CHƯƠNG III. MỘT SỐ SAI LẦM KHI GIẢI TOÁN CỰC TRỊ PDF

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 6

CHNG III.

MT S SAI LM KHI GII TON CC TR


Mt trong nhng phng php gii ton cc tr hiu qu l dng cc bt
ng thc quen thuc. Nhng cng chnh phng php ny li d gy ra
nhng sai lm nu khng nm vng bn cht ca n.
Bi ton 1. Bit rng x + y + z = 1 v x, y, z dng
Tm GTLN ca
S = xyz x y y z z x
C bn gii nh sau:
z x y 2 z x y
x y z 2 x y z

(1)

y z x 2 y z x

Nhn tng v ca (1) ta c:


1 8 xyz x y y z z x

T S

(2)

1
1
Sma x
64
64

Nhn xt: Cch gii trn cho p s sai v iu kin xy ra du bng ca cc


bt ng thc dng khng t c ng thi. C th:
1
t c khi v ch khi
64
z x y
y x z
x y z 0

x z y x y z 1
x y z 1 x, y , z 0

x, y, z 0
S

Nh vy khng tn ti (x,y,z) ti S
S ma x

1
64

Li gii ng:
Vi x,y,z 0 , ta c:

1
. Do khng th kt lun
64

x y z
S = xyz x y y z z x
x y y z z x
3

1
x y y z z x
27
3

1 x y y z z x
8

2
27
3
27

Vy S

8
27 2

x y z 1
x, y, z 0

Vi mi x,y,z tho mn

x y z
x y y z z x
1
Du bng xy ra khi v ch khi
xyz
3
x y z 1
x, y , z 0
8
1
Kt lun: S ma x 2 t ti x = y = z =
27
3

Nhc li nh ngha maxf(x,y,) v minf(x,y,)


1.nh ngha1:
Cho biu thc f(x,y,) xc nh trn min D. Ta ni M l gi tr ln nht
ca f(x,y,) hay maxf = M trn D nu hai iu kin sau c tho mn:
- Vi mi (x, y,) thuc D th f(x,y,) M vi M l hng s
- Tn ti (x0, y0 ,) thuc D sao cho f(x0, y0 ,) = M
2. nh ngha 2:
Cho biu thc f(x,y,) xc nh trn min D. Ta ni m l gi tr nh nht
ca f(x,y,) hay minf = m trn D nu hai iu kin sau c tho mn:
- Vi mi (x, y,) thuc D th f(x,y,) m vi m l hng s
- Tn ti (x0, y0 ,) thuc D sao cho f(x0, y0 ,) = m
Mt s ch :
1) Nu khng ch ra c b gi tr (x0, y0 ,) f(x0, y0 ,) = M th
khng khng nh c maxf = M, mc d c f(x,y,) M vi mi
(x, y,) thuc D. Khi ta phi tm mt cch gii khc
2) Bi gi tr (x0, y0 ,) f(x0, y0 ,) = M thng c tm bng cch
p dng iu kin xy ra du bng trong cc bt ng thc dng.
Chng hn:
a) Cc dng ca bt ng thc C-si:
+) a + b 2 ab ( a 0, b 0)

ng thc xy ra khi v ch khi a = b


+)

a
b
+ 2
b
a

(ab 0)

ng thc xy ra khi v ch khi a = b


b) Bt ng thc Bunhiacopsky
(ax + by)2 (a2 + b2) (x2 + y2)
ng thc xy ra khi v ch khi ay = bx
c) Bt ng thc v gi tr tuyt i
a + b ab
ng thc xy ra khi v ch khi ab 0
3) Trong cc bi ton dng cc tr c iu kin nu ch ch n iu
kin xy ra du bng ca cc bt ng thc dng m khng kt hp
iu kin rng buc ca bi ton th d mc sai lm
4) Trong cc nh ngha trn th M v m phi l cc hng s
Tht vy, xt bi ton sau y:
Bi ton 2. Cho x,y,z 0. Tm GTLN ca
f(x,y,z) = xyz x y y z z x
Xt li gii:
Vi mi x,y,z 0 ta c:
6

x y z x y y z z x
f x, y , z

x y z x y y x z x
Du bng xy ra khi v ch khi
x, y , z 0

Tc l x = y = z = 0. Khi v phi ca bt ng thc bng 0. Suy ra


f x, y , z 0

Vy f x, y , z 0 khi x = y = z = 0 (!)
Nhn xt:
Cch gii trn mc sai lm ch l s dng mnh sai sau y "Nu
f x, y , z g x0 , y0 , z0 vi mi x, y, z thuc D v f x, y , z g x0 , y0 , z0 = A

x0 , y0 , z0 D th

f ( x, y, z) A vi mi x, y, z thuc D "

bc b mnh trn, ta c th xt phn v d sau:


Bi ton 3. Cho f x x 2 ; g x 2 x 2 . Tm GTLN ca f(x)
Xt li gii:
f x g x vi mi x R

Du bng xy ra khi f(0) = g(0) = 0, t suy ra f x 0 vi mi x R


Nhn xt:
iu ny sai v f x x 2 0 vi mi x R
Bi ton 4.
Gi s hai s thc x, y tho mn x > y v xy = 1. Tm GTNN ca biu
thc
A=

x2 y 2
x y

Xt li gii:
2

x y 2 xy
x2 y 2
Ta c A =
=
x y
x y
Do x > y v xy = 1 nn

x y

2 xy
2
x y
x y
x y
x y
x y x y
2
2

2
2
2
x y
x y

A=

(*)

Vy A c GTNN khi
x y
2

=2
2
x y
2

x y 4 4 x y
2

x y 4 x y 4 0

Gii phng trnh c x y = 2, m xy = 1 nn (x;y) l ( 1 2; 1 2 )


v (1 2; 1 2)
minA =

x y
2
2 23
2
2

Nhn xt: Bi gii trn l sai. C th bin i nh sau:


A = x y

x y
2
2
2

2 2
x y
x y
2

Kt qu ng l minA = 2 2 khi (x,y) l


2 6 2 6
2 6 2 6
;
;

2
2
2
2

Vy sai lm ca bi ton trn l bin i n (*) th 2


l hng s m cn ph thuc vo bin x,y

x y
khng phi
2

Bi ton 5.
Tm GTNN ca biu thc P = x 4 2 x 3 3 x2 2 x 1
Xt li gii 1:
2

P = x 2 x 1 0
Suy ra minP = 0. iu ny khng xy ra v khng c gi tr no ca x lm
cho P(x) = 0
Xt li gii 2:
1

P = x 2 x 2 2 x 1 2 x 2 2 x 1 x 2 x 1 2 x
2 2 2

Suy ra minP =

1
2

D thy p s ny sai v lc x ng thi bng -1 v bng


Cch gii ng nh sau:
P = x 2 x 1

1
3 3
V x 2 x 1 x
2

4
3
1
x
4
2

M x 2 x 1 0 nn min( x 2 x 1 ) =
2

3
9
1
Vy minP = x
2
4 16

Bi ton6. Tm GTNN ca biu thc sau vi x 0, y 0


P = x 2 xy 3 y 2 x 1977
Xt li gii :
P=

1
3

x 3 y

min P

x 2

2
5986
x 1

5986
3

p s ny sai v khng th x = 1 v x = 4
Cch gii ng nh sau:
3P 3 x 6 xy 9 y 6 x 5991
1
P
3

x 3 y

2
3 3991 3991

2 x

2
2
2

1
2

3991
x 0
2
min P
khi
2
x 3 y 0

9 1
Tc l x; y ;
4 4

You might also like