ETENSCHAP 2iocrin'coocnen P
ill Gates en Mark Zuckerberg begonnen ook jong, dus leren meer en.
eer basisscholen hun leerlingen programmeren. Hard nodig, zegt de
ict-branche. Weer een technologiehype, zegt de onderwijspsycholoog.
Door Yoshi Tuk Foto's Guus Dubbelman
nsin doveerien dagen gaan
tachtigleerlingenvan deVer
tnigdeSholen}A Alberdingk
‘Thijm in Tilversum met op
winding in hen If nase
school. tit honderden knderen an
Bijultgekozen voor ditvak. Wiewect
fan Ze hier wel hoe ze de nieuwe
nk Zuckerberg worden
*Vandaag beginnen we met het pro-
morenvanjulliersteaigen
eter docentechnfekTimvan der
Suisalshijain lokoalbetrssdeDeze-
entienjongens en de meisjes uit
sep7cloen geen moeit hin Di
chap te onderdnukken, “Gaal en
coo zijn texmen die deze middag
ograakallen,
De ilrersumse scholengroep in-
ccerde vorigjar programme
alsvakvooreenselcte groep ut
sen 5totenmeta.Nade7omer
enoimiddelbare scholierenen
Bisdejongseningroepttotenmet daacomtweejaargeleden voor grote berg screetin kas @gen program _alrekenenof ea. 1etsdat ook Ne
sbeginselenvanhetcoderen. veranderingenin het onderwijs.De maatjevoorziinzus Mannendielater desland goedvoortestellenis. cn
ardnodig.ceggentechneutenen kwalitet van bestaande vakken die methun programmacodede wereld De ilversumseleerlingen vinden
genwoordigersvandebranche. ‘digitalegeleterdheid bybrengenis opzijnkop zeten, envoorbecld dat vandaag geen hoeken,maareen hist
blgensonderzockvandeuropese wolgensheradviesyeronderdemaat. meerkinderen mocten volgen, eg- met onderdelen op hun tafel. Tot _
sievinovervifjaarinNeder Metalleenhetlerengsbraikenvanict gendemiljrdatsae.Benschrecuw _ grootongenoegen biiftdezenog ge!
dsicuizendmeervacaturesdan redjehetvolgensbranchevereniging omopvolgersdienietonbeantwoord slocen, wancdedoceathesintzoasal
momzeintevullen-onderde Nederland IcT niet meer. Bedriven Dif Hj bij hethoeen wearom. Want
isvan NeclieKroeshooptAm- hebben vooralbehoefteaanmensen _In Engeland is programmeren is _is een robot eigenlijk en waarvgbr
ovendieneendigitalehot- diezelfnieuwetockomstigeoplossin- daarom sinds dit schooljaar voorie- worden ze gebruik, legt Vap/der
ettewordenennogmeertechno- genbedenken, derebasisschoolleerlingeen verplicht Sluiszijnleetlingenvoor‘Sen,eémpu-
edrijvenneardestadtelok Endatbegintvrocgenkiein:Micro- vak. Kinderen vanaf jaar leren er terdicons ervangt reps
soltoprichter Bill Gates program- over algoritmen en bethouwen van
(DeKoninkijkeNederlandseAkade meerde opzijn udeboterkaasenet eenelgen cgonferprogramma,FrO—eea jange:
yan Wetenschappen plete ern, Facchook-vader Mark Zucker. grampaefenmoctzonormaalworden stot.
ee aENSCHAP 2nocnen'coocren
> Watvolgt,iseen gesprekover
Idezelllerendeen adaptieverobot Be-
igeippen dlewelvaker zingevallenin
Ihet lokaal, want geen van de 10-en
‘Fjarigen kijktervan op.Over depleky
[Ken waarrobots nuttig kunnen zi,
Destaat weinig twijfel. In de z0fg,
"maarookin een oorlog.Danbiijver de
[mensen inieder geval gespaard.
Dekistbevateen zogenaamde nxt
Sodule, de hersenen van de fobot
IFenwitkastje metingangen vporka:
bes, geluids, licht-en infrardodsen:
m.Samen met de tientalldn Lego.
scenen die de lerlingen ook frijgen,
Bhet cen rijdende machine|in spe.
Boor ce onderdelen metutp-bn usb
febelsaanelkaarendanaan delaptop
[eeknopen, kunnen de robot
ten worden geprogramméerd.
‘Doel van vandaag; de machine ge
Homatiseerd een route laten rjdet
onder obstakelsteraken.
Zn plaats van de gortdroge pro-
|rammacode krljgen de leerlingen
“iavisuele blokjes die stean voor een
commando, de kunst van het ge
ulsuriendelijkprogrammecenon:
Ber de knie, Zo laten leerlingen van
'saar oud een b-bot, een bij metwie-
Hen, routes rijden en wordt aan het
ieindevangroeps gewerktaaneense
yze website in deprogrammeerta
Javaen hr
DirecteurictHerman Rigterhoopt
fat daardoorbinneneenaantaljaren
derebrugklasleerlinginstaatiseen
sn smartphone-app te bouwen,
n jongere moet nog schrikken
het programmerenvantechniek’
‘Wil het zover komen, dan moet
‘egfst hetvak informatica voor havo-
gh vwo leerlingen fink op de schop.
eplekdie hetnu kijgtin hetonder-
‘wij is veel te beperkt, zeae Jos Tol
boom, leerplanoncwikkelaar wis.
unde en infirmatica bij SLO. Pro-
‘grammeren staatal sindst993in het
e@xamenprogrammaveorinformatica
‘voor de bovenbouw varihave en wwo.
Maar de eerste dri schooljaren zijn
‘gehoe informatica vrijenvanaf Klas 4
Ishet een keuzevak zonder centraal
examen. Omdatde kwaliceltscontrole
contbreek, doceren leraren volledig
naareigenidee!”
S10is door destaatssecretaris ge-
‘vraagd een advies te geven overhoe
Nederland die‘digicalegeleterdheid?
‘weer terug krijgtin deklas. oor Tol-
boom staatvast dat desleutelotsuc-
cesmoet worden gezochtop de basis.
school. ‘Oplelden in het gebruikvan
cen tekstverwerkerisachterhaald, dat
ort basisvaardigheden bevit ieder
jemoetende structuren vaneen
probleeiriexen doorzien en begrii-
pendatjeeencomutergebruiktom
Hetvakprogrammeren kan daarin
nnuttigzijn,zegthij.'Alseen kind zich
afvraagthoeveelzandkorrelsce woes
‘ijmbevat, kan hij meteen zelf gepro-
‘grammeerd rekenmodel de anna
‘mentoetsen, Hetleerrjetedenkenals.
ingenieur!
Programmeren is werkenmetdelo
sgicavan regels,commando's en var
abelen, Fen gestructureerde manier
vandenkendie Rigrer graagterugzict
indelessenopschool.'Een kindvan5
zullen we pelenderwijsbibrengen
davelkprocesuitopeenvolgende tap
pen bestaat.Dategint aly) devraag.
‘wat jeeerst moerdoen: deboterham.
‘smeren of opeten? Alles met het uit
‘eindalikdloel kinderen telerendatje
software nietalleen gebrulkt, maar
‘ookzondermoeite maakt
Tenwijl de leerlingen uit groep 7
hun zelfgeprogrammeerde robots
‘overeen parcours an iniafenen im
stiftenaten scheuren, werkt groep 5
‘noon nabijgelegen lokzal aan een
gen computerspel. Leraar Thomas
zelfeen oplossing e maken” -——_Meddens peilteerst wat de twintig
Jeinderenal weten over wieerwerken
inde gamefindystrie.Fen cartoonist
want dat kun j@valgens de negen
melsjesbestzonoem&ncen centwea
‘ker.Diespeelt despellen dpzoek naar
bugs
‘essen Hine maken een spalover
ceentijgeren cen kasteel Springvaren
hier, isvloeren daar, de roze achte
sgrond maakt het verder af Achterin
ide kas stuurt Rosalie behendig een
bal over bewegende batken. Robots
Jerenbesturen lijkt mewelhetgaafst
Mijn vaderis ook'programmeerder’
cen debaasvanalle computers in Eu
ropa, Nou, dat wil ik later ook wel’,
voegtzeglunderendtoe.
‘Necalshet}.A.Alberdingk him ki
ken andere onderwisinstellingen
naardesuccessen over de grens.Enge
land en ook stland gaan voorop. De
Fsten rolden drie jaar geleden een
pproef uitvoortientallen scholentege-
Iijle Want:als kinderen van5 al over.
‘weg kunnen met deiPad, waarom ze
dan niet galijk leren dat jeappscok
binnencen handomdraaizelf maakt?
Het Pelgulinna Gymnasium inde
hhoofdstad lallinn isza'n school. Alin
deeersteklas-dekinderen zijn dan
5 jaar bud -lerenze er over robotsen
hhoe ze zelf te programmeren. Enkele
jaren ater ijn deleerlingen altoeaan
Fhun eerste zelfgemaakte app.
VolgensdocentBirgyLorenzzijnde
kinderen zo gewend geraak 2an lo-
‘gica dat in het voorsgezet onderwijs
c@actevakkken weer favorietzijn-En dat
komt goed uit Eris deEstseregering,
‘namelijkveel aan gelegen een voorop-
Topendedigitalenatietezin.Alleswat
digitaal kan, gebeurter digitaal.Daar
pasthet dushetonderwijs pai
‘Toch isnietiedereen enthousiast.
Een zoveelste technologiehype, eat
hoogleraar ondenwispsychologieaan
deOpen Universiteit,Paul Kirschner,
“ofprogrammeren bijdraagtaan het
Jogisch denken? Dat kan. Maar er Is
‘geen onderzoek dat bewijst dat dit
(ook goedis voor de ontwikkelingvan
Terende in het algemeen, Didac-
tustkaijner avereenkomsten tussen
een phagrammeertaal en een taalzoARIANBRUSSE (7)
Proaremmeur ven
‘computerspelien
8 jarige gast Anan Sruscoo
ise retorts se
jeten tachtia leet hi zichzelt
Snake programmeren, bekend als
Ihét spel op Nokia-telefoons. Het
Bilikt het begin van een camére in
de speiindustrie. Met experimenton
waarbl computers de eerste araf-
che elementen tonen wordt hi be-
rend, in 1995 maakt hijnaam mot
abz Jackrabbit, een van de eerste
ealistische pe-actiespellen. Deroy-
allies steokthj inecn bode dat
lopgeat in het nu tweehonderd man
grote Guerrila Games, van het spel
Killzone. Met zim nioue speloedrit
Boss Key profiteer hijnog dage-
fis van de proorammeeriessen: Ik
jneet prolomen op te lossen en o-
{ice te te passen. Beschouw pro-
{grammeren als een breed bearip -
fen bossvaardighsid waar elckind
wnat aan hoot. Websites maken is
Wnt overcroven, maar van een spel
BBouwen met visuele biokken leerje
ais kind veel. Analysoron,structure-
ene receneren’
‘Wiljed¢ logica terug in het onder-
jedatvolgens de hoog-
bijalbestande
+ GUDOVAN ROSSUK 59) [BART TEEUWSSE (46) ROBERT GAAL (29)
Uitvinder ven pro- Progremmeurbi Productmanager
grammooraal witter bi Googie -
Python, program
‘eur bij Dropbox
linkence naman als Goole en 0g voordatSticon Valley het an Sliedrecht is het een keine
[{ceerectimssiconssoae’ fA iemmande ecm Vf eerste voir a
programmeerteal Python wordt, tit Bart Teouwisss ‘4jarige meakte hij trots 2n
(891) dio Guido van Rossum ut- erin 1998 ner Waardehobby- __earste tekening op de comnuter,
vind. Als kind is hij zeeretnteres- computer van zijn vader-een 2X 25 jgar later werkt hijin het Mekka
Seerdinelektronica,mear tidens Spectrum endoict-adioshow van de technologie. Zin moador
Zin studie wiskunde komt Van Ros-Habbyscogp toe kunnen leiden: 20 spoorthemalop de basischoo!
stm pasin aanraking met comou- ben jeprogrammeur voor Nieun- aan een computercursus te volgen,
ters.Niet reemd, wantneareigen | Zaelandse slechteren,z0viegt _zjninforrnaticadocant zorat voor
Zeauenishijaltdeenlastbioaier _Phiipejeavernaardatelevisietir _nsplratiean|essen in program
ewees!. Wellshijeenechteab- do's inde V5. Vaninternetdiensten__meertalen. Hetresulteertin een
Stiacte denker hetgeen ven'pas __metinternetionsal bere gactzin _softwerabedrf dat hj vorkoopt
romtinhetuitwerkenvenzine- hartechtharderkloppen Yahoo! _waarna Google Gaal binnenhengelt
(gen taal.Van Rossum: 'Progremme- entegenwoordia Twitter kent hii om programmeurs aan te sturen,
enon debasisschoo!?Datliikt me daarom van binnen. Zin zoon Cas-_‘Etgens ondorwg raakte ik beze-
nictrealisisch. Het abstractecon- per) krigtal zi aerstelessen in ten van hetidee dat ject pro-
ken van proorammeren ontwikkel het progremmeren. Waarom? "De ductenniet alleen kunt gebrulken,
je over een erglange periode.Bo- _bergaanruweonline-nformatio. _maar cok kunt maken. lets dat
Vendien shetprosrammerenvan gros Pas wanngerjekennishebt meer kinderen moet worden bile
fenwebsito weoriets haelanders van ogicaen datastructuren kunje _ bracht. Hoe eerder je kinderen leer
Gandebouw van een app. Natuur- _dieinjewerktoewerken en gebru- maken, hoe meer de wereld zich
liklossje overhackors on woncer- ken. Hijleert welketechiekhiine- _ontwikkelt'En hoewel hj nog nat
kinderen van Baar oud maardat. dig heeft omeen coe! tebereiken. els code tk, heeft hin-zin hut
Zin echt uitzonderingen Op een kindyriendalike menier, __dige funetieneg voordee! van zn
maar betorvioeg dan eat” achtergrond."k snap wat program
meursfustreert en beweest. Dar
door kan ik min team van Google:
codaurs beter aansturen
vakken.Niet doortijd vanlessen
afte snoepen, maar door inte.
der ander onderwerp wis
unde, cijfersen logica tebena-
drukken. ‘Leerze bijvoorbeeld
hhoe een werkstuklogisch op-
bout Dat kunnen mijnvol
‘wassen studenten nuvaak
net eens. Logisch den-
ken leer jedoor hettever-
weven in de bestaande
leerlijn. Niet door er een
nieuw vak voor wit te vin
den.’
(Ook op de Hilversumse
scholengroep zullen keuzes
worden gemaakt. Een nieuw
vvak zal in tijd altijd ten koste
sgaanvan eenander Of dat witeindetileidtsormeeropge
Teidetechnici durfeRigterniettezoggen-‘Vooreen aantal at
het redenzijnrichmeerteverdiepen in techniek Voor ande
renishetwooral eenlesdie nodigisvoorelk:toekomstig be
roep. We lerenkinderen date niet hoe te schrikkers
van programmeren?
De illversumse leeringen Gus
enDennispaken tegentieteinde
van de middag hun robottevre=
aey ddenweerin.Hetparcourshebben
zenooit gehaal maar dat ike 72
niet ern Bas is vooral bli datze
hetapparaat in beweging hebben gekre
gen. EnDennis?Diedenkter averthulseen
vliegende daak te boumen die lchtiot's
plaatstop GoogleMaps.OFhilterook pro.
stammeur wordt? ‘Nee natuuriiniet. Ik
word gewoon prafvoetbaler? .