NC CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

THC HIN PHT TRIN BN VNG

VIT NAM
Bo co quc gia ti Hi ngh cp cao ca Lin Hp Quc
v Pht trin bn vng (RIO+20)

H NI, THNG 5 NM 2012

LI TA

Pht trin bn vng l xu th chung m ton nhn loi ang n lc hng ti. cng l mc tiu
chin lc quan trng m ng, Chnh ph v nhn dn Vit Nam quyt tm thc hin.
Pht trin bn vng tr thnh ng li, quan im ca ng, ch trng, chnh sch ca Nh
nc v c th hin r nt trong cc chin lc, quy hoch, k hoch pht trin kinh t - x hi
quc gia cng nh ca cc ngnh v a phng ca Vit Nam.
Sau 20 nm thc hin, c bit l sau gn 10 nm trin khai nh hng chin lc pht trin bn
vng, Vit Nam tn dng thi c thun li, vt qua nhiu kh khn, thch thc v t c
nhng thnh tu quan trng trn cc lnh vc kinh t, x hi v mi trng. t nc ra khi
tnh trng km pht trin, kinh t tng trng kh nhanh, i sng vt cht v tinh thn ca ngi
dn c ci thin. Cng tc bo v mi trng c quan tm v c mt c ci thin. V th
ca Vit Nam trn trng quc t c nng cao, to ra nhng tin quan trng pht trin
nhanh, bn vng, nng cao cht lng cuc sng ca nhn dn.
Tuy nhin, nhng thnh tu t c cha tng xng vi tim nng. Vit Nam vn ang phi i
mt vi nhng thch thc mang tnh ton cu nh an ninh nng lng, an ninh mng thng tin, an
ninh v ngun nc v bin i kh hu v.v...ang l s cn tr i vi tin trnh pht trin bn vng
ca Vit Nam. Vit Nam s phi tip tc n lc duy tr tnh bn vng ca nhng thnh qu pht
trin t c.
nh gi thnh tu v hn ch ca 20 nm thc hin pht trin bn vng l mt vic lm cn thit
khng ch i vi Vit Nam m cn i vi nhiu quc gia trn th gii nhm tng kt nhng kt
qu v cc bi hc kinh nghim, xc nh r nhng c hi, nhng thch thc v a ra nhng
nh hng, gii php tip tc thc hin thnh cng cc mc tiu pht trin bn vng.
Vi nhn thc mi, quyt tm mi v cch lm mi, Vit Nam tin tng rng pht trin bn vng
s l con ng tt yu v s c hin thc ha sinh ng, hiu qu trong qu trnh pht trin v
hi nhp ca t nc.
Vit Nam mong mun tip tc nhn c s hp tc, h tr v nhiu mt ca cng ng quc t,
nht l cc t chc quc t v cc nc pht trin vt qua nhng thch thc, hng ti mt
nn kinh t xanh, hon thin h thng th ch, tip tc pht trin bn vng t nc.

TH TNG CHNH PH
NC CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

NGUYN TN DNG

MC LC
Cc ch vit tt

Danh sch hnh

10

Danh sch bng

10

Danh sch khung

10

Li gii thiu

11

Tm tt

13

PHN TH NHT: TON CNH 20 NM THC HIN

PHT TRIN BN VNG VIT NAM

21

Pht trin th ch

21

Cc chnh sch nhm thc hin pht trin bn vng

21

nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam

(Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam)

24

nh hng chin lc pht trin bn vng ca ngnh v a phng

25

H thng t chc

26

Lng ghp pht trin bn vng trong cc chin lc, quy hoch
v k hoch pht trin kinh t - x hi v pht trin ngnh

26

S tham gia ca cc bn lin quan trong thc hin pht trin bn vng Vit Nam

27

PHN TH HAI: NHNG THNH TU T C V HN CH

34

nh gi chung

34

Thnh tu

34

Hn ch

38

Thc hin 19 lnh vc u tin trong nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam

40

Thc hin cc cam kt quc t

45

PHN TH BA: HNG TI NN KINH T XANH PHT TRIN BN VNG

52

Thch thc i vi pht trin bn vng Vit Nam

52

Tng trng xanh - con ng tng trng kinh t bn vng

56

Xu th ton cu

56

nh hng Tng trng xanh ca Vit Nam

57

Hon thin khung th ch cho pht trin bn vng

60

Cam kt i vi nhng vn ton cu khc

61

PHN TH T: NHNG BI HC KINH NGHIM

V KHUYN NGH CA VIT NAM

67

Nhng bi hc kinh nghim ca Vit Nam

67

Khuyn ngh ca Vit Nam

69

Kt lun

72

Ph lc

73

CC CH VIT TT
VIT TT TING VIT
BKH

Bin i kh hu

BVMT

Bo v mi trng

CTNS 21

Chng trnh ngh s 21

DSH

a dng sinh hc

KT - XH

Kinh t - X hi

KH & CN

Khoa hc v Cng ngh

PTBV

Pht trin bn vng

LHQ

Lin Hp Quc

SDNL TK&HQ

S dng nng lng tit kim v hiu qu

VIT TT TING ANH

ASEAN

Hip hi cc quc gia ng Nam

CITES

Cng c v Bun bn quc t cc loi ng thc vt hoang d c nguy c tuyt chng

CPRGS

Chin lc ton din v Tng trng v Xa i gim ngho

ECOSCO

Hi ng Kinh t - X hi ca Lin Hp Quc

GDP

Tng sn phm quc ni

GDI

Ch s pht trin lin quan n gii

HIV/AIDS

Virus suy gim min dch ngi/Hi chng suy gim min dch ngi

HDI

Ch s pht trin con ngi

MDG

Mc tiu Pht trin Thin nin k

NTP - RCC

Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi bin i kh hu

NGO

T chc Phi chnh ph

ODA

H tr pht trin chnh thc

RIO+20

Hi ngh cp cao ca Lin Hp Quc v Pht trin bn vng, 2012

UNCSD

y ban Lin Hp Quc v Pht trin bn vng

UNDP

Chng trnh Pht trin Lin Hp Quc

UNEP

Chng trnh Mi trng Lin Hp Quc

UNCCD

Cng c Chng sa mc ha ca Lin Hp Quc

UNFCCC

Cng c khung ca Lin Hp Quc v Bin i kh hu

UN - REDD

Chng trnh gim pht thi kh nh knh thng qua n lc hn ch mt rng

v suy thoi rng ca Lin Hp Quc
9

DANH SCH HNH

Hnh 1

Chng trnh ngh s 21 quc gia v a phng

25

Hnh 2

Hi ngh Pht trin bn vng ton quc ln th ba (H Ni, ngy 6 - 7/1/2011)

34

Hnh 3

Tng trng GDP v GDP/u ngi hng nm ca Vit Nam

35

Hnh 4

C s vt cht trong h thng gio dc c tng cng

36

Hnh 5

T l ngho ca Vit Nam (%) qua cc nm (theo chun ngho c)

36

Hnh 6

D n trng rng ngp mn Sc Trng

38

Hnh 7

Chng trnh nc sch v v sinh mi trng nng thn

38

Hnh 8

Mt s khu Ramsar in hnh ca Vit Nam

45

Hnh 9

Din bin din tch v che ph rng giai on 1990 - 2009

47

Hnh 10

Vn Quc gia Ba B c cng nhn l khu Ramsar th 3 ca Vit Nam (2011)

47

Hnh 11

Kch bn BKH v nc bin dng (2011) l c s xy dng k hoch

hnh ng thc hin NTP - RCC

47

Hnh 12

Hoang mc ha l mt thch thc ln trong pht trin bn vng Vit Nam

48

Hnh 13

Thin tai (bo lt, hn hn...) gia tng di tc ng ca BKH

53

Hnh 14

Bom mn cn tn ti trn 63 tnh thnh

55

Hnh 15

Kt qu kim k kh nh knh nm 2000 theo tng lnh vc

(theo CO2 tng ng)

59

Hnh 16

Pht thi kh nh knh nm 2000 3 lnh vc chnh

v d tnh pht thi cho cc nm 2010, 2020 v 2030

59

Hnh 17

Tim nng nng lng ti to ang c nghin cu khai thc

62

Hnh 18

Thit hi do thin tai trong thi k 2000 - 2009

66

DANH SCH BNG

Bng 1

Hin trng cp nc hp v sinh nng thn giai on 2005 - 2010

38

Bng 2

Tm tt cc thnh tu v hn ch trong thc hin 19 lnh vc u tin

ca nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam

40

DANH SCH KHUNG

Khung 1

Gii khoa hc ng gp cho pht trin bn vng

30

Khung 2

D n s dng hiu qu nng lng cho cc doanh nghip nh v va

(PECSME), 2006 - 2010

32

Khung 3

Chng trnh gim pht thi kh nh knh thng qua n lc hn ch mt rng

v suy thoi rng ti Vit Nam ca Lin Hp Quc (UN-REDD), 2009 - 2012

33

10

LI GII THIU

Vit Nam tham gia Hi ngh Thng nh Tri t v Mi trng v Pht trin ti Rio de Janeiro, Brazin
nm 1992, Hi ngh Thng nh Th gii v Pht trin bn vng Johannesburg, Nam Phi nm 2002,
k Tuyn b Rio v Mi trng v Pht trin, Chng trnh ngh s 21 ton cu ng thi cam kt
thc hin pht trin bn vng.
Trong 20 nm thc hin pht trin bn vng t nc, nht l sau khi nh hng chin lc pht trin
bn vng (Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam) c ban hnh (ngy 17 thng 8 nm 2004), Vit
Nam t c nhiu thnh tu ng k trn cc lnh vc kinh t, x hi v mi trng. Bn cnh ,
cng cuc thc hin pht trin bn vng Vit Nam vn cn nhiu hn ch, thch thc.
Trong giai on hin nay, Vit Nam ang tng bc cng vi cng ng quc t quyt tm vt qua cc
thch thc, ro cn, hng ti mt nn kinh t xanh pht trin bn vng.
tin ti Hi ngh cp cao ca Lin Hp Quc v pht trin bn vng (RIO+20) s c t chc vo
thng 6 nm 2012 nhm nh du 20 nm chng ng thc hin pht trin bn vng t sau Hi ngh RIO
nm 1992, Bo co Thc hin Pht trin bn vng Vit Nam c xy dng vi cc mc ch sau:

nh gi ton cnh 20 nm thc hin pht trin bn vng v nhng thnh tu v hn ch trong thc
hin pht trin bn vng Vit Nam;

a ra nhng quan im v cam kt ca Vit Nam i vi nhng vn ton cu s c bn tho

ti Hi ngh v cc gii php vt qua cc thch thc mi ny sinh trong giai on hin nay,
hng ti nn kinh t xanh, ng ph vi bin i kh hu pht trin bn vng;

a ra nhng bi hc kinh nghim v khuyn ngh ca Vit Nam cho y ban Lin Hp Quc v
Pht trin bn vng.

Bo co ny c xy dng trn c s mt qu trnh tham vn thng xuyn v hiu qu gia cc c quan

B, ngnh ca Chnh ph vi cc t chc ca Lin Hp Quc, cng ng cc nh ti tr quc t, cc t
chc x hi dn s, cc nh nghin cu trong v ngoi nc. Thng qua Bo co ny, Vit Nam mun
chia s vi cng ng quc t nhng kinh nghim ca mnh trong thc hin pht trin bn vng, ng
thi mong mun tip tc c hp tc v nhn c s h tr, nht l nhng h tr v ngun lc ti chnh
v k thut, ca cng ng quc t tip tc thc hin pht trin bn vng trong bi cnh nhng cuc
khng hong mi ny sinh trong th k 21 hin nay.

11

12

TM TT

TON CNH 20 NM THC HIN PHT TRIN BN VNG VIT NAM

Pht trin th ch
Cc chnh sch nhm thc hin pht trin bn vng Vit Nam
thc hin cc mc tiu PTBV Vit Nam, hng lot chnh sch c ban hnh trong cc lnh vc
kinh t, x hi, mi trng v thc hin cc cam kt quc t v PTBV m Vit Nam k kt.
Trong cc vn bn ny, quan im PTBV ca Vit Nam c khng nh, c bit r nt trong Chin
lc Pht trin kinh t - x hi 1991 - 2000; Ch th s 36-CT/TW ngy 25/6/1998 ca B Chnh tr v
tng cng cng tc bo v mi trng trong thi k cng nghip ho, hin i ho t nc v c ti
khng nh trong cc vn kin ca i hi i biu ton quc ln th IX , X v XI ca ng Cng sn
Vit Nam. Chin lc Pht trin kinh t - x hi 2011 - 2020 cng nhn mnh Pht trin nhanh gn lin
vi PTBV, PTBV l yu cu xuyn sut trong Chin lc. PTBV tr thnh ng li, quan im ca
ng v chnh sch ca Nh nc. thc hin mc tiu PTBV t nc, Chnh ph Vit Nam ban
hnh "nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam" (Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam).
CTNS 21 ca mt s ngnh v a phng cng c xy dng v ban hnh.
Trong giai on va qua, Vit Nam k nhng cng c quc t c lin quan ti PTBV. Cc cam kt
ny c Chnh ph giao cho cc B, ngnh c lin quan lm u mi, chu trch nhim qun l, phi
hp t chc, lng ghp trong cc k hoch v chng trnh pht trin cc cp thc hin.
H thng t chc
Hi ng Pht trin bn vng quc gia c thnh lp, c chc nng t vn, gip Th tng Chnh
ph ch o t chc thc hin nh hng chin lc pht trin bn vng trong phm vi c nc v gim
st, nh gi vic thc hin cc mc tiu PTBV Vit Nam theo nh hng chin lc pht trin bn
vng. Ban Ch o/Hi ng PTBV v Vn phng PTBV cng c thnh lp mt s B, ngnh v
a phng trin khai thc hin nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam. Vit Nam
cng thnh lp Hi ng Doanh nghip v s pht trin bn vng Vit Nam (VBCSD) nhm xy dng
mt cng ng doanh nghip Vit Nam bn vng, nng ng v hi nhp thnh cng trong th k 21,
gp phn vo s pht trin bn vng ca quc gia.
Lng ghp pht trin bn vng trong cc chin lc, quy hoch v k hoch pht trin kinh t - x hi
v pht trin ngnh
Trong qu trnh thc hin PTBV, cc nguyn tc v mc tiu PTBV quc t c c th ha ph hp
vi iu kin ca Vit Nam v c lng ghp vo nhng chin lc, quy hoch v k hoch pht trin
KT - XH ca quc gia, cng nh ca cc B, ngnh v a phng trong gn kt v hi ha cc mc
tiu, ch tiu kinh t, x hi, mi trng.
13

S tham gia ca cc bn lin quan trong thc hin pht trin bn vng Vit Nam
Huy ng ton dn tham gia thc hin PTBV l nt c trng trong t chc thc hin CTNS 21 ca Vit
Nam v l yu t quan trng quyt nh s thnh cng ca tin trnh PTBV Vit Nam.
Vit Nam, cc t chc x hi dn s c pht trin rng ri, c t chc cht ch v nhiu kinh nghim
hot ng. Cc t chc x hi dn s u la chn nhng mc tiu PTBV, mc tiu MDG lm phng
hng chnh cho hot ng ca mnh. Cc t chc ny ng vai tr l tr ct huy ng s tham gia ca
nhn dn v t chc cc hot ng hng ti PTBV. S pht trin mnh m ca cng ng doanh nghip
Vit Nam trong thi gian qua cng c nhng ng gp quan trng trong tin trnh PTBV ca t nc.
Bn cnh , cc t chc quc t song phng v a phng h tr tch cc cho Chnh ph Vit Nam
trong vic thc hin PTBV. PTBV c lng ghp trong chin lc hp tc pht trin ca cc nh ti tr.

NHNG THNH TU T C V HN CH

nh gi chung
Trong nhng nm qua, nht l sau khi ban hnh nh hng chin lc pht trin bn vng, Vit Nam
t c nhiu thnh tu ng k trong c ba tr ct v kinh t, x hi v mi trng ca PTBV v
c tng kt trong cc Hi ngh Pht trin bn vng ton quc ln th nht (12/2004), ln th hai
(5/2006) v ln th ba (1/2011).
V kinh t
Vit Nam c cng ng quc t nh gi l mt trong s cc nc ang pht trin t c nhng
thnh tu ni bt trong ci cch kinh t hng ti tng trng v gim ngho. Tc tng GDP bnh qun
hng nm t 7,85% trong giai on 2000 - 2008. Quy m ca nn kinh t v nng lc sn xut cc
ngnh u tng. GDP bnh qun u ngi nm 2011 l trn 1200 la M, tng gp 3 ln so vi nm
2000. Vit Nam t v tr nhm nc ngho bc sang nhm nc c mc thu nhp trung bnh.
V x hi
Cng tc xo i gim ngho, dn s, bo v v chm sc sc khe ngi dn, gio dc - o to v to
vic lm cho ngi lao ng u t c nhng thnh tu bc u ng khch l. An sinh x hi c
ch trng nhm m bo n nh i sng v sn xut ca nhn dn, c bit trong tnh hnh lm pht
cao, nhiu thin tai. Vit Nam hon thnh mc tiu ph cp gio dc tiu hc theo chun ph cp ca
quc gia vo nm 2000. T l ngho gim mnh t 28,9% nm 2002 xung cn 9,45% nm 2010, bnh
qun c nc mi nm gim 2% s h ngho. Ch s bnh ng gii ca Vit Nam kh cao so vi cc
quc gia c cng mc pht trin v thu nhp. Ch s HDI cng c ci thin qua cc nm.
V mi trng
H thng chnh sch, php lut v BVMT c xy dng kh y v ton din. H thng c quan
qun l nh nc v bo v mi trng t Trung ng n a phng tng bc c kin ton v
i vo hot ng n nh. Kinh ph cho cng tc BVMT c tng cng. Nhiu ni dung v phng

14

nga, kim sot nhim v bo tn a dng sinh hc t c nhng kt qu ng khch l. Vic lng
ghp cc vn v mi trng t giai on lp chin lc, quy hoch, k hoch v giai on chun b
u t cc d n gp phn hn ch v gim thiu nhim mi trng.
nh gi mt cch tng th, nhng thnh tu pht trin kinh t thi gian qua to ngun lc cho vic
gii quyt thnh cng hng lot cc vn x hi: xo i gim ngho, pht trin gio dc, chm sc sc
kho, hon thnh cc Mc tiu Pht trin Thin nin k nhm khng ngng nng cao cht lng cuc
sng ngi dn. Cc hot ng pht trin KT - XH trong thi gian qua bc u gn kt vi BVMT
v cc mt th ch chnh sch, t chc - qun l, x hi ho v hp tc quc t. Bng vic lng ghp cc
mc tiu PTBV vo cc chin lc, quy hoch, k hoch, chng trnh pht trin KT - XH v ca cc
ngnh, tnh bn vng ca s pht trin hay ni cch khc l s kt hp cht ch, hp l, hi ha gia 3
mt: pht trin kinh t, pht trin x hi v bo v mi trng bc u c xc lp v khng nh
mnh m trong thc t.
Thc hin 19 lnh vc u tin trong nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam
nh hng chin lc PTBV Vit Nam a ra 19 lnh vc hot ng u tin thuc ba tr ct kinh t,
x hi, mi trng. Trong thi gian qua, nhiu chnh sch c ban hnh nhm trin khai thc hin
19 lnh vc u tin ni trn. Nhiu lnh vc c thc hin c kt qu tt. Tuy nhin, mt s lnh vc
cn gp kh khn nn kt qu thc hin cn hn ch.
Thc hin cc cam kt quc t
Vit Nam tham gia nhiu cam kt quc t v PTBV: Cng c Ramsar v cc vng t ngp nc c
tm quan trng quc t, Cng c khung ca Lin Hp Quc v Bin i kh hu v Ngh nh th Kyoto,
Cng c Chng sa mc ha ca Lin Hp Quc, Cng c Vienna v Bo v tng - zn v Ngh nh
th Montreal v cc cht lm suy gim tng - zn, Cng c v Bun bn quc t cc loi ng thc
vt hoang d c nguy c tuyt chng, Cng c Basel v kim sot vic vn chuyn xuyn bin gii cc
cht thi nguy hi v tiu hy chng, Cng c Stockholm v cc cht nhim hu c kh phn hy, Mc
tiu Pht trin Thin nin k v Gia nhp WTO. Trong thi gian qua, Vit Nam trin khai thc hin cc
cam kt quc t ny mt cch nghim tc v c hiu qu.

HNG TI NN KINH T XANH PHT TRIN BN VNG

Thch thc i vi PTBV Vit Nam

tip tc thc hin cc mc tiu PTBV t nc, Vit Nam ang phi i mt vi nhiu thch thc ang
tn ti hoc mi pht sinh, bao gm:
Tc ng ca khng hong ti chnh, bin ng gi lng thc v nng lng
Trong cc nm 2007 - 2010, th gii phi i mt vi ba kh khn nghim trng: khng hong ti chnh,
bin ng tng gi nhin liu v gi lng thc trn quy m ton cu. Do vy, vic thc hin PTBV ca
Vit Nam tr nn phc tp hn bi tc ng tiu cc ca cc kh khn ny, trong nghim trng nht
l khng hong ti chnh ton cu.
15

Bin i kh hu
Vit Nam c cho l mt trong s rt t quc gia trn th gii chu nh hng nng n nht ca bin i
kh hu. Trong thi gian qua, BKH hin hu ngy cng r rt, nht l s gia tng thin tai v gy
nhiu thit hi v ngi v ca cho nhiu khu vc, c bit l ven bin min Trung.
Ti nguyn thin nhin ngy cng cn kit
Trong thi gian qua, do nhng nguyn nhn khc nhau, ti nguyn thin nhin, nht l ti nguyn nc,
ti nguyn a dng sinh hc b suy thoi nghim trng. mt s a phng, ti nguyn t, ti nguyn
khong sn b khai thc n mc cn kit hoc rt lng ph.
nhim mi trng
Mi trng b suy thoi ko di do hu qu ca chin tranh (bom mn v cht c da cam/Dioxin) v
nhim mi trng do qu trnh pht trin KT - XH hin nay l mt thch thc rt nghim trng i vi
Vit Nam trong tin trnh PTBV.
Sn xut v tiu dng cn nhiu lng ph v khng hiu qu
Sn xut v tiu dng trong thi gian qua phn ln cn cha tun th chnh sch thn thin vi mi
trng. Trong sn xut, nhiu ngnh v a phng, c bit l cc lng ngh vn ang s dng cc
cng ngh sn xut c, c mc tiu hao ln v vt t v nng lng nn lm gim hiu qu sn xut,
gim sc cnh tranh ca nn kinh t. Trong tiu dng, li sng hng th, tiu xi lng ph vn cn ph
bin mt b phn dn c, nht l thnh th. y l mt thch thc ln cho qu trnh hng ti nn
kinh t xanh PTBV hin nay.
Tng trng xanh - con ng tng trng kinh t bn vng
Tng trng xanh l mt ni dung ca Chin lc Pht trin bn vng Vit Nam giai on 2011 - 2020
nhm m bo pht trin kinh t theo hng hiu qu v bn vng, ng thi gp phn gim nh v
phng chng tc ng ca BKH trong giai on hin nay.
Vit Nam hin ang xy dng Chin lc Tng trng xanh nhm thc y qu trnh ti c cu nn kinh
t tin ti vic s dng hiu qu ti nguyn thin nhin, gim pht thi kh nh knh thng qua nghin
cu v p dng cng ngh xanh, hin i ph hp, pht trin h thng c s h tng nng cao hiu
qu nn kinh t, ng ph vi BKH, gp phn xa i gim ngho v to ng lc thc y pht trin
kinh t mt cch bn vng.
Chin lc Tng trng xanh c mc tiu l Thay i m hnh tng trng kinh t theo hng tn dng
li th so snh, nng cao hiu qu v sc cnh tranh ca nn kinh t, c th:

16

Ti cu trc v hon thin th ch theo hng khuyn khch cc ngnh kinh t s dng hiu qu
nng lng v ti nguyn thin nhin vi gi tr gia tng cao, hn ch nhng ngnh s dng lng
ph ti nguyn thin nhin, gy nhim mi trng v mt cn bng sinh thi;

Nghin cu, ng dng ngy cng rng ri cng ngh tin tin, ph hp nhm s dng hiu qu hn ti
nguyn thin nhin, gim cng pht thi kh nh knh, gp phn ng ph hiu qu vi bin i kh hu;

Nng cao i sng nhn dn thng qua to thm vic lm t cc ngnh cng nghip, nng nghip,

dch v xanh v ci thin cht lng cuc sng thng qua vic xy dng h tng xanh, li sng thn
thin vi mi trng.
t c mc tiu nh trn, cc hot ng tng trng xanh trong thi gian sp ti s tp trung vo
3 nhm nhim v sau: i) Xanh ha sn xut; ii) Gim cng pht thi kh nh knh trn n v GDP
v tng t l s dng nng lng ti to; iii) Xanh ha li sng v tiu dng bn vng.
Hon thin khung th ch cho pht trin bn vng
T sau Hi ngh Thng nh Tri t RIO 1992 n nay, Vit Nam c nhiu n lc trong vic hnh
thnh v pht trin h thng th ch ph hp vi yu cu ca pht trin bn vng. Pht trin bn vng
trong tng lai tip tc l ni dung xuyn sut ca chin lc pht trin di hn ca Vit Nam, ng thi,
tng trng xanh s l mt ni dung quan trng ca PTBV cn c lng ghp trong chin lc pht trin
di hn nhm gp phn gim nh tc ng ca BKH trong giai on hin nay. Khung th ch ca pht
trin bn vng trong thi gian ti cn c tip tc ci cch, hon thin nhm khc phc cc quan im,
chnh sch v ni dung hnh ng cha ph hp trong thi gian qua. Trong qu trnh ci cch v hon
thin khung th ch cho pht trin bn vng, cn qun trit nhng nguyn tc ch o nh sau:
(i) Khung th ch m Vit Nam theo ui phi bo m s hi ha gia cc lnh vc kinh t, x hi v
mi trng ca PTBV, c gn kt bng th ch quc gia ng thi ph hp vi thng l quc t v
cn c trin khai theo nhng vng lnh th rng ln (vng kinh t v cc lu vc sng) hng ti
s pht trin v con ngi trong tng lai.
(ii) Khung th ch pht trin bn vng trong thi gian ti phi c tm di hn, khc phc cc chnh sch
mang tnh chp v, i ph, c xy dng mt cch chia ct, thiu phi hp trong vng v c nc, hoc
khng ph hp vi bi cnh hi nhp quc t hin nay. c bit, khung th ch phi phi hp c cc
thnh tu quan trng khi trin khai Chng trnh ngh s 21 v cc cng c m Vit Nam tham gia.
(iii) Trong khung th ch mi, cn ch cc gii php lin quan n mi trng php l v h thng t
chc, qun l hin i.
V h thng cc quy nh php l, cn thng qua Bn Hin php mi, trong c nhng quy nh c
i mi theo quan im pht trin bn vng, tng trng xanh v s tham gia ca ngi dn vi t cch
ch th ca t nc, vi c ch dn ch v h thng phn cp phi tp trung ha rng ri... ng thi t
, iu chnh hoc b sung h thng cc lut v vn bn quy nh php lut khc phn nh quan im
pht trin bn vng nh l mt quan im xuyn sut trong cng cuc pht trin t nc. c bit, cn
c s iu chnh i vi cc chnh sch, quy nh lin quan n thc y ti cu trc nn kinh t tng
trng bn vng, to thm nhiu vic lm, nng cao thu nhp cho ngi dn, nng cao hiu qu s dng
ti nguyn v bo v mi trng, hnh thnh li sng, sn xut v tiu dng bn vng.
V h thng t chc, qun l, cn xy dng h thng qun l, gim st c s tham gia ca ngi dn
v cc t chc x hi dn s mt cch rng ri, bo m c ch gim st quyn lc v dn ch rng ri.
i vi cc vn h trng, cn c s tham vn ca ton dn theo c ch dn ch trc tip.
Cam kt i vi nhng vn ton cu khc
Cc vn bc xc s c tho lun trong Hi ngh RIO+20 (nng lng, th, lng thc, nc, bin,
thin tai) thc s l nhng thch thc ln cho PTBV trn phm vi ton cu cng nh mi quc gia
trong c Vit Nam. Chnh ph Vit Nam , ang v s tip tc ban hnh cc chnh sch v cc k
hoch, chng trnh quc gia gii quyt nhng kh khn, thch thc nhm thc hin PTBV t nc.
17

NHNG BI HC KINH NGHIM V KHUYN NGH CA VIT NAM

Nhng bi hc kinh nghim ca Vit Nam

Bi hc th nht: S cam kt mnh m ca Chnh ph i vi pht trin bn vng
Bi hc quan trng nht trong tin trnh PTBV ca Vit Nam chnh l s cam kt mnh m v quyt tm
ca Vit Nam thc hin cc mc tiu PTBV. Vit Nam cam kt mnh m t Trung ng n a phng
vi vic thc hin PTBV theo cch tip cn h thng v tng hp; quc gia ha cc mc tiu PTBV quc
t v lng ghp vo chin lc, k hoch v cc chng trnh pht trin ca quc gia.
Bi hc th hai: Huy ng s tham gia ca cc nhm x hi chnh trong thc hin pht trin bn vng
Huy ng s tham gia ca ton dn trong thc hin PTBV l mt trong nhng yu t quan trng quyt
nh s thnh cng ca tin trnh PTBV Vit Nam. Vi cch tip cn mi trong cng tc lp k hoch
v chnh sch, ngi dn (thng qua cc t chc x hi dn s) c khuyn khch v tch cc tham gia
vo qu trnh tham vn k hoch, tham vn chnh sch. Thng qua , chnh ngi dn tham gia thc hin
thnh cng cc mc tiu PTBV. Qu trnh tham gia ca ngi dn cng gp phn tch cc vo nng
cao hiu qu s dng cc ngun lc h tr, trnh lng ph, tht thot vo nhng chi tiu khng hiu qu
hoc khng ph hp vi quy nh ca cc chng trnh pht trin.
Pht huy dn ch c s, to s ng thun trong x hi, khi dy sc mnh tng hp ca ton dn tc,
huy ng v s dng c hiu qu mi ngun lc cho pht trin t nc l mt bi hc quan trng cho
mi thng li ca Vit Nam.
Bi hc th ba: Kt hp pht huy ni lc vi hp tc quc t
Vit Nam lun ch trng kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i, kt hp ni lc vi hp tc
quc t pht trin t nc. Trong cng tc i ngoi, Vit Nam lun gi quan im nht qun:
ch ng v tch cc hi nhp quc t; l bn, i tc tin cy v thnh vin c trch nhim trong cng
ng quc t. Trong tin trnh PTBV, Vit Nam lun ch ng v tch cc tham gia cc hot ng hp
tc quc t v PTBV v thc hin y cc cng c quc t k kt. Chnh ph ch trng tip tc
thc hin cc chnh sch i mi, thu ht s tham gia ca cc c nhn, t chc quc t trong vic thc
hin nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam; tng cng hp tc trong cc lnh vc gio
dc - o to, khoa hc - cng ngh, c bit l chuyn giao cc cng ngh sn xut sch v thn thin
vi mi trng; tham gia tch cc cc din n, hot ng BVMT v PTBV ton cu; hp tc cht ch
vi cc nh ti tr, cc t chc quc t nhm s dng c hiu qu ngun h tr pht trin chnh thc
(ODA) cho mc tiu PTBV.
Khuyn ngh ca Vit Nam
Trn phng din pht trin bn vng ni chung, Vit Nam c mt s khuyn ngh i vi Lin Hp
Quc nh sau: (i) LHQ cn a ra tp hp cc Mc tiu Pht trin bn vng phn nh s hi ha ba kha
cnh ca pht trin bn vng, ph hp vi nhng nguyn tc ca Chng trnh ngh s 21, mang tnh
ph cp v p dng c cho tt c cc quc gia nhng cho php cc cch tip cn ph hp cho mi quc

18

gia ty theo bi cnh v iu kin ca mnh; (ii) u tin pht trin bn vng trong phn b ngun lc
ph hp vi cc u tin v nhu cu ca cc nc ang pht trin v tng ng k ti tr cho cc nc
ang pht trin thc hin pht trin bn vng, tng cng chuyn giao cng ngh, o to, pht trin
ngun nhn lc t cc nc pht trin cho cc nc ang pht trin thc hin cc mc tiu pht trin
bn vng; (iii) Tng cng s hp tc/phi hp cp quc gia, khu vc v quc t trong thc hin pht
trin bn vng, gim st cc ngun lc cho pht trin bn vng; (iv) Tng cng s tham gia ca cc
nhm x hi chnh trong thc hin pht trin bn vng; Tng cng nng lc v s tham gia ca cc nh
khoa hc t cc nc ang pht trin trong cc qu trnh nh gi pht trin bn vng ton cu; (v) Tng
cng s hp tc cht ch ca cc t chc kinh t v ti chnh quc t bo m rng cc nc ang
pht trin, c bit l cc nc km pht trin nht c th hng li t li th ca h thng thng mi
a phng v s ha nhp vo th trng ton cu.
i vi kinh t xanh trong bi cnh pht trin bn vng v xa ngho, Vit Nam khuyn ngh Lin
Hp Quc cn phi: (i) a ra khi nim thng nht v kinh t xanh; (ii) Xy dng v thc hin cc th
ch, chnh sch ton cu v khu vc, cc c ch tng cng hp tc a phng, song phng pht trin
kinh t xanh; (iii) To dng mt din n quc t chia s kin thc, kinh nghim, xy dng v thc hin
cc th ch, chnh sch ton cu v khu vc nhm thc hin kinh t xanh; (iv) Phi hp vi cc t chc quc
t lin quan khc h tr cc nc ang pht trin, trong c Vit Nam v kinh t xanh; (v) Tng cng
h tr chuyn giao cng ngh, h tr k thut, o to, pht trin ngun nhn lc thc hin kinh t xanh t
cc nc pht trin cho cc nc ang pht trin.
V khung th ch cho pht trin bn vng, Vit Nam c mt s khuyn ngh sau: (i) LHQ cn tng
cng hn na vai tr v nhim v tt c cc cp trong thc hin pht trin bn vng; cng c v pht
trin h thng cc c quan ca LHQ v pht trin bn vng khu vc; (ii) Cn phi ci t v tng cng
vai tr ca Hi ng Kinh t - X hi ca LHQ (ECOSOC), y ban Pht trin bn vng ca LHQ
(UNCSD) v Chng trnh Mi trng ca LHQ (UNEP). Tng cng nng lc cho Chng trnh Mi
trng LHQ hoc thnh lp mt c quan chuyn mn ca LHQ v mi trng; (iii) Tng cng nng
lc th ch pht trin bn vng cho cc chnh ph, cc Hi ng quc gia v pht trin bn vng thng
qua cc gi h tr k thut; (iv) Thc y khung th ch tng cng hp tc u t vo lnh vc mi
trng, kinh t v x hi ca cc nc pht trin vi cc nc ang pht trin.
ng thi, Vit Nam mong mun c cc nc, cc t chc v bn b quc t tip tc h tr Vit
Nam v cc mt: (i) Phi hp chnh sch pht trin bn vng mt cch ton din v c nhng n lc tp
th trong cc vn lin quan n pht trin bn vng trong phm vi lin quc gia, vng ng Nam ,
Chu - Thi Bnh Dng v quc t cng ng ph vi bin i kh hu, hng ti tng trng
xanh, gi gn, bo tn Tri t - ngi nh chung ca nhn loi; (ii) Tng cng h tr pht trin chnh
thc (ODA) cng nh a dng ha cc hnh thc h tr gip Vit Nam c v ngun lc vt cht, cng
nh t vn, h tr v kinh nghim Vit Nam ngy cng thc hin tt hn, ton din hn chin lc
pht trin bn vng quc gia, trong c xy dng v trin khai Chin lc Tng trng xanh, bo m
tng trng bn vng, thc hin gim ngho bn vng, ng ph thnh cng vi cc tc ng xu ca bin
i kh hu, a Vit Nam tip tc pht trin bn vng.

19

KT LUN

Trong hai mi nm qua, c bit l 10 nm gn y, Vit Nam tn dng thi c thun li, vt qua
nhiu thch thc kh khn thc hin PTBV t nc v t c nhng thnh tu to ln v kinh t,
x hi v mi trng. Nhng thnh tu ni bt ca Vit Nam trong thi gian qua l kt qu tng hp ca
nhiu yu t trong quan trng l cam kt mnh m v quyt tm ca Vit Nam, s huy ng ti a
cc ngun lc trong nc v s dng hiu qu h tr ca cng ng cc nh ti tr quc t, ng thi
khi dy s tham gia v ng gp tch cc ca mi tng lp nhn dn trong vic thc hin cc mc tiu
PTBV. Bn cnh nhng kt qu t c, trong thc thi PTBV cng cn nhiu yu km, bt cp. Nhng
thnh tu t c cha tng xng vi tim nng.
Trong giai on hin nay, PTBV Vit Nam ang ng trc nhiu kh khn thch thc ln c tnh cht
ton cu: khng hong ti chnh, nng lng, vn an ninh lng thc, BKH cng nh nhng thch
thc ch quan khc ca t nc. Vit Nam s tip tc thc hin cc mc tiu pht trin bn vng v cc
cam kt quc t thng qua cc gii php tng th: (i) Tip tc hon thin h thng th ch pht trin bn
vng; nng cao cht lng qun tr quc gia i vi pht trin bn vng t nc; (ii) Tng cng cc
ngun lc ti chnh thc hin pht trin bn vng; (iii) Tuyn truyn, gio dc, nng cao nhn thc
v pht trin bn vng; (iv) Tng cng nng lc qun l v thc hin pht trin bn vng; (v) Nng cao
vai tr, trch nhim v tng cng s tham gia ca cng ng doanh nghip, cc t chc chnh tr - x
hi, t chc x hi - ngh nghip, t chc phi chnh ph v cng ng dn c trong thc hin pht trin
bn vng; (vi) Pht trin ngun nhn lc cho thc hin pht trin bn vng; (vii) Tng cng vai tr v
tc ng ca khoa hc v cng ngh, y mnh i mi cng ngh trong thc hin pht trin bn vng;
(viii) M rng hp tc quc t.
Vit Nam mong mun tip tc nhn c s hp tc v h tr v mi mt ca cng ng quc t, ng
hnh cng Vit Nam hng ti tng trng xanh, thc hin gim ngho bn vng, ng ph thnh cng
vi tc ng ca bin i kh hu, a Vit Nam tip tc pht trin bn vng.

20

PHN TH NHT

TON CNH 20 NM THC HIN

PHT TRIN BN VNG VIT NAM

PHT TRIN TH CH

Cc chnh sch nhm thc hin pht trin bn vng Vit Nam
thc hin cc mc tiu pht trin bn vng Vit Nam, hng lot chnh sch c ban hnh trong
cc lnh vc kinh t, x hi, mi trng v thc hin cc cam kt quc t v PTBV m Vit Nam k
kt (Ph lc 1).
Trong cc vn bn ny, quan im pht trin bn vng ca Vit Nam c khng nh, c bit r nt
trong Chin lc pht trin kinh t - x hi 1991 - 2000 c i hi i biu ton quc ln th VII ca
ng Cng Sn Vit Nam (i hi VII) thng qua, theo ch trng Tng trng kinh t phi gn
lin vi tin b v cng bng x hi, pht trin vn ho, bo v mi trng. i hi VIII tip tc khng
nh Tng trng kinh t gn lin vi tin b v cng bng x hi, gi gn v pht huy bn sc dn tc,
bo v mi trng sinh thi. Ch th s 36-CT/TW ngy 25/ 6/1998 ca B Chnh tr v tng cng cng
tc bo v mi trng trong thi k cng nghip ha, hin i ha t nc nhn mnh: Bo v mi
trng l mt ni dung c bn khng th tch ri trong ng li, ch trng v k hoch pht trin kinh
t - x hi ca tt c cc cp, cc ngnh, l c s quan trng bo m pht trin bn vng, thc hin thng
li s nghip cng nghip ha, hin i hat nc. Quan im PTBV c ti khng nh trong
cc vn kin ca i hi i biu ton quc ln th IX ca ng Cng sn Vit Nam v trong Chin lc
pht trin kinh t - x hi 2001 - 2010 l: Pht trin nhanh, hiu qu v bn vng, tng trng kinh t
i i vi thc hin tin b, cng bng x hi v bo v mi trng v Pht trin kinh t - x hi gn
cht vi bo v v ci thin mi trng, bo m s hi ha gia mi trng nhn to vi mi trng
thin nhin, gi gn a dng sinh hc. Trong Chin lc pht trin kinh t - x hi 2011 - 2020 cng
nhn mnh Pht trin nhanh gn lin vi pht trin bn vng, pht trin bn vng l yu cu xuyn
sut trong Chin lc. Pht trin bn vng tr thnh ng li, quan im ca ng v chnh sch
ca Nh nc.
Trong giai on va qua, Vit Nam k nhng cng c quc t c lin quan ti pht trin bn vng
nh Ngh nh th Montreal v cc cht ph hy tng - zn; Cng c Vienna v Bo v tng - zn;
Cng c ca LHQ v Lut Bin; Cng c khung ca LHQ v Bin i kh hu; Cng c a dng
sinh hc (1994); Cam kt thc hin cc Mc tiu Pht trin Thin nin k... (Ph lc 1, Khung 2). Cc
cam kt ny c Chnh ph giao cho cc B, ngnh c lin quan lm u mi, chu trch nhim
qun l, phi hp t chc, lng ghp trong cc k hoch v chng trnh pht trin cc cp thc hin.

21

V kinh t
Vit Nam ban hnh nhiu chnh sch c th ch ha bng lut v cc vn bn di lut nhm thc
hin nh hng chin lc pht trin bn vng. Trong giai on k hoch 5 nm 2006 - 2010, cc chnh
sch tip tc hng ti mc tiu pht trin nhanh v bn vng trong ton nn kinh t, cc ngnh v lnh
vc, cng nh cc a phng trong iu kin hi nhp. Ngy 7/11/2006, Vit Nam kt thc m
phn v chnh thc k kt vic tham gia T chc Thng mi Th gii (WTO). Vit Nam chnh thc tr
thnh nc thnh vin th 150 ca WTO t ngy 1/1/2007, nh du mt mc quan trng a Vit Nam
tham gia su ton din vo nn kinh t th gii, hi nhp cng cng ng quc t. Cc chnh sch trong
iu kin va hng ti vic tip tc m ca th trng thng thong hn vi th gii v c trong khu
vc ng , ng Nam , vi nhiu gii php chnh sch quan trng.
Trong nhng nm qua, hng lot cc chnh sch c ban hnh trong nc nhm to iu kin cho
Vit Nam c th tn dng c c hi mi, vi cc li th so snh mi khi th trng ngy cng rng
m ti hn 150 nc thnh vin ca WTO v k kt cc Hip nh song phng vi cc nc ngoi WTO.
Nh vy, thng mi v u t c y mnh, b mt kinh t t nc c ci thin c v quy
m kinh t, quy m xut khu, nng lc cnh tranh s dng cc thnh tu khoa hc cng ngh trong sn
xut kinh doanh v qun l. trong nc, n thi c ny, ch ring nm 2005, Vit Nam ban hnh
Lut u t, Lut Doanh nghip thng nht cho mi loi hnh kinh t cng v t, c nh gi cao
trong v ngoi nc. Cc th tc hnh chnh cng khng ngng c tinh gin cc doanh nghip c
th thnh lp vi cc th tc mt ca, tip cn th trng v tn dng thun li, thun li trong vic thc
hin ngha v thu hay th tc xut nhp khu...
Nh vic hon thin cc vn bn chnh sch ni trn, v th ca mi trng kinh doanh v nng lc cnh
tranh quc gia ni chung c ci thin trong tng quan gia Vit Nam vi cng ng quc t. Trong
bi cnh th gii lm vo tnh trng khng hong ti chnh v suy thoi ton cu (2007 - 2008), gy nhiu
tc ng bt li v thng mi, u t n nn kinh t trong nc, Vit Nam tin hnh nhiu iu chnh
chnh sch kinh t va pht trin sn xut kinh doanh, va a lm pht v mc thp, cng vi tng
trng tc hp l, bo m gi vng n nh kinh t v m, hng ti pht trin bn vng. Trong hai
nm gn y, tnh hnh kinh t c ci thin, mt phn quan trng nh c chnh sch kinh t ng v iu
hnh tt ca cc cp chnh quyn, s ng h ca cc tng lp nhn dn v cng ng quc t.
V x hi
Vit Nam rt quan tm n s kt hp gia tng trng kinh t vi pht trin x hi, trong ch trng
ti cc chnh sch gim ngho v an sinh x hi, thc hin tin b, cng bng x hi v mc tiu pht
trin con ngi, khng ngng nng cao i sng vt cht v tinh thn ca nhn dn.
ng v Nh nc ban hnh v tp trung ch o thc hin nhiu chnh sch, chng trnh, d n v
huy ng ngun lc ca ton x hi tr gip ngi ngho, vng ngho vt qua kh khn, vn ln
thot ngho. Hng lot chnh sch c ban hnh khng ch nhm khuyn khch lm giu chnh ng,
ch yu thng qua ci m trong pht trin doanh nghip, m cn to iu kin h tr ngi dn c
hon cnh kh khn c th thot ngho bn vng. Chin lc ton din v Tng trng v Xa i gim
ngho (CPRGS) ca Vit Nam (2002) c thc hin c hiu qu thng qua cc Chng trnh mc
tiu quc gia Gim ngho giai on 2006 - 2010, Chng trnh mc tiu quc gia Gim ngho bn vng
giai on 2012 - 2015. Theo , cc chnh sch v gii php xo i gim ngho c trin khai ng
b trn c 3 phng din: i) Gip ngi ngho tng kh nng tip cn cc dch v cng cng, nht l v
y t, gio dc, tr gip php l, nh , nc sinh hot; ii) H tr pht trin sn xut thng qua cc chnh
22

sch v bo m t sn xut, tn dng u i, dy ngh, khuyn nng - lm - ng, pht trin ngnh ngh;
iii) Pht trin c s h tng thit yu cho cc x, thn, bn c bit kh khn.
Trong chnh sch kinh t ch ngay ti mt ch tiu quan trng ca n nh kinh t v m lin quan
n pht trin x hi l to vic lm cho ngi dn c thnh th v nng thn. H thng chnh sch th
trng lao ng, gii quyt vic lm c b sung hon thin theo c ba hng: i) H tr o to, o
to li ngh, t vn hng nghip, gii quyt vic lm v dch chuyn lao ng; ii) H tr vay tn dng
u i t to vic lm, khuyn khch pht trin cng ng thng qua cc sng kin ca a phng v h
tr s pht trin ca khu vc t nhn...; iii) H tr ngi lao ng tm c vic lm, gip tm c cng
vic tt hn, k c i xut khu lao ng, c bit l cho thanh nin v ngi tht nghip thng qua cc
knh thng tin v th trng lao ng, t vn gii thiu vic lm.
Chnh sch bnh ng gii ngy cng c quan tm. Lut Bnh ng gii; Lut Phng, Chng bo lc
gia nh; Lut Hn nhn v Gia nh; Lut t ai l nhng b lut c bn m bo quyn bnh ng
ca ph n v nam gii. Cc chin lc quc gia nh Chin lc ton din v Tng trng v Xo i
gim ngho, Chin lc quc gia v Chm sc sc kho sinh sn 2001 - 2010, Chin lc pht trin gio
dc 2001 - 2010, Chin lc quc gia v s tin b ca ph n n nm 2010, Chng trnh mc tiu
quc gia Gim ngho giai on 2006 - 2010 u cp n vn bnh ng gii nhm nng cao v th
v quyn li ca ph n. ng thi, lng ghp gii l mt yu cu quan trng ca Chnh ph i vi nhiu
chng trnh, chnh sch kinh t - x hi.
Cc chnh sch v y t, gio dc cng c ban hnh, nhm khng ngng thc y vic ci thin i
sng vt cht v tinh thn ca ngi dn, d t nc cn nhiu kh khn. Quy m u t cho gio dc
v y t tuy cn khim tn so vi nhiu nc, nhng t l chi tiu cho gio dc, y t so vi mc thu nhp
t mc rt cao. Ngy cng c nhiu tnh thnh ph t tiu ch ph cp gio dc trung hc, tui th
bnh qun tng cao t 75 tui.
Pht trin v vn ha thng tin v nng cao i sng tinh thn ca nhn dn lun l mt u tin quan trng
ca Chnh ph Vit Nam. Vic thc hin Chng trnh mc tiu quc gia Vn ha giai on 2001 - 2005
v 2006 - 2010 em li s ci thin ng k trong hot ng vn ho thng tin, th thao. H thng nh
vn ho, th vin, t sch cp huyn, x, thn bn, khu vc min ni, vng dn tc thiu s, vng c
bit kh khn, vng su, vng xa c u t pht trin; cc di tch lch s, vn ho vt th v phi vt
th c bo tn, tn to hoc phc dng, p ng tt hn nhu cu hng th v vn ho ca nhn dn.
V mi trng
Vit Nam ban hnh Lut Bo v mi trng t nm 1993 v c sa i nm 2005, t cc chnh
sch v bo v mi trng c thc thi rng ri, i vo chiu su, kt hp hi ha gia bo v mi
trng v pht trin KT - XH.
Bn cnh Lut Bo v mi trng, h thng vn bn quy phm php lut v bo v mi trng cn c
cc lut, php lnh v bo v cc thnh phn mi trng (cn gi l cc lut, php lnh v ti nguyn).
Hin nay c khong 33 lut v 22 php lnh c ni dung lin quan ti cng tc bo v mi trng, chng
hn: Lut a dng sinh hc nm 2008; Lut Bo v v Pht trin rng nm 2004; Lut t ai nm
2003; Lut Thy sn nm 2003; Lut Ti nguyn nc nm 1998; Lut Khong sn nm 1996 (c sa
i, b sung nm 2005)... Ngoi ra, quy nh v ngha v bo v mi trng hoc ngha v tun th cc
quy nh ca php lut v bo v mi trng i vi cc t chc, c nhn cn nm ri rc trong nhiu
o lut khc.

23

Cc vn bn di lut c ban hnh nhm a ra cc quy nh, hng dn v: quy chun k thut quc
gia v mi trng ca Vit Nam; quy trnh nh gi tc ng mi trng v nh gi mi trng chin
lc; giy php mi trng; thanh tra mi trng; cc bin php x l vi phm hnh chnh trong lnh vc
bo v mi trng; cc thit ch bo v mi trng (t chc, b my, phn cng nhim v gia cc c quan
bo v mi trng)
Cc vn bn trn cng vi cc vn bn v lut quc t c nh nc Vit Nam ph duyt l c s quan
trng thc hin cng tc qun l nh nc v bo v mi trng.
Chin lc Bo v mi trng quc gia n nm 2010 v nh hng n nm 2020 c Th tng
Chnh ph ph duyt vo nm 20031 ra nhng nh hng ln v BVMT thng qua 5 nhim v c
bn, 8 gii php thc hin v 36 chng trnh, d n, n nhm t c cc mc tiu c th n nm
2010 v nm 2020.
Hin nay Vit Nam ang xy dng Chin lc quc gia v BVMT n nm 2020, tm nhn 2030 nhm
xem xt bi cnh, nh gi li cng tc BVMT thi gian qua, xc nh cc thch thc, t ra nhng
quan im, mc tiu, ni dung, nhim v, gii php cho thi gian ti ph hp vi bi cnh mi ca th
gii v Vit Nam hin nay. Theo , Lut Bo v mi trng ca Vit Nam d nh s c nng thnh
Lut Mi trng, trong a mc tiu qun l, gim st mi trng lm trng tm, to hnh lang php
l trong vic bo v mi trng v pht trin bn vng khi a ra cc chnh sch v trin khai thc hin
cc hot ng pht trin KT - XH.
Bo v mi trng t chnh sch, php lut c chuyn thnh hnh ng ca cc ban ngnh on
th, tr thnh thc v hnh ng thng xuyn ca ngi dn v l mt bc tin ng ghi nhn.
nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam (Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam)
thc hin mc tiu pht trin bn vng t nc nh Ngh quyt ca i hi ng ton quc ln th
IX ra v thc hin cam kt quc t, ngy 17 thng 8 nm 2004, Chnh ph Vit Nam ban hnh "nh
hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam" (Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam). Tri qua
cc i hi X (2006) v XI (2011) ca ng, t tng pht trin bn vng tr thnh chnh sch xuyn
sut ca Vit Nam trong pht trin t nc (xem Ph lc 1, Khung 1 v 2).
Mc tiu tng qut ca nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam l t c s y
v vt cht, s giu c v tinh thn v vn ha, s bnh ng ca cc cng dn v s ng thun ca x
hi, s hi ha gia con ngi v t nhin; pht trin phi kt hp cht ch, hp l v hi ha c ba
mt l pht trin kinh t, pht trin x hi v bo v mi trng.
Trong nh hng chin lc, mc tiu pht trin bn vng v kinh t l t c s tng trng n nh
vi c cu kinh t hp l, p ng c yu cu nng cao i sng ca nhn dn, trnh c s suy thoi
hoc nh tr trong tng lai, trnh li gnh nng n nn cho cc th h mai sau. Mc tiu pht trin
bn vng v x hi l t kt qu cao trong vic thc hin tin b v cng bng x hi, bo m ch
dinh dng v cht lng chm sc sc kho nhn dn ngy cng c nng cao, mi ngi u c c
hi hc hnh v c vic lm, gim tnh trng i ngho v hn ch khong cch giu - ngho gia cc
tng lp v nhm x hi, gim cc t nn x hi, nng cao mc cng bng v quyn li v ngha v
gia cc thnh vin v gia cc th h trong mt x hi. Mc tiu ca pht trin bn vng v mi trng

24

Quyt nh s 256/2003/Q-TTg ngy 2/12/2003.

l khai thc hp l, s dng tit kim v c hiu qu ti nguyn thin nhin; phng nga, ngn chn, x
l v kim sot c hiu qu nhim mi trng, bo v tt mi trng sng; khc phc suy thoi v ci
thin cht lng mi trng.
nh hng chin lc v pht trin bn vng Vit Nam nu ln nhng thch thc m Vit Nam ang
phi i mt, ra nhng ch trng, chnh sch, cng c php lut v nhng lnh vc hot ng u tin
cn c thc hin pht trin bn vng trong th k 21. Trn c s h thng k hoch ha hin hnh,
nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam tp trung vo 19 hot ng u tin cn c chn
la v trin khai thc hin, bao gm: 5 hot ng trong lnh vc kinh t, 5 hot ng trong lnh vc x
hi v 9 hot ng trong lnh vc ti nguyn v mi trng.
nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam l mt chin lc khung, bao gm nhng nh
hng ln lm c s php l cc B, ngnh, a phng, cc t chc v c nhn c lin quan trin
khai thc hin v phi hp hnh ng nhm bo m pht trin bn vng t nc trong th k 21. nh
hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam l cn c xy dng cc chin lc, quy hoch v
k hoch pht trin ca cc ngnh, a phng, nhm kt hp cht ch, hp l v hi ho gia pht trin
kinh t, thc hin tin b, cng bng x hi v bo v mi trng, bo m s pht trin bn vng t
nc. Trong qu trnh trin khai, thc hin, nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam
thng xuyn c xem xt b sung v iu chnh cho ph hp vi tng giai on pht trin.
nh hng chin lc pht trin bn vng ca ngnh v a phng (Chng trnh ngh s 21 ca
ngnh v a phng)
Da trn nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam, cc B, ngnh xy dng nh hng
chin lc pht trin bn vng ngnh nh: Ti nguyn v Mi trng, Thy sn, Xy dng. nh hng
chin lc pht trin bn vng a phng (Chng trnh Ngh s 21 ca a phng) c xy dng,
ph duyt v trin khai ti 27/63 tnh/thnh ph (Hi Phng, Lng Sn, Thi Nguyn, Sn La, Bc Ninh,
Ninh Bnh, Yn Bi, Tha Thin Hu, Qung Nam) (Hnh 1).

Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam

Chng trnh ngh s 21 tnh Ninh Bnh

Hnh 1: Chng trnh ngh s 21 quc gia v a phng

(Ngun: B K hoch v u t)
25

H thng t chc
Hi ng Pht trin bn vng quc gia
Hi ng Pht trin bn vng quc gia c thnh lp theo Quyt nh s 1032/Q-TTg ngy
29/9/2005 ca Th tng Chnh ph. Thng 2/2009, Th tng Chnh ph c Quyt nh s 248/Q-TTg
v vic iu chnh chc nng, nhim v v c cu t chc ca Hi ng PTBV quc gia, theo Hi
ng c chc nng t vn, gip Th tng ch o t chc thc hin nh hng chin lc pht trin
bn vng trong phm vi c nc v gim st, nh gi vic thc hin cc mc tiu pht trin bn vng
Vit Nam theo nh hng chin lc pht trin bn vng. Hi ng PTBV quc gia do Ph Th
tng Chnh ph lm Ch tch v bao gm 30 thnh vin l i din cc c quan Quc hi, Chnh ph,
cc B, ngnh, cc t chc chnh tr - x hi v x hi - ngh nghip, doanh nghip, cc c quan truyn
thng i chng. Trong thi gian ti, Hi ng s m rng thm thnh phn v bao qut c vn v nng
cao nng lc cnh tranh quc gia. Hi ng s c nhim v t vn cho Th tng Chnh ph v pht trin
bn vng v nng cao nng lc cnh tranh.
Ban Ch o/Hi ng Pht trin bn vng ca ngnh, a phng v doanh nghip

Ban ch o/Hi ng Pht trin bn vng ngnh v a phng

H thng t chc thc hin PTBV cng c thnh lp ti cc B, ngnh v a phng. n nay, mt s
B, ngnh (B Ti nguyn v Mi trng, B Cng Thng) v 26 a phng (Thnh ph H Ch Minh,
Hi Phng, Lng Sn, Thi Nguyn, Sn La, Bc Ninh, H Nam, Ninh Bnh, Tha Thin Hu, k Nng,
Bn Tre, Sc Trng, Vnh Long, Bc Liu, C Mau) thnh lp Ban Ch o hoc Hi ng Pht trin
bn vng ch o trin khai thc hin nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam.

Hi ng Doanh nghip v s pht trin bn vng Vit Nam

Hi ng Doanh nghip v s pht trin bn vng Vit Nam (VBCSD) c thnh lp ngy 17/12/2010,
do Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam (VCCI) ch tr, nhm xy dng mt cng ng doanh
nghip Vit Nam bn vng, nng ng v hi nhp thnh cng trong th k 21, ng gp vo cng cuc
pht trin kinh t, x hi, xa i gim ngho v bo v mi trng, gp phn vo s pht trin bn vng
ca quc gia. Hi ng l cu ni gia cc c quan chnh ph v khu vc doanh nghip nhm truyn ti
thng tin v phn nh nhu cu thc t ca doanh nghip trong qu trnh thc hin PTBV.
Vn phng Pht trin bn vng cc cp
Vn phng Pht trin bn vng quc gia c thnh lp ngy 28/6/2004, t ti B K hoch v u
t v l c quan gip vic cho Hi ng Pht trin bn vng quc gia. cp B v a phng, Vn
phng Pht trin bn vng cng c thnh lp vi chc nng tng t cp ca mnh.
LNG GHP PHT TRIN BN VNG TRONG CC CHIN LC, QUY HOCH
V K HOCH PHT TRIN KINH T - X HI V PHT TRIN NGNH
Trong qu trnh thc hin PTBV, cc nguyn tc v mc tiu PTBV quc t c c th ha ph hp
vi iu kin ca Vit Nam v c lng ghp vo nhng chin lc, quy hoch v k hoch pht trin KT
- XH ca quc gia cng nh ca cc B, ngnh v a phng trong gn kt cc mc tiu, ch tiu kinh
t, x hi, mi trng. B ch tiu v PTBV cng c nghin cu, xy dng gim st, nh gi.
26

 t c nhng thnh tu nu, cng nh nng cao cht lng ca khung th ch nhm PTBV, Vit
Nam ngay t u ch trng lng ghp cc mc tiu PTBV trong cc chin lc, quy hoch v k
hoch pht trin t nc. Th tng Chnh ph cng b chnh sch PTBV l nhim v xuyn sut
v iu c th hin trong K hoch pht trin kinh t - x hi 2006 - 2010, Chin lc pht trin
kinh t - x hi 2011 - 2020, K hoch pht trin kinh t - x hi 2011 - 2015. Cc k hoch ny c
th ha quan im pht trin trn, a ra l trnh v chnh sch c th nhm thc hin thng li cc nhim
v v mc tiu pht trin kinh t, x hi v mi trng ca Chin lc.
Cc vn kin chin lc ny l nn tng cho qu trnh xy dng mt h thng nhiu chin lc, k hoch
pht trin ngnh v thc hin 19 lnh vc u tin v kinh t, x hi, mi trng ca nh hng chin
lc pht trin bn vng (Ph lc 1, Khung 1).
Chin lc ton din v Tng trng v Xa i gim ngho (CPRGS) ca Vit Nam c thng qua nm
2002, gn kt cht ch mc tiu tng trng kinh t vi xa i gim ngho, m bo cng bng x hi
v PTBV. CPRGS tip tc nhn mnh Gim i ngho khng ch l mt trong nhng chnh sch x hi
c bn, c Nh nc Vit Nam c bit quan tm, m cn l mt b phn quan trng ca mc tiu pht
trin; ng thi Thc hin i mi, thc y tng trng kinh t nhanh i i vi tin hnh cng tc xa
i gim ngho, thc hin cng bng x hi nhm hn ch s phn cch giu ngho gia cc tng lp dn
c, gia cc vng. c bit, Chin lc ny a ra nhng mc tiu pht trin mang tnh c th ca Vit
Nam (thng gi l Mc tiu pht trin ca Vit Nam - VDG). y l h thng cc ch tiu h tr cho vic
thc y v nng cao cht lng thc hin cc mc tiu PTBV. Chin lc c thc hin thnh cng
thng qua cc chng trnh mc tiu cho tng giai on: Chng trnh mc tiu quc gia Gim ngho giai
on 2006 - 2010, Chng trnh mc tiu quc gia Gim ngho bn vng giai on 2012 - 2015... v s
h tr, phi hp lng ghp vi cc chng trnh ca nhng lnh vc khc nh Chng trnh mc tiu
quc gia Nc sch v v sinh mi trng nng thn giai on 2006 - 2010; Chin lc quc gia v Ti
nguyn nc n nm 2020; Chng trnh Tit kim in giai on 2006 - 2010; Chng trnh B tr dn
c cc vng: thin tai, c bit kh khn, bin gii, hi o, di c t do, xung yu v rt xung yu ca rng
phng h, khu bo v nghim ngt ca rng c dng giai on 2006 - 2010 v nh hng n nm 2015;
Chng trnh mc tiu quc gia Xy dng nng thn mi giai on 2010 - 2020.
Vit Nam huy ng c nhiu ngun lc trong nc v t cng ng ti tr quc t trin khai thc
hin cc mc tiu pht trin kinh t, x hi v mi trng ca quc gia cng nh cc Mc tiu Pht trin
Thin nin k. Ngoi ra, Chnh ph Vit Nam cn c nhng n lc quan trng nhm m bo thc hin
cc mc tiu PTBV ni chung v mc tiu MDG ni ring i vi ng bo dn tc thiu s, ngi
ngho cc vng c iu kin kh khn.
S THAM GIA CA CC BN LIN QUAN TRONG THC HIN
PHT TRIN BN VNG VIT NAM
Qu trnh thc hin pht trin bn vng Vit Nam l qu trnh c s tham gia ca cc bn lin quan bao
gm Chnh ph, cc t chc x hi dn s v cng ng doanh nghip bao gm c nh nc v t nhn.
Huy ng ton dn tham gia thc hin PTBV l nt c trng trong t chc thc hin Chng trnh ngh
s 21 ca Vit Nam theo phng chm PTBV l s nghip ca ton dn. Qu trnh hoch nh v thc
hin cc chnh sch pht trin phi c ton dn tham gia theo phng thc "dn bit, dn bn, dn lm
v dn kim tra".
Vit Nam ban hnh Php lnh thc hin dn ch x phng, th trn quy nh r nhng ni dung
27

phi cng khai nhn dn bit; nhng ni dung nhn dn bn v quyt nh; nhng ni dung nhn dn
tham gia kin trc khi c quan c thm quyn quyt nh; nhng ni dung nhn dn gim st; trch
nhim ca cn b v chnh quyn cc cp. Tng cng dn ch cp c s c thc hin song song vi
nng cao kin thc php l cho ngi dn. Lut Tr gip php l v Ngh nh s 07/2007/N-CP
t nn tng cho trin khai thc hin cc hot ng tr gip php l. Cho n nay 100% tnh thnh trn
ton quc c cc Trung tm tr gip php l.
Trong PTBV, Vit Nam lun gi quan im nht qun Con ngi va l mc tiu va l ch th ca pht
trin. Do , thc hin dn ch va l mc tiu va l ng lc v l mt thnh t ca PTBV, v cho php
pht huy ngun lc con ngi nh l li th cnh tranh di hn, l yu t quyt nh s pht trin ca
mt quc gia. Thc hnh dn ch rng ri s pht huy kh nng sng to ca mi c nhn, ng gp vo
s pht trin bn vng ca t nc. Dn ch cng cao th ng thun x hi cng su, sc mnh ca khi
i on kt ton dn tc cng c cng c vng chc.
Cc hnh thc huy ng s tham gia ca cc t chc x hi dn s vo vic thc hin pht trin bn vng
Huy ng s tham gia ca cc chc x hi dn s thc hin PTBV bao gm nhng hnh thc sau:

Xy dng, i mi v thc hin th ch, chnh sch nhm pht huy hn na sng kin v tinh thn
lm ch ca nhn dn trong vic qun l x hi v cng ng. Cc t chc x hi dn s ng vai
tr rt quan trng trong vic bo m tnh bn vng trong pht trin kinh t, x hi v bo v mi
trng trn a bn tng a phng.

T chc tuyn truyn, gio dc, nng cao nhn thc ca nhn dn v PTBV thng qua cc t chc
x hi dn s v hot ng cng ng. Nhng hnh thc gio dc cng ng v bo v ti nguyn
thin nhin v mi trng thng qua vic xy dng hng c, cc cuc thi tm hiu, cc hot ng
chung mang tnh cht phong tro rt c hiu qu trong thc t.

Pht ng cc phong tro qun chng trong tng nhm x hi, tng a phng v trn quy m
c nc vi cc ni dung v PTBV to thm vic lm, pht trin sn xut, xa i gim ngho,
gi gn v sinh mi trng sng, bo v cc ngun ti nguyn, mi trng ti a phng v nng
cao thc ca nhn dn v cc vn PTBV.

H tr v to iu kin v mi mt cc t chc x hi dn s v cng ng dn c c th thc

hin c nhng mc tiu ca cc phong tro v s PTBV.

Xy dng cc in hnh v cng ng PTBV, v h thng t qun ti nguyn thin nhin, bo v

mi trng v nhn rng cc in hnh .

S tham gia ca cc t chc x hi dn s

Vit Nam, cc t chc x hi dn s gm cc t chc chnh tr - x hi, cc t chc x hi - ngh nghip
v cc t chc phi chnh ph. Trong thc t, cc nhm x hi chnh nh: cng on (Tng Lin on Lao
ng Vit Nam), mt trn (y ban Trung ng Mt trn T quc Vit Nam), ph n (Hi Lin hip Ph
n Vit Nam), thanh, thiu nin (on Thanh nin Cng sn H Ch Minh, i Thiu nin Tin phong
H Ch Minh), nng dn (Hi Nng dn Vit Nam); ng bo cc dn tc t ngi (y ban Dn tc), gii
tr thc (Lin hip Cc hi Khoa hc v K thut Vit Nam) v cc t chc phi chnh ph (NGO) u
c huy ng tham gia cc hot ng PTBV theo t chc, c th v th mnh ca mnh. Vit
Nam, cc t chc ny c pht trin rng ri, c t chc cht ch v nhiu kinh nghim hot ng vi
mc tiu on kt v huy ng s tham gia ca nhn dn. Mi mt nhm x hi u c t chc ca mnh,
28

m thng qua nhng hot ng ring l ca cc thnh vin c phi hp v tr thnh nhng phong
tro rng ri. Huy ng s tham gia ca ton dn l yu t quan trng quyt nh s thnh cng ca tin
trnh PTBV Vit Nam. S ng gp ca cc cc t chc x hi dn s vo qu trnh hoch nh, thc
thi chnh sch v PTBV thng tp trung vo cc lnh vc sau:
Lnh vc xa i gim ngho, pht trin cng ng
Cc hot ng ang c trin khai mnh m v t c nhiu thnh tu nht ca cc t chc x hi
dn s l cc hot ng xo i gim ngho, tng cng bnh ng gii v pht trin cng ng; c bit
l i vi cc cng ng dn ngho; vng su, vng xa; vng dn tc thiu s. Cc a phng c nhiu
chng trnh, hot ng hng ti xo i gim ngho, tng cng bnh ng gii v pht trin cng ng
l H Ni, Hi Phng, Nng, Lai Chu, Sn La, Lo Cai, Lng Sn, Thi Nguyn, Qung Ninh, Thi
Bnh, Ngh An, Qung Bnh, Cn Th, An Giang...
Lnh vc y t, chm sc sc khe cng ng
Cng tc chm sc sc khe cng ng ch yu c cc t chc x hi dn s tp trung vo cc nhm
yu th trong x hi nh ngi tn tt, tr em, ngi b nhim HIV Bng hot ng ca mnh trong
lnh vc y t, chm sc sc khe cng ng, cc t chc x hi dn s c nhng ng gp ng k,
gip Nh nc gii quyt c rt nhiu kh khn ca nhim v x hi quan trng ny.
Lnh vc mi trng v bin i kh hu
Trong nhng nm qua, BKH c xem nh mt lnh vc hot ng quan trng ca cc t chc x hi
dn s. in hnh l mng li cc t chc phi chnh ph Vit Nam v bin i kh hu (VNGO & CC)
vi s khi xng ca 4 t chc phi chnh ph (Trung tm Pht trin Nng thn Bn vng - SRD, Trung
tm Bo tn Sinh vt bin v Pht trin Cng ng - MCD, Trung tm Pht trin, o to v Nghin cu
Mi trng - CERED v Vin Nghin cu X hi - ISS). Mng li thu ht s tham gia ca trn 100
t chc phi chnh ph v l mt din n m cc thnh vin c th trao i thng tin, hp tc v h tr
ln nhau trong vic kt ni vi Quc hi, cc t chc ca Chnh ph, cc t chc x hi v cc nh ti tr.
Lnh vc lin quan n s dng v qun l t ai
Cc t chc x hi dn s tham gia vo cc vn lin quan n t ai bng cc hot ng c th nh:

Tuyn truyn, gio dc nng cao nhn thc v thc y cc thit ch lng bn;

Chuyn giao kin thc v cng ngh thch hp trong s dng t ai bn vng;

Vai tr trung gian cung cp cho nh nc cc thit ch ti chnh, cc nh ti tr nhng h tr cn

thit trong cc d n lin quan n s dng bn vng t ai.

Gii khoa hc Vit Nam cng c nhng ng gp quan trng v nhiu mt cho tin trnh PTBV thng qua
vic xy dng v cung cp c s khoa hc cho xy dng th ch; phn bin x hi cho cc chnh sch, quy
hoch, k hoch pht trin; nghin cu khoa hc trin khai cc mc tiu PTBV trong thc t (Khung 1).
Nh vy c th ni, cc t chc x hi dn s ng vai tr l tr ct huy ng s tham gia ca ng o
dn c v t chc cc hot ng hng ti pht trin bn vng. Nhiu phong tro qun chng c
hnh thnh nhm thc hin cc mc tiu pht trin bn vng2. Cc t chc x hi dn s hu ht u la
chn nhng mc tiu PTBV, mc tiu MDG lm phng hng chnh cho hot ng, do vy Chnh ph
Vit Nam khuyn khch v h tr nhng hot ng .
29

Mt hn ch tnh bn vng trong hot ng ca cc t chc x hi dn s l s thiu gn kt gia cc t

chc, iu ny gy kh khn cho vic khi qut ha xy dng chnh sch, kh a ra nhng minh
chng khoa hc mt cch thuyt phc v kh nng nhn rng cc sng kin PTBV. Gn y, cc t chc
x hi dn s cng bt u c nhng hot ng lin kt, phi hp hnh thnh nn cc mng li, nhm
lm vic. Mt s mng li c hot ng kh hiu qu v c nhiu ng gp cho c cc hot ng PTBV
cp cng ng cng nh qu trnh hoch nh chnh sch cp trung ng nh Mng li cc t chc
NGO Vit Nam v BKH (VNGO & CC), Mng li Gii v Pht trin cng ng (GENCOMNET).
Mng li An ninh lng thc v Gim ngho (CIFPEN), hay cc nhm lm vic v Dn tc thiu s
(EMWG), v Bin i kh hu (CCWG) c iu phi thng qua Trung tm Ngun lc NGO (NGO Resources Center). Cc mng li, nhm lm vic ny l c s quan trng thc y s chia s, tng cng
tnh bn vng cho hot ng ca cc t chc cng nh ng gp cho cc chnh sch PTBV Vit Nam.

Khung 1
Gii Khoa hc ng gp cho pht trin bn vng

Vit Nam, khoa hc v cng ngh (KH & CN) c xc nh l nn tng v ng lc ca qu trnh pht trin t nc theo hng
bn vng. ng gp ca Gii Khoa hc bao gm:
1. Cung cp lun c khoa hc cho hoch nh v trin khai chnh sch PTBV:
- Nghin cu nhng vn c bn v PTBV trong iu kin mt nc km pht trin tin hnh cng nghip ha, hin i ha,
th ha, phn u vn ln thot ngho ng thi bo v mi trng cho qu trnh pht trin kinh t - x hi c bn vng;
- Tip cn nghin cu cc vn khoa hc mi, cch tip cn mi, phng php qun l mi lin quan n PTBV; a ra nhng
cnh bo v nhng thiu ht, nhng lch lc, nhng xu hng vn ng pht trin ca cc hin tng, cc qu trnh pht trin
so vi yu cu PTBV cng nhng kin ngh v gii php iu chnh, khc phc;
- Cung cp cc kin thc mi cho o to, bi dng, nng cao kin thc, trnh cho i ng cn b qun l, lnh o cc cp
cng nh cho cc hot ng vn ng, tuyn truyn v PTBV Vit Nam.
2. T vn, phn bin, kin ngh chnh sch v PTBV v gim st thc hin PTBV:
T vn, phn bin, kin ngh i vi cc quyt sch v PTBV ca ng v Nh nc, cc lut, cc chin lc, quy hoch, k hoch
pht trin kinh t - x hi v chnh sch, c ch qun l, thc hin nh gi tc ng mi trng v nh gi mi trng chin
lc gip cc chnh sch p ng tt hn, bao qut hn cc yu cu v PTBV.
3. Nghin cu, trin khai v cung cp dch v KH & CN phc v trin khai thc hin cc mc tiu PTBV:
- Cc nh khoa hc Vit Nam nghin cu ng dng cc thnh tu KH & CN, cc phng php qun l tin tin trn th gii
trong cc hot ng sn xut, kinh doanh v i sng x hi ca t nc;
- Nhiu t chc KH & CN mi c thnh lp v hot ng tch cc vi tn ch, mc ch nhm phc v cho PTBV, cung cp
cc dch v x l, khc phc, ci thin cc h qu ca pht trin kinh t - x hi nhanh (nh nhim, suy thoi mi trng, cc
t nn x hi, ). Cc dch v ngn chn, phng nga h qu c trong hnh ng v c trong nhn thc c cc t chc
KH & CN cung cp v em li nhng kt qu, hiu qu tt v c th.

Phong tro Vn ng cc gia nh a tr em ti trng do Qu Khuyn hc t chc nhiu a phng; phong tro Phng chng suy dinh dng
tr em, chm sc sc khe sinh sn v k hoch ha gia nh, phong tro Sch lng, tt rung do Hi Ph n cng vi ngnh Y t tin hnh; phong
tro Trng cy, gi gn mi trng sch p cng ng do Hi Ngi cao tui, Hi Ph n, i thiu nin tin hnh; cc phong tro Tnh nguyn
do on Thanh nin pht ng; phong tro Ton dn on kt xy dng i sng vn ha khu dn c, chng trnh Ton dn tham gia bo v
mi trng, cuc vn ng Ngy v ngi ngho do y ban Trung ng Mt trn t quc Vit Nam pht ng; hay cc phong tro do Lin on Lao
ng phi hp pht ng nh Thi ua lao ng gii vi nng sut cht lng hiu qu, phong tro Xanh - sch - p, An ton v sinh lao ng,
phng chng chy n, chng trnh Qu tr vn cho ngi lao ng ngho vay t to vic lm, chng trnh Nh mi m cng on. Nhiu phong
tro c ng cho ng ph vi BKH, gim nh v phng trnh thin tai gn y nh Hnh trnh xanh, Cuc sng xanh, Chin dch 350, Phong tro
26 c s hng ng ca ng o cc t chc v cng ng, nht l gii tr.

30

S tham gia ca doanh nghip

Doanh nghip ng vai tr quan trng trong thc hin cc mc tiu PTBV t nc trn c 3 lnh vc kinh
t, x hi v mi trng. S pht trin mnh m ca cng ng doanh nghip Vit Nam trong thi gian qua
c nhng ng gp quan trng trong cng cuc hi nhp kinh t quc t v tin trnh PTBV ca Vit Nam.
Thng qua vic thc hin cc chnh sch, chng trnh v pht trin KT - XH v BVMT nh Chin lc
sn xut sch hn trong cng nghip n nm 2020; Chng trnh mc tiu quc gia S dng nng
lng tit kim v hiu qu giai on 2006 - 2015; Chng trnh Tit kim in giai on 2006 2010; K hoch quc gia kim sot nhim mi trng n nm 2010 cc doanh nghip c
nhng ng gp tch cc cho s nghip PTBV ca t nc. Nhiu doanh nghip i tin phong trong
thc hin sn xut v tiu dng bn vng, trin khai p dng sn xut sch hn v thu c li ch t
cc hot ng ny (Khung 2). Nhiu doanh nghip cng tham gia tch cc trong cc chng trnh
thc y thc hin trch nhim x hi ca doanh nghip, Chng trnh quc gia v an ton lao ng, bo
him lao ng Vic thc hin trch nhim x hi va em li li ch cho doanh nghip, va mang li
li ch cho x hi, c bit l nng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip, ca quc gia v h tr thc
hin tt hn php lut lao ng ti Vit Nam.
Hi ng Doanh nghip v s pht trin bn vng Vit Nam (VBCSD) tp hp cc doanh nghip, cc
tp on kinh t, cng ty a quc gia, cc hip hi ngnh ngh lin quan n s nghip pht trin bn
vng thc hin cc vai tr v chc nng chnh sau:

Gp phn thc y cng ng doanh nghip i u trong vic thc hin nh hng chin lc
Pht trin bn vng Vit Nam;

Tng cng cng tc tuyn truyn, ph bin chnh sch v PTBV n khi doanh nghip nc
ngoi ang hot ng ti Vit Nam nhm thu ht u t nc ngoi cng nh qung b hnh nh
Vit Nam;

H tr cc doanh nghip, cc hip hi doanh nghip ra v thc hin chnh sch pht trin bn vng,
cng nh khuyn khch h xut mc tiu v chng trnh hnh ng PTBV ca tng n v;

Lm cu ni gia cc c quan chnh ph v khu vc doanh nghip nhm truyn ti thng tin v
phn nh nhu cu thc t ca doanh nghip trong qu trnh trin khai chng trnh PTBV;

Tng cng vai tr t vn v kin ngh chnh sch;

Tham gia cc hot ng ca Chnh ph, ca cc B, ngnh v ca Hi ng Pht trin bn vng

quc gia khi c yu cu.

31

Khung 2
D n S dng hiu qu nng lng cho cc doanh nghip nh v va (PECSME), 2006 - 2010
(Ngun: B khoa hc v Cng ngh)

D n PECSME nhm mc tiu gim pht thi kh nh knh thng qua vic xo b cc ro cn trong qu trnh chuyn giao, ng
dng cng ngh, kinh nghim qun l, vn hnh v s dng nng lng tit kim v hiu qu ti cc doanh nghip nh v va
thuc 5 ngnh cng nghip Vit Nam gm: Gm s, Gch, Giy & Bt giy, Dt may v Ch bin thc phm.
i tng ca D n l cc doanh nghip nh v va trong 5 ngnh (Gch, Gm s, Dt may, Giy v Ch bin thc phm). D
n c trin khai th im 10 tnh, thnh ph gm H Ni, Hi Phng, Bc Ninh, Hi Dng, Hng Yn, Nng, TP. H
Ch Minh, ng Nai, Bnh Dng v Cn Th.
Hot ng ca D n tp trung trong 6 chng trnh/hp phn sau:
- Chng trnh H tr pht trin chnh sch v th ch s dng nng lng tit kim v hiu qu (SDNL TK & HQ);
- Chng trnh Thng tin v nng cao nhn thc SDNL TK & HQ;
- Chng trnh Pht trin nng lc k thut SDNL TK & HQ;
- Chng trnh H tr cc t chc cung cp dch v SDNL TK & HQ;
- Chng trnh H tr ti chnh cho cc d n SDNL TK & HQ;
- Chng trnh Trnh din v nhn rng cc d n SDNL TK & HQ.
Tnh n thng 6/2011, PECSME trin khai c 543 tiu d n ti 25 tnh, thnh ph; Tng mc nng lng tit kim t c
l 232.000 tn du tng ng (TOE); Gim c tng lng pht thi kh nh knh 944.000 tn CO2; Chi ph nng lng gim
trung bnh 24,3% trn gi thnh sn phm.
Nh vy, D n em li 3 li ch ln:
- To ra mi trng thun li gip doanh nghip nh v va i mi cng ngh v p dng kinh nghim qun l tin tin s dng
nng lng tit kim v hiu qu;
- Nng cao hiu qu sn xut: Gim chi ph sn xut t 10 - 50%; Nng cao nng sut v cht lng sn phm n 30%; Nng
cao kh nng cnh tranh;
- S dng tit kim v hiu qu nng lng gp phn vo vic gim thiu nhim mi trng, gim nh BKH;
- To ra gn 10.000 vic lm cho khu vc nng thn, lng ngh trong lnh vc Gch v Gm s.

Vai tr ca cc t chc quc t trong tin trnh pht trin bn vng Vit Nam
Cc t chc quc t song phng v a phng nh Chng trnh Pht trin ca Lin Hp Quc (UNDP),
Chng trnh Mi trng ca Lin Hp Quc (UNEP), T chc Bo tn thin nhin Quc t (IUCN) Vit
Nam, Ngn hng Th gii (WB), Ngn hng Pht trin Chu (ADB), C quan Hp tc pht trin ca
Thy in (SIDA), C quan Pht trin quc t an Mch (DANIDA), C quan Hp tc quc t Nht Bn
(JICA), c, Phn Lan, h tr tch cc cho Chnh ph Vit Nam trong vic thc hin PTBV. Nhng
ni dung PTBV c lng ghp trong chin lc hp tc pht trin ca tt c cc nh ti tr ny. Ngun
h tr pht trin chnh thc (ODA) trong thi gian qua tp trung ch yu vo pht trin h tng, to nn
tng, mi trng pht trin kinh t. Bn cnh , cc ngun ti tr cng tp trung vo pht trin, nng
cao nng lc th ch v ngun nhn lc hng ti hon thin b my, khung chnh sch, php lut c
nng lc m bo pht trin bn vng. Ngoi ra, cc ngun ti tr cng hng ti vic h tr gii quyt
cc vn v x hi nh HIV, bun bn ph n, tr em, chng tham nhng v cc vn v phng nga,
gim thiu nhim, v sinh mi trng, bo v ti nguyn thin nhin, mi trng sinh thi.
Trong nhng nm gn y, cng vi xu hng pht trin trn th gii, cc t chc quc t dnh nhiu
mi quan tm, h tr Chnh ph Vit Nam trong ng ph vi BKH, nghin cu pht trin cc - bon thp
v xy dng chin lc tng trng xanh (khung 3).
S h tr ca cng ng quc t khng dng li vic cung cp vn h tr pht trin chnh thc (ODA),
m cc nh ti tr v cc t chc quc t cn ng gp nhiu kin t vn chnh sch, lm cho cc chnh
sch ca Vit Nam ngy cng bt nhp vi xu th chung trn th gii. Bn cnh , cc t chc quc t
v ang tch cc h tr Chnh ph Vit Nam tham gia vo cc din n, hi ngh khu vc v quc t
lin quan n PTBV.
32

Khung 3
Chng trnh gim pht thi kh nh knh thng qua n lc hn ch mt rng v suy thoi rng
ti Vit Nam ca LHQ (UN-REDD), 2009 - 2012
(Ngun: B Nng nghip v Pht trin nng thn)

Vit Nam l mt trong chn quc gia u tin c chn thc hin th im Chng trnh UN-REDD. Chng trnh UN-REDD
Vit Nam c trin khai t nm 2009, a bn th im ti hai huyn Di Linh v Lm H, tnh Lm ng vi kinh ph khong 4,4
triu la M, do Chnh ph Na Uy ti tr. Chng trnh UN-REDD tin hnh cc hot ng nhm:
1. Nng cao nng lc k thut v th ch cho cc c quan cp quc gia qun l, iu phi v thc hin mt cch c hiu qu
cc hot ng REDD+ Vit Nam.
2. Nng cao nng lc qun l REDD+ cp c s (tnh, huyn v x) thng qua th im thc hin REDD+ ti 2 huyn Lm H
v Di Linh thuc tnh Lm ng.
Sau hn 2 nm trin khai (t thng 9/2009 - thng 12/2011 v hin nay c gia hn n thng 6/2012), Chng trnh UN-REDD
t c mt s kt qu ng ghi nhn, gip tng cng nng lc, nng cao nhn thc v REDD+ v bin i kh hu; h tr
xy dng Chng trnh REDD+ quc gia v tin hnh cc hot ng th im ti huyn Di Linh v Lm H, Lm ng.
Sau nhng kt qua ban u m chng trnh UN-REDD pha 1 t c, thng 12/2011, B Nng nghip v Pht trin nng
thn xut Chnh ph Na Uy ti tr chng trnh UN-REDD pha 2 vi kinh ph d kin 100 triu la M.
Mc tiu chnh ca Chng trnh UN-REDD Vit Nam pha 2 l gim pht thi t mt rng v suy thoi rng v tng tr lng cc
- bon cp a phng, ng thi thit lp c s m rng quy m REDD+ ti Vit Nam; y mnh qu trnh hp tc thc hin
REDD+ trong khu vc. Chng trnh UN-REDD Vit Nam pha 2 s h tr k thut th im REDD+ ti nhiu nht l su tnh,
i din s a dng v ti nguyn rng v cc iu kin kinh t x hi ca Vit Nam, thng qua s phi kt hp, thit lp i tc
vi cc chng trnh h tr k thut do cc i tc khc h tr. Chng trnh UN-REDD Vit Nam pha 2 s hng ti vic xy
dng nng lc th ch c bn cho khong 40 tnh ca Vit Nam c din tch rng ng k.

33

PHN TH HAI

NHNG THNH TU T C V HN CH

NH GI CHUNG

THNH TU
Trong nhng nm qua, nht l sau khi ban hnh nh hng chin lc pht trin bn vng, Vit Nam
t c nhiu thnh tu ng k trong c ba tr ct v kinh t, x hi v mi trng ca PTBV v
c tng kt trong cc Hi ngh Pht trin bn vng ton quc ln th nht (12/2004), ln th hai
(5/2006) v ln th ba (1/2011) (Hnh 2).

Hnh 2: Hi ngh Pht trin bn vng ton quc ln th ba (H Ni, ngy 6 - 7/1/2011)
(Ngun: B K hoch v u t)

V kinh t
Vit Nam c cng ng quc t nh gi l mt trong s cc nc ang pht trin t c nhng
thnh tu ni bt trong ci cch kinh t hng ti tng trng v gim ngho. Trong mi nm gn y,
kinh t Vit Nam tng trng kh nhanh v tng i n nh. Tc tng GDP bnh qun hng nm t
7,85% trong giai on 2000 - 2008. Quy m ca nn kinh t v nng lc sn xut cc ngnh u tng. GDP
tnh theo gi so snh nm 2010 gp hn 2 ln so vi nm 2000. GDP theo gi thc t tnh bng la M
c t 101,6 t la M, gp hn 3,2 ln nm 2000. GDP bnh qun u ngi t trn 1200 la M
trong nm 2011 (theo gi danh ngha), tng gp 3 ln so vi nm 2000 (Hnh 3). Vit Nam t v tr nhm
nc ngho bc sang nhm nc c mc thu nhp trung bnh.
V nng nghip, Vit Nam t c nhiu thnh tu to ln, ni bt l sn xut lng thc, thy sn,
cy cng nghip. Vit Nam vn ln t mt nc thiu lng thc tr thnh mt nc khng nhng
c lng thc cho tiu dng trong nc vi mc tng dn s mi nm khong mt triu ngi, bo
34

m c an ninh lng thc quc gia, m cn l nc xut khu go ln th 2 trn th gii. C cu

ngnh kinh t c s thay i vt tri, t mt nc c t trng nng nghip trn 40% GDP hai mi
nm trc, nay t trng cng nghip - dch v chim ti 80% GDP. Cc vng kinh t cng c pht
trin mnh m. Trong qu trnh ny, cng vi ci cch khu vc nh nc, khu vc kinh t t nhn trong
v ngoi nc cng c to iu kin thun li pht trin mnh m (hin sn xut n 2/3 GDP c
nc v chim phn ln lc lng lao ng trong nn kinh t) vi sc cnh tranh ngy cng cao.
Trong qu trnh ci cch th trng v thc y tng trng kinh t, Vit Nam hi nhp su rng vo
nn kinh t ton cu, thu ht ngun vn u t nc ngoi, khai thc cc c hi th trng quc t thc
y tng trng xut khu. Sau hn 20 nm i mi, Vit Nam c quan h thng mi vi gn 200
quc gia, vng lnh th; k hn 90 hip nh kinh t v thng mi song phng v trn 84 quc gia,
vng lnh th c d n u t ti Vit Nam. Gia nhp ASEAN vo nm 1995, Vit Nam thc hin y
cc cam kt t do ha thng mi trong khun kh Khu vc Thng mi T do ASEAN (AFTA); tr
thnh thnh vin ca T chc Thng mi Th gii (WTO) vo nm 2007 v tham gia tch cc vo Din
n Hp tc Kinh t Chu - Thi Bnh Dng (APEC). T do ha thng mi v u t a Vit
Nam tr thnh mt nn kinh t c m kh ln. Nu nm 2007 kim ngch xut khu mi t hn 48 t
la M th nm 2011 con s ny tng ln 96 t la M, tng gp 2 ln. u t trc tip nc ngoi
t nhng k lc cam kt mi, vi tng vn cam kt vt hn 200 t la M v con s vn thc
hin ngy cng ln, chim khong trn di 20% vn u t chung ca c nc, mt t l cao so vi nhiu
nc, k c Trung Quc.

Tng trng GDP

Tng trng GDP/u ngi

Hnh 3: Tng trng GDP v GDP/u ngi hng nm ca Vit Nam

(Ngun: B K hoch v u t)

V x hi
Cng tc xo i gim ngho, dn s, bo v v chm sc sc khe ngi dn, gio dc - o to v to
vic lm cho ngi lao ng u t c nhng thnh tu bc u ng khch l. An sinh x hi c
ch trng nhm m bo n nh i sng v sn xut ca nhn dn, c bit trong tnh hnh lm pht
cao, nhiu thin tai. Vit Nam hon thnh mc tiu ph cp gio dc tiu hc theo chun ph cp ca
quc gia vo nm 2000, cht lng gio dc dn c nng cao, c s vt cht trong h thng gio dc
c tng cng (Hnh 4). T l ngho gim mnh t 28,9% nm 2002 xung cn 9,45% nm 2010
(Hnh 5), bnh qun c nc mi nm gim 2% s h ngho. Thu nhp bnh qun ca h ngho tng 2,0
ln trong cng thi k, i sng ngi ngho c ci thin, b mt nng thn, min ni c nhiu i
mi. iu kin ca ngi dn c ci thin ng k, Vit Nam tip tc thc hin hot ng xa nh
n s cho ngi ngho, h tr vt liu hoc tin ng bo sng vng ngho, c bit kh khn ci
thin nh . n nm 2009, t l nh n s trn ton quc ch cn 7,8%.
35

Tc tng dn s bnh qun hng nm gim dn, giai on 1999 - 2009 l 1,2% v gi mc 1,14%
nm 2010. Quy m, mng li khm cha bnh c m rng trn khp c nc. Bn cnh h thng
y t ca nh nc, y t t nhn cng ngy cng pht trin. Cht lng khm, cha bnh ti c s y t
v cng tc y t d phng, kim sot dch bnh c nng cao. T l cht tr em di 1 tui gim xung
cn 25 phn nghn, t l tr suy dinh dng gim xung cn 18% nm.
Vit Nam c cc ch s v bnh ng gii kh cao so vi cc quc gia c cng mc pht trin v
thu nhp. Theo Bo co Pht trin con ngi nm 2009 ca Lin Hp Quc, trong s 155 quc gia,
ch s Pht trin lin quan n gii (GDI) ca Vit Nam ng th 94. Gi tr tuyt i ca GDI cng
lin tc tng trong thi gian qua: nm 1998 l 0,668, nm 2004 l 0,689 v nm 2009 l 0,723. Cng
theo bo co ny, Vit Nam ng th 62 v ch s Vai tr ca gii (GEM) trong s 109 nc xp hng.
Trong cng tc qun l, lnh o, ph n ngy cng bnh ng hn trong vic t ng c v c gii
thiu ng c i biu Quc hi, i biu Hi ng nhn dn, v tr lnh o cc t chc chnh tr x hi - ngh nghip. S lng cn b, cng chc n trong cc c quan hnh chnh nh nc t cp
huyn ti Trung ng chim khong 31,1%, cp x, cn b chuyn trch l n chim 16,27% trong
tng s cn b chuyn trch, do ph n c ting ni trong pht trin kinh t - x hi cp c s.
Trong 5 nm gn y, c tnh c trn 8 triu lao ng c gii quyt vic lm, s lao ng qua
o to c nng cao, t l tht nghip thnh ph gim xung cn 4,2%. T l lao ng qua o
to trong tng lao ng ton x hi t 40%. Trong iu kin pht trin kinh t bnh qun t 7%/nm
lin tc 20 nm qua, cc ch tiu pht trin x hi c ci thin, tui th t hn 75 tui. Nh vy,
Ch s Pht trin con ngi ca Vit Nam (HDI) c ci thin, t mc 0,457 nm 1990, tng ln
0,528 nm 2000 v t 0,593 nm 2011 trn cng mt chun mc thng nht t nm 2009. Tuy nhin
Ch s Pht trin con ngi ca Vit Nam vn ch mc trung bnh: nm 2008, Vit Nam tng hng
ln 105/177, nm 2011, xp hng 128/187 nc c kho st.

Hnh 4: C s vt cht trong h thng gio dc

c tng cng
(Ngun: Trng tiu hc Chu Vn An - Qung Bnh)

36

Hnh 5: T l ngho ca Vit Nam (%) qua cc nm

(theo chun ngho c)
(Ngun: B K hoch v u t)

V mi trng
Nhn thc v BVMT v PTBV c nng ln. Vn BVMT c lng ghp vo cc ch trng,
ng li pht trin ca ng v Nh nc.
H thng chnh sch, php lut v BVMT c xy dng kh y v ton din vi cc vn bn
khung l Lut Bo v mi trng nm 2005 v Lut a dng sinh hc nm 2008 c ban hnh. H thng
cc vn bn hng dn thi hnh ang ngy cng c b sung, hon thin. Php lut v t ai, ti
nguyn nc, bo v v pht trin rng, thy sn, ha cht, khong sn... ang dn c b sung, sa
i trong thi gian qua theo hng quy nh y , c th hn v BVMT. Vit Nam xy dng K
hoch hnh ng quc gia v a dng sinh hc n nm 2010 v nh hng n nm 2020 thc hin
Cng c a dng sinh hc v Ngh nh th Cartagena v An ton sinh hc. Theo , hng lot cc
quy hoch h thng cc khu bo tn DSH c xy dng v thc thi.
H thng c quan qun l nh nc v bo v mi trng t Trung ng n a phng tng bc
c kin ton v i vo hot ng n nh. B Ti nguyn v Mi trng c thnh lp (nm 2002),
vi chc nng qun l nh nc v ti nguyn v mi trng. Ti cc B, ngnh ch cht u c V Mi
trng hoc b phn qun l v mi trng. Hu ht cc tnh, thnh ph thnh lp Chi cc Bo v mi
trng trc thuc S Ti nguyn v Mi trng. c 672/674 qun, huyn trn c nc thnh lp
phng Ti nguyn v Mi trng (tr huyn o Bch Long V v Trng Sa). hu ht cc x, phng
u c cn b a chnh kim nhim cng tc BVMT. nhiu doanh nghip, tp on kinh t, tng
cng ty, ban qun l khu cng nghip, c s sn xut, kinh doanh... cng thnh lp cc phng, ban,
b phn hoc b tr cn b chuyn trch v mi trng.
Kinh ph cho cng tc BVMT c tng cng. Chi ngn sch cho BVMT tng dn trong nhng
nm qua, t 1% tng chi ngn sch v n nm 2010 t khong 6.000 t ng, gp ba ln so vi nm
2004. Trong giai on 2000 - 2009 huy ng c ngun vn h tr pht trin chnh thc (ODA) cho
BVMT t khong 3,2 t la M (bao gm c lm nghip, cp thot nc, x l nc thi v v sinh
mi trng), trong vn vay t khong 2,4 t la M, vin tr khng hon li t khong 0,79 t
la M.
Nhiu ni dung v phng nga, kim sot nhim v bo tn a dng sinh hc t c nhng kt qu
ng khch l. Vic lng ghp cc vn v mi trng t giai on lp chin lc, quy hoch, k hoch
v giai on chun b u t cc d n gp phn hn ch v gim thiu nhim mi trng. Mt s d
n ln tim n nguy c gy nhim b t chi cp php u t. Vit Nam huy ng nhiu ngun lc
u t xy dng h thng cung cp nc sch cho 76% dn s th. T l thu gom cht thi rn
th c tng ln, c t 80 - 82% cc vng ni th, 70 - 72 % tnh chung cho cc th (nm 2003
l 60 - 70%), t l cht thi rn bnh vin c thu gom, x l t tiu chun mi trng l 80%.
Trong sn xut nng nghip, t l s x p dng qun l phng tr dch hi tng hp trn ton quc t
kh cao, khong 60 - 65%, t l x c ph bin, tp hun cc quy nh v phn bn v thuc bo v
thc vt t khong 75%. V sinh mi trng nng thn dn c ci thin, vi khong 53% ng
nng thn c kin c ha, 8 - 10% h gia nh dng kh sinh hc, s h gia nh c nh tiu hp
v sinh t khong 63% (nm 2003 l 28 - 30%), t l dn s nng thn c cp nc hp v sinh t
83% (2010) (nm 2003 l 40%) (Bng 1, Hnh 7). T l din tch t c rng che ph tng t 34,4%
nm 2003 ln 39,5% nm 2010.

37

Bng 1: Hin trng cp nc hp v sinh nng thn giai on 2005 - 2010

2005
Vng kinh t - sinh thi

S dn c cp nc
hp v sinh (ngi)

2010
T l (%)

S dn c cp nc
hp v sinh (ngi)

T l (%)

Ton quc

39.912.732

62

52.122.468

83

Min ni pha Bc

5.559.506

56

7.469.696

78

ng bng sng Hng

9.742.835

66

12.054.903

85

Bc Trung B

5.707.670

61

7.299.170

83

Duyn hi min Trung

3.923.530

57

5.171.268

81

Ty Nguyn

1.593.730

52

2.931.662

74

ng Nam B

3.259.129

68

5.161.992

89

ng bng sng Cu Long

10.126.332

66

12.033.777

84

Ngun: B Nng nghip v Pht trin nng thn, 2011

V bo tn thin nhin v DSH, thit lp c 164 khu vc bo v trn cn, bao gm 30 vn quc gia, 69
khu bo tn thin nhin, 45 khu bo tn vn ha v lch s v 20 khu rng nghin cu thc nghim; Chnh ph
cng ph duyt 45 khu bo tn t ngp nc ni a (nm 2008) v h thng 16 khu bo tn bin (2010).

Hnh 6: D n trng rng ngp mn Sc Trng

(Ngun: http://soctrangredcross.org.vn)

Hnh 7: Chng trnh nc sch v v sinh

mi trng nng thn
(Ngun: Thng tn x Vit Nam)

HN CH
V kinh t
Cht lng v hiu qu ca nn kinh t cn thp. Tng trng kinh t ch yu theo chiu rng, ch yu
da vo tng vn u t trong v ngoi nc v khai thc cc ngun ti nguyn th, t l gi tr gia tng
ca sn phm xut khu cn thp, sc cnh tranh cha cao c trn th trng trong v ngoi nc. Nng
sut lao ng x hi cn thp hn nhiu so vi cc nc trong khu vc. Hm lng khoa hc v i mi
cng ngh trong sn xut cng nghip, nng nghip cn mc rt hn ch. T l lao ng qua o to
cn rt thp. Cha kt hp tht nhun nhuyn gia tng trng kinh t vi tin b, cng bng x hi v
38

bo v ti nguyn v mi trng. Tng trng trong nhiu lnh vc kinh t ch yu da vo xut khu
ti nguyn th, hoc cng nghip gia cng vi t l gi tr gia tng thp.
V x hi
Tnh trng ti ngho mt s vng nh vng ni cao, vng ng bo dn tc thiu s, vng b thin tai
vn cn cao. Gii quyt vic lm cha to c s bt ph v nng sut lao ng, cha to c nhiu
vic lm bn vng, t l tht nghip thanh nin cn cao mc 7% nm. Th trng lao ng cha pht
trin ng b. nng thn, tnh trng thiu vic lm cn trm trng, tim n nguy c tht nghip, nht
l cc khu vc th ha, chuyn i mc ch s dng t. C cu dn s bin ng mnh, mt cn
bng gii tnh khi sinh ngy cng nghim trng. Cng tc chm sc sc kho nhn dn cn nhiu bt cp;
sn xut, qun l v s dng thuc cha bnh cn nhiu yu km, thiu st. Tnh hnh nhim thc
phm, ng c thc phm v cc bnh truyn qua thc phm vn cn cao, cha c kh nng kim sot.
H thng an sinh x hi v bo him x hi ang trong qu trnh pht trin nn cha bao ph rng khp,
c bit l khu vc nng thn v khu vc phi kt cu. H thng gio dc quc dn cha ng b, cht
lng gio dc cn thp so vi yu cu pht trin ca t nc trong iu kin hi nhp.
V mi trng
Cng tc bo v mi trng cn nhiu mt yu km; ti nguyn thin nhin vn ang b khai thc lng
ph v s dng km hiu qu, cc vn mi trng nh nhim mi trng nc, khng kh; suy gim
a dng sinh hc; t l thu gom cht thi rn cha t yu cu, khai thc khong sn ba bi gy bc xc
trong nhn dn. H thng chnh sch, php lut v bo v mi trng cn cha ng b v cha theo kp
vi qu trnh pht trin kinh t - x hi. V ch ti x pht cc vi phm php lut v mi trng cha
mnh x pht v rn e cc hnh vi vi phm php lut v mi trng. Lc lng cn b qun l ti
nguyn v mi trng cn thiu v yu v cht lng. Nhn thc v bo v mi trng v PTBV cc
cp, cc ngnh v nhn dn cha y . Tnh trng vi phm php lut v bo v mi trng, qun l ti
nguyn vn ang din ra tng i ph bin. Trong tng lai, Vit Nam l mt trong nhng nc chu
tc ng tiu cc mnh m nht ca bin i kh hu ton cu, nc bin dng v thng xuyn b thin
tai, lm cho vic m bo mi trng bn vng i hi n lc hn nhiu trong thi gian ti. Vic m
bo bn vng v mi trng l thch thc ln i vi Vit Nam tt c cc kha cnh v mi trng. N
lc ca mt quc gia ring l l cha , nht l khi qu trnh cng nghip ha i su, th chi ph phng
chng thin tai, ng ph bin i kh hu v tnh trng nc bin dng cn phi c s hp tc cht ch
ca nhiu nc.
nh gi mt cch tng th, trong thi gian qua, Vit Nam c tc tng trng kinh t cao, c cu
kinh t c s chuyn dch tch cc theo hng cng nghip ha, hin i ha, kinh t v m c bn n
nh, cc cn i ln ca nn kinh t c gi vng, thm ht ngn sch v n quc gia c kim sot
trong gii hn an ton. Nhng thnh qu t c v kinh t to ngun lc cho vic gii quyt thnh
cng hng lot cc vn x hi: xo i gim ngho, pht trin gio dc, chm sc sc khe, hon
thnh cc Mc tiu Pht trin Thin nin k nhm nng cao khng ngng cht lng cuc sng ngi
dn. Tng kt 10 nm thc hin Chin lc pht trin kinh t - x hi 2001 - 2010 cho thy, Vit Nam
tranh th thi c, thun li, vt qua nhiu kh khn, thch thc, nht l nhng tc ng tiu cc ca
hai cuc khng hong ti chnh - kinh t khu vc v ton cu, t c nhng thnh tu to ln v rt quan
trng, t nc ra khi tnh trng km pht trin, bc vo nhm nc ang pht trin c thu nhp
trung bnh. Nhiu mc tiu ch yu ca Chin lc 2001 - 2010 c thc hin; t bc pht trin
mi c v lc lng sn xut, quan h sn xut v hi nhp quc t (Ph lc 3).
39

Cc hot ng pht trin KT - XH trong thi gian qua bc u gn kt vi BVMT v cc mt th ch

chnh sch, t chc - qun l, x hi ho v hp tc quc t. Vic thc hin nh gi mi trng chin lc
theo quy nh trong Lut Bo v mi trng trong thi gian qua gip lng ghp tt hn cc vn bo
v mi trng trong cc hot ng pht trin kinh t v x hi nhm m bo tnh bn vng ca s pht
trin. Bng vic lng ghp cc mc tiu PTBV vo cc chin lc, quy hoch, k hoch v chng trnh
pht trin KT - XH ni chung v ca cc ngnh ni ring, ng thi huy ng s tham gia ca ton dn kt
hp vi s h tr quc t, tnh bn vng ca s pht trin hay ni cch khc l s kt hp cht ch, hp l,
hi ha gia 3 mt: pht trin kinh t, pht trin x hi v bo v mi trng sao cho va p ng c
nhng yu cu ca hin ti, va khng gy tn hi n li ch v vic p ng cc nhu cu ca nhng th
h mai sau, bc u c xc lp v khng nh mnh m trong thc t.
Tuy nhin, nhng thnh tu t c cha tng xng vi tim nng. Kinh t pht trin cha bn vng.
Th ch kinh t th trng, cht lng ngun nhn lc, kt cu h tng vn l nhng im nghn cn tr
s pht trin. Nn tng Vit Nam tr thnh nc cng nghip theo hng hin i cha c hnh
thnh y .
THC HIN 19 LNH VC U TIN TRONG NH HNG CHIN LC
PHT TRIN BN VNG VIT NAM
nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam a ra 19 lnh vc hot ng u tin thuc ba tr
ct kinh t, x hi, mi trng. Trong thi gian qua, nhiu chnh sch lin quan n cc ni dung kinh t, x
hi v mi trng c ban hnh nhm trin khai thc hin 19 lnh vc nu trn. Kt qu thc hin cc
lnh vc u tin trong nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam c trnh by Bng 2.
Nhiu lnh vc u tin c trin khai c kt qu tt. Tuy nhin, mt s lnh vc cn gp nhiu kh
khn nn kt qu thc hin cn hn ch.
Bng 2: Tm tt cc thnh tu v hn ch trong thc hin 19 lnh vc u tin
ca nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam

Lnh vc

Thnh tu

Hn ch

Tng trng kh nhanh t 5% - 8% trong 5 nm

Cht lng tng trng cn thp, tnh n nh

trng kinh t

qua. Cc sn phm nng, lm nghip, thy sn

kinh t v m cha cao, tiu hao nng lng cn

nhanh v

mang thng hiu Vit Nam nhanh chng chim

ln. Nng sut lao ng thp hn nhiu so vi

bn vng

lnh th trng quc t. Th hng cnh tranh ton

cc nc trong khu vc. Tng trng trong nhiu

cu (GCI) ca Vit Nam nm 2010 tng mnh

lnh vc cn da vo xut khu ti nguyn th.

hot ng u tin
1. Duy tr tng

thm 16 bc, nm trong s 59 nn kinh t cnh

tranh ton cu mnh nht, so snh vi 137 nn
kinh t khc trn th gii.

2. Thay i m hnh

40

Cc hot ng trong sn xut kinh doanh v sinh

Nhiu ngnh v a phng cn s dng cng

sn xut v

hot ngy cng ch ti cc phng php sn

ngh sn xut c, c mc tiu hao ln v vt t

tiu dng theo

xut v tiu dng thn thin vi mi trng.

v nng lng nn lm gim hiu qu sn

hng thn thin

Chng trnh mc tiu quc gia v s dng nng

xut, gim sc cnh tranh ca nn kinh t, thi

vi mi trng

lng tit kim v hiu qu c trin khai rng

nhiu cht thi ra mi trng. Tiu dng lng ph

ri, tit kim c 3,2% tng mc tiu th

vn cn ph bin mt b phn dn c, nht l

nng lng quc gia trong giai on 2006 - 2010.

thnh th.

Lnh vc

Thnh tu

Hn ch

3. Thc hin

Nhiu hot ng khuyn khch p dng sn xut

Trong thc hin cng nghip ha sch cn thiu

qu trnh

sch hn c trin khai. Tnh n ht nm

nhiu gii php c th, thiu kim tra, n c v

"cng nghip

2010 c khong 1031 doanh nghip thc hin

phi hp lin ngnh. Cc gii php v sn xut

ha sch"

sn xut sch hn, kim ton cht thi. i vi

sch hn cha c nhiu doanh nghip quan

ngnh khai thc khong sn, tnh trng khai thc

tm p dng.

hot ng u tin

ba bi v xut khu trn lan c khc phc

mt phn.

4. Pht trin nng

Tc pht trin nng nghip kh cao v n nh

Nng thn pht trin thiu quy hoch v cn

nghip v nng

theo hng sn xut hng ha, gp phn n

mang tnh t pht. Kt cu h tng kinh t - x

thn bn vng

nh an ninh lng thc quc gia. Gi tr sn xut

hi cn lc hu, thiu ng b, cha p ng

ngnh nng, lm nghip v thy sn lun t

yu cu pht trin lu di. Mi trng nhiu vng

mc cao, bnh qun 5 nm tng 4,85%. H thng

nng thn ngy cng b nhim do cht thi sinh

giao thng, in, kt cu h tng x hi nng

hot, chn nui v ha cht nng nghip. Cc

thn c bc pht trin nhanh v s lng.

vng ven , khu cng nghip, lng ngh b

n nm 2010, 96% s x v 93,3% s h c

in li quc gia, hn 60% c dn nng thn

nhim nghim trng. Chuyn dch c cu lao

ng trong nng thn cn chm.

c nc sinh hot hp v sinh. Thu nhp ca

ngi dn c nng cao, nm 2007 tng 2,7
ln so vi nm 2000.

5. Pht trin bn

Quy hoch xy dng vng c lp v c

Vic r sot li cc quy hoch tng th pht trin

vng vng v

bn ph kn cho 6 vng kinh t trng im. Tnh

kinh t - x hi cc vng trng im, quy hoch

a phng

n nay, c 10 n quy hoch vng lin tnh

pht trin cc ngnh kinh t di gc nhn pht

c ph duyt. Tt c cc vng u t v

trin bn vng cha c thc hin. Trnh

vt mc tiu v GDP bnh qun u ngi v

pht trin, c s h tng v mc sng gia cc

gim t l h ngho so vi k hoch ra.

vng cn c s khc bit kh ln, nht l cc

u t xy dng h thng cp nc sinh hot,

tnh min ni v ng bng sng Cu Long.

cung cp nc sch cho 80% dn c th v

hn 60% dn c nng thn.

6. Tp trung n

Cc chng trnh gim ngho thc hin c hiu

T l gim ngho cha vng chc v khng

lc xa i,

qu. T l ngho gim mnh t 22% nm 2005

ng u cc vng min ni, vng kh khn

gim ngho, y

xung cn 9,45% nm 2010. Ch s khong cch

thng b thin tai. T l h ngho ngi dn tc

mnh thc hin

ngho ca c nc gim ng k, t 18,4% nm

thiu s, vng su, vng xa cn cao. Nhiu ri ro

tin b v cng

1993 xung 3,5% nm 2008 cho tt c cc vng

tc ng n kh nng ti ngho cao nh thin

bng x hi

nng thn, thnh th, nhm cc dn tc thiu s

tai, dch bnh, tc ng tiu cc ca kinh t

cc vng a l. Cng tc an sinh x hi c

th trng

c bit ch trng.

41

Lnh vc

Thnh tu

hot ng u tin

Hn ch

Gim mc tng dn s

7. Tip tc gim
mc tng dn
s v to thm

Mc tng dn s qua tng giai on (10 nm)

Mt cn bng gii tnh ang din ra ngy cng

vic lm cho

ang c xu hng gim. C cu dn s theo tui

trm trng. V cht lng dn s, cc yu t v

ngi lao ng

ca Vit Nam thay i nhanh chng bo hiu

th lc con ngi rt thp, c bit c ti 6,3%

tui th tng ln v xu hng gi ha dn s

dn s b tn tt vi cc mc khc nhau.

ang din ra.

To thm vic lm cho ngi lao ng

Trong giai on 2006 - 2010, gii quyt vic lm

Mc d t l tht nghip kh thp, nhng vic

trn 8 triu lt lao ng, t l tht nghip duy tr

lm c nng sut lao ng thp v tht nghip

mc thp, 2,6% trong nm 2010, tht nghip

thanh nin ang c xu hng cao ln (nm 2006

thnh th gim xung cn di 5%, t l lao ng

l 6%, 2010 l 7%). Gii quyt vic lm cha bn

trong khu vc nng nghip mc di 50%. Lao

vng. nng thn, tnh trng thiu vic lm cn

ng tr v lao ng n c quan tm c bit.

trm trng, tim n nguy c tht nghip. Lc

C cu vic lm c s chuyn bin theo hng

tng vic lm cng n lng, gim cng vic t lm,
trong , t l vic t lm trong nng nghip gim i
v t l vic t lm phi nng nghip tng ln.

lng lao ng cha qua o to chim t l ln.

Ngn sch u t cho pht trin ngun nhn lc
v to vic lm cn qu t so vi nhu cu. Di
chuyn lao ng ra th v ven ang gia
tng, ko theo nhng vn v x hi nh nh
, iu kin sng, trt t, an ton x hi

8. nh hng qu

Cng tc quy hoch xy dng th c i

Qu trnh th ha din ra theo b rng, do ch

trnh th ha

mi. Mng li th quc gia v ang c

ch trng tng trng kinh t th, m khng

v di dn nhm

m rng, pht trin kh ng u ti cc vng.

quan tm thch ng n cc kha cnh mi

pht trin bn

Tng trng kinh t khu vc th t 70% GDP

trng, x hi, vn ha. Tnh trng st gim cht

vng cc th,

ca c nc. Nhiu d n h tng k thut v

lng sng v nhng vn khc nh c s h

phn b hp l

cc d n cp thot nc v ci thin mi trng

tng yu km, phn tng x hi v t nn x hi

dn c v

th v ang c trin khai thc hin. H

gia tng. Tai nn giao thng cn nghim trng.

lao ng

thng th ang c i mi theo hng ngy

theo vng

cng vn minh v hin i hn.

9. Nng cao cht

42

Quy m gio dc tng nhanh, nht l bc i

Cht lng gio dc cn thp so vi yu cu

lng gio dc

hc v gio dc ngh nghip. Mng li trng,

pht trin v so vi trnh ca cc nc trong

nng cao dn

lp, c s gio dc c pht trin rng khp

khu vc v trn th gii. C s vt cht k thut

tr v trnh

trong ton quc. Vit Nam v c bn hon

nh trng cn thiu thn v lc hu. T l lao

ngh nghip,

thnh ph cp gio dc tiu hc vo nm 2000.

ng qua o to ngh cn thp, nht l lao

ph hp vi

Cht lng gio dc cc cp hc v trnh

ng nng thn, do cha p ng c yu

yu cu ca

o to c tin b. Cng tc x hi ho gio

cu sn xut hng ho hin i trong bi cnh

s nghip

dc v o to t c mt s kt qu. Dy

hi nhp. Vn cn tnh trng chnh lch trong

pht trin

ngh c bc pht trin, i mi v t c

tip cn gio dc gia cc min, gia nng thn

t nc

cc mc tiu ra.

v thnh th.

Lnh vc
hot ng u tin
10. Pht trin v s

Thnh tu

Hn ch

Mng li khm cha bnh, mng li y t lao

Cht lng v c s dch v y t vn cha p

lng v nng

ng t Trung ng n a phng ang tng

ng c yu cu khm cha bnh ca nhn

cao v cht

bc c cng c. Cht lng khm cha bnh

dn. Tnh hnh nhim thc phm, ng c thc

lng ca dch

ngy cng c nng cao. Cng tc y t d

phm vn cn cao, cha c kh nng kim sot.

v chm sc

phng v kim sot dch bnh c trin khai tt;

Kh nng kim sot, gim st an ton v sinh

sc khe, ci

trin khai c hiu qu cng tc gim st dch t,

lao ng ca cc c quan chc nng nh nc

thin cc iu

khng ch thnh cng cc i dch SARS, cm A

cn hn ch.

kin lao ng

(H5N1), cm A (H1N1). Cng tc ci thin cc

v v sinh mi

iu kin lao ng v v sinh mi trng, kim

trng sng

sot v sinh an ton thc phm c tng cng.

11. Chng tnh

Vit Nam v ang thc hin cc chnh sch,

Mi trng t ang b suy thoi do xi mn, ra

trng thoi ha

chng trnh v d n chng thoi ho t,

tri, st l v trt l t, mn ho, chua ho v

t, s dng

s dng hiu qu v bn vng ti nguyn t,

phn ho do vic lm dng phn bn ho hc,

hiu qu

nh: giao t khon rng cho h gia nh, trng

nhim do thuc bo v thc vt v do cht thi

v bn vng

rng v bo v rng u ngun, sn xut theo

vo mi trng t t cc hot ng cng

ti nguyn t

m hnh nng lm kt hp, pht trin cy lu

nghip. S phi hp gia cc B, ngnh lin

nm, cy bn a trn t dc, qun l lu vc

quan i ph vi tnh trng thoi ha t, s

sng v t ven b.

dng hiu qu v bn vng ti nguyn t cn

hn ch. Din tch t nng nghip b thu hp do
sc p dn s, th ha, cng nghip ha,
chuyn i mc ch s dng v nguy c nc
bin dng do BKH.

12. Bo v

Cng tc iu tra c bn v ti nguyn nc, lp

u t kinh ph cho hot ng qun l, iu tra

mi trng nc

bn lu vc sng, quy hoch ti nguyn

c bn, kim k, nh gi ti nguyn nc, cc

v s dng

nc lu vc sng, vng lnh th v ang

hot ng bo v ti nguyn nc cha tng

bn vng

c trin khai thc hin. Cng tc tuyn truyn

xng. Cha c c ch, chnh sch ph hp

ti nguyn nc

ph bin php lut, nng cao nhn thc cng

huy ng cc ngun lc ca x hi tham gia bo

ng v ti nguyn nc, thanh tra, kim tra

v v phng chng nhim, suy thoi, cn kit

trong lnh vc ti nguyn nc c tng

ngun nc. Nhn thc v nng lc qun l yu.

cng. Vic tham gia y hi sng M Cng

thc y s phi hp quc t trong qun l v
pht trin ti nguyn nc.

13. Khai thc hp

Khai thc khong sn trong thi gian qua c

Nhiu loi khong sn b khai thc qu mc,

l v s dng

nhiu i mi, pht trin cng ngh khai thc,

ang dn cn kit. Qun l v phn cp qun l

tit kim, bn

sng tuyn v ch bin nhm tit kim ti nguyn

khai thc khong sn cn nhiu chng cho, ty

vng ti nguyn

khong sn v bo v mi trng. hon thin

tin. Xut khu khong sn qu t v cn

khong sn

c c ch trong u t khai thc, khu phc

nhiu tiu cc trong qun l xut khu.

hi hon tr t, ti to v ci thin mi trng

sinh thi cc a bn khai thc m, khuyn
khch cng ng dn c tham gia tch cc hn
vo cc hot ng bo v m khong sn.

43

Lnh vc
hot ng u tin
14. Bo v mi

Thnh tu

Hn ch

Nhiu d n v bo v mi trng bin, ven

Thiu c s php l, vn bn php lut quy nh

trng bin,

bin, hi o v pht trin ti nguyn bin

r v y cho vic thc hin chc nng lin

ven bin,

c xy dng v thc hin. Cc hot ng hp

quan n qun l bin v hi o. Nng lc t

hi o v

tc quc t nhm trao i thng tin, kinh nghim

chc trin khai thc hin cn nhiu hn ch nn

pht trin

v qun l v kim sot mi trng bin, ven

cht lng v hiu qu cha cao. Trang thit b,

ti nguyn bin

bin v hi o, ng ph, phng chng s c

c s vt cht phc v cho vic thc hin nhim

trn du c m rng. Vic phi hp gia cc

v chuyn mn, phc v cho cng tc qun l

B, ngnh v a phng trong thc thi nhim v

tng hp v thng nht v bin, o cn thiu

qun l nh nc v bin, hi o tng bc

v lc hu.

c kin ton.
15. Bo v v
pht trin rng

Sau 12 nm trin khai thc hin D n Trng mi

che ph rng tuy c tng nhng cht lng

5 triu ha rng khon bo v rng c dng,

rng li c xu th gim. Tnh trng ph rng cn

phng h vi bnh qun 2,6 triu ha/nm, trng

xy ra nghim trng, tp trung ti cc tnh thuc khu

mi 2,17 triu ha rng. Vic y mnh cng tc

vc Ty Nguyn v Bnh Phc. Quy nh php

trng rng ngn chn c nn suy gim din

lut v ch ti x l cn nh i vi k ph rng.

tch v a ph ca rng ngy mt tng, t

28% nm 1995 tng ln 39,5% nm 2010.

16. Gim nhim

Nhiu c s, nh my ln p dng cc cng

Chc nng qun l mi trng khng kh th

khng kh

ngh sn xut sch hn, cng ngh kim sot

cn chng cho. Vn bn php lut c th cho

cc th v

pht thi hin i v s dng nng lng hiu

mi trng khng kh th cha y . u t

khu cng nghip

qu. Cc c s gy nhim khng kh ang

cho hot ng qun l v bo v mi trng

tng bc c x l gp phn ci thin cht

khng kh cn t.

lng mi trng khng kh ca cc th

trong c nc.
17. Qun l cc

T l thu gom cht thi rn cc th tng t 65%

Qun l nh nc v cht thi rn cn b phn

cht thi rn

nm 2003 ln 82% nm 2008; khu vc nng thn

tn. Vic thu gom, x l cht thi rn cn manh

v cht thi

tng ng l 20% v 55%, cht thi y t c cc

mn, t pht, khng hiu qu v cha c u

nguy hi

bnh vin phn loi, thu gom hng ngy l 95,6%.

t tha ng v cng ngh v vn. Cng tc x

T l thu hi cc cht c kh nng ti ch v ti s

l cht thi rn th hin nay vn l chn lp.

dng khong 20 - 30%. 73,3% s bnh vin c bin

Theo thng k, ton quc c 98 bi chn lp cht

php x l cht thi ha hc bng l t; cn

thi tp trung ang vn hnh nhng ch 16 bi

khong 30% bnh vin t chn lp. c quy

thi c coi l hp v sinh. Ngoi ra, cn thiu

hoch x l cht thi rn 3 vng kinh t trng im

cc hng dn k thut, tiu ch nh gi

pha Bc, min Trung v pha Nam.

cng ngh x l cht thi rn.

18. Bo tn

H thng 164 khu bo tn trn cn c thnh

a dng sinh hc ang b suy thoi vi nhiu

a dng

lp vi tng din tch l 2.198.744 ha (chim

mc khc nhau. Nn bun bn ng vt

sinh hc

7,6% din tch t t nhin). Chnh ph cng

hoang d cha c qun l mt cch cht ch.

ph duyt 45 khu bo tn t ngp nc ni a

Chc nng v nhim v ca cc c quan qun l

(nm 2008) v h thng 16 khu bo tn bin (vi

nh nc cn chng cho. Cng tc nghin cu

vi tng din tch vng bin 169.617 ha) (2010).

khoa hc v u t cho bo tn DSH cn thp

Bn cnh Quc t cng nhn Vit Nam:

v t hiu qu.

2 khu Di sn thin nhin th gii; 4 khu Di sn

thin nhin ASEAN; 9 khu D tr sinh quyn;
4 khu Ramsar.

44

Lnh vc

Thnh tu

Hn ch

19. Thc hin cc

Vit Nam tham gia nhiu hot ng khu vc,

Cc thm ha do thin tai v nhng din bin v

bin php lm

ton cu v bin i kh hu (BKH). n nay,

thay i kh hu ton cu ang tng nhanh, gy

gim nh bin

nhiu B v a phng xy dng xong K

nhng p lc n vic bo v mi trng v pht

i kh hu v

hoch hnh ng ng ph vi BKH. u t cho

trin bn vng Vit Nam. Cng tc d bo

hn ch nhng

cng tc kh tng thy vn v BKH c tng

thin tai cn tn ti nhiu hn ch. Cc ngun

nh hng c

cng. Hot ng v nng cao nhn thc cho

lc huy ng cho phng chng thin tai, gim

hi ca bin

cng ng, xy dng nng lc ng ph vi

nh tc ng ca BKH cn t. Nhn thc ca

i kh hu,

BKH, nng cao nng lc hot ng kh tng

cc cp qun l v cc tng lp nhn dn i vi

phng v

thy vn, d bo thin tai v ang c trin

vn BKH, phng trnh thin tai cha thc

chng thin tai

khai nhiu a phng trong c nc.

s su sc v cha gn lin vi cc hnh ng

hot ng u tin

mang tnh thc tin cao.

THC HIN CC CAM KT QUC T

Vit Nam tham gia nhiu cam kt quc t v pht trin bn vng (Ph lc 1, Khung 2). Ti Hi ngh
Thng nh Tri t v Mi trng v Pht trin ti Rio de Janeiro, 1992, ngoi cam kt i vi vic
thc hin Chng trnh ngh s 21 ton cu, Vit Nam cn k 3 cng c quan trng khc: Cng c
khung ca LHQ v Bin i kh hu (UNFCCC), Cng c a dng sinh hc (CBD) v Cng c Chng
sa mc ha ca Lin Hp Quc (UNCCD). Tip theo, Vit Nam cam kt thc hin Mc tiu Pht
trin Thin nin k (MDG, 2000), gia nhp T chc Thng mi Th gii (WTO, 2007) v cc cng c
quc t khc. Trong thi gian qua, Vit Nam trin khai thc hin cc cam kt quc t ny mt cch
nghim tc v c hiu qu.
Cng c Ramsar v cc vng t ngp nc c tm quan trng quc t
Vit Nam tham gia Cng c Ramsar ngy 20/11/1989 v l mt trong 4 quc gia thnh vin thuc khu vc
ng Nam . Ngay sau khi tham gia Cng c, Vit Nam xut khu Ramsar u tin ca Vit Nam
ti Xun Thu, tnh Nam nh v c Ban Th k ca Cng c cng nhn. Sau , Khu Ramsar Xun
Thy tr thnh Vn Quc gia Xun Thy (nm 2003) v l vng li ca Khu D tr sinh quyn chu th
sng Hng (thnh lp nm 2004).
Cho ti nay, ngoi Xun Thy, Vit Nam c Ban Th k Cng c Ramsar cng nhn thm 3 khu
na l: Bu Su - Nam Ct Tin (2005), Vn Quc gia Ba B (2011) v Vn Quc gia Trm Chim
(2012) (Hnh 8).
Cc khu Ramsar ca Vit Nam c qun l tt, m bo s kt hp hi ha gia cng tc bo tn
DSH, nghin cu khoa hc, gio dc mi trng v cc hot ng pht trin cng ng vng m.
Trong thi gian gn y, nhiu cng trnh nghin cu v t ngp nc c thc hin vi cc ni dung
nh: Kim k t ngp nc; Quy hoch bo tn v pht trin bn vng t ngp nc cp quc gia v
vng sinh thi; Xy dng c s d liu v t ngp nc; iu tra, nghin cu cc vng t ngp nc
c gi tr bo tn; Hng dn k thut qun l bn vng t ngp nc. Hin Vit Nam ang n lc
c th a thm cc vng t ngp nc vo trong danh sch cc khu Ramsar, ng thi quyt nh
thnh lp cc khu bo tn thin nhin t ngp nc.
45

Vn Quc gia Xun Thy - Khu Ramsar

u tin ca Vit Nam v ca ng Nam

Vn Quc gia Trm Chim - Khu Ramsar th 4

ca Vit Nam v th 2000 ca Th gii

(Ngun: http://tuoitre.vn)

(Ngun: Thng tn x Vit Nam)

Hnh 8: Mt s Khu Ramsar in hnh ca Vit Nam

Cng c a dng sinh hc

L thnh vin ca Cng c a dng sinh hc (k ngy 17/11/1994) v Ngh nh th Cartagena v An
ton sinh hc (k ngy 19/1/2004), trong nhng nm qua Chnh ph Vit Nam ban hnh nhiu ch
trng, chnh sch v t chc thc hin nhng cam kt quc t ny trong cng tc bo tn v s dng
bn vng DSH.
Vit Nam c hai k hoch di hn: i) K hoch hnh ng a dng sinh hc ca Vit Nam (BAP)
(c Th tng Chnh ph ph duyt ngy 22/12/1995) v ii) K hoch hnh ng quc gia v a dng
sinh hc n nm 2010 v nh hng n nm 2020 thc hin Cng c a dng sinh hc v Ngh nh
th Cartagena v An ton sinh hc (c Th tng Chnh ph ph duyt ngy 31/5/2007) vi nhng
nhm mc tiu c th v: i) Bo tn v pht trin DSH trn cn; ii) Bo tn v pht trin DSH cc vng
t ngp nc v bin; iii) Xy dng v pht trin bn vng ti nguyn sinh vt, kim sot ngn nga, ngn
chn v loi tr khai thc, kinh doanh, tiu th cc ng thc vt hoang d, qu, him, nguy cp
Vit Nam c nhiu thnh tu trong thc hin nhng k hoch ny, trong ni bt nht l xy dng
h thng cc khu bo tn DSH. Cho n nay, Vit Nam, h thng khu bo tn trn t lin v hi o
c thnh lp vi 128 khu rng c dng c din tch gn 2,5 triu ha, chim 7,6% din tch t nhin.
Ngoi h thng cc khu bo tn thin nhin k trn, Chnh ph cng ph duyt 45 khu bo tn t ngp
nc ni a (nm 2008) v h thng 16 khu bo tn bin (vi vi tng din tch vng bin 169.617 ha)
(2010). Bn cnh Quc t cng nhn Vit Nam: 2 khu di sn thin nhin th gii; 4 khu di sn
thin nhin ASEAN; 9 khu d tr sinh quyn; 4 khu Ramsar (hnh 10).
Vi mt h thng khu bo tn nh vy, hu ht cc h sinh thi c trng (rng ngp mn, rng trm,
cc kiu rng nhit i ni thp v trung bnh, rng tha l rng), cc loi ng vt, thc vt qu
him, c hu (t gic, b tt, b rng, sao la, mang ln, ..., thng l dt, thng nm l, p mu, hong
n, nghin, inh, trai, cm lai, sm Ngc Linh) c bo v.
Tuy nhin, DSH vn ang b suy thoi vi nhiu mc khc nhau, cc h sinh thi t nhin, c bit
l cc h sinh thi rng, t ngp nc v bin b tc ng nghim trng; Nn bun bn ng vt hoang
d cha c qun l mt cch cht ch; H thng cnh bo sm v nguy c mt mt ti nguyn di truyn
cha c thit lp.
46

Hnh 9: Din bin din tch v che ph rng

giai on 1990 - 2009
(Ngun: Cc Kim lm, 2010)

Hnh 10: Vn Quc gia Ba B c cng nhn

l khu Ramsar th 3 ca Vit Nam (2011).
(Ngun: Thng tn x Vit Nam)

Cng c Khung ca Lin Hp Quc v Bin i kh hu v Ngh nh th Kyoto

Vit Nam sm tham gia Cng c khung ca Lin
Hp Quc v BKH (UNFCCC) (k thng 6/1992 v
ph chun thng 11/1994), Ngh nh th Kyoto (KP)
(k thng 12/1998 v ph chun thng 9/2002). Vit
Nam chnh thc l mt Bn nc khng thuc Ph lc
I t thng 2 nm 1995.
Vit Nam tham gia nhiu hot ng ca khu vc
v ton cu v BKH, tham d tt c cc hi ngh
ca cc Bn nc (t COP 1 n COP 17) v BKH
v c quan h hp tc thng xuyn vi Ban Th k
UNFCCC, Ban Chp hnh Quc t v C ch pht
trin sch, y ban Lin Chnh ph v BKH, vi cc
nc v cc t chc quc t v cc vn c lin
quan. Vit Nam cng trin khai mt s chng
trnh nghin cu, d n v BKH, c ch pht trin
sch c kt qu.

Hnh 11: Kch bn BKH v nc bin dng

(2011) l c s xy dng k hoch hnh ng
thc hin NTP-RCC

Chnh ph Vit Nam ban hnh cc ch th, quyt

nh, ngh quyt v giao B Ti nguyn v Mi trng
lm u mi cng vi cc B, ngnh, a phng c lin quan trin khai thc hin cc cam kt quc t v
BKH. Hin nay, Vit Nam ang trin khai thc hin Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi bin i
kh hu v K hoch thc hin Chin lc quc gia phng chng v gim nh thin tai. Trong nm 2011 2012, Chnh ph ph duyt Chng trnh khoa hc v cng ngh cp nh nc giai on 2011 - 2015
(Khoa hc v cng ngh phc v Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi bin i kh hu); Ph duyt
Chin lc quc gia v bin i kh hu; Thnh lp y ban quc gia v ng ph vi bin i kh hu; Ph
duyt Danh mc cc Chng trnh mc tiu quc gia giai on 2011 - 2015 (trong c Chng trnh mc
tiu quc gia S dng nng lng hiu qu v Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi BKH giai on
2); Xy dng Chin lc Tng trng xanh ca Vit Nam thi k 2011 - 2020 v tm nhn n nm 2050.
Hin nay, cc B, ngnh v cc a phng ang khn trng xy dng cc k hoch hnh ng trin khai
cc chin lc, k hoch v chng trnh nu trn, ng ph vi BKH trong iu kin ca mnh (Hnh 11).
47

Vit Nam ban hnh nhiu chnh sch v c ch thc y hp tc quc t vi hy vng s ku gi
c khong 9,1 t la M vn u t quc t h tr ng ph vi BKH. Hin nay, Vit Nam nhn
c kinh ph h tr khong 1,28 t la M thng qua 21 chng trnh v d n pht trin. Khong 11
cc d n khc ang trong qu trnh m phn vi tng kinh ph khong 1,3 t la M.
Bn cch , cng tc ng ph vi BKH Vit Nam cng cn tn ti mt s hn ch: i) H thng trang
thit b v nhn lc ca ngnh d bo kh tng thy vn, thin tai tuy c quan tm u t nhng
cha p ng c yu cu dn n mt s d bo cha chun xc, gy ra thit hi v ngi v ca; ii)
Phi hp lin ngnh trong cng tc phng chng thin tai v khc phc cc s c cha thc s nhun
nhuyn; iii) Cc ngun lc huy ng cho phng chng thin tai, gim nh tc ng ca bin i kh hu
cn t; iv) Nhn thc ca cc cp qun l v cc tng lp nhn dn i vi vn bin i kh hu, phng
trnh thin tai cha thc s su sc v cha gn lin vi cc hnh ng mang tnh thc tin cao.
Cng c Chng sa mc ha ca Lin Hp Quc
Vit Nam k kt tham gia Cng c Chng sa
mc ha ca Lin Hp Quc (UNCCD) (ngy
5/8/1998) v tr thnh thnh vin th 134 ca
UNCCD (ngy 23/11/1998). Vit Nam thnh
lp Ban iu phi quc gia thc hin Cng c
chng sa mc ha ca Lin Hp Quc v ngy
14/3/2012, Th tng Chnh ph k ban hnh
Quyt nh s 306/Q-TTg v vic kin ton
Ban iu phi quc gia thc hin Cng c
Chng sa mc ha ca Lin Hp Quc.

Hnh 12: Hoang mc ha l mt thch thc ln trong

pht trin bn vng Vit Nam
(Ngun: Thng tn x Vit Nam)

Vit Nam trin khai thnh cng Chng trnh

hnh ng quc gia chng sa mc ho giai on
2006 - 2010 v nh hng n nm 2020. Chng trnh thu c cc thnh tu ng k v cc mt
xy dng c s php l; o to ngun nhn lc; c s vt cht k thut, c s nghin cu phng chng
sa mc ha; iu tra nh gi thc trng hoang mc ha, nghin cu nguyn nhn gy ra sa mc ha, xy
dng c s d liu v sa mc ha, xy dng bn hn hn cho Nam Trung B v Ty Nguyn; t chc
cc hot ng kinh t, chuyn giao cng ngh v nhng kt qu v hp tc quc t v hp tc khu vc,
trong c sng kin xy dng chin lc ti chnh lng ghp phi hp vi c ch ton cu a bn
"nng" nht v sa mc ha Vit Nam l Ninh Thun v Bnh Thun, sng kin v gim pht thi thng
qua cc n lc hn ch mt rng v suy thoi rng, sng kin v chi tr dch v mi trng rng...
Tuy nhin, trong vic thc hin Chng trnh hnh ng quc gia chng sa mc ha cn c nhng tn ti
kh khn nh: chnh sch v qun l ti nguyn cha tht s hon thin, cha mang tnh t ph, cha c
ng lc khuyn khch ngi dn tham gia; nhn thc v s phi hp chng sa mc ha ca cc cp, cc
ngnh cn hn ch; ngun kinh ph cn hn hp, ngun nhn lc c a phng v Trung ng cn thiu.
Cng c Vienna v bo v tng - zn v Ngh nh th Montreal v cc cht lm suy gim tng - zn
Thng 1 nm 1994, Vit Nam chnh thc tham gia Cng c Vienna v bo v tng - zn v Ngh nh
th Montreal v cc cht lm suy gim tng - zn, ng thi ph chun Sa i, B sung London
(1990), Copenhagen (1992), Montreal (1997) v Bc Kinh (1999) ca Ngh nh th Montreal3.
Nm 1995, Th tng Chnh ph ban hnh quyt nh ph duyt "Chng trnh quc gia ca Vit Nam
48

nhm loi tr dn cc cht lm suy gim tng - zn". Chng trnh quc gia cng c Ban Chp
hnh Qu a phng v - zn thng qua lm c s cung cp h tr ti chnh v cng ngh.
trin khai thc hin Chng trnh quc gia, theo yu cu v ti tr ca Ban Chp hnh Qu a phng v
- zn, Vn phng Chng trnh quc gia (gi tt l Vn phng - zn) c thnh lp ti B Ti nguyn
v Mi trng vi chc nng l u mi quc gia thi hnh Cng c Vienna v Ngh nh th Montreal.
Trong thi gian qua, k t khi tham gia Cng c Vienna v Ngh nh th Montreal, Vit Nam khai
thc c hiu qu ngun h tr ti chnh v cng ngh t Qu a phng v - zn. Vit Nam nhn
c s h tr ti chnh trn 4 triu la M t Qu a phng v - zn v thc hin loi tr trn 250
tn CFC, p ng y ngha v quc t ca Vit Nam trong khun kh Ngh nh th Montreal. Theo
Ngh nh th Montreal, n nm 2010 cc nc ang pht trin phi chm dt hon ton sn xut v s
dng cc cht CFC v halon. thc hin mc tiu ny, Vit Nam xy dng "K hoch quc gia ca
Vit Nam loi tr hon ton tiu th CFC v halon, giai on 2005 - 2009. Theo thng k, n nm 2009,
Vit Nam ch cn nhp khu 10 tn R-12 (cht lm suy gim tng - zn nhm CFC) v bt u t ngy
1/1/2010 ton b cc cht nhm CFC b cm nhp khu vo Vit Nam.
Mc d c nhng thnh cng nht nh, Vit Nam vn phi i mt vi nhiu thch thc trong vic loi
tr cht ph hy tng - zn theo l trnh ca Ngh nh th Montreal. Lng s dng cc cht lm suy
gim tng - zn (HCFC) Vit Nam hin nay vo khong 3000 tn v s cn tng trong thi gian ti,
ch yu l R-22 trong lm lnh v iu ha khng kh. Theo c tnh, Vit Nam s cn khong 20 triu
la M trong vng 15 - 20 nm ti loi tr hon ton s dng cc cht lm suy gim tng - zn.
Cng c v bun bn quc t cc loi ng thc vt hoang d c nguy c tuyt chng (CITES)
Vit Nam k kt tham gia v tr thnh thnh vin th 121 ca Cng c vo ngy 20/01/1994. Cng c
CITES c hiu lc ti Vit Nam t ngy 20/4/1994. T khi tham gia Cng c n nay, Vit Nam thc
hin nhiu hot ng nhm thc thi Cng c, bao gm: Tuyn truyn, nng cao nhn thc cho ton dn
v Cng c; Ban hnh v thc thi cc chnh sch, k hoch thc hin Cng c4; Xy dng v kin
ton h thng t chc thc hin Cng c5.
Ban Ch o lin ngnh thc thi php lut v kim sot bun bn ng thc vt hoang d do Th trng
B Nng nghip v Pht trin nng thn lm trng ban (vit tt l Mng li Vietnam - Wen) c thnh
lp. Vit Nam l nc ASEAN th 6 thit lp mng li ny. Vic thit lp Mng li Vietnam-Wen th
hin quyt tm ca Chnh ph Vit Nam trong vic tng cng phi hp vi cc nc trong khu vc v trn
th gii nhm u tranh phng chng cc ti phm v bun bn ng thc vt hoang d c hiu qu.

thc hin Cng c Vienna v Ngh nh th Montreal, Chnh ph giao Tng cc Kh tng Thy vn (trc y) v nay l B Ti nguyn
v Mi trng lm c quan u mi phi hp vi cc B, ngnh c lin quan xy dng Chng trnh quc gia ca Vit Nam nhm loi tr dn cc
cht lm suy gim tng - zn.

Ngh nh s 11/2002/N-CP ngy 22/1/2002 v vic qun l hot ng xut khu, nhp khu v qu cnh cc loi ng vt, thc vt hoang d; Ngh

nh s 82/2006/N-CP v qun l hot ng xut khu, nhp khu, ti xut khu, nhp ni t bin, qu cnh, nui sinh sn, nui sinh trng v trng
cy nhn to cc loi ng vt, thc vt hoang d nguy cp, qu, him thay th Ngh nh s 11/2002/N-CP; Quyt nh s 1021/Q-TTg ngy 27/9/2004
v K hoch hnh ng quc gia v tng cng kim sot bun bn ng, thc vt hoang d n nm 2010; Lut a dng sinh hc nm 2008.
5

Cc Kim lm thuc Tng cc Lm nghip, B Nng nghip v Pht trin nng thn c ch nh l C quan qun l CITES Vit Nam; C quan

i din ca C quan qun l CITES Vit Nam ti pha Nam l Kim lm vng III. C quan Thm quyn khoa hc CITES Vit Nam gm: i) Vin Sinh
thi v Ti nguyn sinh vt (IEBR), Vin Khoa hc v Cng ngh Vit Nam (VAST); ii) Vin Khoa hc Lm nghip (FSIV), B Nng nghip v Pht
trin nng thn (MARD); iii) Vin Nghin cu Hi sn (RIMF), B Nng nghip v Pht trin nng thn (MARD); iv) Trung tm Nghin cu Ti nguyn
v Mi trng (CRES), i hc Quc gia H Ni. tng cng hn na cng tc ny, ngy 29/11/2006, Cc Cnh st mi trng trc thuc Tng
cc Cnh st, B Cng an, c thnh lp v gp phn ngy cng tng trong n lc chm dt tnh trng bun lu ng thc vt hoang d.

49

Cng c Basel v kim sot vic vn chuyn xuyn bin gii cc cht thi nguy hi v tiu hy chng
Vit Nam ph chun Cng c Basel ngy 13/3/1995. T sau khi ph chun, Vit Nam c nhng n
lc nht nh thc thi Cng c Basel nhm hn ch nhng nh hng tiu cc ca cht thi i vi
sc kho con ngi v mi trng, c bit l cht thi c hi nguy him. Vit Nam xy dng mt
h thng vn bn php lut lm c s cho cng tc qun l cht thi nguy hi6. thc hin cc ngha
v theo quy nh ca Cng c Basel, ngoi vic ban hnh cc vn bn php lut v qun l cht thi
nguy hi, Vit Nam bc u trin khai u t xy dng c s vt cht cho hot ng qun l cht
thi, xy dng cc c s x l cht thi rn ni chung, cht thi nguy hi ni ring, o to cn b chuyn
mn nghip v, nghin cu khoa hc phc v cho cng tc qun l cht thi.
Trong thi gian qua, nh Mng li thng tin ton cu ca Cng c Basel, s phi hp vi cc u mi
Cng c Basel ca cc nc, Vit Nam ngn chn v x l kp thi nhiu v vi phm Cng c Basel
theo php lut hin hnh.
Tuy nhin, Vit Nam vn cn nhng hn ch cn khc phc nhm p ng nhng yu cu t vic thc
thi Cng c Basel. Vic kim sot hot ng nhp khu "ph liu" cha cht ch. Cha bo m vic
thu gom v x l cht thi nguy hi ph hp vi tiu chun mi trng.
Cng c Stockholm v cc cht nhim hu c kh phn hy
Vit Nam k Cng c Stockholm v cc cht nhim hu c kh phn hy ngy 23/5/2001 v ph chun
Cng c ngy 22/7/2002. Vit Nam l thnh vin th 14 trong tng s 97 quc gia trn th gii ph duyt
Cng c.
T nm 1993, Vit Nam bt u quan tm nhiu n qun l cc cht nhim hu c kh phn hy (POPs)
v cc ha cht c hi khc. Chnh ph v cc B, ngnh lin quan ban hnh cc vn bn kim
sot vic sn xut, s dng tt c cc thuc bo v thc vt c cha cc cht nhim hu c kh phn hy
trn lnh th Vit Nam.
Vit Nam v ang n lc xy dng mt h thng php l, th ch qun l an ton ha cht, cht
thi nguy hi, trong c cc cht nhim hu c kh phn hy. Lut BVMT (2005) quy nh c th v
vic qun l cht thi nguy hi v ngn nga nhim. Ngy 10/8/2006, Th tng Chnh ph k
Quyt nh s 184/2006/Q-TTg ph duyt K hoch quc gia thc hin Cng c Stockholm v cc
cht hu c kh phn hy.
Vit Nam c cc quy nh v chc nng, nhim v ca cc B, ngnh trong qun l ha cht, cht thi
c hi ni ring v BVMT ni chung. Ngoi ra, i vi cc nhim v a ngnh v ty theo tnh hnh thc
t pht sinh, Chnh ph cng ban hnh cc quy nh b sung, iu chnh chc nng, thit lp quan h iu
phi, hp tc v xc nh trch nhim ca cc bn lin quan cho thc hin cc mc tiu, nhim v.
Mc tiu Pht trin Thin nin k
Trong thc hin cc Mc tiu Pht trin Thin nin k (MDG), Vit Nam t c nhng thnh qu
quan trng: Vit Nam t mc tiu gim mt na t l ngho vo nm 2002; hon thnh ph cp

6
Lut BVMT nm 2005; Ngh nh s 12/2006/N-CP ngy 23/1/2006 ca Chnh ph quy nh vic tm nhp ti xut hng ha (bao gm cht thi);
Ngh nh s 121/2004/N-CP ngy 12/5/2004 quy nh v x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc bo v mi trng; Quyt nh s 12/2006/QBTNMT ngy 8/9/2006 v danh mc ph liu c php nhp khu lm nguyn liu sn phm; Thng t s 12/2011/TT-BTNMT ngy 14/4/2011 ca
B Ti nguyn v Mi trng quy nh v qun l cht thi nguy hi.

50

gio dc tiu hc theo chun ca Vit Nam vo nm 2000; Vit Nam t c nhng thnh tu ng
khch l v tng cng bnh ng gii v nng cao v th cho ph n; Sc kho ca tr em tip tc c
quan tm v ci thin ng k, Vit Nam tin n gn Mc tiu Pht trin Thin nin k i vi ch tiu
t sut t vong tr di 5 tui v t sut t vong tr di 1 tui; T s t vong m gim mnh t nhng
nm 1990; Tc ly nhim HIV Vit Nam bc u c kim ch v c xu hng gim; Vit Nam
tch cc thc hin mc tiu m bo bn vng v mi trng v t c mt s kt qu quan trng
(Ph lc 2).
Tuy vy, thch thc quan trng t ra vi Vit Nam trong thi gian ti l m bo cc Mc tiu MDG
c th t c ng u gia thnh th v nng thn, cc vng a l v cho tt c cc i tng, c
bit l i vi ng bo dn tc thiu s. Bn cnh , nhng bin ng khng thun li ca kinh t th
gii cng l mt thch thc vi Vit Nam trong vic duy tr bn vng cc kt qu gim ngho. Vit Nam
l mt trong nhng quc gia d b tn thng nht ca bin i kh hu vi phn ln dn s ngho sng
ph thuc vo iu kin t nhin, khai thc cc ngun lc t nhin m bo sinh k. V vy, Vit Nam
ang phi i mt vi thch thc rt ln i vi mc tiu m bo mi trng bn vng v duy tr bn
vng kt qu thc hin cc Mc tiu MDG trong iu kin tc ng ca bin i kh hu ngy cng tr
nn r rt hin nay (Ph lc 3).
Gia nhp T chc Thng mi Th gii
Ngy 7/11/2006 Vit Nam c kt np l thnh vin th 150 ca T chc Thng mi Th gii (WTO).
Sau 5 nm gia nhp T chc Thng mi Th gii, nn kinh t Vit Nam c cc chuyn bin ng k,
nng lc v v th ca Vit Nam trn trng quc t c nng cao. Theo con s thng k:

Vn u t nc ngoi vo Vit Nam tng r rt: Nm 2006 vn u t trc tip nc ngoi ng

k l 10 t la M, sau tng ln r rt, ln lt t nm 2007 n nay l 21,3 t la M;
64 t la M; 23 t la M; 18 t la M v nm 2011 l 15 t la M. Vn u t trc
tip nc ngoi hng nm thc hin vt 10 t la M lin tip my nm gn y.

Gi tr xut khu cng lin tc tng, nm 2007 t trn 48 t la M, nm 2008 t 62 t la

M, nm 2009 t 57 t la M, nm 2010 t 72 t la M v nm 2011 t 96 t la M.
Tng gi tr xut khu t n 200% GDP, phn nh m ca rng ln ca nn kinh t.

V thu nhp, thng k cho thy, vo thi im nm 1995, bt u m phn gia nhp T chc
Thng mi Th gii, thu nhp trung bnh ca Vit Nam l 300 la M/ngi/nm. Sau 5 nm
gia nhp T chc Thng mi Th gii nng thu nhp bnh qun ngang vi cc nc pht trin
trung bnh mc trn 1.000 la M/ngi/nm v tip tc tng trng khong 6%/nm. Ngay nm
2008, d kinh t th gii khng hong nhng Vit Nam vn nm trong 20 nc tng trng dng.

Tuy nhin, bn cnh nhng thnh qu t c, Vit Nam cng cn nhn nhn nhng yu km nh tng
trng tn dng d di, u t dn tri v vt sc tch ly ca nn kinh t, s dng vn km hiu qu,
to ra tnh trng lm pht cao. Cn c theo cc tiu ch pht trin bn vng, cng cn nhiu mt pht trin
cha vng chc. i sng ca mt b phn dn c cn kh khn, nht l tnh trng ti ngho di tc
ng ca thin tai v lm pht cao. Trong qu trnh m ca v gia nhp th trng quc t, Vit Nam cn
nhiu vn cn gii quyt, l: tip tc xy dng v hon thin h thng hng ro k thut ph hp
vi cc cam kt quc t bo v th trng, bo v sn xut trong nc; xy dng chin lc hi nhp
lu di nh hng cho pht trin cc ngnh kinh t mi nhn; tranh th cng ngh tin tin nhanh
chng a t nc thot khi tnh trng tt hu, thot khi by thu nhp trung bnh.

51

PHN TH BA

HNG TI NN KINH T XANH

PHT TRIN BN VNG

THCH THC I VI PHT TRIN BN VNG VIT NAM

tip tc thc hin cc mc tiu pht trin bn vng ca t nc, Vit Nam ang phi i mt vi nhiu
thch thc ang tn ti hoc mi pht sinh, bao gm:
Tc ng ca khng hong ti chnh, bin ng gi lng thc v nng lng
Trong cc nm 2007 - 2010, th gii phi i mt vi ba kh khn nghim trng: khng hong ti chnh,
bin ng tng gi nhin liu v gi lng thc trn quy m ton cu. Do vy, vic thc hin PTBV ca
Vit Nam tr nn phc tp hn bi tc ng tiu cc ca cc kh khn ny.
Bin ng tng gi lng thc nh hng trc tip, lm tng gi lng thc trong nc v xut khu.
Gia tng t bin gi lng thc cng gy ra cc nh hng gin tip nh lm tng lm pht; tng t l
ngho th v trong nhm c dn khng sn xut lng thc (in hnh l ngi dn sng thnh
ph v lao ng phi nng nghip nng thn).
Khng hong gi nhin liu tc ng trc tip ti gi u vo sn xut, do lm tng chi ph sn xut
ca cc doanh nghip v chi tiu cho nhin liu ca ngi dn, hu qu l lm tng gi c hng ha ni
chung v nh hng tiu cc n mc sng. c bit, i vi ngi nng dn, chim gn lc lng
lao ng, tng gi nhin liu cn lm tng gi cc u vo khc cho sn xut nng nghip, khin cho thu
nhp rng ca ngi sn xut nng nghip chu nh hng tiu cc. Bn cnh , an ninh nng lng
v nguy c thiu ht nng lng phc v nhu cu pht trin kinh t ca t nc ang hin hu. Vi mc
tng dn s hin nay, tnh trng thiu ht nng lng trm trng v s tip din nu Vit Nam khng
sm tm ra gii php b sung ngun cung ng nng lng tng ng v thc hin chin lc pht trin
nng lng theo hng bn vng. Theo nghin cu gn y, tiu th in nng ca Vit Nam c d
bo s tng gp 8 ln t 2005 n 2025 vi s ph thuc ngy cng ln hn vo ngun ti nguyn khng
ti to. Nu vn tip tc duy tr s dng ngun nng lng da vo ti nguyn khng ti to th t mt
nc xut khu cc ti nguyn ha thch dng rn v lng nh hin nay, Vit Nam s tr thnh nc nhp
khu than, du v kh t ch trong thp k ti.
Khng hong ti chnh nht l khng hong n cng cc nc tc ng theo cc knh thng mi, u
t v du lch. Xut khu s gp kh khn do nhu cu th trng th gii bi khng hong xy ra cc
nc bn hng ca Vit Nam. ng thi, vn u t trc tip nc ngoi gii ngn cng s thm kh
khn do cc doanh nghip nc ngoi gp kh khn phi ct gim vic u t vn sang cc nc khc.
Thm vo , doanh thu t cc hot ng du lch cng suy gim do lng khch du lch t i v l do tit
kim chi ph. Thng qua cc knh xut khu v u t, khng hong s gy ra kh khn v ngun vn
52

v th trng gi c hng ha, dch v cho cc doanh nghip trong nc. Kh khn ny s dn ti gia tng
tht nghip, gim li nhun ca doanh nghip, ct gim tin lng t to nn gnh nng v an sinh
x hi cho Chnh ph.
Bin i kh hu
Bin i kh hu m trc ht l s nng ln ton cu v nc bin dng hin nay, l thch thc nghim
trng nht i vi nhn loi trong th k 21. Thin tai v cc hin tng kh hu cc oan nh l h qu
ca BKH hin ang honh hnh ngy cng nhiu v khc lit khp mi ni trn th gii. BKH tc
ng trc tip ti cc Mc tiu Pht trin Thin nin k v c coi l thch thc ln cho PTBV.
BKH tc ng ngy cng r rt ln tt c cc thnh phn mi trng bao gm c mi trng t nhin,
mi trng x hi v sc khe con ngi trn phm vi ton cu. Tuy nhin, mc tc ng ca BKH
c khc nhau: nghim trng cc vng c v cao v t hn ti cc vng khc, s ln hn cc nc
nhit i, nht l cc nc ang pht trin cng nghip nhanh Chu . Trong , nhng ngi ngho,
nhng ngi t gp phn gy ra BKH nht th li phi chu nhng thit hi sm nht v nghim trng
nht do BKH gy ra. Vit Nam c cho l mt trong s rt t quc gia trn th gii chu nh hng
nng n nht ca bin i kh hu. Trong thi gian qua, BKH hin hu ngy cng r rt, nht l s
gia tng thin tai v gy nhiu thit hi v ngi v ca cho nhiu khu vc, c bit l ven bin min
Trung. Gn y, di tc ng ca BKH, ma v lng ma din bin tht thng, hn hn, ng lt
cc b xy ra thng xuyn v trn din rng, gy thit hi rt ln cho sn xut v i sng (Hnh 13).
Bo co ca Ngn hng Th gii (2008) ch ra rng, vi mc nc bin d bo dng cao 1 m vo nm
2100 th nn kinh t Vit Nam s chu thit hi khong 17 t la M hng nm, gy ngp 12% din tch
t ven bin v nh hng ti cuc sng ca 23% dn s sinh sng ti khu vc ny.

(Ngun: http://edu.net.vn)

(Ngun: http://baodaklak.vn)

Hnh 13: Thin tai (bo lt, hn hn...) gia tng di tc ng ca BKH

Ti nguyn thin nhin ngy cng cn kit

Trong thi gian qua, do nhng nguyn nhn khc nhau, ti nguyn thin nhin, nht l ti nguyn nc,
ti nguyn DSH b suy thoi nghim trng. mt s a phng, ti nguyn t, ti nguyn khong
sn b khai thc n mc cn kit hoc rt lng ph.
Ti nguyn nc
Do nhng nguyn nhn khc nhau, trong hai nguyn nhn ch yu l do s khai thc qu mc cho
nhng mc ch khc nhau v BKH, s suy thoi ti nguyn nc Vit Nam ang din ra ngy cng
nghim trng.
53

Thm vo y, trong nhng nm gn y, cc nc khu vc thng ngun ca cc con sng ln chy

vo Vit Nam xy dng nhiu cng trnh (p, h cha nc) khai thc v pht trin thy nng, thy
in quy m ln khin ngun nc chy vo Vit Nam ngy cng hn ch.
Nc cn cho s sng (cho bn thn con ngi v th gii sinh vt), cho pht trin nng nghip, cng
nghip... V vy, s suy thoi ti nguyn nc s l yu t rt quan trng tc ng trc tip ti i sng
con ngi, pht trin kinh t - x hi v PTBV ni chung.
Ti nguyn a dng sinh hc
Vit Nam c DSH cao, c xp th 16 trong s cc quc gia c a dng sinh hc cao nht th gii v
cng c nhiu thch thc trong vic bo tn ngun ti nguyn qu gi ny.
Trong thi gian qua, do nhiu nguyn nhn khc nhau, DSH ca Vit Nam b suy thoi ti mc bo
ng. V mc suy thoi, Vit Nam c xp vo nhm 15 nc hng u th gii v s loi th,
nhm 20 nc hng u v s loi chim, nhm 30 nc hng u v s loi thc vt v lng c.
Trc ht l suy thoi rng, h sinh thi c DSH cao nht, gim che ph t 72% (1909) xung
43% (1941), xung 28% (1995). Rng ngp mn, trong gn 5 thp k qua, din tch gim ti 70% do
cht c ha hc s dng trong chin tranh trc y v do phong tro nui tm cng nghip trong thi
gian gn y.
Nh cc phong tro trng cy, trng rng, nht l Chng trnh trng mi 5 triu ha rng, che ph
rng tng ln mt cch r rt ti 39,5% vo nm 2010 v hy vng 47% vo nm 2020. Tuy din tch
rng c tng ln, nhng ch yu l rng trng v rng ngho. Cn rng giu th tng hu nh khng ng
k v rng nguyn sinh ch cn 0,57 triu ha phn b ri rc, chim ch khong 8% tng din tch rng
trong c nc (trong khi cc nc trong khu vc ng Nam l 50%).
V a dng loi, trong Sch Vit Nam nm 1992 mi ch c 721 loi ng, thc vt b e da cc
mc khc nhau. n nm 2007 s loi ny ln ti 882 loi. Ngoi ra, nhiu ging cy trng v vt
nui nh: la, u tng, ng, cy n qu, cc loi c, ln, g bn a cng mt dn. y l mt
tn tht rt ln trn tt c cc phng din: kinh t, khoa hc, mi trng v nhn vn.
Mt khc, di tc ng ca BKH, s suy thoi cc h sinh thi, nht l cc h sinh thi t ngp nc
ven bin s gia tng v theo d on, mt ln sng tuyt chng ca cc loi ng, thc vt s din ra vi
tc cha tng c trong nhng nm gia th k ny.
S suy thoi DSH dn ti s gim st v dch v cc h sinh thi, lm nh hng trc tip ti i sng
ca ngi dn, lm gim st vn t nhin pht trin x hi, lm gia tng thin tai v s c mi trng
v tt c s l mt thch thc ln cho PTBV ca t nc.
Ti nguyn t
Vit Nam c din tch t nhin khong 33.120.200 ha, xp hng th 58 trong tng s 200 nc trn th
gii, nhng v dn s ng nn din tch t bnh qun u ngi thuc loi rt thp (0,11 ha/ngi), xp
th 159 v bng 1/6 bnh qun ca th gii. Din tch t canh tc vn thp nhng li gim theo thi
gian do sc p tng dn s, th ha, cng nghip ha v chuyn i mc ch s dng.
Thm vo y, cht lng t ngy cng b suy gim do cc loi hnh suy thoi t khc nhau, bao gm:
i) Xi mn, ra tri, st v trt l t; ii) Suy thoi ha hc (mn ha, chua ha, phn ho); iii) Mt cht
dinh dng (mui khong v cht hu c); iv) nhim, c bit l do cc mui kim loi nng v ha
54

cht nng nghip; vi) Hoang mc ha. Trong thi gian gn y, di tc ng ca bin i kh hu, cc
qu trnh ny, nht l mn ha, hoang mc ha, xi mn, ra tri v st l t c xu hng gia tng.
S suy thoi t s dn n gim nng sut cy trng, vt nui, lm ngho thm thc vt, suy gim a
dng sinh hc. ng thi chng c tc ng ngc li cng lm cho qu trnh xi mn, thoi ha t din
ra nhanh hn. S tch t cc cht c hi, cc kim loi nng trong t s lm tng kh nng hp th cc
nguyn t c hi trong cy trng, vt nui v gin tip gy nh hng xu ti sc kho con ngi.
Ti nguyn khong sn
Vit Nam tuy l nc c nhiu loi khong sn nhng tr lng hu ht cc loi khng nhiu. Nhiu loi
khong sn b khai thc qu mc, ang dn cn kit. Tr lng than ng bng ven bin cng ch cn
khai thc trong vng 30 nm na, du kh trn thm lc a cn khong 20 nm na nu khng c nhng
tm kim mi v ng dng cng ngh mi.
Hu qu ca tnh trng khai thc khong sn ba bi va qua ang gy tc hi nghim trng nhiu ni:
lng ph, tht thot ti nguyn, nhim, thm ch hy hoi mi trng, tai nn lao ng, cc t nn x
hi pht trin.
Xut khu khong sn qu t v cn nhiu tiu cc trong qun l xut khu. iu ny l rt khng bn
vng v nh hng ti vic p ng nhu cu s dng ti nguyn ca cc th h sau ny.
nhim mi trng
Mi trng Vit Nam b suy thi ko di do hu qu ca chin tranh li (bom mm v cht c da
cam/Dioxin). Mt khc, nhim mi trng c xu hng gia tng do hu qu ca cc hot ng pht
trin kinh t - x hi trong qu trnh cng nghip ha.
Do hu qu ca chin tranh
Vit Nam tri qua nhiu cuc chin tranh, t khng chin chng Php n khng chin chng M. Cc
cuc chin tranh li nhiu hu qu nng n, m trc tip l hu qu bom mn v cht c ha hc. Trong
sut thi gian qua, mc d Vit Nam c nhiu c gng khc phc hu qu chin tranh, nhng y l
vn lu di, phi c thc hin trong nhng
k hoch di hn vi s h tr ca cng ng
quc t.
V bom mn, mc d chin tranh qua i
hng chc nm, nhng hng trm nghin tn
bom n vn cn st li, ri rc ti 63 tnh
thnh, chim ti trn 20% din tch c nc
(Hnh 14). Theo thng k cha y , c
nc c 42.132 ngi b cht v 62.163
ngi b thng do bom mn st li sau chin
tranh gy ra.

Hnh 14: Bom mn cn tn ti trn 63 tnh thnh

(Ngun: http//www.tienphong.vm)

V cht c ha hc, cht c ha hc trong

chin tranh gy cho con ngi v mi trng thin nhin Vit Nam nhng hu qu nng n v lu di,
nht l i vi cc cu chin binh, ngi thn ca h v nhn dn cc vng b nh hng trc tip. Theo
thng k, c nc c trn 3 triu nn nhn b nhim trc tip cht c ha hc. Cc bnh ph bin nn
55

nhn nhim cht c ha hc l lit hon ton hay mt phn c th, m, cm, ic, thiu nng tr tu, thn
kinh, ung th, tai bin sinh sn, d tt bm sinh v c bit l mt s bnh c th di truyn cho cc i
sau, gy nh hng n c th h th hai, th h th ba.
Din tch b ri cht c ha hc khong 3 triu hecta, bao gm hu ht cc h sinh thi t vng thp ven
bin ti vng i ni cao thuc 5 vng sinh thi: Bc Trung B, duyn hi Trung B, Ty Nguyn, ng
Nam B v Ty Nam B, trong , ng Nam B l vng b nh hng nng n nht (trn 56% din tch
t nhin b ri). Theo nhiu nh chuyn mn th phi mt t 50 n 200 nm mi c th khi phc mi
trng nh trc vi iu kin l c k hoch khoa hc v gii quyt tch cc.
Do pht trin kinh t - x hi trong qu trnh cng nghip ha
Trong 5 nm qua, mi trng Vit Nam c nhng din bin phc tp, tp trung 5 vn bc xc
chnh: nhim mi trng tip tc gia tng ti 3 lu vc sng Cu, sng Nhu - sng y, sng ng
Nai; nhim th, cc khu cng nghip, lng ngh ngy cng trm trng; a dng sinh hc suy gim
nghim trng; An ninh mi trng cng ang b e da gm: an ninh ngun nc, nhim xuyn bin
gii cha th kim sot, sinh vt ngoi lai xm hi v sinh vt bin i gen xm ln ngy cng tng, khai
thc khong sn gy hy hoi mi trng; Cng tc qun l mi trng cn nhiu bt cp, vai tr ca
cng ng cha c pht huy ng mc.
nhim mi trng tc ng xu ti sc khe cng ng, sn xut nng nghip, gy ra nhng thit
hi khng nh v kinh t v nh hng ti cc h sinh thi.
Mi trng b suy thoi ko di do hu qu ca chin tranh v nhim mi trng do qu trnh pht trin
KT - XH hin nay l mt thch thc rt nghim trng i vi Vit Nam trong tin trnh PTBV.
Sn xut v tiu dng cn nhiu lng ph v khng hiu qu
Sn xut v tiu dng trong thi gian qua phn ln cn cha tun th chnh sch thn thin vi mi
trng. Trong sn xut, do khng nng lc ti chnh v k thut, nhiu ngnh v a phng, c bit
l cc lng ngh vn ang s dng cc cng ngh sn xut c, c mc tiu hao ln v vt t v nng
lng, thm ch, s dng c cc thit b khng c tip tc s dng nc ngoi nn lm gim
hiu qu sn xut, gim sc cnh tranh ca nn kinh t. Trong tiu dng, li sng hng th, tiu xi lng
ph vn cn ph bin mt b phn dn c, nht l thnh th. y l mt thch thc ln cho qu trnh
hng ti mt nn kinh t xanh PTBV hin nay.
TNG TRNG XANH - CON NG TNG TRNG KINH T BN VNG

Xu th ton cu
Theo Chng trnh Mi trng Lin Hp Quc (UNEP), kinh t xanh l nn kinh t nng cao i sng
ca con ngi v ci thin cng bng x hi, ng thi gim ng k nhng ri ro mi trng v nhng
thiu ht sinh thi. Ni mt cch n gin, nn kinh t xanh c mc pht thi thp, s dng hiu qu ti
nguyn v hng ti cng bng x hi.
Trong khi ti nguyn trn th gii ang dn cn kit, a dng sinh hc b suy gim, nhim mi trng tip
tc gia tng, bin i kh hu ngy cng r nt, kinh t xanh c xem l m hnh pht trin mi gii
quyt ng thi nhng vn nn ang tip din phc tp. M hnh kinh t mi ny ghi nhn gi tr v vai tr
56

ca u t vo vn t nhin, to ra vic lm, l tr ct gim ngho. Thay v s dng nhin liu ha thch,
nn kinh t xanh s dng nng lng ti to v cng ngh cc - bon thp, khuyn khch s dng ngun lc
v nng lng hiu qu hn.
Cc sng kin c cc c quan Lin Hp Quc thc y hng ti nn kinh t xanh nh Nng nghip
thng minh vi kh hu (FAO), u t cng ngh sch (WB), Vic lm xanh (ILO), Gio dc v pht trin
bn vng (UNESCO), Xanh ho khu vc y t (WHO), Th trng cng ngh xanh (WIPO), Tiu chun
cng ngh thng tin xanh (ITU), Gii php nng lng xanh (UN WTO), Sn xut sch hn v hiu qu
ngun ti nguyn (UNEP v UNIDO), Cc thnh ph v bin i kh hu (UN-HABITAT), Ti ch tu
bin (IMO), thu c nhng kt qu tt p.
Theo tnh ton ca UNEP, nm 2009, Cng ng Chu u v M to ra 2 - 3,5 triu vic lm khi xy
dng cc ta nh xanh, Trung Quc to nn 10 triu vic lm trong lnh vc ti ch v nng lng ti to
vi doanh thu 17 t la M/nm. Ngn hng Th gii nh gi nhu cu u t pht trin c s h tng
kinh t xanh nh xy dng, nng lng, vn ti cc nc ang pht trin c th ln ti 563 t la M
vo nm 2030 cng vi 100 t la M thch nghi vi bin i kh hu. Nhng d liu thc t ny
cho thy, gieo mm kinh t xanh to nn tng trng xanh l chin lc cho pht trin bn vng trong
tng lai.
nh hng Tng trng xanh ca Vit Nam
Tng trng xanh l mt ni dung ca Chin lc pht trin bn vng Vit Nam giai on 2011 - 2020
nhm m bo pht trin kinh t theo hng hiu qu v bn vng, ng thi gp phn gim nh v
phng chng tc ng ca BKH trong giai on hin nay.
Vit Nam hin ang xy dng Chin lc Tng trng xanh nhm thc y qu trnh ti c cu nn kinh
t, tin ti vic s dng hiu qu ti nguyn thin nhin, gim cng pht thi kh nh knh thng qua
nghin cu v p dng cng ngh xanh, hin i ph hp, pht trin h thng c s h tng nng cao
hiu qu nn kinh t, ng ph vi BKH, gp phn xa i gim ngho v to ng lc thc y pht
trin kinh t mt cch bn vng.
Chin lc Tng trng xanh ca Vit Nam c xy dng trn quan im sau:

Tng trng xanh phi do con ngi v v con ngi, pht trin hi ha i sng x hi vi mi
trng t nhin, gp phn xa i gim ngho, nng cao i sng vt cht v tinh thn ca mi
ngi dn.

Tng trng xanh phi da trn vic tng cng u t vo bo tn, pht trin v s dng hiu qu
cc ngun vn t nhin, gim pht thi kh nh knh, ci thin nng cao cht lng mi trng, qua
kch thch tng trng kinh t.

Tng trng xanh phi da trn c s khoa hc v cng ngh xanh, hin i ph hp, ngun nhn
lc cht lng cao, kt hp gia ni lc vi m rng hp tc quc t.

Tng trng xanh l s nghip ca ton ng, cc cp chnh quyn, cc B, ngnh v a phng;
ca cc c quan, doanh nghip, on th x hi, cc cng ng dn c v mi ngi dn.

Mc tiu tng qut ca Chin lc tng trng xanh l tin ti nn kinh t cc-bon thp, xu hng
ch o trong pht trin kinh t bn vng; gim nh pht thi kh nh knh v tng kh nng hp th kh
nh knh.
Mc tiu c th ca Chin lc Tng trng xanh l thay i m hnh tng trng kinh t theo hng
57

tn dng li th so snh, nng cao hiu qu v sc cnh tranh ca nn kinh t, c th l:

Ti cu trc v hon thin th ch theo hng khuyn khch cc ngnh kinh t s dng hiu qu
nng lng v ti nguyn thin nhin vi gi tr gia tng cao, hn ch nhng ngnh s dng lng
ph ti nguyn thin nhin, gy nhim mi trng v mt cn bng sinh thi;

Nghin cu, ng dng ngy cng rng ri cng ngh tin tin, ph hp nhm s dng hiu qu hn
ti nguyn thin nhin, gim cng pht thi kh nh knh, gp phn ng ph hiu qu vi bin i
kh hu;

Nng cao i sng nhn dn thng qua to thm vic lm t cc ngnh cng nghip, nng nghip,
dch v xanh v ci thin cht lng cuc sng thng qua vic xy dng h tng xanh, li sng thn
thin vi mi trng.

Nhng nh hng nhim v thc hin tng trng xanh Vit Nam:
t c mc tiu nh trn, cc hot ng tng trng xanh trong thi gian sp ti s tp trung vo
3 nhim v chin lc sau:
Xanh ha sn xut thng qua cc gii php chnh:

Xanh ha sn xut thng qua quy hoch, ti c cu nn kinh t, c bit hn ch pht trin nhng
ngnh kinh t pht sinh cht thi ln, gy nhim, suy thoi mi trng;

S dng tit kim v hiu qu ti nguyn, c bit l ti nguyn nc, ti nguyn t v ti nguyn
khong sn;

Thc y cc ngnh kinh t xanh pht trin nhanh lm giu thm ngun vn t nhin ca t
nc, to thm vic lm v ci thin cht lng cuc sng ca nhn dn;

Pht trin kt cu h tng bn vng;

i mi cng ngh, p dng ph bin sn xut sch hn.

Gim cng pht thi kh nh knh trn n v GDP v tng t l s dng nng lng ti to
thng qua thc hin nhng gii php chnh sau:

58

Ci thin hiu sut v hiu qu s dng nng lng, gim mc tiu hao nng lng trong hot
ng sn xut, vn ti, thng mi;

Thay i c cu s dng nhin liu trong cc ngnh cng nghip v giao thng vn ti;

y mnh khai thc c hiu qu cc ngun nng lng ti to v nng lng mi nhm tng bc
gia tng t trng ca cc ngun nng lng sch ny trong sn xut v tiu th nng lng ca quc
gia, gim dn s ph thuc vo ngun nng lng ha thch, tng cng an ninh nng lng, bo
v mi trng v pht trin bn vng;

Gim pht thi kh nh knh thng qua pht trin nng nghip hu c bn vng, nng cao tnh
cnh tranh ca sn xut nng nghip.

Hnh 15: Kt qu kim k kh nh knh nm 2000

theo tng lnh vc (theo CO2 tng ng)

Hnh 16: Pht thi kh nh knh nm 2000 3 lnh

vc chnh v d tnh pht thi
cho cc nm 2010, 2020 v 2030

(Ngun: Thng bo quc gia ln th hai ca Vit Nam v bin i kh hu cho

Ban Th k Cng c Khung ca Lin Hp Quc v bin i kh hu, 2010)
Xanh ha li sng v tiu dng bn vng thng qua trin khai nhng gii php chnh sau:

th ha bn vng: nng cao kh nng cnh tranh, pht trin hi ha, nng cao cht lng
sng cho ngi dn, quy hoch pht trin th v qun l quy hoch cn t c cc tiu ch v
hiu qu sinh thi v bo m x hi :
+ th l ng lc thc y tng trng kinh t xanh v cnh tranh;
+ Tng c hi vic lm;
+ Gim ngho;
+ Ci thin cht lng sng;
+ Tng cng an ninh nng lng;
+ Ci thin mi trng; v
+ Trnh c cc chi ph v ri ro tng lai.

Xy dng nng thn mi vi li sng ha hp vi mi trng: Thc hin cc ni dung ca Chng

trnh mc tiu quc gia Xy dng nng thn mi giai on 2010 - 2020 v trong nhng nm tip
theo, kt hp tng trng kinh t vi bo v mi trng, pht trin gio dc, y t, vn ha v thc
y tin b v cng bng x hi nhm m bo pht trin nng thn bn vng.

Thc y tiu dng bn vng v xy dng li sng xanh: Thay i m hnh v hnh vi tiu dng
theo hng bn vng ca c ba khu vc tiu dng trong x hi, bao gm: khu vc nh nc, khu
vc doanh nghip v khu vc dn c.

59

HON THIN KHUNG TH CH CHO PHT TRIN BN VNG

Th ch ng vai tr quan trng trong vic thc hin thnh cng cc mc tiu pht trin bn vng cp
quc gia, khu vc v ton cu. Cc chnh sch mun c thc thi mt cch hiu qu cn c h tr
bi th ch ph hp nhm t c s PTBV.
T sau Hi ngh Thng nh Tri t RIO 1992 n nay, Vit Nam c nhiu n lc trong vic hnh
thnh v pht trin h thng th ch ph hp vi yu cu ca pht trin bn vng. Sau K hoch quc
gia v Mi trng v Pht trin bn vng giai on 1991 - 2000, Vit Nam xy dng v ban hnh
nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam vo nm 2004. Mt s Chng trnh ngh s
21 ngnh v a phng cng c xy dng v ban hnh. thc hin nh hng chin lc pht
trin bn vng Vit Nam v cc cam kt quc t m Vit Nam k kt, hng lot chnh sch v vn
bn quy phm php lut c ban hnh trong cc lnh vc kinh t, x hi, mi trng. H thng c
quan qun l nh nc v cc mt ca PTBV cc cp, c bit l h thng cc c quan qun l v mi
trng c hnh thnh ng b. Nm 2005, Vit Nam thnh lp Hi ng Pht trin bn vng quc
gia do Ph Th tng ng u. Vn phng PTBV quc gia v mt s Vn phng PTBV ngnh v a
phng cng c hnh thnh. Tuy nhin, khung th ch pht trin bn vng Vit Nam vn cn
nhng bt cp, hn ch cn c tip tc hon thin. Vic ci cch th ch Vit Nam s m bo cho
vic thc hin hiu qu chng trnh ngh s 21 cp quc gia ca Vit Nam cng nh vic thc hin
chng trnh 21 ca cc ngnh v a phng. Ci cch th ch s nng cao hiu qu ca vic thc hin
nhng ch trng chnh sch ln v kinh t, x hi, bo v mi trng v do , s thc y PTBV
Vit Nam. Trong thi gian ti, Hi ng Pht trin bn vng quc gia cn tip tc c kin ton c
th hon thnh tt chc nng tham mu cho Th tng Chnh ph v PTBV. C ch phi kt hp hiu
qu cn c thit lp gia cc c quan, t chc v PTBV nh Hi ng PTBV quc gia, Vn phng
PTBV quc gia, Vn phng PTBV ca cc ngnh v a phng nhm m bo cho vic thc hin tt
nhng ch trng chnh sch v PTBV. iu quan trng l phi c s lng ghp, gn kt cht ch ba tr
ct ca pht trin bn vng v lng ghp pht trin bn vng trong xy dng cc chin lc ngnh v k
hoch pht trin kinh t - x hi.
Pht trin bn vng trong tng lai tip tc l ni dung xuyn sut ca chin lc pht trin di hn ca
Vit Nam, ng thi, tng trng xanh s l mt ni dung quan trng ca PTBV cn c lng ghp trong
chin lc pht trin di hn nhm gp phn gim nh tc ng ca BKH trong giai on hin nay.
Khung th ch ca pht trin bn vng trong thi gian ti cn c tip tc ci cch, hon thin nhm
khc phc cc quan im, chnh sch v ni dung hnh ng cha ph hp trong thi gian qua.
Trong qu trnh ci cch v hon thin khung th ch cho pht trin bn vng, cn qun trit nhng
nguyn tc ch o nh sau:

60

Khung th ch m Vit Nam theo ui phi bo m s hi ha gia cc lnh vc kinh t, x hi

v mi trng ca PTBV, c gn kt bng th ch quc gia, ph hp vi thng l quc t v cn
c trin khai theo nhng vng lnh th rng ln (vng kinh t v cc lu vc sng) hng
ti s pht trin v con ngi trong tng lai.

Khung th ch pht trin bn vng trong thi gian ti phi c tm di hn, khc phc cc chnh
sch mang tnh chp v, i ph, c xy dng mt cch chia ct, thiu phi hp trong vng v
c nc, hoc khng ph hp vi bi cnh hi nhp quc t hin nay. c bit, khung th ch phi
phi hp c cc thnh tu quan trng khi trin khai Chng trnh ngh s 21 v cc cng c m
Vit Nam tham gia.

Trong khung th ch mi, cn ch cc gii php lin quan n mi trng php l v h thng
t chc, qun l hin i.

V h thng cc quy nh php l, cn thng qua Bn Hin php mi, trong c nhng quy nh c
i mi theo quan im pht trin bn vng, tng trng xanh v s tham gia ca ngi dn vi t cch
ch th ca t nc, vi c ch dn ch v h thng phn cp phi tp trung ha rng ri... ng thi t
, iu chnh hoc b sung h thng cc lut v vn bn quy nh php lut khc phn nh quan im
pht trin bn vng nh l mt quan im xuyn sut trong cng cuc pht trin t nc. c bit, cn
c s iu chnh i vi cc chnh sch, quy nh lin quan n thc y ti cu trc nn kinh t tng
trng bn vng, to thm nhiu vic lm, nng cao thu nhp cho ngi dn, nng cao hiu qu s dng
ti nguyn v bo v mi trng, hnh thnh li sng, sn xut v tiu dng bn vng.
V h thng t chc, qun l, cn xy dng h thng qun l, gim st c s tham gia ca ngi dn
v cc t chc x hi dn s mt cch rng ri, bo m c ch gim st quyn lc v dn ch rng ri.
i vi cc vn h trng, cn c s tham vn ca ton dn theo c ch dn ch trc tip.
CAM KT I VI NHNG VN TON CU KHC
Trong bi cnh th gii hin nay, khi dn s t ti 7 t ngi, trong c 1,4 t ngi hin ang sng
vi 1,25 la M/ngy hoc t hn; 1,5 t ngi khng c in dng v gn 1 t ngi ang b i
mi ngy... th PTBV l con ng duy nht cho php tt c nhn loi chia s mt cuc sng y trn
hnh tinh ca chng ta. RIO+20 l c hi duy nht c th t th gii vo con ng PTBV lu di,
m bo nng cao cht lng cuc sng cho mi th h hin nay m khng phi hy sinh nhng li ch
v nhu cu ca cc th h tng lai.
Nhng vn bc xc s c tho lun ti Hi ngh RIO+20 thc s l nhng thch thc ln cho PTBV
trn phm vi ton cu cng nh mi quc gia trong c Vit Nam.
Vn vic lm
Gii quyt vic lm l mt trong nhng chnh sch quan trng ca mi quc gia, c tc ng khng ch
i vi s n nh v pht trin kinh t m cn i vi ton b s pht trin ca t nc, nht l trong
bi cnh cc cuc khng hong ton cu hin nay.
i vi Vit Nam, gii quyt vic lm l gii quyt mt vn cp thit trong x hi, nng cao ch thc
iu kin sng ca ngi dn, ng thi l tin quan trng s dng c hiu qu ngun lc lao ng,
gp phn chuyn i c cu lao ng p ng nhu cu ca qu trnh cng nghip ha, hin i ha v hi
nhp quc t, l yu t quyt nh pht huy nhn t con ngi.
thc hin c cc mc tiu ca Chin lc pht trin kinh t - x hi 2011 - 2020, K hoch pht trin
kinh t - x hi 2011 - 2015, cc chin lc pht trin ngnh v a phng, vic gii quyt tt vn lao
ng - vic lm i i vi c cu li ngun lc lao ng c nc phc v tt yu cu tng bc ti cu trc
li nn kinh t theo m hnh nng sut cao, tng trng bn vng l mt t ph chin lc. ng thi phi
tin hnh ng b nhiu bin php c bn v hu hiu hng ti mc tiu ca giai on 2011 - 2015 l "Gii
quyt vic lm cho 8 triu lao ng; T l lao ng qua o to t 55%; Pht trin a dng cc ngnh, ngh
to nhiu vic lm v thu nhp; Khuyn khch to thun li ngi lao ng hc tp nng cao trnh
lao ng, tay ngh.
Tuy nhin, vic thc hin nhng yu cu ny rt kh khn, c bit trong iu kin khng hong kinh t
ton cu v ti c cu nn kinh t.
61

Vn nng lng
Hin nay, nhn loi ang ng trc hai thch thc lin quan ti nng lng:

Ngun nhin liu ha thch ang dn cn kit: Theo tnh ton, cn c th khai thc du khong 40
nm na, kh thin nhin - 60 nm v than - khong 230 nm.

Vic s dng cc nhin liu ha thch gy ra lng pht thi ln ca kh nh knh, lm gia tng
hiu ng nh knh - nguyn nhn chnh gy ra BKH ton cu, thch thc ln nht ca ton nhn
loi trong th k 21, e da s tn ti ca con ngi v Tri t.

V vy, vic khai thc s dng cc loi nng lng ti to thay th cho nhin liu ha thch va l mt
yu cu khch quan (do cn kit) nhng va l mt yu cu cp thit ng ph vi BKH, bo v
h thng kh hu Tri t. Hin nay, nhu cu nng lng trn th gii ngy mt tng cao, trong khi cc
dng nng lng thay th cho nhin liu ha thch l nng lng ti to, c bit l nng lng mt tri,
nng lng gi v nng lng sinh hc tuy c rt nhiu u im, nhng cn gp nhiu kh khn trong
tm ti, khai thc, s dng v cng ngh, gi thnh v vn u t ln. Chin lc Tng trng xanh s
l mt gii php tt nht gii quyt vn ny.
Vit Nam, theo nh gi ca cc chuyn gia nng lng, t sau nm 2012, Vit Nam s thiu ht nng
lng v phi nhp khu. Lng nhp khu nm 2015 c tnh khong 6,27 triu TOE7, nm 2020 khong
24,9 triu TOE, nm 2030 tng ln khong 62,8 triu TOE. Nu khng pht hin cc ngun nng lng
mi cn i cung cu nng lng th t l ph thuc vo nc ngoi thi im 2020 v 2030 s l
28,2% v 32,3%. x l kh khn ny, Vit Nam cn khai thc cc tim nng hin c v nng lng ti
to v y mnh nghin cu trin khai phc v cho s nghip pht trin bn vng ca t nc trong
tng lai, t t l khong 9 - 10% tng nhu cu, ng thi c bin php khoa hc - cng ngh tit kim
v nng cao hiu sut s dng nng lng.
Vit Nam ang thc hin nhiu chnh sch v tit kim v s dng hiu qu nng lng, pht trin cc
ngun nng lng ti to: Chng trnh tit kim in giai on 2006 - 2010; Lut Nng lng nguyn
t nm 2008; Lut S dng nng lng tit kim v hiu qu nm 2010; Chng trnh mc tiu quc gia
S dng nng lng tit kim v hiu qu giai on 2006 - 2015; Chin lc sn xut sch hn trong cng
nghip n nm 2020; n pht trin nhin liu sinh hc n nm 2015, tm nhn n nm 2025
Vit Nam c nhiu tim nng v nng lng ti to v hin nay ang c nhiu c gng iu tra, nghin
cu v a vo s dng, trc ht l nng lng mt tri, nng lng gi, nng lng sinh hc phc
v s nghip PTBV ca t nc (Hnh 17).

Nng lng gi
Nng lng mt tri
Hnh 17: Tim nng nng lng ti to ang c nghin cu khai thc
Ngun: Thng tn x Vit Nam
7

62

TOE l n v tnh nng lng qui i tng ng vi 01 tn du.

Vn th
Vi vic tng dn s v s pht trin kinh t, qu trnh th ha ang din ra tt c cc nc, nht l
cc nc ang pht trin. Chu , t l dn s thnh th l 22,2% (1965) tng ln 34% (2000). Vit
Nam, tnh trng tng t cng ang din ra. S lng th tng ln nhanh chng t 500 th (1990)
ln 755 th (2011). T l dn c th trn tng s dn tng t 19,1% (1980) ln 20,4% (1992) v nm
2009 l 29,6%. Nh vy, dn s thnh th tng vi tc trung bnh l 3,4% mi nm trong khi tc
ny khu vc nng thn ch l 0,4% mi nm. Pht trin th ti cc nc th gii th ba, c bit
vng Chu - Thi Bnh Dng lun i km vi hng lot vn v mi trng t nhin cng nh
mi trng x hi.
Vit Nam, cc th c nhiu ng gp cho s pht trin ca t nc, c bit l v kinh t - x
hi. Tuy nhin do nhiu nguyn nhn ch quan v khch quan, h thng th Vit Nam thi gian qua
l r nhng yu km, i lin vi cc h qu, c th c gi l cn bnh th nh: kin trc thiu
ng b, c s h tng yu km, ng x giao thng tc nghn, ngun nc ngm v cc dng sng b
e da nhim bn nghim trng v cht thi, khng kh ngy cng nhim nng v bi bm cng trng,
khi xe, khi nh my sn xut cng nghip v cc vn x hi nan gii khc.
V mt x hi, qu trnh th ha nhanh ko theo s di dn t nng thn ra thnh th lm ny sinh nhiu
vn v mt mi trng x hi v cht lng ca mi trng sng, nh hng ti s pht trin bn vng
ca t nc.
gii quyt cc vn ny mt cch h thng, ng b, Vit Nam ph duyt iu chnh nh hng
Quy hoch tng th pht trin h thng th Vit Nam n nm 2025 v tm nhn n nm 2050 theo
hng bo m pht trin hp l cc vng th ha c bn gia 6 vng kinh t - x hi quc gia gn vi
vic pht trin cc cc tng trng ch o v th cp quc gia, ng thi bo m pht trin theo mng
li, c s lin kt tng bc theo cp, loi th. Theo , t nay n 2015 u tin pht trin cc vng
kinh t trng im, cc vng th ln v cc khu kinh t tng hp ng vai tr l tng trng ch o
cp quc gia; t nm 2015 n 2025 u tin pht trin cc vng th ha c bn, gim thiu s pht trin
phn tn, cc b; giai on t nm 2026 n nm 2050 chuyn dn sang pht trin theo mng li th.
Nh nc cng ban hnh nhiu chnh sch phc v pht trin th bn vng, bo m nng cao
cht lng cuc sng ca ngi dn c thnh th v nng thn, k c vng ven v vng ang th
ha, nht l chnh sch vi ngi c thu nhp thp, vic lm khng v cha n nh trong qu trnh
th ha.
Vn lng thc
Cuc khng hong lng thc trn phm vi ton cu trong thi gian gn y nh hng ln ti i
sng ca ngi dn nhiu quc gia, y hn 100 triu ngi vo tnh trng i km. Nguyn nhn ca
cuc khng hong lng thc bao gm: i) Din tch sn xut lng thc ngy cng gim lm cho lng
d tr lng thc ca th gii hin nay mc thp nht trong vng 25 nm qua; ii) Bin i kh hu tc
ng mnh ti sn xut nng nghip (lm gia tng thin tai, dch bnh, lm gim nng sut cy trng)
lm lng lng thc d tr ngy cng gim; iii) Sn xut nhin liu sinh hc t lng thc thay th
nhin liu ha thch nhm gim nh BKH
Vit Nam l mt nc nng nghip. Trong nhng nm gn y, Vit Nam l quc gia xut khu go
ng hng nht, nh th gii. Tuy nhin, BKH ang tc ng ngy cng hin hu ti cc lnh vc t
nhin, kinh t x hi, nht l hai va la ca t nc l ng bng sng Cu Long v ng bng sng
63

Hng. Nu khng c nhng gii php ng ph hiu qu vi BKH v pht trin nng nghip bn vng,
chc chn an ninh lng thc quc gia v c th gii cng s b e da.
Chnh ph Vit Nam c cc chin lc, k hoch ng ph vi BKH, c bit cho cc vng ng bng
ven bin, Chng trnh mc tiu quc gia Xy dng nng thn mi giai on 2010 - 2020 pht trin
nng nghip, m bo an ninh lng thc. Quc hi v Chnh ph cng c nhng quyt sch bo
m n nh din tch t trng la, tng nng sut cy trng, tng cng cng tc qun l sau thu hoch,
xy dng h thng kho tn tr v ch bin su nng cao cht lng sn phm lng thc, an ton lng
thc khi t nc b thin tai cc vng ven bin, bo m li ch hi ha ca ngi trng la v cc
doanh nghip tham gia thu mua, tn tr, ch bin v kinh doanh lng thc.
Vn nc
Ch c khong 0,6% tng lng nc (nc ngt: gm c nc mt v nc ngm) con ngi c th s
dng c trong cuc sng hng ngy cho sinh hot v sn xut. Do dn s th gii ngy mt tng, nhu
cu s dng nc ngy cng ln v thiu bn vng, ti nguyn nc trn phm vi ton cu ngy cng
suy thoi, khan him. Lin Hp Quc nhn nh: Trn Tri t thng xuyn c 2 t ngi ang kht;
trong mi khong thi gian 8 giy li c mt em b b cht v cc bnh lin quan ti ngun nc. Trong
thi gian gn y, vic cung cp nc ngt v sch trn th gii ang tng bc gim i. Nhu cu nc
vt cung mt s khu vc, trong khi dn s th gii vn ang tip tc tng lm cho nhu cu nc
cng tng. Cc h sinh thi nc ngt vi tnh DSH cao v c o ca n ang suy gim nhanh chng,
nhanh hn cc h sinh thi bin v t lin.
Vit Nam c ngun ti nguyn nc mt vo loi trung bnh thp trn th gii, trong hn 60% lng
nc li bt ngun t nc ngoi. Trong s dng ti nguyn nc hin nay c nhiu yu t thiu bn vng,
bt hp l gia nhu cu cho cng nghip, sinh hot, thy in, thy li v phng chng l lt.... Gn y,
cc yu t tc ng ny c xu hng gia tng do bin i kh hu v nhim mi trng. V vy, mt
mt, ngun nc tr nn ngy cng khan him, cht lng nc b suy thoi, mt khc cc dng thin
tai lin quan ti nc (l lt, hn hn, hoang mc ha) c xu hng gia tng v gy nhng thch thc
ln cho s pht trin bn vng ca Vit Nam, nht l pht trin nng nghip v nh hng trc tip n
i sng ca con ngi v cc loi sinh vt.
Chin lc quc gia v ti nguyn nc n nm 2020 v Chin lc Pht trin bn vng Vit Nam giai
on 2011 - 2020 a ra mc tiu l bo v, khai thc hiu qu v s dng bn vng ti nguyn nc
quc gia trn c s qun l tng hp, thng nht ti nguyn nc, bo m an ninh v nc cho pht trin
kinh t - x hi v thc y hp tc vi cc nc lng ging trong vic chia s cc ngun nc xuyn
bin gii. S dng tit kim v tng hiu qu kinh t trong s dng ti nguyn nc. Coi nc l ti sn
quan trng quc gia v tng cng hiu lc, hiu qu trong qun l ti nguyn nc. Ngn nga suy thoi
v phc hi cc ngun nc. Xy dng v thc hin cc chng trnh, d n qun l tng hp cc lu
vc sng, cc vng u ngun, nc ngm trong khung cnh BKH. Hng lot vn phi c x
l trong phm vi lin quc gia, trong phm vi lu vc sng c lin quan ti nhiu a phng, nhiu quc
gia, d gy ra tnh trng tranh chp.
Vn bin
Bin chim 70% din tch ca Tri t v c vai tr quan trng v nhiu mt i vi t nhin v i sng
con ngi: iu ha kh hu, cung cp cc dch v h sinh thi m bo cho s tun hon cc dng nng
lng, chu k vt cht cho cc h thng t nhin ca Tri t v cho i sng thnh vng ca con ngi.
64

Tuy nhin, mt mt, nhng tim nng ny, nht l v cc ngun nng lng ti to (nng lng mt tri,
nng lng sng, nng lng thy triu, nng lng gi..) cha c khai thc mt cch hp l v hiu
qu, mt khc cc hot ng pht trin kinh t nhiu vng bin gy ra nhim mi trng v suy thoi
ti nguyn bin nghim trng. V vy, th k 21 c cho l th k ca i dng, th k tin ra bin.
Vit Nam l mt quc gia bin. Vng bin c quyn kinh t ca Vit Nam rng trn 1 triu km2, gp 3
ln din tch t lin; c b bin di 3.260 km, gn lin vi 29 tnh, thnh ph. Trong s nghip xy
dng v bo v T quc, bin c vai tr, v tr rt quan trng, gn b mt thit v nh hng to ln n
s pht trin kinh t - x hi, bo m quc phng, an ninh, bo v mi trng ca t nc. Vit Nam
t nhiu thnh tu trong khai thc v bo v ch quyn bin o, c bit trong lnh vc kinh t l
khai thc du kh, thy, hi sn, du lch, vn ti... Hng lot cc khu kinh t ven bin c hnh thnh
vi din tch ln ti 720.000 ha. Vng ven bin v hi o ng gp phn na GDP ca c nc v ngy
cng tng ln, d sn lng du kh ang c hn ch khai thc. Vn bin cng gn lin vi chnh
sch t do lu thng hng hi, c cc nc trn th gii v khu vc c bit quan tm. Hip hi cc
quc gia ng Nam (ASEAN) v Trung Quc t c cc tha thun v tin ti b quy tc ng
x trn bin ng (DOC).
tip tc pht huy cc tim nng ca bin trong th k 21, Vit Nam ban hnh Chin lc bin Vit
Nam n nm 2020, trong xc nh cc quan im ch o v nh hng chin lc bin Vit Nam:
Mt l, Vit Nam phi tr thnh quc gia mnh v bin, lm giu t bin trn c s pht huy mi tim
nng t bin, pht trin ton din cc ngnh, ngh bin vi c cu phong ph, hin i, to ra tc pht
trin nhanh, bn vng, hiu qu cao vi tm nhn di hn.
Hai l, kt hp cht ch gia pht trin kinh t - x hi vi bo m quc phng - an ninh, hp tc quc
t v bo v mi trng, kt hp gia pht trin vng bin, ven bin, hi o vi pht trin vng ni a
theo hng cng nghip ho, hin i ho.
Ba l, khai thc mi ngun lc pht trin kinh t - x hi, bo v mi trng bin trn tinh thn ch
ng, tch cc m ca, pht huy y v c hiu qu cc ngun lc bn trong; tranh th hp tc quc
t, thu ht mnh cc ngun lc bn ngoi theo nguyn tc bnh ng, cng c li, bo v vng chc c
lp, ch quyn v ton vn lnh th ca t nc.
Mc tiu tng qut n nm 2020 ca Chin lc bin l: Vit Nam phn u tr thnh quc gia mnh
v bin, lm giu t bin, bo m vng chc ch quyn, quyn ch quyn quc gia trn bin, o, gp
phn quan trng trong s nghip cng nghip ho, hin i ho, lm cho t nc giu mnh.
Vn thin tai
Bin i kh hu lm gia tng v cng , bt thng v khc lit ca thin tai trn phm vi ton cu.
Theo bo co ca Lin Hp Quc, tnh trng thin tai trn th gii ang mc bo ng cao, trong vng
ba thp k qua, s lng thin tai tng ln gp ba ln. S lng nn nhn do thin tai gy ra li tng gp
i sau mi chu k 10 nm. Cc nh khoa hc cho rng y l hu qu ca BKH v con ngi gp
phn gy nn thm ha ny.
Vit Nam, di tc ng ca BKH, s gia tng v cng , bt thng ca thin tai (bo, l lt,
hn hn, st l t...) v nc bin dng/xm nhp mn nh hng nghim trng ti nhiu lnh vc,
nhiu a phng, nht l ti ti nguyn nc, nng nghip, sc khe cng ng.
Ch tnh ring v thin tai, thng k cho thy, trong nhng nm t 1996 - 2008, cc loi thin tai nh bo,
l, l qut, st l t, ng ngp, hn hn v cc thin tai khc lm cht v mt tch hn 9.600 ngi,
65

gi tr thit hi v ti sn c tnh chim khong 1,5% GDP/nm (Hnh 18).

Thit hi v kinh t

Thit hi v tnh mng

Hnh 18: Thit hi do thin tai trong thi k 2000 - 2009

(Ngun: Vn phng Ban Ch o Phng chng lt bo Trung ng, 2010)

Nm 2011, Vit Nam xy ra 7 cn bo, 7 cn p thp nhit i, lm cht v mt tch 295 ngi, thit
hi ti sn hn 12.000 t ng. Mc thin tai Vit Nam ngy cng gia tng c v quy m cng nh
chu k lp li km theo nhng t bin kh lng. Bn cnh Chng trnh mc tiu quc gia ng ph
vi bin i kh hu, Vit Nam ban hnh Chin lc quc gia v phng, chng v gim nh thin tai
n nm 2020 (2007), nh du bc pht trin v cht lng ca Vit Nam v phng, chng v gim
nh thin tai v PTBV trn c s pht huy truyn thng, thnh tu v kinh nghim t c cng nh
tip cn nhng thnh tu v kinh nghim ca th gii trong phng, chng v gim nh thin tai. Theo
, K hoch thc hin Chin lc quc gia v phng, chng v gim nh thin tai n nm 2020
c ph duyt c th ha cc chng trnh, n nhm thc y vic thc hin cc mc tiu ca
Chin lc, gm:

66

Nng cao hiu qu cng tc iu hnh, tng cng s gn kt v phi hp thc hin cc k hoch
hnh ng ca ngnh v a phng thc hin theo ng quan im, nguyn tc v mc tiu ca
Chin lc.

C th ha k hoch hnh ng ca Chin lc v cc nhim v c u tin; nh r ni dung,

phn cng trch nhim, thi gian thc hin v ngun lc cho tng nhim v c nu trong k hoch
hnh ng ca Chin lc.

m bo s lng ghp k hoch, kt ni nhim v cc ngnh, cc a phng vi phng, chng v

gim nh thin tai v s tham gia ca cng ng, ngi dn thc hin cc mc tiu ca Chin lc.

Tp trung n lc cao hn cho gii php phi cng trnh th hin tng cng th ch, chnh sch,
khoa hc cng ngh, d bo cnh bo, huy ng s tham gia ca cng ng, ngi dn pht
huy hiu qu ngun lc ca Nh nc, ng thi huy ng mi ngun lc ca cng ng, ca cc
t chc, c nhn trong v ngoi nc cho nhim v phng, chng v gim nh thin tai, m bo
s pht trin bn vng ca tng vng, tng lnh vc v ca t nc.

PHN TH T

NHNG BI HC KINH NGHIM

V KHUYN NGH CA VIT NAM

NHNG BI HC KINH NGHIM CA VIT NAM

t c nhng thnh tu PTBV ni trn l nh kt qu tng hp ca nhiu yu t, trong phn ln
tr thnh cc bi hc kinh nghim qu bu.
Bi hc th nht: S cam kt mnh m ca Chnh ph i vi pht trin bn vng
Bi hc quan trng nht trong tin trnh PTBV ca Vit Nam chnh l s cam kt mnh m ca Chnh
ph v quyt tm ca Vit Nam thc hin cc mc tiu PTBV. Vit Nam cam kt mnh m t Trung
ng n a phng vi vic thc hin PTBV theo cch tip cn h thng v tng hp; quc gia ha
cc mc tiu PTBV quc t v lng ghp vo chin lc, quy hoch, k hoch v cc chng trnh pht
trin ca quc gia.
Chnh ph Vit Nam sm ban hnh v tch cc thc hin K hoch quc gia v Mi trng v Pht
trin bn vng giai on 1991 - 2000 t nm 1991. Quan im pht trin bn vng c khng nh
trong cc vn kin ca i hi ng qua cc thi k v trong Chin lc pht trin kinh t - x hi 2001
- 2010 l Pht trin nhanh, hiu qu v bn vng, tng trng kinh t i i vi thc hin tin b, cng
bng x hi v bo v mi trng v c ti khng nh trong Chin lc pht trin kinh t - x hi
2011 - 2020, l Pht trin nhanh gn lin vi pht trin bn vng, pht trin bn vng l yu cu xuyn
sut trong Chin lc.
Sau Hi ngh Thng nh Th gii v Pht trin bn vng ti Johannesburg, Nam Phi, Chnh ph ban
hnh Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam v mi y ban hnh Chin lc Pht trin bn vng Vit
Nam giai on 2011 - 2020. Thc hin cc mc tiu PTBV c qun trit l trch nhim ca c h
thng chnh quyn cc cp, t Trung ng n a phng trong pht trin kinh t - x hi ca Vit Nam.
thc hin cc mc tiu pht trin bn vng, nhiu ch th, ngh quyt, vn bn quy phm php lut
c ban hnh v trin khai thc hin. Chnh ph Vit Nam cng c nhiu n lc quan trng trong
vic trin khai cc chng trnh mc tiu quc gia, cc k hoch hnh ng quc gia nhm m bo thc
hin cc mc tiu pht trin bn vng v Mc tiu Pht trin Thin nin k. N lc ca Chnh ph i
vi pht trin bn vng cn c th hin thng qua vic tham gia k kt v thc hin cc cng c v
cam kt quc t v pht trin bn vng. Vic thnh lp Hi ng Pht trin bn vng quc gia do Ph
Th tng Chnh ph lm Ch tch cng l cam kt mnh m ca Chnh ph i vi thc hin pht trin
bn vng Vit Nam.

67

 thc hin cc mc tiu pht trin bn vng Vit Nam trong giai on ti, Chnh ph a ra mt
lot cc gii php tng hp l: (i) Tip tc hon thin h thng th ch pht trin bn vng; nng cao
cht lng qun tr quc gia i vi pht trin bn vng t nc; (ii) Tng cng cc ngun lc ti chnh
thc hin pht trin bn vng; (iii) Tuyn truyn, gio dc, nng cao nhn thc v pht trin bn vng;
(iv) Tng cng nng lc qun l v thc hin pht trin bn vng; (v) Nng cao vai tr, trch nhim v tng
cng s tham gia ca cng ng doanh nghip, cc t chc chnh tr - x hi, t chc x hi - ngh nghip,
t chc phi chnh ph v cng ng dn c trong thc hin pht trin bn vng; (vi) Pht trin ngun nhn
lc cho thc hin pht trin bn vng; (vii) Tng cng vai tr v tc ng ca khoa hc v cng ngh, y
mnh i mi cng ngh trong thc hin pht trin bn vng; (viii) M rng hp tc quc t.
Bi hc th hai: Huy ng s tham gia ca cc nhm x hi chnh trong thc hin pht trin bn vng
Huy ng s tham gia ca ton dn trong thc hin pht trin bn vng l mt trong nhng yu t quan
trng quyt nh s thnh cng ca tin trnh pht trin bn vng Vit Nam.
Vit Nam c h thng cc t chc x hi dn s a dng bao gm cc nhm x hi chnh, phn ln c
quy m ton quc v c h thng t chc cp c s. Cc t chc x hi dn s ng vai tr rt quan
trng trong vic m bo tnh bn vng trong pht trin kinh t, x hi v bo v mi trng. Cng vi
x hi dn s, cng ng doanh nghip Vit Nam cng ng mt vai tr quan trng trong tin trnh pht
trin bn vng. Vit Nam huy ng c s tham gia tch cc ca cc t chc x hi dn s v cng
ng doanh nghip trong vic thc hin cc mc tiu PTBV. Cc t chc x hi dn s u la chn
nhng mc tiu PTBV, mc tiu MDG lm nh hng chnh cho hot ng ca mnh. Hot ng ca
cc t chc x hi dn s li ko c s tham gia rng ri ca ng o ngi dn, ng gp tch
cc cho s pht trin bn vng.
Cch tip cn t di ln trong cng tc lp k hoch v chnh sch th hin ngi dn c tham
gia vo qu trnh tham vn khi thit k v xy dng cc chng trnh, chnh sch, cc d n pht trin.
Vi cch tip cn mi trong cng tc lp k hoch v chnh sch, ngi dn c khuyn khch v tch
cc tham gia vo qu trnh tham vn k hoch, tham vn chnh sch. Thng qua , chnh ngi dn tham
gia thc hin thnh cng cc mc tiu PTBV. Qu trnh tham gia ca ngi dn cng gp phn tch
cc vo nng cao hiu qu s dng cc ngun lc h tr, trnh lng ph, tht thot vo nhng chi tiu
khng hiu qu hoc khng ph hp vi quy nh ca cc chng trnh pht trin.
Pht huy dn ch c s, to s ng thun trong x hi, khi dy sc mnh tng hp ca ton dn tc,
huy ng v s dng c hiu qu mi ngun lc cho pht trin t nc l mt bi hc quan trng cho
mi thng li ca Vit Nam.
Bi hc th ba: Kt hp pht huy ni lc vi hp tc quc t
Sau 20 nm i mi v thc hin PTBV, Vit Nam pht huy ni lc kt hp vi ngoi lc thng qua
hi nhp v hp tc quc t pht trin t nc. Vit Nam tranh th thi c, thun li, vt qua nhiu
kh khn, thch thc, nht l nhng tc ng tiu cc ca hai cuc khng khong ti chnh - kinh t khu
vc v ton cu, t c nhng thnh tu to ln v rt quan trng. Vit Nam ra khi tnh trng km
pht trin, bc vo nhm nc ang pht trin c thu nhp trung bnh, tip tc gi vng v cng c mi
trng ha bnh, n nh v to ra nhng iu kin quc t thun li hn tip tc pht trin. Vit Nam
v ang tch cc ch ng hi nhp kinh t quc t v khu vc, th v lc ca t nc ngy cng vng
mnh; v th ca Vit Nam trn trng quc t c nng ln, to ra nhng tin quan trng y nhanh
cng nghip ho, hin i ha t nc v nng cao cht lng cuc sng ca nhn dn.

68

Hi nhp v hp tc quc t hin nay va l mt iu kin khch quan va l mt yu cu ch quan

cc quc gia pht trin. Vit Nam lun ch trng kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i, kt
hp ni lc vi hp tc quc t PTBV t nc. Trong cng tc i ngoi, Vit Nam lun gi quan
im nht qun: ch ng v tch cc hi nhp quc t; l bn, i tc tin cy v thnh vin c trch
nhim trong cng ng quc t. Trong tin trnh PTBV, quan im ca Vit Nam l:

Vit Nam lun ch ng v tch cc tham gia cc hot ng hp tc quc t v PTBV v thc hin
y cc cng c quc t k kt. Chnh ph ch trng tip tc thc hin cc chnh sch i
mi, thu ht s tham gia ca cc c nhn, t chc quc t trong vic thc hin nh hng chin
lc pht trin bn vng Vit Nam; tng cng hp tc trong cc lnh vc gio dc - o to, khoa
hc - cng ngh, c bit l chuyn giao cc cng ngh sn xut sch v thn thin vi mi trng.

Thng qua i thoi v trao i quc t, Vit Nam cng tham gia xy dng c ch hp tc c hiu
qu, nhm bo m duy tr s h tr pht trin hin c, ng thi tm kim s gip mi
tham gia mt cch hiu qu vo cc hot ng quc t nhm bo v mi trng ton cu, b p
nhng thit hi kinh t m Vit Nam phi gnh chu t vic thc hin cc ngha v bo v mi
trng th gii.

Vit Nam ch trng tham gia tch cc cc din n, hot ng bo v mi trng v PTBV ton
cu, m rng lin kt vi cng ng quc t, c bit l trong vic kim sot kh thi gy hiu ng
nh knh, hn ch s nhim do ho cht v cht thi nguy hi, kim sot s vn chuyn chng
xuyn bin gii, bo v mi trng bin v a dng sinh hc. Vit Nam lun n lc tng cng
hp tc vi cc nc trong khu vc ng Nam , Chu - Thi Bnh Dng v trn th gii v
PTBV v bo v mi trng, ch trng hp tc c a phng v song phng pht trin bn
vng lu vc sng M Cng, ng thi hp tc cht ch vi cc nh ti tr, cc t chc quc t
nhm s dng c hiu qu ngun vin tr chnh thc cho mc tiu PTBV. ng v Nh nc cng
khuyn khch cng ng ngi Vit Nam nc ngoi, c bit l cc doanh nghip v gii tr thc
tham gia ng gp vo s nghip PTBV Vit Nam.

Bi hc ln cho s pht trin ca Vit Nam trong thi gian qu l s kt hp gia pht huy ni lc
vi hi nhp v hp tc quc t. Kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i l nhn t quan trng
gp phn vo thnh cng ca tin trnh pht trin bn vng ca Vit Nam.
KHUYN NGH CA VIT NAM
Vit Nam coi PTBV l nhim v xuyn sut trong Chin lc pht trin ca t nc. Nhng thnh tu
quan trng trong PTBV ca Vit Nam thi gian qua khng tch ri s h tr nhiu mt ca cng ng quc
t. Cng vi n lc chung ca quc gia trong qu trnh i mi, hi nhp v pht trin, Vit Nam s tch
cc v ch ng tham gia cng cc nc v cng ng quc t trong n lc ton cu hng ti PTBV.
Trn phng din pht trin bn vng ni chung, Vit Nam c mt s khuyn ngh i vi LHQ nh sau:

LHQ cn a ra tp hp cc Mc tiu Pht trin bn vng phn nh s hi ha ba kha cnh ca pht

trin bn vng, ph hp vi nhng nguyn tc ca Chng trnh ngh s 21, mang tnh ph cp v p
dng c cho tt c cc quc gia nhng cho php cc cch tip cn ph hp cho mi quc gia ty theo
bi cnh v iu kin ca mnh;

u tin pht trin bn vng trong phn b ngun lc ph hp vi cc u tin v nhu cu ca cc nc

69

ang pht trin v tng ng k ti tr cho cc nc ang pht trin thc hin pht trin bn vng;
tng cng chuyn giao cng ngh, o to, pht trin ngun nhn lc t cc nc pht trin cho cc
nc ang pht trin thc hin cc mc tiu pht trin bn vng;

Tng cng s hp tc/phi hp cp quc gia, khu vc v quc t trong thc hin pht trin bn vng,
gim st cc ngun lc cho pht trin bn vng;

Tng cng s tham gia ca cc nhm x hi chnh trong thc hin pht trin bn vng;

Tng cng nng lc v s tham gia ca cc nh khoa hc t cc nc ang pht trin trong cc qu
trnh nh gi pht trin bn vng ton cu;

Tng cng s hp tc cht ch ca cc t chc kinh t v ti chnh quc t bo m rng cc nc

ang pht trin, c bit l cc nc km pht trin nht, c th hng li t li th ca h thng thng
mi a phng v s ha nhp vo th trng ton cu.

i vi kinh t xanh trong bi cnh pht trin bn vng v xa ngho, Vit Nam khuyn ngh LHQ cn phi:

a ra khi nim thng nht v kinh t xanh;

Xy dng v thc hin cc th ch, chnh sch ton cu v khu vc, cc c ch tng cng hp tc a
phng, song phng pht trin kinh t xanh;

To dng mt din n quc t chia s kin thc, kinh nghim, xy dng v thc hin cc th ch,
chnh sch ton cu v khu vc nhm thc hin kinh t xanh;

Phi hp vi cc t chc quc t lin quan khc h tr cc nc ang pht trin, trong c Vit Nam
v kinh t xanh;

Tng cng h tr chuyn giao cng ngh, h tr k thut, o to, pht trin ngun nhn lc thc hin
kinh t xanh t cc nc pht trin cho cc nc ang pht trin.

V khung th ch cho pht trin bn vng, Vit Nam c mt s khuyn ngh sau:

Vit Nam mong mun LHQ tng cng hn na vai tr v nhim v tt c cc cp trong thc hin pht
trin bn vng; cng c v pht trin h thng cc c quan ca LHQ v pht trin bn vng khu vc;

Cn phi ci t v tng cng vai tr ca Hi ng Kinh t X hi ca LHQ (ECOSCO), y ban Pht

trin bn vng ca LHQ (UNCSD) v Chng trnh Mi trng ca LHQ (UNEP). Tng cng nng
lc cho Chng trnh Mi trng LHQ hoc thnh lp mt c quan chuyn mn ca LHQ v
mi trng;

Tng cng nng lc th ch pht trin bn vng cho cc chnh ph, cc Hi ng quc gia v pht
trin bn vng thng qua cc gi h tr k thut;

Thc y khung th ch tng cng hp tc u t vo lnh vc mi trng, kinh t v x hi ca cc

nc pht trin vi cc nc ang pht trin.

ng thi, Vit Nam mong mun c cc nc, cc t chc v bn b quc t tip tc h tr Vit Nam
v cc mt:

70

Phi hp chnh sch pht trin bn vng mt cch ton din v c nhng n lc tp th trong cc vn
lin quan n pht trin bn vng trong phm vi lin quc gia, vng ng Nam , Chu - Thi

Bnh Dng v quc t cng ng ph vi bin i kh hu, hng ti tng trng xanh, gi gn, bo
tn Tri t - ngi nh chung ca nhn loi.

Tng cng h tr pht trin chnh thc (ODA) cng nh a dng ha cc hnh thc h tr gip Vit
Nam c v ngun lc vt cht, cng nh t vn, h tr v kinh nghim Vit Nam ngy cng thc
hin tt hn, ton din hn chin lc pht trin bn vng quc gia, trong c xy dng v trin khai
Chin lc Tng trng xanh, bo m tng trng v thc hin gim ngho bn vng, ng ph thnh
cng vi cc tc ng xu ca bin i kh hu, a Vit Nam tip tc pht trin bn vng.

71

KT LUN
Trong hai mi nm qua, c bit l 10 nm gn y, Vit Nam tn dng thi c thun li, vt qua nhiu thch
thc kh khn thc hin PTBV t nc v t c nhng thnh tu to ln v kinh t, x hi v mi trng.
t nc ra khi tnh trng km pht trin, din mo ca t nc c nhiu thay i. Kinh t tng
trng kh nhanh, i sng vt cht v tinh thn ca ngi dn c ci thin r rt. Th ch kinh t th
trng nh hng x hi ch ngha tip tc c hon thin. Cc lnh vc vn ha, x hi ca t nc
t c nhiu thnh tu quan trng trn nhiu mt, dn ch trong x hi tip tc c m rng. Cng
tc bo v mi trng c quan tm v c mt c ci thin. Chnh tr - x hi n nh. Hi nhp kinh
t quc t t nhiu thnh tu. V th ca Vit Nam trn trng quc t c nng cao, to ra nhng tin
quan trng pht trin bn vng v nng cao cht lng cuc sng ca nhn dn.
Nhng thnh tu ni bt ni trn l kt qu tng hp ca nhiu yu t, trong quan trng l cam kt mnh
m v quyt tm ca Vit Nam trong vic thc hin cc mc tiu PTBV. Nhng cam kt v quyt tm ny
c c th ha bng vic i mi c ch chnh sch; lng ghp cc mc tiu PTBV vo cc mc tiu pht
trin kinh t - x hi ca t nc. Qu trnh i mi v pht trin bn vng ca Vit Nam c thc
hin trn c s huy ng ti a cc ngun lc trong nc, khi dy s tham gia v ng gp tch cc ca
mi tng lp nhn dn, huy ng v s dng hiu qu h tr ca cng ng cc nh ti tr quc t.
Bn cnh nhng kt qu t c, trong thc thi PTBV cng cn nhiu yu km, bt cp. Nhng thnh
tu t c cha tng xng vi tim nng. Cht lng, nng sut, hiu qu, sc cnh tranh ca nn
kinh t cn thp. Tng trng kinh t cn da nhiu vo cc yu t pht trin theo chiu rng, chm
chuyn sang pht trin theo chiu su. Huy ng v hiu qu s dng cc ngun lc cn hn ch; lng
ph, tht thot cn nhiu; hiu qu u t thp. Tiu hao nguyn liu, nng lng cn rt ln. Vic khai
thc v s dng ti nguyn cha tht hp l v tit kim. Cc cn i kinh t v m cha tht vng chc,
bi chi ngn sch, thm ht cn cn thng mi cn ln, lm pht cn cao. Cc lnh vc vn ho, x hi
cn nhiu bt cp, mt s mt vn cn bc xc; t nn x hi c chiu hng gia tng; n tc v tai nn
giao thng cn nghim trng; tham nhng cha b y li; cht lng gio dc v o to, nht l o
to i hc v dy ngh cn yu km v chm c ci thin; cc bnh vin b qu ti, cht lng dch
v y t cn thp. Mi trng sinh thi nhiu ni b nhim nng.
Trong giai on hin nay, PTBV Vit Nam ang ng trc nhiu kh khn thch thc ln c tnh cht
ton cu: khng hong ti chnh, nng lng, vn an ninh lng thc, BKH cng nh nhng thch
thc ch quan khc ca t nc. Vit Nam s tip tc thc hin cc mc tiu pht trin bn vng v cc
cam kt quc t thng qua cc gii php tng th: (i) Tip tc hon thin h thng th ch pht trin bn
vng; nng cao cht lng qun tr quc gia i vi pht trin bn vng t nc; (ii) Tng cng cc
ngun lc ti chnh thc hin pht trin bn vng; (iii) Tuyn truyn, gio dc, nng cao nhn thc
v pht trin bn vng; (iv) Tng cng nng lc qun l v thc hin pht trin bn vng; (v) Nng cao
vai tr, trch nhim v tng cng s tham gia ca cng ng doanh nghip, cc t chc chnh tr - x
hi, t chc x hi - ngh nghip, t chc phi chnh ph v cng ng dn c trong thc hin pht trin
bn vng; (vi) Pht trin ngun nhn lc cho thc hin pht trin bn vng; (vii) Tng cng vai tr v
tc ng ca khoa hc v cng ngh, y mnh i mi cng ngh trong thc hin pht trin bn vng;
(viii) M rng hp tc quc t.
Vit Nam mong mun tip tc nhn c s hp tc v h tr v mi mt ca cng ng quc t, ng
hnh cng Vit Nam hng ti tng trng xanh, thc hin gim ngho bn vng, ng ph thnh cng
vi tc ng ca bin i kh hu, a Vit Nam tip tc pht trin bn vng.
72

PH LC
Ph lc 1
Cc mc thi gian quan trng v pht trin th ch v tham gia cc cng c quc t
lin quan ti pht trin bn vng (1991 - 2012)
Khung 1
Cc mc thi gian quan trng v pht trin th ch lin quan ti pht trin bn vng (1991 - 2012)

1991: Lut Bo v mi trng; K hoch quc gia v Mi trng v Pht trin bn vng giai on 1991 - 2000; Lut Bo v v
Pht trin rng.
1992: Thnh lp B Khoa hc, Cng ngh v Mi trng.
1993: Lut Bo v mi trng; Lut Du kh; Lut Khong sn; Sc lnh v Th y; Php lnh v Bo v v Kim dch thc vt;
thnh lp Cc Bo v mi trng thuc B Khoa hc, Cng ngh v Mi trng.
1994: Ngh nh s 175/CP v hng dn thi hnh Lut Bo v mi trng.
1995: K hoch hnh ng quc gia v a dang sinh hc.
1998: Chng trnh mc tiu quc gia Nc sch v v sinh mi trng nng thn; Php lnh An ton v Kim sot bc x; Ch
th s 36-CT/TW ngy 25/6/1998 ca B Chnh tr v tng cng cng tc bo v mi trng trong thi k cng nghip
ho, hin i ho t nc; Lut Ti nguyn nc.
1999: Chin lc Qun l cht thi rn ti cc th v khu cng nghip Vit Nam n nm 2020; Quy ch Qun l cht thi nguy hi.
2000: Lut Du kh (sa i).
2001: Chng trnh hnh ng quc gia v tr em Vit Nam giai on 2001 - 2010.
2002: Chng trnh mc tiu quc gia Dn s v K hoch ho gia nh n nm 2005; thnh lp B Ti nguyn v Mi trng.
2003: Chng trnh mc tiu quc gia Gio dc v o to n nm 2010; Chin lc qun l h thng khu bo tn thin nhin
Vit Nam n nm 2010, Lut t ai.
2004: nh hng chin lc pht trin bn vng Vit Nam (Chng trnh ngh s 21 ca Vit Nam); Chin lc Bo v mi
trng quc gia n nm 2010 v nh hng n nm 2020; Lut Bo v v Pht trin rng (sa i); Ngh quyt 41NQ/TW ca B Chnh tr v Bo v mi trng trong thi k cng nghip ho, hin i ho t nc; Chng trnh hnh
ng phng, chng ti phm bun bn ph n, tr em t nm 2004 n nm 2010.
2005: Chng trnh hnh ng quc gia v ngi cao tui Vit Nam giai on 2005 -2010; Quy ch xy dng v thc hin
Chng trnh xc tin thng mi quc gia giai on 2006 - 2010; Chng trnh hnh ng ca Chnh ph thc hin Ngh
quyt s 46-NQ/TW ngy 23/2/2005 ca B Chnh tr v cng tc bo v, chm sc v nng cao sc kho nhn dn trong
tnh hnh mi; Quyt nh xy dng Chng trnh quc gia pht trin nhn lc n nm 2020; Chng trnh hnh ng
ca Chnh ph thc hin Ngh quyt s 39-NQ/TW ngy 16/8/2004 ca B Chnh tr v pht trin kinh t x hi v bo m
quc phng, an ninh vng Bc Trung B v duyn hi Trung B n nm 2010; Chng trnh pht trin th dc th thao
x, phng, th trn n nm 2010; Chng trnh quc gia v cng ngh thng tin; Chng trnh hnh ng ca Chnh
ph thc hin Ngh quyt s 37/2004/QH11 kho XI k hp th 6 ca Quc hi v gio dc; Chng trnh H tr pht trin
ti sn tr tu ca doanh nghip; Chng trnh Xc tin thng mi trng im nm 2005; Chng trnh hnh ng ca
Chnh ph thc hin Ngh quyt s 41-NQ/TW ngy 15/11/2004 ca B Chnh tr v bo v mi trng trong thi k y
mnh cng nghip ho, hin i ho t nc; K hoch quc gia kim sot nhim mi trng n nm 2010; Lut
Khong sn (sa i).

73

Khung 1
Cc mc thi gian quan trng v pht trin th ch lin quan ti pht trin bn vng (1991 - 2012)

2006: Chng trnh hnh ng ca Chnh ph thc hin Lut Phng, Chng tham nhng; Chng trnh phi hp lin ngnh
phng, chng t nn mi dm giai on 2006 - 2010; Chng trnh mc tiu quc gia v s dng nng lng tit kim v
hiu qu giai on 2006 - 2015; Chin lc quc gia v ti nguyn nc n nm 2020; Chng trnh Tit kim in giai
on 2006 - 2010; Chng trnh b tr dn c cc vng: thin tai, c bit kh khn, bin gii, hi o, di c t do, xung
yu v rt xung yu ca rng phng h, khu bo v nghim ngt ca rng c dng giai on 2006 - 2010 v nh hng
n nm 2015; Chng trnh hnh ng quc gia chng sa mc ho giai on 2006 - 2010 v nh hng n nm 2020;
Chng trnh quc gia v bo h lao ng, an ton lao ng, v sinh lao ng n nm 2010; Chng trnh iu tra, nh
gi v theo di din bin ti nguyn rng giai on 2006 - 2010 (Chu k IV); Chng trnh mc tiu quc gia Nc sch
v v sinh mi trng nng thn giai on 2006 - 2010; Chin lc Pht trin lm nghip Vit Nam giai on 2006 - 2020
2007: Chng trnh mc tiu quc gia Gim ngho giai on 2006 - 2010; Chng trnh hnh ng ca Chnh ph thc hin
Ngh quyt Hi ngh ln th 4 Ban Chp hnh Trung ng ng kho X v mt s ch trng, chnh sch ln nn kinh
t pht trin nhanh v bn vng khi Vit Nam l thnh vin ca T chc Thng mi Th gii; Chng trnh mc tiu quc
gia phng, chng mt s bnh x hi, bnh dch nguy him v HIV/AIDS giai on 2006 - 2010; Chin lc Pht trin lm
nghip Vit Nam giai on 2006 - 2020; Lut Ha cht; n Pht trin nhin liu sinh hc n nm 2015, tm nhn n
nm 2025.
2008: Chng trnh mc tiu quc gia Gio dc v o to n nm 2010; Chng trnh H tr gim ngho nhanh v bn vng
i vi 61 huyn ngho; Thng t lin tch hng dn qun l v s dng kinh ph thc hin Chng trnh mc tiu quc
gia Gio dc v o to n nm 2010; Ngh nh ban hnh quy ch qun l cc khu bo tn bin Vit Nam c tm quan
trng quc gia v quc t; Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi bin i kh hu; Lut Nng lng nguyn t; Lut
a dng sinh hc; Lut Du kh (sa i).
2009: Thng t hng dn xy dng n khuyn nng, khuyn ng thuc Chng trnh h tr gim ngho nhanh v bn vng
i vi 61 huyn ngho; Chng trnh xc tin thng mi; Lut Quy hoch th; Ngh nh ca Chnh ph v qun l
tng hp ti nguyn v bo v mi trng bin, hi o; Chng trnh phng, chng bnh, tt trong cc c s gio dc
thuc h thng gio dc quc dn; Quyt nh v vic s dng vn tn dng u t pht trin ca Nh nc tip tc
thc hin cc chng trnh kin c ho knh mng, pht trin ng giao thng nng thn, c s h tng nui trng thu
sn v c s h tng lng ngh nng thn giai on 2009 - 2015; Chin lc sn xut sch hn trong cng nghip n
nm 2020; nh hng chin lc pht trin thy li Vit Nam; Lut Thu ti nguyn; Ngh quyt ca Chnh ph v m
bo an ninh lng thc quc gia; n pht trin cng nghip mi trng.
2010: Lut S dng nng lng tit kim v hiu qu; Lut Khong sn (sa i); Lut Thu bo v mi trng; Chng trnh
quc gia pht trin cng ngh cao n nm 2020; Quy ch v qun l, thc hin chng trnh h tr php l lin ngnh dnh
cho doanh nghip giai on 2010 - 2014; Quyt nh v vic thnh lp Ban Ch o bin son xy dng Chng trnh gim
ngho bn vng thi k 2011 - 2020; Chng trnh mc tiu quc gia Xy dng nng thn mi giai on 2010 - 2020;
Chng trnh quc gia "Nng cao nng sut v cht lng sn phm, hng ha ca doanh nghip Vit Nam n nm 2020";
Chng trnh h tr php l lin ngnh dnh cho doanh nghip giai on 2010 - 2014; Chng trnh r sot quy hoch xy
dng nng thn mi; Chng trnh hnh ng quc gia khc phc hu qu bom mn sau chin tranh giai on 2010 - 2025.
2011: Chng trnh Khoa hc v Cng ngh trng im cp nh nc giai on 2011 - 2015 (Khoa hc v Cng ngh phc v
Chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi bin i kh hu); Chin lc quc gia v bin i kh hu; Chng trnh h
tr ng ph vi bin i kh hu (SP-RCC); Thnh lp y ban Quc gia v bin i kh hu.
2012: Danh mc cc Chng trnh mc tiu quc gia giai on 2012 - 2015; Chin lc Pht trin bn vng Vit Nam giai on
2011 - 2020; Chin lc Tng trng xanh ca Vit Nam thi k 2011 - 2020 v tm nhn n nm 2050 (d tho); Chin
lc Pht trin v S dng cng ngh sch (d tho).

74

Khung 2
Cc cam kt quc t v bo v mi trng v pht trin bn vng Vit Nam k kt (1989 - 2012)
1989: Cng c Ramsar v cc vng t ngp nc c tm quan trng quc t.
1991: Cng c v ngn nga nhim do tu bin MARPOL.
1992: Tuyn b Rio v Mi trng v Pht trin; Chng trnh ngh s 21 ton cu, Cng c khung ca Lin Hp Quc v Bin
i kh hu.
1993: Vit Nam tr thnh thnh vin ca Hip hi Bo tn Thin nhin Th gii.
1994: Cng c v Bun bn quc t cc loi ng, thc vt hoang d c nguy c tuyt chng; Ngh nh th Montreal v cc
cht ph hy tng - zn; Cng c Vin v Bo v tng - zn; Cng c ca Lin Hp Quc v Lut bin; Cng c
a dng sinh hc.
1995: Cng c Basel v kim sot vic vn chuyn qua bin gii cht thi c hi v vic loi b chng.
1998: Cng c ca Lin Hp Quc v chng sa mc ha; Ngh nh th Kyoto.
1999: Tuyn ngn quc t v sn xut sch hn.
2000: Thc hin Mc tiu Pht trin thin nin k.
2002: Tha thun tip theo v pht trin bn vng ti Hi ngh Thng nh Th gii ti Johannesburg.
2006: Vit Nam gia nhp T chc Thng mi Th gii.

75

Ph lc 2
Mt s ch tiu ch yu nh gi tnh hnh thc hin
cc Mc tiu Pht trin Thin nin k ca Vit Nam
Kh nng t
Ch tiu, ch s

Nm 1990

Nm 2005

Bo co MDG 2010

mc tiu
vo 2015

MDG1: Xa b tnh trng ngho cng cc v thiu i

t chc chn

58%

19,5%

14,5%

(nm 1992)

(nm 2004)

(nm 2008)

18,4%

4,7%

3,5%

(nm 1993)

(nm 2004)

(nm 2008)

41%

25,3%

T l ngho

Ch s khong cch ngho

T l suy dinh dng tr em di 5

tui (th nh cn/tui)

18,9
(nm 2009)

MDG2: Ph cp gio dc tiu hc

t chc chn
97%

T l nhp hc ng tui bc tiu hc

87%

95%
(nm 2009)
88,5%

T l hc sinh hon thnh tiu hc

85,6%
(nm 2009)
83,1%

T l nhp hc ng tui bc THCS

81%
(nm 2009)

MDG3: Tng cng bnh ng nam n v nng cao v th cho ph n

76

T l hc sinh n so vi hc sinh nam

bc tiu hc
T l hc sinh n so vi hc sinh nam
bc THCS
T l hc sinh n so vi hc sinh nam
bc THPT

47,7%

t chc chn
47,9%

47,7%
(nm 1998)

(nm 2009)

47%

48,5%
47,9%

(nm 1998)

(nm 2009)

46,4%

52,6%
48,9%

(nm 1998)

(nm 2009)

18,48%

25,76%

(kha IX, nhim k

(kha XII, nhim k

1992 - 1997)

2007 - 2011)

21,1%

23,9%

(nhim k 1999 - 2004)

(nhim k 2004 - 2009)

21 %

23%

(nhim k 1999 - 2004)

(nhim k 2004 - 2009)

16,1%

19,5%

(nhim k 1999 - 2004)

(nhim k 2004 - 2009)

T l i biu n trong Quc hi (so

vi tng s i biu Quc hi)

T l i biu n cc c quan dn
c (HND) cp tnh
T l i biu n cc c quan dn
c (HND) cp huyn
T l i biu n cc c quan dn
c (HND) cp x

Kh nng t
Ch tiu, ch s

Nm 1990

Nm 2005

Bo co MDG 2010

mc tiu vo
2015
C kh nng

MDG4: Gim t vong tr em

t
25

T sut t vong tr em di 5 tui

58

27,3
(nm 2009)
16

T sut t vong tr em di 1 tui

44,4

26,0
(nm 2009)

MDG5: Tng cng sc khe b m

C gng t
69

T s cht m so vi 100.000 ca sng

233

80
(nm 2009)

T l cc ca sinh c s h tr ca
cn b y t c tay ngh

92,71%

94,8%

(nm 2006)

(nm 2009)

T l s dng cc bin php trnh thai

73,9%

80%

ca ph n tui 15 - 49 ang c chng

(nm 2001)

(nm 2008)
86,4%

T l ph n c khm thai trong thi

84,3%

k thai sn t 3 ln tr ln

(nm 2008)
Cn kh

MDG6: Phng chng HIV/AIDS, st rt v cc bnh khc

khn, phn
u t
0,28%

T l nhim HIV
(c tnh)

T sut hin nhim HIV

trn 100.000 dn

7.812

187

(nm 2006)

(nm 2009)

428

36.008

(nm 2006)

(nm 2009)

S lng ngi ln c iu tr ARV

1.987
4

S lng tr em c iu tr ARV
(nm 2009)

60.867

(nm 2000)

(nm 2009)

71

27

(nm 2000)

(nm 2009)

S bnh nhn cht do st rt

T l pht hin virus lao (AFB)

7

293.000
S bnh nhn st rt

dng tnh mi tnh

65

46

(nm 2007)

(nm 2009)

89,9%

89,8%

(nm 2007)

(nm 2009)

trn 100.000 dn

T l bnh nhn mc lao c iu tr

khi mi

77

Kh nng t
Ch tiu, ch s

Nm 1990

Nm 2005

Bo co MDG 2010

mc tiu vo
2015
Kh t,

MDG7: m bo bn vng v mi trng

cn nhiu
kh khn
40%

T l din tch t c rng che ph

27,8%

37%
(c tnh nm 2010)

T l ngi dn c s dng nc
sinh hot hp v sinh nng thn
T l h gia nh c h x hp v sinh
nng thn

79%
30%
(nm 2009)
43%
20%
(nm 2009)
22,7%

7,8%

(nm 1999)

(nm 2009)

T l h gia nh sng trong nh tm

t mt s

MDG8: Thit lp quan h i tc ton cu v pht trin

Tng kim ngch xut nhp khu

69.206

(triu USD)
2.400

Cam kt ODA (triu USD)

ni dung
127.045

8.064
3.748

(nm 2000)

(nm 2009)

(Ngun: B K hoch v u t)

78

Ph lc 3
Kt qu thc hin cc ch tiu ch yu
ca K hoch pht trin kinh t - x hi 5 nm 2006 - 2010

STT

Ch tiu

Tng sn phm trong nc theo gi so snh nm 2010

so vi nm 2000

Tc tng trng GDP bnh qun hng nm

GDP bnh qun u ngi n cui k k hoch

Thc hin

Mc tiu

Thc hin

2001 - 2005

2006 - 2010

2006 - 2010

ln

1,4

2,1

7,5

7,5 - 8,0

7,0

USD

642

1.050 - 1.100

1.168

n v

C cu ngnh trong GDP n nm 2010

- Nng, lm nghip v thy sn

21

15 -16

20,6

- Cng nghip v xy dng

41

43 - 44

41,1

- Dch v

38

40 - 41

38,3

Tc tng kim ngch xut khu bnh qun

17,9

16,0

17,3

24,9

21 - 22

22,45

T l huy ng GDP hng nm

vo ngn sch Nh nc

Tng vn u t ton x hi so GDP

39

40

42,7

10

Tc tng dn s

1,3

1,14

1,05

57,1

< 50

48,7

7,5

8,07

5,3

<5

4,29

11

T trng lao ng nng, lm nghip v thy sn trong

tng lao ng x hi

12

S lao ng c to vic lm

13

T l tht nghip khu vc thnh th

triu lt
ngi

T l huy ng thu v ph vo Ngn sch Nh nc ( loi tr yu t bin ng gi)

79

STT

14

15

Ch tiu

T l h ngho

S a phng t chun chng trnh ph cp gio

dc trung hc c s

n v

tnh,
thnh ph

Thc hin

Mc tiu

Thc hin

2001 - 2005

2006 - 2010

2006 - 2010

20,2

10 - 11

9,45

31

63

63

16

T l lao ng qua o to trong tng lao ng ton x hi

25

40

40

17

T l tr em suy dinh dng di 5 tui

25

< 20

18

18

T l che ph rng

37,4

42 - 43

39,5

62

75

83

70

95

76

45

100

55

19

20

T l dn s nng thn c s dng

nc hp v sinh

T l dn s thnh th c cung cp nc sch

T l khu cng nghip, khu ch xut thnh lp v i

21

vo hot ng c h thng x l nc thi tp trung

t tiu chun mi trng

(Ngun: B K hoch v u t)

80

Ph lc 4
Cc ch tiu gim st v nh gi pht trin bn vng Vit Nam giai on 2011 - 2020
TT

Ch tiu

Cc ch tiu tng hp

GDP xanh (VND hoc USD)

3
II

C quan chu trch nhim

L trnh

thu thp, tng hp

thc hin

B K hoch v u t
(Tng cuc Thng k)
B K hoch v u t

Chi s pht trin con ngi (HDI) (0 - 1)

(Tng cuc Thng k)

B K hoch v u t

Ch s bn vng mi trng (0 - 1)

(Tng cuc Thng k)

B K hoch v u t

(s ng vn u t thc hin tng

(Tng cuc Thng k)

thm tng thm 1 ng GDP)

B K hoch v u t

Nng sut lao ng x hi

(USD/lao ng)

(Tng cuc Thng k)

T trong ng gp ca nng sut cc

6

B K hoch v u t

nhn t tng hp vo tc tng

(Tng cuc Thng k)

trng chung (%)

2015

2015*

2020**

t nhm

t nhm

0,733

trung bnh kh trung bnh cao

ca th gii

ca th gii

2015

2011

5,27

< 5,0

< 5,0

2011

1.917

3.900 - 4.000

6.100 - 6.500

2015

28,2

30,0

35,0

2015

2,5 - 3%/nm

2,5 - 3%/nm

2011

2011

11,75

Bnh qun

Bnh qun

5 nm < 10

5 nm < 10

-3,1

< -3,0

Cc ch tiu kinh t
Hiu qu s dung vn u t (ICOR)

2015

2010

B K hoch v u t

Mc gim tiu hao nng lng sn

xut ra mt n v GDP (%)

(Tng cuc Thng k)

T l nng lng ti to trong c cu

B Cng Thng

s dng nng lng (%)

B K hoch v u t

Chi s gi tiu dng (CPI)

(% so vi thng 12 nm trc)

(Tng cuc Thng k)

10

Cn cn vng lai (t USD)

Ngn hng Nh nc

2011

11

Bi chi Ngn sch nh nc (%/GDP)

B Ti chnh

2011

5,53

4,5

< 4,0

12

N ca Chnh ph (%/GDP)

B Ti chnh

2011

45,7

60 - 65

< 55,0

13

N nc ngoi (%/GDP)

2011

42,2

< 50,0

< 50,0

III

Cc ch tiu v x hi
Gim

Gim

14

Ch tr: B Ti chnh
Phi hp: Ngn hng Nh nc

Ty l ngho (%)

B K hoch v u t
(Tng cuc Thng k)

2011

- 3,524
(nm 2011)

10%

bnh qun

bnh qun

1,5 - 2%/nm

1,5 - 2%/nm

* Theo K hoch pht trin kinh t x hi 2011 - 2015

** Theo Chin lc pht trin kinh t x hi 2011 - 2020

81

TT

15

16

17

Ch tiu

L trnh

thu thp, tng hp

thc hin

2010

2015*

2020**

2011

2,88

< 3,00

< 3,00

2011

40

55

> 70

2011

0,425

< 0,5

< 0,5

B Y t

2011

111

113

115

B Gio dc v o to

2011

200

300

450

B Thng tin v Truyn thng

2011

30

XH:

XH: 38

XH: 51

2011

Y t: 60

Y t: 75

Y t: 80

TN:

TN: 73

TN: 84,5

2011

13

11

2015

20

50

2011

39,7

42 - 43

45

B K hoch v u t

T l tht nghip (%)

(Tng cuc Thng k)

B K hoch v u t

T l lao ng ang lm vic trong

nn kinh t qua o to (%)

(Tng cuc Thng k)

B K hoch v u t

H s bt bnh ng trong phn phi

thu nhp (h s Gini) (ln)

18

T s gii tnh khi sinh (trai/100 gi)

19

S sinh vin/10.000 dn (SV)

20

C quan chu trch nhim

S thu bao Internet

(s thu bao/100 dn)

(Tng cuc Thng k)

T l ngi dn c hng bo
21

Bo him X hi

him x hi, bo him y t, bo him

Vit Nam

tht nghip (%)

22

23

S ngi cht do tai nan giao thng

B Cng an

(ngi/100.000 dn/nm)
T l s x c cng nhn t tiu

B Nng nghip v Pht trin

ch nng thn mi (%)

nng thn

IV

Cc ch tiu v ti nguyn v mi trng

24

T l che ph rng (%)

25

26

27

T l t c bo v, duy tri a dang

sinh hoc (%)
Din tch t b thoi ha
(triu ha)
Mc gim lng nc ngm, nc
mt (m3/ngi/nm)
T l ngy c nng cc cht c

28

hi trong khng kh vt qu tiu

chun cho php (%)

B Nng nghip v Pht trin

nng thn
B Ti nguyn v
Mi trng
B Ti nguyn v
Mi trng
B Ti nguyn v
Mi trng

B Ti nguyn v
Mi trng

2011

2015

2011

7,6
(2,5 tr. ha)
9,3
2098m3/
ng/nm

8,5 (Bng thng 20 (Bng thng

rng)

rng)

1770m3/
ng/nm

2011

2011

50

60

70

2011

83

85

90

T l cc th, khu cng nghip, khu

29

ch xut, cm cng nghip x l cht

- Ch tr: B Xy dng

thi rn, nc thi at tiu chun

- Phi hp: B Ti nguyn v

hoc quy chun k thut quc gia

Mi trng; B Cng Thng

tng ng (%)

30

T l cht thi rn thu gom, x l

- Ch tr: B Xy dng

t tiu chun, quy chun k thut

- Phi hp: B Ti nguyn v

quc gia tng ng (%)

Mi trng

(Ngun: Chin lc Pht trin bn vng Vit Nam giai on 2011 - 2020)
82

Ph lc 5
Cc c s php l hin hnh cho vic xut gim pht thi kh nh knh,
tng hiu qu nng lng, chuyn i hiu qu nhin liu

Vn bn php l

Ni dung, ch s lin quan

Quyt nh ca Th tng Chnh

Mc tiu v ch tiu:

ph

- u tin pht trin ngun in ti to. Tng c cu in ti to ln t 4,5% v 6,0%

1208/Q-TTg,

ngy

21/07/2011 ph duyt Quy hoch

pht

trin

in

lc

quc

gia

vo 2020 v 2030.
- Gim h s n hi in xung 1,5 v 1,0 vo nm 2015 v 2020.

2011 - 2030
+ in gi: chim 0,7% v 2,4% vo 2020 v 2030.
+ in sinh khi: chim 0,6 v 1,1 vo 2020 v 2030.
+ Thy in: tng gn gp i cng sut (17.400/9200MW) vo nm 2020.
+ in ht nhn: chim 10,1% vo 2030.

Quyt nh ca Th tng Chnh

ph

1855/Q-TTg

ngy

27/12/2007 ph duyt Chin lc

pht trin nng lng quc gia ca
Vit Nam n nm 2020, tm nhn

Mc tiu v ch tiu:
Phn u tng t l cc ngun nng lng ti to ln khong 5% vo nm 2020 v
khong 11% vo nm 2050, v nh hng v vic thnh lp qu pht trin nng
lng h tr u t cho pht trin nng lng mi v ti to, thc hin cc d n
cng ch.

n nm 2050
Quyt nh ca Th tng Chnh

Quan im: Ngi gy nhim phi tr tin. n nm 2050, 100% cht thi rn

ph

c x l bng cng ngh tin tin.

2149/Q-TTg

ngy

17/12/2009 ph duyt Chin lc

quc gia v qun l tng hp cht

Mc tiu v ch tiu:
+ n 2015: 60% c ti ch, ti s dng, thu hi nng lng.

thi rn n nm 2025, tm nhn n

nm 2050

+ n 2020: 85% c ti ch, ti s dng, thu hi nng lng.

+ n 2025: 90% c ti ch, ti s dng, thu hi nng lng.
+ n 2050: 100% c ti ch, ti s dng, thu hi nng lng.

Chin lc quc gia v bin i kh

Mc tiu:

hu (ban hnh ngy 5/12/2011)

Nn kinh t cc-bon thp, tng trng xanh tr thnh xu hng ch o trong pht
trin bn vng; gim nh pht thi kh nh knh v tng kh nng hp th kh nh knh
dn tr thnh mt ch tiu bt buc trong pht trin kinh t - x hi.
Nhim v chin lc: Gim nh pht thi kh nh knh
+ Pht trin cc ngun nng lng ti to, nng lng mi.
+ S dng tit kim, hiu qu nng lng.
- p dng cc cng ngh tin tin nng cao hiu sut pht in v gim pht thi
kh nh knh ti tt c cc nh my nhit in xy mi; trin khai ng dng h thng
pht in c nh dng kh m-tan thu hi t cc bi chn lp rc v cc ngun khc.
- Nng cao hiu qu s dng, tit kim v bo tn nng lng.

83

Vn bn php l

Ni dung, ch s lin quan

Sn xut cng nghip v xy dng:

- n nm 2020, khong 50% c s sn xut cng nghip p dung cng ngh sn
xut sach hn, tit kim 8 - 13% mc tiu thu nng lng, nguyn liu, nhin liu,
vt liu.
- n nm 2050, hu ht cc c s sn xut cng nghip p dung cng ngh sn xut
sach hn v tit kim nng lng.
Giao thng vn ti:
S dung nhin liu t pht thi kh nh knh trong cc phng tin giao thng; Vic
chuyn i s dng nng lng mi, t pht thi t 40% vo 2020 v 80% n 2050.
Nng nghip:
Thay i phng thc canh tc nng nghip, qun l v x l cht thi trong chn
nui, s dung kh sinh hoc lm nhin liu gim thiu nhim v gim pht thi kh
nh knh. Trin khai, ph bin, thc hin rng ri vo nm 2020 v hon thin n
nm 2050.

Quyt nh s 79/2006/N-CP ngy

14/4/206 v ph duyt Chng trnh
mc tiu quc gia v s dng nng
lng tit kim v hiu qu

130/2007/Q-TTg

Phn u tit kim t 5% n 8% tng mc tiu th nng lng trong giai on 2011
- 2015 so vi d bo hin nay v pht trin nng lng v pht trin kinh t - x hi
theo phng n pht trin bnh thng.

Quyt nh ca Th tng Chnh

ph

Mc tiu:

ngy

02/8/2007 v mt s c ch chnh

iu 6. Quyn v ngha v ca nh u t xy dng v thc hin d n CDM

a. Hng cc u i: v thu; tin s dng t, tin thu t; khu hao ti sn c nh;
tn dng u t ca nh nc theo quy nh.

sch, ti chnh i vi cc d n u
b. c xem xt tr gi i vi sn phm ca d n CDM thuc lnh vc u tin.

t theo c ch pht trin sch

c. c xem xt h tr ti chnh trong vic lp, xy dng d n theo quy nh ca

php lut hin hnh.

Quyt nh ca Th tng Chnh

- n nm 2015, sn lng ethanol v du thc vt t 250 nghn tn (pha c 5

ph

triu tn E5, B5), p ng 1% nhu cu xng du ca c nc.

177/2007/Q-TTg

ngy

20/11/2007 v vic ph duyt " n

pht trin nhin liu sinh hc n
nm 2015, tm nhn n nm 2025"

84

- n nm 2025, sn lng ethanol v du thc vt t 1,8 triu tn, p ng khong

5% nhu cu xng du ca c nc.

Ph lc 6
Tim nng cc ngun nng lng ti to ca Vit Nam

Nng lng ti to

Tim nng Vit Nam

Thu in nh

Hn 1.000 a im vi tng cng sut trn 7.000MW c xc nh n thi im hin

(cng sut 30MW)

nay l c tim nng v k thut. Ngoi cc d n thu in nh ni li, cn c nhiu d n

thu in cc nh khp cc khu vc min ni vi gam cng sut di 0,1MW rt thch hp
cho in kh ho khu vc vng su, vng xa da trn li c lp hoc quy m h gia nh.

Nng lng gi

Vi hn 3.000 km b bin v nm trong khu vc kh hu nhit i gi ma, Vit Nam c

nh gi l quc gia c tim nng nng lng gi kh tt. S liu v tim nng nng lng
gi trong cc bo co l trn 8.700MW, thm ch trn 100.000MW (da theo s liu bn
gi ca WB). Hin nay c mt s d n in gi ni li ang c trin khai, ch yu
cc tnh duyn hi min Trung (Bnh Thun, Ninh Thun...). Ti cc huyn o ni c tim
nng gi nhng khng c in li quc gia th h thng lai ghp gia Gi - Diesel hoc
Gi - Mt tri - Diezel c nh gi l c kh nng khai thc hiu qu hn so vi ko li
in quc gia ti, hoc ch s dng diezel.

Nng lng sinh khi

L mt nc nng nghip, Vit Nam c tim nng rt ln v ngun nng lng sinh khi.
Cc loi sinh khi chnh nc ta l: nng lng g, ph thi t cy nng nghip, cht thi
chn nui, rc thi th v cht thi hu c khc. Theo tnh ton th tng tim nng, kh
nng khai thc ngun nng lng sinh khi cho nng lng v in t cc ngun trn t
trn 170 triu tn v c th khai thc c t 1600 - 2600MW in.

Nng lng mt tri

Vit Nam nm trong vng ni ch tuyn, lun tip nhn c mt lng nhit rt ln t mt
tri. Vi tng s gi nng trong nm dao ng t 1.400 - 3.000 gi, tng lng bc x
trung bnh nm vo khong 230 - 250 kcal/cm2/ngy theo hng tng dn v pha Nam, v
vy nc ta c tim nng v nng lng mt tri kh ln, c th khai thc nng lng mt
tri cho cc s dng nh: (i) un nc nng, (ii) Pht in; v (iii) Cc dng ng dng cho
sy, un nu...

Nng lng a nhit

S liu iu tra v nh gi mi nht cho thy tim nng in a nhit Vit Nam c th
khai thc t 340MW. Khu vc c kh nng khai thc hiu qu l min Trung.

Nng lng bin v cc dng

Tim nng ngun nng lng bin (sng v thu triu, dng hi lu) ca Vit Nam hin mi

nng lng ti to khc

chun b trin khai nh gi.

85

86

Chu trch nhim ni dung

B K HOCH V U T
Ch bn v trnh by
Cng ty TNHH Con ng Mi
nh ba
Thng Tn X Vit Nam

In 200 cun kh A4 ti Cng ty TNHH Con ng Mi

Giy php xut bn s 78/2012/Q-NXB cp ngy 7 thng 6 nm 2012
In xong v np lu chiu thng 6 nm 2012