Kuantiti

asas

PELAJARAN 1

Panjang

Memahami Fizik
Fizik merupakan ilmu untuk mencari penerangan rasional (mengapa
dan bagaimana) tentang sifat jirim, tenaga dan fenomena alam semula
jadi.
Antara bidang fizik ialah fizik nukleur, fizik keadaan
pepejal,biofizik,elekronik,astronomi ,fizik plasma dan lain-lain.
Tujuan anda mempelajari fizik ialah untuk menjawab persoalanpersoalan berikut seperti:Mengapakah penyedut minuman kelihatan bengkok di dalam sebiji
gelas yang mengandungi air ?
Mengapakah kita merasai gerun apabila menaiki sebuah kereta yang
sedang bergerak laju menuruni bukit?
Bagaimanakah pelangi terbentuk?
Mengapakah penumpang-penumpang di dalam sebuah kereta
terhumban ke hadapan apabila kereta dihentikan dengan tiba-tiba?
Bagaimanakah logamaya terbentuk?
Bagaimanakah sebuah kapal terbang terangkat?
Untuk mempelajari fizik kita mesti menguasai kemahiran saintifik
(kemahiran proses sains dan kemahiran manupultaif),mengaplikasi
kaedah saintifik dan mengamalkan sikap saintifik.

Jisim

Simbol

Unit
asas

Simbol
Unit

Contoh
Alat

Masa
t
Suhu
Arus
Elektrik

T
I

Kuantiti Fizik Terbitan

Kuantiti Fizik terbitan ialah Kuantiti fizik yang boleh diterbitkan
daripada kuantiti-kuantiti asas melalui operasi darab atau bahagi atau
kedua-duanya.
Di antara contoh-contoh kuantiti fizik terbitan adalah seperti berikut:-

Kuantiti Fizik

Kuantiti
Terbitan

Pengertian Kuantiti Fizik

Kuantiti fizik ialah kuantiti boleh diukur.
Contohnya ialah suhu,tekanan,halaju dan sebagainya.

Luas

Kuantiti fizik terbahagi dua jenis iaitu kuantiti fizik asas dan kuantiti
fizik terbitan.

Halaju

Kuantiti Fizik Asas

Kuantiti fizik asas ialah kuantiti fizik yang tidak dapat
ditakrifkan(diterbitkan) dalam sebutan kuantiti -kuantiti fizik yang
lain atau tidak dapat diperolehi daripada gabungan dua kuantiti fizik
yang lain.

Ketumpatan
Daya
Cas elektrik

Terdapat lima kuantiti fizik asas seperti disenaraikan dalam jadual

berikut:-

Simbol

Dalam
sebutan
Kuantiti
Asas

Unit
terbitan

Simbol
Unit
Terbitan

Kuantiti terbitan
Kuantiti terbitan (derived quantities) adalah kuantiti fizikal
yang diperolehi dengan menggabungkan kuantiti asas. Ianya
boleh dilakukan dengan pendaraban atau pembahagian atau
kedua-duanya sekali.
Unit bagi kuantiti terbitan dikenali sebagai unit terbitan
(derived unit).
Jadual di bawah menunjukkan beberapa contoh kuantiti
terbitan dan unit terbitannya.Beberapa unit terbitan adalah
kompleks. Oleh itu, nama khas digunakan untuk
menggantikan unit-unit ini. Sebagai contoh, unit bagi kuantiti
terbitan, daya (force), ialah Newton (N).

C
D
8

Kerja
Luas

terbitan
asas

kg m 2 s - 2
m2

Tenaga kinetik diberi oleh rumus

E=mv2
di mana m = jisim dan v ialah halaju. Bilangan kuantiti asas
yang terlibat dalam rumus tenaga kinetik ialah
A
B
C

1
2
3

TUTORIAL 1
1

Manakah daripada yang berikut bukan

kuantiti asas?
A
C

B
D

Ampere
Saat
10

Penambahan atau penolakan

Penambahan atau penolakan atau kedua-duanya
Pendaraban atau pembahagian
Pendaraban atau pembahagian atau kedua-duanya

Miligram
Kilogram

11
B
D

Gram
Mikrogram

Panjang
Suhu

B
D

Masa
Jisim

12

A
B

Kuantiti fizik

Jenis

Unit S.I.

Momemtum
Suhu

terbitan
asas

Kg m s-2
o
C

kg 2 m
kg m 2

B
D

kg - 2 m
kg m - 2

kg s2
kg s

B
D

kg- 1 s 2
kg- 2 s-1

Pasangan kuantiti terbitan ialah

A
B
C
D

Yang manakah antara berikut benar mengenai suatu kuantiti

fizik?

Kaki persegi
Kilogram
Joule per minit
Kilogram per
meter padu

Tempoh ayunan bagi sebah neraca inersia diberi oleh

hubungan
T2= km
di mana
T = tempoh dan unitnya s ,
m = jisim dan unitnya kg
dan k =pemalar
maka unit bagi k ialah,
A
C

daya
isipadu
pecutan

Luas
Berat
Kuasa
Ketumpatan

Unit S.I.

Jika suatu kuantiti fizik diberi oleh rumus

M=ed2
di mana e unitnya kilogram manakala d unitnya meter, maka
unit bagi M ialah,
A
C

Di antara kuantiti terbitan berikut yang manakah merupakan

gabungan suatu kuantiti asas sahaja?
A
B
C

A
B
C
D

Kuantiti asas yang tidak terdapat dalam daya adalah

A
C

Celsius
Kilogram

Beberapa kuantiti fizik serta unit SI yang sepadan telah diberi

di bawah.Pasangan yang manakah benar?
Kuantiti Fizik

Unit asas bagi jisim adalah

A
C

Berat
Masa

Kuantiti terbitan dihasilkan daripada kuantiti asas dengan

operasi
A
B
C
D

B
D

Manakah antara berikut adalah bukan

unit asas?
A
C

Panjang
Arus elektrik

daya dan arus

tekanan dan suhu
kerja dan jisim
berat dan beza keupayaan

13 Antara kuantiti-kuantiti berikut yang manakah ialah kuantiti

asas?
A
B

Berat angkasawan di bulan adalah 10 N

Kuasa sebuah mentol elektrik ialah 60W

D
14

(i)

(b)

Panjang
Jisim
Masa

22

Kuasa = daya X sesaran

masa

Jam randek
Neraca Kimia
Pembaris meter

(a) Nyatakan kuantiti asas yang terkandung dalam

persamaan di atas.
(b)

16

Di antara kuantiti terbitan dan unit S.I yang manakah berikut

adalah benar?
A
B
C
D

17

18

21

B
D

Momemtum
Tekanan

Isipadu
Daya

B
D

50 biji butir-butir plumbum yang setiap satunya berjisim 0.5 g

dan berdiameter 0.2 mm dijatuhkan dari suatu tempat setinggi
8 m dan kemudiannya terkena satu blok plumbum nipis yang
berbentuk segiempat tepat dengan perimeternya 120 cm.
Semasa terkena blok plumbum suhu meningkat sebanyak 1.2 o
C dan menghasilkan tenaga haba sebanyak 320 J. Pecutan
buir-butir plumbum ketika jatuh adalah 10 ms-2.
Berdasarkan maklumat yang diberi kumpulkan semua kuantiti
terlibat yang dihitamkan dalam jadual di bawah.
Kuantiti
Asas

Kuantiti
Terbitan

Kuantiti
Skalar

Kuantiti
Vektor

Berat
Pecutan

Manakah antara kuantiti berikut adalah merupakan kuamttiti

vektor?.
A
C

20

23

Manakah antara kuantiti berikut adalah merupakan kuamttiti

skalar?.
A
C

19

Kuantiti cas unitnya A s

Halaju unitnya km j - 1
Pecutan unitnya cms- 2
Isipadu unitnya cm 3

Halaju
Daya

............................................................................
Nyatakan dalam sebutan unit asas bagi kuasa
............................................................................

Di antara kuantiti-kuantiti terbitan berikut yang manakah

hanya mempunyai kuantiti asas panjang dan masa sahaja.
A
B

Apakah unit S.I. bagi kuantiti cas

............................................................................

Kuasa seorang pelajar yang menaikki sebuah tangga diberi oleh

persamaan,

Di antara alat-alat yang diperlukan untuk menentukan

ketumpatan sekeping batu batu kecuali
A
B
C

kuantiti asas
...................................................................
kuantiti terbitan
...................................................................

(ii)

Kuantiti-kuantiti asas yang tidak terdapat dalam pecutan

adalah
A
B
C

15

C
Halaju kayuhan seorang pelumba basikal adalah 70
km j-1
Perimeter sebuah padang bola adalah yang dicatat oleh
seorang pelari 380 m

Kerja
Halaju

B
D

Kuasa
Jarak

24

Manakah antara kuantiti berikut adalah merupakan satu

pasangan kuamttiti vektorr?
A
B
C

Luas dan sesaran

Tekanan dan daya
Pecutan dan halaju

(a)

Arus elektrik yang mengalir dalam

suatu konduktor logam ditakrifkan oleh persamaan
berikut:

Berdasarkan Hukum Kegravitian Semesta daya tarikan F bagi

dua jasad yang berjisim m dan M masing-masing dengan r
ialah jarak antara kedua-dua jasad itu diberi oleh persamaan
F=GmM
r2
Berdasarkan persamaan di atas nyatakan
(a) satu contoh kuantiti terbitan dan satu contoh
kuantiti asas.

(b)

arus = cas
masa
Berdasarkan persamaan tersebut yang manakah
merupakan

unit-unit S.I.bagi F,m ,M dan r

(c)

unit S.I. bagi G