J. Culler: Co to jest teoria?

Teoria:
- czasem to nie opis czego, a pewna dziaalno, ktr mona uprawia;
- jako spekulacja, ale nie jako domys;
- by uchodzi za teori, wyjanienie musi nie by oczywiste, ma by zoone; teoria to
wicej ni hipoteza;
- teoria obejmuje zoone systemowe relacje midzy wieloma czynnikami.
Teoria w literaturoznawstwie:
- to nie prby wytumaczenia istoty literatury ani metod jej badania;
- rozlegy obszar myli i pimiennictwa o trudnych do okrelenia granicach;
- s. 11 prace dokonujce reorientacji mylenia w dziedzinach innych ni te, do ktrych
na pozr nale;
- wielki zbir pimiennictwa o wszystkim;
- co, co zmienia pogldy ludzi;
- podaje w wtpliwo zdroworozsdkowe pogldy na pisarstwo, literatur,
dowiadczenie, kwestionuje to, e znaczenie tekstu = to, co autor mia na myli;
kwestionuje te to, e pisarstwo to ekspresja, ktrej prawda tkwi poza nim,
kwestionuje opini, e rzeczywisto = to, co jest obecne w danej chwili;
- krytyka poj zdroworozsdkowych;
- myl, ktra staje si potem teori podsuwa frapujce posunicia, rozwizania,
korzyci;
- teoria wymaga dziaa spekulatywnych ujcia poj tak, by zakwestionowa oglnie
przyjte idee.
Teoria (s. 23-24):
- interdyscyplinarna jest dyskursem wykraczajcym poza ramy swej pierwotnej
dyscypliny;
- ma charakter analityczny i spekulatywny prbuje doj, co wie si z rnymi
pojciami;
- jest krytyk zdrowego rozsdku, kwestionuje pojcia uznawane za naturalne;
- jest myleniem o myleniu, rozwaaniem kategorii, ktrymi posugujemy si by nada
czemu sens;
- jest bezkresna, nie sposb jej opanowa (std wrogo wobec teorii);
- wywouje pragnienie mistrzostwa, ale wyklucza mistrzostwo;
- jej istot jest zbijanie przesanek i twierdze.