Professional Documents
Culture Documents
Chuong 4 Chuyen Pha o Trang Thai Ran
Chuong 4 Chuyen Pha o Trang Thai Ran
4.2 Khuch tn
- Nhiu phn ng v qu trnh quan trng trong x l vt liu da vo vic truyn
khi trong lng mt cht rn hoc t mt pha lng, kh, hoc rn n mt pha
khc.
- Qu trnh truyn khi ny c thc hin bng khuch tn, mt hin tng vn
chuyn vt liu do s chuyn ng ca cc nguyn t.
- Hin tng khuch tn c th c minh ha bng cch s dng mt cp
khuch tn, to thnh bng cch ghp st vo nhau b mt ca hai ming kim loi
khc nhau (v d Cu v Ni).
4.2.1 C ch khuch tn
Cc nguyn t trong cht rn thng xuyn chuyn ng v v tr ca
chng thay i nhanh chng.
nguyn t c th chuyn ng nh vy, cn phi c hai iu kin:
phi c v tr trng ln cn
nguyn t phi c nng lng b gy lin kt vi cc nguyn t
xung quanh v gy ra bin dng mng tinh th trong qu trnh di chuyn.
Nng lng ny nng lng dao ng ca cc nguyn t.
mt nhit xc nh ch c mt phn trong tng s nguyn t c
nng lng di chuyn,
Nhit cng cao, phn nguyn t c kh nng di chuyn cng ln.
C C A C B
x x A x B
Trong cc bi ton v khuch tn, nng thng tnh theo [kg/m 3] hoc [g/cm3]
nh lut Fick I: Dng khuch tn s t l vi gradient nng theo phng trnh
dC
J D
dx
D: h s khuch tn [m2/s]
Du tr ch ra hng khuch tn theo
hng gim nng , t ni nng
cao n ni c nng thp.
C
2C
D 2
t
x
Dt
C = C0 ti 0 x
t > 0,
C x C0
1 erf ( z )
CS C 0
vi
x
z
2 Dt
2
y2
erf ( z )
e dy
0
Gi s cn t n mt nng C1 xc nh trong hp kim, khi
C x C0
const
CS C 0
x
const
2 Dt
x2
const
Dt
4.2.4.2 Nhit
S ph thuc ca h s khuch tn vo nhit tun theo phng trnh
Qd
D D0 exp
RT
D0 l hng s khng ph thuc nhit [m2/s]
Qd l nng lng hot ha cho khuch tn [J/mol, cal/mol hoc eV/nguyn t]
R: hng s kh = 8,31 J/mol.K; 1,987 cal/mol.K; 8,62.10-5 eV/nguyn t.K
T: nhit tuyt i [K].
Ly log hai v
Qd 1
ln D ln D0
R T
Qd 1
hoc lg D lg D 0
2, 3 R T
- S dng hai loi thp khc nhau: mt cha 3,8 % Si, mt cha 0 % Si
- C khuch tn t thp c cha 3,8 % Si sang thp 0 %Si trong khi Si
khng khuch tn
S c mt ca Si lm tng hot tnh ca cacbon trong thp loi
cacbon trong thp giu Si.
Khuch tn lm tng gradient nng ca cacbon
4.3 To mm
S sinh ra mt pha mi i hi mt lch khi cn bng ln to ra mt
s chuyn ha trong phn ln thi gian hai giai on lin tip nhau: xut hin
mt th tch nh ca vt cht chuyn ha (to mm) v pht trin mm
4.3.1 To mm ng th (c ch t sinh)
- Xt th tch mt pha , bn nhit ln hn nhit chuyn ha T o v c
t trong nhit T < To pha mi phi xut hin
- So snh hai trng thi: trng thi 1 ch c pha v trng thi 2 c mt mm hnh
cu ca pha xut hin trong pha
- chnh lch nng lng Gibbs G = G2 G1 bao gm
+ Gim nng lng th tch Gv = G G < 0 (xut hin th tch mi nng
lng t do s thay i theo chiu lm gim nng lng t do ca h)
+ Tng nng lng do vic to thnh mt b mt tip xc pha c nng lng ,
vi r l bn knh ca mm
4 3
r Gv 4r 2
3
G
0
r
r*
2
G v
3
16
G *
3 G v 2
n G A exp( G * / kT)
vi
G* B /( T To )2
Hnh biu din s thay i tc
to mm theo nhit
4.3.2 To mm d th (c ch k sinh)
- C ch to mm t sinh cho thy pha mi sinh ra trong lng pha c s tr
khi bt u chuyn pha v t gp trong thc t
- C ch to mm k sinh thng xy ra trong t nhin, khi c mt ca cc pha
rn khc hoc do cc bin gii ht (trong c thnh khun, tp cht khkim
loi to hp cht ha hc) lm gim nng lng t do ca h
G A
n C Co exp
RT
G v
. 1 exp
RT
4.4 Ti kt tinh
- Bin dng do cc kim loi s lm thay i tnh cht ca chng: tng gii hn
n hi, tng cng
- Mt kim loi khi b bin dng th s khng trng thi nhit ng bn nht. Khi
un nng n c th tr v trng thi c mt khuyt tt thp nht, c cc ht
khng b bin dng v phc hi li cc tnh cht ti kt tinh
R : bn c
b : gii hn n
hi
A : gin di
: in tr sut
Bi gii
1.
2.
CA CB
(1,2 0,8) kg / m 3
11
2
9
2
J D
(3.10 m / s)
2
,
4
.
10
kg/m
.s
3
2
xA xB
(5.10 10 ) m
3.
4.