Ang Kasaysayan ng Islam sa Pilipinas

Monday, 16 March 2009

PLPHL - Khalid Evaristo
Ang Kasaysayan ng Islam sa Pilipinas

Ang Islam ay ipinakilala sa Pilipinas noong taong 1380 CE ng isang Arabong

misyonero na nagngangalang Sharif Makhdum na dumaong sa Sulu. Itinayo niya ang
unang Masjid (mosque) sa Pilipinas sa lugar ng Tubig-Indangan sa pulo ng Simunol.
Ang guho ng Masjid na yaon ay naroroon pa rin magpahanggang ngayon. Si Sharif
Makhdum ay namatay sa pulo ng Sibutu at ang kanyang puntod sa ngayon ay
patuloy na dinadalaw ng mga turista.

Noong 1390 CE, si Rajah Baginda ay dumating sa Buansa at kanyang ipinagpatuloy

ang mga gawain ni Sharif Makhdum. Si Abu Bakr ay dumating sa Jolo noong 1450
CE at di nagtagal ay nag-asawa siya sa anak ni Rajah Baginda na nagngangalang
Putri (Prinsesa) Paramisuli. Si Abu Bakr ang nagtatag ng Sultanata ng Sulu kaya’t
siya at ang kanyang asawa ang naging mga unang Sultan at Sultana ng kalupaan.

Pagkaraan na maitatag ang Islam sa Sulu, ang mga Muslim ay nagsilikas papunta
sa Mindanao at si Sharif Kabungsuan ang siyang namuno ng delegasyon. Siya ay
lumunsad sa Maguindanaw (na ngayon ay Cotabato) noong taong 1475 CE at di
nagtagal ay nag-asawa siya kay Putri Tunina. Sila ang mga unang Sultan at Sultana
ng Maguindanaw.

Sa mga sumunod pang taon, marami pang mga Datung Muslim ang nagsidating sa
Pilipinas pagkaraan nilang mabalitaan ang magandang pagtanggap na nakamit ng
mga nanga-una roon. Mula sa Borneo ay nanggaling ang Sampung Datu na
nagsidaong sa Panay. Ang mga Datung ito ay sina Puti, Sumakwel, Bangkaya,
Dumangsol, Paiburong, Paduhinog, Lubay, Dumangsil, Dumalogdog at Balensula (na
ngayon ay Balenzuela).

Si Datu Puti ang siyang pinuno ng mga pangkat ng datu. Nagkataon kasi na siya ay
bihasang manlalayag. Sila ay dumaong sa San Joaquin, Iloilo (na ang pangalan ng
panahong yaon ay Siwaragan).

Binili nina Datu Puti at ng siyam pang Datu ang kababaang lupain sa Iloilo mula kay
Marikudo, ang pinuno ng Atis (Pygmies), at sila ay nagtatag ng pamayanan doon.

Nang ang mga lupaing nasasakupan (mga kolonya) ng Borneo ay matatag nang
nakatindig sa Panay, sina Datu Puti, Datu Balensula at Datu Dumangsil ay naglakbay
papunta sa hilaga at sila ay lumunsad sa Batangas sa Luzon.

Sina Datu Balensula at Datu Dumangsil ay nagtatag ng mga kolonya roon nguni’t si
Datu Puti ay bumalik sa Borneo sa landas ng Mindoro at Palawan. Isinalaysay niya
ang kanilang pakikipagsapalaran sa mga tagaBorneo at dahil doon ay marami pa ang
naakit na magtungo sa Pilipinas.

Sa panahon nang lumunsad si Magallanes sa Limasawa noong Marso 16, 1521 CE,
ang Pilipinas ay isa nang ganap na bansang Muslim sapagkat ang karamihan ng
kanyang mamamayan ay mga Muslim. Ito’y isang katotohanan sa kasaysayan nang
si Legaspi (ang humalili kay Magallanes) ay dumating sa Pilipinas, ang mga
kahariang Muslim ay matatag nang nakatindig sa Batangas,
Pampanga, Mindoro, Panay,
Catanduanes,Cebu, Bohol, Samar, Manila, Palawan bukod pa sa buong Mindanao at
mga pulo ng Sulu.

Noong Hunyo 3, 1571 CE, ang mga Kastila ay naglungsad ng malaking digmaan sa
mga Muslim sa Manila na pinangungunahan ni Rajah Solaiman, ang pinuno ng mga
Sultan sa Luzon. Si Rajah Solaiman ay buong katapangan na nagtanggol sa kanyang
kaharian hanggang sa huling patak ng kanyang dugo sa Bangkusay (baybay dagat
ng Tondo). Pagkaraang malupig si Solaiman, ang mga Kastila ay nanalanta
sa Luzon at pumatay ng mga kalalakihan, kababaihan at mga bata, bata at matanda
man. Sa isang banda, ang mga Muslim ay nakipaglaban hanggang sa huling hibla ng
kanilang hininga, na gamit ang mga bolo at sibat laban sa mga baril at kanyon. Ang
mga Kastila ay nagtatag ng kanilang kabisera sa Manila at nagbalak na sakupin ang
Visayas. Sa maigsing panahon, sila ay nagtagumpay sa Visayas. Ang mga Muslim na
hindi namatay sa digmaan ay napilitang talikuran ang kanyang pananampalataya at
tanggapin ang Kristiyanismo. Datapuwa’t ang mga magigiting na Muslim ay nagnais
na piliin ang libingan kaysa ang lumapastangan ng laban sa Allah. Sa ibang banda,
ang mga katutubo na mahina sa kanilang pananampalataya ay tumanggap sa
relihiyon ng Kastila.

Ang mga Kastila ay hindi pa tumigil sa Luzon at Visayas. Sila ay buong kasakiman na
nangangarap na mapasakanila ang mayamang lupain ng Mindanao. Datapuwa’t ang
mga tribu ng Maranaw, Maguindanaw, Tausog, Yakan, Samal at Sangil ay pumigil sa
mga Kastila. Kaya’t ang bantog na digmaan ng mga Muslim at Kastila ay nagsimula.
Mayroong dalawang dahilan ang digmaan:

1. Ang mga Kastila ay nagnais na pamahalaan ang mga Muslim, datapuwa’t

ang mga Muslim ay nagmamahal sa kanilang kalayaan at mamatamisin pa
ang mamatay kaysa maging alipin.

2. Ang mga Kastila ay nangangaral ng Kristiyanismo sa dulo ng espada, kaya’t

ang mga Muslim ay humawak ng kris upang ipagtanggol ang Islam
hanggang katapusan.

Ang mga iba’t ibang Datu na nagtanggol sa Mindanao laban sa mga

mananalakay ay sina:

1. Si Sultan Pangiran ng mga Tausog na nagtanggol sa mga lugar ng

Zamboanga at Sulu.

2. Si Datu Sirungan at ang kanyang kapatid na si Datu Ubal ng Maguindanaw

ang siyang nakapatay kay Kapitan Figueroa sa lipon ng sumasalakay na
Kastila.

3. Bilang ganti sa paglusob na ginawa ng mga Kastila sa Mindanao, si Datu

Sirungan ng Maguindanaw at Datu Buisan ng Sultanata ng Lanao ay
naglunsad ng ganting paglusob sa Visayas. Nilusob nila
ang Cebu, Negros at Panay at nadakip nila ang maraming Kristiyano na
ginawa nilang mga alipin.
 4. Si Datu Tagal ng Cotabato ay nakapatay ng maraming mandirigmang
Kastila at nakabihag ng maraming Kristiyanong alipin.

5. Si Sultan Kudarat ng Cotabato ay nagtanggol sa Lamitan hanggang sa siya

ay mapilitan na umurong sa Iligan dahilan sa nakakahigit na mga sandata
ng mga Kastila.

6. Si Sultan Bungsu ng Zamboanga ay lumaban ng buong kabagsikan sa mga

mananalakay. Nang ang kanyang asawang si Pangian Tuan Baloca ay
mabihag ng mga Kastila ay pinag-ibayo niya ang kanyang pakikidigma
hanggang sa mapalaya niya ang Jolo noong taong 1645 CE sa mga Kastila
at ipinag-utos niya ang pagwasak sa garison ng Kastila na itinayo sa
Zamboanga.

7. Sina Sultan Jamaluddin Al Alam at Sultan Badruddin III ay patuloy na

nagtanggol sa Mindanaohanggang sa pagdating ng mga Briton. Sapagkat
hindi nagawang lupigin ng Espanya ang mga Muslim, sila ay lumagda sa
kasunduan ng kapayapaan at bumayad ng mga buwis kay Jamaluddin at
Badruddin.

8. Si Datu Udtog ng Cotabato ang pumatay kay Gobernador Emilio Terrero ng

mga Kastila.

9. Si Datu Ali of Balo-i, Lanao ang pumatay sa Gobernador ng Misamis na si

Valeriano Weyler.

10. Ang matapang na mga Maranaw ang pumatay kay Heneral Ramon Blanco sa
panahon ng huling pagtatangka ng mga Kastila na masakop ang Mindanao.

Ang pamamahala ng Espanya ay nagwakas noong taong 1898 CE at ang mga

Amerikano ang humalili sa pamamahala mula sa mga Kastila.

Pagkaraan ng mahigit sa TATLONG DAANG TAON ng pagtatangka na masakop ang

mga Muslim, ang Espanya ay nabigo at ang mga Muslim sa Mindanao ay
matagumpay na naipagtanggol ang Islam saMindanao at Sulu.

Gayundin ang nangyari sa mga Amerikano at mga Hapon na nagtangka rin na

sakupin sila.

ANG ISLAM AY LAGING M A G W A W A G I, I N S H A A L L A H.