi tre prej trajtimeve me medikamente veterinare kimikisht t sintetizuar apo
antibiotik brenda nj viti (ose m shum se nj cikl trajtimi nse jetgjatsia produktive e tyre
sht m pak se sa nj vit) kafsht q kan kt problem, ose prodhimet q rrjedhin prej tyre, nuk
mund t shiten sikur t ishin prodhuar sipas ktij aneksi dhe kafsht duhet t ishin vendosur sipas
periudhs s konvertimit t parashikuar n Seksionin 2 t ksaj shtojce, n varsi t konsensit t
autoritetit apo organizmit t kontrollit/inspektimit.
6. Praktikat e me naxhimit t mbarshtimit, transporti dhe identifikimi i produkteve
blegtorale.
6. 1 Praktikat zooteknike
6.1.1 N parim, riprodhimi i kafshve t rritura n mnyr organike duhet t bazohet n metoda
natyrale. Megjithat, inseminimi artificial ndalohet. Ndalohen gjithashtu forma t tjera
riprodhimi
apo t ndihms (p.sh embrio-transfera)
6.1.2. Veprime t tilla si aplikimi i bandave elastike n bishtin e deleve, prerja e dhmbve, prerja
apo rregullimi i sqepave apo prerja e brirve nuk duhet t jen praktika sistematike n bujqsin
organike. Disa prej ktyre veprimeve mund, sidoqoft, t autorizohen nga autoriteti apo organi
inspektues pr motive t siguris (p.sh. heqja e brirve tek kafsht e reja) ose nse synohet
prmirsimi i shndetit, mirqnia apo higjena e kafshve. Veprime t tilla duhet t kryhen n
mosh t prshtatshme nga personel i kualifikuar duke reduktuar n minimum vuajtjet e
kafshve.
6.1.3 Kastrimi i kafshve lejohet me qllim q t ruhet cilsia e produkteve dhe praktikat e
prodhimit tradicional (derrat e tipit pr mish, demat e rinj, gjelat pr mish) por vetm sipas
kushteve t vendosura ne frazn e fundit t paragrafit 6.1.2.
6.1.4 Ndalohet mbajtja e lidhur e kafshve. Megjithkt, si del nga ky parim, autoriteti apo
organi inspektues, mund t autorizoj kt praktik pr kafsh t veanta sipas motivacionit t
nj
operatori, kur kjo sht e nevojshme pr arsye sigurie dhe mirqnie dhe nj lidhje e till sht e
kufizuar vetm pr nj periudh t kufizuar kohe.
6.1.5 Si del nga ajo q parashtrohet n paragrafin 6.1.4, lidhja e gjedhve mund t praktikohet
me kusht q t sigurohen ushtrime t rregullta fizike dhe rritja t jet n nj linj me kerkesat e
mirqnies s kafshs me zonat komforte t shtress si n manaxhimin individual. Kjo, e
autorizuar nga autoriteti apo organi inspektues (i kontrollit), t aplikohet pr nj periudh
kalimtare pes vjecare.
6.1.6 Me kufizimet ligjore q vijn m pas, gjedht n ekonomit e vogla mund t fiksohen
(lidhen) nse nuk sht e mundur t mbahen gjedht n grupe n prshtatje me krkesat e
mbarvajtjes s tyre ose t paktn dy her n jav t ohen n kullot apo hapsira t lira t 8
hapura. Ky veprim, i cili duhet t autorizohet nga autoriteti apo organi inspektues, aplikohet n
ekonomit q knaqin (plotsojn) krkesat natyrale lidhur me prodhimin organik t kafshve
6.1.7 Atje ku kafsht mbahen n grupe, madhsia e grupit duhet t varet nga faza e zhvillimit dhe
nevojat e mirqnies s specieve. sht e ndaluar mbajtja e kafshve n kondicion apo nn nj
regjim t ushqyeri q mund t shkaktoj anemin.
6.1.8 Mosha minimale pr therjen e shpendve sht:
81 dite per pulat,
150 dit pr gjelat,
49 dit pr rosat Pekineze,
70 dit pr rosat Muscovy
84 dit pr rosakt Muscovy
92 dit pr rosa bastarde (shtegtare)
94 dit pr pulat afrikane
140 dit pr gjelat e detit dhe patat
Kur prodhuesit nuk mund t aplikojn moshat minimum t therjes, ata duhet t prdorin linja
merritje t ngadalt.
6.2 Transporti
6.2.1 Transporti i kafshve duhet t kryhet n mnyr q t kufizoj stresin e vuajtur nga kafsht.
Proesi i ngarkimit dhe shkarkimit duhet t kryhet me kujdes dhe pa prdorimin e ndonj tipi t
stimulimit elektrik t kafshve. Ndalohet prdorimi i qetsuesve allopatik para dhe gjat
transportit.
6.2.2 Gjat periudhs q sillet pr tu therur dhe deri n therje kafsha duhet t trajtohet n mnyr
t till q t reduktohet n minimum stresi.
6.3 Identifikimi i produkteve blegtorale
6.3. 1 Kafsht dhe produktet blegtorale duhet t jen t identifikuara gjat gjith fazave t
prodhimit, pregatitjes, transportit dhe marketingut.
7. Mbeturinat organike (Plehu) t kafshve
7.1 E tr sasia e plehrave n total, e prdorur n nj ekonomi nuk mund ti kaloj t 170 kg azot
pr vit/hektar t prdorur n nj zon bujqsore. Nse sht e nevojshme, mund t reduktohet
densiteti i kafshve
t stokuara pr t shmangur mbingarkesn e kufizuar t shprehur m sipr.
7.2 Pr t prcaktuar densitetin e prshtatshm t kafshve t referuar m sipr, njesit e
kafshve
ekuivalent me 170 kg azot pr vit/ha t zons bujqsore e prdorur pr kategori t ndryshme
kafshsh do tu referohen t dhnave t shprehura n shtojcn VII.
7.3 Ekonomit q praktikojn metodn e prodhimit biologjik mund t krijojn bashkpunim me
ekonomi dhe ndrmarrje t tjera t cilat veprojn n prputhje me parashikimet e ksaj shtojc,
me qllim shprndarjen e plehrave t teprta nga prodhimi organik. Ky limit maksimum prej 170
kg azot nga plehrat organike pr vit/ha nga zona bujqsore e prdorur, do llogaritet bazuar n t
gjtha njesit e prodhimit organik t prfshir n nj ko-operim t till.

7.3 Mjetet e destinuara pr ruajtjen e plehrave organike t kafshve duhet t jen t nj
kapaciteti t till q t parandalojn ndotjen e ujit nga shkarkimet direkte, ose nprmjet
shkarkimeve dhe infiltrimeve t toks.
7.4 Pr t siguruar manaxhimin e sakt t plehrave, impiantet e ruajtjes s plehrave organike
duhet t ken nj kapacitet ruajtje t caktuar pr nj periudh t gjat t vitit n t ciln aplikimi
n tok i plehrave nuk sht oportun apo kur aplikimi i till ndalohet, n rastet ku njsia
prodhuese vendoset brenda nj zone e prcaktuar si e prekshme (e ekspozuar) ndaj nitrateve.
8. Zonat e lira pr lvizje dhe strehimi i kafshve.
8.1 Parime t prgjithshme
8.1.1 Kushtet e strehimit per kafsht duhet t plotsojn nevojat biologjike dhe etologjike (p.sh.
nevojat e sjelljes q lidhen me lirin e lvizjes dhe komfortin). Kafsht duhet t ken akses t
plot pr ushqim dhe uj.9
Izolimi, ngrohja dhe ventilimi i stallave duhet t siguroj q qarkullimi i ajrit, niveli i pluhurave,
temperatura lagshtia relative e ajrit dhe prqndrimi i gazit, t mbahen brenda limiteve t cilat
nuk jan t dmshme pr kafsht. Stallat duhet t lejojn nj ventilim t mjaftueshm dhe
ndriim
natyral.
8.2 Ruajtja e densitetit t kafshve dhe mbrojtja e vegjetacionit nga mbikullotja
8.2. 1 Nuk sht i detyrueshm strehimi pr kafsht n zonat me kushte t prshtatshme
klimaterike t cilat lejojn q kafsht t mund t jetojn jasht.
8.2.2 Densiteti i kafshve npr stalla duhet t siguroj komfortin e mirqnien e kafshve n
funksion, n mnyr t veant, t species, racs dhe moshs s kafshs. Githashtu duhet te
llogariten dhe nevojat e lvizjes s kafshve, q varet n mnyr t veant nga madhsia e
grupit
dhe e seksit t kafshve. Densiteti optimum do t krkoj t siguroj mirqnien e kafshve duke
ju siguruar atyre hapsir t mjaftueshme pr t qndruar n mnyr t natyrshme, t shtrihen
lehtsisht, t rrotullohen, t pastrojn vetveten, t ndrmarrin t gjitha pozicionet natyrale dhe t
bjn t gjitha llojet e lvizjeve t tilla si shtriqjet apo ndeshjet midis kafshve.
8.2.3 Siprfaqet minimale pr strehimin e kafshve dhe zonat jasht tyre pr lvizjet e tyre, dhe
karakteristika t tjera t strehimit pr specie dhe kategori t ndryshme kafshsh, jan paraqitur n
shtojcn VIII.
8.2.4 Densiteti i kafshve t mbajtura n kullot, vende t tjera me bimsi, n toka mesatare, toka
me lagshti, zona me shqopa dhe vendqndrime natyrale apo gjysm-natyrale, duhet t jet mjaft
i ult pr t parandaluar rrshkitjen e toks dhe konsumin e gjith bimsis.
8.2.5 Stallat, ndrtesa, rrethime, pajisje dhe aparaturat duhet t pastrohen dhe dezinfektohen
mjaft
mir pr t parandaluar kontaminimin dhe pr t siguruar profilaksin ndaj organizmave
patogjen. Vetm produktet e listuara n Pjesn E t shtojcs II mund t prdoren pr nj pastrim
dhe dezinfektim t till t stallave dhe
impianteve zooteknike. Feet, urina dhe ushqimet e pa ngrna apo t ndotura duhet t hiqen sa
m
shpesh si nj nevoj pr t minimizuar ern e keqe dhe t shmanget trheqja e insekteve apo
rodentve. Vetm produktet e listuara n pjesn B, seksioni 2, te shtojcs II mund t prdoren pr
eleminimin e insekteve apo dmtuesve t tjer n ndrtesa (stalla) apo impjante t tjera ku
mbahen kafsh.
8.3 Gjitart
8.3.1 T gjith gjitart duhet t ken akses pr n kullota, padoqe apo zona t hapura pr lvizjen
e kafshve t cilat mund t jen pjesrisht t mbuluara dhe q kafsht t mund ti prdorin ato
zona
sipas kushteve fiziologjike t kafshve, nse e lejojn kushtet dhe gjendja e toks. Barngrnsit,
duhet t ken akses kurdoher q e lejojn kushtet.
8.3.2 N rastet kur barngrnsit kan mundsi kullotjeje gjat periudhs s kullotjes dhe ku
sistemi istrehimit gjat dimrit ju jep liri pr t lvizur kafshve, duhet hequr dor nga detyrimi
pr t siguruar lvizjen n mjedise t hapura gjat dimrit.
8.3.3 Demat mbi 1 vje duhet t ohen n kullot, padoqe apo zona t tjera t hapura.
8.3.4 N fazn prfundimtare t majmris gjedht, derrat dhe dhent pr prodhim mishi mund t
mbahen n stalla me kusht q kjo periudh t mos e kaloj nj e pesta e jets s kafshs dhe n
ndonj rast nj periudh prejmaksimumi 3 muaj.
8.3.5 Stallat duhet t ken dysheme t shesht por jo t lmuar (t rshkitshm).T paktn
gjysma
e gjith dyshemes duhet t jet solid dhe jo me kostruksion rrjet.
8.3.6 Stalla duhet t jet e prshtatshme, e pastr, me shtres t that dhe siprfaqe t
mjaftueshme, q duhet t jet nj konstruksion solid i pa rrshqitshem. Ne zonn e pushimit.
shtresa duhet t jet kasht ose tjetr material natyral i prshtatshm. Shtresa mund t
prmirsohet dhe pasurohet me ndonj produkt mineral i autorizuar pr prdorim si pleh n
bujqsin organike n prputhje me pjesn A t shtojcs II.
8.3.7 Ndalohet mbajtja e viave n bokse individuale mbas moshs 1 javshe.
8.3.8 Dosat mund t mbahen n grupe prve atyre q jan n fazn e fundit te barsmris dhe
gjat periudhs s mmzimit (me gica n gji). Gicat nuk duhet t mbahen n -Flat decks- ose n
10
bokse t prbashkta. Padoqet duhet ti japin mundsi derrave t gryejn dhe t lvizin lirisht etj.
Me qllim q derrat t gryejn mund t prdoren substanca t ndryshme.
8.4 Shpendet
8.4.1 Shpendt duhet t rriten n mjedise t hapura dhe nuk duhet t mbahen n kafaze.
8.4.2 Zogjt duhet t pijn uj n ujra q rjedhin, pellgje apo afr liqeneve, kurdo her q e
lejojn kushtet e motit me synim respektimin e krkesave t mirqnies s kafshve apo kushteve
higjenike.
8.4.3 T gjitha llojet e ndrtesave pr shpendt duhet t plotsojn kushtet minimale si vijon:
- M e pakta, nj e treta e ndrtess duhet t jet solide, jo e rshqitshme apo
konstruksion rrjet dhe mbuluar me nj material t till si kasht, tallash rr apo torf;
- N kafazet pr pulat pjellse, duhet t ket nj pjes mjaft t madhe t dyshemes pr

pulat dhe pr t grumbulluar jashtqitjet.
- Ato duhet t ken kmbaleca druri n madhsin dhe n numrin n prshtatje me
madhsin e grupit dhe t zogjve si parashtrohet n shtojcn VIII;
- Ato duhet t ken brima hyrje/dalje t nj madhsie t prshtatshme pr zogjt, dhe kto
t ken t paktn 4 m 2 per lOOm 2 t siprfaqes s nevojs hme pr zogjt.
- do kafaz nuk duhet t prmbaj m shum se:
4800 zogj
3000 pula pjellse
5200 pula afrikane
4000 rosa Muscovy apo Pekini ose 3200 rosake Muscovy apo Pekini apo t vegjlit e tyre.
2500 Gjela, pata ose gjela deti; - Siprfqaja e prdorshme n total n strehimet e shpendve pr
prodhimin e mishit n nj njsi t vetme prodhimi nuk duhet ti kaloj t 1600 m 2
8.4.4 N rastin e pulave prodhuese drita natyrale duhet t shtohet me mjete artificiale pr t
siguruar nj maksimum prej 16 orsh ndriim n dit me nj periudh pushimi t pakthyeshme
pa
ndriim artificial prej t paktn 8 orsh.
8.4.5 Pulat duhet t mbahen dhe t rriten n mjedise t hapura kurdoher q e lejojn kushtet e
motit dhe sa her q sht e mundur. Kjo periudh duhet t zr t paktn 1/3 e jets s tyre. Kto
mjedise t hapura t jen t mbuluara kryesisht me vegjetacion t siguruara me mjete mbrojtese,
dhe tju lejoj kafshve q t ken lugje (en) n numur t prshtatshm pr t pir e pr t
ngrn.
8.4.6 Pr arsye shndetsore, ndrtesa duhet t ket boshllqe t lira midis dy grupeve shpendsh
t rritura. Ndrtesat dhe mjediset e tjera t pastrohen dhe dezinfektohen gjat ksaj kohe. Prve
ksaj, kur rritja e do tufe shpendsh ka perfunduar, vendi ku u mbajtn shpendt do t lihet bosh
pr t lejuar rigjenerimin e vegjetacionit dhe pr arsye shndetsimi t saj. Kto krkesa nuk do
aplikohen pr nj numur t vogl shpendsh t cilat nuk mbahen n kto zona dhe t cilat
mbahen
t lira gjat gjith dits.
8.5 Kufizime t prgjithshme n strehimin e kafshve
8.5.1 Si rrjedh dhe nga krkesat e parashtruara n paragrafin 8.3.1, 8.4.2, 8.4.3 dhe 8.4.5 dhe
densiteti i mbajtjes parashtrohet n shtojcn VIII, autoriteti kompetent mund t autorizoj
kufizime nga k rkesat e ktyre paragrafeve dhe prej shtojcs VIII pr nj periudh t
prkohshme q perfundon n 31 Dhjetor 2010. Ky kufizim mund t aplikohet vetm n
ekonomit blegtorale q kan ndrtesa (strehime) t ndrtuara prpara hyrjes n fuqi t ktij ligji
dhe pr m tepr n rast se kto strehime veprojn afrsisht n prputhje me rregullat e caktuara
n kt ligj dhe q kan t bjn me prodhimin blegtoral organik.
8.5.2 Operatort q prfitojn nga ky kufizim do t prezantoj, pr autoritetin kopetent, nj plan
q prmban marrveshjet t cilat sigurojn, n fund t kufizimit, prputhshmri me parashikimet
e ktij aneksi.
C. Bletaria dhe Produktet q merren prej saj
1. Parime t prgjithshme.11
1.1 Bletaria sht nj aktivitet q kontribuon n mbrojtjen e mjedisit dhe bujqsis dhe prodhimit
pyjor nprmjet pllenimit q kryhet nga blett.
1.2 Kualifikimi i produkteve t bletve si produkte organike sht e lidhur ngusht me dy
karakteristika t trajtimit t koshereve dhe t cilsis s mjedisit. ky kualifikim varet gjithashtu
nga kushtet e mbledhjes, prpunimit dhe ruajtjes (magazinimit) t produkteve nga blett.
1.3 Kur nj operator mban disa njsi me blet n t njjtn zon t gjitha njsit duhet t
veprojn
n prputhje me krkesat e ksaj shtojce. Si del nga ky parim, nj operator mund t mbaj njsi
duke mos vepruar n prputhje me kt shtojc, me kusht q t gjitha krkesat e ksaj shtojce t
plotsohen, me prjashtim t parashikimeve t parashtruara n paragrafin 4.2 pr vendosjen e
parqeve t bletve. N at rast, produkti nuk mund t shitet sipas metodave t prodhimit organik.
2. Periudha e konversionit
2. 1 Produktet e bletve mund t shiten sipas metods s prodhimit organik vetm nse kushtet e
rregullave t tanishme jan respektuar pr t paktn nj vit. Gjat periudhs s konversionit dylli
t zvndsohet sipas krkesave t shtruara n paragrafin 8.3.
3. Origjina e bleteve
3.1 N zgjedhjen e racave duhet t llogaritet kapaciteti i kafshve pr tu adoptuar n kushtet e
rajonit, vitaliteti i tyre si dhe rezistenca e tyre ndaj smundjeve. Preferenc tju jepet racave
Europiane t bletve mellifere dhe ekotipeve t tyre lokale.
3.2 Parqet e bletve krijohen nga ndarja e kolonive ose prftohen nga tufa bletesh apo koshere
nga njsi q veprojn n prputhje me parashikimet e ksaj shtojce.
3.3 Si rrjedhim i par, n varsi t aprovimit t mparshm nga autoriteti apo organi inspektues,
parqet e bletve q egzistojn n njesit prodhuese q nuk veprojn sipas rregullave t ksaj
shtojce, mund t konvertohen.
3.4 Si rrjedhim i dyt, nga tufat e bletve krkohet nga bletrritsit t mos prodhohet sipas ksaj
shtojce gjat nj periudhe kalimtare dy vjecare n varsi t periudhs s konversionit.
3.5 Si rrjedhim i tret, rindrtimi i parqeve t bletve do t autorizohet nga autoriteti apo
organizmi ikontrollit, n rastin e mortalitetit t lart t kafshve e shkaktuar nga rrethana
shndetsore apo katastrofike kur nuk jan disponibl parqet q veprojn sipas ksaj shtojce, n
varsi t periudhs s konversionit.
3.6 Si rrjedhim i i katrt, pr rinovimin e parqeve me 10% n vit t mbretreshave dhe t bletve
q nuk veprojn n prputhje me kt shtojc mund t inkorporohen n njsit e prodhimit
organik ato mbretresha dhe blet t vendosura n koshere me flet dylli q vijn nga njsit e
prodhimit organik. Ndrkoh nuk aplikohet periudha e konversionit.
4. Vendosja e parqeve t bleteve
4.1 Autoriteti Kopetent duhet t percaktoje rajonet apo zonat ku nuk mund t praktikohet
apikultura q ti prgjigjet krkesave t ksaj shtojce. Nj hart ku t listohet vendosja e
prshtatshme e koshereve si parashikohet n shtojcn III, Pjesa A1, seksioni 2 do sigurohet pr
autoritetin apo organizmin inspektues nga bletrritsit. Kur zona t tilla nuk identifikohen,
bletrritesit duhet t sigurojn autoritetin apo organizmin inspektues me nj dokument dhe
evidenc t prshtatshme, q prmban nj analiz t prshtatshme nse sht e nevojshme, pr t

demo struar q zonat ku mbahen kolonit e tij plotsojn kushtet e krkuara n kt shtojc.
4.2 Vendosja e parqeve duhet t jet e till q:
(a) t sigurojn mjaft nektar natyral, menja (mjalt i prodhuar nga kosumi i parazitve),
dhe burime poleni pr blett dhe uj t mjaftueshm; (b) e till t jet brenda nj
rrezeje prej 3 km nga vendosja e parkut, burimet e nektarit dhe polenit konsistojn
kryesisht n bimt e prodhuara n mnyr organike dhe/ose bimsin spontane, sipas
krkesave t Nenit 6 dhe Aneksit I t ksaj shtojc.
(c) t ruaj distanc t mjaftueshme nga burimet e prodhimit bujqsor q mund t ojn
lehtsisht n ndotjen, p.sh: qendrat urbane, rrugt, zonat industriale, vendet ku12
trajtohen plehrat, etj. Autoritetet apo organizmat inspektues do t krijojn masa pr t
siguruar kt krkes. Krkesat e msiprme nuk aplikohen n zonat ku nuk ka lulzim
ose kur kosheret jan inaktive.
5. Ushqimi
5.1 N fund t sezonit prodhues kosheret duhet t lihen me rezerva mjalti dhe poleni t
mjaftueshm pr t mbijetuar gjat periudhs s dimrit.
5.2 Ushqyerja artificiale e kolonive autorizohet kur mbijetesa e koshereve rrezikohet nga kushtet
ekstreme t klims. T ushqyerit artificial do bhet me mjalt t prodhuar n mnyr organike, e
preferueshme sht ajo nga e t njjts njsi prodhimi organik.
5.3 Si rrjedhim i par i paragrafit 5.2, autoriteti kompetent mund t autorizoj prdorimin e
shurupit t sheqerit t prodhuar n mnyr organike, ose melasa e sheqerit organik n vend t
mjaltit t prodhuar organikisht me ushqim artificial, n mnyr t veant kur krkohet nga
kushtet klimatike dhe provokohet kristalizimi i mjaltit.
5.4 Si rrjedhim i dyt shurupi i sheqerit, mela sa e sheqerit dhe mjalti q nuk mbulohen nga kjo
rregullore mund t autorizohet nga autoriteti apo organizmi i inspektimit pr ushqimin atrificial
gjat nj periudh kalimtare dy vjecare.
5.5 Informacioni i mposhtm do t hyj n rregjistrat e parkut t bletve lidhur me prdorimin e
ushqimit artificial, tipin e produktit, datn, sasin dhe kosheret ku sht prdorur.
5 .6 Produktet e tjera t ndryshme nga ato t paraqitura n paragrafet 5.1 deri 5.4 nuk mund t
prdoren n bletari t cilat veprojn n prputhje me kt shtojc.
5.7 Ushqimi artificial mund t prdoret vetm ndrmjet periudhs s vjeljes s fundit t mjaltit
dhe 15 dit para se t filloj grumbullimi i nektarit t ri.
6. Parandalimi i semundjeve dhe trajtimet veterinare.
6.1 Parandalimi i smundjeve n bletari duhet t bazohet n parimet e mposhtme:
(a) seleksionimi i racave t prshtatshme rezistente.
(b) aplikimi i praktikave t caktuara q inkurajojn rezistenc t fuqishme ndaj
smundjeve dhe parandalojn infeksione, t tilla si: zvndsimi i regullt i mmave
(mbretereshave), kontroll sistematik i koshereve pr t zbuluar ndonj anomali
shndetsore, kontrolli i numrit t meshkujve n koshere, dezinfektimi i materialeve
dhe pajisjeve n mnyr periodik, shkatrrimi i materialeve apo burimeve
kontaminuese, riprtritja e rregullt e fletve t dyllit dhe rezerva t mjaftueshme t
polenit dhe mjaltit n koshere.

6.2 Nse pavarsisht prej t gjitha masave parandaluese t msiprme, kolonit smuren ose
infestohen, ato duhet t trajtohen n mnyr t menjhershme dhe nse sht e nevojshme
kolonit duhet t vendosen n parqe t izoluara.
6.3 Prdorimi i medikamenteve veterinare n bletari t cilat veprojn sipas ksaj shtojc vepron
sipas parimeve t mposhtme:
(a) ato mund t prdoren prkohsisht n prputhje me prdorimin e autorizuar nga
Autoriteti Kompetent.
(b) prdorimi i produkteve fitoterapike dhe homeopatike duhet t ket prparsi ndaj
produkteve allopatike t sintetizuara kimikisht, t cilat sigurojn efekte terapeutike
efektive n kushte n t cilat tentohet ky trajtim.
(c) Nse prdorimi i produkteve t msiprme do t provoj ose n t kundrt nuk do
provoj se jan efektive pr t rrnjosur nj smundje apo infeksion i cili rezikon
shkatrrimin e kolonive, medikamentet allopatike t sintetizuara kimikisht mund t
prdoren nn prgjegjsin e veterinerit, apo personave t tjer t autorizuar nga
MBU, pa paragjykimin pr parimet e paraqitura n paragraft e msiprme (a) dhe (b).
(d) Ndalohet prdorimi i medikamenteve allopatike kimikisht t sintetizuar pr profilaksi.
(e) duke ruajtur parimin n 6.3. a. acidi formik, acidi laktik, acetik dhe oksalik dhe
substancat e mposhtme:
mentol, timol, eukaliptol apo kamfor mund t prdoren n rastet e infestimit me 13
Varroa jakobsoni.
6.4 Prve parimeve t msiprme, do t autorizohen trajtimet veterinare apo trajtimet e
koshereve, fletve t dyllit etj.., t cilat jan n prputhje me legjislacionin Kombtar apo
Komunitar.
6.5 Nse nj trajtim i aplikuar me produkte allopatike t sintetizuara kimikisht, gjat nj periudhe
t till, kolonit e trajtuara duhet t vendosen n parqe t izoluara dhe i gjithe dylli duhet t
zvndsohet me dyll sipas kushteve t vendosura n kt shtojc. Pr pasoj, periudha e
konversionit e nj viti do aplikohet n ato koloni.
6.6 Krkesat e paraqitura n paragrafet e mparshme nuk aplikohen n produktet e permendura
n
paragrafin 6.3(e)
6.7 Kurdoher q prdoren produktet mjeksore veterinare sht e domosdoshme t
deklarohet tipi i produktit (prfshi tregimin e substancave aktive farmakologjike aktive) s
bashku me detaje mbi diagnozen, prmbajtja, mnyra e prdorimit, zgjatja e trajtimit dhe
periudhs e rekomanduar ligjrisht duhet t jen t rregjistruar dhe deklaruar mjaft qart pr
autoritetin apo organizmin inspektues prpara se produktet t tregtohen si t prodhuara
organikisht.
7. Praktikat e mbarshtimit zooteknik dhe identifikimi.
7.1 Ndalohet shkatrrimi i bletve n f1ett e dyllit si metod q shoqron proesin e
grumbullimit t produkteve t bletaris.
7.2 Ndalohet dmtimi (thrmimi) i krahve t mmave (mbretreshave)
7.3 Lejohet zvndesimi i mbretreshs nprmjet vrasjes s mms s vjetr.

7.4 Lejohet praktika e shkatrrimit t tufs s meshkujve vetm pr t ruajtur (mbajtur)
infestimin
nga Varroa jacobsoni.
7.5 Ndalohet prdorimi i kimikateve sintetike me er t keqe gjat operacionit t vjeljes s
mjaltit.
7.6 Zona ku sht vendosur parku duhet t rregjistrohet s bashku me identifikimin e koshereve.
Duhen t informohen autoriteti ose organi i kontrollit pr levizjen e parkut brenda nj kohe sipas
nj marrveshjeje me autoritetin ose organin e kontrollit.
7.7 Kujdes i veant duhet t tregohet pr t siguruar vjelje t prshtatshme, prpunim si dhe
ruajtjen e prdhimeve t bletaris. T gjitha masat q veprojn n prputhje me keto krkesa do t
regjistrohen.
7.8 Heqja e hojeve dhe veprimet e vjeljes s mjaltit t regjistrohen n regjistrin e parkut.
8. Karakteristikat e koshereve dhe materialet e prdorura n bletari
8. 1 Kosheret t ndrtohen detyrimisht nga materiale natyrale q nuk paraqesin reziqe t
kontaminimit t ambjentit apo prodhimet e bletaris.
8.2 Me prjashtim t produkteve t prmendura n paragrafin 6.3 (e) n koshere mund t
prdoren vetm produkte naturale si propolis, dyll dhe vajra bimore.
8.3 Dylli i blets pr t br flett e reja t dyllit duhet t vijn nga njsit e prodhimit organik.
N kuadr t kufizimeve, n mnyr t veant n rastin e impjanteve t reja apo gjat periudhs
s konversionit, dylli i zakonshm mund t autorizohet nga autoritetet dhe organet e kontrollit n
rrethana t jashtzakonshme aty ku nuk ka dyll t prodhuar n mnyr organike n treg dhe me
kusht q te vij nga pjesa e siprme e kosheres.
8.4 Ndalohet prdorimi i fletve t dyllit t cilat prmbajn blet, larva, meshkuj etj, gjat kohs
s grumbullimit t mjaltit.
8.5 Pr mbrojtjen e materialeve (korniza, koshere dhe hojet e dyllit), n mnyr t veante nga
dmtuesit,lejohen vetm produktet e prshtatshme t listuara n pjesn B, Seksioni 2, i shtojcs
II.
8.6 Lejohen trajtimet fizike si avull apo f1aka direkte.
8.7 Pr pastrimin dhe dezinfektimin e materialeve, ndrtesave, pajisjeve, aparatura apo produktet
e prdorura n bletari lejohen t prdoren vetm substancat e listuara n anksin II Pjesa E.
ANEKSI II
A. PLEHRAT DHE PASURUESIT E TOKS
Kushtet e prgjithshme pr t gjitha produktet:14
- prdoren vetm n prputhje me vendimet e Shtojcs A,
- prdoret vetem n prputhje me vendimet e legjislacionit pr daljen n treg dhe prdorimin e
produkteve n fjal t zbatueshme n bujqsin e prgjithshme t Shtetit ku produkti sht
prdorur.
Emri Prshkrimi, krkesat pr prbrjen, kushtet e
prdorimit
Produkte t prbra ose
produkte q prmbajn vetm

materiale t listuara m posht
Plehu i ferms Produkt q prmban nj przjerje t
jashtqitjeve t kafshve dhe lndve bimore
(shtrati i kafshve).
Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
T dhna pr speciet e kafshve.
Vjen nga nje ekonomi e gjer
Pleh i ferms i thar dhe.
plehu i shpendve i
dehidratuar
inspektues
Vjen nga nje ekonomi e gjer
Jashtqitjet e prbra t kafshve, duke
prfshir
plehun e shpendve dhe.
plehun e prbr t ferms
inspektues.
T dhna pr speciet e kafshve
T ndaluara nqs vijn nga rritje industriale.
Jashtqitjet e lngshme t
kafshve
Prdoret pas fermentimit t kontrolluar dhe
/ose hollimit t prshtatshm.
inspektues.
T ndaluara nqs kane origjin nga rritje
industriale.
Mbeturina shtpiake t
prbra ose t fermentuara
Produkte t fituara nga mbeturinat shtpiake t
ndara sipas origjins, t cilat i jan nnshtruar
przjerjes ose fermentimit anaerobik pr
prodhimin e biogazit.
Vetm mbeturina bimore dhe shtazore
Vetm kur prodhohen nga nj sistem
grumbullimi t mbyllur dhe t monitoruar,

t pranuar nga Shteti Antar.
Maksimumi i prqndrimeve n mg/kg n
lnde t that:
kadmium: 0.7; bak r: 70; nikel: 25; plumb: 45;
zink: 200; merkur: 0.4; krom (i
prgjithshm): 70; krom (VI): 0 (*).
inspektues.
Turbe Prdorim i kufizuar n ortikulture (floricultur,
arboriculture, fidanishte)
Argjilat (psh. Perlite, vermiculite etj.)
Mbetejet e krpudhave Prbrja fillestare e substratit duhet t jet e 15
kufizuar n produktet e lists aktuale.
Jashtqitjet e krimbave (paraziteve) dhe
insekteve
Guano Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
Materiale bimore t przjera
ose fermentuara
Produkte t fituara nga przjerja e materialeve
bimore, t cilat i jan nnshtruar przjerjes ose
fermentimit anaerobik pr prodhimin e
biogazit.
inspektues.
Produkte ose nnprodukte me
origjin shtazore, si m
posht:
- miell gjaku
- miell thundrash
- miell brirsh
- miell kockash
- miell peshku
- miell mishi
- miell puplash,
- f1oksh
- leshi
- gzofi
- f1oke
- produkte bulmeti

inspektues.
Maksimumi i prqndrimit n mg/kg t lnds
s that t kromit (VI):
Maksimumi i prqndrimit n mg/kg t lnds
s that t kromit (VI):
Produkte dhe nnprodukte me
origjin bimore pr plehra
(psh miell farash vajore,
lvozhga kakaos, mbshtjellja maltit etj.)
Leshterikt dhe produktet me
baz leshteriku
T fituara direkt nga:
(i) prpunime fizike q prfshijn dehidratimin,
ngrirjen dhe coptimin;
(ii) ekstraktim me tretesir ujore ose acide
dhe/ose tretsir bazike;
(iii) fermentimi
Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organ
inspektues.
Pluhur sharre dhe tallash druri Dru i patrajtuar kimikisht pas prerjes
Levore druri e prbr Dru i patrajtuar kimikisht pas prerjes
Hi druri Nga dru i patrajtuar kimikisht pas prerjes
Shkmbinj t but me baz fosfate Prmbajtje e kadmiumit m e vogl ose e
barabart me 90 mg/kg P205.
Fosfat alumin-kalcium Prrnbajtje e kadmiumit m e vogel ose e
barabart me 90 mg/kg P205.
Prdorimi i kufizuar i tokave bazike ( H> 7.5)
Skorjet bazike inspektues Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organizmi.
Krip kaliumi e paprpunuar (psh. kainit,
silvinit etj.)
inspektues16
Sulfat kaliumi, mundsisht t prmbaj krip
Magnezi
Produkt i fituar nga kripa e kadmiumit e
paprpunuar me proces ekstraktimi fizik, dhe
gjithashtu t prmbaj mundsisht kripra
magnezi;
inspektues
Karbonat kalciumi me origjin natyrale (psh

shkums, gur glqeror, shkums fosfatik etj.)
Karbonat magnezi dhe. Kalciumi me origjin
natyrale (psh shkums magnezik, gur glqeror
magnezi etj.)
Vetm me origjin natyrale
inspektues.
Sulfat magnezi (psh kieserite)
Tretsir klorur kalciumi Trajtues i gjetheve t pems s molls, pas
identifikimit t mangsis s kalciumit.
inspektues.
Sulfat kalciumi (gips) vetem me origjin natyrale.
Glqere industriale nga prodhimi i sheqerit Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
Squfuri elementar Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
Elementt gjurm Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
Klorur kaliumi Vetm krip guri
Miell guri Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi
inspektues.
B. PESTICIDET
1.Produktet pr mbrojtjen e bimve
Kushtet e prgjithshme t zbatueshme pr t gjitha produktet e prbra ose q prmbajn
substancat aktive t mposhtme:
- prdoren n prputhje me vendimet e Shtojcs I,
- vetm n prputhje me vendimet specifike t legjislacionit t produkteve t mbrojtjes s
bimve i zbatueshm n Shtetin Antar ku produkti sht prdorur.
- I.Substancat me origjin bimore ose shtazore
Emri Prshkrimi , krkesat pr prberjen, kushtet e prdorimit
Azadiraktina e ekstraktuar nga Azadirachta
indica
Insekticide
inspektues.
Dyll blete Agjent krasits
Xhelatin Insekticide
Proteina t hidrolizuara Atraktues Vetm n aplikime t autorizuara e kombinuar
me produkte t tjera t
prshtatshme t Shtojcs II, Pjesa B.

Lecitina Fungicid
Ekstrakte nga Nicotiana tabacum (tretsir
ujore)
Insekticid
Vetm kundr morrave n pemt e frutave
subtropikale (psh portokalle, limon) dhe17
frutave tropikale (psh banane)
Prdoret vetm n fillim pr bimt tropikale.
inspektues.
Vajra bimore (psh vaj mente, vaj pishe, vaj
qimioni)
Insekticid, acaricide, fungicide dhe ngadalsues
i mbirjes.
Piretrin ekstraktuar nga Chrysanthemum
cinerariaefolium
Insekticid
inspektues
Kuasia ekstraktuar nga Quassia amara Insekticid, neverits (jo atraktues)
Rotenone ekstraktuar nga Derris spp. dhe
Lonchocarpus spp. dhe Terphrosia spp.
Insekticid
inspektues.
II. Mikro-organizmat e prdorura pr kontrollin biologjik t dmtuesve
Emri Prshkrimi, krkesat pr prbrjen, kushtet e prdorimit
Mikro-organizmat (bakterie, viruse dhe
krpudha) psh Bacillus thuringiensis,
Granulose virus etj.
Vetm produkte t pamodifikuara gjenetikisht.
III. Substancat e prdorura n kurthe dhe/ose shprndarje
Kushtet e prgjithshme:
- Kurthet dhe/ose shprndarjet mund t parandalojn penetrimin e substancave n mjedis dhe
ndalojn kontaktin e substancave me bimt e kultivuara
- Kurthet duhet t mblidhen pas prdorimit dhe t mbahen n vende t sigurta.
Fosfat diamoni Atraktues. Vetm n kurthe
Metaldehid Moluskicid. Vetm n kurthe q prmbajn
neverits pr speciet e kafshve te mdha.
Feromonet Atraktues; me sjellje shkatrruese seksuale

Vetm n kurthet dhe shprndarsit.
Piretroidet (vetm deltametrin ose
ambdaksihalotrin)
Insekticid
Vetm n kurthe me atraktues specifik
Vetm kundr Batrocera oleae dhe Ceratitis
capitata
inspektues
IV. Substanca t tjera t prdorimit tradicional n bujqsin organike
Bakr n formn e hidroksidit t bakrit,
oksiklorurit t bakrit,sulfat bakri (tribazik),
oksid bakri
Fungicide
inspektues
Etilen Pr ruajtjen e ngjyrs s bananes18
Krip kaliumi I acideve yndyrore (sapun i bute) Insekticid
Kalinite Parandalues i pjekjes s bananes
Polisulfit kalciumi Fungicid, insekticid, akaricid;
inspektues
Vaj parafine Insekticid, akaricid
Vajra minerale Insekticide, fungicide Vetm n pemt frutore, vreshta, ullinj dhe
bim
tropikale (psh banane);
inspektues.
Permanganat kaliumi Fungicide, baktericide;
Vetm n pemt frutore, ullinjdhe vreshta.
Rr kuarcore Neverits
Squfur Fungicid, akaricid, neverits
2. Produkte pr kontrollin e dmtuesve dhe smundjeve n stalla dhe impiante:
Produkte t listuara n Seksionin 1.
Rodenticidet.
C. USHQIMI I KAFSHVE
1 .Materialet ushqyese me origjin bimore.
1.1. Drithrat, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir substancat e
mposhtme:
Trshr si kokrr, tufe, lvore dhe krunde;

Elbi si kokrr, protein dhe miell mesatar dhe krunde;
Orizi si kokrr, oriz i thyer, krunde dhe embrion; meli si kok rr;
Thekr si kokrr, middlings dhe krunde;
Sorghum si kokrr;
Gruri si kokrr, middlings, krunde, ushqim glutenoz, gluten dhe embrion;
drithraTriticale si kokrr;
Misr si kokrr, krunde, middlings, embrion dhe gluten;
Malt
1.2. Farat vajore, frutat vajore, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir
fara t pjekura, embrioni dhe cipa;
farat e sojs si far, e pjekur, embrioni dhe cipa;
fara e lulediellit si far dhe embrion;
pambuku si far dhe embrion far;
fara lirit si far dhe embrion;
kokrra palms si embrion;
farat e pjekura t rreps s bardh si embrion dhe lvore;
farat e kungullit t pjekura;
pulpa ullirit (nga ekstraksioni fizik i ullinjve);
1.3. Farat leguminoze, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir
bizele si fare;
buxhak si far e marr nga nj trajtim i prshtatshm me nxehtsi;
bizele si far, middlings dhe krunde;
batha si far , middlings dhe krunde;19
lupini si far.
1. 4. Zhardhokt rrnjor, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir
pulpa e panxhar sheqerit,
panxhar i thar,
patate,
patate e mbl,
maniok si rrnj,
pulpa patates (nnprodukt i ekstraktimit t niseshtes s patates),
niseshteja e patates,
proteina patates.
1.5. Fara dhe fruta t tjera, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir
pulpa e agrumeve,
pulpa e molls,
pulpa e domates,
pulpa e rrushit.
1. 6. Foragjeret dhe forazhet e trasha. N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
jonxh
miell jonxhe,
trfil,
miell trfili,
bari (marr nga bimt foragjere),
miell bari,
san,
silazh,
kasht drithrash,
rrnj bimsh pr foragjere.
1. 7. Bim t tjera, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan prfshir substancat
e
mposhtme:
melasa si agjent lidhs n ushqimet e prbra me miell aglash (marr nga tharja dhe shtypja e
aglave dhe t lara pr t reduktuar prmbajtjen e jodit), pluhurat dhe ekstraktet e bimve,
ekstrakti
i proteinave bimore (pr kafsht e reja), er zat dhe aromat.
2. USHQIMI PR KAFSH ME ORIGJIN SHTAZORE
2.1. Qumshti dhe nnproduktet e tij. N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
Qumshti i freskt, qumshti pluhur, qumshti i skremuar, qumshti i skremuar pluhur, gjalp,
gjalp pluhur, hirr, hirr pluhur, hirr pluhur me pak sheqer, proteinat e hirrs pluhur (ekstraktuar
me trajtim fizik), kazein pluhur dhe laktoz pluhur.
2.2. Peshk dhe kafsh t tjera deti, produktet dhe nnproduktet e tyre. N kt kategori jan
prfshir substancat e mposhtme:
peshk, vaj peshku dhe vaj i parafinuar i mlis s merlucit;
peshk moluskan, hidrolizate dhe proteolizate t marra nga veprimi i nj enzime, n form t
tretshme ose jo,
miell peshku.20
3. USHQIMI PR KAFSH ME ORIGJIN MINERALE.
N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
Natriumi:
krip deti e parafinuar, krip guri e paprpunuar, sulfat natriumi, karbonat natriumi, bikarbonat
natriumi, klorur
natriumi.
Kalcium:
Guackat e kafshve ujore (prfshir kockat e sepieve),
Karbonat kalciumi,
Laktat kalciumi,
glukonat kalciumi.
Fosfori:
precipitati i fosfatit bikalcik i kockave, fosfat bikalcik i defluonnuar.
Squfuri:
sulfat natriumi
D. SHTESAT USHQIMORE N USHQIMIN PR KAFSH, SUBSTANCA T
CAKTUARA T PRDORURA N USHQYERJEN E KAFSHVE DHE LNDT
NDIHMSE T PRPUNIMIT T PRDORURA N USHQIMET E KAFSHVE
1.SHTESAT USHQIMORE N USHQIMIN PR KAFSH
1. 1. Elementet gjurm. N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
E1 Hekuri:
karbonat hekuri (II)
sulfat hekuri (II) monohidrat
oksid ferric (III)
E2 Jodi:
Jodur kalciumi, anhider
Jodur kalciumi, hekzahidrat
Jodur lakciumi
E3 Kobalt:
sulfat kobalti (II), monohidrat dhe/ose
heptahidrat
karbonati bazik i kobaltit (II), monohidrat
E4 Baker:
oksid bakri (II)
karbonati bazik I bakrit (II), monohidrat
sulfati bakrit (mono dhe/ose tetrahidrat
E5 Mangani:
karbonat mangani (II)
oksid mangani dhe oksid manganik
sulfat mangani (II), mono dhe/ose tetrahidrat)
E6 Zink:
karbonat zinku
oksid zinku
sulfat zinku, mono dhe/ose tetrahidrat
E7 Molibden:
molibdat amoni, molibdat natriumi
E8 Seleni:
selenat natriumi
selenit natriumi21
1.2. Vitaminat, provitaminat dhe substancat e prcaktuara mir kimikisht q kan efekt t
ngjashm. N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
-t preferueshme marr nga lnd t para q ndodhen n mnyr natyrale n ushqimin pr kafsh,
-vitaminat sintetike identike me vitaminat natyrale vetm pr kafsht monogastrite.
1.3. Enzimat.
1.4. Mikroorganizmat.
1.5. Konservantt. N kt kategori jan prfshir substancat e mposhtme:
E 236 Acidi formik vetm pr silazhe
E 260 Acidi acetik vetm pr silazhe
E 270 Acidi laktik vetm pr silazhe
E 280 Acidi propionik vetm pr silazhe
1 .6. Agjentt lidhs, antiglomerantt dhe koaguluesit. N kt kategori jan prfshir substancat
e mposhtme:
E551b Silice koloidale
E551c Kiselgur
E 553 Sepiolit
E558 Bentonit
E 559 Argjili kaolinitike
E 561 Vermikulite
E 599 Perlite
2. Produkte t caktuara t prdorura n ushqyerjen e kafshve.
N kt kategori jan prfshir produktet e mposhtme:
2.1. Lndt ndihmse t prpunimin pr silazh. N kt kategori jan prfshir produktet e
mposhtme:
kripa e detit, kripa e gurit e paprpunuar, enzimat, majat, hirra, sheqeri, pulpa e panxhar
sheqerit,
mielli i grurit,melasa dhe bakteriet laktike, acetike, formike dhe propionike.
Kur kushtet e motit nuk lejojn fermentimin e duhur, autoriteti ose organi inspektues mund t
autorizoj prdorimin e acideve laktik, formik, propionik dhe acetik pr prodhimin e silazhit.
E. PRODUKTET E AUTORIZUARA PR PASTRIMIN DHE DISIFEKTIMIN E
STALLAVE DHE IMPIANTEVE(P.SH. PAJISJE DHE EN)
Sapun kaliumi dhe natriumi
Uj dhe avull
Qumsht gelqere
Glqere
Glqere e pashuar
Hipoklorit natriumi (p.sh. si lng zbardhues)
Soda kaustike
Potas kaustik
Peroksid hidrogjeni
Esenca natyrale t bimeve
Acid citrik, peracetik, formik, laktik, oksalik dhe acetik
Alkool
Acid nitrik (pr pajisjet e bulmetit)

Acid fosforik (pr pajisjet e bulmetit)
Formaldehid
Produkte pr pastrim dhe desinfektim pr pajisjet e qumshtit
Karbonat natriumi.22
F. PRODUKTE T TJERA
ANEKSI III
KRKESAT MINIMALE T INSPEKTIMIT DHE MASAT PARAPRAKE T
RREGJIMIT T INSPEKTIMIT.
A.1. Bimt ose produktet bimore t marra nga prodhimet bujqsore ose t mbledhura.
1. Prodhimi duhet t bhet n njsine e ngastrave t toks dhe prodhimi dhe ruajtja t jen t
ndara qart nga ato t ndonj njsie tjetr q nuk prodhon n prputhje me rregullat e vendosura
n kt ligj; raportet e prpunimit dhe/ose paketimit mund t jen pjes e njsise, kur aktiviteti i
tyre sht i kufizuar n prpunimin dhe paketimin e produktit te tij bujqsor.
2. Kur rregullat e inspektimit zbatohen pr her t par, edhe pse aktiviteti i prodhuesit sht
kufizuar n mbledhjen e bimve t egra, organi inspektues duhet t prshkruaj:
- nj prshkrim t plot t njsis , duke treguar ambjentet e ruajtjes dhe prpunimit dhe
ngastrat e toks dhe/ose zonat e mbledhjes dhe, kur sht e zbatueshme, ambientet ku
kryhen operacione t caktuara t prpunimit dhe/ose paketimit,
- t gjitha masat praktike t marra nga prodhuesi n nivel njsie pr t siguruar plotsimin
e vendimeve t ktij ligji
- dhe, n rastin e mbledhjes s bimve t egra, jepet garanci palve t treta, q prodhuesit
mund t provojn se jan plotsuar vendimet e Shtojcs I, pika 4.
Prshkrimi dhe masat e dhna duhet t prmbahen n nj raport inspektimi t firmosur nga
prodhuesi I interesuar. Pr m tepr, raporti duhet t specifikoj:
- datn e aplikimit t fundit n ngastra dhe/ose zonat e mbledhjes t produkteve prdorirni
i t cilave nuk sht n prputhje me kt ligj
3. do vit, prpara dats s caktuar nga organi inspektues, prodhuesi duhet ti njoftoj organizmit
skedn e tij t prodhimit t produkteve bimore, duke dhn nj prshkrim analitik pr do
ngastr.
4. Duhet t mbahet rregjistr i shkruar dhe/ose dokumentuar i cili do t lejoj organizmin e
inspektimit t identifikoj origjinn, natyrn dhe sasin e t gjith lndve t para t blera, dhe
prdorimin e materialeve t tilla;
Pr m tepr, duhet t mbahen rregjistra t shkruara ose dokumentuara pr natyrn, sasit dhe
destinacionin e t gjith produkteve bujqsore t shitura. Sasit e shitura direkt tek konsumatori i
fundit do t llogariten n baz ditore. Kur njsia prpunon produktet e veta bujqsore, n
rregjistr duhet t mbahet informacion sipas piks B, 2, pjesa e tret e ksaj Shtojc.
5. Ndalohet magazinimi n njsi e lndve t para t ndryshme nga ato t prdorura n prputhje
me kt ligj
6. Prve vizitave inspektuese t paralajmruara, organi inspektues duhet t bj inspektim t
plot
fizik t njsis , t paktn njher n vit.

Pas do vizite hartohet nj raport inspektimi, i cili firmoset edhe nga personi prgjegjs i njsis.
7.Prodhuesi duhet ti jap organizmit inspektues, pr qllime inspektimi, akses n ambjentet e
magazinimit dhe prodhimit dhe n ngastrat e toks, gjithashtu n llogarit dhe dokumentat e tjera
mbshtetse. Ai duhet ti siguroj organizmit inspektues do informacion t domosdoshm pr
qllime inspektimi.
8.1. Produktet mund t transportohen n njsit e tjera, duke prfshir tregtin me shumic dhe
pakic vetm n ambalazhe t prshtatshme ose n kontenier t mbyllur pr t ndaluar
zvndsimin e prmbajtjes dhe t siguruar me etiket, pa paragjykuar do tregues tjetr t
krkuar nga ligji:
(a) emrin dhe adresn e personit prgjegjs pr prodhimin ose prgatitjen e produktit, ose,
kur sht prmendur nj shits tjetr, nj deklarim i cili lejon njsin dhe organizmin
inspektues t identifikoj pa ekuivoke personin pergjegjs pr prodhimin e produktit;23
(b) emrin e produktit, duke prfshir nj referenc t metods s prodhimit organik,.
8.2. Megjithat, mbyllja n ambalazhim ose kontenier nuk krkohet kur:
(a) transportimi sht midis nj prodhuesi dhe nj operatori tjetr t cilt q t dy i
nnshtrohen sistemit t inspektimit dhe
(b) produktet jan shoqruar nga nj dokument ku jepet informacioni i krkuar sipas
nnparagrafit t mparshm.
9. Kur nj operator ka disa njsi prodhimi n t njjtn zone q prodhojn bim ose produkte
bimore t pambuluara nga Neni 1 sbashku me ambientet e magazinimit t lndve t para (t
tilla si plehra , insekticide, fara) duhet ti nnshtrohen rregullave t inspektimit n prputhje me
paragrafin e par t piks 2 dhe pikave 3 dhe 4. Bimt e t njjtit varietet si ato t prodhuara n
njsin e treguar n pikn 1 nuk mund t prodhohen n kto njsi, megjithat, prodhuesit mund
t
shmangen nga rregulli i dhn n fjalin e fundit t nnparagrafit t mparshm:
(a) n rastin e prodhimit t produkteve bujqsore shumvjeare (pem frutore, hardhi dhe
lupuli) me kusht q t plotsojn konditat:
1. prodhimi n fjal bn pjes n nj plan transformimi n lidhje me t ciln prodhuesi
dhe siguron pr fillimin e transformimit t pjess s fundit t zons s interesuar pr
prodhim organik n periudhn me t shkurtr t mundshme e cila nuk mundet n
asnj rast t kaloj maksimumin prej 5 vjetsh.
2. Duhet t merren masa t prshtatshme pr t siguruar nj ndarje t prhershme t
produkteve t marra nga secila njsi e interesuar.
3. Organi ose autoriteti inspektues duhet t njoftohet pr vjeljen e secilit produkt t
paktn 48 or prpara.
4. Menjher pas prfundimit t vjeljes, prodhuesit informojn organin ose autoritetin
inspektues pr sasin e sakt t vjelur n njsit e interesuara sbashku me do veti t
veant dalluese (t tilla si cilesia, ngjyra, pesha mesatare etj) dhe konfirmojn q jan
zbatuar masat e marra pr ndarjen e produkteve.
5. Plani i transformimit dhe masat sipas pikave 1 dhe 2 jan aprovuar nga organizmi ose
autoriteti inspektues. Ky aprovim duhet t konfirmohet do vit pas fillimit t planit t

transformimit;
(a) n rastin e zonave t prcaktuara pr krkime shkencore bujqsore bihet dakort me
autoritetin competent duke siguruar q jan plotsuar kushte 2, 3 dhe 4.
(b) n rastin e prodhimit t farave, materialeve shumuese vegjetative dhe fidanve,
sigurohet q jan plotsuar kushtet 2,3 dhe 4.
A. 2. Kafsht dhe produktet blektorale prodhuar nga ferma blektorale.
1. Kur sistemi i inspektimit zbatohet n produktet blektorale pr her t par, prodhuesi dhe
organi inspektues duhet t parashikojn:
- nj prshkrim t plot t lokaleve t qndrimit t kafshve, lndinave, kullotave etj, dhe
sipas rastit, ambjentet e magazinimit, ambalazhimit dhe prpunimit t kafshve,
produkteve blektorale, lndve t para dhe faktorve prodhues,
- nj prshkrim t plot t impiantit t grumbullimit t plehut organik,
- planin e shprndarjes s plehrave t tilla n marrveshje me organizmin inspektues ose
autoritetin inspektues, sbashku me nj prshkrim t plot t zons s dhn pr
prodhimin e bimve, - kur krkohet, marrveshjet sipas kontrats me forma t tjera n
lidhje me shprndarjen e plehrave,
- planin e menaxhimit pr njsin blektorale t prodhimit organik (psh. Menaxhimin pr
ushqyerjen, riprodhimin, shndetin etj),
- t gjitha masat praktike q do t merren n fermn blegtorale pr t garantuar plotsimin
e dispozitave t ktij ligji.24
Prshkrimet dhe masat e marra do te shenohen ne nje raport inspektimi te firmosur nga prodhuesi
i interesuar.
Per me teper, raporti duhet te specifikoj detyrimin e prodhuesit per kryerjen e operacioneve dhe
ne rast shkeljeje, aplikimin e masave administrative.
2.Krkesat e prgjithshme t inspektimit n pikat 1 dhe 4 deri 8 t Pjeses A.1 q mbulojn bimt
dhe produktet blegtorale.
Duke u shmangur nga kto rregulla, sht i lejuar prdorimi i produkteve mjeksore veterinare
alopatike dhe antibiotikeve duke siguruar q ato jan dhn nga nj veteriner n lidhje me
trajtimet sipas Shtojcs I, dhe jan ruajtur n nj vend t kontrolluar si dhe jan shnuar n
rregjistrin e ferms.
3 .Kafsht duhet t identifikohen n form t prhershme duke prdorur teknika t
prshtatshme pr do specie, individuale n rastin e gjitareve t mdhenj dhe individuale ose n
grup n rastin e shpendve ose gjitarve t vegj l.
4.T dhnat e kafshve duhet t shnohen n nj rregistr dhe t mbahen gjithmon n
dispozicion t autoritetit ose organizmave inspektuese n ndrmarrje.
Shnime t tilla, t cilat japin nj prshkrim t plot t sistemit t menaxhimit t kopes, duhet t
prmbajn informacionin e mposhtm:
pr do specie, n lidhje me kafsht q vijn n ferm: origjinn dhe datn e ardhjes, periudhn e
transformimit, shenjn identifikuese dhe shnimet veterinare;
- n lidhje me kafsht q largohen nga ferma: moshn, numrin e matrikullit, peshn n
rastin e therjeve, shenjn identifikuese dhe destinacionin;

-hollsit pr do kafsh q humbet dhe arsyet;
-n lidhje me ushqimin: tipin, prfshirja e ushqimit shtes, porcionet e prbrsve t
ndryshm t racionit dhe periudhat e futjes s zonave me hapsira t lira.
- n lidhje me parandalimin e smundjeve, trajtimin dhe kujdesin veterinar: datn e
trajtimit, diagnozen, tipin e produktit t prdorur, metodn e trajtimit dhe prshkrimin e
mjekut pr kujdesin veterinar me arsyet prkatse dhe periudhn e prdorimit prpara
shitjes s produkteve blegtorale.
5.Kur nj prodhues menaxhon disa ferma blegtorale n t njjtin rajon, njsit t cilat prodhojn
kafsh ose produkte blegtorale, do ti nnshtrohen sistemit t inspektimit sipas prcaktimit t
par,
dyt dhe tret t piks 1 t ktij seksioni n kafsh dhe produkte blegtorale si dhe programin e
menaxhimit t kafshve, rregjistrave t tyre dhe parimet e ruajtjes s produkteve t mbarshtimit
t kafshve t prdorura.
6.perjashtimin e prodhimeve nga njesite tjera.
B. Njsit pr prgatiijen e produkteve bimore dhe shtazore si dhe produkteve ushqimore q
prmbajn produkte bimore dhe shtazore.
1 .Kur rregjimi i inspektimit sht aplikuar pr her t par, prodhuesi dhe organizmi i
inspektimit duhet t prpilojn:
- nj prshkrim t plot t njsis, duke treguar teknikat e prdorura pr prpunimin,
paketimin dhe ruajtjen e produkteve bujqsore prpara dhe pas prpunimit t tyre,
- t gjitha masat praktike t marra n nivel njsie pr t garantuar zbatimin e ktij ligji.
Ky pershkrim dhe masat e lidhura me te duhet te jepen ne nje raport inspektimi te firmosur edhe
nga personi pergjegjes i njesise.
Per me teper, raporti duhet te permbaje masat e marra nga operatori per te kryer operacionet
sipas
ligjit.
2.Rregjistri i shkruar duhet t mbahet n dispozicion t organizmit inspektues pr:
- origjinn, natyrn dhe sasin e produkteve bujqsore t cilat jan dorzuar n njsi,
- natyrn, sasit dhe destinacionin e produkteve q kan ln njsin,25
- do informacion tjetr q k rkohet nga organizmi i inspektimit pr qllime t inspektimit t
prshtatshm t operacioneve t tilla si origjina, natyra dhe sasit e prbrsve, aditiveve dhe
ndihmsve teknologjike t dhna njsis dhe prbrja e produkteve t prpunuara.
3.Kur produktet jan prpunuar, paketuar dhe ruajtur n nj njsi sipas ktij ligji:
- njsia duhet t ndaj siprfaqen n lokale pr ruajtjen e produkteve prpara dhe pas
operacioneve,
- operacionet duhet t kryhen vazhdimisht deri n prfundimin e plot t tyre t ndara
fizikisht dhe n koh nga operacione t ngjashme t kryera n produkte t pa prfshira
n kt ligj
- nqoftse operacione t tilla nuk kryhen shpesh, ato duhet t lajmrohen m prpara, n
nj koh t vendosur s bashku me organizmin inspektues,
- do mas duhet t merret pr t garantuar identifikimin e partive dhe pr t parandaluar

przjerjen me produktet q nuk merren n prputhje me rregullat e ktij ligji.
4. Prve vizitave inspektuese t pa paralajmruara, organi inspektues duhet t bj nj inspektim
t plot fizik, t paktn nj her n vit, t njsis. Mund t merren mostra pr testimtn e
produkteve t pa autorizuara .
Megjithat, ato mund t merren kur dyshohet prdorimi i pa autorizuar i produkteve. Pas do
vizite duhet t prpilohet nj raport inspektimi i firmosur edhe nga personi prgjegjs pr njsin
e inspektuar.
5. Operatori duhet ti jap organizmit inspektues, pr qllime inspektimi, akses pr njesin dhe
rregjistrat e shkruara dhe sigurimin e dokumentacionit tjetr.
6. Produktet e dhna n Nenin 1 mund t transferohen n njsit e tjera, duke prfshir tregtin
me shumic dhe pakic, vetm me amballazhim t prshtatshm ose kontenier t mbyllur n
mnyr q t parandalohet zvndsimi i prmbajtjes dhe t pajisur me etiket ku shnohet pa
paragjykuar tregues t tje r t krkuar nga ligji:
(a) emri dhe adresa e personit prgjegjs pr prodhimin ose prgatitjen e produktit, ose,
kur sht prmendur nj shits tjetr, nj deklarim i cili t tregoj njsin matse dhe
organi inspektues t identifikoj pa ekuivoke personin prgjegjs pr prodhimin e
produktit;
(b) emrin e produktit duke prfshir nj referenc t metods s prodhimit organik.
Me marrjen e nj produkti operatori do t kontrolloj mbylljen e amballazhit ose kontenierit dhe
kur krkohet edhe pranin e treguesve t dhn n paragrafin e msiprm, n piken A.8.1 ose ne
piken C.8. Rezultati i ktij verifikimi do t shnohet n mnyr t sakt n rregjistr sipas piks
B.2. Kur kontrolli l ndonj dyshim ai vetm mund ti nnshtrohet prpunimit ose amballazhimit
pas eliminimit t ktij dyshimi , po t mos nxirret ne treg pa treguesin q i referohet metods s
prodhimit organik.
C. importi i produkteve bimore, produkteve blegtorale dhe produkteve ushqimore q prmbajn
produkte bimore dhe / ose shtazore pr n vendet e BE
1 .Kur rregullat e inspektimit jan zbatuar pr her t par , eksportuesi dhe organi inspektues
duhet t japin:
- nj prshkrim t plot t ambjenteve t eksportuesit dhe t aktiviteteve t tij, duke
treguar sa sht e mundur pikat e futjes s produkteve n Komunitet dhe do mjet tjetr
q eksportuesi prdor pr ruajtjen, magazinimin e produkteve t eksportuara;
- t gjitha masat praktike t marra nga eksportuesi pr t garantuar zbatimin e ktij ligji
- ky prshkrim dhe masat e marra duhet t prfshihen n raportin e inspektimit t
firmosur nga eksportuesi.
Pr m tepr, raporti duhet t prmbaj detyrimet e eksportuesit:
- t garantoj q do mjet apo mnyr q eksportuesi prdor pr ruajtje t jet i hapur pr
inspektim, inspektimi q kryhet ose nga organi inspektues ose, kur kto magazina jan 26
n nj Shtet tjetr nga nj organizm inspektues i aprovuar pr inspektim nga ky Shtet.
2. Duhet t mbahen rregjistra t shkruara q lejojn organizmin inspektues t identifikoj pr do
parti produkti t eksportuar:
- origjinn, natyrn dhe sasin e partis n fjal, dhe me krkes t organeve inspektuese
te identifikuara per ndonje pale te prodhimeve te eksportuara:
- origjinn, natyrn dhe sasin e partis n fjal, dhe me krkes t organeve inspektuese
do hollsi pr mnyrn e transportit n lokalet apo magazinat e importuesit.
- origjinn, natyrn dhe destinacionin e partis n fjal, dhe me krkes t organizmit
inspektues, do hollsi pr mnyrn e transportit nga lokalet ose magazinat e
importuesit n destinacion.
3.Eksportuesit duhet t informojn organizmin inspektues pr do ngarkes t eksportuar n
Komunitet, duke i dhn hollsit e krkuara organizmit apo autoritetit, si nj kopje t
ertifikats
s inspektimit pr produktet organike t importuara..
Kur produktet e importuara referuar n Nenin 1 ruhen n magazina ku produkte t tjera
bujqsore
ose produkte ushqimore jan prpunuar, amballazhuar ose magazinuar:
- produktet e referuara n Nenin 1 duhet t mbahen t ndara nga produktet e tjera
bujqsore dhe / ose produktet ushqimore;
- duhet t merren masa pr t garantuar identifikimin e partive t produkteve dhe
parandalimin e przjerjeve me produktet q nuk merren n prputhje me rregullat e
ktij ligji.
Prve vizitave inspektuese t paralajmruara, organi inspektues duhet t bj nj inspektim t
plot fizik, t paktn nj her n vit, t lokaleve t eksportuesit. Organi inspektues do t inspektoj
rregjistrat e shkruara t prmendura n pikn C.2 dhe ertifikatat sipas ligjit. Mund t merren
mostrat pr testimin e substancave t pa autorizuara n kt ligj. Megjithat, ato mund t merren
kur dyshohet prdorimi i
substancave t paautorizuara. Pas do vizite duhet t prpilohet nj raport inspektimi, i firmosur
edhe nga personi prgjegjs pr njsin e inspektimit.
4. Eksportuesi duhet, pr qllime inspektimi, ti japi organit inspektues akses pr lokalet e tij dhe
pr rregjistrat e shkruara dhe ta mbshtes me dokumenta t tjera, n veanti ertifikatat
eksportuese. Ai duhet ti siguroj organizmit inspektues do informacion t domosdoshm pr
qllime inspektimi.
Produktet organike duhet t eksportohen me amballazhim ose kontenier t prshtatshm, t
mbyllur n mnyr q t parandaloj zvndsimin e prmbajtjes dhe t siguruar me
identifikimin
e eksportuesit dhe me shenja t tjera dhe numrat q shrbejn pr t identifikuar partin e mallit
me ertifikatn e inspektimit.
ANEKSI IV
INFORMACIONI PR NOTIFIKIMIN
(a) Emri dhe adresa e operatorit
(b) Vendndodhja e lokaleve dhe, kur krkohet, ngastrat (data e rregjistrimit t toks) ku kryhen
operacionet
(c) Natyra e operacioneve dhe produktet
(d) Detyrimet e operatorit pr kryerjen e operacioneve

(e) N rastin e nj ndrmarrjeje bujqsore, data n t cilin prodhuesi nuk prdor m n ngastrat e
tij, aplikimin e produkteve prdorimi i t c ilave nuk sht n pajtushmri me kt ligj
(f) Emrin e organizmit t aprovuar t cilit operatori i ka besuar kontrollin e ndrmarrjes s tij, ku
Shteti ka zbatuar sistemin e inspektimit duke aprovuar organizma t till .27
ANEKSI V
PJESA A: TREGUESI Q PRODUKTET JAN MBULUAR NGA SKEMA E
INSPEKTIMIT
Treguesi q nj produkt sht mbuluar nga skema e inspektimit duhet t tregohet n t njjtn
gjuh ose gjuht e prdorura pr etiketimin.
AL: Bujqsia organike - sistemi i kontrollit shqiptar
ES: Agricultura Ecologica - Sistema de control CE
DA: ko1ogisk Jordbrug - EF- Kontrolordning
DE: kologischer Landbau - EG-Kontrollsystem oder Biologische Landwirtschaft EGKontrollsystem
EL: ? ? ? ? ?
EN: Organic Farming - EC Control System
FR: Agriculture biologique - Systme de contrle CE
T: Agricoltura Biologica - Regime di controlloCE
NL: Biologische landbouw - EG-controlesysteem
PT: Agricultura Biol6gica - Sistema de Controlo CE
F: Luonnonmukainen maataloustuotanto - EY:n va1vontajrjestelm
SV: Ekologiskt jordbruk - EG-kontrollsystem
PJESA B: LOGO KOMUNITETIT
B.1. Kushtet n lidhje me paraqitjen dhe prdorimin e logo-s s Komunitetit
B.1.1. Logo Komunitetit referuar m sipr do t prfshij modelet n pjesn B.2 t ksaj shtojce.
B.1.2 Treguesit q duhet t prfshihen n logo jan listuar n pjesn B.3 t ksaj shtojce. sht e
mundur t kombinohet logo me treguesin e prmendur n pjesn A t ksaj shtojce.
B.1.3 Pr t prdorur logo-n e Komunitetit dhe treguesit e referuar n pjesn B.3 t ksaj shtojce,
duhet t plotsohen rregullat e riprodhimit teknik t dhena n grafik manual n pjesn B.4 t
ksaj
shtojce
B.2. Modelet
Emri Kushtet specifike
E 170 Karbonat kalciumi Autorizohen t gjitha
funksionet
prve ngyrimit
E 270 Acid laktik
E 290 Dyoksid karboni
E 296 Acid malik
E 300 Acidaskorbik
E 306 Ekstrakt i asur i tokoferolit Antioksidant n yndyrna dhe 28

ANEKSI VI
HYRJE
Pr qllime t ksaj Shtojce, do t prdoren prkufizimet e mposhtme:
1. Prbrsit me origjin bujqsore:
(a) produktet bujqsore t thjeshta dhe produkte t marra prej tyre nga larja, pastrimi,
prpunimi termik dhe/ose mekanik i prshtatshm dhe/ose nga prpunime fizike duke
ndikuar n reduktimin e prmbajtjes s lagshtirs s produktit;
(b) gjithashtu, produktet e rrjedhura nga produktet e prmendura n pikn (a) nga proese
t tjera t prdorura n prpunimin e ushqimit, por vetm se kto produkte jan
konsideruar si shtesa ushqimore ose aromatizues
2. Prbrsit me origjin jobujqsore: prbrs t ndryshm nga ato me origjin bujqsore
dhe q i prkasin t paktn nj nga kategorive t mposhtme:
vajra
E 322 Lecitina
E 330 Acid citrik
E 333 Citrat kalciumi
E 334 Acid tartrik (L(+)-)
E 335 Tartrat natriumi
E 336 Tartrat kaliurni
E 341 (i) Monofosfat kalciumi Agjent rrits pr vetrritjen n
miell
E 400 Acid algjinik
E 401 Alginat natriumi
E 402 Alginat kaliumi
E 406 Agar
E 407 Karagenan
E 410 Locust bean gum
E 412 Guar gum
E 413 Tragacanth gum
E 414 Goma arabike
E 415 Goma xanthan
E 416 Karaga gum
E 422 Glicerol Ekstrakt bimor
E 440(i) Pektin
E 500 Karbonat natriumi
E 501 Karbonat kaliumi
E 503 Karbonat amoni
E 504 Karbonat magnezi
E 5 16 Sulfat kalciumi Mbarts
E 524 Hidroksid natriumi Trajtues i siprfaqes i
Laugengebck
E 551 Dioksid silici Agjent kundr pjekjes pr
erzat
E 938 Argon
E 941 Azot
E 948 Oksigjen29
3. 1. Shtesa ushqimore, duke prfshir bartsit e shtesave ushqimore
3 .2. Aromatizuesit,
3.3. uji dhe kripa;
3.4. preparatet e mikro -organizmave;
3.5. mineralet (duke prfshir elementet gjurm ) dhe vitaminat.
4.Mbartsit, duke prfshir mbartsit e solventve: shtesat ushqimore t prdorura pr t
tretur, holluar, shprndar ose pr t modifikuar fizikisht nj shtes ushqimore pa
ndryshuar funksionin teknologjik t tij me qllim q t lehtsoj prpunimin, aplikimin
ose prdorimin e tij;
PARIME T PRGJITHSHME
Seksionet A,B dhe C prfshijn prbrsit dhe lndt ndihmse t prpunimit t cilat
mund t prdoren n prgatitjen e produkteve ushqimore t prbra kryesisht nga nj ose
m shum prbrs me origjin bimore, me prjashtim t verrave.
Prpara adoptimit t rregullave n Seksionet A dhe B t ksaj Shtojce, dhe me qllim q
t prfshihet n mnyr specifike prgatitja e produkteve ushqimore t prbra nga nj
ose m shum produkte blegtorale, do t zbatohen rregullat kombtare.
Megjithat, referenca pr do prbrs t Seksioneve A dhe C ose do lnd ndihmse t
prpunimit t Seksionit B, do praktike prpunimi, t till si tymosja, do t prdoren
vetm n prputhje me legjislacionin Komunitar dhe/ose legjislacionin kombtar, dhe n
munges t tyre, n prputhje me parimet e praktiks s mir t prodhimit pr produktet
ushqimore.
SEKSIONI A - PRBRSIT ME ORIGJIN JO BUJQSORE
A.2. Aromatizuesit t etiketuara si substanca aromatizuese natyrale
A.3. Uji dhe kripa
Uji i pishm.
Kripa (me komponent baz klorurin e natriu mit ose klorurin e kaliu mit), n prgjithsi
t prdorura n prpunimin e ushqimit.
A4.Preparatet e mikro-organizmave
do preparat i mikro-organizmave normalisht i prdorur n prpunimin e ushqimeve, me
prjashtim t mikro-organizmave gjenetikisht t modifikuara
A5. Mineralet ( duke prfshir edhe elementt gjurm), vitaminat, aminoacidet dhe
komponimet e tjera t azotit:
Mineralet (duke prfshir edhe elementet gjurm ), vitaminat, aminoacidet dhe
komponimet e tjera t azotit jan t lejueshme vetm nqs prdorimi i tyre sht i lejuar
me ligj n produktet ushqimore ku ato jan prfshir.30
SEKSIONI B - LNDT NDIHMSE T PRPUNIMIT DHE PRODUKTE T

TJERA T CILAT MUND T PRDOREN PR PRPUNIMIN E PRBRSVE
ME ORIGJIN
Emri
Azot
Kushtet specifike
Uj
Klorur kalciumi Agjent koagulues
Karbonat kalciumi
Hidroksid kalciumi
Sulfat kalciumi Agjent koagulue
Klorur magnezi (ose nigar) Agjent koagulues
Karbonat kaliumi Thars i rrushit
Karbonat natriumi Prodhim sheqeri
Hidroksid natriumi prodhim sheqeri
Prodhim vaji nga farat e pjekura (Brassica
spp )
Acid sulfurik Prodhim sheqeri
Izopropanol (propan-2-ol) N proesin e kristalizimit n prodhimin e
sheqerit
Pr nj[...] periudh deri m 3l.12.2006
Dyoksid karboni
Etanol trets
Acid tanik Pr qllime filtrimi
Albumina tek e bardha e vezs
Kazein
Xhelatin
Vajra vegjetal Agjent lubrifikues, lirues ose
antishkumues
Dyoksid silici Xhel ose tretsir koloidale
Karbon aktiv
Pudr
Bentonit
Kaolin
Tok diatomike
Perlite
Lvozhga e lajthis
Miell orizi
Dyll blete Agjent lirues
Carnauba wax Agjent lirues
Preparatet e mikro-organizmave dhe enzimave:
do preparat i mikro-organizmave dhe enzimave normalisht t prdorur si lnd
ndihmse n prpunimin e ushqimeve, me prjashtim t organizmave gjenetikisht t
modifikuar31
SEKSIONI C. PRBRSIT ME ORIGJIN BUJQSORE T CILAT NUK
JAN PRODHUAR ORGANIKISHT,
C1. produktet bimore t paprpunuara si dhe produktet e rrjedhura prej tyre nga
prpunimi sipas prkufizimit 2(a) t hyrjes s ksaj Shtojce:
C1 . 1. Frutat dhe farat e ngrnshme:
Lende Quercus spp.
Arra cola Cola acuminata
Rrush frngu Ribes uva-crispa
Frut pasioni Passiflora edulis
Manaferre (e thar) Rubus idaeus
Stafidhe e kuqe (e thar) Ribes rubrum
C1.2. Er zat dhe barrat e ngrnshme:
Arr hindri Myristica fragrans, deri m 31.12.2000
Piper jeshil Piper nigrum, deri m 30.4.2001
Piper (Peruvian) Schinus molle L.
Fara rrepe Armoracia rusticana
Lesser galanga Alpina officinarum
Saff1ower f1ower Carthamus tinctorius
Watercress herb Nasturtium officinale
C1.3. T ndryshme: alga, duke prfshir leshterikt, t lejuara n prgatitjen e
produkteve ushqimore konvencionale
C.2. Produkte bimore, t prpunuara nga proese sipas prkufizimit t piks 2(b) t hyrjes
s ksaj Shtojce
C.2. 1. Yndyrnat dhe vajrat t ose jo rafinuara, por jo t modifikuara kimikisht, t marra
nga bim t ndryshme se:
Kakao Theobroma cacao
Arr kokosi Cocos nucifera
Ulli Olea europaea
Lule dielli Helianthus annuus
Palm Elaeis uineensis
Rrepe Brassica napus, rapa
saff1ower Carthamus tinctorius
Susam Sesames indicum
Soja Glycine max32
C.2.2. Sheqerrat, niseshteja dhe produkte t tjera t marra nga drithrat dhe bimt
zhardhokore:
Sheqer nga panxhar sheqeri,
Fruktoze
Flete orizi
Buk pa maja
Niseshte nga orizi dhe misri, t pamodifikuara kimikisht.
C.2.3. T ndryshme
Coriander, i tymosur Coriandrum sativum deri me 31.12.2000
Protein bizeleje Pisums
- Rum, i marr vetm nga lngu i kallam sheqerit
- Kirsch, i prgatitur n baz t frutave dhe aromatizuesve sipas Seksionit A.2. t ksaj
Shtojce.
- Przjerje e bimve e lejuar n prgatitjen e produkteve ushqimore konvencionale dhe
duke i dhn cilsit e ngjyrs dhe shijes s mblsirave, vetm n prgatitjen e

Gummi Brcheu,
- Przjerje t pipereve: piper nigrum, Schinus molle dhe Schinus terebinthifolium,
C.3. produkte shtazore:
- organizmat ujore, q nuk rrjedhin nga akuakultura, dhe lejohen n prgatitjen e
produkteve ushqimore konvencionale
- gjalpqumshti pluhur,
- xhelatin
- mjalt,
ANEKSI VII
BUJQSORE NGA PRODHIMI ORGANIK
Numri maksimal i kafshve per ha
Klasa ose speciet
Numri maksimal i kafshve per ha
Ekuivalent pr 170 k N/ha/vit
Njthundrak mbi 6 muaj 2
Via pr majmri 5
Gjedh te tjer m t vegjl se nj vit 5
Gedh meshkuj nga l deri n 2vje 3.3
Gjedh femra nga 1 deri ne 2 vje 3.3
Gjedhe meshkuj 2 ose mbi 2 vje 2
Mshqerra riprodhuese 2.5
Mshqerra per majmeri 2.5
Lop pr qumsht 2
Lop qumshti pr reformim 233
Lop t tjera 2.5
Lepuj riprodhimi 100
Dele 13.3
Dhi 13.3
Derra 74
Dosa riprodhimi 6.5
Derra pr majmri 14
Derra t tjer 14
Pula pr tavolin 580
Pula pr vez 230
ANEKSI VIII
Siprfaqet minimale t mbuluara dhe t pambuluara dhe karakteristikat e tjera t
vendodhjes pr specie dhe tipe
t ndryshme prodhimi.
1. GJEDHET, DELET DHE DERRAT
Siprfaqja e
mbuluar
(siperfaqja neto e
disponueshme pr
kafsht)
Siprfaqet e
zbuluara
(siprfaqet e lira,
duke
prfshir kullotat)
Pesha e gjall
minimale
(kg)
M2
/kok M 2 /kok
Gjedht dhe
njthundrak pr
riprodhim dhe
majmri
Deri n 100
Deri n 200
Deri n 350
Deri n 350
1.5
2.5
4.0
5 me nj minimum
1
m2
/100 kg
1.1
1.9
3
3.7 me nj
minimum
0.75 m 2
/100 kg
Lop qumeshti 6 4.5
Dema pr riprodhim 10 30
Dele dhe dhi 1.5 dele/dhi
0.35 qingja/keca
2.5
2.5
0.5 pr qingja/keca
Dosa me gica deri
n 40 dit
7.5 dosa 2.5
Derra pr majmri Deri n 50
Deri n85
Deri n 110
0.8
1.1
1.3
0.6
0.8
1
Derra Mbi 40 dit dhe mbi
30kg
0.6 0.4
Gica 2.5 femr
6.0 mashkull
1.9
8.034
2. SHPENDT
Siperfaqja e
mbuluar
(siperfaqja neto
e disponueshme
pr kafsht)
Siprfaqet e
zbuluara
(siprfaqet e
lira n m2
n
qarkullim/kok
No)
Kafsh/m 2 cm furrik/kafsh Fole
Pula pr vez 6 18 8 pula pr fole
ose n
rastin e foleve
t
prbashkta
120 cm 2 /zog
4, duke siguruar
q nuk
kalohet kufiri
170 kg t
N/ha/vit
Shpend pr
majmri (n
strehim fiks)
10 me nj
maksimum 21
kg pesh e
gjall/m 2
20 (vetm pr
kafsh
shtpiake)
4 zogj pr mish
dhe kafsh
shtpiake 4.5
rosa 10 gjela
deti15 pata
Pr t gjitha
speciet e
prmendura m
sipr nuk duhet
t kalohet kufiri
170 kg t
N/ha/vit.
Shpend pr
majmri
(n strehim t
lvizshm)
16 (*) n
strehim t
lvizshm
shpendsh me
nj maksimum
30 kg pesh e
gjall/m 2
2.5, duke
siguruar q t
mos kalohet
kufiri i 170 kg
t N/ha/vit
(*) vetm n rastet e strehimeve t lvizshme nuk duhet t kaloj 150 m 2
siprfaqe
dyshemeje t cilat mbeten hapur natn.

Prodhimi Bujqesor Organik

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Prodhimi Bujqesor Organik

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ANEKSI I

PARIMET E PRODHIMIT ORGANIK N NIVEL FERME

- zgjedhja e llojeve dhe varieteteve t prshtatshme;

1.4 Mbarshtimi i kafshve i praktikuar n kuadr t bujqsis organike sht nj aktivitet i

autoriteti apo organi inspektues.

e ksajshtojce, mund t konvertohen me nj miratim t mparshm t trupit/autoritetit

- kur zhvillohet specializimi i nj kafshe t re.

gjtha njesit e prodhimit organik t prfshir n nj ko-operim t till.

- N kafazet pr pulat pjellse, duhet t ket nj pjes mjaft t madhe t dyshemes pr

evidenc t prshtatshme, q prmban nj analiz t prshtatshme nse sht e nevojshme, pr t

polenit dhe mjaltit n koshere.

7.3 Lejohet zvndesimi i mbretreshs nprmjet vrasjes s mms s vjetr.

produkte q prmbajn vetm

grumbullimi t mbyllur dhe t monitoruar,

Nevoja e njohjes nga autoriteti ose organi

Karbonat kalciumi me origjin natyrale (psh

prshtatshme t Shtojcs II, Pjesa B.

Feromonet Atraktues; me sjellje shkatrruese seksuale

Trshr si kokrr, tufe, lvore dhe krunde;

Acid nitrik (pr pajisjet e bulmetit)

fizik t njsis , t paktn njher n vit.

autoriteti inspektues. Ky aprovim duhet t konfirmohet do vit pas fillimit t planit t

rastin e therjeve, shenjn identifikuese dhe destinacionin;

- do mas duhet t merret pr t garantuar identifikimin e partive dhe pr t parandaluar

(d) Detyrimet e operatorit pr kryerjen e operacioneve

E 306 Ekstrakt i asur i tokoferolit Antioksidant n yndyrna dhe 28

SEKSIONI B - LNDT NDIHMSE T PRPUNIMIT DHE PRODUKTE T

duke i dhn cilsit e ngjyrs dhe shijes s mblsirave, vetm n prgatitjen e

You might also like