N NG N T SAO HA, N B N T SAO

KIM
(Tin s John Gray)
PHM TH THANH HUYN, NG TH CHUYN dch gi
Tn sch: n ng n t sao Ha, n b n t sao
Kim
Tc gi: Tin s John Gray
Dch gi: Phm Th Thanh Huyn, Ng Th Chuyn
T sch: Tm l Gio dc
Nh xut bn: Vn ha Thng tin
Nm xut bn: 2008
Kh: 14.5x20.5 cm
S trang: 432
Gi ba: 52.000 VND
----------------------nh my (TVE): lilypham, Picicrazy, Chandat, 1712,
Lammydung, ttdd, Nhinhnhinh, Damsaf, daisy_chrys,
nattahn.
Sa chnh t (TVE): lilypham
Chuyn sang ebook (TVE): lilypham
Ngy hon thnh: 25/02/2009
http://thuvien-ebook.com
V tc gi

Tin s John Gray l mt chuyn gia c cng nhn

trn trng quc t trong lnh vc giao tip v cc mi
quan h; l tc gi ca 12 cun sch bn chy nht, ng
tin hnh nhng cuc hi tho c nhn ba mi nm
nay. ng l mt bc s tm l trong lnh bc gia nh (c
bng ca Hc vin Quc gia cc bc s tm l), mt bin
tp vin chuyn t vn ca Tp ch gia nh; thnh vin
Ban T vn Xut sc thuc Hip Hip Quc t v Hn
nhn v Gia nh; thnh vin ca Hip hi cc nh t vn
M. John hin ang sng cng v v ba con ti Bc
California.
Cc cun sch ca Tin s John Gray
Ngi sao Ha v ngi sao Kim chn chnh;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim ni lm vic;
Nhng php l mang tnh thc t cho ngi sao Ha
v ngi sao Kim;
Tr em t Thin ng;
Lm th no c ci bn mun v hy mun ci bn
ang c;
n ng t sao Ha, n b t sao Kim;
Cun sch v nhng ngy qua;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim khi u cng nhau;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim khi hn h;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim trong tnh yu;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim bn nhau mi mi;
Ngi sao Ha v ngi sao Kim trong phng ng;
iu m m bn khng th ni cho bn v cha bn
khng bit;
n ng v n b trong cc mi quan h;

iu bn c th cm thy th bn c th hn gn.
Cun sch ny c dnh tng
cng tnh yu thng v lng bit n su sc nht
cho ngi v thn yu ca ti, Bonni Gray.
Tnh yu, lng hi sinh, s tng tri
v mnh m ca c y truyn cm hng
ti tr thnh ngi tt nht ht mc c th
v chia s nhng iu m chng ti
cng nhau hc hi.
MC LC
Li cm n
Li gii thiu ln xut bn ba mm
Li gii thiu
1. n ng n t S ao Ha n b n t S ao Kim
2. Ngi gii quyt v y ban ci thin gia nh
3. n ng gi kn nhng b mt trong khi ph n rt
thch by t
4. Lm th no ng vin ngi khc gii
5. Bt ng ngn ng
6. n ng ging nh dy cao su
7. Ph n ging nh nhng con sng
8. Khm ph nhng nhu cu tnh cm khc nhau ca
chng ta
9. Lm th no trnh nhng bt ng

10. Dnh c thin cm t ngi khc phi

11. Lm th no gii by nhng cm xc kh ni
12. Lm th no ngh v n nhn s gip
13. Gn gi s k diu ca tnh yu

Li cm n
Ti cm n v ti, Bonnie, ngi lun bn ti
trong sut chng ng hon thnh cun sch ny. Ti
cm n c y v cho php ti chia s nhng cu
chuyn ca chng ti v hn th v c y gip ti m
rng hiu bit v nng cao kh nng ca mnh tn vinh
quan nim ca phi n.
Ti cm n ba con gi ca ti, Shannon, Julie, Lauren
v tnh yu v s knh trng v b bn ca chng dnh
cho ti. Th thch ca vic lm cha gip ti hiu
nhng vt v m b m ti phi tri qua v cng yu
h hn. Vic lm cha c bit gip ti hiu v yu cha
mnh hn.
Ti cm n cha m ti v nhng n lc phi thng
ca h cho li mt gia nh vi 7 a con. Ti cm n
anh c ti, David, v hiu nhng cm nhn v trn
trng li ti. Cm n anh Villiam v s ng vin ca anh
gip ti t c nhng thnh qu cao hn. Ti cm
n anh Robert v tt c nhng cuc i thoi th v ko di
n tn hong hn v v nhng tng tuyt vi lun
mang li cho ti nhng iu b ch. Ti cm n anh Tom
v s khuyn khch v lng nhit tnh. Ti cm n ch

Virginia v lun tin tng ti v lun nh gi cao

nhng bui tho lun ca ti. Ti cm n ngi em trai
mt, Jimmi v tnh yu thng v lng ngng m m n
dnh cho ti, nhng iu y vn l ngun ng vin ti
vt qua nhng thi khc kh khn.
Ti cm n ngi i din ca ti, Patti Breitman. C
ch o cun sch ny vi s gip , sc sng to
tuyt vi v lng nhit tnh t tng cho n bn hon
thin. Ti cm n Carole Bidnick v s ng vin y nhit
thnh ca c y ngay t khi bt u cng trnh ny. Ti
cm n Susan Moldow v Nancy Peske v nhng cuc trao
i v nhng ng gp chuyn mn ca h. Ti cm n
tp th nhn vin nh xut bn HarperCollins v lun
p ng nhng yu cu ca ti.
Ti cm n hng nghn ngi tham gia cc cuc
tho lun v giao tip ca ti, chia s cc cu chuyn ca
chnh h v ng vin ti vit cun sch ny. Nhng trao
i tch cc v chn thnh ca h khuyn khch ti
pht trin cc bi ni chuyn n gin thnh tc phm
hon chnh ny.
Ti cm n cc khch hng ca ti, nhng ngi
tm s nhng kh khn ca h mt cch chn tnh v tin
tng vo s gip ca ti.
Ti cm n Steve Martineau v tr thng minh sc so
v danh ting ca ng, nhng iu ny c th tm thy
u trong cun sch ny.
Ti cm n nhng ngi ng h khc, nhng ngi
lun t c tri tim v tm hn vo vic t chc nhng
Bui tho lun v giao tip ca John Gray ni m nhng
quan im c th nghim, kim tra v pht trin: Elley

v Ian Coren Santa Cruz; Debra Mudd, Gary v Helen

Francell Honolulu; Bill v Judy Elbring San Francisco;
David Obstfeld v Fred Kliner th Washington,
Elizabeth Kling Baltimore; Clark v Dottie Bratell Seattle;
Michael Najarian Phoenix; Gloria Manchester Lusiana;
Sandee Mac Houston; Earlene Carrillo Las Vegas; David
Farlow San Diego; Bart v Merril Jacobs Dallas; Ove
Johhansson v Ewa Martensson Stockholm.
Ti cm n Richard Cohen v Cindy Black nh xut
bn Beyond Words v s ng h nhit tnh v ng trn
trng ca h cho cun sch trc ca ti, n ng, n
b v cc mi quan h, cun sch em n cc
tng trong cun sch ny.
Ti cm n John Vestman phng thu Trianon v
nhng bn thu m c tnh chuyn mn cao tt c nhng
bui tho lun ca ti cng i ng nhn vin ca hng in
bng a v s ng h khng ngng v cht lng dch v
ca h.
Ti cm n cc thnh vin trong nhm nam ca ti v
chia s nhng cu chuyn ca h v t bit ti cm
n Lenney Eiger, Charles Wood, Jacques Early, David
Placek, v Chris Johns, nhng ngi c nhng phn
hi c gi tr cho vic sa cha bn tho ca cun sch
ny.
Ti cm n th k ca ti, Ariana v s gii quyt cc
cng vic hiu qu v y trch nhim ca c y trong
sut qu trnh thc hin cng trnh ny.
Ti cm n Clifford McGuire v tnh bn bn b trong
sut 20 nm qua. Ti khng h i hi mt ch da v
mt ngi bn tt hn th.

Li gii thiu ln xut bn ba mm

Cun sch ny thc s gip c hng triu
c gi, trong c chnh ti. N cng s gip bn.
Khng c s sng sut mi m ny, ti khng ngh rng
mnh s c c cuc hn nhn hnh phc hm nay hoc
l mt ngi cha giu c hy sinh n vy i vi cc con
ti. Nhng vn lm cho ti tc in ngi cch y
hai mi nm trong quan h vi v mnh, Bonnie, cng
thng xy ra ngy hm nay. S khc bit hm nay l ti
khoan dung, bit chp nhn, v thu hiu hn. Ti c
th hiu c nhng li v phn ng ca v ti ng hn
v ti bit r hn lm th no p li c y. Ti c th
l mt chuyn gia v s giao tip v nhng khc bit v
gii tnh, nhng Bonnie v cc con gi ti th vn l
nhng b n i vi ti. D sao i chng na, cun sch
ny c th gip chng ta thm khoan dung v bit tha th
khi ngi no khng p li theo ng cch m chng
ta mong i. May mn thay, s hon ho khng phi l
mt i hi bt buc to ra nhng mi quan h tuyt
vi.
S sng sut v gii tnh gip chng ta thm
khoan dung v bit tha th khi ngi no
khng p li theo ng cch m chng ta mong
i.

Vi nhng p lc ngy cng gia tng trong cng vic

v s mong i cao hn, ko di hn v s lng mn
nh, cc mi quan h ngy nay ang thch thc hu nh
tt c mi ngi. Hiu bit tt hn v vic ngi bn i
ca bn xut pht t u chc chn s lm mi quan h
ca cc bn d dng hn. S khoan dung gia tng i vi
nhng ngi khc bit gia cc bn khng c ngha l
chp nhn th ng mt mi quan h y nhng vn
hay khng c cm xc nng nn. Thay vo , s thch
ng lnh mnh ny c da trn s sng sut thc s,
n s gip chng ta hiu ngi bn i ca chng ta hn
v p li h theo cch y tnh yu thng hn v gi
cm ng tt nht i vi h.
Bn khng th v cng khng nn c thay i ngi
bn i ca mnh. l vn ca chnh h. Vn ca
bn l thay i cch giao tip, phn ng p li ngi
bn i ca bn. Vi s sng sut mi m ny, bn c
c thm s thng thi v sc mnh thay i cch
tip cn ca bn. Nh giao tip tt hn, bn c th em
li s tr gip m bn ang tm kim mt cch c hiu
qu hn v p li, bn s thnh cng hn trong vic
nhn c s tr gip m bn mun.
Vi s sng sut mi m ny, bn c c
thm s thng thi v sc mnh thay i cch
tip cn ca bn hn l tm kim s thay i ca
ngi bn i.
Mt vi ngi dng sai nhng khi nim trong cun

sch ny. H dng nhng v d v nhng li gii thch

bo cha v vic khng to ra nhng thay i quan trng
nhm gip cho cc mi quan h tr nn tt p hn.
Chng hn, ti ch ra rng n ng thng cn "vo hang"
ca h th gin ngh ngi trong ngy. Tuy nhin, iu
ny khng th bo cha cho vic bn c l trong hang
sut ngy. Mt khc, ti cng ch ra rng ph n ni
chung c nhu cu ln hn trong vic chia s nhng cm
gic ca mnh nh l mt cch ng u vi s cng
thng tinh thn. iu ny khng c ngha l ph n c
th c lin tc hay mong i ngi n ng dng li lng
nghe bt c ci g c ta mun ni hay bt c khi no c
y cm thy thch lm iu .
Thm ch ngay c s sng sut cng c th b dng
sai. Nhng nu bn ang tm cch dng nhng s sng
sut ny hiu ngi bn i ca mnh tt hn, tn
trng ngi khc theo cch m h coi l quan trng v
bc l nhng nhu cu ca chnh bn theo cch m h c
th hiu c, th nh vy, cun sch ny c hiu qu
i vi bn ri.
Nu bn ang tm cch dng s sng sut ny
tn trng ngi khc theo cch m h coi l
quan trng th nh vy, cun sch ny c hiu
qu i vi bn ri.
Trong cc chuyn i ca mnh, khi ti ang i my
bay hay k tn vo cc cun sch ti mt s kin no ,
lun lun c nhng i v chng n gn ti vi cng

mt cu chuyn. Trc y, h ly d v sau khi c

cun sch ny, h li ti hn v sng hnh phc cng
nhau. Khi ti vit cun n ng n t sao Ha, n b
n t sao Kim mi hai nm trc y, ti bit l n s
lm cc mi quan h tt p hn, v thm ch cn c th
cu gip c nguy c ly hn, nhng ti khng h bit
rng rt nhiu ngi s quay tr li vi bn i ca mnh
sau mt cuc ly hn v ri li bt u li mi quan h vi
nhau v lm cho mi quan h n tha.
Chc chn s c mt s ngi ni rng cun sch ny
khng th cu vn mt mi quan h c nhng vn
nghim trng; cng c nhng trng hp khc s tip tc
ni rng h sng khe hn m khng c bn i. Nhiu
ngi ni rng vic c cun sch ny sau mt mi quan
h tht bi khin h hiu ra ti sao mi quan h trong
qu kh khng m hoa kt tri. iu ny em li cho
h can m tip tc yu v nhng b quyt tm c
tnh yu thnh cng.
Hu ht nhng ai c cun sch ny lm giu
thm cht lng mi quan h m h ang c. Chc chn
rng, bn s khm ph ra nhng s sng sut mi m
ci thin s giao tip v thnh cng hn trong vic t
c nhng mc ch c nhn ca mnh. Thm ch nu
mt tng no c th gip bn hiu c vo tr
gip c cho bn i, bn b hay nhng ngi cng
cng tc trong cng vic ca mnh, cha m hay con ci,
th tht ng gi vi s quan tm v u t thi
gian ca bn ri. Mt thay i nh nhng c tm quan
trng c th c nhng nh hng lu di v mnh m.
Tht l lng, mt tng c th lm giu thm mt

mi quan h lnh mnh cng s tr gip cc i v chng

trong vic vt qua nhng vn c tnh thch thc ca
h. Cun sch ny khng cp trc tip n nhng
thch thc ca "mt mi quan h b ri lon" nhng n
cung cp mt hng tip cn mi vi ngi khc phi.
Vi s sng sut ny, s giao tip s t ng c ci
thin. Vi cm gic hp tc tt hn, hy vng s tng ln,
v ri tnh yu s ng tr. Vi tnh yu v s giao tip tt,
hu ht mi vn , k c "nhng vn ln" u c th
c gii quyt. u tin chng ta hy cp n nhng
vn nh, nhng vn ln hn s bin mt hoc d
gii quyt hn.
Mt tng c th lm giu thm mt mi
quan h lnh mnh cng s tr gip cc i v
chng trong vic vt qua nhng vn c tnh
thch thc ca h.
Trong sut hai mi nm, ti dy v nhng
tng trong cun sch ny, vic truyn t nhng
tng c s tin ha song nhng tng c bn ca
cun sch vn c gi nguyn. Thay cho vic thm cc
chng cho cun sch ny, ti tip tc vit cc cun sch
khc da trn nhng tng c bn ny. Bn c th ngh
rng cun sch ny l hng u trong lnh vc hiu v
giao tip vi ngi khc gii. N c th p dng vi
loi quan h vi mi la tui.
Nhng trong cc cun sch b sung ca mnh, ti
tip tc p dng nhng tng ca n ng n t sao

Ha, n b n t sao Kim vo cc lnh vc khc ca

cuc sng - ni vic hiu nhau theo gii tnh cng rt
quan trng.
- Khi xt n vic tm cch hn h, sng cng nhau
v qu trnh nh hn cng nhau, ti vit Ngi sao
Ha v ngi sao Kim khi hn h.
- Xem xt mi quan h lu di v hn nhn, ti vit
Ngi sao Ha v ngi sao Kim bn nhau mi mi.
- Xem xt nhng b mt ca tnh dc, ti vit
Ngi sao Ha v ngi sao Kim trong phng ng.
- Dnh cho nhng ai ang hi phc li sau khi mt
tnh yu nh l tan v, ly hn hay mt bn i, ti vit
Ngi sao Ha v ngi sao Kim khi u cng nhau;
- Dnh cho nhng ai mong mun gi gn nhng cm
nhn tt p v mun nui dng tnh yu, ti vit
n ng n t sao Ha, n b n t sao Kim; Cun
sch v nhng ngy qua; v mt lot nhng bi tiu
lun nh cho tng ngy trong nm.
- Dnh cho nhng i v chng ang tri qua nhng
vn c tnh thch thc nh ngoi tnh, bo lc v
nghin ngp, ti vit Ngi sao Ha v ngi sao Kim
trong tnh yu;
- Dnh cho nhng bc ph huynh ang mun giao
tip c hiu qu hn vi nhng ngi sao Ha v sao Kim
b nh ca h, ti vit Tr em t Thin ng;
- Dnh cho nhng ai ang tm kim c c sc
mnh cnh tranh thng qua nhng k nng giao tip da
trn gii tnh, ti vit Ngi sao Ha v sao Kim ni
lm vic;
- Dnh cho nhng ai ang phi chu ng bnh tt

nghim trng v tm kim sc mnh qua nhng k nng

hn gn bn thn mt cch thc t, ti vit Nhng
php l mang tnh thc t cho nhng ngi sao Ha v
ngi sao Kim;
- Dnh cho nhng ai ang tm kim thnh cng c
nhn ln hn, ti vit Lm th no c ci bn mun
v hy mun ci bn ang c;
- Cui cng, p ng nhng nghin cu gn y
v nhng khc nhau v hocmn cng nh nhng khc
nhau trong nhng c tnh ha hc ca b no, ti
pht trin v vit Ngi sao Ha v sao Kim v nhng gii
php v khu phn v vic tp luyn. Cch nhn v gii
tnh cng c lin quan trc tip ti vic kim sot sc
khe, hnh phc, trng lng, v kh nng to ra v gi
c nhng hoc mn ko di s lng mn.
Vic vit nhng cun sch khc nhau ny qu l mt
cuc hnh trnh th v i vi ti, bi v vi t cch l mt
chuyn gia v nhng khc bit gia n ng v n b,
ti lun lun c rt nhiu th m hc. Chng ta khng
ch khc bit v phong cch giao tip m cn khc bit v
b no, hocmn, phn ng li s cng thng, i hi v
dinh dng v nhng i hi v tp luyn khc na. Mi
nm tri qua, cng ngy cng nhiu nghin cu c xut
bn xc nh v gip nhng s sng sut ny c
nhiu ngi bit n.
Tt c chng ta u chu tc ng ln bi
nhng tri nghim tuy nh nhng lin tc vi bn
i ca mnh.

Khng hiu rng n ng v n b khc nhau, ngi

ta thng ngh rng n ng khng nn nh th ny hay
ph n khng nn phn ng theo cch kia. i vi nhiu
ngi, nghe c v n khi n ng v n b phi ging
nhau, nhng iu ny khng c tnh thc t v trong
thc t, lm cho mi vic tr nn ti t hn. Khi chng ta
mong i bn i ging mnh nhiu hn, chng ta s t
ng truyn thng tin cho h rng h khng tt p
i vi chng ta theo cch m h c x. "Anh/Em khng
tt" chc chn khng phi l mt thng ip yu
thng, thm ch mc d bn c th cm thy tnh yu khi
bn ngh nh vy.
Ph n c bit cm thy hi m, tnh yu khi h
ang lp k hoch ci thin ngi n ng ca h. ng
l tnh yu ca mt ngi n b s gi cm hng khin
cho ngi n ng tr thnh ngi hng nhng c iu,
chnh anh ta phi t thay i mnh. Vic ca c y l bc
l tnh yu ca mnh theo cch c th tr gip cho anh ta.
Tt nhin, iu tng t cng xy ra vi n ng. Khng
phi vic ca n ng sa cha nhng sai lm ca mt
ngi n b. C y khng cn vic sa cha . Hu ht
thi gian, c y ch cn c thu hiu hn ri tnh yu,
v tri tim ca c y s m p tr li, i mt c y s lp
lnh ta sng.
Theo dng lch s, chng ta bit n ng v n b
khc nhau nhng trc khi n ng n t sao Ha, n
b n t sao Kim c xut bn th hu ht mi ngi
cha c nhng c liu r rng hiu nhng khc bit
gia chng ta di mt nh sng tch cc v hp l. Vo

thi khc lch s ny, u tin v mong i nhn c

thm s lng mn, thn thit ti nh hn nhng th h i
trc, s sng sut mi m ny chnh l iu thit yu.
Ngy nay, nu khng c cch tch cc hiu r nhng
phn ng khc nhau ca chng ta, chng ta d dng
li mi vn ca mnh ln u bn i hn l nhn thy
sai lm trong cch tip cn ca chnh chng ta. Mong i
hay i hi n ng v n b suy ngh, cm thy, phn
ng v p li theo cng mt cch s lm cho bn sa vo
tht bi v tht vng trong mi quan h ca mnh.
Chng ta qu d dng li mi vn ca
mnh ln u bn i hn l nhn thy sai lm trong
cch tip cn ca chnh chng ta.
Ci nhn mang tnh ni tm v cc v d trong n
ng t sao Ha, n b t sao Kim s gip chng ta hiu
nhng s khc bit chung ca mnh di mt nh sng
tch cc. iu ny khng c ngha l trong kinh nghim
ca tt c mi ngi, s khc bit ny chnh xc nh
nhng iu ti ch ra. Mi con ngi tht s l duy
nht, c mt khng hai. Nhng chc chn rng, nhiu
nhiu n ng chia s nhng tnh cch m hu ht n b
khng hiu v n b chia s nhng tnh cch m c v
nh phi l i vi hu ht n ng. Gi y, chng ta c
th hiu nhau hn v cng chng nn qu kh khn khi
bn i chng ta qun mt iu .
S khc bit m ti ch tm chc chn l nhng im
chung, nhng cng c nhng ngoi l. Ni chung,

khong 10% ph n c h hng vi ngi sao Ha. iu

ny n gin ch bi v h c mc testoterone cao hn so
vi nhng ngi ph n khc. Thm ch nh vy th
nhng ngi ph n vn c nhng hocmn ca n
b khi h c thai v sinh n ch! i vi nhng ph n
nh vy, cun sch ny thng ging nh mt s h l
mi gip h xc nh c nhng nhu cu n tnh . Khi
chng ta khm ph nhng s khc bit ny cng nhau,
hy nh rng ti khng m t n ng v n b nn nh
th no. Ti ch n gin ch ra rng nh th no v ti
sao n ng v n b li thng hiu sai v nhau khi
nhng s khc bit bc l.
Khi n ng v n b sng c n trong mt thi
gian di, nhng khc bit ny i khi khng ni r.
Nhng s khc bit ny thng ch bc l r nht sau khi
h tham gia vo mt mi quan h gn b mt thit, c
con ci cng nhau hay khi phi chu qu nhiu s cng
thng tinh thn. Thm vo nhng khc bit v gii tnh,
nhiu s khc bit ca chng ta c lin quan n c tnh
v tm trng cng nh nhng nh hng ca gia nh v
x hi ca chng ta khc nhau na. S khc bit gia n
ng v n b m ti tp trung m t y gy ra ch
yu do nhng khc bit v tr tu v hocmn m thi.
Nhng s khc bit gii tnh thng bc l r
nht sau khi bn tham gia vo mt mi quan h gn
b mt thit, c con ci cng nhau hay khi phi chu
qu nhiu s cng thng tinh thn.

Cun sch ny khng a ra nhng gii php i vi

tt c cc loi vn trong quan h. Chc chn l c
nhiu vn trong quan h chng lin quan g ti vic
hiu hay khng ngi khc phi. Tuy nhin, nhng vn
ny, v d nh ma ty hay nghin ru, ngoi tnh, s
tuyt vng hay m au, dng nh thng i km theo
nhng khc bit cha c khm ph v nhng khim
khuyt trong tnh cch b ri lon, chng rt phc tp v
bt ngun t s thiu hiu bit i vi ngi khc phi.
Ngay c vi nhng vn ln nh vy, nh gii quyt
nhng vn nh qua s giao tip tt hn v quan tm
sn sc nhau hn, tri tim ca chng ta bt u rng m
v mt s chuyn i tch cc v mnh m c th xy ra.
Hai mi nm trc y, khi ti bt u pht trin v
dy v nhng tng ny, chng gy tranh ci rt ln,
nhng ngy nay, chng c chp nhn mt cch rng
ri trong x hi chng ta v c tham kho mi cp
gio dc cng nh trong nhng truyn thng tinh thn.
Ti i n nhng kt lun ny sau khi hi kin hng
ngn ngi n ng v n b. Nhng ngi n b lp
i lp li nhng li phn nn ging nhau v n ng ni
chung v chng ca h ni ring. Nhng li phn nn ny
li rt khc vi nhng li phn nn ca n ng. n ng
thng phn nn rng: c y lun lm m v nhng
chuyn nh nht, c y phn ng qu mc, c y t chi
khng quan h tnh dc, hoc c ta v l lm. V sau ,
khi ngi n ng xem xt v chuyn ly hn, anh ta
thng tuyn b: "Khng thnh vn , ti lm g th
cng khng lm cho c ta hnh phc hn". Him
khi ti thy ph n ni nh vy. Thay vo , h thng

phn nn l: anh ta khng lng nghe, anh ta khng quan

tm, anh ta khng cn lng mn na, anh ta khng khen
ngi ti, anh ta t tnh cm, hoc anh ta rt ch k. Khi xem
xt vic ly hn, mt ngi n b thng ni: "Ti c
cho, cho mi nhng chng nhn li c g. Ti chng c
g cho na c". y chnh l ting ku lm ngi n
ng gin d v v anh ta cm thy bt hnh, kt qu l
anh ta t b vic c gng.
n ng thng phn nn, C y phn ng qu
mc v ph n phn nn, Anh ta khng chu lng
nghe!
Hy nh rng n ng t sao Ha, n b t sao Kim
vo nhng lc tc gin, lo lng hay tht vng, thay cho
vic ngh ra nhng iu sai lm v bn i hay mi quan
h ca bn, bn c th khm ph ra rng bn ang hiu
sai tnh hung . Vi s hiu bit chnh xc hn, bn c
th iu chnh nhng phn ng v s p li ca mnh
sao cho c th nhn c nhiu hn nhng iu bn
ang mong mun.
Chng hn, khi mt ngi n ng tr nn xa cch,
thay cho vic cho rng anh ta khng cn tm n mnh
na hay tng tng rng anh ta cu gin vi mnh,
ngi ph n c th nhn ra rng anh ta ch ang x hi
mt cht sau mt ngy di cng thng. Vi s sng sut
ny, c ta khng cn lo lng na v bit ginh khng gian
cho anh ta anh y "chui vo hang" mt lt v thm ch,
cho anh ta i ra ngoi. Hay khi nghe thy mt ph n

ni v nhng vn ca c y trong ngy, thay v ngh

rng c y ang tm kim cc gii php v a ra gii
php, ngi n ng c th nhn thc ra rng c y ch
ang cn ai ni chuyn v ngy hm ca c y,
kt qu l c ta s cm thy d chu hn. Vi s sng sut
ny, anh ta khng cn lo lng na v s lng nghe m
khng c ngt li c y bng nhng gii php ca mnh.
c hai v d trn, khi chng ta bit iu g ang thc s
xy ra v bn i thc s cn g, mi quan h s tr nn
tt p hn nhiu.
Cun sch ny hu ch i vi rt nhiu ngi bi v
n gin l n gip chng ta hiu r tnh hung. Sau khi
c mt vi trang, bn s bt u ci nhng sai lm ca
chnh bn. Vi mt phn ng c v nh d nh vy, bn
s th gin d dng hn v khng qu nghim trng ha
nhng vn m bn phm phi vi bn i. Khi chng
ta cm thy sng r, bn s nh li nhng khonh khc
vui mng hnh phc, nhng phm cht v tnh cch tt
p ca bn i d dng hn l nhng mt tiu cc. N
cng d chu hn khi bit rng nhng ngi khc cng c
nhng vn ging bn. Qu nhiu ngi ni rng
dng nh ti theo di h khp mi ni v nghe lm
nhng cuc tr chuyn ca h.
Khi chng ta hiu r tnh hung, thc t khng
bao gi qu ti t nh chng ta ngh.
Trong cc cuc hnh trnh ca ti, c n ng ln n
b thng n ch ti v ni: "ng, chnh anh vit

cun sch y ?" Ni l cun sch v h tham kho

i tham kho li. Ti hy vng rng sau khi bn c cun
sch ny, bn cng s tham kho i tham kho li. Tht l
thiu thc t khi cho rng 1 ngy kia, chng ta s thng
tho mt ngn ng hon ton khc. Ni mt cch khc,
tht l thiu thc t khi ngh rng sau khi c mt hai ln,
bn hay bn i ca bn s ghi nh c s t nh ca
nhng khc bit gia chng ta. Hy dng cun sch ny
lm cho cuc sng gia cc bn tr nn d dng hn
v bn s dng n to thm nhiu tnh yu trong cuc
sng ca chnh bn. Trn ht, tnh yu l chia s, l tnh
thng, v tha th. Nu s sng sut ny c th gip bn
m ca tri tim mnh, th n phc v ng mc ch
ca n ri y.
Mi hai nm sau sau khi ti vit n ng n t sao
Ha, n b n t sao Kim, tht l tuyt vi khi chia s
nhng tng gip hng triu con ngi trn th gii.
Ti cm thy mnh nh mt ngi cha y kiu hnh ang
ba hoa v nhng a con ca chnh mnh. Tuy nhin, ti
cng cm thy tht l vinh d. Mi ngy trong i ti li
tr nn giu c hn nh nhng li khen ngi v s nh
gi cao ca nhng ngi khc, nhng ngi c v
hng li t nhng tng ny. Ti rt bit n v xin
cm n cc bn v m lng vi ti khi xem xt liu
nhng tng ny c th hu ch cho cuc hnh trnh
trao v nhn tnh yu ca bn hay khng. Th gii ny
chc chn l cn iu .
Cm n bn v ti to ra nhng iu khc bit
trong c bn v cu mong bn lun lun trng thnh
trong tnh yu v cm thy hnh phc mi ngy. Chc

chn l bn xng ng vi iu .
John Gray
Ngy 12 thng 6 nm 2003,
Mill Valley, California.
Li gii thiu
Mt tun sau khi con gi Lauren ca chng ti ra
i, v ti Bonnie v ti gn nh kit sc hon ton. m
no, Lauren cng lin tc nh thc chng ti. Bonnie
phi m khi sinh v ang phi dng thuc gim au. C y
gn nh khng i c. Sau 5 ngy nh n v, ti
i lm tr li. C y c v kh hn. Trong khi ti i
vng, c y ht thuc gim au. Thay v gi cho ti vn
phng, c y nh anh trai ti mua h mt t thuc khi
anh y n thm. Tuy nhin, anh trai ti, khng tr li
cng vi nhng vin thuc. V th, c y phi chu
ng au n c ngy m vn phi chm sc a b mi
ra i.
Ti khng bit rng ngy hm i vi c y tht
qu khng khip. Khi ti tr v nh, c y rt tht vng.
Ti hiu sai nguyn nhn ni au kh c y ang chu
ng v ngh rng c y ang li cho ti.
C y ni: C ngy hm nay em rt au n em
ht thuc gim au. Em phi nm bp trn ging v
chng c ai chm sc!
Ti hi c y: Sao em khng gi anh.
C y ni: Em nh anh trai anh mua thuc cho em

nhng anh y qun mt! C ngy em ch anh y

quay li. Em cn c th lm g hn na? Em gn nh
khng th ct bc. Em cm thy b b ri!
n lc ny ti khng th chu ng c na. S
kim ch ca ti ngy hm cng km. Ti tc gin v
c y khng gi ti. Ti gin d v c y trch c ti
khi m thm ch ti khng bit l c y au. Sau vi li
qua ting li kh nng n, ti i thng ra ca. Ti mt
mi, cu knh v nghe qu . Chng ti u n
ngng ca mnh.
Sau mt iu g xy ra v thay i cuc i ti.
Bonnie ni: Dng li, xin anh ng i. y l lc em
cn anh nht. Em ang au n. Nhng ngy ny em
khng th ng c. Xin hy nghe em.
Ti dng li mt pht lng nghe.
C y ni: John Gray, anh l mt ngi bn tht
thng! Khi em l Bonnie ngt ngo, ng yu th anh
y vi em nhng khi em khng nh th anh s b i.
Ri c y dng li, v mt c y m l. C y ni khi
ging lc i: Lc ny y, em ang au n. Em
chng c g trao cho anh, nhng y l lc em cn anh
nht. Xin anh hy n y v m em. Anh khng cn phi
ni g. Em ch cn cm thy vng tay anh ang m em. Xin
anh ng i.
Ti tin li gn v m c y trong im lng. C y
khc trong tay ti. Vi pht sau, c y cm n v ti
khng b i. C y ni vi ti rng c y ch cn cm thy
ti ang m c y.
Vo giy pht y, ti bt u nhn ra ngha ch thc
ca tnh yu - tnh yu vt mi hon cnh. Ti lun ngh

mnh l ngi c tnh. Nhng c y ni ng. Ti l mt

ngi bn i tht thng ph thuc vo hon cnh. Khi
c y hnh phc v vui v, ti p tr c y bng tnh
yu. Nhng khi c y khng vui hay au kh, ti s cm
thy b trch c, tranh ci v t to ra khong cch.
Ngy hm , ln u tin ti khng ri b c y. Ti
li v cm gic lc tht tuyt vi. Ti bn c
y khi c y thc s cn ti. l tnh yu ch thc.
Chm sc cho mt ngi thn yu. Tin tng vo tnh yu
ca chng ti. lc c y cn. Ti ngc nhin t hi:
ng vin c y khi c c y ch cch mi tht d
lm sao!
Lm sao m trc y ti li khng bit iu ny ch?
C y ch cn ti li gn v m c y. Mt ngi ph n
khc c th bit mt cch bn nng nhng th m Bonnie
cn. Nhng v l mt ngi n ng, ti khng bit rng:
S ng chm, u ym, v lng nghe l rt quan trng i
vi c y. Nh vic nhn ra nhng khc bit ny ti bt
u bit mt cch mi quan h vi v ti. Ti khng
bao gi c th tin rng chng ti li c th gii quyt
xung t d dng n th.
Trong nhng mi quan h trc y ca ti, ti tr
nn th v khng c tnh vo nhng thi im kh
khn, n gin ch bi v ti khng bit lm g khc. Kt
qu l, cuc hn nhn u tin ca ti y tn thng v
kh khn. S vic ln ny vi Bonnie h m cho ti
bit lm th no ti c th thay i tnh trng ny.
N tr thnh ngun ng vin ti nghin cu trong
sut 7 nm v cng gip ti m rng v kt tinh nhng
nhn thc su sc v n ng v n b trong cun sch

ny. Bng vic tm hiu nhng mt rt thc t v c bit

ca vic n ng v n b khc nhau nh th no, ti
cht nhn ra rng cuc hn nhn ca ti khng cn thit
phi l mt cuc vt ln nh vy. Vi nhn thc mi v
nhng khc nhau ca chng ti, Bonnie v ti c th
ci thin mi quan h ca chng ti mt cch ng kinh
ngc v thy th v v nhau hn.
Nh tip tc khm ph v nhn bit nhng khc nhau
gia chng ti, chng ti tm ra cch mi ci thin
tt c cc mi quan h ca mnh. Chng ti bit cc mi
quan h theo nhng cch m trc y b m chng ti
khng bao gi bit v v th khng th dy chng ti. Khi
tooib t u chia s nhng nhn bit su sc ny vi cc
khch hng t vn ca ti, cc mi quan h ca h cng
tt hn. Tht vy, hng nghn ngi tham gia nhng bui
tho lun cui tun ca ti nhn thy s thay i ng
kinh ngc trong cc mi quan h ca h qua tng m.
7 nm sau, nhiu c nhn v nhiu i v chng vn
c nhng phn hi v nhng kt qu tt p. Ti nhn
c nhng bc nh chp v i v chng hnh phc
cng l tr ca h, nhng bc th cm n ti v cu
cuc hn nhn ca h. Mc d chnh tnh yu cu
cuc hn nhn ca h, nhng h vn c th ly d nu h
khng c nhng bit hin su sc hn v ngi bn i
ca mnh.
Sasan v Jim kt hn c 9 nm. Ging nh hu
ht cc i v chng khc, h bt u cuc sng vi tnh
yu m say. Nhng sau nhiu nm sau, nhng bt ng
v tranh ci gia tng, h mt i nim am m v quyt
nh ly hn. Tuy nhin trc khi ly hn, h tham d

bui tho lun cui tun v cch giao tip ca ti. Susan
ni: Chng ti th lm mi vic mi quan h ca
chng ti tin trin. Nhng chng ti khc nhau.
Trong sut bui tho lun, h rt ngc nhin khi bit
rng s khc nhau gia h l iu ht sc thng tnh.
H c an i rng cc i v chng cng tng tri
qua nhng tnh hung tng t trong cuc sng. Ch
trong 2 ngy, Susan v Jim thu c nhng hiu bit
hon ton mi v n ng v n b.
H li yu nhau m sau. Mi quan h ca h thay i
mt cch ng kinh ngc. Khng cn mun ly d, tri li
h mong mun bn nhau sut phn i cn li. Jim ni:
Nhng thng tin v s khc bit ca chng ti em
ti v vi v ti. y l mn qu ln nht m ti tng
nhn c. Chng ti li yu nhau m say.
6 nm sau, khi h mi ti n thm ngi nh mi ca
h, h vn yu nhau tha thit. H cm n ti v gip
h hiu nhau v tip tc cuc sng hn nhn.
D hu ht mi ngi u ng rng n ng v n
b l khc nhau, nhng khc nhau nh th no th vn l
iu rt m h i vi hu ht mi ngi. Nhiu cun
sch trong 10 nm qua c gng ch r nhng khc
bit y. D c to ra nhng kt qu quan trng, nhng
iu cun sch phin din mt chiu v tht khng may
lm tng s mt nim tin v tht vng v nhng ngi
khc gii. Phi ny thng c nhn nhn l b phi cn
li la bp. Mt ch dn r rng l cn thit hiu rng
n ng v n b khc nhau l iu bnh thng.
ci thin nhng mi quan h gia hai phi th vic
c nhng hiu bit v nhng khc nhau ca chng ta l

ht sc cn thit. iu lm tng lng t trng v phm

gi c nhn trong khi vn tng s tin tng ln nhau,
trch nhim c nhn, thc y s ng lng v tnh yu
tuyt vi hn. T kt qu ca vic yu cu hn 25000
ngi tham gia cc cuc tho lun v giao tip ca ti, ti
c th ch ra y s khc bit gia n ng v n b.
Khi bn khm ph nhng khc bit ny, bn s cm thy
nhng bc tng ca s tht vng v mt nim tin sp
.
Vic m ca tri tim em n s rng lng tha th v
lm tng ng lc cho v nhn tnh yu cng s gip
. Vi nhn thc mi, ti hy vng bn s pht huy tt
nht nhng gi trong cun sch ny v tip tc pht
huy nhng cch m nh chng, bn c th quan h mt
cch thn thin vi ngi khc phi.
Tt c nhng quy tc trong cun sch ny c
kim tra v th nghim. t nht 90% trong s hn 25000
c nhn c hi nhn ra chnh h mt cch r nt
trong nhng tnh hung . Nu bn thy chnh mnh
ang gt u khi c cun sch ny, ni rng: ng,
ng bn ang ni v ti, th r rng bn khng c n.
V cng ging nhng ngi tng thu c nhng li
ch t vic p dng nhng vic hiu bit trong cun sch
ny, bn cng c th nhn c iu .
n ng n t sao Ha, n b n t sao Kim h m
nhng sch lc mi gim xung t trong cc mi
quan h v lm cho tnh yu mnh lit hn nh vic ln
u tin nhn bit mt cch chi tit n ng v n b
khc nhau nh th no. Sau , n ch ra nhng gi
thc t v cch gim s tht vng v bt ng ng thi

 to ra nim hnh phc v s gn b ngy cng tng.

Ch khi chng ta khng hiu i phng th mi c xung
t, tht vng hay tranh ci.
Cng nh vy, nhiu ngi b lm cho tht vng trong
cc mi quan h ca h. H yu ngi bn i nhng khi
c xung t, h khgn bit phi lm g mi vic kh
ln. Nh vic bit rng n ng v n b hon ton khc
nhau ra sao, bn s hc c nhng cch mi quan
h, lng nghe, v nng ngi bn i ca mnh mt
cch thnh cng. Bn s hc c cch lm th no
to ra tnh yu nh bn mong i. Khi c cun sch ny,
bn c th phn vn: lm th no m mt ngi c th
thnh cng trong cc mi quan h ca anh ta m khng
c cun sch ny?
n ng n t sao Ha, n b n t sao Kim l mt
cun cm nang c nhng mi quan h y tnh yu
thng trong nhng nm 90 ca th k 20. N tit l n
ng v n b khc nhau trong tt c cc mt ca i
sng nh th no. n ng v n b ch giao tip vi
nhau m h suy ngh, cm nhn, hiu, phn ng, yu, i
hi v nh gi cng khc. H dng nh n t hai
hnh tinh hon ton khc nhau, ni nhng ngn ng khc
nhau v cn s chm sc khc nhau.
Hiu bit c m rng v nhng khc nhau ca
chng ta ny gip gii quyt phn ln s tht vng c lin
quan v c gng hiu ngi khc phi. Nhng hiu
lm sau c th nhanh chng tiu tan hoc trnh c.
Nhng mong i sai lm c th c iu chnh cho ng
mt cch d dng. Khi bn nh rng ngi bn i ca
bn khc bn nh mt ai n t hnh tinh khc, bn

s thy thoi mi v ha ng vi nhng khc bit y thay

v khng c hay c gng thay i chng.
Quan trong nht, qua cun sch ny bn s hc c
nhng k nng thc t cho vic gii quyt cc vn
pht sinh t nhng khc bit ca chng ta. Cun sch ny
khng ch l mt phn tch l thuyt v nhng khc nhau
v mt tm l m cn l mt cm nang thc t thnh
cng trong vic to lp mi quan h y tnh thng yu.
S ng n ca nhng quy tc ny l hin nhin v
c th c minh chng bi nhng tri nghim ca chnh
bn cng nh bi nhng cm nhn chung. Nhiu v d s
gii thch mt cch n gin v xc tch nhng iu m
bn lun bit bng trc gic. S cng nhn ny s gip
bn lun l bn v khng nh mt chnh mnh trong cc
mi quan h.
Phn ng li nhng nhn nhn ny, n ng thng
ni: y ng l ti, ng theo di ti phi khng? Ti
khng thy c iu g sai c.
n b thng ni: Cui cng th chng ti lng
nghe ti. Ti khng cn phi tranh u c cng
nhn. Khi ng gii thch nhng iu khc bit ca chng
ti, chng ti hiu. Cm n ng!
y ch l mt vi trong s hng nghn li nhn xt tch
cc rng mi ngi gn b hn khi hc c rng n
ng n t sao Ha, n b n t sao Kim. Nhng kt
qu ca chng trnh mi gip hiu ngi khc gii
khng ch l tc th v to ln m cn c tc dng lu di.
Tt nhin, hnh trnh thit lp nhng mi quan h
y tnh thng yu nhiu lc c th y chng gai. Cc
vn l khng th trnh c. Nhng nhng vn ny

cng c th l nguyn nhn ca s tht vng v khng tin

tng. Nhng nhn thc su sc trong cun sch ny
khng phi l cch gii quyt nhanh chng loi b
tt c cc vn . Thay vo n cung cp cho bn mt
cch tip cn mi m nh cc mi quan h c th tr
gip c lc cho bn trong vic gii quyt cc vn
pht sinh trong cuc sng. Vi nhn thc mi ny, bn s
c nhng cng c bn cn c c tnh yu bn kht
khao v cho ngi bn i ca bn c c tnh yu
v s tr gip m c y hay anh y khao kht.
Ti a ra nhiu tng kt v n ng v n b
trong cun sch ny. Bn c th s thy rng mt vi
nhn xt th ng hn nhng ci khc th rt cuc
chng ta l nhng c nhn k l vi nhng tri nghim k
l. Thnh thong trong cc bui tho lun ca ti, cc i
v chng v cc c nhn tm s rng h ging vi cc v
d v n ng v n b nhng theo cch ngc li.
Ngi n ng ging vi nhng miu t ca ti v nhng
ngi n b v ngi n b ging vi nhng miu t
ca ti v n ng. Ti gi l s o ngc vai tr.
Nu bn pht hin ra rng bn ang trong tnh trng
o ngc vai tr, ti mun m bo vi bn rng mi
th u s n. Ti ngh rng khi bn khng ging vi
mt iu g trong cun sch ny, th hoc l n i
(chuyn sang mt ci g m bn c im tng ng)
hoc nhn li chnh mnh mt cch su sc hn. Nhiu
ngi n ng ph nhn mt s thuc tnh nam tnh ca
h tr nn ng yu v n cn hn. Cng nh th
nhiu ngi n b ph nhn mt vi thuc tnh n gii
ca h tm kim mt cuc sng em li cho h nhng

thuc tnh nam gii. Nu y l trng hp ca bn th

bng vic p dng cc gi , chin lc, v cc k thut
trong cun sch ny, bn s khng ch to ra nhiu nim
am m hn trong cc mi quan h ca mnh m cn cn
bng mt cch nhanh chng cc c tnh nam v n tnh
ca bn.
Trong cun sch ny, ti khng trc tip a ra cu
hi ti sao n ng v n b khc nhau. y l mt cu
hi phc tp c rt nhiu cu tr li, xut pht t nhng
khc bit v sinh l, nhng nh hng ca cha m, s
gio dc, nhng th bc do x hi hay do lch s. (Nhng
vn ny c tm hiu su trong cun sch n ng,
n b v cc mi quan h: To s ha thun vi ngi
khc gii).
Mc d li ch ca vic p dng nhng hiu bit trong
quyn sch ny l ngay tc th, nhng cun sch ny
khng th thay cho nhu cu nhng bin php cha tr v
s c vn cho cc mi quan h c vn hay nhng
thnh vin ca cc gia nh lon chc nng. Thm ch
nhng c nhn khe mnh c th cn n cc bin php
cha tr v s t vn trong nhng thi im y th
thch. Ti tin tng mt cch mnh m vo s thay i
y hu hiu v dn dn s xut hin trong cc cuc
cha tr, nhng t vn hn nhn, v cc nhm hi phc
12 bc.
Tuy nhin, ti nghe thy mi ngi nhc i nhc li
rng h thu c nhiu kt qu hn t s hiu bit mi
v cc mi quan h ny hn l cc nm thc hin cc
bin php cha tr. D vy, ti tin rng nhng nm cha
tr v cng vic hi phc cung cp nn tng cho php

h p dng nhng hiu bit ny mt cch thnh cng

trong cuc sng v cc mi quan h ca h.
Nu trong qu kh chng ta b lon chc nng th
thm ch sau nhng nm cha tr hay tham gia cc nhm
phc hi, chng ta vn cn mt bc tranh tch cc v cc
mi quan h lnh mnh. Quyn sch ny mang n iu
. Mt khc, thm ch nu chng ng qua ca bn
y tnh thng yu v s chm sc, thi gian c th lm
thay i v mt cch tip cn mi vi cc mi quan h
gia cc gii vn c i hi. Vic hc nhng cch mi
v lnh mnh giao tip v chia s l rt cn thit.
Ti tin mi ngi c th hng li t nhng nhn bit
su sc trong cun sch ny. Phn hi tiu cc duy nht
m ti nhn c t nhng ngi tham gia d cc bui
tho lun ca ti v trong cc bc th ti nhn c
l: Ti c g c ai ni vi ti iu ny t trc y.
Khng bao gi l mun lm tng thm tnh yu
trong cuc sng ca bn. Bn ch cn hc cch mi. D
bn c ang cha tr hay khng, nu bn mun c nhng
mi quan h trn n vi ngi khc gii th cun sch ny
l dnh cho bn.
Rt hn hnh chia s vi bn cun sch n ng n
t sao Ha, n b n t sao Kim. Cu chc cho bn
lun lun pht trin trong s tng tri v tnh yu. Mong
cho tn s cc cuc ly hn gim xung v con s cc m
ci hnh phc tng ln. Nhng a tr ca chng ta
ng c hng mt cuc sng tt p hn.
John Gray
15 thng 12 nm 1991

Mill Valley, Califonia

1. n ng n t Sao Ha n b n t Sao
Kim
Hy tng tng rng n ng n t sao Ha v
n b n t sao Kim. Trc y rt lu, nhng ngi
sao Ha khi nhn qua knh vin vng ca mnh pht
hin ra nhng ngi sao Kim. Ch mt ci nhn thong qua
lm tri dy nhng cm xc m h cha tng thy. H
ri vo li tnh v nhanh chng thc hin mt chuyn du
lch vt khng gian v bay ti sao Kim.
Nhng ngi sao Kim cho n nhng ngi sao Ha
vi vng tay rng m. H bit nh trc gic rng ngy
ny s n. Tri tim h m rng n nhn mt tnh yu
m trc y h cha bao gi cm thy.
Tnh yu gia nhng ngi sao Kim v nhng ngi
sao Ha y ma lc. H sung sng c bn nhau, lm
mi vic cng nhau, v s chia cng nhau. D n t
nhng th gii khc nhau, h vn vui v trong nhng
khc bit ca h. H dnh nhiu thng tm hiu v
nhau, khm ph v tn trng nhng nhu cu, s thch v
cch c x khc nhau ca h. H sng vi trong trong
tnh yu v s ha thun trong nhiu nm.
Sau h quyt nh bay n Tri t. Trong nhng
ngy u, mi th u rt tuyt vi. Nhng nhng p lc
ca kh quyn Tri t tc ng n h, v mt bui
sng mi ngi tnh dy vi mt chng qun c bit chng qun c chn lc!

C nhng ngi sao Ha v nhng ngi sao Kim u

qun rng h n t nhng hnh tinh khc nhau v c
cho l khc nhau. Vo mt bui sng tt c mi iu h
tm hiu c v nhng khc nhau ca h b xa
sch khi tm tr. V k t , n ng v n b sng
trong xung t.
HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA
Khng nhn thc c rng chng ta vn khc nhau,
n ng v n b xung t vi nhau. Chng ta
thng tr nn gin d hay tht vng vi ngi phi
bn kia v chng ta qun mt s tht quan trng ny.
Chng ta mong mun ngi bn i ca chng ta ging
chnh chng ta hn. Chng ta khao kht h mun nhng
g m chng ta mun v cm nhn theo cch m chng
ta cm nhn.
Chng ta nhn nhn mt cch sai lm rng nu nhng
ngi bn i ca chng ta yu chng ta, h s phn ng
v c x theo mt cch chc chn - cch m chng ta
phn ng v c x khi chng ta yu qu mt ai . Quan
im ny gy nn s bt ng thng xuyn v ngn cn
chng ta dnh thi gian cn thit chia s mt cch
chn thnh nhng khc bit ca chng ta.
Chng ta nhn nhn mt cch sai lm rng nu
nhng ngi bn i ca chng ta yu chng ta h
s phn ng v c x theo mt cch chc chn
cch m chng ta phn ng v c x khi chng ta

yu qu mt ai .
Nhng ngi n ng mong i mt cch sai lm
rng nhng ngi n b suy ngh chia s v phn ng
theo cch m nhng ngi n ng thng lm; nhng
ngi n b cng mong i mt cch sai lm rng nhng
ngi n ng s cm nhn s chia v phn ng theo ci
cch m h vn lm. Chng ta qun mt rng n ng
v an b vn khc nhau. Kt qu l cc mi quan h ca
chng ta trn ngp nhng va chm v xung t khng cn
thit.
S nhn bit r rng v tn trng nhng khc bit
ny s lm gim mt cch ng kinh ngc nhng bt ng
khi giao tip vi ngi khc phi. Khi bn nh rng n
ng n t sao Ha v n b n t sao Kim, mi th
u c th gii thch c.
KHI QUT V NHNG IU KHC BIT CA
CHNG TA
Trong quyn sch ny, ti s bn lun mt cch chi
tit v nhng khc bit ca chng ta. Mi chng s
mang n cho bn nhng hiu bit su sc mi v ct
yu. y l nhng im khc nhau chnh m chng ta s
khm ph:
Trong chng hai chng ta s khm ph nhng gi tr
ca n ng v n b l khc nhau mt cch c hu nh
th no v c hiu hai sai lm ln nht chng ta to ra khi
giao tip vi ngi khc phi: n ng thng sai lm
a ra nhng phng cch v nhng s cm thng
khng cn thit cn n b a ra nhng li khuyn v

ch dn khng c yu cu. Thng qua hiu bit v c

im ca nhng ngi sao Ha/ sao Kim, chng ta s
hiu r rng ti sao n ng v n b li mc nhng sai
lm mt cch v nh vy. Bng vic nh nhng khc
bit ny, chng ta c th sa cha nhng sai lm ca
mnh v ngay lp tc s c x vi nhau theo nhng cch
hu hiu hn.
Trong chng 3 chng ta s khm ph nhng cch
khc nhau m n ng v n b s dng ng u
vi s cng thng. Trong khi nhng ngi sao Ha c xu
hng vt b v suy ngh mt cch yn lng v nhng
iu ang lm phin h th nhng ngi sao Kim cm
thy c mt nhu cu bn nng l ni v nhng iu
ang quy ry h. Bn s bit nhng sch lc mi t
c nhng iu bn mun ngay c trong nhng thi
im xung t.
Chng ta s khm ph cch ng vin ngi khc
phi trong chng 4. n ng c ng lc khi h cm
thy c yu mn. Chng ta s tho lun 3 bc ci
thin cc mi quan h v pht hin cch vt qua
nhng th thch v i nht: n ng cn vt qua s
ngn tr ca h bit cho i tnh yu v n b cn
vt qua s ngn tr ca h tip nhn tnh yu.
Trong chng 5 bn s bit n ng v n b thng
hiu lm v nhau do h ni nhng ngn ng khc nhau
nh th no. Mt cun T in nhng cm t ting sao
Ha/ sao Kim s c cung cp cho cc bn nhm dch
nhng cch din t sai lm thng thng. Bn s bit
n ng v n b ni v thm ch ngng ni v nhng l
do hon ton khc nhau nh th no. n b s bit lm

g khi n ng ngng ni v n ng s hc cch lng

nghe m khng tc gin.
Trong chng 6 bn s pht hin ra: n ng v n
b c nhng nhu cu v tnh thng khc nhau nh th
no. Mt ngi n ng n gn nhng ri nhng nhu
cu khng th trnh c y anh ta ra xa. n b s hc
cch chng qu trnh ny anh ta s bt tr li
ch c y nh mt si dy cao su co dn. n b cng s
bit nhng lc tt nht cho nhng cuc i thoi thn
tnh vi mt ngi n ng.
Chng ta s khm ph trong chng 7: nhng thi
ng yu ca mt ngi n b ln v xung nhp nhng
theo mt hnh sng. n ng s hc cch gii thch mt
cch chnh xc s thay i cm xc t ngt ny. n ng
cng hc cch nhn ra khi no th h cn n nht v
l th no tr thnh ch da tuyt vi nht vo nhng
thi im y m khng phi chu s hy sinh.
Trong chng 8 bn s pht hin ra rng n ng v
n b cho i tnh yu m h cn ch khng phi l tnh
yu m ngi bn i ca h cn. n ng cn mt tin
tng, chp nhn, v nh gi cao. n b cn mt tnh
yu c s chm sc, thu hiu, v tn trng. Bn s khm
ph ra 6 cch ph bin m bn ang ui ngi bn i
ca bn i mt cch v .
Trong chng 9 chng ta s khm ph cch trnh
nhng cuc tranh ci gy tn thng. n ng s bit
rng hnh ng nh th h lun ng h c th lm tn
thng nhng cm xc ca ngi n b. n b s bit
h gi i nhng tin nhn phn i thay v khng ng
tnh mt cch v nh th no. Khung ca mt cuc

tranh ci s c khm ph cng vi nhiu gi thc t

cho vic thit lp s giao tip thn thin.
Chng 10 s ch ra cch n ng v n b ghi im
vi i phng khc nhau nh th no. n ng s bit
rng i vi nhng ngi sao Kim mi mn qu ca tnh
yu u c ghi im ngang vi cc mn qu khc, bt
k kch thc to nh. Thay v tp trung vo mt mn qu
ln, n ng c nhc nh rng nhng biu hin nh
ca tnh yu cng quan trng ngang th; 101 cch ghi
im vi n b c k ra. Cn n b s hc cch
chuyn hng tp trung sc lc vo nhng cch ghi
c nhiu im bng cch cho ngi n ng nhng g
m h mun.
Trong chng 11 bn s bit nhng cch giao tip
vi nhau trong nhng thi im kh khn. Nhng cch
khc nhau m n ng v n b che giu cm xc ca h
c tho lun cng vi s quan trng ca vic chia s
cm xc. K nng vit th tnh c gii thiu din t
nhng cm xc bun bc vi ngi bn i ca bn, nh
l mt cch nhm tm thy tnh yu nng thm v s th
tha v i hn.
Bn s hiu ti sao nhng ngi sao Kim kh khn hn
khi yu cu s gip trong chng 12 cng nh ti sao
nhng ngi sao Ha thng t chi nhng ngh. Bn
s bit nhng cm t: anh c th hay liu anh c th
lm cho ngi n ng tht vng nh th no v bit
phi ni g thay cho nhng t . Bn s bit nhng b
mt khuyn khch nhng ngi n ng h bit
cho nhiu hn v khm ph bng nhiu cch khc nhau
tc dng ca s ngn gn, trc tip v s dng nhng t

chnh xc.
Trong chng 13 bn s khm ph ra 4 ma ca tnh
yu, khung cnh chn thc v s i thay v phat trin
ca tnh yu s gip bn trong vic vt qua nhng thch
thc khng th trnh c pht sinh trong bt k mi
quan h no. Bn s bit qu kh ca bn v ngi bn
i ca bn tc ng th no n mi quan h ca cc
bn trong hin ti v khm ph ra nhng nhn nhn su
sc quan trng khc gi cho s diu k ca tnh yu
tn ti.
Trong mi chng ca cun n ng n t sao Ha,
n b n t sao Kim, bn s khm ph ra nhng b mt
mi to ra nhng mi quan h y tnh yu thng v
ko di bt tn. Mi khm ph mi s lm tng kh nng
c nhng mi quan h vin mn ca bn.
MC CH TT THI CHA
Tnh yu lun y ma lc. N dng nh l bt dit,
nh th tnh yu s ko di mi mi. Chng ta tin tng
mt cch ngy th rng bng cch ny hay cch khc
chng ta s khng gp phi nhng vn m b m
chng ta phi i mt trc y, thot khi nhng xung
t m v chng, tnh yu s cht, tin chc rng chng ta
c an bi sng vi nhau hnh phc sut i.
Nhng khi ma lc tnh yu gim i v cuc sng hng
ngy c tip din, vn ny sinh l n ng mun n
b suy ngh v phn ng ging n ng, v n b mong
rng n ng s cm nhn v c x ging nh n b.

Khng c nhng nhn thc r rng v nhng im khc

bit, chng ta khng dnh thi gian hiu v tn trng
ln nhau. Chng ta c nhng yu cu qu ng, tr nn
bc bi, hay ph phn v khng rng lng.
Vi nhng nh tt nht v y tnh thng yu nht,
tnh yu vn cht. Bng cch ny hay cch khc cc vn
vn ny sinh. Nhng bc bi xut hin. S lin h b
ph v. S khng tin tng tng ln. S khng chp nhn
v km nn c sinh ra. Ma lc ca tnh yu b mt dn.
Chng ta t hi mnh:
N xy ra nh th no?
Ti sao n xy ra?
Ti sao n li xy ra vi chng ta?
tr li nhng cu hi ny, tr tu tuyt vi nht
ca chng ta pht trin nhng hnh mu rc r v
phc tp v mt tm l trit hc. Tuy nhin, tnh trng ti
t c vn quay tr li v tnh yu vn cht. iu ny xy ra
i vi hu ht tt c mi ngi.
Mi ngy c hng triu c nhn ang tm kim ngi
bn i tri qua cm gic c bit ca tnh yu. Mi
nm, hng triu i n vi nhau trong tnh yu v ri li
chia tay nhau mt cch au n bi h nh mt cm xc
yu thng . Nhng ngi c th ko di tnh yu ny
dn n hn nhn cng ch 50% l duy tr c
hn nhn. Trong s nhng ngi duy tr c hn nhn
y, c th c 50% khc khng c cuc sng vin mn. H
vn duy tr cuc sng hn nhn v lng trung thnh v
ngha v hoc t ni s hi phi bt u li.
Thc s, rt t ngi c th vin mn trong tnh yu.
Tuy nhin iu ny thc s xy ra. Khi n ng v n b

c th tn trng v chp nhn nhng khc bit ca h th

tnh yu s c c hi thng hoa.
Khi n ng v n b c th tn trng v chp
nhn nhng khc bit ca h th tnh yu s c c
hi thng hoa.
Nh vic hiu nhng s khc nhau b che giu v
ngi khc phi, chng ta c th cho v nhn tnh yu
trong tri tim mnh mt cch thnh cng hn. Bng vic
cng nhn v chp nhn nhng khc nhau ca chng ta,
nhng gii php y tnh sng to s c tm ra. Nh ,
chng ta c th thnh cng trong vic t c nhng g
chng ta mun. V, quan trng hn, chng ta bit cch
c c tnh yu v s ng vin tuyt vi nht t
ngi m chng ta quan tm.
Tnh yu y ma lc diu k v c th ko di vnh
vin nu chng ta nh nhng khc bit ca chng ta.
2. Ngi gii quyt v y ban ci thin gia nh
Nhng phn nn c gii by thng xuyn nht
ca ngi n b v ngi n ng l n ng khng
chu lng nghe. Hoc l n ng hon ton l c y i khi
c y ni chuyn vi anh ta, hoc anh ta nghe mt vi
giy, nh gi xem iu g ang quy ry c y v ri i
chic m ca Ngi gii quyt mt cch y t ho v a
ra cho c y mt gii php lm cho c y cm thy tt

hn. Anh ta tc gin khi c y khng coi trng c ch th

hin tnh yu ca anh ta. Khng bit bao nhiu ln c y
ni vi anh y rng anh y khng lng nghe, nhng anh ta
b ngoi tai iu v vn tip tc lm iu ging nh
th. C y cn s cm thng, nhng anh ta ngh c y
cn nhng cch gii quyt.
Nhng phn nn c biu l thng xuyn nht ca
nhng ngi n ng v nhng ngi n b l n b
lun c thay i h. Khi mt ngi n b yu mt ngi
n ng, c y cm thy c trch nhim phi gip anh y
pht trin v c gng gip anh y ci thin cch anh y
lm mi vic. C y to mt y ban ci thin gia nh v
anh y tr thnh mc tiu s mt ca c y. Khng cn
bit anh y chng c li s gip ca c y nhiu
nh th no, c y vn bn b ch i bt k mt c hi
no gip anh y hoc ni vi anh y iu anh y phi
lm. C y ngh c y ang chm sc anh y trong khi anh
y cm thy anh y b kim sot. Thay v nh th, anh y
mun s chp nhn ca c y.
Hai vn ny cui cng c th c gii quyt bng
hiu bit ln u ti sao n ng li a ra nhng cch
gii quyt v ti sao n b li thch ci to. Hy quay
ngc thi gian, quan st cuc sng ca nhng ngi sao
Ha v nhng ngi sao Kim - trc khi nhng hnh tinh
khm ph ra nhau hay bay n Tri t - chng ta c th
thu c mt vi nhn thc su sc v n ng v n
b.
CUC SNG TRN SAO HA

Nhng ngi sao Ha coi trng quyn lc, thm

quyn, hiu qu v thnh cng. H ang lm mi th
t chng t mnh v pht huy quyn lc v k nng ca
h. Cm nhn ca h v bn thn c xc nh thng
qua kh nng t n kt qu. H cm thy vin mn
trc ht thng qua s thnh cng v s hon thin
Cm nhn ca m ngi n ng v bn thn
mnh c xc nh thng qua kh nng t kt
qu.
Mi th trn sao Ha u phn nh nhng gi tr ny.
Thm ch qun o ca h cng c thit k phn nh
nng lc v thm quyn ca h. Cnh st, lnh, thng
nhn, nh khoa hc, li xe taxi, nh k thut v cc u
bp u mc ng phc hay t nht l i m th hin
quyn lc ca h.
H khng c cc tp ch nh Psychology Today - Tm
l hc ngy nay, Self - Bn thn, hay People - Nhn dn.
H thch tham gia cc hot ng ngoi tri hn nh sn
bn, cu c hay cc cuc ua xe. H thch cc tin tc,
thng tin thi tit, th thao v khng th quan tm mc
thp hn na n cc tiu thuyt lng mn hay nhng
cun sch gip t lp.
H quan tm nhiu hn n cc vt th, cc th
hn l con ngi v nhng cm xc. Thm ch ngay c
ngy nay trn Tri t, trong khi n b mng tng n
s lng mn th n ng khao kht nhng chic xe mnh
m, nhng chic my tnh, dng nhanh hn v k

thut mi mnh m hn. n ng quan tm n nhng

th c th gip h th hin quyn lc bng cch to ra
v t c nhng mc tiu.
Vic t c mc tiu l rt quan trng i vi ngi
sao Ha bi v l cch chng minh quyn lc ca
anh ta v cm thy mnh thc s tt p. V t cm
thy mnh tt p, anh y buc phi t t c nhng
mc tiu . Khng ai khc c th lm iu cho anh
ta. Nhng ngi sao Ha chng t bn thn bng vic t
lm tt c mi vic. S t qun l mt biu tng ca s
hiu qu, quyn lc v thm quyn.
Hiu c tnh ny ca nhng ngi sao Ha c th
gip n b hiu ti sao n ng c tuyt nhiu n nh
vy khi b chnh sa hay b ni phi lm g. a cho mt
ngi n ng mt li khuyn khi anh ta khng yu cu l
ngm ni rng anh y khng bit cn phi lm g hoc
rng anh y khng th t lm n. n ng rt d t i v
iu ny bi v quyn lc l mt vn rt quan trng i
vi anh y.
a ra cho mt ngi n ng mt li khuyn
khi anh ta khng yu cu l ngm ni rng anh
y khng bit cn phi lm g hoc rng anh y
khng th t lm n.
V anh y ang t gii quyt nhng vn ca anh y,
mt ngi sao Ha him khi ni v nhng vn ca anh
ta tr khi anh ta cn li khuyn ca cc chuyn gia. Anh ta
l gii Ti sao li phi nh ai trong khi ti c th t lm

n? Anh y gi nhng vn y cho chnh mnh tr khi

anh y yu cu s gip t ngi khc tm ra gii
php. Yu cu s gip khi bn c th t lm iu g
b coi l mt du hiu ca s yu ui.
Tuy nhin, nu anh y thc s cn s gip , th
l mt du hiu ca ham mun khm ph n. Trong
trng hp ny, anh y s tm n ngi m anh y tn
trng v ri ni v vn ca mnh. Ni chuyn v mt
vn trn sao Ha l mt ngh cho mt li khuyn.
Ngi sao Ha kia cm thy hnh din v c hi ny. Mt
cch t ng anh ta i chic m Ngi gii quyt, lng
nghe trong chc lt v ri a ra mt vi li khuyn vng
ngc.
Phong tc ny ca ngi sao Ha l mt trong nhng
l do ti sao n ng a ra nhng phng cch mt
cch bn nng kho ngi n b ni v vn ca h.
Khi mt ngi n b tm s mt cch ngy th nhng
cm xc au kh hay tht ln v nhng vn trong ngy
ca c y, mt ngi n ng s kt lun mt cch sai
lm rng c y ang tm kim mt vi li khuyn ca mt
chuyn gia. Anh ta i chic m Ngi gii quyt v bt
u cho li khuyn: y l cch anh y th hin tnh yu
v s c gng gip .
Anh y mun gip c y cm thy tt hn bng vic
gii quyt vn ca c y. Anh y mun hu ch vi c
y. Anh y cm thy anh y c gi tr v do xng ng
vi tnh yu ca c y khi nhng kh nng ca anh y
c dng gii quyt vn ca c y.
Tuy nhin, mt khi anh y a ra mt phng php m
c y vn au kh th n ngy cng kh khn hn i vi

anh y lng nghe c y bi v gii php ca anh y

b t chi v anh y cm thy v dng.
Anh y khng bit rng ch cn nghe vi s cm thng
v quan tm l anh ta cng c th gii quyt c vn .
Anh y khng bit rng trn sao Kim ni v vn ca
mnh khng phi l li ngh cho mt li khuyn.
CUC SNG TRN SAO KIM
Nhng ngi trn sao Kim c nhng phm cht khc.
H coi trng tnh yu, s giao kt, ci p v cc mi
quan h. H dnh nhiu thi gian lm ch da, gip
v chm sc ngi khc. Cm nhn ca h v bn thn
c xc nh thng qua nhng cm xc ca h v cht
lng cc mi quan h ca h. H cm thy tha mn
nh s chia s v giao tip.
Cm nhn ca nhng ngi n b v bn thn
c xc nh thng qua nhng cm xc ca h v
cht lng cc mi quan h ca h.
Mi th trn sao Kim u phn nh nhng gi tr ny.
Hn l vic xy dng nhng ng cao tc v nhng ta
nh chc tri, nhng ngi sao Kim quan tm vic sng
cng nhau trong s ha thun, trong cng ng v s
tng tr y tnh ngi. Cc mi quan h th quan trng
hn trong cng vic v k thut. Trong hu ht cc mt,
th gii ca h i lp vi ngi sao Ha.
H khng mc ng phc ging nh nhng ngi sao

Ha ( th hin chc v ca h). Ngc li, h thch

mc qun o khc nhau mi ngy, ty theo cm xc ca
h ngy hm nh th no. S th hin c nhn, c
bit l nhng cm xc ca h th rt quan trng. H thm
ch c th thay i qun o vi ln trong mt ngy theo
nhng thay i tm trng ca h.
S s chia l mt trong nhng iu quan trng hng
u. Chia s nhng cm xc c nhn quan trng hn
nhiu so vi vic t c mc tiu v thnh cng. Ni
chuyn v giao tip vi ngi khc l ngun gc ca s
tha mn k l.
Nhn thc c iu ny i vi mt ngi n ng
tht l kh. Anh y c th tin gn n s hiu bit tri
nghim v s chia s v giao tip ca mt ngi n b
bng vic em so snh n vi s tha mn m anh y cm
thy khi thng mt cuc ua, t c mt mc tiu, hay
gii quyt c mt vn .
Thay v t c nhng mc tiu, n b t ti mi
quan h; h quan tm n vic th hin s tt bng, tnh
yu v s chm sc ca h. Hai ngi sao Ha i n tra
bn lun v mt d n hay mt thng v, h c vn
gii quyt. Thm vo , nhng ngi sao Ha xem
vic n nh hng nh mt cch hiu qu tip cn
n: khng phi mua sm, khng nu nng v khng phi
ra bt a. i vi ngi sao Kim, i n tra l c hi
vun p mi quan h, c hai ngi cho v nhn s tr
gip t ngi bn ca mnh. Cc cuc ni chuyn nh
hng ca nhng ngi ph n c th rt ci m v thn
tnh, hu nh ging mt cuc i thoi thng xut hin
gia cc bc s iu tr v bnh nhn.

Trn sao Kim, mi ngi u hc tm l hc v c t

nht mt bng thc s v t vn. H quan tm n s
trng thnh, tinh thn c nhn v mi th c th nui
dng cuc sng, hn gn v pht trin. Sao Kim oc
bao ph bi nhng cng vin, cc vn cy, cc trung
tm mua bn v cc nh hng.
Nhng ngi sao Kim c trc gic rt tt. H pht trin
kh nng ny thng qua nhiu th k thng qua vic cm
nhn nhng nhu cu ca ngi khc. H t chng t
mnh bng vic xem xt nhng nhu cu v cm xc ca
ngi khc. Mt du hiu ca tnh yu v i l mang
ti s gip cho ngi sao Kim khc m khng cn
c yu cu.
Bi v vic chng t quyn nng khng quan trng i
vi ngi sao Kim nn vic ngh gip khng phi l
mt s xc phm, v vic cn gip khng phi l du
hiu ca s yu ui. Tuy nhin, mt ngi n ng cm
thy b tn thng khi mt ngi ph n a ra cho anh
ta li khuyn, anh ta khng cm thy c y tin tng kh
nng t gii quyt vic ca anh ta.
Mt ngi ph n m khng c khi nim v tnh
hung d gy tn thng ny ca n ng bi i vi c
y khng c vn g nu ai gip c. Ngc li,
iu lm c cm thy c yu v p . Nhng
ngh s gip i vi mt ngi n ng c th lm h
cm thy bt ti, yu ui, v thm ch l khng c
yu.
Trn sao Kim cho li khuyn v gi l mt biu hin
ca s chm sc. Nhng ngi sao Kim tin tng mt
cch chc chn rng khi ci g ang c lm n lun c

th c lm tt hn. Bn tnh t nhin ca h l mun

ci thin mi th. Khi h quan tm n mt ai , h ch
ra mt cch thoi mi nhng g c th ci thin c v
gi cch lm. a ra li khuyn v nhng ph phn c
tnh xy dng l mt hnh ng ca tnh yu.
Sao Ha th khc, nhng ngi sao Ha ch n cc
phng php gii quyt nhiu hn. Nu iu g ang
din ra th phng chm ca h l khng thay i n. Bn
nng ca h l k n nu n ang hot ng. ng
sa n tr khi n hng l cch biu t chung.
Khi mt ngi ph n c gng ci to mt ngi
n ng, anh ta cm thy c ta ang c sa cha anh ta.
Anh ta nhn c thng ip rng anh ta b hng. C
y khng nhn ra rng nhng n lc chm sc ca c y
v s gip ca c y lm b mt anh y. C y ngh sai
lm rng c y ch ang gip anh y hon thin.
T B VIC A RA LI KHUYN
Khng c nhng nhn thc v bn tnh t nhin ca
n ng v n b, tht d dn n vic mt ngi n
b v tnh lm au kh v tn thng ngi n ng m
c ta yu qu nht. V d Tom v Mary ang i n mt
ba tic. Tom ang li xe, sau 20 pht v i vng quanh
mt dy nh vi ln, c Tom v Mary u bit chc rng
mnh b lc. Cui cng c y gi rng anh y nn gi
in tm s gip . Tom tr nn rt im lng. Rt cc h
cng n c ba tic, nhng s cng thng t giy
pht c eo ui c bui ti. Mary khng bit ti sao
anh y li tc gin.

T pha c y, c y ni: Em yu v quan tm n

anh v th em em n cho anh s gip ny
V pha anh y, anh y b tn thng, iu anh y
nghe thy l: Em khng tin anh c th a chng ta
ti . Anh tht bt ti
Do khng bit cuc sng trn sao Ha, Mary khng th
nh gi vic hon thnh mc tiu ca mnh i vi Tom
quan trng nh th no. a ra li khuyn l s lng m
gh gm. Nh chng ta tm hiu, nhng ngi sao
Ha khng bao gi a ra li khuyn tr khi c yu
cu. Mt cch tn trng mt ngi sao Ha khc l
lun lun tin tng anh ta c th t gii quyt vn ca
mnh tr khi anh ta yu cu s gip .
Mary khng bit rng khi Tom lc ng v bt u i
vng quanh dy nh nhiu ln, l c hi tuyt vi
th hin tnh yu v ng vin anh y. Vo thi im
anh y c bit d b tn thng v cn nhiu tnh yu
thng hn. Vic tn trng anh y bng vic khng a
ra li khuyn l mt mn qu ngang vi vic anh y mua
cho c mt b hoa p tuyt vi hay vit cho c y mt
bc th tnh.
Sau khi bit v nhng ngi sao Ha v nhng ngi
sao Kim, Mary bit cch lm th no ng vin Tom
trong nhng hon cnh kh khn. Ln tip theo khi anh
y b lc li, thay v a ra mt s gip c y t ngn
mnh khng a ra bt c li khuyn no, th tht su v
tin vo nhng iu c c nghe v nhng iu m
Tom ang c lm v c. Tom trn trng s chp nhn v
tin tng m p ca c y.
Ni chung, khi mt ngi ph n a ra nhng li

khuyn khng c yu cu hay c gng gip mt

ngi n ng, c y khng bit rng c y c th tr
thnh mt ngi khng ng yu v hay ch trch i vi
anh y. D cho ch ca c y l tt i na th nhng gi
ca c y vn thc s gy tn thng v au n. Phn
ng ca anh y c th mnh m, c bit l khi anh y
cm thy b ch trch nh mt a tr hoc anh y tng
tri qua vic b anh y b ch trch bi m anh y.
Ni chung, khi mt ngi ph n a ra nhng
li khuyn khng c yu cu hay c gng
gip mt ngi n ng, c y khng bit rng
c y c th tr thnh ngi khng ng yu v
hay ch trch i vi anh y.
i vi nhiu ngi n ng, chng t rng h c th
t c mc tiu ca h l rt quan trng, thm ch ch l
mt vic nh nh li xe n nh hng hay i d tic.
Nhng cm gic ca anh y l th ny: Nu c y khng
tin ti trong mt vic nh nh vic a chng ti n
mt ba tic, th lm sao c y c th tin ti c th lm
nhng iu ln hn. Ging nh nhng ngi sao Ha t
tin ca h, n ng chng t mnh trong vic l nhng
chuyn gia, c bit trong vic sa cha my mc, tm a
im hay gii quyt vn . y l nhng lc h cn s
chp nhn y tnh yu thng ca c y nht ch khng
phi l nhng li khuyn hay ch trch.
HC CCH LNG NGHE

Cng ging nh vy, nu mt ngi n ng khng

hiu ph n khc mnh nh th no, anh ta c th lm
mi vic ti t hn khi anh ta c gng gip . n
ng cn nh rng n b ni v nhng vn ca h
gn gi nhau hn v khng cn thit phi nhn c cc
phng php gii quyt.
V th nhiu ln mt ngi ph n ch mun chia s
nhng cm xc ca c y v ngy hm ca mnh, v
chng c y ngh rng anh ta ang gip c y, ngt li c
bng vic a ra mt l cc cch gii quyt vn ca c
y. Anh y khng bit rng c y khng vui.
Nhiu ln, mt ngi ph n ch mun chia s
nhng cm xc ca c y v ngy hm ca mnh,
v chng c y ngh rng anh ta ang gip c y,
ngt li c bng vic a ra mt l cc cch gii
quyt vn ca c y.
V d, Mary v nh sau mt ngy kit sc. C y mun
v cn chia s nhng cm xc ca mnh v ngy hm .
C y ni: Em c qu nhiu vic phi lm, em khng
c thi gian cho bn thn na
Tom ni: Em nn b cng vic . Em khng cn
phi lm vic qu vt v. Hy tm mt vic g em thch
Mary ni: Nhng em thch cng vic ca mnh. Ch c
iu h mun em thay i mi th trong cng mt lc
Tom ni: ng nghe h. Hy ch lm nhng g em
thch

Mary ni: i tri! Em khng th tin rng mnh hon

ton qun mt vic gi in cho bc em ngy hm nay
Tom ni: ng lo v iu , bc em s hiu
Mary ni: Anh c bit bc y ang phi tri qua iu g
khng? Bc y cn em.
Tom ni: Em lo lng qu nhiu, l l do ti sao em
khng vui nh vy
Mary ni mt cch tc gin: Em khng phi lc no
cng khng vui. Sao anh khng th ch lng nghe ni thi
vy?
Tom ni: Anh ang nghe y
Mary ni: Ti sao em cn cm thy b quy ry hn
Sau cuc i thoi ny, Mary cn thy tht vng hn
lc c v nh v tm kim s thn tnh v ng cm. Tom
cng tht vng v khng bit chuyn g xy ra. Anh y
mun gip , nhng nhng chin thut gii quyt
cc vn ca anh y khng c hiu qu.
Do khng hiu v cuc sng trn sao Kim, Tom khng
hiu rng ch nghe m khng a ra cch gii quyt quan
trng nh th no. Nhng cch gii quyt ca anh y ch
lm cho mi vic xu i. Bn thy y, nhng ngi sao
Kim khng bao gi a ra cch gii quyt khi ngi khc
ang ni. Mt cch tn trng mt ngi sao Kim khc
l lng nghe mt cch kin nhn vi s cm thng, thm
hi mt cch thnh tht hiu nhng cm xc ca
ngi khc.
Tom khng bit rng ch lng nghe vi s thng cm
nhng cm xc ca Mary s mang n cho c y nim tin
v s mn nguyn to ln. Khi Tom bit v nhng ngi
sao Kim v h cn c ni nhiu nh th no, dn dn

anh y hc c cch bit lng nghe.

Gi y khi Mary v nh mt mi v kit sc th cuc
i thoi ca h khc i. Chng ging nh th ny:
Mary ni: C qu nhiu vic phi lm, em khng c
thi gian cho mnh na.
Tom th su, khng h tc gin v ni: Hm, c v
nh em c mt ngy vt v nh.
Mary ni: H mun em thay i mi th cng mt lc,
em chng bit phi lm g.
Tom dng li v ri ni: Hm
Mary ni: Em thm ch cn qun gi in cho bc em
Tom noi vi mt ci nhu my nh: i, khng
Mary ni: Bc y ang cn em bit bao. Em thy mnh
tht t
Tom ni: Em l mt ngi ng yu, li y, hy
anh m em mt ci no
Anh y m c y v c y th lng trong vng tay anh
y vi nim tin mnh lit. Ri c y ni: Em thch ni
chuyn vi anh. Anh lm em tht s hnh phc.
Khng ch Mary m c Tom cng cm thy kh hn.
Anh y ngc nhin khi thy rng v anh hnh phc hn
nhiu khi anh bit cch lng nghe. Nh nhn thc mi
ny v nhng iu khc bit ca h, Tom bit s khn
ngoan ca vic lng nghe m khng a ra nhng gii
php trong khi Mary bit c ngha to ln ca vic
chp nhn m khng a ra nhng li khuyn khng
c yu cu hay s ch trch.
Tm tt v hai li ph bin nht chng ta thng mc
phi trong cc mi quan h:
1. Ngi n ng c gng thay i tm trng ca

ngi ph n khi c y tc gin bng vic tr thnh Ngi

gii quyt v a ra nhng cch gii quyt cho cc vn
ca c y. iu lm tn thng cm xc ca c y.
2. Ngi ph n c gng thay i cch c x ca
ngi n ng khi anh ta phm sai lm bng vic tr
thnh y ban ci to ti gia nh v a ra li khuyn
khng c yu cu hay ch trch.
CHNG LI NGI GII QUYT V Y BAN CI TO
TI GIA NH
Khi ch ra hai li chnh ny, ti khng nhm ni rng
mi th u l sai vi Ngi gii quyt v y ban ci to ti
gia nh. y l nhng thi rt tch cc ca nhng
ngi sao Ha v sao Kim. Sai lm ch l thi im v
cch p dng chng.
Mt ngi ph n nh gi cao Ngi gii quyt nu
anh ta khng xut hin khi c ta ang tc gin. n ng
cn nh rng khi ph n dng nh ang bun v ni v
nhng vn ca h th khng phi lc a ra nhng
cch gii quyt, v dn dn c y s t thy kh hn. C
y khng cn c gio hun.
Mt ngi n ng tn trng y ban ci to ti gia
nh khi n c yu cu. n b cn phi nh rng li
khuyn khng c yu cu v s ch trch - c bit l
nu anh y mc li - lm anh ta cm thy b kim sot v
khng c yu thng. Anh y cn s chp nhn ca c
y hn l s khuyn bo, rt kinh nghim t nhng sai
lm ca mnh. Khi mt ngi n ng cm thy rng
ngi n b khng c gng ci to anh ta, anh ta

chc chn s ngh nhng ng gp v khuyn nh ca

c y nhiu hn.
Khi ngi bn ca chng ta khng c li, c
th do chng ta mc sai lm trong vic la chn
thi im v cch thc hin.
Hiu nhng khc bit ny lm cho vic tn trng
nhng cm nhn ca ngi bn i ca chng ta d dng
hn nhiu. Thm vo , chng ta nhn ra rng khi ngi
bn i khng c li, c th do chng ta mc sai
lm trong vic la chn thi im v cch thc hin. hy
tm hiu iu ny c th hn.
KHI MT NGI N B PHN I CC GII
PHP CA MT NGI N NG

Khi mt ngi n b phn i nhng gii php ca

mt ngi n ng, anh ta cm thy quyn lc ca anh ta
b e da. Kt qu l anh ta cm thy khng cn c tin
tng, khng c coi trng v dng vic chm sc. S
sn lng lng nghe ca anh ta cng gim xung mt cch
d hiu.
Bng vic nh rng n b n t sao Kim, mt ngi
n ng nhng thi im nh th c th hiu ti sao c
y khng c li anh ta. Anh y c th suy ngh li v khm
ph ra rng sao anh y li c th a ra nhng cch gii
quyt thi im m c y ang cn s thng cm v s
chm sc.
y l mt v d ngn gn v nhng cch m mt
ngi n ng lm tn thng cm xc hay ngh
nhng cch gii quyt khng c mong i. Hy xem
liu bn c th nhn ra ti sao c y chng i:
1. Em khng nn lo lng qu nhiu.
2. Nhng khng phi l iu anh ni.
3. N khng phi l vn qu ln.
4. c ri, anh xin li. By gi chng ta c th qun
n i c khng.
5. Ti sao em khng lm mt mnh n thi
6. Nhng chng ta ang ni chuyn.
7. Em khng nn cm thy au n, y khng phi
l ca anh.
8. Vy em ang c ni iu g.
9. Nhng em khng nn cm thy nh th
10. Lm sao em c th ni nh vt? Tun trc anh
dnh c ngy cho em vi em. Chng ta c mt

khong thi gian tuyt vi.

11. c ri, qun n i.
12. c ri, anh s qut sn. iu c lm em vui
khng?
13. Anh c n, y l iu em nn lm.
14. Xem ny chng c g chng ta c th lm
na.
15. Nu em nh phn nn v vic lm th ng
lm n na
16. Ti sao em mi ngi i x vi em nh vy?
Hy qun h i
17. Nu em khng hnh phc chng ta s ly hn.
18. c ri, t gi tr i em c th lm vic .
19. T gi tr i anh s gii quyt n.
20. Tt nhin l anh quan tm n em. iu tht l
bch.
21. Em c hiu khng?
22. Tt c nhng g chng ta phi lm l
23. D chuyn g xy ra th cng khng sao c.
Mi cu ni ny hoc lm gim n lc gii thch
cho nhng cm xc bun gin hoc a ra gii php c
ngh ra ngay lp tc thay i tm trng bun bc ca
c y thnh tm trng tch cc. Bc u tin mt ngi
n ng c th lm thay i tnh trng ny ch n
gin l dng ngay vic to ra nhng bnh lun nh trn
(chng ta s xem xt vn ny k hn chng 5). Tuy
nhin thc hin vic lng nghe m khng c bt k li
bnh lun gy tn thng hay cc gii php l mt bc
ln.

Bng hiu bit r rng rng thi im v phng php

thc hin ca anh ta ch khng phi l nhng bin php
ca anh ta b t chi, mt ngi n ng c th gii
quyt s khng c ca mt ngi ph n tt hn. Anh y
khng phi li hay chu ng n mt mnh. Bng vic
hc cch lng nghe, dn dn anh y s bit rng c y s
tn trng anh y hn d lc u c y tc gin vi anh
y.
KHI MT NGI N NG CHNG I U BAN CI
TO TI GIA NH
Khi mt ngi n ng phn i nhng gi ca mt
ngi n b, c y cm thy nh th anh y chng quan
tm g; c y cm thy nhng nhu cu ca c y khng
c tn trng. Kt qu tht d hiu l c y cm thy
khng c ng vin v khng cn tin anh y na.
Vo nhng lc nh th bng vic nh rng n ng
n t sao Ha, c y c th hiu mt cch chnh xc ti
sao anh y li khng c li c y. C y c th suy ngh li
v pht hin ra lm sao m c y c th a ra cho anh y
nhng li khuyn khng c yu cu hay nhng li ch
trch thay v n gin l chia s nhng nhu cu ca c y,
cung cp nhng thng tin v a ra nhng yu cu.
y l mt s v d ngn gn cc cch m mt ngi
ph n lm phin mt ngi n ng bng vic a ra
nhng li khuyn v nhng ch trch dng nh l v ch.
Khi bn khm ph danh sch sau y, hy nh rng nhng
iu nh nht nh th c th tch li v to thnh bc
tng ca s bt ng v tht vng.

Trong mt s cu li khuyn, li ch trch b giu i.

Hy xem liu bn c th nhn ra ti sao anh y li cm
thy b kim sot.
1. Lm sao anh c th ngh n vic mua ci ch?
Anh c mt ci ri kia m.
2. Nhng ci a ny vn cn m. Chng s kh m
vn cn cc vt.
3. Tc ca anh ang chuyn sang kiu di phi
khng?.
4. C mt im xe ng kia, hy quay li.
5. Anh ginh ht thi gian cho bn b cn em th
sao?.
6. Anh ng lm vic qu vt v nh th. Hy ngh
mt ngy.
7. ng n . S mt mt.
8. Anh nn gi mt th ng nc. Anh ta s bit phi
lm g.
9. Ti sao chng ta li phi ch bn. Sao anh khng
t bn trc?
10. Anh nn dnh nhiu thi gian hn cho bn tr.
Chng nh anh.
11. Phng lm vic ca anh vn ln xn. Lm sao m
anh c th suy ngh trong cn phng c?
12. Anh li qun mang n v nh. C th anh nn
n mt ch c bit anh c th nh c.
13. Anh ang li xe qu nhanh. Chy chm li khng
th anh s b pht y.
14. Ln sau chng ta nn c nhng li bnh lun v
b phim.
15. Em khng bit anh u(anh nn gi in v).

16. C ai tu chai nc cam p.

17. ng n bc th. Anh s tr thnh tm gng
xu cho bn tr.
18. Mn khoai ty ny qu nhium. N khng tt
cho tim ca anh
19. Anh khng c thi gian cho bn thn mnh na.
20. Anh nn ch ti em nhiu hn. Em khng th
vt mi th y v i n tra cng anh.
21. Ci o s mi ca anh khng hp vi ci qun b.
22. Bill gi in n ln th 3. Bao gi th anh mi
gi li cho anh y?.
23. Thng ca anh ging nh mt m bng bong.
Em khng th tm c bt k g. Anh nn dn n i.
Khi mt ngi n b khng bit lm th no yu
cu mt s gip t mt ngi n ng mt cch trc
tip (chng 12) v trao i mt cch tch cc s khc
nhau trong quan im, c y c th cm thy khng c
kh nng nhn c nhng g c y mun m khng a
ra nhng li khuyn khng c mong i hay nhng li
ch trch(chng ta s tm hiu ch ny y hn
trong nhng chng sau). Tuy nhin, thc hin vic
th hin s bng lng ch khng phi l a ra li
khuyn hay nhng li ch trch l mt bc ln.
Vi nhn bit r rng rng anh ta khng phi ang t
chi nhng mong mun ca c y m l cch c y ang
quan tm n c y, c y c th chp nhn s phn i
ca anh y mt cch d dng hn v tm ra nhng cch
hu hiu hn t c nhng iu c y mun. Dn
dn, c y s nhn ra rng ngi n ng mun to ra
nhng s ci thin khi anh ta cm thy anh ta ang c

coi nh mt ngi a ra cch gii quyt cho mt vn

ch khng phi b coi nh mt vn .
Ngi n ng mun to ra nhng s ci thin
khi anh ta cm thy anh ta ang c coi nh mt
ngi a ra cch gii quyt cho mt vn ch
khng phi b coi nh mt vn
Nu bn l mt ngi n b, ti on chc rng mt
tun sau khi bn thc hin vic khng a ra bt k mt
li khuyn khi khng c yu cu hay nhng li ch trch,
ngi bn i ca bn khng ch nh gi cao iu m
cn ch v c trch nhim vi bn hn.
Nu bn l mt ngi n ng, ti on chc rng mt
tun sau khi bn thc hin vic lng nghe bt c lc no
ngi n b ni, vi nh duy nht l hiu mt cch
su sc nhng g c y ang phi tri qua, thc hin vic
kim ch mi khi bn a ra cch gii quyt hay thay i
tm trng c y, bn s thy ngc nhin khi bn thy mnh
ang c c y rt tn trng.
3. n ng gi kn nhng b mt trong khi ph
n rt thch by t
Mt trong nhng s khc bit ln nht gia ph
n v nam gii l cch m h i u vi nhng cng
thng nh th no. Nam gii thng i su vo nhng
suy ngh, trong khi ph n li rt thch cp n nhng

vn nhy cm. Ti nhng thi im ny, cm nhn ca

mt ngi n ng khc cn bn so vi mt ngi ph
n. Anh ta cm thy phn chn hn khi nhng vn c
lin quan c gii quyt, trong khi ngi ph n s
cm thy thoi mi hn khi h gii by nhng tm s.
Nhng xung t ln dn ln gy ra nhng xch mch
khng cn thit nh l s khng hiu nhau v s khng
bng lng ln nhau trong cc quan h ca h. Hy nhn
vo mt v d rt thng thng.
Khi Tom tr v nh anh ta mun c ngh ngi v
trt b cng thng bng cch c nhng tin tc mang
tnh cht nh nhng. Anh b ri vo tnh trng cng thng
v nhng vn trong ngy khng c gii quyt v
mun c gim bt nhng cng thng bng cch
qun chng i.
Mary, v anh cng mun c thi gian th gin sau
mt ngy lm vic y cng thng. Tuy nhin c li tm
n s th gin bng cch ni v nhng vic lm gy bc
tc trong ngy. S c ch dn dn c hnh thnh v
nhng cn bc dc bt u xut hin.
Tom th tp trung suy ngh cn Mary th ni rt nhiu,
c cm thy vn ca mnh khng c chng quan
tm. H khng chu hiu nhau v gia h ngy cng c
khong cch.
Bn c th nhn ra ngay trong trng hp ny, bi v
y l mt trong rt nhiu v d khi ph n v n ng
bt ha vi nhau. Vn khng phi l Tom v Mary thch
nh vy m n nm ngay trong hu ht cc mi quan h
hng ngy ca h.
Vic gii quyt nhng bt ng gia Tom v Mary

khng ph thuc vo tnh yu ca h ln nh th no,

vn y l h hiu v s khc bit gii tnh nhiu
hay t.
Thc t cho thy ph n cm thy thoi mi hn khi
ni ra nhng vn lm h cng thng, cn Tom th tip
tc ngh rng Mary ni qu nhiu v s chu ng ca anh
ta l c hn. Mary khng bit rng Tom ang c tin tc,
ci lm cho anh ta cm thy thu ht hn trong khi
th Mary cm thy b b ri v m nht i vi anh
trong lc ny. C y khng khng c li anh ta vo cuc
thi m Tom khng h mun.
C hai s khc nhau c th c gii quyt, th nht
l cn hiu rng ph n v nam gii ng u vi nhng
cng thng nh th no. Chng ta mt ln na nhn li
cuc sng ca ngi sao Ha v ngi sao Kim tch
cp nhng iu b n v ph n v nam gii.
NGI SAO HA V SAO KIM I U VI CNG
THNG
Khi mt ngi sao Ha gp phi rc ri, anh ta khng
bao gi ni ra nhng vn ang lm anh kh chu. Anh
ta s khng bao gi gnh nng ln u ngi sao Ha
khc v vn m anh ta ang ngh tr phi s gip
ca bn b l cn thit gii quyt vn ca anh. Thay
vo , anh ta tr nn trm lng v giu mnh trong
nhng khonh khc ring t t ngh v vn , anh
ta vt c tm ra cch gii quyt. Khi tm ra c li
thot cho vn , anh s cm thy thoi mi hn rt nhiu
v tr li trng thi bnh thng.

Nu nh anh ta khng tm ra c cch gii quyt

thch hp th anh ta lm mi th qun i vn
ging nh l c sch bo hay chi mt tr chi. Bng
cch gii tr ny, nhng suy ngh cng thng t nhng
vn trong ngy c qun i. Dn dn, anh cm thy
thoi mi v th gin. Trong thc t, nu nhng cng
thng l qu ln th anh ta s ch tm vo hay vo
nhng vic c tnh thch thc thm ch cn cao hn nh
ua xe, thi ti trong mt trn u hay l leo ln mt ngn
ni cao.
cm thy d chu hn ngi sao Ha giu
mnh trong b mt chnh mnh gii quyt nhng
vn .
Khi ngi sao Kim gp phi rc ri hay b cng thng
bi cng vic hng ngy, c s tm n mt ai gim
bt cng thng, ngi m c cm thy tin tng v sau
k l kh chi tit v nhng vn trong ngy m c
gp phi. Khi ngi sao Kim chia s nhng ngh ca
mnh, h ngp trn trong xc ng v ngay lp tc h s
cm thy thanh thn hn. y l cch m ngi sao Kim
thng lm.
Ngi sao Kim cm thy nh nhm hn khi m ai
s chia nhng vn cng h.
Qu tht l, ngi sao Kim coi vic bc bch tm s

ca mnh vi ngi khc l du hiu ca tnh yu v s tin

tng ch khng phi l mt gnh nng. Ngi sao Kim
khng cm thy xu h v nhng vn mnh ang c.
Ci ti c nhn trong h khng b l thuc vo vic nhn
nhn c nng lc, trnh hay khng m b ph thuc
vo nhng mi quan h tnh cm. H dm cng khai chia
s nhng suy ngh v nhng g ang lm mnh tht vng,
nhm ln v c mt mi.
Mt ngi sao Kim cm thy kh hn v chnh bn
thn mnh khi m c y c nhng ngi bn tt, ngi
m c th s chia nhng suy ngh v cng gip c gii
quyt vn . Mt ngi sao Ha cm thy phn chn hn
khi anh ta t gii quyt c vn ca chnh mnh.
Nhng b quyt c s th thi th vn cn tip tc ph
hp cho ti ngy nay.
TM CM GIC KHUY KHA TRONG HANG SU
Khi mt ngi n ng b cng thng u c, anh ta
s thu mnh vo trong nhng suy ngh c nhn v tp
trung gii quyt vn . Thng thng, anh ta la chn
mt vn khn cp hoc l vn kh khn nht. Anh
ta s tp trung i su vo gii quyt vn m anh ta
thc c, tm thi gc b mi th khc. Nhng vn
v nhng s rng buc khc m i trong hon cnh ny.
Nhng lc nh vy, anh ta tr nn xa cch, l ng,
khng nhit tnh v lm nh hng ti cc mi quan h
khc ca mnh. V d, khi ta c mt cuc ni chuyn vi
anh ta ti nh, dng nh ch c 5% ngh ca anh l
dnh cho mi quan h trong khi 95% cn li s tip tc

hot ng ct lc cho nhng suy ngh v vn m anh

ta ang quan tm.
Anh ta khng thc c vic lm ca mnh bi v
anh ta ang tp trung gii quyt vn khc, hy vng v
mt cch gii quyt tt hn. S cng thng tng ln, anh
ta cng b ht hn vo nhng cng vic m anh ta ang
lm. Nhiu ln anh khng th p ng li s chm sc v
tnh cm ca ngi v m c xng ng c nhn.
Nhng suy ngh ca anh ta c lp trnh sn v anh ta
khng cn cch no khc b qua n. Tuy nhin, nu
anh ta tm ra mt cch gii quyt, anh ta s cm thy phn
khi hn rt nhiu v t mnh thot ra khi nhng suy
ngh cng thng v ngay lp tc, anh li sn sng cho mi
quan h thng nht.
Tuy nhin, nu anh ta khng tm ra cch gii quyt th
anh ta tip tc mc kt trong nhng ngh cng thng.
thot khi b tc, anh gii quyt nhng vn nho
nh nh l c bo, xem ti vi, t li xe i do hay l tp
nhng bi tp th dc, theo di mt trn bng, chi bng
r v nhiu hot ng khc na. Lc u, bt k mt hot
ng gii tr no cng mang tnh cht tch cc v chng
ch i hi 5% suy ngh, chng c th h tr anh trong
vic qun vn ln i v thot khi b tc. Nhng ngy
hm sau, anh li quay li vi trng tm ca vn v
thnh cng ln hn. Hy xem xt k mt vi v d sau.
Thng thng, Jim thng c bo qun i
nhng vn vng mc m anh ta gp phi. Khi c
bo, dng nh anh lng qun mi th. Ch vi 5% t
tng tch xa khi vn chnh, anh bt u hnh thnh
nhng quan im v tm hng gii quyt cho ton b

cc vn khc ca cuc sng thng nht. Dn dn tm

tr ca anh ngy cng tp trung cao n nhng vn
c cp v anh qun i chnh bn thn mnh. Bng
cch ny, anh thc hin bc chuyn tip t trng tm
ca vn l cng vic sang trng tm l vn chung
ca th gii xung quanh ci m anh khng phi chu trch
nhim trc tip. Qu trnh ny khin anh th gin u c,
trnh xa nhng vn cp thit ni lm vic c th
quay tr li quan tm n v v gia nh mnh.
Tom theo di mt trn bng gim bt cng
thng v tm cm gic th thi trong tm hn, t c
gng gii quyt nhng vn bn thn. Vic xem i
bng m mnh hm m hay nhng mn th thao c th
c tc ng gin tip gip anh tm ra cch gii quyt vn
thng qua cch chi. Khi i bng anh thch m thng,
anh cm nhn c s thnh cng, nu i bng thua
th anh cm thy bun. Trong trng hp no, anh cng
thot khi nhng vn thc s ca mnh.
i vi Tom v nhiu ngi n ng khc, vic thot
khi nhng s cng thng khng th trnh khi trong
cuc sng c th xy ra khi h ang xem cc s kin th
thao, vn tin tc hoc l nhng b phim. Chng a ra
nhng li thot khi s cng thng m anh cm nhn
trong cuc sng ca mnh.
Phn ng ca ph n vi im lng ca chng nh
th no?
Khi mt ngi n ng b mc kt trong nhng suy

ngh ring t, anh ta khng c sc ch n s c mt

ca ngi bn i m l ra c xng ng c nhn. C
ta kh c th chp nhn c anh trong nhng lc nh
vy, bi v c khng bit c chng mnh ang cng
thng nh th no. Nu anh tr v nh v ni nhng vn
m anh khng gii quyt c th c cm thy thng
anh. Nhng thay vo , anh ta li khng ni g vi c c
v c cm thy anh ta ang l mnh i. C c th bit
rng anh ang gp rc ri nhng li rt ra kt lun sai lm
l anh khng cn quan tm n c na bi v anh khng
ni chuyn vi c.
Thng thng, ph n khng hiu n ng ng
u vi cng thng nh th no. H mong i ngi
chng ca mnh h hi v k cho c nghe v tt c nhng
vn ca anh. y l cch m ngi ph n thng
lm. Khi mt ngi n ng t khp mnh, mt ngi ph
n phn n rng chng mnh khng ci m. C cm thy
b tn thng khi chng mnh c bo hoc l i ra ngoi
chi th thao v l c i.
Mong i mt ngi n ng vn sng thu mnh ngay
lp tc ci m, p li v y yu thng l khng thc
t cng ging nh mong i mt ngi ph n ang tht
vng phi ngay lp tc bnh tnh v c x thu tnh t l
vy. Tht l sai lm mong i mt ngi n ng lun
by t tnh cm ca mnh cng nh hy vng tnh cm ca
ngi ph n lun c l tr v mang tnh l gc cao.
Khi nhng ngi sao Ha thu mnh vo trong nhng
suy ngh c nhn, h c chiu hng qun i rng bn b
ca h c th cng ang gp rc ri. Bn nng ni vi
bn rng trc khi bn c th quan tm n ngi khc,

bn phi chm sc chnh mnh . Khi mt ngi ph n

thy ngi n ng c x theo cch nh vy, c ta
thng by t s phn n ut c.
Ngi ph n i hi s ng tnh ng h ca chng
bng mt ging nh ra lnh nh th c ta phi u tranh
bo v quyn i vi ngi n ng th kia. Bng
vic nhn nhn mt cch ng n cch anh ta i mt vi
s cng thng nh l c ch hot ng ca b no hn l
cch anh ta cm nhn v chnh c. Ngi ph n do ,
c th cng chung sc vi nam gii t c ci mnh
cn thay v chng li anh ta.
Mt khc, thng th nam gii c rt t kinh nghim
trong vic h to ra khong cch vi v nh th no khi
m h i su vo suy ngh. Mt ngi n ng nhn thy
rng lm th no m tp trung suy ngh m khng nh
hng n v mnh, anh cm thy b thng hi khi v
mnh th v qun i vai tr ca mnh. Nh rng ph n
n t sao Kim iu s gip cc ng chng hiu hn
v qu trng nhng cm nhn v s khng hi lng ca
c i vi chng lc ny. Khng hiu c nhng phn
ng c c s ca v, thng thng ngi chng bo v
cho kin ca mnh, chnh v th m h hay xung khc.
C 5 s bt ng quan im thng gp nh:
1. Khi ngi v ni rng "Anh khng nghe em ni
sao." Th ngi chng li ni "Em ni nh vy l c ngha
g, anh khng nghe em ni. Nhng anh c th ni vi em
rng em ni nhng ci g". Khi ngi chng i su vo
suy ngh th anh ta vn c th tp trung 5% tr no lng
nghe v mnh ang ni g. C nhiu kh nng phn on
cho rng nu anh ta tp trung lng nghe 5% ri anh ta

tip tc nghe. Nhng ci m ngi v yu cu chng

mnh l phi tp trung 95% cn li nghe c.
2. Khi ngi v ni rng "Em khng thch anh hin
din trc mt em trong tnh trng nh vy" th ngi
chng tr li "Em ni vy l sao? Anh u c nh vy
trc mt em. Nhng em ng soi anh nh vy c
ch?" Anh ta ngh rng nu nh con ngi anh hin ti
th sao v mnh khng ni vi anh rng anh khng c
y, ngi v khng thy c s hin din hon ton
ca chng v l ci c bn khon.
3. Khi ngi v ni "Anh khng n em hay anh
khng quan tm n anh" th ngi chng tr li "tt
nhin l anh quan tm n em ri, ti sao em li ngh nh
vy trong khi anh ang c gng gii quyt cng vic".
Ngi chng lp lun rng bi v anh ang tp trung
ton b suy ngh cho vn cn gii quyt. l cch
ni lm va lng c nht v c cm thy rng anh vn cn
lo lng n c. Tuy nhin, c cng bit rng khng
phi l iu trc tip c th chia s v khng phi l
iu ch thc c yu cu chng mnh.
4. Khi ngi v ni "Em cm thy, em khng l g ca
anh" anh ngt ngang li c v ni "Em tht l c ngh,
hin nhin em l quan trng i vi anh". Ngi chng
ngh rng ngi v cm thy c y b anh b ri ch v anh
ang tp trung n cng vic cn gii quyt. Ngi chng
khng nhn ra rng khi anh ta tp trung vo mt vn
m anh b qun nhng vn khc. V anh cm
thy khng c thoi mi trong hon cnh nh vy v bt
c ngi ph n no cng phn ng nh vy. i vi
anh c cm thy mnh khng l g khng c vai tr g lc

.
5. Khi ngi v phn nn rng "Anh khng cm nhn
c g ngoi vic anh ang trm t suy ngh hay sao",
anh ta p li v "iu l khng tt hay sao em? Anh
phi lm g y gii quyt vn ?" Ngi chng ngh
rng ngi v qu bng v cn i hi na trong khi
anh ta ang gii quyt nhng vn buc anh ta phi i
mt. Anh cm thy mnh khng c v nh gi cao vi
cng vic ngp u. Thm vo anh khng ng rng
nhng suy ngh ca v mnh l c cn c. Thng thng
nam gii khng nhn bit c r th no l quan tm v
khng cn thit phi quan tm. H c th chuyn t trng
thi yn n ti cm gic bt n v gi khong cch. Trong
th gii y suy ngh ca mnh, h nh trc cho mnh
cch gii quyt vn m khng hay bit n thi ca
ngi khc i vi mnh nh th no.
thc y mi quan h gia nam gii v n gii
cn phi hiu r v nhau hn.
Khi ngi chng b qun ngi v th ngi v s
cm thy ti thn. Ngi v bit c chng mnh ang
tri qua nhng pht cng thng trong s trm t suy ngh.
y l cch ht sc hu hiu m anh s dng nhng
khng lm xoa du c s c n trong c. Nhng lc
nh th ny c cn c s chia nhng suy ngh khi m
vn l quan trng v cn thit i vi chng mnh.
Anh phi nn hiu rng v mnh c l khi m c ta
dm a ra kin nh l anh l nh v khng quan
tm ti c cng nh l anh c l khi cho rng anh cn
c yn tnh suy ngh m khng cn phi ni ra vi

v. Tht kh tm khi m ngi v b rn vt trong au n

nu nh c khng th hiu chng mnh.
T TH L L PHNG PHP GIM BT CNG
THNG
Khi m mt ngi ph n b cng thng, thng qua
trc gic c cm thy rng c phi chia s nhng iu c
ang ngh v tt c nhng vic c lin quan. Khi bt u
ni, c khng nhn mnh tm quan trng ca bt c mt
vn no. Nu c bun phin, c cng bun v tt c
mi vn , d l nh hay ln. C khng i tm cch gii
quyt cho nhng vn ca mnh ngay lp tc m trc
ht, c tm kim s gii khuy bng cch th l nhng
cm xc ca mnh mong c thu hiu. Bng cch
gii by tm s cng ngi khc, c s c cm gic khuy
kha hn.
Ph n khng i tm cch gii quyt cho nhng
vn ca mnh ngay lp tc m trc ht, c tm
kim s gii khuy bng cch th l nhng cm xc
ca mnh mong c thu hiu.
Mt ngi n ng trong trng thi cng thng
thng c khuynh hng tp trung gii quyt mt vn
v qun i cc vn khc trong khi mt ngi ph n
trong tnh trng cng thng li c xu hng ci m v
quan tm n mi vn . Bng cch ni v tt c cc vn
c lin quan m khng tp trung vo mt vn c

th no c, c y c cm gic thoi mi hn. Thng qua

vic khm ph cm xc, c s thc c vn no
thc s ang gy ra kh chu cho c, cho nn c khng b
lng tng.
c cm gic thoi mi hn, ph n thng ni v
nhng chuyn qua, nhng vn trong tng lai hay
tim n, thm ch c nhng vn h b tc. Cng ni v
khm ph, h cng cm thy thoi mi hn. l cch m
nhiu ph n s dng. Mong i h lm khc i tc l t
chi nhng g thuc v bn cht ca h.
Khi ph n b cng thng, c ta tm cch gim bt
cng thng bng cch ni rt nhiu, rt chi tit v tt c
cc vn c lin quan. Dn dn, c cm thy c lng
nghe, v s cng thng t nhin bin mt. Sau khi ni ht
mt vn c s dng li v chuyn sang ch tip
theo. Theo cch ny, c tip tc ni v nhng vn ,
nhng lo lng, nhng tht vng v bc tc. Nhng vn
ny thng khng c mt trt t hay lgc no c. Nu
nh c y cm thy khng c thu hiu, c y s m
rng vn v c th tr nn phin mun hn v nhiu
vn hn na.
Khi mt ngi n ng b mc kt trong hang, anh ta
cn rt t vn anh ta c th lng qun. Trong khi
, mt ngi ph n cm thy khng c lng nghe li
cn ni chuyn v nhiu vn khc nhau tm cm
gic khuy kha. qun i nhng cm gic au n ca
ring mnh, i khi c y cn tm cch gii quyt nhng
vn ca nhng ngi khc na. Thm vo , c cn
tm cch thot khi s cng thng qua vic ni chuyn vi
bn b, ngi thn, bn ng nghip. D ni v nhng

vn ca mnh hay ngi khc th cng l cch phn

ng t nhin v lnh mnh ngi sao Kim i u vi
s cng thng.
qun i nhng cm gic au n ca ring
mnh, i khi c y cn tm cch gii quyt nhng
vn ca nhng ngi khc na.
n ng phn ng nh th no khi ph n cn
chia s
Khi ph n cp n cc vn , ngi n ng
thng t ra phn i. Mt ngi n ng thng ngh
rng c y ni chuyn vi anh ta v c coi anh ta phi chu
trch nhim v vic . Cng nhiu vn , anh ta cng
ngh mnh b trch nhiu hn. Anh ta khng bit rng c
y ni ch cm thy d chu hn. Ngi n ng khng
bit l c y s nh gi rt cao nu anh ta ch cn lng
nghe.
Ngi sao Ha ni ra vn ch vi hai l do: hoc l
khin trch ai hoc tm kim nhng li khuyn. Ngi
ph n thc s bun phin, ngi n ng s ngh rng
c y ang trch anh ta. Nu nh c ta t bun phin hn,
anh ta ngh l c ta cn xin li khuyn t mnh.
Nu anh ngh l c ta cn xin li khuyn t mnh, anh
ta s i chic m ca ng Ci thin vo gii quyt
vn ca c y. Nu anh ta ngh l c y ang trch
mnh, anh y bn rt kim ra t v. Trong c hai
trng hp, anh ta u kh c th lng nghe c y thc
s.

Nu anh ta a ra cch gii quyt gip c, c vn

tip tc cp n nhng vn khc. Sau khi a ra
hai hoc ba cch gii quyt, anh ta trng i rng c ta s
cm thy thoi mi hn. y l bi v chnh nhng ngi
sao Ha cm thy d chu khi tm ra gii php min l h
c hi cc gii quyt cc vn . Khi m ngi n b
khng thy d chu hn, anh ta cm thy rng cch gii
quyt ca mnh b loi b v anh thy khng c nh
gi cao.
Trong mt cch khc, khi ngi n ng cm thy
mnh b tn cng, anh ta s tm cch bo v mnh ngay lp
tc. Anh ngh nu anh t thanh minh th ngi n b s
ngng trch anh. Anh cng t v th cng bun phin.
Anh khng nhn thy rng nhng li thanh minh khng
phi l ci ngi n b cn. C cn c anh s chia
nhng suy ngh v cho c ni ra nhng iu m c
ngh. Nu anh tnh to khi nghe v ni, mt lc sau, c s
phn nn v chnh anh v ri nhanh chng chuyn sang
cc ti khc na.
n ng c bit nn ch khi ngi ph n ni v
nhng ti m anh chng c lin quan g. V d, khi mt
ngi ph n b cng thng, c s than phin.
- "Em khng c tr mc lng chnh ng cho cng
vic ny."
- "C Louise ca em ngy mt m nng, mi nm c y
li cng m thm."
- "Nh mnh khng ln."
- "Ma kh, khi no tri s ma?"
- "Ti khon ca chng ti ti nh bng b rt qu
nhiu."

Ngi ph n c th a ra nhng li phn nn ca

mnh trn y xem nh cch by t s lo lng, s ngn
ngm cng nh l nhng tht vng ca c y. C y c
th khng bit phi lm g hn gii quyt cc vn
nhng khuy kha, c y vn tip tc ni v
chng. C cm thy c ng h nu ngi nghe c lin
quan n nhng vn . Tuy nhin, c c th bc tc
vi ngi bn i ca mnh tr phi anh ta hiu rng c
cn c by t v nhng vn m c gp phi, sau
c s cm thy th thi hn.
Ngi n ng cng tr nn thiu kin nhn khi ph
n cp n nhng vn rt chi tit. Anh ta s nhm
ln cho rng khi ngi n b ni mt cch chi tit nh
vy c ngha l chng u cn thit khi anh ta buc phi
tm ra gii php cho nhng vn ca c ta. Anh ta u
tranh tm ra s tng quan gia chng v tr nn thiu
kin nhn. Thm mt ln na, anh ta khng nhn thy
rng c khng quan tm n cch gii quyt m anh a
ra m l s quan tm v thu hiu ca anh.
Thm vo , s lng nghe l rt kh i vi ngi
n ng bi v anh ta lp lun mt cch sai lm rng y l
mt trt t c tnh lgc trong khi c ta ty tin chuyn
i ht vn ny sang vn khc. Sau khi c chia s
ba hoc bn vn , nh vy anh s thy rt bc tc v
bi ri trong vic gng tm ra mi lin quan lgc gia
nhng vn vi nhau.
Mt l do khc khin mt ngi n ng khng chu
lng nghe l anh ta ang i tm im mu cht ca vn
. Anh khng th a ra cch gii quyt cho ti khi anh
ta bit c hu qu ca nhng vn . C ta cng

a ra nhiu chi tit, anh cng tc gin. S tc gin ca

anh s c gim xungnu nh anh c th nhn thy c
cm thy nh nhm hn thng qua vic ni ra. Nu nh
c rng vic ni ra nhng chi tit s gip c cm
thy thoi mi hn, th anh ta c th th gin hn. Mt
ngi n ng thy mn nguyn khi tm ra gii php cho
mt vn trong khi mt ngi ph n cm thy thoi
mi thng qua vic ni v nhng vn mt cch chi
tit.
Ngi n ng thy mn nguyn khi tm ra gii
php cho mt vn trong khi mt ngi ph n
cm thy thoi mi thng qua vic ni v nhng
vn mt cch chi tit.
Mt ngi ph n c th lm mt iu g cho
ngi n ng l cho anh ta bit trc hu qu ca
cu chuyn v sau i ngc li vn a ra
nhng thng tin chi tit, trnh gi anh trong tnh trng
ch i. Nhng ngi ph n thng thch c ch i,
c hy vng bi v n mang li rt nhiu cm xc cho
cu chuyn. Nhng ngi ph n khc cm kch trc
cng vic xy dng cu chuyn nh vy nhng ngi n
ng rt d dng ni cu.
Mc khng hiu ph n ca mt ngi n ng
chnh l mc anh ta s i ph vi c nh th no khi
c tip tc ni v cc vn . Mt ngi n ng bit
nhiu hn v vic lm th no lm va lng ngi ph
n v dnh cho c s ng h s khm ph ra rng vic

lng nghe khng qu kh nh anh ta tng ngh. iu

quan trng hn l nu ngi ph n nhc nh anh ta
rng c ch mun ni v cc vn ca mnh vi anh v
anh khng cn phi a ra bt c cch gii quyt no, n
c th gip anh th gin v lng nghe tt hn.
NGI SAO HA V NGI SAO KIM TM THY
HA BNH
Nhng ngi sao Ha v sao Kim chung sng vi nhau
trong ha thun bi v h tn trng nhng ci khc ca
nhau. Ngi sao Ha bit mong i ngi sao Kim ni ra
nhng vn c nh nhm hn. Thm ch nu
khng c g ni m ch lng nghe, anh ta cng gip
ngi sao Kim tht nhiu. Ngi sao Kim cng bit cch
hc hi tn trng nhng khi ngi sao Ha cn ri xa
c ta ng u vi s cng thng. Ci hang ca
ngi sao Ha hay s suy ngh trm t khng cn huyn
b hay l nguyn nhn ca s cnh gic khng cn thit
na.
Ngi sao Ha hc c nhng g?
Ngi sao Ha nhn thy thm ch khi h cm thy b
nhng ngi sao Kim tn cng, trch mng hay ph bnh
th iu cng ch l tm thi; rt nhanh sau , ngi
sao Kim s cm thy d chu hn v tr nn bit nh gi
v cng bit chp nhn. Bng cch lng nghe, ngi sao
Ha s khm ph ra ngi sao Kim rt ra c nhiu li

ch khi ni v nhng vn ca h.
Ngi sao Ha tm thy s thanh thn trong tm hn
khi m cui cng anh hiu rng ngi sao Kim cn ni v
nhng vn ca mnh khng phi v anh ta ang lm c
y tht vng. Thm vo , anh ta bit rng mt khi ngi
sao Kim cm thy mnh c lng nghe, c y s khng
m chm vo cc vn ca mnh na v tr nn rt tch
cc. Vi nhn thc ny, ngi sao Ha c th lng
nghe m khng cm thy mnh phi chu trch nhim gii
quyt mi vn gip c y.
Nhiu ngi n ng v c nhng ngi ph n rt
cn thn khi cp n nhng vn bi h cha c
kinh nghim v vic lm th no hn gn nhng tn
thng. H khng bit rng ngi ph n (c th l m
h) khi cm thy c lng nghe s bt thnh lnh i
khc, cm thy thoi mi hn v s duy tr mt thi tch
cc. Nhng ni chung, h nhn bit c mt ngi ph
n (c th l m h) khi khng cm thy c lng nghe
s tip tc chm m vo trong cc vn ca c y nh
th no. Trng hp ny xy ra i vi ph n khi h
khng cm thy c quan tm hoc li ni ca h khng
c trng lng trong mt thi gian di. Tuy nhin vn
thc t y l ngi ph n cm thy mnh b b ri
ch khng phi ch l ni ra nhng vn m c thch.
Sau khi ngi sao Ha hc c cch lng nghe, h
sng st khi phm ph ra mt iu. H bt u nhn ra
rng vic lng nghe mt ngi sao Kim bc bch c th
gip chnh h bc ra khi nhng suy ngh ring t ging
nh vic xem tin tc trn tivi hoc c mt bi bo vy.
Tng t nh vy, mt ngi nam gii hc c

cch lng nghe m khng cm thy c li hoc l chu

trch nhim th vic lng nghe tr thnh qu d dng. Khi
mt nam gii lng nghe, anh nhn thy r lng nghe l
mt cch tuyt vi qun i mi vn c lin quan
trong ngy ca chnh anh ta cng nh mang n rt nhiu
s hi lng cho ngi bn i ca anh. Nhng trong
nhng ngy anh b cng thng thc s, anh c th du
mnh trong s im lng v kh thot khi tnh trng nh
nhng th tiu khin nh xem tin tc hoc xem th thao.
Ngi sao Kim hc c g?
Ngi sao Kim cng tm c s thanh thn khi h
hiu c rng khi mt ngi sao Ha trm t suy ngh
khng phi l du hiu anh ta khng yu c y na. H
hc cch chp nhn anh ta vo nhng lc bi v anh
ang phi tri qua s cng thng v tinh thn.
Ngi sao Kim khng b xc phm khi ngi sao Ha
ang lng tng. Khi ngi sao Kim ni v ngi sao Ha
trong tnh trng khng cn sng sut, c s ngng ni
ng lc, ng v ch i anh ta ch n mnh. Sau
c li tip tc ni. C hiu i khi rt kh anh th
hin s quan tm y i vi c. Ngi sao Kim khm
ph ra rng bng cch yu cu s quan tm ca ngi sao
Ha i vi mt thi thanh thn v chp nhn, ngi
sao Ha s vui lng nh hng li s quan tm ca mnh.
Khi ngi sao Ha chm su vo suy t, ngi sao Kim
cng khng qui kt iu vo bn thn mnh. H hc
c rng y khng phi l lc ni chuyn thn mt

m nn tr chuyn vi bn b, cng nhau i mua sm

hoc vui chi. Khi ngi sao Ha cm thy c yu v
c chp nhn, ngi sao Kim cng nhn ra rng nhng
ngi sao Ha s nhanh chng vt qua nhng lc trm
t suy ngh v chui ra khi ci hang ca anh ta.
4. Lm th no ng vin ngi khc gii
Nhiu th k trc, khi nhng ngi sao Ha v sao
Kim sng bn nhau, h qu thc hnh phc khi sng
trong nhng th gii ring bit. Mt ngy n, mi th
thay i. Nhng ngi sao Ha v sao Kim sng tch bit
vi trong th gii ca ring mnh v cuc sng ca h bt
thnh lnh tr nn chn ngt. Chnh cuc sng l loi cui
cng a y h n vi nhau.
Ngy nay, vic hiu nhng b mt ca s chuyn i
ny s gip cho chng ta nhn bit c s khc nhau
trong vic lm th no thc y c ngi n ng
v ngi n b. Vi cch nhn nhn mi ny bn s c
trang b tt hn nhm gip ngi bn i ca mnh
cng nh tip nhn s cm thng t h khi bn gp kh
khn v c nhng lc cng thng. Chng ta hy i ngc
thi gian nhn nhn nhng ci qua.
Khi nhng ngi sao Ha tr nn chn nn, mi
ngi trn hnh tinh ny s ri b thnh ph i vo
hang c 1 thi gian di. H b mc kt v khng th thot
ra c cho n mt ngy kia, mt ngi sao Ha tnh c
thy c nhng ngi sao Kim xinh p qua knh vin
vng. Anh ta vi nhng knh cho cc bn, v p kiu

dim ca ngi sao Kim gi cm hng cho ngi sao

Ha v s bun phin tiu tan mt cc k diu. Bt
ng thay h cm thy mnh cn thit cho mt ai . H
thot ra khi hang v bt u sang to ra mt i tu v
tr bay n gp ngi sao Kim ngay. Khi , ngi sao
Kim cng ang cm thy tht vng, c cm gic th
thi hn h tp trung li k l cho nhau nghe nhng
vn ca mnh. Nhng iu dng nh khng gim
nh c s bun phin. H chn nn trong mt thi
gian di cho ti khi thng qua trc gic hay sc tng
tng, h cm nhn c s mnh m v s k diu ca
ngi sao Ha ang vt qua c v tr n vi h
bng tnh yu, s quan tm v c s ng tnh. Bt ng,
ngi sao Kim cm thy c yu thng. S bun phin
bin mt trong h v h tr nn hnh phc, h chun b
tinh thn n vi ngi sao Ha.
n ng b thc y v trn y sc mnh khi
h cm thy c cn n, ph n b thc y v
sn sng hnh ng khi h cm thy c yu
thng.
Nhng b quyt trong vic thc y mi quan h vn
tip tc c p dng. Nam gii c thc y v sn
sang gip khi h cm thy c ngi khc cn n.
Khi ngi n ng thy ngi ta khng cn n minh,
anh ta s dn dn tr nn th ng v th . Mi ngy tri
qua anh ta cng c t trao tng. Ngc l, khi anh nhn
thy c tin tng v nh gi cao, anh ta cng c gng

ht sc mnh p ng c yu cu, i hi v cng

c nhiu hn trao tng.
Ging nh ngi sao Kim, ph n b thc y v sn
sng hnh ng khi h cm thy mnh c yu thng.
Khi ngi ph n cm thy mnh khng c yu thng,
c cm thy mnh b p buc gn vi trch nhim v mt
mi v phi trao tng qu nhiu. Mt khc khi cm thy
c quan tm v c cao, c cm thy hi lng v
c th trao tng nhiu hn.
KHI NGI CON TRAI YU MT NGI CON GI
Mt ngi con trai yu mt ngi con gi tng t
nh iu xy ra khi ngi sao Ha pht hin ra ngi
sao Kim. B mc kt trong hang su v khng th tm ra
ngun cn s phin mun ca mnh, anh ta ngm nhn
bu tri qua knh vin vng. Ging nh khi b st nh, t
giy pht vinh quang m cuc sng ca ngi sao Ha
thay i vnh vin. y l mt trong nhng lc thng
hoa nht ca cuc sng, anh to ra bc ngot cho cuc
i mnh. Anh thong nhn ra nh trong gic m v mt
v p yu kiu v thanh t.
Ngi sao Ha khm ph ra ngi sao Kim. Ngn
la tnh nh dng cao thiu t c th anh khi m anh
nhn thy ngi sao Kim. l ln u tin trong i anh
bit quan tm n ngi khc hn l quan tm n chnh
bn thn mnh. T nhng pht thong qua, anh cm thy
cuc i anh c mt ngha mi. S phin mun nh
bin mt.
Ngi sao Ha c mt trit l sng v s thng/ thua
- Ti mun thnh cng, ti khng quan tm nu ai tht

bi. Chng no m ngi sao Ha cn quan tm n

chnh mnh th cng thc sng ny cn c hiu qu. N
c hiu qu trong rt nhiu th k nhng n ngy nay
cch thc ny cn thay i. Vic nhn mi th v c
u tin hng u cho chnh h khng cn c tha mn
cho c hai pha. Khi yu, ngi sao Ha mun nhng
ngi sao Kim cng ginh chin thng nh chnh bn
thn h.
Trong phn ln cc mn th thao ngy ny, chng ta
thy trit l ngy cng rng khp. V d trong trn tenis,
ti khng ch mun mnh chin thng m cn mun i
phng thua mnh bng cch gy kh khn cho anh ta khi
p tr nhng c nh ca ti. Ngi sao Ha thch chin
thng khi i phng thua cuc.
Phn ln quan im ca ngi sao Ha l c ch trong
sut cuc i nhng trit l sng v s thng/ thua th tr
nn c hi trong mi quan h ca nhng ngi trng
thnh. Nu nh ti tm cch p ng nhng yu cu,
nhng i hi ca mnh vi ci gi m ngi bn i ca
ti phi tr, chc chn rng chng ta phi tri qua s bt
hnh, s gin hn v c nhng xung t. B mt ca vic
to ra mt mi quan h thnh cng l cho php c hai
ngi cng chin thng.
Nhng s hp dn tri ngc
Sau ln u tin ngi sao Ha yu, anh ta trao i b
mt vi tt c anh em ca mnh. H nhanh chng thot ra
khi nhng u phin. H bt u yu ngi sao Kim v
bt u quan tm n ngi sao Kim nhiu nhng quan
tm n chnh mnh.

S xa l v v p huyn b ca ngi sao Kim ht

hn nhng ngi sao Ha. Nhng khc bit li cng gy
s ch ca ngi sao Ha. Ngi sao Ha kh khan gc
cnh th ngi sao Kim t t trn tra. Ngi sao Ha
bnh thn th ngi sao Kim li nng hu m p. Hon ho
v k diu, s bt ng gia h dng nh b tr cho
nhau.
Ngi sao Kim giao tip r rng qua mt ngn ng
ngm hiu: Em cn c anh. Sc mnh v th xc cng
nh tinh thn ca anh c th em li hnh phc trn y
cho em. Cng nhau, chng ta c th sng trong nim
hnh phc tuyt vi. Li mi gi ny thc y v y
tin cy i vi ngi sao Ha.
Nhiu ph n theo bn nng bit lm th no
gi c thng ip ny. Trong khi u ca mi quan
h, ngi ph n c th ch qua mt ci lic nhn cng c
th ni vi ngi con trai rng anh c l l ngi mang
hnh phc cho em. Bng cch t nh, c gi dn kt ni
c mi quan h gia hai ngi. Ci nhn u ym
ko anh ta n gn c hn. Tnh yu to ra sc mnh gip
anh nh tan s hi bt u mi quan h. Nhng mt
iu ng tic xy ra l mt khi mi quan h ca h
hnh thnh, nhiu vn pht sinh. C gi khng bit
rng bc thng ip trc kia gi y vn quan trng i
vi anh v c sao nhng trong vic gi n ti anh.
Ngi sao Ha thng c thc y nu anh ta nhn
thy kh nng to ra s khc bit i vi ngi sao Kim.
Ngi sao Ha chy ua hng ti mt trnh mi
trn con ng tin ha. H khng hi lng ngay c vi
bn thn, h tm cch nng cao quyn lc v k nng ca

mnh trong vic gip ngi kh, c bit l ngi sao

Kim. H bt u pht trin mt trit l sng mi-trit l v
s thng/ thua. H mun mt th gii ni mi ngi quan
tm n h cng nh l hc cch quan tm n ngi
khc.
Tnh yu thc y ngi sao Ha
Ngi sao Ha bt u to ra mt i tu v tr
a h n thin ng ca ngi sao Kim. H cha bao
gi cm thy giu sinh lc n th. Ch thong nhn thy
ngi sao Kim, h bng cm thy nhng cm xc v tha
ln u tin trong lch s ca mnh. Tng t nh vy, khi
mt ngi n ng ang yu, anh ta c thc y t
hon thin bn thn mnh v tr nn quan tm n ngi
khc. Khi con tim anh ta m rng anh ta cm thy tin
tng bn thn v c kh nng lm thay i nhng vn
khc. c ginh c hi chng minh nhng tim
nng ca bn thn, ngi n ng by t nhng g tt
p nht ca mnh. Ch khi no tht bi, anh ta mi chu
quay li vi thi ch k xa xa ca mnh.
c ginh c hi chng minh bn thn,
ngi n ng by t nhng g tt p nht ca
mnh. Ch khi no tht bi, anh ta mi chu quay li
vi thi ch k xa xa ca mnh
Khi mt ngi n ng ang yu, anh bt u bit
quan tm n ngi khc cng nh quan tm n chnh

bn thn mnh. Anh nhanh chng thot ra khi nhng

rng buc thng khin anh sng c n khng nh
mnh v tr nn v tha hn i vi ngi khc, khng phi
v nhng li ch c nhn m hon ton v mun chm sc
n ngi khc. Anh ta coi vic p ng nhu cu ca
ngi bn i nh th ca chnh mnh. Anh c th rt d
dng cam chu bt k mt gian kh no m em li hnh
phc cho ngi bn i bi l nim vui ca c ta cng
chnh l hnh phc ca bn thn anh. Nhng cuc u
tranh ca anh din ra d dng hn v anh ta c tip sc
v mt mc ch cao c hn.
Khi cn tr tui , ngi n ng cm thy t tha
mn bng cch t phc v mnh. Nhng n giai on
trng thnh th s hi lng vi chnh mnh khng cn
ph hp na. Anh ta phi bt u sng cuc sng ca
mnh bng tnh yu v lm trn bn phn vi ngi bn
i. c khi gi cm hng trong vic chm lo cho
ngi khc, ngi n ng t gii phng mnh khi s tr
tr. Mc d anh ta rt cn c nhn tnh yu nhng nhu
cu ln nht ca anh ta chnh l trao tng tnh yu.
Phn ln nam gii khng ch khao kht c trao tng
tnh yu m h cn v cng thm mun c lm iu
. Vn ln nht ca h l h khng bit mnh ang
nh mt ci g. Him khi h thy cha ca mnh thnh
cng trong vic lp y tnh cm cho m mnh thng qua
vic hin dng tnh yu. Kt qu h khng bit rng
nguyn nhn chnh lp y l hng tnh cm i vi
mt ngi n ng chnh l vic trao tng tnh yu. Khi
nhng mi quan h ca h tht bi h s t mnh chn
nn v sng n mnh. Anh ta ngng quan tm v cng

khng bit ti sao mnh qu tht vng.

Nhng ln nh vy, anh ta rt ra khi nhng mi
quan h hoc thu mnh v t mnh c lp. Anh ta t hi
mnh rng ti sao anh bun bc, tt c nhng ci l g.
Anh khng bit c rng anh ngng quan tm n
ngi khc bi v anh khng cm thy mnh l ngi cn
thit. Anh khng nhn ra rng vic tm mt ai cn n
mnh s c th gi sch nhng phin mun, nhng lo
lng v li tr nn hng khi trong cuc sng.
Khng c ai cn n l s cht dn cht mn vi
mt ngi n ng
Khi mt ngi n ng khng cm thy anh ta ang
to ra nhng s thay i tch cc i vi cuc i ca ai
, anh ta thy kh tip tc chm lo cho cuc i
mnh v nhng mi quan h khc. Tht kh sng hng
khi khi khng ai cn bn. Bn cn c ng vin, tin
tng v cao mt ln na. Khng c ai cn n l s
cht dn cht mn i vi ngi n ng.
KHI PH N YU MT NGI N NG
Ph n yu mt ngi n ng ging nh iu
xy ra khi ngi sao Kim c xa tin rng nhng ngi sao
Ha ang n vi h. H tng m thy mt i tu v tr
t nhng thin ng s h cnh v mang nhng ngi
sao Ha khe mnh v y tnh yu n nh c trong
hnh tinh ca mnh. Nhng con ngi ny khng cn s
nui dng, thay v , h mun cung cp v nui
dng nhng ngi sao Kim.

Ngi sao Ha rt st sng v h b v p v vn ha

ca ngi sao Kim gi cm hng. Nhng ngi sao Ha
nhn thy rng quyn nng v nng lc ca h s l v
ngha khi khng c ai phc v. Nhng sinh vt k diu
v ng ngng m tm ra s d chu v ngun cm
hng trong vic ha hn v s phc v, lm hi lng v
khin cho ngi sao Kim tha mn. l mt php mu!
Ngi sao Kim cng c nhng gic m tng t v
ngay lp tc thot khi phin mun. Nhn thc bin
i ngi sao Kim chnh l nim tin cho rng ngi sao
Ha ang tm n gip h. Ngi sao Kim b cng
thng v h cm thy mnh b c lp v n c. Mun
thot khi cng thng, h cn c sc mnh ca tnh yu.
Phn ln nam gii t thc c rng tnh yu v s
gip t mt ngi quan tm c tm quan trng nh
th no i vi mt ngi ph n. Ph n thy mnh
hnh phc khi m h tin rng ngi yu s p ng nhu
cu ca h. Khi mt ngi ph n tht vng, b cng
thng, nhm ln, kit sc, ci c ta cn nht l mt ngi
ng hnh gin d. C cn cm thy khng c n. C cn
cm thy c thng yu.
S cm thng, s thy hi, quyn lc v c tnh
thng i sut mt chng ng di h tr c c
c th nh gi ng v cm kch trc s gip ca
anh ta. Nam gii khng nhn thy iu ny bi v bn
nng ca ngi sao Ha bo h rng tt nht l t c lp
khi gp cng thng. khi m ph n gp cng thng, ngi
n ng thng trnh xa c v c mt mnh. Nu anh
ta li, anh ta thng lm cho vn tr nn t hi
hn khi m anh ta c gng tm cch gii quyt vn

gip c. Anh ta khng nhn ra theo bn nng rng s gn

gi thn mt v chia s quan trng i vi c y nh th
no. iu c y cn nht ch l c ai bit lng nghe.
Quan vic chia s nhng cm xc c y s nhn thy
mnh xng ng c yu v rng nhu cu ca c c
tha mn. S nghi ng v khng tin tng s tan bin.
Khi c nh ra rng mnh ng c yu c y c khuynh
hng ham thch th gin mt cch t pht c khng
phi tm kim n. C c th ngh ngi, cho t i v nhn
li nhiu hn. C xng ng vi iu y.
Ph n c khuynh hng ham thch th gin
mt cch t pht khi c y hiu ra rng c y ng
c yu - c khng phi tm kim n; c c th
ngh ngi, cho t i v nhn li nhiu hn. C xng
ng vi iu y
CHO QU NHIU CNG THT L MT MI
gii quyt chng trm cm, n b thng chia s
cm xc v tm s cc vn ca h vi nhau. Khi
chuyn tr h cng tm ra nguyn nhn gy cng thng.
H chn vi vic lc no cng phi cho. H lun bc
mnh v cm gic phi chu trch nhim v mt ai khc.
H mun ngh ngi v c quan tm d trong chc lt.
H mt mi v phi chia x mi th ca ring bn thn h.
H khng cn hi lng vi vai tr l nhng v thnh t v
o v sng v ngi khc na.
Trn sao Kim h tun theo trit l sng thng v thua
- Ti thua anh c th chin thng. Chng no m
mi ngi cn bit hi sinh cho ngi khc th sau h

s c quan tm. Nhng sau hng th k hy sinh nh

th nhng c dn sao Kim chn vi vic phi chia x
mi th. H sn sng sng cho trit l thng/ thua.
Tng t nh th, ngy nay ph n chn vi vic
phi lun lun cho. H mun c thi gian ring. Thi gian
khm ph bn thn mnh. Thi gian quan tm n
chnh h trc ht. H mun mt ai lm ch da v
mt tnh cm, mt ai m h khng phi quan tm,
chm sc. Ngi sao Ha ph hp nht vi mc ch ny.
V im ny n ng sao Ha phi hc cch em cho
trong khi n b sao Kim sn sng hc tip nhn. Sau
nhiu th k, n b sao Kim v n ng sao Ha t
n mt bc tin ha mi quan trng. n b sao Kim
hc c cch tip nhn trong lc n ng sao Ha cng
ang hc c cch em cho.
iu ny cng ging nh s thay i chung din ra
ph n v nam gii khi h trng thnh. Lc cn tr hn,
mt ph n lun sn sng hi sinh v un nn bn thn
p ng nhu cu ca bn i. Trong lc tr, ngi n
ng ch quan tm nhiu n bn thn mnh v khng hiu
c nhu cu ca ngi khc. Khi ln tui hn, ngi
ph n mi nhn ra rng c l mnh t b bn thn
mnh lm va lng ngi chng. Cn khi mt ngi
n ng ln tui hn, anh ta mi nhn ra rng mnh c
th c x tt hn v tn trng nhng ngi khc hn.
Khi trng thnh, ngi n ng cng hc c rng
c l nn t b bt ci ti ca mnh, nhng thay i ln
hn chnh l anh ta vn c th thnh cng khi bit cho.
Ging nh th, khi trng thnh, ngi ph n cng hc
c nhng cch thc tip nhn nhng s thay i chnh

ca c l xu hng hc cch iu chnh mc nhn

ci mnh mun.
B qua s phn nn
Khi ngi ph n nhn ra mnh cho qu nhiu, c
ta c xu hng li cho chng v ni bt hnh ca
mnh. C cm thy tht bt cng khi cho li nhiu hn
nhn.
Mc d khng nhn c ci xng ng nhng c
nhng ci thin trong mi quan h ca mnh, ph n
cng cn thy rng bn thn cng c trch nhim trong
vn . Khi mt ph n nhng b qu nhiu, khng
nn li cho chng. Tng t, mt ngi n ng t
cho cng khng nn ch trch v v tiu cc khng
chu tip nhn anh. Trong c hai trng hp, phn nn
khng phi l cch gii quyt.
Thu hiu, tin tng, thng cm, chp thun v ng
h mi l cch gii quyt tt nht ch khng phi ch
trch bn i. Khi tnh hung ny xy ra, thay v li cho
v v phn n, ngi n ng hy by t s ng cm
v lm ch da cho v ngay c khi c y khng yu cu,
hy lng nghe ngay c khi nghe ging nh nhng li ch
trch v gip c y tin tng v ci m vi mnh bng
cch lm mt ci g d l nh b th hin rng anh
ang quan tm n c y.
Thay v li cho chng, mt ngi ph n hy bit
chp nhn v tha th cho nhng nhc im ca anh ta,
c bit l khi anh ta lm cho c tht vng, hy tin tng
rng anh mun nhng nhn nhiu hn ngay c khi anh
khng l mt ch da, hy khuyn khch anh ta nhng

b nhiu hn bng cch nh gi cao ci m anh lm

c v tip tc yu cu s ng h.
IU CHNH V TN TRNG NHNG THI GIAN
Tuy nhin, quan trng nht l ph n cn nhn ra gii
hn ca vic nhng b khng phi bt bnh v ngi
bn i. Thay v mong ngi chng n p, ngi ph
n cn iu chnh mc chp nhn ca mnh.
Hy xem xet v d: Jim - 39 tui v v Susan - 41 tui
khi h n vn phng t vn. Susan mun li d. C gii
thch rng mnh nhng b hn rt nhiu so vi chng
trong sut 12 nm v khng th hi sinh thm na. C
li cho Jim v tnh th , ch k, c on v khng lng
mn. Susan ni c khng cn g cho v sn sng ri b
chng. Jim thuyt phc c n vi liu php tr liu tm l
nhng v anh nghi ng cch lm ny. Trong mt thi gian
6 thng h hon thnh 3 bc hn gn mi quan
h. By gi h c mt cuc sng hn nhn hnh phc vi
3 a con.
Bc 1: S thc y
Ti gii thch vi Jim rng v anh dn nn ni
bt bnh ca mnh trong sut 12 nm qua. Nu anh mun
cu vn cuc hn nhn ca mnh, anh ta s phi lng
nghe c c th ci thin mt cch c hiu qu tnh
trng hn nhn ca mnh. Susan chia s cm xc ca mnh
v gip Jim hiu c nhng cm xc y. y l phn kh
khn nht trong nhng vic hn gn. Khi anh ta sn sng
lng nghe tm t v nhng nhu cu khng c tha mn

ca v, Jim tr nn tch cc v t tin trong vic to ra

nhng thay i cn thit xy dng mt mi quan h
hn nhn tt p.
Trc khi Susan c c thi tch cc v mi quan
h ca v chng c, c cn thy rng Jim cng cm nhn
c nhng li tm t ca c: y l bc u tin. Sau
khi Susan cm thy c thng cm, h c th tin ti
bc th 2.
Bc 2: Trch nhim
Bc th 2 l chu trch nhim. Jim cn chu trch
nhim v khng ng h v v Susan phi chu trch nhim
v khng nh ra nhng gii hn vi chng. Jim rt hi
hn v lm cho v tn thng. Susan nhn ra rng khi
chng bc qua gii hn v c x vi c mt cch thiu
tn trng (nh la ht, cu knh, bc b yu cu v khng
tn trng tnh cm ca v) l v c khng nh ra
nhng gii hn vi chng. Mc d c khng cn xin li
nhng c vn phi tha nhn trch nhim ca mnh trong
vn ca hai v chng. Khi c dn dn chp nhn rng
mnh khng c kh nng nh ra gii hn v xu hng
cho nhiu hn nhn ca c ng gp vo nhng vn
gia hai v chng, Susan c th cn cho nhiu hn
na. Vic chu trch nhim v vn ca mnh l rt quan
trng tho b s gin d. Bng cch ny, c hai c
c ng lc hc nhng cch mi trong vic ng h
ln nhau thng qua vic tn trng cc gii hn.
Bc 3: Thc hnh

Ni chung Jim cn hc cch tn trng nhng gii hn

trong khi Susan cn thit lp chng. C hai u cn phi
hc cch lm th no din t cm xc tht ca mnh
vi mt thi tn trng nhau. H ng tin hnh bc
th 3 ny thc hin vic ra v tn trng nhng gii
hn cho d bit rng mt lc no h c th mc sai
lm. V vic c hai c th mc sai lm em li cho h mt
cm gic an ton trong lc thc hnh. Sau y l mt vi
v d v nhng g h hc v luyn tp c :
Susan luyn cch ni : Em khng thch ci cch m
anh ni chuyn. Hy ngng la ht hoc em s ra khi
phng. Sau khi ri khi phng mt vi pht, c y khng
cn lm thm iu g na.
Sau khi Jim yu cu cho c y lm mt vic khin
c bc mnh. C y cn hc cch ni : Khng, em cn
ngh ngi hoc : Khng, hm nay em rt bn. C y s
nhn thy rng anh ta quan tm hn ti c y v anh ta
hiu rng c bn v cm thy mt mi nh th no.
Khi Susan ni vi Jim rng c mun i du lch v anh
ta tr li rng anh ta qu bn, Susan ni c y s i mt
mnh. Tt nhin anh ta s phi thay i k hoch lm vic
i cng c y.
Khi h ang ni chuyn v Jim ngt li c, c y phi
hc cch ni : Em cha ni xong, hy nghe em ni ht
. iu ng nhin l anh ta phi lng nghe, t ngt li
hn.
Nhim v kh khn nht ca Susan l hc cch i
hi nhng g c mun. C y ni vi ti: Ti sao ti li
phi yu cu, sau tt c nhng g ti lm cho anh ta?
Ti gii thch rng vic cho Jim t bit c mun g l

iu khng ch khng thc t m cn l mt khc mc ln

trong vn ca c. C cn phi c trch nhim trong
vic lm cho nhng nhu cu ca mnh c tha mn.
Th thch kh nht i vi Jim l tn trong nhng
thay i ca v v khng trng ch c y l mt ngi
bn i sn sng hi sinh nh lc mi ci. Anh ta nhn ra
rng tht kh i vi c to ra nhng gii hn khi
chnh anh l ngi iu chnh chng. Anh ta hiu rng h
s bit tn trng nhau hn khi h thng xuyn thc hin
iu ny.
Khi mt ngi n ng hc cch thch nghi vi nhng
gii hn, anh ta s ch ng nhng b nhiu hn. Qua
vic tn trng nhng gii hn, anh ta s ch ng tm
hiu xem cch c x ca mnh c ph hp hay khng v
bt u c nhng thay i ph hp. Ngi ph n nhn
ra rng c nhn c y cn to ra nhng gii hn.
Hin nhin sau c s tha th cho nhng li lm ca
ngi bn i v khm ph ra cch thc mi yu cu
v tm thy s ng h. Khi mt ngi ph n bit cch
to ra nhng gii hn ngha l cui cng c y hc
c cch ngh ngi v nhn nhiu hn.
HC CCH NHN
To ra nhng ranh gii v nhn li l vic lm rt kh
i vi ph n. Ni chung c y s mnh i hi qu
nhiu v sau tm cch thay i hoc t b nhng i
hi . S t b gy ra ni au ln nht bi v su trong
tim thc, c y gi quan nim sai lm rng mnh khng
xng ng c nhn. Nim tin ny hnh thnh v

cng c trong sut thi u th - khong thi gian m c

km nn nhng cm xc, yu cu v mong i ca mnh.
Mt ngi ph n d b tn thng vi quan nim sai
lm v tiu cc rng mnh khng xng ng c yu.
Nu khi cn b c chng kin vic lm dng hoc
chnh bn thn c b lm dng, th sau c s b tn
thng nhiu hn, rt kh c c th t tin vo bn
thn mnh. Cng che giu ni tm th cm gic v s
khng xng ng ca bn thn cng gy ra cho c ni s
hi khi yu cu ngi khc lm g v mnh. C s tng
tng rng mnh khng c ng h.
V s khng nhn c s ng h nn c v tnh
cng khng tip nhn c s ng h m c cn. Khi mt
ngi n ng nhn ra c khng tin anh ta c th p
ng nhu cu ca c th anh ta ngay lp tc s cm thy b
t chi. S tht vng v thiu tin tng s bin nhng
nhu cu chnh ng ca co thnh vic bc l s thiu
thn thi qu lm cho anh nhn thy l c khng tin anh
ta s ng h c. Tr tru thay, n ng rt thch c
ngi khc cn n mnh nhng li b lm cho ct hng.
Trong trng hp vy, ph n quan nim mt
cch sai lm khi cho rng nhu cu ca mnh b n ng
t chi trong khi thc s l s tht vng v thiu tin
tng ca c gy ra iu . Ph n nu khng nhn
ra n ng cn c tin tng th s rt kh phn bit
gia nhu cu cn thit thc s v s vt vt.
Nhu cu l khi bn yu cu mt ngi n ng tr
gip mnh vi mt thi tin cy l cho rng anh ta s l
ht sc mnh. iu ny s to cho anh ta ng lc. Tuy
nhin, s vt vt li l nhu cu cn s ng h mt cch

tiu cc bi v bn khng tin l mnh s nhn c s ng

h y. iu s y ngi n ng ra xa v lm cho h
cm thy b chi b v khng c coi trng.
i vi ph n, s cn thit i vi ngi khc
thng b nhm ln, ng tht vng hay b b ri. Khng
d mt ngi ph n tin tng v ngi khc ri sau
c y b l i, b lng qun hoc b b ri. iu y a
c vo trng thy b tn thng. Vic l i hoc l b lm
cho tht vng cng lm tn thng c y nhiu hn bi v
n cng khng nh nim tin rng c y khng xng ng
c nhn.
Ph n sao Kim hc cch cm thy mnh xng
ng nh th no
Qua nhiu th k, n b sao Kim lp y ni s hy
trn bng cch quan tm v p ng nhu cu ca ngi
khc. H cho v ch cho m thi, nhng su trong thm
tm, h vn cm thy khng xng ng c nhn. V th
h hy vng rng vi vic h cho i, h tr nn xng ng
hn. Sau nhiu th k ch bit hy sinh nh th, cui cng
h nhn ra rng mnh cng ng c yu v ng h. Khi
nhn li, h bng nhn ra rng trc y mnh cng rt
xng ng vi iu .
Qu trnh hy sinh v ngi khc lm cho h bit coi
trng bn thn. Thng qua vic hy sinh v ngi khc h
s thy nhng ngi khc thc s xng ang c nhn
v do h cng bt u thy tt c mi ngi u ng
c yu. Cui cng, h s thy mnh cng xng ng
c nhn nh ngi khc.
Cn trn tri t, khi mt c gi hc cch bit n

nhn tnh yu nh ngi m ca mnh th ln ln c y s

lun cm thy mnh xng ng. C s d dng vt qua
s p buc phi cho qu nhiu nh ph n sao Kim. C
cng khng phi tm cch chin thng ni s nhn li bi
v c gn gi vi m ca mnh. Nu ngi m hc c
nhng hiu bit cn thit th qua ngi m, c cng hc
c nhng iu ny bng cch quan st v cm nhn.
Nu ngi m ci m trong vic n nhn th c gi cng
bit cch phi n nhn nh th no.
Tuy nhin, ph n sao Kim li khng c c hnh
mu nh vy nn h phi mt hng nghn nm t b
vic p mnh phi cho. Qua vic thy ngi khc c
nhn h thy rng mnh cng xng ng vi vic y.
Chnh vo giy pht ma thut , n ng sao Ha tri
qua mt s bin i v bt u vic lp rp nhng con
tu v tr.
Khi n b sao Kim sn sng th n ng sao Ha
s xut hin
Khi ngi ph n nhn ra rng mnh xng ang c
yu thng c y s m rng tm lng vi ngi n ng.
Nhng sau 10 nm phi cho qu nhiu trong hn nhn,
c nhn ra mnh xng ng c hng nhiu hn nh
th. T dng c s khp lng mnh li v khng cho
ngi n ng c hi na. C l c y cm thy iu
ging nh Ti phi hy sinh qua nhiu cho anh nhng
anh li khng ngh g n ti. Ti xng ng c hn
th. Ti khng th tin vo anh c na. Ti qu mt
mi v khng cn g cho. Ti s khng anh li lm
tn thng ti ln na.

Cng lp li nh trn, trong trng hp ny ti ni

vi ngi ph n rng cho nhiu khng phi l cch
c mt mi quan h tt p hn. Ngi bn i s cho
nhiu hn nu c hi sinh t i. Khi ngi chng khng
quan tm n nhu cu ca v l bi c hai ang ng
qun. Khi ph n tnh gic v nh ra nhng i hi ca
mnh th ngi chng cng s thc dy v mun hi sinh
cho c nhiu hn.
Khi ph n tnh gic v nh ra nhng i hi
ca mnh th ngi chng cng s thc dy v
mun hi sinh cho c nhiu hn.
C th tin on rng ngi bn i ca ph n s
thc dy khi tnh trng b ng v thc s c nhng thay
i theo nh mong mun ca v. Khi khng cn phi cho
qu nhiu, ph n s thy xng ng hn. Ngi n
ng ri khi ch np ca mnh v bt u lm nhng con
tu v tr em n hnh phc cho ngi ph n. Tt
nhin anh ta cng mt cht t thi gian hc cch cho
nhiu hn nhng bc tin quan trng nht l anh ta
nhn ra rng mnh thiu quan tm n c y v mun
sa cha sai lm
Ngc li khi ngi n ng nhn ra mnh khng
hnh phc v mong mun cuc sng ca mnh lng mn
v trn y tnh yu th ngi v s bt u ci m v
nng nn hn. Bc tng bt ng s sp v cuc
sng s li trn ngp tnh yu. Nu nh s thiu quan tm
ni trn l trm trng th s mt nhiu thi gian hn

hn gn tt c nhng bt ng. Nhng iu ny c th

thc hin c. Trong chng 11, ti s trnh by nhng
th thut nh v mang tnh thc t cao hn gn nhng
rn nt.
Thng th khi mt ngi v hoc chng c nhng
thay i tch cc th ngi kia cng th. S trng hp ny
c th tin on c bi v n l mt trong nhng iu
k diu ca cuc sng. Khi sinh vin sn sng hc th
gio vin s sn sng dy. Khi c mt cu hi th sau
s c cu tr li. Khi ph n sao kim sn sng nhn th
n ng sao Ha sn sng cho.
HC CCH CHO NH TH NO?
Ni s hi ln nht ca ngi n ng l anh ta
khng tt hoc anh ta bt ti. Anh ta che giu ni s
hi ca mnh bng cch tp trung nng cao sc mnh v
kh nng ca mnh. Thnh cng, c nng lc l iu qua
trng nht vi cuc sng ca anh ta. Trc khi bit ph
n sao Kim, n ng sao Ha ch quan tm n phm cht
ny m khng quan tm n bt c ci g hay bt c mt
ai khc. Dng nh ngi n ng thiu quan tm nht l
khi anh ta lo s.
Ni s hi ln nht ca ngi n ng l anh ta
khng tt hoc l anh bt ti.
Cng nh khi ngi ph n s nhn, ngi n ng

s phi cho. C gng nhng b ng ngha vi chp

nhn tht bi hay khng c tn thnh. N gy ra ni
au ln nht cho anh ta bi v su trong thm tm anh ta
quan nim mt cch sai lm rng mnh cha tt. Suy
ngh ny c hnh thnh v duy tr sut thi nin thiu,
anh ta lun ngh rng mi ngi u trng mong mnh
nhiu hn. Khi ti nng ca anh khng c ch ti
hoc khng c nh gi ng mc th anh ta bt u
quan nim nh trn.
Cng nh ngi ph n s nhn, ngi n
ng s phi cho.
V quan nim sai lm ny, mt ngi n ng rt d
b tn thng. Ni chung l anh ta s tht bi. Anh mun
cho nhng s mnh s khng thnh cng, cho nn anh
khng c gng. Ni s hi ln nht ca anh ta l s bt
lc, iu ny dn n vic anh ta lun trnh nhng ri ro
khng cn thit.
Khi ngi n ng quan tm nhiu n ai, ni s tht
bi ca anh ta cng tng v anh ta cng cho t i. trnh
tht bi, anh ta chm dt vic cho m anh mun cho
nhiu nht.
Khi cm thy khng an ton, ngi n ng ln trnh
bng cch khng quan tm n bt c ai ngoi tr bn
thn mnh. Cch phng v bn nng ny ngm th hin
rng ti khng quan tm. V l do ny, n ng sao Ha
khng mun bn thn mnh chia s hoc quan tm n
nhiu ngi khc. Khi tr nn thnh t v c quyn

lc, ngi n ng mi nhn ra rng mnh c kh nng

v c th nhng b. Sau , anh ta khm ph ra nhng
ph n sao Kim.
Mc d v bn cht, n ng lun lun tt, tin trnh
chng minh quyn lc ca h chnh l chun b cho
nhn thc ng n khi t nh gi bn thn. Thng qua
nhng thnh cng t c, sau ngm li h mi
c th nhn thy rng tht bn l m ca thnh cng. Mi
sai lm u dy cho h mt bi hc quan trng chin
thng v sau. Do h thy c kh nng ca mnh v
tnh thin ca mnh.
Mc sai lm l chuyn bnh thng
Bc u tin mt ngi n ng hc cch cho l
phi bit chp nhn nhng sai lm v tht bi, khng phi
lc no anh ta cng c cu tr li cho mi vn .
Ti nh n cu chuyn ca mt ngi ph n, c ta
phn nn rng ngi bn i ca mnh cha bao gi thc
s mun cam kt tin ti hn nhn. i vi c y, anh
ta dng nh khng quan tm n hn nhn nhiu nh
c. Tuy nhin, mt ngy n c y th thc rng mnh rt
hnh phc khi sng vi anh ta. Thm ch nu h c ngho
i chng na c ta vn mun kt hn vi anh ta. Ngay
ngy hm sau, anh ta cu hn c. Ngi n ng cn s
chp nhn v ng vin ngi ph n v t anh ta
s cm thy rng mnh quan tm nhiu hn.
n ng sao Ha cng cn tnh yu
Cng ging nh ph n rt nhy cm vi cm gic b

b ri khi khng c c s quan tm m h cn, ngi

n ng th rt nhy cm vi cm gic mnh tht bi khi
mt ngi ph n than phin. l l do ti sao n ng
rt kh lng nghe tm s ca ph n. n ng lun
mun l ngi hng ca ph n. Khi ngi ph n tht
vng hoc khng vui v bt c mt iu g n ng lun
cm thy mnh ging nh k bi trn. S bt hnh ca
ngi ph n khng nh ni s c hu ca anh ta
rng: anh khng tt i vi c y. Ngy nay rt nhiu
ph n khng nhn ra rng n ng rt d b tn thng
v n ng cng cn tnh yu. Tnh yu gip anh ta bit
rng anh ta cn thit, quan trng v c kh nng lm
mt ai hnh phc.
Khi ngi ph n tht vng hoc khng vui v
bt c mt iu g, n ng lun cm thy mnh
ging nh k bi trn.
Mt chng trai tr may mn thy c s thnh cng
ca b mnh trong vic tha mn ngi bn i s bc
vo mi quan h vi mt nim tin rng anh ta cng s
thnh cng trong vic tha mn ngi bn i ca mnh.
Anh khng s li cam kt bi v bit mnh c th gi li
ha. V anh cng bit ngay c khi khng gi li ha anh
vn xng ng c yu v nh gi cao v nhng n lc
ht sc ca mnh. Anh khng cn ln n bn thn bi v
bit rng khng ai hon ho c, anh lm ht sc mnh
v iu lm ri. Ngi n ng c th xin li khi
mc sai lm bi v anh mong mun s tha th, tnh yu

thng v nh gi cao nhng g anh ta lm c.

Anh bit rng tt c mi ngi u c th mc sai lm.
Anh thy b mnh cng mc sai lm nhng vn bit qu
trng bn thn. Anh cng chng kin ngi m ca mnh
vn yu v tha th cho tt c sai lm ngi cha mc phi.
Anh cm nhn c s tin tng v khch l trong
ngay c nhng lc b anh lm b tht vng.
C nhiu ngi n ng khng c c hnh mu
hon ho cho lm. i vi h, yu, kt hn v c gia nh
cng kh nh li mt my bay phn lc khi cha qua bt
k giai on hun luyn no. Anh ta c th ct cnh
nhng chc chn s m vo mt ci khc. S rt kh
khn tip tc ct cnh sau khi gp nhng tht bi nh
th. Hoc chng kin iu ny t b mnh. Nu khng
hiu bit mt cch y v nhng mi quan h th rt
d hiu ti sao n ng v n b li phi chia tay nhau.
5. Bt ng ngn ng
Ln u tin khi ngi n ng sao Kim v n b
sao Ha tm n vi nhau, h vp phi rt nhiu vn
trong cch quan h ging nh chng ta ngy nay. Bi v
h nhn thy h hon ton khc nhau, nn h vn c th
gii quyt nhng khc mc ny. Mt trong nhng b quyt
thnh cng l ni chuyn chn thnh.
Ma mai thay, h giao tip tt l bi v h ni ton
nhng ngn ng khc nhau. Khi vp phi nhng khc
mc, n gin l h tm n mt ngi phin dch. Tt c
mi ngi u bit rng n ng sao Ha v n b sao

Kim ni nhng ngn ng khc nhau, cho nn khi c xung

t thay v phn xt hay gy hn, h tm mt cun t in
hiu xem ngi khc ngh g. Nu vn khng c th
h tm n phin dch yu cu gip .
Ngn ng ca n ng sao Ha v n b sao
Kim c nhng t ging nhau nhng cch s dng
khin cho chng c ngha khc nhau.
Bn hy xem xt ngn ng chung ca h c s
dng em li ngha khc nhau nh th no. Cch
din t th ging nhau nhng hm li khc nhau. Rt
d hiu sai, cho nn khi c vn pht sinh, h ngh rng
ch l do mt bn hiu lm v ch cn c s tr gip
nh l s ha gii c nhng hiu lm . H hc cch
tin tng v chp nhn, iu m ngy nay chng ta him
khi lm c.
TH HIN CM XC, DIN T THNG TIN
Cho n ngy nay chng ta vn cn mt ngi phin
dch. n ng v ph n him khi m ch cng mt
ngha khi h dng chung nhng t nht nh. V d, khi
ngi ph n ni: Em thy anh chng bao gi lng nghe
em c. C y khng mun t chng bao gi c hiu
theo ngha en ca n. Vic s dng t ny chng qua l
mt cch c biu t s tht vng ca mnh trong thi
im m thi. N khng cha ng thng tin thc s.

 din t y cm xc ca mnh, ngi

ph n thng s dng li ni cng iu, n d
v khi qut ha.
din t y cm xc ca mnh, ngi ph n
thng s dng li ni cng iu, n d v khi qut
ha. Ngi n ng hiu lm cch din t ny bi v h
khng hiu mc ch, ngha ca chng, ni chung h
phn ng mt cch thiu thng cm. Sau y l 10 li
phn nn rt d b hiu lm cng nh l ngi n ng s
tr li n ra sao.
MI LI PHN NN D GY HIU LM

Ngi ph n ni
Chng ta chng bao gi i chi.
Mi ngi khng quan tm n em.
Em mt, em khng th lm g c.
Em mun qun tt c mi th.

Ngi nh lc no cng ln xn.

Khng ai lng nghe em ni c.
Khng vic no c hiu qu.
Anh khng yu em mt cht no.
Chng ta lc no cng bn rn.
Em mun lng mn hn.
Ngi n ng s tr li
iu khng ng. Chng ta va mi i tun
trc.
Anh chc chn mi ngi u quan tm n em.
Tht l bun ci, em khng mun gip anh.
Nu khng thch cng vic , em hy b n i.
Ch thnh thong mi ln xn thi.
Th anh ang nghe y.
Em mun ni l li ca anh?
Tt nhin l c ch. Nu khng ti sao anh li y.
Th 6 chng ta cng ngh ngi y ch?
em l anh khng lng mn ?

Bn c th thy n ng rt d hiu nhm khi ch

hiu theo ngha en. Vi anh ta, li ni ch l mt phng
tin biu t thc t v thng tin. Cu tr li ca
ngi n ng s gy ra mt cuc ci v. Ngn ng
khng r rng l vn ln nht trong mt mi quan h.
Li ngi ph n hay phn nn nht l Khng ai lng
nghe ti c. Thm ch li phn nn ny cng b hiu sai
hoc khng hiu.
Li ngi ph n hay phn nn nht l Khng
ai lng nghe ti c. Thm ch li phn nn ny cng
b hiu sai hoc khng hiu.
Ngha en ca cu ni ny dn n vic anh s tranh
ci vi v. Anh ta ngh rng c y s hiu l mnh c nghe
nu nhc li c iu m c y ni. Nhng cu ni
li mang ngha l: Em cm thy anh cha hiu ci em
nh ni hoc anh khng quan tm n vic em cm thy
th no. Anh s cho em thy l anh quan tm n iu
em ni ch.
Nu ngi n ng thc s hiu ngha li phn nn
th anh ta c th tr li nh nhng hn. Khi tranh ci,
ni chung l n ng v ph n khng hiu nhau. Nhng
lc nh th, iu quan trng l phi hiu m ngi kia
mun nghe.
Bi v n ng khng hiu cch bc l cm xc ca
ph n hon ton khc vi nam gii nn h khng nh
gi ng mc cm nhn ca ngi bn i. iu ny gy
ra tranh ci. Ngi sao Ha c xa hc cch trnh
c nhng tranh ci ny bng cch hiu ng ngi
ph n. Bt c khi no nghe thy b than phin, h u

tham kho cun Venuasian/Martian phrase Dictionary - T

in thnh ng sao kim/ sao Ha hiu ng ngha
ca n.
PH N SAO KIM NI
Phn ny a ra nhng trch dn phong ph t quyn
sch b tht lc trn. Mi li phn nn trong 10 li trn
u c dch ngha ngi n ng c th hiu mc
ch ngha thc s ca n. Mi s ch dn bao hm c
li gi c cch tr li m ngi ph n mun nghe.
Bn thy y, khi ph n sao Kim cm thy bc bi
kh chu, c khng trc tip ni ra iu ny bi v trn sao
Kim tt c mi ngi u bit rng trong ngn ng y
ng mt i hi no .
Trong mi cch dch, yu cu b che giu ny s c
h l. Nu ngi n ng bit lng nghe ph n th anh
ta c th nhn ra ng i hi ca c v tm cch tr li
ph hp, do ngi ph n s cm thy c lng
nghe v yu thng.
T in thnh ng sao Kim / sao Ha
Chng ta cha bao gi i chi c dch sang
cho ngi n ng hiu ph n mun ni Em mun
chng ta i chi v cng lm iu g . Chng ta nn c
thi gian vui v v em rt mun bn anh. Anh ngh g v
iu ny? Anh s mi em n ti ch? lu ri chng ta
cha i chi?
Nu khng c s ch gii ny ngi n ng c th
s hiu l Anh khng lm vic ny. Tht l ng tht
vng khi anh tr nn nh vy. Chng ta cha bao gi lm
g cng nhau bi v anh li bing, khng lng mn v
tht l nhm chn.

Tt c mi ngi u khng quan tm n ti

nn c hiu l Hm nay, em cm thy khng c ai
quan tm cng khng c nh gi ng mc. Em thy
nh khng ai nhn thy mnh. Tt nhin em bit c mt
vi ngi thy em nhng h dng nh chng quan tm
g n em c. Em tht vng khi anh c lun lun bn rn.
Em tht s hiu anh lm vic vt v nh th no,
nhng thnh thong em cm thy mnh khng cn quan
trng vi anh na. Em s rng anh coi cng vic cn quan
trng hn em. Anh c th m em trong vng tay v ni
cho em nghe em c bit i vi anh th no khng?
Nu khng c s din gii ny th khi ngi ph n
ni nh vy, ngi n ng c th hiu sai nh sau: Em
tht bt hnh. Em khng c c s quan tm m em
mong mun trong khi anh li l ngi c cho l ngi
rt yu em. Anh phi t thy xu h ch. Anh tht l
khng tt. Em cha bao gi tng l anh i nh vy.
Em mt, em khng th lm g c s c dch
cho ngi n ng sao Ha hiu l Hm nay em phi
lao ng qu vt v. Em cn ngh ngi thc s trc khi
c th lm thm bt c iu g. Em tht may mn c
ngi chng bit thng cm. Anh c th m em trong
vng tay v lm em yn lng rng em lm mt vic tt
v em xng ng c ngh ngi.
Khng c li ch gii ny, khi ngi ph n ni vy,
ngi n ng s hiu nhm: Em phi lm tt c mi th
trong khi anh khng lm g c. Anh nn lm nhiu hn.
Em khng th t lm tt c mi vic. Em cm thy tht
tht vng. Em mun mt ngi n ng thc s. La
chn anh tht l mt sai lm ln.

Em mun qun i tt c mi th c ngha l Em

mun anh hiu rng em yu cng vic v cuc sng bit
bao nhng hm nay em b chn vi. Em thch lm mt ci
g cho ring mnh trc khi li mang ly trch nhim.
Anh s hi em C chuyn g xy ra vi em? v lng nghe
em ni vi s cm thng m khng cn a ra bt k gii
php no ch? Em ch mun anh hiu p lc m em ang
cm thy. iu s an i em rt nhiu. N s gip em
th gin. Hm sau em s quay v vi nhng bn phn ca
mnh.
Nu khng c s gii thch ny, ngi n ng c th
hiu iu nh sau Em phi lm nhiu n mc em
khng mun lm n na. Em tht bt hnh khi sng vi
anh v mi quan h ca chng ta. Em mun mt ngi
bn i tt hn th, ngi c th em n cho em
cuc sng tha mn hn. Anh ang lm mt vic tht
khng khip.
Ngi nh lc no cng ba bi s c gii thch
l Hm nay em mun ngh ngi, nhng nh ba bi qu.
Em thy chn v cn th gin. Em hy vng anh khng
trng ch em dn dp tt c. Anh c ng vi em rng
n tht ba bi v sau ngh gip em dn dp
khng?
Nu khng c s ch gii, ngi n ng s hiu
Ngi nh ba bi nh th ny l do anh. Em lm tt
c nhng g c th dn dp n v trc khi em dn
xong anh li by ba ra. Anh tht l mt k li bing
bn thu v em khng cn mun sng vi anh chng no
anh khng thay i. Dn dp hoc qut dn i.
Khng ai quan tm n ti c c ngha ngi

ph n mun ni Em s em ang chn anh. Em s anh

khng cn quan tm n em na. Hm nay em rt nhy
cm. Anh c th quan tm c bit ti em khng? Em rt
thch iu . Em c mt ngy vt v v cm thy nh
khng ai mun nghe nhng g em ni. Anh s lng nghe
em ni v hi em nhng cu hi thng cm nh: Hm
nay c chuyn g xy ra vi em vy? C chuyn g khc
xy ra phi khng? Em cm thy th no? Em mun g
no? Em cm thy khc nh th no? Anh cng chia s
vi em bng cch ni nhng li ni quan tm, t ra lu
v lm yn lng em bng li ni nh: Hy ni vi anh
hoc Em bit ci anh nh ni m hay Anh hiu hay
n gin ch l lng nghe, khi em tm dng mt lt hy
m nhng ting c th xoa du hm , hm (Ch
rng: n ng sao Ha cha bao gi nghe thy nhng
m thanh ny trc khi ti sao Kim).
Khng c s ch gii ny, khi nghe ni vy ngi n
ng s hiu ph n c rng Em lun quan tm n anh
nhng anh chng bao gi lng nghe em. Anh ngy cng
tr nn mt con ngi nhm chn. Em mun mt ai
th v v bit quan tm m anh li chng phi l ngi .
Anh lm em tht vng, anh tht ch k, thiu quan tm v
rt ti.
Khng lm c vic g c c ngha l ngi ph
n mun ni Hm nay em rt tht vng v em rt vui nu
anh c th chia s vi em. N gip em thy tt hn. Hm
nay hnh nh em ch lm c g c. Em bit iu
khng ng nhng em cm thy mnh b nhn chm trong
mt ni cng vic m ng l em phi lm. Anh s m em
trong vng tay v ni vi em rng em ang lm mt vic v

i. Chc chn em s thy tt hn.

Nu khng c s ch thch ny, ngi n ng s
hiu nhm l Anh cha bao gi lm mt ci g cho ra hn
c. Em khng th tin tng vo anh. Nu em khng nghe
anh, em khng trong ng ln xn ny. Ngi n
ng khc chc chn s lm tt, cn anh ch lm chng ti
t hn.
Anh khng yu em cht no ngha l c mun
ni By gi em cm thy anh khng cn yu em na. Em
s em ngy cng xa cch anh. Em bit anh vn yu em v
anh lm rt nhiu cho em. Hm nay em ch cm thy t
tin cy hn. Anh cam oan vi em v tnh yu chung
thy ca mnh v ni vi em ch 3 t k diu thi l
Anh yu em. Khi anh lm vy, mi th s tt hn ln rt
nhiu.
Nu khng c s gii thch ngi n ng s hiu
nhm l Em dnh cho anh nhng ngy thng tt p
nht ca i mnh v anh chng cho em g c. Anh ch li
dng em m thi. Anh tht ch k v lnh lng. Anh ch
lm theo ci m anh mun v bn thn anh v v bn thn
anh m thi. Anh khng bit quan tm n ai khc. Em
tht l mt k ngc nghch khi yu anh. By gi th em
chng c g c.
Khi ngi ph n ni: Chng ta lc no cng vi
v ngi n ng nn hiu l Em thy rt vi vng. Em
khng thch vic lc no cng phi vi vng. Em c g
cuc sng khng vi vng n th. Em bit chng ai c
li trong chuyn ny v chc chn khng phi li ca anh.
Em bit anh c gng ht sc chng ta ti ng
gi v em thc s nh gi cao n lc . Hy thng cm

vi em v ni mt iu g ging nh Tht l kh chu

khi thng xuyn phi vi vng. Anh cng khng thch
iu .
Khng c li ch gii ny ngi n ng c th hiu:
Anh tht v trch nhim. Anh lun i n pht cui mi
lm mi vic. Em cha bao gi hnh phc khi sng vi
anh. Chng ta phi thng xuyn vi vng khi b
mun. Anh ph hy mi th k t khi em sng vi
anh. Em ch hnh phc hn khi khng bn anh.
C u Em mun lng mn hn nn c hiu l
Tnh yu ca em, anh lin tc phi lm vic vt v ri.
Hy dnh t pht cho ring chng ta. Em rt thch khi
chng ta c th ngh ngi v mt mnh bn nhau cng vi
nhng n hn ngt ngo v khng c bt c mt p lc
cng vic no. Anh tht lng mn. Anh s gy bt ng
cho em vi nhng bng hoa xinh p v a em i chi
trong trn vn mt ngy ch? Em rt thch s lng mn.
Nu khng c gii thch, ngi n ng c th
hiu l Anh khng lm em hai lng cht no. Anh khng
hp dn vi em. Anh cha c nhng k nng lng
mn. Em cha bao gi cm thy thc s tha mn. Em
c g anh ging nhng ngi n ng khc m em bit.
Sau khi dng cun t in ny mt vi nm, ngi
n ng khng cn m n ra mi khi b nghe ku ca phn
nn na. Anh ta bt u hiu ci cch ngi ph n
suy ngh v cm nhn. Anh bit rng khng nn hiu
chng theo ngha en. ch l cch m ngi ph n
mun biu t y cm xc ca mnh. l nhng
iu m n ng sao Ha phi nh khi n sao Kim.
KHI NGI N NG KHNG NI

Mt trong nhng th thch ln vi ngi n ng l

bit hiu ng v thng cm vi ngi ph n khi c y
by t cm xc ca mnh. Th thch ln nht ca ph n
l bit cch hiu ng v thng cm vi ngi n ng
khi anh ta khng ni g. S im lng l iu d gy hiu
nhm cho ph n nht.
Th thch ln nht ca ph n l bit cch hiu
ng v thng cm vi ngi n ng khi anh ta
khng ni g.
Rt thng xuyn, mt ngi n ng ngng ni
chuyn t ngt v tr nn im lng. iu ny rt kh hiu
vi ph n. u tin h ngh l anh ta b ic. Anh y
khng nghe thy nhng g ngi khc ni v l l do
ti sao anh khng tr li.
Bn s thy n ng v ph n suy ngh v x l
thng tin rt khc nhau. Ph n ni ra nhng ngh ca
mnh ngay khi chng xut hin, chia s c qu trnh suy
ngh vi mt ngi bit lng nghe. Thm ch ngy nay,
ph n thng din t nhng g c y mun ni qua
vic ni lin tc. Vic cho nhng suy ngh tun chy
mt cch t do v din t chng thoi mi gip c y
n gn trc gic ca mnh. Qu trnh ny l hon ton
bnh thng v i khi l cc k cn thit.
Nhng n ng x l thng tin rt khc. Trc khi h
ni hay tr li th u tin h yn lng nghin ngm hoc
ngh v iu h nghe hoc tri qua. H suy ngh trong ni
tm v cu tr li hu ch nht v chnh xc nht. u tin
h suy ngh rt k ri sau h mi din t n. Qu
trnh ny c th ko di t vi pht ti vi gi. V gii
quyt vn thm ch h lm ph n ri ln hn, nu

anh ta cha c thng tin hon thnh cu tr li, th

anh ta c th khng p li mt cht no.
Ph n cn hiu rng khi m n ng yn lng cng
c ngha l h ang ni rng: Ti khng bit ni ci g
by gi nhng ti ang suy ngh v n. Thay vo th
nhng ngi ph n li hiu rng: Ti khng p li em
bi v ti khng quan tm n em v ti l n i. iu m
em ni vi ti khng quan trng v v vy ti khng
p li.
Ph n phn ng nh th no vi s yn lng
ca n ng
Ph n thng hiu sai v s yn lng ca n ng.
iu ny ph thuc vo c y cm thy ngy hm nh
th no. C y c th tng tng ra nhng tnh hung
ti t nht - Anh y ght ti, anh y khng yu ti, anh
y ri b ti mi mi. iu ny sau c th s gy ra s
lo s su thm trng c ta l Ti s rng nu anh y ri
b ti th ti s khng bao gi c yu thng na. Ti
khng xng ng c yu thng.
Khi ngi n ng yn lng th ph n rt d dng
hnh dung ra nhng iu ti t nht bi v nhng ln ph
n yn lng l khi m ph n phi ni ra nhng iu s
gy tn thng hoc l khi c khng mun ni chuyn vi
anh ta bi c khng cn tin tng anh ta mt cht no
na. Khng cn bn khon g ph n tr nn khng tin
tng khi n ng t nhin tr nn yn lng!
Khi n ng yn lng, ph n rt d tng
tng ra iu ti t nht.
Khi mt ph n lng nghe mt ph n khc, c y s
lin tc oan chc vi ngi ni rng c ang nghe v c

rt quan tm. Mt cch bn nng, khi ngi ni dng li

th ngi nghe l n s p li ngi ni bng nhng h
t nh , , hm, , a.
Khng c s p li chc chn ny, s yn lng ca
n ng c th s rt ng s. Thng qua vic tm hiu
khong khng gian ring ca n ng, ph n c th hc
cch hiu mt cch chnh xc s yn lng ca n ng v
ng h iu .
Hiu v ci hang
Ph n phi tm hiu rt nhiu v n ng trc khi
mi quan h ca h c th thc s c tha mn. H
cn phi bit rng khi mt ngi n ng ang b ri lon
hay cng thng th anh ta s dng ni mt cch t ng
v i vo ci hang ca anh ta hiu ra mi chuyn.
Ph n cn phi bit rng khng ai c php vo trong
ci hang thm ch k c l nhng ngi bn tt nht
ca anh ta. y l cch ca nhng ngi n t sao Ha.
Ph n khng nn tr nn lo s rng h lm iu g
cc k sai tri. Dn dn, h cn phi bit rng nu bn
yn cho n ng i vo ci hang ca h th ch mt lt sau
h s i ra v mi th s tr nn tt p.
Bi hc ny rt kh khn cho ph n bi v trn sao
Kim th qui tc vng l ng bao gi ri b mt ngi bn
khi c y ang bun. Ri b ngi yu thng ca c y
khi anh y bun th dng nh khng phi l yu thng.
Bi v c y quan tm ti anh y, mt ngi ph n mun
vo trong ci hang ca anh y v gip anh y.
Thm vo , c y thng gi nh mt cch sai lm
rng nu c y c th hi anh y rt nhiu cu hi anh y
cm thy nh th no v l mt ngi lng nghe chm

ch n cn th sau anh y s cm thy d chu hn.

Nhng iu ny ch lm cho anh y ri ln thm m thi.
C y theo bn nng ch mun gip anh theo cch m
c y mun mnh c gip , nh ca c y l tt
nhng kt qu l t hiu qu ngc li.
C n ng v ph n u cn phi dng vic a ra
cch thc quan tm m h thch v bt u tm hiu
nhng cch thc khc nhau m i phng suy ngh, cm
thy v phn ng.
Ti sao n ng i vo ci hang ca h
n ng i vo nhng ci hang ca h hoc tr nn
yn lng l bi v nhiu l do nh sau:
1. Anh ta cn phi suy ngh v mt vn v tm gii
php c tnh thit thc cho vn .
2. Anh ta cha c cu tr li cho mt cu hi hay mt
vn . n ng cha bao gi c dy ni , ti
khng c cu tr li. Ti cn phi i vo ci hang ca ti
v tm ra n. Nhng ngi n ng khc ch tha nhn
anh ta ang suy ngh khi anh ta im lng.
3. Anh ta tr nn ri lon v cng thng. Nhng lc
nh th, anh ta cn phi c mt mnh gim cng
thng v tm li s kim sot bn thn. Anh ta khng
mun lm hay ni bt c iu g sau ny phi hi tic.
4. Anh ta cn phi tm li c chnh mnh. L do th
t ny rt quan trng khi n ng ang yu. Vo nhng
lc ny, h bt u nh mt mnh v khng kim ch
c mnh. H c th cm thy rng qu nhiu s n i
s ly i sc mnh ca h. H cn phi thay i v a ra
qui lut v s gn gi m h c. Bt k khi no h qu
gn gi n mc nh mt bn thn, hi chung bo

ng s xut hin v h ln ng i vo chic hang ca

h. Kt qu l h tr li, tm thy sc mnh bn thn v
tnh yu ca h.
Ti sao ph n ni
Ph n ni bi nhiu l do. i khi ph n ni bi
nhng l do m n ng khng ni. y l bn l do
thng thng m ph n ni:
1. trao i v tp trung thng tin (y l l do ni
chung duy nht m n ng ni).
2. thm d v tm ra ci c y mun ni l ci g
(Anh ta khng ni suy xt ni tm iu anh ta mun
ni. Cn c y ni to l suy xt k cng hn).
3. cm thy d chu hn v tp trung hn khi c y
ang ri lon. trong hang ca mnh, anh ta c c hi
gim s cng thng).
4. to ra s thn mt. Thng qua vic chia s ni
tm, c y c th bit c tnh yu thng trong c
(trong khi , mt ngi n t sao Ha khng ni l
tm li chnh mnh. Qu nhiu s thn mt s lm cho anh
ta s hi v nh mt bn thn).
Tht d dng nhn thy ti sao cc i nam n li
tranh ci qu nhiu trong mi quan h nu khng c s
hiu bit cn thit v s khc nhau ny v nhng nhu cu
ny ca chng ta.
B rng t chy
Hiu rng khng nn c gng lm cho ngi n ng
ni trc khi anh ta sn sng l iu rt quan trng vi
ph n. Khi tho lun vn ny ti mt trong nhng
cuc hi tho ca ti, mt ngi da chia s rng
trong b lc ca c y, nhng ngi m s ch bo nhng

ngi ph n tr khi kt hn nn nh rng khi mt ngi

n ng b ri lon v cng thng anh ta s rt vo trong
ci hang ca anh ta. Ph n khng nn trch bn thn v
iu ny i lc vn xy ra. iu khng c ngha rng
anh y khng cn yu c y. Cc b m chc chn vi c
gi rng anh y s quay tr li. Nhng iu quan trng
nht m cc b m mun nhc nh nhng ngi ph n
tr l ng bao gi theo anh ta vo ci hang . Nu nh
c y lm nh th th c s nhn ly s gin d t con
rng ang bo v ci hang.
ng bao gi vo trong ci hang ca mt ngi
n ng ko bn s b con rng t chy.
Nhiu s xung t khng cn thit l kt qu t vic
ngi ph n i theo ngi n ng vo trong hang ca
anh ta. Ph n khng hiu ra rng n ng thc s
cn c mt mnh hoc l yn tnh khi m h ang ri
tr. Khi mt ngi n ng rt vo trong ci hang ca anh
ta th ph n khng hiu chuyn g ang xy ra. Theo
cch t nhin, c y s c gng lm cho anh y ni ra.
Nu nh c vn g, c y hy vng anh y dy bng
cch ch ra cho anh v buc anh ni v vn .
C y s hi C chuyn g vy?. Anh y ni Khng
c g c. Nhng c y cm thy rng anh y ang bi ri.
C t hi ti sao anh y li giu cm xc ca mnh. Thay v
cho anh y t hiu ra trong ci hang ca mnh th c
ta li v tnh lm gin on mch suy ngh ca anh. C hi
li ln na Em bit c iu g lm cho anh phin lng,
l g vy?. Anh y s ni: Khng c g - Anh ang
bun bc v iu g . iu g lm anh bun bc th?.
Anh ta ni: Hy nhn xem, anh vn n. By gi hy

 anh mt mnh.
C y ni: Anh c th i x vi em nh th c
sao? Anh cha bao gi ni cho em bit iu g c. Lm
sao em c th on bit c anh ang ngh g? Anh
khng cn yu em na. Em cm thy anh ang t b em.
Vo lc ny, anh y nh mt s kim sot bn thn
v bt u ni nhng iu m sau anh y hi hn. Con
rng trong anh tri dy v gy tn thng c.
KHI NHNG NGI N T SAO HA NI
Ph n nhn ly s tc gin khng ch khi h v tnh
can thip vo lc n ng ang suy ngm ni tm m cn
c khi h hiu nhm v s biu l ca anh y (c khi anh
y trong ci hang ln khi anh ang trn ng ti ci
hang ). Khi c hi rng: C vn g ?, mt
ngi n t sao Ha s ni mt vi cu ngn gn kiu
nh Khng c g c hoc l Ti vn n.
Nhng du hiu ngn gn ny ni chung l cch duy
nht cho ngi sao Kim bit cho anh ta khong khng
gian suy ngh mt mnh anh hiu ra. Thay v ni rng
Ti ang ri lon v i khi ti cn c mt mnh th
n ng ch tr nn yn lng.
Trong biu di y l su du hiu cnh bo
ngn gn chung c ghi li cng nh ngi ph n c
th p li mt cch khng thc trong cch x s
khng mang tnh h tr v c tnh xm phm nh th
no.
SU DU HIU CNH BO NGN GN CHUNG
Khi mt ngi ph n hi: C chuyn g th?
Mt ngi n ng ni rng

Ti n hoc Mi vic u n.
Ti vn tt hoc Mi vic u tt p.
Khng c g c.
Tt c u n hoc Ti vn n.
Khng c chuyn g ln c.
khng phi l vn .
Mt ngi ph n c th p li
Em bit l c chuyn g . iu l g vy?
Nhng trng anh rt bi ri, hy ni ra i.
Em mun gip anh. Em bit anh ang lo lng iu
g . iu l g vy?
Anh c chc ch? Em rt hnh phc khi c gip
anh.
Nhng anh ang ri ren v chuyn g . Em ngh
chng ta nn ni chuyn.
Nhng n l mt vn . Em c th gip anh.

Khi mt ngi n ng a ra mt trong nhng li

gii thch ngn gn nh trn th ni chung l anh ta mun
nhn c s yn lng v khng gian. Vo nhng lc nh
th, trnh s hiu nhm v hoang mang khng cn
thit, nhng ngi n t sao Kim nn tra cu T in
din t ca ngi sao Ha v ngi sao Kim. Khng c
s gip ny, ph n d hiu sai nhng biu hin ngn
gn trn.
Ph n cn phi bit rng khi ngi n ng ni Ti
vn n, l mt s thut li ngn gn ca iu m anh
y thc s mun ni n: Ti vn n bi v ti c th x
l vic ny mt mnh. Ti khng cn bt k s gip no
c. Lm n gip ti bng cch lo lng g v ti. Hy tin
rng t bn thn ti c th gii quyt c mi vic.
Khng c s gii thch ny, khi anh ta ri lon v ni
rng Ti vn n, c y cm thy c v nh anh y ang
ph nhn cm gic v nhng vn ca mnh. Sau , c
y c gng gip anh bng cch hi nhng cu hi
hoc l ni v ci m c y on. C y khng bit rng
anh y ang ni mt ngn ng ngn gn. Di y l
trch dn t t in din t ca h.
T in din t ca ngi sao Ha v ngi sao
Kim
Ti vn n dch sang ngn ng ngi sao Kim ngha
l Ti vn n, ti c th gii quyt rc ri ca ti. Ti
khng cn bt c s gip no, cm n.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni ti vn

n, c y c th nghe thnh Ti khng rc ri g c bi
v ti khng quan tm hoc c y c th nghe thnh Ti
khng sn lng chia s cm gic ri ren ca ti vi em. Ti
khng tin em l v ti.
Ti vn kho dch sang ngn ng ngi sao Kim c
ngha l Ti vn kho bi v ti c th gii quyt rc ri
hoc vn ca ti mt cch thnh cng. Ti khng cn
s gip no c. Nu ti cn ti s hi.
Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Ti vn
kho, c y c th nghe thnh Ti khng quan tm n
chuyn g xy ra. Vi ti vn ny khng quan trng.
Thm ch nu n gy kh chu cho em, ti cng khng
quan tm.
Khng c g c dch sang ngn ng ngi sao Kim
ngha l Khng c iu g ang gy bun bc ti c iu
m ti khng th gii quyt mt mnh, lm n ng hi
ti bt c cu hi no v n.
Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Khng c
iu g ang lm ti bun bc c, c y c th nghe
thnh Ti khng bit iu g ang lm ti bun bc. Ti
cn em hi ti nhng cu hi gip ti tm xem iu g
ang xy ra. Ti im ny c y chuyn sang lm anh y

tc gin do hi nhng cu hi khi anh y thc s mun

c mt mnh.
Tt c u n dch sang ngn ng ngi sao Kim
ngha l y l mt vn nhng em khng ng trch.
T bn thn ti c th gii quyt c nu nh em ng
cn tr ti bi hi nhiu cu hi hoc a ra nhiu gi .
Hy lm nh n cha h xy ra v chnh ti c th gii
quyt vn mt cch c hiu qu hn.
Khng c s gii thch ny, khi anh y ni tt c u
n, c y c th nghe thnh C cho l ng nh th.
Khng c g cn thay i c. Em c th tc gin ti v ti
c th tc gin vi em hoc c y nghe thnh Vo lc
ny tt c u n nhng hy nh rng y l li lm ca
em. Em c th lm iu mt ln thi nhng ng c
lm li ln na v ln khc.
Khng c chuyn g ln c dch sang ngn ng
ngi sao Kim ngha l N khng phi l chuyn g ln
lao bi v ti c th lm mi vic. Lm n ng ni v vn
ny hoc ni v vn ny nhiu hn. iu s lm
cho ti cng thm ri ren. Ti nhn trch nhim gii quyt
vn ny. Gii quyt vn ny lm ti thy hnh
phc.
Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Khng c
chuyn g ln c, c y c th nghe thnh Em ang lm

cho mi chuyn phc tp thm. iu g lin quan n em

khng quan trng. ng phn ng qu mnh lit so vi
mc cn thit.
khng phi l vn dch sang ngn ng
ngi sao Kim c ngha l Ti khng c chuyn g
phi lm hoc l gii quyt. a mn qu ny ti em l
nim yu thch ca ti.
Khng c s gii thch ny, khi anh y ni khng
phi l vn , c y c th nghe thnh y khng phi
l mt vn . Ti sao em li bin n thnh mt vn v
hi s gip ? Sau , c y gii thch mt cch nhm
ln vi anh y ti sao n l mt vn .
Vic s dng T in din t ca ngi sao Kim v
ngi sao Ha c th gip cho ph n hiu c n ng
thc s mun ni ci g khi h ni nhng cu ngn gn.
i khi iu m anh y thc s mun ni th c y li
nghe thnh ngha i ngc li.
N NG LM G KHI TRONG CI HANG CA
ANH TA
Trong nhng cuc hi tho chuyn ca ti, khi ti
gii thch v ci hang v con rng, ph n mun bit lm
th no h c th rt ngn c khong thi gian n
ng trong nhng ci hang ca h. im ny ti yu
cu n ng cho cu tr li v ni chung h ni rng ph
n cng c gng lm cho h ni hoc i ra ngoi bao

nhiu th cng mt nhiu thi gian hn.

Mt cu tr li chung khc ca n ng l Tht kh
ra khi ci hang khi m ti cm thy ngi bn i ca
ti khng tn thnh thi gian ti trong . Nu bn
mun lm cho anh y cm thy l sai lm khi vo trong ci
hang ca mnh, kt qu bn li y anh y li vo ci hang
thm ch ngay c khi anh y mun i ra.
Khi mt ngi n ng i vo trong ci hang ca
mnh, thng l khi anh ta b tn thng hoc cng thng
v ang c gng gii quyt vn mt mnh. a
cho anh ta s gip theo cch m ph n mun th s
c hiu qu ngc li. C 6 cch c bn gip anh
y khi anh y vo trong hang (Dnh cho anh y s gip
ny cng l rt ngn c thi gian anh y cn c
mt mnh).
Lm th no gip mt ngi n ng khi anh
ta ang trong hang
1. Hy tn thnh nhu cu rt vo hang ca anh y.
2. ng c gng gip anh y gii quyt vn bng
vic a ra gii php.
3. ng c gng anh y ln bng cch hi nhiu
cu hi v cm gic ca anh y.
4. ng ngi gn ca ci hang v ch n khi anh
y i ra.
5. ng lo lng v anh y hoc cm thy ti nghip
cho anh y.
6. Hy lm mt vi vic g m lm cho bn vui.

Nu bn cn ni, hy vit cho anh y mt bc th

cho anh y c khi anh y ra ngoi v nu bn cn
c nng , hy ni vi mt ngi bn. ng bin anh
y thnh ngun tr gip duy nht cho s tha mn ca
bn.
Mt ngi n ng mun ngi yu tin tng rng
anh ta c th gii quyt c vn ang lm anh ta lo
lng. c tin tng rng anh ta c th t gii quyt
c vn ca mnh l rt quan trng cho danh d,
nim t ho v lng t trng ca anh ta.
Khng lo lng v anh y l s kh khn cho ngi
ph n. Lo lng cho nhng ngi khc l cch ph n
th hin tnh yu thng v s quan tm ca mnh. N l
cch th hin tnh yu. i vi mt ngi ph n th vui
v khi ngi c y yu thng ang bun phin th
dng nh l khng ng.
Mt cch chc chn l anh y khng mun c y vui
bi v anh y ang bun phin, nhng anh y li mun c
y c vui v. Anh y mun c y c vui v anh y
c t vn hn lo lng. Thm vo anh y mun c
y c vui v bi v n gip cho anh y cm thy c
c y yu.
Khi mt ngi ph n vui v v khng lo lng g, anh
y s mun ra ngoi hang d dng hn.
Tht l lng, n ng th hin tnh yu ca h bng
cch khng lo lng. Mt ngi n ng hi Lm sao ti
c th lo lng v ai m ti ngng m v tin tng?.
n ng ni chung thng gip ngi khc bng cch
ni nhng cu nh ng lo lng, bn c th gii quyt

c m hoc l vn ca h, khng phi l ca

bn hoc Ti chc chn rng n s hiu ra. n ng
gip ngi khc bng cch khng lo lng hoc gim
thiu ha nhng rc ri ca h.
Ti phi mt nhiu nm hiu rng v ti thc s
mun ti lo lng cho c y khi c y ang ri lon. Khng
c s nhn thc v nhng nhu cu khc nhau ca chng
ti, ti s gim n mc ti thiu tm quan trng cc vn
ca c y. iu ny ch lm cho c y cng thm ri
lon.
Khi mt ngi n ng vo trong ci hang ca mnh,
ni chung anh ta ang c gng gii quyt mt vn .
Nu ngi bn i ca anh ta vui v v khng i hi lc
ny, anh ta s c t vn phi gii quyt hn trc khi
anh ta ra ngoi. Bit c iu ny, c y s vui v v
cng a li cho anh ta nhiu sc mnh hn x l vn
ca anh y trong khi trong hang.
Bt c iu g lm tiu khin c y hoc gip c y
cm thy d chu hn s l s gip i vi anh y.
Di y l mt vi v d:
c mt cun sch
Gi in tn gu vi bn gi
Nghe nhc
Cu nguyn hoc suy ngm
i matsa
i do
Nghe nhng bng v s t hon thin bn thn
Lm bt cho nc tm
Vit nht k

Lm vn
i mua sm
Th dc
Quan tm ti mt vi th m bn thn thch th
Xem mt phng php iu tr
T i mnh nhng n ngon
Xem tivi hoc video
Nhng ngi sao Ha cng khuyn rng nhng ngi
sao Kim nn lm mt vi vic thch th. Tht kh tng
tng ra nim vui khi mt ngi bn ang au n,
nhng nhng ngi sao Kim tm c cch. Nhng ln
ngi yu ca h i vo trong hang, h s i mua sm
hoc ra ngoi du ngon vi ai . Nhng ngi sao Kim
yu thch vic mua sm. V ca ti, Bonnie, i khi cng
s dng k nng ny. Khi c y nhn thy ti i vo ci
hang ca ti th c y i mua sm. Ti cha bao gi cm
thy mun phi xin li v con ngi sao Ha trong ti. Khi
c y c th chm sc c cho bn thn, ti cm thy
yn tm quan tm n chnh mnh v i vo trong
hang. C y tin tng rng ti s quay li v cng yu c
y hn.
C y bit rng khi ti i vo hang th khng phi
l lc ni chuyn. Khi ti bt u th hin nhng du
hiu quan tm ti c y, c y nhn ra rng ti ang ra
khi ci hang v sau l lc ni chuyn.
i khi c y ngu nhin ni rng Khi no anh cm
thy thch ni chuyn, em mun chng ta ginh ra mt lc
no . Anh hy cho em bit l khi no c ch?
Theo cch ny, c y c th kim tra c mch nc m

khng c s cao hoc s i hi.

LM TH NO TRUYN T C S GIP
TI MT NGI SAO HA
Thm ch ngay c khi h ngoi hang, n ng cng
mun c tin tng. H khng thch nhng li khuyn
v s ng cm khi h khng yu cu. H cn ci thin
bn thn. C th hon thnh mi vic khng c s gip
ca ngi khc l nim t ho ca h (Trong khi
th i vi mt ngi ph n, khi ai gip c y v
c mt mi quan h mang tnh h tr l nim t ho ca
c y). Mt ngi n ng cm thy c gip khi mt
ngi ph n truyn t trong cch ni, ti tin tng
anh c th gii quyt c mi vic tr khi anh yu cu
s gip mt cch trc tip.
Hc cch gip n ng theo cch ny c th lc
u rt kh. Nhiu ph n cm thy rng cch duy nht
h c th nhn c ci m h cn trong mi quan h l
ph phn ngi n ng khi anh ta mc sai lm v a ra
nhng li khuyn khng c yu cu. Nu khng c tm
gng ca mt ngi m bit lm th no nhn c
s gip t mt ngi n ng, ph n s khng th
khuyn khch mt ngi n ng a ra s gip nhiu
hn bng cch hi xin s gip mt cch trc tip,
khng c li ph phn hay a ra li khuyn. Thm vo
nu anh y c x vi mt phong cch c y khng
thch, c c th ni vi anh y mt cch trc tip v n
gin rng c y khng thch li c x ca anh y m
khng cn phi a ra s suy xt rng anh y sai hay ti

t.
Lm th no ph bnh hay khuyn nh mt
ngi n ng
Nu khng c s hiu bit ny th ngi ph n s
lm cho ngi n ng ang dn ri xa c y vi nhng
li ch trch v li khuyn nh khng c yu cu. Nhiu
ngi ph n cm thy khng c kh nng nhn nhng
iu h cn v mun mt ngi n ng. Nancy b
tht bi trong cc mi quan h ca c. C ni Ti
khng hiu lm th no tip cn mt ngi n ng
vi s ph bnh v khuyn nh. Nu nh phong cch ca
anh y rt xu hoc anh y n mc thc s ti t th sao?
Nu anh y l mt anh chng ng yu nhng bn thy li
c x ca anh y vi mi ngi lm cho anh y trng nh
mt tn ngc v iu gy cho anh y nhng rc ri
trong mi quan h vi nhng ngi khc th sao? Ti nn
lm g? Khng thnh vn l ti ni vi anh y nh th
no, anh y tr nn tc gin hoc phng hoc l ti
i.
Cu tr li chc chn l c y khng nn a ra s
ph phn hoc li khuyn tr khi anh y hi. Thay vo ,
c y nn c gng dnh cho anh y s chp nhn y
thng yu. y l th anh y cn ch khng phi l
ging gii. Khi anh y cm thy s chp nhn ca c, anh
s bt u hi c y ngh g. Tuy nhin nu anh y hiu
c s i hi ca c, anh y s thay i. Anh khng
yu cu li khuyn hay s gi . c bit trong mt mi
quan h thn thit, n ng cn cm thy rt an ton

trc khi h tit l cho ai bit iu g v hi s gip .

Thm vo vic kin nhn tin tng i phng v ch
i s pht trin v thay i, nu mt ngi ph n
khng nhn c ci c y cn v mun, c c th v s
chia s cm gic ca mnh v s a ra nhng i hi
(nhng nhc li l khng c a ra li khuyn hay li
ph bnh). y l mt ngh thut, n i hi s quan tm
v s sng to. y l 4 gi c th thc hin c.
1. Mt ngi ph n c th ni vi mt ngi n ng
rng c y khng thch cch m anh y mc . Khng
a ra vi anh y mt bi thuyt trnh v mc nh th
no. C y c th ni mt cch ngu nhin khi anh y
ang mc Em khng thch chic o anh ang mc. Ti
nay anh s mc chic o khc ch?. Nu cu bnh lun
lm anh y bc mnh th sau c y s tn trng s
nhy cm ca anh y v xin li, c y c th ni Em xin
li. Em ni th khng c l bo anh nn mc nh th
no.
2. Nu nh anh y v nhng ngi n ng khc nhy
cm th c y sau c th c gng ni v vn mt
ln khc. C y c th ni Hy nh rng anh mc
chic o s mi mu xanh da tri cng vi chic qun u
xanh? Em khng thch s kt hp . Anh s th mc n
vi chic qun u xm c ch?
3. C y c th hi trc tip Anh c th cng em i
mua sm mt ngy c khng? Em rt vui chn cho

anh mt b ph hp. Nu anh y khng ng , sau

c y c th chc chn rng anh y khng mun bt c
s chm sc no thm na. Nu anh y ng , hy m
bo ng a ra qu nhiu li khuyn. Hy nh ly s
nhy cm ca anh y.
4. C y c th ni C mt vi iu em mun ni
nhng em khng bit ni nh th no [tm dng]. Em
khng mun lm anh tc gin, nhng em cng thc s
mun ni v iu . Anh s lng nghe v sau gi
cho em cch ni tt hn c khng?. Nhng s gip
ny trnh cho anh y nhng c sc v sau anh y hiu
ra mt cch vui v rng khng phi l mt vn ln.
Chng ta hy tm hiu mt v d khc. Nu c y
khng thch phong cch ca anh y v ch c mnh h vi
nhau. C y c th ni (khng km nh nhn khng ng
h): Anh s dng n m bc ca anh ch? hoc
Anh s ung bng chic ly ca anh ch?. Tuy nhin nu
cc bn ang ng trc nhng ngi khc th khng ni
g v thm ch l khng th hin g l mt s thng minh.
Vo mt ngy khc, bn c th ni: Anh s dng mc
bc ca anh khi chng ta dng ba trc nhng a tr
ch? hoc Khi anh n bng tay, em khng thch iu .
Em kh chu vi nhng iu nh nht ny. Khi chng ta
dng ba, anh s s dng m bc ca anh c
khng?.
Nu anh y c x lm bn ngng ngng, hy ch
ti khi khng c ai khc xung quanh cc bn, sau hy

chia s cm gic ca bn. ng ni vi anh y rng anh

y nn c x nh th no hoc anh y sai, thay v chia
s cm gic thc bng mt cch ngn gn v cha ng
tnh yu. Bn c th ni Vo bui ti khc trong ba tic,
em khng thch anh qu n o. Khi em , anh s c
gng im m hn c khng?. n gin l bn hy
xin li anh y v li ph phn .
Ngh thut v s phn ng tiu cc v xin s gip
ny c cp mt cch t m trong chng 9 v 12.
Thm vo , nhng c hi tt nht cho nhng cuc hi
thoi ny c tm hiu trong chng tip theo.
Khi mt ngi n ng khng cn s gip
Mt ngi n ng c th bt u cm thy ngt ngt
khi mt ngi ph n c gng an i anh v gip anh gii
quyt vn . Anh y cm thy nh th l c y khng tin
tng t anh c th gii quyt c vn ca mnh.
Anh y c th cm thy b kim sot nh th l c y
ang i x vi anh ging nh mt a tr, hoc anh y
c th cm thy c y mun thay i anh.
iu ny khng c ngha rng anh y khng cn mt
tnh yu mang s hi lng. Ph n cn hiu rng h ang
nng anh khi h t chi vic a ra nhng li khuyn
khng c yu cu gii quyt vn ca anh ta. Anh y
cn s gip mang s yu thng ca c khc vi cch
c y thng ngh. Ngng can thip ng lc vi mt
ngi n ng hoc c gng ci tin anh l cch nng
anh dy. Ch a ra nhng li khuyn nng anh y nu

anh y trc tip hi n.

Mt ngi n ng tm kim li khuyn hoc s gip
ch sau khi anh y lm c iu m anh c th lm
c mt mnh. Nu anh y nhn c qu nhiu s gip
hoc nhn c qu sm, anh y s tr nn li bing
v khng cn tin tng c. Theo bn nng, n ng
gip ngi khc bng cch khng a ra li khuyn
hay s gip tr khi c gi v hi mt cch c th.
i mt vi nhng vn ny, mt ngi n ng
bit rng u tin anh ta phi c mt khng gian ring v
sau nu anh y cn s gip anh y c th hi m
khng nh mt i s do dai, sc mnh v lng t trng
ca anh ta. a ra s gip cho mt ngi n ng
sai thi im c th rt d dng gy ra s xc phm.
Mt ngi n ng ct tht g trong L t n v i
phng ca anh ta tip tc a ra nhng li khuyn v
ct ci g v ct nh th no, anh ta cm thy khng c
tin tng. Anh s phn i c v quyt nh lm theo
cch ring ca anh. Ngc li, nu mt ngi n ng
a ra s gip c y trong vic ct con g nh th no
th c y cm thy c yu v c quan tm.
Khi mt ngi ph n gi chng mnh theo cch
ca nhng chuyn gia, anh y c th tc gin. Ti nh
mt ngi ph n hi ti ti sao chng ca c y li tc
gin vi c y. C y gii thch vi ti rng trc khi n i,
c y c hi anh liu rng anh xem li nhng iu
ng ch trong cun bng hng dn hng dn v b
mt ca s n i do ti lm cha. C y khng nhn ra
iu ny l mt s xc phm c bn i vi anh y. Mc
d anh y nh gi cao nhng bng , anh y khng

mun c y bo anh phi lm g qua vic nhc nh anh y

lm theo nhng li khuyn ca ti. Anh y mun c hy
tin rng anh y bit lm g.
Trong khi n ng mun c tin tng th ph n
li mun c chia s. Khi mt ngi n ng ni vi mt
ngi ph n Chuyn g th, em yu? vi v mt quan
tm, c y cm thy thoi mi vi s quan tm ca anh ta.
Khi mt ngi ph n cng quan tm v chia s theo cch
nh th vi mt ngi n ng C chuyn g th, anh
yu? Anh c th cm thy b xc phm hay b c tuyt.
Anh y cm thy nh th l c y khng tin anh c th t
gii quyt c mi vic.
Tht l kh cho mt ngi n ng phn bit gia
s ng cm v s thng cm. Anh y ght b thng
hi. Mt ngi ph n c th ni Em rt xin li v gy
tn thng anh. Anh y s ni Chuyn khng c g
v b qua s gip ca c y. Nhng c y li yu thch
c nghe anh y ni rng Anh xin li v lm em tn
thng. Sau c y cm thy anh y thc s quan tm.
n ng cn tm ra cch th hin s quan tm trong khi
ph n cm tm ra cch th hin s tin tng.
Tht l kh cho mt ngi n ng phn
bit gia s ng cm v s thng cm. Anh y
ght b thng hi.
Quan tm qu nhiu l s ngt ngt
Khi ti mi kt hn vi Bonnie, bui ti trc khi ti

ri th trn dy ti mt bui hi tho cui tun, c y

hi ti l ti thc dy lc my gi. Sau c y hi my
gi th my bay ca ti ct cnh. Sau c tnh ton v
nhc nh ti rng ti khng c thi gian kp
chuyn bay ca ti. Mi ln c y ngh c y ang gip
ti th ti li khng cm thy iu . Ti cm thy tc
gin. Ti i vng quanh th gii 14 nm dy cc
kha hc, v ti cha bao gi l my bay.
Vo bui sng hm sau, trc khi ti i, c y hi ti
mt lot cu hi nh Anh c v cha? Anh mang v
tin cha? Anh c tin ch? Anh sp hnh l xong
cha? Anh c bit anh s u khng?. C y ngh c
y ang yu ti nhng ti cm thy khng c tin tng
v bc mnh. Cui cng ti c y bit rng ti tn
thnh nh ng yu ca c y nhng ti khng thch s
chm sc theo cch ny.
Ti chia s vi c y rng nu c y mun chm sc
ti, cch thc m ti mun c quan tm l yu thng
v tin tng mt cch khng iu kin. Ti ni Nu anh
l my bay, ng ni vi anh rng Em ni th m.
Hy tin rng anh s ghi nh bi hc ny v sp xp hp l.
Nu anh qun bn chi hay dao co, hy anh gii
quyt. ng ni vi anh v iu khi anh gi in.
Nhn thc r v iu ti mun thay v iu m c y
mun, v ti s d dng thnh cng trong vic gip
ti.
Mt cu chuyn thnh cng
Mt ln, trn mt chuyn i ti Thy in dy

trong bui hi tho v cc mi quan h, ti gi v

California t New York bo cho Bonnie rng ti qun
h chiu nh. C y phn ng theo cch tht p v
yu thng. C y khng gio hun ti v tinh thn
trch nhim. Thay vo c y ci v ni i, ly
cha, John, sao anh li liu lnh nh th ch. By gi anh
s lm g?.
Ti bo c y chuyn pht nhanh h chiu ca ti ti
lnh s qun Thy in v vn s c gii quyt. C
y sn lng ng vi ti. Cha bao gi c y chu thua
ti v vic thuyt gio cho ti v vic chun b tr ln
ny. Thm ch c y t ho v ti tm c gii php
cho vn .
THC HIN NHNG THAY I NH
Mt ngy n, ti nhn thy rng mi khi con ti yu
cu ti lm iu g, ti lun lun ni Khng vn g.
Vn l cch ti ni rng ti rt vui lm iu . Mt
ngy con gi ring Julie ca ti hi: Ti sao b lun
ni cu khng vn g? Ti thc s chng hiu tr li
n th no cho ng. Sau mt lt ti nhn ra rng l
mt trong nhng thi quen thm cn c ca ngi sao
Ha. Vi nhn thc mi ny, ti bt u ni B s rt vui
lm iu . S din t ny th hin ng ca ti
v chc chn a con gi sao Kim ca ti s cm thy
c yu thng hn.
V d minh ha ny rt quan trng trong vic lm giu
thm mi quan h. Mt vi thay i nh khng cht ai c.

y l b mt ca s thnh cng cho ngi sao Ha v

ngi sao Kim. C hai u rt cn thn khng hi sinh
bn cht t nhin ca mnh nhng h cng sn sng lm
mt vi thay i nh c tc ng qua li. H hc
c rng cc mi quan h c th c hiu qu nh th
no qua cch sng to v thay i mt vi s din t n
gin.
iu quan trng y l lm giu thm mi quan
h ca chng ta, chng ta cn phi lm mt vi thay i
nh. S thay i ln ni chung i hi chng ta p t
rng ai l ngi ng. iu ny khng tt.
Mang n s m bo khi anh y vo trong ci hang
l mt s thay i nh, iu m n ng c th lm m
khng thay i bn cht ca anh ta. thay i, anh ta
phi nhn ra rng ph n thc s cn lm mt vi s bo
m, c bit l nu h ang lo lng. Nu mt ngi n
ng khng hiu s khc nhau gia n ng v n b,
anh ta s khng th hiu c ti sao s yn lng t
ngt ca anh ta li l nguyn nhn dn n s lo lng nh
th. Bng cch a ra s bo m, anh y c th gii
quyt c tnh hung ny.
Mt khc nu anh y khng bit h khc nhau nh
th no, sau li thy c y ri lon v khuynh hng i
vo trong hang ca mnh, anh y c th t b khuynh
hng c gng tha mn c. y l mt nhm ln
ln. Nu anh y t b ci hang (v ph nhn bn cht t
nhin ca mnh), anh y s tr nn cu knh, nhy cm
qu mc, phng th, yu ui, th ng hoc ti t. V
lm nhng vn cn ti t hn na, anh y thm ch
khng bit ti sao anh tr nn kh chu.

Khi mt ngi ph n ri lon bi vic anh y i vo

trong hang, thay v ri b ci hang, ngi n ng c th
lm mt vi thay i nh v vn c th du i. Anh
khng cn phi ph nhn nhng nhu cu thc s ca anh
hoc t b bn cht n ng trong anh.
LM TH NO TRUYN T C S GIP
TI MT NGI SAO KIM
Nh chng ta tho lun, khi mt ngi n ng
vo trong hang v tr nn yn lng l anh y ang ni:
Ti cn thi gian suy ngh, lm n ng ni g vi ti.
Ti s quay li. Anh y khng nhn ra rng ngi ph n
c th nghe thnh Ti khng yu em, ti khng th ng
y lng nghe em, ti s ri khi y v khng bao gi
quay tr li na. phn ng li thng ip ny v
a cho c thng ip ng, anh y c th hc cch ni
bn t k diu: Anh s quay li.
Khi mt ngi n ng cng thng, ngi ph n s
nh gi cao nu anh y ni to: Anh cn thi gian suy
ngh v vic ny, anh s quay li hoc Anh cn mt
mnh, anh s quay li. Tht ng kinh ngc l ch vi t
n gin Anh s quay li li lm nn mt s khc bit
hon ton nh th.
Ph n rt tn thnh s bo m ny. Khi ngi n
ng hiu c iu ny quan trng vi ph n nh th
no, anh y c th ghi nh a ra s bo m ny.
Nu mt ph n cm thy b cha hoc m mnh b ri
hoc nu m c y b cha c t b, th c y (a tr)
s nhy cm vi cm gic b b ri cn hn th. V l do

ny, ngi ta khng bao gi nn nh gi c y khi c c

nhu cu bo m ny. Tng t, mt ngi n ng s
khng nn b nh gi khi c nhu cu v ci hang.
Ngi ta khng bao gi nn nh gi mt ph
n khi c c nhu cu c bo m. Tng t, mt
ngi n ng s khng nn b nh gi khi c nhu
cu v ci hang.
Khi mt ph n t b tn thng bi nhng g qua
v nu c y hiu c nhu cu trong hang ca ngi
n ng th nhu cu c bo m ca c y cng s t
hn.
Ti nh lm iu ny trong mt hi tho v mt
ph n hi ti Ti qu nhy cm vi s yn lng ca
chng ti, nhng khi cn l mt a tr, ti cha bao gi
cm thy b b ri. M ti cha bao gi cm thy b cha ti
t b. Thm ch ngay c khi li d, h vn lm iu mt
cch y yu thng.
Sau c y ci. C y nhn rng c y b la
bp nh th no. Sau c y bt u khc. Tt nhin l
m c y c cm gic b b ri. Tt nhin l c y c cm
gic b b ri. B m c y li d! Ging nh b m ca
c y, c y cng ph nhn cm gic tn thng ca h.
Trong mt thi i m s ly hn qu thng
thng, iu quan trng hn trc y l n ng cn
nhy cm a ra s bo m. Khi n ng c th gip
ph n bng nhng thay i nh, ph n cn lm
tng t.

LM TH NO TRUYN T M KHNG C LI
KHIN TRCH
Mt ngi n ng thng cm thy b ph bnh ch
trch bi cm xc ca ph n, c bit l khi c y ang
ri lon v ni v cc vn . Bi v anh y khng hiu
rng chng ta khc nhau nh th no, anh y khng sn
sng cng tc vi nhu cu ni v tt c cm xc ca c
y.
Anh y gi nh mt cch sai lm l c y ang ni vi
anh y v cm gic ca mnh v c y ngh anh ta phi
chu trch nhim hoc ng b khin trch. Bi v c y
ang ri lon v c y ni vi anh y, anh y cho rng c
y tht vng v mnh. Khi c y phn nn anh y nghe nh
s khin trch. Nhiu n ng khng hiu ngi sao Kim
cn c chia s cm gic ri lon ny vi ngi m c y
yu.
Vi s thc hnh v nhn thc v s khc nhau ca
chng ta, ph n c th hc cch lm th no th
hin cm gic ca h m khng a ra nhng li ni kiu
nh trch mc. lm cho mt ngi n ng an tm
rng anh ta khng b trch mc, khi mt ngi ph n th
hin cm xc, c c th dng li sau mt vi pht chia s
v ni vi anh rng c nh gi cao vic lng nghe ca
anh nhiu nh th no.
C y c th ni mt vi cu bnh lun di y.
Em vui sng v em c th ni ra c vn ny.

 Cm gic tht vui khi ni v iu ny.

Em cm thy khuy kha v c th ni v iu ny.
N lm em cm thy tt hn nhiu.
, ni ra c iu g by gi em cm thy tt
hn rt nhiu, cm n anh.
S thay i n gin ny c th to nn mt th gii
khc hon ton.
Trong tm trng tng t, khi c y din t vn
ca c y, c y c th gip anh y bng cch nh gi
cao nhng g anh lm lm cho cuc sng ca c d
chu hn v tha mn hn. V d nh nu c y phn nn
v cng vic, thnh thong c y c th cp rng tht
l tuyt khi c anh trong cuc i, c y vui mng khi v
nh; nu c y phn nn v ngi nh th nn cm n anh
y v sa hng ro hoc nu c y phn nn v tnh
hnh ti chnh th nn t lng nh gi cao vic anh y
lm vic tht chm ch hoc nu c y phn nn v con
ci, c y c th ni rng c y rt sung sng v c s
gip ca anh.
Chia s trch nhim
S giao tip tt i hi s tham gia ca c hai pha.
Mt ngi n ng cn phi nh rng phn nn v vn
no khng c ngha l khin trch v khi mt ngi
ph n phn nn, ni chung l c y ang gii thot s
tht vng ca chnh mnh bng cch ni v chng. Mt
ngi ph n c th khin anh y bit rng mc d c

ang phn nn nhng c cng nh gi cao anh.

V d, v ti va mi bc vo v hi ti v tnh hnh
chng vit ny. Ti ni: Anh gn hon thnh. Ngy
hm ny ca em th no?.
C y ni i, c qu nhiu vic phi lm. Chng ta
him khi c thi gian bn nhau. Trc y ti s tr nn
phng v sau nhc nh c y v tt c thi gian
chng ti bn nhau hoc ti s ni vi c y s quan
trng nh th no p ng hn cui cng ca ti.
iu ny s ch to thm s cng thng.
By gi ti nhn thc c s khc nhau ca
chng ti, ti hiu c y ang tm kim s chc chn v
thng hiu ch khng phi s bin h hay phn nn. Ti
ni: Em ni ng, chng ta thc s bn rn. Hy ngi
vo lng anh, hy anh m em no. Tht l mt ngy
di.
Sau c y ni: Anh thc s cm thy tt ch.
iu ny l s nh gi cao m ti cn c th dnh
thi gian nhiu hn cho c y. Sau c y bt u phn
nn v ngy hm v c y mt mi nh th no. Sau
vi pht, c y dng li. Sau ti tnh nguyn trng con
cho c y ng thip i v vy c y c th th gin v
im tnh trc ba ti.
C y ni Tht , anh s trng con nh sao? iu
tht l tuyt. Cm n anh. Mt ln na c y mang
n cho ti s nh gi cao v s chp nhn m ti cn
cm thy mnh l mt i tc thnh cng, thm ch khi
c y mt mi v kit sc.
Ph n khng ngh n vic nh gi cao bi v h
cho rng mt ngi n ng bit c y nh gi cao anh

ta nhiu nh th no. Anh y khng bit. Khi c y ni v

cc vn , anh y cn c m bo rng anh y vn
c c y yu v nh gi cao.
Nhng ngi n ng thng cm thy tc gin cho
n khi h gii quyt xong cc vn . Bng cch nh
gi cao anh ta, mt ph n c th gip anh y nhn ra
rng anh y ch cn lng nghe thi cng l gip c y
ri.
Ngi ph n khng cn phi kim ch nhng cm
xc ca mnh, thm ch thay i mnh ph hp vi i
phng. Mc d vy, c y cn thit phi th hin chng
trong mt cch no khng lm anh ta cm thy b
cng kch, b buc ti hoc b ch trch. Mt s thay i
nh c th to nn mt s khc nhau ln.
Bn t khch l y ma lc
Bn t y ma lc khch l n ng l: Anh
khng c li. Khi ngi ph n ang bc l nhng cm
xc bi ri ca mnh, c ta c th ng h ngi n ng
bng cch thnh thong hy dng li khch l anh ta:
Em tht s bit n s lng nghe ca anh, v nu nhng
li ny nghe c v nh em coi l li ca anh th khng
phi nh vy. khng phi l nhng g em ngh. Anh
khng c li.
Ngi ph n c th nhy cm bit c cm gic
ca ngi nghe. C ta c th hiu c ti sao, mc d
anh ta rt quan tm nhng anh ta cm thy tht vng khi
nghe qu nhiu vn rc ri.
Vo mt ngy n, ch gi ti gi ti v k v mt tri

nghim kh khn m ch y vt qua. Khi nghe, ti c

ghi nh rng, ng h ch ti, ti khng a ra bt
k gii php no, bi v n gin ch ch cn ai chia
s. Sau 10 pht lng nghe v thnh thong thm vo nh
, v tht th , ch ti ni Tt ri, cm n em,
ch cm thy tt hn nhiu ri.
Tht l d dng hn nhiu nghe ch, bi v ti bit
ch khng ch trch ti m ch trch mt ai . Ti thy kh
khn hn nhiu khi v ti khng hnh phc. Bi v, ti d
dng cm thy b ch trch. Tuy nhin khi v ti khch l
ti lng nghe bng cch nh gi cao ti, th mi vic tr
nn d dng hn nhiu tr thnh mt ngi lng nghe
tt.
Phi lm g khi bn cm thy b ph phn
Cam oan vi mt ngi n ng khng phi l li
ca anh ta, hoc rng anh ta khng ng b ch trch ch
c hiu qu nu c ta thc s khng ch trch, khng
phn i hoc ch trch anh ta. Nu c y mun cng kch
anh ta, c ta nn chia s nhng cm xc ca mnh vi ai
. C ta nn ch cho n khi cm thy bnh tnh hn
c th ni chuyn vi anh ta. C ta nn chia s nhng
cm gic bc bi vi ai m c khng bun phin.
Ngi c th s a ra nhng li ng vin m c
cn. Sau khi c ta cm thy thng yu v tha th
hn, c th c s thnh cng trong vic tip cn anh ta
chia s nhng tnh cm ca mnh. Trong chng 11,
chng ta s khm ph chi tit hn v vic lm th no
trao i nhng cm gic kh khn.

Lm th no lng nghe m khng ph phn

Ngi n ng thng ph phn ph n khi c y
ph phn m khng bit r l mnh ang ni g. iu ny
rt c hi cho mi quan h bi v n c th ngn cn s
giao tip.
Hy tng tng rng, ngi ph n ni: Tt c
nhng g chng ta tng lm l cng vic, cng vic, cng
vic. Chng ta khng c bt k th vui no ngoi cng
vic, anh qu nghim tc. Ngi n ng s d dng
cm thy rng c ta ang ch trch mnh.
Nu anh ta cm thy b ph phn, ti gi nh rng
anh ta khng nn trch li v ni: Anh c cm gic nh
em ang ch trch anh.
Thay vo , ti gi ni Tht l kh nghe em
ni, anh qu nghim tc, c phi em ang ni vic chng
ta khng c bt k th vui no hon ton l li ca anh
khng?.
Hoc anh ta c th ni: Tht l tht vng khi nghe
em ni rng anh qu nghim tc. C phi em ang ni
rng chnh v li ca anh m chng mnh khng c t vui
th no khng?.
Ngoi ra ci thin mi quan h, c th anh ta s
b qua s v l ca c ta. Anh ta c th ni: Dng nh
em ang ni tt c l li ca anh, rng chng ta lm vic
qu nhiu. l s tht sao?.
Hoc anh ta c th ni: Khi em ni chng ta khng
c bt k th vui no v rng anh qu nghim tc, dng
nh em ang ni tt c l li ca anh, ng khng?.

Tt c nhng s p li ny l y tn trng v cho

c ta mt c hi rt li bt k s ch trch no m anh
ta c th cm nhn c. Khi c ta ni: , khng, em
khng ni tt c l li ca anh. Anh ta c th cm thy
nh nhm hn mt mc no .
Mt cch tip cn khc m ti nhn thy hu hiu
nht l hy nh rng, c ta lun c l do bun phin,
rng mt khi c ta thot khi n, c ta cm thy tt
hn. S nhn thc ny cho php ti th gin v ghi nh
rng, nu ti c th nghe m khng t nhn li v mnh,
ri khi c y c nhu cu gii thch, c y s nh gi
cao ti v thm ch nu c y ang trch mng ti, c y
s khng tip tc na.
Ngh thut ca s lng nghe
Khi n ng hc cch lng nghe v cm nhn c
chnh xc nhng cm xc ca ngi ph n, s giao tip
tr nn d dng hn ging nh vi bt k ngnh ngh
thut no. Ngh thut lng nghe cng i hi phi thc
hnh. Mi ngy khi ti v nh, ti thng tm bng c
v ti - Bonnie v hi v ngy hm ca c y. Theo
cch ny th ti ang thc hnh ngh thut lng nghe.
Nu c y bun phin hoc c mt ngy cng thng,
u tin ti s ngh rng c y ang ni l ti cng phi
chu trch nhim mt mc no v v th m ng ch
trch. Thch thc ln nht i vi ti l ti khng t suy
din v v ly vo mnh, v khng hiu lm c y. Ti
thng lm iu ny bng cch nhc nh mnh rng
chng ti ni bng nhng ngn ng khc nhau. Khi ti

tip tc hi Chuyn g xy ra vy?. Ti pht hin ra

rng, c nhiu chuyn khc lm c y bun phin. Dn
dn ti bt u hiu rng ti khng phi l ngi duy nht
chu trch nhim v ni bun ca c y. Sau khi c y
bt u nh gi cao s lng nghe ca ti. Thm ch nu
ti c mt phn trch nhim trong s bc bi ca c
y th c y vn tr nn rt bit n, tin yu v hi lng
hn.
Mc d, thc hnh lng nghe l mt k nng quan
trng nhng c nhng ngy, ngi n ng qu nhy
cm hoc qu cng thng hiu c nhng g c y
ni. Nhng ln nh vy, anh ta khng nn c gng
lng nghe. Thay vo , anh ta c th ni: y khng
phi l thi im tt cho anh, hy ni chuyn sau nh!.
i khi ngi n ng khng thc c rng, anh
ta khng th lng nghe cho n khi c ta bt u ni
chuyn. Nu anh ta t ra tc gin trong khi lng nghe,
anh ta khng nn c tip tc na v anh ta s cng cm
thy chn nn hn. iu khng tt lnh cho c anh ta
ln c ta. Thay vo , hy ni mt cch y tn trng l
Anh tht s mun nghe nhng g em ang ni. Nhng
ngay by gi th tht l kh cho anh. Anh ngh, anh cn
thi gian suy ngh v nhng g em va ni.
Bonnie v ti hc c cch giao tip vi nhau:
l tn trng nhng g khc nhau gia chng ti v
hiu nhng nhu cu khc nhau ca mi ngi, cuc hn
nhn ca chng ti tr nn d dng hn nhiu. Ti
chng kin s bin i nh th ca hng nghn i v
cc c nhn. Nhng mi quan h s tt p khi s giao
tip phn nh s sn sng chp nhn v tn trng nhng

s khc nhau vn c ca con ngi.

Khi s hiu lm tng ln th hy nh rng: chng ta
ni bng nhng ngn ng khc nhau, cn phi c thi
gian gii thch nhng g i phng tht s ngh v
mun ni. iu ny chc chn phi thc hnh v n ng
vi cng sc ca bn.
6. n ng ging nh dy cao su
n ng ging nh dy cao su, khi h gin ra, h c
th ko di cho n khi h bt tr li. Ci dy cao su l
mt php n d tuyt vi hiu c quy lut tnh cm
ca nam gii. Qui lut tnh cm ny bao hm mt qu
trnh: gn gi, ri xa v sau li gn gi.
Hu ht ph n u ngc nhin khi nhn ra rng,
thm ch ngay c khi anh ta rt yu c ta, nhng theo nh
k, anh ta cn c khong thi gian xa cch trc khi anh ta
c th gn gi hn. n ng c xu hng ny. khng
phi l mt quyt nh hay s la chn phi xy ra.
khng phi l li ca anh ta m cng khng phi li ca
c ta. N l mt qui lut t nhin.
Ngi n ng yu mt ngi ph n, nhng
theo nh k anh ta cn xa cch trc khi anh ta c
th gn gi hn.
Ph n sai lm khi gii thch v s xa cch ca n
ng. Bi v, thng thng c nhng l do khc nhau cho

s xa cch ca ngi ph n. C ta s tr nn xa cch khi

c khng tin rng anh ta s hiu c nhng cm xc ca
mnh, khi c ta b tn thng v lo s li b tn thng
na, hoc khi anh ta lm sai mt iu g v lm cho
c ta tht vng.
Chc chn rng n ng c th xa cch v nhng l
do ging nh vy. Nhng anh ta cng s ri xa thm ch
ngay c khi c ta khng lm sai iu g. Anh ta c th yu
v tin tng c ta v sau y t nhin anh ta bt u ri
xa, ging nh s gin ra ca ci dy cao su. Anh ta s t
ri xa v sau s bt tr li.
Ngi n ng gi khong cch p ng s c
lp hoc t do c nhn. Khi anh ta hon ton tch bit
ri t nhin anh ta cm nhn nhu cu v tnh yu v s
gn gi. Mt cch v thc, anh ta s ham mun hn
cho i tnh yu ca mnh v nhn c tnh yu m anh ta
cn. Khi ngi n ng bt tr li l anh ta gi mi
quan h cho d bt c mc thn tnh nh th no.
chnh l khi anh ta li mun gin ra. Anh ta thy khng
cn thit phi c mt qu trnh lm quen tr li.
PH N NN BIT G V NAM GII
Nu hiu c chu trnh tnh cm ca nam gii th
mi quan h s tr nn thn thit v giu c hn. Nhng
v chng ta hiu lm nn to ra mt s vn khng
cn thit. Hy xem xt mt v d.
Maggie b au n, lo u v bi ri. C v bn trai ca
c, Jeff, hn h c su thng. Mi th tht tuyt
vi. Sau anh tr nn th , lnh nht m khng c bt

k l do g. Maggie khng th hiu ti sao t nhin anh ta

li nh vy. C ta ni vi ti: "Mt pht trc anh ta cn
quan tm n ti, ri anh khng mun ni chuyn vi ti
na. Ti c gng bng mi cch ko anh ta tr li.
Nhng dng nh vn cng tr nn ti t hn, dng
nh anh qu xa cch. Ti khng bit ti lm sai iu
g, phi chng ti qu ti?"
Khi Jeff ri xa, Maggie t buc ti chnh mnh. y
l mt hin tng ph bin. C ta ngh rng: C ta lm
sai iu g v t trch mnh. C ta mun lm li mi
th cho ng. Nhng c ta cng c gng gn gi Jeff,
th anh ta li cng gi khong cch hn.
Sau cuc tho lun ca ti, Maggie nh nhm hn.
S lo u v bi ri ca c ngay lp tc bin mt. iu
quan trng nht l c ta dng vic t trch mc mnh.
C ta nhn ra rng khi Jeff ri xa, khng phi l li
ca c. Mt khc, c cng bit rng ti sao anh ta li ri
xa v lm th no kho lo gii quyt n. Nhiu thng
sau trong mt cuc tho lun khc, Jeff cm n ti v
nhng g Maggie hc c. Anh ta ni vi ti, by gi
h nh hn. Maggie khm ph ra mt b mt rng
rt t ph n bit v n ng.
Maggie nhn ra rng, khi c y c gng gn gi th
Jeff li ang c gng gi khong cch. Bng vic chy
theo anh ta, c ang cn tr s ko di khong cch ca
anh ta sau anh ta s t bt tr li. C ta nhn ra
rng c ta cng thc hin iu ny trong mi mi quan
h. Mt cch v thc, c ta cn tr chu trnh quan
trng. Bng cch c gng duy tr s thn thit, c ta thc
s cn tr n.

n ng t nhin bin i nh th no
Nu mt ngi n ng khng c c hi ko di
khong cch mt mnh, anh ta s khng bao gi c
c c hi cm nhn c sc mnh ca s gn gi.
Ph n cn hiu rng, nu h c khng khng tip tc s
thn tnh hoc "chy theo" tnh cm ca ngi bn trai, th
anh ta cng ri xa, ri hu nh lun c gng thot khi
v xa lnh chnh c. Anh ta s khng bao gi c c c
hi cm nhn lng mong i tnh yu nng nn ca
chnh mnh.
Trong cc cuc tho lun ca ti, ti gii thch
iu ny bng mt dy cao su ln. Hy tng tng rng
bn ang cm mt ci dy cao su. By gi hy bt u ko
di ci dy cao su bng cch ko n sang bn phi ca
bn, ci dy cao su c bit ny c th ko di 12 inch.
Khi ci dy cao su c ko di 12 inch ti s gi u bn
tri. Khi n bt tr li, n c nhiu sc mnh v sc bt
hn.
Cng nh vy, khi mt ngi n ng ko di khong
cch ra n mt mc no th anh ta s quay tr li
vi nhiu sc mnh v sc bt hn. Mt khi anh ta i qu
xa vi gii hn ca chnh mnh, anh ta s bt u tri qua
mt s bin i hon ton. Tt c thi ca anh ta bt
u thay i. Ngi n ng ny dng nh khng quan
tm hoc khng cm thy th v vi bn gi ca anh ta
(trong khi anh ta ang ri xa). t nhin anh ta cm thy
khng th sng thiu c. By gi anh ta nhn ra rng anh
ta vn cn tnh cm, sc mnh ca anh ta ang quay tr

li, bi v m c ca anh ta l yu v c yu c
thc tnh.
y l vn kh khn i vi ph n bi v trong
kinh nghim ca c ta, nu c ta gi khong cch tr
nn thn mt li i hi c thi gian lm quen li. Nu
c ta khng hiu rng n ng rt khc trong vn ny,
c ta c th c xu hng nghi ng s khao kht thn tnh
t ngt ca anh ta v y anh ta ra xa hn.
n ng cng cn phi hiu s khc nhau ny. Khi
ngi n ng quay tr li, trc khi ngi ph n p li
tnh cm ca anh ta, c ta thng mun v cn c thi
gian, cn c m thoi kt ni li. S chuyn bin ny
d dng hn nu n ng hiu rng ph n cn c nhiu
thi gian hn ly li thn mt, nht l khi c ta cm
thy b xc phm khi anh ta xa lnh c y. Nu khng hiu
c nhng s khc nhau ny, n ng c th tr nn
thiu kin nhn bi v t nhin anh ta sn sng chp
nhn tnh cm bt c cp no sau mt thi gian xa
cch cn c ta th khng.
Ti sao n ng gi khong cch
n ng bt u cm thy cn c t do v c lp,
sau khi h c p ng y nhu cu v tnh cm.
Mt cch v thc, khi anh ta ri xa th c ta bt u hong
s. iu m c ta khng nhn ra l mt khi anh ta gi
khong cch v mn nguyn vi nhu cu t do c nhn
ca mnh ri th t nhin, anh ta s mun c thn mt
tr li. Ngi n ng thng t ng xen k gia nhu
cu tnh cm v t do c nhn.

n ng thng t ng xen k gia nhu cu

tnh cm v t do c nhn.
V d nh trong giai on u ca mi quan h, Jeff
y khao kht v sc mnh. Ci dy cao su ca anh ta
hon ton c cng ra. Anh ta mun gy n tng
vi c ta, lm mn nguyn c ta, lm hi lng c ta v gn
gi vi c ta. Khi anh ta thnh cng th c ta cng
mun c gn gi anh ta hn. Khi c ta m rng tri
tim mnh, th anh ta ngy cng gn gi hn v khi h
ginh c tnh cm ca nhau th anh ta cm thy tht
tuyt vi. Nhng sau giai on ngn ngi ny, c mt
s thay i din ra.
Hy tng tng iu xy ra i vi mt chic dy
cao su, ci dy cao su s tr nn r, ton b sc mnh
v s n hi ca n ra i. Khng cn bt k s
chuyn ng no na. iu ny chnh l iu xy ra
vi s khao kht gn gi ca mt ngi n ng sau khi
nhu cu tnh cm ca anh ta c p ng.
Thm ch ngay c khi s gn gi ny ang lm mn
nguyn ngi n ng, iu tt yu l anh ta s bt u
tri qua mt s chuyn i bn trong. Anh ta s bt u
cm thy s thi thc phi gi khong cch. Nhng g
tm thi anh ta c hon ton p ng c s thiu
thn tnh cm ca anh ta. By gi anh ta cm thy thiu
s c lp c vi chnh mnh. C th anh ta cm
thy tr nn qu ph thuc hoc khng th bit ti sao
anh ta cm thy cn phi gi khong cch.

Ti sao ph n hong s?
Khi Jeff theo bn nng lnh xa gi khong cch m
khng c bt k li gii thch no cho Maggie (hoc cho
chnh anh ta), Maggie phn ng li bng ni s. C y
hong s v chy theo anh ta. C ta ngh rng mnh
lm iu g sai v lm anh ta tht vng. C ta tng
tng rng: anh ta ang mong i c ta ni li tnh cm.
C ta s anh ta s khng bao gi quay li.
Mi chuyn cng ti t hn v c cm thy bt lc khi
mun ko anh ta tr li bi v c khng bit mnh lm
g khin anh ta tht vng. C ta khng bit rng y l
mt phn quy lut tnh cm ca anh ta. Khi c ta hi anh
ta vn g xy ra, anh ta khng c mt cu tr li
r rng v anh ta n trnh vic ni v n, thm ch anh ta
cn tip tc gi khong cch nhiu hn vi c y.
Ti sao n ng v ph n hoi nghi tnh yu ca
h?
V khng hiu quy lut tnh cm ny nn ph n bt
u nghi ng tnh yu ca h. V khng bit rng mnh
cn tr Jeff tm ra tnh cm nng nn ca anh ta, Maggie
c th d dng gi thit rng Jeff khng yu c. Khng
c c hi gi khong cch, Jeff s mt i tnh cm
nng nn v khao kht c gn gi ca anh ta. Anh ta
c th d dng rt ra kt lun rng mnh khng cn yu

Maggie na.
Sau khi hiu ra rng hy cho Jeff c mt khong
cch (hoc mt khng gian ring) Maggie khm ph ra
rng anh ta thc s tr li. C ta thc hin vic
khng chy theo anh ta na mi khi anh ta kh gn v c
th tin rng mi th u n. Th no ri anh ta cng s
quay tr li.
Khi nim tin vo qu trnh ny ln dn trong c, c s
d dng cm thy khng s hi na. Khi anh ta cn mt
khong trng, c khng chy theo anh ta na, thm ch
khng ngh rng iu l sai tri. C ta chp nhn
iu ny Jeff. C cng chp nhn anh ta nhiu th anh ta
s quay tr v cng sm. Khi Jeff bt u hiu nhng nhu
cu v cm xc ang thay i trong anh, anh ta tr nn tin
tng hn vo tnh yu ca mnh, c th anh ta s to
nn mt cam kt. B quyt thnh cng ca Jeff v Maggie
l h hiu v chp nhn rng, ngi n ng ging
nh nhng ci dy cao su.
PH N HIU SAI V N NG NH TH NO?
Khng hiu bit v vic ngi n ng ging nh
nhng ci dy cao su nh th no, ph n s d dng
gii thch sai v nhng phn ng ca n ng. S rc ri
thng tng ln khi c ta ni: "Chng ta hy ni chuyn"
v ngay lp tc anh ta t n trnh tnh cm ca mnh.
Khi c ta mun ci m v gn gi th anh ta li gi khong
cch. Ti thng nghe thy s than phin rng "Bt c
ln no ti mun ni chuyn, anh y u trnh xa. Ti c

cm gic nh anh ta khng quan tm n ti". C ta c

nhng kt lun y sai lm rng, anh ta khng h mun
tm s vi c ta na.
Ci dy cao su ny gii thch vic lm th no m
ngi n ng c th rt quan tm n bn i ca mnh
nhng t nhin h li ri xa nh vy. Anh ta ri xa
khng phi v anh ta khng mun ni chuyn, thay vo
anh ta cn c thi gian mt mnh, thi gian cho chnh
mnh - khi anh ta khng phi chu trch nhim vi bt k
ai. l thi gian anh ta t chm sc bn thn. Khi
anh ta tr li, anh ta s sn sng tm s.
c mt khng gian chc chn cho hai ngi,
ngi n ng c th nh mt chnh mnh thng qua s
kt ni vi bn i. Bng vic cm nhn c nhng nhu
cu, nhng vn , nhng iu mong mun v tnh cm
ca c y, anh ta c th nh mt nhng cm xc ca
chnh mnh. S xa cch cho php anh ta thit lp li
ng bin gii cho chnh mnh v lp y nhng nhu cu
mun cm thy c lp ca mnh.
c mt khng gian chc chn cho hai ngi,
ngi n ng c th nh mt chnh mnh thng
qua s kt ni vi bn i.
Tuy nhin, mt vi ngi n ng c th biu hin s
ri xa ny mt cch khc nhau. Vi h, l mt cm gic
"Ti cn c khng gian" hoc "Ti cn c mt mnh".
Cho d n biu hin nh th no th khi h ri xa chnh l
lc h ang t chm sc mnh. Ging nh chng ta khng

chu b i, ngi n ng s khng t nhin quyt nh

ri xa. l s hi thc bn nng. C th anh ta ch nhn
thy s qu t tng v sau anh ta nh mt chnh
mnh. Ti thi im , anh ta bt du cm thy cn s t
lp v bt u ri xa. Ph n c th bt u gii thch
chnh xc s ri xa ny bng cch hiu quy trnh trn.
Ti sao n ng ri xa khi ph n gn gi?
Vi nhiu ph n, chnh vo thi im c ta mun
thn mt v mun c cm thng, th n ng li c xu
hng ri xa. C hai l do gii thch iu ny:
1. Ph n khng thc c thi im ngi n ng
ang xa lnh, v vy m ng lc , c ta c gng thit
lp li mi lin kt tnh cm v ni "Chng ta hy ni
chuyn nh". Khi anh ta tip tc ri xa th c ta kt
lun sai lm rng, anh ta khng quan tm n mnh.
2. n ng c th s bt u xa lnh khi ph n ci
m, chia s nhng iu thm kn hn v nhng tnh cm
thn mt hn. Anh ta c th m chm trong nhng tnh
cm thn mt nh vy trc khi c mt hi chung thc
tnh trong anh. Chng ta c th ni l n lc anh ta
ri xa tm thy s cn bng. n ng c th t nhin
chuyn nhu cu tnh cm sang s c lp v ri xa.
Khi n ng ri xa, ph n rt bi ri, bi v nhng g
c ta ni hoc lm thng l nguyn nhn lm cho anh ta
ri xa. Thng thng n ng bt u cm thy hi thc
phi ri xa khi m ph n bt u ni n nhng vn
nhy cm. Bi v cm xc ny khin cho n ng cm thy

g b v khi anh ta nhn thy qu g b th anh ta s t

ng ri xa.
khng phi l v anh ta khng mun nghe nhng
cm xc ca c ta. Ti thi im khc nhau trong chu
trnh tnh cm ca anh ta, khi anh ta ang cn c gn
gi th cng nhng nguyn nhn li li ko anh ta li
gn vi c y. Nhng cm xc lc ny ca anh c th khi
ngun tnh cm v khin anh ta tr nn gn gi hn. iu
lm cho anh ta ri xa khng phi l c ta ni ci g m l
thi im c ta ni.
THI IM NI CHUYN VI NGI N NG
Khi ngi n ng ang ri xa, th khng phi l thi
im thch hp ni chuyn hoc c gng gn gi
anh ta hn. Hy cho anh ta ri xa sau anh ta s
quay tr li. Anh ta s xut hin trong tnh yu, s ng h
v s hnh ng nh th cha c chuyn g xy ra. y l
thi im thch hp ni chuyn.
Ti thi im qu bu ny th ph n li khng c
hng th vi cuc ni chuyn, trong khi anh ta mong
mun tnh cm v sn sng ni chuyn.
C ba l do gii thch iu ny:
1. Ph n e ngi cuc ni chuyn bi v ln cui cng
khi c ta mun ni chuyn th anh ta li ri xa. C ta
gi nh mt cch sai lm rng, anh ta khng quan tm v
khng mun lng nghe.
2. Ph n e ngi anh ta bi ri v c ta ch cho anh ta
bt u quay v nhng cm xc ca mnh. C ta bit rng
nu t nhin c ta ri xa anh ta v trc khi ni li c ta

cn ni chuyn v iu g xy ra. C ta ch cho anh ta

bt u cuc ni chuyn v nhng g lm anh ta cm thy
bun phin. Tuy nhin, anh ta khng cn phi ni v
nhng cm gic bun phin v anh ta u c bun!
3. Ph n c qu nhiu th ni rng c ta khng
mun tr nn th l v ch mun bt u ni chuyn.
t ra lch s, thay v ni v nhng cm xc v nhng suy
ngh ca chnh mnh, c ta li sai lm khi i hi anh ta
nhng cu hi v cm xc v suy ngh ca anh ta. Khi anh
ta khng c g ni th c ta kt lun sai lm rng, anh
ta khng mun c mt cuc ni chuyn vi mnh.
Vi tt c nhng suy on khng chnh xc v l do
ti sao n ng khng mun ni chuyn nh vy, khng
c g ng ngc nhin khi ph n cm thy v mng vi
n ng.
LM TH NO N NG NI CHUYN
Khi ph n mun ni chuyn hoc cm thy cn thit
gn gi, c ta nn ch ng ni chuyn v khng nn
ch i ngi n ng bt u cuc ni chuyn trc.
u tin c ta hy bt u chia s cho d i phng ca
c khng c g ni. l cch bt u cuc ni
chuyn. Dn dn anh ta s c nhiu iu ni hn, khi
s lng nghe ca anh ta c nh gi cao.
Ngi n ng c th c mt cuc ni chuyn rt ci
m vi ph n nhng u tin anh ta anh ta khng c g
ni. iu m ph n khng bit v ngi sao Ha l,
h cn c l do ni chuyn. H khng ni chuyn ch
tm kim s vui v. Nhng khi c ta ang ni c

mt lc th ngi n ng s bt u ci m v chia s
nhng g lin quan n vn m c ta ang ni.
V d: Nu c ta ni v nhng kh khn ca mnh
trong ngy, th anh ta c th cng chia s nhng kh
khn trong ngy ca anh ta h c th hiu nhau. Nu
c ta ni v tnh cm ca mnh v nhng a tr, c th
anh ta cng ni v tnh cm ca mnh v nhng a tr.
Anh ta s khng cm thy b ph phn hay cm thy p
lc khi c ta ci m ri dn dn, anh ta cng s bt u
ci m.
Ph n lm th no thuyt phc ngi n
ng ni chuyn
Ph n chia s nhng suy ngh ca mnh mt cch t
nhin th s thc y n ng ni chuyn. Nhng khi anh
ta nhn thy bt buc phi ni th u c anh ta tr nn
trng rng. Anh ta khng c g ni, thm ch nu anh
ta c g ni th anh ta cng s kim ch, bi v anh ta
nhn thy s i hi ca c ta.
Tht l kh cho n ng ni chuyn khi b ph n
yu cu. Bng cch cht vn anh ta, v tnh c ta lm
cho anh ta mt hng, c bit l khi anh ta cm thy
khng cn thit phi ni chuyn. Ngi ph n gi nh
mt cch sai lm rng, ngi n ng c "nhu cu" ni
chuyn v v th "nn ni chuyn". C ta qun mt rng
anh ta n t sao Ha v anh ta cm thy khng cn thit
phi ni chuyn nhiu nh th.
Thm ch c ta cn cm thy rng, nu anh ta khng
ni chuyn, c ngha l anh ta khng yu mnh. Khi phn

i vic ngi n ng khng ni chuyn, bn c th

chc rng anh ta khng c g ni. Ngi n ng s
dn ci m khi anh ta cm thy c chp nhn theo cch
ca mnh. Anh ta cm thy khng c chp nhn khi c
ta mun anh ta ni nhiu hn hoc bc tc v s ri xa
ca anh ta.
Ngi n ng cn thit phi ri xa trc khi anh ta
c th hc c cch chia s v ci m v anh ta cn
c lng nghe nhiu. Anh ta s ni nhiu hn khi s
lng nghe ca anh ta c nh gi cao.
Lm th no khai mo cuc ni chuyn vi
n ng
Ph n cng c gng n ng ni chuyn th anh
ta li cng im lng. C gng buc anh ta ni chuyn
khng phi l cch tip cn tt nht, c bit, khi anh ta
ang trong tm trng mun ri xa. Thay v bn khon lm
th no c ta c th lm cho anh ta ni chuyn, th mt
cu hi tt hn c th t ra l: "Lm th no ti c th
nhn c nhiu hn tnh cm, s m thoi v giao tip
vi bn i ca ti?"
Trong mi quan h, nu ngi ph n cm thy cn
thit phi ni nhiu hn v hu ht h thng lm vy.
C ta c th khi u nhiu cuc ni chuyn hn nhng
vi nhn thc chn chn rng c khng ch nn chp nhn
m cn mong i rng thnh thong anh ta s sn sng ni
chuyn v anh ta c xu hng ri xa vo nhng ln khc.
Khi anh ta sn sng, thay v hi anh ta qu nhiu
cu hi hoc yu cu anh ta ni chuyn, th c ta hy

anh ta bit rng c nh gi cao ngay c khi anh ta ch

lng nghe. Trong khi bt u, c cng nn khch l anh ta
trong cuc ni chuyn.
V d: Maggie c th ni: "Jeff, anh s lng nghe em
mt cht c khng? Em c mt ngy lm vic vt v
v em mun c chia s. N s lm em cm thy tt
hn". Maggie ni c mt cht ri c c th dng li v
tip "Em tht s bit n khi anh lng nghe cm xc ca
em, iu rt c ngha vi em". S bit n ny khch
l ngi n ng lng nghe hn.
Ngi n ng c th mt hng khi khng c s bit
n v khch l, bi v anh ta cm thy s lng nghe ca
anh ta l v ch. Anh ta khng nhn thy s lng nghe ca
mnh c gi tr nh th no i vi c gi. Cn hu ht
ph n li u bit c tm quan trng th no ca s
lng nghe theo bn nng ca mnh. Trong khi , mong
i ngi n ng bit c tm quan trng ca vic lng
nghe m khng rn luyn anh y th cng ging nh bn
mong i anh y phi l ph n vy! May thay, sau khi
c ph n nh gi cao cho s lng nghe th n ng
tht s bit tn trng gi tr ca vic ni chuyn.
KHI NO N NG KHNG TH NI CHUYN
Sandra v Larry kt hn c 20 nm, Sandra mun
li d cn Larry th mun duy tr mi vic.
C ta ni "Lm sao anh ta c th ni rng anh ta mun
duy tr cuc hn nhn ny? Anh ta khng yu ti. Anh ta
khng cm nhn c bt k iu g. Anh ta ri xa khi
ti cn anh ta ni chuyn. Anh ta tht lnh lng v

nhn tm. Hai mi nm, anh ta chi b cm xc ca

mnh. Ti khng cn sn sng tha th cho anh ta c
na. Ti s chm dt cuc hn nhn ny. Ti qu mt
mi c gng lm cho anh ta ci m v chia s cm xc
ca anh ta, v ti b tn thng".
Sandra bit rng chnh c cng l ngi phi chu
trch nhim v nhng vn ca h. C ta ngh, tt c l
li ca chng c ta. C ta ngh c ta lm mi th
thc y tnh cm, s giao tip, cuc ni chuyn, cn anh
ta t chi c trong 20 nm qua.
Trong cuc tho lun, sau khi nghe v n ng v
nhng ci dy cao su, c a ra khc v tha th cho chng
mnh. C ta nhn ra rng, vn ca anh ta cng l vn
ca c hai. C ta nhn ra rng, c ta cng c phn to
nn vn gia h.
C ta ni "Ti nh, trong nm u tin ca cuc hn
nhn, ti c th ang ci m, ni chuyn v nhng cm
xc ca mnh cn anh y th b i. Ti ngh anh y khng
yu ti. iu lp li vi ln v ti t b. Ti s
khng chp nhn b tn thng ln na. Ti khng bit
rng, thi im khc, c th anh y s lng nghe nhng
cm xc ca ti. Ti khng cho anh y c hi. Ti
t b trong s tn thng. Ti mun anh y ci m
trc khi ti c th".
Nhng cuc m thoi mt pha
Nhng cuc ni chuyn ca Sandra thng l t mt
pha. u tin c ta c gng lm cho anh ta ni chuyn
bng cch hi anh ta mt chui cu hi, ri trc khi c

ta c th chia s nhng g c ta mun ni th c ta tr

nn bun phin vi nhng cu tr li nht gng ca anh
ta. H lun c nhng cuc m thoi nh vy. C ta
tht vng cho rng anh ta khng ci m, khng yu v
khng chia s.
Cuc m thoi mt pha c th din ra nh th ny:
SANDRA: Hm nay anh th no?
LARRY: n
SANDRA: Chuyn g xy ra?
LARRY: Nh thng l.
SANDRA: Anh mun lm g vo cui tun ny?
LARRY: Anh khng quan tm. Th em mun lm g?
SANDRA: Anh c mun mi nhng ngi bn ca
chng ta?
LARRY : Anh khng bit... Em c bit lch pht sng
tivi u khng?
SANDRA: (Tht vng). Ti sao anh khng mun ni
chuyn vi em?
LARRY: (Sng st v im lng).
SANDRA: Anh c yu em khng?
LARRY: Tt nhin, anh yu em v anh kt hn vi
em.
SANDRA: Anh yu em nh th no? Chng ta cha bao
gi ni chuyn nhiu hn th! Lm sao anh c th ngi
y v khng ni g. C phi anh khng quan tm?
Vo thi im ny Larry c th ng dy v i lang
thang. Khi anh ta tr v, anh ta s hnh ng nh th mi
th u n c. Nhng trong lng th c y ang khp cht
tnh yu v lng nhit tnh ca mnh. B ngoi, c th c

y c t ra yu thng nhng trong lng th cn gin

ang tng ln. T ln ny n ln khc, ni tc gin s
cng m v c th c ta li bt u mt cuc cht vn
khc i vi nhng cm xc ca chng mnh. Sau 20 nm
tch t nhng chng c cho rng anh ta khng yu mnh,
c cng khng cn nhit tnh vi tnh cm mt i.
Hc cch ng h nhau m khng phi thay i
Ti cuc tho lun Sandra ni "Ti mt 20 nm
c gng lm cho Larry ni chuyn. Ti b tn thng
khi ti mun anh y ci m. Ti khng nhn ra rng ci
m ti ang mt i l ngi n ng s ng h ti trong
s ci m v l im yu ca ti. l nhng g ti
thc s cn. Trong k ngh cui tun ny, ti chia s
nhng tnh cm su sc vi chng ti nhiu hn c 20
nm qua. Ti cm thy c yu thng nhiu hn.
chnh l ci ti nh mt. Ti ngh anh y thay i.
By gi ti bit rng chng c g l sai i vi anh y hay
vi ti. Chng ti khng bit lm th no ng h
nhau."
Sandra lun phn nn rng, Larry khng ni chuyn,
c y t thuyt phc mnh rng, s khng c s thn
tnh nu nh anh ta c im lng. Ti cuc tho lun, c ta
hc c cch chia s nhng cm xc ca mnh m
khng mong i hoc i hi Larry phi p li. Thay v
khng chp nhn s im lng ca anh ta, c ta hc c
cch nh gi cao s im lng . iu lm cho anh
ta tr thnh ngi bit lng nghe hn.
Larry hc c ngh thut ca s lng nghe. Anh

ta thc hnh lng nghe m khng cn c gng sa

cha nhng li ca c y. Tht l hiu qu hn nhiu
dy cho ngi n ng bit lng nghe hn l ci m v s
d b tn thng. Khi anh ta bit lng nghe ai , anh ta
s c p li bng s quan tm v nh gi cao. Dn
dn anh ta s bt u ci m v chia s mt cch ch
ng hn.
Khi ngi n ng cm thy s lng nghe c nh
gi cao v anh ta khng cm thy b t chi v khng chia
s nhiu hn, dn dn anh ta s tr nn ci m. Mc d
ngay c khi anh ta cm thy nh khng c g ni, ri
t nhin anh ta s ni. Nhng u tin anh ta cn cm
thy c chp nhn. Nu c ta vn tht vng v s im
lng ca anh ta th c ta qun mt rng n ng n t
sao Ha.
KHI NO N NG KHNG RI XA
Lisa v Jim kt hn c 2 nm. H cng nhau
lm mi vic. H khng bao gi ri xa nhau. Sau mt
thi gian, Jim tr nn ngy cng gt gng, bun bc v
hay tht thng.
Trong mt bui t vn c nhn, Lisa ni vi ti "Anh y
khng cn bt c th vui no vi ti c. Ti c gng
mi th cho anh y vui v nhng u tht bi. Ti
mun chng ti lm mi iu th v cng nhau nh: i
nh hng, mua sm, du lch, chi th thao, i d tic, i
nhy. Nhng anh y khng mun. Chng ti cha bao gi
lm g hn ngoi vic: xem Tivi, n, ng v lm vic. Ti
c yu anh nhng ti tc gin, anh y tng

rt duyn dng v lng mn. Cn by gi, sng vi anh y

nh l sng vi mt con c sn. Ti khng bit phi lm
g, anh y vn khng h lay chuyn".
Sau khi bit c chu trnh tnh cm ca nam gii,
bit v thuyt n ng ging nh ci dy cao su, c Lisa
v Jim u hiu chuyn g xy ra. H dnh qu
nhiu thi gian bn nhau. Jim v Lisa cn phi c thi gian
cho ring mnh.
Khi n ng nhn thy qu gn gi v khng c
khong cch, nhng du hiu thng tng ln l: s bun
ru, cu knh, s tiu cc v phng th. Jim khng bit
lm th no ri xa. Anh ta cm thy c li khi dnh
thi gian cho ring mnh, anh ta ngh anh ta phi chia s
mi chuyn vi v mnh.
Lisa cng ngh rng, h cn phi cng nhau lm mi
th. Trong bui t vn, ti hi Lisa "Ti sao ch li dnh
qu nhiu thi gian vi Jim?"
C y ni: "Ti s anh y s khng vui nu ti lm bt
k chuyn g vui v m khng c anh y. Mt ln ti i
mua sm v anh y thc s bun v ti".
Jim ni: "Anh nh ngy , v anh khng bun v em
m anh bun v mt mt s tin ng k trong kinh
doanh. Anh tht s nh ngy bi v, anh cm thy tht
tt bit bao khi anh c mt ngi nh bnh yn cho chnh
mnh. Anh khng dm ni iu vi em, bi v anh
ngh, n c th lm cho em khng vui".
Lisa ni: "Em ngh rng anh khng mun em i ra
ngoi m khng c anh, dng nh anh qu xa cch".
tr nn c lp hn

Vi s nhn thc mi ny, Lisa c th hco php mnh

khng cn thit phi lo lng qu nhiu v Jim. Thc t,
Jim ri xa l gip cho c y tr nn t lp v c lp
hn. C bt u chm sc chnh mnh tt hn. C bt u
lm mi vic c ta mun v nhn c s ng h nhiu
hn t nhng ngi bn gi ca mnh. C hnh phc
hn.
C cng ci b s bc tc ca mnh v pha Jim.
C hiu ra rng c mong i qu nhiu anh. C nhn ra
rng mnh cng gp phn to nn nhng vn gia h.
Khi nghe v thuyt ci dy cao su, c hiu ra rng, anh
cn nhiu thi gian hn mt mnh. Tnh yu ca c
khng ch ngn cn s ri xa ca anh ta ri t bt tr li,
m thi l thuc ca c cng lm cho anh ta kh
chu.
Lisa bt u lm nhng vic vui v m khng c Jim.
C ta lm nhiu vic m c ta mun lm. Mt bui ti, c
ra ngoi n ti cng vi vi ngi bn gi, bui ti khc i
chi, bui khc na c i d sinh nht...
Nhng php mu n gin
iu lm c ngc nhin l mi quan h ca h
thay i mt cch nhanh chng. Jim tr nn quan tm,
ch v th v hn vi c. Trong hai tun Jim tr li
vi chnh anh ngy trc. Anh mun lm mi th vui v
vi c v bt u a ra nhng k hoch. Anh ta ly li
c ng lc.
Trong bui t vn anh ta ni "Ti cm thy rt nh

nhm. Ti cm thy c yu thng. Khi Lisa v nh, c

y hnh phc nhn ti. Ti cm thy rt nh c y khi c
y i. Tht tuyt vi khi cm xc quay tr li. Hu nh
ti qun mt iu l nh th no. Trc kia, dng
nh ti khng lm mt vic g ch tt. Lisa lun c
gng ti lm mi vic, c y ni cho ti nhng g phi
lm v hi ti nhng cu hi".
Lisa ni: "Ti nhn ra rng, ti trch anh y v
s khng hnh phc ca ti. Khi ti t chu trch nhim
v hnh phc ca mnh, ti nghim ra rng Jim sng
ng tr li v mnh m hn. N ging nh mt php
mu".
S CN TR CHU TRNH TNH CM
C hai cch m ngi ph n c th cn tr chu trnh
tnh cm t nhin ca ngi bn i ca mnh mt cch
v thc. l: (1) c theo ui anh ta khi anh ta ri xa,
(2) trng pht anh ta v s ri xa .
Sau y l bng lit k hu ht nhng cch ph bin
m mt ngi ph n "theo ui" ngi n ng v ngn
cn anh ta ri xa.
NHNG CCH THC THEO UI:
1. Th xc:
Khi anh ta ri xa, c ta c th theo ui anh ta v mt
th xc. Anh ta c th i vo mt phng khc v c ta i
theo anh ta hoc nh trong v d v Lisa v Jim, c ta
khng lm nhng g mnh mun c th lun bn
cnh bn i ca mnh.
2. Tnh cm:

C ta theo ui anh ta v mt tnh cm khi anh ta ri

xa. C ta lo lng v anh ta, c ta mun gip cho anh ta
cm thy tt hn. C ta cm thy c li vi anh ta. Vi s
ca ngi v chm sc, c ta lm cho anh ta ngt th.
Mt cch khc, c ta c th ngn cn anh ta ri xa
bng cch phn i nhu cu c mt mnh ca anh ta.
Mc d b anh ta phn i, c vn c ko anh ta quay tr
li.
Mt cch tip cn khc nh l lng mong i hoc au
n khi anh ta ri xa. Trong cch ny th c ta ang van
xin tnh cm ca anh ta v anh ta cm thy b kim sot.
3. Tr tu:
C ta c th c gng ko ch ca anh ta tr li bng
cch hi anh ta nhng cu hi mang tnh cht buc ti
nh: "Lm sao anh c th c x vi em theo cch ny?"
hoc "Chuyn g xy ra vi anh th?" hoc "Anh khng
nhn ra em au n nh th no khi anh ri xa ?"
Mt cch khc c ta c th c gng ko anh ta tr li
bng cch c lm hi lng anh ta. C ta tr nn chu ng
mt cch thi qu. C ta c gng tr nn hon ho anh
ta c th khng bao gi c bt c l do g ri xa c. C
ta b qua cm gic ca bn thn v c gng lm tt
nhng g c ta ngh l anh y s thch.
C ta s thay i v lo ngi rng anh ta s ri xa v v
th, c y km ch nhng cm xc tht s ca mnh v
trnh lm bt c iu g c th lm anh y bun.
Cch c bn th hai m ph n c th can thip mt
cch v thc vo chu k quan h tnh cm ca n ng l
trng pht anh ta v s ri xa ca anh y. Tip theo y l
mt lot nhng cch ph bin nht ph n "trng

pht n ng" v cn tr anh ta tr li v ci m hn.

Nhng li c x mang tnh trng pht
1. V th xc:
Khi n ng li bt u ham mun ph n tr li, c ta
t chi. V lng trnh nhng c ch u ym ca chng.
C y c th t chi quan h tnh dc vi chng, khng
cho php chng ng vo mnh hay li gn. C y c th
nh anh ta hoc l p ph cc th biu l s kh
chu ca mnh.
Khi mt ngi n ng b trng pht v b i, anh
ta c th tr nn s hi khi lp li iu . Ni s ny c
th ngn anh ta ra i trong tng lai. Chu k t nhin ca
n ng do s b ph v. iu c th to nn mt
ni bc tc. Ni bc tc y c th ngn cn ngi n
ng c cm gic thm mun quan h tnh cm. n ng
c th s khng tr li khi anh ta ra i.
2. Cm xc:
Khi anh y tr li, c y khng hng th v trch c
anh y. C khng tha th cho anh v l l. Chng c g
anh ta lm c th khin c tha mn v vui v. Anh cm
thy bt lc trong vic lm c tha mn v b cuc.
Khi anh y tr li c biu l s phn i ca mnh qua
li ni ging ni v bng cch nhn bn i ca mnh nh
th b xc phm.
3. Tr tu:
Khi anh ta tr li, c y t chi ni chuyn mt cch
ci m v chia s nhng cm xc ca c y. C y tr nn
lnh nht v bc bi anh y v khng tr chuyn ci m.

C y khng cn tin rng anh y thc s quan tm v

trng pht anh y bng cch khng cho anh y c hi
c lng nghe v lm ngi n ng tt. Khi anh ta tr
v bn c mt cch vui v, nh th c ngha l anh ta
h mnh.
Khi mt ngi n ng cm thy ti li v b i,
anh ta c th s mt tnh yu ca c y nu anh ta b i.
Anh c th s khng ly li c tnh yu ca c y bi v
anh ta cm thy mnh khng xng ng vi c y. Anh ta
cho rng anh ta s b t chi. Ni s b t chi ngn anh
ta tr li sau chuyn i vo hang ng.
QU KH CA NGI N NG C TH NH
HNG N CHU K TNH CM CA ANH TA
Chu k t nhin ny ca n ng c th b cn tr t
thi th u. Anh y c th s ra i v anh ta chng kin
s phn bi ca m anh y vi s lnh nht v tnh cm
ca ng b. Mt ngi n ng nh vy thm ch c th
khng bit rng anh ta cn phi ra i. Anh ta c th v
tnh to nn mt cuc tranh ci bo cha cho s ra i
ca mnh.
Kiu n ng ny pht trin v mt n tnh nhiu hn
mt cch t nhin v phi tr gi cho iu bng s cn
tr sc mnh nam tnh ca anh ta. Anh y l mt ngi
n ng nhy cm. Anh y c gng mt cch kh nhc
yu v c yu nhng s mt i mt phn nam tnh. Anh
ta cm thy c li khi ra i. V khng bit iu g xy
ra, anh y s mt i s ham mun, sc mnh v s am
m, anh y tr nn b ng hoc ph thuc qu mc.

Anh y c th s b c n hoc lc trong hang ng

ca mnh. Anh y c th ngh rng anh khng thch b c
n v trong su thm, anh ta s mt i tnh yu. Anh ta
tng nm tri iu ny trong thi th u khi m anh ta
t chi ngi cha, hoc t chi mt cch thng thng i
vi chnh anh ta.
Trong khi mt s ngi n ng khng bit cch no
ra i, s khc li khng bit cch c gn gi.
Ngi n ng hng phn khng gp kh khn trong vic
ra i. Anh ta khng th tr li v ci m hn. Trong su
thm, anh ta s anh ta khng xng ng vi tnh yu. Anh
ta s s gn gi v quan tm qu nhiu. Anh ta khng th
hnh dung c ngi bn tnh s cho n mnh nh th
no nu anh ta gn gi hn. C hai kiu n ng nhy
cm v hng phn ang mt i mt hnh nh tch cc hay
kinh nghim v chu k quan h t nhin ca h.
Vic hiu c chu k quan h ca ngi n ng
quan trng vi c n ng ln ph n. Mt s n ng
cm thy c ti khi cn c thi gian trong "hang ng"
ca mnh hoc c th bi ri khi h bt u ra i hay lc
quay tr li. H c th hiu lm rng c iu g khng
n vi h. Vic hiu v nhng b mt ca n ng l s
tr gip cho c n ng ln ph n.
NHNG NGI N NG V PH N SNG SUT
n ng thng nhn ra rng s ra i bt ng ca h
v sau s tr li s nh hng n ph n nh th
no. S hiu bit mi v vic ph n b chu k quan h
tnh cm ca ngi n ng nh hng nh th no c

th gip anh ta nhn bit c tm quan trng ca vic

lng nghe v tn trng nhu cu ca c y mun c m
bo rng anh ta rt am m c y v thc s quan tm.
Bt c khi no khng cn ra i, ngi n ng sng sut
s dnh thi gian bt u cuc tr chuyn thn mt
bng cch hi bn tnh ca mnh xem c y cm thy nh
th no.
n ng dn hiu c chu k ca chnh mnh v
cam oan vi c y khi ra i rng anh ta s quay tr li.
Anh y c th ni "Anh cn thi gian mt mnh v sau
chng ta s c nhng khong thi gian th v bn nhau
m khng c s sao lng no c". Hoc nu anh ta bt
u ra i trong khi c y ang tm s, anh c th ni
"Anh cn thm thi gian ngh v iu ny v sau
chng ta c th tr chuyn".
n ng dn hiu c chu k ca chnh mnh
v cam oan vi c y khi ra i rng anh ta s quay
tr li.
Khi anh ta tr li tr chuyn, c y s c thm d
hiu ti sao anh ta li ri i. Nu anh ta khng chc chn,
c rt nhiu trng hp nh vy, anh y c th ni: "Anh
khng chc lm. Anh ch cn cht thi gian cho ring
mnh thi nhng hy tip tc cuc tr chuyn ca chng
ta no".
Anh ta nhn thc r hn rng c y cn c lng
nghe v anh y cgn cn lng nghe nhiu hn khi anh ta
khng ra i. Thm vo , anh ta bit rng lng nghe s

gip anh ta nhn thc c nhng g anh y mun chia

s trong khi tm s.
bt u mt cuc tr chuyn, mt ngi ph n
thng minh bit khng nn i hi ngi n ng phi
ni m ch yu cu anh ta lng nghe mt cch chn thnh.
Nh nhng thay i r nt ca c y, p lc nng ln
anh ta s c gii ta. C y nn hc cch ci m v
chia s nhng cm xc m khng i hi anh y cng
phi lm nh vy.
C y nn tin rng anh y s dn dn ci m hn khi
anh y cm thy c chp nhn v lng nghe nhng cm
xc ca c y. C y s khng trng pht anh y hay xua
ui anh y na. C y hiu rng thnh thong nhng cm
xc thn mt ca c ta s khin anh cn phi ra i. Trong
khi , vo nhng lc khc (khi anh ta ang trn ng
v) anh ta hon ton c th alng nghe nhng tnh cm
thn mt ca c y. Ngi ph n thng minh ny s
khng b cuc. C y tip tc mt cch kin nhn v t ra
ng yu vi s hiu bit m him ngi ph n no c
c.
7. Ph n ging nh nhng con sng
Mt ngi ph n ging nh nhng con sng.
Khi ph n cm thy c yu, lng t tn ca c y s
ln v xung ging nh chuyn ng ca mt con sng.
Khi cm thy thoi mi, c y s t c n nh im
nhng sau t nhin tm trng ca c y c th thay
i v ging nh con sng xung. S xung ny

ch l tm thi. Sau khi c y chm n y ngay lp tc

tm trng ca c y s thay i v c y s li cm thy
thoi mi vi chnh mnh. Con sng ca c y t nhin li
bt u ln cao.
Khi con sng ca ngi ph n ln cao, c y cm
thy tnh cm dt do dng hin nhng khi con sng
xung th c y cm thy bn thn mnh trng rng v
cn c lp y bng tnh yu. Khong thi gian bc ra
khi y l thi gian sp xp li cm xc.
Nu c y km hm nhng tnh cm tiu cc hoc t
chi bn thn tr nn ng yu hn khi nhng con
sng ca c y dng ln cao, sau khi nhng con sng
i xung c y bt u cm nhn nhng tnh cm tiu cc
ny v nhng nhu cu khng c tha mn. Trong
khong thi gian suy sp ny, c y c bit cn ni
chuyn v nhng vn c c, cn c lng nghe v
thu hiu.
V ti, Bonnie, ni rng cm gic khi "suy sp" ging
nh ri xung mt ci ging ti tm. Khi ph n ri
xung "ci ging", c y nhn thc c mnh ang chm
vo s v thc ca chnh mnh, trong bng m v nhng
cm xc hn n. C y c th bt ng phi tri qua hng
lot nhng xc cm khng th din t ni v nhng tnh
cm m h. C y c th cm thy v vng, ngh rng c
y hon ton n c v khng c ch da. Nhng ngay
sau khi chm n y, c y cm nhn c s yu
thng v ng vin, t nhin c y s bt u cm thy
tt hn. Bt ng nh l khi c y "suy sp", t nhin c
y s hng phn v tnh yu li n r trong mi quan h
ca c y.

Lng t tn ca ngi ph n dng ln v h

xung ging nh mt con sng. Khi i n tn
cng, l lc sp xp li tnh cm.
Kh nng cho v nhn tnh yu ca mt ngi ph n
trong mi quan h thng phn nh nhng cm nhn ca
c y v bn thn ra sao. Khi bn thn c y khng cm
thy thoi mi, c y khng th chp nhn v nh gi
cao bn tnh ca mnh. Trong khong thi gian suy sp,
c y c xu hng d b ln t hoc phn ng qu mc.
Khi con sng ti y, c y d b tn thng hn v cn
tnh yu nhiu hn. iu ch yu l ngi bn tnh phi
hiu c y mun g vo khong thi gian , nu khng
anh ta c th c nhng i hi khng ng lc.
N NG PHN NG NH TH NO VI NHNG
CON SNG ?
Khi mt ngi n ng yu mt ngi ph n, c y
bt u trn ngp tnh yu v tha mn. Hu ht n ng
u ngy th cho rng tnh yu s ko di mi mi.
Nhng mong i nhng tnh cm t nhin ca ph n
ko di lin tc cng ging nh bn mong i thi tit s
khng bao gi thay i v mt tri lun ta sng. Cuc i
c v vn nhp iu - ngy v m, nng v lnh, ma h
v ma ng, ma xun v ma thu, tri ph my v
quang ng. Cng nh vy, trong mt mi quan h, n

ng v ph n c nhng nhp iu v chu k ring. n

ng ri xa v sau li gn gi, trong khi kh nng yu
bn thn v mi ngi ca ph n li ln cao v h
xung.
Trong cc mi quan h, n ng ri xa v sau
li gn gi, trong khi kh nng yu bn thn v mi
ngi ca ph n li ln cao v h xung.
Mt ngi n ng kt lun rng s thay i tm trng
t ngt ca ph n ch l do cch c x ca anh ta. Khi
c y hnh phc, anh y c khen ngi nhng khi c y
khng vui anh y cng cm thy phi c trch nhim. Anh
ta c th cm thy tht vng nng n v anh y khng bit
lm cch no mi vic tt p hn. Mt pht trc c
y dng nh rt hnh phc v v vy anh y tin rng anh
y lm tt cng vic ca mnh v ngay sau c y li
khng vui, anh y b sc v anh y ngh rng mnh lm
tt.
ng c sa cha
Bill v Mary kt hn c 6 nm. Bill quan st
c m hnh sng ca Mary nhng v anh y khng hiu
c, anh y c gng sa cha v kt qu l ch lm vn
ti t hn. Anh y ngh rng c iu g khng n vi
khuynh hng ln v xung ca c y. Anh y th gii
thch cho c y rng c khng cn phi bun nh vy.
Mary ch cm thy b hiu lm v v vy au kh hn.

Mc d anh y ngh rng anh y ang sa cha

nhng thc t anh y ang cn tr c y cm thy tt
hn. Khi ngi ph n ri vo "ci ging" ca mnh,
ngi n ng cn bit rng y l khong thi gian c y
cn anh y nht v vn khng phi l cn gii quyt
hay xc nh chnh xc, m l mt c hi ng vin c
y vi tnh yu v iu kin.
Bill ni rng: "ti khng th hiu c Mary - v ti.
Trong nhiu tun c y l ngi ph n tuyt vi nht. C
y ban tng tnh yu cho ti v cho mi ngi m khng
i hi g. Nhng ngay sau c y li tr nn b p lc
bi tt c nhng iu c y lm cho mi ngi v bt u
phn i ti. khng phi l li ca ti nu c y khng
vui. Ti gii thch iu vi c y v chng ti li c
mt trn chin ln hn."
Ging nh rt nhiu nhng ngi n ng khc, Bill
mc mt sai lm khi c gng cn tr bn tnh ca mnh
ang suy sp hay hi phc. Anh y c gng gii thot cho
c y bng cch vc c y dy. Anh y khng bit rng
khi v mnh suy sp, c y cn phi chm n tn y
trc khi c y c th hi phc.
Khi v anh, Mary bt u suy sp, triu chng u tin
ca c y l cm thy b p lc. Thay v lng nghe c y
vi s quan tm m p v thng cm, anh y li c gng
nng c y vi vic gii thch ti sao c y khng nn
qu bun.
iu cui cng mt ngi ph n cn khi c y ang

suy sp l mt ai ni vi c y rng ti sao c y khng

nn nh vy. iu c y cn l mt ai bn cnh khi
c y suy sp, lng nghe khi c y cn chia s tnh cm v
thng cm vi nhng g c y ang phi tri qua. Ngay c
khi mt ngi n ng khng th hiu su sc ti sao ph
n cm thy b p lc, anh y vn c th em n tnh
yu, s quan tm v ng vin.
n ng thy bi ri nh th no?
Sau khi bit ph n ging nh nhng con sng th
no, Bill vn cm thy bi ri. Ln sau, khi v anh y
dng nh ri vo "ci ging" ca mnh, anh y tp cch
lng nghe khi c y ni v nhng iu lm c y mt mi,
tp cch khng a ra nhng li khuyn sa cha s
vic hay khin c y cm thy tt hn. Sau khong 20
pht, anh y tr nn rt tht vng v c y khng cm thy
kh hn cht no.
Anh y ni vi ti, "u tin ti lng nghe v c y
dng nh ci m v chia s nhiu hn. Nhng sau c
y li bt u cm thy thm ch ti t hn. Dng nh
ti cng lng nghe c y cng bun hn. Ti ni vi c
y, c y khng nn bun na v sau chng ti c mt
cuc ci v ln hn".
Mc d Bill lng nghe Mary nhng anh y vn c sa
i c y. Anh y mong c y cm thy kh hn ngay lp
tc. iu Bill khng bit l khi mt ngi ph n ri vo
"ci ging" ca mnh, nu c y cm nhn c s ng
vin, c y khng nht thit phi cm thy kh hn ngay

lp tc. C y c th cm thy ti t hn. Nhng l

mt du hiu ch ra rng s ng vin ca anh y c th
c tc dng. Thc t s ng vin ca anh y c th
gip c y chm y nhanh hn v sau c y c th v
s cm thy kh hn. thc s kh hn c y cn phi
chm y trc . l mt chu k.
Bill bi ri v khi anh y lng nghe, dng nh s
ng vin ca anh y khng c tc dng vi c. Theo
anh, c y ch dng nh l ri vo su hn. trnh s
bi ri ny, ngi n ng cn phi nh rng thnh thong
khi anh y thnh cng trong vic ng vin c y, c y
c th thm ch bun v ti t hn. Thng qua s thu
hiu rng mt con sng cn phi chm y trc khi n
c th dng ln, anh y c th xa b s mong i rng
c y s cm thy kh hn ngay lp tc p li s gip
ca anh y.
Ngay c khi mt ngi n ng thnh cng
trong vic gip mt ngi ph n, c y c th
tr nn tht vng hn.
Vi s hiu bit mi ny, Bill c th hiu hn v kin
nhn vi Mary. Sau khi thnh cng hn trong vic ng
vin Mary khi c y suy sp, anh y cng bit rng khng
c cch no d bo c c y s suy sp trong bao lu,
thnh thong "ci ging" su hn nhng ln khc.
NHNG CUC TR CHUYN V CI V LIN TIP
Khi ph n ra khi "ci ging", c y tr nn ng yu

nh bnh thng. n ng thng hiu nhm s chuyn

i tch cc ny. Ngi n ng thng ngh rng by gi
bt k iu g lm phin lng ngi ph n hon ton
c hn gn v gii quyt. Thc s khng phi nh vy.
l mt o tng. V c y t ngt tr nn ng yu v
tch cc hn, anh y ngh mt cch sai lm rng nhng
vn ca c c gii quyt.
Khi con sng ca c y dng ln, nhng vn tng
t s ny sinh. Khi nhng vn ca c y li xut hin,
anh y tr nn mt kin nhn, v anh y ngh rng chng
hon ton c gii quyt. Khng hiu c nhng
con sng y, anh y thy kh khn chp nhn v nui
dng nhng tnh cm ca c y trong khi c y ang
trong "ci ging" ca mnh.
Khi nhng cm xc khng c gii ta ca ph n
din ra lin tip, anh ta s phn ng mt cch khng
thch ng khi ni:
1. Chng ta s phi tri qua nhng iu ny bao nhiu
ln na?
2. Trc y anh tng nghe iu ny ri.
3. Anh ngh chng ta lm r iu ri m.
4. Khi no em mi thot khi iu y?
5. Anh khng mun phi gii quyt iu mt ln
na.
6. Tht l in r. Chng ta ang ci nhau y.
7. Ti sao em li c qu nhiu vn nh th nh?
Khi ph n ri vo "ci ging" ca mnh, nhng vn
kn o nht c xu hng l ra. Nhng vn ny c th
lin quan n mi quan h nhng thng chng chu nh
hng nng n t nhng mi quan h trong qu kh v

thi th u. Nhng g cn li c hn gn v gii

quyt trong qu kh chc chn s li xut hin. Sau y l
mt s nhng cm xc thng thng c y c th phi
tri qua khi c y ri xung "ci ging" ca chnh mnh.
NHNG TN HIU CNH BO CHO N NG BIT
PH N SP RI XUNG "GING" HOC KHI NO C
Y CN TNH YU CA ANH Y NHT
C y cm thy
B p bc
Khng an ton
Bc tc
Lo lng
Bi ri
Kit sc
V vng
Th ng
T chi
Nghi Ng
iu khin
Phn i
C y c th ni
C qu nhiu vic phi lm
Em cn hn th na.
Em phi lm tt c mi th.
Nhng cn
Em khng hiu ti sao.

Em khng th lm g hn c na.
Em khng quan tm, anh mun lm g th lm.
Anh nn
Khng, em khng mun.
Anh c g?
, anh
Sao anh c th qun

Khi c y cm thy c ng vin nhiu hn vo

nhng thi im kh khn, c y bt u tin tng vo
mi quan h v c th bc vo v ra khi "ci ging" ca
mnh m khng c s mu thun trong mi quan h ca
c y hay cuc chin no trong cuc sng ca mnh. l
mt iu hnh phc trong mi quan h tnh i.
ng vin ngi ph n khi c y ri vo trong "ci
ging" ca mnh l mt mn qu c bit m c y s
nh gi rt cao. Dn dn c y s thot ra khi s nh
hng tri buc ca qu kh. C y vn c nhng lc
thng trm nhng chng s khng cn qu cc oan n
ni bao trm ln s ng yu ca c y.
S HIU BIT NGHO NN
Trong bui hi tho v cc mi quan h ca ti, Tom
phn nn rng "Bc u trong mi quan h ca chng
ti, Susan dng nh rt mnh m nhng sau t
nhin c y tr nn tht nhm chn. Ti m bo vi c
y rng ti yu c y v c y rt quan trng i vi ti.
Sau khi ni chuyn rt nhiu, chng ti vt qua c
chng ngi vt nhng sau mt thng, c y li tri
qua s bt an tng t. iu xy ra c nh l c y
nghe ti ni ln u tin. Ti tr nn qu tht vng v c
y n ni chng ti bc vo mt cuc ci v ln hn".
Tom ngc nhin khi bit rng c nhiu ngi n ng
khc cng chia s tri nghim tng t trong cc mi
quan h ca h. Khi Tom gp Susan, c y ang chiu
hng i ln ca con sng. Khi mi quan h ca h tin

trin, tnh yu ca Susan dnh cho Tom cng ln dn. Sau

khi con sng ca c y t n nh cao, t nhin c y
li bt u cm thy nhm chn v ch k. C y tr nn
bt an v i hi s quan tm nhiu hn.
y l lc bt u ca vic Susan ri xung "ging".
Tom c th khng hiu ti sao c y li thay i nhng
sau mt cuc tho lun cng thng ko di trong nhiu
gi, Susan cm thy d chu hn. Tom oan chc vi
c y v tnh yu v s ng h ca anh y i vi c v
Susan li cm thy yu i. C y cm thy bt lo lng.
Sau s tip xc ny, Tom ngh rng anh ta thnh
cng khi gii quyt vn ny trong mt mi quan h ca
h. Nhng mt thng sau , Susan bt u suy sp v li
cm thy nh vy. Ln ny Tom t thng cm v chp
nhn c y hn. Anh y tr nn thiu kin nhn. Anh y b
xc phm khi c y khng tin anh mt ln na sau khi anh
cam oan vi c y v tnh yu ca mnh dnh cho c
y mt thng trc y. Trong s phng v, anh y xt
on mt cch tiu cc v nhu cu bo m lin tc ca
c y. Do h li ci nhau.
S bo m ngn
Hiu c ph n ging nh nhng con sng nh th
no, Tom nhn ra rng s nhm chn v bt an ca Susan
lp i lp li l theo t nhin, khng th trnh c v ch
nht thi. Anh nhn ra mnh ngy th nh th no khi
ngh rng s p li trn y tnh yu ca anh vi nhng
vn su kn ct li ca Susan c th hn gn ni au
ca c y mi mi.

Tom bit cch ng vin Susan thnh cng khi c y

ri vo "ci ging" ca mnh. iu khng ch khin c
y d dng hn khi hn gn ni au bn trong ca mnh
m i khi cn gip h trnh nhng cuc ci v. Ba nhn
thc sau y khuyn khch Tom:
1. Tnh yu v s ng vin ca ngi n ng khng
th gii quyt c nhng vn ca ph n ngay lp
tc. Tuy nhin tnh yu ca anh y c th khin c cm
thy an ton khi bc su vo "ci ging" ca mnh. Tht
ngy th khi cho rng ngi ph n hon ton ng yu
vo mi lc. Anh y c th bit rng nhng vn ny c
th xut hin ln ny qua ln khc. Tuy nhin mi ln anh
y c th kh hn trong vic ng vin c y.
2. Ngi ph n khi b ri vo "ging" ca mnh,
khng phi li ca n ng hay s tht bi ca anh y.
Bng cch ng vin nhiu hn, anh y cng khng th
ngn iu xy ra, nhng anh y cng c th gip c
y vt qua nhng thi im kh khn .
3. Ngi ph n trong bn thn c y c kh nng t
phc hi sau khi c y chm y, ngi n ng khng
phi nu ko c y. C y khng b tn thng nhng c
y cn tnh yu, s kin nhn v cm thng ca anh y.
KHI NGI PH N KHNG CM THY AN TON
TRONG CI GING CA C Y
Xu hng ny ging nh mt con sng dng ln khi
ngi ph n ang chm m trong tnh yu. iu cn
thit l c y cm thy an ton khi tri qua chu k ny.
Nu khng, c y s c gi v nh th mi th lun lun

tt p v km nn nhng cm xc tiu cc ca c y.
Khi ngi ph n khng cm thy an ton khi ri vo
"ci ging" ca mnh, s la chn duy nht ca c y l
n trnh s u ym v tnh dc hoc km nn v ng
bng nhng cm xc ca mnh thng qua nhng kiu gy
nghin nh ung, n qu nhiu, lm qu sc hay quan
tm qu mc. Tuy nhin, ngay c vi nhng iu y, c
y vn s ri vo ging ca mnh theo nh k v nhng
cm xc ca c y c th xut hin trong nhng kiu
khng kim sot c.
Bn c th bit nhng cu chuyn v nhng cu
chuyn v nhng i v chng cha tng nh nhau hay
ci nhau v ri t nhin trc s ngc nhin ca mi
ngi, h quyt nh ly hn. Trong nhiu trng hp nh
vy, ngi ph n km nn nhng tnh cm tiu cc
ca mnh trnh xy ra chin tranh. Kt qu l c y tr
nn lnh nht v khng th cm nhn c tnh yu.
Khi nhng tnh cm tiu cc b km nn, nhng cm
xc tch cc cng b km nn, v tnh yu s cht. Vic
trnh nhng cuc ci v v chin tranh chc chn c li
nhng khng phi bng cch km nn nhng tnh cm.
Trong chng 9, chng ta s khm ph cch trnh
nhng cuc ci v m khng cn phi km nn tnh cm.
Khi nhng tnh cm tiu cc b km nn, nhng
tnh cm tch cc cng s b km nn v tnh yu s
cht.
Sp xp li tnh cm

Khi con sng ca ngi ph n dng ln l khong

thi gian loi b nhng cm xc v sp xp li. Khng
c s loi b ny hay s thnh thn v tnh cm, ngi
ph n s dn mt i kh nng yu v nui dng tnh
yu. Qua s ngn chn c kim sot nhng tnh cm ca
c y, con sng t nhin ca c y s b cn tr, v c y
dn dn tr nn v cm v thiu am m.
Mt s ph n trnh i mt vi nhng tnh cm tiu
cc ca mnh v km hm chuyn ng theo sng t
nhin ca nhng cm xc ca h c th xut hin hi
chng thi k tin kinh nguyt (PMS). C mi lin h chc
chn gia hi chng thi k tin kinh nguyt v s bt
lc khi khng c kh nng i mt vi nhng tnh cm
tiu cc theo cch tch cc. Trong vi trng hp, ph n
bit cch i mt thnh cng vi nhng cm xc ca h
s thy triu chng ca hi chng thi k tin kinh
nguyt bin mt. Trong Chng 11, chng ta s tm hiu
v k nng hn gn x l nhng tnh cm tiu cc.
Ngay c mt ngi ph n mnh m, t tin v thnh
cng cng cn phi ng qua ci ging ca mnh vi ln.
Thng n ng phm sai lm khi ngh rng nu bn tnh
ca h thnh cng trong cng vic bn ngoi th c y s
khng phi tri qua khong thi gian sp xp li tnh cm.
S tht khng phi nh vy.
Khi mt ngi ph n trong th gii cng vic, ni
chung c y s b i mt vi s cng thng v nhim
cm xc. Nhu cu sp xp li tnh cm tr nn cp thit.
Tng t nh vy, nhu cu ri xa ca mt ngi n ng
ging nh dy cao su c th ko di ra khi anh y phi

chu p lc ln trong cng vic.

Mt nghin cu cho thy rng ni chung lng t
tn ca ph n s tng hay gim trong mt chu k
khong t 21 n 35 ngy. Khng c cuc iu tra no
nghin cu v vic n ng gin ra ging nh dy cao su
thng xuyn n mc no, nhng theo kinh nghim ca
ti, n cng gn nh vy. Chu k nh gi bn thn ca
ph n khng nht thit phi khp vi chu k kinh
nguyt, nhng n din ra trung bnh 28 ngy.
Khi ngi ph n bc vo cng vic, c y c th
thot khi vng quay tnh cm ny, nhng khi c y v
nh, c y cn bn tnh dnh cho s ng vin tnh cm
du dng m mi ph n u cn v nh gi cao vo
khong thi gian ny.
iu quan trng l nhn ra rng xu hng ri vo
ging ny khng nht thit nh hng n kh nng lm
vic ca ph n, nhng n li nh hng ln n s giao
tip vi mi ngi c y yu v cn thc s.
Ngi n ng c th ng vin ph n khi c
y ri xung ging nh th no?
Ngi n ng sng sut bit tm ra cch ca ring
mnh gip ngi ph n cm thy an ton khi cao
hng hay suy sp. Anh y b qua nhng nh gi, i hi
v hc cch ng vin khi cn thit. Do anh y c
hng mt mi quan h m tnh yu v s am m s
tng ln theo thi gian.
Anh y c th phi chu ng mt s nhng trn bo

tnh cm hay s thiu thn cm xc nhng phn thng

li ln hn rt nhiu. Ngi n ng khng hiu bit vn
phi chu nhng cn bo v hn hn, nhng v anh y
khng bit ngh thut yu thng c y trong thi gian
c y ri xung ging, tnh yu ca h s ngng ln ln
v dn tr nn b km nn.
KHI PH N RI XUNG GING V N NG VO
HANG CA H
Harris ni, "Ti th mi cch ti hc c trong
bui tho lun. N thc s c tc dng. Chng ti
gn gi. Ti cm gic nh mnh trn thin ng vy.
Sau t nhin v ti, Cathy, bt u phn nn v vic
ti xem ti-vi qu nhiu. C y bt u i x nh th ti
l tr con vy. Chng ti chm vo cuc ci v nghim
trng. Ti khng bit iu g xy ra na. Chng ti
ang rt ha hp m".
y l mt v d v nhng g c th xy ra khi con
sng v ci dy cao su xut hin gn nh cng lc. Sau
khi tham gia hi tho, Harris thnh cng khi dnh thi
gian v tnh yu cho v v gia nh nhiu hn bao gi ht.
Cathy rt thch th. C y khng th tin c iu . H
tr nn gn gi hn bao gi ht. Con sng ca c y
t n nh im. iu ny ko di trong hai tun, v sau
Harris quyt nh ng mun mt m v xem ti-vi. Dy
cao su ca anh ta bt u chng xung. Anh y cn chy
trn vo hang ng ca mnh.
Khi anh y b trn, Cathy b tn thng rt ln. Con

sng ca c y bt u xung. C nhn anh b i khi

kt thc th nghim quan h mi ca mnh. Hai tun
trc l tt c nhng g c y mun, v ngay by gi c
y ngh c y sp mt i iu . Ngay t khi cn nh,
kiu yu thng ny l gic m ca c y. S ra i ca
anh y l c sc ln vi c. i vi c gi nh d b tn
thng trong c, n nh l kiu a ko cho mt a tr
ri li mang i. C tr nn cc k tht vng.
Logic ca sao Ha v sao Kim
Mt ngi sao Ha s thy kh khn hiu c cm
nhn s say m ca Cathy. Logic ca ngi sao Ha ni
rng: "Anh tng thy rt uyt vi trong hai tun qua.
N khng th cho anh mt cht thi gian ngh ngi no
? Anh tng trao gi tt c trong khong thi gian ,
by gi n lc dnh cho anh. Em nn cm thy chc
chn v an ton v tnh yu ca anh hn bao gi ht".
Logic ca sao Kim li cho thy nhng tri nghim khc:
"Hai tun qua tht tuyt vi, em m rng lng mnh vi
anh. Mt i s quan tm ng yu ca anh l iu au
n hn bao gi ht. Em bt u thc s ci m th anh
li ra i".
Nhng tnh cm quay tr li nh th no?
Bng cch khng hon ton tin tng v ci m, Cathy
bo v bn thn mnh khi b tn thng trong nhiu
nm. Nhng sut hai tun sng trong tnh yu ca h,c

y bt u ci m hn bao gi ht. S ng vin ca

Harris khin c y cm thy an ton khi quay tr li nhng
tnh cm ngy xa ca c y.
t nhin c y bt u cm nhn theo cch mt a
tr khi b c qu bn rn. Nhng tnh cm tc gin v bt
lc cha c gii ta trong qu kh ca c y ln
vic Harris xem ti-vi. Nu nhng tnh cm khng xut
hin, Cathy c th chp nhn mong mun xem ti-vi ca
Harris mt cch lch s.
V nhng tnh cm qua li xut hin, c y cm thy
b tn thng khi anh y xem ti-vi. Nu dnh c hi
chia s v tm hiu s tn thng ca c y, nhng tnh
cm thm kn s bc l. Cathy s chm y v sau c
y s cm thy kh hn r rt. Mt ln na c y s sn
sng tin tng vo s yu thng ngay c khi bit rng
n c th lm au lng c khi chc chn anh y s tm
thi ra i.
Khi tnh cm b tn thng
Nhng Harris khng hiu v sao c y li b tn thng,
anh ni c y khng nn au lng. V cuc ci v bt
u. Ni vi ngi ph n rng c y khng nn cm thy
au lng dng nh l iu ti t nht ngi n ng c
th ni. Thm ch, n s lm c y tn thng hn, ging
nh chc ci que vo mt vt thng cha lnh.
Khi ngi ph n cm thy b tn thng, c y c v
nh ang trch anh y. Nhng nu c y c quan tm
v thu hiu, s trch mng s khng cn. C gng gii
thch ti sao c y khng nn au lng s lm cho cc vn

 ti t hn.
Thnh thong khi ngi ph n b tn thng, thm
ch c y c th ng mt cch sng sut rng c y
khng nn au lng. Nhng trong tnh cm c y vn b
tn thng v khng mun nghe anh y khuyn mnh
khng nn au lng. Tt c nhng g c y cn l s thu
hiu ca anh v vic ti sao c y li au lng.
Ti sao n ng v ph n li mu thun?
Harris hon ton hiu nhm phn ng khi b tn
thng ca Cathy. Anh y ngh c y mun anh phi t
b ti-vi mi mi. Cathy khng i hi Harris phi t b tivi. C y ch mun anh y bit rng iu lm c y au
lng nh th no.
V bn nng, ph n bit rng nu ni au ca h
c lng nghe, h c th tin tng ngi bn i ca
mnh s thay i bt c th g anh ta c th. Khi Cathy
chia s s tn thng ca c y, c y ch cn c lng
nghe v chc chn rng anh y s khng tr li l Harris
trc y, nghin ti-vi v khng sn sng v tnh cm.
Tt nhin Harris c quyn xem ti-vi, nhng Cathy
cng c quyn khng vui. C y c quyn c lng
nghe, thu hiu v bo m. Harris khng sai khi xem ti-vi
v Cathy cng khng sai khi bun.
n ng tranh ci cho quyn c t do trong
khi n b tranh ci quyn c bun. n ng
mun c khng gian trong khi ph n mun c

thu hiu
V Harris khng hiu con sng ca Cathy, anh y ngh
phn ng ca c y l khng cng bng. Anh y ngh anh
y phi lm cho cm xc ca c y khng cn na nu
anh y mun dnh thi gian xem ti-vi. Anh y tr nn d
ni cu v ngh rng anh y khng th lun lun ng yu
v thn mt mi c!
Harris cm thy anh y phi lm cho c y thy sai
c c quyn xem ti-vi, sng cuc sng ca mnh v l
chnh mnh. Anh y tranh ci v quyn c xem ti-vi
trong khi Cathy ch cn c lng nghe. C y tranh ci v
quyn c tn thng v bun.
NHNG XUNG T CN GII QUYT THNG QUA S
HIU BIT
Harris tht ngy th khi ngh rng s tc gin, phn n
v cm gic bt lc v b lng qun ca Cathy trong mi
hai nm s ra i ch sau hai tun chm m trong tnh yu.
Cathy cng ngy th nh vy khi ngh rng Harris khng
th duy tr s ch dnh cho c v gia nh m khng
dnh thi gian ri xa v tp trung cho bn thn.
Khi Harris bt u ra i, n ko theo vic con sng ca
Cathy xung. Nhng tnh cm cha c gii ta ca
c y bt u xut hin. C y khng ch phn ng vi
vic xem ti-vi ca Harris ti hm m c vi nhng nm
c y b lng qun. S tranh ci ca h bt u chuyn
sang go tht sau hai gi ci nhau, h khng ni chuyn

vi nhau na.
Bng cch hiu hnh nh ln hn v nhng g xy
ra, h c th gii quyt s mu thun ca mnh v lm
lnh. Harris Cathy sp xp li tnh cm. C y cn ni
v nhng tnh cm ca mnh v khng b hiu lm. Vic
nhn ra c y ang u tranh c lng nghe
khuyn khch Harris, v anh y cng ang u tranh
c t do. Anh y bit rng bng cch ng h nhu cu
c lng nghe ca c y, c c th ng h nhu cu
c t do ca anh.
Bng cch ng h nhu cu c lng nghe ca
c y, c c th ng h nhu cu c t do ca
anh.
Cathy hiu rng Harris khng c xa b nhng tnh
cm b tn thng ca c y. Thm vo , c y hiu
rng mc d anh y ri xa nhng anh y s tr li v h s
li s c s yu thng. C y nhn ra rng s yu
thng tng ln ca h khin anh y c nhu cu ri xa.
C y bit rng cm gic b tn thng ca c y khin
anh y cm thy b iu khin, v anh y cn cm thy c
khng c bo anh phi lm g.
Ngi n ng c th lm g khi anh y khng
th lng nghe?
Harris hi, iu g xy ra nu ti khng th lng nghe

v ti cn trn trong hang ng ca mnh? Thnh thong

ti bt u lng nghe v ti tr nn gin d. Ti chc
chn vi anh rng l iu bnh thng. Khi con sng
ca c y xung l lc c y cn c chia s nhiu
nht, thnh thong dy chun ca anh y gin ra v anh y
cn ra i. Anh y khng th trao cho c nhng g c
mun, anh y ng v ni nhn mnh ng, iu
ng. Khi ti mun ra i c y li mun ni chuyn.
Khi mt ngi n ng mun ra i v mt ngi ph
n mun ni chuyn, s c gng lng nghe ca anh y
ch lm cho cc vn ti t hn. Sau mt thi gian ngn
anh y s nh gi c y v c th bng n gin d hoc
anh y s tr nn mt mi v ri tr ngoi sc tng
tng v c y s tr nn bun hn. Khi anh y khng th
lng nghe chm ch vi s quan tm thu hiu v tn
trng, ba iu sau y c th gip c:
BA BC NG VIN C Y KHI ANH Y CN
RI XA
1. Chp nhn nhng hn ch ca bn
iu u tin bn cn lm l chp nhn rng bn cn
phi ri xa v khng c g trao tng. Bt k bn mun tr
nn ng yu nh th no bn cng khng th lng nghe
chm ch. ng c gng lng nghe khi bn khng th.
2. Hiu c ni au ca c y
Tip theo bn cn phi hiu rng c y cn hn nhng
g bn c th dnh cho vo thi gian ny. Ni au ca c
y l hp l, ng coi l c y sai ch v cn hn na hoc

b tn thng. C y s b tn thng khi b rung b

ng lc c y cn tnh yu ca bn. Bn khng sai khi
cn khong khng gian ring v c y cng khng sai khi
mun gn gi. Bn c th s rng c y s khng tha th
cho bn hay khng tin tng. C y c th tin tng v
tha th hn nu bn quan tm v hiu c s tn
thng ca c y.
3. Trnh tranh ci v a ra s bo m
Bng cch hiu c s tn thng ca c y, bn s
khng coi l c y sai ch v bun v au n. Mc d bn
khng th dnh cho c y s ng vin c y mun v
cn, bn c th trnh lm cho n ti t hn bng vic
tranh ci. m bo vi co y rng bn s tr li v sau
bn c th dnh cho c y s ng vin m c y cn.
Anh y c th ni g thay v tranh ci
Khng c g sai vi nhu cu c mt mnh hay xem
ti-vi ca Harris m cng khng c g sai vi tnh cm b tn
thng ca Cathy. Thay v tranh ci v quyn c xem tivi, anh y c th ni vi c y nhng iu nh th ny:
Anh hiu em ang bun v ngay by gi anh tht s cn
xem ti-vi v th gin. Khi anh cm thy kh hn, chng ta
c th ni chuyn iu ny c th cho anh y thi gian
xem ti-vi cng nh c hi du xung v chun b lng
nghe s tn thng ca bn i m khng lm cho tnh
cm tn thng ca c y i lch hng.
C y c th khng thch s phn ng ny nhng c
y s tn trng n. Tt nhin c y mun anh y nh

chnh anh y trc y, nhng nu anh y cn ri xa th

l nhu cu hp l ca anh y. Anh y khng th trao
nhng g anh y khng c. iu anh y c th lm l
trnh lm cho mi th ti t hn. Gii php nm trong s
tn trng nhu cu ca anh y cng nh ca c y. Anh y
nn dnh thi gian anh y cn sau tr li dnh cho
c y nhng g c y mun.
Khi ngi n ng khng th lng nghe nhng tnh
cm tn thng ca ph n v anh y cn ri xa, anh y
c th ni Anh hiu em cm thy tn thng v anh cn
thi gian ngh v iu . Hy dnh mt cht thi gian
th gin. i vi ngi n ng, bo cha cho mnh
theo cch ny v khng lng nghe tt hn l c gng gii
thch s tn thng ca c y.
C y c th lm g thay v tranh ci
Khi nghe li gi ny, Cathy ni Nu anh y trong
hang ng ca mnh vy cn ti th sao? Ti cho anh y
khng gian nhng ti c ci g? Nhng g Cathy c l
iu tt nht ngi bn i ca c y c th dnh cho c
lc . Bng cch khng i hi anh y phi lng nghe khi
c y mun ni chuyn, c y c th trnh lm cho vn
tr nn nn ti t hn bng cch gy ra mt cuc tranh
ci ln. Th hai l c y nhn c s ng h ca anh ta
khi anh quay tr li, khi anh ta thc s c kh nng ng
h c y.
Nn nh rng, c khi mt ngi n ng cng cn
c ko cng ra ging nh mt si dy cao su, khi anh
ta quay tr li, anh ta s mang theo mt tnh yu ln hn.

Sau anh ta c th lng nghe. y l thi gian tt nht

bt u cuc ni chuyn.
Chp nhn nhu cu ca mt ngi n ng i su
vo ni tm ca anh ta khng c ngha l loi b nhu cu
ni chuyn. iu ny ch c ngha l t b nhu cu i
hi anh ta phi lng nghe bt k khi no ngi n b
mun ni. Cathy hc cch chp nhn rng i khi mt
ngi n ng khng th lng nghe c ni hoc ni
chuyn vi c v bit rng nhng thi im khc, anh
ta li c th nghe c ni. S ng lc l v cng quan
trng. n b c khuyn khch khng c t b
nh bt u cuc ni chuyn nhng hy tm nhng thi
im khc khi m n ng c th lng nghe.
Khi mt ngi n ng ri xa l thi gian nhn
nhiu s ng h hn t bn b. Nu Cahy cm thy cn
ni chuyn nhng Harris li khng th lng nghe, th sau
Cathy c th ni vi nhng ngi bn ca c. Ngi
n b c th gy ra nhiu p lc hn cho mt ngi n
ng nu anh ta cm thy mnh l ngun yu thng v
ng h duy nht m c y c.
Khi con sng ca mt ngi n b xung v bn
i ca c y li ang trong hang, iu ct yu l c ta
phi c nhng ngun ng h khc. Nu khng c ta
khng th gip mnh thot khi tnh trng yu ui v
bc bi i phng ca mnh.
Ngi n b c th gy ra nhiu p lc hn cho
mt ngi n ng nu anh ta cm thy mnh l
ngun yu thng v ng h duy nht m c y c.

Tin c th gy nn nhng vn g?
Chris ni: Ti hon ton b nhm ln. Khi chng ti kt
hn, chng ti rt ngho. C hai chng ti lm vic vt v
v chng ti ch c va tin chi tiu. Thnh thong
v ti, Pam, li than phin cuc sng ca c y vt v nh
th no. Ti c th hiu c iu . Nhng gi chng
ti giu c. C hai chng ti u l nhng ngi thnh
t trong cng vic. Vy c th bng cch no m c y
vn khng hnh phc v vn hay phn nn? Nhng ngi
ph n khc a ra vi li khuyn cho tnh trng ca
c y. Tt c nhng iu chng ti lm l ci nhau. Chng
ti hnh phc khi chng ti ngho kh, cn by gi
chng ti li mun c mt cuc ly d.
Chris khng hiu rng ph n ging nh nhng
con sng. Khi anh ci Pam, ht ln ny n ln khc,
con sng ca c y xung. Nhng thi im anh
ta c th lng nghe v thu hiu ni bun ca c y. Tht
d dng cho anh y hp l ha nhng cm gic tiu
cc ca c y bi anh ta chia s vi nhng cm gic
y. T cch nhn nhn ca anh, v anh c mt l do ng
n cho ni phin mun ca mnh h khng c
nhiu tin.
Tin khng th p ng c nhng nhu cu v
mt tnh cm
Nhng ngi n t sao Ha c xu hng suy ngh

rng tin l gii php cho mi vn . Khi Chris v Pam

cn ngho v kh khn sng tn tin, anh ta c th
lng nghe v thng cm vi ni au ca c y v quyt
nh kim nhiu tin hn. Vy nn c y khng th khng
hnh phc. Pam cm thy anh ta thc s quan tm n
c.
Nhng khi cuc sng ca h ci thin v mt ti chnh,
theo tc gi, c ta tip tc tr nn phin mun. Anh ta
khng th hiu ti sao c y vn khng c hnh phc.
Anh ta ngh rng c y nn vui v trong mi lc v h
ang rt giu c. Pam cm thy rng chng c khng
quan tm n c.
Chris khng nhn ra rng tin khng th trnh cho Pam
khi phin lng. Khi con sng ca c y xung, h ci
nhau bi v anh ta khng th hp l ha nhu cu mun
phin mun ca c y. Tht ng bun ci, cng tr nn
giu c h cng tr nn mu thun hn.
Khi h ngho, tin l l do chnh dn n s phin
mun ca ngi v, nhng khi h cng tr nn c bo
m v mt ti chnh, c y cng nhn ra c nhng ci
m c khng nhn c v mt tnh cm. Qu trnh tin
trin ny l t nhin, bnh thng v c th d on
c.
Khi nhng nhu cu v mt ti chnh ca mt ph
n c p ng, c y nhn thc r hn v
nhng nhu cu tnh cm ca mnh.
Mt ngi n b giu c cn c php
bun phin nhiu hn

Ti nh mnh c li trch dn ny trong mt bi

bo: Mt ngi n b giu c c th ch nhn c s
thng cm t mt nh tm bnh hc giu c. Khi mt
ngi n b giu c rt nhiu tin, th mi ngi/v c
bit l chng ca c ta khng c php cho c ta quyn
c phin mun. C y khng c php ging nh mt
con sng ln xung theo thy triu. C y khng c
php khm ph nhng cm xc ca mnh hoc cn
nhiu hn trong bt c mt lnh vc no trong cuc sng
ca c.
Ngi ta thng ngh mt ph n c tin c p
ng y mi lc bi v cuc sng ca c y c th s
ti t hn nhiu nu khng c s d tha v ti chnh.
S d on ny khng ch thiu thc t m cn thiu s
tn trng. Khng tnh n nhng vn nh sc khe,
a v x hi, c quyn c li hay hon cnh, mt ngi
ph n cn c php phin mun v cho php nhng
con sng ca c ln xung theo thy triu.
Chris c khch l khi anh y nhn ra rng anh y
c th lm cho v mnh hnh phc. Anh y nh rng anh
y coi trng nhng cm gic ca v mnh khi h cn
ngho, anh ta c th lm nh th khi h giu c. Thay
cho cm gic tuyt vng, anh ta nhn ra mnh thc s
bit cch ng h v nh th no. Anh ta mc sai lm
vi suy ngh cho rng tin c th to cho c y nim hnh
phc trong khi chnh s quan tm v s thu hiu ca anh
dnh cho c mi l cn nguyn s hi lng ca c.
NHNG CM GIC RT QUAN TRNG

Nu thnh thong mt ngi ph n ang trong lc bt

hnh khng c s ng h th sau ny, c y c th s
khng bao gi thc s hnh phc. c hnh phc thc
s i hi c y phi nhy vo ging, th lng, hn gn
v lm cho nhng cm xc tr nn tinh khit. y l mt
qu trnh rt t nhin v lnh mnh.
Nu chng ta cm nhn c nhng cm gic tch cc
ca tnh yu, hnh phc, s tin tng v lng bit n,
chng ta i khi cng phi cm thy gin d, bun b, s
hi, n nn. Khi mt ngi ph n nhy vo ging ca
mnh - trm xung - l khi c y c th hn gn nhng
cm xc tiu cc.
Ngi n ng cng cn gii quyt nhng cm gic
tiu cc ca h sau h c th bit c cm gic
tch cc ca chnh h. Khi mt ngi n ng i vo
hang-sng vi ni tm ca mnh-l thi im anh ta trm
lng v gii quyt nhng cm gic tiu cc ca mnh.
Trong Chng 11, chng ti s tm ra phng php gt
b nhng cm gic tiu cc c hiu qu cho c n b
ln n ng.
Khi mt ngi ph n hng phn, c y s cm thy
hi lng vi nhng g c y c. Nhng khi chn nn th c
y s nhn ra mnh ang thiu thn ci g. Khi c y cm
thy lc quan, c y c kh nng nhn nhn v p ng li
nhng iu tt p trong cuc sng. Nhng khi c y suy
sp, tm trng ca c y tr nn bi quan v phn ng d
di i vi nhng tht bi xy n trong cuc sng ca
c.
Cng nh mt cc nc c th na y na vi. Khi

mt ngi ph n yu i th c y s cm nhn c s
y ca cuc sng cn khi chn nn th c y s ch
cm nhn c s trng rng. Khi c y thoi mi, c y
s vt qua c nhng ni bun, khi bun chn, s
trng tri li n nhiu hn.
Nu khng bit ngi ph n ging nh nhng con
sng, ngi n ng khng th hiu v ng h nhng
ngi v ca h c. H nhm ln khi vt cht b ngoi
c v y hn nhng li c nhng rn nt trong mi
quan h. Khi nh c s khc bit ny, mt ngi n
ng s nm gi c b quyt mang tnh yu thng
n cho ngi bn i ca mnh, tnh yu m c xng
ng c nhn khi c cn n nht.
8. Khm ph nhng nhu cu tnh cm khc nhau
ca chng ta
n ng v n b nhn chung khng nhn thy
rng h c nhng nhu cu tnh cm rt khc nhau. Kt
qu l h khng th bit c theo trc gic cch p
ng ln nhau nh th no. Trong mi quan h, n ng
thng cho i ci m h mun, trong khi n b cng cho
i ci m h mun. Mi bn u lm tng rng i
phng c cng nhu cu v mong c nh mnh. Kt qu
l cui cng c hai u khng hi lng v cm thy b xc
phm.
C n ng v n b u cm thy h c cho i v
cho nhng h khng h c nhn li. H cm thy tnh
yu ca h khng c tha nhn v khng c nh
gi cao. S tht l c hai cng trao tnh yu i nhng l
khng theo ng cch m pha kia yu cu.

V d, mt ngi n b ngh c ta ang sng trong

tnh yu khi c ta t ra rt nhiu cu hi quan tm hoc
by t s quan tm. Nh chng ta tho lun lc trc,
iu ny c th gy bc tc cho ngi n ng. Anh ta
c th bt u cm thy b iu khin v mun c khong
khng ring. C gi cm thy bi ri v nu c ta c
nhn kiu ng h ny, c y s tn dng nhit lit.
Nhng n lc ca c y trong tnh yu trong trng hp
ny may nht th s b pht l cn ti t nht th s gp
phi s tc gin.
Tng t nh vy, ngi n ng ngh l h ang
yu nhng cch m h th hin tnh yu c th lm cho
n b cm thy khng c nh gi cao v khng c
p ng. V d, khi mt ngi n b tr nn kh chu,
n ng li ngh rng anh ta yu v ng h c y bng
cch a ra nhng li l c l lm gim bt s trm
trng i vi nhng vn ca c y. Anh ta c th ni:
ng lo lng, khng phi l mt vn qu ln.
Hoc anh ta c th hon ton khng n c y v
ngh rng anh ta ang dnh cho c khong khng gian
ring gim bt cng thng v c y i vo th gii
ring ca mnh. iu m anh ta ngh l s ng h
khin c y cm thy b nh gi thp, khng c yu v
b b ri.
Nh chng ta tho lun, khi mt ngi n b
phin mun, c y cn c lng nghe v cn c thu
hiu. Nu khng hiu bit v s khc bit trong nhng
nhu cu gia phi nam v phi n, mt ngi n ng
khng hiu ti sao nhng c gng ca anh gip
n b li b tht bi.

MI HAI KIU TNH YU

Hu ht nhng nhu cu tnh cm phc tp ca chng
ta c th tm gn nh nhu cu cho tnh yu. Mi mt
ngi n ng v mt ngi n b c 6 nhu cu v tnh
yu nht nh v c tm quan trng ngang nhau. n ng
t ln hng u s tin tng, s chp nhn, nh gi
cao, ngng m, s tn ng v s khuyn khch. n b
t ln hng u nhu cu v s quan tm, s thu hiu,
s tn trng, s tn tm, s lm cho c gi tr v an tm.
Bi ton khng nh tm ra c ngi bn i ca
ta cn g c n gin ha thng qua vic hiu c
12 kiu khc nhau ca tnh yu.
Bng cch xem xt danh mc ny bn c th d dng
bit c ti sao ngi bn i ca mnh c th khng
cm thy c yu. V iu quan trng nht l danh mc
ny c th a ra cho bn mt hng ci thin mi
quan h ca bn vi ngi khc gii khi bn khng cn
bit lm g na.
Nhng nhu cu hng u v tnh yu ca n
ng v n b
y l cc kiu tnh yu khc nhau c t i chiu
nhau:
n b cn nhn c

1. S quan tm
2. S thu hiu
3. S tn trng
4. S tn tm
5. S lm cho c gi tr
6. S an tm
n ng cn nhn c
1. S tin tng
2. S chp nhn
3. S nh gi cao
4. S cm phc, ngng m
5. S tn thnh
6. S khuyn khch
Hiu bit nhng nhu cu ca bn
Tt nhin mi n ng v n b u cn c tt c 12
kiu tnh yu. hiu 6 kiu nhu cu tnh yu cn bn
cn cho n b khng c rng n ng khng cn
nhng kiu tnh yu ny. n ng cng cn c s quan
tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s lm cho
c gi tr, s an tm. Ci c coi l nhu cu hng u
chnh l p ng mt nhu cu cn bn c i hi trc
khi mt ngi hon ton c th nhn v nh gi nhng
kiu tnh yu khc.
p ng mt nhu cu hng u c i hi
trc khi mt ngi hon ton c th nhn v
nh gi nhng kiu tnh yu khc

Mt ngi n ng tr nn hon ton chp nhn v

tn dng 6 kiu tnh yu cn bn ca ngi n b (s
quan tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s lm
cho c gi tr, s an tm) khi nhng nhu cu cn bn ca
n ng c p ng y trc . Cng nh vy,
mt ngi n b cn s tin tng, s chp thun, s
nh gi cao, s khm phc, s tn thnh v s khuyn
khch. Nhng trc khi c y c th thc s qu trng v
nh gi cao nhng loi tnh yu ny, nhng nhu cu cn
bn ca c trc tin phi c p ng.
Hiu c nhng loi tnh yu hng u m i
phng ca bn cn l mt b quyt ln trong vic ci
thin cc mi quan h trn hnh tinh ny. Vic nh rng
n ng n t sao Ha s gip bn nh n v chp
nhn rng n ng c nhng nhu cu tnh yu cn bn
khc.
Tht d dng cho mt ngi n b trao i ci m
c y cn v qun rng nhng ngi n t sao Ha yu
qu ca c c th cn nhng th khc na. Cng nh
vy, mt ngi n ng ch trng vo nhng nhu cu ca
h, lc hng trn thc t rng loi tnh yu ca h cn
khng phi lun lun c nhng ngi n t sao Kim
yu qu ca h nh gi cao v ng h.
Vn hu ch v cng hiu nht ca cch hiu mi
v tnh yu ny l nhng loi tnh yu khc nhau s h tr
ln nhau. Chng hn nh, khi mt ngi n t sao Ha
biu l s quan tm v s thu hiu ca anh ta, mt
ngi n t sao Kim bt u trao i mt cch t
nguyn v trao li cho anh ta s tin tng v s chp

nhn nhng ci m anh ta cn. iu tng t xy ra khi

mt ngi n t sao Kim th hin s tin tng ca c y
ngi n t sao Kim s bt u t ng trao i vi s
quan tm v nhng ci m c ta cn.
Trong 6 on di y, chng ti s nh ngha v 12
kiu tnh yu vi nhng gii hn tc dng v s i khng
t nhin ca chng
1. n b cn s quan tm v n ng cn s
tin cy
Khi mt ngi n ng th hin s quan tm n
nhng cm gic ca mt ngi n b v thc s
n li ch ca c y, c y cm thy c yu v c
quan tm. Khi mt ngi n ng lm cho ngi n b
cm thy c bit theo cch quan h kiu ny, anh ta
thnh cng trong vic p ng nhu cu cn bn u tin
ca c. Mt iu rt t nhin, c y bt u tin tng anh
y hn. Khi c y tin tng, c y tr nn ci m v d
chp nhn hn.
Khi thi ca mt ngi n b ci m v d chp
nhn hng ti mt ngi n ng, anh ta cm thy c
tin tng. Tin tng mt ngi n ng l phi tin rng
anh ta ang lm nhng iu tt nht v rng anh ta mun
nhng iu tt p nht cho i phng ca mnh. Khi
s phn ng ca mt ngi n b th hin nim tin chc
chn vo nhng kh nng v mun ca ngi n ng
ca c y, nhu cu tnh yu cn bn ca anh ta c
p ng. Mt cch t gic, anh ta s quan tm v ch
n nhng nhu cu v cm gic ca c y hn.

2. n b cn s thu hiu v n ng cn s
chp nhn
Khi mt ngi n ng lng nghe m khng nh gi,
ngc li anh ta t ra ng cm v thn thit khi mt
ngi n b th hin nhng cm gic ca mnh, c y
cm thy c lng nghe v c thu hiu. Thi thu
hiu khng phi l phng on bit c nhng cm
gic v suy ngh ca mt ngi, thay vo , n l tp
hp ngha t nhng ci c nghe v hng ti nh
gi cao ci ang c giao tip. Nhu cu c lng nghe
v c thu hiu ca mt ngi n b cng c p
ng, c y cng d trao cho ngi n ng ca c s
chp nhn m anh ta cn.
Khi mt ngi n b chp nhn mt cch y yu
thng mt ngi n ng m khng h c gng thay
i anh ta, anh ta cm thy c chp nhn. Mt thi
chp nhn khng phn i m l khng nh rng anh ta
ang c chp nhn y yu thng. iu ny khng c
ngha l ngi n b tin rng anh ta thc s hon ho
m ch r rng c y khng c gng ci thin anh ta,
rng c y tin anh s t ci thin mnh. Khi mt ngi n
ng cm thy c chp nhn th s d dng cho anh y
hn nhiu lng nghe v trao cho c y s thu hiu
m c y cn v ng c hng.
3. n b cn s tn trng v n ng cn s
nh gi cao
Khi mt ngi n ng p li ngi n b mt cch
thu hiu v u tin hng u n nhng quyn li,

nhng c mong, nhng yu cu ca c y, th c y cm

thy c tn trng. Khi cch c x ca anh y thc
s n nhng cm gic v nhng suy ngh ca c y,
chc chn c y cm thy c tn trng. Vic th hin
s tn trng mt cch t nhin v c th, ging nh tng
hoa v ghi nh nhng l k nim hng nm, l iu ch
yu p ng nhu cu cn bn th 3 ca mt ngi
n b. Khi c y cm thy c tn trng th d dng
cho c y hn rt nhiu trao cho ngi n ng lng
knh trng m anh ta ng c nhn.
Khi ngi n b nhn thc c vic tip nhn
nhng gi tr v li ch c nhn bt ngun t s c gng
v cch c x ca mt ngi n ng, th n ng cm
thy c nh gi cao. S nh gi cao l phn ng t
nhin nhn c s ng h. Khi mt ngi n ng
c nh gi cao, anh ta bit s c gng ca mnh
khng ung ph v do c khuyn khch trao i nhiu
hn na. Khi mt ngi n ng c nh gi cao, anh
ta t ng trao quyn v n lc tn trng bn i ca
mnh nhiu hn.
4. n b cn s tn tm v n ng cn s
ngng m
Khi ngi n ng u tin hng u n nhng nhu
cu ca mt ph n v anh ta cam kt mt cch hnh
din ng h v p ng cho c y, nhu cu tnh yu th
4 ca c y c p ng. Mt ngi n b n r khi
c y cm thy c yu thng v c coi l c bit.
Ngi n ng p ng nhu cu c yu thng theo
cch ny ca c y khi anh ta coi nhng cm gic v

nhng nhu cu ca c y quan trng hn nhng mi

quan tm khc ca anh nh cng vic, s nghin cu v
s gii tr. Khi mt ngi n b cm thy rng c y l s
mt trong cuc i anh ta, sau , tht d dng, c y s
ngng m anh ta.
Cng nh ngi n b cn cm thy s tn tm ca
ngi n ng, ngi n ng c nhu cu cn bn
cm thy s ngng m ca ngi n b. Ngng m
mt ngi n ng tc l lu tm n anh ta vi s ngc
nhin, thch th v hi lng. Mt ngi n ng cm thy
c ngng m khi ngi n b b ngc nhin mt
cch hnh phc bi nhng ti nng v tnh cch ring ca
anh y, nhng ci c th bao gm s hi hc, sc
mnh, s kin tr, tnh chn tht, s lim khit, s lng
mn, s tt bng, s yu thng, s thu hiu v nhng
ci c gi l o c truyn thng khc. Khi mt ngi
n ng cm thy c ngng m, anh ta t cm thy
chc chn dnh ht tnh cm ca mnh cho ngi
n b ca i anh v yu thch c y.
5. n b cn c coi l c gi tr v n ng
cn s tn thnh
Khi mt ngi n ng khng phn i hoc tranh
lun vi nhng cm gic v nhng mong mun ca mt
ngi n b v thay vo chp nhn v khng nh gi
tr ca h, th ngi n b thc s cm thy c yu
bi v nhu cu cn bn th 5 ca c y c p ng.
Thi nh gi cao ca mt ngi n ng khng nh
quyn ca ngi n b cm nhn theo cch ca c y
(iu rt quan trng phi nh l ngi ta c th nh gi

cao quan im ca c trong khi vn c quan im ring

ca mnh). Khi mt ngi n ng hc cch lm th no
khin cho mt ngi n b bit c rng anh ta c
thi nh gi cao, anh ta chc chn s nhn c s
tn thnh i vi nhng nhu cu c bn ca anh ta.
Trong su thm, mi ngi n ng u mun tr
thnh mt ngi anh hng hay chng hip s trong tm o
gip sng lp lnh i vi ngi n b ca i mnh.
Biu hin ca vic anh thi trong k thi do ngi n
b t ra l c y tn thnh anh ta. Thi tn thnh ca
mt ngi n b chnh l s cng nhn nhng im tt
p ca anh ta v by t s hi lng ton din i vi anh
ta (Hy nh rng vic dnh s ng h cho mt ngi n
ng khng c ngha l lun lun ng vi anh ta). Thi
ng h l s nhn thc v tm kim nhng l do tt
lnh n giu pha sau nhng iu anh ta lm. Khi anh ta
nhn c s tn thnh m anh ta cn, anh y d dng
nh gi cao nhng cm gic ca ngi n b hn.
6. n b cn s an tm v n ng cn s
khuyn khch
Khi mt ngi n ng lin tc t ra rng anh ta quan
tm, thu hiu, tn trng, nh gi cao v ht lng vi
i phng ca mnh, nhu cu cn bn ca c y chc
chn c p ng. Thi khng nh lp i lp li
khin cho ph n bit rng c y c anh ta tip tc
yu.
Thng thng, mt ngi n ng mc sai lm trong
suy ngh rng mt khi anh ta p ng nhng nhu cu
tnh yu cn bn ca mt ngi n b v c y cm thy

hnh phc v an tm, c y s bit rng c y c yu

mi mi. Nhng trng hp ny khng phi nh vy.
p ng nhu cu tnh yu cn bn th 6 ca ngi n
b, n ng phi nh lm cho c y yn tm lp i lp li.
Thng thng, mt ngi n ng mc sai lm
trong suy ngh rng mt khi anh ta p ng
nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi n
b v c y cm thy hnh phc v an tm, c y s
bit rng c y c yu mi mi.
Tng t nh vy, mt ngi n ng c nhu cu
hng u l c ngi n b khuyn khch. Thi
khuyn khch ca mt ngi n b em li nim hy vng
v lng can m cho mt ngi n ng bng cch bc l
s tin tng vo tnh cch v ti nng ca anh ta. Khi thi
ca mt ngi n b th hin s tin tng, chp
nhn, s nh gi cao, s ngng m v tn thnh, n
khuyn khch ngi n ng lm tt c nhng g m anh
ta c th. Cm gic c khch l thc y anh ta trao cho
c y s an tm trong tnh yu m c y cn.
iu tt nht c bc l ra mt ngi n ng l
khi 6 nhu cu tnh yu cn bn ca anh y c p ng.
Nhng khi ngi n b khng bit ngi n ng cn g
l ch yu v trao cho anh ta mt tnh yu mang tnh cht
quan tm hn l mt tnh yu mang tnh cht tin tng,
c y c th ph hng mi quan h ca h m khng
bit. Cu chuyn di y minh chng cho quan im
ny.

CHNG HIP S TRONG CHIC O GIP SNG LP

LNH
Trong su thm mi ngi n ng u c hnh nh
ca mt anh hng hoc l mt chng hip s trong chic
o gip sng lp lnh. Hn bt k iu g, n ng mun
thnh cng trong vic gip v bo v ngi ph n
m anh ta yu. Khi n ng cm thy c tin tng, anh
ta c th bc l ra s cao qu ca chnh mnh. Anh y tr
nn quan tm hn n i phng. Khi n ng khng
cm thy c tin cy, anh ta s mt i s linh hot v
nng lng ca mnh, v sau , anh ta c th chm dt
s quan tm.
Hy tng tng mt chng hip s trong chic o
gip lp lnh rong rui khp t nc. t nhin chng
nghe ting than khc ca mt ngi ph n. T ng xa
chng nhanh chng tin n. Thc nga phi nc kiu,
chng lao nhanh n pha cung in ca nng, ni nng
b mt con rng giam lng. Chng hip s cao qu rt ngay
gm ra v git cht con rng. Kt qu l chng nhn
c tnh yu ca nng cng cha.
Khi cnh cng cung in m ra, chng c gia nh
nng cng cha v ngi trong thnh n cho nng
nhit. Chng c mi n sng thnh v c coi nh
mt anh hng. Chng v nng cng cha yu nhau.
Mt thng sau, chng hip s cao qu li ra i. Khi tr
v, chng nghe thy nng cng cha yu du ca mnh
ang la ln cu xin s gip . Mt con rng khc tn
cng vo lu i. Chng tin n v rt gm git con

rng.
Trc khi chng quay ngi tin n, nng cng
cha ni ln t pha ta thp:
ng dng gm ca chng, hy dng si dy ny.
N s c hiu qu hn.
Nng cng cha nm cho chng ci thng lng v ra
hiu hng dn cho chng cch s dng n. Chng min
cng lm theo li hng dn ca nng. Chng qun si
dy quanh c con rng v sau git mnh. Con rng
cht v mi ngi ly lm hi lng.
Ti ba tic cho mng, chng hip s cm thy mnh
khng thc s lm c g. V l do no chng
s dng si dy ca nng cng cha v khng s dng
thanh gm ca mnh, chng khng cm thy xng ng
vi s cm phc v lng tin cy ca ngi dn trong
thnh. Sau s kin , chng kh phin mun v qun i
vic ta sng trong chic o gip ca mnh.
Mt thng sau , chng li thc hin mt chuyn i
khc. Khi chng ri i vi thanh gm ca mnh, nng
cng cha nhc chng hy cn thn v bo vi chng hy
mang theo ci thng lng. Trn ng tr v nh, chng
thy mt con rng khc na ang tn cng ta lu i.
Ln ny chng xng thng ln vi thanh gm ca mnh,
nhng li ngi ngn, ngm ngh mnh c th nn dng ci
thng lng. Ngay lc ang chn ch, con rng phng la
v t chy cnh tay phi ca chng. Trong lc bi ri,
chng ngc nhn ln thy nng cng cha ca chng
ang vy tay t pha ca s ca ta lu i.
Hy dng thuc c ny, nng ht ln Si dy
khng th gip ch c.

Nng nm cho chng l thuc c, chng vo

ming con rng v n cht. Mi ngi tung h v t chc
l n mng nhng chng hip s cm thy xu h.
Mt thng sau , chng li c chuyn i khc. Khi
chng ri i vi thanh gm ca mnh, nng cng cha
cng nhc chng hy cn thn v nh mang theo ci
thng lng v thuc c. Chng tc gin bi nhng
gi ca nng, nhng ln ny chng vn mang chng
theo mnh.
Trong chuyn i ny chng nghe thy nng cng
cha khc. Khi chng tin ln theo ting thn thc ca
nng, s nn ch gim i v chng cm thy t tin v
nhanh nhn. Nhng khi chng ma gm git tn gian
thn, mt ln na chng li chn ch. Chng t hi Ta
nn s dng thanh gm ca ta, ci thng lng hay thuc
c? Nng cng cha c th ni g y?
Lc chng b bi ri. Nhng sau chng nh ra
rng chng cm thy nh th no trc khi chng bit
nng cng cha, tr v nhng ngy thng chng ch mang
theo mt thanh gm. Vi ngn la ca nim tin bng
chy, chng qung thng lng v thuc c i v xng
thng ti con rng vi thanh gm cng l. Chng git
c con rng v mi ngi trong thnh tung h chng.
Chng hip s trong chic o gip sng lp lnh khng
bao gi quay tr li vi nng cng cha ca chng na.
Chng mt ngi lng mi v sng hnh phc vnh
vin. Cui cng chng cng kt hn nhng ch sau khi
bit chc rng ngi bn i mi ca chng khng h
bit g v thng lng v thuc c.
Nn nh rng trong mi ngi n ng l mt chin

binh trong chic o gip sng lp lnh, l mt biu tng

v sc mnh gip bn nh n nhng nhu cu cn
bn ca mt ngi n ng. Mc d mt ngi n ng
c th nh gi cao s quan tm v tr gip, nhng nu
c qu nhiu iu s khin anh ta gim bt nim tin
hoc lm anh ta mt hng.
BN C TH THAY I S V TNH CA I
PHNG NH TH NO?
Nu khng nhn thc c iu g l quan trng i
vi ngi bn khc gii, n ng v n b khng nhn ra
h c th lm tn thng ngi bn i ca mnh nhiu
nh th no. Chng ta c th nhn nhn rng n ng v
n b u rt v trong cch giao tip, iu khng
ch khng c hiu qu m thm ch cn c th lm cho
ngi bn i ca mnh mt hng.
n ng v n b b tn thng cm xc d dng
nht khi h khng nhn c kiu tnh yu cn bn m h
cn. n b nhn chung khng nhn ra rng cch m h
giao tip l khng ng h v lm tn thng n lng t
tn ca n ng. Mt ngi n b c th c gng nhy
bn vi nhng cm gic ca mt ngi n ng, nhng
bi v nhng nhu cu tnh yu cn bn ca n ng rt
khc vi c ta, c khng th on trc c nhng g
thuc v bn nng t nhin ci g l nhu cu ca phi
nam.
Thng qua vic hiu c nhng nhu cu tnh yu
cn bn ca mt ngi n ng, ngi n b c th

thc r hn v nhy bn hn vi nhng l do gy nn s

kh chu ca n ng. Di y l mt danh sch nhng
ci sai lm trong giao tip thng thng m ngi n b
mc phi trong quan h vi nhu cu tnh yu cn bn ca
mt ngi n ng.
Nhng nhm ln ngi n b thng mc phi
1. n b c gng ci thin cch c x ca n
ng hoc gip h bng cch a ra nhng li khuyn m
h.
2. n b c gng thay i hoc iu khin cch c
x ca n ng bng cch chia s s bun au hoc
nhng cm gic tiu cc ca c y (rt tt khi chia s
nhng khng tt khi c gng iu khin hot ng ca
n ng hay trng pht h).
3. n b khng hiu c nhng vic m n ng
lm cho mnh m ch phn nn c nhng vic m n ng
khng lm.
4. n b sa cch c x ca n ng v ch cho h
lm ci g, nh th n ng l mt a tr.
5. n b th hin nhng cm gic au bun ca mnh
mt cch quanh co vi nhng cu hi hoa m nh Lm
sao anh li lm nh vy?.
6. Khi n ng a ra nhng quyt nh hoc a ra
nhng sng kin no , n b iu chnh hoc ph bnh
h ngay.
Ti sao n ng khng cm thy c yu
1. n ng cm thy khng c yu bi v n b
khng tin h na.
2. n ng cm thy khng c yu bi v n b

khng chp nhn nhng g n ng c.

3. n ng cm thy b li dng v khng c yu v
n b khng cm kch trc nhng g m h lm.
4. n ng khng cm thy c yu v anh ta khng
cm thy c cm phc.
5. n ng cm thy khng c yu v cm thy n
b khng tn ng mnh v anh ta khng cm thy mnh
l ngi tt na.
6. n ng cm thy khng c yu bi v n b
khng khuyn khch h suy ngh theo cch ring.
Cng nh n b d dng mc phi sai lm khi h
khng hiu c nhu cu cn bn ca n ng l g, n
ng cng mc sai lm. n ng nhn chung khng nhn
bit c cch giao tip ca h l khng tn trng v
khng ng h phi n. Thm ch mt ngi n ng c
th bit rng i phng khng c hnh phc vi
mnh, nhng nu anh ta khng hiu c ti sao c y
cm thy khng c yu v ci m c y cn l g, anh ta
khng th thay i cch tip cn.
Thng qua vic hiu nhng nhu cu cn bn ca mt
ngi n b, mt ngi n ng nhy cm v tn trng
hn vi nhng nhu cu ca n b. Di y l mt danh
sch nhng sai lm trong giao tip m n ng mc phi
trong mi quan h vi nhng nhu cu tnh cm ca mt
ngi n b.
Nhng nhm ln n ng thng mc phi
1. n ng khng lng nghe, rt d dn n khng

, khng hi nhng cu hi th hin s quan tm v sn

sc.
2. n ng coi nhng cm gic ca n b l khng
thc v sa sai cho c y. Anh ta ngh c y cn phng
n gii quyt nn anh ta a ra li khuyn.
3. n ng lng nghe nhng sau li cu gin v
khin trch n b v gy phin toi v lm h suy sp.
4. n ng lm gim tnh quan trng ca nhng cm
gic v nhng nhu cu ca n b. n ng cho rng
nhng a con hoc cng vic quan trng hn.
5. Khi n b bun phin, n ng gii thch l do ti
sao anh ta ng v ti sao n b khng nn bun chn.
6. Sau khi lng nghe, n ng chng ni g ht hoc
b i ch khc.
Ti sao n b cm thy khng c yu
1. n b cm thy khng c yu bi v n ng
khng ch hoc bc l s quan tm.
2. n b cm thy khng c yu bi v n ng
khng hiu h.
3. n b cm thy khng c yu bi v n ng
khng tn trng nhng cm xc ca h.
4. n b cm thy khng c yu bi v n ng
khng tn tm vi h v khng coi h l ngi c bit.
5. n b cm thy khng c yu bi v n ng
khng coi trng nhng cm gic ca h m thay vo
lm cho h cm thy ti t v khng c ng h.
6. n b cm thy khng c yu bi v c y khng
nhn c s m bo m c y cn.

KHI TNH YU TAN V

Tnh yu thng tan v v theo bn nng con ngi
trao tng nhng g h mun. Bi v nhng nhu cu tnh
yu cn bn ca mt ngi n b l c quan tm,
c thu hiu v do , c y t nguyn trao cho i
phng ca mnh rt nhiu s quan tm v s thu hiu.
i vi mt ngi n ng, s ng h mang tnh cht
quan tm ny lm cho anh ta cm thy nh th c y
khng tin anh ta. c tin tng l nhu cu cn bn ca
anh y, ch khng phi l s quan tm.
Sau , khi ngi n ng khng hng ng mt cch
tch cc s quan tm ca n b, c y khng hiu ti sao
n ng khng cm kch trc s ng h ca mnh. n
ng, tt nhin, cng trao i tnh yu theo cch ring ca
h ch khng phi nhng th n b cn. V th c hai b
cun vo mt vng lun qun ca s thiu st khi p
ng nhng nhu cu ca nhau.
Beth phn nn, ni rng: Ti khng th tip tc cho
m chng nhn c g thm na. Arthur khng coi trng
nhng ci m ti lm cho anh y. Ti yu anh y
nhng anh y khng yu ti.
Arthur phn nn, ni rng: Khng c vic g ti lm
m l tt c. Ti khng bit lm g na. Ti c gng
mi chuyn m c y vn khng yu ti. Ti yu c y v
iu chng c ngha l g.
Beth v Arthur ci nhau c 8 nm. C hai u
cm thy mun chia tay bi v h khng cm thy c
yu. Mt cch tc ci l c hai cng tuyn b rng trong

tnh yu h trao i nhiu hn l nhn li. Beth tin rng

c y cho i nhiu hn trong khi Arthur ngh anh ta
cho i nhiu nht. Thc t c hai u ang hin dng
tnh cm ca mnh, nhng khng ai nhn c nhng ci
m h mun hoc h cn.
H thc s yu nhau, nhng v h khng hiu c
nhng nhu cu cn bn ca i phng ca mnh m tnh
yu ca h khng th vt qua c. Beth trao i
nhng ci m c y cn nhn trong khi Arthur li ang
trao i ci m anh y mun. Dn dn, h tr nn mt
nhoi.
Rt nhiu ngi chia tay nhau khi mi quan h tr nn
qu ti t. Quan h tr nn d dng hn khi chng ta
hiu ra c nhng nhu cu cn bn ca i phng
chng ta. Khng trao nhiu hn nhng ci c yu cu,
chng ta khng tr nn mt mi. S thu hiu 12 kiu
tnh yu khc nhau xt cho cng l gii thch l do ti sao
nhng c gng yu thng thc s ca chng b tht bi.
p ng c i phng, bn cn hc cch trao i
tnh yu thng, ci m anh ta hoc c ta ch yu cn.
Cch tt nht m mt ngi n ng c th thnh
cng trong vic p ng nhng nhu cu tnh yu cn bn
ca mt ngi n b l thng qua cch giao tip. Nh
chng ta tho lun lc trc, giao tip ng vai tr ch
yu trong th gii ca sao Kim. Qua vic hc cch lng
nghe nhng cm gic ca mt ngi n b, mt ngi
n ng c th by t mt cch c hiu qu s quan tm,
s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s nh gi cao v
s bo v ca mnh i vi mt ngi n b.
Mt trong nhng vn ln nht khi ngi n ng

lng nghe n b l rng h tr nn nn lng hoc gin

gi bi v h qun i rng n b n t sao Kim v rng
h giao tip rt khc nhau. Biu di y tm tt mt
vi cch nh nhng im khc nhau ny v a ra mt
vi gi nn lm iu g.
LM TH NO LNG NGHE M KHNG TR NN
CU GIN
Nh ci g
1. Nn nh rng s gin d bt ngun t vic khng
hiu quan im ca n b, v y khng bao gi l sai
lm ca n b
2. Nh rng cm xc khng phi lc no cng ng,
nhng h vn c gi tr v cn s cm thng.
3. Nh rng s tc gin c th c ngun gc t s
khng bit lm th no khin cho mi iu tt p
hn. Thm ch nu c y khng cm thy tt hn th s
lng nghe v thu hiu ca bn vn ang gip ch cho c
y.
4. Nn nh rng bn khng phi ng hiu c
quan im ca ph n hoc c nh gi nh l mt
ngi bit lng nghe.
5. Nn nh rng bn khng hon ton phi hiu quan
im ca n b thnh cng trong vai tr mt ngi
bit lng nghe.
6. Nn nh rng bn khng c trch nhim trong vic
n b cm thy nh th no. C v nh c y ang trch
c, buc ti bn, nhng c y thc s mun bn hiu.
7. Nn nh rng nu n b khin bn thc s gin th

c y c th khng tin tng bn. Su kn bn trong c l

mt c gi nh lun s s ci m hay b tn thng. C
y cn lng tt v tnh thng ca bn.
Lm g v khng lm g
1. Hy nhn trch nhim thu hiu. ng trch c
n b v c ta bun phin vi bn. Bt u c gng li
ln na hiu h.
2. Hy ht su, ng ni iu g c. Hy th gin v
ng c gng iu khin. C gng tng tng bn c
th cm thy nh th no nu bn nhn th gii qua i
mt ca n b.
3. ng trch c n b do khng cm thy tt hn
nh nhng phng n gii quyt ca bn. Lm sao c y
c th cm thy tt hn khi nhng phng n khng
phi l ci m c y cn? ng vi v a ra nhng
phng cch gii quyt.
4. Nu bn c bc l mt quan im khc, hy
chc chn rng c y ngng ni v hy nhn mnh
quan im ca c y trc khi a ra quan im ring ca
bn. ng cao ging.
5. Hy cho n b bit rng bn khng hiu c y
nhng bn rt mun hiu. Hy nhn trch nhim cho vic
khng thu hiu, ng nh gi hoc ni m ch rng c
y khng th hiu c.
6. ng bin minh cho bn thn mnh cho n khi n
b cm thy rng bn hiu v quan tm n c y. Sau
hy rt nh nhng, gii thch cho bn thn hoc xin li.
7. ng tranh ci vi nhng cm gic v quan im
ca n b. Hy ch i v tho lun khi c t gnh nng

tm l hn. Hy thc hnh phng php vit bc th tnh

s c nhc ti trong chng 11.
Khi mt ngi n ng c th lng nghe cm xc ca
mt ngi n b m khng tr nn cu gin v nn lng,
anh ta trao cho c mt mn qu tuyt vi. Anh y to
s an ton cho c y bc l mnh. C y cng c th
th hin mnh, c y cng cm thy c lng nghe v
c thu hiu v c y cng c th trao cho ngi n
ng s tin tng y tnh yu, s chp nhn, s cm kch,
s khm phc, s tn thnh v s khuyn khch m anh ta
cn.
NGH THUT TRAO SC MNH CHO MT NGI
N NG
Cng nh n ng cn hc ngh thut lng nghe
p ng nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi
n b, n b cn hc ngh thut trao sc mnh.
Khi mt ngi n b t nguyn ng h mt ngi
n ng, c ta trao cho anh ta sc mnh lm tt c
nhng g c th c. Mt ngi n ng cm thy c
sc mnh khi anh ta c tin tng, c chp nhn,
c cm kch, c cm phc, c tn thnh v c
khuyn khch.
Ging nh cu chuyn ca chng ta v chng k s
trong chic o gip ca s ngng m, rt nhiu ph n
c gng gip ngi n ng ca i mnh bng cch ci
thin anh ta m khng bit nh th lm nhu nhc v

tn thng anh ta. Bt k c gng no hng thay i n

ng u ly mt s tin tng, s chp nhn, s cm kch,
s khm phc, s tn thnh v s khuyn khch, m li
l nhng nh cu cn bn ca anh ta.
B quyt ca vic to ra sc mnh cho mt ngi n
ng l khng bao gi c gng thay i hay ci thin anh
y. Tt nhin bn c mun anh y thay i ch xin ng
hnh ng trong s khao kht qu mc. Ch khi no ngi
n ng a ra yu cu mt cch trc tip v c th mi
l lc anh ta m lng mnh n nhn s gip thay
i.
B quyt ca vic to sc mnh cho mt ngi
n ng l khng bao gi c gng thay i hoc ci
thin anh ta.
Trao s tin tng ch khng phi l li khuyn
Trn sao Kim, a ra li khuyn c coi l mt du
hiu ca tnh yu. Nhng trn sao Ha th khng phi l
nh vy. n b cn nh rng nhng ngi n t sao
Ha khng a ra li khuyn tr khi h trc tip c
ngh. Mt cch th hin tnh yu l hy tin tng
nhng ngi thuc sao Ha khc c th gii quyt nhng
vn ca ring h.
iu ny khng c ngha l mt ngi n b phi
gt b nhng cm gic ca mnh. C y c th cm thy
nn lng v thm ch l gin di, min l c y ng c
gng thay i n ng. Bt k s c gng no thay i
n ng u khng c tnh cht ng h v phn tc dng.
Khi mt ngi n b yu mt ngi n ng, c ta

thng c gng ci thin mi quan h ca h. Vi s

bng bt, c ta bin anh ta thnh mt mc tiu ci
thin. C ta bt u mt qu trnh tun t hng dn dn
thay i anh ta.
Ti sao n ng chng li s thay i
C v s cch m n b c gng thay i hoc ci
thin n ng. n b ngh rng nhng c gng nhm
thay i con ngi n ng ca mnh l tnh yu, nhng
anh y li cm thy b iu khin, b bc b, v khng
c yu. n ng s cng quyt c tuyt bi v h cm
thy n b chi t h. Khi mt ngi n b c gng
thay i mt ngi n ng, anh ta khng nhn c
nim tin tng thc s v s chp nhn m anh ta thc
s cn thay i v tin b hn.
Khi ti trong mt cn phng cht cng ngi vi
hng trm ngi n ng v n b, tt c h u c kinh
nghim ging nhau: mt ngi n b cng c gng
thay i mt ngi n ng, ngi n ng cng
chng c li.
Vn l khi mt ngi n ng chng c li nhng
c gng ca ngi n b ci thin anh ta, cui cng
n b hiu nhm phn ng ca anh ta. C y suy ngh
nhm ln rng anh y khng mun thay i c th bi v
anh y khng yu c y thc s. Tuy nhin, thc t l anh
y phn i li s thay i bi v anh y tin rng anh y
ang khng c yu thc s. Khi mt ngi n ng
cm thy c yu, c tin tng, c chp nhn,
c cm kch v mt s iu na, anh y s t ng bt

u thay i, tin b v ci thin.

2 kiu n ng / 1 kiu c x
C 2 kiu n ng: mt kiu s tr nn cc k t v
v ng bng khi mt ngi n b c gng thay i
anh ta, trong khi kiu ngi kia s ng thay i nhng
sau qun mt v li quay tr li cch c x nh c.
Mt ngi n ng hoc l ch ng chng c trc tip
hoc l chng c mt cch b ng.
Khi mt ngi n ng khng cm thy c yu
theo cch anh mun, anh ta s c hay khng c lp li
cch c x ang khng c chp nhn. Anh y cm thy
nh mt s bt p t bn trong lp li cch c x
cho n khi anh y cm thy c yu v c chp
nhn.
ci thin chnh bn thn mnh, ngi n ng cn
cm thy c yu v c chp nhn. Nu khng th anh
ta s bin h cho bn thn mnh v gi nguyn cch c
x . Anh ta cn cm thy c chp nhn nh anh ta
vn c, sau t bn thn anh ta s tm ra nhng cch
ci thin.
n ng khng mun b ci thin
Cng nh n ng mun gii thch l do ti sao n
b khng nn bun phin, n b mun gii thch ti sao
n ng khng nn c x theo cch m h lm. Cng nh
n ng mong mun mt cch sai lm sa cha n b,

n b c gng sai lm ci thin n ng.

n ng nhn th gii qua con mt ca ngi n t
sao Ha. Chm ngn ca h l ng sa cha ci g nu
n khng b hng. Khi ngi n b c gng thay i
mt ngi n ng, anh ta nhn c thng ip rng
n b ngh anh ta b tn thng. iu ny lm tn
thng ngi n ng v khin anh ta rt phng. Anh
y khng cm thy c yu v c chp nhn.
Cch tt nht gip mt ngi n ng tin
ln l mc anh y t thay i
Mt ngi n ng cn c chp nhn m khng
n nhng sai st ca anh y. chp nhn nhng
khuyt im ca mt ngi tht khng d dng, c bit
khi chng ta bit c anh ta c th tr nn tt hn bng
cch no. Tuy nhin, n d dng hn khi chng ta hiu
rng cch tt nht gip anh ta l mc anh y t
thay i.
Danh sch lit k sau y ch ra mt ngi n b c
th ng h ngi n ng torng vic thay i v pht
trin bng cch t b nhng c gng thay i anh ta
bng mi cch nh th no.
LM TH NO T B C GNG THAY I MT
NGI N NG
Nhng iu ngi n b cn nh
1. Hy nh rng ng hi ngi n ng qu nhiu
cu hi khi anh ta lo phin nu khng anh ta s cm thy

bn ang c gng thay i anh ta.

2. Hy nh rng nn t b nh th ci bin ngi
n ng bng mi cch. Ngi n ng cn tnh yu ca
ngi n b thay i ch khng cn s khc t ca
c ta.
3. Hy rn luyn tnh nhn ni v tin rng t n ng
s hc nhng g m anh ta cn phi hc. Hy i cho n
khi anh ta hi xin li khuyn ca bn.
4. Hy nh rng: Khi mt ngi n ng ngoan c v
khng chu thay i chnh l v anh ta khng cm thy
c yu. Anh ta s th nhn li lm ca mnh v s
khng c yu.
5. Hy nh rng: Nu bn chp nhn hy sinh nim hy
vng, ngi n ng cng s lm iu cho bn v anh
ta s cm thy sc p thay i.
6. Hy nh rng: bn c th chia s vi anh ta v
nhng cm gic khng vui nhng ng c gng thay i
anh ta. Khi ngi n ng cm thy c chp nhn, anh
ta s lng nghe mt cch d dng hn.
7. Hy nh rng: Nu bn a ra nhng ch dn v
quyt nh i vi anh ta th anh ta s cm thy b iu
khin v kim sot.
Nhng iu ngi n b c th lm
1. Hy l i vic ngi n ng lo phin tr khi anh ta
mun ni vi bn iu . Hy a ra mt vi iu quan
tm trc tin nh mt li mi ni chuyn nhng khng
qu nhiu.
2. Hy tin rng ngi n ng s t thay i. Hy chia
s nhng cm xc mt cch thnh tht nhng ng i

hi vic anh thay i.

3. Hy nh rng khi bn a ra li khuyn m ngi
n ng khng yu cu, anh ta c th cm thy nh b
nghi ng, b iu khin hay b t chi.
4. Hy hc cch ch ra cho ngi n ng thy rng
anh ta khng cn phi tr nn hon ho xng ng vi
tnh yu ca bn. Hy hc cch tha th (Xem chng 11)
5. Hy t lm mi iu cho bn thn mnh v ng
ph thuc vo anh ta tm hnh phc cho mnh.
6. Khi chia s tnh cm, hy anh ta thy rng bn
khng c gng bo anh ta phi lm vic g m ch mun
anh ta quan tm n cm gic ca bn.
7. Hy bt cng thng v u hng. Hy tp chp nhn
s khng hon ho. Hy coi cm gic ca anh ta quan
trng hn s hon chnh v ng ln lp hay trch mng
anh ta.
Khi ngi n ng v ngi n b hc cch ng h
ln nhau theo nhng iu trn, th s thay i v s tin
trin s t ng n vi h. y l iu quan trng nht
c c nhng nhu cu thit yu ca cuc sng. Vi
nhn thc su sc hn v 6 nhu cu quan trng hng u
ca v hoc chng, bn c th mt ln na th hin tnh
yu ca bn theo nhng nhu cu v lm cho mi quan
h ca bn d dng hn v trn vn hn.

9. Lm th no trnh nhng bt ng
Mt trong nhng thch thc kh nht trong
quan h tnh cm l vic phi gii quyt nhng khc bit
v bt ng. Thng khi nhng cp v chng bt ng,
cc cuc tranh lun ca h c dn dn bit thnh nhng
cuc tranh ci v khng bit chng chng s tr thnh
nhng cuc xung t. Ngay lp tc, h ngng ni vi
nhau bng mt thi thng yu v bt u lm tn
thng nhau: khin trch, phn nn, buc ti, i hi,
bc tc v nghi ng ln nhau.
n ng v n b ci nhau theo cch ny khng ch
lm tn thng cm xc m c mi quan h ca h.
Trong khi giao tip l yu t quan trng nht trong mt
mi quan h th nhng cuc tranh lun c th l yu t
gy tn thng nghim trng nht bi v chng ta cng
gn nhau th cng d b tn thng hay cng d dng lm
tn thng nhau.
Trong khi giao tip l yu t quan trng nht
trong mt mi quan h th nhng cuc tranh lun
c th l yu t gy tn thng nghim trng
nht.
Trn thc t, ti cam oan mnh m rng nhng cp
v chng khng nn tranh lun. Khi hai ngi khng dnh
lu n vn tnh dc th tht d dng c c s v t

v khch quan khi tranh lun cng nh khi tho lun.

Nhng nhng cp v chng c quan h v tnh cm v
tnh dc th khi ci nhau h d cho rng mi iu ang
cha vo mnh.
y l mt ch dn c bn: ng bao gi ci nhau.
Thay vo , hy bn bc nn tn thnh hay phn i
iu g. Hy dn xp nhng g bn mun m khng cn
tranh ci. Chng ta c th thnh tht, ci m v thm ch
by t c nhng cm gic tiu cc m khng cn phi ci
nhau hay nh ln vi nhau.
Mt cp v chng ci nhau sut c ngy th dn dn
tnh yu ca h s cht, trn mt i cc khc, c nhng
cp v chng nn li chuyn tnh cm tht trnh khng
tranh ci v xung t vi nhau. Kt qu ca vic km nn
tnh cm chn tht l h khng cn cm nhn c tnh
cm yu thng. C cp v chng xy ra chin tranh
nng, c nhng cp v chng xy ra chin tranh lnh.
iu tt nht cho mt cp v chng l tm thy s
cn bng gia hai cc trn. Hy nh rng chng ta n t
nhng hnh tinh khc nhau v theo pht trin nhng
k nng giao tip tt khc nhau. Chng ta c th trnh
c nhng tranh ci m khng cn km nn nhng cm
gic tiu cc, nhng mong mi v nhng tng tri
ngc nhau.
IU G S XY RA KHI CHNG TA TRANH LUN?
Vic khng hiu n ng v n b khc nhau nh
th no s dn n nhng cuc tranh lun lm tn

thng cho ngi bn i ca chng ta m cn cho

chng chnh ta. iu b mt trnh nhng cuc tranh
ci chnh l tnh yu v cch giao tip ng mc.
Nhng bt ng v nhng khc bit khng gy tn
thng nhiu bng cch chng ta biu t chng. Ni
mt cch l tng th mt cuc tranh ci khng phi l c
hi, thay vo n c th l mt cuc m thoi hp dn
c th biu t c nhng khc bit cng nh nhng
bt ng ca chng ta (chc chn rng tt c cc cp v
chng u i khi c bt ng cng nh s khc bit).
Trn thc t m ni, hu ht nhng cp v chng bt u
tranh ci v mt iu g v trong vng 5 pht, h s
tranh ci v chnh ci cch m h ang tranh ci.
H khng hay bit l bt u tn thng ln nhau.
Nhng g xy ra c th l mt cuc tranh ci v hi v s
d dng gii quyt nu c s hiu bit v chp nhn
nhng khc bit ca nhau, cn khng th n s leo thang
thnh mt cuc chin. H khng chp nhn cng nh
khng thu hiu quan im ca ngi bn i chnh v
cch tip cn ca h.
Vic gii quyt mt cuc tranh ci ph thuc vo vic
ko di hay rng m quan im ca chng ta a thm
vo v thng nht vi quan im ca ngi khc. c
c s rng lng ny, chng ta cn cm thy mnh
c thng cm cng nh tn trng. Nu ngi bn i
ca chng ta c thi khng hay th chnh lng t trng
ca chng ta b xc phm v thi ca h.
Hu ht nhng cp v chng bt u tranh ci
v mt iu g th trong vng 5 pht, h s

tranh ci v chnh ci cch m h ang tranh ci.

Chng ta cng thn thit vi ai bao nhiu th cng kh
v t nghe quan im ca h m khng phn ng g
vi nhng cm gic tiu cc ca h by nhiu. bo v
bn thn chng ta khi cm gic thiu tn trng hay
khng tn thnh ca h, nhng li bin h thiu suy ngh
c a ra phn i quan im ca h. D chng ta
ng vi quan im ca h, chng ta vn c th ng
ngnh khng khng tranh ci vi h.
TI SAO NHNG TRANH LUN LI GY TN
THNG
khng phi l vic chng ta ni ci g m l chng
ta ni nh th no. Kh ph bin khi ngi n ng cm
thy b thch thc th s ch ca anh ta tp trung vo l
phi v khng nh ti cm gic yu thng. Nh mt
cch t nhin, kh nng giao tip ca anh ta bng mt
ging ni quan tm, tn trng s gim. Anh ta khng
thc c c v s khng quan tm ca mnh cng nh
khng bit c iu ny s gy tn thng cho ngi
bn i nh th no. Vo nhng lc nh th, mt s bt
ng gin n c v ging nh mt cuc tn cng i vi
ngi n b, mt li yu cu tr thnh mt mnh lnh.
Theo t nhin, ngi n b cm thy khng th chu
ng c cch tip cn khng tnh cm ngay c khi
c y tip thu ni dung anh ta ni.
Mt ngi n ng khng hay bit gy tn thng
cho ngi bn i bng cch ni rt th v sau li
gii thch ti sao c y khng nn cm thy kh chu. Anh

ta sai lm khi cho rng c y ang phn i quan im

ca mnh trong khi thc t chnh cch ni khng thin
cm ca anh ta l nhng g gy kh chu cho c y. Bi v
anh ta khng hiu c phn ng ca c ta, anh ta tp
trung vo vic gii thch gi tr ca nhng g anh ta ni
thay cho vic sa li ci cch anh ta ang ni.
Ngi n ng khng bit rng mnh ang khi u
mt cuc tranh lun, anh ta li ngh ngi n b ang
tranh lun vi anh. Anh ta bo v quan im ca mnh
trong khi ngi n b bo v chnh bn thn mnh
chng li nhng din t sc bn ca ngi n ng
chnh iu mi gy ra tn thng cho c.
Khi mt ngi n ng th vi tnh cm b tn
thng ca ngi n b, anh ta lm cho chng khng
cn gi tr v v th, cng lm tng thm s tn thng
trong lng c y. Anh ta kh m hiu c s tn thng
ca c y bi v anh ta khng b tn thng bi nhng
ging iu cng nh nhng li ph phn. Do , mt
ngi n ng thm ch khng th nhn ra c mnh
gy ra cho ngi bn i bao nhiu ln tn thng v v
vy to ra s phn khng ca c y.
Tng t nh vy, n b cng khng nhn ra c
ci cch m h gy au n cho ngi n ng, khi ngi
n b cm thy b thch thc, ging ni ca c ta s t
ng tr nn t tin tng v y phn khng. Loi phn
ng ny gy tn thng i vi ngi n ng, nht l
khi anh ta c lin quan cht ch v mt tnh cm.
n b bt u pht trin nhng cuc tranh lun
bng vic u tin l chia s nhng cm gic tiu cc v
cch c x ca ngi bn i, v sau l a ra li

khuyn khng c mong i. Khi mt ngi n b th

v cch truyn t nhng cm gic tiu cc ca mnh
qua s tin tng v chp nhn th ngi n ng s p
tr li mt cch tiu cc, mc c y trong s bi ri.
C y khng bit s hoi nghi ca mnh lm tn
thng cho anh y nh th no.
trnh tranh ci, chng ta cn nh rng ngi bn
i ca chng ta phn i khng phi nhng g chng ta
ang ni m phn i cch chng ta ni v n. Cn hai
ngi tranh lun nhng ch cn mt ngi ngng
mt cuc tranh lun l ngn chn n ngay t khi bt u.
Hy chu trch nhim v thc khi mt s bt ng dn
tr thnh mt cuc tranh ci. Hy ngng ni chuyn v c
cht thi gian th gin. Hy suy ngh v cch bn tip cn
vi ngi bn i. Hy c gng hiu nu bn khng mang
li cho h nhng g m h cn th s nh th no. Mt
thi gian qua i, hy tr li cu chuyn vi mt thi
trn trng v yu thng. Thi gian ngh ngi cho php
chng ta bnh tnh li v lm lnh vt thng lng ca
chng ta, v ch vo bn thn mnh trc khi c gng
ni li s giao tip.
BN CH CI TRNH GY TN THNG
V c bn c 4 quan im m nhng c nhn phi
quen trnh gy tn thng trong nhng cuc tranh
ci. l nhng ch ci: Fight (u tranh), Flight (ln
trn), Fake (gi v) v Fold (co li). Mi mt quan im
ny c li ch trc mt khc nhau nhng rt cc tt c
cc quan im u phn tc dng. Chng ta hy tm

hiu mi mt quan im ny.

1. u tranh. Quan im ny chc chn bt ngun
t sao Ha. Khi mt cuc tr chuyn tr nn khng c
thin cm v khng c ho hng th theo bn nng c
nhng ngi s bt u ci c. Ngay lp tc h chuyn
chng thnh nhng quan im c tnh cht cng kch.
Khu hiu ca h l S phng th tt nht l mt k
hoch tn cng mnh m. H tn cng bng vic khin
trch, ch trch, ph bnh v lm cho ngi bn i trng
c v sai tri. H thng bt u qut mng v biu l
y tc gin. ng c bn trong ca h l da dm
lm ngi bn i s yu thng ng h h. Khi ngi
bn i ca h nhng b th h cho rng h chin
thng nhng trn thc t h thua.
S e da lun lm gim i lng tin trong mt
mi quan h.
S e da lun lm gim i lng tin trong mt mi
quan h. Nhng g bn mun bng cch lm cho ngi
khc trng c v sai tri l mt cch chc chn i n
tht bi trong mt mi quan h. Khi nhng cp v chng
ci nhau, dn dn h mt i kh nng ci m v chu
ng tn thng. Ngi n b thu mnh bo v bn
thn h cn ngi n ng th dng li v s thi khng
quan tm na. Dn dn h nh mt bt c quan h thn
thit no m h c lc u.

2. S ln trn. Quan im ny cng bt ngun t

sao Ha. trnh s i u, nhng ngi sao Ha c
th lui v n trong hang ca mnh v s khng bao gi
xut hin. iu ny ging nh mt cuc chin tranh lnh.
H t chi ni chuyn v khng c ci g lay chuyn c
quyt tm ca h. Cch c x va tiu cc va hiu
chin ny khng ging khi ngh ngi mt thi gian ri tr
li ni chuyn v gii quyt mi th mt cch tnh cm
hn.
Nhng ngi sao Ha ny s phi i u, h mun
gi im lng v trnh ni n bt c ch no m c th
gy ra mt cuc tranh ci. H rn rn i trn v qu
trng trong mt mi quan h. n b thng phn nn
l h phi rn rn i trn v qu trng lun cn thn
phng nhng n ng cng vy. N n su vo
ngi n ng n ni m h thm ch khng nhn ra
c h lm iu bao nhiu ln ri.
Thay cho vic ci c, mt vi cp v chng n gin
l h s khng ni v nhng bt ng ca h. Cch m
h c gng t c nhng g mnh mun l trng pht
ngi bn i bng vic t chi tnh yu. H khng l
din v trc tip gy tn thng cho ngi bn i ging
nh nhng chin binh. Thay vo , h gin tip gy tn
thng cho ngi bn i bng cch t t ly i tnh yu
m h xng ng c nhn. Khi ta t chi trao tng tnh
yu, ngi bn i ca chng ta chc chn l c t tnh
cm hn trao cho chng ta.
Li ch trc mt l ha bnh v ha hp, nhng nu
vn khng c nhc n na v cm gic khng

c lng nghe vn tip tc th sau s tc gin vn

ngy mt nhiu ln. V lu v di, h khng cn gi
c cm xc yu thng nng nn, nhng th a
h n vi nhau. H thng lm vic qu sc, n qu
mc hay c nhng thi quen khc nh mt cch lm
t lit nhng cm gic bun phin nhm chn ca mnh.
3. Gi v. Quan im ny bt ngun t sao Kim.
trnh b tn thng trong mt cuc i u, ngi ny v
nh khng c vn g. C ta s n mt n ci trn
gng mt v lm ra v rt hnh phc v thch th vi mi
th. Tuy nhin theo thi gian, nhng ngi n b ny li
cng bc bi hn. H lun lun cho ngi bn i ca
mnh nhng h li khng nhn c nhng g m h cn
t s n p. S tc gin ny s gy cn tr cho vic
th l tnh yu mt cch t nhin.
H s phi thnh tht v tnh cm, v vy h c lm
mi th ra v l n ri, c ri v tht tt. n ng
thng dng nhng kiu ni nh vy, nhng vi h, mi
mt kiu ni c ngha hon ton khc nhau. Anh ta gii
thch N l c ri v ti ang i ph vi n mt mnh
hay c thi l bi v ti bit phi lm g hay N l tt
bi v ti ang kim sot c n v ti khng cn bt c
s gip no. Khng ging nh n ng, khi mt
ngi n b s dng nhng cch ni c th l mt
du hiu m c ta ang c trnh mt cuc xung t hay
tranh lun.
trnh to ra nhng ln sng mt ngi n b
thm ch c th nh la bn thn v tin tng rng mi
th u tt, u c ri, n ri m trn thc t khng

phi vy. C ta chp nhn hi sinh hoc ph nhn nhng

mong mun, nhng cm gic v nhng nhu cu ca mnh
trnh kh nng xung t.
4. Co li. Quan im ny cng bt ngun t sao Kim.
Thay cho vic ci c, ngi ny t li bc. H chp
nhn b khin trch v chu trch nhim v bt c ci g
ang gy kh chu cho ngi bn i. Rt cc l h to ra
nhng g ging nh mt mi quan h thn thit v c
ng h. Nhng h i n nh mt bn thn mnh.
Mt ngi n ng tng phn nn vi ti v v
ca anh ta. Anh ta ni rng Ti yu c y rt nhiu. C y
ginh cho ti mi th m ti mun. iu phin mun duy
nht ca ti l c y khng hnh phc. V ca anh y
qun bn thn mnh ginh trn 20 nm cho chng. H
cha mt ln ci nhau v nu bn hi c y v mi quan
h ca c y, c y lun lun ni rng Chng ti c mt
mi quan h rt tt. Chng ca ti rt ng yu. Vn
duy nht ca chng ti l ti. Ti chn nn v ti khng
bit ti sao. C y chn nn v c y hi sinh bn thn
mnh bng cch v vui v trong sut 20 nm.
lm va lng ngi bn i ca mnh, nhng
ngi ny cm nhn c s kht khao ca bn i qua
trc gic v sau , c gng lm va lng ngi .
Rt cuc, h bc bi khi phi t b bn thn v tnh yu.
Bt c mt kiu phn khng no cng gy ra au n
bi v nhiu ngi ph nhn bn thn mnh qu nhiu.
H c tm cch trnh s phn khng bng bt c gi
no v mun c yu thng tt c. Bng cch thc
ny, h qun mt rng h l ai.

Bn c th tm thy mnh mt trong 4 ch ci F trn

hay trong nhiu ch. Mi ngi thng nghing v mt
ch hn. Vi mi mt chin lc trong 4 chin lc trn,
nh ca chng ta l bo v mnh khi b tn thng.
Tht khng may, n khng c hiu qu. iu hiu qu l
nhn bit c nhng bt ng v ngn n li. Hy th
gin bt cng thng v sau tr v vn v ni
chuyn li. Hy thc hnh giao tip vi s nhn thc ngy
cng cao v tn trng ngi khc gii, dn dn bn s
bit cch trnh c nhng bt ng cng nh nhng
cuc ci c.
TI SAO CHNG TA TRANH LUN
n ng v n b thng tranh lun v tin bc, gii
tnh, kh nng quyt on, k hoch, gi tr, vic dy d
con ci, trch nhim vi gia nh. Tuy nhin, nhng cuc
tho lun v bn bc ny tr thnh nhng cuc tranh
lun gy tn thng ch v mt l do duy nht chng ta
khng cm nhn c tnh yu. Ni au v tnh cm bt
ngun t vic khng cm nhn c tnh yu v khi mt
ngi ang cm thy au n th tht kh yu.
Bi v n b khng n t sao Ha, theo bn nng
h khng nhn ra c nhng g ngi n ng cn gii
quyt m xui nhng bt ng. Nhng tng xung t,
nhng cm xc v nhng mong mun tri ngc nhau l
mt thch thc ln i vi mt ngi n ng. Anh ta
cng gn gi vi ngi n b bao nhiu th cng kh gii
quyt nhng khc bit v bt ha. Khi m c y khng
thch nhng iu anh ta lm th anh ta li hng nhng

iu vo mnh v cm thy rng c y khng thch

mnh.
Mt ngi n ng c th gii quyt nhng bt ng
cng nhng bt ha mt cch tt nht khi nhng nhu cu
tnh cm ca anh ta c p ng. Khi anh ta b ly mt
tnh yu, anh ta tr nn lo lng v mt tri ca anh ta bt
u xut hin, theo bn nng anh ta rt thanh kim ca
mnh ra.
Nhn b ngoi dng nh anh ta anh tranh ci v
vn (tin bc, trch nhim v vn vn) nhng l do
thc s khin anh ta rt kim l anh ta khng cm nhn
c tnh yu. Khi mt ngi n ng tranh lun v tin
bc k hoch, con ci hay bt c vn no khc, thc
ra, anh ta c th tranh lun v nhng l do sau y:
NHNG L DO SU KN KHIN NGI N NG
TRANH LUN

L do su kn khin ngi n ng tranh lun

1. Ti khng thch c y lo lng qu v nhng iu
nh nht m ti lm hoc khng lm. Ti cm thy b ch
trch, b bc b v khng c chp nhn.
2. Ti khng thch khi c y bt u bo ti nn lm
mi vic nh th no. Ti cm thy khng c tn
trng, thay vo , ti cm thy mnh b i x nh mt
a tr.
3. Ti khng thch c y li cho ti v vic khng
hnh phc. Ti khng cm thy c coi l mt ngi
ho hip ca c y.
4. Ti khng thch c ta phn nn rng c ta lm
nhiu nh th no hay khng c nh gi cao. iu
ny lm ti cm thy khng c nh gi cao cho nhng
g ti lm cho c y.
5. Ti khng thch c ta lo lng rng mi th c th
dn n sai lm. Ti cm thy khng c tin cy.
6. Ti khng thch c ta mong ch ti lm iu g hay
ni chuyn khi c ta cn ti. Ti cm thy khng c
chp nhn v khng c tn trng.
7. Ti khng thch c ta cm thy b tn thng v
nhng g ti ni. Ti cm thy khng c tin cy, b hiu
lm v b y ra xa.
8. Ti khng thch c ta mong ch ti c c
ngh ca c y. Ti khng th. N lm ti cm thy bun
hay bt lc.
Nhng g ngi n b cn trnh khng tranh
ci
1. C ta cn cm thy c chp nhn ng nh cch
anh ta mong i. Thay vo , anh ta cm thy c ta ang

c gng ci thin mnh.

2. Anh ta cn cm thy c tn. Thay vo , anh ta
cm thy b coi thng.
3. Anh ta cn cm thy c khch l thay v cm thy
b t chi.
4. Anh ta cn cm thy c nh gi cao. Thay vo
, anh ta cm thy b khin trch, khng c nh gi
ng mc, v khng c quyn lc.
5. Anh ta cn cm thy c tin cy v c nh gi
cao cho s ng gp ca anh y i vi s an ton ca c
y. Thay vo , anh ta cm thy phi chu trch nhim v
s lo u ca c y.
6. Anh ta cn cm thy c chp nhn ng nh
cch anh ta mong i. Thay vo , anh ta cm thy b
khng ch hay b gy sc p ni chuyn v v vy
khng c g ni. iu ny lm anh ta cm thy khng
bao gi tha mn c c ta.
7. Anh ta cn cm c chp nhn v c tin cy.
Thay vo , anh ta cm thy b bc b v khng c tha
th.
8. Anh ta cn cm thy c ng h v c chp
nhn. Thay vo , anh ta cm thy nh mt s tht bi.
Vic tha mn nhng nhu cu tnh cm ch yu ca
mt ngi n ng s gim i xu hng tham gia vo
nhng cuc tranh lun gy tn thng ca anh ta. Mt
cch t nhin, anh ta c th lng nghe v ni chuyn vi
s knh trng, hiu bit v quan tm nhiu hn. Theo
cch ny th nhng cuc tranh lun, nhng bt ha v
quan im v nhng cm gic tiu cc c th c gii

quyt thng qua cuc tr chuyn thng lng v s

tha hip m khng leo thang thnh nhng cuc tranh ci
gy tn thng.
n b cng gp phn vo nhng cuc tranh ci gy
tn thng nhng v nhng l do khc. Nhn b ngoi, c
y c th ang tranh ci v ti chnh, trch nhim hay v
vn no , nhng bn trong c y ang chng li
ngi bn i ca mnh v mt trong nhng l do sau:

NHNG L DO SU KN KHIN NGI N B

TRANH LUN
L do su kn khin ngi n b tranh lun
1. Ti khng thch anh y nh gi thp tm quan
trng ca tnh cm cng nh li thnh cu ca ti. Ti cm
thy b b ri v khng quan trng.
2. Ti khng thch khi anh y qun lm nhng iu
ti yu cu v sau ti phi thm d nh k n my. Ti
cm thy ging nh ti ang cu xin s ng h ca anh
ta.
3. Ti khng thch anh y li cho ti khi cm thy
kh chu. Ti cm thy mnh phi tr nn hon m
c yu. Ti khng phi l ngi hon ho.
4. Ti khng mun anh y ct cao ging hay ln bn
k khai ti sao anh y ng. iu lm ti cm thy nh
ti ang sai v anh y khng quan tm n quan im ca
ti.

5. Ti khng thch thi nhng bc ca anh y

khi ti hi nhng cu hi v quyt nh m chng ti cn
c. N lm ti cm thy mnh ging nh mt gnh nng
hay nh ti ang lm lng ph thi gian ca anh y.
6. Ti khng thch anh y khng p li nhng cu
hi cng nh a ra li bnh lun. iu ny lm ti cm
thy nh mnh khng tn ti.
7. Ti khng thch anh y gii thch ti sao ti khng
nn b tn thng, lo lng gin d hay bt c ci g khc.
Ti cm thy mnh khng cn gi tr v khng c ng
h.
8. Ti khng thch anh y mong ti v t hn. iu
ny khin ti cm thy tht l yu ui v sai lm khi c
c tnh cm.
Nhng g ngi n b cn trnh khng tranh
ci
1. C ta cn cm thy c tha nhn v c thng
yu. Thay vo , c y cm thy b suy xt v b b ri.
2. C ta cn cm thy c tn trng v nh n.
Thay vo c y cm thy b lng qun v cui danh
sch nhng iu c u tin ca anh y.
3. C ta cn anh ta hiu ti sao c ta lo lng v lm
c ta yn tm rng mnh vn c yu m khng cn phi
hon m. Thay vo , c y cm thy khng an ton khi
l chnh mnh.
4. C ta cn cm thy c thng cm v c tn
trng. Thay vo , c y cm thy khng c n,
b bt nt v b n p.

5. C ta cn cm thy rng anh y quan tm n

nhng cm gic ca c v tn trng nhu cu ca c
thu lm thng tin. Thay vo , c y cm thy khng
c tn trng v khng c nh gi cao.
6. C ta cn cm thy yn tm rng anh y ang lng
nghe v anh y quan tm. Thay vo c y cm thy b
b ri v b suy xt.
7. C ta cn cm thy c gi tr v c cm thng.
Thay vo , c y cm thy bc bi, khng c ng
h, khng c yu v phn khng.
8. C ta cn cm thy c tn trng v c thng
yu nht l khi c ta ang s chia tnh cm. Thay vo
c y cm thy khng an ton v khng c bo v.
Cho d nhng nhu cu v cm xc bun phin ny l
hp l nhng thng thng, chng ta khng tip xc v
cp n chng mt cch trc tip. Thay vo , chng
ln dn ln trong lng v bng n trong mt cuc tranh
ci. i khi chng c biu l mt cch trc tip nhng
thng chng xut hin v c biu l thng qua nt
mt, ging ni v iu b c th.
n ng v n b cn hiu v ng h nhng nhy
cm ring t v khng bc tc v chng. Bn s a ra
vn thc nh c gng giao tip bng cch tha mn
nhng nhu cu tnh cm ca bn i. Nhng cuc tranh

ci sau c th tr thnh nhng cuc m phn ng h

ln nhau v rt cn thit thng lng v gii quyt
nhng bt ng v nhng bt ha.
CU TRC CA MT CUC TRANH LUN
Mt cuc tranh lun gy tn thng thng c mt
cu trc nht nh. C th bn s lin quan n nhng v
d di y.
V ti v ti c mt cuc i b do chi th v.
Sau khi n, mi th dng nh u n cho n khi ti
bt u ni v nhng khon tin u t c th c. t
nhin c y tr nn lo lng rng ti xem xt u t mt
khon tin dnh dm ca chng ti vo c phn. Quan
im ca ti l ti ch ang cn nhc nhng nhng g v
ti nghe li l ti ang ln k hoch (m thm ch khng
xem xt n quan im ca c y). C y tr nn kh chu
v ti lm mt vic nh th. Ti cm thy kh chu vi
c y v c y cm thy kh chu vi ti v chng ti c
mt cuc ci nhau.
Ti ngh c y phn i nhng s la chn u t
ca ti v tranh ci v hiu lc ca chng. S tranh ci
ca ti, tuy nhin, c tip thm nng lng bi s
tc gin m c y gy ra cho ti. C y tranh lun rng
c phiu l qu mo him. Nhng trn thc t, c y tc
gin v ti xem xt vic u t m khng thm d
kin ca c y v vn . Thm vo , c y cm
thy kh chu v ti khng tn trng quyn ca c y
c tht vng. Rt cuc, ti tr nn qu bun phin n
ni c y xin li ti v vic hiu lm v nghi ng ti, v

chng ti ngui i s tht vng.

Vo mt thi gian sau, sau khi chng ti dn ha, c
y a ra cu hi ny. C y ni Nhiu ln, khi chng ta
ci nhau, dng nh em thy kh chu v iu g v
sau anh cng cm thy kh chu v em v em phi
xin li v bc bi vi anh. Khng bit lm sao, em ngh
rng, thnh thong em mun anh ni vi em l anh xin li
v kh chu vi em.
Ngay lp tc, ti thy c s logic trong quan
im ca c y. Vic mong ch mt li xin li t c y
dng nh hi bt cng, nht l khi ti l ngi cm thy
bc bi vi c y trc tin. S sng sut ny lm thay
i quan h ny ca chng ti. Khi ti chia s kinh
nghim ny trong cc bui tho lun. Ti pht hin ra
rng hng nghn ph n c th ngay lp tc ng h kinh
nghim ca v ti. y l mt m thc chung khc na
v n ng v n b. Chng ta hy xem xt li m hnh
c bn ny.
1. n b biu l cm gic lo lng ca mnh v XYZ
2. n ng gii thch l do n b khng nn lo lng
v XYZ
3. C y cm thy khng cn gi tr v tr nn lo lng
hn (by gi c y lo lng v vic khng c gi tr hn l
v XYZ)
4. Anh y cm nhn c s phn i ca c y v tr
nn kh chu. Anh y phn nn vi c y v vic gy kh
chu cho anh y v mong i mt li xin li trc khi dn
ha.
5. C y xin li v thc mc v nhng g xy ra hoc

l c y cm thy kh chu hn v cuc tranh ci leo thang

thnh cuc chin.
Vi vic nhn thc r rng hn v cu trc ca mt
cuc tranh lun, ti c th lm sng t vn ny bng
mt cch hp l hn. Nh rng n b n t sao Kim, ti
tp khng trch c y v cm thy kh chu. Thay vo ,
ti c gng hiu xem mnh lm tn thng c y nh
th no v ch ra cho c y bit rng ti lo lng cho c
y. Thm ch nu c y hiu sai v ti hay thm ch au
kh v ti, ti s cho c y bit rng ti quan tm n
c y v ti xin li.
Khi c y tr nn lo lng th vic u tin l ti lng
nghe, sau thnh thc c gng hiu c y lo lng v
nhng g, v sau ni: Anh xin li rng anh lm em
lo lng khi anh ni. Kt qu s n ngay lp tc. Chng
ti ci nhau t i rt nhiu.
Sau , ti ni Anh xin li l em cm thy kh
chu. Mc d y khng phi l mt li xin li nhng n
ni ln rng: Anh quan tm n em v dng nh iu
gip ch c rt nhiu.
n ng rt t khi ni Ti xin li bi v trn sao
Ha iu c ngha rng bn lm iu g sai
tri v bn phi xin li.
n ng rt t khi ni Ti xin li bi v trn sao Ha
iu c ngha rng bn lm iu g sai tri v
bn phi xin li. Tuy nhin, n b ni Ti xin li nh l

cch ni Ti quan tm n nhng g bn ang suy

ngh. iu khng c ngha rng h ang xin li v
vic lm sai tri. Vic bit rng ngi n ng rt t khi
ni Ti xin li c th to ra nhng thn phc bng cch
hc s dng dng thc ny trong ngn ng ca ngi
sao Kim. Cch d nht chuyn hng mt cuc tranh
lun l ni Ti xin li.
Hu ht nhng cuc tranh lun leo thang l khi mt
ngi n ng bt u lm cho nhng suy ngh ca mt
ngi n b khng cn gi tr v c ta phn ng li bng
vic khng tn thnh. L mt ngi n ng, ti phi hc
cch thc hnh vic nh gi cao ngi ph n. V ti
tp biu l tnh cm ca mnh mt cch trc tip hn m
khng phn i ti. Kt qu l nhng cuc ci c t
hn cn nim tin v tnh yu th nhiu ln. Khng c s
nhn thc mi ny th chc chn rng chng ta vn s c
nhng cuc tranh lun tng t.
Hu ht nhng cuc tranh lun leo thang khi
ngi n ng bt u lm cho nhng suy ngh ca
ngi n b khng cn gi tr v c ta phn ng
li bng vic khng tn thnh.
trnh nhng cuc tranh lun gy bun phin, iu
quan trng l nhn ra rng ngi n ng v tnh lm
cho cm gic ca ngi n b khng cn gi tr v cch
ngi n b v tnh a ra nhng thng ip khng tn
thnh.

Ngi n ng v tnh bt u nhng cuc

tranh lun nh th no?
Cch ph bin nht khi ngi n ng bt u nhng
cuc tranh lun l h thp quan im hay suy ngh ca
ngi n b. Ngi n ng khng nhn ra l h lm
iu bao nhiu ln.
V d, mt ngi n ng c th coi thng nhng
cm gic tiu cc ca ngi n b. Anh ta c th ni:
ng lo lng v n. i vi ngi n ng, cm t ny
dng nh l thn thin. Nhng i vi mt ngi n b
ngi bn i gn gi th n l v tnh v gy tn
thng.
Trong mt v d khc, ngi n ng c th c gii
quyt s xo trn ca ngi n b bng cch ni: N
khng to chuyn n th. Sau anh ta a ra gii php
thit thc cho vn ny, hy vng c y s bt cng
thng v hnh phc. Anh ta khng hiu rng c y cm
thy b h thp v khng c ng h. C y khng th
nh gi cao gii php ca anh ta cho n khi anh ta tha
nhn nhu cu ca c y c bun phin.
Mt v d rt in hnh l khi ngi n ng lm mt
iu g gy phin mun cho mt ngi n b. Bn
nng ca anh ta l lm cho c y cm thy tt hn bng
vic gii thch ti sao c y khng nn lo lng. Anh ta t
tin gii thch rng anh ta c mt l do hp l, logic v
hon ho cho nhng g anh ta lm. Anh y khng bit
rng thi ny li lm cho c y nh th mnh khng c
quyn bun phin. Khi anh ta gii thch, thng ip duy
nht c y c th nghe thy l anh ta khng quan tm n

tnh cm ca mnh.
i vi c y, hiu c nhng l do chnh ng
ca anh y th trc tin c y cn anh y hiu nhng l
do chnh ng ca mnh v vic cm thy lo lng. Anh y
cn s ch i a ra s gii thch ca mnh sau khi lng
nghe c y vi s hiu bit. n gin l khi anh y bt
u quan tm ti tnh cm ca c y th cng l lc c y
bt u cm th c ng h.
S thay i ny trong cch tip cn cn s rn luyn
nhng c th t c. Ni chung, khi mt ngi n b
by t cm gic tht vng, chn nn hay lo lng th mi t
bo trong c th ca ngi n ng theo bn nng s
phn ng vi mt bn k khai nhng iu thanh minh v
nhng l l bo cha c c vch ra thanh mnh
cho nhng cm gic kh chu ca c y. Ngi n ng
khng bao gi c nh lm cho mi chuyn tr nn xu
i. Xu hng gii thch ca anh y l ng nh bn nng
ca ngi sao Ha.
Bng vic hiu rng nhng phn ng bn nng ca
anh ta trong trng hp ny l phn tc dng, mt ngi
n ng, tuy nhin, c th to ra s thay i. Nh s
nhn thc ngy cng cao cng nh nhng kinh nghim
c th c hiu qu vi ph n, ngi n ng c th to
ra s thay i ny.
n b v tnh bt u nhng cuc tranh lun
nh th no?
iu chung nht khi ngi n b v tnh bt u

nhng cuc tranh lun l bi v h khng trc tip chia s

tnh cm ca mnh. Thay v trc tip by t s tht vng
hay cm gic khng thch, ngi n b s hi nhng cu
tru tng m khng bit (hoc bit) l truyn t mt
thng ip khng tn thnh. Cho d thnh thong
khng phi thng ip c ta mun gi, thng thng n
l nhng g n ng s nghe.
iu chung nht khi ngi n b v tnh bt
u nhng cuc tranh lun l bi h khng trc
tip chia s tnh cm ca mnh
V d, khi ngi n ng n mun th ngi n b
c th cm thy rng, Em khng thch i anh khi anh
n mun hay Em lo lng rng c iu g xy ra
vi anh. Khi ngi n ng n, thay v trc tip s chia
nhng cm xc ca mnh, c ta li hi mt cu hi tru
tng nh Sao anh c th mun n th? hay Ti sao
anh khng gi in?
Tt nhin vic hi ai Ti sao anh khng gi in?
cng c nu bn tht s ang tm l do hp l. Nhng
khi ngi n b cm thy kh chu th ging ni ca c
ta thng bc l l c ta khng tm kim mt cu tr li
thc s dn n vn , khng c l do no c chp
nhn cho vic n mun.
Khi mt ngi n ng nghe mt cu hi ging nh
Sao anh c th n mun? hay Ti sao anh khng gi
in? th anh ta s khng thy c nhng cm gic ca
c y m ch thy s phn i ca c y. Anh ta cm thy

s mong mi ca c y mun mnh c trch nhim hn.

Anh ta cm thy b tn cng v phi t v. C ta khng
bit rng s phn i ca mnh li gy ra phin mun cho
anh y.
Cng nh ngi n b cn s tha nhn, th ngi
n ng cn s tn thnh. Ngi n ng cng yu ngi
n b bao nhiu th cng cn s tn thnh ca c ta by
nhiu. N lun lun l im xut pht ca mt mi quan
h. Hoc c ta mang n thng ip tn thnh anh ta
hoc l anh ta cm thy t tin c th ginh c s tn
thnh ca c ta.
Trong c hai trng hp trn, s tn thnh u l
hin din. Cho d ngi n b b xc phm bi ngi
n ng khc hoc b ca c ta, ngi n b vn em li
s tn thnh trong lc u ca mi quan h. C y cm
thy Anh y l mt ngi n ng c bit, khng ging
nh nhng ngi khc m ti bit.
Ngi n b m rt li s tn thnh th s gy tn
thng nghim trng cho ngi n ng. n b thng
quen cch thot ra khi s tn thnh. V khi h lm nh
vy, h cm thy rt hp l. Mt l do cho s v tnh ny
l n b thc s khng thy c s tn thnh c
ngha th no i vi ngi n ng.
Tuy nhin, mt ngi n b c th khng ng vi
cch c x ca ngi n ng v vn tn thnh anh y.
i vi ngi n ng cm nhn c tnh yu, anh y
cn c ta tn thnh mnh, cho d c y khng ng vi
cch c x ca anh ta. Thng thng khi n b khng
ng vi cch c x ca n ng v c y mun thay
i anh ta, c y s khng chp nhn anh ta. Tt nhin,

c th c nhng ln c y ng tnh nhiu hn, cng c

nhng ln t hn nhng nu b phn i th anh ta rt
phin mun v au kh.
Hu ht n ng qu xu h tha nhn rng h
cn s tn thnh nhiu nh th no. H sn sng lm bt
c ci g chng t rng h khng quan tm. Nhng ti
sao ngay lp tc h tr nn lnh nht, xa cch v t v
khi h mt s tn thnh ca n b? Bi v vic h khng
nhn c nhng g h cn lm h tn thng.
Mt trong nhng l do khin cho cc mi quan h rt
thnh cng trong giai on u l mt ngi n ng vn
c ngi n b chp nhn v u i. Anh ta vn l
chng hip s tt bng ca c y. Anh ta nhn ra n hu
ca s tn thnh v kt qu l anh ta thnh cng. Nhng
ngay sau khi anh y bt u tht vng v c ta, anh y
tht sng. Anh y nh mt s tn thnh ca c y. Bt
thnh lnh anh y b tht th.
Mt ngi n ng c th i ph vi s chn nn
ca ngi n b nhng khi n c biu l cng vi s
phn i hay s t chi th anh ta cm thy b xc phm.
n b thng cht vn n ng v cch c x ca anh
y vi mt ging ni khng tn thnh. H lm iu ny
bi v h ngh n s dy anh ta mt bi hc. Nhng
khng, n ch to ra ni s hi v s on gin. V dn dn
anh ta cng tr nn t ng c thc y hn.
tn thnh mt ngi n ng th phi thy c
nhng l do chnh ng sau nhng g anh y lm. Thm
ch, khi anh y khng c tinh thn trch nhim, li bing
hay thiu knh trng, nu c y yu anh y, c y vn c

th thy v nhn ra lng tt ca anh y. chp nhn

c ngi n ng th phi thy c mc ch tt hoc
lng tt ng sau cch c x ca ngi n ng .
c x vi ngi n ng nh th anh y khng c
l do chnh ng cho nhng g anh ta lm l t chi s
chp thun m c y thoi mi a li trong giai on
u ca mi quan h. Mt ngi n b cn nh rng c
ta c th vn chp thun thm ch c y khng ng .
Mt trong nhng cp phm tr pht sinh t
trong nhng cuc tranh lun:
1. n ng cm thy rng n b khng ng h quan
im ca mnh.
2. Hay n b khng tn thnh cch m ngi n
ng ni chuyn vi h.
Khi ngi n ng cn s tn thnh ca ngi
n b nhiu nht
Hu ht nhng cuc tranh lun xy ra khng phi bi
v hai ngi bt ng m bi v hoc ngi n ng cm
thy rng ngi n b khng tn thnh quan im ca
anh ta, hoc n b khng tn thnh cch n ng ni
chuyn vi mnh. C ta thng phn i anh ta bi v anh
ta h thp quan im ca c ta hoc ni vi c y bng
mt cch quan tm. Khi ngi n ng v n b hc
cch chp thun v nh gi cao ln nhau th h s
khng phi ci nhau. H c th tho lun v thng
lng nhng bt ha.

Khi mt ngi n ng c khuyt im, qun lm

vic vt hay tho mn nhng trch nhim, ngi n b
khng thy c ngi n ng cm thy mc cm nh
th no. y l lc anh ta cn tnh yu ca c ta nhiu
nht. Rt li s tn thnh ca c y ti thi im ny lm
cho anh ta rt au n. C y thm ch khng th nhn ra
c c y ang lm g. C y ngh mnh ang cm thy
tht vng nhng anh ta cm nhn c s t chi ca c
ta.
Mt trong nhng cch m n b v tnh biu t s
t chi l trong i mt cng nh trong ging ni.
Nhng li l c y chn c th ng yu nhng v mt
hay ging ni ca c c th lm tn thng n ngi
n ng. Phn ng t v ca anh ta l lm cho c ta cm
thy sai tri. Anh ta lm cho c ta khng c gi tr bo
cha cho mnh.
Hu ht n ng c kh nng tranh lun khi h
mc li lm hay lm ngi n b mnh yu phin
mun
Hu ht n ng c kh nng tranh lun khi h mc
li lm hay lm ngi n b mnh yu phin mun. Nu
anh ta tht vng v c ta, anh y mun gii thch vi c ta
ti sao c khng nn cm thy kh chu. Anh ta ngh
nhng l do ca anh s gip c y cm thy tt hn.
Nhng g anh ta khng bit l nu c y cm thy phin
mun th nhng g c y cn nht l c lng nghe v
c nh gi cao.

LM TH NO BY T NHNG KHC BIT M

KHNG PHI CI V
Khng c khun mu nht nh nn vic by t
nhng khc bit v bt ng c th l mt nhim v kh
khn. Hu ht b m ca chng ta hoc l khng ci nhau
mt cht no hoc l khin n leo thang nhanh thnh mt
cuc ci c. Biu di y cho thy cch ngi n b
v ngi n ng v tnh to ra nhng cuc tranh lun
nh th no.
Trong mi kiu tranh lun c a ra di y, u
tin ti s a ra nhng cu hi m ngi ph n c th
hi v sau ti s ch cch ngi n ng hiu cu hi
nh th no. Tip ti ch ra cch ngi n ng c
th hi v ngi n b hiu cu hi nh th no.
NGUYN NHN CA MT CUC CI V
1. Khi anh ta v nh mun
Cu hi bng gi ca c y
Khi anh chng c ta v nh mun c ta c th hi
Sao anh c th v mun nh th c? hoc Ti sao
anh khng gi in trc cho em? hoc Em phi ngh
nh th no y?
Nhng g anh ta nghe thy
Nhng g anh ta nghe l khng c l do chnh ng
no cho vic anh v mun! Anh tht v trch nhim. Em
cha bao gi v mun nh th. Em c trch nhim hn
anh

Nhng g anh ta gii thch

Khi anh ta v nh mun, c ta tc gin v chng c ta
gii thch Anh b tc ng hoc i khi cuc sng
khng th nh ta mong mun hoc Em khng th lc
no cng mong anh v ng gi c.
Nhng g c ta nghe thy
Nhng g c ta nghe l Em khng nn tc gin bi v
anh c nhng l do chnh ng cho vic v mun. D sao
i na cng vic ca anh cng quan trng hn em v em
ang i hi qu nhiu y!
C y phn ng nh th no
C y ni Em thc s khng hi lng khi anh v
mun. iu ny lm em rt tc gin. Em thc s mong
nhn c mt c in thoi ln sau nu anh v mun
Anh ta c th nh gi c y cao hn
Anh ta ni Anh v mun, anh xin li v lm em
bun phin. iu quan trng nht l ch lng nghe m
khng phn nn nhiu. Hy c hiu v nh gi cao ci
m c y cn l c yu.
2. Khi anh ta qun iu g
Cu hi bng gi ca c y
Khi anh ta qun lm iu g, c y s ni Sao anh c
th qun c nh? hoc Khi no th anh s nh y?
hoc Em phi lm th no tin tng anh?
Nhng g anh ta nghe thy
Nhng g anh ta nghe l: Khng c l do chnh ng

no cho vic anh qun. Anh tht ti t v khng ng tin

cy. Em chu ng anh qu nhiu trong mi quan h
ny
Nhng g anh ta gii thch
Khi anh ta qun lm iu g c ta tc gin v anh ta
bin minh Anh thc s rt bn v va mi qun thi m.
Nhng iu ny i khi cng xy ra hoc khng phi
l vn ln. iu khng c ngha l anh khng quan
tm ti em
Nhng g c ta nghe thy
Nhng g c ta nghe l Em khng nn qu tc gin v
quan trng ho vn nh vy. Em ang i hi qu
nhiu v yu cu ca em tht v l. Hy thc t hn i.
Em ang sng trong mt th gii o tng y
C y tr nn t tn thnh nh th no
Nu c y bun phin, c y c th ni Em khng
thch anh qun. C y cng c th c cch tip cn c
hiu qu hn, khng cp g n chuyn anh ta qun,
ch hi li v ni Em s nh gi cao nu (Anh ta s
bit ngay l mnh qun)
Anh y c th nh gi cao c y hn
Anh ta ni Anh qun Em c gin anh khng? Ri
c y ni v khng kt ti c y sai v gin d. Khi
c y ni, c y s nhn ra l c y ang c lng nghe
v rt nhanh, c y s nh gi cao anh y.
3. Khi anh ta t ci hang ca mnh tr v
Cu hi bng gi ca c y
Khi anh ta t hang tr v, v anh ta ni Lm sao anh
li qu v cm v lnh lng nh th? Hoc Anh mong

i phn ng ca em nh th no y? hoc Em phi

lm th no y bit c iu g ang din ra trong
con ngi anh?
Nhng g m anh ta nghe thy
Thng ip m anh ta nghe thy l Khng c l do
chnh ng no cho vic anh trnh xa em. Anh tht l tn
nhn v khng c tnh yu. Em chn nhm anh. Anh
lm em au n qu nhiu, nhiu hn l em tng lm
cho anh.
Nhng g anh ta gii thch
Khi anh ta t hang tr v v c y tc gin th anh ta
gii thch Anh cn c thi gian cho ring mnh, ch c hai
ngy thi. C vn g ln u? hoc Anh khng lm g
c li vi em. Ti sao em li qu tc gin nh th?
Nhng iu c ta nghe thy
Nhng iu c ta nghe thy l: Em khng nn b tn
thng hay cm thy nh b b ri, nu em cm thy th,
anh chng thng hi em u. Em qu ph thuc v thch
kim sot mi vic. Anh s lm nhng g anh mun, anh
khng quan tm n cm xc ca em.
C y c th phn ng nh th no
Nu iu ny lm c y tc gin, c y s ni Em bit
anh thnh thong mun ri xa em nhng iu ny vn lm
em au n. Em khng ni l anh sai nhng iu quan
trng l em mun anh hiu c nhng g em ang phi
tri qua.
Anh ta nn phn ng ra sao
Anh ta ni Anh hiu rng anh i xa lm em au n.
Hn l em phi rt bun phin. Chng ta hy ni v

nhng chuyn ny (Khi c y cm thy c lng nghe,

c y s d dng chp nhn nhu cu ri xa mt thi gian
ca anh)
4. Khi anh ta lm c y tht vng
Cu hi bng gi ca c y
Khi anh ta lm c y tht vng, c y ni: Sao anh c
th lm nh vy c? hoc Sao anh khng lm nhng
g anh nh lm? hoc Khng phi anh ni l anh s lm
hay sao? hoc Khi no th anh s lm c iu ny
y?
Nhng g m anh ta nghe thy
Chng c l do chnh ng no anh c th lm em
tht vng. Anh l n n. Anh chng lm c iu
g nn thn c. Em khng yn c n khi anh chu thay
i.
Nhng g anh ta gii thch
Khi c y tht vng v anh ta th anh ta gii thch Em
yu, ln sau anh s c gng lm ng hoc y khng
phi l mt vn ln hoc Nhng anh khng bit em
mun g.

Thng ip m c ta nghe thy l

Nhng iu c y nghe thy l Nu em bun phin th
l li ca em. Em nn linh hot hn. Em khng nn
bun phin v anh khng thng hi em u
C y c th phn ng nh th no
Nu c y tc gin, c y s ni Em khng mun b
tht vng. Em ngh l anh s gi in cho em. Khng

vn g v em cn anh bit em cm thy th no khi

anh
Anh ta nn phn ng ra sao
Anh ta ni Anh hiu rng anh lm em tht vng.
Chng mnh hy ni chuyn v iu nh Em cm
thy th no? Hy cho c y ni. Hy cho c y c hi
c lng nghe. C y s cm thy d chu hn. Sau
mt lt hy ni vi c y: Em cn anh lm g em thy
d chu hn? hay Anh c th lm g cho em by gi?
5. Khi anh ta khng tn trng nhng cm xc
ca c y v lm c y tn thng
Cu hi bng gi ca c y
Khi anh ta khng tn trng tnh cm ca c y v lm
tn thng tnh cm ca c y, c y s ni Lm sao anh
c th ni v iu nh th? hoc Anh c th i x
vi em theo cch ny sao? hoc Ti sao anh khng nghe
em ni? hoc Thm ch anh c quan tm ti em na hay
khng?
Nhng g m anh ta nghe thy
Thng ip m anh ta nghe thy l Anh l mt ngi
ti t v lm dng ngi khc. Anh khng yu em nhiu
nh em yu anh. Em s khng bao gi tha th cho anh
iu . Anh nn b trng pht v ra i. Tt c u l li
ca anh
Nhng g anh ta gii thch
Khi anh ta khng tn trng tnh cm ca c y v thm
ch c y cn tc gin nhiu hn th anh ta gii thch:
Nhn ny, anh khng c hoc Anh vn lng nghe
em ni y ch v anh bit anh ang lm ng hoc

Anh khng phi khng quan tm n em hoc Anh c

ci em u.
Nhng iu c ta nghe thy
Nhng g c ta nghe l Em khng c quyn phn nn.
Em lm m khng suy ngh bt c iu g. Em qu
nhy cm. Em c nhng sai lm. Em l mt gnh nng.
C y c th phn ng nh th no
C y s ni Em khng thch cch anh ang ni vi
em. Hy dng li ngy hoc Anh tht ch k v em khng
chp nhn iu . Em mun c thi gian ngh ngi hay
y khng phi l nhng g em mun c trong cuc tr
chuyn ny. Chng ta hy bt u li hoc Em khng
ng b i x nh th ny. Em mun c thi gian ngh
ngi hay Lm n lng nghe em ni (Mt ngi n ng
c th p ng tt nht vi nhng li yu cu ngn gn
v trc tip. Nhng li thuyt ging hay cu hi ch thm
phn tc dng).
Anh ta nn phn ng ra sao
Anh ta s ni Anh xin li, em khng ng b i x
nh th ny. Hy th su v lng nghe phn ng ca c
y. C y c th tip tc ni mt s cu nh Anh cha
bao gi nghe em ni. Khi c y tm ngng, hy ni Em
ng. i khi anh khng nghe em ni. Anh xin li
em, em khng ng b i x nh vy Hy bt u li
nh. Ln ny, chng mnh s n hn. Bt u mt cu
chuyn l cch tuyt vi khng cho mt cuc ci ln
leo thang. Nu c y khng mun ni chuyn th ng
kt ti c y. Hy nh rng, nu bn cho c y quyn
phin mun, c y s d dng chp nhn v ng h bn

hn.
6. Khi anh ta vi v v c y khng thch iu
Cu hi bng gi ca c y
C y phn nn Ti sao chng ta li lun lun vi v
nh vy? hoc Ti sao anh li lun phi ti nhng ni
phc tp nh th?
Nhng g m anh ta nghe thy
Thng ip m anh ta nghe thy l Chng c l do
chnh ng no cho vic vi v nh th ny. Anh chng
bao gi lm cho em cm thy hnh phc. Khng g c th
lm anh thay i. Anh khng c nng lc v khng thm
quan tm n em.
Nhng g anh ta gii thch
Anh ta gii thch rng iu khng c g xu hoc
l cch ngi ta thng lm hoc By gi chng ta
c g lm u hoc ng lo lng qu, mi chuyn s
tt p thi.
Nhng iu c ta nghe thy
Nhng g c ta nghe l Em khng nn phn nn nh
th. Em nn vui v nhng g em c v khng nn t ra l
mt ngi khng vui v bt hnh nh vy. Khng c l do
chnh ng no phn nn, em ang lm cho mi ngi
chn nn.
C y c th phn ng nh th no
Nu c y cm thy bun phin, c y s ni c
ri, ng l chng ta ang vi v v em khng thch
iu . Em cm thy rng lc no chng ta cng phi vi
v hoc Em thch khi chng ta khng phi vi v v em
ght khi chng ta phi vi. Hoc Em thc s khng

thch iu ny. Anh c mun lp k hoch cho chuyn i

ti vi 15 pht chun b khng?
Anh ta nn phn ng ra sao
Anh ta s ni Anh cng khng thch iu , anh
cng c g chng ta c th chm li. N lm anh in ln
mt. Trong v d ny anh ta c th thng cm vi nhng
cm gic ca c y. Thm ch anh ta c phn thch vi v,
th anh ta vn c th h tr mt cch tt nht cho c y
trong lc c y ang chn nn bng vic by t mt cch
trung thc l anh ta ang quan tm n s chn nn ca
c y.
7. Khi c y cm thy bt lc trong cuc ni
chuyn
Cu hi bng gi ca c y
Khi c y cm thy khng c ng h hoc bt lc
trong mt cuc tr chuyn c y s ni Ti sao anh li
ni nh vy? Hoc Ti sao anh li ni vi em theo cch
ny? hay Ti sao anh khng thm quan tm n iu em
ang ni? hay Lm sao anh c th ni nh vy?
Nhng g m anh ta nghe thy
Thng ip m anh ta nghe thy l: Nhng g anh ta
nghe l: Khng c l do chnh ng no cho vic anh ta
i x vi em nh th ny. l bi v anh ta khng cn
yu em na. Anh khng quan tm ti em. Em cho anh
qu nhiu m anh khng cho li em iu g c.
Nhng g m anh ta gii thch
Anh ta gii thch rng iu khng c g xu hoc
l cch ngi ta thng lm hoc By gi chng ta
c g lm u hoc ng lo lng qu, mi chuyn s

tt p thi.
Nhng iu c ta nghe thy
Nhng iu c y nghe l Em khng c quyn tc
gin, em tht v l v nhm ln. Anh bit ci g l ng v
cn em th khng. Anh tt hn em. Em gy ra cuc
tranh ci ny, khng phi l anh.
C y c th phn ng nh th no
C y s ni Em khng thch nhng g anh ang ni.
Em c cm gic nh anh ang kt ti em vy. Em khng
ng b nh th ny. Hy hiu em hoc Em va mi c
mt ngy vt v. Em bit y khng phi l li ca anh tt
c. V em cn anh hiu nhng g em ang tri qua, c
khng? Hoc c ta c th n gin b qua nhng li ch
trch ca anh ta v yu cu nhng g m c y mun, c
y s ni Em ang trong tm trng khng tt, anh c th
lng nghe em mt cht c khng? N s gip em cm
thy tt hn (Mt ngi n ng rt cn s khuyn khch
lng nghe).
Anh ta nn phn ng ra sao
Anh ta ni Anh xin li lm em kh chu. Em c
nghe anh ang ni g khng?. Bng vic c y c c
hi suy ngh li nhng g c y nghe, sau anh ta li c
th ni tip: Anh xin li, anh hiu ti sao em khng thch
iu . Ri hon ton im lng. y l lc chng li s
cm d mun gii thch cho c y rng c y hiu lm
nhng g bn ni. Mt ln na ni au ny cn c nghe
lm cho n c du bt i (Nhng li gii thch hu
ch ch sau khi ni au c du bt vi s cng nhn v
quan tm thu hiu).

GIP NHAU TRONG NHNG LC KH KHN

Bt k mi quan h no cng gp phi nhng lc kh
khn, chng c th xy ra v nhiu l do khc nhau nh:
mt vic, ngi thn cht, m au, khng c thi gian
ngh ngi. Vo nhng lc kh khn ny, iu quan
trng nht l hy c gng tr chuyn vi mt thi yu
thng chn thnh v ng h. Thm vo , chng ta
phi chp nhn v hiu rng: chng ta v ngi bn i
ca chng ta khng phi lc no cng c hon ho. Khi
hc cch giao tip c hiu qu trong tnh hung ng tht
vng nho nh trong mt mi quan h, bn s d dng
hn gii quyt nhng thch thc ln hn khi chng
xy ra bt ng. Trong mi v d trn y ti t ngi
ph n trong vai tr phin mun i vi ngi n ng v
nhng g anh ta lm hoc khng lm. Tt nhin ngi
n ng cng c th tc gin vi ngi ph n v bt k
nhng gi no ca ti c lit k u p dng bnh
ng cho c hai phi. Nu bn ang trong mt mi quan
h nh vy, hy yu cu ngi bn i ca mnh xem anh
ta hoc c ta s phn ng vi nhng gi c lit k
trn nh th no l mt bi hc hu ch.
Khi bn khng tc gin vi ngi bn i, hy ginh
thi thi gian khm ph nhng li ni no c tc ng
nht i vi h v hy chia s nhng iu g tt nht vi
bn. Hy lm theo mt vi nhng li ni c ng v
c sp xp trc pha trn, n c th s rt hu ch
trung ha tnh trng cng thng khi mu thun tng
ln.

Cng nh vy, hy nh rng khng thnh vn s

la chn li ni ca bn ng n nh th no, cm gic
sau li ni mi c ngha quan trng nht. Thm ch
nu bn dng t chnh xc nhng cm t c lit k
trn y m ngi bn i ca bn vn khng cm nhn
c tnh yu, s chp nhn v s ng h ca bn th s
cng thng s tip tc tng ln. Nh ti cp trc
, i khi cch gii quyt tt nht trnh mu thun l
cho s vic tip tc din ra v ch i. Mt mt thi
gian t suy ngh ri sau bn c th quay tr li
vi nhau vi s cm thng, chp nhn, nh gi cao v
ng h hn.
Ban u vic to ra nhng c hi ny c th lm bn
cm thy lng tng hoc thm ch c th b li cun.
Nhiu ngi suy ngh rng Yu l ni thng ni tht. Tuy
nhin, s tip cn qu trc tip ny s lm cho ngi
nghe c cm gic khng ng tin cy. Mt ngi vn c
th c coi l trung thc khi ni v tnh cm ca mnh
vi mt phong cch cn thn v t tin hn. Sau mt thi
gian, bn s tr nn ch ng hn.
Nu nh hin ti bn ang trong mt mi quan h v
ngi bn i ca bn ang c gng p dng mt s gi
trn hy nh rng h ang c gng c s h tr tt
hn. Thot tin, s din t ca h c th dng nh
khng t nhin v cn c v gi di. Khng th thay i
iu kin sng trong mt sm mt chiu. Hy cn thn khi
nh gi tng bc i ca h: nu khng h s t b rt
nhanh.
TRNH NHNG CUC TRANH CI THNG QUA

GIAO TIP THN MT

Nhng cuc tranh ci v nhng mi bt ha d gy
tn thng c th trnh c nu chng ta hiu c
nhng g m ngi bn i ca mnh cn v hy nh thc
hin n. Cu chuyn sau y minh ha cho khi mt ngi
ph n tr chuyn trc tip v tnh cm ca mnh v
ngi n ng cng nhn tnh cm ny nh th no th
cuc ci v s trnh c.
Ti nh rng c ln ri nh i ngh mt vi v ti.
Khi chng ti xung xe v c th ngh ngi sau mt tun
bn rn, ti mong i Bonnie cm thy hnh phc v
chng ti s c c chuyn ngh mt tuyt vi. Thay vo
c y li th di v ni: Em cm thy cuc i mnh
nh mt cuc tra tn dai dng, au n.
Ti im lng v nn mt ting th di v p li Anh
bit em nh ni g. Anh cng cm thy nh th ngi ta
ang p tng git sc sng ra khi ngi anh. Khi ti ni
ra iu ny, ti lm ng tc nh ngi ta vt nc ra
khi mt tm thm.
Bonnie gt u ng vi s ngc nhin ca ti, t
nhin c y mm ci v chuyn ch . C y bt u ni
v vic c y cm thy th v nh th no trong chuyn i
ny. Cch y su nm, iu ny s khng th xy ra.
Chng ti s ci v v ti s ht li ln u c y.
Ti s tc gin khi c y ni cuc i c y nh mt
chui ngy tra tn dai dng. Ti s v tt c vo mnh v
c cm gic nh c y ang phn nn v ti. Ti s bin
h v gii thch rng cuc i ca chng ti khng ging
nh mt cuc tra tn v c y nn vui v chng ti ang

c mt chuyn i tuyt vi n nh vy. Sau , chng

ti s ci nhau v s c mt chuyn i tra tn dai dng.
Tt c iu ny s xy ra v ti khng hiu v h thp
cm gic ca c y.
Ln ny, ti hiu rng l c y ch ang by t mt
cm xc thong qua. khng phi l li bnh lun v ti.
V ti hiu iu ny nn ti khng c t v. Nh nhng
li bnh lun ca ti v cuc sng ni chung, c y cm
thy c nh gi cao. p li, c y s chp nhn ti v
ti cm thy tnh yu, s chp nhn v s tn thnh
ca c y. Bi v ti hc nh gi cao nhng cm
xc ca c y, c y c c tnh yu m c y xng
ng c hng. V chng ti khng ci nhau.
10. Dnh c thin cm t ngi khc phi
Mt ngi n ng ngh rng anh ta s ghi c
im cao vi mt ngi ph n khi anh ta lm vic g
ln cho c y nh mua cho c y mt ci xe hi mi, hoc
a c y i ngh. Anh ta ngh rng s dnh c t thin
cm hn khi anh ta lm nhng vic nh nh m ca xe
t, tng hoa cho c y, hoc m c y. Da trn nhng
suy ngh nhm dnh thin cm ny, anh ta tin rng anh ta
s lm cho c y hi lng nht bng vic tp trung thi
gian, sc lc v s quan tm vo nhng vic ln cho c
y. Tuy nhin, phng php ny khng hiu qu bi v
ph n c nhng cch chm im khc.
Khi mt ngi ph n chm im, mn qu ngi
n ng tng l ln hay nh khng thnh vn , n vn
ghi c mt im v mi mn qu c gi tr ngang nhau.
Kch c ca n khng quan trng v n u em li cho

anh ta mt im. Tuy nhin, mt ngi n ng li ngh

rng anh ta ch dnh c mt im cho mt mn qu
nh v 30 im cho mt mn qu ln. Bi v anh ta khng
hiu ph n cho im khc mnh, ng nhin anh ta s
tp trung sc lc ca mnh vo mt hoc hai mn qu ln.
Khi mt ngi ph n chm im mn qu anh
ta tng l ln hay nh khng thnh vn , n vn
ghi c mt im v mi mn qu c gi tr ngang
nhau.
Ngi n ng khng nhn ra rng i vi ph n
nhng mn qu nh cng quan trng nh nhng mn
qu ln. Ni cch khc, vi ph n, ch mt bng hng
cng ghi c nhiu im nh vic bn tr tin thu nh
ng hn cho c ta. Khng hiu s khc nhau c bn
trong vic ghi im, n ng v ph n vn tip tc ny
sinh s chn nn v tht vng trong nhng mi quan h
ca h.
Trng hp di y s lm sng t iu ny:
Trong li buc ti, Pam ni Ti lm qu nhiu
cho Chuck v anh y khng quan tm n ti. Tt c
s quan tm ca anh y l dnh cho cng vic.
Chuck th ni rng Nhng cng vic ca ti cho
chng ta mt ngi nh p v nhng chuyn ngh mt, c
y nn hnh phc mi ng.
Pam p li Em khng quan tm n ngi nh
hoc nhng chuyn ngh mt nu chng ta khng yu

nhau. Em cn anh hn.

Chuck ni Em lm nh th em cho anh qu nhiu.
Pam ni Phi, em lun lm mi th v anh. Em git
qun o, chun b cm nc, lau chi mi th trong nh.
Cn anh ch lm c mt vic l i lm thanh ton
cho cc ha n nhng anh li i hi em lm mi th.
Chuck l mt bc s thnh cng. Cng nh hu ht
cc chuyn gia, cng vic ca anh ta chim kh nhiu thi
gian nhng mang li nhiu tin bc. Anh ta khng hiu ti
sao v anh ta, Pam, li khng hnh phc. Anh ta lm
nn mt cuc sng y , mt i sng sung sng cho
v v gia nh anh ta nhng khi v nh, v anh ta vn
khng vui v.
Trong suy ngh ca Chuck, anh ta cng lm c
nhiu tin hn th anh ta cng phi lm nhng cng vic
nh gip v anh ta t i. Anh ta ngh rng vic kim tra
v thanh ton tin vo cui thng s ghi cho anh ta t nht
l 30 im. Khi anh ta m phng khm ring v thu nhp
ca anh ta tng gp i, anh ta nhn nh rng by gi
anh ta ghi c 60 im mt thng. Anh ta khng ngh
rng, vic kim tin thanh ton ca anh ta khin cho
anh ta ch ghi c mt im mi thng vi Pam, khng
thnh vn mn tin ln nh th no.
Chuck khng nhn ra rng t quan im ca Pam,
anh ta cng kim c nhiu tin, c y cng thit thi.
Vi khong thi gian nhm chn ca mnh, c y thm ch
phi lm nhiu hn qun l cuc sng v mi quan h
ring t ca h. Khi c y phi lm nhiu hn, c y cm
thy c nh c y dnh 60 im mt thng cho anh y

so vi mt im ca Chuck. iu ny khin cho c y

khng hnh phc v rt tc gin.
Pam cm thy c y ang cho qu nhiu v nhn
c qu t. T quan im ca Chuck, anh ta cho rng
mnh ang cho nhiu hn (60 im) v nn nhn c
nhiu hn na t v anh ta. Trong suy ngh ca anh ta, s
im hin ny l ngang bng. Anh ta hi lng trong mi
quan h ca h ngoi tr mt iu l c y khng c
hnh phc. Anh ta li cho vic c ta i hi qu nhiu.
Vi anh ta, vic tr tin tng ln cn bng vi nhng g c
y lm. Thi ny ca anh ta thm ch cn lm Pam
tc gin hn.
Sau khi nghe cun bng v mi quan h ca ti, c
Pam v Chuck u c th b qua s li v gii quyt
c vn bng tnh yu. Mt mi quan h ang c
nguy c ly d c thay i.
Chuck nhn ra rng lm nhng vic nh cho v li
to c s khc bit ln. Anh ta ngc nhin v mi iu
thay i nhanh chng nh th no khi anh ginh nhiu
thi gian v cng sc cho c y hn. Anh ta nhn ra
rng vi ph n nhng th nh cng quan trng nh
nhng th ln. By gi anh ta hiu ra rng ti sao cng
vic ca anh ta ch ghi cho anh c mt im.
Tht ra Pam c l do chnh ng cm thy khng
hnh phc. C y thc s cn c s ch , n lc v sc
lc ca Chuck nhiu hn cho cuc sng y v lnh
mnh ca h. Chuck khm ph ra rng bng vic ginh
t cng sc kim tin v ginh mt cht cng sc hn na
cho gia nh theo ng hng th v anh s hnh phc
hn. Anh ta nhn ra rng anh ta lm vic qu sc vi

hy vng lm cho c y hnh phc hn. Khi anh hiu c

cch c y tnh im nh th no, anh y tr v nh vi
mt nim tin mi bi v anh bit lm th no c y
hnh phc.
NHNG TH NH B TO NN MT S KHC BIT
LN
C rt nhiu cch khc nhau m mt ngi n ng
c th ghi im vi ngi bn i m khng cn lm
nhiu. ch l vn nh hng li s quan tm v
cng sc ca anh ta ang sn sng trao tng cho c y.
Hu ht n ng u bit v nhng iu ny nhng li
khng quan tm thc hin chng bi l h khng
nhn ra rng i vi mt ngi ph n, nhng vic nh
quan trng nh th no. Mt ngi n ng thc s tin
rng nhng vic nh khng quan trng khi so snh vi
vic ln m anh ta lm cho c y.
Trong mt mi quan h, mt s n ng d nh lm
nhng vic nh nhng khi lm c mt hoc hai ln th
h dng li. Bng sc mnh bn nng thn b, h bt u
tp trung sc lc vo lm mt vic ln cho ngi bn i
ca h. Sau h qun mt vic lm tt c nhng vic
nh nhng cn thit m ngi ph n cn c p ng
cho mt mi quan h. lm hi lng ngi ph n,
ngi n ng cn hiu nhng g c ta cn c cm
thy c yu v ng h.
Cch ph n chm im cho n ng khng ch l
mt vic c yu thch m cn l mt nhu cu cn thit.
Ngi ph n cn s th hin ca tnh yu trong mi

quan h cm thy c yu. Mt hoc l hai ln th

hin tnh yu, bt k n quan trng nh th no, s
khng th lm c y tha mn.
Hiu c iu ny i vi mt ngi n ng l v
cng kh khn. Mt cch bit c iu ny l hy
tng tng rng ph n c mt gi tnh yu tng t
vi mt bnh ga trong xe t, n lun cn c y.
Lm nhiu vic nh (v ginh nhiu im) l b quyt
lp y gi tnh yu ca ngi ph n. Mt ngi ph n
cm thy c yu khi gi tnh yu ca c ta c lp
y. C ta cng c th p li bng mt tnh yu, s tin
tng, s chp nhn, thng cm, s ngng m, s ng
h v s khuyn khch ln hn rt nhiu. Rt nhiu vic
nh cn thit c lm n c nh ca gi tnh yu
ca ph n.
Di y l mt danh sch gm 101 cch nh m
ngi n ng c th lp y gi tnh yu ca ngi bn
i.
101 CCH GHI IM VI MT NGI PH N
1. Khi tr v nh, hy tm c y trc khi lm bt c
iu g v m ly c y.
2. Hi c y nhng cu hi c th v mt ngy ca c
y, th hin s nhn thc v k hoch c y nh lm (V
d Cuc gp g ca em vi bc s th no?)
3. Hy lng nghe v hi c y nhng cu hi.
4. Km hm s cm d mun gii quyt vn cho c
y, hy t lng thng cm thay vo .

5. Hy ginh cho c y 20 pht vi s quan tm cao

nht (khng c sch bo hoc sao lng bi bt c iu
g trong thi gian ny).
6. Tng cho c y nhng bng hoa nh mt iu bt
ng cng nh vo nhng dp c bit.
7. Hy ln k hoch trc nhiu ngy hn l i n
ti th su v hi xem c y mun lm g.
8. Nu c y thng xuyn nu ba ti hoc l n
lt c y m c y c v mt mi hoc tht s bn rn
th hy ngh gip c y.
9. Khen c y rng c y trng p nh th no.
10. An i c y khi c y thy bun.
11. ngh gip c y khi c y mt mi.
12. Thm thi gian chun b khi i du lch c y
khng phi vi vng.
13. Khi bn sp v mun, hy gi in cho c y v
cho c y bit.
14. Khi c y cn s gip , hy ni c hoc khng
m khng coi l c y c li.
15. Bt c khi no c y cm thy b tn thng, hy
dnh cho c y mt cht s cm thng v ni vi c y
Anh xin li lm em tn thng sau im lng; hy
cho c y cm nhn c s thu hiu ca bn v s
au n ca c y. ng a ra hng gii quyt hoc
nhng li gii thch rng s tn thng ca c y khng
phi l li ca bn.
16. Bt c khi no bn phi ri xa, hy cho c y
bit l bn s tr li hoc cn thi gian suy ngh mi
th.
17. Khi bn bnh tnh tr li v quay v, hy ni v

nhng th lm cho bn tc gin theo cch khng li

cho nhau v tn trng nhau c y khng tng tng
ra nhng iu ti t nht.
18. ngh xy mt ci l si cho ma ng.
19. Khi c y ni vi bn th hy t t tp ch xung,
tt tivi i v lng nghe c y ni.
20. Nu c y thng xuyn phi ra bt a, thnh
thong hy gip c y c bit khi c y mt.
21. Hy ch khi c y tc gin hoc mt mi, hy hi
v nhng th c y phi lm, sau hy gip c y mt
vi vic lt vt.
22. Khi i ra ngoi, hy hi c y c mun mua th g
trong ca hng khng v bn hy nh rng bn phi mua
n y.
23. Hy cho c y bit khi no bn i ng hoc ri
i.
24. Hy m c y bn ln mt ngy.
Hy m c y bn ln mt ngy.
25. Hy gi in cho c y t ni lm vic v hi xem
c y cm thy nh th no hoc chia s nim vui hoc
ni vi c y rng Anh yu em.
26. Mi ngy ni vi c y t nht 2 ln cu Anh yu
em.
27. Hy chun b ging ng v hy dn dp phng
ng.
28. Nu c y git tt ca bn hy ln tri tt c y
khng phi lm.

29. Hy ch xem khi no thng rc y th em

n i.
30. Khi bn ri khi thnh ph hy gi v cho c y
bit s in thoi ni bn n v cho c y bit bn
n ni an ton.
31. Hy ra xe cho c y.
32. Hy ra xe v lau chi c trc mt ngy so
vi c y.
33. Hy tm ra trc khi quan h chn gi hay dng
nc thm nu c y thch.
34. ng v pha c y khi c y tc gin vi mt ai
y.
35. ngh m lng, xoa c, mt xa chn (hoc c
3).
36. i khi ch cn m p hoc vut ve m khng cn
quan h.
37. Hy kin nhn khi c y ang chia s vi bn,
ng c nhn vo ng h.
38. ng bm nt iu khin t xa thay i knh
khi c y ang xem tivi vi bn.
39. Hy th hin tnh cm ni cng cng.
40. Khi cm tay c y, ng tay bn c v th .
41. Hy bit c y thch ung g c th la chn
nhng th m bn chc l c y thch.
42. Khi i chi, hy gi nhng nh hng khc nhau,
ng bt c y phi t la chn.
43. Hy mua v c ma i xem ht, nhc giao
hng, kch ht, ba l hay nhng loi hnh biu din no
m c y thch.
44. Hy to ra nhng dp m c hai ngi c th trng

din.
45. Hy thng cm khi c y chm tr, hoc quyt nh
thay i v b ngoi.
46. ni cng cng hy ch n c y nhiu hn l
nhng ngi khc.
47. Trc mt con ci, hy lm cho c y tr nn quan
trng bn tr thy rng c y thu ht bn u tin v
nhiu nht.
48. Hy mua cho c y nhng mn qu nh hoc
scla hoc nc hoa.
49. Hy mua cho c y mt b (ly nh ca c y
cng vi c qun o, i n ca hng nh h la chn b
trang phc).
50. Vo nhng dp c bit, hy chp nh c y.
51. Hy ghi li nhng tnh hung lng mn.
52. Hy cho c y bit rng bn lun mang theo
nh ca c y trong v v xem n hng ngy.
53. Khi trong khch sn hy chun b phng vi mt
s th c bit nh sm banh, nc p tri cy, hoa.
54. Vit mt ghi ch v lm mt du hiu c bit vo
nhng dp c bit nh nhng ngy k nim v sinh nht.
55. Tnh nguyn li xe trong mt cuc hnh trnh di.
56. Li xe tht chm v an ton theo thch ca c y.
Ni cho cng, c y buc phi ngi gh trc.
57. Nhn ra c y cm thy nh th no v cp n
iu : Hm nay em trng c v hnh phc hay Em c
v mt phi khng? hay Hm nay em th no?.
58. Khi a c y i chi, hy nghin cu trc ng
i c y khng phi cm thy c trch nhim hng
dn.

59. a c y i khiu v hoc cng nhau hc mt bi

khiu v.
60. Lm c y ngc nhin bng mt bc th hoc bi
th tnh.
61. i x vi c y nh cch m bn lm lc mi
quen nhau.
62. Tnh nguyn sa cha mt s th quanh nh v
ni C ci g cn sa cha khng? Anh c thi gian m.
ng nhn vic qu kh nng ca bn.
63. Tnh nguyn mi dao trong bp cho c y.
64. Mua mt t keo siu dnh gn nhng th b v.
65. Thay mt ci bng in sng khi chng b chy.
66. Gip c y sa sang li nhng vt dng hng trong
nh.
67. c to hoc ct mt bi bo m c y thch.
68. Vit ra nhng tin nhn ngn gn t in thoi m
bn c th lm cho c y.
69. Gi gn nn phng tm sch s v lau kh sau khi
tm.
70. M ca cho c y.
71. Mang nhng thc phm gip c y.
72. Gip c y mang nhng hp nng.
73. Trong nhng chuyn i d ngoi, hy xch hnh l
v b chng vo trong xe.
74. Nu c y ra bt a hoc n lt c y, hy lau
chi nhng vt bn v lm nhng vic khc.
75. Lm mt danh sch nhng th cn sa cha v
n trong bp. Khi bn c thi gian rnh, hy lm nhng
th trn danh sch cho c y. ng qu lu.
76. Khi c y chun b ba n, hy khen c y.

77. Khi nghe c y ni, hy nhn c y.

78. Thnh thong chm vo c y khi bn ni chuyn
vi c y.
79. T ra th v vi nhng g c y lm sut c ngy,
sch c y c v nhng ngi lin quan n c y.
80. Khi ang nghe c y hy to nhng ting ng
nh nh , ,
81. Hi xem c y cm thy th no.
82. Nu c y b mt, hi xem c y ang cm thy
nh th no.
83. Nu c y mt, hy pha cho c y mt tch tr.
84. Nn i ng cng nhau v ln ging cng mt lc.
85. Tng c y mt n hn v ni tm bit khi bn i
u.
86. Ci khi c y k chuyn hi hc.
87. Hy ni cm n khi c y lm cho bn iu g.
88. Ch khi c y sa tc v dnh cho c y s khen
ngi.
89. To ra thi gian c bit cng nhau.
90. ng tr li in thoi mt cch ring t hoc khi
c y ang c cm gic b tn thng.
91. i xe p cng nhau d ch l mt cuc do chi
ngn.
92. T chc v chun b mt cuc d ngoi (nh em
qun o d ngoi).
93. Nu c y ph trch vic git l cho c nh, hy
mang qun o n cho c y hay i khi tnh nguyn lm
ngi git.
94. Hy a c y i do m khng c tr con i cng.
95. Tha thun trong mt phong cch ch cho c y

rng bn mun cho c y c c nhng g c y mun

v bn cng vy.
96. Hy c y bit rng bn nh c y khi bn i
xa.
97. Mang v cho c y mn trng ming c y yu
thch.
98. Nu c y thng n ca hng mua thc n, hy
a c y n ca hng thc n.
99. Hy n nh vo nhng dp lng mn sau ,
bn khng n ngu nghin v tr nn mt mi.
100. Hy yu cu c y them nhng g c y mun vo
danh sch ny.
101. Hy h np bn cu xung sau khi dng.
S K DIU CA NHNG VIC LM NH
l s k diu khi ngi n ng lun lm nhng
th nh b cho ngi bn i ca anh ta. N lm cho gi
tnh yu ca c ta y ln v s im ngang bng. Khi s
im ngang bng hoc hu nh l bng nhau, mt ngi
ph n bit rng c ta c yu v iu ny lm cho
c ta tin tng v yu li nhiu hn. Khi mt ngi ph
n bit mnh c yu, c ta c th yu m khng on
gin.
Lm nhng iu nh b cho ngi ph n cng l
hn gn cho ngi n ng. Trong thc t, nhng iu
nh b ny s hn gn s tc gin ca anh ta cng nh
ca c y. Anh ta bt u cm thy y quyn lc v nh
hng bi v c y ang nhn c s quan tm m c y

cn. Sau c hai u cm thy hi lng.

Nhng g ngi n ng cn
Ging nh ngi n ng cn tip tc lm nhng
vic nh cho ngi ph n, c ta cn ch c bit
hiu c gi tr nhng vic lm nh b m anh ta lm
cho c. Vi mt n ci v mt li cm n, c ta c th
anh ta bit rng anh ta c ghi im. Mt ngi
n ng cn s nh gi cao v khuyn khch tip tc
lm iu . Anh ta cn cm thy anh ta c th to ra s
khc bit. Nhng ngi n ng s dng ngay mi vic
khi anh ta cm thy b coi l ng nhin phi lm. Ngi
ph n cn khin cho anh ta bit rng nhng g anh ta
ang lm u c nh gi cao.
iu ny khng c ngha l c ta phi gi v rng tt
c mi th by gi l hon ton tuyt vi khi anh ta dn
sch s nhng dng hng trong nh cho c ta. Nhng
c ta c th tha nhn mt cch gin d iu anh y lm
v ni Em cm n. Nh vy m tnh yu s ln dn ln
t hai pha.
Nhng g ngi n ng cn mt ngi ph n
chp nhn
Khuynh hng t nhin ca mt ngi n ng l tp
trung sc lc vo lm mt vic ln v lm gim ti thiu
tm quan trng ca nhng vic nh. Bng vic chp nhn
xu hng ny, iu s khng c hi ti c y. C ta c
th lm vic sng to hn vi anh ta gii quyt vn .

C ta c th nhc i nhc li anh ta bit rng c ta hi

lng nh th no v nhng th nh b m anh ta lm
cho c v rng anh ta lm vic chm ch v ch quan
tm n c.
C y nn nh rng vic anh ta qun khng lm
nhng vic nh khng c ngha l anh ta khng yu c y
m l anh ta qu tp trung vo nhng vic ln. Thay v ci
ln v trng pht anh ta, c ta c th khch l anh bng
vic hi xin s gip . Vi vic khch l v nh gi cao,
mt ngi n ng dn dn bit qu trng nhng th
nh cng nh th ln ngy cng thnh cng hn, anh
ta s bt u dnh nhiu thi gian hn th gin hn
vi v v gia nh.
NH HNG LI SC LC V S QUAN TM
Ti nh ln u tin ti hc cch dnh sc lc vo
nhng vic nh b. Khi Bonnie v ti ci nhau, ti hu
nh l mt k nghin cng vic. Thm vo vic vit sch
v dy nhng chuyn , ti cn c ngh bc s tm l
chim mt 50 gi mt tun. Trong nm u cuc sng
hn nhn ca chng ti, c y cho ti bit rt nhiu ln
v vic c y cn nhiu thi gian hn vi ti nh th no.
Lp i lp li nhiu ln, c y mun by t cm gic v
vic b b ri v s tn thng ca c y.
Thnh thong c y cn chia s tnh cm ca c y
trong mt bc th. Chng ti gi y l mt bc th tnh.
N lun kt thc bng tnh yu v bao gm nhng cm
gic tc gin, s bun chn, s s hi v ni au n.
Trong chng 11, chng ta s xem xt su hn v nhng

phng php v tm quan trng ca vic vit nhng bc

th tnh ny. C y vit bc th tnh ny phn nn v vic
ti s dng qu nhiu thi gian vo cng vic.
John thn yu,
Em ang vit cho anh l th ny chia s vi anh
nhng cm gic ca em. Em khng mun ni anh phi
lm g cho em, em ch mun anh hiu cho nhng tnh cm
ca em.
Em rt gin v vic anh dnh qu nhiu thi gian
cho cng vic. Em tc gin v anh v nh m chng cn
g cho em. Em mun dnh nhiu thi gian cho anh.
iu ny cng lm em cm thy nh anh quan tm n
khch hng hn em. Em cm thy bun khi anh qu mt
mi. Em nh anh. Em s anh khng mun dnh thi gian
cho em.
Em s tr thnh mt gnh nng na trong cuc i
anh. Em s b gi l mt con nga gi m yu. Em s
nhng cm xc ca mnh khng cn quan trng vi anh
na.
Em xin li nu iu ny tht kh nghe. Em bit anh
ang lm ht sc mnh. Em cm nhn c anh ang lm
vic vt v th no m.
Em yu anh, Bonnie.
Sau khi c nhng dng cm xc b th ca c y,
ti nhn ra rng, tht s ti ang quan tm n nhng
khch hng ca ti hn l c y. Ti dnh ht tm tr cho
nhng khch hng ca mnh ri tr v nh kit sc v tr

nn th vi v ca mnh.
Khi ngi n ng lm vic qu sc
Ti th vi c y khng phi v ti khng cn yu
hay khng quan tm n c y na m bi v ti cn kit
sc lc. Ti ngh n gin rng mnh ang lm vic tt
nht, l lm vic tht chm ch mang li mt cuc
sng tt hn (nhiu tin hn) cho c y v cho gia nh
ca chng ti. Khi ti hiu c c y cm thy th no,
ti a ra mt k hoch gt b khc mc ny trong
mi quan h ca chng ti.
Thay v khm cho tm khch hng mt ngy ti bt
u khm cho by khch hng mt ngy. Ti gi v rng
v ti l khch hng th tm ca ti. Mi ti, ti v nh
sm hn thng l mt gi. Ti v ngh rng c y l
khch hng quan trng nht ca ti. Ti dnh cho c y
s quan tm ht lng m ti dnh cho mt khch hng.
Khi v n nh ti bt u lm nhng vic vt gip c y.
S thnh cng ca k hoch n ngay lp tc. Khng ch
c y hnh phc hn m ti cng cm thy hnh phc
hn.
Dn dn, khi ti cm thy c p li tnh yu v
nhng g ti khch l gip c y v gia nh ti, ti
cm thy tr thnh mt ngi thnh cng khng kh khn
lm. Ti bt u lm vic bt hn i v tht l ngc nhin,
khng ch mi quan h gia chng ti m c cng vic
ca ti na u thng hoa, ti thnh cng hn m khng
phi lm vic ct lc nh trc na.
Ti nghim ra, khi ti thnh cng trong cuc sng gia
nh th s thnh cng cng s c phn chiu trong

s nghip ca ti. Ti nhn ra, thnh cng trong s

nghip s khng t c nu ch lm vic chm ch. N
cn ph thuc vo kh nng khi dy lng tin nhng
ngi khc ca bn. Khi ti cm thy c gia nh yu
thng, khng nhng ti cm thy t tin hn m nhng
ngi khc cng tin tng v nh gi ti cao hn.
Ngi ph n c th gip nh th no
S gip ca Bonnie ng vai tr ln trong s thay
i ny. Ngoi vic chia s nhng cm xc yu thng v
chn tht, c y cn rt kin tr ngh ti lm gip c y
mt s vic ri sau , khi ti lm xong, c y nh gi
cao nhng g ti lm. Dn dn ti nhn ra rng tht
tuyt vi khi c yu v lm gip c y nhng vic nho
nh. Ti thot khi cm gic rng ti phi lm nhng vic
tht to ln c p li tnh yu. thc s l mt s
khm ph.
Ph n ghi im khi no
Ph n s hu mt kh nng c bit l thy c
gi tr ca nhng vic nh cng tng ng vi gi tr
ca nhng vic ln trong cuc sng. l mt n hu i
vi ngi n ng. Hu ht n ng u c gng c
thnh cng v thnh cng hn na v h tin n khin h
c nh gi cao trong tnh yu. Su trong tm hn, h
khao kht tnh yu v s ngng m t nhng ngi
khc. H khng bit rng h c th to ra c tnh yu
v s ngng m m khng cn phi tr thnh mt

ngi thnh t rc r na.

Hu ht n ng u c gng c thnh cng
v thnh cng hn na v h tin n khin h c
nh gi cao trong tnh yu.
Mt ngi ph n c kh nng lm du khao kht
thnh cng ca mt ngi n ng bng cch nh gi
cao nhng vic nho nh m anh y lm. Nhng c y c
l khng th hin s trn trng nu c y khng hiu
iu quan trng nh th no i vi mt ngi n
ng. C y c th cho s pht trin ca mnh tr
thnh thi quen.
CHA LNH CN CM CM PHT
Theo bn nng, ngi ph n hiu c gi tr ca
nhng vic nho nh. Nhng ngoi l duy nht l khi mt
ngi ph n khng nhn thy mt ngi n ng cn
c nghe s nh gi cao ca c y hay khi c y cm
thy ghi im bng cch khng d dng. Khi mt
ngi ph n cm thy khng c yu v b th , c y
rt kh nh gi cao mt cch t nhin nhng g ngi
n ng lm cho c y. C cm thy pht lng v rng c
y trao cho anh nhiu hn nhiu nhng g anh y
trao cho c. S pht ny ngn cn kh nng nh gi
cao gi tr nhng vic nho nh ca c y.
Pht , ging nh nhim cm cm hay cm lnh, l

khng tt. Khi mt ngi ph n pht , c c xu hng

ph nhn nhng vic m ngi n ng lm cho c bi v
theo cch m ngi ph n ghi im, c y lm nhiu
hn th.
Khi t s l 40-10 nghing v ngi ph n, c y c
th bt u cm thy v cng pht lng. Chuyn g xy
ra vi mt ngi ph n khi c y cm thy c ang cho
nhiu hn l nhn. Mt cch kh t nhin: c y tr bt
10 im ca anh y t 40 im ca c v i n tng kt
s im trong mi quan h ca h l t 30 cho n 0.
iu ny nghe c v ton hc v d hiu nhng mi
chuyn li khng din ra nh vy.
Khi c tr im ca anh y t im ca mnh anh y
ang i dn n mt s 0 nhng anh y cha l mt s 0.
Anh y khng phi khng cho c im no m anh y
cho c 10 im. Khi anh y v nh, trong mt c y, trong
ging ni ca c y c mt s lnh lng ni rng anh y
l mt s 0. C y ang ph nhn nhng g anh lm.
C phn ng vi anh nh th anh khng trao cho c
ci g c m thc ra anh cho c 10 im.
L do ngi ph n c nh h im ca ngi n
ng theo cch ny l v c y cm thy khng c yu.
im s chnh lch lm cho c y cm thy rng c y
khng quan trng. V cm thy khng c yu, c y
thy v cng kh khn nh gi cao thm ch l 10
im m anh chnh thc cho c y. Tt nhin iu l
khng cng bng nhng s vic din ra nh th.
Nhn chung iu xy ra trong mt mi quan h thi
im ny chnh l iu ngi n ng cm thy mnh
khng c nh gi cao v mt i ng lc tip tc

c gng. V th l anh cng b mc cm pht . Ri c y

tip tc cm thy pht lng hn v tnh trng ngy cng
tr nn xu i, bnh cm pht ca c cng trm trng
hn.
iu c y c th lm
Cch gii quyt chuyn ny l phi hiu vn
mt cch y cm thng t c hai pha. Anh y cn c
khen ngi, nh gi cao trong khi c y cn cm thy
c khch l, ng vin. Nu lm theo cch khc, cn
bnh ca h s ngy cng nng hn.
i vi c y, gii php cho s pht lng l cn phi
nhn trch nhim. C y cn phi nhn trch nhim v
vic lm tng thm s nan gii bng cch cho nhiu v
mc cho s im tr nn mt cn i. C y cn t cha
tr cho bn thn mnh nh th c y nhim cm hay cm
lnh v tm dng vic cho qu nhiu trong mi quan h
ca c. C y cn t chiu chung bn thn mnh v cho
php ngi bn i ca c chm sc c nhiu hn.
Khi ngi ph n cm thy b pht , c y s thng
khng to c hi cho i phng gip c hoc nu
anh y c c gng, c y cng s khng tha nhn kt
qu ca vic anh y lm v tng cho anh mt im 0
na. C y t chi s gip ca anh. Bng cch nhn
trch nhim v vic cho qu nhiu, c y c th t b
chuyn li vn gia hai ngi cho anh y v bt
u vi mt im s mi. C y c th cho anh y mt c
hi khc v ci thin tnh trng gia hai ngi.

iu anh y c th lm
Khi ngi n ng cm thy khng c nh gi cao
anh y ngng hnh ng khch l, ng vin, gip c
y. Cch m anh y c th dng gii quyt vn mt
cch c trch nhim l phi hiu rng vic cho im i
vi hnh ng khch l, gip ca anh v nh gi cao
anh qu tht l kh khn i vi c y khi c y ang pht
.
Anh y c th t thot khi s pht lng ca chnh
mnh bng cch hiu rng c y cn c nhn trc khi
c y c th tip tc cho. Anh y hn phi ghi nh iu
ny khi anh c nh trao tnh cm v s tru mn ca
mnh theo nhng cch nho nh. Trong mt khong thi
gian, anh y khng nn trng ch c y t ra trn trng,
nh gi cao nh anh cn v xng ng c hng.
Nu anh nhn trch nhim ca mnh l khin cho c y
b cm do th khng lm nhng vic nho nh l ra cn
lm th s rt hu ch.
Vi s sng r ny, anh y c th trao m khng hi
vng nhiu s c p li cho n khi c y hi phc.
Vic bit mnh c th gii quyt c vn ny s gip
anh y nhanh chng thot khi s pht ca mnh. Nu
anh y tip tc cho v c y tm vo vic ngng cho
nhng vn tip nhn s khch l ng vin ca anh y vi
c tnh yu na th cn cn thng bng s mau chng
quay tr li.
TI SAO N NG LI CHO T HN

Mt ngi n ng him khi c nh nhn nhiu m

cho t. Nhng n ng, trong cc mi quan h, li c
ting l cho t hn. C th bn c kinh nghim v
chuyn ny trong cc mi quan h ca mnh. Ph n
thng phn nn rng i phng ca h ban u
thng tnh cm hn v sau dn dn tr nn th ng.
n ng cng cm thy b i x khng cng bng, lc
u ph n rt nh gi cao h v rt tnh cm ri sau
h tr nn hay pht v i hi. iu b n ny c th
hiu c khi chng ta nhn ra rng ph n v n ng
c nhng cch ghi im khc nhau.
C 5 l do ch yu khin ngi n ng ngng cho:
1. Nhng c dn sao Ho hay l tng ho s
cng bng. Mt ngi n ng thng tp trung tt c
nng lc ca mnh vo s nghip v ngh rng mnh hn
l ghi c 50 im. Ri anh ta tr v nh, ngi th
gin v ch i ngi v cho anh ta 50 im. Anh ta
khng bit rng vi s tri nghim ca c, anh ta ch ghi
c 1 im thi. Anh ta ngng cho bi v anh ta ngh
n lc ny anh ta l ngi cho nhiu hn.
Trong u anh ta, y l mt iu th hin tnh yu
v l cng bng ng lm. Anh y cho php c chm cho
anh 50 im v s khch l, ng vin ca anh y san
bng t s. Anh ta khng nhn ra rng cng vic vt v
ca anh cng ty ch ghi c 1 im thi. Ci m hnh
cng bng ca anh ta ch c th pht huy tc dng khi
anh ta hiu v tn trng cch ph n chm im cho
tng mn qu ca tnh yu. Nhn thc c iu u tin
ny c ngha thc t i vi c n ng v ph n.

i vi n ng: Phi nh rng i vi ph n

nhng vic ln hay nh u ghi c im ngang nhau.
Tt c nhng tng phm ca tnh yu d nh hay ln u
c i x cng bng v cn thit nh nhau. trnh
to ra s pht , hy hc cch lm nhng vic nho nh,
chnh iu s to ra mt s khc bit ln. ng hi
vng mt ngi ph n s tha mn nu c y cha nhn
c v khi nhng du n tnh yu nh cng nh ln.
i vi ph n: Hy nh rng n ng n t sao
Ha. H khng t nhin i lm nhng vic nh nht. H
cho t khng phi v h khng yu bn m v h tin rng
h cho phn ca h. ng c gng gii quyt vn
t mt pha. Thay v iu hy lin tc khuyn khch
h gip bng cch ngh h nhiu hn. ng i
cho n khi bn cn s gip ca anh y mt cch
tuyt vng hay cho n khi ngh c c im s l
v cng gian nan. ng yu cu s gip t anh y m
hy tin tng rng anh y mun gip bn, thm ch
nu anh y c cn mt cht s khuyn khch.
2. Nhng c dn sao Kim hay l tng ha mt
tnh yu v iu kin. Mt ngi ph n cho nhiu ht
mc c th v ch ch rng c y nhn c t hn
nhng g mnh cho i khi c y cm thy trng tri v mt
mi. Ph n khng bt u ghi im ging n ng lm,
ph n cho mt cch v iu kin v ngh rng n ng
cng lm nh th.
Nhng nh chng ta bit n ng li khng nh vy.
Mt ngi n ng ch cho mt cch v iu kin cho n
khi vic ghi im, nh h nhn thc, tr nn kh khn khi

h ngng cho. Ngi n ng thng cho nhiu v ngi

ch nhn ci m anh ta cho. Khi ngi ph n trao
cho ngi n ng mt cch hnh phc, theo bn nng,
anh ta ngh rng c y ang ghi im v anh phi c
nhiu im hn c y. iu cui cng m anh y bn
khon l rng anh y cho t hn. Trong quan im ca
mnh, anh y khng bao gi tip tc cho khi vic ghi im
tr nn kh khn hay khng c li cho anh y.
Anh y bit rng nu b i hi cho thm na, trong
khi bn thn anh y li cm thy anh cho nhiu hn rt
nhiu, nht nh anh y s khng mm ci khi tip tc
cho thm. Hy nh iu ny. Khi ngi ph n tip tc
cho v iu kin vi mt n ci trn gng mt c,
ngi n ng s ngh rng vic ghi im i vi c y
hn l kh d dng. Anh y khng nhn ra rng nhng c
dn sao Kim c mt kh nng tht kh gii thch lun
cho mt cch y hnh phc cho n khi s im ghi
c khong 30 trn 0. Nhn thc c iu ny cng c
ngha thc t i vi c n ng v ph n.
i vi n ng: hy nh rng khi ngi ph n
cho mt cch v iu kin th iu hon ton khng
c ngha rng vic ghi im ca h gn vi s d dng.
i vi ph n: hy nh rng khi bn cho ngi n
ng mt cch v iu kin, anh y ngh rng ghi im i
vi bn tht l d dng. Nu bn mun khuyn khch anh
y cho thm na th hy kho lo v t nh ngng vic
cho thm ca bn li. Hy anh y lm gip bn nhng
vic nho nh. Hy khch l anh y bng cch ngh anh
y gip bng nhiu cch nh nhng ri sau nh
gi cao anh y.

3. Nhng c dn sao Ha ch cho khi ngi ph

n ngh h. Nhng c dn sao Ha lun t ho rng
bn thn h kh nng lm mi vic. H khng ngh
s gip nu nh h tht s khng cn n. Trn sao
Ha, tht th l khi gip mt ngi m bn cha c
h ngh trc .
Kh l i lp, nhng c dn sao Kim li khng ch
c gip ngi khc. Khi h yu mt ngi, h s
cho bng bt c cch no c th. H khng ch li
ngh v cng yu ai th h cng cho nhiu.
Khi ngi n ng khng t nguyn gip , ngi
ph n s hiu nhm rng anh y khng yu c. Thm ch
c y c th cn th thch tnh yu ca anh bng cch
khng ngh anh gip m ch anh t nguyn lm
iu . Khi anh khng t nguyn gip c, c pht vi
anh. C khng hiu rng anh ang ch c ngh.
Nh chng ta bit, vic ghi im cng rt quan
trng i vi ngi n ng. Trong mt mi quan h, khi
ngi n ng cm thy mnh cho nhiu hn, theo bn
nng, anh y s bt u i hi c khch l nhiu hn.
T nhin, anh y cm thy c quyn nhn nhiu hn v
bt u i hi nhiu hn. Theo bn nng, anh y s
khng ngh s gip nhng s ch mong nhng
cch ging nh anh ta dng gip ngi khc.
Khi mt ngi ph n khng ngh gip , ngi
n ng li hiu nhm rng vic ghi im qu tht l d
dng hoc anh y ang c nhiu im hn. Anh khng
bit rng c ang ch anh t nguyn gip . Hiu iu
th ba ny cng s mang li nhng ng dng thc t cho

c n ng ln ph n.
i vi ph n: Hy nh rng n ng lun ch i
nhng du hiu ni vi anh ta rng khi no v anh y cn
cho theo cch no. Anh y i c ngh. Anh y
dng nh ch nhn c nhng thng tin phn hi cn
thit khi c y ngh nhiu hn v ni vi anh y rng
anh y cn cho nhiu hn. Thm vo khi c ngh th
anh mi bit cn cho nhng g. Nhiu ngi n ng
khng bit phi lm g. Thm ch nu mt ngi n ng
cm thy anh y ang cho t hn v nu c y khng c
bit ngh s gip ca anh y bng nhng cch tht
nh nhng t nh, anh y c th dnh ht thm ch c qu
sc mnh lm nhng vic ln lao nh s nghip, v
ngh rng thnh cng ln hn hay nhiu tin hn na s
gip c anh y.
i vi n ng: ngi ph n theo bn nng s
khng i hi s gip khi c y cn. Thay vo , c
y hi vng cc bn t nguyn lm nu bn yu c y. Hy
hc cch t nguyn gip , khch l c y bng nhng
cch tht nh nhng, t nh.
4. Nhng c dn sao Kim ni ng thm ch c
khi vic ghi im tr nn kh khn. n ng khng
nhn ra rng khi h ngh s gip , ngi ph n s
ni ng ngay c khi vic ghi im l chng gai. Nu h
c th gip , khch l ngi n ng ca h, h s lm.
Khi nim ghi im khng c trong u h. n ng phi
cn trng ng i hi qu nhiu. Nu c y cm thy
cho nhiu hn nhn th sau mt thi gian c y s cm
thy pht v vic bn khng t nguyn gip , khch

l c y nhiu hn.
n ng hiu nhm rng ch cn c y ni ng vi
nhng ngh v nhu cu ca anh y th c y cng s
nhn c tng ng nhng g m c y mun. Anh
y hiu lm rng vic ghi im l d dng, trong khi iu
khng phi l nh vy.
Ti nh ti thng a v i xem phim khong mt
ln mt tun trong hai nm u sau khi chng ti kt hn.
Ri mt ngy c y gin d ni vi ti rng Chng ta
lun lm nhng vic m anh mun nhng chng ta cha
bao gi lm nhng vic m em mun.
Ti tht s ngc nhin. Ti ngh rng ch cn c y
ni ng v tip tc ni ng th c y cng hi lng
v vic ging nh ti. Ti ngh c y cng thch xem
phim ging nh ti vy.
Thnh thong c y gi cho ti i n nh ht Opera
trong thnh ph hay i nghe ha nhc. Mt ln chng ti
i qua mt nh ht kch a phng, c y a ra mt
nhn xt i loi th ny Trng c v hi hc gh,
chng mnh i xem v kch nh.
Nhng sau , vn tun y, ti gi Chng mnh i
xem b phim ny nh, n c nh gi cao.
V c y hnh phc tr li Vng.
Ti hiu lm rng c y cng vui v i xem phim
ging ti vy. S tht th, c y hnh phc khi i vi ti,
b phim cng ng xem nhng iu m c y mun li l
tham d cc s kin vn ha ni chng ti sng. l
l do ti sao c y vn tip tc ni v nhng chuyn
vi ti. Nhng v c y vn ng i xem phim nn ti
cng khng hiu c rng c y ang hi sinh nhng

iu c y mun lm cho ti hnh phc.

Nhn thc c iu ny s mang li nhng ng
dng thc t cho c n ng v ph n:
i vi n ng: Hy nh rng nu c y ni ng
vi nhng li ngh ca bn, iu khng c ngha
rng chuyn ghi im l d dng. Trong u c y im
s c th l t 20 n 0 v c vn ni mt cch y hnh
phc rng: Tt nhin ri, em s i ly qun o ca anh t
hng git l v hay Vng, em s gi in gip anh.
ng lm nhng g bn mun khng c ngha rng
l iu c y - mt ph n mun. Hy ngh nhng
iu c y mun lm. Hy tm hiu nhng g c y thch,
ri sau ngh c y n nhng ni .
i vi ph n: Hy nh rng nu ng ngay lp
tc vi i hi ca mt ngi n ng, anh y s ngh
rng anh y cho nhiu hn hoc rng cui cng th
chuyn ghi im cng d dng. Nu bn ang cho nhiu
hn v nhn t hn, hy ngng ni ng vi nhng i
hi, ngh ca anh y. Thay v iu ny, bng mt cch
kho lo, hy bt u ngh anh y lm nhiu hn cho
bn.
5. Nhng c dn sao Ha cho im lit. Ph n
khng nhn ra rng n ng cho im lit khi h
cm thy khng c yu v ng vin khch l. Khi
ngi ph n phn ng vi ngi n ng theo cch hm
cha s khng nh gi, khng ng h, phn i v
khng tin tng, anh y s cho c im tr hay im lit.
Chng hn nh, nu ngi n ng cm thy b tn
thng v khng c yu v bn i ca anh tht bi

khi mun nh gi cao mt th g m anh lm. Nu

c y cho anh 10 im, th khi anh y cm thy c y
lm tn thng anh, anh y c th phn ng li bng
cch tr i 10 im ca c. Nu anh y b tn thng hn
na thm ch anh y c th tr ti 20 im. V kt qu l
c y n anh 10 im trong khi mt pht trc c c 10
im.
iu ny lm mt ngi ph n ri tr. C y c th
cho anh tng ng 30 im, v ri trong mt
khonh khc gin d anh tr tt c s im i. Trong
tm tr, anh y cm thy khng cho g c l cng bng bi
v c ang n anh. Anh y ngh l cng bng. iu ny
c th r rng l mang tnh ton hc nhng s vic li
khng r rng nh th.
im lit c tnh cht ph hy i vi nhng mi
quan h. Chng lm cho ph n cm thy khng c
trn trng cn n ng th cho t i. Trong thm tm, nu
anh y t chi tt c s khch l v mt tnh cm m c
trao cho anh trong khi c tht vng - loi cm xc c xu
hng t khi xut hin - th anh s mt i ng lc cho
tip. Anh y tr nn th ng. Hiu iu th nm ny s
mang li nhng gi tr thc t cho c n ng ln ph n:
i vi n ng: Hy nh rng cho im lit l
khng cng bng, ng lm th. Nhng lc bn cm thy
khng c yu, bc bi hoc b tn thng, th hy tha
th cho c y v hy nh li tt c nhng iu tt p m
c y lm cho bn hn l kt ti c y bng cch ph
nhn tt c nhng iu . Thay v c trch mc c y,
hy ngh s gip m bn cn t c y v c y s

thc hin iu . Mt cch tn trng, hy c y bit

c y lm tn thng bn n mc no. Ri sau cho
c y c hi xin li. Trch mc l hon ton v dng. Bn
s cm thy tuyt vi hn nhiu khi bn cho c y c hi
trao cho bn nhng g bn cn. Hy nh rng c y n
t sao Kim - c y khng bit bn cn g v lm bn
tn thng nh th no.
i vi ph n: Hy nh rng n ng c xu hng
cho im lit. C hai cch trnh cho bn khi s kh
s ny.
Cch th nht l phi nhn ra c rng anh y ang
sai lm khi tr im ca bn. Hy anh y bit bn cm
thy nh th no mt cch nghim tc. Chng tip theo
chng ta s tm hiu nhng cch by t nhng cm
xc mang tnh tiu cc v kh ni.
Cch th hai l phi nhn thy c rng anh y tr
im ca bn trong lc anh y cm thy khng c yu,
tn thng v khi anh y cm thy c ng vin khch
l, anh y s mang nhng im s tr v vi bn. Khi
anh y cng cm thy c yu nhiu hn khi lm nhng
vic nho nh gip c, anh dn dn cng t cho im lit
hn. Hy c gng hiu ngi n ng cn tnh yu theo
nhng cch khc nhau khng lm tn thng anh y
qu nhiu.
Khi bn hiu c anh y b tn thng nh th
no, hy anh y bit bn ang hi hn. iu quan
trng nht l hy trao cho anh y tnh yu m anh y
khng nhn c. Nu anh y khng cm thy c trn
trng, hy trao cho anh y s trn trng anh y cn; nu

anh y cm thy b t chi hay b iu khin, hy trao cho

anh y s chp nhn anh y cn; nu anh y cm thy
khng c tin tng, hy trao cho anh y nim tin m
anh y cn; nu anh y cm thy b giu ct, hy trao cho
anh y s ngng m anh y cn; nu anh y cm thy
khng c ng h, hy trao cho anh y s ng h anh
y cn v xng ng nhn c. Khi ngi n ng cm
thy c yu, anh y s ngng vic s dng nhng
im lit.
Phn kh khn nht ca tt c qu trnh trn l phi
bit ci g lm tn thng anh y. Vn l khi ngi
n ng tr v t m ca mnh, anh ta khng bit ci g
lm anh tn thng. Sau , khi anh y tip xc vi
nhng ngi xung quanh, anh y thng khng ni v
chuyn ny. Nhim v ca ngi ph n l lm th no
bit thc s ci g lm thng tn nhng xc cm ca
anh y? c cun sch ny v hiu r n ng cn tnh
yu theo mt cch khc vi ph n l mt khi u tt v
mang li cho bn mt im ta m trc y ngi ph
n cha bao gi bit n.
Mt cch khc ngi ph n bit chuyn g xy
ra l thng qua s giao tip. Nh ti cp trc y,
khi ph n cng c th m lng mnh v chia s nhng
cm xc ca c nhiu hn bng mt thi nghim tc,
th ngi n ng cng hc c nhiu hn cch m
lng mnh v s chia ni au ca mnh.
N NG CHO IM NH TH NO
n ng cho im khc vi cch ca ph n. Mi ln

ngi ph n nh gi cao nhng g ngi n ng lm

cho c, anh cm thy c yu v p li, anh y tng
c 1 im. Trong mt mi quan h, vic ghi im tr
nn d dng, ngi n ng thc s khng i hi bt c
mt th g ngoi tnh yu. Ph n khng nhn ra sc
mnh trong tnh yu ca h v nhiu ln h c kim cch
khng cn thit c c tnh yu ca mt ngi n
ng bng cch lm cho anh y nhiu th hn c anh y
mong mun.
Khi ngi ph n nh gi cao nhng g ngi n
ng lm cho c y l khi m anh y chp nhn c th
tnh yu m anh y cn. Hy nh rng ngi n ng rt
cn s nh gi cao. Tt nhin ngi n ng cng i
hi s tham gia tng xng ca ngi ph n trong cng
vic ni tr hng ngy, nhng nu anh y khng c
nh gi cao th nhng vic lm ca c y gn nh l v
ngha v hon ton khng quan trng i vi anh y.
Tt nhin ngi n ng cng i hi s tham
gia tng xng ca ph n trong cuc sng hng
ngy nhng nu anh y khng c nh gi cao
th nhng vic lm ca c y gn nh l v ngha v
hon ton khng quan trng i vi anh y.

cao
anh
tht
nhu

Tng t, ngi ph n cng khng th nh gi

nhng vic ln lao m ngi n ng lm nu nh
y khng lm nhng vic nho nh cho c. Vic lm
nhiu nhng vic nho nh s lm tha mn nhng
cu thit yu ca ngi ph n, lm cho c y cm

thy c quan tm, c thu hiu v c tn trng.

i vi ngi n ng, h cm thy nhn c tnh
yu nhiu nht t nhng c ch yu thng m ngi ph
n th hin p li nhng hnh ng ca anh y. Anh
y cng c mt khoang cha tnh yu nhng n khng
nht thit phi y bng nhng g c y lm cho anh.
Thay v iu , n cn c y ch yu bng cch
c cm nhn hay i x nh th no i vi anh y.
Khi ngi ph n chun b ba n cho ngi n
ng, anh y s cho c t 1 im n 10 im tu thuc
vo cch biu hin tnh cm ca c i vi anh. Nu c
m thm bc bi vi anh th ba cm c nu cho anh, i
vi anh y m ni, c rt t ngha - anh y c th tr
im c v chuyn ny. B quyt lm tha mn mt ngi
n ng nm ch hiu bit th hin tnh yu thng
qua nhng cm xc ch khng nht thit phi thng qua
hnh ng.
Ni mt cch trit l, khi ngi ph n cm thy mnh
ang yu th s c x ca c cng s t nhin th hin
tnh yu . Cn khi ngi n ng th hin bn thn
mnh bng hnh ng yu thng th t nhin nhng cm
xc ca anh s c p li cn anh li tr nn tnh cm
hn.
Thm ch nu ngi n ng khng cm nhn c
tnh yu ca anh ta i vi ngi ph n, anh y vn c
th quyt nh lm mt vic g tht tnh cm cho c y.
Nu s t nguyn ca anh c n nhn v trn trng,
anh y s li bt u cm thy c tnh yu ca mnh
dnh cho c. Hnh ng l mt phng cch tuyt vi
ca ngi n ng khi u t cho tnh yu ca chnh

mnh.
Tuy nhin ngi ph n li khng nh th. Ngi
ph n s khng cm thy c yu nu c khng cm
thy c quan tm, thu hiu hay tn trng. Quyt nh
lm thm mt vic g cho i phng khng gip c
cm thy c yu thng hn. Thay v iu , thc t,
n c th nhen ln s bc bi trong lng c y. Khi ngi
ph n khng cm nhn c nhng cm xc tnh yu
ca chnh mnh, c y cn tp trung ngay lp tc vo vic
xoa du nhng cm gic tiu cc ca c y v nht nh
khng c lm g thm cho anh y na.
Ngi n ng cn u tin cho nhng C ch tnh
cm v iu ny s m bo rng nhng nhu cu tnh
cm ca ngi bn i ca anh s c p ng. N s
m ca tri tim c v cng m ca c tri tim ca anh
n nhn nhiu tnh yu hn. Tri tim ngi n ng m
rng khi anh y khin cho ngi ph n hnh phc.
Ngi ph n cn u tin cho Thi v cm xc
yu thng, yu t s m bo rng nhu cu tnh cm
ca ngi bn i ca c s c p ng. Khi ngi
ph n c th th hin cm xc v thi yu thng
ca c i vi ngi n ng, anh y cm thy c thc
y trao cho c nhiu hn na. V iu ny gip c
m rng tri tim mnh thm ch hn c anh y. Tri tim
ngi ph n thng rng m hn khi c y c th nhn
c s gip , khch l m c y cn.
i khi ph n khng bit khi no ngi n ng cn
tnh yu. Lc ny, ngi ph n c th ghi c t 20
n 30 im. Di y l mt vi dn chng:

CCH GHI IM CA N NG
Tnh hung
1. Anh y mc li nhng c khng ni: Em
ni vi anh ri m hay khuyn rn anh y.
2. Anh lm c tht vng nhng c khng
trch gin anh.
3. Anh y lc ng khi li xe nhng khng v
l do ny m c lm to chuyn.
4. Anh y lc ng nhng c li nhn thy
tnh hung tt p trong hon cnh , ri ni
Chng mnh c l s khng c ngm cnh
hong hn quyn r ny nu chng mnh c i
ng ng.
5. Anh y qun mang theo mt vt g , c
ni: Khng sao m. Ln sau ra ngoi anh s
mang n theo.
6. Anh y li qun mang theo vt g , c ni
vi s kin nhn y tin tng rng Khng vn
. Anh s vn c n phi khng?.
7. Khi c lm anh tn thng, c nhn bit
c iu . Ri c xin li v trao cho anh tnh
yu m anh cn.
8. C ngh anh gip , anh t chi.
Nhng c khng cm thy b tn thng v s t
chi m tin rng anh y s gip c nu anh y
c th. C khng lnh nht hay bt bnh vi anh.
9. Mt ln khc c li ngh s gip t
anh v anh cng li t chi. C khng khin cho
anh cm thy c li m chp nhn nhng hn ch
ca anh trong khong thi gian .

10. Khi anh ng rng vic ghi im kh d

dng c ngh s gip t anh y m khng
i hi nhiu.
11. Khi bn thn c bun b, tht vng hay
anh y bit c ang trao cho anh nhiu hn, c
ngh anh gip m khng i hi nhiu.
12. Khi anh y thu mnh li, c khng lm cho
S
anh y cm thy ti li.
im
13. Khi anh y tr v nh t chn ring t ca c
anh y, c cho n anh v khng trch mc hay nhn
phn i.
c
14. Khi anh xin li c v c n nhn iu
vi s chp nhn v tha th y tnh cm. Li
cng ln anh cho c cng nhiu im.
15. Khi anh y ngh c lm mt vic g ,
c t chi m khng a ra l do v sao c khng
th lm n.
16. Khi anh y ngh c lm mt vic g ,
c vui v nhn li.
17. Khi anh y mun lm lnh sau trn ci
nhau v bt u lm nhng vic nho nh gip c,
cn c bt u nh gi cao anh y tr li.
18. C hnh phc c gp anh khi anh v
nh.
19. C y cm thy khng th tn thnh v
thay v th hin iu , c lnh sang phng
khc, ngi suy ngm mt mnh ri tr li vi mt
tri tim bnh tnh v tnh cm hn.
20. Vo nhng dp c bit, c y b qua
nhng li lm ca anh m bnh thng hn l n

lm c y phin lng.
21. C thc s hng th chuyn chn gi vi
anh y.
22. Anh y khng nh ni ct cha kha
nhng c khng nhn anh nh th anh l mt
ngi v trch nhim.
23. C l ngi t nh, kho lo trong cch th
hin nhng g mnh khng thch hay tht vng v
mt nh hng hay mt b phim khi h i chi.
24. C khng a ra li ch bo khi anh y li
xe hay xe m tn trng cch lm ca anh y.
25. C ngh s gip ca anh y ch
khng ca cm v nhng g anh lm sai.
26. C bnh tnh chia s nhng cm xc tiu
cc ca mnh m khng c li, th hay
phn i anh y.

10-20
10-20

10-20
20-30

10-20
20-30

10-40
10-20

20-30
1-5

10-30
10-20

10-20
10-50

1-10
1-10

10-30
10-20

10-20
20-40
10-40

10-20
10-20

10-20
10-20

10-40
Khi no ph n c th ghi c im
Mi v d trn u h m rng cch n ng ghi im
khc cch ph n ghi im th no. Nhng ngi ph n
khng bt buc phi lm tt c nhng iu trn. Danh
sch ny h m v nhng thi im m n ng d ghi
im nht. Nu c y c th gip anh y bng cch
trao cho anh nhng g anh cn, anh y s rt rng ri
trong vic cho im.
Nh ti vit trong chng 7, trong nhng thi
im khc nhau, kh nng th hin tnh yu ca ph n
cng tht thng nh nhng con sng vy. Khi kh nng
dng cao (trong sut thi k dng tro ca cn sng)
l lc m c y c th c c nhiu im thng. Vo
nhng khong thi gian khc, c khng nn hi vng mnh
s tr nn y cm xc nh th.
Ch v kh nng by t tnh cm ca ph n tht
thng nn nhu cu tnh cm ca n ng cng tht
thng. Trong mi v d trn, khng c mt con s chnh
xc no trong vic chm im ca n ng c. Thay vo
, lun c mt dy s tng i; khi nhu cu cn tnh
cm ca c y ln hn, anh y c xu hng cho c nhiu
im hn.
V d: nu anh y mc li v t cm thy xu h hay
hi hn th anh y cn tnh yu ca c y hn; v vy anh

y s chm nhiu im hn nu c y p li bng vic

khch l, ng vin anh. Li lm cng ln th anh cng
dnh nhiu im hn cho tnh yu ca c. Nu anh y
khng n nhn tnh yu ca c th anh y ang c nh
cho c nhng im lit ty theo mc anh y cn tnh
yu ca c n mc no. Nu anh y cm thy b th v
cht mc mt li ln th anh s cho c rt nhiu im lit.
Nu ngi n ng mc li v t cm thy xu
h hay hi hn th anh y cn tnh yu ca c y
hn Li lm cng ln th anh cng dnh nhiu
im hn cho tnh yu ca c.
IU G KHIN N NG PHNG
n ng c th tr nn tc gin vi ph n khi anh
y mc li cn ph n th tr nn lo lng. S gin d ca
anh y cng tng ng vi kch c li lm m anh y
gy ra. Mt li ln khin anh y phng nhiu hn
nhiu so vi mt li nh. Thnh thong, ph n bn khon
ti sao n ng khng ni xin li khi mc mt ni ln. Cu
tr li l anh y s khng c tha th. Tht phin lng
khi bit rng n ng cng tht bi mc d th
nhiu cch. Vy nn thay v ni anh xin li anh y ni
gin vi c v cm thy lo lng v cho c y nhng im
lit.
Khi ngi n ng trong trng thi tiu cc,
hy i x vi anh y ging nh mt cn lc xoy

ang trn qua, hy trnh cn lc xoy .

Khi ngi n ng trong trng thi tiu cc, nu
ngi ph n c th i x vi anh y ging nh mt
cn lc xoy ang trn qua v n trnh n, sau khi cn lc
qua i anh s cho c v vn im thng v khng lm
anh cm thy mnh sai lm hay khng c thay i anh y.
Nu c c gng ngng cn lc xoy y li n s tn ph
tt c v ri anh y s li cho c v can thip vo.
y l iu mi l i vi nhiu ph n bi v trn sao
Kim, khi ai phin mun, nhng c dn sao Kim khng
bao gi th vi h hay thm ch l n trnh. Trn sao
Kim khng c nhng cn lc xoy. Khi ai phin mun,
mi ngi s cng ngi gii quyt vn v c gng
tm hiu ci g ang lm c y phin mun bng cch hi
hng lot cu hi. Khi mt cn lc xoy trn qua sao Ha,
mi ngi li tm thy mt ng ho v trn di
.
KHI NO N NG CHO IM LIT
Khi ph n hiu rng n ng ghi im khc vi ph
n, th iu ny s gip ch rt nhiu. i vi ph n,
nhng iu m n ng cho im lit l v cng phc tp
v n lm cho h cm thy khng yn tm khi chia s tnh
cm. Tt nhin, s tht tuyt vi nu tt c n ng u
c th nhn thy rng im lit l khng cng bng n
mc no v iu thay i ch trong mt m - nhng
thay i li cn c thi gian. Tuy nhin iu c th lm

yn lng ngi ph n l khi ngi n ng vi vng cho

im lit th anh ta cng s thu hi li chng.
Vic n ng cho im lit cng tng t vi vic ph
n cm thy pht khi c y cho nhiu hn anh y. C
tr im ca anh v tng anh mt im khng. Nhng lc
nh th, ngi n ng ch cn bit rng c y ang
khng c khe v cn cm cm pht v trao cho c
nhiu tnh yu hn.
Tng t khi n ng cho im lit, ngi ph n c
th nhn thy rng anh y cng b mc cn cm cm pht
. Anh y cn thm tnh yu thng tr nn khe mnh
hn. Kt qu l, ngay lp tc, anh y khng ch cho c
im tr li m cn cho c c im thng na.
Thng qua vic nghin cu lm th no ghi c
nhiu im vi n ng, ph n c mt im ta mi
khch l, gip ngi n ng ca mnh khi anh y
c v xa cch v tn thng. Thay v lm nhng vic nho
nh cho anh y (101 cch ghi im vi ph n), nhng
vic m ngi ph n mun, c c th thnh cng hn
vi vic tp trung sc lc ca mnh mang li cho anh
y nhng g anh y mun (c lit k trong Cch ph
n ghi im vi n ng).
HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA
C n ng v ph n u thy c li ch to ln t
vic ghi nh s khc nhau trong cch ghi im ca chng
ta. Vic thc y mt mi quan h khng tn hao nhiu
sc lc nh chng ta tng s dng v khng phi l
qu mc kh khn. Mi quan h s dn kit sc cho n

khi chng ta hc c cch lm th no iu khin

nng lc ca bn thn theo nhng cch m ngi bn i
ca chng ta v cng trn trng.
11. Lm th no gii by nhng cm xc kh
ni
Khi chng ta bun b, tht vng, tht bi hay tc
gin, tht kh x s mt cch du dng, tnh cm. Khi
nhng cm xc tiu cc xut hin, trong chc lt, chng
ta c xu hng nh mt nhng cm gic tin tng, quan
tm, thu hiu, chp nhn v tn trng. Nhng lc nh
vy, k c vi nhng nh tt nht th cuc ni chuyn
cng s bin thnh tranh ci. Trong khonh khc nng
gin , chng ta khng th nh cch c x va c li
cho i phng va c li cho chng ta.
Nhng lc nh th, ph n thng c nh li
cho n ng mt cch khng hiu bit v khin n ng
cm thy ti li v hnh ng ca mnh. Thay v ghi nh
rng ngi bn i ca mnh ang c gng ht sc, c
th ngi ph n li ngh v iu ti t nht v tng
nh l nhng li ch trch v pht . Khi ph n cm
thy nhng cm xc tiu cc dng tro, i vi h, x s
mt cch ng trn trng, chp nhn v tin tng l c
bit kh khn. C y khng nhn ra c thi ca
mnh lm phin lng v gy tn thng cho ngi bn i
n mc no.
Khi ngi n ng bun b, tht vng, h c xu
hng hay phn xt ph n v nhng cm xc ca ph

n. Thay v ghi nh rng ngi bn i ca anh nhy cm

v d b tn thng, ngi n ng li qun bng nhng
nhu cu ca c y v tng rng iu tht ch k v
thiu s quan tm. Khi nhng cm xc tiu cc dng tro,
i vi ngi n ng, x s mt cch quan tm, thu
hiu v tn trng l c bit kh khn. Anh y khng
nhn ra c thi tiu cc ca anh y lm tn
thng ngi bn i ca mnh nh th no.
y l khong thi gian m vic tr chuyn khng c
tc dng. Tht may mn lm sao, vn cn c gii php
khc. Thay v chia s nhng xc cm ca bn vi ngoi
bn i ca mnh bng li ni, hy vit th cho anh y
hay c y. Vit th l cch bn lng nghe nhng cm
xc ca chnh mnh m khng phi lo lng s lm tn
thng ngi bn i ca mnh. Bng cch bc l tt c
v lng nghe nhng xc cm ca bn thn mnh, t nhin
bn s tr nn bnh tnh v tnh cm hn. Khi n ng vit
th, h tr nn quan tm, thu hiu v tn trng hn; khi
ph n vit th, h tr nn tin tng, chp nhn v trn
trng hn.
Vit ra nhng cm xc tiu cc ca bn thn mnh l
mt cch tuyt vi nhn bit c bn tht khng
ng yu n mc no. Vi s nhn thc r rng hn
ny, bn c th iu chnh cch c x ca mnh. Thm
vo , khi vit ra nhng cm xc tiu cc, s dn dp
ca cm xc s nh bt, iu s to ra khong khng
cho nhng tnh cm tch cc dn tr li. Khi tr nn bnh
tnh hn, bn c th gp ngi bn i ca mnh, ni
chuyn vi anh y hay c y mt cch tnh cm hn
cch cha ng t s phn xt v buc ti hn. Kt qu l

c hi c hiu v chp nhn ca bn s nhiu hn

nhiu.
Sau khi vit th xong, c th bn s cm thy khng
cn ni chuyn na. Thay v iu , c th bn li rt
mun lm mt ci g tht tnh cm cho ngi bn i
ca mnh. Bn c s chia nhng cm xc ca mnh trong
bc th hay bn phi vit mt bc th ch cm thy
vi bt nhng vit ra nhng cm xc ca mnh li l mt
cng c quan trng.
Bn c s chia nhng cm xc ca mnh trong
bc th hay bn phi vit mt bc th ch cm
thy vi bt nhng vit ra nhng cm xc ca mnh
li l mt cng c quan trng.
Thay v vit ra nhng xc cm ca mnh bn cng c
th chn mt phng php tng t din ra trong u
bn. n gin ch l ti hin cuc ni chuyn thy
c ton b nhng g xy ra. Trong tr tng tng
ca bn, hy hnh dung bn ang ni ra nhng g bn
cm nhn, suy ngh v mong mun - khng cn iu
khin bn thn theo bt c cch no. Bng cch tip tc
mt cuc i thoi trong tm tr, th hin tht s nhng
cm xc trong tm hn bn, bn s t nhin c gii
thot khi nhng cm xc tiu cc. Liu rng bn c vit
nhng iu ra hay ch ngh v chng trong u th
vic khm ph, cm xc v bc l s khin cho nhng
cm xc tiu cc ca bn mt i sc mnh ca chng v
nhng cm xc tch cc ny sinh. Nhng l th tnh,

nhng k nng li lm gia tng th quyn lc ny v hiu

qu ca tin trnh rt ln. Mc d y l nhng k
nng vit nhng chng cng l nhng k nng v tr tu
na.
K NNG VIT TH TNH
Mt trong nhng cch tt nht gii quyt nhng
rc ri v truyn t n theo mt cch y yu thng
l s dng phng php vit th tnh. Bng cch vit ra
nhng cm xc theo li ring, nhng cm nhn ri bi
s t nhin gim i v nhng cm xc ch thc s tng
ln. Phng php vit th tnh s thc y qu trnh vit
th. C ba kha cacnhj hay cn gi l 3 phn ca phng
php ny.
1. Vit mt bc th by t cm nhn ca bn: Gin
hn, bun ru, s hi, hi hn v yu thng.
2. Vit mt l th hi m by t iu bn mun lng
nghe t ngi bn i ca mnh.
3. Chia s bc th tnh v l th hi m ca bn vi
ngi bn i.
Phng php vit th tnh kh linh hot. Bn c th
la chn thc hin tt c ba bc hay bn ch cn lm
mt hoc hai bc m thi. V d, bn c th thc hnh
cc bc mt v hai cm thy tp trung v si tnh hn,
sau bn c mt cuc i thoi trc tip vi ngi bn
i m khng qu xc ng vi cn bc tc hay nim on

trch. Vo nhng thi im khc bn c th thc hin tt

c ba bc v chia s c hai l th vi i phng.
Lm c c ba bc l mt tri nghim c tnh hiu
lc v gn kt i vi c hai bn. Tuy nhin thc hin c
ba bc phi tn thi gian bn tm v i lc khng ph
hp. Trong mt s tnh hung, phng php hiu qu
nht l lm ngay bc mt v vit mt bc th. Hy tham
kho mt vi v d sau bit c vit mt bc th tnh
nh th no.
BC 1: VIT MT BC TH TNH
vit mt bc th tnh, hy tm mt im c bit
v vit th cho ngi bn i ca bn. Trong mi l th,
hy by t nhng cm xc ca bn nh gin hn, bun
b, s hi, hi hn v sau cng l yu thng. Cch thc
ny cho php bn hon ton c th by t v thu hiu
tt c cm xc ca chnh mnh. Kt qu l bn c th
truyn t vi ngi bn i tp trung v thn mt hn.
Khi chng ta bun, chng ta thng c nhiu cm
xc ln ln cng mt lc. V d, khi ngi bn i khin
bn tht vng, bn c th cm thy gin d v anh y
thiu nhy cm, v c y khng bit cao bn, bun v
anh y b cng vic thu ht qu nhiu, bun rng dng
nh c y khng tin bn, s rng c y khng tha th cho
bn, s rng anh ta khng quan tm nhiu n bn, nui
tic v bn che giu tnh yu ca mnh dnh cho anh y
hoc c y. Nhng cng lc , bn cm thy yu thng
v ngi y l bn i ca mnh v bn mun tnh yu v
s ch ca i phng.

 tm thy nhng cm xc yu thng ca chnh

mnh, nhiu khi chng ta cn phi cm nhn c nhng
cm xc ri bi . Sau khi th l bn mc cm xc
(gin hn, bun b, s hi, hi hn), chng ta c th
hon ton cm nhn c nhng cm xc yu thng ca
mnh. Vic vit mt bc th t nhin s gim i nhng
xc cm ln ln v cho php chng ta hiu c
nhng cm xc ch thc. y l nhng im ni bt ca
mt bc th c bn:
1. Hy ghi a ch l th ca i phng. Gi b rng
anh y hay c y ang lng nghe bn ni vi lng yu
thng v s thu hiu.
2. Hy bt u bng cn gin d, sau l ni bun,
ri s hi v cui cng l yu thng. Bao gm nm iu
ny trong mi bc th.
3. Vit mt vi cu dnh cho mi cm xc, hy gi
u cng mt di gn bng nhau. Hy ni theo mt
cch n gin.
4. Sau mi iu hy dng li v ch n cm xc
tip theo ang ti. Hy vit v cm gic .
5. ng ngt qung bc th cho n khi bn cm thy
c tnh yu, hy kin nhn v ch i tnh yu c
bc l.
6. Hy k tn bn cui cng. Dnh vi giy ngh v
iu bn mun v bn cn. Hy vit n mc ti bt.
n gin ha vic vit th, bn c th tham kho
trang sau dng nh mt li hng dn khi vit nhng

l th ca chnh mnh. Trong tng mc mt, s cm t

u tin s c gp vo gip bn bc l cm xc ca
mnh. Bn c th dng ngay nhng cm t ny hoc l
dng tt c. Ni chung nhng cm t dng gii by
hi lng nht l: Anh ang gin, Anh bun, Anh s,
Anh xin li, Anh mun, v Anh yu. Bt k cm t
no cng by t cm xc ca bn c hiu qu. Thng
mt 20 pht hon thnh mt bc th.
Mt bc th tnh
Thn gi______________ Ngy_________________
Anh vit bc th ny chia s nhng cm xc ca
mnh vi em.
1. S gin hn:
Anh khng thch iu
Anh thy tc gin..
Anh gin rng
Anh cm thy bc mnh
Anh mun.
2. Ni bun ru:
Anh cm thy tht vng
Anh bun v..
Anh thy b tn thng
Anh mun
3. Ni s hi:
Anh cm thy lo lng
Anh s...
Anh cm thy hoang mang...
Anh cn.

 Anh mun.
4. S hi hn:
Anh cm thy ngi ngng.
Anh rt tic
Anh cm thy ngng ngng.
Anh mun..
5. Tnh yu:
Anh yu.
Anh mun.
Anh hiu
Anh tha th
Anh nh gi cao..
Anh cm n v..
Anh bit
Ti bt: Li hi m anh mun nghe em l
y l nhng tnh hung ph bin v mt vi v d s
gip bn hiu c phng php ny.
Mt bc th v tnh hay qun
Khi Tom chp mt qu thi gian anh d nh v qun
cho Hayley - con gi ca anh ta n nha s, v anh
Samantha rt gin d. Thay bng vic gip mt vi Tom
bng cn thnh n v khng hi lng, c ngi xung v
vit mt bc th. Sau ny c c th ni chuyn vi Tom
theo cch tp trung v hi lng hn.
Bi v c vit bc th ny, Samantha s khng gy ra
mt cuc gy g hay bc b chng. H c mt bui ti

vui v y yu thng s thay th cho mt cuc ci c.

Tun sau Tom chc chn thc hin c vic a
Hayley n nha s.
y l bc th ca Samantha:
Tom thn mn,
1. S tc gin: Em gin rng anh lng qun. Em
gin rng anh ng qu gic. Em ght anh ng v qun
tt c. Em mt mi khi phi chu trch nhim vi mi iu.
Anh hy vng rng em s lm tt c v em mt mi v iu
ny lm.
2. Ni bun ru: Em bun rng Hayley lm l cuc
hn ca con b. Em bun v anh qun. Em bun v em
cm thy em khng th da vo anh. Em bun v anh lm
vic qu vt v. Em bun v anh qu mt. Em bun v anh
dnh t thi gian cho em. Em cm thy ng thng khi
anh khng thch nhn em. Em cm thy tn thng khi
anh qun nhiu th. Em cm thy hnh nh anh khng
quan tm.
3. Ni s hi: Em s em phi lm tt c. Em s phi tin
anh. Em s rng anh khng quan tm. Em s rng em phi
chu trch nhim sau ny na. Em khng mun lm tt c.
Em s rng anh s khng bao gi c trch nhim. V em
cng s anh ang lm vic qu vt v v anh li m.

4. S hi hn: Em cm thy ngi ngng khi anh l

hn, thy bi ri khi anh mun mng. Em tic rng em
khng nhc nh anh. Em xin li em khng th chp nhn
hn c na. Em thy h thn v em khng th yu
thng c na. Em khng mun c tuyt anh.
5. Tnh yu: Em yu anh. Em hiu rng anh rt mt
mi. Anh lm vic rt vt v. Em bit anh ang c ht sc
mnh. Em tha th cho anh v tnh lng qun. Cm n anh
sp xp mt cuc hn khc. Cm n anh v vic a
Hayley n nha s. Em bit anh thc s rt quan tm. Em
bit anh yu em. Em thy mnh may mn khi c anh trong
i. Em mun cng anh c mt bui ti y yu thng.
Yu anh, Samantha.
Ti bt: Em mun bit anh s c trch nhim a
Hayley n nha s vo tun sau.
Mt bc th v s lnh m
Sng hm sau Jim s phi i cng tc. Ti hm trc
, v ca anh Virginia c gng gn gi chng. C
mang mt qu xoi vo phng ng ca hai ngi v
mi anh mt ming. Jim chm ch c sch trn ging
v ni rng anh khng i. Virginia cm thy b t chi v
b i. Trong lng mnh c cm thy au n v gin hn.

C khng quay li phng phn nn v thi thiu

nhy cm ca anh m c vit mt bc th.
Sau khi vit th xong, Virginia cm thy bnh tnh hn
v tha th; c quay li phng ng v ni: y l m
cui cng ca hai ta trc khi anh i, hy ginh cht thi
gian c bit cho nhau anh nh. Jim t cun sch
xung v h c bui ti nng nn bn nhau. Bc th
cho Virginia sc mnh v dng cm gy s ch
ca chng. Thm ch c khng cn chia s bc th vi
ngi bn i ca mnh. y l bc th ca c:
Jim yu mn,
1. S gin d: Em gin rng anh li mun c sch v
y li l bui cui cng ca hai ta trc khi anh i. Em
gin rng anh th vi em. Em gin v chng ta khng
ginh thi gian nhiu cho nhau. Lun lun c ci g
quan trng hn em. Em mun cm nhn rng anh yu em.
2. Ni bun: Em bun v anh khng mun gn em. Em
bun v anh lm vic qu hng say. Nu em khng y
m anh khng tm th chng c g ni. Em bun v
anh lun lun bn rn. Anh khng mun ni chuyn vi
em. Em thy b tn thng khi anh khng quan tm n.
Em cm thy mnh khng l ngi c bit.
3. Ni s: Em s rng thm ch anh cng khng bit ti
sao em bun. Em s anh khng quan tm. Em s phi chia

s nhng cm xc ca mnh vi anh. Em s anh s lng

qun em. Em s chng ta s tri xa v hai pha. Em lo s
rng em khng th lm g v iu . Em s mnh ang
chn nn. Em lo s rng anh s khng yu em.
4. Hi hn: Em thy ngng ngng khi mun anh
ginh thi gian cho em trong khi thm ch anh cn khng
. Em lng tng khi cm thy bun ru n mc ny.
Em tic rng nu iu ny nghe c v nh mt li yu
cu. Em xin li v em khng cm thy s yu thng v
chp nhn anh nhiu hn. Em thy lnh lo khi anh khng
dnh thi gian cho em. Em tic rng em khng cho anh
c hi. Em xin li v em khng tin tng vo tnh yu
ca mnh.
5. Lng yu thng: Em thc s yu anh. iu gii
thch ti sao em mang qu xoi n phng. Em mun c
ci g lm anh hi lng. Em mng mun chng ta
c thi gian yu nhau. Em vn mun c mt bui ti
c bit. Em tha th v anh khng p li tnh cm ca
em. Em hiu rng anh ang chm ch c sch. Hy
cho chng ta c mt bui ti y i n anh nh.
Em yu anh, Virginia.
Ti bt: Li hi m em mun lng nghe l: Anh yu
em, Virginia, v anh cng mong mun c mt bui ti i
n cng em. Anh rt nh em.

Mt bc th v s tranh ci
Michael v Vanessa khng ng tnh vi nhau v mt
quyt nh ti chnh. Trong mt vi pht h xy ra xch
mch. Khi Michael rng mnh sp ht ln th anh
kim ch, ht su v sau ni rng: Anh cn c mt
cht thi gian suy ngh v iu ny v chng ta ni
chuyn sau. Anh i vo mt phng khc v vit cm
xc ca mnh vo mt bc th.
Sau khi hon thnh bc th anh c th quay li v
bn bc vn theo cch thu hiu hn. Kt qu l h
cng nhau gii quyt vn .
y l bc th ca anh ta:
Vanessa yu qu,
1. S gin d: Anh gin rng em qu xc ng v
c lin tc hiu lm anh. Em khng gi c bnh tnh
khi chng ta ni chuyn. Anh gin v em khng tinh t
v d b tn thng. Anh gin v em khng tin tng v
bc b anh.
2. Ni bun: Anh bun v chng ta ci nhau. Tht
au lng khi anh cm thy s nghi ng v s khng tin
tng em i vi anh. N gy tn thng tnh yu ca
em dnh cho anh. Anh bun v chng ta tranh ci. Anh
tic rng chng ta khng ng tnh vi nhau.

3. Ni s: Anh s anh mc sai lm. Anh s anh

khng th thc hin iu mnh mun m li lm cho em
bun thm. Anh s chia s cm xc ca mnh. Anh s em
lm cho anh cm thy mnh sai lm. Anh s rng mnh
tr nn bt lc. Em khng nh gi cao nng lc ca
anh. Anh khng bit ni g.
4. Hi tic: Anh xin li v lm tn thng em. Anh
tic rng anh khng ng vi em. Anh xin li v anh
tr nn lnh lng. Anh xin li anh phn i li
kin ca em. Anh qu vi v lm nhng iu mnh
mun. Anh tic rng anh lm tn thng cm nhn ca
em. Anh khng hi lng khi b i x nh vy. Anh xin li
v c on vi em.
5. Tnh yu thng: Anh yu em v anh mun gii
quyt vic ny. Anh ngh by gi mnh c th lng nghe
cm xc ca em. Anh xin li v anh gt b iu .
Thc s anh yu em rt nhiu. Anh mun l ngi hng
ca em v anh khng mun ngay lp tc li ng tt c.
Anh mong mun em s ngng m anh. Anh vn l anh
v anh ng h em tht lng. Anh yu em. Lc ny chng
ta ni chuyn th anh s kin nhn v thu hiu hn. Anh
hi lng v iu .
Anh yu em, Michael.

Ti bt: iu anh mun lng nghe l: Em yu anh,

Michael. Em tht s nh gi cao nhng iu m ngi
n ng nh anh quan tm v thu hiu. Em tin anh c
th gii quyt c cng vic.
Mt bc th v s khng hi lng v tht vng
Jean li mt li nhn cho chng mnh, Bill, ni
rng c y mun Bill mang mt s bc th quan trng v
nh. Song Bill khng c c li nhn . Khi anh v
nh m khng c th, phn ng ca Jean rt gin v tht
vng.
Mc d Bill khng c li, nhng Jean vn tip tc
phn nn rng c y cn c nhng bc th bit bao v
c tht vng th no. Anh bt u cm thy b li v b
ch trch. Jean khng nhn thy Bill ang chu ng tt c
s gin d v tht vng ca c. Bill thc s b c ch v
cho rng c ta sai v lm anh bun.
Thay bng vic cc lc bo v cm xc ca mnh v
lm hng bui ti ca h, Bill quyt nh sng sut
dnh ra 10 pht v vit mt bc th. Khi hon thnh, anh
tr v m cht v v ni: Anh xin li v khng
mang th v. Anh c g mnh c c li nhn . D
g chng na em vn yu anh ch? Jean p li anh bng
tnh yu thng v s nh gi cao, h c mt bui ti
vui v bn nhau thay bng mt cuc chin tranh lnh.
y l bc th ca Bill:
Jean yu qu,

1. S gin d: Anh khng mun khi thy em bun.

Anh khng thch khi em li cho anh. Anh gin rng em
khng vui, khng vui ngay c khi nhn thy anh. Anh cng
chng hi lng khi khng hon thnh trch nhim. Anh
mun em nh gi cao v vui v khi nhn thy anh.
2. Ni bun: Anh bun rng em qu gin d v tht
vng. Anh bun v em khng vui v vi anh. Anh mun
em hnh phc. Anh bun v cng vic lun lun len li
vo cuc sng ca hai ta. Anh bun rng em khng coi
trng nhng iu tuyt vi m chng ta c vi nhau
trong cuc sng. Anh bun v khng v nh cng vi
nhng bc th m em cn.
3. Ni s: Anh s rng anh khng th lm cho em hnh
phc. Anh s rng em s khng vui c ti nay. Anh s c
vic ci m hay khp lng vi em. Anh s rng anh cn
tnh yu ca em. Anh s mnh khng tt. Anh s rng em
c khng khng iu ny chng li anh.
4. S hi tic: Anh xin li v khng mang bc th
v nh. Anh tic rng em qu bun ru. Anh tic rng
mnh khng c ngh l s gi em. Anh khng mun
lm cho em bun. Anh mun em vui v khi nhn thy anh.
Chng ta c k ngh bn ngy v anh mun n tr nn c
bit.

5. Tnh yu: Anh yu em. Anh mun em hnh phc.

Anh bit bng em ang bun. Anh hiu rng em cn c
thi gian mt mnh. Anh bit rng em khng c tnh lm
cho anh bun. Em ch mun anh m em v thng cm vi
em. Anh xin li. i khi anh khng bit mnh phi lm g
v khin cho em hnh ng sai lm. Cm n em v em
l v anh. Anh yu em rt nhiu. Anh khng hon ho v
khng hnh phc. Anh bit rng em bun v l th.
Anh yu em, Bill.
Ti bt: Li anh mun nghe l: Em yu anh Bill. Em
nh gi cao nhng iu m anh lm cho em. Cm n
ngi chng ca em.
BC 2: VIT MT L TH HI M
y l bc th hai ca phng php vit th tnh.
Mt khi bn by t c nhng cm xc ri bi v ch
thc th bn hy rnh ra 3 n 5 pht vit mt l th
hi m - c th l mt qu trnh hn gn. Trong bc
th ny bn s vit li p li mong mun ca bn i.
Cng vic c th nh sau: Tng tng rng ngi
bn i ca bn c th p li y yu thng nhng cm
xc b tn thng ca bn - nhng iu m bn bc l
bc th u tin. Hy vit mt l th ngn gn cho
chnh bn, gi v rng l bc th ngi bn i vit
cho bn. L th ny bao gm nhng iu m bn mun
nghe t ngi v nhng s tn thng m bn

cp. Nhng cm t sau c th gip bn bt u:

Cm n em v
Anh hiu rng.
Anh rt tic
Anh xng ng ..
Anh mun ..
Anh yu
i khi vit mt l th hi m thm ch hiu qu hn
vic vit mt bc th tnh. Vit ra nhng iu m chng
ta thc s mun v cn s lm tng s ci m ca lng
mnh khi nhn c nhng li ng h m chng ta ng
nhn c. Thm vo , khi chng ta tng tng
ngi bn i ca mnh hi m mt cch u ym, chng
ta thc s gii quyt vn d dng hn.
Mt s ngi rt kh trong vic vit ra nhng cm xc
ph nhn nhng li rt kh khi tm kim cm nhn v tnh
yu. i vi nhng ngi ny, vit th hi m v ch i
iu h mun p li ngha quan trng c bit. Hy
khng nh thy c phn ng ca chnh bn khi cho
php ngi bn i c th ng h bn. iu ny s gip
bn c nhn thc ng n v vic kh khn bit bao khi
ngi kia phi c x mt cch thn mt vo nhng lc
nh vy.
Chng ta c th bit c nhu cu ca bn i
nh th no
i khi ph n phn i vit th hi m. H hy vng

ngi bn i ca mnh bit phi ni g. H che giu iu

bng cch ni rng Ti khng mun ni vi anh y
iu m ti cn; nu anh y yu ti th anh y s bit phi
lm g. Trong trng hp ny ngi ph n cn nh rng
n ng n t Sao Ha v khng bit c iu ph n
cn, h phi c ph n ch dn cho.
Li p li ca ngi n ng phn nh hnh tinh ca
anh ta nhiu hn l phn nh vic anh ta yu mt ngi
ph n nh th no. Nu anh ta l ngi Sao Kim, anh ta
s bit ni iu g, nhng s thc li khng phi vy. n
ng thc s khng bit p li tnh cm ca ngi ph
n nh th no. L do ln nht l v vn ha ca h
khng dy cho h bit iu m ph n mong mun.
Nu ngi n ng c chng kin v lng nghe li
p li ca b mnh bng tnh yu thng i vi ni
bun ca m anh ta th anh ta s khng phi n o l
phi lm g. Ngc li, anh ta s khng bit bi v anh ta
khng c dy iu . Nhng l th hi m l cch tt
nht ch cho mt ngi n ng thy mong mun ca
ngi ph n. Dn dn nhng chc chn, anh ta s bit.
Nhng l th hi m l cch tt nht ch cho
mt ngi n ng thy mong mun ca ngi ph
n.
i khi ph n hi ti: Nu ti ni vi anh ta iu ti
mun lng nghe th anh ta s ni nhng lm th no ti
bit c anh ta khng ch ni iu ? Ti e rng anh ta
thc s khng c nh .

y l mt cu hi quan trng. Nu mt ngi n

ng khng yu mt ngi ph n th anh ta s khng bn
khon v vic phi trao cho c y nhng mong mun .
Thm ch anh ta c gng gi li p li tng t nh li
ca c y. rt him khi anh ta thc s c gng hi m.
Nu anh ta c v khng chn tht, chnh l bi v
anh ta ang hc nhng iu mi m. Bit mt cch hi
m mi l v cng kh khn. i vi anh ta, iu ny c
th gy yu ui. y l thi im khng hong. Anh ta
cn nhiu li ng vin v khuyn khch. Anh ta cn c
kin phn hi cho bit anh ta ang i trn con ng
ng.
Nu mi n lc ca anh ta ng h c dng nh gi
di, thng l v anh ta s rng nhng c gng khng
hiu qu. Nu mt ngi ph n nh gi cao n lc ca
anh ta th sau ny anh ta s cm thy an tm hn v nh
th anh ta s chn thnh hn. Ngi n ng khng
vng v. Khi anh ta cm thy rng ngi ph n tip
nhn anh ta v anh ta c th p li theo cch to ra mt
s khc bit ch thc, anh ta s thc hin n. Hy cho
anh y thi gian.
Ph n cng c th bit rt nhiu v nam gii v
nhng g h cn bng cch lng nghe th hi m ca mt
ngi n ng. Ni chung ph n thng b lng tng
trc phn ng ca n ng i vi c ta. C y thng
khng c kin gii thch ti sao n ng li bc b mi
n lc ca c y ng h anh ta. C ta hiu lm nhng g
anh ta cn. i khi c ta bc b anh y bi v ngh rng
anh ta mun c y phi t b chnh mnh. Trong nhiu
trng hp, ngi n ng thc s mun ph n tin

tng, nh gi cao v chp nhn anh ta.

nhn c s ng tnh, chng ta khng ch phi
cho ngi bn i bit nhng g chng ta cn m cn
phi sn lng ng h h. Nhng l th hi m m bo
rng mt ngi s m lng c chp nhn. Nu
khng th s truyn t s khng c tc dng. Thi
chia s nhng cm xc b tn thng ni ln rng Chng
c g anh/em ni c th lm ti cm thy d chu hn
song n khng ch phn tc dng m cn lm tn thng
ti ngi bn i. Tt hn ht l khng nn ni vo
nhng lc ny.
y l mt v d mt bc th tnh v l th hi m
ca n. Ch l li hi m vn bn di phn ti bt,
nhng n di hn mt cht v chi tit hn nhng iu
ni trn.
Mt bc th tnh v th hi m v s phn i
ca ngi n ng
Khi Theresa mun chng mnh, Paul, ng h mnh, anh
ta phn i v c v b p lc vi yu cu ca c.
Paul thn yu,
1. S gin hn: Em gin v anh phn i li em. Em
gin rng anh khng a ra kin gip em. Em gin v em
lun phi thc mc. Em thc s phi lm iu qu
nhiu vi anh. Em cn s gip ca anh.

2. Ni bun: Em bun v anh khng mun gip em. Em

bun v em cm thy c n. Em mun lm nhiu th
cng mt lc. Em khng c c s ng tn ca anh.
3. S s hi: Em s phi yu cu s gip ca anh.
Em s cn gin d ca anh. Em s anh t chi v em li
thy b tn thng.
4. S hi tic: Em xin li v bc tc vi anh. Em xin li
v cn nhn v ch trch anh. Em tic rng mnh
khng thng cm vi anh nhiu hn. Em xin li em cho
qu nhiu v cng i hi anh nh vy.
5. Tnh yu: Em yu anh. Em bit rng anh ang c
ht sc mnh. Em bit anh thc s quan tm n em. Em
mun ni chuyn vi anh theo cch thn mt hn. Anh
cng l mt ngi cha ng yu ca con chng ta.
Em yu anh. Theresa.
Hi m:
Theresa thn yu,
Cm n em yu anh nhiu n vy. Cm n em v
chia s cm xc vi anh. Anh hiu rng anh lm em
tn thng khi hnh ng nh th l mi yu cu ca em
l qu i hi. Anh cng hiu em b tn thng khi phn

i em. Anh xin li v khng gip em thng xuyn hn.

Em xng ng c nhn s ng tnh ca anh v anh
mun ng h em nhiu hn. Anh thc s yu em v anh
cm thy hnh phc khi c em lm v.
Anh yu em, Paul.
BC 3: CHIA S BC TH TNH V L TH HI
M CA BN
Vic chia s nhng bc th ca bn l rt quan trng
v nhng l do sau:
To cho ngi bn i mt c hi c gip bn.
Cho php bn hiu mong mun ca chnh mnh.
iu ny lm cho ngi bn i ca bn c kin
phn hi mt cch thn mt v tn trng hn.
N thc y s thay i trong quan h.
To ra s mt thit v am m.
iu ny ch cho ngi bn i ca bn bit iu g
l quan trng i vi bn v ng h bn th s thnh cng
nh th no.
N gip cho cc cp v chng c th ti i thoi khi
cuc ni chuyn khng thnh cng.
iu ch cho chng ta bit lm th no lng
nghe nhng cm nhn phn i mt cch an ton.
C nm cch chia s nhng bc th ca bn c
phc tho di y. Trong trng hp ny, c y vit
th v cch thc ny c li ch nh th anh ta lm
iu .

1 . Anh y c to c hai bc th khi c ta hin din.

Sau anh m c y vo lng v trao li p li yu
thng ca chnh mnh v hiu rng l iu c mun
lng nghe.
2. C ta c to c hai bc th cho anh ta nghe. V anh
ta vn hnh ng nh vy.
3. Trc tin anh ta c ln bc th hi m cho c gi
nghe. Sau li c bc th tnh ca c. Ngi n ng
s d dng hn nhiu khi lng nghe cm xc ca i
phng, anh ta s bit p li nh th no. Hy cho
ngi n ng bit nhng g yu cu anh ta. Anh ta s
khng cm thy hoang mang nhiu lm khi bit nhng g
yu cu anh ta. Sau khi anh ta c bc th tnh ca c
y, anh ta s m c y vo lng v trao cho c nhng g
m c y mong mun anh.
4 . Trc tin c y s c bc th hi m ca mnh
cho anh ta nghe. Sau c li c bc th tnh ln. Cui
cng anh ta cng hnh ng tng t.
5. C y a nhng bc th ca mnh trao cho anh ta
anh ta c chng ring trong vng 24 ting. Sau
anh y s cm n c ta v vit nhng bc th ng
thi trao cho c ta nhng iu c mong mun.
Phi lm g nu ngi bn i ca bn khng hi
m li theo cch yu thng thn mt
Da trn nhng kinh nghim tng tri trong qu kh
cho thy mt s ngi gp nhiu kh khn khi nghe
nhng bc th tnh. Trong trng hp ny h khng hy

vng l s c chng. Thm ch khi ngi bn i mun

nghe mt bc th thi th h cng khng th p li
ng cch y u ym. Hy ly trng hp Paul v
Theresa lm v d.
Nu Paul khng cm thy yu thng hn sau khi anh
ta lng nghe bc th ca ngi bn i, l bi v anh
ta khng th p li tnh yu vo thi im . Nhng sau
ny, suy ngh ca anh ta s thay i.
Khi c nhng bc th ny, ngi n ng c th
cm thy phi chu ng cn gin d v au n cui
cng cng tr nn bo th. Nhng lc ny, anh ta cn c
thi gian suy ngh v nhng iu m mnh c nghe.
i khi mt ngi nghe mt bc th tnh ch bng
thi gin d, phi mt mt lc h mi c th hiu
c tnh yu. Sau khong thi gian anh ta s c li
v s cm thy hi hn v yu thng c bit. Trc khi
ti c mt bc th tnh ca v mnh, ti c li yu
thng trc nht v ri mi c c l th.
Nu mt ngi n ng thy bun sau khi c th,
anh ta cng c th hi m bc th , cho php anh ta
tm hiu nhng cm xc ang ti. Ti khng th bit iu
g ang lm ti phin mun cho n khi v ti chia s th
tnh vi mnh, v t nhin ti c cm xc vit th. Bng
cch ny, ti c th tm li tnh yu ca mnh v lng nghe
tm s ca c y.
Nu ngi n ng ngay lp tc khng th p li
tnh yu, anh ta cn bit rng mi th u n c v iu
ny khng ng b ch trch. Ngi bn i ca anh ta
cn phi hiu v chp nhn yu cu ca chng mnh
suy ngh v mi th trong giy lt. C l l ng h

ngi bn i, anh ta c th ni mt iu nh sau: Cm

n em v vit bc th ny. Anh mun c mt khong
thi gian suy ngh v n v chng ta s ni chuyn
sau. iu quan trng l anh ta khng bc l kin phn
i bc th . Vic chia s nhng bc th cn c mt
khong thi gian ng lc.
Tt c nhng li gi trn p dng cho c n gii.
Ti mun khuyn rng nhng cp v chng nn c
nhng bc th m h vit cho nhau nghe, cng vic ny
rt hiu qu bi v n gip cho h bit lng nghe i
phng. y l kinh nghim cho c hai gii v hy nhn
nhn nhng iu ph hp vi bn.
THN TRNG VI NHNG BC TH TNH
Vic chia s nhng bc th tnh c th gy s s hi,
ngng ngng. Mt ngi ang vit nhng cm xc thc
ca chnh mnh thng s cm thy b tn thng. Nu
ngi bn i ca h bc b, iu ny c th rt au
n. Mc ch ca vic chia s nhng bc th l ci
m tm lng sao cho nhng i v chng c th gn
nhau hn. N s c hiu qu nu tin trnh ny c tin
hnh an ton. Nhng ngi nhn c th tnh cn phi
tn trng tm trng ca ngi vit th. Nu h khng
ng h tht s v tn trng th h khng xng ng
lng nghe nhng iu .
Cn phi thc hin vic chia s nhng bc th vi
mt ngh ng n theo tinh thn ca hai li pht biu
sau:

S by t mc ch mun vit v chia s mt bc

th tnh
Ti vit bc th ny tm thy nhng cm xc
ch thc v trao cho bn tnh yu m bn xng ng
c nhn. Vi t cch l mt phn ca qu trnh , ti
mun chia s vi bn nhng cm xc ph nh trong lng
mnh, nhng iu m ti p by lu.
S thng cm ca bn s gip ti ci m tm lng v
tip tc cng vic ca chnh mnh. Ti tin rng bn thc
s quan tm v p li tnh cm ca chnh mnh theo cch
tt nht bn c th.
Ti nh gi cao tm lng ca bn lng nghe v
ng h ti. Thm vo ti hy vng l bc th ny s
gip bn thu hiu c mong mun, nhu cu v c m
ca chnh mnh.
Cn ngi ang nghe bc th ny li cn phi tm hiu
tinh thn ca s by t sau:
By t nh mun lng nghe mt bc th
Ti ha s lm ht sc mnh hiu c gi tr cm
xc ca bn, chp nhn nhng im khc bit ca
chng ta, tn trng yu cu ca bn nh th l ti lm
cho chnh mnh. V ti nh gi cao rng bn c gng
ht sc mnh truyn t tnh yu ca bn. Ti xin ha
s lng nghe v khng chnh sa hay t chi cm xc ca

bn. Ti ha s tip nhn v khng c thay i bn. Ti

sn sng lng nghe bi v ti tht s quan tm v tin rng
chng ta c th gii quyt cng vic ny.
Vi ln u tin khi bn thc hnh phng php vit
th, s chn chn hn nu bn thc s c to nhng li
by t ny. Chng s gip bn ghi nh s tn trng cm
xc ngi bn i ca mnh v p li bng s yu
thng v thn trng.
NHNG BC TH TNH NGN GN
Nu bn bun v khng c 20 pht vit th
tnh, bn c th vit mt bc th ngn gn. Mt khong 3
n 5 pht v n rt hu ch. y l mt vi v d:
Max thn yu,
1. Em gin v anh tr hn!
2. Em bun v anh lng qun em.
3. Em s rng anh khng thc s quan tm n em.
4. Em xin li l em sao lng.
5. Em yu anh v em tha th cho anh v tr hn. Em
bit anh thc s yu em. Cm n anh v c gng.
Yu anh, Sandie.
Henry thn yu,

1. Em gin rng anh qu mt mi. Em gin rng anh

ch mi xem tivi.
2. Em bun v anh khng ni chuyn vi em.
3. Em s rng chng ta s i v hai pha. Em s em
lm cho anh gin d.
4. Em xin li v bc b anh trong ba cm ti nay.
Em xin li anh v trch anh v nhng vn ca hai ta.
5. Em mong nh tnh yu ca anh. Anh c th dnh
cho em 1 gi m nay v anh c th ngay lp tc chia s
vi em nhng iu tip tc xy ra trong cuc i ca
mnh c khng?
Yu anh, Lesley.
Ti bt: iu em mun lng nghe anh l:
Lesley yu qu,
Cm n em v vit th cho anh by t cm xc ca
chnh mnh. Anh hiu rng em rt nh anh. m nay
chng ta c khong thi gian c bit gia 8h v 9h.
Yu em, Henry.
THI IM VIT NHNG L TH TNH
Thi im thch hp vit nhng bc th tnh l
bt k khi no bn cm thy chn nn v mun cm thy
thoi mi hn. Di y l mt s cch thng thng m

bn c th tham kho vit nhng l th tnh.

1. Vit th tnh cho mt ngi bn thn.
2. Vit th tnh cho mt ngi bn, mt a tr hay
mt thnh vin trong gia nh bn.
3. Th tnh cm gi cho mt khch hng hay mt
ng nghip. Thay cho cau anh yu em cui th. Bn
c th la chn nhng cu kiu nh: Ti nh gi cao,
v Ti tn trng. Trong hu ht cc tnh hung, ti
khng ng h vic chia s bc th ny.
4. Th tnh dnh cho chnh bn thn bn.
5. Th tnh cm dnh cho Cha Tri hay ng Ti Cao.
Hy chia s nhng ni u phin ca bn trong cuc sng
ny v hy cu xin Ngi gip .
6. Th tnh yu hon i vai tr nu bn thy kh tha
th cho mt ai . Ga v l h trong vi pht, hy vit
mt l th tnh vi t cch l bn thn h ri gi cho
chnh bn. Bn s cm thy ngc nhin v bn tr nn
lng mt cch nhanh chng.
7. Th cho qu d. Nu bn thc s thy bun chn,
nhng cm xc ca bn li rt ch k v ng ln n, th
bn hy trt ht nhng cm xc y vo mt bc th, sau
t lun bc th y i. ng trng mong g vo vic
i phng s c c l th y nu nh c hai ngi
u c th kim sot c nhng cm xc tiu cc v c
hai u sn sng lm vic ny. Trong tnh hung , ngay
c nhng bc th dnh cho qu cng t ra rt hu ch.
8. Th tnh hon i v tr. Khi cuc sng hin ti khin
bn cm thy chn nn v bn lun hoi nim v nhng
cm xc m h thi th b, hy tng tng bn c th

quay ngc thi gian v vit mt l th cho cha hoc m

ca bn chia s tm t ca mnh cng nh nh h
gip .
L DO KHIN CHNG TA CN VIT NHNG L TH
TNH
Khi chng ta c xong cun sch ny, ta s hiu rng
i vi n gii, vic chia s nhng cm xc ca h cng
nh vic cm thy c quan tm, thu hiu v tn trng
t phi ngi n ng, l iu cc k quan trng. i vi
ngi n ng, th s chp nhn v lng tin ca ngi
n b cng quan trng nh th. Rc ti ln nht trong
cc mi quan h xy ra khi ngi n b chia s nhng
cm xc bun ca h m kt qu th ngi n ng li
cm thy h khng c yu thng.
i vi ngi n ng, th nhng cm xc tiu cc
ca ngi n b c v nh l s ch trch, trch mc,
kht khe v phn n. Mt ngi n ng ht hi nhng
cm xc ca ngi n b, th c ta s cm thy ngi
n ng khng yu thng mnh. S thnh cng trong
mi mi quan h ch ph thuc vo hai yu t. Vic ch
i s gii by hon m l mt iu phi thc t. Cng
may, gia hin thc v s hon m khng cn ch trng
dnh cho s tng trng.
Nhng mong mun phi mang tnh thc t
Mong ch s gii by din ra sun s l mt iu phi

thc t v c mt vi cm xc cc k kh bc l m li
khng lm tn thng n ngi nghe. Ngay c nhng
cp c nhiu mi quan h tnh cm l tng th i khi
cng t ra bn khon khng bit nn gii by cm xc
nh th no cho c hiu qu i vi c hai. Thc s m
ni, thu hiu quan im ca ngi khc l iu cc k
kh khn, c bit l khi anh ta hoc c ta li chng thm
ng g n nhng chuyn m bn mun nghe. Cng
rt kh tn trng quan im ca ngi khc mt khi tnh
cm ca bn ang b tn thng.
C rt nhiu i ngh lm rng vic h thiu kh
nng gii by cm xc mt cch thnh cng ng ngha
vi chuyn h yu nhau cha . Tt nhin tnh yu c
nhiu cch gii by nhng k nng gii by cn quan
trng hn nhiu. Cng may k nng ny c th hc c.
Hc cch giao tip nh th no
Trong nhiu th h trc y, ci gi l th l lng
mnh thng b coi l chy trn nhng cm xc tiu cc.
Chuyn ny din ra cng kh thng xuyn c nh th
nhng cm xc tiu cc ny l mt iu g y m, ng
xu h v nn c gi kn.
cc gia nh t hiu bit hn, th nhng iu b cho
l bc l tnh cm bao gm c vic gi v hay vin c vo
nhng cm xc tiu cc thng qua nhng hnh pht v
mt th xc nh nhng li ch trch, mng chi, nh
n, qut bng roi v tt c nhng kiu lm dng li ni
Tt c u v mc ch gip l tr hc c nhng iu
hay l phi thng qua nhng iu sai tri.

Nu cha m chng ta hc c cch gii by tnh

cm m chng cn km nn nhng cm xc tiu cc, khi
cn nh, chng ta rt an tm c th khm ph v
pht hin nhng cm xc cng nh nhng phn ng tiu
cc ca bn thn mnh thng qua vic lm i lm li v
tip tc mc li. V thng qua nhng ln gii by tnh
cm tch cc, hn l chng ta s rt ra c cch gii by
tnh cm mt cch thnh cng nht l i vi nhng cm
xc kh din t. Kt qu ca 18 nm lin tc th nghim
v tht bi, dn dn chng ta cng c rt c kinh
nghim bc l cm xc ca mnh mt cch tn trng
v nh gi cao ngi nghe. Nu nh tnh hung ny
xy ra, th chng ta cng chng cn n k thut vit th
tnh lm g.
Gi nh qu kh ca chng ta m khc
Gi nh qu kh ca chng ta m khc, th chng ta
s quan st mt cch thnh cng v lng nghe chm ch
xem m ta gii by v bc l nhng ni bc dc, tht
vng ca b nh th no. Hng ngy chng ta cng quan
st c cch cha mnh yu thng v thu hiu m
nhng th m b cn t pha ngi chng thn yu ca
mnh. Chng ta s thy m tin tng cha v chia s
nhng cm xc ca b mt cch ci m m chng h
phn i v buc ti ng. Chng ta cng s hiu ra c
lm th no mt ngi d chn nn nhng khng h
xa lnh ngi khc thng qua nhng biu hin nh nh
mt lng tin, km hm cm xc, trn trnh, bt ng v
tnh cm hoc l lnh nht th .

Qua 18 nm trng thnh trong gia nh, chng ta

dn dn c th lm ch c cm xc ch khi chng ta
lm ch c nhng hat ng khc nh i do, lm
ton. Gii by tnh cm cng l mt k nng yu cu bn
phi hc hi ging nh chuyn i do, nhy xa, ht h,
c sch v cn i chuyn tin nong chi tiu.
Nhng iu ny li khng h xy ra theo ng cch
i vi hu ht chng ta. Thay vo , chng ta li
dng 18 nm y hc ly cch gii by tht bi. Bi v
chng ta thiu s dy d, ch bo v cch gii by tnh
cm. Vic gii by tnh cm qu thc l mt nhim v kh
khn v dng nh khng th thc hin c nht l khi
ai trong s chng ta cng u c nhiu tnh cm tiu
cc.
c th nhn thc iu ny kh n mc no, hy
cn nhcn k lng cu tr li cho nhng cu hi sau:
1. Khi bn cm thy tc gin hay phn n, bn s bc
l cm xc ny nh th no nu nh hi nh cha m bn
hoc l hay ci ln hoc l cng nhau n trnh vic tranh
ci.
2. Bn s lm nh th no khin l tr chu lng
nghe m bn khng cn go tht hay trng pht chng,
nu nh cha m bn vn thng go tht v pht bn
duy tr quyn kim sat ca h.
3. Bn s yu cu ngi khc gip bn nh th no
nu nh hi nh bn lin tc cm thy b pht l v tht
vng.
4. Bn m lng v chia s nhng cm xc ca mnh
nh th no nu nh bn ngi ngi ta t chi bn.

5. Bn s ni chuyn vi i phng nh th no y
nu nh bn cm th h.
6. Bn s ni cu Ti xin li nh th no y nu
nh hi nh bn rt hay mc li lm.
7. Bn c th chp nhn nhng li lm ca bn thn
nh th no y nu nh bn ngi s trng pht v s t
chi.
8. Bn c th bc l cm xc ca bn nh th no y
nu nh ngi ta lin tc t chi v mng m v bn hay
bun v hay khc.
9. Bn nh yu cu iu bn mun nh th no nu
hi nh ngi ta lin tc li cho bn mi khi bn mun
yu cu thm iu g .
10. Lm th no bn c th hiu c nhng iu
bn ang cm nhn, nu nh m ca bn khng c thi
gian, s kin tr hi xem bn cm thy ra sao hay iu
g ang khin bn bn tm.
11. Lm th no bn c th chp nhn nhng
nhc im ca cha m, nu nh hi nh bn lun phi
c t ra hon ho xng ng vi tnh yu.
12. Lm th no bn c th lng nghe ni nim ca
ngi khc nu nh chng c ai bun lng nghe ni nim
ca bn.
13. Lm th no bn c th tha th cho ngi khc
nu nh chng ai lm th vi bn.
14. Bn s khc nh th no v hn gn ni nim ra
sao nu nh hi nh ngi ta lin tc yu cu bn khng
c khc, Khi no th my mi ln y h? hay Ch c
bn con nt mi khc thi.
15. Lm th no bn c th cm nhn thy ni tht

vng ca i phng nu nh hi nh bn phi nhn li

vi m mc d trc bn hiu rt r rng bn chng c
ti tnh g c.
16. Lm th no bn c th hiu c cn thnh n
ca i phng nu nh hi nh cha m bn vn thng
trt ht gin d ln u bn thng qua vic qut tho v
trch mc bn.
17. Lm th no bn c th m rng tm lng v
tin tng vo i phng nu nh ngi u tin bn rt
tin tng mt cch hn nhin li quay li la di bn
mt phng din no .
18. Bn s gii by cm xc ca mnh mt cch tnh
cm v tn trng ngi khc nh th no y nu nh
bn khng c 18 nm luyn tp m khng h gp phi s
e da s b t chi hay xa lnh no.
Cu tr li cho tt c 18 tnh hung trn u ging
nhau: C th hc cch gii by tnh cm nhng chng ta
cn phi thc hin mt cch c hiu qu. Chng ta phi
b li 18 nm sao nhng kia. Cha m chng ta c hon m
n u i chng na cng khng thnh vn , v c ai
thc s hon m u. Nu nh bn gp rc ri khi gii by
tnh cm, chuyn ny khng phi l li nguyn hay li ca
i phng. Ch n gin l bn rn luyn vn cha v
cn thiu s an ton luyn tp.
Khi c nhng cu hi trn y, bn c th tro dng
nhiu cm xc. ng lng ph c hi c bit ny c
th hn gn nhng cm xc ca chnh bn. Ngay by gi
hy vit cho cha hoc m bn mt l th tht tnh cm.
n gin bn ch cn cm ly mt chic bt, vi ba ti giy

v bt u bc l cm xc ca mnh, hy nh phi s
dngth th tht tnh cm. Gi th hy th ngay i v bn
s rt ngc nhin vi kt qu cho m xem.
TH L TON B S THT
Nhng bc th tnh rt c hiu qu v chng gip
bn th l ton b s thc. Ch mi khm ph mt phn
cm xc trong con ngi bn th cng khng th em li
hiu qu hn gn nh mong mun.
1. Gin d khng th gip bn c iu g. N ch c
th khin bn cu knh hn, bn cng chm su vo cn
gin, bn s cng tr nn tht vng hn.
2. Ch ring vic s hi thm ch cng khin bn s hi
hn.
3. Khc lc hng ting ng h cng ch c th lm
bn cm thy trng rng v mt nhoi nu nh bn cha
bao gi vt qua c ni bun.
4. Nui tic m khng thng sut c th khin bn
cm thy c ti v xu h thm ch cn gy hi cho bn
thn bn.
5. C t ra lc no cng vui v che giu i nhng
cm xc tiu cc ca chnh mnh s khin bn tr nn t
lit v v cm.
Nhng bc th tnh pht huy cng dng v chng
hng dn cho bn cch vit ht ra ton b s thc v
cm xc. hn gn c nhng vt thng ni tm,

chng ta cn cm nhn c mt trong 4 biu hin c

bn ca ni u tinh thn. l s gin d, s bun ru,
ni s hi v c s cm gin.
Ti sao nhng bc th tnh li pht huy cng
dng
Thng qua mt trong 4 cp ca ni au tinh thn,
th ni au ca chng ta s c gii ta. Ch vit ra mt
hoc hai cm xc ca mnh th cng chng c tc dng g.
Bi v nhiu phn ng tnh cm tiu cc ca chng ta
khng phi l cm xc thc s nhng li l c ch phng
th m chng ta v hnh dng trn chy nhiu cm
xc thc ca mnh.
V d nh:
1. Nhn chung th nhng ngi d cu gin thng c
che y ni au, ni bun ca h, ni s hi hay s n
hn ca mnh. Khi h cm nhn thy c nhng tnh
cm du dng, th cn gin d s tiu tan v h s sng
tnh cm hn.
2. Nhn chung nhng ngi d khc thng d nng
ny. Nhng nu chng ta gip bc l ht cn gin, h s
sng vui v v tnh cm hn.
3. Nhn chung nhng ngi hay s hi cn phi bc l
c cn gin d sau th ni m nh s bin mt.
4. Nhn chung nhng ngi hay nui tic v hay cm
thy mnh c ti th cn phi cm nhn v bc l ra ht

ni au v cn gin d ca mnh trc khi h bit cch

tn trng ly bn thn - iu h xng ng nhn c.
5. Nhn chung nhng ngi sng tnh cm li thng
hay bn khon v sao mnh li tht vng v hay lnh cm
th h nn hi bn thn cu hi ny Nu mnh tht vng
v gin d v mt iu g , th iu y l g?. Hy vit
ra nhng cu tr li. iu ny c th gip h n c
vi nhng cm xc b che y ng sau s tht vng v
lnh cm. Nhng bc th tnh c th c s dng trong
tnh hung ny.
Lm th no cm xc ny c th che y c
nhng cm xc khc
Sau y l mt vi v d v vic n b v n ng
lm dng nhng tnh cm tiu cc ca h nh th no,
trnh n v che giu i ni au thc s ca h. Hy
nh rng qu trnh ny l qu trnh v thc. Chng ta
thng khng thc c rng qu trnh ny ang din
ra.
Hy suy xt mt cht nhng cu hi sau y:
Bn bao gi mm ci hay cha khi bn ang tht
s gin d?
Bn bao gi c tnh gin d khi trong lng tht ra
bn ang e ngi?
Bn c ci v ni di khng khi bn bun v b tn
thng?
Bn c bao gi vi v ti cho ngi khc khi bn
thy mnh c ti hoc s st?

Biu sau y s ch r n ng v n b thng

chi b nhng cm xc thc s ca mnh nh th no.
Tt nhin khng phi mi ngi n ng u ng vi s
m t dnh cho nam gii cng nh khng phi tt c n
b u ng vi s m t dnh cho n gii. Biu ny
ch cho chng ta bit cch chng ta duy tr nhng cm
xc xa l thay v nhng cm xc thc s.
NHNG CCH M CHNG TA C CHE GIU CM
XC THC CA MNH
n ng che y nhng ni au ca h nh th
no (Nhn chung qu trnh ny l v thc):
1. n ng c th dng cn gin d che khut ni
bun, s au n, s chn chng, ti li v c s s hi.
2. n ng trng dng s bng quan v s nn ch
nh mt cch che lp s gin d.
3 .n ng dng cm gic bc dc nh mt phng
tin che y cm gic b tn thng
4. n ng c th dng cn gin d v chnh trc ca
mnh nh mt phng thc che lp cm gic s hi
hoc cm gic khng chc chn.
5. n ng c th cm thy xu h che giu i s
gin d v s au kh.
6. n ng c th s dng s im lng nh mt
phng thc che y s gin d, ni s hi, ni tht
vng, s nht ch v tht vng.
7. n ng c th s dng s t tin che y cm
gic khng ph hp.

8. n ng c th dng tnh hiu chin che lp

cm gic e ngi.
n b che y nhng ni au ca h nh th
no (Nhn chung qu trnh ny l v thc):
1. n b c th dng s quan tm v lo lng nh mt
cch che y nhng cm xc gin d, ti li, ni s
hi v s tht vng.
2. n b c th ri vo tnh trng lng tng nh mt
phng thc che lp cn gin d, s nng ny v ni
bc dc.
3. n b thng s dng cm gic bun ru nh mt
cch thc cje giu s bi ri, cn gin d, ni au, s
bun b v c s n hn.
4. n b c th s dng ni s hi nh mt phng
thc che y cn gin d, ni au, s bun b v c s
n hn.
5. n b s dng ni au kh che lp cm gic
gin d v s hi.
6. n b c th s dng nim hi vng nh mt cch
thc che giu cn gin d, ni bun ru v s au
kh.
7. n b c th s dng nim hi vng v bit n
che lp ni bun v tht vng.
8. n b c th s dng tnh yu v c s khoan
dung che y cm gic au kh v gin d.
HN GN NHNG CM XC TIU CC

Thu hiu v chp nhn nhng cm xc tiu cc ca

ngi khc l rt kh nu nh ngi ta khng nghe thy
v ng h nhng cm xc ca bn. Bn cng c th hn
gn nhng cm xc mng lung trong tui th bao nhiu
th bn cng c th chia s v lng nghe cm xc ca i
phng mt cch c trch nhim by nhiu m khng h
b tn thng, mt kin nhn, bc dc hay l chn nn.
Bn cng km nn ni au ni tm ca bn bao nhiu
th bn cng phi chu ng khi lng nghe nhng cm xc
ca ngi khc by nhiu. Nu bn cm thy mt kin
nhn v khng th lng vi ngi khc khi h bc l
nhng cm xc rt tr con, th y chnh l du hiu ch ra
bn c x nh th no i vi bn thn bn.
c th t rn luyn bn thn, chng ta cn phi
kim sot c bn thn. Chng ta phi thc c rng
bn trong mi chng ta c mt con ngi tnh cm rt d
bun ngay c khi chng c l do g phi bun ru c.
Chng ta phi tch bit c phn tnh cm ra v
chng ta s tr thnh ch th i vi phn . Chng ta
cm phi t hi bm thn C chuyn g vy? Bn au kh
sao? Bn ang cm thy iu g? Chuyn g xy ra m
bn tht vng vy? iu g khin bn bun vy? Bn ngi
iu g? Bn mun iu g?
Nu chng ta bit lng nghe nhng cm xc ca
mnh mt cch yu thng th nhng cm xc y s c
hn gn mt cch kh k diu v chng ta cng c th x
x vi cc tnh hung khc mt cch thn thng v tn
trng hn. Bng vic thu hiu c nhng cm xc rt
th di ca bn thn, chng ta dn dn m c cnh
ca tnh yu thng trn ngp vo li ni ca ta.

Nu nh hi nh ngi ta lun lun lng nghe v

nh gi nhng cm xc ni tm ca chng ta, th khi
trng thnh chng ta s khng b mc kt vo gia
nhng cm xc tiu cc. Nhng hu ht mi ngi
khng khch l chng ta theo cch ny khi chng ta cn
nh, vy nn chng ta phi t lm iu ny cho bn thn.
Qu kh nh hng nh th no n bn trong
hin ti
Chc chn l nhng cm xc tiu cc tng dy v
bn. y l mt s cch thng thng m nhng cm xc
m h hi b c th nh hng n chng ta hin ti,
khi chng ta phi i mt vi s cng thng ca ngi
trng thnh.
1. Khi c mt iu g nn lng, chng ta vn b kt
trong nhng cm gic gin d, bc mnh, thm ch ngay
c khi phn ngi ln mch bo chng ta nn bnh tnh,
yu thng v ha hp.
2. Khi c mt iu g rt tht vng, chng ta vn b
mc kt trong cm gic bun ru, au n, thm ch ngay
c khi phn ngi ln mch bo chng ta nn thng cm,
hnh phc v hi vng.
3. Khi c mt iu g bun phin xy ra, chng ta
vn cn b kt trong ni s hi v lo lng, thm chi ngay
c khi phn ngi ln mch bo rng chng ta nn cm
thy an ton, t tin v bit n.
4. Khi c mt iu g lng tng, chng ta vn b

mc trong ni nui tic v xu h thm ch ngay c khi

phn ngi ln mch bo rng chng ta nn yn tm, vui
v.
Gi kn cm xc ca bn nh cht kch thch
Khi trng thnh, nhn chung chng ta u c gng
kim sot nhng cm xc tiu cc ny thng qua vic che
y chng. V chng ta cng thng s dng cht kch
thch gi kn cm gic au kh v c nhng nhu cu
khng c p ng. Sau mi cc ru, ni au c th
tan bin c pht chc. Nhng sau n li quay tr
v.
Ma mai thay, chnh hnh ng che y nhng cm
xc tiu cc li em n cho chng ta sc mnh kim
sot c cuc sng ca mnh. Bng vic lng nghe v
nui dng nhng cm xc ni tm, chng ta dn dn
nh mt c s t ch.
Ma mai thay, chnh hnh ng che y nhng
cm xc tiu cc li em n cho chng ta sc
mnh kim sot c cuc sng ca mnh.
Khi chng ta bun b, tt nhin l chg ta khng th
gii by tnh cm hiu qu nh mong mun. Vo chnh
nhng thi im nh vy, nhng cm xc m h trong
qu kh li quay v. Nhng cm xc y ging nh mt
a tr c nh th cha bao gi c php hn di th
gi y li c php ri mt ln na li b km nn.

Nhng cm xc hi nh ca chng ta c sc mnh

kim sot chng ta bng cch hn ch s nhn thc chn
chn v ngn cn s gii by tnh cm. Cho n khi chng
ta lng nghe tht chm ch nhng cm xc dng nh
khng c l tr ny ca qu kh (iu ny dng nh
xm nhp vo trong cuc sng ca chng ta, trong khi
phn ln ta li cn n s minh mn), chng s cn tr s
gii by tnh cm ca chng ta.
B quyt gii by nhng cm xc kh din r nm
trong vic chng ta c khn ngoan v thc lng l
nhng cm xc tiu cc bng cch vit ra hay khng
nhm gip ta c th nhn thc c nhng cm xc tch
cc hn. Chng ta cng gii by vi i phng mt cch
tru mn theo cch h xng ng nhn c th cc mi
quan h ca chng ta ngy cng tt p. Mt khi bn
cng c th chia s mt cch yu thng nhng cm xc
bun bc vi i phng, th i phng cng d dng
ng h bn.
B QUYT T GIP BN THN
Vit mt bc th tnh l phng thc t gip bn
thn mnh mt cch tuyt vi, nhng nu bn khng rn
luyn thi quen vit th th c th bn s qun mt k
nng ny. Ti gi t nht mt tun mt ln khi c mt
iu g lm bn thy phin lng, th bn hy ngi
xung v vit ly mt l th tnh.
Nhng bc th tnh rt hu hiu khng ch khi bn
cm thy bc gin i phng trong mt mi quan h m
cn hu hiu trong bt k tnh hung no bn cm thy
bung. Vit th tnh gip bn rt nhiu khi bn bc tc,

bt hnh, lo lng, tht vng, bun bc, mt mi, b tc

hoc n gin l khi bn cng thng. Bt k khi no bn
mun cm thy thoi mi hn, hy vit mt bc th tnh.
Chuyn ny khng phi bao gi cng ci thin c tm
trng ca bn nhng n gip bn quay tr v ng hng
m bn ang i.
Trong cun sch u tin ca mnh Nhng iu m
bn cm nhn thy, bn c th hn gn c, ti c
cp ton din hn v tm quan trng ca vn khm
ph nhng cm xc v vit nhng l th tnh. Bn cnh
trong nhng cuc bng Hn gn tri tim, ti chia s
cng cc bn vic hn gn tr tng tng v cng a ra
nhng bi tp t nn tng vo k thut vit th tnh
c th vt qua lo lng, gii ta cn gin d, tm thy
c hi sinh, yu thng phn tr di ca ni tm, v lm
lnh nhng vt thng cm xc trong qu kh.
Thm vo , cng c nhiu tc gi khc v ang
vit thm nhiu sch l thuyt v bi tp v ti ny.
c nhng cun sch ny rt quan trng v chng gip
bn nm bt c nhng cm xc ni tm ca mnh v
hn gn chng. Nhng phi nh rng, nu nh bn
khng phn tnh cm trong bn ln ting, th nhng
vt thng cm xc y khng th c hn gn c.
Nhng cun sch ny khi ngun cm hng bn yu
thng bn thn hn, nhng bng vic lng nghe, vit ra
ht v th l bng li nhng cm xc ca mnh, dn dn
bn mi c th thc s yu thng bn thn.
Nhng cun sch ny khi ngun cm hng
bn yu thng bn thn hn, nhng bng vic

lng nghe, vit ra ht v th l bng li nhng cm

xc ca mnh, dn dn bn mi c th thc s yu
thng bn thn.
Khi bn rn luyn k thut vit th tnh, bn s chim
nghim ra c phn no trong con ngi bn cn tnh
yu thng nht. Bng vic lng nghe v khm ph nhng
cm xc ca mnh, bn ang gip cho phn tnh cm
trong con ngi bn trng thnh v ln mnh.
Khi phn tnh cm trong con ngi bn nhn c
tnh yeu thng v c s thu hiu m n cn, th dn
dn bn s gii by tnh cm tt hn. Bn s c th p
ng li nhiu tnh hung mt cch yu thng hn. Thm
ch ngay c khi chng ta c k hoch che y nhng
cm xc ca mnh v phn ng mt cch t v m khng
h c tnh cht tnh cm, th chng ta vn c th t rn
luyn bn thn. y l c mt nim hy vng to ln.
c th rn luyn bn thn, bn cn phi lng nghe
v thu hiu nhng cm xc mng lung cha tng c c
hi c hn gn. Phn ny trong con ngi bn cn
c cm nhn, lng nghe, thu hiu v sau s c
hn gn.
Rn luyn k nng vit th tnh l mt cch an toan
bn c th bc l ra nhng cm xc m h, nhng
cm xc tiu cc v c nhng mong mun m khng h
b ch trch v t chi. Trong thc t, vic lng nghe
nhng cm xc cng c ngha l chng ta ang x x
mt cch khn ngoan vi phn tnh cm bn trong ging
nh mt a tr nh ang khc trong vng tay yu
thng ca cha m. Bng vickhm ph ton b s thc
nhng cm xc ca chnh mnh, chng ta t cho php

mnh nm bt c nhng cm xc . Thng qua cch

c x tn trng v yu thng vi phn th di trong con
ngi chng ta, nhng vt thng tnh cm mng lung y
ca qu kh dn dn s lnh ln.
C nhiu ngi gi rt sm bi v h t chi v che
giu nhng cm xc ca mnh. Nhng bn trong con
ngi h, ni au tinh thn rt m h y lun trc sn
tro dng, c hn gn v yu thng. Mc d h c
th che y nhng cm xc ca chnh mnh, nhng ni
au v c ni bt hnh vn tip tc dn vt h.
Gi y ngi ta cng nhn rng phn ln cc cn
bnh v mt th cht u lin quan trc tip n ni au
tinh thn m h. Nhn chung, khi ni au cm xc b dn
nn, n s tr thnh ni au v mt th xc hay s m
yu v cn c th l nguyn nhn gy ra s cht yu.
Thm vo , th s dn nn, ni m nh, v cht kch
thch c tnh cht hy hoi chnh l nhng biu hin ca
nhng vt thng ni tm.
Ni m nh thng thng ca mt ngi n ng
cng vi s thnh cng chnh l n lc tuyt vng ca
anh ta chinh phc c tnh yu vi hi vng s lm vi
bt i s ri lon v ni au ni tm ca chnh mnh. Ni
m nh ca mi ngi n b v s hon m chnh l n
lc ca h xng ng vi tnh yu v lm vi bt ni
au tnh cm. Bt k iu g chng ta i qu gii hn cng
c th tr thnh mt lat nhng phng thc lm t
lit ni au trong qu kh.
X hi ca chng ta ngy nay trn ngp nhng tr
tiu khin nhm gip chng ta trn trnh ni au ca bn
thn. Tuy nhin, nhng bc th tnh li gip bn nhn

thng vo ni au, cm nhn v hn gn n. Bt c khi

no bn vit mt l th tnh th cng c ngha l bn ang
em n cho phn b tn thng trong bn tnh yu, s
thu hiu v c s quan tm chng ta c th cm thy
thoi mi hn.
Sc mnh ca i sng ring t
Thnh thong bng vic ngi mt mnh v vit ht ra
nhng cm xc ca bn thn, bn s khm ph ra nhng
cp su sc hn ca cm xc, iu ny bn s khng
th cm nhn c nu nh c mt ngi khc .
chng ta c th cm nhn su sc hn, i sng ring t
tan din to ra s an ton. Thm chi ngay c khi bn
ang trong mt mi quan h m bn cm thy c th
bc l ht mi chuyn th ti vn mun khuyn cc bn
thnh thong cng nn vit ra nhng cm xc ca mnh.
Ngi mt mnh vit th tnh cng rt tt v vit th to ra
mt khonh khc bn tr v vi chnh bn thn m
khng h ph thuc vo bt k ai khc.
Ti khuyn bn nn ct gi mt tp san gm nhng l
th tnh hay bo qun chng thnh mt tp. vic vit
th tnh d dng hn, bn c th tham kho bc th tnh
mu m chng ti a ra phn trc ca chng
ny. Nhng bc th tnh mu ny c th gip bn ghi
nh nhng bc khc nhau ca mt bc th tnh v a
ra mt vi on m u khi b mc kt.
Nu bn c mt chic my tnh c nhn th hy nh
mu th tnh vo v dng i dng li n. Mt cch n

gian, bn hy m tp ra bt k khi no bn vit th v

khi bn vit xong th hy lu n li v nh du bng
ngy thng. Hy in n ra nu bn mun chia s n vi
mt ai .
Bn cnh vic vit th, ti khuyn bn nn gi ly
mt tp ring dnh cho nhng l th. Thnh thong hy
c nhng l th ny khi bn khng bun b bi v l
thi khc bn c th nhn li nhng cm xc ca chnh
mnh mt cch khch quan. S khch quan ny gip bn
sau ny c th bc l nhng cm xc bun chn mt cch
thn trng hn. Thm vo , nu bn vit mt l th
tnh m vn cm thy bun, th bng vic c li l th
ny c th bn s cm thy khuy kha hn.
gip mi ngi vit th tnh, khm ph v bc l
nhng cm xc ca bn thn theo mt cch ring, ti
pht trin mt chng trnh vi tnh gi l Private Session
Phn ring t. Theo mt cch ring, my tnh s s dng
nhng hnh nh, nhng bc ha, nhng cu hi v
nhng mu th tnh khc nhau gip bn nm bt c
nhng cm xc ca bn thn. Thm ch chng trnh ny
cn a ra nhiu on m u nhm gip bn phc tho
v bc l nhng cm xc c bit. Thm vo , chng
trnh ny cng lu gi nhng bc th ca bn v mang
chng ra ng lc v c nhng l th ny c th gip
bn bc l y hn nhng cm xc ca bn thn.
Vic s dng my tnh gip bn bc l nhng cm
xc ca chnh mnh c th khc phc s km nn thng
thng m mi ngi thng mc phi khi vit th. n
ng thng kin tr hn vi qu trnh ny v c khch l
lm iu ny hn nu nh h c th ngi mt mnh trc

mn hnh my tnh.
Sc mnh ca tnh bn
Bn thn vic ngi mt mnh vit th tnh cng c
ngha hn gn, nhng khng th thay th c cho nhu
cu cn c ngi khc lng nghe v thu hiu. Khi bn
vit mt bc th tnh th c ngha l n ang yu thng
bn thn nhng khi bn chia s bc th y vi mt ai
th c ngha bn ang c ngi ta yu thng. c
th yu ly bn thn mnh, chng ta cng cn nhn c
tnh yu t pha ngi khc. Vic chia s s thc vi
ngi no khc m ra cnh ca ca tnh thn m thng
qua tnh yu c th a vo.
c th yu ly bn thn mnh, chng ta cng
cn nhn c tnh yu t pha ngi khc.
c th nhn c nhiu tnh yu hn na, chng
ta phi c nhiu bn b trong cuc i c th chia s
nhng cm xc ca mnh vi h mt cch ci m v an
ton. Rt c ch nu chng ta la chn c mt vi
ngi c th chia s vi h nhng cm xc ca mnh
v c th tin rng h vn yu thng bn v khng lm
bn b tn thng vi nhng li ch trch, buc ti hay t
chi.
Khi bn c th chia s vi h chuyn bn l ai v bn
cm thy nh th no, th khi bn s nhn c tnh
yu mt cch y . Nu bn c c tnh cm ny, th

vic gii ta nhng cm xc tiu cc nh cu gin, bc

tc, s hi vn vn cng d dng hn. iu ny khng
c ngha l bn phi chia s mi th m bn cm nhn v
khm ph c vi h. Nhng nu c nhng cm xc m
bn ngi chia s, th dn dn nhng ni s hi cng
c hn gn.
Mt bc s chuyn khoa tm l hay mt ngi bn thn
c th l mt ngun tnh cm to ln v c th hn gn
nhng cm xc ca bn nu nh bn c th chia s
nhng cm xc ni tm v su kn nht ca bn thn. Nu
bn khng c mt bc s tm l th c c mt ngi bn
h c nhng l th ca bn th i khi cn rt c ch.
Ngi mt mnh vit th s khin bn cm thy thoi mi
hn, nhng thnh thong vic chia s nhng l th vi
mt ngi quan tm n bn v c th hiu bn cng l
iu rt cn thit.
Sc mnh ca tp th
Sc mnh gip ln nhau trong nhm l mt iu
g khng th din ta m phi tri qua th mi hiu
c. Mt nhm c tinh thn gip ln nhau v yu
thng ln nhau c th lm c nhng iu k l
gip chng ta nm bt d dng hn nhng cm gic su
sc ca mnh. Chia s nhng cm xc ca mnh vi mt
nhm th c ngha l cng c nhiu ngi sn sng yu
thng bn. Kh nng gia tng tnh yu y c nhn ln
thng qua quy m ca nhm. Ngay c khi bn khng th
l trong nhm, th t ra bng vic lng nghe nhng thnh

vin khc trong nhm gii by cm xc ca h mt cch

ci m v thnh thc, th nhn thc v tm hiu bit ca
bn cng v th m c m rng.
Khi ti dn u nhng cuc hi tho nhm trn khp
t nc, ti lin tc chim nghim thy nhng phn tnh
cm thm kn trong con ngi ti cn lng nghe v thu
hiu. Khi mi ngi ng cnh nhau v chia s nhng
cm xc th t nhin ti thy mnh nh ti mt iu g
hay cm nhn thy mt iu g trong con ngi mnh.
Ti dnh c nhng nhn thc mi m v c gi tr
v bn thn v nhng ngi khc. cui mi bui hi
tho, ti thy mnh nh nhm hn v yu i hn.
mi ni ti n, nhng nhm nh c tnh thn gip
ln nhau hu nh mi ch thng gp g nhau
hng tun gip cc thnh vin khc cng nh nh
h gip . S gip mang tnh tp th c bit c ch
nu nh hi nh chng ta khng cm thy yn tm khi
th hin bn thn mnh trc tp th v gia nh. Trong
khi bt k mt hat ng tch cc mang tnh cht tp th
no cng u rt hu ch th bn thn vic gii by v
lng nghe trong mt tp th c tinh thn yu thng v
h tr ln nhau cng mang ngha hn gn.
Ti thng xuyn gp g cc thnh vin trong nhm
nh gip nhau dnh cho n ng v v ti - Bonnie li
hay gp g vi nhm gip nhau dnh cho ph n.
Vic tip nhn s gip t bn ngoi cng c to ln
mi quan h ca chng ta. N cho php chng ta coi
ngi khc nh ngun gip duy nht. Thm vo o,
bng vic lng nghe ngi khc chia s nhng thnh
cng cng nh tht bi ca h, th nhng rc ri ca

chng ta phn no cng c hn ch.

Dnh thi gian lng nghe
Nu nh bn ngi mt mnh ghi chp nhng suy ngh
v cm xc ca bn thn vo my tnh hay s chia chng
bng mt liu php tm l trong nhng mi quan h hay
mt tp th c tinh thn gip ln nhau, th c ngha l
bn ang p dng mt bin php quan trng cho bn
thn. Khi bn dnh thi gian lng nghe cm xc ca
bn thn, th trn thc t bn ang mch bo vi phn
tnh cm bn trong con ngi bn rng Bn rt quan
trng. Bn xng ng c lng nghe v thu hiu. Ti
rt quan tm n vic lng nghe bn.
Khi bn dnh thi gian lng nghe cm xc
ca bn thn, th trn thc t bn ang mch bo
vi phn tnh cm bn trong con ngi bn rng
Bn rt quan trng. Bn xng ng c lng
nghe v thu hiu. Ti rt quan tm n vic lng
nghe bn.
Ti hi vng bn s s dng k thut vit th tnh ny
v ti tng chng kin k thut ny thay i sinh mng
ca hng nghn con ngi trong c c bn thn ti.
Khi bn cng vit nhiu bc th tnh th k thut ny cng
tr nn d dng v hiu qu hn. K thut ny i hi phi
rn luyn, nhng nh th cng xng ng.

12. Lm th no ngh v n nhn s gip

Nu nh bn khng nhn c s gip nh

bn mong mun trong nhiu mi quan h th mt nguyn
nhn quan trng l bn ngh th mt nguyn nhn
quan trng l bn ngh khng hoc c th bn
ngh mt cch khng c hiu qu. Yu cu tnh yu
v s gip l rt cn thit i vi s thnh cng ca
bt k mi quan h no. Nu bn mun nhn c th bn
phi ngh.
C n b v n ng u gp kh khn th ngh
s gip . Tuy nhin, so vi n ng, th n b c xu
hng cm thy khng hi lng v tht vng hn khi
ngh s gip . Vi l do ny, ti s dnh ring mt
chng cho n gii. Tt nhin n ng cng s m mang
c tm hiu bit nu nh h cng c chng ny.
TI SAO N B LI KHNG NGH
n b thng ngh mt cch nhm ln rng h khng
cn phi ngh n ng gip . Bi v n b thng
cm nhn qua trc gic nhng nhu cu ca ngi khc v
cho i bt k th g m h c th, nn h mong i mt
cch sai lm n ng cng lm iu tng t nh th. Khi
mt ngi ph n ang yu, c ta s dng hin tnh yu
ca mnh theo bn nng. Vi s cm thng v vui mng

to ln, c ta tm kim mi cch ban pht s gip .

C ta cng yu mt ngi, th c ta cng c ng lc
dng hin tnh yu ca mnh.
Quay tr li sao Kim, mi ngi t ng gip ngi
khc, v vy chng c l do g m phi yu cu c. Trong
thc t khng cn phi yu cu l mt trong nhiu cch
h bc l tnh yu ca mnh dnh cho mt ngi khc.
Trn sao Kim, khu hiu ca h l Tnh yu khng bao
gi phi ngh.
Trn sao Kim, khu hiu ca h l Tnh yu
khng bao gi phi ngh.
Bi v y l quan im ca n b, nn h cho rng
nu i phng yu c ta, anh ta s dng hin s gip
v c y khng phi ngh. Thm ch c ta cn c tnh
khng ngh gip nh mt bi kim tra nh gi
xem liu rng ngi n ng c yu c ta thc s hay
khng. vt qua c bi kim tra y, ngi n b
i hi ngi n ng phi on trc c nhng nhu
cu ca mnh v ngi n ng phi gip h mt cch
tnh nguyn.
Vi n ng, hng tip cn ny i vi cc mi quan
h thng khng pht huy hiu qu. n ng n t sao
Ha, m trn sao Ha nu bn mun nhn c s gip
n gin th bn phi yu cu. n ng khng b thi
thc theo bn nng gip ngi khc. n b cn
phi ngh h. iu ny li v cng rc ri bi v nu
bn ngh ngi n ng gip m sai cch th anh ta

s t chi, v nu bn khng ngh th bn s nhn

c t s gip hay thm ch cn chng nhn c g.
Trong giai on u ca mt mi quan h, nu mt
ngi n b khng nhn c s gip nh c ta
mong mun th c ta s inh ninh rng ngi n ng
khng cho c y bi v anh ta chng cn g na cho
c. C ta tip tc cho ngi n ng s gip mt cch
tnh cm v kin tr, v c ta tng rng chng bao lu na
anh ta s hiu ra. Tuy nhin ngi n ng cho rng anh
ta cho ri bi v c ta vn tip tc cho anh ta.
Ngi n ng khng nhn ra rng ngi n b ang
mong ngng h p li. Ngi n ng ngh rng nu
nh ngi n b cn hoc mun thm s gip th c
ta s phi ngng cho. Nhng v ngi n b n t sao
Kim, nn h khng ch mong mun nhn thm s gip
m cn ch i ngi n ng gip h m khng cn
phi ngh. Nhng ngi n ng li i ngi n b
ngh nu nh ngi n b mun gip . Nu nh
ngi n b khng ngh gip th ngi n ng li
inh ninh rng h gip .
Dn dn, ngi n b c th ngh ngi n ng
gip , nhng lc c y nhn c v cm nhn
thy qu i hi. Mt ngi n b s tc gin vi ngi
n ng n gin v c ta phi ngh anh ta gip .
Sau khi h ngh nu nh ngi n ng ng v
gip c ta th c ta vn cm thy bc mnh v c y
phi ngh. Ngi n b cm thy Nu ta phi yu
cu, th iu ny cn c ngha l g na.
n ng c x kho vi nhng i hi v bc dc ca
n b. Nu nh mt ngi n ng sn sng gip , th

s bc mnh v gin d ca ngi n b s khin anh ta

t chi. Nhng i hi l mt iu g rt kinh khng.
C hi ca ngi n b nhn c s gip t pha
ngi n ng b tt gim mt cch nhanh chng khi mt
li ngh bin thnh mt i hi. Trong mt vi tnh
hung thm ch i khi ngi n ng cn a ra t s
gip hn nu nh anh ta cm thy rng c ta ang i
hi thm.
Nu nh ngi n b khng ngh gip th
ngi n ng li inh ninh rng h cho .
i vi nhng ngi n b khng hiu, th iu ny
khin cho nhng mi quan h c lin quan n n ng
v cng kh khn. Mc d rc ri ny tng chng khng
th vt qua, nhng n li c th c gii quyt. Bng
vic ghi nh rng, n ng n t sao Ha m bn c th
hc c nhiu cch mi ngh nhng iu bn
mong mun theo nhng cch c hiu qu.
Trong nhng cuc hi tho ca mnh, ti rn luyn
cho hng nghn ngi ph n ngh thut ngh v h
lin tc t c nhng thnh cng nhanh chng.
Trong chng ny, chng ta s i tm hiu ba bc c
lin quan n vic ngh v n nhn nhng iu bn
mong mun. l: (1) Luyn tp vic ngh ng cch
nhng th bn nhn c; (2) Luyn tp vic ngh
thm thm ch ngay c khi bn bit anh ta t chi v chp
nhn s t chi ca anh ta; (3) Luyn tp vic ngh
kin quyt.
BC 1: NGH NG CCH V NHNG G BN

 NHN C
Trong nhng mi quan h ca bn, bc u tin
hc c cch chp nhn thm s gip l phi luyn
tp vic ngh nhng iu bn v ang nhn c.
Phi thc c nhng g i phng ang lm cho bn.
c bit l nhng chuyn nh nht, ging nh chuyn
mang nhng chic hp, thu dn c, lau dn, gi in
v nhng vic tn mn khc.
Phn quan trong ca bc ny l phi bt u ngh
anh ta lm nhng vic nh nht m anh ta lm v
khng coi l trch nhim ca mnh. Sau khi anh ta
lm nhng vic ny, hy nh gi cao anh ta. Tm thi
hy t b vic ch i chuyn anh ta sn lng gip
ngay.
Trong bc 1 ny, quan trng l bn khng c
ngh nhiu hn nhng g anh ta lm cho bn. Hy tp
trung vo vic ngh anh ta lm nhng vic nh nht m
anh ta vn thng lm. Hy anh ta quen vi vic nghe
bn ngh trong mt ging iu khng h i hi.
Khi ngi n ng nghe thy ging iu i hi, cho
d bn c a ra li ngh hay n my, th tt c
nhng g anh ta nghe thy u c ngha l anh ta gip
khng . iu ny khin anh ta cm thy khng c
yu mn v khng c nh gi cao. Sau anh ta c
xu hng gip bn t hn cho n tn khi bn nh gi
cao nhng iu anh ta v ang lm.
Khi ngi n ng nghe thy ging iu i
hi, cho d bn c a ra li ngh hay n my,
th tt c nhng g anh ta nghe thy u c ngha

l anh ta gip khng . iu ny khin anh

ta cm thy khng c yu mn v khng c
nh gi cao. Sau anh ta c xu hng gip bn
t hn cho n tn khi bn nh gi cao nhng iu
anh ta v ang lm.
Bn hay ngi m c th ra iu kin cho anh ta v
ngay lp tc anh ta t chi nhng yu cu . trong
bc 1 ny, bn ang t iu kin li anh ta p ng
mt cch tch cc nhng ngh ca bn. Khi mt ngi
n ng dn hiu ra rng anh ta c nh gi cao th
anh ta s rt hi lng vi bn, anh ta s mun p ng li
mt cch tch cc nhng ngh ca bn khi anh y c
th. Sau anh ta s t ng gip bn. Nhng bn
khng nn trng mong vo bc cao siu ny ngay t lc
ban u.
Nhng cn c mt nguyn nhn khc bt u
ngh nhng th anh ta ang lm cho bn. Bn cn phi
chc chn rng bn ang ngh theo mt cch m anh ta
c th nghe thy v p ng li c. chnh l iu ti
m ch khi ni rng Phi ngh ng cch.
Nhng b quyt khch l mt ngi n ng.
C 5 b quyt ngh mt ngi Sao Ha gip
mt cch ph hp. Nu nh bn khng tun theo nhng
b quyt ny, n ng c th s t chi bn. Nhng b
quyt l: thi im ph hp, thi khng mang tnh
cht ra lnh, ngn gn, trc tip, v s dng t ng ph
hp.

1. Thi im ph hp: Hy cn thn, ng ngh

anh ta lm mt iu g m r rng anh ta cng nh lm.
V d, nu anh ta nh rc, th bn ng yu cu Anh
c th rc i khng? V anh ta s cm gic rng bn
ang bo anh ta iu anh ta phi lm. Yu t thi im c
tnh cht quyt nh. Thm vo , nu anh ta buc phi
tp trung ht sc vo mt iu g th bn ng i anh
ta s p ng ngay ngh ca bn.
2. Thi ngh khng mang tnh ra lnh. Hy
ghi nh rng, mt li ngh ch khng phi l mt li
mnh lnh. Nu nh bn c thi ra lnh hay bc tc,
cho d bn c la chn ngn ng cn thn n u i
chng na th anh ta vn s cm thy mnh khng c
nh gi cao vi nhng g anh ta lm v c th cn ni
li t chi.
3. Ngn gn. Bn nn trnh vic a ra mt loi
nhng l do gii thch ti sao anh ta nn gip bn. Nn
cho rng, bn khng phi thuyt phc anh ta. Bn cng
gii thch di dng bao nhiu, th anh ta cng ngn ngm
by nhiu. Nhng li gii thch di dng lm r cho nhng
li ngh ca bn s khin anh ta cm thy nh th bn
khng tin rng anh ra s gip bn vy. Anh ta s bt
u cm thy b thc gic thay cho vic sn lng gip
bn.
Khi bn ngh mt ngi n ng gip , nn
cho rng bn khng phi ang i thuyt phc anh
ta.

Khi ngi n b bun bc th c ta khng mun phi

nghe thy mt lot l do v nhng li gii thch v vic ti
sao c ta li khng nn bun bc, mt ngi n ng
cng khng mun nghe thy mt lot nhng l do v
nhng li bin minh v chuyn ti sao anh ta nn tha
mn nhng li ngh ca c ta.
n b thng a ra mt danh sch nhng l do
minh chng cho nhng nhu cu ca c ta mt cch sai
lm. H c ngh rng iu s gip ngi n ng thy
c li ngh ca h l chnh ng v v th s thi
thc c anh ta. Nhng iu m ngi n ng nghe
thy c li l: y l l do ti sao anh phi lm iu
ny. Danh sch y cng di th anh ta cng phn i gip
bn. Nu anh ta hi bn Ti sao? th bn hy a ra
nhng l do ca mnh, nhng nu anh ta hi li ln na
th bn phi tr li ngn gn. Bn phi luyn tp vic tin
rng anh ta s lm iu y nu c th. Hy nh l: cng
ngn gn cng tt.
4. Trc tip: n b thng ngh rng h ang
ngh gip trong khi h li khng h ni trc tip ra. Khi
mt ngi n b cn s gip , c ta c th cp
n kh khn nhng li khng trc tip ngh c
gip . C ta mong ch ngi n ng gip mnh
ng thi li pht l vic ngh trc tip ngi n ng
gip .
Mt li ngh gin tip th vn l mt li ngh
nhng n khng trc tip th hin iu . Nhng li
ngh kiu gin tip ny khin cho ngi n ng cm thy
l chuyn ng nhin m anh ta phi lm v anh ta

khng c nh gi cao. i khi vic s dng nhng

cu ni gin tip tt nhin cng tt. Nhng khi bn s
dng chng lin tc th ngi n ng s t chi gip
bn. Thm ch ngay c anh ta cng chng hiu ti sao
mnh li t chi. Nhng cu ni sau y s l tt c nhng
v d v nhng li ngh gin tip v mt ngi n
ng c th p ng li nhng li ngh y ra sao.
IU M NGI N NG C TH NGHE THY KHI
NGI N B NI GIN TIP
iu m ngi n b nn ni (ngn gn v trc
tip)
Anh s n l tr c khng?
Anh s mang hng tp phm vo c khng?
Anh s dn dp sn sau nh c khng?
Anh s ly bu kin c khng?
Anh s a em i n tim ti nay nh!
Tun ny, anh s a em i chi c khng?
Mt lc no , anh s ni chuyn vi em c
khng?
iu m c y khng nn ni (Gin tip)
Cn phi n l tr, m em th khng th.
Hng tp phm trong xe hi.
Sn sau nh thc s l bn.
Bu kin vn cha ai nhn c.
Ti nay em khng c thi gian nu cm.
vi tun nay, chng mnh khng i chi.

Chng ta cn phi ni chuyn.

iu ngi n ng nghe thy khi ngi n b
ni gin tip
Nu c th th anh nn n chng, nu khng th ti
s cm thy khng c gip v cu vi anh (ra
lnh).
Mang chng vo l vic ca anh, ti i mua ri
(mong ch).
Anh li khng dn dp sn sau nh ri y. Anh nn
c trch nhim hn i. L ra ti khng phi nhc nh anh
(t chi).
Anh qun nhn bu kin. Anh nn nh mi ng
(phn i)
Ti lm iu nhiu ri, th t ra anh cng c th
a chng ta i n tim ti nay ch (khng hi lng).
Anh ch g n ti c. Ti u c nhn c ci
m ti cn. Anh nn i chi vi ti thng xuyn hn
(cu bn).
V li ca anh, m chng ta ni chuyn vi nhau cha
. Anh nn ni chuyn vi ti thng xuyn hn (
ti)
5. S dng ngn t thch hp. Mt trong nhng li
thng thng nht khi ngh gip l vic s dng t
C th thay cho t S. Anh c th rc khng? ch
l mt cu hi bao hm thng tin. Nhng Anh s i
rc ch? li l mt li ngh.
Ph n thng s dng cu Anh c th? hm

Anh s?. Nh trc y ti cp, nhng i hi

gin tip l mt iu g rt kinh khng. Thnh thong
chng ta mi s dng chng, th tt nhin cng chng c
vn g, nhng sut ngy s dng t C th th cng
bt u lm ngi n ng nng ny.
Khi ti gi cho ph n nn ngh n ng gip
th i khi h li hong s v nhiu lc i phng li a
ra nhng cu bnh lun kiu nh:
ng c cu nhu vi ti.
ng c sut ngy yu cu lm nhiu th nh th.
Dng ngay vic ra lnh cho ti lm iu i.
Ti t bit phi lm g.
C khng phi ni vi ti iu .
Mc d iu y nghe nh th no i vi mt ngi
n b, khi mt ngi n ng c kiu bnh lun ny, th
iu h thc s nh ni vn l Anh khng thch cch m
em ngh!. Nu nh mt ngi n b khng hiu
ngn ng c th nh hng n ngi n ng r rng
nh th no, th thm ch c ta cn tr thnh cu nhu
hn na. C ta tr nn ngi ngh v bt u ni cu
Anh c th... bi v c y ngh rng c y ang c x
lch s hn. Mc d iu ny c tc dng tt trn sao Kim,
nhng n li khng c tc dng g c trn sao Ha.
Trn sao Ha, s l mt iu xc phm ngi khc
nu nh chng ta hi mt ngi n ng cu: Anh c
th i rc ch? Tt nhin l anh ta c th i rc!
Nhng cu hi khng phi l anh ta c th i rc m l
anh ta s i rc. Sau khi anh ta b xc phm, anh ta c
th s ni khng ch v bn chc gin anh ta.

Ngi n ng mun c ngh g

Khi ti gii thch s khc bit gia t c th v t s
trong nhng cuc hi tha ca ti, nhiu ngi ph n
li ngh rng ti ang lm mt chuyn v b. i vi
nhng ngi ph n, khng c s khc bit nhiu, trong
thc t cm t Anh c th thm ch cn lch s hn c
cm t Anh s. Nhng i vi rt nhiu ngi n ng,
th l c mt s khc bit to tt. Bi v s khc bit ny
ti quan trng, nn ti s a thm vo y nhng li
bnh lun ca 7 ngi n ng khc nhau tham d vo
cc cuc hi tho ca ti.
1. Khi ngi ta hi ti Anh c th lm iu v chc
chc l c th. Nhng ti khng thch ti phi ha lm
iu . Mt khc, khi c ta hi ti: Anh s dn dp sn
sau nh c khng? Ti s quyt nh v sn sng gip
h. Nu ti ni c th c hi ti ghi nh lm iu
cn ln hn bi v ti ha.
2. Khi c y ni rng: Em cn s gip ca anh.
Anh c th gip em khng? iu nghe c nh b mt
li buc ti ging nh ti t chi c y mt phng
din no . Cu hi y khng ging nh mt li mi
ti c th tr thnh mt ngi n ng tt - mt ngi
mun gip c y. Mt khc, cu: Em cn anh gip .
Anh s gip em mang th ny ch? nghe ging nh mt

li ngh v cng l mt c hi i vi mt ngi n

ng tt bng. Ti mun ni ng .
3. Khi v ti ni rng: Anh c th thay t cho
Christopher c khng?. Ti c th, thay t l mt
chuyn n gin. Nhng nu ti khng mun lm iu
th ti vn c th vin c ny c khc. Gi nh c y hi
ti: Anh s thay t cho Christopher c khng? th ti
s ni rng Chc chn ri v ti s lm vic . V mt
su xa, ti s cm thy, ti mun lm v ti thch cng c
y nui dy l tr. Ti mun gip c y!
4. Khi ngi ta hi ti; Anh s gip ti ch? cu
hi ny to c hi cho ti gip h, v ti cn sn sng
gip h nhiu hn, nhng khi ti nghe thy cu: Anh
c th gip ti khng? ti cm gic nh b y vo
chn tng, nh th ti khng c s la chn no. Nu
nh ti c kh nng gip h th ti cng mong gip
c h. Ti khng cm thy mnh c nh gi cao.
5. Ti bc mnh v b hi: Anh c th. Ti th khng
c s la chn no cn hn l ni: C. Nu nh ti ni
khng, th c y s tht vng v ti. Cu ni khng
phi l mt li ngh m l mt cu mnh lnh
6. Ti lun bn rn hoc t ra ti cng gi v mnh bn
rn ngi ph n cng lm vic vi ti khng th hi
ti cu: Anh c th.Vi cu hi: Anh s, ti cm thy

c c hi v ti mun gip c ta.

7. Ch trong tun ny v ti hi: Hm nay anh c th
trng hoa hay khng? v khng ngn ng g, ti tr li:
c. Khi v ti v nh, c y li hi: Anh trng hoa
ri phi khng? Ti tr li Cha. C y hi: Ngy mai
anh c th trng chng khng? v khng ngn ngi g,
ti li tr li: c ch. iu ny c xy ra hng ngy
trong tun v hoa th vn cha c trng. Ti ngh, gi
nh c y hi ti: Ngy mai anh s trng hoa ch? th
ti s cn nhc v iu y v nu nh ti tr li C
th ti s lm iu .
8. Khi ti ni rng: Vng, ti c th lm iu th
bn thn ti khng cam kt lm iu . Ti ch ni rng
ti c th lm iu m thi ch ti u c ha s lm.
Nu c y cu vi ti th ti cng khng thch c y c
c ci quyn y. Nu ti ha ti s lm iu , th ti
mi hiu ti sao c y cu nu nh ti khng lm.
9. Ti ln ln cng vi 5 ch em gi, v gi y ti
xy dng gia nh v c ba a con gi. Khi b v ca ti
ni: Anh c th i rc khng? ti mi khng tr li,
m c y hi Ti sao? v ngay c ti cng khng bit
ti sao na. Gi y ti hiu ti sao. Ti cm thy mnh
b kim sot. Nhng ti c th tr li cu Anh s?
10. Khi ti nghe thy cu: Anh c th? th ti s ni

C ngay lp tc v 12 pht tri qua ti mi nhn ra rng

ti khng lm iu , ri sau ti cn pht l cu hi.
Nhng khi ti nghe thy cu: Anh s? th mt phn
trong con ngi ti tri dy v tr li C, ti mun gip
em. V thm ch cm gic phn i c xut hin sau
trong tm ch ti, th ti vn s tha mn ngh ca c
y bi v ti ha ri.
11. Ti s ni ng vi mt cu hi dng: Anh c
th?, nhng thc ra bn trong ti bc c ta lm. Ti cm
gic rng nu ti ni khng c ta s in tit ln mt. Ti
thy mnh ang b kim sot. Khi c y hi ti: Anh s,,
th ti li cm thy thoi mi tr li c hoc khng. Ti la
chn cu hi ny ri sau ti s tr li c.
12. Khi mt ngi n b hi ti: Anh s lm iu ny
ch? Ti cm thy yn tm. Ti tn thnh cu hi ny.
Ti cm thy mnh c nh gi cao v hnh phc khi
gip c h.
13. Khi ti nghe thy cu: Anh s, ti cm thy mnh
c tin tng c th gip h. Nhng khi ti nghe
thy cu: Anh c th th ti cn nghe thy mt cu hi
khc n sau cu hi . C y hi ti liu rng ti c th
rc hay khng th r rng ti c th lm c iu y.
Nhng ng sau cu hi ca c y l mt mnh lnh, iu
ny c ngha l c ta tin tng ti vn cha nn khng
th hi ti mt cch trc tip.

14. Khi mt ngi n b hi ti: Anh s, ti cm

thy s du dng ca c y. Ti nhy cm hn rt nhiu
vi c y v c nhng nhu cu ca c y; r rng l ti
khng mun t chi c y. Khi c y ni: Anh c th th
c nhiu kh nng ti tr li khng hn bi v ti bit
y khng phi l mt li t chi i vi c y. n gin
n ch l mt li nhn xt khch quan rng ti khng th
lm iu y. Cu tr li y s khng phi l iu g xc
phm n c ta nu nh ti t chi cu hi dng Anh c
th lm iu ny?
15. i vi ti, bn thn cu Anh s cng mang
sc thi tnh cm v ti mun p li, nhng cu Anh c
th th li khch quan, v ti s p li nu nh iu
thun tin nu nh ti chng c g lm.
16. Khi mt ngi n b ni rng Anh c th gip
em c khng? th ti c th cm nhn thy s bc tc
ca c ta v ti s phi chu ng c ta. Nhng nu c ta
ni rng Anh s gip em c ch th ti li chng cm
thy s bc tc no, thm ch nu c th ti vn sn sng
gip c y.
17. Khi mt ngi n b ni rng Anh c th gip
em chuyn ny ch? th ti s tn thnh thc s m
ni rng Ti khng mun. Phn chy l trong ti tri dy.
Nhng khi ti nghe thy cu Anh s gip em c

khng? ti s tr nn sng to hn v bt u ngh cch

gip h.
Ngi n b chc chn lin tng s khc bit
quan trng gia c th v s bng cch ti hin li
mt cnh tng lng mn trong mt khonh khc. Hy
tng tng n cnh mt chng trai cu hn mt c gi.
Tri tin anh rc sng tnh yu, ging nh nh trng ta
sng pha trn. Anh qu xung trc mt c gi v nm
ly i bn tay ca c. Ri anh nhn su vo trong mt c
v ni mt cch du dng, Em c th ly anh ch?.
Ngay lp tc s lng mn tiu tan. Khi chng trai s
dng t C th v S, th dng nh anh rt mm yu
v khng ng n. Trong khonh khc , anh ta xut
hin s t ti v mt an ton. Nu thay vo m anh ta
ni rng Em s ly anh ch? th c sc mnh v c s
mm yu u hin din. l cch cu hn.
Mt cch tng t nh vy, mt ngi n ng i
hi ngi n b bc l nhng yu cu theo cch ny.
Hy s dng t S, t C th nghe c v khng c
tin tng cho lm, li gin tip, yu ui v c tnh thc
gic.
Khi ngi n b ni Anh c th rc khng? th
thng ip m anh ta nhn c l Nu anh c th th
anh nn i . Em s n gim anh. Trong quan im
ca mnh, anh ta thy r rng c th lm c iu y
nhng anh ta pht l ngh gip ngi n b v anh
ta cm gic c ta ang sai khin anh y hoc coi rng
ng nhin anh ta phi lm iu y. Anh ta cm thy c
ta khgn tin tng anh ta.

Ti nh n mt ngi ph n trong mt cuc hi

tho n ang ging gii s khc bit y bng nhng thut
ng ca nhng ngi n t sao Kim. B ta cho bit Ban
u ti cng khng cm thy s khc bit gia hai cch
yu cu. Nhng sau th ti hiu ra. Ti cm thy
s khc bit khi anh y ni Khng, ti khng th lm
iu vi cu Khng, anh s khng lm iu y. Cu
ni Khng, anh s khng lm iu y l mt s phn i
mang tnh cht c nhn. Nu anh ta ni cu Anh khng
th lm iu , th iu y cng chng lin quan g n
ti, ch l anh ta khng th lm iu m thi.
Nhng li thng khi ngh
Phn kh nht ca vic hc cch ngh l phi ghi
nh cch lm iu nh th no. Bn hy nh dng t
S bt c khi no bn c th. Chuyn y i hi phi
luyn tp.
yu cu mt ngi n ng gip cn:
1. Trc tip
2. Ngn gn
3. S dng cu Anh s?
Cch tt nht l ng qu gin tip, qu di dng hay
ng p dng cm t Anh c th. Hy cng xem xt
nhng v d sau.

Nn ni
Anh s i rc ch?

Anh s gip em k ci bn ny ch?

Anh s dn th ny gip em c khng?

Anh s gip em mang tp ha trong t vo
ch?
Anh s mua gim em mt hp sa trn ng v
c khng?
Anh s n trng n Julie c khng?
Anh s dn con Zoey n bc s th y c khng?
Anh s dn em i n tim ti nay c khng?
Anh s gip em ko kha ln c khng?
Anh s nhm la ti nay c khng?
Anh s dn em i xem phim vo tun ny c
khng?
Anh s gip Lauren i giy vo c khng?
Anh s ngi xung y ngay by gi hay mt bui ti
no chng mnh bn v k hoch c khng?
Khng nn ni
Nh bp ln xn qu. N hi thi qu. Em khng th

nht thm c th g v ti ng rc ny, cn phi

n i. Anh c th i rc khng? (Cu ny qu di m
cn dng t C th.)
Em khng th k c ci bn ny. Em phi k li n
trc khi ba tic ca chng ta bt u vo ti nay. Anh
c th gip em c khng? (Cu ny qu di m cn
dng t C th.)
Em khng th dn dp c tt c nhng th ny
(y l mt thng ip gin tip)
Em 4 ti hng tp phm trong t. V em li cn
chng nu ba ti. Anh c th mang chng vo y
cho em c khng?
Anh ang i n gn bch ha. Lauren cn mt hp
sa. M em li khng th ra ngoi c. Em mt lm.
Hm nay l mt ngy xui xo. Anh c th mua mt hp
khng? (Cu ny qu di, li gin tip v cn dng t
C th.)
Con Julie ang i trng m em li khng th n
n. Anh c thi gian phi khng? Anh c ngh rng anh
c th n n khng? (Cu ny qu di, li gin tip v
cn dng t C th.)
n lc phi tim cho con Zoey ri. Anh c mun
dn n n bc s th y ch? (Cu ny qu gin tip.)
Em qu mt nn khng th nu c ba ti. lu
ri chng mnh khng n ngoi. Anh cng mun n
nh hng ch? (Cu ny di l th m li cn gin tip
na.)
Em cn anh gip. Anh c th gip em ko kha ln
c khng? (Cu ny gin tip m cn dng t C
th)

Tri thc s lnh qu. Anh sp nhm la ng

khng? (Cu ny qu gin tip)
Anh c mun i xem phim tun ny khng? (Cu ny
qu gin tip)
Con Lauren vn cha i xong giy. Chng ta mun
mt ri. Em khng th i giy cho n c. Anh c th
gip em c khng? (Cu ny qu di, li gin tip v
cn dng t C th.)
Em khng bn tm chuyn g ang xy ra. Chng ta
khng bn bc g vi nhau. V em nn bit anh ang
lm chuyn g vy? (Cu ny qu di v qu gin tip)

Nh vy gi y bn hiu rng iu bn ang

ngh gip li khng ngh c nhng ngi sao Ha
Vhoj nghe thy nhng th khc. Chng ta cn phi n
lc lin tc bin s thay i tuy t i nhng rt quan
trng ny theo cch bn c th ngh c nhng
ngi n ng gip . Ti ngh cn phi luyn tp t
nht ba thng c th sa c cch bn ngh gip
trc khi chuyn sang bc th hai. Nhng cu
ngh c tc dng l Anh s vui lng? v Anh c phin
khng?
Ban u bc 1, bn nhn thc c bao nhiu
ln bn khng ngh n ng gip bn. Bn s hiu
ra nn ngh ra sao v khi no bn ngh. Khi bn
thc hn c iu , bn hy luyn tp vic ngh
anh ta nhng iu m anh ta v ang lm cho bn. Hy
nh phi ngn gn v trc tip. Sau hy nh gi cao
v cm n anh ta.
Nhng cu hi thng thng v vic ngh
gip
Bc u tin ny c th l rt khp. y l mt s cu
hi thng thng c th h l c s chng i v khng
c m ngi n b c.
1. Cu hi. Mt ngi n b c th cm nhn c
rng Ti sao mnh phi hi ngi n ng xem khi no

mnh khng yu cu anh ta gip mnh c ch?

Cu tr li: Hy nh rng n ng n t sao Ha; h
khc bn. Bng vic chp nhn v ha hp vi nhng
iu khc bit ca ngi n ng bn s hiu c bn
ang cn. Thay vo , nu bn c c thay i anh ta th
anh ta s chng i li bn mt cch ngoan c. Mc d
vic yu cu nhng g bn mong l bn cht th hai ca
nhng ngi sao Kim, nhng bn vn c th lm iu y
m khng cn qun i chuyn bn l ai. Khi ngi n
ng cm thy c yu thng v c nh gi cao, th
dn dn h s gip bn tnh nguyn hn m chng cn
bn phi ngh. chnh l bc sau.
2. Cu hi: Mt ngi n b c th cm thy, ti sao
mnh nn nh gi cao nhng iu m ngi n ng lm
trong khi mnh lm cn tt hn.
Tr li: Nhng c dn sao Ha s gip t hn nu
nhng c dn sao Kim khng nh gi cao h. Nu mun
ngi n ng tip tc gip bn, th nhng g anh ta
yu cu cn phi c nh gi cao. n ng c khch
l thng qua nhng li nh gi cao. Nu bn ang cho
nhiu hn th tt nhin l s kh nh gi cao anh ta
ri. Hy duyn dng bt u cho t i bn c th nh
gi anh ta cao hn. Bng cch to ra nhng thay i, bn
khng ch ng h anh ta khi lm cho anh y cm thy
c yu m bn cn t tm ly cho mnh s ng h m
bn cn v xng ng vi n.
3. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu

ti phi ngh anh ta gip , anh ta c th ngh ang

ban cho ti mt c n.
Tr li: l cch anh ta cm thy. Mn qu tnh yu
l mt c n. Khi mt ngi n ng cm thy anh ta
ang ban cho bn mt c n th lc anh ta ang cho
t tri tim. Nn nh rng, anh ta l ngi sao Ha v
khng tip tc ghi im cch bn lm. Nu anh ta cm
thy bn ang ni vi anh y l anh ta b p buc phi
cho, tri tim anh ta s ng li v anh ta cho t hn.
4. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu
anh ta yu ti, anh ta s gip ti m khng phi
ngh.
Tr li: Nn nh n ng n t sao Ha, h khc
bit. n ng ch c ngh. Thay v suy ngh, nu
anh ta yu ti anh ta s gip m hy xem xt suy ngh
ny, nu anh ta l ngi sao Kim, anh ta s gip ,
nhng khng phi, anh ta l ngi sao Ha. Nu chp
nhn s khc bit ny, anh ta s sn sng gip bn v
dn dn anh ta s bt u a ra s gip .
5. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu
ti phi yu cu iu g , anh ta s ngh ti khng cho
nhiu bng anh ta. Ti e rng anh ta c th cm thy nh
anh ta khng c cho ti nhiu hn.
Tr li: Mt ngi n ng rng ri hn khi anh ta cm
thy nh th anh ta khng buc phi cho. Thm vo ,
khi mt ngi n ng nghe mt ngi ph n ngh
gip (mt cch tn trng), anh ta cng nghe thy l c

y cm thy trn trng s gip . Anh ta khng cho

rng c y cho t hn. Hon ton ngc li, anh ta cho
rng c y phi cho nhiu hn hoc t hn cng bng anh
ta v l do ti sao c y cm thy thoi mi khi ngh.
6. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, khi ti
ngh s gip , ti e rng iu qu ngn gn. Ti
mun gii thch l do ti sao ti cn s gip ca anh
ta, ti khng mun c v nh ang yu cu.
Tr li: Khi mt ngi n ng nghe thy li ngh
t i phng, anh ta tin rng c y c l do chnh ng.
Nu c y a ra nhiu l do ti sao anh ta nn p ng
li ngh, anh ta cm thy nh th anh ta khng th ni
khng/ t chi v nu khng th t chi, lc anh ta
cm thy b li ko hoc b cho l chuyn ng nhin.
Hy anh ta dnh cho bn mt mn qu thay v coi s
gip ca anh ta l iu d nhin.
Nu anh ta cn hiu r hn, anh ta s hi ti sao. Lc
hy a ra l do. Thm ch khi c hi, nn cn thn
l ng qu di dng. a ra mt hoc nhiu nht 2 l
do. Nu anh ta vn cn nhiu thng tin hn, anh ta s
cho bn bit.
BC 2: THC HNH NGH NHIU HN (THM
CH KHI BN BIT ANH TA C TH NI KHNG/ T
CHI)
Trc khi c gng ngh mt ngi n ng nhiu
hn, phi chc chn rng anh ta cm thy c nh gi

cao i vi nhng g anh ta ang dnh cho bn. Khi

bn tip tc ngh gip m khng mong anh ta lm
nhiu hn nhng g anh ta ang lm, anh ta s cm thy
khng ch c bn nh gi cao m cn c tha nhn.
Khi anh ta quen vi vic nghe bn ngh gip m
khng cn thm na, anh ta cm thy c yu thng
trong mt bn. Anh ta cm thy khng phi thay i c
c tnh yu ca bn. im ny, anh ta s sn sng
thay i v m rng kh nng gip bn. V im
ny bn c th mo him khi ngh nhiu hn m khng
cn a ra cho anh ta bc thng ip rng anh ta cha
tt.
Bc 2 ca qu trnh ny l anh ta nhn ra rng anh
ta c th ni khng/ t chi m vn nhn c tnh yu
ca bn. Khi anh ta cm thy anh ta c th ni khng/ t
chi khi bn ngh hn na, anh ta s thy thoi mi ni
c hay khng/ ng hay t chi. Nn nh l n ng
sn sng n c hn nu h c quyn t do ni khng/ t
chi.
n ng sn sng ni c hn nu h c quyn
t do ni khng/ t chi.
iu quan trng l ph n hc cch ngh v chp
nhn cu tr li khng/ t chi. Ph n thng cm thy
bng trc gic cu tr li ca i phng thm ch ngay
trc khi h ni. Nu h cm thy anh ta s t chi li
ngh, h s thm ch khng hi na. Thay vo , h s
cm thy b c tuyt. Tt nhin anh ta s khng bit

nhng g xy ra - tt c iu ny ang tip din trong u

c y.
bc 2, thc hnh ngh s gip trong tt c
nhng tnh hung m bn mun hi nhng li khng lm
v bn cm thy s khng c ca anh ta. Hy bt u
ngh gip nu bn cm thy s t chi thm ch nu
bn bit anh ta s ni khng.
V d, mt ngi v c th ni vi ngi chng ang
tp trung xem tin tc rng Anh c th ra hng tp ha
mua t c hi cho ba ti c khng?. Khi c y hi cu
ny, c y sn sng vi vic anh ta ni khng/ t chi.
Anh ta c th hon ton ngc nhin v trc c y
cha bao gi gin on anh ta vi li ngh nh th.
Anh ta c th s xin li, chng hn nh Anh ang xem
d bn tin. Em khng th lm c ?
C y c th cm thy mun ni: Chc chn l em c
th lm c. Nhng em lun phi lm mi vic y.
Em khng mun l ngi phc v ca anh. Em cn s
gip !
Khi bn ngh v cm thy bn s nhn c s t
chi, hy chun b bn thn i vi cu tr li khng v
sn sng tr li li nh c thi/ OK. Nu bn mun l
ngi sao Ha tht s trong cu tr li ca mnh, bn c
th ni: Khng c vn g, iu lm cho anh ta hi
lng. Tuy nhin, n gin ni Thi c cng tt.
iu quan trng l phi hi v sau hnh ng nh
th hon ton ng nu anh ta t chi. Nn nh l, bn
ang to an ton cho vic anh ta t chi. Hy s dng
phng php ny ch i vi nhng tnh hung tht s
khng sao nu anh ta t chi. Hy chn lc nhng tnh

hung bn s nh gi cao s gip ca anh ta nhng

t khi ngh. Chc chn rng bn s cm thy thoi mi
khi anh ta ni khng/ t chi.
Khi no hi
Anh y ang lm vic g v bn mun anh y n bn
tr. Thng th bn s khng lm phin anh y bi v bn
t lm.
Anh y thng v nh v ch bn chun b ba ti.
Bn mun anh y chun b ba ti nhng cha bao gi
hi c. Bn cm thy anh y phn i vic nu n.
Anh y thng xuyn xem ti vi sau ba ti trogn khi
bn ra bt a. Bn mun anh y ra bt hay t nht l
gip nhng cha bao gi hi. C th bn khng quan
tm nh anh y nn bn tip tc lm.
Anh y mun i xem phim v bn mun i nhy.
Thng th bn cm thy mong mun ca anh y l i
xem phim v bn khng lm phin vi ngh i nhy.
C hai bn u mt v chun b i ng. Ngi ta thu
dn rc vo sng hm sau. Bn thy anh y mt nn bn
khng ngh anh y mang rc ra ngoi.
Anh y rt bn v lo lng cho mt d n ln. Bn
khng mun lm anh y xao lng v bn cm thy anh y
tp trung nh th no. Thng th bn cm thy s phn
i ca anh y v khng hi iu .
Anh y ang tp trung v bn rn nhng bn cn i ly
xe t ca bn xng sa cha. Thng th bn on
c s kh khn nh th no anh y sp xp li

chng trnh lm vic v bn khng ngh anh y cho i

nh.
Nhng g phi ni
Bn ni Anh c th i n Julie c khng, con n
va gi v?
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c
Bn ni Anh c th gip em gt khoai ty khng?
Hoc Anh c th nu ba ti nay khng?
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c.
Bn ni Anh c th gip em ra bt ti nay khng?
Hoc Anh c th mang a vo khng? Hoc trng i
mt bui ti d dng v ni Anh c th ra bt ti nay
c khng?
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c.
Bn ni Anh c th a em i nhy ti nay khng?
Em thch nhy vi anh.
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c.
Bn ni Anh c th mang rc ra ngoi khng?
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c.
Bn ni Anh c th dnh cht thi gian cho em c
khng?
Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n
gin ni Thi c.
Bn ni Anh c th cho em i nh hm nay n
ly xe khng? Xe ang sa.

Nu anh ta ni khng th lc hy rng lng v n

gin ni Thi c.
Trong mi v d trn, hy chun b nu anh y ni
khng/ t chi v luyn cch chp nhn, tin tng. Hy
chp nhn cu tr li khng ca anh y v tin rng anh y
s gip nu c th. Mi ln bn ngh mt ngi n
ng gip v anh y khng lm sai nu ni khng, anh
y s p ng nhit tnh hn li ngh ca bn. V mt
ngha no , bng cch ngh s gip ca anh y
mt cch yu thng, bn ang giuos anh y m rng kh
nng cho nhiu hn.
Ln u tin ti hc c iu ny t mt ngi
ph n cng lm cch y nhiu nm. Chng ti cng lm
cho mt d n phi li nhun v cn tnh nguyn vin. C
y nh gi cho Tom, cng l mt ngi bn ca ti. Ti
ni c y ng lm phin v ti bit Tom s khng th
gip ln ny. C y ni d sao c vn s gi. Ti hi ti
sao th c y tr li: Khi ti gi, ti s ngh anh y
gip v khi anh y ni khng/ t chi, ti s rt thng
cm v rng lng. Sau , khi ti gi cho mt d n
tng li, anh y s sn sng ng hn. Anh s c n
tng tch cc v ti. C y ng.
Khi bn ngh mt ngi n ng gip v bn
khng bc b vic anh y t chi, anh y s ghi nh iu
v ln sau anh y s sn sng gip hn.
Mt khc nu bn im lng, hi sinh nhu cu ca mnh
v khng hi, anh y s khng bit bao nhiu ln anh y
c cn n. Lm th no anh y bit nu bn khng
hi ?

Khi bn ngh mt ngi n ng gip v

bn khng bc b vic anh y t chi, anh s ghi
nh iu v ln sau anh y s sn sng gip hn.
Khi bn du dng tip tc ngh hn na, i khi i
phng ca bn s c th m rng vng thoi mi ca
anh y v ni ng . im ny, tnh hnh c th tr
nn an ton khi ngh hn na. y l mt cch m cc
mi quan h lnh mnh c xy dng.
Cc mi quan h lnh mnh
Mt mi quan h lnh mnh khi c hai c php
ngh nhng g h mun v cn v c hai c php ni
khng / t chi nu h chn la.
V d nh, mt ngy ni hi con gi chng ti
Laurnen mi 5 tui, ti ang ng trong bp vi mt
ngi bn ca gia nh. N i ti b ln v lm tr. V
ti ni Khng, hm nay b khng th. B thc suwsk rt
mt.
C b c khng khng i chi Con xin b. xin b,
ch mt ln tung ln thi m. Ngi bn ti ni Lauren,
by gi b chu ang mt. B chu lm vic vt v c
ngy hm nay. Chu khng nn i hi na.
Ngay lp tc. Lauren p li Chu ch hi thi m.
Nhng chu bit b chu yu chu Ngi bn ni
B chu khng th t chi chu c.
(S tht l nu anh ta khng th ni khng, l vn

 ca anh ta, ch khng phi ca con b).

Ngay tc th v ti v c ba c con gi u ni
vng b chu c th ch!
Ti t ho v gia nh mnh. N mt nhiu cng sc
nhng dn dn chng ti bit hc cch ngh s gip
v c chp nhn s t chi.
BC 3: THC HIN CCH NGH KIN QUYT
Mt khi bn luyn c bc 2 v bn c th rng
lng chp nhn mt cu tr li khng, bn sn sng
cho bc 3. bc ny, bn khng nh mi kh nawg
t c nhng g bn mun. Bn ngh anh y gip
v nu anh y bt u a ra li xin li v c tuyn
ngh ca bn, bn ng ni Thi c nh bc 2.
Thay vo bn hy luyn lm cho ra v hi lng (Thi
c) nu anh y t chi nhng tip tc i anh y tr li
c /ng .
Ta ly mt v d sau, anh y chun b ln ging v
bn ngh Anh c th i ra ca hng mua mt t sa
c khng? Trong cu tr li ca mnh, anh y ni
anh rt mt v mun i ng.
Thay v ngay lp tc cho anh y trnh khi phin
mun bng cch ni c thi, bn ng ni g. ng
v chp nhn rng anh y ang phn i li ngh
ca bn. Bng cch khng phn khch li s t chi ca
anh y, c nhiu kh nng anh y s ng .
Ngh thut ngh kin quyt l gi im lng sau khi
a ra li ngh. Sauk hi bn hi, hy ch anh y cn
nhn, rn r, cau c, lm bm v cu knh. Ti gi s c
tuyt m n ng phi p li vi nhng li ngh l

nhng cn nhn. Lc mt ngi n ng cng tp trung

,anh ta s cng cn nhn hn. Nhng cn nhn ca anh ta
khng lin quan g n vic sn sng gip , l mt
du hiu tp trung ca anh ta vo thi im b hi.
Ni chung mt ngi ph n s hiu sai s cn nhn
ca n ng. C y nhm ln cho rng anh ta khng mun
thc hin li ngh. Khng phi nh th. Nhng cn
nhn ca anh ta l mt du hin cho thy anh ta ang
trong qu trnh xem xt li ngh. Nu anh ta khng xem
xt li ngh th sau anh ta s rt bnh tnh ni khng
/ t chi. Khi mt ngi n ng cn nhn, l du
hiu tt, anh y ang c gng xem xt ngh ca bn so
vi nhu cu ca anh y.
Khi mt ngi n ng cn nhn, l du hiu
tt, anh y ang c gng xem xt ngh ca bn
so vi nhu cu ca anh y.
Anh y s vt qua s khng c ni tm, chuyn
hng t nhng g anh y ang tp trung sang li ngh
ca bn. Ging nh m mt cnh ca vi bn l han g,
ngi n ng s to ra nhng ting n khng bnh
thng. Hy pht l nhng cn nhn ca anh y, chng
s i qua nhanh.
Thng th khi mt ngi n ng cn nhn, anh y
ang trong qu trnh ng vi li ngh ca bn. Bi v
hu ht ph n u hiu sai phn ng ny, hoc h trnh
ngh gip hoc ch thn lm v phn i p li
anh y.

Trong v d ca chng ti, khi anh y hng ti i

ng v bn ngh anh y ra ca hng mua sa, anh y
c v cn nhn.
Anh mt. Anh y vi v nhn kh chu Anh mun i
ng.
Nu bn hiu sai phn ng ca anh y nh l s t
chi, bn c th tr li Em nu ba ti cho anh, ra
bt a, cho con i ng v tt c nhng g anh lm l t
mnh trn s fa. Em khng yu cu nhiu nhng t nht l
by gi anh c th gip em. Em qu mt mi ri. Em cm
thy em lm mi vic y Cuc u khu bt u. Mt
khc, nu bn bit cn nhn ch l cn nhn v thng l
cch anh y bt u ng th cu tr li ca bn l s im
lng. S im lng ca bn l mt du hiu bn tin rng anh
y ang i hi ni tm chun b ng .
S i hi l mt cch khc hiu phn ng ca
ngi n ng i vi nhng ngh ca bn. Bt c khi
no bn yu cu thm, anh y phi t cng mnh ra. Nu
anh y khng khe, anh y khng th thc hin c
ddieuf . l l do ti sao bn phi chun b mt ngi
n ng cho bc 3 bng cch chuyn qua bc 1 v 2.
Hn th na, bn bit kh khn bit bao khi vn
mnh vo bui sng. Bn c th i hi xa hn v d dng
hn vo cc thi im khc trong ngy. Khi mt ngi
n ng cu nhu, hy tng tng ra l anh y ang
vn mnh vo bui sng. Mt khi anh y vn mnh
xong, anh y s cm thy khoan khoi. Anh y ch cn cu
nhn lc u thi.
Lp trnh mt ngi n ng bit ni ng .

Ln u tin ti tr nn thc v qu trnh ny khi v

ti ngh ti i mua sa ca hng lc ti chun b i
ng. Ti nh l cn nhn rt to. Thay v tranh ci vi
ti. C y ch lng nghe v cho rng rt cuc ti s lm
iu . Cui cng ti m m i ra, bc vo s v ra ca
hng.
Sau , iu g xy ra, iu xy ra vi tt c
mi n ng, iu m ph n khng bit v n. Khi ti
tin n gn mc tiu mi, l sa, nhng cn nhn
ca ti cng tan bin, Ti bt u cm thy tnh yu ca
mnh dnh cho v v lng sn sng gip . Ti bt u
cm thy l ngi n ng tt bng. Tin ti i, ti thch
cm gic .
Lc ti bc vo ca hng, ti vui v ly sa. Khi tay
ti vi ti chai sa, ti t c mc tiu mi. Thnh
tch lun lm cho n ng cm thy d chu. Ti vui a
cm ci chai bng tay phi v quay vng vi ci nhn t
ho rng Ny hy nhn ti. Ti ang ly sa v cho v.
Ti l mt trong nhng anhn chng ho hip nht. Tht l
mt anh chng tt.
Khi ti mang sa tr v, c y hnh phc n ti. C
y m cht ti v ni cm iwn anh. Em rt vui v em
khng phi mc qun o i. Nu c y pht l, ti s
c th bc tc. V ln sau c y hi i mua sa, ti s c
th cn nhn nhiu hn. Nhng c y khng l i m
dnh cho ti rt nhiu tnh yu.
Ti theo di phn ng ca mnh v nghe bn thn suy
ngh. Ti c mt ngi v tht tuyt vi. Thm ch sau khi
ti phn khng nh th v cn nhn, c y vn nh

gi cao ti.
Ln sau c y ngh ti i mua sa, ti cn nhn t
hn, Khi ti tr v, c y li tn thng. Ln th ba, ti t
ng ni Chc chn ri. Mt tun sau om ti thy
cn t sa. Ti ngh i mua. C y ni i mua ri.
Tri vi ngc nhin, mt phn trong ti tht vng. Ti
mun i mua sa. Tnh yu ca c y lp trnh cho ti
bit ni ng .
C nhn ti tri qua s chuyn bin ni tm ny.
S chp nhn nhng cn nhn v nh gi cao ca v khi
ti tr v dn ha s chng c ca ti. T khi c y
luyn cch ngh kin quyt, n s d dng hn nhiu
cho ti p li nhng ngh ca c y.
S ngp ngng y ngha.
Mt trong nhng yu t quan trng cu s ngh
qu quyt l gi im lng sau khi ngh gip . Cho
php i phng ca bn vt qua s phn ng ca h.
Hy cn thn ng phn i nhng li cn nhn ca anh
y. Min l bn ngng li v gi im lng th bn c th
nhn c s gip ca anh y. Nu bn ph v s im
lng, bn s nh mt quyn lc ca mnh.
Ph n hon ton khng hay bit ph v im lng
v nh mt quyn lc ca mnh bng nhng li nh:
. qun i.
. Em khng th tin l anh t chi. Em lm rt nhiu v
anh.
. Em khng i hi anh nhiu.

. Ch mt 15 pht thi.
. Em cm thy tht vng. N tht s lm tn thng
tnh cm ca em.
. C ngha l anh s khng lm cho em
. Ti sao anh khng th lm iu ?
Vn vn v vn vn..Bn hiu ri. Khi anh ta cn
nhn, c y cm thy s thi thc phi bo v li ngh
v sai lm ph v s im lng. C y tranh lun vi i
phng c gng thuyt phc anh ta nn lm iu .
Cho d anh ta c lm hay khng, anh ta s phn khng
hn nu ln sau c y ngh gip .
Mt trong nhng yu t quan trng ca s
ngh qu quyt l gi im lng sau khi ngh gip
.
cho anh y c c hi p ng yu cu ca bn.,
hy ngh v ngng li. anh y cn nhn v ni mi
th. Cui cng anh y s ng . ng nhm tng rng
anh y s ly iu ny chng li bn. Anh y khng th v
s khng ly n chng li bn min l bn khng ni n
hoc tranh lun vi anh y. Thm ch nu anh y bc i
cn nhn, anh y s khng ngh n na, nu c hai u
cm thy s la chn ca anh y l lm hay khng lm.
Tuy nhin i khi anh y khng th ng . Hoc anh
aays c th c gng tranh lun bng cch hi bn mt s
cu hi. Hy cn thn. Trong khi ngng li, anh y c th
hi nh :

. Ti sao em khng th lm?

. Anh tht s khng c thi gian. Em c th lm
khng?
. Anh bn, anh khng c thi gian. Em ang lm g vy
?
i khi ch l nhng cu hi tu t. Bi vy bn c
th gi im lng. ng ni nu khng r rng l annh y
tht s ch i mt cu tr li.
Nu anh y cn cu tr li, hy a ra mt cu nhng
rt ngn gn v sau li hi. S ngh qu quyt c
ngha l ngh vi cm gic t tin rng anh y s gip
nu c th.
Nu anh y cht vn bn hoc ni khng / t chi,
tip bn p li bng cu tr li ngn gn vi thng
ip l nhu cu ca bn cng nh ca anh y, sau li
ngh tip. Sau y l mt s v d:
Nhng g anh ni t chi li ngh
Anh khng c thi gian. Em khng th lm n ?
Khng, anh khng mun lm iu .

Anh bn, em ang lm g y?

Khng anh mun lm.
Cch c y c th p li s ngh qu quyt

Em cng vi. Anh c th lm n c khng?

Em tht s nh gi cao. Anh c th lm h em
khng? Sau li tip tc gi im lng.
Em cng bn. Anh s lm ch? Sau li tip tc
gi im lng.
Em cng khng mun lm. Anh s lm ch? Sau
li tip tc gi im lng.
Ch rng c y khng c gng thuyt phc nhng
n gin ch tr li cho hp vi s t chi ca anh y.
Nu anh y mt, ng c gng chng t bn cn mt
hn v v th anh y s gip bn. Hoc nu anh y ngh
anh y qu bn, ng c thuyt phc rng bn cn bn
rn hn. Trnh a ra nhng l do ti sao anh y nn lm.
Nn nh l bn ch ngh v khng yu cu.
Nu anh y tip tc phn khng, tip theo, hy thc
hin bc 2 v rng lng chp nhn s bc b ca anh
y. y khng phi lc chia s s tht vng ra sao. Hy
m bo rng nu bn c th t b lc ny, anh y s ghi
nh cch bn yu thng v sn sng gip bn v ln
sau.
Khi bn tin b, bn s thnh cng hn khi ngh
v nhn c s gip ca anh y. Thm ch nu bn
thc hin s ngp ngng y ngha ca bc 3, vn
cn thit thc hin bc 1 v 2. iu lun quan trng
khi bn tip tc ngh ph hp vi nhng vic nh nht
cng nh rng lng chp nhn s bc b ca anh y.
TI SAO N NG RT NHY CM

Bn c th hi mnh ti sao n ng rt nhy cm khi

c ngh gip . khng phi v n ng li
nhc, nhng m v n ng c qu nhiu nhu cu cm
thy c chp nhn. Bt k ngh hn na c th thay
vo a ra thng ip l anh y khng c chp
nhn ch v theo cch ca anh y.
Cng nh mt ngi ph n nhy cm khi c nghe
v cm gic thng cm khi c y chia s tnh cm, n
ng nhy cm hn khi c chp nhn ng cch ca anh
y. Mi n lc ci thin anh y lm anh y cm thy
nh th bn ang c gng thay i anh y bi v anh y
cha tt.
Khu hiu trn sao Ha l : ng sa cha nu
khng n s b hng. Khi ngi n ng cm thy ph
n cn nhiu hn v rng c y c gng thay i anh ta,
anh ta hiu l c y cm thy anhn ta b suy sp, ng
nhin l anh ta khng cm thy c yu theo ng cch
ca mnh.
Bng cch hc ngh thy ngh s gip , cc mi
quan h ca bn s dn dn tr nn phong ph hn. Khi
bn c th nhn nhiu hn t tnh yu v s gip bn
cn, i pguwowng ca bn cng s t nhin ht sc
hnh phc. n ng hnh phc nht khi h cm thy
thnh cng trong vic tha mn c nhng ngi h
quan tm. Bng cch hc ngh s gip thch hp,
bn khng ch gip ngi n ng ca bn cm thy c
yu hn m cn m bo bn s c c tnh yu bn cn
v xng ng.
chng tip theo, chng ta s khm ph b mt gn

gi s k diu ca tnh yu tn ti.

13. Gn gi s k diu ca tnh yu
Mt trong nhng nghch l ca quan h yu
ng l khi mi th tin trin tt v chng ta cm gic
c yu, chng ta c th bt ng thy bn thn xa cch
i phng ca chng ta v mt tnh cm hoc phn ng
li h mt cch khng yu thng. C th gn vi mt s
v d sau:
1. Bn c th cm thy nhiu tnh yu dnh cho i
phng v sau , vo bui sng hm sau khi bn thc
dy bn thy kh chu, bc tc v anh y/c y.
2. Bn ang yu, kin nhn v chp nhn, sau ngy
hm sau bn tr nn kht khe hoc khng hi lng.
3. Bn khng th tng tng l khng yu i
phng, sau , ngy hm sau, bn ci nhau v t ngt
bt u ngh n vic li d.
4. i phng ca bn lm vic g yu thng
dnh cho bn v bn cm thy bc tc v nhng ln
trc kia khi anh y/c y pht l bn.
5. Bn quyn r i phng v sau bt ng bn
cm thy khng c cm xc trc mt anh y/c y.
6. Bn hnh phc vi i phng v sau bt ng
cm thy bp bnh v mi quan h hoc bt lc t
ti nhng g bn cn.
7. Bn cm thy t tin v chc chn rng i phng
yu bn v bt ng bn cm thy tuyt vng v tng
thiu.

8. Bn ho phng vi tnh yu v sau bt ng bn

tr nn t chi, suy xt, ch trch, tc gin hay kim ch.
Bn quyn r i phng v sau khi anh y/c y
cam oan l bn nh mt s hp dn hoc bn cm
thy nhng ngi khc hp dn hn.
Bn mun lm tnh vi i phng nhng khi anh
y/c y mun th bn li khng.
Bn cm thy thoi mi v bn thn v cuc sng v
sau bt ng bn bt u cm thy khng xng ng, b
b ri v bt lc.
Bn c mt ngy tuyt vi v mong ch gp i
phng nhng khi bn gp anh y/c y, i phng ni
iu g lm bn cm thy tht vng, chn nn, kh
chu, mt mi hoc xa cch v mt tnh cm.
C th bn thy i phng cng ang tri qua
mt s nhng thay i ny. Hy nm bt ly khonh khc
c li danh sch trn, ngh v i phng ca bn c th
bt ng nh mt kh nng dnh cho bn tnh yu bn
xng ng c nh th no. C th i khi bn tri nghim
nhng thay i t ngt ca anh y/c y. iu rt ph
bin l khi mt ngy hai ngi ang yu nhau thm thit
th ngy hm sau h li ght nhau hoc lc c vi nhau.
Nhng thay i t ngt ny rt kh hiu. Tuy nhin
chng li ph bin. Nu chng ta khng hiu ti sao
chng xy ra, chng ta c th ngh chng ta ang in r
hoc kt lun nhm ln rng tnh yu ca chng ta
cht. May mn thay c mt s l gii. Tnh yu nui
dng tnh cm khng quyt on ca chng ta. Mt
ngy chng ta cm thy c yu v ngy hm sau chng
ta bt ng e ngi khi tin vo tnh yu. Nhng k nim

ng bun b t chi bt u xut hin khi chng ta i

mt vi s tin tng v chp nhn tnh yu ca i
phng.
Bt c khi no chng ta yu bn thn mnh nhiu hn
hoc c ngi khc yu, tnh cm au kh c xu hng
xut hin v tm thi lm lu m nhn thc tnh yu ca
chng ta. Chng xut hin c hn gn v gii thot.
Chng ta c th bt ng tr nn cu knh, phng th, ch
trch, bc tc, kht khe, vng v hoc tc gin.
Nhng tnh cm m chng ta khng th hin trc
kia bng trn ngp thc chng ta khi chng ta chc
chn cm thy.
Tnh yu lm tan i nhng tnh cm au kh ca
chng ta v dn dn nhng tnh cm khng quyt on
ny bt u xut hin trong quan h ca chng ta.
N nh th tnh cm khng quyt on ca bn i
n khi bn cm thy c yu v lc chng xut hin
c hn gn. Chng ta tt c ang i vng quanh
mt m tnh cm khng quyt on, nhng vt thng t
qu kh nm ng yn trong ta n khi thi im n khi
chng ta cm thy c yu. Sau , khi chng ta cm
thy an ton v bn thn, nhng tnh cm au kh li
n.
Nu chng ta c th gii quyt thnh cng nhng
tnh cm , lc chng ta cm thy tt hn nhiu v
lm cho kh nng yu ng, sng to ca chng ta sng
ng hn. Tuy nhin, nu chng ta bt u lc c v
ti cho i phng thay v hn gn li qu kh ca chng
ta, chng ta ch thy au kh v sau li km nn tnh
cm.

Tnh cm au kh xut hin nh th no

Vn l nhng tnh cm au kh khng xut hin
v ni rng: Xin cho, ti l nhng tnh cm khng quyt
on ca bn t qu kh. Nu tnh cm ca bn v s t
b hoc t chi t thi th u bt u xut hin, lc
bn s cm thy bn ang b i phng b ri hoc t
chi. Ni au qu kh c chiu vo hin ti. Nhng
iu m thng thng s khng l chuyn ln c th lm
tn thng rt nhiu. Chng ta km nn tnh cm au
bun lu. Ri mt ngy chng ta phi lng ai v
tnh yu lm chng ta cm thy an ton ci m v tr
nn thc v tnh cm ca chng ta. Tnh yu m ra v
chng ta bt u cm thy ni au ca chng ta.
Ti sao cc cp v chng c th lc c nhng
lc hnh phc
Nhng tnh cm qu kh ca chng ta bt ng xut
hin khng ch khi chng ta phi lng ai m cn vo
nhng lc khc khi chng ta cm thy thoi mi, hnh
phc hoc yu thng. nhng thi im tch cc ny,
cc cp c th lc c vi nhau l iu kh l gii c v
n c v nh h s hnh phc.
V d, hai ngi c th ci nhau khi h chuyn v
nh mi, trang tr li nh ca, tham d l tt nghip, l k
nim tn gio hay mt m ci, nhn qu, i ngh hoc
ang li xe, kt thc mt d n, k nim Ging sinh hoc
L T n, quyt nh thay i thi quen xu, mua xe t
mi, thay i ngh tch cc, trng x s, kim nhiu tin,

quyt nh chi tiu nhiu tin hoc lm tnh.

Trong tt c nhng dp c bit ny, mt hoc c hai
ngi c th t ngt tri qua nhng tm trng v phn
ng kh l gii; s bt ha c xu hng xut hin trc,
trong khi hoc ngay sau s kin. C th bn s rt sng
sut khi r sot danh sch nhng dp c bit trn v suy
ngh v cch cha m bn c th tri qua nhng dp
cng nh cch bn tri qua trong cc mi quan h ca
mnh.
NGUYN TC 90/10
Bng cch hiu nhng tnh cm khng quyt on
trong qu kh xut hin u n nh th no, d hiu l
ti sao chng ta c th tr nn d b i phng lm tn
thng. Khi chng ta au kh th khong 90% s au kh
lin quan n qu kh v khng gn g vi nhng g
chng ta cho l lm chng ta bun. Ni chung, ch 10%
au kh l tng thch vi kinh nghim hin ti.
Chng ta hy xem mt v d. Nu i phng c v t
ch trch chng ta, n c th lm tn thng tnh cm ca
chng ta t hn. Nhng v chng ta l ngi ln, chng ta
c th hiu rng h khng nh ph phn hay c th
chng ta thy hm h c mt ngy khng may. S
thng cm ny gip cho ta chp nhn s ch trch ca h
m khng b qu tn thng. Chng ta khng xem xt n
vi t cch c nhn.
Nhng mt ngy n, s ch trch ca h rt au n.
Lc nhng tnh cm tn thng ca chng ta t qu
kh li di v. Kt qu l chng ta b tn thng hn

trc s ch trch ca i phng. N xc phm v khi l

tr con chng ta b ph bnh kht khe. S ch trch ca
i phng cn lm tn thng hn v n khuy ng li
qu kh.
Khi cn nh, chng ta khng th hiu l chng ta v
ti v s cm on ca cha m l vn ca h. Thi th
u, chng ta t mnh nhn ly ht s ph bnh, ht hi v
trch mng.
Khi nhng tnh cm khng quyt on ny t thi th
u xut hin, chng ta d dng hiu nhng li ch trch
ca i phng nh l ph bnh, ht hi v trch mng.
Bt u nhng cuc tranh ci ngi ln lc ny tht kh
khn. Mi th u b hiu nhm. Khi i phng c v ch
trch, 10% phn ng ca chng ta lin quan n nh
hng ca chng ln chng ta v 90% lin quan n qu
kh.
Hy tng tng ai ang hch nh tay bn hay
nh nhng m vo bn. N khng lm bn au nhiu.
By gi tng tng bn c mt vt thng hoc au l
ra ngoi v ai bt u thc vo n hoc m vo bn.
N lm bn au nhiu hn. Cng tng t nh vy, nu
nhng tnh cm khng quyt on xut hin, chng ta s
d b nh hng mnh qu mc i vi nhng c hch
hay va chm lin quan.
Lc bt u mi quan h, chng ta c th khng
nhy cm nh th. N cn thi gian nhng tnh cm
qu kh xut hin. Nhng khi chng xut hin, chng ta
li phn ng i phng khc nhau. Trong hu ht cc
mi quan h, 90% nhng g lm o ln chng ta s
khng lm au kh nu nhng tnh cm khng quyt

on ca chng ta khng xut hin.

Chng ta c th gip nhau nh th no
Khi qu kh ca mt ngi n ng xut hin, anh ta
thng hng v ci hang ca mnh. Anh ta rt d b bi
ri lc v cn c tha nhn nhiu. Khi qu kh ca
mt ngi ph n xut hin l lc lng t trng ca c y
ph sn. C y ri xung ci ging su tnh cm v cn
c chm sc yu thng du dng.
S hiu bit ny gip bn kim sot c tnh cm
khi chng cht n. Nu bn cm thy kh chu vi i
phng trc khi i din vi anh y/c y, u tin bn
hy vit nhng cm ngh ra giy. Thng qua qu trnh vit
Nhng L Th Tnh Yu, s tiu cc ca bn s t ng
c gii thot v s au kh trong qu kh s c hn
gn. Nhng L Th Tnh Yu gip tp trung bn vo thi
hin ti bn c th p li i phng theo cch tha
th, thng cm, tha nhn v tin tng hn.
Hiu c nguyn tc 90/10 cng gip ch khi i
phng phn ng li bn mnh m. Bit c anh y/c
y b nh hng bi qu kh c th gip bn cm thng
v gip hn.
ng bao gi ni vi i phng l h ang phn
ng d di khi c v nh th ni ngt ngt qu kh
ca h ang cht tr v. iu ch lm tn thng thm
h m thi. Nu bn thc ai vo chnh gia vt thng
bn s khng ni vi h rng h ang phn ng qu mc.
Hiu nhng cm xc qu kh hin v nh th no s
gip chng ta hiu ti sao i phng li phn ng theo
cch ca h. l mt phn ca qu trnh hn gn. Hy

cho h cht thi gian gim nhit v tr nn tp trung li.

Rt kh lng nghe tnh cm ca h, hy khuyn khch
h vit cho bn mt L th Tnh Yu trc khi bn ni
chuyn v nhng g au kh.
Bc th hn gn
Hiu c qu kh c nh hng n phn ng hin
ti ca bn gip bn hn gn tnh cm ca mnh. Nu i
phng bng cch no lm bn au kh, th hy vit
cho h mt L th Tnh Yu v trong khi bn vit, hy hi
bn thn xem iu ny lin quan n qu kh ca bn
nh th no. Khi bn vit, bn c th thy nhng k c
cht v t qu kh v khm ph ra rng bn tht s cm
thy kh chu vi chnh cha hoc m mnh. im ny
hy tip tc vit nhng gi th hy gi bc th ny cho
cha m mnh. Sau vit Mt L th tr li yu thng.
Hy chia x l th ny vi i phng.
H s thch nghe l th ca bn. Tht tuyt khi i
phng ca bn nhn trch nhim i vi 90% ni au
ca h l n t qu kh. Nu khng hiu v qu kh,
chng ta c xu hng trch c i phng hoc t nht l
h cm thy c li.
Nu bn mun i phng tr nn nhy cm i vi
cm xc ca bn, hy h nm tri nhng cm xc au
kh t qu kh ca bn. Sau h c th hiu nhng
nhy cm ca bn. Nhng L th Tnh yu l mt c hi
tuyt vi lm iu ny.

BN KHNG BAO GI CM THY KH CHU VI L

DO BN NGH
Khi bn thc hnh vit Nhng L th Tnh yu v
khm ph cm xc ca mnh, bn s bt u pht hin ra
rng thng thng bn cm thy kh chu vi nhng l do
khc nhau m bn ngh dn trc tin. Qua tri nghim v
cm thy nhng l do su xa hn, s tiu cc c khuynh
hng bin mt. Ch khi chng ta t ngt c th nm
vng nhng xc cm tiu cc, chng ta cng c th gii
thot chng.
y l mt s v d:
1. Mt bui sng Jim thc dy cm thy kh chu vi
v mnh. Nhng g c y lm u quy ry anh ta. Khi anh
ta vit cho c y Mt L th Tnh yu, anh ta pht hin ra
l anh ta tht s thy kh chu vi m mnh v b kim
sot anh cht qu. Nhng cm xc ny ch cht xut hin,
bi vy anh ta vit mt L th Tnh yu ngn cho m.
vit l th ny, anh tng tng anh ta tr v khi
cm thy b kim sot. Sau khi vit th, ngay lp tc anh
khng cn cm thy kh chu vi v na.
2. Sau nhiu thng yu ng, Lisa bt cht tr nn
ch trch i phng. Khi c vit L th Tnh Yu, c pht
hin ra rng c tht s cm thy lo s v c khng tt
vi anh y v lo rng anh y khng cn thch c na. Qua
nhn thc v ni lo s su kn, c bt u cm thy li
nhng cm xc yu ng.
3. Sau khi dnh mt bui ti lng mn vi nhau, ngy
hm sau, Bill v Jean c mu thun khng khip. Mu
thun bt u khi Jean tr nn cu vi Bill v qun khng

lm vic g . Thay v bn thn hiu nh thng l, Bill

t ngt cm thy mun ly d. Sau khi anh ta vit mt
L th Tnh Yu, anh nhn ra rng anh tht s s b b ri.
Anh nh li anh cm thy nh th no khi cn b khi cha
m lc c vi nhau. Anh vit mt l th cho cha m
mnh v cht cm thy li yu thng v mnh.
4. Tom, chng ca Susan, bn rn p ng ng
hn trong cng vic. Khi anh y tr v nh, Susan cm
thy ht sc bc bi v tc gin. Mt phn c y thng
cm vi s cng thng anh y phi chu v mt tnh cm,
c vn tc gin. Khi vit cho anh y mt L th Tnh Yu,
c pht hin ra rng c tc gin vi cha mnh v b c
li mt mnh vi ngi m hay chi ra. Khi cn tr con,
c cm thy bt lc v b rung b v nhng cm xc ny
li xut hin tr li c hn gn. C vit mt L
th Tnh Yu cho cha mnh v bt cht c thy khng cn
tc gin vi Tom na.
5. Rachel say m Phil khi anh y ni yu c v mun
ha hn. Ngy hm sau, tm trng ca c bt cht thay
i. C bt u nghi ng v nim say m bin mt. Khi c
vit mt L th Tnh Yu, c khm ph ra rng c gin
vi cha mnh v ng qu th v lm m c au kh.
Sau khi c vit mt L th Tnh Yu cho cha v gii phng
nhng cm xc tiu cc, c cht li cm thy quyn r
i vi Phil.
Khi bn bt u thc hnh vit cc L th Tnh Yu,
bn c th khng phi lc no cng nm tri nhng cm
xc v k c v qu kh. Nhng khi bn m ra v i su
vo cm xc, n tr nn r rng hn l khi bn tht s
kh chu, cng l v iu g trong qu kh.

S P LI PHN NG TR HON
ng nh tnh yu c th nui dng nhng cm xc
khng quyt on qua th vic t c nhng g bn
mun cng vy. Ti nh li khi ti ln u tin bit v
iu ny. Nhiu nm trc y ti mun lm tnh vi v
nhng c y lc khng mun. Trong u ti chp nhn
iu . Ngy hm sau ti gi vng vo v c y vn
khng hng th. iu c tip din hng ngy.
Sau hai tun th ti bt u cm thy bc bi Nhng
lc trong cuc i mnh ti khng bit lm th no
chia s tnh cm. Thay v ni v cm xc v tm trng tht
vng ca mnh, ti ch tip tc gi v nh th mi th
u bnh thng. Ti thy ngt ngt vi nhng cm gic
tiu cc v c gng yu thng. S bc bi ca ti tip
tc tch t trong hai tun.
Ti lm mi th ti bit lm hi lng c y v
lm cho c y hnh phc trong khi bn trong th bc tc
v c y t chi ti. Sau hai tun ti ra ngoi v mua cho
c y mt chic o ng rt p. Ti mang v nh v m
hm a cho c y. C y m chic hp v sung
sng ngc nhin. Ti bo c y th o nhng c y li
ni khng c tm trng. Lc th ti t b. Ti qun
lun chuyn lm tnh. Ti vi mnh trong cng vic v t
b ham mun lm tnh. Trong u ti coi n bnh thng
bng cch km nn cm gic bc tc ca mnh. Tuy nhin,
khong hai tun sau khi ti i lm v, c y chun b
mt ba n lng mn v mc chic o ng . n bt
nh v m nhc m du trong phng.
Bn c tng tng phn ng ca ti. Bt ng ti

cm thy s bc tc tro ln. Bn trong ti ngh By gi

em phi chu ng trong 4 tun. Tt c bc bi ti km
nn trong 4 tun qua t ngt xut hin. Sau khi ni v
nhng cm xc ny ti nhn ra rng vic c y t nguyn
cho ti nhng g ti mun gii phng s bc bi trc
ca ti.
Khi cc cp v chng bt cht cm thy bc bi
Ti bt u quan st thy kiu mu ny trong nhiu
tnh hung khc. Trong khi thc hnh t vn, ti cng
theo di hin tng ny. Khi cui cng i phng t
nguyn thay i theo hng tt hn, th ngi kia s cht
tr nn h hng v khng tn thng.
Ngay khi Bill bng lng dnh cho Mary nhng g c y
yu cu, c y s c phn ng bc bi c, qu mun
ri hoc Th th sao?
Nhiu ln ti t vn cho mt cp v chng kt
hn hn hai mi nm. Con h ln v khng cng.
Bt ng ngi ph n mun li d. Ngi n ng thc tnh
v nhn ra rng ng ta mun thay i v cn gip . Khi
ng ta bt u thay i v dnh cho b y tnh yu b y
cn trong hai mi nm qua th b y phn ng li bng
s on gin lnh nht.
iu nh th b y mun ng ta phi chu ng
hai mi nm nh b y. May mn l khng phi. Khi h
tip tc chia s tnh cm, ng ta lng nghe v hiu lm
sao b y b th , b y dn dn tr nn d tip thu
nhng thay i ca ng y. iu ny c th i theo
hng khc, ngi n ng mun b i v ngi ph n

tr nn sn sng thay i nhng anh ta phn khng.

Khng hong ca nhng mong i ang ln
Mt v d khc v phn ng tr hon xy ra mc
x hi. Trong x hi, n c gi l khng hong ca
nhng mong i ang ln. N xy ra vo nhng nm 60
thi gian chnh quyn Johnson. Ln u tin ngi thiu
s c c nhiu quyn hn trc . Kt qu l s bng
n ca tc gin, ni lon v bo lc. Tt c nhng tnh
cm chng tc b dn nn bt ng c gii thot. y l
mt v d khc v tnh cm au kh do b km nn hi
tnh. Khi ngi thiu s cm thy c ng h hn th h
cng cm thy s bc pht nhng tnh cm tc gin v
phn ut. Nhng tnh cm khng quyt on trong qu
kh bt u tr li. Phn ng tng t hin ang xy ra
nhng nc ni ngi dn ang ginh li t do t cc
nh lnh o chnh ph lm dng.
TI SAO NHNG NGI LNH MNH C TH CN
T VN
Khi bn tr nn thn mt trong quan h, tnh yu tng
thm. Kt qu l cng nhiu tnh cm au kh hn s xut
hin v cn c nhng tnh cm hn gn su kn nh xu
h v s hi. Bi v thng thng chng ta khng bit gii
quyt nhng tnh cm au kh ny nh th no, chng ta
tr nn b tc.
hn gn chng, chng ta cn chia s nhng
chng ta qu e ngi v xu h khi bc l nhng g chng
ta chia s. Nhng lc nh th, chng ta c th tr nn

chn nn, lo lng, bun b, bc tc hoc n gin l mt

mi m khng c l do. y l tt c cc triu chng ca
s ngt ngt xut hin v b ngn chn.
Theo bn nng bn s mun chy trn khi tnh yu
hoc gia tng nhng say m ca mnh. y l lc bn nn
tip tc vi tnh cm ca mnh v khng c chy trn.
Khi nhng tnh cm su kn xy n, bn s rt khn
ngoan nu cn s gip ca mt bc s tr liu.
Khi nhng tnh cm su kn xut hin, chng ta
hng suy ngh vo i phng. Nu chng ta khng
thy tin cy khi by t tnh cm vi cha m hoc vi mt
i phng trc kia, tht bt ng l chng ta khng th
lin h gia tnh cm ca mnh vi s hin din hin ti
ca i phng. V im ny, cho d i phng ng h
bn nh th no, khi bn vi anh ta/c ta, bn s khng
thy tin cy. Tnh cm s b ngn cn.
l mt nghch l; bi v khi bn cm thy tin cy
vi i phng, nhng s hi su kn nht ca bn c c
hi xut hin. Khi chng xut hin, bn tr nn e ngi v
khng th chia s nhng g bn suy ngh. Ni s hi thm
ch c th lm bn t cng. Khi iu ny xy ra, nhng
tnh cm ng xut hin tr nn b tc.
l mt nghch l; bi v khi bn cm thy tin
cy vi i phng, nhng s hi su kn nht ca
bn c c hi xut hin. Khi chng xut hin, bn
tr nn e ngi v khng th chia s nhng g bn
suy ngh.

C ngi t vn hoc bc s tr liu l v cng hu

ch. Khi bn vi ai bn s khng hng ni s hi
ca bn vo ngi m c th x l nhng tnh cm
ang xut hin. Nhng nu bn ch mt mnh vi i
phng, bn c th c cm gic t cng.
l l do ti sao nhng ngi c mi quan h rt
yu thng c th chc chn vn cn s gip ca bc
s tr liu. Cng chia s trong cc nhm ng h cng c
hiu qu gii thot. Vic cng vi nhng ngi khc
chng ta khng bit tng tn c th em li s gip ,
to ra hng m cho nhng tnh cm tn thng c
chia s.
Khi nhng tnh cm khng quyt on ca chng ta
c hng vo ngi m ta gn gi, anh y/c y hon
ton khng c kh nng gip chng ta. Tt c nhng
g i phng c th lm l khuyn khch chng ta nhn
s gip . Hiu c vic qu kh tip tc nh hng
n mi quan h nh th no s m cho chng ta bit
chp nhn s suy sp v c dng chy ca tnh yu.
Chng ta bt u tin vo tnh yu v qu trnh hn gn ca
n. gi c php ma thut ca tnh yu sng mi,
chng ta phi linh hot v c s thch nghi cao i vi
nhng s thay ma trong tnh yu.
CC MA TNH YU
Mt mi quan h cng nh mt khu vn. pht
trin, n phi c ti nc thng xuyn. Cn phi
quan tm chm sc c bit, phi n cc ma cng
nh thi tit khng th d on trc c. Cng tng

t nh th, gn gi s k diu ca tnh yu tn ti,

chng ta phi hiu bit v cc ma ca n v nui dng
nhng nhu cu c bit ca tnh yu.
Ma xun ca tnh yu
Khi yu cng ging nh ma xun. Chng ta cm thy
nh th chng ta s hnh phc mi mi. Chng ta khng
th tng tng l khng yu i phng. l lc ngy
th. Tnh yu dng nh vnh cu. l thi im k
diu khi mi th dng nh hon ho v tin trin d
dng. i phng ca chng ta c v ng l ngi thch
hp hon ho. Chng ta cng nhau nhy ha nhp d
dng v t ho v s may mn ca chng ta.
Ma h ca tnh yu
Qua ma h ca tnh yu, chng ta nhn thy i
phng ca chng ta khng hon ho nh chng ta ngh
v chng ta phi tip tc tc ng ti mi quan h. i
phng ca chng ta khng ch n t hnh tinh khc m
anh y/c y cng cn l con ngi mc li v c thi xu
kha cnh no .
S tht vng chn ngn ny sinh, c di cn phi nh
i v cy ci cn ti thm nc di mt tri nng nng.
Khng cn d dng cho i tnh yu v c c tnh yu
chng ta cn. Chng ta khm ph ra rng chng ta khng
lun lun hnh phc v khng lun lun cm thy yu
ng. khng phi l bc tranh tnh yu.
V im ny, nhiu cp v chng tr nn v mng.
H khng mun tip tc mi quan h. H lc no cng
mong i ho huyn l ma xun. H li cho i
phng v t b. H khng nhn ra rng tnh yu khng

phi lc no cng d dng; i khi n i hi phi lm

vic nng nhc di mt tri nng nng. Trong ma h
ca tnh yu, chng ta cn phi nui dng nhng nhu
cu ca i phng cng nh yu cu v ginh c tnh
yu chng ta cn. N khng xy ra mt cch t ng.
Ma thu tnh yu
Kt qu ca vic chm sc khu vn trong sut ma
h l chng ta i n thu hoch nhng thnh qu cng
lao kh nhc ca chng ta. Ma thu n. l thi
gian vng v tha mn. Chng ta tri qua mt tnh yu
chn chn hn bit chp nhn v hiu c nhng iu
khng hon ho ca i phng cng nh ca chnh
chng ta. l lc t n v chia s. V lm vic vt v
trong sut ma h, chng ta c th th gin v tn hng
tnh yu m chng ta sng to ra.
Ma ng tnh yu
Sau thi tit li thay i v ma ng ti. Trong
nhng thng ma ng lnh gi, cn ci, tt c t nhin
thu mnh li. l thi gian ngh ngi, ngm ngh v phc
hi. y l thi im m trong mi quan h, chng ta tri
qua ni au khng gii quyt c hoc ci ti v hnh.
l khi mi mt chng ta m ra v nhng cm xc au
kh xut hin. l thi im ln ln c c khi chng ta
cn quan tm nhiu ti bn thn hn l i phng v tnh
yu v s tha mn. l thi im ca s hn gn. y
l lc n ng ng ng trong hang ng ca mnh v
ph n chm su di y ging.

Sau khi yu ng v hn gn bn thn vt qua ma

ng tnh yu u m, lc ma xun chc chn s quay
tr li. Mt ln na chng ta li hnh phc vi nhng cm
gic hi vng, yu thng v dt do trin vng. Trn c
s s hn gn ni tm v tm kim tm hn ca chuyn i
ma ng, chng ta c th m rng tri tim v cm nhn
ma xun ca tnh yu.
NHNG MI QUAN H THNH CNG
Sau khi nghin cu cun sch hng dn ci thin
giao tip v t ti nhng g bn mong mun trong cc
mi quan h ny, bn sn sng c nhng mi quan
h thnh cng. Bn c l do chnh ng cm thy hi
vng v bn thn. Bn s vt qua tt nhng ma ca
tnh yu.
Ti tng chng kin hng nghn i bn thay i
quan h ca h, mt s ng l ch trong chc lt. H n
vo th By trong bui hi tho cui tun v mi quan h
v n ba ti Ch nht, h li yu nhau. Bng cch p
dng nhng hiu bit bn thu c thng qua c cun
sch ny v ghi nh rng n ng n t sao Ha v n
b n t sao Kim, bn s c thnh cng tng t.
Nhng ti bo trc cc bn nn nh rng tnh yu
thay i theo ma. N d dng vo ma xun nhng kh
nhc vo ma h. Vo ma thu bn c th cm thy rt
thoi mi v mn nguyn nhng ma ng bn s thy
trng rng. Thng tin bn cn vt qua ma h v tip
ni mi quan h ca mnh d dng b qun lng. Tnh yu
bn cm thy vo ma thu s d dng b mt i vo ma
ng.

Vo ma h ca tnh yu, khi mi th tr nn kh

khn v bn khng t c tnh yu bn cn, tht bt
ng bn c th qun mi th bn hc c t cun sch
ny. Bn c th bt u li cho i phng v qun
mt cch nui dng nhng nhu cu ca h.
Khi s trng tri ca ma ng bt u, bn c th
cm thy ht hy vng. Bn c th trch c bn thn v
qun mt cch yu thng v nui dng bn thn. Bn
c th nghi ng bn thn v i phng. Bn c th hoi
nghi v c cm gic khc t. y l hon ton mt phn
ca chu trnh. Trc lc bnh minh, lun lun l bng ti.
thnh cng trong mi quan h, chng ta phi
chp nhn v hiu cc ma khc nhau ca tnh yu. i
khi tnh yu a ti d dng v t nhin; nhng lc khc,
n li cn s n lc. i khi tri tim chng ta trn tr v
nhng lc khc chng ta li thy trng rng. Chng ta
khng nn mong i i phng lun yu thng hay
thm ch ghi nh cch yu thng nh th no. Chng ta
cng nn tng chnh mnh mn qu hiu bit ny v
khng mong nh mi th chng ta hc v tnh yu.
Qu trnh hc hi khng ch i hi phi lng nghe v
p dng m cn qun i v sau nh li. Thng qua
cun sch ny, bn hc c nhng iu m cha m bn
khng th dy bn. H khng bit. Nhng by gi khi bn
bit, hy nn thc t. Hy cho php bn thn mc li.
Nhiu trong s nhng hiu bit mi bn c c c lc
s b qun.
Thuyt gio dc khng nh rng hc iu g mi,
chng ta cn nghe n 200 ln. Chng ta khng th trng
mong bn thn (hay i phng) nh tt c nhng hiu

bit mi trong cun sch ny. Chng ta phi kin nhn v

tn thng mi bc i nh b ca h. Cn c thi gian
tin trin vi nhng tng ny v ha nhp chng
vo cuc sng ca bn.
Chng ta khng nhng n nghe n 200 ln m cn
cn gt b nhng g chng ta c bit trong qu kh.
Chng ta khng phi l nhng a tr ngy th hc cch
c c cc mi quan h thnh cng. Chng ta c
cha m lp chng trnh sn, bi nn vn ha m chng
ta ln ln trong v bi nhng kinh nghim qu kh
au kh ca chnh mnh. Ha nhp hiu bit mi ny
c mi quan h yu thng l mt th thch mi. Bn l
ngi tin phong. Bn ang i trn mt vng t mi. Hy
ngh rng i lc s b lc. Hy ngh rng i phng ca
bn b lc. Hy s dng cun sch hng dn ny lm bn
dn bn vt qua nhng min t cha c du chn
ngi n.
Ln sau khi bn thy khng hi lng v ngi khc
gii, hy nh n ng n t sao Ha v n b n t
sao Kim. Thm ch nu bn khng nh g v cun sch
ny, hy nh rng chng ta c cho l khc nhau, n s
gip bn yu thng nhiu hn. Bng cch dn dn gii
phng nhng suy xt, trch c v kin tr yu cu nhng
g bn mun, bn c th to ra mi quan h yu thng
bn mun, cn v xng ng.
Bn c nhiu th mong i. Chc bn tip tc tin
trin trong tnh yu v nh sng. Cm n bn ti to
ra s khc bit trong cuc sng ca bn.