UNIVERZITET U TRAVNIKU

Pravni Fakultet univerziteta u Travniku

Ope pravo
-Vijee EU-

1.
2. VIJEE EVROPSKE UNIJE

Vijee ministara predstavlja specifinu instituciju EU koja je dugo bila

glavni organ odluivanja, ali i pregovaranja, zakonodavno i izvrno
tijelo, nadnacionalno i nacionalno, te institucija opte nadlenosti EU
koja je utemeljena osnivakim ugovorom EZU. Kao jedinstven
organ, Vijee za sve tri evropske zajednice, konstituie se ugovorom
o spajanju institucija 1965. godine. Za ovu instituciju koja dijeli
zakonodavnu i bzdetsku funkciju sa Evropskim Parlamentom, kae
se da predstavlja glas drava lanica. Kao jedna od centralnih
institucija EU Vijee vri koordinaciju izmeu drava lanica i
institucija EU, odnosno poslove odluivanja te provoenja politike i
propisa na nivou Evropske Unije.

1.2 SASTAV VIJEA EU

Vijee ministara predstavlja vlade drava lanica EU i sastoji se od
po jednog politiara tj. lana svake drave lanice na nivou
ministara, koji moe preuzeti obaveze za tu dravu lanicu i glasati u
njeno ime. Od 2002. god. Dogovoreno je da vie od jednog ministra
po jednoj dravi lanici moe prisustovati sastanku Vijea naruito
ako predmetno pitanje tangira razliite ministarkse dicasteriume.
Vijee ministara istupa u razliitom sastavu zavisno od teme koja je
na dnevnom redu.
Vijea koja se sazivaju prema okvirnom planu svake godine su:

Poljoprivrea i ribarstvo
Obrazovanje, kultura i omladina
Telekomunikacije, energija i transport
Opi i vanjski poslovi
Ekonomski i finansijski poslovi
Pravosue
Ekoloki poslovi
Zaposlenost, socijalna zatita

Vijee opih poslova osigurava konzistentnost u radu razliitih

sastava Vijea.
Vijee za vanjske poslove razrauje vanjeske aktivnosti Unije na
temelju stratekih smjernica

koje donosi Evropsko Vijee,

te

osigurava da aktivnosti u tom pitanju budu kontinuirane. Vijeem za

vanjske poslove predsjedava Visoki predstavnik EU za vanjske
poslove i sigurnosnu politiku. Bez obzira na uvoenje stalnog
predsjednika Evropskog Vijea, sistem rotacije e i dalje egzistirati.
Rotacija podrazumijeva da svaka drava lanica prema utvrenom
redoslijedu predsjedava Vijeem u tarjanju od mjeseci.
Predsjedavanje u Vijeu ima dva cilja:

Prvi se odnosi na planiranje i predsjedavanje sastancima Vijea

i niih tijela u strukturi Vijea

Drugo, drava koja predsjedava

reprezentuje

Vijee

odnosima sa drugim institucijama EU.

Unutranju strukturu Vijea sainjavaju: Generalni sekretarijat Vijea,
odbori, radne grupe.
Generalni sekretarijat predstavlja administrativnu slubu Vijea.
Sastoji se od pravne slube i 7 generalnih direktora. Generalni
sekretarijat osim to tehniki podrava rad Vijea, ima znaajnu
ulogu koordinatora odnosno osiguranja kontinuiteta rada Vijea,
naruito

kontekstu

redovnih

polugodinjih

smjena

predsjedavanjem Vijea. Vijee jednoglasno na period od 5 godina

bira generalnog sekretara koji je na elu Generalnog sekretarijata
Vijea.
Komiteti pruaju pomo i pripremaju sastanke Vijea ministara.
Radne grupe Vijea odgovorne su za provoenje detaljnih analiza
formalnih prijedloga Komisije i trenutno ih ima oko 300.
Znaajnu ulogu ima i Komitet stalnih predstavnika (coreper), koji
djeluje kao pomoni organ i slui kao znaajna podrka u radu Vijea.
Coreper je 1962 podjeljen na Corepre 1 i Coreper 2.
Coreper 1- ine zamjenici stalnih predstavnika i on se bavi tehnikim
pitanjima vezanim za unutranje trite i transport, te socijalnu i
ekoloku oblast.
Coreper 2 se sastoji od eksperata za pojedine oblast, osnosno stalnih
predstavnika u rangu ambasadora.

1.3 NADLENOSTI VIJEA EU

Razmatranje pitanja legitimiteta Vijea EU zahtijeva da se prethodno
istaknu neki aspekti iz njegove nadlenosti. Najprije Vijee je
zakonodavna institucija. Vijee donosi zakono najee na prijedlog
Komisije i uz uee Evropskog Parlamenta.
Od Mastrihtskog ugovora usaglaavanj opih ekonomskih politika je
podruje

gdje

odgovornost

lei

na

dravama

lanicama

podrazumijeva da Vijee nastupa kao forum unutar kojeg drave

lanice meusobno koordiniraju svoje postupke i provode odreene
konzultacije. Vijee zakljuuje ugovore izmeu EU i drava koje nisu
lanice EU i sa meunarodnim organizacijama. Vijee usvaja i
konvencije

izmeu

drava

EU

oblastima

poreske

politike,

privrednog prava i konzularne zatite.

Vijee oblikuje zajedniku vanjsku i sigurnosnu politiku i donosi
odluke potrebne za njezino definiranje i provedbu.
Meu najznaajnije nadlenosti Vijea spada njegovo pravo finalnog
odluivanja zajedno sa Evropskim Parlamentom u legislativnoj sferi i
podruju usvajanja budeta.

1.4 DONOENJE ODLUKA U VIJEU (GLASANJE)

Vijee donosi odluke glasanjem resornih ministara iz drava lanica
EU. Vijee pristupa glasanju na prijedlog predsjedavajueg i na
sjednici na kojoj je prisutna veina lanova. U svojoj zakonodavnoj
funkciji,

Vijee

moe

odluke

donositi

obinom

veinom,

kvalifikovanom veinom, ako ugovorom nije drugaije odreeno. To

znai da je kvalifikovana vein aosnovni nain odluivanja. Glasovi
svih drava lanica nemaju jednaku vanost prilikom glasanja, zbog
razliitih osobina drava lanica. Usvojen je kompromis da se
prilikom glasnaja i odluivanja, odluka smatra punovanom tek ako
se iza nje nalazi 65 % stanovnitva svih drava lanica Unije. Od

2014 godine na snagu stupa novi sistem kvalifikovane veine koji

nalae da se odluka moe usovijiti ako iza nje stoji 55 % graana
zemalja lanica. Donoenje odluke mogublokirati najmanje 4 drave
koje predstavljau 35 % stanovnitva EU.
Jednoglasnost se kao osnovni princip lagano naputa u radu svih
institucija EU, to je izmjenama

osnivakih ugovora otpoelo i u

radu ove institucije. Moemo rei da se ovaj princip odluivanja

primjenjuje samo u izuzetnim sluajevima za pitanja od naruitog
znaaja i to kada je to potvreno ugovorom.
Vijee moe donositi odluke i prostom veinom. Prosta veina
podrazumijeva veinu glasova lanica, pri emu svaka od njih ima po
jedan glas, to predstavlja bitnu razliku u odnosu na nain
odluivanja kvalifikovanom veinom.

3. AKTI KOE USVAJAJU INSTITUCIJE EU

Uredbe: uredba je obvezujui zakonodavni akt koji se mora u cijelosti primjenjivati u

itavoj Europskoj uniji. Kada je, primjerice, EU htio zatititi nazive poljoprivrednih
proizvoda iz odreenih podruja (npr. parmski prut), Vijee je u tu svrhu donijelo

uredbu.
Direktive: Direktiva je zakonodavni akt kojim se utvruje cilj koji sve drave lanice
EU-a moraju ostvariti. Meutim svaka drava samostalno odluuje o nainu. To je bio
sluaj s direktivom o radnom vremenu kojom se odreuje da je previe
prekovremenog rada nezakonito. Direktivom se utvruje minimalan odmor i
maksimalan broj radnih sati, ali svaka drava izrauje svoje zakone kojima se to

provodi.
Odluke: Odluka je obvezujua za one kojima je upuena (npr. drava lanica EU-a ili
pojedinano poduzee) i neposredno se primjenjuje
Preporuke
miljenja