IPG KAMPUS TUN HUSSEIN ONN

RBT 3183E
PERKEMBANGAN FIZIKAL KESIHATAN
DAN KESELAMATAN
Pensyarah

: Encik Ismail bin Saiman,Hj

Guru Pelatih : (i) How Sin Yan

(ii) Yap Shi Zhee

TAJUK :

JENIS BAHAN MENTAH

JENIS-JENIS BAHAN MENTAH

KAYU
LOGAM
PLASTIK
KACA
GENTIAN KACA
KOMPOSIT
KERTAS
GETAH

KAYU
Kayu adalah sejenis bahan
mentah yang terdapat secara
semulajadi dan sumber yang
boleh diganti.
Merupakan sejenis bahan
binaan yang paling meluas
digunakan dalam pembinaan
di kawasan beriklim tropika.
Di Malaysia terdapat lebih
1000 spesis kayu tetapi
hanya 80 spesis yang
digunakan secara kormesial.

KEGUNAAN KAYU
KUMPULAN

NAMA

KEGUNAAN

KERAS DAN
SEDERHANA BERAT.

KEMPAS

Pembinaan berat, tiang gelegar,

panel, jambatan ,
parket,gerobok, cerucuk dan
pemegang alat.

KERUING

Pembinaan umum,tiang,
landasan,jambatan dan
gerabak lori.

KAPUR

Kekuda, rasuk, tiang

TUALANG

Tiang, rasuk, lantai, perabot

KEGUNAAN KAYU
KUMPULAN

NAMA

KEGUNAAN

KERAS DAN BERAT

CHENGAL

Kapal, rangka, ukiran

BALAU

Jambatan, cerucuk, gelegar,

lantai dan perabot.

KEKATUNG Rasuk, rangka pintu/tingkap,

pemegang alat,lantai, parket
dan panel.
MERBAU

Kerja hisaan, perket,perabot,

venire dan pemegang alat.

RESAK

Pembinaan berat, tiang, rasuk,

cerucuk, lantai, jambatan ,
kapal,rangka pintu/tingkap.

TEMBUSU

Pembinaan berat, lantai , perket

dan perabot.

KEGUNAAN KAYU
KUMPULAN

NAMA

KEGUNAAN

KERAS DAN RINGAN

NYATUH

Pintu, tingkap, rasuk, tiang,

lantai, perbot.

MERANTI

Pembinaan, lantai,perabot,
papan lapis, pelapisan pintu,
tingkap dan panel.

RAMIN

Hiasan perabot, binding dalam

dan panel

SEPETIR

Gerobok, panel dan perabot

KAYU
GETAH

Perabot,panel, susur tangga

dan perket

LOGAM
BAHAN LOGAM

LOGAM BUKAN
FERUS
Timah
Aluminium
Kuprum

LOGAM FERUS

KELULI

BESI
TUANG
Kelabu
Putih
Aloi

BERKARBO
N
Rendah
Sederhan
a

BESI
TEMPAWAN

ALOI
Kromium
Vanadium
Krom-Nikel
Molibdenum
Keluli Tahan Lasak

ALOI
Loyang
Gangsa

LOGAM FERUS
Bahan yang mengandungi unsur-unsur besi (ferum).

Keluli dan besi tuang adalah merupakan logam ferus

yang utama.

Ianya boleh didapati dalam bentuk plat,bar dan kepingan.

Keluli , besi tuang dan besi tempawan adalah merupakan

logam ferus yang biasa digunakan dalam kejuruteraan.

Logam Ferus

Keluli

Besi
Tuang

Besi
Tempaw
an

KELULI
Keluli dihasilkan daripada campuran besi dan karbon.
Penggunaanya bergantung pada peratus kandungan
karbon iaitu antara 0.15% hingga 1.5 % .
Keluli boleh dikelaskan kepada dua jenis iaitu keluli
karbon dan keluli aloi.
Keluli Berkarbon Rendah.
Kandungan karbon 0.15% - 0.30% .
Sifat yang ada padanya ialah boleh dibentuk dan di kimpal tetapi kurang sifat
kebolehkerasan.
Keluli Berkarbon Sederhana.
Kandungan karbon 0.30%- 0.80%.
Mempuanyai sifat kekuatan yang lebih tinggi berbanding keluli karbon rendah.
Keluli Berkarbon Tinggi.
Kandungan karbon antara 0.8% - 1.5%.
Mempunyai gabungan sifat mekanik seperti kekerasan dan keteguhan.

Besi Tuang
Besi Tuang merupakan leburan logam cair yang dituang
kedalam acuan yang disediakan.

Besi ini boleh didapati dalam pelbagai jenis dan gred. Mempunyai
sifat dan mutu yang berlainan antara satu lain kerana kandungan
karbon yg berbeza.
Antara jenis besi tuang yang biasa digunakan ialah besi tuang kelabu
yang digunakan untuk membuat blok enjin, besi tuang putih untuk
membuat roda kereta api dan besi tuang aloi untuk membuat blok
acuan.

BESI TEMPAWAN
Merupakan besi tulen. Sifat makenik besi tempawan
ialah kemuluran.Besi ini diproses dengan
menggunakan relau pengedap(puddling).
Besi yang dikeluarkan akan mengalami proses
seperti ketukan, himpitan dan gelekan untuk
mendapat bentuk seperti bar,plat dan kepingan.
Antara kegunaan dalam bidang kejuruteraan ialah
untuk membuat takal, andas dan pencangkuk kren.

LOGAM BUKAN FERUS

Logam bukan ferus ialah sejenis logam yang tidak
mengandungi besi dan mempunyai sifat fizikal tersendiri
seperti boleh mengalirkan haba dan tahan karat.
Logam bukan ferus lebih mudah berubah sifat berbanding
logam ferus apabila dilakukan kerja-kerja mekanikal, tidak
begitu terpengaruh oleh tindakan haba dan tidak mudah
berkarat.
Terdapat berbagai jenis bahan logam bukan ferus yang
digunakan dalam kejuruteraan. Iaitu :

LOGAM
BUKAN
FERUS

Timah

Aluminiu
m

Kuprum

ALOI
Merupakan campuran dua atau lebih bahan logam bagi
menghasilkan logam baru(aloi).
Mempunyai sifat yang lebih baik dari logam tulen. Antara contoh
aloi ialah Loyang dan Gangsa.

ALOI
Loyan
g

Gang
sa

LOYANG
Hasil campuran kuprum dan zink. Mempunyai sifat mekanik
kemuluran yang tinggi.
Loyang mudah dimesin, dibentuk dan dituang dan
keberaliran haba yang baik.
Digunakan untuk mambuat penggalas, sesendal, komponen
pam dan alatan perhiasan.

GANGSA
Aloi kuprum hasil campuran kuprum, zink dan timah.
Campuran tambahan ialah silikon,nikel, aluminium,mangan
dan fosforus,
~ Sifat mekanik: kekerasan.
~ Sifat fizikal: pengalir elaktrik yang baik.
# Kegunaan: membuat galas bebola dan gear.

PERBANDINGAN LOGAM FERUS

DENGAN LOGAM BUKAN FERUS
PERKARA

LOGAM BUKAN FERUS

LOGAM FERUS

TAKRIFAN

-logam yang tidak

mempunyai unsur ferus

-logam yang
mempunyai unsur
besi

JENIS LOGAM
FERUS/BUKAN
FERUS

-aluminium
-kuprum
-timah

-keluli
-besi tuang

KEGUNAAN

-membuat dawai elektrik

-paip penukar haba
-membuat piuter

-blok enjin kenderaan

-gear
-gergaji
19

PLASTIK
Plastik adalah polimer tetapi polimer tidak semestinya plastik.

Polimer terdiri daripada kayu, getah, kaca dan seramik selain dari plastik. Bahan plastik
ialah bahan polimer yang bersifat tegar atau separa tegar (semi-rigid).
Merupakan bahan organik yang diperoleh hasil daripada pemprosesan arangbatu,
petroleum atau tumbuhan yang menghasilkan sifat plastik setelah dipanaskan.
Plastik dihasilkan daripada selulosa kayu, kapas atau tumbuhan lain,damar tulen seperti
minyak aspal, damar tiruan seperti arang batu, petroleum dan protein dalam susu.

Plastik terbahagi kepada dua iaitu plastik haba (thermoplastic) dan plastik termoset. a

PLASTIK
Plastik ini boleh dikitar semula melalui proses pemanasan tanpa
mengalami sebarang perubahan kimia.

JENIS-JENIS

KEGUNAAN

Asetal

Membuat komponen mekanikal dalam jangka

panjang contohnya sesendal, paip dan injap.

Akrilik

Membuat lensa(kanta), pintu berkaca dan peralatan

makmal.

Asetal

Akrilik

Polivinil
Klorida(PVC)

Digunakan dalam industri pembinaan seperti

membuat paip dan pembuluh (conduit).

Termoplastik

Termoplastik adalah jenis

plastik yang menjadi lunak
jika dipanaskan dan akan
mengeras jika didinginkan
dan proses ini bisa
dilakukan berulang kali.

Polimer

Polimer termasuklah:
plastik, getah, beberapa
jenis perekat dan lain-lain.

KACA
Kaca merupakan bahan lutsinar, kuat,
tahan hakis, lengai, dan secara biologi
merupakan bahan yang tidak aktif, yang
boleh dibentuk menjadi permukaan
yang tahan dan licin.

Komponen utama kaca ialah silika.

Silika ialah galian yang mengandungi
silikon dioksida. Silika wujud secara
semulajadi dalam pasir.

Kaca merupakan bahan pejal sekata,

biasanya terbentuk apabila bahan cair
tidak berkristal disejukkan dengan
cepat, dengan itu tidak memberikan
cukup masa untuk jaringan kekisi kristal
biasa terbentuk.

KACA
Kaca biasanya terdiri daripada silikon dioksida (SiO2), yang
merupakan sebatian kimia yang serupa dengan kuarza, atau
dalam bentuk polihabluran, pasir.

Silika tulen mempunyai tahap lebur sekitar 2000 Selsius, jadi dua
bahan lain sering dicampurkan kepada pasir dalam pembuatan
kaca.

Satu daripadanya adalah soda (sodium karbonat Na2CO3), atau

potasy, setara dengan sebatian kalium karbonat, yang
menurunkan tahap lebur kepada sekitar 1000 Selsius.

Bagaimanapun, bahan soda menjadikan kaca larut, jadi kapur

(kalsium oksida, CaO) merupakan bahan ketiga, ditambah untuk
menjadikan kaca tidak larut.

KACA PASIR

KACA HABLUR

KACA FILM
Kaca film di kendaraan berguna untuk mengurangi radiasi ultra violet, infra
merah, dan panas masuk ke dalam mobil. Radiasi IM, UV dalam jangka
waktu yang lama akan berbahaya untuk kesehatan kulit kita dan daya tahan
interior kendaraan seperti dashboard, jok mobil dan lainnya.

GENTIAN KACA

Merupakan sejenis
bahan komposit.
Kaca gentian terhasil
dengan kaedah
memutar kaca
sehingga menjadi
gentian halus.
Pembentukan produk kaca gentian boleh
digunakan dengan kaedah tuangan.
Contoh kaca gentian ialah Polieter yang
digunakan untuk membuat badan kereta,
badan bot laju, topi kaledar, tong sampah
dan siling plaster.

BAHAN KOMPOSIT
Komposit adalah suatu bahan hasil gabungan dua atau
lebih bahan logam dan/bahan bukan logam.

Bahan komposit merupakan bahan yang baik dari segi

ketahanan seperti sifat kekerasan dan tahan calar.

Contohnya batu bata yang diperbuat dari lumpur dan diperkuatkan

dengan jerami sebagai satu bahan komposit. Bahan binaan yang
biasa digunakan seperti konkrit juga merupakan bahan komposit.

BAHAN KOMPOSIT
Penggunaan bahan komposit
telah memperbaiki kekuatan,
ketahanan dan kepejalan
sesuatu produk dalam proses
pembuatan dan reka bentuk.
Terdapat alat pemotong yang
yang menggunakan bahan
komposit contohnya roda canai
dan mata alat pemotong yang
mengunakan kobalt dan nikel.

Bahan komposit boleh didapati

dalam pelbagai jenis ,
contohnya plastik dan kaca
gentian.

KERTAS
Bahan nipis rata yang dihasilkan oleh penekanan
gentian.
Kertas dihasilkan dengan memotong dan mengisar
pokok sehingga menjadi palpa.

Biasanya gentian yang digunakan merupakan

gentian semulajadi dan berasaskan selulosa.

Bahan paling biasa digunakan adalah pulpa

kayu(kayu lembut) seperti spruce, bahan gentian
sayuran lain spt kapas, linen dan hem.

GETAH
Getah asli ialah bahan semula jadi yang dihasilkan daripada susu getah
( kulit pokok getah ).

Bahan yang terkandung dalam getah tidak mempunyai bentuk yang skata
dan ianya tahan pada daya yang dikenakan tanpa pecah.

Sifat elastik nya membolehkan ianya berubah panjang dari bentuk asalnya
tanpa putus.

Antara kegunaan getah adalah untuk membuat tayar, tapak kasut dan
sesendal getah.

SUSU
GETAH
SUSU GETAH