PENGENALAN KEPADA

PENGGERAK (ACTUATOR)

PENGGERAK PNEUMATIK
Penggerak pneumatik menukarkan tenaga
udara mampat yang tersimpan yang di
dalamnya kepada suatu kerja dalam
bentuk daya atau gerakan. Daya yang
terhasil bergantung kepada diameter
silinder dan tekanan udara. Gerakan
penggerak boleh dikelaskan kepada
pergerakan linear atau gerakan sudut.

Binaan Silinder
Binaan silinder terdiri daripada :

Tiub Silinder
Penutup Silinder
Piston
Piston rod

Tiub silinder
Ianya merupakan tempat di mana piston menggelongsor di dalamnya.
Penutup silinder
Bahagian ini menutup kedua hujung silinder dan terdapat saluran
untuk tekanan udara masuk dan keluar dan juga kusyen.
Piston
Bahagian yang menerima tekanan udara dan mengelongsor di dalam
tiub silinder dan memindahkan kuasa ke rod.
Piston rod
Ianya disambungkan ke piston dimana piston akan memindahkan
kuasa keluar daripada silinder.

1) Silinder Lelurus (Cylinder linear)

Jenis-jenis silinder lelurus :
Silinder Satu Tindakan
(Single Acting Cylinder)
Silinder Dua Tindakan
(Double Acting Cylinder)

Silinder Satu Tindakan

Silinder satu tindakan menggerakkan
piston keluar menggunakan kuasa angin
mampatan tetapi menggunakan spring
untuk kembali kepada kedudukan asal.

Silinder Dua Tindakan

Silinder dua tindakan menggerakkan
piston keluar dan masuk dengan
menggunakan kuasa angin. Piston tidak
akan bergerak jika tiada kuasa angin.

Simbol silinder satu

tindakan

Simbol silinder dua

tindakan

Pengkusyenan Dalam Silinder

Pneumatik
Apabila piston bergerak di dalam silinder
pneumatik dengan kelajuan yang tinggi,
daya hentakan piston pada penutup
silinder atau penutup rod boleh
menyebabkan kerosakan. Untuk
mengelakkan daripada kerosakan
tersebut pengkusyenan perlu dipasang
pada silinder di bahagian hadapan atau
belakang penutup silinder.

Pengkusyenan Dalam Silinder

Pneumatik

Injap
Pengkusyen
an
Injap
sehala

Rod

Saluran
Bendalir

2) Silinder Istimewa
Jenis-jenis silinder istimewa :

Rod Kembar
Silinder Iring
Silinder Berbilang Kedudukan
Silinder Mengunci

Rod Kembar
Silinder rod kembar
mempunyai dua bahagian rod,
silinder akan bergerak ke kiri
dan ke kanan. Silinder jenis
ini biasanya digunakan untuk
Binaan rod kembar
menggerakkan bahan kerja ke
satu jarak yang lebih jauh.
Satu plat diletakkan dan
dikunci dibahagian atas
silinder tersebut. Plat tersebut
Pemasangan rod kembar
akan bergerak bersama-sama
silinder tersebut.

Silinder Iring (tandem cylinder)

Silinder iring direka
dengan pelinciran
dalaman dimana akan
memastikan pergerakan
yang lancar sepanjang
masa.

Silinder Berbilang Kedudukan

(Multi-position cylinder)
Silinder berbilang
kedudukan mempunyai
dua hujung yang
dipasang secara tetap.
Ianya sesuai digunakan
untuk operasi yang
melibatkan silinder dua
tindakan atau lebih.

Silinder Mengunci
Silinder jenis ini boleh
berhenti di mana-mana
bahagian di sepanjang rod
silinder dan boleh dikunci
pada kedudukan tersebut.
Mekanisma kekunci boleh
terdiri dari jenis spring,
tekanan udara atau keduaduanya.

3) Penggerak Putar
Jenis-jenis penggerak putar :
Jenis Rak dan Pinion
Jenis Ram
Motor Udara

Jenis Rak dan Pinion

Aci keluaran mempunyai
gear pinion terkamil yang
digerakkan oleh rak yang
bersambung dengan dua
piston. Sudut piawai putaran
ialah 90o atau 180o.

Jenis Ram
Prinsip kerja penggerak ram
ialah apabila angin
termampat memasuki
bahagian lubang udara, ram
akan ditolak untuk berputar,
aci juga berputar kepada
sudut yang dikehendaki.

Motor Udara
Motor udara digunakan sebagai pemutar skru, mesin penggerudi
dan mesin Pencanai.
Kebaikannya :
Mudah untuk mengawal kelajuan motor
Daya kilas yang tinggi
Mudah untuk mengawal arah putaran
Selamat digunakan dalam persekitaran mudah terbakar
Lima jenis seperti di bawah :
Motor Ram
Motor Gear
Motor Piston
Motor Turbin
Motor Impal

4) Penggerak Istimewa
Jenis-jenis penggerak istimewa iaitu :
Silinder Tanpa Rod (Rodless
cylinder)
Unit Gelangsar
Silinder Rod Bergeronggang
Cuk Udara

Penggerak Silinder Tanpa Rod

Terdapat dua jenis silinder tanpa rod iaitu jenis
sambungan magnet dan sambungan mekanikal

Penggerak Unit Gelangsar

Unit gelangsar
merupakan
penggerak lelurus
yang berketepatan
tinggi bagi kegunaan
industri pengeluaran
dan pembinaan robot.

Penggerak Silinder Rod

Bergeronggang
Penggerak Silinder
rod bergeronggang
bersambungan
secara terus di
antara peralatan
penjanaan vakum.

Penggerak Cuk Udara

(Penggenggam)
Penggerak Cuk Udara
direka untuk
memegang komponen
di dalam industri. Ianya
banyak digunakan
sebagai tangan kepada
robot. Cuk udara
mempunyai dua piston