________________________________________________________________

FAKULTETI EKONOMIK
PROGRAMI I STUDIMEVE MASTER PROFESIONAL NE ADMINISTRIM-BIZNES

ANALIZE METODOLOGJIKE E ARTIKULLIT SHKENCOR

TITULLI:AKTIVIZIMI I GRAVE NE KOMUNITET
Women's Community Activism
AUTORI: Abrahams,N.(1996)

E pergatitur nga Oliana Zefi

Pedagogu
Prof.Dr.Drita Kruja

Shkodr 2015

Abstrakt
Aktivizimi i grave n komunitet ka luajtur nj rol t madh n promovimin e cilsis s jets n
shum mardhnie komunitare.
Kjo detyr paraqet planin pr t studiuar udheheqjen e grave drejtuese n organizata apo
pozicione drejtuese komunitare n qytetin e Lezhs.
N mnyr t veante,duke cilsuar se si grat i japin nj kuptim pjesmarrjes s tyre n
planifikimin e marrdhenieve,ne mund t vijme me nj kuptim m te mire te motivimeve te tyre
per prfshirjen,se si pjesmarrja e tyre sht e qndrueshme dhe e transformuar,dhe si t
promovojm prfshirjen produktive dhe t knaqshme.

Hipoteza
Pozicionet drejtuese komunikare apo n organizata t femrave n qytetin e Lezhs.

Qllimi
Ky studim ka t bje me faktoret cilsore t cilt jan t lidhur me punn dhe jetn e femres n
komunitet.Ky kampion realizohet m femrat drejtuese n qytetin e Lezhs.
Kam dashur t prcaktoj se si grate i japin kuptim puns s tyre n komunitet prmes ndrtimit t
historive t tyre,dhe se si kjo pune informon pr aspektet e jeteve t tyre personale.

Rishikim i Literatures

Ka nj krkim t vogl mbi aktivizimin e femrave n nivelin e duhur baz.Padukshmeria s

bashku me cilesin dhe sasin e kontributeve t grave paraqet nj ndarje t puns n
komunitet(Abrahams,1996),femra q punojn m me pak prestigj n pozicione jo-administrative
n organizata apo pozicione drejtuese komunitare dhe q preferojn nj sasi m t madhe pr
punn e papaguar komunitare.Sandra Morga & Ann Bookman (1988) nnvizojn mnyra n t
cilat aktivizimi i grave sht errsuar nga mnyra n t cilat jan konceptualizuar politikat n
kulturn ton.Ata argumentojn q puna n klasa e aktivizimit n komunitet t grave sht
politike por sht e udhehequr jasht fushats elektorale,dhe pr m tutje,q shum reforma
legjislative kan dale si rezultat i presionit baze nga marredheniet organizative t grave.
Koht e fundit,i sht kthyer vemendja mnyrave n t cilat grat prformojn punn e tyre n
komunitet.Krkuesit kan filluar t shenojn ndarjen e gjinis n punn baze,n punn e
papaguar si edhe n shume organizata t formalizuar t komunitetit.( Gilkes,1988; Kieffer,1984)
Puna e grave n komunitet sht shnuar kohet e fundit n shume sfera t ndryshme jasht botes
formale politike;femrat angashohen n shume forma te akticizimit komunitar.
Ata kryejn pjesn m t madhe t aktiviteteve ( Bron& Ferguson,1995) si dhe nj shumic n
betejen pr prmiresimin e marredhenieve n ceshtje t tilla si shtpiake (Seagert,1989) dhe
edukimin (Abrahams,1996),politike lokale dhe eshtje planifikuese (Marsten & SaintGermain,1991),eshtje shendetsore (Ramirez-Valles,1999) dhe fuqizimin e organizatave pr t
rinjte (Abrahams,1996).
Femrat kontribojn gjithashtu pr pjesn m t madhe t puneve informale komunitare
si:kujdesja pr femijet e grave t tjera,duke ndihmuar apo mbeshtetur grat e tjera q mund t
dhunohen,t ndajne burimet e tilla si koha,ushqimi dhe paraja ( Naples,1998).
Pjesa m e madhe e krkimit ka eksploruar motivimet e grave pr prshirjen komunitare dhe
aktivizimin.Motivime te cituara shpesh,theksojne lidhjen per cilesine e jetes ne nje marredhenie,
vecanarisht rreth eshtjeve q mund te ndikojn tek femijt.Prandaj,puna e marredhenieve
organizuese t grave kryesisht rrjedh nga rolet tradicionale femerore t tilla si amsia.
(Gilkes,1996)
Patricia Hill Collins ka shkruar pr traditn e nns tjeter n t ciln nnat
Afrikane,Amerikane kujdeseshin m tepr,kolektivisht pr nje komunitet te femijeve.Termi
nene aktiviste ishte thn nga Nancy Naples pr t nnvizuar ndrveprimin ndrmjet

aktivizimit tgrave n komunitet,amsise dhe puns.N studimin e saj te puneve t paguara t

grave n komunitet nga fushata e Lufts mbi Varfrin ajo nnvizon kontributet e rndsishme t
bra nga femrat Latino Afrikane,Amerikane n marredheniet e t ardhurave t uleta n qytet.
Shum nga kto gra edhe pse ishin t paguar shum pak,ndenjn n komunitetet e tyre edhe pse
atyre iu ofruan m shum pages n nj vend tjetr.Naples e citon si nj prkushtim intensiv per
te permiresuar marredhenien si nje stimul per nje angazhim te forte komunitar.
Me pak literature ekziston q ekzaminon transformimin dhe ndryshimet zhvillimore q
shoqerojn aktivizimin komunitar t grave.
N nj studim eksplorues,Kieffer (1984) shikoi pr fuqizimin prmes lenteve t puns baz
organizuese n komunitet si nj proes normative zhvillimor.Pjesmarresit e tij levizn prmes nj
seri t stadeve t ngashme nga nj sens i fuqizimit t nj fushe e angazhimitn t ciln ata
arritn nj sens t vendit dhe intimitet n botn politike.
Shum nga pjesemarrsit n punn akativizuese t amesis ndjejn nj sens t thelle t
ndryshimit prmes angazhimit t tyre komunitar.Shum q iu kthyen shkolls dhe punuan per t
ndjekur nivele t avancuara,u bne m t rehatshme n nj mjedis politik aktiv dhe mbajtn e nj
sensi t thell t kofidences dhe krenare n punn e tyre.
Bron&Ferguson (1995) ekzaminoi aktivizimin toksik t paprdorur t grave Brenda kornizes te
Belenky(1997),Menyrat e Njohjes se Grave,t cilat gjurmojn nj sens t njohuris t
brendshme dhe zerit se si grat levizin nga nj prespektive e dijes q marrin ,n t ciln ata
mbeshtetn vetem mbi autoritetin si nj burim t njohuris pr t kuptuar mnyrat n t cilat
njohuria sht subjektive.Kto gra prfundimisht e pelqejne veten si nj burim i dijes,prandaj
prfshirja komunitare sht prmendur shpesh si nj burim i fuqizimit racional,nj bulevard
pr t zhvilluar vet-kofidence dhe aftesi drejtuese. (Abrahams,1996)
Krkuesit kan veuar shum diferenca ndrmjet stilve drejtuese t femrave dhe meshkujve
duke prdorur nj model t fokusuar tek femra.Stall & Stoecker ndriuan konceptin e fuqis
bashk-vepruese nj fuqi e bazuar mbi pavarsin dhe zhvillimin.
Kjo bie n kundrshtim me grupin si nj tersi prmes praktikave bashkepunuese,koncepti i
fuqise brenda organizatave i bazuar mbi nj filozofi me hierearkike.

Krkuesit e tjer kan vn re gjithashtu nj natyr bashkepunuese t femres predominuese n

organizata.(Belenky,Bond & einstock,1997;Naples.1998) me gra q tregojn lidhjen pr nj
pjesmarrje komunitare,fuqizim t individeve dhe ndrtim konsensusi (Gittell,Ortega-Bustamante
&Steffy,2000).
Ka pak literature q sugjeron q tensionet dalin nga aktivizimi komunitar i grave.Lidhjet e
shpeshta t prmendura nga grate prfshijn konflikte me burrin ose partnerin,rezultojn nga
koha e harxhuar me prgjegjesit shtpiake ( Ramirez-Valles,1999) si dhe konflikte q dalin nga
kujdesja e femijeve (Abrahams,1996)dhe koha e harxhuar larg femijeve (Naples,1998,1992)
N kundrshtim me tensionet e mesiprme,grate gjithashtu raportojne qe puna e tyre komunitare
ploteson aspekte te tjera te jeteve te tyre.Pjesemarrja e grave te paguara apo te papaguara ne
komunitet shpesh rezulton ne perfundime te paparashikuara.
Sic eshte shenuar me siper,puna ne komunitet eshte pare sin je menyre ne te cilen grate ndretojne
vete-besimin.Ky vete-besim ndikon menyrat ne te cilat grate e perballojne boten e tyre.
Shum gra raportojn q vete-siguria e tyre e fituar n sfera publike prkthehet n private.N
mnyr specifike grat prmendin m shum pavaresi ne marredheniet intime me te dashurit dhe
burrat,duke folur me mendjen e tyre,dhe duke korrigjuar ceshtjet qe besojne se jane gabim.
(Rarnirez-Valles,1999)
Shum gra,gjithashtu citojn efikasitet t rritur n punn e tyre (Naples,1998) si edhe m shum
t folur t rehatshme publike (Abrahams,1996).Efikasitet m s shumti i ngritur n t dyja sferat
publike dhe private i sht atribuar mbeshtetjes t aktivizimit t grave n komunitet
(Bron&Ferguson,1995;Mele,2000).
Metodologjia
Pr realizimin e ktij studimi kam prdorur nj informacion t gjr, duke prdorur si burimet
primare ashtu dhe burimet sekondare. Baza pr mbledhjen e informacionit primar qndron n
marrjen n interviste femrat n pozicione t ndryshme.

Intervista sht realizuar duke prdorur nj kampion prej 30 femrash n poste drejtuese t
lokalizuara n qytetin e Lezhs.Gjithashtu duhet theksuar se kto t dhna jan plotsuar dhe nga
krkimet n internet.
Pozicionet jan si m posht:
1)
2)
3)
4)
5)
6)

Juriste
Pronare biznesesh private
Drejtoresha/nendrejtoresha t shkollave
Mesuese te shkolles se mesme/tetevjevare
Drejtoresha qendrash publike/private
Ekonomiste

5
2
3
14
5
6

Pjesmarrset jan q nga mosha 25-vjecare deri n moshen 50-vjecare.Secila nga t intervistuarat
kan dhne mendimet e tyre se sa shum ka ndryshuar roli i gruas sot dhe pozicionet t cilat kan
marr.

Problemi krkues
Ky studim do t shikoje nj form t aktivizimit komunitar t femrave,pjesmarrjen e grave n
planifikimin e marredhenieve drejtuese dhe marredhenive penguese.Rolet e femrave jan te
interesave specifike per shum arsye.Permiresimi i marredhenieve organizuese jane nje rol
komunitar i vlefshem per nje shumice te madhe grash ktu n qytetin e Lezhs,pavaresisht se nuk
sht e thn se ata zne pjesn m t madhe t posteve drejtuese.
Duhet thne se marredheniet organizuese dhe planifikuese shrbejn si burime t vlefshme pr
komunitetet.Organizata t tilla shrbejn pr t prmiresuar marredheniet organizuese n termat
e sigurise pr t siguruar mundsi hyrjeje n shrbimet dhe burimet duke ndihmuar ndrkohe n
menyr efektive per te rritur komunikimin ndremjet organizateve drejtuese dhe qeverise lokale.
Fokusi i ktij studimi do t ekzaminoj se kjo form e drejtimit komunitar transformon rolet e
grave edhe n nj nivel individual dhe komunitar,se si sht krijuar drejtimi i tyre dhe mbshtetur
dhe si ndikojn rolet e tyre individuale jasht puns komunitare dhe jan t ndikuara nga puna e
tyre n komunitet (psh familjare dhe n pun)
Instrumentat

Prfshirja e femrave n komunitet jan matur me intervist gjysme t strukturuar.Kam vn n

perdorim metodn krkimore cilesore si nj nnkuptim m i prshtatshem pr t studiuar grupet
e kufizuara t tilla si femrat.

Metodat cilesore
Metodat cilsore sigurojn grupe t tilla aftsi pr t krijuar tregime rrefyese,qe i lejon
pjesmarresit t ndrtojn kuptime te eksperiencave t tyre pa u imponuar nga ndokush.Gjithashtu
me sa jemi n dijeni metodat cilesore jane duke u bre m t zakonshmet n traditn
psikologjike.
Madje un kujtoj nj thenie te pohuar nga psikologe,teoriciene si Banyard & Miller (1998,p.347)
q konsistojn:realiteti kuptohet me s miri duke i studiuar mnyrat n t cilat njerzit
prceptojn,provojn dhe i japin kuptim ngjarjeve t jets s tyre
Pram und t themi,,se metodat cilesore jan m t prshtatshmet pr t studiuar kt kampion
grash sepse ato dokumentojn insajtin personal pr sa i takon eksperiencave t tyre,dhe prbejn
kshtu nje thellsi t kuptimit q nuk do t mund ta siguronim nga prdorimi i matjeve standarte
t metodave sasiore.Intervista sht gjysme e strukturuar dhe me pyetje t hapura,q i lejon
pjesmarreseve fleksibilitet n prgjigjet e tyre.Intervistat kan zgjatur afersisht 20 deri n 30
minuta dhe kjo n varesi t gjatsis apo t gjersis s pergjigjeve te tyre
Intervista sht fokusuar n disa tema kryesore:

punn e femrave n komunitet,duke prfshire historin e pergjithshme t prfshirjes

komunitare,motivimeve pr t qn e prfshire si dhe fare e mbeshtet punen e paguar

pak n marredheniet e tyre organizuese

aftesite drejtuese komunitare duke prfshire se si e shohin grat vetn si lidere dhe se si
mendojn ato
rritjen personale dhe zhvillimin n nivel individual dhe komunitar,duke prfshire vizionet
e tyre pr t ardhmen,duke u fokusuar prsri n zhvillimin individual dhe punn e tyre
n komunite.
Konkluzione

N kt pike konkluzive del n pah dhe madje n mnyr t qarte se femra sht aktiviste dhe jep
nj kontribut t vlefshm dhe me dobi pr komunitetin.Roli i saj mund t jet jo i dy por i
trefishte,n prfaqsimin e jets komunitare.Ajo si qenie e brishte dhe e ndjeshme qe
sht,motivohet pr tu perfshire n cdo sfere t jets dhe pr t dhen nga vetja.Kane tendencat
pr tu rritur nga ana personale dhe pr tu zhvilluar si n sensin personal po ashtu edhe n at
komunitar,duke prmendur ktu edhe vizionet e tyre q kan per t ardhmen pr tu perfshire
prhere n raporte ndrpersonale dhe pr t dhen kontribute apo pr t pasur ndikime n
ecurin e punes komunitare.Gjithashtu jan pr tu prmendur edhe dshirat baze dhe thelbesore
pr t qn prezente dhe pr t qn t afta n pozicionin q ndrmarrin pr t drejtuar,dhe nga
ana tjetr duhet specifikuar se puna ndikon tek ato (avantazhet/disavantazhet,duke prfshire
familjen,punen si edhe prgjegjsit e tjera)pr zhvillimin e tyre si dhe ato kan ndikim mbi
punn,pasi gjithnj prpiqen q t sjellin risi ,ndryshime dhe t jen negocuse.